6

Αγαπητά µας παιδιά! Το Λεξικό που έχετε στα χέρια σας δε µοιάζει τόσο µε τα Λεξικά για µεγά λους, που ίσως γνωρίζετε µέχρι σήµερα. Σκοπός του είναι να γίνει ο αχώριστος σύντροφος στις καθηµερινές σας περιπλανήσεις µέσα στον πλούσιο κόσµο της ελληνικής µας γλώσσας. Θα σας διευκολύνει στις αναζητήσεις σας σχετικά µε τη γλώσσα και τη γνωριµία σας µε πολλές πλευρές της. Θα πληροφορηθείτε, δηλαδή, τι σηµαίνει η κάθε λέξη, πώς γράφεται, ποιες άλλες λέξεις έχουν περίπου την ίδια σηµασία και πολλά άλλα. Εµείς, θέλοντας να σας βοηθήσουµε να χρησιµοποιείτε σω στά και εύκολα το Λεξικό που ετοιµάσαµε, επιλέξαµε έναν ιδιαίτερο τρόπο για να σας το παρουσιάσουµε: Χωρίσαµε το Λεξικό µας σε τρεις στήλες:

θα χρησιμοποιήσουμε το Λεξικό μας

1.

κοιτάζω(Ρήμα, Ρ3)

(ενεστ. κοι-τά-ζω, αόρ. κοίταξα, παθ. αόρ. κοιτάχτηκα, παθ. μτχ. κοιταγμέ-νος)[αρχ. κοιτάζω < κοίτη (= κρεβάτι)]

1. (μτβ.) στρέφω το βλέμμα σε κάποιον ή κάτι: ►Κοιτούσε από το παράθυρό του μακριά τη θάλασσα. 2. (μτβ.) φροντίζω, νοιάζομαι για κάποιον ή για κάτι: ►Κοίταξε τους γονείς του στα γεράματα.3. (μτβ.) εξετάζω κάτι με ιδιαίτερη προσοχή, ελέγχω: ►Κοιτάζω τη μηχανή του αυτοκινήτου πριν από κάθε ταξίδι.

Συνών.: παρατηρώ (1)Σύνθ.: αγριοκοιτάζω, κρυ-φοκοιτάζω, γλυκοκοιτάζω Οικογ. Λέξ.: κοίταγμαΦράσεις: ►Κοιτάζω με μισό μάτι (= περιφρονώ κάποιον) ►Κοιτάζω στα μάτια (= είμαι απόλυτα ειλικρινής) ►Για κοίτα να δεις! (= για φαντάσου!)

7

Η αριστερή στήλη περιλαµ βάνει την ίδια τη λέξη µε την ορθογραφία της (κοιτάζω), το είδος της λέξης (Ρήµα), ενώ ο κωδικός Ρ3 παραπέµπει στον τρόπο µε τον οποίο κλίνεται το ρήµα στο τέλος του Λεξικού. Όταν δεν υπάρχει αντίστοιχος κωδικός, θα βρίσκουµε περισσότερες πληροφορίες για την κλίση της λέξης στη σχολική Γραµµατική. Ακολουθεί ο τρόπος που χωρίζουµε τη λέξη σε συλλαβές (κοι-τά-ζω), οι βασικοί χρόνοι του ρήµατος (ενεστ. κοι-τά-ζω, αόρ. κοίταξα, παθ. αόρ. κοιτάxτηκα, παθ. µτχ. κοιταγµένος), καθώς και η βασική ετυµολογία της λέξης, δηλ. η ηλικία και η προέ λευσή της [αρχ. κοιτάζω < κοίτη (= κρεβάτι)]. Στη στήλη αυτή θα συναντήσουµε συχνά και κάποιες γραµµατικές ή ορθογραφικές υποδείξεις.

Η µεσαία στήλη µάς πληροφορεί για τις σηµασίες της λέξης: 1. (μτβ.) στρέφω το βλέμμα σε κάποιον ή κάτι 2. (μτβ.) φροντίζω, νοιάζομαι για κάποιον ή για κάτι 3. (μτβ.) εξετάζω κάτι με ιδιαίτερη προσοχή, ελέγχω Για κάθε σηµασία δίνουµε ένα παράδειγµα, που περιλαµβάνει τη συγκεκριµένη λέξη, για να δείξουµε τον τρόπο που τη χρησιµοποιούµε στο λόγο. Το µπλε χρώµα στο παράδειγµα δείχνει τον τρόπο που συντάσσεται η λέξη, όταν αυτή είναι ρήµα (Κοιτούσε από το παράθυρό του µακριά τη θάλασσα).

Η δεξιά στήλη περιλαµβάνει τα Aντίθετα, αν υπάρχουν, και τα Συνώνυµα (παρατηρώ (1)). Ο αριθµός (1) δείχνει ότι η λέξη πριν από αυτόν (παρατηρώ) είναι συνώνυµη µε την πρώτη σηµασία του λήµµατος (1. στρέφω το βλέμμα σε κάποιον ή κάτι). Ακολουθούν, επίσης, οι Οικογένειες Λέξεων (κοίταγµα), τα Σύνθετα (αγριοκοιτάζω, κρυφοκοιτάζω, γλυκοκοιτάζω) και οι Φράσεις. Εδώ θα συναντήσουµε στερεότυπες φράσεις και ιδιωτισµούς, που χρησιµοποιούνται πάντα µε τον ίδιο τρόπο κι έχουν αποκτήσει ξεχωριστή σηµασία ( ►Κοιτάζω µε µισό µάτι (= περιφρονώ κάποιον). Έτσι εµπλουτίζουµε περισσότερο τις γνώσεις µας για κάθε λέξη, µαθαίνοντας ιδιαίτερες σηµασίες και έννοιες, που αυτή έχει αποκτήσει στο µεγάλο ταξίδι της.

Πολύ συχνά, κυρίως όταν η λέξη που εξετάζουµε είναι ουσιαστικό, θα βρούµε και τα Προσδιοριστικά. Πρόκειται για λέξεις, που συνήθως «συνοδεύουν» το λήµµα, όπως, για παράδειγµα, στο ουσιαστικό λιµάνι τα προσδιοριστικά είναι φυσικό, απάνεµο, εµπορικό, διεθνές.

Όταν η λέξη που εξετάζουµε είναι επίθετο, θα βρούµε αντίστοιχα τα Προσδιοριζόµενα.

8

Οι χαρακτηρισµοί έµψυχα και άψυχα που βρίσκουµε στα επίθετα δείχνουν αν το επίθετο «συνοδεύει» έµψυχα ή άψυχα ουσιαστικά ή και τα δύο.

Η βοήθεια, όµως, που προσφέρει το Λεξικό µας δε σταµατά µόνο εδώ. Σε ξεχωριστές ενότητες δίνονται πληροφορίες για τα παρακάτω:

• Πώς προφέρουµε τους φθόγγους της γλώσσας µας. • Τι είναι οµώνυµα, παρώνυµα, συνώνυµα, ταυτόσηµα. • Πώς και πότε τονίζουµε τις λέξεις στην ελληνική γλώσσα. • Πώς γράφουµε τα αριθµητικά (ένα, δύο, δεκαπέντε κ.λπ.).Ακολουθούν: • Πίνακες µε κλιτικά παραδείγµατα ονοµάτων και ρηµάτων.• Ένα µικρό λεξιλόγιο µε την ορολογία που συναντούµε στους

Η/Υ (Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές).• Ένας πίνακας µε τα σπουδαιότερα πολιτικά και πολιτιστικά

γεγονότα της ελληνικής ιστορίας, που περιλαµβάνει, επίσης, χρονολογίες - σταθµούς για την τεχνολογική πρόοδο στην Ελλάδα.

λιμάνι (το)(Ουσιαστικό, Ο36)

(λι-μά-νι, γεν. -ού, πληθ. -α)[µτγν. λιµένιον, υποκορ. του αρχ. λιµDν]

1. φυσική ή τεχνητή διαμόρφωση παραλίας ή όχθης ποταμού ή λίμνης για την προστασία και το αγκυροβόλημα των πλοίων: ►Το καράβι έδε-σε στο λιμάνι λόγω της θαλασσοταραχής.2. (μτφ.) τόπος ή άνθρω-πος στον οποίο αναζητεί κανείς ασφάλεια, κατα-φύγιο: ►Βρήκε στους συγγενείς του ένα λιμάνι γαλήνης και ηρεμίας.

Συνών.: σκάλα (1)Σύνθ.: λιμεναρχείο, λιμενο-φύλακας, μικρολίμανοΟικογ. Λέξ.: λιμενικός, λιμενίσκοςΠροσδιορ.: φυσικό, απάνε-μο, εμπορικό, διεθνές (1)

9

ά. άρθρο αγγλ. αγγλικάάκλ. άκλιτος, -η, -ο αµτβ. αµετάβατοανατοµ. ανατοµίαανισοσύλλ. ανισοσύλλαβος, -η, -οΑντίθ. Αντίθετααντων. αντωνυµίααόρ. αόριστοςαριθµτ. αριθµητικόαρσ. αρσενικόαρχ. αρχαίος, -α, -οαρχαιόκλ. αρχαιόκλιτος, -η, -οβιολ. βιολογίαβλ. βλέπεγαλλ. γαλλικάγεν. γενικήγεωγρ. γεωγραφίαγεωµ. γεωµετρίαγλωσσ. γλωσσολογίαγραµµ. γραµµατικήελνστ. ελληνιστικόενεργ. ενεργητική φωνήενεστ. ενεστώταςεξακολ. εξακολουθητικόςεπίθ. επίθετοεπίρρ. επίρρηµαετυµ. ετυµολογίαθηλ. θηλυκόιατρ. ιατρικήισοσύλλ. ισοσύλλαβοςιταλ. ιταλικάκεφ. κεφαλαίολ. λέξηλατιν. λατινικάλόγ. λόγιοςµαθηµ. µαθηµατικάµέλλ. µέλλοντας

µεσν. µεσαιωνικός, -ή, -όµεταφρ. δάν. µεταφραστικό δάνειοµτβ. µεταβατικόµτγν. µεταγενέστεροµτφ. µεταφοράµτχ. µετοχήΟικογ. Λέξ. Οικογένεια Λέξεωνορ. οριστικήουδ. ουδέτεροουσ. ουσιαστικόπαθ. παθητική φωνήπαραθ. παραθετικάΠαροιµ. παροιµίαπληθ. πληθυντικόςπολιτ. πολιτικήπρκ. παρακείµενοςπρόθ. πρόθεσηΠροσδιορ. ΠροσδιοριστικάΠροσδιοριζ. Προσδιοριζόµεναπροστ. προστακτικήπρότ. πρότασηπρτ. παρατατικόςρ. ρήµασελ. σελίδασηµ. σηµείωσηστερ. στερητικόσύνδ. σύνδεσµοςσυνεκδ. συνεκδοχικάΣύνθ. Σύνθετασυνοπτ. συνοπτικόςΣυνών. Συνώνυµατυπογρ. τυπογραφίαυπερσ. υπερσυντέλικοςυποκορ. υποκοριστικόυποτ. υποτακτικήφυσ. φυσικήφων. φωνήενχηµ. χηµεία

Συντομογραφίες

Ειδικά Σύμβολα►

περικλείουν την ετυµολογία µιας λέξης

► δηλώνει ότι η λέξη που βρίσκεται αριστερά

προέρχεται από τη λέξη που βρίσκεται δεξιά► χρησιµοποιείται για επανάληψη της προηγούµενης λέξης ή φράσης

2.

10

Α.Ε. = Ανώνυµη Εταιρεία Α.Π.Θ. = Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης Β. = Βορράς, Βόρεια ΒΑ. = Βορειοανατολικός Γ.Γ.Α. = Γενική Γραµµατεία Αθλητισµού Γ.Ε.Α. = Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας Γ.Ε.Εθ.Α. = Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άµυνας Γ.Ε.Ν. = Γενικό Επιτελείο Ναυτικού Γ.Ε.Σ. = Γενικό Επιτελείο Στρατού Γ.Σ.Ε.Ε. = Γενική Συνοµοσπονδία Εργατών Ελλάδας Δ.Ε.Η. = Δηµόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισµού Δ.Ε.Θ. = Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης Δ.Ο.Ε. = 1. Διεθνής Ολυµπιακή Επιτροπή 2. Διδασκαλική Οµοσπονδία Ελλάδας Δ.Ο.Υ. = Δηµόσια Οικονοµική Υπηρεσία Ε.Ε. = Ευρωπαϊκή Ένωση Ε.Ε.Σ. = Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός ΕΛ.ΑΣ. = Ελληνική Αστυνοµία ΕΛ.ΤΑ. = Ελληνικά Ταχυδροµεία Ε.Μ.Υ. = Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία Ε.Ο.Κ. = Ευρωπαϊκή Οικονοµική Κοινότητα Ε.Ο.Τ. = Εθνικός Οργανισµός Τουρισµού Ε.Ρ.Τ. = Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση Ε.Σ.Υ. = Εθνικό Σύστηµα Υγείας Ε.ΥΔ.Α.Π. = Εταιρεία Ύδρευσης Αποχέτευσης Πρωτεύουσας Η.Π.Α. = Ηνωµένες Πολιτείες Αµερικής Ι.Κ.Α. = Ίδρυµα Κοινωνικών Ασφαλίσεων Κ.Τ.Ε.Λ. = Κοινό Ταµείο Εισπράξεων Λεωφορείων Κ.Τ.Ε.Ο. = Κέντρο Τεχνικού Ελέγχου Οχηµάτων Ο.Α. = Ολυµπιακή Αεροπορία Ο.Α.Ε.Δ. = Οργανισµός Απασχολήσεως Εργατικού Δυναµικού Ο.Α.Σ.Α. = Οργανισµός Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών Ο.Α.Σ.Θ. = Οργανισµός Αστικών Συγκοινωνιών Θεσ/νίκης Ο.Γ.Α. = Οργανισµός Γεωργικών Ασφαλίσεων Ο.Η.Ε. = Οργανισµός Ηνωµένων Εθνών Ο.Σ.Ε. = Οργανισµός Σιδηροδρόµων Ελλάδας Ο.Τ.Ε. = Οργανισµός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδας ΠΡΟ-ΠΟ = Προγνωστικά Ποδοσφαίρου Ρ.Ι.Κ. = Ραδιοφωνικό Ίδρυµα Κύπρου Τ.Ε.Ι. = Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυµα ΥΠ. ΕΞ. = Υπουργείο Εξωτερικών Φ.Π.Α. = Φόρος Προστιθέµενης Αξίας Ω.Ρ.Λ. = Ωτορινολαρυγγολόγος

Aρκ

τικό

λεξα

252

Φθόγγοι ονοµάζονται οι απλές φωνές µε τις οποίες σχη-µατίζονται οι λέξεις.

Η γλώσσα µας έχει τους εξής 25 φθόγγους: α, ε, ι, ο, ου, β, γ, δ, ζ, θ, κ, λ, µ, ν, π, ρ, σ, τ, φ, χ, µπ, ντ, γκ, τσ, τζ. Όπως παρατηρούµε, δεν υπάρχει αντιστοιχία ανάµεσα στους φθόγγους και τα γράµµατα της γλώσσας µας. Γιά παράδειγµα έχουµε φθόγγους που παριστάνονται µε δύο γράµµατα ου, µπ, ντ, γκ, τσ ,τζ, αλλά και περισσότερα γράµµατα που παριστάνουν τον ίδιο φθόγγο ι, υ, η.

Οι φθόγγοι χωρίζονται σε φωνήεντα και σε σύµφωνα. Φωνήεντα είναι οι φθόγγοι που σχηµατίζουν µόνοι τους µία συλλαβή: α, ε, ου. Σύµφωνα είναι οι φθόγγοι που δεν µπορούν να σχηµατίσουν µόνοι τους µία συλλαβή: κ, τ, σ.

Τα δίψηφα είναι δύο γράµµατα µαζί που παριστάνουν ένα φθόγγο. Χωρίζονται σε:

4. H προφορά των φθόγγων

Δίψηφα

253

1. Το ου για το φθόγγο (ου): του βράχου.

2. Το αι που προφέρεται, όπως το ε: παιδιά.

3. Το ει, το οι και το υι που προφέρονται, όπως το ι: φωνάζει,

φίλοι, υιοθεσία.

1.Τα µπ, ντ, και το γκ. Αυτά έχουν άλλοτε άρρινη κι άλλοτε έρρινη προφορά. Άρρινη προφορά έχουν, όταν βρίσκονται : α) στην αρχή των λέξεων : µπήκα, µπάλα, ντουλάπα, γκρεµίζω.β) µέσα στη λέξη, ύστερα από σύµφωνο και πιο σπάνια ύστερα από

φωνήεν (σε ξένες λέξεις): µπάρµπας, µπαγκέτα, µπαρµπούνι.

2.Το τσ και το τζ: τσιρότο, έτσι, Νίτσα, κατσίκα, τζιτζίκι, τζάµι, τζάκι.

Β. Δίψηφα σύμφωνα

Α. Δίψηφα φωνήεντα

254

Ομώνυμα ή ΟμόηχαΟµώνυµα ή Οµόηχα λέγονται οι λέξεις που προφέρονται το ίδιο, αλλά έχουν διαφορετική σηµασία. Οι οµόηχες λέξεις έχουν συνήθως και διαφορετική ορθογραφία. Μερικές από τις συχνότερες οµόηχες λέξεις είναι:

δανεικός (< δανείζω) δανικός (από τη Δανία)διάλειµµα (διακοπή) διάλυµα (< διαλύω)έκκληση (~ σε βοήθεια) έκλυση (~ θερµότητας)εξάρτηση (< εξαρτώµαι) εξάρτυση (~ του στρατιώτη) εφορία (οικονοµική υπηρεσία) ευφορία ( α) πλούσια παραγωγή, β) ευεξία)κλίµα (ενός τόπου) κλήµα (το αµπέλι)κλείνω (την πόρτα) κλίνω (ένα ρήµα)κόµµα (το σηµείο στίξης) κώµα (λήθαργος)κριτικός (αυτός που ασκεί κριτική) κρητικός (από την Κρήτη)λίρα (το νόµισµα) λύρα (το µουσικό όργανο)λιµός (πείνα) λοιµός (επιδηµική νόσος)λυτός (αυτός που έχει λυθεί) λιτός (αυτός που αρκείται σε λίγα)όρος (συµφωνία) όρος (βουνό)σήκω (ρήµα) σύκο (το φρούτο)σατιρικός (αυτός που σατιρίζει) σατυρικός (ο σχετικός µε το σάτυρο)σκηνή (η) σκοινί (το)σωρός (ο) (στοίβα από πράγµατα) σορός (η) ( το νεκρό σώµα)τοίχος (ο) τείχος (το)ύλη (το υλικό) ίλη (µονάδα τεθωρακισµένων)φύλλο (δέντρου) φύλο (αρσενικό ή θηλυκό)χήρος (αυτός που έχασε τη γυναίκα του) χοίρος (το γουρούνι) ψηλός ( αυτός που έχει ύψος) ψιλός (λεπτός)

5. H σημασία των λέξεων

255

αµαρτωλός (αυτός που έχει αρµατολός (αυτός που κρατά αµαρτίες) άρµατα)αµείλικτος (σκληρός) αµίλητος (που δε µιλά)αµυγδαλιές (το δέντρο) αµυγδαλές (ο αδένας)άπληστος (αχόρταγος) άπλυτος (αυτός που δεν έχει πλυθεί)αχόρταγος (λαίµαργος) αχόρταστος (αυτός που δε χόρτασε ακόµη)γένεση (δηµιουργία) γέννηση (ο τοκετός)γέρνω γερνώ γέρος (ηλικιωµένος) γερός (δυνατός) εκατόµβη (πολλά θύµατα) κατακόµβη (υπόγειο νεκροταφείο)εγκληµατώ (κάνω έγκληµα) εγκλιµατίζω (συνηθίζω στο κλίµα) έκθλιψη (στη γραµµατική) έκλειψη (~ ηλίου)επιβολή (~ ενός φόρου) επιβουλή (κακόβουλο σχέδιο)ηµιτόνιο (στη µουσική) ηµίτονο (στα µαθηµατικά)ηπειρωτικός (αυτός που ανήκει ηπειρώτικος (από την Ήπειρο) σε ήπειρο) ήµερος ήρεµος θόλος θολός Ινδός (από την Ινδία) Ινδιάνος (ο ιθαγενής της Αµερικής)καλόβολος (βολεύεται εύκολα) καλόβουλος (θέλει το καλό)κάµαρα (το δωµάτιο) καµάρα (η θολωτή κατασκευή)νόµος νοµόςοδύνη (ψυχικός πόνος) ωδίνες (οι πόνοι της γέννας)παίρνω (κάτι) περνώ (το δρόµο)

Παρώνυµα είναι λέξεις που µοιάζουν κάπως στην προφορά, αλλά έχουν διαφορετική σηµασία. Αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος που συχνά συγχέουµε τη σηµασία της µιας λέξης µε την άλλη. Πολλές φορές οι λέξεις αυτές ξεχωρίζουν, γιατί τονίζονται σε διαφορετική συλλαβή. Στην περίπτωση αυτή µιλάµε για τονικά παρώνυµα.Παραδείγµατα παρωνύµων:

Παρώνυμα

256

περήφανος περίφηµος πολιτικός (αυτός που έχει σχέση πολίτικος (αυτός που έχει σχέση µε µε την πολιτική) την Κωνσταντινούπολη)πρότυπο (υπόδειγµα) πρωτότυπο (όχι αντίγραφο)σήραγγα (το τούνελ) σύριγγα (το όργανο για την ένεση) στερώ (παίρνω κάτι υστερώ (µένω πίσω) που ανήκει σε άλλον)στήλη (επιτύµβια) στύλος (η κολόνα)σχολείο σχόλιο σφήκα ( το έντοµο) σφίγγα (µυθολογικό τέρας) τεχνικός (σε σχέση µε µια τέχνη) ο τεχνητός (αυτός που δεν είναι φυσικός)

Συνώνυµα λέγονται οι λέξεις που είναι διαφορετικές µεταξύ τους, αλλά έχουν περίπου την ίδια σηµασία (π.χ. βλέπω, κοιτάζω, παρατηρώ κ.λπ.). Θα πρέπει να θυµόµαστε ότι η σηµασία τους δεν είναι ακριβώς η ίδια (βλ. παρακάτω ταυτόσηµα), αλλά µας βοηθούν να περιγράφουµε αυτό που θέλουµε κάθε φορά, επιλέγοντας τη λέξη που µαςταιριάζει καλύτερα.

Συνώνυμα και Αντίθετα

Αντίθετα λέγονται οι λέξεις που έχουν εντελώς διαφορετική σηµασία µεταξύ τους (π.χ. ψηλός - κοντός, όµορφος - άσχηµος).

Σηµ. Συνώνυµες και Αντίθετες λέξεις θα βρούµε στην τρίτη στήλη των ληµµάτων του Λεξικού µας.

257

Α. Πού τονίζουμε τις λέξεις Ο τόνος σηµειώνεται:

1. Πάνω στο φωνήεν που ακούγεται πιο πολύ: εσύ, πάνω.2. Μπροστά και πάνω στο κεφαλαίο φωνήεν που τονίζεται: Έλλη-

νας, Όµηρος, Άρτα.3. Πάνω στο φωνήεν της διφθόγγου που προφέρεται δυνατό τερα:

νεράιδα. 4. Πάνω στο δεύτερο φωνήεν του δίψηφου φωνήεντος και του

συνδυασµού αυ και ευ: σακούλι, είµαστε, αύριο, εύχοµαι.5. Σε κάθε λέξη µπορεί να τονιστεί µόνο µία από τις τρεις τελευταίες

συλλα βές: αγαπώ, τιµόνι, τρίγωνο.

όρνιθα κόταορνιθώνας κοτέτσιπετεινός κόκοραςστέγη σκεπήφλαµούρι τίλιοψαρόνι µαυροπούλι

ΤαυτόσημαΤαυτόσηµες λέγονται οι λέξεις που η σηµασία τους είναι εντελώς ίδια.

Τέτοιες ταυτόσηµες λέξεις που συναντούµε στη γλώσσα µας είναι:

αραποσίτι καλαµπόκι αχλάδι απίδιγίδα κατσίκα γρύλος τριζόνι καταγής χάµω κοκκινογούλια παντζάριαµελισσουργός µελισσοφάγος(το πουλί)

των λέξεων6. Ο τονισμός

258

Β. Πότε τονίζουμε τις λέξεις

1. Τόνο παίρνει κάθε λέξη που έχει δύο ή περισσότερες συλλαβές: γράµµα, άνθρωπος.

2. Οι µονοσύλλαβες λέξεις δεν παίρνουν τόνο. Θεωρούνται µονοσύλλαβοι και µένουν χωρίς τόνο οι συνιζηµένοι

τύποι (δύο φωνήεντα που προφέρονται σε µια συλλαβή), π.χ. µια, δυο, για, γεια, πια, ποιος, γιος, νιος, πιω.Προσοχή στη διαφορά: µία-µια, δύο-δυο, ο βίος-το βιος.

3. Παίρνει τόνο ο διαζευκτικός σύνδεσµος ή (για να ξεχωρίζει από το άρθρο η): Ή η Άννα ή η Μαρία.

4. Παίρνουν τόνο τα ερωτηµατικά πού και πώς: Πού ήσουν; Δε µας είπες πώς τα πέρασες.

5. Παίρνουν τόνο τα πού και πώς στις παρακάτω περιπτώσεις: πού να σου τα λέω, από πού κι ως πού, πού και πού, αραιά και πού, πώς και πώς.

6. Παίρνουν τόνο και οι αδύνατοι τύποι των προσωπικών αντωνυ-µιών (µου, σου, του, την, της, τον, το, µας, σας, τους, τα), όταν στην ανάγνωση υπάρχει περίπτωση να θεωρηθούν εγκλιτι κές λέξεις: ο πατέρας µού είπε ( = ο πατέρας είπε σ’ εµένα), ενώ ο πατέ ρας µου είπε ( ο δικός µου πατέρας είπε), η δασκάλα µάς τα έδωσε (η δασκάλα τα έδωσε σ’ εµάς), ενώ η δασκάλα µας τα έδωσε (η δική µας δασκάλα τα έδωσε). Όταν, όµως, δεν υπάρχει περίπτωση να µπερδευτούν οι προσωπικές αντωνυµίες µε τα οµόηχά τους εγκλιτικά, τότε δεν παίρνουν τόνο: Ο δάσκαλος που θα µας στείλουν.

8. Ο τόνος του εγκλιτικού που ακούγεται στη λήγουσα των προπαροξύτονων λέξεων σηµειώνεται: ο πρόεδρός µας. Το ίδιο γίνεται και στο πρώτο από τα δύο εγκλιτικά, όταν προηγείται παροξύτονη προστακτική: δώσε µού το.

9. Όταν µια λέξη παθαίνει έκθλιψη ή αποκοπή και γίνεται µονοσύλ-λαβη, κρατάει τον τόνο: µήτε αυτός - µήτ’ αυτός, δείξε το - δείξ’ το.

10. Ένας τύπος του ρήµατος που έµεινε άτονος µετά από αφαίρεση, δεν ανεβάζει τον τόνο στην προηγούµενη λέξη: θα έλεγε - θα ‘λεγε, µου έριξε - µου ‘ριξε, αλλά θά ‘ρθω και θα ‘ρθω.

259

• απόλυτα, που φανερώνουν ορισμένο πλήθος (ένας - μία - ένα, δύο, τρεις - τρία, τέσσερις - τέσσερα, πέντε, δεκαέξι, τριάντα, εκατό, χίλια κ.λπ.)

• τακτικά, που φανερώνουν τη θέση που παίρνει κάτι σε μια σειρά από όμοια πράγματα (πρώτος, δεύτερος, τρίτος, τέταρτος, δέκατος όγδοος, εικοστός, τριακοστός, χιλιοστός κ.λπ.)

• πολλαπλασιαστικά, που φανερώνουν από πόσα μέρη αποτελείται κάτι (μονός, διπλός, τριπλός, πενταπλός, εικοσαπλός κ.λπ.)

• αναλογικά, που φανερώνουν πόσες φορές μεγαλύτερο είναι ένα ποσό από ένα άλλο (διπλάσιος, τριπλάσιος, τετραπλάσιος, δεκαπλάσιος κ.λπ.)

Τα αριθμητικά ουσιαστικά είναι αφηρημένα ουσιαστικά, σχηματίζονται από τις καταλήξεις των απόλυτων αριθμητικών και ονομάζονται περιληπτικά. Φανερώνουν:

α. το περίπου (δεκαριά, εικοσαριά, πενηνταριά κ.λπ.)β. πλήθος μονάδων που κάνουν ένα σύνολο (δυάδα, τριάδα, τετράδα,

πενηντάδα κ.λπ.)

Τι πρέπει να προσέχουμε στη γραφή των αριθμητικών

• Τα απόλυτα αριθµητικά από το 13 έως το 19 γράφονται µε µία λέξη: δεκατρία, δεκαέξι, δεκαοχτώ. Από το 21 και µετά γράφονται σε χωριστές λέξεις: είκοσι πέντε, σαράντα δύο.

• Τα τακτικά αριθµητικά γράφονται σε χωριστές λέξεις από το 13 και µετά: δέκατος τρίτος, εικοστός όγδοος.• Γράφονται µε ένα ν: το ένατος, το ενενήντα (90) µε τα παράγωγά του (ενενηκοστός κ.λπ.).• Γράφονται µε δύο ν : το εννέα - εννιά (9) το εννιακόσια (900) µε τα παράγωγά του (εννιακοσιοστός).

7. Η γραφή των αριθμητικώνΤα αριθµητικά είναι λέξεις που φανερώνουν αριθµητικές ποσότητες ή εκφράζουν αριθµητικές σχέσεις. Τα αριθµητικά είναι επίθετα ή ουσιαστικά.

Τα αριθμητικά επίθετα τα χωρίζουμε στις παρακάτω κατηγορίες:

260

• Τα αριθµητικά ένα, τρία και τέσσερα έχουν 3 γένη και κλίνονται: Το ένα µόνο στον ενικό, το τρία και το τέσσερα µόνο στον πληθυντικό. • Τα αριθµητικά, όταν γίνονται πρώτα συνθετικά σε κάποιες λέξεις, γράφονται ως εξής:

Το αριθµητικό γίνεται όπως στο ένα µον(ο)- µονόστηλο, µονάκριβη δύο δι- δίψηφο, διµέτωπος

δισ- δισεκατοµµύριοδυ- δυάδα

τρία τρι- τρίγωνο, τρίποδοτρισ- τρισέλιδος, τρισένδοξος

τέσσερα τετρα- τετράπλευρο, τετραώροφοςπέντε πεντο- πεντοζάλης, πεντόβολα

πεντα- πεντάµηνο, πεντάλεπτοέξι εξα- εξάχρονος, εξαπτέρυγαεπτά ή εφτά επτα- ή εφτα- επτάχρονος, εφταµηνίτικος οκτώ ή οχτώ οκτα- ή οχτα- οκτάτοµος, οχτάωροεννέα ή εννιά εννια- εννιάµερα

Πίνακας των απόλυτων και των τακτικών αριθμητικώνΑραβικά

ψηφίαΕλληνικά σηµεία

ΑπόλυταΑριθµητικά

Τακτικάαριθµητικά

1 α΄ ένας, µία-µια, ένα πρώτος2 β΄ δύο, δυο δεύτερος3 γ΄ τρεις, τρία τρίτος4 δ΄ τέσσερις, τέσσερα τέταρτος5 ε΄ πέντε πέµπτος6 στ΄ έξι έκτος7 ζ΄ επτά (εφτά) έβδοµος8 η΄ οκτώ (οχτώ) όγδοος9 θ΄ εννέα (εννιά) ένατος

10 ι΄ δέκα δέκατος11 ια΄ ένδεκα (έντεκα) ενδέκατος12 ιβ΄ δώδεκα δωδέκατος13 ιγ΄ δεκατρία δέκατος τρίτος14 ιδ΄ δεκατέσσερα δέκατος τέταρτος15 ιε΄ δεκαπέντε δέκατος πέµπτος16 ιστ΄ δεκαέξι (δεκάξι) δέκατος έκτος

17 ιζ΄δεκαεπτά

(δεκαεφτά)δέκατος έβδοµος

261

18 ιη΄δεκαοκτώ

(δεκαοχτώ)δέκατος όγδοος

19 ιθδεκαεννέα

(δεκαεννιά)δέκατος ένατος

20 κ΄ είκοσι εικοστός30 λ΄ τριάντα τριακοστός40 µ΄ σαράντα τεσσαρακοστός50 ν΄ πενήντα πεντηκοστός60 ξ΄ εξήντα εξηκοστός70 ο΄ εβδοµήντα εβδοµηκοστός80 π΄ ογδόντα ογδοηκοστός90 ΄ ενενήντα ενενηκοστός

100 ρ΄ εκατό εκατοστός101 ρα΄ εκατόν ένα εκατοστός πρώτος110 ρι΄ εκατόν δέκα εκατοστός δέκατος200 σ΄ διακόσιοι, -ιες, -ια διακοσιοστός300 τ΄ τρ(ι)ακόσιοι, -ιες, -ια τριακοσιοστός400 υ΄ τετρακόσιοι, -ιες, -ια τετρακοσιοστός500 φ΄ πεντακόσιοι, -ιες, -ια πεντακοσιοστός600 χ΄ εξακόσιοι, -ιες, -ια εξακοσιοστός700 ψ΄ εφτακόσιοι, -ιες, -ια εφτακοσιοστός800 ω΄ οχτακόσιοι, -ιες, -ια οχτακοσιοστός900 εννιακόσιοι, -ιες, -ια εννιακοσιοστός

1.000 ‚ α χίλιοι, -ιες, -ια χιλιοστός2.000 ‚ β δύο χιλιάδες δισχιλιοστός

10.000 ‚ ι δέκα χιλιάδες δεκακισχιλιοστός

100.000 ‚ ρ εκατό χιλιάδες εκατοντακισχιλιο-στός

1.000.000 ένα εκατοµµύριο εκατοµµυριοστός

1.000.000.000 ένα δισεκατοµµύριο δισεκατοµµυριοστός

262

Π6

8. Π

ΙΝΑΚΕ

Σ Κ

ΛΙΤΙ

ΚΩΝ Π

ΑΡΑ

ΔΕΙ

ΓΜΑΤΩ

Ν

1. Ο

ΝΟΜ

ΑΤΙ

ΚΟ Σ

ΥΣΤΗ

ΜΑ

ΕΝΙΚ

ΟΣ Α

ΡΙΘΜ

ΟΣ

ΠΛΗ

ΘΥΝ

ΤΙΚΟ

Σ Α

ΡΙΘΜ

ΟΣ

Ονομ

αστικ

ήΓε

νική

Α

ιτια

τική

Κλ

ητικ

ήΟ

νομα

στικ

ήΓε

νική

Αιτ

ιατι

κήΚλ

ητικ

ήΑΡΘ

ΡΑΑ

ρσεν

ικό

οτο

υτο

(ν)

---οι

των

τους

---Θ

ηλυκ

όη

της

τη(ν

)---

οιτω

ντι

ς---

Ουδ

έτερ

οτο

του

το---

τατω

ντα

---

ΟΥΣ

ΙΑΣΤΙ

ΚΑΑρσ

ενικά

ΕΝΙΚ

ΟΣ Α

ΡΙΘΜ

ΟΣ

ΠΛΗ

ΘΥΝ

ΤΙΚΟ

Σ Α

ΡΙΘΜ

ΟΣ

Ο1

αρσ.

σε –

ας

ισοσ

ύλλ.

ο

αγώ

νας

του

αγώ

νατο

ν αγ

ώνα

αγώ

ναοι

αγώ

νες

των

αγώ

νων

τους

αγώ

νες

αγώ

νες

Ο2

αρσ.

σε –

ας

ισοσ

ύλλ.

ο τα

μίας

του

ταμί

ατο

ν τα

μία

ταμί

αοι

ταμ

ίες

των

ταμι

ών

τους

ταμ

ίες

ταμί

ες

Ο3

αρσ.

σε –

ας

ισ

οσύλ

λ.ο

πίνα

κας

του

πίνα

κατο

ν πί

νακα

πίνα

καοι

πίν

ακες

των

πινά

κων

τους

πίν

ακες

πίνα

κες

Ο4

αρσ.

σε –

άς

ανισ

οσύλ

λ.ο

ψαρ

άςτο

υ ψ

αρά

τον

ψαρ

άψ

αρά

οι ψ

αράδ

εςτω

ν ψ

αράδ

ων

τους

ψαρ

άδες

ψαρ

άδες

Ο5

αρσ.

σε –

ης

ισ

οσύλ

λ.ο

ναύτ

ηςτο

υ να

ύτη

το(ν

) να

ύτη

ναύτ

ηοι

ναύ

τες

των

ναυτ

ών

τους

ναύ

τες

ναύτ

ες

Ο6

αρσ.

σε –

ής

ισ

οσύλ

λ.ο

νικη

τής

του

νικη

τήτο

(ν)

νικη

τήνι

κητή

οι ν

ικητ

έςτω

ν νι

κητώ

ντο

υς ν

ικητ

έςνι

κητέ

ς

Ο6

αρσ.

σε –τή

ς

με

διπλ

ό πλη

θ. ο

βουτ

ηχτή

ςτο

υ βο

υτηχ

τήτο

(ν)

βουτ

ηχτή

βουτ

ηχτή

οι β

ουτη

χτές

βουτ

ηχτά

δες

των

βουτ

ηχτώ

νβο

υτηχ

τάδω

ντο

υς β

ουτη

χτές

βουτ

ηχτά

δες

βουτ

ηχτέ

ςβο

υτηχ

τάδε

ς

263

Ο8

αρσ.

σε

–ής

ανισ

οσύλ

λ.

ο κα

φετ

ζής

του

καφε

τζή

τον

καφε

τζή

καφε

τζή

οι κ

αφετ

ζήδε

ςτω

ν κα

φετζ

ήδω

ντο

υς κ

αφετ

ζήδε

ςκα

φετζ

ήδες

Ο9

αρσ.

σε –

ηςαν

ισοσ

ύλλ.

ο μα

νάβη

ςτο

υ μα

νάβη

το(ν

) μα

νάβη

μανά

βηοι

μαν

άβηδ

εςτω

ν μα

νάβη

δων

τους

μαν

άβηδ

εςμα

νάβη

δες

Ο10

αρσ

. σε –

ης

ανισ

οσύλ

λ.ο

φού

ρναρ

ηςτο

υ φο

ύρνα

ρητο

(ν)

φούρ

ναρη

φούρ

ναρη

οι φ

ουρν

άρηδ

εςτω

ν φο

υρνά

ρηδω

ντο

υς φ

ουρν

άρηδ

εςφο

υρνά

ρηδε

ς

Ο11

αρσ

. σε

–ές

ανισ

σύλλ

.ο

καφ

έςτο

υ κα

φέτο

ν κα

φέκα

φέοι

καφ

έδες

των

καφέ

δων

τους

καφ

έδες

καφέ

δες

Ο12

αρσ

. σε

–ούς

ανι

σσύλ

λ.

ο πα

ππού

ςτο

υ πα

ππού

τον

παππ

ούπα

ππού

οι π

αππο

ύδες

των

παππ

ούδω

ντο

υς π

αππο

ύδες

παππ

ούδε

ς

Ο13

αρσ

. σε –

ός

ισοσ

ύλλ.

ο ου

ρανό

ςτο

υ ου

ρανο

ύτο

ν ου

ρανό

ουρα

νέοι

ουρ

ανοί

των

ουρα

νών

τους

ουρ

ανού

ςου

ρανο

ί

Ο14

αρσ

. σε –

ος

ισοσ

ύλλ.

ο δρ

όμος

του

δρόμ

ουτο

δρό

μοδρ

όμε

οι δ

ρόμο

ι τω

ν δρ

όμω

ν το

υς δ

ρόμο

υςδρ

όμοι

Ο15

αρσ

. σε –

ος

ισοσ

ύλλ.

ο

αντί

λαλο

ςτο

υ αν

τίλα

λου

τον

αντί

λαλο

αντί

λαλε

οι α

ντίλ

αλοι

των

αντί

λαλω

ντο

υς α

ντίλ

αλου

ς αν

τίλα

λοι

Ο16

αρσ

. σε –

ος

ισοσ

ύλλ.

ο άγ

γελο

ςτο

υ αγ

γέλο

υτο

ν άγ

γελο

άγγε

λεοι

άγγ

ελοι

των

αγγέ

λων

τους

αγγ

έλου

ςάγ

γελο

ι

Ο17

αρσ

. σε

–έας

ιδιό

κλιτ

αο

δεκα

νέας

το

υ δε

κανέ

ατο

δεκ

ανέα

δεκα

νέα

οι δ

εκαν

είς

των

δεκα

νέω

ν το

υς δ

εκαν

είς

δεκα

νείς

Θηλ

υκά

Ο18

θηλ

. σε –

ά ισ

οσύλ

λ.η

καρδ

ιάτη

ς καρ

διάς

την

καρδ

ιάκα

ρδιά

οι κ

αρδι

έςτω

ν κα

ρδιώ

ντι

ς καρ

διές

καρδ

ιές

Ο19

θηλ

. σε –

α ισ

οσύλ

λ.η

ώρα

της ώ

ρας

την

ώρα

ώρα

οι ώ

ρες

των

ωρώ

ντι

ς ώ

ρες

ώρε

ς

Ο20

θηλ

. σε –

α ισ

οσύλ

λ.η

θάλα

σσα

της θ

άλασ

σας

τη θ

άλασ

σαθά

λασσ

αοι

θάλ

ασσε

ςτω

ν θα

λασσ

ών

τις θ

άλασ

σες

θάλα

σσες

Ο21

θηλ

. σε –

α ισ

οσύλ

λ.η

ελπί

δατη

ς ελπ

ίδας

την

ελπί

δαελ

πίδα

οι ελ

πίδε

ςτω

ν ελ

πίδω

ντι

ς ελπ

ίδες

ελπί

δες

Ο22

θηλ

. σε –

α ισ

οσύλ

λ.η

σάλπ

ιγγα

της σ

άλπι

γγας

τη σ

άλπι

γγα

σάλπ

ιγγα

οι σ

άλπι

γγες

των

σαλπ

ίγγω

ντι

ς σάλ

πιγγ

εςσά

λπιγ

γες

264

Ο23

θηλ

. σε –

ά ισ

οσύλ

λ.η

γιαγ

ιάτη

ς για

γιάς

τη γ

ιαγι

άγι

αγιά

οι γ

ιαγι

άδες

των

γιαγ

ιάδω

ντι

ς για

γιάδ

εςγι

αγιά

δες

Ο24

θηλ

. σε –

ή ισ

οσύλ

λ.η

ψυχ

ήτη

ς ψυχ

ήςτη

ν ψ

υχή

ψυχ

ήοι

ψυχ

έςτω

ν ψ

υχώ

ντι

ς ψυχ

έςψ

υχές

Ο25

θηλ

. σε –

η ισ

οσύλ

λ.η

ανάγ

κητη

ς ανά

γκης

την

ανάγ

κηαν

άγκη

οι α

νάγκ

εςτω

ν αν

αγκώ

ντι

ς ανά

γκες

ανάγ

κες

Ο26

θηλ

. σε –

η ισ

οσύλ

λ.η

ζάχα

ρητη

ς ζάχ

αρης

τη ζ

άχαρ

ηζά

χαρη

οι ζ

άχαρ

ες--

τις ζ

άχαρ

εςζά

χαρε

ς

Ο27

θηλ

. σε –

η αρ

χαιό

κλ.

η πρ

άξη

της π

ράξη

ς,

πρ

άξεω

ςτη

ν πρ

άξη

πράξ

ηοι

πρά

ξεις

των

πράξ

εων

τις π

ράξε

ιςπρ

άξει

ς

Ο28

θηλ

. σε –

η αρ

χαιό

κλ.

η δύ

ναμη

της δ

ύναμ

ης

δ

υνάμ

εως

δύνα

μηδύ

ναμη

οι δ

υνάμ

εις

των

δυνά

μεω

ντι

ς δυν

άμει

ςδυ

νάμε

ις

Ο29

θηλ

. σε –

ος

αρχα

ιόκλ

.η

διάμ

ετρο

ςτη

ς δια

μέτρ

ουτη

διά

μετρ

ο(δ

ιάμε

τρο)

οι δ

ιάμε

τροι

(δ

ιάμε

τρες

)τω

ν δι

αμέτ

ρων

τις δ

ιαμέ

τρου

ς

(δ

ιάμε

τρες

)δι

άμετ

ροι

Ο30

θηλ

. σε –

ού

ανισ

οσύλ

λ.η

αλεπ

ούτη

ς αλε

πούς

την

αλεπ

ούαλ

επού

οι α

λεπο

ύδες

των

αλεπ

ούδω

ντι

ς αλε

πούδ

εςαλ

επού

δες

Ουδ

έτερ

αΟ

31 Ο

υδ. σ

ε –ό

ισοσ

ύλλ.

το β

ουνό

του

βουν

ούτο

βου

νό

βουν

ότα

βου

νάτω

ν βο

υνώ

ντα

βου

νάβο

υνά

Ο32

Ουδ

. σε –

ο ισ

οσύλ

λ.το

μήλ

οτο

υ μή

λου

το μ

ήλο

μήλο

τα μ

ήλα

των

μήλω

ντα

μήλ

αμή

λα

Ο33

Ουδ

. σε –

ο ισ

οσύλ

λ.το

σίδ

ερο

του

σίδε

ρου

το σ

ίδερ

οσί

δερο

τα σ

ίδερ

ατω

ν σί

δερω

ντα

σίδ

ερα

σίδε

ρα

Ο34

Ουδ

. σε –

ο ισ

οσύλ

λ.το

θέα

τρο

του

θεάτ

ρου

το θ

έατρ

οθέ

ατρο

τα θ

έατρ

ατω

ν θε

άτρω

ντα

θέα

τρα

θέατ

ρα

Ο35

Ουδ

. σε –

ίισ

οσύλ

λ.το

παι

δίτο

υ πα

ιδιο

ύτο

παι

δίπα

ιδί

τα π

αιδι

άτω

ν πα

ιδιώ

ντα

παι

διά

παιδ

ιά

Ο36

Ουδ

. σε –

ιισ

οσύλ

λ.το

τρα

γούδ

ιτο

υ τρ

αγου

διού

το τ

ραγο

ύδι

τραγ

ούδι

τα τ

ραγο

ύδια

των

τραγ

ουδι

ών

τα τ

ραγο

ύδια

τρα

γούδ

ια

Ο37

Ουδ

. σε –

ος

ισοσ

ύλλ.

το μ

έρος

το

υ μέ

ρους

το μ

έρος

μέρο

ς τα

μέρ

η τω

ν με

ρών

τα μ

έρη

μέρη

265

Ο38

Ουδ

. σε

–ος

ισοσ

ύλλ.

το έ

δαφ

οςτο

υ εδ

άφου

ςτο

έδαφ

ος έδ

αφος

τα εδ

άφη

των

εδαφ

ών

τα εδ

άφη

εδάφ

η

Ο39

Ουδ

. σε

–μα

ανισ

οσύλ

λ.το

κύμ

ατο

υ κύ

ματο

ςτο

κύμ

α κ

ύμα

τα κ

ύματ

ατω

ν κυ

μάτω

ντα

κύμ

ατα

κύμα

τα

Ο40

Ουδ

. σε

–μα

ανισ

οσύλ

λ.το

όνο

ματο

υ ον

όματ

οςτο

όνο

μαόν

ομα

τα ο

νόμα

τατω

ν ον

ομάτ

ων

τα ο

νόμα

ταον

όματ

α

Ο41

ουδ

. σε

–ιμο

ανι

σοσύ

λλ.

το γ

ράψ

ιμο

του

γραψ

ίματ

οςτο

γρά

ψιμ

ογρ

άψιμ

οτα

γρα

ψίμ

ατα

των

γραψ

ιμάτ

ων

τα γ

ραψ

ίματ

αγρ

αψίμ

ατα

Ο42

Ουδ

. σε –

ας

ανισ

οσύλ

λ.

το κ

ρέας

του

κρέα

τος

το κ

ρέας

κρέα

ςτα

κρέ

ατα

των

κρεά

των

τα κ

ρέατ

ακρ

έατα

Ο43

Ουδ

. σε –

ως

ανισ

οσύλ

λ.το

φω

ςτο

υ φω

τός

το φ

ως

φως

τα φ

ώτα

των

φώτω

ντα

φώ

ταφώ

τα

Ο44

Ουδ

. σε –

ον

ιδιό

κλιτ

α

το ο

ντο

υ όν

τος

το ο

νον

τα ό

ντα

των

όντω

ντα

όντ

αόν

τα

Ο45

Ουδ

. σε –

ον

ιδιό

κλιτ

α το

μέλ

λον

του

μέλλ

οντο

ςτο

μέλ

λον

μέλλ

οντα

μέλ

λοντ

ατω

ν με

λλόν

των

τα μ

έλλο

ντα

μέλλ

οντα

Ο46

Ουδ

. σε –

αν

ιδιό

κλιτ

ατο

παν

του

παντ

όςτο

παν

παν

τα π

άντα

των

πάντ

ων

τα π

άντα

πάντ

α

Ο47

Ουδ

. σε –

έν

ιδιό

κλιτ

α το

μηδ

έντο

υ μη

δενό

ςτο

μηδ

ένμη

δέν

Ο48

Ουδ

. σε –

εν

ιδιό

κλιτ

ατο

φω

νήεν

του

φωνή

εντο

ςτο

φω

νήεν

φωνή

εντα

φω

νήεν

τατω

ν φω

νηέν

των

τα φ

ωνή

εντα

φωνή

εντα

Ο49

Ουδ

. σε -

ύ ιδ

ιόκλ

ιτα

το ο

ξύ

του

οξέω

ςτο

οξύ

οξύ

τα ο

ξέα

των

οξέω

ντα

οξέ

αοξ

έα

Ο50

Ουδ

. σε -

υ ιδ

ιόκλ

ιτα

το δ

όρυ

του

δόρα

τος

το δ

όρυ

δόρυ

τα δ

όρατ

ατω

ν δο

ράτω

ντα

δόρ

ατα

δόρα

τα

ΕΠΙΘ

ΕΤΑ

E1 E

πίθ.

σε

–ό

ς, -ή

, -ό

ο κα

λός

η κα

λήτο

καλ

ό

του

καλο

ύτη

ς καλ

ήςτο

υ κα

λού

τον

καλό

την

καλή

το κ

αλό

καλέ

καλή

καλό

οι κ

αλοί

οι κ

αλές

τα κ

αλά

των

καλώ

ντω

ν κα

λών

των

καλώ

ν

τους

καλ

ούς

τις κ

αλές

τα κ

αλά

καλο

ίκα

λές

καλά

E2 Ε

πίθ.

σε

–ος,

-η, -

ο

ο όμ

ορφ

οςη

όμορ

φη

το ό

μορφ

ο

του

όμορ

φου

της ό

μορφ

ηςτο

υ όμ

ορφο

υ

τον

όμορ

φοτη

ν όμ

ορφη

το ό

μορφ

ο

όμορ

φεόμ

ορφη

όμορ

φο

οι ό

μορφ

οιοι

όμο

ρφες

τα ό

μορφ

α

των

όμορ

φων

των

όμορ

φων

των

όμορ

φων

τους

όμο

ρφου

ςτι

ς όμο

ρφες

τα ό

μορφ

α

όμορ

φοι

όμορ

φες

όμορ

φα

266

E3 Ε

πίθ.

σε

–ος,

-α, -

ο

ο ω

ραίο

ςη

ωρα

ίατο

ωρα

ίο

του

ωρα

ίου

της ω

ραία

ςτο

υ ω

ραίο

υ

τον

ωρα

ίοτη

ν ω

ραία

το ω

ραίο

ωρα

ίεω

ραία

ωρα

ίο

οι ω

ραίο

ι οι

ωρα

ίες

τα ω

ραία

των

ωρα

ίων

των

ωρα

ίων

των

ωρα

ίων

τους

ωρα

ίους

τι

ς ωρα

ίες

τα ω

ραία

ωρα

ίοι

ωρα

ίες

ωρα

ίαE4

Επί

θ. σ

ε

–ο

ς, -ι

α, -ο

ο

πλού

σιος

η πλ

ούσι

ατο

πλο

ύσιο

του

πλού

σιου

της π

λούσ

ιας

του

πλού

σιου

τον

πλού

σιο

την

πλού

σια

το π

λούσ

ιο

πλού

σιε

πλού

σια

πλού

σιο

οι π

λούσ

ιοι

οι π

λούσ

ιες

τα π

λούσ

ια

των

πλού

σιω

ντω

ν πλ

ούσι

ων

των

πλού

σιω

ν

τους

πλο

ύσιο

υςτι

ς πλο

ύσιε

ςτα

πλο

ύσια

πλού

σιοι

πλού

σιες

πλού

σια

E5 Ε

πίθ.

σε

–ός,

ιά, -

όο

γλυκ

όςη

γλυκ

ιάτο

γλυ

κό

του

γλυκ

ούτη

ς γλυ

κιάς

του

γλυκ

ού

το γ

λυκό

τη γ

λυκι

άτο

γλυ

κό

γλυκ

έγλ

υκιά

γλυκ

ό

οι γ

λυκο

ίοι

γλυ

κιές

τα γ

λυκά

των

γλυκ

ών

των

γλυκ

ών

των

γλυκ

ών

τους

γλυ

κούς

τις γ

λυκι

έςτα

γλυ

κά

γλυκ

οίγλ

υκιέ

ςγλ

υκά

E6 Ε

πίθ.

σε

–

ύς, ι

ά, -ύ

ο

βαθύ

ςη

βαθι

άτο

βαθ

ύ

του

βαθι

ούτη

ς βαθ

ιάς

του

βαθι

ού

το β

αθύ

τη β

αθιά

το β

αθύ

βαθύ

βαθι

άβα

θύ

οι β

αθιο

ίοι

βαθ

ιές

τα β

αθιά

των

βαθι

ών

των

βαθι

ών

των

βαθι

ών

τους

βαθ

ιούς

τις β

αθιέ

ςτα

βαθ

ιά

βαθι

οίβα

θιές

βαθι

άE7

Επί

θ. σ

ε

–ής,

-ιά,

-ίο

σταχ

τής

η στ

αχτι

άτο

στα

χτί

του

σταχ

τιού

της σ

ταχτ

ιάς

του

σταχ

τιού

το σ

ταχτ

ήτη

στα

χτιά

το σ

ταχτ

ί

σταχ

τήστ

αχτι

άστ

αχτί

οι σ

ταχτ

ιοί

οι σ

ταχτ

ιές

τα σ

ταχτ

ιά

των

σταχ

τιώ

ντω

ν στ

αχτι

ών

των

σταχ

τιώ

ν

τους

στα

χτιο

ύςτι

ς στα

χτιέ

ςτα

στα

χτιά

σταχ

τιοί

σταχ

τιές

σταχ

τιά

E8 Ε

πίθ.

σε

–η

ς, -α

, -ικ

οο

ζηλι

άρης

η ζη

λιάρ

ατο

ζηλ

ιάρι

κο

του

ζηλι

άρη

της ζ

ηλιά

ρας

του

ζηλι

άρικ

ου

το ζ

ηλιά

ρητη

ζηλ

ιάρα

το ζ

ηλιά

ρικο

ζηλι

άρη

ζηλι

άρα

ζηλι

άρικ

ο

οι ζ

ηλιά

ρηδε

ςοι

ζηλ

ιάρε

ςτα

ζηλ

ιάρι

κα

των

ζηλι

άρηδ

ων

---

----

των

ζηλι

άρικ

ων

τους

ζηλ

ιάρη

δες

τις ζ

ηλιά

ρες

τα ζ

ηλιά

ρικα

ζηλι

άρηδ

εςζη

λιάρ

εςζη

λιάρ

ικα

E9 Ε

πίθ.

σε

–ής,

-ής,

-ές

ο συ

νεχή

ςη

συνε

χής

το σ

υνεχ

ές

του

συνε

χούς

της σ

υνεχ

ούς

του

συνε

χούς

το σ

υνεχ

ήτη

συν

εχή

το σ

υνεχ

ές

συν

εχή(

ς) σ

υνεχ

ής σ

υνεχ

ές

οι σ

υνεχ

είς

οι σ

υνεχ

είς

τα σ

υνεχ

ή

των

συνε

χών

των

συνε

χών

των

συνε

χών

τους

συν

εχεί

ςτι

ς συν

εχεί

ςτα

συν

εχή

συν

εχεί

ς σ

υνεχ

είς

συν

εχή

E10

Επίθ

. σε

–ος

, -ος

&

-η, -

ο

ο δι

άδικ

ος

η δι

άδικ

ος

διάδ

ικη

το δ

ιάδι

κο

του

διαδ

ίκου

διά

δικο

υ τη

ς δια

δίκο

υ

δ

ιάδι

κης

του

διαδ

ίκου

διά

δικο

υ

το δ

ιάδι

κο

τη δ

ιάδι

κο

δ

ιάδι

κητο

διά

δικο

διάδ

ικε

διάδ

ικε

διάδ

ικη

διάδ

ικο

οι δ

ιάδι

κοι

οι δ

ιάδι

κοι

οι δ

ιάδι

κες

τα δ

ιάδι

κα

των

διαδ

ίκω

ν

δ

ιάδι

κων

των

διαδ

ίκω

ν

των

διαδ

ίκω

ν

δ

ιάδι

κων

τους

δια

δίκο

υς

δι

άδικ

ους

τις δ

ιαδί

κους

διάδ

ικες

τα δ

ιάδι

κα

διάδ

ικοι

διάδ

ικοι

διάδ

ικες

διάδ

ικα

Επίθ

ετο

πολύ

ς, π

ολλή

, πο

λύ

ο πο

λύς

η πο

λλή

το π

ολύ

της π

ολλή

ςτο

ν π

ολύ

την

πολλ

ήτο

πολ

ύ

οι π

ολλο

ίοι

πολ

λές

τα π

ολλά

των

πολλ

ών

των

πολλ

ών

των

πολλ

ών

τους

πολ

λούς

τις π

ολλέ

ςτα

πολ

λά

(πολ

λοί)

(πολ

λές)

(πολ

λά)

ΑΡΙ

ΘΜ

ΗΤΙ

ΚΑέν

αςμί

αέν

α

ενός

μίας

, μια

ςεν

ός

ένα(

ν)μί

α, μ

ιαέν

α

267

τρει

ςτρ

εις

τρία

τριώ

ντρ

ιών

τριώ

ν

τρει

ςτρ

εις

τρία

τέσσ

ερις

τέσσ

ερις

τέσσ

ερα

τεσσ

άρω

ντε

σσάρ

ων

τεσσ

άρω

ν

τέσσ

ερις

τέσσ

ερις

τέσσ

ερα

ΑΝΤΩ

ΝΥΜ

ΙΕΣ

εγώ

εμέν

α, μ

ουεμ

ένα,

με

εμεί

ςεμ

άς, μ

αςεμ

άς, μ

ας

εσύ

εσέν

α, σ

ουεσ

ένα,

σε

εσύ

εσεί

ςεσ

άς, σ

αςεσ

άς, σ

αςεσ

είς

αυτό

ς, τ

οςαυ

τού,

του

αυτό

ν, τ

οναυ

τοί,

τοι

αυτώ

ν, τ

ους

αυτο

ύς, τ

ους

αυτή

, τη

αυτή

ς, τη

ςαυ

τή(ν

), τη

(ν)

αυτέ

ς, τε

ςαυ

τών,

του

ςαυ

τές,

τες,

τις

αυτό

, το

αυτο

ύ, τ

ουαυ

τό, τ

οαυ

τά, τ

ααυ

τών,

του

ςαυ

τά, τ

α

ΡΗΜ

ΑΤΑ

είμα

ιεν

εστ.

ορ. /

υπ.

είμα

ι εί

σαι

είνα

ιεί

μαστ

εεί

στε

είνα

ιμτ

χ.όν

τας

πρτ.

ορισ

τ.ήμ

ουν

ήσου

νήτ

ανήμ

αστε

& ή

μαστ

ανήσ

αστε

& ή

σαστ

αν

ήταν

μέλλ

.ορ

ιστ.

θα εί

μαι

θα εί

σαι

θα εί

ναι

θα εί

μαστ

εθα

είστ

ε &

θα

είσα

στε

θα εί

ναι

έχω

ενεσ

τ.ορ

. / υ

π.έχ

ωέχ

εις

έχει

έχου

μεέχ

ετε

έχου

ν

μτχ.

έχον

τας

πρτ.

ορισ

τ.εί

χαεί

χες

είχε

είχα

μεεί

χατε

είχα

ν

μέλλ

.ορ

ιστ.

θα έχ

ωθα

έχει

ςθα

έχει

θα έχ

ουμε

θα έχ

ετε

θα έχ

ουν

Ρ1

δένω

268

ενεσ

τ.ορ

. / υ

π.δέ

νωδέ

νεις

δένε

ιδέ

νουμ

εδέ

νετε

δένο

υνπρ

οστ.

δένε

δένε

τε

μτχ.

δένο

ντας

πρτ.

ορισ

τ.έδ

ενα

έδεν

εςέδ

ενε

δένα

μεδέ

νατε

έδεν

αναό

ρ.

ορισ

τ.έδ

εσα

έδεσ

εςέδ

εσε

δέσα

μεδέ

σατε

έδεσ

αν

υποτ

.δέ

σωδέ

σεις

δέσε

ιδέ

σουμ

εδέ

σετε

δέσο

υν

προσ

τ.δέ

σεδέ

στε

εξακ

ολ.

μέλλ

.θα

δέν

ωθα

δέν

εις

θα δ

ένει

θα δ

ένου

με

θα δ

ένετ

εθα

δέν

ουν

συνο

πτ.

μέλλ

.θα

δέσ

ωθα

δέσ

εις

θα δ

έσει

θα δ

έσου

μεθα

δέσ

ετε

θα δ

έσου

ν

πρκ.

ορ. /

υπ.

έχω

δέσ

ει

(ή έχ

ω δ

εμέν

ο)έχ

εις δ

έσει

έχει

δέσ

ειέχ

ουμε

δέσ

ειέχ

ετε δ

έσει

έχου

ν δέ

σει

υπερ

σ.εί

χα δ

έσει

(ή

είχα

δεμ

ένο)

είχε

ς δέσ

ειεί

χε δ

έσει

είχα

με δ

έσει

εί

χατε

δέσ

ειεί

χαν

δέσε

ι

μέλλ

. συ

ντελ

.θα

έχω

δέσ

ει

(ή θ

α έχ

ω δ

εμέν

ο)θα

έχει

ς δέσ

ει

θα έχ

ει δ

έσει

θα έχ

ουμε

δέσ

ειθα

έχετ

ε δέσ

ειθα

έχου

ν δέ

σει

δένο

μαι

ενεσ

τ.ορ

. / υ

π.δέ

νομα

ιδέ

νεσα

ιδέ

νετα

ιδε

νόμα

στε

δένε

στε

δένο

νται

προσ

τ.(δ

ένου

)(δ

ένεσ

τε)

πρτ.

ορισ

τ.δε

νόμο

υν

δενό

σουν

δε

νότα

νδε

νόμα

σταν

, -ασ

τεδε

νόσα

σταν

, -ασ

τεδέ

νοντ

αναό

ρ.

ορισ

τ.δέ

θηκα

δέθη

κες

δέθη

κεδε

θήκα

μεδε

θήκα

τεδέ

θηκα

ν

υποτ

.δε

θώδε

θείς

δεθε

ίδε

θούμ

εδε

θείτ

εδε

θούν

προσ

τ.δέ

σου

δεθε

ίτε

εξακ

ολ.

μέλλ

.θα

δέν

ομαι

θα δ

ένεσ

αιθα

δέν

εται

θα δ

ενόμ

αστε

θα δ

ένεσ

τεθα

δέν

οντα

ι

269

συνο

πτ.

μέλλ

.θα

δεθ

ώθα

δεθ

είς

θα δ

εθεί

θα δ

εθού

μεθα

δεθ

είτε

θα δ

εθού

ν

πρκ.

ορ. /

υπ.

έχω

δεθ

εί

(ή εί

μαι δ

εμέν

ος)

έχει

ς δεθ

εί

έχει

δεθ

είέχ

ουμε

δεθ

είέχ

ετε δ

εθεί

έχ

ουν

δεθε

ί

μτχ.

δεμέ

νος,

-η, -

ο

υπερ

σ.εί

χα δ

εθεί

(ή

ήμο

υν δ

εμέν

ος)

είχ

ες δ

εθεί

εί

χε δ

εθεί

είχα

με δ

εθεί

εί

χατε

δεθ

είεί

χαν

δεθε

ί

μέλλ

. συ

ντελ

.θα

έχω

δεθ

εί

(ή θ

α εί

μαι δ

εμέν

ος)

θα έχ

εις δ

εθεί

θα έχ

ει δ

εθεί

θα έ

χουμ

ε δεθ

εί

θα έχ

ετε δ

εθεί

θα έχ

ουν

δεθε

ί

Ρ2 κ

ρύβω

ενεσ

τ.ορ

. / υ

π.κρ

ύβω

κρύβ

εις

κρύβ

εικρ

ύβου

μεκρ

ύβετ

εκρ

ύβου

νπρ

οστ.

κρύβ

εκρ

ύβετ

ε

μτχ.

κρύβ

οντα

ς

πρτ.

ορισ

τ.έκ

ρυβα

έκρυ

βες

έκρυ

βεκρ

ύβαμ

εκρ

ύβατ

εέκ

ρυβα

ναό

ρ.

ορισ

τ.έκ

ρυψ

αέκ

ρυψ

εςέκ

ρυψ

εκρ

ύψαμ

εκρ

ύψατ

εέκ

ρυψ

ανυπ

οτ.

κρύψ

ωκρ

ύψει

ςκρ

ύψει

κρύψ

ουμε

κρύψ

ετε

κρύψ

ουν

προσ

τ.κρ

ύψε

κρύψ

τε

εξακ

ολ.

μέλλ

.θα

κρύ

βωθα

κρύ

βεις

θα κ

ρύβε

ιθα

κρύ

βουμ

ε θα

κρύ

βετε

θα κ

ρύβο

υν

συνο

πτ.

μέλλ

..θα

κρύ

ψω

θα κ

ρύψ

εις

θα κ

ρύψ

ειθα

κρύ

ψου

με

θα κ

ρύψ

ετε

θα κ

ρύψ

ουν

πρκ.

ορ. /

υπ.

έχω

κρύ

ψει

(ή έχ

ω

κρυμ

μένο

)έχ

εις κ

ρύψ

ειέχ

ει κ

ρύψ

ει

έχου

με κ

ρύψ

ει

έχετ

ε κρύ

ψει

έχου

ν κρ

ύψει

υπερ

σ.εί

χα κ

ρύψ

ει (ή

είχα

κρ

υμμέ

νο)

είχε

ς κρύ

ψει

είχε

κρύ

ψει

είχα

με κ

ρύψ

ει

είχα

τε κ

ρύψ

ειεί

χαν

κρύψ

ει

μέλλ

. συ

ντελ

.θα

έχω

κρύ

ψει

(ή θ

α έχ

ω κ

ρυμμ

ένο)

θα έχ

εις κ

ρύψ

ει

θα έχ

ει κ

ρύψ

ει

θα έχ

ουμε

κρύ

ψει

θα

έχετ

ε κρύ

ψει

θα

έχου

ν κρ

ύψει

κρύβ

ομαι

ενεσ

τ.ορ

. / υ

π.κρ

ύβομ

αικρ

ύβεσ

αι

κρύβ

εται

κρ

υβόμ

αστε

κρύβ

εστε

κρύβ

οντα

ι

270

προσ

τ.(κ

ρύβο

υ)(κ

ρύβε

στε)

πρτ.

ορισ

τ.κρ

υβόμ

ουν

κρυβ

όσου

νκρ

υβότ

ανκρ

υβόμ

αστα

ν, -α

στε

κρυβ

όσασ

ταν,

-αστ

εκρ

ύβον

ταν

αόρ.

ορ

ιστ.

κρύφ

τηκα

κρύφ

τηκε

ςκρ

ύφτη

κεκρ

υφτή

καμε

κρυφ

τήκα

τεκρ

ύφτη

καν

υποτ

.κρ

υφτώ

κρυφ

τείς

κρυφ

τεί

κρυφ

τούμ

εκρ

υφτε

ίτε

κρυφ

τούν

προσ

τ.κρ

ύψου

κρυφ

τείτ

ε

εξακ

ολ.

μέλλ

.θα

κρύ

βομα

ιθα

κρύ

βεσα

ι θα

κρύ

βετα

ι θα

κρυ

βόμα

στε

θα κ

ρύβε

στε

θα κ

ρύβο

νται

συνο

πτ.

μέλλ

.θα

κρυ

φτώ

θα κ

ρυφτ

είς

θα κ

ρυφτ

είθα

κρυ

φτού

μεθα

κρυ

φτεί

τεθα

κρυ

φτού

ν

πρκ.

ορ. /

υπ.

έχω

κρυ

φτεί

(ή

είμα

ι κρυ

μμέν

ος)

έχει

ς κρυ

φτεί

έχει

κρυ

φτεί

έχου

με κ

ρυφτ

είέχ

ετε κ

ρυφτ

είέχ

ουν

κρυφ

τεί

μτχ.

κρυμ

μένο

ς, -η

, -ο

υπερ

σ.εί

χα κ

ρυφτ

εί (ή

ήμο

υν

κρυμ

μένο

ς)εί

χες κ

ρυφτ

εί

είχε

κρυ

φτεί

είχα

με κ

ρυφτ

είεί

χατε

κρυ

φτεί

είχα

ν κρ

υφτε

ί

μέλλ

. συ

ντελ

.θα

έχω

κρυ

φτεί

(ή θ

α εί

μαι κ

ρυμμ

ένος

)θα

έχει

ς κρυ

φτεί

θα έχ

ει κ

ρυφτ

είθα

έχου

με κ

ρυφτ

εί

θα έχ

ετε κ

ρυφτ

είθα

έχου

ν κρ

υφτε

ί

Ρ3 π

λέκω

εν

εστ.

ορ. /

υπ.

πλέκ

ωπλ

έκει

ςπλ

έκει

πλέκ

ουμε

πλέκ

ετε

πλέκ

ουν

προσ

τ.πλ

έκε

πλέκ

ετε

μτχ.

πλέκ

οντα

ς

πρτ.

ορισ

τ.έπ

λεκα

έπλε

κες

έπλε

κεπλ

έκαμ

επλ

έκατ

εέπ

λεκα

ν

αόρ.

ορ

ιστ.

έπλε

ξαέπ

λεξε

ςέπ

λεξε

πλέξ

αμε

πλέξ

ατε

έπλε

ξαν

υποτ

.πλ

έξω

πλέξ

εις

πλέξ

ειπλ

έξου

μεπλ

έξετ

επλ

έξου

ν

προσ

τ.πλ

έξε

πλέξ

τε

εξακ

ολ.

μέλλ

.θα

πλέ

κωθα

πλέ

κεις

θα π

λέκε

ιθα

πλέ

κουμ

εθα

πλέ

κετε

θα π

λέκο

υν

271

συνο

πτ.

μέλλ

.θα

πλέ

ξωθα

πλέ

ξεις

θα π

λέξε

ι θα

πλέ

ξουμ

ε θα

πλέ

ξετε

θα π

λέξο

υν

πρκ.

ορ. /

υπ.

έχω

πλέ

ξει

(ή έχ

ω π

λεγμ

ένο)

έχει

ς πλέ

ξει

έχει

πλέ

ξει

έχου

με π

λέξε

ι έχ

ετε π

λέξε

ι έχ

ουν

πλέξ

ει

υπερ

σ.εί

χα π

λέξε

ι (ή

είχα

πλε

γμέν

ο)εί

χες π

λέξε

ι εί

χε π

λέξε

ιεί

χαμε

πλέ

ξει

είχα

τε π

λέξε

ιεί

χαν

πλέξ

ει

μέλλ

. συ

ντελ

.θα

έχω

πλέ

ξει

(ή θ

α έχ

ω π

λεγμ

ένο)

θα έχ

εις π

λέξε

ι θα

έχει

πλέ

ξει

θα έχ

ουμε

πλέ

ξει

θα έχ

ετε π

λέξε

ι θα

έχου

ν πλ

έξει

πλέκ

ομαι

ενεσ

τ.ορ

. / υ

π.πλ

έκομ

αιπλ

έκεσ

αιπλ

έκετ

αιπλ

εκόμ

αστε

πλέκ

εστε

πλέκ

οντα

ιπρ

οστ.

(πλέ

κου)

(πλέ

κεστ

ε)

πρτ.

ορισ

τ.πλ

εκόμ

ουν

πλεκ

όσου

ν πλ

εκότ

ανπλ

εκόμ

αστα

ν, -α

στε

πλεκ

όσασ

ταν,

-αστ

επλ

έκον

ταν

αόρ.

ορ

ιστ.

πλέχ

τηκα

πλέχ

τηκε

ςπλ

έχτη

κεπλ

εχτή

καμε

πλεχ

τήκα

τεπλ

έχτη

καν

υποτ

.πλ

εχτώ

πλεχ

τείς

πλεχ

τεί

πλεχ

τούμ

επλ

εχτε

ίτε

πλεχ

τούν

προσ

τ.πλ

έξου

πλεχ

τείτ

ε

εξακ

ολ.

μέλλ

.θα

πλέ

κομα

ιθα

πλέ

κεσα

ιθα

πλέ

κετα

ι θα

πλε

κόμα

στε

θα π

λέκε

στε

θα π

λέκο

νται

συνο

πτ.

μέλλ

.θα

πλε

χτώ

θα π

λεχτ

είς

θα π

λεχτ

είθα

πλε

χτού

μεθα

πλε

χτεί

τεθα

πλε

χτού

ν

πρκ.

ορ. /

υπ.

έχω

πλε

χτεί

(ή

είμα

ι πλε

γμέν

ος)

έχει

ς πλε

χτεί

έχει

πλε

χτεί

έχου

με π

λεχτ

είέχ

ετε π

λεχτ

είέχ

ουν

πλεχ

τεί

μτχ.

πλεγ

μένο

ς, -η

, -ο

υπερ

σ.εί

χα π

λεχτ

εί

(ή

ήμο

υν π

λεγμ

ένος

)εί

χες π

λεχτ

είεί

χε π

λεχτ

είεί

χαμε

πλε

χτεί

είχα

τε π

λεχτ

είεί

χαν

πλεχ

τεί

μέλλ

. συ

ντελ

.θα

έχω

πλε

χτεί

(ή θ

α εί

μαι π

λεγμ

ένος

)θα

έχει

ς πλε

χτεί

θα έχ

ει π

λεχτ

είθα

έχου

με π

λεχτ

είθα

έχετ

ε πλε

χτεί

θα έχ

ουν

πλεχ

τεί

Ρ4 δ

ροσί

ζωεν

εστ.

ορ. /

υπ.

δροσ

ίζω

δροσ

ίζει

ςδρ

οσίζ

ειδρ

οσίζ

ουμε

δροσ

ίζετ

εδρ

οσίζ

ουν

272

προσ

τ.δρ

όσιζ

εδρ

οσίζ

ετε

μτχ.

δροσ

ίζον

τας

πρτ.

ορισ

τ.δρ

όσιζ

αδρ

όσιζ

εςδρ

όσιζ

εδρ

οσίζ

αμε

δροσ

ίζατ

εδρ

όσιζ

αναό

ρ.

ορισ

τ.δρ

όσισ

αδρ

όσισ

εςδρ

όσισ

εδρ

οσίσ

αμε

δροσ

ίσατ

εδρ

όσισ

αν

υποτ

.δρ

οσίσ

ωδρ

οσίσ

εις

δροσ

ίσει

δροσ

ίσου

μεδρ

οσίσ

ετε

δροσ

ίσου

ν

προσ

τ.δρ

όσισ

εδρ

οσίσ

τε

εξακ

ολ.

μέλλ

.θα

δρο

σίζω

θα δ

ροσί

ζεις

θα δ

ροσί

ζει

θα δ

ροσί

ζουμ

εθα

δρο

σίζε

τεθα

δρο

σίζο

υν

συνο

πτ.

μέλλ

.θα

δρο

σίσω

θα

δρο

σίσε

ιςθα

δρο

σίσε

ιθα

δρο

σίσο

υμε

θα δ

ροσί

σετε

θα δ

ροσί

σουν

πρκ.

ορ. /

υπ.

έχω

δρο

σίσε

ι (ή

έχω

δρο

σισμ

ένο)

έχει

ς δρο

σίσε

ιέχ

ει δ

ροσί

σει

έχου

με δ

ροσί

σει

έχετ

ε δρο

σίσε

ιέχ

ουν

δροσ

ίσει

υπερ

σ.εί

χα δ

ροσί

σει

(ή εί

χα δ

ροσι

σμέν

ο)εί

χες δ

ροσί

σει

είχε

δρο

σίσε

ιεί

χαμε

δρο

σίσε

ιεί

χατε

δρο

σίσε

ιεί

χαν

δροσ

ίσει

μέλλ

. συ

ντελ

.θα

έχω

δρο

σίσε

ι (ή

θα

έχω

δρο

σισμ

ένο)

θα έχ

εις δ

ροσί

σει

θα έχ

ει δ

ροσί

σει

θα έχ

ουμε

δρο

σίσε

ιθα

έχετ

ε δρο

σίσε

ιθα

έχου

ν δρ

οσίσ

ειδρ

οσίζ

ομαι

ενεσ

τ.ορ

. / υ

π.δρ

οσίζ

ομαι

δρ

οσίζ

εσαι

δροσ

ίζετ

αιδρ

οσιζ

όμασ

τεδρ

οσίζ

εστε

δροσ

ίζον

ται

προσ

τ.(δ

ροσί

ζου)

(δρο

σίζε

στε)

πρτ.

ορισ

τ.δρ

οσιζ

όμου

νδρ

οσιζ

όσου

νδρ

οσιζ

όταν

δροσ

ιζόμ

αστα

ν,

-αστ

εδρ

οσιζ

όσασ

ταν,

-α

στε

δροσ

ίζον

ταν

αόρ.

ορ

ιστ.

δροσ

ίστη

καδρ

οσίσ

τηκε

ςδρ

οσίσ

τηκε

δροσ

ιστή

καμε

δροσ

ιστή

κατε

δροσ

ίστη

καν

υποτ

.δρ

οσισ

τώδρ

οσισ

τείς

δροσ

ιστε

ίδρ

οσισ

τούμ

εδρ

οσισ

τείτ

εδρ

οσισ

τούν

προσ

τ.δρ

οσίσ

ουδρ

οσισ

τείτ

ε

εξακ

ολ.

μέλλ

.θα

δρο

σίζο

μαι

θα δ

ροσί

ζεσα

ιθα

δρο

σίζε

ται

θα δ

ροσι

ζόμα

στε

θα δ

ροσί

ζεστ

εθα

δρο

σίζο

νται

συνο

πτ.

μέλλ

.θα

δρο

σιστ

ώθα

δρο

σιστ

είς

θα δ

ροσι

στεί

θα δ

ροσι

στού

μεθα

δρο

σιστ

είτε

θα δ

ροσι

στού

ν

273

πρκ.

ορ. /

υπ.

έχω

δρο

σιστ

εί (ή

είμα

ι δρ

οσισ

μένο

ς)έχ

εις δ

ροσι

στεί

έχει

δρο

σιστ

είέχ

ουμε

δρο

σιστ

είέχ

ετε δ

ροσι

στεί

έχου

ν δρ

οσισ

τεί

μτχ.

δροσ

ισμέ

νος,

- η ,

-ο

υπερ

σ.εί

χα δ

ροσι

στεί

(ή

ήμο

υν δ

ροσι

σμέν

ος)

είχε

ς δρο

σιστ

εί

είχε

δρο

σιστ

είεί

χαμε

δρο

σιστ

εί

είχα

τε δ

ροσι

στεί

εί

χαν

δροσ

ιστε

ί

μέλλ

. συ

ντελ

.θα

έχω

δρο

σιστ

εί (ή

θα

είμα

ι δρο

σισμ

ένος

)θα

έχει

ς δρο

σιστ

εί

θα έχ

ει δ

ροσι

στεί

θα

έχου

με δ

ροσι

στεί

θα έχ

ετε δ

ροσι

στεί

θα έχ

ουν

δροσ

ιστε

ί

Ρ5 α

γαπώ

εν

εστ.

ορ. /

υπ.

αγαπ

ώαγ

απάς

αγαπ

άαγ

απού

με, -

άμε

αγαπ

άτε

αγαπ

ούν,

-άν(

ε)πρ

οστ.

αγάπ

ααγ

απάτ

ε

μτχ.

αγαπ

ώντ

ας

πρτ.

ορισ

τ.αγ

απού

σααγ

απού

σες

αγαπ

ούσε

αγαπ

ούσα

μεαγ

απού

σατε

αγαπ

ούσα

ν

αόρ.

ορ

ιστ.

αγάπ

ησα

αγάπ

πησε

ςαγ

άπησ

εαγ

απήσ

αμε

αγαπ

ήσατ

εαγ

άπησ

αν

υποτ

.αγ

απήσ

ωαγ

απήσ

εις

αγαπ

ήσει

αγαπ

ήσου

μεαγ

απήσ

ετε

αγαπ

ήσου

ν

προσ

τ.αγ

άπησ

εαγ

απήσ

τε

εξακ

ολ.

μέλλ

.θα

αγα

πώθα

αγα

πάς

θα α

γαπά

θα α

γαπο

ύμε,

-άμε

θα α

γαπά

τεθα

αγα

πούν

, -ά

ν (ε

)συ

νοπτ

. μέ

λλ.

θα α

γαπή

σωθα

αγα

πήσε

ιςθα

αγα

πήσε

ιθα

αγα

πήσο

υμε

θα α

γαπή

σετε

θα α

γαπή

σουν

πρκ.

ορ. /

υπ.

έχω

αγα

πήσε

ι (ή

έχω

αγ

απημ

ένο)

έχει

ς αγα

πήσε

ιέχ

ει α

γαπή

σει

έχου

με α

γαπή

σει

έχετ

ε αγα

πήσε

ιέχ

ουν

αγαπ

ήσει

υπερ

σ.εί

χα α

γαπή

σεις

(ή

είχα

αγα

πημέ

νο)

είχε

ς αγα

πήσε

ιεί

χε α

γαπή

σει

είχα

με α

γαπή

σει

είχα

τε α

γαπή

σει

είχα

ν αγ

απήσ

ειμέ

λλ.

συντ

ελ.

θα έχ

ω α

γαπή

σει (

ή θα

έχω

αγα

πημέ

νο)

θα έχ

εις α

γαπή

σει

θα έχ

ει α

γαπή

σει

θα έχ

ουμε

αγα

πήσε

ιθα

έχετ

ε αγα

πήσε

ιθα

έχου

ν αγ

απήσ

ει

274

αγαπ

ιέμα

ιεν

εστ.

ορ. /

υπ.

αγαπ

ιέμα

ι αγ

απιέ

σαι

αγαπ

ιέτα

ιαγ

απιό

μαστ

εαγ

απιέ

στε

αγαπ

ιούν

ται

προσ

τ.

πρτ.

ορισ

τ.αγ

απιό

μουν

αγ

απιό

σουν

αγαπ

ιότα

ναγ

απιό

μαστ

αν, -

αστε

αγαπ

ιόσα

σταν

, -α

στε

αγαπ

ιόντ

αν

αόρ.

ορ

ιστ.

αγαπ

ήθηκ

ααγ

απήθ

ηκες

αγ

απήθ

ηκε

αγαπ

ηθήκ

αμε

αγαπ

ηθήκ

ατε

αγαπ

ήθηκ

αν

υποτ

.αγ

απηθ

ώαγ

απηθ

είς

αγαπ

ηθεί

αγαπ

ηθού

μεαγ

απηθ

είτε

αγαπ

ηθού

ν

προσ

τ.αγ

απήσ

ουαγ

απηθ

είτε

εξακ

ολ.

μέλλ

.θα

αγα

πιέμ

αιθα

αγα

πιέσ

αι

θα α

γαπι

έται

θα α

γαπι

όμασ

τεθα

αγα

πιέσ

τεθα

αγ

απιο

ύντα

ισυ

νοπτ

. μέ

λλ.

θα α

γαπη

θώθα

αγα

πηθε

ίςθα

αγα

πηθε

ίθα

αγα

πηθο

ύμε

θα α

γαππ

ηθεί

τεθα

αγα

πηθο

ύν

πρκ.

ορ. /

υπ.

έχω

αγα

πηθε

ί (ή

είμα

ι αγα

πημέ

νος)

έχει

ς αγα

πηθε

ίέχ

ει α

γαπη

θεί

έχου

με α

γαπη

θεί

έχετ

ε αγα

πηθε

ίέχ

ουν

αγαπ

ηθεί

μτχ.

αγαπ

ημέν

ος, -

η, -ο

υπερ

σ.εί

χα α

γαπη

θεί (

ή ήμ

ουν

αγαπ

ημέν

ος)

είχε

ς αγα

πηθε

ίεί

χε α

γαπη

θεί

είχα

με α

γαπη

θεί

είχα

τε α

γαπη

θεί

είχα

ν αγ

απηθ

είμέ

λλ.

συντ

ελ.

θα έχ

ω α

γαπη

θεί (

ή θα

είμα

ι αγα

πημέ

νος)

θα έχ

εις α

γαπη

θεί

θα έχ

ει α

γαπη

θεί

θα έχ

ουμε

αγα

πηθε

ίθα

έχετ

ε αγα

πηθε

ίθα

έχου

ν αγ

απηθ

εί

Ρ6 α

δικώ

εν

εστ.

ορ. /

υπ.

αδικ

ώ

αδικ

είς

αδικ

είαδ

ικού

μεαδ

ικεί

τεαδ

ικού

ν

προσ

τ.αδ

ικεί

τε

μτχ.

αδικ

ώντ

ας

πρτ.

ορισ

τ.αδ

ικού

σααδ

ικού

σες

αδικ

ούσε

αδικ

ούσα

μεαδ

ικού

σατε

αδικ

ούσα

ν

αόρ.

ορ

ιστ.

αδίκ

ησα

αδίκ

ησες

αδίκ

ησε

αδικ

ήσαμ

εαδ

ικήσ

ατε

αδίκ

ησαν

υποτ

.αδ

ικήσ

ωαδ

ικήσ

εις

αδικ

ήσει

αδικ

ήσου

μεαδ

ικήσ

ετε

αδικ

ήσου

ν

275

προσ

τ.αδ

ίκησ

εαδ

ικήσ

τε

εξακ

ολ.

μέλλ

.θα

αδι

κώ

θα α

δικε

ίςθα

αδι

κεί

θα α

δικο

ύμε

θα α

δικε

ίτε

θα α

δικο

ύν

συνο

πτ.

μέλλ

.θα

αδι

κήσω

θα α

δική

σεις

θα α

δική

σει

θα α

δική

σουμ

εθα

αδι

κήσε

τεθα

αδι

κήσο

υν

πρκ.

ορ. /

υπ.

έχω

αδι

κήσε

ι (ή

έχω

αδι

κημέ

νο)

έχει

ς αδι

κήσε

ι έχ

ει α

δική

σει

έχου

με α

δική

σει

έχετ

ε αδι

κήσε

ιέχ

ουν

αδικ

ήσει

υπερ

σ.εί

χα α

δική

σει

(ή εί

χα α

δικη

μένο

)εί

χες α

δική

σει

είχε

αδι

κήσε

ιεί

χαμε

αδι

κήσε

ιεί

χατε

αδι

κήσε

ι εί

χαν

αδικ

ήσει

μέλλ

. συ

ντελ

.θα

έχω

αδι

κήσε

ι (ή

έχω

αδι

κημέ

νο)

θα έχ

εις α

δική

σει

θα έχ

ει α

δική

σει

θα έχ

ουμε

αδι

κήσε

ι θα

έχετ

ε αδι

κήσε

ιθα

έχου

ν αδ

ικήσ

ειαδ

ικού

μαι

ενεσ

τ.ορ

. / υ

π.αδ

ικού

μαι

αδικ

είσα

ι αδ

ικεί

ται

αδικ

ούμα

στε

αδικ

είστ

εαδ

ικού

νται

προσ

τ.

πρτ.

ορισ

τ.αδ

ικού

μουν

αδικ

ούντ

αναδ

ικού

μαστ

εαδ

ικεί

στε

αδικ

ούντ

αναό

ρ.

ορισ

τ.αδ

ικήθ

ηκα

αδικ

ήθηκ

εςαδ

ικήθ

ηκε

αδικ

ηθήκ

αμε

αδικ

ηθήκ

ατε

αδικ

ήθηκ

αν

υποτ

.αδ

ικηθ

ώαδ

ικηθ

είς

αδικ

ηθεί

αδικ

ηθού

μεαδ

ικηθ

είτε

αδικ

ηθού

ν

προσ

τ.αδ

ικήσ

ουαδ

ικηθ

είτε

εξακ

ολ.

μέλλ

.θα

αδι

κούμ

αιθα

αδι

κείσ

αι

θα α

δικε

ίται

θα α

δικο

ύμασ

τεθα

αδι

κείσ

τεθα

αδι

κούν

ται

συνο

πτ.

μέλλ

.θα

αδι

κηθώ

θα α

δικη

θείς

θα α

δικη

θεί

θα α

δικη

θούμ

εθα

αδι

κηθε

ίτε

θα α

δικη

θούν

πρκ.

ορ. /

υπ.

έχω

αδι

κηθε

ί (ή

είμα

ι αδι

κημέ

νος)

έχει

ς αδι

κηθε

ί έχ

ει α

δικη

θεί

έχου

με α

δικη

θεί

έχετ

ε αδι

κηθε

ίέχ

ουν

αδικ

ηθεί

μτχ.

αδικ

ημέν

ος, -

η, -ο

υπερ

σ.εί

χα α

δικη

θεί

(ή ή

μουν

αδ

ικημ

ένος

)

είχε

ς αδι

κηθε

ίεί

χε α

δικη

θεί

είχα

με α

δικη

θεί

είχα

τε α

δικη

θεί

είχα

ν αδ

ικηθ

εί

276

μέλλ

. συ

ντελ

.θα

έχω

αδι

κηθε

ί θα

έχει

ς αδι

κηθε

ίθα

έχει

ς αδι

κηθε

ίθα

έχου

με α

δικη

θεί

θα έχ

ετε α

δικη

θεί

θα έχ

ουν

αδικ

ηθεί

Ρ7 σ

τερώ

εν

εστ.

ορ. /

υπ.

στερ

ώ

στερ

είς

στερ

είστ

ερού

μεστ

ερεί

τεστ

ερού

νπρ

οστ.

(στέ

ρει)

(στε

ρείτ

ε)

μτχ.

στερ

ώντ

ας

πρτ.

ορισ

τ.στ

ερού

σαστ

ερού

σες

στερ

ούσε

στερ

ούσα

μεστ

ερού

σατε

στερ

ούσα

ν

αόρ.

ορ

ιστ.

στέρ

ησα

στέρ

ησες

στέρ

ησε

στερ

ήσαμ

εστ

ερήσ

ατε

στέρ

ησαν

υποτ

.στ

ερήσ

ωστ

ερήσ

εις

στερ

ήσει

στερ

ήσου

μεστ

ερήσ

ετε

στερ

ήσου

ν

προσ

τ.στ

έρησ

εστ

ερήσ

τε

εξακ

ολ.

μέλλ

.θα

στε

ρώθα

στε

ρείς

θα σ

τερε

ίθα

στε

ρούμ

εθα

στε

ρείτ

εθα

στε

ρούν

συνο

πτ.

μέλλ

.θα

στε

ρήσω

θα σ

τερή

σεις

θα σ

τερή

σει

θα σ

τερή

σουμ

εθα

στε

ρήσε

τεθα

στε

ρήσο

υν

πρκ.

ορ. /

υπ.

έχω

στε

ρήσε

ι (ή

έχω

στε

ρημέ

νο)

έχει

ς στε

ρήσε

ιέχ

ει σ

τερή

σει

έχου

με σ

τερή

σει

έχετ

ε στε

ρήσε

ιέχ

ουν

στερ

ήσει

υπερ

σ.εί

χα σ

τερή

σει

(ή εί

χα σ

τερη

μένο

)εί

χες σ

τερή

σει

είχε

στε

ρήσε

ιεί

χαμε

στε

ρήσε

ι εί

χατε

στε

ρήσε

ιεί

χαν

στερ

ήσει

μέλλ

. συ

ντελ

.

θα

έχω

στε

ρήσε

ι (ή

έχω

στε

ρημέ

νο)

θα έχ

εις σ

τερή

σει

θα έχ

ει σ

τερή

σει

θα έχ

ουμε

στε

ρήσε

ιθα

έχετ

ε στε

ρήσε

ιθα

έχου

ν στ

ερήσ

ει

στερ

ούμα

ι εν

εστ.

ορ. /

υπ.

στερ

ούμα

ιστ

ερεί

σαι

στερ

είτα

ιστ

ερού

μαστ

εστ

ερεί

στε

στερ

ούντ

αιπρ

τ.ορ

ιστ.

στερ

ούμο

υνστ

ερού

σουν

στερ

ούντ

ανστ

ερού

μαστ

αν, -

αστε

στερ

ούσα

σταν

, -α

στε

στερ

ούντ

αν

αόρ.

ορ

ιστ.

στερ

ήθηκ

αστ

ερήθ

ηκες

στερ

ήθηκ

εστ

ερηθ

ήκαμ

εστ

ερηθ

ήκατ

εστ

ερήθ

ηκαν

υποτ

.στ

ερηθ

ώστ

ερηθ

είς

στερ

ηθεί

στερ

ηθού

μεστ

ερηθ

είτε

στερ

ηθού

ν

προσ

τ.στ

ερήσ

ουστ

ερηθ

είτε

277

εξακ

ολ.

μέλλ

.θα

στε

ρούμ

αιθα

στε

ρείσ

αιθα

στε

ρείτ

αιθα

στε

ρούμ

αστε

θα σ

τερε

ίστε

θα σ

τερο

ύντα

ι

συνο

πτ.

μέλλ

.θα

στε

ρηθώ

θα σ

τερη

θείς

θα σ

τερη

θεί

θα σ

τερη

θούμ

εθα

στε

ρηθε

ίτε

θα σ

τερη

θούν

πρκ.

ορ. /

υπ.

έχω

στερ

ηθεί

(ή

είμα

ι στε

ρημέ

νος)

έχει

ς στε

ρηθε

ίέχ

ει σ

τερη

θεί

έχου

με σ

τερη

θεί

έχετ

ε στε

ρηθε

ίέχ

ουν

στερ

ηθεί

μτχ.

στερ

ημέν

ος, -

η, -ο

υπερ

σ.εί

χα σ

τερη

θεί

(ή εί

μαι σ

τερη

μένο

ς)εί

χες σ

τερη

θεί

είχε

στε

ρηθε

ίεί

χαμε

στε

ρηθε

ίεί

χατε

στε

ρηθε

ίεί

χαν

στερ

ηθεί

μέλλ

. συ

ντελ

.θα

έχω

στε

ρηθε

ί (ή

θα εί

μαι σ

τερη

μένο

ς)θα

έχει

ς στε

ρηθε

ίθα

έχει

στε

ρηθε

ίθα

έχου

με σ

τερη

θεί

θα έχ

ετε σ

τερη

θεί

θα έχ

ουν

στερ

ηθεί

Ρ8 θ

υμού

μαι

ενεσ

τ.ορ

. / υ

π.θυ

μούμ

αι &

θυμ

άμαι

θυμά

σαι

θυμά

ται

θυμό

μαστ

ε &

θυμο

ύμασ

τεθυ

μάστ

εθυ

μούν

ται

πρτ.

ορισ

τ.θυ

μόμο

υνθυ

μόσο

υνθυ

μότα

νθυ

μόμα

σταν

, -α

στε

θυμό

σαστ

αν,

-αστ

εθυ

μόντ

αν &

θυ

μούν

ταν

αόρ.

ορ

ιστ.

θυμή

θηκα

θυμή

θηκε

ςθυ

μήθη

κεθυ

μηθή

καμε

θυμη

θήκα

τεθυ

μήθη

καν

υποτ

.θυ

μηθώ

θυμη

θείς

θυμη

θεί

θυμη

θούμ

εθυ

μηθε

ίτε

θυμη

θούν

προσ

τ.θυ

μήσο

υθυ

μηθε

ίτε

εξακ

ολ.

μέλλ

.θα

θυμ

ούμα

ι &

θυμά

μαι

θα θ

υμάσ

αιθα

θυμ

άται

θα θ

υμόμ

αστε

θα θ

υμάσ

τεθα

θυμ

ούντ

αι

συνο

πτ.

μέλλ

.θα

θυμ

ηθώ

θα θ

υμηθ

είς

θα θ

υμηθ

είθα

θυμ

ηθού

μεθα

θυμ

ηθεί

τεθα

θυμ

ηθού

ν

πρκ.

ορ. /

υπ.

έχω

θυμ

ηθεί

έχει

ς θυμ

ηθεί

έχει

θυμ

ηθεί

έχου

με θ

υμηθ

είέχ

ετε θ

υμηθ

είέχ

ουν

θυμη

θεί

υπερ

σ.εί

χα θ

υμηθ

είεί

χες θ

υμηθ

είεί

χε θ

υμηθ

είεί

χαμε

θυμ

ηθεί

είχα

τε θ

υμηθ

είεί

χαν

θυμη

θεί

μέλλ

. συ

ντελ

.θα

έχω

θυμ

ηθεί

θα έχ

εις θ

υμηθ

είθα

έχει

θυμ

ηθεί

θα έχ

ουμε

θυμ

ηθεί

θα έχ

ετε θ

υμηθ

είθα

έχου

ν θυ

μηθε

ί

278

9. Το λεξιλόγιο των Η/Υ

Αποθήκευση (Save): Η ενέργεια µε την οποία µεταφέρουµε αρχεία σε κάποιο µέσο αποθήκευσης (σκληρό δίσκο, βλ. λ.), (δισκέτα, βλ. λ.), (ψηφιακό δίσκο, βλ. λ.), για να τα διαβάσουµε ή να τα ξαναχρησιµοποιήσουµε αργότερα.

Αρχείο (File): Σύνολο από δεδοµένα που µπορούν να χρησιµοποιηθούν από τον υπολογιστή. Κάθε αρχείο έχει τη δική του ταυτότητα, που περιλαµβάνει όνοµα, µέγεθος και ηµεροµηνία δηµιουργίας.

Αρχική σελίδα (Home page): Η πρώτη σελίδα ενός δικτυακού τόπου στο Διαδίκτυο (βλ. λ.). Συνήθως δείχνει τι περιέχουν οι υπόλοιπες σελίδες.

Ασφάλεια: Αποτροπή των διαφόρων κινδύνων που απειλούν έναν χρήστη του διαδικτύου. ‘Οπως στη ζωή µας, έτσι και στο Διαδίκτυο, πρέπει να ακολουθούµε κάποιους κανόνες ασφαλείας. Έτσι:

• Ποτέ µη δίνεις σε αγνώστους την ηλεκτρονική σου διεύθυνση (e-mail) ή άλλα προσωπικά σου στοιχεία.• Ποτέ µη δίνεις σε κανέναν τους κωδικούς πρόσβασης (βλ. λ.) (Password). Γραµµή εργαλείων (Toolbar): Μια οµάδα από κουµπιά στην οθόνη.

Πατώντας το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού (δηλ. κάνοντας κλικ πάνω τους) µπορούµε να κάνουµε διάφορες εργασίες (Αποθήκευση εργασίας (βλ. λ.), εκτύπωση ή αλλαγή γραµµατοσειράς, χρώµα γραµµατοσειράς κ.λπ.).

Διαδίκτυο (Internet): Παγκόσµιο δίκτυο στο οποίο είναι συνδεδεµένοι εκατοµµύρια υπολογιστές. Μέσω αυτών µπορούµε να δούµε αρχεία και ιστοσελίδες (βλ. λ.) ή να επικοινωνήσουµε. Στο Διαδίκτυο µπορείς, επίσης, να:

• Βλέπεις ειδήσεις και να διαβάζεις εφηµερίδες και περιοδικά από όλο τον κόσµο. Επισκέπτεσαι ηλεκτρονικά µουσεία σε κάθε γωνιά της γης. Βρίσκεις πληροφορίες κάθε είδους. Μεταφέρεις στον υπολογιστή σου διάφορα προγράµµατα, παιχνίδια και µουσική.

279

Διεύθυνση ιστοσελίδας: Σύνολο γραµµάτων ή και αριθµών µε ορισµένη σειρά, το οποίο πληκτρολογεί ο χρήστης για να συνδεθεί µε ορισµένη Ηλεκτρονική Tοποθεσία πληροφοριών (π.χ. η διεύθυνση του Υπουργείου Παιδείας είναι h¸p: www.ypepth.gr ).

Δικτυακός τόπος: Οµάδα από ιστοσελίδες µε σχετικό περιεχόµενο που φιλοξενείται σε υπολογιστή ή υπολογιστές. Για να δούµε έναν δικτυακό τόπο χρησιµοποιούµε κάποιο φυλλοµετρητή (βλ λ.).

Δίκτυο (Network): Οµάδα υπολογιστών που επικοινωνούν µεταξύ τους µέσω καλωδίου ή ασύρµατα.

Δισκέτα (Floppy disk): Μικρός πλαστικός δίσκος, στον οποίο αποθηκεύονται πληροφορίες.

Εικονίδιο: Μικρή εικόνα στην οθόνη του υπολογιστή, που αντιπροσωπεύει ένα αρχείο ή πρόγραµµα.

Εκτυπωτής (Printer): Είναι η συσκευή που τυπώνει σε χαρτί ή άλλο υλικό (π.χ. διαφάνειες) ό,τι βλέπουµε στην οθόνη του υπολογιστή µας. Αυτό µπορεί να είναι, για παράδειγµα, ένα κείµενο που γράψαµε, µια εικόνα που ζωγραφίσαµε ή κάτι που βρήκαµε στο Διαδίκτυο.

Επεξεργαστής κειµένου (Word processor): Πρόγραµµα που σου επιτρέπει να χρησιµοποιείς τον υπολογιστή, για να γράψεις, εισάγοντας ακόµη και εικόνες, ζωγραφιές και φωτογραφίες.

Ηλεκτρονικό ταχυδροµείο (E-mail): Είναι η ηλεκτρονική ταυτότητα για να επικοινωνείς µε τους άλλους χρήστες. Είναι, επίσης, η δυνατότητα που έχεις να ανταλλάσσεις µηνύµατα µέσω υπολογιστών, που είναι συνδεδεµένοι σ’ ένα δίκτυο ή το Διαδίκτυο. Για να στείλεις ένα e-mail, χρειάζεσαι έναν υπολογιστή, ένα µόντεµ, µια διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδροµείου και σύνδεση στο Διαδίκτυο.

Διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδροµείου: Κάθε χρήστης του Διαδικτύου µπορεί να αποκτήσει µια διεύθυνση στην οποία θα δέχεται και από την οποία θα στέλνει τα µηνύµατά του. Το πρώτο µέρος της διεύθυνσης, συνήθως, είναι το όνοµα του χρήστη, το δεύτερο µέρος είναι το σύµβολο @ (παπάκι) και το τρίτο µέρος δηλώνει το όνοµα αυτού που φιλοξενεί την ηλεκτρονική σου διεύθυνση στο Διαδίκτυο.

Ηλεκτρονικός Υπολογιστής (Η/Υ): Η ηλεκτρονική συσκευή µε την οποία επεξεργαζόµαστε δεδοµένα µε γρήγορο τρόπο και µε ακρίβεια, εκτελώντας κάθε φορά το κατάλληλο πρόγραµµα. Οι συσκευές µε τις οποίες τον συνδέουµε (ποντίκι, πληκτρολόγιο, οθόνη, εκτυπωτής, σαρωτής, µόντεµ κ.ά.) ονοµάζονται περιφερειακές.

Ιστοσελίδα ή σελίδα (Web page): Είναι η σελίδα που βρίσκουµε στο Διαδίκτυο και παρέχει πληροφορίες κειµένου, συνδυάζοντας εικόνα και βίντεο. Συνήθως περιέχει και συνδέσµους σε άλλες ιστοσελίδες.

280

Κωδικός πρόσβασης (Password): Οµάδα γραµµάτων, αριθµών ή και τα δυο µαζί, που χρησιµοποιείται σαν κλειδί για την πρόσβαση σε υπολογιστές, λειτουργίες ή

και αρχεία. Είναι ένα είδος ηλεκτρονικής ταυτότητας, γι΄ αυτό και κρατάµε τον κωδικό αυτό πάντα µυστικό.

Λειτουργικό Σύστηµα (Operating system): Το πρόγραµµα που κάνει τον υπολογιστή να λειτουργεί. Φιλοξενεί τα βασικά του προγράµµατα και επιτρέπει την επικοινωνία µε το χρήστη. Στα πιο δηµοφιλή λειτουργικά συστήµατα συγκαταλέγονται τα Windows και το Linux.

Μηχανή αναζήτησης (Search engine): Πρόκειται για πρόγραµµα που αναζητάει στο Διαδίκτυο λέξεις-κλειδιά σε ιστοσελίδες και το περιεχόµενό τους. Για παράδειγµα, εάν σε µια µηχανή αναζήτησης πληκτρολογήσουµε τη λέξη «Κρήτη», η µηχανή αναζήτησης θα µας παρουσιάσει πιθανότατα χιλιάδες ιστοσελίδες που έχουν σχέση µε το νησί. Δηµοφιλείς τοποθεσίες στο Διαδίκτυο που προσφέρουν µηχανές αναζήτησης είναι µεταξύ άλλων οι Google, Yahoo και MSN.

Μήνυµα: (βλ. Ηλεκτρονικό ταχυδροµείο) Μικροτσίπ: Μικροσκοπικό φύλλο από πυρίτιο. Πρόκειται για ορυκτό

υλικό στο οποίο είναι τυπωµένα ηλεκτρονικά κυκλώµατα. Τα µικροτσίπ είναι από τα βασικά συστατικά των υπολογιστών.

Μνήµη: Τµήµατα του Η/Υ στο οποίο αποθηκεύονται πληροφορίες. Σε άλλα µέρη η πληροφορία αποθηκεύεται µόνιµα και σε άλλα προσωρινά. Η µνήµη του Η/Υ διακρίνεται σε κύρια (ή κεντρική) και σε περιφερειακή. Στην κύρια µνήµη αποθηκεύονται προσωρινά πληροφορίες του χρήση όσο λειτουργεί ο υπολογιστής (RAM). Η δευτερεύουσα µνήµη είναι κάθε µέσο µόνιµης αποθήκευσης των πληροφοριών που χρειαζόµαστε (δισκέτα, Cd-rom, σκληρός δίσκος κ.ά.)

Μόντεµ (Modem): Η συσκευή που συνδέει τον υπολογιστή µε την τηλεφωνική γραµµή και του επιτρέπει να έχει πρόσβαση στο Διαδίκτυο.

Οθόνη (Monitor): Η συσκευή που συνδέεται µε τον υπολογιστή και χρησιµεύει για να βλέπουµε τα στοιχεία που εισάγουµε σε αυτόν ή τις πληροφορίες που παίρνουµε από το Διαδίκτυο.

Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο: Είναι το δίκτυο υπολογιστών του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευµάτων. Συνδέει µε το Διαδίκτυο όλα τα σχολεία της χώρας και δίνει τη δυνατότητα πρόσβασης σε όλους τους µαθητές και τους εκπαιδευτικούς. Η ηλεκτρονική του διεύθυνση είναι www.sch.gr

Φορέας παροχής υπηρεσιών διαδικτύου (ISP) : Είναι η εταιρεία που σου παρέχει σύνδεση µε το Διαδίκτυο µέσω

τηλεφωνικής γραµµής. Οι εκπαιδευτικοί, οι µαθητές και γενικότερα όλα τα σχολεία στην Ελλάδα συνδέονται µέσω του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου (βλ. λ.).

281

Πληκτρολόγιο (Keyboard): Συσκευή µε πλήκτρα που σου επιτρέπει να εισάγεις πληροφορίες στον υπολογιστή µέσω γραµµάτων, αριθµών και άλλων χαρακτήρων.

Ποντίκι (Mouse): Είναι µια µικρή συσκευή που συνδέεται µε τον υπολογιστή και µε την οποία µπορείς να δείχνεις κάτι στην οθόνη, να κάνεις κλικ και να σύρεις εικονίδια.

Σαρωτής (Scanner): Συσκευή που σου επιτρέπει να εισάγεις εικόνες ή ολόκληρες σελίδες κειµένου στον υπολογιστή και να τις βλέπεις στην οθόνη σου.

Σκληρός δίσκος (Hard disc): Μέρος του υπολογιστή όπου αποθηκεύονται προγράµµατα και πληροφορίες.

Συνηµµένο αρχείο (A¸achment): Είναι κάποιο αρχείο από τον υπολογιστή µας που επισυνάπτουµε στο µήνυµα που στέλνουµε στον παραλήπτη. Αυτό µπορεί να είναι κείµενο, ένα µουσικό κοµµάτι, βίντεο, ήχοι και φωτογραφίες.

Υπερκείµενο (Hypertext): Είναι το κείµενο στο οποίο υπάρχουν λέξεις που, αν τις επιλέξουµε, εµφανίζεται κείµενο συνδεδεµένο µε αυτές. Οι λέξεις αυτές είναι χρωµατισµένες ή έχουν υπογράµµιση. Όταν δείχνεις µε το ποντίκι επάνω τους, εµφανίζεται ένα µικρό χεράκι. Κάνε κλικ σ΄ αυτές τις λέξεις και θα βρεθείς σε µια άλλη ιστοσελίδα! Έτσι θα αρχίσεις να πηγαίνεις από τη µια σελίδα στην άλλη, δηλαδή θα «σερφάρεις» στο Διαδίκτυο!

Φυλλοµετρητής (Web browser): Είναι ένα πρόγραµµα που βοηθάει στην περιήγησή σου στο Διαδίκτυο, καθώς και στην παρουσίαση και ανάγνωση των ιστοσελίδων. Ο πιο δηµοφιλής φυλλοµετρητής είναι σήµερα ο Internet Explorer, δηλ. ο «Εξερευνητής Διαδικτύου».

CD (Compact Disc, προφέρεται σι-ντι): Ψηφιακός δίσκος στον οποίο µπορούµε να αποθηκεύσουµε µουσική ή αρχεία κειµένου, εικόνας ή βίντεο.

DVD (Digital Video Disc, προφέρεται ντι-βι-ντι), δηλ. «Ψηφιακός Οπτικός Δίσκος»: Συµπαγής δίσκος που µπορεί να αποθηκεύσει πολύ µεγαλύτερη ποσότητα πληροφοριών απ’ ό,τι ένας απλός ψηφιακός δισκος. Γι΄ αυτό το λόγο χρησιµοποιείται και για αποθήκευση κινηµατογραφικών ταινιών.

RAM (βλ. Μνήµη)

282

Χρονολο-γία

Κοινωνικά - Πολιτικά γεγονότα

Τέχνες - Γράμματα - Πολιτισμός

Σ η μ α ν τ ι κ ά τ ε χ ν ο λ ο γ ι κ ά επιτεύγματα

1830 έως 1840

1830. Αναγνωρίζεται η ανεξαρτησία της Ελλάδας. 1831. Δολοφονείται ο Ιωάννης Καποδί-στριας. 1832. Ο Όθωνας βασιλιάς της Ελλά-δας.1834. Η πρωτεύου-σα της Ελλάδας με-ταφέρεται από το Ναύπλιο στην Αθήνα.

1836. Δ. Βυζάντιος, «Βα-βυλωνία».1837. Ιδρύεται το Πα-νεπιστήμιο Αθηνών. Ίδρυ-ση και του Πολυτεχνικού Σχολείου.1839. Η Αθήνα αποκτά το πρώτο της θέατρο.1840. Ιδρύεται η Φι-λαρμονική Εταιρεία Κέρκυρας.

1837. Το Πολυτεχνι-κό Σχολείο απoκτά ένα «σκοτεινό θάλα-μο», πρόδρομο της φωτογραφικής μηχα-νής.

1841 έως 1850

1843. Ο λαός της Αθήνας ξεσηκώνεται και ζητά Σύνταγμα από τον Όθωνα.

1842. Ιδρύεται το Εθνικό Αστεροσκο-πείο Αθηνών με δω-ρεά του βορειοηπει-ρώτη Γεωργίου Σίνα.

1851 έως 1860

1857. Πεθαίνει ο Διο-νύσιος Σολωμός.

1859. Λειτουργούν τα πρώτα τηλεγραφεία στην Αθήνα, τη Σύρο, το Αίγιο και την Πάτρα.

1861 έως 1870

1863. Ο Γεώργιος Α΄ Βασιλιάς της Ελ-λάδας.1864. Τα Επτάνησα ενώνονται με την Ελ-λάδα.1866. Επανάσταση στην Κρήτη. Ολο-καύτωμα του Αρκα-δίου.

1865. Καθιερώνεται ο «‘Ύμνος εις την Ελευ-θερίαν» ως ο εθνικός ύμνος της Ελλάδας.

1861. Το πρώτο ατμοκίνητο μηχα-νουργείο - ναυπηγείο στη Σύρο.1869. Εγκαινιάζεται η σιδηροδρομική γραμμή Αθηνών–Πειραιώς.

1871 έως 1880

1871. Ν. Πολίτης, «Με-λέτη επί του βίου των νεωτέρων Ελλήνων».1872. Ιδρύεται το Ωδείο Αθηνών.

1881 έως 1890

1881. Η Θεσσαλία και μέρος της Ηπεί-ρου ενώνονται με την Ελλάδα.

1888. Ψυχάρης, «Το τα-ξίδι μου».

1882. Κατασκευή ελληνικού σιδηρο-δρομικού δικτύου.1885. Το πρώτο πο-δήλατο στην Ελλάδα.

Γεγονότα - Σταθμοί της

ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

10.

283

1891 έως 1900

1893. Ο Τρικού πης κηρύσσει στη Βουλή χρεοκοπία. 1897. Ελληνοτουρ-κικός πόλε μος.

1896. Οι πρώτοι Ολυ-μπιακοί Αγώνες στην Αθήνα.1899. Καρκαβίτσας, «Λό-για της Πλώρης».1899. Ο Α. Έβανς ξεκινά τις ανασκαφές του στην Κνωσό.

1893. Εγκαινιάζεται η Διώρυγα της Κο-ρίνθου.1895. Τα πρώτα τηλέ-φωνα στην Ελλάδα.1896-7. Το πρώτο αυτοκί νητο στους δρόμους της Αθήνας.1897. Η πρώτη πα-ράστα ση «κινουμένων εικό νων» στην Αθήνα.

1901-10 1903. Κορύφωση Μα-κεδονικού Αγώνα και θάνατος του Π. Μελά.1909. Κίνημα αξιω-ματικών στο Γουδί. Ο Ε. Βενιζέλος φτάνει στην Αθήνα.

1901. Εγκαινιάζεται το Βασιλικό Θέατρο - Ευαγγελικό. 1907. Κ. Παλαμάς, «Δω-δεκάλογος του Γύ-φτου».

1902. Η Πάτρα γίνε-ται η πρώτη πόλη στην Ελλάδα που αποκτά ηλεκτροφω τισμό και ηλεκτροκίνητα τραμ. 1905. Η οδός Αιό-λου γίνεται ο πρώτος ασφαλτοστρωμένος δρόμος της Αθήνας.

1911-20 1912. Βαλκανικοί πόλεμοι. Απελευθέ-ρωση Θεσσαλο νίκης. Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Συνθήκη του Λονδίνου.1914. Α΄ Παγκόσμι-ος Πόλεμος.

1912. Ηρωικός θάνατος του ποιητή Λ. Μαβίλη στη μάχη του Δρίσκου.1915. Ν. Πολίτης, «Εκλο-γαί από τα τραγού δια του ελληνικού λαού».1917. Η κυβέρνηση Βε-νιζέλου εισάγει τη δημο-τική γλώσσα στα δημοτι-κά σχολεία.

1912. Η πρώτη πτή-ση αεροπλάνου με συνεπι βάτη τον Ε. Βε-νιζέλο.

1921-30 1922. Μικρασια τική καταστροφή.1923. Συνθήκη της Λωζάνης. 1924. Β΄ Ελλη νική Δημοκρατία.1930. Οι γυναίκες αποκτούν δικαίωμα ψήφου στις δημοτι-κές εκλογές.

1924. Σ. Μυριβήλης, «Η Ζωή εν τάφω».1925. Ιδρύεται το Πανε-πιστήμιο Θεσσαλονίκης. 1927. Αναβίωση των Δελφικών Εορτών από τον Α. Σικελιανό.

1926. Ξεκινά η κατασκευή του φράγματος του Μα-ραθώνα.1928. Ο Χρ. Τσιγγιρί-δης εγκαθιστά στη Θεσσαλο νίκη τον πρώτο ραδιοφω νικό σταθμό.

1931-40 1936. Θάνατος Ε. Βενιζέλου. Δικτατορία Μεταξά . 1940. Ελληνοϊταλι-κός πόλεμος.

1931. Ηλ. Βενέζης, «Tο Νο 31328». Γ. Σεφέρης, «Στροφή».1932. Εγκαινιάζεται το Εθνικό Θέατρο.1933. Θάνατος Καβάφη.1935. Α. Εμπειρίκος, «Υψικάμινος».1936. Γ. Ρίτσος, «Επιτά-φιος».1940. Ο. Ελύτης, «Προ-σανατολισμοί».

1938. Ξεκινούν οι μεταδόσεις του Ρα-διοφωνικού Σταθμού Αθηνών. Ιδρύεται το Εθνικό Ίδρυμα Ρα-διοφωνίας (Ε.Ι.Ρ.).

284

1941-50 1941-44. Κα τοχή, Εθνική Αντίσταση.1946-49. Εμφύ λιος πόλεμος. 1948. Ένωση της Δωδεκανήσου με την Ελλάδα.

1943. Πεθαίνει ο Κωστής Παλαμάς. 1946. Ν. Καζαντζάκης, «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά».1947. Το διεθνές κοινό γνωρίζει για πρώτη φορά τη Μαρία Κάλας. 1949. Θάνατος του Ν. Σκαλ κώτα.

1948. Ξεκινά η άμε-ση τηλεφωνική επι-κοινωνία Αθήνας-Νέας Υόρκης.1949. Ίδρυση του Ο.Τ.Ε. 1950. Ίδρυση της Δ.Ε.Η. Εξηλεκτρισμός της χώρας.

1951-60 1955. Έναρξη Κυ-πριακού Αγώνα.1960. Η Κύπρος γί-νεται ανεξάρτητη.

1951. Πεθαίνει ο Α. Σικελιανός.1955. Ο Μ. Κακογιάννης κινηματογραφεί τη «Στέλλα» και ο Ν. Κούν-δουρος τη «Μαγική Πό-λη». 1957. Πεθαίνει ο Ν. Καζαντζάκης.1959. Ο. Ελύτης, «Άξιον εστί». Ο Μ. Θεοδωράκης μελοποιεί τον «Επιτάφιο» του Γ. Ρίτσου.

1956. Ιδρύεται η Ολυμπιακή Αεροπο-ρία. 1959. Καταργούνται η οκά και ο πήχης και καθιερώνονται το κιλό και το μέτρο αντίστοιχα.1960. Πρώτο τηλεο-πτικό σήμα στην Ελλάδα (Δ.Ε.Θ.).

1961-70 1961. Συμφωνία Σύνδεσης Ελλά δας - ΕΟΚ. 1967. Πραξικόπημα των Συνταγματαρχών.

1960. Ξεκινά το Φεστι-βάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.1961. Όσκαρ στο Μ. Χα-τζιδάκι για τη μουσική του στο «Ποτέ την Κυρι-ακή» του Ζ. Ντασέν.1963. Βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας στο Γ. Σεφέρη.

1966. Εκπέμπει τα πρώτα προγράμματα η κρατική τηλεόραση.1970. Αρχίζει να λειτουργεί ο ατμο-ηλεκτρικός σταθμός στη Μεγαλόπολη.

1971 έως 1980

1973. Εξέγερση του Πολυτεχνείου.1974. Τουρκική εισ-βολή στην Κύπρο. Πτώση της Δικτατορίας στην Ελλάδα. Ύστερα από δημοψήφισμα, η Ελλάδα ανακηρύσ-σεται Προεδρευομένη Δημοκρατία. 1979. Υπογράφεται η ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ.

1976. Η δημοτική κα-θιερώνεται ως επίσημη γλώσσα στην εκπαίδευση και τη διοίκηση.1977-78. Ο Μ. Ανδρό-νικος ανακαλύπτει τους βασιλικούς τάφους στη Βεργίνα.1979. Βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας στον Ο. Ελύτη.

1979 - 80. Τα πρώτα βήματα της έγχρω-μης τηλεόρασης στην Ελλάδα.

285

1981 έως 1990

1981. Η Ελλάδα γί-νεται επίσημα το 10ο

μέλος της ΕΟΚ.

1984. Η Αθήνα γίνεται η πρώτη πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώ-πης.1987. Η Ελλάδα πρωτα-θλήτρια Ευρώπης στο μπάσκετ.1990. Πεθαίνουν την ίδια ημέρα ο Γιάννης Ρίτσος και ο Αλέξης Μινωτής.

1984. Το πρώτο μήνυ-μα Ηλεκτρονικού τα-χυδρομείου φτάνει στο Ίδρυμα Έρευνας και Τεχνολογίας στην Κρήτη.

1991 έως 2000

2000. Η Ελλάδα γί-νεται μέλος της Οι-κονομικής και Νομι-σματικής Ένωσης της Ευρώπης (Ο.Ν.Ε.).

1991. Εγκαινιάζεται το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.1994. Πεθαίνουν η Μελίνα Μερκούρη και ο Μάνος Χατζιδάκις.1997. Η Θεσσαλονίκη γίνεται πολιτιστική πρω-τεύουσα της Ευρώπης.

1994. 23 Ιουνίου: Η πρώτη κλήση με κινητό τηλέφωνο στην Ελλάδα.1994. Το διαδίκτυο στην Ελλάδα. 2000. Εγκαινιάζονται το Μετρό και το νέο αεροδρόμιο «Ελ. Βε-νιζέλος» στα Σπάτα.

2001 έως 2004

2002. Το ευρώ γίνε-ται το επίσημο νόμι-σμα της Ελλάδας. Μετά από 150 χρό-νια ζωής, η δραχμή περνά στην ιστορία. 2004. Η Κύπρος γί-νεται μέλος της Ευ-ρωπαϊκής Ένωσης.

2004. Η Ελλάδα πρωτα-θλήτρια Ευρώπης στο ποδόσφαιρο. Αθήνα 2004: Οι Ολυ-μπιακοί Αγώνες επιστρέ-φουν στη χώρα που τους γέννησε.

2004. Εγκαινιάζεται η γέφυρα Ρίου – Α-ντιρίου, η μεγαλύ-τερη καλωδιωτή γέ-φυρα στον κόσμο.