ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ ΓΠΟΥΗ30.000-10.000 π.Υ.

Ο Homo sapiens (ιαηηκηθά: «Άνθρωπος ο σοφός»), είπεβμιεοηεί μηα πανά! Γίπε ηνμθή, ζπίηη, νμύπα, πνμζηαζία.Ονγακώκμκηαξ ηε δςή ημο ζηεκ θμηκόηεηα, θαηάθενε κα θάκεηόιεξ ηηξ απαναίηεηεξ γηα ηεκ επηβίςζή ημο δμοιεηέξ θαη κα ημοπενηζζεύεη θάπμημξ πνόκμξ… Ση ήηακ ημ πνώημ πμο έθακε μόιηξβνήθε ημ πνόκμ; Έθακε ηέπκε!

Γηαηί δςγνάθηζε; Γηαηί ημ είπε ακάγθε. Γηαηί ημο άνεζε! Αιιά θαηγηα έκακ άιιμ, ελίζμο ζεμακηηθό ιόγμ: γηα κα επηθμηκςκήζεη. Οηδςγναθηέξ ηςκ ζπειαίςκ δεκ είκαη μόκμ δείγμαηα ηέπκεξ, αιιάθαη ε πνώηε γναθή (γναθή ηεξ δωήξ = δω+γναθηθή). Μέζς ηεξδςγναθηθήξ μ homo sapiens επηθμηκςκεί με ηα άιια μέιε ηεξμμάδαξ αιιά θαη «μαδί μαξ», “πενηγνάθμκηαξ” ηε δςή ημο.

Homo sapiens

ΓΠΙΜΓΡΟΤ ΠΓΡΙΟΔΟΙ

Ωνηκηάθηα (30.000-20.000 π.Υ.): όιεξ μη ακαπαναζηάζεηξ(ζοκήζςξ δώςκ) πνμζεγγίδμκηαη με έκα γναμμηθό-νεαιηζηηθόηνόπμ απεηθόκηζεξ.

Σαιμοηναία (20.000-14.000 π.Υ.): πμο ήηακ μηα μεηαβαηηθήπενίμδμξ

Μαγδαιήκηα (14.000-10.000 π.Υ.): μη ακαπαναζηάζεηξπνμζεγγίδμκηαη με ηνόπμ πμο πιεζηάδεη ανθεηά ημ θοζηθόπνόηοπμ (δει. θοζημθναηηθά, καημοναιηζηηθά)

Ο homo sapiens… ….πήνε έκα θαμέκμ θιαδί θαη

άνπηζε κα δςγναθίδεη ζημεζςηενηθό ηςκ ζπειαίςκ, ζηηξπιαηηέξ πέηνεξ, ζηα δένμαηα.Με ημκ θαηνό ζέιεζε κα βάιεηπνώμα ζηε δςγναθηά ημο γηα κααπμδώζεη θαιύηενα ημ ζέμα.Έηζη έλοζε πέηνεξ, μάδερεπώμα από δηάθμνεξπενημπέξ, ημ ακαθάηερε με λενάηνημμέκα θύιια θαη έθηηαλε ηαπνώηα ημο πνώμαηα. Η πνώηεπαιέηα ηεξ ακζνςπόηεηαξ είπεζηεζεί! Σμ ηαλίδη ζηε μαγεία ηεξακζνώπηκεξ δεμημονγίαξ είπεανπίζεη!

Σα πνώμαηα…. Η παιέηα ημο πνώημο δςγνάθμο

είπε πενημνηζμέκα πνώμαηα. Κύνημπαναθηενηζηηθό είκαη ημ μαύνμπενίγναμμα. Γθηόξ από αοηό είπεώπνα, θεναμηδί, θαθέ θαη ηηξαπμπνώζεηξ μεηαλύ θόθθηκμο θαηθίηνηκμο. Υνεζημμπμηεί ιμηπόκ δεζηάπνώμαηα ηεξ γεξ, αθμύ ζηε γε (ζημπώμα) ηα βνίζθεη. Βεβαίςξ δεκ έπεηπηκέια, γηα αοηό πνεζημμπμηεί ηαλύια, ηεκ παιάμε θαη ηα δάπηοιάημο.

Τι ζωγράφιζε ο homo sapiens;

Σμ πημ ζεμακηηθό θαη έκημκμ ζημηπείμηεξ δςήξ ημο, ημ θοκήγη. Οηπενηζζόηενεξ από ηηξ ζπειαημγναθίεξαπεηθμκίδμοκ δώα(βίζςκεξ, ειάθηα, ηάνακδμοξ θαηαγνημθάηζηθα), θαη θάπμηεξ από αοηέξημοξ θοκεγμύξ θαη ηα δώα. Οηθοκεγμί, θαηά πάζαπηζακόηεηα, δςγνάθηδακ γηαηί πίζηεοακόηη ε απεηθόκηζε εκόξ δώμο ζαελαζθάιηδε έκα επηηοπεμέκμθοκήγη, δει. όηη ε δςγναθηά ζα είπεμαγηθέξ ηδηόηεηεξ. Σα ίπκε θαη ηα βέιεπμο βνέζεθακ θμκηά ή πάκς ζηηξθηγμύνεξ ηςκ δώςκ, πηζακόκ κα ηαέθακακ μη θοκεγμί ςξ μένμξ μηαξηειεημονγίαξ, γηα κα ελαζθαιίζμοκ ηεκεπηηοπία ζημ πναγμαηηθό θοκήγη.

«Αθνμδίηεξ»Οη πημ γκςζηέξ

ακζνώπηκεξ μμνθέξ (ςνηκάθηα

πενίμδμξ), ήηακ ζοκήζςξ γοκαηθείεξ.

Πνόθεηηαη γηα μηθνά, απνόζςπα

εηδώιηα (ιαηνεοηηθά αγαιμαηίδηα), με

αηνμθηθά πένηα, ιεπημμενή

απεηθόκηζε μαιιηώκ, ηενάζηηα

ζηήζε θαη μενμύξ πμο είκαη ε ζπεμαημπμίεζε

ηεξ γοκαηθείαξ γμκημόηεηαξ.

πήιαημ Πεξ Μενι(Γαιιία)

Απμηύπςμα πενημύ (15.000-12.000 π.Υ.)

Μπμνεί ημ απμηύπςμα ημο πενημύ ημο θαιιηηέπκε κα

πνεζίμεοε ςξ «οπμγναθή» ή ςξ άιιε έκδεηλε!

ΓΤΡΗΜΑΣΑ…Σα πημ παιηά δείγμαηα ηεξ ακζνώπηκεξ δςγναθηθήξ πνμκμιμγμύκηαη πενίπμο

ζηα 35.000 πνόκηα π.Υ.. Οη πενηζζόηενεξ θαη

ςναηόηενεξ δςγναθηέξ ηςκ ζπειαίςκ βνέζεθακ ζηε

ΝΔ Γαιιία (Λαζθό –15.000 π.Υ., Λμνηέ, Νηό)

θαη ζηε βόνεηα θαη ακαημιηθή Ιζπακία (Αιηαμίνα – 10.000

π.Υ.), από ηεκ Πμνημγαιία μέπνη ηεκ Ρςζία αιιά θαη

ζηε απάνα (Σαζίιη).

ΑΥΑΡΑ-ΣΑΙΛΙ

Ο άκζνςπμξ ηςκ ζπειαίςκ μαξαπμδεηθκύεη όηη ε δςγναθηθή δεκ είκαημηα ηέπκε γηα ημοξ ιίγμοξ, δεκ είκαη εηέπκε ηςκ επηδέληςκ θαη ηθακώκ, αιιάε ηέπκε ηςκ ακζνώπςκ. Έηζηαπμθαζηζηά ηε ζπέζε μαξ με ηεκ ηέπκεθαη ζπάεη ηε ιόγηα δηαμεζμιάβεζήηεξ, αοηή πμο ηεκ έπεη θιείζεη ζηαμμοζεία θαη μόκμ ςξ ηέημηα ηεκαπμδέπεηαη. Ο άκζνςπμξ ηςκζπειαίςκ ζπάεη ηε ζπέζε ηεξ ηέπκεξμε ημ πνεμαηηζηήνημ αληώκ αιιά θαη μεμπμηαδήπμηε ανπή θαη ελμοζία, γηα καηεκ απμδώζεη αοημύζηα ζημοξ θμηκμύξζκεημύξ. Γηαηί ε ηέπκε είκαηακάγθε, έθθναζε, δεμημονγία θαηθηήμα όιωκ ηωκ ακζνώπωκ.

Θα λακακμίλεη ημ ζπήιαημ ηεξ Αιηαμίνα;

Ακηηδνάζεηξ ζημοξ επηζηεμμκηθμύξ θύθιμοξ πνμθαιεί ημ εκδεπόμεκμ καακμίλεη λακά γηα ημ θμηκό ημ δηάζεμμ γηα ηηξ βναπμγναθίεξ ημο ζπειαίμοηεξ Αιηαμίνα, ζηεκ Ιζπακία.

Σμ ζπήιαημ παναμέκεη θιεηζηό από ημ 2002, μεηά από ζύζηαζεεμπεηνμγκςμόκςκ πμο είπακ παναηενήζεη δεμηά ζηηξ βναπμγναθίεξ απόβαθηήνηα ηα μπμία μεηέθενακ μη επηζθέπηεξ.

ηεκ πνμμπηηθή αοηή απάκηεζε με άνζνμ ηεξ ε Κάνμεκ Νηναι, εθδόηνηαημο εβδμμαδηαίμο επηζηεμμκηθμύ εκηύπμο “Chemical & EngineeringNews”. Η θα Νηναι εθθνάδεη ηεκ ανκεηηθή ηεξ ζηάζε ζηεκ πνμμπηηθήημο κα θαηαζηεί ημ ζπήιαημ επηζθέρημμ, ημκίδμκηαξ όηη ημ δημλείδημ ημοάκζναθα από ηεκ ακαπκμή ηςκ επηζθεπηώκ, μ ηδνώηαξ, αθόμε θαη ηαβήμαηά ημοξ μπμνμύκ κα απμβμύκ μμηναία γηα ηηξ βναπμγναθίεξ πμοθαηέδεηλακ ημ κμεηηθό επίπεδμ ηςκ πνςηόγμκςκ ακζνώπςκ αιιά θαηεκέπκεοζακ ζύγπνμκμοξ θαιιηηέπκεξ (όπςξ ημκ Πηθάζμ). Σέιμξζπμιηάδεη ηεκ επηζηεμμκηθή ακηίδναζε ζηεκ πνμμπηηθή πενημνηζμέκεεπακαιεηημονγία ημο ζπειαίμο ςξ ηόπμο επίζθερεξ αιιά θαη ηνόπμοξπενημνηζμμύ ηεξ δεμηάξ ζηηξ βναπμγναθίεξ.

ΠΑΡΑΣΑΗ ΣΑΤΡΟΤ-ΑΛΣΑΜΙΡΑ

Οη βναπμγναθίεξ ζηα ζπήιαηα ημο Λαζθό

Μηα ηοπαία ακαθάιορε από ηέζζενηξ Γάιιμοξ πηηζηνηθάδεξ ηςκπενίθεμςκ ζπειαίςκ ημο Λαζθό , ζηα Πονεκαία. ζηηξ 12επηέμβνίμο ημο 1940 ,μεηαθίκεζε ηεκ ηζημνία ηεξ Σέπκεξμενηθέξ πηιηάδεξ πνόκηα πνμξ ηα πίζς .

Σμ ζπήιαημ ημο Λαζθό, πμο απμθαιείηαη ε Καπέια ηληίκα ηεξπνμσζημνηθήξ ηέπκεξ, έθιεηζε γηα ημ θμηκό ημ 1961, όηακ έθακακηεκ εμθάκηζή ημοξ μη πνώημη πνάζηκμη ιεθέδεξ από θύθε. Οηημονίζηεξ επηζθέπημκηαη ζήμενα έκα ακηίγναθμ ημο ζπειαίμοπμο θαηαζθεοάζηεθε από ηε γαιιηθή θοβένκεζε ζε θμκηηκήπενημπή.