μεταγραφή

Μεταγραφή του DNA

Είναι ίδια στους προκαρυωτικούς και στους ευκαρυωτικούς

οργανισμούς

Γαριπίδης Ιορδάνης Βιολόγος

3ο ΓΕΛ Χαϊδαρίου

Η μεταγραφήΚαταλύεται από το ένζυμο RNA πολυμεράση (τρία είδη στους ευκαρυωτικούς οργανισμούς)η οποία προσδένεται σε ειδικές περιοχές του DNA

που ονομάζονται υποκινητές με τη βοήθεια πρωτεϊνών που λέγονται

μεταγραφικοί παράγοντεςΟι υποκινητές και οι μεταγραφικοί παράγοντες

είναι τα ρυθμιστικά στοιχεία της μεταγραφής



Ας σκεφτούμε:Ο υποκινητής θα βρίσκεται πριν ή

μετά το γονίδιο;

Σχεδιάστε ένα γονίδιο ( ? ) και δείξτε που είναι ο υποκινητής !!!

Το πριν ή το μετά από ένα γονίδιο δεν είναι καθορισμένο γιατί τα γονίδια στο DNA μπορεί να είναι γραμμένα από τα αριστερά προς τα δεξιά ή και αντίστροφα



Ο υποκινητής μπορεί να βρίσκεται αριστερά ή στα δεξιά του μορίου



η RNA πολυμεράσηΑφού προσδεθεί στον υποκινητή προκαλεί τοπικό

ξετύλιγμα της διπλής έλικας του DNA Αμέσως αρχίζει να τοποθετεί ριβονουκλεοτίδια

συμπληρωματικά μόνο στη μία από τις δύο αλυσίδες του DNA

Η μεταγραφή έχει προσανατολισμό 5΄ 3΄ όπως και η αντιγραφή

Η σύνθεση του RNA σταματά στο τέλος του γονιδίου όπου ειδικές αλληλουχίες λήξης της μεταγραφής ελευθερώνουν το RNA που σχηματίζεται



Μεταγραφόμενη ή μη κωδική είναι η αλυσίδα του DNA η οποία λειτουργεί ως καλούπι για να σχηματιστεί το RNA

Κωδική είναι η συμπληρωματική της

(είναι ακριβώς ίδια με το RNA αλλά έχει T αντί για U )

To RNA είναι το κινητό αντίγραφο της πληροφορίας ενός γονιδίου



ΩρίμανσηΣτους προκαρυωτικούς οργανισμούς το

mRNA αρχίζει αμέσως να μεταφράζεται

Στους ευκαρυωτικούς πρέπει να υποστεί ωρίμανση γιατί

Τα περισσότερα γονίδια των ευκαρυωτικών οργανισμών ( και των ιών τους ) είναι ασυνεχή ή διακεκομμένα



Εξώνια και εσώνια Οι αλληλουχίες που μεταφράζονται σε αμινοξέα

ονομάζονται εξώνια

Οι ενδιάμεσες αλληλουχίες που δε μεταφράζονται ονομάζονται εσώνια

Έτσι το mRNA που σχηματίζεται συνήθως περιέχει εσώνια (που είναι άχρηστα) και ονομάζεται πρόδρομο mRNA

Αυτό με ωρίμανση μετατρέπεται σε ώριμο



ΩρίμανσηΤα ριβονουκλεοπρωτεϊνικά σωματίδια κόβουν τα

εσώνια και συρράπτουν τα εξώνια σχηματίζοντας το ώριμο mRNA

Το ώριμο mRNA έχει στα άκρα του δύο περιοχές τις 5΄και 3΄αμετάφραστες περιοχές



Να σημειώσετε πάνω στο σχήμα το m-RNA που θα προκύψει από τη μεταγραφή του DNA, αν δίνεται ότι η κωδική αλυσίδα είναι η επάνω , εξηγώντας αν ο υποκινητής είναι στο αριστερό ή στο δεξιό άκρο της θηλιάς.

Ας σκεφτούμε:

Στην κωδική ή στη μη κωδική αλυσίδα η αντιγραφή είναι συνεχής;



Ας σκεφτούμε:Σε ποια φάση της ζωής του κυττάρου και που γίνονται η αντιγραφή, η

μεταγραφή, η ωρίμανση;

Ο υποκινητής βρίσκεται στο 3΄ ή στο 5΄ άκρο της μη κωδικής αλυσίδας του DNA σε ένα γονίδιο;

Να διατάξετε στη σειρά τις παρακάτω διαδικασίες που επιτελούνται κατά τη μεταγραφή

α. συρράπτονται τα εξώνια μεταξύ του β. η RNA πολυμεράση προσδένεται στον υποκινητή γ. κόβονται τα εσώνια δ. ξετυλίγεται η διπλή έλικα του DNA ε. απελευθέρωση του m-RNA από τη συμπληρωματική αλυσίδα του

DNA στ. τοποθέτηση ριβονουκλεοτιδίων απέναντί από τα

δεσοξυριβονουκλεοτίδια της μιας αλυσίδας του DNAΓαριπίδης Ιορδάνης Βιολόγος


μεταγραφή

Education

Transcript of μεταγραφή