ΙΣΤΟΡΙΑΙΣΤΟΡΙΑΓ’ ΓυμνασίουΓ’ Γυμνασίου

ΕνότηταΕνότητα 22 22ηη

Τα Βαλκάνια των Τα Βαλκάνια των αλληλοσυγκρουόμενων εθνικών αλληλοσυγκρουόμενων εθνικών

επιδιώξεων επιδιώξεων

Εθνικές Επιδιώξεις των Εθνικές Επιδιώξεις των ΒαλκανίωνΒαλκανίων

1812-1815:1812-1815: Οι Οι ΣέρβοιΣέρβοι κερδίζουν την κερδίζουν την αυτονομία τους.αυτονομία τους.

1830:1830: Οι Οι ΈλληνεςΈλληνες ιδρύουν ανεξάρτητο ιδρύουν ανεξάρτητο εθνικό κράτος.εθνικό κράτος.

1870: 1870: Οι Οι ΒούλγαροιΒούλγαροι ιδρύουν την ιδρύουν την Εξαρχία, ανεξάρτητη βουλγαρική εκκλησία.Εξαρχία, ανεξάρτητη βουλγαρική εκκλησία.

Τα Βαλκάνια και η Οθωμανική αυτοκρατορία το 1875

Η βαλκανική κρίση των ετώνΗ βαλκανική κρίση των ετών 1875-18781875-1878

1875-1876:1875-1876: Η ανάδυση των εθνικών ιδεών Η ανάδυση των εθνικών ιδεών προκάλεσε επαναστάσεις στη προκάλεσε επαναστάσεις στη ΒοσνίαΒοσνία, την , την ΕρζεγοβίνηΕρζεγοβίνη και τη και τη Βουλγαρία.Βουλγαρία.

Η Η Οθωμανική Αυτοκρατορία Οθωμανική Αυτοκρατορία απάντησε με απάντησε με μαζικές σφαγές.μαζικές σφαγές.

1877:1877: Η Η ΡωσίαΡωσία κήρυξε τον πόλεμο στην κήρυξε τον πόλεμο στην Οθωμανική αυτοκρατορία.Οθωμανική αυτοκρατορία.

1878:1878: Ξεσπούν επαναστάσεις στη Ξεσπούν επαναστάσεις στη ΘεσσαλίαΘεσσαλία, , την την ΉπειροΉπειρο, τη , τη ΜακεδονίαΜακεδονία και την και την ΚρήτηΚρήτη..

Τα Βαλκάνια και η Οθωμανική αυτοκρατορία το 1876

Τα Βαλκάνια και η Οθωμανική αυτοκρατορία το 1878

Η Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου Η Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου (Φεβρουάριος 1878)(Φεβρουάριος 1878)

Δημιουργία της αυτόνομης ηγεμονίας της Δημιουργία της αυτόνομης ηγεμονίας της Βουλγαρίας Βουλγαρίας (Μεγάλη Βουλγαρία): (Μεγάλη Βουλγαρία): περιλάμβανε πολλές ελληνόφωνες περιλάμβανε πολλές ελληνόφωνες περιοχές.περιοχές.

Αυτό σήμαινε υπονόμευση:Αυτό σήμαινε υπονόμευση: ελληνικών επιδιώξεων ελληνικών επιδιώξεων αγγλικών συμφερόντων.αγγλικών συμφερόντων.

Οι Οι ΒρετανοίΒρετανοί και οι και οι ΓάλλοιΓάλλοι αρνήθηκαν αρνήθηκαν να αποδεχθούν τη να αποδεχθούν τη Συνθήκη του Αγίου Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου.Στεφάνου.

Η Μεγάλη Βουλγαρία κατά τη συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, που δεν εφαρμόστηκε ποτέ.

Το Συνέδριο του ΒερολίνουΤο Συνέδριο του Βερολίνου (Ιούνιος 1878) (Ιούνιος 1878)

Αντί της Μεγάλης Βουλγαρίας, ιδρύονται: Αντί της Μεγάλης Βουλγαρίας, ιδρύονται: η αυτόνομη Βουλγαρία η αυτόνομη Βουλγαρία η αυτόνομη Ανατολική Ρωμυλία η αυτόνομη Ανατολική Ρωμυλία (και (και

οι δύο υπό την επικυριαρχία του οι δύο υπό την επικυριαρχία του Σουλτάνου).Σουλτάνου).

Σερβία, Ρουμανία Σερβία, Ρουμανία καικαι Μαυροβούνιο Μαυροβούνιο κηρύσσονται ανεξάρτητα κράτη.κηρύσσονται ανεξάρτητα κράτη.

Μακεδονία, Ήπειρος, Θράκη Μακεδονία, Ήπειρος, Θράκη παραμένουν παραμένουν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Η διοίκηση Η διοίκηση Βοσνίας-Ερζεγοβίνης Βοσνίας-Ερζεγοβίνης ανατίθεται στην ανατίθεται στην Αυστροουγγαρία.Αυστροουγγαρία.

Η Η ΚύπροςΚύπρος παραχωρείται στην παραχωρείται στην Αγγλία.Αγγλία.

Τα Βαλκάνια και η Οθωμανική αυτοκρατορία το 1879

Άλλες ΡυθμίσειςΆλλες Ρυθμίσεις

1881:1881: Παραχωρείται στην Παραχωρείται στην ΕλλάδαΕλλάδα η η Θεσσαλία (εκτός της Ελασσόνας) και η Θεσσαλία (εκτός της Ελασσόνας) και η Άρτα.Άρτα.

1885: Οι Βούλγαροι, 1885: Οι Βούλγαροι, παραβιάζοντας τις παραβιάζοντας τις αποφάσεις αποφάσεις του Συνεδρίου του Βερολίνου, του Συνεδρίου του Βερολίνου, προσαρτούν την Ανατολική Ρωμυλία προσαρτούν την Ανατολική Ρωμυλία (ελληνόφωνη περιοχή).(ελληνόφωνη περιοχή).

Οι Οι ΣέρβοιΣέρβοι τής κηρύττουν τον πόλεμο.τής κηρύττουν τον πόλεμο. Στην Στην ΕλλάδαΕλλάδα η κοινή γνώμη απαιτεί ένοπλη η κοινή γνώμη απαιτεί ένοπλη

επέμβαση, η κυβέρνηση όμως μένει αμέτοχη επέμβαση, η κυβέρνηση όμως μένει αμέτοχη πιεζόμενη από τις Μεγάλες Δυνάμεις.πιεζόμενη από τις Μεγάλες Δυνάμεις.

Τα Βαλκάνια και η Οθωμανική αυτοκρατορία το 1881

Τα Βαλκάνια και η Οθωμανική αυτοκρατορία το 1885

Μακεδονικό ζήτημα και μακεδονικός Μακεδονικό ζήτημα και μακεδονικός αγώνας (1)αγώνας (1)

Μακεδονικό Ζήτημα: Μακεδονικό Ζήτημα: Ο αγώνας για τον έλεγχο της Μακεδονίας στο Ο αγώνας για τον έλεγχο της Μακεδονίας στο

τέλος του 19τέλος του 19ουου αι. και στις αρχές του 20 αι. και στις αρχές του 20ουου.. Την διεκδικούσαν Την διεκδικούσαν Έλληνες, Βούλγαροι Έλληνες, Βούλγαροι και και

ΣέρβοιΣέρβοι. . Η σύγκρουση εκδηλώθηκε ως: Η σύγκρουση εκδηλώθηκε ως:

αγώνας για τον έλεγχο της εκπαίδευσης, αγώνας για τον έλεγχο της εκπαίδευσης, αγώνας για τον έλεγχο της θρησκευτικής αγώνας για τον έλεγχο της θρησκευτικής

συνείδησης των κατοίκων,συνείδησης των κατοίκων, ένοπλος αγώνας.ένοπλος αγώνας.

Ένοπλο σώμα Ελλήνων της Μακεδονίας

Η γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας, όπως οριζόταν στα τέλη του 19ου αι. Οι κίτρινες γραμμές αποδίδουν τα σύνορα

των χωρών σήμερα.

Μακεδονικό ζήτημα και Μακεδονικό ζήτημα και μακεδονικός αγώνας μακεδονικός αγώνας (2) (2) Κινήσεις Κινήσεις

ΒουλγάρωνΒουλγάρων 1893:1893: Ιδρύεται στη Ιδρύεται στη Θεσσαλονίκη Θεσσαλονίκη από Βούλγαρους από Βούλγαρους

της Μακεδονίας η της Μακεδονίας η Εσωτερική Μακεδονική Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση (Ε.Μ.Ε.Ο.).Επαναστατική Οργάνωση (Ε.Μ.Ε.Ο.). Σκοπός: η ένωση των πληθυσμών της Μακεδονίας Σκοπός: η ένωση των πληθυσμών της Μακεδονίας

και της Θράκης, ανεξαρτήτως εθνικότητας, για και της Θράκης, ανεξαρτήτως εθνικότητας, για την αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού και την την αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού και την αυτονόμηση της Μακεδονίας.αυτονόμηση της Μακεδονίας.

1895: 1895: Σχηματίζεται στη Σόφια η Σχηματίζεται στη Σόφια η Ανώτατη Ανώτατη Μακεδονική Επιτροπή (Komitet)Μακεδονική Επιτροπή (Komitet).. Σκοπός: ο ξεσηκωμός των κατοίκων της Σκοπός: ο ξεσηκωμός των κατοίκων της

Μακεδονίας κατά της οθωμανικής εξουσίας για τη Μακεδονίας κατά της οθωμανικής εξουσίας για τη δημιουργία μιας αυτόνομης Μακεδονίας που θα δημιουργία μιας αυτόνομης Μακεδονίας που θα ενωνόταν με τη ενωνόταν με τη Βουλγαρία.Βουλγαρία.

1898:1898: Οργανώνονται στη Μακεδονία Οργανώνονται στη Μακεδονία ένοπλες ομάδες ένοπλες ομάδες Βουλγάρων (κομιτατζήδες).Βουλγάρων (κομιτατζήδες).

Μακεδονικό ζήτημα και Μακεδονικό ζήτημα και μακεδονικός αγώνας μακεδονικός αγώνας (3) (3) Αντίδραση Αντίδραση

ΕλλήνωνΕλλήνων 1896-1897:1896-1897: Φθάνουν Φθάνουν

στη Μακεδονία οι στη Μακεδονία οι πρώτες ελληνικές πρώτες ελληνικές ένοπλες ομάδες, οι ένοπλες ομάδες, οι οποίες συμπλέκονται οποίες συμπλέκονται με τους με τους κομιτατζήδεςκομιτατζήδες..

Δραστηριοποιούνται Δραστηριοποιούνται Έλληνες της Έλληνες της περιοχής, όπως:περιοχής, όπως: Γ. Καραβαγγέλης, Γ. Καραβαγγέλης, Ίων Δραγούμης, Ίων Δραγούμης, Λ. ΚορομηλάςΛ. Κορομηλάς..

Ίων Δραγούμης

Γερμανός Καραβαγγέλης

Λ. Κορομηλάς

Μακεδονικό ζήτημα και Μακεδονικό ζήτημα και μακεδονικός αγώνας μακεδονικός αγώνας (4)(4)

1903:1903: Σημειώνεται εξέγερση στη Σημειώνεται εξέγερση στη Μακεδονία από την Μακεδονία από την Ε.Μ.Ε.Ο.Ε.Μ.Ε.Ο.

1904:1904: Έλληνες αξιωματικοί Έλληνες αξιωματικοί φθάνουν στη φθάνουν στη ΜακεδονίαΜακεδονία, ενώ , ενώ στις συρράξεις ανακατεύονται και στις συρράξεις ανακατεύονται και Τούρκοι.Τούρκοι.

Η σημαντικότερη μορφή του Η σημαντικότερη μορφή του Μακεδονικού Αγώνα είναι ο Μακεδονικού Αγώνα είναι ο Παύλος ΜελάςΠαύλος Μελάς..

Παύλος Μελάς

Ομάδα Ελλήνων ενόπλων κατά το μακεδονικό αγώνα

Ο Παύλος Μελάς με την ένοπλη ομάδα του, λίγο πριν το θάνατό του

Γ. Ιακωβίδη, Ο Παύλος Μελάς Ν. Εγγονόπουλος, Οι δύο Μακεδόνες, Αλέξανδρος και Παύλος Μελάς

Το Κίνημα των Νεοτούρκων (1908)Το Κίνημα των Νεοτούρκων (1908)

Ίδρυση οργάνωσηςΊδρυση οργάνωσης «Ένωση και Πρόδος».«Ένωση και Πρόδος». Σύσταση: Σύσταση: Αποτελείτο από Τούρκους αξιωματικούς, Αποτελείτο από Τούρκους αξιωματικούς,

αστούς και διανοούμενους.αστούς και διανοούμενους. Στόχος: Στόχος: Αντίδραση στη συνεχή παρακμή της Αντίδραση στη συνεχή παρακμή της

Οθωμανικής ΑυτοκρατορίαςΟθωμανικής Αυτοκρατορίας Ονομασία:Ονομασία: Νεότουρκοι:Νεότουρκοι: η ονομασία δήλωνε ότι η ονομασία δήλωνε ότι

αυτοί πρότασσαν την εθνική τους ταυτότητα και αυτοί πρότασσαν την εθνική τους ταυτότητα και όχι τη θρησκευτική τους (Μουσουλμάνοι).όχι τη θρησκευτική τους (Μουσουλμάνοι).

Καλοκαίρι 1908: Καλοκαίρι 1908: Ξεσπά στη Θεσσαλονίκη το Ξεσπά στη Θεσσαλονίκη το κίνημα των Νεότουρκωνκίνημα των Νεότουρκων, το οποίο:, το οποίο: Αναγκάζει τον Σουλτάνο να παραχωρήσει Αναγκάζει τον Σουλτάνο να παραχωρήσει

σύνταγμα.σύνταγμα. Δίνει αμνηστία σε Έλληνες και Βούλγαρους.Δίνει αμνηστία σε Έλληνες και Βούλγαρους. Κερδίζει αρχικά τη συμπάθεια των βαλκανικών Κερδίζει αρχικά τη συμπάθεια των βαλκανικών

λαών κλείνει το μακεδονικό ζήτημα.λαών κλείνει το μακεδονικό ζήτημα.

«Ενωμένοι για την πατρίδα», λιθογραφία των Νεότουρκων που παρουσιάζει όλους τους λαούς της αυτοκρατορίας ενωμένους.

Ελληνική λιθογραφία που εκφράζει τις ελπίδες των Ελλήνων της Οθωμανικής

αυτοκρατορίας για φιλελευθεροποίηση.

Η γενοκτονία Η γενοκτονία των Αρμενίωντων Αρμενίων

Η διάψευση των ελπίδων των λαών της Οθωμανικής αυτοκρατορίας δεν άργησε να έρθει, με πρώτο θύμα τους

Αρμένιους

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑΣΚΗΣΕΙΣ

Άσκηση σωστού–λάθους Άσκηση σωστού–λάθους Να χαρακτηριστούν οι ακόλουθες προτάσεις ως Να χαρακτηριστούν οι ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες καισωστές ή λανθασμένες και να δοθούν οι σωστές να δοθούν οι σωστές

απαντήσεις σ` αυτές που θεωρείτε λανθασμένες: απαντήσεις σ` αυτές που θεωρείτε λανθασμένες:

1.1. Το 1875-1876 έχουμε επαναστάσεις στην Ερζεγοβίνη και Το 1875-1876 έχουμε επαναστάσεις στην Ερζεγοβίνη και στο Μαυροβούνιο.στο Μαυροβούνιο.

2.2. Το 1878 ξέσπασαν επαναστάσεις στην Ήπειρο, Θεσσαλία, Το 1878 ξέσπασαν επαναστάσεις στην Ήπειρο, Θεσσαλία, Μακεδονία και Κρήτη.Μακεδονία και Κρήτη.

3.3. Η Ρωσία δεν αντέδρασε καθόλου.Η Ρωσία δεν αντέδρασε καθόλου.4.4. Με τη συνθήκη του Αγίου Στεφάνου το 1878 δημιουργείται Με τη συνθήκη του Αγίου Στεφάνου το 1878 δημιουργείται

η «Μεγάλη Βουλγαρία».η «Μεγάλη Βουλγαρία».5.5. Οι Άγγλοι αντέδρασαν, γιατί αγαπούσαν τους Βούλγαρους.Οι Άγγλοι αντέδρασαν, γιατί αγαπούσαν τους Βούλγαρους.6.6. Με το συνέδριο του Βερολίνου τον Ιούνιο του 1878 Με το συνέδριο του Βερολίνου τον Ιούνιο του 1878

δημιουργήθηκε μικρή αυτόνομη Βουλγαρία και η αυτόνομη δημιουργήθηκε μικρή αυτόνομη Βουλγαρία και η αυτόνομη ανατολική Ρωμυλία.ανατολική Ρωμυλία.

7.7. Το 1878 η Κύπρος παραχωρήθηκε στη Γαλλία.Το 1878 η Κύπρος παραχωρήθηκε στη Γαλλία.8.8. 7. Η ενσωμάτωση της Θεσσαλίας και της Άρτας έγινε το 7. Η ενσωμάτωση της Θεσσαλίας και της Άρτας έγινε το

1981.1981.9.9. Το κίνημα των Νεότουρκων προκάλεσε την έκρηξη του Το κίνημα των Νεότουρκων προκάλεσε την έκρηξη του

μακεδονικού αγώνα.μακεδονικού αγώνα.

Άσκηση πολλαπλών επιλογών (1)Άσκηση πολλαπλών επιλογών (1)Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση:Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση:

Η Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου Η Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου υπογράφτηκε το: υπογράφτηκε το:

1.1. 1875 1875

2.2. 1878 1878

3.3. 1881 1881

4.4. 18841884 Η ενσωμάτωση της Θεσσαλίας στην Ελλάδα Η ενσωμάτωση της Θεσσαλίας στην Ελλάδα

συνέβη το: συνέβη το:

1.1. 1875 1875

2.2. 1878 1878

3.3. 1881 1881

4.4. 18841884

Άσκηση πολλαπλών επιλογών (2)Άσκηση πολλαπλών επιλογών (2) Το Συνέδριο του Βερολίνου ουσιαστικά: Το Συνέδριο του Βερολίνου ουσιαστικά:

1.1. καταργούσε τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου.καταργούσε τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου.

2.2. επικύρωνε τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου.επικύρωνε τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου.

3.3. αφαιρούσε από τη Βουλγαρία πολλές περιοχές.αφαιρούσε από τη Βουλγαρία πολλές περιοχές.

4.4. έκανε τη Βουλγαρία φόρου υποτελή στην Ελλάδα.έκανε τη Βουλγαρία φόρου υποτελή στην Ελλάδα.

Οι Κομιτατζήδες ήταν:Οι Κομιτατζήδες ήταν:

1.1. Τούρκοι ένοπλοι.Τούρκοι ένοπλοι.

2.2. Βούλγαροι ένοπλοι της Μακεδονίας.Βούλγαροι ένοπλοι της Μακεδονίας.

3.3. αντιπρόσωποι των Μεγάλων Δυνάμεων.αντιπρόσωποι των Μεγάλων Δυνάμεων.

4.4. Έλληνες αγωνιστές.Έλληνες αγωνιστές.

Άσκηση πολλαπλών επιλογών (3)Άσκηση πολλαπλών επιλογών (3)

Το Κίνημα των Νεότουρκων:Το Κίνημα των Νεότουρκων:

1.1. ανάγκασε τον σουλτάνο να κάνει νέους διωγμούς ανάγκασε τον σουλτάνο να κάνει νέους διωγμούς στους μη μουσουλμανικούς πληθυσμούς.στους μη μουσουλμανικούς πληθυσμούς.

2.2. αποτελούνταν από Τούρκους αγρότες και αποτελούνταν από Τούρκους αγρότες και εργάτες.εργάτες.

3.3. υποχρέωσε τον Σουλτάνο να παραχωρήσει υποχρέωσε τον Σουλτάνο να παραχωρήσει σύνταγμα.σύνταγμα.

4.4. προκάλεσε τα εθνικιστικά συναισθήματα των προκάλεσε τα εθνικιστικά συναισθήματα των βαλκανικών λαών.βαλκανικών λαών.