Η Επανάσταση εξαπλώνεται

Ενώ είχε ξεσπάσει η Επανάσταση στην Μολδοβλαχία, στην Πελοπόννησο επικρατούσε αναβρασμός.

Ο Γρηγόριος Δικαίος ή Παπαφλέσσας, που είχε φτάσει στην Πελοπόν-νησο, όργωνε την ύπαιθρο και διέδιδε ότι όλα ήταν έτοιμα για τον μεγάλο ξεσηκωμό.

• Παράλληλα έφτασε στη Μάνη από τη Ζάκυνθο, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.

• Οι Έλληνες είχαν πιστέψει ότι η ώρα του ξεσηκωμού είχε φτάσει. Φήμες ότι η Ρωσία ήταν έτοιμη να επέμβει ή ότι άλλες περιοχές είχαν ανοίξει νικηφόρο πόλεμο με τους Τούρκους, διαδέχονταν η μια την άλλη.

• Οι Τούρκοι, βλέποντας τις ύποπτες κινήσεις, κάλεσαν στην Τριπολιτσά τους αρχιερείς και τους προεστούς για σύσκεψη. Όσους πήγαν τους φυλάκισαν. Οι περισσότεροι όμως δεν πήγαν, γιατί ήξεραν τι τους περίμενε. Αυτό τους εξέθεσε περισσότερο στα μάτια των Τούρκων.

Το Μάρτιο του 1821 ξεκίνησε η Επανάσταση από την Πελοπόννησο.

• Στην αρχή οι συγκρούσεις ήταν μεμονωμένες. Οι Τούρκοι ζούσαν μαζί με τους Έλληνες και είχαν προσωπικές επαφές, ακόμα και φιλίες.

• Μόλις άρχισε η Επανάσταση, οι σχέσεις τους άλλαξαν. Οι Τούρκοι φοβισμένοι έμπαιναν στα κάστρα κι οι Έλληνες έμεναν απ' έξω για να τους πολιορκήσουν. Οι πολιορκητές, κατά οικογένειες και χωριά, χωρίς όπλα και αρχηγούς, απέκλειαν τους δρόμους ανεφοδιασμού των κάστρων. Ο αγώνας κάπως έτσι άρχισε. Όσο όμως περνούσε ο καιρός, ο πόλεμος αγρίευε και έδειχνε το αληθινό του πρόσωπο.

• Στη Στερεά Ελλάδα, όπου υπήρχε αρματο-λίτικη παράδοση και οργάνωση, οι επανα-στάτες κινήθηκαν πιο συντονισμένα. Ο Πανουργιάς κατέλαβε την Άμφισσα.

• Ο Αθανάσιος Διάκος κατέλαβε τη Λιβαδειά.

• Λίγο αργότερα επαναστάτησε και η Δυτική Στερεά.

• Έτσι η Επανάσταση απλώθηκε σε όλη τη Στερεά Ελλάδα, η οποία επρόκειτο να κρατήσει το μεγαλύτερο βάρος των τουρκικών επιδρομών.

• Η φλόγα μεταδόθηκε στο Πήλιο, τη Χαλκιδική και σε άλλες περιοχές.

• Από τα νησιά πρώτα επαναστάτησαν οι Σπέτσες με την Μπουμπουλίνα και ακολούθησαν τα άλλα.

• Σε λίγο στο Αιγαίο έπλεαν μόνο τα ελληνικά πλοία, παρόλο που ο τουρκικός στόλος ήταν ισχυρότερος. Έπρεπε να κρατηθούν ελεύθερα τα νησιά, για να ανεφο-διάζεται ο ελληνικός στόλος και να εμποδιστεί με κάθε τρόπο απόβαση Τούρκων από τη Μ. Ασία.

• Ο σουλτάνος Μαχμούτ Β΄, μόλις πληροφορή-θηκε για την Επανά-σταση, οργίστηκε σε αφάνταστο βαθμό και έδωσε εντολή για αντίποινα εναντίον των Ελλήνων στην Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη, το Αϊβαλί.

• Ανάμεσα στα πολλά θύματα του φανατισμού ήταν και ο πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄.

• Τον συνέλαβαν την ημέρα του Πάσχα και τον κρέμασαν μαζί με τρεις επισκόπους.

• Οι Τούρκοι ήθελαν μ' αυτόν τον τρόπο να τρομο-κρατήσουν τους Έλληνες και να κάμψουν το φρόνημα τους. Οι αγριότητες όμως αυτές, που συνεχίστηκαν και στη διάρκεια της Επανάστασης, είχαν το αντίθετο αποτέ-λεσμα. Ενίσχυσαν την αποφασιστικότητα των αγωνιστών και προκλεσαν την αγανάκτηση των χριστιανικών λαών της Δύσης και της Ανατολής.