5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του...

39
ΙΣΤΟΡΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ Γ’ Γυμνασίου Γ’ Γυμνασίου Ενότητα Ενότητα 5 5 η Ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αιώνα Ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αιώνα ως τις αρχές του 19ου αιώνα ως τις αρχές του 19ου αιώνα

description

Ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι.

Transcript of 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του...

Page 1: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

ΙΣΤΟΡΙΑΙΣΤΟΡΙΑΓrsquo ΓυμνασίουΓrsquo Γυμνασίου

Ενότητα Ενότητα 55ηη

Ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αιώνα Ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αιώνα ως τις αρχές του 19ου αιώνα ως τις αρχές του 19ου αιώνα

Οικονομικοί Οικονομικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (1)(1)

Η επέκταση του ευρωπαϊκού εmicroπορίου στην Η επέκταση του ευρωπαϊκού εmicroπορίου στην Ανατολή ενίσχυσε τις εmicroπορικές συναλλαγές Ανατολή ενίσχυσε τις εmicroπορικές συναλλαγές της δυτικής Ευρώπης microε την Οθωmicroανική της δυτικής Ευρώπης microε την Οθωmicroανική αυτοκρατορία στης οποίας το εmicroπόριο και τη αυτοκρατορία στης οποίας το εmicroπόριο και τη ναυτιλία διακρίθηκανναυτιλία διακρίθηκαν ΈλληνεςΈλληνες ΕβραίοιΕβραίοι και και ΑρmicroένιοιΑρmicroένιοι

Ιδιαίτερα οι Έλληνες καραβοκύρηδες Ιδιαίτερα οι Έλληνες καραβοκύρηδες αξιοποίησαναξιοποίησαν τη συνθήκη τουτη συνθήκη του Κιουτσούκ ΚαϊναρτζήΚιουτσούκ Καϊναρτζή

(1774)(1774) που επέτρεπε την ελεύθερη κίνηση που επέτρεπε την ελεύθερη κίνηση πλοίων με ρωσική σημαία στα στενά του πλοίων με ρωσική σημαία στα στενά του ΒοσπόρουΒοσπόρου

την περιορισmicroένη παρουσία γαλλικών και την περιορισmicroένη παρουσία γαλλικών και αγγλικών πλοίων στη Μεσόγειο λόγω του αγγλικών πλοίων στη Μεσόγειο λόγω του ναπολεόντειου αποκλεισμούναπολεόντειου αποκλεισμού

Οικονομικοί Οικονομικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (2)(2)

ΑποτελέσματαΑποτελέσματα Οι Έλληνες ελέγχουν σημαντικό μέρος Οι Έλληνες ελέγχουν σημαντικό μέρος

του εμπορίουτου εμπορίου

Διαmicroορφώθηκαν βαθmicroιαία σηmicroαντικά Διαmicroορφώθηκαν βαθmicroιαία σηmicroαντικά εμπορικά κέντρα στον ελλαδικό χώροεμπορικά κέντρα στον ελλαδικό χώρο

Ενισχύθηκαν οι ελληνικές παροικίεςΕνισχύθηκαν οι ελληνικές παροικίες

Συντελούνται σημαντικοί κοινωνικοί Συντελούνται σημαντικοί κοινωνικοί microετασχηmicroατισmicroοί microετασχηmicroατισmicroοί

Το λιμάνι της Χίου ένα από τα κύρια εμπορικά κέντρα του Το λιμάνι της Χίου ένα από τα κύρια εμπορικά κέντρα του ελληνισμού κατά την προεπαναστατική εποχήελληνισμού κατά την προεπαναστατική εποχή

Οι Έλληνες κυριαρχούν στο εμπόριο Οι Έλληνες κυριαρχούν στο εμπόριο της Βαλκανικήςτης Βαλκανικής

Για έναν ολόκληρο αιώνα μετά το 1750 τα Για έναν ολόκληρο αιώνα μετά το 1750 τα ελληνικά ήταν η γλώσσα του εμπορίου στα ελληνικά ήταν η γλώσσα του εμπορίου στα Βαλκάνια και οι βαλκάνιοι έμποροι Βαλκάνια και οι βαλκάνιοι έμποροι ανεξάρτητα από την εθνική τους προέλευση ανεξάρτητα από την εθνική τους προέλευση μιλούσαν γενικά ελληνικά [] laquoΈλληναςraquo μιλούσαν γενικά ελληνικά [] laquoΈλληναςraquo πρώτα απrsquo όλα σήμαινε πλανόδιος πωλητής ή πρώτα απrsquo όλα σήμαινε πλανόδιος πωλητής ή έμπορος και μrsquo αυτή την έννοια ακόμα και έμπορος και μrsquo αυτή την έννοια ακόμα και ένας Εβραίος μπορούσε να είναι laquoΈλληναςraquoένας Εβραίος μπορούσε να είναι laquoΈλληναςraquo

TT StoianovichStoianovich laquoΟ κατακτητής ορθόδοξος βαλκάνιος έμποροςraquo Σπ Ασδραχάς laquoΟ κατακτητής ορθόδοξος βαλκάνιος έμποροςraquo Σπ Ασδραχάς (επιμ) Η οικονομική δομή των βαλκανικών χωρών Μέλισσα Αθήνα 1979 σ (επιμ) Η οικονομική δομή των βαλκανικών χωρών Μέλισσα Αθήνα 1979 σ

318318

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (1)(1)

Η ορθόδοξη εκκλησίαΗ ορθόδοξη εκκλησία Είχε αναγνωριστεί από τους Είχε αναγνωριστεί από τους

Οθωμανούς ως η ηγεσία του Οθωμανούς ως η ηγεσία του υπόδουλου ελληνισμούυπόδουλου ελληνισμού

Εναντιωνόταν στη διάδοση Εναντιωνόταν στη διάδοση των διαφωτιστικών ιδεών και των διαφωτιστικών ιδεών και στην επανάσταση στην επανάσταση

Υπήρχαν ωστόσο κληρικοί που Υπήρχαν ωστόσο κληρικοί που τις υιοθέτησαν και τις υιοθέτησαν και αγωνίστηκαν εναντίον της αγωνίστηκαν εναντίον της οθωmicroανικής κυριαρχίας οθωmicroανικής κυριαρχίας

Μεθόδιος Ανθρακίτης

Ευγένιος Βούλγαρης

Κοινωνικοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (2)(2)

Οι ΦαναριώτεςΟι Φαναριώτες

Έλληνες από Έλληνες από παλιές παλιές αρχοντικές αρχοντικές οικογένειες που οικογένειες που κατοικούσαν στη κατοικούσαν στη συνοικία Φανάρι συνοικία Φανάρι στην Πόληστην Πόλη

Η περιοχή Φανάρι στην Κωνσταντινούπολη

Μάθαιναν ξένες γλώσσες σπούδαζαν στη Μάθαιναν ξένες γλώσσες σπούδαζαν στη Δύση και καταλάmicroβαναν ηγετικές θέσεις Δύση και καταλάmicroβαναν ηγετικές θέσεις στην στην Οθωmicroανική αυτοκρατορία Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί ((33))

Οι ΦαναριώτεςΟι Φαναριώτες Το 18ο αιώνα διορίζονται ηγεμόνες στις Το 18ο αιώνα διορίζονται ηγεμόνες στις

παραδουνάβιες ηγεμονίες παραδουνάβιες ηγεμονίες

Αλέξανδρος ΜαυροκορδάτοςΠαραδουνάβιες ηγεμονίες (Μολδαβία

Βλαχία)

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (4)(4)

ΟιΟι προεστοίπροεστοί Διοικούσαν τις Διοικούσαν τις

ελληνικές ελληνικές κοινότητεςκοινότητες

Συγκέντρωναν Συγκέντρωναν τους φόρους τους φόρους των Οθωμανώντων Οθωμανών

Είχαν microεγάλες Είχαν microεγάλες περιουσίες και περιουσίες και microερικοί και microερικοί και πολιτική πολιτική επιρροή σε επιρροή σε τοπικούς τοπικούς Τούρκους Τούρκους αξιωmicroατούχους αξιωmicroατούχους

Τυπική ενδυμασία Τυπική ενδυμασία νησιώτη νησιώτη

προεστούπροεστού

Τυπική ενδυμασία Τυπική ενδυμασία προεστούπροεστού

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (5)(5)

Οι έmicroποροι και οι Οι έmicroποροι και οι καραβοκύρηδεςκαραβοκύρηδες

Βελτίωναν την Βελτίωναν την οικονοmicroική τους οικονοmicroική τους κατάστασηκατάσταση

Μερικοί έmicroποροι των Μερικοί έmicroποροι των παροικιών ίδρυαν παροικιών ίδρυαν σχολεία τύπωναν βιβλία σχολεία τύπωναν βιβλία περιοδικά εφημερίδες περιοδικά εφημερίδες έδιναν υποτροφίες και έδιναν υποτροφίες και έδειχναν ενδιαφέρον και έδειχναν ενδιαφέρον και για τη διάδοση των για τη διάδοση των νεωτερικών ιδεών νεωτερικών ιδεών Έλληνας έμπορος Έλληνας έμπορος

χαλκογραφία 19χαλκογραφία 19οςος αιαι

Κοινωνικοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (6)(6)

Οι κλέφτεςΟι κλέφτες lsquo lsquoΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνάΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνά

Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγούδιατραγούδια

Οι αρmicroατολοίΟι αρmicroατολοί Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από

την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της τάξης τάξης

Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί και το αντίστροφοκαι το αντίστροφο

ΚλέφτηςΚλέφτης Φώτης Κόντογλου Αρματολοί Φώτης Κόντογλου Αρματολοί και κλέφτες 1948και κλέφτες 1948

Τα όπλα της επανάστασης

Καριοφίλι Η ονομασία του ξακουστού τουφεκιού του 1821

Γιαταγάνι Το γιαταγάνι ήταν το βασικό μαχαίρι της επανάστασης Πρόκειται για ένα μαχαίρι με μισό μέτρο λάμα φτιαγμένο από γερό ατσάλι

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (7)(7)

Οι αγρότες Οι αγρότες (πάνω από το 80 του (πάνω από το 80 του πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή τους ήταν δύσκολnτους ήταν δύσκολn

Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι

ναύτεςναύτες αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του εmicroπορίου και της ναυτιλίαςεmicroπορίου και της ναυτιλίας

Saint Saint Sauver Sauver

Ιστιοφόρο Ιστιοφόρο και και

φελούκες φελούκες στο λιμάνι στο λιμάνι της Νάξου της Νάξου χαλκογραφίχαλκογραφία 18α 18οςος αι αι

Παροικιακός ελληνισμός Παροικιακός ελληνισμός εκπαίδευση και νεωτερικές ιδέεςεκπαίδευση και νεωτερικές ιδέες

Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι συμπατριώτες τους στους τόπους συμπατριώτες τους στους τόπους καταγωγής ή με υποτροφίες τους καταγωγής ή με υποτροφίες τους παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια της Βιέννης του της Βιέννης του GottingenGottingen της Ιένας της της Ιένας της Λειψίας της Λειψίας της HalleHalle του Παρισιού νέοι που του Παρισιού νέοι που διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι που θα επανδρώσουν τα σχολεία των που θα επανδρώσουν τα σχολεία των παροικιών αλλά και τις παροικιών αλλά και τις πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες στην Ανατολή στην Ανατολή

Ό Κατσιαρδή ndash Ό Κατσιαρδή ndash HeringHering laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (1) (1)

Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες στράφnκαν στnv οmicroόδοξn στράφnκαν στnv οmicroόδοξn ΡωσίαΡωσία microε microε τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn

στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα ΟρλοφικάΟρλοφικά n οποία απέτυχε n οποία απέτυχε γιατί γιατί η κινητοποίηση των Ελλήνων η κινητοποίηση των Ελλήνων

ήταν ανεπαρκής ήταν ανεπαρκής ήταν μικρός ο αριθμός των ήταν μικρός ο αριθμός των

ρωσικών πλοίων που βοήθησανρωσικών πλοίων που βοήθησαν Παρόmicroοια τύχn είχε και n Παρόmicroοια τύχn είχε και n

προσπάθεια του προσπάθεια του Λάmicroπρου Λάmicroπρου ΚατσώνnΚατσώνn να ξεσnκώσει τους να ξεσnκώσει τους κατοίκους των νnσιών του κατοίκους των νnσιών του Αιγαίου Αιγαίου

Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη της Χίου του 1770 της Χίου του 1770

(1848)(1848)

Οι αδελφοί ΟρλόφΟι αδελφοί Ορλόφ

Ο Λάμπρος Ο Λάμπρος ΚατσώνηςΚατσώνης

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (2)(2)

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (3)(3)

Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα τουςτους

Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Χ Χόλαντ Το Σούλι Χ Χόλαντ Το Σούλι χαλκογραφίαχαλκογραφία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1)(1)

Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Διαφωτισmicroού στις παροικίες Διαφωτισmicroού στις παροικίες

Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο είναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτεςείναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτες

Οι ελληνικές παροικίες κατά την τουρκοκρατία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 2: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Οικονομικοί Οικονομικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (1)(1)

Η επέκταση του ευρωπαϊκού εmicroπορίου στην Η επέκταση του ευρωπαϊκού εmicroπορίου στην Ανατολή ενίσχυσε τις εmicroπορικές συναλλαγές Ανατολή ενίσχυσε τις εmicroπορικές συναλλαγές της δυτικής Ευρώπης microε την Οθωmicroανική της δυτικής Ευρώπης microε την Οθωmicroανική αυτοκρατορία στης οποίας το εmicroπόριο και τη αυτοκρατορία στης οποίας το εmicroπόριο και τη ναυτιλία διακρίθηκανναυτιλία διακρίθηκαν ΈλληνεςΈλληνες ΕβραίοιΕβραίοι και και ΑρmicroένιοιΑρmicroένιοι

Ιδιαίτερα οι Έλληνες καραβοκύρηδες Ιδιαίτερα οι Έλληνες καραβοκύρηδες αξιοποίησαναξιοποίησαν τη συνθήκη τουτη συνθήκη του Κιουτσούκ ΚαϊναρτζήΚιουτσούκ Καϊναρτζή

(1774)(1774) που επέτρεπε την ελεύθερη κίνηση που επέτρεπε την ελεύθερη κίνηση πλοίων με ρωσική σημαία στα στενά του πλοίων με ρωσική σημαία στα στενά του ΒοσπόρουΒοσπόρου

την περιορισmicroένη παρουσία γαλλικών και την περιορισmicroένη παρουσία γαλλικών και αγγλικών πλοίων στη Μεσόγειο λόγω του αγγλικών πλοίων στη Μεσόγειο λόγω του ναπολεόντειου αποκλεισμούναπολεόντειου αποκλεισμού

Οικονομικοί Οικονομικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (2)(2)

ΑποτελέσματαΑποτελέσματα Οι Έλληνες ελέγχουν σημαντικό μέρος Οι Έλληνες ελέγχουν σημαντικό μέρος

του εμπορίουτου εμπορίου

Διαmicroορφώθηκαν βαθmicroιαία σηmicroαντικά Διαmicroορφώθηκαν βαθmicroιαία σηmicroαντικά εμπορικά κέντρα στον ελλαδικό χώροεμπορικά κέντρα στον ελλαδικό χώρο

Ενισχύθηκαν οι ελληνικές παροικίεςΕνισχύθηκαν οι ελληνικές παροικίες

Συντελούνται σημαντικοί κοινωνικοί Συντελούνται σημαντικοί κοινωνικοί microετασχηmicroατισmicroοί microετασχηmicroατισmicroοί

Το λιμάνι της Χίου ένα από τα κύρια εμπορικά κέντρα του Το λιμάνι της Χίου ένα από τα κύρια εμπορικά κέντρα του ελληνισμού κατά την προεπαναστατική εποχήελληνισμού κατά την προεπαναστατική εποχή

Οι Έλληνες κυριαρχούν στο εμπόριο Οι Έλληνες κυριαρχούν στο εμπόριο της Βαλκανικήςτης Βαλκανικής

Για έναν ολόκληρο αιώνα μετά το 1750 τα Για έναν ολόκληρο αιώνα μετά το 1750 τα ελληνικά ήταν η γλώσσα του εμπορίου στα ελληνικά ήταν η γλώσσα του εμπορίου στα Βαλκάνια και οι βαλκάνιοι έμποροι Βαλκάνια και οι βαλκάνιοι έμποροι ανεξάρτητα από την εθνική τους προέλευση ανεξάρτητα από την εθνική τους προέλευση μιλούσαν γενικά ελληνικά [] laquoΈλληναςraquo μιλούσαν γενικά ελληνικά [] laquoΈλληναςraquo πρώτα απrsquo όλα σήμαινε πλανόδιος πωλητής ή πρώτα απrsquo όλα σήμαινε πλανόδιος πωλητής ή έμπορος και μrsquo αυτή την έννοια ακόμα και έμπορος και μrsquo αυτή την έννοια ακόμα και ένας Εβραίος μπορούσε να είναι laquoΈλληναςraquoένας Εβραίος μπορούσε να είναι laquoΈλληναςraquo

TT StoianovichStoianovich laquoΟ κατακτητής ορθόδοξος βαλκάνιος έμποροςraquo Σπ Ασδραχάς laquoΟ κατακτητής ορθόδοξος βαλκάνιος έμποροςraquo Σπ Ασδραχάς (επιμ) Η οικονομική δομή των βαλκανικών χωρών Μέλισσα Αθήνα 1979 σ (επιμ) Η οικονομική δομή των βαλκανικών χωρών Μέλισσα Αθήνα 1979 σ

318318

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (1)(1)

Η ορθόδοξη εκκλησίαΗ ορθόδοξη εκκλησία Είχε αναγνωριστεί από τους Είχε αναγνωριστεί από τους

Οθωμανούς ως η ηγεσία του Οθωμανούς ως η ηγεσία του υπόδουλου ελληνισμούυπόδουλου ελληνισμού

Εναντιωνόταν στη διάδοση Εναντιωνόταν στη διάδοση των διαφωτιστικών ιδεών και των διαφωτιστικών ιδεών και στην επανάσταση στην επανάσταση

Υπήρχαν ωστόσο κληρικοί που Υπήρχαν ωστόσο κληρικοί που τις υιοθέτησαν και τις υιοθέτησαν και αγωνίστηκαν εναντίον της αγωνίστηκαν εναντίον της οθωmicroανικής κυριαρχίας οθωmicroανικής κυριαρχίας

Μεθόδιος Ανθρακίτης

Ευγένιος Βούλγαρης

Κοινωνικοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (2)(2)

Οι ΦαναριώτεςΟι Φαναριώτες

Έλληνες από Έλληνες από παλιές παλιές αρχοντικές αρχοντικές οικογένειες που οικογένειες που κατοικούσαν στη κατοικούσαν στη συνοικία Φανάρι συνοικία Φανάρι στην Πόληστην Πόλη

Η περιοχή Φανάρι στην Κωνσταντινούπολη

Μάθαιναν ξένες γλώσσες σπούδαζαν στη Μάθαιναν ξένες γλώσσες σπούδαζαν στη Δύση και καταλάmicroβαναν ηγετικές θέσεις Δύση και καταλάmicroβαναν ηγετικές θέσεις στην στην Οθωmicroανική αυτοκρατορία Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί ((33))

Οι ΦαναριώτεςΟι Φαναριώτες Το 18ο αιώνα διορίζονται ηγεμόνες στις Το 18ο αιώνα διορίζονται ηγεμόνες στις

παραδουνάβιες ηγεμονίες παραδουνάβιες ηγεμονίες

Αλέξανδρος ΜαυροκορδάτοςΠαραδουνάβιες ηγεμονίες (Μολδαβία

Βλαχία)

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (4)(4)

ΟιΟι προεστοίπροεστοί Διοικούσαν τις Διοικούσαν τις

ελληνικές ελληνικές κοινότητεςκοινότητες

Συγκέντρωναν Συγκέντρωναν τους φόρους τους φόρους των Οθωμανώντων Οθωμανών

Είχαν microεγάλες Είχαν microεγάλες περιουσίες και περιουσίες και microερικοί και microερικοί και πολιτική πολιτική επιρροή σε επιρροή σε τοπικούς τοπικούς Τούρκους Τούρκους αξιωmicroατούχους αξιωmicroατούχους

Τυπική ενδυμασία Τυπική ενδυμασία νησιώτη νησιώτη

προεστούπροεστού

Τυπική ενδυμασία Τυπική ενδυμασία προεστούπροεστού

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (5)(5)

Οι έmicroποροι και οι Οι έmicroποροι και οι καραβοκύρηδεςκαραβοκύρηδες

Βελτίωναν την Βελτίωναν την οικονοmicroική τους οικονοmicroική τους κατάστασηκατάσταση

Μερικοί έmicroποροι των Μερικοί έmicroποροι των παροικιών ίδρυαν παροικιών ίδρυαν σχολεία τύπωναν βιβλία σχολεία τύπωναν βιβλία περιοδικά εφημερίδες περιοδικά εφημερίδες έδιναν υποτροφίες και έδιναν υποτροφίες και έδειχναν ενδιαφέρον και έδειχναν ενδιαφέρον και για τη διάδοση των για τη διάδοση των νεωτερικών ιδεών νεωτερικών ιδεών Έλληνας έμπορος Έλληνας έμπορος

χαλκογραφία 19χαλκογραφία 19οςος αιαι

Κοινωνικοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (6)(6)

Οι κλέφτεςΟι κλέφτες lsquo lsquoΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνάΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνά

Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγούδιατραγούδια

Οι αρmicroατολοίΟι αρmicroατολοί Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από

την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της τάξης τάξης

Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί και το αντίστροφοκαι το αντίστροφο

ΚλέφτηςΚλέφτης Φώτης Κόντογλου Αρματολοί Φώτης Κόντογλου Αρματολοί και κλέφτες 1948και κλέφτες 1948

Τα όπλα της επανάστασης

Καριοφίλι Η ονομασία του ξακουστού τουφεκιού του 1821

Γιαταγάνι Το γιαταγάνι ήταν το βασικό μαχαίρι της επανάστασης Πρόκειται για ένα μαχαίρι με μισό μέτρο λάμα φτιαγμένο από γερό ατσάλι

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (7)(7)

Οι αγρότες Οι αγρότες (πάνω από το 80 του (πάνω από το 80 του πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή τους ήταν δύσκολnτους ήταν δύσκολn

Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι

ναύτεςναύτες αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του εmicroπορίου και της ναυτιλίαςεmicroπορίου και της ναυτιλίας

Saint Saint Sauver Sauver

Ιστιοφόρο Ιστιοφόρο και και

φελούκες φελούκες στο λιμάνι στο λιμάνι της Νάξου της Νάξου χαλκογραφίχαλκογραφία 18α 18οςος αι αι

Παροικιακός ελληνισμός Παροικιακός ελληνισμός εκπαίδευση και νεωτερικές ιδέεςεκπαίδευση και νεωτερικές ιδέες

Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι συμπατριώτες τους στους τόπους συμπατριώτες τους στους τόπους καταγωγής ή με υποτροφίες τους καταγωγής ή με υποτροφίες τους παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια της Βιέννης του της Βιέννης του GottingenGottingen της Ιένας της της Ιένας της Λειψίας της Λειψίας της HalleHalle του Παρισιού νέοι που του Παρισιού νέοι που διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι που θα επανδρώσουν τα σχολεία των που θα επανδρώσουν τα σχολεία των παροικιών αλλά και τις παροικιών αλλά και τις πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες στην Ανατολή στην Ανατολή

Ό Κατσιαρδή ndash Ό Κατσιαρδή ndash HeringHering laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (1) (1)

Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες στράφnκαν στnv οmicroόδοξn στράφnκαν στnv οmicroόδοξn ΡωσίαΡωσία microε microε τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn

στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα ΟρλοφικάΟρλοφικά n οποία απέτυχε n οποία απέτυχε γιατί γιατί η κινητοποίηση των Ελλήνων η κινητοποίηση των Ελλήνων

ήταν ανεπαρκής ήταν ανεπαρκής ήταν μικρός ο αριθμός των ήταν μικρός ο αριθμός των

ρωσικών πλοίων που βοήθησανρωσικών πλοίων που βοήθησαν Παρόmicroοια τύχn είχε και n Παρόmicroοια τύχn είχε και n

προσπάθεια του προσπάθεια του Λάmicroπρου Λάmicroπρου ΚατσώνnΚατσώνn να ξεσnκώσει τους να ξεσnκώσει τους κατοίκους των νnσιών του κατοίκους των νnσιών του Αιγαίου Αιγαίου

Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη της Χίου του 1770 της Χίου του 1770

(1848)(1848)

Οι αδελφοί ΟρλόφΟι αδελφοί Ορλόφ

Ο Λάμπρος Ο Λάμπρος ΚατσώνηςΚατσώνης

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (2)(2)

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (3)(3)

Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα τουςτους

Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Χ Χόλαντ Το Σούλι Χ Χόλαντ Το Σούλι χαλκογραφίαχαλκογραφία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1)(1)

Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Διαφωτισmicroού στις παροικίες Διαφωτισmicroού στις παροικίες

Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο είναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτεςείναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτες

Οι ελληνικές παροικίες κατά την τουρκοκρατία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 3: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Οικονομικοί Οικονομικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (2)(2)

ΑποτελέσματαΑποτελέσματα Οι Έλληνες ελέγχουν σημαντικό μέρος Οι Έλληνες ελέγχουν σημαντικό μέρος

του εμπορίουτου εμπορίου

Διαmicroορφώθηκαν βαθmicroιαία σηmicroαντικά Διαmicroορφώθηκαν βαθmicroιαία σηmicroαντικά εμπορικά κέντρα στον ελλαδικό χώροεμπορικά κέντρα στον ελλαδικό χώρο

Ενισχύθηκαν οι ελληνικές παροικίεςΕνισχύθηκαν οι ελληνικές παροικίες

Συντελούνται σημαντικοί κοινωνικοί Συντελούνται σημαντικοί κοινωνικοί microετασχηmicroατισmicroοί microετασχηmicroατισmicroοί

Το λιμάνι της Χίου ένα από τα κύρια εμπορικά κέντρα του Το λιμάνι της Χίου ένα από τα κύρια εμπορικά κέντρα του ελληνισμού κατά την προεπαναστατική εποχήελληνισμού κατά την προεπαναστατική εποχή

Οι Έλληνες κυριαρχούν στο εμπόριο Οι Έλληνες κυριαρχούν στο εμπόριο της Βαλκανικήςτης Βαλκανικής

Για έναν ολόκληρο αιώνα μετά το 1750 τα Για έναν ολόκληρο αιώνα μετά το 1750 τα ελληνικά ήταν η γλώσσα του εμπορίου στα ελληνικά ήταν η γλώσσα του εμπορίου στα Βαλκάνια και οι βαλκάνιοι έμποροι Βαλκάνια και οι βαλκάνιοι έμποροι ανεξάρτητα από την εθνική τους προέλευση ανεξάρτητα από την εθνική τους προέλευση μιλούσαν γενικά ελληνικά [] laquoΈλληναςraquo μιλούσαν γενικά ελληνικά [] laquoΈλληναςraquo πρώτα απrsquo όλα σήμαινε πλανόδιος πωλητής ή πρώτα απrsquo όλα σήμαινε πλανόδιος πωλητής ή έμπορος και μrsquo αυτή την έννοια ακόμα και έμπορος και μrsquo αυτή την έννοια ακόμα και ένας Εβραίος μπορούσε να είναι laquoΈλληναςraquoένας Εβραίος μπορούσε να είναι laquoΈλληναςraquo

TT StoianovichStoianovich laquoΟ κατακτητής ορθόδοξος βαλκάνιος έμποροςraquo Σπ Ασδραχάς laquoΟ κατακτητής ορθόδοξος βαλκάνιος έμποροςraquo Σπ Ασδραχάς (επιμ) Η οικονομική δομή των βαλκανικών χωρών Μέλισσα Αθήνα 1979 σ (επιμ) Η οικονομική δομή των βαλκανικών χωρών Μέλισσα Αθήνα 1979 σ

318318

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (1)(1)

Η ορθόδοξη εκκλησίαΗ ορθόδοξη εκκλησία Είχε αναγνωριστεί από τους Είχε αναγνωριστεί από τους

Οθωμανούς ως η ηγεσία του Οθωμανούς ως η ηγεσία του υπόδουλου ελληνισμούυπόδουλου ελληνισμού

Εναντιωνόταν στη διάδοση Εναντιωνόταν στη διάδοση των διαφωτιστικών ιδεών και των διαφωτιστικών ιδεών και στην επανάσταση στην επανάσταση

Υπήρχαν ωστόσο κληρικοί που Υπήρχαν ωστόσο κληρικοί που τις υιοθέτησαν και τις υιοθέτησαν και αγωνίστηκαν εναντίον της αγωνίστηκαν εναντίον της οθωmicroανικής κυριαρχίας οθωmicroανικής κυριαρχίας

Μεθόδιος Ανθρακίτης

Ευγένιος Βούλγαρης

Κοινωνικοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (2)(2)

Οι ΦαναριώτεςΟι Φαναριώτες

Έλληνες από Έλληνες από παλιές παλιές αρχοντικές αρχοντικές οικογένειες που οικογένειες που κατοικούσαν στη κατοικούσαν στη συνοικία Φανάρι συνοικία Φανάρι στην Πόληστην Πόλη

Η περιοχή Φανάρι στην Κωνσταντινούπολη

Μάθαιναν ξένες γλώσσες σπούδαζαν στη Μάθαιναν ξένες γλώσσες σπούδαζαν στη Δύση και καταλάmicroβαναν ηγετικές θέσεις Δύση και καταλάmicroβαναν ηγετικές θέσεις στην στην Οθωmicroανική αυτοκρατορία Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί ((33))

Οι ΦαναριώτεςΟι Φαναριώτες Το 18ο αιώνα διορίζονται ηγεμόνες στις Το 18ο αιώνα διορίζονται ηγεμόνες στις

παραδουνάβιες ηγεμονίες παραδουνάβιες ηγεμονίες

Αλέξανδρος ΜαυροκορδάτοςΠαραδουνάβιες ηγεμονίες (Μολδαβία

Βλαχία)

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (4)(4)

ΟιΟι προεστοίπροεστοί Διοικούσαν τις Διοικούσαν τις

ελληνικές ελληνικές κοινότητεςκοινότητες

Συγκέντρωναν Συγκέντρωναν τους φόρους τους φόρους των Οθωμανώντων Οθωμανών

Είχαν microεγάλες Είχαν microεγάλες περιουσίες και περιουσίες και microερικοί και microερικοί και πολιτική πολιτική επιρροή σε επιρροή σε τοπικούς τοπικούς Τούρκους Τούρκους αξιωmicroατούχους αξιωmicroατούχους

Τυπική ενδυμασία Τυπική ενδυμασία νησιώτη νησιώτη

προεστούπροεστού

Τυπική ενδυμασία Τυπική ενδυμασία προεστούπροεστού

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (5)(5)

Οι έmicroποροι και οι Οι έmicroποροι και οι καραβοκύρηδεςκαραβοκύρηδες

Βελτίωναν την Βελτίωναν την οικονοmicroική τους οικονοmicroική τους κατάστασηκατάσταση

Μερικοί έmicroποροι των Μερικοί έmicroποροι των παροικιών ίδρυαν παροικιών ίδρυαν σχολεία τύπωναν βιβλία σχολεία τύπωναν βιβλία περιοδικά εφημερίδες περιοδικά εφημερίδες έδιναν υποτροφίες και έδιναν υποτροφίες και έδειχναν ενδιαφέρον και έδειχναν ενδιαφέρον και για τη διάδοση των για τη διάδοση των νεωτερικών ιδεών νεωτερικών ιδεών Έλληνας έμπορος Έλληνας έμπορος

χαλκογραφία 19χαλκογραφία 19οςος αιαι

Κοινωνικοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (6)(6)

Οι κλέφτεςΟι κλέφτες lsquo lsquoΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνάΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνά

Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγούδιατραγούδια

Οι αρmicroατολοίΟι αρmicroατολοί Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από

την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της τάξης τάξης

Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί και το αντίστροφοκαι το αντίστροφο

ΚλέφτηςΚλέφτης Φώτης Κόντογλου Αρματολοί Φώτης Κόντογλου Αρματολοί και κλέφτες 1948και κλέφτες 1948

Τα όπλα της επανάστασης

Καριοφίλι Η ονομασία του ξακουστού τουφεκιού του 1821

Γιαταγάνι Το γιαταγάνι ήταν το βασικό μαχαίρι της επανάστασης Πρόκειται για ένα μαχαίρι με μισό μέτρο λάμα φτιαγμένο από γερό ατσάλι

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (7)(7)

Οι αγρότες Οι αγρότες (πάνω από το 80 του (πάνω από το 80 του πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή τους ήταν δύσκολnτους ήταν δύσκολn

Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι

ναύτεςναύτες αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του εmicroπορίου και της ναυτιλίαςεmicroπορίου και της ναυτιλίας

Saint Saint Sauver Sauver

Ιστιοφόρο Ιστιοφόρο και και

φελούκες φελούκες στο λιμάνι στο λιμάνι της Νάξου της Νάξου χαλκογραφίχαλκογραφία 18α 18οςος αι αι

Παροικιακός ελληνισμός Παροικιακός ελληνισμός εκπαίδευση και νεωτερικές ιδέεςεκπαίδευση και νεωτερικές ιδέες

Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι συμπατριώτες τους στους τόπους συμπατριώτες τους στους τόπους καταγωγής ή με υποτροφίες τους καταγωγής ή με υποτροφίες τους παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια της Βιέννης του της Βιέννης του GottingenGottingen της Ιένας της της Ιένας της Λειψίας της Λειψίας της HalleHalle του Παρισιού νέοι που του Παρισιού νέοι που διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι που θα επανδρώσουν τα σχολεία των που θα επανδρώσουν τα σχολεία των παροικιών αλλά και τις παροικιών αλλά και τις πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες στην Ανατολή στην Ανατολή

Ό Κατσιαρδή ndash Ό Κατσιαρδή ndash HeringHering laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (1) (1)

Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες στράφnκαν στnv οmicroόδοξn στράφnκαν στnv οmicroόδοξn ΡωσίαΡωσία microε microε τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn

στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα ΟρλοφικάΟρλοφικά n οποία απέτυχε n οποία απέτυχε γιατί γιατί η κινητοποίηση των Ελλήνων η κινητοποίηση των Ελλήνων

ήταν ανεπαρκής ήταν ανεπαρκής ήταν μικρός ο αριθμός των ήταν μικρός ο αριθμός των

ρωσικών πλοίων που βοήθησανρωσικών πλοίων που βοήθησαν Παρόmicroοια τύχn είχε και n Παρόmicroοια τύχn είχε και n

προσπάθεια του προσπάθεια του Λάmicroπρου Λάmicroπρου ΚατσώνnΚατσώνn να ξεσnκώσει τους να ξεσnκώσει τους κατοίκους των νnσιών του κατοίκους των νnσιών του Αιγαίου Αιγαίου

Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη της Χίου του 1770 της Χίου του 1770

(1848)(1848)

Οι αδελφοί ΟρλόφΟι αδελφοί Ορλόφ

Ο Λάμπρος Ο Λάμπρος ΚατσώνηςΚατσώνης

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (2)(2)

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (3)(3)

Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα τουςτους

Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Χ Χόλαντ Το Σούλι Χ Χόλαντ Το Σούλι χαλκογραφίαχαλκογραφία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1)(1)

Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Διαφωτισmicroού στις παροικίες Διαφωτισmicroού στις παροικίες

Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο είναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτεςείναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτες

Οι ελληνικές παροικίες κατά την τουρκοκρατία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 4: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Το λιμάνι της Χίου ένα από τα κύρια εμπορικά κέντρα του Το λιμάνι της Χίου ένα από τα κύρια εμπορικά κέντρα του ελληνισμού κατά την προεπαναστατική εποχήελληνισμού κατά την προεπαναστατική εποχή

Οι Έλληνες κυριαρχούν στο εμπόριο Οι Έλληνες κυριαρχούν στο εμπόριο της Βαλκανικήςτης Βαλκανικής

Για έναν ολόκληρο αιώνα μετά το 1750 τα Για έναν ολόκληρο αιώνα μετά το 1750 τα ελληνικά ήταν η γλώσσα του εμπορίου στα ελληνικά ήταν η γλώσσα του εμπορίου στα Βαλκάνια και οι βαλκάνιοι έμποροι Βαλκάνια και οι βαλκάνιοι έμποροι ανεξάρτητα από την εθνική τους προέλευση ανεξάρτητα από την εθνική τους προέλευση μιλούσαν γενικά ελληνικά [] laquoΈλληναςraquo μιλούσαν γενικά ελληνικά [] laquoΈλληναςraquo πρώτα απrsquo όλα σήμαινε πλανόδιος πωλητής ή πρώτα απrsquo όλα σήμαινε πλανόδιος πωλητής ή έμπορος και μrsquo αυτή την έννοια ακόμα και έμπορος και μrsquo αυτή την έννοια ακόμα και ένας Εβραίος μπορούσε να είναι laquoΈλληναςraquoένας Εβραίος μπορούσε να είναι laquoΈλληναςraquo

TT StoianovichStoianovich laquoΟ κατακτητής ορθόδοξος βαλκάνιος έμποροςraquo Σπ Ασδραχάς laquoΟ κατακτητής ορθόδοξος βαλκάνιος έμποροςraquo Σπ Ασδραχάς (επιμ) Η οικονομική δομή των βαλκανικών χωρών Μέλισσα Αθήνα 1979 σ (επιμ) Η οικονομική δομή των βαλκανικών χωρών Μέλισσα Αθήνα 1979 σ

318318

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (1)(1)

Η ορθόδοξη εκκλησίαΗ ορθόδοξη εκκλησία Είχε αναγνωριστεί από τους Είχε αναγνωριστεί από τους

Οθωμανούς ως η ηγεσία του Οθωμανούς ως η ηγεσία του υπόδουλου ελληνισμούυπόδουλου ελληνισμού

Εναντιωνόταν στη διάδοση Εναντιωνόταν στη διάδοση των διαφωτιστικών ιδεών και των διαφωτιστικών ιδεών και στην επανάσταση στην επανάσταση

Υπήρχαν ωστόσο κληρικοί που Υπήρχαν ωστόσο κληρικοί που τις υιοθέτησαν και τις υιοθέτησαν και αγωνίστηκαν εναντίον της αγωνίστηκαν εναντίον της οθωmicroανικής κυριαρχίας οθωmicroανικής κυριαρχίας

Μεθόδιος Ανθρακίτης

Ευγένιος Βούλγαρης

Κοινωνικοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (2)(2)

Οι ΦαναριώτεςΟι Φαναριώτες

Έλληνες από Έλληνες από παλιές παλιές αρχοντικές αρχοντικές οικογένειες που οικογένειες που κατοικούσαν στη κατοικούσαν στη συνοικία Φανάρι συνοικία Φανάρι στην Πόληστην Πόλη

Η περιοχή Φανάρι στην Κωνσταντινούπολη

Μάθαιναν ξένες γλώσσες σπούδαζαν στη Μάθαιναν ξένες γλώσσες σπούδαζαν στη Δύση και καταλάmicroβαναν ηγετικές θέσεις Δύση και καταλάmicroβαναν ηγετικές θέσεις στην στην Οθωmicroανική αυτοκρατορία Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί ((33))

Οι ΦαναριώτεςΟι Φαναριώτες Το 18ο αιώνα διορίζονται ηγεμόνες στις Το 18ο αιώνα διορίζονται ηγεμόνες στις

παραδουνάβιες ηγεμονίες παραδουνάβιες ηγεμονίες

Αλέξανδρος ΜαυροκορδάτοςΠαραδουνάβιες ηγεμονίες (Μολδαβία

Βλαχία)

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (4)(4)

ΟιΟι προεστοίπροεστοί Διοικούσαν τις Διοικούσαν τις

ελληνικές ελληνικές κοινότητεςκοινότητες

Συγκέντρωναν Συγκέντρωναν τους φόρους τους φόρους των Οθωμανώντων Οθωμανών

Είχαν microεγάλες Είχαν microεγάλες περιουσίες και περιουσίες και microερικοί και microερικοί και πολιτική πολιτική επιρροή σε επιρροή σε τοπικούς τοπικούς Τούρκους Τούρκους αξιωmicroατούχους αξιωmicroατούχους

Τυπική ενδυμασία Τυπική ενδυμασία νησιώτη νησιώτη

προεστούπροεστού

Τυπική ενδυμασία Τυπική ενδυμασία προεστούπροεστού

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (5)(5)

Οι έmicroποροι και οι Οι έmicroποροι και οι καραβοκύρηδεςκαραβοκύρηδες

Βελτίωναν την Βελτίωναν την οικονοmicroική τους οικονοmicroική τους κατάστασηκατάσταση

Μερικοί έmicroποροι των Μερικοί έmicroποροι των παροικιών ίδρυαν παροικιών ίδρυαν σχολεία τύπωναν βιβλία σχολεία τύπωναν βιβλία περιοδικά εφημερίδες περιοδικά εφημερίδες έδιναν υποτροφίες και έδιναν υποτροφίες και έδειχναν ενδιαφέρον και έδειχναν ενδιαφέρον και για τη διάδοση των για τη διάδοση των νεωτερικών ιδεών νεωτερικών ιδεών Έλληνας έμπορος Έλληνας έμπορος

χαλκογραφία 19χαλκογραφία 19οςος αιαι

Κοινωνικοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (6)(6)

Οι κλέφτεςΟι κλέφτες lsquo lsquoΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνάΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνά

Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγούδιατραγούδια

Οι αρmicroατολοίΟι αρmicroατολοί Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από

την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της τάξης τάξης

Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί και το αντίστροφοκαι το αντίστροφο

ΚλέφτηςΚλέφτης Φώτης Κόντογλου Αρματολοί Φώτης Κόντογλου Αρματολοί και κλέφτες 1948και κλέφτες 1948

Τα όπλα της επανάστασης

Καριοφίλι Η ονομασία του ξακουστού τουφεκιού του 1821

Γιαταγάνι Το γιαταγάνι ήταν το βασικό μαχαίρι της επανάστασης Πρόκειται για ένα μαχαίρι με μισό μέτρο λάμα φτιαγμένο από γερό ατσάλι

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (7)(7)

Οι αγρότες Οι αγρότες (πάνω από το 80 του (πάνω από το 80 του πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή τους ήταν δύσκολnτους ήταν δύσκολn

Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι

ναύτεςναύτες αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του εmicroπορίου και της ναυτιλίαςεmicroπορίου και της ναυτιλίας

Saint Saint Sauver Sauver

Ιστιοφόρο Ιστιοφόρο και και

φελούκες φελούκες στο λιμάνι στο λιμάνι της Νάξου της Νάξου χαλκογραφίχαλκογραφία 18α 18οςος αι αι

Παροικιακός ελληνισμός Παροικιακός ελληνισμός εκπαίδευση και νεωτερικές ιδέεςεκπαίδευση και νεωτερικές ιδέες

Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι συμπατριώτες τους στους τόπους συμπατριώτες τους στους τόπους καταγωγής ή με υποτροφίες τους καταγωγής ή με υποτροφίες τους παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια της Βιέννης του της Βιέννης του GottingenGottingen της Ιένας της της Ιένας της Λειψίας της Λειψίας της HalleHalle του Παρισιού νέοι που του Παρισιού νέοι που διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι που θα επανδρώσουν τα σχολεία των που θα επανδρώσουν τα σχολεία των παροικιών αλλά και τις παροικιών αλλά και τις πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες στην Ανατολή στην Ανατολή

Ό Κατσιαρδή ndash Ό Κατσιαρδή ndash HeringHering laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (1) (1)

Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες στράφnκαν στnv οmicroόδοξn στράφnκαν στnv οmicroόδοξn ΡωσίαΡωσία microε microε τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn

στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα ΟρλοφικάΟρλοφικά n οποία απέτυχε n οποία απέτυχε γιατί γιατί η κινητοποίηση των Ελλήνων η κινητοποίηση των Ελλήνων

ήταν ανεπαρκής ήταν ανεπαρκής ήταν μικρός ο αριθμός των ήταν μικρός ο αριθμός των

ρωσικών πλοίων που βοήθησανρωσικών πλοίων που βοήθησαν Παρόmicroοια τύχn είχε και n Παρόmicroοια τύχn είχε και n

προσπάθεια του προσπάθεια του Λάmicroπρου Λάmicroπρου ΚατσώνnΚατσώνn να ξεσnκώσει τους να ξεσnκώσει τους κατοίκους των νnσιών του κατοίκους των νnσιών του Αιγαίου Αιγαίου

Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη της Χίου του 1770 της Χίου του 1770

(1848)(1848)

Οι αδελφοί ΟρλόφΟι αδελφοί Ορλόφ

Ο Λάμπρος Ο Λάμπρος ΚατσώνηςΚατσώνης

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (2)(2)

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (3)(3)

Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα τουςτους

Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Χ Χόλαντ Το Σούλι Χ Χόλαντ Το Σούλι χαλκογραφίαχαλκογραφία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1)(1)

Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Διαφωτισmicroού στις παροικίες Διαφωτισmicroού στις παροικίες

Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο είναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτεςείναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτες

Οι ελληνικές παροικίες κατά την τουρκοκρατία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 5: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Οι Έλληνες κυριαρχούν στο εμπόριο Οι Έλληνες κυριαρχούν στο εμπόριο της Βαλκανικήςτης Βαλκανικής

Για έναν ολόκληρο αιώνα μετά το 1750 τα Για έναν ολόκληρο αιώνα μετά το 1750 τα ελληνικά ήταν η γλώσσα του εμπορίου στα ελληνικά ήταν η γλώσσα του εμπορίου στα Βαλκάνια και οι βαλκάνιοι έμποροι Βαλκάνια και οι βαλκάνιοι έμποροι ανεξάρτητα από την εθνική τους προέλευση ανεξάρτητα από την εθνική τους προέλευση μιλούσαν γενικά ελληνικά [] laquoΈλληναςraquo μιλούσαν γενικά ελληνικά [] laquoΈλληναςraquo πρώτα απrsquo όλα σήμαινε πλανόδιος πωλητής ή πρώτα απrsquo όλα σήμαινε πλανόδιος πωλητής ή έμπορος και μrsquo αυτή την έννοια ακόμα και έμπορος και μrsquo αυτή την έννοια ακόμα και ένας Εβραίος μπορούσε να είναι laquoΈλληναςraquoένας Εβραίος μπορούσε να είναι laquoΈλληναςraquo

TT StoianovichStoianovich laquoΟ κατακτητής ορθόδοξος βαλκάνιος έμποροςraquo Σπ Ασδραχάς laquoΟ κατακτητής ορθόδοξος βαλκάνιος έμποροςraquo Σπ Ασδραχάς (επιμ) Η οικονομική δομή των βαλκανικών χωρών Μέλισσα Αθήνα 1979 σ (επιμ) Η οικονομική δομή των βαλκανικών χωρών Μέλισσα Αθήνα 1979 σ

318318

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (1)(1)

Η ορθόδοξη εκκλησίαΗ ορθόδοξη εκκλησία Είχε αναγνωριστεί από τους Είχε αναγνωριστεί από τους

Οθωμανούς ως η ηγεσία του Οθωμανούς ως η ηγεσία του υπόδουλου ελληνισμούυπόδουλου ελληνισμού

Εναντιωνόταν στη διάδοση Εναντιωνόταν στη διάδοση των διαφωτιστικών ιδεών και των διαφωτιστικών ιδεών και στην επανάσταση στην επανάσταση

Υπήρχαν ωστόσο κληρικοί που Υπήρχαν ωστόσο κληρικοί που τις υιοθέτησαν και τις υιοθέτησαν και αγωνίστηκαν εναντίον της αγωνίστηκαν εναντίον της οθωmicroανικής κυριαρχίας οθωmicroανικής κυριαρχίας

Μεθόδιος Ανθρακίτης

Ευγένιος Βούλγαρης

Κοινωνικοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (2)(2)

Οι ΦαναριώτεςΟι Φαναριώτες

Έλληνες από Έλληνες από παλιές παλιές αρχοντικές αρχοντικές οικογένειες που οικογένειες που κατοικούσαν στη κατοικούσαν στη συνοικία Φανάρι συνοικία Φανάρι στην Πόληστην Πόλη

Η περιοχή Φανάρι στην Κωνσταντινούπολη

Μάθαιναν ξένες γλώσσες σπούδαζαν στη Μάθαιναν ξένες γλώσσες σπούδαζαν στη Δύση και καταλάmicroβαναν ηγετικές θέσεις Δύση και καταλάmicroβαναν ηγετικές θέσεις στην στην Οθωmicroανική αυτοκρατορία Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί ((33))

Οι ΦαναριώτεςΟι Φαναριώτες Το 18ο αιώνα διορίζονται ηγεμόνες στις Το 18ο αιώνα διορίζονται ηγεμόνες στις

παραδουνάβιες ηγεμονίες παραδουνάβιες ηγεμονίες

Αλέξανδρος ΜαυροκορδάτοςΠαραδουνάβιες ηγεμονίες (Μολδαβία

Βλαχία)

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (4)(4)

ΟιΟι προεστοίπροεστοί Διοικούσαν τις Διοικούσαν τις

ελληνικές ελληνικές κοινότητεςκοινότητες

Συγκέντρωναν Συγκέντρωναν τους φόρους τους φόρους των Οθωμανώντων Οθωμανών

Είχαν microεγάλες Είχαν microεγάλες περιουσίες και περιουσίες και microερικοί και microερικοί και πολιτική πολιτική επιρροή σε επιρροή σε τοπικούς τοπικούς Τούρκους Τούρκους αξιωmicroατούχους αξιωmicroατούχους

Τυπική ενδυμασία Τυπική ενδυμασία νησιώτη νησιώτη

προεστούπροεστού

Τυπική ενδυμασία Τυπική ενδυμασία προεστούπροεστού

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (5)(5)

Οι έmicroποροι και οι Οι έmicroποροι και οι καραβοκύρηδεςκαραβοκύρηδες

Βελτίωναν την Βελτίωναν την οικονοmicroική τους οικονοmicroική τους κατάστασηκατάσταση

Μερικοί έmicroποροι των Μερικοί έmicroποροι των παροικιών ίδρυαν παροικιών ίδρυαν σχολεία τύπωναν βιβλία σχολεία τύπωναν βιβλία περιοδικά εφημερίδες περιοδικά εφημερίδες έδιναν υποτροφίες και έδιναν υποτροφίες και έδειχναν ενδιαφέρον και έδειχναν ενδιαφέρον και για τη διάδοση των για τη διάδοση των νεωτερικών ιδεών νεωτερικών ιδεών Έλληνας έμπορος Έλληνας έμπορος

χαλκογραφία 19χαλκογραφία 19οςος αιαι

Κοινωνικοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (6)(6)

Οι κλέφτεςΟι κλέφτες lsquo lsquoΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνάΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνά

Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγούδιατραγούδια

Οι αρmicroατολοίΟι αρmicroατολοί Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από

την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της τάξης τάξης

Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί και το αντίστροφοκαι το αντίστροφο

ΚλέφτηςΚλέφτης Φώτης Κόντογλου Αρματολοί Φώτης Κόντογλου Αρματολοί και κλέφτες 1948και κλέφτες 1948

Τα όπλα της επανάστασης

Καριοφίλι Η ονομασία του ξακουστού τουφεκιού του 1821

Γιαταγάνι Το γιαταγάνι ήταν το βασικό μαχαίρι της επανάστασης Πρόκειται για ένα μαχαίρι με μισό μέτρο λάμα φτιαγμένο από γερό ατσάλι

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (7)(7)

Οι αγρότες Οι αγρότες (πάνω από το 80 του (πάνω από το 80 του πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή τους ήταν δύσκολnτους ήταν δύσκολn

Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι

ναύτεςναύτες αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του εmicroπορίου και της ναυτιλίαςεmicroπορίου και της ναυτιλίας

Saint Saint Sauver Sauver

Ιστιοφόρο Ιστιοφόρο και και

φελούκες φελούκες στο λιμάνι στο λιμάνι της Νάξου της Νάξου χαλκογραφίχαλκογραφία 18α 18οςος αι αι

Παροικιακός ελληνισμός Παροικιακός ελληνισμός εκπαίδευση και νεωτερικές ιδέεςεκπαίδευση και νεωτερικές ιδέες

Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι συμπατριώτες τους στους τόπους συμπατριώτες τους στους τόπους καταγωγής ή με υποτροφίες τους καταγωγής ή με υποτροφίες τους παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια της Βιέννης του της Βιέννης του GottingenGottingen της Ιένας της της Ιένας της Λειψίας της Λειψίας της HalleHalle του Παρισιού νέοι που του Παρισιού νέοι που διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι που θα επανδρώσουν τα σχολεία των που θα επανδρώσουν τα σχολεία των παροικιών αλλά και τις παροικιών αλλά και τις πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες στην Ανατολή στην Ανατολή

Ό Κατσιαρδή ndash Ό Κατσιαρδή ndash HeringHering laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (1) (1)

Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες στράφnκαν στnv οmicroόδοξn στράφnκαν στnv οmicroόδοξn ΡωσίαΡωσία microε microε τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn

στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα ΟρλοφικάΟρλοφικά n οποία απέτυχε n οποία απέτυχε γιατί γιατί η κινητοποίηση των Ελλήνων η κινητοποίηση των Ελλήνων

ήταν ανεπαρκής ήταν ανεπαρκής ήταν μικρός ο αριθμός των ήταν μικρός ο αριθμός των

ρωσικών πλοίων που βοήθησανρωσικών πλοίων που βοήθησαν Παρόmicroοια τύχn είχε και n Παρόmicroοια τύχn είχε και n

προσπάθεια του προσπάθεια του Λάmicroπρου Λάmicroπρου ΚατσώνnΚατσώνn να ξεσnκώσει τους να ξεσnκώσει τους κατοίκους των νnσιών του κατοίκους των νnσιών του Αιγαίου Αιγαίου

Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη της Χίου του 1770 της Χίου του 1770

(1848)(1848)

Οι αδελφοί ΟρλόφΟι αδελφοί Ορλόφ

Ο Λάμπρος Ο Λάμπρος ΚατσώνηςΚατσώνης

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (2)(2)

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (3)(3)

Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα τουςτους

Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Χ Χόλαντ Το Σούλι Χ Χόλαντ Το Σούλι χαλκογραφίαχαλκογραφία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1)(1)

Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Διαφωτισmicroού στις παροικίες Διαφωτισmicroού στις παροικίες

Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο είναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτεςείναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτες

Οι ελληνικές παροικίες κατά την τουρκοκρατία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 6: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (1)(1)

Η ορθόδοξη εκκλησίαΗ ορθόδοξη εκκλησία Είχε αναγνωριστεί από τους Είχε αναγνωριστεί από τους

Οθωμανούς ως η ηγεσία του Οθωμανούς ως η ηγεσία του υπόδουλου ελληνισμούυπόδουλου ελληνισμού

Εναντιωνόταν στη διάδοση Εναντιωνόταν στη διάδοση των διαφωτιστικών ιδεών και των διαφωτιστικών ιδεών και στην επανάσταση στην επανάσταση

Υπήρχαν ωστόσο κληρικοί που Υπήρχαν ωστόσο κληρικοί που τις υιοθέτησαν και τις υιοθέτησαν και αγωνίστηκαν εναντίον της αγωνίστηκαν εναντίον της οθωmicroανικής κυριαρχίας οθωmicroανικής κυριαρχίας

Μεθόδιος Ανθρακίτης

Ευγένιος Βούλγαρης

Κοινωνικοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (2)(2)

Οι ΦαναριώτεςΟι Φαναριώτες

Έλληνες από Έλληνες από παλιές παλιές αρχοντικές αρχοντικές οικογένειες που οικογένειες που κατοικούσαν στη κατοικούσαν στη συνοικία Φανάρι συνοικία Φανάρι στην Πόληστην Πόλη

Η περιοχή Φανάρι στην Κωνσταντινούπολη

Μάθαιναν ξένες γλώσσες σπούδαζαν στη Μάθαιναν ξένες γλώσσες σπούδαζαν στη Δύση και καταλάmicroβαναν ηγετικές θέσεις Δύση και καταλάmicroβαναν ηγετικές θέσεις στην στην Οθωmicroανική αυτοκρατορία Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί ((33))

Οι ΦαναριώτεςΟι Φαναριώτες Το 18ο αιώνα διορίζονται ηγεμόνες στις Το 18ο αιώνα διορίζονται ηγεμόνες στις

παραδουνάβιες ηγεμονίες παραδουνάβιες ηγεμονίες

Αλέξανδρος ΜαυροκορδάτοςΠαραδουνάβιες ηγεμονίες (Μολδαβία

Βλαχία)

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (4)(4)

ΟιΟι προεστοίπροεστοί Διοικούσαν τις Διοικούσαν τις

ελληνικές ελληνικές κοινότητεςκοινότητες

Συγκέντρωναν Συγκέντρωναν τους φόρους τους φόρους των Οθωμανώντων Οθωμανών

Είχαν microεγάλες Είχαν microεγάλες περιουσίες και περιουσίες και microερικοί και microερικοί και πολιτική πολιτική επιρροή σε επιρροή σε τοπικούς τοπικούς Τούρκους Τούρκους αξιωmicroατούχους αξιωmicroατούχους

Τυπική ενδυμασία Τυπική ενδυμασία νησιώτη νησιώτη

προεστούπροεστού

Τυπική ενδυμασία Τυπική ενδυμασία προεστούπροεστού

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (5)(5)

Οι έmicroποροι και οι Οι έmicroποροι και οι καραβοκύρηδεςκαραβοκύρηδες

Βελτίωναν την Βελτίωναν την οικονοmicroική τους οικονοmicroική τους κατάστασηκατάσταση

Μερικοί έmicroποροι των Μερικοί έmicroποροι των παροικιών ίδρυαν παροικιών ίδρυαν σχολεία τύπωναν βιβλία σχολεία τύπωναν βιβλία περιοδικά εφημερίδες περιοδικά εφημερίδες έδιναν υποτροφίες και έδιναν υποτροφίες και έδειχναν ενδιαφέρον και έδειχναν ενδιαφέρον και για τη διάδοση των για τη διάδοση των νεωτερικών ιδεών νεωτερικών ιδεών Έλληνας έμπορος Έλληνας έμπορος

χαλκογραφία 19χαλκογραφία 19οςος αιαι

Κοινωνικοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (6)(6)

Οι κλέφτεςΟι κλέφτες lsquo lsquoΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνάΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνά

Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγούδιατραγούδια

Οι αρmicroατολοίΟι αρmicroατολοί Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από

την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της τάξης τάξης

Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί και το αντίστροφοκαι το αντίστροφο

ΚλέφτηςΚλέφτης Φώτης Κόντογλου Αρματολοί Φώτης Κόντογλου Αρματολοί και κλέφτες 1948και κλέφτες 1948

Τα όπλα της επανάστασης

Καριοφίλι Η ονομασία του ξακουστού τουφεκιού του 1821

Γιαταγάνι Το γιαταγάνι ήταν το βασικό μαχαίρι της επανάστασης Πρόκειται για ένα μαχαίρι με μισό μέτρο λάμα φτιαγμένο από γερό ατσάλι

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (7)(7)

Οι αγρότες Οι αγρότες (πάνω από το 80 του (πάνω από το 80 του πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή τους ήταν δύσκολnτους ήταν δύσκολn

Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι

ναύτεςναύτες αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του εmicroπορίου και της ναυτιλίαςεmicroπορίου και της ναυτιλίας

Saint Saint Sauver Sauver

Ιστιοφόρο Ιστιοφόρο και και

φελούκες φελούκες στο λιμάνι στο λιμάνι της Νάξου της Νάξου χαλκογραφίχαλκογραφία 18α 18οςος αι αι

Παροικιακός ελληνισμός Παροικιακός ελληνισμός εκπαίδευση και νεωτερικές ιδέεςεκπαίδευση και νεωτερικές ιδέες

Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι συμπατριώτες τους στους τόπους συμπατριώτες τους στους τόπους καταγωγής ή με υποτροφίες τους καταγωγής ή με υποτροφίες τους παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια της Βιέννης του της Βιέννης του GottingenGottingen της Ιένας της της Ιένας της Λειψίας της Λειψίας της HalleHalle του Παρισιού νέοι που του Παρισιού νέοι που διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι που θα επανδρώσουν τα σχολεία των που θα επανδρώσουν τα σχολεία των παροικιών αλλά και τις παροικιών αλλά και τις πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες στην Ανατολή στην Ανατολή

Ό Κατσιαρδή ndash Ό Κατσιαρδή ndash HeringHering laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (1) (1)

Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες στράφnκαν στnv οmicroόδοξn στράφnκαν στnv οmicroόδοξn ΡωσίαΡωσία microε microε τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn

στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα ΟρλοφικάΟρλοφικά n οποία απέτυχε n οποία απέτυχε γιατί γιατί η κινητοποίηση των Ελλήνων η κινητοποίηση των Ελλήνων

ήταν ανεπαρκής ήταν ανεπαρκής ήταν μικρός ο αριθμός των ήταν μικρός ο αριθμός των

ρωσικών πλοίων που βοήθησανρωσικών πλοίων που βοήθησαν Παρόmicroοια τύχn είχε και n Παρόmicroοια τύχn είχε και n

προσπάθεια του προσπάθεια του Λάmicroπρου Λάmicroπρου ΚατσώνnΚατσώνn να ξεσnκώσει τους να ξεσnκώσει τους κατοίκους των νnσιών του κατοίκους των νnσιών του Αιγαίου Αιγαίου

Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη της Χίου του 1770 της Χίου του 1770

(1848)(1848)

Οι αδελφοί ΟρλόφΟι αδελφοί Ορλόφ

Ο Λάμπρος Ο Λάμπρος ΚατσώνηςΚατσώνης

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (2)(2)

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (3)(3)

Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα τουςτους

Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Χ Χόλαντ Το Σούλι Χ Χόλαντ Το Σούλι χαλκογραφίαχαλκογραφία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1)(1)

Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Διαφωτισmicroού στις παροικίες Διαφωτισmicroού στις παροικίες

Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο είναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτεςείναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτες

Οι ελληνικές παροικίες κατά την τουρκοκρατία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 7: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Κοινωνικοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (2)(2)

Οι ΦαναριώτεςΟι Φαναριώτες

Έλληνες από Έλληνες από παλιές παλιές αρχοντικές αρχοντικές οικογένειες που οικογένειες που κατοικούσαν στη κατοικούσαν στη συνοικία Φανάρι συνοικία Φανάρι στην Πόληστην Πόλη

Η περιοχή Φανάρι στην Κωνσταντινούπολη

Μάθαιναν ξένες γλώσσες σπούδαζαν στη Μάθαιναν ξένες γλώσσες σπούδαζαν στη Δύση και καταλάmicroβαναν ηγετικές θέσεις Δύση και καταλάmicroβαναν ηγετικές θέσεις στην στην Οθωmicroανική αυτοκρατορία Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί ((33))

Οι ΦαναριώτεςΟι Φαναριώτες Το 18ο αιώνα διορίζονται ηγεμόνες στις Το 18ο αιώνα διορίζονται ηγεμόνες στις

παραδουνάβιες ηγεμονίες παραδουνάβιες ηγεμονίες

Αλέξανδρος ΜαυροκορδάτοςΠαραδουνάβιες ηγεμονίες (Μολδαβία

Βλαχία)

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (4)(4)

ΟιΟι προεστοίπροεστοί Διοικούσαν τις Διοικούσαν τις

ελληνικές ελληνικές κοινότητεςκοινότητες

Συγκέντρωναν Συγκέντρωναν τους φόρους τους φόρους των Οθωμανώντων Οθωμανών

Είχαν microεγάλες Είχαν microεγάλες περιουσίες και περιουσίες και microερικοί και microερικοί και πολιτική πολιτική επιρροή σε επιρροή σε τοπικούς τοπικούς Τούρκους Τούρκους αξιωmicroατούχους αξιωmicroατούχους

Τυπική ενδυμασία Τυπική ενδυμασία νησιώτη νησιώτη

προεστούπροεστού

Τυπική ενδυμασία Τυπική ενδυμασία προεστούπροεστού

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (5)(5)

Οι έmicroποροι και οι Οι έmicroποροι και οι καραβοκύρηδεςκαραβοκύρηδες

Βελτίωναν την Βελτίωναν την οικονοmicroική τους οικονοmicroική τους κατάστασηκατάσταση

Μερικοί έmicroποροι των Μερικοί έmicroποροι των παροικιών ίδρυαν παροικιών ίδρυαν σχολεία τύπωναν βιβλία σχολεία τύπωναν βιβλία περιοδικά εφημερίδες περιοδικά εφημερίδες έδιναν υποτροφίες και έδιναν υποτροφίες και έδειχναν ενδιαφέρον και έδειχναν ενδιαφέρον και για τη διάδοση των για τη διάδοση των νεωτερικών ιδεών νεωτερικών ιδεών Έλληνας έμπορος Έλληνας έμπορος

χαλκογραφία 19χαλκογραφία 19οςος αιαι

Κοινωνικοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (6)(6)

Οι κλέφτεςΟι κλέφτες lsquo lsquoΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνάΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνά

Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγούδιατραγούδια

Οι αρmicroατολοίΟι αρmicroατολοί Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από

την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της τάξης τάξης

Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί και το αντίστροφοκαι το αντίστροφο

ΚλέφτηςΚλέφτης Φώτης Κόντογλου Αρματολοί Φώτης Κόντογλου Αρματολοί και κλέφτες 1948και κλέφτες 1948

Τα όπλα της επανάστασης

Καριοφίλι Η ονομασία του ξακουστού τουφεκιού του 1821

Γιαταγάνι Το γιαταγάνι ήταν το βασικό μαχαίρι της επανάστασης Πρόκειται για ένα μαχαίρι με μισό μέτρο λάμα φτιαγμένο από γερό ατσάλι

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (7)(7)

Οι αγρότες Οι αγρότες (πάνω από το 80 του (πάνω από το 80 του πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή τους ήταν δύσκολnτους ήταν δύσκολn

Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι

ναύτεςναύτες αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του εmicroπορίου και της ναυτιλίαςεmicroπορίου και της ναυτιλίας

Saint Saint Sauver Sauver

Ιστιοφόρο Ιστιοφόρο και και

φελούκες φελούκες στο λιμάνι στο λιμάνι της Νάξου της Νάξου χαλκογραφίχαλκογραφία 18α 18οςος αι αι

Παροικιακός ελληνισμός Παροικιακός ελληνισμός εκπαίδευση και νεωτερικές ιδέεςεκπαίδευση και νεωτερικές ιδέες

Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι συμπατριώτες τους στους τόπους συμπατριώτες τους στους τόπους καταγωγής ή με υποτροφίες τους καταγωγής ή με υποτροφίες τους παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια της Βιέννης του της Βιέννης του GottingenGottingen της Ιένας της της Ιένας της Λειψίας της Λειψίας της HalleHalle του Παρισιού νέοι που του Παρισιού νέοι που διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι που θα επανδρώσουν τα σχολεία των που θα επανδρώσουν τα σχολεία των παροικιών αλλά και τις παροικιών αλλά και τις πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες στην Ανατολή στην Ανατολή

Ό Κατσιαρδή ndash Ό Κατσιαρδή ndash HeringHering laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (1) (1)

Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες στράφnκαν στnv οmicroόδοξn στράφnκαν στnv οmicroόδοξn ΡωσίαΡωσία microε microε τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn

στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα ΟρλοφικάΟρλοφικά n οποία απέτυχε n οποία απέτυχε γιατί γιατί η κινητοποίηση των Ελλήνων η κινητοποίηση των Ελλήνων

ήταν ανεπαρκής ήταν ανεπαρκής ήταν μικρός ο αριθμός των ήταν μικρός ο αριθμός των

ρωσικών πλοίων που βοήθησανρωσικών πλοίων που βοήθησαν Παρόmicroοια τύχn είχε και n Παρόmicroοια τύχn είχε και n

προσπάθεια του προσπάθεια του Λάmicroπρου Λάmicroπρου ΚατσώνnΚατσώνn να ξεσnκώσει τους να ξεσnκώσει τους κατοίκους των νnσιών του κατοίκους των νnσιών του Αιγαίου Αιγαίου

Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη της Χίου του 1770 της Χίου του 1770

(1848)(1848)

Οι αδελφοί ΟρλόφΟι αδελφοί Ορλόφ

Ο Λάμπρος Ο Λάμπρος ΚατσώνηςΚατσώνης

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (2)(2)

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (3)(3)

Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα τουςτους

Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Χ Χόλαντ Το Σούλι Χ Χόλαντ Το Σούλι χαλκογραφίαχαλκογραφία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1)(1)

Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Διαφωτισmicroού στις παροικίες Διαφωτισmicroού στις παροικίες

Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο είναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτεςείναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτες

Οι ελληνικές παροικίες κατά την τουρκοκρατία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 8: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί ((33))

Οι ΦαναριώτεςΟι Φαναριώτες Το 18ο αιώνα διορίζονται ηγεμόνες στις Το 18ο αιώνα διορίζονται ηγεμόνες στις

παραδουνάβιες ηγεμονίες παραδουνάβιες ηγεμονίες

Αλέξανδρος ΜαυροκορδάτοςΠαραδουνάβιες ηγεμονίες (Μολδαβία

Βλαχία)

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (4)(4)

ΟιΟι προεστοίπροεστοί Διοικούσαν τις Διοικούσαν τις

ελληνικές ελληνικές κοινότητεςκοινότητες

Συγκέντρωναν Συγκέντρωναν τους φόρους τους φόρους των Οθωμανώντων Οθωμανών

Είχαν microεγάλες Είχαν microεγάλες περιουσίες και περιουσίες και microερικοί και microερικοί και πολιτική πολιτική επιρροή σε επιρροή σε τοπικούς τοπικούς Τούρκους Τούρκους αξιωmicroατούχους αξιωmicroατούχους

Τυπική ενδυμασία Τυπική ενδυμασία νησιώτη νησιώτη

προεστούπροεστού

Τυπική ενδυμασία Τυπική ενδυμασία προεστούπροεστού

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (5)(5)

Οι έmicroποροι και οι Οι έmicroποροι και οι καραβοκύρηδεςκαραβοκύρηδες

Βελτίωναν την Βελτίωναν την οικονοmicroική τους οικονοmicroική τους κατάστασηκατάσταση

Μερικοί έmicroποροι των Μερικοί έmicroποροι των παροικιών ίδρυαν παροικιών ίδρυαν σχολεία τύπωναν βιβλία σχολεία τύπωναν βιβλία περιοδικά εφημερίδες περιοδικά εφημερίδες έδιναν υποτροφίες και έδιναν υποτροφίες και έδειχναν ενδιαφέρον και έδειχναν ενδιαφέρον και για τη διάδοση των για τη διάδοση των νεωτερικών ιδεών νεωτερικών ιδεών Έλληνας έμπορος Έλληνας έμπορος

χαλκογραφία 19χαλκογραφία 19οςος αιαι

Κοινωνικοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (6)(6)

Οι κλέφτεςΟι κλέφτες lsquo lsquoΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνάΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνά

Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγούδιατραγούδια

Οι αρmicroατολοίΟι αρmicroατολοί Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από

την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της τάξης τάξης

Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί και το αντίστροφοκαι το αντίστροφο

ΚλέφτηςΚλέφτης Φώτης Κόντογλου Αρματολοί Φώτης Κόντογλου Αρματολοί και κλέφτες 1948και κλέφτες 1948

Τα όπλα της επανάστασης

Καριοφίλι Η ονομασία του ξακουστού τουφεκιού του 1821

Γιαταγάνι Το γιαταγάνι ήταν το βασικό μαχαίρι της επανάστασης Πρόκειται για ένα μαχαίρι με μισό μέτρο λάμα φτιαγμένο από γερό ατσάλι

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (7)(7)

Οι αγρότες Οι αγρότες (πάνω από το 80 του (πάνω από το 80 του πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή τους ήταν δύσκολnτους ήταν δύσκολn

Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι

ναύτεςναύτες αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του εmicroπορίου και της ναυτιλίαςεmicroπορίου και της ναυτιλίας

Saint Saint Sauver Sauver

Ιστιοφόρο Ιστιοφόρο και και

φελούκες φελούκες στο λιμάνι στο λιμάνι της Νάξου της Νάξου χαλκογραφίχαλκογραφία 18α 18οςος αι αι

Παροικιακός ελληνισμός Παροικιακός ελληνισμός εκπαίδευση και νεωτερικές ιδέεςεκπαίδευση και νεωτερικές ιδέες

Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι συμπατριώτες τους στους τόπους συμπατριώτες τους στους τόπους καταγωγής ή με υποτροφίες τους καταγωγής ή με υποτροφίες τους παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια της Βιέννης του της Βιέννης του GottingenGottingen της Ιένας της της Ιένας της Λειψίας της Λειψίας της HalleHalle του Παρισιού νέοι που του Παρισιού νέοι που διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι που θα επανδρώσουν τα σχολεία των που θα επανδρώσουν τα σχολεία των παροικιών αλλά και τις παροικιών αλλά και τις πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες στην Ανατολή στην Ανατολή

Ό Κατσιαρδή ndash Ό Κατσιαρδή ndash HeringHering laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (1) (1)

Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες στράφnκαν στnv οmicroόδοξn στράφnκαν στnv οmicroόδοξn ΡωσίαΡωσία microε microε τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn

στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα ΟρλοφικάΟρλοφικά n οποία απέτυχε n οποία απέτυχε γιατί γιατί η κινητοποίηση των Ελλήνων η κινητοποίηση των Ελλήνων

ήταν ανεπαρκής ήταν ανεπαρκής ήταν μικρός ο αριθμός των ήταν μικρός ο αριθμός των

ρωσικών πλοίων που βοήθησανρωσικών πλοίων που βοήθησαν Παρόmicroοια τύχn είχε και n Παρόmicroοια τύχn είχε και n

προσπάθεια του προσπάθεια του Λάmicroπρου Λάmicroπρου ΚατσώνnΚατσώνn να ξεσnκώσει τους να ξεσnκώσει τους κατοίκους των νnσιών του κατοίκους των νnσιών του Αιγαίου Αιγαίου

Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη της Χίου του 1770 της Χίου του 1770

(1848)(1848)

Οι αδελφοί ΟρλόφΟι αδελφοί Ορλόφ

Ο Λάμπρος Ο Λάμπρος ΚατσώνηςΚατσώνης

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (2)(2)

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (3)(3)

Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα τουςτους

Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Χ Χόλαντ Το Σούλι Χ Χόλαντ Το Σούλι χαλκογραφίαχαλκογραφία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1)(1)

Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Διαφωτισmicroού στις παροικίες Διαφωτισmicroού στις παροικίες

Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο είναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτεςείναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτες

Οι ελληνικές παροικίες κατά την τουρκοκρατία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 9: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (4)(4)

ΟιΟι προεστοίπροεστοί Διοικούσαν τις Διοικούσαν τις

ελληνικές ελληνικές κοινότητεςκοινότητες

Συγκέντρωναν Συγκέντρωναν τους φόρους τους φόρους των Οθωμανώντων Οθωμανών

Είχαν microεγάλες Είχαν microεγάλες περιουσίες και περιουσίες και microερικοί και microερικοί και πολιτική πολιτική επιρροή σε επιρροή σε τοπικούς τοπικούς Τούρκους Τούρκους αξιωmicroατούχους αξιωmicroατούχους

Τυπική ενδυμασία Τυπική ενδυμασία νησιώτη νησιώτη

προεστούπροεστού

Τυπική ενδυμασία Τυπική ενδυμασία προεστούπροεστού

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (5)(5)

Οι έmicroποροι και οι Οι έmicroποροι και οι καραβοκύρηδεςκαραβοκύρηδες

Βελτίωναν την Βελτίωναν την οικονοmicroική τους οικονοmicroική τους κατάστασηκατάσταση

Μερικοί έmicroποροι των Μερικοί έmicroποροι των παροικιών ίδρυαν παροικιών ίδρυαν σχολεία τύπωναν βιβλία σχολεία τύπωναν βιβλία περιοδικά εφημερίδες περιοδικά εφημερίδες έδιναν υποτροφίες και έδιναν υποτροφίες και έδειχναν ενδιαφέρον και έδειχναν ενδιαφέρον και για τη διάδοση των για τη διάδοση των νεωτερικών ιδεών νεωτερικών ιδεών Έλληνας έμπορος Έλληνας έμπορος

χαλκογραφία 19χαλκογραφία 19οςος αιαι

Κοινωνικοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (6)(6)

Οι κλέφτεςΟι κλέφτες lsquo lsquoΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνάΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνά

Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγούδιατραγούδια

Οι αρmicroατολοίΟι αρmicroατολοί Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από

την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της τάξης τάξης

Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί και το αντίστροφοκαι το αντίστροφο

ΚλέφτηςΚλέφτης Φώτης Κόντογλου Αρματολοί Φώτης Κόντογλου Αρματολοί και κλέφτες 1948και κλέφτες 1948

Τα όπλα της επανάστασης

Καριοφίλι Η ονομασία του ξακουστού τουφεκιού του 1821

Γιαταγάνι Το γιαταγάνι ήταν το βασικό μαχαίρι της επανάστασης Πρόκειται για ένα μαχαίρι με μισό μέτρο λάμα φτιαγμένο από γερό ατσάλι

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (7)(7)

Οι αγρότες Οι αγρότες (πάνω από το 80 του (πάνω από το 80 του πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή τους ήταν δύσκολnτους ήταν δύσκολn

Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι

ναύτεςναύτες αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του εmicroπορίου και της ναυτιλίαςεmicroπορίου και της ναυτιλίας

Saint Saint Sauver Sauver

Ιστιοφόρο Ιστιοφόρο και και

φελούκες φελούκες στο λιμάνι στο λιμάνι της Νάξου της Νάξου χαλκογραφίχαλκογραφία 18α 18οςος αι αι

Παροικιακός ελληνισμός Παροικιακός ελληνισμός εκπαίδευση και νεωτερικές ιδέεςεκπαίδευση και νεωτερικές ιδέες

Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι συμπατριώτες τους στους τόπους συμπατριώτες τους στους τόπους καταγωγής ή με υποτροφίες τους καταγωγής ή με υποτροφίες τους παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια της Βιέννης του της Βιέννης του GottingenGottingen της Ιένας της της Ιένας της Λειψίας της Λειψίας της HalleHalle του Παρισιού νέοι που του Παρισιού νέοι που διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι που θα επανδρώσουν τα σχολεία των που θα επανδρώσουν τα σχολεία των παροικιών αλλά και τις παροικιών αλλά και τις πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες στην Ανατολή στην Ανατολή

Ό Κατσιαρδή ndash Ό Κατσιαρδή ndash HeringHering laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (1) (1)

Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες στράφnκαν στnv οmicroόδοξn στράφnκαν στnv οmicroόδοξn ΡωσίαΡωσία microε microε τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn

στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα ΟρλοφικάΟρλοφικά n οποία απέτυχε n οποία απέτυχε γιατί γιατί η κινητοποίηση των Ελλήνων η κινητοποίηση των Ελλήνων

ήταν ανεπαρκής ήταν ανεπαρκής ήταν μικρός ο αριθμός των ήταν μικρός ο αριθμός των

ρωσικών πλοίων που βοήθησανρωσικών πλοίων που βοήθησαν Παρόmicroοια τύχn είχε και n Παρόmicroοια τύχn είχε και n

προσπάθεια του προσπάθεια του Λάmicroπρου Λάmicroπρου ΚατσώνnΚατσώνn να ξεσnκώσει τους να ξεσnκώσει τους κατοίκους των νnσιών του κατοίκους των νnσιών του Αιγαίου Αιγαίου

Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη της Χίου του 1770 της Χίου του 1770

(1848)(1848)

Οι αδελφοί ΟρλόφΟι αδελφοί Ορλόφ

Ο Λάμπρος Ο Λάμπρος ΚατσώνηςΚατσώνης

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (2)(2)

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (3)(3)

Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα τουςτους

Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Χ Χόλαντ Το Σούλι Χ Χόλαντ Το Σούλι χαλκογραφίαχαλκογραφία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1)(1)

Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Διαφωτισmicroού στις παροικίες Διαφωτισmicroού στις παροικίες

Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο είναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτεςείναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτες

Οι ελληνικές παροικίες κατά την τουρκοκρατία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 10: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (5)(5)

Οι έmicroποροι και οι Οι έmicroποροι και οι καραβοκύρηδεςκαραβοκύρηδες

Βελτίωναν την Βελτίωναν την οικονοmicroική τους οικονοmicroική τους κατάστασηκατάσταση

Μερικοί έmicroποροι των Μερικοί έmicroποροι των παροικιών ίδρυαν παροικιών ίδρυαν σχολεία τύπωναν βιβλία σχολεία τύπωναν βιβλία περιοδικά εφημερίδες περιοδικά εφημερίδες έδιναν υποτροφίες και έδιναν υποτροφίες και έδειχναν ενδιαφέρον και έδειχναν ενδιαφέρον και για τη διάδοση των για τη διάδοση των νεωτερικών ιδεών νεωτερικών ιδεών Έλληνας έμπορος Έλληνας έμπορος

χαλκογραφία 19χαλκογραφία 19οςος αιαι

Κοινωνικοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (6)(6)

Οι κλέφτεςΟι κλέφτες lsquo lsquoΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνάΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνά

Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγούδιατραγούδια

Οι αρmicroατολοίΟι αρmicroατολοί Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από

την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της τάξης τάξης

Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί και το αντίστροφοκαι το αντίστροφο

ΚλέφτηςΚλέφτης Φώτης Κόντογλου Αρματολοί Φώτης Κόντογλου Αρματολοί και κλέφτες 1948και κλέφτες 1948

Τα όπλα της επανάστασης

Καριοφίλι Η ονομασία του ξακουστού τουφεκιού του 1821

Γιαταγάνι Το γιαταγάνι ήταν το βασικό μαχαίρι της επανάστασης Πρόκειται για ένα μαχαίρι με μισό μέτρο λάμα φτιαγμένο από γερό ατσάλι

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (7)(7)

Οι αγρότες Οι αγρότες (πάνω από το 80 του (πάνω από το 80 του πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή τους ήταν δύσκολnτους ήταν δύσκολn

Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι

ναύτεςναύτες αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του εmicroπορίου και της ναυτιλίαςεmicroπορίου και της ναυτιλίας

Saint Saint Sauver Sauver

Ιστιοφόρο Ιστιοφόρο και και

φελούκες φελούκες στο λιμάνι στο λιμάνι της Νάξου της Νάξου χαλκογραφίχαλκογραφία 18α 18οςος αι αι

Παροικιακός ελληνισμός Παροικιακός ελληνισμός εκπαίδευση και νεωτερικές ιδέεςεκπαίδευση και νεωτερικές ιδέες

Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι συμπατριώτες τους στους τόπους συμπατριώτες τους στους τόπους καταγωγής ή με υποτροφίες τους καταγωγής ή με υποτροφίες τους παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια της Βιέννης του της Βιέννης του GottingenGottingen της Ιένας της της Ιένας της Λειψίας της Λειψίας της HalleHalle του Παρισιού νέοι που του Παρισιού νέοι που διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι που θα επανδρώσουν τα σχολεία των που θα επανδρώσουν τα σχολεία των παροικιών αλλά και τις παροικιών αλλά και τις πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες στην Ανατολή στην Ανατολή

Ό Κατσιαρδή ndash Ό Κατσιαρδή ndash HeringHering laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (1) (1)

Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες στράφnκαν στnv οmicroόδοξn στράφnκαν στnv οmicroόδοξn ΡωσίαΡωσία microε microε τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn

στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα ΟρλοφικάΟρλοφικά n οποία απέτυχε n οποία απέτυχε γιατί γιατί η κινητοποίηση των Ελλήνων η κινητοποίηση των Ελλήνων

ήταν ανεπαρκής ήταν ανεπαρκής ήταν μικρός ο αριθμός των ήταν μικρός ο αριθμός των

ρωσικών πλοίων που βοήθησανρωσικών πλοίων που βοήθησαν Παρόmicroοια τύχn είχε και n Παρόmicroοια τύχn είχε και n

προσπάθεια του προσπάθεια του Λάmicroπρου Λάmicroπρου ΚατσώνnΚατσώνn να ξεσnκώσει τους να ξεσnκώσει τους κατοίκους των νnσιών του κατοίκους των νnσιών του Αιγαίου Αιγαίου

Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη της Χίου του 1770 της Χίου του 1770

(1848)(1848)

Οι αδελφοί ΟρλόφΟι αδελφοί Ορλόφ

Ο Λάμπρος Ο Λάμπρος ΚατσώνηςΚατσώνης

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (2)(2)

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (3)(3)

Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα τουςτους

Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Χ Χόλαντ Το Σούλι Χ Χόλαντ Το Σούλι χαλκογραφίαχαλκογραφία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1)(1)

Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Διαφωτισmicroού στις παροικίες Διαφωτισmicroού στις παροικίες

Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο είναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτεςείναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτες

Οι ελληνικές παροικίες κατά την τουρκοκρατία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 11: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Κοινωνικοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί μετασχηματισμοί (6)(6)

Οι κλέφτεςΟι κλέφτες lsquo lsquoΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνάΗταν αγρότες που κατέφευγαν στα βουνά

Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο Θεωρήθηκαν από το λαό πρότυπο ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό ανυπότακτης στάσης και γι` αυτό τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγουδήθηκαν στα κλέφτικα δηmicroοτικά τραγούδιατραγούδια

Οι αρmicroατολοίΟι αρmicroατολοί Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από Ανήκαν σε ένοπλα σώmicroατα οργανωμένα από

την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της την οθωμανική διοίκηση για την τήρηση της τάξης τάξης

Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί Συχνά κάποιοι κλέφτες γίνονταν αρmicroατολοί και το αντίστροφοκαι το αντίστροφο

ΚλέφτηςΚλέφτης Φώτης Κόντογλου Αρματολοί Φώτης Κόντογλου Αρματολοί και κλέφτες 1948και κλέφτες 1948

Τα όπλα της επανάστασης

Καριοφίλι Η ονομασία του ξακουστού τουφεκιού του 1821

Γιαταγάνι Το γιαταγάνι ήταν το βασικό μαχαίρι της επανάστασης Πρόκειται για ένα μαχαίρι με μισό μέτρο λάμα φτιαγμένο από γερό ατσάλι

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (7)(7)

Οι αγρότες Οι αγρότες (πάνω από το 80 του (πάνω από το 80 του πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή τους ήταν δύσκολnτους ήταν δύσκολn

Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι

ναύτεςναύτες αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του εmicroπορίου και της ναυτιλίαςεmicroπορίου και της ναυτιλίας

Saint Saint Sauver Sauver

Ιστιοφόρο Ιστιοφόρο και και

φελούκες φελούκες στο λιμάνι στο λιμάνι της Νάξου της Νάξου χαλκογραφίχαλκογραφία 18α 18οςος αι αι

Παροικιακός ελληνισμός Παροικιακός ελληνισμός εκπαίδευση και νεωτερικές ιδέεςεκπαίδευση και νεωτερικές ιδέες

Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι συμπατριώτες τους στους τόπους συμπατριώτες τους στους τόπους καταγωγής ή με υποτροφίες τους καταγωγής ή με υποτροφίες τους παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια της Βιέννης του της Βιέννης του GottingenGottingen της Ιένας της της Ιένας της Λειψίας της Λειψίας της HalleHalle του Παρισιού νέοι που του Παρισιού νέοι που διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι που θα επανδρώσουν τα σχολεία των που θα επανδρώσουν τα σχολεία των παροικιών αλλά και τις παροικιών αλλά και τις πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες στην Ανατολή στην Ανατολή

Ό Κατσιαρδή ndash Ό Κατσιαρδή ndash HeringHering laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (1) (1)

Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες στράφnκαν στnv οmicroόδοξn στράφnκαν στnv οmicroόδοξn ΡωσίαΡωσία microε microε τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn

στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα ΟρλοφικάΟρλοφικά n οποία απέτυχε n οποία απέτυχε γιατί γιατί η κινητοποίηση των Ελλήνων η κινητοποίηση των Ελλήνων

ήταν ανεπαρκής ήταν ανεπαρκής ήταν μικρός ο αριθμός των ήταν μικρός ο αριθμός των

ρωσικών πλοίων που βοήθησανρωσικών πλοίων που βοήθησαν Παρόmicroοια τύχn είχε και n Παρόmicroοια τύχn είχε και n

προσπάθεια του προσπάθεια του Λάmicroπρου Λάmicroπρου ΚατσώνnΚατσώνn να ξεσnκώσει τους να ξεσnκώσει τους κατοίκους των νnσιών του κατοίκους των νnσιών του Αιγαίου Αιγαίου

Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη της Χίου του 1770 της Χίου του 1770

(1848)(1848)

Οι αδελφοί ΟρλόφΟι αδελφοί Ορλόφ

Ο Λάμπρος Ο Λάμπρος ΚατσώνηςΚατσώνης

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (2)(2)

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (3)(3)

Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα τουςτους

Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Χ Χόλαντ Το Σούλι Χ Χόλαντ Το Σούλι χαλκογραφίαχαλκογραφία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1)(1)

Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Διαφωτισmicroού στις παροικίες Διαφωτισmicroού στις παροικίες

Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο είναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτεςείναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτες

Οι ελληνικές παροικίες κατά την τουρκοκρατία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 12: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

ΚλέφτηςΚλέφτης Φώτης Κόντογλου Αρματολοί Φώτης Κόντογλου Αρματολοί και κλέφτες 1948και κλέφτες 1948

Τα όπλα της επανάστασης

Καριοφίλι Η ονομασία του ξακουστού τουφεκιού του 1821

Γιαταγάνι Το γιαταγάνι ήταν το βασικό μαχαίρι της επανάστασης Πρόκειται για ένα μαχαίρι με μισό μέτρο λάμα φτιαγμένο από γερό ατσάλι

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (7)(7)

Οι αγρότες Οι αγρότες (πάνω από το 80 του (πάνω από το 80 του πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή τους ήταν δύσκολnτους ήταν δύσκολn

Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι

ναύτεςναύτες αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του εmicroπορίου και της ναυτιλίαςεmicroπορίου και της ναυτιλίας

Saint Saint Sauver Sauver

Ιστιοφόρο Ιστιοφόρο και και

φελούκες φελούκες στο λιμάνι στο λιμάνι της Νάξου της Νάξου χαλκογραφίχαλκογραφία 18α 18οςος αι αι

Παροικιακός ελληνισμός Παροικιακός ελληνισμός εκπαίδευση και νεωτερικές ιδέεςεκπαίδευση και νεωτερικές ιδέες

Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι συμπατριώτες τους στους τόπους συμπατριώτες τους στους τόπους καταγωγής ή με υποτροφίες τους καταγωγής ή με υποτροφίες τους παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια της Βιέννης του της Βιέννης του GottingenGottingen της Ιένας της της Ιένας της Λειψίας της Λειψίας της HalleHalle του Παρισιού νέοι που του Παρισιού νέοι που διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι που θα επανδρώσουν τα σχολεία των που θα επανδρώσουν τα σχολεία των παροικιών αλλά και τις παροικιών αλλά και τις πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες στην Ανατολή στην Ανατολή

Ό Κατσιαρδή ndash Ό Κατσιαρδή ndash HeringHering laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (1) (1)

Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες στράφnκαν στnv οmicroόδοξn στράφnκαν στnv οmicroόδοξn ΡωσίαΡωσία microε microε τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn

στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα ΟρλοφικάΟρλοφικά n οποία απέτυχε n οποία απέτυχε γιατί γιατί η κινητοποίηση των Ελλήνων η κινητοποίηση των Ελλήνων

ήταν ανεπαρκής ήταν ανεπαρκής ήταν μικρός ο αριθμός των ήταν μικρός ο αριθμός των

ρωσικών πλοίων που βοήθησανρωσικών πλοίων που βοήθησαν Παρόmicroοια τύχn είχε και n Παρόmicroοια τύχn είχε και n

προσπάθεια του προσπάθεια του Λάmicroπρου Λάmicroπρου ΚατσώνnΚατσώνn να ξεσnκώσει τους να ξεσnκώσει τους κατοίκους των νnσιών του κατοίκους των νnσιών του Αιγαίου Αιγαίου

Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη της Χίου του 1770 της Χίου του 1770

(1848)(1848)

Οι αδελφοί ΟρλόφΟι αδελφοί Ορλόφ

Ο Λάμπρος Ο Λάμπρος ΚατσώνηςΚατσώνης

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (2)(2)

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (3)(3)

Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα τουςτους

Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Χ Χόλαντ Το Σούλι Χ Χόλαντ Το Σούλι χαλκογραφίαχαλκογραφία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1)(1)

Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Διαφωτισmicroού στις παροικίες Διαφωτισmicroού στις παροικίες

Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο είναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτεςείναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτες

Οι ελληνικές παροικίες κατά την τουρκοκρατία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 13: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Τα όπλα της επανάστασης

Καριοφίλι Η ονομασία του ξακουστού τουφεκιού του 1821

Γιαταγάνι Το γιαταγάνι ήταν το βασικό μαχαίρι της επανάστασης Πρόκειται για ένα μαχαίρι με μισό μέτρο λάμα φτιαγμένο από γερό ατσάλι

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (7)(7)

Οι αγρότες Οι αγρότες (πάνω από το 80 του (πάνω από το 80 του πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή τους ήταν δύσκολnτους ήταν δύσκολn

Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι

ναύτεςναύτες αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του εmicroπορίου και της ναυτιλίαςεmicroπορίου και της ναυτιλίας

Saint Saint Sauver Sauver

Ιστιοφόρο Ιστιοφόρο και και

φελούκες φελούκες στο λιμάνι στο λιμάνι της Νάξου της Νάξου χαλκογραφίχαλκογραφία 18α 18οςος αι αι

Παροικιακός ελληνισμός Παροικιακός ελληνισμός εκπαίδευση και νεωτερικές ιδέεςεκπαίδευση και νεωτερικές ιδέες

Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι συμπατριώτες τους στους τόπους συμπατριώτες τους στους τόπους καταγωγής ή με υποτροφίες τους καταγωγής ή με υποτροφίες τους παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια της Βιέννης του της Βιέννης του GottingenGottingen της Ιένας της της Ιένας της Λειψίας της Λειψίας της HalleHalle του Παρισιού νέοι που του Παρισιού νέοι που διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι που θα επανδρώσουν τα σχολεία των που θα επανδρώσουν τα σχολεία των παροικιών αλλά και τις παροικιών αλλά και τις πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες στην Ανατολή στην Ανατολή

Ό Κατσιαρδή ndash Ό Κατσιαρδή ndash HeringHering laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (1) (1)

Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες στράφnκαν στnv οmicroόδοξn στράφnκαν στnv οmicroόδοξn ΡωσίαΡωσία microε microε τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn

στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα ΟρλοφικάΟρλοφικά n οποία απέτυχε n οποία απέτυχε γιατί γιατί η κινητοποίηση των Ελλήνων η κινητοποίηση των Ελλήνων

ήταν ανεπαρκής ήταν ανεπαρκής ήταν μικρός ο αριθμός των ήταν μικρός ο αριθμός των

ρωσικών πλοίων που βοήθησανρωσικών πλοίων που βοήθησαν Παρόmicroοια τύχn είχε και n Παρόmicroοια τύχn είχε και n

προσπάθεια του προσπάθεια του Λάmicroπρου Λάmicroπρου ΚατσώνnΚατσώνn να ξεσnκώσει τους να ξεσnκώσει τους κατοίκους των νnσιών του κατοίκους των νnσιών του Αιγαίου Αιγαίου

Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη της Χίου του 1770 της Χίου του 1770

(1848)(1848)

Οι αδελφοί ΟρλόφΟι αδελφοί Ορλόφ

Ο Λάμπρος Ο Λάμπρος ΚατσώνηςΚατσώνης

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (2)(2)

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (3)(3)

Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα τουςτους

Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Χ Χόλαντ Το Σούλι Χ Χόλαντ Το Σούλι χαλκογραφίαχαλκογραφία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1)(1)

Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Διαφωτισmicroού στις παροικίες Διαφωτισmicroού στις παροικίες

Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο είναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτεςείναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτες

Οι ελληνικές παροικίες κατά την τουρκοκρατία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 14: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Κοινωνικοί μετασχηματισμοί Κοινωνικοί μετασχηματισμοί (7)(7)

Οι αγρότες Οι αγρότες (πάνω από το 80 του (πάνω από το 80 του πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή πληθυσμού) καλλιεργούσαν τσιφλίκια και n ζωή τους ήταν δύσκολnτους ήταν δύσκολn

Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι Οι ασχολούmicroενοι microε το εmicroπόριο και οι

ναύτεςναύτες αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του αυξάνονταν microε τnv ανάπτυξn του εmicroπορίου και της ναυτιλίαςεmicroπορίου και της ναυτιλίας

Saint Saint Sauver Sauver

Ιστιοφόρο Ιστιοφόρο και και

φελούκες φελούκες στο λιμάνι στο λιμάνι της Νάξου της Νάξου χαλκογραφίχαλκογραφία 18α 18οςος αι αι

Παροικιακός ελληνισμός Παροικιακός ελληνισμός εκπαίδευση και νεωτερικές ιδέεςεκπαίδευση και νεωτερικές ιδέες

Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι συμπατριώτες τους στους τόπους συμπατριώτες τους στους τόπους καταγωγής ή με υποτροφίες τους καταγωγής ή με υποτροφίες τους παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια της Βιέννης του της Βιέννης του GottingenGottingen της Ιένας της της Ιένας της Λειψίας της Λειψίας της HalleHalle του Παρισιού νέοι που του Παρισιού νέοι που διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι που θα επανδρώσουν τα σχολεία των που θα επανδρώσουν τα σχολεία των παροικιών αλλά και τις παροικιών αλλά και τις πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες στην Ανατολή στην Ανατολή

Ό Κατσιαρδή ndash Ό Κατσιαρδή ndash HeringHering laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (1) (1)

Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες στράφnκαν στnv οmicroόδοξn στράφnκαν στnv οmicroόδοξn ΡωσίαΡωσία microε microε τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn

στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα ΟρλοφικάΟρλοφικά n οποία απέτυχε n οποία απέτυχε γιατί γιατί η κινητοποίηση των Ελλήνων η κινητοποίηση των Ελλήνων

ήταν ανεπαρκής ήταν ανεπαρκής ήταν μικρός ο αριθμός των ήταν μικρός ο αριθμός των

ρωσικών πλοίων που βοήθησανρωσικών πλοίων που βοήθησαν Παρόmicroοια τύχn είχε και n Παρόmicroοια τύχn είχε και n

προσπάθεια του προσπάθεια του Λάmicroπρου Λάmicroπρου ΚατσώνnΚατσώνn να ξεσnκώσει τους να ξεσnκώσει τους κατοίκους των νnσιών του κατοίκους των νnσιών του Αιγαίου Αιγαίου

Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη της Χίου του 1770 της Χίου του 1770

(1848)(1848)

Οι αδελφοί ΟρλόφΟι αδελφοί Ορλόφ

Ο Λάμπρος Ο Λάμπρος ΚατσώνηςΚατσώνης

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (2)(2)

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (3)(3)

Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα τουςτους

Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Χ Χόλαντ Το Σούλι Χ Χόλαντ Το Σούλι χαλκογραφίαχαλκογραφία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1)(1)

Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Διαφωτισmicroού στις παροικίες Διαφωτισmicroού στις παροικίες

Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο είναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτεςείναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτες

Οι ελληνικές παροικίες κατά την τουρκοκρατία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 15: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Παροικιακός ελληνισμός Παροικιακός ελληνισμός εκπαίδευση και νεωτερικές ιδέεςεκπαίδευση και νεωτερικές ιδέες

Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση Φροντίζουν οι πάροικοι για την ίδρυση σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους σε κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου Με τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι συμπατριώτες τους στους τόπους συμπατριώτες τους στους τόπους καταγωγής ή με υποτροφίες τους καταγωγής ή με υποτροφίες τους παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια της Βιέννης του της Βιέννης του GottingenGottingen της Ιένας της της Ιένας της Λειψίας της Λειψίας της HalleHalle του Παρισιού νέοι που του Παρισιού νέοι που διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι διψούν για τα νεωτερικά γράμματα νέοι που θα επανδρώσουν τα σχολεία των που θα επανδρώσουν τα σχολεία των παροικιών αλλά και τις παροικιών αλλά και τις πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες στην Ανατολή στην Ανατολή

Ό Κατσιαρδή ndash Ό Κατσιαρδή ndash HeringHering laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου laquoΗ ελληνική διασποράraquo Ιστορία του νέου ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104ελληνισμού Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 τόμ 1ος σ 103-104

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (1) (1)

Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες στράφnκαν στnv οmicroόδοξn στράφnκαν στnv οmicroόδοξn ΡωσίαΡωσία microε microε τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn

στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα ΟρλοφικάΟρλοφικά n οποία απέτυχε n οποία απέτυχε γιατί γιατί η κινητοποίηση των Ελλήνων η κινητοποίηση των Ελλήνων

ήταν ανεπαρκής ήταν ανεπαρκής ήταν μικρός ο αριθμός των ήταν μικρός ο αριθμός των

ρωσικών πλοίων που βοήθησανρωσικών πλοίων που βοήθησαν Παρόmicroοια τύχn είχε και n Παρόmicroοια τύχn είχε και n

προσπάθεια του προσπάθεια του Λάmicroπρου Λάmicroπρου ΚατσώνnΚατσώνn να ξεσnκώσει τους να ξεσnκώσει τους κατοίκους των νnσιών του κατοίκους των νnσιών του Αιγαίου Αιγαίου

Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη της Χίου του 1770 της Χίου του 1770

(1848)(1848)

Οι αδελφοί ΟρλόφΟι αδελφοί Ορλόφ

Ο Λάμπρος Ο Λάμπρος ΚατσώνηςΚατσώνης

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (2)(2)

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (3)(3)

Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα τουςτους

Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Χ Χόλαντ Το Σούλι Χ Χόλαντ Το Σούλι χαλκογραφίαχαλκογραφία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1)(1)

Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Διαφωτισmicroού στις παροικίες Διαφωτισmicroού στις παροικίες

Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο είναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτεςείναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτες

Οι ελληνικές παροικίες κατά την τουρκοκρατία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 16: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (1) (1)

Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες Στις αρχές του 18ου αι οι Έλλnνες στράφnκαν στnv οmicroόδοξn στράφnκαν στnv οmicroόδοξn ΡωσίαΡωσία microε microε τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα τnv οποία είχαν κοινά συmicroφέροντα Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn Το 1770 οργανώθnκε επανάστασn

στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα στnv Πελοπόννnσο τα λεγόmicroενα ΟρλοφικάΟρλοφικά n οποία απέτυχε n οποία απέτυχε γιατί γιατί η κινητοποίηση των Ελλήνων η κινητοποίηση των Ελλήνων

ήταν ανεπαρκής ήταν ανεπαρκής ήταν μικρός ο αριθμός των ήταν μικρός ο αριθμός των

ρωσικών πλοίων που βοήθησανρωσικών πλοίων που βοήθησαν Παρόmicroοια τύχn είχε και n Παρόmicroοια τύχn είχε και n

προσπάθεια του προσπάθεια του Λάmicroπρου Λάmicroπρου ΚατσώνnΚατσώνn να ξεσnκώσει τους να ξεσnκώσει τους κατοίκους των νnσιών του κατοίκους των νnσιών του Αιγαίου Αιγαίου

Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη Ι Αϊβαζόφσκι Η μάχη της Χίου του 1770 της Χίου του 1770

(1848)(1848)

Οι αδελφοί ΟρλόφΟι αδελφοί Ορλόφ

Ο Λάμπρος Ο Λάμπρος ΚατσώνηςΚατσώνης

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (2)(2)

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (3)(3)

Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα τουςτους

Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Χ Χόλαντ Το Σούλι Χ Χόλαντ Το Σούλι χαλκογραφίαχαλκογραφία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1)(1)

Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Διαφωτισmicroού στις παροικίες Διαφωτισmicroού στις παροικίες

Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο είναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτεςείναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτες

Οι ελληνικές παροικίες κατά την τουρκοκρατία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 17: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Οι αδελφοί ΟρλόφΟι αδελφοί Ορλόφ

Ο Λάμπρος Ο Λάμπρος ΚατσώνηςΚατσώνης

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (2)(2)

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (3)(3)

Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα τουςτους

Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Χ Χόλαντ Το Σούλι Χ Χόλαντ Το Σούλι χαλκογραφίαχαλκογραφία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1)(1)

Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Διαφωτισmicroού στις παροικίες Διαφωτισmicroού στις παροικίες

Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο είναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτεςείναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτες

Οι ελληνικές παροικίες κατά την τουρκοκρατία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 18: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Κινήματα εναντίον της Κινήματα εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας οθωμανικής κυριαρχίας (3)(3)

Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο Οι κάτοικοι του Σουλίου έκαναν 15 χρόνια πόλεmicroο microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως microε τον Aλή πασά των Ιωαννίνων Το 1803 όmicroως αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα αναγκάστnκαν να εγκαταλείψουν τnv πατρίδα τουςτους

Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Αρί ΣεφέρΟι Σουλιώτισσες 1827Χ Χόλαντ Το Σούλι Χ Χόλαντ Το Σούλι χαλκογραφίαχαλκογραφία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1)(1)

Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Διαφωτισmicroού στις παροικίες Διαφωτισmicroού στις παροικίες

Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο είναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτεςείναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτες

Οι ελληνικές παροικίες κατά την τουρκοκρατία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 19: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (1)(1)

Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Ο Ελλnνισmicroός ήρθε σε επαφή microε τις ιδέες του Διαφωτισmicroού στις παροικίες Διαφωτισmicroού στις παροικίες

Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο Φορείς διάδοσης των ιδεών στον ελλαδικό χώρο είναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτεςείναι οι Έλλnνες έμποροι και ταξιδιώτες

Οι ελληνικές παροικίες κατά την τουρκοκρατία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 20: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (2)(2)

ΟρισμόςΟρισμός

Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα Ένα κίνημα που διαμορφώθηκε γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη μέσα του 18ου αιώνα Επιδίωξε τη διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού διάδοση των ιδεών του Διαφωτισμού στους Έλληνες Καλλιέργησε την στους Έλληνες Καλλιέργησε την αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αντίληψη ότι η λογική microπορεί να εξnγήσει αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n αλλά και να αλλάξει τον κόσmicroο και n εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για εκπαίδευσn συνδέθnκε microε τον αγώνα για ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις ελευθερία Αναπτύχθηκε κυρίως στις παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα παροικίες και σε microεγάλα εmicroπορικά κέντρα του Ελληνισmicroούτου Ελληνισmicroού

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 21: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (3)(3)

Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του Κύριες ιδέες των υποστηρικτών του νεοελληνικού Διαφωτισμούνεοελληνικού Διαφωτισμού

Θαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroόΘαύmicroαζαν τον αρχαιοελλnνικό πολιτισmicroό Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv Συνέδεαν τη γνώση γι` αυτόν microε τnv

ελευθερία ελευθερία Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει Πίστευαν ότι η εκπαίδευση πρέπει

να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να θεμελιώνεται στις θετικές επιστήμες να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα να πρέπει να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα

και και να στοχεύει στην εθνική ελευθερίανα στοχεύει στην εθνική ελευθερία

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 22: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4)(4)

ΑντιδράσειςΑντιδράσεις Ορισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοιΟρισmicroένοι συντnρnτικοί λόγιοι

Απέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέεςΑπέρριπταν τις διαφωτιστικές ιδέες

Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να Θεωρούσαν ότι n εκπαίδευσn έπρεπε να βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται βασίζεται στn θρnσκεία και να γίνεται σε αρχαϊζουσα γλώσσα σε αρχαϊζουσα γλώσσα

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 23: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός (5)(5)

Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού Κυριότεροι εκπρόσωποι νεοελληνικού διαφωτισμούδιαφωτισμού

Ρήγας ΒελεστινλήςΡήγας Βελεστινλής Αδαμάντιος ΚοραήςΑδαμάντιος Κοραής

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 24: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Θεόφιλος Ο Ρήγας Θεόφιλος Ο Ρήγας και ο Κοραής και ο Κοραής

ανασηκώνουν την ανασηκώνουν την Ελλάδα Ελλάδα

Αλληγορική εικόνα που είχε να

υπογραμμίσει τη συμβολή των δύο

διαφωτιστών στην αναγέννηση του

ελληνισμού Λιθογραφία 19ος αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 25: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (1)(1)

Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο Ο Ρήγας Βελεστινλής πρότεινε στο έργο του έργο του Νέα Πολιτική ΔιοίκησηΝέα Πολιτική Διοίκηση τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής τn δnmicroιουργία microιας laquoΕλλnνικής Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε Δnmicroοκρατίαςraquo που θα αντικαθιστούσε τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία τnv Οθωmicroανική αυτοκρατορία

Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας Οραματιζόταν τη δημιουργία μιας παμβαλκανικής ομόσπονδης παμβαλκανικής ομόσπονδης δημοκρατίας που θα προέκυπτε από δημοκρατίας που θα προέκυπτε από κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των κοινό αγώνα- εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον της βαλκανικών λαών εναντίον της οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό οθωμανικής τυραννίας Το ελληνικό στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο στοιχείο θα ήταν κυρίαρχο πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία πνευματικά-πολιτιστικά Η ισονομία και η ισοπολιτεία των κατοίκων της και η ισοπολιτεία των κατοίκων της θα ήταν δεδομένη θα ήταν δεδομένη

Τα σχέδια του προδόθηκαν στην Τα σχέδια του προδόθηκαν στην αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους αυστριακή αστυνομία Μαζί με τους συντρόφους του εκτελέστηκαν στο συντρόφους του εκτελέστηκαν στο Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798 Βελιγράδι στις 24 Ιουνίου 1798

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 26: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Ρήγας Βελεστινλής Ρήγας Βελεστινλής (2)(2) Άλλα έργα του είναιΆλλα έργα του είναι

ο ο ΘούριοςΘούριος φλογερή φλογερή επαναστατική προκήρυξηεπαναστατική προκήρυξη

η η Χάρτα της ΕλλάδοΧάρτα της Ελλάδος ς που δείχνει παραστατικά που δείχνει παραστατικά την έκταση και την την έκταση και την ακτινοβολία του αρχαίου ακτινοβολία του αρχαίου και νέου ελληνισμού και νέου ελληνισμού

18061806 Εκδίδεται και Εκδίδεται και κυκλοφορεί το έργο κυκλοφορεί το έργο Ελληνική ΝομαρχίαΕλληνική Νομαρχία ανώνυμου συγγραφέως που ανώνυμου συγγραφέως που επηρεάστηκε από το όραμα επηρεάστηκε από το όραμα και το έργο του Ρήγακαι το έργο του Ρήγα

Η Χάρτα της ΕλλάδοςΗ Χάρτα της Ελλάδος

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 27: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo Η laquoΝέα Πολιτική Διοίκησιςraquo το σύνταγμα του Ρήγα (1797)το σύνταγμα του Ρήγα (1797)

22 Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να Τα φυσικά δίκαια είναι πρώτον το να είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος είμεθα όλοι Ίσοι και όχι ο ένας ανώτερος οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα οπό τον άλλον δεύτερον να είμεθα ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του ελεύθεροι και όχι ο ένας σκλάβος του αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις αλλουνού τρίτον να είμεθα σίγουροι εις την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή την ζωήν μας και κανένας να μην ημπορή να μας την πάρη αδίκως και κατά την να μας την πάρη αδίκως και κατά την φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα φαντασίαν του και τέταρτον το κτήματα οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να οπού έχομεν κανένας να μην ημπορή να μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και μας τα εγγίξη αλλrsquo να είναι εδικά μας και των κληρονόμων μαςτων κληρονόμων μας

3 Όλοι οι3 Όλοι οι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι άνθρωποι Χριστιανοί και Τούρκοι είναι Ίσοι []είναι Ίσοι []

Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Π Κιτρομηλίδη (επιμ) Ρήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμεναΡήγα Βελεστινλή Άπαντα τα σωζόμενα Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000Βουλή των Ελλήνων Αθήνα 2000

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 28: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Η μόρφωση θα φέρει τους Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην Έλληνες πιο κοντά στην

ελευθερίαελευθερία Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που Ας εξετάσουμε τώρα τις αιτίες που

κάνουν πιο εύκολη την εθνική κάνουν πιο εύκολη την εθνική αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη αποκατάσταση των Ελλήνων Πρώτη λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα λοιπόν είναι η πρόοδος του γένους μας στα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα μαθήματα Πόση διαφορά υπάρχει ανάμεσα στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στη σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε στην Ελλάδα και αυτή που επικρατούσε πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πριν από δέκα χρόνια [] Δεν υπάρχει πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία πόλη σήμερα που να μην έχει δύο και τρία σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν σχολεία [] Η Λογική και η Φυσική άνοιξαν το μάτια των περισσοτέρωντο μάτια των περισσοτέρων

Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Ανώνυμος Ελληνική Νομαρχία (1806) Κάλβος Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)Αθήνα 1980 σ 165 (απόδοση στη νέα ελληνική οι συγγραφείς)

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 29: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (1)(1)

Ο Αδαmicroάντιος Κοραής Ο Αδαmicroάντιος Κοραής θεωρούσε ότι οι Έλλnνες θεωρούσε ότι οι Έλλnνες έπρεπε να microορφωθούν για έπρεπε να microορφωθούν για να κερδίσουν τnv να κερδίσουν τnv ελευθερία τουςελευθερία τους

Έχει συνδέσει το όνομά Έχει συνδέσει το όνομά

του με τη συστηματική του με τη συστηματική προσπάθεια για προσπάθεια για laquolaquoμετακένωσημετακένωσηraquoraquo μετάδοση δηλαδή των μετάδοση δηλαδή των ευρωπαϊκών πνευματικών ευρωπαϊκών πνευματικών επιτευγμάτων στην επιτευγμάτων στην ΕλλάδαΕλλάδα

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 30: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα Εκδόθηκαν περίπου 50 έργα του που αφορούν την αρχαία του που αφορούν την αρχαία ελληνική φιλολογία με ελληνική φιλολογία με λαμπρά λαμπρά ΠρολεγόμεναΠρολεγόμενα όπου όπου και εκθέτει και τις απόψεις και εκθέτει και τις απόψεις του περί γλώσσας και του περί γλώσσας και αγωγήςαγωγής

Οι γλωσσικές απόψεις του Οι γλωσσικές απόψεις του ήταν κάπου μεταξύ ήταν κάπου μεταξύ αρχαϊζουσας και δημοτικής αρχαϊζουσας και δημοτικής Δεν δεχόταν αυτούσια τn Δεν δεχόταν αυτούσια τn δnmicroοτική δnmicroοτική

Αδαmicroάντιος Κοραής Αδαmicroάντιος Κοραής (2)(2)

Άγαλμα του Κοραή έξω Άγαλμα του Κοραή έξω από το Πανεπιστήμιο από το Πανεπιστήμιο

ΑθηνώνΑθηνών

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 31: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Ο Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΟ Νεοελληνικός Διαφωτισμός (6) (6)

Άλλοι σnmicroαντικοί Άλλοι σnmicroαντικοί διαφωτιστέςδιαφωτιστές

Ιώσnπος Μοισιόδακας Ιώσnπος Μοισιόδακας καικαι Δnmicroήτριος Δnmicroήτριος ΚαταρτζήςΚαταρτζής υπερασπιστές υπερασπιστές της δημοτικής γλώσσαςτης δημοτικής γλώσσας

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος ΚούmicroαςΚούmicroας υποστηρικτής υποστηρικτής νέων μεθόδων διδασκαλίας νέων μεθόδων διδασκαλίας

Θεόφιλος KαϊρηςΘεόφιλος Kαϊρης οπαδός των φιλελεύθερων οπαδός των φιλελεύθερων ιδεών της γαλλικής ιδεών της γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

Κωνσταντίνος Κούμας

Θεόφιλος Καϊρης

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 32: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Θεόφιλος Ο Θεόφιλος Ο Ρήγας ψάλλει τον Ρήγας ψάλλει τον

ΘούριοΘούριο

Παναγιώτης Ζωγράφος Παναγιώτης Ζωγράφος Ο Ρήγας ρίχνει τον Ο Ρήγας ρίχνει τον

σπόρο της ελευθερίαςσπόρο της ελευθερίας

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 33: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 34: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Άσκηση σωστού-λάθους Άσκηση σωστού-λάθους

Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως Χαρακτηρίστε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένεςσωστές ή λανθασμένες

1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην 1 Η επέκταση του ευρωπαϊκού εμπορίου στην περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους περιοχή της Ανατολής έδωσε την ευκαιρία στους Έλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουνΈλληνες Σέρβους Κούρδους να κυριαρχήσουν

2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες 2 Ειδικά οι Έλληνες πλοιοκτήτες εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών εκμεταλλεύτηκαν την απουσία των Αμερικανών από τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουναπό τη Μεσόγειο για να πρωτοστατήσουν

3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί 3 Η ορθόδοξη εκκλησία δεν είχε αναγνωριστεί επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό επίσημα από τους Οθωμανούς γι` αυτό λειτουργούσε μυστικάλειτουργούσε μυστικά

4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που 4 Οι Φαναριώτες ήταν μορφωμένοι Έλληνες που ζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόληζούσαν στη συνοικία Φανάρι στην Πόλη

5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες5 Οι προεστοί ήταν φοροεισπράκτορες

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 35: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Άσκηση σωστού-λάθουςΆσκηση σωστού-λάθους

6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για 6 Οι Έλληνες έμποροι ενδιαφέρονταν μόνο για το πώς θα γίνουν πλούσιοιτο πώς θα γίνουν πλούσιοι

7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν 7 Οι κλέφτες και οι αρματολοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάστασηκαθοριστικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση

8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη8 Η ζωή των αγροτών ήταν εξαιρετικά δύσκολη 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν 9 Μέχρι το 1821 οι Έλληνες δεν προσπάθησαν

να απελευθερωθούν από τους Οθωμανούςνα απελευθερωθούν από τους Οθωμανούς 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις 10 Όλοι οι Έλληνες λόγιοι συμφωνούσαν με τις

ιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμούιδέες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του 11 Οι δύο σημαντικότεροι εκπρόσωποι του

Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Νεοελληνικού Διαφωτισμού υπήρξαν οι Δημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης ΚαποδίστριαςΔημήτριος Υψηλάντης και Ιωάννης Καποδίστριας

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 36: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Ερωτήσεις ορισμούΕρωτήσεις ορισμού

Να ορίσετε τους παρακάτω όρουςΝα ορίσετε τους παρακάτω όρους ΦαναριώτεςΦαναριώτες Προεστοί κλέφτες- αρματολοίΠροεστοί κλέφτες- αρματολοί Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνικός Διαφωτισμός laquoΜετακένωσηraquolaquoΜετακένωσηraquo

Η πρώτη έκδοση της Η πρώτη έκδοση της Ελληνικής Ελληνικής ΝομαρχίαςΝομαρχίας

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 37: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Άσκηση αντιστοίχισηςΆσκηση αντιστοίχισηςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλεςΑντιστοιχίστε τις δύο στήλες

Α Α 1 Συνθήκη Κιουτσούκ- 1 Συνθήκη Κιουτσούκ-

Καϊναρτζή Καϊναρτζή 2 Κίνημα Ορλοφικών 2 Κίνημα Ορλοφικών

3 Ρήγας Βελεστινλής 3 Ρήγας Βελεστινλής

4 Αδαμάντιος Κοραής 4 Αδαμάντιος Κοραής

5 Δημήτριος Καταρτζής 5 Δημήτριος Καταρτζής

6 Κωνσταντίνος Κούμας 6 Κωνσταντίνος Κούμας

7 Θεόφιλος Καϊρης7 Θεόφιλος Καϊρης

ΒΒ α Οπαδός φιλελεύθερων α Οπαδός φιλελεύθερων

ιδεών γαλλικής ιδεών γαλλικής επανάστασηςεπανάστασης

β laquoΜετακένωσηraquoβ laquoΜετακένωσηraquo γ Νέες μέθοδοι γ Νέες μέθοδοι

διδασκαλίας διδασκαλίας δ Υπερασπιστής της δ Υπερασπιστής της

λαϊκής γλώσσαςλαϊκής γλώσσας ε 1774ε 1774 στ1770στ1770 ζ Θούριοςζ Θούριος

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες

Page 38: 5. ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι

Άσκηση συμπλήρωσης κενώνΆσκηση συμπλήρωσης κενών 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα 1 Το όραμα του Ρήγα διαγράφεται στο έργο του laquoΝέα

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquohelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipraquo 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή 2 Ο helliphelliphelliphelliphelliphellip του Ρήγα είναι μια φλογερή

helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξηhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip Προκήρυξη 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής 3 Ο Ρήγας υπήρξε οhelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip της ελληνικής

ελευθερίαςελευθερίας 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η 4 Οι Έλληνεςhelliphelliphelliphelliphelliphellip λόγιοι πίστευαν ότι η

παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό παράδοση τηςhelliphelliphelliphelliphellip πρέπει να παίζει πρωταρχικό ρόλορόλο

5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 5 Η ηρωική σύγκρουση τωνhelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip το 1803 στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην στηνhelliphelliphelliphelliphellip Με τον Αλή Πασά κατέληξε στην εγκατάλειψη της περιοχήςεγκατάλειψη της περιοχής

6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε 6 Αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες ελπίζουν σε βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν βοήθεια για απελευθέρωση από τη helliphelliphelliphellip που ήταν helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους helliphelliphelliphelliphelliphellip και είχε κοινάhelliphelliphelliphelliphellip με τους ΈλληνεςΈλληνες

7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού7 Οι αγρότες ήταν τοhellip του πληθυσμού 8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες8 Οι προεστοί διοικούσαν τις helliphelliphelliphelliphelliphellipκοινότητες