pag 02

οργάνωση

υπό την αιγίδα

AMBASCIATA D’ITALIA IN ATENE AERONAUTICA MILITARE ITALIANA

με την συνεργασία

leros municipality ass. gente del quindicesimo ass. trasvolatori atlantici ass. arma aeronautica - bari

με την συμμετοχή

highway six club

leros travel agency

historical vehicles ass. of greece

travel shipping agency

karl hoeffkes archives istituto luce - cinecitta’

attica group

pag 03

η ε κδήλωση

Μιχαήλ Κόλλιας, Δήμαρχο Λέρου - Πρόεδρος

Ταξίαρ. Τζιάκομο Ντε Ποντι, Πρόεδρος Συλλόγου Ανθρώπων 15ου

Συνταγμ. Αντόνιο Αλμπανέσε, Στρατιωτικός Ακόλουθος Ιταλικής Πρεσβείας Αθηνών

Καθηγ. Λουίτσι Τουλιπάνο

Μηχαν. Λουτσιάνο Αλμπεργίνι Μαλτόνι

τιμητική επιτροπή

Το παρών φυλλάδιο υλοποιήθηκε χάρη στην εισφορά του κ. Luigi Tulipano, στον οποίον απευθύνονται τα ευχαριστήρια του ∆Σ.

Το σημερινό Search And Rescue γιορτάζει το 2016 στην Ιταλία την 70η επέτειο από την ίδρυση, στο Centocelle αμέσως μετά τον πόλεμο, της Υπηρεσίας Αναζήτηση και Διάσωση που, μετά είκοσι χρόνια ξαναοργανώνεται σε 15ο Σμήνος.

Είναι μέρος αυτού Σμήνους η 84η Ομάδα και ο 147ο Στολίσκος, που στο παρελθόν είχαν βά-ση στην Λέρο, με σκοπό την Ναυτική Μακρινή Αναγνώριση με υδροπλάνα Cant Z/501 Γλάρος και Z/506 Ερωδιός, και που αποτελούν τις μακρινές ρίζες του S.A.R.

Η γένεση της εκδήλωσης ξεκίνησε σε κάποιες συγκεντρώσεις με τους ιστορικούς που συμμετείχαν στο συνέδριο που έγινε στις 14.9.2015 κατά την διάρκεια των εγκαινίων της έκθεσης «Η ζωή στην εποχή των πυροβο-λαρχιών».

Μετά από υπόδειξη του Λοχ. Albanese, Στρατιωτικού Ακόλουθου της Ιταλικής Πρεσβείας Αθηνών, που παραβρέθηκε στα εγκαίνια του μνημείου

των πεσόντων στην Μάχη της Λέρου, αναστηλωμένου με την φροντίδα του Συλλόγου ΑΙΑΛ, χάρη στην συνεισφορά των μελών και φίλων, αποφα-σίστηκε να οργανωθεί από τις 6 ως τις 11 Σεπτεμβρίου 2016 μια αναμνηστική εκδήλωση.

Οι διάφορες προγραμματισμένες εκδηλώσεις έχουν σκοπό να θυμίσουν την παρουσία της Ιταλικής

Πολεμικής Αεροπορίας στην Λέρο από το 1923 ως το 1943, και να δώσουν την ευκαιρία για επί-σκεψη στο νησί και τις ιστορικές μαρτυρίες του.

pag 04

ο σύλλογος

Ο Ελληνο-Ιταλικός Πολιτιστικός Σύλλογος «Φίλων της Λέρου» - ΑΙΑΛ, απολιτικός και μη κερ-δοσκοπικός, ιδρύθηκε το 2009 και είναι εγγεγραμμένος στο αρμόδιο Δικαστήριο της Κω, και συ-γκαταλέγει πάνω από 200 τακτικά μέλη, κατά το πλείστον Ιταλούς.

Κατά το καταστατικό, ο σκοπός αντιπροσωπεύεται από την ελληνο-ιταλική πολιτιστηκή α-νταλλαγή, και πραγματοποιείται μέσω πολυάριθμων δραστηριοτήτων υψηλού επιπέδου, που προ-ωθούν την διάδοση του ιταλικού πολιτισμού από διάφορες απόψεις αλλά και προτρέπουν επισκέ-πτες και προσωρινούς κατοίκους διαφόρων εθνικοτήτων, να γνωρίσουν την τοπική ιστορία και κουλτούρα, προβάλλοντας ταυτοχρόνως την ιστορική και αρχιτεκτονική κληρονομιά του νησιού.

Πολυάριθμες εκδηλώσεις διοργανωμένες από τον σύλλογο, είχαν την αιγίδα της Ιταλικής Πρεσβείας, του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου, της Επαρχίας του Παλέρμου, του Ελληνικού Υ-πουργείου Πολιτισμού και της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, και την υποστήριξη του Δήμου Λέρου και πολλών τοπικών πολιτιστικών συλλόγων.

Επιπλέον προωθήσαμε την δημιουργία ενός δικτύου συνεργασίας, σε εθνικό επίπεδο, που σκοπεύει στην κατανομή του οικονομικού και οργανωτικού βάρους, μεγιστοποιώντας τα ελλιπή διαθέσιμα μέσα για την πραγματοποίηση των πολιτιστικών ανταλλαγών στην περιοχή.

Στις προωθημένες από τον σύλλογο δραστηριότητες με θέμα την ιστορία και την αρχιτεκτο-νική κληρονομιά του νησιού, θυμίζουμε εν συντομία:

• Σχέση φιλίας και έναρξη πολιτιστικών ανταλλαγών μεταξύ των Δήμων της Λέρου και της Σα-μπάουντια, λόγω της κοινής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της Σαμπάουντια και του Πορτολάγκο (σήμερα Λακκί).

• Αναστήλωση και τελετή εγκαινίων της αναμνηστικής στήλης αφιερωμένης στους πεσόντες στη Μάχη της Λέρου.

• Προβολή και διάδοση του βιβλίου «Χαιρετισμούς από την Λέρο» - Προσέγγιση στην ρασιοναλι-στική αρχιτεκτονική της Λέρου και στην συσχετισμένη ιστορία της ιταλικής παρουσίας στα Δωδεκάνησα από το 1912 ως το 1947.

• Λέρος, ανοιχτό μουσείο του 2.Π.Π. - Ιστορικές ξεναγήσεις στις πυροβολαρχίες και στα εγκαταλειμμένα κτίρια πρώην στρατιωτικές εγκαταστάσεις.

• Πορτολάγκο, νέα πόλη (Μοντέρνα αρχιτεκτονική της Δωδεκανήσου) - Έκθεση και συνέδριο για την ρασιοναλιστική αρχιτεκτονική της Λέρου (στην Σαμπάουδια).

• Η ζωή στην εποχή των πυροβολαρχιών - Έκθεση και παρουσίαση του Πρότζεκτ Eritalia και φωτογραφίες εποχής του ιδρύματος Paolini της SAIA.

• Η αρχιτεκτονική ρασιοναλιστική κληρονομιά της Λέρου - Έκθεση μιας συλλογής σχεδίων και φωτογραφιών εποχής φυλαγμένων στο τοπικό ιστορικό αρχείο.

• Λεπτομέρειες μνήμης - Διάλεξη για τις δραστηριότητες του Γ.Α.Κ-Λέρου από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα.

• Η AGFA του Hans Weiser - Έκθεση φωτογραφιών από το αρχείο του ιστορικού P. Schenk.

• Ιταλική τουριστική προβολή των Δωδεκανήσου από το 1913 ως το 1940 - Διάλεξη του κ. Κ. Ασλανίδη και προβολή βίντεο πραγματοποιημένο με την συνεργασία του Γ.Α.Κ-Λέρου

• Ένα χαμόγελο στο σκοτάδι: η σάτιρα στην διάρκεια του 2Π.Π. - Έκθεση γελοιογραφιών της εποχής από όλο τον κόσμο.

• Οδηγός του Hammerstein - Προβολή βίντεο με ελληνικούς υπότιτλους από το ομώνυμο βιβλίο του F. Quattrocchi.

• Ιταλική αρχιτεκτονική του Portolago στην Λέρο – Διάλεξη του κ. Δ. Κωστόπουλου.

• Τα κανόνια του Ναβαρόνε - Προβολή ταινία στα ιταλικά με ελληνικούς υπότιτλους, και ιστο-ρική πλαισίωση από τον κ. Δ. Κωστόπουλο.

pag 05

ο σύλλογος

pag 06

ιστορικές σημειώσεις

Το νησί στις ιστορικές μεταβολές, ακολούθησε την τύχη του νησιωτικού συμπλέγματος στο οποίο ανήκει, όπου για διακόσια χρόνια, από το 1309 ως το 1523, υπήρξε κτήση των ιπ-ποτών του Αγ. Ιωάννη (που πήραν το όνομα Ιππότες της Ρόδου και μετά της Μάλτας), και για τετρακόσια χρόνια από το 1523 ως το 1912 υπό την τουρκική κυριαρχία.

Τα Δωδεκάνησα κατακτήθηκαν από τους Ιταλούς το 1912 κατά την διάρκεια του ιταλο-τουρκικού πολέμου, για την κατάκτηση της Λιβύης, και γίνεται «Κτήσεις των Ιταλικών Νήσων του Αιγαίου» με την Συνθήκη της Λωζάννης το 1923.

Η Λέρος (όπως και τα άλλα νησιά) μένει ιταλική από το 1912 ως το 1943 (επίσημα ως το 1947), και γίνεται έδρα της σπουδαίας αερο-ναυτικής βάσης, στρατηγικής σημασίας της Με-σανατολικής σκακιέρας, τόσο ώστε να λάβει από τον Winston Churchill την ονομασία «Η Μάλτα του Αιγαίου».

Ένα από τα τόσα μικρά νησιά του νησιωτικού συμπλέγματος, ανεπαρκούς οικονομικής σημασίας, με περίπου 4.000 κατοίκους, κατά την άφιξη των Ιταλών καταφέρνει, με την δυναμι-κότητα της ναυτικής βάσης και την δημιουργία του αεροσταθμού υδροπλάνων, φτάνει να φιλοξενεί από το 1923 ως τις παραμονές του πολέμου περίπου 12.000 Ιταλούς, πολίτες και στρατιωτικούς, και 6.000 ντόπιους, μοναδικό παράδειγμα στα Δωδεκάνησα ενός νησιού επί το πλείστον ιταλών.

Η ναυτική βάση, ο ναύσταθμος και ο αεροσταθμός υδροπλάνων προστατεύονται από ένα δίκτυο ναυτικών και αντιαεροπορικών πυροβολαρχιών στα υψώματα, εξοπλισμένες ολο-κληρωτικά με πάνω από 80 κανόνια, από το μέγα κανόνι των 152/50, ως το εύστροφο 76/40, και ακόμη περισσότερες θέσεις πολυβόλων για κοντινή βολή.

Μετά την 8 Σεπτεμβρίου, κατακτήθηκε από τον γερμανικό στρατό στην Μάχη της Λέρου που διήρκησε τέσσερις μέρες ενώ προηγήθηκαν 52 μέρες έντονου βομβαρδισμού.

Ακολούθησαν δύο χρόνια γερμανικής κατοχής, και με την παράδοση αυτών, δύο χρόνια αγγλικής, για να περάσει στην ελληνική διοίκηση και τελικά στην προσάρτηση στις 7 Μαρτίου 1948.

Μετά τον πόλεμο, οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις (εκτός από τον ναύσταθμο του Αγ. Γε-ωργίου όπου υπεισήλθε το Ελληνικό Ναυτικό) φιλοξένησαν διαδοχικά διαφορετικούς οργανι-σμούς:

- από το 1949 ως το 1964, τις Βασιλικές Τεχνικές Σχολές για τα παιδιά θύματα του εμφύλιου πολέμου, στα «Καταλύματα Πληρωμάτων» του ναυστάθμου,

- από το 1967 ως το 1971, τους πολιτικούς εξόριστους της Χούντας μέχρι την αμνηστία, στο ίδιο κτίριο και στο Παρθένη, όπου από το 1980 φιλοξενείται η μονάδα πεζικού 588ΤΕ,

- από το 1958, την «Αποικία Ψυχασθενών» (μετά Ψυχιατρείο Λέρου) στα διάφορα κτίρια του ναυστάθμου, που ενώθηκε το 1985 με το ΠΙΚΠΑ (στο πρώην Caserma Regina) και το πολιτικό νοσοκομείο (πρώην θεραπευτήριο της ναυτικής βάσης) στον οργανισμό Κρατικό Θεραπευτή-ριο της Λέρου.

pag 07

ιστορικές σημειώσεις

Ιστορικές και πιο βαθιές νύξεις καθώς και βασική βιβλιογραφία μπορούν να βρεθούν on line >> http://aial.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=172&Itemid=429&lang=it

στο γάμο ενός αεροπόρου με ένα ντόπιο κορίτσι 

οικοσημολογία Δωδεκανήσων 

παράδοση της τουρκικής φρουράς στο ταξ. Amelio 

Στρατώνας Ναυτικών ‐ Λακκί 

ο ναύ. L.Mascherpa 

Καταλύματα Πληρωμάτων στο Αγ.Γεώργιο  

τα σύνορα των ιταλικών Δωδεκανήσων και το νησί της Λέρου 

pag 08

το νησ ί της Λέρου

Η Λέρος βρίσκεται στο βόρειο μέρος των Δωδεκανήσων μπροστά στα τουρκικά παράλι-α και σήμερα έχει 8500 κατοίκους.

Με έκταση 54 τχμ, οι ακτές της ξετυλίγονται ακανόνιστες σε 74 χμ, και αντίθετα με τα άλλα μικρά νησιά του Αιγαίου (που χαρακτηρίζονται από την Χώρα στην κορυφή, το λιμάνι με το σχετικό ψαροχώρι, και γύρω γύρω βραχώδη έκταση), κατοικείται εκτενώς και στο εσωτε-ρικό, έχει καλλιεργημένες πεδιάδες και αρκετά νερά.

Όσον αφορά τα υψώματα, μόλις φθάνει τα 300μ, με τις κορυφές Σκουμπάρδα και Κλειδί, ενώ οι πολυάριθμες παραλίες της περιορισμένης έκτασης και στολισμένες με αλμυρίκια, προ-σφέρουν μια επιλογή κατά μήκος του νησιού, από τον νότο (Ξηρόκαμπος) στον βορρά (Μπλεφούτι, Αγ.Κιουρά), από τν ανατολή (Άλιντα, Δυο Λισκάρια, Βρωμόλιθος) στην Δύση (Μερικιά, Γούρνα, Αγ.Νικολάος).

Στο νησί δεσπόζει το κάστρο με τρείς σειρές τείχη, προέλευση βυζαντινή (πιθανόν πιο παλιά), που οι Ιππότες της Ρόδου μεγάλωσαν στις σημερινές διαστάσεις.

Ο Πλάτανος, το πιο παλιό χωριό, σκαρφαλωμένος στην πλαγιά του Κάστρου, συγχω-νεύτηκε τώρα στην μια πλευρά με το παραδοσιακό χωριό της Αγ.Μαρίνας που είναι αμφιθέα-τρο στο λιμάνι της, ενώ από την άλλη με το λαογραφικό ψαροχώρι του Παντελιού και τα Σπή-λια, που δεσπόζουν πάνω από την παραλία του Βρωμολίθου, πηγαίνοντας προς Λακκί.

Σήμερα στο Παντέλι συγκεντρώνονται οι ταβέρνες στην ακροθαλασσιά, ενώ η Αγ.Μαρίνα είναι το κέντρο της νυκτερινής ζωής, με τα παραδοσιακά καφενεία και τα μοντέρ-να μπάρ, γύρω από το λιμάνι, όπου αράζουν κάποια πλοιάρια που συνδέουν τα κοντινά νη-σιά.

Στο μεγάλο κόλπο των Αλίντων, στο ένα άκρο του οποίου βρίσκεται το λιμάνι της Αγ.Μαρίνας, έχουν συγκεντρωθεί πολλά ξενοδοχεία του νησιού που εναλλάσσονται με εστια-τόρια και καφενεία, κατά μήκος της ακτής.

Ενώ το Λακκί αντιπροσωπεύει το εμπορικό κέντρο του νησιού, με τις τράπεζες και τα γραφεία, με πρακτορεία και μεταφορές, εδώ βρίσκονται τα περισσότερα σουπερμάρκετ και τεχνικά καταστήματα, εδώ βρίσκεται το κύριο λιμάνι, όπου αράζουν τα πλοία της γραμμής Πειραιάς/Ρόδος και της σύνδεσης με Κώ και Σάμο, καθώς και δυο μαρίνες και το Νοσοκομείο.

Κατά μήκος του ομώνυμου κόλπου, ευθυγραμμίζονται τα απομεινάρια των στρατιωτι-κών εγκαταστάσεων, από την πυροβολαρχία Ducci στην είσοδο, τις αποθήκες πυρομαχικών της Μερικιάς, την ναυτική βάση στην Γωνιά, την πόλη του Λακκιού, την προσκείμενη περιοχή των Τεμενίων, τον όρμο των Λέπιδων με τον αεροσταθμό υδροπλάνων, τελειώνοντας με το ναύσταθμο του Αγ.Γεωργίου (σήμερα ΥΝΤΕΛ).

Μαζί με τις ναυτικές και αντιαεροπορικές πυροβολαρχίες στους λόφους, και τις σκορπι-σμένες στρατιωτικές εγκαταστάσεις, αποτελούν ένα πραγματικό και ειδικό «Υπαίθριο Μουσείο Β’ΠΠ» που συμπληρώνεται από τα βυθισμένα, σε μικρή απόσταση από τις ακτές, αερο-ναυτικά ναυάγια.

pag 09

το νησ ί της Λέρου

Η Λέρος την επομένη της άφιξης των Ιταλών, όπως την είδε ένας γνωστός δημοσιογράφος (1913) >> http://issuu.com/aial.leros/docs/l_italia_nell_egeo_defrenzi?e=6220054/6471978

Βρομόλιθο 

Αγ.Ισίδωρος ‐ Γούρνα 

η πόλη του Λακκίου και (απέναντι) ο όρμος Λεπiδων και το πρώην Ναύσταθμος 

ο Πλάτανος & το Κάστρο 

παραδοσιακά φορεσιά 

νερόμυλος ‐ Αγ.Μαρίνα 

Παντέλι & Αγ.Κυριακή 

Παντέλι & Βρομόλιθο από το Καστρο 

Κάστρο & Αγ.Μαρίνα από Δυο Λυσκάρια 

pag 10

η ανέγερση του Πορτολάγκο

Κατά την διάρκεια της ιταλικής κατοχής των Δωδεκάνησων, το 1933 αρχίζει από τον τότε Κυβερνήτη Mario Lago, η οικοδόμηση της «νέας πόλης» Πορτολάγκο (σήμερα Λακ-κί), που οφείλει το όνομά της όχι σε αυτόν (όπως συχνά και εσφαλμένα αναφέρεται), αλ-λά στον ομώνυμο κόλπο, στο βάθος του οποίου βρίσκεται όπως η γειτονική ναυτική βά-ση της Γωνιάς και ο κοντινός ναύσταθμος στα Λέπιδα.

Κατ’ουσίαν προορισμένη για το προσωπικό των ναυτικών και αεροπορικών εγκατα-στάσεων και των οικογενειών τους, περιλαμβάνει όλες τις δομές ενός αυτόνομου αστι-κού κέντρου δίπλα στα οικιστικά συγκροτήματα για αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και πολίτες, και μια εμπορική ζώνη.

Η αστική δομή περιλάμβανε: το κτίριο της TEMI (εργοστάσιο καπνού), το Casa Balilla – το πρώτο βομβαρδίστηκε και μετά κατεδαφίστηκε και το δεύτερο κατεδαφίστηκε μετά τον πόλεμο, το δημοτικό σχολείο με το νηπιαγωγείο, την εκκλησία με το πνευματικό κέντρο, το οικοδομικό συγκρότημα αγορά / πύργος ρολογιού που φιλοξενούσε και το Γυμνάσιο (σήμερα ΔΕΥΑΛ), το κτίριο που περιλάμβανε Τελωνείο, Λιμενικό Ταμείο, και Οικονομική Α-στυνομία (σήμερα Λέσχη Αξιωματικών), το κινηματοθέατρο, το ξενοδοχείο Roma (μετά Hotel Leros), το κτίριο που ένωνε Δημαρχείο, Φαρμακείο, Ταχυδρομείο και την Casa Litto-ria – το τελευταίο καταστράφηκε με τους βομβαρδισμούς, το στρατόπεδο του 10ου συ-ντάγματος πεζικού (σήμερα ΠΙΚΠΑ).

Το νοσοκομείο βρισκόταν στα όρια της ναυτικής βάσης και το διαχειριζόταν το πολε-μικό ναυτικό, και το κοιμητήριο στην περιοχή Τεμένια, όπως και το εργοστάσιο ποτών και πάγου Doliani καθώς και η Sier (εργοστάσιο ρεύματος, σήμερα ΔΕΗ).

Συμπληρώθηκε το 1938, εξ ολοκλήρου σχεδιασμένη (είτε δημόσια και ιδιωτικά κτίρια) από τους αρχιτέκτονες Bernabiti και Petracco σε ρασιοναλιστικό στυλ, αποδεσμευμένο από προϋπάρχοντα αστικά κτίρια, και πραγματοποιημένη με μια χαρούμενη σύνθεση των κανόνων της ρασιοναλιστικής αρχιτεκτονικής και καινοτομίες με μεσογειακό άρωμα.

Η αρμονία του στυλ στα διάφορα κτίρια, που ξεχωρίζουν χωρίς να είναι μονότονα (αρκεί να παρατηρήσει κανείς τα διάφορα «παλατσίνια» το καθένα διαφορετικό) και η πρωτότυπη δομή του ρυθμιστικού σχεδίου, την κάνουν μοναδική ανάμεσα στις σύγχρο-νες «νέες πόλεις».

Είναι η μοναδική που διατήρησε, σχεδόν ανέπαφα στο χρόνο, τον χαρακτήρα της και την προσωπικότητά της, παρά τα κάποια «στιλιστικά σφάλματα» που ήταν εις βάρος της, χάρη στην περιορισμένη οικοδομική επέκταση πέρα από την αστική περίμετρο, και στην συνετή πρόβλεψη για μελλοντική οικοδόμηση, που είχε αφήσει μέσα σ’αυτήν αρκετών πε-ριοχών.

Από το τέλος του πολέμου, έμεινε για 50 χρόνια πραγματικά αγνοημένη από τους ακαδημαϊκούς ιστορίας και αρχιτεκτονικής, και παραμελημένη από τους ίδιους νησιώτες, για να «ανακαλυφθεί» προοδευτικά κατά την διάρκεια των τελευταίων 20 ετών.

pag 11

η ανέγερση του Πορτολάγκο

Ένας γνωστός γεωλόγος σε επίσκεψη στην Λέρο κατά τη κατασκευή του ναυστάθμου (1926) >> http://issuu.com/aial.leros/docs/le_vie_di_italia?mode=window&backgroundColor=%23222222

A.Bernabiti & R.Petracco οι σχεδιαστές του Portolago 

Portolago, 1913 

Portolago, 1940 

κινηματοθέατρο 

αγορά & πύργο ρολογιού 

ξενοδοχείο Roma 

παραθαλάσσιος δρόμος  

Πλατεία Littoria 

pag 12

πρόγραμμα ε κδήλωσης

• Επιμνημόσυνη τελετή στη μνήμη των πεσόντων στη Μάχη της Λέρου, στο ανακαινισμένο μνημείο στο Λακκί (μπροστά στο ΠΙΚΠΑ)

(σύντομη ομιλία, κατάθεση στεφάνων, σιωπητήριο, εθνικός ύμνος)

• Εγκαίνια επιτύμβιας πλάκας στην είσοδο του πρώην ναυστάθμου υδροπλάνων - αεροδρομί-ου G. Rossetti (σήμερα έδρα Ψυχιατρείου) στα Λέπιδα, προσφορά της AG 15ο

(αποκαλυπτήρια πλάκας, θρησκευτική τελετή στο παρεκκλήσι του Αγ. Γεωργίου, ξενάγηση στα εγκαταλελειμμένα κτίρια: Διοικητήριο, Στρατόπεδο Αεροπόρων, Λέσχη Αξιωματικών - Βίλλα Τσιγαδά Πασά, Καταλύματα Πληρωμάτων στο ναύσταθμο του Αγ.Γεωργίου)

• Έκθεση φωτογραφίας « Η ιταλική πολεμική αεροπορία στα Δωδεκάνησα και ο ναύσταθμος G. Rossetti », συμπληρωμένη με τα μετα-φουτουριστικά έργα στο θέμα αυτό « Aerovisioni » του GiDiPi, στο αίθριο του Δημοτικού Σχολείου του Λακκιού.

• Διάλεξεις ιστορικών, από την Ιτάλια, Ελλάδα και Γερμανία, συγκεντρωμένες σε δυο μέρες με θέματα: « Ο αεροσταθμός G.Rossetti των Λεπίδων » και « Αεροπορικές δραστηριότητες στο Αιγαίο, 1941-45 », στο αίθριο του Δημοτικού Σχολείου του Λακκιού

θα λάβουν μέρος: Giacomo De Ponti, Luciano Alberghini Maltoni, Peter Schenk, Hans Peter Heisenbach, Κώστας Κογιόπουλος, Δημήτρης Κωστόπουλος, Vittorio Spigai, Andrea Tiran-dola, Luigi Tulipano, Claudio Nostro

• Προβολές ιστορικών βίντεο:

« Ο ναύσταθμος της Λέρου, 1924-31 », σπάνιο ντοκιμαντέρ από το Istituto Luce με πολλές όψεις του ναύσταθμου σε δραστηριότητα « Επιχείρηση Leopard », σύντομη γερμανική τηλεφημερίδα για την Μάχη της Λέρου « The day after », ακέραιο βίντεο από το AKH με ολόκληρες λήψεις σε φιλμ 8μμ, αμέσως μετά τη Μάχη της Λέρου.

• Ξεναγήσεις σε κάποιες πυροβολαρχίες εγκαταστάσεις:

Μπαταρία Lago (Απιτύκι) Μπαταρία Sangiorgio και PL 262 (Σκουμπάρδα) Μπαταρία PL 127 – έδρα της Αγγλικής Διοίκησης (Μεροβίγλι) Διοίκηση DIKAT – FAM (Πατέλα) Ράδιο-τηλεγραφικός σταθμός (Αγ. Νικολάος)

• Ιστορική αναδρομή «Σύλληψη και παράδοση του στρατ. Tilney» στην έδρα της Αγγλικής Διοί-κησης στο Μεροβίγλι

• Παρέλαση στρατιωτικών αυτοκινήτων της εποχής με στολές και οπλισμό

• Ξεναγήσεις στα ιστορικά μουσεία: Τούνελ (Μερικιά), Πύργος Μπελένη (Άλιντα), « Deposito di guerra » (Αγ. Ειρήνη)

• Ξενάγηση στο Κάστρο και στην ρασιοναλιστική πόλη του Λακκιού (πρώην Portolago)

• Συναυλία κλασσικής μουσικής σε τρίο ιταλικών καλλιτεχνών (φωνή, βιολί και πιάνο)

pag 13

πρόγραμμα ε κδήλωσης

Ιδιωτικò μουσεio “Deposito di guerra” του Γ. Παραπονιάρη 

βάση αντιαεροπορικού πυροβόλου Βάση αερόφωνου 

Ιστορικό και εθνογραφικό μουσείο “Πύργο Μπελλένι” (Άλιντα) 

Διοικητήριο DICAT‐FAM (Πατέλα) 

Μουσείο “Tunnel” Μερικιάς 

Παρατηρητήριο πυροβολαρχίας  “S.Giorgio” (Σκουμπάρδα) 

Στρατόπεδο Αεροπόρων  Διοικητήριο 

pag 14

με ταφορές & δ ιαμονή  

Για αυτή την αφορμή, το πρακτορείο Aegean Travel διαχειρίζεται τις εκπτώσεις 30% που μας πρόσφερε το Attica Group στα δρομολόγια εσωτερικών και εξωτερικών γραμμών, και το πρακτορείο Leros Active έχει ετοιμάσει προσφορές all inclusive με διαμονή έξι ημερών, με σκοπό να διευκολυνθεί η συμμετοχή των ελληνικών και ιταλικών συλλόγων, και ανοικτές σε όλους όσους επιθυμούν να παρακολουθήσουν .

http://www.lerosactive.com/main/

Price offer for 6-days trip to Leros from Athens, September 2016

The trip will start from Pireaus port for the boat trip to Leros: departure 5/9/16, 19:00 and arrival in Leros 6/9/16, 4:30 in the early morning. In Leros you will stay in your choice of hotel: Bianco Boutique Hotel, a beauti-

ful accommodation in the centre of the historical Italian town of Lakki (formerly Porto-lago) or Saraya Resort, an apartment complex with pool, in Alinda. You will be leaving again from Leros to Piraeus, departure 11/9/16, 22:30 – ar-

rival 8:00am next morning. Price per person for the complete package including: • Ferry boat tickets Pireaus – Leros (round trip) in 4-pax cabin interior. • Hotel accommodation: 6 nights in your choice of hotel on Leros, on DBL room basis, with breakfast

• Transfer Port Leros – Hotel (round trip) • Festive evening in tavern with live music (drinks not included) • Convention folder with lectures and information material

Indicated total price per person: 295,- € (Flights are not included) For vehicles ferry rates on request, we can offer a discount. In that case the

transfer service port-hotel R/T will not be charged.

• Please note that rates can amend due to new tax raises • For single room hotel extra 100,- is charged. • Ferry rates are based on 4-pax cabin. Upgrate is possible. • Not included transfer to tavern and to visits to historical monuments. If there is sufficient participation a transfer bus can be arranged at a small charge.

Links >> http://www.biancohotel.gr/diamoni.html http://www.sarayaresort.com/pegasus/h001/index.php?pcode=H001_INDEX&lang=IT

for reservation and any informations: Carolina Vaes - Office Manager Agia Marina, 85400 - Leros (GR) Tel +30 693 7515125 E-m info@lerosactive.com

Σημειώσατε ότι για προφανείς λόγους οργάνωσης οι προσφορές ισχύουν μέχρι τις 30 Απριλί-ου, και μετά αυτή την ημερομηνία δεν εξασφαλίζεται η διαθεσιμότητα η διαθεσιμότητα των κα-ταλυμάτων, της έκπτωσης στα δρομολόγια και των πρακτικών συνεδρίου.