καστοριά

Καστοριά

Η πριγκίπισσα της Μακεδονίας

Η πόλη της Καστοριάς• Η Καστοριά είναι πόλη της

Ελλάδας και πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού. Βρίσκεται στο δυτικό άκρο της Δυτικής Μακεδονίας. Ο πληθυσμός της πόλης ανέρχεται στους 16.218 κατοίκους (2001). Είναι χτισμένη πάνω σε χερσόνησο της ομώνυμης λίμνης, σε υψόμετρο 703 m[1] από την επιφάνεια της θάλασσας, ανάμεσα στα βουνά Βίτσι και Γράμμο. Περιβάλλεται από τη λίμνη της και συνδέεται με την ξηρά μέσω μιας ευρύτερης λωρίδας γης από επιχωματώσεις, δίνοντας την εντύπωση νησιού.

14/04/2314/04/23 22Άργος ΟρεστικόΆργος Ορεστικό

Η σπηλιά του δράκου• Κάνοντας ο επισκέπτης το γύρω της λίμνης, στη

βόρεια πλευρά της χερσονήσου, συναντά την σπηλιά του Δράκου. Το σπήλαιο βρίσκεται στις όχθες της λίμνης, στους πρόποδες του μικρού βουνού, που δημιουργεί την χερσόνησο που είναι χτισμένη η πόλη. Δίπλα ακριβώς από την σπηλιά, είναι χτισμένο το ξωκλήσι του Αγίου Νικολάου πάνω στα βράχια.

• Η παράδοση θέλει την σπηλιά, να είναι ένα χρυσορυχείο το οποίο φύλαγε, άγρυπνος φρουρός ένας δράκος.

• Η είσοδος του σπηλαίου ανακαλύφθηκε το 1954. Το μεγαλύτερο βάθος από την είσοδο φτάνει τα 18 μ. και η θερμοκρασία μέσα σε αυτό, δεν ξεπερνάει τους 18ο C. Η περιγραφή του εσωτερικού της σπηλιάς είναι: 10 αίθουσες διαφόρων διαστάσεων, 7 υπόγειες λίμνες και 5 σήραγγες. Κατά την περίοδο των εργασιών που έγιναν στο σπήλαιο, ανακαλύφθηκαν οστά, αρκούδας των σπηλαίων, που χρονολογούνται 10.000 χρόνων.


Λιμναίος Οικισμός• Λίγα μόλις χιλιόμετρα έξω από την πόλη της

Καστοριάς, σε ένα μικρό παραλίμνιο χωριό, το Δισπηλιό, υπάρχει η αναπαράσταση του Νεολιθικού Λιμναίου Οικισμού. Στην περιοχή ‘νησί’ φιλοξενούνται το πρώτο οικομουσείο της χώρας μας καθώς, κι ένας μουσειακός χώρος με εκθέματα από τις ανασκαφές, που έγιναν εκεί. Όσο αφορά τα εκθέματα: στον χώρο του οικομουσείου, οι αρχαιολόγοι δημιούργησαν μια πιστή αναπαράσταση του λιμναίου οικισμού.

• Κορμοί δέντρων και χορτόσκοινα είναι τα κύρια υλικά που χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι που κατοικούσαν στην παραλίμνια αυτή περιοχή, μεταξύ της 6ης και 4ης χιλιετίας π.Χ.. Τα άχυρα, η λάσπη και τα οστά ζώων είναι οι πρώτες ύλες για την κατασκευή των οικιακών αντικειμένων. Και όλα αυτά, είναι κατασκευασμένα με τέτοιο τρόπο, που να μπορούν να δώσουν στοιχεία και πληροφορίες για τον τρόπο ζωής των ανθρώπων της εποχής. Από τα σημαντικότερα εκθέματα είναι οι καλύβες πάνω στις πασσαλόπηκτες πλατφόρμες, οι οποίες είναι σε φυσικό μέγεθος όπως και κάποια αγγεία, χύτρες, καλάθια και μία βάρκα.


Λιμναίος Οικισμός(συνέχεια)• Επιγραμματικά, ο παραλίμνιος αυτός οικισμός, ήταν το στίγμα της

τελευταίας περιόδου, της Νεολιθικής Εποχής, σε μία περιοχή που έδρασε σαν κέντρο, των διαβαλκανικών μετακινήσεων. Ο οικισμός βρισκόταν σε πασσαλόπηκτες πλατφόρμες, μόλις 4 χλμ. από την πόλη της Καστοριάς.

• Τα ευρήματα των ανασκαφών, μπορούμε να τα ταξινομήσουμε σε τρεις κατηγορίες, στα αρχιτεκτονικά, τα περιβαλλοντολογικά και τα κινητά. Ξεκινώντας λοιπόν από τα σπίτια, αναφέρουμε πως ήταν κατασκευασμένα από ξύλο, πηλό και βρύα, κυκλικά ή ορθογώνια, στηριγμένα πάνω σε ξύλινες πλατφόρμες. Από μικροαντικείμενα και από φυτικά και ζωικά υπολείμματα που βρέθηκαν, οι αρχαιολόγοι συμπεραίνουν πως, η κοινότητα στηριζόταν στο κυνήγι, το ψάρεμα, την γεωργία και την κτηνοτροφία.

• Σημαντικό εύρημα, θεωρείται το υπόλειμμα του μονόξυλου, βάρκα που χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι της Νεολιθικής Περιόδου, η οποία είναι πανομοιότυπη με αυτό το είδος βάρκας, που χρησιμοποιείται από τους Καστοριανούς ακόμη και σήμερα. Αγγεία, πολύχρωμα δοχεία, μπολ, φρουτιέρες, κλειστά δοχεία με λαιμό, κοκάλινες φλογέρες είναι μόνο κάποια από τα αντικείμενα που βρεθήκαν στον οικισμό αυτό και προσδίδουν την κουλτούρα και τον τρόπο ζωής των ανθρώπων, που ζούσαν στην Νεολιθική εποχή. Ένα ιδιαίτερο εύρημα είναι μία πήλινη πινακίδα του 5260 π.Χ., η οποία είναι σημειωμένη από μία πρώιμη ίσως, γραφή.

• Σήμερα, στην περιοχή του Λιμναίου οικισμού υπάρχει η αναπαράσταση του. Μέσα στα σπιτάκια που βρίσκονται πάνω στις πλατφόρμες, υπάρχουν κάποια πιστά αντίγραφα, των σκευών που χρησιμοποιούσαν αυτοί οι άνθρωποι, στην καθημερινότητα τους.

14/04/2314/04/23 Άργος ΟρεστικόΆργος Ορεστικό 55

Νόστιμο• Το 1935 στην ευρύτερη περιοχή του χωριού

Νόστιμο, οι κάτοικοι διαπίστωσαν την ύπαρξη απολιθωμένων κορμών, θαλάσσιων ειδών καθώς και, φυτών και ζώων που ζούσαν στην περιοχή, προφανώς κάποια χρόνια πριν. Μετά από ανασκαφές και έρευνα που διεξήχθη στην περιοχή για πρώτη φορά το 1997, από τον καθηγητή Γεωλογίας Ε. Βελιτζέλο, ήρθαν στην επιφάνεια, τα απολιθώματα μιας εποχής 20 εκατομμυρίων χρόνων.

• Το απολιθωμένο αυτό δάσος ανήκει στην εποχή του Κατώτερου Μειόκαινου. Όλα τα ευρήματα που ήρθαν στο φως, μας δείχνουν πως στην περιοχή εξεράγει ηφαίστειο και η λάβα του κάλυψε όλο το οικοσύστημα της. Από τα απολιθώματα της παλαιοχλωρίδας και παλαιοπανίδας που έχουμε, μπορούμε να οδηγηθούμε σε συμπεράσματα όσον αφορά, τις κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούσαν στην περιοχή, εκείνη την χρονική περίοδο.


Νόστιμο (συνέχεια)• Έτσι, μετά από έρευνες, αποκαλύφθηκε πως η περιοχή είχε

έντονο γεωμορφολογικό ανάγλυφο, με έντονες χαράδρες, κοιλάδες και βουνά όπως και, πολλά ενεργά ηφαίστεια. Από την βλάστηση που απολιθώθηκε από την λάβα, φαίνεται πως οι κλιματικές συνθήκες που επικρατούσαν ήταν τροπικό ή ίσως και υποτροπικό κλίμα. Ωστόσο, θα πρέπει να αναφέρουμε πως οι έρευνες βρίσκονται σε αρχικά στάδια. Παρόλα αυτά, τα ευρήματα είναι πολλά και σημαντικά με αποτέλεσμα να βοηθούν τους επιστήμονες στην διεξαγωγή αξιόπιστων συμπερασμάτων, για την γεωμορφολογία, την βλάστηση, την πανίδα αλλά και τις κλιματολογικές συνθήκες, που επικρατούσαν στην περιοχή.

• Αναφέροντας κάποια από τα ευρήματα, θα πρέπει να σημειώσουμε το απολιθωμένο δόντι, που άνηκε σε πολύ μεγάλο προϊστορικό φυτοφάγο ζώο και το δόντι ενός καρχαρία που υπολογίζεται πως είχε μήκος, μετάξι 20 και 25 μ.. Άξιοι λόγου είναι οι κορμοί των δέντρων, φοινίκων και άλλων τροπικών ειδών, οι διάφοροι θαλάσσιοι οργανισμοί όπως, μύδια, αστερίες, κογχύλια και πολλά είδη σπονδυλωτών. Τα απολιθώματα ορίζουν την περιοχή την οποία σήμερα βρίσκονται βουνά και οροσειρές ως παραθαλάσσια, πριν από 20,000,000 χρόνια.

• Ιδιαίτερης ιστορικής και επιστημονικής σημασίας, είναι τα απολιθώματα κυρίως των ζώων, αφού η μελέτη τους μπορεί να ανατρέψει πολλά ιστορικά δεδομένα, σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες. Σημαντικό να τονίσουμε είναι, πως η περιοχή προστατεύεται ως διατηρητέο μνημείο της φύσης.

• Από τα σημαντικότερα εκθέματα είναι κορμοί φοινίκων και όστρακα που σώζονται σε πολύ καλή κατάσταση.

14/04/2314/04/23 Άργος ΟρεστικόΆργος Ορεστικό 77

Το μοναστήρι των Αγ. Αναργύρων• Στον Μελισσότοπο, ένα μικρό χωριό μόλις λίγα χιλιόμετρα

από τη πόλη της Καστοριάς, πάνω σε ένα κατάφυτο ύψωμα της περιοχής, είναι χτισμένο το μοναστήρι των Αγίων Αναργύρων. Η ιστορία της μονής ξεκινάει το 1080, εποχή που μπορεί να την ορίζει ως την αρχαιότερη του νομού. Τα πρώτα χρόνια της ίδρυσης της, θεμελιωμένη επί της δυναστείας των Κομνηνών,το μοναστήρι ήταν αφιερωμένο στον Άγιο Παντελεήμωνα, μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης όμως τιμάτε και η μνήμη των Αγίων Αναργύρων. Τα κτίσματα της σημερινής μονής ανεγείρονται το 1858, ενώ στο τέμπλο υπάρχουν εικόνες του 1763. Άξια λόγου είναι η μεγάλη βιβλιοθήκη της μονής που φιλοξενούσε μοναδικά χειρόγραφα και βιβλία. Δυστυχώς όμως, το μεγαλύτερο μέρος αυτής της θρησκευτικής και ιστορικής κληρονομιάς κάηκε σε μία μεγάλη πυρκαγιά 1947. Οι μοναχοί όμως που πέρασαν από την μονή, την φρόντισαν με ιδιαίτερη επιμέλεια, και κατάφεραν στις μέρες μας η βιβλιοθήκη της να είναι μία από τις μεγαλύτερες θεολογικές, της Δυτικής Μακεδονίας. Ολοκληρώνοντας θα πρέπει να αναφερθούμε και στην συμβολή του


Η παναγία η Μαυριώτισσα• Μόλις 4 χλμ., από την πόλη της Καστοριάς, στο ανατολικό άκρο

της χερσονήσου, είναι χτισμένη από το 1081 – 1118, η μονή της Παναγίας της Μαυριώτισσας. Χτισμένη στα χρόνια του Αλέξιου Α’ Κομνηνού, η μονή προσέλκυε το θρησκευτικό ενδιαφέρον πολλών αξιωματούχων του Βυζαντίου. Άξια λόγου, είναι η τοποθεσία του μοναστηριού αλλά και η διοίκηση του. Όσον αφορά την τοποθεσία, βρίσκεται σε σημείο όπου υπάρχει εύκολη πρόσβαση τόσο από την λίμνη όσο και από την στεριά. Διοικητικά η μονή είχε αξιόλογους αρχιμανδρίτες, οι οποίοι εξασφάλιζαν με μεγάλη αμεσότητα την επικοινωνία της μονής με άλλους ασκητικούς τόπους της περιοχής καθώς και με την δυναμική παρουσία της σε όλες τις δυσκολίες που αντιμετώπισε η πόλη, μέσα στο πέρασμα των χρόνων. Γι’ αυτό και λέγεται πως ήταν τόπος στρατηγικής σημασίας με ουσιαστικό ρόλο σε όλες τις φάσεις της ιστορίας της Καστοριάς. Επιπλέον θα πρέπει να σημειωθεί πως από τα πρώτα χρόνια της δράσης της, μέχρι και σήμερα κατέχει σημαντικό ρόλο, τόσο στην θρησκευτική όσο και στην πνευματική ζωή του τόπου. Ως αναφορά, τον ζωγραφικό διάκοσμο του ναού, φαίνεται πως είναι επηρεασμένος από τις τεχνικές της ανατολικής μεσογειακής λεκάνης. Ο ρεαλισμός και η έντονη συγκινησιακή αποτύπωση των μορφών είναι από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά της καλλιτεχνικής αυτής παράδοσης. Επιπλέον πρέπει να σημειώσουμε, πως οι τοιχογραφίες του ναού, στο καθολικό αλλά και στο νάρθηκα δεν είναι της ίδια περιόδου. Οι σημαντικότερες αναπαραστάσεις της μονής είναι η Σταύρωση και η κοίμηση της Θεοτόκου. Τέλος, θα πρέπει να τονίσουμε πως η μονή μετά το πέρας της τουρκοκρατίας είναι λεηλατημένη όπως και οι περισσότεροι ναοί στη χώρα μας, με έντονα σημάδια κυρίως στα πρόσωπα των αγίων.


Αρχαιολογικό μουσείο Άργους Ορεστικού

• Το νέο μουσείο παρουσιάζει πώς οι αρχαίοι Ορεστές, οι κάτοικοι του οροπεδίου που σχηματίζεται ανάμεσα στο Βόιο και τις Πρέσπες, το Γράμμο και το Βίτσι, κατάφεραν να διατηρήσουν για περισσότερα από 1.000 χρόνια σε μεγάλο ή μικρότερο βαθμό την πολιτική τους αυτονομία, αλλά και την πολιτιστική τους ταυτότητα, παρά τις κοσμογονικές αλλαγές της ιστορικής τους μοίρας.

• Αυτή την ιστορία διηγούνται τα εκθέματα και τα κείμενα των πινακίδων στις δύο αίθουσες του Αρχαιολογικού Μουσείου Άργους Ορεστικού. Τα εκθέματα προέρχονται από εντοπισμούς και παραδόσεις απλών κατοίκων ή εκπαιδευτικών (πολλά από τα ονόματά τους αναφέρονται στα κείμενα της έκθεσης), καθώς και από πρόσφατες ανασκαφές σε όλη την έκταση του σημερινού νομού Καστοριάς, δηλαδή του κεντρικού τμήματος της αρχαίας Ορεστίδας.


Διοκλητιανούπολη• Οι κάτοικοι της αρχαίας Ορεστίδας ίδρυσαν

στις αρχές του 1ο αιώνα μ.Χ. μία σημαντική πόλη στην τοποθεσία Παραβέλα, της περιοχής Αρμενοχωρίου Άργους Ορεστικού. Η τοποθεσία αυτή βρίσκεται 1 χιλιόμετρο, περίπου, δυτικά του Άργους, στο δρόμο που οδηγεί στο χωριό Μανιάκοι Καστοριάς. Η εν λόγω πόλη ονομαζόταν πιθανότατα Αρμονία και αποτελούσε την έδρα του «Κοινού των Ορεστών», δηλαδή το διοικητικό κέντρο της επαρχίας τους.

• Η Αρμονία καταστράφηκε από βάρβαρους επιδρομείς περί τα τέλη του 3ου αιώνα μ. Χ.. Αμέσως, ο τότε Ρωμαίος αυτοκράτορας Διοκλητιανός (244 – 312 μ. Χ.) ίδρυσε για τους κατοίκους της μια νέα πόλη, ανατολικά της προηγούμενης και σε απόσταση 500 μ. περίπου, την οποία περιτείχισε και ονόμασε Διοκλητιανούπολη. Η νέα πόλη έζησε ειρηνικά μόνον περί τα 100 έτη. Στα τέλη του 4ου αιώνα μ. Χ. κατελήφθη και καταστράφηκε από τους Βησιγότθους.


Διοκλητιανούπολη (συνέχεια)• Κατόπιν ξανακτίστηκε κι έναν αιώνα

αργότερα, τέλη 5ου αιώνα, καταστράφηκε τελείως από τους Οστρογότθους κι εγκαταλείφθηκε οριστικά.Για την αναφερόμενη πόλη, τη Διοκλητιανούπολη, έγραψε το εξής ποίημα ο Αργείτης δάσκαλος Ανδρέας Σεμάσης.


Έθιμα• Το κέφι και το ξεφάντωμα του καστοριανού καρναβαλιού

είναι πλέον γνωστά σε όλους. Τα Ραγκουτσάρια, όπως ονομάζονται τα καρναβάλια, γίνονται από τις 6 μέχρι τις 8 Ιανουαρίου και είναι η κορύφωση των εορτών του Δωδεκαημέρου. Στις εκδηλώσεις παίρνουν μέρος όλοι οι Καστοριανοί που ξεχύνονται στους δρόμους για να γιορτάσουν με χορούς, τραγούδια, πειράγματα και άφθονο κρασί. Οι εκδηλώσεις κορυφώνονται την τρίτη μέρα, την ονομαζόμενη πατερίτσα, με τη μεγάλη παρέλαση των μεταμφιεσμένων μπουλουκιών στον κεντρικό δρόμο της πόλης. Το όνομα Ραγκουτσάρια προέρχεται από το λατινικό rogatores, δηλαδή ζητιάνοι, αφού οι μεταμφιεσμένοι ζητούν από τους νοικοκύρηδες να τους δώσουν δώρα πΤριήμερο καρναβάλι διοργανώνεται από στις αρχές του χρόνου στο Άργος Ορεστικό, στο Μαυροχώρι και στη Λιθιά. Τα Κολλίεντα, τα παραδοσιακά κάλαντα, τραγουδιούνται το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων, από παρέες που γυρίζουν στα σπίτια κρατώντας φαναράκια και «μασιαλάδες». Χαρακτηριστικά έθιμα της αποκριάς που εξακολουθούν να τηρούνται είναι οι μπουμπούνες, ο χάσκαρης, οι παλιαπούλες. Οι μπουμπούνες είναι φωτιές που ανάβουν στις πλατείες την Κυριακή της αποκριάς. Όλοι οι παριστάμενοι πηδούν πάνω από τα αναμμένα κάρβουνα «για να ρίξουν τους ψύλλους και να απαλλαγούν από το κακό». προκειμένου να διώξουν τα κακά πνεύματα.

• Το κέφι Οι παλιαπούλες είναι το αντίστοιχο έθιμο που γίνεται στο Άργος Ορεστικό. Στα σπίτια, μετά το βραδινό φαγητό παίζουν τον χάσκαρη, προσπαθούν δηλαδή, να αρπάξουν με το στόμα ένα βρασμένο αυγό, που κρατά ο πιο ηλικιωμένος κρεμασμένο στην άκρη μιας κλωστής.

Η Ροδάνη είναι μια κούνια ξύλινη χειροποίητη, με δύο ή τέσσερα καθίσματα, που στήνεται από την Κυριακή των Βαΐων μέχρι την Κυριακή του Θωμά. Τραγούδια, μουσική, χορός και πειράγματα συνοδεύουν το πασχαλιάτικο αυτό έθιμο.

Το καλοκαίρι, στις 24 Ιουνίου γιορτάζεται ο Κλήδονας, που συμπίπτει με τη γιορτή του Αϊ-Γιάννη του Προδρόμου. Tα αγόρια φέρνουν ένα κλωνάρι με αγκάθια που το στολίζουν με φρούτα, ενώ τα κορίτσια φέρνουν «βουβό νερό» από τη λίμνη. Το πανηγύρι στην εορτή του προφήτη Ηλία, προστάτη των γουνοποιιών, γίνεται τον Ιούλιο.


Πολιτιστικές εκδηλώσεις• Οι πολιτιστικές εκδηλώσεις που διεξάγονται,

κατά τη διάρκεια του χρόνου, είναι τα «Ορέστεια»,το διαβαλκανικό χορωδιακό φεστιβάλ Άργους Ορεστικού, η εβδομάδα του απόδημου Καστοριανού, τα Χριστοπούλεια και ο πολιτιστικός Αύγουστος, ενώ το πρώτο Σαββατοκύριακο του Αυγούστου διοργανώνεται το River party, μια μουσική εκδήλωση που γίνεται στις όχθες του ποταμού Αλιάκμονα στο Νεστόριο και στην οποία συγκεντρώνεται πλήθος νέων ανθρώπων.

• Ανάμεσα στις πιο γνωστές εμπορικές εκδηλώσεις είναι η έκθεση γούνας τον Απρίλιο και η εμποροπανήγυρη στο Άργος Ορεστικό, το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου. Το φθινόπωρο πραγματοποιούνται, γιορτή τσίπουρου στη Λιθιά, γιορτή φασολιού στα Λακκώματα και γιορτή κάστανου στο Καστανόφυτο.


Τοπικά προϊόντα • Γεωργία

• H Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς έχει περιορισμένη γεωργική παραγωγή. Οι κυριότερες καλλιεργήσιμες εκτάσεις βρίσκονται στην περιοχή γύρω από τη λίμνη της Καστοριάς και στο οροπέδιο του Άνω Αλιάκμονα. Βασικά γεωργικά προϊόντα του Νομού είναι τα δημητριακά, τα όσπρια, τα μήλα, και τα κηπευτικά. Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει δοθεί στην στήριξη των αγροτικών προϊόντων και στην υπογράμμιση της τοπικής προέλευσης και ποιότητας.

• Τα μήλα, όπως και τα φασόλια-γίγαντες της Καστοριάς έχουν αναγνωριστεί ως προϊόντα προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης. Σημαντικά βήματα έχουν γίνει επίσης για την ανάπτυξη και την στήριξη των βιολογικών καλλιεργειών.

• Κτηνοτροφία• Η κτηνοτροφία παρά τη μείωση του αριθμού

των αιγοπροβάτων σημείωσε σημαντική ανάπτυξη στους τομείς της παραγωγής, της επεξεργασίας και της εμπορίας των κτηνοτροφικών προϊόντων που αφορά το κρέας, το γάλα, το μαλλί, τα δέρματα, και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Η πολιτεία και η Τοπική Αυτοδιοίκηση αναπτύσουν μελέτες για την εξέλιξη και ενίσχυση του κλάδου.


Πηγές:http://www.kastoria.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=141&Itemid=653

http://www.gokastoria.gr/

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%AC

http://www.kastoriacity.gr/

http://www.kastoria.gr/


Από τους:

Σεβαστή Κοντοπούλου

Νικολέτα Καρυδοπούλου

Κωνσταντίνος Γκρίζης


Ευχαριστούμε για την προσοχή σας!


καστοριά

Education

Transcript of καστοριά