ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 1

Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΪΚΗΣΕΠΟΧΗΣ: 800 – 479 Π.Χ.

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 2

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Κατασκευάζονται ναοί µεγάλου µεγέθους (ανατολική επιρροή ) από πέτρα, και, συχνά, µάρµαρο.

Γεννιέται η µεγάλη γλυπτική , για την οποία σηµαντικό ρόλοέπαιξε η επαφή µε την Αίγυπτο.

Σπουδαία επίσης είναι και η ανάπτυξη της κεραµικής, µεχαρακτηριστικά κέντρα την Κόρινθο και την Αθήνα .

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 3

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ : ΟΙ ΝΑΟΙ

Χρησιµοποιείται η πέτρα ή το µάρµαρο, ενώ γύρω από το ναό υπάρχει µία ήδύο σειρές κιόνων που λέγεται πτερόν (περίπτερος µε µία σειρά ή δίπτεροςναός µε δύο )

Περιλάµβανε 3 µέρη

Στην ανατολικήπλευρά της εισόδουτου ναού υπήρχε έναςανοικτός προθάλαµοςο πρόναος

Στο µεσαίο –το σηκό-τοποθετούνταν τοάγαλµα του θεού

Στην πίσω πλευράβρισκόταν οοπισθόδοµος

Το συγκεκριµένοαρχιτεκτονικό σχέδιοπροήλθε από τοµυκηναϊκό µέγαρο

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 4

Αναπαράσταση τουχρυσελεφάντινουαγάλµατος του ∆ία στηνΟλυµπία.

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 5

ΟΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΙ ΡΥΘΜΟΙ1. ∆ωρικός Ρυθµός ( λιτότητα, αυστηρότητα, βαριές αναλογίες) µεπροέλευση από την Πελοπόννησο

Οι κίονες πατούνκατευθείαν πάνω στηνκρηπίδα,

ενώ τα κιονόκραναείναι απλά, χωρίςιδιαίτερη διακόσµηση

Πάνω από το επιστύλιοέχουν «τρίγλυφα»(τρεις γλυπτέςκατακόρυφες γραµµές)και ανάµεσά τους«µετόπες» (τετράγωνεςπλάκες µε ανάγλυφεςπαραστάσεις).

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 6

2 . Ο ΙΩΝΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣΤα Ιωνικά κτίρια χαρακτηρίζονται από ανάλαφρες αναλογίες και µεγαλύτερη διακοσµητικότητα. Οικίονες στηρίζονται σε ιδιαίτερη βάση, ενώ τα κιονόκρανα έχουν έλικες. Αντί για τρίγλυφα καιµετόπες υπάρχει µια συνεχόµενη ζώνη µε ανάγλυφες παραστάσεις, η «ζωφόρος»και πάνω από όλα το τριγωνικό αέτωµα µε γλυπτά έργα

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 7

Το αέτωµα ,σε σχήµα τριγωνικό, είχε γλυπτή διακόσµηση, συνήθως µε µυθολογικά θέµατα. Κάτω από

το αέτωµα ο ιωνικός ρυθµός είχε τη ζωφόρο, µια ζώνη µε ανάγλυφες παραστάσεις, ενώ στο δωρικόεναλλάσσονταν τα τρίγλυφα (στενές λωρίδες µε κάθετες αυλακώσεις ) και οι µετόπες, δηλ. πλατιέςπλάκες µε ανάγλυφες παραστάσεις

. Το κιονόκρανο στην κορυφή του κίονα είναι λιτό για το δωρικό και στολισµένο µε έλικες για τον

ιωνικό ρυθµό. Ο κίονας του δωρικού ναού λεπταίνει προς τα επάνω, ενώ του ιωνικού είναι λεπτότερος

και στηρίζεται σε ιδιαίτερη βάση.

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 8

Ονοµάστε τα µέρη που επισηµαίνονται µε τα βέλη και βρείτε τορυθµό του ναού .

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 9

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 10

ΒΡΕΙΤΕ ΤΟΥΣ ΡΥΘΜΟΥΣ :

1. Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΣΤΗΝΚΟΡΙΝΘΟ

2. Ο ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣΝΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 11

ΓΛΥΠΤΙΚΗ : ΚΟΥΡΟΙ ΚΑΙ ΚΟΡΕΣ(αγάλµατα ανδρών και γυναικών σε αυστηράµετωπική στάση µε το αριστερό πόδι λίγο πιοεµπρός από το δεξί και στα χείλη έναανεπαίσθητο χαµόγελο , το αρχαϊκό µειδίαµα )

Η λέξη « άγαλµα »µε προέλευση από το ρήµααγάλλοµαι δηλώνει τη χαρά και την αγαλλίασητου ανθρώπου µπροστά στο θαύµα του κόσµουπου τον περιβάλλει

Κούρος από την Ανάβυσσο της Αττικής. Στεκόταν πάνω σε βαθµιδωτή βάση που είχε τηνεπιγραφή «Στάσου και κλάψε µπρος στο µνήµατου νεκρού Κροίσου που θανάτωσε ο βίαιος Άρηςκαθώς πολεµούσε στην πρώτη γραµµή». Ύψος1,94 µ.

525 π.Χ. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Τα αγάλµατα κατασκευάζονταν για να

αφιερωθούν στους θεούς, ή να στηθούνεπάνω σε τάφους

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 12

Η επίδραση της αιγυπτιακής τέχνης είναι εµφανής στην αρχαϊκήγλυπτική

Κλέοβις και Βίτων , µουσείο ∆ελφών Η τριάδα του Μυκερίνου (κοιλάδα της Γκίζας)

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 13

Ο Μοσχοφόρος

Άνδρας που σηκώνει στους ώµουςµοσχαράκι.

570 π.Χ. Απεικονίζονται θεοί αλλά και θνητοί, άνδρες και γυναίκες µυθικά τέρατα όπως οι σφίγγες, αλλά και ζώα (άλογα, λιοντάρια κ.λ.π.)

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 14

Η πεπλοφόρος

Γύρω στα 540-530 π.Χ.Η Κόρη φορεί πέπλο πάνω από τον χιτώνα ( τοβασικό ένδυµα), του οποίου διακρίνονται τα µανίκιακαι η άκρη της φούστας.

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 15

«Η Κόρη µε τα αµυγδαλωτάµάτια». Γύρω στα 500 π.Χ.

Η πιο γοητευτική Κόρη που υπάρχειστην αθηναϊκή Ακρόπολη. Η νεανικήγυναικεία χάρη έχει αποδοθεί µε µεγάληεκφραστική δύναµη.

Το θαυµάσιο χτένισµα µε τουςπλοκάµους των µαλλιών ναπλαισιώνουν το µέτωπο, τα εκφραστικάµάτια και χείλη µας δίνουν ένα εξαίσιοσύνολο γεµάτο αρµονία .

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 16

ΚΟΡΗ,ΜΟΥΣΕΙΟΑΚΡΟΠΟΛΗΣ

Επιχρωµα

τισµός : DougeStern

Φωτογραφία: περιοδικόNationalGeographic, τεύχοςΦεβρουάριος2000

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 17

Κούρος από την Αττική, γνωστός και ωςΑριστόδικος, καθώς είχε στηθεί στον τάφο τουνεκρού νέου

Η ρεαλιστική απόδοση του σώµατος που διαθέτειελαστικότητα και κίνηση προετοιµάζει την τέχνη τωνκλασικών χρόνων

510 – 500 π.Χ. Εθν. Αρχ. Μουσείο

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 18

Επιτύµβιες στήλες : είναι λίθινες ορθογώνιεςπλάκες που τοποθετούνται πάνω σε τάφουςκαι απεικονίζουν το νεκρό ως αθλητή ήπολεµιστή

Επιτύµβια στήλη, 530 π.Χ. ΜητροπολιτικόΜουσείο της Νέας Υόρκης

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 19

Τµήµα µεγάλης επιτύµβιας στήλης µε τηµορφή νεαρού αγωνιστή

Από την Αθήνα 550 π.Χ.

Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 20

Επιτύµβια στήλη µε πολεµιστή πάνω στον τάφοτου Αριστίωνα - 510 π.Χ. - του γλύπτηΑριστοκλέους

Ανάγλυφη πλευρά από τη βάση αγάλµατος µενέους που παίζουν παιχνίδι

Μοιάζει µε το σηµερινό χόκεϊ

Εθν. Αρχαιολογ. Μουσείο

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 21

Άλογα που προέρχονται από άρµα - 570 π.Χ.Μουσείο Ακρόπολης

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 22

Ανάγλυφη πλάκα µε παράσταση πάλης, 520 π.Χ.Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Φωτογραφία:Ιστορία Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 23

ΚΕΡΑΜΙΚΗ :1. ΜΕΛΑΝΟΜΟΡΦΟΣ ΡΥΘΜΟΣ ( ΚΟΡΙΝΘΟΣ )

Οι µορφές χαράζονται στην κοκκινωπήεπιφάνεια του αγγείου και βάφονταιµαύρες, ενώ χρησιµοποιούνται και άλλαχρώµατα, όπως το λευκό και τοβυσσινί.

Αµφορέας µε παράσταση του Αχιλλέαπου σκοτώνει την αµαζόνα Πενθεσίλεια .

Έργο του ζωγράφου Εξηκία, περίπου535 π. Χ.

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 24

Αττικός µελανόµορφος κρατήρας µε σκηνή µάχης πιθανότατα γύρω από το σώµατου νεκρού Πατρόκλου – από τα Φάρσαλα Θεσσαλίας - 530 π.Χ.

Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 25

Μελανόµορφος αττικός αµφορέας , 550 - 540 π.Χ.

Η πάλη τουΗρακλή µετο λιοντάριτης Νεµέας

ΖωγράφοςτουΛούβρου

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 26

Ο ΕΡΥΘΡΟΜΟΡΦΟΣ ΡΥΘΜΟΣ (ΑΘΗΝΑ ) :το φόντο βάφεται µαύρο, ενώ οι παραστάσεις ζωγραφίζονται, δε χαράζονται. Τέλος, οι µορφές αφήνονται µε το ερυθρό χρώµα του πηλού .

Ο Σαρπηδόνας, γιος του∆ία, µεταφέρεται νεκρός στηΛυκία από τον Ύπνο και τοΘάνατο προκειµένου ναταφεί – παρακολουθεί οΕρµής

Κρατήρας (515-510π.Χ.), έργο του ζωγράφουΕυφρόνιου

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 27

Αττικός ερυθρόµορφος αµφορέαςπερίπου 470 - 460 π. Χ.

Ζευγάρι που ανταλλάσσει ερωτικά δώρα –σύµβολα της Αφροδίτης : σφαίρα τοαγόρι, κλαδί µυρτιάς η νεαρή κοπέλα-πάπια ανάµεσά τους

Ζωγράφος του Λονδίνου

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 28

Κρατήρας – 475 π.Χ.

Σαπφώ και Αλκαίος, οι λυρικοί ποιητές τηςΛέσβου εικονίζονται µε χιτώνα και ιµάτιοπαίζοντας βάρβιτο (αρχαίο έγχορδο µουσικόόργανο, µια παραλλαγή της λύρας), ενώπλαισιώνονται µε υπέροχη διακόσµηση απόανθέµια

Ζωγράφος του Βρύγου

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 29

ΕΡΓΑΣΙΑ 1Η : α) Πού κατασκευάστηκε το αγγείο και πού βρέθηκε;β) Πού βρίσκεται σήµερα ; γ) Ποιο ήταν το ταξίδι του συγκεκριµένου αγγείου και σε ποια

συµπεράσµατα σάς οδηγεί ; (πηγή : Λίγη Ακόµη Ιστορία)

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 30

ΕΡΓΑΣΙΑ 2Η :

Λύστε τοσταυρόλεξο

(πηγή : Λίγη Ακόµη Ιστορία)

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 31

ΕΡΓΑΣΙΑ 3η : Κάθε πόλη – κράτος της αρχαϊκής εποχής στο νόµισµα πουκόβει βάζει και το σύµβολό της. Βρείτε ποιο νόµισµα ανήκει σε κάθε πόλη . (πηγή : Λίγη

Ακόµη Ιστορία)

ΣΕΡ∆ΑΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ - Η ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ 32

ΠΗΓΕΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ

Ίδρυµα Μείζονος Ελληνισµού http://www.fhw.gr/chronos.gr Εκπαιδευτική Πύλη Υ.Π.ΕΠ.Θ.www.e-yliko.gr Υπουργείο Πολιτισµού, Παιδείας και Θρησκευµάτων, Ψηφιακές Συλλογές : www.odysseus.culture.gr Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόµος Β΄, Εκδοτική Αθηνών Ηλεκτρονική βιβλιοθήκη ιδρύµατος Λάτση : www.latsis-foundation.org : Η Ελλάδα του µουσείου Μπενάκη Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο www.latsis-foundation.org Λίγη Ακόµη Ιστορία – ψηφιακή βιβλιοθήκη : http://repository.edulll.gr www.el.wikipedia.org Αρχαία Ιστορία Α΄ Γυµνασίου των Θ. Κατσουλάκου, Γ. Κοκκορού- Αλευρά, Β. Σκουλάτου ΟΕ∆Β Ιστορία των Αρχαίων Χρόνων ως το 30 π.Χ. των Λ. Τσακτσίρα, Μ. Τιβέριου, ΟΕ∆Β