51 ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ · ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ...

16
ı 238 ı ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ 51 ‘Όταν η δευτερεύουσα πρόταση εκφέρεται με υποτακτική, ο χρόνος του ρήματος εξαρτάται από δύο παράγοντες: από τον χρόνο και την έγκλιση του ρήματος της κύριας πρότασης, καθώς και από τους χρονικούς προσδιορισμούς που καθορίζουν τη συμφωνία των χρόνων. Ρήμα της κύριας πρότασης Ρήμα της δευτερεύουσας πρότασης Παράδειγμα ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ εκφράζει μία ιδέα στο παρόν ή στο μέλλον No me parece que Andrés esté muy contento con su regalo. (ιδέα στο παρόν) No pienso que quiera venir a la fiesta. (ιδέα στο μέλλον) ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΌΥ εκφράζει μία ιδέα στο παρελθόν No pienso que esta mañana haya querido ofenderte con sus palabras. ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣ ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ Te he dicho que no grites. ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΌΥ Me ha gustado que me hayas escrito esta carta. ΑΠΛΟΣ ή ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ Iré a su casa para que me lo cuente todo. Le habrán dicho que no salga de casa. ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΌΥ Le encantará que le hayas traído un recuerdo de Barcelona. Le habrá encantado que hayas limpiado su habitación. ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ Ven que te un beso. ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΌΥ αν αναφέρεται στην ίδια χρονική στιγμή μ’αυτήν του ρήματος της κύριας πρότασης Nos sugirió que nos fuéramos de allí. ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΌΥ αν αναφέρεται σε προγενέστερη χρονική στιγμή από αυτήν που εκφράζει το ρήμα της κύριας πρότασης Lo único que me molestó es que nos hubiera mentido.

Transcript of 51 ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ · ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ...

Page 1: 51 ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ · ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ – Te he dicho que no grites. ... No pienso que el jueves pasado un

ı 238 ı

ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ51

‘Όταν η δευτερεύουσα πρόταση εκφέρεται με υποτακτική, ο χρόνος του ρήματος εξαρτάται από δύο παράγοντες: από τον χρόνο και την έγκλιση του ρήματος της κύριας πρότασης, καθώς και από τους χρονικούς προσδιορισμούς που καθορίζουν τη συμφωνία των χρόνων.

Ρήμα της κύριας πρότασης

Ρήμα της δευτερεύουσας

πρότασηςΠαράδειγμα

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ

ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ

εκφράζει μία ιδέα στο παρόν ή στο μέλλον

– No me parece que Andrés esté muy contento con su regalo. (ιδέα στο παρόν)

– No pienso que quiera venir a la fiesta. (ιδέα στο μέλλον)

ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΌΥ

εκφράζει μία ιδέα στο παρελθόν

– No pienso que esta mañana haya querido ofenderte con sus palabras.

ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΣΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ – Te he dicho que no grites.

ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΌΥ

– Me ha gustado que me hayas escrito esta carta.

ΑΠΛΟΣ ή ΣΥΝΤΕΛΕΣΜΕΝΟΣ

ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ

ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ– Iré a su casa para que me lo cuente todo.

– Le habrán dicho que no salga de casa.

ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΌΥ

– Le encantará que le hayas traído un recuerdo de Barcelona.

– Le habrá encantado que hayas limpiado su habitación.

ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ – Ven que te dé un beso.

ΑΟΡΙΣΤΟΣ

ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΌΥ

αν αναφέρεται στην ίδια χρονική στιγμή μ’αυτήν του ρήματος της

κύριας πρότασης

– Nos sugirió que nos fuéramos de allí.

ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΌΥ

αν αναφέρεται σε προγενέστερη χρονική στιγμή από αυτήν που εκφράζει το ρήμα της κύριας

πρότασης

– Lo único que me molestó es que nos hubiera mentido.

Page 2: 51 ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ · ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ – Te he dicho que no grites. ... No pienso que el jueves pasado un

ı 239 ı

Συμφ

ωνί

α τω

ν χρ

όνω

ν τη

ς υπ

οτακ

τική

ς

51

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΥ

ΟΡΙΣΤΙΚΗΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΟΥ

ΑΠΛΗ ή

ΣΥΝΘΕΤΗ ΔΥΝΗΤΙΚΗ

ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΌΥ

– Quería que vinieras a cenar a mi casa.

– ¡Te había dicho que fueras a hacer la compra!

– Me gustaría que supieras lo mucho que te quiero.

– Me habría gustado que me regalaran un ramo de flores.

ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΥΠΕΡΣΥΝΤΕΛΙΚΌΥ

– No estaba seguro de que sus fanes le hubieran reconocido.

– Me había parecido raro que no hubiera llamado por mi cumpleaños.

– Me encantaría que para el martes ya hubieras terminado el trabajo.

– Me habría gustado que hubieras visto la película.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ1. Αντιστοίχισε τις δύο κύριες προτάσεις της αριστερής στήλης με τις κατάλληλες δευτερεύουσες της

δεξιάς στήλης. Μία επιλογή περισσεύει.

1. Me gusta que

2. Me gustaba que

a) nos viéramos en secreto.

b) me hubierais llamado.

c) vayamos juntos a la piscina.

3. Me gustaría que

4. Me ha gustado que

a) me hayas ayudado tanto.

b) dijeras siempre la verdad.

c) habrían comprado ellos las entradas.

5. Me gustó que

6. Me habría gustado que

a) hayan venido de vacaciones a Madrid.

b) se hicieran amigos enseguida.

c) hubieras conocido a mi abuela actriz.

2. Επίλεξε το σωστό.

a. No estoy seguro de que llegaran/lleguen esta noche. b. Me habría gustado que nos hubiéramos visto/veamos en aquella ocasión. c. Cuando era pequeño me molestaba mucho que me digan/dijeran que era perezoso. d. Preferiríamos que nos dejaran/hayan dejado hacer la investigación en Internet y no solo en la

biblioteca.

Page 3: 51 ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ · ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ – Te he dicho que no grites. ... No pienso que el jueves pasado un

ı 240 ı

e. Espero que mis abuelos me dieran/den dinero por mi cumpleaños porque estoy harto de que me regalaran/regalen tanta ropa.

f. Antes yo no soportaba que a mis amigos les hubiera gustado/gustara tanto el fútbol, ahora me importa menos.

g. Nos han aconsejado que, para el curso de vela, nos pongamos/hayamos puesto la crema de protección total para que no nos hayamos quemado/quememos.

h. Aunque hubiéramos tenido/hayamos tenido razón, Ana no nos habría hecho nunca caso.

3. Συμπλήρωσε το δεκάλογο της Χοσεφίνα βάζοντας στο σωστό τύπο τα ρήματα της παρένθεσης.

Cuando sea mayor y sea presidenta de los EE. UU. me preocuparé de que:

a. la gente (respetar) a los animales; b. todos los niños (poder) ir al colegio; c. las familias pobres (tener) una casa donde vivir; d. los coches no (funcionar) con gasolina; e. las basuras se (reciclar) y (ser) útiles; f. las calles de las ciudades (estar) siempre limpias; g. los ancianos (ir) a la playa a descansar; h. los chicos jóvenes (encontrar) trabajos buenos; i. (haber) menos políticos; j. todos (cuidar) el medioambiente.

4. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις βάζοντας τα ρήματα της παρένθεσης στο σωστό τύπο.

a. Cuando entramos en su casa nos pidió que nos (quitar) los zapatos. b. El domingo te esperaré hasta que (llegar) , no te preocupes. c. Me han aconsejado que (estudiar, yo) ciencias. d. A Santi le habría gustado que le (llamar, tú) para ir a la fiesta. e. Me encantaría que mi madre (saber) preparar la paella. f. Quiso que (terminar, nosotros) la traducción de latín en una hora. g. No me gusta nada que Tere nos (decir) siempre lo que tenemos que hacer. h. Espero que Carlos ya (llegar) a su casa porque sus padres estaban muy preocu-

pados.

5. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις με τα ρήματα από τον πίνακα στον κατάλληλο τύπο.

terminar atropellar comer llevar entrar impedir ser

a. No quisieron que los estudiantes en el aula después de empezar la conferencia. b. ¡Qué mal conduce Manuel! El otro día nadie quería que le a casa. c. Sería terrible que les (ellos) pasar la frontera. d. No pienso que el jueves pasado un día tan bonito como dices tú. e. Dudamos mucho de que, para la una, tú ya los ejercicios de matemáticas. f. No es verdad que lo , solo tocó el coche de al lado con el retrovisor. g. Les habría encantado que (ellos) con ellos en ese restaurante.

Page 4: 51 ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ · ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ – Te he dicho que no grites. ... No pienso que el jueves pasado un

ı 241 ı

Συμφ

ωνί

α τω

ν χρ

όνω

ν τη

ς υπ

οτακ

τική

ς

51

6. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις βάζοντας τα ρήματα της παρένθεσης στην υποτακτική ενεστώτα ή παρατατικού.

a. Me pidió que (empezar) a estudiar cuanto antes. b. Haz lo que sea, pero intenta que te (ayudar, ellos) . c. Te rogaría que no (poner) las cosas por el medio. d. ¡Qué amable! Quería que le (decir, yo) qué día estaba libre para invitarme a comer. e. Si esto sigue así, les diré que (dejar) de venir a mi casa. f. Me gustaría que me (repetir, ellos) las pruebas, no estoy muy contenta con los

resultados. g. Me recomendó que (leer) bien los temas y que después los subrayara. h. Antes de entrar al quirófano siempre piden que (rellenar, tú) unos formularios

con preguntas sobre tu historial médico. i. Intentarán que se (reducir) la contaminación prohibiendo los coches en el

centro de la ciudad. j. Mi padre me ha dicho que si no apruebo el curso, no me permitirá que (irse)

con mis amigos de vacaciones.

7. Γράψε ένα σημείωμα για κάθε μία από τις καταστάσεις που προτείνονται, χρησιμοποιώντας τις παρακάτω εκφράσεις. Προσπάθησε να αναφερθείς στα στοιχεία που δίνονται στην παρένθεση και επινόησε άλλα.

Es. Estás ingresado en un hospital y la comida es horrible. Escribe una nota para el buzón de suge-rencias. (Menú variado, comida caliente, mayor cantidad de comida)

a. En tu instituto quieren saber tu opinión para mejorar las condiciones de estudio. Realiza algunas peticiones. (Reducción de alumnos por clase, conexión a Internet en el aula, bufé libre en el co-medor, clases extra de refuerzo de idiomas,…)

b. Has estado en un campamento de verano y no te ha gustado demasiado. Les escribes para exigir algunas mejoras. (Mayor limpieza en los servicios comunes, más actividades por la noche, moni-tores especializados, aumento de la calidad de la comida,…)

Me gustaría queSería conveniente queLes pediría queLes agradecería que

+ υποτακτική παρατατικού

¿Les importaría que + υποτακτική παρατατικού

Me gustaría que el menú fuera más variado. Además les agradecería que la comida estuviera

caliente y también les pediría que pusieran más cantidad, ¡me quedo con hambre siempre!

¿es correcto? ¿falta la de

cierre?

Page 5: 51 ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ · ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ – Te he dicho que no grites. ... No pienso que el jueves pasado un

ı 242 ı

Η ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΣΤΙΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 52

Συνήθως οι ανεξάρτητες προτάσεις εκφέρονται με οριστική. Ωστόσο, αν το ρήμα της ανεξάρτητης πρότασης εκφράζει ένα έντονο υποκειμενικό στοιχείο, όπως επιθυμία, ευχή, πιθανότητα ή αμφιβολία, μπορεί να εκφέρεται με άλλες εγκλίσεις.

Είδη πρότασεων Έγκλιση ρήματος

ΕΠΙΘΥΜΙΑΣ εκφράζουν επιθυμία υποτακτική

ΑΜΦΙΒΌΛΙΑΣ εκφράζουν αμφιβολία ή πιθανότητα οριστική και υποτακτική

ΠΡΌΣΤΑΓΗΣ εκφράζουν διαταγή, παράκληση, προτροπή καταφατική και αρνητική προστακτική (= no + υποτακτική)

Προτάσεις που εκφράζουν επιθυμία

Παράδειγμα

Que + υποτακτική (ενεστώτα ή παρακειμένου)

– ¡Que te diviertas muchísimo!

– Ya habrá hecho la entrevista de trabajo. ¡Que le haya salido bien!

Ojalá (que) + υποτακτική (ενεστώτα, παρακειμένου ή παρατατικού)

– ¡Ojalá (que) nos vayamos pronto!

– ¡Ojalá (que) no haya llegado todavía el profesor!

– ¡Ojalá (que) mi padre cambiara de opinión!

Así + υποτακτική (ενεστώτα, παρακειμένου ή παρατατικού)

Así εκφράζει κατάρα

– ¡Así suspendas el examen! Aprenderás que no se puede estar todos los días de fiesta.

Si + υποτακτική (παρατατικού ή υπερσυντελίκου)

– ¡Si tuviera un novio rico!

– ¡Si le hubieran dado una segunda oportunidad!

Quién + υποτακτική (παρατατικού ή υπερσυντελίκου)

– ¡Quién pudiera levantarse tan tarde!

– ¡Quién hubiera podido vivir en una casa tan bonita!

– ¡Quién lo hubiera podido sospechar!

Page 6: 51 ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ · ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ – Te he dicho que no grites. ... No pienso que el jueves pasado un

ı 243 ı

52

Η υ

ποτα

κτικ

ή στ

ις α

νεξά

ρτητ

ες π

ροτά

σεις

Προτάσεις που εκφράζουν αμφιβολία και πιθανότητα

Προτάσεις που εκφράζουν διαταγή, παράκληση ή προτροπή

Όι προτάσεις που εκφράζουν αμφιβολία ή πιθανότητα εισάγονται με συγκεκριμένες λέξεις και εκφρά-σεις και εκφέρονται είτε με οριστική είτε με υποτακτική.

A lo mejor συντάσσεται πάντα με οριστική: – A lo mejor te ayudo./Te ayudo, a lo mejor.

Puede que/es posible que/es probable que συντάσσονται πάντα με υποτακτική:

– Puede que tenga razón, pero no le creo.

– Es posible que no llegue a tiempo a la cita

Probablemente/seguramente/quizá/quizás/tal vez/posiblemente συντάσσονται είτε με οριστική είτε με υποτακτική:

όταν έπονται του ρήματος συντάσσονται με οριστική:

– Voy a tu casa, probablemente.

– Hará frío mañana, seguramente. – Iremos a Atenas, quizá.

– Lo leo mañana, tal vez.

όταν προηγούνται του ρήματος συντάσσονται με οριστική όταν θέλουμε να εκφράσουμε μεγα-λύτερο βαθμό πιθανότητας και με υποτακτική για να εκφράσουμε μικρότερο βαθμό πιθανότητας:

– Probablemente voy/vaya a tu casa.

– Seguramente hará/haga frío mañana.

– Quizás vamos/vayamos a Atenas.

– Tal vez lo leo/lea mañana.

Για να εκφράσουμε διαταγή, παράκληση ή προτροπή μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την προστα-κτική έγκλιση:

– Entremos de una vez. – ¡No gritéis! – No se vaya, por favor.

Βλέπε Προστακτική και Αρνητική προστακτική, κεφάλαια 48 και 49

Στο γ’ πρόσωπο ενικού ή πληθυντικού αριθμού είναι πιθανό να προηγείται του ρηματικού τύπου το μόριο que:

– [Que] entren los invitados.

Το επίρρημα seguramente εκφράζει πιθανότητα και όχι βεβαιότητα.

¿es correcta la partición de palabra?

¿es correcta la partición de palabra?

Page 7: 51 ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ · ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ – Te he dicho que no grites. ... No pienso que el jueves pasado un

ı 244 ı

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ1. Αντιστοίχισε τις εικόνες με την κατάλληλη πρόταση.

2. 51 Άκουσε και επίλεξε το σωστό.

1. a) ¡Ojalá vuelvan pronto! b) ¡Ojalá van a volver pronto!

2. a) ¡Si yo pudiera me iría! b) ¡Si hubiera podido me habría ido!

3. a) ¡Quién viviera en una isla desierta! b) ¡Quién ha vivido en una isla desierta!

4. a) ¡Ojalá es así! b) ¡Ojalá!

1 2 3

4 5 6

a. Ángela, Pedro, ¡enhorabuena! ¡Que seáis muy felices!

b. ¡Qué clase tan aburrida! ¡Ojalá se acabara pronto!

c. Buenas noches. ¡Que duermas bien!

d. ¡Mira qué montaña tan bonita! ¡Quién estuviera de vacaciones para ir a pasar unos días allí!

e. ¡Si quisierais aprender español!

f. ¡Que cumplas muchos más!

Page 8: 51 ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ · ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ – Te he dicho que no grites. ... No pienso que el jueves pasado un

ı 245 ı

Η υ

ποτα

κτικ

ή στ

ις α

νεξά

ρτητ

ες π

ροτά

σεις

52

3. Επίλεξε το σωστό.

a. Quizá vuelvo/vuelva antes de las cinco. Estoy casi seguro. b. Tengo que pensármelo un poco más y todavía no estoy seguro, pero tal vez acepto/acepte ese

trabajo. c. Me llama/llame mañana, tal vez. d. Probablemente, tenemos/tengamos dinero suficiente para la gasolina. Pero no estoy muy seguro. e. Posiblemente, Fátima se enfadará/se enfade cuando sepa lo que ha pasado. Estoy casi segura. f. A lo mejor, hacemos/hagamos juntos un viaje el próximo verano.

4. Διάβασε το παρακάτω κείμενο και επίλεξε το σωστό.

El desarrollo de la inteligencia artificial está provocando muchas preguntas sobre

el futuro de la humanidad.

Debido a la velocidad de evolución de las nuevas tecnologías, quizá en dos dé-

cadas los científicos (a) serán/sean capaces de lograr el desarrollo de máquinas

más inteligentes que el ser humano. Por otro lado, puede que nuestra evolución

(b) irá/vaya unida a esa misma tecnología. Seguramente el ser humano, tal como

lo conocemos hoy en día, no (c) sea/será el último eslabón en la cadena evoluti-

va y en algunas décadas a lo mejor (d) encontremos/encontraremos en la Tierra

hombres y mujeres que hagan uso de la tecnología para aumentar sus capacida-

des físicas, intelectuales y psicológicas. Pero puede ser que los seres humanos no

(e) estamos/estemos preparados para aceptar unos cambios tan rápidos en nues-

tra forma de vida. Además, muy probablemente todos estos avances nos (f) obli-

gan/obliguen a plantearnos una serie de preguntas de carácter moral.

5. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις βάζοντας τα ρήματα της παρένθεσης στον κατάλληλο τύπο.

a. ¡Ojalá (arreglar) todos tus problemas! b. A lo mejor le (regalar) a mi hermano un libro para su cumpleaños. c. Probablemente (salir) a dar un paseo. Pero todavía no lo sé. d. ¡Mira cómo corre! ¡Si yo (tener) un coche más rápido! e. ¡Qué lío! ¡Quién (poder) estar solo un fin de semana! f. Ojalá no (llegar) todavía los invitados.

6. Αντιστοίχισε τις προτάσεις της πρώτης στήλης με αυτές της δεύτερης, έτσι ώστε να βγαίνει ολοκληρωμένο νόημα.

1. ¡Quién pudiera 2. Ojalá su romance 3. Que se resuelvan pronto 4. Así se arruine y

a. no hubiera terminado así. b. todos tus problemas. c. vivir como él! d. deje de presumir tanto.

Page 9: 51 ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ · ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ – Te he dicho que no grites. ... No pienso que el jueves pasado un

ı 246 ı

ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ53

Όι δευτερεύουσες αναφορικές προτάσεις συμπληρώνουν περαιτέρω το νόημα μιας λέξης κάποιας άλλης πρότασης, συνήθως της κύριας. Η λέξη αυτή, την οποία η αναφορική πρόταση προσδιορίζει, επεξηγεί ή τροποποιεί, ονομάζεται όρος αναφοράς (antecedente). Εισάγονται με μία αναφορική αντωνυμία.

Βλέπε Αναφορικές αντωνυμίες και αναφορικά επιρρήματα, κεφάλαιο 21

Όι δευτερεύουσες αναφορικές προτάσεις εκφέρονται με οριστική, υποτακτική ή απαρέμφατο.

ΟΡΙΣΤΙΚΗ

αν ο όρος αναφοράς είναι κάτι γνωστό ή συγκεκριμένο: – Los chicos que están en la calle irán al aula tres.

( γνωρίζω ότι υπάρχουν παιδιά στο δρόμο)

όταν αναφέρονται σε μία γενική αλήθεια:– La papaya es una fruta que se come poco en Europa.

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ

αν ο όρος αναφοράς είναι κάτι κάτι άγνωστο ή μη συγκεκριμένο: – Los chicos que estén en la calle irán al aula tres.

( δεν είναι σίγουρο ότι υπάρχουν παιδιά στο δρόμο)– Hay pocos que sepan dónde se esconde el tesoro.

– Cualquiera que llame que hable conmigo.

– Quienquiera que venga que me espere aquí.

όταν η πρόταση από την οποία εξαρτάται είναι αρνητικ:– No hay nadie que quiera venir conmigo.

στις εκφράσεις όπου επαναλαμβάνεται το ρήμα (diga lo que diga, haga lo que haga,…):– Iré a visitarte, digan lo que digan.

ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ όταν ο όρος αναφοράς δεν είναι συγκεκριμένος:

– Busco a alguien con quien hablar.

¿es correcto?

Page 10: 51 ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ · ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ – Te he dicho que no grites. ... No pienso que el jueves pasado un

ı 247 ı

53

Δευ

τερε

ύουσ

ες α

ναφ

ορικ

ές π

ροτά

σειςΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

1. Επίλεξε το σωστό.

1. Estamos buscando a una chica que es española.

a) Buscamos a una chica que conocemos. b) Buscamos a cualquier chica española.

2. Quiere un libro de gramática que explique bien.

a) Ya sabe el libro de gramática que quiere. b) Todavía no sabe el título del libro.

3. Le compraré la moto que sea más potente.

a) Voy a comprarle una moto, ya sé el modelo. b) No importa el modelo, pero sí la potencia.

4. Me interesa mucho lo que opina Alberto.

a) Alberto ha dicho algo y quiero saber qué ha dicho.

b) Alberto ha opinado sobre algo, pero me da igual.

5. Vamos a ese bar que tiene muchas tapas.

a) Quiero ir a un bar que ya conozco. b) Tengo mucha hambre y quiero ir a un bar cual-

quiera.

2. 52 Άκουσε και συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις, έτσι ώστε να βγαίνει νόημα.

1. a) ...que me ayude con mi español. ¿Conoces a alguna?

b) ...que me ayuda con mi español. ¿Conoces a alguna?

2. a) ...que tenga tres habitaciones. Ya la han visto y les gusta mucho.

b) ...que tiene tres habitaciones. Ya la han visto y les gusta mucho.

3. a) ...que hayan estado en Brasil de vacaciones. Les ha encantado.

b) ...que han estado en Brasil de vacaciones. Les ha encantado.

4. a) ...que esté frío. Cualquier cosa, por favor. b) ...que está frío. Cualquier cosa, por favor.

5. a) ...haga los exámenes es Javier. b) ...hace los exámenes es Javier.

3. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις βάζοντας τα ρήματα της παρένθεσης στον κατάλληλο τύπο.

a. ¿Conoces a alguien que (explicarme) esta regla? b. Todos los libros que (leer, ellos) hablan de lo mismo. c. Las rosas son plantas que (necesitar) mucha agua. d. ¿Has visto a alguien que (dibujar) tan bien como yo? e. Hay pocas personas que (desayunar) fuerte en España. f. Quienquiera que (ser) , no quiero hablar con él. g. Los animales que (vivir) en el desierto tienen estrategias de supervivencia particulares. h. Los que (querer) venir conmigo que me lo digan. i. Son pocos los que (ir) a la excursión de mañana: Javier y tres más. j. ¿No hay nadie que (necesitar) más papel para el examen?

Page 11: 51 ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ · ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ – Te he dicho que no grites. ... No pienso que el jueves pasado un

ı 248 ı

ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΟΝΟΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ54

Oνοματικές λέγονται οι δευτερεύουσες προτάσεις που επιτελούν τη συντακτική λειτουργία που μπορεί να έχει ένα όνομα. Λειτουργούν δηλαδή ως υποκείμενο ή αντικείμενο της πρότασης από την οποία εξαρτώνται.

– Es difícil que dejes de fumar. Eso es difícíl = υποκείμενο

– No creo que sea verdad. No creo eso = άμεσο αντικείμενο

Το ρήμα της δευτερεύουσας ονοματικής πρότασης μπορεί να βρίσκεται σε οριστική, υποτακτική ή απαρέμφατο. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις εισάγονται με το σύνδεσμο que:

– Es seguro que esta noche vamos al cine.

– No creo que ellos tengan tanta prisa.

– Es difícil dejar de fumar.

Το απαρέμφατο χρησιμοποιείται όταν έχουμε ταυτοπροσωπία (δηλαδή το υποκείμενο της κύριας πρότασης είναι ίδιο με το υποκείμενο της δευτερεύουσας) και όταν η άποψη ή η κρίση που εκφράζεται αναφέρεται σε μία γενική ιδέα:

– Me molesta pedir más dinero a mis padres.

Τα ρήματα “del corazón” δηλώνουν επιθυμία, προσταγή, προτροπή, απαγόρευση, συναισθήματα και

υποκειμενικές κρίσεις.

Τα ρήματα “de la cabeza“ δηλώνουν αντίληψη, νοητικές διαδικασίες ή αντικειμενική έκφραση νοημάτων.

Εκφράσεις που δηλώνουν εκτίμηση και αξιολόγηση.

Εκφράσεις που δηλώνουν βεβαιότητα.

Βλέπε τον λεξιλογικό πίνακα στο τέλος του κεφαλαίου

Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, η έγκλιση με την οποία εκφέρεται η δευτερεύουσα ονοματική πρόταση εξαρτάται από το ρήμα της πρότασης από την οποία εξαρτάται. Τα ρήματα τα διακρίνουμε σε τέσσερις κατηγορίες:

Με ρήματα που εκφράζουν απαγόρευση, συμβουλή ή προτροπή, όπως (mandar, ordenar, aconsejar, recomendar, dejar, permitir, prohibir και impedir) μπορεί να χρησιμοποιηθεί το απαρέμφατο, ακόμα κι αν έχουμε ετεροπροσωπία. Το υποκείμενο της δευτερεύουσας συμπίπτει με το αντικείμενο της κύριας πρότασης και το αναγνωρίζουμε χάρη στην αντωνυμία που αντικαθιστά το αντικείμενο:

– Le aconsejaron seguir sus estudios

Page 12: 51 ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ · ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ – Te he dicho que no grites. ... No pienso que el jueves pasado un

ı 249 ı

54

Δευ

τερε

ύουσ

ες ο

νομα

τικέ

ς πρ

οτάσ

εις

– Αν το ρήμα της πρότασης από την οποία εξαρτάται η δευτερεύουσα είναι ρήμα “del corazón”ή έκ-φραση που δηλώνει άποψη, προσωπική εκτίμηση και αξιολόγηση, τότε η δευτερεύουσα ονοματική πρόταση εκφέρεται πάντα με υποτακτική.

– Αν το ρήμα της πρότασης από την οποία εξαρτάται η δευτερεύουσα είναι ρήμα “de la cabeza” ή έκ-φραση που δηλώνει βεβαιότητα, τότε η δευτερεύουσα ονοματική πρόταση εκφέρεται με οριστική ή με υποτακτική. Συγκεκριμένα:

Όρισμένα ρήματα μπορεί να αλλάζουν σημασία ανάλογα με τα συμφραζόμενα, με αποτέλεσμα η δευτερεύουσα ονοματική πρόταση που εξαρτάται από αυτά εκφέρεται άλλοτε με οριστική και άλλοτε με υποτακτική.

Ρήμα “de la cabeza”

‘Έκφραση που δηλώνει βεβαιότητα

ΚΑΤΑΦΑΤΙΚΗ ΠΡΌΤΑΣΗΑΡΝΗΤΙΚΗ ΠΡΌΣΤΑΚΤΙΚΗ

ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΕΡΩΤΗΣΗ

ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΠΡΌΤΑΣΗ +

+

Ρήμα της κύριας πρότασης

ΟΡΙΣΤΙΚΗ

ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ

Ρήμα της δευτερεύουσας ονοματικής πρότασης

– Creo que has tenido una buena idea. (καταφατική πρόταση)

– Es indudable que es demasiado largo. (έκφραση που δηλώνει βεβαιότητα, καταφατική πρόταση)

– No me digas que no vienes. (αρνητική προστακτική)

– ¿No crees que has sido un poco duro con ella? (αρνητική ερώτηση)

– No sé cuándo se lo puedo dar. (πλάγια ερωτηματική)

– ¿No es cierto que te has divertido mucho? (αρνητική ερώτηση)

– La policía no sospechó que hubiera sido él. (αρνητική πρόταση)

– No pienso que sea necesario mentir a tus padres. (αρνητική πρόταση)

La policía no sospechóque hubiera sido él.

Ως ρήμα “del corazón” Ως ρήμα “de la cabeza”

comprender, entender (καταλαβαίνω)

Προσωπική κρίση – Entiendo que tengas dudas.

Νοητική διαδικασία (αντιλαμβάνομαι) – Ha entendido que se ha

equivocado.

Page 13: 51 ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ · ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ – Te he dicho que no grites. ... No pienso que el jueves pasado un

ı 250 ı

Ως ρήμα “del corazón” Ως ρήμα “de la cabeza”

decidir (αποφασίζω)Επιθυμία (ειλημμένη απόφαση) – Han decidido que no salga

durante dos semanas.

Νοητική διαδικασία (σκέφτομαι, θεωρώ)– Mi novia ha decidido que sería

una buena idea planear un viaje.

decir (και άλλα λεκτικά ρήματα) (λέω)

Επιρροή (προστάζω)– Nos dijo que llegáramos

puntuales.

Λεκτική έκφραση (λέω) – Nos dijo que llegaría tarde.

parecer (φαίνεται)Σε ερωτήσεις (επιθυμώ, θέλω) – ¿Te parece que salgamos a

tomarnos algo?

Αντίληψη (δίνω την εντύπωση)– Parece que están muy enamorados.

Ρήματα “del corazón”

α) ρήματα βουλητικά (όσα δηλώνουν θέληση, επιθυμία), κελευστικά (όσα δηλώνουν προσταγή, προτροπή, παράκληση) και απαγορευτικά (όσα δηλώνουν απαγόρευση, εμπόδιο):

aconsejar (συμβουλεύω), desaconsejar (αποτρέπω), exigir (απαιτώ), impedir (εμποδίζω), intentar (επιχειρώ), invitar (προσκαλώ), negarse (αρνούμαι), obligar (υποχρεώνω), opo-nerse (αντιτίθεμαι), ordenar (προστάζω), pedir (ζητώ), permitir (επιτρέπω), preten-der (αποσκοπώ), prohibir (απαγορεύω), querer (θέλω), recomendar (συνιστώ), rogar (ικετεύω), suplicar (εκλιπαρώ).

β) Ρήματα που δηλώνουν συναίσθημα:

aburrir (πλήττω), alegrarse de (χαίρομαι), apetecer (μου κάνει κέφι, έχω όρεξη), aprobar (επιδοκιμάζω, εγκρίνω), avergonzarse (ντρέπομαι), contentarse con (αρκούμαι), desear (επιθυμώ), disgustar (απεχθάνομαι), divertir (διασκεδάζω), doler (πονάω), encantar (μου αρέσει πολύ), entristecer (θλίβομαι), entusiasmar (ενθουσιάζομαι), extrañarse (παραξενεύομαι), fastidiar (ενοχλώ, εκνευρίζω), gustar (μου αρέσει), importar (με πειράζει), lamen-tar (λυπάμαι), molestar (ενοχλώ), preferir (προτιμώ), quejarse (γκρινιάζω, παραπονιέμαι), soportar (αντέχω, ανέχομαι), sorprender (εκπλήσσω).

ΛΈΞΙΛΟΓΙΟ

Το ρήμα parecer + επίθετο (φαίνεται), όταν εκφράζει μια γενική άποψη συντάσσεται με απαρέμφατο:

– Parece interesante vivir en Nueva York.

‘Όταν εκφράζει μια υποκειμενική άποψη συνοδεύεται από την προσωπική αντωνυμία και συντάσσεται με δευτερεύουσα ονοματική πρόταση που εκφέρεται με υποτακτική:

– Me parece interesante que vivas en Nueva York.

ΛΈΞΙΛΟΓΙΟ

Parece interesante vivir en Nueva York.

‘Αλλα ρήματα αυτής της κατηγορίας: pensar, sentir, suponer, temer.

Page 14: 51 ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ · ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ – Te he dicho que no grites. ... No pienso que el jueves pasado un

ı 251 ı

54

Απρόσωπες εκφράσεις που δηλώνουν εκτίμηση και αξιολόγηση:

a) Ser + επίθετο/ουσιαστικό + que

– Ser absurdo/aconsejable/bueno/conveniente/extraño/fácil/fantástico/importante/imposible/improbable/injusto/inte-resante/inútil/justo/lógico/magnífico/malo/maravilloso/mejor/necesario/posible/probable/raro/recomendable/ridículo/sorprendente/una pena/una fortuna/una lástima/una suerte κ.ά.

b) Estar + επίθετο/επίρρημα + que

– Estar bien/mal/acostumbrado/sorprendido de/contento de/dispuesto a/encantado de/ ilusionado de/maravilla-do de/orgulloso de/satisfecho de/sorprendido de κ.ά.

Εκφράσεις που δηλώνουν βεβαιότητα: Ser/Estar + επίθετο/ουσιαστικό + que

– Es cierto/evidente/indudable/obvio/verdad/patente/irrefutable/es verdad κ.ά.

– Está claro/demostrado/declarado/probado/manifestado κ.ά.

– Estoy seguro/No cabe duda κ.ά.

ΛΈΞΙΛΟΓΙΟ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ1. Αντιστοίχισε τα στοιχεία των δύο στηλών σχηματίζοντας όλους τους πιθανούς συνδυασμούς.

a. Pienso

que

saben la verdad.

tenemos razón.

vayamos solos.

tengamos tanta prisa.

b. No creen

c. Intuyo

d. Opina

e. No creo

f. No digo

Ρήματα “de la cabeza” α) Ρήματα αισθητικά (όσα δηλώνουν αισθητηριακή ή νοητική αντίληψη): advertir (προειδοποιώ), comprobar (διαπιστώνω), descubrir (ανακαλύπτω), darse cuen-

ta (συνειδητοποιώ), intuir (διαισθάνομαι), notar (σημειώνω), observar (παρατηρώ), oír (ακούω), percibir (αντιλαμβάνομαι), prever (προβλέπω), reconocer (αναγνωρίζω), saber (ξέρω), ver (βλέπω).

b) Ρήματα λεκτικά (δηλώνουν έκφραση νοημάτων): comentar (σχολιάζω), comunicar (επικοινωνώ), confesar (ομολογώ), contar (διηγούμαι), contestar (απαντώ), decir

(λέω), declarar (δηλώνω), escribir (γράφω), explicar (εξηγώ), indicar (υποδεικνύω), jurar (ορκίζομαι), manifestar (εκδηλώνω, εκφράζω), murmurar (μουρμουρίζω), referir (αναφέρω), revelar (αποκαλύπτω), significar (σημαίνω), prometer (υπόσχομαι).

c) Ρήματα που δηλώνουν προσωπική κρίση, γνώμη και πεποίθηση: pensar (σκέφτομαι, νομίζω), creer (πιστεύω), opinar (έχω την άποψη), acordarse de (θυμάμαι), adivinar (μαντεύω),

considerar (θεώρώ), entender (καταλαβαίνω), imaginar (φαντάζομαι), juzgar (κρίνω), recordar (θυμάμαι), soñar (ονειρεύομαι).

ΛΈΞΙΛΟΓΙΟ

Δευ

τερε

ύουσ

ες ο

νομα

τικέ

ς πρ

οτάσ

εις

Page 15: 51 ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ · ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ – Te he dicho que no grites. ... No pienso que el jueves pasado un

ı 252 ı

2. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις βάζοντας τα ρήματα της παρένθεσης στην οριστική ή στην υποτακτική.

a. En la reunión del lunes, el director (leernos) la nueva normativa de la empresa, para que todos estemos bien informados.

b. Creo que no (haber) nadie. c. No pienses que (ganar, vosotros) mañana este partido. d. Parece que (ser) ellos. e. Me da la impresión de que te (estar) confundiendo con otra persona. f. ¿No opinas que (ser, él) muy simpático? g. No sabes si (tener, ellos) dinero suficiente.

3. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις επιλέγοντας τα ρήματα από τον πίνακα και βάζοντάς τα στον κατάλληλο τύπο.

enviar cambiar mejorar decir quedar explicar irhaber deponer comportar acudir

a. Te prohíbo que te de esta manera con tu hermana. b. Nos rogaron que a la manifestación en favor de la escuela. c. No te vayas, por favor, te suplico que te un poquito más. d. ¡Por hoy es suficiente! Os sugiero que os a casa a descansar. e. Ordenaron a los soldados que las armas. f. En el gimnasio me pidieron que el certificado médico antes de empezar las clases. g. No quiero que jaleo en casa, estoy descansando. h. Para adelgazar me obligaron a que mi forma de comer. i. Deja que Andrés nos lo que ha pasado. j. Te aconsejaría que la verdad. k. Los adelantos médicos han permitido que la sanidad pública .

4. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις βάζοντας τα ρήματα της παρένθεσης στην οριστική ή στην υποτακτική.

a. Veo que te (comprar) todo lo que necesitabas. b. Ella se imaginaba que (ser, él) la solución a todos sus problemas. c. He notado que (tener, vosotros) dificultad con el francés, ¿no? d. Nos parece fatal que (tratar, tú) tan mal a tu perro. e. ¿No crees que (divertirse, ellos) cuando estuvieron en casa el otro día? f. Yo no te aseguré que (poder, yo) ir al concierto, te dije solo que quería ir.

5. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις βάζοντας τα ρήματα της παρένθεσης στην οριστική ή στην υποτακτική.

a. Este es el último. No pienso que (faltar) nadie más. b. No sé quién te (decir) eso esta mañana, pero te aseguro que no (ser)

verdad. c. No soporto que me (llevar, vosotros) siempre a ver las mismas películas. d. No me gusta nada que me (gritar, tú) .

Page 16: 51 ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗΣ · ΥΠΌΤΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ – Te he dicho que no grites. ... No pienso que el jueves pasado un

ı 253 ı

54

e. Yo no digo que (ir) a llover, pero es mejor llevarse el paraguas. f. Al juez le extrañó que los ladrones se (declarar) culpables. g. Prefiere que nos (quedar) en casa a ver la tele.

6. Επίλεξε το σωστό.

a. Es imprescindible que el titular del carné viene/venga con nosotros para poder entrar en su club. b. La semana próxima empiezan las vacaciones, pero no es seguro que vamos/vayamos a la playa. c. Está bien que se puede/se pueda encontrar de todo en Internet, pero a veces es muy peligroso. d. El año pasado para mí fue muy importante que mis padres me pagaran/pagaban el curso en

Londres y gracias a eso he ido bien en inglés este año. e. Estaba claro que sabían/supieran las preguntas del examen porque no habían estudiado nada y

lo hicieron perfecto. f. Estoy completamente seguro de que era/fuese Elisa la que estaba el otro día con Nico en el parque.

7. Συμπλήρωσε τις παρακάτω προτάσεις βάζοντας τα ρήματα της παρένθεσης στην οριστική ή στην υποτακτική.

a. Para entregarnos el coche nuevo lo más importante era que (pagar, nosotros) el importe completo.

b. ¡Te digo que no, Tino! ¡Que es imposible que no te (invitar, ellos) a su fiesta!

c. Es normal que se (enfadarse, ellas) contigo, las has tratado fatal. d. Es imprescindible que (hablar) con mi hermana y que le explique algunas cosas. e. No estamos seguros de que (ser) la mejor manera de hacerlo. f. ¿No es verdad que tú (echarme) mucho de menos estos días?

8. Ο Μάρκο θέλει να κάνει δίαιτα και η θεία του τού δίνει κάποιες συμβουλές. Συμπλήρωσε το παρακάτω κείμενο βάζοντας τα ρήματα της παρένθεσης στην οριστική ή στην υποτακτική.

Está claro que (a) (necesitas, tú) unos consejos. Sería interesante,

ante todo, que (b) (ir) a un médico. Es importante que (c) (hacer, tú)

gimnasia. Es bueno que (d) (beber) al menos dos litros de

agua al día, que no (e) (comer) dulces y que no te (f) (pesar)

continuamente. No es necesario que no te (g) (tomar) ni siquiera un

helado, pero si lo haces, después es mejor que no (h) (cenar) dema-

siado, por ejemplo. No estoy segura de que te (i) (convenir) dejar de

comer porque pasados los primeros días ya no adelgazas. Estoy convencida de

que, sinceramente, no (j) (estar, tú) tan gordo como para hacer un ré-

gimen muy severo, pero tú verás. Es recomendable también que (k) (ser)

sensato y que (l) (salir) a cenar con tus amigos una pizza de vez en

cuando. Estoy segura que esto te (ll) (mantener) contento. Y, sobre

todo, no es necesario que me (m) (llamar) por teléfono cada cinco

minutos para lamentarte.

Δευ

τερε

ύουσ

ες ο

νομα

τικέ

ς πρ

οτάσ

εις