ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

56
ΑΝ Page 1 of 56 ΚΕΦΑΛΑΙΟ :1 ΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ
  • Upload

    -
  • Category

    Documents

  • view

    11.076
  • download

    1

Transcript of ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 1: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

Page 1 of 56

ΚΕΦΑΛΑΙΟ :1

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

Page 2: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 2 of 56

ΚΕΦΑΛΑΙΟ :1 ............................................................................................................................. 1

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ................................................................................................... 1

Διδακτικοί στόχοι .................................................................................................................. 3

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ (ΓΙΑ ΒΟΗΘΕΙΑ,ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΩΤΑ

ΘΑ ΔΙΑΒΑΖΕΤΕ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ, ΑΦΟΥ ΣΕ ΑΥΤΟ ΕΞΕΤΑΖΕΣΤΕ)............ 4

Χρήσιµοι Ορισµοί ................................................................................................................ 8

Ερωτήσεις ............................................................................................................................ 16

1.1 Παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία του ανθρώπου .......................................... 16

1.2 Μικροοργανισμοί ...................................................................................................... 16

1.2.1 Κατηγορίες παθογόνων μικροοργανισμών ............................................................ 17

Μετάδοση και αντιμετώπιση παθογόνων μικροοργανισμών ........................................ 18

Μηχανισμοί άμυνας του ανθρώπινου οργανισμού- Βασικές αρχές ανοσίας ................ 19

Μηχανισμοί μη ειδικής άμυνας ...................................................................................... 19

Μηχανισμοί ειδικής άμυνας- Ανοσία ............................................................................. 20

Προβλήματα στην δράση του ανοσοβιολογικού συστήματος ....................................... 21

Σύνδρομο επίκτητης ανοσοβιολογικής ανεπάρκειας (AIDS) .......................................... 22

Ερωτήσεις κρίσεως .............................................................................................................. 24

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗ- ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΚΡΙΣΗ .................... 27

Να συμπληρώσετε τα παρακάτω κενά ............................................................................... 36

Να κυκλώσετε την σωστή απάντηση .................................................................................. 40

δ. Με τη χορήγηση ορού µε έτοιµα αντισώµατα από άλλο άτοµο............................... 42

Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις ως Σωστές ή Λανθασμένες ............................................ 52

Page 3: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 3 of 56

∆ιδακτικοί στόχοι

Μετά την ολοκλήρωση της µελέτης σου (η οποία θα περιλαµβάνει την θεωρία

του βιβλίου, τις ασκήσεις του βιβλίου, τους χάρτες εννοιών που φτιάξαµε

στην τάξη και τις ερωτήσεις Φιλοµάθειας) θα είσαι σε θέση να:

Ορίζεις την έννοια της οµοιόστασης

Περιγράφεις τους παράγοντες που οδηγούν σε διαταραχή της

οµοιόστασης

Περιγράφεις τον τρόπο µε τον οποίο ο οργανισµός µας ρυθµίζει την

θερµοκρασία του οµοιοστατικά (a. Όταν η θερµοκρασία του

περιβάλλοντος είναι µεγαλύ τερη από 36,6ο C β. Όταν η θερµοκρασία

του περιβάλλοντος είναι µικρότερη από 36,6o C )

Ταξινοµείς τους µικροοργανισµούς µε κριτήριο την ωφέλειά τους για

τον άνθρωπο

Ταξινοµείς τους µικροοργανισµούς µε κριτήριο την επιστηµονική τους

ονοµασία και τις ασθένειες που προκαλούν

Να διατυπώνεις τα κριτήρια του Κωχ

Να αξιολογείς τη δράση των αντιβιοτικών

Να ταξινοµείς τους µηχανισµούς άµυνας µε κριτήριο την θέση και την

ειδικότητά τους

Να περιγράφεις τους µηχανισµούς µη ειδικής άµυνας

Να ταξινοµείς τα λεµφοκύτταρα ανάλογα µε τους παράγοντες που τα

ενεργοποιούν και τις λειτουργίες που επιτελούν

Να περιγράφεις τα στάδια της πρωτογενούς και της δευτερογενούς

ανοσοβιολογικής απόκρισης

Να συγκρίνεις τον ορό και το εµβόλιο

Να περιγράφεις τα αίτια των αυτοάνοσων νοσηµάτων, της αλλεργίας

της απόρριψης µοσχευµάτων

Να περιγράφεις την δοµή , τον κύκλο ζωής του HIV

Page 4: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 4 of 56

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ (ΓΙΑ ΒΟΗΘΕΙΑ,ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΩΤΑ ΘΑ ΔΙΑΒΑΖΕΤΕ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ, ΑΦΟΥ ΣΕ ΑΥΤΟ ΕΞΕΤΑΖΕΣΤΕ)

Βιολογία: Η βιολογία είναι η επιστήµη που µελετά τα φαινόµενα της ζωής και

τα διάφορα επίπεδα οργάνωσής της, από το µοριακό επίπεδο µέχρι το

επίπεδο του οικοσυστήµατος Τι είναι ζωή;

Ορισµός της ζωής δεν έχει δοθεί ακόµα αλλά ζωντανός θεωρείται ένας

οργανισµός ο οποίος διαθέτει ικανότητα επιβίωσης και αναπαραγωγής.

Θεµελιώδης σχηµατισµός της ζωής θεωρείται το κύτταρο

Τα µακροόρια που διακρίνουµε σε ένα κύτταρο είναι:

Οι πρωτεΐνες (ρυθµίζουν όλη τη ζωή του κυττάρου, έχουν δοµικό,

καταλυτικό ρόλο, κάτι που οφείλεται στην µεγάλη ποικιλοµορφία τους)

Τα νουκλεικά οξέα DNA & RNA (αποτελούν τους φορείς της

γενετικής πληροφορίας και µέσω του γενετικού κώδικα κατευθύνουν

τη σύνθεση των πρωτεϊνών)

DNA RNA βρίσκεται στον πυρήνα Βρίσκεται τόσο στον πυρήνα

(στα ευκαρυωτικά) όσο και στο κυ/µα

∆ίκλωνο Μονόκλωνο Σχηµατίζει δεξιόστροφη

Έλικα Φέρει τη γενετική πληρο- Μεταφέρει την γενετική

Φορία πληροφορία από τον πυρ- ήνα στο κυτ/µα (ευκαρυωτικά)

Ελέγχει µέσω του RNA και των πρωτεϊνών οποιαδήποτε κυτταρική

∆ραστηριότητα Μεταβιβάζει την πληροφορία από γενιά σε γενιά

Υπάρχει 1 τύπος ∆ιακρίνουµε τα: t- Rna

m- Rna

Page 5: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 5 of 56

r- Rna

Κεντρικό δόγµα της Βιολογίας

Σάκχαρα ( αποτελούν την κύρια πηγή ενέργειας του κυττάρου,

γλυκόζη άµυλο, αλλά και τα δοµικά συστατικά του κυττάρου, κυτταρίνη)

Λίπη (αποτελούν δοµικά συστατικά των µεµβρανών και αποθηκευτικά

µόρια ενέργειας)

DNA RNA πρωτεΐνες

Page 6: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 6 of 56

Παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία & Μικροοργανισµοί

Στο κεφάλαιο αυτό θα διερευνηθούν οι σχέσεις του ανθρώπινου

οργανισµού µε τους υπόλοιπους µικροοργανισµούς, οι τρόποι µε τους

οποίους οι διάφοροι µικροοργανισµοί επηρεάζουν την οµοιόσταση και

την υγεία του ανθρώπου, και τέλος τους τρόπους µε τους οποίους ο

ανθρώπινος οργανισµός αµύνεται προκειµένου να διατηρήσει την

οµοιόστασή του και την υγεία του.

Οργανισµοί (ανάλογα µε το µέγεθός τους)

Οργανισµοί

(ανάλογα µε την ύπαρξη σχηµατισµένου πυρήνα)

Μικροοργανισµοί Μέγεθος µικρότερο του 0,1mm

Οργανισµοί ορατοί µε γυµνό µάτι

Ευκαρυωτικοί Έχουν πυρηνική µεµβράνη και καλοσχηµατισµένο πυρήνα

Προκαρυωτικοί ∆εν έχουν πυρηνική µεµβράνη και άρα δεν έχουν καλοσχηµατισ

µένο πυρήνα

Πρωτ

όζωα Μύκητες Φυτά

Ζώα

Αρχαία Βακτήρια

άνθρωπος

Page 7: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 7 of 56

Οι προκαρυωτικοί οργανισµοί είναι µονοκύτταροι, αν και ορισµένες φορές

σχηµατίζουν αποικίες, ενώ οι ευκαρυωτικοί οργανισµοί άλλες φορές είναι

µονοκύτταροι και άλλες πολυκύτταροι.

Ευκαρυωτικοί Προκαρυωτικοί Ιοί Μέγεθος Ποικίλλει Μικρότερο του 0,1mm 20-250nm

Πυρήνας Έχουν πυρήνα ∆εν έχουν πυρήνα ∆εν έχουν

Γενετικό υλικό DNA DNA DNA/ RNA δίκλωνο δίκλωνο µονόκλωνο/ δίκλωνο γραµµικό κυκλικό Βρίσκεται µέσα στο εντοπίζεται στον πυρήνα Τα βακτηριακά κύτταρα καψίδιο

Μπορεί να φέρουν και πλασµιδιακό DNA

(µικρό, κυκλικό) Οργανίδια Φέρουν οργανίδια ∆εν έχουν οργανίδια ∆εν έχουν

όπως µιτοχόνδρια, εκτός από ελεύθερα χλωροπλάστες. ριβοσωµάτια (µικρότερα ενδοπλασµατικό των ευκαρυωτικών) ∆ίκτυο µε ριβοσώµατα

Πλασµατική Έχουν Έχουν ∆εν έχουν µεµβράνη

Κυτταρικό τοίχωµα εντοπίζεται στα φυττικά Έχουν ∆εν έχουν κύτταρα και στους µύκητες κάψα

Καψίδιο ∆εν έχουν ∆εν έχουν Έχουν, είναι γλυκο- πρωτεινικής φύσης

Και έχει γεωµετρική

συµµετρία Έλυτρο ∆εν έχουν ∆εν έχουν Ορισµένοι έχουν

Βλεφαρίδες/ Μαστίγια Έχουν ορισµένα πρωτόζωα Ορισµένα έχουν ∆εν έχουν

Τρόπος εύρεσης Αυτότροφοι/ Ετερότροφοι Αυτότροφοι/ Ετερότροφοι Αποκλειστικά απαιτούµενης ενέργειας Παρασιτικοί/ Παρασιτικοί

Ηµιπαρασιτικοί Υποχρεωτικά Σαπροφυτικοί κυτταρικά παράσιτα

Τρόπος αναπαραγωγής Αµφιγονικά/ µονογονικά µε Μονογονικά µε διχοτόµηση διχοτόµηση/ εκβλάστηση ** σχηµατίζουν σπόρια**

** Ο σχηµατισµός σπορίων γίνεται σε αντίξοες συνθήκες προκειµένου τα

βακτήρια να επιβιώσουν από το stress. Δεν αποτελεί τρόπο

πολλαπλασιασµού αλλά µε αυτόν τον µηχανισµό οι µικροοργανισµοί

Page 8: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 8 of 56

επιβιώνουν κάτω από αντίξοες συνθήκες ώστε όταν το περιβάλλον γίνει

ευνοϊκό να µπορέσουν να πολλαπλασιαστούν.

Χρήσιµοι Ορισµοί

Οµοιόσταση: Η ικανότητα του οργανισµού, να διατηρεί σταθερό το εσωτερικό

του περιβάλλον παρά τις συνεχείς µεταβολές που παρατηρούνται στο

εξωτερικό περιβάλλον, ονοµάζεται οµοιόσταση.

Ασθένεια: Διαταραχή της οµοιόστασης του οργανισµού οδηγεί σε ασθένεια. Η

διαταραχή της οµοιόστασης, µπορεί να οφείλεται σε παθογόνους

µικροοργανισµούς ή σε απότοµη µεταβολή των περιβαλλοντικών συνθηκών

(ακτινοβολία, καρκινογόνες ουσίες, θερµοκρασία, ηλεκτροπληξία)

Θάνατος: Ανικανότητα επαναφοράς της οµοιόστασης οδηγεί στον θάνατο του

οργανισµού

Παθογόνος µικροοργανισµός: Ο µικροοργανισµός, που µετά από την εισβολή

του στον ανθρώπινο οργανισµό, προκαλεί ασθένεια

Δυνητικά παθογόνος µικροοργανισµός: Ο µικροοργανισµός που ενδέχεται να

γίνει παθογόνος µετά από αλλαγή των περιβαλλοντικών του συνθηκών. Αυτό

σηµαίνει, είτε αλλαγή του ιστού, είτε αλλαγή του µεγέθους του πληθυσµού του

µικροοργανισµού (αριθµός µικροοργανισµών)

Μόλυνση: Η είσοδος ενός παθογόνου µικροοργανισµού, στον ανθρώπινο

Λοίµωξη: Η εγκατάσταση και ο πολλαπλασιασµός ενός παθογόνου

µικροοργανισµού στον ανθρώπινο, κάτι που έχει συνέπεια την πρόκληση

ασθένειας.

Λοιµώδη νοσήµατα: Οι ασθένειες που προκαλούνται από παθογόνους

µικροοργανισµούς

Αντιβιοτικό: Χηµικές ουσίες που παράγονται από ζωντανούς οργανισµούς (

βακτήρια, µύκητες, φυτά) και έχουν αντιµικροβιακή δράση.

Τοξίνες: Χηµικές ενώσεις που προκαλούν, διαταραχή της οµοιόστασης.

Ορισµένες από αυτές παράγονται από µικροοργανισµούς οπότε διακρίνονται

Page 9: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 9 of 56

σε ενδοτοξίνες (βρίσκονται στην επιφάνεια του κυτταρικού τοιχώµατος) και

εξωτοξίνες (εκκρίνονται από τον µικροοργανισµό στο περιβάλλον του.

Παράσιτο: Ο οργανισµός, ο οποίος προκειµένου να επιβιώσει, περνά ένα

µέρος της ζωής του άµεσα σχετιζόµενος µε έναν άλλον οργανισµό,

χρησιµοποιώντας τα θρεπτικά συστατικά του δεύτερου.

Ξενιστής: Ο οργανισµός που φέρει παράσιτα

Μικροοργανισµός Τι είναι; Ασθένεια που προκαλεί

Escherihia Coli Βακτήριο/ προκαρυωτικός Εντεροβακτήριο, δυνητικά παθογόνο

Πλασµώδιο Πρωτόζωο/ Ευκαρ Ελονοσία

(µεταδίδεται από κουνούπια)

Τρυπανόσωµα Πρωτόζωο/ Ευκαρ Ασθένεια Ύπνου

(µεταδίδεται από τη µύγα τσε-τσε)

Τοξόπλασµα Πρωτόζωο/ Ευκαρ Προσβάλλει ζωτικά όργανα

(µεταδίδεται από τα κατοικίδια) Ιστολυτική αµοιβάδα Πρωτόζωο/ Ευκαρ Αµοιβαδοειδής δυσεντερεία

Candida albicans Μύκητας/ Ευκαρ Πνευµονική καντιντίαση, κολπίτιδα, στοµατίτιδα

Σ.Μ. δερµατόφυτα Μύκητας/ Ευκαρ Ερυθρότητα δέρµατος και κνησµός

Vibrio cholerae Βακτήριο/ Προκαρ Χολέρα Trepanema pallidum Βακτήριο/ Προκαρ Σύφιλη Σ.Μ.

Αδενοιοός ΙΟΣ Γρίπη HIV ΙΟΣ AIDS Σ.Μ.

Tριχοµονάδα Πρωτόζωο/ Ευκαρ Λοίµωξη Σ.Μ.

ΒΑΚΤΗΡΙΑ

Σύφιλη Γονόρροια Σ.Μ.

Χλαµύδια

ΙΟΙ

Έρπητας Ηπατίτιδα Β

Ηπατίτιδα C Σ.Μ. Λοίµωξη ανθρώπινων θηλωµάτων

Page 10: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 10 of 56

Μηχανισµοί άµυνας του ανθρώπινου

οργανισµού

Ανοσία

Σύνδροµο επίκτητης ανοσοβιολογικής

ανεπάρκειας

Page 11: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 11 of 56

Αίµα

Λευκά αιµοσφαίρια

Έµµορφα συστατικά

Άµορφα συστατικά

Ερυθρά αιµοσφαίρια Λευκά

αιµοσφαί

ρια

Αιµοπετάλια Πλάσµα Πρωτεΐνες

• Ιντερφερόνη • Συµπλήρωµα

• Προπερδίνη • Αντισώµατα

Ουδετερόφιλά Λεµφοκύτταρα Μονοκύτταρα

Μακροφάγα Β Τ

Τh

Τcyt

Τ

πλασµατοκύτταρα µνήµης

Page 12: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 12 of 56

ΛΕΜΦΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ

Αµυντικοί µηχανισµοί

ΠΡΩΤΟΓΕΝΗ Μυελός Θύµος

∆ΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗ Σκωληκοειδής Λεµφαδένες Αµυγδαλές

Εσωτερικοί

Εξωτερικοί

Page 13: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 13 of 56

Αµυντικοί µηχανισµοί

Μη- Ειδικοί Ειδικοί

Αντιµοκρ

οβιακές ουσίες

Πυρετός Φλεγµονή Φαγοκυτ

τάρωση

Ανοσία

Χυµική Κυτταροµεσολαβη

τική

Αντιµετώπιση οποιουδήποτε µικροοργανισµού (κοινή αντιµετώπιση των παθογόνων µικροοργανισµών ανεξάρτητα από την ταυτότητά τους)

1. Παρεµπόδιση εισόδου παθογόνων στον οργανισµό

2. Μηχανισµοί αντιµετώπισης των µικροοργανισµών µετά την είσοδό τους

1. Εξειδίκευση (Εξειδικευµένη αντίδραση σε κάθε διαφορετικό παθογόνο µικροοργανισµό, ανάλογα µε την ταυτότητά του)

2. Μνήµη (παρασκευή κυττάρων µνήµης, γρήγορη δράση κατά την δευτερογενή ανοσοβιιολογική απόκριση)

Page 14: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 14 of 56

∆ΙΑΦΟΡΕΣ ΠΡΩΤΟΓΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ∆ΕΥΤΕΡΟΓΕΝΟΥΣ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΟΚΡΙΣΗΣ

ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΚΡΙΣΗ

1) Ενεργοποιούνται από την πρώτη επαφή µε το αντιγόνο .

2) Εµφανίζει συµπτώµατα γιατί ο οργανισµός ασθενεί

3) Παράγονται αντισώµατα σε µικρότερες ποσότητες από ότι στην

δευτερογενή

4) Η παραγωγή των αντισωµάτων καθυστερεί χρονικά

5) Δεν υπάρχουν κύτταρα µνήµης αλλά τότε δηµιουργούνται .

ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΚΡΙΣΗ

1) Ενεργοποιούνται µετά από επόµενη επαφή µε το αντιγόνο .

2) Δεν ασθενεί ο οργανισµός και συχνά δεν καταλαβαίνει ότι µολύνθηκε ,

ενώ δεν εµφανίζονται συµπτώµατα .

3) Παράγονται σε µεγαλύτερες ποσότητες αντισώµατα από ότι στην

πρωτογενή

4) Η παραγωγή των αντισωµάτων είναι πολύ γρήγορη.

5) Τα κύτταρα µνήµης που έχουν δηµιουργηθεί από την πρωτογενή

ανοσοβιολογική απόκριση , ενεργοποιούνται και οδηγούν στην παραγωγή

αντισωµάτων .

Page 15: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 15 of 56

Page 16: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 16 of 56

Ερωτήσεις

1.1 Παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία του ανθρώπου

1. Τι είναι οµοιόσταση; Τι εξασφαλίζεται µε αυτή; Είναι αναγκαία η

ύπαρξή της;

2. Ποιους οµοιοστατικούς µηχανισµούς γνωρίζετε στον ανθρώπινο

οργανισµό;

3. Ποιοι παράγοντες µπορούν να διαταράξουν την οµοιόσταση;

4. Τι είναι ασθένεια;

5. Τι οδηγεί στον θάνατο (σε σχέση µε την οµοιόσταση)

6. Περιγράψτε µε ποιο τρόπο ρυθµίζεται η θερµοκρασία του σώµατός

µας, όταν η θερµοκρασία του περιβάλλοντος είναι µεγαλύτερη από τους

36,6ο C

7. Περιγράψτε µε ποιο τρόπο ρυθµίζεται η θερµοκρασία του σώµατός

µας, όταν η θερµοκρασία του περιβάλλοντος είναι µικρότερη από τους

36,6ο C.

1.2 Μικροοργανισμοί

1. Τι εννοούµε χαρακτηρίζοντας έναν οργανισµό, «µικροοργανισµό»;

2. Τι είναι παρασιτισµός; Τι είναι ξενιστής; Ποία η σχέση παράσιτου-

ξενιστή;

3. Πότε ένας µικροοργανισµός λέγεται παθογόνος και πότε δυνητικά

παθογόνος;

4. Πότε οι δυνητικά παθογόνοι µικροοργανισµοί γίνονται παθογόνοι;

5. Όλοι οι µικροοργανισµοί είναι παθογόνοι;

6. Ποιο το όφελος των µικροοργανισµών στον άνθρωπο;

7. Ποια η χρησιµότητα των παρασιτικών µικροοργανισµών στον άνθρωπο;

Page 17: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 17 of 56

8. Ποια η προσφορά της φυσιολογικής µικροχλωρίδας στην υγεία του

ανθρώπου;

1.2.1 Κατηγορίες παθογόνων μικροοργανισμών

9. Διαχωρίστε τους (παθογόνους) µικροοργανισµούς ανάλογα µε την

κυτταρική δοµή τους. Σε κάθε µεγάλη κατηγορία αναφέρετε τους

οργανισµούς που ανήκουν

10. Τι γνωρίζετε για την κυτταρική δοµή, τον τρόπο επιβίωσης και τον τρόπο αναπαραγωγής των πρωτοζώων.

11. Αναφέρετε παθογόνους µικροοργανισµούς που ανήκουν στα πρωτόζωα και τις ασθένειες που προκαλούν

12. Τι είναι το πλασµώδιο, ποια κύτταρα προσβάλλει, τι ασθένεια

προκαλεί;

13. Τι είναι το τρυπανόσωµα, ποια ασθένεια προκαλεί, πως µεταδίδεται ;

14. Περιγράψτε την κυτταρική δοµή, την οργάνωση, τον τρόπο ζωής και

αναπαραγωγής των µυκήτων

15. Τι είναι υφές;

16. Τι είναι εκβλάστηµα;

17. Τι είναι η µυκητίαση; Αναφέρετε κάποιες

18. Αναφέρετε παθογόνους µύκητες καθώς και τις ασθένειες που

προκαλούν

19. Τι είναι δερµατόφυτα;

20. Τι γνωρίζετε για την κυτταρική δοµή, µορφή, τρόπο αναπαραγωγής των βακτηρίων;

21. Τι είναι ενδοσπόρια και από ποιον οργανισµό σχηµατίζονται; Γιατί

σχηµατίζονται; Αποτελούν τρόπο αναπαραγωγής;

22. Αναφέρετε παθογόνα βακτήρια καθώς και τις ασθένειες που

προκαλούν

Page 18: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 18 of 56

23. Πως διαχωρίζονται τα βακτήρια ανάλογα µε την µορφολογία τους;

24. Τι είναι ιοί; Τι το ιδιαίτερο τους χαραχτηρίζει σε σχέση µε τους υπόλοιπους «ζωντανούς οργανισµούς»;

25. Περιγράψτε την δοµή ενός ιού

26. Πώς αναπαράγονται οι ιοί, γιατί χαραχτηρίζονται ως υποχρεωτικά

κυτταρικά παράσιτα;

27. Τι σηµαίνει ότι οι ιοί είναι πολύ εξειδικευµένοι ως προς τους οργανισµούς που προσβάλλουν;

28. Αναφέρετε ασθένειες που προκαλούν οι ιοί

29. Περιγράψτε αναλυτικά, τον τρόπο αναπαραγωγής των DNA

ιών

30. Τι είναι ρετροιοί; Παράδειγµα

31. Πώς αναπαράγονται οι ρετροιοί;

Μετάδοση και αντιμετώπιση παθογόνων μικροοργανισμών

32. Τι είναι µόλυνση και τι λοίµωξη; Οι δυο έννοιες ταυτίζονται;

33. Ποια νοσήµατα χαραχτηρίζονται λοιµώδη;

34. Ποιες προϋποθέσεις για να θεωρηθεί ένα νόσηµα λοιµώδες; Τι είναι

«κριτήρια του Κοχ»; Να τα αναφέρετε

35. Τι είναι τοξίνες και πώς διαχωρίζονται;

36. Διαφορές ενδοτοξινών- έξωτοξινών

37. Πώς µεταδίδονται οι παθογόνοι µικροοργανισµοί στον άνθρωπο;

38. Πώς εισέρχονται στον ανθρώπινο οργανισµό;

39. Τρόποι πρόληψης µολύνσεων

40. Τι είναι παστερίωση; Τι είναι χλωρίωση; Ποια η

σκοπιµότητα αυτών των διαδικασιών

41. Τι είναι αντιβιοτικά; Ποιος τα ανακάλυψε;

Page 19: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 19 of 56

42. Αναφέρετε τους τρόπους δράσης των αντιβιοτικών. Τι εννοούµε όταν λέµε ότι δρουν επιλεκτικά;

43. Ποια προβλήµατα δηµιουργούνται από τη συχνή χρήση αντιβιοτικών

44. Ποια νοσήµατα λέγονται σεξουαλικώς µεταδιδόµενα; Πώς

µεταδίδονται; Τι προκαλούν;

45. Ποιες κατηγορίες οργανισµών συµβάλουν στη µετάδοση των Σ.Μ.Ν;

Μηχανισμοί άμυνας του ανθρώπινου οργανισμού- Βασικές αρχές ανοσίας

46. Να διακρίνετε τους µηχανισµούς άµυνας του οργανισµού σε κατηγορίες

(ανάλογα µε την θέση τους και την ειδικότητα τους)

47. Τι είναι το ζυγωτό;

Μηχανισμοί μη ειδικής άμυνας

48. Ποιο είναι το χαραχτηριστικό της µη ειδικής άµυνας και ποιους

µηχανισµούς περιλαµβάνει;

49. Με ποιο τρόπο το δέρµα εµποδίζει την είσοδο των παθογόνων

µικροοργανισµών στον οργανισµό µας;

50.Ποιες ουσίες παράγονται από τους αδένες του δέρµατος και ποια η

δράση τους; (θέµα 2004)

51. Με ποιο τρόπο οι βλεννογόνοι εµποδίζουν την είσοδο των παθογόνων

µικροοργανισµών στον οργανισµό µας;

52. Που βρίσκεται η λυσοζύµη και ποια η δράση της;

53. Τι είδους κύτταρα είναι τα φαγοκύτταρα; Ποια η δράση τους; Σε

ποιες κατηγορίες τα διακρίνουµε;

54. Πώς ενεργοποιούνται τα φαγοκύτταρα; Ποια η σηµασία της

φαγοκυττάρωσης ; ποια η σχέση της µε την µη- ειδική και ποια µε την ειδική

άµυνα;

Page 20: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 20 of 56

55. Να εξηγήσετε τον ρόλο των µακροφάγων κυττάρων στην άµυνα του

οργανισµού (θέµα 2001)

56. Τι είναι φλεγµονή; Ποια τα συµπτώµατα της;

57. Να περιγράψετε τα στάδια της φλεγµονής;

58. Ποιος ο ρόλος της φλεγµονής στην άµυνα του οργανισµού;

59. Τι είναι πυρετός; Πότε εµφανίζεται, ποιος ο ρόλος του και ποιες οι

συνέπειες για τον οργανισµό µας;

60. Τι είναι πλάσµα; Ποια τα συστατικά του πλάσµατος

61. Τι είναι ινώδες; Που εντοπίζεται; Ποιος ο ρόλος του;

62. Τι είναι συµπλήρωµα και ποιος ο ρόλος του;

63. Τι είναι προπερδίνη και ποιος ο ρόλος της;

64. Τι είναι ιντερφερόνες; Εναντίον ποιών οργανισµών δρουν, ποιος ο µηχανισµός δράσης τους;

Μηχανισμοί ειδικής άμυνας- Ανοσία

65. Τι είναι το ανοσοβιολογικό σύστηµα;

66. Τι είναι ανοσία;

67. Τι είναι αντιγόνο;

68. Τι είναι αντίσωµα; Ποια είναι η δοµή του αντισώµατος;

Από ποια κύτταρα παράγεται και µε ποιο τρόπο;

Ποιες οι λειτουργίες των αντισωµάτων; (Θέµα 2003)

69. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της ειδικής άµυνας που την ξεχωρίζουν

από την µη- ειδική;

70. Να αναφέρετε τα όργανα του ανοσοποιητικού συστήµατος και να τα

διαχωρίσετε σε πρωτογενή και δευτερογενή.

71. Να αναφέρετε τα κύτταρα που συµµετέχουν στο ανοσοβιολογικό σύστηµα.

Page 21: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 21 of 56

72. Τι είδους κύτταρα είναι τα λεµφοκύτταρα; Τι γνωρίζετε για την δοµή

τους, τον τόπο παραγωγής και διαφοροποίησης τους;

73. Διαχωρίστε τα Τ κύτταρα σε κατηγορίες ανάλογα µε την λειτουργία τους.

Ποιος ο ρόλος των Τ λεµφοκυττάρων (Θέµα 2003)

74. Τι γνωρίζετε για τα Β λεµφοκύτταρα; Ποια η δράση τους; Πως

διαχωρίζονται ανάλογα µε την λειτουργία τους;

75. Τι είναι ανοσοβιολογική απόκριση και σε τι διακρίνεται;

76. Ποια τα στάδια της πρωτογενούς ανοσοβιολογικής απόκρισης;

77. Τι είναι δευτερογενής ανοσοβιολογική απόκριση;

78. Τι είναι χυµική και τι κυτταροµεσολαβητική ανοσία;

79. Ποιους τύπους ανοσίας γνωρίζετε και σε τι διαφέρουν;

80. Πώς επιτυγχάνεται η ενεργητική και πώς η παθητική ανοσία;

81. Τι είναι τα εµβόλια και τι οι οροί;

Προβλήματα στην δράση του ανοσοβιολογικού συστήματος

82. Ποια προβλήµατα προκύπτουν στη δράση του ανοσοποιητικού

συστήµατος;

83. Ποια νοσήµατα λέγονται αυτοάνοσα; Αναφέρετε παραδείγµατα

84. Ποιοι είναι οι πιθανοί λόγοι που µπορούν να οδηγήσουν σε αυτοάνοσο

νόσηµα;

85. Τι είναι αλλεργία; (θέµα 2003)

86. Να εξηγήσετε τις δυσάρεστες συνέπειες για τον ανθρώπινο

οργανισµό από την ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήµατος που δεν

οφείλεται σε παθογόνους µικροοργανισµούς (θέµα 2001)

87. Τι είναι αλλεργιογόνα ποιες ουσίες πιθανά να δρουν σαν αλλεργιογόνα;

88. Ποια τα κλινικά συµπτώµατα της αλλεργίας; Που οφείλονται; Ποια η

αντιµετώπισή τους;

Page 22: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 22 of 56

89. Ποια κύτταρα λέγονται αντιγονοπαρουσιαστικά και ποιος ο ρόλος τους;

90. Που οφείλεται η απόρριψη µοσχεύµατος;

91.Που οφείλεται η επιτυχία των µεταµοσχεύσεων σήµερα;

92. Τι είναι αντιγόνα ιστοσυµβατότητας και ποιος ο ρόλος τους; (Θέµα

2005)

Σύνδρομο επίκτητης ανοσοβιολογικής ανεπάρκειας (AIDS)

93. Τι ονοµάζεται ανοσοανεπάρκεια; Ποιες θεωρείτε ότι θα είναι οι

επιπτώσεις της;

94. Που οφείλεται η νόσος του AIDS ; Πότε εµφανίστηκε για πρώτη

φορά;

95. Τι γνωρίζετε για τη δοµή του HIV;

96. Ποια τα σενάρια για την προέλευση του ιού;

97. Ποια κύτταρα προσβάλλει ο HIV; Πως εισέρχεται σε αυτά;

98. Περιγράψτε τον τρόπο αναπαραγωγής και τον κύκλο ζωής

του ιού;

99. Πως µεταδίδεται το AIDS; Ποια τα µέτρα προφύλαξης;

100. Ποια τα φάρµακα που χρησιµοποιούνται για την αντιµετώπιση

του ιού; γιατί είναι δύσκολο να παρασκευαστεί εµβόλιο για τον ιό του

HIV;Από τι εξαρτάται η επιτυχία µιας θεραπευτικής προσπάθειας;

101. Πότε και πώς γίνεται η διάγνωση του AIDS;

102. Να περιγράψετε τα στάδια του ασθενούς που έχει AIDS;

103. Σε ποια στάδια της νόσου είναι δυνατή η µετάδοση του ιού;

104. Από τι πεθαίνει κάποιος που πάσχει από AIDS;

105. Με ποιο τρόπο επιµηκύνεται η ζωή του ασθενούς που πάσχει

από AIDS (θέµα 2004)

106. Τι είναι ευκαιριακές λοιµώξεις;

Page 23: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 23 of 56

107. Πώς εξηγείτε το γεγονός ότι άνθρωποι που µολύνθηκαν από

τον ιό του AIDS δεν προσβλήθηκαν; (θέµα 2001)

Page 24: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 24 of 56

Ερωτήσεις κρίσεως

1. Διαφορές πρωτοζώων- βακτηρίων

2. Διαφορές Βακτηρίων- ιών

3. Είναι δυνατόν να έχει γίνει µόλυνση από κάποιο παθογόνο

µικροοργανισµό, αλλά να µην έχει παρουσιαστεί λοίµωξη;

4. Είναι δυνατόν ένας ιός να µην προκαλεί νόσο;

5. Πλεονεκτήµατα- Μειονεκτήµατα χρήσης αντιβιοτικών

6. Γιατί τα αντιβιοτικά παράγονται από ζωντανούς οργανισµούς (σε συνδυασµό µε το 2ο κεφάλαιο)

7. Γιατί χορηγείται αντιβίωση σε άτοµα µε ιογενείς λοιµώξεις;

8. Τι εξυπηρετούν τα ενδοσπόρια και µε ποιο τρόπο; Αποτελούν τρόπο αναπαραγωγής;

9. Συγκρίνετε τον τρόπο αναπαραγωγής πρωτόζωων και µυκήτων

10. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται οι ιοί ανάλογα µε τον

ξενιστή που προσβάλουν και σε ποιες ανάλογα µε το γενετικό υλικό

που φέρουν;

11. Σε µια πόλη από λάθος στο σύστηµα άρδευσης διοχετεύτηκε επιπλέον χλώριο από το καθορισµένο. Πρέπει να ανησυχούν οι πολίτες της

πόλης;

12. Μια οικογένεια πήγε εκδροµή στην επαρχία, όπου της προσφέρθηκε

φρέσκο γάλα, που µόλις αρµέχτηκε από τις αγελάδες, διατρέχει

κάποιο κίνδυνο η οικογένεια;

13. Γιατί τον χειµώνα όταν ο οργανισµός µας είναι εξασθενηµένος πρέπει να αποφεύγουµε τους κλειστούς χώρους

Page 25: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 25 of 56

14. Συµπληρώστε το παρακάτω πινακάκι

Βακτήρια Πρωτόζωα Μύκητες Ιοί Οπτικό µικροσκόπιο

Έλυτρο Καψίδιο Κάψα

Κυτταρικό τοίχωµα Ψευδοπόδια Βλεφαρίδες Μαστίγια

Κυτταρική µεµβράνη υφές

Πυρήνας Πυρηνοειδές Πλασµίδια

Αντίστροφη µεταγραφάση Μεµβρανικά οργανίδια

Ριβοσωµάτια Αποκλειστικά

Κυτταρικό παράσιτο ∆ιχοτόµηση Εκβλάστηση Μονοκύτταροι Πολυκύτταροι

Αποικίες Αντιβιοτικά

15. Κάνετε την παρακάτω αντιστοίχιση

Πλασµώδιο

Treponema pallidium

Candida ablicans Τρυπανόσωµα Ρετροιός Ιστολυτική

αµοιβάδα

Σύφιλη

Δυσεντερία

Ελονοσία

AIDS

Page 26: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

16. Ποιος θεωρείτε ότι είναι ο βασικότερος παράγοντας στην άµυνα του

οργανισµού;

17. Ποιος είναι πιο αποτελεσµατικός φραγµός; Το δέρµα ή οι βλενογόννοι

και γιατί;

18. Ποιες οι διαφορές ανάµεσα στην πρωτογενή και δευτερογενή

ανοσοβιολογική απόκριση;

19. Σε ποια περίπτωση ένα άτοµο µπορεί να νοσήσει, στην

πρωτογενή ή στη δευτερογενή ανοσοβιολογική απόκριση; Αιτιολογήστε

την απάντησή σας.

20. Τι είναι εµβόλια και τι ο

τρόπο δράσης τους και τον βαθµό προστασίας που παρέχουν στον

οργανισµό. Σε ποια περίπτωση ενδείκνυται η χρήση του κάθε ενός;

21. Συγκρίνετε την δράση του ανοσοποιητικού συστήµατος στην αλλεργία και την αυτοανοσία; Πότε η παραγωγ

συνέπειες για την οµοιόσταση του οργανισµού;

22. Ποια κατηγορία κυττάρων συµµετέχει τόσο στην ειδική όσο και

στην µη ειδική άµυνα; Ποιος ο ρόλος της

23. Διαφορές ειδικής

24. Σε ένα νησί εµφανίστηκε επιδηµία του γεγονότος οι υγειονοµικές αρχές σταµάτησαν την χορήγηση

εµβολίων ιλαράς στους κατοίκους, µέχρι την ύφεση της επιδηµίας. Για

ποιο λόγο πιστεύεται ότι έγινε αυτό;

Page 26 of 56

Ποιος θεωρείτε ότι είναι ο βασικότερος παράγοντας στην άµυνα του

Ποιος είναι πιο αποτελεσµατικός φραγµός; Το δέρµα ή οι βλενογόννοι

Ποιες οι διαφορές ανάµεσα στην πρωτογενή και δευτερογενή

ανοσοβιολογική απόκριση;

Σε ποια περίπτωση ένα άτοµο µπορεί να νοσήσει, στην

πρωτογενή ή στη δευτερογενή ανοσοβιολογική απόκριση; Αιτιολογήστε

την απάντησή σας.

Τι είναι εµβόλια και τι οροί; Συγκρίνετέ τα µε βάσει τον

τρόπο δράσης τους και τον βαθµό προστασίας που παρέχουν στον

οργανισµό. Σε ποια περίπτωση ενδείκνυται η χρήση του κάθε ενός;

Συγκρίνετε την δράση του ανοσοποιητικού συστήµατος στην αλλεργία

και την αυτοανοσία; Πότε η παραγωγή αντισωµάτων έχει αρνητικές

συνέπειες για την οµοιόσταση του οργανισµού;

Ποια κατηγορία κυττάρων συµµετέχει τόσο στην ειδική όσο και

στην µη ειδική άµυνα; Ποιος ο ρόλος της;

Διαφορές ειδικής- µη ειδικής άµυνας (Θέµα 2005)

Σε ένα νησί εµφανίστηκε επιδηµία ιλαράς. Μετά την εξακρίβωση αυτού

του γεγονότος οι υγειονοµικές αρχές σταµάτησαν την χορήγηση

εµβολίων ιλαράς στους κατοίκους, µέχρι την ύφεση της επιδηµίας. Για

ποιο λόγο πιστεύεται ότι έγινε αυτό;

Ποιος θεωρείτε ότι είναι ο βασικότερος παράγοντας στην άµυνα του

Ποιος είναι πιο αποτελεσµατικός φραγµός; Το δέρµα ή οι βλενογόννοι

Ποιες οι διαφορές ανάµεσα στην πρωτογενή και δευτερογενή

Σε ποια περίπτωση ένα άτοµο µπορεί να νοσήσει, στην

πρωτογενή ή στη δευτερογενή ανοσοβιολογική απόκριση; Αιτιολογήστε

ροί; Συγκρίνετέ τα µε βάσει τον

τρόπο δράσης τους και τον βαθµό προστασίας που παρέχουν στον

οργανισµό. Σε ποια περίπτωση ενδείκνυται η χρήση του κάθε ενός;

Συγκρίνετε την δράση του ανοσοποιητικού συστήµατος στην αλλεργία

ή αντισωµάτων έχει αρνητικές

Ποια κατηγορία κυττάρων συµµετέχει τόσο στην ειδική όσο και

µη ειδικής άµυνας (Θέµα 2005)

ιλαράς. Μετά την εξακρίβωση αυτού

του γεγονότος οι υγειονοµικές αρχές σταµάτησαν την χορήγηση

εµβολίων ιλαράς στους κατοίκους, µέχρι την ύφεση της επιδηµίας. Για

Page 27: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 27 of 56

25. Συµπληρώστε το παρακάτω πινακάκι βάζοντας «+»

Ενεργητική

ανοσία

Παθητική

ανοσία

Φυσική Τεχνητή Φυσική Τεχνητή

Μόλυνση µε αντιγόνο

περιβάλλοντος

Χορήγηση εµβολίου

Χορήγηση ορού

Θηλασµός

26. Που οφείλεται η ικανότητα του HIV να µεταλλάσσεται συνεχώς;

27. Γιατί οι ρετροιοί δεν δανείζονται την αντίστροφη µεταγραφάση από το κύτταρα ξενιστή;

28. Πολλοί επιστήµονες πιστεύουν ότι ο HIV προήλθε από συνεχείς

µεταλλάξεις ενός αντίστοιχου ιού που προσβάλλει τον αφρικανικό

πίθηκο. Πώς σχολιάζετε την άποψη τους;

29. Εάν ο HIV προσέβαλε τα Β λεµφοκύτταρα (αντί των Τα που

προσβάλλει) θα ήταν ευκολότερη ή δυσκολότερη η θεραπεία της

ασθένειας;

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗ- ∆ΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΚΡΙΣΗ

Page 28: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 28 of 56

1. Ένας ασθενής προσβλήθηκε ταυτόχρονα από δύο µικρόβια α και β. στο

παρακάτω διάγραµµα φαίνεται η παραγωγή των αντισωµάτων στο αίµα

για κάθε ένα από τα δυο µικρόβια. (Θέµα 2004)

Α. Ποια κύτταρα του ανθρώπινου οργανισµού παράγουν τα

αντισώµατα;

Β. Ποιο είδος ανοσοβιολογικής απόκρισης αντιπροσωπεύει κάθε µια

από τις δύο καµπύλες; Αιτιολογήστε την απάντησή σας.

Γ. Μετά από µερικές µέρες ο ασθενής εκδηλώνει συµπτώµατα ασθένειας

που οφείλονται σε έναν από τους µικροοργανισµούς που µολύνθηκε. Σε

ποιον από τους δύο µικροοργανισµούς οφείλεται η ασθένεια αιτιολογήστε.

Δ. Ποιος µικροοργανισµός προκάλεσε µόλυνση στον ανθρώπινο και

ποιος λοίµωξη;

2. Ένας άνθρωπος µολύνεται από ιό για πρώτη φορά. Το παρακάτω

διάγραµµα απεικονίζει την συγκέντρωση αντιγόνων και αντισωµάτων

στον ορό του αίµατος του ανθρώπου. (Θέµα 2003)

Α. Ποια

είναι

η

Page 29: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 29 of 56

καµπύλη του αντιγόνου και ποια του αντισώµατος; Αιτιολογήστε την

απάντησή σας

Β. Πως συµβάλλει ο πυρετός στην άµυνα του οργανισµού στην

αντιµετώπιση του ιού κατά την άµυνα του οργανισµού. Περιγράψτε

διαγραµµατικά την µεταβολή της θερµοκρασίας του οργανισµού σε σχέση µε

τον χρόνο.

Γ. Αν κάποια στιγµή στο µέλλον ο οργανισµός επαναµολυνθεί από τον ίδιο

ιό ποια θα είναι η αντιµετώπισή του από τον οργανισµό; Ποια κύτταρα θα

ενεργοποιηθούν και ποια θα είναι η δράση τους;

7. (ΘΕΜΑ 4ο 2005 επαναληπτικό)

Μετά την είσοδο παθογόνων µικροοργανισµών ενός είδους σ’ έναν άνθρωπο

δεν παρουσιάζονται συµπτώµατα ασθένειας. Η καµπύλη α στο παρακάτω

διάγραµµα δείχνει τη µεταβολή της συγκέντρωσης των µικροοργανισµών, ενώ

η καµπύλη β τη µεταβολή της συγκέντρωσης των αντισωµάτων που

δηµιουργήθηκαν για τους συγκεκριµένους µικροοργανισµούς στον άνθρωπο.

Να αιτιολογήσετε τη µορφή των καµπυλών α και β (µονάδες 7), να αναφέρετε

ονοµαστικά τα κύτταρα του ανοσιοβιολογικού συστήµατος που

ενεργοποιήθηκαν µετά την είσοδο των µικροοργανισµών στον άνθρωπο

Page 30: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 30 of 56

(µονάδες 7), να εξηγήσετε αν ο ίδιος άνθρωπος θα εµφανίσει συµπτώµατα

ασθένειας σε περίπτωση που µολυνθεί στο µέλλον από τον ίδιο

µικροοργανισµό (µονάδες 5) και να γράψετε τα αποτελέσµατα που έχει η

σύνδεση αντιγόνου-αντισώµατος (µονάδες 6).

8. (ΘΕΜΑ 4ο 2006 επαναληπτικό)

Το παρακάτω διάγραµµα δείχνει τη µεταβολή της συγκέντρωσης των

αντισωµάτων στο αίµα ενός ανθρώπου που µολύνθηκε από ένα βακτήριο

(καµπύλη Α) και αργότερα µολύνθηκε από έναν ιό (καµπύλη Β). Να εξηγήσετε

το είδος της ανοσοβιολογικής απόκρισης που έλαβε χώρα στο ανοσοβιολογικό

σύστηµα του ανθρώπου, σε κάθε µία από τις δύο περιπτώσεις που

απεικονίζονται µε τις καµπύλες Α και Β. (µονάδες 12) Η χορήγηση

αντιβιοτικού για την αντιµετώπιση της λοίµωξης από τον ιό θα είναι

αποτελεσµατική; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (µονάδες 5) Ποιος από

τους µηχανισµούς µη ειδικής άµυνας θα ενεργοποιηθεί µόνο στην περίπτωση

της καµπύλης Β και ποιος ο τρόπος δράσης του; (µονάδες 8)

Μονάδες 25

9. (ΘΕΜΑ 4ο 2007 επαναληπτικό)

Page 31: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 31 of 56

Στο παρακάτω διάγραµµα απεικονίζεται, σε συνάρτηση µε το χρόνο, η

µεταβολή της συγκέντρωσης των ιντερφερονών (καµπύλη Α) και των

αντισωµάτων (καµπύλη Β) που παράγονται στον οργανισµό ενός

ανθρώπου ως συνέπεια της µόλυνσής του από παθογόνο

µικροοργανισµό.

Ο συγκεκριµένος άνθρωπος µολύνθηκε από ιό ή από βακτήριο; Να

αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (µονάδες 5) Να εξηγήσετε το είδος της

ανοσοβιολογικής απόκρισης που ενεργοποιήθηκε. (µονάδες 5) Να

αναφέρετε τα είδη των λεµφοκυττάρων που ενεργοποιήθηκαν κατά τη

συγκεκριµένη ανοσολογική απόκριση. (µονάδες 8) Ποιες κατηγορίες

κυττάρων παράγονται µετά την ενεργοποίηση των λεµφοκυττάρων που

διαφοροποιούνται και ωριµάζουν στο µυελό των οστών (µονάδες 2) και

ποιος ο ρόλος τους; (µονάδες 5)

10. (ΘΕΜΑ 4ο 2008 επαναληπτικό)

Δύο αδέλφια µολύνονται ταυτόχρονα από το ίδιο βακτήριο. Το πρώτο από τα

αδέλφια είναι νεογνό, θηλάζει και δε νοσεί. Το δεύτερο, που είναι πέντε

ετών, εµφάνισε λοίµωξη από το βακτήριο αυτό και νοσεί.

α. Να εξηγήσετε γιατί το νεογνό δεν νόσησε.

Page 32: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 32 of 56

β. Το παρακάτω διάγραµµα παρουσιάζει τη µεταβολή της συγκέντρωσης των

αντισωµάτων στην περίπτωση του δεύτερου παιδιού.

Να χαρακτηρίσετε το είδος της ανοσοβιολογικής απόκρισης και να γράψετε

τα στάδια που περιλαµβάνει ονοµαστικά (µονάδες 6). Να περιγράψετε τον

τερµατισµό της ανοσοβιολογικής απόκρισης µετά την επιτυχή αντιµετώπιση

του παραπάνω βακτηρίου (µονάδες 4).

Μονάδες 10

γ. Μετά από πέντε χρόνια τα δύο αδέλφια προσβάλλονται εκ νέου από το ίδιο

βακτήριο. Τα παρακάτω διαγράµµατα δείχνουν τη µεταβολή της

συγκέντρωσης αντισωµάτων που αντιστοιχούν στη νέα µόλυνση.

Να εξηγήσετε ποιο διάγραµµα αντιστοιχεί στην ανοσοβιολογική απόκριση του

κάθε παιδιού.

Μονάδες 10

Page 33: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 33 of 56

11. Ένα πλασµατοκύτταρο εκκρίνει 2*10 8 αντισώµατα την ηµέρα

και ζει 10 ηµέρες.

Α. Πόσα είδη αντιγόνων µπορεί να αντιµετωπίσει;

Β. Ποιο ήταν το προγονικό του κύτταρο;

Γ. Πόσες και τι είδους αλυσίδες θα συνθέσει κατά την διαρκεια της ζωής του;

12. Ένας σκύλος δάγκωσε έναν άνθρωπο και µετά από κτηνιατρική εξέταση

διαπιστώθηκε ότι ο σκύλος έπασχε από λύσσα. (η λύσσα είναι θανατηφόρος

ασθένεια που οφείλεται σε ιό).

A. Ποια πιστεύετε ότι θα είναι η αντιµετώπιση του ασθενούς; Θα

χορηγηθεί εµβόλιο ή ορός;

B. Περιγράψτε γραφικά την µεταβολή των αντισωµάτων του ασθενούς

εάν δεν του χορηγηθεί καµία θεραπευτική αγωγή;

C. Ποια θα ήταν η µεταβολή των αντισωµάτων σε συνάρτηση µε τον

χρόνο εάν ο ασθενής είχε εµβολιαστεί;

13. Σε ένα σχολείο µια µαθήτρια νόσησε από την ηπατίτιδα Α και

µεταφέρθηκε στο νοσοκοµείο της περιοχής. Η ηπατίτιδα Α µεταδίδεται δια

µέσου της τροφής αλλά και µέσω της κοινής χρήσης τουαλέτας. Για την

ηπατίτιδα Α υπάρχει εµβόλιο, αλλά η µαθήτρια δεν είχε εµβολιαστεί.

Προκειµένου να θεραπευτεί γρήγορα οι θεράποντες γιατροί της χορήγησαν

ορό.

Τι είναι ορός και πώς αυτός συµβάλλει στην θεραπεία από την ηπατίτιδα Α;

Page 34: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 34 of 56

Ποια από τις παρακάτω καµπύλες (α ή β) πιστεύετε ότι δείχνει

αντιπροσωπευτικά τον αριθµό των αντισωµάτων έναντι της ηπατίτιδας Α

στον οργανισµό της µαθήτριας και γιατί;

Ποια κύτταρα και µε ποια σειρά θα ενεργοποιηθούν στο ανοσοβιολογικό

σύστηµα της µαθήτριας προκειµένου να καταπολεµηθεί ο ιός;

Ποιες µεθόδους πρόληψης πιστεύετε ότι θα υιοθετήσει η σχολική µονάδα και

οι οικογένειες των υπόλοιπων µαθητών προκειµένου να µην νοσήσουν από

την ηπατίτιδα Α;

ΘΕΜΑ ∆ Εξετάσεων 2011

∆1. Να περιγράψετε το δεύτερο στάδιο της πρωτογενούς ανοσοβιολογικής

απόκρισης.

Μονάδες 9

Δ2. Να εξηγήσετε πώς τα µακροφάγα συµµετέχουν στην άµυνα του

ανθρώπινου οργανισµού.

Μονάδες 6

Δ3 Μετά την είσοδο κάποιου είδους αντιγόνου σε έναν άνθρωπο, δεν

παρουσιάζονται συµπτώµατα ασθένειας. Η καµπύλη α στο παρακάτω

διάγραµµα δείχνει τη µεταβολή της συγκέντρωσης των αντιγόνων, ενώ η

καµπύλη β τη µεταβολή της συγκέντρωσης των αντισωµάτων που

δηµιουργήθηκαν για το συγκεκριµένο αντιγόνο στον οργανισµό του

ανθρώπου. ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ –Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

Page 35: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 35 of 56

Να εξηγήσετε το είδος της ανοσοβιολογικής απόκρισης µε βάση τις καµπύλες

του παρακάτω διαγράµµατος.

Μονάδες 10

Page 36: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 36 of 56

Να συµπληρώσετε τα παρακάτω κενά 1. Το σάλιο, ο ιδρώτας και τα δάκρυα περιέχουν ………………….. και το ένζυµο

………………….. τα οποία εµποδίζουν την ανάπτυξη των µικροοργανισµών, ενώ

το ……………… ………., που περιέχεται στο γαστρικό υγρό του στοµάχου, τους

καταστρέφει.

2. Τα φαγοκύτταρα διακρίνονται σε ………………………… και σε ………………. .

3. Όταν ένας ζωντανός ιστός µεταµοσχεύεται σε έναν άνθρωπο που τον έχει

ανάγκη ……………………. του οργανισµού του τον αναγνωρίζουν ως σύνολο

……………………… και προσπαθούν να τον καταστρέψουν.

4. Η διαδικασία καταστροφής του µοσχεύµατος ονοµάζεται ………………..

………………… και δε συµβαίνει όταν ο δότης και ο δέκτης έχουν ίδια αντιγόνα

……………………………….. .

5. Στην περίπτωση …………………. ο ανοσοποιητικός µηχανισµός (το

ανοσοποιητικό σύστηµα) του ανθρώπου στρέφει τη δράση του εναντίον των

ίδιων συστατικών του οργανισµού.

6. Στην περίπτωση της ………………, ο οργανισµός παράγει αντισώµατα, τα οποία

καταστρέφουν κύτταρα ή συστατικά του ίδιου του οργανισµού.

7. Πολλές φορές ο ανοσοποιητικός µηχανισµός (το ανοσοποιητικό σύστηµα)

ορισµένων ανθρώπων ενεργοποιείται και εναντίον παραγόντων, οι οποίοι

είναι αβλαβείς και ονοµάζονται …………………………… .

8. Η …………….. …………….. , δηλαδή η µη ικανοποιητική λειτουργία του

ανοσοποιητικού συστήµατος, µπορεί να είναι επίκτητη ή κληρονοµική .

9. Ο HIV είναι ένας ρετροϊός που στο εσωτερικό του περιέχεται ………… και

το ένζυµο ……………… ………………….. .

10. Τα βοηθητικά Τ λεµφοκύτταρα είναι δεκτικά στον HIV γιατί φέρουν

κατάλληλους ……………… στην κυτταρική τους µεµβράνη, οι οποίοι

συνεργάζονται µε τµήµατα ..………………… του ιού.

11. Οι …………… µολύνσεις και ………………. επιφέρουν το θάνατο στον άνθρωπο

που έχει µολυνθεί από τον HIV και όχι ….…….. .

Page 37: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 37 of 56

12. Το καψίδιο του HIV περιβάλλεται από ………………… το οποίο αποτελείται από

διπλή …………………… στιβάδα.

13. Ο HIV έχει ανιχνευτεί σε ……………………. Τ λεµφοκύτταρα, σε ……………… Τ

λεµφοκύτταρα και σε …………….. κύτταρα του εγκεφάλου.

14. Όταν ο HIV προσδένεται στο βοηθητικό Τ λεµφοκύτταρο το γενετικό υλικό

του ιού µαζί µε το ένζυµο …………………. ………………….. περνούν στο

κυτταρόπλασµα, ενώ ……………….. µένει έξω από το κύτταρο.

15. Η µετάδοση του HIV γίνεται κυρίως µε ..…………… , µε ………………… ……….. και

από …………………… στο νεογνό.

16. Ο HIV δε φαίνεται να µεταδίδεται διαµέσου ………………………. ή ……………….

οδού.

17. …..………………… γονίδια κωδικοποιούν την παραγωγή ουσιών που εµποδίζουν

την κυτταρική διαίρεση ή προκαλούν το θάνατο των κυττάρων.

18. Ο καλοήθης όγκος αυξάνεται µε τη διαίρεση των κυττάρων που βρίσκονται

……………….. του, ενώ η αύξηση του κακοήθη όγκου γίνεται από τα κύτταρα

………………. του, ακανόνιστα προς όλες κατευθύνσεις.

19. Τα κύτταρα του …………… όγκου διεισδύουν σε γειτονικούς ιστούς και µε την

κυκλοφορία του αίµατος ή της λέµφου µεταφέρονται και σε άλλα σηµεία του

σώµατος.

20. Οι µεταστάσεις είναι δευτερογενείς εστίες κάποιου ……………… όγκου.

21. Η ………………, δηλαδή ο σχηµατισµός νέων αιµοφόρων αγγείων από τις ουσίες

που εκκρίνουν τα καρκινικά κύτταρα εξυπηρετεί την τροφοδοσία του όγκου

µε …………. και συνεπώς µε θρεπτικά συστατικά.

22. Δύο ναρκωτικές ουσίες που προέρχονται από το όπιο είναι ………………. και

………………. .

23. Εάν οι καπνιστές σταµατήσουν το κάπνισµα µειώνεται η πιθανότητα να

εµφανίσουν …………………… .

Page 38: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 38 of 56

24. ………………. είναι µια δραστική ουσία που περιέχεται στον καπνό των

τσιγάρων και προκαλεί εθισµό.

25. Η δράση ………………. είναι βραδύτερη και ηπιότερη από αυτή άλλων

ναρκωτικών γι’ αυτό χρησιµοποιείται για την απεξάρτηση των ναρκοµανών.

26. Δύο αντιδράσεις οι οποίες συντελούν στη διατήρηση της θερµοκρασίας

του

σώµατος µας σταθερής στους . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . °C είναι

οι

εξής: Το κέντρο ρύθµισης θερµοκρασίας του ……………………………...

«ειδοποιεί» µε ειδικά µηνύµατα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

αδένες

και έτσι προκαλείται έκκριση ιδρώτα, ενώ . . . . . . . . . . . . . . . . . εξαιτίας των

µηνυµάτων αυτών διαστέλλονται.

27. Διάφορες . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . µπορεί να

προκαλούνται

από διαταραχές της . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Οι

διαταραχές αυτές

µπορεί να οφείλονται είτε σε ακραίες µεταβολές . . . . . . . . . . . . . . . . είτε

σε ……………… .......................................................... είτε στον τρόπο

ζωής µας.

28. Με τους οµοιοστατικούς µηχανισµούς ρυθµίζεται η συγκέντρωση

της ….. . . . . . . . . . . . . . . . . . στο αίµα, τα επίπεδα του

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . στο αίµα, η θερµοκρασία του σώµατος, το

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .... . . . . . του αίµατος, το οποίο πρέπει

να είναι

σταθερό στο 7,4 κ.ά.

29.Τα βακτήρια δεν έχουν οργανωµένο πυρήνα, γι' αυτό είναι

………………..... οργανισµοί. Το γενετικό τους υλικό, που είναι

……………................, βρίσκεται στην ......................... περιοχή. Όλα

τα βακτήρια διαθέτουν ................................, το οποίο περιβάλλει την

πλασµατική τους µεµβράνη, ενώ ορισµένα βακτήρια φέρουν εξωτερικά

ένα επιπλέον περίβληµα, που ονοµάζεται ................... . Πολλά

βακτήρια σχηµατίζουν..................... όταν βρεθούν σε αντίξοες

συνθήκες.

30.Τα αντιβιοτικά είναι ουσίες µε τις οποίες αντιµετωπίζουµε

Page 39: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 39 of 56

…………………... λοιµώξεις και παράγονται από βακτήρια,

.......................... και ........................ .

Η δράση των αντιβιοτικών διαταράσσει τις βιοχηµικές αντιδράσεις του

µικροοργανισµού, για παράδειγµα παρεµποδίζει τη σύνθεση του

............................ ή προκαλεί διαταραχές στη λειτουργία της

...................... .

31. Πολλοί παθογόνοι µικροοργανισµοί προκαλούν στον άνθρωπο

........................ νοσήµατα µε τις ουσίες που παράγουν. Οι ουσίες αυτές

ονοµάζονται ………... ................. και µπορεί να είναι ενδοτοξίνες,

όταν βρίσκονται στο …………...

………….. ορισµένων βακτηρίων, ή ……………………. όταν

εκκρίνονται από παθογόνα βακτήρια.

Page 40: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 40 of 56

Να κυκλώσετε την σωστή απάντηση 1.Δυνητικά παθογόνοι χαρακτηρίζονται οι µικροοργανισµοί οι οποίοι:

α. Συναντώνται σε µικρό αριθµό σε έναν ιστό

β. Δε µεταναστεύουν σε άλλους ιστούς

γ. Παράγουν χρήσιµες για τον άνθρωπο ουσίες

δ. Έχουν τα χαρακτηριστικά που αναφέρονται στα α , β και γ.

2. Ευκαρυωτικοί µικροοργανισµοί είναι:

α. Τα βακτήρια και οι ιοί.

β. Οι ιοί και τα πρωτόζωα .

γ. Τα πρωτόζωα και οι µύκητες.

δ. Οι µύκητες και τα βακτήρια.

3. Τα δερµατόφυτα προσβάλλουν το δέρµα (και ιδιαίτερα το τριχωτό της

κεφαλής και τις µεσοδακτύλιες περιοχές των ποδιών) και είναι:

α. Βακτήρια

β. Ιοί.

49

γ. Φυτά.

δ. Μύκητες.

4. Τα πλασµίδια είναι µικρότερα µόρια γενετικού υλικού (DNA) τα οποία

συναντάµε:

α. Στους ιούς

β. Στα πρωτόζωα.

γ. Στα βακτήρια.

δ. Στους µύκητες

5. Το γενετικό υλικό των ρετροϊών περιλαµβάνει:

α. Ένα µόριο DNA και ένα µόριο RNΑ συνδεδεµένα µε δύο µόρια

αντίστροφης µεταγραφάσης.

β. Δύο δίκλωνα µόρια DNA καθένα από τα οποία είναι

συνδεδεµένο µε ένα µόριο αντίστροφης µεταγραφάσης.

γ. Δύο µονόκλωνα µόρια RNA καθένα από τα οποία είναι

συνδεδεµένο µε ένα µόριο αντίστροφης µεταγραφάσης.

δ. Δύο δίκλωνα µόρια RNA καθένα από τα οποία είναι

συνδεδεµένο µε ένα µόριο αντίστροφης µεταγραφάσης.

6. Τι ονοµάζεται λοίµωξη;

α. Η είσοδος ενός παθογόνου µικροοργανισµού στον οργανισµό

Page 41: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 41 of 56

του ανθρώπου.

β. Η εγκατάσταση και ο πολλαπλασιασµός ενός µικροοργανισµού

στον οργανισµό του ανθρώπου.

γ. Κάθε ασθένεια που προκαλείται από ιούς και βακτήρια.

δ. Η είσοδος και εγκατάσταση βακτηρίων και ιών στον οργανισµό

του ανθρώπου.

7. Η λυσοζύµη είναι ένα ένζυµο που καταστρέφει το κυτταρικό τοίχωµα

των βακτηρίων και περιέχεται:

α. Στον ιδρώτα, στα δάκρυα και στο σάλιο.

β. Στο σµήγµα και στον ιδρώτα.

γ. Σε όλους τους βλεννογόνους.

δ. Στην κεράτινη στιβάδα της επιδερµίδας.

8. Ποια κατηγορία λευκών αιµοσφαιρίων, αφού διαφοροποιηθεί σε

µακροφάγα, εγκαθίσταται στους ιστούς;

α. Τα ουδετερόφιλα.

β. Τα µονοκύτταρα.

γ. Τα Τ - λεµφοκύτταρα.

δ. Τα Β - λεµφοκύτταρα.

9. Το πύον είναι ένα παχύρρευστο κιτρινωπό υγρό το οποίο συνίσταται:

α. Από νεκρά µακροφάγα και νεκρά λεµφοκύτταρα.β

β. Από νεκρά λεµφοκύτταρα και νεκρούς παθογόνους

µικροοργανισµούς.

γ. Από νεκρούς παθογόνους µικροοργανισµούς και νεκρά

φαγοκύτταρα

δ. Από νεκρά λεµφοκύτταρα και νεκρά φαγοκύτταρα

10. Το ινώδες που σχηµατίζεται στην περιοχή ενός τραύµατος σταµατά

την αιµορραγία, εµποδίζει την είσοδο άλλων µικροβίων και είναι:

α. Ένα πλέγµα πρωτεϊνικής σύστασης

β. Τοπικό πρήξιµο λόγω διάχυσης του πλάσµατος του αίµατος.

γ. Ένα σύνολο τραυµατισµένων κυττάρων.

δ. Κοκκίνισµα της περιοχής εξαιτίας της διαστολής των αιµοφόρων

αγγείων.

11. Τα πρωτογενή λεµφικά όργανα του ανοσοβιολογικού συστήµατος

είναι:

α. Οι λεµφαδένες και ο σπλήνας.

Page 42: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 42 of 56

β. Οι αµυγδαλές και ο λεµφικός ιστός του γαστρεντερικού σωλήνα.

γ. Το δέρµα και οι βλεννογόνοι.

δ. Ο µυελός των οστών και ο θύµος αδένας.

12. Τα κύτταρα τα οποία έχουν την ικανότητα να δρουν και ως αντιγονο-

παρουσιαστικά είναι:

α. Τα πλασµατοκύτταρα.

β. Τα ουδετερόφιλα.

γ. Τα µονοκύτταρα.

δ. Τα µακροφάγα.

13. Ενεργητική ανοσία µπορεί να επιτευχθεί:

α. Με το µητρικό γάλα µέσω του θηλασµού.

β. Με την είσοδο στον οργανισµό αντιγόνων του περιβάλλοντος.

γ. Με τη µεταφορά αντισωµάτων από τη µητέρα στο έµβρυο.

δ. Με τη χορήγηση ορού µε έτοιµα αντισώµατα από άλλο άτοµο.

14. Οι ιοί αποτελούνται από:

α. DNA που περιβάλλεται από καψίδιο υδατανθράκων

β. νουκλεϊκό οξύ, DNA ή RNA, που περιβάλλεται από καψίδιο

λιποπρωτεϊνι-κής σύστασης

γ. πυρήνα µε DNA και λιπιδικό περίβληµα

δ. νουκλεϊκό οξύ, DNA ή RNA, που περιβάλλεται από καψίδιο

πρωτεϊνικής σύστασης.

15. Οι ιοί έχουν την δυνατότητα να αναπαράγονται

α. έξω από τα κύτταρα του ξενιστή

β. στις τροφές

γ. στα στάσιµα νερά

δ. στα κύτταρα του ξενιστή.

16. Ο ίδιος ιός έχει τη δυνατότητα να µολύνει

α. οργανισµούς που ανήκουν σε διαφορετικά είδη

β. όλα τα κύτταρα ενός ξενιστή

γ. µόνο τα κύτταρα του ξενιστή που φέρουν ένα συγκεκριµένο υποδοχέα

δ. όλα τα παραπάνω.

Page 43: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 43 of 56

17. Η φυµατίωση είναι µια ασθένεια που οφείλεται σε

α. βακτήριο

β. ιό

γ. µύκητα

δ. κάποιο πρωτόζωο.

18. Η ηπατίτιδα, ο έρπητας και το AIDS οφείλονται σε:

Page 44: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 44 of 56

α. βακτήρια

β. µύκητες

γ. ιούς

δ. πρωτόζωα

19. Η ελονοσία είναι µια ασθένεια που εµφανίζεται κυρίως στις τροπικές

χώρες και οφείλεται

α. στον ιό poliovirus

β. στο βακτήριο σαλµονέλα

γ. σε ένα βασιδιοµύκητα

δ. σε πλασµώδια.

20. Οι ιοί, για να φτιάξουν τις δικές τους πρωτεΐνες,

α. µεταφέρουν στα κύτταρα των ξενιστών τα δικά τους ριβοσώµατα

β. µε την είσοδο τους στα κύτταρα των ξενιστών, φτιάχνουν τα δικά τους

ριβοσώµατα

γ. δε χρειάζονται καθόλου ριβοσώµατα

δ. δανείζονται τα ριβοσώµατα των κυττάρων του ξενιστή.

21. Τα βακτήρια αναπαράγονται

α. µε τη διαδικασία της µίτωσης

β. µονογονικά µε εκβλάστηση

γ. µε τη διαδικασία της µείωσης

δ. αγενώς µε διχοτόµηση.

22. Ποιοι από τους παρακάτω µικροοργανισµούς είναι προκαρυωτικοί;

α. Οι βασιδιοµύκητες.

β. Τα πλασµώδια.

γ. Η αµοιβάδα

δ. Τα βακτήρια.

23. Το συµπλήρωµα είναι

α. κατηγορία πρωτεϊνών που παράγεται από τα Β λεµφοκύτταρα

Page 45: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 45 of 56

β. κατηγορία κυττάρων που συµµετέχει στην ανοσολογική απόκριση

γ. µια σειρά πρωτεϊνών που βρίσκονται στο πλάσµα και συµµετέχουν στη

µη ειδική ανοσία

δ. κατηγορία κυττάρων που παράγουν τα αντισώµατα.

24. Τα Τ λεµφοκύττταρα

α. παράγουν αντισώµατα

β. ενεργοποιούνται από τα µακροφάγα

γ. είναι παράγοντες που εµποδίζουν την είσοδο των µικροοργανισµών

δ. συµµετέχουν στη “χυµική” ανοσία.

25. Τα Β λεµφοκύτταρα

α. είναι κοκκιώδη λευκά αιµοσφαίρια

β. παράγουν αντισώµατα

γ. παράγουν λυσοζύµη και γαλακτικό οξύ

δ. συµµετέχουν στην "κυτταρική" ανοσία.

26. Οι ιντερφερόνες είναι πρωτεΐνες που

α. παράγονται από τα Β λεµφοκύτταρα

β. παράγονται από τα Τ λεµφοκύτταρα

γ. δρουν ως αντισώµατα

δ. παράγονται από ορισµένα κύτταρα όταν αυτά µολύνονται από ιό.

27. Η ενεργητική ανοσία επιτυγχάνεται µε τη χορήγηση

α. έτοιµων αντισωµάτων

β. εµβολίου

γ. ιντερφερόνης

δ. αντιβιοτικού.

28. Τα µακροφάγα κύτταρα

α. είναι φαγοκύτταρα

β. προέρχονται από τα κοκκιώδη κύτταρα

Page 46: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 46 of 56

γ. δε διαπερνούν τα τοιχώµατα των αγγείων

δ. συµµετέχουν στη “χυµική” ανοσία.

29. Τα αντιγόνα είναι ουσίες οι οποίες αναγνωρίζονται από

α. τις ιντερφερόνες

β. τα µακροφάγα κύτταρα

γ. το συµπλήρωµα

δ. τα αντισώµατα.

30. Για την ανάπτυξη της δευτερογενούς ανοσολογικής απόκρισης

υπεύθυνα είναι τα

α. αντισώµατα

β. λεµφοκύτταρα µνήµης

γ. κυτταροτοξικά Τ κύτταρα

δ. µακροφάγα.

31. Πώς ονοµάζεται η ουσία που αναγνωρίζεται σαν ξένη από το

ανοσοποιητικό σύστηµα ενός οργανισµού;

α. Αντίσωµα.

β. Αντιγόνο.

γ. Ιντερφερόνη.

δ. Συµπλήρωµα.

32. Η διαδικασία απόρριψης ενός µοσχεύµατος δε συµβαίνει όταν

α. ο δότης και ο δέκτης έχουν ίδια αντιγόνα ιστοσυµβατότητας

β. ο οργανισµός παράγει αυτοαντισώµατα

γ. υπάρχουν στο περιβάλλον αλλεργιογόνα

δ. ο δότης και ο δέκτης είναι συγγενείς.

33. Στο δέκτη µοσχεύµατος χορηγούνται ανοσοκατασταλτικά φάρµακα µε

σκοπό

α. την απόρριψη του µοσχεύµατος

β. τον προσωρινό περιορισµό της δράσης του ανοσοποιητικού µηχανισµού

γ. την αύξηση παραγωγής Τ λεµφοκυττάρων

Page 47: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 47 of 56

δ. την ενεργοποίηση των Β λεµφοκυττάρων

Page 48: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 48 of 56

34. Τα αυτοαντισώµατα καταστρέφουν

α. µόνο τους ιούς

β. όλους τους παθογόνους µικροοργανισµούς

γ. τα αντιγόνα ιστοσυµβατότητας

δ. κύτταρα ή συστατικά του ίδιου του οργανισµού.

35. Όταν ένας άνθρωπος έχει αλλεργία ο ανοσοποιητικός µηχανισµός

του ενεργοποιείται εναντίον παραγόντων οι οποίοι

α. προσπαθούν να εισβάλλουν στον οργανισµό

β. είναι αβλαβείς για τον οργανισµό

γ. είναι παθογόνοι για τον οργανισµό

δ. µπορεί να προκαλέσουν δυσλειτουργία στον οργανισµό.

36. Η ανοσολογική ανεπάρκεια είναι

α. πάντα επίκτητη

β. µεταδοτική

γ. κληρονοµική ή επίκτητη

δ. µόνο κληρονοµική.

37. Μέσα στο πρωτεϊνικό καψίδιο του HIV περιέχεται

α. RNA και το ένζυµο αντίστροφη µεταγραφάση

β. DNA, RNA και ένζυµα

γ. DNA και το ένζυµο αντίστροφη µεταγραφάση

δ. DNA και RNA.

38. Στον οργανισµό του ανθρώπου ο HIV έχει ανιχνευθεί

α. µόνο σε βοηθητικά Τ λεµφοκύτταρα

β. σε βοηθητικά και κυτταροτοξικά Τ λεµφοκύτταρα καθώς και σε

νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου

Page 49: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 49 of 56

γ. σε βοηθητικά και κατασταλτικά Τ λεµφοκύτταρα καθώς και σε νευρικά

κύτταρα του εγκεφάλου

δ. µόνο σε νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου.

39. Στους ανθρώπους, που είναι φορείς του HIV, ο προϊός

α. µε τη βοήθεια της αντίστροφης µεταγραφάσης συνθέτει αλυσίδα DNA

β. σχηµατίζει πολλά αντίγραφα του εαυτού του

γ. παραµένει ανενεργός για µικρό ή µεγάλο χρονικό διάστηµα ή για πάντα

δ. πολλαπλασιάζεται φτιάχνοντας χιλιάδες αντίγραφά του.

40. Στον άνθρωπο, που έχει προσβληθεί από τον ιό του AIDS, ο

θάνατος προκαλείται από

α. τις ευκαιριακές µολύνσεις και τα νεοπλάσµατα

β. τον HIV

γ. τα βοηθητικά Τ λεµφοκύτταρα

δ. τον εξασθενισµένο ανοσοποιητικό µηχανισµό.

41. Η ανίχνευση αντισωµάτων για τον HIV σε ένα µολυσµένο άτοµο

σηµαίνει ότι

α. το άτοµο αυτό είναι ανοσοποιηµένο

β. είναι φορέας και µπορεί να µεταδώσει τον ιό

γ. έχουν καταστραφεί όλα τα βοηθητικά Τ λεµφοκύτταρά του

δ. δεν ενεργοποιούνται τα Β λεµφοκύτταρά του και έτσι δε δηµιουργούνται

και κύτταρα µνήµης.

42. Η ανίχνευση των ειδικών αντισωµάτων για τον HIV και συνεπώς η

διάγνωση της µόλυνσης είναι δυνατή

α. µόνο µετά από τρεις εβδοµάδες

β. από την πρώτη εβδοµάδα

γ. µόνο µετά από τρεις εβδοµάδες έως τρεις µήνες

δ. αµέσως µετά τη µόλυνση από τον HIV.

43. Με ποιους τρόπους γίνεται κυρίως η µετάδοση του HIV;

α. µε το αίµα, µε τη σεξουαλική επαφή και από τη µητέρα στο νεογνό

β. µε τα κουνούπια και άλλα έντοµα

γ. µε τα δάκρυα, µε το βήχα και το φτάρνισµα

δ. διαµέσου της αναπνευστικής και της εντερικής οδού.

Page 50: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 50 of 56

44. Στα άτοµα που έχουν µολυνθεί από τον HIV χορηγούνται φάρµακα

µε σκοπό

α. την καταστροφή των προσβεβληµένων βοηθητικών Τ λεµφοκυττάρων

β. να παρεµποδιστεί η αντιγραφή του ιού

γ. την καταστροφή του ιού

δ. να ενισχυθεί ο ανοσοποιητικός µηχανισµός.

45. Η είσοδος του HIV σε ένα βοηθητικό Τ λεµφοκύτταρο επιτυγχάνεται

µε τη συνεργασία

α. του RNA του ιού και της πλασµατικής µεµβράνης του κυττάρου -

ξενιστή

β. τµηµάτων του ελύτρου του ιού και του DNA του κυττάρου - ξενιστή

γ. της αντίστροφης µεταγραφάσης του ιού και του DNA του κυττάρου-

ξενιστή

δ. τµηµάτων του ελύτρου του ιού και της κυτταρικής µεµβράνης του

κυττάρου - ξενιστή.

46. Στα άτοµα, που πάσχουν από το σύνδροµο χρόνιας κόπωσης βρέθηκε

ότι στον οργανισµό τους είναι

α. αυξηµένη η ιντερλευκίνη-2 και πολύ µειωµένη η ιντερφερόνη

β. αυξηµένη η ιντερφερόνη και πολύ µειωµένη η ιντερλευκίνη-2

γ. αυξηµένη η ιντερλευκίνη-2 και η ιντερφερόνη

δ. πολύ µειωµένη η ιντερφερόνη και η ιντερλευκίνη-2.

47.Η πολύπλοκη δοµή των πολυκύτταρων οργανισµών ολοκληρώνεται µε

α. ένα συνδυασµό κυτταρικής διαίρεσης και διαφοροποίησης

β. συνεχείς κυτταρικές διαιρέσεις

γ. την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήµατος

δ. την προσαρµογή στις αλλαγές του περιβάλλοντος.

48. Τα κύτταρα που αποτελούν ένα καλοήθη όγκο

α. αυξάνονται στην περιφέρειά του προς όλες τις διευθύνσεις

β. δεν εισβάλλουν σε γειτονικούς ιστούς

γ. διεισδύουν σε γειτονικούς ιστούς

δ. δηµιουργούν δευτερογενείς εστίες.

Page 51: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 51 of 56

49. Πού οφείλεται η ικανότητα των καρκινικών κυττάρων να διεισδύουν

σε άλλους ιστούς;

α. Στην αύξηση των κυττάρων της περιφέρειας του όγκου.

β. Στο ότι πιέζουν τους γειτονικούς ιστούς καθώς αυξάνονται.

γ. Στην παρεµπόδιση ορισµένων λειτουργιών του οργανισµού.

δ. Στις επιφανειακές δοµές και στα πρωτεολυτικά ένζυµα που διαθέτουν.

50. Η αγγειογένεση, που παρατηρείται στα καρκινικά κύτταρα,

εξυπηρετεί

α. την τροφοδοσία των κυττάρων του όγκου µε αίµα

β. τις µεταστάσεις

γ. την ανάπτυξη των κυττάρων της περιφέρειας του όγκου

δ. την ανάπτυξη των κυττάρων στο εσωτερικό του όγκου.

51. Τα ογκογονίδια κωδικοποιούν τη σύνθεση πρωτεϊνών, οι οποίες

α. σταµατούν την κυτταρική διαίρεση όταν είναι απαραίτητο

β. βοηθούν την κυτταρική διαίρεση των καρκινικών κυττάρων

γ. περνούν διαµέσου της κυκλοφορίας σε άλλα σηµεία του οργανισµού

δ. βοηθούν τη διαφοροποίηση των κυττάρων.

52. Καρκίνος µπορεί να προκληθεί εάν ένα ογκοκατασταλτικό γονίδιο

α. ενεργοποιηθεί

β. διαφοροποιηθεί

γ. αδρανοποιηθεί

δ. όλα τα παραπάνω.

53. Η συγκέντρωση της αιθανόλης στα διάφορα όργανα του ανθρώπου,

που έχει καταναλώσει αλκοολούχο ποτό, εξαρτάται από

α. την περιεκτικότητά τους σε νερό

β. την περιεκτικότητα του ποτού σε αιθανόλη

γ. το φύλο

δ. τη συναισθηµατική κατάστασή του.

Page 52: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 52 of 56

Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις ως Σωστές ή Λανθασµένες 1. Μόλυνση ονοµάζεται η ασθένεια που προκαλείται από παθογόνους

µικροοργανισµούς.

2. Ως µικρόβια χαρακτηρίζονται όλοι οι οργανισµοί που δεν µπορούν να

διακριθούν µε γυµνό µάτι.

3. Τα βακτήρια αποτελούν ακυτταρικές, µη αυτοτελείς µορφές ζωής.

4. Ένας τρόπος αναπαραγωγής των πρωτόζωων είναι µε σχηµατισµό

εκβλαστήµατος.

5. Τα βακτήρια, ανάλογα µε το σχήµα τους, διακρίνονται σε σπειρύλλια,

κόκκους και βακίλους.

6. Ενδοσπόρια είναι αφυδατωµένα κύτταρα βακτηρίων µε ανθεκτικά

τοιχώµατα και χαµηλούς µεταβολικούς ρυθµούς.

7. Το καψίδιο, που διαθέτουν όλοι οι ιοί, είναι λιποπρωτεινικής φύσης,

ενώ το έλυτρο, που διαθέτουν ορισµένοι ιοί, είναι πρωτεϊνικής φύσης.

8. Πόνος προκαλείται κατά τη φλεγµονώδη αντίδραση, επειδή

τραυµατίζονται οι νευρικές απολήξεις και δρουν σε αυτές οι τοξίνες των

παθογόνων µικροοργανισµών.

9. Τα χαρακτηριστικά των µηχανισµών της ειδικής άµυνας είναι η

εξειδίκευση και η µνήµη.

10. Κάθε αντίσωµα αποτελείται από τέσσερις πολυπεπτιδικές αλυσίδες. Οι

δύο αποτελούν τη µεταβλητή περιοχή και οι άλλες δύο τη σταθερή

περιοχή.

11. Στους ενήλικες µπορούµε να επιτύχουµε τεχνητά φυσική ανοσία µε τη

χορήγηση εµβολίου µε έτοιµα αντισώµατα που έχουν παραχθεί σε

Page 53: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 53 of 56

κάποιο ζώο.

12. Τα αυτοαντισώµατα είναι αντισώµατα τα οποία στρέφονται κατά των

συστατικών του ίδιου του οργανισµού.

13. Η ελονοσία είναι µια ασθένεια που οφείλεται σε ορισµένα πρωτόζωα, τα

πλασµώδια.

14. Το χλώριο χρησιµοποιείται στις πισίνες γιατί καταστρέφει τους

µικροοργανισµούς.

15. Τα βακτήρια είναι προκαρυωτικοί οργανισµοί, ενώ οι µύκητες και τα

πρωτόζωα είναι ευκαρυωτικοί οργανισµοί.

16. Τα βακτήρια διαθέτουν ριβοσώµατα και µιτοχόνδρια.

17. Οι υποδοχείς της πλασµατικής µεµβράνης των κυττάρων - ξενιστών είναι

γλυκοπρωτεΐνες.

18. Η φυµατίωση είναι µία από τις ασθένειες που µεταδίδονται µε τη

σεξουαλική επαφή

19. Για την δευτερογενή ανοσολογική απάντηση απαιτούνται κύτταρα µνήµης.

20. Για την ενεργητική ανοσία απαιτείται χορήγηση έτοιµων αντισωµάτων.

21. Η παθητική ανοσία επιτυγχάνεται µε τη χορήγηση ορού.

22. Πρωτογενής ανοσολογική απάντηση είναι η αντίδραση του ανοσοποιητικού

µηχανισµού στην επαφή του οργανισµού µε ένα αντιγόνο.

23. Ο ανθρώπινος οργανισµός παράγει περιορισµένο αριθµό αντισωµάτων.

24. Η χυµική ανοσία προκαλείται από τα Β λεµφοκύτταρα.

25. Οι ιντερφερόνες παράγονται από τα κύτταρα που έχουν µολυνθεί από ιό.

26. Οι κυριότερες αντιµικροβιακές πρωτεΐνες είναι οι ιντερφερόνες, το

συµπλήρωµα και η προπερδίνη.

Page 54: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 54 of 56

27. Όταν ένας ζωντανός ιστός µεταµοσχεύεται σε έναν άνθρωπο τα Β

λεµφοκύτταρά του τον αναγνωρίζουν ως ένα σύνολο αντιγόνων.

28. Όταν ο δότης και ο δέκτης ενός µοσχεύµατος έχουν ίδια αντιγόνα

ιστοσυµβατότητας δεν παρατηρείται συνήθως απόρριψη µοσχεύµατος.

29. Μία συνέπεια της χορήγησης των ανοσοκατασταλτικών φαρµάκων είναι η

προσωρινή καταστολή της δράσης του ανοσοποιητικού µηχανισµού του

δότη του µοσχεύµατος.

30. Οι επιστήµονες δεν έχουν ακόµα τη δυνατότητα να µειώνουν την

πιθανότητα απόρριψης του µοσχεύµατος και παράλληλα να διατηρούν τον

ανοσοποιητικό µηχανισµό του δέκτη σε λειτουργία.

31. Όταν ένας άνθρωπος εµφανίζει συµπτώµατα αλλεργίας αυτό σηµαίνει ότι ο

ανοσοποιητικός του µηχανισµός στρέφει τη δράση του εναντίον συστατικών

του ίδιου του οργανισµού.

32. Η έκκριση της ισταµίνης, ως αποτέλεσµα της δράσης ενός αλλεργιογόνου,

γίνεται συνήθως στο δέρµα, στην αναπνευστική οδό ή στο

γαστρεντερικόσωλήνα.

33. Τα αυτοαντισώµατα καταστρέφουν κύτταρα ή συστατικά του ίδιου του

οργανισµού µε αποτέλεσµα να παρεµποδί- ζουν τις λειτουργίες του

34. Με τη χορήγηση αντιισταµινικών φαρµάκων σταµατούν τελείως τα

συµπτώµατα της αλλεργίας.

35. Μερικά από τα συµπτώµατα της αλλεργίας είναι η καταρροή, το άσθµα, η

ναυτία ή η διάρροια

36. Τα αλλεργιογόνα είναι αβλαβείς παράγοντες οι οποίοι ενεργοποιούν τον

ανοσοποιητικό µηχανισµό του ανθρώπου

37. Τα άτοµα που πάσχουν από το σύνδροµο χρόνιας κόπωσης έχουν αυξηµένη

ιντερλευκίνη-2, πολύ λίγη ιντερφερόνη και διαθέτουν µεγαλύτερο αριθµό

βοηθητικών Τ λεµφοκυττάρων.

38. Η µετάδοση του HIV γίνεται κυρίως µε το αίµα, τη σεξουαλική επαφή και

από τη µητέρα στο έµβρυο.

Page 55: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 55 of 56

39. Ο HIV δε µεταδίδεται µε το βήχα, το φτάρνισµα, τον ιδρώτα, τα δάκρυα

και τη σεξουαλική επαφή.

40. Τα 2/3 των φορέων του HIV εµφανίζουν συµπτώµατα τα οποία οδηγούν

στην εκδήλωση της ασθένειας του AIDS µετά από 8 - 10 χρόνια από την

είσοδο του ιού στον οργανισµό τους

41. Ο HIV και όχι οι ευκαιριακές µολύνσεις και τα νεοπλάσµατα θα επιφέρουν

το θάνατο στον άνθρωπο που έχει µολυνθεί από τον ιό

42. Ένα αποτέλεσµα της καταστροφής των βοηθητικών Τ λεµφοκυττάρων από

τον HIV είναι η απενεργοποίηση των Β λεµφοκύτταρων και η απουσία

κυττάρων µνήµης.

43. Ο HIV είναι ένας ιός, που στο εσωτερικό του, εκτός από το DNA

περιέχεται και το ένζυµο αντίστροφη µεταγραφάση.

44. Η ανοσολογική ανεπάρκεια, δηλαδή η µη ικανοποιητική λειτουργία του

ανοσοποιητικού συστήµατος, είναι κληρονοµική

45. Τα ογκοκατασταλτικά γονίδια κωδικοποιούν την παραγωγή ουσιών που

εµποδίζουν την κυτταρική διαίρεση ή προκαλούν το θάνατο των κυττάρων.

46. Ορισµένοι περιβαλλοντικοί παράγοντες ενεργοποιούν τα ογκογονίδια ή

αδρανοποιούν τα ογκοκατασταλτικά γονίδια.

47. Ο καλοήθης όγκος αυξάνεται µε τη διαίρεση των κυττάρων που βρίσκονται

στην περιφέρειά του

48. Η αύξηση του κακοήθη όγκου γίνεται από τα κύτταρα της περιφέρειάς του,

ακανόνιστα προς όλες τις κατευθύνσεις

49. Τα κύτταρα του κακοήθη όγκου διεισδύουν σε γειτονικούς ιστούς και µε

την κυκλοφορία του αίµατος µεταφέρονται και σε άλλα σηµεία του σώµατος.

50. Οι µεταστάσεις είναι δευτερογενείς εστίες κάποιου κακοήθη όγκου.

51. Ο σχηµατισµός νέων αιµοφόρων αγγείων από τις ουσίες που εκκρίνουν τα

καρκινικά κύτταρα εξυπηρετεί τις µεταστάσεις. ( )

Page 56: ΚΕΦΑΛΑΙΟ1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ

Page 56 of 56