Ήπειροι

Ο σχηματισμός των σύγχρονων ηπείρων στη Γη από τηνΠαγγαία.

Ο όρος ήπειρος αναφέρεται στις μεγάλες περιο-χές ξηράς που περιστοιχίζονται από ωκεανούς, στιςοποίες διαιρείται γεωγραφικά ένας πλανήτης όπωςη Γη. Η λέξη ήπειρος (Λατινικά continere) σημαίνει"συγκρατώ μαζί". Οι δικές μας ήπειροι περιστοιχί-ζονται από ωκεανούς νερού και αποδίδονται ως ταμεγάλα στεριανά (μη θαλάσσια) μέρη της επιφάνειαςτης Γης.

1 Προϊστορία σχηματισμού τωνηπείρων

Οι ήπειροι δεν είχαν πάντα τη μορφή που έχουνσήμερα στον πλανήτη μας. Λόγω της κίνησης τωντεκτονικών πλακών η αρχική περιοχή που προε-ξείχε των ωκεανών άλλαζε συνεχώς σχήμα. Αρχικάυπήρχε μόνο μία υπερήπειρος με τελευταία γνωστήμορφή της την Παγγαία και σήμερα έχουμε καταλή-ξει στη γεωγραφία των χωρισμένων ηπείρων όπωςδείχνει η κινούμενη εικόνα.

2 Σύγχρονα μοντέλα διαχωρι-σμού των Ηπείρων

Παγκοσμίως επικρατούν σήμερα 5 μοντέλα σταοποία διαχωρίζοται οι ήπειροι, σύμφωνα με διαφο-ρετικές προσεγγίσεις όπως τεκτονικά, γεωγραφικά,γεωπολιτισμικά και ιστορικά.

• Κίνα και χώρες που μιλούν κυρίως την Αγγλικήγλώσσα προτιμούν το μοντέλο των 7 ηπείρων.

• Ρωσία, πρώην πολιτείες της Ε.Σ.Σ.Δ. και Ιαπω-νία προτιμούν το μοντέλο των 6 ηπείρων με τηνΕυρασία.

• Στη Λατινική Αμερική, Ισπανία, Πορτογαλία,Γερμανία, Ιταλία και Ελλάδα διδάσκεται το μο-ντέλο των 6 ηπείρων με ενωμένες τη Βόρεια καιτη Νότια Αμερική.

2.1 Τεκτονικός διαχωρισμός

Τεκτονικές πλάκες

Ο Γήινος φλοιός διαμερίζεται σε τεκτονικές πλάκεςπου επιπλέουν πάνω στον μανδύα της Γης. Οι πιομεγάλες από αυτές φαίνονται στο αντίστοιχο σχήμα.Όσες είναι και ηπειρωτικές, προεξέχουν δηλαδή τηςεπιφάνειας των ωκεανών, σχηματίζουν στα χερσαίατους μέρη τις ηπείρους και εκεί αποτελούνται απόσκληρό, σχετικά ελαφρύ μεταμορφικό και ιζηματο-γενή βράχο, όπως είναι ο γρανίτης. Το υπόλοιπο τωνπλακών που καλύπτεται από ωκεανούς συντίθενταιαπό λεπτό βασαλτικό στρώμα. Οι ηπειρωτικές τεκτο-νικές πλάκες που αντιστοιχίζονται σε γεωγραφικέςηπείρους είναι 6: Βόρεια Αμερική, Νότια Αμερική,Ανταρκτική, Αφρική, Ευρασία και Αυστραλία. Οι τε-κτονικές πλάκες της Αραβίας και της Ινδίας ενσω-ματώνονται γεωγραφικά στην τεκτονική πλάκα τηςΕυρασίας.

1

2 5 ΔΙΚΤΥΑΚΟΙ ΤΟΠΟΙ

2.2 Τοπικοί πολιτισμικοί διαχωρισμοί

Ο διαχωρισμός της Ευρασίας είναι καθαρά πολιτι-σμικός. Δεν υπάρχουν τεκτονικά όρια που να τον δι-καιολογούν ούτε και σοβαροί υδάτινοι διαχωρισμοί.

2.3 Ιστορικοί διαχωρισμοί

Ο κόσμος μας διαιρέθηκε αρχικά σε ηπείρους απότους γεωγράφους της Ελληνιστικής Αλεξάνδρειας.Υπολογίζοντας την Αλεξάνδρεια ως πρώτο μεσημ-βρινό διαίρεσαν την οικουμένη, την γη που κατοι-κείτο δηλαδή, σε τρία μέρη: Η Ασία ήταν ανατολικάτης Αλεξάνδρειας, η Ευρώπη ήταν δυτικά της Αλε-ξάνδρειας και βόρεια της Μεσογείου και η Λιβύη,γνωστή από τους Ρωμαίους ως επαρχία της Αφρικής,βρισκόταν δυτικά της Αλεξάνδρειας και νότια τηςΜεσογείου.[1]

3 Βλ. επίσης• Τεκτονικές πλάκες

• Γεωλογία

• Γεωγραφία

4 Παραπομπές[1] Η χαρτογράφηση της γης (Αγγλικά)

5 Δικτυακοί τόποι• Livio Catullo Stecchini, "Η Χαρτογράφηση τηςΓης"

3

6 Text and image sources, contributors, and licenses

6.1 Text• ΉπειροιΠηγή: http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%89%CF%80%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%BF%CE%B9?oldid=5035729Συ-νεισφέροντες: Robbot, Kalogeropoulos, Templar52, YurikBot, Zwobot, Gerakibot, Αναστάσιος, Escarbot, MSBOT, Andkand,Thijs!bot, JAnDbot, VolkovBot, Idioma-bot, Synthebot, TXiKiBoT, YonaBot, Mastak, SieBot, BotMultichill, AlleborgoBot, Loveless,PipepBot, Γιαγκούλας, MARKELLOS, Taspozi, PixelBot, Ttzavaras, BodhisattvaBot, Purbo T, robot, MelancholieBot, SpBot,WikiDreamer Bot, CarsracBot, MystBot, Costas78, Luckas-bot, ArthurBot, Andromeas, VJSC263IO, Rubinbot, MastiBot, Xqbot,TobeBot, KamikazeBot, TjBot, GrouchoBot, EmausBot, ManosHacker, ZéroBot, Skgxt, ChuispastonBot, WikitanvirBot, MerlIwBot,Rezabot, Geilamir, KCharitakis και Ανώνυμες συνεισφορές: 12

6.2 Images• Αρχείο:Continents_vide_couleurs.png Source: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/19/Continents_vide_couleurs.pngLicense: CC-BY-SA-3.0 Contributors: File:BlankMap-World.png Original artist: User:Cogito ergo sumo

• Αρχείο:Disambig_grey.svg Source: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Disambig_grey.svg License: Public domainContributors: Έργο αυτού που το ανεβάζει Original artist: Bub’s

• Αρχείο:Globe_stub.svg Source: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1d/Globe_stub.svg License: LGPL Contributors:• Blank_template.svg Original artist: Blank_template.svg: User:Urutseg• Αρχείο:P_globe.svg Source: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ec/P_globe.svg License: CC BY-SA 2.5 Contributors: ?Original artist: ?

• Αρχείο:Pangea_animation_03.gif Source: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8e/Pangea_animation_03.gif License:Public domain Contributors: http://geomaps.wr.usgs.gov/parks/animate/A08.gif Original artist: Original upload by en:User:Tbower

• Αρχείο:Tectonic_plates.png Source: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/dc/Tectonic_plates.png License: Public domainContributors: ? Original artist: ?

6.3 Content license• Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0