1

Σοσιαλ-Επαναστατικό Κόμμα (Εσέροι)

Το κείμενο που ακολουθεί είναι μετάφραση από τα Αγγλικά του άρθρου: Socialist Revolutionary Party της

wikipedia.

Μετάφραση: Αντώνης Αρβανίτης

Κόμμα Σοσιαλ-Επαναστατών

Γενικός Γραμματέας: Βίκτορ Τσερνόφ

Σύνθημα: “Με αγώνα θα κατακτήσεις τα δίκαιά σου”

Ιδρύθηκε: 1902

Διαλύθηκε: 1940

Εφημερίδα: Επαναστατική Ρωσία

Ιδεολογία: Αγροτικός Σοσιαλισμός

Ναροντνιτσέστβο

Πολιτικό στίγμα: Αριστερά

Διεθνής Συνεργασία: Δεύτερη Διεθνής (1889-1916)

Εργατική και Σοσιαλιστική Διεθνής (1923-1940)

Χρώματα: Κόκκινο

Ύμνος: Μασσαλιώτιδα των εργατών

Σημαία του Κόμματος

Εκλογική αφίσα των Σοσιαλ-Επαναστατών το 1917. Ο τίτλος σε κόκκινο είναι η συντομογραφία του Κόμματος. Το πανώ

γράφει το σύνθημα του Κόμματος: “Με αγώνα θα κατακτήσεις τα δίκαιά σου”, και η υδρόγειος φέρει το σύνθημα “γη και

ελευθερία”, εκφράζοντας την αγροτική σοσιαλιστική ιδεολογία του κόμματος.

2

Το Σοσιαλιστικό Επαναστατικό Κόμμα ή το Κόμμα των Σοσιαλιστών Επαναστατών (Socialists

Revolutionaries = SRs = Εσέροι) ήταν ένα μεγάλο πολιτικό κόμμα στις αρχές του 20ου

αιώνα στην

Ρωσία και ένας βασικός παράγοντας στην Ρωσική Επανάσταση. Η γενική ιδεολογία του ήταν ο

επαναστατικός σοσιαλισμός των δημοκρατικών σοσιαλιστικών και αγροτικών σοσιαλιστικών

μορφών. Μετά την Επανάσταση του Φεβρουαρίου 1917, μοιραζόταν την εξουσία με άλλες

φιλελεύθερες και δημοκρατικές σοσιαλιστικές δυνάμεις μέσα στην Ρωσική Προσωρινή Κυβέρνηση.

Τον Νοέμβριο του 1917, κέρδισε την σχετική πλειοψηφία στις εθνικές εκλογές, στις πρώτες που

έγιναν ποτέ στην Ρωσία (για την Ρωσική Συντακτική Συνέλευση), αλλά η Οκτωβριανή Επανάσταση

άλλαξε το πολιτικό τοπίο και οι Μπολσεβίκοι διέλυσαν την Συντακτική Συνέλευση τον Ιανουάριο του

1918.1 Οι Εσέροι γρήγορα διασπάστηκαν σε φιλο-Μπολσεβίκους και αντι-Μπολσεβίκους. Η αντι-

Μπολσεβίκικη φράξια αυτού του κόμματος, γνωστή ως Δεξιοί Εσέροι, που παρέμεινε πιστή στον

Αλέξανδρο Κερένσκι ηττήθηκε και αφανίστηκε από τους Μπολσεβίκους κατά την διάρκεια του

Ρωσικού Εμφυλίου Πολέμου και των επακόλουθων διώξεων.

Ιστορικό

Πριν την Ρωσική Επανάσταση

Η ιδεολογία του κόμματος στηρίχτηκε πάνω στα φιλοσοφικά θεμέλια του ναρόντνικου-

λαϊκίστικου κινήματος της Ρωσίας των δεκαετιών 1860-70 και την κοσμοθεωρία που αναπτύχθηκε

κυρίως από τον Αλεξάντερ Έρζεν και τον Πιότρ Λαβρόφ. Μετά από μια περίοδο παρακμής και

περιθωριοποίησης τη δεκαετία του 1880, η Λαϊκίστικη/ναρόντνικη σχολή σκέψης για την κοινωνική

αλλαγή στην Ρωσία αναγεννήθηκε και ουσιαστικά τροποποιήθηκε από μια ομάδα συγγραφέων και

ακτιβιστών γνωστή ως “νεοναρόντνικοι” (νέο-Λαϊκιστές), και συγκεκριμένα τον Βίκτορα Τσερνόφ. Η

κυριότερη καινοτομία τους ήταν ένας ανανεωμένος διάλογος με τον Μαρξισμό και η ένταξη κάποιων

βασικών Μαρξιστικών ιδεών στον τρόπο σκέψης τους και την πρακτική τους. Με τον τρόπο αυτό, με

την οικονομική έξαρση και εκβιομηχάνιση στην Ρωσία στη δεκαετία του 1890, προσπάθησαν να

διευρύνουν την απήχησή τους για να προσελκύσουν το γρήγορα αναπτυσσόμενο αστικό εργατικό

δυναμικό στο παραδοσιακά προσανατολισμένο αγροτικά πρόγραμμά τους. Η πρόθεση ήταν να

διευρυνθεί η έννοια του “λαού”, ούτως ώστε να συμπεριλαμβάνει όλα τα στοιχεία της κοινωνίας

που ήταν αντίθετα στο Τσαρικό καθεστώς.

Το Σοσιαλιστικό Επαναστατικό Κόμμα ιδρύθηκε το 1902 από την Βόρεια Ένωση των Σοσιαλιστών

Επαναστατών (που είχε ιδρυθεί το 1896), ενώνοντας πολλές τοπικές σοσιαλ-επαναστατικές ομάδες

που είχαν ιδρυθεί στη δεκαετία του 1890, κυρίως το Εργατικό Κόμμα Πολιτικής Απελευθέρωσης

Ρωσίας που δημιουργήθηκε από την Κατερίνα Μπρεσκόφσκι και τον Γκριγκόρι Γκερσούνι το 1899. Ο

Βίκτορ Τσερνόφ, ο συντάκτης του πρώτου κομματικού δημοσιογραφικού οργάνου, Revolutsionnaya

Rossiya (Επαναστατική Ρωσία), αναδείχθηκε σαν ο κύριος θεωρητικός του κόμματος. Στα πιο

πρόσφατα περιοδικά περιλαμβάνονταν το Ζνάμια Τρούντα (Πανώ της Εργατιάς), Ντέλο Ναρόντα

(Λαϊκός Σκοπός), και Βόλια Ναρόντα (Λαϊκή Θέληση). Οι Γκερσούνι, Μπρεσκόφσκι, Α.Α. Αργκούνοφ,

Ν. Ν. Αυξεντίεφ, Μ. Ρ. Γκοτς, Μαρκ Νάτανσον, Ν.Ι. Ρακιτνίκοφ (Μαξίμοφ), Βαντίμ Ρούντνεφ, Ν.Σ.

Ρουσάνοφ, Ι.Α. Ρουμπάνοβιτς, και Μπόρις Σαβίνκοφ ήταν μεταξύ των ηγετών του κόμματος.

Το πρόγραμμα του κόμματος ήταν τόσο δημοκρατικού σοσιαλιστικού, όσο και αγροτικού

σοσιαλιστικού χαρακτήρα. συγκέντρωσε πολύ υποστήριξη μέσα στους αγροτικούς

μικροκαλλιεργητές της Ρωσίας, που στήριξαν ιδιαίτερα το πρόγραμμά τους για την γη –

κοινωνικοποίηση, σε αντίθεση με το πρόγραμμα των Μπολσεβίκων για την γη – εθνικοποίηση –

διανομή της γης σε αγρότες ενοικιαστές από την κολεκτιβοποίηση με κρατική διαχείριση. Η πολιτική

τους πλατφόρμα διέφερε από εκείνη του Ρωσικού Σοσιαλ-Δημοκρατικού Κόμματος – τόσο των

Μπολσεβίκων, όσο και των Μενσεβίκων – στο ότι δεν ήταν επίσημα Μαρξιστική (αν και ορισμένοι

από τους ιδεολόγους του θεωρούσαν τους εαυτούς τους τέτοιους). οι Εσέροι πίστευαν ότι η

“εργαζόμενη αγροτιά”, όπως και το βιομηχανικό προλεταριάτο, θα είναι η επαναστατική τάξη στην

Ρωσία. Ενώ οι Ρώσοι Σοσιαλ-Δημοκράτες προσδιόριζαν την τάξη που ανήκει κάποιος από την

ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής, ο Τσερνόφ και οι άλλοι Εσέροι θεωρητικοί προσδιόριζαν την τάξη

3

από την εξαγωγή υπεραξίας από την εργασία. Με τον πρώτο προσδιορισμό, οι κατέχοντες μικρο-

ιδιοκτησίες γεωργοί οι οποίοι δεν απασχολούν μισθωτή εργασία είναι, σαν ιδιοκτήτες της γης τους,

μικροαστοί. με τον δεύτερο προσδιορισμό, μπορούν να ομαδοποιηθούν με όλους όσους παρέχουν,

παρά με όσους αγοράζουν, εργατική δύναμη, και ως εκ τούτου με το προλεταριάτο σαν τμήμα της

“εργατικής τάξης”. Ο Τσερνόφ, ωστόσο, θεωρούσε το προλεταριάτο την “πρωτοπορία”, με τους

μικροκαλλιεργητές να αποτελούν το “κύριο σώμα” του επαναστατικού στρατού.2

Kampf un kempfer – ένα φυλλάδιο στα Γίντις που εκδόθηκε από το τμήμα εξορίστων στο Λονδίνο το 1904.

Το κόμμα διαδραμάτισε ενεργό ρόλο στην Επανάσταση του 1905, και στα Σοβιέτ της Μόσχας και

της Αγίας Πετρούπολης. Αν και το κόμμα επίσημα απήχε από την πρώτη Κρατική Δούμα το 1906,

εξελέγησαν 34 Εσέροι, ενώ 37 εξελέγησαν στην δεύτερη Δούμα το 1907. το κόμμα απήχε τόσο από

την τρίτη, όσο και από την τέταρτη Δούμα το 1907-1917. Σε αυτήν την περίοδο τα μέλη του κόμματος

μειώθηκαν δραστικά, και οι περισσότεροι από τους ηγέτες του μετανάστευσαν από την Ρωσία.

Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της τακτικής του κόμματος κατά την πρώιμη περίοδο (μέχρι

περίπου το 1909) ήταν η θλιβερή του πεποίθηση για δολοφονίες μεμονωμένων κυβερνητικών

αξιωματούχων. Αυτή η τακτική (κληρονομημένη από τον προκάτοχο των Εσέρων στο Λαϊκίστικο

κίνημα, τη Λαϊκή Θέληση, μια συνωμοτική οργάνωση της δεκαετίας του 1880) απέβλεπε να

ενθαρρύνει τις “μάζες” και να εκφοβίσει (“τρομοκρατήσει”) την Τσαρική κυβέρνηση για πολιτικές

παραχωρήσεις. Η Οργάνωση Μάχης των Εσέρων [SR Combat Organization], υπεύθυνη για την

δολοφονία κυβερνητικών αξιωματούχων, καθοδηγήθηκε αρχικά από τον Γκερσούνι και δρούσε

χωριστά από το κόμμα για να μην θέτει σε κίνδυνο τις πολιτικές του κινήσεις. Τα όργανα της SRCO

δολοφόνησαν δύο Υπουργούς Εσωτερικών, τον Ντμίτρι Σιπγιάγκιν και τον Β. Κ. φον Πλέχβε, τον

Μέγα Δούκα Σεργκέι Αλεξαντρόβιτς, τον Κυβερνήτη της Ούφα Ν.Μ. Μπογκντάνοβιτς, και πολλά άλλα

υψηλόβαθμα στελέχη.

Το 1903, ο Γκερσούνι προδόθηκε από τον βοηθό του Γέβνο Άζεφ, πράκτορα της μυστικής

αστυνομίας Οχράνα, συνελήφθη, καταδικάστηκε για τρομοκρατία σε ισόβια καταναγκαστικά έργα,

κατάφερε να δραπετεύσει, να διαφύγει στο εξωτερικό και να πάει εξορία. Ο Άζεφ έγινε ο νέος

αρχηγός της SRCO, και συνέχισε να δουλεύει τόσο για την SRCO, όσο και την Οχράνα, ταυτόχρονα

οργανώνοντας τρομοκρατικές ενέργειες και προδίνοντας τους συντρόφους του. Ο Μπόρις Σαβίνκοφ

διηύθυνε πολλές από τις επιχειρήσεις, ιδίως την απόπειρα δολοφονίας του Ναυάρχου Φιοντόρ

Ντουμπάσοβ.

Ωστόσο, η τρομοκρατία ήταν αμφιλεγόμενη για το κόμμα από την αρχή. Στο Δεύτερο Συνέδριό

του στην Ιμάτρα το 1906, η διένεξη για την τρομοκρατία ήταν μια από τους βασικές αιτίες για την

αποσκίρτηση των Μαξιμαλιστών Εσέρων στα αριστερά και τους Λαϊκούς Σοσιαλιστές στα δεξιά. Οι

Μαξιμαλιστές επιδοκίμαζαν όχι μόνο τις επιθέσεις σε πολιτικούς και κυβερνητικούς στόχους αλλά

4

επίσης και την “οικονομική τρομοκρατία” (δηλαδή, επιθέσεις σε γαιοκτήμονες, ιδιοκτήτες

εργοστασίων, κλπ.). οι Λαϊκοί Σοσιαλιστές απέρριπταν το σύνολο της τρομοκρατίας. Κι άλλα θέματα

χώριζαν τους αποσκιρτήσαντες από το κόμμα των Εσέρων: Οι Μαξιμαλιστές διαφωνούσαν με την

εκδοχή των Εσέρων της επανάστασης των “δύο σταδίων” (το πρώτο να είναι το “λαϊκό-δημοκρατικό”

και το δεύτερο το “εργατικό-σοσιαλιστικό” ), μια θεωρία που υποστηριζόταν από τον Τσερνόφ, η

οποία, για τους Μαξιμαλιστές, χτύπαγε την διάκριση των Σοσιαλ-Δημοκρατών μεταξύ “αστο-

δημοκρατικού” και “προλεταριακού-σοσιαλιστικού” σταδίου της επανάστασης. Οι Μαξιμαλιστές

υποστήριζαν την άμεση σοσιαλιστική επανάσταση. Οι Λαϊκοί Σοσιαλιστές, εντωμεταξύ,

διαφωνούσαν με την πρόταση του κόμματος να “κοινωνικοποιήσουν” την γη (δηλαδή, να την

μετατρέψουν σε συλλογική ιδιοκτησία μικροϊδιοκτητών) και αντ’ αυτού ήθελαν να την

“εθνικοποιήσουν” (δηλαδή, να την παραδώσουν στο κράτος. ζητούσαν ακόμη να αποζημιωθούν οι

γαιοκτήμονες, ενώ το κόμμα των Εσέρων απέρριπτε τις αποζημιώσεις).

Στα τέλη του 1908, ένας Ρώσος ναρόντνικος και ερασιτέχνης κυνηγός κατασκόπων, ο Βλαντιμίρ

Μπούρτσεβ, ισχυρίστηκε ότι ο Άζεφ μπορεί να είναι κατάσκοπος της αστυνομίας. Η Κεντρική

Επιτροπή του κόμματος εξοργίστηκε και έστησε δικαστήριο για να δικάσει τον Μπούρτσεβ για

συκοφαντία. Όταν ο Άζεφ ήρθε αντιμέτωπος με τα στοιχεία στη δίκη και πιάστηκε να ψεύδεται,

έφυγε και άφησε το κόμμα σε σύγχυση. Η Κεντρική Επιτροπή του κόμματος, τα περισσότερα μέλη

της οποίας είχαν στενούς δεσμούς με τον Άζεφ, αισθάνθηκαν υποχρεωμένα να παραιτηθούν. Πολλές

περιφερειακές οργανώσεις, ήδη αποδυναμωμένες στον απόηχο της ήττας της επανάστασης το 1907,

κατέρρευσαν ή έγιναν αδρανείς. Η προσπάθεια του Σαβίνκοφ να ξανακτίσει την SRCO αποδείχτηκε

ανεπιτυχής και ανεστάλη το 1911. Κατά ειρωνικό τρόπο, ο Γκερσούνι είχε υπερασπιστεί τον Άζεφ

από την εξορία στη Ζυρίχη, μέχρι τον θάνατό του εκεί.

Το σκάνδαλο Άζεφ συνέβαλε στην ριζική αναθεώρηση της τακτικής των Εσέρων, που ήδη ήταν σε

εξέλιξη. Σαν αποτέλεσμα, αποκήρυξε τις δολοφονίες (“ατομική τρομοκρατία”) σαν μέσο πολιτικής

διαμαρτυρίας.

Με την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το κόμμα βρέθηκε διαιρεμένο για το ζήτημα της

συμμετοχής της Ρωσίας στον πόλεμο. Οι περισσότεροι Εσέροι ακτιβιστές και ηγέτες, ιδιαίτερα

εκείνοι που παρέμεναν στην Ρωσία, επέλεξαν να στηρίξουν την κινητοποίηση της Τσαρικής

κυβέρνησης κατά της Γερμανίας. Μαζί με τους ομοϊδεάτες μέλη του κόμματος των Μενσεβίκων,

έγιναν γνωστοί ως “ομπορόντσι” (αμυνίτες). Πολλοί νεαροί αμυνίτες που ζούσαν στην εξορία

εντάχτηκαν στον Γαλλικό στρατό, σαν τον στενότερο σύμμαχο της Ρωσίας στον πόλεμο. Μια

μικρότερη ομάδα, οι διεθνιστές, η οποία περιλάμβανε τον Τσερνόφ, ευνόησε την επιδίωξη της

ειρήνης μέσω της συνεργασίας με τα σοσιαλιστικά κόμματα και στους δύο στρατιωτικούς

συνασπισμούς. Αυτό τους οδήγησε σε συμμετοχή στα συνέδρια Τσίμερβαλντ και Κένταλ με

Μπολσεβίκους μετανάστες, με επικεφαλής τον Λένιν. Το γεγονός αυτό χρησιμοποιήθηκε αργότερα

κατά του Τσερνόφ και τους οπαδούς του από τους δεξιούς αντιπάλους τους σαν απόδειξη της

έλλειψης πατριωτισμού εκ μέρους τους και δήθεν συμπάθεια προς τους Μπολσεβίκους.

Η Ρωσική Επανάσταση

Η Φεβρουαριανή Επανάσταση επέτρεψε στους Εσέρους να επιστρέψουν σε ενεργό πολιτικό ρόλο.

Οι ηγέτες του κόμματος, περιλαμβανομένου του Τσερνόφ, μπορούσαν τώρα να επιστρέψουν στην

Ρωσία. Έπαιξαν σημαντικό ρόλο στον σχηματισμό και στην ηγεσία των Σοβιέτ, αν και στις

περισσότερες περιπτώσεις παίζοντας το δεύτερο βιολί στους Μενσεβίκους. Ένα μέλος, ο Αλέξανδρος

Κερένσκι, προσχώρησε στην Προσωρινή Κυβέρνηση τον Μάρτιο του 1917 σαν Υπουργός

Δικαιοσύνης, και τελικά έγινε επικεφαλής μιας κυβέρνησης συνασπισμού σοσιαλιστών-

φιλελευθέρων τον Ιούλιο του 1917, αν και η σύνδεσή του με το κόμμα ήταν μάλλον ασήμαντη. (Είχε

υπηρετήσει στην Δούμα με τους Τρουντοβίκους, αποσχισθέντες των Εσέρων που δεν δέχτηκαν την

άρνηση του κόμματος να συμμετάσχει στην Δούμα).

Μετά την πτώση του πρώτου συνασπισμού τον Απρίλιο-Μάιο 1917 και τον ανασχηματισμό της

Προσωρινής Κυβέρνησης, το κόμμα έπαιξε μεγαλύτερο ρόλο. Εκείνη την εποχή βασικός

5

κυβερνητικός αξιωματούχος ήταν ο Τσερνόφ, που μπήκε στην κυβέρνηση σαν Υπουργός Γεωργίας.

Προσπάθησε επίσης να παίξει έναν μεγαλύτερο ρόλο, ιδιαίτερα σε θέματα εξωτερικής πολιτικής,

αλλά σύντομα βρέθηκε περιθωριοποιημένος και οι προτάσεις του για εκτεταμένη αγροτική

μεταρρύθμιση μπλοκαρίστηκαν από τα πιο συντηρητικά μέλη της κυβέρνησης. Μετά την

αποτυχημένη εξέγερση των Μπολσεβίκων τον Ιούλιο του 1917, ο Τσερνόφ βρέθηκε αμυνόμενος

θεωρούμενος ανεκτικός απέναντι στους Μπολσεβίκους και αποκλείστηκε από τον ανανεωμένο

συνασπισμό τον Αύγουστο του 1917. Το κόμμα αντιπροσωπευόταν τώρα από τον Νικολάι Αυξεντίεφ,

έναν δεξιό αμυνίτη, σαν Υπουργό Εσωτερικών.

Αυτή η αποδυνάμωση της θέσης του κόμματος ενίσχυσε τον αυξανόμενο διχασμό στις γραμμές

του, μεταξύ των υποστηρικτών του συνασπισμού με τους Μενσεβίκους και εκείνων που έκλιναν

προς την πιο αποφασιστική, μονομερή δράση. Τον Αύγουστο του 1917, η Μαρία Σπιριδόνοβα,

ηγέτης των Αριστερών Εσέρων, υποστήριξε την διάλυση του συνασπισμού και τον σχηματισμό

κυβέρνησης μόνο από Εσέρους, αλλά δεν την στήριξε ο Τσερνόφ και οι οπαδοί του. Αυτό έδωσε

ώθηση για τον σχηματισμό της αριστερής φράξιας και την αυξανόμενη υποστήριξή της για

συνεργασία με τους Μπολσεβίκους. Οι Αριστεροί Εσέροι πίστευαν ότι η Ρωσία πρέπει να βγει

αμέσως από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, και ήταν απογοητευμένοι που η Προσωρινή Κυβέρνηση

ήθελε να αναβάλει την αντιμετώπιση του ζητήματος της γης για μετά την σύγκληση της Ρωσικής

Συντακτικής Συνέλευσης αντί της άμεσης κατάσχεσης της γης από τους γαιοκτήμονες και την

αναδιανομή της στους αγρότες.

Οι Αριστεροί Εσέροι και οι Μπολσεβίκοι αναφέρονται στο κυρίως κόμμα των Εσέρων ως το

“κόμμα των Δεξιών Εσέρων”, μολονότι οι Εσέροι του κυρίως ρεύματος αναφέρονται για το κόμμα

απλά ως “Εσέροι” και κρατούσαν τον όρο “Δεξιοί Εσέροι” για την δεξιά φράξια του κόμματος με

ηγέτες την Μπρεσκόφσκι και τον Αυξεντίεφ.3 Τα βασικά ζητήματα που ενεργοποίησαν την διάσπαση

ήταν ο πόλεμος και η αναδιανομή της γης.

Στο Δεύτερο Συνέδριο των Σοβιέτ στις 25 Οκτωβρίου 1917, όταν οι Μπολσεβίκοι ανακήρυξαν την

καθαίρεση της Προσωρινής Κυβέρνησης, η διάσπαση στο κόμμα των Εσέρων έγινε οριστική. Οι

Αριστεροί Εσέροι έμειναν στο Συνέδριο και εξελέγησαν στην μόνιμη εκτελεστική VTsIK (ενώ αρχικά

αρνούνταν να μπουν στην κυβέρνηση των Μπολσεβίκων) ενώ το κυρίως κόμμα των Εσέρων και οι

Μενσεβίκοι σύμμαχοί τους αποχώρησαν από το Συνέδριο. Στα τέλη Νοεμβρίου, οι Αριστεροί Εσέροι

μπήκαν στην κυβέρνηση των Μπολσεβίκων, παίρνοντας τρία υπουργεία.

Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση

Στις εκλογές για την Ρωσική Συντακτική Συνέλευση, που έγιναν δύο εβδομάδες μετά που οι

Μπολσεβίκοι πήραν την εξουσία, το κόμμα αποδείχθηκε ότι ακόμη είναι μακράν το περισσότερο

δημοφιλές κόμμα σε όλη την χώρα, παίρνοντας το 40% της λαϊκής ψήφου, απέναντι στο 25% των

Μπολσεβίκων.4 Ωστόσο, τον Ιανουάριο του 1918 οι Μπολσεβίκοι διέλυσαν την Συνέλευση και στη

συνέχεια οι Εσέροι έγιναν μικρότερης πολιτικής σημασίας.5 Οι Αριστεροί Εσέροι έγιναν ο εταίρος του

συνασπισμού με τους Μπολσεβίκους στην Σοβιετική κυβέρνηση, αν και παραιτήθηκαν από τις

θέσεις τους μετά την υπογραφή της Συνθήκης του Μπρεστ-Λιτόφσκ. Μερικοί Αριστεροί Εσέροι, όπως

ο Γιακόβ Γκριγκόρεβιτς Μπλούμκιν προσχώρησαν στο Κομμουνιστικό Κόμμα.

Δυσαρεστημένοι με την Συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ, κάποιοι Αριστεροί Εσέροι δολοφόνησαν

τον Γερμανό Πρέσβη στην Ρωσία, Κόμη Βίλχελμ Μίρμπαχ. Το 1918 προσπάθησαν μια “Τρίτη Ρωσική

Επανάσταση” κατά των Μπολσεβίκων, η οποία απέτυχε, οδηγώντας στην σύλληψη, φυλάκιση,

εξορία και εκτέλεση των ηγετών και μελών του κόμματος. Σε απάντηση, κάποιοι Εσέροι ξαναγύρισαν

στη βία. Μια πρώην Εσέρα, η Φάνη Καπλάν, προσπάθησε να δολοφονήσει τον Λένιν στις 30

Αυγούστου 1918. Πολλοί Εσέροι πολέμησαν για τους Λευκούς ή τους Πράσινους στον Ρωσικό

Εμφύλιο Πόλεμο μαζί με κάποιους Μενσεβίκους και άλλα εκτός νόμου μετριοπαθή σοσιαλιστικά

στοιχεία. Η Εξέγερση του Ταμπόβ ενάντια στους Μπολσεβίκους καθοδηγήθηκε από έναν Εσέρο, τον

Αλεξάντρ Αντόνοφ. Ωστόσο, αφού ο Ναύαρχος Κολτσάκ τοποθετήθηκε ως “Ανώτατος Αρχηγός” του

Λευκού Κινήματος τον Νοέμβριο του 1918, έδιωξε όλους τους Μαρξιστές από τις τάξεις του. Σαν

6

αποτέλεσμα, πολλοί Εσέροι έθεσαν την οργάνωσή τους πίσω από τις Λευκές γραμμές στην υπηρεσία

των Ερυθροφρουρών και της Τσεκά. Αργότερα, πολλοί Αριστεροί Εσέροι έγιναν Κομμουνιστές.

Ακολουθώντας τις οδηγίες του Λένιν, μια παρωδία δίκης των Εσέρων έγινε στην Μόσχα το 1922,

γεγονός που οδήγησε στις διαμαρτυρίες των, ανάμεσα σε άλλους, Γιουτζίν Ντεμπς, Καρλ Κάουτσκι

και Άλμπερτ Αϊνστάιν. Οι περισσότεροι από τους κατηγορουμένους κρίθηκαν ένοχοι, αλλά δεν

δήλωσαν ένοχοι, σε αντίθεση με τους κατηγορούμενους στις μετέπειτα δίκες παρωδία στην

Σοβιετική Ένωση στα τέλη της δεκαετίας του 1920 και του 1930.6

Στην εξορία

Το κόμμα συνέχισε την δράση του στην εξορία. Συστάθηκε Αντιπροσωπεία στο Εξωτερικό της

Κεντρικής Επιτροπής με έδρα την Πράγα. Το κόμμα ήταν μέλος της Εργατικής και Σοσιαλιστικής

Διεθνούς από το 1923 έως το 1940.7

Παραπομπές

Anna Geifman. Entangled in Terror: The Azef Affair and the Russian Revolution, Wilmington, Scholarly Resources Inc., 2000, 247 pp. ISBN 0-8420-2651-7 ISBN 0-8420-2650-9

Manfred Hildermeier. The Russian Socialist Revolutionary Party Before the First World War, 1978, 2000.

Hannu Immonen. The Agrarian Program of the Russian Socialist Revolutionary Party, 1900–1911, 1988.

Francis King (translator and compiler). The Narodniks in the Russian Revolution: Russia’s Socialist-Revolutionaries in 1917 – a Documentary History, Socialist History Society Occasional Paper No. 25, Socialist History Society, 2007, 114 pp. ISBN 978-0-9555138-2-4

Michael Melancon. The Socialist Revolutionaries and the Russian Anti-War Movement, 1914–1917, 1990 (also various articles by the same author)

Maureen Perrie. The Agrarian Policy of the Russian Socialist-Revolutionary Party from its Origins through the Revolution of 1905–07, 1976.

Oliver Radkey. The Agrarian Foes of Bolshevism: Promise and Default of the Russian Socialist Revolutionaries, February to October 1917, 1958.

Oliver Radkey. The Sickle Under the Hammer: The Russian Socialist Revolutionaries in the Early Months of Soviet Rule, 1963.

Christopher Rice. Russian Workers and the Socialist Revolutionary Party Through the Revolution of 1905–07, 1988

Nurit Schleifman. Undercover Agents in the Russian Revolutionary Movement, SR Party 1902–1914, 1988

MI Leonov and KN Morozov (works in Russian)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Programme of the Socialist Revolutionary Party

Party of Socialist Revolutionaries

Σημειώσεις

1 Tony Cliff (1978). "The Dissolution of the Constituent Assembly". Marxists.org.

2 Hildermeier, M., Die Sozilrevolutionäre Partei Russlands. Cologne 1978.

3 Following this pattern, Soviet authorities called the trial of the SR Central Committee in 1922 the "Trial of the Right SRs". Russian

emigres and most Western historians used the term "SR" to describe the mainstream party while Soviet historians used the term "Right SR" until the fall of Communism in the USSR. 4 Robert Wilde. "Social Revolutionaries (SRs)". About.com. Retrieved December 5,2014.

5 "Constituent Assembly". Encyclopaedia Britannica. Retrieved September 30,2015.

6 Woitinsky, W. [1]. Berlin: 1922. p. 293 7 Kowalski, Werner. Geschichte der sozialistischen arbeiter-internationale: 1923 - 19. Berlin: Dt. Verl. d. Wissenschaften, 1985. p. 337