Κινηματογράφος - Βίντεο Εκπαιδευτική ταινία

Γιούλη Χρονοπούλου Απρίλιος Μάιος 2014

Οπτικοακουστική εκπαίδευσηΟπτικοακουστικός κριτικός γραμματισμός

Η έννοια του εγγραμματισμού ορίζεται από την ΟΥΝΕΣΚΟ ως η δυνατότητα πλήρους συμμετοχής στον πολιτισμό (άρα για τον 21ο αι το οα)

Η ικανότητα επεξεργασίας -ανάλυσης ndashαξιολόγησης των μέσων

Δημιουργία ndashΈκφραση - Συμμετοχή

Η κριτική κατανόηση των μέσων (αδιανόητη η απουσία κριτικής διάστασης καλλιέργεια επιφύλαξης και απέναντι στην εικόνα)

Αρχές Φρενέ και Φρέιρε κάθε εκπαιδευτική πράξη είναι πράξη πολιτική η προώθηση της δημιουργικής έκφρασης είναι άποψη απελευθερωτική

Γιατί οπτικοακουστική εκπαίδευση

Λειτουργεί και ως αγωγή για τα Μέσα (γραμματισμός) αλλά και ως σύστημα επικοινωνίας και υποστήριξης σε όλα τα μαθήματα του σχολείου

Εξάπλωση οα πληροφορίας Ενεργοί θεατές Εμπλουτισμός σχολικού

προγράμματος Εμπλοκή σε δημιουργικό διάλογο Αναλυτική ndash κριτική σκέψη

Το παράδειγμα της Γαλλίας

Πρόγραμμα Cine Lycee (2010) Συστηματική ενσωμάτωση 7ης τέχνης στα σχολεία Σώμα 212 ταινιών (Ιστορία Λογοτεχνία κινηματογραφική λέσχη) για να μεταδώσουν αξίες στα παιδιά

Κριτήρια αξιοποίησης

Να καλύπτει μαθησιακές ανάγκες και διδακτικούς στόχους

Να καλλιεργεί κριτική σκέψη

Να είναι θελκτικό και ενδιαφέρον

Να υποκινεί ενεργητική συμμετοχή

Κινηματογράφος ndash Λογοτεχνία(διαφορετικά είδη αναπαράστασης της υποκειμενικής

αλλά και της κοινωνικής και ιδεολογικής εμπειρίας)

Ομοιότητες Αφήγηση ndash Υπόθεση (πλοκή δράση) ndash Χαρακτήρες ndash Οπτική γωνία

εστίαση ndash αναδρομές προβολές στο μέλλον- αφηγηματικός χρόνος τόπος προοικονομία έκβαση κάθαρση πρόκληση συναισθημάτων συγκίνηση κλπ

Και με τα δυο είδη ο αποδέκτης φαντάζεται (με το βιβλίο τις εικόνες τα πρόσωπα με την ταινία τις σκέψεις)

Διαφορές Εικόνα - κίνηση ndash ήχος Άλλη γλώσσα (πλάνα κάδρα κλπ) - Όταν διδάσκεις κινηματογράφο

διδάσκεις γλώσσα

(Η αφήγηση είναι βέβαια κυρίαρχο αλλά όχι αναγκαίο στοιχείο της κινηματογραφικής αλλά και της λογοτεχνικής ndash πεζογραφικής γλώσσας)

Κριτήρια ένταξης

1 Μεταφορά λογοτεχνικού έργου στον κινηματογράφο πχ laquoΗ τιμή της αγάπηςraquo της Τώνιας Μαρκετάκη (μεταφορά της νουβέλας laquoΗ τιμή και το χρήμαraquo του Θεοτόκη ή η ταινία laquoΟυδέν νεώτερον από το Δυτικό μέτωποraquo μεταφορά του ομώνυμου έργου του Έριχ Μαρία Ρεμάρκ (παράλληλα με τη laquoΖωή εν τάφωraquo του Μυριβήλη κλπ)

2 Πρωτογενής θεματική συνάφεια (πχ κείμενο για την ανεργία σε συνδυασμό με ταινία που θίγει το πρόβλημα

3 Δευτερεύουσες θεματικές αναφορές

4 Μορφολογικά χαρακτηριστικά (κατασκευή στερεοτύπων ταύτιση ή όχι με ήρωα φιλοσοφικές αντιλήψεις ndash αξίες ndashμηνύματα παρουσίαση σχέσης ατόμου ndash κοινωνίας διαχείριση χρόνου κλπ)

laquoΤα χιόνια του ΚιλιμάνταροraquoΓαλλική ταινία 2011 σκηνοθεσία Ρομπέρ Γκεντιγκιάν

Ένα ζευγάρι πενηνταπεντάρηδων (ο άντρας έχει χάσει πρόσφατα τη δουλειά του) πέφτει θύμα ληστείας Δεν ξέρει όμως πώς να αντιδράσει όταν διαπιστώνει ότι αυτή έχει οργανωθεί από έναν επίσης απολυμένο πρώην συνάδελφο του συζύγου ο οποίος αναθρέφει μόνος τα δύο μικρά αδέρφια του

laquoΔευτέρες με λιακάδαraquoΙσπανική 2002 Σκηνοθεσία Φερνάντο Λεόν Ντε Αρανόα

Σε μια παραθαλάσσια πόλη της Ισπανίας που πλήττεται από την ανεργία μια παρέα απολυμένων εργατών συγκεντρώνονται κάθε βράδυ στο ίδιο μπαρ ενώ τις καθημερινές αντιμετωπίζουν την αναμονή στο ταμείο ανεργίας και στα γραφεία ευρέσεως εργασίας Κοινωνικός σχολιασμός και γλυκόπικρο χιούμορ σε μια μεγάλη εμπορική επιτυχία στην Ισπανία Τιμήθηκε με 5 βραβεία Γκόγια (μεταξύ των οποίων καλύτερης ταινίας σκηνοθεσίας κι ερμηνείας για τον Χαβιέρ Μπαρδέμ) και προτάθηκε για ξενόγλωσσο Όσκαρ

laquoΣκοτώνουν τrsquo άλογα όταν γεράσουνraquoΑμερικανική ταινία 1969 σκηνοθεσία Σίντνει Πόλακ

Τις σκοτεινές μέρες τις οικονομικής κρίσης οι lsquoχορευτικοί μαραθώνιοιrsquo αποτελούσαν έναν τρόπο για να διαγωνιστούν οι απελπισμένοι άνθρωποι με σκοπό τα χρηματικά έπαθλα Το θέαμα κρατούσε μέρες καθώς οι διαγωνιζόμενοι πίεζαν τους εαυτούς τους πέρα από τα όρια της εξάντλησης ενώ το βάρβαρο κοινό παρακολουθούσε στοιχηματίζοντας χρήματα για σπορ ή κέρδος

Τρόποι χρήσης υλικού στην τάξη

Προβολή ολόκληρης της ταινίας μεγάλου ή μικρού μήκους Προβολή καίριων αποσπασμάτων Συνοδεία με φύλλο παρακολούθησης και εργασίας ndash ερωτηματολόγιο ndash

εστίαση προσοχής ndash εμψύχωση συζήτησης ndash συμμετοχής Εμπλοκή μαθητών με ομάδες εργασίας Διάλογος ndash συζήτηση Δημιουργικές εργασίες - δραστηριότητες (ενδεχομένως παραγωγή δικού τους

οπτικοακουστικού υλικού)

Χρήση εκπαιδευτικής ταινίας (και βίντεο)

Η εκπαιδευτική ταινία στη σχολική τάξη

Επικουρική στη διδασκαλία ndash την εμπλουτίζει δεν την υποκαθιστά

Ο διδάσκων μπορεί να την αξιοποιήσει με ποικίλους τρόπους

στο πλαίσιο του αναλυτικού προγράμματος ή ευρύτερα

αυτοτελώς ή από κοινού με άλλες πηγές

με ενιαία ή διακεκομμένη προβολή

με φύλλα εργασίας και παρακολούθησης ή χωρίς

με διαβάθμιση στη στόχευση από ερωτήσεις εργασίες μέχρι δραστηριότητες πρόσκληση ειδικών αφιερώματα

laquoΝίκος Καζαντζάκηςraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Η ταινία αναφέρεται στο βίο και την πολιτεία του συγγραφέα

Προβάλλει το πολύπλευρο του έργου του

Αναδεικνύει την πνευματικότητα και την προσωπικότητά του

Αφηγείται ο Πάτροκλος Σταύρου (θετός γιος της Ελένης Καζαντζάκη)

Διάρκεια 15΄

Στόχοι

Να αποκτήσουν οι μαθητές μια συνολική εικόνα για τον Καζαντζάκη η ζωή του

το έργο του και

το εύρος της προσωπικότητάς του

Να προβληματιστούν σχετικά με τις αναζητήσεις του

Να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον τους για τον λογοτέχνη

Πρόταση για το Λύκειο

Β΄ Λυκείου laquoΑλέξης Ζορμπάςraquo

Η ταινία προβάλλεται εισαγωγικά πριν τη διδασκαλία του αποσπάσματος

Μετά το τέλος της προβολής ακολουθούν δύο κύκλοι συζήτησης

Α΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις κατανόησης

Σχετικά με τα βασικά στοιχεία της βιογραφίας και του έργου Καταγωγή Σπουδές Ενδιαφέροντα Δραστηριότητες Ιδεολογία Είδη με τα οποία καταπιάστηκε Έργα - ήρωες Απήχηση του έργου του

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Οπτικοακουστική εκπαίδευσηΟπτικοακουστικός κριτικός γραμματισμός

Η έννοια του εγγραμματισμού ορίζεται από την ΟΥΝΕΣΚΟ ως η δυνατότητα πλήρους συμμετοχής στον πολιτισμό (άρα για τον 21ο αι το οα)

Η ικανότητα επεξεργασίας -ανάλυσης ndashαξιολόγησης των μέσων

Δημιουργία ndashΈκφραση - Συμμετοχή

Η κριτική κατανόηση των μέσων (αδιανόητη η απουσία κριτικής διάστασης καλλιέργεια επιφύλαξης και απέναντι στην εικόνα)

Αρχές Φρενέ και Φρέιρε κάθε εκπαιδευτική πράξη είναι πράξη πολιτική η προώθηση της δημιουργικής έκφρασης είναι άποψη απελευθερωτική

Γιατί οπτικοακουστική εκπαίδευση

Λειτουργεί και ως αγωγή για τα Μέσα (γραμματισμός) αλλά και ως σύστημα επικοινωνίας και υποστήριξης σε όλα τα μαθήματα του σχολείου

Εξάπλωση οα πληροφορίας Ενεργοί θεατές Εμπλουτισμός σχολικού

προγράμματος Εμπλοκή σε δημιουργικό διάλογο Αναλυτική ndash κριτική σκέψη

Το παράδειγμα της Γαλλίας

Πρόγραμμα Cine Lycee (2010) Συστηματική ενσωμάτωση 7ης τέχνης στα σχολεία Σώμα 212 ταινιών (Ιστορία Λογοτεχνία κινηματογραφική λέσχη) για να μεταδώσουν αξίες στα παιδιά

Κριτήρια αξιοποίησης

Να καλύπτει μαθησιακές ανάγκες και διδακτικούς στόχους

Να καλλιεργεί κριτική σκέψη

Να είναι θελκτικό και ενδιαφέρον

Να υποκινεί ενεργητική συμμετοχή

Κινηματογράφος ndash Λογοτεχνία(διαφορετικά είδη αναπαράστασης της υποκειμενικής

αλλά και της κοινωνικής και ιδεολογικής εμπειρίας)

Ομοιότητες Αφήγηση ndash Υπόθεση (πλοκή δράση) ndash Χαρακτήρες ndash Οπτική γωνία

εστίαση ndash αναδρομές προβολές στο μέλλον- αφηγηματικός χρόνος τόπος προοικονομία έκβαση κάθαρση πρόκληση συναισθημάτων συγκίνηση κλπ

Και με τα δυο είδη ο αποδέκτης φαντάζεται (με το βιβλίο τις εικόνες τα πρόσωπα με την ταινία τις σκέψεις)

Διαφορές Εικόνα - κίνηση ndash ήχος Άλλη γλώσσα (πλάνα κάδρα κλπ) - Όταν διδάσκεις κινηματογράφο

διδάσκεις γλώσσα

(Η αφήγηση είναι βέβαια κυρίαρχο αλλά όχι αναγκαίο στοιχείο της κινηματογραφικής αλλά και της λογοτεχνικής ndash πεζογραφικής γλώσσας)

Κριτήρια ένταξης

1 Μεταφορά λογοτεχνικού έργου στον κινηματογράφο πχ laquoΗ τιμή της αγάπηςraquo της Τώνιας Μαρκετάκη (μεταφορά της νουβέλας laquoΗ τιμή και το χρήμαraquo του Θεοτόκη ή η ταινία laquoΟυδέν νεώτερον από το Δυτικό μέτωποraquo μεταφορά του ομώνυμου έργου του Έριχ Μαρία Ρεμάρκ (παράλληλα με τη laquoΖωή εν τάφωraquo του Μυριβήλη κλπ)

2 Πρωτογενής θεματική συνάφεια (πχ κείμενο για την ανεργία σε συνδυασμό με ταινία που θίγει το πρόβλημα

3 Δευτερεύουσες θεματικές αναφορές

4 Μορφολογικά χαρακτηριστικά (κατασκευή στερεοτύπων ταύτιση ή όχι με ήρωα φιλοσοφικές αντιλήψεις ndash αξίες ndashμηνύματα παρουσίαση σχέσης ατόμου ndash κοινωνίας διαχείριση χρόνου κλπ)

laquoΤα χιόνια του ΚιλιμάνταροraquoΓαλλική ταινία 2011 σκηνοθεσία Ρομπέρ Γκεντιγκιάν

Ένα ζευγάρι πενηνταπεντάρηδων (ο άντρας έχει χάσει πρόσφατα τη δουλειά του) πέφτει θύμα ληστείας Δεν ξέρει όμως πώς να αντιδράσει όταν διαπιστώνει ότι αυτή έχει οργανωθεί από έναν επίσης απολυμένο πρώην συνάδελφο του συζύγου ο οποίος αναθρέφει μόνος τα δύο μικρά αδέρφια του

laquoΔευτέρες με λιακάδαraquoΙσπανική 2002 Σκηνοθεσία Φερνάντο Λεόν Ντε Αρανόα

Σε μια παραθαλάσσια πόλη της Ισπανίας που πλήττεται από την ανεργία μια παρέα απολυμένων εργατών συγκεντρώνονται κάθε βράδυ στο ίδιο μπαρ ενώ τις καθημερινές αντιμετωπίζουν την αναμονή στο ταμείο ανεργίας και στα γραφεία ευρέσεως εργασίας Κοινωνικός σχολιασμός και γλυκόπικρο χιούμορ σε μια μεγάλη εμπορική επιτυχία στην Ισπανία Τιμήθηκε με 5 βραβεία Γκόγια (μεταξύ των οποίων καλύτερης ταινίας σκηνοθεσίας κι ερμηνείας για τον Χαβιέρ Μπαρδέμ) και προτάθηκε για ξενόγλωσσο Όσκαρ

laquoΣκοτώνουν τrsquo άλογα όταν γεράσουνraquoΑμερικανική ταινία 1969 σκηνοθεσία Σίντνει Πόλακ

Τις σκοτεινές μέρες τις οικονομικής κρίσης οι lsquoχορευτικοί μαραθώνιοιrsquo αποτελούσαν έναν τρόπο για να διαγωνιστούν οι απελπισμένοι άνθρωποι με σκοπό τα χρηματικά έπαθλα Το θέαμα κρατούσε μέρες καθώς οι διαγωνιζόμενοι πίεζαν τους εαυτούς τους πέρα από τα όρια της εξάντλησης ενώ το βάρβαρο κοινό παρακολουθούσε στοιχηματίζοντας χρήματα για σπορ ή κέρδος

Τρόποι χρήσης υλικού στην τάξη

Προβολή ολόκληρης της ταινίας μεγάλου ή μικρού μήκους Προβολή καίριων αποσπασμάτων Συνοδεία με φύλλο παρακολούθησης και εργασίας ndash ερωτηματολόγιο ndash

εστίαση προσοχής ndash εμψύχωση συζήτησης ndash συμμετοχής Εμπλοκή μαθητών με ομάδες εργασίας Διάλογος ndash συζήτηση Δημιουργικές εργασίες - δραστηριότητες (ενδεχομένως παραγωγή δικού τους

οπτικοακουστικού υλικού)

Χρήση εκπαιδευτικής ταινίας (και βίντεο)

Η εκπαιδευτική ταινία στη σχολική τάξη

Επικουρική στη διδασκαλία ndash την εμπλουτίζει δεν την υποκαθιστά

Ο διδάσκων μπορεί να την αξιοποιήσει με ποικίλους τρόπους

στο πλαίσιο του αναλυτικού προγράμματος ή ευρύτερα

αυτοτελώς ή από κοινού με άλλες πηγές

με ενιαία ή διακεκομμένη προβολή

με φύλλα εργασίας και παρακολούθησης ή χωρίς

με διαβάθμιση στη στόχευση από ερωτήσεις εργασίες μέχρι δραστηριότητες πρόσκληση ειδικών αφιερώματα

laquoΝίκος Καζαντζάκηςraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Η ταινία αναφέρεται στο βίο και την πολιτεία του συγγραφέα

Προβάλλει το πολύπλευρο του έργου του

Αναδεικνύει την πνευματικότητα και την προσωπικότητά του

Αφηγείται ο Πάτροκλος Σταύρου (θετός γιος της Ελένης Καζαντζάκη)

Διάρκεια 15΄

Στόχοι

Να αποκτήσουν οι μαθητές μια συνολική εικόνα για τον Καζαντζάκη η ζωή του

το έργο του και

το εύρος της προσωπικότητάς του

Να προβληματιστούν σχετικά με τις αναζητήσεις του

Να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον τους για τον λογοτέχνη

Πρόταση για το Λύκειο

Β΄ Λυκείου laquoΑλέξης Ζορμπάςraquo

Η ταινία προβάλλεται εισαγωγικά πριν τη διδασκαλία του αποσπάσματος

Μετά το τέλος της προβολής ακολουθούν δύο κύκλοι συζήτησης

Α΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις κατανόησης

Σχετικά με τα βασικά στοιχεία της βιογραφίας και του έργου Καταγωγή Σπουδές Ενδιαφέροντα Δραστηριότητες Ιδεολογία Είδη με τα οποία καταπιάστηκε Έργα - ήρωες Απήχηση του έργου του

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Η κριτική κατανόηση των μέσων (αδιανόητη η απουσία κριτικής διάστασης καλλιέργεια επιφύλαξης και απέναντι στην εικόνα)

Αρχές Φρενέ και Φρέιρε κάθε εκπαιδευτική πράξη είναι πράξη πολιτική η προώθηση της δημιουργικής έκφρασης είναι άποψη απελευθερωτική

Γιατί οπτικοακουστική εκπαίδευση

Λειτουργεί και ως αγωγή για τα Μέσα (γραμματισμός) αλλά και ως σύστημα επικοινωνίας και υποστήριξης σε όλα τα μαθήματα του σχολείου

Εξάπλωση οα πληροφορίας Ενεργοί θεατές Εμπλουτισμός σχολικού

προγράμματος Εμπλοκή σε δημιουργικό διάλογο Αναλυτική ndash κριτική σκέψη

Το παράδειγμα της Γαλλίας

Πρόγραμμα Cine Lycee (2010) Συστηματική ενσωμάτωση 7ης τέχνης στα σχολεία Σώμα 212 ταινιών (Ιστορία Λογοτεχνία κινηματογραφική λέσχη) για να μεταδώσουν αξίες στα παιδιά

Κριτήρια αξιοποίησης

Να καλύπτει μαθησιακές ανάγκες και διδακτικούς στόχους

Να καλλιεργεί κριτική σκέψη

Να είναι θελκτικό και ενδιαφέρον

Να υποκινεί ενεργητική συμμετοχή

Κινηματογράφος ndash Λογοτεχνία(διαφορετικά είδη αναπαράστασης της υποκειμενικής

αλλά και της κοινωνικής και ιδεολογικής εμπειρίας)

Ομοιότητες Αφήγηση ndash Υπόθεση (πλοκή δράση) ndash Χαρακτήρες ndash Οπτική γωνία

εστίαση ndash αναδρομές προβολές στο μέλλον- αφηγηματικός χρόνος τόπος προοικονομία έκβαση κάθαρση πρόκληση συναισθημάτων συγκίνηση κλπ

Και με τα δυο είδη ο αποδέκτης φαντάζεται (με το βιβλίο τις εικόνες τα πρόσωπα με την ταινία τις σκέψεις)

Διαφορές Εικόνα - κίνηση ndash ήχος Άλλη γλώσσα (πλάνα κάδρα κλπ) - Όταν διδάσκεις κινηματογράφο

διδάσκεις γλώσσα

(Η αφήγηση είναι βέβαια κυρίαρχο αλλά όχι αναγκαίο στοιχείο της κινηματογραφικής αλλά και της λογοτεχνικής ndash πεζογραφικής γλώσσας)

Κριτήρια ένταξης

1 Μεταφορά λογοτεχνικού έργου στον κινηματογράφο πχ laquoΗ τιμή της αγάπηςraquo της Τώνιας Μαρκετάκη (μεταφορά της νουβέλας laquoΗ τιμή και το χρήμαraquo του Θεοτόκη ή η ταινία laquoΟυδέν νεώτερον από το Δυτικό μέτωποraquo μεταφορά του ομώνυμου έργου του Έριχ Μαρία Ρεμάρκ (παράλληλα με τη laquoΖωή εν τάφωraquo του Μυριβήλη κλπ)

2 Πρωτογενής θεματική συνάφεια (πχ κείμενο για την ανεργία σε συνδυασμό με ταινία που θίγει το πρόβλημα

3 Δευτερεύουσες θεματικές αναφορές

4 Μορφολογικά χαρακτηριστικά (κατασκευή στερεοτύπων ταύτιση ή όχι με ήρωα φιλοσοφικές αντιλήψεις ndash αξίες ndashμηνύματα παρουσίαση σχέσης ατόμου ndash κοινωνίας διαχείριση χρόνου κλπ)

laquoΤα χιόνια του ΚιλιμάνταροraquoΓαλλική ταινία 2011 σκηνοθεσία Ρομπέρ Γκεντιγκιάν

Ένα ζευγάρι πενηνταπεντάρηδων (ο άντρας έχει χάσει πρόσφατα τη δουλειά του) πέφτει θύμα ληστείας Δεν ξέρει όμως πώς να αντιδράσει όταν διαπιστώνει ότι αυτή έχει οργανωθεί από έναν επίσης απολυμένο πρώην συνάδελφο του συζύγου ο οποίος αναθρέφει μόνος τα δύο μικρά αδέρφια του

laquoΔευτέρες με λιακάδαraquoΙσπανική 2002 Σκηνοθεσία Φερνάντο Λεόν Ντε Αρανόα

Σε μια παραθαλάσσια πόλη της Ισπανίας που πλήττεται από την ανεργία μια παρέα απολυμένων εργατών συγκεντρώνονται κάθε βράδυ στο ίδιο μπαρ ενώ τις καθημερινές αντιμετωπίζουν την αναμονή στο ταμείο ανεργίας και στα γραφεία ευρέσεως εργασίας Κοινωνικός σχολιασμός και γλυκόπικρο χιούμορ σε μια μεγάλη εμπορική επιτυχία στην Ισπανία Τιμήθηκε με 5 βραβεία Γκόγια (μεταξύ των οποίων καλύτερης ταινίας σκηνοθεσίας κι ερμηνείας για τον Χαβιέρ Μπαρδέμ) και προτάθηκε για ξενόγλωσσο Όσκαρ

laquoΣκοτώνουν τrsquo άλογα όταν γεράσουνraquoΑμερικανική ταινία 1969 σκηνοθεσία Σίντνει Πόλακ

Τις σκοτεινές μέρες τις οικονομικής κρίσης οι lsquoχορευτικοί μαραθώνιοιrsquo αποτελούσαν έναν τρόπο για να διαγωνιστούν οι απελπισμένοι άνθρωποι με σκοπό τα χρηματικά έπαθλα Το θέαμα κρατούσε μέρες καθώς οι διαγωνιζόμενοι πίεζαν τους εαυτούς τους πέρα από τα όρια της εξάντλησης ενώ το βάρβαρο κοινό παρακολουθούσε στοιχηματίζοντας χρήματα για σπορ ή κέρδος

Τρόποι χρήσης υλικού στην τάξη

Προβολή ολόκληρης της ταινίας μεγάλου ή μικρού μήκους Προβολή καίριων αποσπασμάτων Συνοδεία με φύλλο παρακολούθησης και εργασίας ndash ερωτηματολόγιο ndash

εστίαση προσοχής ndash εμψύχωση συζήτησης ndash συμμετοχής Εμπλοκή μαθητών με ομάδες εργασίας Διάλογος ndash συζήτηση Δημιουργικές εργασίες - δραστηριότητες (ενδεχομένως παραγωγή δικού τους

οπτικοακουστικού υλικού)

Χρήση εκπαιδευτικής ταινίας (και βίντεο)

Η εκπαιδευτική ταινία στη σχολική τάξη

Επικουρική στη διδασκαλία ndash την εμπλουτίζει δεν την υποκαθιστά

Ο διδάσκων μπορεί να την αξιοποιήσει με ποικίλους τρόπους

στο πλαίσιο του αναλυτικού προγράμματος ή ευρύτερα

αυτοτελώς ή από κοινού με άλλες πηγές

με ενιαία ή διακεκομμένη προβολή

με φύλλα εργασίας και παρακολούθησης ή χωρίς

με διαβάθμιση στη στόχευση από ερωτήσεις εργασίες μέχρι δραστηριότητες πρόσκληση ειδικών αφιερώματα

laquoΝίκος Καζαντζάκηςraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Η ταινία αναφέρεται στο βίο και την πολιτεία του συγγραφέα

Προβάλλει το πολύπλευρο του έργου του

Αναδεικνύει την πνευματικότητα και την προσωπικότητά του

Αφηγείται ο Πάτροκλος Σταύρου (θετός γιος της Ελένης Καζαντζάκη)

Διάρκεια 15΄

Στόχοι

Να αποκτήσουν οι μαθητές μια συνολική εικόνα για τον Καζαντζάκη η ζωή του

το έργο του και

το εύρος της προσωπικότητάς του

Να προβληματιστούν σχετικά με τις αναζητήσεις του

Να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον τους για τον λογοτέχνη

Πρόταση για το Λύκειο

Β΄ Λυκείου laquoΑλέξης Ζορμπάςraquo

Η ταινία προβάλλεται εισαγωγικά πριν τη διδασκαλία του αποσπάσματος

Μετά το τέλος της προβολής ακολουθούν δύο κύκλοι συζήτησης

Α΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις κατανόησης

Σχετικά με τα βασικά στοιχεία της βιογραφίας και του έργου Καταγωγή Σπουδές Ενδιαφέροντα Δραστηριότητες Ιδεολογία Είδη με τα οποία καταπιάστηκε Έργα - ήρωες Απήχηση του έργου του

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Γιατί οπτικοακουστική εκπαίδευση

Λειτουργεί και ως αγωγή για τα Μέσα (γραμματισμός) αλλά και ως σύστημα επικοινωνίας και υποστήριξης σε όλα τα μαθήματα του σχολείου

Εξάπλωση οα πληροφορίας Ενεργοί θεατές Εμπλουτισμός σχολικού

προγράμματος Εμπλοκή σε δημιουργικό διάλογο Αναλυτική ndash κριτική σκέψη

Το παράδειγμα της Γαλλίας

Πρόγραμμα Cine Lycee (2010) Συστηματική ενσωμάτωση 7ης τέχνης στα σχολεία Σώμα 212 ταινιών (Ιστορία Λογοτεχνία κινηματογραφική λέσχη) για να μεταδώσουν αξίες στα παιδιά

Κριτήρια αξιοποίησης

Να καλύπτει μαθησιακές ανάγκες και διδακτικούς στόχους

Να καλλιεργεί κριτική σκέψη

Να είναι θελκτικό και ενδιαφέρον

Να υποκινεί ενεργητική συμμετοχή

Κινηματογράφος ndash Λογοτεχνία(διαφορετικά είδη αναπαράστασης της υποκειμενικής

αλλά και της κοινωνικής και ιδεολογικής εμπειρίας)

Ομοιότητες Αφήγηση ndash Υπόθεση (πλοκή δράση) ndash Χαρακτήρες ndash Οπτική γωνία

εστίαση ndash αναδρομές προβολές στο μέλλον- αφηγηματικός χρόνος τόπος προοικονομία έκβαση κάθαρση πρόκληση συναισθημάτων συγκίνηση κλπ

Και με τα δυο είδη ο αποδέκτης φαντάζεται (με το βιβλίο τις εικόνες τα πρόσωπα με την ταινία τις σκέψεις)

Διαφορές Εικόνα - κίνηση ndash ήχος Άλλη γλώσσα (πλάνα κάδρα κλπ) - Όταν διδάσκεις κινηματογράφο

διδάσκεις γλώσσα

(Η αφήγηση είναι βέβαια κυρίαρχο αλλά όχι αναγκαίο στοιχείο της κινηματογραφικής αλλά και της λογοτεχνικής ndash πεζογραφικής γλώσσας)

Κριτήρια ένταξης

1 Μεταφορά λογοτεχνικού έργου στον κινηματογράφο πχ laquoΗ τιμή της αγάπηςraquo της Τώνιας Μαρκετάκη (μεταφορά της νουβέλας laquoΗ τιμή και το χρήμαraquo του Θεοτόκη ή η ταινία laquoΟυδέν νεώτερον από το Δυτικό μέτωποraquo μεταφορά του ομώνυμου έργου του Έριχ Μαρία Ρεμάρκ (παράλληλα με τη laquoΖωή εν τάφωraquo του Μυριβήλη κλπ)

2 Πρωτογενής θεματική συνάφεια (πχ κείμενο για την ανεργία σε συνδυασμό με ταινία που θίγει το πρόβλημα

3 Δευτερεύουσες θεματικές αναφορές

4 Μορφολογικά χαρακτηριστικά (κατασκευή στερεοτύπων ταύτιση ή όχι με ήρωα φιλοσοφικές αντιλήψεις ndash αξίες ndashμηνύματα παρουσίαση σχέσης ατόμου ndash κοινωνίας διαχείριση χρόνου κλπ)

laquoΤα χιόνια του ΚιλιμάνταροraquoΓαλλική ταινία 2011 σκηνοθεσία Ρομπέρ Γκεντιγκιάν

Ένα ζευγάρι πενηνταπεντάρηδων (ο άντρας έχει χάσει πρόσφατα τη δουλειά του) πέφτει θύμα ληστείας Δεν ξέρει όμως πώς να αντιδράσει όταν διαπιστώνει ότι αυτή έχει οργανωθεί από έναν επίσης απολυμένο πρώην συνάδελφο του συζύγου ο οποίος αναθρέφει μόνος τα δύο μικρά αδέρφια του

laquoΔευτέρες με λιακάδαraquoΙσπανική 2002 Σκηνοθεσία Φερνάντο Λεόν Ντε Αρανόα

Σε μια παραθαλάσσια πόλη της Ισπανίας που πλήττεται από την ανεργία μια παρέα απολυμένων εργατών συγκεντρώνονται κάθε βράδυ στο ίδιο μπαρ ενώ τις καθημερινές αντιμετωπίζουν την αναμονή στο ταμείο ανεργίας και στα γραφεία ευρέσεως εργασίας Κοινωνικός σχολιασμός και γλυκόπικρο χιούμορ σε μια μεγάλη εμπορική επιτυχία στην Ισπανία Τιμήθηκε με 5 βραβεία Γκόγια (μεταξύ των οποίων καλύτερης ταινίας σκηνοθεσίας κι ερμηνείας για τον Χαβιέρ Μπαρδέμ) και προτάθηκε για ξενόγλωσσο Όσκαρ

laquoΣκοτώνουν τrsquo άλογα όταν γεράσουνraquoΑμερικανική ταινία 1969 σκηνοθεσία Σίντνει Πόλακ

Τις σκοτεινές μέρες τις οικονομικής κρίσης οι lsquoχορευτικοί μαραθώνιοιrsquo αποτελούσαν έναν τρόπο για να διαγωνιστούν οι απελπισμένοι άνθρωποι με σκοπό τα χρηματικά έπαθλα Το θέαμα κρατούσε μέρες καθώς οι διαγωνιζόμενοι πίεζαν τους εαυτούς τους πέρα από τα όρια της εξάντλησης ενώ το βάρβαρο κοινό παρακολουθούσε στοιχηματίζοντας χρήματα για σπορ ή κέρδος

Τρόποι χρήσης υλικού στην τάξη

Προβολή ολόκληρης της ταινίας μεγάλου ή μικρού μήκους Προβολή καίριων αποσπασμάτων Συνοδεία με φύλλο παρακολούθησης και εργασίας ndash ερωτηματολόγιο ndash

εστίαση προσοχής ndash εμψύχωση συζήτησης ndash συμμετοχής Εμπλοκή μαθητών με ομάδες εργασίας Διάλογος ndash συζήτηση Δημιουργικές εργασίες - δραστηριότητες (ενδεχομένως παραγωγή δικού τους

οπτικοακουστικού υλικού)

Χρήση εκπαιδευτικής ταινίας (και βίντεο)

Η εκπαιδευτική ταινία στη σχολική τάξη

Επικουρική στη διδασκαλία ndash την εμπλουτίζει δεν την υποκαθιστά

Ο διδάσκων μπορεί να την αξιοποιήσει με ποικίλους τρόπους

στο πλαίσιο του αναλυτικού προγράμματος ή ευρύτερα

αυτοτελώς ή από κοινού με άλλες πηγές

με ενιαία ή διακεκομμένη προβολή

με φύλλα εργασίας και παρακολούθησης ή χωρίς

με διαβάθμιση στη στόχευση από ερωτήσεις εργασίες μέχρι δραστηριότητες πρόσκληση ειδικών αφιερώματα

laquoΝίκος Καζαντζάκηςraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Η ταινία αναφέρεται στο βίο και την πολιτεία του συγγραφέα

Προβάλλει το πολύπλευρο του έργου του

Αναδεικνύει την πνευματικότητα και την προσωπικότητά του

Αφηγείται ο Πάτροκλος Σταύρου (θετός γιος της Ελένης Καζαντζάκη)

Διάρκεια 15΄

Στόχοι

Να αποκτήσουν οι μαθητές μια συνολική εικόνα για τον Καζαντζάκη η ζωή του

το έργο του και

το εύρος της προσωπικότητάς του

Να προβληματιστούν σχετικά με τις αναζητήσεις του

Να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον τους για τον λογοτέχνη

Πρόταση για το Λύκειο

Β΄ Λυκείου laquoΑλέξης Ζορμπάςraquo

Η ταινία προβάλλεται εισαγωγικά πριν τη διδασκαλία του αποσπάσματος

Μετά το τέλος της προβολής ακολουθούν δύο κύκλοι συζήτησης

Α΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις κατανόησης

Σχετικά με τα βασικά στοιχεία της βιογραφίας και του έργου Καταγωγή Σπουδές Ενδιαφέροντα Δραστηριότητες Ιδεολογία Είδη με τα οποία καταπιάστηκε Έργα - ήρωες Απήχηση του έργου του

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Το παράδειγμα της Γαλλίας

Πρόγραμμα Cine Lycee (2010) Συστηματική ενσωμάτωση 7ης τέχνης στα σχολεία Σώμα 212 ταινιών (Ιστορία Λογοτεχνία κινηματογραφική λέσχη) για να μεταδώσουν αξίες στα παιδιά

Κριτήρια αξιοποίησης

Να καλύπτει μαθησιακές ανάγκες και διδακτικούς στόχους

Να καλλιεργεί κριτική σκέψη

Να είναι θελκτικό και ενδιαφέρον

Να υποκινεί ενεργητική συμμετοχή

Κινηματογράφος ndash Λογοτεχνία(διαφορετικά είδη αναπαράστασης της υποκειμενικής

αλλά και της κοινωνικής και ιδεολογικής εμπειρίας)

Ομοιότητες Αφήγηση ndash Υπόθεση (πλοκή δράση) ndash Χαρακτήρες ndash Οπτική γωνία

εστίαση ndash αναδρομές προβολές στο μέλλον- αφηγηματικός χρόνος τόπος προοικονομία έκβαση κάθαρση πρόκληση συναισθημάτων συγκίνηση κλπ

Και με τα δυο είδη ο αποδέκτης φαντάζεται (με το βιβλίο τις εικόνες τα πρόσωπα με την ταινία τις σκέψεις)

Διαφορές Εικόνα - κίνηση ndash ήχος Άλλη γλώσσα (πλάνα κάδρα κλπ) - Όταν διδάσκεις κινηματογράφο

διδάσκεις γλώσσα

(Η αφήγηση είναι βέβαια κυρίαρχο αλλά όχι αναγκαίο στοιχείο της κινηματογραφικής αλλά και της λογοτεχνικής ndash πεζογραφικής γλώσσας)

Κριτήρια ένταξης

1 Μεταφορά λογοτεχνικού έργου στον κινηματογράφο πχ laquoΗ τιμή της αγάπηςraquo της Τώνιας Μαρκετάκη (μεταφορά της νουβέλας laquoΗ τιμή και το χρήμαraquo του Θεοτόκη ή η ταινία laquoΟυδέν νεώτερον από το Δυτικό μέτωποraquo μεταφορά του ομώνυμου έργου του Έριχ Μαρία Ρεμάρκ (παράλληλα με τη laquoΖωή εν τάφωraquo του Μυριβήλη κλπ)

2 Πρωτογενής θεματική συνάφεια (πχ κείμενο για την ανεργία σε συνδυασμό με ταινία που θίγει το πρόβλημα

3 Δευτερεύουσες θεματικές αναφορές

4 Μορφολογικά χαρακτηριστικά (κατασκευή στερεοτύπων ταύτιση ή όχι με ήρωα φιλοσοφικές αντιλήψεις ndash αξίες ndashμηνύματα παρουσίαση σχέσης ατόμου ndash κοινωνίας διαχείριση χρόνου κλπ)

laquoΤα χιόνια του ΚιλιμάνταροraquoΓαλλική ταινία 2011 σκηνοθεσία Ρομπέρ Γκεντιγκιάν

Ένα ζευγάρι πενηνταπεντάρηδων (ο άντρας έχει χάσει πρόσφατα τη δουλειά του) πέφτει θύμα ληστείας Δεν ξέρει όμως πώς να αντιδράσει όταν διαπιστώνει ότι αυτή έχει οργανωθεί από έναν επίσης απολυμένο πρώην συνάδελφο του συζύγου ο οποίος αναθρέφει μόνος τα δύο μικρά αδέρφια του

laquoΔευτέρες με λιακάδαraquoΙσπανική 2002 Σκηνοθεσία Φερνάντο Λεόν Ντε Αρανόα

Σε μια παραθαλάσσια πόλη της Ισπανίας που πλήττεται από την ανεργία μια παρέα απολυμένων εργατών συγκεντρώνονται κάθε βράδυ στο ίδιο μπαρ ενώ τις καθημερινές αντιμετωπίζουν την αναμονή στο ταμείο ανεργίας και στα γραφεία ευρέσεως εργασίας Κοινωνικός σχολιασμός και γλυκόπικρο χιούμορ σε μια μεγάλη εμπορική επιτυχία στην Ισπανία Τιμήθηκε με 5 βραβεία Γκόγια (μεταξύ των οποίων καλύτερης ταινίας σκηνοθεσίας κι ερμηνείας για τον Χαβιέρ Μπαρδέμ) και προτάθηκε για ξενόγλωσσο Όσκαρ

laquoΣκοτώνουν τrsquo άλογα όταν γεράσουνraquoΑμερικανική ταινία 1969 σκηνοθεσία Σίντνει Πόλακ

Τις σκοτεινές μέρες τις οικονομικής κρίσης οι lsquoχορευτικοί μαραθώνιοιrsquo αποτελούσαν έναν τρόπο για να διαγωνιστούν οι απελπισμένοι άνθρωποι με σκοπό τα χρηματικά έπαθλα Το θέαμα κρατούσε μέρες καθώς οι διαγωνιζόμενοι πίεζαν τους εαυτούς τους πέρα από τα όρια της εξάντλησης ενώ το βάρβαρο κοινό παρακολουθούσε στοιχηματίζοντας χρήματα για σπορ ή κέρδος

Τρόποι χρήσης υλικού στην τάξη

Προβολή ολόκληρης της ταινίας μεγάλου ή μικρού μήκους Προβολή καίριων αποσπασμάτων Συνοδεία με φύλλο παρακολούθησης και εργασίας ndash ερωτηματολόγιο ndash

εστίαση προσοχής ndash εμψύχωση συζήτησης ndash συμμετοχής Εμπλοκή μαθητών με ομάδες εργασίας Διάλογος ndash συζήτηση Δημιουργικές εργασίες - δραστηριότητες (ενδεχομένως παραγωγή δικού τους

οπτικοακουστικού υλικού)

Χρήση εκπαιδευτικής ταινίας (και βίντεο)

Η εκπαιδευτική ταινία στη σχολική τάξη

Επικουρική στη διδασκαλία ndash την εμπλουτίζει δεν την υποκαθιστά

Ο διδάσκων μπορεί να την αξιοποιήσει με ποικίλους τρόπους

στο πλαίσιο του αναλυτικού προγράμματος ή ευρύτερα

αυτοτελώς ή από κοινού με άλλες πηγές

με ενιαία ή διακεκομμένη προβολή

με φύλλα εργασίας και παρακολούθησης ή χωρίς

με διαβάθμιση στη στόχευση από ερωτήσεις εργασίες μέχρι δραστηριότητες πρόσκληση ειδικών αφιερώματα

laquoΝίκος Καζαντζάκηςraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Η ταινία αναφέρεται στο βίο και την πολιτεία του συγγραφέα

Προβάλλει το πολύπλευρο του έργου του

Αναδεικνύει την πνευματικότητα και την προσωπικότητά του

Αφηγείται ο Πάτροκλος Σταύρου (θετός γιος της Ελένης Καζαντζάκη)

Διάρκεια 15΄

Στόχοι

Να αποκτήσουν οι μαθητές μια συνολική εικόνα για τον Καζαντζάκη η ζωή του

το έργο του και

το εύρος της προσωπικότητάς του

Να προβληματιστούν σχετικά με τις αναζητήσεις του

Να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον τους για τον λογοτέχνη

Πρόταση για το Λύκειο

Β΄ Λυκείου laquoΑλέξης Ζορμπάςraquo

Η ταινία προβάλλεται εισαγωγικά πριν τη διδασκαλία του αποσπάσματος

Μετά το τέλος της προβολής ακολουθούν δύο κύκλοι συζήτησης

Α΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις κατανόησης

Σχετικά με τα βασικά στοιχεία της βιογραφίας και του έργου Καταγωγή Σπουδές Ενδιαφέροντα Δραστηριότητες Ιδεολογία Είδη με τα οποία καταπιάστηκε Έργα - ήρωες Απήχηση του έργου του

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Κριτήρια αξιοποίησης

Να καλύπτει μαθησιακές ανάγκες και διδακτικούς στόχους

Να καλλιεργεί κριτική σκέψη

Να είναι θελκτικό και ενδιαφέρον

Να υποκινεί ενεργητική συμμετοχή

Κινηματογράφος ndash Λογοτεχνία(διαφορετικά είδη αναπαράστασης της υποκειμενικής

αλλά και της κοινωνικής και ιδεολογικής εμπειρίας)

Ομοιότητες Αφήγηση ndash Υπόθεση (πλοκή δράση) ndash Χαρακτήρες ndash Οπτική γωνία

εστίαση ndash αναδρομές προβολές στο μέλλον- αφηγηματικός χρόνος τόπος προοικονομία έκβαση κάθαρση πρόκληση συναισθημάτων συγκίνηση κλπ

Και με τα δυο είδη ο αποδέκτης φαντάζεται (με το βιβλίο τις εικόνες τα πρόσωπα με την ταινία τις σκέψεις)

Διαφορές Εικόνα - κίνηση ndash ήχος Άλλη γλώσσα (πλάνα κάδρα κλπ) - Όταν διδάσκεις κινηματογράφο

διδάσκεις γλώσσα

(Η αφήγηση είναι βέβαια κυρίαρχο αλλά όχι αναγκαίο στοιχείο της κινηματογραφικής αλλά και της λογοτεχνικής ndash πεζογραφικής γλώσσας)

Κριτήρια ένταξης

1 Μεταφορά λογοτεχνικού έργου στον κινηματογράφο πχ laquoΗ τιμή της αγάπηςraquo της Τώνιας Μαρκετάκη (μεταφορά της νουβέλας laquoΗ τιμή και το χρήμαraquo του Θεοτόκη ή η ταινία laquoΟυδέν νεώτερον από το Δυτικό μέτωποraquo μεταφορά του ομώνυμου έργου του Έριχ Μαρία Ρεμάρκ (παράλληλα με τη laquoΖωή εν τάφωraquo του Μυριβήλη κλπ)

2 Πρωτογενής θεματική συνάφεια (πχ κείμενο για την ανεργία σε συνδυασμό με ταινία που θίγει το πρόβλημα

3 Δευτερεύουσες θεματικές αναφορές

4 Μορφολογικά χαρακτηριστικά (κατασκευή στερεοτύπων ταύτιση ή όχι με ήρωα φιλοσοφικές αντιλήψεις ndash αξίες ndashμηνύματα παρουσίαση σχέσης ατόμου ndash κοινωνίας διαχείριση χρόνου κλπ)

laquoΤα χιόνια του ΚιλιμάνταροraquoΓαλλική ταινία 2011 σκηνοθεσία Ρομπέρ Γκεντιγκιάν

Ένα ζευγάρι πενηνταπεντάρηδων (ο άντρας έχει χάσει πρόσφατα τη δουλειά του) πέφτει θύμα ληστείας Δεν ξέρει όμως πώς να αντιδράσει όταν διαπιστώνει ότι αυτή έχει οργανωθεί από έναν επίσης απολυμένο πρώην συνάδελφο του συζύγου ο οποίος αναθρέφει μόνος τα δύο μικρά αδέρφια του

laquoΔευτέρες με λιακάδαraquoΙσπανική 2002 Σκηνοθεσία Φερνάντο Λεόν Ντε Αρανόα

Σε μια παραθαλάσσια πόλη της Ισπανίας που πλήττεται από την ανεργία μια παρέα απολυμένων εργατών συγκεντρώνονται κάθε βράδυ στο ίδιο μπαρ ενώ τις καθημερινές αντιμετωπίζουν την αναμονή στο ταμείο ανεργίας και στα γραφεία ευρέσεως εργασίας Κοινωνικός σχολιασμός και γλυκόπικρο χιούμορ σε μια μεγάλη εμπορική επιτυχία στην Ισπανία Τιμήθηκε με 5 βραβεία Γκόγια (μεταξύ των οποίων καλύτερης ταινίας σκηνοθεσίας κι ερμηνείας για τον Χαβιέρ Μπαρδέμ) και προτάθηκε για ξενόγλωσσο Όσκαρ

laquoΣκοτώνουν τrsquo άλογα όταν γεράσουνraquoΑμερικανική ταινία 1969 σκηνοθεσία Σίντνει Πόλακ

Τις σκοτεινές μέρες τις οικονομικής κρίσης οι lsquoχορευτικοί μαραθώνιοιrsquo αποτελούσαν έναν τρόπο για να διαγωνιστούν οι απελπισμένοι άνθρωποι με σκοπό τα χρηματικά έπαθλα Το θέαμα κρατούσε μέρες καθώς οι διαγωνιζόμενοι πίεζαν τους εαυτούς τους πέρα από τα όρια της εξάντλησης ενώ το βάρβαρο κοινό παρακολουθούσε στοιχηματίζοντας χρήματα για σπορ ή κέρδος

Τρόποι χρήσης υλικού στην τάξη

Προβολή ολόκληρης της ταινίας μεγάλου ή μικρού μήκους Προβολή καίριων αποσπασμάτων Συνοδεία με φύλλο παρακολούθησης και εργασίας ndash ερωτηματολόγιο ndash

εστίαση προσοχής ndash εμψύχωση συζήτησης ndash συμμετοχής Εμπλοκή μαθητών με ομάδες εργασίας Διάλογος ndash συζήτηση Δημιουργικές εργασίες - δραστηριότητες (ενδεχομένως παραγωγή δικού τους

οπτικοακουστικού υλικού)

Χρήση εκπαιδευτικής ταινίας (και βίντεο)

Η εκπαιδευτική ταινία στη σχολική τάξη

Επικουρική στη διδασκαλία ndash την εμπλουτίζει δεν την υποκαθιστά

Ο διδάσκων μπορεί να την αξιοποιήσει με ποικίλους τρόπους

στο πλαίσιο του αναλυτικού προγράμματος ή ευρύτερα

αυτοτελώς ή από κοινού με άλλες πηγές

με ενιαία ή διακεκομμένη προβολή

με φύλλα εργασίας και παρακολούθησης ή χωρίς

με διαβάθμιση στη στόχευση από ερωτήσεις εργασίες μέχρι δραστηριότητες πρόσκληση ειδικών αφιερώματα

laquoΝίκος Καζαντζάκηςraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Η ταινία αναφέρεται στο βίο και την πολιτεία του συγγραφέα

Προβάλλει το πολύπλευρο του έργου του

Αναδεικνύει την πνευματικότητα και την προσωπικότητά του

Αφηγείται ο Πάτροκλος Σταύρου (θετός γιος της Ελένης Καζαντζάκη)

Διάρκεια 15΄

Στόχοι

Να αποκτήσουν οι μαθητές μια συνολική εικόνα για τον Καζαντζάκη η ζωή του

το έργο του και

το εύρος της προσωπικότητάς του

Να προβληματιστούν σχετικά με τις αναζητήσεις του

Να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον τους για τον λογοτέχνη

Πρόταση για το Λύκειο

Β΄ Λυκείου laquoΑλέξης Ζορμπάςraquo

Η ταινία προβάλλεται εισαγωγικά πριν τη διδασκαλία του αποσπάσματος

Μετά το τέλος της προβολής ακολουθούν δύο κύκλοι συζήτησης

Α΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις κατανόησης

Σχετικά με τα βασικά στοιχεία της βιογραφίας και του έργου Καταγωγή Σπουδές Ενδιαφέροντα Δραστηριότητες Ιδεολογία Είδη με τα οποία καταπιάστηκε Έργα - ήρωες Απήχηση του έργου του

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Κινηματογράφος ndash Λογοτεχνία(διαφορετικά είδη αναπαράστασης της υποκειμενικής

αλλά και της κοινωνικής και ιδεολογικής εμπειρίας)

Ομοιότητες Αφήγηση ndash Υπόθεση (πλοκή δράση) ndash Χαρακτήρες ndash Οπτική γωνία

εστίαση ndash αναδρομές προβολές στο μέλλον- αφηγηματικός χρόνος τόπος προοικονομία έκβαση κάθαρση πρόκληση συναισθημάτων συγκίνηση κλπ

Και με τα δυο είδη ο αποδέκτης φαντάζεται (με το βιβλίο τις εικόνες τα πρόσωπα με την ταινία τις σκέψεις)

Διαφορές Εικόνα - κίνηση ndash ήχος Άλλη γλώσσα (πλάνα κάδρα κλπ) - Όταν διδάσκεις κινηματογράφο

διδάσκεις γλώσσα

(Η αφήγηση είναι βέβαια κυρίαρχο αλλά όχι αναγκαίο στοιχείο της κινηματογραφικής αλλά και της λογοτεχνικής ndash πεζογραφικής γλώσσας)

Κριτήρια ένταξης

1 Μεταφορά λογοτεχνικού έργου στον κινηματογράφο πχ laquoΗ τιμή της αγάπηςraquo της Τώνιας Μαρκετάκη (μεταφορά της νουβέλας laquoΗ τιμή και το χρήμαraquo του Θεοτόκη ή η ταινία laquoΟυδέν νεώτερον από το Δυτικό μέτωποraquo μεταφορά του ομώνυμου έργου του Έριχ Μαρία Ρεμάρκ (παράλληλα με τη laquoΖωή εν τάφωraquo του Μυριβήλη κλπ)

2 Πρωτογενής θεματική συνάφεια (πχ κείμενο για την ανεργία σε συνδυασμό με ταινία που θίγει το πρόβλημα

3 Δευτερεύουσες θεματικές αναφορές

4 Μορφολογικά χαρακτηριστικά (κατασκευή στερεοτύπων ταύτιση ή όχι με ήρωα φιλοσοφικές αντιλήψεις ndash αξίες ndashμηνύματα παρουσίαση σχέσης ατόμου ndash κοινωνίας διαχείριση χρόνου κλπ)

laquoΤα χιόνια του ΚιλιμάνταροraquoΓαλλική ταινία 2011 σκηνοθεσία Ρομπέρ Γκεντιγκιάν

Ένα ζευγάρι πενηνταπεντάρηδων (ο άντρας έχει χάσει πρόσφατα τη δουλειά του) πέφτει θύμα ληστείας Δεν ξέρει όμως πώς να αντιδράσει όταν διαπιστώνει ότι αυτή έχει οργανωθεί από έναν επίσης απολυμένο πρώην συνάδελφο του συζύγου ο οποίος αναθρέφει μόνος τα δύο μικρά αδέρφια του

laquoΔευτέρες με λιακάδαraquoΙσπανική 2002 Σκηνοθεσία Φερνάντο Λεόν Ντε Αρανόα

Σε μια παραθαλάσσια πόλη της Ισπανίας που πλήττεται από την ανεργία μια παρέα απολυμένων εργατών συγκεντρώνονται κάθε βράδυ στο ίδιο μπαρ ενώ τις καθημερινές αντιμετωπίζουν την αναμονή στο ταμείο ανεργίας και στα γραφεία ευρέσεως εργασίας Κοινωνικός σχολιασμός και γλυκόπικρο χιούμορ σε μια μεγάλη εμπορική επιτυχία στην Ισπανία Τιμήθηκε με 5 βραβεία Γκόγια (μεταξύ των οποίων καλύτερης ταινίας σκηνοθεσίας κι ερμηνείας για τον Χαβιέρ Μπαρδέμ) και προτάθηκε για ξενόγλωσσο Όσκαρ

laquoΣκοτώνουν τrsquo άλογα όταν γεράσουνraquoΑμερικανική ταινία 1969 σκηνοθεσία Σίντνει Πόλακ

Τις σκοτεινές μέρες τις οικονομικής κρίσης οι lsquoχορευτικοί μαραθώνιοιrsquo αποτελούσαν έναν τρόπο για να διαγωνιστούν οι απελπισμένοι άνθρωποι με σκοπό τα χρηματικά έπαθλα Το θέαμα κρατούσε μέρες καθώς οι διαγωνιζόμενοι πίεζαν τους εαυτούς τους πέρα από τα όρια της εξάντλησης ενώ το βάρβαρο κοινό παρακολουθούσε στοιχηματίζοντας χρήματα για σπορ ή κέρδος

Τρόποι χρήσης υλικού στην τάξη

Προβολή ολόκληρης της ταινίας μεγάλου ή μικρού μήκους Προβολή καίριων αποσπασμάτων Συνοδεία με φύλλο παρακολούθησης και εργασίας ndash ερωτηματολόγιο ndash

εστίαση προσοχής ndash εμψύχωση συζήτησης ndash συμμετοχής Εμπλοκή μαθητών με ομάδες εργασίας Διάλογος ndash συζήτηση Δημιουργικές εργασίες - δραστηριότητες (ενδεχομένως παραγωγή δικού τους

οπτικοακουστικού υλικού)

Χρήση εκπαιδευτικής ταινίας (και βίντεο)

Η εκπαιδευτική ταινία στη σχολική τάξη

Επικουρική στη διδασκαλία ndash την εμπλουτίζει δεν την υποκαθιστά

Ο διδάσκων μπορεί να την αξιοποιήσει με ποικίλους τρόπους

στο πλαίσιο του αναλυτικού προγράμματος ή ευρύτερα

αυτοτελώς ή από κοινού με άλλες πηγές

με ενιαία ή διακεκομμένη προβολή

με φύλλα εργασίας και παρακολούθησης ή χωρίς

με διαβάθμιση στη στόχευση από ερωτήσεις εργασίες μέχρι δραστηριότητες πρόσκληση ειδικών αφιερώματα

laquoΝίκος Καζαντζάκηςraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Η ταινία αναφέρεται στο βίο και την πολιτεία του συγγραφέα

Προβάλλει το πολύπλευρο του έργου του

Αναδεικνύει την πνευματικότητα και την προσωπικότητά του

Αφηγείται ο Πάτροκλος Σταύρου (θετός γιος της Ελένης Καζαντζάκη)

Διάρκεια 15΄

Στόχοι

Να αποκτήσουν οι μαθητές μια συνολική εικόνα για τον Καζαντζάκη η ζωή του

το έργο του και

το εύρος της προσωπικότητάς του

Να προβληματιστούν σχετικά με τις αναζητήσεις του

Να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον τους για τον λογοτέχνη

Πρόταση για το Λύκειο

Β΄ Λυκείου laquoΑλέξης Ζορμπάςraquo

Η ταινία προβάλλεται εισαγωγικά πριν τη διδασκαλία του αποσπάσματος

Μετά το τέλος της προβολής ακολουθούν δύο κύκλοι συζήτησης

Α΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις κατανόησης

Σχετικά με τα βασικά στοιχεία της βιογραφίας και του έργου Καταγωγή Σπουδές Ενδιαφέροντα Δραστηριότητες Ιδεολογία Είδη με τα οποία καταπιάστηκε Έργα - ήρωες Απήχηση του έργου του

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Κριτήρια ένταξης

1 Μεταφορά λογοτεχνικού έργου στον κινηματογράφο πχ laquoΗ τιμή της αγάπηςraquo της Τώνιας Μαρκετάκη (μεταφορά της νουβέλας laquoΗ τιμή και το χρήμαraquo του Θεοτόκη ή η ταινία laquoΟυδέν νεώτερον από το Δυτικό μέτωποraquo μεταφορά του ομώνυμου έργου του Έριχ Μαρία Ρεμάρκ (παράλληλα με τη laquoΖωή εν τάφωraquo του Μυριβήλη κλπ)

2 Πρωτογενής θεματική συνάφεια (πχ κείμενο για την ανεργία σε συνδυασμό με ταινία που θίγει το πρόβλημα

3 Δευτερεύουσες θεματικές αναφορές

4 Μορφολογικά χαρακτηριστικά (κατασκευή στερεοτύπων ταύτιση ή όχι με ήρωα φιλοσοφικές αντιλήψεις ndash αξίες ndashμηνύματα παρουσίαση σχέσης ατόμου ndash κοινωνίας διαχείριση χρόνου κλπ)

laquoΤα χιόνια του ΚιλιμάνταροraquoΓαλλική ταινία 2011 σκηνοθεσία Ρομπέρ Γκεντιγκιάν

Ένα ζευγάρι πενηνταπεντάρηδων (ο άντρας έχει χάσει πρόσφατα τη δουλειά του) πέφτει θύμα ληστείας Δεν ξέρει όμως πώς να αντιδράσει όταν διαπιστώνει ότι αυτή έχει οργανωθεί από έναν επίσης απολυμένο πρώην συνάδελφο του συζύγου ο οποίος αναθρέφει μόνος τα δύο μικρά αδέρφια του

laquoΔευτέρες με λιακάδαraquoΙσπανική 2002 Σκηνοθεσία Φερνάντο Λεόν Ντε Αρανόα

Σε μια παραθαλάσσια πόλη της Ισπανίας που πλήττεται από την ανεργία μια παρέα απολυμένων εργατών συγκεντρώνονται κάθε βράδυ στο ίδιο μπαρ ενώ τις καθημερινές αντιμετωπίζουν την αναμονή στο ταμείο ανεργίας και στα γραφεία ευρέσεως εργασίας Κοινωνικός σχολιασμός και γλυκόπικρο χιούμορ σε μια μεγάλη εμπορική επιτυχία στην Ισπανία Τιμήθηκε με 5 βραβεία Γκόγια (μεταξύ των οποίων καλύτερης ταινίας σκηνοθεσίας κι ερμηνείας για τον Χαβιέρ Μπαρδέμ) και προτάθηκε για ξενόγλωσσο Όσκαρ

laquoΣκοτώνουν τrsquo άλογα όταν γεράσουνraquoΑμερικανική ταινία 1969 σκηνοθεσία Σίντνει Πόλακ

Τις σκοτεινές μέρες τις οικονομικής κρίσης οι lsquoχορευτικοί μαραθώνιοιrsquo αποτελούσαν έναν τρόπο για να διαγωνιστούν οι απελπισμένοι άνθρωποι με σκοπό τα χρηματικά έπαθλα Το θέαμα κρατούσε μέρες καθώς οι διαγωνιζόμενοι πίεζαν τους εαυτούς τους πέρα από τα όρια της εξάντλησης ενώ το βάρβαρο κοινό παρακολουθούσε στοιχηματίζοντας χρήματα για σπορ ή κέρδος

Τρόποι χρήσης υλικού στην τάξη

Προβολή ολόκληρης της ταινίας μεγάλου ή μικρού μήκους Προβολή καίριων αποσπασμάτων Συνοδεία με φύλλο παρακολούθησης και εργασίας ndash ερωτηματολόγιο ndash

εστίαση προσοχής ndash εμψύχωση συζήτησης ndash συμμετοχής Εμπλοκή μαθητών με ομάδες εργασίας Διάλογος ndash συζήτηση Δημιουργικές εργασίες - δραστηριότητες (ενδεχομένως παραγωγή δικού τους

οπτικοακουστικού υλικού)

Χρήση εκπαιδευτικής ταινίας (και βίντεο)

Η εκπαιδευτική ταινία στη σχολική τάξη

Επικουρική στη διδασκαλία ndash την εμπλουτίζει δεν την υποκαθιστά

Ο διδάσκων μπορεί να την αξιοποιήσει με ποικίλους τρόπους

στο πλαίσιο του αναλυτικού προγράμματος ή ευρύτερα

αυτοτελώς ή από κοινού με άλλες πηγές

με ενιαία ή διακεκομμένη προβολή

με φύλλα εργασίας και παρακολούθησης ή χωρίς

με διαβάθμιση στη στόχευση από ερωτήσεις εργασίες μέχρι δραστηριότητες πρόσκληση ειδικών αφιερώματα

laquoΝίκος Καζαντζάκηςraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Η ταινία αναφέρεται στο βίο και την πολιτεία του συγγραφέα

Προβάλλει το πολύπλευρο του έργου του

Αναδεικνύει την πνευματικότητα και την προσωπικότητά του

Αφηγείται ο Πάτροκλος Σταύρου (θετός γιος της Ελένης Καζαντζάκη)

Διάρκεια 15΄

Στόχοι

Να αποκτήσουν οι μαθητές μια συνολική εικόνα για τον Καζαντζάκη η ζωή του

το έργο του και

το εύρος της προσωπικότητάς του

Να προβληματιστούν σχετικά με τις αναζητήσεις του

Να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον τους για τον λογοτέχνη

Πρόταση για το Λύκειο

Β΄ Λυκείου laquoΑλέξης Ζορμπάςraquo

Η ταινία προβάλλεται εισαγωγικά πριν τη διδασκαλία του αποσπάσματος

Μετά το τέλος της προβολής ακολουθούν δύο κύκλοι συζήτησης

Α΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις κατανόησης

Σχετικά με τα βασικά στοιχεία της βιογραφίας και του έργου Καταγωγή Σπουδές Ενδιαφέροντα Δραστηριότητες Ιδεολογία Είδη με τα οποία καταπιάστηκε Έργα - ήρωες Απήχηση του έργου του

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

2 Πρωτογενής θεματική συνάφεια (πχ κείμενο για την ανεργία σε συνδυασμό με ταινία που θίγει το πρόβλημα

3 Δευτερεύουσες θεματικές αναφορές

4 Μορφολογικά χαρακτηριστικά (κατασκευή στερεοτύπων ταύτιση ή όχι με ήρωα φιλοσοφικές αντιλήψεις ndash αξίες ndashμηνύματα παρουσίαση σχέσης ατόμου ndash κοινωνίας διαχείριση χρόνου κλπ)

laquoΤα χιόνια του ΚιλιμάνταροraquoΓαλλική ταινία 2011 σκηνοθεσία Ρομπέρ Γκεντιγκιάν

Ένα ζευγάρι πενηνταπεντάρηδων (ο άντρας έχει χάσει πρόσφατα τη δουλειά του) πέφτει θύμα ληστείας Δεν ξέρει όμως πώς να αντιδράσει όταν διαπιστώνει ότι αυτή έχει οργανωθεί από έναν επίσης απολυμένο πρώην συνάδελφο του συζύγου ο οποίος αναθρέφει μόνος τα δύο μικρά αδέρφια του

laquoΔευτέρες με λιακάδαraquoΙσπανική 2002 Σκηνοθεσία Φερνάντο Λεόν Ντε Αρανόα

Σε μια παραθαλάσσια πόλη της Ισπανίας που πλήττεται από την ανεργία μια παρέα απολυμένων εργατών συγκεντρώνονται κάθε βράδυ στο ίδιο μπαρ ενώ τις καθημερινές αντιμετωπίζουν την αναμονή στο ταμείο ανεργίας και στα γραφεία ευρέσεως εργασίας Κοινωνικός σχολιασμός και γλυκόπικρο χιούμορ σε μια μεγάλη εμπορική επιτυχία στην Ισπανία Τιμήθηκε με 5 βραβεία Γκόγια (μεταξύ των οποίων καλύτερης ταινίας σκηνοθεσίας κι ερμηνείας για τον Χαβιέρ Μπαρδέμ) και προτάθηκε για ξενόγλωσσο Όσκαρ

laquoΣκοτώνουν τrsquo άλογα όταν γεράσουνraquoΑμερικανική ταινία 1969 σκηνοθεσία Σίντνει Πόλακ

Τις σκοτεινές μέρες τις οικονομικής κρίσης οι lsquoχορευτικοί μαραθώνιοιrsquo αποτελούσαν έναν τρόπο για να διαγωνιστούν οι απελπισμένοι άνθρωποι με σκοπό τα χρηματικά έπαθλα Το θέαμα κρατούσε μέρες καθώς οι διαγωνιζόμενοι πίεζαν τους εαυτούς τους πέρα από τα όρια της εξάντλησης ενώ το βάρβαρο κοινό παρακολουθούσε στοιχηματίζοντας χρήματα για σπορ ή κέρδος

Τρόποι χρήσης υλικού στην τάξη

Προβολή ολόκληρης της ταινίας μεγάλου ή μικρού μήκους Προβολή καίριων αποσπασμάτων Συνοδεία με φύλλο παρακολούθησης και εργασίας ndash ερωτηματολόγιο ndash

εστίαση προσοχής ndash εμψύχωση συζήτησης ndash συμμετοχής Εμπλοκή μαθητών με ομάδες εργασίας Διάλογος ndash συζήτηση Δημιουργικές εργασίες - δραστηριότητες (ενδεχομένως παραγωγή δικού τους

οπτικοακουστικού υλικού)

Χρήση εκπαιδευτικής ταινίας (και βίντεο)

Η εκπαιδευτική ταινία στη σχολική τάξη

Επικουρική στη διδασκαλία ndash την εμπλουτίζει δεν την υποκαθιστά

Ο διδάσκων μπορεί να την αξιοποιήσει με ποικίλους τρόπους

στο πλαίσιο του αναλυτικού προγράμματος ή ευρύτερα

αυτοτελώς ή από κοινού με άλλες πηγές

με ενιαία ή διακεκομμένη προβολή

με φύλλα εργασίας και παρακολούθησης ή χωρίς

με διαβάθμιση στη στόχευση από ερωτήσεις εργασίες μέχρι δραστηριότητες πρόσκληση ειδικών αφιερώματα

laquoΝίκος Καζαντζάκηςraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Η ταινία αναφέρεται στο βίο και την πολιτεία του συγγραφέα

Προβάλλει το πολύπλευρο του έργου του

Αναδεικνύει την πνευματικότητα και την προσωπικότητά του

Αφηγείται ο Πάτροκλος Σταύρου (θετός γιος της Ελένης Καζαντζάκη)

Διάρκεια 15΄

Στόχοι

Να αποκτήσουν οι μαθητές μια συνολική εικόνα για τον Καζαντζάκη η ζωή του

το έργο του και

το εύρος της προσωπικότητάς του

Να προβληματιστούν σχετικά με τις αναζητήσεις του

Να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον τους για τον λογοτέχνη

Πρόταση για το Λύκειο

Β΄ Λυκείου laquoΑλέξης Ζορμπάςraquo

Η ταινία προβάλλεται εισαγωγικά πριν τη διδασκαλία του αποσπάσματος

Μετά το τέλος της προβολής ακολουθούν δύο κύκλοι συζήτησης

Α΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις κατανόησης

Σχετικά με τα βασικά στοιχεία της βιογραφίας και του έργου Καταγωγή Σπουδές Ενδιαφέροντα Δραστηριότητες Ιδεολογία Είδη με τα οποία καταπιάστηκε Έργα - ήρωες Απήχηση του έργου του

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

laquoΤα χιόνια του ΚιλιμάνταροraquoΓαλλική ταινία 2011 σκηνοθεσία Ρομπέρ Γκεντιγκιάν

Ένα ζευγάρι πενηνταπεντάρηδων (ο άντρας έχει χάσει πρόσφατα τη δουλειά του) πέφτει θύμα ληστείας Δεν ξέρει όμως πώς να αντιδράσει όταν διαπιστώνει ότι αυτή έχει οργανωθεί από έναν επίσης απολυμένο πρώην συνάδελφο του συζύγου ο οποίος αναθρέφει μόνος τα δύο μικρά αδέρφια του

laquoΔευτέρες με λιακάδαraquoΙσπανική 2002 Σκηνοθεσία Φερνάντο Λεόν Ντε Αρανόα

Σε μια παραθαλάσσια πόλη της Ισπανίας που πλήττεται από την ανεργία μια παρέα απολυμένων εργατών συγκεντρώνονται κάθε βράδυ στο ίδιο μπαρ ενώ τις καθημερινές αντιμετωπίζουν την αναμονή στο ταμείο ανεργίας και στα γραφεία ευρέσεως εργασίας Κοινωνικός σχολιασμός και γλυκόπικρο χιούμορ σε μια μεγάλη εμπορική επιτυχία στην Ισπανία Τιμήθηκε με 5 βραβεία Γκόγια (μεταξύ των οποίων καλύτερης ταινίας σκηνοθεσίας κι ερμηνείας για τον Χαβιέρ Μπαρδέμ) και προτάθηκε για ξενόγλωσσο Όσκαρ

laquoΣκοτώνουν τrsquo άλογα όταν γεράσουνraquoΑμερικανική ταινία 1969 σκηνοθεσία Σίντνει Πόλακ

Τις σκοτεινές μέρες τις οικονομικής κρίσης οι lsquoχορευτικοί μαραθώνιοιrsquo αποτελούσαν έναν τρόπο για να διαγωνιστούν οι απελπισμένοι άνθρωποι με σκοπό τα χρηματικά έπαθλα Το θέαμα κρατούσε μέρες καθώς οι διαγωνιζόμενοι πίεζαν τους εαυτούς τους πέρα από τα όρια της εξάντλησης ενώ το βάρβαρο κοινό παρακολουθούσε στοιχηματίζοντας χρήματα για σπορ ή κέρδος

Τρόποι χρήσης υλικού στην τάξη

Προβολή ολόκληρης της ταινίας μεγάλου ή μικρού μήκους Προβολή καίριων αποσπασμάτων Συνοδεία με φύλλο παρακολούθησης και εργασίας ndash ερωτηματολόγιο ndash

εστίαση προσοχής ndash εμψύχωση συζήτησης ndash συμμετοχής Εμπλοκή μαθητών με ομάδες εργασίας Διάλογος ndash συζήτηση Δημιουργικές εργασίες - δραστηριότητες (ενδεχομένως παραγωγή δικού τους

οπτικοακουστικού υλικού)

Χρήση εκπαιδευτικής ταινίας (και βίντεο)

Η εκπαιδευτική ταινία στη σχολική τάξη

Επικουρική στη διδασκαλία ndash την εμπλουτίζει δεν την υποκαθιστά

Ο διδάσκων μπορεί να την αξιοποιήσει με ποικίλους τρόπους

στο πλαίσιο του αναλυτικού προγράμματος ή ευρύτερα

αυτοτελώς ή από κοινού με άλλες πηγές

με ενιαία ή διακεκομμένη προβολή

με φύλλα εργασίας και παρακολούθησης ή χωρίς

με διαβάθμιση στη στόχευση από ερωτήσεις εργασίες μέχρι δραστηριότητες πρόσκληση ειδικών αφιερώματα

laquoΝίκος Καζαντζάκηςraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Η ταινία αναφέρεται στο βίο και την πολιτεία του συγγραφέα

Προβάλλει το πολύπλευρο του έργου του

Αναδεικνύει την πνευματικότητα και την προσωπικότητά του

Αφηγείται ο Πάτροκλος Σταύρου (θετός γιος της Ελένης Καζαντζάκη)

Διάρκεια 15΄

Στόχοι

Να αποκτήσουν οι μαθητές μια συνολική εικόνα για τον Καζαντζάκη η ζωή του

το έργο του και

το εύρος της προσωπικότητάς του

Να προβληματιστούν σχετικά με τις αναζητήσεις του

Να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον τους για τον λογοτέχνη

Πρόταση για το Λύκειο

Β΄ Λυκείου laquoΑλέξης Ζορμπάςraquo

Η ταινία προβάλλεται εισαγωγικά πριν τη διδασκαλία του αποσπάσματος

Μετά το τέλος της προβολής ακολουθούν δύο κύκλοι συζήτησης

Α΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις κατανόησης

Σχετικά με τα βασικά στοιχεία της βιογραφίας και του έργου Καταγωγή Σπουδές Ενδιαφέροντα Δραστηριότητες Ιδεολογία Είδη με τα οποία καταπιάστηκε Έργα - ήρωες Απήχηση του έργου του

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

laquoΔευτέρες με λιακάδαraquoΙσπανική 2002 Σκηνοθεσία Φερνάντο Λεόν Ντε Αρανόα

Σε μια παραθαλάσσια πόλη της Ισπανίας που πλήττεται από την ανεργία μια παρέα απολυμένων εργατών συγκεντρώνονται κάθε βράδυ στο ίδιο μπαρ ενώ τις καθημερινές αντιμετωπίζουν την αναμονή στο ταμείο ανεργίας και στα γραφεία ευρέσεως εργασίας Κοινωνικός σχολιασμός και γλυκόπικρο χιούμορ σε μια μεγάλη εμπορική επιτυχία στην Ισπανία Τιμήθηκε με 5 βραβεία Γκόγια (μεταξύ των οποίων καλύτερης ταινίας σκηνοθεσίας κι ερμηνείας για τον Χαβιέρ Μπαρδέμ) και προτάθηκε για ξενόγλωσσο Όσκαρ

laquoΣκοτώνουν τrsquo άλογα όταν γεράσουνraquoΑμερικανική ταινία 1969 σκηνοθεσία Σίντνει Πόλακ

Τις σκοτεινές μέρες τις οικονομικής κρίσης οι lsquoχορευτικοί μαραθώνιοιrsquo αποτελούσαν έναν τρόπο για να διαγωνιστούν οι απελπισμένοι άνθρωποι με σκοπό τα χρηματικά έπαθλα Το θέαμα κρατούσε μέρες καθώς οι διαγωνιζόμενοι πίεζαν τους εαυτούς τους πέρα από τα όρια της εξάντλησης ενώ το βάρβαρο κοινό παρακολουθούσε στοιχηματίζοντας χρήματα για σπορ ή κέρδος

Τρόποι χρήσης υλικού στην τάξη

Προβολή ολόκληρης της ταινίας μεγάλου ή μικρού μήκους Προβολή καίριων αποσπασμάτων Συνοδεία με φύλλο παρακολούθησης και εργασίας ndash ερωτηματολόγιο ndash

εστίαση προσοχής ndash εμψύχωση συζήτησης ndash συμμετοχής Εμπλοκή μαθητών με ομάδες εργασίας Διάλογος ndash συζήτηση Δημιουργικές εργασίες - δραστηριότητες (ενδεχομένως παραγωγή δικού τους

οπτικοακουστικού υλικού)

Χρήση εκπαιδευτικής ταινίας (και βίντεο)

Η εκπαιδευτική ταινία στη σχολική τάξη

Επικουρική στη διδασκαλία ndash την εμπλουτίζει δεν την υποκαθιστά

Ο διδάσκων μπορεί να την αξιοποιήσει με ποικίλους τρόπους

στο πλαίσιο του αναλυτικού προγράμματος ή ευρύτερα

αυτοτελώς ή από κοινού με άλλες πηγές

με ενιαία ή διακεκομμένη προβολή

με φύλλα εργασίας και παρακολούθησης ή χωρίς

με διαβάθμιση στη στόχευση από ερωτήσεις εργασίες μέχρι δραστηριότητες πρόσκληση ειδικών αφιερώματα

laquoΝίκος Καζαντζάκηςraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Η ταινία αναφέρεται στο βίο και την πολιτεία του συγγραφέα

Προβάλλει το πολύπλευρο του έργου του

Αναδεικνύει την πνευματικότητα και την προσωπικότητά του

Αφηγείται ο Πάτροκλος Σταύρου (θετός γιος της Ελένης Καζαντζάκη)

Διάρκεια 15΄

Στόχοι

Να αποκτήσουν οι μαθητές μια συνολική εικόνα για τον Καζαντζάκη η ζωή του

το έργο του και

το εύρος της προσωπικότητάς του

Να προβληματιστούν σχετικά με τις αναζητήσεις του

Να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον τους για τον λογοτέχνη

Πρόταση για το Λύκειο

Β΄ Λυκείου laquoΑλέξης Ζορμπάςraquo

Η ταινία προβάλλεται εισαγωγικά πριν τη διδασκαλία του αποσπάσματος

Μετά το τέλος της προβολής ακολουθούν δύο κύκλοι συζήτησης

Α΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις κατανόησης

Σχετικά με τα βασικά στοιχεία της βιογραφίας και του έργου Καταγωγή Σπουδές Ενδιαφέροντα Δραστηριότητες Ιδεολογία Είδη με τα οποία καταπιάστηκε Έργα - ήρωες Απήχηση του έργου του

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

laquoΣκοτώνουν τrsquo άλογα όταν γεράσουνraquoΑμερικανική ταινία 1969 σκηνοθεσία Σίντνει Πόλακ

Τις σκοτεινές μέρες τις οικονομικής κρίσης οι lsquoχορευτικοί μαραθώνιοιrsquo αποτελούσαν έναν τρόπο για να διαγωνιστούν οι απελπισμένοι άνθρωποι με σκοπό τα χρηματικά έπαθλα Το θέαμα κρατούσε μέρες καθώς οι διαγωνιζόμενοι πίεζαν τους εαυτούς τους πέρα από τα όρια της εξάντλησης ενώ το βάρβαρο κοινό παρακολουθούσε στοιχηματίζοντας χρήματα για σπορ ή κέρδος

Τρόποι χρήσης υλικού στην τάξη

Προβολή ολόκληρης της ταινίας μεγάλου ή μικρού μήκους Προβολή καίριων αποσπασμάτων Συνοδεία με φύλλο παρακολούθησης και εργασίας ndash ερωτηματολόγιο ndash

εστίαση προσοχής ndash εμψύχωση συζήτησης ndash συμμετοχής Εμπλοκή μαθητών με ομάδες εργασίας Διάλογος ndash συζήτηση Δημιουργικές εργασίες - δραστηριότητες (ενδεχομένως παραγωγή δικού τους

οπτικοακουστικού υλικού)

Χρήση εκπαιδευτικής ταινίας (και βίντεο)

Η εκπαιδευτική ταινία στη σχολική τάξη

Επικουρική στη διδασκαλία ndash την εμπλουτίζει δεν την υποκαθιστά

Ο διδάσκων μπορεί να την αξιοποιήσει με ποικίλους τρόπους

στο πλαίσιο του αναλυτικού προγράμματος ή ευρύτερα

αυτοτελώς ή από κοινού με άλλες πηγές

με ενιαία ή διακεκομμένη προβολή

με φύλλα εργασίας και παρακολούθησης ή χωρίς

με διαβάθμιση στη στόχευση από ερωτήσεις εργασίες μέχρι δραστηριότητες πρόσκληση ειδικών αφιερώματα

laquoΝίκος Καζαντζάκηςraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Η ταινία αναφέρεται στο βίο και την πολιτεία του συγγραφέα

Προβάλλει το πολύπλευρο του έργου του

Αναδεικνύει την πνευματικότητα και την προσωπικότητά του

Αφηγείται ο Πάτροκλος Σταύρου (θετός γιος της Ελένης Καζαντζάκη)

Διάρκεια 15΄

Στόχοι

Να αποκτήσουν οι μαθητές μια συνολική εικόνα για τον Καζαντζάκη η ζωή του

το έργο του και

το εύρος της προσωπικότητάς του

Να προβληματιστούν σχετικά με τις αναζητήσεις του

Να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον τους για τον λογοτέχνη

Πρόταση για το Λύκειο

Β΄ Λυκείου laquoΑλέξης Ζορμπάςraquo

Η ταινία προβάλλεται εισαγωγικά πριν τη διδασκαλία του αποσπάσματος

Μετά το τέλος της προβολής ακολουθούν δύο κύκλοι συζήτησης

Α΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις κατανόησης

Σχετικά με τα βασικά στοιχεία της βιογραφίας και του έργου Καταγωγή Σπουδές Ενδιαφέροντα Δραστηριότητες Ιδεολογία Είδη με τα οποία καταπιάστηκε Έργα - ήρωες Απήχηση του έργου του

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Τρόποι χρήσης υλικού στην τάξη

Προβολή ολόκληρης της ταινίας μεγάλου ή μικρού μήκους Προβολή καίριων αποσπασμάτων Συνοδεία με φύλλο παρακολούθησης και εργασίας ndash ερωτηματολόγιο ndash

εστίαση προσοχής ndash εμψύχωση συζήτησης ndash συμμετοχής Εμπλοκή μαθητών με ομάδες εργασίας Διάλογος ndash συζήτηση Δημιουργικές εργασίες - δραστηριότητες (ενδεχομένως παραγωγή δικού τους

οπτικοακουστικού υλικού)

Χρήση εκπαιδευτικής ταινίας (και βίντεο)

Η εκπαιδευτική ταινία στη σχολική τάξη

Επικουρική στη διδασκαλία ndash την εμπλουτίζει δεν την υποκαθιστά

Ο διδάσκων μπορεί να την αξιοποιήσει με ποικίλους τρόπους

στο πλαίσιο του αναλυτικού προγράμματος ή ευρύτερα

αυτοτελώς ή από κοινού με άλλες πηγές

με ενιαία ή διακεκομμένη προβολή

με φύλλα εργασίας και παρακολούθησης ή χωρίς

με διαβάθμιση στη στόχευση από ερωτήσεις εργασίες μέχρι δραστηριότητες πρόσκληση ειδικών αφιερώματα

laquoΝίκος Καζαντζάκηςraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Η ταινία αναφέρεται στο βίο και την πολιτεία του συγγραφέα

Προβάλλει το πολύπλευρο του έργου του

Αναδεικνύει την πνευματικότητα και την προσωπικότητά του

Αφηγείται ο Πάτροκλος Σταύρου (θετός γιος της Ελένης Καζαντζάκη)

Διάρκεια 15΄

Στόχοι

Να αποκτήσουν οι μαθητές μια συνολική εικόνα για τον Καζαντζάκη η ζωή του

το έργο του και

το εύρος της προσωπικότητάς του

Να προβληματιστούν σχετικά με τις αναζητήσεις του

Να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον τους για τον λογοτέχνη

Πρόταση για το Λύκειο

Β΄ Λυκείου laquoΑλέξης Ζορμπάςraquo

Η ταινία προβάλλεται εισαγωγικά πριν τη διδασκαλία του αποσπάσματος

Μετά το τέλος της προβολής ακολουθούν δύο κύκλοι συζήτησης

Α΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις κατανόησης

Σχετικά με τα βασικά στοιχεία της βιογραφίας και του έργου Καταγωγή Σπουδές Ενδιαφέροντα Δραστηριότητες Ιδεολογία Είδη με τα οποία καταπιάστηκε Έργα - ήρωες Απήχηση του έργου του

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Χρήση εκπαιδευτικής ταινίας (και βίντεο)

Η εκπαιδευτική ταινία στη σχολική τάξη

Επικουρική στη διδασκαλία ndash την εμπλουτίζει δεν την υποκαθιστά

Ο διδάσκων μπορεί να την αξιοποιήσει με ποικίλους τρόπους

στο πλαίσιο του αναλυτικού προγράμματος ή ευρύτερα

αυτοτελώς ή από κοινού με άλλες πηγές

με ενιαία ή διακεκομμένη προβολή

με φύλλα εργασίας και παρακολούθησης ή χωρίς

με διαβάθμιση στη στόχευση από ερωτήσεις εργασίες μέχρι δραστηριότητες πρόσκληση ειδικών αφιερώματα

laquoΝίκος Καζαντζάκηςraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Η ταινία αναφέρεται στο βίο και την πολιτεία του συγγραφέα

Προβάλλει το πολύπλευρο του έργου του

Αναδεικνύει την πνευματικότητα και την προσωπικότητά του

Αφηγείται ο Πάτροκλος Σταύρου (θετός γιος της Ελένης Καζαντζάκη)

Διάρκεια 15΄

Στόχοι

Να αποκτήσουν οι μαθητές μια συνολική εικόνα για τον Καζαντζάκη η ζωή του

το έργο του και

το εύρος της προσωπικότητάς του

Να προβληματιστούν σχετικά με τις αναζητήσεις του

Να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον τους για τον λογοτέχνη

Πρόταση για το Λύκειο

Β΄ Λυκείου laquoΑλέξης Ζορμπάςraquo

Η ταινία προβάλλεται εισαγωγικά πριν τη διδασκαλία του αποσπάσματος

Μετά το τέλος της προβολής ακολουθούν δύο κύκλοι συζήτησης

Α΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις κατανόησης

Σχετικά με τα βασικά στοιχεία της βιογραφίας και του έργου Καταγωγή Σπουδές Ενδιαφέροντα Δραστηριότητες Ιδεολογία Είδη με τα οποία καταπιάστηκε Έργα - ήρωες Απήχηση του έργου του

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Η εκπαιδευτική ταινία στη σχολική τάξη

Επικουρική στη διδασκαλία ndash την εμπλουτίζει δεν την υποκαθιστά

Ο διδάσκων μπορεί να την αξιοποιήσει με ποικίλους τρόπους

στο πλαίσιο του αναλυτικού προγράμματος ή ευρύτερα

αυτοτελώς ή από κοινού με άλλες πηγές

με ενιαία ή διακεκομμένη προβολή

με φύλλα εργασίας και παρακολούθησης ή χωρίς

με διαβάθμιση στη στόχευση από ερωτήσεις εργασίες μέχρι δραστηριότητες πρόσκληση ειδικών αφιερώματα

laquoΝίκος Καζαντζάκηςraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Η ταινία αναφέρεται στο βίο και την πολιτεία του συγγραφέα

Προβάλλει το πολύπλευρο του έργου του

Αναδεικνύει την πνευματικότητα και την προσωπικότητά του

Αφηγείται ο Πάτροκλος Σταύρου (θετός γιος της Ελένης Καζαντζάκη)

Διάρκεια 15΄

Στόχοι

Να αποκτήσουν οι μαθητές μια συνολική εικόνα για τον Καζαντζάκη η ζωή του

το έργο του και

το εύρος της προσωπικότητάς του

Να προβληματιστούν σχετικά με τις αναζητήσεις του

Να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον τους για τον λογοτέχνη

Πρόταση για το Λύκειο

Β΄ Λυκείου laquoΑλέξης Ζορμπάςraquo

Η ταινία προβάλλεται εισαγωγικά πριν τη διδασκαλία του αποσπάσματος

Μετά το τέλος της προβολής ακολουθούν δύο κύκλοι συζήτησης

Α΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις κατανόησης

Σχετικά με τα βασικά στοιχεία της βιογραφίας και του έργου Καταγωγή Σπουδές Ενδιαφέροντα Δραστηριότητες Ιδεολογία Είδη με τα οποία καταπιάστηκε Έργα - ήρωες Απήχηση του έργου του

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

laquoΝίκος Καζαντζάκηςraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Η ταινία αναφέρεται στο βίο και την πολιτεία του συγγραφέα

Προβάλλει το πολύπλευρο του έργου του

Αναδεικνύει την πνευματικότητα και την προσωπικότητά του

Αφηγείται ο Πάτροκλος Σταύρου (θετός γιος της Ελένης Καζαντζάκη)

Διάρκεια 15΄

Στόχοι

Να αποκτήσουν οι μαθητές μια συνολική εικόνα για τον Καζαντζάκη η ζωή του

το έργο του και

το εύρος της προσωπικότητάς του

Να προβληματιστούν σχετικά με τις αναζητήσεις του

Να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον τους για τον λογοτέχνη

Πρόταση για το Λύκειο

Β΄ Λυκείου laquoΑλέξης Ζορμπάςraquo

Η ταινία προβάλλεται εισαγωγικά πριν τη διδασκαλία του αποσπάσματος

Μετά το τέλος της προβολής ακολουθούν δύο κύκλοι συζήτησης

Α΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις κατανόησης

Σχετικά με τα βασικά στοιχεία της βιογραφίας και του έργου Καταγωγή Σπουδές Ενδιαφέροντα Δραστηριότητες Ιδεολογία Είδη με τα οποία καταπιάστηκε Έργα - ήρωες Απήχηση του έργου του

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Στόχοι

Να αποκτήσουν οι μαθητές μια συνολική εικόνα για τον Καζαντζάκη η ζωή του

το έργο του και

το εύρος της προσωπικότητάς του

Να προβληματιστούν σχετικά με τις αναζητήσεις του

Να ενεργοποιηθεί το ενδιαφέρον τους για τον λογοτέχνη

Πρόταση για το Λύκειο

Β΄ Λυκείου laquoΑλέξης Ζορμπάςraquo

Η ταινία προβάλλεται εισαγωγικά πριν τη διδασκαλία του αποσπάσματος

Μετά το τέλος της προβολής ακολουθούν δύο κύκλοι συζήτησης

Α΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις κατανόησης

Σχετικά με τα βασικά στοιχεία της βιογραφίας και του έργου Καταγωγή Σπουδές Ενδιαφέροντα Δραστηριότητες Ιδεολογία Είδη με τα οποία καταπιάστηκε Έργα - ήρωες Απήχηση του έργου του

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Πρόταση για το Λύκειο

Β΄ Λυκείου laquoΑλέξης Ζορμπάςraquo

Η ταινία προβάλλεται εισαγωγικά πριν τη διδασκαλία του αποσπάσματος

Μετά το τέλος της προβολής ακολουθούν δύο κύκλοι συζήτησης

Α΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις κατανόησης

Σχετικά με τα βασικά στοιχεία της βιογραφίας και του έργου Καταγωγή Σπουδές Ενδιαφέροντα Δραστηριότητες Ιδεολογία Είδη με τα οποία καταπιάστηκε Έργα - ήρωες Απήχηση του έργου του

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Α΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις κατανόησης

Σχετικά με τα βασικά στοιχεία της βιογραφίας και του έργου Καταγωγή Σπουδές Ενδιαφέροντα Δραστηριότητες Ιδεολογία Είδη με τα οποία καταπιάστηκε Έργα - ήρωες Απήχηση του έργου του

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Β΄ κύκλος συζήτησηςΕρωτήσεις εμβάθυνσης

Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν ορισμένες φράσεις που ακούγονται στην ταινία

Η υπεύθυνη του βιβλιοπωλείου στο Λονδίνο laquoΟ Καζαντζάκης ανήκει στους κλασικούςraquo

Ο ίδιος laquoΤα χέρια μου όταν γράφω δεν μελανώνονται Ματώνουνraquo

Ο ίδιος laquoΤα όνειρα και τα ταξίδια στάθηκαν ευεργέτες στη ζωή μουraquo

Ο αφηγητής laquoΤον γοήτευε η αγιοσύνη Είχε την αγιότητα μέσα τουraquo

Ο αφηγητής laquoΕίχε πάντα μαζί του ένα σβώλο κρητικό χώμαraquo

Η γυναίκα του Ελένη laquoΈζησα 33 χρόνια μαζί του και δεν ντράπηκα ποτέ για καμιά του πράξηraquo

Η επιγραφή στον τάφο του (που ο ίδιος είχε παραγγείλει) laquoΔεν ελπίζω τίποτα Δε φοβούμαι τίποτα Είμαι λέφτεροςraquo

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Εργασίες

Μετά τη διδασκαλία του αποσπάσματος του laquoΖορμπάraquo οι μαθητές καλούνται να αναζητήσουν στο κείμενο στοιχεία που παρατίθενται στην ταινία (κατά ομάδες) Η φιλοσοφική διάσταση του έργου (βιοθεωρία) Το αυτοβιογραφικό στοιχείο Η laquoκρητική ματιάraquo Η αναζήτηση του θείου Η επιγραφή στον τάφο σε συνδυασμό με τον laquoιερό τρόμοraquo

Όλες οι ομάδες σχολιάζουν γραπτώς τη στάση του Καζαντζάκη απέναντι στη ζωή και το θάνατο Τι θα απαντούσαν στη θέση του

Οι μαθητές συγκεντρώνουν τις αγαπημένες τους φράσεις και διακοσμούν με αυτές έναν τοίχο της τάξης (αναζήτηση σε άλλα βιβλία του Καζαντζάκη)

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Ερωτήσεις προσωπικής τοποθέτησης

Απrsquo όσα ακούσατε στην ταινία τι σας έκανε μεγαλύτερη εντύπωση

Απrsquo όσα έχετε κατά καιρούς ακούσει ή διαβάσει για τον Καζαντζάκη τι έχετε συγκρατήσει

Αν τυχόν έχετε διαβάσει κάποιο βιβλίο του τι εντύπωση έχετε αποκομίσει

Πώς σας φάνηκε η ταινία Τι σας πρόσφερε

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Πρόταση για το ΓυμνάσιοlaquoΗ Νέα Παιδαγωγικήraquo

(από την laquoΑναφορά στον Γκρέκοraquo)Α΄ Γυμνασίου

Οι αναμνήσεις του Νίκου Καζαντζάκη από το δημοτικό σχολείο της εποχής του

Παιδαγωγικές μέθοδοι ιδιαίτερα αυταρχικές και δασκαλοκεντρικές

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Α Ο Νίκος Καζαντζάκης και το ελληνικό σχολείο στα τέλη του 19ου αιώνα

Στόχοι Να γνωρίσουν οι μαθητές μορφές

της σχολικής ζωής του παρελθόντος

Να προβληματιστούν σχετικά με τις σχέσεις δασκάλου-μαθητή και παιδιού-γονέα

Να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σχετικά με την εμπειρία της πρώτης μέρας στο σχολείο όπως τη βιώνει ο μικρός Καζαντζάκης

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Οι μαθητές σε ομάδες

Συγκεντρώνουν βιογραφικά στοιχεία και τα σημαντικότερα έργα του πεζογράφου

Συλλέγουν φωτογραφικό υλικό από σχολικές φωτογραφίες παλαιότερων ετών

Καταγράφουν τις εμπειρίες ατόμων που υπήρξαν μαθητές παλαιότερων σχολείων

Δραματοποιούν τη σχολική τάξη του τέλους του 19ου αιώνα

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Παρουσιάζουν σύντομα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους

α) σχετικά με το ρόλο του δασκάλου στα τέλη του 19ου αιώνα

β) τις παιδαγωγικές μεθόδους που ακολουθούνται

γ) τη σχέση των μαθητών με τους δασκάλους τότε και σήμερα

δ) Προβληματίζονται γύρω από το ρόλο του δασκάλου σήμερα και αναπτύσσουν τις απόψεις τους σε προσχεδιασμένο προφορικό λόγο

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Β Οι γονείς

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Οι μαθητές περιγράφουν τη μορφή και το χαρακτήρα του

πατέρα και της μητέρας του μικρού Καζαντζάκη

αν έχει προηγηθεί η ανάγνωση του κειμένου και η επεξεργασία του αναπλάθουν με τη φαντασία τους τις περιγραφές

των δύο γονέων

επιβεβαιώνουν ή όχι τις προσδοκίες τους από την ταινία

συγκεντρώνουν πληροφορίες σχετικά με τα ενδύματα και τη μόδα της εποχής για

παράδειγμα τη μαθητική ποδιά και στολή

το οικιστικό περιβάλλον του Ηρακλείου στα τέλη του 19ου αιώνα

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

laquoΣεφέρης ndash Διαμαντής ο κόσμος της Κύπρουraquo

Ελληνοκυπριακή συμπαραγωγή 2012

Η ταινία παρουσιάζει τη σχέση του Σεφέρη με την Κύπρο και τον Κύπριο ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή με φόντο τις ιστορικές εξελίξεις στο νησί Διάρκεια 26΄

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Αδαμάντιος Διαμαντής laquoΛεπτομέρειες στην ΚύπροraquoΠηγές και στοιχεία αναφορικά με το ποίημα του

Γιώργου Σεφέρη

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Η μικρή κουκουβάγια ήτανε πάντα εκεί σκαρφαλωμένη στrsquo ανοιχτάρι τrsquo Άγιου Μάμα

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Τότες ήρθε ο καλόγερος σκουφί κοντόρασο πέτσινη ζώνη κι έπιασε να πλουμίζει την κολόκα

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Αδαμάντιος ΔιαμαντήςlaquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Ασκήσεις ndash Δραστηριότητες με αφορμή

τους πίνακες

τα ποιήματα

την αναφορά στα ιστορικά γεγονότα

το ταξίδι

τη συνάντηση τη φιλία την αλληλογραφία

τη σύνδεση με τον τόπο τις παραδόσεις

την επιστροφή στα παιδικά χρόνια

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Ενδεικτικά

Να συνταιριάξουν πίνακες του Διαμαντή με ποιήματα του Σεφέρη από το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄ (ή στίχους υπό μορφή λεζάντας)

Να γράψουν ένα laquoδιήγημαraquo μια ιστορία για έναν πίνακα του Διαμαντή

Με αφορμή τη σειρά πινάκων του Διαμαντή με τίτλο laquoΑγωνίεςraquo να αποπειραθούν την απεικόνιση ενός συναισθήματος

Με βάση το έργο του Διαμαντή laquoΟ κόσμος της Κύπρουraquo να φτιάξουν τον κόσμο της δικής τους πόλης (εικαστικά ή περιγραφικά)

Να επιλέξουν μια φιγούρα από τον laquoΚόσμο της Κύπρουraquo και να γράψουν την ιστορία του

Να laquoοπτικοποιήσουνraquo (ψηφιακά ή όχι) κυπριακά ποιήματα του Σεφέρη

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Να τοποθετήσουν σε χρονικό άξονα επιλεγμένες από την ταινία φωτογραφίες αρχειακού υλικού

Να συγκρίνουν τα πλάνα της Αθήνας κατά τη δεκαετία του 50 με τη σημερινή συνοδεύοντας την περιγραφή τους από φωτογραφίες (αν ζουν στην Αθήνα δικές τους)

Να χωριστούν σε ομάδες με στόχο να προσκομίσουν υλικό και να παραστήσουν μια περίοδο της Κυπριακής ιστορίας (αντι-αποικιοκρατικό αγώνα) ή της ελληνικής (δικτατορία)

Να μελετήσουν τη συλλογή laquoΗμερολόγιο Καταστρώματος Γ΄raquo και να ανακαλύψουν τα ιστορικά δεδομένα ή τα πραγματικά περιστατικά πίσω από τα ποιήματα

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Να ανασυστήσουν την ατμόσφαιρα της δεκαετίας του 50 και να βρουν χαρακτηριστικά αντικείμενα και στοιχεία της εποχής Χωρισμένοι σε ομάδες να αναλάβουν διαφορετικές πλευρές της ζωής και τέλος να παρουσιάσουν είτε σε δραματοποίηση είτε σε ταμπλώ βιβάν μια σκηνή εκείνων των χρόνων (αστική αγροτική ιστορική κλπ)

Να χωριστούν σε ομάδες (Κύπριοι Ελλαδίτες Άγγλοι) και αφού μελετήσουν εφημερίδες της εποχής (ψηφιακό αρχείο Βουλής) να αναπτύξουν ένα δρώμενο ή μια ανταγωνιστική συζήτηση

Να δημιουργήσουν την αφίσα της ταινίας Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον Διαμαντή Να δημιουργήσουν μια αφίσα για τον laquoΚυπριακόraquo

Σεφέρη

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Εκπαιδευτικές ταινίες για Λογοτεχνία

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ

Καζαντζάκης 15΄

Μυριβήλης 15΄

Σικελιανός 15΄

Ρίτσος 15΄

Παπαδιαμάντης laquoΦόνισσαraquo 25΄

Χειμωνάς 13΄

Εγγονόπουλος ndashΕμπειρίκος 15΄

Καρυωτάκης 15΄

Κάλβος 20΄

Άξιον εστί (Η Γένεσις Τα Πάθη Δοξαστικόν)

ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ

Το μοιρολόγι της φώκιας 14΄

Το σπίτι του Παπαδιαμάντη 8΄ Η laquoσεληνοφεγγής νυξraquo στον Παπαδιαμάντη 19΄

Το σπίτι του Καβάφη 10΄

Καβάφης Εγκλεισμός και παγίδευση 18΄

Η διάσταση του θανάτου στην ποίηση του Ρίτσου 21΄

Το φως στην ποίηση του Σολωμού 15΄

Ελένη 10΄

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

laquoΟ Γάμος στην Αρχαία ΕλλάδαΑπό τον Όμηρο στα κλασικά Χρόνιαraquo

Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου

Αναφέρεται στα ήθη και στα έθιμα του γάμου στην αρχαία Ελλάδα με έμφαση στην κλασική Αθήνα

Συνδέει την τελετουργία του γάμου με το νομικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο της εποχής

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Πρόταση για τη Β΄ Γυμνασίου

Ανθολόγιο laquoΈνα αντρόγυνο στην κλασική Αθήναraquo Ξενοφών ΟικονομικόςΙλιάδα Σ Οπλοποιία περιγραφή της Ασπίδας του Αχιλλέα

Ομάδες

Χρονικογράφοι

Ρεπόρτερ

Μουσικοί

Πρόταση Β Αφεντουλίδου

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Χρονικογράφοι

Γράφουν Ημερολόγιο επιλέγοντας από τα παρακάτω

α μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στην κλασική Αθήνα

β ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στην κλασική Αθήνα

γ μίας νύφης την ημέρα του γάμου της στα βυζαντινά χρόνια

δ ενός γαμπρού την ημέρα του γάμου του στα βυζαντινά χρόνια

[Άσκηση στην οπτική γωνία και στην παραγωγή λόγου σε επικοινωνιακό πλαίσιο]

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Ρεπόρτερ

Πώς φαντάζονταν και

απεικόνιζαν οι αγγειογράφοι

της εποχής το θεϊκό και

τον ανθρώπινο γάμο

Με τα συμπεράσματά σας και τις

αγγειογραφίες που επιλέξατε

δημιουργήστε μια μικρή

παρουσίαση για τον

αρχαιοελληνικό γάμο

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Μουσικοί

Περιγράφουν τα ήθη και τα έθιμα των πανηγυριών

ή άλλων μουσικών εκδηλώσεων

Αναζητούν επιπρόσθετο υλικό από το

Φωτογραφικό Αρχείο του Ελληνικού

Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

laquoΞένοι στην ίδια πόληraquo

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Μορφή ντοκιμαντέρ 20΄ για διαπολιτισμική εκπαίδευση Μαρτυρίες μαθητών (ιστορίες ζωής αιτίες μετακίνησης δυσκολίες

δυσκολίες ένταξης όνειρα για το μέλλον) Στιγμιότυπα από μαθήματα Καταγραφή δραστηριοτήτων (εφημερίδα θέατρο) Η σημασία της γλώσσας

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Η ταινία παρακολουθεί μια αντιπροσωπευτική ομάδα μαθητών (μετανάστες ομογενείς πρόσφυγες) σε μια διαδρομή τόσο φυσική όσο και συμβολική και καταγράφει μέσα από τις μαρτυρίες τους τις δυσκολίες προσαρμογής τους και το ρόλο του σχολείου στη διαδικασία της ένταξής τους εστιάζοντας κυρίως στο θέμα της γλώσσας

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

ΣΤΟΧΟΙ

Να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές απέναντι στα προβλήματα των παιδιών που προέρχονται από το εξωτερικό (μετανάστες πρόσφυγες ομογενείς)

Να εξοικειωθούν με τις νέες συνθήκες της κοινωνίας που αποκτά πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άρα με την ανάγκη σεβασμού στη διαφορετικότητα που απορρέει απrsquo αυτόν

Να συνειδητοποιήσουν το ρόλο της γλώσσας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στην ένταξη των παραπάνω ομάδων στην ελληνική κοινωνία

Να αναγνωρίσουν τη σημασία των παράπλευρων δραστηριοτήτων του σχολείου

Να δημιουργήσουν κείμενα και άλλες δραστηριότητες με αφορμή το βίντεο

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ

Η ταινία μπορεί να ενταχθεί στο μάθημα της Έκθεσης ndash Έκφρασης Γυμνασίου amp Λυκείου

Γ΄ Γυμνασίου Ενότητα laquoΕίμαστε όλοι ίδιοι είμαστε όλοι διαφορετικοίraquo

Α΄ Λυκείου Ενότητα laquoΓλώσσαraquo

Β΄ Λυκείου Ενότητα laquoΣτερεότυπα ndash Προκαταλήψεις - Ρατσισμόςraquo

Γ΄ Λυκείου Ενότητα laquoΑνθρώπινα Δικαιώματαraquo laquoΠαιδείαraquo

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ελεύθερη συζήτηση

Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης όπου τίθενται τα διάφορα θέματα που προκύπτουν από την ταινία

Συνεντεύξεις (από συμμαθητές ή γονείς)

Ασκήσεις ενσυναίσθησης (laquoΤι θα έκανα στη θέση τουraquo)

Παραγωγή λόγου με αφορμή τοποθετήσεις που ακούγονται στην ταινία

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Ερωτήσεις κατανόησης

Οι αρχικές λέξεις (άνθρωποι τόποι διαδρομές ελπίδες πορείες όνειρα ζωές γέςφυρες) γιατί επιλέγονται Τι σηματοδοτούν

Τι είδους προσωπικές ιστορίες κρύβονται πίσω από την άφιξη των παιδιών στην Ελλάδα Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες μετακίνησης ατόμων και οικογενειών

Τα παιδιά αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν έρχονται στον τόπο μας

Ποιος πιστεύετε πως είναι ο ρόλος της γλώσσας στη διαδικασία ένταξης των παιδιών στην ελληνική κοινωνία Θεωρείτε ότι πρέπει να ξεχάσουν τη γλώσσα του περιβάλλοντος στο οποίο γεννήθηκαν

Ποιος είναι ο ρόλος και ο χαρακτήρας του σχολείου Επηρεάζει τους μαθητές

Πώς λειτουργούν οι δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκονται οι μαθητές Παίζουν ρόλο στην ένταξή τους

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Ασκήσεις ενσυναίσθησης

Πώς θα αισθανόσασταν στη θέση αυτών των παιδιών Πώς θα βιώνατε μιαν αντίστοιχη κατάσταση

Η ταινία γυρίστηκε το 2008 Ταυτιστείτε με ένα παιδί και φανταστείτε τι έχει κάνει στο μεταξύ

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Ασκήσεις laquoαναγνωστικήςraquo ανταπόκρισης

Τι σας συγκίνησε Τι σας άρεσε Τι σας εντυπωσίασε (ποια φράση ποια ιστορία) (Σχολιάστε την) Σας επηρέασε ή ίσως σας άλλαξε σε κάτι

Συγκρίνετε τα όνειρα των παιδιών με τα δικά σας Σχολιάστε την επανερχόμενη φράση laquoείναι πολύ δύσκολοhellipraquo

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Δραστηριότητες

Θεατρικό δρώμενο

Πρόσκληση παιδιών

Συζήτηση ndash αφιέρωμα

Φωτογραφικό ndash εικαστικό αφιέρωμα

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Αποτελέσματα

Μεγάλη απήχηση επίδραση παραγωγική συζήτηση αλλαγή στάσεων οπτικής εντυπωσιακές εργασίες καθολική συμμετοχή

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Το βίντεο στην Ιστορία

Δεν είναι ουδέτερο ndash δείχνει οπτική

Δευτερογενής ιστορική πηγή

Ένταξη στους διδακτικούς στόχους όχι απλή παρακολούθηση

Συνδυασμός με ερωτηματολόγιο σημειώσεις άλλες πηγές

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Ενδεικτικές ιστοσελίδες για υλικό

wwwedutvgrwwwimegrchronoswwweliaorggrwwwert-archivesgrwwwdeschgrmikrasiawwwbbccoukhistorywwwistoriagrwwwparliamentgr

httpwwwbbccoukhistory0

Δημιουργία δικής τους ταινίας laquoΠρόσωπα της εφηβείαςraquo

Προετοιμασία

Προετοιμασία

Γύρισμα

Μοντάζ

Η επίδραση στους μαθητές

Ενθουσιάστηκαν παρά την πίεση του χρόνου και τις ελλείψεις εξοπλισμού

Ήταν ψυχαγωγικό και εκπαιδευτικό τόσο για την εκπαίδευση στα Μέσα όσο και για τη δημιουργικότητα

Βιβλιογραφία

Δεμερτζή Κ (2012) Η αξιοποίηση της τέχνης στα φιλολογικά μαθήματα παρουσίαση

Δημητριάδου Κ Διδακτικές προσεγγίσεις σε μικτές τάξεις στο πλαίσιο φιλολογικών μαθημάτων στο Γυμνάσιο

Διαμαντοπούλου Ε Η διδασκαλία της νεοελληνικής λογοτεχνίας στο Γυμνάσιο και το Λύκειο Η ένταξη της τέχνης της εικόνας στην ανάλυση της τέχνης του λόγου

Κόκκος Α κά (2011) Εκπαίδευση μέσα από τις Τέχνες εκδ Μεταίχμιο

Μείζον Πρόγραμμα Επιμόρφωσης laquoΑξιοποίηση των τεχνών στην εκπαίδευσηraquo Παιδαγωγικό Ινστιτούτο 2011

ΟΕΠΕΚ (2008) Κριτήρια αξιολόγησης και αξιοποίησης εκπαιδευτικού υλικού

Παπαδόπουλος Μ Η κινηματογραφική ταινία ως εποπτικό μέσο κατά τη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας

Σάλλα Τ (επιμ) (2011) Σύγχρονες προσεγγίσεις στη διδακτική της τέχνης εκδ νήσος

Σφυρόερα Μ (2007) Η επεξεργασία της εικόνας στη σχολική τάξη Κλειδιά και Αντικλείδια ΥΠΕΠΘ και ΕΚΠΑ

Suzanne Stokes (Τroy State University) Visual Literacy in Teaching and Learning A Literature Perspective

httpejiteisueduVolume1No1pdfsstokespdf

Dr Cathy Cavanaugh Images in Education

httpwwwdrscavanaughorgdigitalcameraimages-in-educationhtm

Προετοιμασία

Προετοιμασία

Γύρισμα

Μοντάζ

Η επίδραση στους μαθητές

Ενθουσιάστηκαν παρά την πίεση του χρόνου και τις ελλείψεις εξοπλισμού

Ήταν ψυχαγωγικό και εκπαιδευτικό τόσο για την εκπαίδευση στα Μέσα όσο και για τη δημιουργικότητα

Βιβλιογραφία

Δεμερτζή Κ (2012) Η αξιοποίηση της τέχνης στα φιλολογικά μαθήματα παρουσίαση

Δημητριάδου Κ Διδακτικές προσεγγίσεις σε μικτές τάξεις στο πλαίσιο φιλολογικών μαθημάτων στο Γυμνάσιο

Διαμαντοπούλου Ε Η διδασκαλία της νεοελληνικής λογοτεχνίας στο Γυμνάσιο και το Λύκειο Η ένταξη της τέχνης της εικόνας στην ανάλυση της τέχνης του λόγου

Κόκκος Α κά (2011) Εκπαίδευση μέσα από τις Τέχνες εκδ Μεταίχμιο

Μείζον Πρόγραμμα Επιμόρφωσης laquoΑξιοποίηση των τεχνών στην εκπαίδευσηraquo Παιδαγωγικό Ινστιτούτο 2011

ΟΕΠΕΚ (2008) Κριτήρια αξιολόγησης και αξιοποίησης εκπαιδευτικού υλικού

Παπαδόπουλος Μ Η κινηματογραφική ταινία ως εποπτικό μέσο κατά τη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας

Σάλλα Τ (επιμ) (2011) Σύγχρονες προσεγγίσεις στη διδακτική της τέχνης εκδ νήσος

Σφυρόερα Μ (2007) Η επεξεργασία της εικόνας στη σχολική τάξη Κλειδιά και Αντικλείδια ΥΠΕΠΘ και ΕΚΠΑ

Suzanne Stokes (Τroy State University) Visual Literacy in Teaching and Learning A Literature Perspective

httpejiteisueduVolume1No1pdfsstokespdf

Dr Cathy Cavanaugh Images in Education

httpwwwdrscavanaughorgdigitalcameraimages-in-educationhtm

Προετοιμασία

Γύρισμα

Μοντάζ

Η επίδραση στους μαθητές

Ενθουσιάστηκαν παρά την πίεση του χρόνου και τις ελλείψεις εξοπλισμού

Ήταν ψυχαγωγικό και εκπαιδευτικό τόσο για την εκπαίδευση στα Μέσα όσο και για τη δημιουργικότητα

Βιβλιογραφία

Δεμερτζή Κ (2012) Η αξιοποίηση της τέχνης στα φιλολογικά μαθήματα παρουσίαση

Δημητριάδου Κ Διδακτικές προσεγγίσεις σε μικτές τάξεις στο πλαίσιο φιλολογικών μαθημάτων στο Γυμνάσιο

Διαμαντοπούλου Ε Η διδασκαλία της νεοελληνικής λογοτεχνίας στο Γυμνάσιο και το Λύκειο Η ένταξη της τέχνης της εικόνας στην ανάλυση της τέχνης του λόγου

Κόκκος Α κά (2011) Εκπαίδευση μέσα από τις Τέχνες εκδ Μεταίχμιο

Μείζον Πρόγραμμα Επιμόρφωσης laquoΑξιοποίηση των τεχνών στην εκπαίδευσηraquo Παιδαγωγικό Ινστιτούτο 2011

ΟΕΠΕΚ (2008) Κριτήρια αξιολόγησης και αξιοποίησης εκπαιδευτικού υλικού

Παπαδόπουλος Μ Η κινηματογραφική ταινία ως εποπτικό μέσο κατά τη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας

Σάλλα Τ (επιμ) (2011) Σύγχρονες προσεγγίσεις στη διδακτική της τέχνης εκδ νήσος

Σφυρόερα Μ (2007) Η επεξεργασία της εικόνας στη σχολική τάξη Κλειδιά και Αντικλείδια ΥΠΕΠΘ και ΕΚΠΑ

Suzanne Stokes (Τroy State University) Visual Literacy in Teaching and Learning A Literature Perspective

httpejiteisueduVolume1No1pdfsstokespdf

Dr Cathy Cavanaugh Images in Education

httpwwwdrscavanaughorgdigitalcameraimages-in-educationhtm

Γύρισμα

Μοντάζ

Η επίδραση στους μαθητές

Ενθουσιάστηκαν παρά την πίεση του χρόνου και τις ελλείψεις εξοπλισμού

Ήταν ψυχαγωγικό και εκπαιδευτικό τόσο για την εκπαίδευση στα Μέσα όσο και για τη δημιουργικότητα

Βιβλιογραφία

Δεμερτζή Κ (2012) Η αξιοποίηση της τέχνης στα φιλολογικά μαθήματα παρουσίαση

Δημητριάδου Κ Διδακτικές προσεγγίσεις σε μικτές τάξεις στο πλαίσιο φιλολογικών μαθημάτων στο Γυμνάσιο

Διαμαντοπούλου Ε Η διδασκαλία της νεοελληνικής λογοτεχνίας στο Γυμνάσιο και το Λύκειο Η ένταξη της τέχνης της εικόνας στην ανάλυση της τέχνης του λόγου

Κόκκος Α κά (2011) Εκπαίδευση μέσα από τις Τέχνες εκδ Μεταίχμιο

Μείζον Πρόγραμμα Επιμόρφωσης laquoΑξιοποίηση των τεχνών στην εκπαίδευσηraquo Παιδαγωγικό Ινστιτούτο 2011

ΟΕΠΕΚ (2008) Κριτήρια αξιολόγησης και αξιοποίησης εκπαιδευτικού υλικού

Παπαδόπουλος Μ Η κινηματογραφική ταινία ως εποπτικό μέσο κατά τη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας

Σάλλα Τ (επιμ) (2011) Σύγχρονες προσεγγίσεις στη διδακτική της τέχνης εκδ νήσος

Σφυρόερα Μ (2007) Η επεξεργασία της εικόνας στη σχολική τάξη Κλειδιά και Αντικλείδια ΥΠΕΠΘ και ΕΚΠΑ

Suzanne Stokes (Τroy State University) Visual Literacy in Teaching and Learning A Literature Perspective

httpejiteisueduVolume1No1pdfsstokespdf

Dr Cathy Cavanaugh Images in Education

httpwwwdrscavanaughorgdigitalcameraimages-in-educationhtm

Μοντάζ

Η επίδραση στους μαθητές

Ενθουσιάστηκαν παρά την πίεση του χρόνου και τις ελλείψεις εξοπλισμού

Ήταν ψυχαγωγικό και εκπαιδευτικό τόσο για την εκπαίδευση στα Μέσα όσο και για τη δημιουργικότητα

Βιβλιογραφία

Δεμερτζή Κ (2012) Η αξιοποίηση της τέχνης στα φιλολογικά μαθήματα παρουσίαση

Δημητριάδου Κ Διδακτικές προσεγγίσεις σε μικτές τάξεις στο πλαίσιο φιλολογικών μαθημάτων στο Γυμνάσιο

Διαμαντοπούλου Ε Η διδασκαλία της νεοελληνικής λογοτεχνίας στο Γυμνάσιο και το Λύκειο Η ένταξη της τέχνης της εικόνας στην ανάλυση της τέχνης του λόγου

Κόκκος Α κά (2011) Εκπαίδευση μέσα από τις Τέχνες εκδ Μεταίχμιο

Μείζον Πρόγραμμα Επιμόρφωσης laquoΑξιοποίηση των τεχνών στην εκπαίδευσηraquo Παιδαγωγικό Ινστιτούτο 2011

ΟΕΠΕΚ (2008) Κριτήρια αξιολόγησης και αξιοποίησης εκπαιδευτικού υλικού

Παπαδόπουλος Μ Η κινηματογραφική ταινία ως εποπτικό μέσο κατά τη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας

Σάλλα Τ (επιμ) (2011) Σύγχρονες προσεγγίσεις στη διδακτική της τέχνης εκδ νήσος

Σφυρόερα Μ (2007) Η επεξεργασία της εικόνας στη σχολική τάξη Κλειδιά και Αντικλείδια ΥΠΕΠΘ και ΕΚΠΑ

Suzanne Stokes (Τroy State University) Visual Literacy in Teaching and Learning A Literature Perspective

httpejiteisueduVolume1No1pdfsstokespdf

Dr Cathy Cavanaugh Images in Education

httpwwwdrscavanaughorgdigitalcameraimages-in-educationhtm

Η επίδραση στους μαθητές

Ενθουσιάστηκαν παρά την πίεση του χρόνου και τις ελλείψεις εξοπλισμού

Ήταν ψυχαγωγικό και εκπαιδευτικό τόσο για την εκπαίδευση στα Μέσα όσο και για τη δημιουργικότητα

Βιβλιογραφία

Δεμερτζή Κ (2012) Η αξιοποίηση της τέχνης στα φιλολογικά μαθήματα παρουσίαση

Δημητριάδου Κ Διδακτικές προσεγγίσεις σε μικτές τάξεις στο πλαίσιο φιλολογικών μαθημάτων στο Γυμνάσιο

Διαμαντοπούλου Ε Η διδασκαλία της νεοελληνικής λογοτεχνίας στο Γυμνάσιο και το Λύκειο Η ένταξη της τέχνης της εικόνας στην ανάλυση της τέχνης του λόγου

Κόκκος Α κά (2011) Εκπαίδευση μέσα από τις Τέχνες εκδ Μεταίχμιο

Μείζον Πρόγραμμα Επιμόρφωσης laquoΑξιοποίηση των τεχνών στην εκπαίδευσηraquo Παιδαγωγικό Ινστιτούτο 2011

ΟΕΠΕΚ (2008) Κριτήρια αξιολόγησης και αξιοποίησης εκπαιδευτικού υλικού

Παπαδόπουλος Μ Η κινηματογραφική ταινία ως εποπτικό μέσο κατά τη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας

Σάλλα Τ (επιμ) (2011) Σύγχρονες προσεγγίσεις στη διδακτική της τέχνης εκδ νήσος

Σφυρόερα Μ (2007) Η επεξεργασία της εικόνας στη σχολική τάξη Κλειδιά και Αντικλείδια ΥΠΕΠΘ και ΕΚΠΑ

Suzanne Stokes (Τroy State University) Visual Literacy in Teaching and Learning A Literature Perspective

httpejiteisueduVolume1No1pdfsstokespdf

Dr Cathy Cavanaugh Images in Education

httpwwwdrscavanaughorgdigitalcameraimages-in-educationhtm

Βιβλιογραφία

Δεμερτζή Κ (2012) Η αξιοποίηση της τέχνης στα φιλολογικά μαθήματα παρουσίαση

Δημητριάδου Κ Διδακτικές προσεγγίσεις σε μικτές τάξεις στο πλαίσιο φιλολογικών μαθημάτων στο Γυμνάσιο

Διαμαντοπούλου Ε Η διδασκαλία της νεοελληνικής λογοτεχνίας στο Γυμνάσιο και το Λύκειο Η ένταξη της τέχνης της εικόνας στην ανάλυση της τέχνης του λόγου

Κόκκος Α κά (2011) Εκπαίδευση μέσα από τις Τέχνες εκδ Μεταίχμιο

Μείζον Πρόγραμμα Επιμόρφωσης laquoΑξιοποίηση των τεχνών στην εκπαίδευσηraquo Παιδαγωγικό Ινστιτούτο 2011

ΟΕΠΕΚ (2008) Κριτήρια αξιολόγησης και αξιοποίησης εκπαιδευτικού υλικού

Παπαδόπουλος Μ Η κινηματογραφική ταινία ως εποπτικό μέσο κατά τη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας

Σάλλα Τ (επιμ) (2011) Σύγχρονες προσεγγίσεις στη διδακτική της τέχνης εκδ νήσος

Σφυρόερα Μ (2007) Η επεξεργασία της εικόνας στη σχολική τάξη Κλειδιά και Αντικλείδια ΥΠΕΠΘ και ΕΚΠΑ

Suzanne Stokes (Τroy State University) Visual Literacy in Teaching and Learning A Literature Perspective

httpejiteisueduVolume1No1pdfsstokespdf

Dr Cathy Cavanaugh Images in Education

httpwwwdrscavanaughorgdigitalcameraimages-in-educationhtm

ΟΕΠΕΚ (2008) Κριτήρια αξιολόγησης και αξιοποίησης εκπαιδευτικού υλικού

Παπαδόπουλος Μ Η κινηματογραφική ταινία ως εποπτικό μέσο κατά τη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας

Σάλλα Τ (επιμ) (2011) Σύγχρονες προσεγγίσεις στη διδακτική της τέχνης εκδ νήσος

Σφυρόερα Μ (2007) Η επεξεργασία της εικόνας στη σχολική τάξη Κλειδιά και Αντικλείδια ΥΠΕΠΘ και ΕΚΠΑ

Suzanne Stokes (Τroy State University) Visual Literacy in Teaching and Learning A Literature Perspective

httpejiteisueduVolume1No1pdfsstokespdf

Dr Cathy Cavanaugh Images in Education

httpwwwdrscavanaughorgdigitalcameraimages-in-educationhtm

Suzanne Stokes (Τroy State University) Visual Literacy in Teaching and Learning A Literature Perspective

httpejiteisueduVolume1No1pdfsstokespdf

Dr Cathy Cavanaugh Images in Education

httpwwwdrscavanaughorgdigitalcameraimages-in-educationhtm