ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ-TELIKO

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΕΝΟΤΗΤΑ : Οι οργανισμοί στο περιβάλλον τους ΕΝΟΤΗΤΑ : Οι οργανισμοί στο περιβάλλον τους Κεφ. 2.2. Οργανισμοί και λειτουργίες του Κεφ. 2.2. Οργανισμοί και λειτουργίες του

οικοσυστήματος οικοσυστήματος Τροφικές αλυσίδες – Τροφικά πλέγματα – Τροφικές Τροφικές αλυσίδες – Τροφικά πλέγματα – Τροφικές

πυραμίδεςπυραμίδες

Πλατανιστιώτη Πλατανιστιώτη ΣοφίαΣοφία

εκπαιδευτικόςεκπαιδευτικός

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Τροφικές αλυσίδες – Τροφικά πλέγματα Τροφικές αλυσίδες – Τροφικά πλέγματα

– Τροφικές πυραμίδες– Τροφικές πυραμίδες

ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ Αναφορές του ΑΠΣΑναφορές του ΑΠΣ

Γνωστικό Γνωστικό περιεχόμενοπεριεχόμενο

Γενικοί στόχοιΓενικοί στόχοι Διαθεματικές Διαθεματικές έννοιεςέννοιες

Ισορροπία στα βιολογικά συστήματα Σχέσεις μεταξύ των οργανισμών.

Να αναγνωρίζουν τη συνεχή αλληλεπίδραση μεταξύ των μερών ενός οικοσυστήματος.

Σύστημα Καταμερισμός Οργάνωση Αλληλεξάρτηση

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Τροφικές αλυσίδες – Τροφικά πλέγματα – Τροφικές πυραμίδεςΤροφικές αλυσίδες – Τροφικά πλέγματα – Τροφικές πυραμίδες

ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

Μετά το τέλος της διδακτικής ώρας/ων θα πρέπει ο μαθητής/τρία:Μετά το τέλος της διδακτικής ώρας/ων θα πρέπει ο μαθητής/τρία:

ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ Να περιγράφει τις τροφικές σχέσεις που αναπτύσσονται Να περιγράφει τις τροφικές σχέσεις που αναπτύσσονται

μεταξύ των οργανισμώνμεταξύ των οργανισμών Να ερμηνεύει τις απεικονίσεις των τροφικών σχέσεων.Να ερμηνεύει τις απεικονίσεις των τροφικών σχέσεων. Να σχεδιάζει απλές τροφικές αλυσίδες και πλέγματα.Να σχεδιάζει απλές τροφικές αλυσίδες και πλέγματα. Να αναγνωρίζει τα τροφικά επίπεδα ενός Να αναγνωρίζει τα τροφικά επίπεδα ενός

οικοσυστήματος.οικοσυστήματος. Να περιγράφει τροφικές πυραμίδες πληθυσμού.Να περιγράφει τροφικές πυραμίδες πληθυσμού. Να ταξινομεί και να ερμηνεύει δεδομέναΝα ταξινομεί και να ερμηνεύει δεδομένα

Να ερμηνεύει την μείωση της μάζας και της ενέργειας Να ερμηνεύει την μείωση της μάζας και της ενέργειας των οργανισμών στις τροφικές πυραμίδεςτων οργανισμών στις τροφικές πυραμίδες

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Τροφικές αλυσίδες – Τροφικά πλέγματα – Τροφικές αλυσίδες – Τροφικά πλέγματα –

Τροφικές πυραμίδεςΤροφικές πυραμίδες

ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ (συνέχεια)ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ (συνέχεια)

ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ Να επικοινωνεί και να συνεργάζεται με τους Να επικοινωνεί και να συνεργάζεται με τους

συμμαθητές τουσυμμαθητές του

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ Να αναπτύξει θετικά συναισθήματα για το φυσικό Να αναπτύξει θετικά συναισθήματα για το φυσικό

περιβάλλονπεριβάλλον

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Να οργανώνει και να κατατάσσει τις πληροφορίεςΝα οργανώνει και να κατατάσσει τις πληροφορίες Να τεκμηριώνει τις επιλογές τουΝα τεκμηριώνει τις επιλογές του



ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

Οι μαθητές θα πρέπει να γνωρίζουν Οι μαθητές θα πρέπει να γνωρίζουν Τις διαφορές των αυτότροφων και ετερότροφων οργανισμών.Τις διαφορές των αυτότροφων και ετερότροφων οργανισμών. Ότι οι οργανισμοί χρειάζονται απαραίτητα ενέργεια η οποία Ότι οι οργανισμοί χρειάζονται απαραίτητα ενέργεια η οποία

προσφέρεται με την τροφή.προσφέρεται με την τροφή. Τον ρόλο του νερού στους οργανισμούςΤον ρόλο του νερού στους οργανισμούς Την σημασία απλών απεικονιστικών σχημάτωνΤην σημασία απλών απεικονιστικών σχημάτων

Επίσης θα πρέπει:Επίσης θα πρέπει: Να σχεδιάζουν απλές απεικονίσεις.Να σχεδιάζουν απλές απεικονίσεις. Να έχουν εμπειρία στην ομαδική εργασίαΝα έχουν εμπειρία στην ομαδική εργασία



ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΣΑΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΣΑ Ο εκπαιδευτικός πρέπει να έχει στη διάθεσή του:Ο εκπαιδευτικός πρέπει να έχει στη διάθεσή του: Επιδιασκόπιο Επιδιασκόπιο για την προβολή διαφανειών.για την προβολή διαφανειών. ΔιαφάνειεςΔιαφάνειες Μαρκαδόροι διαφόρων χρωμάτωνΜαρκαδόροι διαφόρων χρωμάτων Φωτοτυπίες της διαφάνειας 2Φωτοτυπίες της διαφάνειας 2 Η/Υ και βιντειοπροβολέαΗ/Υ και βιντειοπροβολέα

Εναλλακτικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί πίνακας παρουσιάσεων και Εναλλακτικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί πίνακας παρουσιάσεων και κατάλληλοι μαρκαδόροι κατάλληλοι μαρκαδόροι

Οι μαθητές πρέπει να έχουν μαζί τους Οι μαθητές πρέπει να έχουν μαζί τους Το βιβλίο του μαθητήΤο βιβλίο του μαθητή Τα Τετράδια ΕργασιώνΤα Τετράδια Εργασιών



ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Οι έννοιες των τροφικών σχέσεων παρουσιάζονται για πρώτη φορά Οι έννοιες των τροφικών σχέσεων παρουσιάζονται για πρώτη φορά στους μαθητές αλλά υπάρχει προηγούμενη καθημερινή εμπειρία και στους μαθητές αλλά υπάρχει προηγούμενη καθημερινή εμπειρία και γνώσεις για τη διατροφή των οργανισμών. Εκείνο που δεν έχουν γνώσεις για τη διατροφή των οργανισμών. Εκείνο που δεν έχουν αντιληφθεί οι μαθητές – και που επιδιώκεται με το παρόν σχέδιο αντιληφθεί οι μαθητές – και που επιδιώκεται με το παρόν σχέδιο μαθήματος – είναι η συνολική εικόνα δηλαδή το σύστημα των μαθήματος – είναι η συνολική εικόνα δηλαδή το σύστημα των αλληλοεξαρτούμενων και αλληλοεπηρεαζόμενων τροφικών σχέσεων που αλληλοεξαρτούμενων και αλληλοεπηρεαζόμενων τροφικών σχέσεων που συναντάμε στα οικοσυστήματα.συναντάμε στα οικοσυστήματα.

Εφόσον πρόκειται για πρώτη προσέγγιση, η παρουσίαση των εννοιών Εφόσον πρόκειται για πρώτη προσέγγιση, η παρουσίαση των εννοιών γίνεται κατά το δυνατόν απλουστευμένα και μοντελοποιημένα. γίνεται κατά το δυνατόν απλουστευμένα και μοντελοποιημένα. Επιχειρείται μια εποικοδομητική προσέγγιση κατά την οποία οι νέες Επιχειρείται μια εποικοδομητική προσέγγιση κατά την οποία οι νέες έννοιες στηρίζονται σε προυπάρχουσες γνώσεις από τις οποίες έννοιες στηρίζονται σε προυπάρχουσες γνώσεις από τις οποίες αναζητούνται και εκμαιεύονται οι σχέσεις που τις διέπουν. Η αναζητούνται και εκμαιεύονται οι σχέσεις που τις διέπουν. Η αναζήτηση αυτή γίνεται κατά το δυνατόν ανακαλυπτικά και με την αναζήτηση αυτή γίνεται κατά το δυνατόν ανακαλυπτικά και με την ενεργό συμμετοχή των μαθητών. Σε κάποιες περιπτώσεις (τροφικές ενεργό συμμετοχή των μαθητών. Σε κάποιες περιπτώσεις (τροφικές πυραμίδες) που τα χρονικά περιθώρια είναι στενά, τα νέα στοιχεία πυραμίδες) που τα χρονικά περιθώρια είναι στενά, τα νέα στοιχεία δίνονται με μορφή πληροφορίας και οι μαθητές καλούνται να τα δίνονται με μορφή πληροφορίας και οι μαθητές καλούνται να τα ερμηνεύσουν και να διατυπώσουν τις σχέσεις που τα διέπουν. ερμηνεύσουν και να διατυπώσουν τις σχέσεις που τα διέπουν.



ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (συνέχεια)ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (συνέχεια)Η όλη δόμηση του μαθήματος στηρίζεται σε ένα συγκεκριμένο απλό Η όλη δόμηση του μαθήματος στηρίζεται σε ένα συγκεκριμένο απλό παράδειγμα μεσογειακού οικοσυστήματος. Με το ίδιο παράδειγμα παράδειγμα μεσογειακού οικοσυστήματος. Με το ίδιο παράδειγμα αναπτύσσονται όλες οι έννοιες (τροφική αλυσίδα, πλέγμα, επίπεδα, αναπτύσσονται όλες οι έννοιες (τροφική αλυσίδα, πλέγμα, επίπεδα, πυραμίδες) καθώς και το κύριο εποπτικό υλικό που είναι οι πυραμίδες) καθώς και το κύριο εποπτικό υλικό που είναι οι διαφάνειες. Ορισμένες από αυτές προτείνεται να κατασκευάζονται διαφάνειες. Ορισμένες από αυτές προτείνεται να κατασκευάζονται από τον ίδιο τον εκπαιδευτικό με την βοήθεια των μαθητών ή να από τον ίδιο τον εκπαιδευτικό με την βοήθεια των μαθητών ή να συμπληρώνονται από τους ίδιους τους μαθητές. συμπληρώνονται από τους ίδιους τους μαθητές.



ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ

Για την ανάπτυξη της συγκεκριμένης ενότητας προτείνεται από τους Για την ανάπτυξη της συγκεκριμένης ενότητας προτείνεται από τους συγγραφείς των βιβλίων μία διδακτική ώρα. Ο χρόνος αυτός είναι συγγραφείς των βιβλίων μία διδακτική ώρα. Ο χρόνος αυτός είναι ασφυκτικός για την ουσιαστική ανάπτυξη όλων των εννοιών. Η ασφυκτικός για την ουσιαστική ανάπτυξη όλων των εννοιών. Η παρούσα εργασία δίνει δύο εναλλακτικές προτάσεις:παρούσα εργασία δίνει δύο εναλλακτικές προτάσεις:Στην περίπτωση όπου ο εκπαιδευτικός κρίνει – παίρνοντας υπόψη Στην περίπτωση όπου ο εκπαιδευτικός κρίνει – παίρνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες της τάξης και του διατιθέμενου χρόνου – ότι τις ιδιαίτερες συνθήκες της τάξης και του διατιθέμενου χρόνου – ότι μπορεί να διαθέσει μόνο 1 διδακτική ώρα τότε θα ακολουθήσει τις μπορεί να διαθέσει μόνο 1 διδακτική ώρα τότε θα ακολουθήσει τις οδηγίες με τα μαύρα γράμματα. Σε αυτές παραλείπονται κάποιες οδηγίες με τα μαύρα γράμματα. Σε αυτές παραλείπονται κάποιες δραστηριότητες ενώ αναπτύσσονται πολύ βασικά σημεία της έννοιας δραστηριότητες ενώ αναπτύσσονται πολύ βασικά σημεία της έννοιας των τροφικών πυραμίδων.των τροφικών πυραμίδων.Στην περίπτωση που κρίνει ότι μπορεί να διαθέσει 2 διδακτικές Στην περίπτωση που κρίνει ότι μπορεί να διαθέσει 2 διδακτικές ώρες συμβουλεύεται όλο το υλικό (μαύρα και καφέ γράμματα) ώρες συμβουλεύεται όλο το υλικό (μαύρα και καφέ γράμματα) κατανέμοντας την παρουσίαση των τρ. αλυσίδων και πλεγμάτων την κατανέμοντας την παρουσίαση των τρ. αλυσίδων και πλεγμάτων την 11ηη διδ. ώρα ενώ την 2 διδ. ώρα ενώ την 2ηη ασχολείται με τα τρ, επίπεδα και τις ασχολείται με τα τρ, επίπεδα και τις πυραμίδες.πυραμίδες.



ΕΙΣΑΓΩΓΗΕΙΣΑΓΩΓΗ

Συνοψίζουμε τα συμπεράσματα του προηγούμενου μαθήματος Συνοψίζουμε τα συμπεράσματα του προηγούμενου μαθήματος καταλήγουμε ότι οι οργανισμοί χρειάζονται τροφή για να καταλήγουμε ότι οι οργανισμοί χρειάζονται τροφή για να καλύψουν τις ενεργειακές τους ανάγκες την οποία καλύψουν τις ενεργειακές τους ανάγκες την οποία εξασφαλίζουν από διάφορες πηγές.εξασφαλίζουν από διάφορες πηγές.

Για την συναισθηματική εμπλοκή των μαθητών αναπτύσσουμε Για την συναισθηματική εμπλοκή των μαθητών αναπτύσσουμε ένα σενάριο σύμφωνα με το οποίο οι συγκεκριμένοι μαθητές, ένα σενάριο σύμφωνα με το οποίο οι συγκεκριμένοι μαθητές, στα πλαίσια προγράμματος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, στα πλαίσια προγράμματος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, επισκέπτονται έναν βιότοπο που κινδυνεύει από τις ανθρώπινες επισκέπτονται έναν βιότοπο που κινδυνεύει από τις ανθρώπινες δραστηριότητες με σκοπό να μελετήσουν τους οργανισμούς δραστηριότητες με σκοπό να μελετήσουν τους οργανισμούς (ποιοι οργανισμοί ζουν εκεί, πόσοι είναι, τι τρώει ο καθένας, (ποιοι οργανισμοί ζουν εκεί, πόσοι είναι, τι τρώει ο καθένας, που βρίσκουν την τροφή τους κα, ) και να αποφανθούν για την που βρίσκουν την τροφή τους κα, ) και να αποφανθούν για την τύχη τουτύχη του

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ

Τροφικές αλυσίδες – Τροφικά πλέγματα – Τροφικές αλυσίδες – Τροφικά πλέγματα – Τροφικές πυραμίδεςΤροφικές πυραμίδες

Τροφική αλυσίδαΤροφική αλυσίδα Στα πλαίσια της φανταστικής έρευνας, παρουσιάζουμε, Στα πλαίσια της φανταστικής έρευνας, παρουσιάζουμε,

στον πίνακα ή προφορικά, τρεις οργανισμούς που στον πίνακα ή προφορικά, τρεις οργανισμούς που μπορούν να αποτελέσουν μια τροφική αλυσίδα πχ μπορούν να αποτελέσουν μια τροφική αλυσίδα πχ αλεπούδες, χόρτα και λαγούς και διευκρινίζουμε ότι όλοι αλεπούδες, χόρτα και λαγούς και διευκρινίζουμε ότι όλοι αυτοί βρέθηκαν στον βιότοπο που μελετάμεαυτοί βρέθηκαν στον βιότοπο που μελετάμε

Ζητάμε από τους μαθητές να ανακαλέσουν τις γνώσεις Ζητάμε από τους μαθητές να ανακαλέσουν τις γνώσεις τους και να αναφέρουν τι τρώει ο καθένας από αυτούς. τους και να αναφέρουν τι τρώει ο καθένας από αυτούς. Εύκολα καταλήγουμε στο γεγονός ότι για αυτό τον Εύκολα καταλήγουμε στο γεγονός ότι για αυτό τον βιότοπο ο ένας αποτελεί τροφή για τον άλλο αρχίζοντας βιότοπο ο ένας αποτελεί τροφή για τον άλλο αρχίζοντας από τα φυτά. Τοποθετούμε στη σειρά τους οργανισμούς σε από τα φυτά. Τοποθετούμε στη σειρά τους οργανισμούς σε διαφάνεια ή στον πίνακα (όπως παρουσιάζονται στη διαφάνεια ή στον πίνακα (όπως παρουσιάζονται στη διαφάνεια 1α)διαφάνεια 1α)

Συζητάμε για το πώς μπορούμε να απεικονίσουμε την Συζητάμε για το πώς μπορούμε να απεικονίσουμε την μεταφορά-κατεύθυνση της τροφής και τους ρωτάμε για μεταφορά-κατεύθυνση της τροφής και τους ρωτάμε για σχήματα από την καθημερινή ζωή που δείχνουν σχήματα από την καθημερινή ζωή που δείχνουν κατεύθυνση καταλήγοντας στο βέλος. Συνδέουμε με ένα κατεύθυνση καταλήγοντας στο βέλος. Συνδέουμε με ένα βέλος τον οργανισμό – θήραμα με τον οργανισμό – θηρευτή βέλος τον οργανισμό – θήραμα με τον οργανισμό – θηρευτή και εξηγούμε ότι η φορά του βέλους δείχνει και την και εξηγούμε ότι η φορά του βέλους δείχνει και την κατεύθυνση ροής της τροφής. Ονομάζουμε την διάταξη κατεύθυνση ροής της τροφής. Ονομάζουμε την διάταξη τροφική αλυσίδα.τροφική αλυσίδα.

Καλούμε τους μαθητές να συμπληρώσουν τα βέλη στην Καλούμε τους μαθητές να συμπληρώσουν τα βέλη στην άσκηση 2 (σελ 47) του βιβλίου του μαθητή και ελέγχουμε άσκηση 2 (σελ 47) του βιβλίου του μαθητή και ελέγχουμε την κατανόηση της ροής της τροφήςτην κατανόηση της ροής της τροφής

Διαφάνεια 1αΔιαφάνεια 1α

Διαφάνεια 1βΔιαφάνεια 1β

Ασκ 2 σελ 47 Ασκ 2 σελ 47 Β. μαθητήΒ. μαθητή

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ


Τροφικό πλέγμαΤροφικό πλέγμα Παρουσιάζουμε μία δεύτερη ομάδα οργανισμών του Παρουσιάζουμε μία δεύτερη ομάδα οργανισμών του

ίδιου βιότοπου (την 3ίδιου βιότοπου (την 3ηη της διαφάνειας 1γ) και καλούμε της διαφάνειας 1γ) και καλούμε τους μαθητές να διατυπώσουν τη τροφική σχέση που τους μαθητές να διατυπώσουν τη τροφική σχέση που τους συνδέει. Συνδέουμε με βέλη και σχηματίζουμε τους συνδέει. Συνδέουμε με βέλη και σχηματίζουμε και την δεύτερη τροφική αλυσίδα σε διαφάνεια ή στον και την δεύτερη τροφική αλυσίδα σε διαφάνεια ή στον πίνακα.πίνακα.

Όμοια εργαζόμαστε για την τρίτη τροφική αλυσίδα Όμοια εργαζόμαστε για την τρίτη τροφική αλυσίδα ενώ παρουσιάζουμε σύντομα την τέταρτη τροφική ενώ παρουσιάζουμε σύντομα την τέταρτη τροφική αλυσίδααλυσίδα

Δείχνουμε συνολικά και τις τέσσερεις τροφικές Δείχνουμε συνολικά και τις τέσσερεις τροφικές αλυσίδες επισημαίνοντας ότι μας απεικονίζουν την αλυσίδες επισημαίνοντας ότι μας απεικονίζουν την ροή της τροφής στην ίδια περιοχή και ζητάμε από ροή της τροφής στην ίδια περιοχή και ζητάμε από τους μαθητές να προτείνουν τρόπους ενιαίας τους μαθητές να προτείνουν τρόπους ενιαίας απεικόνισης όλων των τροφικών αλυσίδων, όπου θα απεικόνισης όλων των τροφικών αλυσίδων, όπου θα αναφέρεται μόνο μία φορά ο κάθε οργανισμός και θα αναφέρεται μόνο μία φορά ο κάθε οργανισμός και θα φαίνονται όλες οι τροφικές σχέσεις. Δείχνουμε τη φαίνονται όλες οι τροφικές σχέσεις. Δείχνουμε τη διαφάνεια 2 και τους καλούμε να συμπληρώσουν διαφάνεια 2 και τους καλούμε να συμπληρώσουν τους οργανισμούς και τα κατάλληλα βέλη ώστε να τους οργανισμούς και τα κατάλληλα βέλη ώστε να περιληφθούν όλες οι αλυσίδες. Μετά από συζήτηση περιληφθούν όλες οι αλυσίδες. Μετά από συζήτηση συμπληρώνεται η διαφάνεια. Δείχνουμε το τροφικό συμπληρώνεται η διαφάνεια. Δείχνουμε το τροφικό πλέγμα όπως παρουσιάζεται στη διαφάνεια 3. και πλέγμα όπως παρουσιάζεται στη διαφάνεια 3. και ονομάζουμε τη διάταξη ονομάζουμε τη διάταξη Τροφικό πλέγμαΤροφικό πλέγμα

ΔιαφάνειΔιαφάνεια 1γα 1γ

ΔιαφάνειΔιαφάνεια 2α 2


ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ


Τροφικό πλέγμαΤροφικό πλέγμα

Χωρίζουμε τους μαθητές σε μικρές ομάδες πχ των 4 Χωρίζουμε τους μαθητές σε μικρές ομάδες πχ των 4 ατόμων, μοιράζουμε την διαφ, 2 και τους ζητάμε να ατόμων, μοιράζουμε την διαφ, 2 και τους ζητάμε να προσπαθήσουν να απεικονίσουν και τις 4 τροφικές προσπαθήσουν να απεικονίσουν και τις 4 τροφικές αλυσίδες, όπου θα αναφέρεται μόνο μία φορά ο κάθε αλυσίδες, όπου θα αναφέρεται μόνο μία φορά ο κάθε οργανισμός και θα φαίνονται όλες οι τροφικές σχέσεις οργανισμός και θα φαίνονται όλες οι τροφικές σχέσεις με τα κατάλληλα βέλη. με τα κατάλληλα βέλη.

Οι ομάδες παρουσιάζουν τις προτάσεις τους και Οι ομάδες παρουσιάζουν τις προτάσεις τους και καταλήγουμε σε ένα κοινό σχήμα. Ονομάζουμε το καταλήγουμε σε ένα κοινό σχήμα. Ονομάζουμε το σχήμα σχήμα τροφικό πλέγμα τροφικό πλέγμα και δείχνουμε τη διαφάνεια 3και δείχνουμε τη διαφάνεια 3

Δείχνουμε το τροφικό πλέγμα της 2Δείχνουμε το τροφικό πλέγμα της 2ηςης δραστηριότητας δραστηριότητας του Τετρ. Εργασιών και απαντάμε στην ερώτηση 4.του Τετρ. Εργασιών και απαντάμε στην ερώτηση 4.

Συζητάμε με τους μαθητές πια είναι η πληρέστερη Συζητάμε με τους μαθητές πια είναι η πληρέστερη απεικόνιση για τους οργανισμούς του οικοσυστήματος απεικόνιση για τους οργανισμούς του οικοσυστήματος που μελετάμε και καταλήγουμε στο τροφικό πλέγμαπου μελετάμε και καταλήγουμε στο τροφικό πλέγμα



2η 2η δραστηρ. δραστηρ.

Τετραδίου Τετραδίου ΕργασιώνΕργασιών

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ


Τροφικά επίπεδαΤροφικά επίπεδα

Επισημαίνουμε στους μαθητές ότι στο τροφικό πλέγμα Επισημαίνουμε στους μαθητές ότι στο τροφικό πλέγμα έχουμε τοποθετήσει τα φυτά στην ίδια σειρά και τους έχουμε τοποθετήσει τα φυτά στην ίδια σειρά και τους καλούμε να χρησιμοποιήσουν τις γνώσεις του προηγούμενου καλούμε να χρησιμοποιήσουν τις γνώσεις του προηγούμενου μαθήματος για να το αιτιολογήσουν. Εύκολα συμπεραίνουμε μαθήματος για να το αιτιολογήσουν. Εύκολα συμπεραίνουμε ότι είναι οι παραγωγοί του οικοσυστήματος και συνθέτουν ότι είναι οι παραγωγοί του οικοσυστήματος και συνθέτουν μόνοι τους την τροφή τους. Τα χρωματίζουμε με ίδιο χρώμα μόνοι τους την τροφή τους. Τα χρωματίζουμε με ίδιο χρώμα και τα τοποθετούμε σε ένα ευρύτερο πλαίσιο.και τα τοποθετούμε σε ένα ευρύτερο πλαίσιο.

Ζητούμε να προσδιορίσουν το κοινό χαρακτηριστικό των Ζητούμε να προσδιορίσουν το κοινό χαρακτηριστικό των οργανισμών της 2οργανισμών της 2ηςης σειράς ( αποκλειστική διατροφή με σειράς ( αποκλειστική διατροφή με φυτά) και καταλήγουμε στους καταναλωτές 1φυτά) και καταλήγουμε στους καταναλωτές 1ηςης τάξης που τάξης που τους χρωματίζουμε με άλλο χρώμα και τους τοποθετούμε σε τους χρωματίζουμε με άλλο χρώμα και τους τοποθετούμε σε πλαίσιο.πλαίσιο.

Όμοια εργαζόμαστε για τους καταναλωτές 2Όμοια εργαζόμαστε για τους καταναλωτές 2ηςης και 3 και 3ηςης τάξης. τάξης. Ζητάμε να μας προσδιορίσουν την κοινή ιδιότητα των Ζητάμε να μας προσδιορίσουν την κοινή ιδιότητα των

οργανισμών που βρίσκονται στο ίδιο πλαίσιο καθώς και να οργανισμών που βρίσκονται στο ίδιο πλαίσιο καθώς και να αιτιολογήσουν την τοποθέτηση των πλαισίων το ένα πάνω αιτιολογήσουν την τοποθέτηση των πλαισίων το ένα πάνω στο άλλο. Ονομάζουμε τα πλαίσια «επίπεδα».στο άλλο. Ονομάζουμε τα πλαίσια «επίπεδα».

Συζητάμε για αντίστοιχες δομές που συγκροτούνται από Συζητάμε για αντίστοιχες δομές που συγκροτούνται από επίπεδα πχ οι τάξεις του σχολείου ή τα επίπεδα πχ οι τάξεις του σχολείου ή τα levellevel στα Αγγλικά στα Αγγλικά κ.α.κ.α.

Επιχειρούμε να τοποθετήσουμε σε τροφικά επίπεδα τους Επιχειρούμε να τοποθετήσουμε σε τροφικά επίπεδα τους οργανισμούς του τροφικού πλέγματος της Δραστ 2 του οργανισμούς του τροφικού πλέγματος της Δραστ 2 του Τετραδίου Εργασιών (περιλαμβάνονται οι ερωτήσεις 1 &2) Τετραδίου Εργασιών (περιλαμβάνονται οι ερωτήσεις 1 &2)

ΔιαφάνειΔιαφάνεια 4 α 4


2η 2η δραστηρ. δραστηρ. Τετραδίου Τετραδίου ΕργασιώνΕργασιών

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ

Τροφικές αλυσίδες – Τροφικά πλέγματα – Τροφικές πυραμίδεςΤροφικές αλυσίδες – Τροφικά πλέγματα – Τροφικές πυραμίδες

Τροφικές πυραμίδεςΤροφικές πυραμίδεςΕπανερχόμαστε στο σενάριο της μελέτης του Επανερχόμαστε στο σενάριο της μελέτης του

οικοσυστήματος και παρουσιάζουμε την διαφάνεια 6 οικοσυστήματος και παρουσιάζουμε την διαφάνεια 6 υποστηρίζοντας ότι η μέτρηση του αριθμού των υποστηρίζοντας ότι η μέτρηση του αριθμού των οργανισμών μας έδωσε αυτά τα αποτελέσματα οργανισμών μας έδωσε αυτά τα αποτελέσματα

Συμπεραίνουμε εύκολα ότι ο αριθμός των οργανισμών Συμπεραίνουμε εύκολα ότι ο αριθμός των οργανισμών μειώνεται ανεβαίνοντας τα τροφικά επίπεδαμειώνεται ανεβαίνοντας τα τροφικά επίπεδα

Θέτουμε το ερώτημα της ταυτόχρονης απεικόνισης των Θέτουμε το ερώτημα της ταυτόχρονης απεικόνισης των τροφικών επιπέδων και του αριθμού των οργανισμών τροφικών επιπέδων και του αριθμού των οργανισμών του κάθε επιπέδου. Εύκολα συμπεραίνουμε ότι οι του κάθε επιπέδου. Εύκολα συμπεραίνουμε ότι οι επιφάνειες θα πρέπει να μειώνονται όσο προχωρούμε επιφάνειες θα πρέπει να μειώνονται όσο προχωρούμε προς τα πάνω. Δείχνουμε ή κατασκευάζουμε την προς τα πάνω. Δείχνουμε ή κατασκευάζουμε την διαφάνεια 7 διαφάνεια 7

Ζητάμε να προσδιορίσουν το γεωμετρικό σχήμα που Ζητάμε να προσδιορίσουν το γεωμετρικό σχήμα που μειώνεται από την βάση προς την κορυφή και που μειώνεται από την βάση προς την κορυφή και που σχηματίζεται από τα τροφικά επίπεδα. Καταλήγουμε σχηματίζεται από τα τροφικά επίπεδα. Καταλήγουμε στο τρίγωνο ή , στην τρισδιάστατη μορφή του, στην στο τρίγωνο ή , στην τρισδιάστατη μορφή του, στην πυραμίδα. πυραμίδα.

Σχηματίζουμε το τρίγωνο και ονομάζουμε την Σχηματίζουμε το τρίγωνο και ονομάζουμε την απεικόνιση απεικόνιση τροφική πυραμίδα πληθυσμούτροφική πυραμίδα πληθυσμού..

(οι διαφάνειες 7 και 8 μπορούν να παρουσιαστούν επάλληλα)(οι διαφάνειες 7 και 8 μπορούν να παρουσιαστούν επάλληλα)

Ρωτάμε που αλλού έχουν συναντήσει την πυραμίδα ως Ρωτάμε που αλλού έχουν συναντήσει την πυραμίδα ως απεικόνιση και αναφερόμαστε στην πυραμίδα των απεικόνιση και αναφερόμαστε στην πυραμίδα των ηλικιών ενός πληθυσμού (Γεωγραφία) πυραμίδα ηλικιών ενός πληθυσμού (Γεωγραφία) πυραμίδα μεσογειακής διατροφής (Βιολογία) στις ανθρώπινες μεσογειακής διατροφής (Βιολογία) στις ανθρώπινες κατασκευές (πυραμίδες της Αιγύπτου – Ινκας , κατασκευές (πυραμίδες της Αιγύπτου – Ινκας , Ιστορία) Ιστορία)

Διαφάνεια 6


Διαφάνεια 8 Διαφάνεια 8β

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΡΟΗΣ


Τροφικές πυραμίδεςΤροφικές πυραμίδεςΡωτάμε τους μαθητές αν στο οικοσύστημα που εξετάζουμε Ρωτάμε τους μαθητές αν στο οικοσύστημα που εξετάζουμε

θα ζυγίζουν περισσότερο οι λαγοί ή οι αλεπούδες, οι θα ζυγίζουν περισσότερο οι λαγοί ή οι αλεπούδες, οι κάμπιες ή τα σπουργίτια κλπ. Αν δυσκολεύονται ή κάμπιες ή τα σπουργίτια κλπ. Αν δυσκολεύονται ή απαντούν λανθασμένα τους καλούμε να υπολογίσουν το απαντούν λανθασμένα τους καλούμε να υπολογίσουν το βάρος της τροφής που τρώνε πχ σε ένα χρόνο και να το βάρος της τροφής που τρώνε πχ σε ένα χρόνο και να το συσχετίσουν με το βάρος τους ή να συσχετίσουν συσχετίσουν με το βάρος τους ή να συσχετίσουν αντίστοιχα κάποιο κατοικίδιο με την τροφή του. αντίστοιχα κάποιο κατοικίδιο με την τροφή του.

Συμπεραίνουμε ότι η ποσότητα της τροφής που χρειάζεται Συμπεραίνουμε ότι η ποσότητα της τροφής που χρειάζεται κάθε οργανισμός είναι πολλαπλάσια του βάρους του, άρα κάθε οργανισμός είναι πολλαπλάσια του βάρους του, άρα και το βάρος των οργανισμών ενός τροφικού επιπέδου και το βάρος των οργανισμών ενός τροφικού επιπέδου είναι πολλαπλάσιο αυτών του αμέσως επόμενου.είναι πολλαπλάσιο αυτών του αμέσως επόμενου.

Δείχνουμε τη διαφάνεια 9 με τα υποθετικά αποτελέσματα Δείχνουμε τη διαφάνεια 9 με τα υποθετικά αποτελέσματα της μελέτης τους και τους καλούμε να υπολογίσουν το της μελέτης τους και τους καλούμε να υπολογίσουν το ποσοστό της μάζας που υπάρχει στο αμέσως επόμενο ποσοστό της μάζας που υπάρχει στο αμέσως επόμενο επίπεδο επίπεδο

Τους καλούμε να ανακαλέσουν στη μνήμη τους την έννοια Τους καλούμε να ανακαλέσουν στη μνήμη τους την έννοια της πρόθεσης βιο- και ορίζουμε την μάζα των οργανισμών της πρόθεσης βιο- και ορίζουμε την μάζα των οργανισμών ως ως βιομάζα. βιομάζα. Δείχνουμε τη διαφάνεια και Δείχνουμε τη διαφάνεια και ooορίζουμε την ορίζουμε την τροφική πυραμίδα βιομάζαςτροφική πυραμίδα βιομάζας

Συζήτηση




Τροφικές πυραμίδεςΤροφικές πυραμίδεςΘέτουμε το ερώτημα αν θα πρέπει να υπολογίσουμε και Θέτουμε το ερώτημα αν θα πρέπει να υπολογίσουμε και

το νερό στο βάρος των οργανισμών και ανακαλούμε το νερό στο βάρος των οργανισμών και ανακαλούμε προηγούμενες γνώσεις σχετικά με το ρόλο του προηγούμενες γνώσεις σχετικά με το ρόλο του (κεφ1.1.) και υπενθυμίζουμε ότι το νερό δεν περιέχει (κεφ1.1.) και υπενθυμίζουμε ότι το νερό δεν περιέχει ενέργεια χρήσιμη για τους οργανισμούς. ενέργεια χρήσιμη για τους οργανισμούς.

Για την κατανόηση θέτουμε διάφορα ερωτήματα πχ Για την κατανόηση θέτουμε διάφορα ερωτήματα πχ προσλαμβάνουμε περισσότερες θρεπτικές ουσίες (άρα προσλαμβάνουμε περισσότερες θρεπτικές ουσίες (άρα και ενέργεια) αν πιούμε συμπυκνωμένο γάλα ή αν του και ενέργεια) αν πιούμε συμπυκνωμένο γάλα ή αν του προσθέσουμε νερό ή αν φάμε μία φέτα ψωμί ψημένη ή προσθέσουμε νερό ή αν φάμε μία φέτα ψωμί ψημένη ή ωμή κ.α. ή ακόμα αν είναι δυνατόν να τρεφόμαστε ωμή κ.α. ή ακόμα αν είναι δυνατόν να τρεφόμαστε αποκλειστικά με νερόαποκλειστικά με νερό

Συμπεραίνουμε ότι δεν θα πρέπει να υπολογίζουμε το Συμπεραίνουμε ότι δεν θα πρέπει να υπολογίζουμε το νερό στην μάζα (άρα και την ενέργεια) των νερό στην μάζα (άρα και την ενέργεια) των οργανισμών και συμφωνούμε ότι όταν ζυγίζουμε τους οργανισμών και συμφωνούμε ότι όταν ζυγίζουμε τους οργανισμούς πρέπει προηγούμενα να τους έχουμε οργανισμούς πρέπει προηγούμενα να τους έχουμε αφαιρέσει το νερό.αφαιρέσει το νερό.

ΣυζήτησηΣυζήτηση



Τροφικές πυραμίδεςΚαλούμε τους μαθητές να συνθέσουν τις προηγούμενες

γνώσεις τους για την μεταφορά της ενέργειας στο οικοσύστημα και τους ενθαρρύνουμε σε μικρές ομάδες (πχ των 4 μαθητών) να επιλέξουν το σχήμα που θα απεικονίζει τα ποσά της ενέργειας που υπάρχουν σε κάθε τροφικό επίπεδο.

Οι ομάδες δείχνουμε στους υπόλοιπους το σχήμα τους και συζητάμε την αντιστοιχία με την πυραμίδα βιομάζας και πληθυσμού.

Δείχνουμε την διαφάνεια 10 με πυραμίδα ενέργειας

Προβάλουμε το Video “Τροφικές σχέσεις και ροή ενέργειας» του CD και συμπληρώνουμε τις προτεινόμενες δραστηριότητες

Ομαδική Ομαδική εργασίαεργασία


Προβολή Προβολή videovideo

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ

ΚΛΕΙΣΙΜΟ Τροφικές αλυσίδες – Τροφικά πλέγματα – Τροφικές πυραμίδεςΤροφικές αλυσίδες – Τροφικά πλέγματα – Τροφικές πυραμίδες

Ως ανακεφαλαίωση των εννοιών που αναπτύχθηκαν μπορεί να παρουσιαστεί ένας εννοιολογικός χάρτης. Ο χάρτης αυτός δημιουργείται από τον εκπαιδευτικό σε διαφάνεια ή στον πίνακα προοδευτικά θέτοντας τις κατάλληλες ερωτήσεις. Είναι χρήσιμο να αντιγράφεται ταυτόχρονα από τους μαθητές.

Κλείνοντας συζητάμε για τις εντυπώσεις που μας προκάλεσε η φανταστική μας έρευνα και καταλήγουμε ότι στα οικοσυστήματα υπάρχει ισορροπία και όλοι οι οργανισμοί παίζουν σημαντικό ρόλο , ανεξάρτητα από την «συμπάθεια» που μπορεί να έχουμε σε κάποιους πχ λαγούς ή την «αντιπάθεια» πχ φίδια, ποντίκια.

Καταλήγουμε στο γεγονός ότι οι όποιες δραστηριότητές μας οφείλουν να σεβαστούν και να προστατεύσουν την προϋπάρχου οργανωμένη κοινότητα της ζωής.


ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Τροφικές αλυσίδες – Τροφικά πλέγματα – Τροφικές Τροφικές αλυσίδες – Τροφικά πλέγματα – Τροφικές πυραμίδεςπυραμίδες

Η αξιολογική διαδικασία οφείλει να αποδεικνύει τον βαθμό επίτευξης των συγκεκριμένων στόχων του μαθήματος και στην παρούσα πρόταση πραγματοποιείται κύρια ως διαμορφωτική αξιολόγηση κατά τη διάρκεια του μαθήματος.

Έτσι:Α) Η αξιολόγηση για την επίτευξη του στόχου «να

σχεδιάζει απλές τροφικές αλυσίδες κα πλέγματα» επιτυγχάνεται με την συμπλήρωση της άσκησης 2 του Βιβλίου Μαθητή και την συμπλήρωση του τροφικού πλέγματος της 3ης δραστηριότητας του Τετραδίου Εργασιών

Β) Για «να περιγράφει τροφικές σχέσεις» με την συμπλήρωση της δραστηριότητας 2 (ερώτηση 4) του Τετραδίου Εργασιών

Γ) Για « να αναγνωρίζει τα τροφικά επίπεδα» με την συμπλήρωση της δραστηριότητας 2 (ερωτήσεις 1 &2και ερωτήσεις διδάσκοντα) του Τετραδίου Εργασιών

3η 3η δραστηρ. δραστηρ. Τετραδίου Τετραδίου ΕργασιώνΕργασιών

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Τροφικές αλυσίδες – Τροφικά πλέγματα – Τροφικές Τροφικές αλυσίδες – Τροφικά πλέγματα – Τροφικές πυραμίδεςπυραμίδες

Δ) Για «να αναγνωρίζει τροφικές πυραμίδες πληθυσμού» με την δραστηριότητα 3 του Τετραδίου Εργασιών (αναγνώριση της τροφικής πυραμίδας και την εύρεση των τροφικών αλυσίδων) που συμπληρώνεται στο τέλος του μαθήματος και χρησιμεύει ως συνολική αποτίμησηΕ) Για «να ερμηνεύει την την μείωση της μάζας και της ενέργειας των οργανισμών» με την συζήτηση που αναπτύχθηκε στην τάξη

Ο βαθμός επίτευξης των ψυχοκινητικών και των συναισθηματικών στόχων εκτιμάται από τον εκπαιδευτικό με κριτήρια:Τον βαθμό συμμετοχής των μαθητών στην ομαδική εργασία και στις δραστηριότητεςΤην αποτελεσματικότητα στην συμπλήρωση των φύλλων εργασίαςΤην ευστοχία των απόψεων και των προτάσεων που διατυπώθηκαν κατά τη συζήτησηΤην συναισθηματική κατάσταση των μαθητών με την ολοκλήρωση της ενότητας

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ-TELIKO

Documents

Transcript of ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ-TELIKO