Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα...

30
EΞΕΛΙΞΗ

Transcript of Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα...

Page 1: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

EΞΕΛΙΞΗ

Page 2: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

ΌΛΑ ΤΑ ΕΜΒΙΑ ΟΝΤΑ ΕΊΝΑΙ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΠΟΥ ΥΠΕΣΤΗΣΑΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

ΔΑΡΒΙΝΟΣ

και πριν από αυτόν οι αρχαίοι Έλληνες (Ηράκλειτος, Θαλής

ο Μιλήσιος, Αναξίμανδρος, Ξενοφάνης, Εμπεδοκλής, Αριστοτέλης)

Page 3: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

ΕΞΕΛΙΣΣΟΝΤΑΙ ΟΙ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

ΜΙΚΡΟΒΙΑ ΕΥΑΙΣΘΗΤΑ

ΣΤΗΝ ΠΕΝΙΚΙΛΛΙΝΗ

ΜΙΚΡΟΒΙΑ ΑΝΘΕΚΤΙΚΑ

ΣΤΗΝ ΠΕΝΙΚΙΛΛΙΝΗ

Page 4: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

Από το άγριο καλαμπόκι στο σύγχρονο

ΕΞΕΛΙΣΣΟΝΤΑΙ ΤΑ ΦΥΤΑ

Page 5: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

EΞΕΛΙΣΣΟΝΤΑΙ ΤΑ ΖΩΑ

Χωρίστηκαν πριν από 30000 χρόνια.

ΛΥΚΟΣ (Canis lupus)

ΣΚΥΛΟΣ Canis familiaris

Page 6: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

ΕΞΕΛΙΣΣΕΤΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ (Homo neadertalensis, ergaster, erectus, sapiens)

Page 7: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

Η ΒΑΣΙΚΗ ΑΝΤΙΡΡΗΣΗ

• Στη διάρκεια ζωής ενός ανθρώπου δεν γίνονται αντιληπτές οι μεταβολές στα

είδη

Page 8: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

Ισχύει; • 1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια

ανθεκτικά για αντιβιοτικά στα οποία προηγουμένως ήταν ευαίσθητα πχ. πενικιλλίνη

• 2. ομοίως τα έντομα σε φυτοφάρμακα • 3. oμοίως τα έντομα σε ουσίες που παράγουν

Γενετικά Τροποποιημένα Φυτά • 4. ο HIV πρόηλθε από εξέλιξη ιου πιθήκων • 5. ο Η1Ν1 προήλθε από 3 διαφορετικούς ιούς

(γρίπη ανθρώπων, πουλερικών, χοίρων)

Page 9: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

ΣΗΜΕΡΑ «Τίποτα δεν έχει νόημα στη Βιολογία παρά

μόνο υπό το φως της εξέλιξης» Θεοδόσιος Ντομπζάνσκυ

(1900 -1975)

Page 10: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

Γιατί μελετάμε τη θεωρία της εξέλιξης

• Επηρέασε το δυτικό πολιτισμό περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη επιστημονική θεωρία

• Ενοποιεί όλες τις θεωρίες της βιολογίας από κυτταρική ως οικολογία

Page 11: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

• Η μελέτη των οργανισμών απαιτεί τη συλλογή, κατάταξη και σύγκρισή τους

• Η ταξινόμηση διευκολύνει τη μελέτη αλλά και αντανακλά τον τρόπο εξέλιξης

Page 12: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

ΚΑΡΟΛΟΣ ΛΙΝΝΑΙΟΣ

• Σουηδός φυσιοδίφης (1707-1778) • Πατέρας της σύγχρονης

ταξινόμησης

• Εφεύρε το σύστημα των λατινικών ονομάτων (τα λατινικά ήταν η επίσημη γλώσσα των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων)

• Βάφτισε χιλιάδες είδη (μεταξύ αυτών και τον Homo sapiens)

Page 13: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

Η ταξινόμηση του Λινναίου για τον άνθρωπο

Ταξινομική βαθμίδα Ταξινομική μονάδα

Βασίλειο (Regnum) Zώα (Animalia)

Ομοταξία (κλάση) (Classis) Θηλαστικά (Mammalia)

Τάξη (Ordo) Πρωτεύοντα (Primates)

Γένος (Genus) Aνθρωπος (Homo)

Είδος (Species) Aνθρωπος ο σοφός (Homo sapiens)

Page 14: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

ΟΡΙΣΜΟΣ ΕΙΔΟΥΣ Για τους οργανισμούς που

αναπαράγονται αμφιγονικά

ΜΕΙΞΙΟΛΟΓΙΚΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ

Το σύνολο όλων των οργανισμών που

μπορούν να αναπαραχθούν

μεταξύ τους και να αποκτήσουν γόνιμους

απογόνους

Για τους οργανισμούς που αναπαράγονται μονογονικά

ΤΥΠΟΛΟΓΙΚΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ

Το σύνολο των οργανισμών με κοινά

μορφολογικά και βιοχημικά

χαρακτηριστικά

Page 15: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΕΙΔΗ ΠΑΡΑ ΤΙΣ ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ

Apis serana Apis melifera

Page 16: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

ΙΔΙΟ ΕΙΔΟΣ ΠΑΡΑ ΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ

Όλες οι ράτσες σκύλων ανήκουν στο ίδιο είδος και μπορούν να ανταλλάσουν γονίδια, εκτός αν το εμποδίζουν οι άνθρωποι ή οι μεγάλες μορφολογικές διαφορές.

Page 17: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

ΙΔΙΟ ΕΙΔΟΣ Ή ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ;; Από τη

διασταύρωση γαϊδάρου και

αλόγου προκύπτει το

μουλάρι

Το μουλάρι όμως δεν είναι γόνιμο. Αρα ;;;;;;;;;;;;;;

Page 18: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

ΜΟΝΟΚΥΤΤΑΡΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ (ΠΡΩΤΟΖΩΑ)

Page 19: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

ΜΟΝΟΚΥΤΤΑΡΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ (ΦΥΤΟΠΛΑΓΚΤΟΝ)

Page 20: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

ΤΥΠΟΛΟΓΙΚΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ (ΜΥΚΗΤΕς)

Page 21: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΤΟ ΙΔΙΟ ΕΙΔΟΣ;

Vibrio cholerae Mycobacterium tuberculosis

Page 22: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

ΕΙΔΟΣ ΓΕΝΟΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ

ΤΑΞΗ

ΚΛΑΣΗ

ΦΥΛΟ

ΑΠΌ ΤΟ ΕΙΔΟΣ ΣΤΟ ΦΥΛΟ

Page 23: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

ΓΕΝΟΣ (Felis)

Τα είδη που μοιάζουν μεταξύ περισσότερο απ’ ότι άλλα, συνιστούν ένα γένος

πχ. γάτα, λύγκαςFelis

Page 24: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ (FELIDAE) Τα γένη που μοιάζουν περισσότερο μεταξύ τους συνιστούν μια οικογένεια πχ. τίγρης, λιοντάρι, τσιτάχ αιλουροειδή

Page 25: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

Οι οικογένειες που μοιάζουν περισσότερο συνιστούν μια τάξη

πχ. Felidae, Canidae σαρκοφάγα

ΤΑΞΗ (σαρκοφάγα)

Page 26: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

ΚΛΑΣΗ (ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ)

Οι τάξεις που μοιάζουν περισσότερο συνιστούν μια κλάση

πχ. σαρκοφάγα, φυτοφάγα, πρωτεύοντα Θηλαστικά

Page 27: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

ΦΥΛΟ (χορδωτά)

Οι κλάσεις που μοιάζουν περισσότερο μεταξύ τους συνιστούν ένα φύλο

Πχ. ψάρια, αμφίβια, ερπετά, πτηνά, θηλαστικά χορδωτά

Page 28: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

•Δύο συγγενικά είδη έχουν κοινό πρόγονο που έζησε πρόσφατα. •Δύο είδη που έχουν πρόσφατο κοινό πρόγονο είναι στενά συγγενικά.

Η ταξινόμηση αντανακλά τον τρόπο με τον οποίο έχουν εξελιχθεί τα είδη

Page 29: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

Φυλογενετικό δένδρο Παρουσιάζει τις εξελικτικές σχέσεις

Ανάμεσα στους οργανισμούς

Page 30: Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ κεφ. 7users.sch.gr/zmarilena/3L_gen/3Lyk_gen_3Kef/exelixi_1.pdf•1. τα βακτήρια εξελίσσονται σε βακτήρια ανθεκτικά

Φυλογενετικό δένδρο

άνθρωπος γορίλας γίββωνας γάτα λύγκας κροκόδειλος

Κοινός πρόγονος χορδωτών

Κοινός πρόγονος ανθρωποπιθήκων

Κοινός πρόγονος αιλουροειδών

Κοινός πρόγονος πρωτευόντων

Κοινός πρόγονος θηλαστικών