13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

18
Τι μπορεί να μάθει ο άνθρωπος Τι μπορεί να μάθει ο άνθρωπος για το Θεό; για το Θεό; Προσέγγιση στη γιορτή της Προσέγγιση στη γιορτή της Μεταμόρφωσης. Μεταμόρφωσης.

description

Προσέγγιση στη γιορτή της Μεταμόρφωσης. Γιώργος Διομήδους. Καθηγητής Θεολόγος. www.theologoi.com/metamorfosi

Transcript of 13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

Page 1: 13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

Τι μπορεί να μάθει ο άνθρωπος Τι μπορεί να μάθει ο άνθρωπος για το Θεό;για το Θεό;

Προσέγγιση στη γιορτή τηςΠροσέγγιση στη γιορτή της Μεταμόρφωσης.Μεταμόρφωσης.

Page 2: 13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

α) το νόημα της γιορτής τηςα) το νόημα της γιορτής της ΜεταμόρφωσηςΜεταμόρφωσης

• Το βουνό που κάποτε Το βουνό που κάποτε ήταν σκοτεινό και ήταν σκοτεινό και γεμάτο καπνό, τώρα γεμάτο καπνό, τώρα είναι τίμιο και άγιο, στο είναι τίμιο και άγιο, στο οποίο κάποτε πάτησαν, οποίο κάποτε πάτησαν, κύριε, τα πόδια σου. κύριε, τα πόδια σου. Διότι η φρικτή σου Διότι η φρικτή σου Μεταμόρφωση Μεταμόρφωση φανέρωσε στους φανέρωσε στους καιρούς μας ένα καιρούς μας ένα μυστήριο που ήταν μυστήριο που ήταν προαιώνια κρυμμένο. προαιώνια κρυμμένο.

Page 3: 13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

«βροτός τό ρώμενον, λλά Θεός τό ὁ ἀκρυπτόμενον»

""Δε τε ναβώμεν ε ς το ῦ ἀ ἰΔε τε ναβώμεν ε ς το ῦ ἀ ἰρος Κυρίου, καί ε ς ο κον ὄ ἰ ἶρος Κυρίου, καί ε ς ο κον ὄ ἰ ἶ

το Θεο μ ν, και ῦ ῦ ἡ ῶτο Θεο μ ν, και ῦ ῦ ἡ ῶθεασώμεθα την δόξαν τ ς ῆθεασώμεθα την δόξαν τ ς ῆΜεταμορφώσεως αύτο , ῦΜεταμορφώσεως αύτο , ῦδόξαν μονογενο ς παρά ῦδόξαν μονογενο ς παρά ῦΠατρός... Πατρός... φωτί προσλάβωμεν φ ς... ῶφωτί προσλάβωμεν φ ς... ῶκαί μετάρσιοι γενόμενοι ν ἐκαί μετάρσιοι γενόμενοι ν ἐπνεύματι, Τριάδαπνεύματι, Τριάδα

μοούσιον μνήσωμεν ε ς ὁ ὑ ἰμοούσιον μνήσωμεν ε ς ὁ ὑ ἰτούς α ώνας."ἰτούς α ώνας."ἰ

Δόξα του Δόξα του χριστούχριστού ως ως «φως».«φως».

Page 4: 13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

Ο Θεός είναι απρόσιτος ως προς την ουσία του, Ο Θεός είναι απρόσιτος ως προς την ουσία του, αλλά ο άνθρωπος μπορεί να τον γνωρίσει μέσα από αλλά ο άνθρωπος μπορεί να τον γνωρίσει μέσα από τις ενέργειες του. Η ουσία του Θεού είναι άκτιστη, τις ενέργειες του. Η ουσία του Θεού είναι άκτιστη, άπειρη και τέλεια.άπειρη και τέλεια.

β) Μπορεί ο άνθρωπος να γνωρίσει το Θεό;β) Μπορεί ο άνθρωπος να γνωρίσει το Θεό;

Ο ΘεόςΟ Θεός

ως προς την ουσία:ως προς την ουσία: αμέθεκτοςαμέθεκτος

ως προς τις ενέργειες: μεθεκτός

Page 5: 13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

Πώς μπορεί ο άνθρωπος να γνωρίσει το Θεό;Πώς μπορεί ο άνθρωπος να γνωρίσει το Θεό;

Ο άνθρωπος μπορεί να γνωρίσει το Θεό Ο άνθρωπος μπορεί να γνωρίσει το Θεό μέσα από τις μέσα από τις ενέργειεςενέργειες του: του:

ΕνέργειεςΕνέργειες είναι οι θεϊκές δυνάμεις που είναι οι θεϊκές δυνάμεις που

εκδηλώνονται στις σχέσεις του Θεού με τον εκδηλώνονται στις σχέσεις του Θεού με τον κόσμο, οι οποίες ονομάζονται κόσμο, οι οποίες ονομάζονται άκτιστεςάκτιστες..

Άκτιστες Άκτιστες γιατί είναι ενέργειες του άκτιστου γιατί είναι ενέργειες του άκτιστου Θεού. Ονομάζονται ακόμη: φως, δόξα, Θεού. Ονομάζονται ακόμη: φως, δόξα, δύναμη, αγάπη.δύναμη, αγάπη.

Page 6: 13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

γ) Άκτιστο φως: «ο άνθρωπος θεόπτης».γ) Άκτιστο φως: «ο άνθρωπος θεόπτης».

Άκτιστο φως Άκτιστο φως

Θεοπτία ( θεωρία) : σύνθετη λέξη : θέος Θεοπτία ( θεωρία) : σύνθετη λέξη : θέος και το αρχ. Ρ. ράω ( ρώ = βλέπω) , ὁ ὁκαι το αρχ. Ρ. ράω ( ρώ = βλέπω) , ὁ ὁ= βλέπω το Θεό.= βλέπω το Θεό.

Ο άνθρωπος ως θεόπτης έχει θέα του Ο άνθρωπος ως θεόπτης έχει θέα του ακτίστου φωτός, δηλ. του φωτός που ο ακτίστου φωτός, δηλ. του φωτός που ο Χριστός φανέρωσε τη δόξα Του στη Χριστός φανέρωσε τη δόξα Του στη Μεταμόρφωση , και ταυτίζεται με τη Μεταμόρφωση , και ταυτίζεται με τη Θέωση.Θέωση.

Αισθάνεται , βιώνει δηλ. ο άνθρωπος την Αισθάνεται , βιώνει δηλ. ο άνθρωπος την παρουσία του Θεού ως φως.παρουσία του Θεού ως φως.

Page 7: 13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

δ) Θεογνωσία και παλαιοδιαθηκικός δ) Θεογνωσία και παλαιοδιαθηκικός άνθρωπος.άνθρωπος.

Ο άνθρωπος στην Ο άνθρωπος στην Παλαιά Διαθήκη λόγω Παλαιά Διαθήκη λόγω της κυριαρχίας του της κυριαρχίας του θανάτου δεν είχε πλήρη θανάτου δεν είχε πλήρη θεογνωσία.θεογνωσία.

Οι άγιοι της Π. Δ. τον Οι άγιοι της Π. Δ. τον γνώριζαν το Θεό μέσα γνώριζαν το Θεό μέσα από άκτιστα σύμβολα, από άκτιστα σύμβολα, π.χ. φωτιά, άνεμος, π.χ. φωτιά, άνεμος, δρόσος. δρόσος.

Page 8: 13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

Ο Χριστός, η «ένσαρκη» φανέρωση του Θεού στον κόσμο

• Με τη Σάρκωση του Χριστού, εισέρχεται ο Θεός στην ιστορία. Στο πρόσωπο του Θεανθρώπου Χριστού μπορούμε να τον γνωρίσουμε.

Page 9: 13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

• Η ανθρώπινη φύση του Χριστού είναι ενωμένη «ασύγχυτα και αχώριστα» με τη θεότητά του. Όποιος, λοιπόν, ενωθεί μαζί της, ενώνεται και με τη θεία και άκτιστη ενέργεια, που εκπέμπει ο Χριστός ως Θεάνθρωπος, γεγονός που πραγματοποιείται με τη Θεία Ευχαριστία.

Page 10: 13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

ε) Πότε προσφέρεται η πλήρης θεογνωσία;ε) Πότε προσφέρεται η πλήρης θεογνωσία;

Ο Χριστός με την Ανάστασή Ο Χριστός με την Ανάστασή Του πρόσφερε την τέλεια Του πρόσφερε την τέλεια θεογνωσία.θεογνωσία.

Page 11: 13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

ζ ) Στην Εκκλησία.ζ ) Στην Εκκλησία. στην Εκκλησία ο άνθρωπος στην Εκκλησία ο άνθρωπος μπορεί να ενωθεί με το Χριστόμπορεί να ενωθεί με το Χριστό με με ::

τη συμμετοχή στα μυστήριατη συμμετοχή στα μυστήρια την προσευχήτην προσευχή την άσκηση την άσκηση

Στη Μεταμόρφωση φανερώθηκε ο Στη Μεταμόρφωση φανερώθηκε ο προορισμός του ανθρώπου , που προορισμός του ανθρώπου , που είναι η θέωση και ο φωτισμός του είναι η θέωση και ο φωτισμός του Αγίου Πνεύματος.Αγίου Πνεύματος.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα πλήρους βίωσης του Χαρακτηριστικό παράδειγμα πλήρους βίωσης του άκτιστου φωτός ο άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ, ο άκτιστου φωτός ο άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ, ο οποίος έφτασε σε πλήρη θεογνωσία. οποίος έφτασε σε πλήρη θεογνωσία.

Page 12: 13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ-ΛΑΘΟΥΣ

• 1. Μέσα από τη λατρεία, η χάρη του Αγίου Πνεύµατος µεταδίδεται σ' όλη την κτίση.

• 2. Ο Θεός γίνεται προσιτός στον άνθρωπο µέσα από τις ενέργειές Του.

• 3. Ο Θεός φανερώνεται στην Παλαιά ∆ιαθήκη πάντα µε κεραυνούς και αστραπές.

• 4. Ο Χριστός απέκρυψε από όλους τη θεότητά Του. • 5. Ο Χριστός είναι η ένσαρκη φανέρωση του Θεού

στον κόσµο.

Page 13: 13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

• 6. Οι άκτιστες ενέργειες του Θεού, µε τις οποίες φανερώνεται, ονοµάζονται ακόµη: φως, δόξα, βασιλεία, δύναµη, αγάπη.

• 7. Στη Μεταµόρφωση φανερώθηκε η δόξα του Θεού µε το άκτιστο φως.

• 8. Σύµφωνα µε την Αγία Γραφή, ο Χριστός είναι µία από τις πολλές δυνατότητες σωτηρίας.

• 9. Το «φως» του Χριστού δεν έχει σχέση µε το φως του ήλιου.

• 10. Το άκτιστο φως της Μεταµόρφωσης είναι απόλυτα απρόσιτο στους ανθρώπους.

Page 14: 13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

• Η Μεταµόρφωση του Χριστού έγινε στο όρος.

• α. Θαβώρ• β. των Ελαιών• γ. Σινά

• Η τέλεια θεογνωσία προσφέρεται από.

• α. τον Χριστό• β. τα βιβλία της Καινής

∆ιαθήκης• γ. ολόκληρη την Παλαιά

∆ιαθήκη

Page 15: 13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

• Με τη θεοπτία ο άνθρωπος µπορεί.

• α. να οδηγηθεί στη θέωση

• β. να αυξήσει τη νοηµοσύνη του

• γ. να κάνει διαλογισµό

• Μέσα από τα σηµεία του Θεού στην Παλαιά ∆ιαθήκη ο άνθρωπος γνώριζε.

• α. την αξία της δικαιοσύνης στον µωσαϊκό νόµο

• β. την ύπαρξη και την παρουσία του Θεού

• γ. τη δύναµη των προφητών

Page 16: 13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

• Ο Θεός φανερώνεται µε.

• α. τις κτιστές ενέργειές του

• β. τις άκτιστες ενέργειές του

• γ. τα φυσικά φαινόµενα

• Ο Θεός φανερώνεται στη Παλαιά ∆ιαθήκη.

• α. ως αγαθός γέρων• β. µε σύµβολα• γ. ως προφήτης

Page 17: 13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

• Ο Θεός φανερωνόταν στην Παλαιά ∆ιαθήκη,

• α. δια «συµβόλων » (φωτιά, δρόσος)

• β. µε τους βασιλείς του Ισραήλ

• γ. µε τον µωσαϊκό νόµο

Page 18: 13. Προσέγγιση της γιορτής της Μεταμόρφωσης

• Στους αγίους της Παλαιάς ∆ιαθήκης.

• α. φανερώθηκε ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός

• β. δεν υπήρχε πλήρης θεογνωσία και θέωση

• γ. συµπεριλαµβάνεται και ο απόστολος Παύλος

•