Ε ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ - University of ThessalyΕΝΟΤΗΤΑ. e-Επιχειρείν –...

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

Πολυτεχνική Σχολή – Τµήµα Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Τηλεπικοινωνιών & ∆ικτύων

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

Ε-ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ

∆Ρ. ΧΡΗΣΤΟΣ Κ. ΓΕΩΡΓΙΑ∆ΗΣ

ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2003-2004

Τµήµα Μηχανικών Η/Υ, Τηλεπικοινωνιών και ∆ικτύων Σελίδα 2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Εισαγωγή στο Ηλεκτρονικό Εµπόριο και το Ε-Επιχειρείν (ΗΕ) o Ορισµοί και Περιεχόµενο του Πεδίου o Μορφές – Τύποι Εφαρµογών ΗΕ o Συνοπτική Ιστορική Αναδροµή o Οφέλη, Περιορισµοί, Κινητήριες ∆υνάµεις του ΗΕ o Επιπτώσεις του ΗΕ στις Επιχειρήσεις

Υποδοµή για ΗΕ

o Τεχνολογικό Μοντέλο του ΗΕ o Αρχιτεκτονική του ∆ιαδικτύου o Παροχείς Υπηρεσιών ∆ιαδικτύου (ISPs) o Παγκόσµιος Ιστός (Web) και εφαρµογές του στο ΗΕ o Λειτουργικές Απαιτήσεις online Πωλήσεων

ΗΕ και Ασφάλεια

o Τα Εγγενή Προβλήµατα Ασφάλειας στο Internet o Απειλές σε Περιβάλλον ∆ιαδικτύου o Χειρισµοί και Απαιτήσεις Ασφάλειας o Μηχανισµοί – Τεχνολογίες Ασφάλειας

Κρυπτογραφία Ψηφιακές Υπογραφές Ψηφιακά Πιστοποιητικά και Υποδοµές Πιστοποίησης Firewalls και Περιµετρική Άµυνα

o Έλεγχος Προσπέλασης

Ηλεκτρονικά Συστήµατα Πληρωµών o Ηλεκτρονικές Πληρωµές και Πρωτόκολλα o Πιστωτικές Κάρτες στο Internet o Ηλεκτρονική Μεταφορά Κεφαλαίων και Χρεωστικές Κάρτες στο

∆ιαδίκτυο o Ψηφιακό Χρήµα, Έξυπνες Κάρτες, Κάρτες Αποθηκευµένης Αξίας o Ηλεκτρονικές Επιταγές o Ενοποιηµένα Συστήµατα Πληρωµών

Ηλεκτρονικά Καταστήµατα - Λιανικές Πωλήσεις και ∆ιαφήµιση στο ΗΕ

o To Ηλεκτρονικό Marketing και τα Επιχειρηµατικά Μοντέλα του o Εξέλιξη Ηλεκτρονικών Καταστηµάτων (e-stores) o ∆ιαδικασία Ολοκλήρωσης Ενός Κύκλου Αγορών στο Internet o ∆υνατότητες και Χαρακτηριστικά µιας Πρότυπης Πλατφόρµας

Ηλεκτρονικού Καταστήµατος o Πλεονεκτήµατα και Περιορισµοί της ∆ιαφήµισης στο ∆ιαδίκτυο o Ενδεικτικές Στρατηγικές ∆ιαφήµισης

E-Επιχειρείν – Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας

∆ρ. Χρήστος Κ. Γεωργιάδης Σελίδα 3

Βιοµηχανίες Υπηρεσιών ΗΕ - ΗΕ Επιχειρήσεων µε Επιχειρήσεις (Β2Β) – Νοµικά και Ηθικά Θέµατα ΗΕ

o Online Εφηµερίδα & Πρότυπο Σύστηµα Ηλεκτρονικών Εκδόσεων o Μικρές Αγγελίες στο Internet o Μορφές Ηλεκτρονικής Ανταλλαγής ∆εδοµένων (EDI) o Προστασία Απορρήτου, Πνευµατικής Ιδιοκτησίας o Ελευθερία Έκφρασης, Άσεµνο, Λογοκρισία στο ∆ιαδίκτυο

Βιβλιογραφία - Πηγές 1. Ηλεκτρονικό Εµπόριο, ∆ουκίδης Γ., Θεµιστοκλέους Μ., ∆ράκος Β.,

Παπαζαφειροπούλου Ν. - Οικονοµικό Πανεπιστήµιο Αθηνών – HELTRUN, Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών, 1998

2. Ηλεκτρονικό Εµπόριο: Αρχές – Εξελίξεις – Στρατηγική από τη σκοπιά του Manager Turban E., Lee J., King D. και Chung H.M., Εκδόσεις Γκιούρδας, 2002.

3. Ασφάλεια Πληροφοριακών Συστηµάτων και Εφαρµογές στον Έλεγχο Προσπέλασης Ιατρικών Βάσεων ∆εδοµένων µέσω Internet, Γεωργιάδης Χρ., ∆ιδακτορική ∆ιατριβή, ΑΠΘ 2002

4. Εισαγωγή στο Ηλεκτρονικό Εµπόριο, Ποµπόρτσης, Τσούλφας, Τζιόλας, 2002

5. e-ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ – Πλήρης Οδηγός Ανάλυσης Τεχνικών και Εµπορικών Θεµάτων, Elsenpeter, Velte, Μ. Γκιούρδας, 2001

6. E-commerce Basics: Τechnology Foundations & E-business Applications, Davis & Benamati, Addison Wesley – Pearson Education, 2003

7. The E-business (R)evolution: Living and Working in an Interconnected World, 2nd edition, D. Amor, Hewlett-Packard, Prentice Hall, 2002

8. E-commerce: Business, Technology, Society, K. Laudon, C. Traver, Addison Wesley, 2002

9. Developing E-commerce Systems, J. Carter, Prentice Hall, 2002

10. E-business and E-commerce Management: Strategy, Implementation and Practice, D. Chaffey, Prentice Hall, 2002

11. Secure Commerce on the Internet, Ahuja V. AP Professional Press, 1997

12. Πληροφοριακός Πόλεµος & Ασφάλεια Πληροφοριών των Επιχειρήσεων, Denning D., ΙΩΝ, 2001

13. Electronic Commerce: A Manager’s Guide, Kalakota R., Addison-Wesley Press, 1997

14. Ειδικές Εκδόσεις για την Ηλεκτρονική Οικονοµία, Περ. RAM - Φεβ. 2002 - Ιαν. 2000


Στόχοι Εκµάθησης

• Να ορίσει το Ηλεκτρονικό Εµπόριο (ΗΕ) και να περιγράψει τις διάφορες κατηγορίες του

• Να περιγράψει τα οφέλη του ΗΕ σε οργανισµούς, καταναλωτές και στη κοινωνία

• Να περιγράψει τους περιορισµούς του ΗΕ

• Να συζητήσει το πλαίσιο εργασίας του ΗΕ και τα βασικά του συστατικά

• Να κατανοήσει τις δυνάµεις που καθοδηγούν την ευρεία εξάπλωση του ΗΕ

• Να συζητήσει τις αλλαγές που προκαλούνται από το ΗΕ

• Να αναζητήσει και να συζητήσει τα κύρια διοικητικά θέµατα που αφορούν το ΗΕ

1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΈΝΝΟΙΕΣ ΣΤΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

ΕΝΟΤΗΤΑ



Πρόλογος

∆εν είναι πολύς καιρός που ακόµη και εφηµερίδες ή περιοδικά ποικίλης ύλης άρχισαν να φιλοξενούν άρθρα – σχόλια γιο το Ηλεκτρονικό Εµπόριο (ΗΕ). ∆ιάφορεs δραστηριότητεs έχουν αποκτήσει πλέον ηλεκτρονικό χαρακτήρα. Το κλασικό εµπόριο έγινε και ηλεκτρονικό (e-commerce), αγορέs πραγµατοποιούνται και στο ∆ιαδίκτυο και µετατρέπονται σε ηλεκτρονικέs (e-shopping), ενώ ακόµα και οι συναλλαγέs µε τις τpάπεζεs ακολουθούν τον ίδιο δρόµο (e-banking). Κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα φαίνεται ότι µπορεί να µεταφερθεί στο Internet και µε ένα “e-” µπροστά να γίνει ηλεκτρονική, προσφέροντάs ότι επιζητούµε (ευκολία και ταχύτητα).

Στην πραγµατικότητα βέβαια τα πράγµατα δεν είναι και τόσο απλά. Τι κρύβεται πίσω από όλα αυτά τα “e-”. Θα πρέπει ασφαλώς να τα κατανοήσουµε, να τα δεχτούµε και να τα χρησιµοποιούµε. Αλλά ΠΩΣ; Μήπωs είναι δικαιολογηµένοs ο φόβοs µε τον οποίο τα αντιµετωπίζουν µερικοί; Ο όρος ΗΕ περιλαµβάνει έννοιεs που αναφέρονται σε επιχειpήσειs, σε καταναλωτέs, καθώs και σε άλλουs παράγοντεs που αναµειγνύονται στις µεταξύ τουs εµπορικέs συναλλαγέs. Είναι η δυνατότητα αγοράs και πώλησηs αγαθών και υπηρεσιών µέσω δικτύων (κυρίως του Internet).

Η Πληροφορική Επανάσταση

Η Πληροφορική Επανάσταση, αλλάζοντας ριζικά τον τρόπο ζωής των πολιτών, επέφερε (και θα συνεχίσει να επιφέρει µε ολοένα αυξανόµενο ρυθµό) µια σειρά αλλαγών που επηρεάζουν και τις επιχειρήσεις. Αυτές οι αλλαγές µπoρoύν να αποτελέσουν σηµαντικό όπλο στα χέρια των επιχειρήσεων που θέλουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις ενός νέου περιβάλλοντος που χαρακτηρίζεται από συνεχώς µεταβαλλόµενες συνθήκες, διεθνοποίηση και εντατικοποίηση του ανταγωνισµού, κ.ά.

Οι Επιχειρήσεις στην Εποχή της Πληροφορικής Επανάστασης

Ταυτόχρονα όµως αυτή η µεταβλητότητα δηµιουργεί αυξηµένες απαιτήσεις στις επιχειρήσεις, ακριβώς γιατί η στάση τους στη δεδοµένη στιγµή της ραγδαίας εµπλοκής των τεχνολογιών στο επιχειρηµατικό τους εσωτερικό και εξωτερικό περιβάλλον, δηµιουργεί δεσµεύσεις και προσδοκίες για τα κέρδη του µέλλοντος στο εγγύς και απώτερο διάστηµα. Φαίνεται πως τελικά στο ανταγωνιστικό πεδίο του 21ου αιώνα, οι


επιχειρήσεις που θα επιβιώσουν θα είναι αυτές που στον παρόντα χρόνο θα κάνουν τις στρατηγικές επιλογές για την ενσωµάτωση των νέων τεχνολογιών στις πρακτικές τους.

Τεχνολογικές Εξελίξεις

Η αύξηση της χωρητικότητας και της ταχύτητας των υπολογιστών και των δικτύων, και η συνεχώς αυξανόµενη εξοικείωση µας µε τη νέα τεχνολογία, έχουν οδηγήσει σε µια υπέρ-προσφορά πληροφοριών και γνώσεων που ταξιδεύουν καθηµερινά σε “υπέρ-λεωφόρους πληροφοριών” (Information Superhighways).

'Ένα CD-ROM ζυγίζει 15 γραµµάρια και χωράει περισσότερες πληροφορίες από 330.000 σελίδες χαρτί. Ένα DVD-ROM προσφέρει ήδη τουλάχιστον επταπλάσια χωρητικότητα. Σήµερα µια και µοναδική συσκευή (ο Η/Υ) µας προσφέρει όλες αυτές τις δυνατότητες, αλλάζοντας ριζικά τον τρόπο που αντιλαµβανόµαστε τον κόσµο. Η διεθνής τάση είναι αυτή της ολοκλήρωσης, δηλαδή παροχής όλων των πιθανών τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών (τηλέφωνο, fax, τηλεόραση, ραδιόφωνο, επικοινωνίες δεδοµένων) µέσα από ένα κοινό τηλεπικοινωνιακό δίκτυο.

Μια Μακροπρόθεσµη Αποδοτική Επένδυση

Βέβαια, το ότι όλες αυτές οι δυνατότητες είναι τεχνολογικά εφικτές δεν σηµαίνει αναγκαστικά ότι θα προσφερθούν στο εγγύς µέλλον. Συσκευές σαν τις παραπάνω είναι σήµερα πολύ δαπανηρές και η αντικατάσταση του τηλεπικοινωνιακού κορµού µιας χώρας µε σύγχρονα δίκτυα οπτικών ινών ικανά να µεταφέρουν όλα τα παραπάνω σήµατα, είναι κάθε άλλο παρά εύκολη. Για να καθιερωθεί µια τεχνολογική καινοτοµία, κάποιος θα πρέπει να έχει κέρδος από την παροχή της. Με τον τρέχοντα ρυθµό ωρίµανσης της τεχνολογίας και πτώσης του κόστους παροχής της, η εποχή αυτή δεν είναι µακριά.

Γεγονός πάντως παραµένει πως η υιοθέτηση των προηγµένων τεχνολογικών λύσεων αποτελεί µακροπρόθεσµη αποδοτική επένδυση για την κοινωνία, έστω και αν θα πρέπει να υπερβληθεί η καθιερωµένη αντίσταση στην αλλαγή. Επειδή µάλιστα, τις περισσότερες φορές η αντίσταση είναι προϊόν αµάθειας ή ελλιπούς γνώσης, απαιτείται µια συστηµατική προσπάθεια ενηµέρωσης (awareness) προς όλες τις κατευθύνσεις.



Βασικές Αρχές στο ΗΕ

Η ανάγκη για ΗΕ προκύπτει από την απαίτηση των επιχειρήσεων και των κυβερνήσεων για καλύτερη χρήση της τεχνολογίας των υπολογιστών και των τηλεπικοινωνιών ώστε να βελτιωθούν:

οι σχέσεις αµφίδρoµης επικοινωνίας µε τους πελάτες-πολίτες- καταναλωτές,

οι επιχειρηµατικές διεργασίες και

η ανταλλαγή πληροφοριών ενδο-επιχειρησιακά, αλλά και κυρίως µεταξύ των επιχειρήσεων.

Πάντως η ουσιαστική επιδίωξη κάθε επιχείρησης στον έντονα ανταγωνιστικό επιχειρηµατικό στίβο της εποχής µας είναι η εξασφάλιση στρατηγικού πλεoνεκτήµατoς. Η τεχνολογία και ειδικότερα το ΗΕ παρέχει ευέλικτες και ολοκληρωµένες λύσεις τοποθέτησης των επιχειρήσεων στις επιθυµητές αγορές (target markets) παρεµβαίνοντας ευεργετικά σε κάθε στάδιο της αλυσίδας αξίας τους (value chain).

Το ΗΕ στην Ευρώπη

Σύµφωνα µε έρευνες που έγιναν για την αγορά των ευρωπαϊκών χωρών, αναµένεται µέσα στη τετραετία 2000-2004 να αυξηθούν οι ενεργοί χρήστες του ∆ιαδικτύου από 70 σε 255 εκατοµµύρια. Το Μάιο του 2002, ήδη ο αριθµός των ευρωπαίων χρηστών έφθασε τα 186 εκατοµµύρια, ξεπερνώντας ακόµη και τα 183 εκατοµµύρια των χρηστών ΗΠΑ-Καναδά.

Παγκοσµίως, ο συνολικός αριθµός χρηστών εκτιµάται 581 εκατοµµύρια (στοιχεία NUA Internet Surveys, May 2002). Στο γεγονός αυτό βασίζονται και πολλές ηλεκτρονικές επιχειρήσεις για να αυξήσουν τα κέρδη τους. Συγκεκριµένα, ενώ ο ηλεκτρονικός “τζίρος” κυµαίνεται περίπου στα 68 δισεκατοµµύρια €, ο αριθµός εκτιµάται ότι θα έχει ανέβει στα 980 δισεκατοµµύρια µέχρι το τέλος του 2004, αυξάνοντας ραγδαία και την κερδοφορία των ηλεκτρονικών επιχειρήσεων.


Πως µπορώ να αγοράσω από το ∆ιαδίκτυο

Με τη ραγδαία εξάπλωση του Ιnternet παγκοσµίως µπορείτε να παραγγείλετε και να αποκτήσετε κάποιο αγαθό σε οποιοδήποτε σηµείο της γης και αν βρίσκεστε. Μέσα σε ελάχιστα λεπτά συνδέεστε µε την ηλεκτρονική διεύθυνση του καταστήµατος που σας ενδιαφέρει, βρίσκετε αυτό που θέλετε, το επιλέγετε και δίνοντας κάποια απαραίτητα προσωπικά σας στοιχεία το έχετε µέσα σε λίγες µέρες ή και ώρες στο σπίτι σας. Η όλη διαδικασία είναι εξαιρετικά απλή και προϋποθέτει µόνο να είστε κάτοχος µιας ισχύουσας πιστωτικής κάρτας.

Μία από τις πρώτες επιχειρήσεις που ασχολήθηκαν µε το ηλεκτρονικό εµπόριο ήταν η amazοn.cοm, η λειτουργία της οποίας ξεκίνησε από Έλληνες. Η συγκεκριµένη εταιρεία είναι καθ' όλα ηλεκτρονική, δηλαδή δεν διαθέτει παραδοσιακά καταστήµατα. Όλες οι αγορές πραγµατοποιούνται µέσω του ∆ιαδικτύου από το σπίτι, τη δουλειά σας ή οποιονδήποτε άλλο χώρο συνδεδεµένο µε το ∆ιαδίκτυο.

Τι Προϊόντα Υπάρχουν

Στην Ελλάδα, γίνονται ακόµη και αγορές οn-line από ορισµένα supermarket (ΑΒ Βασιλόπουλος www.ab.gr και Βερόπουλος www.veropoulos.gr συµπληρώνοντας την παραγγελία και τα στοιχεία στην ανάλογη φόρµα που διαθέτουν στις σελίδες τους.

Τα πιο συνηθισµένα αγαθά που υπάρχουν στο ∆ιαδίκτυο είναι µικρά και ελαφριά αντικείµενα, τα οποία αντέχουν κατά τη διαδικασία της µεταφοράς. Τέτοια είναι τα περιφερειακά και τα εξαρτήµατα υπολογιστών, CD και DVD είτε µουσικής, είτε προγραµµάτων, βιβλία και άλλα. Επίσης, θα βρείτε ηλεκτρονικές συσκευές, εξαρτήµατα, ρούχα, ταξιδιωτικές προσφορές, χρηµατιστηριακά προϊόντα κλπ. Από τα πιο δηµοφιλή προϊόντα στο ∆ιαδίκτυο είναι τα CD/DVD και τα καταστήµατα που θα συναντήσετε γι' αυτά τόσο στην ελληνική, όσο και στην ξένη ηλεκτρονική αγορά είναι πάρα πολλά.

Στατιστικά στοιχεία για την Ηλεκτρονική Αγορά

Στο ∆ιαδίκτυο θα ανακαλύψει κανείς σπάνια και µεγάλης αξίας προϊόντα, όπως ακριβές αντίκες, πούρα, παλιά κρασιά, ακόµα και διαµάντια Αντίθετα, προϊόντα



υψηλής κατανάλωσης και µαζικής παραγωγής, όπως φαγητό και ποτά, δεν συµφέρει να πωλούνται στην ηλεκτρονική αγορά παρά µόνο σε µεγάλες ποσότητες.

Σύµφωνα µε έρευνα των Ernst & Young, τα πιο δηµοφιλή ηλεκτρονικά προϊόντα είναι αυτά των PC και των περιφερειακών τους µε 40%. Ακολουθούν τα βιβλία µε 20%, τα ταξίδια µε 16%, τα ρούχα µε 10%, η µουσική µε 6%, διάφορες συνδροµές µε 6% και τέλος τα δώρα µε 2%. Επίσης βρέθηκε ότι µέσα στο 1999 το 48% των Αµερικανών, το 30% των Καναδών, το 40% των Αυστραλών, το 37% των Βρετανών, το 34% των Ιταλών και το 47% των Γάλλων χρηστών του Internet, ξόδεψαν τουλάχιστον 500$ στην ηλεκτρονική αγορά.

Στατιστικά Στοιχεία για την Ελλάδα

Σύµφωνα µε µετpήσειs που έγιναν το 2001 (International Telecommunication Union, ITU), υπάρχουν 1,5 εκατοµµύρια χpήστεs του Internet, 0,9 εκατοµµύρια PCs και 0,14 εκατοµµύρια διακοµιστές Internet. Από τουs Έλληνες χρήστες (στοιχεία έτους 2000, περιοδικό RAM), το 67% αφιερώνει τουλάχιστον µία ώρα στο ∆ιαδίκτυο. Από αυτούs το 47% χρησιµοποιεί το Internet από το σπίτι, το 39% από το χώρο εpγασίαs, το 20% από τα Internet Cafe και το 14% από τα πανεπιστήµια.

Ο σηµαντικότεροs λόγοs που χρησιµοποιούν το Internet οι Έλληνεs είναι για πληροφορίεs, εκ των οποίων το 41% αφορά στην ψυχαγωγία, στn µουσική και στο σινεµά. Ακολουθούν η ενηµέpωση µε 38%, τα αθλητικά µε 24% και τέλοs τα χρηµατιστήριο µε 19%. Από τουs Έλλnνεs χρήστεs του ∆ιαδικτύου το 19% έχει κάνει τουλάχιστον µία ηλεκτρονική αγορά, ενώ το 5% προβαίνει συστηµατικά σε αγορέs on-line.

Το e-shopping στην Ελλάδα

Όπωs στην υπόλοιπη Ευρώπη, έτσι και στn χώρο µαs το ΗΕ έχει αρχίσει να αναπτύσσεται, ενώ όλο και περισσότερα ελλnνικά καταστήµατα δραστnριοποιούνται στην ηλεκτρονική αγορά. Για να διαπιστώσετε το µέγεθοs του αριθµού τουs, αρκεί να επισκεφθείτε τη διεύθυνση www.in.gr και από εκεί να ρίξετε µια µατιά στnν ενότnτα “καταστήµατα on-line”. Οι κατηγορίεs είναι πολλέs και καθεµία από αυτέs περιέχει τουλάχιστον δέκα καταστήµατα. Μόνο στον κατάλογο του in.gr υπάρχουν 26 κατηγορίες (στοιχεία Ιανουαρίου 2002), τιs οποίεs παραθέτουµε στον πίνακα τns επόµενηs σελίδαs µαζί µε τα καταστήµατα.


Κατηγορίες

Αριθµός

ηλεκτρονικών καταστηµάτων

Ποσοστό επί της συνολικής ηλεκτρονικής αγοράς στην Ελλάδα

Αθλητικά είδη 8 1,73% Άνθη, Φυτά 24 5,19% Γκαλερί, Έργα τέχνης 14 3,03% Γραφικές τέχνες 5 1,08% ∆ηµοπρασίες 10 2,16% ∆ιάφορα 39 8,44% ∆ίσκοι, CD, DVD 24 5,19% Είδη γάµου, Βάπτισης 3 0,65% Είδη δώρων, ∆ιαφηµιστικά 27 5,84% Είδη κάµπινγκ, Εξοχής 1 0,22% Είδη κυνηγίου, Ψαρέµατος 2 0,42% Εκδόσεις, Βιβλία 72 15,58% Εκκλησιαστικά Είδη 5 1,08% Ενδύµατα, Υποδήµατα 27 5,84% Έπιπλα, ∆ιακοσµητικά 29 6,28%

Ηλεκτρονικά Καταστήµατα στην Ελλάδα

Η/Υ, Λογισµικό, Αναλώσιµα 27 5,84% Ηλεκτρικές συσκευές, Ηλεκτρονικά

18 3,90%

Καλλυντικά, Αρώµατα 7 1,52% Κοσµήµατα, Ρολόγια 20 4,33% Μουσικά όργανα 5 1,08% Οπτικά 4 0,87% Παιχνίδια 5 1,08% Πολυκαταστήµατα 37 8,01% Σούπερ-µάρκετ 2 0,43% Τηλεπικοινωνίες 15 3,25% Τρόφιµα, Γλυκά, Ποτά 32 6,93%

ΣΥΝΟΛΟ 462 καταστήµατα 100%



Αρχική Προσέγγιση ΗΕ

Ένας απλός ορισµός για το ΗΕ είναι ότι «αποτελεί κάθε µoρφή επιχειρηµατικής συναλλαγής και επικοινωνίας που γίνεται µε ηλεκτρονικά µέσα». Ένας τέτοιος απλοϊκός ορισµός όµως, παρόλο που τεχνικά µπορεί να είναι ακριβής, δεν µπορεί να συλλάβει το βασικό πνεύµα του ΗΕ. ∆εν είναι απλώς η χρήση ηλεκτρονικών µέσων για επικοινωνία, αλλά οι δυνατότητες για επανακαθορισµό του τρόπου µε τον οποίο γίνεται το εµπόριο, ο οποίος γίνεται για πρώτη φορά εφικτός µε τη χρήση νέων τεχνολογιών από τις σύγχρονες επιχειρήσεις.

Έτσι, το ΗΕ θα µπoρoύσε να οριστεί ως ένα σύνολο επιχειρηµατικών στρατηγικών που µπορούν να υποστηρίξουν συγκεκριµένους τοµείς επιχειρηµατικής δραστηριότητας και συγκεκριµένες επιχειρηµατικές πρακτικές οι οποίες επιτρέπουν, µέσω της χρήσης νέων τεχνολογιών, τη διεκπεραίωση εµπορικών διαδικασιών µε ηλεκτρονικά µέσα.

Εφαρµογές ΗΕ

Οι εφαρµογές ΗΕ αφορούν τόσο προϊόντα (π.χ. καταναλωτικά αγαθά) όσο και υπηρεσίες (π.χ. υπηρεσίες πληροφόρησης, χρηµατοπιστωτικές και νοµικές υπηρεσίες), παραδοσιακές δραστηριότητες (π.χ. ιατρική περίθαλψη, εκπαίδευση) και νέες δραστηριότητες (π.χ. εικονικά πολυκαταστήµατα). Το ΗE προσφέρει τη δυνατότητα εκτέλεσης πράξεων για την ανταλλαγή προϊόντων ή υπηρεσιών µεταξύ δύο ή περισσότερων µερών µε χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών και δικτύων υπολογιστών. Βασίζεται στην ηλεκτρονική επεξεργασία και µετάδοση δεδοµένων, ήχου και εικόνων βίντεο.

∆ραστηριότητες ΗΕ

Η έννοια του ΗΕ περιλαµβάνει πολλές διαφορετικές δραστηριότητες όπως:

ηλεκτρονική εµπορία αγαθών και υπηρεσιών,

παράδοση ψηφιακού περιεχοµένου (άυλων αγαθών),

ηλεκτρονική αγοραπωλησία µετοχών,

ηλεκτρονική έκδοση φορτωτικών,


εµπορικές δηµοπρασίες,

συλλογικές εργασίες σχεδίασης και τεχνικών µελετών,

ενηµέρωση από πηγές σε απευθείας σύνδεση,

κρατικές προµήθειες,

πωλήσεις απευθείας στον καταναλωτή και µετά-αγοραστική εξυπηρέτηση.

Ορισµοί – Περιεχόµενο

ΗΕ αποτελεί κάθε µορφή επιχειρηµατικής συναλλαγής και στρατηγικής που υποστηρίζεται από τις νέες τεχνολογίες δικτύων (τηλεπικοινωνιακών - υπολογιστών) και ιδιαιτέρως του ∆ιαδικτύου. Το ΗΕ περιγράφει τις διαδικασίες διεκπεραίωσης αγορών-πωλήσεων προϊόντων, υπηρεσιών και πληροφοριών µε χρήση προηγµένων ηλεκτρονικών µέσων. Η βασική υποδοµή για ΗΕ είναι δικτυωµένοι υπολογιστές, που εξελίσσονται ως το πρότυπο περιβάλλον για επιχειρήσεις-οργανισµούς και για το σπίτι. Ο νεώτερος όρος E-Business αναφέρεται σε έναν ευρύτερο ορισµό του E-commerce. Όχι µόνο πωλήσεις-αγορές, αλλά επίσης εξυπηρέτηση πελατών, συνεργασία επιχειρηµατικών εταίρων και διεξαγωγή ηλεκτρονικών συναλλαγών µέσα σε έναν οργανισµό. Χρησιµοποιούµε τον όρο ΗΕ µε την ευρύτερη θεώρησή του.

Internet: Ένα παγκόσµιο δικτυωµένο περιβάλλον

Intranet: Εταιρικό δίκτυο που λειτουργεί µε τεχνολογίες του Internet

Extranet: Επεκτείνει τα intranets, έτσι ώστε αυτά να είναι προσπελάσιµα µέσω ∆ιαδικτύου από επιχειρηµατικούς εταίρους

Καθαρό – Μερικό ΗΕ

Τρεις διαστάσεις: Το προϊόν (υπηρεσία) [φυσικό / ψηφιακό], η διαδικασία [φυσική / ψηφιακή] και ο πράκτορας διανοµής (ή ενδιάµεσος) [φυσικός / ψηφιακός]

Παραδοσιακό εµπόριο: Όλες οι διαστάσεις είναι φυσικές

Καθαρό ΗΕ: Όλες οι διαστάσεις είναι ψηφιακές



Μερικό ΗΕ: Όλες οι άλλες δυνατότητες περιλαµβάνουν µια µίξη φυσικών και ψηφιακών διαστάσεων

Σχήµα 1: Οι ∆ιαστάσεις του ΗΕ

Το πεδίο του ΗΕ

Οι εφαρµογές ΗΕ υποστηρίζονται από υποδοµές, και η υλοποίησή τους εξαρτάται από πέντε βασικές περιοχές (που φαίνονται σαν στύλοι υποστήριξης) άνθρωποι, δηµόσια πολιτική, τεχνικά πρότυπα και πρωτόκολλα, διαχείριση αποθεµάτων και άλλοι οργανισµοί. Η διαχείριση του ΗΕ συντονίζει τις υποδοµές, τις εφαρµογές και τους στύλους. Περιλαµβάνει επίσης ζητήµατα marketing στο Internet και διαφήµιση.

Ηλεκτρονικές Αγορές (Electronic Markets)

Μια αγορά είναι ένα δίκτυο αλληλεπιδράσεων και σχέσεων όπου ανταλλάσσονται πληροφορίες, προϊόντα, υπηρεσίες και πληρωµές. Η αγορά χειρίζεται όλες τις αναγκαίες συναλλαγές. Η ηλεκτρονική αγορά είναι µια θέση που βασίζεται σε ένα δίκτυο, στην οποία αγοραστές και πωλητές συναντώνται µέσω ηλεκτρονικών µέσων. Σε ηλεκτρονικές αγορές, οι πωλητές και οι αγοραστές διαπραγµατεύονται, υποβάλλουν προσφορές, συµφωνούν για µια παραγγελία και ολοκληρώνουν την εκτέλεση on-line ή off-line.


Σχήµα 2: Ένα πλαίσιο εργασίας για ΗΕ

Σχήµα 3: Ηλεκτρονικές Αγορές



∆ιοργανισµικά Συστήµατα Πληροφοριών (Interorganizational Information Systems, IOS)

Ένα IOS περιλαµβάνει ροή πληροφοριών (information flow) ανάµεσα σε δυο ή περισσότερους οργανισµούς. Κύριος σκοπός του είναι η αποδοτική επεξεργασία συναλλαγών, όπως µετάδοση παραγγελιών (transmitting orders), λογαριασµών (bills), και πληρωµών (payments) χρησιµοποιώντας EDI ή extranets.

Εµβέλεια: Ένα IOS είναι ένα ενοποιηµένο σύστηµα που περιλαµβάνει δυο ή περισσότερους επιχειρηµατικούς εταίρους. Ένα τυπικό IOS θα περιλαµβάνει µια εταιρία και τους προµηθευτές ή/και τους πελάτες της.

Τύποι ∆ιοργανισµικών Συστηµάτων

1. Ηλεκτρονική Ανταλλαγή ∆εδοµένων (Electronic Data Interchange-EDI): παρέχει ασφαλή σύνδεση Β2Β επάνω σε δίκτυα προστιθέµενης αξίας (Value Added Networks, VAN)

2. Extranets: παρέχει ασφαλή σύνδεση Β2Β µέσω Internet. Μπορούν να χρησιµοποιήσουν και βάσεις δεδοµένων κοινής χρήσης

3. Ηλεκτρονική Μεταφορά Κεφαλαίων (Electronic Funds Transfer, EFT): αποτελεί ένα σύστηµα πληρωµών

4. Ολοκληρωµένο σύστηµα µετάδοσης µηνυµάτων (Integrated Messaging Systems, IMS): συνδυάζει EDI, email και ηλεκτρονικές φόρµες

5. ∆ιαχείριση αλυσίδας προµήθειας (Supply Chain Management, SCM): παρέχει συνεργασία ανάµεσα σε εταιρία και προµηθευτές και/ή πελάτες µε σκοπό τη πρόβλεψη ζήτησης, τη µείωση αποθεµάτων και τη ταχύτητα παράδοσης

Χαρακτηριστικά ∆ιαφοροποίησης των IOS και των e-markets

1. Σε ένα IOS διαµορφώνονται κοινές οδηγίες και προσδοκίες, έτσι ώστε ο καθένας να ξέρει πως θα χρησιµοποιηθεί το σύστηµα και πότε θα υποβληθούν και θα ληφθούν οι συναλλαγές από κάθε επιχειρηµατικό εταίρο.


2. Αντίθετα από ότι συµβαίνει στις ηλεκτρονικές αγορές, σε ένα IOS δεν υπάρχει διαπραγµάτευση, αλλά απλά εκτέλεση.

3. IOS: ∆ιευθετήσεις εκ των προτέρων (για δίκτυα, πληρωµές, κλπ.), στηριζόµενες στο ότι η σχέση πελάτη-προµηθευτή θα είναι µια συνεχής σχέση µε πολλαπλές συναλλαγές.

4. E-market: ο δεσµός πελάτη-πωλητή καθορίζεται κατά την ώρα των συναλλαγών (µπορεί να αφορά µια και µόνο συναλλαγή ή συναλλαγές για µια καθορισµένη χρονική περίοδο)

Κατάταξη του πεδίου του ΗΕ λόγω φύσης των συναλλαγών

Σχήµα 4: Κατηγοριοποίηση του ΗΕ

• Επιχειρήσεις µε καταναλωτές (Business-to-Customers, B2C)

• Επιχειρήσεις µε επιχειρήσεις (Business-to-Business, Β2Β): συναλλαγές IOS και συναλλαγές e-market ανάµεσα σε οργανισµούς/επιχειρήσεις

• Καταναλωτές µε καταναλωτές (Customers-to-Customers, C2C): πωλήσεις από αγγελίες, διαφήµιση προσωπικών υπηρεσιών, πώληση εξειδίκευσης



• Καταναλωτές µε επιχειρήσεις (Customers-to-Business, C2Β): συναλλαγές ατόµων που πωλούν προϊόντα ή υπηρεσίες σε οργανισµούς

• Ενδοεπιχειρησιακό ΗΕ (Intrabusiness transactions, Β2Ε): συναλλαγές στο εσωτερικό του οργανισµού, όπως η online εκπαίδευση ή η πώληση εταιρικών αγαθών σε υπαλλήλους

• Μη επιχειρηµατικό ΗΕ: βελτίωση λειτουργιών/εξυπηρέτησης πελατών ή µείωση εξόδων των ακαδηµαϊκών ιδρυµάτων, κυβερνητικών υπηρεσιών, κοινωνικών οργανώσεων κλπ. Συµπεριλαµβάνει τις συναλλαγές Government-to-Consumers (G2C) και τις Government-to-Business (G2B)

Τύποι Προϊόντων

Οι εφαρµoγές ΗΕ παρέχουν τη δυνατότητα εύρεσης και ανάκτησης πληροφοριών, καθώς επίσης και συναλλαγές τεσσάρων τύπων προϊόντων: αγαθά, εργασίες, υπηρεσίες και άυλα αγαθά. Κάθε ένα από αυτά έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που καθιστούν χρήσιµη την εξέτασή τους, αφού η αντιµετώπισή τους σε µια εφαρµoγή ΗΕ πρέπει να γίνεται µε προσαρµογή στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους.

Αγαθά. Πρόκειται για φυσικά αντικείµενα, που έχουν παραχθεί σύµφωνα µε κάποιες προδιαγραφές, που κατά κύριο λόγο τις ορίζει ο κατασκευαστής τους. Συνήθως συµπεριλαµβάνεται στην έννοιά τους και η µεταφορά από τον τόπο παραγωγής στον τόπο πώλησης. Παραδείγµατα αυτής της κατηγορίας περιλαµβάνoυν: Xηµικά, φαρµακευτικά προϊόντα, είδη ένδυσης, ανταλλακτικά κάθε είδους, οχήµατα κλπ.

Εργασίες. Πρόκειται για τις εργασίες ανάπτυξης ή κατασκευής αγαθών σύµφωνα µε προδιαγραφές που θέτει ο πελάτης. Παραδείγµατα αποτελούν τα προϊόντα λογισµικού, ηλεκτρικές -υδραυλικές εγκαταστάσεις, κατασκευές χώρων κλπ. Βασικές επιχειρηµατικές διαδικασίες που έχουν σχέση µε αυτή την κατηγορία αφορούν την διαπραγµάτευση των προδιαγραφών, τις πληρωµές σύµφωνα µε την πρόοδο του έργου κλπ.

Υπηρεσίες. Η διάθεση και πώληση υπηρεσιών είναι συνήθως διαδικασίες αλληλοεξαρτώµενες. Παραδείγµατα αυτής της κατηγορίας περιλαµβάνουν


δηµόσιες, τουριστικές, χρηµατοοικονοµικές, ψυχαγωγικές, συµβουλευτικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υγείας.

Άυλα αγαθά. Η αξία αυτών των προϊόντων δεν συνδέεται άµεσα µε το κόστος παραγωγής τους αλλά µε το περιεχόµενο και τη χρήση τους. Επίσης:

o η διανοµή τους εξαρτάται άµεσα από κάποιο µέσο επικοινωνίας,

o συνδέονται άρρηκτα µε την έννοια των δικαιωµάτων χρήσης.

o π.χ. κινηµατογραφικές ταινίες, προϊόντα µουσικής, πακέτα λογισµικού, σχέδια διαφόρων ειδών κλπ.

o Επιχειρηµατικές διαδικασίες που σχετίζονται µε αυτή την κατηγορία περιλαµβάνουν την αναπαραγωγή των προϊόντων κατόπιν σχετικής άδειας και όλες τις επικοινωνιακές διεργασίες που πρέπει να συντελεστούν για αυτό το σκοπό.

Να τονισθεί ότι οι παραπάνω κατηγορίες είναι πολύ γενικού περιεχοµένου: ένα προϊόν µπορεί να προέλθει από τη συνένωση δύο ή περισσότερων από τις παραπάνω γενικές κατηγορίες (π.χ. ένα πακέτο λογισµικού είναι ένα προϊόν µε στοιχεία άυλου αγαθού, ενώ αυτό µπορεί να συνοδεύεται από ένα συµβόλαιο συντήρησης, κάτι που πρακτικά θεωρείται παροχή υπηρεσίας και ανήκει στην κατηγορία υπηρεσίες).

Eπιχειρηµατικές ∆ιαδικασίες

Οι βασικότερες επιχειρηµατικές διαδικασίες που συντελούνται σήµερα στα πλαίσια της εµπορικής διαδικασίας περιλαµβάνουν:

Προώθηση προϊόντος (marketing). Περιλαµβάνει µια σειρά από δραστηριότητες τόσο από τη πλευρά του πωλητή προϊόντων και υπηρεσιών (π.χ. έρευνα αγοράς, σχεδιασµός προϊόντος, προώθηση, διαφήµιση προϊόντος κλπ.) όσο και από την πλευρά του πιθανού αγοραστή (π.χ. επιλογή κατάλληλου προϊόντος, συλλογή πληροφοριών, επιλογή βέλτιστης προσφοράς κλπ.). Στη διάρκεια των λειτουργιών αυτών συνήθως υπάρχει ελάχιστη άµεση επαφή µεταξύ του αγοραστή και του πωλητή αλλά συµµετέχoυν σ' αυτές και ενδιάµεσοι φορείς (π.χ. µεταπωλητές, αντιπρόσωποι, κλπ.).



Επιβεβαίωση Συνεργασίας (contracting). Για τη διεκπεραίωση αυτής της διαδικασίας απαιτούνται:

από την πλευρά του αγοραστή, η συλλογή των προδιαγραφών του προϊόντος καθώς και άλλων όρων που σχετίζονται µε τη συνεργασία µε προµηθευτές (π.χ. µεταφοράς, παράδοσης και πληρωµής) και

από την πλευρά του πωλητή, η διαπραγµάτευση για τους όρους συνεργασίας, η επεξεργασία των παραγγελιών σύµφωνα µε τους συµφωνηθέντες όρους συνεργασίας κλπ.

Στη διάρκεια των λειτουργιών αυτών και ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των διαπραγµατεύσεων, διεξάγονται επικοινωνίες µεταξύ των δύο µερών που βασίζονται κυρίως σε αδόµητες πληροφορίες και κείµενα.

∆ιαχείριση Αποθεµάτων (logistics). Εδώ περιλαµβάνoνται όλες οι λειτουργίες που στοχεύουν στη διάθεση των παραγγελθέντων προϊόντων στον αγοραστή σύµφωνα µε τους όρους συνεργασίας. Λειτουργίες που περιλαµβάνoνται στα πλαίσια αυτά αφορούν:

o τη ζήτηση προϊόντων,

o τη µεταφορά,

o την υποδοχή και κατηγοριοποίηση των προϊόντων στην αποθήκη κλπ.

Κατά τη διάρκεια των λειτουργιών αυτών, συνήθως διεξάγονται δοµηµένες επικοινωνίες µεταξύ των συµµετεχόντων µερών, αγοραστή και πωλητή.

∆ιακανονισµός (settlement). Στη διαδικασία αυτή περιλαµβάνεται η τιµολόγηση προϊόντων και υπηρεσιών και η πληρωµή τους. ∆εν πρόκειται απλώς για οικονοµικό διακανονισµό αλλά για γενικότερο διακανονισµό των όρων συνεργασίας και εµπορικών εταίρων (π.χ. µπορεί να µη συντελείται µία απλή πληρωµή τιµολογίων αλλά και ο αµοιβαίος συµβιβασµός τους)

Επικοινωνία µε ∆ηµόσιους Φορείς (interfacing with administration). Όλα τα µέρη που συµµετέχoυν στα πλαίσια του διεθνούς επιχειρηµατικού περιβάλλοντος πρέπει σε κάποια σηµεία του εµπορικού κύκλου να έρθουν σε


επαφή µε δηµόσιους φορείς, για διάφορους λόγους (π.χ. διεκπεραίωση εισαγωγών / εξαγωγών, εξόφληση φόρων κλπ.)

Πεδία Εφαρµογής του ΗΕ

Το ΗΕ µπoρεί να εφαρµoστεί σε µια ευρεία γκάµα επιχειρηµατικών λειτουργιών που περιλαµβάνουν:

Ανταλλαγή πληροφοριών για προϊόντα και υπηρεσίες (πριν την πώληση). Η ανταλλαγή πληροφοριών, η διαφήµιση και ενηµέρωση για προϊόντα και υπηρεσίες είναι ίσως η πλέον διαδεδοµένη χρήση του ΗΕ. Για παράδειγµα, πάρα πολλές επιχειρήσεις διαθέτουν ηλεκτροvικές σελίδες µέσω των οποίων διαφηµίζoυν στο Internet τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που παρέχουν. Οι περισσότερες προσφέρουν παράλληλα και επιπλέον υπηρεσίες στους πελάτες τους και σε κάθε ενδιαφερόµενo, που εµπίπτoυν συνήθως σε µια από τις επόµενες κατηγορίες.

Υποστήριξη Πελάτη (πριν και µετά την πώληση). Πολλές επιχειρήσεις δηµιουργούν oµάδες συζητήσεων και επαφών µε τους πελάτες τους, οι οποίοι µε τον τρόπο αυτό µπoρoυν να επικοινωνούν όχι µόνo µε τον προµηθευτή, αλλά και µεταξύ τους, ανταλλάσσοντας ιδέες, ερωτήσεις, συµβoυλές, κ.ά. Ένα παράδειγµα τέτοιας εφαρµογής είναι το δίκτυο GEN (Global Engineering Network) που συντονίζεται από τη Siemens Nixdorf και αποτελεί ένα forum επαφών για µηχανικούς, προµηθευτές και πελάτες µηχανολογικού εξoπλισµoύ από όλη την Eυρώπη (www.gen.net)

∆ηµιουργία Ηλεκτρονικών Επιχειρήσεων (virtual enterprises) - Εµπορικά Κέντρα. Το ΗΕ παρέχει τη δυνατότητα δηµιoυργίας ηλεκτρονικών επιχειρήσεων στο δίκτυο (π.χ. ηλεκτρονικά καταστήµατα, εταιρίες παροχής υπηρεσιών κλπ). Επιπλέον πολλές επιχειρήσεις (κυρίως οι µικροµεσαίες) δηµιουργούν Ηλεκτρονικά Eµπορικά Κέντρα δηλαδή oµάδες επιχειρήσεων που συνεργάζονται ηλεκτρονικά δηµιουργώντας ένα Eµπορικό Κέντρο στο Internet. Μια ηλεκτρονική επιχείρηση αποτελείται από δυο ή περισσότερα ηλεκτρονικά καταστήµατα και παρέχει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να δηµιουργήσουν ισχυρούς και ανταγωνιστικούς οµίλους εταιριών. Το γεγονός αυτό φαίνεται να αλλάζει το συσχετισµό δυνάµεων µεταξύ των επιχειρήσεων.



Παράδειγµα Εικονικής Επιχείρησης

Παράδειγµα µιας εικονικής επιχείρησης αποτελεί η εταιρία Virtual Vineguards, µια κοινοπραξία µικρών παραγωγών κρασιού στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ. Η εταιρία υπάρχει µόνo στο δίκτυο στη διεύθυνση www.virtualvin.com, δεν έχει δηλαδή φυσική υπόσταση. Οι πελάτες µπoρoύν να δουν πληροφορίες για τα προϊόντα της εταιρίας και να παραγγείλουν κρασιά πληρώνοντας µέσω ηλεκτρονικών συστηµάτων πληρωµών. Οι παραγγελίες των πελατών µεταφέρονται µέσω δικτύου στον κατάλληλο προµηθευτή και τα προϊόντα αποστέλλονται µέσω ταχυδροµείου. Ο πελάτης έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί το σηµείο στο οποίο βρίσκεται η παραγγελία του ανά πάσα στιγµή.

Ηλεκτρονικές Τράπεζες. Όλες οι τράπεζες έχουν δηµιουργήσει ηλεκτρονικές υπηρεσίες παρέχοντας ένα σύνολο δυνατοτήτων στους πελάτες τους. Οι ηλεκτρονικές τράπεζες επιτρέπουν στους πελάτες να χρεοπιστώνουv τους λογαριασµούς τους µέσα από το ∆ιαδίκτυο, να µεταφέρουν κεφάλαια από ένα λογαριασµό σε άλλο ή ακόµη να κάνουν αίτηση για προέγκριση δανείου ή απόκτηση πιστωτικής ή άλλης κάρτας. Άλλες υπηρεσίες που προσφέρονται από τις τράπεζες είναι η εξυπηρέτηση των οικοvοµικών συναλλαγών των ιδεατών καταστηµάτων (µε χpήση µηχανισµών ηλεκτροvικών πληρωµώv) και η διεκπεραίωση των µηνυµάτων ΕDΙ, ΕFΤ κλπ.

Ηλεκτρονική ∆ιανοµή. Στα πλαίσια της ηλεκτρονικής διανοµής µπορούν να ενταχθούν υπηρεσίες oη-line διάxυσης πληροφοριών µε µηδαµινό συνήθως κόστος χρήσης. Π.χ. η εταιρία Oracle διαθέτει µια ηλεκτρονική σελίδα στο Internet (www.oracle.com) µέσω της οποίας οι πελάτες ενηµερώvονται για τα προϊόντα της εταιρίας, µπορούν να µεταφέρουν στον υπολογιστή τους δωρεάν δοκιµαστικές εκδόσεις (demos) των προγραµµάτων της εταιρίας και αν πληρώσουv µέσω πιστωτικής κάρτας, µπορούν να µεταφέρουν ολόκληρα προγράµµατα. Στο χώρο επίσης των εφηµερίδων και περιοδικών, πολλές είναι οι εταιρίες που παρέχουν τέτοιες υπηρεσίες στους πελάτες τους. Π.χ. η γνωστή βρετανική εφηµερίδα Times και Sunday Times µπoρεί να προσπελαστεί εξ’ ολοκλήρου ηλεκτρονικά και δωρεάν από οποιονδήποτε διαθέτει σύνδεση στο Internet (www.the-timcs.co.uk). Παρόµοιες υπηρεσίες παρέχονται και από πολλές ελληνικές εφηµερίδες και περιοδικά (π.χ. η Ελευθεροτυπία, www.enet.gr, τα ΝΕΑ και το Bήµα www.dolnet.gr, κ.ά.).


Ανάπτυξη κοινών επιχειρηµατικών διαδικασιών µεταξύ επιχειρήσεων (shared business processes). Τέτοιες διαδικασίες φέρνουν σε στεvή επαφή τους συµµετέχοντες στο εµπορικό κύκλωµα, συσφίγγοντας τους επιχειρηµατικούς δεσµούς και δυσχεραίνοντας µε αυτόν τον τρόπο την αλλαγή συνεργατών (lock-in). Για παράδειγµα, η αλυσίδα supermarket Tesco της Μ. Βρετανίας έχει αναπτύξει ένα πολύπλοκο σύστηµα ανατροφοδότησης των 540 καταστηµάτων που διαθέτει στη χώρα. Κάθε πώληση προϊόντων που καταγράφεται στα ταµεία κάποιου καταστήµατoς µεταφέρεται ηλεκτρονικά στα κεντρικά γραφεία της εταιρίας. Εκεί γίνεται αυτόµατος έλεγχος αποθεµάτων για το συγκεκριµένο κατάστηµα και υπολογίζονται οι ανάγκες ανατροφοδότησης κάθε καταστήµατoς µε βάση τα προϊόντα που εµφανίζονται µε υπόλοιπο κάτω από το όριο ασφαλείας. Η πληροφορία τελικά στέλνεται ηλεκτρονικά στον αντίστοιχο αποθηκευτικό χώρο της εταιρίας. Εκεί, αν τα προϊόντα δεν υπάρχουν σε απόθεµα, παραγγέλνονται ηλεκτρονικά από τον κατάλληλο προµηθευτή. Μετά την παραλαβή από τον αποθηκευτικό χώρο, τα προϊόντα στέλνονται στο κατάστηµα που τα χρειάζεται. Το όλο σύστηµα αvατροφοδότησης λειτουργεί µε τη στενή συνεργασία των προµηθευτών, οι οποίοι ουσιαστικά συµµετέχουν σε µια κοινή επιχειρηµατική διαδικασία ανατροφοδότησης των ραφιών στα καταστήµατα του supermarket.

Συνοπτική Ιστορία του ΗΕ

• Αρχές δεκαετίας του ‘70, η ηλεκτρονική µεταφορά κεφαλαίων (EFT)

• EDI για οικονοµικές αρχικά συναλλαγές και έπειτα για επεξεργασία και των υπόλοιπων συναλλαγών

• Τηλεπικοινωνιακές εφαρµογές (διαπραγµάτευση µετοχών, κρατήσεις θέσεων για ταξίδια)

• Αρχές του ’90 η εµπορευµατοποίηση του Internet οδήγησε στην επινόηση του όρου ΗΕ

• Ταχεία ανάπτυξη λόγω κυρίως της ανάπτυξης των δικτύων, της αύξησης του ανταγωνισµού και άλλων επιχειρηµατικών πιέσεων



• Όλοι έχουν πια ένα δικτυακό τόπο. Παράδειγµα: Η General Motors Corporation (www.gm.com) µε 18000 σελίδες πληροφοριών και 98000 δεσµούς (links) προς τα προϊόντα, υπηρεσίες και αντιπροσώπους της (στοιχεία 1999)

Η ∆ιεπιστηµονική Φύση του ΗΕ

• Marketing

• Επιστήµη Υπολογιστών

• Συµπεριφορά και ψυχολογία καταναλωτή

• Χρηµατοοικονοµικά

• Οικονοµικά

• Συστήµατα ∆ιαχείρισης Πληροφοριών (MIS)

• Λογιστική και Παρακολούθηση (accounting/auditing)

• ∆ιοίκηση (Management)

• Εµπορικό και Εθιµικό ∆ίκαιο

• Άλλα: επιστήµη έρευνας/διοίκησης λειτουργιών, στατιστική, γλωσσολογία, υγεία, επικοινωνίες, ψυχαγωγία, δηµόσια πολιτική/διοίκηση κ.ά.

Τα οφέλη του ΗΕ

Οφέλη για Οργανισµούς

• Επεκτείνει τη θέση της αγοράς σε εθνικές και διεθνείς αγορές

• Μειώνει το κόστος της δηµιουργίας, επεξεργασίας, διανοµής, αποθήκευσης και ανάκτησης πληροφοριών που βρίσκονται σε χαρτί, µειώνει τον όγκο χαρτιού

• Ταχύτερη πρόσβαση στις πληροφορίες

• Επιτρέπει τη µείωση αποθεµάτων και εξόδων, διευκολύνοντας τη διαχείριση αλυσίδας προµηθειών τύπου έλξης (“pull” type SCM)


• Η επεξεργασία τύπου έλξης επιτρέπει προσαρµογή προϊόντων και υπηρεσιών, ένα σηµαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα

• Μειώνει το χρόνο ανάµεσα στη διάθεση του κεφαλαίου και στη λήψη των προϊόντων και των υπηρεσιών, µειώνει το χρόνο παραγωγής και παράδοσης

• ∆υνατότητα δηµιουργίας άκρως εξειδικευµένων επιχειρήσεων

• Εκκινεί επιχειρηµατικές διαδικασίες έργων ανασχεδίασης (business processes reengineering, BPR) µε σκοπό την απλοποίηση διαδικασιών και την αύξηση της παραγωγικότητας

• Μειώνει το τηλεπικοινωνιακό κόστος - το Internet είναι πολύ φθηνότερο από τα VANs

• Επίσης: βελτιωµένη εικόνα, βελτιωµένη εξυπηρέτηση πελατών, εύρεση νέων επιχειρηµατικών εταίρων, µειωµένο κόστος µεταφοράς και αυξηµένη ευελιξία.

Οφέλη για Καταναλωτές

• Επιτρέπει σε πελάτες να ψωνίζουν ή να κάνουν άλλες συναλλαγές 24 ώρες τη µέρα, όλο το έτος, από σχεδόν οποιοδήποτε µέρος

• Προσφέρει περισσότερες επιλογές (προµηθευτών ή/και προϊόντων)

• Παρέχει συχνά, λιγότερο ακριβά προϊόντα και υπηρεσίες, επιτρέποντάς τους να κάνουν γρήγορες συγκρίσεις και να ψωνίζουν από πολλά µέρη

• Επιτρέπει πολύ γρήγορη παράδοση, κυρίως µε ψηφιοποιηµένα προϊόντα

• Οι πελάτες µπορούν να πάρουν σχετικές και λεπτοµερείς πληροφορίες σε δευτερόλεπτα και όχι σε µέρες ή σε εβδοµάδες

• Κάνει δυνατή τη συµµετοχή σε εικονικές δηµοπρασίες

• Επιτρέπει σε πελάτες να αλληλεπιδρούν µε άλλους πελάτες σε ηλεκτρονικές κοινότητες, να ανταλλάσσουν ιδέες και να συγκρίνουν εµπειρίες

• ∆ιευκολύνει τον ανταγωνισµό, κάτι που οδηγεί σε σηµαντικές εκπτώσεις



Οφέλη για τη Κοινωνία

• Επιτρέπει σε περισσότερα άτοµα να εργάζονται στο σπίτι και να κάνουν λιγότερες µετακινήσεις για αγορές, µε αποτέλεσµα να υπάρχει λιγότερη κίνηση στους δρόµους και µικρότερη µόλυνση του περιβάλλοντος

• Επιτρέπει σε µερικά εµπορεύµατα να πωλούνται σε χαµηλότερες τιµές, οπότε λιγότερο πλούσιοι άνθρωποι µπορούν να αγοράσουν περισσότερα και έτσι να αυξήσουν το βιοτικό τους επίπεδο

• Επιτρέπει σε ανθρώπους από χώρες του 3ου κόσµου και από αγροτικές περιοχές, να απολαµβάνουν προϊόντα και υπηρεσίες που αλλιώς δε θα ήταν διαθέσιµα σε αυτούς

• ∆ιευκολύνει τη διανοµή δηµόσιων υπηρεσιών, όπως υγεία-εκπαίδευση-κοινωνικές παροχές, µε µειωµένο κόστος και/ή µε βελτιωµένη ποιότητα

Οι περιορισµοί του ΗΕ

Τεχνικοί Περιορισµοί του ΗΕ

• Έλλειψη επαρκούς ασφάλειας συστηµάτων, αξιοπιστίας, προτύπων και πρωτοκόλλων επικοινωνίας

• Ανεπαρκές εύρος ζώνης τηλεπικοινωνιών

• Τα εργαλεία ανάπτυξης λογισµικού εξακολουθούν µε γρήγορο ρυθµό να εξελίσσονται και να µεταβάλλονται

• Η ολοκλήρωση του Internet µε το λογισµικό HE, παρουσιάζει δυσκολίες µε µερικές υπάρχουσες βάσεις δεδοµένων και εφαρµογές

• Αναγκαιότητα για ειδικούς διακοµιστές Ιστού (Web servers) και άλλες υποδοµές, επιπλέον των διακοµιστών δικτύου (επιπρόσθετο κόστος)

• Πιθανά προβλήµατα δια-λειτουργικότητας (interoperability), δηλαδή κάποιο λογισµικό ΗΕ µπορεί να µην είναι κατάλληλο για κάποιο υλικό, ή µπορεί να παρουσιάζει ασυµβατότητες µε κάποια λειτουργικά συστήµατα ή άλλα συστατικά υποδοµής


Μη Τεχνικοί Περιορισµοί

Σύµφωνα µε έρευνα του InternetWeek (1998):

1. Κόστος και δικαιολόγηση (35% των ερωτηθέντων)

Το κόστος ανάπτυξης ΗΕ µέσα στην εταιρία µπορεί να είναι πολύ ψηλό, και λάθη λόγω έλλειψης εµπειρίας µπορούν να προκαλέσουν καθυστερήσεις. Υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για ανάπτυξη εκτός της εταιρίας (outsourcing), αλλά το που και πως θα γίνει αυτό, δεν είναι απλό θέµα. Επίσης, για να αιτιολογήσει το σύστηµα κάποιος, πρέπει να συνυπολογίσει µερικά µη απτά οφέλη (όπως αξία διαφήµισης και βελτιωµένη εξυπηρέτηση πελατών), τα οποία είναι δύσκολο να ποσοτικοποιηθούν.

2. Ασφάλεια - διασφάλιση απορρήτου (privacy) (17% των ερωτηθέντων)

Αυτά τα θέµατα είναι ιδιαίτερα σηµαντικά. Από τεχνικής απόψεως δεν υπάρχει σηµαντικό πρόβληµα ασφάλειας και τα µέτρα διασφάλισης απορρήτου βελτιώνονται συνεχώς. Και όµως οι πελάτες θεωρούν αυτά τα θέµατα πολύ σηµαντικά και έτσι η βιοµηχανία ΗΕ έχει ένα αρκετά δύσκολο έργο: να πείσει τους πελάτες ότι οι online συναλλαγές είναι στη πραγµατικότητα πολύ ασφαλείς διαδικασίες

3. Έλλειψη εµπιστοσύνης και αντίσταση χρηστών (4% των ερωτηθέντων)

Οι πελάτες δεν εµπιστεύονται έναν άγνωστο και απρόσωπο πωλητή, τις συναλλαγές χωρίς χαρτιά, και τα ηλεκτρονικά χρήµατα. Έτσι η µετάβαση από τα φυσικά στα εικονικά (virtual) καταστήµατα µπορεί να είναι δύσκολη

4. Άλλοι περιοριστικοί παράγοντες:

• Έλλειψη επαφής – αίσθηση online

• Πολλά µη διευθετηµένα ζητήµατα: νοµικά θέµατα, κυβερνητικές ρυθµίσεις και πρότυπα

• Συνεχώς και γρήγορα αναπτυσσόµενη η επιστήµη ΗΕ – όχι σταθερή περιοχή

• Έλλειψη υπηρεσιών υποστήριξης (όχι κέντρα αποσαφήνισης θεµάτων για συναλλαγές ΗΕ, σπάνιοι οι ειδικοί φορολόγησης ΗΕ και οι εκτιµητές υψηλής ποιότητας)



• Σε αρκετές εφαρµογές, όχι ικανά µεγάλος αριθµός πωλητών και αγοραστών για επικερδείς δραστηριότητες ΗΕ

• Συµβάλλει στη µείωση των ανθρώπινων σχέσεων

• Ακριβή και/ή άβολη ακόµη πρόσβαση στο Internet για πολλούς πελάτες (καθοριστικοί παράγοντες η πρόσβαση µέσω κινητής τηλεφωνίας, και η προσοχή από τα ΜΜΕ)

Οι Κινητήριες ∆υνάµεις (driving forces) του ΗΕ

Ο Νέος Κόσµος των Επιχειρήσεων

• Επιχειρηµατικές Πιέσεις (Business pressures)

• Ο ρόλος της τεχνολογίας της πληροφορίας (Information Technology, IT) – συµπεριλαµβάνεται και το ΗΕ

Κύριες Επιχειρηµατικές Πιέσεις

Πιέσεις της Αγοράς και Οικονοµικές Πιέσεις:

• ∆υνατός ανταγωνισµός (Strong competition)

• Παγκόσµια οικονοµία (Global economy)

• Περιφερειακές εµπορικές συµφωνίες

• Ιδιαίτερα χαµηλό εργατικό κόστος σε µερικές χώρες

• Συχνές και σηµαντικές αλλαγές σε αγορές

• Αυξηµένη δύναµη των καταναλωτών

Κοινωνικές και Περιβαλλοντολογικές Πιέσεις:

• Μεταβαλλόµενη φύση ανθρώπινου δυναµικού

• Αποκρατικοποιήσεις

• Μειούµενες κρατικές επιχορηγήσεις


• Αυξηµένη σηµασία ηθικών και νοµικών θεµάτων

• Αυξηµένη κοινωνική ευθύνη των οργανισµών

• Ταχείες πολιτικές αλλαγές

Τεχνολογικές Πιέσεις:

• Ταχεία τεχνολογική αχρήστευση λόγω παλαιότητας

• Αυξηµένοι νεωτερισµοί και νέες τεχνολογίες

• Αχανής όγκος – υπερφόρτωση πληροφοριών

• Ταχεία µείωση του λόγου τεχνολογικό κόστος/απόδοση

Ανασχεδίαση Επιχειρηµατικών ∆ιαδικασιών (Business Process Reengineering, BPR)

Οι κύριες περιοχές στις οποίες το ΗΕ υποστηρίζει BPR:

• Μείωση χρόνου κύκλου (αύξηση παραγωγικότητας) και χρόνου εµφάνισης στην αγορά (αύξηση ανταγωνιστικότητας)

• Εξουσιοδοτήσεις σε υπαλλήλους (empowerment of employees) και συνεργατική εργασία (collaborative work): αποκέντρωση στη λήψη αποφάσεων,

• ∆ιοίκηση γνώσης (knowledge management): προσπέλαση-πώληση γνώσης ενός οργανισµού

• Προσέγγιση επικεντρωµένη στον πελάτη (Customer-focused approach): από µαζική παραγωγή σε µαζική προσαρµογή

• Επιχειρηµατικές συµµαχίες (business alliances) — εικονικές εταιρίες (virtual corporation): προσωρινές κοινοπραξίες ως ειδικοί οργανισµοί για µια συγκεκριµένη αποστολή περιορισµένου χρόνου

Επιδράσεις του ΗΕ

Βελτίωση του Άµεσου (Direct) Marketing



• Προώθηση προϊόντος (product promotion): διαλογική, άµεση, γεµάτη µε πληροφορίες επαφή µε πελάτες

• Νέα κανάλια πωλήσεων: αµφίδροµη φύση επικοινωνίας

• Άµεσες εξοικονοµήσεις: συγκρινόµενο µε χρήση VAN, ή µε φυσική µεταφορά προϊόντων-πληροφοριών

• Μειωµένος χρόνος κύκλου (reduced cycle time): σε ψηφιοποιηµένα προϊόντα/υπηρεσίες έως σε διοικητικές εργασίες φυσικής παράδοσης διεθνούς φύσης

• Εξυπηρέτηση πελατών (customer service): λεπτοµερείς πληροφορίες online, χρήση ευφυών πρακτόρων

• Εικόνα προϊόντος ή εταιρίας (brand /corporate image)

Άλλες επιδράσεις του ΗΕ

Μετασχηµατισµός Οργανισµών:

• Αλλαγή της φύσης της εργασίας

• Ευέλικτοι υπάλληλοι

• Εξοικείωση οργανισµών µε τη τεχνολογία

• Πειραµατισµοί µε νέα προϊόντα, υπηρεσίες και διαδικασίες

Επανορισµός Οργανισµών:

• ∆υνατότητες νέων προϊόντων

• Μαζική προσαρµογή (mass customization)

• Νέα επιχειρηµατικά µοντέλα

• Νέα είδη ενδιαµέσων

Επιδράσεις στη Κατασκευή (manufacturing):


Καθοδηγούµενη από τη ζήτηση ή τύπου «έλξης» (pull processing), µείωση χρόνου κύκλου παραγωγής, ολοκλήρωση (integration) µε χρήση συστηµάτων προγραµµατισµού επιχειρησιακών πόρων (Enterprise Resource Planning, ERP)

Επιδράσεις στα Οικονοµικά – Λογιστική:

Ηλεκτρονικά συστήµατα πληρωµών, ψηφιακό χρήµα, αυτοµατοποίηση εργασιών υποστήριξης (back office), διαπραγµάτευση µετοχών, τραπεζικές υπηρεσίες από το σπίτι.

∆ιαχείριση Ανθρώπινων Πόρων (Human Resource Management):

Αλλαγές στο τρόπο που οι άνθρωποι προσλαµβάνονται, αξιολογούνται και αναπτύσσονται: Ηλεκτρονική κατάρτιση-εκγύµναση, εκπαίδευση εξ’ αποστάσεως (distance learning)

Θέµατα ∆ιοίκησης

• Πως θα εκτιµήσουµε το µέγεθος των επιχειρηµατικών πιέσεων;

• Ποια πρέπει να είναι η στρατηγική του οργανισµού µου προς το ΗΕ (οδήγησε, περίµενε ή πειραµατίσου);

• Ποιος ο καλύτερος τρόπος για να κατανοήσω το ΗΕ (οµάδα εργασίας);

• Ποια ηθικά ζητήµατα υπάρχουν (παρακολούθηση email, απόρρητο εκατοµµυρίων πελατών);

Προβληµατισµοί

Βέβαια, η χρήση ΗΕ για όλες αυτές τις κατηγορίες συναλλαγών δεν είναι εύκολη. Το κόστος χρήσης ηλεκτρονικής επικοινωνίας δεν είναι το ίδιο για κάθε εφαρµογή και εξαρτάται από µια πληθώρα παραγόντων όπως:

η εξοικείωση της επιxείρησης µε την πληροφορική,

η τυχόν ήδη χρήση δικτύων και ηλεκτρονικών µεθόδων επικοινωνίας,

ο αριθµός των συναλλασσόµενων εταίρων, κ.ά.



Γενικά, µια επιχείρηση που χρησιµοποιεί ήδη την πληροφορική σε ικανοποιητικό βαθµό και συναλλάσσεται µε άλλους εταίρους που κάνουν το ίδιο, δεν αντιµετωπίζει συνήθως το κόστος επένδυσης για χρήση του ΗΕ σαν ανασχετικό παράγοντα.

Αντίθετα, µια επιxείρηση που πρέπει να επενδύσει από την αρχή σε όλο τον απαραίτητο εξοπλισµό και τεχνογνωσία και ίσως χρειαστεί να “πριµοδοτήσει” κάποιους µικρούς πελάτες ή/και προµηθευτές της να κάνουν το ίδιο, ίσως χρειάζεται να αντιπαραβάλλει προσεκτικά τα κόστη µε τα αναµενόµενα (άµεσα και στρατηγικά) οφέλη.

Γεγονός πάντως είναι ότι σε µια τέτοια ανάλυση ιδιαίτερη βαρύτητα έχουν και κριτήρια που δεν µπορούν να µεταφραστούν άµεσα σε χρηµατικούς όρους, π.χ. το προβάδισµα έναντι του ανταγωνισµού σε τεχνολογίες αιxµής.

Επιπλέον, η χρήση µεθόδων ΗΕ σε κάθε ένα από τα προαναφερόµενα είδη επιχειρηµατικών λειτουργιών δεν είναι το ίδιο εύκολη λόγω της ενδεχόµενης ύπαρξης νοµικών ή άλλων κανονιστικών περιορισµών. Έτσι, η χρήση του ΗΕ για διαφήµιση ή για ανταλλαγή πληροφοριών για προϊόντα είναι ίσως εύκολη. ∆εν ισχύει όµως το ίδιο και για τις ηλεκτρονικές πληρωµές, παρόλο που οι τεχνολογίες που επιτρέπουν τη διακiνηση “ηλεκτρονικού xρήµατoς” είναι ήδη αρκετά ώριµες για ευρεία χρήση.

Οι νοµοθεσίες των περισσότερων κρατών θα χρειαστεί να τροποποιηθούν για να επιτρέψουν τέτοιες συναλλαγές, διαφυλάσσοντας παράλληλα τα συµφέροντα των κρατών και διατηρώντας τη δυνατότητα νοµικών και φορολογικών ελέγχων από τις αρχές. Είναι αναπόφευκτο βέβαια ότι µε την εξάπλωση της χρήσης του ΗΕ θα δηµιουργηθεί η αναγκαία πίεση προς τις κυβερνήσεις για προσαρµογή των εθνικών και διεθνών νοµοθεσιών, κάτι που γίνεται ήδη ορατό στις προηγµένες χώρες.

Αξιολόγηση της Εισαγωγής του ΗΕ

Όσο είναι αλήθεια ότι το ΗΕ µπoρεί να είναι ένα πoλύτιµo εργαλείο στα χέρια µιας επιχείρησης, άλλο τόσο επίσης αληθεύει το γεγονός ότι η χρήση του δεν µπoρεί να προσδώσει τα ίδια οφέλη σε κάθε είδος και τύπο επιχείρησης. Επιπλέον το ΗΕ µπoρεί να επηρεάσει τη λειτουργία και τη δoµή µιας επιχείρησης καθώς επίσης να µεταβάλει τον τρόπο εργασίας και να αναδιαµορφώσει το ρόλο των εργαζοµένων.


Έτσι είναι απαραίτητο για τις επιχειρήσεις, προτού δεσµεύσoυν πόρους σε οποιαδήποτε προσπάθεια, να αξιολογήσουν προσεκτικά τα ακόλουθα:

Μπορεί η χρήση του ΗΕ να βοηθήσει την επιχείρηση να πετύχει καλύτερα τους στόχους της;

Σε ποιους τοµείς της επιχειρηµατικής λειτουργίας είναι προσφορότερο να χρησιµοποιηθούν τεχνολογίες και πρακτικές ΗΕ;

Ποιος συνδυασµός τεχνολογιών µπoρεί να επιφέρει τα καλύτερα αποτελέσµατα µε το µικρότερο δυνατό κόστος επένδυσης και το ελάχιστο ρίσκο;

Τι είδους και τι έκτασης οργανωτικές αλλαγές θα απαιτήσει η εφαρµoγή του ΗE µέσα σε µια επιχείρηση;

Πώς µπoρεί το ΗΕ να µεταβάλλει τις σχέσεις µιας επιχείρησης µε τους επιχειρηµατικούς της εταίρους;

Πόσο θα τροποποιηθεί ο τρόπος εργασίας των υπαλλήλων της επιχείρησης και τι ανακατατάξεις θα επιφέρει το ΗΕ στη δοµή και την ιεραρχία της εταιρείας καθώς επίσης και στις σχέσεις των εργαζοµένων µε την επιχείρηση.

∆υσκολίες Αξιολόγησης

Μια επιχείρηση οφείλει να µπoρεί να αξιολογήσει σωστά τις ευκαιρίες και τους κινδύνους που µπορεί να συνεπάγεται η υιοθέτηση του ΗΕ, αλλά και να επιλέξει τη σωστή στρατηγική και το πλάνο εφαρµογής του. Κάτι τέτοιο όµως είναι εξαιρετικά δύσκολο για τους εξής λόγους:

Το ΗΕ είναι µια σχετικά καινούρια έννοια και για το λόγο αυτό δεν υπάρχει ακόµη διαθέσιµη (σε ευρεία βάση) πρακτική εµπειρία που θα βοηθούσε στην αξιολόγηση και ασφαλή εξαγωγή συµπερασµάτων. 'Έτσι, ο πειραµατισµός και η επιχειρηµατική διαίσθηση είναι τις περισσότερες φορές οι βασικότεροι µηχανισµοί υιοθέτησης του ΗΕ.

Η αξιολόγηση των ευκαιριών, των δυνατοτήτων αλλά και των κινδύνων που συνεπάγεται η υιοθέτηση µεθόδων ΗΕ είναι εξαιρετικά δυσχερής γιατί εξαρτάται από µια πληθώρα παραγόντων (ενδεικτικά: το είδος επιχειρηµατικής δραστηριότητας, το µέγεθος της επιχείρησης, ο βαθµός εξοικείωσής της µε τη



χρήση νέων τεχνολογιών και µοντέρνων µεθόδων διοίκησης, η γενικότερη στρατηγική και θέση της στην αγορά)

Νέες Επιχειρηµατικές και Οργανωσιακές Μορφές

Οι οργανωτικές αλλαγές που θα επιβάλει το ΗΕ προβλέπεται ότι θα αναπτυχθούν στις ακόλουθες βασικές κατευθύνσεις:

αλλαγές στις βασικές λειτουργίες και διαδικασίες εντός της επιχείρησης,

αλλαγές στις εργασιακές ρυθµίσεις,

διαρθρωτικές αλλαγές στους τοµείς του κλάδου

αλλαγές που αφορούν τα προϊόντα που διατίθενται µέσω των νέων εµπορικών διαύλων προώθησης και διανοµής.

Η επιχείρηση εκείνη που αναπτύσσεται στον τοµέα του ΗΕ θα αντιµετωπίσει αναπόφευκτα αλλαγές των βασικών της λειτουργιών. Η διάθεση στην αγορά και η προώθηση των προϊόντων, οι πωλήσεις και οι αγορές και η διαχείριση των σχέσεων µε πελάτες και προµηθευτές αποτελούν τους τοµείς εκείνους που θα επηρεαστούν περισσότερο από τις νέες πρακτικές των επιχειρήσεων.

Οι Μεσάζοντες στο ΗΕ

Η επίδραση του ΗΕ στον τρόπο παραγγελίας και παράδοσης των αγαθών θέτει ερωτήµατα για το ρόλο των µεσαζόντων στην αλυσίδα αξιών του εµπoρίoυ. Ένα πιθανό σενάριο είναι η µεγάλη ποσοστιαία µείωση από την αλυσίδα αξιών κάθε µεσολάβησης λιανέµπορου. Είναι επίσης πιθανό ο παραγωγός να προτιµήσει την άµεση επαφή µε τον καταναλωτή. Η απάντηση των λιανέµπoρων στα σενάρια του ΗΕ που τους αποκλείουν από την αλυσίδα αξιών µπορεί να συνίσταται στην εδραίωση της θέσης τους ως πρωτογενούς διαύλου για την πρόσβαση στους καταναλωτές.

Η συνέχιση της ύπαρξης τους θα εξαρτηθεί από τον τρόπο µε τον οποίο θα εκµεταλλευθούν τις σε βάθος γνώσεις που κατέχουν σε συγκεκριµένα ζητήµατα εµπορικών διαδικασιών (γνώση τµηµάτων της αγοράς, συγκριτικών χαρακτηριστικών των προϊόντων, ειδικών χαρακτηριστικών γνωρισµάτων των καταναλωτών) ώστε να µετατρέψουν τις γνώσεις αυτές σε υπηρεσίες πληροφοριών µέσω ηλεκτρονικών µέσων. Εφόσον προβούν στις κατάλληλες ενέργειες εδραίωσης της θέσης τους, τα


άτοµα αυτά θα εξελιχθούν στους µεσάζοντες του κυβερνοχώρου στην εποχή του Internet.

Οι Μικροµεσαίες Επιχειρήσεις (ΜΜΕ)

Εκ πρώτης όψεως, οι ΜΜΕ είναι ευάλωτες στην αύξηση του ΗΕ επειδή, σε µια ολοένα περισσότερο ευαίσθητη ως προς την τιµή καταναλωτική αγορά, η δυνατότητά τους για απoτελεσµατική συγκράτηση του εσωτερικού τεχνικο-οργανωτικού κόστους έναντι των µεγαλύτερων επιχειρήσεων είναι σηµαντικά χαµηλότερη. Το γεγονός αυτό µειώνει τις δυνατότητές τους για περιορισµό των εσωτερικών δαπανών, κατάσταση που οδηγεί σε υψηλότερες τιµές προϊόντων.

Ωστόσο, οι ΜΜΕ έχουν διάφορους τρόπους για να ανταποκριθούν στην πρόκληση αυτή. Οι επιχειρήσεις αυτές χρειάζεται να εξετάσουν τις δυνατότητες σύστασης συµµαχιών και ειδίκευσης (niche marketing), προκειµένου να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητά τους έναντι των µεγάλων επιχειρήσεων.

Μια άλλη στρατηγική επιλογή είναι η διείσδυσή τους σε αγορές αποµακρυσµένων γεωγραφικών περιοχών. Τέλος, πρέπει να είναι πρόθυµες – ευέλικτες στο να υιοθετούν νέες τεχνολογίες.

Στρατηγικές Προϊόντων

Όσον αφορά στις στρατηγικές προϊόντων, η αγορά του ΗΕ χαρακτηρίζεται από καταστήµατα που ειδικεύονται στην παροχή πακέτων “προϊόντων-εξυπηρέτησης” (δηλαδή πωλήσεις σε συνδυασµό µε υπηρεσίες συντήρησης, υστερογενείς πωλήσεις, παράδοση, συσκευασία) και βασίζονται σε προϊόντα µε χαρακτηριστικά και ποιότητα που είναι σε θέση να αντιµετωπίσουν τον παγκόσµιο ανταγωνισµό. Τα οργανωτικά, χωρικά και τεχνικά όρια των επιχειρήσεων επεκτείνονται, και σε ορισµένες περιπτώσεις καταργούνται, ενώ οι δοµές της ιεραρχίας µετασχηµατίζονται µε την εισαγωγή του ΗΕ.

Γεωγραφική Ανεξαρτησία

Κάθε µορφή του ΗΕ µέσω του Internet είναι, εξ ορισµού, γεωγραφικά ανεξάρτητη. Το γεγονός αυτό σε συνδυασµό µε τεχνολογικές καινοτοµίες, όπως είναι τα ασφαλή συστήµατα ηλεκτρονικών πληρωµών και το ηλεκτρονικό χρήµα που



επιτρέπουν την πλήρη ολοκλήρωση ενός κύκλου ηλεκτρονικών πωλήσεων, συµβάλλει στην υιοθέτηση µεθόδων τηλε-εργασίας.

Η τηλε-εργασία και το ΗΕ συγκλίνουν από την άποψη των βασικών τεχνολογικών πλαισίων που χρησιµοπoιoύν. Μεταξύ των εργασιών που µπoρoύν να εκτελεστούν από απόσταση συγκαταλέγονται οι δραστηριότητες προώθησης προϊόντων, η παρακολούθηση του ανταγωνισµού στο δίκτυο, η ανάπτυξη και η συντήρηση των τεχνολογικών υποδοµών του ηλεκτρονικού εµπορίου και κυρίως οι δραστηριότητες διανοµής.

Επιπτώσεις στην Εργασία και την Aπασχόληση

Οι εργαζόµενoι, αφενός, χρειάζεται να βελτιώσουν τις ικανότητες, τις γνώσεις και τα προσόντα τους. Αφετέρου, έχουν την δυνατότητα να αναπτύξουν τις ευθύνες, την προσωπικότητα και τις επιδόσεις τους. Η επίτευξη νέων επιχειρηµατικών δοµών συνεπάγεται αλλαγή των ρόλων και της συµπεριφοράς. Ως εκ τούτου χρειάζεται να υιοθετηθούν διακριτά πρότυπα τυπικών προσόντων και υποκίνησης.

Οι γνώσεις όσον αφορά τα κίνητρα της ανθρώπινης συµπεριφoράς, την ικανοποίηση από την εργασία, καθώς και τη σύνδεση µεταξύ των εργασιακών ρυθµίσεων και των επιδόσεων των εργαζοµένων, θα αποτελέσουν ουσιαστικά κριτήρια για την επιτυχή ένταξη και την καθοδήγηση του ανθρώπινου δυναµικού στην εποχή του ΗΕ. Η εργασία µε ουσιαστικό περιεχόµενο, το σαφές εργασιακό περιβάλλον, η ταχεία ανατροφοδότηση των απoτελεσµάτων της εργασίας, καθώς και η επαρκής ειδίκευση, η αυτονοµία και η υπευθυνότητα παρέχουν στο άτοµο τη δυνατότητα αυτοπραγµάτωσης και αυξάνουν την προθυµία του να βελτιώσει τις επιδόσεις του.

Ένα τέτοιο εργασιακό πλαίσιο παρέχει στους εργαζόµενους και τηv απαραίτητη υποκίνηση να δεσµευτούν προσωπικά στην κατεύθυνση επίτευξης των επιχειρηµατικών στόχων. Το ΗΕ σηµαίνει για τους υπαλλήλους σταθερά αύξηση των επιπέδων των δεξιοτήτων επειδή καταργεί επαναλαµβανόµενες και µονότονες εργασίες και παρέχει πολύ πλουσιότερη βάση πληροφοριών για την εκτέλεση της εργασίας.

Νέες Ρυθµίσεις Καθηκόντων των Εργαζοµένων σε Περιβάλλον ΗΕ

Σε γενικές γραµµές, οι νέες ρυθµίσεις καθηκόντων των εργαζοµένων σε περιβάλλον ΗΕ αναµένεται ότι θα εστιάζονται σε τρία είδη δραστηριοτήτων:


διαχείριση της προώθησης και της εµπορίας των προϊόντων και παρακολούθηση των ανταγωνιστών,

διαχείριση της επικοινωνίας µεταξύ της επιχείρησης και των πελατών και προµηθευτών της, και

διαχείριση των υποδοµών της τεχνολογίας των πληροφοριών και των επικοινωνιών.

Νέες Εξειδικευµένες Θέσεις Εργασίας

Έτσι η ηλεκτpονική προώθηση προϊόντων, ιδίως µέσω του ∆ιαδικτύου, θα δηµιoυργήσει ένα νέο είδος θέσης, του υπευθύνου προώθησης προϊόντων στον παγκόσµιο Ιστό (Web promoter). Οι δυνατότητες που προσφέρονται για ηλεκτρονικές πωλήσεις θα παροτρύνουν ορισµένα µέλη του υπάρχοντος προσωπικού να ασχοληθούν µε τις ηλεκτρονικές πωλήσεις.

Η εργασία του υπευθύνου λογιστηρίου στο εµπόριo θα αλλάξει σηµαντικά, δεδοµένου ότι το ΗΕ τροποποιεί την ανταλλαγή πληροφοριών και τη διαχείριση των πληρωµών που έχουν καταβληθεί.

Μελλοντικός Χώρος Εργασίας

Eκτιµάται ότι ο µελλοντικός χώρος εργασίας θα είναι πολύ διαφορετικός από το σηµερινό, τόσο από άποψη γεωγραφικής θέσης όσο και από άποψη λειτουργιών. Η επέκταση του ΗΕ θα απαιτήσει εύκαµπτες ρυθµίσεις εργασίας λόγω της ανάγκης για εξυπηρέτηση των πελατών σε 24ωρη βάση, της εξάλειψης oρισµένων θέσεων εργασίας, της ανακατανοµής των υπαλλήλων και της αποσύνδεσης ορισµένων θέσεων εργασίας από τη γεωγραφική θέση της επιχείρησης. Τα πακέτα αµοιβών στον τοµέα του εµπορίου θα αναδιαµορφωθούν µέσω του ΗΕ λόγω των απαιτήσεων για νέα είδη υπαλλήλων µε ανώτερα και ειδικευµένα προσόντα.

Τηλε-εργασία και Σκεπτόµενοι Εργαζόµενοι

Αναµένεται ότι οι εργοδότες θα προσφέρουν υψηλότερες αµoιβές για υπαλλήλους µε γνώσεις στον τοµέα της τεχνολογικής υποδοµής του ΗΕ, καθώς επίσης στους τοµείς της τεχνικό-οργανωτικής υποστήριξης των τεχνικών πώλησης και προώθησης για συγκεκριµένο προϊόν και τοµέα της αγοράς.



Η τάση για αναβάθµιση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναµικού είναι µη αναστρέψιµη. Στο µέλλον, η εργασία θα οργανώνεται µε βάση τα αποτελέσµατα και όχι τα προκαθορισµένα καθήκοντα και ρόλους, ενώ η τηλε-εργασία θα αποκτήσει µεγάλη σηµασία.

Κατά συνέπεια, η αυτό-υποκίνηση (self-motivation), η αυτoνoµία καθηκόντων, η ικανότητα εργασίας µε γνώµονα τα αποτελέσµατα και όχι την περιγραφή των εργασιακών καθηκόντων, καθώς και ο αυξηµένος επαγγελµατισµός θα αποτελέσουν τους βασικούς παράγοντες για τα άτοµα που θα απασχοληθούν στο µέλλον στον τοµέα του εµπορίου.

Οι εργαζόµενοι στο εµπόριο πρέπει να εξελιχθούν σε “σκεπτόµενους εργαζοµένους” οι οποίοι θα είναι ανοικτοί στις µαθησιακές απαιτήσεις του αντικειµένου της εργασίας. Η δια βίου εκπαίδευση έχει ουσιαστική σηµασία για την ικανότητα των εργαζοµένων να προσαρµόζονται στις αλλαγές της εργασίας τους.

Παγκοσµιοποίηση Αγοράς Εργασίας

Τέλος, η δικτύωση των δραστηριοτήτων ενθαρρύνει την "εικονική κινητικότητα" του ανθρώπινου δυναµικού και προωθεί την παγκοσµιοποίηση της αγοράς εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, η διασυνοριακή εργασία θα έχει σηµαντικό αντίκτυπο στην εργασιακή νοµοθεσία. Θα χρειαστούν σίγουρα κατάλληλες κανονιστικές διατάξεις για ζητήµατα σχετικά µε τη διασυνοριακή εργασία.


Στόχοι Εκµάθησης

Να περιγράψει το την αρχιτεκτονική υποδοµή του ∆ιαδικτύου

Να περιγράψει τις λειτουργικές απαιτήσεις (functional requirements) για online πωλήσεις και το ποιες είναι οι ειδικές υπηρεσίες και οι διακοµιστές (specialized services and servers) που εκτελούν αυτές τις λειτουργίες

Να περιγράψει τις επιχειρηµατικές λειτουργίες (business functions) που µπορούν να επιτελέσουν οι συζητήσεις (chat) στο Web

Να κατανοήσει τους τρόπους µε τους οποίους ο ήχος (audio), το βίντεο και άλλο περιεχόµενο πολυµέσων (multimedia content) διανέµεται µέσω του Internet και να γνωρίσει τις επιχειρηµατικές χρήσεις αυτού του περιεχόµενου

2 ΥΠΟ∆ΟΜΗ ΓΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ



Πρωτόκολλα του Internet

Internet: Ένα οργανωµένο χάος που λειτουργεί επειδή υπάρχει µια ευρεία de facto συµφωνία ανάµεσα σε όλα τα εµπλεκόµενα µέρη για τα πρωτόκολλα στα οποία βασίζεται η διασύνδεση των δικτύων.

Είναι ένα οργανωµένο χάος που λειτουργεί επειδή υπάρχει µια ευρεία de facto συµφωνία ανάµεσα σε όλα τα εµπλεκόµενα µέρη για τα πρωτόκολλα στα οποία βασίζεται η διασύνδεση των δικτύων

Πρωτόκολλα (Protocols): Είναι ένα σύνολο κανόνων (rules) που καθορίζει πως επικοινωνούν δυο υπολογιστές µεταξύ τους επάνω σε ένα δίκτυο. Τα πρωτόκολλα γύρω από τα οποία έχει σχεδιαστεί το Internet, συµπεριλαµβάνουν µια σειρά αρχών σχεδίασης:

o ∆ιαλειτουργικό (Interoperable): το σύστηµα υποστηρίζει υπολογιστές και λογισµικό από διάφορους προµηθευτές. Για το ΗΕ αυτό σηµαίνει ότι οι πελάτες ή οι επιχειρήσεις δεν απαιτείται να αγοράσουν συγκεκριµένα συστήµατα για να κάνουν δουλειές.

o ∆ιαστρωµατωµένο (Layered): η συλλογή πρωτοκόλλων του ∆ιαδικτύου εργάζεται σε επίπεδα-στρώµατα, όπου κάθε επίπεδο κτίζει επάνω στα επίπεδα χαµηλότερων βαθµίδων (βλέπε σχήµα επόµενης διαφάνειας).

o Απλό: κάθε επίπεδο στην αρχιτεκτονική παρέχει µόνο µερικές λειτουργίες. Αυτό σηµαίνει ότι οι προγραµµατιστές εφαρµογών (application programmers) δεν ασχολούνται µε τις πολυπλοκότητες του υλικού βάσης (underlying hardware).

o Από άκρο σε άκρο (End-to-End): Αυτό σηµαίνει ότι η ερµηνεία των δεδοµένων γίνεται στο επίπεδο εφαρµογής (application layer), δηλαδή στην αποστέλλουσα και στην λαµβάνουσα πλευρά, και όχι στα χαµηλότερα επίπεδα δικτύου (network layers).

Νέο Παγκόσµιο ∆ίκτυο:

E-mails τη µέρα: Τέλη ’70, 100 εκ. - Τέλη ’90: 200 δισ.


∆εδοµένα: Πριν 10 χρόνια το 5% της τηλεπικοινωνιακής κίνησης Τώρα στο 50%, το 2004 ξεπερνά ήδη τη φωνητική κίνηση

Η τρέχουσα υποδοµή του Internet ∆ΕΝ θα µπορεί σύντοµα να διαχειριστεί τη κίνηση. ∆υο κοινοπραξίες – συµµαχίες επιχειρήσεων για συγκεκριµένο χρονικό διάστηµα ή σκοπό, βρίσκονται στη διαδικασία κατασκευής του νέου παγκόσµιου δικτύου. Θα είναι σε θέση να διαχειριστεί τις πολυµεσικές εφαρµογές Internet επόµενης γενιάς

α) Internet2: The University Corporation for Advanced Internet Development (UCAID) www.ucaid.edu

146 µέλη – πανεπιστήµια και µη κερδοσκοπικοί οργανισµοί

∆ηµιουργεί ένα ερευνητικό δίκτυο αιχµής, το Internet2

Βασίζεται σε µια σειρά διασυνδεδεµένων gigapops

o Περιφερειακά σηµεία παρουσίας υψηλής χωρητικότητας, που λειτουργούν σαν σηµεία συγκέντρωσης κίνησης

o ∆ιασυνδέονται από την υποδοµή υψηλής απόδοσης Backbone Network (vBNS) της National Science Foundation

Θα µεταχθεί από το IPV4 στο IPV6

Στόχοι του Internet2

o Να συνδέει πανεπιστήµια έτσι ώστε µια εγκυκλοπαίδεια 30 τόµων να µπορεί να µεταδοθεί σε λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο

o Να υποστηρίζει εφαρµογές όπως εκµάθηση εξ’ αποστάσεως, ψηφιακές βιβλιοθήκες, βίντεο τηλεδιάσκεψη, εργαλεία συνεργασίας και εικονικά εργαστήρια.

β) Internet Επόµενης Γενιάς (Next Generation Internet, NGI)

Με κυβερνητική πρωτοβουλία και χρηµατοδότηση, ξεκίνησε από τη κυβέρνηση Clinton, και περιλαµβάνει κρατικές ερευνητικές υπηρεσίες, όπως:



Defense Advanced Research Projects Agency (DARPA)

Υπουργείο Ενέργειας

National Science Foundation (NSF)

National Aeronautics and Space Administration (NASA)

National Institute of Standards and Technology (NIST)

Στόχοι του NGI

Να υποστηρίξει εφαρµογές επόµενης γενιάς, όπως υγείας, εθνικής ασφάλειας, έρευνας για ενέργεια, έρευνας για βιοϊατρική και παρακολούθησης περιβάλλοντος (environmental monitoring)

Το αρχικό Internet προήλθε από προσπάθειες της NSF και της DARPA. Έτσι και η έρευνα για το NGI στοχεύει το δηµόσιο Internet. Θα επιδράσει στο εύρος ζώνης (χωρητικότητα) ανάµεσα σε ISP, IAP και NAP

Client/Server στο Web

Τα προγράµµατα περιήγησης στο Web (browsers) και οι διακοµιστές χρειάζονται ένα τρόπο για να:

o αλληλοεντοπιστούν, έτσι ώστε να µπορούν να στέλνουν αιτήσεις και απαντήσεις ανάµεσά τους

o επικοινωνούν µεταξύ τους

Οι Καθολικοί Εντοπιστές Πόρων (Uniform Resource Locators, URLs):

o Προσφέρουν ένα νέο σχήµα διευθυνσιοδότησης

o Είναι πανταχού παρόντες, εµφανίζονται στο Web, σε έντυπα µέσα, σε πίνακες δηµοσιεύσεων, στη TV και οπουδήποτε αλλού µια εταιρία µπορεί να διαφηµιστεί

o Απαιτούν µια προεπιλεγµένη (default) σύνταξη - www.Anywhere.Com


o Πλήρης σύνταξη - access-method://server-name[:port]/directory/file

Web Servers: Ένα Εξειδικευµένο Λογισµικό

Καλείται http daemon (δαίµονας) στο Unix και http service (υπηρεσία) στα Windows. Υπάρχουν πάνω από 75 διαφορετικοί Web διακοµιστές στην αγορά. Λειτουργίες:

Εξυπηρετούν αιτήσεις HTTP

Παρέχουν έλεγχο προσπέλασης, καθορίζοντας ποιος µπορεί να προσπελάσει συγκεκριµένους καταλόγους ή αρχεία στον Web server

Εκτελούν εσωτερικά και εξωτερικά scripts ή προγράµµατα, είτε για να προσθέσουν λειτουργικότητα στις ιστοσελίδες, είτε για να παράσχουν πρόσβαση πραγµατικού χρόνου (real-time access) σε βάσεις δεδοµένων και σε άλλα δυναµικά δεδοµένα. Αυτό γίνεται µέσω διαφόρων διασυνδέσεων προγραµµατισµού εφαρµογών (π.χ. CGI)

Επιτρέπουν τη διαχείριση λειτουργιών του διακοµιστή και των περιεχοµένων του δικτυακού τόπου (Web site)

Καταγραφή συναλλαγών (log transactions) που κάνουν οι χρήστες

Οι Web servers µπορούν να διακριθούν από τα εξής:

Πλατφόρµες – µερικοί είναι σχεδιασµένοι για συγκεκριµένη πλατφόρµα (π.χ. Windows), ενώ άλλοι για µια ποικιλία αυτών

Απόδοση – αριθµός ταυτόχρονων αιτήσεων που µπορούν να χειριστούν, ταχύτητα επεξεργασίας κ.ά.

Ασφάλεια – δυνατότητα πρόσθετων υπηρεσιών ασφάλειας όπως υποστήριξη ανταλλαγής κρυπτογραφηµένων δεδοµένων, προχωρηµένα σχήµατα πιστοποίησης κ.ά.

Εµπόριο – δυνατότητα προχωρηµένων υπηρεσιών υποστήριξης “ζωντανών” αγορών και πωλήσεων



Web Servers για Εµπόριο

Κυριαρχούν τρεις servers:

Apache server

o Μόνο η απλή έκδοση δωρεάν και όχι αυτή µε ασφάλεια SSL

o Εκτελείται καλύτερα σε περιβάλλοντα Unix

o Απαιτεί εµπειρία στο Unix για να εγκατασταθεί-διαχειρισθεί

o Υποστηρίζεται από εργαλεία τρίτων κατασκευαστών

Microsoft Internet Information server (IIS)

o Περιλαµβάνεται στα Windows ΝΤ/2000

o Εύκολη διαχείριση

o Προσφέρει περιβάλλον ανάπτυξης εφαρµογών (π.χ. Active Server Pages)

o Πολύ καλές επιδόσεις

Netscape Enterprise Server

o Ευκολία εγκατάστασης και διαχείρισης

o ∆υνατότητες εξυπηρέτησης µέχρι 100 εκατοµµύρια αιτήσεων την ηµέρα

o Unix και Windows

o Χαρακτηριστικά διευκόλυνσης των συγγραφέων εγγράφων που προορίζονται για το Web, για τη διαδικασία έκδοσης χωρίς τη βοήθεια του webmaster

Τάσεις - Αξιολόγηση Web διακοµιστών: Μικρό ακόµη το µερίδιο αυτών που είναι σχεδιασµένοι για ΗΕ και ασφαλείς συναλλαγές. Ο apache (και το UNIX) κυριαρχεί, αλλά ο IIS αυξάνει γρήγορα. Ο αριθµός των Web servers αυξάνει ραγδαία.


Λειτουργικές Απαιτήσεις ενός Ηλεκτρονικού Καταστήµατος

Ένα ηλεκτρονικό κατάστηµα πρέπει να προσφέρει σε αγοραστές (Α) και πωλητές (Π) τη δυνατότητα να:

o Ψάξει, επισηµάνει και συγκρίνει προϊόντα για αγορά (Α)

o Επιλέξει ένα προϊόν και να διαπραγµατευτεί τη τιµή του (Α)

o ∆ώσει µια παραγγελία για προϊόντα που επιθυµεί (Α)

o Επιβεβαιώσει τη παραγγελία, ελέγχοντας ότι το επιθυµητό προϊόν είναι διαθέσιµο (Π)

o Πληρώσει τα παραγγελθέντα προϊόντα (συνήθως µέσω κάποιας µορφής πίστωσης) (Α)

o Επαληθεύσει τη πιστωτική τους ικανότητα και να εγκρίνει τη πώλησή τους (Π)

o Κάνει επεξεργασία των παραγγελιών (Π)

o Επαληθεύσει ότι το προϊόν έχει αποσταλεί (Π)

o Ζητήσει υποστήριξη µετά τη πώληση ή να παρέχει ανάδραση στο πωλητή (Α)

Πωλήσεις στο Web

Ένα ηλεκτρονικό κατάστηµα πρέπει να περιέχει τουλάχιστον τρία αλληλοσχετιζόµενα συστήµατα:

Ένα σύστηµα εµπορίου ή µετωπικό κατάστηµα (merchant system, storefront) που παρέχει το κατάλογο του εµπόρου µε προϊόντα τιµές και προώθηση

Ένα σύστηµα συναλλαγών (transaction system) για επεξεργασία παραγγελιών και πληρωµών και άλλων στοιχείων των συναλλαγών

Μια πύλη πληρωµών (payment gateway) που δροµολογεί πληρωµές µέσω υπαρχόντων οικονοµικών συστηµάτων, κυρίως για πιστοποίηση και διευθέτηση πιστωτικής κάρτας (credit card authorization and settlement)



Εξωτερικοί Συνεργάτες ή Εσωτερικοί Πόροι (Outsourcing Vs. Insourcing)

Insourcing- δηµιουργία και λειτουργία του e-καταστήµατος “εσωτερικά”

Επιλογή µεγάλων εταιριών:

Αξιοποίηση προηγούµενης εµπειρίας µε Web και ΗΕ

∆υνατότητες προσωπικού σε τεχνολογίες πληροφοριών (ΤΠ)

Outsourcing— συµβόλαιο µε εξωτερικούς “εργολάβους”

Επιλογή µικρών-µεσαίων εταιριών, µε λίγο προσωπικό ΤΟ και µικρούς προϋπολογισµούς

Επιλογή µεγάλων εταιριών:

• Για πειραµατισµό µε το ΗΕ, χωρίς µεγάλη επένδυση

• Για προστασία των εσωτερικών τους δικτύων

• Για να βασίζονται σε ειδικούς (experts) όσον αφορά την εγκατάσταση των δικτυακών τόπων. Μετά αναλαµβάνουν οι ίδιες τον έλεγχο των τόπων

Τρεις τύποι: Εµπορικά κέντρα, Πάροχοι υπηρεσιών και Τηλεπικοινωνιακές εταιρίες

Εµπορικά Κέντρα ∆ιαδικτύου (Internet Malls)

Αποτελείται από ένα κατάστηµα έως µια συλλογή ηλεκτρονικών καταστηµάτων µε συνήθως κοινή αίσθηση και εµφάνιση. Προσφέρει διασταυρούµενες πωλήσεις (cross-selling) από το ένα κατάστηµα στο άλλο και µια κοινή δοµή πληρωµής (common payment structure) όπου οι αγοραστές µπορούν να χρησιµοποιήσουν µια µόνο συναλλαγή πιστωτικής κάρτας για να αγοράσουν προϊόντα από πολλαπλά καταστήµατα. Έχουν µεγαλύτερη εµβέλεια marketing από τους αυτόνοµους δικτυακούς τόπους και άρα, θεωρητικά, παράγουν περισσότερη κίνηση


o Μειονέκτηµα: το εισόδηµα του e-καταστήµατος µοιράζεται µε τον ιδιοκτήτη του εµπορικού κέντρου

Υπάρχουν εξειδικευµένα (www.golf-mall.com) και γενικής φύσης (www.choicemall.com, µε 18 κατηγορίες, 70 περιφερειακοί τόποι, πάνω από 1500 καταστήµατα)

Πάροχοι Υπηρεσιών ∆ιαδικτύου (Internet Service Providers)

Μεγάλος αριθµός ISP προσφέρουν υπηρεσίες φιλοξενίας για ΗΕ. Εστιάζονται κυρίως στη λειτουργία ενός ασφαλούς περιβάλλοντος συναλλαγών και όχι σε περιεχόµενο καταστηµάτων. Έτσι οι έµποροι που χρησιµοποιούν τις υπηρεσίες ενός ISP πρέπει να σχεδιάσουν οι ίδιοι (ή να αναθέσουν σε τρίτο) τις δικές τους σελίδες. Η διεύθυνση www.internet-world.com περιέχει λίστα κορυφαίων σχεδιαστών δικτυακών τόπων.

Τηλεπικοινωνιακές Εταιρίες (Telecommunication Companies)

Επεκτείνουν τις υπηρεσίες φιλοξενίας τους, ώστε να περιλαµβάνουν µια πλήρη γκάµα λύσεων ΗΕ. Ενδεικτικά παραδείγµατα η AT&T eCommerce Suite και η MCI Web Commerce. Κύρια εστίασή τους είναι σε µεγάλες εταιρίες που έχουν ήδη ως πελάτες και οι οποίοι χρησιµοποιούν ήδη τις τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες τους

Έτοιµες Λύσεις ΗΕ

∆ιακρίνονται ανάλογα:

µε τη ποσότητα της προσαρµογής που επιτρέπεται και απαιτείται, και

τον αριθµό των συστατικών server που πρέπει να ολοκληρωθούν για να παραδοθούν οι τελικές λύσεις,

Προσφέρονται σε δυο κατηγορίες,:

o Έτοιµες λύσεις καταλόγου – εµπορικοί διακοµιστές

o Πλήρη πακέτα ΗΕ

Και οι δυο κατηγορίες προσφέρουν:



o Εγκατάσταση ηλεκτρονικού καταστήµατος

o Παρουσίαση προϊόντων

o Επεξεργασία παραγγελιών και αγορών

o Επεξεργασία πληρωµών

o Υποστήριξη για λογισµικό τρίτων κατασκευαστών, όπως για πακέτα αποστολής και υπολογισµού φόρου

Ηλεκτρονικοί Κατάλογοι (e-catalogs)

Είναι τα εικονικά ισοδύναµα των παραδοσιακών καταλόγων προϊόντων. Περιέχουν, όπως και οι έντυποι κατάλογοι γραπτές περιγραφές και φωτογραφίες προϊόντων καθώς και πληροφορίες για διάφορες προωθήσεις, εκπτώσεις, µεθόδους αποστολής και τρόπους πληρωµής. Η δηµιουργία τους στηρίζεται σε ειδικό λογισµικό που καλείται λογισµικό εµπορικού διακοµιστή (merchant server)

Χαρακτηριστικά Λογισµικού Εµπορικού ∆ιακοµιστή

Υποστηρίζονται:

Πρότυπα ή οδηγοί για δηµιουργία ενός καταστήµατος και σελίδων καταλόγου µε εικόνες που περιγράφουν προϊόντα για πώληση

Ηλεκτρονικά καλάθια αγορών (shopping carts) που επιτρέπουν σε καταναλωτές να συλλέξουν είδη που τους ενδιαφέρουν, µέχρι να είναι έτοιµοι να περάσουν από το ταµείο (checkout)

Φόρµες παραγγελιών στο Web για υποστήριξη ασφαλών αγορών (είτε µέσω SSL ή µέσω SET)

Μια βάση δεδοµένων για συντήρηση περιγραφών και τιµών προϊόντων καθώς και παραγγελιών πελατών

Ολοκλήρωση (integration) µε λογισµικό τρίτων κατασκευαστών για υπολογισµό φόρου και κόστους αποστολής και για διαχείριση διανοµής και πληρότητας


Αρχιτεκτονική Εµπορικού Server

Προϊόντα Εµπορικών ∆ιακοµιστών

iCat Electronic Commerce Suite – www.icat.com

Η βασική (standard) έκδοση περιλαµβάνει:

Πρότυπα (templates) καταλόγων

Καλάθια αγορών

Αναζήτηση προϊόντων

Η επαγγελµατική (professional) έκδοση προσφέρει:

Υποστήριξη για βάσεις δεδοµένων υψηλών προδιαγραφών (high-end databases)

Ολοκλήρωση µε ISAPI (Information Server Application Programming Interface – Microsoft) και το αντίστοιχο πρότυπο NSAPI της Netscape

Επιλογές για πρόσθετα τρίτων κατασκευαστών (third-party plug-ins) για αναζήτηση, παρακολούθηση χρηστών, τιµολόγηση πωλήσεων κλπ.

Site Server Commerce Edition της Microsoft – www.microsoft.com

Με ευρύτερη γκάµα δυνατοτήτων για υποστήριξη εκτεταµένων απαιτήσεων των εµπόρων και χαρακτηριστικά όπως:

Τα Commerce Sample Sites, πρότυπα για πλήρεις εφαρµογές



Υποστήριξη διάφορων ψηφιακών νοµισµάτων µέσω του Wallet της Microsoft

Τον οδηγό Site Builder, για καταστήµατα και πολύ-καταστήµατα

Το Commerce Server Software Development Kit (SDK) για ανάπτυξη επεξεργασίας προσαρµοσµένων παραγγελιών

Μια διοχέτευση επεξεργασίας παραγγελιών για διαχείριση παραγγελιών µε σύµφωνα µε καθορισµένους εµπορικούς κανόνες

Το Wallet Software Development Kit (SDK) της Microsoft για υποστήριξη διαφόρων σχηµάτων ψηφιακών πληρωµών

Το Promotion and Cross-selling Manager για διαχείριση διαφόρων ειδικών προωθήσεων, εκπτώσεων και δυνατοτήτων διασταυρουµένων αγορών

Ολοκλήρωση µε εργαλεία ανάπτυξης δικτυακών τόπων (π.χ. Visual InterDev) και διαχείρισης (π.χ. NT Security Support) της Microsoft

Πλήρη Πακέτα (suites) HE

Προσφέρουν στους εµπόρους µεγαλύτερη ευελιξία, εξειδίκευση, προσαρµογή (customization) και ολοκλήρωση για υποστήριξη πλήρους λειτουργικότητας γραφείου µετωπικού και γραφείου υποστήριξης (front and back-office). Αντί για έναν server και µια βάση δεδοµένων, έχουµε πολλούς servers και πολλές βάσεις δεδοµένων.

Open Market - www.openmarket.com


Είναι ο κορυφαίος πάροχος της αγοράς για πακέτα ΗΕ, και εστιάζεται σε δικτυακούς τόπους ΗΕ µε υψηλούς όγκους συναλλαγών. Παρέχει ένα πλήρες σύνολο υπηρεσιών συναλλαγών άκρου προς άκρο (end-to-end), όπως:

o Ανάλυση και προφίλ: ανάλυση πωλήσεων, συµπεριφοράς και προφίλ πελατών για καθορισµό της αποδοτικότητας των διαφηµίσεων, ειδικών προσφορών, και άλλων προωθητικών ενεργειών

o Παραγωγή ζήτησης: διανοµή ψηφιακών προσφορών και ηλεκτρονικών κουπονιών για προσέλκυση οµάδων πελατών στόχου

o ∆ιαχείριση παραγγελιών: σύλληψη παραγγελιών, επαλήθευση πληροφοριών πληρωµών και διευθύνσεων, επεξεργασία ελέγχου αποστολών, πιστώσεων και παραγγελιών

o Ικανοποίηση (Fulfillment): διανοµή φυσικών αγαθών, ψηφιακών αγαθών και εγγράφων µε αυτοµατοποιηµένη ειδοποίηση πελατών από εταιρικά συστήµατα, φαξ, e-mail ή ασφαλείς ιστοσελίδες

o Πληρωµή (Payment): υποστήριξη για εξουσιοδότηση σε πραγµατικό χρόνο, αυτόµατη διευθέτηση, ανανέωση συνδροµής, και πληρωµές µέσω όλων των µηχανισµών πληρωµών (πιστωτική κάρτα κλπ.)

o Αυτοεξυπηρέτηση: Ασφαλής πρόσβαση σε πλήρεις πληροφορίες αποστολής, πληρωµής και χρέωσης

o Εξυπηρέτηση πελατών: Σύνολο εργαλείων για ανάλυση και διευθέτηση θεµάτων πελατών

o Εκθέσεις (reporting): Παρέχει µια σειρά βασικών εκθέσεων, έτσι ώστε να µπορεί κανείς να έχει εύκολα τον έλεγχο της εξελισσόµενης επιχείρησης στο Internet

Συζητήσεις (chatting) στο Web

To Internet και το Web, έχουν θεωρηθεί σαν ένα µέσο εκποµπής µε πληροφορίες να ρέουν προς µια µόνο κατεύθυνση (είτε να έλκεται, είτε να ωθείται προς το τελικό χρήστη. Αρχικά είχε αγνοηθεί η πιθανή οικονοµική απολαβή από τις online επικοινωνίες, αλλά τώρα αναγνωρίζεται η δυνατότητα εµπλοκής των πελατών σε ένα



διάλογο. Υποστηρίζεται η δηµιουργία εικονικών κοινοτήτων όπου οι πελάτες επικοινωνούν µεταξύ τους. Συγκεκριµένα, στο ΗΕ χρησιµοποιούνται για διάφορους σκοπούς:

o Οµάδες συζητήσεων – παρόµοιες µε το Internet Relay Chat (IRC)

o Τα online forum - ισοδύναµα µε τις οµάδες ειδήσεων Usenet, αλλά καλύτερης διασύνδεσης

Κατάταξη διάφορων χρήσεων των forum και των οµάδων συζητήσεων

o Κέντρα επικοινωνιών (Communication Centers): Είναι επιχειρήσεις που έχουν ως κύρια υπηρεσία τη παροχή µιας εικονικής θέσης συνάντησης σε όσους θέλουν να συµµετάσχουν. Τα έσοδα παράγονται είτε µέσω συνδροµής, είτε µέσω διαφήµισης. Ενδεικτικοί τόποι www.match.com, www.wbs.com.

o Εξυπηρέτηση πελατών (Customer Service): Οι πελάτες µπορούν να συνοµιλούν µε το προσωπικό βοήθειας και µε άλλους πελάτες, για να λάβουν συµβουλές. Ενδεικτικός τόπος (προµηθευτής λογισµικού) www.intersolv.com/csupport/index.asp

o Συζητήσεις κοινοτήτων (Community Discussion): Τόποι ΗΕ που προσπαθούν να αναπτύξουν µια κοινότητα πιστών χρηστών, οπαδών και συνηγόρων. Ενδεικτικός τόπος www.espn.com (αθλητικά θέµατα)

∆ιανοµή Πολυµέσων (Multimedia Delivery)

o Webcasting— είναι ένας όρος που χρησιµοποιείται για να περιγράφει την εκποµπή (broadcasting) περιεχοµένου ήχου και βίντεο στο Internet. Τύποι:

o Ροή κειµένου (text streams) – εκποµπές χαρακτήρων, λέξεων και δεδοµένων. Για διανοµή σταθερών ειδήσεων και ενηµερώσεων τιµών µετοχών. Π.χ. www.naftemporiki.gr

o Περιβάλλοντα (ambient) webcasts - περιεχόµενο βίντεο: Συλλαµβάνεται από µια Web-κάµερα και διανέµεται σαν ενηµέρωση ενός πλαισίου που


µεταδίδεται σε περιοδικά χρονικά διαστήµατα. Στη διεύθυνση www.earthcam.com ένας κατάλογος δικτυακών τόπων Webcam

o Συνεχής Ροή Ήχου (Streaming Audio): Ισοδύναµο του ραδιοφώνου στο Web. Η ποιότητα του ήχου που διανέµεται ποικίλλει: ποιότητα φωνής, AM, FM, µέχρι ποιότητα CD. Εξαρτάται από τη ταχύτητα επικοινωνίας µε την οποία είναι συνδεδεµένος στο Internet ο χρήστης. Χρησιµοποιείται για διανοµή ραδιοφωνικών συνοµιλιών- εκποµπών, εκποµπών αθλητικών γεγονότων – µουσικής κλπ. Ενδεικτική τεχνολογία πραγµατικού ήχου η RealAudio. Η διεύθυνση www.broadcast.com, αποτελεί πάροχο περιεχοµένου που προσφέρει λίστα webcasts πραγµατικού ήχου.

Συνεχής Ροή Βίντεο (Streaming Video): Όπως και στον ήχο, προσφέρει ποικιλία περιεχοµένου σε περιεχόµενο και ποιότητα:

o Παρουσιάσεις διαφανειών, σε παράθυρο 200 pixel µε ρυθµό ροής 1 πλαίσιο κάθε 2 δευτερόλεπτα.

o Βίντεο-διασκέψεις (videoconferences), όπου δεν υπάρχει µεγάλη κίνηση των συµµετεχόντων και δεν απαιτούνται εικόνες υψηλής ποιότητας, µε ρυθµό 1-10 πλαίσια το δευτερόλεπτο.

o Επιδείξεις προϊόντων υψηλής ποιότητας, µε κίνηση ενός τετάρτου της οθόνη και ρυθµό τουλάχιστον 10 πλαίσια το δευτερόλεπτο. Ήχος ραδιοφώνου AM

o Βίντεο πλήρους οθόνης (πλήρη κίνηση) µε ρυθµό 10-30 πλαίσια το δευτερόλεπτο και ήχο ποιότητας CD (επίπεδο ψηφιακών δορυφορικών εκποµπών)

Ο χρήστης πρέπει να έχει εγκαταστήσει ένα εξειδικευµένο σύστηµα αναπαραγωγής (player), ενώ ο δικτυακός τόπος που εκπέµπει έναν αντίστοιχο διακοµιστή Webcast. Εταιρίες που προσφέρουν και διακοµιστές Webcast και players:

o RealNetworks (www.real.com)

o Liquid Audio (www.liquidaudio.com)

o Xingtech µε τη τεχνολογία streamworks (www.xingtech.com)



o Apple µε το σύστηµα QuickTime (quicktime.apple.com)

o Microsoft µε το λογισµικό Netshow (www.microsoft.com/windows/windowsmedia)

Οι τυπικοί διακοµιστές, είναι unicast και µπορούν να χειριστούν έως 1000 ταυτόχρονες συνεχείς ροές. Για µεγαλύτερο όγκο, υπάρχει το multicasting. ∆ηµιουργεί συνεχή ροή από ένα κεντρικό διακοµιστή, προς άλλους διακοµιστές µέσων, που διανέµονται σε διαφορετικές τοποθεσίες. Όταν ο ακροατής κάνει κλικ σε ένα δεσµό (link) Webcast, δροµολογείται αυτόµατα στο πλησιέστερο διακοµιστή

Απαιτήσεις Εύρους Ζώνης (bandwidth) για Συνεχή Ροή Ήχου και Video

Εύρος ζώνης είναι η ταχύτητα διανοµής του περιεχοµένου και µετριέται σε mbps = 1 εκατοµµύριο bits per second [δυαδικά ψηφία ανά δευτερόλεπτο].

14.4 kbps µε 56 kbps η σύνδεση στο Internet µε το τηλέφωνο µέσω modem (πλειοψηφία καταναλωτών τώρα)

128 kbps η σύνδεση στο Internet µέσω ISDN τηλεφωνικών γραµµών

1 - 1.5 mbps η σύνδεση µέσω ψηφιακών συνδροµητικών γραµµών (digital subscriber line, DSL)

10 mbps µέσω καλωδιακών συνδέσεων (cable wires)

Για να φορτωθεί (download) µια µέση ιστοσελίδα (περίπου 400 kilobits):

o Ένα 56 kbps modem χρειάζεται περίπου 7 seconds

o Ένα καλωδιακό modem περίπου 0.04 seconds

Τηλεφωνία Internet (Internet phones)

Είναι προγράµµατα που επιτρέπουν να συνοµιλούµε µε άλλα άτοµα χρησιµοποιώντας το Internet. Πλεονέκτηµα το χαµηλό κόστος, µειονέκτηµα η ποιότητα του ήχου και η αργή «επιστροφή» του. Απαραίτητος εξοπλισµός PC: κάρτα ήχου, µικρόφωνο, ακουστικά ή ηχεία.


Τρεις εκδόσεις: PC-προς-PC; PC-προς-τηλέφωνο και τηλέφωνο-προς-τηλέφωνο. Ειδικοί υπολογιστές πύλης, διανεµηµένοι σε όλο τον κόσµο, ανασυνθέτουν σε σήµατα φωνής τα πακέτα που δηµιούργησε το λογισµικό τηλεφωνίας Internet. Προµηθευτές που κυριαρχούν στην αγορά:

VocalTec (www.vocaltec.com)

IDT (www.met2phone.com)

Delta Three (www.deltathree.com)

Ανάλυση Επισκέψεων στον Ιστό (Web Visits)

Οι εταιρίες απαιτούν µια πλήρη κατανόηση των τρόπων χρησιµοποίησης των δικτυακών τόπων τους. Έτσι, κάθε φορά που ένας χρήστης προσπελαύνει έναν δικτυακό τόπο, ο διακοµιστής καταγράφει τη συναλλαγή σε ένα ειδικό αρχείο ηµερολογίου πρόσβασης (Access logs file). Είναι ένα αρχείο κειµένου µε γραµµές όπως:

www.xxx.com - [18/Aug/2002:12:30:00 +0200] “Get /a.htm HTTP/1.0” 200 9000

Όνοµα συστήµατος που κάνει την αίτηση

Ηµεροµηνία και ώρα της αίτησης

“Get” ο τύπος της αίτησης και a.htm η σελίδα που ζητήθηκε

“200” είναι ένας κωδικός επιστροφής, δηλώνει ότι η αίτηση έγινε αποδεκτή

“9000” είναι το µέγεθος του αρχείου σε bytes

Ηµερολόγια Πρόσβασης

Μπορούν να δείξουν ποιες σελίδες και ποιες ώρες είναι πιο δηµοφιλείς, ποιες γεωγραφικές περιοχές κάνουν τις περισσότερες αιτήσεις και άλλες ενδιαφέρουσες πληροφορίες που βοηθούν τους διαχειριστές δικτυακών τόπων να συντηρούν και να βελτιώνουν τις ιστοσελίδες τους. Οι διακοµιστές Web, προσφέρουν δωρεάν λογισµικό για ανάλυση των αρχείων ηµερολογίων πρόσβασης. Για πιο ευφυείς αναλύσεις, υπάρχουν και εµπορικά προϊόντα. Ενδεικτικά:



o net.Analysis από την net.Genesis (www.netgen.com)

o Insight από την Accrue (www.accrue.com)

o Web Trends Log Analyzer από την Web Trends Corporation (www.egsoftware.com )

Θέµατα ∆ιοίκησης

Τώρα ή αργότερα - η ερώτηση δεν είναι πια το «αν» αλλά το «πότε»

Αυτό που µετράει είναι τα εµπορικά ζητήµατα – η επιτυχία µιας προσέγγισης ΗΕ δεν οφείλεται στην τεχνολογία αλλά στο πως θα ικανοποιούνται οι ανάγκες των online πελατών µιας εταιρίας

Εσωτερικοί πόροι ή εξωτερικοί συνεργάτες - εξαρτάται κυρίως από το µέγεθος της εταιρίας, αλλά και από τη κρισιµότητα των ζητηµάτων ασφάλειας

Ανάλυση των δεδοµένων - ανεκτίµητα δεδοµένα συλλέγονται λόγω της αυτόµατης καταγραφής των επισκεπτών των δικτυακών τόπων. Οι διευθυντές δεν πρέπει απλά να κατανοούν τους τύπους των δεδοµένων που µπορούν να συλλέγουν, αλλά επίσης και το λογισµικό που είναι διαθέσιµο για τη δηµιουργία των εκθέσεων προς τη διοίκηση από αυτά τα δεδοµένα

Ασφάλεια - οι επιχειρήσεις που βασίζονται στο Web µπορούν να γίνουν στόχος επιθέσεων έξυπνων ατόµων. Η διοίκηση πρέπει να παίρνει κάθε δυνατή προφύλαξη η για να σιγουρεύει την ασφάλεια των δικτυακών της τόπων και των επικοινωνιών µε τους πελάτες της.

Το διαρκώς εξελισσόµενο Web

Το Web είναι ακόµη στα πρώτα του βήµατα.

Τα πρωτόκολλα, τα πρότυπα και η συµπεριφορά του υπόκεινται σε ταχείες αλλαγές.

Χωρίς µια βασική κατανόηση της συνολικής του κατεύθυνσης, θα είναι πολύ δύσκολο να κατανοήσει κανείς ποιες τεχνολογίες και στρατηγικές ΗΕ θα είναι αρκετά ευέλικτες ώστε να διαχειριστούν την αλλαγή

Ε ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ - University of ThessalyΕΝΟΤΗΤΑ. e-Επιχειρείν –...

Documents

Transcript of Ε ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ - University of ThessalyΕΝΟΤΗΤΑ. e-Επιχειρείν –...