26 ΙΟΥΛ 2010

40
ÅÖÇÌÅÑÉÄÁ ÉÓÔÏÑÉÁÓ, ËÏÃÏÕ ÊÁÉ ÐÏËÉÔÉÓÌÏÕ ÔÏÕ ÍÉÊÏËÉÔÓÉÏÕ ÐÑÅÂÅÆÇÓ ÔéìÞ: 0,01 ÖÕËËÏ 26 ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 www.nikolitsi.com Και το όνοµα αυτού:«∆ήµος Ζηρού»! Ψηφίστηκε τελικά το πολύφερνο νοµοσχέδιο για την τοπική αυτοδιοίκηση µε την κωδική ονοµασία «Καλλικράτης» και αποτελεί ήδη νόµο του Ελληνικού κράτους. Όλοι µας πλέον γνωρίζουµε τα διοι- κητικά όρια του νέου µας ∆ήµου καθώς και την ονοµασία του. «∆ήµος Ζηρού» λοιπόν!!! Και µόνο στο άκουσµα του ονόµατος σηκώθηκαν οι τρίχες της κεφαλής των αυτοδιοικητικών αρχό- ντων των συνενούµενων ∆ήµων και άπαντες ανεφώνησαν: Φευ! Ανακάλυψαν µάλιστα και τον απο- διοποµπαίο τράγο στη υπόθεση, στο πρόσωπο του κυβερνητικού βουλευτή, τον οποίο έχρισαν µάλιστα και νονό. Αλλά κατά το πώς προκύπτει δε χρησιµοποιήθηκε για καλυµβήθρα αυτή του Σιλωάµ, αλλά αυτή η ίδια η πανέµορφη λίµνη, η οποία κατάπνιξε στα βαθιά νερά της όλα τα υπόλοιπα «ιστορικά» ονόµατα του τόπου µας. ÓõíÝ÷åéá óôç óåë. 18 Ένα τ’ αγνό το όνειρο, νύχτα και µέρα ένα. Να ‘µουν αστέρι τ’ ουρανού ιριδαχτίδα, ήλιος, κρίνα και ροδοπέταλα, όλα τα άνθια τσ’ άνοιξης, λουλούδια, τριαντάφυλλα. ισκιανθούς, µανούσια, τη χαραυγή να τά ‘πλεκα στολίδια, δαχτυλίδια, ιαµβικό στεφάνωµα. ωραία πανδαισία. Μητς Μήτσης ÓõíÝ÷åéá óôç óåë. 32 8 & 9 Áõãïýóôïõ Ðïëéôéóôéêü ∆ιήµερο f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:58 Page 1

Transcript of 26 ΙΟΥΛ 2010

Page 1: 26 ΙΟΥΛ 2010

ÅÖÇÌÅÑÉÄÁ ÉÓÔÏÑÉÁÓ, ËÏÃÏÕ ÊÁÉ ÐÏËÉÔÉÓÌÏÕ ÔÏÕ ÍÉÊÏËÉÔÓÉÏÕ ÐÑÅÂÅÆÇÓ

ÔéìÞ: 0,01

ÖÕËËÏ 26 ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 www.nikolitsi.com

Και το όνοµα αυτού:«∆ήµος Ζηρού»!Ψηφίστηκε τελικά το πολύφερνο νοµοσχέδιο για την τοπική αυτοδιοίκηση µε την κωδική ονοµασία«Καλλικράτης» και αποτελεί ήδη νόµο του Ελληνικού κράτους. Όλοι µας πλέον γνωρίζουµε τα διοι-κητικά όρια του νέου µας ∆ήµου καθώς και την ονοµασία του.«∆ήµος Ζηρού» λοιπόν!!!Και µόνο στο άκουσµα του ονόµατος σηκώθηκαν οι τρίχες της κεφαλής των αυτοδιοικητικών αρχό-ντων των συνενούµενων ∆ήµων και άπαντες ανεφώνησαν: Φευ! Ανακάλυψαν µάλιστα και τον απο-διοποµπαίο τράγο στη υπόθεση, στο πρόσωπο του κυβερνητικού βουλευτή, τον οποίο έχρισαν µάλιστακαι νονό. Αλλά κατά το πώς προκύπτει δε χρησιµοποιήθηκε για καλυµβήθρα αυτή του Σιλωάµ, αλλάαυτή η ίδια η πανέµορφη λίµνη, η οποία κατάπνιξε στα βαθιά νερά της όλα τα υπόλοιπα «ιστορικά»ονόµατα του τόπου µας.

ÓõíÝ÷åéá óôç óåë. 18

Ένα τ’ αγνό το όνειρο,νύχτα και µέρα ένα.

Να ‘µουν αστέρι τ’ ουρανούιριδαχτίδα, ήλιος,κρίνα και ροδοπέταλα,όλα τα άνθια τσ’ άνοιξης,λουλούδια, τριαντάφυλλα.ισκιανθούς, µανούσια,τη χαραυγή να τά ‘πλεκαστολίδια, δαχτυλίδια,ιαµβικό στεφάνωµα.ωραία πανδαισία.

Μητς Μήτσης

ÓõíÝ÷åéá óôç óåë. 32

8 & 9 Áõãïýóôïõ

Ðïëéôéóôéêü ∆ιήµερο

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:58 ìì Page 1

Page 2: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 20102

ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ

ÅÖÇÌÅÑÉÄÁ ËÏÃÏÕ ÊÁÉÐÏËÉÔÉÓÌÏÕ ÔÏÕ

ÁÈËÇÔÉÊÏÕ ÓÕËËÏÃÏÕ“ÁÔÑÏÌÇÔÏÓÍÉÊÏËÉÔÓÉÏÕ”

ÅÄÑÁÍéêïëßôóé Èåóðñùôéêïý

ÐñåâÝæçò, 483 00

Ôçë.: 6977431843697260937826820 29461

e-mail:[email protected]

web site:www.nikolitsi.com

ÉÄÉÏÊÔÇÔÇÓÁèëçôéêüò Óýëëïãïò

Áôñüìçôïò Íéêïëéôóßïõ

ÅÊÄÏÔÇÓÄçìÞôñéïò ÔæüëïòÍéêüëáïò ÆÞóçòÉùÜííçò Êþóôáò

ÓÕÍÔÁÊÔÉÊÇ ÏÌÁÄÁÔÜêçò Áíáãíþóôïõ

×ñÞóôïò ÁíáãíþóôïõÈáíÜóçò Áíáóôáóßïõ

ÈáíÜóçò ÆÞóçòÃåþñãéïò Êßôóéïò

Íßêïò ÊïëéüòÓùêñÜôçò ÊþóôáòÃéÜííçò ÍáóôïýëçòÈáíÜóçò Ä. ÓôñÜôçò

ÅÐÉÌÅËÅÉÁ ÅÊÄÏÓÇÓ ÊÁÉÕÐÅÕÈÕÍÏÓ ÕËÇÓ

Ãéþñãïò ÃéÜííïò

ÖÙÔÏÃÑÁÖÉÅÓÃåþñãéïò ÃéÜííïòÍéêüëáïò ÆÞóçò

ÓÅËÉÄÏÐÏÉÇÓÇÅÊÔÕÐÙÓÇÉÄÅÅÁ ÅÐÅ

ÃïñãïðïôÜìïõ 16, ÇñÜêëåéïÁôô., 141 21

Ôçë.: 210 2825611site: www.ideea.gr

e-mail: [email protected]

Ôá åíõðüãñáöá Üñèñá äåí åêöñÜ-æïõí áðáñáßôçôá ôéò áðüøåéò ôçò

åöçìåñßäáò.

ÅðéôñÝðåôáé ç áíáðáñáãùãÞ êáé çáíáäçìïóßåõóç êåéìÝíùí Þ öùôï-ãñáöéþí Þ ôìçìÜôùí ôçò åöçìåñß-äáò åöüóïí áíáöÝñåôáé ç ðçãÞ

êáé ï áñèñïãñÜöïò.

Σαν Νικολιτσιώτες αδιαµφισβήτητακαµαρώνουµε για τους συγχωρια-νούς µας. Αυτό το αξιόλογο ανθρώπι-

νο δυναµικό που σε όλους τους τοµείς τηςσύγχρονης ζωής µοχθεί, παράγει και δηµι-ουργεί. Μέσα σε όλες τους τις δράσεις δενλησµονούν να προσφέρουν και στα διάφο-ρα θέµατα του χωριού, αποδεικνύοντας δια-ρκώς έµπρακτα την αγάπη προς τη γενέτει-ρα. Κάποιοι όµως δικαιούνται ιδιαίτερηςαναφοράς για τη σηµαντική τους συνει-σφορά.Ένας εξ αυτών είναι και ο συγχωριανόςµας Αναστάσιος Κολιός που σήµερασυνταξιούχος διαµένει στο Μενίδι Αιτω-λοακαρνανίας. Τη συνολική προσφοράτου αγαπητού µας Τασούλα µπορεί ναµη τη γνωρίζουµε όλοι. Αυτό που ξέ-ρουµε καλά όµως, είναι η δωρεά του παλιούπετρόκτιστου κτηρίου που βρίσκεται στοκέντρο του χωριού κάτω από το κοινοτικόγραφείο. ∆ωρεά, που όµως δυστυχώς δενέχει αξιοποιηθεί όπως είχε συµφωνηθεί καιπου σήµερα είναι η αιτία να στεναχωρούµεκαι να αποκαρδιώνουµε τον δωρητή. Για τηνιστορία να αναφέρουµε ότι το κτίριο είχεπαραχωρηθεί προς την πάλαι ποτέ κοινότ-ητα Νικολιτσίου πριν τον «Καποδίστρια».Πρόεδρος τότε ήταν ο Θωµάς Πανούσης, οοποίος µαζί µε το κοινοτικό συµβούλιο βέ-βαια και αποδέχτηκε τη δωρεά µε σκοπό ναδηµιουργηθεί ένας χώρος πολιτισµού γιατους νέους του χωριού. Βέβαια το κτήριογια να ολοκληρωθεί απαιτούσε µεγάλο χρη-µατικό ποσό. Σαν από µηχανής Θεός βρέθη-κε την εποχή εκείνη ο φίλος του χωριού µαςκ. Περικλής Βασιλάκης (Ο σηµερινός καθη-γητής διαιτησίας), που µε ενέργειές του, εκ-ταµιεύτηκαν από το ΥΠΕΧΩ∆Ε, περίπου6.000.000 δρχ για να ολοκληρωθεί το κτήρ-ιο. Τα χρήµατα όµως δεν έφτασαν και, όπωςµας είπε ο Θωµάς, η κοινότητα πρόσθεσεάλλα 2.000.000 δρχ. για να ολοκληρωθούντα µπετά και να φτάσει τελικά στη σηµερινήκατάσταση. Αγοράστηκαν µάλιστα καιτούβλα και υλικά για να χτιστεί το ανώγειοκαι εκεί όµως σταµάτησε. Από τότε καιµέχρι σήµερα καµιά άλλη ενέργειαδεν έχει γίνει και όλοι «νίπτουν τας χείραςτους».Την ευθύνη σήµερα την έχει βέβαια ο ∆ήµοςΘεσπρωτικού, που παρ’ όλες τις ενέργειεςκαι τις διεκδικήσεις µας και στο θέµα αυτό,δεν είχαµε καµία απολύτως ανταπόκριση.Όπως βέβαια και σε πολλά άλλα θέµαταπου αφορούν το χωριό µας! Μάλιστα προ-εκλογικά ο κ. ∆ήµαρχος δήλωνε µεταξύ άλ-λων προς την εφηµερίδα µας (φ 11,Οκτώβριος 2006, σελ 6): «…Τη δωρεά τουΑναστασίου Κολιού θα την αξιοποιήσο-υµε, σύµφωνα µε την επιθυµία του, την

ανέγερση πνευµατικού κέντρου…». Λόγιαπαχιά προεκλογικά και υποσχέσεις που πο-τέ δεν υλοποιήθηκαν και που επιβεβαιώνουντη γενική αρχή για τους πολιτικούς µας. «Τοτάξιµο κανέναν δε χάλασε, µόνο το δόσι-µο»! Όµως πέρα από την αθέτηση τωνυποσχέσεων και το ότι το κτήριο ποτέ δενολοκληρώθηκε σύµφωνα µε την επιθυµίατου δωρητή, το σηµαντικότερο και το πιοεπικίνδυνο είναι, ότι µε τις ενέργειες αυτέςαποκαρδιώνονται οι άνθρωποι που θέλουννα προσφέρουν και από τέτοια αρνητικά πα-ραδείγµατα απογοητεύονται και περιθωριο-ποιούνται. Κατάσταση που βέβαια εκτόςαπό τη µεγάλη προσωπική απογοήτευση,αποβαίνει τελικά εις βάρος και του υπο-λοίπου κοινωνικού συνόλου, αφού ανήµπο-ρο να αντιδράσει, στερείτε τέτοιων, τόσοσηµαντικών υποδοµών.Βέβαια η πικρία αυτή δεν είναι και η µοναδι-κή για τον αγαπητό µας Τασούλα. Όπωςέχουµε πληροφορηθεί και σε άλλες ενέργει-ές του για προσφορά στο χωριό µας, έχειδεχθεί πάλι διαφορετικές πικρίες, αλλά δενείναι του παρόντος.Ας ελπίσουµε ότι κάποτε θα ωριµάσουµε καιθα δεχόµαστε, πέρα από µικρότητες και ιδιο-τέλειες, την όποια προσφορά και διάθεση γιατο καλό του χωριού µας, αναγνωρίζοντας καιβέβαια εκτιµώντας στην πραγµατική τουςδιάσταση, τις ενέργειες των συγχωριανώνµας που έχουν κάνει σκοπό της ζωής τουςτην προσφορά και το κοινό καλό.Σαν συντελεστές της εφηµερίδας και ενερ-γοί πολίτες του χωριού, µη έχοντας τι άλλοπρος το παρόν να κάνουµε, ζητούµε συγνώ-µη από τον Αν. Κολιό για το µερίδιο ευθύνηςπου µας αναλογεί και του απευθύνουµε καιδηµοσίως ένα µεγάλο ευχαριστώ, σαν έν-δειξη ελάχιστης αναγνώρισης των ευγε-νικών του προθέσεων και πράξεων.

Το «Πνευµατικό κέντρο» που δενολοκληρώθηκε ποτέ και η αναµνη-στική πλάκα, περιµένει κι αυτή ναπάρει τη θέση της.

Η δωρεά του Αναστασίου Κολιού

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:58 ìì Page 2

Page 3: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 3

ÊÏÉÍÙÍÉÊÁ

¼ëá ôá “êïéíùíéêÜ” äçìïóéåýïíôáé ìå åõèýíç ôùí óõããåíþí, ïé ïðïßïé ðñÝðåé íá åíçìåñþíïõí ôçí åöçìåñßäá.

ÃÜìïé

Την Κυριακή 6 Ιουνίου 2010 ο Σω-τήρης και η Αλίκη Πήλιου βάπτι-σαν το αγοράκι τους. Το µυστή-ριο τελέσθηκε στον Ιερό Ναό Πα-ναγίτσας Πετρούπολης και οιπολλοί φίλοι και συγγενείς πουπαραβρέθηκαν ευχήθηκαν στουςπανευτυχείς γονείς να τους ζή-σει. Το ίδιο ευτυχής και η νονάτου Βασιλάκη, Βασιλική Κυρια-κίδου.Να τους ζήσει και γαµπρός…

Βασίλειος

Âá

ðôß

óåé

ò

Η Χαρούλα Σακκά, (κόρη του Κώστα και της Βούλας), παντρεύτηκε τον εκλεκτό τηςκαρδιάς της ∆ηµήτριο Π. Νταλάρα, από τις Χαλικιάδες. Η τελετή έγινε στις 29 Μα-ου 2010 στον Ιερό Ναό του Αγίου Αθανασίου στη Ντάρα. Ο Αι Θανάσης γέµισε κό-σµο, συγγενείς και φίλους, που ευχήθηκαν στα νιόπαντρα. Ακολούθησε τρικούβερ-το γλέντι σε κοσµική ταβέρνα της Άρτας.Συµµετέχοντας στη χαρά τους, τους ευχόµαστε ολόψυχα να ζήσουν.

Χαρά - ∆ηµήτρης

ÐÝíèç

Απεβίωσε στις 23 - 5 - 2010 στο χωριό όπου και διέµενε η ΚίτσιουΛαµπρινή. Η Λαµπρινή ήταν η αγαπηµένη σύζυγος του αείµνηστουσυγχωριανού µας Κίτσιου Αθανασίου και απεβίωσε σε ηλικία 77ετών. Ας είναι ελαφρύ το χώµα της Νικολιτσιώτικης γης που τηνφιλοξενεί.

Απεβίωσε στις 2 6-2010 στο χωριό όπου και διέµενε ο ΝαστούληςΕυάγγελος. Ο Βαγγελη-Γιάννης απεβίωσε σε ηλικία 90 ετών καιµέχρι τα τελευταία του ήταν γερός και ενεργητικός. Ας είναι ελα-φρύ το χώµα της Νικολιτσιώτικης γης που τον φιλοξενεί.

Την Κυριακή του Θωµά 11 Απριλίου 2010 ο Λάκης καιη Αγγελική Παπαπάνου βάπτισαν το αγοράκι τους. Τοµυστήριο τελέσθηκε στο χωριό στην Παναγία και οιπολλοί φίλοι και συγγενείς που παραβρέθηκανευχήθηκαν στους πανευτυχείς γονείς να τους ζήσει.Άξιες νονές οι Μαρία και Αναστασία Αναγνώστου(Κόρες του Θόδωρου).Να τους ζήσει και από εµάς και γαµπρός…

Ευριπίδης

Η Ουρανία (Ράνια) Σιώζου, (κόρη της Βάσως Σιώζου - Σωτηρίου), παντρεύτηκετον εκλεκτό της καρδιάς της Βασίλη Μπότσιο στις 1 Μαου 2010. Η τελετή έγινεστον Ιερό Ναό του Αγίου Κωνσταντίνου στην Πρέβεζα µε την παρουσία πολλώνσυγκενών και συγχωριανών. Το ζευγάρι δεξιώθηκε τους καλεσµένους στην αίθ-ουσα «Άτριο» και ακολούθησε µια θαυµάσια, όλο κέφι βραδιά.Συµµετέχοντας στη χαρά τους, τους ευχόµαστε ολόψυχα να ζήσουν.

Ουρανία - Βασίλης

Την Κυριακή 23 Μαου 2010 ο Κώστας Γιάννος και η Πα-ρασκευή Αλεξοπούλου βάπτισαν το αγοράκι τους. Τοόνοµα αυτού Ιωάννης χάριν βέβαια του αείµνηστουπαππού του. Το µυστήριο τελέσθηκε στον Ιερό ΝαόΑγίας Παρασκευής Αχαρνών και πολλοί φίλοι και συγγε-νείς που παραβρέθηκαν ευχήθηκαν στους πανευτυχείςγονείς να τους ζήσει. Άξιος νούνης ο Κώστας Παπαπά-νος. Να τους ζήσει και από εµάς και γαµπρός…

Ιωάννης

Το χάρο τον αντάµωσαψες νύχτα στ' όνειρο µου

και µου είπε έλα να φύγουµεείναι για το καλό µου.

Άσε µε χάρε άσε µεώσπου να ξηµερώσει

να βγει ο ήλιος την αυγήη µέρα µου πριν σώσει

Να χαιρετήσω τον ντουνιάτην πλάση τα λουλούδια

να κελαηδήσουν τα πουλιάκαι να µου πουν τραγούδια.

Είναι ο δρόµος µου µακρύςΚι ο ήλιος βασιλεύει

∆εν θέλω νύχτα να µε βρειΚι ο κόσµος µου να κλαίει.

Η ανηψιάΕυγενία Χρ. Ναστούλη

Κίτσιου Λαµπρινή

Ναστούλης Ευάγγελος

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:58 ìì Page 3

Page 4: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΙΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 20104

π

Τ

τ

ΥΈ

τ

π

γτ

λ

:ον κ.Σπαρ-τιώτη,

τον αγαπητόµας Λέανδρο,τον γνωρίζου-µε από παλιά.Τον γνωρί-ζουµε από ταέργα του,που σαν αρχι-

τέκτονας - διακοσµητής χώρων δη-µιούργησε. Κάποια από αυτά τα έργα, ό-πως το Nikopolis Club στο Μονολίθι,χαρακτηρίζουν κάποιες περιοχές και έγι-ναν σηµεία αναφοράς. Τον γνωρίζουµεσαν ένα ανιδιοτελή, άνθρωπο της προ-σφοράς, παρόντα διαρκώς όπου τουζητηθεί, ιδιαιτέρα στην αγαπηµένη τουγενέτειρα την Πρέβεζα. Τον γνωρίζουµεσαν έναν ενεργητικό και αθεράπευταροµαντικό άνθρωπο.Παρόν λοιπόν, για άλλη µια φορά ο Λέ-ανδρος, παραδίδει στην πόλη του, ένασηµαντικό έργο στο χώρο των εικαστικώντεχνών. Την «πινακοθήκη Λέανδρος Μιχ.Σπαρτιώτης». Ένα πανέµορφο, ευρύχω-ρο, άνετο και λειτουργικό χώρο, κατα-σκευασµένο µε την υψηλή αισθητική πουδιακρίνει το δηµιουργό της, στον οποίοφιλοξενεί την πλούσια προσωπική συλλο-γή του.

Ένα µεγάλο έργο που έρχεται και πα-ρέχει συνολικά προστιθεµένη αξία σταπολιτιστικά δρώµενα της Πρέβεζας.Η πινακοθήκη λειτουργεί υπό την αιγίδατου σωµατείου, που δηµιουργήθηκε γιατο σκοπό αυτό εφέτος. Είναι ένα µη κερ-δοσκοπικό σωµατείο πνευµατικής, κοινω-νικής και πολιτιστικής αποστολής, µεέδρα τον Άγιο Θωµά Πρέβεζας. Ιδρυτικάµέλη του σωµατείου, είναι ο κ. ΛέανδροςΣπαρτιώτης και οµάδα Πρεβεζάνων φιλο-τέχνων. Στηρίζεται στην εθελοντική προ-σφορά µε ανιδιοτελείς σκοπούς καιαγωνία για το µέλλον των πολιτιστικώνστοιχείων της πόλης. Κυρίως στο χώροτων εικαστικών τεχνών. Κάποια από ταέργα, ξυλόγλυπτα και ζωγραφικοί πίνα-κες, είναι από τις προσωπικές δηµιο-υργίες του καλλιτέχνη Λέανδρου.

Στα εκθέµατα περιλαµβάνονται έργα ζω-γραφικής, ξυλόγλυπτα, γλυπτά και σχέ-δια τα οποία αποτελούν δηµιουργίεςΕλλήνων και ξένων καλλιτεχνών, σύγχρο-νων αλλά και παλαιοτέρων. Μεταξύ τωνέργων της συλλογής υπάρχουν πίνακεςτων Γιαλλινά, Μποκατσιάµπη, ΤriνοΙΙi,Προσαλέντη, Γερµενή, Κανά, Πολυκαν-δριώτη, Σγούρου και των νεώτερωνΜπελντέκου, Σαρασίτη, Τούντα, Ρήνα,Προκοπίου. Επίσης και των Πρεβεζάνωνκαλλιτεχνών Γενιά, Τριανταφυλλίδη, Κα-λέντζη, καθώς και του ιδίου.Σύµφωνα µε το καταστατικό της, Η «Πι-νακοθήκη Λέανδρος Μιχ. Σπαρτιώτης»θέτει ως αρχικούς στόχους:Τη διαρκή έκθεση των προσωπικών έρ-γων και των έργων της συλλογής του

Λέανδρου Σπαρτιώτη.Τη λειτουργία εκθέσεων σε όλους τουςτοµείς των εικαστικών τεχνών για τηνπροβολή και διάδοση της τέχνης.Τη λειτουργία ελεύθερων εργαστηρίωνκαι σπουδαστηρίων.Την οργάνωση και λειτουργία βιβλιοθή-κης (αναγνωστήριο και δανειστική στοντοµέα των εικαστικών τεχνών).Οργάνωση συναφών διαλέξεων και γενι-κά εκδηλώσεων που αφορούν τις Τέχνες.Την προβολή του έργου της ντόπιας καλ-λιτεχνικής δηµιουργίας.Τη διάσωση, διατήρηση και διάδοση τουέργου της λα¼κής τέχνης.Τη συνεργασία µε άλλους φορείς πουέχουν παρεµφερείς σκοπούς, µε καλλι-τέχνες και τα σωµατεία τους.Οι αγνές προθέσεις και η αγωνία του κ.Σπαρτιώτη αποτυπώνονται στον επίλογοτου προλόγου του, στο πολύ όµορφοΛεύκωµα που δηµιουργήθηκε για την πι-νακοθήκη:«… Με βαθύτατη ικανοποίηση λοιπόναπό τη συγκινητική αποδοχή του τολµή-µατός µου, αγωνιώ πλέον για τη συνέ-χεια. Ευελπιστώ µέσα από την πινακο-θήκη να διαµορφωθεί ένας χώρος φιλο-ξενίας, προβολής και διάδοσης της ζω-γραφικής και των τεχνών. Ένας εύχρη-στος, και σύγχρονος χώρος εικαστικήςεπιµόρφωσης καθιερώνοντας µια νέακατάσταση και προοπτική γύρω από ταπολιτιστικά δρώµενα της πόλης µας.Ελπίδα και επιθυµία µου είναι στο χώρονα ‘ρχονται τα παιδιά κι οι νέοι να οµορ-φαίνουν την ψυχή τους κι οι πιο µεγάλοινα ξεκουράζουν τη ψυχή τους. Άλλωστε,οι εικαστικές τέχνες, µεσ’ από τη ζωντά-νια τους, µε µοναδικότητα, χαρακτη-ρίζουν το χρώµα και τη λατρεία τηςζωής.»Αφού πρώτα συγχαρούµε τον αγαπητόµας φίλο και πατριώτη για τη µεγάλη τουαυτή προσφορά, του ευχόµαστε από κα-ρδιάς καλή επιτυχία στην επίτευξη τωνσηµαντικών και ευγενικών του στόχων.

Σηµ: ο πίνακας του εξωφύλλου είναι από τησυλλογή του Λέανδρου, έργο του ΣτρατήΑθηναίου (9;<;<<:< ;:;; 78x128 ;;).

Μια ακόµα,

µεγάλη προσφορά

του Λέανδρου

Σπαρτιώτη

στην Πρέβεζα

“Κάποια από τα έργα,ξυλόγλυπτα και

ζωγραφικοί πίνακες,είναι από τις

προσωπικές δηµιουργίεςτου καλλιτέχνη

Λέανδρου”

ΠINAKOΘHKHΛEAN∆POΣ M. ΣΠAPTIΩTHΣ

Τ

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 4

Page 5: 26 ΙΟΥΛ 2010

5

:α δύο περασµένα καλοκαίρια στο Νικολίτσι διοργα-νώθηκαν δύο θαυµάσια πολιτιστικά τριήµερα εκδη-λώσεων που όλοι µας θα θυµόµαστε. Κάτι αντίστοιχο

έχει προγραµµατισθεί και για το φετινό καλοκαίρι από τουςφορείς του Νικολιτσίου (αδελφότητα Αθήνας, πολιτιστικόςΣύλλογος Πρέβεζας, νεολαία Νικολιτσίου, κοινότητα και «ΕνΝικολιτσίω»). Εφέτος όµως λόγω κρίσης έγινε περικοπή καιαπο τρείς εκδηλώσεις θα γίνουν δύο.Συγκεκριµµένα: Το πολιτιστικό διήµερο έχει προγραµµατι-σθεί για την Κυριακή 8 και την ∆ευτέρα 9 Αυγούστου. Ηπρώτη ηµέρα είναι αφιερωµένη στο παραδοσιακό τραγούδικαι χορό και η δεύτερη στο θέατρο.

Η πρώτη παραδοσιακή µου-σικορευτική βραδιά, θα είναιπλαισιωµένη από το εξαιρετικόσυγκρότηµα του ∆όκιµου Χα-ραλάµπους µε το οποίο έχου-µε διασκεδάσει κατ’ επανάλη-ψη µε τις καλύτερες εντυπώ-σεις. Ο ∆όκιµος, µε δεύτερο

κλαρίνο τον Τάκη Ζιάγκα και τραγουδιστές τον ΤάσοΜπακόλα και το Χρήστο Σταύρου, προεξοφλούν µια ακόµαθαυµάσια Αυγουστιάτικη νύχτα.Η δεύτερη µέρα είναι αφιερωµένη στο θέατρο.Το έργο που επιλέξαµε να σας παρουσιάσουµε φέτος είναιη νέα παράσταση από το θεατρικό εργαστήρι Πρέβεζας µετίτλο ‘Η δικτατορία της οµορφιάς’’. Το έργο δηµιουργήθη-κε από µια ιδέα της σκηνοθέτιδας, συρραφή κειµένων καιαυτοσχεδιασµούς των ηθοποιών. Η σκηνοθέτης είναι η γνω-στή µας Λίλη Σακκά που µας παρουσίασε την υπέροχη πα-ράσταση ‘Την αγαπήσαµαν και µείς’ τον Αύγουστο του2008 και είχε σηµειώ-σει τεράστια επιτυχίαστο χωριό µας.Υπόθεση του έργου:Ένας άντρας, σε µια –δηµοσιογραφική –κ ο υ τ σ ο µ π ο λ ί σ τ ι κ ητηλεοπτική εκποµπήδιηγείται την ζωή του.Είχε µια ήσυχη ζωήµέχρι την στιγµή που ανακαλύπτει ότι όλοι τον θεωρούνανείπωτα άσχηµο.Η επίσκεψη του στο χειρουργικό τραπέζι ενός διάσηµουπλαστικού χειρούργου τον µεταµορφώνει σε πολύ όµορφο.Η ζωή του ανατρέπεται και γεµίζει ενδιαφέρον, χρήµα,γυναίκες, ελαφράδα. ο χαρακτήρας του αλλάζει. Η γυναίκάτου τον ποθεί, ο διευθυντής του του δίνει προαγωγή, ο πλα-στικός του τον περιφέρει από ιατρικά συνέδρια σε τηλεοπτι-κές εκποµπές, µια δηµοσιογράφος κάνει την ζωή του φύλλοκαι φτερό, τρεις νοσοκόµες τραγουδούν και χορεύουν σχο-λιάζοντας και µια καθαρίστρια περιµένει να γίνει όµορφη.Μέχρι που όλα ανατρέπονται…

Συντελεστές της παράστασης:Σύλληψη και συρραφή κειµένων – σκηνοθεσία – επιµέλειακίνησης : Λίλη ΣακκάΒοηθός σκηνοθέτη-Στίχοι Τραγουδιών: Αλέξανδρος Τσα-νέλης.Σύνθεση µουσικής–Μουσική διδασκαλία: Ντίνος Γιαννακός.Σκηνικά- κουστούµια: Λίλη Σακκά, Αλέξανδρος Τσανέλης.Μάσκες: Πέλλα Καλογήρου.∆ιδασκαλία Λάτιν Χορών: Πάνος Αγγελίδης.Φωτισµοί: Γεωργία Παπαδιώτη- Λίλη Σακκά.Κατασκευή κουστουµιών: Γεωργία Παπαδιώτη.Ηλεκτρολόγος: Γιάννης Φατούρος.Παίζουν οι ηθοποιοί:Σούλα Μπαχλάβα: ∆ηµοσιογράφοςΜπάµπης Κανένας: Πλαστικός ΧειρούργοςΝίκος Κωνσταντίνου: Όµορφος- ΆσχηµοςΜιχάλης Λογοθέτης: ∆ιευθυντήςΒιβή Μπάρκα: Η γυναίκαΦαίδρα Τζιάλλα: Νοσοκόµα – γυναίκα 1ηΧριστίνα Κολιού: Νοσοκόµα – γυναίκα 2ηΛαµπρινή Τζίµα: Νοσοκόµα – γυναίκα 3ηΈφη Σολδάτου: ΚαθαρίστριαΣηµ.: Η θεατρική βραδιά είναι µε τησυνδιοργάνωση του Περιβαλλοντικού– Πολιτιστικού Συλλόγου του ∆ήµουΘεσπρωτικού.Επίσης, το διήµερο θα διοργανωθείστα καφενεία του χωριού τουρνουάτάβλι µε ελεύθερη βέβαια συµµε-τοχή και βραβεία.Για όλα τα παραπάνω οι διοργανωτές θα επανέλθουν µεανακοινώσεις και αφίσες για πλήρη ενηµέρωση και καλούνόλους να πλαισιώσουν τις εκδηλώσεις και να βοηθήσουν οκαθένας µε τον τρόπο του και στο µέτρο των δυνατοτήτωντου. Είπαµε, ο πήχης είναι ήδη ψηλά και πρέπει να τον δια-τηρήσουµε εκεί.

ÔÝëïò ïé åêäçëþóåéò áõôÝò åßíáé õðü ôç óõíäéïñãÜíùóç êáé÷ïñçãßá ôçò Íïìáñ÷éáêÞò Áõôïäéïßêçóçò ÐñÝâåæáò, ðïõáðü ôç èÝóç áõôÞ åõ÷áñéóôïýìå èåñìÜ.

ÊáëïêáéñéíÝò ðïëéôéóôéêÝò åêäçëþóåéò8 & 9, Áõãïýóôïõ

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΙΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010

ΕΚ∆ΗΛΩΣΕΙΣ

Επί πλέον η οµάδα του χωριού µας,ο Ατρόµητος Νικολιτσίου, θα συµε-τάσχει στο τουρνουά ποδοσφαίρουπου διοργανώνουν οι σύλλογοι τωνχωριών της Λάκκας. Στο τουρνουάθα συµµετάσχουν όσα χωριά κατε-βάσουν οµάδα και θα διεξαχθεί σταγήπεδα των χωριών 9 µε 14 Αυγού-

στου. Ο τελικός θα γίνει στις 14 Αυγούστου 7:00 το από-γευµα στο γήπεδο Θεσπρωτικού και τον αγώνα θα διαιτη-τεύσει ο καθηγητής διαιτησίας και τηλεοπτικός σχολια-στής, ο αγαπητός µας κ. Περικλής Βασιλάκης.

Τουρνουά Ποδοσφαίρου

Τ

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 5

Page 6: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 20106

Τάκης Τζόλος

9 ε σ ο π ό λ ε µ ο ςκαι οι Λακκα-σουλιώτες προ-

σπαθούσαν µε νύχια καιµε δόντια να τα βγάλουνπέρα. «Τραυµατισµένοι»από τους απελευθερωτι-κούς πολέµους του 1912-13, την ΜικρασιατικήΕκστρατεία, τις ληστο-συµµορίες που την ε-ποχή εκείνη λυµαίνονταντην περιοχή, αλλά και το«βύζαγµα» και της τε-λευταίας ικµάδας απότους «νόµιµους» τσιφλι-κάδες των χωριών, έκα-ναν ότι ήταν δυνατό νααναστήσουν τις οικογέ-νειές τους. Με την αλ-ληλοβοήθεια σηµαία τους, εκµεταλλεύονταν κάθε τσέπιγης, σε βουνά και κάµπους. Χωρίς δρόµους, έκαναν πλατ-φόρµες µεταφοράς τις πλάτες τους, για εφόδια από µα-κρύτερα ή κοντινότερα µέρη. Οληµερίς στον αγώνα, λου-σµένοι στον ιδρώτα, έχτιζαν ένας - ένας τα πέτρινα στέρεασπίτια τους, διδαγµένοι από πάππου προς πάππου. Γιατούτο καλούσαν και µαστόρους από µακρύτερα µέρη, απ’τα µαστοροχώρια της Πυρσόγιαννης και των Τζουµέρκων.Ένας απ’ αυτούς ήταν ο εµπειροτέχνης Πυρσογιαννίτηςπρωτοµάστορας, Απόστολος Μπαλτάς. Τον ήξεραν οι Νικο-λιτσιώτες από µπρύτερα. Είχε φκιάσει δυο – τρία σπίτια στοχωριό (του Γακη-Κώτση, των αδελφών Βαγγέλη και Κωτσ-Νάσση κ. α.) και τους άρεγε η δουλειά και οι συµφωνίεςτου. Ήρθε στο Νικολίτσι καλεσµένος από την Εκκλησιαστι-κή Επιτροπή του χωριού. Συζήτησε µαζί τους και συµ-φώνησε να κτίσει την κατεστραµµένη από πυρκαγιά εκ-κλησία της Παναγίας, που σύµφωνα µε τις υπάρχουσες ε-νθυµίσεις ήταν η παλαιότερη στη Λάκκα. Αν και τα σύννεφατου πολέµου µαζεύονταν πάνω από την Ευρώπη, τούτοι οιάνθρωποι υπέγραψαν το συµφωνητικό για το έργο. Κι έτσιο Μπαλτάς τις επόµενες µέρες ήρθε µε το µπουλούκι του,που αποτελούνταν από µαστόρους, µαστοράκια, πελεκά-νους, σαρτζήδες, εργάτες, κουβαλώντας τα εργαλεία τηςδουλειάς τους.Οι γυναίκες του χωριού, νιές, µεσόκοπες και γερόντισσες,είχαν αναλάβει τη µεταφορά της πέτρας από τα πλούσιαµαντέµια του Μπαλντενεζιού. Σκυφτές, σαν να προσκυ-νούσαν γη και σφάκες, κατηφόριζαν φορτωµένες τις ασπρ-όπλακες, παραβγαίνοντας πια θα κουβαλήσει τη µεγαλύ-τερη.

Οι άντρες έκαιγαν άλλεςασπρόπετρες σε ασβε-σταριές στην «Καρυά τουΠοστόλη» και σε άλλασηµεία. Νύχτα και µέραστον αγώνα να φτιάξουντον ασβέστη και µετά νατη σβήσουν µε νερό στιςεκεί ασβεστολακκούβες,που κουβαλούσαν απόµακριά άλλες γυναίκες.Και άλλοι άντρες υπο-δείκνυαν στους σαρτζή-δες κατάλληλα δέντρατης Κοινότητας, να κο-πούν και να γίνουνσανίδες και καδρόνια.Έτσι λεπτοµερώς ήτανγραµµένα στο συµφω-νητικό.

Η εκκλησιά, αράδα την αράδα, όλο και ψήλωνε. Την έβλε-παν οι χωριανοί και έπαιρναν περισσότερη δύναµη. Ήτανέργο ολωνών και ατοµικό αντάµα.Και εκεί στα τελειώµατα, σαν να το ‘χαν τάµα στην Παναγιά,οι µαστόροι οργάνωσαν µια θεατρική παράσταση, όπως το‘χαν και συνήθειο. «Ο Τάσος και η Γκόλφω». Οι ρόλοι µοιρά-στηκαν µεταξύ των µαστόρων και των παράτολµων χω-ριανών και µετά από τον κάµατο της µέρας, εκεί στο αλώνιτης εκκλησιάς, κάτω απ’ τις βαθύσκιωτες σκαµνιές, γίνο-νταν για µέρες οι πρόβες. Οι µνήµες θολές. Αλλά παρ’ όλααυτά κάτι έχει αποµείνει.Τάσος : κάποιος µάστοραςΓκόλφω : Θεόδωρος Πανούσης (Θοδωρ - Φώτης)Αστέρω : Βασίλειος Πανούσης (Βασιλ - Πανούσης)Σταυρούλα: Χρήστος Παπαθανασίου (Χρηστακη - Λάµπρος)Τους υπόλοιπους ρόλους τους είχαν αναλάβει οι µαστόροι.Η αυλή του παλιού σχολείου γέµισε απ’ τους χωριανούς. Μι-κροί, µεγάλοι όλοι εκεί. Πρώτη φόρα έβλεπαν θέατρο καιµάλιστα νύχτα. Το θέαµα της σκηνής, που φωτίζονταν απ’το λιγοστό φως των φαναριών πετρελαίου, ήταν φαντασµα-γορικό.Το κοινό µε µεγάλη αδηµονία παρακολουθούσε την πλοκήτου έργου. Τι ‘ταν τούτο ‘δω το πράµα. Καρφίτσα να ‘πεφτεθα ακούονταν. Άχνα! Κίχ δεν έβγανε καένας. Μπήκαν στηνυπόθεση του έργου και το ζούσαν από µέσα, σαν να ήταν οιίδιοι πρωταγωνιστές.Όλοι συµπάθησαν την αδικηµένη Γκόλφω και µίσησαν τηνπλούσια Σταυρούλα. Τα µάτια τους βούρκωσαν όταν ηΓκόλφω πήρε το φαρµάκι.

ΘΕΑΤΡΟ

Το θέατρο στο Νικολίτσι έχει τη δική του ιστορίαΘεατρόφιλοι οι Νικολιτσιώτες! Τα τελευταία χρόνια όλο και κάποιος θίασος δίνει

την παράστασή του στο χωριό. Αυτό όµως δεν είναι τωρινό. Έχει παλιότερεςρίζες και µας γυρίζει πίσω 70 περίπου χρόνια, προπολεµικά,

τότε που τα χωριά µας έσφυζαν από ζωή και δηµιουργία.

Η µοναδική φωτογραφία που διασώζεται από το 2ο Θεατρικό. ∆ιακρίνονται οι Στρ.Τζόλος, Κωτσιώνας Αναστασίου, Μητσιο-Κρούκης και Ανδρέας Αναγνώστου. (1949)

M

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 6

Page 7: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 7

ΘΕΑΤΡΟ

á

Τάκης Τζόλος

«- Γλίτωµε Τάσο! Γλίτωµε!- Έλα Γκόλφω να φύγουµε να ζήσουµε αντάµα…».Αυτό ήταν και το πρώτο θέατρο που παίχτηκε στο χωριό, ανεξαιρέσουµε τα δρώµενα της Αποκριάς (Βαλµάς).Και µετά ήρθε ο πόλεµος, η κατοχή, ο εµφύλιος που γέµι-σαν τον τόπο συµφορές και δεινοπαθήµατα. Το µελισσολόιτου κόσµου σταµάτησε το πήγαινε-έλα..Οι µαστόροι έφυγαν, άλλοι για τον πόλεµο, άλλοι για ταµέρη τους. Η εκκλησία έµεινε στη µέση, ξεσκέπαστη.Κι όταν τελείωσαν όλα αυτά και ηρέµησε κάπως ο τόπος, τοχωριό ξαναζωντάνεψε. Άρχισαν οι νέοι να κάνουν όνειρα καιοι µεγαλύτεροι να δηµιουργούν.Οι νέοι των αρχών της δεκαετίας του ’50 ένιωθαν να ασφυ-κτιούν στα φτωχικά χωριά, τούτα τα δικά µας χωριά, τα απο-ξενωµένα από τον κόσµο. Πεντ - έξη όλα κι όλα. Καµία διέ-ξοδος. Καµιά προοπτική.Όµως, τα νιάτα όλο και κάτι βρίσκουν για να δώσουν νόηµαστη ζωή τους, να πραγµατοποιήσουν τα ονείρατά τους, ναεκφράσουν τα συναισθήµατά τους.

Πώς θα γνώριζε ο Μητσιο - Κρούκης τη∆ηµήτρω; O Mητσιο - Γιαννάκης τη Σταυρ-ούλα; Ο Αντρέας τη Μαρία;

Κουβέντα στην κουβέντα, στην πλάκα και στα σοβαρά, στακαφενεία του Γιωργο -Μίνου, του παπα - Γιάννη, του Γιωργο- Κονόµου και του Μαρκο - Πήλιου, γεννήθηκε η ιδέα ναπαιχτεί θέατρο. Προ¼στορία βέβαια υπήρχε, «Ο Τάσος και ηΓκόλφω», πολύτιµη παρακαταθήκη των µαστόρων.Ο έρωτας περίσσευε. Ονόµατα ταιριαστά µε την πραγµα-τικότητα. Σκηνοθέτες - συντονιστές του όλου εγχειρήµατοςοι λίγο µεγαλύτεροι Γιάννης Σωτηρίου και ο ΘρασύβουλοςΠανούσης που είχαν και το βιβλίο.Τάσος : ∆ηµ. Κώστας.Γκόλφω : Αντρέας Αναγνώστου.Αστέρω (Μάνα της Γκόλφως): Kωτσιώνας Αναστασίου.Zήσης (πλούσιος τσέλιγκας) : Κίτσιος Τζόλος.Σταυρούλα (κόρη του Ζήση) : Φώτης Αποστόλου.Γιάννος (προξενητής) : Στρατούλης Τζόλος.∆ήµος : Γάκης Τζόλος.Λόρδος : ∆ηµ. Κώστας (Καπετίνιος).

Πρόβες στο σχολείο και στο τσαγκάρικο (παλιό σπίτι τωνΤζολαίων). Οι κασέλες άνοιξαν. Φουστανέλες, γκιούρτες,γιορντάνια, φέσια, τσαρούχια…έντυσαν τους «ηθοποιούς».Η σκηνή στήθηκε δίπλα στη µεγάλη σκαµνιά του αλωνιούτης εκκλησιάς. Στο γνωστό σηµείο. Όλοι οι χωριανοί µα-ζεύτηκαν στο µεσοχώρι. Εισιτήριο το χαµόγελό τους. Αµοι-βή το χειροκρότηµα και τα µπράβο. Οι ερασιτέχνες ηθοποι-οί έδωσαν όλο τους τον εαυτό και η παράσταση είχε απόλυ-τη επιτυχία. Στη µνήµη τους έχουν χαραχθεί ανεξίτηλα οιπερισσότερες στιχοµυθίες.Ζήσης : «Ωρή Αστέρω, δεν µου λες αυτή την ξεδωµένη.

Aµόλεια της έδωσες να βρίζει όποιον θέλει».Αστέρω: «Ποια ξεδωµένη τσέλιγκα; Για βάλε µε στην έν-νοια!».Ζήσης : «Τη θυγατέρα σου ωρή, µην κάνεις πως δεν ξέρεις».

Τέλος τέλος, η Γκόλφω (Αντρέας) πήρε το δηλητήριο, πουδεν ήταν άλλο παρά γλυκιά λουκουµόσκονη απ’ το µαγαζίτου, για τα µάτια του Τάσου που προτιµούσε την πλούσιαΣταυρούλα λέγοντας:«- Η Σταυρούλα έχει βιό, έχει µεγάλο θησαυρό».Το τραγικό τέλος του έργου ξανασυγκίνησε τους θεατές,τους γλύκαναν όµως τα τετράγωνα λουκούµια που τουςµοίρασαν οι «ηθοποιοί». Τέλος γλυκό…Έλα όµως, που γλυκάθηκε η γριά στα σύκα και την επόµενηχρονιά ανεβάζουν καινούργιο έργο! Την «Εσµέ». Συντελε-στές πάλι οι ίδιοι. Παίχτηκε το Πάσχα στο χωριό µε την ίδιακαι µεγαλύτερη επιτυχία.Και µετά από πρόσκληση κάποιων κατοίκων του Άσσου, τονικολιτσιώτικο µπουλούκι πήγε την ηµέρα της ΖωοδόχουΠηγής, στην Παναγία του Άσσου για να δώσει εκεί παρά-σταση. Καβάλα σε άλογα, µουλάρια και γα¼δούρια, φορτω-µένα στα ζώα και τα σύνεργα του ιδιόµορφου «µπουλου-κιού», έφτασαν στου Νάσιαρη. Στήθηκε η σκηνή µε µαν-τανίες και καραµελωτές και τελειώνοντας η λειτουργίααρχίζει η παράσταση. ∆εν υπολόγισαν όµως τα χορευτικόµένος και τη δεινότητα στο χορό των Ζηκαίων, όταν άκου-γαν να ηχεί το βιολί του Θωµά Νότη.Οι θεατές όλο και αραίωναν, φυλλορροούσαν και πήγαινανστο χοροστάσι. Άλλοι για να γλεντήσουν – άλλοι µε το ζόρι,µη χάσουν κέρδη οι µαγαζάτορες. Έτσι το έργο δεν ολοκ-ληρώθηκε και τέλειωσε άδοξα η πρώτη και µοναδική «εκτόςτειχών» εξόρµηση του µπουλουκιού.Έτυχε σε µη θεατρόφιλο κοινό.∆υστυχώς από τους τότε νέους που συµµετείχαν στα θεα-τρικά δρώµενα, ζουν µόνο τρεις των οποίων τις µνήµες επι-καλεστήκαµε, Φώτης Αποστόλου, Κωνσταντίνος Ανα-στασίου, Κίτσιος Τζόλος. Ας αποτελέσει λοιπόν και για τουςυπόλοιπους αυτό το µικρό κείµενο, ένα µικρό φόρο τιµήςστη µνήµη τους.

Σηµ.: - Το κείµενο αυτό στηρίχτηκε στην εξιστόρηση των γεγονό-των από τους πρωταγωνιστές Κωτσιώνα και Κίτσιο Τζόλο καιτους θεατές Ευτυχία Κολιού, Βαγγέλη Κολιό και Θεοδώρα Τζό-λου που, 70 και 60 χρόνια αργότερα, συγκινηµµένοι αναπολούνµε νοσταλγία τα ανέµελα χρόνια της νιότης τους.- Το κείµενο ολοκληρώθηκε µε την “εικαστική” παρέµβαση του

Θ. Στράτη

1: Οι φωτογραφίες και οι πληροφορίες είναι από το βιβλίο του κ.Οδυσσέα Α. Μπέτσου: «Το ιστορικό του διδακτηρίου του ∆ηµο-τικού Σχολείου Θεσπρωτικού».

Το «Μπουλούκι» του εµπειροτέχνη πρωτοµάστορα, του Πυρσογιαννίτη ΑπόστολουΜπαλτά (4ος από αριστερά και στη µικρή ένθετη), σε µεσηµεριανή ανάπαυλα σε κά-ποιο σπίτι στα Λέλοβα.Μια µέρα µε βροχή που έχτιζαν το νέο διδακτήριο Θεσπρωτικού, έπαιξαν το έργο"Γκόλφω" του Περεσιάδη, µε εισιτήριο στο προαύλιο του παλιού διδακτηρίου. Παρ'όλο που έκανε κρύο, είχε πολλούς ντόπιους θεατές.1

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 7

Page 8: 26 ΙΟΥΛ 2010

ÖÙÔÏÑÅÐÏÑÔÁÆ

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 20108

Ένα το ένα µαζεύονται τα παλιά αντικείµενα για το «Λαογραφικό Μουσείο». Μια αξιέ-παινη προσπάθεια που χρειάζεται τη συνδροµή όλων µας.ÐñïóùðéêÞ åñãáóßá. Ìïò.Ένα πανέµορφο θέαµα η οικογένεια των

ηµιάγριων αλόγων στο Μπαλντενέζι. (∆ηµ. Κίτσιος).

Ηµέρα περιβάλλοντος η 5η Ιουνίου και µε την ευκαιρία η οµάδα που ευαι-σθητοποιήθηκε καθάρισε το δρόµο από τα σκουπίδια (περίπου 20 τσουβά-λια). Κάποιοι άλλοι όµως τα πετάνε όπου νάναι χωρίς να σέβονται… Από το στόλισµα του επιταφίου. Μπράβο στα κορίτσια….

Μπράβο στην Ευτυχία και τη Βάσω.Έλαµπε το Πάσχα η Εκκλησία! Βοηθειά τους Πρωτοµαγιά στο Ζηρό.

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 8

Page 9: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 9

ÖÙÔÏÑÅÐÏÑÔÁÆ

Ïé öùôïãñáößåò åßíáé åõãåíéêÞ ðáñá÷þñçóç óõã÷ùñéáíþí ìáò êáé ôùí áðïãüíùí ôïõò (Óå ðáñÝíèåóç ôá ïíüìáôÜ ôïõò).Ìå ôç äçìïóéïðïßçóÞ ôïõò èá äçìéïõñãçèåß óéãÜ óéãÜ Ýíá èáõìÜóéï ëåýêùìá. ÐåñéìÝíïõìå êáé ôéò äéêÝò óáò.

Ο Θεόδωρος Τζόλος στη Μικρασιατική εκστρατεία (Κ. Ναστούλης) Οι αείµνηστοι, Μητσιο-Γιαννάκης και Θωµα-Μπέκιος! (Γιάννης Κώστας)

Ο Αναστάσιος Κολιός µε συγγενείς του κάποιο πανηγύρι (Αν. Κολιός)

Ο Πανο-Ζήσης µε τα γουρουνόπουλα και τη γουρ-ούνα (αρχείο οικογένειας).

Ο Αγαπητός µας Παπα - Ανδρέας έφηβος, δένοντας

χορτάρι. (π. Ανδρέας Μότσιος).

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 9

Page 10: 26 ΙΟΥΛ 2010

τ

τ

τ

τ

τ

τ

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 201010

ΑΠΟΨΕΙΣ ÁèáíÜóéïò Ä. ÓôñÜôçò

Τούτος ο σκοπός έφερνε γύρα στους γκρεµούς, στις γκο-ρτσιές, στις σφάκες και στις αγριελιές και µου φάνκε πωςέµπαινε από το παραθύρι του αµαξιού, σαν να µου ‘κρενε

να σιµώσω. Ήµαν ανάµεσα στο Καστρί της Ποδογόρας από τηµια µεριά και στις δεξαµενές νερού από την άλλη, εκειές πουστα σχέδια ήταν να γένουν ψηλότερα, αλλά οι παραδόπιστοιτης Λάκκας διευκόλυναν τους εργολάβους και τις έκαναν χαµ-πλότερα κι έτσι στερεύεται σήµερα το νερό ένα µεγάλο µέροςτης Λάκκας. Πρωτοµα¼ά ήταν, γιόµα, κουφόβραση κι ένα κοπα-δάκι πρόβατα πάαινε τεµπέλικα για το στάλο. Κι από κοντά οτσιοµπάνος, µε την γκλίτσα παραµάσχαλα, το χεροµάντηλο δε-µένο στο κεφάλι και το πέτσινο αποµεινάρι από µπουφάν στονπλάτη, αφόρετο. Από ‘κειόν έβγαινε το τραγούδι.∆εν έκανε πέρα τ’ αµάξι. Κάτι µε τράβαε κοντά στον µπάρµπα.- Κατήβα ωρέ άνθρωπε να κάνουµε µια τσιγάρα, ξένος στον ξέ-νο να ειπούµε καµιά σαχλαµάρα..- Γιά σου Λακκασουλιώτη, τι φκιάνεις.- Ά! Να µε συχωράς αλλά ‘ξηγήσου όπως πρέπει. Πνιµένοςείµαι. Πνιµένος είσαι και του λόγου σου αν κρατάς από τούτατα τόπια.Ωχ! Νάτα µας! Πάλε θα τ’ ακούσω. Που διάβολο µε κυνηγάνεεµένα κάτι τέτοιες αµαρτίες. ∆εν έχω ανάκαρ να ησυχάσω.- Μπάρµπα δεν µου τα λές καλά.- Ωρέ εγώ καλά στα λέω. Ή «Πνιγµένο» θα µε λές ή «Ζεριώτη».Καλά από πού έρχεσαι, δεν άκσες τίποτας; Που ζείς καηµένε;Εσύ από την Πρωτεύουσα και δεν ξέρεις κι εγώ ο γεροπλιάκοςτά ‘µαθα µπρύτερα, έρµος µέσα στα λόγγα.- Τι µολογάς µπάρµπα; Πως άλλαξαν τα πράµατα απ’ τη µιαµέρα στην άλλη;- Άκσε να δεις. Εµάς τους Λακκιώτες µας πααίνουν για «καλύτε-ρα» στην πρωτεύουσα, στη Φιλιπιάδα, µαζί µε τους Κρανιώτεςκαι τους Ανωγειάτες. Σε ένα ∆ήµο. Και για να µας πάρουν µε τοκαλό µας έκαναν ολουνούς Ζεριώτες, που πάει να πεί αναβάθ-µιση δηλαδής.- Και ‘σεις δεν φωνάξταν; Αφήσαταν το ∆ήµο να φύγει µέσα απ’τα χέρια σας;- Πως!!! ∆έκα χρόνια είχαµαν που γκαρίζαµαν. Μόνο εµείς οι«παρακατιανοί» βλέπαµαν που πάαιναν το πράµα. Εµείς και µε-ρικοί συλλόγοι φωνάζαµαν. Ού µωρέ µας έφαγαν λάχανο, µαςξεµπλέτσωσαν, κουνηθείτε.Και µας αποστόµωναν τα «κεφάλια». «Μη στενεύεστε, ξέροµεεµείς. ∆ήµος θα µείνουν τα Λέλαβα, οι άλλοι θα νάρθουν µε τε-µάς» και κάτι τέτοια σαχλά.Αλλά δεν ήξεραν τίποτας. Στη γκλάβα τους γύρναγαν οι καλο-περάσεις, τα βολέµατα, οι αρπαχτές. Μη πειράζετε εκειόν,είναι δικός µου. Να ρίξωµε ένα τσιουβάλι τσιµέντο στου τάδετην πόρτα να πάροµε τον ψήφο. Όλοι τους. Και από τηνσυµπολίτευση και από την αντιπολίτευση.Τι έκαναν τόσο καιρό µωρέ άνθρωπε. Τα γλέπεις αυτά τα σίδε-ρα εδώια σαν γκριτσιέπια; Ήταν να γένει γήπεδο. Για το χαµόλεφτά. Θα κίναγαν τα παιδούρια από πέρα να έρθουν µοναχά

τους στου διαόλου τη µάνα. ∆εν είχαν αλάνες σιµά στα σπίτιατους ή άλλον κοινοτικό τόπο.Κλειστό γυµναστήριο λέει στα Λέλοβα. Να πααίνω εγώ µε τηγριά µου να τρέχουµε και να σηκώνοµε βάρη.Το γλέπεις εκειό το Καστρί; Έφκιακαν ένα µονοπατάκι της κα-κιάς ώρας, καθάρισαν και κάτι σφάκες και τόειπαν έργο.Τι να σου αραδιάσω ωρέ. Πενήντα µέτρα τσίπα στο από πέραχωριό το χρέωσαν 3.000 ευρώ. Ολόκληρο αµάξι για τα σκατάέκανε τζίρο 300 ευρώ το χρόνο. Εβδοµήντα έργα µε 6.900ευρώ το καθένα. Για να µη πάει στη δηµοπρασία.Καλά τι µας πέρασαν; Έστειλε λεφτά ο τέως. ∆εν τα παίρωµεγιατί είναι λεφτά του λαού. Έ! Αφού είναι του λαού πάρτε τακαι διπλά.Έφερναν τα καλοκαίρια καµιά σουρλουλού να τραγουδήσει καιάπλωναν στην ποδιά της τα δεκαχίλιαρα ευρώ. Και οι σύλλογοιµε τα παραδοσιακά στα χωριά να ψωµοζούν, µε τη συνδροµήτων γερόντων.Χρόνια και ζαµάνια έκαναν να φκιάκουν ένα τρίµα δρόµο έξωαπό την Ποδογόρα και έξω από τα Λέλοβα. Για να µη φεύγει οκόσµος από την αγορά του Λελόβου. Να τους κρατάνε κλει-σµένους στο καυκί της Λάκκας.Αµ’ το µαγαζί στο Ζηρό; Όχι µόνο δεν είχαν έσοδα, αλλά έδινανκι από πάνω. Και µας ήφεραν και το µπουγιουρντί να το ξεχρε-ώσωµε, ένα εκατοµµύριο τόσα ευρώ. Και τελευταίοι να µπούνεστη σύµπραξη για την λίµνη.Τύφλα στα µάτια τους. Που είναι τα έργα για να κρατήσουν τονκόσµο εδώ; Σχολείο καινούργιο λέει στα Λέλαβα. Τόσα εκα-τοµύρια. Και οικολογικό. Και παιδιά; Που τα ‘ναι;Που να στα αραδιάσω παλικάρι µου όλα; Τα ‘γραφαν καλά κάτιεφηµεριδούλες που έρχουνταν από µακριά, του Νικολιτσιού,των Παπαδατών, του Νάσσιαρη, των Μελιανών, της Ρουσιά-τσας… Αλλά «αγρόν ηγόραζαν»…Που είναι η συνεννόηση µε το ∆ήµο του Λούρου, µε τους Κρα-νιώτες; Ούτε κραίνουνταν, ίτς ντιπ. ∆εν έκατσαν τόσα χρόνιασε µια τάβλα να τα ειπούν, σαν πατριώτες, σαν κοντοχωριανοί,σαν Λακκασουλιώτες. Θέλεις την Κρανιά φίλε στο ∆ήµο; Φκιά-σε το δρόµο Παλιουριά - Κρανιά και θάρθει µαναχή της. Θέλειςτον Λούρο µαζί σου; ∆ιπλάρωσε πρώτα τον Καντζά, τη Ζερµή,τα Γκιόναλα, του Σκιαδά, τα Κοτσανόπουλα και θάρθει αντάµακαι ο Λούρος. Και τώρα κατάντησε να πάει το Σκιαδά στην Πρέ-βεζα και η διπλανή Ρουσιάτσα στη Φιλιπιάδα. Και από πάνουκοµµένο το Στενό του Καντζά σαν είσοδος - έξοδος. Η µόνηδιάβαση που µας αποµένει µας ρίνει κατευθείαν στη Βρώµατης Τσερόπολης. Η άλλη διάβαση, προς το βοριά, έκλεισε καικείνη µε πάταγο. Ούτε νύξη για συνένωση. Ας ακούονταν κάτιφιλότιµες φωνές. Τους στραπέτισαν και αυτουνούς απάν στη∆ωδώνη. Έγινε «της Λάκκας Σούλι».Αλλά τα ‘παµε. Κοιµούνταν όλοι τον «ύπνο του δικαίου». Και τώρατάχαµ - τάχαµ µυξοκλαίνε και διαµαρτύρονται ότι τους έριξαν, ότιφταίνε οι άλλοι και όχι αυτοίνοι. Ώρε γιέ µ’, φταίει ο κόσµος πουδεν πήρε τα σκόπια να τους µπλάξει µπροστά, να τους ρίξει στιςκαταβόθρες της Μαυρής, σε κατεβασιά του Άµπλα.Ή µπας και το ‘θελαν να πάνοµε στη Φιλιπιάδα. Εκείνοι εκεί,που την «προσφορά» τους στα χωριά την έχουν κάνει για δεκα-

Λάκκα Σούλι:«ΚΛΕΙΣΤΟΝ ΛΟΓΩ ΜΕΤΑΚΟΜΙΣΗΣ»

«Ώρε ήρθε η ώρα για άρµεγµαη ώρα για τη στρούγκαααα

σε τούτα τα έρµα τα βουνά….»

T

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 10

Page 11: 26 ΙΟΥΛ 2010

ετίες επάγγελµα. Γιατί κάτι τέτοια ακούονται άκρη - άκρη. Σουλέει ο άλλος, εδώ στα Λέλοβα είµαι βολεµένος, αλλά και στηΦιλιππιάδα δεν θα βγω χαµένος. Και άσε τους άλλους να γκα-ρίζουν. Άστους να γένουν στάχτη και µπούρµπερη.Αµ’ στη Φιλιπιάδα; Κλαίνε και οδύρονται στα χαµένα. Γράφουνκαι γράφουν σε εφηµερίδες και διαδίκτυα. Ούτε ν’ ακούσουν τοόνοµα Ζηρός. Πιάνεται το χέρι τους και να το γράψουν ακόµα.Γύρισαν την πλάτη στα ∆υτικά. Θίγεται λέει η υπόστασή τους, ηπερηφάνεια τους, χάνεται η ταυτότητά τους. Αισθάνονται ότιπαίρνουν τη σηµαία τους, το σύµβολό τους. Τους πήραν τοόνοµα Φιλιπιάδα και τόκαναν Ζηρό. Όνοµα εκατό - διακοσίωνχρόνων. Και γιάτρα δεν συφωνάνε για άλλο; Βατίες, Ορράον,Χάραδρος, Ηλιοβουνίων, Λούρος και τόσα άλλα πολύ παλιότε-ρα και µε ιστορία. Αλλά βολεµένοι και αυτοίνοι, κλεισµένοι στοκαβούκι τους, ξεκοµένοι απ’ τα χωριά, έβλεπαν τους χωριάτεςσαν χιλιάρικα και κατοστάρικα. Αναπαµένοι και αυτοίνοι ήρθε ηώρα να νοιώσουν στο πετσί τους τώρα το φευγιό του κόσµου.Παντρεύκαν λέει οι δυό ∆ήµοι, ταίριασαν χρεωµένοι και οι δυόως το λαιµό. Τόπος της τελετής η λίµνη, εκεί γιέ µ’ που βούλια-ξε ο τόπος και µαρµαρώθκε η µια αδελφή µε τα παιδιά της µεαιτία άλλους φταίχτες του καιρού εκείνου, µε υποτίθεται κου-µπάρο τον βουλευτή, που τους άλλαξε τάχα το όνοµα. Βρήκαντράγο να τα ρίξουν, να τον κάνουν αποδιοποµπαίο.Αυτοίνοι, που στις διαφηµίσεις τους, µόστραραν µπροστά -µπροστά τη λίµνη Ζηρού. Αυτοίνοι που διεκδικούσαν ένα τσέπιπαραπάνω για τον εαυτό τους. Αυτοίνοι που την είχαν κορώναστο κεφάλι τους.∆εν τηράνε που τόσες δεκάδες χρόνια έβλεπαν ο ένας τον άλλονµε την «ουρά του µατιού». Ένα προηγούµενο που έχει κάνει τόσοκακό στους δύο ∆ήµους. Εµείς οι παλιότεροι θυµούµαστε καυγά-δες, τσακωµούς, πολιτικές σφήνες αναµεταξύ τους. Ούτε αν-ταµώθκαν, ακόµα και σήµερα, σαν άνθρωποι να πούνε δυο µολο-ήµατα για τα µέλλοντα. Τσακωµένοι απ’ την αρχή του Καλλι-κράτη. Πως θα κάνουν χωριό αύριο; Τζαραµαλιάσκαν και δενπρόκειται να τα βρούνε ούτε στον αιώνα τον άπαντα.Και καλά οι Φιλιπιαδιώτες σου λένε θάρθει η έδρα εδώ, το ∆ηµα-ρχείο οι γραµµατείς, εδώ. Θα το αλλάξωµε, σαν πιο πολλοί εµείς,το όνοµα. Σε λίγο θάρθει η Αστυνοµία, µετά το Κέντρο Υγείας, καιστη συνέχεια τα πρακτορεία, οι Τράπεζες, τα σχολεία µε τουςµαθητές και από κοντά οι γονέοι τους, όλες οι υπηρεσίες. Καιαπόκοντα το εµπόρειο, τα µαγαζιά, η παραγωγή, οι επιδοτήσεις,οι συνεταιρισµοί, τα ΚΕΠ και όλα. Θα τους ερηµώσουµε ντιπ. Θατους πάρουµε και τις εκκλησιές µε τους παπάδες. Θα τουςστείλουµε πεσκέσι και ότι δεν θέλουµε στην πόρτα µας, γουρνο-στάσια, κοτοπουλάδικα, νταµάρια, απορρίµµατα, σαβούρα, θατους κάνουµε χαβούζα να µη κρίνουν ποτές, να µη βγάλουν µιλιάαναιώνια. Κι από πάνου, υπερχρεωµένο ∆ήµο έχουµε, θα βάλο-υµε µπροστά να ταχρεώσουµε και σ’αυτουνούς και όλοιαντάµα για τον πά-το του Ζηρού.Οι Λελοβίτες όµωςκαι από κοντά οιΚρανιώτες, ως καιοι Λουριώτες; ∆ενκαταλάβαιναν πουπάνε; ∆εν ήγλεπανότι σε λίγα χρόνιαθάχουν καταντήσει

οικισµός της έδρας; ∆εν άνοιγαν τα τζίφλια τους να δούνε κα-τάµατα ότι θα φτάκουν να έχουν σαν µοναδικό αντιπρόσωπότους το σύλλογο του χωριού; Σ’ αυτό το χάλι που έφτακαν ταχωριά της περιοχής τους µε ευθύνη τους, σ’ αυτό θα φτάκουνκαι τα ίδια. Τώρα στα τελευταία «για τα µάτια του κόσµου» κα-λούνε τους δηµότες να διαµαρτυρηθούν τάχαµ - τάχαµ. Κα-λούνε και τους συλλόγους και τους βουλευτάδες να µπούνεµπροστά.Αλλά για πιο τόπο να µπούµε µπροστά; Γι’ αυτόν που καυχιόν-τανε αυτοίνοι όταν έπαιρναν πρώτη θέση να ακουστεί το όνοµάτους σε κάθε εκδήλωση και κατόπιν µπράστ πέρα;Γι’ αυτόν τον τόπο που παλεύαµαν εµείς οι απλοί χωριάτες,τούτον εδώ που έβγαλε τον Χάρη Πάτση, τον Κωλέτση, τριάντατόσους συγγραφείς, εκδότες, πλήθος δασκάλων και καθηγητών,νοµικών, γιατρών, κληρικών, που έχτισε µοναστήρια, εκκλησίες,σχολεία µε τον πλάτη του, που άκουαν παραέξω Λάκκα Σούλι καιζήλευαν;Τούτον εδώ τον τόπο που χτίσαµαν ξερολιθιές στις πλαγιές γιανα κρατήσουν τα χωράφια αδεκεί, τον σπείραµαν, τον θερίσαµανκαι αλέσαµαν το στάρι στο µύλο, σκάψαµαν και γκρεµούς ακόµανα ζήσουν τα παιδιά µας σαν άνθρωποι, σκοτωθήκακαν και λα-βωθήκαµαν σ’ όλους τους πολέµους για όλη την πατρίδα;Για τον ίδιο τόπο που τον άρπαξαν αυτοίνοι οι «αρχηγίσκοι τηςδεκάρας» και ασέλγησαν πάνω του;Αυτοίνοι που τον εξευτέλισαν, τον κατασπάραξαν, τον ταπείνω-σαν;Αυτόν τον τόπο που τον ξεγύµνωσαν, τον ερήµωσαν, τον άφη-σαν πολύ πίσω.Αυτόν τον τόπο που τον χλευάζουν οι παραπέρα για την κατάν-τια του; Τον τόπο που οι επιτήδειοι κρυφά του είχαν βάλει ταµ-πέλα και τίτλο στο βάθος του µυαλού τους:

«ΕΖΗΣΕ ∆ΟΞΑΣΜΕΝΟΣ - ΠΕΘΑΝΕ ΞΕΥΤΙΛΙΣΜΕΝΟΣ»ή καλύτερα:

«Ο ΤΟΠΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΑΝΗΓΓΕΙΛΑΝ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ».- Έτσι βλέπεις το µέλλον της Λάκκας Σουλίου µπάρµπα;- Έτσι και χειρότερα γιέ µου. Φευγάτοι όλοι σας, µε ριµένη τηνµαύρη πέτρα πίσω. Και ‘µεις τα γερόντια ώσπου να ταξιδέψοµεγια απάνου, θα ζούµε παρέα µε τα ζούδια. Μακάρι να µείνει κα-νένας άνθρωπος στον τόπο τούτο και να τραγουδάει το Πάσχαστο καγκελάρι το καινούργιο µολόηµα:

«∆εν φταίνε οι Λακκιώτες µαηδέ και τα χωριάπου ερήµωσε η Λάκκα µε τα ‘λαιόδεντρα

µα φταίνε οι δηµάρχοι µαζί και οι σύµβουλοιπου ρίξανε τη Λάκκα στης Λίµνης τα απόνερα…»

Ά! ρε καηµένε γέροντα. Όσο τρύπα είχαν στ’ αυτί εκείνοι πουπρόδωσαν τη Λάκκα στον Αλή Πασά, άλλο τόσο καρφί δενκαίγεται και σε τουτουνούς τους σηµερινούς.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 11

ΑΠΟΨΕΙΣ ÁèáíÜóéïò Ä. ÓôñÜôçò

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 11

Page 12: 26 ΙΟΥΛ 2010

Το βιβλίο «Το Χάσικο Ψωµί» τηςΠαναγιώτας Λάµπρη παρουσιά-στηκε την Τρίτη 2 Μαρτίου 8.30το βράδυ στην αίθουσα του Μ.Φ.Συλλόγου «ΣΚΟΥΦΑΣ» από τονοµώνυµο Σύλλογο και το Σύνδε-σµος Φιλολόγων Ν. Άρτας.Για το βιβλίο και τη συγγραφέαµιλήσαν ο φιλόλογος ∆ηµήτρηςΒλαχοπάνος και η νηπιαγωγόςΜαρία Παπαδοπούλου. Κείµεναδιάβασε ο σκηνοθέτης και ηθο-

ποιός Σωτήρης Σαρλής.Το βιβλίο της Παναγιώτας Λάµπρη «Το Χάσικο Ψωµί» κυκλοφό-ρησε το 2009 από τις εκδόσεις «Μαλλιάρης Παιδεία» και απο-τελεί ένα πολύτιµο και νοσταλγικό µέρος από την κιβωτό τηςσυλλογικής ιστορίας και µνήµης. Η φιλόλογος εκ ΡοδαυγήςΆρτας Παναγιώτα Λάµπρη, η οποία εργάζεται στην Πάτρα,έχει βιώσει και έχει κάνει αναπόσπαστο κοµµάτι του εαυτούτης τη λα¼κή παράδοση και το λα¼κό πολιτισµό του τόπου µας.Στις σελίδες του βιβλίου της ο αναγνώστης συναντά τη δική

του παιδικότητα και επικοινωνεί νοερά µε πρόσωπα καιπράγµατα που τον έπλασαν και τον έστησαν.Όπως αναφέρει ο συγγραφέας Μάνθος Σκαργιώτης, «στο Χά-σικο ψωµί παρουσιάζεται η συλλογική συµπεριφορά, όπωςαυτή υπαγορεύεται από τη διαµόρφωση του φυσικού τοπίουκαι την τοπική και εθνική ιστορία. Τα παιδικά παιχνίδια, τανυχτέρια, τα νεκρόδειπνα της παρηγοριάς, οι δοσοληψίες τηςγειτονιάς, οι συναντήσεις των τριών γενεών (παππούδων, γο-νιών, παιδιών) µε την ευκαιρία µιας γιορτής ή µιας γεωργικήςασχολίας, τα κυριακάτικα πρωινά στο µεσοχώρι, οι αποκριάτι-κες µεταµφιέσεις έχουν συγκεκριµένους όρους και λόγους».«Το χάσικο ψωµί» πληµµυρίζει τον αναγνώστη µε τη µυρωδιάτου γενέθλιου τόπου, πριν αυτός αδειάσει από τη ζεστασιάτων ανθρώπων και πριν αλωθεί από την ψυχρότητα τωνµηχανών. Η λα¼κότητα της υπαίθρου και η αυθεντικότητα τωνµορφών που µάχονται µέσα σε µια σκληρή µεταπολεµικήεποχή να στήσουν ξανά τη ζωή στα πόδια της και να δώσουννόηµα στην ύπαρξή τους, αποτελούν τον πυρήνα του υλικούπου χρησιµοποιεί η συγγραφέας για να συνθέσει τις µικρέςιστορίες και να επιµηκύνει το νόηµά τους µέσα στις σηµερινέςσυνθήκες.

Παναγιώτας Λάµπρη «Το Χάσικο Ψωµί»

Με µεγάλη χαρά, έλαβα τοβιβλίο του ΒαγγέληΚολιού, το «Ανθολόγιοψυχής», την ποιητικήσυλλογή του µε τα πνευ-µατικά άνθη.Η γραφή του µου ήτανγνωστή βέβαια από «Τατραγούδια της Λαµπρής»και τις «Ελληνικές πα-ροιµίες» αλλά η συγκίνηση

που ένιωσα τις ώρες που ξεφύλλιζα τις σελίδες από τοτρίτο του έργο «Ανθολόγιο Ψυχής» ήταν το κάτι άλλο γιατίείναι πράγµατι αποτέλεσµα ψυχικού πόνου, ψυχικής ανά-τασης και έξαρσης.∆ηµοτική η γλώσσα του και θαυµάσιο το λεξιλόγιό του.Ζηλευτό το λογοτεχνικό του υλικό και τα νοήµατά του απ-λά και κατανοητά.Τα ποιήµατά του είναι γεµάτα από ανθρωπιά και πληµµυρ-ισµένα από ηπειρώτικη ανωτερότητα για ευγενικό αγώνατου συνειδητού χρέους για την κοινή ωφέλεια και τον άνθ-ρωπο µακριά από την ατοµική συµφεροντολογία και όλατα «άνθη» βγαλµένα από τον πλούσιο ψυχισµό τούσυγγραφέα, σε ώρες συγκίνησης, δακρύων και ενθουσια-σµού, δηµιουργίας και αγάπης.Κάθε ένα από τούτα τα πανέµορφα άνθη αποπνέουνξεχωριστή ευωδιά και µέσα από τις βαθιές έννοιές τουςαναλύονται ιδανικά και προβάλλονται αξίες.Βαθυστόχαστοι και µε φιλοσοφική διάθεση οι στίχοι του,ελεύθεροι αλλά µε µουσικότητα και ευαισθησία, πυκνοί

και σφιχτοδεµένοι, ώριµοι που διαβάζονται ευχάριστα καιαβίαστα.Ο ποιητής µάς προσφέρει απλόχερα µε τις «ανθοδέσµεςτου» το άρωµα από µια πλούσια θεµατογραφία παρµένηαπό τις εικόνες της καθηµερινότητας µε αντικείµενο τιςανθρώπινες σχέσεις που µέσα από τις δικές του εµπειρίεςαγκαλιάζει το κοινωνικό σύνολο µε αγάπη πάντα για τοσυνάνθρωπο και µε όλες τις αρετές, την αγάπη προς τοΘείο και τα δηµιουργήµατά του, το σεβασµό και τηναγάπη προς τους γονείς, την αδελφική αγάπη, τη φιλανθ-ρωπία, τη φιλοπατρία, τη φιλοµάθεια, την ψυχική και πνευ-µατική καλλιέργεια και τόσα άλλα.Από τα εβδοµήντα του περιεκτικά και άµεσα ποιήµατά τουαναδύεται ο ευγενικός, όµορφος εσωτερικός του κόσµος,σφιχταγκαλιασµένος µε το όραµα ενός πνευµατικού κό-σµου µε ήθος και λεβεντιά που θα γνωρίσει ο αναγνώστηςµόνο µε την προσωπική και βαθιά µελέτη αυτής της ποιη-τικής συλλογής.Ο Βαγγέλης Κολιός, είναι από τη µια µεριά ένας καλός πα-ρατηρητής της καθηµερινότητας, των κοινωνικών συνθη-κών και των ανθρώπινων σχέσεων και από την άλλη έναςευαισθητοποιηµένος καταγραφέας της εσωτερικής τουζωής και είναι άξιος θερµών συγχαρητηρίων για την προ-σεγµένη και άριστη ποιητική του συλλογή «Ανθολόγιοψυχής» που είναι καρπός κόπου, µόχθου, πόνου και δηµι-ουργικών ανατάσεων.ΠåñéìÝíïõìå ôçí óõíÝ÷åéá.

ÂáããÝëçò Í. Êïëéüò«Áíèïëüãéï øõ÷Þò»

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 201012

ÂÉÂËÉÏÐÁÑÏÕÓÉÁÓÇ

Νίκος Λιόλιοςπ. Σχολικός Σύµβουλος Π.Ε.

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 12

Page 13: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 13

ÂÉÂËÉÏÐÁÑÏÕÓÉÁÓÇ

Παρακολουθούµε τα τελευ-ταία χρόνια να υπάρχει µιααυξηµένη δραστηριότητασυγγραφής και έκδοσηςβιβλίων από Λακκασουλιώ-τες, µε περιεχόµενο την ίδιατην Λάκκα. Μέσα σ’ αυτή τηδραστηριότητα, το 2009 εκ-δόθηκε ένα φωτογραφικόάλµπουµ, το Λεύκωµα «Το

χωριό µας τον αιώνα που πέρασε», από το ΣύλλογοΓυναικών Ριζοβουνίου.Είναι ένα από τα ελάχιστα, µε ανάλογο θέµα, βιβλία στηΛάκκα. Στις σελίδες του παρουσιάζεται µια πλούσιασυλλογή παλαιών φωτογραφιών του χωριού. Φωτογρα-φίες µνηµείων της φύσης και του ανθρώπου. Από γά-µους, από πανηγύρια, από την αγροτική και την ποιµενι-κή ζωή, από την σχολική και θρησκευτική, από πρόσωπαπου έζησαν στο χωριό.Μέσα απ’ αυτές ξετυλίγονται µνήµες παλιές, αγαπηµέ-νες, σαν τα ξεραµένα λουλούδια φυλαγµένα σε βιβλίο.Τις βλέπεις και αναρωτιέσαι: Αν είχε µιλιά το εικονιζόµε-νο π.χ. σπίτι, πόσα άραγε θα µας διηγούνταν για µήνεςολόκληρους. Χαρές, λύπες, πίκρες, βάσανα, ιδρώτα, στε-ρήσεις, φτώχεια της οικογένειας που έζησε σ’ αυτό καιτης γειτονιάς ακόµη.Ίδιες και απαράλαχτες µνήµες ξυπνάει κάθε φωτογρα-φία, σύµφωνα µε αυτό που παρουσιάζει. Ιδιαίτερα σεεκείνες που εικονίζονται πρόσωπα αγαπηµένα, γραφικά,

θαµπά, ξεθωριασµένα, που από καιρό έχουν ταξιδέψειχωρίς γυρισµό.Θα πει κάποιος και µε το δίκιο του: Μπορούν και µιλούνοι πεθαµένοι; Και βέβαια µιλούν. Μιλούν µέσα από τιςµνήµες των νεοτέρων, των φίλων, των συγγενών, τωνχωριανών. Μιλούν µέσα από τα κρεµασµένα στον τοίχοκάδρα, µέσα από τα κιτρινισµένα οικογενειακά άλµπουµ,µέσα από τα βιβλία σαν τούτο εδώ.Στις ερωτήσεις κάποιου δισέγγονου: «Ποιοι είναι τούτοιοι κοτσονάτοι γέροι, τούτες οι µαυροντυµένες ξεραγκια-νές γριούλες», παίρνει πάντα την απάντηση: «Αυτοί, οΘεός να τους συγχωρέσει, είναι οι τελευταίοι της παλιάςγενιάς. Πολέµησαν ηρωικά να µείνει ο τόπος ελεύθερος,στερήθηκαν για να µεγαλώσουν οι γονείς σας, πάλεψανµε ανθρώπους και στοιχεία της φύσης για το καλό σας.Και όταν µε το καλό αποθέρισαν, έγειραν όλοι µαζί αντά-µα να κοιµηθούν δίπλα στην εκκλησιά τους.Οι γυναίκες της Ποδογόρας έκαναν µια αξιέπαινη αρχή,που πρέπει να ακολουθηθεί και από άλλους. Με µεράκι,ανιδιοτέλεια, µεθοδικότητα. Και οι Λακκασουλιώτες ναανοίξουν τα µπαούλα τους και να προσφέρουν ανάλογουλικό. Μια φωτογραφία, που την έχει ένας, την βλέπειµόνο ο ίδιος. Μια φωτογραφική συλλογή γίνεται ιδιο-κτησία όλων. Τούτες οι φωτογραφικές συλλογές απο-καθιστούν τη συνέχεια, φέρνουν στην επιφάνεια ερωτή-µατα του τύπου τι είχαµε, τι χάσαµε αλλά και τι διατηρή-σαµε. Ποιες είναι οι ρίζες µας. Είναι το οπτικό συµπλήρ-ωµα της ιστορίας του τόπου. Μέσα από αυτές, αντιγράφ-οντας το παρελθόν, καθαρογράφουµε το µέλλον.

«Το χωριό µας τον αιώνα που πέρασε»,Σύλλογος Γυναικών Ριζοβουνίου

Το καινούργιο βιβλίο του σεβα-στού φίλου µου ΧΑΡΗ ΠΑΤΣΗµε τίτλο: "Το παράθυρο τουΟνείρου" τυπώθηκε τον Ιούλιοτου 2009. Αφιερώνει: "Σταχωριατόπουλα και στα όπουγης Ελληνόπουλα". Έχει εκδο-θεί από το "Κέντρο Ευρωπα¼-κών Εκδόσεων" του Χάρη ΤζοΠάτση. Πρόσφατη φωτογρα-φία, που τραβήχτηκε τη

Μ. Τρίτη, 14 Απριλίου 2009 στην Ακρόπολη, κοσµεί τηνπρώτη σελίδα. Το ποίηµα του "Της ζωής το τρεχαντήρι", στιςτρεις επόµενες σελίδες, σ' ελεύθερο στίχο λέει:

"Την πορεία της ζωής µας,σηµαδεύουν γεγονότα

που απ' τα χρόνια µας τα πρώταµένουν µέσα στη ψυχή µας..."

Το βιβλίο χωρίζεται σε δύο κύρια µέρη.Το Α' µέρος περιέχει "Αναµνήσεις και αφηγήµατα από τηνπαιδική και εφηβική ηλικία". Είναι δέκα εννέα.

Στο Β' µέρος έχει "Αναµνήσεις και διηγήµατα από την πε-ρίοδο µετά την αποφοίτηση του", που είναι επτά.Αναδροµάρης στον τόπο του, Θεσπρωτικό Πρέβεζας, ο Χάρ-ης Πάτσης, γίνεται µε όλα τα Αφηγήµατα και τα ∆ιηγήµατα.Είναι αναµνήσεις άλλης εποχής, που δεν γυρίζει πίσω. θαλε-ρός, ο αγαπητός Χάρης Πάτσης (97 ετών) αναθυµάται στιγ-µές του παρελθόντος και τις µεταφέρει στο χαρτί. Το βιβλίο"Το παράθυρο του Ονείρου", δεν έχει τελειώσει ακόµα. Πρέ-πει να το πάρουν τα σχολεία του τόπου του και να το κάνουνµάθηµα. Μιλάει για την οικογένεια του, τους συγγενείς καιφίλους, τα ήθη και τα έθιµα τους, χρονιάρες µέρες, πρωτο-µαγιά, τις µικρές ανταρσίες στα παιδικά χρόνια. Το ίνδαλµατου ο πατέρας του, η µάνα του η Λαµπρινή, ιπποδροµίεςστην Αγία Τριάδα, κυνηγώντας τρυγόνια και συκοφαγάδες.Κατάθεση ψυχής είναι το κεφάλαιο αυτό.Όπως και το Β' µέρος, µε τα πολιτιστικά δρώµενα για τηνεποχή του: Θεατρικές παραστάσεις, ποδοσφαιρικά ντέρµπυ,έθιµα του γάµου. Αλλά και ο πρωτοδιορισµός του, σαν δά-σκαλος στο Παλαιοχώρι Μπότσαρη - Σουλίου.

ΛΕΥΤΕΡΗΣ Β. ΤΖΟΚΑΣΠρόεδρος Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών

ΧΑΡΗΣ ΠΑΤΣΗΣ“Το παράθυρο του Ονείρου”

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 13

Page 14: 26 ΙΟΥΛ 2010

Ο ΚώνειοςΣΧΟΛΙΑ

14 ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010

Ο ΚώνειοςΝέα ήθη.Φιλιππιαδώτες και Φιλιππιαδώτισσες, µε γεια σας και χα-ρά σας. Αυτό ήταν. Μας άλλαξαν, λοιπόν! Θέλω να τ’ακούω, να τ’ ακούω να το λες. Να το λέµε για να τοσυνηθίσουµε Φιλιππιαδώτες µου.

ΈνωσηΦιλιππιαδώτες και Φιλιππιαδώτισσες. Επιτέλους, η Φιλιπ-πιάδα ενώθηκε µε το Νικολίτσι!

Νικολιτσιώτης ∆ήµαρχοςΦιλιππιαδώτες και Φιλιππιαδώτισσες, κάποτε η Φιλιππιά-δα έβγαζε δήµαρχο Νικολιτσιώτη. Λέτε να ξαναδούµε τέ-τοιες ένδοξες ηµέρες; Να ξαναέχουµε Πανούση;

ΝύφεςΦιλιππιαδώτες και Φιλιππιαδώτισσες, στη δεκαετία του 60δίναµε νύφες στον Άγιο Σπυρίδωνα (Ιµάµ Τσαούς), κοντάστη Φιλιππιάδα. Πώς λοιπόν λένε κάποιοι «τι σχέση έχου-µε εµείς µε τη Φιλιππιάδα;» ∆ήµαρχο, νύφες, πελαργούςστο Θεσπρωτικό, πελαργούς και στη Φιλιππιάδα. Πώςδεν έχουµε σχέσεις; Άµα ψάξουµε όλοι κάτι θα βρούµε.Και ο Πρόεδρος, ένας είναι ο Πρόεδρος, είχε κάνει φαν-τάρος εκεί. Όταν είχε το «µεχούστι» (εµποροπανήγυρη)στη Φιλιππιάδα δεν πηγαίναµε και ψωνίζαµε; Τώρα µαςξίνισε; Αµ το άλλο; Ποιοι άφηναν τον «Τσουτσουµέλη»,και τα φαγάδικα του χωριού µας και πήγαιναν στο κέντρο«Ο παράδεισος» στη Φιλιππιάδα για να φάνε; Ποιοι; Ε;

∆ρόµοςΦιλιππιαδώτες και Φιλιππιαδώτισσες, ένα από τα πρώτακαθήκοντα του νέου ∆ηµάρχου µας, της Φιλιππιάδας εν-νοώ, είναι να φτιάξει δρόµο, κάτι απλό βρε αδερφέ κάτισαν Αττική οδό περίπου, Θεσπρωτικό - Ριζοβούνι - Φιλιπ-πιάδα για να επικοινωνούµε. (Χωρίς διόδια όµως).

Ο Φάντης και το ρετσινόλαδο.Φιλιππιαδώτες και Φιλιππιαδώτισσες, ποια σχέση έχει οΦάντης µε το ρετσινόλαδο; Όποια έχουµε και εµείς οι Νι-κολιτσιώτες µε τους ……. Ανωγειάτες. Απολύτως καµιά.

ΕντύπωσηΦιλιππιαδώτες και Φιλιππιαδώτισσες. Είχα την εντύπωση,λαθεµένη αποδείχτηκε τελικά, ότι η Φιλιππιάδα είχε κά-ποια σχέση µε το Φίλιππο τον πατέρα του Μεγαλέξανδρ-ου, αλλά δυστυχώς πήρε το όνοµά της από την ποταπήαιτία της αγάπης των κατοίκων της για τα άλογα. Τσς !!

Φιλιππιάδα«Η Φιλιππιάδα είναι µια κωµόπολη του νοµού Πρέβεζαςχτισµένη σε ένα κοµβικό σηµείο µεταξύ των Νοµών Πρέ-βεζας, Άρτας και Ιωαννίνων. Ταυτίζεται µε την αρχαίαπόλη Χάραδρο, που άκµασε τον 7ο και 8ο αι. π.Χ. και ερεί-πια της οποίας βρίσκονται στη θέση Καστρί. Το όνοµατης, το οφείλει στην αγάπη των κατοίκων της για τα άλο-γα (ίππος = άλογο).»

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδειαΝΑ ∆ΙΟΡΘΩΘΕΙ ΩΣ ΕΞΗΣ: Η Φιλιππιάδα είναι µια κωµό-πολη του νοµού Πρέβεζας και ερείπια της οποίας βρίσκο-νται στη θέση Καστρί. Το 2010, µετά από πάνδηµη αίτησητων κατοίκων της, ενώθηκε τελικά µε...Το Νικολίτσι.

IONIOS ODOSΦιλιππιαδώτες και Φιλιππιαδώτισσες, αν περιµένετε ναφτάσετε γρήγορα στη Φιλιππιάδα (Νικολίτσι) χρησιµο-ποιώντας την Ιόνια οδό, γελαστήκατε ή αλλιώς πλανάστεπλάνην οικτράν. Οι απαλλοτριώσεις (ο πρώην ΥΠΕΧΩ∆ΕΓ. Σουφλιάς στα σχέδιά του και στις προβλέψεις του τιςείχε προσδιορίσει ότι θα είχαν περατωθεί σε διάστηµαενός έτους –µάλλον ζούσε σε άλλη χώρα-) βαίνουν µερυθµούς σαλίγκαρου και η παράδοση της οδού που είχεπροβλεφθεί στο τέλος του 2013, θα καθυστερήσει καιέτσι θα αποκτήσει νέο όνοµα, όχι «Της Άρτας το γιοφύρι»,αλλά Αιώνια οδός. Θα βολευτούµε προσωρινά µε τις πα-ρακάµψεις Άρτας και Αγρινίου και θα τρώµε Σουφλάκιακάπου στο ενδιάµεσο.

Ενηµέρωση.Κε εκδότη, προτείνω όπως το επόµενο τεύχος του περιο-δικού µας ονοµασθεί «Εν Νικολιτσίω το Φιλιππιάδειον»και να είναι όλο αφιερωµένο στη Φιλιππιάδα και µη δωαναφορές για ιστορία, ήθη και έθιµα του χωριού µας καιάλλα τέτοια! Αλίµονό σου!

ΕκδότηςΤώρα που είπα εκδότης, τι θυµήθηκα; Έχω ένα µυστικόκρυµµένο στης καρδιάς τα βάθη, κανείς να µη το µάθει τοδικό µου µυστικό. Ο εκδότης, ήταν ο µοναδικός, έτσιπίστευα, που ήξερε ποιος ήµουν. Σε µια κουβέντα µε τονΠρόεδρο, ένας είναι ο Πρόεδρος, µετά από απίστευτεςπιέσεις του Προέδρου, έτσι µου είπε ο εκδότης, δηλαδήµια ερώτηση του τύπου «ποιος είναι ο Κώνειος;» απάν-τησε αστραπιαία, και µε «έδωσε» και µυστικό που τοξέρουν τρεις ουκ έστιν µυστικό, έγινε γνωστό. Μαρτυρ-ιάρης ο εκδότης!!! Να σκεφτείτε τις µάχες που έδωσαν οιδηµοσιογράφοι για το δηµοσιογραφικό απόρρητο! Θαµου πείτε δηµοσιογραφικό, όχι εκδοτικό! Αλλά ως καλόςάνθρωπος που είµαι, δεν του κρατώ κακία.

ΤέλοςΜε τα σοβαρά αστεία. Μοίρα κακή µας όριζε, αλλού γιααλλού να πάµε. Εµείς κινήσαµε γι’ αλλού κι αλλού ο Γιάν-νς* µας πάει. *(Ραγκούσης).Ας όψεσαι ορέ, Καλλικράτη! Έσιασες την Ακρόπολη καιγκρέµισες τη Λάκα µε τα λαιόδεντρα. Αλλά τι φταις εσύ,ας όψεται η κρίση, η Μέρκελ και το ∆ΝΤ.

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 14

Page 15: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΠΟΙΗΣΗ

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 15

Κλέφτες φτωχοί και άρχοντες µε άµαξες και άτια,κλέφτες χωρίς µια πήχυ γη και κλέφτες µε παλάτια,

ο ένας κλέβει όρνιθες και σκάφες για ψωµίο άλλος το έθνος σύσσωµο για πλούτη και τιµή.

Όλα σ'αυτή τη γη µασκαρευτήκανονείρατα, ελπίδες και σκοποί,

οι µούρες µας µουτσούνες εγινήκανδεν ξέροµε τί λέγεται ντροπή.

Ο Έλληνας δυό δίκαια ασκεί πανελευθέρως,συνέρχεσθαί τε και ουρείν εις όποιο θέλει µέρος.

Χαρά στους χασοµέρηδες! χαρά στους αρλεκίνους!σκλάβος ξανάσκυψε ο ρωµιός και δασκαλοκρατιέται.

Γι' αυτό το κράτος, που τιµά τα ξέστρωτα γα8δούρια,σικτίρ στα χρόνια τα παλιά, σικτίρ και στα καινούργια!

Και των σοφών οι λόγοι θαρρώ πως είναι ψώρα,πιστός εις ό,τι λέγει κανένας δεν εφάνη...

αυτός ο πλάνος κόσµος και πάντοτε και τώρα,δεν κάνει ό,τι λέγει, δεν λέγει ό,τι κάνει.

Σουλούπι, µπό8, µικροµεσαίο,ύφος του γόη, ψευτοµοιραίο.

Λίγο κατσούφης, λίγο γκρινιάρης,λίγο µαγκούφης, λίγο µουρντάρης.Σπαθί αντίληψη, µυαλό ξεφτέρι,κάτι µισόµαθε κι όλα τα ξέρει.

Κι από προσπάππου κι από παππούσυγχρόνως µπούφος και αλεπού.

Και ψωµοτύρι και για καφέτο «δε βαρυέσαι» κι «ωχ αδερφέ».

Ωσάν πολίτης, σκυφτός ραγιάςσαν πιάσει πόστο: δερβέναγας.

Θέλει ακόµα - κι αυτό είναι ωραίο -να παριστάνει τον ευρωπαίο.

Στα δυό φορώντας τα πόδια που'χειστο'να λουστρίνι, στ'αλλο τσαρούχι.

Αθάνατε Σουρή (1853-1919) !!!

Ο ΡΩΜΗΟΣ ÐñïóöïñÝò óôçí åöçìåñßäá

∆ράκος Χαράλαµπος (Λέλοβα) 20

Ζήκος Ελευθέριος (Λέλοβα) 10

Καραπάνος Θωµάς (Λέλοβα) 10

Κίτσιος Κ. Γιώργος 100

Κολιός Β. Πάνος 50

Κολιός Ν. Βαγγέλης 50

Κρούκη Βαγγελίτσα 20

Λαµπρούσης Κώστας (Άσσος) 40

Μπανίκας Γιάννης (Μπεστιά) 20

Νάσση - Γιάννου Θεοδώρα 50

Νάσση Βασιλική 50

Ναστούλης Χρ. Θόδωρος 20

Ναστούλης Χρ. Κώστας 40

Πάτσης Γεώργιος (Λέλοβα) 100

Πολίτης Απόστολος 50

Σιάρκος Βαγγέλης Ξενώνας "Το Καγκελλάρι" 50

Φίντζος Εµµανουήλ (Λέλοβα) 5

Ç åöçìåñßäá «Åí Íéêïëéôóßù» åßíáé ìéá óõëëïãéêÞðñïóðÜèåéá êáé äéáíÝìåôáé äùñåÜí.

Ç åõ÷Ýñåéá áõôÞ (ôçò äùñåÜí äéáíïìÞò) õðÜñ÷åé ÷Üñçóôçí åèåëïíôéêÞ ðñïóöïñÜ Íéêïëéôóéùôþí êáé ößëùí.

Ôïõò åõ÷áñéóôïýìå èåñìÜ.

Íéêïëßôóé: "Çìéïñåéíüò ïéêéóìüò" (367 êÜôïéêïé,õøüìåôñï 260 ì.) óôçí åðáñ÷ßá Íéêïðüëåùò êáéÐÜñãáò ôïõ íïìïý ÐñåâÝæçò.

Åßíáé Ýäñá ôçò ïìþíõìçò êïéíüôçôáò (21ô.÷ëì.540 êÜôïéêïé) óôçí ïðïßá áíÞêïõí êáé Üëëïé äõïìéêñüôåñïé ïéêéóìïß, ç Åëáßá (90 êÜôïéêïé, õøüìå-ôñï 150ì.) êáé ôá ÐëáôÜíéá (53 êÜôïéêïé, õøüìå-ôñï150ì.)

Åãêõêëïðáßäåéá "ÍÝá ÄïìÞ", 1996

Íéêïëßôóé Èåóðñùôéêïý ÐñåâÝæçò

Ποιός είδε κράτος λιγοστόσ όλη τη γη µοναδικό,

εκατό να εξοδεύεικαι πενήντα να µαζεύει;

Να τρέφει όλους τους αργούς,νάχει επτά Πρωθυπουργούς,

ταµείο δίχως χρήµατακαι δόξης τόσα µνήµατα;

Νάχει κλητήρες για φρουράκαι να σε κλέβουν φανερά,κι ενώ αυτοί σε κλέβουνετον κλέφτη να γυρεύουνε;

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 15

Page 16: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 201016

ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ

ΚΟΙΝΗ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÇ-ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

Ó Õ Ë Ë Ï Ã Ï ÓÍÉÊÏËÉÔÓÉÙÔÙÍ ÐÑÅÂÅÆÁÓ

«Ç ÁÃÉÁ ÊÕÑÉÁÊÇ»ΠΟΛΙΤΙΣΤΚΟΣ ÓÕËËÏÃÏÓ

ÍÉÊÏËÉÔÓÉÙÔÙÍ ÐÑÅÂÅÆÁÓ

Αγαπητοί συγχωριανοί και φίλοι.Είναι σε όλους µας γνωστό ότι το χωριό µας δεν έχει ου-σιαστικά πλατεία, αφού στερείται κοινόχρηστου κεντρικούχώρου. Πλατεία, πού όλα τα γειτονικά χωριά διαθέτουν καιεξυπηρετούν τις συγκεκριµένες ανάγκες τους. Ο αύλειοςχώρος της Παναγίας, µας εξυπηρετεί µέχρι τώρα, αλλά οιδιαστάσεις του είναι περιορισµένες και σε καµιά περίπτω-ση δεν επαρκεί.Τα τελευταία χρόνια, είναι καθολική η απαίτηση όλων ναβρεθεί ένας χώρος για να δηµιουργηθεί πλατεία, χωρίςόµως αποτέλεσµα, αφού καµιά πρόταση δεν ικανοποιούσεκαι η πολυπόθητη λύση µετατίθετο συνεχώς.Είµαστε στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσουµε ότι οπολυπόθυτος χώρος βρέθηκε και έτσι βλέπουµε ένα όνει-ρο δεκαετιών σιγά – σιγά να υλοποιείτε.Πρόκειται για το οικόπεδο του Γιώργου Μίνου που ζει στηΓερµανία. Το οικόπεδο δηλαδή, που είναι συνέχεια τουπροαύλιου της εκκλησίας προς το σπίτι του Ευριπίδη Πα-παπάνου. Ο χώρος είναι περίπου 800 τµ και οι δύο αδελφό-τητες έχουν έρθει από κοινού σε συµφωνία µε τον αγαπη-τό συγχωριανό µας και ιδιοκτήτη. Έχει υπογραφεί µάλιστακαι ιδιωτικό συµφωνητικό και έχει κατατεθεί ήδη προκατα-βολή 5000 €, η οποία συγκεντρώθηκε από προσφορέςσυγχωριανών µας. Το τελικό τίµηµα αγοράς είναι 23.000 €χωρίς να περιλαµβάνονται τα λοιπά έξοδα (εφορία, δικη-γόρος, συµβολαιογράφος κλπ).Όπως είναι αυτονόητο για να συγκεντρωθούν τα χρήµαταθα πρέπει όλοι, στο µέτρο των δυνατοτήτων του ο καθέ-νας, να συνεισφέρουµε, για την πραγµατοποίηση αυτού

του σκοπού. Για το λόγο αυτό έχει συσταθεί επιτροπή πουτην αποτελούν οι Παπα - Βασίλειος Κούσης, ΚωσταντήςΚίτσιος, Κώστας Ιωάννης, Κολιός Βασίλειος, Τζόλος Τά-κης, Κώστας Σωκράτης και Γιώργος Γιάννος, που έχουναναλάβει τη διεκπεραίωση και συγκέντρωση των προσφο-ρών. Επίσης έχει ανοιχτεί λογαριασµός στην ΑγροτικήΤράπεζα µε αριθµό 3050101721977 στα ονόµατα τωνΒασίλη Κολιού και Τζόλου ∆ηµητρίου για όσους επιθυµούννα καταθέσουν χρήµατα µέσω τραπέζης. Σε όλες τις περι-πτώσεις θα αποδίδονται σφραγισµένες και αριθµηµένεςαποδείξεις των δύο συλλόγων.Αντιλαµβανόµαστε πλήρως ότι είναι δύσκολο αυτή τηνεποχή µε τα µεγάλα οικονοµικά προβλήµατα πουυπάρχουν, να ζητάµε χρήµατα. Όµως η απόφαση πάρθηκεµετά από πολύ συζήτηση και προβληµατισµό και είναι µο-ναδική ίσως ευκαιρία να λυθεί ένα µεγάλο και χρονίζονπρόβληµα του αγαπηµένου µας χωριού.Η αγορά του οικοπέδου θα πρέπει να έχει ολοκληρωθείτον προσεχή Αύγουστο οπότε και θα γίνουν τα οριστικάσυµβόλαια. Το οικόπεδο θα µεταβιβαστεί και θα είναι κοινόπεριουσιακό στοιχείο των δύο συλλόγων.Παρακαλούµε λοιπόν και σας προσκαλούµε όλους, νασυνδράµετε για να πραγµατοποιηθεί ένα έργο, για τοοποίο όλοι θα καµαρώνουµε και θα αποτελεί παρακατα-θήκη για τις επερχόµενες γενιές Νικολιτσιωτών.

Για τα διοικητικά συµβούλια των δύο ΣυλλόγωνÏι Ðñüåäñïι Κολιός Βασίλειος

Êþóôáò ÉùÜííçò

∆υστυχώς τα τελευταία χρόνια παρατηρείτε µια πολύδυσάρεστη κατάσταση.

Κάποιοι συγχωριανοί, για νααντιµετωπίσουν τις επιδροµέςτων αλεπούδων, βάζουν ανεξέ-λεγκτα φόλες. Όµως, στις φό-λες δεν πάνε µόνο οι αλε-πούδες αλλά και όλα τα υπό-λοιπα ζώα που ανυποψίαστατις τρώνε. Μεταξύ αυτών βέ-βαια και τα σκυλιά µας, µε απο-τέλεσµα τρόγωντάς τες να ξε-

ψυχάνε και µάλιστα µαρτυρικά. Τα ζώα αυτά, είναι κατάκοινή διαπίστωση ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου.Είναι πολύ δεµένοι οι ιδιοκτήτες µαζί τους και είναι σαννα χάνουν κάποιο µέλος της οικογενείας τους.Θερµή παράκληση λοιπόν προς τους αγαπητούς µαςσυγχωριανούς, να βρουν άλλο τρόπο αντιµετώπισης τωναλεπούδων γιατί δεν τους φταίνε σε τίποτα τα συµπαθήµας τετράποδα. Εξ άλλου η πράξη αυτή και από µόνητης είναι και µια παράνοµη ενέργεια!

Φόλες ;;;

Το χωριό είναι µες την καρδιά µαςκαι πάντα πρέπει να το επισκεπτό-µαστε.Ιδιαίτερα τώρα το καλοκαίρι πουέχουµε µε τις άδειές µας περισσό-τερο χρόνο, µας δίνεται η ευκαιρίανα πεταχτούµε καµιά βόλτα. Ναθυµηθούµε τα παλιά, να δούµε

συγγενείς και φίλους, να γνωριστούν παιδιά κι εγγόνια µετον τόπο που µας µεγάλωσε και µας ανέδειξε. Είναι µιαςπρώτης τάξεως ευκαιρία, εµείς και γιατί όχι η παρέα µας,να το εντάξουµε σαν τόπο προορισµού και µε έδρα τοχωριό να γνωρίσουµε τη τριγύρω περιοχή που τόσα έχεινα µας δώσει. Θαυµάσιες ακρογιαλιές, ποτάµια, λίµνες,βουνά, παραδοσιακά ακόµα προ¼όντα, όµορφες και φτ-ηνές ταβέρνες και τόσα άλλα µας περιµένουν καρτερικά.Και να µην ξεχνάµε και τις ηµεροµηνίες.Της Αγίας Κυριακής, πανηγύρι! 20 Ιουλίου πανηγύριστον Αι – Λιά! 8 & 9 Αυγούστου πολιτιστικό ∆ιήµερο!15Αύγουστο η µεγάλη γιορτή!Καλή αντάµωση και καλό καλοκαίρι σ’ όλους!

Πάµε χωριό

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 16

Page 17: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 17

ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ

υς-ν-ήνν-ς

νυε-ν

ίάό

αο-

∆ιπλά βαφτίσια στην οικογένεια του Αθανασίου Κ.Στράτη. Ο ένας γιος, ο Αντώνης και η σύζυγός τουΑποστολίνα Παπαδοπούλου βάφτισαν τον Αλέξη το-

υς. Ο Άλλος γιος, ο Παναγιώτης και η σύζυγός του ΜαρίαΓκούζια βάφτισαν τον Θανάση τους. Να τους ζήσουν.Ευτυχισµένοι οι γονείς Θανάσης και Αρετή. Τα µυστήριατελέστηκαν την Πρωτοµαγιά στον Άγιο Αθανάσιο και ακο-λούθησε γλέντι στην ταβέρνα «Χαρίλαος» των Παπαδατών.Πολλοί οι καλεσµένοι και µάλιστα συµπέθεροι από µακριά.- Γάµος στο χωριό και µάλιστα τα στέφανα έγιναν στον Άγ.Αθανάσιο στις 29 Μαίου. Παντρεύτηκε η Χαρούλα Κ. Σακ-κά τον εκλεκτό της ∆ηµήτριο Π. Νταλάρα, από τις Χαλικιά-δες.- Γάµος Στραταί¼κος στην Αθήνα. Ο Γρηγόριος Κ. Στράτηςπαντρεύτηκε την εκλεκτή του Σωτηρία Ν. Τσιστράκη. Ταερωτευµένα παιδιά παντρεύτηκαν στις 19 Ιουνίου, στονΠρ. Ηλία Πειραιά.- Τι θα γίνει επιτέλους στη Λάκκα; Οι ληστείες δεν σταµα-τούν. Τελευταία διέρρηξαν το σπίτι του Αθανασίου ∆. Σακ-κά και σήκωσαν ακόµα και τα προικιά της Πανάγιως.Ακόµη και της Κωνστάντως ∆. Στράτη έκλεψαν τις οικο-νοµίες της. Και αυτά µόνο στην Ελιά. Που πήγε η φύλαξητων χωριών; ∆ιαβάζει κανείς;Που να γίνουµε και Ζηριώτες!

- Καλός καιρός το Πάσχα, καλοκαιριάτικος. Λίγοι όµως οιεπισκέπτες στο χωριό. Βενζίνη, περικοπές µισθών καισυντάξεων, απέτρεψαν πολλούς να γιορτάσουν στο χωριό.- Στις 2 Μαου στον Άγ. Αθανάσιο και στις 21 στον Άγ. Κων-σταντίνο παρατηρήθηκε αυξηµένη προσέλευση προσ-κυνητών. Αλλά για πανηγύρι ούτε λόγος. Που είναι εκείνατα χρόνια τα παλιά µε τα τριήµερα γλέντια, τον κόσµο πουέφτανε και ξενυχτούσε από µακρύτερα µέρη, τις προετοι-µασίες των χωριανών από βδοµάδες….- Αλλαγή τέµπλου έγινε στον Α¼ - Θανάση εν µέσω κρίσης.Και µάλιστα …χωρίς διαβούλευση. Μάλλον µας περισ-σεύουν τα χρήµατα.- ∆υστυχώς επαληθεύτηκε το µοιραίο. Παλιότερα η Ελιάέπαιρνε ότι περίσσευε από το Νικολίτσι. Με τον «Κα-ποδίστρια» τα Λακκοχώρια έπαιρναν ότι ξεροκόµµατο τουςπέταγαν τα Λέλοβα. Και µε τον «Καλλικράτη»; Βγήκε τοάχτι των µικρών! Και τα µεγάλα χωριά θα πνίγονται στααπόνερα του Ζηρού.- Λένε µερικοί, ότι η Ελιά είναι µαθηµένη να αυτοδιοικείται,ξέρει τους τρόπους να παίρνει και να διατηρεί ότι της ανή-κει, θα επιζήσει µε τον «Καλλικράτη» όπως επέζησε ανάτους αιώνες. Αλίµονο σε κείνα τα χωριά, που θα σηκώσουνψηλά το µπα¼ράκι και κατόπιν δεν θα µπορούν να το φτά-νουν ούτε οι ίδιοι.

Ακόµα δε χωνέψαµε το νέο ό-νοµα του ∆ήµου µας και πρέ-πει να προσαρµοστούµε στη

νέα προεκλογική πραγµατικότητα!Πραγµατικότητα η οποία πολλαπ-λασιάζει τις υποψηφιότητες, µιαςκαι ο υπό σύσταση ∆ήµος Ζηρούπρέπει να ενσωµατώσει τους αυτο-διοικητικούς των 3 πρώην Καποδι-στριακών δήµων και της κοινότη-τας που συνενώνονται. Μπορείακόµα τις µέρες αυτές να µηνέχουν κατατεθεί και κλείσει οισυνδυασµοί, αλλά οι διαβουλεύ-σεις καλά κρατούν.Στο κυβερνών κόµµα, αφού ο κ. Νο-µάρχης ξεκαθάρισε ότι δεν ενδιαφέρεται και παραµένει σεενεργή εφεδρεία, άφησε ελεύθερο το τοπίο και ήδη διαβου-λεύονται βάσει των υποψηφιοτήτων που κατατέθηκαν. Αυτήτου κ. Γιώργου Γράψα και του κ. Βογιατζή Κων/νου.Στη Νέα ∆ηµοκρατία, που έχει και την πλειοψηφία στην πε-ριοχή µας, δηλώνουν όλοι παρόντες και θέτουν τον εαυτό το-υς στη διάθεση του κόµµατος. Οι ∆ήµαρχοι κ. κ. Χ. Αθα-νασίου, ∆. Γιολδάσης, Η. Παπατσίµπας και ο πρόεδρος κ. Β.Κωσταντής, επιθυµούν να συνεχίσουν το έργο τους, απόόποια θέση το κόµµα τους ορίσει, µε τον κ. Γιολδάση να έχειτο προβάδισµα λόγω βέβαια της πολυπληθέστερης Φιλιππιά-δας. Όµως στον ίδιο χώρο κι άλλοι διεκδικούν το χρίσµα θεω-ρώντας τον εαυτό τους καταλληλότερο, όπως η κ. ΞώναΓεωργία και ο µηχανικός Π. Ρεµπής.Στα υπόλοιπα κόµµατα δεν έχουν φανεί οι υποψηφιότητες,ενώ µεγάλη κινητικότητα υπάρχει στους «ανεξάρτητους»

λεγόµενους υποψηφίους. Ήδη οπολιτικός µηχανικός κ. Γ. Ζυγού-ρης, έχει ανακοινώσει την υποψηφι-ότητά του, έχοντας δηµιουργήσεισάλο, αλλά και προσδοκίες διατα-ράσσοντας τα ύδατα των κοµµάτων.Και άλλοι όµως διατείνονται ότι θακατέλθουν ως ανεξάρτητοι για διεκ-δίκηση της δηµαρχίας, χωρίς όµωςνα είναι επίσηµες οι υποψηφιότητέςτους, τις ηµέρες που «έκλεινε» (22Ιουνίου) η εφηµερίδα µας και όδευεπρος το τυπογραφείο.Στο τοπίο της περιφέρειας τα πράγ-µατα είναι ακόµα πιο συγκεχυµένααφού κανένα κόµµα δεν έχει ανα-

κοινώσει τον υποψήφιο για περιφερειάρχη, ούτε και αντιπερ-ιφερειάρχες. Μόνο από το χώρο του ΠΑΣΟΚ έχουν εκφραστείο πρόεδρος του νοµαρχιακού Συµβουλίου κ. Β. Μπακόλαςκαι ο σύµβουλος του υπουργείου οικονοµίας κ. Κ. Αρβανίτηςκαι έχουν ανακοινώσει την πρόθεσή τους για τη θέση αυτή.Σίγουρα το νέο τοπίο και η νέα νοµοθεσία δυσκολεύει τουςσυνδυασµούς και οι υποψήφιοι δήµαρχοι, δηµοτικοί σύµβου-λοι αλλά και υποψήφιοι για τα τοπικά συµβούλια, έχουν έναµακρύ και θερµό καλοκαίρι µπροστά τους, για να πείσουν γιατην καταλληλότητά τους.Εµείς τους ευχόµαστε να έχουν ένα καλό και κυρίως αξιοπρ-επή προεκλογικό αγώνα, θεωρώντας το έργο τους χρήσιµο,δύσκολο και σηµαντικό. Σαν εφηµερίδα, όπως και στο παρε-λθόν, θα παραχωρήσουµε στο επόµενο φύλλο ισοδύναµοχώρο σε όλους τους υποψηφίους δηµάρχους για να µαςεκθέσουν τις απόψεις τους.

Οι υποψηφιότητες των αιρετών για το ∆ήµο Ζηρού

Οι νέοι «Καλλικρατικοί» ∆ήµοι του Νοµού Πρέβεζας.

Νταρανίτικα

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 17

Page 18: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 201018

∆ΗΜΟΤΙΚΑ Γιώργος Σπ. Γιάννος

Μέχρις εδώ όλα καλά, άλλωστεη κοινωνία µας πάντα έτσι λειτου-ργούσε … αφοριστικά. Έψαχνεπάντα ένα εύκολο εξιλαστήριοθύµα! Ποτέ δεν µπαίναµε στη ου-σία, αντιµετωπίζοντας σχεδόνεπιφανειακά όσα θέµατα µαςαφορούσαν. Πάντα για τα δικάµας ελλείµµατα, τη δικιά µας τελι-κά γύµνια, φταίει άλλος. Πάντακάποιος άλλος, εκτός βέβαια απόεµάς τους ίδιους, οπότε τι ποιοεύκολο;

Αγιαστούρες, αναθεµατήρια µεόλα τα συναφή και … Αφορίστετον!

Και εξηγούµαι:Από το περασµένο Φθινόπωρο,

που η νέα κυβέρνηση ανέλαβε τηδιακυβέρνηση της χώρας, εξήγγειλε τις αλλαγές στην τοπικήαυτοδιοίκηση και τις προθέσεις της να επιφέρει σηµαντικέςαλλαγές και στον αυτοδιοικητικό χάρτη. Και εκεί που δεν τοπιστεύαµε, αυτοδιοικητικοί αλλά και πολίτες αυτής τηςδύσµοιρης χώρας, αρχές του έτους παρουσιάστηκε για «δια-βούλευση» το σχετικό προσχέδιο, αφήνοντας να εννοηθεί,ότι η διοικητική µεταρρύθµιση θα γίνει βάσει της προµελέτηςτου ΙΤΑ (Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης) που πρότεινε καιτα της συνένωσης. Από τότε και µέχρι τα τέλη Μαου, οπότεκαι τελικά ψηφίστηκε το νοµοσχέδιο, πολλές συζητήσεις έγι-ναν, πολύ µελάνι χύθηκε, πολλές προτάσεις διατυπώθηκαν.Τα πάντα όµως, γύρω από τη «µοναδικότητα» που η κάθε πε-ριοχή διαθέτει, αφήνοντας στην ορφάνια το µεγάλο ζητούµε-νο του προσχεδίου που ήταν η «διαβούλευση».

Τι πιο αυτονόητο µετά την ανακοίνωση του προσχεδίου,απ’ το να καθίσουν από κοινού τα ∆ηµοτικά Συµβούλια καικυρίως οι ∆ηµοτικοί «Άρχοντες» των υπό συνένωση ∆ήµωνκαι να πράξουν αυτό που η ∆ηµοκρατία µας επιτάσσει. Νασυζητήσουν τις όποιες προτάσεις τους, ώστε µέσα από έναγόνιµο διάλογο και απ’ την ανταλλαγή απόψεων, να συµφω-νήσουν. Να συνθέσουν δηλαδή µια τελική απόφαση πόρι-σµα. Πόρισµα που σαν ενιαία πρόταση θα έπρεπε να σταλείπρος το υπουργείο εσωτερικών, χαράσσοντας παράλληλακαι το διεκδικητικό πλαίσιο για τον υπό σύσταση ∆ήµο.

Πόσες κοινές συναντήσεις έγιναν;Καµία!!!Κάποιες συναντήσεις που έγιναν υπό την ΤΕ∆Κ Πρέβεζας,

έγιναν για την τιµή των όπλων, χωρίς το αναµενόµενο αποτέ-λεσµα, που θα έπρεπε να είναι ένα κοινό πόρισµα, κάποιατεκµηριωµένη και ενιαία πρόταση. Όλοι οι τοπικοί µαςάρχοντες, περιορίστηκαν στο να διαβάζουν τις αντιρρήσειςτους, ικανοποιώντας την εγωπάθειά τους, χωρίς πουθενά µιαλογική πρόταση, χωρίς πουθενά να οµονοήσουν. ∆ιαβάζον-τας στον τοπικό τύπο τις δηλώσεις των δηµάρχων σίγουραδε θα διαφωνήσετε µαζί µου. Κάποιες συζητήσεις που κατάκαιρούς έγιναν και βαπτίστηκαν συνελεύσεις, ένα µόνο από-δειξαν.

Ότι ο βασιληάς είναι … γυµνός!Στην ίδια κατεύθυνση και υπόλοιποι φορείς (αδελφότητες,

σύλλογοι κλπ) που για µια ακόµη φορά αποδειχτήκαµεκατώτεροι των περιστάσεων και µέσα από την τριβή της καθ-ηµερινότητας φανήκαµε αδύναµοι τελικά στο να εισηγη-θούµε κάποια πρόταση.

Καµιά οµόθυµη πρόταση λοιπόν, παραµένοντες όλοι µέ-

χρις εσχάτων, περιχαρακωµένοιγύρω απ’ τη µοναδικότητά τους:

Τα Λέλοβα; ∆ήµος Θεσπρωτι-κού µε µια και µοναδική πρω-τεύουσα! Φυσικά, τα Λέλοβα!

Το Ανώι; Ανεξάρτητο κι αυτό!∆ήµος ΟΡΡΑΟΝ!

Η Κρανιά; Να παραµείνει Βασι-λεύουσα πασών των ορεινών, αγ-ναντεύοντας προς Πρέβεζα!

Ο Λούρος; Στην Πρέβεζα κι αυ-τός µε ∆ήµαρχο µάλιστα Λου-ριώτη!

Η Φιλιππιάδα; Καβάλα στ’ άλο-γο! Που θα πάτε όλοι; Σε µένα θακαταλήξετε!

Ώσπου ήρθε εκείνη η αποφρά-δα ηµέρα, που δηµοσιοποιήθηκεη πρόταση της Κυβέρνησης.

Ξύπνησε ο κοιµώµενος γίγας και σε ολόκληρο νοµοσχέδιο,µια λέξη ήταν αρκετή για να τον εξαγριώσει! Να τον βγάλειτελικά από τα ρούχα του! Ζηρός!

Ζηρός;Ποιος είν’ αυτός;Αυτός ο Σλάβος;Αυτός ο καταβυθισµένος;Αυτός που οι αδερφάδες του σφάζονται σαν τα σκυλιά;Αυτός που δε σέβεται την ιστορία, της από ‘κει µεγάλης

αρχα¼κής γειτονικής πρωτεύουσας;Αυτός που δεν υποκλίνεται µπροστά στους από ‘δω Θε-

σπρωτούς Μονάρχες;Αυτός που δεν προσκυνά τους βασιλείς;Αυτός που τόλµησε να συµµαχήσει µε βουλευτή και µάλι-

στα κυβερνητικό;Εγώ δεν ξέρω τίποτα, ψέλλισαν κάποιοι και έσπευσαν να

κρυφτούν τρίβοντας τα χέρια τους!Ε! Όχι λοιπόν Ζηρέ!∆ε θα πάρουµε! Ευχαριστούµε!Στην πυρά! Η µάλλον στον πάτο της λίµνης Σου!Εκεί για να σε ξεκάνουν τα … κυανοβακτήριά Σου!Εσύ κι ο βουλευτής σου αντάµα!Τι κι αν µέχρι χτες ερίζαµε για να σε ‘χουµε µόνο εµείς, για

να βγούµε εµείς πρώτοι βρε αδελφέ, µια φωτογραφία σταγαληνεµένα νερά σου. Τι κι αν σου φτιάξαµε τέτοιο ανα-ψυκτήριο να πίνεις το φραπέ σου. Όσο και περιβαλλοντικήεκπαίδευση σου δώσαµε αχάριστε Ζηρέ. Τι κι αν παλιο –µπαγάσα, ήσουν η αιτία να µη µιλιόµαστε µεταξύ µας, να µηνανταλλάσουµε ούτε µια µατιά! Μέχρι και τα µολυσµένα ψάρ-ια σου ήµασταν έτοιµοι να φάµε…

Συγχωρήστε µου αγαπητοί συνδηµότες, µελλοντικοί καινυν, το όποιο περιπαικτικό µου ύφος. ∆ιακωµωδώντας όµωςτης κατάσταση προσπαθώ να αποφύγω αυτό που υφέρπειστα µελλούµενα για την περιοχή µας. Τον κίνδυνο διαχωρι-στικών γραµµών και στην περιοχή µας.

∆εν ξέρω κατά πόσο ο συµπαθής Βουλευτής µας (µακριάαπό µένα οποιαδήποτε κοµµατική ιδιότητα), ο κ. ΒαγγέληςΠαπαχρήστος, είναι τελικά ο ονοµατοδότης του ∆ήµου. ∆ενµπορεί όµως να φορτώνουµε σε ένα πρόσωπο τη δική µαςανεπάρκεια, χρησιµοποιώντας µάλιστα µια επικίνδυνη ρητο-ρική. Υπερβολές και προσδιορισµοί που σαν χαρακτηρισµοίκαι µόνο απορρίπτονται, συµβάλλοντας στο κλίµα τηςεπικίνδυνης απαξίωσης του πολιτικού µας συστήµατος.

Είναι καιρός για περισυλλογή και στοχασµό. Καιρός να

ÓõíÝ÷åéá áðü ôç óåë. 1

Προεστοί στο Νέο Λούρο

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 18

Page 19: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 19

∆ΗΜΟΤΙΚΑ Γιώργος Σπ. Γιάννος

επαναπροσδιορίσουµε τις απαιτήσεις µας από το πολιτικόµας σύστηµα και τους ανθρώπους που το υπηρετούν καιγιατί όχι µερικοί εµφανώς το τιµούν.

∆εν µπορεί το όνοµα του ∆ήµου, όποιο κι αν είναι αυτό,όσο σπουδαίο κι αν το θεωρούµε, να προτάσσεται και νααναβαθµίζεται σε µείζον. Η περιοχή µας δυστυχώς έχει πολ-λά και σηµαντικά προβλήµατα. Υπολείπεται και υστερεί φα-νερά, άλλων, ακόµα και των γειτονικών της περιοχών,ψάχνοντας ακόµα να προσδιορίσει την ταυτότητά της και τηναναπτυξιακή της προοπτική. ∆εν µπορεί ένα όνοµα να µονο-πωλήσει και να γίνει σηµαία της προεκλογικής περιόδου.∆εν µπορεί οι ανεπαρκείς στην πλειοψηφία τους, στους υπόσυνένωση ∆ήµους διοικούντες, να µας αποπροσανα-τολίσουν και να µη καταδειχθεί η σηµαντική ανεπάρκειά το-υς. Μεταφέρουν στο νέο ∆ήµο σηµαντικά προβλήµατα καιαυτά πρέπει να δούµε, να συζητήσουµε και τελικά να κατα-δείξουµε. ∆υστυχώς σήµερα η τοπική αυτοδιοίκηση φαντά-ζει στα µάτια των περισσοτέρων και στην πλειονότητά τηςσαν κάτι το φθαρµένο, το διαβρωµένο και το συµβατικό. Ταχρέη, η κακοδιοίκηση, οι πελατειακές σχέσεις, η έλλειψησχεδιασµού και προοπτικής, είναι µερικά από όσα µπορούµενα απαριθµήσουµε και τα οποία συνθέτουν µια ατέρµονα κα-κοδιαχείρηση, για την οποία βεβαίως την κύρια ευθύνηέχουν και προσωπικά οι δήµαρχοι µέσω του δηµαρχοκεντρι-κού συστήµατος που βιώσαµε. ∆ηµαρχοκεντρικό σύστηµαπου ως άλλος Μαυροµιχάλης θανάτωσε πρόωρα τον «Κα-ποδίστρια», αναζητώντας από τον Καλλικράτη τη σωτηρίατης οικονοµίας. Μιας οικονοµίας που η ραχοκοκαλιά τηςήταν η Ελληνική επαρχία κι ακόµα πιο πολύ οι πάλε ποτέκραταιές κοινότητες. Αυτό λοιπόν είναι το ζητούµενο. Πώςνα ξεπεράσουµε την ίδια την εσωστρέφεια και τη µιζέριαµας, αφήνοντας κατά µέρος ανέξοδη ρητορική και στείρεςαντιπαραθέσεις, και το όποιο όνοµα καλώς να ορίσει καιγιατί όχι να γίνει συνώνυµο της ανάπτυξης.

Από το νέο «Καλλικρατικό» ∆ήµο πρέπει να γίνουµε απαιτητι-κοί κι ακόµα περισσότερο διεκδικητικοί. Ιδιαίτερα σήµερα πουη κοινωνική συνοχή διαταράσσεται βάναυσα, δηµιουργώνταςνέες µορφές κοινωνικού αποκλεισµού. Σήµερα που η φτώχειαχαµογελάει όλο και περισσότερο στην επικράτεια και βέβαιαστην περιοχή µας απειλώντας συνολικά τον πληθυσµό της, ητοπική αυτοδιοίκηση πρέπει και σίγουρα µπορεί, να γίνει τοπεδίο αντίστασης, στη δυσµενή προοπτική και στην προστασίατων δικαιωµάτων των πολιτών της.

Ας σταµατήσουµε λοιπόν τις σοβινιστικές κορώνες καιοµονοούντες ένθεν - κακείθεν ας επανασυστήσουµε τηνιστορική επαρχία Φιλιππιάδας και Λάκκας Σουλίου. Ή Λάκ-κας Σουλίου και Φιλιππιάδας αν θέλετε.

Μέληµά µας πρέπει να είναι η γειτονική συµβίωση, η κοινήπροοπτική και η δυναµική αναπτυξιακή του τόπου µας και εν-τός των κοινών συνόρων θα βρεθεί και το κοινό όνοµα.Υποχρέωσή µας είναι να αναδείξουµε τα υγιή πολιτικά πρό-σωπα που θα επανδρώσουν τη νέα µας διοίκηση αποστασιο-ποιηµένα από τις παθογένειες του παρελθόντος. Και εµείς,ως πολίτες αυτού του νέου ∆ήµου, ας ψάξουµε για να βρ-ούµε το καλύτερο ρόλο που το νοµοσχέδιο προσδιορίζει καιεπιζητά. Το ρόλο του ενεργού πολίτη!

Καλή µας συνύπαρξη…

Σηµ: Ïé öùôïãñáößåò åßíáé από το αρχείο ôïõ éäñýìáôïò «ÁêôßáÍéêüðïëéò». Åßíáé áíáäçìïóßåõóç áðü ôïí ðñþôï ôüìï ôçò Ýêäïóçò«Çðåéñùôþí Êïéíüí», ôïõ Ìé÷Üëç Óôüñê. Ï öùôïãñÜöïò FrancescoGuiddiardini, Þôáí Éôáëüò ðïëéôéêüò êüìçò êáé åß÷å åðéóêåöôåß ùòðåñéçãçôÞò ôçí ðåñéï÷Þ ìáò ôï Öèéíüðùñï ôïõ 1900.

Η Φιλιππιάδα λοιπόν θα είναι η έδρα του νέου ∆ήµου.Παραθέτουµε ορισµένα στοιχεία για την ιστορία της.

Η Ιστορία της Φιλιππιάδας αρχίζει µετά το έτος 1881. Με τησυνθήκη του Βερολίνου, η Άρτα προσαρτήθηκε στοΕλληνικό κράτος και τα σύνορα της Ελλάδας έφθασαν ωςτον ποταµό Άραχθο. Η Άρτα µέχρι τότε ήταν η έδρα της πε-ριφέρειας και µε την αλλαγή των συνόρων το Τουρκικόκράτος έπρεπε να βρει νέα έδρα για να µεταφερθεί ηδιοίκηση της νέας περιφέρειας.Με εντολές του σουλτάνου οι τριακόσιες περίπου οικογέ-νειες των Τούρκων προνοµιούχων που εγκατέλειπαν τηνΆρτα, έπρεπε να παραµείνουν στην επικράτεια του Σουλτα-νικού κράτους και κοντά στη συνοριακή γραµµή. Έτσι τονΑύγουστο του 1881, φεύγοντας οι Τούρκοι από την Άρταεγκαταστάθηκαν στην παλιά Φιλιππιάδα επιτάσσοντας όλατα χαµόσπιτα και τα φτωχοκάλυβα των χριστιανικών οικο-γενειών. Το νέο καθεστώς διαβίωσης δεν άρεσε ούτε στουςκαλοµαθηµένους Τούρκους, ούτε βέβαια στους Έλληνεςπου εκτοπίστηκαν. Από τις πιέσεις η διοίκηση αναγκάστηκενα ψάξει νέο µέρος για εγκατάσταση της διοίκησης και τωντουρκικών οικογενειών.Για να βρεθεί το καταλληλότερο µέρος οι Τούρκοι χρησιµο-ποίησαν Γερµανό µηχανικό που είχαν στην υπηρεσία τους.Αφού περιηγηθήκε την ευρύτερη περιοχή επέλεξε ως καταλ-ληλότερη, τη θέση που βρίσκεται η σηµερινή Φιλιππιάδα. Θέ-ση ανάµεσα στο Ελευθεροχώριο και την παλαιά Φιλιππιάδα.Αρχικά ονοµάστηκε από τους Έλληνες Νέος Λούρος, ενώ οιΤούρκοι την έλεγαν Χαµιδιέ (προς τιµή του ΣουλτάνουΑβδούλ-Χαµίτ Β’). Η πόλη χτίστηκε µε σχέδιο, µεγάλους δρό-µους, όµορφα και µεγάλα σπίτια, µε διοικητήριο το οποίο θαχρησίµευε ως καιµακαµλίκι, (διοικητικό επαρχείο) όλης τηςπεριοχής. Άλλα δηµόσια κτήρια ήταν το Χαµάµ (δηµόσιαλουτρά) και το µεγάλο και επιβλητικό Τζαµί.Αρχικά η Φιλιππιάδα απελευθερώθηκε από τον Ελληνικόστρατό το 1897, για σύντοµο όµως χρονικό διάστηµα αφούστη συνέχεια ανακαταλήφθηκε από τους Οθωµανούς. Ηοριστική απελευθέρωση κατέστη δυνατή κατά τον Α’ Βαλ-κανικό πόλεµο. Συγκεκριµένα στις 12-15 Οκτωβρίου του1912 ο Ελληνικός Στρατός απελευθέρωσε τη Φιλιππιάδακαι εγκατέστησε µάλιστα εκεί το στρατηγείο, για να προε-τοιµάσει την απελευθέρωση της ευρύτερης περιοχής. Με-τά την απελευθέρωση µετονοµάστηκε από Χαµιδιέ σε ΝέαΦιλιππιάδα και µαζί µε τους οικισµούς του Ελευθεροχωρίουκαι της παλιάς Φιλιππιάδας αποτελεί πλέον το µεγάλοαστικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής.

Η Φιλιππιάδα

Το τζαµί στο Ν. Λούρο

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 19

Page 20: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 201020

ÁëÝêïò ÊéôóÜêçò, «Ôï áçäüíé ôçò Çðåßñïõ»3ο Μέρος

¸íá ìåãÜëï áöéÝñùìá óôç æùÞ ôïõ ÁëÝêïõ ÊéôóÜêç áðü ôï Çðåéñþôéêï portal Hpeiros.gr

Το “αηδόνι της Ηπείρου” αφού µας µίλησε σταδύο προηγούµενα αφιερώµατα (αφιέρωµα 1 –αφιέρωµα 2) για την πονεµένη ζωή του και ταπρώτα του βήµατα στο παραδοσιακό τραγούδι,µας αφηγείται την πορεία του µέσα από µεγά-λες συνεργασίες και τραγούδια που έγιναν…«Εθνικοί ύµνοι». Αναφέρεται τη συνεργασίατου µε τον Στέλιο Καζαντζίδη, αλλά και άλλα τε-ράστια ονόµατα του λα©κού τραγουδιού, καθώςκαι στα πιο αγαπηµένα του τραγούδια.Για τη µετά το 1954 πορεία του αναφέρει:Aλ. Κιτσάκης: Το 1954, γραµµοφώνησα τα τρίαπρώτα µου τραγούδια µε τον Βά¼ο Μαλλιάρα τονκλαρινίστα. Η επόµενή µου δουλειά ήρθε το1956 µε τα εξής τέσσερα τραγούδια: "Βλαχοθα-νάσης", "Βασίλω µου σ' αντάµωσα", "Λίτσα Βαγ-γελίτσα µου" και "Περιστεράκια όµορφα".Τα τραγούδια που µου άνοιξαν τα φτερά –στιςαρχές της δεκαετίας του ‘60’ – ήταν: «Οι κλέφ-τες», το «Πάµε στο λόγγο για ξύλα µωρ Λένη»,όπως και το «Άσπρο τριαντάφυλλο κρατώ» που έκαναν τοκαθένα πάνω από 500.000 πωλήσεις. Ήταν οι πρώτες µου«βόµβες» στη δισκογραφία. Με τις επιτυχίες µου αυτές έκα-να τον Μάτσα και πετούσε από τη χαρά του.Με αυτά τα πρώτα τραγούδια άνοιξε ο δρόµος µου και έγι-να ο µεγάλος Κιτσάκης. Μια πορεία που συνέχισα µέχρι σή-µερα. Από εκεί και πέρα ακολούθησαν πολλά ακόµα σουξέ,όπως το «Αγάπη ξηµέρωσε φεύγω» (το έγραψα αρχές του’70), το «Τζουµέρκα µου περήφανα» και το «Στης Πάργαςτον ανήφορο» (το είχα γράψει το ’64-65’) και έγινε ...παγκό-σµιο σουξέ!Hpeiros.gr: Πόσα τραγούδια έχετε βγάλει;Aλ. Κιτσάκης: Περίπου δυόµισι χιλιάδες (!). Τόσα τρα-γούδια έβγαλε αυτό το λαρύγγι… Είναι τόσα πολλά που κά-ποια µπορεί να µην τα θυµάµαι κιόλας. Σε πολλά έχω γρά-ψει και τους στίχους. Τους οποίους εµπνέοµαι από κάτι απ-λό, από κάτι αυθόρµητο. Ένα χαµόγελο, για παράδειγµα,µπορεί να αποτελέσει πηγή έµπνευσης για µένα.Hpeiros.gr: Ποιο είναι το αγαπηµένο σας τραγούδι;Aλ. Κιτσάκης: Το αγαπηµένο µου είναι το «Από το µηδένξεκίνησα»… Από το µηδέν ξεκίνησα και εγώ και το τι τρά-βηξα το ξέρει µόνο η ψυχή µου. Κανένας δεν µου έδωσεούτε ένα βελόνι να ράψω εκείνο το τρύπιο παντελόνι... Με-γάλο τραγούδι, περιγράφει όλη µου τη ζωή.Hpeiros.gr: Με ποιους τραγουδιστές έχετε συνεργαστεί;Aλ. Κιτσάκης: Με πολλούς. Και µε αρκετούς του Λα¼κού τρ-αγουδιού. Όπως µε την Καίτη Γκρέι, το Στέλιο Καζαντζίδη,τη Μαριλένα, τη Ρίτα Σακελαρίου, την Τζένη Βάνου, τον Πε-ρικλή Περράκη και πολλούς ακόµα.Hpeiros.gr: Ποιος από αυτούς τους τραγουδιστές σας είχεεντυπωσιάσει πιο πολύ;Aλ. Κιτσάκης: Ο Στέλιος Καζαντζίδης. Φοβερός τραγουδι-στής αλλά ιδιόµορφος χαρακτήρας. Του έδιναν φοβερά λε-

φτά για να τραγουδήσει, εκατοµµύρια.Αυτός έλεγε «ναι, ναι» και την τελευταίαστιγµή µπορεί να το µετάνιωνε και να µηνπήγαινε…Και ο Μάτσας τον παρακαλούσε να πει κα-νένα τραγούδι. Οι µόνοι για τους όποιους οΜάτσας είχε δώσει το ελεύθερο να γραµ-µοφωνούν ότι θέλουν, ήταν ο Καζαντζίδηςκαι εγώ.Εµένα µε αγαπούσε πολύ ο Στέλιος. Θυµά-µαι τραγουδούσα στο Βελούχι κι ερχόταννα µε ακούσει. Και κάποια στιγµή παίρνειτο µικρόφωνο και λέει: «Προσέξτε τον Αλέ-κο τον Κιτσάκη σαν τα µάτια σας. Να κάνε-τε προσευχή να ζήσει ο Κιτσάκης όσο γίνε-ται περισσότερα χρόνια, γιατί όσο περισ-σότερα χρόνια ζήσει, θα ζήσει κοντά τουκαι το ∆ηµοτικό τραγούδι». Μεγάλη κου-βέντα…Hpeiros.gr: Πόσα χρόνια τραγουδούσατε

στο Βελούχι;Aλ. Κιτσάκης: Τραγούδησα επί 24 χρόνια. Στην οδό Βεραν-τζέρου ήτανε. Αλλά είχα κάνει βλακείες τότε. Θυµάµαι το1970 είχε έρθει στο µαγαζί ένα πατριωτάκι µας (από τηΖίτσα κοντά), Γιαγοµάς Βασίλειος λεγότανε, καταστηµα-τάρχης. Είχε ένα εστιατόριο αυτός. Είχε λεφτά. Έρχεταιπου λέτε στο µαγαζί και λέει «Σου δίνω 15 εκατοµµύριαδραχµές να φύγεις από το Βελούχι και να έρθεις στο µαγαζίπου θα ανοίξω στην πλατεία Βάθης». Τότε, το 1970, αυτάήταν πολλά λεφτά. Σχεδίαζε να ανοίξει ένα µαγαζί µε 500άτοµα χωρητικότητα, όταν όλα τα υπόλοιπα χωρούσαν µετάβίας 200 άτοµα. Τότε ο κόσµος έβγαινε έξω, το Βελούχι κά-θε µέρα ήταν γεµάτο. ∆εν είναι όπως σήµερα που τα µαγα-ζιά περιµένουν να κάνουν 15 χορούς για να βγάλουν τασπασµένα’.Και του λέω εγώ «Θα έρθω». Το ακούει η πεθερά του ιδιοκτή-

Ï ÁëÝêïò ÊéôóÜêçò, ãíùóôüò ìå ôï ðáñùíýìéï «áçäüíé ôçò Çðåßñïõ», åßíáé Ýíáò æùíôáíüò èñýëïò ôïõ Äçìïôéêïýôñáãïõäéïý êáé äç ôïõ Çðåéñþôéêïõ. ¸÷åé ôñáãïõäÞóåé, áëëÜ êé Ý÷åé ãñÜøåé ÷éëéÜäåò ôñáãïýäéá, åîõìíþíôáò ôçí¹ðåéñï, ôçí îåíéôéÜ, ôïí Ýñùôá áëëÜ êáé ôïõò áãþíåò ôïõ Ýèíïõò. Ôï 2005 ðÝñáóå ìßá ðåñéðÝôåéá õãåßáò, áðü ôçíïðïßá åõôõ÷þò âãÞêå ðéï äõíáôüò, áëëÜ – üðùò ï ßäéïò ëÝåé- êáé ðéï êáëëßöùíïò…

www.hpeiros.grÐÑÏÓÙÐÉÊÏÔÇÔÅÓ

Φουστανελοφόρος, όπως εµφα-νιζόταν σε εκδηλώσεις της παν-ηπειρωτικής συν/νδίας (1952)

Bελούχι: Βασίλης Σούκας κλαρίνο, Ευγενία Βέρα, Έφη Γεωργακοπούλου,Νίκος Βέρας, Γέωργιος Σούκας κιθάρα, Ηλίας Κολλητήρης βιολί.Κάτω

αριστερά ο αδελφός του Σταύρος

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 20

Page 21: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 21

τη, η κα. Αφροδίτη Παπασπύρου και πέφτει λιπόθυµη κάτω.Το βλέπω αυτό, τη λυπάµαι και αποφασίσω να µείνω. Με1.200 δραχµές µεροκάµατο. Και δεν πήγα.

Καραβάνα λέγανε τον ιδιοκτήτη που είχε το ‘Βελούχι’, ‘µα-λαγάνα’ τον λέω εγώ σήµερα. Και αυτό γιατί µε τις τόσεςµαλαγανιές που έκανε κατάφερνε και µε κορόιδευε τόσαχρόνια. Μου είπε ψέµατα σε πολλά πράγµατα.Πριν πάω στο ‘Βελούχι’ τραγούδαγα στο «Ελληνικό Γλέντι»µε το Γιώργο τον Πόρο, ένα από τα µεγαλύτερα βιολιά πουέχει βγάλει ποτέ η Ελλάδα και τη Σοφία την Κολλητήρη. Κιερχόταν ο Καραβάνας και µε ‘έψηνε’ να πάω στο Βελούχι,που το είχε ο πεθερός του. Στο τέλος του είπα ότι θα πάωαλλά µόλις τελείωνε η σεζόν στο µαγαζί που ήµουνα. Κι έτσιέκανα. Πήγα στο ‘Βελούχι’.Ο πεθερός του που είχε το µαγαζί ήταν καταχρεωµένος.Χρωστούσε τότε 2,5 εκατοµµύρια δραχµές τότε. Είχε βάλεικαι το σπίτι του, µια µονοκατοικία στην Ηλιούπολη, υποθή-κη. Την πρώτη χρονιά που πήγα στο ‘Βελούχι’, το ’63, ο πε-θερός ξεπλήρωσε όλα τα χρέη του…Τραγουδούσα, που λέτε στο ‘Βελούχι’, κάθε βράδυ για 24χρόνια. Και κατάφερε αυτός ο …µαλαγάνας µε τα ψέµατάτου να µε κρατήσει στο µαγαζί, παρά τις µαλαγανιές πουέκανε. ‘Κρατούσα’ το µαγαζί µόνος µου. Απέναντι από ‘Βε-λούχι’ ήταν ένα άλλο µαγαζί ανταγωνιστικό η «Βοσκο-πούλα». Και ο ιδιοκτήτης µου έδινε τριπλάσια λεφτά για ναπάω. Αλλά εγώ ήθελα να µην κρεµάσω το Καραβάνα. Τόσοαγαθός ήµουνα.Να σας πω και ένα ακόµα συµβάν για να δείτε πόσο αγαθόςήµουν. Θυµάµαι ήταν Νοέµβριος του 1976 που είχα πάειστη Νέα Υόρκη για να τραγουδήσω σ’ ένα µαγαζί, το ‘Αλιµ-πάµπα’. Το µαγαζί το είχε ένας Ηλίας από τη Θήβα. Και ξεκι-νάω να λέω ένα τραγούδι, το «Χριστούγεννα στην Ξενιτιά»,µοιρολόι. Και πέφτει ένα κλάµα στο µαγαζί, άλλο πράγµα.Και αρχίσανε να µου ρίχνουν συνέχεια λεφτά. Τέσσερις χι-λιάδες δολάρια µόνο γι’ αυτό το τραγούδι. Κάθισα έναν µή-να εκεί. Και έρχεται ένας από την Τρίπολη, πελάτης, και µουέκανε την εξής πρόταση: Μου πρότεινε 3.000 δολάρια τηνηµέρα για να τραγουδάω στο µαγαζί του. Αλλά εγώ αρνήθη-κα γιατί δεν ήθελα να αφήσω το ‘Βελούχι’, τους πελάτες καιτον Καραβάνα. Και έτσι επέστρεψα πάλι στην Ελλάδα.Για να µην χαλάσω το κέφι του Καραβάνα, ενός ανθρώπουπου µου έκανε πολλά κακά.Hpeiros.gr: Τι άλλο σας έχει κάνει;Aλ. Κιτσάκης: Αν σας πω δεν θα το πιστέψετε. Παρά το ότιδούλευα εκεί 24 χρόνια ως τραγουδιστής αυτός µε είχεδηλώσει ως γκαρσόν…! Για να πληρώνει λιγότερα στο ΙΚΑ.

Και όταν ήρθε η ώρα να πάρω τα ένσηµα και το επικουρικό,πήρα 370 ευρώ σύνταξη! Σαράντα χρόνια ξενύχτια µέσαστο υπόγεια για 370 ευρώ. Γι’ αυτό που µου έκανε αυτός οµαλαγάνας δεν θέλω να τον βλέπω στα µάτια µου. Αυτόςσήµερα έχει ένα µαγαζί στο Μπραχάµι. Τον ‘έφτιαξα’ κι αυ-τός µου φέρθηκε µε αυτό τον τρόπο. Γι’ αυτό σας λέω δενθέλω να τον ξαναδώ.Hpeiros.gr: Αυτή η στάση του, σας έχει φέρει σήµερα σεδύσκολη οικονοµική κατάσταση;Aλ. Κιτσάκης: Κοιτάξτε να δείτε. Αν δεν είχα κάνει µια καλήοικονοµική διαχείριση µπορεί και να είχα πρόβληµα σήµερα.Γιατί µε εκµεταλλευτήκαν και έβγαλαν αρκετοί, λεφτά απόµένα. Σκεφτείτε ότι υπάρχουν παλιοί µεγάλοι τραγουδιστέςπου δεν έκαναν καλή διαχείριση και σήµερα αντιµετωπίζουνπροβλήµατα.Hpeiros.gr:Να πούµε κάτι άλλο τώρα. Τα χρόνια τηςχούντας είχατε βιώσει κάποια περιστατικά;Aλ. Κιτσάκης:Να σας πω. Όταν έγινε η δικτατορία έπαιζανδικά µου τραγούδια. Και είχε δηµιουργηθεί η εντύπωση ότισυµµετείχα και εγώ στο πραξικόπηµα… Έλεγε ο κόσµος:«Για να βάζουν τραγούδια του Κιτσάκη άρα είναι κι αυτόςµέσα στη χούντα».Αυτό µε είχε στεναχωρήσει διότι ουδεµία σχέση είχα µε όληεκείνη την κατάσταση.Θυµάµαι το Πάσχα του 1968, ο Ιωαννίδης ήθελε να διορ-γανώσει ένα πάρτι στην ΕΑΤ ΕΣΑ. Και είπε να φωνάξει εµέ-να να τραγουδήσω. Με παίρνει λοιπόν τηλέφωνο ο ίδιος οΙωαννίδης και µόλις άκουσα το όνοµα του µε έλουσε κρύοςιδρώτας. Φοβήθηκα. Μου έπεσε το τηλέφωνο από τα χέρια.Παναγία µου, είπα. Και µου λέει «θέλω να έρθει να τραγου-δήσεις για την ΕΣΑ και για την Κυβέρνηση».Και του απαντάω «Στρατηγέ µου, δεν µπορώ να έρθω». «Τιείπες;» µου λέει µε αυστηρό τόνο. Του βρίσκω µια δικαιο-λογία ότι δεν µπορώ να πάω και µου απαντάει «Ποιόν ναπάρουµε να τραγουδήσει». Και του προτείνω τον Κόρο.Σκέφτηκα λογικά, παίζανε τραγούδια δικά µου στο πρα-ξικόπηµα και δεν ήθελα να συνδεθεί το όνοµα µου µε αυτήτην κατάσταση. Τον πείθω και µετά παίρνω τηλέφωνο τονΚόρο και του λέω ότι είναι διαταγή του Ιωαννίδη να πάει νατραγουδήσει στο πάρτι της ΕΣΑ. Κι έτσι σώθηκα. Αν πήγαι-να εγώ θα είχε αµαυρωθεί το όνοµα µου.Hpeiros.gr: Με τη γυναίκα σας πώς γνωριστήκατε;Aλ. Κιτσάκης: Από τον Παύλο Σακκά, έναν µπάρµπα τηςπου ήταν αστυνοµικός. Αυτός ήταν ένας άγιος άνθρωποςπου µε αγαπούσε πολύ και µε στήριζε. Από τους ΜελιγγούςΙωαννίνων κατάγεται. Μια µέρα που λέτε είχε πει στην πεθε-ρά µου, την οποία φωνάζω Τζαβέλαινα κι εκτιµάω αφάντα-στα, θα σας φέρω τον Κιτσάκη στο σπίτι.Πήγα που λέτε στο σπίτι, την είδα και την ερωτεύτηκα.

Mε τους Βασίλη Σούκα Κλαρίνο, Χριστόφορο Ζούµπα λαουτοκιθάρα, Γιώρ-γο Σούκα κιθάρα, Στάθη Κάβουρα Γιούλα Κοτρώτσου τραγούδι (1962)

ÐÑÏÓÙÐÉÊÏÔÇÔÅÓ www.hpeiros.gr

Mε τη γυναίκα Κατερίνα ενώ ποζάρουν στη καφετέρια "Αθηνακόν" για τοHpeiros.gr

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 21

Page 22: 26 ΙΟΥΛ 2010

Ευτυχώς ο Θεός µε λυπήθηκε και µου έστειλε αυτή τηγυναίκα. Την Κατερίνα. Εν έτη 1976. Άξια γυναίκα. Της έχωβγάλει πολλά τραγούδια. Όπως το «Σε όλο τον κόσµο θα τοπω την Κατερίνα αγαπώ» ή το «Σ’ αγαπώ Κατερίνα και θακάψω την Αθήνα, για το κέφι το δικό σου και για το χαµόγε-λο σου». Σπουδαίο τραγούδι.Ο κάθε άνθρωπος έχει ανάγκη να έχει ένα καλό σύντροφοδίπλα του. Μεγάλη υπόθεση. Αν δεν είχα την Κατερίνα θαείχα πεθάνει.Παντρευτήκαµε στις 30 Μαου του 1987. Στην εκκλησίαΑγία Σοφία στο Νέο Ψυχικό. Είχε έρθει 3.000 κόσµος. Οκτώάλογα άσπρα έφεραν τη νύφη. Μεγάλο γεγονός.Ήταν ο δεύτερός µου γάµος. Είχα παντρευτεί πρώτη φοράτο ∆εκέµβριο του 1966 µε µια Αγλα¼α από τη Λαµία, αλλά ογάµος αυτός δεν κράτησε πάνω από δύο χρόνια. Πήραµεδιαζύγιο κοινή συναινέσει. ∆εν έκανα παιδιά µαζί της οπότεείναι όλα καλά από αυτό το θέµα.Hpeiros.gr: Και µετά ήρθε ο γιός…Aλ. Κιτσάκης: Ναι. Μετά ήρθε ο γιος, ο Κωνσταντίνος ο µέ-γας ο νεότερος. Σπουδάζει πληροφορική. Το τραγούδι τοέχει στο αίµα του, αλλά του το έχω ξεκαθαρίσει, πρώτα ναγίνει καλός άνθρωπος, να µάθει γράµµατα και µετά το τρα-γούδι. ∆εν θέλω να περάσει τις δυσκολίες που βίωσα εγώ.Hpeiros.gr: Τι συµβουλές του έχετε δώσει;Aλ. Κιτσάκης: Πάρα πολλές. Να λατρεύει την Ήπειρο, νααγαπάει τους γονείς του, να σέβεται την παράδοση και ναείναι καλό παιδί και σεµνός. Να γίνει κύριος στην κοινωνία καιτο τραγούδι να το έχει σαν χόµπι. Επίσης του έχω επισηµάνειότι δεν πρέπει να του γίνει έµµονη ιδέα να ξεπεράσει τον πα-τέρα του. Κι ευτυχώς το παιδί µου δεν σκέφτεται έτσι.

Hpeiros.gr: Η αγαπηµένη σας οµάδα ποια είναι; Έχετε γρά-ψει και τον ύµνο του ΠΑΣ…Aλ. Κιτσάκης: O ΠΑΣ Γιάννινα είναι η αγαπηµένη µου οµά-δα. Η δεύτερη είναι ο Ολυµπιακός. Και έγινα Ολυµπιακόςαπό το γιό µου τον Κωνσταντίνο. Ο πεθερός µου τον έκανεκαι αυτός µε τη σειρά του έκανε εµένα Ολυµπιακό. Όµωςόλες τις ελληνικές οµάδες τις αγαπάω. Χαίροµαι όταν πάνεκαλά και προχωράνε µπροστά. Μου αρέσει το ποδόσφαιρο,µου αρέσει να το βλέπω να προοδεύει.Θυµάµαι, δε, την ιστορική πορεία που είχε κάνει ο Παναθη-να¼κός το 1971 και είχε φτάσει µέχρι τον τελικό. Την είχαπαρακολουθήσει όλη την πορεία από κοντά.Hpeiros.gr: Είχατε πάει τότε και στο Γουέµπλε¼;Aλ. Κιτσάκης: Ναι είχα πάει στον τελικό. Θυµάµαι τονΠούσκας. Πίστευα σ’ αυτόν. Ήταν µεγάλος προπονητής.Μπήκε, που λέτε, ο Παναθηνα¼κός στο Γουέµπλε¼ και όλος οκόσµος φώναζε, «Πούσκας, Πούσκας». Ξέρετε τι πράµαείναι να παίζει µια ελληνική οµάδα στο εξωτερικό και όλος ο

κόσµος να αποθεώνει τονπροπονητή της. Ξέρετε τιπροπόνηση έκανε στονΑντωνιάδη που ήτανψηλός για να τον κάνει πιοευκίνητο; Tον έβαζε καιµάζευε τις κότες µέσα απότα κοτέτσια. «Πιάσε τηνκότα» του έλεγε και οΑντωνιάδης έτρεχε – ήθε-λε να του «σπάσει» τη µέ-ση, γιατί ήταν …µονοκόµ-µατος. Τον Αντωνιάδη τονβοήθησε πολύ και ο ∆ο-µάζος ώστε να αναδει-χθεί. Ο ∆οµάζος, παιδιά,ήταν ο πιο ολοκληρωµέ-νος Έλληνας ποδοσφαιριστής. Αλλά και ο Παπαιωάννουτης ΑΕΚ ήταν κορυφή. Ήταν τότε ο µόνος Έλληνας ποδο-σφαιριστής που είχε βάλει γκολ στον Γιασίν.Hpeiros.gr: Από την µεγάλη οµάδα του ΠΑΣ Γιάννινα τηςδεκαετίας του ’70 τι θυµάστε;Aλ. Κιτσάκης: Κοίταξε να δεις, είχαµε την τύχη τότε να φέ-ρουµε τον Ντε Φαρία και τους Αργεντινούς παικταράδες, µετον Αλβαρέζ, τον Γκοµέζ, αλλά και όλους τους υπόλοιπους.Ο ΠΑΣ δίδαξε ποδόσφαιρο τότε. Κατέβαινε η οµάδα στο γή-πεδο και έτρεµαν όλοι. Πηγαίνανε στα Γιάννενα και τρέµα-νε. Ερχόντουσαν µεγάλες οµάδες, όπως η ΑΕΚ µε τον Πα-πα¼ωάννου και φεύγανε ηττηµένες. Και η φετινή οµάδα τουΌγιος πάντως έδειξε τέτοια δείγµατα. Είναι µεγάλη τονωτι-κή ένεση για τον κόσµο του ΠΑΣ να βλέπει την οµάδα ναπαίζει έτσι.Hpeiros.gr: Που πιστεύετε ότι οφείλεται αυτή η αλλαγήςτης οµάδας φέτος;Aλ. Κιτσάκης: Σε πολλά, στη νέα διοίκηση, στο προπονητή,στους παίκτες, στις µεταγραφές. Όπως είναι, για παράδειγ-µα, η απόκτηση του Ριµόλντι. Πολύ καλός παίκτης αλλά καικαλό παιδί, εγώ έκανα την παρουσίαση του το καλοκαίρι(άσχετα αν δεν τα βρήκε µε την οµάδα). Αλλά και µε το Λου-τσιάνο ανέβηκε πολύ η οµάδα, απέκτησε χαρακτήρα. Είµα-στε περήφανοι για τον ΠΑΣ γιατί είναι ηπειρώτικη οµάδα.Hpeiros.gr: Θα µας πείτε λίγα λόγια για το πώς εµπνευστή-κατε τον ύµνο του ΠΑΣ Γιάννινα;Aλ. Κιτσάκης: Αγαπούσα το ποδόσφαιρο και όταν άρχισε ηοµάδα αυτή να ανδρώνεται, να παίζει αυτό το σπουδαίοποδόσφαιρο την δεκαετία του ‘70, ερχόταν ο κόσµος καιµου έλεγε «Έχεις βγάλει τόσα τραγούδια, βγάλε κι ένα γιατην οµάδα µας, τον ΠΑΣ». Και έτσι ξεκίνησα να γράφωαυτόν τον ιστορικό ύµνο, που, κατά εµένα, έχει την ίδιαιστορική σηµασία µε τον ύµνο του Ολυµπιακού και του Πα-ναθηνα¼κού. Ένα ύµνο που έχει τόσο όµορφα λόγια, τόσοωραία µουσική που ξεσηκώνει τον κόσµο.Και όχι µόνο στην Ήπειρο. Θυµάµαι πήγαινα τραγουδούσαστα Τρίκαλα και είχα 50 παραγγελίες (!) για να πω τον ύµνοτου ΠΑΣ Γιάννινα.Τώρα που η οµάδα ανέβηκε στην Σούπερ Λίγκα έχω ετοιµά-σει έναν δεύτερο ύµνο.

Ôï áöéÝñùìá óôïí ÁëÝêï ÊéôóÜêç áðïôåëåß áíáäçìïóßåõ-óç áðü ôï Ýãêñéôï Portal Hpeiros.gr ìå ôçí åõãåíéêÞ ðá-ñá÷þñçóç áðü ôïí äéåõèõíôÞ ôïõ ê. Ãéþñãï ÊáñæÞ, ôïí ï-ðïßï êáé åõ÷áñéóôïýìå èåñìÜ. Ôï ôέταρτο ìÝñïò ôïõ ðïëýåíäéáöÝñïíôïò áöéåñþìáôïò óôç æùÞ ôïõ êïñõöáßïõ Ç-ðåéñþôç Äçìïôéêïý ôñáãïõäéóôÞ ÁëÝêïõ ÊéôóÜêç, èá äç-ìïóéåõèåß óôο åðüìåíο öýëο.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 201022

www.hpeiros.grÐÑÏÓÙÐÉÊÏÔÇÔÅÓ

Με το Στέλιο Καζαντζίδη

Με το γιό του Κωνσταντίνοσε µικρή ηλικία

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 22

Page 23: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 23

ÁÍÁÌÍÇÓÅÉÓ Τάκης Παπαδηµητρίου

9 πορεί να µαλώναµαν, να …σκοτωνόµασταν, να βγάζαµαναίµα µεταξύ µας, αλλά κανέ-

νας δεν µπορούσε να κάνει χωρίς τονάλλο. Κι όταν ο καιρός ήταν καλός δενµας έβλεπε το σπίτι, τις µέρες που δενείχαµαν σχολειό. Για φα και για ύπνοµοναχά. Όλες τις άλλες ώρες όξω. Στιςρούγες, στο πλάι, στα χωράφια, στοΜεσοχώρι. Θαρρώ πως θάταν κάπου ε-

κεί ανάµεσα 1953-1954. Αη ή Βα γυµνα-σίου.Είχα ακούσει πως µεγαλύτερα παιδιά,όπως ο Λάκης και ο Τράκιας είχαν προ-σπαθήσει να πιάκουν τον … ήλιο, στηνΤσούκα της Ποδογόρας, κυλώντας τιςρόδες τους. Αλλά εκείνος µόλις πλησία-ζαν …. Σκαπέταε στο άλλο βουνό. Ανθυµιέµαι καλά κυνηγώντας τον είχανφτάσει στα Ηλιοβούνια.Τις θυµιέστε ωρέ παιδιά τις ρόδες; Για εκειούς που δεν τιςξέρουν, οι ρόδες ήταν συρµάτινα στεφάνια σε µέγεθος ρόδαςφορτηγού αυτοκινήτου, που τα παίρναµαν καίγοντας λάστιχαπαλιά από φορτηγά αυτοκίνητα. Μερικά παιδιά είχαν σιδερέ-νιες ρόδες (ιδίως τα παιδιά των αυτοκινητιστών), που δεν ήτανάλλες από τα σιδερένια στεφάνια που κρατούσαν τα φουσκω-µένα λάστιχα πάνω στις ζάντες των τροχών των αυτοκινήτων.Τις ρόδες τις τσουλάγαµαν είτε µε το χέρι είτε µε ένα σύρµαχοντρό. Το ένα άκρο το κάναµε υ και µέσα σ’ αυτό κινούνταν ηρόδα, ενώ µε το άλλο το κρατάγαµαν στο χέρι.Ακούγοντας, λοιπόν, τα κατορθώµατα των µεγαλύτερων παι-διών ζήλευα. Ως άλλος Θεµιστοκλής (κακέκτυπος βέβαια) έλε-γα: «Ουκ εά µε καθεύδειν το των … Λάκη και Τράκια τρόπαι-ον». Και αποφάσισα να κάνω µε ρόδα το δικό µου ταξίδι. ΤοΝότο διάλεξαν εκείνοι; Το Βορρά εγώ. Να εξερευνήσω τιςβόρειες παρυφές του χωριού µου κι αν µπορέσω να πάω µέχριτον Άγια Αντώνη. Όχι όµως µοναχός µου.∆ιάλεξα την παρέα που είχε ρόδες! Το Θωµά, το ∆ηµητράκη,τον Φίλιππα, τον Τάσο και τον Ποστόλη, περίπου στην ίδιαηλικία µε µένα. Και αποφασίσαµαν να πραγµατοποιήσουµε µετις ρόδες το εξερευνητικό µας ταξίδι κάποια Κυριακή.Μια ανοιξιάτικη Κυριακή συγκεντρωθήκαµαν στην Παράστατου πάνω Μαχαλά και µέσα από τον παλιό δρόµο τραβήξαµανβόρεια µε όρεξη και χαρά. Περάσαµαν του παπα-Αχιλλέα τοµπαξέ, σταµατήσαµαν λίγο να πάρουµε ανάσα και συνεχίσα-µαν για το ‘κόνισµα του Άγια Αντώνη.Ο δρόµος που υπάρχει σήµερα από Λέλοβα - Ελιά - Νικολίτσικ.λ.π. δεν υπήρχε τότε ή µάλλον τότε γίνονταν. Γιατί θυµιέµαιµπουλντόζα να δουλεύει κι αυτοκίνητα να κουβαλάνε υλικά καιεργαλεία. Μάλιστα, επιστάτης στο δρόµο ήταν ο αείµνηστοςπατέρας µου.Πότε τσουλώντας και πότε έχοντας την ρόδα στα χέρια προ-χωράγαµαν. Είχαµαν κουραστεί λίγο, αλλά αν και ιδρωµένοιαποφασίσαµαν να φτάσουµε στο ‘κόνισµα του Άγια Αντώνη τοπαλιό, το πέτρινο, απ’ όπου πέρναγε ο υποτυπώδης δρόµος,που µε τόσο κόπο και ιδρώτα οι φιλότιµοι Νταρανίτες είχανανοίξει µε τους γκασµάδες και τα φτυάρια. Βλέπετε τότε η πρ-οσωπική εργασία έκανε θιάµατα και πράµατα. Κι όµως «µε τοντσίτσικα» έγιναν έργα τα παλιά χρόνια.Στο ‘κόνισµα του Άγια Αντώνη σταµατήσαµαν. Η αποστολήµας είχε πετύχει. Κι ενώ λέγαµαν να γυρίσουµε στο χωριό, κά-

ποιος πέταξε: «∆εν πάµε µέχρι τηΝτάρα;». «Και δεν πάµε;». εγώ δεν ήθε-λα να συνεχίσω, αλλά ντράπηκα να τοπώ. Έτσι συνεχίσαµαν. Τώρα όµως ηκούραση ήταν εµφανής. Η πορεία στοννεοσκαµµένο δρόµο πιο κοπιαστική. Ηπαρέα δεν είχε συντονισµένο ρυθµό.Έτσι οι άλλοι, οι µεγαλύτεροι, προπο-ρεύονταν. Εγώ µε τον Τάσιο µείναµανπίσω. Κουτσά - στραβά κάποτε κατα-¼δρωµένοι, φτάκαµαν στη Ντάρα. Παι-διά όµως δεν βρήκαµαν πουθενά.Είχαν γίνει αµούντι. Και το απογοητευ-τικότερο: Είχαµε κουραστεί. Ναι, αλλάτα’ άλλα παιδιά;- Πρέπει να βρούµε και τ’ς άλλς.Με τις ρόδες στα χέρια συνεχίσαµαν.Που πααίναµαν δεν ήξερε κανέναςµας. Ανηφόρα, πλάι, ύστερα κατη-φόρα, κάποια στιγµή αποµακρυνθήκα-µαν από τη Ντάρα. Βρήκαµαν ένα

µπάρµπα µε το γοµάρι φορτωµένο.- Πού πάτε ωρέ καλόπαιδα; Στο … Νικολίτσι;- Εδώ λίγο παραπέρα….. Μην είδες κάτι άλλα παιδιά;- Όχ’ ! Και µας ξόµπλιζε µε τα µάτια.Συνεχίσαµαν το ταξίδι µας. Και κάποια στιγµή λίγο πιο πέρα κιαπό πάνω µας τα Νικολιτσιώτικα σπίτια. Σ’ ένα τσιουγκάρι στα-µατήσαµαν. Είχε πάει µεσηµέρι. Πεινάγαµαν. Και χωρίς ναπιούµε τίποτα πήραµαν το δρόµο του γυρισµού. «Οι άλλοι τιγίνκαν;».Με τη ρόδα στα χέρια ιδρωµένοι µούσκεµα µε τα παπούτσιαγλιπιά ήταν λάστιχα «ΕΛΒΙΕΛΑ» γατσιασµένα, ταχύναµαν τοβήµα. Στο δρόµο ανταµώναµαν κόσµο, πούρχονταν απ’ τα Λέ-λοβα, µε γοµάρια φορτωµένα, µε άλογα και κάποιες γυναίκεςφορτωµένες κι αυτές µε ψώνια. Μας τήραγαν παράξενα καιµας ρώταγαν «πούθε είστε; Τίνος είστε;».Μόλις φτάκαµαν στα πρώτα σπίτια του χωριού µας είδαµαντον Κωστάκ’ του Λάµπρο Γιανέλλ’ µε την αδερφή του να κου-βαλάνε µικρά δεµάτια µε καλάµια.- Ώ Κώτσιο.- Έ!- Είδες τα παιδιά; Τον … ∆ηµητράκ’ τον Φίλπππα….- Τα είδα στο π’γάδι το Τρανό. Αλλά είναι πολλή ώρα.- Στη γωνία του Γιώργο Θωµά νάτοι οι λεβέντες.- Που ήσασταν; Μας ρώταγαν και γέλαγαν- Εσείς που ήσασταν.Κουβέντα στην κουβέντα µάθαµαν πως λίγο πριν από ταπρώτα Νταρανίτικα σπίτια κρύφκαν κι εµείς προσπεράσαµανγια … Νικολίτσι.Τραβήξαµαν για τα σπίτια µας. Οι µανάδες µας ανησύχησαν.Μας µάλωσαν πολύ. Η δική µου µούδωκε κι ένα φούσκο, έτσιγια να θυµιέµαι καλύτερα την περιπέτεια. Φάγαµαν και καθή-σαµαν να ξαποστάσουµε.Το βράδυ αρρώστησα. Πυρετός 38 και µισό. Με πόναε όλο τοκορµί. Είχα κρυώσει ιδρωµένος. Ήρθε ο πατέρας µου µε µά-λωσε και κειός. Μαλακά όµως: «Μην το µατακάµ’ς αυτό».Αυτό, αγαπητοί µου, ήταν το πρώτο και το τελευταίο µακρινόταξίδι µε τις ρόδες. Πλιό και µάτα πλιό να το µατακάνω. Παράτις «απώλειες» και τις αβαρίες (µου τρύπησε το αριστερό λα-στιχένιο παπούτσι από κάποιο σουβλερό λιθάρι), ύστερα απόκάµποσες µέρες αισθανόµουν πιο έµπειρος και ικανοποιηµέ-νος. Γιατί µε τις δικές µου δυνάµεις ανακάλυπτα τον κόσµο καιτη ζωή.

Στο ….. Νικολίτσι µε τις ρόδες

Οι Κ. Γ. Γκόντζος, Τάκης Παπαδηµητρίου, ∆ηµ. Σα-ράτσης και Θωµ. Μπόµπορης, γυµνασιόπαιδα µε ταπηλήκια τους, την Παρασκευή της ∆ιακαινησίµου το

1953, στην Παναγία στην Τύρια.

M

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 23

Page 24: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 201024

ÉÓÔÏÑÉÁ Ãåþñãéïò Â. ÐÜôóçò

Ç áðåëåõèÝñùóç ôçò Çðåßñïõ

14 Οκτωβρίου 1912Το Στρατηγείο, την πρωία εξέδωκε διαταγή κατά την οποία:Το 3ο Ανεξ. Τάγ. Ευζ. θα ανήρχετο ολόκληρο στο Ξηροβούνι– Ανώγειο, θα συνδέετο µετά των αριστερών αυτών τµηµά-των, καταλαµβάνοντας θέσεις άνωθεν των Μουλιανών (Γο-ργόµυλος).Το 7ο Τάγ. Ευζ. ελάµβανε αµυντική αποστολή στα υψώµαταΚαστρί, δυτικά Αµµοτόπου.Το 1/15 Τάγµα, άµυνα στο ∆ρυόφυτο (Σφελένικο).Το II/15 Τάγ. Κατάληψη του χωριού Άγ. Γεώργιος και τηνδυτικώς τούτου αµαξιτή οδό Φιλιππιάδος – Ιωαννίνων.∆ύο Πυρ/χίες θα υπεστήριζαν τον 3ο και 7ο Τάγ. Ευζ., η δεΤρίτη τα 1/15 και II/15 τάγµατα.Το 10ο Τάγ. Ευζ. εν εφεδρεία στις Κουµζιάδες (Αµµότοπο)και το III/15 Τάγ. Εν εφεδρεία εις Άγ. Γεώργιον.Το Τάγµα Εθνοφρουρών, ως γενική εφεδρεία στο Χανόπου-λο. Μαζί του δύο πεδινές πυρ/χίες της τρίτης σε θέσεις παράτην Φιλιππιάδα για άµυνα Στενωπού Λούρου (Ασπροχάλικο).Η ∆/ση του δεξιού τοµέα (3,7,10ο Τάγ. Ευζ., η δε του αριστε-ρού (15ο Σ.Π., µια ορειβ. Πυρ/χία και µια πεδινή πυρ/χίαστον ∆/τη του 15ου Σ.Π.).Στο άκρον δεξιόν το 3ο Ανεξ. Τάγ. Ευζ. περί την µεσηµβρία,εξ Αγνάντων έφθασε στην Πλάκα αφού άφησε τον 2ο Λόχοτου 3ου Τάγ. Ευζ. για τη φύλαξη της οροθετικής γραµµήςΚαλαρύτες – Γέφυρα Σκλούπου.Στο Ξηροβούνι η εκεί ∆ιλοχία επεξέτεινε τις προφυλακέςστο αριστερό προς το Ανώγειο καταλαµβάνουσα τις δεσπό-ζουσες θέσεις του όρους Λάκκος. Στο κέντρο του 3ο Τάγ.

Ευζ. µαζί µε τα 10ο και 7ο Τάγ. Ευζ. µέσω Κιάφας έφθασεστον Αµµότοπο. Προ της Κιάφας εντάχθηκαν στη φάλαγγαστα οικεία των τάγµατα τα εις Κορφοβούνι τµήµατα (ου-λαµός του 3/7 λόχου και µια ∆ιµοιρία του 3/10 λόχου).Οι επί των υψωµάτων της Κιλµπερίνης λόχοι κατήλθαν στονΑµµότοπο. Και ο µεν 1ος Λόχος του 3 Τάγ. Ευζ. ηνώθη µε τοτάγµα του, οι δε 2ος και 4ος του 10ου Τάγ. Ευζ. εγκατεστάθη-σαν σε προφυλακές στο ύψωµα Καστρί προς κάλυψη τηςφάλαγγας που διενυκτέρευσε στο ∆ρυόφυτο. Ο ουλαµόςτου 3/10 λόχου ηνώθη µε το υπόλοιπο του λόχου του, ο δε1ος λόχος του ιδίου τάγµατος ετέθη εις κίνηση προς Γογόµ-ηλο όπου έφθασε τα µεσάνυχτα και εγκαταστάθηκε.Ο εις Στενωπό Κορφοβούνι ∆/της του III/15 Τάγ. εκινήθη την17η ώρα µε τον 11 λόχο του και έφθασε στην Παντάνασσα.Ο εκ των υψωµάτων Κολοκυθιάς αποσυρθείς και εις φτέρηµεταβάς ουλαµός του 7ου Τάγ. Ευζ. (∆ιµοιρία του 1ου Λόχουκαι ∆ιµοιρία του 2ου Λόχου) κινηθείς µέσω Άρτης συνενώθηµε το τάγµα του.Ο ∆/της του 15ου Σ/τος επί κεφαλής των 10 και 12 Λόχων εκΓριµπόβου άφησε την Καµπή (Στρεβίνα) τον 10ο λόχο τουως στήριγµα της εκεί πεδ. Πυρ/χίας, προχώρησε µε τον 12ο

λόχο του και δια Φιλιππιάδος έφθασε στην Παντάνασσαόπου και εγκατέστησαν προφυλακές εκείθεν της Γεφύραςκαι βορείως του χωριού Άγ. Γεώργιος.Το II/15 Τάγµα εις προφυλακές στο Σφελένικο (∆ρυόφυτο)µε τον 3ο λόχο του στη Φιλιππιάδα ως στήριγµα πυρ/κού.Ο Λόχος Μηχανικού στο υψ. 458,9 13∆ Γριµπόβου.Η 3η Ορειβ. Πυρ/χία και το II/15 τάγµα στις ίδιες θέσεις περίτην Φιλιππιάδα. Οι 1η και 2α Ορειβ. Π/χίες εις Αµµότοπο µεθέσεις νοτίως Καστρί. Η Μοίρα II πυρ/κού από την Άρτα στοΧανόπουλο πλήν 9η π/χία στο Στρατώνα Στρεβίνας (Καµ-πής).Η Ίλη Ιππικού εις αναγνωρίσεις προς Χάνι Κραβασαρά(Μουλιανών), Κλεισούρα και χωρίον Λούρος ουδαµούσυνήντησε εχθρόν.Σώµατα εθελοντών προσκόπων προχωρήσαντα πέραναναγνωρίσεων Ίλης Ιππικού διεπίστωσαν προς µεν κατεύθυ-νση Πρεβέζης ότι τακτικά στρατεύµατα του εχθρού µε αν-τάρτες προήλαυναν προς Λούρον και Φιλιππιάδα, προς δετην κατεύθυνση Πέντε Πηγάδια συνεπλάκησαν µε τουρκικάτµήµατα παρά το Χάνι Κραβασαρά που κατόπιν αγώνοςυπεχώρησαν προς Πέντε Πηγάδια.Το Στρατηγείο µε το 2ο Τάγµα Εθνοφρουρών εγκατεστάθηστο Χανόπουλο και απηύθυνε συγχαρητήριο τηλ/µα στοΣτρατό για τους επιτυχείς αγώνες σου.

ÉóôïñéêÜ óôïé÷åßá ãéá ôçí áðåëåõèÝñùóç áðü ôïõò Ôïýñêïõòêáé ïé áãþíåò ôïõ 1912 –13

ÅðåéäÞ Ý÷åé ðáñÝëèåé óçìáíôéêüò ÷ñüíïò, áëëÜ êáé ïé ëåðôïìÝñåéåò ôùí Âáëêáíéêþí áãþíùí 1912-13 êïíôåýïõí íá îå÷áóèïýí,ðáñïõóéÜæïõìå óå óõíÝ÷åéåò áõôüí ôïí ðüëåìï ôïõ Ýèíïõò åíáíôßïí ôùí Ôïýñêùí ìÝ÷ñé ôçí ôåëéêÞ áðåëåõèÝñùóç ôùí Éùáííßíùí.Ç ðñïåôïéìáóßá êáé ïé ìÜ÷åò ðïõ äéåîÞ÷èçóáí óôçí åããýò ðåñéï÷Þ Ãñßìðïâï, ÊïõìæÜäåò (Áììüôïðï), ÖéëéððéÜäá, ÐñÝâåæá, ÐÝ-íôå ÐçãÜäéá, Áíþãåéï, ÐåóôÜ êáé áëëïý, Þôáí êáèïñéóôéêÝò ãéá ôçí íéêçöüñá Ýêâáóç êáé ôçí ôåëéêÞ áðåëåõèÝñùóç ôçò Çðåßñïõ.

∆’ ÌÝñïò

Στρατοπέδευση στην Κανέτα.

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 24

Page 25: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 25

Ãåþñãéïò Â. ÐÜôóçòÉÓÔÏÑÉÁ

Το Υπουργείο Στρατιωτικών ει-δοποιεί την ηµέρα αυτή ότι τοΑνεξάρτητο Σύνταγµα Κρητώνεκ δύο χιλιάδων ανδρών θαανεχώρει εντός της νυκτός ατ-µοπλο¼κώς από Πειραιά ειςΛευκάδα προς ενίσχυση τουΣτρατού Ηπείρου. Ανεφέρθηστο Υπουργείο δια επείγοντοςτηλ/τος η κατάληψη της Στε-νωπού Κουµτζιάδων – ΠέντεΠηγαδιών ως και η τοιαύτη τουποταµού Λούρου περί τοχωρίον Άγιος Γεώργιος.15 Οκτωβρίου 1912ο ∆ιοικητής του 3ου Ανεξ. Τάγ.Ευζ. από Πλάκα µε τις εκείδυνάµεις του έφθασε την 17η ώρα στα Καλύβια Ζαρκάδαεπί του Ξηροβουνίου ήταν εγκατεστηµένη µια διλοχία του.Ανέφερε ότι οι Τούρκοι επανήρχοντο εξ Ιωαννίνων στιςαρχικές των θέσεις και ότι από της προηγουµένης τµήµατααυτών είχαν καταλάβει το Ανώγειο και τα Πέντε Πηγάδια.Ο ∆/της του δεξιού τοµέα (∆/της του 3ου Τάγ. Ευζ.) διέταξετην αντικατάσταση του 9/15 Τάγ. Στη Στενωπό Κορφοβούνιαπό τον 10ο λόχο Τάγ. Ευζ., τα δε 3ο και 7ο Τάγ. Ευζ. να κα-ταλάβουν, σύµφωνα µε ∆/γή του Α.Σ.Η., να καταλάβουν τοµεν 3ον τα δυτικά αντερίσµατα του υψώµατος Γογοµήλουπρος Καστρί, το δε 7ον τα περί το Καστρί υψώµατα. Ο 9/15λόχος αφίκετο στην Παντάνασσα την 17η ώρα ενωθείς µετη Μονάδα του. Επί της κορυφής του υψώµατος Γογοµήλου1/10 λόχος εβελτίωσε τις θέσεις του προς εξασφάλιση απόκάθε εχθρική απόπειρα.Το 3ο Τάγµα Ευζ. κατέλαβε τις διαταχθείσες θέσεις µε το δε-ξιό του στηριζόµενο στις δυτικές κλιτύες του υψώµατοςΓογόµηλος και αριστερά του εκτεινοµένου µέχρι της οδούΑµµότοπος – Πέντε Πηγάδια. Το 7ο, αριστερά του 3ο τάγµαΕυζ. επί του υψώµατος Καστρί, επιτηρώντας µε δύο προφυ-λακές λόχων τις οδεύσεις προς χάνι Κραβασαρά και Γυµνό-τοπο (Γκολιάδες).Το 10ο Τάγµα µε τους 2ο και 4ο Λόχους αποσυρθέντας απότις προφυλακές, εφεδρεία στο στρατώνα Κιάφας. Οι δύοΟρειβ. Πυρ/χίες δεν εκινήθησαν των θέσεών τους.Την 17ην ώρα λόγω πληροφοριών κινήσεως του εχθρού εκΝησίστης προς Στενωπό Κορφοβούνι, το 10 Τάγ. Ευζ. µε το-υς 2 και 4 λόχους του εκινήθη εις Κιάφα, κατέλαβε θέσειςολίγον νοτίως της ανατολικής εξόδου της Στενωπού της Κιά-φας και συνδέθηκε µε τον εις Κορφοβούνι 3ο Λόχο του. Επρ-όκειτο όµως περί παρεξηγήσεως του κινηθέντος και επανε-ρχοµένου εξ Αγνάντων ουλαµού του 3/7 λόχου που διήλθετον Άραχθο εις Κρυονέρι και διενυκτέρευσε στον Αµµότοποόπου το Τάγµα του και όχι περί εχθρικού τµήµατος.Το 1/15 Τάγµα στον αριστερό τοµέα παρέµεινε στις θέσειςτου, επανελθόντος και του 3ου Λόχου του στη Φιλιππιάδα.Το II/15 Τάγµα, πλην ενός λόχου εις Γέφυρα Καλογήρουενίσχυσε τον 12ο λόχο του ιδίου τάγµατος στον Άγιο Γεώρ-γιο εγκαταστήσαν προφυλακές επί των βορείων τούτου τουχωρίου υψωµάτων (Ράχη 385 – υψ. 252).Ο 10ος Λόχος πλην µιάς ∆ιµοιρίας στο Σκρεβένικο εις στή-ριγµα της πεδινής πυρ/χίας, εις Παντάνασσα ενωθείς µε τοτάγµα του.

Λόγω των παρατηρηθεισών κι-νήσεων του εχθρού από Πρέ-βεζα προς το χωριό Λούρος,κατόπιν ∆ιαταγής τουΑρχηγείου και εν συνεχεία του∆/τος του 15ου Σ.Π.Το III/15 τάγµα (9ο και 10ο

λόχοι), µεθ’ ενός ουλαµού Ορ-ειβ. Πυρ/κού εκινήθη από Παν-τάνασσα εις Γέφυρα Καλογήρ-ου καλυφθέν όπισθεν του ενπροφυλακάς 7ου λόχου τουιδίου Σ/τος. Ουλαµός της 3ηςΟρειβ. Πυρ/χίας διενυκτέρευσεστη Φιλιππιάδα.Η 2α Ορειβ. Πυρ/χία εκινήθηπρος Χανόπουλο όπου και πα-

ρέµεινε. Η 9η πεδ. Πυρ/χία εκ Στρεβίνης εις Χανόπουλο,ηνωθείσα µε την υπόλοιπο Μοίρα της.Ο Λόχος Μηχανικού αναχωρήσας από το υψ. 458,9 του Γρ-ιµπόβου ήρχισε κατασκευάζον γέφυρα επί βυτίων βορείωςτης Άρτας, και επισκευή του δρόµου Γρίµποβο – Κιάφας.Την ηµέρα αυτή το Στρατηγείο εσχηµάτισε λόχον εκ τωνΕµπέδων Άρτας και έθεσε τούτον υπό τις διαταγές του υπο-λοχαγού Μηχανικού ∆. Μπότσαρη προς εκτέλεσιν ειδικήςαποστολής. Υπό τις δ/γές του ∆. Μπότσαρη ετέθησανεπίσης οι εξ εθελοντών στη ∆υτική Ήπειρο συγκροτούµενεςφάλαγγες µε την εντολή όπως οι υπ’ αυτόν δυνάµεις χρησι-µεύσουν ως αριστερά πλαγιοφυλακή του Στρατού, απαλ-λάσσοντας αυτόν εκ των ατάκτων στιφών Αλβανών, εκκαθα-ρίζοντας την περιοχήν από τα στοιχεία αυτά.Τα αφιχθέντα στη Λευκάδα πρώτα τµήµατα του Συν/τοςΚρητών συγκεντρωθέντα εις Βόνιτσα και εκείθεν ατµοπλο¼-κώς εις Κόπραινα.16 Οκτωβρίου 1912στο άκρον δεξιόν του 3ου Ανεξ. Τάγ. Ευζ., πλην λόχου (1ον

λόχον) στο Ξηροβούνι για την ασφάλεια των οδεύσεων Κα-λέντζι – Πεστά – Σκλήβανη, έφθασε ανενόχλητα στοΑνώγειο την 17:30 ώραν µη υπάρχοντος εχθρού, ένθα καικατηυλίσθη, µε προφυλακές του 4ου λόχου του.Στο άκρον αριστερό οι τρείς Λόχοι του 15 Σ.Π. µε ουλαµότης 3ης Ορειβ. Πυρ/χίας, συγκροτήσαντες απόσπασµα, εκΓεφύρας Καλογήρου εις το χωριό Λούρος την 8ην ώραν καλ-υφθέντα δια προφυλακών του 10/15 Λόχου.Το εκεί ευρισκόµενο Σώµα εθελοντών προσκόπων προ-χώρησε ως τη Μονή Άγιοι Απόστολοι χωρίς να συναντήσουνεχθρόν όπου και εστάθµευσε. Το απόσπασµα στο χωριόΛούρος ενισχύθη µε ένα Ουλαµό πεζικού που καταρτίστηκεστα Έµπεδα Άρτας, δυνάµεως 104 ανδρών υπό τον Έφε-δρον ανθυπ/γό Μελά µε δ/ρίτες τους Έφ. Ανθ/γούς Λάζαρηκαι Λάκκαν.Η Ίλη Ιππικού σταθµεύσασα στη Φιλιππιάδα, εις αναγ-νωρίσεις προς Τσαγκαρόπουλο, Κλεισούρα και Πρέβεζα.Το Στρατηγείον επανήλθε στην Άρτα εξέδωκε ∆ιαταγήν τηςοποίας: το 10ο Τάγ. Ευζ. θα παρέµενε στο Στρατώνα Κιά-φας, το 2ο Τάγµα Εθνοφρουρών µε µια Ορειβ. Πυρ/χία στοΓρίµποβο και ο Λόχος Μηχανικού µε αποπεράταση τηςοδού Γριµπόβου – Κιάφας και εν συνεχεία Κιάφας –Ανώγειο. Το ανεξάρτητο Σύνταγµα Κρητών από Λευκάδα ειςΒόνιτσα και εκείθεν εις Κόπραινα.

Στρατιώτης µε τ’ άλογά του

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 25

Page 26: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 201026

Ãåþñãéïò Â. ÐÜôóçòÉÓÔÏÑÉÁ

Το αφιχθέν εις Λευκάδα την προηγούµενη εθελοντικό ΣώµαΚρητών εις Βόνιτσα. Την ίδια µέρα έτερο εθελοντικό ΣώµαΚρητών εκ Πειραιώς δια Λευκάδα.Εκτός των σωµάτων τούτων υπήρχον στην Ήπειρο και άλλαεθελοντικά σώµατα, δυνάµεως εις χιλίους περίπου άνδρεςυπό δεδοκιµασµένους Αρχηγούς. Η αποστολή του συνίστα-το αφ’ ενός µεν στην ανίχνευση του πρόσθεν εχθρικού εδά-φους εν συµπράξει µετά του τακτικού Στρατού, αφ’ ετέρουδε εις ενίσχυση των εξοπλισθέντων Ελλήνων εντοπίων τουεπιτερικού προς απόκρουσιν των Αλβανικών Συµµοριών πουελυµαίνοντο και εδήουν την ύπαιθρο.17 Οκτωβρίου 1912Περί την 11ην ώραν οι βορείως του Ανωγείου Προφυλακέςτου 3ου Ανεξ. Τάγ. Συνεπλάκησαν µετ’ ολιγαρίθµου εχθρικούσώµατος το οποίο ηναγκάσθη να υποχωρήσει.Περί την 13ην ώρα ετέρα εχθρική προσβολή εκ ΠέντεΠηγαδίων κατά των προφυλακών του Τάγµατος, σταυψώµατα Αγίας Κυριακής αποκρουσθείσα υποχωρήσασαεις Πέντε Πηγάδια.Βραδύτερα ο εχθρός προσπάθησε να διεισδύσει στα νώτατης τοποθεσίας Ανωγείου προχωρώντας προς Τσούκαν,που απεκρούσθη, υπό ∆/ρίας, η οποία όµως ανέφερε ότι νο-τιώτερα εχθρικά τµήµατα προχωρούσαν προς Μακρύ Κάµ-πο. Ο ∆/της του Τάγµατος θεωρώντας παρακεκινδυνευµένητην παραµονή του στις θέσεις που κατείχε, απεφάσισε νακινηθεί µε την επέλευση του σκότους προς Κόνιαρη(Καλύβια Κόκκαλη) όπου και διενυκτέρευσε εγκαταστήσαςπροφυλακάς από τον 2ο Λόχο του. Κατά τη συµπλοκή προτου Ανωγείου ετραυµατίσθη ένας στρατιώτης.Η προς Μακρύ Κάµπο αποσταλείσα από το Τάγµα Αναγ-νώριση στις 6 το πρωί, µη συναντήσασα εχθρόν, εγκατέ-στησε εκεί µία ∆/ρία και δια της υπολοίπου δυνάµεως έφθα-σε εις Γογόµηλο (ύψ. 1466) όπου συνεδέθη µε τον εκεί κα-τέχοντα θέσεις 1/10 Λόχο Ευζ. και τελικά επανήλθε στονΜακρύ Κάµπο όπου και εγκατεστάθη επί τω σκοπώ όπωςεξασφαλίσει µετά των προς νότον στρατευµάτων, αφ’ ετέ-ρου δε να προστατεύσει ενδεχόµενη προς τα εκεί σύµπτυξητου Τάγµατος εξ Ανωγείου. Τελικά συνενώθη µε το τάγµαστα Καλύβια Κόκκαλη περί τις πρωινές ώρες της εποµένης.Από την κορυφή του υψώµατος Γογόµηλος ο 1/10 λόχος δι-έκρινε κινήσεις εχθρικών φαλάγγων επί της οδού από ΠέντεΠηγάδια προς Χάνι Κραβασαρά. Επρόκειτο περί τουρκικώντµηµάτων που µε την ανασύνταξή τους στην πεδιάδα Ιωαν-

νίνων επανήρχοντο να λάβουν επαφές αφού διεπίστωσανότι ο Ελληνικός Στρατός δεν είχε αναλάβει την καταδίωξήτους.Το προς ανατολική έξοδο της Κιάφας µέχρι Κορφοβούνι 10ο

Τάγµα Ευζ. (πλήν 1ου Λόχου) επανήλθε στο Στρατώνα Κιά-φας, πλήν 3ου λόχου εις Στενωπό Κορφοβούνι, µε εντολήσυνεχών αναγνωρίσεων καθ’ εκάστην υπό ουλαµού προςαναγνώριση µέχρι χωρίου Πιστιανά.Η 1η Ορειβ. Πυρ/χία στο Στρατώνα Κιάφας στον αριστερότοµέα ουδέν αξιοσηµείωτο.Κατά πληροφορίες του Στρατηγείου Ηπείρου ο εχθρικόςστρατός εφέρετο συγκεντρωµένος από Θεριακίσι µέχρι Χά-νι Βυρό.Το εις θέσεις Λούρον Απόσπασµα παρέµεινε εκεί ενισχυθένυπό αφιχθέντος ουλαµού σχηµατιθέντος στα Έµπεδα. Επα-νήλθε η εις Στρεβίνα παραµείνασα ως στήριγµα της 9ης

πυρ/χίας ∆/ρία του 10ου Λόχου του 15 Σ.Π.Ο ∆/της του Αποσπάσµατος είχεν υπ’ όψιν τις πληροφορίεςπερί των εις Πρέβεζα εχθρικών δυνάµεων, εζήτησεν την απο-στολή ενισχύσεων ίνα επιχειρήσει εναντίον της Πρέβεζας.Το Ανεξ. Συν/µα Κρητών, αποσπασθέν εις Κόπραινα εκινήθηαπό 15 ώρας προς Άρτα όπου έφθασε την 18η ώρα. Προςσυµπλήρωση της δυνάµεως του Συν/τος τούτου διετάχθη ηαποστολή εξ Αθηνών και άλλου τάγµατος.Κατόπιν της αφίξεως και άλλων εθελοντικών σωµάτων ειςΛευκάδα, το Υπουργείο των Στρατιωτικών διώρισε ανώτερονΑξ/κόν ως διοικητή απάντων των εν Ηπείρω ευρισκοµένωντοιούτων σωµάτων για την κατεύθυνση. Ως τοιούτος διοικ-ητής διορίστηκε ο Συν/χης Μηχαν. Κόρακας Αριστοτέλης.Το Στρατηγείο διέταξε το δ/τή του δεξιού τοµέα να συνδεθ-εί µε το 3ο Ανεξ. Τάγ. Προς κατάληψη των υψωµάτων τωνδεσπουζών του χωρίου Γοργόµυλος (Μουλιανά) και καθ-ηµερινή αναγνώριση µε λόχο του προσθίου εδάφους.∆ια µεταγενέστερης διαταγής το Στρατηγείο όριζε όπωςολόκληρο το 10ο Τάγ. Ευζ. µε την 1η Ορειβ. Πυρ/χία ανέλθειεπί της κορυφογραµµής του Γογοµήλου και καταλάβει θέ-σεις άνωθεν του χωρίου Μουλιανά (Γοργόµυλος) το δε 2ο

Τάγµα Εθνοφρουρών µετά της εις Χανόπουλο 2ας Ορειβ.Πυρ/χίας συγκεντρωθεί στο Στρατώνα Κιάφας.Προς απαλλαγή των τµηµάτων πεζικού εκ της χρησιµοποιή-σεώς των ως στηριγµάτων πυρ/κού, σχηµατίστηκαν πε-ζοπόρα τµήµατα εκ της δυνάµεως της ΤοποµηχανικήςΜοίρας, µελλόντων να χρησιµοποιηθούν ειδικώς για τονσκοπόν τούτον.Η Συζυγαρχία Πυροµαχικών Πεζικού διετάχθη να εγκατα-σταθεί στο Χανόπουλο.

ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΠΡΕΒΕΖΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΓΕΙΟΥ18 Οκτωβρίου 1912: Στο άκρον δεξιόν, οι Τούρκοι, ευρόν-τες κενό το χωριό Ανώγειο εισήλθαν στο χωριό και συνέχι-σαν προς Ξηροβούνι, µαταιωθείσας της προσπαθείας τωννα καταλάβουν τις θέσεις Καλύβια Κόκκαλη, χάρη της δρα-στηριότητας του δ/του του 4ου λόχου του 3ου Ανεξ. Τάγ. Πουαποτελούσε τις προφυλακές. Ο ∆/της του Τάγµατος επάν-δρωσε µε τον 3ο Λόχο τα υψώµατα 1560, 1600, υπερκείµενατου Ξηροβούνι, µε εντολή να κλιµακωθούν προς τα δεξιάκαι οπίσω προς εξασφάλιση του προς Γέφυρα Πλάκαςσυγκοινωνιών και τον Σύνδεσµο µε τον 1ο Λόχο στα ΚαλύβιαΖαρκάδα. Ο 2ος Λόχος εν εφεδρεία.Προσπάθεια του εχθρού να υπερκεράσει την τοποθεσία τουΤάγµατος από το αριστερό του πλευρό, απεκρούσθη. Παρά

Μεταφορά πολεµικού υλικού στο Ξηροβούνι

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 26

Page 27: 26 ΙΟΥΛ 2010

ταύτα, ο ∆/της του Τάγµατος εθεώρησε τη θέση του επισφα-λή και διέταξε τη σύµπτυξη προς τα Καλύβια Ζαρκάδα.Έτσι το 3ο Ανεξ. Τάγ. Ευζ. από 23ης ώρας συγκεντρώθηκεόπισθεν της θέσεως Καλύβια Ζαρκάδα καλυπτόµενο από τιςπροφυλακές του 1ου Λόχου που ήταν εκεί εγκαταστηµένος.Στο κέντρο οι Τούρκοι κατέλαβαν το Χάνι Κραβασαρά και τοχωριό Γοργόµυλος (Μουλιανά). Σώµα όµως προσκόπωντους εξεδίωξε και κατέλαβε τόσο το Χάνι Κραβασαρά, όσοκαι το χωριό Γοργόµυλος και, εγκατασταθέν σε επίκαιρεςθέσεις, έτσι παρηνόχλη δια πυρών.Το 10ο Τάγ. Ευζ. από τον Στρατώνα Κιάφας µε τα 2ο και 4ο

λόχους και η 1η πυρ/χία Ορειβ. Πυρ/κού δια Πιστιανών –Νισίστας – Φανερωµένης έφθασε την 16ην ώραν στο ΜακρύΚάµπο απ’ όπου ο µεν 2ος Λόχος µε την 1η Ορειβ. Πυρ/χία(µείον ουλαµός) κατέλαβε τους εις την έξοδο της ΣτενωπούΜακρύ Κάµπου και τους υπερκείµενους ΒΑ του χωριού Γο-ργόµυλος Λόφους, ο δε δ/τής του Τάγµατος µε τον 4ο Λόχοκαι του ετέρου ουλαµού Ορειβ. Πυρ/κού προχώρησε προςτο Ανώγειο και εγκατεστάθη στους ΝΑ τούτου λόφουςΤσούκα – Σταυρός.Το 2ο Τάγµα Εθνοφρουρών µε τη 2α Ορειβ. Πυρ/χία ήχθηστους Στρατώνες Κιάφας και ετέθη υπό τις διαταγές τουδεξιού τοµέως. Η διάταξη των τµηµάτων του αριστερού το-µέα ήταν η ακόλουθος:Έξι λόχοι του 15 Σ.Π. µετά του ουλαµού της 3ης Ορειβ.Πυρ/χίας σε θέση προ του χωριού ∆ρυόφυτος.Ένας λόχος του εγκατεστηµένος στη Γέφυρα Παντάνασ-σας. Έτεροι δύο λόχοι υπό τις δ/γές του II/15 τάγµατος σταυπερκείµενα του χωριού Άγ. Γεώργιος υψώµατα.Το Απόσπασµα στο χωριό Λούρος εν αναµονή αφίξεωςενισχύσεως, παρέµεινε στις θέσεις του.Το Αρχηγείο Ηπείρου διέταξε για την επόµενη µέρα ταεξής:1) Τα υπό τον Μπότσαρη Σώµατα να αναχωρήσουν αµέσωςγια την εκτέλεση της αποστολής των ως οι προφορικές οδη-γίες στη ∆υτική Ήπειρο.2) Στον δεξιό τοµέα διέταξε τον ∆/τή όπως µε το 10ο Τάγ.Ευζ. και το 3ο Ανεξ. Τάγ. Ευζ. τιθέµενα υπό τις διαταγές τουδιοικητή του 10ου Τάγ. Ευζ. να καταλάβει όλη την κορυφο-γραµµή Γοργοµύλου και Ανωγείου µέχρι την προς Μπα-λτσιώρα (Πηγάδια) κλιτύων. Με τις υπόλοιπες δε δυνάµειςτου να προχωρήσει εν ευθέτω χρόνω προς Πέντε Πηγάδια.Η επίθεσή των (10ο Τάγ. 3ο Ανεξ.) θα ήρχιζε το πρωί της 19ης

Οκτωβρίου υποστηριζόµενο υπό της 1ης Ορειβ. Πυρ/χίας.

3) Το Ανεξάρτητο Σύνταγµα Κρητών από Άρτα να αχθείστην Καµπή (Στρεβίνα) την 7η ώρα της 19ης Οκτωβρίου.4) Κατόπιν της ∆/γής αυτής του Αρχηγείου Ηπείρου, τοΑπόσπασµα Λούρου ενισχυθέντος µε τους υπολοίπους δύολόχους του III/15 Τάγµατος. Με δύο πεδινές πυρ/χίες. ΜεΣώµα προσκόπων. Με εφοδιοποµπή και δύο Συζυγαρχίεςπυροµαχικών. Με χειρουργείο. Όλες αυτές οι ενισχύσεις θαέφθαναν αυθηµερόν (18/12) και εποµένη στο Λούρο (19/12).Το ούτο καταρτιζόµενο απόσπασµα θα προωθείτο προςΠρέβεζα σε κατάλληλες θέσεις και την 20η Οκτωβρίου θαεπετίθετο προς κατάληψιν της πόλεως.5) Ενηµερώθη ο ∆/της της δυτικής Ναυτικής Μοίρας για τηνκατά την 20ην προέλαση τµήµατος του Στρατού Ηπείρουπρος Πρέβεζα µε την παράκληση όπως συνδράµει από θα-λάσσης την ενέργεια αυτή.Κατόπιν των ως άνωθεν ∆/γών τα τµήµατα επιθέσεως στηνΠρέβεζα άρχισαν να συγκεντρώνονται στον χώρο εξορµή-σεώς των ως το βράδυ της 19ης Οκτωβρίου.Την ίδια ηµέρα ο Αρχηγός Στρατού Ηπείρου ανέφερε στοΥπουργείο Στρατιωτικών ότι Αλβανικές Συµµορίες αφούέκαψαν την Γότιστα και Προσγόλη προχωρούν προς Μέτσο-βο και ότι γενικά η ύπαιθρος µαστίζεται από Αλβανικά στίφηεναντίον των οποίων καθίσταται αδύνατος η λήψις αποτελε-σµατικών µέτρων λόγω της µικράς δύναµης του ΣτρατούΗπείρου.

ÂéâëéïãñáößáÊ. Ðáðáñçãüðïõëïõ, åðßôïìïò éóôïñßá ôïõ Åëëçíéêïý ÝèíïõòÏõÀëëéáì Ìßëëåñ, ç Ôïõñêßá êáôáññÝïõóáÓðýñïõ Ôæçñßôá, óôñáôéùôéêÞ éóôïñßá ôçò ÅëëÜäïòÅèíéêÞò Åôáéñåßáò, ç éóôïñßá ôïõ Ìáêåäïíéêïý áãþíá 1903-1908Ãåí. Åðéôåëåßï Óôñáôïý, ï Ìáêåäïíéêüò áãþí êáé ôá åéò ÈñÜêçíãåãïíüôáÁíô/ñ÷ïõ ðõñ/êïõ Áíáóôáóßïõ Êüêêïñç (êáèçãçôÞ éóôïñßáò ôçòÓÓÅ) ÓôñáôéùôéêÞ éóôïñßá. Âáëêáíéêïß ðüëåìïé 1912 – 13ÃÅÓ/ Ä. åêä., ï Åëëçíéêüò Óôñáôüò óôïí ðüëåìï 1912-13.óôñáôéùôéêÞ éóôïñßá ôçò íåüôåñçò ÅëëÜäïò.ÃåíéêÞ ÓôñáôéùôéêÞ Åðéèåþñçóç (ÃÅÓ), óõíáöåßò ìå ôï èÝìáìåëÝôåò óõíáäÝëöùí ìïõÄí/óéò Åêäüóåùí ÃÅÓ ×áñ. Ã. ÍéêïëÜïõ, äéåèíÞò ðïëéôéêÞ,óôñáôéùôéêÝò óõíèÞêåò, óõìöùíßåò êáé óõììá÷ßåòÃåí. Åðéôåë. Óôñáôïý, ï Åëëçíéêüò Óôñáôüò êáôÜ ôïõò ÂáëêáíéêïýòðïëÝìïõò 1912-13.Α΄ Βαλκανικός πόλεµος 1912-1913 η απελευθέρωση της Ηπείρου -Φωτογραφικό λεύκωµα, Εκδότης: Ίδρυµα Ακτία Νικόπολις.ÉùÜííïõ ÐïëéôÜêïõ, ÓôñáôéùôéêÞ Éóôïñßá ôçò Íåþôåñçò ÅëëÜäïò.www.preveza.gr

ÓõíÝ÷åéá óôï åðüìåíï

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 27

Ãåþñãéïò Â. ÐÜôóçòÉÓÔÏÑÉÁ á

Ο ποταµός Λούρος εκείνη την εποχή

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 27

Page 28: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 201028

Καλλικράτης! Η τελευταία ευκαιρία για το ∆ήµο µας

Ξεκινώντας µια κουβέντα στο χώρο αυτό και από αυτή τηθέση για το περίφηµο σχέδιο διοικητικής µεταρρύθµισηςτης χώρας µε την επωνυµία «Καλλικράτης» θα ‘θελα κατ'

αρχήν να στιγµατίσω τη συµπεριφορά, την ατολµία, όλων τωνπροηγούµενων κυβερνήσεων, µα και των πολιτικών κοµµάτωνπου ο καθένας µε τον τρόπο του συντελέσανε στην µεταφοράτης ανάγκης αυτής της διοικητικής αλλαγής στο σήµερα.Σήµερα που. έχει επέλθει η απόλυτη ερήµωση της ελληνικής πε-ριφέρειας, η απαξίωση του διαχρονικά παραγωγικού ιστού .τηςχώρας, του αγροτικού και του κτηνοτροφικού τοµέα. Στο σήµε-ρα που κάτω από την πίεση του συµµαζέµατος των άθλιων οικο-νοµικών της χώρας προκύπτει και µας επιβάλλεται ως ανάγκη.Τη στιγµή µάλιστα που ο χώρος της τοπικής αυτοδιοίκησης κα-τέχει την πρωτιά στην διαφθορά και την κακοδιαχείριση. Πρέπειεπίσης Και αυτό να το στιγµατίσω.∆εν ξέρω εδώ εσείς κύριε δήµαρχε αν αναλαµβάνετε το µικρόµέρος της ευθύνης που και σε εσάς αναλογεί για το ότι έχει ωςτώρα συµβεί, ή αν είστε υπερήφανoς για το τι παραδίδετε στουςεταίρους του νέου διευρυµένου δήµου που θα προκύψει. Πάντωςπαρενθετικά θα πω πως ο προηγούµενος πρωθυπουργός τηςχώρας αναλαµβάνοντας την ευθύνη µάζεψε τις αποσκευές τουκαι έδειξε τον δρόµο. Παράδειγµα που δεν ξέρω πόσοι αυτοδι-οικητικοί έχουν την αυτογνωσία να ακολουθήσουν. Σχετικά τώραµε το καθαυτό σχέδιο Καλλικράτης και σε ό,τι έχει να κάνει µε τοχωροταξικό, θεωρώ κατ' αρχήν ότι είναι µεγάλο διαχρονικό, λά-θος η διατήρηση των διοικητικών ορίων των υπό κατάργησηνοµών. Ένα προπατορικό ... λάθος που δεν πρέπει και εµείς νακληροδοτήσουµε στις επόµενες γενιές. Η κατάργηση των ορίωνθα οδηγούσε στην δηµιουργία δήµων µε οµοιογενή χαρακτηρι-στικά και θα εξέφραζε την βούληση των κοινωνιών. Ενισχυτικάθα αναφέρω για την περιοχή µας ότι η αδελφότητες των χω-ριών του δήµου Θεσπρωτικού - Λούρου - Λάκκας Σουλίου Ιωαν-νίνων και Σελών, σε ανύποπτο χρόνο, πολλά χρόνια πρινδηµιούργησαν οµοσπονδία. Αυτό σηµαίνει ότι έχουµε πολλάκοινά που µας ενώνουν.Τώρα διαταράσσει τις ισορροπίες, µικρά ηµιαστικά κέντρα πουέχουν κατά τόπους αναπτυχθεί, τα υποβαθµίζει και αντανακλα-στικά και την περιφέρειά τους. Ακυρώνει έτσι τον αναπτυξιακόχαρακτήρα που τα νέα µέτρα πρέπει να επιζητούν. Ειδικά για τοντόπο µας προτείνεται να υπαχθούµε στην Φιλιππιάδα. ∆εν τρέφωκαµία αντιπάθεια για τους Φιλιππιαδιώτες. Θεωρώ όµως ότι δενυπάρχουν επαρκή στοιχεία να µας ενώνουν. Αυτοί ανεπτυγµένηστα όρη του Ξηροβουνίου και προσανατολισµένοι προς τον κάµ-πο της Άρτας, µε την οποία αποτελούν και την Ένωση ΑγροτικώνΣυνεταιρισµών Άρτας-Φιλιππιάδας. Εµείς από τις παρυφές τουόρους Τόµαρος (Ολύτσικα) Προσανατολισµένοι προς τον νότοκαι την Πρέβεζα (όπου µεγάλο µέρος των συµπολιτών µας κατοι-κεί και ο κίνδυνος της µαζικής µεταδηµότευσης µε τις δυσάρε-στες συνέπειες για τον τόπο µας είναι ορατός) έχουµε άλλη πορ-εία. Από την άλλη, σχεδόν τα ίδια µε µας χαρακτηριστικά έχει ο

δήµος Λούρου καθώς και η Κοινότητα Κρανιάς. Άριστα οι τρειςθα αποτελούσαµε έναν οµοιογενή δήµο µε τους ίδιους µελλοντι-κούς στόχους και σχεδιασµούςΜε αυτές τις σκέψεις, δε διστάζω να πω Και αναλαµβάνοντας τηνευθύνη, τώρα που για µας το πιστόλι δεν είναι το τραπέζι, αλλάστην πλάτη µας και µας οδηγεί εκεί που άλλοι επιθυµούν, τα περ-ιθώρια εξαντλήθηκαν, επιλέγω και προτείνω το µη χείρον βέλτι-στον. Ως δήµος Θεσπρωτικού, αναλαµβάνουµε αυτή την στιγµήτην πρωτοβουλία, καλούµε τον Λούρο και την Κρανιά σε µια κοι-νή συνεδρίαση των δηµοτικών συµβουλίων στο Θεσπρωτικό. Το-υς προτείνουµε να συµφωνήσουµε και να διεκδικήσουµε τηνδηµιουργία του δήµου αυτού µε κοινή οµόφωνη απόφαση.Η πολιτεία, αν είναι ειλικρινής προς τον λαό και η διαβούλευσηδεν είναι υποκρισία, θα δεχθεί την πρότασή µας. Και επειδή ωςόρο βάζει την οµόφωνη απόφαση όλων για την έδρα και το όνο-µα του νέου δήµου, µε κρύα καρδιά εγώ προτείνω έδρα του δή-µου τον Λούρο επειδή διαθέτει κάποια συγκριτικά πλεονεκτήµα-τα και επειδή κατά κάποιο τρόπο πέτυχε τον στόχο του τηςδεύτερης επιλογής που είχε ορίσει να πάει στην Πρέβεζα καιτώρα το ζόρι είναι περισσότερο δικό µας και της Κρανιάς.Για όνοµα, επειδή ο δήµος αυτός θα αποτελείται από τις δύοΛάκκες Σουλίου, προτείνω το «∆ήµος Σουλιωτών» ή όποιο άλλοπου θα δίνει ένα αντίστοιχο ηρωικό κατά κάποιο τρόπο προσδιο-ρισµό, όπου στο µέλλον το όνοµα αυτό θα είναι πρέσβης για τηναναγνωρισιµότητα και την αναπτυξιακή Προοπτική του τόπου.Έτσι θα είναι και έτοιµος σε µια µελλοντική νέα µεταρρύθµισηπου θεωρώ θα κριθεί αναγκαία να γίνει, να δεχτεί και την πάνωΛάκκα που ο φυσικός της χώρος είναι εδώ.Θεωρώ πως το συµφέρον του τόπου µας είναι προς αυτήν τηνκατεύθυνση. Οι τρεις µαζί µπορούµε, έχουµε τις ικανότητες νασχεδιάσουµε και να πετύχουµε το µοντέλο ανάπτυξης πουεπιθυµούµε. Για παράδειγµα τη διεκδίκηση κατασκευής αξιο-πρεπούς δρόµου σύνδεσης µε την Εγνατία οδό.Αντίθετα αν υπαχθούµε εµείς και η Κρανιά στην Φιλιππιάδα και οΛούρος στην Πρέβεζα., θα είµαστε όλοι ουρά σε αυτούς τους δή-µους και έξω από κάθε αναπτυξιακό σχεδιασµό που αυτοί προ-γραµµατίσουν. Η Φιλιππιάδα θα σκέφτεται και θα λειτουργεί πάν-τα µε άξονα την Φιλιππιάδα και η Πρέβεζα προσανατολισµένηστην παράκτια ζώνη. Αυτό πρέπει να το διακρίνουµε και να µαςγίνει συνείδηση. Η στάση µας τώρα θα είναι Καθοριστική για τοµέλλον. Αύριο θα λογοδοτήσουµε στις επόµενες γενιές.Καλώ το συµβoύλιό µας να το δει ψύχραιµα. Να υπερβούµε τιςόποιες προσωπικές και τοπικιστικές δικαιολογηµένες διαφορε-τικές θέσεις και ας προχωρήσουµε.Τα γεγονότα θα µας προσπεράσουν.Ο Καλλικράτης που χτύπησε νωρίς την πόρτα µας, ας µη τοναψήσουµε να µπει από το παράθυρο

Θεσπρωτικό 4 Μα:ου 2010.

Θανάσης Ζήσης∆ηµοτικός Σύµβουλος ∆ήµου Θεσπρωτικού

Η εισήγηση του ∆ηµοτικού Συµβούλου Θανάση Ζήση, προς το ∆ηµοτικό Συµβούλιο του∆ήµου Θεσπρωτικού

Ç çëå êôñï íé êÞ åðå îåñ ãá óßá ôçò åöç ìå ñß äáòÝãé íå åîï ëï êëÞ ñïõ áðü ôçí åôáé ñßá ÉÄÅ ÅÁ ÅÐÅ

Éí óôé ôïý ôï Äéáñ êïýò Åðé ìüñ öù óçò Åðé ÷åé ñÞ óå ùí Áõ ôï êé íÞ ôïõ

ÅÊ ÄÏ ÓÅÉÓ – ÄÉ Á ÖÇ ÌÉ ÓÅÉÓ ÅÍÔÕ ÐÁ – ÂÉ ÂËÉÁÅÊ ÄÏ ÓÅÉÓ – ÄÉ Á ÖÇ ÌÉ ÓÅÉÓ ÅÍÔÕ ÐÁ – ÂÉ ÂËÉÁ

ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ

Ξ Έ

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 28

Page 29: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 29

Έτσι όπως µε λογιστική στρατηγική διαχειρίζονται οι κεν-τρικοί και οι τοπικοί παράγοντες τα διοικητικά θέµατατης πατρίδας µας µοιάζει να συνωµοτούν µε το µαρα-

σµό της υπαίθρου και τη διαγραφή της παράδοσης και του πο-λιτισµού απ’ τις σελίδες της αυριανής ιστορίας. Με την ολοκ-λήρωση της διαδικασίας και της λεγόµενης διαβούλευσης θαυπογραµµιστεί µε διπλή κόκκινη γραµµή πάνω στο εξώφυλλοτου σχεδίου «Καλλικράτης» και θα υπογραφεί στην τελευταίασελίδα του η ληξιαρχική πράξη θανάτου του θεσµού της αυτο-διοίκησης. Τα κέντρα λήψης των µεγάλων αποφάσεων έχουν αποµακρυν θείπρο πολλού κι έχουν γίνει απρόσωπα και ψυχρά. Χάνονται τώρακαι θα σβηστούν απ’ το χάρτη και τα κέντρα λήψης των µικρώναποφάσεων. Στην ψηφιακή εποχή αργοπεθαίνει µε κώνειο ηζωντανή σχέση των ανθρώπων και τιθασεύεται µες στους ποµ-πούς και στα καλώδια η κάθε είδους συµµετοχή. Προχωρούµεστο άδηλο και στο απροσδιόριστο εξαρτηµένοι απ’ τουςσυµβούλους και τα ευέλικτα σχήµατα µιας τεχνοκρατικής ισοπέ-δωσης. Οι κραυγές αγωνίας και η αυθόρµητη αναζήτηση τουανθρώπου καταγράφονται ως γραφικότητες των τελευταίων καιελάχιστων ροµαντικών που έχουν ξεµείνει απ’ τον προηγούµενοαιώνα.Ο δηµότης θα είναι µια µονάδα µονάχα προς φορολόγηση,χωρίς ελπίδα να νιώσει και να γίνει πολίτης. ∆ιαδικασίες και θε-σµοί αιώνων θα πεταχτούν στον κάλαθο των αχρήστων ή θαγίνουν δέµατα και θα στοιβαχτούν στα ράφια των γενικώναρχείων του κράτους. Το µέλλον ανήκει στους ειδικούς. Εργο-λαβικά συνεργεία και γραφεία λογιστικά θα στεγαστούν σταπέριξ των νέων δηµαρχείων και θ’ αναλάβουν να στήνουν και ναξεστήνουν, ανάλογα µε τα µεσιτικά και τα κέρδη τους. Φο-βούµαστε πως µας έχει πλησιάσει πια σε απόσταση αναπνοής οφασισµός των µηχανών και των πάσης φύσεως λογαριασµών.Πίσω απ’ αυτούς κρύβεται το απεχθές πρόσωπο µιας σκληρής

ολιγαρχίας, που άπληστη πίνει το αίµα και τον ιδρώτα των νέωνανθρώπων και επείγεται να τελειώνει µε τους παρείσακτους κιανενεργούς. Όσοι κρατούν το τιµόνι του πλοίου κι ανεβοκατεβάζουν τα πανιάτου και τα σχοινιά του, µοιάζουν µε τους συντρόφους τουΟδυσσέα που έβαλαν στ’ αφτιά τους κερί και τα βούλωσαν, γιανα βλέπουν αλλά να µην ακούν τις σειρήνες. Μα σαν διαβούν καιχαθεί από µπροστά τους το νησί των σειρήνων, βγάζουν ξανά τοκερί κι ανοίγουν τ’ αφτιά τους, για ν’ ακούσουν, λέει, τα µπου -µπουνητά του καιρού. Οι επιταγές, λένε, και τα µηνύµατα τωνκαιρών! Ποιων καιρών; Που τους φτιάχνουν ποιοι και τουςφτιάχνουν για τι; Το ζήτηµα, βεβαίως, δεν είναι ούτε ο «Καλλικράτης» ούτε ηοποιαδήποτε διοικητική µεταρρύθµιση. Το ζήτηµα είναι ο κουρ-νιαχτός και το πνεύµα που παράγεται απ’ τον «Καλλικράτη».Αυτό το ζύµωµα µες στα σκαφίδια της απορρύθµισης και τηςαπόλυτης αποξένωσης. Το ζήτηµα βρίσκεται στα σκαφίδια. Στηναποξένωση απ’ όλους κι απ’ όλα. Γιατί όταν πάψουµε να ’µαστεπολίτες του τόπου µας, είναι σα να παύουµε να υπάρχουµε ωςάνθρωποι και συνάνθρωποι. Κι είµαστε πλέον κι εµείς µια κα-ταχώριση απλή στο σκληρό δίσκο λογής – λογής υπηρεσιών,που µας σκέφτονται και µας νοιάζονται για το κλείσιµο κάποιαςσυνήθους εκκρεµότητας. Πληθαίνουν γύρω µας οι πινακίδες µετην ένδειξη «αδιέξοδο».Μπορεί να µας έχουν ρίξει στον ύπνο βάζοντας στις τροφές µαςµικρές ποσότητες ηρεµιστικών και υπνωτικών. Πώς αλλιώς να τηνεξηγήσεις αυτή τη σιγή τόσων και τόσων πνευµατικών ιδρυµάτων,ινστιτούτων, κοινοτήτων, εταιρειών και οµάδων; Που µπορούν καιοφείλουν να φωνάξουν διαδηλώνοντας πως δε µας φοβίζουν οιανοιχτές κοινωνίες. Μας φοβίζει το νέο µακελειό που κάποιοι ετοι-µάζουν µέσα σ’ αυτές. Το µακελειό των ανθρώπων που θα περι -φέρονται περιπλανώµενοι και ενδεείς από εδώ κι από εκεί και θαερη µώνουν χωρίς συγγενείς, χωρίς νόµους, χωρίς εστίες.

Êαλλικράτους κώνειον Αποχαιρέτα την Αλεξάνδρεια που φεύγει

Κ. Π. Καβάφης

Με θέµα τον «Καλλικράτη» και το έργο των αυτοδιοικητικώναρχόντων, πραγµατοποιήθηκε από το πρεβεζάνικο bloghttp://sardelas.blogspot.com δηµοσκόπηση το περασµένοδιάστηµα. Γενική είναι η απαξίωση στα πρόσωπα που διοικούντην περιοχή µας, αφού εκτός από το δήµαρχο Λούρου και ενµέρει το δήµαρχο Πρέβεζας, οι υπόλοιποι καταβυθίζονται. Πα-ραθέτουµε τα στοιχεία της δηµοσκόπησης για τα δικά σαςσυµπεράσµατα.Συµφωνείτε µε την εφαρµογή της διοικητικής µεταρρύθµισης"Καλλικράτης"; ναι 62 66%, όχι 31 33%, ψήφοι 93.Από πόσους "Καλλικρατικούς" δήµους πιστεύετε ότι πρέπει νααποτελείται ο νοµός Πρέβεζας; ∆υο 64, 18%, τρεις 262, 76%, δεµε νοιάζει 15, 4%, ψήφοι 341. Με ποιον δήµο προτείνετε να συνενωθεί ο δήµος Λούρου;Πρέβεζα 145, 62%, Φιλιππιάδα 66, 28%, δε µε νοιάζει 22, 9%ψήφοι 233.Θεωρείται πως ο δήµοι Φαναρίου και Πάργας πρέπει µόνοι το-υς να αποτελέσουν δήµο ή πρέπει να συνενωθούν µε το δήµοΠρέβεζας: µόνοι τους 288, 82%, µε την Πρέβεζα 52, 14%, δε µενοιάζει 11, 3%, ψήφοι 351.Πως κρίνετε το έργο του δηµάρχου Πρέβεζας Μιλτιάδη Κλάπα;

Επιτυχηµένο 263, 43%, αποτυχηµένο 340, 56%, ψήφοι 603.Πως κρίνετε το έργο του νοµάρχη Πρέβεζας Βασίλη Ιωάννου;Επιτυχηµένο 202, 30%, αποτυχηµένο 453, 69%, ψήφοι 655.Πως κρίνετε το έργο του δηµάρχου Φαναρίου Αντώνη Νάστα;Επιτυχηµένο 121, 30%, αποτυχηµένο 276, 69%, ψήφοι 397.Πως κρίνετε το έργο του δήµαρχου Φιλιππιάδας ∆ηµήτρη Γιολ-δάση; Επιτυχηµένο 80, 19%, αποτυχηµένο 3 21, 80%, ψήφοι 401.Πως κρίνετε το έργο του δηµάρχου Ζαλόγγου Φάνη Μικρούλη;Επιτυχηµένο 107, 25%, αποτυχηµένο 320, 74%, ψήφοι 427.Πως κρίνετε το έργο του δηµάρχου Λούρου Χρήστου Μπαxλη;Επιτυχηµένο 267, 52%, αποτυχηµένο 243, 47%, ψήφοι 510.Πως κρίνετε το έργο του δηµάρχου Πάργας Σπύρου Πηγή;επιτυχηµένο 74, 18%, αποτυχηµένο 318, 81%, ψήφοι 392.Πως κρίνετε το έργο του δηµάρχου Θεσπρωτικού Χρήστου Αθ-ανασίου; Επιτυχηµένο 75, 19%, αποτυχηµένο 309, 80%, ψήφοι384.Πως κρίνετε το έργο του δηµάρχου Ανωγείου Ηλία Παπατσίµπα;Επιτυχηµένο 68, 22%, αποτυχηµένο 228, 77%, ψήφοι 296.Πως κρίνετε το έργο του προέδρου Κρανιάς Βασίλη Κων-σταντή; Επιτυχηµένο 62, 22%, αποτυχηµένο 213, 77%, ψήφ-οι 275.

∆ηµοσκόπηση

Έ

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 29

Page 30: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 201030

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

«Ανάσα» για τον Αµβρακικότο ειδικό αναπτυξιακό πρόγραµµα

Το θέµα το οποίο συζητούµε σήµερα, είναι µια σηµαντικήστιγµή για τον τόπο µας. Σε µια περίοδο βαθειάς κρίσης,όπου γίνονται περικοπές παντού, η περιοχή µας κατάφερε

να εξασφαλίσει την ύπαρξη ενός ειδικού αναπτυξιακού προ-γράµµατος και αυτό πρέπει να το χαιρετίσουµε. Το ότι καταφ-έραµε, µέσα σε µια τόσο δύσκολη περίοδο, να υπάρξει ένα τέ-τοιο πρόγραµµα, θεωρώ ότι είναι µια σηµαντική επιτυχία για τοντόπο µας. Απ΄ ότι ξέρω δύο τέτοια προγράµµατα βγήκαν, έναεδώ και ένα για την Κρήτη.

Από την πρώτη στιγµή που εκλέχθηκε η νέα Κυβέρνηση,επισκέφθηκα τον Υφυπουργό Οικονοµίας Ανταγωνιστικότητας& Ναυτιλίας κ. Αρναουτάκη, του εξέθεσα το πρόβληµα πουυπάρχει, και ευτυχώς για την περιοχή µας, πέσαµε σε έναν άν -θρωπο ο οποίος έχει θητεύσει πάρα πολλά χρόνια στην τοπικήαυτοδιοίκηση, έχει ασχοληθεί µε τέτοια προγράµµατα. Ήµα-σταν επίσης τυχεροί, γιατί δίπλα στον κ. Αρναουτάκη υπήρχεως σύµβουλος του ένας γνώστης της περιοχής, ο Κώστας Αρ-βανίτης, στον οποίο οφείλει αυτό το πρόγραµµα πάρα πολλά.Αυτή ήταν η καλή συγκυρία, το ότι βρεθήκανε δύο άνθρωποιπου είχανε γνώση και κατάρτιση. Όπως επίσης το γεγονός ότι ηΥπουργός κ. Κατσέλη είχε ενασχοληθεί µε τον Αµβρακικό τη δε-καετία του 80.Θα σας πω µε ποιο τρόπο εµείς σαν τόπος πρέπει να δούµε αυ-τήν την ευκαιρία. Εγώ θεωρώ αυτό το πρόγραµµα σαν ένα νέοξεκίνηµα µιας νέας διαδικασίας σχεδιασµού της ανάπτυξηςτης περιοχής γύρω από τον Αµβρακικό. Έχω διαβάσει πάραπολλές µελέτες για τον Αµβρακικό. Όλες αφορούν το πώς θατον προστατέψουµε και πάµε στη γύρω περιοχή και λέµε µηνκάνετε αυτό και µην κάνετε εκείνο, µην κάνετε το άλλο. Ότανσυναντώ συµπολίτες µου στα καφενεία µου λένε: «Θα ζήσουντα ψάρια και θα πεθάνουµε εµείς;» Η σκέψη ήταν να αντιστρέ-ψουµε αυτή τη λογική, να πούµε τι µπορεί να γίνει γύρω από τηνπεριοχή, έτσι ώστε και ο Αµβρακικός να προστατεύεται και ηπεριοχή να αναπτύσσεται. Πώς µπορούµε αυτά τα δυο πράγµα-τα, που πολλές φορές πάνε αντίθετα, το περιβάλλον και η ανά-πτυξη, να τα κάνουµε να συνεργαστούν και να δηµιουργήσουνσυνέχεια. Αυτό είναι το βασικό ζήτηµα που εµείς πρέπει να βά-λουµε στο τραπέζι και να σκεφτούµε.

Αυτό το πρόγραµµα δεν εξαντλεί την ανάπτυξη του Αµβρα-κικού. Πρέπει να είναι η αφορµή για να σχεδιάσουµε αυτή τηνανάπτυξη. Πάρτε πρώτα το πρώτο που καταλαβαίνει ο καθέναςστη γύρω περιοχή. Είναι το αγροτοδιατροφικό, η αγροτικήµας παραγωγή. Μπορούµε να δώσουµε κατεύθυνση σ’ αυτήτην γεωργική παραγωγή και να την κάνουµε να λειτουργήσεικαι προς όφελος του Αµβρακικού και προς όφελος των κα-τοίκων γύρω; Εγώ λέω ναι. Ελάτε να προσπαθήσουµε να µετα-τρέψουµε όλη την περιοχή γύρω από τον Αµβρακικό σε περ-ιοχή ολοκληρωµένης διαχείρισης και βιολογικών προ©όντων.Αυτός πρέπει να είναι ο στόχος. Υπάρχουν δεσµεύσεις, δενµπορούµε να το βάλουµε υποχρεωτικά, αλλά εµείς, όλοι οι φο-ρείς αυτής της περιοχής, αυτό πρέπει να έχουµε σαν στόχο. Τιµπορούµε να πετύχουµε µε αυτό; Και τα προ¼όντα µας ναγίνουν πιστοποιηµένα, ασφαλή προς το περιβάλλον και ποιοτι-κά. Αλλά µπορούµε, και αυτό προβλέπει το πρόγραµµα, ναδώσουµε µια συλλογική ταυτότητα στα προ¼όντα. Αντί να έχο-υµε ένα µεµονωµένο προ¼όν να δώσουµε µια ειδική σήµανση.Να έχει το όνοµα Αµβρακικός, έτσι ώστε να βοηθήσουµε τα

προ ¼όντα µας να αποκτήσουν ταυτότ-ητα. Την εποχή της παγκοσµιο-ποίησης, την εποχή των ανοιχτών αγο-ρών, πρέπει να έχεις ταυτότητα για να είσαι ανταγωνιστικός.Να τι πρέπει και τι µπορεί να βοηθήσει ο Αµβρακικός να κάνουµε.

Η δεύτερη δραστηριότητα σ’ αυτή την περιοχή είναι ο τουρ-ισµός. Μπορεί να γίνει πόλος έλξης αυτή η περιοχή. Πότεόµως; Όταν παρέχει κάτι ιδιαίτερο. Εάν καταφέρουµε να συνδέ-σουµε τα προ¼όντα αυτά, να καταναλώνονται στις τουριστικέςµονάδες της γύρω περιοχής, τότε όλη η προστιθέµενη αξία θαµείνει στον τόπο µας. Αυτό θα πρέπει να είναι το επίτευγµα πουπρέπει να βάλουµε σαν στόχο, γιατί µόνο έτσι µπορούµε ναδώσουµε στην περιοχή ανάπτυξη και άρα θα αποκτήσει και τοτουριστικό µας προ¼όν ταυτότητα. Και οι επιχειρήσεις που αξιο-ποιούν και καταναλώνουν τα προ¼όντα µας από τη γύρω περ-ιοχή να αποκτήσουν και αυτές το σήµα.

Το τρίτο, επειδή ο τουρισµός συνδέεται µε τον πολιτισµόκαι αυτή η περιοχή γύρω από τον Αµβρακικό έχει αξιόλογαµνηµεία πολιτισµικά, µπορεί να συνδεθεί ο τουρισµός µε τονπολιτισµό.

Στις µελέτες που έχω διαβάσει, όλοι πηγαίνουν στη λογική τιθα δαπανήσουµε, τι θα επενδύσουµε, το φυσικό κεφάλαιο καιανθρώπινο κεφάλαιο. Υπάρχει όµως ένα άλλο κεφάλαιο πουαπαιτείται στην περιοχή και είναι το κοινωνικό κεφάλαιο. Είναι ησυνεργασία όλων των φορέων για να µπορέσουµε να το κάνο-υµε αυτό. ∆εν θα µας χαρίσει την ανάπτυξη κανείς έξω απόεµάς. Εµείς οι ντόπιοι θα τη σχεδιάσουµε. Και αυτό το πρόγρ-αµµα δεν µπορούµε να το δούµε να υποκαθιστά τον σχεδιασµότο δικό µας. Είναι ένα υποστηρικτικό εργαλείο σε αυτό το σχε-διασµό και τα λεφτά που θα έρθουν θα αποκτήσουν µεγαλύτε-ρη, πολλαπλασιαστική ικανότητα εάν εµείς καταφέρουµε ταπρώτα. Επειδή τυχαίνει να είµαι οικονοµολόγος, όταν τα πρ-ο¼όντα µιας περιοχής διακινούνται µέσα στην περιοχή, τότε ταχρήµατα που έρχονται από έξω έχουν µεγαλύτερο, πολλαπλα-σιαστικό αποτέλεσµα. Άρα αυτός πρέπει να είναι ο δικός µαςστόχος για αυτό το πρόγραµµα. Να το δούµε όχι σαν εξάν-τληση, όχι σαν το τελευταίο βήµα για την ανάπτυξη, αλλά σαναφετηρία και σαν βοηθητικό εργαλείο σε µια ανάπτυξη που σχε-διάζουµε εµείς. Και αυτή είναι η υποχρέωση όλων το φορέων.Κατορθώσαµε να κάνουµε το πρώτο βήµα. Ακόµα και µέσαστην περίοδο της κρίσης καταφέραµε και εξασφαλίσαµε χρή-µατα για αυτόν τον τόπο. Να βάλουµε µπροστά, να τα αξιο-ποιήσουµε και όχι να τα µοιράσουµε από δω και από εκεί. Θαείµαι ο τελευταίος που θα υποστηρίξει ότι αυτά τα λεφτά θαπάνε για µελέτες. Εµείς πρέπει να τα αξιοποιήσουµε για ναπάνε στην παραγωγή και στην ανάπτυξη της περιοχής. Ναδούµε αυτά τα έργα που θα βοηθήσουν να ανασάνει ο Αµ -βρακικός. Άρα σε ποιους πέφτει η υποχρέωση αυτή; Όχι στηνκεντρική εξουσία αλλά σε εµάς τους ίδιους. Η κεντρική εξουσίαµας δίνει αυτό που µπορεί. Η ευθύνη είναι των φορέων, είναι δι-κιά µας, είναι αυτού του τόπου. Στο χέρι µας είναι αυτά τα προ-γράµµατα να µην εγκαταλείπονται ως εργαλεία κενού περιεχο-µένου και να µην διασπαθιστούν χρήµατα χωρίς να δώσουνπρο στιθέµενη αξία στην ανάπτυξη αυτού του τόπου.

Βαγγέλης ΠαπαχρήστοςΒουλευτής ΠΑΣΟΚ Πρέβεζας

Οικονοµολόγος – Μέλος του ∆Σ του ΙΣΤΑΜΕ

ΜΙΑ ΗΜΕΡΙ∆Α ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΗ ΛΙΜΝΗ ΖΗΡΟΥΒΑΣΙΛΗΣ ΙΩΑΝΝΟΥ: «Θα προστατεύσουµε τη Λίµνη και τη ∆ηµόσια Υγεία»Η οµιλία του βουλευτή ΠΑΣΟΚ Πρέβεζας Βαγγέλη Παπαχρήστου

στο περιφερειακό συµβούλιο στην Άρτα για το ειδικό αναπτυξιακό πρόγραµµα του Αµβρακικού

Τ

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 30

Page 31: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΥΤΟ∆ΙΟΙΚΗΣΗ Ν.Α. Πρέβεζας

Τα αποτελέσµατα της µελέτης µε θέµα «Έλεγχος ποιότ-ητας φυσικοχηµικών παραµέτρων, τοξικών και επιβλαβώνουσιών στη Λίµνη Ζηρού - Εκτίµηση περιβαλλοντικών κιν-

δύνων και προτάσεις προστασίας του οικοσυστήµατος», παρ-ουσιάστηκαν στην επιτυχηµένη ηµερίδα που διοργάνωσε η Νο-µαρχιακή Αυτοδιοίκηση Πρέβεζας και ο ∆ήµος Φιλιππιάδας.Η µελέτη, η οποία εκπονήθηκε από το Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων,είχε ως σκοπό την συνολική αξιολόγηση της περιβαλλοντικήςκατάστασης της Λίµνης Ζηρού, συµπεριλαµβάνοντας τη διερ-εύνηση της παρουσίας κυανοτοξινών στη λίµνη, µετά την έν-τονη ανησυχία που είχε προκαλέσει πέρυσι η ύπαρξη ερυθρούχρώµατος στη λίµνη. Με τη µελέτη αυτή η βούληση της Νοµα-ρχιακής Αυτοδιοίκησης ήταν να ξεκαθαρίσει µε επιστηµονικόκαι απόλυτο τρόπο η πραγµατική κατάσταση της λίµνης και τωνυδάτων της. Παρόντες στην ηµερίδα, ο Νοµάρχης Πρέβεζας, κ. ΒασίληςΙωάννου, οι Αντινοµάρχες κκ. Μαρία Ζέρβα και ∆ηµ. Κώστας, ο∆ήµαρχος Φιλιππιάδας κ. ∆ηµ. Γιολδάσης, ο ∆ήµαρχος Θεσπρ-ωτικού κ. Χρ. Αθανασίου, ο Πρόεδρος της Κοινότητας Κρανέαςκ. Βασ. Κωνσταντής, Νοµαρχιακοί Σύµβουλοι και ∆ηµοτικοίΣύµβουλοι, υπηρεσιακοί παράγοντες των ∆/νσεων Αλιείας, Αγρ-οτικής Ανάπτυξης, Κτηνιατρικής και Υγείας της Ν.Α. Πρέβεζας.Παραβρέθηκαν επίσης εκπρόσωποι των Αστυνοµικών ∆/νσεωνΠρέβεζας, Φιλιππιάδας και Θεσπρωτικού, Προ¼στάµενοιΕκπαίδευσης, ∆/ντές σχολείων της Πρωτοβάθµιας και ∆ευτερο-βάθµιας εκπαίδευσης, εκπρόσωποι του ΙΓΜΕ, της ΕΤΑΝΑΜ, της∆/νσης ∆ασών καθώς και εκπρόσωποι συλλόγων.Στην εισαγωγική του οµιλία ο Νοµάρχης Πρέβεζας, αναφερόµε-νος στη µελέτη, τόνισε µεταξύ άλλων: «Είµαι βέβαιος ότι θα πα-ρουσιάσουν µε πλήρη επιστηµονική επάρκεια και τεκµηρίωσητο περιβαλλοντικό πρόβληµα που έχει εντοπιστεί στη ΛίµνηΖηρού και βεβαίως θα µας καταθέσουν συγκεκριµένες προτά-σεις για την προστασία του Οικοσυστήµατος.Θέλω σ’ αυτό το σηµείο να τονίσω ότι για την ορθότερη καιασφαλέστερη εκτίµηση των δεδοµένων και των κινδύνων πουδηµιουργούνται και σύµφωνα µε τις προτάσεις των ερευνητών- Θα συνεχίσουµε την παρακολούθηση όλων των παραµέτρ-

ων της λίµνης- Θα απαγορεύσουµε την αλιευτική δραστηριότητα και κατα-

νάλωση ψαριών της Λίµνης- Θα προστατεύσουµε την Λίµνη από τα υγρά και στερεά

απόβλητα όλων των δραστηριοτήτων και θα λάβουµε όλα ταενδεικνυόµενα µέτρα προστασίας της Λίµνης και του συνό-λου του οικοσυστήµατος».

Τα αποτελέσµατα της έρευνας, όπως τα παρουσίασαν οι Καθη-γητές του Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων κκ. Τριαντάφυλλος Αλµπάν-ης και Ιωάννης Λεονάρδος, έχουν ως εξής:Η διακύµανση των φυσικοχηµικών παραµέτρων του νερού τηςΛίµνης Ζηρού όπως η θερµοκρασία, το pH, και το διαλυµένο οξ-υγόνο, δείχνουν µια φυσιολογική λειτουργία ενός τυπικού λιµ-ναίου οικοσυστήµατος.• Oι αυξηµένες συγκεντρώσεις των νιτρικών, κυρίως µετά την

περίοδο των βροχοπτώσεων, πιθανότατα προέρχονται απόγεωργικές απορροές.

• Οι γεωργικές καλλιέργειες της περιοχής της Λίµνης Ζηρούσυνεισφέρουν στην αύξηση του ευτροφισµού της λίµνης.

• Η εποχική διακύµανση της χλωροφύλλης - α υποστηρίζειτην πιθανή µετακίνηση των κυανοβακτηρίων στην επιφάνειατου νερού, κυρίως τη χειµερινή περίοδο.

• Οι τιµές του λόγου DIN:SRP δείχνουν ότι περιοριστικός πα-ράγοντας στο νερό της Λίµνης Ζηρού είναι το άζωτο, υπο-στηρίζοντας την πιθανή ύπαρξη στο νερό της Λίµνης Ζηρούκαι αζωτοδεσµευτικών κυανοβακτηρίων.

• Σύµφωνα µε τον δείκτη του τροφικού επιπέδου κατά Carlson(TSI) και µε το σύστηµα κατάταξης του Οργανισµού Οικο-νοµικής ∆ιαχείρισης(OECD) και Ανάπτυξης, η Λίµνη Ζηρούκατατάσσεται στις µεσότροφες λίµνες µε εµφανείς εν-δείξεις και τάσεις ευτροφισµού.

• Σύµφωνα µε τον WHO (Παγκόσµιο Οργανισµό Υγείας) καιτη συγκέντρωση των µικροκυστινών στο επιφανειακό νερότης λίµνης κατά τη διάρκεια της µελέτης, το επιφανειακό νε-ρό της Λίµνης Ζηρού δεν ξεπερνά το όριο των 1µg/l, πουέχει θεσπιστεί για την ασφαλή χρήση του νερού ως πόσιµο.

• Επιπλέον, το επιφανειακό νερό της λίµνης καθώς δεν ξεπε-ρνά το όριο των 2 µg/l, που έχει θεσπίσει ο ίδιος οργανισµόςγια τη χρήση του νερού για ψυχαγωγικές δραστηριότητες.

• Το νερό της Λίµνης Ζηρού που βρίσκεται σε µεγαλύτερα βά-θη χαρακτηρίζεται από υψηλότερες συγκεντρώσεις µικροκ-υστινών λόγω της ανάπτυξης κυανοβακτηρίων που ζουν σεµεγάλα βάθη, όπως το είδος Planktothrix.

• Εποµένως συνιστάται προσοχή στη χρήση του νερού τηςλίµνης που βρίσκεται σε µεγαλύτερα βάθη.

• Οι ενδείξεις ευτροφισµού της Λίµνης Ζηρού, καθώς και ηπαρουσία των µικροκυστινών στο νερό της λίµνης, αναδεικ-νύουν την ανάγκη για συνεχή παρακολούθηση της ποιότ-ητας του νερού της Λίµνης Ζηρού.Αναφορικά µε τους τρόπους διαχείρισης αυτής της κατά-στασης, οι επιστήµονες προτείνουν:

• ∆ιαρκής παρακολούθηση της ποιότητας των υδάτων • Εγκατάσταση τηλεµετρικού συστήµατος διαρκούς παρακο-

λούθησης της κατάστασης των υδάτων µε δυνατότητα έγ-καιρης προειδοποίησης

• Μείωση των εισροών θρεπτικών αλάτων στο λιµναίο οι-κοσύστηµα

• Προσωρινή απαγόρευση αλιείας και διάθεσης ψαριών• ∆ιαρκής παρακολούθηση της ποιότητας της σάρκας των

ψαριών Είναι σηµαντικό ότι όλες οι άλλες χρήσεις (άρδευση, αναψυχή)µπορούν βάσει των µέχρι σήµερα αποτελεσµάτων να πραγµα-τοποιούνται, µε εξαίρεση τις περιόδους που παρατηρείται τοφαινόµενο των «ερυθρών υδάτων» και µε τη προªπόθεση τηςδιαρκούς παρακολούθησης Αξίζει να σηµειωθεί ότι το πρόβληµα της λίµνης του Ζηρού, δενείναι µοναδικό στην Ελλάδα. Και άλλες λίµνες όπως η λίµνη τηςΚαστοριάς, της ∆ο¼ράνης, της Παµβώτιδας και άλλες αντιµε-τωπίζουν παρόµοια ή και σοβαρότερα προβλήµατα. Αναφορικά µε τη δυνατότητα καταπολέµησης του φαινοµέ-νου ο κος Αλµπάνης δήλωσε ότι δεν υπάρχουν αποτελεσµα-τικοί και χωρίς περιβαλλοντικές επιπτώσεις τρόποι αντι-µετώπισης, αλλά µάλλον απαιτείται να περιοριστούν οιαιτίες που επιδεινώνουν το φαινόµενο, όπως η εισροή θρε-πτικών αλάτων στη λίµνη.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 31

ΜΙΑ ΗΜΕΡΙ∆Α ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΗ ΛΙΜΝΗ ΖΗΡΟΥΒΑΣΙΛΗΣ ΙΩΑΝΝΟΥ: «Θα προστατεύσουµε τη Λίµνη και τη ∆ηµόσια Υγεία»

Τ

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 31

Page 32: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 201032

ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ

Και φέτος πιστοί στο καθιερωµένο ñáíôåâïý.! ÌåãÜëï ÓÜââáôï ôï áðü -

ãåõìá üëïé óôα Λέλοβα και στο νέο πανέµορφο γήπεδο.

Áãþíáò; Ìéêñïß - ìåãÜëïé üðùò óõíÞèùò.

Äå ÷ñåéáæüôáí êáé ðïëý ðñïóðÜèåéá íá ìáæåõôïýí. Ç ðñïèõìßá ó’ áõôÝò ôéò

ðåñéðôþóåéò åßíáé åîáóöáëéóìÝíç. Μερικά ôçëÝöùíá ï êáèÝíáò êáé üëïé

ðáñüíôåò üðùò ðñïêýðôåé êé áðü ôéò öùôïãñáößåò. Φέτος είχαµε και και-

νούργιες µεταγραφές, παρ’ όλη την κρίση. Η νέα γενιά Στραταίων απ’ τη

Ντάρα δήλωσε δυναµικό παρόν. Ï áãþíáò ìå ðÜèïò ðáñ’ üëç ôç íçóôåßá. Ïé

ìéêñïß üìùò áðïäåß÷ôçêáí ðéï êïõñáóìÝíïé êáé ôåëéêÜ ðáñáäüèçêáí óôç

óïößá êáé ôå÷íéêÞ ôùí ìåãÜëùí. Ôá ðáñÜðïíá ãéá ôç äéáéôçóßá ôïõò Ýêáíáí

êáé ëßãï ãêñéíéÜñçäåò. Ôï ñáíôåâïý áíáíåþèçêå ãéá ôï êáëïêáßñé ãéá íá

ðÜñïõí ôï áßìá ôïõò ðßóù êáé íá ðñïëÜâïõí ôçí ðñïåôïéìáóßá.

Êáé ôïõ ÷ñüíïõ ðáéäéÜ…

Και µη ξεχνάτε. Video του αγώνα µαζί µε άλλα στο Youtube γράφοντας Νι-

κολίτσι Πρέβεζας.

Σε ρόλο Σαργκάνη ο Σωκράτης!

9 έως 14 Áõãïýóôïõ

Τουρνουά Ποδοσφαίρου στη Λάκκα

Σε µια µαζική εκλογοαπολογιστική συνέλευση οι αδελφό -τητες που απαρτίζουν την Οµοσπονδία Ηπειρωτών ΛάκκαςΣούλι επέλεξαν τα νέα µέλη του ∆ιοικητικού Συµβουλίου

και των υπολοίπων οργάνων της οµοσπονδίας. Η συνέλευσηπραγ µατοποιήθηκε στις 9/5/2010 στα γραφεία της Πανηπειρωτι-κής Συνοµοσπονδίας στην Αθήνα, σ ένα συλλογικό και συναινε-τικό κλίµα, όπου τα µέλη είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν και ναδιατυπώσουν εποικοδοµητικές προτάσεις Στη συνέχεια, συνήλθε σε σώµα το νέο ∆Σ οµοσπονδίας και µετάτην απαραίτητη διαβούλευση διαµοιράστηκαν τα αξιώµατα όπωςαυτά προβλέπονται από το καταστατικό της.Έτσι το νέο ∆Σ της οµοσπονδίας έχει την κάτωθι σύνθεση:Μπανίκας Γιάννης Πρόεδρος εκπρόσωπος του συλλόγου Μπε-στιάς.Μυλωνάς Αθανάσιος πρώτος Αντιπρόεδρος εκπρόσωπος τουσυλλόγου Κουµαριάς.Θάνος Οδυσσέας δεύτερος Αντιπρόεδρος εκπρόσωπος τουσυλλόγου Πολυσταφύλου∆ελλής ∆ηµήτριος Γενικός Γραµµατέας εκπρόσωπος του συλλό-γου Σενίκου.Γιώτης Σωτήρης Ειδικός Γραµµατέας εκπρόσωπος του συλλό-

γου Σερζιανών.

Βελέντζα Μαρία Ταµίας εκπρόσωπος του συλλόγου ΛίπαςΤσεκούρα Ελένη Αναπληρωτής Ταµίας εκπρόσωπος του συλλό-γου Βρυσούλας.Παππάς Ευάγγελος Έφορος Τύπου και ∆ηµοσίων Σχέσεων εκ-πρόσωπος του συλλόγου Αλεποχωρίου Μπότσαρη.Μαύρου Ρωξάνη Έφορος Πολιτιστικών Εκδηλώσεων. εκπρόσω-πος του συλλόγου Σενίκου.Υφαντή Κλεονίκη Μέλος εκπρόσωπος του συλλόγου Αλε-ποχωρίου Μπότσαρη.Ντίµερης Λάζαρος Μέλος εκπρόσωπος του συλλόγου Σκιαδά.Η αδελφότητα των Νικολιτσιωτών Πρέβεζας είναι µέλος της οµο-σπονδίας και συµµετείχε βέβαια στη διαδικασία µε τους εκπρ-οσώπους της.Στο νέο σκηνικό όπως αυτό διαµορφώνεται από τον «Καλλι-κράτη», οι αδελφότητες και ακόµα περισσότερο η οµοσπονδία,καλούνται να παίξουν σηµαντικό ρόλο, όπως άλλωστε αυτό πρ-οβλέπεται και στο νοµοσχέδιο που ψηφίστηκε από τη Βουλή τωνΕλλήνων.Ευχόµαστε λοιπόν στα µέλη του Νέου ∆Σ να είναι «σιδεροκέφα-λοι» και διεκδικητικοί, να έχουν κουράγιο και µια καλή και δη -µιουρ γική θητεία.

Οµοσπονδία Ηπειρωτών Λάκκας Σούλι

Το νεοσύστατο ∆ιοικητικό Συµβούλιο της οµοσπονδίας.

Ο νέος πρόεδρος κ. Γιάννης Μπανίκαςπαραλαµβάνει από τον απερχόµενο κ.Γιώργο Λαµπίρη.

Φίλες και φίλοι, αναγνώστες της εφη -µερίδας «Εν Νικολιτσίω». Τυγχάνοντας και εγώ αναγνώστης τηςεφηµερίδας, την θεωρώ αξιόλογη καιένα έντυπο από τα πλέον σοβαρά. Επι-τρέψτε µου µέσα από τις στήλες σαςνα συγχαρώ πραγµατικά όλη την

συµπαθή οµάδα που την πλαισιώνει, σαν µικρή ανταµοι-βή και αναγνώριση της φιλότιµης προσπάθειας, µε ένατόσο αξιόλογο αποτέλεσµα.Όλως ξαφνικά, οι αισθητήρες της έµπνευσής µου, ανα-κάλυψαν το µυστικό που έκρυβε, το κάθε γράµµα τουτίτλου «Εν Νικολιτσίω» και ζήτησα χώρο από τον αγαπη -τό µου Γιώργο Γιάννο, για να δηµοσιεύσει την ακρο-στοιχίδα µου, καθώς και τα λίγα γραφόµενά µου. Πρόθυ -µα δεν µου αρνήθηκε και µε µεγάλη ευχαρίστηση το απο-

δέχτηκε. ∆εν ξέρω αν καλά έπραξε ή και αν είναι ικανά ταγραφόµενά µου που καλύπτουν το χώρο της εν λόγωεφη µερίδας. Εσείς και µόνο οι αναγνώστες έχετε το δι-καίωµα να το κρίνετε.Αναµένω το θέλω σας µέσω της εφηµερίδας. Ε.Ν. Τα παραπάνω όµορφα και ζεστά λόγια, καθώς και ηακροστιχίδα του εξωφύλλου, µας γεµίζουν χαρά καιγιατί όχι και λίγη περηφάνια. Κι αυτό γιατί προέρχονταιαπό ένα καταξιωµένο συγγραφέα, ποιητή, λαογράφο,θεατρογάφο κλπ. Έναν άνθρωπο που είναι αφιερωµέ-νος ολοκληρωτικά στην παράδοση και την Ήπειρο. ΤοΜητς Μήτση. Τον ευχαριστούµε θερµά και του ευχόµα-στε τι άλλο; Να ‘ναι γερός, για να µας χαρίζει τα θαυµά-σια κείµενά του, που τόσο ανάγκη σήµερα τά ‘χουµε!Σηµ: Ο Μητς Μήτσης έχει εκδόσει περί τα 15 βιβλία καιέχει λάβει πλήθος επαίνων και τιµητικών διακρίσεων.

Λόγια αγάπης από το Μητς ΜήτσηÓõ íÝ ÷åéá áðü ôç óåë. 1

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 32

Page 33: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 33

ÐÏÄÏÓÖÁÉÑÉÊÁ

Ο Ατρόµητος Νικολιτσίου

σε πλήρη διάταξη.

Όρθιοι: ∆ηµήτρης και

Παύλος Τσόγκας (Γεωργά-

νοι), Αντώνης Κώστας,

Νίκος Κώστας, ∆ηµήτρης

Κίτσιος, Χρήστος Ζήκας,

Θανάσης Κίτσιος,

Γιώργος Μανιφάβας,

Βαγγέλης Ναστούλης,

Μάνθος Νάσης,

Θόδωρος Αναγνώστου,

Βαγγέλης Τζόλος,

Καθιστοί: Βαγγέλης Σωτ-

ηρίου, Σωτήρης Κώστας,

Βασίλης Κώστας, Θωµάς.

Τζόλος, Τάκης Τζόλος,

Γιάννης Ναστούλης, Βαγ-

γέλης Αναγνώστου,

Βασίλης Αναγνώστου,

Στέφανος Ζήκος

Ξαπλωτοί: , Βασίλης Ζή-

κος, Σωκράτης Κώστας

Ηλίας Αναγνώστου.

Και φέτος πιστοί στο καθιερωµένο ñáíôåâïý.! ÌåãÜëï ÓÜââáôï ôï áðü -

ãåõìá üëïé óôα Λέλοβα και στο νέο πανέµορφο γήπεδο.

Áãþíáò; Ìéêñïß - ìåãÜëïé üðùò óõíÞèùò.

Äå ÷ñåéáæüôáí êáé ðïëý ðñïóðÜèåéá íá ìáæåõôïýí. Ç ðñïèõìßá ó’ áõôÝò ôéò

ðåñéðôþóåéò åßíáé åîáóöáëéóìÝíç. Μερικά ôçëÝöùíá ï êáèÝíáò êáé üëïé

ðáñüíôåò üðùò ðñïêýðôåé êé áðü ôéò öùôïãñáößåò. Φέτος είχαµε και και-

νούργιες µεταγραφές, παρ’ όλη την κρίση. Η νέα γενιά Στραταίων απ’ τη

Ντάρα δήλωσε δυναµικό παρόν. Ï áãþíáò ìå ðÜèïò ðáñ’ üëç ôç íçóôåßá. Ïé

ìéêñïß üìùò áðïäåß÷ôçêáí ðéï êïõñáóìÝíïé êáé ôåëéêÜ ðáñáäüèçêáí óôç

óïößá êáé ôå÷íéêÞ ôùí ìåãÜëùí. Ôá ðáñÜðïíá ãéá ôç äéáéôçóßá ôïõò Ýêáíáí

êáé ëßãï ãêñéíéÜñçäåò. Ôï ñáíôåâïý áíáíåþèçêå ãéá ôï êáëïêáßñé ãéá íá

ðÜñïõí ôï áßìá ôïõò ðßóù êáé íá ðñïëÜâïõí ôçí ðñïåôïéìáóßá.

Êáé ôïõ ÷ñüíïõ ðáéäéÜ…

Και µη ξεχνάτε. Video του αγώνα µαζί µε άλλα στο Youtube γράφοντας Νι-

κολίτσι Πρέβεζας.

Σε ρόλο Σαργκάνη ο Σωκράτης! Κι άλλος Σαργκάνης! Ο Γιάννης.

Πετάει κι ο Μπίλλης…

Οι νέοι Στραταίοι. Χρήστος, ∆ηµήτρης και Γρηγόρης

Ï Áôñüìçôïò Íéêïëéôóßïõ

Πετάει ο Σωτήρης…

9 έως 14 Áõãïýóôïõ

Τουρνουά Ποδοσφαίρου στη Λάκκα

Το νεοσύστατο ∆ιοικητικό Συµβούλιο της οµοσπονδίας.

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 33

Page 34: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 201034

ÅΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣΝίκος Κολιός

Γκρέτσια Σαλεντίνα (Grecia Salentina)

Το ξηµέρωµα τηςπρώτης ηµέραςµας βρήκε στο λι-

µάνι του Βρινδήσιου(Brindisi). Πόλης χτισµέ -νης από Έλληνες α-ποίκους τον 8ο πΧ αιώνα.Ο προορισµός µας, ηΓκαλατίνα, µια πόλη των27.000 κατοίκων στην α-νατολική πλευρά της ι-ταλικής «µπότας». ΟιΙταλοί δε φηµίζονται µό-νο για την κατασκευήαυτοκί νη των, αλλά καιγια τους δρόµους τους.Οι λεωφόροι που ενώ -νουν τις πόλεις στην κάτω Ιταλία δεν είναι autostrate, όπωςστον ιταλικό βορρά, αλλά σαν τη δική µας την «Εγνατία».Αριστερά και δεξιά των εθνικών δρόµων προς τη Γκαλατίνααπλώνονταν καλοδιατηρηµένα χωράφια µε περιποιηµένα ελαιόδεντρα, αµπέλια και αγροκτήµατα στα οποία βασίλευεη οργάνωση η τάξη και η περιποίηση. Τα πάντα τακτοποι-ηµένα και καθαρά. Σαν να βρισκόµαστε σε µια Ελλάδα πιοπεριποιηµένη και πιο οργανωµένη. Η φύση, ίδια µε τη δικήµας, οι εικόνες που περνούσαν από µπροστά µας ήταν τό-σο οικείες, τόσο γνώριµες τόσο «δικές µας», δε νοιώθαµεξένοι αλλά σαν να βρισκόµαστε σε κάποιο µέρος της πα-τρίδας µας. Σε λίγη ώρα φθάσαµε στη Γκαλατίνα. Οι κάτοι-κοι της Γκαλατίνα καλωσορίζουν τον επισκέπτη µε µια επι-γραφή στα γκρίκο «Kalos irtate». Μια επιγραφή που τα λέει όλα. Εκεί συναντήσαµε το Γιώργο Φιλιέρη (Giorgio Filieri) ένανΓκρίκο από τη Γκαλατίνα που θα γίνει ο ξεναγός µας καθ΄όλη τη διάρκεια της επίσκεψης στο νότο της γειτονικήςχώρας. Μας ξενάγησε σε ένα υπόγειο ελαιοτριβείο το οποίοστο µεγαλύτερο µέρος του είχε λαξευτεί µέσα σε πωρό-λιθο. Τα ελαιοτριβεία τα κατασκεύαζαν υπόγεια, λαξευµένασε πωρόλιθο, υλικό που είναι εύκολο να κοπεί και να λαξευ-τεί. Τα κατασκεύαζαν υπόγεια για να υπάρχει σταθερή θερ-µοκρασία για να διαχωρίζεται ευκολότερα και καλύτερα τολάδι από το νερό και τις άλλες προσµίξεις και για να µηνείναι ορατά από τους πειρατές. Στη συνέχεια µας ξενάγησεστο Palazzo Granafei το κτήριο όπου ζούσε ο διοικητής τηςπεριοχής σε παλιότερες εποχές. Το πιο εκπληκτικό όµωςήταν µια αίθουσα που ο πολιτιστικός σύλλογος των ελ-ληνόφωνων «I Hora mou» την έχει διαµορφώσει σε αίθουσα- µουσείο των ελληνόφωνων. Οι επιγραφές στα ελληνικά καιστα Γκρίκο, οι στίχοι του ∆. Σολοµού «Μήγαρις έχω στο νουµου πάρεξ ελευθερία και γλώσσα» δέσποζαν στην αίθουσα.Όταν όµως ο Γιώργος άρχισε να παίζει µε την κιθάρα τουκαι να τραγουδά γκρεκάνικα τραγούδια, µας έκανε να δα-κρύσουµε από συγκίνηση γι’ αυτούς τους Έλληνες εκεί στονότο της Ιταλίας. Οι εκπλήξεις όµως δεν σταµάτησαν εκεί.

Ένας άλλος Γκρίκο οΑντόνιο Άνκορα και πο-λιτιστικός πρεσβευτήςτης Ελλάδας στην περ-ιοχή, ανέλαβε τα υπό-λοιπα. Η Γκαλατίνα, µετα στενά δροµάκια, µεσπίτια όλα κατασκευα-σµένα από πωρόλιθοκαι οι µορφές των κα-τοίκων γνωστές, σαν τιςελληνικές, µας θύµιζανότι είµαστε στην Κέρκ-υρα ή στη Ρόδο. Οι άνθ-ρωποι ζεστοί και φιλό-ξενοι, απαντούσαν στοκαληµέρισµα και αυτοί

µε µια καληµέρα στα ελληνικά. Αρκετές επιγραφές στα ελ-ληνικά µας έκαναν να νιώθουµε σαν στο σπίτι µας. Το απόγευµα περιηγηθήκαµε στο Λέτσε, µια πόλη µε πληθυ-σµό 100.000 κατοίκων, πρωτεύουσα της οµώνυµης επα-ρχίας, µε πολλά κτήρια σε στυλ «Μπαρόκ», µε στενά δροµά-κια µε λίγα αυτοκίνητα στο κέντρο της πόλης. Μια πόληµνηµείο. Οι κάτοικοι σεβάστηκαν το παρελθόν τους διατη -ρώντας το και αναδεικνύοντάς το. Μια πόλη όπουσυνυπάρχει το παλιό µε το νέο, η παράδοση µε το µοντέρ-νο. Η ιστορική συνέχεια είναι ορατή περνώντας από τη ρω-µα¼κή εποχή στο µεσαίωνα και από το µεσαίωνα στο σήµε-ρα. Ο καιρός, ευχάριστος, µε ελαφριά νέφωση. Στην πλα-τεία Αµφιθεάτρου, στο κέντρο της πόλης, βρεθήκαµε γιαφαγητό και ποτό, αλλά κυρίως για νοστιµότατο και φτηνόπαγωτό. Οι τιµές, χαµηλότερες από τις δικές µας και οι προ -σφερόµενες υπηρεσίες καλύτερες από τις ελληνικές. Ησύγκριση σε όλους τους τοµείς, σε βάρος µας. Το βράδυ ο Αντώνιο είχε κανονίσει φαγητό στον σύλλογοΓκρίκο του Κουτροφιάνο. Η περιποίηση ήταν φανταστική,οι πιατέλες µε ιταλικές νοστιµιές και τοπικές σπεσιαλιτέπηγαινοέρχονταν ασταµάτητα. Μετρήσαµε 22 διαφορετικάπιάτα, το κρασί εµφιαλωµένο χωρίς περιορισµό και στο τέ-λος σαµπάνια. Το συγκρότηµα ενδεκαµελές, µε κεφάτους

ρυθµούς που σε λίγο χρόνοµας συνεπήραν και βρεθήκα-µε στην πίστα για χορό. Άνθ-ρωποι ζεστοί, φιλόξενοι, µαςκέρδισαν µε την πρώτη µα-τιά, µε την πρώτη κουβέντα.Μια βραδιά, που έκλεινε µέ-σα της λίγο από Ελλάδα,λίγο από Ιταλία, λίγη ιστορίακαι πολλή ζεστασιά.Τη άλλη ηµέρα είχαµε γεύµασε ένα αγρόκτηµα της περ-ιοχής µε προ¼όντα από τοαγρόκτηµα. Βεβαίως σε µιατέτοια εκδήλωση δεν έλλειψεκαι η µουσική, από το φίλο µας πλέον, Γιώργο Φιλιέρη καιέναν ακορντεονίστα. Την παράσταση όµως έκλεψε η Τζούλια,ένα µικρό κορίτσι που χόρεψε «πιτσικάτα» (δάγκωµα), ένανχορό µε ξέφρενο ρυθµό, που δηλώνει το χορό που χορεύουνοι γυναίκες που έχουν τσιµπηθεί από αράχνη όπως είναι και οχορός «ταραντέλας».Το υπόλοιπο της ηµέρας κύλησε µε ψώνια, και περιήγησηστο Λέτσε έως αργά το βράδυ, απολαµβάνοντας το Σαβ-βατόβραδο στην πλατεία «Amfiteatro» και στα γραφικά στε-νά της όµορφης πόλης. Η πόλη έσφυζε από ζωή. Οι νέοιείχαν ξεχυθεί στους δρόµους και χαρούµενες παρέες γέµι-ζαν τις πιτσαρίες και καφετερίες της περιοχής. Η πόλη έβ-γαζε µια ενέργεια απίθανη, µε τους νέους ευγενέστατουςκαι εξυπηρετικούς, µε γέλια και αστεία, χωρίς προκλητικότ-ητα και τόσο µα τόσο οικίες εικόνες ανθρώπων. Την άλλη ηµέρα άρχισε η επιστροφή στα πάτρια εδάφη.Η επίσκεψη στη Γκρέτσια Σαλεντίνα είναι µια εµπειρία πουπρέπει να τη ζήσει κάθε Έλληνας. Τοπία τόσο γνώριµα, µεελαιώνες, αµπέλια, ήλιο και θάλασσα, που βάφουν τον καµ-βά της γης της Νότιας Ιταλίας µε µεσογειακό χρώµα,θυµίζοντας τις οµορφιές της πατρίδας µας. Ερειπιώνεςαρχαίων ελληνικών πόλεων, µπαρόκ κτίρια και επιβλητικοίκαθεδρικοί ναοί συνυπάρχουν κάτω από το πέπλο της µε-σαιωνικής ατµόσφαιρας και υπόσχονται να σας µαγέψουν.Το όλο σκηνικό αποπνέει, άρωµαΕλλάδας.Στην περιοχή της νότιας Ιταλίας διατ-ηρείται ένας γλωσσικός θύλακαςόπου οµιλείται η κατωιταλική ή γρεκά-νικη διάλεκτος. Σε αυτήν την περιοχήέχει δηµιουργηθεί µία ένωση 11 δή-µων, η Γκρέτσια Σαλεντίνα (GrecìaSalentina), από 9 ελληνόφωνους(Καληµέρα, Μαρτάνο, Καστρινιάνοντε Γκρέτσι, Κοριλιάνο ντ' Οτράντο,Μαλπινιάνο, Σολέτο, Στερνάτια,Ζολίνο, Μαρτινιάνο) και 2 µη ελ-ληνόφωνους (Καρπινιάνο Σαλεντίνο,Κουτροφιάνο) δήµους µε συνολικόπληθυσµό περίπου 54.000 κατοίκους,που έχει σαν σκοπό τη διατήρηση τηςγραικανικής διαλέκτου αλλά και τη δι-οικητική συνεργασία µεταξύ αυτήςτης γλωσσικής µειονότητας στο ιτα-λικό έδαφος. Εξάλλου, η µειονότητααυτή έχει αναγνωριστεί και από τοεπίσηµο ιταλικό κράτος. Έδρα της

ένωσης είναι η πόλη Καλ-ηµέρα. Ο Νότος είναι µια άλλη χώρα".Αυτή η δήλωση δεν είναι πο-υθενά πιο αληθινή από ότιστην Ιταλία, όπου, σύµφωναµε τα στερεότυπα, ο Βορράςαντιπροσωπεύει την ευηµε-ρία, τη Fiat, τον Armani, τασηµαντικότερα πανεπιστήµια,καλό φαγητό και πλειάδα ανα-γεννησιακών µνηµείων ενώ οΝότος σηµαίνει φτώχεια,ανοµία και πολιτιστική «έρη -µο».

Ωστόσο, τις τελευταίες δεκαετίες, ο εν λόγω διαχωρισµός Βο-ρρά και Νότου έχει αρχίσει να καταρρέει, καθώς οι Βόρειοιανακάλυψαν τις µοναδικές παραλίες του Νότου και τις κυανέςθάλασσες, ενώ η Ρώµη επένδυσε κεφάλαια σε υποδοµές,δίνοντας στο Νότο κάποιους από τους καλύτερους και πιοάδειους από κίνηση δρόµους στη χώρα. ΕΠΙΛΟΓΟΣΟι γλωσσικές µειονότητες στην Ευρώπη έχουν καταµετρηθείκαι είναι περίπου 60. Συνήθως βρίσκονται κοντά στα σύνορακρατών. Οι γκρεκάνοι της Κάτω Ιταλίας αποτελούν ένα σπάνιοπαράδειγµα επιβίωσης του αρχαίου ελληνικού πολιτισµού.Είναι Ιταλοί πολίτες, οι οποίοι αγωνίζονται να διατηρήσουν τιςρίζες τους µε την αρχαία Ελλάδα και τον ελληνισµό, συνδέον-τας πολιτισµικά τις δύο χώρες.Από µια ιδιοτροπία της Ιστορίας και της γεωγραφίας στην κα-ρδιά της πάλαι ποτέ Μεγάλης Ελλάδας απέµειναν δύο ελ-ληνόφωνες νησίδες. Μοναδικός θησαυρός τους είναι ηγλώσσα τους. Αν χάσουν την ιδιαίτερη αυτή διάλεκτο καιαρχίσουν να οµιλούν τη νεοελληνική θα αποτελέσουν ένα το-υριστικό αξιοθέατο στην Κάτω Ιταλία, χωρίς ρίζες, ιστορία,παρελθόν και µέλλον. Η ύπαρξη, όµως, των ελληνόφωνωνχωριών δεν είναι ένας µύθος για τουριστική εκµετάλλευση.Αλλά οι τοπικοί παράγοντες και οι ελληνόφωνοι δεν είναι απαι-

σιόδοξοι. Η σκληρή πραγµατικότητατων αριθµών δεν σηµαίνει για τουςίδιους ότι η γλώσσα και η συνείδησητους πεθαίνουν, εφόσον όλο και περ-ισσότεροι νέοι δείχνουν ενδιαφέρονγια τη γλώσσα των προγόνων τους.Για µας οι περιοχές αυτές δεν απο-τελούν απλώς µια ανάµνηση, ένααπέραντο µουσείο, γιατί µουσείοείναι η ληξιαρχική πράξη θανάτουενός πολιτισµού. Ας ελπίσουµε ότιη κατάσταση στα ελληνόφωνα χωρ-ιά της Κάτω Ιταλίας θα καταστείαναστρέψιµη, ότι θα καταφέρουνγια µια ακόµη φορά να διασώσουντην παραδοσιακή τους διάλεκτο καιτην Ορθόδοξη παρουσία εκεί καιότι θα παραµείνουν κατά τον 21οαιώνα ζωντανά µνηµεία του σπου-δαίου ιστορικού τους παρελθόντοςκαι µοναδικές στον κόσµο οάσειςαρχαιοελληνικών γλωσσικών επι-βιώσεων.

Ένα µικρό οδοιπορικό στα ελληνόφωνα χωριά της κάτω Ιταλίας

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 34

Page 35: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 35

ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ Νίκος Κολιός

ρυθµούς που σε λίγο χρόνοµας συνεπήραν και βρεθήκα-µε στην πίστα για χορό. Άνθ-ρωποι ζεστοί, φιλόξενοι, µαςκέρδισαν µε την πρώτη µα-τιά, µε την πρώτη κουβέντα.Μια βραδιά, που έκλεινε µέ-σα της λίγο από Ελλάδα,λίγο από Ιταλία, λίγη ιστορίακαι πολλή ζεστασιά.Τη άλλη ηµέρα είχαµε γεύµασε ένα αγρόκτηµα της περ-ιοχής µε προ¼όντα από τοαγρόκτηµα. Βεβαίως σε µιατέτοια εκδήλωση δεν έλλειψεκαι η µουσική, από το φίλο µας πλέον, Γιώργο Φιλιέρη καιέναν ακορντεονίστα. Την παράσταση όµως έκλεψε η Τζούλια,ένα µικρό κορίτσι που χόρεψε «πιτσικάτα» (δάγκωµα), ένανχορό µε ξέφρενο ρυθµό, που δηλώνει το χορό που χορεύουνοι γυναίκες που έχουν τσιµπηθεί από αράχνη όπως είναι και οχορός «ταραντέλας».Το υπόλοιπο της ηµέρας κύλησε µε ψώνια, και περιήγησηστο Λέτσε έως αργά το βράδυ, απολαµβάνοντας το Σαβ-βατόβραδο στην πλατεία «Amfiteatro» και στα γραφικά στε-νά της όµορφης πόλης. Η πόλη έσφυζε από ζωή. Οι νέοιείχαν ξεχυθεί στους δρόµους και χαρούµενες παρέες γέµι-ζαν τις πιτσαρίες και καφετερίες της περιοχής. Η πόλη έβ-γαζε µια ενέργεια απίθανη, µε τους νέους ευγενέστατουςκαι εξυπηρετικούς, µε γέλια και αστεία, χωρίς προκλητικότ-ητα και τόσο µα τόσο οικίες εικόνες ανθρώπων. Την άλλη ηµέρα άρχισε η επιστροφή στα πάτρια εδάφη.Η επίσκεψη στη Γκρέτσια Σαλεντίνα είναι µια εµπειρία πουπρέπει να τη ζήσει κάθε Έλληνας. Τοπία τόσο γνώριµα, µεελαιώνες, αµπέλια, ήλιο και θάλασσα, που βάφουν τον καµ-βά της γης της Νότιας Ιταλίας µε µεσογειακό χρώµα,θυµίζοντας τις οµορφιές της πατρίδας µας. Ερειπιώνεςαρχαίων ελληνικών πόλεων, µπαρόκ κτίρια και επιβλητικοίκαθεδρικοί ναοί συνυπάρχουν κάτω από το πέπλο της µε-σαιωνικής ατµόσφαιρας και υπόσχονται να σας µαγέψουν.Το όλο σκηνικό αποπνέει, άρωµαΕλλάδας.Στην περιοχή της νότιας Ιταλίας διατ-ηρείται ένας γλωσσικός θύλακαςόπου οµιλείται η κατωιταλική ή γρεκά-νικη διάλεκτος. Σε αυτήν την περιοχήέχει δηµιουργηθεί µία ένωση 11 δή-µων, η Γκρέτσια Σαλεντίνα (GrecìaSalentina), από 9 ελληνόφωνους(Καληµέρα, Μαρτάνο, Καστρινιάνοντε Γκρέτσι, Κοριλιάνο ντ' Οτράντο,Μαλπινιάνο, Σολέτο, Στερνάτια,Ζολίνο, Μαρτινιάνο) και 2 µη ελ-ληνόφωνους (Καρπινιάνο Σαλεντίνο,Κουτροφιάνο) δήµους µε συνολικόπληθυσµό περίπου 54.000 κατοίκους,που έχει σαν σκοπό τη διατήρηση τηςγραικανικής διαλέκτου αλλά και τη δι-οικητική συνεργασία µεταξύ αυτήςτης γλωσσικής µειονότητας στο ιτα-λικό έδαφος. Εξάλλου, η µειονότητααυτή έχει αναγνωριστεί και από τοεπίσηµο ιταλικό κράτος. Έδρα της

ένωσης είναι η πόλη Καλ-ηµέρα. Ο Νότος είναι µια άλλη χώρα".Αυτή η δήλωση δεν είναι πο-υθενά πιο αληθινή από ότιστην Ιταλία, όπου, σύµφωναµε τα στερεότυπα, ο Βορράςαντιπροσωπεύει την ευηµε-ρία, τη Fiat, τον Armani, τασηµαντικότερα πανεπιστήµια,καλό φαγητό και πλειάδα ανα-γεννησιακών µνηµείων ενώ οΝότος σηµαίνει φτώχεια,ανοµία και πολιτιστική «έρη -µο».

Ωστόσο, τις τελευταίες δεκαετίες, ο εν λόγω διαχωρισµός Βο-ρρά και Νότου έχει αρχίσει να καταρρέει, καθώς οι Βόρειοιανακάλυψαν τις µοναδικές παραλίες του Νότου και τις κυανέςθάλασσες, ενώ η Ρώµη επένδυσε κεφάλαια σε υποδοµές,δίνοντας στο Νότο κάποιους από τους καλύτερους και πιοάδειους από κίνηση δρόµους στη χώρα. ΕΠΙΛΟΓΟΣΟι γλωσσικές µειονότητες στην Ευρώπη έχουν καταµετρηθείκαι είναι περίπου 60. Συνήθως βρίσκονται κοντά στα σύνορακρατών. Οι γκρεκάνοι της Κάτω Ιταλίας αποτελούν ένα σπάνιοπαράδειγµα επιβίωσης του αρχαίου ελληνικού πολιτισµού.Είναι Ιταλοί πολίτες, οι οποίοι αγωνίζονται να διατηρήσουν τιςρίζες τους µε την αρχαία Ελλάδα και τον ελληνισµό, συνδέον-τας πολιτισµικά τις δύο χώρες.Από µια ιδιοτροπία της Ιστορίας και της γεωγραφίας στην κα-ρδιά της πάλαι ποτέ Μεγάλης Ελλάδας απέµειναν δύο ελ-ληνόφωνες νησίδες. Μοναδικός θησαυρός τους είναι ηγλώσσα τους. Αν χάσουν την ιδιαίτερη αυτή διάλεκτο καιαρχίσουν να οµιλούν τη νεοελληνική θα αποτελέσουν ένα το-υριστικό αξιοθέατο στην Κάτω Ιταλία, χωρίς ρίζες, ιστορία,παρελθόν και µέλλον. Η ύπαρξη, όµως, των ελληνόφωνωνχωριών δεν είναι ένας µύθος για τουριστική εκµετάλλευση.Αλλά οι τοπικοί παράγοντες και οι ελληνόφωνοι δεν είναι απαι-

σιόδοξοι. Η σκληρή πραγµατικότητατων αριθµών δεν σηµαίνει για τουςίδιους ότι η γλώσσα και η συνείδησητους πεθαίνουν, εφόσον όλο και περ-ισσότεροι νέοι δείχνουν ενδιαφέρονγια τη γλώσσα των προγόνων τους.Για µας οι περιοχές αυτές δεν απο-τελούν απλώς µια ανάµνηση, ένααπέραντο µουσείο, γιατί µουσείοείναι η ληξιαρχική πράξη θανάτουενός πολιτισµού. Ας ελπίσουµε ότιη κατάσταση στα ελληνόφωνα χωρ-ιά της Κάτω Ιταλίας θα καταστείαναστρέψιµη, ότι θα καταφέρουνγια µια ακόµη φορά να διασώσουντην παραδοσιακή τους διάλεκτο καιτην Ορθόδοξη παρουσία εκεί καιότι θα παραµείνουν κατά τον 21οαιώνα ζωντανά µνηµεία του σπου-δαίου ιστορικού τους παρελθόντοςκαι µοναδικές στον κόσµο οάσειςαρχαιοελληνικών γλωσσικών επι-βιώσεων.

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 35

Page 36: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 201036

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΑνακύκλωσηΠότε ξεκίνησαν όλα.

Για χιλιάδες χρόνια ο άνθρωπος έζησε σεαρµονία µε τη φύση και το φυσικό τουπεριβάλλον που του πρόσφερε όσα

χρει αζόταν για να ζήσει, (τροφή, ξύλα, ρούχακ.ά.). Αυτό το περιβάλλον ποτέ δεν είχε και πο-τέ δε θα έχει από µόνο του σκουπίδια. Όλα ό-σα υπάρχουν σ’ αυτό µετά από κάποιο χρόνοζωής και κάποιες διεργασίες γίνονται χρήσιµαυλικά που χρησιµοποιούνται και πάλι. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια οι ανθρώπινεςκοινωνίες λειτουργούσαν µε τον ίδιο τρόποκαι η έννοια «σκουπίδια» ήταν σχεδόν άγνω-στη. Τα αποφάγια δεν ήταν σκουπίδια, αλλάτροφή για τα ζώα. Τα αγαθά ήταν κατασκευ -ασµένα από φυσικά υλικά και µπορούσανεύκολα να επανενταχθούν στη φύση µετάαπό το τέλος της χρήσιµης ζωής τους. Οι συσκευασίες των προ¼όντων ήταν τότε πιοαπλές από τις σηµερινές, ενώ τα πλαστικάήταν σχεδόν άγνωστα. Οι γυάλινες και πήλινες συσκευ -ασίες ήταν οι πιο συνηθισµένες συσκευασίας, ενώ οι κατα-ναλωτές χρησιµοποιούσαν υφασµάτινες τσάντες, δίχτυα ήκαλάθια για να µεταφέρουν τα ψώνια τους. Παλιότερα δεν υπήρχε η καταναλωτική µανία που υπάρχεισήµερα, ενώ πολλά αντικείµενα επιδιορθώνονταν ή µετα-τρέπονταν σε κάτι άλλο πριν καταλήξουν στα άχρηστα. Μετη συγκέντρωση του πληθυσµού στις µεγάλες πόλεις καιτην τεχνολογική ανάπτυξη δηµιουργήθηκαν χιλιάδες νέαπρο¼όντα και έγινε δυνατή η µαζική παραγωγή τους. Η αλ-λαγή αυτή είναι πολύ πιο ορατή τα τελευταία χρόνια στιςαναπτυγµένες χώρες, όπου αυξάνεται διαρκώς η ποσότητατων απορριµµάτων, γίνεται υπέρµετρη χρήση των φυσικώνπόρων και ρυπαίνεται µε σκουπίδια το περιβάλλον.Τι πρέπει να κάνουµε;Να κάνουµε οικονοµία στους φυσικούς πόρους. Νααφήσου µε κάτι και για τις επόµενες γενιές και να µην τουςσπαταλήσουµε όλους για το σήµερα. Θέλουν να ζήσουν καιάλλοι µετά από µας στον πλανήτη και να µην κάνουµε σαννα είµαστε οι τελευταίοι άνθρωποι επί γης.Να ξαναχρησιµοποιούµε τα υλικά που µπορούν να ξα-

ναχρησιµοποιηθούν.Να ∆ιαχωρίζουµε τα ανακυκλώσιµα υλικά και τα στέλνουµεστους µπλε κάδους ανακύκλωσηςείναι πολύ εύκολο • Χρησιµοποιούµε στο σπίτι δυο κάδους απορριµµάτωνέναν για τα οργανικά και ένα για τα ανακυκλώσιµα

• Απαιτούµε σε κάθε δηµόσιο χώρο όπου υπάρχει µόνο ένακαλάθι σκουπιδιών δίπλα του να υπάρχει και το άλλο για ταανακυκλώσιµα υλικά• Καταγγέλλουµε τις παράνοµες χωµατερές • Καταγγέλλουµε αυτούς που πετάνε τα σκουπίδια τουςαπό στρώµατα µέχρι ψυγεία και ότι άλλο στα ρέµατα καιστα ποτάµια και όπου αλλού…• Προτιµούµε τα λιγότερο συσκευασµένα προ¼όντα. Το50% του όγκου των σκουπιδιών αποτελείται από συσκευ -ασίες και περιτυλίγµατα. Για κάθε 10 ευρώ που δίνουµε το1 είναι για την συσκευασία που θα πεταχτείΑφού η σύγχρονη κοινωνία αποφάσισε να παράγει αγαθάόχι για τις κύριες ανάγκες των πολλών ( κάθε 1 δευτερόλε-πτο πεθαίνει ένα παιδί από την πείνα) αλλά κατασπα-ταλώντας τους παραγωγικούς της πόρους την φύση καιτην εργασία, στην δηµιουργία επί το πλείστον άχρηστωναγαθών για να υπηρετήσει το κέρδος, αντισταθείτε Μη γίνεστε συµµέτοχοι. καταναλώστε λιγότερο και κάντεοικονοµία σε όποιους πόρους µπορείτε Ας αρχίσει η αλλαγή από εµάς ας συνειδητοποιήσουµε ότιόταν εµείς υπερκαταναλώνουµε από κάποιον άλλον στη γηστερούµε το αγαθό αυτό. όχι στην εκµετάλλευση ανθ-ρώπου από άνθρωπο Πριν χρησιµοποιήσετε ένα αγαθό αναρωτηθείτε εξυπηρετείδικές σας ανάγκες ή τις άπληστες ανάγκες κάποιων άλλων; Και… τουλάχιστον ανακυκλώστε τα υλικά που ανακυκλώ -νονται

Οφείλουµε να διαφυλάξουµε την γενναιοδωρίακαι την οµορφιά του πλανήτη και για τις µελλοντικές γενιές

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 36

Page 37: 26 ΙΟΥΛ 2010

Τι γίνεται µε τα υλικά που στέλνουµε στο µπλε κά -δους ανακύκλωσης:Αφού µεταφερθούν σε ειδικά εργοστάσια διαλογής,διαχωρίζονται τα υλικά σε διάφορες υποκατηγορίες για ναµπορούν να ανακυκλωθούν. Σ’ αυτά τα εργοστάσια διαλο-γής, ειδικά µηχανήµατα υψηλής τεχνολογίας αλλά και εργά-τες ειδικά εκπαιδευµένοι, µε τα χέρια τους χωρίζουν τα υλι-κά στις υποκατηγορίες που πρέπει. Στο τέλος κάθε κατηγο-ρία υλικού συµπιέζεται από ειδική µηχανή συµπίεσης και δέ-νεται σε τετράγωνες µπάλες για να µπορεί εύκολα να στοι-βαχτεί και να αποθηκευτεί µέχρι να σταλεί σε άλλα ειδικάεργοστάσια που θα κάνουν την ανακύκλωση.Εργοστάσιο ανακύκλωσης χαρτιού: Ένας µύλος του χαρ-τιού όπως ονοµάζεται. Αφού έρθει το χαρτί στο εργοστάσιοαλέθεται και αναµειγνύεται µε νερό και γίνεται ένας σκου -ρόχρωµος πολτός. Αυτός ο πολτός στη συνέχεια µε τη χρή-ση µηχανηµάτων συµπιέζεται και γίνεται νέο χαρτί. Μ’ αυτότο τρόπο σώζουµε τη ζωή πολλών δέντρων. Πολλά προ¼όν-τα που αγοράζουµε καθηµερινά όπως περιοδικά, τετράδια,βιβλία και πολλά άλλα είναι κατασκευασµένα από ανακυ -κλώσιµο χαρτί.Εργοστάσιο ανακύκλωσης πλαστικού: Οι διάφορες κατη -γορίες πλαστικού φτάνουν στα εργοστάσια ανακύκλωσηςπλαστικού. Αφού ελεγχθεί η ποιότητά τους πλένονται καικαθαρίζονται και µε ειδικά µηχανήµατα µετατρέπονται σεπρώτη ύλη, για την κατασκευή νέων προ¼όντων. Έτσι, πολ-λά προ¼όντα που αγοράζουµεκαθηµερινά, όπως µπουκάλια,ρούχα, σκεπάσµατα, κάλαθοι,σωλήνες και πολλά άλλα περι-λαµβάνουν στην κατασκευή το-υς και ανακυκλωµένο πλαστικό.Εργοστάσιο ανακύκλωσης γυα-λιού: Το γυαλί µετά τη διαλογήτου πάει σε ειδικά εργοστάσια,όπου καθαρίζεται από ξένες ου-σίες και αλέθεται σε µικρούςκόκκους.Στη συνέχεια πάει στα ειδικά ερ-γοστάσια ανακύκλωσης γυαλιού,τα εργοστάσια υαλουργείας,όπως είναι γνωστά. Εκεί το γυαλίλιώνει σε υψηλές θερµοκρασίες,σε ειδικούς κλιβάνους και στησυνέχεια διαµορφώνεται σε νέαγυάλινα προ¼όντα, όπως διαφόρ-ων τύπων µπουκάλια, βαζάκια καιάλλα προ¼όντα.Εργοστάσιο ανακύκλωσης µε-τάλλου: Τα σιδηρούχα µέταλλα,αφού φτάσουν στα εργοστάσια

ανακύκλωσης, στα χαλυβουργεία, όπως είναι γνωστά,µπαίνουν σε ειδικούς κλιβάνους, σε πολύ υψηλές θερ -µοκρα σίες, όπου λιώνουν και διαµορφώνονται σε νέο µέ-ταλλο, για παραγωγή νέων προ¼όντων.Εργοστάσιο ανακύκλωσης αλουµινίου: Τα αλουµίνια, οδη -γούνται στα εργοστάσια παραγωγής αλουµινίου, όπου αφού λιώσουν στους κλιβάνους, παράγεται νέο αλουµίνιοκαι χρησιµοποιείται στην κατασκευή νέων προ¼όντων, όπωςνέα τενεκεδάκια για κονσέρβες, αναψυκτικά ακόµα και γιααυτοκίνητα και πολλά άλλα προ¼όντα.Πρώτοι στην Ευρώπη όσον αφορά την ανακύκλωσηέρχονται οι ολλανδοί µε 65%, δεύτεροι οι αυστριακοί µε59%και τρίτοι οι γερµανοί µε 58%. Όσο για του έλληνεςανακυκλώνουν µόλις το 8%...Οφέλη από την ανακύκλωση:Εξοικονόµηση φυσικών πόρωνΜείωση της ρύπανσης και των υγειονοµικών κινδύνων πουσχετίζονται µε την αποτέφρωση και την υγειονοµική ταφήΜείωση της ποσότητας των αποβλήτων

Τι γίνεται όταν τα ανακυκλώσιµα υλικά δεν ανακυκλώνονται:Οι µπαταρίες περιέχουν βαρέα µέταλλα – µια µπαταρίαείναι αρκετή για να µολύνει ένα κυβικό µέτρο χώµα και 400κυβικά µέτρα νερού. Ένα πλαστικό µπουκάλι που πετιέται στη θάλασσα χρειάζε-ται 450 χρόνια για να διασπαστεί. Ένα κουτί αναψυκτικού χρειάζεται 200 χρόνια για να δια-σπαστεί από το περιβάλλον.Επί πλέον:Πέντε ανακυκλωµένα πλαστικά µπουκάλια είναι αρκετά γιατην επένδυση ενός µπουφάν φλίςΓια κάθε κουτί αλουµινίου που ανακυκλώνουµε, εξοικονο-µούµε ενέργεια που χρειάζεται µια τηλεόραση για 3 ώρεςλειτουργίας…Από το περιβαλλοντικό πρόγραµµα «επαναχρησιµοποίηση άχρη-στων υλικών» του 3ου ΕΣΠ ΕΠΑΛ ΝΕΑΣ ΦΙΛΑ∆ΕΛΦΕΙΑΣ Υπεύθυνοι καθηγητές Βασιλοπούλου Αργυρώ

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 37

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 37

Page 38: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 201038

ΠΡΟΣΩΠΑ Κωστής Σιώζης ΠΡΟΣΩΠΑ

Αναδιφώντας το φύλλο 23 της εφη -µερίδας «Εν Νικολιτσίω» στάθηκαστη σελ. 38, που αναφέρεται στην

τιµητική εκδήλωση για το διακεκριµένοπαιδαγωγό συγγραφέα και εκδότη ΧάρηΠάτση και απόλαυσα τις σχετικές αναµ-νηστικές φωτογραφίες της εποχής.Ήταν Νοέµβριος του 1964 και τοΘεσπρω τικό επισκεπτόταν ο τότε πρω -θυπουργός και υπουργός παιδείας, οΓέρος της ∆ηµοκρατίας, Γεώργιος Πα-πανδρέου. Ήταν προσκεκληµένος τουΧάρη Πάτση που παράλληλα µε τη µε-γάλη του προσφορά στην παιδεία είχε α-νεγείρει δαπάναις του το δεύτερο δηµο-τικό σχολείο στον Ακραίο, δώρο στη γε-νέτειρά του το Θεσπρωτικό. Στιγµές α -λη σµόνητες, περήφανες, ξεχωριστές γιατο Θεσπρωτικό.Η επίσκεψη ήταν το επιστέγασµα και το στεφάνωµα πνευ -µατικής και πολιτιστικής ανόδου του Θεσπρωτικού, µιαςδηµιουργικής εποποιίας σε όλους τους τοµείς της ανθ-ρώπινης δραστηριότητας που εκείνη την εποχή είχε φτάσειστο απόγειό της. Οι κάτοικοι του Θεσπρωτικού στο σύνολότους επώνυµοι και ανώνυµοι διακρινόµενοι για την εργα-τικότητα και το φιλοπρόοδο πνεύµα παρουσίασαν επι-τεύγµατα θαυµάσια. Η εκκλησία µε τον υπέροχο εσωτερικόδιάκοσµο, το καµπαναριό, το κτίριο του παλαιού ελληνικούσχολείου σχολαρχείου, το νεότερο µεγαλοπρεπές κτίριοτου δηµοτικού σχολείου, το υδραγωγείο, η αναδάσωση τηςκακής ράχης αλλά και η πολιτιστική δραστηριότητα τωνσυλλόγων µε τη φιλαρµονική και η ανάδειξη της κοινότηταςσε δήµο ήταν χαρακτηριστικά δείγµατα της πρωτοπόρουδραστηριότητας των κατοίκων, η οποία εκείνη την εποχήσυµπλήρωνε έναν αιώνα πρωτοφανούς ανόδου. Οι πληγέςτου εµφυλίου είχαν αρχίσει να επουλώνονται, η εσωτερικήµετανάστευση δεν είχε φανεί ακόµη και το σύνολο των πο-λιτών τοποθετούσε το κέντρο της δραστηριότητός του ακό-µα στο χώρο της γενέθλιας γης του, στο χωριό του. Αισιοδοξία και ψυχική ευφορία επικρατούσε η οποία ήτανεµφανής στα πρόσωπα όλων, την κορυφαία εκείνη στιγµήπου είχαν συρρεύσει για να παρακολουθήσουν την όµορφητελετή των εγκαινίων.Ο πρωθυπουργός µε τη συνοδεία του κατέφθασε και ο λαόςτον περίµενε χαρούµενος για να το επευφηµήσει. Πλήθοςµαθητόκοσµου σε παράταξη και στο κέντρο του δρόµου οµακαρίτης ο Μήτσιο Κολιός ακούραστος εθελοντής, τελε-τάρχης των κοινωνικών εκδηλώσεων περιβεβληµένος λευ-κόν χιτώνα ολόσωµο για να δείξει τη χαρά του και του κό-σµου, µε ένα κάνιστρο γεµάτο ροδοπέταλα έραινε το δρόµοτων προσερχοµένων. Την εποχή εκείνη της εργώδους προ-

σπάθειας µέσα στο πλήθος υπήρχαν καιωραίοι τύποι οι οποίοι µε την παρουσίατους και τη συµπεριφορά τους έδινανένα ιδιαίτερο τόνο στην καθηµερινή ζωήτων χωριανών. Ένας από αυτούς ήταν οΜητσιο-Κολιός.Άνδρας κανονικού αναστήµατος, ευφυ -ής, δραστήριος, και αισιόδοξος, φίλοςφίλτατος µε όλους µεγάλους και µικρούςµε µόνιµο χαµόγελο στα χείλη του, όπωςτον δείχνει η φωτογραφία. Η παρουσίατου ακτινοβολούσε αισιοδοξία και καλήδιάθεση και ανέβαζε το επίπεδο της πα-ρέας. Ήταν ανοιχτό µυαλό µε κοινωνικήπείρα και προοδευτική σκέψη που και σή-µερα αν ζούσε δεν θα τον εξένιζε τίποτααπό όσα παράξενα βλέποµε και µαςφαίνονται ακατανόητα. Ο Μήτσιος ήτανεγγράµµατος για την εποχή του. Είχε τε-

λειώσει το σχολαρχείο του χωριού, κάτι σαν την τρίτη τάξητου γυµνασίου. Πολλοί Λελοβίτες σαν αυτόν, µε γνώσειςσχολαρχείου, είχαν υπηρετήσει ως δάσκαλοι παλαιότερα µεθαυµαστή επίδοση.Χαρακτηριστικό του χαρακτήρος του ήταν ο χαιρετισµόςτου. Το καληµέρισµά του. Αντί καληµέρα ή γεια σας έλεγεχαίρετε και αγαλλιάσθε, ή καληµέρα στην αφεντιά σας, ήχαιρετώ την όµορφη παρέα σας, ή προσκυνούµε καληµέρασας, όταν ήταν στην παρέα και ιερέας. Όταν κατάλαβα τον εαυτό µου (ας πούµε στην ηλικία 15-16χρονών) τον είχα γνωρίσει ως αντιπρόσωπο της εταιρείαςsinger που πουλούσε ραπτοµηχανές. Περιήρχετο τα χωριάτης περιοχής για το σκοπό αυτό πάντα έφιππος και η πα -ρουσία του ήταν η επαφή των κατοίκων µε την πόλη, µε τηνευρύτερη κοινωνία, κοµιστής ειδήσεων όπως η παρουσίατου ταχυδρόµου. Ανοιχτός και φιλικός µε όλους προσέφερεστους συναλλασσόµενους και τους γύρω, κάθε βοήθεια µε

την πείρα και τις γνώσεις που είχε.Άκουγα να τον λένε γιατρό και υπέθεσα πως τον θεω -ρούσαν γιατρό (επιδιορθωτή) των ραπτοµηχανών αλλάόπως µου είπε η κόρη του η κα Γεωργία στο στρατό πουυπηρέτησε ήταν νοσοκόµος και όπως ήταν φυσικό είχεαποκτήσει και ιατρικές γνώσεις οι οποίες φυσικά ήταν χρή-σιµες και τις παρείχε όταν χρειαζόταν.Αργότερα ασχολήθηκε µε το εµπόριο και για κάποιο διά-στηµα είχε ιδιόκτητο αλωνιστικό συγκρότηµα, µε το οποίοόπως και άλλοι λελοβίτες είχε φθάσει µέχρι τη Θεσσαλίακαι τη ∆υτική Μακεδονία αλωνίζοντας σιτηρά. Ήταν δηµιο-υργικός και παραγωγικός και ένας φίλος µου είπε χαρακ-τηριστικά τα εξής: το Μητσιο-Κολιό αν τον άφηνες γυµνόστην κορυφή της Κακής Ράχης, όσο να κατέβει στο χωριόθα είχε βρει κουστούµι και γραβάτα να φορέσει. Κοντά σταάλλα ήταν και ευαίσθητος και συναισθηµατικός τύπος. Ωςστρατιώτης είχε λάβει µέρος στη Μικρασιατική εκστρατείακαι έζησε ταλαιπωρίες και σκοτωµούς συντρόφων του.Ένας της οµάδας του είχε εκδόσει βιβλίο µε τα τραγικάσυµβάντα της παρέας του το οποίο είχε πάντα κάτω από τοπροσκέφαλό του σαν συνεχές µνηµόσυνο των συντρόφωντου όπως µου είπε η κ. Γεωργία. ∆εν έτυχε να έχω καµίαιδιαίτερη συνεργασία µαζί του αλλά τον εκτιµούσα βαθύτα-τα όπως όλοι οι συγχωριανοί. Τον υπέροχο χαρακτήρα τουκληρονόµησε κι η κόρη του η κα Γεωργία, που διακρίνεταιπάντα για τη διάθεση προσφοράς στον περίγυρό της.Η εποχή του ήταν η εποχή που όλοι οι συγχωριανοί του ερ-γαζόταν σκληρά και επίπονα για ένα καλύτερο µέλλον. Μαζίµε αυτούς και ο Μήτσος. Μόνο που αυτός είχε το χάρισµανα µετατρέπει τη σκληρή βιοπάλη σε ένα είδος παιδιάς καιµε τον τρόπο αυτόπροσέφερε τόσοστον εαυτό του,όσο και στουςγύρω του ένααίσθηµα ευφορίαςκαι αισιοδοξίαςπολύ απαραίτητογια την περίσταση.Ήταν παρών σεκάθε προσπάθειαγια το κοινό καλό,σε κάθε προοδευ-τική κίνηση, χωρίςνα ζητάει πρωτείακαι διακρίσεις.Όλα αυτά για ναχαίρονται και νααγαλλιούν όλοιγύρω του γιατί δεννοείται ατοµική ευ-τυχία µέσα σε µιακοινωνία που υπο-φέρει. Και είναιπολύ πιο όµορφη ηζωή όταν όλοιγύρω µας ευ-τυχούν. Γι’ αυτό οΜήτσος πάντοτεµας ευχόταν χαί -

ρετε και αγαλλιάσθε και προσπάθησε πάντοτε να χαιρόµα-στε και να αγάλλοµε.Σαν το Μήτσιο το µακαρίτη υπήρχαν κι άλλοι ωραίοι τύποι,όπως ο Γεώργιος Αποστόλου παντοπώλης στον Ακραίο µε τοπαρωνύµιο τρύπας. Το πως του έµεινε δεν µπόρεσα να µάθω.Άλλος ωραίος τύπος ο Ευστράτιος ∆ράκος (Στρατο-Κώστης,το παρωνύµιο τρύπας) πρωταγωνιστής του αποκριάτικουκαρ ναβαλιού µαζί µε τον Αναστάσιο Νάστο (Τασιο-Φώτο), τονΣωτήρη Ντόβα και άλλους. Κάθε χώρος, επαγγελµατικός ήάλλος, είχε και τους τύπους του µε τις ωραίες ιδιαιτερότητεςκαι την προσφορά τους. Ο Χαράλαµπος ∆ράκος ήταν επι-στάτης - ταξιθέτης στον Πασχαλιάτικο χορό. Ο ΓεώργιοςΑνδρέου, ο Σπύρος Ανδρέου, ο Βασίλης Θωµάς, ο Γιωργο-Θωµάς ήταν οι τραγουδιστές του πασχαλιάτικου χορού και οιπρωταγωνιστές των εκδηλώσεων αυτών.Σηµ: Ο κ. Οδυσσέας Μπέτσος σε ένα βιβλίο του έχει πολλάγια τις απόκριες στα Λέλοβα. Ο κ. Τάκης Παπαδηµητρίουέχει εκδόσει τα τραγούδια της Λαµπρής από τη χορωδία τηνοποία διηύθυνε ο ίδιος. Ο κ. Φώτης Παπαφωτίου επίσης σεσχετικό βιβλίο του έχει δραστηριότητες αυτού του ιδίου καιτων προσώπων που συµµετείχαν στην αναβίωση των εθίµωνµε τίτλο «Αντίσταση στη λησµονιά». Στο βιβλίο µου µε τίτλο«Μνήµες, Μορφές, ∆ιηγήµατα» µνηµονεύω τα έργα και τιςηµέρες επωνύµων και ανωνύµων της περιοχής µας που άφη-σαν εποχή. Το µακαρίτη το Μητσιο-Κολιό το θυµήθηκα τώραπου τον είδα στη φωτογραφία.

Κωστής ΣιώζηςΣυν/χος δάσκαλος

Ε.Ν.: Οι φωτογραφίες είναι από το οικογενειακό αρχείο, πουπρόθυµα µας παραχώρησε η κόρη του Γεωργία.

∆ηµήτριος Νικ. Καινούργιος(Μήτσιο – Κολιός)

Του Θεσπρωτικού ωραίο τύπο του παρελθόντος, αλλά και ωραίες στιγµές.

Με τη δασκάλα και τις µαθήτριες της σχολής ΣΙΓΓΕΡ«Κέντρο Ραπτικής καιΚεντηµάτων» , στην αυλή του σπιτιού του.

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 38

Page 39: 26 ΙΟΥΛ 2010

ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑMΟΣ- ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 39

Κωστής ΣιώζηςΠΡΟΣΩΠΑ

Αναδιφώντας το φύλλο 23 της εφη -µερίδας «Εν Νικολιτσίω» στάθηκαστη σελ. 38, που αναφέρεται στην

τιµητική εκδήλωση για το διακεκριµένοπαιδαγωγό συγγραφέα και εκδότη ΧάρηΠάτση και απόλαυσα τις σχετικές αναµ-νηστικές φωτογραφίες της εποχής.Ήταν Νοέµβριος του 1964 και τοΘεσπρω τικό επισκεπτόταν ο τότε πρω -θυπουργός και υπουργός παιδείας, οΓέρος της ∆ηµοκρατίας, Γεώργιος Πα-πανδρέου. Ήταν προσκεκληµένος τουΧάρη Πάτση που παράλληλα µε τη µε-γάλη του προσφορά στην παιδεία είχε α-νεγείρει δαπάναις του το δεύτερο δηµο-τικό σχολείο στον Ακραίο, δώρο στη γε-νέτειρά του το Θεσπρωτικό. Στιγµές α -λη σµόνητες, περήφανες, ξεχωριστές γιατο Θεσπρωτικό.Η επίσκεψη ήταν το επιστέγασµα και το στεφάνωµα πνευ -µατικής και πολιτιστικής ανόδου του Θεσπρωτικού, µιαςδηµιουργικής εποποιίας σε όλους τους τοµείς της ανθ-ρώπινης δραστηριότητας που εκείνη την εποχή είχε φτάσειστο απόγειό της. Οι κάτοικοι του Θεσπρωτικού στο σύνολότους επώνυµοι και ανώνυµοι διακρινόµενοι για την εργα-τικότητα και το φιλοπρόοδο πνεύµα παρουσίασαν επι-τεύγµατα θαυµάσια. Η εκκλησία µε τον υπέροχο εσωτερικόδιάκοσµο, το καµπαναριό, το κτίριο του παλαιού ελληνικούσχολείου σχολαρχείου, το νεότερο µεγαλοπρεπές κτίριοτου δηµοτικού σχολείου, το υδραγωγείο, η αναδάσωση τηςκακής ράχης αλλά και η πολιτιστική δραστηριότητα τωνσυλλόγων µε τη φιλαρµονική και η ανάδειξη της κοινότηταςσε δήµο ήταν χαρακτηριστικά δείγµατα της πρωτοπόρουδραστηριότητας των κατοίκων, η οποία εκείνη την εποχήσυµπλήρωνε έναν αιώνα πρωτοφανούς ανόδου. Οι πληγέςτου εµφυλίου είχαν αρχίσει να επουλώνονται, η εσωτερικήµετανάστευση δεν είχε φανεί ακόµη και το σύνολο των πο-λιτών τοποθετούσε το κέντρο της δραστηριότητός του ακό-µα στο χώρο της γενέθλιας γης του, στο χωριό του. Αισιοδοξία και ψυχική ευφορία επικρατούσε η οποία ήτανεµφανής στα πρόσωπα όλων, την κορυφαία εκείνη στιγµήπου είχαν συρρεύσει για να παρακολουθήσουν την όµορφητελετή των εγκαινίων.Ο πρωθυπουργός µε τη συνοδεία του κατέφθασε και ο λαόςτον περίµενε χαρούµενος για να το επευφηµήσει. Πλήθοςµαθητόκοσµου σε παράταξη και στο κέντρο του δρόµου οµακαρίτης ο Μήτσιο Κολιός ακούραστος εθελοντής, τελε-τάρχης των κοινωνικών εκδηλώσεων περιβεβληµένος λευ-κόν χιτώνα ολόσωµο για να δείξει τη χαρά του και του κό-σµου, µε ένα κάνιστρο γεµάτο ροδοπέταλα έραινε το δρόµοτων προσερχοµένων. Την εποχή εκείνη της εργώδους προ-

σπάθειας µέσα στο πλήθος υπήρχαν καιωραίοι τύποι οι οποίοι µε την παρουσίατους και τη συµπεριφορά τους έδινανένα ιδιαίτερο τόνο στην καθηµερινή ζωήτων χωριανών. Ένας από αυτούς ήταν οΜητσιο-Κολιός.Άνδρας κανονικού αναστήµατος, ευφυ -ής, δραστήριος, και αισιόδοξος, φίλοςφίλτατος µε όλους µεγάλους και µικρούςµε µόνιµο χαµόγελο στα χείλη του, όπωςτον δείχνει η φωτογραφία. Η παρουσίατου ακτινοβολούσε αισιοδοξία και καλήδιάθεση και ανέβαζε το επίπεδο της πα-ρέας. Ήταν ανοιχτό µυαλό µε κοινωνικήπείρα και προοδευτική σκέψη που και σή-µερα αν ζούσε δεν θα τον εξένιζε τίποτααπό όσα παράξενα βλέποµε και µαςφαίνονται ακατανόητα. Ο Μήτσιος ήτανεγγράµµατος για την εποχή του. Είχε τε-

λειώσει το σχολαρχείο του χωριού, κάτι σαν την τρίτη τάξητου γυµνασίου. Πολλοί Λελοβίτες σαν αυτόν, µε γνώσειςσχολαρχείου, είχαν υπηρετήσει ως δάσκαλοι παλαιότερα µεθαυµαστή επίδοση.Χαρακτηριστικό του χαρακτήρος του ήταν ο χαιρετισµόςτου. Το καληµέρισµά του. Αντί καληµέρα ή γεια σας έλεγεχαίρετε και αγαλλιάσθε, ή καληµέρα στην αφεντιά σας, ήχαιρετώ την όµορφη παρέα σας, ή προσκυνούµε καληµέρασας, όταν ήταν στην παρέα και ιερέας. Όταν κατάλαβα τον εαυτό µου (ας πούµε στην ηλικία 15-16χρονών) τον είχα γνωρίσει ως αντιπρόσωπο της εταιρείαςsinger που πουλούσε ραπτοµηχανές. Περιήρχετο τα χωριάτης περιοχής για το σκοπό αυτό πάντα έφιππος και η πα -ρουσία του ήταν η επαφή των κατοίκων µε την πόλη, µε τηνευρύτερη κοινωνία, κοµιστής ειδήσεων όπως η παρουσίατου ταχυδρόµου. Ανοιχτός και φιλικός µε όλους προσέφερεστους συναλλασσόµενους και τους γύρω, κάθε βοήθεια µε

την πείρα και τις γνώσεις που είχε.Άκουγα να τον λένε γιατρό και υπέθεσα πως τον θεω -ρούσαν γιατρό (επιδιορθωτή) των ραπτοµηχανών αλλάόπως µου είπε η κόρη του η κα Γεωργία στο στρατό πουυπηρέτησε ήταν νοσοκόµος και όπως ήταν φυσικό είχεαποκτήσει και ιατρικές γνώσεις οι οποίες φυσικά ήταν χρή-σιµες και τις παρείχε όταν χρειαζόταν.Αργότερα ασχολήθηκε µε το εµπόριο και για κάποιο διά-στηµα είχε ιδιόκτητο αλωνιστικό συγκρότηµα, µε το οποίοόπως και άλλοι λελοβίτες είχε φθάσει µέχρι τη Θεσσαλίακαι τη ∆υτική Μακεδονία αλωνίζοντας σιτηρά. Ήταν δηµιο-υργικός και παραγωγικός και ένας φίλος µου είπε χαρακ-τηριστικά τα εξής: το Μητσιο-Κολιό αν τον άφηνες γυµνόστην κορυφή της Κακής Ράχης, όσο να κατέβει στο χωριόθα είχε βρει κουστούµι και γραβάτα να φορέσει. Κοντά σταάλλα ήταν και ευαίσθητος και συναισθηµατικός τύπος. Ωςστρατιώτης είχε λάβει µέρος στη Μικρασιατική εκστρατείακαι έζησε ταλαιπωρίες και σκοτωµούς συντρόφων του.Ένας της οµάδας του είχε εκδόσει βιβλίο µε τα τραγικάσυµβάντα της παρέας του το οποίο είχε πάντα κάτω από τοπροσκέφαλό του σαν συνεχές µνηµόσυνο των συντρόφωντου όπως µου είπε η κ. Γεωργία. ∆εν έτυχε να έχω καµίαιδιαίτερη συνεργασία µαζί του αλλά τον εκτιµούσα βαθύτα-τα όπως όλοι οι συγχωριανοί. Τον υπέροχο χαρακτήρα τουκληρονόµησε κι η κόρη του η κα Γεωργία, που διακρίνεταιπάντα για τη διάθεση προσφοράς στον περίγυρό της.Η εποχή του ήταν η εποχή που όλοι οι συγχωριανοί του ερ-γαζόταν σκληρά και επίπονα για ένα καλύτερο µέλλον. Μαζίµε αυτούς και ο Μήτσος. Μόνο που αυτός είχε το χάρισµανα µετατρέπει τη σκληρή βιοπάλη σε ένα είδος παιδιάς καιµε τον τρόπο αυτόπροσέφερε τόσοστον εαυτό του,όσο και στουςγύρω του ένααίσθηµα ευφορίαςκαι αισιοδοξίαςπολύ απαραίτητογια την περίσταση.Ήταν παρών σεκάθε προσπάθειαγια το κοινό καλό,σε κάθε προοδευ-τική κίνηση, χωρίςνα ζητάει πρωτείακαι διακρίσεις.Όλα αυτά για ναχαίρονται και νααγαλλιούν όλοιγύρω του γιατί δεννοείται ατοµική ευ-τυχία µέσα σε µιακοινωνία που υπο-φέρει. Και είναιπολύ πιο όµορφη ηζωή όταν όλοιγύρω µας ευ-τυχούν. Γι’ αυτό οΜήτσος πάντοτεµας ευχόταν χαί -

ρετε και αγαλλιάσθε και προσπάθησε πάντοτε να χαιρόµα-στε και να αγάλλοµε.Σαν το Μήτσιο το µακαρίτη υπήρχαν κι άλλοι ωραίοι τύποι,όπως ο Γεώργιος Αποστόλου παντοπώλης στον Ακραίο µε τοπαρωνύµιο τρύπας. Το πως του έµεινε δεν µπόρεσα να µάθω.Άλλος ωραίος τύπος ο Ευστράτιος ∆ράκος (Στρατο-Κώστης,το παρωνύµιο τρύπας) πρωταγωνιστής του αποκριάτικουκαρ ναβαλιού µαζί µε τον Αναστάσιο Νάστο (Τασιο-Φώτο), τονΣωτήρη Ντόβα και άλλους. Κάθε χώρος, επαγγελµατικός ήάλλος, είχε και τους τύπους του µε τις ωραίες ιδιαιτερότητεςκαι την προσφορά τους. Ο Χαράλαµπος ∆ράκος ήταν επι-στάτης - ταξιθέτης στον Πασχαλιάτικο χορό. Ο ΓεώργιοςΑνδρέου, ο Σπύρος Ανδρέου, ο Βασίλης Θωµάς, ο Γιωργο-Θωµάς ήταν οι τραγουδιστές του πασχαλιάτικου χορού και οιπρωταγωνιστές των εκδηλώσεων αυτών.Σηµ: Ο κ. Οδυσσέας Μπέτσος σε ένα βιβλίο του έχει πολλάγια τις απόκριες στα Λέλοβα. Ο κ. Τάκης Παπαδηµητρίουέχει εκδόσει τα τραγούδια της Λαµπρής από τη χορωδία τηνοποία διηύθυνε ο ίδιος. Ο κ. Φώτης Παπαφωτίου επίσης σεσχετικό βιβλίο του έχει δραστηριότητες αυτού του ιδίου καιτων προσώπων που συµµετείχαν στην αναβίωση των εθίµωνµε τίτλο «Αντίσταση στη λησµονιά». Στο βιβλίο µου µε τίτλο«Μνήµες, Μορφές, ∆ιηγήµατα» µνηµονεύω τα έργα και τιςηµέρες επωνύµων και ανωνύµων της περιοχής µας που άφη-σαν εποχή. Το µακαρίτη το Μητσιο-Κολιό το θυµήθηκα τώραπου τον είδα στη φωτογραφία.

Κωστής ΣιώζηςΣυν/χος δάσκαλος

Ε.Ν.: Οι φωτογραφίες είναι από το οικογενειακό αρχείο, πουπρόθυµα µας παραχώρησε η κόρη του Γεωργία.

Το αλωνιστικό συγκρότηµα του Μητσιο-Κολιού σε πλήρη δράση. Ένα από τα δυνατά Λελοβίτικα αλωνιστικά συγκροτήµατα µε συνεταίρους το Σπύρο Γιάννο και το Γρηγόρη Ευθυµίου.

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 39

Page 40: 26 ΙΟΥΛ 2010

f26_2010_V7:APRILIOS_2006.qxd 25/6/2010 2:59 ìì Page 40