3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας...

52
ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΝΕΟΤΗΤΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ 3o ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΙΛΙΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Μάρτιος-Απρίλιος-Μάιος 2008 ΘΕΜΑ: <<ΔΑΣΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ> ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ:ΓΕΩΡΓΑΤΟΥ ΕΛΕΝΗ ΤΑΞΗ:Α ΤΜΗΜΑ:1

Transcript of 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας...

Page 1: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

ΕΘΝΙΚΟΙΔΡΥΜΑ ΝΕΟΤΗΤΑΣ

ΤΜΗΜΑΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

3o ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΙΛΙΟΥ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

Μάρτιος-Απρίλιος-Μάιος 2008

ΘΕΜΑ: <<ΔΑΣΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ>

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ:ΓΕΩΡΓΑΤΟΥ ΕΛΕΝΗΤΑΞΗ:Α ΤΜΗΜΑ:1

Page 2: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

3Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΙΛΙΟΥ

<<ΔΑΣΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ>>

Στο σχολείο μας το δίμηνο Μάρτιο και Απρίλιο πραγματοποιήθηκε πρόγραμμα Αγωγής Υγείας με θέμα: <<Δάσος και υγεία>>. Στο πρόγραμμα συμμετείχε το 1ο

τμήμα της Α’ τάξης, το οποίο αποτελείται από 19 μαθητές. Υπεύθυνη του τμήματος και του προγράμματος ήταν η δασκάλα Γεωργάτου Ελένη. Θέλοντας όμως να κάνουμε μια δουλειά ουσίας, δημιουργική, με προγραμματισμένες δραστηριότητες και λαμβάνοντας υπόψη ότι το Δάσος ήταν ένα από τα προγράμματα που είχαμε αναλάβει και το γνωρίζαμε από το μήνα Νοέμβριο, σχεδόν όλο το διάστημα προσεγγίζαμε το θέμα μας μέσα από τα σχολικά βιβλία όπου συναντούσαμε κάτι σχετικό αλλά και μέσα από εξωσχολικά βιβλία, ενημερωτικά φυλλάδια, αφίσες, slides, παραμύθια και ιστορίες, συναντήσεις με ειδικούς, γραπτή έκφραση, παιχνίδια αισθήσεων και επιτραπέζια παιχνίδια.

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΘΕΜΑΤΟΣ

Page 3: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Η επικαιρότητα. Η ύπαρξη αναφορών στα σχολικά βιβλία(Βιβλίο Γλώσσας και Μελέτης Περιβάλλοντος) Η ύπαρξη του περιβαλλοντικού πάρκου <<Αντώνης Τρίτσης>> που θα χρησίμευε ως πρώτος χώρος αναφοράς.

Ως άνθρωποι, γονείς και εκπαιδευτικοί, το φετινό καλοκαίρι βιώσαμε άλλοι από κοντά και άλλοι μέσω των τηλεοράσεων μας την καταστροφή των δασών μας από τη μανία της φωτιάς. Με αφορμή αυτό το γεγονός και αφού συζητήθηκε το θέμα και με τους γονείς των μαθητών μας, αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με το δάσος και την επίδρασή του στον άνθρωπο.

ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ

Σκοπός του προγράμματος ήταν να μάθουν οι μαθητές μας να αγαπούν το δάσος, να το απολαμβάνουν και να το προστατεύουν.

Η χώρα μας έχει ή τουλάχιστον είχε μέχρι το φετινό καλοκαίρι χιλιάδες στρέμματα δάσους. Ας μη ξεχνάμε και τα δάση της Αττικής, ο εθνικός δρυμός της Πάρνηθας σχεδόν καταστράφηκε, η Πεντέλη, ο Υμηττός δε γλίτωσαν από τις καταστροφικές πυρκαγιές. Οι συνέπειες για μας τους<< φιλοξενούμενους>> τραγικές, η ζημιά ανεπανόρθωτη. Θελήσαμε να

Page 4: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

ευαισθητοποιήσουμε τη μαθητική κοινότητα αλλά και τους γονείς τους στο θέμα της φυσικής ομορφιάς του δάσους και της επίδρασής του στη καλή ψυχική και σωματική υγεία του ανθρώπου.

ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΣΤΟΧΟΙΓνωστικοί στόχοι:•Να γνωρίσουν το δάσος σαν μια βιοκοινότητα σύνολο φυτών και ζώων που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.•Να γνωρίσουν τα φυτά του δάσους, δέντρα και λουλούδια.•Να κατανοήσουν τη χρησιμότητα όλων των οργανισμών ενός δάσους.•Να διερευνήσουν και να κατανοήσουν την ωφελιμότητα του δάσους στην ποιότητα της ανθρώπινης ζωής, πως δηλ. μας ξεκουράζει, μας δίνει χαρά και υγεία.•Να μάθουν πως πρέπει να συμπεριφέρονται κατά τον περίπατό τους μέσα σε ένα δάσος.•Να κατανοήσουν τη σπουδαιότητα του δάσους ως φυσική πολιτισμική κληρονομιά.

Διαδικαστικοί στόχοι:•Ανάπτυξη της κριτικής σκέψης.•Κοινωνικοποίηση μέσα από την ομαδική εργασία•Δραστηριοποίηση και των <<αδύνατων μαθητών>>.•Να μάθουν να αντενεργούν μέσα από την αναζήτηση πληροφοριών.

Page 5: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Αξιακοί στόχοι:•Να αποκτήσουν βάσεις και συμπεριφορές για την προστασία του δασικού πλούτου.•Η απόκτηση θετικών στάσεων και συμπεριφορών για το σεβασμό της φυσικής πολιτισμικής κληρονομιάς.•Η αισθητική απόλαυση της φυσικής ομορφιάς και η έκφραση των συναισθημάτων και των σκέψεων.•Να υιοθετήσουν θετικές συνήθειες και μια στάση που θα αφυπνίζει κάθε φορά την ευαισθησία τους για το φυσικό περιβάλλον. Άλλωστε διαμορφώνοντας σωστή περιβαλλοντική συνείδηση ελπίζουμε κατά την ωρίμανσή τους να διαμορφώσουν την πολυπόθητη συμπαντική συνείδηση(Μ. Τζάνη, Κοινωνιολογία της παιδείας).

ΤΡΟΠΟΙ ΕΡΓΑΣΙΑΣΒασικός άξονας ήταν η

ομαδοσυνεργατική και η αρχή της βιωματικότητας. Τα 19 παιδιά της τάξης χωρίστηκαν σε 3 πενταμελείς ομάδες και 1 τετραμελή. Δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή στην ανομοιογένεια των ομάδων για να υπάρχει ποικιλία αλλά και να αξιοποιηθούν οι ικανότητες και των πιο αδυνάτων.

ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ-ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΞΑΚΤΙΝΩΣΗ

Page 6: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Οι δραστηριότητες που πραγματοποιήσαμε με τα παιδιά είχαν το χαρακτήρα διαθεματικής-διεπιστημονικής προσέγγισης, αφού έγινε σύνδεση με ποικίλα γνωστικά αντικείμενα του Αναλυτικού Προγράμματος.1)Γλώσσα: Μέσα από λεκτικά παιχνίδια, σταυρόλεξα, βιωματικές αναδιηγήσεις, ανάγνωση παραμυθιών και ακροστιχίδες διανθίστηκε η γλώσσα, εμπλουτίστηκε το λεξιλόγιο, καλλιεργήθηκε ο προφορικός αλλά και ο γραπτός λόγος. Σύνδεση με τα κεφάλαια: <<Βόλτα στο βουνό>>, <<Το κοτσύφι>>, <<Το ημερολόγιο της Μαρίνας>>, <<Γεια σου κότσυφα>>, <<Στη βιβλιοθήκη>>.2)Μαθηματικά: Αριθμητικά παιχνίδια-προβλήματα με βάση την πρόσθεση και την αφαίρεση σε επίπεδο Α’ τάξης.3)Μελέτη Περιβάλλοντος: Σύνδεση με τα κεφάλαια των φυτών και των ζώων.4)Γεωγραφία: Εντοπισμός των δασών στο χάρτη της Αττικής καθώς και στο χάρτη της υπόλοιπης Ελλάδας.5)Λαογραφία: Αναφορά σε μύθους(Μύθοι του Αισώπου) και παραμύθια που συνδέονται με το δάσος.6)Εικαστικά: Επέκταση του προγράμματος στα πολιτιστικά με θέμα το <<Δάσος στην τέχνη>>. Τα παιδιά με τη βοήθεια της οικογένειας συγκέντρωσαν φωτογραφίες από παλιές γραβούρες και πίνακες ζωγραφικής. Επίσης δημιουργήθηκε μια έκθεση

Page 7: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

φωτογραφίας με θέμα: <<Τα δάση στην Ελλάδα>>.7)Θεατρική Αγωγή-Μουσική:Παίξαμε κουκλοθέατρο με τίτλο: <<Ελάτε να σώσουμε το δάσος>> της Άννας Νοβραντίδου. Δραματοποιήσαμε το παραμύθι του Βαγγέλη Ηλιόπουλου <<Αναδάσωση μαζί>> και υποδυθήκαμε ρόλους όπως του κότσυφα, της παπαρούνας, του κοκκινολαίμη και άλλων πουλιών. Γράψαμε στίχους για τα τραγούδια της παρουσίασής μας, που επενδύθηκαν μουσικά από τη μουσικό του σχολείου μας κ Μαριάννα Χατζηιωάννου.8)Φυσική Αγωγή: Με κινήσεις παριστάναμε τα δέντρα και τα ζώα του δάσους, ασκηθήκαμε σε χορογραφίες που πλαισίωσαν τα τραγούδια μας. Παίξαμε το παιχνίδι με τίτλο <<Θα σου αρπάξω την ουρά>> ακολουθώντας τις οδηγίες του βιβλίου της Γλώσσας μας και το παιχνίδι <<Γινόμαστε ένα δάσος>> από το τετράδιο εργασιών της Μελέτης Περιβάλλοντος.

ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑΓια την πραγματοποίηση του

προγράμματος χρησιμοποιήθηκαν τα εξής υλικά:- Βιβλία σχετικά με το θέμα από τη βιβλιοθήκη του σχολείου και τις προσωπικές βιβλιοθήκες των μαθητών.

Page 8: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

-Αποκόμματα από εφημερίδες και περιοδικά που συγκέντρωσαν τα παιδιά. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι γονείς τα βοήθησαν με μεγάλη προθυμία.-Φωτογραφικό υλικό.-Υλικό από το internet. -Διάφορα υλικά για τις καλλιτεχνικές δραστηριότητες.Μέσα στα πλαίσια του προγράμματος έγιναν δυο εκπαιδευτικές επισκέψεις:

Μία στο αισθητικό δάσος της Καισαριανής όπου με τα παιδιά παρακολουθήσαμε εκπαιδευτικό πρόγραμμα σχετικό με το δάσος. Μαζέψαμε φύλλα, καταγράψαμε φυτά, ήχους και μυρωδιές. Φτιάξαμε ομαδικό φυτολόγιο και πληροφορηθήκαμε για τα φυτά του δάσους μέσα από τη μυθολογία και την παράδοση.

Άλλη μία στην Πάρνηθα που συνδύαζε παιχνίδι και πικ-νικ κάτω από τα δέντρα. Εκεί τα παιδιά πραγματικά απόλαυσαν το δάσος και ένιωσαν αυτό που λέμε χαρά και αισθητική απόλαυση της φυσικής ομορφιάς. Σ’ αυτό τον περίπατο κάναμε και μια γενική αποτίμηση του προγράμματός μας.

Επίσης, στα πλαίσια του προγράμματός μας καλέσαμε πυροσβέστη στην τάξη μας, τον κ Κλώσσα. Μας μίλησε για τις πυρκαγιές των δασών για τις συνέπειες αυτών στο περιβάλλον και στον άνθρωπο. Συζητήσαμε όλοι μαζί τρόπους προστασίας του δάσους και τέλος καταγράψαμε σε φυλλάδιο-αφίσα τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατέψουμε

Page 9: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

το δάσος από πυρκαγιές αλλά και τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση που βρεθούμε σε δασική πυρκαγιά.

ΣΤΑΔΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Α’ ΣΤΑΔΙΟΓνωριμία με το δάσος.

Στη φάση αυτή μιλήσαμε γενικά για τα δάση. Κάναμε σύνδεση με τις εποχές του χρόνου καθώς και τις αλλαγές με την εμφάνισή τους. Δημιουργήσαμε μια μόνιμη <<γωνιά του δάσους>> όπου εκεί συγκεντρώναμε τις διάφορες πληροφορίες και το υλικό των παιδιών.

Β’ ΣΤΑΔΙΟΓνωριμία με τα φυτά του δάσους.

Ασχοληθήκαμε με τα δέντρα και τα αγριολούλουδα του δάσους. Είδαμε φωτογραφίες από ελληνικά δάση. Βάλαμε στην τάξη αφίσες της Γ. Γ. Δασών που απεικόνιζαν διάφορους τύπους δασών σε όλη την Ελλάδα.

Φτιάξαμε ομαδικά το κολλάζ του <<πράσινου δάσους>> καθώς και το κολλάζ του <<καμένου δάσους>> και τα συγκρίναμε. Τέλος, φτιάξαμε ομαδικά τα κολλάζ <<οι μικρές ανθολογίες μας>> όπου κάθε ομάδα συνέθετε το κολλάζ της από εικόνες λουλουδιών του δάσους.

Page 10: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Γ’ ΣΤΑΔΙΟ Γνωριμία με τα ζώα του δάσους. Με έναν ιδιαίτερα ανθρωπόμορφο τρόπο

τα ζώα συστήθηκαν στα παιδιά και έτσι έμαθαν πως ζουν και πως τρέφονται τα πιο συνηθισμένα ζώα από αυτά, όπως ο Μπος ο Ασβός, η Ρίτσα η Αλεπουδίτσα και η Νίτσα η Χελωνίτσα.

Είδαμε εικόνες ζώων και στολίσαμε την τάξη με αυτές. Απαντήσαμε σε φύλλα εργασίας που έμοιαζαν με παιχνίδια, σχεδιάσαμε σε κανσόν χαρτί ζώα του δάσους και τα κόψαμε, φτιάχνοντας έτσι τα κολλάζ των ζώων.

Δ’ ΣΤΑΔΙΟΗ προσφορά του δάσους.Σ’ αυτή τη φάση ασχοληθήκαμε με την

προσφορά του δάσους στο περιβάλλον γενικά και στον άνθρωπο. Συζητήσαμε για τη στάση και τη συμπεριφορά μας μέσα στο δάσος. Φτιάξαμε το <<δεκάλογο του φίλου του δάσους>> και υποσχεθήκαμε πως αυτά που μάθαμε θα γίνουν καθημερινή πράξη. Πράξεις που θα προστατεύουν τα δάση, γιατί το δάσος είναι η ζωή μας.

Διαβάσαμε παραμύθια όπως <<Το δάσος που το’ σκασε>>, μύθους του Αισώπου που είχαν σχέση με ζώα του δάσους. Στις 21 Μαρτίου την Παγκόσμια Ημέρα Δασοπονίας μελετήσαμε ένα ειδικό βιβλιαράκι της Γ. Γ. Δασών για τις ωφέλειες του δάσους που παρουσίαζε τα δέντρα να μιλάνε καθώς και

Page 11: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

ένα άλλο ενημερωτικό φυλλάδιο του Υπουργείο Γεωργίας για τις καταστροφικές συνέπειες των πυρκαγιών. Κατασκευάσαμε κολλάζ αφίσες, ζωγραφιές, ψηφιδωτά με υλικά όπως κουκουνάρια, ξερά φύλλα και άλλους καρπούς δέντρων. Φτιάξαμε καλαθάκια με καρπούς, φύλλα και φλοιούς δέντρων. Όλα αυτά τα εκθέσαμε στον προθάλαμο του θεάτρου <<Μελίνα Μερκούρη>> του πολιτιστικού κέντρο του Δήμου μας , του Δήμου Ιλίου.

Ε’ ΣΤΑΔΙΟ

Στο τελευταίο στάδιο του προγράμματός μας επικεντρωθήκαμε στην πλαισίωση της παρουσίασής του με θεατρικές, χορευτικές και μουσικές δημιουργίες. Γράψαμε στίχους για τα τραγούδια που συνόδευαν την εκδήλωσή μας: <<Με οδηγό το Γκάρι>>, <<Λατρεύουμε το δάσος>>, <<Δάσος ζωή, δάσος υγεία>>. Σ’ αυτό το στάδιο έγινε η κατασκευή του σκηνικού μας, που παρουσίαζε ένα δάσος καθώς και η κατασκευή των κουστουμιών της παράστασής μας που είχε τίτλο: <<Η σωτηρία του δάσους>>. Τέλος φτιάξαμε την αφίσα της εκδήλωσής μας, τις προσκλήσεις καθώς και το βιβλίο της τάξης μας με όλο το υλικό που είχαμε συγκεντρώσει.

Page 12: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Το πρόγραμμα είχε διάρκεια δύο περίπου μηνών, όμως όλο το χρόνο γινόταν μια σταδιακή επεξεργασία και μια προετοιμασία για το τελικό δίμηνο.

Το θέμα όπως προαναφέρθηκε επιλέχτηκε από τους μαθητές και με τη συμμετοχή των γονιών τους μέσα από μια γενικότερη θεματολογία και μετά από ομαδική συζήτηση μέσα στην τάξη. Μαθητές και γονείς συνεργάστηκαν πλήρως και έδειξαν ιδιαίτερη προθυμία στη συγκέντρωση και επεξεργασία του υλικού.

Οι μαθητές έδειχναν μεγάλη ικανοποίηση όταν κάθε φορά χωρισμένοι σε ομάδες έπρεπε να συλλέγουν πληροφορίες ή να ολοκληρώσουν μια εργασία και να την παρουσιάσουν στην τάξη. Η συμμετοχή τους στις επισκέψεις που πραγματοποιήθηκαν ήταν μαζική. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ώρες της ευέλικτης ζώνης ήταν οι καλύτερες, αφού κάθε φορά που για διάφορους λόγους χάνονταν, τους στεναχωρούσε ιδιαίτερα. Όλοι μιλούσαν θετικά για το πρόγραμμα. Μάλιστα θεωρώ ότι επηρεάστηκαν τόσο πολύ που οι οικογενειακές βόλτες τα

Page 13: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Σαββατοκύριακα γίνονταν σε χώρους πρασίνου αφού κάθε φορά έφερναν στην τάξη διάφορα φυτά που έβρισκαν και δημιουργούσαν το ομαδικό φυτολόγιο της τάξης.

Οι γονείς από την αρχή έδειξαν ενδιαφέρον και προθυμία να συμβάλλουν όπως και όπου μπορούσαν σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος. Η θετική στάση τους ενισχύθηκε από τη χαρά και την ευχαρίστηση που έδειχναν τα παιδιά τους.

Η όλη προσπάθεια ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση του προγράμματος στο Πνευματικό κέντρο του δήμου μας στην αίθουσα του θεάτρου. Στην είσοδο του υπήρχε έκθεση με όλα τα έργα των μαθητών και φωτογραφικό υλικό από όλες τις δραστηριότητες που κάναμε εντός και εκτός σχολείου. Στο τέλος της εκδήλωσης μοιράστηκαν <<Αναμνηστικά διπλώματα συμμετοχής>> σε όλα τα παιδιά.

Η παρουσίασή μας ήταν χωρισμένη σε δυο ενότητες. Στην πρώτη έγινε αναφορά στις δραστηριότητές μας καθώς και στο περιεχόμενο βιβλίο που δημιουργήσαμε, ενώ στη δεύτερη παρουσιάστηκε το θεατρικό δρώμενο: <<Η σωτηρία του δάσους>>. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης μοναδικοί παρουσιαστές ήταν οι μαθητές της πρώτης τάξης.

Τέλος ιδιαίτερα θετική στην προσπάθειά μας κρίνεται η ενίσχυση του διευθυντή κ. Μαραγκού Χρήστου αλλά και της

Page 14: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

συναδέλφου της Α2 τάξης κ. Φαρμάκη Γεωργίας που επιμελήθηκε την ηλεκτρονική επεξεργασία του βιβλίου μας. Οφείλουμε ευχαριστίες στην υπεύθυνη Αγωγής Υγείας της διεύθυνσης Π. Ε. Γ’ Αθηνών κ. Αμαλία Τζακώστα για τη στήριξη που μας παρείχε και στο Δ/λο Μόκα Βασίλειο που ήταν και ο συντονιστής του προγράμματος <<Μαθαίνω να φροντίζω την υγεία μου, την ασφάλειά μου και το περιβάλλον που ζω>>.

<<Τα πιο σύγχρονα παιδαγωγικά πορίσματα τονίζουν την ανάγκη για σύνδεση του σχολείου με τη ζωή. Προτείνουν την έξοδο από τους τέσσερις τοίχους σχολικής αίθουσας και την επαφή των παιδιών με την καθημερινή ζωή και τα προβλήματά της>>. Ελπίζουμε ότι το πετύχαμε με έναν ευχάριστο και διασκεδαστικό τρόπο.

3Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΙΛΙΟΥΤΑΞΗ: Α ΤΜΗΜΑ: 1

Page 15: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

ΔΑΣΚΑΛΑ: Γεωργάτου Ελένη

Μαθητές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα:

1.Αλ Μωχάμεντ Ιωσήφ2.Βαγενάς Νίκος3.Βουλδής Γιώργος4.Γεωργίου Βασίλειος 5.Δαμιανός Παναγιώτης6.Δούκας Χρύσανθος7.Καββαδάς Δημήτριος8.Κατσικαρέλης Αθανάσιος9.Κλώσσας Ηλίας10.Κοκκολιός Εμμανουήλ11.Κοσιαράς Ιωάννης12.Μότσκα Τρύφωνας13.Αργυροπούλου Στυλιανή14.Βούλτσου Αλεξάνδρα16.Δελληγιάννη Νικολέτα 17.Ζαρκαλίου Κατερίνα 18.Ζώτου Ζωή19.Καρούση Άννα-Μαρία

Με ξεναγό το Γκάριφίνο σαλιγκαράκι

έλα να περπατήσουμεστο όμορφο δασάκι.

Τα ζώα να γνωρίσουμε

Page 16: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

τα δέντρα και τα άνθηκαθαρό αέρα να αναπνεύσουμε

να φύγουν όλα τα άγχη.

Βγάζω φωτογραφίεςκάνω και ζωγραφιές

μες στον περίπατό μουδεν κάνω σκανταλιές.

Το όμορφο δάσος σέβομαι,σέβομαι τη ζωή

γιατί για τους ανθρώπουςτο δάσος είναι ζωή.

ΔΑΣΟΣ

Γνωριμία με το δάσος.

Όταν ακούμε τη λέξη δάσος στο μυαλό μας έρχεται η εικόνα πολλών δέντρων μαζί. Το δάσος δεν είναι μόνο δέντρα. Είναι διάφορα φυτά, δέντρα, θάμνοι, αγριολούλουδα, φρύγανα αλλά και ζώα, έντομα που συνυπάρχουν σε μια μεγάλη έκταση, τη δασική έκταση.

Page 17: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Τα φυτά του δάσους.

Στον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η δρυς, το έλατο, το πεύκο, η οξιά, η καστανιά, το κυπαρίσσι, το πουρνάρι, το σφεντάμι, η βελανιδιά, η σημύδα, η φτελιά και άλλα.

Μα ποιο άλλο, αυτό που μπορεί να ζήσει πάνω από 1000 χρόνια:

Η βελανιδιά!

Το ήξερες αυτό;Ποιο δέντρο είναι ο βασιλιάς του δάσους;

Page 18: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Ένα δάσος από βελανιδιές ονομάζεται ________.Ένα δάσος από καστανιές ονομάζεται _________.Ένα δάσος από έλατα ονομάζεται ____________.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Δέντρα του δάσους.Μπορείς να θυμηθείς ποια από τα παρακάτω δέντρα είναι τα δέντρα του δάσους και να τα βάλεις μέσα στο δέντρο; Τι δέντρο είναι αυτό;Πορτοκαλιά, βελανιδιά, αχλαδιά, σημύδα, ελιά, έλατο, οξιά, πεύκο, καστανιά, νεραντζιά, μηλιά, φτελιά.

_______

______________

_______ _______

Page 19: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

_______ _______

Αυτό είναι ένα _________.

ΦΥΤΑ ΠΟΥ ΑΚΡΟΒΑΤΟΥΝ.

Σε ένα δάσος συναντάμε και φυτά που κρέμονται από τα δέντρα.

Το ου

Τα φύλλα του γυαλίζουν και τσιμπάνε. Το χειμώνα βγάζει όμορφες κατακόκκινες ρόγες που δεν πρέπει να τις τρώμε.

Ο κισσός

Σκαρφαλώνει στους κορμούς των δέντρων.

Page 20: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Το γκι

Γαντζώνεται πάνω στα κλαδιά των δέντρων και τρέφεται από τους χυμούς του.

ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΠΟΥ ΜΑΓΕΥΟΥΝ.

Ακόμα συναντάμε και πανέμορφα λουλούδια που φυτρώνουν κάτω από τα δέντρα γιατί αγαπούν τη σκιά και τη δροσιά τους.

Ο άγριος υάκινθος έχει γαλάζια καμπανάκια.

Η αγράμπελη έχει μοβ λουλούδια. Ο μενεξές μυρίζει πολύ όμορφα. Το λευκόιο μοιάζει με χιόνι. Η ανεμώνα του δάσους είναι λευκή ή

ροζ. Το αστράκι, τα πέταλά του μοιάζουν

με άστρα. Η ανθεμίδα έχει λευκές καμπανούλες. Η δρακοντιά έχει μεγάλα λευκά άνθη. Η σφραγίδα, τα λουλούδια της

μοιάζουν και αυτά με καμπανούλες.

Ας τα γνωρίσουμε…

Page 21: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Εκτός από λουλούδια σε ένα δάσος συναντάμε τις φτέρες, πράσινα φυτά με πολλά φύλλα, τις αγριοφράουλες και τα βρύα, μια πρασινάδα που φυτρώνει ακόμα και στις πέτρες όταν υπάρχει πολλή υγρασία.

Page 22: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ

Στο δάσος συναντάμε πανέμορφα λουλούδια, δέντρα και φυτά. Συγκέντρωσε μερικές εικόνες από αυτά και κόλλησέ τες στο παρακάτω πίνακα.

Page 23: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

ΤΑ ΖΩΑ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ.

Τα ζώα του δάσους κρύβονται. Βγαίνουν μόνο το πρωί ή όταν πέσει η νύχτα.Πολλά από αυτά τα ξέρεις μέσα από τα παραμύθια.Στην αρχή της άνοιξης, όταν τα φύλλα των δέντρων δεν έχουν βγει ακόμα μπορούμε να δούμε και πουλιά να πετούνε από κλαδί σε κλαδί, να κελαηδούν, να φτιάχνουν τις φωλιές τους.

ΤΑ ΖΩΑ ΣΥΣΤΗΝΟΝΤΑΙ……

Θέλεις να τα γνωρίσεις;Καθένα από αυτά θέλουν να σου συστηθούν με ένα διαφορετικό τρόπο.

Page 24: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Είμαι όμορφη, έχω γερά πόδια και τρέχω γρήγορα. Τρέφομαι με χορταράκια. Στο κεφάλι μου έχω ένα ζευγάρι κέρατα.

Με λένε Ίνα και είμαι __________.

Ζυγίζω τριακόσια κιλά. Τρώω ρίζες, βολβούς, λαγουδάκια, βατραχάκια και άλλα μικρά ζωάκια. Μου αρέσουν τα λασπόλουτρα. Είμαι μπελάς μεγάλος για τους ανθρώπους αλλά και νόστιμος μεζές.

Με λένε Πύρρο και είμαι____________.

Φημίζομαι για την πονηριά μου. Τρώω ότι βρεθεί στο διάβα μου πουλιά, κοτόπουλα, λαγούς, βατράχια, σαύρες, σαλιγκάρια, ποντίκια, σκαντζόχοιρους και χελώνες.

Με λένε Ρίτσα και είμαι___________.Η αφεντιά μου συμβολίζει τη σοφία. Έχω στρογγυλό κεφάλι και μεγάλα μάτια. Φωλιάζω και γεννάω τα αυγά μου σε κουφάλες δέντρων, σε σπηλιές βράχων, σε αποθήκες και σε καμπαναριά.

Page 25: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Με λένε Βάγια και είμαι _____________.

Κάνω παρέα με βελανιδιές και ανοίγω τρύπες στον κορμό τους. Έτσι τρώω τα έντομα και τις κάμπιες που τις κάνουν κακό.Με λένε Λάμπη και είμαι ___________.

Η φουντωτή μου ουρά με βοηθά να ισορροπώ πηδώντας από κλαδί σε κλαδί. Είμαι μικρό τρωκτικό και "περπατώ εις το δάσος όταν ο λύκος δεν είναι εδώ".

Είμαι η Ρίνα και είμαι ______________.

Έχω μεγάλα αυτιά, μάτια και μουστάκια. Τα πίσω πόδια μου είναι μεγαλύτερα από τα μπροστινά. Τρελαίνομαι για καρότα.

Με λένε Λάκη και _____________.

Ζω μόνη μου στο καβούκι μου. Προχωράω αργά, γιατί κουβαλάω το σπίτι μου.

Page 26: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Με λένε Νίτσα και είμαι _____________.

Είμαι ντυμένος στα γκρι και στα κοντά μου πόδια φοράω μαύρες κάλτσες. Τρώω μανιτάρια, φρούτα, δημητριακά, ρίζες, ποντίκια και έντομα. Το σπίτι μου θα το ζήλευε και ο μετροπόντικας.

Με λένε Μπος και είμαι ____________.

Είμαι ένα μικρό πουλάκι με καστανό χρωματάκι. Τραγουδώ μελωδικά μέρα νύχτα πάνω στα κλαδιά.

Με λένε Δόνι και είμαι _______________.

Δεν είμαι ρολόι όμως οι άνθρωποι συνήθιζαν να με παριστάνουν να βγαίνω από ένα ξύλινο πορτάκι και να φωνάζω. Μ’ αρέσει να γεννώ σε ξένες φωλιές.

Page 27: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Με λένε Ούκο και είμαι ______________.

Page 28: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Μες το δάσος τρέχει τρέχεικαι ποτέ δε σταματάγια κανένα χορταράκιόλη μέρα τριγυρνά.

Μα κακό που’ χει να πάθει σαν και η αλεπού θα μάθει

πως κει γύρω τριγυρνά.

ΤΟ ΔΑΣΟΣ ΚΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ.

Ένωσε τις τελίτσες για να βρεις τι είναι.

Page 29: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Από την πρώτη στιγμή που εμφανίστηκε ο άνθρωπος πάνω στη γη συνδέθηκε με το δάσος.

Το δάσος του εξασφάλισε τροφή, στέγη, προστασία, ψυχαγωγία και εργασία.

Εγώ λοιπόν ο Γκάριθα σου πω πόσο πολύ

το δάσος αγαπώ.

Συντροφιά, χαράκαι ευτυχία

είναι του δάσουςτα τρία στοιχεία.

Για όλους το δάσος είναι ανάσα, δροσιά.

Υγεία προσφέρειγαλήνη, ομορφιά.

Έχεις σκεφτεί ποτέ τι μας προσφέρει το δάσος;

Το δάσος παράγει το απαραίτητο για τη ζωή μας οξυγόνο.

Page 30: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Τα φύλλα των δέντρων ενός δάσους παίζοντας με το φως του ηλίου δημιουργούν ένα ευχάριστο και ξεκούραστο για τα μάτια περιβάλλον.

Το καλοκαίρι που η θερμοκρασία είναι μεγάλη το δάσος προσφέρει απλόχερα τη δροσιά του.

Το δάσος απορροφά και εξουδετερώνει διάφορες επικίνδυνες ουσίες για τον οργανισμό σου.Απορροφά το διοξείδιο του άνθρακα και το μετατρέπει σε οξυγόνο. Μπορεί να συγκρατήσει ακόμη και τη σκόνη που υπάρχει στον αέρα και πολλές φορές σε κάνει να βήχεις.

Page 31: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Με τους κορμούς τους και τα φύλλα τους, τα δέντρα ενός δάσους μειώνουν την ένταση του ανέμου.

Μειώνει τους θορύβους. Όταν είσαι μέσα στο δάσος δεν ακούς τίποτα παρά μόνο τους δικούς του ήχους.

Page 32: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Αυξάνει τις βροχές, αφού μπορεί και μετατρέπει σε βροχή την υγρασία του αέρα καθώς και την ομίχλη που το περιβάλλει.

Το δάσος δεν αφήνει το νερό της βροχής να πέφτει με δύναμη στο έδαφος και να το διαβρώνει(καταστρέφει). Εμποδίζει τις πλημμύρες.

Το έδαφος του δάσους είναι σαν σφουγγάρι, απορροφά το νερό και έτσι εμπλουτίζονται τα υπόγεια νερά.

Αυτά κι άλλα πολλά είναι του δάσους τα καλά!

Page 33: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Ο ΔΕΚΑΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΦΙΛΟΥ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ

1.Το δάσος είναι ο καλύτερος φίλος , χρειάζεται προσοχή, φροντίδα και αγάπη.2.Όταν είμαι στο δάσος περπατώ με προσοχή στα μονοπάτια.

Μην ξεχνάς ακόμα ότι μας προσφέρει την ξυλεία του, τους καρπούς του και φυσικά την ομορφιά του.

Το δάσος είναι ζωή. Προσφέρει στους επισκέπτες του χαρά, γαλήνη, υγεία και ψυχαγωγία.

Page 34: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

3.Όταν είμαι στο δάσος μιλώ χαμηλόφωνα. Δεν ξεχνώ ότι είμαι φιλοξενούμενος των ζώων, των πουλιών και των εντόμων.4.Μέσα στο δάσος υπάρχουν σπάνια αγριολούλουδα. Προσέχω να μην τα κόβω.5.Το δέντρο είναι ζωντανό. Δεν κόβω τα κλαδιά του, δεν το χαράζω γιατί πληγώνεται.6.Προσέχω να μη σκοτώνω τα σκαθάρια, τις πεταλούδες και τα άλλα έντομα γιατί είναι χρήσιμα για το δάσος.7.Όταν είμαι στο δάσος φροντίζω να βάζω σε μια σακούλα τα κουτιά, τα χαρτάκια και τα άλλα σκουπίδια και να τα πετώ στο πρώτο καλαθάκι που θα βρω.8.Όταν είμαι στο δάσος δεν ανάβω φωτιά για κανέναν λόγο. Δάσος + αμέλεια = πυρκαγιά9.Όταν καταστρέφονται τα δάση κινδυνεύει και η ζωή μας.10.Προστατεύοντας το δάσος προστατεύουμε τη ζωή μας.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Page 35: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Βοηθώ το κοριτσάκι να φτάσει στους γονείς του που κάνουν πικ-νικ στο δάσος.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Page 36: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Ενώνω τα τετραγωνάκια με τα ζωάκια που ζουν στο δάσος.Έπειτα χρωματίζω την εικόνα με τα χρώματα που ταιριάζουν.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Page 37: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Τα δέντρα του δάσους αλλάζουν ανάλογα με τις εποχές.Μπορείς να μαντέψεις τις εποχές. Συμπλήρωσε και χρωμάτισε την εικόνα με τα χρώματα που ταιριάζουν.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Page 38: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Βρίσκω ποια ζώα ζουν στο δάσος. Τα χρωματίζω και γράφω τα ονόματά τους.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Page 39: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Αν βάλεις στη σωστή σειρά τα γράμματα σε κάθε κλαδί θα ανακαλύψεις ονόματα ζώων και φυτών του δάσους._________ _________ _________ _________________ _________ _________ _________________ _________ _________ ________

Page 40: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

Μερικές από τις εντυπώσεις των μαθητών από την επίσκεψη στο

αισθητικό δάσος της Καισαριανής.

Page 41: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η
Page 42: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η
Page 43: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Page 44: 3dim-iliou.att.sch.gr3dim-iliou.att.sch.gr/dasoskaiygeia.doc · Web viewΣτον τόπο μας τα δέντρα που συναντάμε σε ένα δάσος είναι: η

1.Η πρώτη μου εγκυκλοπαίδεια για τη φύση, LAROYSSE.2.Μικρές εγκυκλοπαίδειες, Η φύση, SYSAETA.3.ΑΙΣΩΠΟΥ: Όμορφα παραμύθια με ζώα, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΣΤΡΑΤΙΚΗ.4.Ζώα του δάσους, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ5.ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ: Παράθυρο στην εκπαίδευση.6.<<Της τάξης και της πράξης>> 40 Νέες Θεματικές Προσεγγίσεις για τι Νηπιαγωγείο.7.Δραστηριότητες για να ανακαλύψω τη φύση, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, Αθήνα.8.INTERNET9.<<ΤΑ ΔΑΣΗ ΜΑΣ>>, Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.10.<<ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ>> Γενική γραμματεία δασών.11.Πως να προφυλαχθείτε από τις Πυρκαγιές των Δασών, Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.12.Το δάσος της ξύλινης ξύστρας, Κωστής Μάγος, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ.13.Το δάσος που το’ σκασε, Β. Καντζόλα Ν. Ανδικόπουλος. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΙΝΩΑΣ.