0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯...

40

Transcript of 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯...

Page 1: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ BAUDOLINO

Από τις Εκδόσεις RCS Libri SpA Μιλάνο 2000ΤΙΤΛΟΣ ΒΙΒΛΙΟΥ Μπαουντολίνο

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ Umberto EcoΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Έφη Καλλιφατίδη

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ Μαρία Αποστολοπούλου∆ΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ Τασούλα Μανταίου

ΕΞΩΦΥΛΛΟ Λεπτοmicroέρεια από την laquoΤοιχογραφία Baldisholraquo1ο microισό 12ου αιώνα Εθνογραφικό Μουσείο του Όσλο

ΣΧΕ∆ΙΑΣΜΟΣ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ PolystudioΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙ∆ΟΠΟΙΗΣΗ Μερσίνα Λαδοπούλου Ραλλού Ρουχωτά

ΕΚΤΥΠΩΣΗ Σταmicroάτιος Κοτσάτος amp ΣΙΑ ΟΕ

ΒΙΒΛΙΟ∆ΕΣΙΑ Ηλιόπουλος Θ ndash Ροδόπουλος Π ΟΕ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Πρώτη έκδοση ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ 2001∆εύτερη έκδοση ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Οκτώβριος 2011

ΙSBN 978-960-496-284-6

Τυπώθηκε σε χαρτί ελεύθερο χηmicroικών ουσιών προερχόmicroενο αποκλειστικάκαι microόνο από δάση που καλλιεργούνται για την παραγωγή χαρτιού

Το παρόν έργο πνευmicroατικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις του Ελληνικού Νόmicroου (Ν 21211993όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήmicroερα) και τις διεθνείς συmicroβάσεις περί πνευmicroατικής ιδιοκτησίας Απαγορεύε-ται απολύτως η άνευ γραπτής αδείας του εκδότη κατά οποιονδήποτε τρόπο ή microέσο αντιγραφή φωτοανατύπωση καιεν γένει αναπαραγωγή εκmicroίσθωση ή δανεισmicroός microετάφραση διασκευή αναmicroετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτεmicroορφή (ηλεκτρονική microηχανική ή άλλη) και η εν γένει εκmicroετάλλευση του συνόλου ή microέρους του έργου

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ PSICHOGIOS PUBLICATIONS SAΈδρα TατοGου 121 Head office 121 Tatoiou Str144 52 Μεταmicroόρφωση 144 52 Metamorfossi GreeceΒιβλιοπωλείο Μαυροmicroιχάλη 1 Bookstore 1 Mavromichali Str106 79 Αθήνα 106 79 Αthens GreeceΤηλ 2102804800 Tel 2102804800Telefax 2102819550 Telefax 2102819550wwwpsichogiosgr wwwpsichogiosgre-mail infopsichogiosgr e-mail infopsichogiosgr

ΜετάφρασηΈφη Καλλιφατίδη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν

Το Κοιμητήριο της Πράγας μτφρ Έφη Καλλιφατίδη 2011Το Όνομα του Ρόδου μτφρ Έφη Καλλιφατίδη 2011

Το Εκκρεμές του Φουκώ μτφρ Έφη Καλλιφατίδη 2011Δημιουργώντας τον εχθρό μτφρ Έφη Καλλιφατίδη 2011

Ετοιμάζονται

Η μυστηριώδης φλόγα της βασίλισσας ΛοάναΤο νησί της προηγούμενης ημέρας

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Στον Eμανουέλε

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Ο Μπαουντολίνο αρχίζει να γράφει 11Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη 23Ο Μπαουντολίνο εξηγεί στον Νικήτα τι έγραφε από μικρός 42 Ο Μπαουντολίνο μιλά με τον αυτοκράτορα και ερωτεύεται

την αυτοκράτειρα 59Ο Μπαουντολίνο δίνει σοφές συμβουλές στον Φρειδερίκο 69 Ο Μπαουντολίνο πάει στο Παρίσι 84Ο Μπαουντολίνο βάζει τη Βεατρίκη να γράφει ερωτικά

γράμματα και τον Ποιητή ποιήματα 102Ο Μπαουντολίνο στον Επίγειο Παράδεισο 110Ο Μπαουντολίνο επιπλήττει τον αυτοκράτορα και αποπλανά

την αυτοκράτειρα 129Ο Μπαουντολίνο βρίσκει τους Τρεις Μάγους και ανακηρύσσει

τον Καρλομάγνο άγιο 138Ο Μπαουντολίνο χτίζει ένα παλάτι στον Ιωάννη

τον Πρεσβύτερο 153Ο Μπαουντολίνο γράφει την επιστολή του Ιωάννη

του Πρεσβύτερου 167Ο Μπαουντολίνο βλέπει μία πόλη να γεννιέται 183Ο Μπαουντολίνο σώζει την Αλεξάνδρεια με τη γελάδα

του πατέρα του 210Ο Μπαουντολίνο στη μάχη του Λενιάνο 244Ο Μπαουντολίνο εξαπατάται από τον Ζώσιμο 255

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο ανακαλύπτει ότι ο Ιωάννης ο Πρεσβύτεροςγράφει σε πάρα πολύ κόσμο 272

Ο Μπαουντολίνο και η Κολαντρίνα 282Ο Μπαουντολίνο αλλάζει όνομα στην πόλη του 288Ο Μπαουντολίνο ξαναβρίσκει τον Ζώσιμο 297Ο Μπαουντολίνο και οι ηδονές του Βυζαντίου 313Ο Μπαουντολίνο χάνει τον πατέρα του και βρίσκει

το Γκραντάλις 326Ο Μπαουντολίνο στην Τρίτη Σταυροφορία 339Ο Μπαουντολίνο στο κάστρο του Αρτζρούνι 355Ο Μπαουντολίνο βλέπει τον Φρειδερίκο να πεθαίνει

δύο φορές 374Ο Μπαουντολίνο και το ταξίδι των Μάγων 396Ο Μπαουντολίνο στα σκοτάδια της Αμπχαζίας 417Ο Μπαουντολίνο διασχίζει τον Σαμβατύωνα 433Ο Μπαουντολίνο φτάνει στην Πνταπετζίμ 442Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Διάκονο Ιωάννη 460Ο Μπαουντολίνο περιμένει να αναχωρήσει για το βασίλειο

του Ιωάννη του Πρεσβύτερου 479Ο Μπαουντολίνο βλέπει μία κυρά μrsquo ένα μονόκερω 498Ο Μπαουντολίνο γνωρίζει την Υπατία 509Ο Μπαουντολίνο ανακαλύπτει τον αληθινό έρωτα 533Ο Μπαουντολίνο εναντίον των Λευκών Ούννων 544Ο Μπαουντολίνο και τα πουλιά ροκ 556Ο Μπαουντολίνο εμπλουτίζει τους θησαυρούς

του Βυζαντίου 570Ο Μπαουντολίνο ξεκαθαρίζει τους λογαριασμούς του 590Μπαουντολίνο ο Στυλίτης 614Ο Μπαουντολίνο δεν είναι πια εδώ 632

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο αρχίζει να γράφει

Εν σωτιρίω σωτηρίω έτει 1155 κε εν τω μηνί Δεκέμβριονάρχεται το χρονικόν του Μπαουντολίνο του επονομαζο-μένου Αουλάριο

εγώ ο Μπαουντολίνο του Γκαλιάουντο των Αουλάρι με κεφά-λα σαν του λιόντα αλληλούια και δοξασμένο τrsquo όνομά Του κι αςσχωρνάει τα κρίματά μου

έποικα διέπραξα τη μεγαλύτερη κλεψά της ζωής μου δηλαδήπήρα απόνα ερμάριο του επίσκοπου Όθωνα ένα μάτσο φύλλαπου ίσως νάναι της αφτοκρατορικής κιγκαλ καγκελαρίας και τά-ξυσα καλά-καλά μόνο σε μερικές μεριές δεν εκαθάρισαν και τώ-ρα έχω μάτσο τες Περγαμινές να γράφω ότι θέλω δηλαδή το χρο-νικό μου κι ας μη ξέρω να γράψω στα λατινικά

μα αν ανακαλύψουν πως τα φύλλα δεν είναι κει ποιος ξέρει τιχαλασμός θα γενεί άσε που θα νομίσουν ότι τα πήρε κάνας σπιού -νος των ρωμαίων επισκόπων που επιβουλεύουνται τον αυτοκρά-τορα φρειδερίκο

αλλά πάλι μπορεί να μη βάλει έγνοια κανείς στην καγγελαρίαγράφουσι γράφουσι ακόμα κι ότα δε χρειάζεται κι όποιος τα βρει(ετούτα τα φύλλα) να τα βάλει στον κω να μη του καή καρφάκι

ncipit prologus de duabus civitatibus historiae AD mcxliiiconscript

saepe multumque volvendo mecum de rerum tempo raliummotu ancipitq

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τούτα τάγραφε πριν και δεν μπόρεσα να τα ξύσω οπότε ταπηδάω

μα κι αν τάβρουν τα φύλλα μου αφού τα γράψω δε θα τα κα-ταλάβουσι ούτrsquo ούλrsquo οι σφραγιδοφύλακες μαζί γιατί τούτη είναιμια γλώσσα που μιλιέται στη Φρασκέτα και κανείς ποτέ δεν τηνέγραψε

μια φορά αν δουν πως είναι μια γλώσσα που κανείς δε σκα-μπάζει θα νοήσουν ότι ειμ εγώ γιατί όλοι το λέγουν πως στη Φρα-σκέτα μιλάμε μια γλώσα που δε κάνει να βγαίνει από στόμα χρι-στιανού κι έτσι πρέπει να τα κρύψω καλά

παναθεμάτο τι μπελάς το γράψιμο πόνεσαν κιόλα τα δάχτυ-λά μου

εμένα ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο πάντα μου τόλεγε ότιπρέπει ναν δώρο της Παναγιάς του Ρομπορέτο γιατί από τότε πού -μουν βυζαχταρούδι μόλις άκουα κάποιον να λέγει παίντε 5 κου-βέντες αμέσως μαϊμούδιζα τη λαλιά του θες ήταν από την Τερντό-να θες απτο Γκάβι κι ακόμα κι αν ερχόταν απτα Μεδιόλανα εκείπου έχουν μια μιλιά σα σκύλοι που γρυλίζουν τελοσπάντο ακόμακι όταν απάντησα τους πρώτους γερμανούς πούχα δει στη ζωήμου εκείνους που πολιορκούσαν την Τερντόνα ούλοι Tiusche καικαθάρματα και λέγανε rausz και min got και σε μισή μέρα άρ-χισα κιεγώ να λέγω ράους και Μαϊνγκότ κι αυτοί μου λέγανε Kintτράβα να μας έβρεις μια ωραία Frowe να κάνουμε φικιφούκι καινα μη θέλει δεν πειράζει πες μας εσύ πού είναι και μετά εμείς τηβάζουμε κάτω με το στανιό

βρε σκατιάρηδες τους είπα σιγά μη σας πω πού θα βρείτε τηFrowe για ρουφιάνο με περάσατε αμέτε στη χήρα με τα πέντεορφανά

μανούλα μου πήγαν να πέσουν να με φάνενα με φάνε να με ξεπαστρέψουν ή necabant να που μπορώ να

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γράψω λατινικά όχι ότι δεν καταλαβαίνω λατινικά αφού έμαθανα διαβάζω από λατινικό librum και όταν μιλούν στα λατινικά κα-ταλαβαίνω μα για να γράψω δεν ξέρω πώς γράφονται οι verba

Θεέ και Κύριε ποτέ δεν ξέρω αν είναι equus ή equum και πά-ντα το κάνω λάθος ενώ στον τόπο μου ο ίππος είναι πάντα άλογοκαι δεν κάνω ποτέ λάθος γιατί κανείς ποτέ δε γράφει Άλωγο άσεπου κανείς ποτέ δε γράφει τίποτα αφού δεν κατέχει να διαβάσει

πάντως εκείνη τη φορά τη γλίτωσα και οι γερμανοί δε μου πεί-ραξαν ούτε τρίχα γιατί κατέφτασαν οι milites και φωνάζανε πά-με πάμε θα επιτεθούμε ξανά και μετά έγινε χαλασμός Κυρίου καιγω δεν καταλάβαινα τι μου γινόταν με τους σκουτάριους που πή-γαιναν καταδώ και τους φάντες με τες αλαβάρδες που τραβού-σαν κατακεί και τα σαλπίσματα και τους ξύλινους πύργους ψη-λούς σα δέντρα της Μπούρμια που κυλούσαν όπως τα κάρα μεβαλίστρες και τους τοξότες απάνω και άλλους με σκάλες που έρι-χναν τα βέλη σαν το χαλάζι και άλλους που αμολούσαν κοτρό-νια με μια μεγάλη χουλιάρα και σφυρίζανε πάνω απτό κεφάλιμου τα iaculi και οι ντερτονέζοι γκρεμίζονταν απτά τείχη τι μά-χη ήταν εκείνη

Εγώ κρύφτηκα για δυο ώρες στους θάμνους κι έλεγα Παναγί-τσα μου βόηθα και μετά όλα ησύχασαν και δίπλα μου άρχισαν νατρέχουν αυτοί με τη λαλιά της Παπίας και φωνάζανε ότι είχανεσκοτώσει πλήθος ντερτονέζους τόσο που το αίμα κυλούσε ποτά-μι και είχαν φουσκώσει σαν κοκόρια απrsquo την περηφάνια των για-τί έτσι η Τορτόνα θα μάθαινε να είναι με τους μεδιολανέζους

Ευθύς όμως γυρίσανε οπίσω οι γερμανοί της Frowe κάπως λι-γότεροι από πριν αφού κι οι ντερτονέζοι δεν τους τη χαρίστηκανκαι γω είπα καλύτερα να του δίνω

και στράτα τη στράτα γύρισα σπίτι σχεδόν ξημέρωμα και ταστόρησα όλα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντο που μου απαντάάξιος τράβα να χωθείς καταμεσής σταις πολιορκίες και καμιά μέ-ρα θα σε βρει κάνα δόρατο στον κώλο μα δεν ξέρεις ότι αυτά εί-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ναι έργα των αφεντάδων άσrsquo τους να βράζουν μοναχοί γιατί εμείςπρέπει να φροντίσουμε τα αγγελ γελάδια μας κι είμαστε σοβαροίαθρώποι όχι σαν τον Φρειδερίκο που μια έρχεται μια φεύγει καιμια ξανάρχεται και δε φκιάνει τίποτα

μα η Τορτόνα δεν έπεσε γιατί πήρανε μόνο την πόλη κι ουχί τοκάστρο και βάστηξε ακόμα και μετά τελεύει το χρονικό μου αφούτους έκοψαν το νερό κακείνοι αντί να πιουν το κατουρό των εί-παν στον Φρειδερίκο πως του ήταν πιστοί κι αυτός τους άφηκε ναβγουν μα την πόλη την έκαψε και μετά την χάλασε δηλαδή οιΠαπιώτες τα εκάμασι ούλα γιατί έχουν στο μάτι τους ντερτονέ-ζους στα μέρη μας δεν είναι όπως με τους γερμανούς που αγα-πιούνται συναναμετάξυ των και είναι ενωμένοι σαν τα δάχτυλατου ενού χεριού σε μας αυτοί απrsquo το Γκαμόντιο αν δουν κάποιοναπrsquo το Μπεργκόλιο τους γυρνούν τrsquo αχαμνά

μα τώρα θα πω την ιστορία μου που όταν τριγυρνώ στα δάσητης φρασκέτα ιδίως με την ομίχλη από κείνη την πηχτή που δε θω-ρείς μηδέ την άκρη της μύτης σου και ξάφνου βλέπεις ομπρός σουπράματα που δεν τάδες να πλησιάζουν τότε βλέπω οράματα όπωςεκείνη τη φορά πούδα τον μονόκερω και την άλλη πούδα τον Αϊ-Μπαουντολίνο που μου μίλησε και μούπε Φιδογέννημα θα παςστην κόλαση για αυτά που σκάρωσες με τον μονόκερω γιατί ού-λοι ξέρουν πως για να πιάσεις μονόκερω πρέπει να βάλεις μιαανέγγιχτη κόρη στα ριζά του δέντρου και το ζωντανό νιώθει τημυρουδιά της παρθένας κι έρχεται να βάλει το κεφάλι στην κοι-λιά της και τότε γω πήρα τη Νένα του μΜπεργκόλιου πούχε έρ-θει με τον κύρη της να αγοράσουν αγγε γελάδα απrsquo τον ιδικό μουκύρη και της λέγω πάμε στο δάσος να πιάσουμε τον μονόκερω καικατόπι την έβαλα κάτω απrsquo το δέντρο γιατrsquo ήμουν βέβαιος πωςήταν παρθένα και της λέγω κάτσε ήσυχα και άνοιξε τα πόδια σουγια νάχει χώρο το ζωντανό να απιθώσει το κεφάλι κακείνη λέγειπού νrsquo ανοίξω κιεγώ της λέγω εκεί σrsquo αυτό το σημείο να άνοιξέ τακαλά καλά και την ακουμπούσα κι αυτή άρχισε να βελάζει ίδια

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

κατσίκα που γεννάει και τότε έχασα το φως μου κάτι σαν αποκά-λυψη μούρθε και μετά δεν ήταν πια άσπιλη σαν τον κρίνο και έλε-γε παναγιά παρθένα τώρα πώς θα φέρουμε τον μονόκερω και τό-τε άκουσα μια φωνή απrsquo τα ουράνια που έλεγε ότι ο μονόκερωςπου tollit peccata mundis ήμουν εγώ και άρχισα να πηδάω μεςστους θάμνους και να φωνάζω χιπ χιιι φρρρ φρρρ γιατί ήμουν πιοχαρούμενος κι από μονόκερω πούβαλε το κέρατό του στην κοιλιάτης παρθένας γιrsquo αυτό κι ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούπε φιδογέννημακαι λοιπά αλλά μετά με σχώρεσε και τον είδα κι άλλες φορές θο-λά και ξέθωρα αλλά μόνον όταν έχει πολλή ομίχλη ή τουλάχιστοπάχνη κι όχι όταν ο ήλιος τσουρουφλάει ανθρώπους και ζωντανά

μια φορά όταν το μολόγησα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντοότι rsquoχα δει τον Αϊ-Μπαουντολίνο μου έδωσε τριάντα ξυλιές στηράχη κι έλεγε Θε μου γιατί να τύχει σε μένανε ένας γιος που βλέ-πει οράματα και δεν νογάει ναρμέξει μια αγγ γελάδα ή θα τουσπάσω την κούτρα με την γκουντουρούπα ή θα τον εδώκω σε κά-ναν απrsquo αυτούς που γυρνούν σε γιορτές και πανηγύρια και βά-ζουν τη μαϊμού απέ την αφρική να χορεύει και η δόλια η μάναμου φώναζε βρομόπαιδο είσαι σωστή συφορά τι αμαρτίες πλη-ρώνω και μούτυχε γιος που βλέπει αγιούς και ο κύρης μου ο Γκα-λιάουντο είπε ψέματα λέγει ότι βλέπει αγιούς τούτος δω είναι πιοψεύτης κι απrsquo τον Γιούδα κι όλα τα σκαρφίζεται για να κάθεταικαι να τεμπελιάζει

Τα ιστορώ όλrsquo αυτά γιατί αλλιώς δεν θα καταλάβει κανείς τιέγινε κείνο το βράδυ πούχε μια ομίχλη τόσο πηχτή να την κόβειςμε το μαχαίρι κι ας ήταν κιόλας απρίλης αλλά στα μέρη μας πιά-νει ομίχλη ακόμα κι Αύγουστο μήνα κι όποιος δεν είναι από δωστα σίγουρα θα χαθεί ανάμεσα στην Μπούρμια και στη Φρασκέ-τα άμα δεν έχει άγιο να τον πιάσει απrsquo το χέρι και πάνω που τρα-βούσα για το σπίτι βλέπω ομπρός μου έναν βαρόνο καβάλα σrsquo άλο-γο όλο από σίδερο

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 15

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο βαρόνος κι όχι το άλωογο ήταν από σίδερο με μια μεγάλησπάθα κι έμοιαζε σα τον βασιλέα της Αραγωνίας

μούρθε κόλπος μανούλα μου κοίτα να δεις πούναι ο Αϊ-Μπαου-ντολίνο κι ήρθε να με πάρει στην κόλαση μα κείνος μου λέει Klei-ne Kint Bitte και κατάλαβα μεμιάς ότι ήταν ένας γερμανός κύ-ριος πούχε χαθεί μες στην ομίχλη του δάσους και δεν εύρισκε πιατους φίλους του και κόντευε πια να νυχτώσει και μου έδειξε ένανόμισμα και γω δεν είχα ξαναδεί νόμισμα στη ζωή μου κι ήταν πο-λύ φχαριστημένος που του απαντούσα στη γλώσσα του και τούπαστα Diutsch ότι αν τραβούσε αυτό το δρόμο θα rsquoπεφτε στο έλοςσαν τον ήλιο στο βασίλεμά του

δεν έπρεπε να μιλήσω για ήλιο με τέτοια ομίχλη που rsquoθελε μα-χαίρι να την κόψεις πάντως εκείνος με κατάλαβε

κατόπιν τούπα πως ξέρω ότι οι γερμανοί έρχονται απόνα τό-πο όπου είναι πάντα άνοιξη και ίσως ανθούν τα κίτρα του Λιβά-νου αλλά σε μας στα βαλτοτόπια της Παλέα έχει ομίχλες και μεςστην ομίχλη τριγυρίζουν παλιαθρώποι πούναι έγγονοι των έγγο-νων των αράβων πούχε νικήσει ο καρλομάγνος και είναι κακοί κιάμα δουν έναν ταξιδευτή του ρίχνουν μια μπαστουνιά στα δόντιακαι του αρπάζουν ακόμα και τα μαλλιά της κεφαλής του άραελάτε στο σπιτικό του κύρη μου του Γκαλιάουντο μια γαβάθα ζε-στό ζωμό θα τη βρείτε κι ένα αχυρόστρωμα στο στάβλο για νακοιμηθείτε τη νύχτα κι αύριο με τη μέρα σας δείχνω το δρόμο πό-σο δε μάλλον αν έχετε εκείνο το νόμισμα ευχαριστώ κι ευλογη-μένος να είστε είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοι

έτσι τον πήγα στον κύρη μου τον Γκαιάουντο Γκαλιάουντο πουμου rsquoμπηξε τες φωνές μπούφο με περικεφαλαία τι κουβαλάς στηνκεφάλα σου γιατί είπες τόνομά μου σέναν ξένο μαυτούς ποτέ δενξέρει κανείς μπορεί νάναι βασάλος του μαρκήσιου του Μομφερ-ράτου και κατόπι να μου ζητήσει τη δεκάτη σε καρπούς στάρια καιλαχανικά ή γεώμορο ή κεφαλιάτικα στα ζώα και στο βιος μας καιτότε πάμε χαμένοι και ετοιμαζόταν να πιάσει το μπαστούνι του

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

εγώ τούπα ότι ο άρχοντας ήταν γερμανός κουχί από το Μον-φερράτο κι εκείνος είπε ακόμα χειρότερα τι γυρνάει μες στη νύ-χτα μα όταν του είπα για το νόμισμα ηρέμησε γιατί όσοι είναι απέτο Μαρένγκο είναι χοντροκέφαλοι σαν τα βόδια αλλά έξυπνοισαν τrsquo άλογα και ένιωσε ότι μπορούσε να βγάλει κάτι καλό καιμούπε εσύ που τα μιλάς όλα πες του τούτο δω

δηλαδή ότι είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοιαυτό του τόπα κιόλαςδεν πειράζει καλύτερα να το ξαναπείς δηλαδή ευχαριστώ για

το σόλδι αλλά είναι και το σανό για τάλογο και στη σούπα βά-λαμε και τυρί και είναι και το ψωμί και ένα καυκί από το καλόκρασί και τον βάζω να κοιμηθεί εκεί που κοιμάσαι συ δίπλα στηφοτ πυρω πυροστιά και συ γιαπόψε τράβα στο στάβλο και ας μουδείξει το χρήμα γιατί θέλω ένα τζενοβέζικο σόλδι κι ας κάνει σαστο σπίτι του γιατί σε μας από το Μαρένγκο ο ξένος είναι ιερός

ο άρχοντας είπε ha ha είστε πονηροί εσείς από το Μαρίνκουμαλλά η συμφωνία είναι συμφωνία θα σου δώσω αυτά τα δυο νο-μίσματα και μη μου ζητάς ένα τζενοβέζικο σόλδι γιατί μrsquo ένα τζε-νοβέζικο σόλδι εγώ kaufo όλο σου το σπίτι και τα ζωντανά μαζίκαι πάρε τούτα δω και μη μιλάς γιατί πάλι κερδισμένος είσαι καιο κύρης μου δεν μίλησε και πήρε τα δυο νομίσματα που άφησε οάρχοντας στο τραπέζι γιατί όσοι είναι από το Μαρένγκο είναι χο-ντροκέφαλοι αλλά έξυπνοι και μετά έφαγε σαν λύκος (ο άρχο-ντας) ή μάλλον σαν δύο (λύκοι) και κατόπιν όταν ο κύρης κι η μά-να μου πήγανε να πλαγιάσουν γιατί είχαν τσακίσει τη ράχη τουςόλη μέρα όσο εγώ περιδιάβαζα στη φρασκέτα ο herre είπε ωραίοτούτο το κρασί θα κάτσω να πιω λίγο ακόμα εδώ δίπλα στη φω-τιά πες μου kint πες μου πώς και μιλάς τόσο καλά τη γλώσσα μου

ad petitionem tuam frater Ysingrine carissime primos libroschronicae meae missur

ne humane pravitate

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ούτεδω μπόρεσα να τα σβήσωτώρα ξαναπιάνω την ιστορία εκείνης της βραδιάς μεκείνο τον

γερμανό κύριο που ήθελε να μάθει πώς και μιλούσα τη γλώσσα τουκαι γω του απάντησα ότι έχω το δώρο των γλωσσών όπως οι από-στολοι έχω και το χάρισμα των οραμάτων όπως οι αλαφροΐσκιω-τες γιατί τριγυρνώ στο δάσος και βλέπω τον Αϊ-Μπαουντολίνο κα-βάλα σε μονόκερω άσπρο σαν το γάλα με το κέρατο του το ελικω-τό εκεί ακριβώς που τάλογα έχουν αυτό που για μας είναι η μύτη

τάλογα όμως δεν έχουν μύτη γιατί αλλιώς θάχαν από κάτωκαι μουστάκια σαν αυτά του κυρίου πούχε μια ωραία γενειάδαστο χρώμα μπακιρένιας χύτρας ενώ οι άλλοι γερμανοί που είχαδει είχαν κίτρινες τρίχες ακόμα και σταυτιά τους

κακείνος μου λέγει εντάξει βλέπεις αυτό που ονομάζεις μονό-κερω αλλά πού τόμαθες ότι υπάρχουν μονόκεροι σετούτον τονκόσμο και γω απάντησα ότι τόχα διαβάσει σένα βιβλίο πούχε οερημίτης της Φρασκέτα κι εκείνος με μάτια γουρλωτά σαν τηςκουκουβάγιας μου λέει Μα πώς ξέρεις και να διαβάζεις

εμ βέβαια του είπα και συνέχισα την ιστορίαλοιπόν η ιστορία έχει ότι ήταν ένας άγιος ερημίτης κοντά στο

δάσος και ο κόσμος του έφερνε πότε μια όρνιθα πότε ένα λαγό κα-κείνος κάθεται και προσεύχεται πάνω απόνα βιβλίο και όποτεπερνάει κόσμος κοπανά το στήθος του με μια πέτρα μα εμένα μουφαινόταν σαν ένας σβόλος χώμα για να μην πονάει πολύ λοιπόνεκείνη τη μέρα τούχανε φέρει πεσκέσι δυο αυγά και πάνω πουεκείνος διάβαζε εγώ σκέφτηκα ένα σου και ένα μου σαν καλοί χρι-στιανοί αρκεί να μη με πάρει χαμπάρι αλλά κείνος δεν ξέρω πώςαφού διάβαζε με γράπωσε από το λαιμό και γω είπα ο έχων δύοχιτώνας και τότε έσκασε στα γέλια και μούπε είσαι πολύ έξυπνοπαιδί ξέρεις νάρχεσαι κάθε μέρα εδώ να σου μάθω να διαβάζεις

έτσι μούμαθε τα γράμματα με το γδούπο απrsquo τες κατακεφα-λιές μοναχά που μια μέρα στην εξομολόγηση άρχισε να μου λέγειτι ωραίο γεροδεμένο αγόρι πούσαι και τι ωραίο λιονταρίσιο κε-

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

φάλι δείξε μου πόσο δυνατά είναι τα μπράτσα σου και πώς είναιτο στήθος σου κάτσε να σε πιάσω εδώ παρχίζουν τα πόδια για ναδω αν είσαι υγιής και τότε κατάλαβα πού το πήγαινε και τούρι-ξα μια γονατιά στrsquo αχαμνά στα testicula του δηλαδή κι εκείνος δι-πλώθηκε στα δυο λέγοντας Κυργελέησον θα πάω στο Μαρένγκοκαι θα πω οτείσαι δαιμονισμένος και θα σε κάψουν και του λέωγω καλά αλλά πρώτα θα πω εγώ ότι σε είδα ένα βράδυ να τονχώνεις σε μια μάγισσα με μάσκα και τότε θα δούμε ποιον θα πουνδαιμονισμένο και τότε εκείνος λέγει περίμενε τόλεγα μόνο για ναγελάσουμε και ήθελα να δω αν έχεις φόβο Κυρίου ας μην το συ-ζητάμε άλλο έλα αύριο και θαρχίσω να σου μαθαίνω γραφή για-τί άλλο να διαβάζεις δεν είναι κόπος απλώς κοιτάς και κουνάς ταχείλια σου αλλά για να γράφεις μες στο βιβλίο θέλει φύλλα καιμελάνη και καλάμι που alba pratalia arabat et nigrum semen se-minabat γιατί πάντα μιλούσε λατινικά

και γω τούπα μου φτάνει που ξέρω να διαβάζω γιατί έτσι μα-θαίνω αυτά που δεν ξέρω ενώ όταν γράφεις γράφεις μόνο αυτάπου ξέρεις ήδη οπότε δε βαριέσαι καλύτερα να μείνω χωρίς να ξέ-ρω να γράφω αλλά ο κώλος είναι πάντα κώλος

ενώ τα εξιστορούσα ο γερμανός κύριος γελούσε σαν παλα-βός και έλεγε μπράβο μικρέ ιππότη οι ερημίτες είναι allesammtSodomiten αλλά πες μου πες μου τι άλλο είδες στο δάσος και γωσκέφτηκα ότι ήταν απαυτούς που θέλανε να πάρουν την Τορτό-να με τον Αυτοκράτορα Φρειδερίκο και είπα καλύτερα να του κά-νω το χατίρι γιατί μπορεί να μου δώσει κι άλλο νόμισμα και τού-πα ότι πριν δυο βραδιές μου εμφανίστηκε ο Αϊ-Μπαουντολίνο καιμούπε ότι ο αυτοκράτορας θάχει μεγάλη νίκη στην Τορτόνα για-τί ο Φρειδερίκος ήταν ο μοναδικός κύριος και αυθέντης όλης τηςΛογγοβαρδίας μαζί και της Φρασκέτας

και τότε ο άρχοντας μούπε kint ο Θεός σέστειλε έλα μαζί μουστο αυτοκρατορικό στρατόπεδο να πεις αυτά που σούπε ο Αϊ-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Μπαουντολίνο και γω είπα ότι αν ήθελε θάλεγα κιόλας πως ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούχε πει ότι στην πολιορκία θάρχονταν κι οιΑπόστολοι Πέτρος και Παύλος να οδηγήσουν τους αυτοκρατορι-κούς κακείνος είπε Ach wie Wunderbar εμένα μου φτάνει και οΠέτρος μονάχος του

kint έλα μαζί μου και έκανες την τύχη σουΕυθύς και παραχρήμα δηλαδή το επόμενο πρωί ο άρχοντας είπε

στον κύρη μου ότι με παίρνει μαζί του και με πάει κάπου όπου θαμάθω να διαβάζω και να γράφω και ίσως να γενώ και υπουργός

ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο δεν κατάλαβε καλά τι τούπε μαένιωσε ότι τούπαιρναν απrsquo τrsquo οσπήτι έναν χαραμοφάη και δε χρεια-ζόταν πια να σκάει για τες κασκαρίκες μου και σκεφτόταν ότι οκύριος εκείνος ίσως νάταν κι απrsquo αυτούς που πάνε σε γιορτές καιπανηγύρεις με τη μαϊμού και ίσως νάθελε και να με στριμώξει καιδεν του άρεζε καθόλου αλλά ο άρχοντας τούπε ότι ήταν ένας μέ-γας κόμης παλατίνος και ότι μεταξύ των γερμανών δεν υπήρχανSodomiten

τι είναι αυτοί οι σοδομιστές ρώτησα τον κύρη μου και μου εξή-γησε ότι είναι οι πούστηδες άσε παντού υπάρχουν πούστηδες εί-πε αλλά όταν είδε τον κύριο να βγάζει άλλα πέντε νομίσματα εκτόςαπό τα δυο της περασμένης βραδιάς και ποτέ του δεν είχε ξανα-δεί τόσα μούπε σύρε γιε μου γιατί rsquoναι η τύχη σου και μπορεί κι ηδική μας και αφού τούτοι οι γερμανοί όλο κλωθογυρνούν στα μέ-ρη μας παναπεί πως θάρχεσαι πού και πού να μας βλέπεις και γωείπα τrsquo ορκίζομαι αλλά ο λαιμός μου σφιγγόταν γιατί έβλεπα τημάνα μου να κλαίει σάμπως να με πηγαίναν για σφαγή

κι έτσι φύγαμε και ο άρχοντας με πρόσταξε να τον οδηγήσω στοκάστρο των αυτοκρατορικών πανεύκολο του είπα φτάνει νrsquo ακο-λουθούμε τον ήλιο ή μάλλον να πάμε προς τη μεριά του

κι ενώ προχωρούσαμε και ξεκρίναμε κιόλα το στρατόπεδο νά-σου μια ομάδα καβαλαραίων που μεμιάς πέφτουν στα γόνατα καιχαμηλώνουν τα δόρατα και τα λάβαρα και υψώνουν τα σπαθιά μα

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τι στο καλό γίνεται είπα και κείνοι να φωνάζουν Κέσα Karsquoi66apαπό δω και Keiser από κει και Sanctissimus Rex από την άλληκαι να φιλούν το χέρι του άρχοντα και μένα παραλίγο να μου φύ-γει η μασέλα έχασκε το στόμα μου σα φούρνος γιατί τότε κατάλα-βα ότι ο κύριος εκείνος με την κόκκινη γενειάδα ήταν ο αυτοκρά-τορας Φρειδερίκος με σάρκα και οστά κι εγώ του έλεγα σαχλαμά-ρες όλο το βράδυ σα νάτανε ο πρώτος τυχάρπαστος κόπανος

τώρα θα βάλει να μου κόψουν το κεφάλι είπα κι όμως του κό-στισα κιόλας ζrsquo νομίσματα και αν ήθελε το κεφάλι μου θα μου τό-κοβε χτες βράδυ τζάμπα και κυργελέησον

και κείνος λέει να μη φοβάστε φέρνω σπουδαία νέα για έναόραμα μικρέ πες σε όλους το όραμα που είδες στο δάσος κι εγώπέφτω κάτω και χτυπιέμαι σα να rsquoχω το θείο δαιμόνιο και ανα-ποδογυρνώ τα μάτια μου και βγάζω αφρούς από το στόμα καιφωνάζω είδα είδα και τους λέγω όλη την ιστορία του Αϊ-Μπαου-ντολίνο που μούπε την προφητεία και όλοι λένε ΘέκεΚύ Θεέ Με-γαλοδύναμε και λέγανε Θαύμα θαύμα gottsteh mirbei

κήταν εκεί και οι απεσταλμένοι της Τερντόνα που δεν είχανακόμα αποσίσει αν θα παραδίνονταν μα όταν μάκουσαν πέσανεκαταγής και λέγανε ότι αφού κι οι άγιοι ήταν ενάντιά τους κα-λύτερα να παραδίνονταν μιας και δεν μπορούσαν ναντέξουν

κατόπι είδα τους ντερτονέζους να βγαίνουν από την πόληάντρες γυναίκες και παιδιά και βυζανιάρικα και κλαίγανε ούλοικι οι γερμανοί τους έσερναν σαν τα πρόβατα αρνιά και κάθε λο-γής ερίφια και εκείνοι οι παπιώτες μάνι μάνι να μπουν στην Τορ-τόνα με ξύλα σφυριά και ματσόλες και αξίνες γιατί τους είχε καυ-λώσει να γκρεμίσουν την πόλη συθέμελα

και προς το βράδυ είδα στο λόφο πυκνούς καπνούς και η Ντερ-τόνα ή Τορτόνα δεν υπήρχε πια αυτά έχει ο πόλεμος όπως λέγεικι ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο είναι ένα ανήμερο θεριό

πάντως καλύτερα αυτοί παρά εμείςκαι το βράδυ γυρνά ο αυτοκράτορας καταευχαριστημένος στα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

tabernacula και μου τσιμπά το μάγουλο όπως έκανε πότε πότε κιο πατέρας μου και μετά φωνάζει έναν κύριο που ήταν ο καλόπα-πας ο Ραχεβίνους και του λέει ότι θέλει να μάθω να γράφω και τονάβακα και τη γραμματική που τότε δεν ήξερα τι ήταν αλλά τώ-ρα σιγά σιγά τόμαθα ενώ ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο ούτε πουτο φαντάζεται

ωραίο πράμα νάσαι γραμματιζούμενος και ποιος θα το φα-νταζόταν

gratia agamus domini dominus τελοσπάντο ας είναι δοξα-σμένος ο Κύριος

πάντως όταν γράφεις ένα χρονικό σε πιάνουν εξάψεις ακόμακαι το χειμώνα άσε που φοβάμαι μη σβήσει η λάμπα και όπωςέλεγε και κάποιος μούχει πονέσει ο δείχτης

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 2: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ BAUDOLINO

Από τις Εκδόσεις RCS Libri SpA Μιλάνο 2000ΤΙΤΛΟΣ ΒΙΒΛΙΟΥ Μπαουντολίνο

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ Umberto EcoΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Έφη Καλλιφατίδη

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ Μαρία Αποστολοπούλου∆ΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ Τασούλα Μανταίου

ΕΞΩΦΥΛΛΟ Λεπτοmicroέρεια από την laquoΤοιχογραφία Baldisholraquo1ο microισό 12ου αιώνα Εθνογραφικό Μουσείο του Όσλο

ΣΧΕ∆ΙΑΣΜΟΣ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ PolystudioΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙ∆ΟΠΟΙΗΣΗ Μερσίνα Λαδοπούλου Ραλλού Ρουχωτά

ΕΚΤΥΠΩΣΗ Σταmicroάτιος Κοτσάτος amp ΣΙΑ ΟΕ

ΒΙΒΛΙΟ∆ΕΣΙΑ Ηλιόπουλος Θ ndash Ροδόπουλος Π ΟΕ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Πρώτη έκδοση ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ 2001∆εύτερη έκδοση ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Οκτώβριος 2011

ΙSBN 978-960-496-284-6

Τυπώθηκε σε χαρτί ελεύθερο χηmicroικών ουσιών προερχόmicroενο αποκλειστικάκαι microόνο από δάση που καλλιεργούνται για την παραγωγή χαρτιού

Το παρόν έργο πνευmicroατικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις του Ελληνικού Νόmicroου (Ν 21211993όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήmicroερα) και τις διεθνείς συmicroβάσεις περί πνευmicroατικής ιδιοκτησίας Απαγορεύε-ται απολύτως η άνευ γραπτής αδείας του εκδότη κατά οποιονδήποτε τρόπο ή microέσο αντιγραφή φωτοανατύπωση καιεν γένει αναπαραγωγή εκmicroίσθωση ή δανεισmicroός microετάφραση διασκευή αναmicroετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτεmicroορφή (ηλεκτρονική microηχανική ή άλλη) και η εν γένει εκmicroετάλλευση του συνόλου ή microέρους του έργου

ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ PSICHOGIOS PUBLICATIONS SAΈδρα TατοGου 121 Head office 121 Tatoiou Str144 52 Μεταmicroόρφωση 144 52 Metamorfossi GreeceΒιβλιοπωλείο Μαυροmicroιχάλη 1 Bookstore 1 Mavromichali Str106 79 Αθήνα 106 79 Αthens GreeceΤηλ 2102804800 Tel 2102804800Telefax 2102819550 Telefax 2102819550wwwpsichogiosgr wwwpsichogiosgre-mail infopsichogiosgr e-mail infopsichogiosgr

ΜετάφρασηΈφη Καλλιφατίδη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν

Το Κοιμητήριο της Πράγας μτφρ Έφη Καλλιφατίδη 2011Το Όνομα του Ρόδου μτφρ Έφη Καλλιφατίδη 2011

Το Εκκρεμές του Φουκώ μτφρ Έφη Καλλιφατίδη 2011Δημιουργώντας τον εχθρό μτφρ Έφη Καλλιφατίδη 2011

Ετοιμάζονται

Η μυστηριώδης φλόγα της βασίλισσας ΛοάναΤο νησί της προηγούμενης ημέρας

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Στον Eμανουέλε

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Ο Μπαουντολίνο αρχίζει να γράφει 11Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη 23Ο Μπαουντολίνο εξηγεί στον Νικήτα τι έγραφε από μικρός 42 Ο Μπαουντολίνο μιλά με τον αυτοκράτορα και ερωτεύεται

την αυτοκράτειρα 59Ο Μπαουντολίνο δίνει σοφές συμβουλές στον Φρειδερίκο 69 Ο Μπαουντολίνο πάει στο Παρίσι 84Ο Μπαουντολίνο βάζει τη Βεατρίκη να γράφει ερωτικά

γράμματα και τον Ποιητή ποιήματα 102Ο Μπαουντολίνο στον Επίγειο Παράδεισο 110Ο Μπαουντολίνο επιπλήττει τον αυτοκράτορα και αποπλανά

την αυτοκράτειρα 129Ο Μπαουντολίνο βρίσκει τους Τρεις Μάγους και ανακηρύσσει

τον Καρλομάγνο άγιο 138Ο Μπαουντολίνο χτίζει ένα παλάτι στον Ιωάννη

τον Πρεσβύτερο 153Ο Μπαουντολίνο γράφει την επιστολή του Ιωάννη

του Πρεσβύτερου 167Ο Μπαουντολίνο βλέπει μία πόλη να γεννιέται 183Ο Μπαουντολίνο σώζει την Αλεξάνδρεια με τη γελάδα

του πατέρα του 210Ο Μπαουντολίνο στη μάχη του Λενιάνο 244Ο Μπαουντολίνο εξαπατάται από τον Ζώσιμο 255

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο ανακαλύπτει ότι ο Ιωάννης ο Πρεσβύτεροςγράφει σε πάρα πολύ κόσμο 272

Ο Μπαουντολίνο και η Κολαντρίνα 282Ο Μπαουντολίνο αλλάζει όνομα στην πόλη του 288Ο Μπαουντολίνο ξαναβρίσκει τον Ζώσιμο 297Ο Μπαουντολίνο και οι ηδονές του Βυζαντίου 313Ο Μπαουντολίνο χάνει τον πατέρα του και βρίσκει

το Γκραντάλις 326Ο Μπαουντολίνο στην Τρίτη Σταυροφορία 339Ο Μπαουντολίνο στο κάστρο του Αρτζρούνι 355Ο Μπαουντολίνο βλέπει τον Φρειδερίκο να πεθαίνει

δύο φορές 374Ο Μπαουντολίνο και το ταξίδι των Μάγων 396Ο Μπαουντολίνο στα σκοτάδια της Αμπχαζίας 417Ο Μπαουντολίνο διασχίζει τον Σαμβατύωνα 433Ο Μπαουντολίνο φτάνει στην Πνταπετζίμ 442Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Διάκονο Ιωάννη 460Ο Μπαουντολίνο περιμένει να αναχωρήσει για το βασίλειο

του Ιωάννη του Πρεσβύτερου 479Ο Μπαουντολίνο βλέπει μία κυρά μrsquo ένα μονόκερω 498Ο Μπαουντολίνο γνωρίζει την Υπατία 509Ο Μπαουντολίνο ανακαλύπτει τον αληθινό έρωτα 533Ο Μπαουντολίνο εναντίον των Λευκών Ούννων 544Ο Μπαουντολίνο και τα πουλιά ροκ 556Ο Μπαουντολίνο εμπλουτίζει τους θησαυρούς

του Βυζαντίου 570Ο Μπαουντολίνο ξεκαθαρίζει τους λογαριασμούς του 590Μπαουντολίνο ο Στυλίτης 614Ο Μπαουντολίνο δεν είναι πια εδώ 632

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο αρχίζει να γράφει

Εν σωτιρίω σωτηρίω έτει 1155 κε εν τω μηνί Δεκέμβριονάρχεται το χρονικόν του Μπαουντολίνο του επονομαζο-μένου Αουλάριο

εγώ ο Μπαουντολίνο του Γκαλιάουντο των Αουλάρι με κεφά-λα σαν του λιόντα αλληλούια και δοξασμένο τrsquo όνομά Του κι αςσχωρνάει τα κρίματά μου

έποικα διέπραξα τη μεγαλύτερη κλεψά της ζωής μου δηλαδήπήρα απόνα ερμάριο του επίσκοπου Όθωνα ένα μάτσο φύλλαπου ίσως νάναι της αφτοκρατορικής κιγκαλ καγκελαρίας και τά-ξυσα καλά-καλά μόνο σε μερικές μεριές δεν εκαθάρισαν και τώ-ρα έχω μάτσο τες Περγαμινές να γράφω ότι θέλω δηλαδή το χρο-νικό μου κι ας μη ξέρω να γράψω στα λατινικά

μα αν ανακαλύψουν πως τα φύλλα δεν είναι κει ποιος ξέρει τιχαλασμός θα γενεί άσε που θα νομίσουν ότι τα πήρε κάνας σπιού -νος των ρωμαίων επισκόπων που επιβουλεύουνται τον αυτοκρά-τορα φρειδερίκο

αλλά πάλι μπορεί να μη βάλει έγνοια κανείς στην καγγελαρίαγράφουσι γράφουσι ακόμα κι ότα δε χρειάζεται κι όποιος τα βρει(ετούτα τα φύλλα) να τα βάλει στον κω να μη του καή καρφάκι

ncipit prologus de duabus civitatibus historiae AD mcxliiiconscript

saepe multumque volvendo mecum de rerum tempo raliummotu ancipitq

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τούτα τάγραφε πριν και δεν μπόρεσα να τα ξύσω οπότε ταπηδάω

μα κι αν τάβρουν τα φύλλα μου αφού τα γράψω δε θα τα κα-ταλάβουσι ούτrsquo ούλrsquo οι σφραγιδοφύλακες μαζί γιατί τούτη είναιμια γλώσσα που μιλιέται στη Φρασκέτα και κανείς ποτέ δεν τηνέγραψε

μια φορά αν δουν πως είναι μια γλώσσα που κανείς δε σκα-μπάζει θα νοήσουν ότι ειμ εγώ γιατί όλοι το λέγουν πως στη Φρα-σκέτα μιλάμε μια γλώσα που δε κάνει να βγαίνει από στόμα χρι-στιανού κι έτσι πρέπει να τα κρύψω καλά

παναθεμάτο τι μπελάς το γράψιμο πόνεσαν κιόλα τα δάχτυ-λά μου

εμένα ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο πάντα μου τόλεγε ότιπρέπει ναν δώρο της Παναγιάς του Ρομπορέτο γιατί από τότε πού -μουν βυζαχταρούδι μόλις άκουα κάποιον να λέγει παίντε 5 κου-βέντες αμέσως μαϊμούδιζα τη λαλιά του θες ήταν από την Τερντό-να θες απτο Γκάβι κι ακόμα κι αν ερχόταν απτα Μεδιόλανα εκείπου έχουν μια μιλιά σα σκύλοι που γρυλίζουν τελοσπάντο ακόμακι όταν απάντησα τους πρώτους γερμανούς πούχα δει στη ζωήμου εκείνους που πολιορκούσαν την Τερντόνα ούλοι Tiusche καικαθάρματα και λέγανε rausz και min got και σε μισή μέρα άρ-χισα κιεγώ να λέγω ράους και Μαϊνγκότ κι αυτοί μου λέγανε Kintτράβα να μας έβρεις μια ωραία Frowe να κάνουμε φικιφούκι καινα μη θέλει δεν πειράζει πες μας εσύ πού είναι και μετά εμείς τηβάζουμε κάτω με το στανιό

βρε σκατιάρηδες τους είπα σιγά μη σας πω πού θα βρείτε τηFrowe για ρουφιάνο με περάσατε αμέτε στη χήρα με τα πέντεορφανά

μανούλα μου πήγαν να πέσουν να με φάνενα με φάνε να με ξεπαστρέψουν ή necabant να που μπορώ να

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γράψω λατινικά όχι ότι δεν καταλαβαίνω λατινικά αφού έμαθανα διαβάζω από λατινικό librum και όταν μιλούν στα λατινικά κα-ταλαβαίνω μα για να γράψω δεν ξέρω πώς γράφονται οι verba

Θεέ και Κύριε ποτέ δεν ξέρω αν είναι equus ή equum και πά-ντα το κάνω λάθος ενώ στον τόπο μου ο ίππος είναι πάντα άλογοκαι δεν κάνω ποτέ λάθος γιατί κανείς ποτέ δε γράφει Άλωγο άσεπου κανείς ποτέ δε γράφει τίποτα αφού δεν κατέχει να διαβάσει

πάντως εκείνη τη φορά τη γλίτωσα και οι γερμανοί δε μου πεί-ραξαν ούτε τρίχα γιατί κατέφτασαν οι milites και φωνάζανε πά-με πάμε θα επιτεθούμε ξανά και μετά έγινε χαλασμός Κυρίου καιγω δεν καταλάβαινα τι μου γινόταν με τους σκουτάριους που πή-γαιναν καταδώ και τους φάντες με τες αλαβάρδες που τραβού-σαν κατακεί και τα σαλπίσματα και τους ξύλινους πύργους ψη-λούς σα δέντρα της Μπούρμια που κυλούσαν όπως τα κάρα μεβαλίστρες και τους τοξότες απάνω και άλλους με σκάλες που έρι-χναν τα βέλη σαν το χαλάζι και άλλους που αμολούσαν κοτρό-νια με μια μεγάλη χουλιάρα και σφυρίζανε πάνω απτό κεφάλιμου τα iaculi και οι ντερτονέζοι γκρεμίζονταν απτά τείχη τι μά-χη ήταν εκείνη

Εγώ κρύφτηκα για δυο ώρες στους θάμνους κι έλεγα Παναγί-τσα μου βόηθα και μετά όλα ησύχασαν και δίπλα μου άρχισαν νατρέχουν αυτοί με τη λαλιά της Παπίας και φωνάζανε ότι είχανεσκοτώσει πλήθος ντερτονέζους τόσο που το αίμα κυλούσε ποτά-μι και είχαν φουσκώσει σαν κοκόρια απrsquo την περηφάνια των για-τί έτσι η Τορτόνα θα μάθαινε να είναι με τους μεδιολανέζους

Ευθύς όμως γυρίσανε οπίσω οι γερμανοί της Frowe κάπως λι-γότεροι από πριν αφού κι οι ντερτονέζοι δεν τους τη χαρίστηκανκαι γω είπα καλύτερα να του δίνω

και στράτα τη στράτα γύρισα σπίτι σχεδόν ξημέρωμα και ταστόρησα όλα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντο που μου απαντάάξιος τράβα να χωθείς καταμεσής σταις πολιορκίες και καμιά μέ-ρα θα σε βρει κάνα δόρατο στον κώλο μα δεν ξέρεις ότι αυτά εί-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ναι έργα των αφεντάδων άσrsquo τους να βράζουν μοναχοί γιατί εμείςπρέπει να φροντίσουμε τα αγγελ γελάδια μας κι είμαστε σοβαροίαθρώποι όχι σαν τον Φρειδερίκο που μια έρχεται μια φεύγει καιμια ξανάρχεται και δε φκιάνει τίποτα

μα η Τορτόνα δεν έπεσε γιατί πήρανε μόνο την πόλη κι ουχί τοκάστρο και βάστηξε ακόμα και μετά τελεύει το χρονικό μου αφούτους έκοψαν το νερό κακείνοι αντί να πιουν το κατουρό των εί-παν στον Φρειδερίκο πως του ήταν πιστοί κι αυτός τους άφηκε ναβγουν μα την πόλη την έκαψε και μετά την χάλασε δηλαδή οιΠαπιώτες τα εκάμασι ούλα γιατί έχουν στο μάτι τους ντερτονέ-ζους στα μέρη μας δεν είναι όπως με τους γερμανούς που αγα-πιούνται συναναμετάξυ των και είναι ενωμένοι σαν τα δάχτυλατου ενού χεριού σε μας αυτοί απrsquo το Γκαμόντιο αν δουν κάποιοναπrsquo το Μπεργκόλιο τους γυρνούν τrsquo αχαμνά

μα τώρα θα πω την ιστορία μου που όταν τριγυρνώ στα δάσητης φρασκέτα ιδίως με την ομίχλη από κείνη την πηχτή που δε θω-ρείς μηδέ την άκρη της μύτης σου και ξάφνου βλέπεις ομπρός σουπράματα που δεν τάδες να πλησιάζουν τότε βλέπω οράματα όπωςεκείνη τη φορά πούδα τον μονόκερω και την άλλη πούδα τον Αϊ-Μπαουντολίνο που μου μίλησε και μούπε Φιδογέννημα θα παςστην κόλαση για αυτά που σκάρωσες με τον μονόκερω γιατί ού-λοι ξέρουν πως για να πιάσεις μονόκερω πρέπει να βάλεις μιαανέγγιχτη κόρη στα ριζά του δέντρου και το ζωντανό νιώθει τημυρουδιά της παρθένας κι έρχεται να βάλει το κεφάλι στην κοι-λιά της και τότε γω πήρα τη Νένα του μΜπεργκόλιου πούχε έρ-θει με τον κύρη της να αγοράσουν αγγε γελάδα απrsquo τον ιδικό μουκύρη και της λέγω πάμε στο δάσος να πιάσουμε τον μονόκερω καικατόπι την έβαλα κάτω απrsquo το δέντρο γιατrsquo ήμουν βέβαιος πωςήταν παρθένα και της λέγω κάτσε ήσυχα και άνοιξε τα πόδια σουγια νάχει χώρο το ζωντανό να απιθώσει το κεφάλι κακείνη λέγειπού νrsquo ανοίξω κιεγώ της λέγω εκεί σrsquo αυτό το σημείο να άνοιξέ τακαλά καλά και την ακουμπούσα κι αυτή άρχισε να βελάζει ίδια

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

κατσίκα που γεννάει και τότε έχασα το φως μου κάτι σαν αποκά-λυψη μούρθε και μετά δεν ήταν πια άσπιλη σαν τον κρίνο και έλε-γε παναγιά παρθένα τώρα πώς θα φέρουμε τον μονόκερω και τό-τε άκουσα μια φωνή απrsquo τα ουράνια που έλεγε ότι ο μονόκερωςπου tollit peccata mundis ήμουν εγώ και άρχισα να πηδάω μεςστους θάμνους και να φωνάζω χιπ χιιι φρρρ φρρρ γιατί ήμουν πιοχαρούμενος κι από μονόκερω πούβαλε το κέρατό του στην κοιλιάτης παρθένας γιrsquo αυτό κι ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούπε φιδογέννημακαι λοιπά αλλά μετά με σχώρεσε και τον είδα κι άλλες φορές θο-λά και ξέθωρα αλλά μόνον όταν έχει πολλή ομίχλη ή τουλάχιστοπάχνη κι όχι όταν ο ήλιος τσουρουφλάει ανθρώπους και ζωντανά

μια φορά όταν το μολόγησα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντοότι rsquoχα δει τον Αϊ-Μπαουντολίνο μου έδωσε τριάντα ξυλιές στηράχη κι έλεγε Θε μου γιατί να τύχει σε μένανε ένας γιος που βλέ-πει οράματα και δεν νογάει ναρμέξει μια αγγ γελάδα ή θα τουσπάσω την κούτρα με την γκουντουρούπα ή θα τον εδώκω σε κά-ναν απrsquo αυτούς που γυρνούν σε γιορτές και πανηγύρια και βά-ζουν τη μαϊμού απέ την αφρική να χορεύει και η δόλια η μάναμου φώναζε βρομόπαιδο είσαι σωστή συφορά τι αμαρτίες πλη-ρώνω και μούτυχε γιος που βλέπει αγιούς και ο κύρης μου ο Γκα-λιάουντο είπε ψέματα λέγει ότι βλέπει αγιούς τούτος δω είναι πιοψεύτης κι απrsquo τον Γιούδα κι όλα τα σκαρφίζεται για να κάθεταικαι να τεμπελιάζει

Τα ιστορώ όλrsquo αυτά γιατί αλλιώς δεν θα καταλάβει κανείς τιέγινε κείνο το βράδυ πούχε μια ομίχλη τόσο πηχτή να την κόβειςμε το μαχαίρι κι ας ήταν κιόλας απρίλης αλλά στα μέρη μας πιά-νει ομίχλη ακόμα κι Αύγουστο μήνα κι όποιος δεν είναι από δωστα σίγουρα θα χαθεί ανάμεσα στην Μπούρμια και στη Φρασκέ-τα άμα δεν έχει άγιο να τον πιάσει απrsquo το χέρι και πάνω που τρα-βούσα για το σπίτι βλέπω ομπρός μου έναν βαρόνο καβάλα σrsquo άλο-γο όλο από σίδερο

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 15

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο βαρόνος κι όχι το άλωογο ήταν από σίδερο με μια μεγάλησπάθα κι έμοιαζε σα τον βασιλέα της Αραγωνίας

μούρθε κόλπος μανούλα μου κοίτα να δεις πούναι ο Αϊ-Μπαου-ντολίνο κι ήρθε να με πάρει στην κόλαση μα κείνος μου λέει Klei-ne Kint Bitte και κατάλαβα μεμιάς ότι ήταν ένας γερμανός κύ-ριος πούχε χαθεί μες στην ομίχλη του δάσους και δεν εύρισκε πιατους φίλους του και κόντευε πια να νυχτώσει και μου έδειξε ένανόμισμα και γω δεν είχα ξαναδεί νόμισμα στη ζωή μου κι ήταν πο-λύ φχαριστημένος που του απαντούσα στη γλώσσα του και τούπαστα Diutsch ότι αν τραβούσε αυτό το δρόμο θα rsquoπεφτε στο έλοςσαν τον ήλιο στο βασίλεμά του

δεν έπρεπε να μιλήσω για ήλιο με τέτοια ομίχλη που rsquoθελε μα-χαίρι να την κόψεις πάντως εκείνος με κατάλαβε

κατόπιν τούπα πως ξέρω ότι οι γερμανοί έρχονται απόνα τό-πο όπου είναι πάντα άνοιξη και ίσως ανθούν τα κίτρα του Λιβά-νου αλλά σε μας στα βαλτοτόπια της Παλέα έχει ομίχλες και μεςστην ομίχλη τριγυρίζουν παλιαθρώποι πούναι έγγονοι των έγγο-νων των αράβων πούχε νικήσει ο καρλομάγνος και είναι κακοί κιάμα δουν έναν ταξιδευτή του ρίχνουν μια μπαστουνιά στα δόντιακαι του αρπάζουν ακόμα και τα μαλλιά της κεφαλής του άραελάτε στο σπιτικό του κύρη μου του Γκαλιάουντο μια γαβάθα ζε-στό ζωμό θα τη βρείτε κι ένα αχυρόστρωμα στο στάβλο για νακοιμηθείτε τη νύχτα κι αύριο με τη μέρα σας δείχνω το δρόμο πό-σο δε μάλλον αν έχετε εκείνο το νόμισμα ευχαριστώ κι ευλογη-μένος να είστε είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοι

έτσι τον πήγα στον κύρη μου τον Γκαιάουντο Γκαλιάουντο πουμου rsquoμπηξε τες φωνές μπούφο με περικεφαλαία τι κουβαλάς στηνκεφάλα σου γιατί είπες τόνομά μου σέναν ξένο μαυτούς ποτέ δενξέρει κανείς μπορεί νάναι βασάλος του μαρκήσιου του Μομφερ-ράτου και κατόπι να μου ζητήσει τη δεκάτη σε καρπούς στάρια καιλαχανικά ή γεώμορο ή κεφαλιάτικα στα ζώα και στο βιος μας καιτότε πάμε χαμένοι και ετοιμαζόταν να πιάσει το μπαστούνι του

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

εγώ τούπα ότι ο άρχοντας ήταν γερμανός κουχί από το Μον-φερράτο κι εκείνος είπε ακόμα χειρότερα τι γυρνάει μες στη νύ-χτα μα όταν του είπα για το νόμισμα ηρέμησε γιατί όσοι είναι απέτο Μαρένγκο είναι χοντροκέφαλοι σαν τα βόδια αλλά έξυπνοισαν τrsquo άλογα και ένιωσε ότι μπορούσε να βγάλει κάτι καλό καιμούπε εσύ που τα μιλάς όλα πες του τούτο δω

δηλαδή ότι είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοιαυτό του τόπα κιόλαςδεν πειράζει καλύτερα να το ξαναπείς δηλαδή ευχαριστώ για

το σόλδι αλλά είναι και το σανό για τάλογο και στη σούπα βά-λαμε και τυρί και είναι και το ψωμί και ένα καυκί από το καλόκρασί και τον βάζω να κοιμηθεί εκεί που κοιμάσαι συ δίπλα στηφοτ πυρω πυροστιά και συ γιαπόψε τράβα στο στάβλο και ας μουδείξει το χρήμα γιατί θέλω ένα τζενοβέζικο σόλδι κι ας κάνει σαστο σπίτι του γιατί σε μας από το Μαρένγκο ο ξένος είναι ιερός

ο άρχοντας είπε ha ha είστε πονηροί εσείς από το Μαρίνκουμαλλά η συμφωνία είναι συμφωνία θα σου δώσω αυτά τα δυο νο-μίσματα και μη μου ζητάς ένα τζενοβέζικο σόλδι γιατί μrsquo ένα τζε-νοβέζικο σόλδι εγώ kaufo όλο σου το σπίτι και τα ζωντανά μαζίκαι πάρε τούτα δω και μη μιλάς γιατί πάλι κερδισμένος είσαι καιο κύρης μου δεν μίλησε και πήρε τα δυο νομίσματα που άφησε οάρχοντας στο τραπέζι γιατί όσοι είναι από το Μαρένγκο είναι χο-ντροκέφαλοι αλλά έξυπνοι και μετά έφαγε σαν λύκος (ο άρχο-ντας) ή μάλλον σαν δύο (λύκοι) και κατόπιν όταν ο κύρης κι η μά-να μου πήγανε να πλαγιάσουν γιατί είχαν τσακίσει τη ράχη τουςόλη μέρα όσο εγώ περιδιάβαζα στη φρασκέτα ο herre είπε ωραίοτούτο το κρασί θα κάτσω να πιω λίγο ακόμα εδώ δίπλα στη φω-τιά πες μου kint πες μου πώς και μιλάς τόσο καλά τη γλώσσα μου

ad petitionem tuam frater Ysingrine carissime primos libroschronicae meae missur

ne humane pravitate

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ούτεδω μπόρεσα να τα σβήσωτώρα ξαναπιάνω την ιστορία εκείνης της βραδιάς μεκείνο τον

γερμανό κύριο που ήθελε να μάθει πώς και μιλούσα τη γλώσσα τουκαι γω του απάντησα ότι έχω το δώρο των γλωσσών όπως οι από-στολοι έχω και το χάρισμα των οραμάτων όπως οι αλαφροΐσκιω-τες γιατί τριγυρνώ στο δάσος και βλέπω τον Αϊ-Μπαουντολίνο κα-βάλα σε μονόκερω άσπρο σαν το γάλα με το κέρατο του το ελικω-τό εκεί ακριβώς που τάλογα έχουν αυτό που για μας είναι η μύτη

τάλογα όμως δεν έχουν μύτη γιατί αλλιώς θάχαν από κάτωκαι μουστάκια σαν αυτά του κυρίου πούχε μια ωραία γενειάδαστο χρώμα μπακιρένιας χύτρας ενώ οι άλλοι γερμανοί που είχαδει είχαν κίτρινες τρίχες ακόμα και σταυτιά τους

κακείνος μου λέγει εντάξει βλέπεις αυτό που ονομάζεις μονό-κερω αλλά πού τόμαθες ότι υπάρχουν μονόκεροι σετούτον τονκόσμο και γω απάντησα ότι τόχα διαβάσει σένα βιβλίο πούχε οερημίτης της Φρασκέτα κι εκείνος με μάτια γουρλωτά σαν τηςκουκουβάγιας μου λέει Μα πώς ξέρεις και να διαβάζεις

εμ βέβαια του είπα και συνέχισα την ιστορίαλοιπόν η ιστορία έχει ότι ήταν ένας άγιος ερημίτης κοντά στο

δάσος και ο κόσμος του έφερνε πότε μια όρνιθα πότε ένα λαγό κα-κείνος κάθεται και προσεύχεται πάνω απόνα βιβλίο και όποτεπερνάει κόσμος κοπανά το στήθος του με μια πέτρα μα εμένα μουφαινόταν σαν ένας σβόλος χώμα για να μην πονάει πολύ λοιπόνεκείνη τη μέρα τούχανε φέρει πεσκέσι δυο αυγά και πάνω πουεκείνος διάβαζε εγώ σκέφτηκα ένα σου και ένα μου σαν καλοί χρι-στιανοί αρκεί να μη με πάρει χαμπάρι αλλά κείνος δεν ξέρω πώςαφού διάβαζε με γράπωσε από το λαιμό και γω είπα ο έχων δύοχιτώνας και τότε έσκασε στα γέλια και μούπε είσαι πολύ έξυπνοπαιδί ξέρεις νάρχεσαι κάθε μέρα εδώ να σου μάθω να διαβάζεις

έτσι μούμαθε τα γράμματα με το γδούπο απrsquo τες κατακεφα-λιές μοναχά που μια μέρα στην εξομολόγηση άρχισε να μου λέγειτι ωραίο γεροδεμένο αγόρι πούσαι και τι ωραίο λιονταρίσιο κε-

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

φάλι δείξε μου πόσο δυνατά είναι τα μπράτσα σου και πώς είναιτο στήθος σου κάτσε να σε πιάσω εδώ παρχίζουν τα πόδια για ναδω αν είσαι υγιής και τότε κατάλαβα πού το πήγαινε και τούρι-ξα μια γονατιά στrsquo αχαμνά στα testicula του δηλαδή κι εκείνος δι-πλώθηκε στα δυο λέγοντας Κυργελέησον θα πάω στο Μαρένγκοκαι θα πω οτείσαι δαιμονισμένος και θα σε κάψουν και του λέωγω καλά αλλά πρώτα θα πω εγώ ότι σε είδα ένα βράδυ να τονχώνεις σε μια μάγισσα με μάσκα και τότε θα δούμε ποιον θα πουνδαιμονισμένο και τότε εκείνος λέγει περίμενε τόλεγα μόνο για ναγελάσουμε και ήθελα να δω αν έχεις φόβο Κυρίου ας μην το συ-ζητάμε άλλο έλα αύριο και θαρχίσω να σου μαθαίνω γραφή για-τί άλλο να διαβάζεις δεν είναι κόπος απλώς κοιτάς και κουνάς ταχείλια σου αλλά για να γράφεις μες στο βιβλίο θέλει φύλλα καιμελάνη και καλάμι που alba pratalia arabat et nigrum semen se-minabat γιατί πάντα μιλούσε λατινικά

και γω τούπα μου φτάνει που ξέρω να διαβάζω γιατί έτσι μα-θαίνω αυτά που δεν ξέρω ενώ όταν γράφεις γράφεις μόνο αυτάπου ξέρεις ήδη οπότε δε βαριέσαι καλύτερα να μείνω χωρίς να ξέ-ρω να γράφω αλλά ο κώλος είναι πάντα κώλος

ενώ τα εξιστορούσα ο γερμανός κύριος γελούσε σαν παλα-βός και έλεγε μπράβο μικρέ ιππότη οι ερημίτες είναι allesammtSodomiten αλλά πες μου πες μου τι άλλο είδες στο δάσος και γωσκέφτηκα ότι ήταν απαυτούς που θέλανε να πάρουν την Τορτό-να με τον Αυτοκράτορα Φρειδερίκο και είπα καλύτερα να του κά-νω το χατίρι γιατί μπορεί να μου δώσει κι άλλο νόμισμα και τού-πα ότι πριν δυο βραδιές μου εμφανίστηκε ο Αϊ-Μπαουντολίνο καιμούπε ότι ο αυτοκράτορας θάχει μεγάλη νίκη στην Τορτόνα για-τί ο Φρειδερίκος ήταν ο μοναδικός κύριος και αυθέντης όλης τηςΛογγοβαρδίας μαζί και της Φρασκέτας

και τότε ο άρχοντας μούπε kint ο Θεός σέστειλε έλα μαζί μουστο αυτοκρατορικό στρατόπεδο να πεις αυτά που σούπε ο Αϊ-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Μπαουντολίνο και γω είπα ότι αν ήθελε θάλεγα κιόλας πως ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούχε πει ότι στην πολιορκία θάρχονταν κι οιΑπόστολοι Πέτρος και Παύλος να οδηγήσουν τους αυτοκρατορι-κούς κακείνος είπε Ach wie Wunderbar εμένα μου φτάνει και οΠέτρος μονάχος του

kint έλα μαζί μου και έκανες την τύχη σουΕυθύς και παραχρήμα δηλαδή το επόμενο πρωί ο άρχοντας είπε

στον κύρη μου ότι με παίρνει μαζί του και με πάει κάπου όπου θαμάθω να διαβάζω και να γράφω και ίσως να γενώ και υπουργός

ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο δεν κατάλαβε καλά τι τούπε μαένιωσε ότι τούπαιρναν απrsquo τrsquo οσπήτι έναν χαραμοφάη και δε χρεια-ζόταν πια να σκάει για τες κασκαρίκες μου και σκεφτόταν ότι οκύριος εκείνος ίσως νάταν κι απrsquo αυτούς που πάνε σε γιορτές καιπανηγύρεις με τη μαϊμού και ίσως νάθελε και να με στριμώξει καιδεν του άρεζε καθόλου αλλά ο άρχοντας τούπε ότι ήταν ένας μέ-γας κόμης παλατίνος και ότι μεταξύ των γερμανών δεν υπήρχανSodomiten

τι είναι αυτοί οι σοδομιστές ρώτησα τον κύρη μου και μου εξή-γησε ότι είναι οι πούστηδες άσε παντού υπάρχουν πούστηδες εί-πε αλλά όταν είδε τον κύριο να βγάζει άλλα πέντε νομίσματα εκτόςαπό τα δυο της περασμένης βραδιάς και ποτέ του δεν είχε ξανα-δεί τόσα μούπε σύρε γιε μου γιατί rsquoναι η τύχη σου και μπορεί κι ηδική μας και αφού τούτοι οι γερμανοί όλο κλωθογυρνούν στα μέ-ρη μας παναπεί πως θάρχεσαι πού και πού να μας βλέπεις και γωείπα τrsquo ορκίζομαι αλλά ο λαιμός μου σφιγγόταν γιατί έβλεπα τημάνα μου να κλαίει σάμπως να με πηγαίναν για σφαγή

κι έτσι φύγαμε και ο άρχοντας με πρόσταξε να τον οδηγήσω στοκάστρο των αυτοκρατορικών πανεύκολο του είπα φτάνει νrsquo ακο-λουθούμε τον ήλιο ή μάλλον να πάμε προς τη μεριά του

κι ενώ προχωρούσαμε και ξεκρίναμε κιόλα το στρατόπεδο νά-σου μια ομάδα καβαλαραίων που μεμιάς πέφτουν στα γόνατα καιχαμηλώνουν τα δόρατα και τα λάβαρα και υψώνουν τα σπαθιά μα

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τι στο καλό γίνεται είπα και κείνοι να φωνάζουν Κέσα Karsquoi66apαπό δω και Keiser από κει και Sanctissimus Rex από την άλληκαι να φιλούν το χέρι του άρχοντα και μένα παραλίγο να μου φύ-γει η μασέλα έχασκε το στόμα μου σα φούρνος γιατί τότε κατάλα-βα ότι ο κύριος εκείνος με την κόκκινη γενειάδα ήταν ο αυτοκρά-τορας Φρειδερίκος με σάρκα και οστά κι εγώ του έλεγα σαχλαμά-ρες όλο το βράδυ σα νάτανε ο πρώτος τυχάρπαστος κόπανος

τώρα θα βάλει να μου κόψουν το κεφάλι είπα κι όμως του κό-στισα κιόλας ζrsquo νομίσματα και αν ήθελε το κεφάλι μου θα μου τό-κοβε χτες βράδυ τζάμπα και κυργελέησον

και κείνος λέει να μη φοβάστε φέρνω σπουδαία νέα για έναόραμα μικρέ πες σε όλους το όραμα που είδες στο δάσος κι εγώπέφτω κάτω και χτυπιέμαι σα να rsquoχω το θείο δαιμόνιο και ανα-ποδογυρνώ τα μάτια μου και βγάζω αφρούς από το στόμα καιφωνάζω είδα είδα και τους λέγω όλη την ιστορία του Αϊ-Μπαου-ντολίνο που μούπε την προφητεία και όλοι λένε ΘέκεΚύ Θεέ Με-γαλοδύναμε και λέγανε Θαύμα θαύμα gottsteh mirbei

κήταν εκεί και οι απεσταλμένοι της Τερντόνα που δεν είχανακόμα αποσίσει αν θα παραδίνονταν μα όταν μάκουσαν πέσανεκαταγής και λέγανε ότι αφού κι οι άγιοι ήταν ενάντιά τους κα-λύτερα να παραδίνονταν μιας και δεν μπορούσαν ναντέξουν

κατόπι είδα τους ντερτονέζους να βγαίνουν από την πόληάντρες γυναίκες και παιδιά και βυζανιάρικα και κλαίγανε ούλοικι οι γερμανοί τους έσερναν σαν τα πρόβατα αρνιά και κάθε λο-γής ερίφια και εκείνοι οι παπιώτες μάνι μάνι να μπουν στην Τορ-τόνα με ξύλα σφυριά και ματσόλες και αξίνες γιατί τους είχε καυ-λώσει να γκρεμίσουν την πόλη συθέμελα

και προς το βράδυ είδα στο λόφο πυκνούς καπνούς και η Ντερ-τόνα ή Τορτόνα δεν υπήρχε πια αυτά έχει ο πόλεμος όπως λέγεικι ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο είναι ένα ανήμερο θεριό

πάντως καλύτερα αυτοί παρά εμείςκαι το βράδυ γυρνά ο αυτοκράτορας καταευχαριστημένος στα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

tabernacula και μου τσιμπά το μάγουλο όπως έκανε πότε πότε κιο πατέρας μου και μετά φωνάζει έναν κύριο που ήταν ο καλόπα-πας ο Ραχεβίνους και του λέει ότι θέλει να μάθω να γράφω και τονάβακα και τη γραμματική που τότε δεν ήξερα τι ήταν αλλά τώ-ρα σιγά σιγά τόμαθα ενώ ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο ούτε πουτο φαντάζεται

ωραίο πράμα νάσαι γραμματιζούμενος και ποιος θα το φα-νταζόταν

gratia agamus domini dominus τελοσπάντο ας είναι δοξα-σμένος ο Κύριος

πάντως όταν γράφεις ένα χρονικό σε πιάνουν εξάψεις ακόμακαι το χειμώνα άσε που φοβάμαι μη σβήσει η λάμπα και όπωςέλεγε και κάποιος μούχει πονέσει ο δείχτης

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 3: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

ΜετάφρασηΈφη Καλλιφατίδη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν

Το Κοιμητήριο της Πράγας μτφρ Έφη Καλλιφατίδη 2011Το Όνομα του Ρόδου μτφρ Έφη Καλλιφατίδη 2011

Το Εκκρεμές του Φουκώ μτφρ Έφη Καλλιφατίδη 2011Δημιουργώντας τον εχθρό μτφρ Έφη Καλλιφατίδη 2011

Ετοιμάζονται

Η μυστηριώδης φλόγα της βασίλισσας ΛοάναΤο νησί της προηγούμενης ημέρας

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Στον Eμανουέλε

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Ο Μπαουντολίνο αρχίζει να γράφει 11Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη 23Ο Μπαουντολίνο εξηγεί στον Νικήτα τι έγραφε από μικρός 42 Ο Μπαουντολίνο μιλά με τον αυτοκράτορα και ερωτεύεται

την αυτοκράτειρα 59Ο Μπαουντολίνο δίνει σοφές συμβουλές στον Φρειδερίκο 69 Ο Μπαουντολίνο πάει στο Παρίσι 84Ο Μπαουντολίνο βάζει τη Βεατρίκη να γράφει ερωτικά

γράμματα και τον Ποιητή ποιήματα 102Ο Μπαουντολίνο στον Επίγειο Παράδεισο 110Ο Μπαουντολίνο επιπλήττει τον αυτοκράτορα και αποπλανά

την αυτοκράτειρα 129Ο Μπαουντολίνο βρίσκει τους Τρεις Μάγους και ανακηρύσσει

τον Καρλομάγνο άγιο 138Ο Μπαουντολίνο χτίζει ένα παλάτι στον Ιωάννη

τον Πρεσβύτερο 153Ο Μπαουντολίνο γράφει την επιστολή του Ιωάννη

του Πρεσβύτερου 167Ο Μπαουντολίνο βλέπει μία πόλη να γεννιέται 183Ο Μπαουντολίνο σώζει την Αλεξάνδρεια με τη γελάδα

του πατέρα του 210Ο Μπαουντολίνο στη μάχη του Λενιάνο 244Ο Μπαουντολίνο εξαπατάται από τον Ζώσιμο 255

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο ανακαλύπτει ότι ο Ιωάννης ο Πρεσβύτεροςγράφει σε πάρα πολύ κόσμο 272

Ο Μπαουντολίνο και η Κολαντρίνα 282Ο Μπαουντολίνο αλλάζει όνομα στην πόλη του 288Ο Μπαουντολίνο ξαναβρίσκει τον Ζώσιμο 297Ο Μπαουντολίνο και οι ηδονές του Βυζαντίου 313Ο Μπαουντολίνο χάνει τον πατέρα του και βρίσκει

το Γκραντάλις 326Ο Μπαουντολίνο στην Τρίτη Σταυροφορία 339Ο Μπαουντολίνο στο κάστρο του Αρτζρούνι 355Ο Μπαουντολίνο βλέπει τον Φρειδερίκο να πεθαίνει

δύο φορές 374Ο Μπαουντολίνο και το ταξίδι των Μάγων 396Ο Μπαουντολίνο στα σκοτάδια της Αμπχαζίας 417Ο Μπαουντολίνο διασχίζει τον Σαμβατύωνα 433Ο Μπαουντολίνο φτάνει στην Πνταπετζίμ 442Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Διάκονο Ιωάννη 460Ο Μπαουντολίνο περιμένει να αναχωρήσει για το βασίλειο

του Ιωάννη του Πρεσβύτερου 479Ο Μπαουντολίνο βλέπει μία κυρά μrsquo ένα μονόκερω 498Ο Μπαουντολίνο γνωρίζει την Υπατία 509Ο Μπαουντολίνο ανακαλύπτει τον αληθινό έρωτα 533Ο Μπαουντολίνο εναντίον των Λευκών Ούννων 544Ο Μπαουντολίνο και τα πουλιά ροκ 556Ο Μπαουντολίνο εμπλουτίζει τους θησαυρούς

του Βυζαντίου 570Ο Μπαουντολίνο ξεκαθαρίζει τους λογαριασμούς του 590Μπαουντολίνο ο Στυλίτης 614Ο Μπαουντολίνο δεν είναι πια εδώ 632

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο αρχίζει να γράφει

Εν σωτιρίω σωτηρίω έτει 1155 κε εν τω μηνί Δεκέμβριονάρχεται το χρονικόν του Μπαουντολίνο του επονομαζο-μένου Αουλάριο

εγώ ο Μπαουντολίνο του Γκαλιάουντο των Αουλάρι με κεφά-λα σαν του λιόντα αλληλούια και δοξασμένο τrsquo όνομά Του κι αςσχωρνάει τα κρίματά μου

έποικα διέπραξα τη μεγαλύτερη κλεψά της ζωής μου δηλαδήπήρα απόνα ερμάριο του επίσκοπου Όθωνα ένα μάτσο φύλλαπου ίσως νάναι της αφτοκρατορικής κιγκαλ καγκελαρίας και τά-ξυσα καλά-καλά μόνο σε μερικές μεριές δεν εκαθάρισαν και τώ-ρα έχω μάτσο τες Περγαμινές να γράφω ότι θέλω δηλαδή το χρο-νικό μου κι ας μη ξέρω να γράψω στα λατινικά

μα αν ανακαλύψουν πως τα φύλλα δεν είναι κει ποιος ξέρει τιχαλασμός θα γενεί άσε που θα νομίσουν ότι τα πήρε κάνας σπιού -νος των ρωμαίων επισκόπων που επιβουλεύουνται τον αυτοκρά-τορα φρειδερίκο

αλλά πάλι μπορεί να μη βάλει έγνοια κανείς στην καγγελαρίαγράφουσι γράφουσι ακόμα κι ότα δε χρειάζεται κι όποιος τα βρει(ετούτα τα φύλλα) να τα βάλει στον κω να μη του καή καρφάκι

ncipit prologus de duabus civitatibus historiae AD mcxliiiconscript

saepe multumque volvendo mecum de rerum tempo raliummotu ancipitq

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τούτα τάγραφε πριν και δεν μπόρεσα να τα ξύσω οπότε ταπηδάω

μα κι αν τάβρουν τα φύλλα μου αφού τα γράψω δε θα τα κα-ταλάβουσι ούτrsquo ούλrsquo οι σφραγιδοφύλακες μαζί γιατί τούτη είναιμια γλώσσα που μιλιέται στη Φρασκέτα και κανείς ποτέ δεν τηνέγραψε

μια φορά αν δουν πως είναι μια γλώσσα που κανείς δε σκα-μπάζει θα νοήσουν ότι ειμ εγώ γιατί όλοι το λέγουν πως στη Φρα-σκέτα μιλάμε μια γλώσα που δε κάνει να βγαίνει από στόμα χρι-στιανού κι έτσι πρέπει να τα κρύψω καλά

παναθεμάτο τι μπελάς το γράψιμο πόνεσαν κιόλα τα δάχτυ-λά μου

εμένα ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο πάντα μου τόλεγε ότιπρέπει ναν δώρο της Παναγιάς του Ρομπορέτο γιατί από τότε πού -μουν βυζαχταρούδι μόλις άκουα κάποιον να λέγει παίντε 5 κου-βέντες αμέσως μαϊμούδιζα τη λαλιά του θες ήταν από την Τερντό-να θες απτο Γκάβι κι ακόμα κι αν ερχόταν απτα Μεδιόλανα εκείπου έχουν μια μιλιά σα σκύλοι που γρυλίζουν τελοσπάντο ακόμακι όταν απάντησα τους πρώτους γερμανούς πούχα δει στη ζωήμου εκείνους που πολιορκούσαν την Τερντόνα ούλοι Tiusche καικαθάρματα και λέγανε rausz και min got και σε μισή μέρα άρ-χισα κιεγώ να λέγω ράους και Μαϊνγκότ κι αυτοί μου λέγανε Kintτράβα να μας έβρεις μια ωραία Frowe να κάνουμε φικιφούκι καινα μη θέλει δεν πειράζει πες μας εσύ πού είναι και μετά εμείς τηβάζουμε κάτω με το στανιό

βρε σκατιάρηδες τους είπα σιγά μη σας πω πού θα βρείτε τηFrowe για ρουφιάνο με περάσατε αμέτε στη χήρα με τα πέντεορφανά

μανούλα μου πήγαν να πέσουν να με φάνενα με φάνε να με ξεπαστρέψουν ή necabant να που μπορώ να

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γράψω λατινικά όχι ότι δεν καταλαβαίνω λατινικά αφού έμαθανα διαβάζω από λατινικό librum και όταν μιλούν στα λατινικά κα-ταλαβαίνω μα για να γράψω δεν ξέρω πώς γράφονται οι verba

Θεέ και Κύριε ποτέ δεν ξέρω αν είναι equus ή equum και πά-ντα το κάνω λάθος ενώ στον τόπο μου ο ίππος είναι πάντα άλογοκαι δεν κάνω ποτέ λάθος γιατί κανείς ποτέ δε γράφει Άλωγο άσεπου κανείς ποτέ δε γράφει τίποτα αφού δεν κατέχει να διαβάσει

πάντως εκείνη τη φορά τη γλίτωσα και οι γερμανοί δε μου πεί-ραξαν ούτε τρίχα γιατί κατέφτασαν οι milites και φωνάζανε πά-με πάμε θα επιτεθούμε ξανά και μετά έγινε χαλασμός Κυρίου καιγω δεν καταλάβαινα τι μου γινόταν με τους σκουτάριους που πή-γαιναν καταδώ και τους φάντες με τες αλαβάρδες που τραβού-σαν κατακεί και τα σαλπίσματα και τους ξύλινους πύργους ψη-λούς σα δέντρα της Μπούρμια που κυλούσαν όπως τα κάρα μεβαλίστρες και τους τοξότες απάνω και άλλους με σκάλες που έρι-χναν τα βέλη σαν το χαλάζι και άλλους που αμολούσαν κοτρό-νια με μια μεγάλη χουλιάρα και σφυρίζανε πάνω απτό κεφάλιμου τα iaculi και οι ντερτονέζοι γκρεμίζονταν απτά τείχη τι μά-χη ήταν εκείνη

Εγώ κρύφτηκα για δυο ώρες στους θάμνους κι έλεγα Παναγί-τσα μου βόηθα και μετά όλα ησύχασαν και δίπλα μου άρχισαν νατρέχουν αυτοί με τη λαλιά της Παπίας και φωνάζανε ότι είχανεσκοτώσει πλήθος ντερτονέζους τόσο που το αίμα κυλούσε ποτά-μι και είχαν φουσκώσει σαν κοκόρια απrsquo την περηφάνια των για-τί έτσι η Τορτόνα θα μάθαινε να είναι με τους μεδιολανέζους

Ευθύς όμως γυρίσανε οπίσω οι γερμανοί της Frowe κάπως λι-γότεροι από πριν αφού κι οι ντερτονέζοι δεν τους τη χαρίστηκανκαι γω είπα καλύτερα να του δίνω

και στράτα τη στράτα γύρισα σπίτι σχεδόν ξημέρωμα και ταστόρησα όλα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντο που μου απαντάάξιος τράβα να χωθείς καταμεσής σταις πολιορκίες και καμιά μέ-ρα θα σε βρει κάνα δόρατο στον κώλο μα δεν ξέρεις ότι αυτά εί-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ναι έργα των αφεντάδων άσrsquo τους να βράζουν μοναχοί γιατί εμείςπρέπει να φροντίσουμε τα αγγελ γελάδια μας κι είμαστε σοβαροίαθρώποι όχι σαν τον Φρειδερίκο που μια έρχεται μια φεύγει καιμια ξανάρχεται και δε φκιάνει τίποτα

μα η Τορτόνα δεν έπεσε γιατί πήρανε μόνο την πόλη κι ουχί τοκάστρο και βάστηξε ακόμα και μετά τελεύει το χρονικό μου αφούτους έκοψαν το νερό κακείνοι αντί να πιουν το κατουρό των εί-παν στον Φρειδερίκο πως του ήταν πιστοί κι αυτός τους άφηκε ναβγουν μα την πόλη την έκαψε και μετά την χάλασε δηλαδή οιΠαπιώτες τα εκάμασι ούλα γιατί έχουν στο μάτι τους ντερτονέ-ζους στα μέρη μας δεν είναι όπως με τους γερμανούς που αγα-πιούνται συναναμετάξυ των και είναι ενωμένοι σαν τα δάχτυλατου ενού χεριού σε μας αυτοί απrsquo το Γκαμόντιο αν δουν κάποιοναπrsquo το Μπεργκόλιο τους γυρνούν τrsquo αχαμνά

μα τώρα θα πω την ιστορία μου που όταν τριγυρνώ στα δάσητης φρασκέτα ιδίως με την ομίχλη από κείνη την πηχτή που δε θω-ρείς μηδέ την άκρη της μύτης σου και ξάφνου βλέπεις ομπρός σουπράματα που δεν τάδες να πλησιάζουν τότε βλέπω οράματα όπωςεκείνη τη φορά πούδα τον μονόκερω και την άλλη πούδα τον Αϊ-Μπαουντολίνο που μου μίλησε και μούπε Φιδογέννημα θα παςστην κόλαση για αυτά που σκάρωσες με τον μονόκερω γιατί ού-λοι ξέρουν πως για να πιάσεις μονόκερω πρέπει να βάλεις μιαανέγγιχτη κόρη στα ριζά του δέντρου και το ζωντανό νιώθει τημυρουδιά της παρθένας κι έρχεται να βάλει το κεφάλι στην κοι-λιά της και τότε γω πήρα τη Νένα του μΜπεργκόλιου πούχε έρ-θει με τον κύρη της να αγοράσουν αγγε γελάδα απrsquo τον ιδικό μουκύρη και της λέγω πάμε στο δάσος να πιάσουμε τον μονόκερω καικατόπι την έβαλα κάτω απrsquo το δέντρο γιατrsquo ήμουν βέβαιος πωςήταν παρθένα και της λέγω κάτσε ήσυχα και άνοιξε τα πόδια σουγια νάχει χώρο το ζωντανό να απιθώσει το κεφάλι κακείνη λέγειπού νrsquo ανοίξω κιεγώ της λέγω εκεί σrsquo αυτό το σημείο να άνοιξέ τακαλά καλά και την ακουμπούσα κι αυτή άρχισε να βελάζει ίδια

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

κατσίκα που γεννάει και τότε έχασα το φως μου κάτι σαν αποκά-λυψη μούρθε και μετά δεν ήταν πια άσπιλη σαν τον κρίνο και έλε-γε παναγιά παρθένα τώρα πώς θα φέρουμε τον μονόκερω και τό-τε άκουσα μια φωνή απrsquo τα ουράνια που έλεγε ότι ο μονόκερωςπου tollit peccata mundis ήμουν εγώ και άρχισα να πηδάω μεςστους θάμνους και να φωνάζω χιπ χιιι φρρρ φρρρ γιατί ήμουν πιοχαρούμενος κι από μονόκερω πούβαλε το κέρατό του στην κοιλιάτης παρθένας γιrsquo αυτό κι ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούπε φιδογέννημακαι λοιπά αλλά μετά με σχώρεσε και τον είδα κι άλλες φορές θο-λά και ξέθωρα αλλά μόνον όταν έχει πολλή ομίχλη ή τουλάχιστοπάχνη κι όχι όταν ο ήλιος τσουρουφλάει ανθρώπους και ζωντανά

μια φορά όταν το μολόγησα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντοότι rsquoχα δει τον Αϊ-Μπαουντολίνο μου έδωσε τριάντα ξυλιές στηράχη κι έλεγε Θε μου γιατί να τύχει σε μένανε ένας γιος που βλέ-πει οράματα και δεν νογάει ναρμέξει μια αγγ γελάδα ή θα τουσπάσω την κούτρα με την γκουντουρούπα ή θα τον εδώκω σε κά-ναν απrsquo αυτούς που γυρνούν σε γιορτές και πανηγύρια και βά-ζουν τη μαϊμού απέ την αφρική να χορεύει και η δόλια η μάναμου φώναζε βρομόπαιδο είσαι σωστή συφορά τι αμαρτίες πλη-ρώνω και μούτυχε γιος που βλέπει αγιούς και ο κύρης μου ο Γκα-λιάουντο είπε ψέματα λέγει ότι βλέπει αγιούς τούτος δω είναι πιοψεύτης κι απrsquo τον Γιούδα κι όλα τα σκαρφίζεται για να κάθεταικαι να τεμπελιάζει

Τα ιστορώ όλrsquo αυτά γιατί αλλιώς δεν θα καταλάβει κανείς τιέγινε κείνο το βράδυ πούχε μια ομίχλη τόσο πηχτή να την κόβειςμε το μαχαίρι κι ας ήταν κιόλας απρίλης αλλά στα μέρη μας πιά-νει ομίχλη ακόμα κι Αύγουστο μήνα κι όποιος δεν είναι από δωστα σίγουρα θα χαθεί ανάμεσα στην Μπούρμια και στη Φρασκέ-τα άμα δεν έχει άγιο να τον πιάσει απrsquo το χέρι και πάνω που τρα-βούσα για το σπίτι βλέπω ομπρός μου έναν βαρόνο καβάλα σrsquo άλο-γο όλο από σίδερο

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 15

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο βαρόνος κι όχι το άλωογο ήταν από σίδερο με μια μεγάλησπάθα κι έμοιαζε σα τον βασιλέα της Αραγωνίας

μούρθε κόλπος μανούλα μου κοίτα να δεις πούναι ο Αϊ-Μπαου-ντολίνο κι ήρθε να με πάρει στην κόλαση μα κείνος μου λέει Klei-ne Kint Bitte και κατάλαβα μεμιάς ότι ήταν ένας γερμανός κύ-ριος πούχε χαθεί μες στην ομίχλη του δάσους και δεν εύρισκε πιατους φίλους του και κόντευε πια να νυχτώσει και μου έδειξε ένανόμισμα και γω δεν είχα ξαναδεί νόμισμα στη ζωή μου κι ήταν πο-λύ φχαριστημένος που του απαντούσα στη γλώσσα του και τούπαστα Diutsch ότι αν τραβούσε αυτό το δρόμο θα rsquoπεφτε στο έλοςσαν τον ήλιο στο βασίλεμά του

δεν έπρεπε να μιλήσω για ήλιο με τέτοια ομίχλη που rsquoθελε μα-χαίρι να την κόψεις πάντως εκείνος με κατάλαβε

κατόπιν τούπα πως ξέρω ότι οι γερμανοί έρχονται απόνα τό-πο όπου είναι πάντα άνοιξη και ίσως ανθούν τα κίτρα του Λιβά-νου αλλά σε μας στα βαλτοτόπια της Παλέα έχει ομίχλες και μεςστην ομίχλη τριγυρίζουν παλιαθρώποι πούναι έγγονοι των έγγο-νων των αράβων πούχε νικήσει ο καρλομάγνος και είναι κακοί κιάμα δουν έναν ταξιδευτή του ρίχνουν μια μπαστουνιά στα δόντιακαι του αρπάζουν ακόμα και τα μαλλιά της κεφαλής του άραελάτε στο σπιτικό του κύρη μου του Γκαλιάουντο μια γαβάθα ζε-στό ζωμό θα τη βρείτε κι ένα αχυρόστρωμα στο στάβλο για νακοιμηθείτε τη νύχτα κι αύριο με τη μέρα σας δείχνω το δρόμο πό-σο δε μάλλον αν έχετε εκείνο το νόμισμα ευχαριστώ κι ευλογη-μένος να είστε είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοι

έτσι τον πήγα στον κύρη μου τον Γκαιάουντο Γκαλιάουντο πουμου rsquoμπηξε τες φωνές μπούφο με περικεφαλαία τι κουβαλάς στηνκεφάλα σου γιατί είπες τόνομά μου σέναν ξένο μαυτούς ποτέ δενξέρει κανείς μπορεί νάναι βασάλος του μαρκήσιου του Μομφερ-ράτου και κατόπι να μου ζητήσει τη δεκάτη σε καρπούς στάρια καιλαχανικά ή γεώμορο ή κεφαλιάτικα στα ζώα και στο βιος μας καιτότε πάμε χαμένοι και ετοιμαζόταν να πιάσει το μπαστούνι του

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

εγώ τούπα ότι ο άρχοντας ήταν γερμανός κουχί από το Μον-φερράτο κι εκείνος είπε ακόμα χειρότερα τι γυρνάει μες στη νύ-χτα μα όταν του είπα για το νόμισμα ηρέμησε γιατί όσοι είναι απέτο Μαρένγκο είναι χοντροκέφαλοι σαν τα βόδια αλλά έξυπνοισαν τrsquo άλογα και ένιωσε ότι μπορούσε να βγάλει κάτι καλό καιμούπε εσύ που τα μιλάς όλα πες του τούτο δω

δηλαδή ότι είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοιαυτό του τόπα κιόλαςδεν πειράζει καλύτερα να το ξαναπείς δηλαδή ευχαριστώ για

το σόλδι αλλά είναι και το σανό για τάλογο και στη σούπα βά-λαμε και τυρί και είναι και το ψωμί και ένα καυκί από το καλόκρασί και τον βάζω να κοιμηθεί εκεί που κοιμάσαι συ δίπλα στηφοτ πυρω πυροστιά και συ γιαπόψε τράβα στο στάβλο και ας μουδείξει το χρήμα γιατί θέλω ένα τζενοβέζικο σόλδι κι ας κάνει σαστο σπίτι του γιατί σε μας από το Μαρένγκο ο ξένος είναι ιερός

ο άρχοντας είπε ha ha είστε πονηροί εσείς από το Μαρίνκουμαλλά η συμφωνία είναι συμφωνία θα σου δώσω αυτά τα δυο νο-μίσματα και μη μου ζητάς ένα τζενοβέζικο σόλδι γιατί μrsquo ένα τζε-νοβέζικο σόλδι εγώ kaufo όλο σου το σπίτι και τα ζωντανά μαζίκαι πάρε τούτα δω και μη μιλάς γιατί πάλι κερδισμένος είσαι καιο κύρης μου δεν μίλησε και πήρε τα δυο νομίσματα που άφησε οάρχοντας στο τραπέζι γιατί όσοι είναι από το Μαρένγκο είναι χο-ντροκέφαλοι αλλά έξυπνοι και μετά έφαγε σαν λύκος (ο άρχο-ντας) ή μάλλον σαν δύο (λύκοι) και κατόπιν όταν ο κύρης κι η μά-να μου πήγανε να πλαγιάσουν γιατί είχαν τσακίσει τη ράχη τουςόλη μέρα όσο εγώ περιδιάβαζα στη φρασκέτα ο herre είπε ωραίοτούτο το κρασί θα κάτσω να πιω λίγο ακόμα εδώ δίπλα στη φω-τιά πες μου kint πες μου πώς και μιλάς τόσο καλά τη γλώσσα μου

ad petitionem tuam frater Ysingrine carissime primos libroschronicae meae missur

ne humane pravitate

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ούτεδω μπόρεσα να τα σβήσωτώρα ξαναπιάνω την ιστορία εκείνης της βραδιάς μεκείνο τον

γερμανό κύριο που ήθελε να μάθει πώς και μιλούσα τη γλώσσα τουκαι γω του απάντησα ότι έχω το δώρο των γλωσσών όπως οι από-στολοι έχω και το χάρισμα των οραμάτων όπως οι αλαφροΐσκιω-τες γιατί τριγυρνώ στο δάσος και βλέπω τον Αϊ-Μπαουντολίνο κα-βάλα σε μονόκερω άσπρο σαν το γάλα με το κέρατο του το ελικω-τό εκεί ακριβώς που τάλογα έχουν αυτό που για μας είναι η μύτη

τάλογα όμως δεν έχουν μύτη γιατί αλλιώς θάχαν από κάτωκαι μουστάκια σαν αυτά του κυρίου πούχε μια ωραία γενειάδαστο χρώμα μπακιρένιας χύτρας ενώ οι άλλοι γερμανοί που είχαδει είχαν κίτρινες τρίχες ακόμα και σταυτιά τους

κακείνος μου λέγει εντάξει βλέπεις αυτό που ονομάζεις μονό-κερω αλλά πού τόμαθες ότι υπάρχουν μονόκεροι σετούτον τονκόσμο και γω απάντησα ότι τόχα διαβάσει σένα βιβλίο πούχε οερημίτης της Φρασκέτα κι εκείνος με μάτια γουρλωτά σαν τηςκουκουβάγιας μου λέει Μα πώς ξέρεις και να διαβάζεις

εμ βέβαια του είπα και συνέχισα την ιστορίαλοιπόν η ιστορία έχει ότι ήταν ένας άγιος ερημίτης κοντά στο

δάσος και ο κόσμος του έφερνε πότε μια όρνιθα πότε ένα λαγό κα-κείνος κάθεται και προσεύχεται πάνω απόνα βιβλίο και όποτεπερνάει κόσμος κοπανά το στήθος του με μια πέτρα μα εμένα μουφαινόταν σαν ένας σβόλος χώμα για να μην πονάει πολύ λοιπόνεκείνη τη μέρα τούχανε φέρει πεσκέσι δυο αυγά και πάνω πουεκείνος διάβαζε εγώ σκέφτηκα ένα σου και ένα μου σαν καλοί χρι-στιανοί αρκεί να μη με πάρει χαμπάρι αλλά κείνος δεν ξέρω πώςαφού διάβαζε με γράπωσε από το λαιμό και γω είπα ο έχων δύοχιτώνας και τότε έσκασε στα γέλια και μούπε είσαι πολύ έξυπνοπαιδί ξέρεις νάρχεσαι κάθε μέρα εδώ να σου μάθω να διαβάζεις

έτσι μούμαθε τα γράμματα με το γδούπο απrsquo τες κατακεφα-λιές μοναχά που μια μέρα στην εξομολόγηση άρχισε να μου λέγειτι ωραίο γεροδεμένο αγόρι πούσαι και τι ωραίο λιονταρίσιο κε-

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

φάλι δείξε μου πόσο δυνατά είναι τα μπράτσα σου και πώς είναιτο στήθος σου κάτσε να σε πιάσω εδώ παρχίζουν τα πόδια για ναδω αν είσαι υγιής και τότε κατάλαβα πού το πήγαινε και τούρι-ξα μια γονατιά στrsquo αχαμνά στα testicula του δηλαδή κι εκείνος δι-πλώθηκε στα δυο λέγοντας Κυργελέησον θα πάω στο Μαρένγκοκαι θα πω οτείσαι δαιμονισμένος και θα σε κάψουν και του λέωγω καλά αλλά πρώτα θα πω εγώ ότι σε είδα ένα βράδυ να τονχώνεις σε μια μάγισσα με μάσκα και τότε θα δούμε ποιον θα πουνδαιμονισμένο και τότε εκείνος λέγει περίμενε τόλεγα μόνο για ναγελάσουμε και ήθελα να δω αν έχεις φόβο Κυρίου ας μην το συ-ζητάμε άλλο έλα αύριο και θαρχίσω να σου μαθαίνω γραφή για-τί άλλο να διαβάζεις δεν είναι κόπος απλώς κοιτάς και κουνάς ταχείλια σου αλλά για να γράφεις μες στο βιβλίο θέλει φύλλα καιμελάνη και καλάμι που alba pratalia arabat et nigrum semen se-minabat γιατί πάντα μιλούσε λατινικά

και γω τούπα μου φτάνει που ξέρω να διαβάζω γιατί έτσι μα-θαίνω αυτά που δεν ξέρω ενώ όταν γράφεις γράφεις μόνο αυτάπου ξέρεις ήδη οπότε δε βαριέσαι καλύτερα να μείνω χωρίς να ξέ-ρω να γράφω αλλά ο κώλος είναι πάντα κώλος

ενώ τα εξιστορούσα ο γερμανός κύριος γελούσε σαν παλα-βός και έλεγε μπράβο μικρέ ιππότη οι ερημίτες είναι allesammtSodomiten αλλά πες μου πες μου τι άλλο είδες στο δάσος και γωσκέφτηκα ότι ήταν απαυτούς που θέλανε να πάρουν την Τορτό-να με τον Αυτοκράτορα Φρειδερίκο και είπα καλύτερα να του κά-νω το χατίρι γιατί μπορεί να μου δώσει κι άλλο νόμισμα και τού-πα ότι πριν δυο βραδιές μου εμφανίστηκε ο Αϊ-Μπαουντολίνο καιμούπε ότι ο αυτοκράτορας θάχει μεγάλη νίκη στην Τορτόνα για-τί ο Φρειδερίκος ήταν ο μοναδικός κύριος και αυθέντης όλης τηςΛογγοβαρδίας μαζί και της Φρασκέτας

και τότε ο άρχοντας μούπε kint ο Θεός σέστειλε έλα μαζί μουστο αυτοκρατορικό στρατόπεδο να πεις αυτά που σούπε ο Αϊ-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Μπαουντολίνο και γω είπα ότι αν ήθελε θάλεγα κιόλας πως ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούχε πει ότι στην πολιορκία θάρχονταν κι οιΑπόστολοι Πέτρος και Παύλος να οδηγήσουν τους αυτοκρατορι-κούς κακείνος είπε Ach wie Wunderbar εμένα μου φτάνει και οΠέτρος μονάχος του

kint έλα μαζί μου και έκανες την τύχη σουΕυθύς και παραχρήμα δηλαδή το επόμενο πρωί ο άρχοντας είπε

στον κύρη μου ότι με παίρνει μαζί του και με πάει κάπου όπου θαμάθω να διαβάζω και να γράφω και ίσως να γενώ και υπουργός

ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο δεν κατάλαβε καλά τι τούπε μαένιωσε ότι τούπαιρναν απrsquo τrsquo οσπήτι έναν χαραμοφάη και δε χρεια-ζόταν πια να σκάει για τες κασκαρίκες μου και σκεφτόταν ότι οκύριος εκείνος ίσως νάταν κι απrsquo αυτούς που πάνε σε γιορτές καιπανηγύρεις με τη μαϊμού και ίσως νάθελε και να με στριμώξει καιδεν του άρεζε καθόλου αλλά ο άρχοντας τούπε ότι ήταν ένας μέ-γας κόμης παλατίνος και ότι μεταξύ των γερμανών δεν υπήρχανSodomiten

τι είναι αυτοί οι σοδομιστές ρώτησα τον κύρη μου και μου εξή-γησε ότι είναι οι πούστηδες άσε παντού υπάρχουν πούστηδες εί-πε αλλά όταν είδε τον κύριο να βγάζει άλλα πέντε νομίσματα εκτόςαπό τα δυο της περασμένης βραδιάς και ποτέ του δεν είχε ξανα-δεί τόσα μούπε σύρε γιε μου γιατί rsquoναι η τύχη σου και μπορεί κι ηδική μας και αφού τούτοι οι γερμανοί όλο κλωθογυρνούν στα μέ-ρη μας παναπεί πως θάρχεσαι πού και πού να μας βλέπεις και γωείπα τrsquo ορκίζομαι αλλά ο λαιμός μου σφιγγόταν γιατί έβλεπα τημάνα μου να κλαίει σάμπως να με πηγαίναν για σφαγή

κι έτσι φύγαμε και ο άρχοντας με πρόσταξε να τον οδηγήσω στοκάστρο των αυτοκρατορικών πανεύκολο του είπα φτάνει νrsquo ακο-λουθούμε τον ήλιο ή μάλλον να πάμε προς τη μεριά του

κι ενώ προχωρούσαμε και ξεκρίναμε κιόλα το στρατόπεδο νά-σου μια ομάδα καβαλαραίων που μεμιάς πέφτουν στα γόνατα καιχαμηλώνουν τα δόρατα και τα λάβαρα και υψώνουν τα σπαθιά μα

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τι στο καλό γίνεται είπα και κείνοι να φωνάζουν Κέσα Karsquoi66apαπό δω και Keiser από κει και Sanctissimus Rex από την άλληκαι να φιλούν το χέρι του άρχοντα και μένα παραλίγο να μου φύ-γει η μασέλα έχασκε το στόμα μου σα φούρνος γιατί τότε κατάλα-βα ότι ο κύριος εκείνος με την κόκκινη γενειάδα ήταν ο αυτοκρά-τορας Φρειδερίκος με σάρκα και οστά κι εγώ του έλεγα σαχλαμά-ρες όλο το βράδυ σα νάτανε ο πρώτος τυχάρπαστος κόπανος

τώρα θα βάλει να μου κόψουν το κεφάλι είπα κι όμως του κό-στισα κιόλας ζrsquo νομίσματα και αν ήθελε το κεφάλι μου θα μου τό-κοβε χτες βράδυ τζάμπα και κυργελέησον

και κείνος λέει να μη φοβάστε φέρνω σπουδαία νέα για έναόραμα μικρέ πες σε όλους το όραμα που είδες στο δάσος κι εγώπέφτω κάτω και χτυπιέμαι σα να rsquoχω το θείο δαιμόνιο και ανα-ποδογυρνώ τα μάτια μου και βγάζω αφρούς από το στόμα καιφωνάζω είδα είδα και τους λέγω όλη την ιστορία του Αϊ-Μπαου-ντολίνο που μούπε την προφητεία και όλοι λένε ΘέκεΚύ Θεέ Με-γαλοδύναμε και λέγανε Θαύμα θαύμα gottsteh mirbei

κήταν εκεί και οι απεσταλμένοι της Τερντόνα που δεν είχανακόμα αποσίσει αν θα παραδίνονταν μα όταν μάκουσαν πέσανεκαταγής και λέγανε ότι αφού κι οι άγιοι ήταν ενάντιά τους κα-λύτερα να παραδίνονταν μιας και δεν μπορούσαν ναντέξουν

κατόπι είδα τους ντερτονέζους να βγαίνουν από την πόληάντρες γυναίκες και παιδιά και βυζανιάρικα και κλαίγανε ούλοικι οι γερμανοί τους έσερναν σαν τα πρόβατα αρνιά και κάθε λο-γής ερίφια και εκείνοι οι παπιώτες μάνι μάνι να μπουν στην Τορ-τόνα με ξύλα σφυριά και ματσόλες και αξίνες γιατί τους είχε καυ-λώσει να γκρεμίσουν την πόλη συθέμελα

και προς το βράδυ είδα στο λόφο πυκνούς καπνούς και η Ντερ-τόνα ή Τορτόνα δεν υπήρχε πια αυτά έχει ο πόλεμος όπως λέγεικι ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο είναι ένα ανήμερο θεριό

πάντως καλύτερα αυτοί παρά εμείςκαι το βράδυ γυρνά ο αυτοκράτορας καταευχαριστημένος στα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

tabernacula και μου τσιμπά το μάγουλο όπως έκανε πότε πότε κιο πατέρας μου και μετά φωνάζει έναν κύριο που ήταν ο καλόπα-πας ο Ραχεβίνους και του λέει ότι θέλει να μάθω να γράφω και τονάβακα και τη γραμματική που τότε δεν ήξερα τι ήταν αλλά τώ-ρα σιγά σιγά τόμαθα ενώ ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο ούτε πουτο φαντάζεται

ωραίο πράμα νάσαι γραμματιζούμενος και ποιος θα το φα-νταζόταν

gratia agamus domini dominus τελοσπάντο ας είναι δοξα-σμένος ο Κύριος

πάντως όταν γράφεις ένα χρονικό σε πιάνουν εξάψεις ακόμακαι το χειμώνα άσε που φοβάμαι μη σβήσει η λάμπα και όπωςέλεγε και κάποιος μούχει πονέσει ο δείχτης

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 4: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν

Το Κοιμητήριο της Πράγας μτφρ Έφη Καλλιφατίδη 2011Το Όνομα του Ρόδου μτφρ Έφη Καλλιφατίδη 2011

Το Εκκρεμές του Φουκώ μτφρ Έφη Καλλιφατίδη 2011Δημιουργώντας τον εχθρό μτφρ Έφη Καλλιφατίδη 2011

Ετοιμάζονται

Η μυστηριώδης φλόγα της βασίλισσας ΛοάναΤο νησί της προηγούμενης ημέρας

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Στον Eμανουέλε

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Ο Μπαουντολίνο αρχίζει να γράφει 11Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη 23Ο Μπαουντολίνο εξηγεί στον Νικήτα τι έγραφε από μικρός 42 Ο Μπαουντολίνο μιλά με τον αυτοκράτορα και ερωτεύεται

την αυτοκράτειρα 59Ο Μπαουντολίνο δίνει σοφές συμβουλές στον Φρειδερίκο 69 Ο Μπαουντολίνο πάει στο Παρίσι 84Ο Μπαουντολίνο βάζει τη Βεατρίκη να γράφει ερωτικά

γράμματα και τον Ποιητή ποιήματα 102Ο Μπαουντολίνο στον Επίγειο Παράδεισο 110Ο Μπαουντολίνο επιπλήττει τον αυτοκράτορα και αποπλανά

την αυτοκράτειρα 129Ο Μπαουντολίνο βρίσκει τους Τρεις Μάγους και ανακηρύσσει

τον Καρλομάγνο άγιο 138Ο Μπαουντολίνο χτίζει ένα παλάτι στον Ιωάννη

τον Πρεσβύτερο 153Ο Μπαουντολίνο γράφει την επιστολή του Ιωάννη

του Πρεσβύτερου 167Ο Μπαουντολίνο βλέπει μία πόλη να γεννιέται 183Ο Μπαουντολίνο σώζει την Αλεξάνδρεια με τη γελάδα

του πατέρα του 210Ο Μπαουντολίνο στη μάχη του Λενιάνο 244Ο Μπαουντολίνο εξαπατάται από τον Ζώσιμο 255

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο ανακαλύπτει ότι ο Ιωάννης ο Πρεσβύτεροςγράφει σε πάρα πολύ κόσμο 272

Ο Μπαουντολίνο και η Κολαντρίνα 282Ο Μπαουντολίνο αλλάζει όνομα στην πόλη του 288Ο Μπαουντολίνο ξαναβρίσκει τον Ζώσιμο 297Ο Μπαουντολίνο και οι ηδονές του Βυζαντίου 313Ο Μπαουντολίνο χάνει τον πατέρα του και βρίσκει

το Γκραντάλις 326Ο Μπαουντολίνο στην Τρίτη Σταυροφορία 339Ο Μπαουντολίνο στο κάστρο του Αρτζρούνι 355Ο Μπαουντολίνο βλέπει τον Φρειδερίκο να πεθαίνει

δύο φορές 374Ο Μπαουντολίνο και το ταξίδι των Μάγων 396Ο Μπαουντολίνο στα σκοτάδια της Αμπχαζίας 417Ο Μπαουντολίνο διασχίζει τον Σαμβατύωνα 433Ο Μπαουντολίνο φτάνει στην Πνταπετζίμ 442Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Διάκονο Ιωάννη 460Ο Μπαουντολίνο περιμένει να αναχωρήσει για το βασίλειο

του Ιωάννη του Πρεσβύτερου 479Ο Μπαουντολίνο βλέπει μία κυρά μrsquo ένα μονόκερω 498Ο Μπαουντολίνο γνωρίζει την Υπατία 509Ο Μπαουντολίνο ανακαλύπτει τον αληθινό έρωτα 533Ο Μπαουντολίνο εναντίον των Λευκών Ούννων 544Ο Μπαουντολίνο και τα πουλιά ροκ 556Ο Μπαουντολίνο εμπλουτίζει τους θησαυρούς

του Βυζαντίου 570Ο Μπαουντολίνο ξεκαθαρίζει τους λογαριασμούς του 590Μπαουντολίνο ο Στυλίτης 614Ο Μπαουντολίνο δεν είναι πια εδώ 632

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο αρχίζει να γράφει

Εν σωτιρίω σωτηρίω έτει 1155 κε εν τω μηνί Δεκέμβριονάρχεται το χρονικόν του Μπαουντολίνο του επονομαζο-μένου Αουλάριο

εγώ ο Μπαουντολίνο του Γκαλιάουντο των Αουλάρι με κεφά-λα σαν του λιόντα αλληλούια και δοξασμένο τrsquo όνομά Του κι αςσχωρνάει τα κρίματά μου

έποικα διέπραξα τη μεγαλύτερη κλεψά της ζωής μου δηλαδήπήρα απόνα ερμάριο του επίσκοπου Όθωνα ένα μάτσο φύλλαπου ίσως νάναι της αφτοκρατορικής κιγκαλ καγκελαρίας και τά-ξυσα καλά-καλά μόνο σε μερικές μεριές δεν εκαθάρισαν και τώ-ρα έχω μάτσο τες Περγαμινές να γράφω ότι θέλω δηλαδή το χρο-νικό μου κι ας μη ξέρω να γράψω στα λατινικά

μα αν ανακαλύψουν πως τα φύλλα δεν είναι κει ποιος ξέρει τιχαλασμός θα γενεί άσε που θα νομίσουν ότι τα πήρε κάνας σπιού -νος των ρωμαίων επισκόπων που επιβουλεύουνται τον αυτοκρά-τορα φρειδερίκο

αλλά πάλι μπορεί να μη βάλει έγνοια κανείς στην καγγελαρίαγράφουσι γράφουσι ακόμα κι ότα δε χρειάζεται κι όποιος τα βρει(ετούτα τα φύλλα) να τα βάλει στον κω να μη του καή καρφάκι

ncipit prologus de duabus civitatibus historiae AD mcxliiiconscript

saepe multumque volvendo mecum de rerum tempo raliummotu ancipitq

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τούτα τάγραφε πριν και δεν μπόρεσα να τα ξύσω οπότε ταπηδάω

μα κι αν τάβρουν τα φύλλα μου αφού τα γράψω δε θα τα κα-ταλάβουσι ούτrsquo ούλrsquo οι σφραγιδοφύλακες μαζί γιατί τούτη είναιμια γλώσσα που μιλιέται στη Φρασκέτα και κανείς ποτέ δεν τηνέγραψε

μια φορά αν δουν πως είναι μια γλώσσα που κανείς δε σκα-μπάζει θα νοήσουν ότι ειμ εγώ γιατί όλοι το λέγουν πως στη Φρα-σκέτα μιλάμε μια γλώσα που δε κάνει να βγαίνει από στόμα χρι-στιανού κι έτσι πρέπει να τα κρύψω καλά

παναθεμάτο τι μπελάς το γράψιμο πόνεσαν κιόλα τα δάχτυ-λά μου

εμένα ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο πάντα μου τόλεγε ότιπρέπει ναν δώρο της Παναγιάς του Ρομπορέτο γιατί από τότε πού -μουν βυζαχταρούδι μόλις άκουα κάποιον να λέγει παίντε 5 κου-βέντες αμέσως μαϊμούδιζα τη λαλιά του θες ήταν από την Τερντό-να θες απτο Γκάβι κι ακόμα κι αν ερχόταν απτα Μεδιόλανα εκείπου έχουν μια μιλιά σα σκύλοι που γρυλίζουν τελοσπάντο ακόμακι όταν απάντησα τους πρώτους γερμανούς πούχα δει στη ζωήμου εκείνους που πολιορκούσαν την Τερντόνα ούλοι Tiusche καικαθάρματα και λέγανε rausz και min got και σε μισή μέρα άρ-χισα κιεγώ να λέγω ράους και Μαϊνγκότ κι αυτοί μου λέγανε Kintτράβα να μας έβρεις μια ωραία Frowe να κάνουμε φικιφούκι καινα μη θέλει δεν πειράζει πες μας εσύ πού είναι και μετά εμείς τηβάζουμε κάτω με το στανιό

βρε σκατιάρηδες τους είπα σιγά μη σας πω πού θα βρείτε τηFrowe για ρουφιάνο με περάσατε αμέτε στη χήρα με τα πέντεορφανά

μανούλα μου πήγαν να πέσουν να με φάνενα με φάνε να με ξεπαστρέψουν ή necabant να που μπορώ να

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γράψω λατινικά όχι ότι δεν καταλαβαίνω λατινικά αφού έμαθανα διαβάζω από λατινικό librum και όταν μιλούν στα λατινικά κα-ταλαβαίνω μα για να γράψω δεν ξέρω πώς γράφονται οι verba

Θεέ και Κύριε ποτέ δεν ξέρω αν είναι equus ή equum και πά-ντα το κάνω λάθος ενώ στον τόπο μου ο ίππος είναι πάντα άλογοκαι δεν κάνω ποτέ λάθος γιατί κανείς ποτέ δε γράφει Άλωγο άσεπου κανείς ποτέ δε γράφει τίποτα αφού δεν κατέχει να διαβάσει

πάντως εκείνη τη φορά τη γλίτωσα και οι γερμανοί δε μου πεί-ραξαν ούτε τρίχα γιατί κατέφτασαν οι milites και φωνάζανε πά-με πάμε θα επιτεθούμε ξανά και μετά έγινε χαλασμός Κυρίου καιγω δεν καταλάβαινα τι μου γινόταν με τους σκουτάριους που πή-γαιναν καταδώ και τους φάντες με τες αλαβάρδες που τραβού-σαν κατακεί και τα σαλπίσματα και τους ξύλινους πύργους ψη-λούς σα δέντρα της Μπούρμια που κυλούσαν όπως τα κάρα μεβαλίστρες και τους τοξότες απάνω και άλλους με σκάλες που έρι-χναν τα βέλη σαν το χαλάζι και άλλους που αμολούσαν κοτρό-νια με μια μεγάλη χουλιάρα και σφυρίζανε πάνω απτό κεφάλιμου τα iaculi και οι ντερτονέζοι γκρεμίζονταν απτά τείχη τι μά-χη ήταν εκείνη

Εγώ κρύφτηκα για δυο ώρες στους θάμνους κι έλεγα Παναγί-τσα μου βόηθα και μετά όλα ησύχασαν και δίπλα μου άρχισαν νατρέχουν αυτοί με τη λαλιά της Παπίας και φωνάζανε ότι είχανεσκοτώσει πλήθος ντερτονέζους τόσο που το αίμα κυλούσε ποτά-μι και είχαν φουσκώσει σαν κοκόρια απrsquo την περηφάνια των για-τί έτσι η Τορτόνα θα μάθαινε να είναι με τους μεδιολανέζους

Ευθύς όμως γυρίσανε οπίσω οι γερμανοί της Frowe κάπως λι-γότεροι από πριν αφού κι οι ντερτονέζοι δεν τους τη χαρίστηκανκαι γω είπα καλύτερα να του δίνω

και στράτα τη στράτα γύρισα σπίτι σχεδόν ξημέρωμα και ταστόρησα όλα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντο που μου απαντάάξιος τράβα να χωθείς καταμεσής σταις πολιορκίες και καμιά μέ-ρα θα σε βρει κάνα δόρατο στον κώλο μα δεν ξέρεις ότι αυτά εί-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ναι έργα των αφεντάδων άσrsquo τους να βράζουν μοναχοί γιατί εμείςπρέπει να φροντίσουμε τα αγγελ γελάδια μας κι είμαστε σοβαροίαθρώποι όχι σαν τον Φρειδερίκο που μια έρχεται μια φεύγει καιμια ξανάρχεται και δε φκιάνει τίποτα

μα η Τορτόνα δεν έπεσε γιατί πήρανε μόνο την πόλη κι ουχί τοκάστρο και βάστηξε ακόμα και μετά τελεύει το χρονικό μου αφούτους έκοψαν το νερό κακείνοι αντί να πιουν το κατουρό των εί-παν στον Φρειδερίκο πως του ήταν πιστοί κι αυτός τους άφηκε ναβγουν μα την πόλη την έκαψε και μετά την χάλασε δηλαδή οιΠαπιώτες τα εκάμασι ούλα γιατί έχουν στο μάτι τους ντερτονέ-ζους στα μέρη μας δεν είναι όπως με τους γερμανούς που αγα-πιούνται συναναμετάξυ των και είναι ενωμένοι σαν τα δάχτυλατου ενού χεριού σε μας αυτοί απrsquo το Γκαμόντιο αν δουν κάποιοναπrsquo το Μπεργκόλιο τους γυρνούν τrsquo αχαμνά

μα τώρα θα πω την ιστορία μου που όταν τριγυρνώ στα δάσητης φρασκέτα ιδίως με την ομίχλη από κείνη την πηχτή που δε θω-ρείς μηδέ την άκρη της μύτης σου και ξάφνου βλέπεις ομπρός σουπράματα που δεν τάδες να πλησιάζουν τότε βλέπω οράματα όπωςεκείνη τη φορά πούδα τον μονόκερω και την άλλη πούδα τον Αϊ-Μπαουντολίνο που μου μίλησε και μούπε Φιδογέννημα θα παςστην κόλαση για αυτά που σκάρωσες με τον μονόκερω γιατί ού-λοι ξέρουν πως για να πιάσεις μονόκερω πρέπει να βάλεις μιαανέγγιχτη κόρη στα ριζά του δέντρου και το ζωντανό νιώθει τημυρουδιά της παρθένας κι έρχεται να βάλει το κεφάλι στην κοι-λιά της και τότε γω πήρα τη Νένα του μΜπεργκόλιου πούχε έρ-θει με τον κύρη της να αγοράσουν αγγε γελάδα απrsquo τον ιδικό μουκύρη και της λέγω πάμε στο δάσος να πιάσουμε τον μονόκερω καικατόπι την έβαλα κάτω απrsquo το δέντρο γιατrsquo ήμουν βέβαιος πωςήταν παρθένα και της λέγω κάτσε ήσυχα και άνοιξε τα πόδια σουγια νάχει χώρο το ζωντανό να απιθώσει το κεφάλι κακείνη λέγειπού νrsquo ανοίξω κιεγώ της λέγω εκεί σrsquo αυτό το σημείο να άνοιξέ τακαλά καλά και την ακουμπούσα κι αυτή άρχισε να βελάζει ίδια

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

κατσίκα που γεννάει και τότε έχασα το φως μου κάτι σαν αποκά-λυψη μούρθε και μετά δεν ήταν πια άσπιλη σαν τον κρίνο και έλε-γε παναγιά παρθένα τώρα πώς θα φέρουμε τον μονόκερω και τό-τε άκουσα μια φωνή απrsquo τα ουράνια που έλεγε ότι ο μονόκερωςπου tollit peccata mundis ήμουν εγώ και άρχισα να πηδάω μεςστους θάμνους και να φωνάζω χιπ χιιι φρρρ φρρρ γιατί ήμουν πιοχαρούμενος κι από μονόκερω πούβαλε το κέρατό του στην κοιλιάτης παρθένας γιrsquo αυτό κι ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούπε φιδογέννημακαι λοιπά αλλά μετά με σχώρεσε και τον είδα κι άλλες φορές θο-λά και ξέθωρα αλλά μόνον όταν έχει πολλή ομίχλη ή τουλάχιστοπάχνη κι όχι όταν ο ήλιος τσουρουφλάει ανθρώπους και ζωντανά

μια φορά όταν το μολόγησα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντοότι rsquoχα δει τον Αϊ-Μπαουντολίνο μου έδωσε τριάντα ξυλιές στηράχη κι έλεγε Θε μου γιατί να τύχει σε μένανε ένας γιος που βλέ-πει οράματα και δεν νογάει ναρμέξει μια αγγ γελάδα ή θα τουσπάσω την κούτρα με την γκουντουρούπα ή θα τον εδώκω σε κά-ναν απrsquo αυτούς που γυρνούν σε γιορτές και πανηγύρια και βά-ζουν τη μαϊμού απέ την αφρική να χορεύει και η δόλια η μάναμου φώναζε βρομόπαιδο είσαι σωστή συφορά τι αμαρτίες πλη-ρώνω και μούτυχε γιος που βλέπει αγιούς και ο κύρης μου ο Γκα-λιάουντο είπε ψέματα λέγει ότι βλέπει αγιούς τούτος δω είναι πιοψεύτης κι απrsquo τον Γιούδα κι όλα τα σκαρφίζεται για να κάθεταικαι να τεμπελιάζει

Τα ιστορώ όλrsquo αυτά γιατί αλλιώς δεν θα καταλάβει κανείς τιέγινε κείνο το βράδυ πούχε μια ομίχλη τόσο πηχτή να την κόβειςμε το μαχαίρι κι ας ήταν κιόλας απρίλης αλλά στα μέρη μας πιά-νει ομίχλη ακόμα κι Αύγουστο μήνα κι όποιος δεν είναι από δωστα σίγουρα θα χαθεί ανάμεσα στην Μπούρμια και στη Φρασκέ-τα άμα δεν έχει άγιο να τον πιάσει απrsquo το χέρι και πάνω που τρα-βούσα για το σπίτι βλέπω ομπρός μου έναν βαρόνο καβάλα σrsquo άλο-γο όλο από σίδερο

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 15

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο βαρόνος κι όχι το άλωογο ήταν από σίδερο με μια μεγάλησπάθα κι έμοιαζε σα τον βασιλέα της Αραγωνίας

μούρθε κόλπος μανούλα μου κοίτα να δεις πούναι ο Αϊ-Μπαου-ντολίνο κι ήρθε να με πάρει στην κόλαση μα κείνος μου λέει Klei-ne Kint Bitte και κατάλαβα μεμιάς ότι ήταν ένας γερμανός κύ-ριος πούχε χαθεί μες στην ομίχλη του δάσους και δεν εύρισκε πιατους φίλους του και κόντευε πια να νυχτώσει και μου έδειξε ένανόμισμα και γω δεν είχα ξαναδεί νόμισμα στη ζωή μου κι ήταν πο-λύ φχαριστημένος που του απαντούσα στη γλώσσα του και τούπαστα Diutsch ότι αν τραβούσε αυτό το δρόμο θα rsquoπεφτε στο έλοςσαν τον ήλιο στο βασίλεμά του

δεν έπρεπε να μιλήσω για ήλιο με τέτοια ομίχλη που rsquoθελε μα-χαίρι να την κόψεις πάντως εκείνος με κατάλαβε

κατόπιν τούπα πως ξέρω ότι οι γερμανοί έρχονται απόνα τό-πο όπου είναι πάντα άνοιξη και ίσως ανθούν τα κίτρα του Λιβά-νου αλλά σε μας στα βαλτοτόπια της Παλέα έχει ομίχλες και μεςστην ομίχλη τριγυρίζουν παλιαθρώποι πούναι έγγονοι των έγγο-νων των αράβων πούχε νικήσει ο καρλομάγνος και είναι κακοί κιάμα δουν έναν ταξιδευτή του ρίχνουν μια μπαστουνιά στα δόντιακαι του αρπάζουν ακόμα και τα μαλλιά της κεφαλής του άραελάτε στο σπιτικό του κύρη μου του Γκαλιάουντο μια γαβάθα ζε-στό ζωμό θα τη βρείτε κι ένα αχυρόστρωμα στο στάβλο για νακοιμηθείτε τη νύχτα κι αύριο με τη μέρα σας δείχνω το δρόμο πό-σο δε μάλλον αν έχετε εκείνο το νόμισμα ευχαριστώ κι ευλογη-μένος να είστε είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοι

έτσι τον πήγα στον κύρη μου τον Γκαιάουντο Γκαλιάουντο πουμου rsquoμπηξε τες φωνές μπούφο με περικεφαλαία τι κουβαλάς στηνκεφάλα σου γιατί είπες τόνομά μου σέναν ξένο μαυτούς ποτέ δενξέρει κανείς μπορεί νάναι βασάλος του μαρκήσιου του Μομφερ-ράτου και κατόπι να μου ζητήσει τη δεκάτη σε καρπούς στάρια καιλαχανικά ή γεώμορο ή κεφαλιάτικα στα ζώα και στο βιος μας καιτότε πάμε χαμένοι και ετοιμαζόταν να πιάσει το μπαστούνι του

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

εγώ τούπα ότι ο άρχοντας ήταν γερμανός κουχί από το Μον-φερράτο κι εκείνος είπε ακόμα χειρότερα τι γυρνάει μες στη νύ-χτα μα όταν του είπα για το νόμισμα ηρέμησε γιατί όσοι είναι απέτο Μαρένγκο είναι χοντροκέφαλοι σαν τα βόδια αλλά έξυπνοισαν τrsquo άλογα και ένιωσε ότι μπορούσε να βγάλει κάτι καλό καιμούπε εσύ που τα μιλάς όλα πες του τούτο δω

δηλαδή ότι είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοιαυτό του τόπα κιόλαςδεν πειράζει καλύτερα να το ξαναπείς δηλαδή ευχαριστώ για

το σόλδι αλλά είναι και το σανό για τάλογο και στη σούπα βά-λαμε και τυρί και είναι και το ψωμί και ένα καυκί από το καλόκρασί και τον βάζω να κοιμηθεί εκεί που κοιμάσαι συ δίπλα στηφοτ πυρω πυροστιά και συ γιαπόψε τράβα στο στάβλο και ας μουδείξει το χρήμα γιατί θέλω ένα τζενοβέζικο σόλδι κι ας κάνει σαστο σπίτι του γιατί σε μας από το Μαρένγκο ο ξένος είναι ιερός

ο άρχοντας είπε ha ha είστε πονηροί εσείς από το Μαρίνκουμαλλά η συμφωνία είναι συμφωνία θα σου δώσω αυτά τα δυο νο-μίσματα και μη μου ζητάς ένα τζενοβέζικο σόλδι γιατί μrsquo ένα τζε-νοβέζικο σόλδι εγώ kaufo όλο σου το σπίτι και τα ζωντανά μαζίκαι πάρε τούτα δω και μη μιλάς γιατί πάλι κερδισμένος είσαι καιο κύρης μου δεν μίλησε και πήρε τα δυο νομίσματα που άφησε οάρχοντας στο τραπέζι γιατί όσοι είναι από το Μαρένγκο είναι χο-ντροκέφαλοι αλλά έξυπνοι και μετά έφαγε σαν λύκος (ο άρχο-ντας) ή μάλλον σαν δύο (λύκοι) και κατόπιν όταν ο κύρης κι η μά-να μου πήγανε να πλαγιάσουν γιατί είχαν τσακίσει τη ράχη τουςόλη μέρα όσο εγώ περιδιάβαζα στη φρασκέτα ο herre είπε ωραίοτούτο το κρασί θα κάτσω να πιω λίγο ακόμα εδώ δίπλα στη φω-τιά πες μου kint πες μου πώς και μιλάς τόσο καλά τη γλώσσα μου

ad petitionem tuam frater Ysingrine carissime primos libroschronicae meae missur

ne humane pravitate

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ούτεδω μπόρεσα να τα σβήσωτώρα ξαναπιάνω την ιστορία εκείνης της βραδιάς μεκείνο τον

γερμανό κύριο που ήθελε να μάθει πώς και μιλούσα τη γλώσσα τουκαι γω του απάντησα ότι έχω το δώρο των γλωσσών όπως οι από-στολοι έχω και το χάρισμα των οραμάτων όπως οι αλαφροΐσκιω-τες γιατί τριγυρνώ στο δάσος και βλέπω τον Αϊ-Μπαουντολίνο κα-βάλα σε μονόκερω άσπρο σαν το γάλα με το κέρατο του το ελικω-τό εκεί ακριβώς που τάλογα έχουν αυτό που για μας είναι η μύτη

τάλογα όμως δεν έχουν μύτη γιατί αλλιώς θάχαν από κάτωκαι μουστάκια σαν αυτά του κυρίου πούχε μια ωραία γενειάδαστο χρώμα μπακιρένιας χύτρας ενώ οι άλλοι γερμανοί που είχαδει είχαν κίτρινες τρίχες ακόμα και σταυτιά τους

κακείνος μου λέγει εντάξει βλέπεις αυτό που ονομάζεις μονό-κερω αλλά πού τόμαθες ότι υπάρχουν μονόκεροι σετούτον τονκόσμο και γω απάντησα ότι τόχα διαβάσει σένα βιβλίο πούχε οερημίτης της Φρασκέτα κι εκείνος με μάτια γουρλωτά σαν τηςκουκουβάγιας μου λέει Μα πώς ξέρεις και να διαβάζεις

εμ βέβαια του είπα και συνέχισα την ιστορίαλοιπόν η ιστορία έχει ότι ήταν ένας άγιος ερημίτης κοντά στο

δάσος και ο κόσμος του έφερνε πότε μια όρνιθα πότε ένα λαγό κα-κείνος κάθεται και προσεύχεται πάνω απόνα βιβλίο και όποτεπερνάει κόσμος κοπανά το στήθος του με μια πέτρα μα εμένα μουφαινόταν σαν ένας σβόλος χώμα για να μην πονάει πολύ λοιπόνεκείνη τη μέρα τούχανε φέρει πεσκέσι δυο αυγά και πάνω πουεκείνος διάβαζε εγώ σκέφτηκα ένα σου και ένα μου σαν καλοί χρι-στιανοί αρκεί να μη με πάρει χαμπάρι αλλά κείνος δεν ξέρω πώςαφού διάβαζε με γράπωσε από το λαιμό και γω είπα ο έχων δύοχιτώνας και τότε έσκασε στα γέλια και μούπε είσαι πολύ έξυπνοπαιδί ξέρεις νάρχεσαι κάθε μέρα εδώ να σου μάθω να διαβάζεις

έτσι μούμαθε τα γράμματα με το γδούπο απrsquo τες κατακεφα-λιές μοναχά που μια μέρα στην εξομολόγηση άρχισε να μου λέγειτι ωραίο γεροδεμένο αγόρι πούσαι και τι ωραίο λιονταρίσιο κε-

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

φάλι δείξε μου πόσο δυνατά είναι τα μπράτσα σου και πώς είναιτο στήθος σου κάτσε να σε πιάσω εδώ παρχίζουν τα πόδια για ναδω αν είσαι υγιής και τότε κατάλαβα πού το πήγαινε και τούρι-ξα μια γονατιά στrsquo αχαμνά στα testicula του δηλαδή κι εκείνος δι-πλώθηκε στα δυο λέγοντας Κυργελέησον θα πάω στο Μαρένγκοκαι θα πω οτείσαι δαιμονισμένος και θα σε κάψουν και του λέωγω καλά αλλά πρώτα θα πω εγώ ότι σε είδα ένα βράδυ να τονχώνεις σε μια μάγισσα με μάσκα και τότε θα δούμε ποιον θα πουνδαιμονισμένο και τότε εκείνος λέγει περίμενε τόλεγα μόνο για ναγελάσουμε και ήθελα να δω αν έχεις φόβο Κυρίου ας μην το συ-ζητάμε άλλο έλα αύριο και θαρχίσω να σου μαθαίνω γραφή για-τί άλλο να διαβάζεις δεν είναι κόπος απλώς κοιτάς και κουνάς ταχείλια σου αλλά για να γράφεις μες στο βιβλίο θέλει φύλλα καιμελάνη και καλάμι που alba pratalia arabat et nigrum semen se-minabat γιατί πάντα μιλούσε λατινικά

και γω τούπα μου φτάνει που ξέρω να διαβάζω γιατί έτσι μα-θαίνω αυτά που δεν ξέρω ενώ όταν γράφεις γράφεις μόνο αυτάπου ξέρεις ήδη οπότε δε βαριέσαι καλύτερα να μείνω χωρίς να ξέ-ρω να γράφω αλλά ο κώλος είναι πάντα κώλος

ενώ τα εξιστορούσα ο γερμανός κύριος γελούσε σαν παλα-βός και έλεγε μπράβο μικρέ ιππότη οι ερημίτες είναι allesammtSodomiten αλλά πες μου πες μου τι άλλο είδες στο δάσος και γωσκέφτηκα ότι ήταν απαυτούς που θέλανε να πάρουν την Τορτό-να με τον Αυτοκράτορα Φρειδερίκο και είπα καλύτερα να του κά-νω το χατίρι γιατί μπορεί να μου δώσει κι άλλο νόμισμα και τού-πα ότι πριν δυο βραδιές μου εμφανίστηκε ο Αϊ-Μπαουντολίνο καιμούπε ότι ο αυτοκράτορας θάχει μεγάλη νίκη στην Τορτόνα για-τί ο Φρειδερίκος ήταν ο μοναδικός κύριος και αυθέντης όλης τηςΛογγοβαρδίας μαζί και της Φρασκέτας

και τότε ο άρχοντας μούπε kint ο Θεός σέστειλε έλα μαζί μουστο αυτοκρατορικό στρατόπεδο να πεις αυτά που σούπε ο Αϊ-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Μπαουντολίνο και γω είπα ότι αν ήθελε θάλεγα κιόλας πως ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούχε πει ότι στην πολιορκία θάρχονταν κι οιΑπόστολοι Πέτρος και Παύλος να οδηγήσουν τους αυτοκρατορι-κούς κακείνος είπε Ach wie Wunderbar εμένα μου φτάνει και οΠέτρος μονάχος του

kint έλα μαζί μου και έκανες την τύχη σουΕυθύς και παραχρήμα δηλαδή το επόμενο πρωί ο άρχοντας είπε

στον κύρη μου ότι με παίρνει μαζί του και με πάει κάπου όπου θαμάθω να διαβάζω και να γράφω και ίσως να γενώ και υπουργός

ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο δεν κατάλαβε καλά τι τούπε μαένιωσε ότι τούπαιρναν απrsquo τrsquo οσπήτι έναν χαραμοφάη και δε χρεια-ζόταν πια να σκάει για τες κασκαρίκες μου και σκεφτόταν ότι οκύριος εκείνος ίσως νάταν κι απrsquo αυτούς που πάνε σε γιορτές καιπανηγύρεις με τη μαϊμού και ίσως νάθελε και να με στριμώξει καιδεν του άρεζε καθόλου αλλά ο άρχοντας τούπε ότι ήταν ένας μέ-γας κόμης παλατίνος και ότι μεταξύ των γερμανών δεν υπήρχανSodomiten

τι είναι αυτοί οι σοδομιστές ρώτησα τον κύρη μου και μου εξή-γησε ότι είναι οι πούστηδες άσε παντού υπάρχουν πούστηδες εί-πε αλλά όταν είδε τον κύριο να βγάζει άλλα πέντε νομίσματα εκτόςαπό τα δυο της περασμένης βραδιάς και ποτέ του δεν είχε ξανα-δεί τόσα μούπε σύρε γιε μου γιατί rsquoναι η τύχη σου και μπορεί κι ηδική μας και αφού τούτοι οι γερμανοί όλο κλωθογυρνούν στα μέ-ρη μας παναπεί πως θάρχεσαι πού και πού να μας βλέπεις και γωείπα τrsquo ορκίζομαι αλλά ο λαιμός μου σφιγγόταν γιατί έβλεπα τημάνα μου να κλαίει σάμπως να με πηγαίναν για σφαγή

κι έτσι φύγαμε και ο άρχοντας με πρόσταξε να τον οδηγήσω στοκάστρο των αυτοκρατορικών πανεύκολο του είπα φτάνει νrsquo ακο-λουθούμε τον ήλιο ή μάλλον να πάμε προς τη μεριά του

κι ενώ προχωρούσαμε και ξεκρίναμε κιόλα το στρατόπεδο νά-σου μια ομάδα καβαλαραίων που μεμιάς πέφτουν στα γόνατα καιχαμηλώνουν τα δόρατα και τα λάβαρα και υψώνουν τα σπαθιά μα

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τι στο καλό γίνεται είπα και κείνοι να φωνάζουν Κέσα Karsquoi66apαπό δω και Keiser από κει και Sanctissimus Rex από την άλληκαι να φιλούν το χέρι του άρχοντα και μένα παραλίγο να μου φύ-γει η μασέλα έχασκε το στόμα μου σα φούρνος γιατί τότε κατάλα-βα ότι ο κύριος εκείνος με την κόκκινη γενειάδα ήταν ο αυτοκρά-τορας Φρειδερίκος με σάρκα και οστά κι εγώ του έλεγα σαχλαμά-ρες όλο το βράδυ σα νάτανε ο πρώτος τυχάρπαστος κόπανος

τώρα θα βάλει να μου κόψουν το κεφάλι είπα κι όμως του κό-στισα κιόλας ζrsquo νομίσματα και αν ήθελε το κεφάλι μου θα μου τό-κοβε χτες βράδυ τζάμπα και κυργελέησον

και κείνος λέει να μη φοβάστε φέρνω σπουδαία νέα για έναόραμα μικρέ πες σε όλους το όραμα που είδες στο δάσος κι εγώπέφτω κάτω και χτυπιέμαι σα να rsquoχω το θείο δαιμόνιο και ανα-ποδογυρνώ τα μάτια μου και βγάζω αφρούς από το στόμα καιφωνάζω είδα είδα και τους λέγω όλη την ιστορία του Αϊ-Μπαου-ντολίνο που μούπε την προφητεία και όλοι λένε ΘέκεΚύ Θεέ Με-γαλοδύναμε και λέγανε Θαύμα θαύμα gottsteh mirbei

κήταν εκεί και οι απεσταλμένοι της Τερντόνα που δεν είχανακόμα αποσίσει αν θα παραδίνονταν μα όταν μάκουσαν πέσανεκαταγής και λέγανε ότι αφού κι οι άγιοι ήταν ενάντιά τους κα-λύτερα να παραδίνονταν μιας και δεν μπορούσαν ναντέξουν

κατόπι είδα τους ντερτονέζους να βγαίνουν από την πόληάντρες γυναίκες και παιδιά και βυζανιάρικα και κλαίγανε ούλοικι οι γερμανοί τους έσερναν σαν τα πρόβατα αρνιά και κάθε λο-γής ερίφια και εκείνοι οι παπιώτες μάνι μάνι να μπουν στην Τορ-τόνα με ξύλα σφυριά και ματσόλες και αξίνες γιατί τους είχε καυ-λώσει να γκρεμίσουν την πόλη συθέμελα

και προς το βράδυ είδα στο λόφο πυκνούς καπνούς και η Ντερ-τόνα ή Τορτόνα δεν υπήρχε πια αυτά έχει ο πόλεμος όπως λέγεικι ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο είναι ένα ανήμερο θεριό

πάντως καλύτερα αυτοί παρά εμείςκαι το βράδυ γυρνά ο αυτοκράτορας καταευχαριστημένος στα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

tabernacula και μου τσιμπά το μάγουλο όπως έκανε πότε πότε κιο πατέρας μου και μετά φωνάζει έναν κύριο που ήταν ο καλόπα-πας ο Ραχεβίνους και του λέει ότι θέλει να μάθω να γράφω και τονάβακα και τη γραμματική που τότε δεν ήξερα τι ήταν αλλά τώ-ρα σιγά σιγά τόμαθα ενώ ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο ούτε πουτο φαντάζεται

ωραίο πράμα νάσαι γραμματιζούμενος και ποιος θα το φα-νταζόταν

gratia agamus domini dominus τελοσπάντο ας είναι δοξα-σμένος ο Κύριος

πάντως όταν γράφεις ένα χρονικό σε πιάνουν εξάψεις ακόμακαι το χειμώνα άσε που φοβάμαι μη σβήσει η λάμπα και όπωςέλεγε και κάποιος μούχει πονέσει ο δείχτης

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 5: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

Στον Eμανουέλε

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Ο Μπαουντολίνο αρχίζει να γράφει 11Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη 23Ο Μπαουντολίνο εξηγεί στον Νικήτα τι έγραφε από μικρός 42 Ο Μπαουντολίνο μιλά με τον αυτοκράτορα και ερωτεύεται

την αυτοκράτειρα 59Ο Μπαουντολίνο δίνει σοφές συμβουλές στον Φρειδερίκο 69 Ο Μπαουντολίνο πάει στο Παρίσι 84Ο Μπαουντολίνο βάζει τη Βεατρίκη να γράφει ερωτικά

γράμματα και τον Ποιητή ποιήματα 102Ο Μπαουντολίνο στον Επίγειο Παράδεισο 110Ο Μπαουντολίνο επιπλήττει τον αυτοκράτορα και αποπλανά

την αυτοκράτειρα 129Ο Μπαουντολίνο βρίσκει τους Τρεις Μάγους και ανακηρύσσει

τον Καρλομάγνο άγιο 138Ο Μπαουντολίνο χτίζει ένα παλάτι στον Ιωάννη

τον Πρεσβύτερο 153Ο Μπαουντολίνο γράφει την επιστολή του Ιωάννη

του Πρεσβύτερου 167Ο Μπαουντολίνο βλέπει μία πόλη να γεννιέται 183Ο Μπαουντολίνο σώζει την Αλεξάνδρεια με τη γελάδα

του πατέρα του 210Ο Μπαουντολίνο στη μάχη του Λενιάνο 244Ο Μπαουντολίνο εξαπατάται από τον Ζώσιμο 255

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο ανακαλύπτει ότι ο Ιωάννης ο Πρεσβύτεροςγράφει σε πάρα πολύ κόσμο 272

Ο Μπαουντολίνο και η Κολαντρίνα 282Ο Μπαουντολίνο αλλάζει όνομα στην πόλη του 288Ο Μπαουντολίνο ξαναβρίσκει τον Ζώσιμο 297Ο Μπαουντολίνο και οι ηδονές του Βυζαντίου 313Ο Μπαουντολίνο χάνει τον πατέρα του και βρίσκει

το Γκραντάλις 326Ο Μπαουντολίνο στην Τρίτη Σταυροφορία 339Ο Μπαουντολίνο στο κάστρο του Αρτζρούνι 355Ο Μπαουντολίνο βλέπει τον Φρειδερίκο να πεθαίνει

δύο φορές 374Ο Μπαουντολίνο και το ταξίδι των Μάγων 396Ο Μπαουντολίνο στα σκοτάδια της Αμπχαζίας 417Ο Μπαουντολίνο διασχίζει τον Σαμβατύωνα 433Ο Μπαουντολίνο φτάνει στην Πνταπετζίμ 442Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Διάκονο Ιωάννη 460Ο Μπαουντολίνο περιμένει να αναχωρήσει για το βασίλειο

του Ιωάννη του Πρεσβύτερου 479Ο Μπαουντολίνο βλέπει μία κυρά μrsquo ένα μονόκερω 498Ο Μπαουντολίνο γνωρίζει την Υπατία 509Ο Μπαουντολίνο ανακαλύπτει τον αληθινό έρωτα 533Ο Μπαουντολίνο εναντίον των Λευκών Ούννων 544Ο Μπαουντολίνο και τα πουλιά ροκ 556Ο Μπαουντολίνο εμπλουτίζει τους θησαυρούς

του Βυζαντίου 570Ο Μπαουντολίνο ξεκαθαρίζει τους λογαριασμούς του 590Μπαουντολίνο ο Στυλίτης 614Ο Μπαουντολίνο δεν είναι πια εδώ 632

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο αρχίζει να γράφει

Εν σωτιρίω σωτηρίω έτει 1155 κε εν τω μηνί Δεκέμβριονάρχεται το χρονικόν του Μπαουντολίνο του επονομαζο-μένου Αουλάριο

εγώ ο Μπαουντολίνο του Γκαλιάουντο των Αουλάρι με κεφά-λα σαν του λιόντα αλληλούια και δοξασμένο τrsquo όνομά Του κι αςσχωρνάει τα κρίματά μου

έποικα διέπραξα τη μεγαλύτερη κλεψά της ζωής μου δηλαδήπήρα απόνα ερμάριο του επίσκοπου Όθωνα ένα μάτσο φύλλαπου ίσως νάναι της αφτοκρατορικής κιγκαλ καγκελαρίας και τά-ξυσα καλά-καλά μόνο σε μερικές μεριές δεν εκαθάρισαν και τώ-ρα έχω μάτσο τες Περγαμινές να γράφω ότι θέλω δηλαδή το χρο-νικό μου κι ας μη ξέρω να γράψω στα λατινικά

μα αν ανακαλύψουν πως τα φύλλα δεν είναι κει ποιος ξέρει τιχαλασμός θα γενεί άσε που θα νομίσουν ότι τα πήρε κάνας σπιού -νος των ρωμαίων επισκόπων που επιβουλεύουνται τον αυτοκρά-τορα φρειδερίκο

αλλά πάλι μπορεί να μη βάλει έγνοια κανείς στην καγγελαρίαγράφουσι γράφουσι ακόμα κι ότα δε χρειάζεται κι όποιος τα βρει(ετούτα τα φύλλα) να τα βάλει στον κω να μη του καή καρφάκι

ncipit prologus de duabus civitatibus historiae AD mcxliiiconscript

saepe multumque volvendo mecum de rerum tempo raliummotu ancipitq

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τούτα τάγραφε πριν και δεν μπόρεσα να τα ξύσω οπότε ταπηδάω

μα κι αν τάβρουν τα φύλλα μου αφού τα γράψω δε θα τα κα-ταλάβουσι ούτrsquo ούλrsquo οι σφραγιδοφύλακες μαζί γιατί τούτη είναιμια γλώσσα που μιλιέται στη Φρασκέτα και κανείς ποτέ δεν τηνέγραψε

μια φορά αν δουν πως είναι μια γλώσσα που κανείς δε σκα-μπάζει θα νοήσουν ότι ειμ εγώ γιατί όλοι το λέγουν πως στη Φρα-σκέτα μιλάμε μια γλώσα που δε κάνει να βγαίνει από στόμα χρι-στιανού κι έτσι πρέπει να τα κρύψω καλά

παναθεμάτο τι μπελάς το γράψιμο πόνεσαν κιόλα τα δάχτυ-λά μου

εμένα ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο πάντα μου τόλεγε ότιπρέπει ναν δώρο της Παναγιάς του Ρομπορέτο γιατί από τότε πού -μουν βυζαχταρούδι μόλις άκουα κάποιον να λέγει παίντε 5 κου-βέντες αμέσως μαϊμούδιζα τη λαλιά του θες ήταν από την Τερντό-να θες απτο Γκάβι κι ακόμα κι αν ερχόταν απτα Μεδιόλανα εκείπου έχουν μια μιλιά σα σκύλοι που γρυλίζουν τελοσπάντο ακόμακι όταν απάντησα τους πρώτους γερμανούς πούχα δει στη ζωήμου εκείνους που πολιορκούσαν την Τερντόνα ούλοι Tiusche καικαθάρματα και λέγανε rausz και min got και σε μισή μέρα άρ-χισα κιεγώ να λέγω ράους και Μαϊνγκότ κι αυτοί μου λέγανε Kintτράβα να μας έβρεις μια ωραία Frowe να κάνουμε φικιφούκι καινα μη θέλει δεν πειράζει πες μας εσύ πού είναι και μετά εμείς τηβάζουμε κάτω με το στανιό

βρε σκατιάρηδες τους είπα σιγά μη σας πω πού θα βρείτε τηFrowe για ρουφιάνο με περάσατε αμέτε στη χήρα με τα πέντεορφανά

μανούλα μου πήγαν να πέσουν να με φάνενα με φάνε να με ξεπαστρέψουν ή necabant να που μπορώ να

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γράψω λατινικά όχι ότι δεν καταλαβαίνω λατινικά αφού έμαθανα διαβάζω από λατινικό librum και όταν μιλούν στα λατινικά κα-ταλαβαίνω μα για να γράψω δεν ξέρω πώς γράφονται οι verba

Θεέ και Κύριε ποτέ δεν ξέρω αν είναι equus ή equum και πά-ντα το κάνω λάθος ενώ στον τόπο μου ο ίππος είναι πάντα άλογοκαι δεν κάνω ποτέ λάθος γιατί κανείς ποτέ δε γράφει Άλωγο άσεπου κανείς ποτέ δε γράφει τίποτα αφού δεν κατέχει να διαβάσει

πάντως εκείνη τη φορά τη γλίτωσα και οι γερμανοί δε μου πεί-ραξαν ούτε τρίχα γιατί κατέφτασαν οι milites και φωνάζανε πά-με πάμε θα επιτεθούμε ξανά και μετά έγινε χαλασμός Κυρίου καιγω δεν καταλάβαινα τι μου γινόταν με τους σκουτάριους που πή-γαιναν καταδώ και τους φάντες με τες αλαβάρδες που τραβού-σαν κατακεί και τα σαλπίσματα και τους ξύλινους πύργους ψη-λούς σα δέντρα της Μπούρμια που κυλούσαν όπως τα κάρα μεβαλίστρες και τους τοξότες απάνω και άλλους με σκάλες που έρι-χναν τα βέλη σαν το χαλάζι και άλλους που αμολούσαν κοτρό-νια με μια μεγάλη χουλιάρα και σφυρίζανε πάνω απτό κεφάλιμου τα iaculi και οι ντερτονέζοι γκρεμίζονταν απτά τείχη τι μά-χη ήταν εκείνη

Εγώ κρύφτηκα για δυο ώρες στους θάμνους κι έλεγα Παναγί-τσα μου βόηθα και μετά όλα ησύχασαν και δίπλα μου άρχισαν νατρέχουν αυτοί με τη λαλιά της Παπίας και φωνάζανε ότι είχανεσκοτώσει πλήθος ντερτονέζους τόσο που το αίμα κυλούσε ποτά-μι και είχαν φουσκώσει σαν κοκόρια απrsquo την περηφάνια των για-τί έτσι η Τορτόνα θα μάθαινε να είναι με τους μεδιολανέζους

Ευθύς όμως γυρίσανε οπίσω οι γερμανοί της Frowe κάπως λι-γότεροι από πριν αφού κι οι ντερτονέζοι δεν τους τη χαρίστηκανκαι γω είπα καλύτερα να του δίνω

και στράτα τη στράτα γύρισα σπίτι σχεδόν ξημέρωμα και ταστόρησα όλα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντο που μου απαντάάξιος τράβα να χωθείς καταμεσής σταις πολιορκίες και καμιά μέ-ρα θα σε βρει κάνα δόρατο στον κώλο μα δεν ξέρεις ότι αυτά εί-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ναι έργα των αφεντάδων άσrsquo τους να βράζουν μοναχοί γιατί εμείςπρέπει να φροντίσουμε τα αγγελ γελάδια μας κι είμαστε σοβαροίαθρώποι όχι σαν τον Φρειδερίκο που μια έρχεται μια φεύγει καιμια ξανάρχεται και δε φκιάνει τίποτα

μα η Τορτόνα δεν έπεσε γιατί πήρανε μόνο την πόλη κι ουχί τοκάστρο και βάστηξε ακόμα και μετά τελεύει το χρονικό μου αφούτους έκοψαν το νερό κακείνοι αντί να πιουν το κατουρό των εί-παν στον Φρειδερίκο πως του ήταν πιστοί κι αυτός τους άφηκε ναβγουν μα την πόλη την έκαψε και μετά την χάλασε δηλαδή οιΠαπιώτες τα εκάμασι ούλα γιατί έχουν στο μάτι τους ντερτονέ-ζους στα μέρη μας δεν είναι όπως με τους γερμανούς που αγα-πιούνται συναναμετάξυ των και είναι ενωμένοι σαν τα δάχτυλατου ενού χεριού σε μας αυτοί απrsquo το Γκαμόντιο αν δουν κάποιοναπrsquo το Μπεργκόλιο τους γυρνούν τrsquo αχαμνά

μα τώρα θα πω την ιστορία μου που όταν τριγυρνώ στα δάσητης φρασκέτα ιδίως με την ομίχλη από κείνη την πηχτή που δε θω-ρείς μηδέ την άκρη της μύτης σου και ξάφνου βλέπεις ομπρός σουπράματα που δεν τάδες να πλησιάζουν τότε βλέπω οράματα όπωςεκείνη τη φορά πούδα τον μονόκερω και την άλλη πούδα τον Αϊ-Μπαουντολίνο που μου μίλησε και μούπε Φιδογέννημα θα παςστην κόλαση για αυτά που σκάρωσες με τον μονόκερω γιατί ού-λοι ξέρουν πως για να πιάσεις μονόκερω πρέπει να βάλεις μιαανέγγιχτη κόρη στα ριζά του δέντρου και το ζωντανό νιώθει τημυρουδιά της παρθένας κι έρχεται να βάλει το κεφάλι στην κοι-λιά της και τότε γω πήρα τη Νένα του μΜπεργκόλιου πούχε έρ-θει με τον κύρη της να αγοράσουν αγγε γελάδα απrsquo τον ιδικό μουκύρη και της λέγω πάμε στο δάσος να πιάσουμε τον μονόκερω καικατόπι την έβαλα κάτω απrsquo το δέντρο γιατrsquo ήμουν βέβαιος πωςήταν παρθένα και της λέγω κάτσε ήσυχα και άνοιξε τα πόδια σουγια νάχει χώρο το ζωντανό να απιθώσει το κεφάλι κακείνη λέγειπού νrsquo ανοίξω κιεγώ της λέγω εκεί σrsquo αυτό το σημείο να άνοιξέ τακαλά καλά και την ακουμπούσα κι αυτή άρχισε να βελάζει ίδια

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

κατσίκα που γεννάει και τότε έχασα το φως μου κάτι σαν αποκά-λυψη μούρθε και μετά δεν ήταν πια άσπιλη σαν τον κρίνο και έλε-γε παναγιά παρθένα τώρα πώς θα φέρουμε τον μονόκερω και τό-τε άκουσα μια φωνή απrsquo τα ουράνια που έλεγε ότι ο μονόκερωςπου tollit peccata mundis ήμουν εγώ και άρχισα να πηδάω μεςστους θάμνους και να φωνάζω χιπ χιιι φρρρ φρρρ γιατί ήμουν πιοχαρούμενος κι από μονόκερω πούβαλε το κέρατό του στην κοιλιάτης παρθένας γιrsquo αυτό κι ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούπε φιδογέννημακαι λοιπά αλλά μετά με σχώρεσε και τον είδα κι άλλες φορές θο-λά και ξέθωρα αλλά μόνον όταν έχει πολλή ομίχλη ή τουλάχιστοπάχνη κι όχι όταν ο ήλιος τσουρουφλάει ανθρώπους και ζωντανά

μια φορά όταν το μολόγησα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντοότι rsquoχα δει τον Αϊ-Μπαουντολίνο μου έδωσε τριάντα ξυλιές στηράχη κι έλεγε Θε μου γιατί να τύχει σε μένανε ένας γιος που βλέ-πει οράματα και δεν νογάει ναρμέξει μια αγγ γελάδα ή θα τουσπάσω την κούτρα με την γκουντουρούπα ή θα τον εδώκω σε κά-ναν απrsquo αυτούς που γυρνούν σε γιορτές και πανηγύρια και βά-ζουν τη μαϊμού απέ την αφρική να χορεύει και η δόλια η μάναμου φώναζε βρομόπαιδο είσαι σωστή συφορά τι αμαρτίες πλη-ρώνω και μούτυχε γιος που βλέπει αγιούς και ο κύρης μου ο Γκα-λιάουντο είπε ψέματα λέγει ότι βλέπει αγιούς τούτος δω είναι πιοψεύτης κι απrsquo τον Γιούδα κι όλα τα σκαρφίζεται για να κάθεταικαι να τεμπελιάζει

Τα ιστορώ όλrsquo αυτά γιατί αλλιώς δεν θα καταλάβει κανείς τιέγινε κείνο το βράδυ πούχε μια ομίχλη τόσο πηχτή να την κόβειςμε το μαχαίρι κι ας ήταν κιόλας απρίλης αλλά στα μέρη μας πιά-νει ομίχλη ακόμα κι Αύγουστο μήνα κι όποιος δεν είναι από δωστα σίγουρα θα χαθεί ανάμεσα στην Μπούρμια και στη Φρασκέ-τα άμα δεν έχει άγιο να τον πιάσει απrsquo το χέρι και πάνω που τρα-βούσα για το σπίτι βλέπω ομπρός μου έναν βαρόνο καβάλα σrsquo άλο-γο όλο από σίδερο

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 15

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο βαρόνος κι όχι το άλωογο ήταν από σίδερο με μια μεγάλησπάθα κι έμοιαζε σα τον βασιλέα της Αραγωνίας

μούρθε κόλπος μανούλα μου κοίτα να δεις πούναι ο Αϊ-Μπαου-ντολίνο κι ήρθε να με πάρει στην κόλαση μα κείνος μου λέει Klei-ne Kint Bitte και κατάλαβα μεμιάς ότι ήταν ένας γερμανός κύ-ριος πούχε χαθεί μες στην ομίχλη του δάσους και δεν εύρισκε πιατους φίλους του και κόντευε πια να νυχτώσει και μου έδειξε ένανόμισμα και γω δεν είχα ξαναδεί νόμισμα στη ζωή μου κι ήταν πο-λύ φχαριστημένος που του απαντούσα στη γλώσσα του και τούπαστα Diutsch ότι αν τραβούσε αυτό το δρόμο θα rsquoπεφτε στο έλοςσαν τον ήλιο στο βασίλεμά του

δεν έπρεπε να μιλήσω για ήλιο με τέτοια ομίχλη που rsquoθελε μα-χαίρι να την κόψεις πάντως εκείνος με κατάλαβε

κατόπιν τούπα πως ξέρω ότι οι γερμανοί έρχονται απόνα τό-πο όπου είναι πάντα άνοιξη και ίσως ανθούν τα κίτρα του Λιβά-νου αλλά σε μας στα βαλτοτόπια της Παλέα έχει ομίχλες και μεςστην ομίχλη τριγυρίζουν παλιαθρώποι πούναι έγγονοι των έγγο-νων των αράβων πούχε νικήσει ο καρλομάγνος και είναι κακοί κιάμα δουν έναν ταξιδευτή του ρίχνουν μια μπαστουνιά στα δόντιακαι του αρπάζουν ακόμα και τα μαλλιά της κεφαλής του άραελάτε στο σπιτικό του κύρη μου του Γκαλιάουντο μια γαβάθα ζε-στό ζωμό θα τη βρείτε κι ένα αχυρόστρωμα στο στάβλο για νακοιμηθείτε τη νύχτα κι αύριο με τη μέρα σας δείχνω το δρόμο πό-σο δε μάλλον αν έχετε εκείνο το νόμισμα ευχαριστώ κι ευλογη-μένος να είστε είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοι

έτσι τον πήγα στον κύρη μου τον Γκαιάουντο Γκαλιάουντο πουμου rsquoμπηξε τες φωνές μπούφο με περικεφαλαία τι κουβαλάς στηνκεφάλα σου γιατί είπες τόνομά μου σέναν ξένο μαυτούς ποτέ δενξέρει κανείς μπορεί νάναι βασάλος του μαρκήσιου του Μομφερ-ράτου και κατόπι να μου ζητήσει τη δεκάτη σε καρπούς στάρια καιλαχανικά ή γεώμορο ή κεφαλιάτικα στα ζώα και στο βιος μας καιτότε πάμε χαμένοι και ετοιμαζόταν να πιάσει το μπαστούνι του

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

εγώ τούπα ότι ο άρχοντας ήταν γερμανός κουχί από το Μον-φερράτο κι εκείνος είπε ακόμα χειρότερα τι γυρνάει μες στη νύ-χτα μα όταν του είπα για το νόμισμα ηρέμησε γιατί όσοι είναι απέτο Μαρένγκο είναι χοντροκέφαλοι σαν τα βόδια αλλά έξυπνοισαν τrsquo άλογα και ένιωσε ότι μπορούσε να βγάλει κάτι καλό καιμούπε εσύ που τα μιλάς όλα πες του τούτο δω

δηλαδή ότι είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοιαυτό του τόπα κιόλαςδεν πειράζει καλύτερα να το ξαναπείς δηλαδή ευχαριστώ για

το σόλδι αλλά είναι και το σανό για τάλογο και στη σούπα βά-λαμε και τυρί και είναι και το ψωμί και ένα καυκί από το καλόκρασί και τον βάζω να κοιμηθεί εκεί που κοιμάσαι συ δίπλα στηφοτ πυρω πυροστιά και συ γιαπόψε τράβα στο στάβλο και ας μουδείξει το χρήμα γιατί θέλω ένα τζενοβέζικο σόλδι κι ας κάνει σαστο σπίτι του γιατί σε μας από το Μαρένγκο ο ξένος είναι ιερός

ο άρχοντας είπε ha ha είστε πονηροί εσείς από το Μαρίνκουμαλλά η συμφωνία είναι συμφωνία θα σου δώσω αυτά τα δυο νο-μίσματα και μη μου ζητάς ένα τζενοβέζικο σόλδι γιατί μrsquo ένα τζε-νοβέζικο σόλδι εγώ kaufo όλο σου το σπίτι και τα ζωντανά μαζίκαι πάρε τούτα δω και μη μιλάς γιατί πάλι κερδισμένος είσαι καιο κύρης μου δεν μίλησε και πήρε τα δυο νομίσματα που άφησε οάρχοντας στο τραπέζι γιατί όσοι είναι από το Μαρένγκο είναι χο-ντροκέφαλοι αλλά έξυπνοι και μετά έφαγε σαν λύκος (ο άρχο-ντας) ή μάλλον σαν δύο (λύκοι) και κατόπιν όταν ο κύρης κι η μά-να μου πήγανε να πλαγιάσουν γιατί είχαν τσακίσει τη ράχη τουςόλη μέρα όσο εγώ περιδιάβαζα στη φρασκέτα ο herre είπε ωραίοτούτο το κρασί θα κάτσω να πιω λίγο ακόμα εδώ δίπλα στη φω-τιά πες μου kint πες μου πώς και μιλάς τόσο καλά τη γλώσσα μου

ad petitionem tuam frater Ysingrine carissime primos libroschronicae meae missur

ne humane pravitate

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ούτεδω μπόρεσα να τα σβήσωτώρα ξαναπιάνω την ιστορία εκείνης της βραδιάς μεκείνο τον

γερμανό κύριο που ήθελε να μάθει πώς και μιλούσα τη γλώσσα τουκαι γω του απάντησα ότι έχω το δώρο των γλωσσών όπως οι από-στολοι έχω και το χάρισμα των οραμάτων όπως οι αλαφροΐσκιω-τες γιατί τριγυρνώ στο δάσος και βλέπω τον Αϊ-Μπαουντολίνο κα-βάλα σε μονόκερω άσπρο σαν το γάλα με το κέρατο του το ελικω-τό εκεί ακριβώς που τάλογα έχουν αυτό που για μας είναι η μύτη

τάλογα όμως δεν έχουν μύτη γιατί αλλιώς θάχαν από κάτωκαι μουστάκια σαν αυτά του κυρίου πούχε μια ωραία γενειάδαστο χρώμα μπακιρένιας χύτρας ενώ οι άλλοι γερμανοί που είχαδει είχαν κίτρινες τρίχες ακόμα και σταυτιά τους

κακείνος μου λέγει εντάξει βλέπεις αυτό που ονομάζεις μονό-κερω αλλά πού τόμαθες ότι υπάρχουν μονόκεροι σετούτον τονκόσμο και γω απάντησα ότι τόχα διαβάσει σένα βιβλίο πούχε οερημίτης της Φρασκέτα κι εκείνος με μάτια γουρλωτά σαν τηςκουκουβάγιας μου λέει Μα πώς ξέρεις και να διαβάζεις

εμ βέβαια του είπα και συνέχισα την ιστορίαλοιπόν η ιστορία έχει ότι ήταν ένας άγιος ερημίτης κοντά στο

δάσος και ο κόσμος του έφερνε πότε μια όρνιθα πότε ένα λαγό κα-κείνος κάθεται και προσεύχεται πάνω απόνα βιβλίο και όποτεπερνάει κόσμος κοπανά το στήθος του με μια πέτρα μα εμένα μουφαινόταν σαν ένας σβόλος χώμα για να μην πονάει πολύ λοιπόνεκείνη τη μέρα τούχανε φέρει πεσκέσι δυο αυγά και πάνω πουεκείνος διάβαζε εγώ σκέφτηκα ένα σου και ένα μου σαν καλοί χρι-στιανοί αρκεί να μη με πάρει χαμπάρι αλλά κείνος δεν ξέρω πώςαφού διάβαζε με γράπωσε από το λαιμό και γω είπα ο έχων δύοχιτώνας και τότε έσκασε στα γέλια και μούπε είσαι πολύ έξυπνοπαιδί ξέρεις νάρχεσαι κάθε μέρα εδώ να σου μάθω να διαβάζεις

έτσι μούμαθε τα γράμματα με το γδούπο απrsquo τες κατακεφα-λιές μοναχά που μια μέρα στην εξομολόγηση άρχισε να μου λέγειτι ωραίο γεροδεμένο αγόρι πούσαι και τι ωραίο λιονταρίσιο κε-

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

φάλι δείξε μου πόσο δυνατά είναι τα μπράτσα σου και πώς είναιτο στήθος σου κάτσε να σε πιάσω εδώ παρχίζουν τα πόδια για ναδω αν είσαι υγιής και τότε κατάλαβα πού το πήγαινε και τούρι-ξα μια γονατιά στrsquo αχαμνά στα testicula του δηλαδή κι εκείνος δι-πλώθηκε στα δυο λέγοντας Κυργελέησον θα πάω στο Μαρένγκοκαι θα πω οτείσαι δαιμονισμένος και θα σε κάψουν και του λέωγω καλά αλλά πρώτα θα πω εγώ ότι σε είδα ένα βράδυ να τονχώνεις σε μια μάγισσα με μάσκα και τότε θα δούμε ποιον θα πουνδαιμονισμένο και τότε εκείνος λέγει περίμενε τόλεγα μόνο για ναγελάσουμε και ήθελα να δω αν έχεις φόβο Κυρίου ας μην το συ-ζητάμε άλλο έλα αύριο και θαρχίσω να σου μαθαίνω γραφή για-τί άλλο να διαβάζεις δεν είναι κόπος απλώς κοιτάς και κουνάς ταχείλια σου αλλά για να γράφεις μες στο βιβλίο θέλει φύλλα καιμελάνη και καλάμι που alba pratalia arabat et nigrum semen se-minabat γιατί πάντα μιλούσε λατινικά

και γω τούπα μου φτάνει που ξέρω να διαβάζω γιατί έτσι μα-θαίνω αυτά που δεν ξέρω ενώ όταν γράφεις γράφεις μόνο αυτάπου ξέρεις ήδη οπότε δε βαριέσαι καλύτερα να μείνω χωρίς να ξέ-ρω να γράφω αλλά ο κώλος είναι πάντα κώλος

ενώ τα εξιστορούσα ο γερμανός κύριος γελούσε σαν παλα-βός και έλεγε μπράβο μικρέ ιππότη οι ερημίτες είναι allesammtSodomiten αλλά πες μου πες μου τι άλλο είδες στο δάσος και γωσκέφτηκα ότι ήταν απαυτούς που θέλανε να πάρουν την Τορτό-να με τον Αυτοκράτορα Φρειδερίκο και είπα καλύτερα να του κά-νω το χατίρι γιατί μπορεί να μου δώσει κι άλλο νόμισμα και τού-πα ότι πριν δυο βραδιές μου εμφανίστηκε ο Αϊ-Μπαουντολίνο καιμούπε ότι ο αυτοκράτορας θάχει μεγάλη νίκη στην Τορτόνα για-τί ο Φρειδερίκος ήταν ο μοναδικός κύριος και αυθέντης όλης τηςΛογγοβαρδίας μαζί και της Φρασκέτας

και τότε ο άρχοντας μούπε kint ο Θεός σέστειλε έλα μαζί μουστο αυτοκρατορικό στρατόπεδο να πεις αυτά που σούπε ο Αϊ-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Μπαουντολίνο και γω είπα ότι αν ήθελε θάλεγα κιόλας πως ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούχε πει ότι στην πολιορκία θάρχονταν κι οιΑπόστολοι Πέτρος και Παύλος να οδηγήσουν τους αυτοκρατορι-κούς κακείνος είπε Ach wie Wunderbar εμένα μου φτάνει και οΠέτρος μονάχος του

kint έλα μαζί μου και έκανες την τύχη σουΕυθύς και παραχρήμα δηλαδή το επόμενο πρωί ο άρχοντας είπε

στον κύρη μου ότι με παίρνει μαζί του και με πάει κάπου όπου θαμάθω να διαβάζω και να γράφω και ίσως να γενώ και υπουργός

ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο δεν κατάλαβε καλά τι τούπε μαένιωσε ότι τούπαιρναν απrsquo τrsquo οσπήτι έναν χαραμοφάη και δε χρεια-ζόταν πια να σκάει για τες κασκαρίκες μου και σκεφτόταν ότι οκύριος εκείνος ίσως νάταν κι απrsquo αυτούς που πάνε σε γιορτές καιπανηγύρεις με τη μαϊμού και ίσως νάθελε και να με στριμώξει καιδεν του άρεζε καθόλου αλλά ο άρχοντας τούπε ότι ήταν ένας μέ-γας κόμης παλατίνος και ότι μεταξύ των γερμανών δεν υπήρχανSodomiten

τι είναι αυτοί οι σοδομιστές ρώτησα τον κύρη μου και μου εξή-γησε ότι είναι οι πούστηδες άσε παντού υπάρχουν πούστηδες εί-πε αλλά όταν είδε τον κύριο να βγάζει άλλα πέντε νομίσματα εκτόςαπό τα δυο της περασμένης βραδιάς και ποτέ του δεν είχε ξανα-δεί τόσα μούπε σύρε γιε μου γιατί rsquoναι η τύχη σου και μπορεί κι ηδική μας και αφού τούτοι οι γερμανοί όλο κλωθογυρνούν στα μέ-ρη μας παναπεί πως θάρχεσαι πού και πού να μας βλέπεις και γωείπα τrsquo ορκίζομαι αλλά ο λαιμός μου σφιγγόταν γιατί έβλεπα τημάνα μου να κλαίει σάμπως να με πηγαίναν για σφαγή

κι έτσι φύγαμε και ο άρχοντας με πρόσταξε να τον οδηγήσω στοκάστρο των αυτοκρατορικών πανεύκολο του είπα φτάνει νrsquo ακο-λουθούμε τον ήλιο ή μάλλον να πάμε προς τη μεριά του

κι ενώ προχωρούσαμε και ξεκρίναμε κιόλα το στρατόπεδο νά-σου μια ομάδα καβαλαραίων που μεμιάς πέφτουν στα γόνατα καιχαμηλώνουν τα δόρατα και τα λάβαρα και υψώνουν τα σπαθιά μα

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τι στο καλό γίνεται είπα και κείνοι να φωνάζουν Κέσα Karsquoi66apαπό δω και Keiser από κει και Sanctissimus Rex από την άλληκαι να φιλούν το χέρι του άρχοντα και μένα παραλίγο να μου φύ-γει η μασέλα έχασκε το στόμα μου σα φούρνος γιατί τότε κατάλα-βα ότι ο κύριος εκείνος με την κόκκινη γενειάδα ήταν ο αυτοκρά-τορας Φρειδερίκος με σάρκα και οστά κι εγώ του έλεγα σαχλαμά-ρες όλο το βράδυ σα νάτανε ο πρώτος τυχάρπαστος κόπανος

τώρα θα βάλει να μου κόψουν το κεφάλι είπα κι όμως του κό-στισα κιόλας ζrsquo νομίσματα και αν ήθελε το κεφάλι μου θα μου τό-κοβε χτες βράδυ τζάμπα και κυργελέησον

και κείνος λέει να μη φοβάστε φέρνω σπουδαία νέα για έναόραμα μικρέ πες σε όλους το όραμα που είδες στο δάσος κι εγώπέφτω κάτω και χτυπιέμαι σα να rsquoχω το θείο δαιμόνιο και ανα-ποδογυρνώ τα μάτια μου και βγάζω αφρούς από το στόμα καιφωνάζω είδα είδα και τους λέγω όλη την ιστορία του Αϊ-Μπαου-ντολίνο που μούπε την προφητεία και όλοι λένε ΘέκεΚύ Θεέ Με-γαλοδύναμε και λέγανε Θαύμα θαύμα gottsteh mirbei

κήταν εκεί και οι απεσταλμένοι της Τερντόνα που δεν είχανακόμα αποσίσει αν θα παραδίνονταν μα όταν μάκουσαν πέσανεκαταγής και λέγανε ότι αφού κι οι άγιοι ήταν ενάντιά τους κα-λύτερα να παραδίνονταν μιας και δεν μπορούσαν ναντέξουν

κατόπι είδα τους ντερτονέζους να βγαίνουν από την πόληάντρες γυναίκες και παιδιά και βυζανιάρικα και κλαίγανε ούλοικι οι γερμανοί τους έσερναν σαν τα πρόβατα αρνιά και κάθε λο-γής ερίφια και εκείνοι οι παπιώτες μάνι μάνι να μπουν στην Τορ-τόνα με ξύλα σφυριά και ματσόλες και αξίνες γιατί τους είχε καυ-λώσει να γκρεμίσουν την πόλη συθέμελα

και προς το βράδυ είδα στο λόφο πυκνούς καπνούς και η Ντερ-τόνα ή Τορτόνα δεν υπήρχε πια αυτά έχει ο πόλεμος όπως λέγεικι ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο είναι ένα ανήμερο θεριό

πάντως καλύτερα αυτοί παρά εμείςκαι το βράδυ γυρνά ο αυτοκράτορας καταευχαριστημένος στα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

tabernacula και μου τσιμπά το μάγουλο όπως έκανε πότε πότε κιο πατέρας μου και μετά φωνάζει έναν κύριο που ήταν ο καλόπα-πας ο Ραχεβίνους και του λέει ότι θέλει να μάθω να γράφω και τονάβακα και τη γραμματική που τότε δεν ήξερα τι ήταν αλλά τώ-ρα σιγά σιγά τόμαθα ενώ ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο ούτε πουτο φαντάζεται

ωραίο πράμα νάσαι γραμματιζούμενος και ποιος θα το φα-νταζόταν

gratia agamus domini dominus τελοσπάντο ας είναι δοξα-σμένος ο Κύριος

πάντως όταν γράφεις ένα χρονικό σε πιάνουν εξάψεις ακόμακαι το χειμώνα άσε που φοβάμαι μη σβήσει η λάμπα και όπωςέλεγε και κάποιος μούχει πονέσει ο δείχτης

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 6: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Ο Μπαουντολίνο αρχίζει να γράφει 11Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη 23Ο Μπαουντολίνο εξηγεί στον Νικήτα τι έγραφε από μικρός 42 Ο Μπαουντολίνο μιλά με τον αυτοκράτορα και ερωτεύεται

την αυτοκράτειρα 59Ο Μπαουντολίνο δίνει σοφές συμβουλές στον Φρειδερίκο 69 Ο Μπαουντολίνο πάει στο Παρίσι 84Ο Μπαουντολίνο βάζει τη Βεατρίκη να γράφει ερωτικά

γράμματα και τον Ποιητή ποιήματα 102Ο Μπαουντολίνο στον Επίγειο Παράδεισο 110Ο Μπαουντολίνο επιπλήττει τον αυτοκράτορα και αποπλανά

την αυτοκράτειρα 129Ο Μπαουντολίνο βρίσκει τους Τρεις Μάγους και ανακηρύσσει

τον Καρλομάγνο άγιο 138Ο Μπαουντολίνο χτίζει ένα παλάτι στον Ιωάννη

τον Πρεσβύτερο 153Ο Μπαουντολίνο γράφει την επιστολή του Ιωάννη

του Πρεσβύτερου 167Ο Μπαουντολίνο βλέπει μία πόλη να γεννιέται 183Ο Μπαουντολίνο σώζει την Αλεξάνδρεια με τη γελάδα

του πατέρα του 210Ο Μπαουντολίνο στη μάχη του Λενιάνο 244Ο Μπαουντολίνο εξαπατάται από τον Ζώσιμο 255

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο ανακαλύπτει ότι ο Ιωάννης ο Πρεσβύτεροςγράφει σε πάρα πολύ κόσμο 272

Ο Μπαουντολίνο και η Κολαντρίνα 282Ο Μπαουντολίνο αλλάζει όνομα στην πόλη του 288Ο Μπαουντολίνο ξαναβρίσκει τον Ζώσιμο 297Ο Μπαουντολίνο και οι ηδονές του Βυζαντίου 313Ο Μπαουντολίνο χάνει τον πατέρα του και βρίσκει

το Γκραντάλις 326Ο Μπαουντολίνο στην Τρίτη Σταυροφορία 339Ο Μπαουντολίνο στο κάστρο του Αρτζρούνι 355Ο Μπαουντολίνο βλέπει τον Φρειδερίκο να πεθαίνει

δύο φορές 374Ο Μπαουντολίνο και το ταξίδι των Μάγων 396Ο Μπαουντολίνο στα σκοτάδια της Αμπχαζίας 417Ο Μπαουντολίνο διασχίζει τον Σαμβατύωνα 433Ο Μπαουντολίνο φτάνει στην Πνταπετζίμ 442Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Διάκονο Ιωάννη 460Ο Μπαουντολίνο περιμένει να αναχωρήσει για το βασίλειο

του Ιωάννη του Πρεσβύτερου 479Ο Μπαουντολίνο βλέπει μία κυρά μrsquo ένα μονόκερω 498Ο Μπαουντολίνο γνωρίζει την Υπατία 509Ο Μπαουντολίνο ανακαλύπτει τον αληθινό έρωτα 533Ο Μπαουντολίνο εναντίον των Λευκών Ούννων 544Ο Μπαουντολίνο και τα πουλιά ροκ 556Ο Μπαουντολίνο εμπλουτίζει τους θησαυρούς

του Βυζαντίου 570Ο Μπαουντολίνο ξεκαθαρίζει τους λογαριασμούς του 590Μπαουντολίνο ο Στυλίτης 614Ο Μπαουντολίνο δεν είναι πια εδώ 632

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο αρχίζει να γράφει

Εν σωτιρίω σωτηρίω έτει 1155 κε εν τω μηνί Δεκέμβριονάρχεται το χρονικόν του Μπαουντολίνο του επονομαζο-μένου Αουλάριο

εγώ ο Μπαουντολίνο του Γκαλιάουντο των Αουλάρι με κεφά-λα σαν του λιόντα αλληλούια και δοξασμένο τrsquo όνομά Του κι αςσχωρνάει τα κρίματά μου

έποικα διέπραξα τη μεγαλύτερη κλεψά της ζωής μου δηλαδήπήρα απόνα ερμάριο του επίσκοπου Όθωνα ένα μάτσο φύλλαπου ίσως νάναι της αφτοκρατορικής κιγκαλ καγκελαρίας και τά-ξυσα καλά-καλά μόνο σε μερικές μεριές δεν εκαθάρισαν και τώ-ρα έχω μάτσο τες Περγαμινές να γράφω ότι θέλω δηλαδή το χρο-νικό μου κι ας μη ξέρω να γράψω στα λατινικά

μα αν ανακαλύψουν πως τα φύλλα δεν είναι κει ποιος ξέρει τιχαλασμός θα γενεί άσε που θα νομίσουν ότι τα πήρε κάνας σπιού -νος των ρωμαίων επισκόπων που επιβουλεύουνται τον αυτοκρά-τορα φρειδερίκο

αλλά πάλι μπορεί να μη βάλει έγνοια κανείς στην καγγελαρίαγράφουσι γράφουσι ακόμα κι ότα δε χρειάζεται κι όποιος τα βρει(ετούτα τα φύλλα) να τα βάλει στον κω να μη του καή καρφάκι

ncipit prologus de duabus civitatibus historiae AD mcxliiiconscript

saepe multumque volvendo mecum de rerum tempo raliummotu ancipitq

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τούτα τάγραφε πριν και δεν μπόρεσα να τα ξύσω οπότε ταπηδάω

μα κι αν τάβρουν τα φύλλα μου αφού τα γράψω δε θα τα κα-ταλάβουσι ούτrsquo ούλrsquo οι σφραγιδοφύλακες μαζί γιατί τούτη είναιμια γλώσσα που μιλιέται στη Φρασκέτα και κανείς ποτέ δεν τηνέγραψε

μια φορά αν δουν πως είναι μια γλώσσα που κανείς δε σκα-μπάζει θα νοήσουν ότι ειμ εγώ γιατί όλοι το λέγουν πως στη Φρα-σκέτα μιλάμε μια γλώσα που δε κάνει να βγαίνει από στόμα χρι-στιανού κι έτσι πρέπει να τα κρύψω καλά

παναθεμάτο τι μπελάς το γράψιμο πόνεσαν κιόλα τα δάχτυ-λά μου

εμένα ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο πάντα μου τόλεγε ότιπρέπει ναν δώρο της Παναγιάς του Ρομπορέτο γιατί από τότε πού -μουν βυζαχταρούδι μόλις άκουα κάποιον να λέγει παίντε 5 κου-βέντες αμέσως μαϊμούδιζα τη λαλιά του θες ήταν από την Τερντό-να θες απτο Γκάβι κι ακόμα κι αν ερχόταν απτα Μεδιόλανα εκείπου έχουν μια μιλιά σα σκύλοι που γρυλίζουν τελοσπάντο ακόμακι όταν απάντησα τους πρώτους γερμανούς πούχα δει στη ζωήμου εκείνους που πολιορκούσαν την Τερντόνα ούλοι Tiusche καικαθάρματα και λέγανε rausz και min got και σε μισή μέρα άρ-χισα κιεγώ να λέγω ράους και Μαϊνγκότ κι αυτοί μου λέγανε Kintτράβα να μας έβρεις μια ωραία Frowe να κάνουμε φικιφούκι καινα μη θέλει δεν πειράζει πες μας εσύ πού είναι και μετά εμείς τηβάζουμε κάτω με το στανιό

βρε σκατιάρηδες τους είπα σιγά μη σας πω πού θα βρείτε τηFrowe για ρουφιάνο με περάσατε αμέτε στη χήρα με τα πέντεορφανά

μανούλα μου πήγαν να πέσουν να με φάνενα με φάνε να με ξεπαστρέψουν ή necabant να που μπορώ να

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γράψω λατινικά όχι ότι δεν καταλαβαίνω λατινικά αφού έμαθανα διαβάζω από λατινικό librum και όταν μιλούν στα λατινικά κα-ταλαβαίνω μα για να γράψω δεν ξέρω πώς γράφονται οι verba

Θεέ και Κύριε ποτέ δεν ξέρω αν είναι equus ή equum και πά-ντα το κάνω λάθος ενώ στον τόπο μου ο ίππος είναι πάντα άλογοκαι δεν κάνω ποτέ λάθος γιατί κανείς ποτέ δε γράφει Άλωγο άσεπου κανείς ποτέ δε γράφει τίποτα αφού δεν κατέχει να διαβάσει

πάντως εκείνη τη φορά τη γλίτωσα και οι γερμανοί δε μου πεί-ραξαν ούτε τρίχα γιατί κατέφτασαν οι milites και φωνάζανε πά-με πάμε θα επιτεθούμε ξανά και μετά έγινε χαλασμός Κυρίου καιγω δεν καταλάβαινα τι μου γινόταν με τους σκουτάριους που πή-γαιναν καταδώ και τους φάντες με τες αλαβάρδες που τραβού-σαν κατακεί και τα σαλπίσματα και τους ξύλινους πύργους ψη-λούς σα δέντρα της Μπούρμια που κυλούσαν όπως τα κάρα μεβαλίστρες και τους τοξότες απάνω και άλλους με σκάλες που έρι-χναν τα βέλη σαν το χαλάζι και άλλους που αμολούσαν κοτρό-νια με μια μεγάλη χουλιάρα και σφυρίζανε πάνω απτό κεφάλιμου τα iaculi και οι ντερτονέζοι γκρεμίζονταν απτά τείχη τι μά-χη ήταν εκείνη

Εγώ κρύφτηκα για δυο ώρες στους θάμνους κι έλεγα Παναγί-τσα μου βόηθα και μετά όλα ησύχασαν και δίπλα μου άρχισαν νατρέχουν αυτοί με τη λαλιά της Παπίας και φωνάζανε ότι είχανεσκοτώσει πλήθος ντερτονέζους τόσο που το αίμα κυλούσε ποτά-μι και είχαν φουσκώσει σαν κοκόρια απrsquo την περηφάνια των για-τί έτσι η Τορτόνα θα μάθαινε να είναι με τους μεδιολανέζους

Ευθύς όμως γυρίσανε οπίσω οι γερμανοί της Frowe κάπως λι-γότεροι από πριν αφού κι οι ντερτονέζοι δεν τους τη χαρίστηκανκαι γω είπα καλύτερα να του δίνω

και στράτα τη στράτα γύρισα σπίτι σχεδόν ξημέρωμα και ταστόρησα όλα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντο που μου απαντάάξιος τράβα να χωθείς καταμεσής σταις πολιορκίες και καμιά μέ-ρα θα σε βρει κάνα δόρατο στον κώλο μα δεν ξέρεις ότι αυτά εί-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ναι έργα των αφεντάδων άσrsquo τους να βράζουν μοναχοί γιατί εμείςπρέπει να φροντίσουμε τα αγγελ γελάδια μας κι είμαστε σοβαροίαθρώποι όχι σαν τον Φρειδερίκο που μια έρχεται μια φεύγει καιμια ξανάρχεται και δε φκιάνει τίποτα

μα η Τορτόνα δεν έπεσε γιατί πήρανε μόνο την πόλη κι ουχί τοκάστρο και βάστηξε ακόμα και μετά τελεύει το χρονικό μου αφούτους έκοψαν το νερό κακείνοι αντί να πιουν το κατουρό των εί-παν στον Φρειδερίκο πως του ήταν πιστοί κι αυτός τους άφηκε ναβγουν μα την πόλη την έκαψε και μετά την χάλασε δηλαδή οιΠαπιώτες τα εκάμασι ούλα γιατί έχουν στο μάτι τους ντερτονέ-ζους στα μέρη μας δεν είναι όπως με τους γερμανούς που αγα-πιούνται συναναμετάξυ των και είναι ενωμένοι σαν τα δάχτυλατου ενού χεριού σε μας αυτοί απrsquo το Γκαμόντιο αν δουν κάποιοναπrsquo το Μπεργκόλιο τους γυρνούν τrsquo αχαμνά

μα τώρα θα πω την ιστορία μου που όταν τριγυρνώ στα δάσητης φρασκέτα ιδίως με την ομίχλη από κείνη την πηχτή που δε θω-ρείς μηδέ την άκρη της μύτης σου και ξάφνου βλέπεις ομπρός σουπράματα που δεν τάδες να πλησιάζουν τότε βλέπω οράματα όπωςεκείνη τη φορά πούδα τον μονόκερω και την άλλη πούδα τον Αϊ-Μπαουντολίνο που μου μίλησε και μούπε Φιδογέννημα θα παςστην κόλαση για αυτά που σκάρωσες με τον μονόκερω γιατί ού-λοι ξέρουν πως για να πιάσεις μονόκερω πρέπει να βάλεις μιαανέγγιχτη κόρη στα ριζά του δέντρου και το ζωντανό νιώθει τημυρουδιά της παρθένας κι έρχεται να βάλει το κεφάλι στην κοι-λιά της και τότε γω πήρα τη Νένα του μΜπεργκόλιου πούχε έρ-θει με τον κύρη της να αγοράσουν αγγε γελάδα απrsquo τον ιδικό μουκύρη και της λέγω πάμε στο δάσος να πιάσουμε τον μονόκερω καικατόπι την έβαλα κάτω απrsquo το δέντρο γιατrsquo ήμουν βέβαιος πωςήταν παρθένα και της λέγω κάτσε ήσυχα και άνοιξε τα πόδια σουγια νάχει χώρο το ζωντανό να απιθώσει το κεφάλι κακείνη λέγειπού νrsquo ανοίξω κιεγώ της λέγω εκεί σrsquo αυτό το σημείο να άνοιξέ τακαλά καλά και την ακουμπούσα κι αυτή άρχισε να βελάζει ίδια

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

κατσίκα που γεννάει και τότε έχασα το φως μου κάτι σαν αποκά-λυψη μούρθε και μετά δεν ήταν πια άσπιλη σαν τον κρίνο και έλε-γε παναγιά παρθένα τώρα πώς θα φέρουμε τον μονόκερω και τό-τε άκουσα μια φωνή απrsquo τα ουράνια που έλεγε ότι ο μονόκερωςπου tollit peccata mundis ήμουν εγώ και άρχισα να πηδάω μεςστους θάμνους και να φωνάζω χιπ χιιι φρρρ φρρρ γιατί ήμουν πιοχαρούμενος κι από μονόκερω πούβαλε το κέρατό του στην κοιλιάτης παρθένας γιrsquo αυτό κι ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούπε φιδογέννημακαι λοιπά αλλά μετά με σχώρεσε και τον είδα κι άλλες φορές θο-λά και ξέθωρα αλλά μόνον όταν έχει πολλή ομίχλη ή τουλάχιστοπάχνη κι όχι όταν ο ήλιος τσουρουφλάει ανθρώπους και ζωντανά

μια φορά όταν το μολόγησα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντοότι rsquoχα δει τον Αϊ-Μπαουντολίνο μου έδωσε τριάντα ξυλιές στηράχη κι έλεγε Θε μου γιατί να τύχει σε μένανε ένας γιος που βλέ-πει οράματα και δεν νογάει ναρμέξει μια αγγ γελάδα ή θα τουσπάσω την κούτρα με την γκουντουρούπα ή θα τον εδώκω σε κά-ναν απrsquo αυτούς που γυρνούν σε γιορτές και πανηγύρια και βά-ζουν τη μαϊμού απέ την αφρική να χορεύει και η δόλια η μάναμου φώναζε βρομόπαιδο είσαι σωστή συφορά τι αμαρτίες πλη-ρώνω και μούτυχε γιος που βλέπει αγιούς και ο κύρης μου ο Γκα-λιάουντο είπε ψέματα λέγει ότι βλέπει αγιούς τούτος δω είναι πιοψεύτης κι απrsquo τον Γιούδα κι όλα τα σκαρφίζεται για να κάθεταικαι να τεμπελιάζει

Τα ιστορώ όλrsquo αυτά γιατί αλλιώς δεν θα καταλάβει κανείς τιέγινε κείνο το βράδυ πούχε μια ομίχλη τόσο πηχτή να την κόβειςμε το μαχαίρι κι ας ήταν κιόλας απρίλης αλλά στα μέρη μας πιά-νει ομίχλη ακόμα κι Αύγουστο μήνα κι όποιος δεν είναι από δωστα σίγουρα θα χαθεί ανάμεσα στην Μπούρμια και στη Φρασκέ-τα άμα δεν έχει άγιο να τον πιάσει απrsquo το χέρι και πάνω που τρα-βούσα για το σπίτι βλέπω ομπρός μου έναν βαρόνο καβάλα σrsquo άλο-γο όλο από σίδερο

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 15

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο βαρόνος κι όχι το άλωογο ήταν από σίδερο με μια μεγάλησπάθα κι έμοιαζε σα τον βασιλέα της Αραγωνίας

μούρθε κόλπος μανούλα μου κοίτα να δεις πούναι ο Αϊ-Μπαου-ντολίνο κι ήρθε να με πάρει στην κόλαση μα κείνος μου λέει Klei-ne Kint Bitte και κατάλαβα μεμιάς ότι ήταν ένας γερμανός κύ-ριος πούχε χαθεί μες στην ομίχλη του δάσους και δεν εύρισκε πιατους φίλους του και κόντευε πια να νυχτώσει και μου έδειξε ένανόμισμα και γω δεν είχα ξαναδεί νόμισμα στη ζωή μου κι ήταν πο-λύ φχαριστημένος που του απαντούσα στη γλώσσα του και τούπαστα Diutsch ότι αν τραβούσε αυτό το δρόμο θα rsquoπεφτε στο έλοςσαν τον ήλιο στο βασίλεμά του

δεν έπρεπε να μιλήσω για ήλιο με τέτοια ομίχλη που rsquoθελε μα-χαίρι να την κόψεις πάντως εκείνος με κατάλαβε

κατόπιν τούπα πως ξέρω ότι οι γερμανοί έρχονται απόνα τό-πο όπου είναι πάντα άνοιξη και ίσως ανθούν τα κίτρα του Λιβά-νου αλλά σε μας στα βαλτοτόπια της Παλέα έχει ομίχλες και μεςστην ομίχλη τριγυρίζουν παλιαθρώποι πούναι έγγονοι των έγγο-νων των αράβων πούχε νικήσει ο καρλομάγνος και είναι κακοί κιάμα δουν έναν ταξιδευτή του ρίχνουν μια μπαστουνιά στα δόντιακαι του αρπάζουν ακόμα και τα μαλλιά της κεφαλής του άραελάτε στο σπιτικό του κύρη μου του Γκαλιάουντο μια γαβάθα ζε-στό ζωμό θα τη βρείτε κι ένα αχυρόστρωμα στο στάβλο για νακοιμηθείτε τη νύχτα κι αύριο με τη μέρα σας δείχνω το δρόμο πό-σο δε μάλλον αν έχετε εκείνο το νόμισμα ευχαριστώ κι ευλογη-μένος να είστε είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοι

έτσι τον πήγα στον κύρη μου τον Γκαιάουντο Γκαλιάουντο πουμου rsquoμπηξε τες φωνές μπούφο με περικεφαλαία τι κουβαλάς στηνκεφάλα σου γιατί είπες τόνομά μου σέναν ξένο μαυτούς ποτέ δενξέρει κανείς μπορεί νάναι βασάλος του μαρκήσιου του Μομφερ-ράτου και κατόπι να μου ζητήσει τη δεκάτη σε καρπούς στάρια καιλαχανικά ή γεώμορο ή κεφαλιάτικα στα ζώα και στο βιος μας καιτότε πάμε χαμένοι και ετοιμαζόταν να πιάσει το μπαστούνι του

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

εγώ τούπα ότι ο άρχοντας ήταν γερμανός κουχί από το Μον-φερράτο κι εκείνος είπε ακόμα χειρότερα τι γυρνάει μες στη νύ-χτα μα όταν του είπα για το νόμισμα ηρέμησε γιατί όσοι είναι απέτο Μαρένγκο είναι χοντροκέφαλοι σαν τα βόδια αλλά έξυπνοισαν τrsquo άλογα και ένιωσε ότι μπορούσε να βγάλει κάτι καλό καιμούπε εσύ που τα μιλάς όλα πες του τούτο δω

δηλαδή ότι είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοιαυτό του τόπα κιόλαςδεν πειράζει καλύτερα να το ξαναπείς δηλαδή ευχαριστώ για

το σόλδι αλλά είναι και το σανό για τάλογο και στη σούπα βά-λαμε και τυρί και είναι και το ψωμί και ένα καυκί από το καλόκρασί και τον βάζω να κοιμηθεί εκεί που κοιμάσαι συ δίπλα στηφοτ πυρω πυροστιά και συ γιαπόψε τράβα στο στάβλο και ας μουδείξει το χρήμα γιατί θέλω ένα τζενοβέζικο σόλδι κι ας κάνει σαστο σπίτι του γιατί σε μας από το Μαρένγκο ο ξένος είναι ιερός

ο άρχοντας είπε ha ha είστε πονηροί εσείς από το Μαρίνκουμαλλά η συμφωνία είναι συμφωνία θα σου δώσω αυτά τα δυο νο-μίσματα και μη μου ζητάς ένα τζενοβέζικο σόλδι γιατί μrsquo ένα τζε-νοβέζικο σόλδι εγώ kaufo όλο σου το σπίτι και τα ζωντανά μαζίκαι πάρε τούτα δω και μη μιλάς γιατί πάλι κερδισμένος είσαι καιο κύρης μου δεν μίλησε και πήρε τα δυο νομίσματα που άφησε οάρχοντας στο τραπέζι γιατί όσοι είναι από το Μαρένγκο είναι χο-ντροκέφαλοι αλλά έξυπνοι και μετά έφαγε σαν λύκος (ο άρχο-ντας) ή μάλλον σαν δύο (λύκοι) και κατόπιν όταν ο κύρης κι η μά-να μου πήγανε να πλαγιάσουν γιατί είχαν τσακίσει τη ράχη τουςόλη μέρα όσο εγώ περιδιάβαζα στη φρασκέτα ο herre είπε ωραίοτούτο το κρασί θα κάτσω να πιω λίγο ακόμα εδώ δίπλα στη φω-τιά πες μου kint πες μου πώς και μιλάς τόσο καλά τη γλώσσα μου

ad petitionem tuam frater Ysingrine carissime primos libroschronicae meae missur

ne humane pravitate

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ούτεδω μπόρεσα να τα σβήσωτώρα ξαναπιάνω την ιστορία εκείνης της βραδιάς μεκείνο τον

γερμανό κύριο που ήθελε να μάθει πώς και μιλούσα τη γλώσσα τουκαι γω του απάντησα ότι έχω το δώρο των γλωσσών όπως οι από-στολοι έχω και το χάρισμα των οραμάτων όπως οι αλαφροΐσκιω-τες γιατί τριγυρνώ στο δάσος και βλέπω τον Αϊ-Μπαουντολίνο κα-βάλα σε μονόκερω άσπρο σαν το γάλα με το κέρατο του το ελικω-τό εκεί ακριβώς που τάλογα έχουν αυτό που για μας είναι η μύτη

τάλογα όμως δεν έχουν μύτη γιατί αλλιώς θάχαν από κάτωκαι μουστάκια σαν αυτά του κυρίου πούχε μια ωραία γενειάδαστο χρώμα μπακιρένιας χύτρας ενώ οι άλλοι γερμανοί που είχαδει είχαν κίτρινες τρίχες ακόμα και σταυτιά τους

κακείνος μου λέγει εντάξει βλέπεις αυτό που ονομάζεις μονό-κερω αλλά πού τόμαθες ότι υπάρχουν μονόκεροι σετούτον τονκόσμο και γω απάντησα ότι τόχα διαβάσει σένα βιβλίο πούχε οερημίτης της Φρασκέτα κι εκείνος με μάτια γουρλωτά σαν τηςκουκουβάγιας μου λέει Μα πώς ξέρεις και να διαβάζεις

εμ βέβαια του είπα και συνέχισα την ιστορίαλοιπόν η ιστορία έχει ότι ήταν ένας άγιος ερημίτης κοντά στο

δάσος και ο κόσμος του έφερνε πότε μια όρνιθα πότε ένα λαγό κα-κείνος κάθεται και προσεύχεται πάνω απόνα βιβλίο και όποτεπερνάει κόσμος κοπανά το στήθος του με μια πέτρα μα εμένα μουφαινόταν σαν ένας σβόλος χώμα για να μην πονάει πολύ λοιπόνεκείνη τη μέρα τούχανε φέρει πεσκέσι δυο αυγά και πάνω πουεκείνος διάβαζε εγώ σκέφτηκα ένα σου και ένα μου σαν καλοί χρι-στιανοί αρκεί να μη με πάρει χαμπάρι αλλά κείνος δεν ξέρω πώςαφού διάβαζε με γράπωσε από το λαιμό και γω είπα ο έχων δύοχιτώνας και τότε έσκασε στα γέλια και μούπε είσαι πολύ έξυπνοπαιδί ξέρεις νάρχεσαι κάθε μέρα εδώ να σου μάθω να διαβάζεις

έτσι μούμαθε τα γράμματα με το γδούπο απrsquo τες κατακεφα-λιές μοναχά που μια μέρα στην εξομολόγηση άρχισε να μου λέγειτι ωραίο γεροδεμένο αγόρι πούσαι και τι ωραίο λιονταρίσιο κε-

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

φάλι δείξε μου πόσο δυνατά είναι τα μπράτσα σου και πώς είναιτο στήθος σου κάτσε να σε πιάσω εδώ παρχίζουν τα πόδια για ναδω αν είσαι υγιής και τότε κατάλαβα πού το πήγαινε και τούρι-ξα μια γονατιά στrsquo αχαμνά στα testicula του δηλαδή κι εκείνος δι-πλώθηκε στα δυο λέγοντας Κυργελέησον θα πάω στο Μαρένγκοκαι θα πω οτείσαι δαιμονισμένος και θα σε κάψουν και του λέωγω καλά αλλά πρώτα θα πω εγώ ότι σε είδα ένα βράδυ να τονχώνεις σε μια μάγισσα με μάσκα και τότε θα δούμε ποιον θα πουνδαιμονισμένο και τότε εκείνος λέγει περίμενε τόλεγα μόνο για ναγελάσουμε και ήθελα να δω αν έχεις φόβο Κυρίου ας μην το συ-ζητάμε άλλο έλα αύριο και θαρχίσω να σου μαθαίνω γραφή για-τί άλλο να διαβάζεις δεν είναι κόπος απλώς κοιτάς και κουνάς ταχείλια σου αλλά για να γράφεις μες στο βιβλίο θέλει φύλλα καιμελάνη και καλάμι που alba pratalia arabat et nigrum semen se-minabat γιατί πάντα μιλούσε λατινικά

και γω τούπα μου φτάνει που ξέρω να διαβάζω γιατί έτσι μα-θαίνω αυτά που δεν ξέρω ενώ όταν γράφεις γράφεις μόνο αυτάπου ξέρεις ήδη οπότε δε βαριέσαι καλύτερα να μείνω χωρίς να ξέ-ρω να γράφω αλλά ο κώλος είναι πάντα κώλος

ενώ τα εξιστορούσα ο γερμανός κύριος γελούσε σαν παλα-βός και έλεγε μπράβο μικρέ ιππότη οι ερημίτες είναι allesammtSodomiten αλλά πες μου πες μου τι άλλο είδες στο δάσος και γωσκέφτηκα ότι ήταν απαυτούς που θέλανε να πάρουν την Τορτό-να με τον Αυτοκράτορα Φρειδερίκο και είπα καλύτερα να του κά-νω το χατίρι γιατί μπορεί να μου δώσει κι άλλο νόμισμα και τού-πα ότι πριν δυο βραδιές μου εμφανίστηκε ο Αϊ-Μπαουντολίνο καιμούπε ότι ο αυτοκράτορας θάχει μεγάλη νίκη στην Τορτόνα για-τί ο Φρειδερίκος ήταν ο μοναδικός κύριος και αυθέντης όλης τηςΛογγοβαρδίας μαζί και της Φρασκέτας

και τότε ο άρχοντας μούπε kint ο Θεός σέστειλε έλα μαζί μουστο αυτοκρατορικό στρατόπεδο να πεις αυτά που σούπε ο Αϊ-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Μπαουντολίνο και γω είπα ότι αν ήθελε θάλεγα κιόλας πως ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούχε πει ότι στην πολιορκία θάρχονταν κι οιΑπόστολοι Πέτρος και Παύλος να οδηγήσουν τους αυτοκρατορι-κούς κακείνος είπε Ach wie Wunderbar εμένα μου φτάνει και οΠέτρος μονάχος του

kint έλα μαζί μου και έκανες την τύχη σουΕυθύς και παραχρήμα δηλαδή το επόμενο πρωί ο άρχοντας είπε

στον κύρη μου ότι με παίρνει μαζί του και με πάει κάπου όπου θαμάθω να διαβάζω και να γράφω και ίσως να γενώ και υπουργός

ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο δεν κατάλαβε καλά τι τούπε μαένιωσε ότι τούπαιρναν απrsquo τrsquo οσπήτι έναν χαραμοφάη και δε χρεια-ζόταν πια να σκάει για τες κασκαρίκες μου και σκεφτόταν ότι οκύριος εκείνος ίσως νάταν κι απrsquo αυτούς που πάνε σε γιορτές καιπανηγύρεις με τη μαϊμού και ίσως νάθελε και να με στριμώξει καιδεν του άρεζε καθόλου αλλά ο άρχοντας τούπε ότι ήταν ένας μέ-γας κόμης παλατίνος και ότι μεταξύ των γερμανών δεν υπήρχανSodomiten

τι είναι αυτοί οι σοδομιστές ρώτησα τον κύρη μου και μου εξή-γησε ότι είναι οι πούστηδες άσε παντού υπάρχουν πούστηδες εί-πε αλλά όταν είδε τον κύριο να βγάζει άλλα πέντε νομίσματα εκτόςαπό τα δυο της περασμένης βραδιάς και ποτέ του δεν είχε ξανα-δεί τόσα μούπε σύρε γιε μου γιατί rsquoναι η τύχη σου και μπορεί κι ηδική μας και αφού τούτοι οι γερμανοί όλο κλωθογυρνούν στα μέ-ρη μας παναπεί πως θάρχεσαι πού και πού να μας βλέπεις και γωείπα τrsquo ορκίζομαι αλλά ο λαιμός μου σφιγγόταν γιατί έβλεπα τημάνα μου να κλαίει σάμπως να με πηγαίναν για σφαγή

κι έτσι φύγαμε και ο άρχοντας με πρόσταξε να τον οδηγήσω στοκάστρο των αυτοκρατορικών πανεύκολο του είπα φτάνει νrsquo ακο-λουθούμε τον ήλιο ή μάλλον να πάμε προς τη μεριά του

κι ενώ προχωρούσαμε και ξεκρίναμε κιόλα το στρατόπεδο νά-σου μια ομάδα καβαλαραίων που μεμιάς πέφτουν στα γόνατα καιχαμηλώνουν τα δόρατα και τα λάβαρα και υψώνουν τα σπαθιά μα

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τι στο καλό γίνεται είπα και κείνοι να φωνάζουν Κέσα Karsquoi66apαπό δω και Keiser από κει και Sanctissimus Rex από την άλληκαι να φιλούν το χέρι του άρχοντα και μένα παραλίγο να μου φύ-γει η μασέλα έχασκε το στόμα μου σα φούρνος γιατί τότε κατάλα-βα ότι ο κύριος εκείνος με την κόκκινη γενειάδα ήταν ο αυτοκρά-τορας Φρειδερίκος με σάρκα και οστά κι εγώ του έλεγα σαχλαμά-ρες όλο το βράδυ σα νάτανε ο πρώτος τυχάρπαστος κόπανος

τώρα θα βάλει να μου κόψουν το κεφάλι είπα κι όμως του κό-στισα κιόλας ζrsquo νομίσματα και αν ήθελε το κεφάλι μου θα μου τό-κοβε χτες βράδυ τζάμπα και κυργελέησον

και κείνος λέει να μη φοβάστε φέρνω σπουδαία νέα για έναόραμα μικρέ πες σε όλους το όραμα που είδες στο δάσος κι εγώπέφτω κάτω και χτυπιέμαι σα να rsquoχω το θείο δαιμόνιο και ανα-ποδογυρνώ τα μάτια μου και βγάζω αφρούς από το στόμα καιφωνάζω είδα είδα και τους λέγω όλη την ιστορία του Αϊ-Μπαου-ντολίνο που μούπε την προφητεία και όλοι λένε ΘέκεΚύ Θεέ Με-γαλοδύναμε και λέγανε Θαύμα θαύμα gottsteh mirbei

κήταν εκεί και οι απεσταλμένοι της Τερντόνα που δεν είχανακόμα αποσίσει αν θα παραδίνονταν μα όταν μάκουσαν πέσανεκαταγής και λέγανε ότι αφού κι οι άγιοι ήταν ενάντιά τους κα-λύτερα να παραδίνονταν μιας και δεν μπορούσαν ναντέξουν

κατόπι είδα τους ντερτονέζους να βγαίνουν από την πόληάντρες γυναίκες και παιδιά και βυζανιάρικα και κλαίγανε ούλοικι οι γερμανοί τους έσερναν σαν τα πρόβατα αρνιά και κάθε λο-γής ερίφια και εκείνοι οι παπιώτες μάνι μάνι να μπουν στην Τορ-τόνα με ξύλα σφυριά και ματσόλες και αξίνες γιατί τους είχε καυ-λώσει να γκρεμίσουν την πόλη συθέμελα

και προς το βράδυ είδα στο λόφο πυκνούς καπνούς και η Ντερ-τόνα ή Τορτόνα δεν υπήρχε πια αυτά έχει ο πόλεμος όπως λέγεικι ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο είναι ένα ανήμερο θεριό

πάντως καλύτερα αυτοί παρά εμείςκαι το βράδυ γυρνά ο αυτοκράτορας καταευχαριστημένος στα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

tabernacula και μου τσιμπά το μάγουλο όπως έκανε πότε πότε κιο πατέρας μου και μετά φωνάζει έναν κύριο που ήταν ο καλόπα-πας ο Ραχεβίνους και του λέει ότι θέλει να μάθω να γράφω και τονάβακα και τη γραμματική που τότε δεν ήξερα τι ήταν αλλά τώ-ρα σιγά σιγά τόμαθα ενώ ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο ούτε πουτο φαντάζεται

ωραίο πράμα νάσαι γραμματιζούμενος και ποιος θα το φα-νταζόταν

gratia agamus domini dominus τελοσπάντο ας είναι δοξα-σμένος ο Κύριος

πάντως όταν γράφεις ένα χρονικό σε πιάνουν εξάψεις ακόμακαι το χειμώνα άσε που φοβάμαι μη σβήσει η λάμπα και όπωςέλεγε και κάποιος μούχει πονέσει ο δείχτης

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 7: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

Ο Μπαουντολίνο ανακαλύπτει ότι ο Ιωάννης ο Πρεσβύτεροςγράφει σε πάρα πολύ κόσμο 272

Ο Μπαουντολίνο και η Κολαντρίνα 282Ο Μπαουντολίνο αλλάζει όνομα στην πόλη του 288Ο Μπαουντολίνο ξαναβρίσκει τον Ζώσιμο 297Ο Μπαουντολίνο και οι ηδονές του Βυζαντίου 313Ο Μπαουντολίνο χάνει τον πατέρα του και βρίσκει

το Γκραντάλις 326Ο Μπαουντολίνο στην Τρίτη Σταυροφορία 339Ο Μπαουντολίνο στο κάστρο του Αρτζρούνι 355Ο Μπαουντολίνο βλέπει τον Φρειδερίκο να πεθαίνει

δύο φορές 374Ο Μπαουντολίνο και το ταξίδι των Μάγων 396Ο Μπαουντολίνο στα σκοτάδια της Αμπχαζίας 417Ο Μπαουντολίνο διασχίζει τον Σαμβατύωνα 433Ο Μπαουντολίνο φτάνει στην Πνταπετζίμ 442Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Διάκονο Ιωάννη 460Ο Μπαουντολίνο περιμένει να αναχωρήσει για το βασίλειο

του Ιωάννη του Πρεσβύτερου 479Ο Μπαουντολίνο βλέπει μία κυρά μrsquo ένα μονόκερω 498Ο Μπαουντολίνο γνωρίζει την Υπατία 509Ο Μπαουντολίνο ανακαλύπτει τον αληθινό έρωτα 533Ο Μπαουντολίνο εναντίον των Λευκών Ούννων 544Ο Μπαουντολίνο και τα πουλιά ροκ 556Ο Μπαουντολίνο εμπλουτίζει τους θησαυρούς

του Βυζαντίου 570Ο Μπαουντολίνο ξεκαθαρίζει τους λογαριασμούς του 590Μπαουντολίνο ο Στυλίτης 614Ο Μπαουντολίνο δεν είναι πια εδώ 632

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο αρχίζει να γράφει

Εν σωτιρίω σωτηρίω έτει 1155 κε εν τω μηνί Δεκέμβριονάρχεται το χρονικόν του Μπαουντολίνο του επονομαζο-μένου Αουλάριο

εγώ ο Μπαουντολίνο του Γκαλιάουντο των Αουλάρι με κεφά-λα σαν του λιόντα αλληλούια και δοξασμένο τrsquo όνομά Του κι αςσχωρνάει τα κρίματά μου

έποικα διέπραξα τη μεγαλύτερη κλεψά της ζωής μου δηλαδήπήρα απόνα ερμάριο του επίσκοπου Όθωνα ένα μάτσο φύλλαπου ίσως νάναι της αφτοκρατορικής κιγκαλ καγκελαρίας και τά-ξυσα καλά-καλά μόνο σε μερικές μεριές δεν εκαθάρισαν και τώ-ρα έχω μάτσο τες Περγαμινές να γράφω ότι θέλω δηλαδή το χρο-νικό μου κι ας μη ξέρω να γράψω στα λατινικά

μα αν ανακαλύψουν πως τα φύλλα δεν είναι κει ποιος ξέρει τιχαλασμός θα γενεί άσε που θα νομίσουν ότι τα πήρε κάνας σπιού -νος των ρωμαίων επισκόπων που επιβουλεύουνται τον αυτοκρά-τορα φρειδερίκο

αλλά πάλι μπορεί να μη βάλει έγνοια κανείς στην καγγελαρίαγράφουσι γράφουσι ακόμα κι ότα δε χρειάζεται κι όποιος τα βρει(ετούτα τα φύλλα) να τα βάλει στον κω να μη του καή καρφάκι

ncipit prologus de duabus civitatibus historiae AD mcxliiiconscript

saepe multumque volvendo mecum de rerum tempo raliummotu ancipitq

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τούτα τάγραφε πριν και δεν μπόρεσα να τα ξύσω οπότε ταπηδάω

μα κι αν τάβρουν τα φύλλα μου αφού τα γράψω δε θα τα κα-ταλάβουσι ούτrsquo ούλrsquo οι σφραγιδοφύλακες μαζί γιατί τούτη είναιμια γλώσσα που μιλιέται στη Φρασκέτα και κανείς ποτέ δεν τηνέγραψε

μια φορά αν δουν πως είναι μια γλώσσα που κανείς δε σκα-μπάζει θα νοήσουν ότι ειμ εγώ γιατί όλοι το λέγουν πως στη Φρα-σκέτα μιλάμε μια γλώσα που δε κάνει να βγαίνει από στόμα χρι-στιανού κι έτσι πρέπει να τα κρύψω καλά

παναθεμάτο τι μπελάς το γράψιμο πόνεσαν κιόλα τα δάχτυ-λά μου

εμένα ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο πάντα μου τόλεγε ότιπρέπει ναν δώρο της Παναγιάς του Ρομπορέτο γιατί από τότε πού -μουν βυζαχταρούδι μόλις άκουα κάποιον να λέγει παίντε 5 κου-βέντες αμέσως μαϊμούδιζα τη λαλιά του θες ήταν από την Τερντό-να θες απτο Γκάβι κι ακόμα κι αν ερχόταν απτα Μεδιόλανα εκείπου έχουν μια μιλιά σα σκύλοι που γρυλίζουν τελοσπάντο ακόμακι όταν απάντησα τους πρώτους γερμανούς πούχα δει στη ζωήμου εκείνους που πολιορκούσαν την Τερντόνα ούλοι Tiusche καικαθάρματα και λέγανε rausz και min got και σε μισή μέρα άρ-χισα κιεγώ να λέγω ράους και Μαϊνγκότ κι αυτοί μου λέγανε Kintτράβα να μας έβρεις μια ωραία Frowe να κάνουμε φικιφούκι καινα μη θέλει δεν πειράζει πες μας εσύ πού είναι και μετά εμείς τηβάζουμε κάτω με το στανιό

βρε σκατιάρηδες τους είπα σιγά μη σας πω πού θα βρείτε τηFrowe για ρουφιάνο με περάσατε αμέτε στη χήρα με τα πέντεορφανά

μανούλα μου πήγαν να πέσουν να με φάνενα με φάνε να με ξεπαστρέψουν ή necabant να που μπορώ να

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γράψω λατινικά όχι ότι δεν καταλαβαίνω λατινικά αφού έμαθανα διαβάζω από λατινικό librum και όταν μιλούν στα λατινικά κα-ταλαβαίνω μα για να γράψω δεν ξέρω πώς γράφονται οι verba

Θεέ και Κύριε ποτέ δεν ξέρω αν είναι equus ή equum και πά-ντα το κάνω λάθος ενώ στον τόπο μου ο ίππος είναι πάντα άλογοκαι δεν κάνω ποτέ λάθος γιατί κανείς ποτέ δε γράφει Άλωγο άσεπου κανείς ποτέ δε γράφει τίποτα αφού δεν κατέχει να διαβάσει

πάντως εκείνη τη φορά τη γλίτωσα και οι γερμανοί δε μου πεί-ραξαν ούτε τρίχα γιατί κατέφτασαν οι milites και φωνάζανε πά-με πάμε θα επιτεθούμε ξανά και μετά έγινε χαλασμός Κυρίου καιγω δεν καταλάβαινα τι μου γινόταν με τους σκουτάριους που πή-γαιναν καταδώ και τους φάντες με τες αλαβάρδες που τραβού-σαν κατακεί και τα σαλπίσματα και τους ξύλινους πύργους ψη-λούς σα δέντρα της Μπούρμια που κυλούσαν όπως τα κάρα μεβαλίστρες και τους τοξότες απάνω και άλλους με σκάλες που έρι-χναν τα βέλη σαν το χαλάζι και άλλους που αμολούσαν κοτρό-νια με μια μεγάλη χουλιάρα και σφυρίζανε πάνω απτό κεφάλιμου τα iaculi και οι ντερτονέζοι γκρεμίζονταν απτά τείχη τι μά-χη ήταν εκείνη

Εγώ κρύφτηκα για δυο ώρες στους θάμνους κι έλεγα Παναγί-τσα μου βόηθα και μετά όλα ησύχασαν και δίπλα μου άρχισαν νατρέχουν αυτοί με τη λαλιά της Παπίας και φωνάζανε ότι είχανεσκοτώσει πλήθος ντερτονέζους τόσο που το αίμα κυλούσε ποτά-μι και είχαν φουσκώσει σαν κοκόρια απrsquo την περηφάνια των για-τί έτσι η Τορτόνα θα μάθαινε να είναι με τους μεδιολανέζους

Ευθύς όμως γυρίσανε οπίσω οι γερμανοί της Frowe κάπως λι-γότεροι από πριν αφού κι οι ντερτονέζοι δεν τους τη χαρίστηκανκαι γω είπα καλύτερα να του δίνω

και στράτα τη στράτα γύρισα σπίτι σχεδόν ξημέρωμα και ταστόρησα όλα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντο που μου απαντάάξιος τράβα να χωθείς καταμεσής σταις πολιορκίες και καμιά μέ-ρα θα σε βρει κάνα δόρατο στον κώλο μα δεν ξέρεις ότι αυτά εί-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ναι έργα των αφεντάδων άσrsquo τους να βράζουν μοναχοί γιατί εμείςπρέπει να φροντίσουμε τα αγγελ γελάδια μας κι είμαστε σοβαροίαθρώποι όχι σαν τον Φρειδερίκο που μια έρχεται μια φεύγει καιμια ξανάρχεται και δε φκιάνει τίποτα

μα η Τορτόνα δεν έπεσε γιατί πήρανε μόνο την πόλη κι ουχί τοκάστρο και βάστηξε ακόμα και μετά τελεύει το χρονικό μου αφούτους έκοψαν το νερό κακείνοι αντί να πιουν το κατουρό των εί-παν στον Φρειδερίκο πως του ήταν πιστοί κι αυτός τους άφηκε ναβγουν μα την πόλη την έκαψε και μετά την χάλασε δηλαδή οιΠαπιώτες τα εκάμασι ούλα γιατί έχουν στο μάτι τους ντερτονέ-ζους στα μέρη μας δεν είναι όπως με τους γερμανούς που αγα-πιούνται συναναμετάξυ των και είναι ενωμένοι σαν τα δάχτυλατου ενού χεριού σε μας αυτοί απrsquo το Γκαμόντιο αν δουν κάποιοναπrsquo το Μπεργκόλιο τους γυρνούν τrsquo αχαμνά

μα τώρα θα πω την ιστορία μου που όταν τριγυρνώ στα δάσητης φρασκέτα ιδίως με την ομίχλη από κείνη την πηχτή που δε θω-ρείς μηδέ την άκρη της μύτης σου και ξάφνου βλέπεις ομπρός σουπράματα που δεν τάδες να πλησιάζουν τότε βλέπω οράματα όπωςεκείνη τη φορά πούδα τον μονόκερω και την άλλη πούδα τον Αϊ-Μπαουντολίνο που μου μίλησε και μούπε Φιδογέννημα θα παςστην κόλαση για αυτά που σκάρωσες με τον μονόκερω γιατί ού-λοι ξέρουν πως για να πιάσεις μονόκερω πρέπει να βάλεις μιαανέγγιχτη κόρη στα ριζά του δέντρου και το ζωντανό νιώθει τημυρουδιά της παρθένας κι έρχεται να βάλει το κεφάλι στην κοι-λιά της και τότε γω πήρα τη Νένα του μΜπεργκόλιου πούχε έρ-θει με τον κύρη της να αγοράσουν αγγε γελάδα απrsquo τον ιδικό μουκύρη και της λέγω πάμε στο δάσος να πιάσουμε τον μονόκερω καικατόπι την έβαλα κάτω απrsquo το δέντρο γιατrsquo ήμουν βέβαιος πωςήταν παρθένα και της λέγω κάτσε ήσυχα και άνοιξε τα πόδια σουγια νάχει χώρο το ζωντανό να απιθώσει το κεφάλι κακείνη λέγειπού νrsquo ανοίξω κιεγώ της λέγω εκεί σrsquo αυτό το σημείο να άνοιξέ τακαλά καλά και την ακουμπούσα κι αυτή άρχισε να βελάζει ίδια

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

κατσίκα που γεννάει και τότε έχασα το φως μου κάτι σαν αποκά-λυψη μούρθε και μετά δεν ήταν πια άσπιλη σαν τον κρίνο και έλε-γε παναγιά παρθένα τώρα πώς θα φέρουμε τον μονόκερω και τό-τε άκουσα μια φωνή απrsquo τα ουράνια που έλεγε ότι ο μονόκερωςπου tollit peccata mundis ήμουν εγώ και άρχισα να πηδάω μεςστους θάμνους και να φωνάζω χιπ χιιι φρρρ φρρρ γιατί ήμουν πιοχαρούμενος κι από μονόκερω πούβαλε το κέρατό του στην κοιλιάτης παρθένας γιrsquo αυτό κι ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούπε φιδογέννημακαι λοιπά αλλά μετά με σχώρεσε και τον είδα κι άλλες φορές θο-λά και ξέθωρα αλλά μόνον όταν έχει πολλή ομίχλη ή τουλάχιστοπάχνη κι όχι όταν ο ήλιος τσουρουφλάει ανθρώπους και ζωντανά

μια φορά όταν το μολόγησα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντοότι rsquoχα δει τον Αϊ-Μπαουντολίνο μου έδωσε τριάντα ξυλιές στηράχη κι έλεγε Θε μου γιατί να τύχει σε μένανε ένας γιος που βλέ-πει οράματα και δεν νογάει ναρμέξει μια αγγ γελάδα ή θα τουσπάσω την κούτρα με την γκουντουρούπα ή θα τον εδώκω σε κά-ναν απrsquo αυτούς που γυρνούν σε γιορτές και πανηγύρια και βά-ζουν τη μαϊμού απέ την αφρική να χορεύει και η δόλια η μάναμου φώναζε βρομόπαιδο είσαι σωστή συφορά τι αμαρτίες πλη-ρώνω και μούτυχε γιος που βλέπει αγιούς και ο κύρης μου ο Γκα-λιάουντο είπε ψέματα λέγει ότι βλέπει αγιούς τούτος δω είναι πιοψεύτης κι απrsquo τον Γιούδα κι όλα τα σκαρφίζεται για να κάθεταικαι να τεμπελιάζει

Τα ιστορώ όλrsquo αυτά γιατί αλλιώς δεν θα καταλάβει κανείς τιέγινε κείνο το βράδυ πούχε μια ομίχλη τόσο πηχτή να την κόβειςμε το μαχαίρι κι ας ήταν κιόλας απρίλης αλλά στα μέρη μας πιά-νει ομίχλη ακόμα κι Αύγουστο μήνα κι όποιος δεν είναι από δωστα σίγουρα θα χαθεί ανάμεσα στην Μπούρμια και στη Φρασκέ-τα άμα δεν έχει άγιο να τον πιάσει απrsquo το χέρι και πάνω που τρα-βούσα για το σπίτι βλέπω ομπρός μου έναν βαρόνο καβάλα σrsquo άλο-γο όλο από σίδερο

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 15

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο βαρόνος κι όχι το άλωογο ήταν από σίδερο με μια μεγάλησπάθα κι έμοιαζε σα τον βασιλέα της Αραγωνίας

μούρθε κόλπος μανούλα μου κοίτα να δεις πούναι ο Αϊ-Μπαου-ντολίνο κι ήρθε να με πάρει στην κόλαση μα κείνος μου λέει Klei-ne Kint Bitte και κατάλαβα μεμιάς ότι ήταν ένας γερμανός κύ-ριος πούχε χαθεί μες στην ομίχλη του δάσους και δεν εύρισκε πιατους φίλους του και κόντευε πια να νυχτώσει και μου έδειξε ένανόμισμα και γω δεν είχα ξαναδεί νόμισμα στη ζωή μου κι ήταν πο-λύ φχαριστημένος που του απαντούσα στη γλώσσα του και τούπαστα Diutsch ότι αν τραβούσε αυτό το δρόμο θα rsquoπεφτε στο έλοςσαν τον ήλιο στο βασίλεμά του

δεν έπρεπε να μιλήσω για ήλιο με τέτοια ομίχλη που rsquoθελε μα-χαίρι να την κόψεις πάντως εκείνος με κατάλαβε

κατόπιν τούπα πως ξέρω ότι οι γερμανοί έρχονται απόνα τό-πο όπου είναι πάντα άνοιξη και ίσως ανθούν τα κίτρα του Λιβά-νου αλλά σε μας στα βαλτοτόπια της Παλέα έχει ομίχλες και μεςστην ομίχλη τριγυρίζουν παλιαθρώποι πούναι έγγονοι των έγγο-νων των αράβων πούχε νικήσει ο καρλομάγνος και είναι κακοί κιάμα δουν έναν ταξιδευτή του ρίχνουν μια μπαστουνιά στα δόντιακαι του αρπάζουν ακόμα και τα μαλλιά της κεφαλής του άραελάτε στο σπιτικό του κύρη μου του Γκαλιάουντο μια γαβάθα ζε-στό ζωμό θα τη βρείτε κι ένα αχυρόστρωμα στο στάβλο για νακοιμηθείτε τη νύχτα κι αύριο με τη μέρα σας δείχνω το δρόμο πό-σο δε μάλλον αν έχετε εκείνο το νόμισμα ευχαριστώ κι ευλογη-μένος να είστε είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοι

έτσι τον πήγα στον κύρη μου τον Γκαιάουντο Γκαλιάουντο πουμου rsquoμπηξε τες φωνές μπούφο με περικεφαλαία τι κουβαλάς στηνκεφάλα σου γιατί είπες τόνομά μου σέναν ξένο μαυτούς ποτέ δενξέρει κανείς μπορεί νάναι βασάλος του μαρκήσιου του Μομφερ-ράτου και κατόπι να μου ζητήσει τη δεκάτη σε καρπούς στάρια καιλαχανικά ή γεώμορο ή κεφαλιάτικα στα ζώα και στο βιος μας καιτότε πάμε χαμένοι και ετοιμαζόταν να πιάσει το μπαστούνι του

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

εγώ τούπα ότι ο άρχοντας ήταν γερμανός κουχί από το Μον-φερράτο κι εκείνος είπε ακόμα χειρότερα τι γυρνάει μες στη νύ-χτα μα όταν του είπα για το νόμισμα ηρέμησε γιατί όσοι είναι απέτο Μαρένγκο είναι χοντροκέφαλοι σαν τα βόδια αλλά έξυπνοισαν τrsquo άλογα και ένιωσε ότι μπορούσε να βγάλει κάτι καλό καιμούπε εσύ που τα μιλάς όλα πες του τούτο δω

δηλαδή ότι είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοιαυτό του τόπα κιόλαςδεν πειράζει καλύτερα να το ξαναπείς δηλαδή ευχαριστώ για

το σόλδι αλλά είναι και το σανό για τάλογο και στη σούπα βά-λαμε και τυρί και είναι και το ψωμί και ένα καυκί από το καλόκρασί και τον βάζω να κοιμηθεί εκεί που κοιμάσαι συ δίπλα στηφοτ πυρω πυροστιά και συ γιαπόψε τράβα στο στάβλο και ας μουδείξει το χρήμα γιατί θέλω ένα τζενοβέζικο σόλδι κι ας κάνει σαστο σπίτι του γιατί σε μας από το Μαρένγκο ο ξένος είναι ιερός

ο άρχοντας είπε ha ha είστε πονηροί εσείς από το Μαρίνκουμαλλά η συμφωνία είναι συμφωνία θα σου δώσω αυτά τα δυο νο-μίσματα και μη μου ζητάς ένα τζενοβέζικο σόλδι γιατί μrsquo ένα τζε-νοβέζικο σόλδι εγώ kaufo όλο σου το σπίτι και τα ζωντανά μαζίκαι πάρε τούτα δω και μη μιλάς γιατί πάλι κερδισμένος είσαι καιο κύρης μου δεν μίλησε και πήρε τα δυο νομίσματα που άφησε οάρχοντας στο τραπέζι γιατί όσοι είναι από το Μαρένγκο είναι χο-ντροκέφαλοι αλλά έξυπνοι και μετά έφαγε σαν λύκος (ο άρχο-ντας) ή μάλλον σαν δύο (λύκοι) και κατόπιν όταν ο κύρης κι η μά-να μου πήγανε να πλαγιάσουν γιατί είχαν τσακίσει τη ράχη τουςόλη μέρα όσο εγώ περιδιάβαζα στη φρασκέτα ο herre είπε ωραίοτούτο το κρασί θα κάτσω να πιω λίγο ακόμα εδώ δίπλα στη φω-τιά πες μου kint πες μου πώς και μιλάς τόσο καλά τη γλώσσα μου

ad petitionem tuam frater Ysingrine carissime primos libroschronicae meae missur

ne humane pravitate

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ούτεδω μπόρεσα να τα σβήσωτώρα ξαναπιάνω την ιστορία εκείνης της βραδιάς μεκείνο τον

γερμανό κύριο που ήθελε να μάθει πώς και μιλούσα τη γλώσσα τουκαι γω του απάντησα ότι έχω το δώρο των γλωσσών όπως οι από-στολοι έχω και το χάρισμα των οραμάτων όπως οι αλαφροΐσκιω-τες γιατί τριγυρνώ στο δάσος και βλέπω τον Αϊ-Μπαουντολίνο κα-βάλα σε μονόκερω άσπρο σαν το γάλα με το κέρατο του το ελικω-τό εκεί ακριβώς που τάλογα έχουν αυτό που για μας είναι η μύτη

τάλογα όμως δεν έχουν μύτη γιατί αλλιώς θάχαν από κάτωκαι μουστάκια σαν αυτά του κυρίου πούχε μια ωραία γενειάδαστο χρώμα μπακιρένιας χύτρας ενώ οι άλλοι γερμανοί που είχαδει είχαν κίτρινες τρίχες ακόμα και σταυτιά τους

κακείνος μου λέγει εντάξει βλέπεις αυτό που ονομάζεις μονό-κερω αλλά πού τόμαθες ότι υπάρχουν μονόκεροι σετούτον τονκόσμο και γω απάντησα ότι τόχα διαβάσει σένα βιβλίο πούχε οερημίτης της Φρασκέτα κι εκείνος με μάτια γουρλωτά σαν τηςκουκουβάγιας μου λέει Μα πώς ξέρεις και να διαβάζεις

εμ βέβαια του είπα και συνέχισα την ιστορίαλοιπόν η ιστορία έχει ότι ήταν ένας άγιος ερημίτης κοντά στο

δάσος και ο κόσμος του έφερνε πότε μια όρνιθα πότε ένα λαγό κα-κείνος κάθεται και προσεύχεται πάνω απόνα βιβλίο και όποτεπερνάει κόσμος κοπανά το στήθος του με μια πέτρα μα εμένα μουφαινόταν σαν ένας σβόλος χώμα για να μην πονάει πολύ λοιπόνεκείνη τη μέρα τούχανε φέρει πεσκέσι δυο αυγά και πάνω πουεκείνος διάβαζε εγώ σκέφτηκα ένα σου και ένα μου σαν καλοί χρι-στιανοί αρκεί να μη με πάρει χαμπάρι αλλά κείνος δεν ξέρω πώςαφού διάβαζε με γράπωσε από το λαιμό και γω είπα ο έχων δύοχιτώνας και τότε έσκασε στα γέλια και μούπε είσαι πολύ έξυπνοπαιδί ξέρεις νάρχεσαι κάθε μέρα εδώ να σου μάθω να διαβάζεις

έτσι μούμαθε τα γράμματα με το γδούπο απrsquo τες κατακεφα-λιές μοναχά που μια μέρα στην εξομολόγηση άρχισε να μου λέγειτι ωραίο γεροδεμένο αγόρι πούσαι και τι ωραίο λιονταρίσιο κε-

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

φάλι δείξε μου πόσο δυνατά είναι τα μπράτσα σου και πώς είναιτο στήθος σου κάτσε να σε πιάσω εδώ παρχίζουν τα πόδια για ναδω αν είσαι υγιής και τότε κατάλαβα πού το πήγαινε και τούρι-ξα μια γονατιά στrsquo αχαμνά στα testicula του δηλαδή κι εκείνος δι-πλώθηκε στα δυο λέγοντας Κυργελέησον θα πάω στο Μαρένγκοκαι θα πω οτείσαι δαιμονισμένος και θα σε κάψουν και του λέωγω καλά αλλά πρώτα θα πω εγώ ότι σε είδα ένα βράδυ να τονχώνεις σε μια μάγισσα με μάσκα και τότε θα δούμε ποιον θα πουνδαιμονισμένο και τότε εκείνος λέγει περίμενε τόλεγα μόνο για ναγελάσουμε και ήθελα να δω αν έχεις φόβο Κυρίου ας μην το συ-ζητάμε άλλο έλα αύριο και θαρχίσω να σου μαθαίνω γραφή για-τί άλλο να διαβάζεις δεν είναι κόπος απλώς κοιτάς και κουνάς ταχείλια σου αλλά για να γράφεις μες στο βιβλίο θέλει φύλλα καιμελάνη και καλάμι που alba pratalia arabat et nigrum semen se-minabat γιατί πάντα μιλούσε λατινικά

και γω τούπα μου φτάνει που ξέρω να διαβάζω γιατί έτσι μα-θαίνω αυτά που δεν ξέρω ενώ όταν γράφεις γράφεις μόνο αυτάπου ξέρεις ήδη οπότε δε βαριέσαι καλύτερα να μείνω χωρίς να ξέ-ρω να γράφω αλλά ο κώλος είναι πάντα κώλος

ενώ τα εξιστορούσα ο γερμανός κύριος γελούσε σαν παλα-βός και έλεγε μπράβο μικρέ ιππότη οι ερημίτες είναι allesammtSodomiten αλλά πες μου πες μου τι άλλο είδες στο δάσος και γωσκέφτηκα ότι ήταν απαυτούς που θέλανε να πάρουν την Τορτό-να με τον Αυτοκράτορα Φρειδερίκο και είπα καλύτερα να του κά-νω το χατίρι γιατί μπορεί να μου δώσει κι άλλο νόμισμα και τού-πα ότι πριν δυο βραδιές μου εμφανίστηκε ο Αϊ-Μπαουντολίνο καιμούπε ότι ο αυτοκράτορας θάχει μεγάλη νίκη στην Τορτόνα για-τί ο Φρειδερίκος ήταν ο μοναδικός κύριος και αυθέντης όλης τηςΛογγοβαρδίας μαζί και της Φρασκέτας

και τότε ο άρχοντας μούπε kint ο Θεός σέστειλε έλα μαζί μουστο αυτοκρατορικό στρατόπεδο να πεις αυτά που σούπε ο Αϊ-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Μπαουντολίνο και γω είπα ότι αν ήθελε θάλεγα κιόλας πως ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούχε πει ότι στην πολιορκία θάρχονταν κι οιΑπόστολοι Πέτρος και Παύλος να οδηγήσουν τους αυτοκρατορι-κούς κακείνος είπε Ach wie Wunderbar εμένα μου φτάνει και οΠέτρος μονάχος του

kint έλα μαζί μου και έκανες την τύχη σουΕυθύς και παραχρήμα δηλαδή το επόμενο πρωί ο άρχοντας είπε

στον κύρη μου ότι με παίρνει μαζί του και με πάει κάπου όπου θαμάθω να διαβάζω και να γράφω και ίσως να γενώ και υπουργός

ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο δεν κατάλαβε καλά τι τούπε μαένιωσε ότι τούπαιρναν απrsquo τrsquo οσπήτι έναν χαραμοφάη και δε χρεια-ζόταν πια να σκάει για τες κασκαρίκες μου και σκεφτόταν ότι οκύριος εκείνος ίσως νάταν κι απrsquo αυτούς που πάνε σε γιορτές καιπανηγύρεις με τη μαϊμού και ίσως νάθελε και να με στριμώξει καιδεν του άρεζε καθόλου αλλά ο άρχοντας τούπε ότι ήταν ένας μέ-γας κόμης παλατίνος και ότι μεταξύ των γερμανών δεν υπήρχανSodomiten

τι είναι αυτοί οι σοδομιστές ρώτησα τον κύρη μου και μου εξή-γησε ότι είναι οι πούστηδες άσε παντού υπάρχουν πούστηδες εί-πε αλλά όταν είδε τον κύριο να βγάζει άλλα πέντε νομίσματα εκτόςαπό τα δυο της περασμένης βραδιάς και ποτέ του δεν είχε ξανα-δεί τόσα μούπε σύρε γιε μου γιατί rsquoναι η τύχη σου και μπορεί κι ηδική μας και αφού τούτοι οι γερμανοί όλο κλωθογυρνούν στα μέ-ρη μας παναπεί πως θάρχεσαι πού και πού να μας βλέπεις και γωείπα τrsquo ορκίζομαι αλλά ο λαιμός μου σφιγγόταν γιατί έβλεπα τημάνα μου να κλαίει σάμπως να με πηγαίναν για σφαγή

κι έτσι φύγαμε και ο άρχοντας με πρόσταξε να τον οδηγήσω στοκάστρο των αυτοκρατορικών πανεύκολο του είπα φτάνει νrsquo ακο-λουθούμε τον ήλιο ή μάλλον να πάμε προς τη μεριά του

κι ενώ προχωρούσαμε και ξεκρίναμε κιόλα το στρατόπεδο νά-σου μια ομάδα καβαλαραίων που μεμιάς πέφτουν στα γόνατα καιχαμηλώνουν τα δόρατα και τα λάβαρα και υψώνουν τα σπαθιά μα

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τι στο καλό γίνεται είπα και κείνοι να φωνάζουν Κέσα Karsquoi66apαπό δω και Keiser από κει και Sanctissimus Rex από την άλληκαι να φιλούν το χέρι του άρχοντα και μένα παραλίγο να μου φύ-γει η μασέλα έχασκε το στόμα μου σα φούρνος γιατί τότε κατάλα-βα ότι ο κύριος εκείνος με την κόκκινη γενειάδα ήταν ο αυτοκρά-τορας Φρειδερίκος με σάρκα και οστά κι εγώ του έλεγα σαχλαμά-ρες όλο το βράδυ σα νάτανε ο πρώτος τυχάρπαστος κόπανος

τώρα θα βάλει να μου κόψουν το κεφάλι είπα κι όμως του κό-στισα κιόλας ζrsquo νομίσματα και αν ήθελε το κεφάλι μου θα μου τό-κοβε χτες βράδυ τζάμπα και κυργελέησον

και κείνος λέει να μη φοβάστε φέρνω σπουδαία νέα για έναόραμα μικρέ πες σε όλους το όραμα που είδες στο δάσος κι εγώπέφτω κάτω και χτυπιέμαι σα να rsquoχω το θείο δαιμόνιο και ανα-ποδογυρνώ τα μάτια μου και βγάζω αφρούς από το στόμα καιφωνάζω είδα είδα και τους λέγω όλη την ιστορία του Αϊ-Μπαου-ντολίνο που μούπε την προφητεία και όλοι λένε ΘέκεΚύ Θεέ Με-γαλοδύναμε και λέγανε Θαύμα θαύμα gottsteh mirbei

κήταν εκεί και οι απεσταλμένοι της Τερντόνα που δεν είχανακόμα αποσίσει αν θα παραδίνονταν μα όταν μάκουσαν πέσανεκαταγής και λέγανε ότι αφού κι οι άγιοι ήταν ενάντιά τους κα-λύτερα να παραδίνονταν μιας και δεν μπορούσαν ναντέξουν

κατόπι είδα τους ντερτονέζους να βγαίνουν από την πόληάντρες γυναίκες και παιδιά και βυζανιάρικα και κλαίγανε ούλοικι οι γερμανοί τους έσερναν σαν τα πρόβατα αρνιά και κάθε λο-γής ερίφια και εκείνοι οι παπιώτες μάνι μάνι να μπουν στην Τορ-τόνα με ξύλα σφυριά και ματσόλες και αξίνες γιατί τους είχε καυ-λώσει να γκρεμίσουν την πόλη συθέμελα

και προς το βράδυ είδα στο λόφο πυκνούς καπνούς και η Ντερ-τόνα ή Τορτόνα δεν υπήρχε πια αυτά έχει ο πόλεμος όπως λέγεικι ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο είναι ένα ανήμερο θεριό

πάντως καλύτερα αυτοί παρά εμείςκαι το βράδυ γυρνά ο αυτοκράτορας καταευχαριστημένος στα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

tabernacula και μου τσιμπά το μάγουλο όπως έκανε πότε πότε κιο πατέρας μου και μετά φωνάζει έναν κύριο που ήταν ο καλόπα-πας ο Ραχεβίνους και του λέει ότι θέλει να μάθω να γράφω και τονάβακα και τη γραμματική που τότε δεν ήξερα τι ήταν αλλά τώ-ρα σιγά σιγά τόμαθα ενώ ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο ούτε πουτο φαντάζεται

ωραίο πράμα νάσαι γραμματιζούμενος και ποιος θα το φα-νταζόταν

gratia agamus domini dominus τελοσπάντο ας είναι δοξα-σμένος ο Κύριος

πάντως όταν γράφεις ένα χρονικό σε πιάνουν εξάψεις ακόμακαι το χειμώνα άσε που φοβάμαι μη σβήσει η λάμπα και όπωςέλεγε και κάποιος μούχει πονέσει ο δείχτης

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 8: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

Ο Μπαουντολίνο αρχίζει να γράφει

Εν σωτιρίω σωτηρίω έτει 1155 κε εν τω μηνί Δεκέμβριονάρχεται το χρονικόν του Μπαουντολίνο του επονομαζο-μένου Αουλάριο

εγώ ο Μπαουντολίνο του Γκαλιάουντο των Αουλάρι με κεφά-λα σαν του λιόντα αλληλούια και δοξασμένο τrsquo όνομά Του κι αςσχωρνάει τα κρίματά μου

έποικα διέπραξα τη μεγαλύτερη κλεψά της ζωής μου δηλαδήπήρα απόνα ερμάριο του επίσκοπου Όθωνα ένα μάτσο φύλλαπου ίσως νάναι της αφτοκρατορικής κιγκαλ καγκελαρίας και τά-ξυσα καλά-καλά μόνο σε μερικές μεριές δεν εκαθάρισαν και τώ-ρα έχω μάτσο τες Περγαμινές να γράφω ότι θέλω δηλαδή το χρο-νικό μου κι ας μη ξέρω να γράψω στα λατινικά

μα αν ανακαλύψουν πως τα φύλλα δεν είναι κει ποιος ξέρει τιχαλασμός θα γενεί άσε που θα νομίσουν ότι τα πήρε κάνας σπιού -νος των ρωμαίων επισκόπων που επιβουλεύουνται τον αυτοκρά-τορα φρειδερίκο

αλλά πάλι μπορεί να μη βάλει έγνοια κανείς στην καγγελαρίαγράφουσι γράφουσι ακόμα κι ότα δε χρειάζεται κι όποιος τα βρει(ετούτα τα φύλλα) να τα βάλει στον κω να μη του καή καρφάκι

ncipit prologus de duabus civitatibus historiae AD mcxliiiconscript

saepe multumque volvendo mecum de rerum tempo raliummotu ancipitq

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τούτα τάγραφε πριν και δεν μπόρεσα να τα ξύσω οπότε ταπηδάω

μα κι αν τάβρουν τα φύλλα μου αφού τα γράψω δε θα τα κα-ταλάβουσι ούτrsquo ούλrsquo οι σφραγιδοφύλακες μαζί γιατί τούτη είναιμια γλώσσα που μιλιέται στη Φρασκέτα και κανείς ποτέ δεν τηνέγραψε

μια φορά αν δουν πως είναι μια γλώσσα που κανείς δε σκα-μπάζει θα νοήσουν ότι ειμ εγώ γιατί όλοι το λέγουν πως στη Φρα-σκέτα μιλάμε μια γλώσα που δε κάνει να βγαίνει από στόμα χρι-στιανού κι έτσι πρέπει να τα κρύψω καλά

παναθεμάτο τι μπελάς το γράψιμο πόνεσαν κιόλα τα δάχτυ-λά μου

εμένα ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο πάντα μου τόλεγε ότιπρέπει ναν δώρο της Παναγιάς του Ρομπορέτο γιατί από τότε πού -μουν βυζαχταρούδι μόλις άκουα κάποιον να λέγει παίντε 5 κου-βέντες αμέσως μαϊμούδιζα τη λαλιά του θες ήταν από την Τερντό-να θες απτο Γκάβι κι ακόμα κι αν ερχόταν απτα Μεδιόλανα εκείπου έχουν μια μιλιά σα σκύλοι που γρυλίζουν τελοσπάντο ακόμακι όταν απάντησα τους πρώτους γερμανούς πούχα δει στη ζωήμου εκείνους που πολιορκούσαν την Τερντόνα ούλοι Tiusche καικαθάρματα και λέγανε rausz και min got και σε μισή μέρα άρ-χισα κιεγώ να λέγω ράους και Μαϊνγκότ κι αυτοί μου λέγανε Kintτράβα να μας έβρεις μια ωραία Frowe να κάνουμε φικιφούκι καινα μη θέλει δεν πειράζει πες μας εσύ πού είναι και μετά εμείς τηβάζουμε κάτω με το στανιό

βρε σκατιάρηδες τους είπα σιγά μη σας πω πού θα βρείτε τηFrowe για ρουφιάνο με περάσατε αμέτε στη χήρα με τα πέντεορφανά

μανούλα μου πήγαν να πέσουν να με φάνενα με φάνε να με ξεπαστρέψουν ή necabant να που μπορώ να

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γράψω λατινικά όχι ότι δεν καταλαβαίνω λατινικά αφού έμαθανα διαβάζω από λατινικό librum και όταν μιλούν στα λατινικά κα-ταλαβαίνω μα για να γράψω δεν ξέρω πώς γράφονται οι verba

Θεέ και Κύριε ποτέ δεν ξέρω αν είναι equus ή equum και πά-ντα το κάνω λάθος ενώ στον τόπο μου ο ίππος είναι πάντα άλογοκαι δεν κάνω ποτέ λάθος γιατί κανείς ποτέ δε γράφει Άλωγο άσεπου κανείς ποτέ δε γράφει τίποτα αφού δεν κατέχει να διαβάσει

πάντως εκείνη τη φορά τη γλίτωσα και οι γερμανοί δε μου πεί-ραξαν ούτε τρίχα γιατί κατέφτασαν οι milites και φωνάζανε πά-με πάμε θα επιτεθούμε ξανά και μετά έγινε χαλασμός Κυρίου καιγω δεν καταλάβαινα τι μου γινόταν με τους σκουτάριους που πή-γαιναν καταδώ και τους φάντες με τες αλαβάρδες που τραβού-σαν κατακεί και τα σαλπίσματα και τους ξύλινους πύργους ψη-λούς σα δέντρα της Μπούρμια που κυλούσαν όπως τα κάρα μεβαλίστρες και τους τοξότες απάνω και άλλους με σκάλες που έρι-χναν τα βέλη σαν το χαλάζι και άλλους που αμολούσαν κοτρό-νια με μια μεγάλη χουλιάρα και σφυρίζανε πάνω απτό κεφάλιμου τα iaculi και οι ντερτονέζοι γκρεμίζονταν απτά τείχη τι μά-χη ήταν εκείνη

Εγώ κρύφτηκα για δυο ώρες στους θάμνους κι έλεγα Παναγί-τσα μου βόηθα και μετά όλα ησύχασαν και δίπλα μου άρχισαν νατρέχουν αυτοί με τη λαλιά της Παπίας και φωνάζανε ότι είχανεσκοτώσει πλήθος ντερτονέζους τόσο που το αίμα κυλούσε ποτά-μι και είχαν φουσκώσει σαν κοκόρια απrsquo την περηφάνια των για-τί έτσι η Τορτόνα θα μάθαινε να είναι με τους μεδιολανέζους

Ευθύς όμως γυρίσανε οπίσω οι γερμανοί της Frowe κάπως λι-γότεροι από πριν αφού κι οι ντερτονέζοι δεν τους τη χαρίστηκανκαι γω είπα καλύτερα να του δίνω

και στράτα τη στράτα γύρισα σπίτι σχεδόν ξημέρωμα και ταστόρησα όλα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντο που μου απαντάάξιος τράβα να χωθείς καταμεσής σταις πολιορκίες και καμιά μέ-ρα θα σε βρει κάνα δόρατο στον κώλο μα δεν ξέρεις ότι αυτά εί-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ναι έργα των αφεντάδων άσrsquo τους να βράζουν μοναχοί γιατί εμείςπρέπει να φροντίσουμε τα αγγελ γελάδια μας κι είμαστε σοβαροίαθρώποι όχι σαν τον Φρειδερίκο που μια έρχεται μια φεύγει καιμια ξανάρχεται και δε φκιάνει τίποτα

μα η Τορτόνα δεν έπεσε γιατί πήρανε μόνο την πόλη κι ουχί τοκάστρο και βάστηξε ακόμα και μετά τελεύει το χρονικό μου αφούτους έκοψαν το νερό κακείνοι αντί να πιουν το κατουρό των εί-παν στον Φρειδερίκο πως του ήταν πιστοί κι αυτός τους άφηκε ναβγουν μα την πόλη την έκαψε και μετά την χάλασε δηλαδή οιΠαπιώτες τα εκάμασι ούλα γιατί έχουν στο μάτι τους ντερτονέ-ζους στα μέρη μας δεν είναι όπως με τους γερμανούς που αγα-πιούνται συναναμετάξυ των και είναι ενωμένοι σαν τα δάχτυλατου ενού χεριού σε μας αυτοί απrsquo το Γκαμόντιο αν δουν κάποιοναπrsquo το Μπεργκόλιο τους γυρνούν τrsquo αχαμνά

μα τώρα θα πω την ιστορία μου που όταν τριγυρνώ στα δάσητης φρασκέτα ιδίως με την ομίχλη από κείνη την πηχτή που δε θω-ρείς μηδέ την άκρη της μύτης σου και ξάφνου βλέπεις ομπρός σουπράματα που δεν τάδες να πλησιάζουν τότε βλέπω οράματα όπωςεκείνη τη φορά πούδα τον μονόκερω και την άλλη πούδα τον Αϊ-Μπαουντολίνο που μου μίλησε και μούπε Φιδογέννημα θα παςστην κόλαση για αυτά που σκάρωσες με τον μονόκερω γιατί ού-λοι ξέρουν πως για να πιάσεις μονόκερω πρέπει να βάλεις μιαανέγγιχτη κόρη στα ριζά του δέντρου και το ζωντανό νιώθει τημυρουδιά της παρθένας κι έρχεται να βάλει το κεφάλι στην κοι-λιά της και τότε γω πήρα τη Νένα του μΜπεργκόλιου πούχε έρ-θει με τον κύρη της να αγοράσουν αγγε γελάδα απrsquo τον ιδικό μουκύρη και της λέγω πάμε στο δάσος να πιάσουμε τον μονόκερω καικατόπι την έβαλα κάτω απrsquo το δέντρο γιατrsquo ήμουν βέβαιος πωςήταν παρθένα και της λέγω κάτσε ήσυχα και άνοιξε τα πόδια σουγια νάχει χώρο το ζωντανό να απιθώσει το κεφάλι κακείνη λέγειπού νrsquo ανοίξω κιεγώ της λέγω εκεί σrsquo αυτό το σημείο να άνοιξέ τακαλά καλά και την ακουμπούσα κι αυτή άρχισε να βελάζει ίδια

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

κατσίκα που γεννάει και τότε έχασα το φως μου κάτι σαν αποκά-λυψη μούρθε και μετά δεν ήταν πια άσπιλη σαν τον κρίνο και έλε-γε παναγιά παρθένα τώρα πώς θα φέρουμε τον μονόκερω και τό-τε άκουσα μια φωνή απrsquo τα ουράνια που έλεγε ότι ο μονόκερωςπου tollit peccata mundis ήμουν εγώ και άρχισα να πηδάω μεςστους θάμνους και να φωνάζω χιπ χιιι φρρρ φρρρ γιατί ήμουν πιοχαρούμενος κι από μονόκερω πούβαλε το κέρατό του στην κοιλιάτης παρθένας γιrsquo αυτό κι ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούπε φιδογέννημακαι λοιπά αλλά μετά με σχώρεσε και τον είδα κι άλλες φορές θο-λά και ξέθωρα αλλά μόνον όταν έχει πολλή ομίχλη ή τουλάχιστοπάχνη κι όχι όταν ο ήλιος τσουρουφλάει ανθρώπους και ζωντανά

μια φορά όταν το μολόγησα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντοότι rsquoχα δει τον Αϊ-Μπαουντολίνο μου έδωσε τριάντα ξυλιές στηράχη κι έλεγε Θε μου γιατί να τύχει σε μένανε ένας γιος που βλέ-πει οράματα και δεν νογάει ναρμέξει μια αγγ γελάδα ή θα τουσπάσω την κούτρα με την γκουντουρούπα ή θα τον εδώκω σε κά-ναν απrsquo αυτούς που γυρνούν σε γιορτές και πανηγύρια και βά-ζουν τη μαϊμού απέ την αφρική να χορεύει και η δόλια η μάναμου φώναζε βρομόπαιδο είσαι σωστή συφορά τι αμαρτίες πλη-ρώνω και μούτυχε γιος που βλέπει αγιούς και ο κύρης μου ο Γκα-λιάουντο είπε ψέματα λέγει ότι βλέπει αγιούς τούτος δω είναι πιοψεύτης κι απrsquo τον Γιούδα κι όλα τα σκαρφίζεται για να κάθεταικαι να τεμπελιάζει

Τα ιστορώ όλrsquo αυτά γιατί αλλιώς δεν θα καταλάβει κανείς τιέγινε κείνο το βράδυ πούχε μια ομίχλη τόσο πηχτή να την κόβειςμε το μαχαίρι κι ας ήταν κιόλας απρίλης αλλά στα μέρη μας πιά-νει ομίχλη ακόμα κι Αύγουστο μήνα κι όποιος δεν είναι από δωστα σίγουρα θα χαθεί ανάμεσα στην Μπούρμια και στη Φρασκέ-τα άμα δεν έχει άγιο να τον πιάσει απrsquo το χέρι και πάνω που τρα-βούσα για το σπίτι βλέπω ομπρός μου έναν βαρόνο καβάλα σrsquo άλο-γο όλο από σίδερο

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 15

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο βαρόνος κι όχι το άλωογο ήταν από σίδερο με μια μεγάλησπάθα κι έμοιαζε σα τον βασιλέα της Αραγωνίας

μούρθε κόλπος μανούλα μου κοίτα να δεις πούναι ο Αϊ-Μπαου-ντολίνο κι ήρθε να με πάρει στην κόλαση μα κείνος μου λέει Klei-ne Kint Bitte και κατάλαβα μεμιάς ότι ήταν ένας γερμανός κύ-ριος πούχε χαθεί μες στην ομίχλη του δάσους και δεν εύρισκε πιατους φίλους του και κόντευε πια να νυχτώσει και μου έδειξε ένανόμισμα και γω δεν είχα ξαναδεί νόμισμα στη ζωή μου κι ήταν πο-λύ φχαριστημένος που του απαντούσα στη γλώσσα του και τούπαστα Diutsch ότι αν τραβούσε αυτό το δρόμο θα rsquoπεφτε στο έλοςσαν τον ήλιο στο βασίλεμά του

δεν έπρεπε να μιλήσω για ήλιο με τέτοια ομίχλη που rsquoθελε μα-χαίρι να την κόψεις πάντως εκείνος με κατάλαβε

κατόπιν τούπα πως ξέρω ότι οι γερμανοί έρχονται απόνα τό-πο όπου είναι πάντα άνοιξη και ίσως ανθούν τα κίτρα του Λιβά-νου αλλά σε μας στα βαλτοτόπια της Παλέα έχει ομίχλες και μεςστην ομίχλη τριγυρίζουν παλιαθρώποι πούναι έγγονοι των έγγο-νων των αράβων πούχε νικήσει ο καρλομάγνος και είναι κακοί κιάμα δουν έναν ταξιδευτή του ρίχνουν μια μπαστουνιά στα δόντιακαι του αρπάζουν ακόμα και τα μαλλιά της κεφαλής του άραελάτε στο σπιτικό του κύρη μου του Γκαλιάουντο μια γαβάθα ζε-στό ζωμό θα τη βρείτε κι ένα αχυρόστρωμα στο στάβλο για νακοιμηθείτε τη νύχτα κι αύριο με τη μέρα σας δείχνω το δρόμο πό-σο δε μάλλον αν έχετε εκείνο το νόμισμα ευχαριστώ κι ευλογη-μένος να είστε είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοι

έτσι τον πήγα στον κύρη μου τον Γκαιάουντο Γκαλιάουντο πουμου rsquoμπηξε τες φωνές μπούφο με περικεφαλαία τι κουβαλάς στηνκεφάλα σου γιατί είπες τόνομά μου σέναν ξένο μαυτούς ποτέ δενξέρει κανείς μπορεί νάναι βασάλος του μαρκήσιου του Μομφερ-ράτου και κατόπι να μου ζητήσει τη δεκάτη σε καρπούς στάρια καιλαχανικά ή γεώμορο ή κεφαλιάτικα στα ζώα και στο βιος μας καιτότε πάμε χαμένοι και ετοιμαζόταν να πιάσει το μπαστούνι του

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

εγώ τούπα ότι ο άρχοντας ήταν γερμανός κουχί από το Μον-φερράτο κι εκείνος είπε ακόμα χειρότερα τι γυρνάει μες στη νύ-χτα μα όταν του είπα για το νόμισμα ηρέμησε γιατί όσοι είναι απέτο Μαρένγκο είναι χοντροκέφαλοι σαν τα βόδια αλλά έξυπνοισαν τrsquo άλογα και ένιωσε ότι μπορούσε να βγάλει κάτι καλό καιμούπε εσύ που τα μιλάς όλα πες του τούτο δω

δηλαδή ότι είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοιαυτό του τόπα κιόλαςδεν πειράζει καλύτερα να το ξαναπείς δηλαδή ευχαριστώ για

το σόλδι αλλά είναι και το σανό για τάλογο και στη σούπα βά-λαμε και τυρί και είναι και το ψωμί και ένα καυκί από το καλόκρασί και τον βάζω να κοιμηθεί εκεί που κοιμάσαι συ δίπλα στηφοτ πυρω πυροστιά και συ γιαπόψε τράβα στο στάβλο και ας μουδείξει το χρήμα γιατί θέλω ένα τζενοβέζικο σόλδι κι ας κάνει σαστο σπίτι του γιατί σε μας από το Μαρένγκο ο ξένος είναι ιερός

ο άρχοντας είπε ha ha είστε πονηροί εσείς από το Μαρίνκουμαλλά η συμφωνία είναι συμφωνία θα σου δώσω αυτά τα δυο νο-μίσματα και μη μου ζητάς ένα τζενοβέζικο σόλδι γιατί μrsquo ένα τζε-νοβέζικο σόλδι εγώ kaufo όλο σου το σπίτι και τα ζωντανά μαζίκαι πάρε τούτα δω και μη μιλάς γιατί πάλι κερδισμένος είσαι καιο κύρης μου δεν μίλησε και πήρε τα δυο νομίσματα που άφησε οάρχοντας στο τραπέζι γιατί όσοι είναι από το Μαρένγκο είναι χο-ντροκέφαλοι αλλά έξυπνοι και μετά έφαγε σαν λύκος (ο άρχο-ντας) ή μάλλον σαν δύο (λύκοι) και κατόπιν όταν ο κύρης κι η μά-να μου πήγανε να πλαγιάσουν γιατί είχαν τσακίσει τη ράχη τουςόλη μέρα όσο εγώ περιδιάβαζα στη φρασκέτα ο herre είπε ωραίοτούτο το κρασί θα κάτσω να πιω λίγο ακόμα εδώ δίπλα στη φω-τιά πες μου kint πες μου πώς και μιλάς τόσο καλά τη γλώσσα μου

ad petitionem tuam frater Ysingrine carissime primos libroschronicae meae missur

ne humane pravitate

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ούτεδω μπόρεσα να τα σβήσωτώρα ξαναπιάνω την ιστορία εκείνης της βραδιάς μεκείνο τον

γερμανό κύριο που ήθελε να μάθει πώς και μιλούσα τη γλώσσα τουκαι γω του απάντησα ότι έχω το δώρο των γλωσσών όπως οι από-στολοι έχω και το χάρισμα των οραμάτων όπως οι αλαφροΐσκιω-τες γιατί τριγυρνώ στο δάσος και βλέπω τον Αϊ-Μπαουντολίνο κα-βάλα σε μονόκερω άσπρο σαν το γάλα με το κέρατο του το ελικω-τό εκεί ακριβώς που τάλογα έχουν αυτό που για μας είναι η μύτη

τάλογα όμως δεν έχουν μύτη γιατί αλλιώς θάχαν από κάτωκαι μουστάκια σαν αυτά του κυρίου πούχε μια ωραία γενειάδαστο χρώμα μπακιρένιας χύτρας ενώ οι άλλοι γερμανοί που είχαδει είχαν κίτρινες τρίχες ακόμα και σταυτιά τους

κακείνος μου λέγει εντάξει βλέπεις αυτό που ονομάζεις μονό-κερω αλλά πού τόμαθες ότι υπάρχουν μονόκεροι σετούτον τονκόσμο και γω απάντησα ότι τόχα διαβάσει σένα βιβλίο πούχε οερημίτης της Φρασκέτα κι εκείνος με μάτια γουρλωτά σαν τηςκουκουβάγιας μου λέει Μα πώς ξέρεις και να διαβάζεις

εμ βέβαια του είπα και συνέχισα την ιστορίαλοιπόν η ιστορία έχει ότι ήταν ένας άγιος ερημίτης κοντά στο

δάσος και ο κόσμος του έφερνε πότε μια όρνιθα πότε ένα λαγό κα-κείνος κάθεται και προσεύχεται πάνω απόνα βιβλίο και όποτεπερνάει κόσμος κοπανά το στήθος του με μια πέτρα μα εμένα μουφαινόταν σαν ένας σβόλος χώμα για να μην πονάει πολύ λοιπόνεκείνη τη μέρα τούχανε φέρει πεσκέσι δυο αυγά και πάνω πουεκείνος διάβαζε εγώ σκέφτηκα ένα σου και ένα μου σαν καλοί χρι-στιανοί αρκεί να μη με πάρει χαμπάρι αλλά κείνος δεν ξέρω πώςαφού διάβαζε με γράπωσε από το λαιμό και γω είπα ο έχων δύοχιτώνας και τότε έσκασε στα γέλια και μούπε είσαι πολύ έξυπνοπαιδί ξέρεις νάρχεσαι κάθε μέρα εδώ να σου μάθω να διαβάζεις

έτσι μούμαθε τα γράμματα με το γδούπο απrsquo τες κατακεφα-λιές μοναχά που μια μέρα στην εξομολόγηση άρχισε να μου λέγειτι ωραίο γεροδεμένο αγόρι πούσαι και τι ωραίο λιονταρίσιο κε-

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

φάλι δείξε μου πόσο δυνατά είναι τα μπράτσα σου και πώς είναιτο στήθος σου κάτσε να σε πιάσω εδώ παρχίζουν τα πόδια για ναδω αν είσαι υγιής και τότε κατάλαβα πού το πήγαινε και τούρι-ξα μια γονατιά στrsquo αχαμνά στα testicula του δηλαδή κι εκείνος δι-πλώθηκε στα δυο λέγοντας Κυργελέησον θα πάω στο Μαρένγκοκαι θα πω οτείσαι δαιμονισμένος και θα σε κάψουν και του λέωγω καλά αλλά πρώτα θα πω εγώ ότι σε είδα ένα βράδυ να τονχώνεις σε μια μάγισσα με μάσκα και τότε θα δούμε ποιον θα πουνδαιμονισμένο και τότε εκείνος λέγει περίμενε τόλεγα μόνο για ναγελάσουμε και ήθελα να δω αν έχεις φόβο Κυρίου ας μην το συ-ζητάμε άλλο έλα αύριο και θαρχίσω να σου μαθαίνω γραφή για-τί άλλο να διαβάζεις δεν είναι κόπος απλώς κοιτάς και κουνάς ταχείλια σου αλλά για να γράφεις μες στο βιβλίο θέλει φύλλα καιμελάνη και καλάμι που alba pratalia arabat et nigrum semen se-minabat γιατί πάντα μιλούσε λατινικά

και γω τούπα μου φτάνει που ξέρω να διαβάζω γιατί έτσι μα-θαίνω αυτά που δεν ξέρω ενώ όταν γράφεις γράφεις μόνο αυτάπου ξέρεις ήδη οπότε δε βαριέσαι καλύτερα να μείνω χωρίς να ξέ-ρω να γράφω αλλά ο κώλος είναι πάντα κώλος

ενώ τα εξιστορούσα ο γερμανός κύριος γελούσε σαν παλα-βός και έλεγε μπράβο μικρέ ιππότη οι ερημίτες είναι allesammtSodomiten αλλά πες μου πες μου τι άλλο είδες στο δάσος και γωσκέφτηκα ότι ήταν απαυτούς που θέλανε να πάρουν την Τορτό-να με τον Αυτοκράτορα Φρειδερίκο και είπα καλύτερα να του κά-νω το χατίρι γιατί μπορεί να μου δώσει κι άλλο νόμισμα και τού-πα ότι πριν δυο βραδιές μου εμφανίστηκε ο Αϊ-Μπαουντολίνο καιμούπε ότι ο αυτοκράτορας θάχει μεγάλη νίκη στην Τορτόνα για-τί ο Φρειδερίκος ήταν ο μοναδικός κύριος και αυθέντης όλης τηςΛογγοβαρδίας μαζί και της Φρασκέτας

και τότε ο άρχοντας μούπε kint ο Θεός σέστειλε έλα μαζί μουστο αυτοκρατορικό στρατόπεδο να πεις αυτά που σούπε ο Αϊ-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Μπαουντολίνο και γω είπα ότι αν ήθελε θάλεγα κιόλας πως ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούχε πει ότι στην πολιορκία θάρχονταν κι οιΑπόστολοι Πέτρος και Παύλος να οδηγήσουν τους αυτοκρατορι-κούς κακείνος είπε Ach wie Wunderbar εμένα μου φτάνει και οΠέτρος μονάχος του

kint έλα μαζί μου και έκανες την τύχη σουΕυθύς και παραχρήμα δηλαδή το επόμενο πρωί ο άρχοντας είπε

στον κύρη μου ότι με παίρνει μαζί του και με πάει κάπου όπου θαμάθω να διαβάζω και να γράφω και ίσως να γενώ και υπουργός

ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο δεν κατάλαβε καλά τι τούπε μαένιωσε ότι τούπαιρναν απrsquo τrsquo οσπήτι έναν χαραμοφάη και δε χρεια-ζόταν πια να σκάει για τες κασκαρίκες μου και σκεφτόταν ότι οκύριος εκείνος ίσως νάταν κι απrsquo αυτούς που πάνε σε γιορτές καιπανηγύρεις με τη μαϊμού και ίσως νάθελε και να με στριμώξει καιδεν του άρεζε καθόλου αλλά ο άρχοντας τούπε ότι ήταν ένας μέ-γας κόμης παλατίνος και ότι μεταξύ των γερμανών δεν υπήρχανSodomiten

τι είναι αυτοί οι σοδομιστές ρώτησα τον κύρη μου και μου εξή-γησε ότι είναι οι πούστηδες άσε παντού υπάρχουν πούστηδες εί-πε αλλά όταν είδε τον κύριο να βγάζει άλλα πέντε νομίσματα εκτόςαπό τα δυο της περασμένης βραδιάς και ποτέ του δεν είχε ξανα-δεί τόσα μούπε σύρε γιε μου γιατί rsquoναι η τύχη σου και μπορεί κι ηδική μας και αφού τούτοι οι γερμανοί όλο κλωθογυρνούν στα μέ-ρη μας παναπεί πως θάρχεσαι πού και πού να μας βλέπεις και γωείπα τrsquo ορκίζομαι αλλά ο λαιμός μου σφιγγόταν γιατί έβλεπα τημάνα μου να κλαίει σάμπως να με πηγαίναν για σφαγή

κι έτσι φύγαμε και ο άρχοντας με πρόσταξε να τον οδηγήσω στοκάστρο των αυτοκρατορικών πανεύκολο του είπα φτάνει νrsquo ακο-λουθούμε τον ήλιο ή μάλλον να πάμε προς τη μεριά του

κι ενώ προχωρούσαμε και ξεκρίναμε κιόλα το στρατόπεδο νά-σου μια ομάδα καβαλαραίων που μεμιάς πέφτουν στα γόνατα καιχαμηλώνουν τα δόρατα και τα λάβαρα και υψώνουν τα σπαθιά μα

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τι στο καλό γίνεται είπα και κείνοι να φωνάζουν Κέσα Karsquoi66apαπό δω και Keiser από κει και Sanctissimus Rex από την άλληκαι να φιλούν το χέρι του άρχοντα και μένα παραλίγο να μου φύ-γει η μασέλα έχασκε το στόμα μου σα φούρνος γιατί τότε κατάλα-βα ότι ο κύριος εκείνος με την κόκκινη γενειάδα ήταν ο αυτοκρά-τορας Φρειδερίκος με σάρκα και οστά κι εγώ του έλεγα σαχλαμά-ρες όλο το βράδυ σα νάτανε ο πρώτος τυχάρπαστος κόπανος

τώρα θα βάλει να μου κόψουν το κεφάλι είπα κι όμως του κό-στισα κιόλας ζrsquo νομίσματα και αν ήθελε το κεφάλι μου θα μου τό-κοβε χτες βράδυ τζάμπα και κυργελέησον

και κείνος λέει να μη φοβάστε φέρνω σπουδαία νέα για έναόραμα μικρέ πες σε όλους το όραμα που είδες στο δάσος κι εγώπέφτω κάτω και χτυπιέμαι σα να rsquoχω το θείο δαιμόνιο και ανα-ποδογυρνώ τα μάτια μου και βγάζω αφρούς από το στόμα καιφωνάζω είδα είδα και τους λέγω όλη την ιστορία του Αϊ-Μπαου-ντολίνο που μούπε την προφητεία και όλοι λένε ΘέκεΚύ Θεέ Με-γαλοδύναμε και λέγανε Θαύμα θαύμα gottsteh mirbei

κήταν εκεί και οι απεσταλμένοι της Τερντόνα που δεν είχανακόμα αποσίσει αν θα παραδίνονταν μα όταν μάκουσαν πέσανεκαταγής και λέγανε ότι αφού κι οι άγιοι ήταν ενάντιά τους κα-λύτερα να παραδίνονταν μιας και δεν μπορούσαν ναντέξουν

κατόπι είδα τους ντερτονέζους να βγαίνουν από την πόληάντρες γυναίκες και παιδιά και βυζανιάρικα και κλαίγανε ούλοικι οι γερμανοί τους έσερναν σαν τα πρόβατα αρνιά και κάθε λο-γής ερίφια και εκείνοι οι παπιώτες μάνι μάνι να μπουν στην Τορ-τόνα με ξύλα σφυριά και ματσόλες και αξίνες γιατί τους είχε καυ-λώσει να γκρεμίσουν την πόλη συθέμελα

και προς το βράδυ είδα στο λόφο πυκνούς καπνούς και η Ντερ-τόνα ή Τορτόνα δεν υπήρχε πια αυτά έχει ο πόλεμος όπως λέγεικι ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο είναι ένα ανήμερο θεριό

πάντως καλύτερα αυτοί παρά εμείςκαι το βράδυ γυρνά ο αυτοκράτορας καταευχαριστημένος στα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

tabernacula και μου τσιμπά το μάγουλο όπως έκανε πότε πότε κιο πατέρας μου και μετά φωνάζει έναν κύριο που ήταν ο καλόπα-πας ο Ραχεβίνους και του λέει ότι θέλει να μάθω να γράφω και τονάβακα και τη γραμματική που τότε δεν ήξερα τι ήταν αλλά τώ-ρα σιγά σιγά τόμαθα ενώ ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο ούτε πουτο φαντάζεται

ωραίο πράμα νάσαι γραμματιζούμενος και ποιος θα το φα-νταζόταν

gratia agamus domini dominus τελοσπάντο ας είναι δοξα-σμένος ο Κύριος

πάντως όταν γράφεις ένα χρονικό σε πιάνουν εξάψεις ακόμακαι το χειμώνα άσε που φοβάμαι μη σβήσει η λάμπα και όπωςέλεγε και κάποιος μούχει πονέσει ο δείχτης

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 9: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

τούτα τάγραφε πριν και δεν μπόρεσα να τα ξύσω οπότε ταπηδάω

μα κι αν τάβρουν τα φύλλα μου αφού τα γράψω δε θα τα κα-ταλάβουσι ούτrsquo ούλrsquo οι σφραγιδοφύλακες μαζί γιατί τούτη είναιμια γλώσσα που μιλιέται στη Φρασκέτα και κανείς ποτέ δεν τηνέγραψε

μια φορά αν δουν πως είναι μια γλώσσα που κανείς δε σκα-μπάζει θα νοήσουν ότι ειμ εγώ γιατί όλοι το λέγουν πως στη Φρα-σκέτα μιλάμε μια γλώσα που δε κάνει να βγαίνει από στόμα χρι-στιανού κι έτσι πρέπει να τα κρύψω καλά

παναθεμάτο τι μπελάς το γράψιμο πόνεσαν κιόλα τα δάχτυ-λά μου

εμένα ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο πάντα μου τόλεγε ότιπρέπει ναν δώρο της Παναγιάς του Ρομπορέτο γιατί από τότε πού -μουν βυζαχταρούδι μόλις άκουα κάποιον να λέγει παίντε 5 κου-βέντες αμέσως μαϊμούδιζα τη λαλιά του θες ήταν από την Τερντό-να θες απτο Γκάβι κι ακόμα κι αν ερχόταν απτα Μεδιόλανα εκείπου έχουν μια μιλιά σα σκύλοι που γρυλίζουν τελοσπάντο ακόμακι όταν απάντησα τους πρώτους γερμανούς πούχα δει στη ζωήμου εκείνους που πολιορκούσαν την Τερντόνα ούλοι Tiusche καικαθάρματα και λέγανε rausz και min got και σε μισή μέρα άρ-χισα κιεγώ να λέγω ράους και Μαϊνγκότ κι αυτοί μου λέγανε Kintτράβα να μας έβρεις μια ωραία Frowe να κάνουμε φικιφούκι καινα μη θέλει δεν πειράζει πες μας εσύ πού είναι και μετά εμείς τηβάζουμε κάτω με το στανιό

βρε σκατιάρηδες τους είπα σιγά μη σας πω πού θα βρείτε τηFrowe για ρουφιάνο με περάσατε αμέτε στη χήρα με τα πέντεορφανά

μανούλα μου πήγαν να πέσουν να με φάνενα με φάνε να με ξεπαστρέψουν ή necabant να που μπορώ να

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γράψω λατινικά όχι ότι δεν καταλαβαίνω λατινικά αφού έμαθανα διαβάζω από λατινικό librum και όταν μιλούν στα λατινικά κα-ταλαβαίνω μα για να γράψω δεν ξέρω πώς γράφονται οι verba

Θεέ και Κύριε ποτέ δεν ξέρω αν είναι equus ή equum και πά-ντα το κάνω λάθος ενώ στον τόπο μου ο ίππος είναι πάντα άλογοκαι δεν κάνω ποτέ λάθος γιατί κανείς ποτέ δε γράφει Άλωγο άσεπου κανείς ποτέ δε γράφει τίποτα αφού δεν κατέχει να διαβάσει

πάντως εκείνη τη φορά τη γλίτωσα και οι γερμανοί δε μου πεί-ραξαν ούτε τρίχα γιατί κατέφτασαν οι milites και φωνάζανε πά-με πάμε θα επιτεθούμε ξανά και μετά έγινε χαλασμός Κυρίου καιγω δεν καταλάβαινα τι μου γινόταν με τους σκουτάριους που πή-γαιναν καταδώ και τους φάντες με τες αλαβάρδες που τραβού-σαν κατακεί και τα σαλπίσματα και τους ξύλινους πύργους ψη-λούς σα δέντρα της Μπούρμια που κυλούσαν όπως τα κάρα μεβαλίστρες και τους τοξότες απάνω και άλλους με σκάλες που έρι-χναν τα βέλη σαν το χαλάζι και άλλους που αμολούσαν κοτρό-νια με μια μεγάλη χουλιάρα και σφυρίζανε πάνω απτό κεφάλιμου τα iaculi και οι ντερτονέζοι γκρεμίζονταν απτά τείχη τι μά-χη ήταν εκείνη

Εγώ κρύφτηκα για δυο ώρες στους θάμνους κι έλεγα Παναγί-τσα μου βόηθα και μετά όλα ησύχασαν και δίπλα μου άρχισαν νατρέχουν αυτοί με τη λαλιά της Παπίας και φωνάζανε ότι είχανεσκοτώσει πλήθος ντερτονέζους τόσο που το αίμα κυλούσε ποτά-μι και είχαν φουσκώσει σαν κοκόρια απrsquo την περηφάνια των για-τί έτσι η Τορτόνα θα μάθαινε να είναι με τους μεδιολανέζους

Ευθύς όμως γυρίσανε οπίσω οι γερμανοί της Frowe κάπως λι-γότεροι από πριν αφού κι οι ντερτονέζοι δεν τους τη χαρίστηκανκαι γω είπα καλύτερα να του δίνω

και στράτα τη στράτα γύρισα σπίτι σχεδόν ξημέρωμα και ταστόρησα όλα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντο που μου απαντάάξιος τράβα να χωθείς καταμεσής σταις πολιορκίες και καμιά μέ-ρα θα σε βρει κάνα δόρατο στον κώλο μα δεν ξέρεις ότι αυτά εί-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ναι έργα των αφεντάδων άσrsquo τους να βράζουν μοναχοί γιατί εμείςπρέπει να φροντίσουμε τα αγγελ γελάδια μας κι είμαστε σοβαροίαθρώποι όχι σαν τον Φρειδερίκο που μια έρχεται μια φεύγει καιμια ξανάρχεται και δε φκιάνει τίποτα

μα η Τορτόνα δεν έπεσε γιατί πήρανε μόνο την πόλη κι ουχί τοκάστρο και βάστηξε ακόμα και μετά τελεύει το χρονικό μου αφούτους έκοψαν το νερό κακείνοι αντί να πιουν το κατουρό των εί-παν στον Φρειδερίκο πως του ήταν πιστοί κι αυτός τους άφηκε ναβγουν μα την πόλη την έκαψε και μετά την χάλασε δηλαδή οιΠαπιώτες τα εκάμασι ούλα γιατί έχουν στο μάτι τους ντερτονέ-ζους στα μέρη μας δεν είναι όπως με τους γερμανούς που αγα-πιούνται συναναμετάξυ των και είναι ενωμένοι σαν τα δάχτυλατου ενού χεριού σε μας αυτοί απrsquo το Γκαμόντιο αν δουν κάποιοναπrsquo το Μπεργκόλιο τους γυρνούν τrsquo αχαμνά

μα τώρα θα πω την ιστορία μου που όταν τριγυρνώ στα δάσητης φρασκέτα ιδίως με την ομίχλη από κείνη την πηχτή που δε θω-ρείς μηδέ την άκρη της μύτης σου και ξάφνου βλέπεις ομπρός σουπράματα που δεν τάδες να πλησιάζουν τότε βλέπω οράματα όπωςεκείνη τη φορά πούδα τον μονόκερω και την άλλη πούδα τον Αϊ-Μπαουντολίνο που μου μίλησε και μούπε Φιδογέννημα θα παςστην κόλαση για αυτά που σκάρωσες με τον μονόκερω γιατί ού-λοι ξέρουν πως για να πιάσεις μονόκερω πρέπει να βάλεις μιαανέγγιχτη κόρη στα ριζά του δέντρου και το ζωντανό νιώθει τημυρουδιά της παρθένας κι έρχεται να βάλει το κεφάλι στην κοι-λιά της και τότε γω πήρα τη Νένα του μΜπεργκόλιου πούχε έρ-θει με τον κύρη της να αγοράσουν αγγε γελάδα απrsquo τον ιδικό μουκύρη και της λέγω πάμε στο δάσος να πιάσουμε τον μονόκερω καικατόπι την έβαλα κάτω απrsquo το δέντρο γιατrsquo ήμουν βέβαιος πωςήταν παρθένα και της λέγω κάτσε ήσυχα και άνοιξε τα πόδια σουγια νάχει χώρο το ζωντανό να απιθώσει το κεφάλι κακείνη λέγειπού νrsquo ανοίξω κιεγώ της λέγω εκεί σrsquo αυτό το σημείο να άνοιξέ τακαλά καλά και την ακουμπούσα κι αυτή άρχισε να βελάζει ίδια

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

κατσίκα που γεννάει και τότε έχασα το φως μου κάτι σαν αποκά-λυψη μούρθε και μετά δεν ήταν πια άσπιλη σαν τον κρίνο και έλε-γε παναγιά παρθένα τώρα πώς θα φέρουμε τον μονόκερω και τό-τε άκουσα μια φωνή απrsquo τα ουράνια που έλεγε ότι ο μονόκερωςπου tollit peccata mundis ήμουν εγώ και άρχισα να πηδάω μεςστους θάμνους και να φωνάζω χιπ χιιι φρρρ φρρρ γιατί ήμουν πιοχαρούμενος κι από μονόκερω πούβαλε το κέρατό του στην κοιλιάτης παρθένας γιrsquo αυτό κι ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούπε φιδογέννημακαι λοιπά αλλά μετά με σχώρεσε και τον είδα κι άλλες φορές θο-λά και ξέθωρα αλλά μόνον όταν έχει πολλή ομίχλη ή τουλάχιστοπάχνη κι όχι όταν ο ήλιος τσουρουφλάει ανθρώπους και ζωντανά

μια φορά όταν το μολόγησα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντοότι rsquoχα δει τον Αϊ-Μπαουντολίνο μου έδωσε τριάντα ξυλιές στηράχη κι έλεγε Θε μου γιατί να τύχει σε μένανε ένας γιος που βλέ-πει οράματα και δεν νογάει ναρμέξει μια αγγ γελάδα ή θα τουσπάσω την κούτρα με την γκουντουρούπα ή θα τον εδώκω σε κά-ναν απrsquo αυτούς που γυρνούν σε γιορτές και πανηγύρια και βά-ζουν τη μαϊμού απέ την αφρική να χορεύει και η δόλια η μάναμου φώναζε βρομόπαιδο είσαι σωστή συφορά τι αμαρτίες πλη-ρώνω και μούτυχε γιος που βλέπει αγιούς και ο κύρης μου ο Γκα-λιάουντο είπε ψέματα λέγει ότι βλέπει αγιούς τούτος δω είναι πιοψεύτης κι απrsquo τον Γιούδα κι όλα τα σκαρφίζεται για να κάθεταικαι να τεμπελιάζει

Τα ιστορώ όλrsquo αυτά γιατί αλλιώς δεν θα καταλάβει κανείς τιέγινε κείνο το βράδυ πούχε μια ομίχλη τόσο πηχτή να την κόβειςμε το μαχαίρι κι ας ήταν κιόλας απρίλης αλλά στα μέρη μας πιά-νει ομίχλη ακόμα κι Αύγουστο μήνα κι όποιος δεν είναι από δωστα σίγουρα θα χαθεί ανάμεσα στην Μπούρμια και στη Φρασκέ-τα άμα δεν έχει άγιο να τον πιάσει απrsquo το χέρι και πάνω που τρα-βούσα για το σπίτι βλέπω ομπρός μου έναν βαρόνο καβάλα σrsquo άλο-γο όλο από σίδερο

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 15

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο βαρόνος κι όχι το άλωογο ήταν από σίδερο με μια μεγάλησπάθα κι έμοιαζε σα τον βασιλέα της Αραγωνίας

μούρθε κόλπος μανούλα μου κοίτα να δεις πούναι ο Αϊ-Μπαου-ντολίνο κι ήρθε να με πάρει στην κόλαση μα κείνος μου λέει Klei-ne Kint Bitte και κατάλαβα μεμιάς ότι ήταν ένας γερμανός κύ-ριος πούχε χαθεί μες στην ομίχλη του δάσους και δεν εύρισκε πιατους φίλους του και κόντευε πια να νυχτώσει και μου έδειξε ένανόμισμα και γω δεν είχα ξαναδεί νόμισμα στη ζωή μου κι ήταν πο-λύ φχαριστημένος που του απαντούσα στη γλώσσα του και τούπαστα Diutsch ότι αν τραβούσε αυτό το δρόμο θα rsquoπεφτε στο έλοςσαν τον ήλιο στο βασίλεμά του

δεν έπρεπε να μιλήσω για ήλιο με τέτοια ομίχλη που rsquoθελε μα-χαίρι να την κόψεις πάντως εκείνος με κατάλαβε

κατόπιν τούπα πως ξέρω ότι οι γερμανοί έρχονται απόνα τό-πο όπου είναι πάντα άνοιξη και ίσως ανθούν τα κίτρα του Λιβά-νου αλλά σε μας στα βαλτοτόπια της Παλέα έχει ομίχλες και μεςστην ομίχλη τριγυρίζουν παλιαθρώποι πούναι έγγονοι των έγγο-νων των αράβων πούχε νικήσει ο καρλομάγνος και είναι κακοί κιάμα δουν έναν ταξιδευτή του ρίχνουν μια μπαστουνιά στα δόντιακαι του αρπάζουν ακόμα και τα μαλλιά της κεφαλής του άραελάτε στο σπιτικό του κύρη μου του Γκαλιάουντο μια γαβάθα ζε-στό ζωμό θα τη βρείτε κι ένα αχυρόστρωμα στο στάβλο για νακοιμηθείτε τη νύχτα κι αύριο με τη μέρα σας δείχνω το δρόμο πό-σο δε μάλλον αν έχετε εκείνο το νόμισμα ευχαριστώ κι ευλογη-μένος να είστε είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοι

έτσι τον πήγα στον κύρη μου τον Γκαιάουντο Γκαλιάουντο πουμου rsquoμπηξε τες φωνές μπούφο με περικεφαλαία τι κουβαλάς στηνκεφάλα σου γιατί είπες τόνομά μου σέναν ξένο μαυτούς ποτέ δενξέρει κανείς μπορεί νάναι βασάλος του μαρκήσιου του Μομφερ-ράτου και κατόπι να μου ζητήσει τη δεκάτη σε καρπούς στάρια καιλαχανικά ή γεώμορο ή κεφαλιάτικα στα ζώα και στο βιος μας καιτότε πάμε χαμένοι και ετοιμαζόταν να πιάσει το μπαστούνι του

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

εγώ τούπα ότι ο άρχοντας ήταν γερμανός κουχί από το Μον-φερράτο κι εκείνος είπε ακόμα χειρότερα τι γυρνάει μες στη νύ-χτα μα όταν του είπα για το νόμισμα ηρέμησε γιατί όσοι είναι απέτο Μαρένγκο είναι χοντροκέφαλοι σαν τα βόδια αλλά έξυπνοισαν τrsquo άλογα και ένιωσε ότι μπορούσε να βγάλει κάτι καλό καιμούπε εσύ που τα μιλάς όλα πες του τούτο δω

δηλαδή ότι είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοιαυτό του τόπα κιόλαςδεν πειράζει καλύτερα να το ξαναπείς δηλαδή ευχαριστώ για

το σόλδι αλλά είναι και το σανό για τάλογο και στη σούπα βά-λαμε και τυρί και είναι και το ψωμί και ένα καυκί από το καλόκρασί και τον βάζω να κοιμηθεί εκεί που κοιμάσαι συ δίπλα στηφοτ πυρω πυροστιά και συ γιαπόψε τράβα στο στάβλο και ας μουδείξει το χρήμα γιατί θέλω ένα τζενοβέζικο σόλδι κι ας κάνει σαστο σπίτι του γιατί σε μας από το Μαρένγκο ο ξένος είναι ιερός

ο άρχοντας είπε ha ha είστε πονηροί εσείς από το Μαρίνκουμαλλά η συμφωνία είναι συμφωνία θα σου δώσω αυτά τα δυο νο-μίσματα και μη μου ζητάς ένα τζενοβέζικο σόλδι γιατί μrsquo ένα τζε-νοβέζικο σόλδι εγώ kaufo όλο σου το σπίτι και τα ζωντανά μαζίκαι πάρε τούτα δω και μη μιλάς γιατί πάλι κερδισμένος είσαι καιο κύρης μου δεν μίλησε και πήρε τα δυο νομίσματα που άφησε οάρχοντας στο τραπέζι γιατί όσοι είναι από το Μαρένγκο είναι χο-ντροκέφαλοι αλλά έξυπνοι και μετά έφαγε σαν λύκος (ο άρχο-ντας) ή μάλλον σαν δύο (λύκοι) και κατόπιν όταν ο κύρης κι η μά-να μου πήγανε να πλαγιάσουν γιατί είχαν τσακίσει τη ράχη τουςόλη μέρα όσο εγώ περιδιάβαζα στη φρασκέτα ο herre είπε ωραίοτούτο το κρασί θα κάτσω να πιω λίγο ακόμα εδώ δίπλα στη φω-τιά πες μου kint πες μου πώς και μιλάς τόσο καλά τη γλώσσα μου

ad petitionem tuam frater Ysingrine carissime primos libroschronicae meae missur

ne humane pravitate

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ούτεδω μπόρεσα να τα σβήσωτώρα ξαναπιάνω την ιστορία εκείνης της βραδιάς μεκείνο τον

γερμανό κύριο που ήθελε να μάθει πώς και μιλούσα τη γλώσσα τουκαι γω του απάντησα ότι έχω το δώρο των γλωσσών όπως οι από-στολοι έχω και το χάρισμα των οραμάτων όπως οι αλαφροΐσκιω-τες γιατί τριγυρνώ στο δάσος και βλέπω τον Αϊ-Μπαουντολίνο κα-βάλα σε μονόκερω άσπρο σαν το γάλα με το κέρατο του το ελικω-τό εκεί ακριβώς που τάλογα έχουν αυτό που για μας είναι η μύτη

τάλογα όμως δεν έχουν μύτη γιατί αλλιώς θάχαν από κάτωκαι μουστάκια σαν αυτά του κυρίου πούχε μια ωραία γενειάδαστο χρώμα μπακιρένιας χύτρας ενώ οι άλλοι γερμανοί που είχαδει είχαν κίτρινες τρίχες ακόμα και σταυτιά τους

κακείνος μου λέγει εντάξει βλέπεις αυτό που ονομάζεις μονό-κερω αλλά πού τόμαθες ότι υπάρχουν μονόκεροι σετούτον τονκόσμο και γω απάντησα ότι τόχα διαβάσει σένα βιβλίο πούχε οερημίτης της Φρασκέτα κι εκείνος με μάτια γουρλωτά σαν τηςκουκουβάγιας μου λέει Μα πώς ξέρεις και να διαβάζεις

εμ βέβαια του είπα και συνέχισα την ιστορίαλοιπόν η ιστορία έχει ότι ήταν ένας άγιος ερημίτης κοντά στο

δάσος και ο κόσμος του έφερνε πότε μια όρνιθα πότε ένα λαγό κα-κείνος κάθεται και προσεύχεται πάνω απόνα βιβλίο και όποτεπερνάει κόσμος κοπανά το στήθος του με μια πέτρα μα εμένα μουφαινόταν σαν ένας σβόλος χώμα για να μην πονάει πολύ λοιπόνεκείνη τη μέρα τούχανε φέρει πεσκέσι δυο αυγά και πάνω πουεκείνος διάβαζε εγώ σκέφτηκα ένα σου και ένα μου σαν καλοί χρι-στιανοί αρκεί να μη με πάρει χαμπάρι αλλά κείνος δεν ξέρω πώςαφού διάβαζε με γράπωσε από το λαιμό και γω είπα ο έχων δύοχιτώνας και τότε έσκασε στα γέλια και μούπε είσαι πολύ έξυπνοπαιδί ξέρεις νάρχεσαι κάθε μέρα εδώ να σου μάθω να διαβάζεις

έτσι μούμαθε τα γράμματα με το γδούπο απrsquo τες κατακεφα-λιές μοναχά που μια μέρα στην εξομολόγηση άρχισε να μου λέγειτι ωραίο γεροδεμένο αγόρι πούσαι και τι ωραίο λιονταρίσιο κε-

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

φάλι δείξε μου πόσο δυνατά είναι τα μπράτσα σου και πώς είναιτο στήθος σου κάτσε να σε πιάσω εδώ παρχίζουν τα πόδια για ναδω αν είσαι υγιής και τότε κατάλαβα πού το πήγαινε και τούρι-ξα μια γονατιά στrsquo αχαμνά στα testicula του δηλαδή κι εκείνος δι-πλώθηκε στα δυο λέγοντας Κυργελέησον θα πάω στο Μαρένγκοκαι θα πω οτείσαι δαιμονισμένος και θα σε κάψουν και του λέωγω καλά αλλά πρώτα θα πω εγώ ότι σε είδα ένα βράδυ να τονχώνεις σε μια μάγισσα με μάσκα και τότε θα δούμε ποιον θα πουνδαιμονισμένο και τότε εκείνος λέγει περίμενε τόλεγα μόνο για ναγελάσουμε και ήθελα να δω αν έχεις φόβο Κυρίου ας μην το συ-ζητάμε άλλο έλα αύριο και θαρχίσω να σου μαθαίνω γραφή για-τί άλλο να διαβάζεις δεν είναι κόπος απλώς κοιτάς και κουνάς ταχείλια σου αλλά για να γράφεις μες στο βιβλίο θέλει φύλλα καιμελάνη και καλάμι που alba pratalia arabat et nigrum semen se-minabat γιατί πάντα μιλούσε λατινικά

και γω τούπα μου φτάνει που ξέρω να διαβάζω γιατί έτσι μα-θαίνω αυτά που δεν ξέρω ενώ όταν γράφεις γράφεις μόνο αυτάπου ξέρεις ήδη οπότε δε βαριέσαι καλύτερα να μείνω χωρίς να ξέ-ρω να γράφω αλλά ο κώλος είναι πάντα κώλος

ενώ τα εξιστορούσα ο γερμανός κύριος γελούσε σαν παλα-βός και έλεγε μπράβο μικρέ ιππότη οι ερημίτες είναι allesammtSodomiten αλλά πες μου πες μου τι άλλο είδες στο δάσος και γωσκέφτηκα ότι ήταν απαυτούς που θέλανε να πάρουν την Τορτό-να με τον Αυτοκράτορα Φρειδερίκο και είπα καλύτερα να του κά-νω το χατίρι γιατί μπορεί να μου δώσει κι άλλο νόμισμα και τού-πα ότι πριν δυο βραδιές μου εμφανίστηκε ο Αϊ-Μπαουντολίνο καιμούπε ότι ο αυτοκράτορας θάχει μεγάλη νίκη στην Τορτόνα για-τί ο Φρειδερίκος ήταν ο μοναδικός κύριος και αυθέντης όλης τηςΛογγοβαρδίας μαζί και της Φρασκέτας

και τότε ο άρχοντας μούπε kint ο Θεός σέστειλε έλα μαζί μουστο αυτοκρατορικό στρατόπεδο να πεις αυτά που σούπε ο Αϊ-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Μπαουντολίνο και γω είπα ότι αν ήθελε θάλεγα κιόλας πως ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούχε πει ότι στην πολιορκία θάρχονταν κι οιΑπόστολοι Πέτρος και Παύλος να οδηγήσουν τους αυτοκρατορι-κούς κακείνος είπε Ach wie Wunderbar εμένα μου φτάνει και οΠέτρος μονάχος του

kint έλα μαζί μου και έκανες την τύχη σουΕυθύς και παραχρήμα δηλαδή το επόμενο πρωί ο άρχοντας είπε

στον κύρη μου ότι με παίρνει μαζί του και με πάει κάπου όπου θαμάθω να διαβάζω και να γράφω και ίσως να γενώ και υπουργός

ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο δεν κατάλαβε καλά τι τούπε μαένιωσε ότι τούπαιρναν απrsquo τrsquo οσπήτι έναν χαραμοφάη και δε χρεια-ζόταν πια να σκάει για τες κασκαρίκες μου και σκεφτόταν ότι οκύριος εκείνος ίσως νάταν κι απrsquo αυτούς που πάνε σε γιορτές καιπανηγύρεις με τη μαϊμού και ίσως νάθελε και να με στριμώξει καιδεν του άρεζε καθόλου αλλά ο άρχοντας τούπε ότι ήταν ένας μέ-γας κόμης παλατίνος και ότι μεταξύ των γερμανών δεν υπήρχανSodomiten

τι είναι αυτοί οι σοδομιστές ρώτησα τον κύρη μου και μου εξή-γησε ότι είναι οι πούστηδες άσε παντού υπάρχουν πούστηδες εί-πε αλλά όταν είδε τον κύριο να βγάζει άλλα πέντε νομίσματα εκτόςαπό τα δυο της περασμένης βραδιάς και ποτέ του δεν είχε ξανα-δεί τόσα μούπε σύρε γιε μου γιατί rsquoναι η τύχη σου και μπορεί κι ηδική μας και αφού τούτοι οι γερμανοί όλο κλωθογυρνούν στα μέ-ρη μας παναπεί πως θάρχεσαι πού και πού να μας βλέπεις και γωείπα τrsquo ορκίζομαι αλλά ο λαιμός μου σφιγγόταν γιατί έβλεπα τημάνα μου να κλαίει σάμπως να με πηγαίναν για σφαγή

κι έτσι φύγαμε και ο άρχοντας με πρόσταξε να τον οδηγήσω στοκάστρο των αυτοκρατορικών πανεύκολο του είπα φτάνει νrsquo ακο-λουθούμε τον ήλιο ή μάλλον να πάμε προς τη μεριά του

κι ενώ προχωρούσαμε και ξεκρίναμε κιόλα το στρατόπεδο νά-σου μια ομάδα καβαλαραίων που μεμιάς πέφτουν στα γόνατα καιχαμηλώνουν τα δόρατα και τα λάβαρα και υψώνουν τα σπαθιά μα

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τι στο καλό γίνεται είπα και κείνοι να φωνάζουν Κέσα Karsquoi66apαπό δω και Keiser από κει και Sanctissimus Rex από την άλληκαι να φιλούν το χέρι του άρχοντα και μένα παραλίγο να μου φύ-γει η μασέλα έχασκε το στόμα μου σα φούρνος γιατί τότε κατάλα-βα ότι ο κύριος εκείνος με την κόκκινη γενειάδα ήταν ο αυτοκρά-τορας Φρειδερίκος με σάρκα και οστά κι εγώ του έλεγα σαχλαμά-ρες όλο το βράδυ σα νάτανε ο πρώτος τυχάρπαστος κόπανος

τώρα θα βάλει να μου κόψουν το κεφάλι είπα κι όμως του κό-στισα κιόλας ζrsquo νομίσματα και αν ήθελε το κεφάλι μου θα μου τό-κοβε χτες βράδυ τζάμπα και κυργελέησον

και κείνος λέει να μη φοβάστε φέρνω σπουδαία νέα για έναόραμα μικρέ πες σε όλους το όραμα που είδες στο δάσος κι εγώπέφτω κάτω και χτυπιέμαι σα να rsquoχω το θείο δαιμόνιο και ανα-ποδογυρνώ τα μάτια μου και βγάζω αφρούς από το στόμα καιφωνάζω είδα είδα και τους λέγω όλη την ιστορία του Αϊ-Μπαου-ντολίνο που μούπε την προφητεία και όλοι λένε ΘέκεΚύ Θεέ Με-γαλοδύναμε και λέγανε Θαύμα θαύμα gottsteh mirbei

κήταν εκεί και οι απεσταλμένοι της Τερντόνα που δεν είχανακόμα αποσίσει αν θα παραδίνονταν μα όταν μάκουσαν πέσανεκαταγής και λέγανε ότι αφού κι οι άγιοι ήταν ενάντιά τους κα-λύτερα να παραδίνονταν μιας και δεν μπορούσαν ναντέξουν

κατόπι είδα τους ντερτονέζους να βγαίνουν από την πόληάντρες γυναίκες και παιδιά και βυζανιάρικα και κλαίγανε ούλοικι οι γερμανοί τους έσερναν σαν τα πρόβατα αρνιά και κάθε λο-γής ερίφια και εκείνοι οι παπιώτες μάνι μάνι να μπουν στην Τορ-τόνα με ξύλα σφυριά και ματσόλες και αξίνες γιατί τους είχε καυ-λώσει να γκρεμίσουν την πόλη συθέμελα

και προς το βράδυ είδα στο λόφο πυκνούς καπνούς και η Ντερ-τόνα ή Τορτόνα δεν υπήρχε πια αυτά έχει ο πόλεμος όπως λέγεικι ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο είναι ένα ανήμερο θεριό

πάντως καλύτερα αυτοί παρά εμείςκαι το βράδυ γυρνά ο αυτοκράτορας καταευχαριστημένος στα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

tabernacula και μου τσιμπά το μάγουλο όπως έκανε πότε πότε κιο πατέρας μου και μετά φωνάζει έναν κύριο που ήταν ο καλόπα-πας ο Ραχεβίνους και του λέει ότι θέλει να μάθω να γράφω και τονάβακα και τη γραμματική που τότε δεν ήξερα τι ήταν αλλά τώ-ρα σιγά σιγά τόμαθα ενώ ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο ούτε πουτο φαντάζεται

ωραίο πράμα νάσαι γραμματιζούμενος και ποιος θα το φα-νταζόταν

gratia agamus domini dominus τελοσπάντο ας είναι δοξα-σμένος ο Κύριος

πάντως όταν γράφεις ένα χρονικό σε πιάνουν εξάψεις ακόμακαι το χειμώνα άσε που φοβάμαι μη σβήσει η λάμπα και όπωςέλεγε και κάποιος μούχει πονέσει ο δείχτης

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 10: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

γράψω λατινικά όχι ότι δεν καταλαβαίνω λατινικά αφού έμαθανα διαβάζω από λατινικό librum και όταν μιλούν στα λατινικά κα-ταλαβαίνω μα για να γράψω δεν ξέρω πώς γράφονται οι verba

Θεέ και Κύριε ποτέ δεν ξέρω αν είναι equus ή equum και πά-ντα το κάνω λάθος ενώ στον τόπο μου ο ίππος είναι πάντα άλογοκαι δεν κάνω ποτέ λάθος γιατί κανείς ποτέ δε γράφει Άλωγο άσεπου κανείς ποτέ δε γράφει τίποτα αφού δεν κατέχει να διαβάσει

πάντως εκείνη τη φορά τη γλίτωσα και οι γερμανοί δε μου πεί-ραξαν ούτε τρίχα γιατί κατέφτασαν οι milites και φωνάζανε πά-με πάμε θα επιτεθούμε ξανά και μετά έγινε χαλασμός Κυρίου καιγω δεν καταλάβαινα τι μου γινόταν με τους σκουτάριους που πή-γαιναν καταδώ και τους φάντες με τες αλαβάρδες που τραβού-σαν κατακεί και τα σαλπίσματα και τους ξύλινους πύργους ψη-λούς σα δέντρα της Μπούρμια που κυλούσαν όπως τα κάρα μεβαλίστρες και τους τοξότες απάνω και άλλους με σκάλες που έρι-χναν τα βέλη σαν το χαλάζι και άλλους που αμολούσαν κοτρό-νια με μια μεγάλη χουλιάρα και σφυρίζανε πάνω απτό κεφάλιμου τα iaculi και οι ντερτονέζοι γκρεμίζονταν απτά τείχη τι μά-χη ήταν εκείνη

Εγώ κρύφτηκα για δυο ώρες στους θάμνους κι έλεγα Παναγί-τσα μου βόηθα και μετά όλα ησύχασαν και δίπλα μου άρχισαν νατρέχουν αυτοί με τη λαλιά της Παπίας και φωνάζανε ότι είχανεσκοτώσει πλήθος ντερτονέζους τόσο που το αίμα κυλούσε ποτά-μι και είχαν φουσκώσει σαν κοκόρια απrsquo την περηφάνια των για-τί έτσι η Τορτόνα θα μάθαινε να είναι με τους μεδιολανέζους

Ευθύς όμως γυρίσανε οπίσω οι γερμανοί της Frowe κάπως λι-γότεροι από πριν αφού κι οι ντερτονέζοι δεν τους τη χαρίστηκανκαι γω είπα καλύτερα να του δίνω

και στράτα τη στράτα γύρισα σπίτι σχεδόν ξημέρωμα και ταστόρησα όλα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντο που μου απαντάάξιος τράβα να χωθείς καταμεσής σταις πολιορκίες και καμιά μέ-ρα θα σε βρει κάνα δόρατο στον κώλο μα δεν ξέρεις ότι αυτά εί-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ναι έργα των αφεντάδων άσrsquo τους να βράζουν μοναχοί γιατί εμείςπρέπει να φροντίσουμε τα αγγελ γελάδια μας κι είμαστε σοβαροίαθρώποι όχι σαν τον Φρειδερίκο που μια έρχεται μια φεύγει καιμια ξανάρχεται και δε φκιάνει τίποτα

μα η Τορτόνα δεν έπεσε γιατί πήρανε μόνο την πόλη κι ουχί τοκάστρο και βάστηξε ακόμα και μετά τελεύει το χρονικό μου αφούτους έκοψαν το νερό κακείνοι αντί να πιουν το κατουρό των εί-παν στον Φρειδερίκο πως του ήταν πιστοί κι αυτός τους άφηκε ναβγουν μα την πόλη την έκαψε και μετά την χάλασε δηλαδή οιΠαπιώτες τα εκάμασι ούλα γιατί έχουν στο μάτι τους ντερτονέ-ζους στα μέρη μας δεν είναι όπως με τους γερμανούς που αγα-πιούνται συναναμετάξυ των και είναι ενωμένοι σαν τα δάχτυλατου ενού χεριού σε μας αυτοί απrsquo το Γκαμόντιο αν δουν κάποιοναπrsquo το Μπεργκόλιο τους γυρνούν τrsquo αχαμνά

μα τώρα θα πω την ιστορία μου που όταν τριγυρνώ στα δάσητης φρασκέτα ιδίως με την ομίχλη από κείνη την πηχτή που δε θω-ρείς μηδέ την άκρη της μύτης σου και ξάφνου βλέπεις ομπρός σουπράματα που δεν τάδες να πλησιάζουν τότε βλέπω οράματα όπωςεκείνη τη φορά πούδα τον μονόκερω και την άλλη πούδα τον Αϊ-Μπαουντολίνο που μου μίλησε και μούπε Φιδογέννημα θα παςστην κόλαση για αυτά που σκάρωσες με τον μονόκερω γιατί ού-λοι ξέρουν πως για να πιάσεις μονόκερω πρέπει να βάλεις μιαανέγγιχτη κόρη στα ριζά του δέντρου και το ζωντανό νιώθει τημυρουδιά της παρθένας κι έρχεται να βάλει το κεφάλι στην κοι-λιά της και τότε γω πήρα τη Νένα του μΜπεργκόλιου πούχε έρ-θει με τον κύρη της να αγοράσουν αγγε γελάδα απrsquo τον ιδικό μουκύρη και της λέγω πάμε στο δάσος να πιάσουμε τον μονόκερω καικατόπι την έβαλα κάτω απrsquo το δέντρο γιατrsquo ήμουν βέβαιος πωςήταν παρθένα και της λέγω κάτσε ήσυχα και άνοιξε τα πόδια σουγια νάχει χώρο το ζωντανό να απιθώσει το κεφάλι κακείνη λέγειπού νrsquo ανοίξω κιεγώ της λέγω εκεί σrsquo αυτό το σημείο να άνοιξέ τακαλά καλά και την ακουμπούσα κι αυτή άρχισε να βελάζει ίδια

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

κατσίκα που γεννάει και τότε έχασα το φως μου κάτι σαν αποκά-λυψη μούρθε και μετά δεν ήταν πια άσπιλη σαν τον κρίνο και έλε-γε παναγιά παρθένα τώρα πώς θα φέρουμε τον μονόκερω και τό-τε άκουσα μια φωνή απrsquo τα ουράνια που έλεγε ότι ο μονόκερωςπου tollit peccata mundis ήμουν εγώ και άρχισα να πηδάω μεςστους θάμνους και να φωνάζω χιπ χιιι φρρρ φρρρ γιατί ήμουν πιοχαρούμενος κι από μονόκερω πούβαλε το κέρατό του στην κοιλιάτης παρθένας γιrsquo αυτό κι ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούπε φιδογέννημακαι λοιπά αλλά μετά με σχώρεσε και τον είδα κι άλλες φορές θο-λά και ξέθωρα αλλά μόνον όταν έχει πολλή ομίχλη ή τουλάχιστοπάχνη κι όχι όταν ο ήλιος τσουρουφλάει ανθρώπους και ζωντανά

μια φορά όταν το μολόγησα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντοότι rsquoχα δει τον Αϊ-Μπαουντολίνο μου έδωσε τριάντα ξυλιές στηράχη κι έλεγε Θε μου γιατί να τύχει σε μένανε ένας γιος που βλέ-πει οράματα και δεν νογάει ναρμέξει μια αγγ γελάδα ή θα τουσπάσω την κούτρα με την γκουντουρούπα ή θα τον εδώκω σε κά-ναν απrsquo αυτούς που γυρνούν σε γιορτές και πανηγύρια και βά-ζουν τη μαϊμού απέ την αφρική να χορεύει και η δόλια η μάναμου φώναζε βρομόπαιδο είσαι σωστή συφορά τι αμαρτίες πλη-ρώνω και μούτυχε γιος που βλέπει αγιούς και ο κύρης μου ο Γκα-λιάουντο είπε ψέματα λέγει ότι βλέπει αγιούς τούτος δω είναι πιοψεύτης κι απrsquo τον Γιούδα κι όλα τα σκαρφίζεται για να κάθεταικαι να τεμπελιάζει

Τα ιστορώ όλrsquo αυτά γιατί αλλιώς δεν θα καταλάβει κανείς τιέγινε κείνο το βράδυ πούχε μια ομίχλη τόσο πηχτή να την κόβειςμε το μαχαίρι κι ας ήταν κιόλας απρίλης αλλά στα μέρη μας πιά-νει ομίχλη ακόμα κι Αύγουστο μήνα κι όποιος δεν είναι από δωστα σίγουρα θα χαθεί ανάμεσα στην Μπούρμια και στη Φρασκέ-τα άμα δεν έχει άγιο να τον πιάσει απrsquo το χέρι και πάνω που τρα-βούσα για το σπίτι βλέπω ομπρός μου έναν βαρόνο καβάλα σrsquo άλο-γο όλο από σίδερο

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 15

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο βαρόνος κι όχι το άλωογο ήταν από σίδερο με μια μεγάλησπάθα κι έμοιαζε σα τον βασιλέα της Αραγωνίας

μούρθε κόλπος μανούλα μου κοίτα να δεις πούναι ο Αϊ-Μπαου-ντολίνο κι ήρθε να με πάρει στην κόλαση μα κείνος μου λέει Klei-ne Kint Bitte και κατάλαβα μεμιάς ότι ήταν ένας γερμανός κύ-ριος πούχε χαθεί μες στην ομίχλη του δάσους και δεν εύρισκε πιατους φίλους του και κόντευε πια να νυχτώσει και μου έδειξε ένανόμισμα και γω δεν είχα ξαναδεί νόμισμα στη ζωή μου κι ήταν πο-λύ φχαριστημένος που του απαντούσα στη γλώσσα του και τούπαστα Diutsch ότι αν τραβούσε αυτό το δρόμο θα rsquoπεφτε στο έλοςσαν τον ήλιο στο βασίλεμά του

δεν έπρεπε να μιλήσω για ήλιο με τέτοια ομίχλη που rsquoθελε μα-χαίρι να την κόψεις πάντως εκείνος με κατάλαβε

κατόπιν τούπα πως ξέρω ότι οι γερμανοί έρχονται απόνα τό-πο όπου είναι πάντα άνοιξη και ίσως ανθούν τα κίτρα του Λιβά-νου αλλά σε μας στα βαλτοτόπια της Παλέα έχει ομίχλες και μεςστην ομίχλη τριγυρίζουν παλιαθρώποι πούναι έγγονοι των έγγο-νων των αράβων πούχε νικήσει ο καρλομάγνος και είναι κακοί κιάμα δουν έναν ταξιδευτή του ρίχνουν μια μπαστουνιά στα δόντιακαι του αρπάζουν ακόμα και τα μαλλιά της κεφαλής του άραελάτε στο σπιτικό του κύρη μου του Γκαλιάουντο μια γαβάθα ζε-στό ζωμό θα τη βρείτε κι ένα αχυρόστρωμα στο στάβλο για νακοιμηθείτε τη νύχτα κι αύριο με τη μέρα σας δείχνω το δρόμο πό-σο δε μάλλον αν έχετε εκείνο το νόμισμα ευχαριστώ κι ευλογη-μένος να είστε είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοι

έτσι τον πήγα στον κύρη μου τον Γκαιάουντο Γκαλιάουντο πουμου rsquoμπηξε τες φωνές μπούφο με περικεφαλαία τι κουβαλάς στηνκεφάλα σου γιατί είπες τόνομά μου σέναν ξένο μαυτούς ποτέ δενξέρει κανείς μπορεί νάναι βασάλος του μαρκήσιου του Μομφερ-ράτου και κατόπι να μου ζητήσει τη δεκάτη σε καρπούς στάρια καιλαχανικά ή γεώμορο ή κεφαλιάτικα στα ζώα και στο βιος μας καιτότε πάμε χαμένοι και ετοιμαζόταν να πιάσει το μπαστούνι του

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

εγώ τούπα ότι ο άρχοντας ήταν γερμανός κουχί από το Μον-φερράτο κι εκείνος είπε ακόμα χειρότερα τι γυρνάει μες στη νύ-χτα μα όταν του είπα για το νόμισμα ηρέμησε γιατί όσοι είναι απέτο Μαρένγκο είναι χοντροκέφαλοι σαν τα βόδια αλλά έξυπνοισαν τrsquo άλογα και ένιωσε ότι μπορούσε να βγάλει κάτι καλό καιμούπε εσύ που τα μιλάς όλα πες του τούτο δω

δηλαδή ότι είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοιαυτό του τόπα κιόλαςδεν πειράζει καλύτερα να το ξαναπείς δηλαδή ευχαριστώ για

το σόλδι αλλά είναι και το σανό για τάλογο και στη σούπα βά-λαμε και τυρί και είναι και το ψωμί και ένα καυκί από το καλόκρασί και τον βάζω να κοιμηθεί εκεί που κοιμάσαι συ δίπλα στηφοτ πυρω πυροστιά και συ γιαπόψε τράβα στο στάβλο και ας μουδείξει το χρήμα γιατί θέλω ένα τζενοβέζικο σόλδι κι ας κάνει σαστο σπίτι του γιατί σε μας από το Μαρένγκο ο ξένος είναι ιερός

ο άρχοντας είπε ha ha είστε πονηροί εσείς από το Μαρίνκουμαλλά η συμφωνία είναι συμφωνία θα σου δώσω αυτά τα δυο νο-μίσματα και μη μου ζητάς ένα τζενοβέζικο σόλδι γιατί μrsquo ένα τζε-νοβέζικο σόλδι εγώ kaufo όλο σου το σπίτι και τα ζωντανά μαζίκαι πάρε τούτα δω και μη μιλάς γιατί πάλι κερδισμένος είσαι καιο κύρης μου δεν μίλησε και πήρε τα δυο νομίσματα που άφησε οάρχοντας στο τραπέζι γιατί όσοι είναι από το Μαρένγκο είναι χο-ντροκέφαλοι αλλά έξυπνοι και μετά έφαγε σαν λύκος (ο άρχο-ντας) ή μάλλον σαν δύο (λύκοι) και κατόπιν όταν ο κύρης κι η μά-να μου πήγανε να πλαγιάσουν γιατί είχαν τσακίσει τη ράχη τουςόλη μέρα όσο εγώ περιδιάβαζα στη φρασκέτα ο herre είπε ωραίοτούτο το κρασί θα κάτσω να πιω λίγο ακόμα εδώ δίπλα στη φω-τιά πες μου kint πες μου πώς και μιλάς τόσο καλά τη γλώσσα μου

ad petitionem tuam frater Ysingrine carissime primos libroschronicae meae missur

ne humane pravitate

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ούτεδω μπόρεσα να τα σβήσωτώρα ξαναπιάνω την ιστορία εκείνης της βραδιάς μεκείνο τον

γερμανό κύριο που ήθελε να μάθει πώς και μιλούσα τη γλώσσα τουκαι γω του απάντησα ότι έχω το δώρο των γλωσσών όπως οι από-στολοι έχω και το χάρισμα των οραμάτων όπως οι αλαφροΐσκιω-τες γιατί τριγυρνώ στο δάσος και βλέπω τον Αϊ-Μπαουντολίνο κα-βάλα σε μονόκερω άσπρο σαν το γάλα με το κέρατο του το ελικω-τό εκεί ακριβώς που τάλογα έχουν αυτό που για μας είναι η μύτη

τάλογα όμως δεν έχουν μύτη γιατί αλλιώς θάχαν από κάτωκαι μουστάκια σαν αυτά του κυρίου πούχε μια ωραία γενειάδαστο χρώμα μπακιρένιας χύτρας ενώ οι άλλοι γερμανοί που είχαδει είχαν κίτρινες τρίχες ακόμα και σταυτιά τους

κακείνος μου λέγει εντάξει βλέπεις αυτό που ονομάζεις μονό-κερω αλλά πού τόμαθες ότι υπάρχουν μονόκεροι σετούτον τονκόσμο και γω απάντησα ότι τόχα διαβάσει σένα βιβλίο πούχε οερημίτης της Φρασκέτα κι εκείνος με μάτια γουρλωτά σαν τηςκουκουβάγιας μου λέει Μα πώς ξέρεις και να διαβάζεις

εμ βέβαια του είπα και συνέχισα την ιστορίαλοιπόν η ιστορία έχει ότι ήταν ένας άγιος ερημίτης κοντά στο

δάσος και ο κόσμος του έφερνε πότε μια όρνιθα πότε ένα λαγό κα-κείνος κάθεται και προσεύχεται πάνω απόνα βιβλίο και όποτεπερνάει κόσμος κοπανά το στήθος του με μια πέτρα μα εμένα μουφαινόταν σαν ένας σβόλος χώμα για να μην πονάει πολύ λοιπόνεκείνη τη μέρα τούχανε φέρει πεσκέσι δυο αυγά και πάνω πουεκείνος διάβαζε εγώ σκέφτηκα ένα σου και ένα μου σαν καλοί χρι-στιανοί αρκεί να μη με πάρει χαμπάρι αλλά κείνος δεν ξέρω πώςαφού διάβαζε με γράπωσε από το λαιμό και γω είπα ο έχων δύοχιτώνας και τότε έσκασε στα γέλια και μούπε είσαι πολύ έξυπνοπαιδί ξέρεις νάρχεσαι κάθε μέρα εδώ να σου μάθω να διαβάζεις

έτσι μούμαθε τα γράμματα με το γδούπο απrsquo τες κατακεφα-λιές μοναχά που μια μέρα στην εξομολόγηση άρχισε να μου λέγειτι ωραίο γεροδεμένο αγόρι πούσαι και τι ωραίο λιονταρίσιο κε-

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

φάλι δείξε μου πόσο δυνατά είναι τα μπράτσα σου και πώς είναιτο στήθος σου κάτσε να σε πιάσω εδώ παρχίζουν τα πόδια για ναδω αν είσαι υγιής και τότε κατάλαβα πού το πήγαινε και τούρι-ξα μια γονατιά στrsquo αχαμνά στα testicula του δηλαδή κι εκείνος δι-πλώθηκε στα δυο λέγοντας Κυργελέησον θα πάω στο Μαρένγκοκαι θα πω οτείσαι δαιμονισμένος και θα σε κάψουν και του λέωγω καλά αλλά πρώτα θα πω εγώ ότι σε είδα ένα βράδυ να τονχώνεις σε μια μάγισσα με μάσκα και τότε θα δούμε ποιον θα πουνδαιμονισμένο και τότε εκείνος λέγει περίμενε τόλεγα μόνο για ναγελάσουμε και ήθελα να δω αν έχεις φόβο Κυρίου ας μην το συ-ζητάμε άλλο έλα αύριο και θαρχίσω να σου μαθαίνω γραφή για-τί άλλο να διαβάζεις δεν είναι κόπος απλώς κοιτάς και κουνάς ταχείλια σου αλλά για να γράφεις μες στο βιβλίο θέλει φύλλα καιμελάνη και καλάμι που alba pratalia arabat et nigrum semen se-minabat γιατί πάντα μιλούσε λατινικά

και γω τούπα μου φτάνει που ξέρω να διαβάζω γιατί έτσι μα-θαίνω αυτά που δεν ξέρω ενώ όταν γράφεις γράφεις μόνο αυτάπου ξέρεις ήδη οπότε δε βαριέσαι καλύτερα να μείνω χωρίς να ξέ-ρω να γράφω αλλά ο κώλος είναι πάντα κώλος

ενώ τα εξιστορούσα ο γερμανός κύριος γελούσε σαν παλα-βός και έλεγε μπράβο μικρέ ιππότη οι ερημίτες είναι allesammtSodomiten αλλά πες μου πες μου τι άλλο είδες στο δάσος και γωσκέφτηκα ότι ήταν απαυτούς που θέλανε να πάρουν την Τορτό-να με τον Αυτοκράτορα Φρειδερίκο και είπα καλύτερα να του κά-νω το χατίρι γιατί μπορεί να μου δώσει κι άλλο νόμισμα και τού-πα ότι πριν δυο βραδιές μου εμφανίστηκε ο Αϊ-Μπαουντολίνο καιμούπε ότι ο αυτοκράτορας θάχει μεγάλη νίκη στην Τορτόνα για-τί ο Φρειδερίκος ήταν ο μοναδικός κύριος και αυθέντης όλης τηςΛογγοβαρδίας μαζί και της Φρασκέτας

και τότε ο άρχοντας μούπε kint ο Θεός σέστειλε έλα μαζί μουστο αυτοκρατορικό στρατόπεδο να πεις αυτά που σούπε ο Αϊ-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Μπαουντολίνο και γω είπα ότι αν ήθελε θάλεγα κιόλας πως ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούχε πει ότι στην πολιορκία θάρχονταν κι οιΑπόστολοι Πέτρος και Παύλος να οδηγήσουν τους αυτοκρατορι-κούς κακείνος είπε Ach wie Wunderbar εμένα μου φτάνει και οΠέτρος μονάχος του

kint έλα μαζί μου και έκανες την τύχη σουΕυθύς και παραχρήμα δηλαδή το επόμενο πρωί ο άρχοντας είπε

στον κύρη μου ότι με παίρνει μαζί του και με πάει κάπου όπου θαμάθω να διαβάζω και να γράφω και ίσως να γενώ και υπουργός

ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο δεν κατάλαβε καλά τι τούπε μαένιωσε ότι τούπαιρναν απrsquo τrsquo οσπήτι έναν χαραμοφάη και δε χρεια-ζόταν πια να σκάει για τες κασκαρίκες μου και σκεφτόταν ότι οκύριος εκείνος ίσως νάταν κι απrsquo αυτούς που πάνε σε γιορτές καιπανηγύρεις με τη μαϊμού και ίσως νάθελε και να με στριμώξει καιδεν του άρεζε καθόλου αλλά ο άρχοντας τούπε ότι ήταν ένας μέ-γας κόμης παλατίνος και ότι μεταξύ των γερμανών δεν υπήρχανSodomiten

τι είναι αυτοί οι σοδομιστές ρώτησα τον κύρη μου και μου εξή-γησε ότι είναι οι πούστηδες άσε παντού υπάρχουν πούστηδες εί-πε αλλά όταν είδε τον κύριο να βγάζει άλλα πέντε νομίσματα εκτόςαπό τα δυο της περασμένης βραδιάς και ποτέ του δεν είχε ξανα-δεί τόσα μούπε σύρε γιε μου γιατί rsquoναι η τύχη σου και μπορεί κι ηδική μας και αφού τούτοι οι γερμανοί όλο κλωθογυρνούν στα μέ-ρη μας παναπεί πως θάρχεσαι πού και πού να μας βλέπεις και γωείπα τrsquo ορκίζομαι αλλά ο λαιμός μου σφιγγόταν γιατί έβλεπα τημάνα μου να κλαίει σάμπως να με πηγαίναν για σφαγή

κι έτσι φύγαμε και ο άρχοντας με πρόσταξε να τον οδηγήσω στοκάστρο των αυτοκρατορικών πανεύκολο του είπα φτάνει νrsquo ακο-λουθούμε τον ήλιο ή μάλλον να πάμε προς τη μεριά του

κι ενώ προχωρούσαμε και ξεκρίναμε κιόλα το στρατόπεδο νά-σου μια ομάδα καβαλαραίων που μεμιάς πέφτουν στα γόνατα καιχαμηλώνουν τα δόρατα και τα λάβαρα και υψώνουν τα σπαθιά μα

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τι στο καλό γίνεται είπα και κείνοι να φωνάζουν Κέσα Karsquoi66apαπό δω και Keiser από κει και Sanctissimus Rex από την άλληκαι να φιλούν το χέρι του άρχοντα και μένα παραλίγο να μου φύ-γει η μασέλα έχασκε το στόμα μου σα φούρνος γιατί τότε κατάλα-βα ότι ο κύριος εκείνος με την κόκκινη γενειάδα ήταν ο αυτοκρά-τορας Φρειδερίκος με σάρκα και οστά κι εγώ του έλεγα σαχλαμά-ρες όλο το βράδυ σα νάτανε ο πρώτος τυχάρπαστος κόπανος

τώρα θα βάλει να μου κόψουν το κεφάλι είπα κι όμως του κό-στισα κιόλας ζrsquo νομίσματα και αν ήθελε το κεφάλι μου θα μου τό-κοβε χτες βράδυ τζάμπα και κυργελέησον

και κείνος λέει να μη φοβάστε φέρνω σπουδαία νέα για έναόραμα μικρέ πες σε όλους το όραμα που είδες στο δάσος κι εγώπέφτω κάτω και χτυπιέμαι σα να rsquoχω το θείο δαιμόνιο και ανα-ποδογυρνώ τα μάτια μου και βγάζω αφρούς από το στόμα καιφωνάζω είδα είδα και τους λέγω όλη την ιστορία του Αϊ-Μπαου-ντολίνο που μούπε την προφητεία και όλοι λένε ΘέκεΚύ Θεέ Με-γαλοδύναμε και λέγανε Θαύμα θαύμα gottsteh mirbei

κήταν εκεί και οι απεσταλμένοι της Τερντόνα που δεν είχανακόμα αποσίσει αν θα παραδίνονταν μα όταν μάκουσαν πέσανεκαταγής και λέγανε ότι αφού κι οι άγιοι ήταν ενάντιά τους κα-λύτερα να παραδίνονταν μιας και δεν μπορούσαν ναντέξουν

κατόπι είδα τους ντερτονέζους να βγαίνουν από την πόληάντρες γυναίκες και παιδιά και βυζανιάρικα και κλαίγανε ούλοικι οι γερμανοί τους έσερναν σαν τα πρόβατα αρνιά και κάθε λο-γής ερίφια και εκείνοι οι παπιώτες μάνι μάνι να μπουν στην Τορ-τόνα με ξύλα σφυριά και ματσόλες και αξίνες γιατί τους είχε καυ-λώσει να γκρεμίσουν την πόλη συθέμελα

και προς το βράδυ είδα στο λόφο πυκνούς καπνούς και η Ντερ-τόνα ή Τορτόνα δεν υπήρχε πια αυτά έχει ο πόλεμος όπως λέγεικι ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο είναι ένα ανήμερο θεριό

πάντως καλύτερα αυτοί παρά εμείςκαι το βράδυ γυρνά ο αυτοκράτορας καταευχαριστημένος στα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

tabernacula και μου τσιμπά το μάγουλο όπως έκανε πότε πότε κιο πατέρας μου και μετά φωνάζει έναν κύριο που ήταν ο καλόπα-πας ο Ραχεβίνους και του λέει ότι θέλει να μάθω να γράφω και τονάβακα και τη γραμματική που τότε δεν ήξερα τι ήταν αλλά τώ-ρα σιγά σιγά τόμαθα ενώ ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο ούτε πουτο φαντάζεται

ωραίο πράμα νάσαι γραμματιζούμενος και ποιος θα το φα-νταζόταν

gratia agamus domini dominus τελοσπάντο ας είναι δοξα-σμένος ο Κύριος

πάντως όταν γράφεις ένα χρονικό σε πιάνουν εξάψεις ακόμακαι το χειμώνα άσε που φοβάμαι μη σβήσει η λάμπα και όπωςέλεγε και κάποιος μούχει πονέσει ο δείχτης

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 11: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

ναι έργα των αφεντάδων άσrsquo τους να βράζουν μοναχοί γιατί εμείςπρέπει να φροντίσουμε τα αγγελ γελάδια μας κι είμαστε σοβαροίαθρώποι όχι σαν τον Φρειδερίκο που μια έρχεται μια φεύγει καιμια ξανάρχεται και δε φκιάνει τίποτα

μα η Τορτόνα δεν έπεσε γιατί πήρανε μόνο την πόλη κι ουχί τοκάστρο και βάστηξε ακόμα και μετά τελεύει το χρονικό μου αφούτους έκοψαν το νερό κακείνοι αντί να πιουν το κατουρό των εί-παν στον Φρειδερίκο πως του ήταν πιστοί κι αυτός τους άφηκε ναβγουν μα την πόλη την έκαψε και μετά την χάλασε δηλαδή οιΠαπιώτες τα εκάμασι ούλα γιατί έχουν στο μάτι τους ντερτονέ-ζους στα μέρη μας δεν είναι όπως με τους γερμανούς που αγα-πιούνται συναναμετάξυ των και είναι ενωμένοι σαν τα δάχτυλατου ενού χεριού σε μας αυτοί απrsquo το Γκαμόντιο αν δουν κάποιοναπrsquo το Μπεργκόλιο τους γυρνούν τrsquo αχαμνά

μα τώρα θα πω την ιστορία μου που όταν τριγυρνώ στα δάσητης φρασκέτα ιδίως με την ομίχλη από κείνη την πηχτή που δε θω-ρείς μηδέ την άκρη της μύτης σου και ξάφνου βλέπεις ομπρός σουπράματα που δεν τάδες να πλησιάζουν τότε βλέπω οράματα όπωςεκείνη τη φορά πούδα τον μονόκερω και την άλλη πούδα τον Αϊ-Μπαουντολίνο που μου μίλησε και μούπε Φιδογέννημα θα παςστην κόλαση για αυτά που σκάρωσες με τον μονόκερω γιατί ού-λοι ξέρουν πως για να πιάσεις μονόκερω πρέπει να βάλεις μιαανέγγιχτη κόρη στα ριζά του δέντρου και το ζωντανό νιώθει τημυρουδιά της παρθένας κι έρχεται να βάλει το κεφάλι στην κοι-λιά της και τότε γω πήρα τη Νένα του μΜπεργκόλιου πούχε έρ-θει με τον κύρη της να αγοράσουν αγγε γελάδα απrsquo τον ιδικό μουκύρη και της λέγω πάμε στο δάσος να πιάσουμε τον μονόκερω καικατόπι την έβαλα κάτω απrsquo το δέντρο γιατrsquo ήμουν βέβαιος πωςήταν παρθένα και της λέγω κάτσε ήσυχα και άνοιξε τα πόδια σουγια νάχει χώρο το ζωντανό να απιθώσει το κεφάλι κακείνη λέγειπού νrsquo ανοίξω κιεγώ της λέγω εκεί σrsquo αυτό το σημείο να άνοιξέ τακαλά καλά και την ακουμπούσα κι αυτή άρχισε να βελάζει ίδια

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

κατσίκα που γεννάει και τότε έχασα το φως μου κάτι σαν αποκά-λυψη μούρθε και μετά δεν ήταν πια άσπιλη σαν τον κρίνο και έλε-γε παναγιά παρθένα τώρα πώς θα φέρουμε τον μονόκερω και τό-τε άκουσα μια φωνή απrsquo τα ουράνια που έλεγε ότι ο μονόκερωςπου tollit peccata mundis ήμουν εγώ και άρχισα να πηδάω μεςστους θάμνους και να φωνάζω χιπ χιιι φρρρ φρρρ γιατί ήμουν πιοχαρούμενος κι από μονόκερω πούβαλε το κέρατό του στην κοιλιάτης παρθένας γιrsquo αυτό κι ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούπε φιδογέννημακαι λοιπά αλλά μετά με σχώρεσε και τον είδα κι άλλες φορές θο-λά και ξέθωρα αλλά μόνον όταν έχει πολλή ομίχλη ή τουλάχιστοπάχνη κι όχι όταν ο ήλιος τσουρουφλάει ανθρώπους και ζωντανά

μια φορά όταν το μολόγησα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντοότι rsquoχα δει τον Αϊ-Μπαουντολίνο μου έδωσε τριάντα ξυλιές στηράχη κι έλεγε Θε μου γιατί να τύχει σε μένανε ένας γιος που βλέ-πει οράματα και δεν νογάει ναρμέξει μια αγγ γελάδα ή θα τουσπάσω την κούτρα με την γκουντουρούπα ή θα τον εδώκω σε κά-ναν απrsquo αυτούς που γυρνούν σε γιορτές και πανηγύρια και βά-ζουν τη μαϊμού απέ την αφρική να χορεύει και η δόλια η μάναμου φώναζε βρομόπαιδο είσαι σωστή συφορά τι αμαρτίες πλη-ρώνω και μούτυχε γιος που βλέπει αγιούς και ο κύρης μου ο Γκα-λιάουντο είπε ψέματα λέγει ότι βλέπει αγιούς τούτος δω είναι πιοψεύτης κι απrsquo τον Γιούδα κι όλα τα σκαρφίζεται για να κάθεταικαι να τεμπελιάζει

Τα ιστορώ όλrsquo αυτά γιατί αλλιώς δεν θα καταλάβει κανείς τιέγινε κείνο το βράδυ πούχε μια ομίχλη τόσο πηχτή να την κόβειςμε το μαχαίρι κι ας ήταν κιόλας απρίλης αλλά στα μέρη μας πιά-νει ομίχλη ακόμα κι Αύγουστο μήνα κι όποιος δεν είναι από δωστα σίγουρα θα χαθεί ανάμεσα στην Μπούρμια και στη Φρασκέ-τα άμα δεν έχει άγιο να τον πιάσει απrsquo το χέρι και πάνω που τρα-βούσα για το σπίτι βλέπω ομπρός μου έναν βαρόνο καβάλα σrsquo άλο-γο όλο από σίδερο

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 15

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο βαρόνος κι όχι το άλωογο ήταν από σίδερο με μια μεγάλησπάθα κι έμοιαζε σα τον βασιλέα της Αραγωνίας

μούρθε κόλπος μανούλα μου κοίτα να δεις πούναι ο Αϊ-Μπαου-ντολίνο κι ήρθε να με πάρει στην κόλαση μα κείνος μου λέει Klei-ne Kint Bitte και κατάλαβα μεμιάς ότι ήταν ένας γερμανός κύ-ριος πούχε χαθεί μες στην ομίχλη του δάσους και δεν εύρισκε πιατους φίλους του και κόντευε πια να νυχτώσει και μου έδειξε ένανόμισμα και γω δεν είχα ξαναδεί νόμισμα στη ζωή μου κι ήταν πο-λύ φχαριστημένος που του απαντούσα στη γλώσσα του και τούπαστα Diutsch ότι αν τραβούσε αυτό το δρόμο θα rsquoπεφτε στο έλοςσαν τον ήλιο στο βασίλεμά του

δεν έπρεπε να μιλήσω για ήλιο με τέτοια ομίχλη που rsquoθελε μα-χαίρι να την κόψεις πάντως εκείνος με κατάλαβε

κατόπιν τούπα πως ξέρω ότι οι γερμανοί έρχονται απόνα τό-πο όπου είναι πάντα άνοιξη και ίσως ανθούν τα κίτρα του Λιβά-νου αλλά σε μας στα βαλτοτόπια της Παλέα έχει ομίχλες και μεςστην ομίχλη τριγυρίζουν παλιαθρώποι πούναι έγγονοι των έγγο-νων των αράβων πούχε νικήσει ο καρλομάγνος και είναι κακοί κιάμα δουν έναν ταξιδευτή του ρίχνουν μια μπαστουνιά στα δόντιακαι του αρπάζουν ακόμα και τα μαλλιά της κεφαλής του άραελάτε στο σπιτικό του κύρη μου του Γκαλιάουντο μια γαβάθα ζε-στό ζωμό θα τη βρείτε κι ένα αχυρόστρωμα στο στάβλο για νακοιμηθείτε τη νύχτα κι αύριο με τη μέρα σας δείχνω το δρόμο πό-σο δε μάλλον αν έχετε εκείνο το νόμισμα ευχαριστώ κι ευλογη-μένος να είστε είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοι

έτσι τον πήγα στον κύρη μου τον Γκαιάουντο Γκαλιάουντο πουμου rsquoμπηξε τες φωνές μπούφο με περικεφαλαία τι κουβαλάς στηνκεφάλα σου γιατί είπες τόνομά μου σέναν ξένο μαυτούς ποτέ δενξέρει κανείς μπορεί νάναι βασάλος του μαρκήσιου του Μομφερ-ράτου και κατόπι να μου ζητήσει τη δεκάτη σε καρπούς στάρια καιλαχανικά ή γεώμορο ή κεφαλιάτικα στα ζώα και στο βιος μας καιτότε πάμε χαμένοι και ετοιμαζόταν να πιάσει το μπαστούνι του

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

εγώ τούπα ότι ο άρχοντας ήταν γερμανός κουχί από το Μον-φερράτο κι εκείνος είπε ακόμα χειρότερα τι γυρνάει μες στη νύ-χτα μα όταν του είπα για το νόμισμα ηρέμησε γιατί όσοι είναι απέτο Μαρένγκο είναι χοντροκέφαλοι σαν τα βόδια αλλά έξυπνοισαν τrsquo άλογα και ένιωσε ότι μπορούσε να βγάλει κάτι καλό καιμούπε εσύ που τα μιλάς όλα πες του τούτο δω

δηλαδή ότι είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοιαυτό του τόπα κιόλαςδεν πειράζει καλύτερα να το ξαναπείς δηλαδή ευχαριστώ για

το σόλδι αλλά είναι και το σανό για τάλογο και στη σούπα βά-λαμε και τυρί και είναι και το ψωμί και ένα καυκί από το καλόκρασί και τον βάζω να κοιμηθεί εκεί που κοιμάσαι συ δίπλα στηφοτ πυρω πυροστιά και συ γιαπόψε τράβα στο στάβλο και ας μουδείξει το χρήμα γιατί θέλω ένα τζενοβέζικο σόλδι κι ας κάνει σαστο σπίτι του γιατί σε μας από το Μαρένγκο ο ξένος είναι ιερός

ο άρχοντας είπε ha ha είστε πονηροί εσείς από το Μαρίνκουμαλλά η συμφωνία είναι συμφωνία θα σου δώσω αυτά τα δυο νο-μίσματα και μη μου ζητάς ένα τζενοβέζικο σόλδι γιατί μrsquo ένα τζε-νοβέζικο σόλδι εγώ kaufo όλο σου το σπίτι και τα ζωντανά μαζίκαι πάρε τούτα δω και μη μιλάς γιατί πάλι κερδισμένος είσαι καιο κύρης μου δεν μίλησε και πήρε τα δυο νομίσματα που άφησε οάρχοντας στο τραπέζι γιατί όσοι είναι από το Μαρένγκο είναι χο-ντροκέφαλοι αλλά έξυπνοι και μετά έφαγε σαν λύκος (ο άρχο-ντας) ή μάλλον σαν δύο (λύκοι) και κατόπιν όταν ο κύρης κι η μά-να μου πήγανε να πλαγιάσουν γιατί είχαν τσακίσει τη ράχη τουςόλη μέρα όσο εγώ περιδιάβαζα στη φρασκέτα ο herre είπε ωραίοτούτο το κρασί θα κάτσω να πιω λίγο ακόμα εδώ δίπλα στη φω-τιά πες μου kint πες μου πώς και μιλάς τόσο καλά τη γλώσσα μου

ad petitionem tuam frater Ysingrine carissime primos libroschronicae meae missur

ne humane pravitate

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ούτεδω μπόρεσα να τα σβήσωτώρα ξαναπιάνω την ιστορία εκείνης της βραδιάς μεκείνο τον

γερμανό κύριο που ήθελε να μάθει πώς και μιλούσα τη γλώσσα τουκαι γω του απάντησα ότι έχω το δώρο των γλωσσών όπως οι από-στολοι έχω και το χάρισμα των οραμάτων όπως οι αλαφροΐσκιω-τες γιατί τριγυρνώ στο δάσος και βλέπω τον Αϊ-Μπαουντολίνο κα-βάλα σε μονόκερω άσπρο σαν το γάλα με το κέρατο του το ελικω-τό εκεί ακριβώς που τάλογα έχουν αυτό που για μας είναι η μύτη

τάλογα όμως δεν έχουν μύτη γιατί αλλιώς θάχαν από κάτωκαι μουστάκια σαν αυτά του κυρίου πούχε μια ωραία γενειάδαστο χρώμα μπακιρένιας χύτρας ενώ οι άλλοι γερμανοί που είχαδει είχαν κίτρινες τρίχες ακόμα και σταυτιά τους

κακείνος μου λέγει εντάξει βλέπεις αυτό που ονομάζεις μονό-κερω αλλά πού τόμαθες ότι υπάρχουν μονόκεροι σετούτον τονκόσμο και γω απάντησα ότι τόχα διαβάσει σένα βιβλίο πούχε οερημίτης της Φρασκέτα κι εκείνος με μάτια γουρλωτά σαν τηςκουκουβάγιας μου λέει Μα πώς ξέρεις και να διαβάζεις

εμ βέβαια του είπα και συνέχισα την ιστορίαλοιπόν η ιστορία έχει ότι ήταν ένας άγιος ερημίτης κοντά στο

δάσος και ο κόσμος του έφερνε πότε μια όρνιθα πότε ένα λαγό κα-κείνος κάθεται και προσεύχεται πάνω απόνα βιβλίο και όποτεπερνάει κόσμος κοπανά το στήθος του με μια πέτρα μα εμένα μουφαινόταν σαν ένας σβόλος χώμα για να μην πονάει πολύ λοιπόνεκείνη τη μέρα τούχανε φέρει πεσκέσι δυο αυγά και πάνω πουεκείνος διάβαζε εγώ σκέφτηκα ένα σου και ένα μου σαν καλοί χρι-στιανοί αρκεί να μη με πάρει χαμπάρι αλλά κείνος δεν ξέρω πώςαφού διάβαζε με γράπωσε από το λαιμό και γω είπα ο έχων δύοχιτώνας και τότε έσκασε στα γέλια και μούπε είσαι πολύ έξυπνοπαιδί ξέρεις νάρχεσαι κάθε μέρα εδώ να σου μάθω να διαβάζεις

έτσι μούμαθε τα γράμματα με το γδούπο απrsquo τες κατακεφα-λιές μοναχά που μια μέρα στην εξομολόγηση άρχισε να μου λέγειτι ωραίο γεροδεμένο αγόρι πούσαι και τι ωραίο λιονταρίσιο κε-

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

φάλι δείξε μου πόσο δυνατά είναι τα μπράτσα σου και πώς είναιτο στήθος σου κάτσε να σε πιάσω εδώ παρχίζουν τα πόδια για ναδω αν είσαι υγιής και τότε κατάλαβα πού το πήγαινε και τούρι-ξα μια γονατιά στrsquo αχαμνά στα testicula του δηλαδή κι εκείνος δι-πλώθηκε στα δυο λέγοντας Κυργελέησον θα πάω στο Μαρένγκοκαι θα πω οτείσαι δαιμονισμένος και θα σε κάψουν και του λέωγω καλά αλλά πρώτα θα πω εγώ ότι σε είδα ένα βράδυ να τονχώνεις σε μια μάγισσα με μάσκα και τότε θα δούμε ποιον θα πουνδαιμονισμένο και τότε εκείνος λέγει περίμενε τόλεγα μόνο για ναγελάσουμε και ήθελα να δω αν έχεις φόβο Κυρίου ας μην το συ-ζητάμε άλλο έλα αύριο και θαρχίσω να σου μαθαίνω γραφή για-τί άλλο να διαβάζεις δεν είναι κόπος απλώς κοιτάς και κουνάς ταχείλια σου αλλά για να γράφεις μες στο βιβλίο θέλει φύλλα καιμελάνη και καλάμι που alba pratalia arabat et nigrum semen se-minabat γιατί πάντα μιλούσε λατινικά

και γω τούπα μου φτάνει που ξέρω να διαβάζω γιατί έτσι μα-θαίνω αυτά που δεν ξέρω ενώ όταν γράφεις γράφεις μόνο αυτάπου ξέρεις ήδη οπότε δε βαριέσαι καλύτερα να μείνω χωρίς να ξέ-ρω να γράφω αλλά ο κώλος είναι πάντα κώλος

ενώ τα εξιστορούσα ο γερμανός κύριος γελούσε σαν παλα-βός και έλεγε μπράβο μικρέ ιππότη οι ερημίτες είναι allesammtSodomiten αλλά πες μου πες μου τι άλλο είδες στο δάσος και γωσκέφτηκα ότι ήταν απαυτούς που θέλανε να πάρουν την Τορτό-να με τον Αυτοκράτορα Φρειδερίκο και είπα καλύτερα να του κά-νω το χατίρι γιατί μπορεί να μου δώσει κι άλλο νόμισμα και τού-πα ότι πριν δυο βραδιές μου εμφανίστηκε ο Αϊ-Μπαουντολίνο καιμούπε ότι ο αυτοκράτορας θάχει μεγάλη νίκη στην Τορτόνα για-τί ο Φρειδερίκος ήταν ο μοναδικός κύριος και αυθέντης όλης τηςΛογγοβαρδίας μαζί και της Φρασκέτας

και τότε ο άρχοντας μούπε kint ο Θεός σέστειλε έλα μαζί μουστο αυτοκρατορικό στρατόπεδο να πεις αυτά που σούπε ο Αϊ-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Μπαουντολίνο και γω είπα ότι αν ήθελε θάλεγα κιόλας πως ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούχε πει ότι στην πολιορκία θάρχονταν κι οιΑπόστολοι Πέτρος και Παύλος να οδηγήσουν τους αυτοκρατορι-κούς κακείνος είπε Ach wie Wunderbar εμένα μου φτάνει και οΠέτρος μονάχος του

kint έλα μαζί μου και έκανες την τύχη σουΕυθύς και παραχρήμα δηλαδή το επόμενο πρωί ο άρχοντας είπε

στον κύρη μου ότι με παίρνει μαζί του και με πάει κάπου όπου θαμάθω να διαβάζω και να γράφω και ίσως να γενώ και υπουργός

ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο δεν κατάλαβε καλά τι τούπε μαένιωσε ότι τούπαιρναν απrsquo τrsquo οσπήτι έναν χαραμοφάη και δε χρεια-ζόταν πια να σκάει για τες κασκαρίκες μου και σκεφτόταν ότι οκύριος εκείνος ίσως νάταν κι απrsquo αυτούς που πάνε σε γιορτές καιπανηγύρεις με τη μαϊμού και ίσως νάθελε και να με στριμώξει καιδεν του άρεζε καθόλου αλλά ο άρχοντας τούπε ότι ήταν ένας μέ-γας κόμης παλατίνος και ότι μεταξύ των γερμανών δεν υπήρχανSodomiten

τι είναι αυτοί οι σοδομιστές ρώτησα τον κύρη μου και μου εξή-γησε ότι είναι οι πούστηδες άσε παντού υπάρχουν πούστηδες εί-πε αλλά όταν είδε τον κύριο να βγάζει άλλα πέντε νομίσματα εκτόςαπό τα δυο της περασμένης βραδιάς και ποτέ του δεν είχε ξανα-δεί τόσα μούπε σύρε γιε μου γιατί rsquoναι η τύχη σου και μπορεί κι ηδική μας και αφού τούτοι οι γερμανοί όλο κλωθογυρνούν στα μέ-ρη μας παναπεί πως θάρχεσαι πού και πού να μας βλέπεις και γωείπα τrsquo ορκίζομαι αλλά ο λαιμός μου σφιγγόταν γιατί έβλεπα τημάνα μου να κλαίει σάμπως να με πηγαίναν για σφαγή

κι έτσι φύγαμε και ο άρχοντας με πρόσταξε να τον οδηγήσω στοκάστρο των αυτοκρατορικών πανεύκολο του είπα φτάνει νrsquo ακο-λουθούμε τον ήλιο ή μάλλον να πάμε προς τη μεριά του

κι ενώ προχωρούσαμε και ξεκρίναμε κιόλα το στρατόπεδο νά-σου μια ομάδα καβαλαραίων που μεμιάς πέφτουν στα γόνατα καιχαμηλώνουν τα δόρατα και τα λάβαρα και υψώνουν τα σπαθιά μα

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τι στο καλό γίνεται είπα και κείνοι να φωνάζουν Κέσα Karsquoi66apαπό δω και Keiser από κει και Sanctissimus Rex από την άλληκαι να φιλούν το χέρι του άρχοντα και μένα παραλίγο να μου φύ-γει η μασέλα έχασκε το στόμα μου σα φούρνος γιατί τότε κατάλα-βα ότι ο κύριος εκείνος με την κόκκινη γενειάδα ήταν ο αυτοκρά-τορας Φρειδερίκος με σάρκα και οστά κι εγώ του έλεγα σαχλαμά-ρες όλο το βράδυ σα νάτανε ο πρώτος τυχάρπαστος κόπανος

τώρα θα βάλει να μου κόψουν το κεφάλι είπα κι όμως του κό-στισα κιόλας ζrsquo νομίσματα και αν ήθελε το κεφάλι μου θα μου τό-κοβε χτες βράδυ τζάμπα και κυργελέησον

και κείνος λέει να μη φοβάστε φέρνω σπουδαία νέα για έναόραμα μικρέ πες σε όλους το όραμα που είδες στο δάσος κι εγώπέφτω κάτω και χτυπιέμαι σα να rsquoχω το θείο δαιμόνιο και ανα-ποδογυρνώ τα μάτια μου και βγάζω αφρούς από το στόμα καιφωνάζω είδα είδα και τους λέγω όλη την ιστορία του Αϊ-Μπαου-ντολίνο που μούπε την προφητεία και όλοι λένε ΘέκεΚύ Θεέ Με-γαλοδύναμε και λέγανε Θαύμα θαύμα gottsteh mirbei

κήταν εκεί και οι απεσταλμένοι της Τερντόνα που δεν είχανακόμα αποσίσει αν θα παραδίνονταν μα όταν μάκουσαν πέσανεκαταγής και λέγανε ότι αφού κι οι άγιοι ήταν ενάντιά τους κα-λύτερα να παραδίνονταν μιας και δεν μπορούσαν ναντέξουν

κατόπι είδα τους ντερτονέζους να βγαίνουν από την πόληάντρες γυναίκες και παιδιά και βυζανιάρικα και κλαίγανε ούλοικι οι γερμανοί τους έσερναν σαν τα πρόβατα αρνιά και κάθε λο-γής ερίφια και εκείνοι οι παπιώτες μάνι μάνι να μπουν στην Τορ-τόνα με ξύλα σφυριά και ματσόλες και αξίνες γιατί τους είχε καυ-λώσει να γκρεμίσουν την πόλη συθέμελα

και προς το βράδυ είδα στο λόφο πυκνούς καπνούς και η Ντερ-τόνα ή Τορτόνα δεν υπήρχε πια αυτά έχει ο πόλεμος όπως λέγεικι ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο είναι ένα ανήμερο θεριό

πάντως καλύτερα αυτοί παρά εμείςκαι το βράδυ γυρνά ο αυτοκράτορας καταευχαριστημένος στα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

tabernacula και μου τσιμπά το μάγουλο όπως έκανε πότε πότε κιο πατέρας μου και μετά φωνάζει έναν κύριο που ήταν ο καλόπα-πας ο Ραχεβίνους και του λέει ότι θέλει να μάθω να γράφω και τονάβακα και τη γραμματική που τότε δεν ήξερα τι ήταν αλλά τώ-ρα σιγά σιγά τόμαθα ενώ ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο ούτε πουτο φαντάζεται

ωραίο πράμα νάσαι γραμματιζούμενος και ποιος θα το φα-νταζόταν

gratia agamus domini dominus τελοσπάντο ας είναι δοξα-σμένος ο Κύριος

πάντως όταν γράφεις ένα χρονικό σε πιάνουν εξάψεις ακόμακαι το χειμώνα άσε που φοβάμαι μη σβήσει η λάμπα και όπωςέλεγε και κάποιος μούχει πονέσει ο δείχτης

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 12: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

κατσίκα που γεννάει και τότε έχασα το φως μου κάτι σαν αποκά-λυψη μούρθε και μετά δεν ήταν πια άσπιλη σαν τον κρίνο και έλε-γε παναγιά παρθένα τώρα πώς θα φέρουμε τον μονόκερω και τό-τε άκουσα μια φωνή απrsquo τα ουράνια που έλεγε ότι ο μονόκερωςπου tollit peccata mundis ήμουν εγώ και άρχισα να πηδάω μεςστους θάμνους και να φωνάζω χιπ χιιι φρρρ φρρρ γιατί ήμουν πιοχαρούμενος κι από μονόκερω πούβαλε το κέρατό του στην κοιλιάτης παρθένας γιrsquo αυτό κι ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούπε φιδογέννημακαι λοιπά αλλά μετά με σχώρεσε και τον είδα κι άλλες φορές θο-λά και ξέθωρα αλλά μόνον όταν έχει πολλή ομίχλη ή τουλάχιστοπάχνη κι όχι όταν ο ήλιος τσουρουφλάει ανθρώπους και ζωντανά

μια φορά όταν το μολόγησα στον κύρη μου τον Γκαλιάουντοότι rsquoχα δει τον Αϊ-Μπαουντολίνο μου έδωσε τριάντα ξυλιές στηράχη κι έλεγε Θε μου γιατί να τύχει σε μένανε ένας γιος που βλέ-πει οράματα και δεν νογάει ναρμέξει μια αγγ γελάδα ή θα τουσπάσω την κούτρα με την γκουντουρούπα ή θα τον εδώκω σε κά-ναν απrsquo αυτούς που γυρνούν σε γιορτές και πανηγύρια και βά-ζουν τη μαϊμού απέ την αφρική να χορεύει και η δόλια η μάναμου φώναζε βρομόπαιδο είσαι σωστή συφορά τι αμαρτίες πλη-ρώνω και μούτυχε γιος που βλέπει αγιούς και ο κύρης μου ο Γκα-λιάουντο είπε ψέματα λέγει ότι βλέπει αγιούς τούτος δω είναι πιοψεύτης κι απrsquo τον Γιούδα κι όλα τα σκαρφίζεται για να κάθεταικαι να τεμπελιάζει

Τα ιστορώ όλrsquo αυτά γιατί αλλιώς δεν θα καταλάβει κανείς τιέγινε κείνο το βράδυ πούχε μια ομίχλη τόσο πηχτή να την κόβειςμε το μαχαίρι κι ας ήταν κιόλας απρίλης αλλά στα μέρη μας πιά-νει ομίχλη ακόμα κι Αύγουστο μήνα κι όποιος δεν είναι από δωστα σίγουρα θα χαθεί ανάμεσα στην Μπούρμια και στη Φρασκέ-τα άμα δεν έχει άγιο να τον πιάσει απrsquo το χέρι και πάνω που τρα-βούσα για το σπίτι βλέπω ομπρός μου έναν βαρόνο καβάλα σrsquo άλο-γο όλο από σίδερο

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 15

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο βαρόνος κι όχι το άλωογο ήταν από σίδερο με μια μεγάλησπάθα κι έμοιαζε σα τον βασιλέα της Αραγωνίας

μούρθε κόλπος μανούλα μου κοίτα να δεις πούναι ο Αϊ-Μπαου-ντολίνο κι ήρθε να με πάρει στην κόλαση μα κείνος μου λέει Klei-ne Kint Bitte και κατάλαβα μεμιάς ότι ήταν ένας γερμανός κύ-ριος πούχε χαθεί μες στην ομίχλη του δάσους και δεν εύρισκε πιατους φίλους του και κόντευε πια να νυχτώσει και μου έδειξε ένανόμισμα και γω δεν είχα ξαναδεί νόμισμα στη ζωή μου κι ήταν πο-λύ φχαριστημένος που του απαντούσα στη γλώσσα του και τούπαστα Diutsch ότι αν τραβούσε αυτό το δρόμο θα rsquoπεφτε στο έλοςσαν τον ήλιο στο βασίλεμά του

δεν έπρεπε να μιλήσω για ήλιο με τέτοια ομίχλη που rsquoθελε μα-χαίρι να την κόψεις πάντως εκείνος με κατάλαβε

κατόπιν τούπα πως ξέρω ότι οι γερμανοί έρχονται απόνα τό-πο όπου είναι πάντα άνοιξη και ίσως ανθούν τα κίτρα του Λιβά-νου αλλά σε μας στα βαλτοτόπια της Παλέα έχει ομίχλες και μεςστην ομίχλη τριγυρίζουν παλιαθρώποι πούναι έγγονοι των έγγο-νων των αράβων πούχε νικήσει ο καρλομάγνος και είναι κακοί κιάμα δουν έναν ταξιδευτή του ρίχνουν μια μπαστουνιά στα δόντιακαι του αρπάζουν ακόμα και τα μαλλιά της κεφαλής του άραελάτε στο σπιτικό του κύρη μου του Γκαλιάουντο μια γαβάθα ζε-στό ζωμό θα τη βρείτε κι ένα αχυρόστρωμα στο στάβλο για νακοιμηθείτε τη νύχτα κι αύριο με τη μέρα σας δείχνω το δρόμο πό-σο δε μάλλον αν έχετε εκείνο το νόμισμα ευχαριστώ κι ευλογη-μένος να είστε είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοι

έτσι τον πήγα στον κύρη μου τον Γκαιάουντο Γκαλιάουντο πουμου rsquoμπηξε τες φωνές μπούφο με περικεφαλαία τι κουβαλάς στηνκεφάλα σου γιατί είπες τόνομά μου σέναν ξένο μαυτούς ποτέ δενξέρει κανείς μπορεί νάναι βασάλος του μαρκήσιου του Μομφερ-ράτου και κατόπι να μου ζητήσει τη δεκάτη σε καρπούς στάρια καιλαχανικά ή γεώμορο ή κεφαλιάτικα στα ζώα και στο βιος μας καιτότε πάμε χαμένοι και ετοιμαζόταν να πιάσει το μπαστούνι του

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

εγώ τούπα ότι ο άρχοντας ήταν γερμανός κουχί από το Μον-φερράτο κι εκείνος είπε ακόμα χειρότερα τι γυρνάει μες στη νύ-χτα μα όταν του είπα για το νόμισμα ηρέμησε γιατί όσοι είναι απέτο Μαρένγκο είναι χοντροκέφαλοι σαν τα βόδια αλλά έξυπνοισαν τrsquo άλογα και ένιωσε ότι μπορούσε να βγάλει κάτι καλό καιμούπε εσύ που τα μιλάς όλα πες του τούτο δω

δηλαδή ότι είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοιαυτό του τόπα κιόλαςδεν πειράζει καλύτερα να το ξαναπείς δηλαδή ευχαριστώ για

το σόλδι αλλά είναι και το σανό για τάλογο και στη σούπα βά-λαμε και τυρί και είναι και το ψωμί και ένα καυκί από το καλόκρασί και τον βάζω να κοιμηθεί εκεί που κοιμάσαι συ δίπλα στηφοτ πυρω πυροστιά και συ γιαπόψε τράβα στο στάβλο και ας μουδείξει το χρήμα γιατί θέλω ένα τζενοβέζικο σόλδι κι ας κάνει σαστο σπίτι του γιατί σε μας από το Μαρένγκο ο ξένος είναι ιερός

ο άρχοντας είπε ha ha είστε πονηροί εσείς από το Μαρίνκουμαλλά η συμφωνία είναι συμφωνία θα σου δώσω αυτά τα δυο νο-μίσματα και μη μου ζητάς ένα τζενοβέζικο σόλδι γιατί μrsquo ένα τζε-νοβέζικο σόλδι εγώ kaufo όλο σου το σπίτι και τα ζωντανά μαζίκαι πάρε τούτα δω και μη μιλάς γιατί πάλι κερδισμένος είσαι καιο κύρης μου δεν μίλησε και πήρε τα δυο νομίσματα που άφησε οάρχοντας στο τραπέζι γιατί όσοι είναι από το Μαρένγκο είναι χο-ντροκέφαλοι αλλά έξυπνοι και μετά έφαγε σαν λύκος (ο άρχο-ντας) ή μάλλον σαν δύο (λύκοι) και κατόπιν όταν ο κύρης κι η μά-να μου πήγανε να πλαγιάσουν γιατί είχαν τσακίσει τη ράχη τουςόλη μέρα όσο εγώ περιδιάβαζα στη φρασκέτα ο herre είπε ωραίοτούτο το κρασί θα κάτσω να πιω λίγο ακόμα εδώ δίπλα στη φω-τιά πες μου kint πες μου πώς και μιλάς τόσο καλά τη γλώσσα μου

ad petitionem tuam frater Ysingrine carissime primos libroschronicae meae missur

ne humane pravitate

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ούτεδω μπόρεσα να τα σβήσωτώρα ξαναπιάνω την ιστορία εκείνης της βραδιάς μεκείνο τον

γερμανό κύριο που ήθελε να μάθει πώς και μιλούσα τη γλώσσα τουκαι γω του απάντησα ότι έχω το δώρο των γλωσσών όπως οι από-στολοι έχω και το χάρισμα των οραμάτων όπως οι αλαφροΐσκιω-τες γιατί τριγυρνώ στο δάσος και βλέπω τον Αϊ-Μπαουντολίνο κα-βάλα σε μονόκερω άσπρο σαν το γάλα με το κέρατο του το ελικω-τό εκεί ακριβώς που τάλογα έχουν αυτό που για μας είναι η μύτη

τάλογα όμως δεν έχουν μύτη γιατί αλλιώς θάχαν από κάτωκαι μουστάκια σαν αυτά του κυρίου πούχε μια ωραία γενειάδαστο χρώμα μπακιρένιας χύτρας ενώ οι άλλοι γερμανοί που είχαδει είχαν κίτρινες τρίχες ακόμα και σταυτιά τους

κακείνος μου λέγει εντάξει βλέπεις αυτό που ονομάζεις μονό-κερω αλλά πού τόμαθες ότι υπάρχουν μονόκεροι σετούτον τονκόσμο και γω απάντησα ότι τόχα διαβάσει σένα βιβλίο πούχε οερημίτης της Φρασκέτα κι εκείνος με μάτια γουρλωτά σαν τηςκουκουβάγιας μου λέει Μα πώς ξέρεις και να διαβάζεις

εμ βέβαια του είπα και συνέχισα την ιστορίαλοιπόν η ιστορία έχει ότι ήταν ένας άγιος ερημίτης κοντά στο

δάσος και ο κόσμος του έφερνε πότε μια όρνιθα πότε ένα λαγό κα-κείνος κάθεται και προσεύχεται πάνω απόνα βιβλίο και όποτεπερνάει κόσμος κοπανά το στήθος του με μια πέτρα μα εμένα μουφαινόταν σαν ένας σβόλος χώμα για να μην πονάει πολύ λοιπόνεκείνη τη μέρα τούχανε φέρει πεσκέσι δυο αυγά και πάνω πουεκείνος διάβαζε εγώ σκέφτηκα ένα σου και ένα μου σαν καλοί χρι-στιανοί αρκεί να μη με πάρει χαμπάρι αλλά κείνος δεν ξέρω πώςαφού διάβαζε με γράπωσε από το λαιμό και γω είπα ο έχων δύοχιτώνας και τότε έσκασε στα γέλια και μούπε είσαι πολύ έξυπνοπαιδί ξέρεις νάρχεσαι κάθε μέρα εδώ να σου μάθω να διαβάζεις

έτσι μούμαθε τα γράμματα με το γδούπο απrsquo τες κατακεφα-λιές μοναχά που μια μέρα στην εξομολόγηση άρχισε να μου λέγειτι ωραίο γεροδεμένο αγόρι πούσαι και τι ωραίο λιονταρίσιο κε-

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

φάλι δείξε μου πόσο δυνατά είναι τα μπράτσα σου και πώς είναιτο στήθος σου κάτσε να σε πιάσω εδώ παρχίζουν τα πόδια για ναδω αν είσαι υγιής και τότε κατάλαβα πού το πήγαινε και τούρι-ξα μια γονατιά στrsquo αχαμνά στα testicula του δηλαδή κι εκείνος δι-πλώθηκε στα δυο λέγοντας Κυργελέησον θα πάω στο Μαρένγκοκαι θα πω οτείσαι δαιμονισμένος και θα σε κάψουν και του λέωγω καλά αλλά πρώτα θα πω εγώ ότι σε είδα ένα βράδυ να τονχώνεις σε μια μάγισσα με μάσκα και τότε θα δούμε ποιον θα πουνδαιμονισμένο και τότε εκείνος λέγει περίμενε τόλεγα μόνο για ναγελάσουμε και ήθελα να δω αν έχεις φόβο Κυρίου ας μην το συ-ζητάμε άλλο έλα αύριο και θαρχίσω να σου μαθαίνω γραφή για-τί άλλο να διαβάζεις δεν είναι κόπος απλώς κοιτάς και κουνάς ταχείλια σου αλλά για να γράφεις μες στο βιβλίο θέλει φύλλα καιμελάνη και καλάμι που alba pratalia arabat et nigrum semen se-minabat γιατί πάντα μιλούσε λατινικά

και γω τούπα μου φτάνει που ξέρω να διαβάζω γιατί έτσι μα-θαίνω αυτά που δεν ξέρω ενώ όταν γράφεις γράφεις μόνο αυτάπου ξέρεις ήδη οπότε δε βαριέσαι καλύτερα να μείνω χωρίς να ξέ-ρω να γράφω αλλά ο κώλος είναι πάντα κώλος

ενώ τα εξιστορούσα ο γερμανός κύριος γελούσε σαν παλα-βός και έλεγε μπράβο μικρέ ιππότη οι ερημίτες είναι allesammtSodomiten αλλά πες μου πες μου τι άλλο είδες στο δάσος και γωσκέφτηκα ότι ήταν απαυτούς που θέλανε να πάρουν την Τορτό-να με τον Αυτοκράτορα Φρειδερίκο και είπα καλύτερα να του κά-νω το χατίρι γιατί μπορεί να μου δώσει κι άλλο νόμισμα και τού-πα ότι πριν δυο βραδιές μου εμφανίστηκε ο Αϊ-Μπαουντολίνο καιμούπε ότι ο αυτοκράτορας θάχει μεγάλη νίκη στην Τορτόνα για-τί ο Φρειδερίκος ήταν ο μοναδικός κύριος και αυθέντης όλης τηςΛογγοβαρδίας μαζί και της Φρασκέτας

και τότε ο άρχοντας μούπε kint ο Θεός σέστειλε έλα μαζί μουστο αυτοκρατορικό στρατόπεδο να πεις αυτά που σούπε ο Αϊ-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Μπαουντολίνο και γω είπα ότι αν ήθελε θάλεγα κιόλας πως ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούχε πει ότι στην πολιορκία θάρχονταν κι οιΑπόστολοι Πέτρος και Παύλος να οδηγήσουν τους αυτοκρατορι-κούς κακείνος είπε Ach wie Wunderbar εμένα μου φτάνει και οΠέτρος μονάχος του

kint έλα μαζί μου και έκανες την τύχη σουΕυθύς και παραχρήμα δηλαδή το επόμενο πρωί ο άρχοντας είπε

στον κύρη μου ότι με παίρνει μαζί του και με πάει κάπου όπου θαμάθω να διαβάζω και να γράφω και ίσως να γενώ και υπουργός

ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο δεν κατάλαβε καλά τι τούπε μαένιωσε ότι τούπαιρναν απrsquo τrsquo οσπήτι έναν χαραμοφάη και δε χρεια-ζόταν πια να σκάει για τες κασκαρίκες μου και σκεφτόταν ότι οκύριος εκείνος ίσως νάταν κι απrsquo αυτούς που πάνε σε γιορτές καιπανηγύρεις με τη μαϊμού και ίσως νάθελε και να με στριμώξει καιδεν του άρεζε καθόλου αλλά ο άρχοντας τούπε ότι ήταν ένας μέ-γας κόμης παλατίνος και ότι μεταξύ των γερμανών δεν υπήρχανSodomiten

τι είναι αυτοί οι σοδομιστές ρώτησα τον κύρη μου και μου εξή-γησε ότι είναι οι πούστηδες άσε παντού υπάρχουν πούστηδες εί-πε αλλά όταν είδε τον κύριο να βγάζει άλλα πέντε νομίσματα εκτόςαπό τα δυο της περασμένης βραδιάς και ποτέ του δεν είχε ξανα-δεί τόσα μούπε σύρε γιε μου γιατί rsquoναι η τύχη σου και μπορεί κι ηδική μας και αφού τούτοι οι γερμανοί όλο κλωθογυρνούν στα μέ-ρη μας παναπεί πως θάρχεσαι πού και πού να μας βλέπεις και γωείπα τrsquo ορκίζομαι αλλά ο λαιμός μου σφιγγόταν γιατί έβλεπα τημάνα μου να κλαίει σάμπως να με πηγαίναν για σφαγή

κι έτσι φύγαμε και ο άρχοντας με πρόσταξε να τον οδηγήσω στοκάστρο των αυτοκρατορικών πανεύκολο του είπα φτάνει νrsquo ακο-λουθούμε τον ήλιο ή μάλλον να πάμε προς τη μεριά του

κι ενώ προχωρούσαμε και ξεκρίναμε κιόλα το στρατόπεδο νά-σου μια ομάδα καβαλαραίων που μεμιάς πέφτουν στα γόνατα καιχαμηλώνουν τα δόρατα και τα λάβαρα και υψώνουν τα σπαθιά μα

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τι στο καλό γίνεται είπα και κείνοι να φωνάζουν Κέσα Karsquoi66apαπό δω και Keiser από κει και Sanctissimus Rex από την άλληκαι να φιλούν το χέρι του άρχοντα και μένα παραλίγο να μου φύ-γει η μασέλα έχασκε το στόμα μου σα φούρνος γιατί τότε κατάλα-βα ότι ο κύριος εκείνος με την κόκκινη γενειάδα ήταν ο αυτοκρά-τορας Φρειδερίκος με σάρκα και οστά κι εγώ του έλεγα σαχλαμά-ρες όλο το βράδυ σα νάτανε ο πρώτος τυχάρπαστος κόπανος

τώρα θα βάλει να μου κόψουν το κεφάλι είπα κι όμως του κό-στισα κιόλας ζrsquo νομίσματα και αν ήθελε το κεφάλι μου θα μου τό-κοβε χτες βράδυ τζάμπα και κυργελέησον

και κείνος λέει να μη φοβάστε φέρνω σπουδαία νέα για έναόραμα μικρέ πες σε όλους το όραμα που είδες στο δάσος κι εγώπέφτω κάτω και χτυπιέμαι σα να rsquoχω το θείο δαιμόνιο και ανα-ποδογυρνώ τα μάτια μου και βγάζω αφρούς από το στόμα καιφωνάζω είδα είδα και τους λέγω όλη την ιστορία του Αϊ-Μπαου-ντολίνο που μούπε την προφητεία και όλοι λένε ΘέκεΚύ Θεέ Με-γαλοδύναμε και λέγανε Θαύμα θαύμα gottsteh mirbei

κήταν εκεί και οι απεσταλμένοι της Τερντόνα που δεν είχανακόμα αποσίσει αν θα παραδίνονταν μα όταν μάκουσαν πέσανεκαταγής και λέγανε ότι αφού κι οι άγιοι ήταν ενάντιά τους κα-λύτερα να παραδίνονταν μιας και δεν μπορούσαν ναντέξουν

κατόπι είδα τους ντερτονέζους να βγαίνουν από την πόληάντρες γυναίκες και παιδιά και βυζανιάρικα και κλαίγανε ούλοικι οι γερμανοί τους έσερναν σαν τα πρόβατα αρνιά και κάθε λο-γής ερίφια και εκείνοι οι παπιώτες μάνι μάνι να μπουν στην Τορ-τόνα με ξύλα σφυριά και ματσόλες και αξίνες γιατί τους είχε καυ-λώσει να γκρεμίσουν την πόλη συθέμελα

και προς το βράδυ είδα στο λόφο πυκνούς καπνούς και η Ντερ-τόνα ή Τορτόνα δεν υπήρχε πια αυτά έχει ο πόλεμος όπως λέγεικι ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο είναι ένα ανήμερο θεριό

πάντως καλύτερα αυτοί παρά εμείςκαι το βράδυ γυρνά ο αυτοκράτορας καταευχαριστημένος στα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

tabernacula και μου τσιμπά το μάγουλο όπως έκανε πότε πότε κιο πατέρας μου και μετά φωνάζει έναν κύριο που ήταν ο καλόπα-πας ο Ραχεβίνους και του λέει ότι θέλει να μάθω να γράφω και τονάβακα και τη γραμματική που τότε δεν ήξερα τι ήταν αλλά τώ-ρα σιγά σιγά τόμαθα ενώ ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο ούτε πουτο φαντάζεται

ωραίο πράμα νάσαι γραμματιζούμενος και ποιος θα το φα-νταζόταν

gratia agamus domini dominus τελοσπάντο ας είναι δοξα-σμένος ο Κύριος

πάντως όταν γράφεις ένα χρονικό σε πιάνουν εξάψεις ακόμακαι το χειμώνα άσε που φοβάμαι μη σβήσει η λάμπα και όπωςέλεγε και κάποιος μούχει πονέσει ο δείχτης

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 13: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

ο βαρόνος κι όχι το άλωογο ήταν από σίδερο με μια μεγάλησπάθα κι έμοιαζε σα τον βασιλέα της Αραγωνίας

μούρθε κόλπος μανούλα μου κοίτα να δεις πούναι ο Αϊ-Μπαου-ντολίνο κι ήρθε να με πάρει στην κόλαση μα κείνος μου λέει Klei-ne Kint Bitte και κατάλαβα μεμιάς ότι ήταν ένας γερμανός κύ-ριος πούχε χαθεί μες στην ομίχλη του δάσους και δεν εύρισκε πιατους φίλους του και κόντευε πια να νυχτώσει και μου έδειξε ένανόμισμα και γω δεν είχα ξαναδεί νόμισμα στη ζωή μου κι ήταν πο-λύ φχαριστημένος που του απαντούσα στη γλώσσα του και τούπαστα Diutsch ότι αν τραβούσε αυτό το δρόμο θα rsquoπεφτε στο έλοςσαν τον ήλιο στο βασίλεμά του

δεν έπρεπε να μιλήσω για ήλιο με τέτοια ομίχλη που rsquoθελε μα-χαίρι να την κόψεις πάντως εκείνος με κατάλαβε

κατόπιν τούπα πως ξέρω ότι οι γερμανοί έρχονται απόνα τό-πο όπου είναι πάντα άνοιξη και ίσως ανθούν τα κίτρα του Λιβά-νου αλλά σε μας στα βαλτοτόπια της Παλέα έχει ομίχλες και μεςστην ομίχλη τριγυρίζουν παλιαθρώποι πούναι έγγονοι των έγγο-νων των αράβων πούχε νικήσει ο καρλομάγνος και είναι κακοί κιάμα δουν έναν ταξιδευτή του ρίχνουν μια μπαστουνιά στα δόντιακαι του αρπάζουν ακόμα και τα μαλλιά της κεφαλής του άραελάτε στο σπιτικό του κύρη μου του Γκαλιάουντο μια γαβάθα ζε-στό ζωμό θα τη βρείτε κι ένα αχυρόστρωμα στο στάβλο για νακοιμηθείτε τη νύχτα κι αύριο με τη μέρα σας δείχνω το δρόμο πό-σο δε μάλλον αν έχετε εκείνο το νόμισμα ευχαριστώ κι ευλογη-μένος να είστε είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοι

έτσι τον πήγα στον κύρη μου τον Γκαιάουντο Γκαλιάουντο πουμου rsquoμπηξε τες φωνές μπούφο με περικεφαλαία τι κουβαλάς στηνκεφάλα σου γιατί είπες τόνομά μου σέναν ξένο μαυτούς ποτέ δενξέρει κανείς μπορεί νάναι βασάλος του μαρκήσιου του Μομφερ-ράτου και κατόπι να μου ζητήσει τη δεκάτη σε καρπούς στάρια καιλαχανικά ή γεώμορο ή κεφαλιάτικα στα ζώα και στο βιος μας καιτότε πάμε χαμένοι και ετοιμαζόταν να πιάσει το μπαστούνι του

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

εγώ τούπα ότι ο άρχοντας ήταν γερμανός κουχί από το Μον-φερράτο κι εκείνος είπε ακόμα χειρότερα τι γυρνάει μες στη νύ-χτα μα όταν του είπα για το νόμισμα ηρέμησε γιατί όσοι είναι απέτο Μαρένγκο είναι χοντροκέφαλοι σαν τα βόδια αλλά έξυπνοισαν τrsquo άλογα και ένιωσε ότι μπορούσε να βγάλει κάτι καλό καιμούπε εσύ που τα μιλάς όλα πες του τούτο δω

δηλαδή ότι είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοιαυτό του τόπα κιόλαςδεν πειράζει καλύτερα να το ξαναπείς δηλαδή ευχαριστώ για

το σόλδι αλλά είναι και το σανό για τάλογο και στη σούπα βά-λαμε και τυρί και είναι και το ψωμί και ένα καυκί από το καλόκρασί και τον βάζω να κοιμηθεί εκεί που κοιμάσαι συ δίπλα στηφοτ πυρω πυροστιά και συ γιαπόψε τράβα στο στάβλο και ας μουδείξει το χρήμα γιατί θέλω ένα τζενοβέζικο σόλδι κι ας κάνει σαστο σπίτι του γιατί σε μας από το Μαρένγκο ο ξένος είναι ιερός

ο άρχοντας είπε ha ha είστε πονηροί εσείς από το Μαρίνκουμαλλά η συμφωνία είναι συμφωνία θα σου δώσω αυτά τα δυο νο-μίσματα και μη μου ζητάς ένα τζενοβέζικο σόλδι γιατί μrsquo ένα τζε-νοβέζικο σόλδι εγώ kaufo όλο σου το σπίτι και τα ζωντανά μαζίκαι πάρε τούτα δω και μη μιλάς γιατί πάλι κερδισμένος είσαι καιο κύρης μου δεν μίλησε και πήρε τα δυο νομίσματα που άφησε οάρχοντας στο τραπέζι γιατί όσοι είναι από το Μαρένγκο είναι χο-ντροκέφαλοι αλλά έξυπνοι και μετά έφαγε σαν λύκος (ο άρχο-ντας) ή μάλλον σαν δύο (λύκοι) και κατόπιν όταν ο κύρης κι η μά-να μου πήγανε να πλαγιάσουν γιατί είχαν τσακίσει τη ράχη τουςόλη μέρα όσο εγώ περιδιάβαζα στη φρασκέτα ο herre είπε ωραίοτούτο το κρασί θα κάτσω να πιω λίγο ακόμα εδώ δίπλα στη φω-τιά πες μου kint πες μου πώς και μιλάς τόσο καλά τη γλώσσα μου

ad petitionem tuam frater Ysingrine carissime primos libroschronicae meae missur

ne humane pravitate

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ούτεδω μπόρεσα να τα σβήσωτώρα ξαναπιάνω την ιστορία εκείνης της βραδιάς μεκείνο τον

γερμανό κύριο που ήθελε να μάθει πώς και μιλούσα τη γλώσσα τουκαι γω του απάντησα ότι έχω το δώρο των γλωσσών όπως οι από-στολοι έχω και το χάρισμα των οραμάτων όπως οι αλαφροΐσκιω-τες γιατί τριγυρνώ στο δάσος και βλέπω τον Αϊ-Μπαουντολίνο κα-βάλα σε μονόκερω άσπρο σαν το γάλα με το κέρατο του το ελικω-τό εκεί ακριβώς που τάλογα έχουν αυτό που για μας είναι η μύτη

τάλογα όμως δεν έχουν μύτη γιατί αλλιώς θάχαν από κάτωκαι μουστάκια σαν αυτά του κυρίου πούχε μια ωραία γενειάδαστο χρώμα μπακιρένιας χύτρας ενώ οι άλλοι γερμανοί που είχαδει είχαν κίτρινες τρίχες ακόμα και σταυτιά τους

κακείνος μου λέγει εντάξει βλέπεις αυτό που ονομάζεις μονό-κερω αλλά πού τόμαθες ότι υπάρχουν μονόκεροι σετούτον τονκόσμο και γω απάντησα ότι τόχα διαβάσει σένα βιβλίο πούχε οερημίτης της Φρασκέτα κι εκείνος με μάτια γουρλωτά σαν τηςκουκουβάγιας μου λέει Μα πώς ξέρεις και να διαβάζεις

εμ βέβαια του είπα και συνέχισα την ιστορίαλοιπόν η ιστορία έχει ότι ήταν ένας άγιος ερημίτης κοντά στο

δάσος και ο κόσμος του έφερνε πότε μια όρνιθα πότε ένα λαγό κα-κείνος κάθεται και προσεύχεται πάνω απόνα βιβλίο και όποτεπερνάει κόσμος κοπανά το στήθος του με μια πέτρα μα εμένα μουφαινόταν σαν ένας σβόλος χώμα για να μην πονάει πολύ λοιπόνεκείνη τη μέρα τούχανε φέρει πεσκέσι δυο αυγά και πάνω πουεκείνος διάβαζε εγώ σκέφτηκα ένα σου και ένα μου σαν καλοί χρι-στιανοί αρκεί να μη με πάρει χαμπάρι αλλά κείνος δεν ξέρω πώςαφού διάβαζε με γράπωσε από το λαιμό και γω είπα ο έχων δύοχιτώνας και τότε έσκασε στα γέλια και μούπε είσαι πολύ έξυπνοπαιδί ξέρεις νάρχεσαι κάθε μέρα εδώ να σου μάθω να διαβάζεις

έτσι μούμαθε τα γράμματα με το γδούπο απrsquo τες κατακεφα-λιές μοναχά που μια μέρα στην εξομολόγηση άρχισε να μου λέγειτι ωραίο γεροδεμένο αγόρι πούσαι και τι ωραίο λιονταρίσιο κε-

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

φάλι δείξε μου πόσο δυνατά είναι τα μπράτσα σου και πώς είναιτο στήθος σου κάτσε να σε πιάσω εδώ παρχίζουν τα πόδια για ναδω αν είσαι υγιής και τότε κατάλαβα πού το πήγαινε και τούρι-ξα μια γονατιά στrsquo αχαμνά στα testicula του δηλαδή κι εκείνος δι-πλώθηκε στα δυο λέγοντας Κυργελέησον θα πάω στο Μαρένγκοκαι θα πω οτείσαι δαιμονισμένος και θα σε κάψουν και του λέωγω καλά αλλά πρώτα θα πω εγώ ότι σε είδα ένα βράδυ να τονχώνεις σε μια μάγισσα με μάσκα και τότε θα δούμε ποιον θα πουνδαιμονισμένο και τότε εκείνος λέγει περίμενε τόλεγα μόνο για ναγελάσουμε και ήθελα να δω αν έχεις φόβο Κυρίου ας μην το συ-ζητάμε άλλο έλα αύριο και θαρχίσω να σου μαθαίνω γραφή για-τί άλλο να διαβάζεις δεν είναι κόπος απλώς κοιτάς και κουνάς ταχείλια σου αλλά για να γράφεις μες στο βιβλίο θέλει φύλλα καιμελάνη και καλάμι που alba pratalia arabat et nigrum semen se-minabat γιατί πάντα μιλούσε λατινικά

και γω τούπα μου φτάνει που ξέρω να διαβάζω γιατί έτσι μα-θαίνω αυτά που δεν ξέρω ενώ όταν γράφεις γράφεις μόνο αυτάπου ξέρεις ήδη οπότε δε βαριέσαι καλύτερα να μείνω χωρίς να ξέ-ρω να γράφω αλλά ο κώλος είναι πάντα κώλος

ενώ τα εξιστορούσα ο γερμανός κύριος γελούσε σαν παλα-βός και έλεγε μπράβο μικρέ ιππότη οι ερημίτες είναι allesammtSodomiten αλλά πες μου πες μου τι άλλο είδες στο δάσος και γωσκέφτηκα ότι ήταν απαυτούς που θέλανε να πάρουν την Τορτό-να με τον Αυτοκράτορα Φρειδερίκο και είπα καλύτερα να του κά-νω το χατίρι γιατί μπορεί να μου δώσει κι άλλο νόμισμα και τού-πα ότι πριν δυο βραδιές μου εμφανίστηκε ο Αϊ-Μπαουντολίνο καιμούπε ότι ο αυτοκράτορας θάχει μεγάλη νίκη στην Τορτόνα για-τί ο Φρειδερίκος ήταν ο μοναδικός κύριος και αυθέντης όλης τηςΛογγοβαρδίας μαζί και της Φρασκέτας

και τότε ο άρχοντας μούπε kint ο Θεός σέστειλε έλα μαζί μουστο αυτοκρατορικό στρατόπεδο να πεις αυτά που σούπε ο Αϊ-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Μπαουντολίνο και γω είπα ότι αν ήθελε θάλεγα κιόλας πως ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούχε πει ότι στην πολιορκία θάρχονταν κι οιΑπόστολοι Πέτρος και Παύλος να οδηγήσουν τους αυτοκρατορι-κούς κακείνος είπε Ach wie Wunderbar εμένα μου φτάνει και οΠέτρος μονάχος του

kint έλα μαζί μου και έκανες την τύχη σουΕυθύς και παραχρήμα δηλαδή το επόμενο πρωί ο άρχοντας είπε

στον κύρη μου ότι με παίρνει μαζί του και με πάει κάπου όπου θαμάθω να διαβάζω και να γράφω και ίσως να γενώ και υπουργός

ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο δεν κατάλαβε καλά τι τούπε μαένιωσε ότι τούπαιρναν απrsquo τrsquo οσπήτι έναν χαραμοφάη και δε χρεια-ζόταν πια να σκάει για τες κασκαρίκες μου και σκεφτόταν ότι οκύριος εκείνος ίσως νάταν κι απrsquo αυτούς που πάνε σε γιορτές καιπανηγύρεις με τη μαϊμού και ίσως νάθελε και να με στριμώξει καιδεν του άρεζε καθόλου αλλά ο άρχοντας τούπε ότι ήταν ένας μέ-γας κόμης παλατίνος και ότι μεταξύ των γερμανών δεν υπήρχανSodomiten

τι είναι αυτοί οι σοδομιστές ρώτησα τον κύρη μου και μου εξή-γησε ότι είναι οι πούστηδες άσε παντού υπάρχουν πούστηδες εί-πε αλλά όταν είδε τον κύριο να βγάζει άλλα πέντε νομίσματα εκτόςαπό τα δυο της περασμένης βραδιάς και ποτέ του δεν είχε ξανα-δεί τόσα μούπε σύρε γιε μου γιατί rsquoναι η τύχη σου και μπορεί κι ηδική μας και αφού τούτοι οι γερμανοί όλο κλωθογυρνούν στα μέ-ρη μας παναπεί πως θάρχεσαι πού και πού να μας βλέπεις και γωείπα τrsquo ορκίζομαι αλλά ο λαιμός μου σφιγγόταν γιατί έβλεπα τημάνα μου να κλαίει σάμπως να με πηγαίναν για σφαγή

κι έτσι φύγαμε και ο άρχοντας με πρόσταξε να τον οδηγήσω στοκάστρο των αυτοκρατορικών πανεύκολο του είπα φτάνει νrsquo ακο-λουθούμε τον ήλιο ή μάλλον να πάμε προς τη μεριά του

κι ενώ προχωρούσαμε και ξεκρίναμε κιόλα το στρατόπεδο νά-σου μια ομάδα καβαλαραίων που μεμιάς πέφτουν στα γόνατα καιχαμηλώνουν τα δόρατα και τα λάβαρα και υψώνουν τα σπαθιά μα

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τι στο καλό γίνεται είπα και κείνοι να φωνάζουν Κέσα Karsquoi66apαπό δω και Keiser από κει και Sanctissimus Rex από την άλληκαι να φιλούν το χέρι του άρχοντα και μένα παραλίγο να μου φύ-γει η μασέλα έχασκε το στόμα μου σα φούρνος γιατί τότε κατάλα-βα ότι ο κύριος εκείνος με την κόκκινη γενειάδα ήταν ο αυτοκρά-τορας Φρειδερίκος με σάρκα και οστά κι εγώ του έλεγα σαχλαμά-ρες όλο το βράδυ σα νάτανε ο πρώτος τυχάρπαστος κόπανος

τώρα θα βάλει να μου κόψουν το κεφάλι είπα κι όμως του κό-στισα κιόλας ζrsquo νομίσματα και αν ήθελε το κεφάλι μου θα μου τό-κοβε χτες βράδυ τζάμπα και κυργελέησον

και κείνος λέει να μη φοβάστε φέρνω σπουδαία νέα για έναόραμα μικρέ πες σε όλους το όραμα που είδες στο δάσος κι εγώπέφτω κάτω και χτυπιέμαι σα να rsquoχω το θείο δαιμόνιο και ανα-ποδογυρνώ τα μάτια μου και βγάζω αφρούς από το στόμα καιφωνάζω είδα είδα και τους λέγω όλη την ιστορία του Αϊ-Μπαου-ντολίνο που μούπε την προφητεία και όλοι λένε ΘέκεΚύ Θεέ Με-γαλοδύναμε και λέγανε Θαύμα θαύμα gottsteh mirbei

κήταν εκεί και οι απεσταλμένοι της Τερντόνα που δεν είχανακόμα αποσίσει αν θα παραδίνονταν μα όταν μάκουσαν πέσανεκαταγής και λέγανε ότι αφού κι οι άγιοι ήταν ενάντιά τους κα-λύτερα να παραδίνονταν μιας και δεν μπορούσαν ναντέξουν

κατόπι είδα τους ντερτονέζους να βγαίνουν από την πόληάντρες γυναίκες και παιδιά και βυζανιάρικα και κλαίγανε ούλοικι οι γερμανοί τους έσερναν σαν τα πρόβατα αρνιά και κάθε λο-γής ερίφια και εκείνοι οι παπιώτες μάνι μάνι να μπουν στην Τορ-τόνα με ξύλα σφυριά και ματσόλες και αξίνες γιατί τους είχε καυ-λώσει να γκρεμίσουν την πόλη συθέμελα

και προς το βράδυ είδα στο λόφο πυκνούς καπνούς και η Ντερ-τόνα ή Τορτόνα δεν υπήρχε πια αυτά έχει ο πόλεμος όπως λέγεικι ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο είναι ένα ανήμερο θεριό

πάντως καλύτερα αυτοί παρά εμείςκαι το βράδυ γυρνά ο αυτοκράτορας καταευχαριστημένος στα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

tabernacula και μου τσιμπά το μάγουλο όπως έκανε πότε πότε κιο πατέρας μου και μετά φωνάζει έναν κύριο που ήταν ο καλόπα-πας ο Ραχεβίνους και του λέει ότι θέλει να μάθω να γράφω και τονάβακα και τη γραμματική που τότε δεν ήξερα τι ήταν αλλά τώ-ρα σιγά σιγά τόμαθα ενώ ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο ούτε πουτο φαντάζεται

ωραίο πράμα νάσαι γραμματιζούμενος και ποιος θα το φα-νταζόταν

gratia agamus domini dominus τελοσπάντο ας είναι δοξα-σμένος ο Κύριος

πάντως όταν γράφεις ένα χρονικό σε πιάνουν εξάψεις ακόμακαι το χειμώνα άσε που φοβάμαι μη σβήσει η λάμπα και όπωςέλεγε και κάποιος μούχει πονέσει ο δείχτης

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 14: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

εγώ τούπα ότι ο άρχοντας ήταν γερμανός κουχί από το Μον-φερράτο κι εκείνος είπε ακόμα χειρότερα τι γυρνάει μες στη νύ-χτα μα όταν του είπα για το νόμισμα ηρέμησε γιατί όσοι είναι απέτο Μαρένγκο είναι χοντροκέφαλοι σαν τα βόδια αλλά έξυπνοισαν τrsquo άλογα και ένιωσε ότι μπορούσε να βγάλει κάτι καλό καιμούπε εσύ που τα μιλάς όλα πες του τούτο δω

δηλαδή ότι είμαστε φτωχοί αλλά τίμιοιαυτό του τόπα κιόλαςδεν πειράζει καλύτερα να το ξαναπείς δηλαδή ευχαριστώ για

το σόλδι αλλά είναι και το σανό για τάλογο και στη σούπα βά-λαμε και τυρί και είναι και το ψωμί και ένα καυκί από το καλόκρασί και τον βάζω να κοιμηθεί εκεί που κοιμάσαι συ δίπλα στηφοτ πυρω πυροστιά και συ γιαπόψε τράβα στο στάβλο και ας μουδείξει το χρήμα γιατί θέλω ένα τζενοβέζικο σόλδι κι ας κάνει σαστο σπίτι του γιατί σε μας από το Μαρένγκο ο ξένος είναι ιερός

ο άρχοντας είπε ha ha είστε πονηροί εσείς από το Μαρίνκουμαλλά η συμφωνία είναι συμφωνία θα σου δώσω αυτά τα δυο νο-μίσματα και μη μου ζητάς ένα τζενοβέζικο σόλδι γιατί μrsquo ένα τζε-νοβέζικο σόλδι εγώ kaufo όλο σου το σπίτι και τα ζωντανά μαζίκαι πάρε τούτα δω και μη μιλάς γιατί πάλι κερδισμένος είσαι καιο κύρης μου δεν μίλησε και πήρε τα δυο νομίσματα που άφησε οάρχοντας στο τραπέζι γιατί όσοι είναι από το Μαρένγκο είναι χο-ντροκέφαλοι αλλά έξυπνοι και μετά έφαγε σαν λύκος (ο άρχο-ντας) ή μάλλον σαν δύο (λύκοι) και κατόπιν όταν ο κύρης κι η μά-να μου πήγανε να πλαγιάσουν γιατί είχαν τσακίσει τη ράχη τουςόλη μέρα όσο εγώ περιδιάβαζα στη φρασκέτα ο herre είπε ωραίοτούτο το κρασί θα κάτσω να πιω λίγο ακόμα εδώ δίπλα στη φω-τιά πες μου kint πες μου πώς και μιλάς τόσο καλά τη γλώσσα μου

ad petitionem tuam frater Ysingrine carissime primos libroschronicae meae missur

ne humane pravitate

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ούτεδω μπόρεσα να τα σβήσωτώρα ξαναπιάνω την ιστορία εκείνης της βραδιάς μεκείνο τον

γερμανό κύριο που ήθελε να μάθει πώς και μιλούσα τη γλώσσα τουκαι γω του απάντησα ότι έχω το δώρο των γλωσσών όπως οι από-στολοι έχω και το χάρισμα των οραμάτων όπως οι αλαφροΐσκιω-τες γιατί τριγυρνώ στο δάσος και βλέπω τον Αϊ-Μπαουντολίνο κα-βάλα σε μονόκερω άσπρο σαν το γάλα με το κέρατο του το ελικω-τό εκεί ακριβώς που τάλογα έχουν αυτό που για μας είναι η μύτη

τάλογα όμως δεν έχουν μύτη γιατί αλλιώς θάχαν από κάτωκαι μουστάκια σαν αυτά του κυρίου πούχε μια ωραία γενειάδαστο χρώμα μπακιρένιας χύτρας ενώ οι άλλοι γερμανοί που είχαδει είχαν κίτρινες τρίχες ακόμα και σταυτιά τους

κακείνος μου λέγει εντάξει βλέπεις αυτό που ονομάζεις μονό-κερω αλλά πού τόμαθες ότι υπάρχουν μονόκεροι σετούτον τονκόσμο και γω απάντησα ότι τόχα διαβάσει σένα βιβλίο πούχε οερημίτης της Φρασκέτα κι εκείνος με μάτια γουρλωτά σαν τηςκουκουβάγιας μου λέει Μα πώς ξέρεις και να διαβάζεις

εμ βέβαια του είπα και συνέχισα την ιστορίαλοιπόν η ιστορία έχει ότι ήταν ένας άγιος ερημίτης κοντά στο

δάσος και ο κόσμος του έφερνε πότε μια όρνιθα πότε ένα λαγό κα-κείνος κάθεται και προσεύχεται πάνω απόνα βιβλίο και όποτεπερνάει κόσμος κοπανά το στήθος του με μια πέτρα μα εμένα μουφαινόταν σαν ένας σβόλος χώμα για να μην πονάει πολύ λοιπόνεκείνη τη μέρα τούχανε φέρει πεσκέσι δυο αυγά και πάνω πουεκείνος διάβαζε εγώ σκέφτηκα ένα σου και ένα μου σαν καλοί χρι-στιανοί αρκεί να μη με πάρει χαμπάρι αλλά κείνος δεν ξέρω πώςαφού διάβαζε με γράπωσε από το λαιμό και γω είπα ο έχων δύοχιτώνας και τότε έσκασε στα γέλια και μούπε είσαι πολύ έξυπνοπαιδί ξέρεις νάρχεσαι κάθε μέρα εδώ να σου μάθω να διαβάζεις

έτσι μούμαθε τα γράμματα με το γδούπο απrsquo τες κατακεφα-λιές μοναχά που μια μέρα στην εξομολόγηση άρχισε να μου λέγειτι ωραίο γεροδεμένο αγόρι πούσαι και τι ωραίο λιονταρίσιο κε-

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

φάλι δείξε μου πόσο δυνατά είναι τα μπράτσα σου και πώς είναιτο στήθος σου κάτσε να σε πιάσω εδώ παρχίζουν τα πόδια για ναδω αν είσαι υγιής και τότε κατάλαβα πού το πήγαινε και τούρι-ξα μια γονατιά στrsquo αχαμνά στα testicula του δηλαδή κι εκείνος δι-πλώθηκε στα δυο λέγοντας Κυργελέησον θα πάω στο Μαρένγκοκαι θα πω οτείσαι δαιμονισμένος και θα σε κάψουν και του λέωγω καλά αλλά πρώτα θα πω εγώ ότι σε είδα ένα βράδυ να τονχώνεις σε μια μάγισσα με μάσκα και τότε θα δούμε ποιον θα πουνδαιμονισμένο και τότε εκείνος λέγει περίμενε τόλεγα μόνο για ναγελάσουμε και ήθελα να δω αν έχεις φόβο Κυρίου ας μην το συ-ζητάμε άλλο έλα αύριο και θαρχίσω να σου μαθαίνω γραφή για-τί άλλο να διαβάζεις δεν είναι κόπος απλώς κοιτάς και κουνάς ταχείλια σου αλλά για να γράφεις μες στο βιβλίο θέλει φύλλα καιμελάνη και καλάμι που alba pratalia arabat et nigrum semen se-minabat γιατί πάντα μιλούσε λατινικά

και γω τούπα μου φτάνει που ξέρω να διαβάζω γιατί έτσι μα-θαίνω αυτά που δεν ξέρω ενώ όταν γράφεις γράφεις μόνο αυτάπου ξέρεις ήδη οπότε δε βαριέσαι καλύτερα να μείνω χωρίς να ξέ-ρω να γράφω αλλά ο κώλος είναι πάντα κώλος

ενώ τα εξιστορούσα ο γερμανός κύριος γελούσε σαν παλα-βός και έλεγε μπράβο μικρέ ιππότη οι ερημίτες είναι allesammtSodomiten αλλά πες μου πες μου τι άλλο είδες στο δάσος και γωσκέφτηκα ότι ήταν απαυτούς που θέλανε να πάρουν την Τορτό-να με τον Αυτοκράτορα Φρειδερίκο και είπα καλύτερα να του κά-νω το χατίρι γιατί μπορεί να μου δώσει κι άλλο νόμισμα και τού-πα ότι πριν δυο βραδιές μου εμφανίστηκε ο Αϊ-Μπαουντολίνο καιμούπε ότι ο αυτοκράτορας θάχει μεγάλη νίκη στην Τορτόνα για-τί ο Φρειδερίκος ήταν ο μοναδικός κύριος και αυθέντης όλης τηςΛογγοβαρδίας μαζί και της Φρασκέτας

και τότε ο άρχοντας μούπε kint ο Θεός σέστειλε έλα μαζί μουστο αυτοκρατορικό στρατόπεδο να πεις αυτά που σούπε ο Αϊ-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Μπαουντολίνο και γω είπα ότι αν ήθελε θάλεγα κιόλας πως ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούχε πει ότι στην πολιορκία θάρχονταν κι οιΑπόστολοι Πέτρος και Παύλος να οδηγήσουν τους αυτοκρατορι-κούς κακείνος είπε Ach wie Wunderbar εμένα μου φτάνει και οΠέτρος μονάχος του

kint έλα μαζί μου και έκανες την τύχη σουΕυθύς και παραχρήμα δηλαδή το επόμενο πρωί ο άρχοντας είπε

στον κύρη μου ότι με παίρνει μαζί του και με πάει κάπου όπου θαμάθω να διαβάζω και να γράφω και ίσως να γενώ και υπουργός

ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο δεν κατάλαβε καλά τι τούπε μαένιωσε ότι τούπαιρναν απrsquo τrsquo οσπήτι έναν χαραμοφάη και δε χρεια-ζόταν πια να σκάει για τες κασκαρίκες μου και σκεφτόταν ότι οκύριος εκείνος ίσως νάταν κι απrsquo αυτούς που πάνε σε γιορτές καιπανηγύρεις με τη μαϊμού και ίσως νάθελε και να με στριμώξει καιδεν του άρεζε καθόλου αλλά ο άρχοντας τούπε ότι ήταν ένας μέ-γας κόμης παλατίνος και ότι μεταξύ των γερμανών δεν υπήρχανSodomiten

τι είναι αυτοί οι σοδομιστές ρώτησα τον κύρη μου και μου εξή-γησε ότι είναι οι πούστηδες άσε παντού υπάρχουν πούστηδες εί-πε αλλά όταν είδε τον κύριο να βγάζει άλλα πέντε νομίσματα εκτόςαπό τα δυο της περασμένης βραδιάς και ποτέ του δεν είχε ξανα-δεί τόσα μούπε σύρε γιε μου γιατί rsquoναι η τύχη σου και μπορεί κι ηδική μας και αφού τούτοι οι γερμανοί όλο κλωθογυρνούν στα μέ-ρη μας παναπεί πως θάρχεσαι πού και πού να μας βλέπεις και γωείπα τrsquo ορκίζομαι αλλά ο λαιμός μου σφιγγόταν γιατί έβλεπα τημάνα μου να κλαίει σάμπως να με πηγαίναν για σφαγή

κι έτσι φύγαμε και ο άρχοντας με πρόσταξε να τον οδηγήσω στοκάστρο των αυτοκρατορικών πανεύκολο του είπα φτάνει νrsquo ακο-λουθούμε τον ήλιο ή μάλλον να πάμε προς τη μεριά του

κι ενώ προχωρούσαμε και ξεκρίναμε κιόλα το στρατόπεδο νά-σου μια ομάδα καβαλαραίων που μεμιάς πέφτουν στα γόνατα καιχαμηλώνουν τα δόρατα και τα λάβαρα και υψώνουν τα σπαθιά μα

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τι στο καλό γίνεται είπα και κείνοι να φωνάζουν Κέσα Karsquoi66apαπό δω και Keiser από κει και Sanctissimus Rex από την άλληκαι να φιλούν το χέρι του άρχοντα και μένα παραλίγο να μου φύ-γει η μασέλα έχασκε το στόμα μου σα φούρνος γιατί τότε κατάλα-βα ότι ο κύριος εκείνος με την κόκκινη γενειάδα ήταν ο αυτοκρά-τορας Φρειδερίκος με σάρκα και οστά κι εγώ του έλεγα σαχλαμά-ρες όλο το βράδυ σα νάτανε ο πρώτος τυχάρπαστος κόπανος

τώρα θα βάλει να μου κόψουν το κεφάλι είπα κι όμως του κό-στισα κιόλας ζrsquo νομίσματα και αν ήθελε το κεφάλι μου θα μου τό-κοβε χτες βράδυ τζάμπα και κυργελέησον

και κείνος λέει να μη φοβάστε φέρνω σπουδαία νέα για έναόραμα μικρέ πες σε όλους το όραμα που είδες στο δάσος κι εγώπέφτω κάτω και χτυπιέμαι σα να rsquoχω το θείο δαιμόνιο και ανα-ποδογυρνώ τα μάτια μου και βγάζω αφρούς από το στόμα καιφωνάζω είδα είδα και τους λέγω όλη την ιστορία του Αϊ-Μπαου-ντολίνο που μούπε την προφητεία και όλοι λένε ΘέκεΚύ Θεέ Με-γαλοδύναμε και λέγανε Θαύμα θαύμα gottsteh mirbei

κήταν εκεί και οι απεσταλμένοι της Τερντόνα που δεν είχανακόμα αποσίσει αν θα παραδίνονταν μα όταν μάκουσαν πέσανεκαταγής και λέγανε ότι αφού κι οι άγιοι ήταν ενάντιά τους κα-λύτερα να παραδίνονταν μιας και δεν μπορούσαν ναντέξουν

κατόπι είδα τους ντερτονέζους να βγαίνουν από την πόληάντρες γυναίκες και παιδιά και βυζανιάρικα και κλαίγανε ούλοικι οι γερμανοί τους έσερναν σαν τα πρόβατα αρνιά και κάθε λο-γής ερίφια και εκείνοι οι παπιώτες μάνι μάνι να μπουν στην Τορ-τόνα με ξύλα σφυριά και ματσόλες και αξίνες γιατί τους είχε καυ-λώσει να γκρεμίσουν την πόλη συθέμελα

και προς το βράδυ είδα στο λόφο πυκνούς καπνούς και η Ντερ-τόνα ή Τορτόνα δεν υπήρχε πια αυτά έχει ο πόλεμος όπως λέγεικι ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο είναι ένα ανήμερο θεριό

πάντως καλύτερα αυτοί παρά εμείςκαι το βράδυ γυρνά ο αυτοκράτορας καταευχαριστημένος στα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

tabernacula και μου τσιμπά το μάγουλο όπως έκανε πότε πότε κιο πατέρας μου και μετά φωνάζει έναν κύριο που ήταν ο καλόπα-πας ο Ραχεβίνους και του λέει ότι θέλει να μάθω να γράφω και τονάβακα και τη γραμματική που τότε δεν ήξερα τι ήταν αλλά τώ-ρα σιγά σιγά τόμαθα ενώ ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο ούτε πουτο φαντάζεται

ωραίο πράμα νάσαι γραμματιζούμενος και ποιος θα το φα-νταζόταν

gratia agamus domini dominus τελοσπάντο ας είναι δοξα-σμένος ο Κύριος

πάντως όταν γράφεις ένα χρονικό σε πιάνουν εξάψεις ακόμακαι το χειμώνα άσε που φοβάμαι μη σβήσει η λάμπα και όπωςέλεγε και κάποιος μούχει πονέσει ο δείχτης

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 15: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

ούτεδω μπόρεσα να τα σβήσωτώρα ξαναπιάνω την ιστορία εκείνης της βραδιάς μεκείνο τον

γερμανό κύριο που ήθελε να μάθει πώς και μιλούσα τη γλώσσα τουκαι γω του απάντησα ότι έχω το δώρο των γλωσσών όπως οι από-στολοι έχω και το χάρισμα των οραμάτων όπως οι αλαφροΐσκιω-τες γιατί τριγυρνώ στο δάσος και βλέπω τον Αϊ-Μπαουντολίνο κα-βάλα σε μονόκερω άσπρο σαν το γάλα με το κέρατο του το ελικω-τό εκεί ακριβώς που τάλογα έχουν αυτό που για μας είναι η μύτη

τάλογα όμως δεν έχουν μύτη γιατί αλλιώς θάχαν από κάτωκαι μουστάκια σαν αυτά του κυρίου πούχε μια ωραία γενειάδαστο χρώμα μπακιρένιας χύτρας ενώ οι άλλοι γερμανοί που είχαδει είχαν κίτρινες τρίχες ακόμα και σταυτιά τους

κακείνος μου λέγει εντάξει βλέπεις αυτό που ονομάζεις μονό-κερω αλλά πού τόμαθες ότι υπάρχουν μονόκεροι σετούτον τονκόσμο και γω απάντησα ότι τόχα διαβάσει σένα βιβλίο πούχε οερημίτης της Φρασκέτα κι εκείνος με μάτια γουρλωτά σαν τηςκουκουβάγιας μου λέει Μα πώς ξέρεις και να διαβάζεις

εμ βέβαια του είπα και συνέχισα την ιστορίαλοιπόν η ιστορία έχει ότι ήταν ένας άγιος ερημίτης κοντά στο

δάσος και ο κόσμος του έφερνε πότε μια όρνιθα πότε ένα λαγό κα-κείνος κάθεται και προσεύχεται πάνω απόνα βιβλίο και όποτεπερνάει κόσμος κοπανά το στήθος του με μια πέτρα μα εμένα μουφαινόταν σαν ένας σβόλος χώμα για να μην πονάει πολύ λοιπόνεκείνη τη μέρα τούχανε φέρει πεσκέσι δυο αυγά και πάνω πουεκείνος διάβαζε εγώ σκέφτηκα ένα σου και ένα μου σαν καλοί χρι-στιανοί αρκεί να μη με πάρει χαμπάρι αλλά κείνος δεν ξέρω πώςαφού διάβαζε με γράπωσε από το λαιμό και γω είπα ο έχων δύοχιτώνας και τότε έσκασε στα γέλια και μούπε είσαι πολύ έξυπνοπαιδί ξέρεις νάρχεσαι κάθε μέρα εδώ να σου μάθω να διαβάζεις

έτσι μούμαθε τα γράμματα με το γδούπο απrsquo τες κατακεφα-λιές μοναχά που μια μέρα στην εξομολόγηση άρχισε να μου λέγειτι ωραίο γεροδεμένο αγόρι πούσαι και τι ωραίο λιονταρίσιο κε-

1 ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

φάλι δείξε μου πόσο δυνατά είναι τα μπράτσα σου και πώς είναιτο στήθος σου κάτσε να σε πιάσω εδώ παρχίζουν τα πόδια για ναδω αν είσαι υγιής και τότε κατάλαβα πού το πήγαινε και τούρι-ξα μια γονατιά στrsquo αχαμνά στα testicula του δηλαδή κι εκείνος δι-πλώθηκε στα δυο λέγοντας Κυργελέησον θα πάω στο Μαρένγκοκαι θα πω οτείσαι δαιμονισμένος και θα σε κάψουν και του λέωγω καλά αλλά πρώτα θα πω εγώ ότι σε είδα ένα βράδυ να τονχώνεις σε μια μάγισσα με μάσκα και τότε θα δούμε ποιον θα πουνδαιμονισμένο και τότε εκείνος λέγει περίμενε τόλεγα μόνο για ναγελάσουμε και ήθελα να δω αν έχεις φόβο Κυρίου ας μην το συ-ζητάμε άλλο έλα αύριο και θαρχίσω να σου μαθαίνω γραφή για-τί άλλο να διαβάζεις δεν είναι κόπος απλώς κοιτάς και κουνάς ταχείλια σου αλλά για να γράφεις μες στο βιβλίο θέλει φύλλα καιμελάνη και καλάμι που alba pratalia arabat et nigrum semen se-minabat γιατί πάντα μιλούσε λατινικά

και γω τούπα μου φτάνει που ξέρω να διαβάζω γιατί έτσι μα-θαίνω αυτά που δεν ξέρω ενώ όταν γράφεις γράφεις μόνο αυτάπου ξέρεις ήδη οπότε δε βαριέσαι καλύτερα να μείνω χωρίς να ξέ-ρω να γράφω αλλά ο κώλος είναι πάντα κώλος

ενώ τα εξιστορούσα ο γερμανός κύριος γελούσε σαν παλα-βός και έλεγε μπράβο μικρέ ιππότη οι ερημίτες είναι allesammtSodomiten αλλά πες μου πες μου τι άλλο είδες στο δάσος και γωσκέφτηκα ότι ήταν απαυτούς που θέλανε να πάρουν την Τορτό-να με τον Αυτοκράτορα Φρειδερίκο και είπα καλύτερα να του κά-νω το χατίρι γιατί μπορεί να μου δώσει κι άλλο νόμισμα και τού-πα ότι πριν δυο βραδιές μου εμφανίστηκε ο Αϊ-Μπαουντολίνο καιμούπε ότι ο αυτοκράτορας θάχει μεγάλη νίκη στην Τορτόνα για-τί ο Φρειδερίκος ήταν ο μοναδικός κύριος και αυθέντης όλης τηςΛογγοβαρδίας μαζί και της Φρασκέτας

και τότε ο άρχοντας μούπε kint ο Θεός σέστειλε έλα μαζί μουστο αυτοκρατορικό στρατόπεδο να πεις αυτά που σούπε ο Αϊ-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Μπαουντολίνο και γω είπα ότι αν ήθελε θάλεγα κιόλας πως ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούχε πει ότι στην πολιορκία θάρχονταν κι οιΑπόστολοι Πέτρος και Παύλος να οδηγήσουν τους αυτοκρατορι-κούς κακείνος είπε Ach wie Wunderbar εμένα μου φτάνει και οΠέτρος μονάχος του

kint έλα μαζί μου και έκανες την τύχη σουΕυθύς και παραχρήμα δηλαδή το επόμενο πρωί ο άρχοντας είπε

στον κύρη μου ότι με παίρνει μαζί του και με πάει κάπου όπου θαμάθω να διαβάζω και να γράφω και ίσως να γενώ και υπουργός

ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο δεν κατάλαβε καλά τι τούπε μαένιωσε ότι τούπαιρναν απrsquo τrsquo οσπήτι έναν χαραμοφάη και δε χρεια-ζόταν πια να σκάει για τες κασκαρίκες μου και σκεφτόταν ότι οκύριος εκείνος ίσως νάταν κι απrsquo αυτούς που πάνε σε γιορτές καιπανηγύρεις με τη μαϊμού και ίσως νάθελε και να με στριμώξει καιδεν του άρεζε καθόλου αλλά ο άρχοντας τούπε ότι ήταν ένας μέ-γας κόμης παλατίνος και ότι μεταξύ των γερμανών δεν υπήρχανSodomiten

τι είναι αυτοί οι σοδομιστές ρώτησα τον κύρη μου και μου εξή-γησε ότι είναι οι πούστηδες άσε παντού υπάρχουν πούστηδες εί-πε αλλά όταν είδε τον κύριο να βγάζει άλλα πέντε νομίσματα εκτόςαπό τα δυο της περασμένης βραδιάς και ποτέ του δεν είχε ξανα-δεί τόσα μούπε σύρε γιε μου γιατί rsquoναι η τύχη σου και μπορεί κι ηδική μας και αφού τούτοι οι γερμανοί όλο κλωθογυρνούν στα μέ-ρη μας παναπεί πως θάρχεσαι πού και πού να μας βλέπεις και γωείπα τrsquo ορκίζομαι αλλά ο λαιμός μου σφιγγόταν γιατί έβλεπα τημάνα μου να κλαίει σάμπως να με πηγαίναν για σφαγή

κι έτσι φύγαμε και ο άρχοντας με πρόσταξε να τον οδηγήσω στοκάστρο των αυτοκρατορικών πανεύκολο του είπα φτάνει νrsquo ακο-λουθούμε τον ήλιο ή μάλλον να πάμε προς τη μεριά του

κι ενώ προχωρούσαμε και ξεκρίναμε κιόλα το στρατόπεδο νά-σου μια ομάδα καβαλαραίων που μεμιάς πέφτουν στα γόνατα καιχαμηλώνουν τα δόρατα και τα λάβαρα και υψώνουν τα σπαθιά μα

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τι στο καλό γίνεται είπα και κείνοι να φωνάζουν Κέσα Karsquoi66apαπό δω και Keiser από κει και Sanctissimus Rex από την άλληκαι να φιλούν το χέρι του άρχοντα και μένα παραλίγο να μου φύ-γει η μασέλα έχασκε το στόμα μου σα φούρνος γιατί τότε κατάλα-βα ότι ο κύριος εκείνος με την κόκκινη γενειάδα ήταν ο αυτοκρά-τορας Φρειδερίκος με σάρκα και οστά κι εγώ του έλεγα σαχλαμά-ρες όλο το βράδυ σα νάτανε ο πρώτος τυχάρπαστος κόπανος

τώρα θα βάλει να μου κόψουν το κεφάλι είπα κι όμως του κό-στισα κιόλας ζrsquo νομίσματα και αν ήθελε το κεφάλι μου θα μου τό-κοβε χτες βράδυ τζάμπα και κυργελέησον

και κείνος λέει να μη φοβάστε φέρνω σπουδαία νέα για έναόραμα μικρέ πες σε όλους το όραμα που είδες στο δάσος κι εγώπέφτω κάτω και χτυπιέμαι σα να rsquoχω το θείο δαιμόνιο και ανα-ποδογυρνώ τα μάτια μου και βγάζω αφρούς από το στόμα καιφωνάζω είδα είδα και τους λέγω όλη την ιστορία του Αϊ-Μπαου-ντολίνο που μούπε την προφητεία και όλοι λένε ΘέκεΚύ Θεέ Με-γαλοδύναμε και λέγανε Θαύμα θαύμα gottsteh mirbei

κήταν εκεί και οι απεσταλμένοι της Τερντόνα που δεν είχανακόμα αποσίσει αν θα παραδίνονταν μα όταν μάκουσαν πέσανεκαταγής και λέγανε ότι αφού κι οι άγιοι ήταν ενάντιά τους κα-λύτερα να παραδίνονταν μιας και δεν μπορούσαν ναντέξουν

κατόπι είδα τους ντερτονέζους να βγαίνουν από την πόληάντρες γυναίκες και παιδιά και βυζανιάρικα και κλαίγανε ούλοικι οι γερμανοί τους έσερναν σαν τα πρόβατα αρνιά και κάθε λο-γής ερίφια και εκείνοι οι παπιώτες μάνι μάνι να μπουν στην Τορ-τόνα με ξύλα σφυριά και ματσόλες και αξίνες γιατί τους είχε καυ-λώσει να γκρεμίσουν την πόλη συθέμελα

και προς το βράδυ είδα στο λόφο πυκνούς καπνούς και η Ντερ-τόνα ή Τορτόνα δεν υπήρχε πια αυτά έχει ο πόλεμος όπως λέγεικι ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο είναι ένα ανήμερο θεριό

πάντως καλύτερα αυτοί παρά εμείςκαι το βράδυ γυρνά ο αυτοκράτορας καταευχαριστημένος στα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

tabernacula και μου τσιμπά το μάγουλο όπως έκανε πότε πότε κιο πατέρας μου και μετά φωνάζει έναν κύριο που ήταν ο καλόπα-πας ο Ραχεβίνους και του λέει ότι θέλει να μάθω να γράφω και τονάβακα και τη γραμματική που τότε δεν ήξερα τι ήταν αλλά τώ-ρα σιγά σιγά τόμαθα ενώ ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο ούτε πουτο φαντάζεται

ωραίο πράμα νάσαι γραμματιζούμενος και ποιος θα το φα-νταζόταν

gratia agamus domini dominus τελοσπάντο ας είναι δοξα-σμένος ο Κύριος

πάντως όταν γράφεις ένα χρονικό σε πιάνουν εξάψεις ακόμακαι το χειμώνα άσε που φοβάμαι μη σβήσει η λάμπα και όπωςέλεγε και κάποιος μούχει πονέσει ο δείχτης

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 16: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

φάλι δείξε μου πόσο δυνατά είναι τα μπράτσα σου και πώς είναιτο στήθος σου κάτσε να σε πιάσω εδώ παρχίζουν τα πόδια για ναδω αν είσαι υγιής και τότε κατάλαβα πού το πήγαινε και τούρι-ξα μια γονατιά στrsquo αχαμνά στα testicula του δηλαδή κι εκείνος δι-πλώθηκε στα δυο λέγοντας Κυργελέησον θα πάω στο Μαρένγκοκαι θα πω οτείσαι δαιμονισμένος και θα σε κάψουν και του λέωγω καλά αλλά πρώτα θα πω εγώ ότι σε είδα ένα βράδυ να τονχώνεις σε μια μάγισσα με μάσκα και τότε θα δούμε ποιον θα πουνδαιμονισμένο και τότε εκείνος λέγει περίμενε τόλεγα μόνο για ναγελάσουμε και ήθελα να δω αν έχεις φόβο Κυρίου ας μην το συ-ζητάμε άλλο έλα αύριο και θαρχίσω να σου μαθαίνω γραφή για-τί άλλο να διαβάζεις δεν είναι κόπος απλώς κοιτάς και κουνάς ταχείλια σου αλλά για να γράφεις μες στο βιβλίο θέλει φύλλα καιμελάνη και καλάμι που alba pratalia arabat et nigrum semen se-minabat γιατί πάντα μιλούσε λατινικά

και γω τούπα μου φτάνει που ξέρω να διαβάζω γιατί έτσι μα-θαίνω αυτά που δεν ξέρω ενώ όταν γράφεις γράφεις μόνο αυτάπου ξέρεις ήδη οπότε δε βαριέσαι καλύτερα να μείνω χωρίς να ξέ-ρω να γράφω αλλά ο κώλος είναι πάντα κώλος

ενώ τα εξιστορούσα ο γερμανός κύριος γελούσε σαν παλα-βός και έλεγε μπράβο μικρέ ιππότη οι ερημίτες είναι allesammtSodomiten αλλά πες μου πες μου τι άλλο είδες στο δάσος και γωσκέφτηκα ότι ήταν απαυτούς που θέλανε να πάρουν την Τορτό-να με τον Αυτοκράτορα Φρειδερίκο και είπα καλύτερα να του κά-νω το χατίρι γιατί μπορεί να μου δώσει κι άλλο νόμισμα και τού-πα ότι πριν δυο βραδιές μου εμφανίστηκε ο Αϊ-Μπαουντολίνο καιμούπε ότι ο αυτοκράτορας θάχει μεγάλη νίκη στην Τορτόνα για-τί ο Φρειδερίκος ήταν ο μοναδικός κύριος και αυθέντης όλης τηςΛογγοβαρδίας μαζί και της Φρασκέτας

και τότε ο άρχοντας μούπε kint ο Θεός σέστειλε έλα μαζί μουστο αυτοκρατορικό στρατόπεδο να πεις αυτά που σούπε ο Αϊ-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Μπαουντολίνο και γω είπα ότι αν ήθελε θάλεγα κιόλας πως ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούχε πει ότι στην πολιορκία θάρχονταν κι οιΑπόστολοι Πέτρος και Παύλος να οδηγήσουν τους αυτοκρατορι-κούς κακείνος είπε Ach wie Wunderbar εμένα μου φτάνει και οΠέτρος μονάχος του

kint έλα μαζί μου και έκανες την τύχη σουΕυθύς και παραχρήμα δηλαδή το επόμενο πρωί ο άρχοντας είπε

στον κύρη μου ότι με παίρνει μαζί του και με πάει κάπου όπου θαμάθω να διαβάζω και να γράφω και ίσως να γενώ και υπουργός

ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο δεν κατάλαβε καλά τι τούπε μαένιωσε ότι τούπαιρναν απrsquo τrsquo οσπήτι έναν χαραμοφάη και δε χρεια-ζόταν πια να σκάει για τες κασκαρίκες μου και σκεφτόταν ότι οκύριος εκείνος ίσως νάταν κι απrsquo αυτούς που πάνε σε γιορτές καιπανηγύρεις με τη μαϊμού και ίσως νάθελε και να με στριμώξει καιδεν του άρεζε καθόλου αλλά ο άρχοντας τούπε ότι ήταν ένας μέ-γας κόμης παλατίνος και ότι μεταξύ των γερμανών δεν υπήρχανSodomiten

τι είναι αυτοί οι σοδομιστές ρώτησα τον κύρη μου και μου εξή-γησε ότι είναι οι πούστηδες άσε παντού υπάρχουν πούστηδες εί-πε αλλά όταν είδε τον κύριο να βγάζει άλλα πέντε νομίσματα εκτόςαπό τα δυο της περασμένης βραδιάς και ποτέ του δεν είχε ξανα-δεί τόσα μούπε σύρε γιε μου γιατί rsquoναι η τύχη σου και μπορεί κι ηδική μας και αφού τούτοι οι γερμανοί όλο κλωθογυρνούν στα μέ-ρη μας παναπεί πως θάρχεσαι πού και πού να μας βλέπεις και γωείπα τrsquo ορκίζομαι αλλά ο λαιμός μου σφιγγόταν γιατί έβλεπα τημάνα μου να κλαίει σάμπως να με πηγαίναν για σφαγή

κι έτσι φύγαμε και ο άρχοντας με πρόσταξε να τον οδηγήσω στοκάστρο των αυτοκρατορικών πανεύκολο του είπα φτάνει νrsquo ακο-λουθούμε τον ήλιο ή μάλλον να πάμε προς τη μεριά του

κι ενώ προχωρούσαμε και ξεκρίναμε κιόλα το στρατόπεδο νά-σου μια ομάδα καβαλαραίων που μεμιάς πέφτουν στα γόνατα καιχαμηλώνουν τα δόρατα και τα λάβαρα και υψώνουν τα σπαθιά μα

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τι στο καλό γίνεται είπα και κείνοι να φωνάζουν Κέσα Karsquoi66apαπό δω και Keiser από κει και Sanctissimus Rex από την άλληκαι να φιλούν το χέρι του άρχοντα και μένα παραλίγο να μου φύ-γει η μασέλα έχασκε το στόμα μου σα φούρνος γιατί τότε κατάλα-βα ότι ο κύριος εκείνος με την κόκκινη γενειάδα ήταν ο αυτοκρά-τορας Φρειδερίκος με σάρκα και οστά κι εγώ του έλεγα σαχλαμά-ρες όλο το βράδυ σα νάτανε ο πρώτος τυχάρπαστος κόπανος

τώρα θα βάλει να μου κόψουν το κεφάλι είπα κι όμως του κό-στισα κιόλας ζrsquo νομίσματα και αν ήθελε το κεφάλι μου θα μου τό-κοβε χτες βράδυ τζάμπα και κυργελέησον

και κείνος λέει να μη φοβάστε φέρνω σπουδαία νέα για έναόραμα μικρέ πες σε όλους το όραμα που είδες στο δάσος κι εγώπέφτω κάτω και χτυπιέμαι σα να rsquoχω το θείο δαιμόνιο και ανα-ποδογυρνώ τα μάτια μου και βγάζω αφρούς από το στόμα καιφωνάζω είδα είδα και τους λέγω όλη την ιστορία του Αϊ-Μπαου-ντολίνο που μούπε την προφητεία και όλοι λένε ΘέκεΚύ Θεέ Με-γαλοδύναμε και λέγανε Θαύμα θαύμα gottsteh mirbei

κήταν εκεί και οι απεσταλμένοι της Τερντόνα που δεν είχανακόμα αποσίσει αν θα παραδίνονταν μα όταν μάκουσαν πέσανεκαταγής και λέγανε ότι αφού κι οι άγιοι ήταν ενάντιά τους κα-λύτερα να παραδίνονταν μιας και δεν μπορούσαν ναντέξουν

κατόπι είδα τους ντερτονέζους να βγαίνουν από την πόληάντρες γυναίκες και παιδιά και βυζανιάρικα και κλαίγανε ούλοικι οι γερμανοί τους έσερναν σαν τα πρόβατα αρνιά και κάθε λο-γής ερίφια και εκείνοι οι παπιώτες μάνι μάνι να μπουν στην Τορ-τόνα με ξύλα σφυριά και ματσόλες και αξίνες γιατί τους είχε καυ-λώσει να γκρεμίσουν την πόλη συθέμελα

και προς το βράδυ είδα στο λόφο πυκνούς καπνούς και η Ντερ-τόνα ή Τορτόνα δεν υπήρχε πια αυτά έχει ο πόλεμος όπως λέγεικι ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο είναι ένα ανήμερο θεριό

πάντως καλύτερα αυτοί παρά εμείςκαι το βράδυ γυρνά ο αυτοκράτορας καταευχαριστημένος στα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

tabernacula και μου τσιμπά το μάγουλο όπως έκανε πότε πότε κιο πατέρας μου και μετά φωνάζει έναν κύριο που ήταν ο καλόπα-πας ο Ραχεβίνους και του λέει ότι θέλει να μάθω να γράφω και τονάβακα και τη γραμματική που τότε δεν ήξερα τι ήταν αλλά τώ-ρα σιγά σιγά τόμαθα ενώ ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο ούτε πουτο φαντάζεται

ωραίο πράμα νάσαι γραμματιζούμενος και ποιος θα το φα-νταζόταν

gratia agamus domini dominus τελοσπάντο ας είναι δοξα-σμένος ο Κύριος

πάντως όταν γράφεις ένα χρονικό σε πιάνουν εξάψεις ακόμακαι το χειμώνα άσε που φοβάμαι μη σβήσει η λάμπα και όπωςέλεγε και κάποιος μούχει πονέσει ο δείχτης

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 17: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

Μπαουντολίνο και γω είπα ότι αν ήθελε θάλεγα κιόλας πως ο Αϊ-Μπαουντολίνο μούχε πει ότι στην πολιορκία θάρχονταν κι οιΑπόστολοι Πέτρος και Παύλος να οδηγήσουν τους αυτοκρατορι-κούς κακείνος είπε Ach wie Wunderbar εμένα μου φτάνει και οΠέτρος μονάχος του

kint έλα μαζί μου και έκανες την τύχη σουΕυθύς και παραχρήμα δηλαδή το επόμενο πρωί ο άρχοντας είπε

στον κύρη μου ότι με παίρνει μαζί του και με πάει κάπου όπου θαμάθω να διαβάζω και να γράφω και ίσως να γενώ και υπουργός

ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο δεν κατάλαβε καλά τι τούπε μαένιωσε ότι τούπαιρναν απrsquo τrsquo οσπήτι έναν χαραμοφάη και δε χρεια-ζόταν πια να σκάει για τες κασκαρίκες μου και σκεφτόταν ότι οκύριος εκείνος ίσως νάταν κι απrsquo αυτούς που πάνε σε γιορτές καιπανηγύρεις με τη μαϊμού και ίσως νάθελε και να με στριμώξει καιδεν του άρεζε καθόλου αλλά ο άρχοντας τούπε ότι ήταν ένας μέ-γας κόμης παλατίνος και ότι μεταξύ των γερμανών δεν υπήρχανSodomiten

τι είναι αυτοί οι σοδομιστές ρώτησα τον κύρη μου και μου εξή-γησε ότι είναι οι πούστηδες άσε παντού υπάρχουν πούστηδες εί-πε αλλά όταν είδε τον κύριο να βγάζει άλλα πέντε νομίσματα εκτόςαπό τα δυο της περασμένης βραδιάς και ποτέ του δεν είχε ξανα-δεί τόσα μούπε σύρε γιε μου γιατί rsquoναι η τύχη σου και μπορεί κι ηδική μας και αφού τούτοι οι γερμανοί όλο κλωθογυρνούν στα μέ-ρη μας παναπεί πως θάρχεσαι πού και πού να μας βλέπεις και γωείπα τrsquo ορκίζομαι αλλά ο λαιμός μου σφιγγόταν γιατί έβλεπα τημάνα μου να κλαίει σάμπως να με πηγαίναν για σφαγή

κι έτσι φύγαμε και ο άρχοντας με πρόσταξε να τον οδηγήσω στοκάστρο των αυτοκρατορικών πανεύκολο του είπα φτάνει νrsquo ακο-λουθούμε τον ήλιο ή μάλλον να πάμε προς τη μεριά του

κι ενώ προχωρούσαμε και ξεκρίναμε κιόλα το στρατόπεδο νά-σου μια ομάδα καβαλαραίων που μεμιάς πέφτουν στα γόνατα καιχαμηλώνουν τα δόρατα και τα λάβαρα και υψώνουν τα σπαθιά μα

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τι στο καλό γίνεται είπα και κείνοι να φωνάζουν Κέσα Karsquoi66apαπό δω και Keiser από κει και Sanctissimus Rex από την άλληκαι να φιλούν το χέρι του άρχοντα και μένα παραλίγο να μου φύ-γει η μασέλα έχασκε το στόμα μου σα φούρνος γιατί τότε κατάλα-βα ότι ο κύριος εκείνος με την κόκκινη γενειάδα ήταν ο αυτοκρά-τορας Φρειδερίκος με σάρκα και οστά κι εγώ του έλεγα σαχλαμά-ρες όλο το βράδυ σα νάτανε ο πρώτος τυχάρπαστος κόπανος

τώρα θα βάλει να μου κόψουν το κεφάλι είπα κι όμως του κό-στισα κιόλας ζrsquo νομίσματα και αν ήθελε το κεφάλι μου θα μου τό-κοβε χτες βράδυ τζάμπα και κυργελέησον

και κείνος λέει να μη φοβάστε φέρνω σπουδαία νέα για έναόραμα μικρέ πες σε όλους το όραμα που είδες στο δάσος κι εγώπέφτω κάτω και χτυπιέμαι σα να rsquoχω το θείο δαιμόνιο και ανα-ποδογυρνώ τα μάτια μου και βγάζω αφρούς από το στόμα καιφωνάζω είδα είδα και τους λέγω όλη την ιστορία του Αϊ-Μπαου-ντολίνο που μούπε την προφητεία και όλοι λένε ΘέκεΚύ Θεέ Με-γαλοδύναμε και λέγανε Θαύμα θαύμα gottsteh mirbei

κήταν εκεί και οι απεσταλμένοι της Τερντόνα που δεν είχανακόμα αποσίσει αν θα παραδίνονταν μα όταν μάκουσαν πέσανεκαταγής και λέγανε ότι αφού κι οι άγιοι ήταν ενάντιά τους κα-λύτερα να παραδίνονταν μιας και δεν μπορούσαν ναντέξουν

κατόπι είδα τους ντερτονέζους να βγαίνουν από την πόληάντρες γυναίκες και παιδιά και βυζανιάρικα και κλαίγανε ούλοικι οι γερμανοί τους έσερναν σαν τα πρόβατα αρνιά και κάθε λο-γής ερίφια και εκείνοι οι παπιώτες μάνι μάνι να μπουν στην Τορ-τόνα με ξύλα σφυριά και ματσόλες και αξίνες γιατί τους είχε καυ-λώσει να γκρεμίσουν την πόλη συθέμελα

και προς το βράδυ είδα στο λόφο πυκνούς καπνούς και η Ντερ-τόνα ή Τορτόνα δεν υπήρχε πια αυτά έχει ο πόλεμος όπως λέγεικι ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο είναι ένα ανήμερο θεριό

πάντως καλύτερα αυτοί παρά εμείςκαι το βράδυ γυρνά ο αυτοκράτορας καταευχαριστημένος στα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

tabernacula και μου τσιμπά το μάγουλο όπως έκανε πότε πότε κιο πατέρας μου και μετά φωνάζει έναν κύριο που ήταν ο καλόπα-πας ο Ραχεβίνους και του λέει ότι θέλει να μάθω να γράφω και τονάβακα και τη γραμματική που τότε δεν ήξερα τι ήταν αλλά τώ-ρα σιγά σιγά τόμαθα ενώ ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο ούτε πουτο φαντάζεται

ωραίο πράμα νάσαι γραμματιζούμενος και ποιος θα το φα-νταζόταν

gratia agamus domini dominus τελοσπάντο ας είναι δοξα-σμένος ο Κύριος

πάντως όταν γράφεις ένα χρονικό σε πιάνουν εξάψεις ακόμακαι το χειμώνα άσε που φοβάμαι μη σβήσει η λάμπα και όπωςέλεγε και κάποιος μούχει πονέσει ο δείχτης

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 18: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

τι στο καλό γίνεται είπα και κείνοι να φωνάζουν Κέσα Karsquoi66apαπό δω και Keiser από κει και Sanctissimus Rex από την άλληκαι να φιλούν το χέρι του άρχοντα και μένα παραλίγο να μου φύ-γει η μασέλα έχασκε το στόμα μου σα φούρνος γιατί τότε κατάλα-βα ότι ο κύριος εκείνος με την κόκκινη γενειάδα ήταν ο αυτοκρά-τορας Φρειδερίκος με σάρκα και οστά κι εγώ του έλεγα σαχλαμά-ρες όλο το βράδυ σα νάτανε ο πρώτος τυχάρπαστος κόπανος

τώρα θα βάλει να μου κόψουν το κεφάλι είπα κι όμως του κό-στισα κιόλας ζrsquo νομίσματα και αν ήθελε το κεφάλι μου θα μου τό-κοβε χτες βράδυ τζάμπα και κυργελέησον

και κείνος λέει να μη φοβάστε φέρνω σπουδαία νέα για έναόραμα μικρέ πες σε όλους το όραμα που είδες στο δάσος κι εγώπέφτω κάτω και χτυπιέμαι σα να rsquoχω το θείο δαιμόνιο και ανα-ποδογυρνώ τα μάτια μου και βγάζω αφρούς από το στόμα καιφωνάζω είδα είδα και τους λέγω όλη την ιστορία του Αϊ-Μπαου-ντολίνο που μούπε την προφητεία και όλοι λένε ΘέκεΚύ Θεέ Με-γαλοδύναμε και λέγανε Θαύμα θαύμα gottsteh mirbei

κήταν εκεί και οι απεσταλμένοι της Τερντόνα που δεν είχανακόμα αποσίσει αν θα παραδίνονταν μα όταν μάκουσαν πέσανεκαταγής και λέγανε ότι αφού κι οι άγιοι ήταν ενάντιά τους κα-λύτερα να παραδίνονταν μιας και δεν μπορούσαν ναντέξουν

κατόπι είδα τους ντερτονέζους να βγαίνουν από την πόληάντρες γυναίκες και παιδιά και βυζανιάρικα και κλαίγανε ούλοικι οι γερμανοί τους έσερναν σαν τα πρόβατα αρνιά και κάθε λο-γής ερίφια και εκείνοι οι παπιώτες μάνι μάνι να μπουν στην Τορ-τόνα με ξύλα σφυριά και ματσόλες και αξίνες γιατί τους είχε καυ-λώσει να γκρεμίσουν την πόλη συθέμελα

και προς το βράδυ είδα στο λόφο πυκνούς καπνούς και η Ντερ-τόνα ή Τορτόνα δεν υπήρχε πια αυτά έχει ο πόλεμος όπως λέγεικι ο κύρης μου ο Γκαλιάουντο είναι ένα ανήμερο θεριό

πάντως καλύτερα αυτοί παρά εμείςκαι το βράδυ γυρνά ο αυτοκράτορας καταευχαριστημένος στα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

tabernacula και μου τσιμπά το μάγουλο όπως έκανε πότε πότε κιο πατέρας μου και μετά φωνάζει έναν κύριο που ήταν ο καλόπα-πας ο Ραχεβίνους και του λέει ότι θέλει να μάθω να γράφω και τονάβακα και τη γραμματική που τότε δεν ήξερα τι ήταν αλλά τώ-ρα σιγά σιγά τόμαθα ενώ ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο ούτε πουτο φαντάζεται

ωραίο πράμα νάσαι γραμματιζούμενος και ποιος θα το φα-νταζόταν

gratia agamus domini dominus τελοσπάντο ας είναι δοξα-σμένος ο Κύριος

πάντως όταν γράφεις ένα χρονικό σε πιάνουν εξάψεις ακόμακαι το χειμώνα άσε που φοβάμαι μη σβήσει η λάμπα και όπωςέλεγε και κάποιος μούχει πονέσει ο δείχτης

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 19: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

tabernacula και μου τσιμπά το μάγουλο όπως έκανε πότε πότε κιο πατέρας μου και μετά φωνάζει έναν κύριο που ήταν ο καλόπα-πας ο Ραχεβίνους και του λέει ότι θέλει να μάθω να γράφω και τονάβακα και τη γραμματική που τότε δεν ήξερα τι ήταν αλλά τώ-ρα σιγά σιγά τόμαθα ενώ ο πατέρας μου ο Γκαλιάουντο ούτε πουτο φαντάζεται

ωραίο πράμα νάσαι γραμματιζούμενος και ποιος θα το φα-νταζόταν

gratia agamus domini dominus τελοσπάντο ας είναι δοξα-σμένος ο Κύριος

πάντως όταν γράφεις ένα χρονικό σε πιάνουν εξάψεις ακόμακαι το χειμώνα άσε που φοβάμαι μη σβήσει η λάμπα και όπωςέλεγε και κάποιος μούχει πονέσει ο δείχτης

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 20: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

Ο Μπαουντολίνο συναντά τον Νικήτα Χωνιάτη

Τι είναιraquo ρώτησε ο Νικήτας αφού στριφογύρισε την περ-γαμηνή στα χέρια του και δοκίμασε να διαβάσει μερικέςγραμμές

laquoΕίναι η πρώτη άσκησή μου στο γράψιμοraquo απάντησε οΜπαουντολίνο laquoκαι από τότε που το rsquoγραψα ndashμου φαίνεται σταδεκατέσσερα κι ήμουν ακόμα αγρίμιndash το κουβαλάω πάνω μουσαν φυλαχτό Κατόπιν γέμισα πολλές ακόμα περγαμηνές μερι-κές φορές και καθημερινά ακόμα Μου φαινόταν ότι ζούσα μό-νο και μόνο για να γράφω τα βράδια αυτά που μου συνέβαιναντη μέρα Αργότερα μου αρκούσαν οι μηνιαίες περιγραφές με-ρικές γραμμές για να θυμάμαι τα σημαντικότερα γεγονότα Καισκεφτόμουν πως όταν θα γερνούσα ndashδηλαδή τώραndash με βάσηαυτές τις σημειώσεις θα ανέπτυσσα το Gesta Baudolini μου Κιέτσι σrsquo όλα μου τα ταξίδια κουβαλούσα μαζί και την ιστορίατης ζωής μου Αλλά στην απόδρασή μου από το βασίλειο τουΙωάννη του Πρεσβύτερουhellipraquo

laquoΙωάννης ο Πρεσβύτερος Πρώτη φορά τον ακούωraquolaquoΘα σrsquo τα πω κάποτε κι ίσως και να σε κουράσω Λοιπόν έλε-

γα πως όταν το rsquoσκασα από κει έχασα τα χαρτιά μου Κι ήτανσαν να rsquoχασα την ίδια μου τη ζωήraquo

laquoΝα μου διηγηθείς όλα όσα θυμάσαι Φτάνουν στrsquo αυτιά μουαποσπασματικά γεγονότα θραύσματα ιστοριών κι εγώ αντλώαπό μέσα τους μία ιστορία υφασμένη από τη Θεία Πρόνοια Σώ-ζοντάς με μου πρόσφερες το λιγοστό μέλλον που μου απομένει

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 21: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

θα σrsquo το ξεπληρώσω αποκαθιστώντας το παρελθόν που έχασεςraquolaquoΊσως όμως η ιστορία μου να μην έχει νόημαhellipraquolaquoΔεν υπάρχουν ιστορίες χωρίς νόημα Είμαι ένας από τους

ανθρώπους που μπορούν να βρουν νόημα ακόμα κι εκεί που οιάλλοι δεν το διακρίνουν Κι έπειτα η ιστορία γίνεται βίβλος τωνζωντανών όπως μία σάλπιγγα που σημαίνει και σηκώνει απότον τάφο εκείνους που ήταν σκόνη εδώ κι αιώνεςhellip Μονάχα πουχρειάζεται χρόνος πρέπει να μελετήσουμε τα γεγονότα να τασυσχετίσουμε να ανακαλύψουμε τους δεσμούς τους ακόμα καιτους πιο δυσδιάκριτους Ωστόσο δεν έχουμε τίποτrsquo άλλο να κά-νουμε οι Τζενοβέζοι σου λένε ότι πρέπει να περιμένουμε ώσπουνα καταλαγιάσει η λύσσα αυτών των σκυλιώνraquo

Ο Νικήτας Χωνιάτης ρήτωρ της Αυλής ανώτατος πραίτωρτης αυτοκρατορίας κριτής του βήλου και λογοθέτης των σε-κρέτων ή μάλλον ndashόπως λεγόταν μεταξύ των Λατίνωνndash σφρα-γιδοφύλαξ του Βυζαντινού Βασιλείου καθώς και ιστορικόςπολλών Κομνηνών και των Αγγέλων κοίταζε με περιέργεια τονάνθρωπο που στεκόταν μπροστά του Ο Μπαουντολίνο του εί-χε πει ότι είχαν συναντηθεί στην Καλλίπολη την εποχή του αυ-τοκράτορα Φρειδερίκου μα ο Μπαουντολίνο ακόμα κι αν ήτανεκεί ήταν χαμένος ανάμεσα στους πάμπολλους μινιστράλιουςενώ ο Νικήτας που έκανε τις διαπραγματεύσεις εν ονόματι τουβασιλέα ήταν περίοπτος Να rsquoλεγε ψέματα Εν πάση περιπτώ-σει ήταν ο άνθρωπος που τον είχε σώσει από τη μανία των ει-σβολέων τον είχε οδηγήσει σε ασφαλές μέρος τον είχε φέρεισrsquo επαφή με την οικογένειά του και τώρα του υποσχόταν ότι θατον μετέφερε έξω απrsquo την Κωνσταντινούποληhellip

Ο Νικήτας περιεργάστηκε το σωτήρα του Περισσότερο γιαΣαρακηνός έμοιαζε παρά για Χριστιανός Πρόσωπο ηλιοκαμέ-νο μία ωχρή ουλή που διέσχιζε το μάγουλό του φουντωτά μαλ-λιά πυρόξανθα ακόμα που του rsquoδιναν λιονταρίσια όψη Ο Νι-κήτας έμελλε να εκπλαγεί όταν αργότερα θα μάθαινε ότι ο άν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 22: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

θρωπος αυτός ήταν πάνω από εξήντα χρονών Τα χέρια τουήταν χοντρά όταν τα έδενε στην ποδιά του τα χοντροκομμένακότσια τους πρόβαλλαν έντονα Χέρια χωρικού φτιαγμένα πε-ρισσότερο για το φτυάρι παρά για τη σπάθα

Κι όμως μιλούσε τα ελληνικά με άνεση χωρίς να φτύνει σε κά-θε λέξη όπως συνήθως έκαναν οι ξένοι και ο Νικήτας τον είχε μό-λις ακούσει να απευθύνεται στους εισβολείς στην τραχιά τουςγλώσσα που τη μιλούσε γρήγορα και κοφτά όπως θα τη μιλού-σε και κάποιος που ξέρει να βρίζει Εξάλλου το προηγούμενο βρά-δυ τού είχε πει ότι διέθετε ένα χάρισμα αρκεί νrsquo άκουγε δύο αν-θρώπους να μιλούν στη γλώσσα τους και μετά από λίγο ήταν σεθέση να τη μιλήσει όπως κι αυτοί Μοναδικό χάρισμα που ο Νι-κήτας πίστευε ότι είχε παραχωρηθεί μόνο στους Αποστόλους

Η ζωή στην Αυλή και μάλιστα σrsquo αυτήν ειδικά την Αυλή είχεδιδάξει στον Νικήτα νrsquo αξιολογεί τους ανθρώπους ψύχραιμα καιεπιφυλακτικά Το παράξενο στον Μπαουντολίνο ήταν πως ότικι αν έλεγε λοξοκοίταζε το συνομιλητή του σαν να rsquoθελε να τονπροειδοποιήσει να μην τον πάρει στα σοβαρά Πράγμα που ο Νι-κήτας θα μπορούσε νrsquo αποδεχτεί για τον καθένα αλλά όχι γιακάποιον από τον οποίο περίμενε μιαν αληθοφανή μαρτυρία γιανα τη μεταφράσει σε Ιστορία Από την άλλη μεριά ήταν φύσηφιλοπερίεργη Του άρεσε νrsquo ακούει τις αφηγήσεις των άλλων καιόχι μόνο για πράγματα που αγνοούσε Ακόμα και τα πράγματαπου είχε δει με τα ίδια του τα μάτια όταν του τα επαναλάμβανεκάποιος άλλος του φαίνονταν σαν να τα rsquoβλεπε από μιαν άλλησκοπιά σαν να βρισκόταν στην κορφή ενός από κείνα τα βουνάπου δείχνουν οι εικόνες και σαν να rsquoβλεπε τις πέτρες όπως τιςέβλεπαν οι Απόστολοι στο όρος και όχι οι πιστοί στα χαμηλά Κιέπειτα του άρεσε να μιλάει με τους Λατίνους τους τόσο αλλιώ-τικους απrsquo τους Έλληνες πρώτα πρώτα λόγω των νέων γλωσ-σών τους που η μία ήταν εντελώς διαφορετική απrsquo την άλλη

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 23: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

Ο Νικήτας και ο Μπαουντολίνο κάθονταν ο ένας απέναντιστον άλλο στο δωμάτιο ενός πυργίσκου με διπλά παράθυραστους τρεις τοίχους του Από το ένα φαινόταν το Χρυσόκεραςκαι η απέναντι ακτή της Περαίας με τον πύργο του Γαλατά πουπρόβαλλε ανάμεσα από τους οικισμούς και τα φτωχόσπιτα ολό-γυρά του από το άλλο φαινόταν η διώρυγα που ξεχυνόταν στοΒραχιόλιον του Αγίου Γεωργίου και τέλος το τρίτο έβλεπεπρος τα δυτικά και από κει θα έπρεπε να βλέπουν ολόκληρη τηνΚωνσταντινούπολη Αλλά εκείνο το πρωί το απαλό χρώμα τrsquo ου-ρανού το σκέπαζε ο πυκνός καπνός έτσι όπως ξεχυνόταν απrsquo ταπαλάτια και τις βασιλικές που rsquoχαν παραδοθεί στις φλόγες

Ήταν η τρίτη πυρκαγιά που χτυπούσε την Πόλη τους τελευ-ταίους εννέα μήνες η πρώτη είχε καταστρέψει αποθήκες καιεφόδια της Αυλής από τις Βλαχέρνες έως τα τείχη του Κων-σταντίνου η δεύτερη είχε καταβροχθίσει όλες τις προμήθειεςτων Βενετσιάνων των Αμαλφιτανών των Πιζατών και τωνΕβραίων από το Πέραμα έως την ακτή σχεδόν αφήνοντας ανέ-παφη μόνο τη γειτονιά των Γενουατών στα πόδια της Ακρόπο-λης και τώρα η τρίτη λυσσομανούσε παντού ολόγυρά τους

Χαμηλά έβλεπαν ένα πραγματικό ποτάμι φωτιάς οι πόρτεςσωριάζονταν καταγής τα κτίρια γκρεμίζονταν οι κολόνες τσα-κίζονταν πυρωμένοι όγκοι που εκσφενδονίζονταν από το κέ-ντρο εκείνου του παραναλώματος πυρπολούσαν τα πιο μακρι-νά σπίτια κι έπειτα οι φλόγες σπρωγμένες από τους ανέμουςπου διεστραμμένα τροφοδοτούσαν εκείνη την κόλαση επέ-στρεφαν για να καταβροχθίσουν ότι νωρίτερα είχαν λυπηθείΨηλά μαζεύονταν πυκνά σύννεφα κοκκινωπά στη βάση τουςαπrsquo τις αντανακλάσεις της φωτιάς μα μrsquo ένα χρώμα αλλιώτικοάγνωστο αν ήταν από rsquoνα παιχνίδι των αχτίδων της ανατολής ήαπό τη φύση των υλικών των ξύλων και όλων των άλλων πουτα γεννούσαν με την καύση τους Κι ακόμα ανάλογα με το πώςφυσούσε ο άνεμος έρχονταν από διαφορετικά σημεία της πό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 24: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

λης αρώματα μοσχοκάρυδου κανέλας πιπεριού και ζαφοράςσιναπιού και πιπερόριζας έτσι που ναι η ωραιότερη πόλη τουκόσμου καιγόταν αλλά σαν ένα μαγκάλι με αρωματικά

Ο Μπαουντολίνο είχε γυρισμένη την πλάτη στο τρίτο παρά-θυρο και έμοιαζε με σκοτεινή σκιά στεφανωμένη απrsquo τη διττήλάμψη της ημέρας και της πυρκαγιάς Ο Νικήτας από τη μιατον μισοάκουγε και από την άλλη ανέτρεχε στα γεγονότα τωνπροηγούμενων ημερών

Εκείνο το πρωί της ημέρας Τετάρτης 14ης Απριλίου του σω-τηρίου έτους 1204 ή του έτους έξι χιλιάδες επτακόσια δώδεκααπό κτίσεως κόσμου όπως τα λογάριαζαν στο Βυζάντιο πήγαι-ναν πια δυο μέρες που οι βάρβαροι είχαν πατήσει για τα καλάτην Κωνσταντινούπολη Ο βυζαντινός στρατός τόσο περίλα-μπρος όταν παρήλαυνε με τους θώρακες τις ασπίδες και τα κρά-νη του και η αυτοκρατορική φρουρά των Άγγλων και Δανών μι-σθοφόρων αρματωμένοι με τους τρομερούς δίκοπους πελέκειςτους που έως την Παρασκευή αντιστέκονταν στους εχθρούςπολεμώντας με μανία αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν τη Δευ-τέρα όταν ο εχθρός παραβίασε εντέλει τα τείχη Ήταν μία νίκητόσο απρόσμενη ώστε ακόμα και οι ίδιοι οι νικητές σταμάτησαντρομαγμένοι κοντά στο βράδυ περιμένοντας μία εξέγερση καιγια να απομακρύνουν τους υπερασπιστές έβαλαν την καινούρ-για πυρκαγιά Ωστόσο την Τρίτη το πρωί όλη η Πόλη πληρο-φορήθηκε ότι τη νύχτα ο σφετεριστής του θρόνου Αλέξιος Δού-κας Μούρτζουφλος είχε διαφύγει προς την ενδοχώρα Οι πολί-τες ορφανοί πια και ηττημένοι καταράστηκαν το ληστή τουθρόνου που δόξαζαν έως το προηγούμενο βράδυ έτσι όπως τονείχαν κολακέψει κι όταν στραγγάλισε τον προκάτοχό του και μηξέροντας τι να κάνουν (λιγόψυχοι λιγόψυχοι λιγόψυχοι τιντροπή θρηνούσε ο Νικήτας μπροστά στην αισχύνη εκείνης τηςπαράδοσης) συγκεντρώθηκαν σε μία μεγάλη πομπή Mπροστά

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 25: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

ο Πατριάρχης και πίσω του οι ιερείς κάθε φυλής με τα επίσημαάμφιά τους τελευταίοι οι μοναχοί που ψέλλιζαν αδιάκοπα έλεοςέτοιμοι να πουληθούν στους νέους κρατούντες όπως ανέκαθενπουλιούνταν στους παλαιότερους με τους σταυρούς και τις ει-κόνες του Κυρίου Ημών υψωμένους για να συναγωνίζονται τουςθρήνους και τις κραυγές τους Kι όλοι μαζί βγήκαν να συναντή-σουν τους κατακτητές ελπίζοντας να τους καλοπιάσουν

Τι τρέλα να περιμένουν έλεος από κείνους τους βάρβαρουςγια τους οποίους δεν ήταν ανάγκη να παραδοθεί ο εχθρός γιανα κάνουν αυτό που ονειρεύονταν εδώ και μήνες να καταστρέ-ψουν τη μεγαλύτερη την πιο πολυάνθρωπη την πιο πλούσιατην πιο αρχοντική πόλη του κόσμου και να διαμοιράσουν ταιμάτιά της Η τεράστια πομπή των θρηνούντων βρέθηκε μπρο-στά στους άπιστους με τα βλοσυρά μάτια τα σπαθιά ακόμα λε-κιασμένα από αίμα τrsquo αγριεμένα άλογα Kαι σάμπως η πομπήνα ήταν ανύπαρκτη επιδόθηκαν μεμιάς στις λεηλασίες

Χριστέ και Κύριε τι πόνοι και τι βάσανα μας έμελλαν Μαγιατί πώς έγινε και δεν μπόρεσαν οι φουρτούνες της θάλασσαςτο σκοτείνιασμα ή το σβήσιμο του ήλιου το κόκκινο στεφάνιτου φεγγαριού οι κινήσεις των άστρων να μας προειδοποιή-σουν γιrsquo αυτή τη συμφορά Έτσι θρηνούσε ο Νικήτας το βράδυτης Τρίτης προχωρώντας σαστισμένος μες στην πόλη που ήτανκάποτε η πρωτεύουσα των τελευταίων Ρωμαίων Προσπαθού-σε να αποφύγει τις ορδές των απίστων αλλά ο δρόμος του ήτανκλειστός από όλο και περισσότερες εστίες φωτιάς και η από-γνωση κι ο τρόμος κορυφώθηκαν στη σκέψη ότι στο μεταξύ κά-ποιοι απrsquo αυτά τα καθάρματα θα απειλούσαν την οικογένειά του

Τελικά κοντά στη νύχτα μη τολμώντας να διασχίσει τουςκήπους και τις ανοιχτωσιές ανάμεσα στην Αγιά Σοφιά και τονΙππόδρομο και βλέποντας ανοιχτές τις πύλες του ναού έτρεξεπρος το μέρος του πιστεύοντας ότι η μανία των βαρβάρων δενθα έφτανε στο σημείο να βεβηλώσουν και αυτόν το χώρο

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 26: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

Αλλά καθώς έκανε να μπει άσπρισε απrsquo τον τρόμο του Ο τε-ράστιος εκείνος χώρος ήταν σπαρμένος πτώματα ανάμεσα σταοποία περιφέρονταν καβαλάρηδες του εχθρού πιωμένοι μέχριςαναισθησίας Λίγο πιο κάτω το σκυλολόι έσπαζε με μάτσες τοασημένιο και χρυσοποίκιλτο κιγκλίδωμα του βήματος Ο εκ-πληκτικός άμβωνας ήταν ήδη δεμένος με σκοινιά προκειμένουνα ριχτεί καταγής και να συρθεί από μουλάρια Ένα τσούρμο με-θυσμένων παρακινούσε τα ζώα με βλαστήμιες αλλά οι οπλέςτους γλιστρούσαν στο λείο δάπεδο οι ένοπλοι κέντριζαν πρώ-τα με την αιχμή και μετά με την κόψη τα άτυχα ζώα που απrsquo τοντρόμο άδειαζαν τrsquo άντερά τους άλλα έπεφταν καταγής σπά-ζοντας πόδια όλος ο χώρος γύρω απrsquo το βωμό ήταν ένα λασπο-τόπι από κοπριές και αίμα

Ομάδες απrsquo αυτή την εμπροσθοφυλακή του Αντίχριστου ορ-μούσαν καταπάνω στους βωμούς ο Νικήτας είδε να ανοίγουνένα σκευοφυλάκιο να αρπάζουν τα δισκοπότηρα να ρίχνουνκάτω τα ιερά σκεύη να ξεκολλούν με τα εγχειρίδια τις πολύτι-μες πέτρες που τα στόλιζαν να τις κρύβουν μες στα ρούχα τουςκαι να ρίχνουν τους κάλυκες σrsquo έναν κοινό σωρό που θα πή-γαινε για λιώσιμο Μερικοί όμως έπαιρναν καγχάζοντας έναφλασκί με κρασί από τη σέλα του αλόγου τους το άδειαζαν στοιερό σκεύος και έπιναν κοροϊδεύοντας τις ιερατικές κινήσειςΚι ακόμα χειρότερα στον κεντρικό άμβωνα συλημένο πια μίαμισόγυμνη πόρνη αφημένη στην επήρεια κάποιου ποτού χό-ρευε ξυπόλυτη πάνω στην Αγία Τράπεζα παρωδώντας τις ιερέςτελετουργίες ενώ οι άντρες γελούσαν και την παρακινούσαννα πετάξει και τα τελευταία ρούχα της εκείνη αφού ξεγυμνώ-θηκε σιγά σιγά άρχισε να χορεύει μπροστά στο βωμό τον παλιόαμαρτωλό χορό του κόρδακα και τελικά ρίχτηκε λαχανιασμέ-νη από την κούραση στον πατριαρχικό θρόνο

Κλαίγοντας γιrsquo αυτά που έβλεπε ο Νικήτας προχώρησε βια-στικά προς το βάθος του ναού όπου υψωνόταν ο Kίων του Γρη-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 27: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

γορίου του Θαυματουργού ndashπου μόλις τον άγγιζες ένιωθες ένανμυστικό αδιάκοπο ιδρώταndash ωστόσο οι λόγοι που ο Νικήτας ήθε-λε να φτάσει εκεί δεν ήταν μυστικιστικοί Στα μισά της διαδρομήςείδε να του κλείνουν το δρόμο δύο μεγαλόσωμοι κατακτητέςndashπου του φάνηκαν γίγαντεςndash και να του φωνάζουν κάτι με επι-τακτικό τόνο Δεν ήταν ανάγκη να ξέρει τη γλώσσα τους για νακαταλάβει ότι από τον τρόπο που ήταν ντυμένος με τη φορεσιάτου αυλικού νόμισαν ότι θα ήταν φορτωμένος χρυσάφι ή ότι θαμπορούσε να τους πει πού το είχε κρύψει Εκείνη τη στιγμή ο Νι-κήτας ξέγραψε τον εαυτό του μιας και όπως είχε δει μες στην ξέ-φρενη πορεία του στους δρόμους της κατακτημένης Πόλης δεναρκούσε να τους δείξεις ότι δεν είχες πολλά χρήματα ή νrsquo αρνη-θείς ότι είχες κρύψει ένα θησαυρό ατιμασμένοι ευγενείς γέροντεςμε δάκρυα στα μάτια ιδιοκτήτες χωρίς πια κτήματα βασανίζοντανμέχρι θανάτου για να αποκαλύψουν πού είχαν κρύψει το έχειτους και αν τυχόν δεν κατάφερναν να τα αποκαλύψουν γιατίαπλούστατα δεν είχαν τους σκότωναν ή όταν το φανέρωναν απέ-μεναν πεσμένοι καταγής έχοντας υποστεί τόσα και τέτοια μαρ-τύρια ώστε πέθαιναν έτσι κι αλλιώς ενώ οι δήμιοί τους σήκωνανμία πέτρα γκρέμιζαν έναν ψεύτικο τοίχο έριχναν μία ψευδοροφήκαι έχωναν τrsquo αρπακτικά χέρια τους μέσα σε πολύτιμα σκεύη ψα-χούλευαν μετάξια και βελούδα χάιδευαν γούνες ξεκόκκιζαν ανά-μεσα στα δάχτυλά τους πέτρες και περιδέραια έβαζαν τη μύτητους μέσα σε βάζα και σακούλια με σπάνια μπαχαρικά

Κι έτσι εκείνη τη στιγμή ο Νικήτας ξέγραψε τον εαυτό τουέκλαψε την οικογένειά του που τον έχανε και ζήτησε απrsquo τονΠαντοδύναμο συχώρεση για τις αμαρτίες του Κι εκείνη τη στιγ-μή μπήκε στην Αγιά Σοφιά ο Μπαουντολίνο

Του φάνηκε ωραίος σαν τον Σαλαντίν καβάλα σrsquo ένα στολι-σμένο άλογο έχοντας στο στήθος έναν κόκκινο σταυρό και τοσπαθί του τραβηγμένο απrsquo το θηκάρι ουρλιάζοντας laquoΤο Θεό σας

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 28: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

την Παναγιά σας αθεόφοβοι βλάσφημα βδελύγματα σιμωνια-κά γουρούνια έτσι κάνουν στα πράγματα του Κυρίου Ημώνraquo καιόρμησε να κοπανήσει εκείνους τους ιερόσυλους σταυροφόρουςόπως κι αυτός με τη διαφορά ότι αυτός ήταν οργισμένος κι όχιμεθυσμένος Και φτάνοντας στο γύναιο που rsquoχε ξαπλώσει στονπατριαρχικό θρόνο έσκυψε την άρπαξε απrsquo τα μαλλιά και τηνέσυρε μες στις καβαλίνες των μουλαριών φωνάζοντας τρομεράπράγματα για τη μάνα που την είχε γεννήσει Γύρω του όμωςόλοι εκείνοι που νόμιζε ότι τιμωρούσε ήταν τόσο μεθυσμένοι ήτόσο προσηλωμένοι στο να ξεκολλούν πολύτιμες πέτρες από κά-θε υλικό που τις περιέβαλλε ώστε δεν είχαν αντιληφθεί τι έκανε

Κι αυτός συνεχίζοντας έφτασε μπροστά στους δύο γίγαντεςπου ετοιμάζονταν να βασανίσουν τον Νικήτα κοίταξε τον δύ-στυχο που εκλιπαρούσε για έλεος άφησε τα μαλλιά της πόρ-νης που σωριάστηκε κατατσακισμένη και είπε σε άπταιστα ελ-ληνικά laquoΜα τους δώδεκα Μάγους Βασιλείς είσαι ο κυρ Νική-τας βασιλικός μινίστρος Τι μπορώ να κάνω για σέναraquo

laquoΕν Χριστώ αδελφέ όποιος κι αν είσαιraquo φώναξε ο Νικήταςlaquoελευθέρωσέ με απrsquo αυτούς τους βάρβαρους Λατίνους που θέ-λουν να με σκοτώσουν σώσε το σώμα μου και θα σώσεις τηνψυχή σουraquo

Απrsquo αυτή την ανταλλαγή ανατολικών φθόγγων οι δύο Λα-τίνοι προσκυνητές δεν κατάλαβαν γρυ και ζήτησαν εξηγήσειςαπό τον Μπαουντολίνο που τους φάνηκε για δικός τους μι-λώντας τους στα προβηγκιανά Κι ο Μπαουντολίνο σε άπται-στα προβηγκιανά τους φώναξε ότι εκείνος ο άνθρωπος ήταναιχμάλωτος του κόντε Βαλδουίνου της Φλάνδρας και ότι ο ίδιοςτον αναζητούσε κατόπιν διαταγών και με arcana imperii [μυ-στικές διαταγές] που δύο άθλιοι λοχίτες όπως αυτοί δεν θαμπορούσαν ποτέ να καταλάβουν Οι δύο άντρες απέμειναν γιαλίγο σαστισμένοι κι έπειτα αποφάσισαν ότι έχαναν χρόνο με ταλόγια ενώ μπορούσαν να αναζητήσουν άλλους θησαυρούς χω-

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 29: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

ρίς πολύ κόπο και απομακρύνθηκαν προς τον κεντρικό βωμόΟ Νικήτας δεν έσκυψε να φιλήσει τα πόδια του σωτήρα του

για το λόγο ότι ήταν ήδη πεσμένος καταγής κι ακόμα ήταν τό-σο ταραγμένος ώστε δεν μπορούσε να συμπεριφερθεί με τοντρόπο που άρμοζε στο αξίωμά του

laquoΩ καλέ μου κύριε σrsquo ευχαριστώ για τη βοήθειά σου δεν εί-ναι λοιπόν όλοι οι Λατίνοι ανήμερα θεριά με πρόσωπα παρα-μορφωμένα απrsquo το μίσος Έτσι δεν έκαναν ούτε οι Σαρακηνοίόταν ξαναπήραν την Ιερουσαλήμ κι ο Σαλαντίν αρκέστηκε σεμερικά νομίσματα για νrsquo αφήσει τους κατοίκους να φύγουν σώοιΤι ντροπή για όλη τη Χριστιανοσύνη αδέλφια να παίρνουν όπλαενάντια σrsquo αδέλφια προσκυνητές που έπρεπε να πάνε να ξανα-πάρουν τον Άγιο Τάφο να γίνονται έρμαια της απληστίας καιτου φθόνου και να καταστρέφουν τη Ρωμαϊκή ΑυτοκρατορίαΑχ Κωνσταντινούπολη Κωνσταντινούπολη μητέρα των εκ-κλησιών πριγκίπισσα της θρησκείας οδηγέ των τέλειων από-ψεων τροφέ κάθε επιστήμης καταφύγιο κάθε κάλλους ήπιεςλοιπόν από το χέρι του Θεού τον κάλυκα της οργής και σε καίειμία φωτιά πολύ μεγαλύτερη από κείνη που έκαψε την Πεντά-πολη Ποιοι φθονεροί και αμείλικτοι δαίμονες σκόρπισαν πάνωσου την ακολασία της μέθης τους ποιοι άφρονες και μισητοί μνη-στήρες σού άναψαν τον γαμήλιο δαυλό Ω μητέρα ντυμένη στοχρυσό και στη βασιλική πορφύρα τώρα βρόμικη και ισχνή καιπαρατημένη απrsquo τα παιδιά σου σαν πουλιά φυλακισμένα στοκλουβί δεν βρίσκουμε ούτε δρόμο να εγκαταλείψουμε τούτη τηνπόλη που ήταν δική μας ούτε τη δύναμη να μείνουμε μα τριγυρ-νάμε τυλιγμένοι σε πλήθος λάθη σαν πλάνητες αστέρεςraquo

laquoΚυρ Νικήταraquo είπε ο Μπαουντολίνο laquoμου είχαν πει πως σειςοι Έλληνες μιλάτε πολύ και για τα πάντα μα δεν πίστευα ότιφτάνατε σε τέτοιο σημείο Το θέμα είναι τώρα πώς να πάρουμετον κώλο μας από δω Μπορώ να σε μεταφέρω σε σίγουρο μέ-ρος στη γειτονιά των Τζενοβέζων αλλά εσύ πρέπει να μου δεί-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 30: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

ξεις τον πιο σύντομο και ασφαλή δρόμο για το Νεώριο γιατί οσταυρός που έχω στο στήθος μπορεί να προστατέψει εμένα μαόχι εσένα γύρω μας ο κόσμος έχει χάσει τα φώτα της νόησηςκι αν με δουν μrsquo έναν Έλληνα αιχμάλωτο θα σκεφτούν ότι αξί-ζει πολλά και θα μου τον αρπάξουνraquo

laquoΞέρω έναν καλό δρόμο με τα πόδια αλλά δεν είναι στρω-τόςraquo είπε ο Νικήτας laquoκαι πρέπει νrsquo αφήσεις τrsquo άλογό σουhellipraquo

laquoΕ ας τrsquo αφήσουμε λοιπόνraquo είπε ο Μπαουντολίνο με μιανανεμελιά που παραξένεψε τον Νικήτα ο οποίος δεν ήξερε ακό-μα πόσο φτηνά είχε εξασφαλίσει το άτι του

Τότε ο Νικήτας αφέθηκε να τον βοηθήσει να σηκωθεί τονέπιασε απrsquo το χέρι και τον οδήγησε κλεφτά προς τον Kίονα τουΓρηγορίου Κοίταξε γύρω του σrsquo όλη την έκταση του ναού οιπροσκυνητές που από μακριά κινούνταν σαν μυρμήγκια ήταναπορροφημένοι από τις λεηλασίες τους και δεν έδιναν σημασίασrsquo αυτούς τους δυο Γονάτισε πίσω απrsquo την κολόνα και έχωσε ταδάχτυλά του στη χαλαρή κάπως σχισμή μιας πλάκας του δαπέδου

laquoΒοήθησέ μεraquo είπε στον Μπαουντολίνο laquoίσως μαζί να τακαταφέρουμεraquo Και πράγματι μετά από μερικές προσπάθειες ηπλάκα ανασηκώθηκε αποκαλύπτοντας ένα σκοτεινό άνοιγμαlaquoΈχει σκαλοπάτιαraquo είπε ο Νικήτας laquoθα μπω πρώτος γιατί ξέ-ρω πού να πατήσω Εσύ μετά ξανακλείσε την πλάκα πάνω απότο κεφάλι σουraquo

laquoΚαι τι κάνουμε τώραraquo ρώτησε ο ΜπαουντολίνοlaquoΚατεβαίνουμεraquo είπε ο Νικήτας laquoκι έπειτα θα βρούμε ψη-

λαφητά μία κόγχη και μέσα εκεί υπάρχουν πυρσοί και μία τσακ-μακόπετραraquo

laquoΩραία πόλη η Κωνσταντινούπολη και γεμάτη εκπλήξειςraquoσχολίασε ο Μπαουντολίνο ενώ κατέβαινε τη στριφογυριστή σκά-λα laquoΚρίμα που αυτά τα γουρούνια δεν θrsquo αφήσουν πέτρα όρθιαraquo

laquoΑυτά τα γουρούνιαraquo ρώτησε ο Νικήτας laquoΜα δεν είσαι μα-ζί τουςraquo

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 31: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

laquoΕγώraquo παραξενεύτηκε ο Μπαουντολίνο laquoΌχι βέβαια Ανυπονοείς το ρούχο μου το έχω πάρει δανεικό Όταν τούτοι δωμπήκαν στην πόλη εγώ ήμουν ήδη μες στα τείχη της Μα πούείναι αυτοί οι πυρσοίraquo

laquoΗρέμησε ένα-δυο σκαλοπάτια είναι ακόμα Ποιος είσαιπώς σε λένεraquo

laquoΜπαουντολίνο από την Αλεξάνδρεια όχι της Αιγύπτουαλλrsquo από την άλλη που τώρα λέγεται Καισάρεια άσε που μπο-ρεί να μη λέγεται καθόλου και να την έχουν κάψει σαν την Κων-σταντινούπολη Εκεί πάνω ανάμεσα στα βουνά του Βορρά καιτη θάλασσα κοντά στα Μεδιόλανα τα ξέρειςraquo

laquoΤα ξέρω τα Μεδιόλανα Κάποτε τα τείχη τους καταστρά-φηκαν από το βασιλιά των Αλαμανών Και αργότερα το βασί-λειό μας τους έδωσε χρήματα για να βοηθήσει στην ανακατα-σκευή τουςraquo

laquoΜάλιστα εγώ ήμουν με τον αυτοκράτορα των Αλαμανώνπροτού πεθάνει Εσύ τον συνάντησες όταν διέσχιζε την Προ-ποντίδα πριν από δεκαπέντε χρόνιαraquo

laquoΟ Φρειδερίκος ο Βαρβαρόσσας Μέγας και εύψυχος άρχο-ντας επιεικής και ελεήμων Δεν θα rsquoκανε ποτέ αυτά που κάνουντούτοι δωhellipraquo

laquoΌταν κατακτούσε μία πόλη δεν ήταν διόλου ευγενικός ού-τε ελόγου τουraquo

Τελικά βρέθηκαν στα πόδια της σκάλας Ο Νικήτας βρήκετους πυρσούς και κρατώντας τους κι οι δυο πάνω απrsquo τα κεφά-λια τους διέσχισαν ένα μακρύ διάδρομο ώσπου ο Μπαουντο-λίνο αντίκρισε τα ίδια τα σπλάχνα της Κωνσταντινούποληςεκεί όπου κάτω σχεδόν από τη μεγαλύτερη εκκλησία του κό-σμου απλωνόταν μακριά από τα βλέμματα μία άλλη βασιλικήένα δάσος από κολόνες που χάνονταν μες στο σκοτάδι σαν πλή-θος δέντρα ενός λιμναίου άλσους που υψώνονται μέσα απrsquo τανερά Βασιλική ή ηγουμενική εκκλησία αναποδογυρισμένη ολό-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 32: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

τελα γιατί ακόμα και το φως που μόλις και φώτιζε κιονόκραναπου χάνονταν στη σκιά των πανύψηλων θόλων δεν προερχό-ταν από φεγγίτες ή βιτρό αλλά απrsquo το υδάτινο δάπεδο πουαντανακλούσε τις κινούμενες φλόγες των επισκεπτών

laquoΗ Πόλη είναι διάτρητη γεμάτη κινστέρνεςraquo είπε ο ΝικήταςlaquoΟι κήποι της Κωνσταντινούπολης δεν είναι έργο της φύσηςαλλά της τέχνης Μα δες τώρα το νερό μάς φτάνει μόνο έως ταμισά της γάμπας γιατί το πήραν σχεδόν όλο για να σβήσουν τιςφωτιές Αν οι κατακτητές καταστρέψουν και τα υδραγωγεία θαπεθάνουμε όλοι από δίψα Συνήθως δεν μπορείς να πας με ταπόδια χρειάζεται βάρκαraquo

laquoΜα τούτο δω φτάνει έως το λιμάνιraquolaquoΌχι σταματάει πολύ νωρίτερα αλλά ξέρω περάσματα και

σκάλες που επικοινωνούν με άλλες στέρνες και άλλες στοέςέτσι που μπορούμε να προχωρήσουμε υπόγεια αν όχι μέχρι τοΝεώριο τουλάχιστον μέχρι τον Προσφόριο Όμωςraquo συνέχισεταραγμένος σάμπως να είχε θυμηθεί μόλις τότε κάποια άλληυποχρέωσή του laquoδεν μπορώ να έρθω μαζί σου Θα σου δείξω τοδρόμο αλλά μετά πρέπει να γυρίσω πίσω Πρέπει να σώσω τηνοικογένειά μου που rsquoναι κρυμμένη σrsquo ένα σπιτάκι πίσω απrsquo τηνΑγία Ειρήνη Ξέρειςraquo έκανε σαν να rsquoθελε να δικαιολογηθεί laquoτομέγαρό μου καταστράφηκε στη δεύτερη πυρκαγιά την πυρκα-γιά του Αυγούστουhellipraquo

laquoΚυρ Νικήτα είσαι τρελός Πρώτον με βάζεις να κατέβω εδώκάτω και να παρατήσω το άλογό μου ενώ αν ήμουν χωρίς εσέ-να θα μπορούσα να φτάσω στο Νεώριο κι από το δρόμο Δεύ-τερον νομίζεις ότι θα μπορέσεις να πας στην οικογένειά σουπριν προλάβουν να σε σταματήσουν άλλοι δύο λοχίτες σαν εκεί-νους που σε βρήκα παρέα Κι αν ακόμα τα καταφέρεις τι θα κά-νεις μετά Αργά ή γρήγορα κάποιος θα σας ξετρυπώσει κι αν νο-μίζεις ότι θα πάρεις τους δικούς σου και θα φύγεις πού θα παςraquo

laquoΈχω φίλους στη Σηλυμβρίαraquo είπε ο Νικήτας σαστισμένος

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 5

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 33: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

laquoΔεν ξέρω πού είναι αλλά πριν φτάσεις εκεί πρέπει να βγειςαπό την πόλη Άκουσέ με είσαι άχρηστος για την οικογένειάσου Εκεί που σε πάω εγώ όμως θα βρούμε φίλους Τζενοβέζουςπου λύνουν και δένουν σrsquo αυτή την πόλη είναι μαθημένοι να ταβγάζουν πέρα με τους Σαρακηνούς τους Εβραίους τους καλό-γερους τη βασιλική φρουρά τους Πέρσες εμπόρους και τώραμε τους Λατίνους προσκυνητές Είναι έξυπνοι άνθρωποι θατους πεις πού είναι η οικογένειά σου και αύριο εκείνοι θα τουςφέρουν εκεί που θα rsquoμαστε κι εμείς δεν ξέρω πώς μα θα τα κα-ταφέρουν Εν πάση περιπτώσει θα το κάνουν για χάρη μου πουείμαι παλιός τους φίλος και για να κάνουν μία καλή πράξη αλ-λά όπως και να rsquoχει είναι πάντα Τζενοβέζοι και αν τους χαρίσειςκάτι ακόμα καλύτερα Έπειτα θα μείνουμε εκεί ώσπου να ηρε-μήσουν τα πράγματα συνήθως οι λεηλασίες δεν κρατούν πάνωαπό μια-δυο μέρες πίστεψέ με γιατί έχω δει πολλές Και μετάπας στη Σηλυμβρία ή όπου αλλού θεςraquo

Ο Νικήτας πείστηκε και τον ευχαρίστησε Κι ενώ προχω-ρού σαν τον ρώτησε για ποιο λόγο βρισκόταν στην Πόλη αφούδεν ήταν σταυροφόρος προσκυνητής

laquoΈφτασα εδώ όταν οι Λατίνοι είχαν ξεμπαρκάρει στην απέ-ναντι όχθη ήμουν μαζί με άλλουςhellip που τώρα δεν είναι πιαεδώ Ερχόμασταν από πολύ μακριάraquo

laquoΓιατί δεν φύγατε απrsquo την Πόλη όσο προλαβαίνατεraquoΟ Μπαουντολίνο δίστασε πριν απαντήσει laquoΓιατίhellip γιατί

έπρεπε να μείνω εδώ για να καταλάβω κάτιraquolaquoΤο κατάλαβεςraquolaquoΔυστυχώς ναι αλλά σήμερα μόλιςraquolaquoΜία ακόμα ερώτηση Γιατί μπήκες σε τόσους κόπους για το

χατίρι μουraquolaquoΤι θα έκανε κάθε καλός χριστιανός Κατά βάθος όμως έχεις

δίκιο Θα μπορούσα να σε λευτερώσω από κείνους τους δυο καινα σrsquo αφήσω να τα βγάλεις πέρα μόνος σου μετά αλλά να που

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 34: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

έχω κολλήσει πάνω σου σαν βδέλλα Βλέπεις κυρ Νικήτα ξέ-ρω ότι γράφεις ιστορίες όπως έγραφε και ο επίσκοπος Όθωναςτου Φράισινγκ Αλλά τότε που ήξερα τον επίσκοπο Όθωναπριν πεθάνει ήμουν παιδί ακόμα και δεν είχα δική μου ιστορίαήθελα μόνο να μάθω τις ιστορίες των άλλων Τώρα που θα μπο-ρούσα να έχω μία δική μου ιστορία όχι μόνο έχασα όλα όσα εί-χα γράψει στο παρελθόν αλλά κι αν προσπαθήσω να τα θυμη-θώ μπερδεύονται όλα στο μυαλό μου Δεν είναι ότι δεν θυμά-μαι τα γεγονότα είναι ότι είμαι ανίκανος να τους δώσω ένανόημα Μετά απrsquo αυτό που μου συνέβη σήμερα πρέπει να μιλή-σω σε κάποιον αλλιώς θα τρελαθώraquo

laquoΤι σου συνέβη σήμεραraquo ρώτησε ο Νικήτας τσαλαβουτώ-ντας με κόπο στα νερά ndash ήταν νεότερος απrsquo τον Μπαουντολίνοαλλά η ζωή του λόγιου και του αυλικού τον είχε κάνει χοντρότεμπέλη και αδύναμο

laquoΣκότωσα έναν άνθρωπο Ήταν αυτός που πριν από δεκα-πέντε χρόνια είχε δολοφονήσει τον θετό μου πατέρα τον κα-λύτερο των βασιλέων τον αυτοκράτορα Φρειδερίκοraquo

laquoΜα ο Φρειδερίκος πνίγηκε στην ΚιλικίαraquolaquoΈτσι πίστεψαν όλοι Στην πραγματικότητα όμως δολοφο-

νήθηκε Κυρ Νικήτα εσύ απόψε με είδες έξω φρενών να κοπα-νάω με το σπαθί μου τον κόσμο στην Αγία Σοφία αλλά να ξέ-ρεις ότι στη ζωή μου δεν έχυσα αίμα ανθρώπου Είμαι ειρηνικόςάνθρωπος Αυτή τη φορά που αναγκάστηκα να σκοτώσω ήμουνο μόνος που μπορούσε να αποδώσει δικαιοσύνηraquo

laquoΘα μου τα διηγηθείς Αλλά πες μου πώς κι έφτασες σαν απόΘεία Πρόνοια μες στην Αγιά Σοφιά να μου σώσεις τη ζωήraquo

laquoΕνώ οι προσκυνητές άρχισαν να λεηλατούν την Πόλη εγώμπήκα σε μία σκοτεινή γωνιά Ξαναβγήκα όταν πια είχε νυχτώ-σει πριν από μία ώρα και βρέθηκα κοντά στον Ιππόδρομο Πα-ραλίγο να με ποδοπατήσει ένα πλήθος Ελλήνων που το rsquoχε βά-λει στα πόδια ουρλιάζοντας Κρύφτηκα μες στην είσοδο ενός

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 35: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

μισοκαμένου σπιτιού για να τους αφήσω να περάσουν και ότανέφυγαν είδα τους προσκυνητές που τους ακολουθούσαν Κα-τάλαβα τι συνέβαινε και μονομιάς άστραψε στο μυαλό μου ημεγάλη αλήθεια ότι ναι μεν είμαι Λατίνος και όχι Έλληνας αλ-λά ώσπου να το καταλάβουν αυτοί οι αποκτηνωμένοι Λατίνοιδεν θα υπήρχε πια καμία διαφορά ανάμεσα σrsquo εμένα και σrsquo έναννεκρό Έλληνα Κι όμως δεν είναι δυνατόν σκεφτόμουν τούτοιδω δεν μπορεί να θέλουν να καταστρέψουν τη μεγαλύτερη πό-λη της Χριστιανοσύνης τώρα που την κατέλαβανhellip Και μετάσκέφτηκα πως όταν οι πρόγονοί τους μπήκαν στην Ιερουσα-λήμ την εποχή του Γοδεφρείδου ντε Μπουιγιόν παρόλο που ηπόλη θα ήταν στη συνέχεια δική τους τους σκότωσαν όλουςγυναίκες παιδιά και κατοικίδια ζώα και πάλι καλά που δεν έκα-ψαν κατά λάθος και τον Πανάγιο Τάφο Βέβαια εκείνοι ήτανΧριστιανοί που έμπαιναν σε μία πόλη απίστων αλλά στο ταξί-δι μου έχω δει πώς μπορούν να αλληλοσφαχτούν οι Χριστιανοίγια μια λεξούλα και ξέρουμε καλά ότι εδώ και χρόνια οι παπά-δες μας μαλώνουν με τους δικούς σας για την ιστορία του Filio-que Με λίγα λόγια δηλαδή όταν ένας πολεμιστής μπαίνει σεμία πόλη δεν κάθεται να σκεφτεί τη θρησκείαraquo

laquoΤι έκανες μετάraquolaquoΒγήκα απrsquo την είσοδο και πήγα τοίχο τοίχο μέχρι που έφτα-

σα στον Ιππόδρομο Κι εκεί είδα την ομορφιά να μαραίνεται καινα γίνεται βάρος ασήκωτο Ξέρεις από τότε που ήρθα στην Πό-λη πήγαινα κάθε τόσο εκεί πέρα και χάζευα το άγαλμα της κό-ρης εκείνης με τα τορνευτά πόδια τα μπράτσα που μοιάζουνσύννεφο και τα κόκκινα χείλη εκείνο το χαμόγελο κι εκείνα ταστήθη τα ρούχα και τα μαλλιά που χορεύουν στον αέρα τόσοπου όταν τη βλέπεις από μακριά δεν πιστεύεις ότι είναι μπρού -ντζινη νομίζεις ότι είναι από ζωντανή σάρκαhellipraquo

laquoΕίναι το άγαλμα της Ωραίας Ελένης Μα τι συνέβηraquolaquoΜέσα σε λίγες στιγμές είδα τη στήλη όπου πατούσε να

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 36: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

τσακίζεται σαν δέντρο πριονισμένο απrsquo τη ρίζα και να πέφτεικαταγής μέσα σε σύννεφα σκόνης Κομμάτια αλλού το σώμαλίγο πιο πέρα από μένα το κεφάλι και μόνο τότε κατάλαβα πό-σο μεγάλο ήταν αυτό το άγαλμα Εκείνο το κεφάλι δεν θα μπο-ρούσα να τrsquo αγκαλιάσω ούτε με τα δυο μου μπράτσα ανοιχτάκαι με κοίταζε λοξά όπως κοιτάει ένας άνθρωπος πλαγιασμέ-νος με τη μύτη οριζόντια και τα χείλη κάθετα με το συμπάθιοαλλά έμοιαζαν με κείνο που rsquoχουν οι γυναίκες ανάμεσα στα πό-δια τους κι από τα μάτια είχε ξεφύγει η κόρη και ξαφνικά έμοια-ζε να rsquoχει τυφλωθεί Χριστέ και Κύριε σαν τούτο δωraquo Και τινά-χτηκε προς τα πίσω πιτσιλώντας παντού ολόγυρά του γιατί μεςστο νερό ο πυρσός είχε φωτίσει άξα φνα ένα πέτρινο κεφάλι με-γάλο σαν δέκα ανθρώπινα που στεκόταν πάνω σε μία στήλη κιήταν κι αυτό γερτό με στόμα ακόμα πιο φουσκωτό μισάνοιχτοκαι πλήθος φίδια στο κεφάλι σαν βόστρυχοι με τη νεκρική χλω-μάδα του παλιού φιλντισιού

Ο Νικήτας χαμογέλασε laquoΑυτό είναι δω από αιώνες είναι κε-φαλές της Μέδουσας φερμένες κι εγώ δεν ξέρω από πού τιςέβαλαν οι κατασκευαστές για πέδιλα Εύκολα τρομάζειςhellipraquo

laquoΔεν τρομάζω Απλώς αυτό το πρόσωπο το έχω ξαναδείΑλλούraquo

Βλέποντας ότι ο Μπαουντολίνο είχε αναστατωθεί ο Νική-τας άλλαξε συζήτηση laquoΜου έλεγες ότι έριξαν το άγαλμα τηςΕλένηςhellipraquo

laquoΚαι να rsquoταν μόνο αυτό Όλα όλα ανάμεσα στον Ιππόδρομοκαι τον Φόρο όσα ήταν από μέταλλο τουλάχιστον Ανέβαινανπάνω τα έδεναν με σκοινιά ή με αλυσίδες από το λαιμό και τατραβούσαν από κάτω με δυο-τρία ζευγάρια βόδια Είδα να πέ-φτουν όλα τrsquo αγάλματα των ηνιόχων και κάτι αιγυπτιακά αγάλ-ματα μία σφίγγα ένας ιπποπόταμος και ένας κροκόδειλος μίαμεγάλη λύκαινα που τη βύζαιναν ο Ρώμος και ο Ρωμύλος και τοάγαλμα του Ηρακλή είδα ότι κι εκείνο ήταν τόσο μεγάλο ώστε

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 37: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

ο δείκτης του ήταν σαν τον κορμό ενός κανονικού ανθρώπουhellipΚι έπειτα εκείνος ο μπρούντζινος οβελίσκος με τrsquo ανάγλυφαεκείνος που rsquoχε πάνω μία γυναίκα που στριφογυρνάει καταπώςτην πάει ο άνεμοςhellipraquo

laquoTο Aνεμοδούριον Τι καταστροφή Μερικά ήταν έργα αρ-χαίων ειδωλολατρών γλυπτών πιο αρχαίων και από τους Ρω-μαίους ακόμα Μα γιατί γιατίraquo

laquoΓια να τα λιώσουν Το πρώτο πράγμα που κάνεις όταν λεη-λατείς μία πόλη είναι να λιώνεις όλα όσα δεν μπορείς να μετα-φέρεις Ένα χωνευτήρι μπορεί να γίνει οπουδήποτε και σκέψουμε τόσα ωραία σπίτια που καίγονται κι είναι σαν φυσικοί φούρ-νοιhellip Κι έπειτα τους είδες εκείνους εκεί στην εκκλησία δεν γί-νεται να κυκλοφορούν και να δείχνουν ότι έχουν πάρει τα πυξίακαι τους δίσκους απrsquo τα σκευοφυλάκια Πρέπει να τα λιώσουννα τα λιώσουν αμέσως Μια λεηλασίαraquo εξηγούσε ο Μπαουντο-λίνο σαν άνθρωπος που ξέρει καλά τη δουλειά του laquoείναι σαντον τρύγο πρέπει να μοιράζεσαι τις δουλειές άλλοι θα τρυγή-σουν τα σταφύλια άλλοι θα μεταφέρουν το μούστο στους κά-δους άλλοι θα μαγειρέψουν για τους τρυγητές άλλοι θα πάνε ναφέρουν το καλό κρασί της προηγούμενης χρονιάςhellip Μια λεη-λασία είναι σοβαρή υπόθεση ndashαν βέβαια θέλεις να μη μείνει ού-τε πέτρα όρθια στην πόλη όπως έγινε στις μέρες μου στα Με-διόλανα Αλλά γιrsquo αυτό χρειάζονται οι Παβιώτες αυτοί μάλι-στα ξέρουν πώς νrsquo αφανίσουν μία πόλη Τούτοι δω όμως έχουνπολλά να μάθουν ακόμα έριχναν κάτω τrsquo αγάλματα και μετάκάθονταν πάνω τους κι άρχιζαν να πίνουν έπειτα ερχόταν κά-ποιος τραβώντας μία κοπέλα απrsquo τα μαλλιά και φωνάζοντας ότιήταν παρθένα και όλοι να χώνουν το δάχτυλό τους για να δουναν άξιζε τον κόποhellip Σε μια σωστή λεηλασία πρέπει να ξεκαθα-ρίζεις αμέσως τα πάντα σπίτι προς σπίτι τα γλέντια είναι γιrsquo αρ-γότερα αλλιώς οι πιο πονηροί παίρνουν τη μερίδα του λέοντοςΤέλος πάντων όμως το πρόβλημά μου ήταν ότι με τέ τοιους αν-

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011

Page 38: 0 ² £ ± ¶ ¯ µ ± « ¯ ±0 ² £ ± ± ¶ ¶ ¯ µmedia.public.gr/Books-PDF/9789604962846-0634652.pdf · Απ τι Εκδόσει ΨΥΧΟΓΙΟΣκκλοφορούν: Τp Κpjmhs\qjp

θρώπους δεν θα προλάβαινα καν να τους πω ότι έχω γεννηθεί κιεγώ στα μέρη της μαρκιονίας του Μομφερράτου Επομένως έναμού έμενε να κάνω Κρύφτηκα πίσω απrsquo τη γωνία ώσπου είδανα μπαίνει στο δρομάκι ένας καβαλάρης που απrsquo το μεθύσι τουδεν ήξερε πού πήγαινε και άφηνε το άλογό του να τον πηγαίνειΔεν χρειάστηκε παρά να τον τραβήξω απrsquo το πόδι κι έσκασε κά-τω Του πήρα το κράνος του έριξα μια πέτρα στο κεφάλιhellipraquo

laquoΤον σκότωσεςraquolaquoΌχι ήταν σαθρό υλικό ίσα για να τον αφήσει λιπόθυμο

Έσφιξα τα δόντια γιατί εκείνος είχε αρχίσει να ξερνάει κάτι μα-βιά πράματα του πήρα τον πλεχτό χιτώνα και το ρούχο το κρά-νος τrsquo άρματα καβάλησα το άλογο και δρόμο μέσrsquo απrsquo τις γει-τονιές ώσπου έφτασα στην πύλη της Αγίας Σοφίας εκεί είδαότι έμπαιναν με μουλάρια και πέρασε από μπροστά μου ένατσούρμο στρατιώτες που rsquoχαν αρπάξει κάτι ασημένιους πολυε-λαίους με αλυσίδες χοντρές σαν ανθρώπινο μπράτσο και μιλού-σαν σαν Λομβαρδοί Όταν είδα εκείνο το ρημαδιό εκείνη τηνντροπή εκείνο το πλιάτσικο έχασα το μυαλό μου γιατί οι άν-θρωποι που έκαναν αυτή την καταστροφή ήταν άνθρωποι απότον τόπο μου τέκνα πιστά του Πάπα της Ρώμηςhellipraquo

Και με τέτοιες κουβέντες ενώ οι πυρσοί τους κόντευαν νασβήσουν βγήκαν από την κινστέρνα ενώ έξω η νύχτα είχε πέ-σει βαθιά και από τα ερημικά δρομάκια κατάφεραν να φτάσουνστον πύργο των Γενουατών

Χτύπησαν την πόρτα κάποιος κατέβηκε και τους άνοιξε τουςυποδέχτηκαν και τους πρόσφεραν φαγητό απλοϊκά κι εγκάρ-δια Ο Μπαουντολίνο έδειχνε να rsquoναι σαν στο σπίτι του ανάμε-σα σrsquo αυτούς τους ανθρώπους και τους μίλησε αμέσως για τονΝικήτα Κάποιος είπε laquoΠανεύκολο θα το κανονίσουμε εμείςτώρα πηγαίνετε για ύπνοraquo και το είπε με τέτοια σιγουριά ώστεόχι μόνον ο Μπαουντολίνο αλλά και ο ίδιος ο Νικήτας πέρασεμία ήρεμη νύχτα

ΜΠΑΟΥΝΤΟΛΙΝΟ 1

copy RCS Libri SpA ndash Milano Bompiani 2000-2010copy ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ ΑΕ Αθήνα 2011