27 ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΚΘΕΣΗΣ - Αντίγραφο

27 ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΚΘΕΣΗΣ - ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

Υπόδειγμα 1 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Τέχνη

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ......................................................ΤΑΞΗ........ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ...................Α) Να γραφεί η περίληψη του ανωτέρω κειμένου (90 λέξεις)

Β) ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1) Να γράψετε ένα συνώνυμο και ένα αντώνυμο για κάθε λέξη:

Λέξη Συνώνυμο Αντώνυμο

κοινός νωχελικός 2) Να βρείτε τη δομή της τέταρτης παραγράφου και να επισημάνετε τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται

3) Να σχολιάσετε τη φράση: Ο άνθρωπος γεννήθηκε αγνός, αλλά τον διέφθειρε ο πολιτισμός

Α=5 βαθμοί Β1=1,5 Β2=1,5 Β3=2 Γ=10

Γ) Παραγωγή λόγουΓράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να επισημάνετε τις επιδράσεις που ενδεχομένως ασκεί η τέχνη στη ζωή μας.(Πρόλογος=σε 1 παράγραφο, Κύριο θέμα=σε ...... παραγραφο(υς), Επίλογος=σε 1 παράγραφο (Σύνολο λέξεων ..............) Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

Υπόδειγμα 2 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Επιστήμη

Επιστήμη και ζωή παραπορεύονται. Η ζωή με τους αγώνες και τις αγωνίες της, με τους θεωρητικούς της προβληματισμούς και τους ηθικούς της ακροβατισμούς, με τις πρακτικές ανάγκες και τις πνευματικές της αναζητήσεις, με τους οραματισμούς και τους πειραματισμούς της, με τις καθημερινές της στιγμές και τις ηρωικές της εξάρσεις αναγκάζεται εκ των πραγμάτων να καταφύγει στην επιστήμη, να ζητήσει την αρωγή και τη συνδρομή της, για να αποφύγει επικίνδυνες κακοτοπιές και να επιλύσει παντοειδή πρακτικά και θεωρητικά προβλήματα. Η επιστήμη, επομένως, έχει αποδειχθεί διαχρονικά πρόθυμη και υπάκουη θεραπαινίδα του ανθρώπου, τον βοήθησε να απομακρυνθεί από την πρωτόγονη ζωή και την ενστικτώδη βαθμίδα της και να οδηγηθεί στο επίζηλο σημείο του σημερινού του πολιτισμού. Η επιστήμη όμως είναι μέσο, δεν είναι αυτοσκοπός και η συνετή ή ασύνετη χρήση του, η «λελογισμένη» χρήση ή η αλόγιστη κατάχρηση του ευθύνεται για τις θετικές συνέπειες ή τις αρνητικές επιπτώσεις πάνω στη ζωή του ανθρώπου. Μετά τη βόμβα της Χιροσίμας και τις δίκες της Νυρεμβέργης, αυτοί οι προβληματισμοί οξύνθηκαν, οι γνώμες διχάστηκαν, οι πολέμιοι της επιστήμης ως αυτοσκοπού και οι φανατικοί αρνητές της ως μέσου διασταύρωσαν τα ξίφη τους και ο απόηχος αυτής της αντιπαράθεσης δεν έχει σιγήσει μέχρι τις μέρες μας. Οι υποστηρικτές της άποψης «η αλήθεια για την αλήθεια», «η επιστήμη για την επιστήμη», θέλουν μια επιστήμη αυτοσκοπό, ουδέτερη, απαλλαγμένη από ιδεολογικές, πολιτικές, πρακτικές και γενικότερες βιοποριστικές βάσεις αναφοράς, μια επιστήμη δηλαδή της γυάλας ή του επιστημονικού εργαστηρίου. Σ' έναν κόσμο προβληματισμένο αλλά και προβληματικό, πολυδιασπασμένο και πολυτραυματισμένο από τον πόλεμο, αλλά και ταλαιπωρημένο ή αλλοτριωμένο από την ειρήνη, σ' έναν κόσμο και σ' έναν άνθρωπο δοκιμασμένο από την ανέχεια της πενίας και της αθλιότητας ή πορωμένο από την ατέλεια της αφθονίας και της τελειότητας, η επιστήμη δεν μπορεί να μένει απαθής και ουδέτερη· έχει χρέος να μην κωφεύει ούτε στα μηνύματα ούτε στα αιτήματα των καιρών. Έχει υποχρέωση να πάρει θέση και να βοηθήσει τον άνθρωπο τόσο στα άμεσα και βραχυπρόθεσμα προβλήματα του όσο και στους μακροπρόθεσμους προβληματισμούς και προγραμματισμούς του. Αλλωστε, τα περισσότερα από αυτά τα προβλήματα και από αυτά τα δεινά τα δημιουργεί αυτή η ίδια η επιστήμη ή με την απουσία της ή με την αρνητική παρουσία της, αφού όπως ξέρουμε τόσο η αχρησία ενός καλού μέσου όσο και η κακή χρήση του οδηγούν στο ίδιο αρνητικό αποτέλεσμα. (Απόσπασμα από κείμενο του Γ. ΡΟΖΟΚΟΥ)

Α) Να γραφεί η περίληψη του ανωτέρω κειμένου (90 λέξεις)

Β) ΑΣΚΗΣΕΙΣ1) Να γράψετε ένα συνώνυμο και ένα αντώνυμο για κάθε λέξη:


φανατικός ανάγκη 2) βόμβα, ξίφος: Να γράψετε προτάσεις, μία για κάθε λέξη, με τη μεταφορική τους σημασία

3) Να σχολιάσετε τη φράση:Η επιστήμη είναι μέσο, δεν είναι αυτοσκοπός

Α=5 βαθμοί Β1=1,5 Β2=1,5 Β3=2 Γ=10

Γ) Παραγωγή λόγουΓράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να επισημάνετε τις αρνητικές ή θετικές επιδράσεις που ασκεί η επιστήμη στη ζωή μας.(Πρόλογος=σε 1 παράγραφο, Κύριο θέμα=σε ...... παραγραφο(υς), Επίλογος=σε 1 παράγραφο (Σύνολο λέξεων ..............)Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

Υπόδειγμα 3 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Πρότυπα Επιστροφή στην αρχική

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ......................................................ΤΑΞΗ........ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ................... Ο άνθρωπος είναι μιμητικό ζώο, δεν είναι μόνο ό,τι γεννιέται αλλά και ό,τι γίνεται. Πέρα από τις έμφυτες κληρονομικές καταβολές υπάρχουν και οι εξωγενείς, οι περιβαλλοντικές επιρροές, που καθορίζουν τη στάση και διαμορφώνουν τη συμπεριφορά μας. Έτσι σε όλες τις φάσεις της εξελικτικής μας πορείας η διαγωγή μας θα είναι συνάρτηση της καταγωγής και της αγωγής μας. Αυτή, λοιπόν, η αγωγή δεν ασκείται μόνο άμεσα και συστηματικά μέσα στον οικογενειακό ή το σχολικό χώρο αλλά και έμμεσα μέσα στον ευρύτερο, τον κοινωνικό χώρο. Πάντως όπου και όπως και αν ασκείται η αγωγή για να διαμορφώσει τον χαρακτήρα μας και να επηρεάσει την διαγωγή μας πρέπει να επιστρατεύσει, να υποβάλει, να προβάλει και να επιβάλει στην ψυχή των νέων κυρίως διάφορα πρότυπα. Λέγοντας πρότυπα εννοούμε κάποια ξεχωριστά και χαρισματικά πρόσωπα, κάποια άτομα προικισμένα με φυσικές δεξιότητες ή επίκτητες ικανότητες, που εκπροσωπούν ή εκφράζουν το τέλειο, το ιδανικό για τα ανθρώπινα μέτρα στον αθλητικό, τον καλλιτεχνικό, τον πολιτικό ή τον πνευματικό και τον ηθικό χώρο. Και όπως μια εικόνα αξίζει όσο χίλιες λέξεις, έτσι και ένα πρότυπο, που ενσαρκώνει όχι θεωρητικά και δυνητικά αλλά έμπρακτα και παραστατικά αυτό που θαυμάζουμε και επιδιώκουμε, αξίζει όσο χίλιες συμβουλές. Γι' αυτό και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στην προτυποποίηση ή την ειδωλοποίηση, που συνήθως προβάλλουν και επιβάλλουν για δικούς τους κυρίως "καταναλωτικούς" λόγους τα Μ.Μ.Ε. θα πρέπει τα πρότυπα να μην είναι ούτε φθηνά αντίτυπα ούτε κακέκτυπα των αληθινών προτύπων.Και εδώ προβάλλει βαρύτατη η ευθύνη της πολιτείας και όλων των φορέων της αγωγής, των γονιών και των δασκάλων κυρίως που καλούνται να εμφυσήσουν και να προικοδοτήσουν την παιδική κυρίως, τη νεανική ψυχή με ισχυρά πνευματικά και ηθικά αντισώματα, ώστε αλώβητη να διαπερνά τις συμπληγάδες της αισθητικής ή της ηθικής ασχημοσύνης. Ο νέος καθώς ταυτίζεται με το πρότυπο ή το είδωλο τους αισθάνεται πως υπερνικά την ψυχολογική του ανασφάλεια, την πνευματική του ανεπάρκεια και ζει και δρα φαντασιωτικά, έστω και ανεδαφικά, όπως το πρότυπο ή το είδωλο που θαυμάζει και υπεραγαπά. Επειδή η νεανική ψυχή ποθεί πάντα περισσότερα από όσα έχει, δεν είναι λίγες οι στιγμές, οι περιστάσεις και οι καταστάσεις που ο νέος αποφεύγει μια μίζερη, ρηχή, αφυδατωμένη και πιεστική καθημερινότητα με τα φτερά ενός ειδώλου, ενός ιδανικού προτύπου που αποτελεί γι' αυτόν το εισιτήριο ή το εφαλτήριο για το εύελπι άλμα προς την ονειρική πραγματικότητα. Το ονειρικό, το πρότυπο,το ιδανικό έχει μόνιμα και σταθερά κάθετη προοπτική, ανοδική φορά γι' αυτό κάθε φορά που ο πόθος του χιμαιρικού και η αγωνιστικότητα του εφικτού τείνουν να το πλησιάσουν, να το φτάσουν, να το αγγίξουν, να το κατακτήσουν αυτό ανεβαίνοντας ψηλότερα ξεφεύγει κάθε περίπτυξη: γιατί έχει κατεύθυνση μόνο σταθερή, όχι θέση. (Απόσπασμα από κείμενο του Γ. ΡΟΖΟKOY)



προσοχή μίζερος 2) Να μετατραπεί σε παθητική σύνταξη η παρακάτω φράση: οι περιβαλλοντικές επιρροές διαμορφώνουν τη συμπεριφορά μας

3) Να σχολιάσετε τη φράση:Ο άνθρωπος είναι μιμητικό ζώο


Α=5 βαθμοί Β1=1,5 Β2=1,5 Β3=2 Γ=10

Γ) Παραγωγή λόγουΓράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να επισημάνετε τις αρνητικές ή θετικές επιδράσεις που ασκούν τα πρότυπα στη ζωή των νέων.(Πρόλογος=σε 1 παράγραφο, Κύριο θέμα=σε ...... παραγραφο(υς), Επίλογος=σε 1 παράγραφο (Σύνολο λέξεων ..............)Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

Υπόδειγμα 4 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτά

http://copernikos.tripod.com/index.htm

ΘΕΜΑ: Η Νέα Εποχή της Πληροφορίας

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ......................................................ΤΑΞΗ........ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ................... Στα πλαίσια της σημερινής οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας που συνεχώς μεταβάλλεται με απίστευτους ρυθμούς, ο σύγχρονος άνθρωπος αδυνατεί να συλλάβει το σύνολο των συστατικών στοιχείων που συγκροτούν τη νέα ηλεκτρονική εποχή. Οικονομικά και κοινωνικά στρώματα τα οποία 'πέρασαν με επιτυχία' τις εξετάσεις μιας εποχής που χάνεται, οφείλουν να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα. Η λέξη προσαρμογή είναι η μαγική λέξη της εποχής μας. Η έννοια της πρόσβασης αποκτά πρωτεύουσα σημασία. Ποιοι λοιπόν δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στη νέα ηλεκτρονική πραγματικότητα, προκειμένου να αποκτήσουν την πολυπόθητη πρόσβαση στη νέα εποχή της πληροφορίας; Τα χαμηλά οικονομικά και κοινωνικά στρώματα, τα άτομα με ελλιπείς γνώσεις, δεξιότητες και χαμηλό επίπεδο μόρφωσης, γυναίκες, κάτοικοι αγροτικών περιοχών, άτομα μεγάλης ηλικίας, βρίσκονται στην κόκκινη-επικίνδυνη ζώνη και κινδυνεύουν με 'υποβιβασμό'. Είναι οι κοινωνικές και πληθυσμιακές ομάδες που διαθέτουν όλα τα χαρακτηριστικά προκειμένου να βρεθούν εκτός των τεχνολογικών τειχών της νέας ψηφιακής πραγματικότητας, δηλαδή στους ηττημένους της νέας εποχής. Αυτός είναι ένας σημαντικός λόγος να ενεργοποιηθούν όλες οι ζωντανές κοινωνικές δυνάμεις προκειμένου να ενθαρρυνθούν οι εν δυνάμει αδύναμες ομάδες του πληθυσμού να συμμετάσχουν στο νέο τεχνολογικό γίγνεσθαι. Αυτό, βεβαίως, δεν γίνεται με ευχολόγια και άψυχα κείμενα. Αντιθέτως, απαιτεί από την συντεταγμένη πολιτεία συγκεκριμένες ενέργειες ευαισθητοποίησης, ενημέρωσης, ενθάρρυνσης και υποστήριξης των ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων.

(Απόσπασμα από κείμενο του Παναγιώτη Αναστασιάδη) Α) Να γραφεί η περίληψη του ανωτέρω κειμένου (80 λέξεις)




σύγχρονος ελλιπής 2) Να καταχωρίσετε τη σημασία των παρακάτω λέξεων ή φράσεων:

πρόσβαση=

κοινωνικά στρώματα=

3) Να σχολιάσετε τη φράση:Τα χαμηλά οικονομικά και κοινωνικά στρώματα βρίσκονται στην κόκκινη-επικίνδυνη ζώνη και κινδυνεύουν με "υποβιβασμό"

Α=5 βαθμοί Β1=1,5 Β2=1,5 Β3=2 Γ=10

Γ) Παραγωγή λόγουΓράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, στο οποίο θα εξηγείτε τους λόγους για τους οποίους πρέπει όλοι οι νέοι σήμερα να κατέχουν γνώσεις πληροφορικής.(Πρόλογος=σε 1 παράγραφο, Κύριο θέμα=σε ...... παραγραφο(υς), Επίλογος=σε 1 παράγραφο (Σύνολο λέξεων ..............)Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

Υπόδειγμα 5 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Γλώσσα

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ......................................................ΤΑΞΗ........ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ................... Οι λέξεις κάθε φορά πέρα από το απλό νόημά τους επιφορτίζονται με τις συνθήκες, το περιβάλλον και τα πρόσωπα προς τα οποία εκφέρονται, μα πιο πολύ διαφοροποιούνται ανάλογα με τη δική μας εσωτερική διάθεση. Ο τρόπος που εκφέρουμε τα όποια λόγια μας παίζει καθοριστικό ρόλο για την πρόσληψή τους. Η μεγαλύτερη αλήθεια, αν λεχθεί με υποκρισία ή ειρωνεία, μπορεί να απωθήσει, και το μεγαλύτερο ψέμα, αν λεχθεί έξυπνα και μειλίχια, μπορεί να γίνει πιστευτό. Αυτό μας ωθεί σε μία αναγκαιότητα, να διακρίνουμε πίσω από τα λόγια τις διαθέσεις και επιπλέον φέρνει στο προσκήνιο ένα άλλο θέμα, αυτό της ειλικρίνειας. Ειλικρίνεια είναι η ταύτιση λόγων και διαθέσεων, λόγων και εσωτερικής κατάστασης, είναι η απαλλαγή από προσωπεία, η ανυπόκριτη αγάπη και ο αυθορμητισμός των συναισθημάτων. Αν όλα αυτά είναι ειλικρίνεια, τότε μάλλον '' πας άνθρωπος ψεύστης ''. Η γλώσσα αναδεικνύεται πλέον όχι μόνο σε απλό μέσο επικοινωνίας αλλά και σε μέσο κατάδειξης ήθους και ποιότητας. Η γλώσσα, όπως και κάθε άλλο χάρισμα, πανανθρώπινο ή ατομικό, εναπόκειται στην ελευθερία μας. Με τη γλώσσα μπορούμε να επαινέσουμε ή να επιπλήξουμε, να τιμήσουμε ή να υβρίσουμε, να διδάξουμε ή να τρομοκρατήσουμε, να εκβιάσουμε ή να ζητήσουμε, να απαιτήσουμε ή να παρακαλέσουμε. Με τη γλώσσα συκοφαντούμε και με τη γλώσσα εγκωμιάζουμε, με τη γλώσσα καβγαδίζουμε και με τη γλώσσα κουβεντιάζουμε. Οι επιλογές μας θα καθορίσουν τη σχέση μας με το πρόσωπο που θα είναι κάθε φορά ο αποδέκτης των λόγων μας. Η γλώσσα γίνεται πλέον ρυθμιστής των σχέσεων και εργαλείο επικίνδυνο στα χέρια μας. Ίσως μάλιστα και όπλο, αν στον καθημερινό αγώνα ξεπέσει σε μέσο αυτοάμυνας ή επίθεσης, επιβολής των απόψεών μας και καταδυνάστευσης των άλλων. Η γλώσσα είναι δύναμη και πολλές φορές μεγάλη. Μια δύναμη που καλούμαστε να την κάνουμε ειρηνοποιό. Οι πολεμοχαρείς διαθέσεις μας εκδηλώνονται αρχικά στον τρόπο που συνδιαλεγόμαστε.

(Απόσπασμα από κείμενο της Ευαγγελίας Βελλή)



υποκρισία απωθώ 2) Να γράψετε 3 ομόρριζα για κάθε λέξη

πιστευτό

επικοινωνία Α) Να γραφεί η περίληψη του ανωτέρω κειμένου (80 λέξεις)

3) Να σχολιάσετε τη φράση: Η γλώσσα εναπόκειται στην ελευθερία μας

Α=5 βαθμοί Β1=1,5 Β2=1,5 Β3=2 Γ=10

Γ) Παραγωγή λόγουΓράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να επισημάνετε τις αρνητικές ή θετικές επιδράσεις που ασκεί η γλώσσα στις ανθρώπινες σχέσεις.(Πρόλογος=σε 1 παράγραφο, Κύριο θέμα=σε ...... παραγραφο(υς), Επίλογος=σε 1 παράγραφο (Σύνολο λέξεων ..............)Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

Υπόδειγμα 6 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Η κρίση τής σημερινής οικογένειας

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ......................................................ΤΑΞΗ........ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ................... Μέσα στήν κοινωνία μας, υπάρχουν ομάδες που σκέφτονται καί ενεργούν μέ διαφορετικές αντιλήψεις απέναντι στό θέμα οικογένεια. Πώς νά μή συγκρουστούν τά μέλη τής οικογένειας, όταν τό καθένα ενεργεί μέ βάση διαμετρικά αντίθετες κατευθυντήριες γραμμές; Η σύγχυση που έχει ο σημερινός άνθρωπος σχετικά μέ τό παραδοσιακό καί τό μοντέρνο στοιχείο, η ανεργία, το οικονομικό χάος, τό σφυροκόπημα τών ξένων προτύπων συγκλονίζουν τά θεμέλια τής ελληνικής οικογένειας. Ο υλικός ευδαιμονισμός ως πρότυπο ζωής, η <<κομπίνα>> λέξη τής μόδας καί πρότυπο ζωής, η βιντεοκασέτα στό σπίτι καί η ταυτόχρονη απόλαυση ό,τι βλέπουμε μέχρι αηδίας τό κάνουμε στή συνέχεια πράξη, δημιουργούν ρωγμές στή σύγχρονη μορφή τής οικογένειας, υπάρχει αδιέξοδο καί λύση είναι τό διαζύγιο. Τά αλληλοσυγκρουόμενα πρότυπα ζωής δημιουργούν συγκρούσεις καί μέσα στά ίδια τά άτομα. Η καταναλωτική μανία, ο κορεσμός, η απληστία δημιουργούν τίς οικογενειακές ρωγμές. Οι αντιφατικές αντιλήψεις που συνυπάρχουν στό άμεσο περιβάλλον επιδεινώνουν τό πρόβλημα. Οι εσωτερικές αντιφάσεις καί συγκρούσεις αναπόφευκτα διοχετεύονται στή συναλλαγή μας μέ τούς άλλους καί δημιουργούν εμπλοκές στήν επικοινωνία. Οι ανθρώπινες σχέσεις έχουν σκληρύνει. Η οικογένεια δέν δικαιούται νά διαπαιδαγωγήσει τά παιδιά της, όπως αυτή θέλει ή πιστεύει. Γίνονται έρμαια στίς αντιφατικές αντιλήψεις τής εποχής μας. Η κοινωνική αυτή ρύπανση εισδύει ανησυχητικά καί στά σπίτια μας. Τό μόνο καταφύγιο που μάς μένει είναι οι στενές διαπροσωπικές σχέσεις μέσα στήν οικογένεια. Εκτός τής οικογένειας είναι δύσκολο, γιατί κυβερνά τό συμφέρον. Ο καθένας πλησιάζει τόν άλλον μέχρι που μπορεί νά εξυπηρετηθεί, μετά χάνεται. Η επικοινωνία μέ τούς άλλους γίνεται μέ δώρα. Η ψυχική επικοινωνία έχει ολοσχερώς εκλείψει. (Απόσπασμα από κείμενο του Δημ. Τσέρτου)





απόλαυση ρύπανση 2) Να βρείτε τη δομή της τέταρτης παραγράφου και να επισημάνετε τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται.

3) Να σχολιάσετε τη φράση:Ο καθένας πλησιάζει τόν άλλον μέχρι που μπορεί νά εξυπηρετηθεί, μετά χάνεται.

Α=5 βαθμοί Β1=1,5 Β2=1,5 Β3=2 Γ=10

Γ) Παραγωγή λόγουΗ οικογένεια ομολογουμένως διέρχεται μεγάλη κρίση στην εποχή μας. Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να προτείνετε τρόπους που, κατά τη γνώμη σας, θα συμβάλουν ενδεχομένως στη λύση του ανωτέρω προβλήματος.(Πρόλογος=σε 1 παράγραφο, Κύριο θέμα=σε ...... παραγραφο(υς), Επίλογος=σε 1 παράγραφο (Σύνολο λέξεων ..............)Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ......................................................ΤΑΞΗ........ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ...................

Τα αποσπάσματα ελήφθησαν από τα παρακάτω κείμενα, που δημοσιεύονται στα ηλεκτρονικά περιοδικά Πρόσβαση και ΑλέκτωρΕπιστήμη και Ηθική - Του Γ. ΡΟΖΟΚΟΥ Φιλολόγου Καθηγητή θεολογίας στο Αρσάκειο Ψυχικού Καθ. Σχ. Αξ. Ελλην. ΑστυνομίαςΕιρήνη και Τέχνη - Του Γ. ΡΟΖΟΚΟΥ Φιλολόγου Καθηγητή στο Αρσάκειο Ψυχικού Καθ. Σχ. Αξ. Ελλην. Αστυνομίας Πρότυπα και νέοι - Του Γ. ΡΟΖΟKO Y Φιλολόγου - Καθηγητή Θεολογίας στο Αρσάκειο Ψυχικού Καθ. Σχ. Αξ. Ελλην. Αστυνομίας Η Νέα Εποχή της Πληροφορίας - Δρ. Παναγιώτη Αναστασιάδη Επισκέπτη Καθηγητή του Τμήματος Πληροφορικής Πανεπιστημίου Κύπρου Γλώσσα: Όπλο ή συνθήκη ειρήνης; - Ευαγγελίας ΒελλήΗ κρίση τής σημερινής ελληνικής οικογένειας - Δημ. Τσέρτου, διδάκτορς Παν/μίου Αθηνών καί Ρώμης καθηγητού τής Σχολής Ικάρων. Η ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ- του Γεωργίου Ροζόκου (Πρόσβαση - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 1998)Μέσα Μαζικής Επικινδυνότητας-του Αρσένιου Διαμαντίδη (τεύχος 21 Αλέκτωρ ) Δημοκρατία και Παιδεία - Του Γ. ΡΟΖΟΚΟΥ Φιλολόγου Καθηγητού (Πρόσβαση)

Μπορείτε να αλλάξετε κατά το δοκούν τις ασκήσεις ή τα θέματα των εκθέσεων

Υπόδειγμα 7- Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Δημοκρατία και Παιδεία

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ......................................................ΤΑΞΗ........ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ................... Παιδεία και ζωή παραπορεύονται. Η ζωή στην ενστικτώδη της μορφή, στο απλοϊκό της φανέρωμα χρειάζεται τη συμβολή και τη συνδρομή της παιδείας, της μόρφωσης για να αναβαθμιστεί πνευματικά και ηθικά και να εξελιχθεί πολιτιστικά. Παιδεία, έχουν πει, είναι ό,τι απομένει όταν ξεχάσουμε όλα όσα μάθαμε. Είναι ο γόνιμος και νοσταλγικός απόηχος από την ηχητική πανδαισία μιας πολύχρονης και πολυεπίπεδης παιδευτικής διαδικασίας, είναι το λίγο άρωμα που πάντοτε μένει στο χέρι αυτού που ευτύχησε να κρατήσει και να προσφέρει ένα πνευματικό τριαντάφυλλο. Δημοκρατία είναι το σύστημα της διακυβέρνησης όπου ολόκληρος ο λαός με τρόπο όσο γίνεται πιό ελεύθερο, πιό άμεσο και ευθύ, κυβερνά τον εαυτό του. Τούτο σημαίνει πως η έννοια της δημοκρατίας είναι έννοια όχι στατική και παθητική, αλλά ενεργητική και δυναμική, είναι μια κατάκτηση ασυνεχής που τροφοδοτείται, συμπληρώνεται και αρτιώνεται από την πνευματική του ατόμου προικοδοσία και εμπνέεται, σταθερά από το ιδανικό της ανθρώπινης ελευθερίας. Δημοκρατία επομένως και παιδεία είναι όροι συσχετικοί, ο ένας ενέχει και προϋποθέτει τον άλλο και η απρόσκοπτη λειτουργία τους δέ νοείται χωρίς την αμφίδρομη σχέση τους και τη δημιουργική και αρμονική αλληλεξάρτηση τους. 0 πεπαιδευμένος, ο άρτια μορφωμένος, ο πνευματικά καλλιεργημένος και ηθικά διαμορφωμένος πολίτης έχει την ικανότητα να κρίνει, να συγκρίνει να ιεραρχεί με ευθυκρισία, νηφαλιότητα και αντικειμενικότητα δεν χειραγωγείται από τη δημαγωγική συνθηματολογία, δεν ποδηγετείται από τον λαϊκισμό, κωφεύει στο μαυλιστικό τραγούδι των πολιτικών σειρήνων της υποσχεσιολογίας,του άκρατου φανατισμού, του στενόψυχου μικροκομματισμού. Το δέλεαρ (τό δόλωμα) της ευνοιοκρατίας (τού φαβοριτισμού) της οικογενειοκρατίας (νεποτισμού), των πελατειακών σχέσεων, των διαπλεκόμενων συμφερόντων τον αφήνουν αδιάφορο, αφού αυτός δεν στοχεύει και δεν επενδύει σε κατακτήσεις ποσοτικές της ζωής αλλά στις ποιοτικές της διεκδικήσεις και αναβαθμίσεις, όχι στην αύξηση του κατά κεφαλήν εισοδήματος, αλλά στο εισόδημα της κεφαλής και στη βελτίωση και αναβάθμιση του αποθέματος της ψυχής. Ένα τέτοιο αδούλωτο και ανεξάρτητο πνεύμα δεν ανέχεται τις ποικιλώνυμες νοθεύσεις και τις παντοειδείς παραχαράξεις που επιχειρούν στο δημοκρατικό πολίτευμα οι διάφοροι αυταρχικοί δυνάστες ή οι περιστασιακοί επιβήτορες της εξουσίας· η πνευματική ελευθεροσύνη των μορφωμένων πολιτών, αποκρούει κάθε απόπειρα πολιτικού ακροβατισμού, τυχοδιωκτισμού (αρριβισμού) και εξαλλοσύνης και υπακούει μόνο στη σώφρονα συνθηματολογία και στην τεκμηριωμένη επιχειρηματολογία. (Απόσπασμα από κείμενο του Γ. ΡΟΖΟΚΟΥ)


http://www.i-m-attikis.gr/html/gr/prosvasis/prosvasi.html

http://www.alektor.gr/previousVol.html


http://www.i-m-attikis.gr/html/gr/prosvasis/20/06.htm

http://www.alektor.gr/issue28/issue28_16.html

http://www.alektor.gr/issue27/issue27_14.html

http://www.i-m-attikis.gr/html/gr/prosvasis/64/5.html



http://www.alektor.gr/previousVol.html





μόρφωση νηφαλιότητα 2) Να βρείτε τη δομή της πρώτης παραγράφου και να επισημάνετε τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται.

3) Να σχολιάσετε τη φράση:η έννοια της δημοκρατίας είναι έννοια όχι στατική και παθητική, αλλά ενεργητική και δυναμική

Α=5 βαθμοί Β1=1,5 Β2=1,5 Β3=2 Γ=10

Γ) Παραγωγή λόγουΥποθέστε ότι είστε σύμβουλοι του Υπουργείου Παιδείας. Ποια μέτρα θα προτείνατε να ληφθούν από τον Υπουργό, για να παρέχεται όσο το δυνατόν καλύτερη παιδεία στα σχολεία; (Πρόλογος=σε 1 παράγραφο, Κύριο θέμα=σε ...... παραγραφο(υς), Επίλογος=σε 1 παράγραφο (Σύνολο λέξεων ..............)Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

Υπόδειγμα 8- Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Μ.Μ.Ε.

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ......................................................ΤΑΞΗ........ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ................... Η δεκαετία του 1990, μετά δηλαδή την ανάπτυξη της τηλεόρασης, λόγω της ελεύθερης χρήσης της, έφερε τεράστιες αλλαγές στην επικοινωνία αλλά κυρίως στην κοινωνία. Τα δελτία ειδήσεων στη μάχη της ακροαματικότητας έχουν γίνει πλέον εκπομπές σώου εισβάλλοντας συνεχώς και στα πιο προσωπικά στοιχεία της ζωής των πολιτών. Οι παρουσιαστές εξασκούν πλέον και το ρόλο του εισαγγελέα στις διάφορες υποθέσεις καταδικάζοντας ή αθωώνοντας τους υπόπτους πριν τις δικαστικές αποφάσεις. Οι εκπομπές λόγου, πολλές από τις οποίες στημένες και ακριβοπληρωμένες από τους παρουσιαζόμενους- κυρίως σε περίοδο εκλογών - δημιουργούν πρότυπα, πολλές φορές καταστρεπτικά για τη νεολαία. Τα reality show έχει αποδειχθεί ότι είναι υπεύθυνα για πολλές αυτοκτονίες ανθρώπων που έχουν περάσει από αυτά. Έχουμε δηλαδή μεταβάλει την τηλεόραση από μέσο ενημέρωσης σε μέσο ευχαρίστησης με βάση τον πόνο του συνανθρώπου μας. Ίσως αυτό να ήταν και "αναγκαίο". Ο Διονύσης Σαββόπουλος κάποτε όταν ρωτήθηκε αν ανησυχεί για την κοινωνική εξαθλίωση των συγκεκριμένων εκπομπών απάντησε ότι αφού οι μεγαλουπόλεις έχουν χάσει το χαρακτήρα της πλατείας του χωριού που μαζεύονταν οι "κατίνες" της γειτονιάς, έπρεπε να βρεθεί ένα υποκατάστατο, και αυτό είναι τα reality show. Είναι συχνό φαινόμενο πλέον στην Ελληνική κοινωνία η οικογένεια να έχει δύο και τρεις τηλεοράσεις στο σπίτι για να μπορεί να απολαύσει το κάθε μέλος τη δική του σαπουνόπερα Ελληνική ή Μεξικάνικη, φυσικά μεταγλωττισμένη. Έτσι, παρατηρείται ένα μείζον κοινωνικό πρόβλημα, αυτό της μη επικοινωνίας της οικογένειας, αφού ο καθένας έχει συνδεθεί περισσότερο με το ηλεκτρονικό κουτί παρά με τα μέλη της οικογένειας του. Ταυτόχρονα, ο τρόπος ζωής των ηρώων αυτών των τηλεοπτικών σειρών με το εύκολο χρήμα, τις μίζες, τις απάτες, τις ίντριγκες, τους έρωτες, τις εξωσυζυγικές σχέσεις, τα πανάκριβα σπίτια και αμάξια δημιουργούν νέα ήθη, σίγουρα όχι χρηστά. Το κουτσομπολιό, τα ροζ σκάνδαλα, τα νυχτοπερπατήματα πολιτικών, τραγουδιστών και ηθοποιών ήταν ίσως η αφορμή για τη δημιουργία αυτής της τηλεοπτικής "ζούγκλας", αλλά και της δημιουργίας κουτσομπολίστικων περιοδικών. Οι παπαράτσι παραβιάζουν πλέον τη προσωπική ζωή από τη μια, αλλά και δημιουργούν ψεύτικες ιστορίες από την άλλη, καλλιεργώντας την περιέργεια των αναγνωστών τους, κυρίως γυναικών, και συνάμα αυξάνοντας τα κέρδη τους. (Απόσπασμα από κείμενο του Αρσένιου Διαμαντίδη)

Β) ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1) Να γράψετε ένα συνώνυμο και ένα αντώνυμο για κάθε λέξη:


αλλαγή ευχαρίστηση


2) Να γράψετε 3 ομόρριζα για κάθε λέξη

χρήση

εκπομπή 3) Να σχολιάσετε τη φράση: Οι εκπομπές δημιουργούν πρότυπα, πολλές φορές καταστρεπτικά για τη νεολαία

Α=5 βαθμοί Β1=1,5 Β2=1,5 Β3=2 Γ=10

Γ) Παραγωγή λόγου Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να επισημάνετε τις αρνητικές ή θετικές επιδράσεις που ασκούν τα μέσα μαζικής επικοινωνίας σε αναγνώστες, θεατές ή ακροατές. (Πρόλογος=σε 1 παράγραφο, Κύριο θέμα=σε ...... παραγραφο(υς), Επίλογος=σε 1 παράγραφο (Σύνολο λέξεων ..............)Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

Υπόδειγμα 9- Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Πλούτος

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ......................................................ΤΑΞΗ........ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ................... Έχουν πει πώς όποιος διακατέχεται από το πάθος της φιλαργυρίας δεν αφήνει μέσα του περιθώρια για άλλα πάθη. Η αλήθεια είναι πώς η αλόγιστη υποχώρηση σ΄ένα πάθος, μας καθιστά ευπειθείς και ευάλωτους (υποχείριους) σε όλα σχεδόν τα πάθη. Όπως το προσβεβλημένο από μια αρρώστια σώμα δύσκολα αντιστέκεται στις επιθέσεις άλλων ασθενειών, έτσι και η ηθική νοσούσα ψυχή, αποκαμωμένη και αποδυναμωμένη όπως είναι, αδυνατεί να προτάξει ή να ανατινάξει μια αποτελεσματική άμυνα στις ποικιλότροπες και ποικιλόμορφες επιθέσεις της κακοήθους ανηθικότητας και της ευήθους αηθικότητας. Ο πλούτος, βέβαια, ο σύμμετρος με τα μέτρα της μετριοφροσύνης και της μετριοπάθειάς μας, που αντιμετωπίζεται ως χρήμα, ως δαπάνημα, και όχι ως κτήμα, ως απόκτημα, ως μέσον και όχι ως αυτοσκοπός, ως δούλος και όχι ως αφέντης δεν είναι κακός. Όταν όμως αποτιμάται και χρησιμοποιείται ως αυτοσκοπός που στοχεύει στον αυτοευτελισμό μας, στην εσωτερική μας άλωση, αλλοίωση και αλλοτρίωση, και όταν επιχειρεί να παραδώσει την ψυχή μας σιδηροδέσμια (αλυσοδεμένη) στον Μεφιστοφελή του επιδερμικού ευδαιμονισμού, του πνευματικού ξεπεσμού και του ηθικού διασυρμού, είναι σίγουρα κακός. Και επειδή <<ενός κακού δοθέντος μυρία έπονται>>, έχουμε χρέος, για να αποτρέψουμε τις ψυχικές μας παραμορφώσεις, να κλείσουμε τις διόδους στις οβιδιακές μεταμορφώσεις του κακού, να ασφαλίσουμε την κερκόπορτα της ψυχής μας, να ισχυροποιήσουμε τα ηθικά μας χρωματοσώματα και έτσι η ψυχή μας, πολύχρωμη και πολυδύναμη, θα δίνει αξιόμαχα τις ποικιλώνυμες μάχες της - θα βάλλεται, θα προσβάλλεται και θα διαβάλλεται, αλλά στο τέλος θα επιβάλλεται. (Απόσπασμα από κείμενο του Γ. ΡΟΖΟΚΟΥ)

Β) ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1) Να γράψετε ένα συνώνυμο και ένα αντώνυμο για κάθε λέξη:


φιλαργυρία ευπειθής 2) Να μετατραπεί σε παθητική σύνταξη η παρακάτω φράση: η ψυχή μας θα δίνει αξιόμαχα τις ποικιλώνυμες μάχες της


3) Να σχολιάσετε τη φράση:έχουμε χρέος να ισχυροποιήσουμε τα ηθικά μας χρωματοσώματα

Α=5 βαθμοί Β1=1,5 Β2=1,5 Β3=2 Γ=10

Γ) Παραγωγή λόγουΓράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να επισημάνετε τις αρνητικές ή θετικές επιδράσεις που ασκεί ο πλούτος στη ζωή των ανθρώπων(Πρόλογος=σε 1 παράγραφο, Κύριο θέμα=σε ...... παραγραφο(υς), Επίλογος=σε 1 παράγραφο (Σύνολο λέξεων ..............)Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟ Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα δεν χαρακτηρίζεται για την ικανότητά του να ανταποκρίνεται σταθερά, με τρόπο πειστικό και αποτελεσματικό, στις συνθήκες που διαμορφώνει κάθε φορά το κοινωνικό γίγνεσθαι. Η αλλαγή της σύνθεσης του μαθητικού πληθυσμού, ως αποτέλεσμα της ταχείας εισροής ξένων μεταναστών, δοκίμασε τις αντοχές του ελληνικού σχολείου και επανέφερε με δραματικό τρόπο το ζήτημα της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Ενθυμούμεθα τα πρώτα χρόνια της έλευσης των οικονομικών μεταναστών στον τόπο μας, όταν έρχονταν οι μαμάδες, δυο - δυο, τρεις - τρεις, να γράψουν τα παιδιά τους στο σχολείο κρατώντας τα σφιχτά απ’ το χέρι. Γυναίκες κουρασμένες, φοβισμένες, ανήσυχες. Παιδιά με μάτια ορθάνοιχτα, με φανερά τα σημάδια της ανέχειας και της ταλαιπωρίας. Έραβαν τις λέξεις, αγγλικές, ελληνικές, να συνεννοηθούν, να δείξουν τα λιγοστά χαρτιά τους, να γράψουν τα παιδιά τους στο σχολείο. Οι δάσκαλοι, αμήχανοι, ανέτοιμοι, αφημένοι στη σύγχυση των προκαταλήψεων, έψαχναν κι αυτοί να βρουν γλώσσα επικοινωνίας. Όταν πια ξεκινούσαν τα μαθήματα, οι τάξεις παρουσίαζαν μία εικόνα μεγάλης ανομοιογένειας. Γρήγορα οι αλλοδαποί μαθητές μας κατέλαβαν τα πίσω θρανία της τάξης. Η σχολική πραγματικότητα, όπως είχε πλέον διαμορφωθεί, ανησύχησε βαθιά - όχι πάντα αδικαιολόγητα - τους γονείς των Ελλήνων μαθητών μας, που έβλεπαν το σχολείο να υποβαθμίζεται. Πολλοί πήραν τα παιδιά τους από το σχολείο αναζητώντας ένα άλλο σχολικό περιβάλλον, απαλλαγμένο από την παρουσία των αλλοδαπών μαθητών. Όσοι είχαν την οικονομική δυνατότητα, στράφηκαν στην ιδιωτική εκπαίδευση και η στροφή αυτή πήρε γρήγορα μεγάλες διαστάσεις. Με λύπη διαπιστώσαμε πως το σχολείο μας έχει χάσει ένα αξιόλογο μέρος του μαθητικού του δυναμικού και οδηγείτο σε ακόμη μεγαλύτερη υποβάθμιση. Κάθε δάσκαλος είχε πλέον δύο δρόμους για να διαλέξει: είτε να ενστερνιστεί τις ξενόφοβες αντιλήψεις που πρόβαλλαν σταθερά

εκείνη την εποχή ορισμένα Μ.Μ.Ε. είτε να δώσει τον αγώνα προκειμένου να στηρίξει μαθησιακά και συναισθηματικά τα παιδιά της τάξης του. Όσοι, εν επί γνώσει ή ανεπίγνωστα, ακολούθησαν τον πρώτο δρόμο, γρήγορα έθεσαν τους αλλοδαπούς μαθητές στο περιθώριο της τάξης. Αποθαρρυμένα τα παιδιά από την κακή τους επίδοση στα μαθήματα και τη μικρή τους αποδοχή στην τάξη, εμφάνισαν χαμηλό αυτοσυναίσθημα, ανασφάλεια και εσωστρέφεια. Η δυσκολία τους να προσαρμοστούν στο κοινωνικό και σχολικό περιβάλλον, τα έκανε να συμπεριφέρονται επιθετικά και να προτιμούν τη συσπείρωσή τους σε ομάδες ανάλογα με τη χώρα προέλευσης. Σε κάθε περίπτωση, η απόσταση που τα χώριζε από το δάσκαλο και τους συμμαθητές του ολοένα μεγάλωνε. Υπήρχαν όμως και οι άλλοι, οι δάσκαλοι εκείνοι που τη σκέψη και την πράξη τους καθόριζε το πνεύμα της αποδοχής και του σεβασμού στο ανθρώπινο πρόσωπο. Καθησύχασαν όσους γονείς ανησυχούσαν, δοκίμασαν ομαδοσυνεργατικές μεθόδους διδασκαλίας, ευνόησαν τη συμμετοχή των αλλοδαπών μαθητών στις δραστηριότητες της τάξης, νοιάστηκαν για την κάλυψη των συναισθηματικών, συχνά και των υλικών τους αναγκών. Μέσα σε δύσκολες συνθήκες, έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό ώστε να συγκλίνουν οι προσδοκίες και οι διαθέσεις των μελών της τάξης. Δεν δίστασαν, όποτε οι συνθήκες το απαιτούσαν, να υπερβούν το ρόλο τους, όπως αυτός είναι παραδοσιακά γνωστός και προδιαγεγραμμένος. Οι σχέσεις που παρουσίαζαν τα μικρότερα προβλήματα ήταν εκείνες μεταξύ των μαθητών. Θαυμάσιες φιλίες γεννήθηκαν στα προαύλια των σχολείων ανάμεσα σε Έλληνες και αλλοδαπούς μαθητές, ιδίως όταν απουσίαζαν άστοχες ή επικίνδυνες παρεμβάσεις γονέων και εκπαιδευτικών (Απόσπασμα από κείμενο του Γρηγορίου Ιωάννου ) Περιοδικό Το Εκκλησάκι του Αγίου Ανδρέα, Δεκέμβριος 2004

Α) Να γραφεί η περίληψη του ανωτέρω κειμένου (90 λέξεις) (Βαθμοί 5)

Β) ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1) Να γράψετε ένα συνώνυμο και ένα αντώνυμο για κάθε λέξη: (Βαθμοί 1,5)

πειστικός, αλλαγή

2) Να μετατραπεί σε παθητική σύνταξη η παρακάτω φράση: (Βαθμοί 1,5)

οι αλλοδαποί μαθητές κατέλαβαν τα πίσω θρανία της τάξης

3) Να σχολιάσετε τη φράση: (Βαθμοί 2) Η σχολική πραγματικότητα, όπως είχε πλέον διαμορφωθεί, ανησύχησε βαθιά - όχι πάντα αδικαιολόγητα - τους γονείς των Ελλήνων μαθητών μας, που έβλεπαν το σχολείο να υποβαθμίζεται.

Γ) Παραγωγή λόγου (Βαθμοί 10) Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να επισημάνετε τις αρνητικές επιδράσεις που ασκεί ο ρατσισμός στη ζωή των ανθρώπων

(Πρόλογος=σε 1 παράγραφο, Κύριο θέμα=σε ...... παραγραφο(υς), Επίλογος=σε 1 παράγραφο (Σύνολο λέξεων ..............)

Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΥπόδειγμα 10 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Ρατσισμός

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ......................................................ΤΑΞΗ........ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ................... ΚΕΙΜΕΝΟ Η Γένοβα καί τό Κιότο είναι δύο σταθμοί που ξεσκέπασαν τελικά τά δύο πρόσωπα τής παγκοσμιοποίησης. Η φωτεινή της πλευρά είναι αυτή που εμπεριέχει τήν έννοια τής ελευθερίας, τής ελεύθερης διακίνησης ατόμων, ιδεών, προϊόντων, τής ελεύθερης ανάπτυξης τής προσωπικότητας τών ανθρώπων σέ ολόκληρο των πλανήτη. Εμπεριέχει τήν έννοια τού σεβασμού στίς πολιτισμικές ιδιαιτερότητες τών λαών, τών κοινωνικών συνόλων, τόν σεβασμό στή βούληση τών λαών γιά τίς θρησκείες καί τίς λατρευτικές τους καταγραφές. 'Ισως νά μή μάς είναι κατανοητά ήθη καί έθιμα, πολλές φορές αντίθετα μέ τά δικά μας, όμως ο σεβασμός μας καί η αγάπη στόν συνάνθρωπο, τού δίνει τό δικαίωμα νά αποφασίσει μέσα από κοινωνικές διεργασίες που τού ταιριάζουν, νά αλλάξει ή νά διατηρήσει όσα ξενίζουν ή όσα είναι σέ αντίθεση μέ τό μοντέλο τού Δυτικού πολιτισμού <<μας>>. Τό φωτεινό πρόσωπο τής παγκοσμιοποίησης αναγνωρίζει τό δικαίωμα τών λαών νά επιλέγουν καί εκμεταλλεύεται πρός τή θετική κατεύθυνση τήν ανάπτυξη τής τεχνολογίας, τό <<άνοιγμα>> τής διεθνούς επικοινωνίας, που όπως είπε ο Σονκιάο, μάς βοήθησε νά αντιληφθούμε ότι <<είμαστε όλοι επιβάτες στό ίδιο πλοίο>>. Τό άλλο, τό σκληρό πρόσωπο είναι αυτό που επιβάλλει ετσιθελικά τήν μεγαλύτερη καταστροφή τής στιβάδας τού όζοντος από τά χημικά τών πολυεθνικών συμφερόντων. Ισοπεδώνει ήθη καί έθιμα βίαια, γιά νά δημιουργήσει ομοειδή ανθρωποειδή καταναλωτικά όντα, τά οποία δέν θά εκφράζονται παρά μόνο μέσα από ελάχιστες λέξεις καί μέσα από μηχανές προηγμένης τεχνολογίας. Η έκφραση μετουσιώνεται πλέον στήν επίδειξη κατοχής ύλης καί τεχνολογικών μέσων. Μοιράζει ναρκωτικά γιά νά ναρκώνει συνειδήσεις, συγκεντρώνει κέρδη τά οποία επενδύει σέ παραγωγή προϊόντων που χρειάζονται μαζικές αγορές. <<Φακελώνει>> τίς αντιδράσεις μας καί τή ζωή τού καθενός μας, ώστε νά τίς ελέγχει. Δημιουργεί σύγχυση, κτυπώντας μας σέ τραπέζι μπιλιάρδου, χτυπάει αλλού γιά νά πετύχει κάτι άλλο. Η αύξηση τού οργανωμένου εγκλήματος είναι αποτέλεσμα τής παγκοσμιοποίησης τής έννοιας τού εύκολου κέρδους καί τής συγκέντρωσης πλούτου μέ όποιο τροπο, μέ κάθε μέσο. Μέσα στά πλαίσια αυτής τής παγκοσμιοποίησης άς ετοιμασθούμε νά ενταχθούμε στό σύνολο τών ανθρωποειδών, που θά ξυπνούν τό πρωί σέ κάποιο δωμάτιο πολυτελείας μέσα στό χώρο τής πολυεθνικής που δουλεύουν, θά μεταφέρονται στό διπλανό χώρο τού γυμναστηρίου γιά νά γυμνασθούν, στό διπλανό χώρο ιατρείου γιά τόν έλεγχο τής φυσικής τους κατάστασης, στό διπλανό χώρο γιά τό πρόγευμα μέ θέα τά συγκεντρωτικά αποτελέσματα τών ημερησίων κερδών, θά εγκαθίστανται στό γραφείο τους μέχρι τό απόγευμα, θά παρακολουθούν εσώκλειστοι σινεμά στή διπλανή αίθουσα γιά νά μή χάνουν χρόνο στίς μετακινήσεις καί θά παράγουν, θά παράγουν, θά παράγουν κέρδη. 'Οσοι αντέξουν.... Οι άλλοι, αυτοί που δέν θά αντέχουν... στόν Καιάδα, στό ποτό, τά ναρκωτικά. Στήν ανέχεια, στήν αυτοκτονική αντίδραση. Αυτή η όψη τής παγκοσμιοποίησης έχει ξεχάσει τό ανθρώπινο χάδι, τό ανθρώπινο δάκρυ, τήν ανθρώπινη ανάγκη νά ακουμπάς, νά πιστεύεις, νά ελπίζεις, νά αισθάνεσαι τόν Θεό, όπως καί άν τόν ονομάζεις, τόν Θεό τής ψυχής σου. (Το κείμενο, όσον αφορά τον τονισμό, παραμένει όπως γράφτηκε από τη συγγραφέα)

http://www.aegean.gr/agios-therapontas/magazine/hospitality/periodicals/TE/variant.html

(Απόσπασμα από κείμενο της Ηρώς Φιλολία Δρ. Παντείου Πανεπιστημίου) Περιοδικό Πρόσβαση


Β) ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1) Να γράψετε ένα συνώνυμο και ένα αντώνυμο για κάθε λέξη: (Βαθμοί 1,5) ανάπτυξη, δικαίωμα

2) Να γράψετε 3 ομόρριζα για κάθε λέξη (Βαθμοί 1,5)

καταστροφή, τεχνολογία

3) Να σχολιάσετε τη φράση: (Βαθμοί 2) τό <<άνοιγμα>> τής διεθνούς επικοινωνίας μάς βοήθησε νά αντιληφθούμε ότι <<είμαστε όλοι επιβάτες στό ίδιο πλοίο>>.

Γ) Παραγωγή λόγου (Βαθμοί 10) Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να επισημάνετε τις αιτίες που, κατά την άποψή σας, προξενούν το φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης.


Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

Υπόδειγμα 11 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Παγκοσμιοποίηση

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ......................................................ΤΑΞΗ........ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ...................Επιστροφή στην αρχικήΥπόδειγμα 12 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Δεοντολογία

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ......................................................ΤΑΞΗ........ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ................... ΚΕΙΜΕΝΟ Ας αφήσουμε για λίγο στην άκρη και τα κομπλιμέντα του στιλ «Ο λαός ξέρει, ο λαός έχει κρίση, ο λαός έχει συνείδηση». Ας τα αφήσουμε για εκείνους που βγάζουν το ψωμί τους κολακεύοντάς μας, κι ας παραδεχτούμε το προφανές: Ο λαός μας δεν θέλει να ξέρει, έχει κακή κρίση και βρώμικη συνείδηση. Δίνει αξία στα ανάξια και ταπεινώνει αυτά που αξίζουν. Πουλά την ψήφο του- το μέλλον των παιδιών του- σε μπλε, πράσινες και κόκκινες αφίσες και αντιδρά στην διαπλοκή μόνο εάν δεν έχει κάτι να κερδίσει ο ίδιος απ’ αυτήν. Καταδικάζει το ρουσφέτι, όχι από την ανάγκη του να υπηρετήσει την αξιοκρατία, μα επειδή δεν τον εξυπηρέτησε τη στιγμή που το χρειαζόταν. Κατηγορεί την αντιδεοντολογική δημοσιογραφία, μα δίνει υψηλά νούμερα τηλεθέασης σε καθετί αντιδεοντολογικό. Απεχθάνεται τα πουλημένα Μέσα, επειδή ο ίδιος χάνει την αξιοπρέπειά του τσάμπα! Αγανακτεί με τον κακό πολιτικό, μα δεν του καίγεται καρφί για τον κακό πολίτη που έδωσε βήμα στον κακό πολιτικό! Μα, τελικά για όλα φταίει ο πολίτης; ΝΑΙ. Για όλα τούτα που βλέπουμε, και για όσα δυστυχώς θα έρθουν, δεν φταίνε μόνο οι ανίκανοι λειτουργοί, αλλά κυρίως εμείς που τους βάλαμε να λειτουργήσουν. Ο κλέφτης, ως κλέφτης, θα κλέψει, και ο ψεύτης ως τέτοιος, θα πει ψέματα, χωρίς να μπορούν να κατηγορηθούν για τίποτε άλλο παρά για τα ελαττώματά τους. Ο πολίτης όμως που ανεβάζει κλέφτες και ψεύτες και τους δίνει τη δύναμη να ελέγχουν τη ζωή του, δεν έχει το δικαίωμα να γκρινιάζει κάθε φορά που η επιλογές του τον ατιμάζουν. Γι’ αυτό, ακόμα κι αν συρθούν δικαστές και ιερείς στα δικαστήρια ( είναι μια αρχή κι αυτή) ακόμα κι αν χάσουν τις δουλειές τους κάποιοι δημοσιογράφοι και τη βουλευτική τους καρέκλα κάποιοι πολιτικοί, ακόμα κι αν βρεθεί ο εγκέφαλος της διαφθοράς που μας ταλανίζει, το πρόβλημα δεν θα λυθεί: Θα έρθουν άλλοι βέβηλοι ιερείς και δικαστές, άλλοι πουλημένοι πολιτικοί και δημοσιογράφοι, θα δημιουργηθούν νέες συνθήκες διαφθοράς και καινούργια βρωμιά. Όσο δεν αλλάζουμε εγώ κι εσύ φίλε, όσο οι γονείς διδάσκουν στα παιδιά (στο νέο αίμα) την ιδέα της «λούφας» και οι εκπαιδευτικοί την τακτική της αρπαχτής, όσο ο καθένας από εμάς νοιάζεται για το δίκαιο μέχρι να βολευτεί, και τρέμει να μην ξεβολευφτεί, όσο υπάρχουν οπαδοί, θαυμαστές ακόλουθοι και φανατισμένοι φίλοι ή εχθροί, η σήψη θα συνεχίζεται. Ας μιλήσουμε έξω απ’ τα δόντια: Η διαφθορά στην Ελλάδα είναι οι Έλληνες που ξέχασαν πώς είναι να είσαι Έλληνας. Εάν αποφασίσουμε να ξαναθυμηθούμε τον τίτλο τιμής που κληροδότησαν οι παππούδες μας, τότε ίσως τα παιδιά μας απολαύσουν την Ελλάδα της προόδου και της αξιοπρέπειας.

http://copernikos.tripod.com/index.htm


(Απόσπασμα από κείμενο της Μάρως Σιδέρη. Ιστοσελίδα enoriaka )



αξία, ελάττωμα


σύρω, δικαστής

3) Να σχολιάσετε τη φράση: (Βαθμοί 2) Εάν αποφασίσουμε να ξαναθυμηθούμε τον τίτλο τιμής που κληροδότησαν οι παππούδες μας, τότε ίσως τα παιδιά μας απολαύσουν την Ελλάδα της προόδου και της αξιοπρέπειας.

Γ) Παραγωγή λόγου (Βαθμοί 10) Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να επισημάνετε τους λόγους που, κατά την άποψή σας, οδηγούν τον άνθρωπο σε αντιδεοντολογική συμπεριφορά.



ΚΕΙΜΕΝΟ

Όταν λένε πολλοί "εκσυγχρονισμός", εννοούν να πάμε μπροστά, να έχουμε βελτίωση, ανάπτυξη, πρόοδο στη ζωή μας, να αξιοποιήσουμε ό,τι καινούργιο και σύγχρονο μας παρέχει η πρόοδος, η επιστήμη, η γνώση και φυσικά η συσσωρευμένη εμπειρία. Σ' αυτό τους το συλλογισμό φαίνεται αρχικά πως έχουν δίκιο. Η ζωή μας σε ολόκληρη την Ιστορία ούτε πίσω πήγε ποτέ, ούτε στατική έμεινε ή μπορεί να μείνει. Αυτή όμως η αλήθεια δεν σημαίνει ότι ο εκσυγχρονισμός είναι η "θεότητα" που όλοι μας άκριτα θα πρέπει να προσκυνήσουμε και να συμμορφωθούμε στα προστάγματά της... Εδώ ακριβώς υπάρχει ένα λεπτό σημείο, που θέλει μεγάλη προσοχή. Όπως σε όλες τις πτυχές της ζωής μας υπάρχει το γνήσιο υπάρχει και το μολυσμένο, υπάρχει το υγιές και η κακή και επικίνδυνη απομίμηση, έτσι και στον εκσυγχρονισμό υπάρχει το υγιές και γνήσιο, υπάρχει όμως και η παρείσφρυση πολλών στοιχείων, που δεν είναι εκσυγχρονισμός ούτε γνήσιος ούτε υγιής, αλλά είναι επικίνδυνα δηλητήρια που συμπαρασύρουν στο πέρασμά τους και που τον χρησιμοποιούν ύπουλα και πονηρά για να εισχωρήσουν στη ζωή μας. Αν δεν προσέξουμε, μπορεί όλη η προσφορά του εκσυγχρονισμού να μετασχηματιστεί σε φονικό δηλητήριο για την ψυχή τη δική μας και των άλλων. Ας μην προσεγγίζουμε το θέμα απλοϊκά και επιφανειακά. Όπως ένα πεντακάθαρο ποτάμι με γάργαρο και δροσερό νερό από την πηγή του στην πορεία του παρασύρει σκουπίδια και δηλητήρια και καταλήγει σε ένα βουρκόνερο, έτσι συμβαίνει συχνά και με πολλές εξελίξεις της ζωής μας. Οι προθέσεις πίσω από τον εκσυγχρονισμό μπορεί να είναι αγαθές και γνήσιες. Στην πορεία ο εκσυγχρονισμός στις μέρες μας εμπλουτίζεται με αθεΐα, με άρνηση, με αμφισβήτηση, με ειδωλολατρία, με άμβλυνση μπροστά στο σοβαρό θέμα της αμαρτίας. Οπωσδήποτε δεν είναι πάντοτε ο εκσυγχρονισμός φορέας αρρώστιας και εκφυλισμού, χρειάζεται όμως μεγάλη προσοχή, γιατί η περιοχή δεν είναι ούτε τόσο καθαρή, ούτε τόσο αθώα όσο δείχνει. Πρέπει να τονίσουμε ότι το έδαφος προσφέρεται για την ανάπτυξη κάθε μορφής άρνησης του Θεού, αμαρτίας, λατρείας της σάρκας και επιθυμίας κοσμικής.

(Απόσπασμα από κείμενο του περιοδικού "Πνευματικά" ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2002 )



βελτίωση, αμφισβήτηση


γνώση, στατική

http://www.logiazois.gr/pnevmatika.html

http://www.enoriaka.gr/index.php?option=content&task=view&id=254&Itemid=58

3) Να σχολιάσετε τη φράση: (Βαθμοί 2) Η ζωή μας σε ολόκληρη την Ιστορία ούτε πίσω πήγε ποτέ, ούτε στατική έμεινε ή μπορεί να μείνει.

Γ) Παραγωγή λόγου (Βαθμοί 10) Ποιες ανθρώπινες ιδέες ή αντιλήψεις πρέπει, κατά τη γνώμη σας, να εκσυγχρονιστούν, για να βελτιωθούν οι σχέσεις των ανθρώπων; Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να εκθέσετε τις προτάσεις σας.



ΚΕΙΜΕΝΟ Οι άνθρωποι είναι σκλάβοι του χρόνου, της γεωγραφίας και του περιβάλλοντός τους, της γενετικής κληρονομικότητάς τους, της ιδιοσυγκρασίας, του κλίματος, των περιστάσεων μέσα στις οποίες ζουν. Τελικά είναι σκλάβοι στα απρόβλεπτα ρεύματα της ζωής και στο αναπόφευκτο τέλος της. Όσο περισσότερο ζουν οι άνθρωποι και όσο περισσότερο απομακρύνονται από την παιδική ηλικία, τόσο καθαρότερα βλέπουν πόσο περικυκλωμένοι είναι από όλες τις πλευρές. Φυσικά, μέσα στα πλαίσια αυτών των ορίων, μέσα στο στενό κομμάτι γης και χρόνου που τους έχει παραχωρηθεί, είναι κάπως ελεύθεροι. Όσο όμως το πνεύμα του ανθρώπου γίνεται βαθύτερο και πιο ευαίσθητο, τόσο καθαρότερα βλέπει πως η ελευθερία του είναι περιορισμένη και ότι στην πραγματικότητα αποτελεί μια ψευδαίσθηση. Η θλίψη και η νοσταλγία του για μια γνήσια ελευθερία γίνεται όλο και βαθύτερη. «Ζώντας διαρκώς στο σκοτάδι και στην πάλη, ω! πόσο σκοτεινό είναι το σκοτάδι, πόσο σφικτή η πάλη», έγραψε κάποιος ποιητής για να περιγράψει τη ζωή του ανθρώπου. Τη βαθιά αλήθεια αυτών των λέξεων την καταλαβαίνουν όλοι εκτός από τους πιο χυδαίους και άξεστους, που ζουν για τη στιγμή και διασκεδάζουν με φτηνές ιστορίες πάθους. Όλος ο ανθρώπινος πολιτισμός, η τέχνη και η ποίηση, διαπερνάται από μια θλίψη, η οποία φαίνεται πως είναι το πιο ανθρώπινο και αυθεντικό συναίσθημα, αυτή δε η θλίψη αφορά ακριβώς το αίσθημα φυλάκισης και περιορισμού της ζωής, τη θνητότητα και την ευπάθεια του κάθε πράγματος σ’ αυτόν τον κόσμο. Μόνο στην παιδική ηλικία το αγνοούμε, και γι’ αυτό ακόμη και η πιο στερημένη παιδική ηλικία φαίνεται να είναι ένα συνεχές πανηγύρι. Το παιδί βλέπει τη ζωή ελαφρόκαρδα και χαρούμενα, σαν ένα ανοιχτό παράθυρο σε ένα υπέροχο ανοιξιάτικο πρωινό, γεμάτο από απεριόριστες δυνατότητες. Ο άνθρωπος ενηλικιώνεται όταν συρρικνώνεται αυτό το εσωτερικό πνεύμα εορτασμού, και στη θέση του αναπτύσσεται η αντίληψη πως η ζωή μοιάζει με φυλακή. Ξαφνικά εισέρχεται η θλίψη. Άσχετα δε από το πόσο προσπαθεί να αναισθητοποιήσει αυτή τη θλίψη, αν είναι τίμιος με τον εαυτό του, ποτέ δε θα μπορέσει να την εξαλείψει.

(Απόσπασμα από το βιβλίο του Αλέξανδρου Σμέμαν Εορτολόγιο, Ετήσιος εκκλησιαστικός κύκλος Εκδ. Ακρίτας. Ιστοσελίδα enoriaka)



θλίψη, γνήσιος

2) Να μετατραπεί σε ενεργητική σύνταξη η παρακάτω φράση: (Βαθμοί 1,5)

Όλος ο ανθρώπινος πολιτισμός διαπερνάται από μια θλίψη

3) Να σχολιάσετε τη φράση: (Βαθμοί 2) Όσο όμως το πνεύμα του ανθρώπου γίνεται βαθύτερο και πιο ευαίσθητο, τόσο καθαρότερα βλέπει πως η ελευθερία του είναι περιορισμένη και ότι στην πραγματικότητα αποτελεί μια ψευδαίσθηση

Γ) Παραγωγή λόγου (Βαθμοί 10) Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να επισημάνετε τους λόγους για τους οποίους η απεριόριστη ελευθερία μπορεί να αποβεί επιζήμια για την κοινωνία.



http://www.enoriaka.gr/index.php?option=content&task=view&id=254&Itemid=58

ΚΕΙΜΕΝΟ

Είναι όμορφοι και άκρως ενδιαφέροντες οι βαρύγδουποι τίτλοι της εποχής μας: νέα εποχή, παγκοσμιοποίηση, νέα τάξη, νέα οικονομία, κοινωνίες της επάρκειας... είναι τραγικό όμως. Μετά από τόση πρόοδο, τόσες προσπάθειες, τόση γνώση, τόσα μέσα βρισκόμαστε στις μέρες μας να μιλάμε για το αδάμαστο θηρίο της ανεργίας, πληγή αγιάτρευτη που έχει πάρει διαστάσεις συμφοράς. Κανένας δεν το είχε προβλέψει, κανένας δεν θα το πίστευε. Και όμως έγινε, και όμως γίνεται. Η φετεινή χρονιά σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ (Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη) θα είναι η χειρότερη από το 1982. Μόνο στις ΗΠΑ μέχρι τώρα έχουν χαθεί 250.000 θέσεις εργασίας μέσα στο μήνα Σεπτέμβριο. Η Βρετανική βιομηχανία Rolls Royce ανακοίνωσε 5.000 απολύσεις. Ο Ιαπωνικός όμιλος Hitachi 3.100. Οι αεροπορικές εταιρίες απολύουν κόσμο χωρίς σταματημό. Στην Αμερική μέσα σε μία εβδομάδα απολύθηκαν 100.000 άτομα. Η εταιρία BOEING ετοιμάζεται να διώξει 25.000 άτομα. Η Lufthansa δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά, θα διώξει 7.200 άτομα προσωπικό, η British Airways 2.500, η Alitalia 1.100, η SAS 2.500, η KLM επίσης διώχνει κόσμο. Μειώσεις προσωπικού από 3-7% ανακοινώνουν και οι χρηματιστηριακές εταιρίες, τηλεπικοινωνίες, αυτοκινητοβιομηχανίες. Και η αλυσιδωτή αντίδραση μόλις έχει ξεκινήσει. Μείωση προσωπικού σημαίνει ανεργία. Ανεργία σημαίνει μείωση της κατανάλωσης και στη συνέχεια πτώση της διάθεσης της παραγωγής. Αυτά είναι τα πρώτα βήματα της ύφεσης, που είναι βρόγχος έτοιμος να σφίξει γύρω από το λαιμό της παγκόσμιας οικονομίας. Οι συνέπειες θα είναι ασύλληπτα τραγικές και καλύτερα να μην τις μελετάμε. Αποτέλεσμα όλων αυτών; Έχει γίνει μόνιμος σύντροφος στην ψυχή των ανθρώπων η αβεβαιότητα και η ανασφάλεια. Οι άνθρωποι είναι και φοβισμένοι και πανικόβλητοι μπροστά στις εξελίξεις και τα ενδεχόμενα. Τελικά τα καταφέραμε και πού πηγαίνουμε; Ξαναγυρίζουμε πίσω ταπεινωμένοι να παραδεχτούμε την αποτυχία και την ανεπάρκειά μας.

(Απόσπασμα από κείμενο του περιοδικού "Πνευματικά" ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2002 )



πρόοδος, συμφορά

2) Να καταχωρίσετε τη σημασία των παρακάτω λέξεων ή φράσεων: (Βαθμοί 1,5)

κατανάλωση, ύφεση

3) Να σχολιάσετε τη φράση: (Βαθμοί 2) Έχει γίνει μόνιμος σύντροφος στην ψυχή των ανθρώπων η αβεβαιότητα και η ανασφάλεια.

Γ) Παραγωγή λόγου (Βαθμοί 10) Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να προτείνετε τρόπους που, κατά την άποψή σας, θα συμβάλουν στην μείωση ή εξάλειψη του προβλήματος της ανεργίας.



Υπόδειγμα 14 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Εκσυγχρονισμός


Υπόδειγμα 15 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Ανεργία

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ......................................................ΤΑΞΗ........ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ................... ΚΕΙΜΕΝΟ

Ο σημερινός άνθρωπος βρίσκεται κάτω από ψυχολογική πίεση,την οποία προκαλεί με χίλιους τρόπους και από χίλια κανάλια το προβαλλόμενο όραμα της καταναλωτικής "ευτυχίας". Το αδιάκοπο κυνήγι του φευγαλέου αυτού οράματος -μιας τελείωσης μέσα από την απόκτηση υλικών αγαθών και την κατανάλωση-δημιουργεί ποικίλα κοινωνικά προβλήματα με ανυπολόγιστες πολλές φορές ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις.

http://www.logiazois.gr/pnevmatika.html

Τα κοινωνικά προβλήματα που προωθεί η "κοινωνία της αφθονίας" είναι κατ' εξοχήν αντιπνευματικά, διότι συνδέουν την αυτοεκτίμηση και την αυτοεπιβεβαίωση του ανθρώπου με την ικανότητα του να καταναλώνει και να επιδεικνύει αυτήν για την κατανάλωση υλικών αγαθών. Κάθε μέσο για την απόκτηση της δυνατότητας αυτής γίνεται "θεμιτό", από τη στιγμή που κοινωνικά αναγνωρίζεται και "καταξιώνεται". Ειδικότερα, η χυδαία ευδαιμονιστική αντίληψη της ζωής λειτουργεί αποδυναμωτικά και αφήνει, ιδιαίτερα το νέο άνθρωπο, ανέτοιμο να αντιπαλαίσει σε κάθε κατάσταση με την οποία δεν έχει εξοικειωθεί. Από το άλλο μέρος συντείνει σε μια αγωγή, η οποία συγχέει τα όρια ανάμεσα στην ελευθερία και την ελευθεριότητα και κάνει τους νέους ανθρώπους ανίκανους και για τα στοιχειώδη ακόμη αυτοπειθαρχία, ενώ παράλληλα δεν τους μαθαίνει το στοιχειώδη νόμο της ζωής, που αναφέρεται στο δικαίωμα να παίρνεις, αλλά και στην υποχρέωση να δίδεις στον άλλον, το συγκεκριμένο άνθρωπο και την ολότητα. Επιπλέον ο πολύτιμος χρόνος της πεπερασμένης ζωής φορτίζεται με το άγχος, όχι πάντοτε της επιβίωσης, αλλά με την αγωνία για την απόκτηση υπερπληθώρας αγαθών συχνά περιττών ή και αχρήστων. Παρασύρεται ο άνθρωπος στο παιχνίδι της "αφθονίας" και εισέρχεται στο χορό της σπατάλης, όταν ακόμη δεν έχει ανταπεξέλθει στις βασικές ανάγκες της ζωής. Αλήθεια, έχει ποτέ σκεφθεί μέχρι ποιου σημείου έχει παύσει ο σημερινός άνθρωπος να ελέγχει τη ζωή του και να τη διαμορφώνει ανάλογα με τις πραγματικές ανάγκες και επιθυμίες και κυρίως με τις βαθύτερες εφέσεις της αθάνατης ψυχής του ; Είναι γεγονός ότι ανύπαρκτες ανάγκες κατευθύνουν τη ζωή του και τον μεταβάλλουν όλο και περισσότερο σε καταναλωτική μηχανή. Γι' αυτό και η ορθολογιστική χρησιμοποίηση των επιτεύξεων της τεχνολογίας μπορούσε να συντελέσει, ώστε να μένει στον άνθρωπο περισσότερο ελεύθερος χρόνος και καλύτερη διάθεση για να ασχοληθεί με κάτι. ουσιαστικότερο: την πνευματική ζωή, ως στροφή προς το θεό, αλλά και προς τον συνάνθρωπο. Συμβαίνει όμως το αντίθετο. Από τη στιγμή που χωρίς να το αντιλαμβάνεται υποδουλώνεται στα υλικά αγαθά και αντί να τον υπηρετούν τα υπηρετεί και υπάρχει για αυτά, η ζωή του φτωχαίνει. Καταντά να ζει με το άγχος της αποκτήσεως πραγμάτων, τα οποία γίνονται κύριος στόχος της ζωής του. Το πιο "μοντέρνο" θεωρείται ότι είναι και το καλύτερο και χίλια δυο παλιά και ωραία πράγματα τα παραγκωνίζει και τα πετά, επειδή δεν ταιριάζουν στις τυποποιημένες αξιώσεις, τις οποίες "σερβίρει" η μαζική βιομηχανική παραγωγή.

(Απόσπασμα από κείμενο του ΚΑΛΛΙΣΤΡΑΤΟΥ Ν. ΛΥΡΑΚΗ τ. Ιεροκήρυκα Ι. Αρχ. Αθηνών. Πρόσβαση)



αφθονία, χυδαία

2) Να βρείτε τη δομή της πρώτης παραγράφου και να επισημάνετε τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται. (Βαθμοί 1,5)

3) Να σχολιάσετε τη φράση: (Βαθμοί 2) Κάθε μέσο για την απόκτηση της δυνατότητας αυτής γίνεται "θεμιτό", από τη στιγμή που κοινωνικά αναγνωρίζεται και "καταξιώνεται".

Γ) Παραγωγή λόγου (Βαθμοί 10) Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να επισημάνετε τις αρνητικές επιδράσεις που ασκεί ο καταναλωτισμός στη ζωή των ανθρώπων



ΚΕΙΜΕΝΟ

"H πιο σημαντική συνεισφορά του σχολείου είναι, προσαρμοσμένο και ανταποκρινόμενο στα αιτήματα των καιρών, όχι απλά να εξοπλίζει τα παιδιά με γνώσεις, όσο με κατάλληλους μηχανισμούς αποκωδικοποίησης, οργάνωσης και ερμηνείας των πληροφοριών". Oι γνώστες των αρχαίων ελληνικών


γραμμάτων, Tρεις Ιεράρχες, απέδειξαν την ανάγκη του διφυούς χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Παροχή γνώσεων, αλλά και δυνατότητος δημιουργίας γνώμης είναι η διδασκαλία τους. Αυτή είναι η πρόκληση και για το σύγχρονο σχολείο. Στην εποχή της οπτικοακουστικής πληροφοριακής πλημμυρίδας και της πληροφορικής, ο άνθρωπος δεν μπορεί και δεν πρέπει να μένει απληροφόρητος. Επειδή η πληροφορία είναι γνώση και η γνώση είναι δύναμη, οι καλά πληροφορημένοι άνθρωποι είναι οι δυναμικοί πολίτες του καιρού μας, που μπορούν να ζουν και να πολιτεύονται με σύνεση και ευθυκρισία και να ευδοκιμούν σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας και παρουσίας. Επειδή η συμπεριφορά, η προσωπικότητα, ο χαρακτήρας, η διαγωγή του κάθε ανθρώπου είναι συνάρτηση της καταγωγής και της αγωγής του, οι σύγχρονοι άνθρωποι για να μην καταστούν αμέτοχοι των πολιτιστικών, κοινωνικών και οικονομικών εξελίξεων του καιρού τους, για να μη χαρακτηριστούν αποσυνάγωγοι, δε θα πρέπει να παραμείνουν ανάγωγοι. Η αγωγή όμως, στις μέρες μας τουλάχιστον, δεν ασκείται μονοπωλιακά και αποτελεσματικά στους σχολικούς μόνο χώρους, αλλά και στον ευρύτερο πλέον κοινωνικό χώρο, ιδιαίτερα μετά την εξάπλωση και την κυριαρχία του ηλεκτρονικού τύπου. Βασικό, επομένως, μέλημα της παιδευτικής διαδικασίας του σχολείου όλων των βαθμίδων, είναι, πρέπει να είναι εφόσον δε θέλει να κωφεύει στα αιτήματα και στα μηνύματα των καιρών, εφόσον δε θέλει να μένει αναχρονιστικό και ανεπίκαιρο και εφόσον θέλει να συντονίσει το βηματισμό του με το ρυθμό των σύγχρονων επιστημονικών και πολιτισμικών εξελίξεων, να μην παρέχει μόνο γνώσεις έτοιμες, ξηρές, τυποποιημένες, εγκεφαλικές, πρέπει πρώτιστα να αναπτύξει τη γνωστική ικανότητα των μαθητών, για να μπορούν μέσα και έξω από το σχολείο να αξιολογούν το πληροφοριακό υλικό, να το αποκωδικοποιούν, να το ιεραρχούν, να το κατανοούν, να το αφομοιώνουν ή να το απορρίπτουν. Μια κινέζικη παροιμία λέει: "Αν προσφέρεις σε κάποιον ψάρια, θα φάει μια φορά, αν τον μάθεις να ψαρεύει, θα τρώει σε όλη του τη ζωή". Και αυτός πρέπει να είναι ο στόχος του σύγχρονου σχολείου. να μετατρέψει δηλαδή τους μαθητές σε αλιείς γνώσεων, να μετατρέψει τις έμφυτες ή επίκτητες μαθησιακές δυνατότητες, σε γνωστικές ικανότητες, να μορφώσει το νου του, να διαμορφώσει την ψυχή του, να ηθικοποιήσει τη βούλησή του, να καταξιώσει πολύτροπα και πολυδύναμα την παρουσία του πάνω στη γη.

(Απόσπασμα από κείμενο του Γ. POZOKOY, Φιλολόγου Kαθηγητού. Πρόσβαση)



ανάγκη, σύγχρονος

2) Να καταχωρίσετε τη σημασία των παρακάτω λέξεων ή φράσεων: (Βαθμοί 1,5)

επίκτητος, μέλημα

3) Να σχολιάσετε τη φράση: (Βαθμοί 2) "Αν προσφέρεις σε κάποιον ψάρια, θα φάει μια φορά, αν τον μάθεις να ψαρεύει, θα τρώει σε όλη του τη ζωή".

Γ) Παραγωγή λόγου (Βαθμοί 10) Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να επισημάνετε τους λόγους για τους οποίους το σχολείο πρέπει να καλλιεργεί το κριτικό πνεύμα του μαθητή.



ΚΕΙΜΕΝΟ

Δεν μπορούμε να ενδιαφερόμαστε για ένα τεχνικό αντικείμενο, χωρίς να ενδιαφερόμαστε για την αρνητικότητά του. Xρησιμοποιώ πάντοτε αυτό το παράδειγμα: εφευρίσκοντας το πλοίο εφευρίσκουμε ταυτόχρονα και το ναυάγιο, εφευρίσκοντας το τρένο εφευρίσκουμε τον εκτροχιασμό, εφευρίσκοντας τον ηλεκτρισμό εφευρίσκουμε την ηλεκτροπληξία. Tώρα η εφεύρεση των τηλεπικοινωνιών, των τηλεματικών δικτύων, του 'Iντερνετ, του <<κυβερνοχώρου>> είναι και εφεύρεση ενός ειδικού ατυχήματος, το οποίο δεν είναι εξίσου εντυπωσιακό με το σιδηροδρομικό ατύχημα, που προκαλεί θανάτους και γεννάει αταξία. Yπάρχει μια αρνητικότητα και αυτήν την


αρνητικότητα εγώ ερευνώ, όχι για να αρνηθώ την πρόοδο της τεχνικής, αλλά αντίθετα προσπαθώντας να υπερβώ αυτή την κατάσταση. Aναφέρω ένα παράδειγμα: όταν εφευρέθηκε ο σιδηρόδρομος υπήρχαν δύο τύποι μηχανικών: οι πολιτικοί μηχανικοί, εκείνοι που έφτιαχναν τις σιδηροδρομικές γραμμές, τις γέφυρες, τις γαλαρίες, και οι μηχανολόγοι μηχανικοί που κατασκεύαζαν τις μηχανές των τρένων. Kαι το πράγμα λειτουργούσε με εξαίρεση τους εκτροχιασμούς. Kάποτε, στη δεκαετία του 1880, μάλλον το 1888, οι Eυρωπαίοι μηχανικοί -αυτό είναι πραγματικό γεγονός- συγκεντρώθηκαν στις Bρυξέλλες (ο τόπος είναι σημαδιακός) και είπαν: το αληθινό πρόβλημα δεν είναι η πρόοδος της ατμομηχανής, του σιδηροδρόμου, δεν είναι η εξαιρετική πρόοδος των μεταλλικών γεφυρών, το άνοιγμα στοών, αλλά τα πάρα πολλά ατυχήματα. 'Eπρεπε επομένως να εμποδίσουν τον πολλαπλασιασμό των ατυχημάτων. Eπινοήθηκε τότε ο μηχανικός της κυκλοφορίας. H κυκλοφορία έγινε ένα πρόβλημα από μόνη της, πρόβλημα άυλο, αλλά πρόβλημα βαθύ. Eπινοήθηκε τότε το block-system, που εμποδίζει τον εκτροχιασμό, ένα σύστημα σηματοδότησης αρκετά τελειοποιημένο, με πύργους ελέγχου που διευθύνουν την κυκλοφορία, και το block-system κατέστησε δυνατή την ασφάλεια του σιδηροδρομικού δικτύου. Σήμερα, στα ηλεκτρονικά δίκτυα, πρέπει να προσδιορίσουμε τα ατυχήματα, τους εκτροχιασμούς, οι οποίοι σε αυτήν την περίπτωση δεν είναι υλικοί, αλλά είνα μερικές φορές η ανεργία. Xρειαζόμαστε μια κατανόηση του άυλου χαρακτήρα του δικτύου και αυτή είναι η εργασία που προσπαθώ να κάνω. Προσπαθώ να την κάνω, επειδή νομίζω ότι όλοι είναι υπερβολικά απασχολημένοι - ο Mπίλ Γκέιτς και οι άλλοι με τη διαφήμιση αυτών των νέων προϊόντων και κανείς δεν ασχολείται με τις αρνητικές τους όψεις, δηλαδή κανείς δεν ασχολείται με την πρόοδο. 'Oποιος ενδιαφέρεται για την αρνητική πλευρά, ενδιαφέρεται για την πρόοδο, δηλαδή για την πρόληψη του ατυχήματος. Tώρα η πιθανότητα του ατυχήματος συγκαλύπτεται για να πωλούν τους υπολογιστές.

(Απόσπασμα από το βιβλίο του Bιρίλιο <Πληροφορική βόμβα> . Πρόσβαση )



πρόοδος, ανεργία


πρόβλημα, πρόληψη

3) Να σχολιάσετε τη φράση: (Βαθμοί 2) 'Oποιος ενδιαφέρεται για την αρνητική πλευρά, ενδιαφέρεται για την πρόοδο, δηλαδή για την πρόληψη του ατυχήματος.

Γ) Παραγωγή λόγου (Βαθμοί 10) Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να επισημάνετε τις αρνητικές ή θετικές επιδράσεις που ασκεί η τεχνολογία στη ζωή των ανθρώπων(Πρόλογος=σε 1 παράγραφο, Κύριο θέμα=σε ...... παραγραφο(υς), Επίλογος=σε 1 παράγραφο (Σύνολο λέξεων ..............)


ΚΕΙΜΕΝΟ

O κόσμος που κληροδότησαν οι μεγάλοι στους νέους είναι ένας κόσμος αποκρουστικός και απόκοσμος, ένας κόσμος υποκρισίας και συμβατικότητας, ψευτιάς και υστεροβουλίας, όπου το αυθόρμητο χαμόγελο υποκαταστάθηκε από την ιδιοτελή πρόθεση και η γνήσια φιλία εκτοπίσθηκε από τη χρήσιμη γνωριμία. Eίναι ένας κόσμος που μέσα στην εξωτερική του φαντασμαγορία κρύβει επιμελώς τα ράκη της εσωτερικής του πενίας, ένας κόσμος χρησιμοθηρικών συχνοτήτων και ταπεινών σκοπιμοτήτων, όπου το πολυδιαφημιζόμενο και με κάθε τρόπο επιδιωκόμενο υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα μείωσε το εισόδημα της κεφαλής και εξανέμισε το ήδη λιγοστό απόθεμα της ψυχής. 'Eνας κόσμος χωρίς εσωτερικές αντιστάσεις, χωρίς ξεκαθαρισμένες και υπεύθυνες ηθικές στάσεις, χωρίς κάθετες ενστάσεις και αποφασιστικές αντιδράσεις για την αναβίωση και έξαρση του ρατσισμού, του εθνικισμού, της γενοκτονίας και της ξενοφοβίας, της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, του μη σεβασμού και αυτής ακόμη της παιδικής αθωότητας και αυτής ακόμη της τρυφερής παιδικής ηλικίας.


'Eνας κόσμος με καταργημένα τα εσωτερικά του σκιρτήματα, με απαμβλυμένα ή ανύπαρκτα τα υγιή θρησκευτικά του συναισθήματα, εφεύρε το <<θάνατο τού Θεού>> για να απελευθερώσει τους ασκούς του ποικιλώνυμου σατανισμού και να θάψει μέσα στον όγκο των υλικών αποκτημάτων και περιπτωμάτων και τα τελευταία υπολείμματα των ενοχών του και των ηθικών αναστολών του. H επίπεδη και απαστράπτουσα γήινη χλιδή σαν την Oμηρική Kίρκη θάμπωσε και μέθυσε τους ανθρώπους και τους έκανε όχι μόνο να χάσουν την οδό του ιθακικού επαναπατρισμού, αλλά και εγκλωβισμένοι μέσα στα γρανάζια του γήινου ευδαιμονισμού να απομακρυνθούν ακόμη πιο πολύ από τη θέα και τη ζήτηση της Iθάκης, από τη νοσταλγία του ουρανού. 'Eνας κόσμος ποσότητας αλλά όχι και ανάλογης ποιότητας, ένας κόσμος παράξενος και αντιφατικός, τραγικά παράλογος και παράλογα τραγικός. 'Eνας κόσμος που οι μισοί συνάνθρωποί μας πεθαίνουν από υποσιτισμό και πενία και οι άλλοι μισοί από υπερσιτισμό και ανία, που πετά στο φεγγάρι μεταφορικά και κυριολεκτικά, αφού πάμπολλα γήινα προβλήματα δεν αντιμετωπίζονται με την δέουσα συμπάθεια και ευαισθησία, αλλά με εξωγήινη απάθεια και αναισθησία. 'Eνας κόσμος που τελειοποιεί τα όπλα του ολέθρου για να αποφύγει την πανωλεθρία, όπου το ουρανόσταλτο αγαθό της ειρήνης δεν είναι αποτέλεσμα αγάπης, συνειδητής επιλογής, σύνεσης και ευθυκρισίας, αλλά προϊόν ανάγκης εξωτερικής επιβολής, τέκνο της αρχής του αντίπαλου δέους, μιας εύθραστης καί ανισόρροπης του τρόμου ισορροπίας. 'Eνας κόσμος όπου η <<επόμενη ημέρα>> ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος δεν βιώνεται και δεν επικρέμεται μόνο ως μελλοντική εφιαλτική απειλή, αλλά και ως σύγχρονη ανοικτή πληγή, αφού η οικολογική καταστροφή που έχει ήδη συντελεσθεί από την άφρονα χρήση ή την εγκληματική κατάχρηση της ατομικής ενέργειας έχει ήδη χαράξει βαθιές και δυσεπούλωτες ουλές (πληγές) στις ταλαιπωρημένες και καθημαγμένες (αιμάσσουσες) του πλανήτη μας παρειές.

(ΓEΩPΓIOΣ POZOKOΣ, Φιλόλογος Kαθηγητής στό Aρσάκειο Ψυχικού. Πρόσβαση)



αποκρουστικός, αθωότητα


πληγή, έξαρση

3) Να σχολιάσετε τη φράση: (Βαθμοί 2) το ουρανόσταλτο αγαθό της ειρήνης δεν είναι αποτέλεσμα αγάπης, συνειδητής επιλογής, σύνεσης και ευθυκρισίας, αλλά προϊόν ανάγκης εξωτερικής επιβολής, τέκνο της αρχής του αντίπαλου δέους, μιας εύθραστης καί ανισόρροπης του τρόμου ισορροπίας.

Γ) Παραγωγή λόγου (Βαθμοί 10) Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να προτείνετε τρόπους που, κατά την άποψή σας, θα συμβάλουν στην μείωση ή εξάλειψη του προβλήματος της οικολογικής καταστροφής.



Υπόδειγμα 16 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Καταναλωτισμός


Υπόδειγμα 17 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Γνώση και δημιουργική κρίση


Υπόδειγμα 18 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Τεχνολογία



Υπόδειγμα 19 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Πείνα - Μόλυνση περιβάλλοντος

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ......................................................ΤΑΞΗ........ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ................... ΚΕΙΜΕΝΟ Ο κόσμος μας έχει χωριστεί σ' αυτούς που παρακολουθούν την πρόοδο της επιστήμης και υποστηρίζουν κάθε νέο επιστημονικό επίτευγμα είτε γιατί ευκολύνει τη ζωή μας είτε γιατί μας βοηθά να πετύχουμε σε τομείς που στο παρελθόν μας προκαλούσαν αφορμές λύπης, αλλά και σ' αυτούς που φοβούνται την χωρίς μέτρο πρόοδο και επιμένουν στην ύπαρξη κάποιων κριτηρίων για τη χρήση των επιστημονικών επιτευγμάτων. Συχνά οι τελευταίοι κατηγορούνται ως οπισθοδρομικοί, συντηρητικοί, ξεπερασμένοι από τους πρώτους, οι οποίοι έχουν υπό τον έλεγχό τους τα ΜΜΕ και τους μηχανισμούς που διαμορφώνουν την άποψη της κοινής γνώμης. Η επιστήμη έχει προχωρήσει στο θέμα της Ανθρώπινης Γενετικής πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια. Είμαστε έτοιμοι να κλωνοποιήσουμε άνθρωπο, έχουμε τη δυνατότητα να βοηθούμε τα ζευγάρια που δεν μπορούν να κάνουν παιδιά να αποκτούν με μηχανικούς - εργαστηριακούς τρόπους, θα έχουμε τη δυνατότητα να διαλέγουμε το φύλο του παιδιού μας, θα μπορούν άνθρωποι που δεν ακολουθούν τον φυσικό τρόπο ζωής αλλά είναι ομοφυλόφιλοι και έχουν ήδη σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες το δικαίωμα να "παντρεύονται", να αποκτούν με επιστημονική βοήθεια παιδιά ή να υιοθετούν, και γενικά θα μπορούμε να καυχηθούμε ότι τρόποι που ήταν στα χέρια της φύσης ή του Θεού, θα κατακτηθούν από μας. Οποιοσδήποτε προβληματισμός πάνω στα θέματα αυτά βιοηθικής θεωρείται απόδειξη οπισθοδρομικής σκέψης. Μεθυσμένοι από τη δύναμη της τεχνολογίας και από την ασυδοσία της α-ηθικότητας που επικρατεί στην πολιτική, τα ΜΜΕ, την καθημερινότητά μας, θεωρούμε ότι μπορούμε να αξιοποιήσουμε χωρίς προβληματισμό τις δυνατότητες που η επιστήμη μας δίνει. Αγνοούμε ότι για να γίνει ένα παιδί μέσα από τις εργαστηριακές τεχνικές, μένουν καταψυγμένα άλλα, που δεν παύουν να είναι υπάρξεις και που αν περάσουν κάποια χρόνια, θα καταστραφούν. Αγνοούμε συνειδητά ότι παιδιά που μεγαλώνουν σε περιβάλλοντα στα οποία οι δύο γονείς δεν λειτουργούν όπως η φύση κι ο Θεός ορίζουν, δεν είναι δυνατόν να αποκτήσουν ταυτότητα και χαρακτήρα ζωής, αλλά θα έχουν μια μόνιμη ψυχολογική αναπηρία. Στο όνομα του προοδευτισμού μας θεωρούμε κατόρθωμα να διαλέγουμε αν το παιδί μας θα είναι αγόρι ή κορίτσι, περνώντας από το παράθυρο έναν καινούριο ρατσισμό, χειρότερο του παρελθόντος, που ήθελε παιδιά να είναι μόνο τα αγόρια. Θέλουμε να κλωνοποιήσουμε άνθρωπο για να μπορούμε στο μέλλον όχι να λύνουμε τα προβλήματα υγείας, αλλά να ετοιμάζουμε ρομποτάκια, μη συζητώντας για το τι είναι ψυχή του ανθρώπου και παραθεωρώντας τα δικαιώματα ανυπεράσπιστων υπάρξεων. Με τον ίδιο τρόπο πετύχαμε η έκτρωση να είναι δικαίωμά μας και να πετάμε στα σκουπίδια αθώα βρέφη, φωνάζοντας για την τρομοκρατία, αλλά όντας φονιάδες μυριάδων ψυχών και σωμάτων.

(Απόσπασμα από κείμενο του π. Θεμιστοκλή. Περιοδικό Ψηφίδες)



επιστήμη, συντηρητικός


δύναμη, χαρακτήρας

3) Να σχολιάσετε τη φράση: (Βαθμοί 2) Στο όνομα του προοδευτισμού μας θεωρούμε κατόρθωμα να διαλέγουμε αν το παιδί μας θα είναι αγόρι ή κορίτσι, περνώντας από το παράθυρο έναν καινούριο ρατσισμό, χειρότερο του παρελθόντος.

Γ) Παραγωγή λόγου (Βαθμοί 10) Η αλματώδης εξέλιξη και τα πρωτόγνωρα επιτεύγματα της Βιολογίας και της Γενετικής, χωρίς αμφιβολία, δημιουργούν απρόβλεπτα ηθικά και κοινωνικά προβλήματα. Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να επισημάνετε τα σπουδαιότερα από αυτά τα προβλήματα.


http://www.imd.gr/html/gr/section01/media/psiphides/2002/0910.htm


Υπόδειγμα 20 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Η πρόοδος της Γενετικής

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ......................................................ΤΑΞΗ........ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ................... ΚΕΙΜΕΝΟ Η θανατική ποινή είναι ένα σοβαρό πρόβλημα, ιδίως στις ΗΠΑ, όπου έχει θεσπιστεί η εκτέλεση με βάρβαρους, περισσότερο ή λιγότερο δεν έχει σημασία, τρόπους, όπως η ηλεκτρική καρέκλα, η κρεμάλα, η θανατηφόρος ένεση, αλλά και σε μια σειρά κρατών, όπως στη γειτονική μας Τουρκία (όπου ο θάνατος επέρχεται δια των βασανιστηρίων, της αγχόνης, της εγκατάλειψης στις φυλακές και της σάρωσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κι αυτό εξακολουθεί δυστυχώς να είναι πραγματικότητα), στην Ινδονησία και σε άλλα μέρη του κόσμου, χωρίς οι δήθεν ενδιαφερόμενοι για τα ανθρώπινα δικαιώματα ισχυροί να πολυνοιάζονται! Η θανατική ποινή, ως πράξη εκδίκησης της κοινωνίας απέναντι σ' όσους εγκληματούν, έχει το πλεονέκτημα, όπως υποστηρίζουν οι φίλοι της, να αποδίδει το αίσθημα του δικαίου στην κοινωνία, για απεχθή εγκλήματα, έτσι ώστε να παραδειγματίζονται επίδοξοι μιμητές. Εξάλλου, οι συγγενείς των θυμάτων, νιώθουν την ικανοποίηση ότι η κοινωνία δικαιώνει τη μνήμη των δικών τους ανθρώπων, εκτελώντας τους δολοφόνους. Ένας τρίτος λόγος είναι ότι έτσι επιβάλλεται η πειθαρχία στην κοινωνία και, κυρίως, εξασφαλίζουμε το ότι οι εγκληματίες δεν θα ξαναδράσουν δολοφονικά! Επί της ουσίας, βέβαια, ούτε τα εγκλήματα, ούτε η βία μειώθηκαν, ενώ η θανατική ποινή εξομοιώνει κράτος, κοινωνία και εγκληματία, κατά την αρχή "οφθαλμόν αντί οφθαλμού". Από κει και πέρα, ο εγκληματίας δεν έχει το δικαίωμα της μετάνοιας, ούτε την ευκαιρία να συναισθανθεί την αδικία που έκανε, ακριβώς γιατί υφίσταται μια ακόμη μεγαλύτερη αδικία! Τελικά, όσο απάνθρωπος είναι ένας εγκληματίας, τόσο και περισσότερο απάνθρωπο γίνεται το κράτος που σκέφτεται και δρα με τον ίδιο τρόπο! Δεν συζητάμε για τις περιπτώσεις πολιτικών κρατουμένων, οι οποίοι καταδικάζονται σε γρήγορο ή αργό θάνατο, για τις ιδέες τους. Εδώ ισχύει ότι ο πολιτισμός και η δημοκρατία μας φαίνονται από το πόσο μπορούμε να δεχτούμε τη διαφωνία, όσο ισχυρή κι αν είναι! Το πρόβλημα είναι ότι το βασικό ανθρώπινο δικαίωμα της ελευθερίας σκέψης και έκφρασης θεωρείται προνόμιο όσων συμφωνούν με την εκάστοτε εξουσία ή την κυριαρχούσα κουλτούρα της κοινωνίας, με αποτέλεσμα, να καταδικάζονται στο θάνατο της απομόνωσης ακόμη και οι διανοούμενοι που έχουν διαφορετική γνώμη από τους "φωτισμένους", οι νέοι που προσπαθούν να ζήσουν αλλιώτικα από τους πολλούς, αυτοί που δεν τους αρέσουν τα τραγούδια των πολλών, αυτοί που προτιμούν ένα διαφορετικό ήθος και ύφος.

(Απόσπασμα από κείμενο που δημοσιεύτηκε στο Περιοδικό Ψηφίδες)



εκδίκηση, πειθαρχία


κοινωνία, ήθος

3) Να σχολιάσετε τη φράση: (Βαθμοί 2) όσο απάνθρωπος είναι ένας εγκληματίας, τόσο και περισσότερο απάνθρωπο γίνεται το κράτος που σκέφτεται και δρα με τον ίδιο τρόπο!

Γ) Παραγωγή λόγου (Βαθμοί 10) Όσοι υποστηρίζουν την καθιέρωση της θανατικής ποινής, εκφράζουν την άποψη ότι ο φόβος της θανατικής ποινής αποτρέπει τα άτομα από εγκληματικές ενέργειες. Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να εκθέσετε με επιχειρήματα τη δική σας γνώμη.


Γ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Υπόδειγμα 21 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτά

http://www.imd.gr/html/gr/section01/media/psiphides/2000/02.htm

ΘΕΜΑ: Θανατική ποινή - Δικαιώματα


ΚΕΙΜΕΝΟ Ο άνομος θελει να γινουν όλοι πόρνοι, μοιχοί, ομοφυλόφιλοι, αμφοτεροφιλόφιλοι, βλάσφημοι, με μία λέξη, άνομοι, όπως ο ίδιος. Πρόκειται για φρενίτιδα, για δαιμονισμό, για πονηρία, που καλύπτονται πίσω από αγαθές προθέσεις και από στυγνό, ξηρό, φλεγματικό, ορθολογισμό. Η ανομία δεν ανέχεται νόμο, δεν θέλει πολιτισμό, διαστρέφει φύσεις, καταστρέφει κάθε τι το καλό, επιβραβεύει κάθε τι το άνομο, το ανοίκειο, το επιβλαβές, ευνοεί πάσης φύσεως αναμίξεις και προσμίξεις, ιδεών και ανθρώπων και ζώων, θέλγεται από επιμιξίες διαφορετικών φυλών, από σεξισμό και σαδισμό, καταδικάζει το όντως ωραίο και ποθεί το έκφυλο, το διεστραμμένο. Όλα αυτά τα ανάποδα πράγματα, η ανομία τα αντιλαμβάνεται ως ελευθερία. Την υποχώρηση του νόμου την ονομάζει ιδιωτική πρωτοβουλία και την εκθειάζει. Την εύλογη αντίδραση της κοινωνίας εις όλα αυτά, την ονομαζει πολιτικό κόστος. Η ανομία ζητεί λιγότερο ή περισσότερο κράτος και εννοεί λιγότερο άνθρωπο και περισσότερο τέρας (Λεβιάθαν - βλ. το ομώνυμο σχετικό βιβλίο του Θ. Χομπς), ανακαλύπτει συνωμοσίες εκεί όπου έντιμοι άνθρωποι ανθίστανται εις την ανομία, και αποκαλύπτει μόνη της, ως κάτι το φυσικό και νόμιμο, ώστε να ολοκληρώσει την σύγχυση που προξενεί στις συνειδήσεις. Ετσι, φαίνεται ότι η ανομία ανέχεται την αλήθεια, όταν οι ίδιοι οι άνθρωποι που κινούνται στον πυρήνα της Νέας Εποχής (Φέργκιουσον), επισημαίνουν ότι εξυφαινεται συνωμοσία της Νεας Εποχής, όταν οι ίδιες οι εφημερίδες των φορέων της ανομίας αποκαλύπτουν ως κάτι γενικευμένο και μη αντιμετωπίσιμο την επικειμένη βορά των ωφελημάτων εκ της εξουσίας, όπως την απορρόφηση από οικείους της ανομίας των πακέτων και των φιλέτων της χονδρής οικονομίας. . .- παραλείποντας τις περισσότερες φορές να αναφερθούν εις ήδη γενομένη βορά τέτοιων πακέτων κατά παρανόμους τρόπους. Ελεύθερος λοιπόν είναι όχι ο κάθε άνθρωπος, κατά την εποχή μας, εποχή της ανομίας, αλλά ο ισχυρός για να γίνει ισχυρότερος, για να οργανώσει την ανομία, για να καταστρέψει τον νόμο, για να αντιστρέψει τον πολιτισμό και να τον κάνει βαρβαρότητα, για να θέσει εις την θέση του νόμου την ανομία του, για να ονομάσει το πικρό γλυκύ και το γλυκύ πικρό, για να αδικήσει ορφανόν και πένητα, για να ποιήσει την δικαιοσύνην του έμπροσθεν των ανθρώπων, προκειμένου να επαινεθεί και να (συγ)καλύψει έτσι την πνευμετική πενία του και τα εγκλήματά του.

(Απόσπασμα από κείμενο του ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΤΑΥΡΙΑΝΙΔΗ, Πρωτοδίκου Διοικητικών Δικαστηρίων, κατόχου μεταπτυχιακών διπλωμάτων στο Δημόσιο Δίκαιο και στήν Φιλοσοφια του Δικαίου, το οποίο δημοσιεύτηκε στον "ΟΡΘΡΟ" )



επιβλαβές, θέλγομαι

2) πυρήνας, πικρό. Να γράψετε προτάσεις, μία για κάθε λέξη, με τη μεταφορική τους σημασία (Βαθμοί 1,5)

3) Να σχολιάσετε τη φράση: (Βαθμοί 2) Η ανομία ζητεί λιγότερο ή περισσότερο κράτος και εννοεί λιγότερο άνθρωπο και περισσότερο τέρας.

Γ) Παραγωγή λόγου (Βαθμοί 10) Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να επισημάνετε τους λόγους για τους οποίους πρέπει, κατά τη γνώμη σας, οι πολίτες να πειθαρχούν στους νόμους της πολιτείας.



Υπόδειγμα 22 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Νόμοι - ανομία


http://www.orthros.org/Greek/Keimena/KathikonEpoxAnomias-NStaur.htm

Υπόδειγμα 23 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Η βία

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ......................................................ΤΑΞΗ........ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ................... ΚΕΙΜΕΝΟ Βλέπουμε τη βία ν’ αποθεώνεται στα γήπεδα, στους δρόμους, στους εργασιακούς χώρους, στα σχολεία, ν’ αναπαριστάνεται με αναίδεια στη μικρή και μεγάλη οθόνη, και την αποδεχόμαστε, νέοι και ώριμοι στην ηλικία, μοιρολατρικά σαν μια μη αναστρέψιμη κοινωνική διαδικασία.Η βία έγινε ένας δρόμος διοχέτευσης του νεανικού δυναμισμού. Ένας τυφλός, προκλητικός οδηγός, που ξέρει μονάχα να γκρεμίζει, να ξεθεμελιώνει, ν’ αφανίζει. Χωρίς λόγο και λόγους, γιατί της λείπει η ιδέα. Μονάχα με συνθήματα που σαν καρφιά πληγώνουν τα μάτια και την καρδιά μας. Στο βάθος κάθε μορφής βίας κρύβεται μια τάση εκδίκησης για ό,τι μας έχει σκληρά απογοητεύσει. Κρύβεται το ψυχικό μαρτύριο που λέγεται ανασφάλεια. Η περιφρόνηση στον άνθρωπο. Η αποστροφή για τα γεγονότα του γύρω κόσμου. Κρύβεται μια αντίδραση χωρίς όρια για την ήττα, που έχουμε υποστεί από τα πάθη μας, για την ενοχή, που έχει τσακίσει το νεύρο της ψυχής μας. Η ανικανότητα για μια βαθύτερη και ωριμότερη πνευματική ζωή. Η έλλειψη αγάπης, που μεταλλάσσεται σε μίσος, αφού οι πατέρες της βίας κήρυξαν την αγάπη σαν αδυναμία κι οπισθοδρόμηση για τον εωσφορικά επηρμένο υπεράνθρωπό τους. Κι έτσι η «Βία» της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας, που έγινε συνεργός στην καταδίκη του Προμηθέα ανθρώπου και τον έδεσε στον Καύκασο, συνεχίζει να τον κρατάει ανελεύθερο, δεμένο, αλλά τώρα και επικίνδυνα απονευρωμένο. Ανέκφραστο, τον σπρώχνει στο χαλασμό του κόσμου που με μόχθο οικοδόμησε. Τον σπρώχνει άστοχα κι άστοργα στην αυτοκαταστροφή. Τον οδηγεί σ’ ένα σκοτάδι φοβερό, με τα μάτια θολά και το βλέμμα απλανές, με τη γροθιά υψωμένη, ωστόσο αδύναμη μπροστά σ’ έναν ασύλληπτο εχθρό και τον πείθει για το ψέμα της παντοδυναμίας της.

Ε. Β. Απόσπασμα από κείμενο δημοσιευθέν στήν ιστοσελίδα της Χριστιανικής Φοιτητικής Δράσης .



ώριμος, εκδίκηση


μορφή, αποστροφή

3) Να σχολιάσετε τη φράση: (Βαθμοί 2) Στο βάθος κάθε μορφής βίας κρύβεται μια τάση εκδίκησης για ό,τι μας έχει σκληρά απογοητεύσει

Γ) Παραγωγή λόγου (Βαθμοί 10) Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να προτείνετε τρόπους που, κατά την άποψή σας, θα συμβάλουν στην μείωση ή εξάλειψη του προβλήματος της βίας.



http://www.xfd.gr/haiku.aspx?mode=el%7B4464e124-c409-43bb-9fa5-e5d821c1bea7%7DView

Υπόδειγμα 24 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Οι σχέσεις δασκάλου - μαθητή


ΚΕΙΜΕΝΟ

Είναι αλήθεια ότι παλαιότερα οι σχέσεις δασκάλου - μαθητή δεν ήταν τόσο αρμονικές όσο είναι σήμερα. Υπήρχε μια απόσταση, είτε από σεβασμό είτε από φόβο. Oρισμένοι δάσκαλοι, με τη συγκατάθεση των γονέων, χτυπούσαν αδικαιολόγητα μερικές φορές τους μαθητές με συνέπεια να δημιουργούνται σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα σε κάποιους απ' αυτούς. Σήμερα, ο δάσκαλος καλλιεργεί στους μαθητές καλές σχέσεις στις διάφορες εκδηλώσεις της ζωής, στο σχολείο, στις συναναστροφές, στην οικογένεια, στην ψυχαγωγία. Οι διαπροσωπικές σχέσεις των μαθητών πρέπει να στηρίζονται στη λογική, στις γνώσεις, τη δικαιοσύνη, την αμοιβαία κατανόηση, τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα, το σεβασμό, την εκτίμηση, την ωριμότητα, την ελευθερία έκφρασης, την εμπιστοσύνη και την ευθύνη. Βέβαια, αρκετές φορές βλέπουμε και άσχημες συμπεριφορές κάποιων μαθητών απέναντι στους δασκάλους, τόσο στη δημοτική όσο και στη μέση εκπαίδευση, με αποτέλεσμα να επικρατεί άσχημο παιδαγωγικό κλίμα στις τάξεις. Πρέπει να το καταλάβουμε όλοι, μικροί και μεγάλοι. Ελευθερία σημαίνει δουλειά, έκφραση δημιουργίας, υπευθυνότητα, σεβασμός και όχι αυταρχικότητα, φοβία και αναρχία. Ο μαθητής οφείλει να κάνει αυτό που πρέπει, αυτό που λέει ο κανονισμός του σχολείου, της οικογένειας, ο νόμος της πολιτείας και όχι ό,τι θέλει ο ίδιος. Ανήκει στο κοινωνικό σύνολο και οφείλει την πρόοδο και την ευημερία του. Η σημασία των καλών διαπροσωπικών σχέσεων είναι σημαντική γιατί προσφέρουν οικογενειακή ευτυχία, συνθήκες αρμονικής συνεργασίας, καλύτερη σχολική επίδοση, απελευθέρωση από τον φόβο. Επειδή η μάθηση εξαρτάται όχι μόνο από τη νοημοσύνη του μαθητή, αλλά και από τις σχέσεις του με το δάσκαλο, ο δάσκαλος οφείλει με την αγάπη του να φροντίζει να κατακτήσει την ψυχή και να καλλιεργήσει την αγαθή διάθεση του μαθητή απέναντι στο σχολείο και τα μαθήματά του. Η θετική στάση και διάθεση του μαθητή απέναντι στη σχολική εργασία είναι αποφασιστικός παράγοντας για την καρποφόρα μάθηση. Και αν ένας μαθητής με υψηλή νοημοσύνη αναπτύξει για οποιονδήποτε λόγο εχθρική ή αρνητική στάση απέναντι στο σχολείο, στο δάσκαλο ή σε ορισμένα μαθήματα, τότε καμία αξιόλογη μάθηση και συμπεριφορά δεν είναι δυνατή. Γι' αυτό ο δάσκαλος οφείλει να σέβεται την προσωπικότητα του μαθητή και να αποφεύγει ενέργειες και συμπεριφορές που θίγουν την προσωπικότητα του μαθητή.

(Απόσπασμα από κείμενο του Πρεσβυτέρου Iωάννου Γρατσούνα, εκπαιδευτικού, στο περιοδικό Τάλαντο )



εργασία, αυταρχικότητα


αρμονικός, απόσταση

3) Να σχολιάσετε τη φράση: (Βαθμοί 2) Ελευθερία σημαίνει δουλειά, έκφραση δημιουργίας, υπευθυνότητα, σεβασμός και όχι αυταρχικότητα, φοβία και αναρχία.

Γ) Παραγωγή λόγου (Βαθμοί 10) Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, για να εκθέσετε τους λόγους που, κατά τη γνώμη σας, διαταράσσουν τις σχέσεις δασκάλου και μαθητή .


http://www.imlarisis.gr/talanto.php


Υπόδειγμα 25 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Τηλεόραση


ΚΕΙΜΕΝΟ Με την αστραπιαία μεταφορά της εικόνας, όπου γης, και τη μετάδοση της πληροφορίας που η τηλεόραση περικλείει, αυτοστιγμεί την εκμεταλλευόμαστε, επωφελούμαστε και ενημερωνόμαστε. Διαφορετικά θα χρειαζόμασταν μήνες - και ίσως δεν το καταφέρναμε και ποτέ - για να μάθουμε τι έχει συμβεί μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από εμάς. Με τη δυνατότητα αυτή μπορούμε να ενδιαφερθούμε και να δραστηριοποιηθούμε, να βοηθήσουμε αλλά και να διδαχθούμε.

‘Ετσι, λοιπόν, η τηλεόραση που έχουμε όλοι στο σπίτι μας δεν είναι απλώς ένας δέκτης. Θα πρέπει να μας θυμίζει αυτή την τόσο σημαντική εφεύρεση που διαδραματίζει ένα καθοριστικό ρόλο στη ζωή μας. Αλλά και ακόμη αυτή τη συσκευή που θα έχουμε, θα πρέπει να την αντιμετωπίζουμε ως κάτι το οποίο θα προάγει την καθημερινότητά μας. Οι εκπομπές και τα σίριαλς που επιλέγουμε να παρακολουθούμε, οι συζητήσεις που μας κάνουν να καθόμαστε μέχρι αργά, τα έργα που προβάλλονται, είναι στο χέρι μας να έχουν ποιότητα και επίπεδο. Ποιότητα και επίπεδο που θα μάς προάγει ως προσωπικότητες και θα μας ωφελεί. Μόνο εάν δείξουμε έμπρακτα ότι μπορούμε να απορρίπτουμε κάθε τι που όχι μόνο είναι βλαβερό αλλά και ανούσιο, θα μπορέσουμε να καλυτερεύσουμε την ποιότητά της. Εάν σιβυλλικά μοιρολατρούμε για την κατάντια των τηλεοπτικών καναλιών, να γνωρίζουμε ότι εκείνα διαμορφώνουν το πρόγραμμά τους σύμφωνα με αυτό που εμείς τα τροφοδοτούμε ως προτίμησή μας. Με μιά κουβέντα, αυτό που «πουλάει», εκείνο μας δίνεται όσο χαμηλής ποιότητας κι αν είναι.

Η τηλεόραση είναι -ως εφεύρεση- μιά κατάκτηση για τον άνθρωπο με άπειρες εφαρμογές. Συνολικά η ανθρωπότητα ανέβηκε ένα σκαλί στην κλίμακα της ποιότητας ζωής και διάνοιξε τον ορίζοντα των δυνατοτήτων της με την εφαρμογή αυτής της εφεύρεσης. Κατάκτηση για τον καθένα από εμάς είναι να διατηρήσουμε την ποιότητα με την εφαρμογή και τη χρήση του κουμπιού λειτουργίας. Και όπως της δίνουμε τη δυνατότητα να εισβάλλει στη ζωή, στην κρίση μας και στις συνήθειές μας, έτσι να είμαστε ικανοί να την κάνουμε να σιωπά.

Απόσπασμα κειμένου του π. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΩΣΤΟΥΛΑ δημοσιευθέν στην ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ



προάγω, βλαβερό

2) εικόνα, σκαλί: Να γράψετε προτάσεις, μία για κάθε λέξη, με τη μεταφορική τους σημασία (Βαθμοί 1,5)

3) Να σχολιάσετε τη φράση: (Βαθμοί 2)

http://www.imd.gr/html/gr/section01/media/plirophorisis/2005/02.htm

Με μιά κουβέντα, αυτό που «πουλάει», εκείνο μας δίνεται όσο χαμηλής ποιότητας κι αν είναι.

Γ) Παραγωγή λόγου (Βαθμοί 10) Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τις εκπομπές της Ελληνικής τηλεόρασης; Γράψτε σχετική επιστολή στους αρμόδιους για τα προγράμματα της Ελληνικής τηλεόρασης δικαιολογώντας την οποιαδήποτε άποψή σας.



Υπόδειγμα 26 - Για ενδοσχολική χρήση 45+45 λεπτάΘΕΜΑ: Έφηβοι - εφηβεία


ΚΕΙΜΕΝΟ

Ο θάνατος είναι ένα γεγονός που συνδέεται όχι μόνο με το τέλος της βιολογικής ζωής αλλά με ολόκληρη την ύπαρξη του ανθρώπου. Επειδή δε η ζωή επεκτείνεται και μετά το βιολογικό θάνατο, ο τρόπος με τον οποίο κανείς ζει και πεθαίνει έχει συνέπεια στην αιώνια ύπαρξή του.

Ο βαθύτερος λόγος που στις μέρες μας η ευθανασία απασχολεί τόσο την επικαιρότητα και προκαλεί πρωτοφανή κινητικότητα είναι το γεγονός ότι έχει επικρατήσει μια καθαρά υλιστική, εφήμερη και ευδαιμονιστική αντίληψη και πρακτική, η υγεία έχει αποκτήσει έντονα οικονομικό χαρακτήρα και ο άνθρωπος νοείται καθαρώς μηχανιστικά και εφήμερα.

Η σύγχρονη καταναλωτική κοινωνία βλέπει τα άτομα που βρίσκονται σε νόσο τελικού σταδίου ως άσχετα με την παραγωγή και την κατανάλωση, ασύμφορα στην πρόοδο και εξέλιξη του συστήματος και εμπόδιο στην άνεση και ευδαιμονία των υπολοίπων.

Ψυχολογικά αίτια που οδηγούν κάποιον στο να ζητήσει ευθανασία συνήθως είναι: η απόγνωση λόγω της φυσικής δυσφορίας, η δειλία μπροστά στο φυσικό πόνο, η απογοήτευση από την εξασθένηση των φυσικών δυνάμεων και ο φόβος ότι αποτελεί βάρος για τους οικείους του.

Αν ο ασθενής διαπίστωνε ότι ένα από αυτά ή και όλα απαλύνονται με την αγάπη και το ενδιαφέρον του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού και των συγγενών και φίλων του δεν θα οδηγείτο στο να ζητήσει την ευθανασία. Το γεγονός αυτό αποτελεί έμμεσο έλεγχο της σύγχρονης κοινωνίας.

Το αίτημα της ευθανασίας προέρχεται συνήθως από άτομα που βρίσκονται σε κατάσταση καταθλίψεως. Αυτό σημαίνει πρώτον μεν ότι οι συνθήκες κάτω από τις οποίες εκφράζεται η επιθυμία για ευθανασία είναι τέτοιες που δεν εγγυώνται την νηφαλιότητα του αιτούντος, κατά δεύτερο δε λόγο ότι με την κατάλληλη ψυχοθεραπευτική συμπαράσταση και αγωγή τα ίδια άτομα θα ήταν δυνατόν να εκφράσουν διαφορετικές επιλογές για το μέλλον τους.

Η ανίατη και επώδυνη ασθένεια επιδρά επί της ψυχικής ισορροπίας του ασθενούς σε τέτοιο βαθμό, ώστε θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι είναι σχεδόν αδύνατο ο ασθενής να εκφράσει τη βούλησή του με διαύγεια σκέψεως ή ευθυκρισία.

Δεκάδες γιατροί απ' όλο τον κόσμο θέτουν πολλά διλήμματα και ερωτήματα σχετικά με την ευθανασία, όπως τι είναι ή τι δεν είναι εγκεφαλικός θάνατος ή πώς ορίζεται η λεπτή εκείνη γραμμή της ενεργούς από την παθητική ευθανασία ή ποια θα μπορούσαν να είναι τα κριτήρια του θανάτου ως εγγύηση αποφυγής υπερβολών και καταχρήσεων.

Είναι σαφές σε όλους μας πως κανένας νόμος δεν εξασφαλίζει την νόμιμη διαδικασία της ευθανασίας και κανένα νομοσχέδιο δεν μπορεί να περιορίσει εγκληματικές αυθαιρεσίες ασυνείδητων ιατρών, οι οποίοι παραβαίνοντας τον όρκο του Ιπποκράτη γίνονται δολοφόνοι και εκτελούν ασθενείς προκειμένου να παράσχουν εξυπηρετήσεις σε εταιρείες, νοσοκομεία, συγγενείς, κ.ά. πάντοτε βεβαίως με το αζημίωτο. Η πρακτική της ευθανασίας είναι ακόμα δυνατό να οδηγήσει τον ιατρό από εγγυητή και θεματοφύλακα της ανθρώπινης ζωής, σε κριτή της ζωής των ανθρώπων και σε δήμιο

Απόσπασμα από κείμενο δημοσιευθέν στην ιστοσελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων



1) Να γράψετε ένα συνώνυμο και ένα αντώνυμο για κάθε λέξη: (Βαθμοί 1,5)

εφήμερη, σύγχρονη


ύπαρξη, αντίληψη

3) Να σχολιάσετε τη φράση: (Βαθμοί 2) "Η πρακτική της ευθανασίας είναι ακόμα δυνατό να οδηγήσει τον ιατρό από εγγυητή και θεματοφύλακα της ανθρώπινης ζωής, σε κριτή της ζωής των ανθρώπων και σε δήμιο"

Γ) Παραγωγή λόγου (Βαθμοί 10) Γράψτε ένα άρθρο στην εφημερίδα, στο οποίο θα παίρνετε θέση υπέρ ή κατά της ευθανασίας, αλλά θα δικαιολογείτε την οποιαδήποτε άποψή σας. (Πρόλογος=σε 1 παράγραφο, Κύριο θέμα=σε ...... παραγραφο(υς), Επίλογος=σε 1 παράγραφο (Σύνολο λέξεων ..............)


Ευχαριστούμε τους συγγραφείς των ανωτέρω κειμένων για την πολύτιμη και ανιδιοτελή συνεισφορά τους στο εκπαιδευτικό γίγνεσθαι.

http://www.imthf.gr/diakonia_1.htm

http://www.imthf.gr/diakonia_1.htm

27 ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΚΘΕΣΗΣ - Αντίγραφο

Documents

Transcript of 27 ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ ΕΚΘΕΣΗΣ - Αντίγραφο