Π3.2.2. Δημιουργία πολυμεσικών εφαρμογών για την...

Π322 Δημιουργία πολυμεσικών εφαρμογών για την κατασκευή

σεναρίων και δραστηριοτήτων από τους εκπαιδευτικούς στο

μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών

Σχεδιασμός και ανάπτυξη σεναρίων βασισμένων στο

περιβάλλον (για το αρχαίο θέατρο)

Τίτλος σεναρίου

laquoπάνω στις βίγλες των Ατρειδώνraquo Ανασυνθέτοντας τη θεατρική σκηνή

μέσα από τους προλόγους των τραγωδιών του θηβαϊκού κύκλου (από τον

Αισχύλο στον Σοφοκλή)

ΜΑΡΙΑ ΑΚΡΙΤΙΔΟΥ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

Θεσσαλονίκη 2014

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων

MIS 296579 ndash Π322 Δημιουργία πολυμεσικών εφαρμογών για την

κατασκευή σεναρίων και δραστηριοτήτων από τους εκπαιδευτικούς στο

μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών Σελίδα 2 από 22

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ

ΠΡΑΞΗ laquoΔημιουργία πρωτότυπης μεθοδολογίας εκπαιδευτικών σεναρίων βασισμένων σε ΤΠΕ και

δημιουργία εκπαιδευτικών σεναρίων για τα μαθήματα της Ελληνικής Γλώσσας στην Αβάθμια και

Ββάθμια εκπαίδευσηraquo MIS 296579 (κωδ 5175) - ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΠΡΑΞΗ στους άξονες

προτεραιότητας 1-2-3 του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo η

οποία συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και εθνικούς

πόρους

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ Ι Ν ΚΑΖΑΖΗΣ

ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ Π322 Δημιουργία πολυμεσικών εφαρμογών για την κατασκευή σεναρίων και

δραστηριοτήτων από τους εκπαιδευτικούς στο μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΑΡΑΔΟΤΕΟΥ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΑ ΓΙΑΝΝΟΥ

ΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

httpwwwgreeklanguagegr

Καραμαούνα 1 ndash Πλατεία Σκρα ΤΚ 55 132 Καλαμαριά Θεσσαλονίκη

Τηλ 2310 459101 Φαξ 2310 459107 e-mail centrekomvosedugr





Α ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ

Τίτλος

laquoπάνω στις βίγλες των Ατρειδώνraquo1 Ανασυνθέτοντας τη θεατρική σκηνή μέσα από

τους προλόγους των τραγωδιών του θηβαϊκού κύκλου (από τον Αισχύλο στον

Σοφοκλή)

Δημιουργός

Μαρία Ακριτίδου

Διδακτικό αντικείμενο

Αρχαία ελληνική γλώσσα και γραμματεία

(Προτεινόμενη) Τάξη

Β΄ Λυκείου

Χρονολογία

Ιούλιος 2014

Διδακτικήθεματική ενότητα

Αρχαία Ελληνική Γραμματεία (Β΄ Λυκείου) διδασκαλία της Εισαγωγής και του

προλόγου της Αντιγόνης στη Β΄ Λυκείου

Διαθεματικό

Όχι

1 Φράση από τον πρόλογο του Αγαμέμνονα σε μετάφραση του Γ Σεφέρη (διαθέσιμο εδώ

lthttpwwwgreek-

languagegrResourcesancient_greekanthologyliteraturebrowsehtmltext_id=153gt





Εμπλεκόμενα γνωστικά αντικείμενα

-

Χρονική διάρκεια

Το συγκεκριμένο σενάριο είναι ειδικού τύπου προτείνει μια πλειάδα δραστηριοτήτων

για την αξιοποίηση των ψηφιακών πόρων της Πύλης και των Ψηφίδων για την

ελληνική γλώσσα ndash η επιλογή και ο χρονισμός των δραστηριοτήτων εξαρτάται από

την ένταξή τους σε ένα τυπικό σενάριο διδασκαλίας από τον εκπαιδευτικό που θα τις

εφαρμόσει

Χώρος

Εντός σχολείου αίθουσα διδασκαλίας εργαστήριο πληροφορικής

Προϋποθέσεις υλοποίησης για δάσκαλο και μαθητή



ελληνική γλώσσα ndashβασική προϋπόθεση υλοποίησης επομένως είναι η ολοκλήρωση

και δημοσίευση των αρχαιογνωστικών περιβαλλόντων των Ψηφίδων (τη στιγμή

σύνταξης του σεναρίου οι ψηφιακοί πόροι είναι ακόμα υπό εκπόνηση και σε συνεχή

εμπλουτισμό όπου είναι ήδη διαθέσιμοι δίνεται το σχετικό λινκ) Επιπλέον καλό

είναι

Οη εκπαιδευτικός

να έχει εξοικειωθεί με το περιβάλλον Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα και

να γνωρίζει τις δυνατότητές του

να έχει πείρα στην ομαδοσυνεργατική διδασκαλία

Οι μαθητές και οι μαθήτριες

να έχουν κάποια εμπειρία στην ομαδική συνεργασία





να μπορούν να χειρίζονται ένα πρόγραμμα επεξεργασίας κειμένου όπως το

Word να αποθηκεύουν εικόνες από το διαδίκτυο και να χειρίζονται

προγράμματα επεξεργασίας εικόνων και εκπόνησης πολυμεσικών

παρουσιάσεωνrsquo

προϋποτίθεται η στοιχειώδης εξοικείωση του μαθητή με όλα τα επίπεδα της

αρχαίας ελληνικής γλώσσας

Ως προς το σχολείο

να υπάρχει εργαστήριο πληροφορικής με ικανό αριθμό λειτουργικών ΗΥ και

σύνδεση στο διαδίκτυο

το συγκεκριμένο σενάριο καθώς προβλέπει πολλές δραστηριότητες που

απαιτούν προβολή ψηφιακού πόρου στην ολομέλεια και δυνατότητα

επισημείωσης μπορεί να υλοποιηθεί καλύτερα σε τάξη με διαδραστικό

πίνακα

Εφαρμογή στην τάξη

Το συγκεκριμένο σενάριο είναι πρόταση διδασκαλίας

Το σενάριο στηρίζεται

mdash

Το σενάριο αντλεί

mdash

Β ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ








την ένταξή τους σε ένα τυπικό σενάριο διδασκαλίας από τον εκπαιδευτικό σε μια

διδακτική πορεία με νόημα για τους μαθητές και τις μαθήτριες

Με αφορμή τη διδασκαλία της Εισαγωγής στην Αντιγόνη (Β΄ Λυκείου) οι μαθητές και

οι μαθήτριες αρχικά περιηγούνται σε οπτικό υλικό για το αρχαίο θεατρικό

οικοδόμημα ενώ στη συνέχεια καλούνται να προβληματιστούν για τις υλικές

συνθήκες της πρώτης παράστασης του συγκεκριμένου έργου Στη συνέχεια μελετούν

τον πρόλογο για να εντοπίσουν λέξεις-δείκτες της θεατρικής σκηνής συγκροτούν τη

δική τους βάση με ειδικό λεξιλόγιο (αξιοποιώντας τα ψηφιακά λεξικά της αρχαίας και

νέας ελληνικής της Πύλης και των Ψηφίδων για την ελληνική γλώσσα) και επεκτείνουν

την εργασία τους στους προλόγους των υπόλοιπων τραγωδιών του Θηβαϊκού κύκλου

(ή και άλλων) του Αισχύλου και του Σοφοκλή (αξιοποιώντας το αρχαιοελληνικό

σώμα κειμένων laquoΜνημοσύνηraquo) Κατόπιν αξιοποιούν την εικονογραφική βάση

δεδομένων για να αναζητήσουν εικόνες του αρχαίου θεάτρου α) σε αγγειογραφίες β)

σε φωτογραφίες μνημείων

Γ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Σύλληψη και θεωρητικό πλαίσιο

Σύμφωνα με τους R Green amp E Handley (2003 σ 38)

laquoοι πρώτοι στίχοι του Αγαμέμνονα του πρώτου δράματος της Ορέστειας απαγγέλονται

από έναν φύλακα που παρουσιάζεται στη στέγη του παλατιού Από το 458 πΧ

επομένως αν όχι και νωρίτερα το οικοδόμημα είναι στέρεο ώστε να έχει μιαν

εύχρηστη στέγη και να δίνει μιαν αποδεκτή εντύπωση ενός ανακτόρουraquo

Η παραπάνω διαπίστωση αποτελεί την αφετηρία των προτεινόμενων

δραστηριοτήτων Οι δραστηριότητες αυτές επιχειρούν τη σύνδεση διδασκαλίας

γλώσσας και γραμματείας αλλά και τη σύνδεση της μελέτης του αρχαίου δράματος με

τη θεατρική πράξη να μάθουμε για την υλικότητα του αρχαίου θεάτρου και μέσα από





τη γλώσσα Αν το θέατρο υπήρξε μια επινόηση της αθηναϊκής δημοκρατίας τότε θα

πρέπει να laquoεπινοήθηκεraquo και η γλώσσα του Η γλώσσα αυτή μαζί με την αρχαιολογία

(απόδοση θεατρικών σκηνών σε ζωγραφικές παραστάσεις αγγείων) αποτελεί την

ουσιαστικότερη μαρτυρία για την αρχαία τραγωδία (στην περίπτωσή μας) όχι ως

δραματικού κειμένου αλλά ως θεατρικής επιτέλεσης

Όσον αφορά τη γλωσσική διδασκαλία οι δραστηριότητες επικεντρώνονται στενότερα

σε λεξικογραφικού τύπου διερευνήσεις Ωστόσο μέσα από την έμφαση σε μελέτη των

κειμένων με παράλληλες δόκιμες μεταφράσεις γίνεται μια προσπάθεια laquo μέσα από τη

σύγκριση και την κριτική των μεταφραστικών επιλογών να αναδεικνύεται η σύνδεση

μετάφρασης και ερμηνείαςraquo (Φυντίκογλου 2006)

Δ ΣΤΟΧΟΙ-ΣΚΕΠΤΙΚΟ

Γνώσεις για τον κόσμο αξίες πεποιθήσεις πρότυπα στάσεις ζωής

Να αντιληφθούν τη διάσταση ndash ετερότητα που παρελθόντος με άξονα την

πρόσληψη του αρχαίου δραματικού κειμένου στην αρχαιότητα και σήμερα

Να αντιληφθούν ότι τα επιτεύγματα της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής

εξυπηρετούσαν τη λειτουργικότητα της εποχής και ότι κάθε εποχή αναπτύσσει

ισότιμα τη δική της τέχνη ανάλογα με τις ανάγκες τις κοινωνίας

Γνώσεις για τη γλώσσα [αρχαιογλωσσία - νεογλωσσία] και το γνωστικό

αντικείμενο [Γνώσεις για τον ΑΕ πολιτισμό (αρχαιογνωσία) ndash Γνώσεις για την ΑΕ

γραμματεία και ΑΕ τέχνη (γνώσεις για τη σημείωση)]

Να ασκηθούν στη σύγκριση του λεξιλογίου της αρχαίας με τη νέα ελληνική

γλώσσα αντιλαμβανόμενοι την εξέλιξη τις μεταβολές και τις μεταλλάξεις

που έχει υποστεί στην ιστορική διαδρομή της η ελληνική γλώσσα





Να αποκτήσουν επίγνωση της πολυσημίας ορισμένων όρων και ότι η λεξική

σημασία προσδιορίζεται από τα συμφραζόμενα της χρήσης

Να κατανοήσουν πως η γλώσσα είναι σύστημα ιστορικά καθορισμένο και

εργαλείο κατανόησης του πολιτισμού

Να αντιληφθούν την επιτελεστική φύση του αρχαίου δραματικού κειμένου και

τη σύνδεσή με το συγκεκριμένο χώρο και χρόνο

Να κατανοήσουν ότι η Αντιγόνη εντάσσεται σε ένα ευρύτερο θεματικό

σύστημα συναποτελούμενο από μύθους εικόνες και κείμενα αυτό του

Θηβαϊκού μυθικού κύκλου και της επίδρασής του

Γραμματισμοί

Να είναι σε θέση να χρησιμοποιούν ανοιχτά ψηφιακά περιβάλλοντα όπως

είναι τα λεξικά και τα σώματα κειμένων και οι εικονογραφικές βάσεις

δεδομένων (ειδικότερα της Πύλης και των Ψηφίδων για την ελληνική

γλώσσα) τα οποία μαθαίνουν να αξιοποιούν ως περιβάλλοντα έρευνας και

συλλογής δεδομένων

Να ασκηθούν στη δημιουργική γραφή και ιδιαίτερα στην τεχνική αλλαγής

οπτικής γωνίας ή αφηγηματικής φωνής

Διδακτικές πρακτικές

Στην πρώτη φάση ο εκπαιδευτικός έχει κατευθυντικό σε γενικές γραμμές

ρόλο καθοδηγώντας την σχετική συζήτηση και ενεργοποιώντας την προηγούμενη

γνώση ndash η έμφαση ωστόσο της καθοδήγησης είναι στην ενθάρρυνση προς τους

μαθητές και τις μαθήτριες να διατυπώσουν υποθέσεις και εικασίες και στη συνέχεια

να συλλέξουν τα στοιχεία αυτά που επιτρέπουν την τεκμηρίωσή τους (εξοικειώνοντάς

τους παράλληλα με τα ψηφιακά αρχαιογνωστικά εργαλεία των Ψηφίδων)





Στις φάσεις διερεύνησης προτείνεται οι μαθητές και οι μαθήτριες σε δυάδες να

κρατούν σημειώσεις ndash οι σημειώσεις αυτές θα αξιοποιηθούν στην τελευταία φάση της

διδακτικής πορείας για την παραγωγή λόγου

Ε ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Αφετηρία

Αφετηρία της διερεύνησης είναι ο προβληματισμός για τις σκηνογραφικές απαιτήσεις

του προλόγου της Αντιγόνης αλλά και γενικότερα για την επιτελεστική όψη του

κειμένου

Σύνδεση με τα ισχύοντα στο σχολείο

Το παρόν σενάριο ακολουθεί τους γενικούς σκοπούς διδασκαλίας των Αρχαίων

Ελληνικών στο Λύκειο και τους ειδικούς σκοπούς ανάμεσα στους οποίους και

ακόλουθος

Να γνωρίσουν οι μαθητές ένα ξεχωριστό και συναρπαστικό γραμματειακό

είδος της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας που συνδυάζει σε ενιαίο θέαμα ή

ανάγνωσμα τις τέχνες του λόγου της μουσικής της όρχησης και της

σκηνογραφίας με τη δράση επί σκηνής των υποκριτών που υποδύονται τους

ρόλους των ηρώων των δραματικών έργων

Πιο συγκεκριμένα συνδέεται με τη διδασκαλία της Εισαγωγής και του προλόγου της

Αντιγόνης στη Β΄ Λυκείου

Αξιοποίηση των ΤΠΕ

Στο σενάριο αξιοποιούνται κατά κύριο λόγο οι ψηφιακοί πόροι που είναι διαθέσιμοι

στις Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα

Τα ψηφιακά μέσα στις προτεινόμενες δραστηριότητες





α) δίνουν τη δυνατότητα πρόσβασης σε ψηφιακές βιβλιοθήκες κειμένων και

σε έργα αναφοράς (με τη λογική του βιβλίου)

β) αξιοποιούνται για δραστηριότητες λεξικογραφικής και εικονογραφικής

διερεύνηση (ανοιχτά περιβάλλοντα)

Σε ένα δεύτερο επίπεδο ως περιβάλλον εργασίας με στόχο όχι την άντληση

πληροφοριών αλλά την ανάπτυξη δημιουργικών δεξιοτήτων όπως η χρήση ποικίλων

σημειωτικών πόρων ndash σε αυτό το πλαίσιο ορισμένες δραστηριότητες απαιτούν τη

χρήση επεξεργαστή κειμένου ή λογισμικού δημιουργίας πολυμεσικής παρουσίασης

Προτείνεται επίσης η αξιοποίηση εργαλείου δημιουργίας εννοιολογικού χάρτη με

στόχο σύνθεση μεταγνωστικές δεξιότητες (προτεινόμενα εργαλεία Mindmeister

Bubblus Cmap) καθώς και η αξιοποίηση εργαλείου δημιουργίας χρονογραμμής

(προτεινόμενα εργαλεία timerime και dipity Απαιτείται εγγραφή υπάρχει η

δυνατότητα εμπλουτισμού με εικόνες βίντεο κλπ Χρονογραμμές είναι δυνατό να

γίνουν και με τη χρήση του Excel)

Διδακτική πορείαστάδιαφάσεις

Αφόρμηση

Ως αφόρμηση λειτουργεί το εμπλουτισμένο σχολικό εγχειρίδιο της Αντιγόνης που

στην ενότητα σχετικά το αρχαίο θέατρο στην Εισαγωγή περιλαμβάνει συνδέσεις με

ψηφιακούς πόρους όπως

-Φωτογραφίες αρχαίων ελληνικών θεάτρων από τον δικτυακό τόπο του Υπουργείου

Πολιτισμού

-Μια εικονική περιήγηση (αγγλόφωνη) στο θέατρο του Διονύσου (όπως σώζεται

σήμερα)

-Μια διαγραμματική εικονογραφική παρουσίαση της εξέλιξης του θεάτρου του

Διονύσου

Συμπληρωματικά μπορούν να αξιοποιηθούν και τα παρακάτω μαθησιακά αντικείμενα

από το αποθετήριο του Φωτόδεντρου





-Αρχαία Ελληνικά Θέατρα

-Εικονική περιήγηση στο θέατρο της Επιδαύρου

Με αφετηρία τους παραπάνω ψηφιακούς πόρους τίθεται το ερώτημα

σε τι είδους θέατρο παραστάθηκε για πρώτη φορά η Αντιγόνη ποια εποχή του χρόνου

ποιοι παρακολούθησαν την παράσταση γιατί

Στη συνέχεια οι μαθητές και οι μαθήτριες αναζητούν σε δυάδες στο Ψηφιακό Αρχείο

του Εθνικού Θεάτρου εικόνες από νεότερες παραστάσεις της Αντιγόνης Παρατηρούν

προσεκτικά το σκηνικό και τίθεται η ερώτηση πώς αποφασίζουμε ποιο είναι το

κατάλληλο σκηνικό για την παράσταση Τι σκηνικό υπήρχε στην πρώτη παράσταση

Από που μπορούμε να αντλήσουμε πληροφορίες

Εικόνα 1 Ορισμός της λέξης σκηνή στο αρχαιοελληνικό λεξικό Ο εκπαιδευτικός μπορεί να

επεκτείνει τη δραστηριότητα ζητώντας από τους μαθητές να διερευνήσουν τις σημασιολογικές





αποχρώσεις της λέξης στην εξέλιξη της νεοελληνικής γλώσσας αξιοποιώντας τα ψηφιακά Λεξικά

και Σώματα Κειμένων της Πύλης και των Ψηφίδων για την ελληνική γλώσσα

Α΄ Φάση

Με βάση τις απαντήσεις των μαθητώντριών οι οποίες πιθανότατα θα περιλαμβάνουν

και την καταφυγή στο κείμενο ο εκπαιδευτικός προχωρά στην ανάγνωση στην

ολομέλεια του προλόγου της Αντιγόνης και στη συνέχεια αξιοποιεί την Ψηφιακή

Βιβλιοθήκη laquoΜνημοσύνηraquo για να προβάλλει το κείμενο ψηφιακά μαζί με δύο

δόκιμες νεοελληνικές μεταφράσεις

Εικόνα 2 Στιγμιότυπο με τις παράλληλες μεταφράσεις του προλόγου της Αντιγόνης





Στη συνέχεια οι μαθητέςτριες καλούνται να εντοπίσουν λέξεις-κλειδιά που

υποδεικνύουν στοιχεία της θεατρικής σκηνογραφίας που απαιτεί το κείμενο

Εντοπίζουν τις λέξεις στο αρχαίο κείμενο και στις μεταφράσεις (εφόσον υπάρχει

διαδραστικός πίνακας μπορεί να γίνει απευθείας επισημείωση και εισαγωγή

σχολίου) προβληματίζονται για τυχόν διαφορές στις μεταφραστικές δοκιμές και

ξεκινούν τη δημιουργία της δικής τους λεξικογραφικής βάσης την οποία θα

εμπλουτίζουν σιγά σιγά με λέξεις-δείκτες για να εντάξουν τις λέξεις στη βάση αυτή

πρέπει να τις καταγράψουν στον τύπο της ονομαστικής ενικού αριθμού Στη βάση

αυτή η οποία μπορεί να συνταχθεί είτε σε επεξεργαστή κειμένου είτε με τη μορφή

εννοιολογικού χάρτη δίπλα στις λέξεις προσθέτουν και τον αντίστοιχο ορισμό που

δίνει

α) το Λεξικό Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας των HG Liddell amp R Scott

β) τυχόν επιβιώσεις ή νεότερες σημασίες της λέξης που δίνουν τα Λεξικά της

Πύλης για την ελληνική γλώσσα

Μπορούμε επίσης να διερευνήσουμε την ίδια τη λέξη laquoθέατρονraquo

α) αναζητούμε τον τύπο θεατρ στον συμφραστικό πίνακα της ψηφιακής

βιβλιοθήκης laquoΜνημοσύνηraquo Από τα αποτελέσματα αναζήτησης οδηγούνται στα

ίδια τα κείμενα που συνοδεύονται από παράλληλες νεοελληνικές μεταφράσεις

Χωρισμένοι σε ομάδες αναλαμβάνει ορισμένο αριθμό κειμένων κάθε ομάδα με

αποστολή να

α) εντοπίσουν την πρόταση στην οποία εμφανίζεται ο τύπος που μας απασχολεί

β) εντοπίσουν την αντίστοιχη μετάφραση (ή μεταφράσεις)

Στη συνέχεια αναζητούμε τη λέξη και στο Λεξικό Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας των

HG Liddell amp R Scott





Εικόνα 3





Εικόνα 4 Αποτελέσματα αναζήτησης στον συμφραστικό πίνακα λέξεων του αρχαιοελληνικού

σώματος κειμένων laquoΜνημοσύνηraquo2

Β΄ Φάση

Οι μαθητές ανά δυάδες (ή σε όποια μορφή οργάνωσης κρίνει προσφορότερη ο

εκπαιδευτικός) αξιοποιούν την ψηφιακή αρχαιοθήκη Πυξίδα για να αναζητήσουν

υλικό σχετικό με τον Θηβαϊκό κύκλο

2 Τα στιγμιότυπα οθόνης από τους ψηφιακούς πόρους των Ψηφίδων είναι ενδεικτικά καθώς τη στιγμή

συγγραφής του κειμένου οι ψηφιακοί πόροι είναι ακόμα υπό εκπόνηση και σε συνεχή εμπλουτισμό





Εικόνα 5 Αναζήτηση στην Πυξίδα για υλικό σχετικό με τον Θηβαϊκό κύκλο

Από τα αποτελέσματα ξεχωρίζουν τις τραγωδίες του Αισχύλου και του Σοφοκλή (αν

θέλουμε να επεκταθούμε και του Ευριπίδη) ndash αποστολή τους είναι να εργαστούν

στους προλόγους τους με τον ίδιο τρόπο που εργάστηκαν με τον πρόλογο της

Αντιγόνης και να εμπλουτίσουν έτσι το ειδικό λεξιλόγιο που έχουν αρχίσει να

συγκεντρώνουν





Εικόνα 6 Ο πρόλογος του Οιδίποδα επί Κολωνώ με παράλληλη μετάφραση (ΜΝΗΜΟΣΥΝΗ)

Ανάλογα με τον αριθμό των μαθητών και των ομάδων οι παραπάνω δραστηριότητες

μπορούν να υλοποιηθούν και με άξονα τις τραγωδίες του μύθου των Ατρειδών

(τρωικού κύκλου)





Γ΄ Φάση

Στη φάση αυτή η έμφαση δίνεται στη θεματική σύνδεση των υπό μελέτη κειμένων

Οι μαθητές και οι μαθήτριες αναζητούν κοινά σημεία ανάμεσα στους προλόγους που

μελέτησαν και επιχειρείται η οριζόντια σύνδεση των κειμένων με βάση ομοιότητες

και διαφορές Προκειμένου να επιμείνουμε περισσότερο στην ιστορικότητα των

κειμένων μπορεί να γίνει η παρακάτω δραστηριότητα

α) δημιουργία ψηφιακής χρονογραμμής των laquoαγώνωνraquo (χρονολογία παράστασης)

όπου κάθε έργο θα τοποθετηθεί στο κατάλληλο σημείο του χρονολογικού άξονα και

θα συνδεθεί με άλλο υλικό σχετικά με την εποχή δημιουργίας του

β) δημιουργία ψηφιακής χρονογραμμής των laquoαγώνωνraquo του οίκου των Λαβδακιδών

(ή του οίκου των Ατρειδών ανάλογα με τις δραστηριότητες που έχει επιλέξει ο

εκπαιδευτικός)

Η δραστηριότητα αυτή υποθέτει μια συζήτηση για την έννοια του laquoαγώναraquo στα

αρχαία ελληνικά για την οποία μπορεί για άλλη μια φορά να αξιοποιηθεί το ψηφιακό

λεξικό

Μια ακόμα δραστηριότητα που θα μπορούσε να υλοποιηθεί σε αυτή τη φάση είναι η

άσκηση στη δημιουργική γραφή μπορεί να ζητηθεί από τους μαθητές να επιλέξουν

έναν από τους προλόγους και να γράψουν την επόμενη σκηνή Εναλλακτικά μπορεί

να τους ζητηθεί να εικονογραφήσουν τον πρόλογο που έχουν επιλέξει δίνοντας

έμφαση στα σκηνικά στοιχεία

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Η αξιολόγηση στο πλαίσιο του συγκεκριμένου σεναρίου είναι διαμορφωτική και

πραγματοποιείται σε όλη τη διάρκεια και των τριών φάσεων Οι μαθητές και οι

μαθήτριες αξιολογούνται ατομικά αλλά και για τη συμμετοχή τους στο έργο της

ομάδας





ΣΤ ΦΥΛΛΟΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Φύλλα εργασίας δεν παρατίθενται καθώς το κείμενο είναι γραμμένο με τη μορφή

προτεινόμενων δραστηριοτήτων αξιοποίησης των αρχαιογνωστικών ανοιχτών

περιβαλλόντων της Πύλης και των Ψηφίδων για την ελληνική γλώσσα ενώ

παροτρύνει τους εκπαιδευτικούς να φτιάξουν δικές τους δραστηριότητες ανάλογα με

τα ενδιαφέροντα και τις δυνατότητες της τάξης αγνοώντας από τις υπάρχουσες όσες

θεωρούν ότι για κάποιο λόγο δεν τους εξυπηρετούν

Ζ ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΧΕΣ

Μια άλλη εκδοχή του σεναρίου θα μπορούσε να αξιοποιήσει και πάλι τη βάση της

Πυξίδας στις Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα

α) προκειμένου να συγκεντρωθούν και να συγκριθούν εικόνες αρχαίων ελληνικών

θεάτρων

β) προκειμένου να συγκεντρωθούν και να συγκριθούν σχετικές με το θέατρο

αγγειογραφίες που αποτελούν μια από τις βασικότερες μαρτυρίες για την υλική όψη

των παραστάσεων





Εικόνα 7 Αποτελέσματα αναζήτησης εικόνων αρχαίων ελληνικών θεάτρων

Θα μπορούσε επίσης να εκπονηθεί ένα σχέδιο εργασίας γύρω από την έννοια του

laquoαγώναraquo [ἀγών] στην κλασική αρχαιότητα που ακροθιγώς τίθεται στις παραπάνω

δραστηριότητες

Πόσες διαφορετικές σημασίες μπορούμε να εντοπίσουμε για τη λέξη ἀγών

Τι εννοούμε όταν λέμε ότι ο αρχαίος ελληνικός ήταν ένας laquoαγωνιστικόςraquo

πολιτισμός

Για τον σκοπό αυτό θα μπορούσε να αξιοποιηθεί πέρα από τις εικονογραφικές

βάσεις τα ψηφιακά λεξικά και τα σώματα κειμένων που ήδη αναφέρθηκαν και η

Ανθολογία επιγραφών (8ος αι πΧ - 6ος αι μΧ)





Εικόνα 8 Η αρχική οθόνη της ανθολογίας επιγραφών με όψεις του δημόσιου και ιδιωτικού

βίου των αρχαίων Ελλήνων

Η ΚΡΙΤΙΚΗ

Τα ψηφιακά μέσα αξιοποιούνται ελάχιστα (και μάλλον ευκαιριακά) ως

περιβάλλοντα πρακτικής γραμματισμούς ndash η έμφαση δίνεται στη λειτουργική

αξιοποίηση των ανοιχτών περιβαλλόντων ενώ λείπει και η κριτική διάσταση

στην αντιμετώπισή τους καθώς στόχος είναι περισσότερη η εκμάθησή τους

Η περιήγηση στη ανοιχτά ψηφιακά περιβάλλοντα μπορεί αρχικά να

δυσκολέψει τους μαθητές και να χρειαστεί να διατεθεί επιπλέον χρόνος για

την εξοικείωση με το περιβάλλον





Λόγω της φύσης του κειμένου (συλλογή προτεινόμενων δραστηριοτήτων) δεν

δίνονται με λεπτομέρεια τα διδακτικά συμβάντα πχ πώς χωρίζονται κάθε

φορά οι ομάδες ποιος ο ρόλος του κάθε μέλους της ομάδας τι είδους

σημειώσεις και πώς κρατάνε κάθε φορά οι μαθητέςτριες πώς γίνεται η

παρουσίαση στην ολομέλεια κλπ

Θ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Γιάννου Τ 2014 laquoΟι ΤΠΕ στο μάθημα των Αρχαίων Ελληνικώνraquo στο

Κουτσογιάννης κά Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση εκπαιδευτικών

στα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης (ΚΣΕ) Κλάδος ΠΕ02 γ΄ έκδοση

αναθεωρημένη Πάτρα ΙΤΥΕ ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ 114-136

Κουτσογιάννης Δ Ι Χαλισιάνη Μ Παυλίδου 2012 Μελέτη για την αξιοποίηση των

ΤΠΕ στη διδασκαλία της Νεοελληνικής Γλώσσας στη Δευτεροβάθμια

Εκπαίδευση γενικό πλαίσιο και ιδιαιτερότητες Θεσσαλονίκη Κέντρο

Ελληνικής Γλώσσας

Κουτσογιάννης Δ amp Παυλίδου Μ 2012 Μελέτη για το σχεδιασμό και την εφαρμογή

διαθεματικών σεναρίων και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων στη Βθμια

εκπαίδευση Θεσσαλονίκη Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Πόλκας Λ amp Τουλούμης Κ 2011 Μελέτη για τον σχεδιασμό την ανάπτυξη και την

εφαρμογή σεναρίων και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων για τη διδασκαλία της

αρχαίας ελληνικής γλώσσας και γραμματείας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση

Θεσσαλονίκη ΚΕΓ

Φυντίκογλου Β 2006 laquoΗ μετάφραση στη διδασκαλία της Αρχαίας Ελληνικής

Γραμματείαςraquo Θεσσαλονίκη Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας Διαθέσιμο στην

Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα lthttpwwwgreek-

languagegrgreekLangancient_greekeducationtranslationsupport_theorypa

ge_001htmltoc003gt

Csapo E 2010 Actors and Icons of the Ancient Theater United Kingdom Wiley-

Blackwell Publishing

Green R amp E Handley 2003 Εικόνες από το αρχαίο ελληνικό θέατρο Μτφρ Μ

Μέντζιου ndash Πρόλογος ΓΜ Σηφάκης Ηράκλειο Πανεπιστημιακές εκδόσεις

Κρήτης

Taplin O 2007 Pots amp Plays Interactions Between Tragedy and Greek Vase-

painting of the Fourth Century BC Los Angeles Getty Publications





ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ

ΠΡΑΞΗ laquoΔημιουργία πρωτότυπης μεθοδολογίας εκπαιδευτικών σεναρίων βασισμένων σε ΤΠΕ και

δημιουργία εκπαιδευτικών σεναρίων για τα μαθήματα της Ελληνικής Γλώσσας στην Αβάθμια και

Ββάθμια εκπαίδευσηraquo MIS 296579 (κωδ 5175) - ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΠΡΑΞΗ στους άξονες

προτεραιότητας 1-2-3 του Επιχειρησιακού Προγράμματος laquoΕκπαίδευση και Δια Βίου Μάθησηraquo η

οποία συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και εθνικούς

πόρους

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ Ι Ν ΚΑΖΑΖΗΣ

ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ Π322 Δημιουργία πολυμεσικών εφαρμογών για την κατασκευή σεναρίων και

δραστηριοτήτων από τους εκπαιδευτικούς στο μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΑΡΑΔΟΤΕΟΥ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΑ ΓΙΑΝΝΟΥ

ΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

httpwwwgreeklanguagegr

Καραμαούνα 1 ndash Πλατεία Σκρα ΤΚ 55 132 Καλαμαριά Θεσσαλονίκη

Τηλ 2310 459101 Φαξ 2310 459107 e-mail centrekomvosedugr






Τίτλος



Σοφοκλή)






Β΄ Λυκείου


Ιούλιος 2014





Όχι


lthttpwwwgreek-







-






εφαρμόσει

Χώρος









είναι























πίνακα




mdash


mdash























Γ ΕΙΣΑΓΩΓΗ










































































Αφετηρία



κειμένου




ακόλουθος































Αφόρμηση







σήμερα)


Διονύσου

























Α΄ Φάση





















δίνει


















Εικόνα 3







Β΄ Φάση




























Γ΄ Φάση














λεξικό










ομάδας
















θεάτρων
























Η ΚΡΙΤΙΚΗ





































ge_001htmltoc003gt





Κρήτης








Τίτλος



Σοφοκλή)






Β΄ Λυκείου


Ιούλιος 2014





Όχι


lthttpwwwgreek-







-






εφαρμόσει

Χώρος









είναι























πίνακα




mdash


mdash























Γ ΕΙΣΑΓΩΓΗ










































































Αφετηρία



κειμένου




ακόλουθος































Αφόρμηση







σήμερα)


Διονύσου

























Α΄ Φάση





















δίνει


















Εικόνα 3







Β΄ Φάση




























Γ΄ Φάση














λεξικό










ομάδας
















θεάτρων
























Η ΚΡΙΤΙΚΗ





































ge_001htmltoc003gt





Κρήτης








-






εφαρμόσει

Χώρος









είναι























πίνακα




mdash


mdash























Γ ΕΙΣΑΓΩΓΗ










































































Αφετηρία



κειμένου




ακόλουθος































Αφόρμηση







σήμερα)


Διονύσου

























Α΄ Φάση





















δίνει


















Εικόνα 3







Β΄ Φάση




























Γ΄ Φάση














λεξικό










ομάδας
















θεάτρων
























Η ΚΡΙΤΙΚΗ





































ge_001htmltoc003gt





Κρήτης



















πίνακα




mdash


mdash























Γ ΕΙΣΑΓΩΓΗ










































































Αφετηρία



κειμένου




ακόλουθος































Αφόρμηση







σήμερα)


Διονύσου

























Α΄ Φάση





















δίνει


















Εικόνα 3







Β΄ Φάση




























Γ΄ Φάση














λεξικό










ομάδας
















θεάτρων
























Η ΚΡΙΤΙΚΗ





































ge_001htmltoc003gt





Κρήτης





















Γ ΕΙΣΑΓΩΓΗ










































































Αφετηρία



κειμένου




ακόλουθος































Αφόρμηση







σήμερα)


Διονύσου

























Α΄ Φάση





















δίνει


















Εικόνα 3







Β΄ Φάση




























Γ΄ Φάση














λεξικό










ομάδας
















θεάτρων
























Η ΚΡΙΤΙΚΗ





































ge_001htmltoc003gt





Κρήτης


































































Αφετηρία



κειμένου




ακόλουθος































Αφόρμηση







σήμερα)


Διονύσου

























Α΄ Φάση





















δίνει


















Εικόνα 3







Β΄ Φάση




























Γ΄ Φάση














λεξικό










ομάδας
















θεάτρων
























Η ΚΡΙΤΙΚΗ





































ge_001htmltoc003gt





Κρήτης






















Αφόρμηση







σήμερα)


Διονύσου

























Α΄ Φάση





















δίνει


















Εικόνα 3







Β΄ Φάση




























Γ΄ Φάση














λεξικό










ομάδας
















θεάτρων
























Η ΚΡΙΤΙΚΗ





































ge_001htmltoc003gt





Κρήτης

























Α΄ Φάση





















δίνει


















Εικόνα 3







Β΄ Φάση




























Γ΄ Φάση














λεξικό










ομάδας
















θεάτρων
























Η ΚΡΙΤΙΚΗ





































ge_001htmltoc003gt





Κρήτης

















δίνει


















Εικόνα 3







Β΄ Φάση




























Γ΄ Φάση














λεξικό










ομάδας
















θεάτρων
























Η ΚΡΙΤΙΚΗ





































ge_001htmltoc003gt





Κρήτης







Εικόνα 3







Β΄ Φάση




























Γ΄ Φάση














λεξικό










ομάδας
















θεάτρων
























Η ΚΡΙΤΙΚΗ





































ge_001htmltoc003gt





Κρήτης









Β΄ Φάση




























Γ΄ Φάση














λεξικό










ομάδας
















θεάτρων
























Η ΚΡΙΤΙΚΗ





































ge_001htmltoc003gt





Κρήτης

























Γ΄ Φάση














λεξικό










ομάδας
















θεάτρων
























Η ΚΡΙΤΙΚΗ





































ge_001htmltoc003gt





Κρήτης


















θεάτρων
























Η ΚΡΙΤΙΚΗ





































ge_001htmltoc003gt





Κρήτης























Η ΚΡΙΤΙΚΗ





































ge_001htmltoc003gt





Κρήτης
































ge_001htmltoc003gt





Κρήτης



Π3.2.2. Δημιουργία πολυμεσικών εφαρμογών για την...

Documents

Transcript of Π3.2.2. Δημιουργία πολυμεσικών εφαρμογών για την...