Π ρ α κ τ ι κ ά 4ου Σ υ ν έ δ ρ ι ο υ Μ ά ϊ ο ς 1988

Δελτ. Ελλ. Γεωλ. Εταιρ. Τομ. σελ. ΑθήναΧ Χ ΙΙΙ/2 59-74 1989

Bull. Geol. Soc. Greece Vol. PaS· Athens

ΝΕΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΣΤΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΤΩΝ ΙΟΥΡΑΣΙΚΩΝ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΩΝ ΤΗΣ ΙΟΝΙΟΥ ΣΕΙΡΑΣ ΣΤΗΝ

ΗΠΕΙΡΟ. ΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΟΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣΣΥΝΕΠΕΙΕΣ

Β. ΚΑΡΑΚΙΤΣΙΟΥ R E S U M E

Dans la serie ionienne de I’Epire, la description des calcaires de Louros montre qu'ils reprösentent un Equivalent lateral des calcaires de Siniais (Domfirien). L’age (Toarcien-Aalenien) de 1’Ammonitico-Rosso est confirms. Les Radiolaires extraits de la partio superieure des calcaires ä Filaments et des schistes ä Posidonies superieurs permettent de dater les premiers du Callovien et les deuxiemes de l’Oxfordien superieur-Berriasien. Ceux extraits de la base des calcaires de Vigla montrent que ces niveau:: se sont deposes apres lc-Tithonique moyen. La variation laterale de -facias et d’epaisseur des formati- ions Jurassiques s.l. ainsi que les directions des phfinomenes tectoniquessynsedimentaires, montrent que leur d§pot est controls tectoniquement par-une phase distinsive de la m£me periods.

Σ Υ Ν Ο Ψ ΗΜελεχίται n Ιόνιος σειρά σχην Ηπειρο. Περιγράφονται οι ασβεστόλιθοι Λούρου και διαπιστώνεται ότι αποτελούν πλευρικό ισοδύναμο των ασβεσχολίθων Σινιών (Οομέριο). Επιβεβαιώνεται ότι, το Ammonitico-Rosso είναι Τοαρσίου-Ααλενίου ρλικίας. Τα Ακχινόζωα από το ανώτερο τμήμα τον ασβεστόλιθων με Filaments και των 'ανωχέρων σχισχολίθων με Ποσειδώνι.ες επιτρέπουν να χρονολογηθούν οι πρώτοι σχο Καλλόβιο και οι δεύτεροι στο Ανώτερο Οξφόρδιο-Βερριάσιο, αυτά δε της βάσης των ασβεστολίθων Βίγλας δείχνουν ότι η απόθεσή τους αρχίζει μετά το ΜέσοΤιθώνιο. Η πλευρική μεταβολή της φάσης και του πάχους των Ιουρασικών σχηματι­σμών, καθώς και οι διευθύνσεις των συνιζημαχογενών τεκτονικών φαινομένων, δείχνουν ότι η απόθεσή τους ελέγχεται τεκτονικά αηό μια εφελκυστική φάση της ίδιας περιόδου.1. Ε ΙΣΑΓΟΓΗ

Η απόθεση των μελετούμενων σχηματισμών αντιπροσωπεύει ένα ση­μαντικό χρονικό διάστημα του παλαιογεωγραφικού χώρου της Ιονίου σειράς, κατά το οποίο ο χώρος αυτός πλατφόρμας σχο Νότιο περιθώ­ριο της Τηθύος (DERCQURT £< al. 19Β5) εξελίσσεται κατά τη διάρκειατου Ιουρασικού σε μιά λεκάνη γενικευμένης ηελαγικίις ιζηματογένε- σης <απόθεση ασβεστολίθυν Βίγλας). Τα νέα στρωματογραφικά, ιζημα- λογικά και τεκτονικά στοιχεία που προκύπχουν απο την παρούσα με­λέτη, καταγράφουν τη διαδικασία αυχΛς της εξέλιξης και ολοκληρώ­νονται στο προτεινόμενο παλαιογεωγραφικό και τεκτονικό μοντέλο της περιόδου του Ιουρασικού.

βιακρίνουμε, πάνω από τους ασβεστόλιθους Παντοκράτορα (RENZ 1955) που αντιπροσωπεύουν μια νηριτικΛ πλατφόρμα ταυ Κατωτέρου ως Μέσου Λιασίσυ (AUB0UIN 1959, IGRS-IFP 1966), τους ακόλουθους σχηματισμούς:- ασβεστόλιθους Σινιών (RENZ 1955) που περικλείουν Αμμωνίτες (RENZ 1955) και Τρηματοφόρα (IGRS-IFP 1966) του Αομερίαυ,— ένα ασβεστομαργαϊ κό Ammonitico-Rosso του Τοαρσίου—Ααλενίου (RENZ 1955, AUBQUIN 1959) * το πλευρικά τους ισοδύναμο (IGRB-IFP 1966): τους κατώτερους σχιστόλιθους με Ποσειδώνιες,

V7_KÄRÄKITSIÖS - Donnees nouvelTes sur la stratigraphie des for mations Jurassiques de la serie ionienne (Epire, Grece). Consequences paleogeographiques et tectoniques.

Departement de Geologie Hi st.-Paleontologie, Univeraite d ’Athenes, Panepistimiopolis, 157B4 ATHENES c

— αα βεσχόλιθαυς με Filaments (IGRS-IFP 1966). Κανένα απολίθωμα δεν είχε προσδιορισθε ί μέχρι σήμερα σ ’αυχούς. Η ηλικία χους απο­δόθηκε έμμεσα σχο Μέσο Ιουρασικό &.Ι. λαμβάνονχας υπόψη χις ηλι­κίες χων υποκειμένων και υπερκειμένων σχημαχισμών,- ανώχερους σχισχόλιθους με Ποσειδώνιες (IGRS-IFP 1966) χων οποί­ων χο μεσαίο χμίιμα αποδόθηκε σχο Καλλόβιο-Καχώχερο Κιμμερίδιο (DANELIAN & al. 19Β6).

Η δι,αδοχΛ χων παραπάνω σχημαχισμών εμφανίζει, καχά μέρη ι,ξημα- xoyevfi κενά και- ασυμφωνίες που περιορίζουν χο πάχος χης σε ορισμένα μέχρα (ζώνη C xou I6RS-IFP 1966).

Πάνω από χους προηγούμενους σχημαχισμούς έρχονχαι dl ασβεσχό- λιθοι Βίγλας χων οποίων η έναρξη χης ιζημαχογένεσης αποδόθηκε, σχη μεν Ηπειρο σχο Τιθώνιο (IGRS-IFP 1966) fi σχο Ανώχερα Τιθώνιο (BERNOULLI 8c RENZ 1970), σχη δε Αιχωλοακαρνανία σχο Βερριάσιο (ΒΡ 1971).

2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΣΡ£3ΜΑΤ0ΓΡΑ4·ΙΑ TSN "ΑΣΒΕΣΤΟΛΙΘΟΝ ΛΟΥΡΟΥ11.Μελεχίιθηκαν κυρίως εκαχέρωθεν χης κοιλάδας χου ποχαμού Λούρου

χης κενχρικΐις Ιονίου ζώνης. Βα αναφερΟούμε εδώ σχην πλέον ανχι — προσωπευχικΛ απο χις χομές που δι εΐϊΛχθησαν.1— Τομή Βαβύ (χσάμπαλι) (Σχ. 1 και 2, χομή C1)

Παραχηρούμε (από χα κάχω προς χα πάνω) χους ασβεσχόλιθους Πανχοκράχορα με δομΛ "Bindstone"/"Grainstone", αποχελούμενους κυρίως απο Ψύκη: Palaeodasyclädus mediterraneus (PIA) ,Thaumatoporel 1 a parvovesi cul i-f era (RAINERI), Cayeuxia sp. , καθώς και Τρημαχοφόρα, Οσχρακώδη, θραύσμαχα Γασχεροπόδων και Ελα- σμαχοβραγχίων, ηλικίας Καχωχέρου ως Μέσου Λιασίου. Η εμφάνιση χους ανχισχοιχεί σε πάχος 40 περίπου μέχρων. Σε σχρωμαχογραφικίι συνέχεια πάνω σ'αυχούς ακολουθούν:-60 μέχρα ασβεσχόλιθαι απαχελούμενοι από "GrainstQne,,/"Packstone" με "peloides" που σχημαχίζονχαι από μια δευχερογενΛ μικριχοποίηση χων διαφόρων αλλοχημικών συοχαχικών, ογκοειδών κο:ι ενδοκλασχών κυρίως από χα απολιθώμαχα: Involutina liassica (JONES), Trocho—lina umbo FRENTZEN, Globochaete alpina LOMBARD, Ophthal mi di urn c-f. car i natum (LETSCHNER), Ophthal midiurn martanum (FARINACCI), κλπ., θραύσμαχα Εχινοδέρμων, Οσχρακώδη, βελόνες και θραύσμαχα Σπόγγων και μικρούς Αμμωνίχες, που γίνονχαι πιό συχνοί σχα κορυφαία χμΐιμαχα. Η πανίδα αυχίι χαρακχηρίζει χο Καχώχερο ως Μέσο Λιάαιο (KARAKITSIOS & TSAILA-M0N0P0LIS υπό εκχύπωση).

Σε σχρωμαχογραφικίι συνέχεια πάνω από χον χελευχαίο σχημαχισμό ακολουθεί χο Ammonitico-Rosso (s. in-fra).2- Παλαιογεωγραφία, σχρωμαχογραφικοί συσχεχισμοί και συμπεράσμαχα

Η μελέχη χης μικροφάσης χων ασβεσχολίθων χης χομίις Βαθύ δείχνει δύο οαφώς διαφορεχικούς χύπους φάσεων (KARAKITSIOS & TSAILA-M0N0P0LIS υπο εκχύπωση):— ο πρώχος χύπος, που χαρακχηρίζει χους ασβεσχόλιθους Πανχακράχο- ρα (καχώχερα 40 μέχρα χης χομής), ανχισχοιχεί σε μέσο ιζημαχογέ- νεσης εσωχερικΛς πολύ κλεισχίις πλαχφόρμας, σχο όριο χης ανάδυσης,- ο δεύχερος χύπος που αναφέρεχαι για πρώχη φορά, παραχηρείχαι σχα χελευχαία 60 μέχρα χων αοβεσχολίΟων που υπέρκεινχαι χων xuniKiiv ασβεσχολίθων Πανχοκράχορα κσ·- βρίσκονχαι κάχω απο χο Anunoniti c o - R d s s o χου Τοαροίου (s. in-fra). Πρόκειχαι για “GrainstonB'V'Packstone" με "peloides" και ενδοκλάσχες συνισχάμε- νους από Τρημαχοφόρα συνδεόμενα με μικρούς Αμμωνίχες που δείχνουν μέσο ιζημαχογένεσης σαφώς βπθύχερο απώ χο προηγούμενο. Το μέσο αύχο ανχισχοιχεί σε εΕωχερικίι πλαχφόρμα, η δε φάση χαυ αγγέλει χη βύθιση χης πλαχφόρμας σχο επίπεδο χου Ιονίου χώρου, που θα οδηγή­σει σχη διαφοροποίηση χης Ιονίου λεκάνης. Η βύθιση auxft θα καχα- λΐιξει σε σημανχικόχερα βάθη, χέχοια ώσχε η απόθεση χου Ammoniti- co-Rosso να είναι δυναχίι. 0 συνδυασμός χων Τρημαχοφόρων και χων μικρών Αμμωνιχών σχους ασβεσχόλιθους αυχούς δείχνει οχι αποχέθη-

60

A L B A N I E

(3έσ·η χων μελεχηθένχων περιοχών (a,b,c,d,e,f,g,h).: Σχημαχικίι γεωλογικά Οέοη ίων μελεχηΟένχων χαμών (Cl, C2,...,C15). 1) α·5ιαφοροποίηχοι μεχαλπικοί οχημαχιομοί, 2) αλπικοί οχημαχισμαί μεχαγενέσχε- ροι χων ασ(3εσχολίϋων Βίγλας, 3) ασβεσχώλιθοι Βίγλας, 4) ακολουθία χων σχημαχισμών:■Ammonitico Rosso ft καχωχέρων σχισχολίΟων, ασβεσχολίθων με ■filaments και ανωχέρων οχισχολίθων, 5) σσβεσχΰ- λιθοι Πανχοκράχορα και Σινιών fi Aoüpou, 6) εβα- παρίχες, 7) ρϋγμα, Ö) κλίση, 9) χομίι.

A: Localisation des regions (a,b,c,d,e,f,g,h) etu- diees.

B: Localisation geologique schematiqus des coupes(Cl, C2 CIS) etudiees; 1) formations post-alpiries indifferenciees, 2) formations alpines posterieures des calcaires de Vigla, 3) cal- caires de Vigla, sequence de formations: Ammonitico-Rosso ou schistes inferieurs, calcaires a filaments et schistes superieurs,5) calcaires de Pantokrator, de Siniais ou de Louros, 6) £vaporites, 7) faille, 8) pendage,9) coupe.

VAT HY

ΊΖΖΧ

©

cvss~CF

KLISSOURA

©-20m

L 0

KATOKOUKLESSI

A NOKOUKUSSI

( s u d )

L-yj.

ss

©

ANO

KOUKLESSI (nord)o !

<SS>i\ cz= ! <zz~

c v ^ ·· I cz22> I ea>

I IT p TE 3 T

h l" IΕ Ξ Γ

N h l

lv lv II " I " IW & T<5 1 <a! <3I g I <5

T T0

I g 1 <s

cs

ΚΑΚΟ SOUL! PETOUSSI

Γ Ζ 3 «p.

3H .ll P S

FJ

©

KHIONISTRA

I I <cs> !

ss

! , I <s»C : Iι ι C

1 1

ss

©

Σχ.2-Λιθοστοωματογρσϋΐκές σχίιλες χων τομών χου Σχ.1. Fiq.2-Colonnes 1ithostratiqraphiques des coupes levees αε· laCV>: αο'βεστώλι θοι Βίγλας (έναρξη ιζηματογένεσης αχο όριο Τιθωνίου- Βερριααίου), SS: ανώτεροι, σχιστόλιθοι με Ποοειδώνιες(Οξψόρδιο- Κιμμερίδιο;), £Ρ:ο:σΒεοτόλιθοι με filaments(Mäao Βαγιώοιο-Καλλόδιο) AR: Ammonitico-Rosso (Τοάρσιο-Ααλένιο), SI: κατώτεροι σχιστόλιθοι με Ποσειδώνιες (πλευρικό ισοδύναμο χου AR), FJ:Ιουρασικοί οχημαχι- σμοί 5.1.(πολύ ελαχχωμένο πλευρικό ισοδύναμο χης ακολουθίας χων σχημαχισμών: AR ft SI, CF, και SS), ϋ5:αοβεσχΰλιθοι Σινιών(βομέρι- ο), Οί:ασβεσχόλιθοι Λούρου (πλευρικό ισοδύναμο χυν CS), 0Ρ;ασβε- στόλιθοι Παντοκράτορα(Καχώχερο-Μέσο Λιάοιο).

Fiq.l.CV:calcaires de Vigla(debut de sedimentation a la lireite Tithoni- que-Berriasien), SS:schistes a F'osidonies superieurs (Ox-f ordien- Kimmeridgien?), CF: calcaires a iilamentsCBajocien moyen-Callovi- en), AR:Ammonitico-Rosso(Toarcien-Aaleni en), SI: schistes a Posi- donies in-ferieurs(equivalent lateral d’ AR), FJ:-formations Juras­siques s.1.(equivalent lateral tres r£duit de la sequence des ■formations: AR ou SI, CF et SS), CS:calcaires de Siniais (Domeri- en), CL:calcaires de Louros (equivalent lateral des CS), CF'scalcaires de Pantokrator (Lias moyen-in-f erieur).

καν σε βάθος που πληοιάζει εκείνα χης φάσης Ammoni tica-Rasso.Σχην εργασία χου IGRS—IFP. (1966) διατυπώθηκαν δυο υποθέσεις

yua χην εξέγηαη χων σημανχικών μεταβολών χου πάχους (απο 150 ως Ο μέτρα) χων ασβεσχολίθων Σινιών (Λομέριο) μεταξύ χων ασβεσχαλίΟων Πανχοκράχορα από κάχω και. χου Ammonitico-Rosso από πάνω? είχε όχι. οφειλόταν σε μεχαβολέ χης βύθισης, είχε σε πλευρικά μεχαβαλέ χης φάσης. O l συγγραφείς χαυ IGRS-IFP (1966, σελ. 35-36) μη έχανχας επαρκέ σχοιχεία δεν καταλέγουν να υποσχηρίξουν κάποια απ’αυχές χις δυο υποθέσεις.

Νομίζουμε λοιπόν, οχ ι οι ασβεσχόλιθοι χης φάσης δευχέρου χύπου -χους οποίους ονομάζουμε “ασβεσχόλιθους Λούρου" (KARAKITSIOS & TSAILA—M0NQP0LIS υπό εκχύπωση)— που περιγράφηκαν εδώ σχην κενχρικέ Ιόνιο ζώνη, μεχαξύ χων ασβεσχολίθων χου χυπικού Πανχοκράχορα και χαυ Ammonitica-Rassa, ανχιπροσωπεύουν πλευρικέ μεχαβαλέ χης φάσης χων ασβεσχολίθων Σινιών και αίρουν -με χην ύπαρξέ χαυς εκεί όπου οι ασβεσχόλιθοι Σινιών ανχικαθίσχανχαι απ’αυχούς- χην αδυναμία που υπέρχε ώσχε να γίνει απαδεκχέ η δεύχερη υπόθεση χων συγγραφέων χου IGRS— IFP (1966).

Η μικροπαλαιονχολογικέ ανάλυση έδειξε οχι οι “ασβεσχόλιθοι Λούρου" έχουν ηλικία Καχώχερα ως Μέσο Λιάσιο, χωρίς ενχαύχοις να επιχρέπει να χους αποδοθεί μια ακριβέσχερη ηλικία, η οπαία λογικά θα είναι ίδια με χην ηλικία χων ασβεσχολίθων Σινιών (Ωομέρια).

Οι ασβεσχόλιθοι Λούρου ηαραχηρούνχαι επίσης σε άλλες θέσεις χης Ηπείρου, όπως καχά μέκας χου Αναχαλικού χμέμαχος χης κοιλάδας χαυ Λούρου (σε μέκος 15 περίπου χιλιομέχρων), σχον όγκα χαυ Σαυλίου (Κακοσούλι), πλησίον χαυ χωριού Πανγκράχες κλπ. Σχις προηγούμενες εμφανίσεις αποδίδουμε και χους μικροβιακλασχικούς ασβεσχόλιθους σύνθεσης “Packstane", παυ αναφέρθηκαν απο χους BERNOULLI & RENZ (1970) πλησίον χης Γαλαρίας χης Κλεισούρας, και αποδόθηκαν (με πιθανόχηχα) σχα Μέσο Λιάσιο.

θα μπορούσαν να προστεθούν με κάποια επιφύλαξη και οι ασβεσχόλιθοι με Τρημαχοφόρα πλησίον χαυ Ααχακού Ακαρνανίας (ΒΡ 1971) που περικλείουν πανίδα παραπλήσια με αυχέν χης Ηπείρου, χων οποίων όμως η σχρωμαχογραφικέ Θέοη δεν είναι ευκρινές.

Σε όλες χ ι'ς περιπχώσεις, οι εμφανίσεις χων ασβεσχολίθων Λού­ρου χης Ιονίου ζώνης σχην Ηπειρο καχανέμονχαι εκεί 0nou η διάδοχέ χων σχημαχισμών που έρχονται απο πάνω χους (Ammonitico-Rosso, ασβεσχόλιθοι με Filaments, ανώτεροι σχιστόλιθοι με Ποσειδώνιες) εμφανίζει γενικώς ελαττωμένο πάχος.

Οι ασβεσχόλιθοι Λούρου εμφανίζονχαι επομένως σε όλη χην Iö v l o ζώνη χης ηπειρωχικές Ελλάδας και ανχιπροσωπεύουν μια πλευρικέ μεχαβολέ χης φάσης χων ασβεσχολίθων Σινιών. Η απόθεση αυχών χων δυα φάσεων (Σινιών και Λούρου) οημειώνει έίνα σημανχικό σχάδια χαυ παλαιογεωγραφικού Ιονίου χώρου καχά χη διάρκεια χου οποίου, αυχός ο χώρας παυ αποχελούσε χμέμα μιας εκχεναύς ανθρακικές πλαχφόρμας, αρχίζει να εξελίσσεται σε μια λεκάνη πελαγικές ιζημαχογένεσης, μεχαξύ δυο χώρων παυ παρέμειναν νηριχικοί (Απούλια και Γάβροβο).

3. ΣΤΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ Ammonitico-Rosso KAI ΤΟΝ KATRTEPSN ΣΧΙΣΤΟ- AI0QN ΜΕ ΠΟΣΕΙΛΟΝΙΕΣ. α- Ammonitico-Rosso

Από χις θέσεις που μελεχέθηκε θα αναφερθούν εδώ μόνο αυχές σχις οποίες αι συλλεχθένχες Αμμωνίχες έχουν προσδιορισθεί1- Τομέ Βαθύ (Τσάμπαλι) (Σχ. 1 και 2, χαμέ C1)

Σε σχρωμαχογραφικέ συνέχεια πάνω από χους ασβεσχόλιθους Λούρου (s. supra), έρχεχαι χο Ammonitico-Rosso. Ανχισχοιχεί σε?-8 ως 10 μέχρα μέ κίχρινους κονδυλώδεις ασβεσχόλιθους καχά λεπχές

9 οι προσδιορισμοί, χων Αμμωνιχών έγιναν από χαν Καθηγηχέ Rene M0UTERDE (Καθολικό Πανεπισχέμιο χης Λιών) χαν οποίο από χη θέση αυχέ ευχαρισχώ θερμά.

62

πλάκες (10-20 cm) και. κίχρινες ως ερυθρωπές μάργες με αρκετούς Αμμωνίχες. Τα μεσαία χμήμαχα χαυ Ammonitico-Rosso έδωσαν 15 περίπου Αμμωνίχες μεχαξύ χων οποίων προσδιορίσχηκαν?Phymatoceras qroupe erbaense (HAUER), Polyplectus pluricostatus HAAS, Lytoceras -franesci ÜPPEL, Harpoceras subexaratum BONARELLI, Phylloceras sp.. Η πανίδα αυχή χαρακχηρίζει χα Μέσο Τοάρσιο.

Πάνω από χα Ammanitico-Rosso ακολαυθαύν at ασβεσχόλιθοι με Filaments και συνεχίζουν οι. ανώχεροι σχιστόλιθοι ελατχωμένοι σε ελάχισχα μέχρα (s. infra).2- Τομή Ανω Κουκλέσι (Βόρειο χμήμα) (Σχ. 1 και. 2 , χρμή 05)

Πραγμαχοποιήθηκε σχο Βόρεια χμήμα χου Ωυχικού σκέλους χαυ συγκλίναυ Καυκλεσίαυ (Σχ. 1). Τα Ammonitica-Rossa εμφανίζεται σε στρωματογραφική συνέχεια πάνω απα χους καλά αναπχυγμένους ασβε­στόλιθους Σινιώνρ χων οπαίων χα ανώτερα τμήματα σχα Νότια τμήμα χου συγκλίναυ έδωσαν μικροπανίδα (IGRS-IFP 1966) χου Ανωχέρου Πλιενσβαχίαυ. Τα συνολικό πάχας χου Ammonitica-Rossa ανέρχεται σε 30 ως 35 μέχρα και διακρίνεχαι σε δυο σύνολα?- 10 μέχρα περίπου, κυανοπράσινες ως γκρί μάργες με παρεμβολές λαχυποπαγών μεγάλων σχοιχείων (προερχαμένων από χους ασβεστόλι­θους Σινιών) καθώς και μαργα'ίκών κονδυλωδών ασβεσχολίθωνρ— 20 ως 25 μέχρα, κονδυλώδεις, λεπχοπλακώδεις ασβεσχόλιθους με υπαπράσινους κονδύλους και ερυθρή μαργαϊ,κή συνδετική ύλπί καθώς και λεπτές παρεμβολές ερυθρών μαργών. Σχα ανώχερα τμήματα συνα­ντούμε ασβεστόλιθους γκρί με ερυθρωπούς λεκέδες σε εναλλαγές μκ ερυθρούς κονδυλώδεις ασβεστόλιθους καθώς και σπάνιους ψευδαλα- τυποπαγείς ορίζοντες. Τα ανώχερα αυτά χμήμαχα περικλείουν αρκε- χούς Αμμωνίχες. Είναι σημανχιιώ να σημειώσουμε εδώ αχι στο Νότια χμήμα χαυ συγκλίναυ στο αντίστοιχο σύνολα και ιδιαίτερα στους καχώτερους ορίζαντές χαυ παρα-„ηρούνχαι πολύ συχνά slumpings καθώς και μικρά συνιζημαχαγενή ρήγματα. Από ».ους αυλλεχθένχες Αμμωνίχες στα μεσαία και ανώτερα μέλη ταυ σχηματισμού, προσδιορίστηκαν οιι Phymatoceras robustum HYAT, Phymatoceras sp., Hammatoceras sp. (ατελές εξωτερικό εκμαγείο). Η πανίδα αυτή χαρακτηρίζει το Τέλος χου Μέσου Τααρσίου (ζώνη bifrons) και χο Ανώχερο Τοάραιο.

Σε σχρωμαχαγραφική συνέχεια πάνω από χο Ammonitico-Rosso ακολουθούν οι ασβεσχόλιθοι με Filaments (s. infra).3-- Τομή Μαύραν όρας (Βόρειο τμήμα) (Σχ. 1 και 3, τομή C15)

Στο Βόρειο τμήμα χου Μαύρου Ορους παραχηρούνχαι πάνω απο χους μέτρια αναπ-τυ γμένους ασβεστόλιθους Σινιών, 15 περίπου μέχρα Ammonitico-Rosso αποχελαυμέναυ απά λεπχοπλακώδεις ως μεσαπλακώ- δεις (15 ως 60 cm) κονδυλώδεις ασβεστόλιθους με υπαπράσινους κονδύλους και μαργαϊκό ερυθρό συνδεχικό υλικό καθώς και λεπτές παρεμβολές ερυθρών μαργών παυ ελαχχώνονχαι σχη κορυφή. Σχα σχριΐ- μαχα χου Ammoni ti co-Rossa συλλέχθηκε μιια πλαύο ια πανίδα Αμμωνιχών/ στην οποία προσδιορίσχηκαν απώ τα κάτω προς τα πάνω οι?Polyplectus pluricostatus HAAS, Hildaites qr. serpentinous (REINECKE), χου Καχωχέρου Τααρσίου (ζώνη Serpentinous), Nodicoeloceras sp ■, Nodicoeloceras sp. παραπλήσιος με τον N- incrassatum SIMPSON, ταυ Κατωτέρου Τααρσίου ή χης Βάσης ταυ Μέσου Τοαραίου,Mercaticeras mercati (HAUER), Phymatoceras? caroli (MERLA), Hildoceras lusitanicum (MEISTER), Hi 1doceras sp■, Hildoceras sp. (εξωτερικό εκμαγεία), της Βάσης χου Μέσου Τοαραίου (ζώνη Η. Graecum χου ΚΟ'ΓΤΕΚ) ,Brodieia sp.„ Phymatoceras groups erbaense (HAUER), Polyplectussp., Cal 1 iphyl1oceras sp., Phymatoceras f abale? (SIMPSON),Phylloceras sp., xou Μέσου Τοαραίου (ζώνη D. Bayani xou KDTTEK), επίσης? Phylloceras perplanatum PRINZ, Catulloceras dumortieriThiol. της ζώνης MeneQhini i, Harpoceras sp., Pseudogrammocerascf. aratiim με πολύ λεπτές πλευρές, Peronoceras? sp. (θραύσμα), και τέλος Eryci tes sp■9 του Τέλους Τοαραίου(|)-Ααλενίου.

65

Τα σύνολα xou Ammonitico-Rosso όπως προκύπτει από χη πανίδα χων Αμμωνιχών είναι Τοαρσίου-Ααλεν’ίou ηλικίας, Σχην ίδια τομή αισυλλεχθένχες Αμμωνίχες από χα IGRS-IFP (1966) έδιναν ως ηλικίαxou Ammoni tico-Rosso χα Ανώχερο Τοάρσιο.

Σε σχρωμαχαγραφική συνέχεια ηαραχηραύνχαι Q περίπου μέχρα ασβεσχόλίΟων με Filaments χαυς οποίους ακολουθούν οι ανώχεροι σχιστόλιθοι με Ποσειδώνιες, ελαχχωμέναι σε ορισμένα μέχρα. Συμπεράσμαχα: απώ χις προηγούμενες χομές προκύηχουν χα ακόλουθα? -επιβεβαιώνεχαι η ηλικία Τοάρσιο-Ααλένιο nou δόθηκε σχο Ammoniti— co-Rosso από προγενέσχερες εργασίες (RENZ 1955, AUBÜUIN 1959),-χο Ammonitico-Rosso παρουσιάζει σημανχικές πλευρικές μεχαβολές πάχους, με χην ιδιαιχερόχηχα:

# όπου χα πάχη χου είναι μεγάλα χα ίδια να συμβαίνει και με χους υποκείμενους ασβεσχόλιθους Σινιών,

$ όπου χα πάχη xou είναι ενδιάμεσα χόχε αι κάχωθέν χαυ ασβεσχό-λιθοι Σινιών δεν είνα^ καλά αναπτυγμένοι,

# όπου χα πάχη χαυ είναι μικρά καχά κανόνα κάχωθέν χαυ ανχί χωνασβεσχολίθων Σινιών έχουμε χους πλευρικώς χων ισοδύναμουςασβεσχόλιθους Ααύραυ.

β— Καχώχεροι σχισχόλιθοι με ΓΤοσειδώνιεςΜελεχήθηκαν σε πάρα πολλά μέρη χης Ηπείρου. 0α αναφερθούν

εδώ αι πλέον ανχιπρασωπευχικές απο χις χομές nou έγιναν.1 - Τομή Π ε χ α ύ σ ι ( Σ χ ■ 1 κα ι 2 , χο μή C 7 )

Τους καλά αναπτυγμένους ασβεσχόλιθους Σινιών, που χελειώνουν με παχιές πλάκες υπαλιθογραφικών ασβεσχολίθων με σπάνιους πυριχό- λιθους, ακολουθούν σε σχρωμαχογραψική συνέχεια οι καχώχεροισχισχόλιθοι με Ποσειδώνιες. Απαχελούνχαι από:-30 περίπου μέχρα μαργα'ίκών κυανοχέφρων ασβεσχολίθων που εναλλάσ­σονται μιε μικρά σχρώμαχα πυριχαλίθων καθώς και ορισμένες παρεμβο­λές υπολιθογραφικών ασβεσχολίθων με Ακχινώζωα (πολύ ασβεστιτοποι- μένα μη προσδιορίσήμα). Οι Ποσειδώνιες παραχηρούνχαι μόνο στους ανώχερους ορίζοντες,-ακολουθούν διαχωριζόμενοι με μεγάλη^δυσκολία, ε£αιτίας χης απου­σίας χων ασβεσχολίθων με Filaments, αι ανώχεροι σχιστόλιθοι με Ποσειδώνιες.2- Τομή Χιονίσχρα (Σχ. 1 και 2, χομή CS)

Πάνω από τους πολύ καλά αναπχυγμέναυς απτΠειτχόλιθους Σινιώνπου τελειώνουν με λεπχοπλακώδεις ασβεστόλιθους και λαχυπαπαγείς ενδιασχρώσε ι ς, ακολουθούν αι καχώχεροι σχιστόλιθοι. Τα καχώχερα μέλη χου σχημαχισμαύ παραχηρήθηκαν ένα χιλιόμετρο περίπου ΝΩ χου χωριού Ελαταριά ενώ χα μεσαία και ανώτερα τμήματα Νοχιώχερα (Σχ.ΙΑ). Ανεισχαιχαύν σε:-Β0 ταυλάχισχον μέχρα απώ φυλλώδεις κυανές μάργες στις οποίες χα καχώχερα χμήμαχα παρουσιάζουν σπανίως φαινόμενα "slumping" εν ανχιΟέσει με χα ανώτερα και μεσαία τμήματά χους όπου αυτά είναι κανόνας και συνοδεύονται από πολυπληθή συνιζημαχαγενή ρήγμαχα. ΟριοΟεχούνχαι προς χα πάνω με λίγα μέχρα ασβεσχολίθων με Filaments nou χους διαχωρίζουν από χους ανώχερους σχιστόλιθους.3- Τομή Βαρ άθι (Σχ. 1 και 3, χομή C11)

Τους πολύ καλά αναπχυγμένους ασβεστόλιθους Σινιών, ακολου­θούν οι κατώτεροι σχιστόλιθοι με Ποσειδώνιες. Περιλαμβάνουν:-120 περίπου μέτρα, κυανόγκριζους ως κίτρινους φυλλώδεις μαργαϊκούς ασβεστόλιθους σε εναλλαγή με μικρά σχρώμαχα πυριχολί- Οων και υπολιθογραφικών ασβεσχολίθων με Ακχινώζωα (πολύ ασβεσχι- χοποιημένα, αδύναχο να ηροσδιορισχούν). Q σχηματισμός αυτός παρουσιάζει πολύ ένχονα φαινόμενα "slumping" που είναι ιδιαίτερα αναπτυγμένα σχα μεσαία και καχώχερα τμήματά χου,-απο πάνω έρχονχαι οι ασβεστόλιθοι με Filaments (s. in-fra).4- Τομή Μαύρον όρος (Μάτια χμήμα) (Σχ. 1 και 3, χομή C13)

Qu καχώχεροι σχιστόλιθοι έρχονχαι σε σχρωμαχαγραφική συνέχεια επι χων πολύ καλά αναπτυγμένων ασβεσχολίθων Σινιών. Ανχιπροσωπεύ-

66

ονται απώ8-35 περίπου μέτρα κυανών μαργών συχνά βιτουμενιούχων στο κατώτερο τμΛμα που γίνονται κιτρινωποί ως ερυθρού στο ανώτερο τμίιμα, -ακολουθούν μερικά μέτρα ασβεστολ ί θων με Filaments που τους δια­χωρίζουν από τους ανώτερους σχιστόλιθους (s. infra).Συμπεράσματα; από τις παραπάνω τομές προκύπτει οτι η παρουσία των κατωτέρων σχιστολίθων με Ποσειδώνιες συνοδεύεται απο την ύπαρξη των κάτωθι τριών στοιχείων: ^1-απουσία κατά κανόνα του Ammonitico-Rosso,2-πολύ καλίι ανάπτυ^Π κάτωθέν τους, τόσο σε πάχος όσο και σε τυπι­

κή φάση, των ασβεστολίθων Σινιών,3-οι κατώτεροι σχιστόλιθοι με Ποσειδώνιες εμφανίζονται πάντοτε με

μεγάλα πάχη (κατά κανόνα μεγαλύτερα απο τα μεγαλύτερα πάχη του Ammonitico-Rosso) χωρίς αυτά να υφίστανται τόσο σημαντικές πλευρικές μεταβολές όσο τα αντίστοιχα του Ammonitico-Rosso.

Οσον αφορά στην ηλικία των κατωτέρων σχιστολίθων, έχουν χρο­νολογηθεί χωρίς ακρίβεια με Posidonia broni VOLTZ (RENZ 1955, AUBOUIN 1959) και Ακτινόζωα (DANELIAN £< al. 19BM στο Αιάσιο. Λαμβάνοντας όμως υπόψη τα παραπάνω εκτεθέντα στοιχεία που συνδέο­νται με τη παρουσία των κατωτέρων σχιστολίθων καθώς kcl τη στρω- ματογραφικ* τους θέση μεταξύ ασβεστολίθων Σινιών και ασβεστολίθων με Filaments, τέλος δε την παρουσία Posidonia broni VOLTZ εντός του Ammonitico-Rosso (AUBOUIN 1959), συμπεραίνεται ότι οι κατώτεροι σχιστόλιθοι αντιπροσωπεύουν κατά πάσα πιθανότητα πλευρικό ισοδύναμο του Ammonitico-Rosso και συνεπώς έχουν την ίδια ηλικία με αυτό (Τοάρσιο-Ααλένιο).

4- ΣΤΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΣΒΕΣΤΟΑΙΒΚΝ ΜΕ FilamentsΒα αναφερθούν εδώ, η τομίι που επέτρεψε να χρονολογηθεί για

πρώτη φορά ο σχηματισμός αυτός, καθώς και αντιπροσωπευτικές τομές που δείχνουν τις πλευρικές μεταβολές του πάχους και της φάσης του.i — Topft Βαθύ (Τσάμπαλι) (Σχ. 1 και 2, τομΑ C1)

Πάνω απο το Ammonitico Rosso.ακολουθούν;— 15 μέτρα ασβεστόλιθοι με Filaments που αντιπροσωπεύονται από κονδυλώδεις ασβεστόλιθους χρώματος γκρί-μπέζ ίι ανοιχτού μπέζ με σπάνιους πυριτόλιθους στο κατώτερο τμήμα τους και ασβεστόλιθους μπέζ υπολιθογραφικούς (πλάκες 0,5 μέτρων κατά μέσο όρο) που εναλ­λάσσονται με ψευδοκροκαλοπαγείς ασβεστόλιθους και πολυπληθή στρώματα πυριτολίθων κιτρίνου χρώματος. Τα Filaments και τα Ακτι- νόζωα αφθονούν σε όλο το σχηματισμό. Τα τρία τελευταία μέτρα του ανωτέρου τμήματός του έδωσαν (KARAKITSIOB & al. υπό εκτύπωση) την παρακάτω πλούσια πανίδα από καλά διατηρημένα Ακτινόζωα; Bernoullius cristatus BAUMGARTNER, Emiluvia chica FOREMAN s.I., Emiluvia premyogii BAUMGARTNER, Hsuum sp.c-f. H. maxwelli PESSAGNO gr. Napora sp., Podobursa helvetica (RUST), Tetradi tryma corrali tosensis (PESSAGNO), Triactoma jonesi (PESSAGNO), Triactoma sp.A in KOCHER 19B1, Tritrabs casmaliaensis (PESSAGNO). Η πανίδα αυτή επιτρέπει να χρονολογηθούν για πρώτη φορά τα κορυ­φαία τμήματα των ασβεστολίθων με Filaments στο Καλλάβιο, —ακολουθούν οι ανώτεροι σχιστόλιθοι με Ποσειδώνιες ελαττωμένοι σε 3 μόνο μέτρα.2- Τομή Ανω Κουκλέσι (Βόρειο τμήμα) (Σχ. 1 και 2, τομή C5)

Οι ασβεστολίθων με Filaments έρχονται σε στρωματογραφική συνέχεια επί του Ammonitico-Rosso και αποτελούνται από:—60 περίπου μέτρα ασβεστολίθων χρώματος ερυθρακι.τρίνου ως λευκού με λεπτές μαργαϊκές ενδιαστρώσεις. Στους ασβεοτόλιθους αφθονούν τα Filaments καθώς και τα Ακτινόζωα τα οποία όμως είναι κατά κανόνα ασβεοτιτοποιημένα και αδύνατο να προσδιορισθούν. Παρεμβάλ­λονται επίσης ορισμένοι λατυποπαγείς ορίζοντες καθώς και πυρlτ ι- καί ασβεστόλιθοι. Στο Νότιο τμήμα ταυ συγκλίναυ Κουκλεσίου ο

67

ίδιος σχηματισμός παρουσιάζει έντονα φαινόμενα "slumping", -ακολουθούν οι κν.ώτεροι σχιστόλιθοι με Ποσειδώνιες (s. infra) ο3- Τομή Χιονίστρα (Σχ. 1 και 2, τομή CS)

Τους κατώτερους σχιστόλιθους διαδέχονται 5 περίπου μέτρα ασβεστόλιθοι με Filaments τυπικής φάσης και ακολουθούν καλά αναπτυγμένοι οι ανώτεροι σχιστόλιθοι.4- Τομή Βαράθι (Σχ. 1 και 3, τομή C11)

Πάνω από τους κατώτερους σχιστόλιθους ακολουθούν?-45 μέτρα ασβεστόλιθοι με Filaments. Περιλαμβάνουν στη βάση 4 ως 5 μέτρα απα κροκαλοπαγείς ασβεστόλιθους με λατύπες απο λευκούς ασβεστόλιθους με Ακτινόζωα και θρομβώδη συνδετική ύλη κίτρινου ως μπέζ χρώματος. Τα υπόλοιπα 40 μέτρα αποτελούνται από υποκίτρινους ασβεστόλιθους (κατά πλάκες 0,5 ως 1 μέτρα κατά μέσο όρο) με Ακτι- νόζωα και κόνδυλους ως και σπάνιες στρώσεις πυριτολίθων, —ακολουθούν οι ανώτεροι σχιστόλιθοι με Ποσειδώνιες.Συμπεράσματα: οι προηγούμενες τομές του σχηματισμού τωνασβεστολίθων με Filaments επιτρέπουν!-να χρονολογηθούν για πρώτη φορά τα ανώτερα τμήματα του σχηματι­σμού στο Καλλόβιο. Ααμβάνοντας υπ’ όψη ότι στους "πλακώδεις ασβε­στόλιθους με σπάνιους πυριτόλιθους" (AUB0UIN 1959) της περιοχής Κουκλεσίαυ -που κατά IGRS-IFP (1966) πιθανά αποτελούν κατώτερο τμήμα των ασβεστολίθων με Filaments- αναφέρθηκε (AUBQUIN 1959) ένα δείγμα του Αμμωνίτη Skirroceras (Cadomites) bayaleanUs QPPEL ταυ Μέσου Βαγιωσίαυ, μπορεί να αποδοθεί το σύνολο των ασβεστολίθων με Filaments στο Μέσο Βαγιώσιο-Καλλόβιο.-να διαπιστωθούν οι μεγάλες πλευρικές μεταβολές του πάχους των ασβεστολίθων με Filaments.

5. ΣΤΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ ftNgTEPBN ΣΧΙΣΤΟΑΙΒΒΝ ME nCSEIQPNIESΒα αναφερθούν εδώ, η τομή που επέτρεψε να χρονολογηθούν για

πρώτη φορά τα κορυφαία τμήματα των ανωτέρων σχιστολίθων καθώς και αντιπροσωπευτικές τομές που δείχνουν την πλευρική μεταβολή του πάχους και της φάσης των.1- Τομή Ανω Κουκλέσι (Νότιο τμήμα) (Σχ. 1 και 2, τομή C4)

Σε στρωματο'γραφι κή συνέχεια πάνω απα τους ασβεστόλιθους με Filaments έρχονται οι ανώτεροι σχιστόλιθοι με τη πλέον τυπική τους φάση, περιλαμβάνοντας:-50 περίπου μέτρα στρωμάτων πυριτολίθων, πάχους 5 ως 10 εκατοστών χρώματος κιτρίνου ή λευκού, συχνά κατακερματισμένων με παρεμβολές αργιλοπυριτικών κοκκωδών διακλάσεων πλουσίων σε Ακτινό^ωα. Παρεμ­βάλλονται επίσης σπάνιοι ορίζοντες πυριτικών ασβεστόλιθων και πυ­ρ ι ταλ ί Οων με Ακτινόζωα. Στη βάση του ο σχηματισμός περικλείει φα­κούς σ.σβεστολίθων με Filaments. Αίγα παραπάνω από τους ορίζοντες της βάσης τα στρώματα πυριτολίθων είναι πλούσια σε μικρές εξογκωμένες Ποσειδώνιες. Ακολουθούν οι ασβεστόλιθοι Βίγλας των οποίων η βάση μελετήθηκε ιδιαίτερα όπως θα δούμε παρακάτω.2- Τομή Ανω Κουκλέσι (Βόρειο τμήμα) (Σχ. 1 και 2, τομή C5)

Πάνω απο τους ασβεστόλιθους με Filaments ακολουθούν αι ανώτεροι σχιστόλιθοι με Ποσειδώνιες με φάση τελείως διαφορετική της τυπικής τους φάσης. □ σχηματισμός περιλαμβάνει:-20 ως 25 μέτρα λεπτοπλακώδεις υποκίτρινους ασβεστόλιθους εναλλα- σόμενους με στρώματα και φακούς ή κονδύλους πυριτολίθων. Σποραδι­κά εμφανίζει ασθενή φαινόμενα "slumping" και τουρβιδίτες, —ακολουθούν αι ασβεστόλιθοι Βίγλας.3- Τομή Πετούσι (Σχ. 1 και 2 Β τομή C7)

Πάνω από τους κατώτερους σχιστόλιθους και διαχωριζόμενοι με μεγάλη δυσκολία λόγω της απουσίας ασβεστολίθων με Filaments ακο­λουθούν οι ανώτεροι σχιστόλιθοι με Ποσειδώνιες περιλαμβάνοντας: -20 περίπου μέτρα κιτρινοπράσινες συχνά 0ιτουμενιούχες ιάσπιδες σε στρώματα πάχους 5 ως 10 εκατοστών με αργιλαπυριτικές κοκκώδεις διακλάσεις. Di πυριτικοί ορίζοντες είναι πλούσιοι σε μικρού μεγέ­

68

θους Ε ξ ο γ κ ω μ έ ν ε ς Ποσειδώνιες όπως σχη χομή Κουκλέσι(Νώτιο χμήμα). Σε λεπχοχομή παρατηρούνται άφθονα Ακτινόζωα, κυρίως στους ανώτε­ρους ορίζοντες που είναι και οι περισσότερο πυριτικαί. □ τελευ­ταίας ορίζοντας της σειράς έδωσε την εξής πανίδα Ακτιναζώων (KARAKITSIOS & al. υπό εκτύπωση):Μιrifusus sp■, Podocapsa amphitreptera FOREMAN, Triactoma sp. , ? Tritrabs casmaliaensis (PESSAGNO), Spongocapsula sp.,

■ Tritrabs sp. cf. T. rhododactylus BAUMGARTNER. Για τη πανίδα αυτή μπορεί να δοθεί ως ηλικία το διάστημα Ανώτερο Οξφώρδιο-Ανώτερο Βερριάσιο. Η πιθανή όμως παρουσία του Tritrabs casmaliaensis (PESSAGNO) θα την τοποθετούσε στο διάστημα Ανώτερο Οξφόρδιο- Κατώτερο Κιμμερίδιο. Ακολουθούν οι ασβεστόλιθοι Βίγλας.4- Τομή Μαύρον όρος (Νάτιο τμήμα) (Σχ. 1 και 3, τομή C13)

Σε συνέχεια επί των ασβεσχολίθων με Filaments -nou αντιπροσω­πεύονται απο 4 ως 5 μέτρα λατυποπαγών ασβεστόλιθων κιτρινωπού χρώματος με λευκούς κλάστες και λειμωνιτική συνδετική ύλη με Ακτινόζωα και Filaments- έρχονται οι ανώτεροι σχιστόλιθοι που περιλαμβάνουν:-50 τουλάχιστον μέτρα κίτρινους ως ερυθρούς πυριτόλιθους σε εναλλαγή με αργιλοπυριτικές ενδιαστρώσεις και σπάνιες παρεμβολές φακοειδών ασβεστόλιθων ιδιαιτέρως στα κατώτερα τμήματα 0nou συναντούμε Ποσειδώνιες. 0 σχηματισμός διακόπτεται απο ρήγμα που τον φέρνει σε επαφή με τους ασβεστόλιθους Παντοκράτορα. Συμπεράσματα: η μελέτη των προηγουμένων τομών επιτρέπει:—να προσδιορισθεί για πρώτη φορά η ηλικία της κορυφής των ανωτέ- ρων σχιστόλιθων με Ποσειδώνιες στο Ανώτερα Οξφόρδιο-Ανώτερο Βερριάσιο και πιθανώς στο Ανώτερα Οξφόρδιο-Κατώτερα Κιμμερίδιο, -να διαπιστωθούν οι πλευρικές μεταβολές του πάχους και της φάσης ταυ εν λόγω σχηματισμού,-να διαπιστωθεί οτι οι ανώτεροι σχιστόλιθοι παρουσιάζουν αισθητή διαφορά στη λιθολογία σε σχέση με τους κατώτερους σχιστόλιθους: α ι κατώτεροι σχιστάλιθοι ε ίναι περισσότερο μπργαϊ κοί ενώ οι ανώτεροι σχιστόλιθοι περισσότερο πυριτικαί.

6^ ΣΤΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ I0IAITEPS3N ΠΕΡΙΠΤΕ3ΣΕΟΝ_ΣΤΙΣ _0TT0JlΕΣ 01 ΙΟΥΡΑΣΙ- ΚΟΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ s.l. ΕΧΟΥΝ ΠΟΑΫ'ΕΑΑΤΤΚΜ'ε ΝΑ 0Σ MHQENIKA ΠΑΧΗ 0α αναφερθούν εδώ οι ιδιαίτερες περιπτώσεις όπου η ακολουθία

των Ιουραοικών σχηματισμών s.1. (-Ammonitico-Rosso ή κατώτεροι σχιστόλιθοι, ασβεστόλιθοι με Filaments, ανώτεροι σχιστόλιθοι) πα­ρουσιάζει πολύ ελαττωμένο ή μηδενικό πάχος.1- Τομή Κλεισούρα (Σχ. 1 και 2, τομή C2)

Οι Ιουρασικαί σχηματισμοί s.l. αντιπροσωπεύονται απο 6 περί­που μέτρα πολύ σκληρών μαργαϊκών ασβεστόλιθων ερυθροκιτρίνου χρώ­ματος πλουσίων σε Αμμωνίτες (πολύ δύσκολο να εξαχθούν) και πελα- γικά Ελασματσβράγχια μιε σαφείς ενδείξεις συμπυκνωμένης ιζηματογέ- νίίσης όπως προκύπτει απο τη παρουσία σιδηρομαγγανιαύχων υπολειμ- ματικών ζωνών. Οι σχηματισμοί αυτοί που παρεμβάλλονται μεταξύ των ασβεστόλιθων Λούρου (κάτω) και των ασβεστόλιθων Βίγλας (πάνω), αποσφηνώνονται λίγα μέτρα Νοτιώτερα όπου εμφανίζουν πάχη απο Ο ως 1 μέτρα. Στην ίδια θέση και στους ίδιους σχηματισμούς οι BERNOUL­LI & RENZ (1970) αναφέρουν τον Αμμωνίτη Benacoceras heteroplocum (GEMMELLARD) του Ανωχέρου Ιαυρασικαύ. Καχά συνέπεια τα διάστημα Τοάσια-Καλλόβιο αντιστοιχεί σε κενό ιζηματογένεσης και/ή υποθα­λάσσιας διάλυσης. Στα Ανατολικά της Κλεισούρας η εμφάνιση των Ιουρασικών σχηματισμών s.l. είναι κανονική, με διάταξη: Ammoniti- co-Rosso, ασβεστόλιθοι με Filaments ανώτεροι σχιστόλιθοι, εκτΰς απο ένα τμήμα της σχα Νοχιοδυχικά χης Κλεισούρας (Σχ.IBa), όπου οι παραπάνω σχημαχισμοί αποσφηνώνονχαι εντελώς και η Βίγλα έρχεται, είτε απευθείας πάνω ατούς ασβεστόλιθους Παντοκράτορα, είτε με την παρεμβολή ενός ερυθροκιτρίνου λατυποπαγούς ορίζοντα 10 ως 40 εκατοστών που ουσιαστικά πληρώνει τις διαβρωσιγενείς

69

κοιλότητες του Πανχοκράχορα. Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι στον ισοδύναμο με t q u q ανώτερους σχιστόλιθους σχηματισμό, Β00 περίπου μέτρα Ανατολική της Κλεισούρας οι BERNOULLI & RENZ (1970) αναφέρουν πανίδα Αμμωνιτών που φαίνεται να δείχνει συμπυκνωμένη ιζηματογένεση και πιθανόν περιλαμβάνει μορφές διαφορετικών Αμμωνιτικών ζωνών. Η πλεινότητα των ειδών εντούτοις δείχνει ηλικία Ανωτέρου Οξφορδίου ως Κατωτέρου Κιμμεριδίου.

• 2- Τομή Κάτω (Χάνι) Κουκλ,έσι (Σχ. 1 και 2, τομή C3)Μεταξύ ασβεστολίθων Παντοκράτορα και ασβεστολίθων Βίγλας

παρεμβάλλονται 2-3 μέτρα απο κίτρινους αργιλαπυριτικούς σχιστό­λιθους των (αποίων η βάση αποτελείται απο κιτρινέρυθρα ως πρασινω­πά λατυποπαγή που πληρώνουν τις ιζηματογενείς φλέβες (sedimentary dykes) της διαβρωσιγενούς επιφάνειας των υποκειμένων ασβεστολίθων Παντοκράτορα. Η συνδετική τους ύλη αποτελείται απο μικριτικό υλι­κό πλούσιο σε Filaments και βελόνες σπόγγων με λεπτές ερυθροκί- τρινες σιδηρομαγγανιούχες υπολειμματικές ζώνες ενδεικτικές συμπυ­κνωμένης ιζηματογένεσης. Η ύλη αυτή περικλείει λατύπες nou ανή­κουν στα ανώτερα τμήματα των ασβεστολίθων Λούρου(μικριτικοί ασβε­στόλιθοι με μικρούς Αμμωνίτες και Τρηματοφόρα) καθώς και λατύπες που πιθανώς προέρχονται απο το Ammanitico-Rosso. Του πολύ ελαττω­μένου αυτού σχηματισμού τα μέν λατυποπαγή της βάσης του θα μπο­ρούσαν να αποδοθούν στο Ammonitico-Rasso και στους ασβεστόλιθους με Filaments τα δε υπόλοιπο τμήμα του στους ανώτερους σχιστόλι­θους. Μια πολύ συμπυκνωμένη ιζηματογένεση για το διάστημα Το- άρσιο- Τιθώνιο είναι επομένως η πλέον λογική ε^ήγηοη του παρατη- ρουμένου πολύ ελαττωμένου πάχους των Ιουρασικών σχηματισμών s.l.3- Τομή Κακοσούλι (Σχ. 1 και 2, τομή Cfe)'

Στη περιοχίι αυτή αι ασβεστόλιθοι Βίγλας βρίσκονται κατα το I6RS-IFP (1966) σε απευθείας επαφή επι των ασβεστολίθων Παντοκρά­τορα ( τ ο ίδιο και στο χάρτη του ΙΓΜΕ). Εντούτοις η προσεκτική παρατήρηση έδειξε ότι σε όλες τις περιπτώσεις μεταξύ των εν λόγω ασβεστολίθων παρεμβάλλονται?-30 περίπου μέτρα από μικριτικούς ασβεστόλιθους υποκιτρίνου χρώ­ματος με σπάνιες παρεμβολές λατυποπαγών οριζόντων. Η μι-κροσκοπική παρατήρηση έδειξε την ύπαρξη ασβεστιτυΠΰΐΓ.μένων Ακτινοζώων, Fila­ments και μικρών Αμμωνιτών (4 ως 5 μέτρα της βάσης αυτού του σχη­ματισμού πιθανώς ανήκουν στους ασβεστόλιθους Λούρου),!4- Τομή Νεοχώρι (Σχ. 1 και 3 3 τομή C9)

Η τομή έγινε σε ανεστραμένη σειρά. Στη πρωταρχική θέστ» των στρωμάτων έχουμε πάνω από τους ασβεστόλιθους Σινιών με πολύ μικρή γωνιώδη ασυμφωνία 2 ως 3 μέτρα από κίτρινους ασβεστοπυριτικούς σχιστόλιθους τους οποίους ακολουθούν οι ασβεστόλιθοι Βίγλας ελατ­τωμένοι σε Β ως 10 μέτρα και στη συνέχεια η υπόλοιπη ανθρακική σειρά με πάχος εξαιρετικά ελαττωμένο (περίπου 40 ως 60 μέτρα).5- Τομή Παραπόταμος (Σχ. 1 και 3, τομή C10)

Τα πολύ μεγάλα πάχη της ακολουθίας των οχηματισμών? κατώτεροι σχιστόλιθοι, ασβεστόλιθοι με Filaments, ανώτεροι σχιστόλιθοι, που παρατηρήθηκαν στο Βαράθι (s. supra), ελαττώνονται προοδευτικά προς τα Bö και στο επίπεδο της τομής, οι ασβεστόλιθοι Βίγλας (με μικρό πάχος) έρχονται με την ίδια κλίση επι των ασβεστολίθων Σι­νιών με ένα κενό παρατήρησης περίπου 2 μέτρων μεταξύ των δυο σχη­ματισμών λόγω ύπαρξης κορημώτων που δεν επιτρέπουν να διαπιστωθεί αν παρεμβάλλονται ή όχι εξαιρετικά ελαττωμένοι οι Ιουρασικοί σχηματισμοί s.läi J6- Τομή Παλιοκάτούνα (Σχ. 1 και 3, τομή C12) και τομή Μαύρον όρος

(Λυτικό τμήμα) (Σχ. 1 κα ι 3, τομή C14)Μεταξύ ασβεστολίθων Παντοκράτορα που τα τελευταία 2-3 μέτρα

τους πιθανώς ανήκουν στους ασβεστόλιθους Λούρου έρχονται 2-3 μέ­τρα από πυρ.ιτικαύς ασβεστόλιθους και ακολουθούν οι ασβεστόλιθοι Βίγλας.Συμπεράσματα; από τη μελέτη των ιδιαιτέρων περιπτώσεων όπου οι

70

I Dupcccr ι κο ί σχηματισμοί 5.1. έχουν πολύ μικρά ως μηδενική πάχη, προκύπτουν χα παρακάχω;-οχι αυτές dl περιπτώσεις αποτελούν πλευρικές ατρωματογραφικές αποαψηνώσεις των παρακειμένων με κανονικό πάχος IoupaaiKiiv σχημα­τισμών 5.1. Σχηματίζονται με αυτό χο χρόπο αλεπάλληλεςιζημαχογενείς πρισματικές γωνίες, οι οπαίες διευθεχούνχαι παράλληλα μεχαξύ τους απο χα. üuxiKd πρας χσ. Ανατολικά. Σε καθεμιά απ'αυτές οι Ιουρασικαί σχηματισμοί 5.1. εμφανίζουν κατά κανόνα μεγάλα πάχη σχα Αυχικά που προοδευχικά ελαχχώνονται προς χα Ανα­τολικά (η ελάττωαη αυτή φθάνει συχνά μιέχρι στρωματογραφι κή απο- αφήνωση χων σχηματισμών),-υποκείμενοι στους πολύ ελαττωμένους Ιουρασικούς σχηματισμούς s.l. βρίσκονται, είχε πολύ ελαχχωμέναι αι ασβεστόλιθοι Σινιών, είχε οι ασβεσχόλι0οι Λούρου, είχε χέλος σπάνια οι ασβεστόλιθοιΠαντοκράτορα, ενώ αι υπερκείμενοί χους ασβεσχόλιθαι Βίγλας καθώς και οι υπόλοιποι πάνω απο χους ασβεσχόλι0ους Βίγλας ασβεστσλιθι- καί σχημιαχισμαί παρουσιάζουν επίσης ελαχχωμένο πάχος.

7. ΣΤΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ THZ ΒΑΣΗΣ ΤΩΝ ΑΣΒΕΣΤΟΛΙΘΩΝ ΒΙΓΛΑΣ0α αναφερΟεί εδώ μόνο η τομή nou επέτρεψε να χρονολογηθεί η

βάση χων (KARAKITSI03 & al. uno εκτύπωση).Τομή Ανω Κουκλί/υι (Νότιο Τμήμα) (Σχ. 1 και 2, χομή C4)

Οι ασβεστόλιθοι Βίγλας που έρχονται σε στρωματογραφική συνέχεια πάνω στους ανώτερους σχιστόλιθους, αποτελούνται απόλευκούς ως κρεμ ασβεσχόλιθους εναλλασσόμενους με στρώματαπυριχαλίθων, πλούσιους σε Ακτινόζωα. Τα πρώχα μέτρα χης βάσης χων έδωσαν χην παρακάτω πανίδα απο αρκετά καλά διατηρημένα Ακτινόζωα? Acaeniotyle diaphorogona FOREMAN s.l-, A. umbilicata (RUST), Acanthocircus trizonalis (RUST), Angulobracchia (?) portmanni BAUMGARTNER, Cyclastrum sp.cf.C. infundibuliforme RUST, Di trabs sansalvadorensi s (PESSAGNO)p Mirifusus mediodi1atatus minor BAUMGARTNER, Petasiforma (?) sp., ?Podocapsa amphitreptera FQREMAN, Syringocapsa (?) sp.t Tritrabs (?) worzeli (PESSAGNO) που δείχνει, όχι. ορίζοντας «χυτός απαχέθηκε μεχά χο Μέσα Τιθώνιο και πιθανώς κατά το διάστημα Τέλος Τιθωνίου-Ανωχέρου Βερριασίου αν επιβεβαιωθεί τ> nepouffis tau Podocapsa amphitreptera FOREMAN. Συμπεράσματα; τα καχώτερο όρια χων ασβεσχολίθων Βίγλας, αποτέθη­κε με βεβαιότητα μετά χο Ηέσο Τιθώνιο και πιθανά κατά χο διάστη­μα Τέλος Τιθωνίου-Ανωχέρου Βερριασίου. Το όριο αυτό είχε προηγου­μένως αποδοθεί (με Calpionel lidae) s είχε σχο Τιθώνιο (IGRS-IFP 1966), έίχε σχο Ανώχερα Τιθώνιο (BERNOULLI 8< REN2 1970)0 είχε χέλος στο Βερριάσιο (ΒΡ 1971). Ο συνδιασμός που αναφίρθηκε από χο IGRS-IFP (1966) αποδίδεται σήμερα σχα κατώχερο Βερριάσιο ενώ αυχός χων BERNOULLI & RÖ'JZ (1970) δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη (KARAKITSIOS S< al „ υπο εκχύπωση).

8. ΣΥΝΘΗΚΕΣ IΖΗΜΑΤΟΓΕΝΕΣΗΣ ΤΩΝ ΙΟΥΡΑΣΙΚΩΝ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΩΝ 5.1. ΚΑΙΤΩΝ ΑΣΒΕΣΤΟΛΙΟΩΝ ΒΙΓΛΑΣΟι Ιουρασικοί σχημαχισμοί s.l. καχαχάχθηκαν από χο IGRS-IFP

(1966) σε χρείς ζώνες παυ καθεμιά χαυς ανχιπρασώπευε διαφαρεχικές συνθήκες ιζημαχογένεσηςs χη ζώνη "C" χης ασυμφωνίας ή χαυ κενού ιζημαχαγένεσης (θεωρείχαι όχι παραμένει αναδυμένη μέχρι τα Τιθώ- νια σχηματίζοντας γιρλάντες από νήσους διαταγμένες παράλληλα προς τις σημερινές χεκχανικές γραμμές). Τη ζώνη "Β" χαυ Ammonitico-Rosso (χαπαθεχείται στη περιφέρεια της ζώνης "C" και Θεωρείται ως παράκχια πλαχφόρμα)„ Τη ζώνη "Α" χων καχωχέρων σχι- στολίθων με Ποσειδώνιες(θεωρείται ως η πλέον απομακρυσμένη απα τα ανάγλυφα της ζώνης "C“ και αντιστοιχεί στις βαθύχερες και ηρεμώ- χερες λεκάνες χων οποίων όμως η σχενόχητα εμποδίζει να θεωρηθούν ως πολύ βαθειές)„ Τήλος η απόθεση χων ασβεσχαλίθων Βίγλας θεω­ρείται οτι αντιστοιχεί στην ομοιομαρφοποίηση χων συνθηκών ι?ημσ-

71

τογένεσης σε όλη χην Ιόνια ζώνη και σε μια ασθενή προοδευτική βάθυνση χης λεκάνης.

Η θεωρία για χο βάθος απόθεσης που αντιπροσώπευαν χα διάφορα ιζήμαχα χου χώρου χης Τηθύος που απαχέθηκαν καχά χο Ανώτερο Τριαδικό-Καχώχερο Κρηχιδικό (BDSSELINI & WINTERER 1975) εφαρμοζό­μενη απο χο FLEURY <1980) για χους Ιουρασικούς σχηματισμούς της Ιονίου σειράς δείνει βάθη, συνεπαγόμενα ρυθμό βύθισης εκτός χων γνωστών αναλογιών, τόσο tre ωκεάνιο χώρο όσο και σε χώρο ηπειρωτι­κών περιθωρίων» 0 FLEURY (I960) πρότεινε ως πλέον' πιθανά βάθη απόθεσης, τις ακόλουθες τάξεις μεγέθους: ασβεστόλιθοι Σινιών (μι­κρότερο απο 400 μέτρα), Ammonitico-Rosso (400 ως 600 μέτρα ή ακό­μη μικρότερο), ασβεστόλιθοι με Filaments (600 ως 1000 μέτρα), ανώτεροι σχιστόλιθοι με Ποσειδώνιες (1000 ως 1500 μέτρα), ''ασβε­στόλιθοι Βίγλας (800 ως 1600 μέτρα). Τα προτεινόμενα βάθη (FLEURY 1980) θα ήταν ακόμη μικρότερα αν ο ρυθμός βύθισης υπολογιζόταν για τη περίπτωση όπου, αντί για το σχηματισμό του Ammonitico-Ros- so είχαμε τον πλευρικός ισοδύναμό του ασβεστοπυριχικό σχηματισμό των κατωτέρων σχισχολίθων με Ποσειδώνιες (KARAKITSIOS 1986) που αντιπροσωπεύει μεγαλύτερο βάθος από εκείνο του Ammonitico-Rosso. 0α λέγαμε επομένως οτι χα βάθη που αντιπροσωπεύουν αι πελαγικοί Χουρασικοί σχηματισμοί s.l. της ζώνης “A“ και "Β" είναι της τάξης των ορισμένων εκατοντάδων μέτρων ή και περισσότερο και ότι η ζώνη "Α" είναι βαθύτερη της "Β". ·

Οσον αφορά στη ζώνη "C“ που θεωρήθηκε ότι αντιπροσωπεύει ανα­δυμένες περιοχές (IGRS-IFP 1966), αι παρατηρήσεις μας δείχνουν οτι μάλλον αντιστοιχούσαν σε υψηλούς πυθμένες, γιατί δεν διαπι­στώθηκε καμμιά ανάδυση (σε όλες τις περιπτώσεις υπάρχουν έστω και πολύ ελαττωμένοι Ιουρασικοί σχηματισμοί s.l. μεταξύ των ασβεστο­λίθων Παντοκράτορα και των ασβεστυλίθ'-'ν Βίγλας) ή νηριτική ασβε— στολιθική απόθεση νεώχερη απο χο Μέσο Λιάσιο. Οι υψηλοί αυχοί πυθμένες θα πρέπει να ανπτύχθηκαν μετά το Μέσο Λιάσιο. Οι ασβε­στόλιθοι Λούρου έχουν και αυτοί αναπτυχθεί σε βαθύτερα ύδατα απο χη νηριτική ζώνη όπως οι ασβεστόλιθοι Σινιών (Οομέρια) χων οποίων αποτελούν πλευρικό· ισοδύναμο (ε. supra). Βα πρέπει να σημειωθεί εδώ οτι η κύρια αντίρρηση που προβαλλόταν στην ερμηνεία του BERNOULLI (1964) για τις Αλπεις της Λομβαρδίας, ως υπόθεση ερμη­νείας και της Ιονίου σειράς από το I6RS-IFP (1966, σ.53) ήταν ότι, στην Ηπειρο οι υποκείμενοι του Ammonitico-Rosso ορίζοντες με Φύκη (Παντοκράτορας) δείχνουν ήδη συνθήκες παυ προσεγγίζουν την ανάδυση και επομένως θεωρήθηκε ως περισσότερο λογική η υπόθεση "της ύπαρξης στην Ηπειρο υψηλών αναδυμένων και βυθισμένων περιο­χών ανάλογα με τα σημεία όπου η τεκτονική φάση του Λιασίαυ υπήρ­ξε περισσότερο δραστική“. Οι παρατηρήσεις μας όμως έδειξαν, οτι εκεί όπου εθεωρείχο (IGRS-IFP 1966) όχι το Ammonitico-Rosso ερχό­ταν απευθείας επί των ασβεσταλίθων Παντοκράτορα στη πραγματικότη­τα αντ’αυτών είχαμε τους ασβεστόλιθους Λούρου που αντίθετα ση­μείωναν μιά βάθυνση της λεκάνης. Η αντίρρηση επομένως του IGRS- IFP (1966) δεν αυσταθεί. Οι δικές μας παρατηρήσεις ενισχύουν την υπόθεση ταυ BERNOULLI (1964) και BERNOULLI & RENZ (1970). Προς τη κατεύθυνση αυτή συνηγορεί και το ότι οι ελαττωμένοι σχηματισμοί του Ανωτέραυ Λιασίου-Ανωτέραυ Ιουρασικού που παρατηρούνται πάνω στούς υψηλούς πυθμένες είναι πελαγικοί όπως προκύπτει απο τη συχνή παρουσία εντός αυτών, πλακτονικών απολιθωμάτων (Ακτινόζωα, πλανκτονικά Ελασματοβράγχια, Αμμωνίτες και μερικές φορές θραύσμα­τα Εχινοδέρμων). Επίσης οι χαμηλοί ρυθμοί ιζηματογένεσης που χα­ρακτηρίζουν τα περιβάλλοντα υψηλών πυθμένων γίνονται φανεροί στην Ιόνια σειρά από τη παρουσία ενδείξεων διάλυσης Αμμωνιτικών κελυ- φών,.- τη πρώιμη λιΟοποίηση και επακόλουθη διάλυση του λεπτομερούς ανθρακικού υλικού, την ανάπτυξη σιδηρομαγγανιούχων hard-grounds και την αντικατάσταση των ιζημάτων υπό φωσφάτων. Συμπερασματικά λοιπόν μπορούμε να πούμε οτι οι ζώνες "C" της ασυμφωνίας ή χου

72

κενού ι ζηματογένεσης (IGR5-IFP 1966), αντιστοιχούν σε ιζήματα συμπυκνωμένης ιζηματογένεσης , χαρακτηριστικής περιβαλλόντων υψη­λών πυθμένων (υποθαλασσίων αρέων) , που μόνο σε ελάχιστες οριακές περιπτώσεις και για κάπαιο τμήμα τους είναι πιθανό να έφθασαν το όριο της ανάδυσης ή να αναδύθηκαν. Τα πελαγι-κά ιζήματα που συνδέ­ονται επομένως με τα περιβάλλοντα αυτά αντιστοιχούν σε σχετικά μικρό βάθος το onoid πάντως είναι μεγαλύτερο απο το .βάθος της ευφωτικής ζώνης.

O l ασβεστόλιθοι Βίγλας αποτελούνται απο αποκλειστικός πελαγι- κά ιζήματα (όλα τα περικλειόμενα απολιθώματα είναι πελαγικά). Η απόθεσή τους χαρακτηρίζεται από υψηλότερο ρυθμό ιζηματογένεσης που τείνει να εξαλείψει όλες τις υποθαλάσσιες τοπογραφικές διαφο­ρές; Εντούτοις οι σημαντικές διαφορές του πάχους των ασβεστολίθων Βίγλας (τα μεγάλα πάχη αντιστοιχούν οτις ζώνες "A" και "Β" ενώ τα μικρά στη ζώνη "C") δείχνουν τη συνέχιση της διαφορικής βύθισης της Ιονίαυ λεκάνης-

9. ΣΥΝΙΖΗΜΑΤΟΓΕΝΗ ΦΑΙΝΟΜΑΝΑ ΣΥΝΛΕΟΜΕΝΛ ΜΕ ΤΗΝ ΕΨΕΛΚΥΣΤΙΚΗ ΦΑΣΗTOY IΟΥΡΑΣΙΚΡΥ s.1. KAI TH ΛΪΑΨΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΙΟΝΙΟΥ ΛΕΚΑΝΗΣ.ΠΑΛΑIΟΓΕΩΓΡΑΨIΚΟ ΚΑΙ ΤΕΚΤΟΝΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΟΥ ΙΟΥΡΑΣΙΚΟΥ.Ολα τά στρωματογραφικά στοιχεία που εκτέθηκαν προηγουμένως

οδηγούν στο συμπέρασμα άτι η απόθεση των αβεστολίθων Σινιών ή Λούρου και των Ιουρασικών σχηματισμών ε.1. ελέγχεται τεκτονικά από την εφελκυστική φάση της ίδιας περιόδου η οπαία εξάλλου χαρα­κτηρίζει όλο τα Νότιο περιθώριο της Τηθύος (DERCQURT & al. 19Β5).

Τα συνιζηματαγενή φαινόμενα που συνδέονται με τη φάση αυτή δίνουν σημαντικές πληροφορίες;1- Οι διευθύνσεις των στρωματαγραφικών αποσφηνώσεων των αλεπαλλή- λων ιζηματογενών πρισματικών γωνιών των Ιουραοτκών σχηματισμών5-.1., nou αναφέρθηκαν στο κεφάλαιο 6, είναι σταθερές και έχουν γενική διεύθυνση BBQ-NNA (αυτό μπορεί να διαπιστωθεί και απα ταν έλεγχα των υπαρχόντων χαρτών του IGRS-IFP και ΙΓΜΕ),2- Οι διευθύνσεις των κυλίνδρων των "slumps" (rouleaux de slumps) και των auvLζηματογενών ρηγμάτων που μετρήθηκαν στις διάφορες θέσεις nou παρατηρήθηκαν αυτά τα φαινόμενα εντός των Ιουρασικών σχηματισμών s.l. (s. supra) είναι σταθερές με γενική διεύθυνση ΒΒΛ-ΝΝΑ, δηλαδή παράλληλη με τη προηγούμενη διεύθυνση.

Τα παραπάνω στοιχεία μπορούν συμπερασματικά να ολοκληρωθούν οτο εξής παλαιογεωγραφικό και τεκτονικό μαντέλο του Ιαυρασικαύ;Ο χώρος της Ιονίου αποτελώντας τμήμα μιας νηριτικής πλατφόρμας ηοποία καταλάμβανε μέχρι το Κατώτερο Λιάσιο όλη τη Λυτική Ελλάδα, δέχεται εφελκυσμό (από το τέλος του Μέοηυ Λιασίου) πα ροκαλε ί αρχικά ασθενή βύθιση σε όλο το χώρο της Ιονίου (απΰθεση,^ινιών ήAo ü pqaj ) και στη συνέχεια έντονο ρηξιγενή τεμαχισμό (bl oek— f aui t-ing) με λιστρικά ρήγματα εγκάρσια προς τη διεύθυνση του εφελκυ- σμού που έχουν σαν συνέπεια το διαχωρισμό της δημιουργηθείσης λεκάνης σε μικρές παλαl d j e ωγραφι.κές ενότητες καθεμιά των οποίων υφίσταται διαφορική βύθίση ε^αιτίας της περιστροφής που πρόκαλούντα λιστρικά ρήγματα. Ετσι, σε κάθε ενότητα στο ένα άκρο (Λυτικό)αντιστοιχεί μκγαλύτερο β ά θος απ'ότι. σ το άλλο (Ανατολικά) $ .Στις ενότητες αυτές αποτέθηκαν οι Ιουρασικοί σχηματισμοί s.l. κατά τρόπο ώστε στα βαθύτερα τ,μήματα να αντιστοιχούν οι παχιές ακολουθίες των ζωνών "Α" και "Β" του IGRS-IFP (1966) ενώ στα αβα-

#Μόνο στην εσωτερική Ιόνιο ζώνη υπάρχουν περιπτώσεις ιζηματογενών πρισματικών γωνιών με αντίθετη φορά (μεγάλο πάχας Λυτικά παυ ελαττώνεται πρας τα Ανατολικά). A u t ö είναι αναμενόμενο λόγω συμμετρίας της λεκάνης, ο λόγος όμως που δεν γίνεται ευρέως αντι­ληπτό, οφείλεται πιθανώς στο ότι ένα μεγάλα τμήμα της εσωτερικής Ιονίου ζώνης είναι καλυμμένο από τις επωθήσεις της ζώνης Γσ.βρόβαυ και Πίνδου.

73

Οέσχερα η πλευρικώς χων ισοδύναμη συμπυκνωμένη ακολουθία χηςζώνης “C". Σχά Τέλος xou Ιουρασικού έχουμε μια συνολική ασθενήβάθυνση χου συνόλου χης λεκάνης όπως προκύπχει απο χην απόθεσηχων ασβεσχολίθων Βίγλας σε όλη χην έκτασή χης. Οι σημανχικές όμωςπλευρικές διαφορές χου πάχους χων ασβεσχολίθων Βίγλας δείχνουνΰχ ι η διαφορική βύθιση συνεχίζεχαι. Η συμμεχοχή χης σλατοκίνησηςχης εβαποριχικής βάσης χης Ioviou σειράς, σχο μηνανί,ϋμό διάφορο-ποίησης χης Ioviou λεκάνης (KARAKITSIOS 19Β6) είναι θεωρητικάπ ι θανή.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ

AUBOUIN J. (1959): Contribution l’itude geologique de la Grece septentrionale;les confins de l’Epire et de la Thessalie. Ann. geol. Pays H611., t. 10, Athenes.

BERNOULLI D. (1964): Zur Geologie des Monte Generosa (Lombardisch Alpen). Beitr. geol. Karte Schweiz (NF) 118.

BERNOULLI D. U RENZ 0. (1970): Jurassic Carbonate Facies and New AmmoniteFaunas -from Western Greece. Eclogae geol. Helv. v.63/2, p.573- 607, Basle.

BOSSELLINI A. 8< WINTERER E.L. (1975): Pelagic limestone and radiDlarite of the Tethyan Mesozoic: A genetic model. Geology, t.3/5, p.279-282.

BP - British Petroleum Company Limited (1971): The geological results of petro­leum exploration in western Greece. Inst. geol. subs. Res., n. 10, 73p., Athenes.

DANELIAN T., DE WEVER P. et VRIELYNCK Β. (19B6): Datatians nouvelles fondees sur les -faunes de Radiolaires de la s£rie Jurassique des Schistes a Posido- nies (zone ionienne, Epire, Grece). Rev. Paleobiol., v.5, n.l, p.37-41, Geneve. *

DERC0URT J., ZONENSHAIN L.P., RIC0UL.E., KAZMIN V.G., LE PICHON X., KNIPPERA.L., GRANDJACQUET C., SB0RSHCHIK0V I.M., B0ULIN J.-P., S0R0KHTIN0., GEYSSANTJ., LEF'VRIER C., BIJU-DUVAL B., SIBUET J.-C., BAVOSTIN L.A., WESTPHAL M., etLAUER J.-P. (1985): Presentation de 9 cartes paleogeographiques au l/20000000e

s’etendant de l’Atlantique au Pamir pour la periode du Lias a l’Actuel. Bull. Soc. Geol. Fr., 8, t.l, N.5, p.637-652, Paris.

FLEURY J.J. (1980): Les zones de Gavrovo-Tripolitza et du Pinde (Grece continen- tale et Peioponnese du Nord). Soc. Geol. Nord, Lille, n.4, 2 vol., 648p.

IGRS-IFP (1966): Etude geologique de l’Epire. Technip, Paris.KARAKITSIOS V. (1986): Sur la difffsrenciation de la zone ionienne en Epire (Gre­

ce Nord-Occidentale). 3o ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΓΕΒΛ. ΣΥΝΕΩΡΙΟ. Ελλ. Γεωλ. Εχαιρία, ΑΘΛνα (υπό εκχύπωοη).

KARAKITSIOS V., DANELIAN T. et DE WEVER P. (1988): Datations par les Radiolaires des Calcaires ä Filaments, Scistes ä F'osidinies superieurs et Calcaires de Vigla (zone ionienne, Epire, Grece) du Callavien au Tithonique termi­nal, C. R. Acad. Sc., Paris (sous presse).

KARAKITSIOS V. et TSAILA-MONOPOLIS S. (1987): Donnees nouvelles sur les niveaux superieurs (Lias inferieui·— moyen) des Calcaires de Pantokrator (zone io­nienne moyenne, Epire, Grfece continentale). Description des Calcaires de Louros. Rev. Micropaleont., Paris (sous presse).

RENZ C. (1955): Die vorneogene Stratigraphie der normalsedimentaren Formationen Griechenlands, Greece. Inst. Geol. Subsurf. Res., p.1-637, Athenes.

74