1lessonplansinhighschool.weebly.com/uploads/4/1/2/6/41264395/__… · Web viewΖητούμε...

Φιλοθέη Κολίτση & Ελευθέριος Βέτσιος

«Η Χιροσίμα στη Λογοτεχνία: οι τραγικές συνέπειες του Πολέμου και τα αγαθά της Ειρήνης

μέσα από πολλαπλές οπτικές γωνίες»[Διδακτική σενάριο στη Λογοτεχνία με βάση το Νέο Αναλυτικό Πρόγραμμα

στο πλαίσιο των μαθημάτων ΠΑΚΕ Κεντρικής Μακεδονίας, 2011-2012]

1. ό ί

ί: «Η Χιροσίμα στη λογοτεχνία: οι τραγικές συνέπειες του Πολέμου και τα αγαθά της Ειρήνης μέσα από πολλαπλές οπτικές γωνίες»Διδακτικό σενάριο στη λογοτεχνία με βάση το νέο αναλυτικό πρόγραμμα

οί: Φιλοθέη Κολίτση – Ελευθέριος Βέτσιος

ά ί: Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας με στοιχεία διαθεματικότητας από την Ιστορία και την Πληροφορική.

ά: Β' Γυμνασίου Διδακτική ενότητα: «Ετερότητα στη Λογοτεχνία: Μέρος Α΄» Κείμενα:

1

- Edita Morris, «Τα λουλούδια της Χιροσίμα» (μυθιστόρημα, 1965) o απόσπασμα από το σχολικό βιβλίο των Κειμένων Νεοελληνικής

Λογοτεχνίας Β΄ Γυμνασίου σσ. 223-229.1

o Τα τρία πρώτα και τρία τελευταία κεφάλαια από το μυθιστόρημα, Αθήνα, Θεμέλιο, 2007, σσ. 17-41 & 125-150)

- Διδώ Σωτηρίου, «Έγκλημα» (διήγημα), στον τόμο Τυχαίο συναπάντημα και άλλες ιστορίες, Αθήνα, Κέδρος, 2004, σσ. 253-270.2

- Arata Osada, «Τα παιδιά της Χιροσίμα» (μαρτυρίες, 1951) Αθήνα, Μπουκουμάνης, 1985.3

- Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, «Χιροσίμα» (ποίημα)

ή ά: 12 διδακτικές ώρες ή 6 διδακτικά δίωρα. Το 1ο δίωρο αφιερώνεται στην εισαγωγή των μαθητών στο θέμα: Φάση Α΄ «Πριν από την ανάγνωση». Το 2ο, το 3ο και το 4ο δίωρο στην επεξεργασία των σχετικών κειμένων, που τα παιδιά έχουν διαβάσει στο σπίτι και συζητούν στην τάξη: Φάση Β΄: «Κατά την ανάγνωση». Το 5ο και 6ο δίωρο τα παιδιά καλούνται να δημιουργήσουν, παίρνοντας αφορμή και ‘έμπνευση’ από τα κείμενα που διάβασαν δικά τους «γλωσσικά» ή «αναλογικά» κείμενα: Φάση Γ΄ «Μετά την ανάγνωση».

ϋέ ί: Οι μαθητές θα πρέπει να είναι εξοικειωμένοι με την ομαδοσυνεργατική

μέθοδο διδασκαλίας και με τις συνεργατικές, γενικότερα, δραστηριότητες. Οι μαθητές πρέπει, επίσης, να είναι εξοικειωμένοι με τη χρήση ηλεκτρονικού

υπολογιστή (Η/Υ): πλοήγηση στο διαδίκτυο για αναζήτηση εικόνων και πληροφοριών, ικανοποιητικός χειρισμός ορισμένων προγραμμάτων, όπως ο Κειμενογράφος (Word) και Λογισμικό Παρουσίασης (PowerPoint). Βοηθητικό θα ήταν επίσης μια ομάδα μαθητών να μπορεί να χρησιμοποιήσει (με τη βοήθεια ενδεχομένως και του φιλολόγου) το Πρόγραμμα δημιουργίας σύντομων video (Windows Movie Maker ).

Επίσης καλό θα ήταν μια ομάδα μαθητών να έχουν καλή γνώση της αγγλικής για να μπορούν να περιηγηθούν σε αγγλόφωνες ιστοσελίδες στο διαδίκτυο.

Τέλος, απαραίτητο στοιχείο για την αποτελεσματική εφαρμογή της διδακτικής πρότασης που ακολουθεί είναι η ύπαρξη ωρολόγιου προγράμματος που δίνει τη δυνατότητα διδακτικού δίωρου.

ά ί ού: Φυλλομετρητής Διαδίκτυο

1 H Edita Morris (1902-1988) είναι Σουηδή μυθιστοριογράφος που παντρεύτηκε τον Αμερικανό ειρηνιστή συγγραφέα Ira Morris και έζησε στην Αμερική. 2 To διήγημα της Διδώς Σωτηρίου, «Έγκλημα», πρωτοδημοσιεύτηκε στο έντυπο Δρόμοι της Ειρήνης, (έτος 5ο, τχ. 55, Αύγουστος, 1962, σσ. 46-47). Το 2004 συμπεριλήφθηκε στη συλλογή διηγημάτων Τυχαίο συναπάντημα και άλλες ιστορίες (Αθήνα, Κέδρος, σσ. 253-270) σε επιμέλεια Έρης Σταυροπούλου. 3 Το 1951 ο καθηγητής Arata Osada, διάσημος Ιάπωνας επιστήμονας και παιδαγωγός, απεύθυνε στους μαθητές της Χιροσίμα την παράκληση να γράψουν μια έκθεση με θέμα τα προσωπικά τους βιώματα από την ατομική βόμβα. Το αποτέλεσμα ξεπέρασε και τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις: πάνω από δυο χιλιάδες παιδιά και έφηβοι ανταποκρίθηκαν στην πρόταση του καθηγητή. Οι πιο αντιπροσωπευτικές εκθέσεις εκδόθηκαν μαζί σε μορφή βιβλίου.

2

Επεξεργαστής Κέ (Word) Πρόγραμμα παρουσίασης (PowerPoint) Πρόγραμμα δημιουργίας σύντομων video (Windows Movie Maker ) Βιντεοπροβολέας ΙόΑπό το διαδίκτυο θα αξιοποιηθούν αρκετές ιστοσελίδες, οι οποίες αναγράφονται αναλυτικά στη συνέχεια.

2. Σύντομη Περιγραφή

Με τη διδακτική αυτή πρόταση οι μαθητές θα έχουν την ευκαιρία να διαβάσουν και να συζητήσουν ποικίλες λογοτεχνικές απεικονίσεις ενός γεγονότος ιστορικής σημασίας, όπως η ατομική έκρηξη στη Χιροσίμα (που σηματοδοτεί την τραγική λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου). Πρόκειται για κείμενα της νεοελληνικής αλλά και της παγκόσμιας λογοτεχνίας, που τους δίνουν την ευκαιρία να επισημάνουν τις τραγικές συνέπειες του πυρηνικού ολέθρου και τη διαχρονικότητα και παγκοσμιότητα του αγαθού της ειρήνης.

Επιπλέον, παίρνοντας αφορμή από απλό εποπτικό υλικό (θέαση ενός αντικείμένου μέσα από πολλές οπτικές γωνίες) θα προεκτείνουν τη σκέψη τους προς την αντιμετώπιση ενός γεγονότος (ατομική έκρηξη στη Χιροσίμα) μέσα από διάφορες οπτικές γωνίες (οπτική του θύματος, οπτική του θύτη, οπτική του παρατηρητή). Τέλος, θα έχουν τη δυνατότητα να παραγάγουν δικά τους κείμενα «γλωσσικά» (δοκιμιακού τύπου ή ‘δημιουργικής γραφής’) και «αναλογικά» (ζωγραφιές, χειροτεχνίες, θεατρική αναπαράσταση διαλόγου, βιντεάκι, κλπ). Παράλληλα θα έχουν την ευκαιρία να κάνουν λειτουργική και δημιουργική αξιοποίηση των Νέων Τεχνολογιών στη διδασκαλία των φιλολογικών μαθημάτων.

Παιδαγωγικά, έμφαση δίνεται στην ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και στη μέθοδο project (σχέδιο δράσης), με παράλληλη αξιοποίηση της διερευνητικής-ανακαλυπτικής μάθησης. Κάθε μαθητής έχει ιδιαίτερο ρόλο μέσα στην ομάδα, συμβάλλοντας ενεργητικά τόσο στη διερεύνηση και αξιολόγηση της πληροφορίας που παίρνει από τα λογοτεχνικά κείμενα ή το διαδίκτυο όσο και στη σύνθεση του τελικού έργου ή των τελικών αποτελεσμάτων της ομάδας. Μέσα από τις ποικίλες δραστηριότητες των Φύλλων Εργασίας τους δίνεται η δυνατότητα αυτενέργειας και καλλιέργειας της κριτικής και της δημιουργικής τους σκέψης.

3. Στόχοι-Σκεπτικό

Σύμφωνα με το Νέο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών βασικός σκοπός της διδασκαλίας της Λογοτεχνίας είναι «η κριτική αγωγή στο σύγχρονο πολιτισμό». Αναδεικνύοντας τη συνθετότητα της λογοτεχνίας και υπογραμμίζοντας την ιστορικότητα του συγγραφέα, του κειμένου και των εκάστοτε αναγνωστών, επιχειρούμε να προβάλουμε την κριτική στάση των μαθητών απέναντι στα υπό συζήτηση κείμενα και στα ποικίλα μηνύματα που εμπεριέχονται σε αυτά.

3

Καθώς η λογοτεχνία είναι ένας κατεξοχήν διαπολιτισμικός τόπος, αναδεικνύοντας το σημαντικό και ενδιαφέρον ζήτημα της οπτικής γωνίας της αφήγησης, προβάλλουμε τις διαφορετικές οπτικές ή θέσεις απέναντι σε ιστορικά γεγονότα ή κοινωνικά φαινόμενα της εποχής μας ή παλαιότερων εποχών. Ιδιαίτερα μάλιστα στο ελληνικό σχολείο της πολυ-πολιτισμικής εποχής μας, με τους αλλοδαπούς και παλιννοστούντες μαθητές μας, είναι απαραίτητο να υπογραμμίζουμε την πολλαπλότητα των απόψεων και μάλιστα σε ένα ιστορικής σημασίας ζήτημα, όπως η ατομική βόμβα στη Χιροσίμα.

Η συγκεκριμένη διδακτική πρόταση θίγει το ζήτημα της Ετερότητας, μέσα από την πολλαπλότητα των απόψεων που ακούγονται. Την ίδια στιγμή ενδιαφέρον έχει να δούμε με ποιους εκφραστικούς τρόπους και αφηγηματικές τεχνικές (οικο)δομείται λογοτεχνικά η ετερότητα.

Οι στόχοι, που επιδιώκουμε μέσω της διδακτικής αυτής πρότασης, είναι:

Μαθησιακοί στόχοι (γνώσεις – αξίες – στάσεις) Να αγαπήσουν οι μαθητές μας το λογοτεχνικό βιβλίο και να θεωρούν την

‘ανάγνωση της λογοτεχνίας’ πηγή απόλαυσης αλλά και ερέθισμα για κριτικό προβληματισμό

Να αντιληφθούν τη σύνδεση της λογοτεχνίας με τη ‘ζωή’, την ανθρώπινη εμπειρία και ιστορία και τη σημασία της στην κατανόηση του κόσμου και του εαυτού μας

Να διευρύνουν την εμπειρία τους και να καλλιεργήσουν την αισθητική τους

Ειδικότερα Να εμβαθύνουν στο ιστορικό γεγονός της ατομικής έκρηξης στη Χιροσίμα.

(γνώσεις για τον κόσμο) και να κατανοήσουν τις τραγικές συνέπειες του πυρηνικού ολέθρου και την παγκοσμιότητα και διαχρονικότητα του αγαθού της Ειρήνης

Να γνωρίσουν λογοτεχνικά κείμενα για τη Χιροσίμα: o το κλασικό και πολυμεταφρασμένο μυθιστόρημα «Τα λουλούδια της

Χιροσίμα» γραμμένο από Σουηδέζα συγγραφέα που έζησε στην Αμερική (1965)

o κείμενα-μαρτυρίες γραμμένα από νεαρούς Ιάπωνες μαθητές που επέζησαν της πυρηνικής έκρηξης στον τόμο «Τα παιδιά της Χιροσίμα» (1951)

o το όχι ιδιαίτερα γνωστό διήγημα της Διδώς Σωτηρίου «Έγκλημα» (1962)o το ποίημα του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου «Χιροσίμα» καθώς και άλλα

ποιήματα για την Ειρήνη (γνώσεις για τη λογοτεχνία) Να αντιληφθούν τις διαφορετικές σκοπιές (θέσεις) μέσα από τις οποίες

μπορεί κάποιος να δει και να ‘εκτιμήσει’ το ιστορικό αυτό γεγονός, και μάλιστα με ποιον τρόπο οι σκοπιές αυτές μεταπλάθονται σε λογοτεχνικά ή άλλου τύπου κείμενα (γνώσεις για τον κόσμο & γνώσεις για τη λογοτεχνία)

Μέσα από τους αλληλοσυγκρουόμενους κώδικες αξιών, που υιοθετούν οι λογοτεχνικοί χαρακτήρες στα κείμενα, να αρχίσουν να αναπτύσσουν προσωπική άποψη (προφορικά και γραπτά) και κριτική στάση απέναντι σε ιστορικά γεγονότα και κοινωνικά ζητήματα (εν προκειμένω να διαμορφώσουν άποψη πάνω στο συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός)

Παιδαγωγικοί στόχοι (δεξιότητες)

4

Να εξοικειωθούν με ποικίλα είδη ανάγνωσης, όπως ιδιωτική ανάγνωση στο σπίτι, συν-ανάγνωση στην ολομέλεια της τάξης (κατά προτίμηση με συνοδεία κατάλληλης μουσικής επένδυσης) και να βιώσουν την ανάγνωση ως πηγή απόλαυσης και κριτικής σκέψης

Να μπορούν να αναγνωρίζουν ιδέες και αξίες μέσα στα λογοτεχνικά κείμενα και κατόπιν να τις εντάσσουν στο γενικότερο πολιτισμικό και κοινωνικο-πολιτικό γίγνεσθαι.

Να μπορούν να αναγνωρίσουν και να περιγράψουν λογοτεχνικές συμβάσεις και αφηγηματικές τεχνικές μέσα στα λογοτεχνικά κείμενα. Εν προκειμένω, να ασκηθούν στον εντοπισμό της οπτικής γωνίας ενός λογοτεχνικού κειμένου ή ενός λογοτεχνικού χαρακτήρα

Να ασκηθούν στη συνδυασμένη χρήση λόγου, εικόνας και μουσικής Να αναπτύξουν την κριτική αλλά και τη δημιουργική σκέψη τους μέσα από

ποικίλες δραστηριότητες, μετουσιώνοντας τα συναισθήματα που τους προκαλεί η λογοτεχνική ανάγνωση σε νέο «κείμενο»: πεζό, ποιητικό, δοκιμιακό, ζωγραφικό, μουσικό, δραματικό

Να καλλιεργήσουν την ικανότητα της ενσυναίσθησης (μπαίνω στη θέση κάποιου άλλου)

Να αναπτύξουν πνεύμα συνεργασίας, ομαδικότητας, ατομικής πρωτοβουλίας και υπευθυνότητας μέσα από την ομαδοσυνεργατική μέθοδο που θα εφαρμοστεί στην αναζήτηση και συγκέντρωση πληροφοριών για την εκπόνηση των εργασιών τους. Να μάθουν να εργάζονται από κοινού καταμερίζοντας τις ευθύνες.

Να αντιληφθούν ότι η παραγωγή συλλογικού έργου είναι αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας και ότι αυτό είναι απαραίτητο σε όλους τους τομείς της ζωής μας.

Να αναπτύξουν την αυτενέργειά τους και να δραστηριοποιηθούν στη διερευνητική - βιωματική μάθηση.

Στόχοι σχετικά με τις ΤΠΕ (δεξιότητες - στάσεις) Να εξοικειωθούν με ανοικτά περιβάλλοντα μάθησης Να μάθουν να επισκέπτονται δικτυακούς τόπους, να συλλέγουν, να

αξιολογούν και να αξιοποιούν πληροφορίες (κριτικός γραμματισμός) Να ασκηθούν στη χρήση λογισμικών, όπως ο Επεξεργαστής Κέ (Word),

Πρόγραμμα Παρουσίασης (PowerPoint), Πρόγραμμα δημιουργίας σύντομων video (Windows Movie Maker ), ώστε να συνθέτουν και να παρουσιάζουν τα αποτελέσματα συνθετικών εργασιών

Να αποκωδικοποιούν και να παράγουν πολυτροπικά κείμενα Να ασκηθούν στη χρήση ιστολογίου

4. Οργάνωση της τάξης

5

1. Οι μαθητές θα χωρισθούν σε 5 ομάδες των τεσσάρων ατόμων. Ο χωρισμός γίνεται από το διδάσκοντα, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ικανότητες του κάθε παιδιού: π.χ. ικανότητα παραγωγής λόγου και σκέψης, τεχνολογικές δεξιότητες κ.α. Είναι αναγκαίο σε κάθε ομάδα να υπάρχει ένας τουλάχιστον μαθητής με επαρκείς δεξιότητες στη χρήση επεξεργαστή κειμένου, λογισμικού παρουσίασης και φυλλομετρητή. Δεύτερο κριτήριο αποτελεί η ανομοιογένεια της ομάδας ως προς τις μαθησιακές ικανότητες των μαθητών και τα ενδιαφέροντα – κλίσεις του κάθε μαθητή. Θα μπορούσαμε να κατηγοριοποιήσουμε τους ρόλους που αναλαμβάνουν οι μαθητές στα πλαίσια της μικρής ομάδας, στο στάδιο της διερευνητικής διαδικασίας ως εξής:

Σε εκείνον του συντονιστή της ομάδας Σε εκείνον του χειριστή του ηλ. υπολογιστή και του «πλοηγητή» στο

ψηφιακό υλικό. Σε εκείνον του αναγνώστη των πληροφοριών-στοιχείων Σε εκείνον του καταγραφέα, του γραμματέα της ομάδας που

κρατά τις σημειώσεις.2. Για την ανάθεση των ρόλων σε κάθε μαθητή, δεν είναι αναγκαία η παρέμβαση του εκπαιδευτικού. Οι μαθητές αναλαμβάνουν το ρόλο εκείνο που οι ίδιοι θεωρούν ότι τους ταιριάζει και που η ομάδα συνήθως χωρίς αντιρρήσεις τους αναγνωρίζει.3. Μπορούμε τέλος να εντάξουμε τη συγκεκριμένη διδασκαλία σε ένα γενικότερο project. Όσα παραχθούν θα μπορούν να δημοσιευτούν στην ιστοσελίδα του σχολείου ή στην σχολική ή τοπική εφημερίδα.

Στις ομάδες ανατίθεται ένα θέμα προς επεξεργασία και κάθε ομάδα έχει το δικό της φύλλο εργασίας. Οι μαθητές καλούνται ανά ομάδες να μελετήσουν τα λογοτεχνικά κείμενα και το ηλεκτρονικό υλικό που τους δίνεται. Στη συνέχεια οι μαθητές συνθέτουν το υλικό τους, αξιοποιώντας τα εργαλεία του Η/Υ. Οι δραστηριότητες που αναλαμβάνουν οι μαθητές είναι: ιδιωτική ανάγνωση στο σπίτι, συν-ανάγνωση στην τάξη, προφορική αναδιήγηση, συζήτηση με τεκμηριωμένες θέσεις, ελεύθερη και κατευθυνόμενη πλοήγηση στο διαδίκτυο, ατομική και ομαδική άσκηση στη γραφή, άσκηση στη δημιουργία πολυτροπικού κειμένου, κλπ.

6

Στη συνέχεια οι μαθητές κάθε ομάδας θα παρουσιάσουν προφορικά και ηλεκτρονικά την εργασία τους ανά ομάδα, στο σύνολο της τάξης. Όλοι οι μαθητές θα κληθούν να παρουσιάσουν ένα μέρος της εργασίας τους.

Τέλος, θα ζητηθεί από τους μαθητές να κάνουν αυτο-αξιολόγηση, αλληλο-αξιολόγηση και αξιολόγηση της διαδικασίας.

5. Λεπτομερής παρουσίαση της πρότασης

Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥΔιδακτική ενότητα: «Ετερότητα στη Λογοτεχνία – Μέρος Α΄»

ΦΑΣΗ Α΄: «ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ»

1ο ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΔΙΩΡΟ:

Κατά τη διάρκεια της φάσης αυτής προσπαθούμε να κινητοποιήσουμε το ενδιαφέρον των παιδιών γύρω από το προτεινόμενο θέμα, «χτίζοντας γέφυρες» μεταξύ των κειμένων και των μαθητών και μαθητριών μας.

Εισαγωγική δραστηριότητα του μαθήματος (Άνοιγμα):Γράφουμε στο κέντρο του πίνακα τη λέξη «Χιροσίμα» και ζητούμε από τους

μαθητές, αξιοποιώντας την τεχνική του «Καταιγισμού Ιδεών», να μας πουν μία λέξη που τους έρχεται στο μυαλό, ακούγοντας τη λέξη Χιροσίμα. Καθώς καταγράφουμε τις απαντήσεις των παιδιών στον πίνακα, μπορούμε να σχηματήσουμε με τις λέξεις αυτές (κατά προσέγγιση) το ατομικό μανιτάρι, χρησιμοποιώντας την τεχνική του «Σχηματοποιήματος». Είναι πολύ πιθανόν οι απαντήσεις των παιδιών να εμπεριέχουν πληροφορίες σχετικές με τον τόπο, τον χρόνο, τους βασικούς πρωταγωνιστές-αντιπάλους, τα αίτια, τις τραγικές συνέπειες και την ιδιαιτερότητα του γεγονότος.

Στη συνέχεια και σε όλη την υπόλοιπη ώρα (1η ώρα), αντί να δείξουμε στα παιδιά έτοιμο υλικό, που βρήκαμε στο διαδίκτυο ή φτιάξαμε εμείς οι ίδιοι, χωρίζουμε την τάξη σε 5 ομάδες και τους αναθέτουμε δραστηριότητες, που θα τους εξοικειώσουν με το προτεινόμενο θέμα, εμπλέκοντάς τους στη μαθησιακή διαδικασία. Αφήνουμε τα παιδιά να επιλέξουν τον ρόλο που ταιριάζει περισσότερο στην ομάδα τους. Από την κάθε ομάδα ζητούμε τα ακόλουθα:

Εργασία σε ομάδες (1η ώρα) Ομάδα 1 (Ιστορικοί): Τους ζητούμε να τοποθετήσουν το γεγονός στον ιστορικό του χρόνο και να επισημάνουν και να παρουσιάσουν τα βασικά γεγονότα-σταθμούς του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, έτσι ώστε να γίνει αντιληπτό μέσα από ποια ακολουθία εξελίξεων πραγματοποιήθηκε η εμπλοκή των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. http://fk-thess2010.blogspot.com/2010/10/28-1940-28-october-1940.html

Ομάδα 2 (Φωτορεπόρτερ): Τους ζητούμε να τοποθετήσουν το γεγονός στον γεωγραφικό χώρο (να εντοπίσουν τη Χιροσίμα στον χάρτη της Ιαπωνίας) και στη συνέχεια να παρουσιάσουν συγκλονιστικά στιγμιότυπα της ατομικής έκρηξης. http :// www . netschoolbook . gr / hiro - i _ was _ there . html http :// www . netschoolbook . gr / hiro 3. html

7

http://www.netschoolbook.gr/hiro3.html

http://www.netschoolbook.gr/hiro-i_was_there.html

http://fk-thess2010.blogspot.com/2010/10/28-1940-28-october-1940.html

http :// www . netschoolbook . gr / hiro 2. html

Ομάδα 3 (Κινηματογραφιστές): Ζητούμε από τους μαθητές να βρουν πληροφορίες και να παρουσιάσουν την ιστορία της μικρής Γιαπωνέζας, Sadako Sasaki, που επέζησε του γεγονότος, αλλά έχασε τη ζωή της 9 χρόνια αργότερα σε ηλικία 12 μόλις ετών, καθώς είχε μολυνθεί από ραδιενέργεια. http :// www . netschoolbook . gr / hirosadako . html Επίσης τους ζητούμε να επιλέξουν ένα πολύ σύντομο βιντεάκι από το youtube, το οποίο θα προβληθεί στο τέλος του μαθήματος στην ολομέλεια της τάξης. http://www.youtube.com/watch?v=J3KksvUD24Y http://www.youtube.com/watch?NR=1&feature=endscreen&v=MZiaEnCjAcY

Ομάδα 4 (Χειροτέχνες): Ζητούμε από τα παιδιά να βρουν πληροφορίες για την αρχαία Ιαπωνική τέχνη, Origami, που χρησιμοποιούσε στο νοσοκομείο η μικρή Sadako (βλ. δραστηριότητα Ομάδας 3), κατασκευάζοντας χάρτινους γερανούς (paper cranes).http://www.youtube.com/watch?v=wS8QmuTlsMc

http://medgreece.gr/2007/origami-%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%AD%CF%87%CE%BD%CE%B7-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%AD%CF%87%CE%B5%CE%B9-%CE%B3%CE%BF%CE%B7%CF%84%CE%B5%CF%8D%CF%83%CE%B5%CE%B9-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%BA%CF%8C%CF%83

Ομάδα 5 (Παρατηρητές): Ζητούμε από τους μαθητές να διερευνήσουν το θέμα της οπτικής γωνίας, ξεκινώντας από τη θέαση ενός κτίσματος (αντικειμένου) από πολλές οπτικές γωνίες και στη συνέχεια να το συσχετίσουν με τη θέαση-αντιμετώπιση ενός γεγονότος από πολλές πλευρές. Ελεύθερη πλοήγηση στο διαδίκτυο (Google – Εικόνες)

Ανακοίνωση αποτελεσμάτων (2η ώρα) Οι μαθητές παρουσιάζουν στην ολομέλεια της τάξης τα αποτελέσματα της δουλειάς τους (τις προβολές παρουσιάσεων που δημιούργησαν) και απαντούν στις ερωτήσεις των συμμαθητών τους. Αρχίζει να δημιουργείται ένα ζωηρό κλίμα ενδιαφέροντος γύρω από το θέμα.

Επισημαίνουμε (είτε γράφοντας τα στον πίνακα, είτε έχοντας ετοιμάσει εμείς οι ίδιοι μια προβολή παρουσίασης) τα βασικά σημεία στα οποία θα κινηθούμε Ομάδα 1: Τοποθέτηση του γεγονότος στον ιστορικό του χρόνο (Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος)Ομάδα 2: Τοποθέτηση του γεγονότος στον ιστορικό του χώρο (Ιαπωνία) – Το ίδιο το γεγονός: συγκλονιστικά στιγμιότυπα της ατομικής έκρηξηςΟμάδα 3: Η ιστορία ενός από τα παιδιά-θύματα της Χιροσίμα (Sadako) Ομάδα 4: Μια αρχαία Ιαπωνική τέχνη που συνδέεται με την παραπάνω ιστορία αλλά και με την αθωότητα των παιδιώνΟμάδα 5: Οπτική γωνία ενός αντικειμένου και ενός γεγονότος: η θέασή του από διαφορετικές θέσεις-πλευρές

Δραστηριότητες για το σπίτιΕργασία σε 5 ομάδες με Φύλλα Εργασίας

8




http://www.youtube.com/watch?v=wS8QmuTlsMc

http://www.youtube.com/watch?NR=1&feature=endscreen&v=MZiaEnCjAcY

http://www.youtube.com/watch?v=J3KksvUD24Y

http://www.netschoolbook.gr/hirosadako.html


Παρουσιάζουμε τα κείμενα που αναλαμβάνει να διαβάσει η κάθε Ομάδα. Δίνεται, έτσι, η δυνατότητα στους μαθητές κάθε Ομάδας να διαλέξουν αυτό που θέλουν.

1) Ομάδα 1 : Edita Morris, «Τα λουλούδια της Χιροσίμα» (Το απόσπασμα του βιβλίου, σσ. 223-229 & τα 3 πρώτα κεφάλαια του μυθιστορήματος, σσ. 17-41)4

2) Ομάδα 2 : Edita Morris, «Τα λουλούδια της Χιροσίμα» (Το απόσπασμα του βιβλίου, σσ. 223-229 & τα 3 τελευταία κεφάλαια του μυθιστορήματος, σσ. 125-150)

3) Ομάδα 3 : «Τα παιδιά της Χιροσίμα» (3 κεφάλαια του βιβλίου)4) Ομάδα 4 : Διδώ Σωτηρίου, «Το έγκλημα» (διήγημα)5) Ομάδα 5 : «Χιροσίμα» του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου (ποίημα)

Δίνουμε στην κάθε ομάδα Φύλλο Εργασίας για το σπίτι, όπου τους ζητούμε να επισημάνουν στοιχεία γύρω από α) το ποιος είναι ο αφηγητής ή η αφηγήτρια, σε ποιο πρόσωπο γίνεται η αφήγηση (α΄ ή γ΄) και μέσα από ποια οπτική β) τους βασικούς θεματικούς άξονες του έργου γ) τους βασικούς χαρακτήρες του έργου.

Στη φάση αυτή το 2ο Φύλλο Εργασίας δίνεται στο κάθε παιδί, ώστε να προετοιμαστεί μόνο του στο σπίτι. Στόχος μας είναι στο επόμενο (2ο) διδακτικό δίωρο να μπορεί η κάθε ομάδα να συνθέσει τις επιμέρους ατομικές εργασίες σε ομαδικό έργο. Ανακοίνωση του έργου κάθε ομάδας στην ολομέλεια και συζήτηση πάνω στα κείμενα θα γίνει κατά το 3ο και 4ο δίωρο. Επομένως, αφιερώνονται συνολικά 6 διδακτικές ώρες (3 δίωρα) στην επεξεργασία, παρουσίαση και συζήτηση πάνω στα κείμενα (2ο, 3ο & 4ο δίωρο).

Εναλλακτική δυνατότητα: ατομική εργασίαΕάν ο διδάσκων κρίνει σκόπιμο, μπορεί να ζητήσει μία δραστηριότητα από

αυτές που αναγράφονται στο 2ο Φύλλο Εργασίας (πχ η παρουσίαση των βασικών λογοτεχνικών χαρακτήρων του κειμένου ή η παρουσίαση των βασικών θεματικών κέντρων του κειμένου) να εκπονηθεί ατομικά από τον κάθε μαθητή της τάξης. Η εργασία αυτή θα παραδοθεί την επόμενη φορά και θα συνυπολογιστεί στην ατομική αξιολόγηση του κάθε μαθητή.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Λαμβάνοντας υπόψη μας την οικονομική κρίση των ημερών μας, δίνουμε στους μαθητές μας σε φωτοτυπίες τα αποσπάσματα των κειμένων που τους ζητούμε να διαβάσουν. Αυτό σημαίνει ότι τα βιβλία αυτά είναι διαθέσιμα είτε στη Βιβλιοθήκη του Σχολείου είτε στην προσωπική μας βιβλιοθήκη. Είναι αυτονόητο ότι τα παιδιά που έχουν τη δυνατότητα και επιθυμούν να αγοράσουν (και να διαβάσουν) ολόκληρα τα κείμενα τα ενθαρρύνουμε να το κάνουν.

ΚλείσιμοΚλείνουμε το μάθημα παρακολουθώντας το σύντομο βιντεάκι (2-3 λεπτά) με την ιστορία της Sadako, που διάλεξε η Ομάδα 3.

ΦΑΣΗ B΄: «ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ:

2ο ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΔΙΩΡΟ

4 Στο σημείο αυτό θελήσαμε να είμαστε ρεαλιστές, οπότε δε ζητούμε από κάποια ομάδα να διαβάσει ολόκληρο το μυθιστόρημα, αλλά από 2 ομάδες να διαβάσουν το απόσπασμα του σχολικού βιβλίου και 3 Κεφάλαια του μυθιστορήματος (τα 3 πρώτα και τα 3 τελευταία αντίστοιχα).

9

Άνοιγμα:Παρακολουθούμε με την ολομέλεια της τάξης απόσπασμα από την ταινία «Ραψωδία τον Αύγουστο» (1991) του Akira Kurosawa. Αρχίζει να δημιουργείται στην τάξη κατάλληλη ατμόσφαιρα.http://www.youtube.com/watch?v=3pNAMkaRZmU&feature=related [Διήγηση Γιαπωνέζας γιαγιάς στα εγγόνια της για το τι έγινε στο Ναγκασάκι: περίπου 44΄-49΄] Καλό είναι να βρούμε την ταινία με ελληνικούς υπότιτλους.

Σύνθεση ατομικών εργασιών σε ομαδικό έργοΤο διδακτικό αυτό δίωρο είναι αφιερωμένο στη σύνθεση των ατομικών

εργασιών των παιδιών σε ομαδικό έργο. Η κάθε ομάδα δουλεύει μόνη της και συνθέτει τα αποτελέσματά της.

Ο ρόλος του δασκάλου εμψυχωτή και συντονιστή των ομάδων είναι καίριος στο σημείο αυτό της διαδικασίας. Σε τακτά χρονικά διαστήματα επισκέπτεται όλες τις ομάδες, που εργάζονται όσο το δυνατόν χαμηλόφωνα, προσφέροντας την ενθάρρυνση, τον ενθουσιασμό του και τη βοήθειά του (συνήθως όπου τον καλούν, κατά προτεραιότητα).

Εναλλακτική δυνατότητα: 2ος εκπαιδευτικός στην τάξηΕιδικά αυτό το δίωρο, θα ήταν ιδεώδες να υπάρχει 2ος εκπαιδευτικός στην

αίθουσα, που θα βοηθήσει και αυτός στον συντονισμό και ενθάρρυνση των μαθητών. Κλείσιμο

Το 2ο διδακτικό δίωρο κλείνει, με την ολομέλεια της τάξης να παρακολουθεί 2ο

απόσπασμα από την ταινία «Ραψωδία τον Αύγουστο»http://www.youtube.com/watch?v=3pNAMkaRZmU&feature=related [Σκηνή στο «Πάρκο της Ειρήνης» στο Ναγκασάκι (περίπου 17΄-21΄) ]Καλό είναι να βρούμε την ταινία με ελληνικούς υπότιτλους.


Άνοιγμα:Το 3ο διδακτικό δίωρο ξεκινά με την ολομέλεια της τάξης να παρακολουθεί προβολή παρουσίασης (2-3 διαφάνειες) με τα βασικά βιογραφικά στοιχεία της Edita Morris (που έφτιαξε η Ομάδα 1) και εξώφυλλα από τις μεταφράσεις του μυθιστορήματος, Τα λουλούδια της Χιροσίμα » σε διάφορες γλώσσες του κόσμου (που έφτιαξε η Ομάδα 2). Έχουμε επισημάνει στην Ομάδα 2 να φροντίσουν ιδιαιτέρως να υπάρχουν μεταφράσεις στις γλώσσες των αλλοδαπών συμμαθητών τους. Με τον τρόπο αυτό υπογραμμίζεται η παγκοσμιότητα του θέματος (συνέπειες της ατομικής έκρηξης στη Χιροσίμα) και η διαχρονικότητα του αγαθού της ειρήνης. Τα βιογραφικά στοιχεία της συγγραφέως μπορούν να τα βρουν Google (Βικιπαίδεια –Edita Morris) ενώ τα εξώφυλλα στο Google (Τα λουλούδια της Χιροσίμα – εικόνες)

Ανακοίνωση αποτελεσμάτων κάθε ομάδαςΚατόπιν οι 3 πρώτες Ομάδες (Ομάδες 1, 2 & 3) παρουσιάζουν τα αποτελέσματά τους. Η κάθε Ομάδα έχει στη διάθεσή της περίπου 25-30 λεπτά. Έτσι κατά τη διάρκεια της 1ης ώρας και στη αρχή της 2ης παρουσιάζουν το έργο τους οι 2 πρώτες Ομάδες στην ολομέλεια της τάξης, που έχουν μελετήσει το μυθιστόρημα «Τα λουλούδια της Χιροσίμα». Κατά τη 2η ώρα παρουσιάζει το έργο της η 3η ομάδα που έχει μελετήσει το βιβλίο-μαρτυρία «Τα παιδιά της Χιροσίμα» - Ένα μέλος κάθε ομάδας μας διηγείται τα βασικά σημεία της πλοκής του κειμένου που διάβασαν (προφορική αναδιήγηση).

10

http://www.youtube.com/watch?v=3pNAMkaRZmU&feature=related


- Στη συνέχεια άλλο μέλος της ομάδας διαβάζει στην ολομέλεια της τάξης ένα απόσπασμα από το λογοτεχνικό κείμενο, που τους άρεσε πολύ. Η ανάγνωση του κειμένου μπορεί να συνοδεύεται με κατάλληλο μουσικό κομμάτι, έτσι ώστε τα παιδιά να μοιραστούν με τους συμμαθητές τους την απόλαυση ή τη συγκίνηση που ένιωσαν οι ίδιοι (συν-ανάγνωση λογοτεχνικού αποσπάσματος στην ολομέλεια με συνοδεία κατάλληλης μουσικής υπόκρουσης). - Κατόπιν, άλλα μέλη της ομάδας παρουσιάζουν πτυχές του κειμένου (είδος αφηγητή και οπτική γωνία, θέματα, χαρακτήρες), ανατρέχοντας στο κείμενο και επισημαίνοντας τα ιδιαίτερα εκφραστικά μέσα και τους αφηγηματικούς τρόπους που έχουν εντοπίσει σ’ αυτό.

ΟπτικήΗ οπτική που αναδύεται μέσα από αυτά τα κείμενα είναι η οπτική του θύματος.

ΚλείσιμοΤο 3ο διδακτικό τρίωρο κλείνει με την ολομέλεια της τάξης να παρακολουθεί απόσπασμα από την ταινία «Τα παιδιά της Χιροσίμα» (1954). http://www.youtube.com/watch?v=lHFzFJueejk [Μέρος 1/10]http://www.youtube.com/watch?v=Xyt2X76xzto&feature=related [Μέρος 10/10]


ΆνοιγμαΠαρουσιάζουμε στην ολομέλεια της τάξης βιντεάκι με το διάγγελμα του Αμερικανού Προέδρου της εποχής ρίψης της ατομικής βόμβας, Harry S. Truman. Προτεινόμενες ιστοσελίδες: http://www.youtube.com/watch?v=POPmlHlaOtM (Truman) http :// www . youtube . com / watch ? v = LIOqL 86 jfg 4 (BBC: από το 10λεπτο αυτό βιντεάκι επιλέγουμε ένα σύντομο απόσπασμα)

Ανακοίνωση στην ολομέλειαΑκολουθεί η παρουσίαση του έργου των 2 άλλων Ομάδων (Ομάδες 4 & 5) στην ολομέλεια της τάξης. Η κάθε ομάδα έχει στη διάθεσή της περίπου 25-30 λεπτά.

Ομάδα 4: - Ένα μέλος της Ομάδας 4 μας διηγείται τα βασικά σημεία της πλοκής του διηγήματος της Διδώς Σωτηρίου (προφορική αναδιήγηση). - Στη συνέχεια άλλο μέλος της ομάδας διαβάζει στην ολομέλεια της τάξης ένα απόσπασμα από το λογοτεχνικό κείμενο, που τους άρεσε πολύ. Η ανάγνωση του κειμένου μπορεί να συνοδεύεται με κατάλληλο μουσικό κομμάτι, έτσι ώστε τα παιδιά να μοιραστούν με τους συμμαθητές τους την απόλαυση ή τη συγκίνηση που ένιωσαν οι ίδιοι (συν-ανάγνωση λογοτεχνικού αποσπάσματος στην ολομέλεια με συνοδεία κατάλληλης μουσικής υπόκρουσης). - Κατόπιν, άλλα μέλη της Ομάδας παρουσιάζουν το είδος του αφηγητή, την οπτική γωνία, τα θέματα και τον βασικό χαρακτήρα του διηγήματος, ανατρέχοντας στο κείμενο και επισημαίνοντας τα ιδιαίτερα εκφραστικά μέσα και τους αφηγηματικούς τρόπους που έχουν εντοπίσει σ’ αυτό.

11

http://www.youtube.com/watch?v=LIOqL86jfg4

http://www.youtube.com/watch?v=POPmlHlaOtM

http://www.youtube.com/watch?v=Xyt2X76xzto&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=lHFzFJueejk

Ομάδα 5 Στη συνέχεια με τον ίδιο τρόπο παρουσιάζει τη δουλειά της και η Ομάδα 5. - Ένα μέλος της Ομάδας 5 μας παραθέτει τους βασικούς θεματικούς άξονες του ποιήματος «Χιροσίμα» του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου. - Στη συνέχεια άλλο μέλος της Ομάδας διαβάζει το ποίημα στην ολομέλεια της τάξης. Η ανάγνωση του ποιήματος μπορεί να συνοδεύεται με κατάλληλο μουσικό κομμάτι, έτσι ώστε τα παιδιά να μοιραστούν με τους συμμαθητές τους την απόλαυση ή τη συγκίνηση που ένιωσαν οι ίδιοι (συν-ανάγνωση λογοτεχνικού αποσπάσματος στην ολομέλεια με συνοδεία κατάλληλης μουσικής υπόκρουσης).

ΟπτικήΗ οπτική που αναδύεται μέσα από το διήγημα είναι η οπτική του θύτη, που

φαίνεται να διαφοροποιείται πριν και μετά το γεγονός. Στο σημείο αυτό μπορούμε ακόμη να επισημάνουμε τη στάση του αφηγητή απέναντι στον ήρωα στην αρχή (πριν το γεγονός) και στο τέλος του διηγήματος (μετά το γεγονός). Επισημαίνουμε ότι στην αρχή του διηγήματος ο ήρωας υιοθετεί στάση και αξίες διαφορετικές από αυτές του αφηγητή. Στο τέλος, υιοθετεί στάση και αξίες παρόμοιες με αυτές του αφηγητή.

Στο ποίημα υιοθετείται η οπτική του παρατηρητή. Τα 30 λεπτά που απομένουν ανακεφαλαιώνουμε τις 3 οπτικές που εντοπίσαμε

στα κείμενα που διαβάσαμε.

ΑνακεφαλαίωσηΔείχνουμε στην ολομέλεια της τάξης προβολή παρουσίασης που φτιάξαμε εμείς, σχετική με την οπτική γωνία. Ξεκινώντας από εικόνες του πολύ γνωστού στα παιδιά Πύργου του Eiffel (= το αντικείμενο που βλέπουμε), δοσμένες μέσα από διαφορετική οπτική (θέση), βοηθούμε τους μαθητές να εμπεδώσουν ότι «οπτική γωνία» είναι η «θέση» από την οποία βλέπουμε ένα αντικείμενο και κατ’ επέκταση ένα γεγονός. Στη συνέχεια επεκτείνουμε την προβληματική μας στο γεγονός της ατομικής έκρηξης της Χιροσίμα (το γεγονός που βλέπουμε), επισημαίνοντας τις διαφορετικές οπτικές – θέσεις μέσα από τις οποίες μπορούμε να το δούμε: οπτική του θύματος (Ιάπωνες), οπτική του θύτη (Αμερικανός πιλότος, πριν και μετά το γεγονός), οπτική του παρατηρητή (μετεγενέστεροι ή ένας σύγχρονος νέος της εποχής μας).

12

Χωρισμός των μαθητών σε νέες ομάδεςΟι μαθητές χωρίζονται σε νέες ομάδες και Φύλλα Εργασίας μοιράζονται σε όλους, ώστε να μπορέσει ο καθένας να δουλέψει μόνος του στο σπίτι ατομικά την 1 η

δραστηριότητα του 3ου Φύλλου Εργασίας. Τα Φύλλα αυτά θα ξαναδουλευτούν σε ομάδες το επόμενο (5ο) διδακτικό δίωρο.

ΚλείσιμοΣτα τελευταία λεπτά που απομένουν, ζητούμε από κάθε ομάδα να μας διαβάσει και να «καρφιτσώσει» στον πίνακα ανακοινώσεων της τάξης μια «δυνατή» φράση από το κείμενο που μελέτησε.

ΦΑΣΗ Γ΄: «ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ»


Παράδοση ατομικών εργασιώνΌλοι οι μαθητές παραδίδουν ως ατομική εργασία την 1η δραστηριότητα του 3ου

Φύλου Εργασίας (άσκηση ταύτισης με δοσμένο ρόλο – ενσυναίσθηση) και κατόπιν αρχίζει το 5ο διδακτικό δίωρο.

ΆνοιγμαΠαρουσιάζουμε στην ολομέλεια της τάξης βιντεάκι με προσομοίωση της ρίψης της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα, το οποίο εμπεριέχει εικόνες από πραγματικά πρόσωπα και πράγματα. http://www.youtube.com/watch?v=PB-atl3YBSQ&feature=player_embeddedΗ επιλογή του συγκεκριμένου βίντεο με τις συγκλονιστικές εικόνες και τη μουσική που το συνοδεύει έγινε στη βάση της δημιουργίας κατάλληλης ατμόσφαιρας, εφόσον στόχος μας στο δίωρο αυτό είναι η συναισθηματική εμπλοκή των μαθητών (ενσυναίσθηση) στο γεγονός και η ταύτισή τους με διάφορους ρόλους. Επιπροσθέτως, ακούμε μεταγενέστερη συνέντευξη του Αμερικανού πιλότου Paul Tibbets, που έριξε την ατομική βόμβα στη Χιροσίμα5 http://www.youtube.com/watch?v=7RZd-X1_QQA

Εργασία σε ομάδεςΜετά από τα παραπάνω, η τάξη είναι έτοιμη να περάσει σε μια πιο δημιουργική φάση, στην παραγωγή δικών της κειμένων, «γλωσσικών» ή «αναλογικών», κατά ομάδες. Κατά τη διάρκεια της 1η ώρας, ζητούμε από τους μαθητές να προσπαθήσουν να ταυτιστούν με διάφορους ρόλους και να γράψουν έναν διάλογο και πρωτοπρόσωπες αφηγήσεις μέσα από διαφορετικές οπτικές γωνίες (30΄):

Ομάδα 1: καταγραφή διαλόγου ανάμεσα στον Αμερικανό πιλότο-θύτη που έριξε τη βόμβα και σε ασθενείς Γιαπωνέζους-θύματα της ατομικής έκρηξης Ομάδα 2: Οπτική ενός παρατηρητή που απευθύνεται στα θύματα Ομάδα 3: Οπτική των Γιαπωνέζων θυμάτων που απευθύνονται στον θύτη τους Ομάδα 4: Οπτική του Αμερικανού-πιλότου-θύτη (που απευθύνεται στα θύματά του) Ομάδα 5: Οπτική ενός παρατηρητή που απευθύνεται στον θύτη

5 Η συνέντευξη του Paul Tibbets υπάρχει με τη μορφή ηλεκτρονικού κειμένου στην ακόλουθη ιστοσελίδα: http :// www . avweb . com / profiles /

14

http://www.youtube.com/watch?v=7RZd-X1_QQA

http://www.avweb.com/profiles/

http://www.youtube.com/watch?v=PB-atl3YBSQ&feature=player_embedded

Επιπροσθέτως, η κάθε ομάδα αναλαμβάνει να δημιουργήσει μία προβολή παρουσίασης για τα γεγονότα, μέσα από τη συγκεκριμένη οπτική γωνία που έχει υιοθετήσει, βάζοντας κατάλληλο τίτλο, κατάλληλο κείμενο και εικόνες-φωτογραφίες, από τον ηλεκτρονικό φάκελο «Χιροσίμα» που τους έχει δοθεί, αλλά και μετά από ελεύθερη πλοήγηση στο διαδίκτυο.Ηλεκτρονικός φάκελος «Χιροσίμα»: http://fk-thess2010.blogspot.com/2011/12/photos-hiroshima.html

Ανακοίνωση των αποτελεσμάτων- Τη 2η ώρα η κάθε ομάδα διαβάζει το κείμενο που έγραψε στην ολομέλεια και

δείχνει την προβολή παρουσίασης που ετοίμασε. - Γίνεται συζήτηση και το αποτέλεσμα κάθε ομάδας ‘αξιολογείται’ από τα μέλη

των υπολοίπων (αλληλο-αξιολόγηση), με βάση τα ακόλουθα κριτήρια: α) Σε ποιο βαθμό κατάφεραν να ταυτιστούν με τον αντίστοιχο ρόλο και το πρόσωπο; β) Κατάφεραν να μεταφέρουν τη συγκίνηση στους ακροατές συμμαθητές τους;

Χωρισμός των μαθητών σε νέες ομάδεςΟι μαθητές χωρίζονται σε νέες ομάδες: Ηθοποιοί, Ζωγράφοι, Γλύπτες-Χειροτέχνες, Ποιητές, Κινηματογραφιστές. Φύλλα Εργασίας μοιράζονται σε όλους, ώστε να μπορέσει ο καθένας να δουλέψει μόνος του στο σπίτι την 1 η δραστηριότητα του 4ου Φύλλου Εργασίας. Τα Φύλλα αυτά θα ξαναδουλευτούν σε ομάδες το επόμενο και τελευταίο διδακτικό δίωρο (6ο).

ΚλείσιμοΤο μάθημα κλείνει παρακολουθώντας το γνωστό τραγούδι “Give peace a chance” από βιντεάκι στο youtube: http://www.youtube.com/watch?v=xwJQffbssxo&feature=related


ΆνοιγμαΤο 6ο διδακτικό δίωρο ξεκινά με την ολομέλεια της τάξης να παρακολουθεί ένα απόσπασμα από την ταινία του Renais «Hiroshima, mon amour» (1959).

Εργασία σε ομάδες (1η ώρα)Στη συνέχεια οι 5 ομάδες αναλαμβάνουν τον νέο τους ρόλο (Ηθοποιοί, Ζωγράφοι, Γλύπτες-Χειροτέχνες, Ποιητές, Σκηνοθέτες) και αναζητούν υλικό με ελεύθερη και κατευθυνόμενη πλοήγηση στο διαδίκτυο:

Ομάδα 1 (Ηθοποιοί): Οι ηθοποιοί αναλαμβάνουν να δραματοποιήσουν τον διάλογο πιλότου-θύτη και θύματος που έγραψε κατά το προηγούμενο δίωρο η 1η ομάδα. Φροντίζουν να ‘επενδύσουν’ το δρώμενο που θα παρουσιάσουν με κατάλληλη μουσική και κατάλληλο σκηνικό. Ομάδα 2 (Ζωγράφοι): Καλούνται να δημιουργήσουν ένα δικό τους ζωγραφικό έργο ή κολλάζ με θέμα: «Χιροσίμα – Πόλεμος – Ειρήνη». Πληκτρολογούν στο Google «εικόνες» και «Χιροσίμα – Ζωγραφική/Painting» για να πάρουν ιδέες και έμπνευση. Εναλλακτικά δημιουργούν προβολή παρουσίασης με τους καλύτερες, κατά τη γνώμη τους, πίνακες ζωγραφικής με το παραπάνω θέμα, βάζοντας τις κατάλληλες λεζάντες. Ομάδα 3 (Γλύπτες-Χειροτέχνες):

15

http://www.youtube.com/watch?v=xwJQffbssxo&feature=related

http://fk-thess2010.blogspot.com/2011/12/photos-hiroshima.html

Έχοντας στο σπίτι τους παρακολουθήσει βιντεάκια με την αρχαία ιαπωνική τέχνη του origami, προσπαθούν, όσο μπορούν, να μας δείξουν πώς κατασκευάζεται ένα χάρτινος γερανός. Εναλλακτικά, πληκτρολογούν στο Google «εικόνες» και «Χιροσίμα – Γλυπτική/Sculpture» και στη συνέχεια δημιουργούν προβολή παρουσίασης με τα καλύτερα, κατά τη γνώμη τους, γλυπτά με το παραπάνω θέμα, βάζοντας τις κατάλληλες λεζάντες. Ομάδα 4 (Συγγραφείς / Ποιητές): Προσπαθούν να γράψουν ένα ποίημα ή ένα διήγημα, να συνθέσουν ένα κολλάζ ή να κάνουν ένα σχηματοποίημα με θέμα: «Χιροσίμα – Πόλεμος – Ειρήνη». Ομάδα 5 (Κινηματογραφιστές): Προσπαθούν να κάνουν ένα βιντεάκι με θέμα: «Χιροσίμα – Πόλεμος – Ειρήνη».

Εναλλακτική δραστηριότηταΕναλλακτικά τα μέλη της Ομάδας 5 πληκτρολογούν στο Google «παγκόσμιος ιστός» και «Χιροσίμα – ταινίες/films» και στη συνέχεια δημιουργούν προβολή παρουσίασης με τις 3 διασημότερες από αυτές, βάζοντας το θέμα τους και στοιχειωδώς την πλοκή τους και 2-3 φωτογραφίες από την καθεμιά. α) «Χιροσίμα, Αγάπη μου» (Γαλλία, Renais, 1959)β) «Τα παιδιά της Χιροσίμα» (Ιαπωνία, 1954) γ) «Ραψωδία τον Αύγουστο» (Ιαπωνία-ΗΠΑ, Kurosawa, 1991)]

Τέλος, διοργανώνεται στην τάξη διαγωνισμός ηλεκτρονικής αφίσας. Κάθε ομάδα αναλαμβάνει να φτιάξει μια ηλεκτρονική αφίσα για την Ειρήνη, χρησιμοποιώντας το υλικό από τον ηλεκτρονικό φάκελο «Ειρήνη», που τους έχει δοθεί, αλλά και μετά από ελεύθερη πλοήγηση στο διαδίκτυο. Μπορούν να χρησιμοποιήσουν φράσεις από τη δική τους αφήγηση, τα κείμενα που διάβασαν, πρόσθετο υλικό από το αρχείο «Ποιήματα για την ειρήνη». Ηλεκτρονικός φάκελος «Ειρήνη»: http://fk-thess2010.blogspot.com/2011/12/photos-peace.htmlΗλεκτρονικός φάκελος «Ποιήματα για την Ειρήνη»:http://fk-thess2010.blogspot.com/2012/01/peace-poems.htmlΜουσείο Ειρήνης Χιροσίμα (Hiroshima Peace Memorial Museum)http://www.pcf.city.hiroshima.jp/top_e.htmlhttp://www.pcf.city.hiroshima.jp/database/index_e.html

Ανακοίνωση αποτελεσμάτων (2η ώρα)- Η κάθε ομάδα παρουσιάζει το έργο της στην ολομέλεια της τάξης. - Γίνεται συζήτηση πάνω στο τελικό αποτέλεσμα και αλληλο-αξιολόγηση.

Απομένει...Με τις ηλεκτρονικές αφίσες των μαθητών για την Ειρήνη να δημιουργήσουμε ένα βιντεάκι, σε ώρα εκτός μαθήματος, στο οποίο μπορούμε να εισαγάγουμε για μουσική επένδυση το “Wonderful World” του Louis Armstrong. Θα είναι ένα τελικό προϊόν σύνθεσης της δουλειάς όλων των ομάδων.

Αξιολόγηση

Κατά τη διάρκεια της όλης διαδικασίας λαμβάνει χώρα διαμορφωτική αξιολόγηση, έτσι ώστε οι ερωτήσεις στο επόμενο Φύλλο Εργασίας (2ο, 3ο , 4ο) να προσαρμοστούν στο επίπεδο των μαθητών.

16

http://www.pcf.city.hiroshima.jp/database/index_e.html

http://www.pcf.city.hiroshima.jp/top_e.html

http://fk-thess2010.blogspot.com/2012/01/peace-poems.html

http://fk-thess2010.blogspot.com/2011/12/photos-peace.html

Επιπλέον, κατά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των ομάδων στην ολομέλεια της τάξης λαμβάνει χώρα μια μορφή αλληλο-αξιολόγησης. Ταυτόχρονα οι μαθητές ενθαρρύνονται να ασκηθούν στην αυτο-αξιολόγηση. Το συλλογικό έργο κάθε ομάδας αλλά και οι ατομικές εργασίες που παραδίδουν (μια δραστηριότητα από το 2ο Φύλλο Εργασίας & η 1η δραστηριότητα του 3ου Φύλλου Εργασίας) λαμβάνονται υπόψη τόσο κατά την ομαδική όσο και κατά την ατομική αξιολόγηση των μαθητών. Επιπλέον, άλλοι παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη είναι:- η συνεργασία του κάθε μαθητή στο πλαίσιο της ομάδας. - οι πρωτοβουλίες που αναπτύσσουν τα μέλη των ομάδων ατομικά και συλλογικά

για την επίτευξη των στόχων κατά τη διάρκεια της εκπόνησης των εργασιών τους αλλά και ως προς το τελικό έργο.

Είναι αυτονόητο ότι ο εκπαιδευτικός καταγράφει σημειώσεις και παρατηρήσεις σε όλη τη διάρκεια της διαδικασίας.

Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας δίνεται σε κάθε μαθητή να συμπληρωθεί (στο σπίτι ή στην τάξη) Φύλλο Αξιολόγησης που εμπεριέχει: - αυτο-αξιολόγηση- αλληλο-αξιολόγηση- αξιολόγηση διαδικασίας. Βλ. Παράρτημα Ι: Φύλλο Αξιολόγησης (στο τέλος).

Προστιθέμενη αξία της χρήσης ΤΠΕ στη διδασκαλία λογοτεχνίας:

- Το μάθημα γίνεται πιο ενδιαφέρον- Δίνεται η δυνατότητα για σύνδεση λόγου – εικόνας – μουσικής. - Δίνεται η δυνατότητα κατανόησης μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα των

πολλαπλών οπτικών γωνιών (θέσεων-απόψεων) σχετικά με το συγκεκριμένο γεγονός

- Αξιοποιείται αυθεντικό υλικό από το διαδίκτυο (εικόνες, μαρτυρίες, συνεντεύξεις), κάτι που θα συντελέσει στη μεγαλύτερη ενσυναίσθηση των μαθητών, στο πλαίσιο μιας απολύτως εμπλαισιωμένης μάθησης, προκειμένου να μετουσιώσουν στη συνέχεια την εμπειρία τους σε συγκεκριμένα κείμενα (γλωσσικά, αναλογικά, πολυτροπικά) μέσα από συγκεκριμένους ρόλους.

- Στους μαθητές θα δοθούν ενεργητικοί ρόλοι, ενώ θα μπορέσουν να χρησιμοποιήσουν εργαλεία με τα οποία είναι απολύτως εξοικειωμένοι

- Δίνεται η δυνατότητα παρουσίασης του έργου τους μέσα από πολυτροπικά κείμενα και η δημοσίευσή τους στο ιστολόγιο της τάξης ή στον παγκόσμιο ιστό

Τελικές επισημάνσεις

Σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο κοινωνικό πλαίσιο το σχολείο οφείλει να επανα-προσδιορίσει το ρόλο του, δημιουργώντας εκείνες τις προϋποθέσεις, οι οποίες θα επιτρέπουν σε όλους τους μαθητές να συμμετέχουν στη μαθησιακή διαδικασία μέσα από δράσεις που χαρακτηρίζονται για την ενεργητικότητα, τη συλλογικότητα, τις ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στα μορφωτικά αγαθά.

17

Η διδασκαλία σε ομάδες και μάλιστα στο πλαίσιο σχεδίου δράσης (project) μπορεί να κινητοποιήσει το ενδιαφέρον των μαθητών, δίνοντας τους συγκεκριμένους ρόλους αλλά και συγκεκριμένο έργο που θα πρέπει να εκπονήσουν. Η μάθηση γίνεται διερευνητική και ολιστική, καθώς συνδέεται με την κοινωνία και τη σύγχρονη ζωή, ενώ η προσέγγιση είναι σαφώς διαθεματική, εφόσον αξιοποιούνται στοιχεία Ιστορίας, Πληροφορικής και ποικίλων Τεχνών. Τέλος, οι Νέες Τεχνολογίες μας προσφέρουν τρόπους και μέσα οικεία στα παιδιά, πολύ κοντά στις προσλαμβάνουσές τους και στις καθημερινές τους πρακτικές.

Η Λογοτεχνία ως διαπολιτισμικός τόπος είναι ο πλέον κατάλληλος χώρος για να διερευνηθεί και να συζητηθεί σε βάθος το ευαίσθητο και ιδιαίτερο ενδιαφέρον θέμα της οπτικής γωνίας και μάλιστα ενός τόσο κρίσιμου γεγονότος, όπως η ατομική έκρηξη στην Χιροσίμα. Παράλληλα τα παιδιά εμπλουτίζουν την εμπειρία τους, καλλιεργούν την ενσυναίσθηση, διαμορφώνουν προσωπική στάση και άποψη και την υποστηρίζουν σε λόγο προφορικό ή γραπτό. Μέσω της άσκησης της κριτικής και δημιουργικής τους σκέψης, εν τέλει, καλλιεργείται η δημοκρατική συνείδηση των μαθητών μας, ενώ διαμορφώνεται η βάση μιας σύγχρονης διαπολιτισμικής επικοινωνιακής ικανότητας του σημερινού μαθητή και αυριανού πολίτη.

Φιλοθέη Κολίτση & Ελευθέρος Βέτσιος

Θεσσαλονίκη, Ιανουάριος 2012

18

Βιβλιογραφία Επιμορφωτικό υλικό για την εκπαίδευση των επιμορφωτών στα

Πανεπιστημιακά Κέντρα Επιμόρφωσης, 2011, Τεύχος 1: Γενικό Μέρος, Β΄ Έκδοση Αναθεωρημένη και Βελτιωμένη, Πάτρα, Μάιος 2011.

Επιμορφωτικό υλικό για την εκπαίδευση των επιμορφωτών στα Πανεπιστημιακά Κέντρα Επιμόρφωσης, 2011, Τεύχος 3 : Κλάδος ΠΕ02, Β΄ Έκδοση Αναθεωρημένη και Βελτιωμένη, Πάτρα, Μάιος 2011.

Πρόγραμμα Σπουδών για τη Διδασκαλία της Νεοελληνικής Γλώσσας και της Λογοτεχνίας στο Γυμνάσιο, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Αθήνα, 2011

Αποστολίδου Β., Καπλάνη Β., Χοντολίδου Ε. (Ομάδα Έρευνας για τη Διδασκαλία της Λογοτεχνίας), Διαβάζοντας Λογοτεχνία στο Σχολείο: Μια Νέα Πρόταση Διδασκαλίας, Αθήνα, Τυπωθήτω, 2000

Βακαλούδη Αναστασία, Διδάσκοντας και Μαθαίνοντας με τις Νέες Τεχνολογίες: Θεωρία και Πράξη, Αθήνα, Πατάκης, 2003

Γιαννακοπούλου, Ε. Σχεδιασµός Διδακτικής Ενότητας", Πρόγραµµα Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών, τόµος ΙΙI, Αθήνα, ΕΚΕΠΙΣ, 2006.

Κολίτση Φιλοθέη, «Μια μεθοδολογική προσέγγιση του Άλλου στη λογοτεχνία», Κολίτση Φιλοθέη, Μ. Τσούμαρη Α. Παπαναστασίου, Ο Εκπαιδευτικός της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης απέναντι στη Διαπολιτισμική πρόκληση της εποχής μας, Θεσσαλονίκη, Εκδ. Κυριακίδη, 2007, σσ.85-99.

Κολίτση Φιλοθέη, «Το στερεότυπο του εθνικού μας Άλλου και η αποδόμησή του στη σχολική πράξη: Μια ‘διαπολιτισμική’ προσέγγιση στο μυθιστόρημα της Διδώς Σωτηρίου Οι νεκροί περιμένουν (1959)», στον τόμο Πρακτικών του συνεδρίου «Μετανάστευση, πολυπολιτισμικότητα και εκπαιδευτικές προκλήσεις: Πολιτική – Έρευνα – Πράξη», Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών & Ελληνικό Παρατηρητήριο για τη Διαπολιτισμική Εκπαίδευση, 2010 (ηλεκτρονική έκδοση)

Κουλαϊδής Βασίλης (επιμ.). Σύγχρονες Διδακτικές Προσεγγίσεις για την ανάπτυξη Κριτικής & Δημιουργικής Σκέψης για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Αθήνα: ΟΕΠΕΚ, 2007

Μαυροσκούφης Δ. & Μυρογιάννη Ε. Φιλόλογοι στον Υπολογιστή, Αθήνα, Καλειδοσκόποιο, 2004

Νικολαΐδου Σοφία & Γιακουμάτου Τερέζα, Διαδίκτυο και Διδασκαλία. Ένας οδηγός για κάθε ενδιαφερόμενο και πολλές προτάσεις για τους φιλολόγους, Αθήνα, Εκδόσεις Κέδρος, 2001

Νικολαΐδου Σοφία, Λογοτεχνία και Νέες Τεχνολογίες: Από τη θεωρία στη διδακτική πράξη, Αθήνα, Κέδρος, 2009

Στενού Κατερίνα, Εικόνες του Άλλου. Η ετερότητα: από τον μύθο στην προκατάληψη, Αθήνα, Εξάντας, 1998.

19

Δικτυογραφία

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος http://fk-thess2010.blogspot.com/2010/10/28-1940-28-october-1940.html(Χρονικό Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου)

Στιγμιότυπα από την ατομική έκρηξη στη Χιροσίμα (6 Αυγούστου 1945) ΒΙΝΤΕΟhttp://www.youtube.com/watch?v=PB-atl3YBSQ&feature=player_embedded(Προσομοίωση ρίψης ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα) http://www.youtube.com/watch?v=POPmlHlaOtM (διάγγελμα Truman) http://www.youtube.com/watch?v=LIOqL86jfg4 (BBC: Truman)http://www.youtube.com/watch?v=7RZd-X1_QQA(μεταγενέστερη συνέντευξη του Αμερικανού πιλότου Paul Tibbets, που έριξε την ατομική βόμβα στη Χιροσίμα)http :// www . youtube . com / watch ? v = J 3 KksvUD 24 Y (Ιστορία της Sadako – βίντεο)http://www.youtube.com/watch?NR=1&feature=endscreen&v=MZiaEnCjAcY(Ιστορία της Sadako – βίντεο)ΚΕΙΜΕΝΑ:http://www.netschoolbook.gr/hiro-i_was_there.html (ρεπορτάζ του John Hersey) http :// www . netschoolbook . gr / hiro 3. html (Μόνο Σκιές)

20





http://www.youtube.com/watch?v=7RZd-X1_QQA

http://www.youtube.com/watch?v=LIOqL86jfg4

http://www.youtube.com/watch?v=POPmlHlaOtM

http://www.youtube.com/watch?v=PB-atl3YBSQ&feature=player_embedded


http :// www . netschoolbook . gr / hiro 2. html (Να μιλήσουν τα αντικείμενα)http :// www . netschoolbook . gr / hirosadako . html (Ιστορία της Sadako)

Μουσείο Ειρήνης Χιροσίμα (Hiroshima Peace Memorial Museum)http://www.pcf.city.hiroshima.jp/top_e.htmlhttp://www.pcf.city.hiroshima.jp/database/index_e.html

Η Ιαπωνική τέχνη origamihttp://www.youtube.com/watch?v=wS8QmuTlsMc (Η Ιαπωνική τέχνη origami – βίντεο)http :// medgreece . gr /2007/ origami -% CE % BC % CE % B 9% CE % B 1-% CF %84% CE % AD % CF %87% CE % BD % CE % B 7-% CF %80% CE % BF % CF %85-% CE % AD % CF %87% CE % B 5% CE % B 9-% CE % B 3% CE % BF % CE % B 7% CF %84% CE % B 5% CF %8 D % CF %83% CE % B 5% CE % B 9-% CF %84% CE % BF % CE % BD -% CE % BA % CF %8 C % CF %83 (Η Ιαπωνική τέχνη origami – κείμενο)

Ταινίες σχετικές με τη Χιροσίμα: http://www.youtube.com/watch?v=3pNAMkaRZmU&feature=related «Ραψωδία τον Αύγουστο», Akira Kurosawa (1991)(Διήγηση Γιαπωνέζας γιαγιάς στα εγγόνια της για το τι έγινε στο Ναγκασάκι: περίπου 44΄-49΄)http://www.youtube.com/watch?v=3pNAMkaRZmU&feature=related «Ραψωδία τον Αύγουστο», Akira Kurosawa (1991) (Σκηνή στο «Πάρκο της Ειρήνης» στο Ναγκασάκι: περίπου 17΄-21΄) http://www.youtube.com/watch?v=lHFzFJueejk [Μέρος 1/10]http://www.youtube.com/watch?v=Xyt2X76xzto&feature=related [Μέρος 10/10]«Τα παιδιά της Χιροσίμα» (1954)

Ηλεκτρονικοί φάκελοι με φωτογραφίες & ποιήματα http://fk-thess2010.blogspot.com/2011/12/photos-hiroshima.htmlΗλεκτρονικός φάκελος «Χιροσίμα»http://fk-thess2010.blogspot.com/2011/12/photos-peace.htmlΗλεκτρονικός φάκελος «Ειρήνη»http://fk-thess2010.blogspot.com/2012/01/peace-poems.htmlΗλεκτρονικός φάκελος «Ποιήματα για την Ειρήνη»

21




http://www.youtube.com/watch?v=Xyt2X76xzto&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=lHFzFJueejk











ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

1 ο ΔΙΩΡΟ

Ομάδα 1 (Ιστορικοί):Φύλλο Εργασίας 1

Θέμα της διδακτικής αυτής ενότητας είναι «Η Χιροσίμα στη Λογοτεχνία». Το 1ο

διδακτικό δίωρο αποτελεί μια εισαγωγή στο θέμα αυτό, καθώς κατά τη διάρκειά του πρόκειται να συγκεντρώσουμε πληροφορίες για τον τόπο, τον χρόνο τους βασικούς πρωταγωνιστές του ιστορικού αυτού γεγονότος, τις τραγικές συνέπειές του και την ιδιαιτερότητά του.

ΑποστολήΑποστολή της ομάδας σας είναι να τοποθετήσετε το γεγονός στον ιστορικό του χρόνο.

Δραστηριότητες 1. Να διαβάσετε προσεκτικά το κείμενο «Χρονικό των γεγονότων του Β΄

Παγκοσμίου Πολέμου» και να καταγράψετε τα βασικά γεγονότα-σταθμούς του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, δίνοντας έμφαση στην εμπλοκή των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Προτεινόμενη ιστοσελίδα: http://fk-thess2010.blogspot.com/2010/10/28-1940-28-october-1940.html

2. Στη συνέχεια να τα παρουσιάσετε σε Προβολή Παρουσίασης, επιλέγοντας μία εικόνα και μία λεζάντα για καθένα από αυτά. (Για δική σας διευκόλυνση θα μπορούσατε να κάνετε μία διαφάνεια για κάθε χρονιά του πολέμου.)

22


1 ο ΔΙΩΡΟ

Ομάδα 2 (Φωτορεπόρτερ):Φύλλο Εργασίας 1



ΑποστολήΑποστολή της ομάδας σας είναι να τοποθετήσετε το γεγονός στον γεωγραφικό του χώρο και στη συνέχεια παρουσιάσετε συγκλονιστικά στιγμιότυπα της ατομικής έκρηξης. (να δώσετε έμφαση στα στοιχεία που σας έκαναν μεγάλη εντύπωση.) Δραστηριότητες

1. Ο John Hersey (1914-1993), δημοσιογράφος των “Time Magazine” & “New Yorker”, ήταν ένας από τους πρώτους ξένους φωτορεπόρτερ που βρέθηκαν στον τόπο των γεγονότων. Η μαρτυρία του, που πρωτοδημοσιεύτηκε στο “New Yorker”, θεωρείται ως ένα από τα κλασικά πολεμικά ρεπορτάζ. Να διαβάσετε προσεκτικά την ανταπόκριση του (σε μετάφραση Τερέζας Γιακουμάτου) καθώς και τις ιστοσελίδες «Μόνο σκιές» και «Να μιλήσουν τα αντικείμενα» και να επισημάνετε τα σημεία εκείνα που σας συγκλόνισαν. Προτεινόμενες ιστοσελίδες:http://www.netschoolbook.gr/hiro-i_was_there.htmlhttp://www.netschoolbook.gr/hiro3.htmlhttp://www.netschoolbook.gr/hiro2.html

2. Στη συνέχεια να τα παρουσιάσετε σε Προβολή Παρουσίασης, επιλέγοντας μία εικόνα και μία λεζάντα για καθένα από αυτά.

23




1 ο ΔΙΩΡΟ

Ομάδα 3 (Κινηματογραφιστές):Φύλλο Εργασίας 1



ΑποστολήΑποστολή της ομάδας σας είναι να ‘ζωντανέψετε’ μέσα από τον λόγο σας την ιστορία της μικρής Γιαπωνέζας Sadako Sasaki, που είναι ένα από τα χιλιάδες θύματα της ατομικής έκρηξης.

Δραστηριότητες1. Να βρείτε και να καταγράψετε πληροφορίες και στη συνέχεια να

‘ζωντανέψετε’ μέσα από τον λόγο σας (δηλαδή να ανα-διηγηθείτε προφορικά) την ιστορία της μικρής Γιαπωνέζας, Sadako Sasaki [που επέζησε του γεγονότος, αλλά έχασε τη ζωή της 9 χρόνια αργότερα σε ηλικία 12 μόλις ετών, καθώς είχε μολυνθεί από ραδιενέργεια].Προτεινόμενη ιστοσελίδα: http://www.netschoolbook.gr/hirosadako.html

2. Να επιλέξετε ένα πολύ σύντομο βιντεάκι από το youtube που αναφέρεται στη μικρή Γιαπωνέζα, το οποίο θα προβληθεί στην ολομέλεια της τάξης στο τέλος του διδακτικού αυτού δίωρου.

Προτεινόμενες ιστοσελίδες:http://www.youtube.com/watch?v=J3KksvUD24Y http://www.youtube.com/watch?NR=1&feature=endscreen&v=MZiaEnCjAcY

24




1 ο ΔΙΩΡΟ

Ομάδα 4 (Χειροτέχνες):Φύλλο Εργασίας 1



ΑποστολήΑποστολή της ομάδας σας είναι να διευρύνετε τις γνώσεις τις δικές σας και των συμμαθητών σας, συγκεντρώνοντας πληροφορίες για μια αρχαία Ιαπωνική τέχνη.

Δραστηριότητες1. Η Ομάδα 3 διερευνά την ιστορία της μικρής Γιαπωνέζας Sadako, που

επέζησε της ατομικής έκρηξης, αλλά πέθανε 9 χρόνια αργότερα, σε ηλικία 12 ετών. Η Sadako στο νοσοκομείο κατασκεύαζε χάρτινους γερανούς (paper cranes), σύμφωνα με την αρχαία Ιαπωνική τέχνη «Origami». Να βρείτε πληροφορίες γύρω από την αρχαία Ιαπωνική τέχνη «Origami».

Προτεινόμενες ιστοσελίδες: http://www.youtube.com/watch?v=wS8QmuTlsMc


25





1 ο ΔΙΩΡΟ

Ομάδα 5 (Παρατηρητές):Φύλλο Εργασίας 1



ΑποστολήΑποστολή της ομάδας σας είναι να διερευνήσετε το θέμα της οπτικής γωνίας, ξεκινώντας από τη θέαση ενός κτίσματος (αντικειμένου) από πολλαπλές οπτικές γωνίες και στη συνέχεια συσχετίζοντάς το με τη θέαση-αντιμετώπιση ενός γεγονότος από πολλές πλευρές.

Δραστηριότητες1. Να επιλέξετε ένα γνωστό κτίριο ή αρχαιολογικό μνημείο της αρεσκείας σας

και στη συνέχεια να βρείτε με ελεύθερη πλοήγηση στο διαδίκτυο (Google – Εικόνες) φωτογραφίες του κτίσματος αυτού, παρμένες από διαφορετικές οπτικές γωνίες (από πάνω, από κάτω, από πλάγια, πανοραμικά, κλπ) και να τις οργανώσετε σε προβολή παρουσίασης.

2. Στη συνέχεια, να προσπαθήσετε να συσχετίσετε τη θέαση ενός κτίσματος (αντικείμενο) από πολλές οπτικές γωνίες με την αντιμετώπιση ενός γεγονότος από πολλές πλευρές (οπτικές γωνίες). Προσπαθήστε λοιπόν να επισημάνετε τις πιθανές οπτικές γωνίες (αντικρουόμενες απόψεις δηλαδή) στο γεγονός (ατομική βόμβα της Χιροσίμα) που πρόκειται να συζητήσουμε.

26

2 ο ΔΙΩΡΟ: επεξεργασία φύλλου με την ομάδα 3 ο ΔΙΩΡΟ: ανακοίνωση στην ολομέλεια

Ομάδα 1: «Τα λουλούδια της Χιροσίμα» (Α)Φύλλο Εργασίας 2

Στα 2 επόμενα διδακτικά δίωρα θα συζητήσουμε αναλυτικά διάφορα κείμενα που έχουν μεταπλάσει λογοτεχνικά την ατομική έκρηξη στη Χιροσίμα. Πρόκειται για κείμενα της νεοελληνικής αλλά και της παγκόσμιας λογοτεχνίας, που θα μας δώσουν την ευκαιρία να επισημάνουμε τις τραγικές συνέπειες του πυρηνικού ολέθρου και τη διαχρονικότητα και παγκοσμιότητα του αγαθού της ειρήνης. Επιπλέον, παίρνοντας αφορμή από τη θέαση ενός αντικειμένου (πχ ενός κτιρίου) μέσα από πολλές οπτικές γωνίες θα προεκτείνουμε τη σκέψη μας προς την αντιμετώπιση ενός γεγονότος (ατομική έκρηξη στη Χιροσίμα) μέσα από διάφορες οπτικές γωνίες.

ΑποστολήΑποστολή της ομάδας σας είναι να διαβάσετε αποσπάσματα από το μυθιστόρημα της Edita Morris «Τα λουλούδια της Χιροσίμα» (μετάφραση: Νικηφόρος Βρεττάκος, Αθήνα, Θεμέλιο) και να εμβαθύνετε σε αυτά.

Δραστηριότητες 1) Να δημιουργήσετε μία προβολή παρουσίασης, που θα αποτελείται από 2-3

διαφάνειες και θα εμπεριέχει βασικά βιογραφικά στοιχεία της Edita Morris και κάποια φωτογραφία της. (Πότε και πού έζησε, πότε έγραψε το μυθιστόρημα. Προτεινόμενη ιστοσελίδα: Βικιπαίδεια (Edita Morris)

2) Να διαβάσετε το απόσπασμα του σχολικού βιβλίου, σσ. 223-229 & τα 2 πρώτα κεφάλαια του μυθιστορήματος της Edita Morris,6 «Τα λουλούδια της Χιροσίμα».

3) Να επισημάνετε ποιος είναι ο αφηγητής ή η αφηγήτρια στο παραπάνω κείμενο, σε ποιο πρόσωπο γίνεται η αφήγηση (α΄ ή γ΄) και μέσα από ποια οπτική

4) Να εντοπίσετε τους βασικούς θεματικούς άξονες του έργου. 5) Να εντοπίσετε τους βασικούς χαρακτήρες του έργου.6) Να επιλέξετε κάποια ιδιαίτερα εκφραστικά μέσα του κειμένου που σας

έκαναν εντύπωση (εικόνες, μεταφορές, κλπ) 7) Να καταγράψετε και να διαβάσετε στην ολομέλεια της τάξης τις 2-3 πιο

εντυπωσιακές φράσεις του κειμένου που διαβάσατε. Τα αποτελέσματα της δουλειάς σας θα μας τα ανακοινώσετε κατά το 2ο διδακτικό δίωρο.

6 H Edita Morris (1902-1988) είναι Σουηδή μυθιστοριογράφος που παντρεύτηκε τον Αμερικανό ειρηνιστή συγγραφέα Ira Morris και έζησε στην Αμερική.

27

2 ο ΔΙΩΡΟ: επεξεργασία φύλλου με την ομάδα 3 ο ΔΙΩΡΟ : ανακοίνωση στην ολομέλεια

Ομάδα 2: «Τα λουλούδια της Χιροσίμα» (Β)Φύλλο Εργασίας 2

Στα 2 επόμενα διδακτικά δίωρα θα συζητήσουμε αναλυτικά διάφορα κείμενα που έχουν μεταπλάσει λογοτεχνικά την ατομική έκρηξη στη Χιροσίμα. Πρόκειται για κείμενα της νεοελληνικής αλλά και της παγκόσμιας λογοτεχνίας, που θα μας δώσουν την ευκαιρία να επισημάνουμε τις τραγικές συνέπειες του πυρηνικού ολέθρου και τη διαχρονικότητα και παγκοσμιότητα του αγαθού της ειρήνης. Επιπλέον, παίρνοντας αφορμή από τη θέαση ενός αντικειμένου (πχ ενός κτιρίου) μέσα από πολλές οπτικές γωνίες θα προεκτείνουμε τη σκέψη μας προς την αντιμετώπιση ενός γεγονότος (ατομική έκρηξη στη Χιροσίμα) μέσα από διάφορες οπτικές γωνίες.ΑποστολήΑποστολή της ομάδας σας είναι να διαβάσετε αποσπάσματα από το μυθιστόρημα της Edita Morris «Τα λουλούδια της Χιροσίμα» (μετάφραση: Νικηφόρος Βρεττάκος, Αθήνα, Θεμέλιο) και να εμβαθύνετε σε αυτά. Δραστηριότητες

1) Να δημιουργήσετε μία προβολή παρουσίασης, που θα αποτελείται από 2-3 διαφάνειες και θα εμπεριέχει εικόνες από τα εξώφυλλα (μεταφράσεις) του μυθιστορήματος, Τα λουλούδια της Χιροσίμα» σε διάφορες γλώσσες του κόσμου. Φροντίζουμε να υπάρχουν μεταφράσεις στις γλώσσες των αλλοδαπών συμμμαθητών μας.Προτεινόμενη ιστοσελίδα: Google (Τα λουλούδια της Χιροσίμα – εικόνες)

2) Να διαβάσετε το απόσπασμα του σχολικού βιβλίου, σσ. 223-229 & τα 2 τελευταία κεφάλαια του μυθιστορήματος της Edita Morris,7 «Τα λουλούδια της Χιροσίμα».

3) Να επισημάνετε ποιος είναι ο αφηγητής ή η αφηγήτρια στο παραπάνω κείμενο, σε ποιο πρόσωπο γίνεται η αφήγηση (α΄ ή γ΄) και μέσα από ποια οπτική

4) Να εντοπίσετε τους βασικούς θεματικούς άξονες του έργου. 5) Να εντοπίσετε τους βασικούς χαρακτήρες του έργου. 6) Να επιλέξετε κάποια ιδιαίτερα εκφραστικά μέσα του κειμένου που σας



7 H Edita Morris (1902-1988) είναι Σουηδή μυθιστοριογράφος που παντρεύτηκε τον Αμερικανό ειρηνιστή συγγραφέα Ira Morris και έζησε στην Αμερική.

28


Ομάδα 3: «Τα παιδιά της Χιροσίμα»Φύλλο Εργασίας 2


ΑποστολήΑποστολή της ομάδας σας είναι να διαβάσετε αποσπάσματα από το βιβλίο «Τα παιδιά της Χιροσίμα» σε επιμέλεια Arata Osada (Αθήνα, Μπουκουμάνης, 1985) και να εμβαθύνετε σε αυτά. Πρόκειται για κείμενα-μαρτυρίες παιδιών που επέζησαν της ατομικής έκρηξης και συγκεντρώθηκαν το 1951 από τον καθηγητή και παιδαγωγό Arata Osada. Δραστηριότητες

1) Να διαβάσετε όσα κείμενα-μαρτυρίες επιθυμείτε από το βιβλίο του Arata Osada (επιμ.),8 «Τα παιδιά της Χιροσίμα».

2) Να επισημάνετε ποιος είναι ο αφηγητής ή η αφηγήτρια στα παραπάνω κείμενα, σε ποιο πρόσωπο γίνεται η αφήγηση (α΄ ή γ΄) και μέσα από ποια οπτική.

3) Να εντοπίσετε τους βασικούς θεματικούς άξονες του βιβλίου. 4) Να σκιαγραφήσετε κάποιους χαρακτήρες-αφηγητές του βιβλίου που σας

έκαναν εντύπωση.5) Να επιλέξετε κάποια ιδιαίτερα εκφραστικά μέσα του κειμένου που σας



8 Το 1951 ο καθηγητής Arata Osada, διάσημος Ιάπωνας επιστήμονας και παιδαγωγός, απεύθυνε στους μαθητές της Χιροσίμα την παράκληση να γράψουν μια έκθεση με θέμα τα προσωπικά τους βιώματα από την ατομική βόμβα. Το αποτέλεσμα ξεπέρασε και τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις: πάνω από δυο χιλιάδες παιδιά και έφηβοι ανταποκρίθηκαν στην πρόταση του καθηγητή. Οι πιο αντιπροσωπευτικές εκθέσεις εκδόθηκαν μαζί σε μορφή βιβλίου.

29


Ομάδα 4: «Έγκλημα» (διήγημα)Φύλλο Εργασίας 2


ΑποστολήΑποστολή της ομάδας σας είναι να διαβάσετε το διήγημα της Διδώς Σωτηρίου «Έγκλημα» (από τη συλλογή διηγημάτων της Τυχαίο συναπάντημα και άλλες ιστορίες, Αθήνα, Κέδρος, 2004, σσ. 253-270) και να εμβαθύνετε σε αυτά. Συμπληρωματικά, μπορείτε να δείτε και το διάγγελμα του προέδρου Truman σε μορφή ηλεκτρονικού κειμένου στα αγγλικά στην ιστοσελίδα: http://www.ciar.org/ttk/hew/hiroshim/truman1.htm

Δραστηριότητες 1) Να διαβάσετε το διήγημα της Διδώς Σωτηρίου «Έγκλημα». 2) Να επισημάνετε ποιος είναι ο αφηγητής στο παραπάνω κείμενο, σε ποιο

πρόσωπο γίνεται η αφήγηση (α΄ ή γ΄) και μέσα από ποια οπτική. Αν το διήγημα το έγραφε ο ίδιος ο Αμερικανός πιλότος (πραγματικό πρόσωπο) θα ήταν άραγε γραμμένο με τον ίδιο τρόπο; Σε ποια σημεία μπορεί να διέφερε;

3) Να εντοπίσετε τους βασικούς θεματικούς άξονες του έργου. 4) Να εντοπίσετε τους βασικούς χαρακτήρες του έργου. 5) Να επιλέξετε κάποια ιδιαίτερα εκφραστικά μέσα του κειμένου που σας



30

http://www.ciar.org/ttk/hew/hiroshim/truman1.htm


Ομάδα 5: «Χιροσίμα» (ποίημα)Φύλλο Εργασίας 2


ΑποστολήΑποστολή της ομάδας σας είναι να διαβάσετε το ποίημα του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου «Χιροσίμα» και να εμβαθύνετε σε αυτό.

Δραστηριότητες 1) Να διαβάσετε το ποίημα του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου «Χιροσίμα». 2) Να επισημάνετε ποιο είναι το πρόσωπο που μιλάει-αφηγείται στο παραπάνω

ποίημα και μέσα από ποια οπτική. Αν το ποίημα ήταν γραμμένο στην εποχή μας σε ποια σημεία μπορεί να διέφερε;

3) Να εντοπίσετε τα βασικά θέματα που θίγονται στο ποίημα. 4) Να επιλέξετε κάποια ιδιαίτερα εκφραστικά μέσα του κειμένου που σας


εντυπωσιακές φράσεις του ποιήματος που διαβάσατε.

Τα αποτελέσματα της δουλειάς σας θα μας τα ανακοινώσετε κατά το 3ο διδακτικό δίωρο.

31

5 ο ΔΙΩΡΟ

Ομάδα 1 Φύλλο Εργασίας 3

Στο 5ο διδακτικό δίωρο οι μαθητές προσπαθούν να ταυτιστούν με διάφορους ρόλους και να γράψουν πρωτοπρόσωπες αφηγήσεις μέσα από διάφορες οπτικές γωνίες ή έναν διάλογο. Η φάση αυτή είναι κατεξοχήν ‘δημιουργική’, διότι τα παιδιά δημιουργούν δικά τους «γλωσσικά» και πολυτροπικά ‘κείμενα’.

ΑΠΟΣΤΟΛΗΗ Ομάδα σας αναλαμβάνει σε αυτή τη φάση την πιο δύσκολη αποστολή. Διότι θα πρέπει να ταυτιστείτε με δύο ρόλους και δύο οπτικές. Για να γίνει πιο πειστικός ο διάλογος που θα συνθέσετε θα μπορούσαν κάποιοι από εσάς να ταυτιστούν με τον έναν ρόλο και κάποιοι με τον άλλον. α) Αποστολή σας είναι να ταυτιστείτε με τον ρόλο και την οπτική ενός Γιαπωνέζου ή μιας Γιαπωνέζας (θύματα), που επέζησαν της ατομικής βόμβας της Χιροσίμα και αντικρίζουν τον Αμερικανό πιλότο-θύτη. Ως Γιαπωνέζοι – θύματα της ατομικής βόμβας έχετε κάθε δικαίωμα να νιώσετε μπροστά στο θύτη σας, τον Αμερικανό πιλότο, ό,τι εσείς επιλέξετε. Για παράδειγμα, μπορείτε να τον συγχωρήσετε ή να τον μισήσετε ή να νιώσετε οποιοδήποτε συναίσθημα που εσείς θα επιλέξετε. Έχετε κάθε δικαίωμα να δείξετε απέναντί του μεγαλοψυχία και να λάβετε υπόψη σας τυχόν δικαιολογητικά για την πράξη του ή να είστε αμείλικτοι κριτές της πράξης του. Καθώς είστε εσείς οι ίδιοι Γιαπωνέζοι – θύματα σκέφτεστε και μιλάτε σε α΄ πρόσωπο. β) Αποστολή σας είναι να ταυτιστείτε με τον ρόλο και την οπτική του Αμερικανού πιλότου-θύτη που αντικρίζει έναν Γιαπωνέζο ή μια Γιαπωνέζα (θύματα), που επέζησαν της ατομικής βόμβας της Χιροσίμα. Ως Αμερικανός πιλότος έχετε πλήρη ελευθερία να νιώθετε ό,τι εσείς επιλέξετε, όπως για παράδειγμα ενοχή και τύψεις για την πράξη σας ή κανένα αίσθημα ενοχής και πίστη ότι κάνατε το καθήκον σας. Μπορεί να είστε σκληροί με τους άλλους ή ακόμη πιο σκληροί με τον εαυτό σας. Καθώς είστε ο Αμερικανός πιλότος σκέφτεστε και μιλάτε σε α΄ πρόσωπο.

Δραστηριότητα 1η:Να γράψετε έναν διάλογο ανάμεσα στον Αμερικανό πιλότο που έριξε την ατομική βόμβα στη Χιροσίμα και σε έναν Γιαπωνέζο-θύμα, που επέζησε της ατομικής έκρηξης. Ο διάλογος αυτός να εμπεριέχει:

- 3 βασικά συναισθήματα (για τον κάθε ρόλο) τα οποία θα αναπτύξετε και θα αιτιολογήσετε

o α) Τι νιώθει ο πιλότος-θύτης;o β) Τι νιώθει το θύμα;

- 1 απόφαση που θα αναπτύξετε και θα αιτιολογήσετεo α) Τι θέλει να κάνει ο πιλότος-θύτης;o β) Τι θέλει να κάνει το θύμα;

Δραστηριότητα 2η:Να δημιουργήσετε μια προβολή παρουσίασης χρησιμοποιώντας: α) φράσεις από το διάλογό σας και από το μυθιστόρημα «Τα λουλούδια της Χιροσίμα»β) εικόνες από τον φάκελο “HIROSHIMA”. Προτεινόμενη ιστοσελίδα: http://fk-thess2010.blogspot.com/2011/12/photos-hiroshima.html

32


5 ο ΔΙΩΡΟ



ΑΠΟΣΤΟΛΗΑποστολή σας είναι να ταυτιστείτε με τον ρόλο και την οπτική του παρατηρητή που βλέπει κάποιους Γιαπωνέζους-θύματα που επέζησε της ατομικής βόμβας της Χιροσίμα. Μπορεί να είστε παρατηρητές που επισκέπτονται τη Χιροσίμα λίγο μετά τα γεγονότα. Ή να είστε σύγχρονοι νέοι της εποχής μας. Καθώς είστε εσείς οι ίδιοι παρατηρητές μιλάτε και σκέφτεστε σε α΄ πρόσωπο.

Δραστηριότητα 1η:Να γράψετε μία (1) παράγραφο που θα είναι αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο, από την οπτική γωνία ενός παρατηρητή που βλέπει κάποιους Γιαπωνέζους-θύματα που επέζησε της ατομικής βόμβας της Χιροσίμα.Η αφήγηση αυτή να εμπεριέχει:

- 3 βασικά συναισθήματα (τι νιώθει ο αφηγητής-παρατηρητής;) τα οποία θα αναπτύξετε και θα αιτιολογήσετε

- 1 απόφαση (τι θέλει να κάνει ο αφηγητής-παρατηρητής;)

Δραστηριότητα 2η: Να δημιουργήσετε μια προβολή παρουσίασης χρησιμοποιώντας: α) φράσεις από την αφήγησή σας και από το μυθιστόρημα «Τα λουλούδια της Χιροσίμα»β) εικόνες από τον φάκελο “HIROSHIMA”. Προτεινόμενη ιστοσελίδα: http://fk-thess2010.blogspot.com/2011/12/photos-hiroshima.html

33


5 ο ΔΙΩΡΟ



ΑΠΟΣΤΟΛΗΑποστολή σας είναι να ταυτιστείτε με τον ρόλο και την οπτική ενός Γιαπωνέζου ή μιας Γιαπωνέζας (θύματα), που επέζησαν της ατομικής βόμβας της Χιροσίμα και αντικρίζουν τον Αμερικανό πιλότο-θύτη. Ως Γιαπωνέζοι – θύματα της ατομικής βόμβας έχετε κάθε δικαίωμα να νιώσετε μπροστά στο θύτη σας, τον Αμερικανό πιλότο, ό,τι εσείς επιλέξετε. Για παράδειγμα, μπορείτε να τον συγχωρήσετε ή να τον μισήσετε ή να νιώσετε οποιοδήποτε συναίσθημα που εσείς θα επιλέξετε. Έχετε κάθε δικαίωμα να δείξετε απέναντί του μεγαλοψυχία και να λάβετε υπόψη σας τυχόν δικαιολογητικά για την πράξη του ή να είστε αμείλικτοι κριτές της πράξης του. Καθώς είστε εσείς οι ίδιοι Γιαπωνέζοι – θύματα σκέφτεστε και μιλάτε σε α΄ πρόσωπο.

Δραστηριότητα 1η:Να γράψετε μία (1) παράγραφο που θα είναι αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο, από την οπτική γωνία ενός επιζώντος θύματος (ενός Γιαπωνέζου – μιας Γιαπωνέζας) της ατομικής βόμβας της Χιροσίμα, τη στιγμή που αντικρίζει τον Αμερικανό πιλότο (θύτη). Η αφήγηση αυτή να εμπεριέχει:

- 3 βασικά συναισθήματα (τι νιώθει ο αφηγητής-θύμα;) τα οποία θα αναπτύξετε και θα αιτιολογήσετε

- 1 απόφαση (τι θέλει να κάνει ο αφηγητής-θύμα;)

Δραστηριότητα 2η: Να δημιουργήσετε μια προβολή παρουσίασης χρησιμοποιώντας: α) φράσεις από την αφήγησή σας και από το «Τα παιδιά της Χιροσίμα»β) εικόνες από τον φάκελο “HIROSHIMA”. Προτεινόμενη ιστοσελίδα: http://fk-thess2010.blogspot.com/2011/12/photos-hiroshima.html

34


5 ο ΔΙΩΡΟ



ΑΠΟΣΤΟΛΗΑποστολή σας είναι να ταυτιστείτε με τον ρόλο και την οπτική του Αμερικανού πιλότου-θύτη που αντικρίζει έναν Γιαπωνέζο ή μια Γιαπωνέζα (θύματα), που επέζησαν της ατομικής βόμβας της Χιροσίμα. Ως Αμερικανός πιλότος έχετε πλήρη ελευθερία να νιώθετε ό,τι εσείς επιλέξετε, όπως για παράδειγμα ενοχή και τύψεις για την πράξη σας ή κανένα αίσθημα ενοχής και πίστη ότι κάνατε το καθήκον σας. Μπορεί να είστε σκληροί με τους άλλους ή ακόμη πιο σκληροί με τον εαυτό σας. Καθώς είστε ο Αμερικανός πιλότος σκέφτεστε και μιλάτε σε α΄ πρόσωπο.

Δραστηριότητα 1η:Να γράψετε μία (1) παράγραφο που θα είναι αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο, από την οπτική γωνία του Αμερικανού πιλότου (θύτη) που έριξε την ατομική βόμβα στη Χιροσίμα και αντικρίζει τα θύματα της ατομικής έκρηξης. Η αφήγηση αυτή να εμπεριέχει:

- 3 βασικά συναισθήματα (τι νιώθει ο αφηγητής-πιλότος;) τα οποία θα αναπτύξετε και θα αιτιολογήσετε

- 1 απόφαση (τι θέλει να κάνει ο αφηγητής-πιλότος;)

Δραστηριότητα 2η: Να δημιουργήσετε μια προβολή παρουσίασης χρησιμοποιώντας: α) φράσεις από την αφήγησή σας, το διήγημα της Διδώς Σωτηρίου, τη συνέντευξη του πραγματικού πιλότου Paul Tibbets. β) εικόνες από τον φάκελο “HIROSHIMA”. Προτεινόμενη ιστοσελίδα: http://fk-thess2010.blogspot.com/2011/12/photos-hiroshima.html

35


5 ο ΔΙΩΡΟ



ΑΠΟΣΤΟΛΗΑποστολή σας είναι να ταυτιστείτε με τον ρόλο και την οπτική του παρατηρητή που βλέπει τον Αμερικανό πιλότο (θύτη) που έριξε την ατομική βόμβα στη Χιροσίμα. Μπορεί να είστε παρατηρητές που επισκέπτονται τη Χιροσίμα λίγο μετά τα γεγονότα. Ή να είστε σύγχρονοι νέοι της εποχής μας. Έχετε κάθε δικαίωμα να δείξετε απέναντί του μεγαλοψυχία και να λάβετε υπόψη σας τυχόν δικαιολογητικά για την πράξη του ή να είστε αμείλικτοι κριτές της πράξης του. Καθώς είστε εσείς οι ίδιοι παρατηρητές μιλάτε και σκέφτεστε σε α΄ πρόσωπο.

Δραστηριότητα 1η:Να γράψετε μία (1) παράγραφο που θα είναι αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο, από την οπτική γωνία ενός παρατηρητή που βλέπει τον Αμερικανό πιλότο-θύτη, μετά τη ρίψη της ατομικής βόμβας της Χιροσίμα.Η αφήγηση αυτή να εμπεριέχει:

- 3 βασικά συναισθήματα (τι νιώθει ο αφηγητής-παρατηρητής;) τα οποία θα αναπτύξετε και θα αιτιολογήσετε

- 1 απόφαση (τι θέλει να κάνει ο αφηγητής-παρατηρητής;)

Δραστηριότητα 2η: Να δημιουργήσετε μια προβολή παρουσίασης χρησιμοποιώντας: α) φράσεις από την αφήγησή σας και το ποίημα «Χιροσίμα» του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου. β) εικόνες από τον φάκελο “HIROSHIMA”. Προτεινόμενη ιστοσελίδα: http://fk-thess2010.blogspot.com/2011/12/photos-hiroshima.html

36


6 ο ΔΙΩΡΟ

Ομάδα 1 (Ηθοποιοί) Φύλλο Εργασίας 4

Κατά την 1η ώρα του 6ου διδακτικού δίωρου οι μαθητές αναλαμβάνουν ελεύθερες δημιουργικές εργασίες, δημιουργώντας «γλωσσικά», «αναλογικά» και πολυτροπικά κείμενα.

ΑΠΟΣΤΟΛΗΗ ομάδα σας αναλαμβάνει να δραματοποιήσει τον διάλογο πιλότου-θύτη και θύματος που έγραψε κατά το προηγούμενο δίωρο η 1η ομάδα.

Δραστηριότητα 1η: Δραματοποίηση Να δραματοποιήσετε τον διάλογο πιλότου-θύτη και θύματος που έγραψε κατά το προηγούμενο δίωρο η 1η ομάδα. Να φροντίσετε για την κατάλληλη μουσική επένδυση και ένα κατάλληλο σκηνικό.

Δραστηριότητα 2η: «Διαγωνισμός αφίσας για την Ειρήνη»Να δημιουργήσετε μια αφίσα για την ειρήνη χρησιμοποιώντας το υλικό που σας δίνεται.

- Εικόνες από τους φακέλους α) «ΕΙΡΗΝΗ» http://fk-thess2010.blogspot.com/2011/12/photos-peace.htmlβ) “HIROSHIMA”http://fk-thess2010.blogspot.com/2011/12/photos-hiroshima.htmlΜουσείο Ειρήνης Χιροσίμα (Hiroshima Peace Memorial Museum)http://www.pcf.city.hiroshima.jp/top_e.htmlhttp://www.pcf.city.hiroshima.jp/database/index_e.html

- Φράσεις από το δικό σας κείμενο που γράψατε κατά το προηγούμενο διδακτικό δίωρο.

- Φράσεις α) από το κείμενο που διαβάσατε και επεξεργαστήκατεβ) από τα παράλληλα λογοτεχνικά κείμενα που σας δόθηκανΗλεκτρονικός φάκελος: «Ποιήματα για την ειρήνη» http://fk-thess2010.blogspot.com/2012/01/peace-poems.html

37






6 ο ΔΙΩΡΟ

Ομάδα 2 (Ζωγράφοι) Φύλλο Εργασίας 4


ΑΠΟΣΤΟΛΗΗ ομάδα σας αναλαμβάνει να δημιουργήσει έναν ζωγραφικό πίνακα με θέμα την ατομική έκρηξη στη Χιροσίμα.

Δραστηριότητα 1η: Δραματοποίηση - Να δημιουργήσετε έναν ζωγραφικό πίνακα με θέμα: Χιροσίμα – Πόλεμος –

Ειρήνη. Για περισσότερες ιδέες μπορείτε να πληκτρολογήσετε στο Google «εικόνες» και «Χιροσίμα – Ζωγραφική/Painting».

- Εναλλακτικά μπορείτε να δημιουργήσετε μια προβολή παρουσίασης με τις καλύτερες από αυτές, βάζοντας τις κατάλληλες λεζάντες.




- Φράσεις α) από το κείμενο που διαβάσατε και επεξεργαστήκατεβ) από τα παράλληλα λογοτεχνικά κείμενα που σας δόθηκαν Ηλεκτρονικός φάκελος: «Ποιήματα για την ειρήνη» http://fk-thess2010.blogspot.com/2012/01/peace-poems.html

38






6 ο ΔΙΩΡΟ

Ομάδα 3 (Χειροτέχνες) Φύλλο Εργασίας 4


ΑΠΟΣΤΟΛΗΗ ομάδα σας αναλαμβάνει να δημιουργήσει έναν «χάρτινο γερανό», παρόμοιο με αυτούς που έφτιαχνε η μικρή Sadako. Έχοντας στο σπίτι σας παρακολουθήσει βιντεάκια με την αρχαία ιαπωνική τέχνη του origami, θα προσπαθήσετε, όσο μπορέσετε, να μας δείξετε, πώς κατασκευάζεται ένας «χάρτινος γερανός».

Δραστηριότητα 1η: Δραματοποίηση - Να δημιουργήσετε έναν «χάρτινο γερανό» σύμφωνα με την αρχαία Ιαπωνική

τέχνη “origami” παρόμοιο με αυτούς που έφτιαχνε η μικρή Sadako. - Εναλλακτικά μπορείτε να πληκτρολογήσετε στο Google «εικόνες» και

«Χιροσίμα – Γλυπτική/Sculpture» και στη συνέχεια να δημιουργήσετε μια προβολή παρουσίασης με τις καλύτερες από αυτές, βάζοντας τις κατάλληλες λεζάντες.





39






6 ο ΔΙΩΡΟ

Ομάδα 4 (Ποιητές) Φύλλο Εργασίας 4


ΑΠΟΣΤΟΛΗΗ ομάδα σας αναλαμβάνει να συνθέσει ένα ποίημα ή ένα διήγημα, με θέμα την ατομική έκρηξη στη Χιροσίμα.

Δραστηριότητα 1η: Δραματοποίηση - Να συνθέσετε ένα ποίημα ή ένα διήγημα, με θέμα: Χιροσίμα – Πόλεμος –

Ειρήνη.- Εναλλακτικά μπορείτε να κάνετε ένα κολλάζ ή ένα σχηματοποίημα.





40






6 ο ΔΙΩΡΟ

Ομάδα 5 (Σκηνοθέτες) Φύλλο Εργασίας 4


ΑΠΟΣΤΟΛΗΗ ομάδα σας αναλαμβάνει να δημιουργήσει ένα ολιγόλεπτο βιντεάκι με θέμα: Χιροσίμα – Πόλεμος – Ειρήνη.

Δραστηριότητα 1η: Δραματοποίηση Να δημιουργήσετε ένα ολιγόλεπτο βιντεάκι με θέμα: Χιροσίμα – Πόλεμος – Ειρήνη. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το πρόγραμμα Windows Movie Maker.





41






«Η ΧΙΡΟΣΙΜΑ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ»ΤΕΛΙΚΟ ΑΤΟΜΙΚΟ ΦΥΛΛΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Ι. ΓΝΩΣΕΙΣ Με την ολοκλήρωση της Διδακτικής αυτής ενότητας οι καινούριες γνώσεις που απέκτησα είναι

- σε σχέση με τη Λογοτεχνία o α) o β)

- σε σχέση με την Ιστορία o α) o β)

ΙΙ. ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ Παλαιές δεξιότητες που βελτίωσα ή νέες δεξιότητες που απέκτησα:

- σε σχέση με τη χρήση Νέων Τεχνολογιών o α) o β)

- σε σχέση με τη λειτουργία των Ομάδων (πχ συνεργάζομαι καλύτερα με τους συμμαθητές μου, εκφράζω ελεύθερα τη γνώμη μου)

o α) o β)

- Μπορώ να αναγνωρίζω τις διαφορετικές οπτικές γωνίες με τις οποίες βλέπουμε ένα γεγονός. ………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………….

- Μου είναι πιο εύκολο από πριν, διαβάζοντας ένα λογοτεχνικό βιβλίο να εντοπίζω τις βασικές θέσεις και απόψεις των ηρώων;

………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………….

ΙΙΙ. ΑΞΙΕΣ – ΣΤΑΣΕΙΣ - Θεωρώ την ανάγνωση λογοτεχνικού βιβλίου μια ευχάριστη, μια βαρετή, μια

ανεπιθύμητη διαδικασία;

- Μπορώ, διαβάζοντας ένα λογοτεχνικό βιβλίο να διαμορφώσω δική μου προσωπική άποψη για τα βασικά θέματα που θίγονται σε αυτό;

ΤΕΛΙΚΗ ΕΝΤΥΠΩΣΗ Κάτι πολύ καλό που κρατώ από το μάθημα αυτό;

………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………….

42

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ!

43

1lessonplansinhighschool.weebly.com/uploads/4/1/2/6/41264395/__… · Web viewΖητούμε...

Documents

Transcript of 1lessonplansinhighschool.weebly.com/uploads/4/1/2/6/41264395/__… · Web viewΖητούμε...