12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ'...

62
Η. Μαριολάκος, 2012 12.000 Χρόνια Περιπέτειας, Αναζήτησης και 12.000 Χρόνια Περιπέτειας, Αναζήτησης και Εξερεύνησης Εξερεύνησης σ’ Ωκεανούς και Θάλασσες σ’ Ωκεανούς και Θάλασσες των Προϊστορικών Ελλήνων των Προϊστορικών Ελλήνων Μία γεωμυθολογική προσέγγιση Μία γεωμυθολογική προσέγγιση από Dr.rer.nat. Ηλία Δ. Μαριολάκο Ομότιμο Καθηγητή Γεωλογίας Παν/μίου Αθηνών Αθήνα, 7 Μαΐου 2012

description

10ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας 7-11 Μαΐου 2012, Αθήνα Διαχρονική Εξερεύνηση των Θαλασσών από τους Έλληνες

Transcript of 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ'...

Page 1: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

12.000 Χρόνια Περιπέτειας, Αναζήτησης και 12.000 Χρόνια Περιπέτειας, Αναζήτησης και Εξερεύνησης Εξερεύνησης

σ’ Ωκεανούς και Θάλασσες σ’ Ωκεανούς και Θάλασσες των Προϊστορικών Ελλήνωντων Προϊστορικών Ελλήνων

Μία γεωμυθολογική προσέγγισηΜία γεωμυθολογική προσέγγιση

από

Dr.rer.nat. Ηλία Δ. ΜαριολάκοΟμότιμο Καθηγητή Γεωλογίας

Παν/μίου Αθηνών

Αθήνα, 7 Μαΐου 2012

Page 2: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Τι είναι Μυθολογία; Υπάρχουν πολλές απόψεις. Κυρίαρχη: Είναι ένα παραμύθιπαραμύθι

ΜύθοςΜύθος = γέννημα της φαντασίας του ανθρώπου - καμιά σχέση με την πραγματικότητα.

= ενσάρκωση των φυσικών δυνάμεων.

Χρησιμεύει η Μυθολογία;

Στέφανος Κόμμητας: συγγραφέας και εκδότης της «Ελληνικής Μυθολογίας»

«…και το μέγιστον χρησιμεύει εις την αλήθειαν της αγίας ημών πίστεως μανθάνωντας τας παραλόγους δοξασίες των παλαιών…» (Ελλήνων προφανώς).

Συνεπώς, παράλογες δοξασίεςπαράλογες δοξασίες όσα έλεγαν και πίστευαν όλοι οι «παλαιοί» Έλληνες!

Είναι όμως παράλογες δοξασίες;

Ερωτήματα που σχετίζονται με τη ΜυθολογίαΕρωτήματα που σχετίζονται με τη ΜυθολογίαΕρωτήματα που σχετίζονται με τη ΜυθολογίαΕρωτήματα που σχετίζονται με τη Μυθολογία

2

Page 3: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Ερωτήματα που σχετίζονται με τη ΜυθολογίαΕρωτήματα που σχετίζονται με τη ΜυθολογίαΕρωτήματα που σχετίζονται με τη ΜυθολογίαΕρωτήματα που σχετίζονται με τη Μυθολογία

Οι μυθικοί ήρωες είναι πραγματικοί ήρωες, είναι ιστορικά πρόσωπα ή μυθικά πρόσωπα;

Ο Οδυσσέας, ο Ηρακλής, ο Αχιλλέας και οι άλλοι τι είναι;

Τι είναι ο Μίνως και ο Ραδάμανθης;

Είναι ένας ή περισσότεροι Μίνωες;Είναι ο Μίνως και ο Ραδάμανθης μυθικά πρόσωπα, δηλ. φανταστικά; Είναι πραγματικά παιδιά της Ευρώπης και του Δία;

• Τι είναι ο Δευκαλίων• Τι είναι ο Νώε;• Τι είναι ο Μωϋσής;• Τι είναι ο Γκιλγκαμές;• Τι είναι ο Δαναός;• Τι είναι ο Αδάμ και η Εύα;• Τι είναι οι Τιτάνες και οι Κύκλωπες;• Τι είναι ο Ποσειδών και ο Δίας;

Είναι μυθικά ή ιστορικά πρόσωπα δηλ. φανταστικά πρόσωπα ή υπαρκτά;Πότε έζησαν;

• Ποιος είναι ο αρχαιότερος;• Ποιος ο νεότερος;• Είναι δυνατή η χρονική σύγκριση;• Ποιος είναι αθάνατος = Θεός; 3

Page 4: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

ΓεγονόςΓεγονός: Τα όρια του μύθου και της πραγματικότητας ασαφή.

Γενική παρατήρησηΓενική παρατήρηση: ορισμένοι πραγματικά πρόσωπα, άλλοι ΟΧΙ.

ΟΜΩΣ: όλα ή μάλλον ΣΧΕΔΟΝ ΟΛΑ ή ΟΛΟΙ κάτι αντιπροσωπεύουν.

Προσωπική άποψη: ΛΑΘΟΣ ότι η Ελληνική Μυθολογία είναι ωραίο παραμύθι. Ελληνική Μυθολογία = η παλαιότερη ιστορία των λαών που έζησαν στον τόπο που

αργότερα ονομάστηκε Ελλάδα = Προϊστορία Πρώτο (Προ) Ελλήνων. Πολλοί Θεοί ταυτίζονται με φυσικά φαινόμενα. Π.χ.

• Γαία: Η μεγάλη Μάνα Θεών και ανθρώπων, Ωκεανών, Ορέων, Ποταμών

• Τιτάνες

• Γίγαντες

• Ο Νεφεληγερέτης Ζεύς;

• Ο Γεωσείστης Ποσειδών;

• Ο πόρθμιος, ο ίσθμιος, ο επιλίμνιος κ.λπ. Ποσειδών;

• Είναι παράλογη δοξασία ότι ο Ποσειδών δημιουργούσε ισθμούς και πορθμούς, λίμνες κ.λπ. όταν εμείς οι γεωεπιστήμονες γνωρίζουμε τις κλιματοευστατικές κινήσεις;

Ελληνική ΜυθολογίαΕλληνική ΜυθολογίαΕλληνική ΜυθολογίαΕλληνική Μυθολογία

4

Page 5: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Στην ουσία, όλοι αυτοί, άλλος περισσότερο, άλλος λιγότερο, αναφέρονται σε δράσεις θεών και θεοτήτων, ηρώων και θνητών και άλλων, που αναφέρονται στην Ελληνική Μυθολογία.

Η Ελληνική Μυθολογία, σύμφωνα με την κυριαρχούσα άποψη, είναι αποκύημα φαντασίας των ευφάνταστων Ελλήνων ⇒ ΩΡΑΙΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ, αλλά ΠαραμύθιαΩΡΑΙΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ, αλλά Παραμύθια Η ΑΠΟΨΗ ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ ΕΣΦΑΛΜΕΝΗΗ ΑΠΟΨΗ ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ ΕΣΦΑΛΜΕΝΗ

ΟΛΟΙ ΟΙ ΜΥΘΟΙ ΕΧΟΥΝ ΕΝΑΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΥΡΗΝΑΟΛΟΙ ΟΙ ΜΥΘΟΙ ΕΧΟΥΝ ΕΝΑΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΥΡΗΝΑ

Κορυφαίοι όλων: ΟΜΗΡΟΣ & ΗΣΙΟΔΟΣΚορυφαίοι όλων: ΟΜΗΡΟΣ & ΗΣΙΟΔΟΣ Προσωπικά, δεν πιστεύω ότι όλοι αυτοί, και κυρίως ο

ΟΜΗΡΟΣΟΜΗΡΟΣ και ο ΗΣΙΟΔΟΣΗΣΙΟΔΟΣ, έγραψαν φανταστικές ιστορίες.

ΜύθοιΜύθοιΜύθοιΜύθοι

Page 6: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

6

Τι είναι Γεωμυθολογία;Τι είναι Γεωμυθολογία;Τι είναι Γεωμυθολογία;Τι είναι Γεωμυθολογία;

} = Μυθολογική περίοδος

Για την ανεύρεση του ιστορικού πυρήνα συμβάλουν οι ΓεωεπιστήμεςΓεωεπιστήμες και η λεπτομερής ανάλυση της ανάλυση της ΜυθολογίαςΜυθολογίας ⇒ Γεωμυθολογική ΑνάλυσηΓεωμυθολογική Ανάλυση Τι είναι Γεωμυθολογία;

Γεωμυθολογία:i. Σχέση Γεωλογίας & Μύθων ⇒ ΔΗΛΑΔΗ Γεωλογική ερμηνεία

της Μυθολογίας ii. Φυσικογεωλογικές συνθήκες και εξέλιξή τους κατά την

μυθολογική περίοδο

Πολιτιστική Διαδρομή του Homo sapiens Ιστορική περίοδος Προϊστορική περίοδος Παλαιότερη Προϊστορική

Η. Μαριολάκος 2012

Page 7: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

7

Γεωμυθολογία - Μυθολογική ΠερίοδοςΓεωμυθολογία - Μυθολογική ΠερίοδοςΓεωμυθολογία - Μυθολογική ΠερίοδοςΓεωμυθολογία - Μυθολογική Περίοδος

Μυθολογική περίοδοςΠοια εποχή; Από τότε που εμφανίστηκε το γένος του ανθρώπου; Το γένος Homo; Ή μόνον του Homo sapiens;

Θα ασχοληθούμε κυρίως με την περίοδο του Homo sapiens – όχι του Homo neanderthalensis, παρά το γεγονός ότι ο H. neandrethalensis πρέπει να είχε αναπτύξει και τεχνολογικό πολιτισμό.

Άρα:Άρα:Η Γεωμυθολογία συνδέει το μύθο με τη φυσικογεωλογική πραγματικότητα της περιόδου των τελευταίων 70.000 ετών.

Είναι δυνατή η σύνδεση με προηγούμενες φυσικογεωλογικές διεργασίες; ΟΧΙ – Επειδή δεν έχει βιώματα – τουλάχιστον ο ΟΧΙ – Επειδή δεν έχει βιώματα – τουλάχιστον ο H. sapiensH. sapiens του του

Ελλαδικού χώρουΕλλαδικού χώρου

Πολλές φορές οι μυθολογικοί ήρωες μπερδεύονται στο προϊστορικό γίγνεσθαι που αποδεικνύεται ότι είναι ένα πραγματικό γεγονός. Παράδειγμα ο Τρωικός πόλεμος και η Τροία.

Η. Μαριολάκος 2012

Page 8: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Τελευταίες αρχαιολογικές έρευνες Ν. Κρήτη – Πλακιάς (παραλία):

• Λίθινα εργαλεία – 130.000 ετών τουλάχιστον.

Η Κρήτη νησί εδώ και μερικά εκατομμύρια χρόνιαi.i. Πώς έφτασαν;Πώς έφτασαν;

– Κολυμπώντας;– Με πλεούμενο ⇒ τόσο παλιά ναυσιπλοΐα;

i.i. Από πού έφτασαν;Από πού έφτασαν;– Άγνωστο. Ίσως από παντού

i.i. Ποιοι είναι Ποιοι είναι αυτοί που έφτασαν;– Κάτοικοι άλλων νησιών;– Κάτοικοι Αιγαιακού ή/και Περι-Αιγαιακού

χώρου;– Κάτοικοι άλλων ηπείρων: Ασίας ή

Αφρικής;

i.i. Οι άνθρωποι Οι άνθρωποι που έφτασαν, σε ποιο σε ποιο είδος ανήκαν;είδος ανήκαν;

– Homo sapiens ή Homo neanderthalensis; 8

Πρώτες θαλάσσιες Αναζητήσεις – Πρώτες θαλάσσιες Αναζητήσεις – Εξερευνήσεις;Εξερευνήσεις;

Πρώτες θαλάσσιες Αναζητήσεις – Πρώτες θαλάσσιες Αναζητήσεις – Εξερευνήσεις;Εξερευνήσεις;

Page 9: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Συμπέρασμα:

Εδώ και 130.000 χρόνια - Κάτω / Μέση Κάτω / Μέση Παλαιολιθική Εποχή Παλαιολιθική Εποχή - (τουλάχιστον) πρέπει να γνώριζαν:

Το ΑιγαίοΑιγαίο ή/και το ΛιβυκόΛιβυκό ΝαΝα προσανατολίζονταιπροσανατολίζονται Να κατασκευάζουν πλεούμεναΝα κατασκευάζουν πλεούμενα Τους ανέμουςΤους ανέμους Να κυβερνούν ένα σκάφος Να κυβερνούν ένα σκάφος – έστω και πρωτόγονο Κ.λπ.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Άλλη η μορφή των ακτογραμμών ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Άλλη η μορφή των ακτογραμμών που συνεχώς αλλάζουνπου συνεχώς αλλάζουν

9

Τι γνώριζαν;Τι γνώριζαν;Τι γνώριζαν;Τι γνώριζαν;

Page 10: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Μεγάλο τμήμα της Ελληνικής Μυθολογίας ταυτίζεται με την γεωλογική ταυτίζεται με την γεωλογική εξέλιξη του Ελλαδικού χώρου.εξέλιξη του Ελλαδικού χώρου.Άρα η Ελληνική Μυθολογία έχει και μία φυσικογεωλογικήφυσικογεωλογική ή γεωμυθολογική διάστασηγεωμυθολογική διάσταση.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ:Γεωμυθολογική διάσταση κυρίως, όπου συμμετέχουν θεότητες μέχρι την 4η Γενιά Θεών.Συμμετοχή νεώτερων Γενεών Θεών περιστασιακή και βοηθητική.

Page 11: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Σημαντικό: Όλα τα φυσικογεωλογικά συστήματα θεοί.Σημαντικό: Όλα τα φυσικογεωλογικά συστήματα θεοί.

11

Page 12: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Κατακλυσμός Σαμοθράκης - ΔάρδανουΚατακλυσμός Σαμοθράκης - ΔάρδανουΚατακλυσμός Σαμοθράκης - ΔάρδανουΚατακλυσμός Σαμοθράκης - Δάρδανου

Διόδωρος Σικελιώτης (90 – 30 π.Χ.)

12

Page 13: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Κατακλυσμός ΣαμοθράκηςΚατακλυσμός ΣαμοθράκηςΚατακλυσμός ΣαμοθράκηςΚατακλυσμός Σαμοθράκης

Άρα πρέπει να γνώριζαν τότε: Πότε; Εποχή του αρχαιότερου Κατακλυσμού (ΑΓΝΩΣΤΟ ΜΕΧΡΙ ΠΡΙΝ ΜΕΡΙΚΕΣ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ) Τον Εύξεινο ΠόντοΕύξεινο Πόντο

• και ότι κάποια στιγμή γέμισε με γλυκό νερό

Τον ΒόσποροΒόσπορο• και ότι από κοιλάδα γέμισε

νερό ⇒ στενό Την ΠροποντίδαΠροποντίδα (= Θάλασσα

Μαρμαρά) Τα ΔαρδανέλιαΔαρδανέλια

• Από κοιλάδα ⇒ στενό Το ΑιγαίοΑιγαίο = Θάλασσα, αλλά με

μεταβαλλόμενη στάθμη που συνεχώς ανεβαίνει (= κλιματοευστατικές κινήσεις), και που τελικά κατέκλυσαν την Σαμοθράκη.

Περιοχή που διαδραματίζεται

η διήγηση

Περιοχή που διαδραματίζεται

η διήγηση

13

Page 14: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Κατακλυσμός ΣαμοθράκηςΚατακλυσμός ΣαμοθράκηςΚατακλυσμός ΣαμοθράκηςΚατακλυσμός ΣαμοθράκηςΕΡΩΤΗΜΑ: ΕΡΩΤΗΜΑ: Μήπως όλα αυτά είναι υπερβολή να θεωρούνται σημαντικά;

ΑΠΑΝΤΗΣΗΑΠΑΝΤΗΣΗ: Είναι όχι μόνον σημαντικά, αλλά ΜΟΝΑΔΙΚΑΜΟΝΑΔΙΚΑ – Για μένα Για μένα

ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΑΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΑΓΙΑΤΙΓΙΑΤΙ; Επειδή δεκάδες ερευνητικά κέντρα (Ακαδημίες Επιστημών, Ωκεανογραφικά

Ινστιτούτα, Πανεπιστήμια, Εταιρίες πετρελαίων κ.λπ.) και χιλιάδες επιστήμονες, εδώ και πολλές δεκαετίες – λόγω πετρελαίων κυρίως – μελετούν την Μαύρη Θάλασσα (Εύξεινο Πόντο) και Παρα-Ευξείνιες περιοχές.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ (πέραν των άλλων)ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ (πέραν των άλλων) Ο Κατακλυσμός της Μαύρης Θάλασσας από τα νερά των ποταμών που

καταλήγουν σ’ αυτή, και στη συνέχεια ο Κατακλυσμός του Βοσπόρου, της Προποντίδας, των Δαρδανελίων και του Αιγαίου ⇒ Σαμοθράκης έγινε μεταξύ 14500 και 12500 π.α.σ. (B.P.)

Μεταξύ πολλών άλλων, και οι W.Ryan & W.Pittman (Lamont-Doherty)

ΑΡΑ: Αρχαιότερη περιγραφή ΑΡΑ: Αρχαιότερη περιγραφή – – χωρίς μυθολογικό χωρίς μυθολογικό περιτύλιγμα – φυσικού φαινομένου σε μυθολογία περιτύλιγμα – φυσικού φαινομένου σε μυθολογία κάποιου λαούκάποιου λαού. ≈ 8000 – 10000 χρόνια πριν Κατακλυσμό Νώε ≈ 7000 – 8000 χρόνια πριν τη δημιουργία Αδάμ και Εύας

14

Page 15: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Κατακλυσμός ΣαμοθράκηςΚατακλυσμός ΣαμοθράκηςΚατακλυσμός ΣαμοθράκηςΚατακλυσμός Σαμοθράκης

ΕΡΩΤΗΜΑΤΑΕΡΩΤΗΜΑΤΑ Από πού τα έμαθε ο Διόδωρος; Πώς διατηρήθηκαν τόσες λεπτομέρειες, τόσες χιλιετίες; Σε ποια γλώσσα έγινε η μεταφορά της προφορικής παράδοσης

(του μύθου;) από στόμα σε στόμα;

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ δυστυχώς δεν υπάρχουν. Ενδεικτικό ότι:i. Η Ελληνική Μυθολογία δεν είναι ωραίο παραμύθι και μόνον,

και

ii. Η Ελληνική Μυθολογία είναι πάρα πολύ παλαιά.

iii. Ότι οι γνώσεις των Προϊστορικών Ελλήνων ήσαν πολύ περισσότερες από αυτές των Ελλήνων της ιστορικής εποχής.

15

Page 16: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

16

Τι γνώριζαν για τον Ωκεανό;Τι γνώριζαν για τον Ωκεανό;Τι γνώριζαν για τον Ωκεανό;Τι γνώριζαν για τον Ωκεανό;

Με τον Ωκεανό Με τον Ωκεανό εμπλέκονται:εμπλέκονται:

Ο ΆτλαςΟ Άτλας: Τιτάνας: Τιτάνας Ο ΚρόνοςΟ Κρόνος: Τιτάνας: Τιτάνας Ο ΩγύγηςΟ Ωγύγης: 1: 1οςος Βασιλιάς Αττικής Βασιλιάς Αττικής

και Βοιωτίαςκαι Βοιωτίας Ο ΗρακλήςΟ Ηρακλής: Ήρωας: Ήρωας Ο ΟδυσσέαςΟ Οδυσσέας: Ήρωας: Ήρωας Η ΚίρκηΗ Κίρκη: Κόρη Υπερίωνος + : Κόρη Υπερίωνος +

Εκάτης κ.α.Εκάτης κ.α. Η ΚαλυψώΗ Καλυψώ: Κόρη Άτλαντα + : Κόρη Άτλαντα +

Πλειόνης ή του Ωκεανού + Πλειόνης ή του Ωκεανού + ΤηθύοςΤηθύος

Αλλά και οι Αλλά και οι ΑργοναύτεςΑργοναύτες. . Δηλαδή Ιάσων και οι υπόλοιποι Δηλαδή Ιάσων και οι υπόλοιποι - Μήδεια- Μήδεια

Ωκεανός

Άτλας

Κρόνος

Ωκεανός & Τηθύς

Ηρακλής

Οδυσσέας

Οδυσσέας και Κίρκη

Οδυσσέας και Καλυψώ

Page 17: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Βασικό:Η ομιλία βασίζεται στα γραπτά κείμενα αρχαίων συγγραφέων.1. Όμηρος - 8ος (;) αιώνας π.Χ. 2. Ησίοδος: «Θεογονία» και «Έργα και Ημέραι»3. Αργοναυτικά Ορφικών – (Ορφισμός 6ος αι.

π.Χ.) 4. Ηρόδοτος (484 – 430 π.Χ.)5. Πλάτων (427 – 348 π.Χ.): Τίμαιος και Κριτίας6. Στράβων – 1ος αιώνας π.Χ. (γεν. 63 π.Χ.)7. Διόδωρος Σικελιώτης – 1ος αιώνας π.Χ. 8. Πλούταρχος (50 – 120 μ.Χ.)9. Πλίνιος10.Παυσανίας (Ελλάδος Περιήγησις) – (110 –

180 μ.Χ.)11.Απολλόδωρος (1ος ή 2ος αι. μ.Χ.)12. και άλλων…

ΗσίοδοςΌμηρος

Αργώ Ορφέας

Πλάτων

Στράβων

Πλούταρχος

Όλα τα κείμενα έχουν μεταφραστεί, αναλυθεί, σχολιαστεί και αξιολογηθεί κυρίως από φιλολόγους, γλωσσολόγους, ποιητές, ιστορικούς, αρχαιολόγους, ιστορικούς της τέχνης, θεολόγους, πολιτικούς, Έλληνες και ξένους – δηλαδή ΣΧΕΔΟΝ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ από εκπροσώπους ανθρωπιστικών επιστημών.

Ποιο το αποτέλεσμα όλων αυτών των προσπαθειών; Όλα Όλα ή σχεδόν όλα από αυτά που θα αναφερθούν είναι ή σχεδόν όλα από αυτά που θα αναφερθούν είναι φαντασία = μύθοςφαντασία = μύθος (βλ. βιβλίο ΟΕΔΒ) = δηλαδή ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΠΑΡΑΜΥΘΙΑ 17

Page 18: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Το ταξίδι μας ξεκινάει με οδηγό το κείμενο του Πλουτάρχου: «Περί Περί του εμφαινομένου προσώπου τω του εμφαινομένου προσώπου τω κύκλω της Σελήνης» - Βιβλίο της κύκλω της Σελήνης» - Βιβλίο της συλλογής «ΗΘΙΚΑ»συλλογής «ΗΘΙΚΑ»

(Κείμενα και μεταφράσεις από ΚΑΚΤΟ»)

18

Page 19: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Όμηρος

Πρώτα λόγια Σύλλα που διακόπτει τον Λαμπρία

Πρώτα λόγια Σύλλα που διακόπτει τον Λαμπρία

19

Page 20: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Εκτίμηση απόστασης:5 ημερ. x 24 ωρες = 120 ώρες120 x 4 m/h = 480 m.480 m ≈ 800 km

Εκτίμηση απόστασης:5 ημερ. x 24 ωρες = 120 ώρες120 x 4 m/h = 480 m.480 m ≈ 800 km

Σύμφωνα με αυτά, Ωγυγία = σημερινή ΙσλανδίαΣχετικά με τη θέση της Ωγυγίας, διάφορες απόψεις:

Ισλανδία Γροιλανδία Αζόρες (Henriette Mertz) Βερμούδες Gozo – Μάλτα Γαύδος ;

Σύμφωνα με αυτά, Ωγυγία = σημερινή ΙσλανδίαΣχετικά με τη θέση της Ωγυγίας, διάφορες απόψεις:

Ισλανδία Γροιλανδία Αζόρες (Henriette Mertz) Βερμούδες Gozo – Μάλτα Γαύδος ;

≈ 900 km.

Page 21: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Ποια είναι αυτά τα νησιά;Ποια είναι αυτά τα νησιά; Αν Ωγυγία = ΙσλανδίαΑν Ωγυγία = Ισλανδία, ,

τότε τα 3 νησιά που τότε τα 3 νησιά που βρίσκονται δυτικά πρέπει βρίσκονται δυτικά πρέπει να είναι:να είναι:i.i. ΓροιλανδίαΓροιλανδίαii.ii. New FoundlandNew Foundlandiii.iii. Baffin Isl.Baffin Isl. Όμως δεν απέχουν ίση Όμως δεν απέχουν ίση

απόσταση…απόσταση… Αν Ωγυγία Αν Ωγυγία == Γροιλανδία Γροιλανδία, ,

τότε τα 3 νησιά είναι:τότε τα 3 νησιά είναι:i.i. New FoundlandNew Foundlandii.ii. Baffin Isl.Baffin Isl.iii.iii. Breton Isl.Breton Isl.

21

Page 22: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Δηλαδή:Δηλαδή: Γροιλανδία;Γροιλανδία; Baffin Isl.Baffin Isl. ή ή New New

FoundlandFoundland;;

Ποιο είναι το Ποιο είναι το Κρόνιο Πέλαγος Κρόνιο Πέλαγος που το που το αναφέρουν οι αναφέρουν οι ΥπερβόρειοιΥπερβόρειοι;;

22

Page 23: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Ποια μπορεί να είναι αυτή Ποια μπορεί να είναι αυτή η μεγάλη Ήπειρος;η μεγάλη Ήπειρος;

5000 σταδ. 5000 σταδ. xx 184,454 μ. = 184,454 μ. = 922270922270 μ. μ. == 922,27 922,27 km.km.

ΠαρατήρησηΠαρατήρηση: : Εδώ οι αποστάσεις Εδώ οι αποστάσεις δεν βγαίνουν ακριβώςδεν βγαίνουν ακριβώςΟΜΩΣΟΜΩΣ: η απόσταση από τα τρία : η απόσταση από τα τρία νησιά είναι μικρότερη συγκριτικά νησιά είναι μικρότερη συγκριτικά με εκείνη από την Ωγυγία.με εκείνη από την Ωγυγία.

≈2334 km

≈1800 km≈2160 km

23

Page 24: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Πολικός κύκλος Πολικός κύκλος (γεωγρ. πλάτος 66,5(γεωγρ. πλάτος 66,5ο)ο)

ΘούληΘούλη(Thule)(Thule)

Άρα:Άρα:Κόλπος Κόλπος St. LaurenceSt. Laurence

Page 25: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

ΑΡΑ: Κάποια στιγμή έφτασε ΑΡΑ: Κάποια στιγμή έφτασε και ο Ηρακλής, όχι μόνοςκαι ο Ηρακλής, όχι μόνος

Ηρακλής: Πότε στη Δύση;Ηρακλής: Πότε στη Δύση; 1111οςος Άθλος: Μήλα Άθλος: Μήλα

ΕσπερίδωνΕσπερίδων Άλλη εκδοχή: Τα μήλα Άλλη εκδοχή: Τα μήλα

βρίσκονται στον βρίσκονται στον Άτλαντα Άτλαντα των Υπερβορείων!!των Υπερβορείων!!

Μήλα Εσπερίδων Μήλα Εσπερίδων = = δώρα Γαίας στο Δία για δώρα Γαίας στο Δία για το γάμο του με την Ήρατο γάμο του με την Ήρα

Εσπερίδες: Εσπερίδες: Αίγλη, Αίγλη, Ερυθεία, Εσπερία, Ερυθεία, Εσπερία, ΑρέθουσαΑρέθουσα 25

Page 26: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Ποια είναι τα νησιά που βλέπουν τον Ήλιο να κρύβεται για ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΜΙΑ ΩΡΑ;

(πολικός κύκλος: 66 ½ο)

Λίγο πιο νότια από τον πολικό κύκλο

Ποια είναι τα νησιά που βλέπουν τον Ήλιο να κρύβεται για ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΜΙΑ ΩΡΑ;

(πολικός κύκλος: 66 ½ο)

Λίγο πιο νότια από τον πολικό κύκλο

26

Page 27: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 201227

Πολικός κύκλος Πολικός κύκλος (γεωγρ. πλάτος 66,5(γεωγρ. πλάτος 66,5ο)ο)

ΘούληΘούλη(Thule)(Thule)

Από τον χάρτη φαίνεται ότι τα νησιά είναι:

Βόρεια Ισλανδία Νότια Γροιλανδία Νότιο Baffin Island Το νησί Southampton

στην είσοδο του Κόλπου Hudson

Από τον χάρτη φαίνεται ότι τα νησιά είναι:

Βόρεια Ισλανδία Νότια Γροιλανδία Νότιο Baffin Island Το νησί Southampton

στην είσοδο του Κόλπου Hudson

Page 28: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Piper & al, 2007Piper & al, 2007

28

Page 29: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Piper & al, 2007Piper & al, 2007

St. L

aure

nce

river

St. L

aure

nce

river

29

Page 30: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Τύπος πετρώματος: ΔιάμικτοΔιάμικτοΣτρώματα HeinrichHeinrich που συμπίπτουν με παλαιότερους κλιματικούς τύπους = κύκλοι κύκλοι Dansgaard - OeschDansgaard - Oeschggerer

Μεταφορά κλαστικών ιζημάτων με μικρά παγόβουναΠεριοχή: Estuary St. Laurence, 2007Θέση: Marais de la Pointe-aux-Ipinettes, Parc National

Μεταφορά κλαστικών ιζημάτων με μικρά παγόβουναΠεριοχή: Estuary St. Laurence, 2007Θέση: Marais de la Pointe-aux-Ipinettes, Parc National

30

Page 31: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Τι γίνεται μετά;

31

Page 32: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Συμπέρασμα από όσα αναφέρει ο Πλούταρχος:

Γνώριζαν: Βρετανία, Ιρλανδία (Ιέρνη) Ωγυγία, Γροιλανδία, Baffin isl., New

Foundland, St. Laurence Gulf, Κρόνιον Πέλαγος, ότι έβγαιναν ρεύματα από τον Κόλπο St. Laurence που κατοικείτο από Έλληνες, ότι τα ρεύματα δύσκολα διασχίζονταν κ.λπ., κ.λπ.

Και το σημαντικότερο: Γνώριζαν ότι: ...Πέρα από τα τρία νησιά υπήρχε μια ηπειρωτική χώρα...που περιβάλλει

τον Ωκεανό. ...Οι άνδρες του Ηρακλή έμειναν σε ένα νησί που ο ήλιος χάνεται μόνον 1

ώρα την ημέρα... κ.λπ., κ.λπ.

ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΜΥΚΗΝΑΪΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣΟΛΑ ΑΥΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΗΣ ΜΥΚΗΝΑΪΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ

32

Page 33: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Πολλοί, ίσως οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, αμφισβητούν τον Πλούταρχο. Ορισμένοι ολόκληρο το περιεχόμενο (=

παραμύθι), άλλοι την παλαιότητα.

Κυριότερος ισχυρισμόςΚυριότερος ισχυρισμός: Ο Πλούταρχος τα «έκλεψε» από τον Πυθέα Μασσαλιώτη.Πυθέας ο Μασσαλιώτης (4ος π.Χ. Αιώνας): έπλευσε βόρεια (ο σύγχρονός του Ευθυμένης έπλευσε νότια) περιγράφοντας πώς έβγαινε ο κασσίτερος, για το κεχριμπάρι, για τη Θούλη που παγώνουν τα νερά του Ωκεανού. Ανοησίες, Πυθέου πλάσματα Ο άνθρωπος ήταν αγύρτης... Αποκυήματα φαντασίας τα λεγόμενά του

Το 320 π.Χ. περίπου γράφει το «Περί Ωκεανού». Έχει χαθεί – μόνον αποσπάσματα

Άγαλμα του Πυθέα στο Χρηματιστήριο της

Μασσαλίας

Άγαλμα του Πυθέα στο Χρηματιστήριο της

Μασσαλίας

33

Page 34: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Ο Ωκεανός στα γραφόμενα στα Αργοναυτικά Ο Ωκεανός στα γραφόμενα στα Αργοναυτικά των Ορφικών (στ.1078-1083)των Ορφικών (στ.1078-1083)

Ο Ωκεανός στα γραφόμενα στα Αργοναυτικά Ο Ωκεανός στα γραφόμενα στα Αργοναυτικά των Ορφικών (στ.1078-1083)των Ορφικών (στ.1078-1083)

Άρα οι Αργοναύτες:i. Έφτασαν στον Β. Ατλαντικόii. Μας ενημερώνουν για τη φυλή των ΥπερβορείωνΥπερβορείωνiii. Αναφέρουν τον Κρόνιο Πόντον, που αποκαλείται και Νεκρή Θάλασσαiv. Αναφέρουν την Ιέρνιδα νήσο = Ιρλανδία (στ. 1165 – 1170):Ιέρνιδα νήσο = Ιρλανδία (στ. 1165 – 1170):

«…«…Τώρα λοιπόν από τη θλιβερή κι οδυνηρή δυστυχίαΤώρα λοιπόν από τη θλιβερή κι οδυνηρή δυστυχίαθα γλυτώσω, αν στις Ιερνίδες νήσους γρήγοραθα γλυτώσω, αν στις Ιερνίδες νήσους γρήγορα

φτάσωφτάσωΓιατί αν εμένα δεν με στρίψετε στο Ιερό ακρωτήριΓιατί αν εμένα δεν με στρίψετε στο Ιερό ακρωτήριΚαι δεν μπείτε μέσα στον κόλπο που σχηματίζει η γηΚαι δεν μπείτε μέσα στον κόλπο που σχηματίζει η γηΚαι η ατρύγητη θάλασσα, θα βγω έξω στο πέλαγος τοΚαι η ατρύγητη θάλασσα, θα βγω έξω στο πέλαγος τοΑτλαντικό! Έτσι είπε και σταμάτησε να μιλάΑτλαντικό! Έτσι είπε και σταμάτησε να μιλά… (… (η Αργώη Αργώ)»)»

Όλα αυτά ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΟΛΛΟΥΣ είναι αποκυήματα φαντασίαςΠότε όλα αυτά; Πότε όλα αυτά; ⇒⇒ 13 13οο αιώνα π.Χ. αιώνα π.Χ.Άλλες επαφές με αυτά τα μέρη; Και βέβαια – πολύ παλαιότεραΚαι βέβαια – πολύ παλαιότερα

Μετάφραση:«Και αφού φάνηκε η δεκάτη φωτοδότρα Αυγή,φτάσαμε στα φαράγγια των Ριπαίων, και αμέ-σως η Αργώ πέρασε ορμητικά από ένα στενόάνοιγμα, κι έπεσε μέσα στον Ωκεανό, που οιΥπερβόρειοι άνθρωποι αποκαλούν Κρόνιο Πόντο,αλλά και Νεκρή Θάλασσα…»

34

Page 35: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Οι ΥπερβόρειοιΟι ΥπερβόρειοιΟι ΥπερβόρειοιΟι Υπερβόρειοι

Αναφέρονται:i. Στα Αργοναυτικά των ΟρφικώνΑργοναυτικά των Ορφικών (1069 – 1083) –

Ίσως η αρχαιότερη αναφορά.ii. Από τον ΌμηροΌμηρο, στον ύμνο για τον Διόνυσο (228 –

229).iii. Από τον ΗρόδοτοΗρόδοτο (IV, 32).iv. Από τον ΣτράβωναΣτράβωνα (63 π.Χ.-;) που τους αναφέρει,

αλλά τους αμφισβητεί (Γεωγρ., 295)v. Από τον Διόδωρο το ΣικελιώτηΔιόδωρο το Σικελιώτη (90 – 30 μ.Χ.)

35

Page 36: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Οι ΥπερβόρειοιΟι Υπερβόρειοι – – Πολιτισμικές σχέσεις με Πολιτισμικές σχέσεις με τους Έλληνεςτους Έλληνες

Οι ΥπερβόρειοιΟι Υπερβόρειοι – – Πολιτισμικές σχέσεις με Πολιτισμικές σχέσεις με τους Έλληνεςτους Έλληνες

Για τις πολιτισμικές σχέσεις όλων των λαών που κατοικούσαν μεταξύ της Μαύρης ΘάλασσαςΜαύρης Θάλασσας και της χώρα των Υπερβορείωνχώρα των Υπερβορείων και των Ελλήνων γίνεται λόγος και στα Αργοναυτικά των Αργοναυτικά των ΟρφικώνΟρφικών. Έτσι, χαρακτηρίζουν τους τοξοφόρους Σκύθεςτοξοφόρους Σκύθες ως υπηρέτες του θεού Άρη. Ενώ, ένας άλλος λαός που κατοικούσαν στην Ταυρική Ταυρική ΣκυθίαΣκυθία, οι Ταύροιοι Ταύροι, και χαρακτηρίζονται ως ανθρωποφάγοι, μιας και θυσίαζαν τους ξένους στην ΜουνυχίαΜουνυχία, δηλαδή στην ΑρσιλόχηΑρσιλόχη, που ταυτιζόταν με την Αρτέμιδα της Μουνυχίας του Πειραιά (σημερινή Καστέλα).Όλοι αυτοί οι λαοί λοιπόν που ζούσαν στην τεράστια περιοχή ανάμεσα στην σημερινή Αγία Πετρούπολη, που θεωρείται ότι ξεκινούσαν οι Υπερβόρειοι το ταξίδι τους για την Ελλάδα, μέχρι τον Εύξεινο Πόντο πρέπει να διάκειντο την εποχή εκείνη φιλικά προς τους Έλληνες.

36

ΓΝΩΣΤΕΣ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΓΝΩΣΤΕΣ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΥΠΕΡΒΟΡΕΙΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΞΥ ΥΠΕΡΒΟΡΕΙΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Page 37: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Οι ΥπερβόρειοιΟι Υπερβόρειοι – – Πολιτισμικές σχέσεις με Πολιτισμικές σχέσεις με τους Έλληνεςτους Έλληνες

Οι ΥπερβόρειοιΟι Υπερβόρειοι – – Πολιτισμικές σχέσεις με Πολιτισμικές σχέσεις με τους Έλληνεςτους Έλληνες

Η διαπίστωση αυτή γίνεται πιο εντυπωσιακή αν σκεφτούμε ότι οι τάφοι τάφοι τωντων Υπερβορείων Παρθένων, Υπερβορείων Παρθένων, που έχουν βρεθεί και ανασκαφεί στη Δήλο έχουν χρονολογηθεί στην Πρωτο-Μυκηναϊκή εποχήΠρωτο-Μυκηναϊκή εποχή, ενώ η Αργοναυτική εκστρατεία κατά τον 13ο π.Χ. αιώνα. Φαίνεται λοιπόν ότι, τουλάχιστον για 3 – 4 αιώνες, επικρατούσε αυτό το πολιτισμικό και φιλικό καθεστώς προς τους Έλληνες. Το ερώτημα είναι αν ήταν συνεχές και πότε πρέπει να άλλαξε, γιατί κάποια στιγμή πρέπει να άλλαξε. Οι απαντήσεις αυτές είναι δύσκολες και φυσικά δεν μπορεί να τις δώσει ένας γεωεπιστήμονας. Νομίζω όμως ότι, κάποιος που ασχολείται με την Προϊστορία και την μυθολογία των λαών που αναπτύχθηκαν διαχρονικά ανάμεσα στον ποταμό Δνείπερο ποταμό Δνείπερο ((ΒορυσθενήςΒορυσθενής)) και τα Ουράλια,Ουράλια, και κυρίως ανάμεσα στον ΔονΔον (ΤαναΐςΤαναΐς) και τον ΒόλγαΒόλγα, θα συμβάλλει καθοριστικά. Μήπως υπήρξε κάποιου είδους «ειρήνη» την εποχή εκείνη, ανάλογη με εκείνη της Ρωμαϊκής εποχής;

Το πότε και πώς τελείωσε βέβαια είναι ένα άλλο ερώτημα. Δεν αποκλείεται ο Τρωικός Πόλεμος να έπαιξε καθοριστικό ρόλο, όπως έπαιξε και για τόσα πολλά άλλα.

37

Page 38: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Τι γνώριζαν για τον Ωκεανό;Τι γνώριζαν για τον Ωκεανό;Τι γνώριζαν για τον Ωκεανό;Τι γνώριζαν για τον Ωκεανό;

Ο Όμηρος αναφέρεται στον Ωκεανό 19 φορές στην Ιλιάδα και 16 στην Οδύσσεια. «...και αν ποτάμοιο ρέεθρα...» (Σ 607)

ΑΡΑ: Ωκεανός = ποταμός που ρέει και απλώνεται στα 4 σημεία του ορίζοντα. Δίπλα στις ροές του Ωκεανού, προς Δυσμάς, κείται ο Άδης (ω

11) και εντεύθεν κείται το Ηλύσιον Πεδίον• Δηλαδή, ο Άδης δεν βρίσκεται στις ροές του Ωκεανού προς

Ανατολάς, αλλά προς Δυσμάς Όταν ταξιδεύουμε με το πλοίο (π.χ. για την Κρήτη ή για την

Ιταλία) βλέπει κανείς κάποια ροή;• Εμείς γνωρίζουμε μόνον ότι στο στενό του Ευρίπου η θάλασσα ρέει• Ή στα στενά του Βοσπόρου βλέπουμε τα νερά να ρέουν..

Ο Ωκεανός λοιπόν θεωρείται ένας μεγάλος ποταμός ⇒ δεν περιβάλλει στατικά την Γη, αλλά δυναμικά• Ωκεανός ⇒ Ωκύς = γρήγορος

νάω = ρέω• Ωκεανός = γρήγορη ροήΩκεανός = γρήγορη ροή

ΑΡΑ: ο Ωκεανός δεν είναι η Μεσόγειος. Αυτή είναι ΑΡΑ: ο Ωκεανός δεν είναι η Μεσόγειος. Αυτή είναι Θάλασσα.Θάλασσα. 38

Page 39: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

«...Δίπλα στις ροές του Ωκεανού, προς Δυσμάς, κείται ο Άδης«...Δίπλα στις ροές του Ωκεανού, προς Δυσμάς, κείται ο Άδης ( (ω 11ω 11) ) και εντεύθεν κείται το Ηλύσιον Πεδίον...»και εντεύθεν κείται το Ηλύσιον Πεδίον...»

39

Page 40: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Ορφέας: ύμνος προς τιμήν του Ορφέας: ύμνος προς τιμήν του ΩκεανούΩκεανού::«…αθάνατον πατέρα και αρχή των «…αθάνατον πατέρα και αρχή των

αθανάτωναθανάτωνθεών και θνητώνθεών και θνητών

ανθρώπων, που κυματίζει γύρω από τηνανθρώπων, που κυματίζει γύρω από τηνΓη που την περικυκλώνει…»Γη που την περικυκλώνει…»

Κατά Ορφικούς επίσης:Κατά Ορφικούς επίσης:«…από τον Ωκεανό προέρχονται όλοι«…από τον Ωκεανό προέρχονται όλοιοι ποταμοί και όλη η θάλασσα…»οι ποταμοί και όλη η θάλασσα…»

Άρα, άλλο Ωκεανός και άλλο Άρα, άλλο Ωκεανός και άλλο θάλασσα..θάλασσα.. Ποια θάλασσα;Ποια θάλασσα; Σχεδόν βέβαιο ΜεσόγειοςΣχεδόν βέβαιο Μεσόγειος

Ορφικός Ύμνος προς τιμήν του Πάνα:Ορφικός Ύμνος προς τιμήν του Πάνα:«…Ωκεανός τε πέριξ εν ύδασι γαίαν «…Ωκεανός τε πέριξ εν ύδασι γαίαν

ελίσσων…»ελίσσων…»

«…Ωκεανός τε πέριξ εν ύδασι γαίαν ελίσσων…»«…Ωκεανός τε πέριξ εν ύδασι γαίαν ελίσσων…»«…Ωκεανός τε πέριξ εν ύδασι γαίαν ελίσσων…»«…Ωκεανός τε πέριξ εν ύδασι γαίαν ελίσσων…»

40

Οι Ορφικοί για τον ΩκεανόΟι Ορφικοί για τον ΩκεανόΟι Ορφικοί για τον ΩκεανόΟι Ορφικοί για τον Ωκεανό

Page 41: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Χαρακτηριστικά του ποταμού ΩκεανούΧαρακτηριστικά του ποταμού ΩκεανούΧαρακτηριστικά του ποταμού ΩκεανούΧαρακτηριστικά του ποταμού Ωκεανού

Συνεπώς, ο Ωκεανός είναι ένας τεράστιος ποταμός που ρέει αδιάκοπα!!Ποια τα φυσικο-ωκεανογραφικά χαρακτηριστικά του Ποια τα φυσικο-ωκεανογραφικά χαρακτηριστικά του ποτάμιου ρεύματος;ποτάμιου ρεύματος; Αψόρροος, βαθυδίνης, βαθύροος, βαθυρείτης

• ΑψόρροοςΑψόρροος (Ησίοδος, Θεογονία, 776): Η μέχρι τώρα ερμηνεία: Αψ = πίσω + όρνυμαι = κινούμαι ⇒

παλινδρομείΠαλινδρομώ = μπροστά - πίσω ή πέρα – δώθε πάνω σ’ έναν άξονα.

Συνέπεια: έχει θεωρηθεί ότι αναφέρεται σε φαινόμενα παλίροιας. ή

Αψύς + ροή = όχι στρωτή – τυρβώδης ροή• Βαθυδίνης Βαθυδίνης ή ή βαθυ-δινείηςβαθυ-δινείης (Όμηρος, κ 511):

Βαθιές δίνες ή δίνες σε βάθος⇒ Δηλαδή, ο τεράστιος και αψόρροος ποταμός έχει

τυρβώδη ροή, όχι μόνον στην επιφάνεια, αλλά και σε βάθος

• Βαθύροος + βαθυρρείτης = ροή σε βάθοςΠοιος είναι λοιπόν ο τεράστιος ποταμός, ο αψόρροος κ.λπ.;= Ρεύματα του Ωκεανού

=Κλάδος του Κλάδος του Gulf StreamGulf Stream41

Page 42: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Τι άλλα γνώριζαν για τον Ωκεανό;Τι άλλα γνώριζαν για τον Ωκεανό;Τι άλλα γνώριζαν για τον Ωκεανό;Τι άλλα γνώριζαν για τον Ωκεανό;

Ο Ωκεανός βρίσκεται στα πέρατα της εύφορης Γης (Ξ 201)…

…Εκεί που πέφτει το λαμπρό φως του Ήλιου (Θ 485), αλλά και από εκεί που

…εκ νέου φώτισε τα χωράφια από τον ήσυχο βαθύρροον Ωκεανόν… (τ 433)• Το ότι «πέφτει στον Ωκεανό γνωστό, Το ότι «πέφτει στον Ωκεανό γνωστό,

αλλά το ότι ανατέλλει και από Ωκεανό, αλλά το ότι ανατέλλει και από Ωκεανό, πού το γνώριζαν;πού το γνώριζαν;

Ο Ωκεανός περιβάλλει πανταχόθεν την Γη (Σ 606-607).

1ο Σημαντικό ερώτημα: Πώς γνώριζαν ότι ο ωκεανός Πώς γνώριζαν ότι ο ωκεανός

«περιβάλλει πανταχόθεν την Γη»;«περιβάλλει πανταχόθεν την Γη»; Εμείς σήμερα το γνωρίζουμε γιατί Εμείς σήμερα το γνωρίζουμε γιατί

έχουν γίνει λεπτομερείς έχουν γίνει λεπτομερείς χαρτογραφήσεις. Εκείνοι πού το χαρτογραφήσεις. Εκείνοι πού το έμαθαν και από πότεέμαθαν και από πότε;

2ο Σημαντικό ερώτημα: Γιατί από εκεί που ανατέλλει δεν Γιατί από εκεί που ανατέλλει δεν

χαρακτηρίζεται αψόροος, αλλά ήσυχος χαρακτηρίζεται αψόροος, αλλά ήσυχος και βαθύροοςκαι βαθύροος;

42

Page 43: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Πηγή: http://staffwww.fullcoll.edu/tmorris/elements_of_ecology/chapter_2.htmΠηγή: http://staffwww.fullcoll.edu/tmorris/elements_of_ecology/chapter_2.htm43

Page 44: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Πότε όλα αυτά;Πότε όλα αυτά;Πότε όλα αυτά;Πότε όλα αυτά;

i.i. Πότε ο Τιτάνας Ωκεανός στη Δύση;Πότε ο Τιτάνας Ωκεανός στη Δύση;ii.ii. Πότε ο Άτλας στη ΒΔ-ική Αφρική;Πότε ο Άτλας στη ΒΔ-ική Αφρική;iii.iii. Πότε η εξορία του Τιτάνα Κρόνου;Πότε η εξορία του Τιτάνα Κρόνου;iv.iv. Πότε εμπλέκεται ο ήρωας Ηρακλής;Πότε εμπλέκεται ο ήρωας Ηρακλής;

Απαντήσεις:Απαντήσεις:Αυτονόητη η αδυναμία ακριβούς χρονολόγησης. Αυτονόητη η αδυναμία ακριβούς χρονολόγησης. ΟΜΩΣ:ΟΜΩΣ:• Ο Ωκεανός πριν την Τιτανομαχία – δεν συμμετείχεΟ Ωκεανός πριν την Τιτανομαχία – δεν συμμετείχε• Ατλας + Κρόνος ΜΕΤΑ την Τιτανομαχία Ατλας + Κρόνος ΜΕΤΑ την Τιτανομαχία ⇒⇒ Εξορία ως Εξορία ως

τιμωρία του Δία (5τιμωρία του Δία (5ηη χιλιετία π.Χ.;) χιλιετία π.Χ.;)• Ηρακλής – Μυκηναϊκή εποχή – 13Ηρακλής – Μυκηναϊκή εποχή – 13οςος (;) π.Χ. αιώνας (;) π.Χ. αιώνας

44

Page 45: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Πότε η εξορία;Πότε η εξορία;Πότε η εξορία;Πότε η εξορία;

Πότε όμως έφτασαν στον τόπο εξορίας τους; Για Άτλαντα δεν υπάρχουν ενδείξεις. Οπωσδήποτε πριν

την Μυκηναϊκή εποχή Για Κρόνο οπωσδήποτε όχι πριν 6.000 χρόνια (4.000

π.Χ.) και θεωρητικά στο χρονικό διάστημα μέχρι το τέλος της Μέσης εποχής του χαλκού (2.000 – 1.550 π.Χ.) ή Μεσο-Ελλαδικής (1.600 π.Χ.)

Μάλλον γύρω στο 6.000 π.α.σ. (4.000 π.Χ.)

Γιατί ΟΧΙ ΠΡΙΝ το 6.000 π.α.σ.;Γιατί ΟΧΙ ΠΡΙΝ το 6.000 π.α.σ.; Επειδή πριν δεν είχε εγκατασταθεί το Gulf Stream +

ψυχρό κλίμα. ΑΡΑ: Αδύνατη η άφιξη ανθρώπου στον τόπο εξορίας του

Κρόνου.

45

Page 46: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Σημείωση

Εποχή γύρω στο 6.000 π.α.σ. είναι συγκλονιστική για τον πολιτισμό – Νέα εποχή Ολοκλήρωση υποχώρησης παγετώνων Ολοκληρώνεται η κατάκλυση πεδινών περιοχών τεραστίων

εκτάσεων – λόγω κλιματοευστατικών κινήσεων.• Απώλειες τεράστιων καλλιεργήσιμων παράκτιων εκτάσεων στις

περιοχές μικρών γεωγραφικών πλατών π.χ. Ελλάδα, Ιταλία.• Απελευθέρωση τεράστιων εκτάσεων Κεντρικής και Β. Ευρώπης.

Όλοι οι ποταμοί πάνω στη Γη μας δεν έχουν πρακτικά Δέλτα. Το 6.000 π.α.σ. αρχίζουν να σχηματίζονται τα Δέλτα όλων των

μεγάλων ποταμών, όπως του Νείλου, του Δούναβη (Ίστρου), του Μισσισιπή, του Αχελώου, του Μαίανδρου κ.λπ., κ.λπ.

Ολοκληρώνεται ο σχηματισμός του Περσικού Κόλπου, του Αιγαίου, του Ευβοϊκού, του Σαρωνικού κ.λπ.

Μετάβαση από την Χαλκολιθική εποχή προς εκείνη του Χαλκού. Ανάπτυξη πολιτισμού Μεσοποταμίας και πόλεων Eridu, Uruk. Έναρξη ολοκλήρωσης ερημοποίησης της Σαχάρας. Την εποχή αυτή ο Θεός δημιουργεί τον Αδάμ και την Εύα και τον Παράδεισο (Κήπος της Εδέμ) στην Εδέμ.

46

Page 47: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Η υποχώρηση των παγετώνων στον Β. ΑτλαντικόΗ υποχώρηση των παγετώνων στον Β. Ατλαντικό

Page 48: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Παλαιογεωγραφικές, Παλαιοκλιματικές Παλαιογεωγραφικές, Παλαιοκλιματικές συνθήκες στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη συνθήκες στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη

κατά την τελευταία παγετώδη περίοδο,κατά την τελευταία παγετώδη περίοδο,

Παλαιογεωγραφικές, Παλαιοκλιματικές Παλαιογεωγραφικές, Παλαιοκλιματικές συνθήκες στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη συνθήκες στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη

κατά την τελευταία παγετώδη περίοδο,κατά την τελευταία παγετώδη περίοδο,

Τα σημαντικότερα Τα σημαντικότερα κέντρα κέντρα παγετώνων κατά παγετώνων κατά το Πλειστόκαινοτο Πλειστόκαινο

Τα σημαντικότερα Τα σημαντικότερα κέντρα κέντρα παγετώνων κατά παγετώνων κατά το Πλειστόκαινοτο Πλειστόκαινο

Ταχύτητα μετανάστευση ορισμένων ειδών Ταχύτητα μετανάστευση ορισμένων ειδών δασικών φυλλοβόλων δένδρων στην ανατολική δασικών φυλλοβόλων δένδρων στην ανατολική Βόρεια Αμερική από περιοχές που ευδοκιμούσαν Βόρεια Αμερική από περιοχές που ευδοκιμούσαν

κατά τις παγετώδεις περιόδους (κατά Davis, κατά τις παγετώδεις περιόδους (κατά Davis, 1976). Η διακεκομμένη γραμμή δείχνει την 1976). Η διακεκομμένη γραμμή δείχνει την

σημερινή τους εξάπλωση. Ο υπολογισμός έχει σημερινή τους εξάπλωση. Ο υπολογισμός έχει γίνει κατά μήκος των γραμμών Α – Α’. Από τους γίνει κατά μήκος των γραμμών Α – Α’. Από τους

υπολογισμούς διαπιστώθηκε ότι η μέση ταχύτητα υπολογισμούς διαπιστώθηκε ότι η μέση ταχύτητα μετανάστευσης ανέρχεται σε 100 – 110 μετανάστευσης ανέρχεται σε 100 – 110

μέτρα/έτοςμέτρα/έτος

Ταχύτητα μετανάστευση ορισμένων ειδών Ταχύτητα μετανάστευση ορισμένων ειδών δασικών φυλλοβόλων δένδρων στην ανατολική δασικών φυλλοβόλων δένδρων στην ανατολική Βόρεια Αμερική από περιοχές που ευδοκιμούσαν Βόρεια Αμερική από περιοχές που ευδοκιμούσαν

κατά τις παγετώδεις περιόδους (κατά Davis, κατά τις παγετώδεις περιόδους (κατά Davis, 1976). Η διακεκομμένη γραμμή δείχνει την 1976). Η διακεκομμένη γραμμή δείχνει την

σημερινή τους εξάπλωση. Ο υπολογισμός έχει σημερινή τους εξάπλωση. Ο υπολογισμός έχει γίνει κατά μήκος των γραμμών Α – Α’. Από τους γίνει κατά μήκος των γραμμών Α – Α’. Από τους

υπολογισμούς διαπιστώθηκε ότι η μέση ταχύτητα υπολογισμούς διαπιστώθηκε ότι η μέση ταχύτητα μετανάστευσης ανέρχεται σε 100 – 110 μετανάστευσης ανέρχεται σε 100 – 110

μέτρα/έτοςμέτρα/έτος

Α

Α΄

Α

Α΄

Page 49: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Αξιοποίηση των γνώσεων από Αξιοποίηση των γνώσεων από μεταγενέστερους;μεταγενέστερους;

Αξιοποίηση των γνώσεων από Αξιοποίηση των γνώσεων από μεταγενέστερους;μεταγενέστερους;

Καμία σχεδόν:Καμία σχεδόν: Επειδή βαθμιαία λησμονήθηκαν Υπάρχουν αναφορές, συνοδευόμενες

ΣΧΕΔΟΝ ΠΑΝΤΑ με αρνητικές κριτικές και αμφισβητήσεις…

Ο μόνος που τις αξιοποίησε, άγνωστο σε τι βάθος, είναι ο ΠυθέαςΠυθέας

Με την επικράτηση του Χριστιανισμού, και μέσα σε 1000 χρόνια, (4ος – 14ος αιώνας) ξεχάστηκαν όλα εντελώς.

Οι Vikings πάντως πέρασαν στην απέναντι ακτή, πολύ πριν τον Κολόμβο

• Πότε έγινε και ΓΙΑΤΙ;

Page 50: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Κλιματικό Optimum (βέλτιστο) Μεσαίωνα Ο παλαιός κόσμος

άρχισε να γίνεται και πάλι περίεργος

Ο Κολόμβος• Ξεκινάει να βρει τις

Ινδίες…

Εντυπωσιακό: Για το Ρεύμα του

Κόλπου, και γενικότερα για τα ωκεάνια ρεύματα, έμαθε καθ’ οδόν προς τις Ινδίες του

Μεταβολές των ορίων του χιονιού στη Νορβηγία

κατά τα τελευταία 15000 χρόνια (κατά O. Holtedahl,

1960, με ορισμένες τροποποιήσεις).

Μεταβολές των ορίων του χιονιού στη Νορβηγία

κατά τα τελευταία 15000 χρόνια (κατά O. Holtedahl,

1960, με ορισμένες τροποποιήσεις).

Περιοχή ΥπερβορείωνΠεριοχή ΥπερβορείωνΠεριοχή ΥπερβορείωνΠεριοχή Υπερβορείων

Page 51: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Ιστορικό Επανανακάλυψης του Ιστορικό Επανανακάλυψης του Ρεύματος του ΚόλπουΡεύματος του Κόλπου

Ιστορικό Επανανακάλυψης του Ιστορικό Επανανακάλυψης του Ρεύματος του ΚόλπουΡεύματος του Κόλπου

Σύμφωνα με τη διεθνή σύγχρονη βιβλιογραφία, αυτός που ανακάλυψε (?) και περιέγραψε για πρώτη φορά το Gulf Stream - το Ρεύμα του Κόλπου – θεωρείται ο Ponce de LeonPonce de Leon, ο οποίος στο ημερολόγιο του ταξιδιού του, στις 22 Απριλίου του 1513, σημείωσε:

«…ένα ρεύμα όπως αυτό, καίτοι είχαν δυνατό άνεμο, δεν μπορούσαν να προχωρήσουν, αλλά αντίθετα πήγαιναν προς τα πίσω και φαίνεται ότι προχωρούσαν καλά. Στο τέλος έγινε γνωστό ότι το ρεύμα ήταν πιο

δυνατό από τον άνεμο». Αυτή είναι η πρώτη γραπτή ένδειξη για το Gulf Stream και ο Ponce de Ponce de LeonLeon θεωρείται αυτός που το πρωτο-ανακάλυψε.Έξι χρόνια αργότερα (1519), ο Anton de AlaminosAnton de Alaminos, που ήταν καπετάνιος του πλοίου με το οποίο ταξίδευε ο Ponce de Leon, και ο οποίος είχε συμμετάσχει στο τελευταίο ταξίδι του Κολόμβου, ξεκίνησε ένα ταξίδι από το λιμάνι της Vera Cruz του Μεξικού για την Ισπανία. Στο ταξίδι αυτό ο Alaminos ακολούθησε τις ακτές της Florida προς Βορρά, προτού γυρίσει προς τα ανατολικά για την Ευρώπη.Το 1575 ο Andre ThevelAndre Thevel συνδέει το Gulf Stream με τους ποταμούς που εκβάλουν στον Κόλπο του Μεξικού.Το 1660 ο Varenins Varenins χαρακτηρίζει το Gulf Stream ως μία «αέναη ειδική κίνηση» της θάλασσας και το περιγράφει ως ένα «γιγάντιο ρεύμα».

Στη συνέχεια πολύ λίγα γράφτηκαν για αυτόν τον ωκεάνιο ποταμό. Ίσως οι καπεταναίοι της εποχής να ήθελαν να το κρατήσουν όσο περισσότερο γίνεται μυστικό. 51

Page 52: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

52

Το δεύτερο ήμισυ του 18ου αιώνα ξεκινάει με μια εντατική έρευνα του Gulf Stream. Η αφορμή ήταν μια επιστολή που έστειλε ο Γενικός Διευθυντής των Ταχυδρομείων Benjamin FranklinBenjamin Franklin στον πλοίαρχο FolgerFolger, που τον προέτρεπε να κατασκευάσει έναν χάρτη του Gulf Stream, ώστε να βελτιωθεί η ταχύτητα αποστολής του ταχυδρομείου από την Αγγλία.

Μέχρι το τέλος του αιώνα είχαν ήδη αρχίσει να κυκλοφορούν σχετικοί χάρτες, μεταξύ των οποίων και θερμοκρασιακοί, μετά από συστηματικές και λεπτομερείς θερμομετρικές παρατηρήσεις.Οι πρώτοι χάρτες της ευρύτερης περιοχής το αναφέρουν ως «Gulf of Florida», ως «Στενά της Florida» και ως «Κανάλι των Bahama». Ο πρώτος χάρτης που το χαρακτηρίζει ως Gulf Stream δημοσιεύτηκε το 1842 και είναι των Sydney Sydney MorrisMorris και Samuel BreeseSamuel Breese. Από το 1845 πάντως αρχίζουν συστηματικές παρατηρήσεις του φαινομένου, ενώ ο Mathew MauryMathew Maury, ο οποίος στο βιβλίο του «Physical Geography of the Sea» το 1855 έγραψε: «There is a river in the ocean. In the severest droughts it never fails, and

in the mightiest floods it never overflows….Its current is more rapid than the Mississippi or the Amazon…»,

Ο χάρτης του Ο χάρτης του Gulf Stream Gulf Stream από από τον Benjamin Franklin, 1785τον Benjamin Franklin, 1785

Ο χάρτης του Ο χάρτης του Gulf Stream Gulf Stream από από τον Benjamin Franklin, 1785τον Benjamin Franklin, 1785

Page 53: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

53

Page 54: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

54

Page 55: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

55

Όμηρος (8Όμηρος (8οςος; αι. π.Χ.); αι. π.Χ.), (Ιλιάδα, Σ 607):, (Ιλιάδα, Σ 607):«…«…και έθεσεν επάνω τον μεγαλόσθενο / ποταμό και έθεσεν επάνω τον μεγαλόσθενο / ποταμό του Ωκεανούτου Ωκεανού…» …» (Οδύσσεια, μ1):(Οδύσσεια, μ1):«…«…αφού κατέλιπε την ροή του ποταμού αφού κατέλιπε την ροή του ποταμού ΩκεανούΩκεανού…». …». Mathew MauryMathew Maury, 1855: , 1855: «There is a river in the ocean. In the severest «There is a river in the ocean. In the severest droughts it never fails, and in the mightiest floods droughts it never fails, and in the mightiest floods it never overflows….Its current is more rapid than it never overflows….Its current is more rapid than the Mississippi or the Amazon…»the Mississippi or the Amazon…»

««Physical Geography of the SeaPhysical Geography of the Sea»»

Page 56: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

56

Page 57: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Απ’ όλη αυτή την πρόσφατη ερευνητική δραστηριότητα της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας, τα αποτελέσματα που μας ενδιαφέρουν άμεσα είναι όσα αναφέρονται στους μαιανδρισμούς του ρεύματος και στον εντοπισμό των δακτυλίων και των θερμών δινών. Πρόκειται ουσιαστικά για μια ερευνητική προσπάθεια που ξεκίνησε την δεκαετία του ΄70, εφαρμόζοντας σύγχρονες μεθόδους διαστημικής τεχνολογίας.

Έτσι, η σύγχρονη διαστημική τεχνολογία επιβεβαίωσε τις γνώσεις που μας έχουν αφήσει κληρονομιά οι Ορφικοί, ο Όμηρος και ο Ησίοδος, ο Πλούταρχος, ο Οβίδιος και άλλοι. Με άλλα λόγια, επιβεβαίωσαν:

Ότι ο Ωκεανός είναι ένας μεγάλος ποταμός μεγάλος ποταμός που περιβάλλει την Γη, που την παλιά εκείνη εποχή θεωρείτο ένας δίσκος, όπως έχουν απεικονιστεί και στις ασπίδες του Ηρακλή και του Αχιλλέα.

Ότι ο Ωκεανός είναι και αψόροοςαψόροος. Ότι ο Ωκεανός είναι και οπισθόροοςοπισθόροος. Ότι ο Ωκεανός είναι και βαθύρροοςβαθύρροος, και ότι ο Ωκεανός είναι και βαθυδίνηςβαθυδίνης.

57

Page 58: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Ωκεανός: αψόροος. οπισθόροος βαθύρροος βαθυδίνης

OttawaOttawa

Ν. ΥόρκηΝ. Υόρκη

ΒαλτιμόρΒαλτιμόρηη

Θερμοκρασιακός χάρτης του Θερμοκρασιακός χάρτης του Gulf StreamGulf Stream - - Gulf Stream Sea Surface Temperature Gulf Stream Sea Surface Temperature from AVHRR on NOAA-12, May 23, 1996 from AVHRR on NOAA-12, May 23, 1996 Θερμοκρασιακός χάρτης του Θερμοκρασιακός χάρτης του Gulf StreamGulf Stream - - Gulf Stream Sea Surface Temperature Gulf Stream Sea Surface Temperature from AVHRR on NOAA-12, May 23, 1996 from AVHRR on NOAA-12, May 23, 1996

Θερμοί στρόβιλοι - δίνεςΘερμοί στρόβιλοι - δίνες

Ο Ωκεανός είναι Ο Ωκεανός είναι και οπισθόρροοςκαι οπισθόρροος

Ο αψόρροος Ωκεανός ποταμόςΟ αψόρροος Ωκεανός ποταμός

58

Page 59: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Γιατί όλα αυτά ξεχάστηκαν;Γιατί όλα αυτά ξεχάστηκαν; Επειδή όλα αυτά θεωρήθηκαν παραμύθια...Επειδή όλα αυτά θεωρήθηκαν παραμύθια...

ΟΜΩΣ, είναι παραμύθι ότι η Ωγυγία βρίσκεται δυτικά της ΟΜΩΣ, είναι παραμύθι ότι η Ωγυγία βρίσκεται δυτικά της Βρετανίας;Βρετανίας;

Είναι φαντασία ότι δυτικά της Ωγυγίας βρίσκονται 3 νησιά και Είναι φαντασία ότι δυτικά της Ωγυγίας βρίσκονται 3 νησιά και δυτικότερα υπάρχει μια μεγάλη ηπειρωτική χώρα;δυτικότερα υπάρχει μια μεγάλη ηπειρωτική χώρα;

Είναι φαντασία όσα μας λέει ο Πλούταρχος, (2Είναι φαντασία όσα μας λέει ο Πλούταρχος, (2οςος μ.Χ. αιώνας) μ.Χ. αιώνας) ότι στον τόπο εξορίας του Κρόνου ο ήλιος χάνεται μόνον 1 ότι στον τόπο εξορίας του Κρόνου ο ήλιος χάνεται μόνον 1 ώρα την ημέρα;ώρα την ημέρα;

Είναι παραμύθι ότι ο Ηρακλής έφτασε ως την Άορνο Πέτρα, Είναι παραμύθι ότι ο Ηρακλής έφτασε ως την Άορνο Πέτρα, στην περιοχή του Ινδού ποταμού; Εκεί που έφτασε ο Μ. στην περιοχή του Ινδού ποταμού; Εκεί που έφτασε ο Μ. Αλέξανδρος 9 με 10 αιώνες μετά;Αλέξανδρος 9 με 10 αιώνες μετά;

Όλα αυτά πότε;Όλα αυτά πότε; Την Μυκηναϊκή εποχήΤην Μυκηναϊκή εποχή Είναι υπερβολή να ισχυριστεί κάποιος ότι την Μυκηναϊκή εποχή η Είναι υπερβολή να ισχυριστεί κάποιος ότι την Μυκηναϊκή εποχή η

Ελληνική γλώσσα μιλιόταν ή ακουγόταν σε περιοχή που άρχισε Ελληνική γλώσσα μιλιόταν ή ακουγόταν σε περιοχή που άρχισε από τα Βορειοανατολικά παράλια της σημερινής Αμερικής, την από τα Βορειοανατολικά παράλια της σημερινής Αμερικής, την Χώρα των Υπερβορείων (Βαλτικές ή Σαρματικές ακτές), Κασπία, Χώρα των Υπερβορείων (Βαλτικές ή Σαρματικές ακτές), Κασπία, μέχρι τον Ινδό, την Αιθιοπία – Λιβύη (Βόρεια Αφρική), μέχρι τη μέχρι τον Ινδό, την Αιθιοπία – Λιβύη (Βόρεια Αφρική), μέχρι τη χώρα πέρα από τον Ωκεανό, εκεί που δύει ο Ήλιος κι εκεί που χώρα πέρα από τον Ωκεανό, εκεί που δύει ο Ήλιος κι εκεί που βρίσκεται ο Άδης «...βρίσκεται ο Άδης «...δίπλα στις ροές του Ωκεανού προς Δυσμάς»;δίπλα στις ροές του Ωκεανού προς Δυσμάς»; 59

Page 60: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Μετά από όλα αυτά, πιστεύετε ότι ο Όμηρος και ο Μετά από όλα αυτά, πιστεύετε ότι ο Όμηρος και ο Ησίοδος, ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης είναι ψεύτες ή Ησίοδος, ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης είναι ψεύτες ή φαντασιόπληκτοι;φαντασιόπληκτοι;

Πιστεύετε ότι ξύπνησε ένα πρωινό ο Όμηρος και Πιστεύετε ότι ξύπνησε ένα πρωινό ο Όμηρος και αποφάσισε να γράψει ότι ο Ωκεανός, που περιβάλλει την αποφάσισε να γράψει ότι ο Ωκεανός, που περιβάλλει την Γη, είναι αψόροος, οπισθόροος, βαθύροος, βαθυδίνης Γη, είναι αψόροος, οπισθόροος, βαθύροος, βαθυδίνης κ.λπ. κ.λπ. έτσι, για να διασκεδάσει τους συγχρόνους κ.λπ. κ.λπ. έτσι, για να διασκεδάσει τους συγχρόνους του;του;

Και ενώ οι Προϊστορικοί Έλληνες, από την εποχή του Και ενώ οι Προϊστορικοί Έλληνες, από την εποχή του Κρόνου μέχρι και λίγο μετά την εποχή του Ηρακλή Κρόνου μέχρι και λίγο μετά την εποχή του Ηρακλή (τέλος Μυκηναϊκής Εποχής), εξερευνούσαν τις θάλασσες (τέλος Μυκηναϊκής Εποχής), εξερευνούσαν τις θάλασσες και τους Ωκεανούς (Εύξεινο, Σαρματικό Πέλαγος και τους Ωκεανούς (Εύξεινο, Σαρματικό Πέλαγος (Βαλτική), Κρόνιο Πέλαγος, Αρκτικό Ωκεανό, (Βαλτική), Κρόνιο Πέλαγος, Αρκτικό Ωκεανό, Ατλαντικό), τα ρεύματα, τα επιφανειακά και βαθιά, Ατλαντικό), τα ρεύματα, τα επιφανειακά και βαθιά, γνώριζαν τις επιφανειακές και βαθιές δίνες κ.λπ., κ.λπ., γνώριζαν τις επιφανειακές και βαθιές δίνες κ.λπ., κ.λπ., στη σύγχρονη Ελλάδα, κάποιοι σπουδαγμένοι στα στη σύγχρονη Ελλάδα, κάποιοι σπουδαγμένοι στα καλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμου, σκέπτονται να καλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμου, σκέπτονται να καταργήσουν το ΕΛΚΕΘΕ…καταργήσουν το ΕΛΚΕΘΕ…

Είθε ο Τιτάνας Ωκεανός και ο Θεός Ποσειδών να τους Είθε ο Τιτάνας Ωκεανός και ο Θεός Ποσειδών να τους φωτίσει…φωτίσει…

60

Page 61: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

??

Περιοχές όπου είχαν φτάσει και είχαν γνωρίσει και μελετήσει οι Προϊστορικοί Έλληνες – Μινωίτες και Μυκηναίοι - και ακουγόταν η Ελληνική, ή Κυπρο-Μινωική, ή η Αρκαδο-Κυπριακή γλώσσα – διάλεκτος.

61

Page 62: 12000 χρόνια περιπέτειας, αναζήτησης και εξερεύνησης σ' ωκεανούς και θάλασσες των προϊστορικών Ελλήνων.

Η. Μαριολάκος, 2012

Σας ευχαριστώ Σας ευχαριστώ για την προσοχή σαςγια την προσοχή σας