ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ -...

48
Ο «Εθνικός Κήρυκας» παρουσιάζει με υπερηφάνεια το αφιέρωμα στην 28η Οκτωβρίου 1940 ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ sd Σάββατο 25 - Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2014

Transcript of ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ -...

Ο «Εθνικός Κήρυκας» παρουσιάζει με υπερηφάνεια το αφιέρωμαστην 28η Οκτωβρίου 1940

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟsd Σάββατο 25 - Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2014

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ2

3το βιβλίο είναι φίλος

(718) 784-5255

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α

Αφιέρωμα στην 28η Οκτωβρίου 1940Ελληνοϊταλικός πόλεμος: Οι πρώτες χερσαίες επιχειρήσεις ............Σελίδα 4

Η πρώτη περίοδος του Ελληνοϊταλικού Πολέμου ..........................Σελίδα 11

Η δεύτερη περίοδος του Ελληνοϊταλικού Πολέμου ........................Σελίδα 27

Η τρίτη περίοδος του Ελληνοϊταλικού Πολέμου ............................Σελίδα 35

Η συμβολή των Κυπρίων στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο....................Σελίδα 43

Το τέλος του αγώνα ........................................................................Σελίδα 44

Χάρτες................................................................................................Σελίδα 46

Ιδρυτής ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΑΝΗΣ

ΑΝΤΩΝΗΣ Η. ΔΙΑΜΑΤΑΡΗΣΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ

ΒΕΤΑ Η. ΔΙΑΜΑΤΑΡΗ-ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥΒοηθός Εκδότη - Υπεύθυνη Διαφημιστικού Τμήματος

ΕΤΟΣ Ι∆ΡΥΣΕΩΣ 1915 FOUNDED 1915

[\ NATIONAL�HERALD37-10 30th Street, Long Island City, N.Y. 11101-2614

ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ: ∆ηµοκρίτου 1 & Ακαδηµίας Τ.Κ. 106 71

ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΑΓΑΛΙΟΣ Υπεύθυνος ΕκδοσηςΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΡΑΜΗΤΡΟΥ Υπεύθυνη Παραγωγής

ΑΝΝΑ ΑΓΓΕΛΙΔΑΚΗ Marketing-Kαλλιτεχνική Διεύθυνση

Krinos Foods, LLC., 47-00 Northern Blvd. LIC, NY 11101 • www.krinos.com

Παράδοση και Νοστιμιά

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 3

ΗΕθνική Επέτειος της 28ης Οκτωβρίου του 1940, η οποία εκφράσθηκε με το γενναίο και αποφασιστικό ΟΧΙ στην αιχμαλωσία των

δυνάμεων του Ναζισμού και Φασισμού, έχει σημαδέψει όχι μόνο την Ιστορία της Ελλάδος, αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης, γιατί

όχι και του Κόσμου; Οταν οι χώρες της Ευρώπης «γονάτιζαν» η μία μετά την άλλη μπροστά στις αδυσώπητες ορδές των δυνάμεων της

ολιστικής καταστροφής και υποδούλωσης, η μικρή σε αριθμούς αλλά μεγάλη στο πνεύμα και με αδούλωτη την ψυχή Ελλάς, έκανε το μεγάλο

τόλμημα και είπε ΟΧΙ. Αλλωστε, όπως τόσο σοφά στοχάστηκε κι ο ποιητής, «η μεγαλοσύνη στα Εθνη δεν μετριέται με το στρέμμα, μα με

της καρδιάς το πύρωμα και με το αίμα».

Η Ελλάδα σήμερα υφίσταται μία αλλιώτικη μορφή «διττής αιχμαλωσίας», οικονομική και πολιτιστική, με κύρια αφορμή την ασύδοτη

και ασύνετη κομματοκρατία, οι κυβερνήσεις της οποίας με τον υπερδανεισμό υποθήκευσαν τη χώρα, ενώ τούτη την κρίσιμη ώρα χρειάζεται

ένα καινούργιο ΟΧΙ το οποίο θα σημαδέψει το σήμερα, και θα προδιαγράψει το αύριο με ευθύνη και πατριωτισμό.

Είναι γνωστή η καθοριστική και ευεργετική προσφορά των Ελληνοαμερικανών στο μεγάλο ΟΧΙ του 1940, στρατιωτικώς και οικονο-

μικώς. Αλλά και σήμερα δεν ολιγωρούν, στηρίζουν παντοιοτρόπως ηθικά και οικονομικά την καθημαγμένη Ελλάδα.

Αναμφίβολα οι φιλογενείς και φιλάνθρωπες προσπάθειες και στηρίξεις στη γενέτειρα οφείλουν να συνεχιστούν και να ενταθούν από την

Ομογένειά μας, η οποία είναι η «άλλη Ελλάδα», η εκτός των συνόρων Ελλάδα της μεγάλης και Οικουμενικής Ελλάδας.

Με πατριωτικούς χαιρετισμούς,

Δρ. Σπύρος Ηλία Μεζίτης

Υπερήφανο παιδί λοχαγού του Eλληνικού πυροβολικού του Αλβανικού Μετώπου, πολεμιστή της Εθνικής Αντίστασης και Ηρωα των Συμμαχικών Δυνάμεων της Μέσης Ανατολής που έζησε στη μεταπολεμική Ελλάδα, χτυπάει η καρδιά μου για τη σωτηρία της σημερινής Ελλάδας.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ4 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Ελληνοϊταλικός πόλεμος: Οι πρώτεςχερσαίες επιχειρήσειςΣτη διάρκεια των έξι μηνών πουδιήρκεσε ο Ελληνοϊταλικός Πόλεμος,ολόκληρο το ελληνικό έθνος στά-θηκε ενωμένο με πρωτοφανή ομο-ψυχία στο ύψος των περιστάσεωνκαι έγραψε μία ακόμα λαμπρή σε-λίδα στην ένδοξη ιστορία του, ανα-τρέποντας τους ψυχρούς υπολογι-σμούς των αριθμών. Πολλοί ήτανεκείνοι οι οποίοι συνετέλεσαν στοθαύμα αυτό, της μικρής χώρας πουαψήφησε τα δύο εκατομμύρια λόγ-χες του Ντούτσε. Ο Μεταξάς πουκυβερνούσε δικτατορικά τη χώρααπό το 1936, αποτέλεσε τη στιγμήπου χρειάσθηκε τον εθνικό ηγέτηκαι έδωσε την απάντηση που άρμοζεσε Ελληνα στον Ιταλό πρέσβη. ΤοΓενικό Στρατηγείο από την αρχήείχε λάβει τις σωστές αποφάσειςενώ στη διάρκεια του πολέμου προ-σαρμοζόταν με χαρακτηριστική άνε-ση στις καταστάσεις και σχεδίαζε.Εχοντας πολύ σωστά εκτιμήσει ότιτα αρχικά στάδια του πολέμου θαήταν και τα πιο κρίσιμα, ευτύχησενα βρει τον ικανό ηγέτη στο πρό-σωπο του μεράρχου της VIII Με-ραρχίας που έδωσε επιδέξια καικέρδισε τη μάχη της Ηπείρου. Τηνίδια ευστροφία έδειξαν και οι διοι-κητές σχηματισμών, στους οποίουςτο ΓΣ άφηνε πρωτοβουλία κινήσεων.Ας μη λησμονούμε επίσης ότι μεγά-λος αριθμός στελεχών διέθεταν τηνπείρα δύο τουλάχιστον πολέμων.Συνετέλεσε επίσης ο ηρωισμός καιη προσπάθεια του ελληνικού λαού,που στάθηκε στο πλευρό των αγω-νιζόμενων στρατιωτών. Μερίδιοέχουν επίσης και οι λίγοι πιλότοιτης RAF, αρκετοί από τους οποίους,ενώ η πατρίδα τους καιγόταν, βρή-καν έναν τάφο στην ελληνική γη.Ομως ο μεγαλύτερος συντελεστήςτου θαύματος αυτού ήταν ο Ελληναςμαχητής, ο οποίος πάλεψε όχι μόνομε τους Ιταλούς, αλλά και με ένανακόμα φοβερότερο αντίπαλο, τακρυοπαγήματα, ο οποίος πολέμησεχωρίς εφόδια, χωρίς αεροπορία νατον υποστηρίζει, χωρίς οδικά δίκτυαπου θα τον ανεφοδίαζαν και πουυπέκυψε μόνο όταν έπεσε επάνωτου η πανίσχυρη Wehrmacht. Ταλόγια του Βρετανού συγγραφέα καιδημοσιογράφου Κόμπτον Μακένζιπου διατυπώθηκαν το 1944, απο-τελούν τον καλύτερο έπαινο για τονμαχητή του 1940:

«Η ελληνική απάντηση ήταν έναςδεύτερος Μαραθώνας για την αν-θρωπότητα. Οταν τελειώσει αυτόςο μεγάλος και φρικτός πόλεμος σαν

τέτοιος θα θεωρηθεί από την αντι-κειμενική ιστορία. Ο σύγχρονος χρο-νογράφος τουλάχιστον δεν διστάζεινα το προβλέψει αυτό, βεβαιώνονταςότι αν η Ελλάδα είχε υποκύψει στιςαπαιτήσεις των Ιταλών, η όλη πορείατων γεγονότων θα είχε αλλάξει,επειδή η Ρωσία θα είχε συντριβείαπό το φθινόπωρο του 1941. Η Ελ-λάδα ήταν εκείνη που έσωσε τηνψυχή του ανθρώπου. Και ο απλόςΕλληνας στρατιώτης ήταν εκείνοςπου έσωσε την Ελλάδα. Η επιδέξιαστρατηγική του Μεταξά, οι γρήγορεςαποφάσεις του Γενικού Στρατηγείου,η γενναιοψυχία του ελληνικού λαού,η ταχυκινησία των ορειβατικών πυ-ροβόλων Σνάιντερ - Δαγκλή, ακόμακαι ο ενθουσιασμός των ανδρών τηςΑΑΡθα ήταν μάταια αν και ο τελευ-ταίος Ελληνας στρατιώτης δεν μπο-ρούσε να νιώσει ότι όλη η Ελλάδαήταν μέσα του και να σηκώσει τιςευθύνες του με τόση αποφασιστι-κότητα όση και η αποφασιστικότηταμε την οποία σήκωνε το τουφέκιτου».

Για πρώτη φορά στο «Περιοδικό»θα δούμε αναλυτικά τις τρεις πε-ριόδους του Ελληνοϊταλικού πολέ-μου, με τις σημαντικότερες μάχεςτους, μέχρι και την είσοδο των Γερ-μανών στην πατρίδα μας.

Στις 03:00 της 28ης Οκτωβρίουο Ιταλός πρέσβης στην Ελλάδα,Γκράτσι, εκτελώντας όπως ο ίδιοςείπε μια από τις πιο επαίσχυντεςαποστολές του, παρουσίασε στονΕλληνα πρωθυπουργό Ιωάννη Με-ταξά το τελεσίγραφο της κυβέρνησήςτου για να εισπράξει την αναμενό-μενη -σε τέτοιες περιπτώσεις- ελ-ληνική απάντηση. Ο Β’ Παγκόσμιοςπόλεμος κτύπησε την πόρτα και τηςΕλλάδας, παρά τις προσπάθειες τιςοποίες η χώρα είχε καταβάλλει γιανα τον αποφύγει.

Στις 04.45 της 28ης Οκτωβρίου1940, ο διοικητής της VIII ΜεραρχίαςΠεζικού στην Ηπειρο, υποστράτηγοςΧαράλαμπος Κατσιμήτρος, εξέδωσετην παρακάτω λακωνική διαταγήπρος τις μονάδες της Μεραρχίαςτου:

«- Ο Ιταλός πρέσβυς εζήτησεναπό την Κυβέρνησιν να διέλθουνσήμερον, την 6ην πρωινήν ώραν,ιταλικά στρατεύματα δια του εδά-φους μας.

- Η Κυβέρνηση απέρριψε την αί-τησιν ταύτην και διέταξε αντίστασινμέχρις εσχάτων.

Συνέχεια στη σελίδα 6

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 5a

ba

b

UNION�STREET�PRODUCE,�Co.801 Union Street, Corner of Union & Mason, San Francisco, CA 94133

Τel.: (415) 928-2611 • Fax/Message: (415) 928-2620

Superior Quality • Garden Fresh Fruits & VegetablesRetail & Wholesale

Θερμές ευχές στην οικογένειά μου, τ’ αδέλφια μου στη Νεάπολη Λακωνίας και στον Πειραιά

γενικά σε όλους τους πατριώτες μου και στον απανταχού ελληνισμό.

Για την 28η Οκτωβρίου 1940 αποτίουμε φόρο τιμής στους ήρωες του ΟΧΙ

Ζήτω η Ελλάς!ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΟΝΤΡΑΦΟΥΡΗΣ, ιδιοκτήτης

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ6 ΑΦΙΕΡΩΜΑa

b

Εκπτωση για αγορά χώρου ταφής στο

Μαυσωλείο ΑΓΙΟΥ ΙΩΣΗΦΜεριμνήστε τώρα για τη μεταθανάτια γαλήνη της ψυχής σας

καθώς και των αγαπημένων σας προσώπων

Ομορφιά • Μεγαλοπρέπεια • Ασφάλεια

Με την επίδειξη

ΠιστοποιητικούΚαταθέσεων

δικαιούστε

$1,0001,000ΕΚΠΤΩΣΗ για την αγορά χώρου για οικογενειακό

τάφο στο μαυσωλείο «St. Joseph’s»

($500 για αγορά χώρου ανά άτομο)

ΜαυσωλείοΑγίου Ιωσήφ

To Κοιμητήριο St. Michael’s προσφέρει μεγάλο εύροςεπιλογών, περιλαμβανόμενων των προσθηκών του Μαυσωλείουτου Αγίου Ιωσήφ, καθώς επίσης και τάφους, βάσεις γιααγάλματα και αποτέφρωση. Eνα από τα μεγαλύτερα δώρα που μπορείτε να κάνετε σεαυτούς που αγαπάτε είναι η αίσθηση της ασφάλειας, η γνώσηότι έχετε φροντίσει για όλα. Ως θρησκευτικό κοιμητήριο το St. Michaels’s είναι ανοιχτό σεάτομα όλων των θρησκειών. Με υπερηφάνεια σας γνωρίζουμεότι το όμορφα σχεδιασμένο Μαυσωλείο του Αγίου Ιωσήφ είναιστη διάθεσή σας.

Για περισσότερες πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένου καιενός δωρεάν Οδηγού (Resource Guide), παρακαλώ καλέστε:

(718) 278-324072-02 Astoria Blvd.

East Elmhurst, NY 11370ή επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας στο

www.stmichaelscemetery.comΘα είστε χαρούμενοι γι’ αυτή σας την κίνηση

O κ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ Π. ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ εξακολουθεί να προσφέρει τις υπηρεσίες του στην Ομογένεια με τον καλύτερο τρόπο

(917) 687-9856

Τούτος ο λαός, αφέντη μου, δεν ξέρει πολλά λόγια,σωπαίνει, ακούει, κι όσα του λες τα δένει κομπολόγια.Και κάποιο βράδυ - πες σαν χτες - υψώνει το κεφάλικι αστράφτουνε τα μάτια του κι αστράφτει ο νους του πάλι.Κι όπως περνάν κι όπως βροντάν, μαδάει ο αγέρας ρόδακι από τη λάσπη ξεκολλά της Ιστορίας η ρόδα.

Και τούτο το περήφανο, τ' άμετρο ψυχομέτρι,μόνη σημαία το φως κρατεί, μόνο σπαθί το αλέτρι.Κι από τους τάφους ξεκινάν όλοι οι νεκροί του Αγώνακαι μπαίνουν πάλι στη σειρά με σιδερένιο γόνα.Και φέγγουνε τα μάτια τους σ' όλο το μέγα βάθοςσάμπως Ανάστασης κεριά μετά από τ' Άγιο Πάθος.

Νάτος, περνάει ο αδούλωτος στρατός της δικαιοσύνηςκαι πάει να σπείρει όλη τη γης με στάρι κι άστρα ειρήνης.Κι ως πάνω τους η Λευτεριά πάλλοντας ανατέλλειφουσκώνει η άκρατη καρδιά του ανθρώπου σαν καρβέλι.

Γιάννης Ρίτσος

Ο λαός

- Εφαρμόσατε σχέδιον ενεργείαςκαι λάβετε μέτρα προς αποφυγήναρπαγής φυλακίων».

Η διαταγή αυτή εκδόθηκε μίαώρα και ένα τέταρτο πριν από τηνεπίσημη εκπνοή του τελεσιγράφουτων Ιταλών, αλλά στην πραγματι-κότητα μόλις τρία τέταρτα της ώραςπριν από την έναρξη της ιταλικήςεισβολής, η οποία πραγματοποιήθη-κε στις 05.30 της 28ης Οκτωβρίου1940. Η VIII Μεραρ-χία μόλις που είχεπρολάβει να ενημε-ρώσει τα τμήματάτης. Αυτό όμως δενσήμαινε ότι δεν ήτανέτοιμη να αντιμετω-πίσει την επίθεση.

Το σχέδιο τοοποίο ανέφερε ο Κα-τσιμήτρος στη δια-ταγή του είχε αρχίσεινα συντάσσεται απότότε που οι Ιταλοίκατέλαβαν την Αλ-βανία (Απρίλιος1939). Το Γενικό Επι-τελείο Στρατού συ-νέταξε το Σχέδιο ΙΒτο οποίο ήταν κατάβάση αμυντικό καιγια τη σύνταξή τουελήφθη υπόψη η πο-λιτικοστρατιωτικήκατάσταση στα Βαλ-κάνια και η υπεροχήτων πιθανών αντιπά-λων (Ιταλίας καιΒουλγαρίας) σε αε-ροπορία και άρματα.Το σχέδιο προέβλεπεσε πρώτη φάση άμυ-να στις παραμεθόριεςπεριοχές με τις δυ-νάμεις οι οποίες θαδιετίθεντο εκεί. Σε δεύτερη φάση,μετά την ολοκλήρωση της επιστρά-τευσης και της στρατηγικής συγ-κέντρωσης των ελληνικών δυνάμεων,προβλεπόταν ανάλογα με την κα-τάσταση η ανάληψη επιθετικής ενέρ-γειας στο μέτωπο της Αλβανίας στηνπεριοχή της Κορυτσάς.

Το τίμημα για την υλοποίησητου σχεδίου αυτού ήταν βαρύ: προ-βλεπόταν η παραχώρηση στον εχθρόολόκληρης της περιοχής της Ηπείρουμέχρι τον ποταμό Αραχθο και τηςΔυτικής Μακεδονίας μέχρι το όροςΒέρμιο, προκειμένου να εξασφαλι-σθεί ο απαιτούμενος χρόνος για τησυγκέντρωση του στρατού. Η κύριαάμυνα προβλεπόταν στη φυσικάισχυρή τοποθεσία ποταμός Αραχθος- Ζυγός Μετσόβου - ποταμός Αλιάκ-

μονας - όρος Βέρμιο. Στην ΑνατολικήΜακεδονία το σχέδιο προέβλεπετην εξασφάλιση της οχυρωμένηςτοποθεσίας όρος Μπέλες - ποταμόςΝέστος.

Ομως τον Σεπτέμβριο του 1939είχαν επιστρατευθεί οι σχηματισμοίοι οποίοι βρίσκονταν απέναντι απότα αλβανικά σύνορα, δηλαδή η VIIIΜεραρχία Πεζικού της Ηπείρου καιη IX Μεραρχία Πεζικού, καθώς καιη IV Ταξιαρχία Πεζικού της ΔυτικήςΜακεδονίας. Επειτα από αυτό, τοΓΕΣ τροποποίησε το Σχέδιο IB και

εξέδωσε μια παραλλαγή του τηνοποία ονόμασε Σχέδιο ΙΒα, ενώ ακο-λούθησε και νέα παραλλαγή, τοΣχέδιο ΙΒβ. Με το νέο σχέδιο προ-βλεπόταν άμυνα ολόκληρου του ελ-ληνικού χώρου επί της γραμμήςαμύνης των συνόρων. Καθώς, όπωςθα αναφερθεί παρακάτω, οι πρώτεςμάχες ήταν και οι αποφασιστικές,και επειδή η πρώτη μεγάλη μάχηδόθηκε και στέφθηκε με επιτυχίαστην Ηπειρο, θα εκτεθεί με μεγα-λύτερη λεπτομέρεια η σχεδίαση τηςάμυνας στον χώρο αυτόν.

Στην VIII Μεραρχία Ηπείρου εί-χαν δοθεί διαδοχικά οι παρακάτωαποστολές:

• Στις 4 Μαΐου 1939 (Σχέδιο

Ελληνοϊταλικός πόλεμος

Ο Ιωάννης Μεταξάς.

Συνέχεια από τη σελίδα 4

Συνέχεια στη σελίδα 8

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 7

SIX ALPHA CORP.

Ζήτω η 28η ΟκτωβρίουΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ

Ζήτω το Αθάνατο Ελληνικό Πνεύμα

Στη μνήμη των ηρώων του 1940αποτίουμε φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ8 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Με δέος στεκόμαστεστην ιστορική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου.

Μιας επετείου ορόσημο για το έθνος μας αλλά και για τον κόσμο ολόκληρο.

Τότε, εκεί πάνω στα βουνά της Ηπείρου ο ελληνικός λαός ενωμένος με πείσμα αντιστάθηκε

στη λαίλαπα του φασισμούκαι δίδαξε στον έκθαμβο κόσμο

πώς πολεμούν οι ήρωες.

Εμείς οι απόγονοι των Μακεδομάχωνσεβόμαστε την μνήμη όλων όσων έδωσαν τη ζωή τους

για το υπέρτατο αγαθό της Ελευθερίαςκαι αναφωνούμε

Ζήτω η Ελλάς!

Ετος Ιδρύσεως 1910

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΣΤΟΡΙΕΩΝ ΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ «ΟΜΟΝΟΙΑ»

150-28 14th Αve, Whitestone, NY 11357 • Tel: (718) 746-4505

Μember of the Pan-Macedonian Association, Inc.

IB): Κάλυψη του αριστερού του Θε-άτρου Δυτικής Μακεδονίας (ΘΔΜ)από την κατεύθυνση Ιωάννινα - Ζυ-γός Μετσόβου. Απαγόρευση τωνοδεύσεων από την Ηπειρο προς τηνΑιτωλοακαρνανία (κύρια προσπά-θεια).

• Την 1η Σεπτεμβρίου 1939 (Σχέ-διο ΙΒα): Ευρεία κάλυψη των Ιωαν-νίνων, απαγόρευση κατά το δυνατόντης ολοκλήρωσης κα-τάληψης από τον αν-τίπαλο της ηπειρω-τικής ακτής και τωνστενών Κερκύρας,νότια του ποταμούΚαλαμά.

• Στις 20 Απριλί-ου 1940 (ΣχέδιοΙΒβ): Σε περίπτωσηαπόπειρας απόβασηςστις ακτές της Ηπεί-ρου να μεριμνήσειγια την κάλυψη τηςεπιστράτευσής τηςκαι μετά, ανάλογαμε την κατάσταση,να εξασφαλίσει τηναποστολή της σύμ-φωνα με το σχέδιοIB ή ΙΒα, όπως θακαθοριζόταν με ειδι-κές διαταγές.

Σε κάθε περίπτω-ση, βασική αποστολήτης Μεραρχίας ήτανη κάλυψη του ΘΔΜκαι η απαγόρευσητων οδών προς τηνΑιτωλοακαρνανία.Με διαδοχικές γρα-πτές και προφορικέςοδηγίες το ΓΕΣ πα-ραχώρησε τελικάστον διοικητή τηςVIII Μεραρχίας, υπο-στράτηγο Χαράλαμ-πο Κατσιμήτρο, τηνπρωτοβουλία να επι-λέξει εκείνος σε ποιοσημείο θα διεξήγε τον κύριο αμυν-τικό αγώνα. Επειτα από εκτιμήσειςόλων των παραγόντων, ο Κατσιμή-τρος αποφάσισε να εγκατασταθείαμυντικά στην τοποθεσία Καλπακίου(Ελαίας). Στην απόφαση αυτή κα-τέληξε για τους εξής λόγους:

• Η πιο πιθανή κατεύθυνση κύ-ριας προσπάθειας των Ιταλών ήτανο άξονας Αργυρόκαστρο - Καλπάκι- Ιωάννινα.

• Ο δεύτερος σε σημασία άξοναςεισβολής από την Αλβανία στηνΗπειρο, δηλαδή ο άξονας Κορυτσά- Καλπάκι - Ιωάννινα, περνούσε καιαυτός από το Καλπάκι.

• Προ της τοποθεσίας υπήρχε

το έλος του ποταμού Καλαμά, τοοποίο θα εμπόδιζε την κίνηση ιτα-λικών τεθωρακισμένων.

Στη συνέχεια θα εκτεθεί πώςυλοποιήθηκε το σχέδιο της VIII Με-ραρχίας.

Ας επανέλθουμε στους Ιταλούς.Το Γενικό Σχέδιο Επιχειρήσεων κατάτης Ελλάδας ήταν το «πνευματικόπαιδί» του ανώτατου διοικητή Αλ-βανίας, στρατηγού Βισκόντι Πράσκα.Το ιταλικό πολεμικό σχέδιο προ-

έβλεπε σε πρώτο στάδιο την αιφνι-διαστική κατάληψη της Ηπείρου καιτης Κέρκυρας. Σε δεύτερο στάδιοπροέβλεπε την κατάληψη της Δυτι-κής Μακεδονίας. Μετά την εξασφά-λιση των δύο αυτών περιοχών θαακολουθούσε προέλαση προς Θεσ-σαλονίκη - Αθήνα με νέες δυνάμειςκαι τελικό σκοπό την κατάληψηολόκληρης της χώρας. Με βάση αυ-τές τις γενικές οδηγίες ο Πράσκασυνέταξε το Γενικό Σχέδιο Επιχει-ρήσεων το οποίο εγκρίθηκε τελικάαπό το Ιταλικό Γενικό Επιτελείο. Τοσχέδιο προέβλεπε σε πρώτη περίοδοτήρηση αμυντικής στάσης στην πε-ριοχή ανατολικά της Κορυτσάς και

Ελληνοϊταλικός πόλεμος

Ο Στρατηγός Χαράλαμπος Κατσιμήτρος.

Συνέχεια από τη σελίδα 6

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 9

επίθεση επί της γενικής κατεύθυνσηςΚαλπάκι - Ιωάννινα - Πρέβεζα, μεταυτόχρονη κάλυψη και υποβοή-θηση της ενέργειας από την ορεινήκατεύθυνση Λεσκοβίκι - Σαμαρίνα- Μέτσοβο και από την παραλιακήκατεύθυνση με ταυτόχρονη κατά-ληψη της Κέρκυρας.

Κατά τη δεύτερη περίοδο προ-βλεπόταν επίθεση στην κατεύθυνσηΚορυτσά - κοιλάδα ποταμού Αλιάκ-μονα - Θεσσαλονίκη, συνέχιση τηςπροσπάθειας από Αρτα προς Αθήνακαι παράλληλη δευτερεύουσα ενέρ-γεια από το Μέτσοβο προς τον θεσ-σαλικό κάμπο.

Το σχέδιο συζητήθηκε στις 15Οκτωβρίου 1940 στο Παλάτσο Βε-νέτσια της Ρώμης, παρουσία μεταξύάλλων του ίδιου του Μουσολίνι, τουυπουργού Εξωτερικών Τσιάνο, τουστρατάρχη Μπαντόλιο αρχηγού Ενό-πλων Δυνάμεων και φυσικά του αν-τιστράτηγου Βισκόντι Πράσκα, οοποίος οραματιζόταν ήδη τον εαυτότου στρατηγό στην Πρέβεζα καιστρατάρχη στην Αθήνα. Είναι χα-ρακτηριστικός ο τρόπος με τον οποίοο Πράσκα περιέγραψε, όπως φαν-ταζόταν εκείνος, τις επιχειρήσειςστην Ηπειρο:

«Το θέατρο επιχειρήσεων θα μαςεπιτρέψει να διεξάγουμε μια σειράεπιχειρήσεων κύκλωσης κατά τωνελληνικών δυνάμεων που κατά τιςεκτιμήσεις μας ανέρχονται σε 30.000άντρες περίπου. Με τον τρόπο αυτόνθα μπορέσουμε να καταλάβουμετην Ηπειρο σε σύντομο χρόνο, δέκαμε δεκαπέντε ημέρες. Η επιχείρησηαυτή - η οποία μπορεί να μας επι-τρέψει να εξαφανίσουμε τις ελλη-νικές δυνάμεις- έχει προετοιμαστείμέχρι την τελευταία λεπτομέρειακαι είναι τέλεια όσο είναι ανθρώπιναδυνατόν. Η επιτυχία της θα επιφέρειβελτίωση της κατάστασής μας, θαμας δώσει πιο ασφαλή σύνορα καιη κατοχή του λιμανιού της Πρέβεζαςθα έχει ως αποτέλεσμα πλήρη αλ-λαγή της κατάστασής μας. Αυτή θαείναι η πρώτη φάση των επιχειρή-σεων... Το ηθικό των ανδρών μαςείναι εξαιρετικό... Τα μόνα σημάδιααπειθαρχίας στους αξιωματικούς καιτους οπλίτες είναι αποτέλεσμα τηςυπερβολικής ανυπομονησίας τουςνα προχωρήσουν και να πολεμή-σουν».

Για την υλοποίηση του σχεδίουκατά την πρώτη περίοδο οι Ιταλοίδιέθεταν στην Αλβανία τις παρακάτωδυνάμεις:

• Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκηση. • XXV Σώμα Στρατού «Τσαμου-

ριάς» υπό τον στρατηγό Κάρλο Ρόσιστο Θέατρο Ηπείρου το οποίο είχετις παρακάτω μεραρχίες:

- 23η Μεραρχία «Φεράρα» υπότον στρατηγό Τζιανίνι, ανεπτυγμένηστην περιοχή Μέρτζανη - Πρεμετήμε συνολική δύναμη 12.785 άνδρες,60 πυροβόλα και 3.500 Αλβανούς.

- 51η Μεραρχία «Σιένα» υπό τον

στρατηγό Γκαμπούτι, ανεπτυγμένηστην περιοχή Κονίσπολη - Δέλβινο- Αγιοι Σαράντα με συνολική δύναμη9.200 άντρες και 50 πυροβόλα.

-131 ΤΘ Μεραρχία «Κένταυροι»με μειωμένη δύναμη υπό τον στρα-τηγό Μάλι, ανεπτυγμένη στην πε-ριοχή Τεπελένι - Αργυρόκαστρο μεσυνολική δύναμη 4.037 άντρες, 24πυροβόλα και 163 ελαφρά άρματααπό τα οποία τα 90 ήταν σε πολεμικήετοιμότητα.

- Μεραρχία Ιππικού υπό τονστρατηγό Ριβόλτα, σταθμευμένηστην περιοχή Κονίσπολης με συνο-λική δύναμη 4.823 άντρες και 32πυροβόλα.

Συνολικά το XXV Σώμα Στρατούδιέθετε 22 τάγματα πεζικού, 3 συν-τάγματα ιππικού, 90 άρματα μάχηςκαι 61 πυροβολαρχίες από τις οποίεςοι 18 ήταν βαριές. Το σύνολο τηςπαραπάνω δύναμης μαζί με μονάδεςΜελανοχιτώνων κλπ. ανερχόταν σε42.000 άνδρες περίπου.

Εναντι αυτών των δυνάμεων οΕλληνικός Στρατός αντιπαρέταξεστην Ηπειρο την VIII Μεραρχία Πε-ζικού για την οποία έχει γίνει ήδηλόγος. Η Μεραρχία είχε επιστρα-τευθεί και διέθετε 15 τάγματα πε-ζικού, 1 ομάδα αναγνώρισης, 16πυροβολαρχίες από τις οποίες οιδύο ήταν βαριές και 5 ουλαμούςσυνοδείας. Είχε ενισχυθεί επίσηςμε το στρατηγείο της III ΤαξιαρχίαςΠεζικού υπό τον συνταγματάρχηπεζικού Δημήτριο Γιατζή. Τα δύοσυντάγματα της Ταξιαρχίας είχαναποσπασθεί το ένα στην I Μεραρχίακαι το άλλο στην VIII. Στις 27 Οκτω-βρίου το 39ο Σύνταγμα Ευζώνωντης III Μεραρχίας Πεζικού (Πατρών)που είχε προεπιστρατευθεί, κινείτοαπό την Αιτωλοακαρνανία προς τηνΗπειρο για να ενισχύσει την VIIIΜεραρχία.

Οπως φαίνεται, οι Ιταλοί υπε-ρείχαν ελαφρά ως προς το πεζικόαλλά η υπεροχή τους στο πυροβο-λικό ήταν καταθλιπτική (Στο πυρο-βολικό τους πρέπει να προστεθείκαι ο σημαντικός αριθμός όλμωνπου διέθεταν οι μονάδες πεζικού).Η παρουσία των αρμάτων επίσηςαύξανε το επιθετικό δυναμικό τωνΙταλών αλλά από το άλλο μέρος ητοποθεσία Καλπακίου (Ελαίας) -Καλαμά είχε οχυρωθεί, αν και μόνομε έργα εκστρατείας.

• XXVI Σώμα Στρατού «Κορυ-τσάς» στο ΘΔΜ, υπό τον στρατηγόΝάσσι, το οποίο είχε τις παρακάτωμεραρχίες:

- 49η Μεραρχία «Πάρμα» υπότον στρατηγό Γκραναρόλα, ανεπτυγ-μένη ανατολικά της Κορυτσάς μεσυνολική δύναμη 12.000 άνδρεςκαι 60 πυροβόλα.

- 29η Μεραρχία «Πιεμόντε» υπότον στρατηγό Νάλντι, ανεπτυγμένηδυτικά της Κορυτσάς με συνολικήδύναμη 9.300 άνδρες και 32 πυρο-

a b

Ο Πολιτειακός Γερουσιαστής Νέας Υόρκης

Μιχάλης�Γιάνναρης

τιμά, μαζί με όλη την Ομογένεια,

τη θυσία των Ελλήνωναγωνιστών του 1940

Ζήτω�η�Ελλάς

Συνέχεια στη σελίδα 10

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ10 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

βόλα.- 19η Μεραρχία «Βενέτσια» υπό

τον στρατηγό Μπονίνι, ανεπτυγμένηαπό τη λίμνη Πρέσπα μέχρι το Ελ-βασάν με συνολική δύναμη 10.000άνδρες και 40 πυροβόλα.

- 53η Μεραρχία «Αρέτζο» υπότον στρατηγό Φερόνε, ανεπτυγμένηστην περιοχή της Σκόδρας με συ-νολική δύναμη 12.000 άνδρες και32 πυροβόλα.

Συνολικά το XXVI Σώμα Στρατούδιέθετε 32 τάγματα πεζικού, 2 ίλεςιππικού, 10 άρματα και 68 πυροβο-λαρχίες από τις οποίες οι επτά ήτανβαριές. Το σύνολο της παραπάνωδύναμης ανερχόταν σε 44.000 άν-δρες. Η 49η και η 29η Μεραρχίαήταν προσανατολισμένες προς ταελληνοαλβανικά σύνορα, ενώ η 19ηκαι η 53η προς τα σύνορα της Αλ-βανίας με τη Γιουγκοσλαβία.

Εναντι του XXVI Σώματος Στρα-τού βρισκόταν στη Δυτική Μακεδο-νία από το όρος Σμόλικας μέχρι τηλίμνη Πρέσπα το Τμήμα ΣτρατιάςΔυτικής Μακεδονίας (ΤΣΔΜ) υπότον αντιστράτηγο Ιωάννη Πιτσίκαμε έδρα την Κοζάνη. Στο ΤΣΔΜυπάγονταν το Β’ Σώμα Στρατού υπότον αντιστράτηγο Δημήτριο Παπα-δόπουλο με δύο μεραρχίες και μίαταξιαρχία πεζικού και το Γ’ ΣώμαΣτρατού υπό τον αντιστράτηγο Γε-ώργιο Τσολάκογλου με δύο μεραρ-χίες και μία ταξιαρχία πεζικού. Ταδύο σώματα στρατού διέθεταν συ-νολικά στον τομέα του ΤΣΔΜ 22τάγματα πεζικού, 2 ομάδες αναγνώ-ρισης και 22 πυροβολαρχίες απότις οποίες οι επτά ήταν βαριές.

• 3η Μεραρχία Αλπινιστών «Τζού-λια» στον τομέα Πίνδου μεταξύ τωντομέων των δύο προηγούμενων σω-μάτων στρατού υπό τον στρατηγόΤζιρότι, με συνολική δύναμη 5 τάγ-ματα πεζικού, 6 πυροβολαρχίες και1 ίλη ιππικού. Συνολικά διέθετε10.800 άνδρες και 20 πυροβόλα.

Εναντι της «Τζούλια» βρισκόταντο Απόσπασμα Πίνδου υπό τον ανα-κληθέντα εξ εφέδρων συνταγμα-τάρχη πεζικού Κωνσταντίνο Δαβάκημε δύναμη 2 τάγματα πεζικού, 1ίλη ιππικού και 1,5 πυροβολαρχία.

Γενικά στον τομέα του ΤΣΔΜ οιελληνικές δυνάμεις υπερτερούσανελαφρά εκτός από τον τομέα Πίνδουόπου οι Ιταλοί υπερτερούσαν σεπεζικό και πυροβολικό.

Οι παραπάνω δυνάμεις των αν-τιπάλων αποτελούσαν τα πρώτα κλι-μάκιά τους, τα οποία θα μπορούσανσταδιακά να ενισχυθούν μέσα σελίγες ημέρες. Μια επιτυχής αρχικήενέργεια των τμημάτων αυτών θαμπορούσε να επηρεάσει σε μεγάλο

βαθμό τη μετέπειτα εξέλιξη των επι-χειρήσεων, όπως συνέβη και στηνπραγματικότητα.

Το σχέδιο των Ιταλών ήταν καλάμελετημένο αλλά οι δυνάμεις πουείχαν διατεθεί για την πρώτη πε-ρίοδο των επιχειρήσεων αποδείχ-θηκαν ανεπαρκείς. Κύριος υπεύθυνοςγι’ αυτό ήταν ο ίδιος ο Πράσκα, οοποίος είχε πείσει τον Ντούτσε ότιη επίθεση της Ελλάδας θα εξελισ-σόταν σε περίπατο που θα κατέληγεσε θριαμβευτική είσοδο του ΙταλικούΣτρατού στην Αθήνα - με τον Πρά-σκα στρατάρχη. Ο γηραιός στρατη-γός Μπαντόλιο είδε ότι οι δυνάμειςπου βρίσκονταν έναντι της Ηπείρουήταν ανεπαρκείς και πρότεινε νααυξηθεί ο αριθμός των μεραρχιώνσε είκοσι. Ο Πράσκα κατόρθωσε ναπείσει τον Μουσολίνι ότι οι δυνάμειςήταν επαρκείς. Η σκέψη του είχεμεγάλη δόση υστεροβουλίας: ο Πρά-σκα ήταν νέος αντιστράτηγος καιμπορούσε να διοικήσει μια δύναμημερικών μεραρχιών μόνο. Αν ο αριθ-μός των μεραρχιών αυξανόταν, θαέπρεπε να αναλάβει τη διοίκησηαρχαιότερός του στρατηγός, γεγονόςτο οποίο δεν ήθελε να συμβεί. Αν-τίθετα, μια επιτυχία του με μικρόαριθμό μεραρχιών θα είχε ως απο-τέλεσμα τη βέβαιη προαγωγή του.Τις παραμονές της ιταλικής εισβολήςστην Ελλάδα ο Ντούτσε με επιστολήτου τον πληροφόρησε ότι είχε απο-τρέψει πολλές προσπάθειες που εί-χαν γίνει για να του αφαιρεθεί ηδιοίκηση.

Οι ιταλικές δυνάμεις εισέβαλανστην Ηπειρο στις 05.30 της 28ηςΟκτωβρίου. Ο Ελληνοϊταλικός Πό-λεμος που ακολούθησε διαιρείταισε τρεις περιόδους:

• Πρώτη περίοδος από 28 Οκτω-βρίου έως 13 Νοεμβρίου 1940: από-κρουση της ιταλικής επίθεσης.

• Δεύτερη περίοδος από 14 Νο-εμβρίου 1940 μέχρι 6 Ιανουαρίου1941: η ελληνική αντεπίθεση. Υπο-διαιρείται σε δύο φάσεις:

- Πρώτη φάση από 14 έως 23Νοεμβρίου 1940: αποκατάσταση συ-νόρων, κατάληψη Κορυτσάς.

-Δεύτερη φάση από 24 Νοεμ-βρίου 1940 έως 6 Ιανουαρίου 1941:κατάληψη Αγίων Σαράντα -Αργυ-ροκάστρου - Πρεμετής - Μοσχόπολης- Πόγραδετς.

• Τρίτη περίοδος από 6 Ιανουα-ρίου έως 6 Απριλίου 1941. Υποδιαι-ρείται σε δύο φάσεις:

- Πρώτη φάση από 6 Ιανουαρίουέως 8 Μαρτίου 1941: ΚατάληψηΚλεισούρας - Τρεμπεσίνας- Μπούμ-πεσι.

- Δεύτερη φάση, η μεγάλη ΕαρινήΕπίθεση «Πριμαβέρα» (Ανοιξη) τωνΙταλών.

Ελληνοϊταλικός πόλεμος

Συνέχεια από τη σελίδα 9

Τιμή και δόξα στους Ηρωες του 1940

Ζήτω η 28η ΟκτωβρίουΖήτω το Εθνος

OικογένειαΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΟΡΤΕΛΟΥ

και Προσωπικό

Gyro Palace Cafe379-J ROUTE 25A , ROCKY POINT, NY 11778

Tel.: (631) 821-3322 • (631) 821-GYRO (4976)

www.gyropalace.coma b

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 11

Κυπριακή Ομοσπονδία Αμερικής4-05 26 Avenue, Astoria, New York 11102

Tel: (718) 440-8799 • e-mail: [email protected]

Για τη μεγάλη και ένδοξη επέτειο

της 28ης Οκτωβρίου 1940η Κυπριακή Ομοσπονδία Αμερικής

στέκεται με δέοςμπροστά στην ιερή μνήμη

των αγωνιστών από την Ελλάδα, την Κύπροκαι κάθε γωνιά της Γης, που θυσίασαντη ζωή τους για τα ιδανικά του Εθνους.

Η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου είναι μια ευκαιρία για όλους μας,

ένδημους και απόδημους ανανέωσης του αγωνιστικού φρονήματος

γιατί η δικαίωση στα έθνημπορεί να αργεί μερικές φορές

αλλά πραγματοποιείται.

Η 28η Οκτωβρίου 1940 αποτελεί σάλπισμα ομοψυχίας

και ενότητας όλων των Ελλήνων παντούαπαραίτητη προϋπόθεση

για τη δυναμική αντιμετώπισητων σημερινών εθνικών μας και άλλων θεμάτωνανάμεσα στα οποία πρωταρχική θέση κατέχει

το χρονίζον θέμα της μαρτυρικής Κύπρου.

Οι ιταλικές δυνάμεις εισέβαλανστην Ηπειρο με οκτώ φάλαγγες απότον παραλιακό τομέα μέχρι τον Σμό-λικα.

Στον παραλιακό τομέα κινήθηκεη Μεραρχία Ιππικού με αποστολήνα αρχίσει την κύκλωση της Ηπείρουαπό τα δυτικά. Η Μεραρχία κινήθηκεπρος την κατεύθυνση Κονίσπολη -Σαγιάδα και μετά την κατάληψητης Ηγουμενίτσας προς τις γενικέςκατευθύνσεις:

- Ηγουμενίτσα - Πάργα - Πρέβεζα. - Μαζαρακιά - Μαργαρίτι - Αρτα.Στον κεντρικό τομέα:• Η Μεραρχία «Σιένα» κινήθηκε

στο δυτικό τμήμα με δύο φάλαγγεςπρος τις κατευθύνσεις:

- Κώτσικα - Φιλιάτες - Βρυσέλλα. - Πόβλα - Κεραμίτσα - Βρουσίνα.

• Η Μεραρχία «Φεράρα», η οποίαείχε αναλάβει την κύρια προσπάθεια,κινήθηκε προς την κύρια τοποθεσίααμύνης Καλπακίου (Ελαίας) με τέσ-σερις φάλαγγες στις κατευθύνσεις:

- Κακαβιά - Κρυονέρι - Παλαι-όκαστρο.

- Κοιλάδα Δρίνου - Δελβινάκι -Καλπάκι.

- Δρυμάδες - Λαχανόκαστρο - Γε-ροπλάτανος-Μεσοβούνι.

- Κοιλάδα Αώου - γέφυρα Περάτι(Μέρτζανη)-Καλπάκι.

Αποστολή της ήταν να διασπάσειτην τοποθεσία Καλπακίου και νακαταλάβει τα Ιωάννινα.

• Στον τομέα Πίνδου κινήθηκεη Μεραρχία «Τζούλια» με πέντε φά-λαγγες:

- Δύο στη γενική κατεύθυνσηΓκόλιο - Δ. Σμόλικας - Δίστρατο,

- Τρεις στη γενική κατεύθυνσηΣταυρός -Φούρκα - Σαμαρίνα - Βω-βούσα - Μέτσοβο.

Αποστολή της ήταν η κατάληψητου Μετσόβου και η κύκλωση τωνδυνάμεων της Ηπείρου από τα ανα-τολικά.

Μετά την έναρξη της ιταλικήςεπίθεσης η αρχηγεία του κατά ξηράΣτρατού ανετέθη στον αντιστράτηγοΑλέξανδρο Παπάγο. Από τις 24.00της 28ης Οκτωβρίου άρχισε να λει-τουργεί στην Αθήνα το Γενικό Στρα-τηγείο. Τα επιτελικά γραφεία και οιδιευθύνσεις του επανδρώθηκαν απότο σύνολο των αξιωματικών πουυπηρετούσαν στο Γενικό ΕπιτελείοΣτρατού, το οποίο σε όλη τη διάρ-κεια του πολέμου λειτούργησε ωςέμπεδο επιτελείο. Αρχηγός του ΓΕΣτοποθετήθηκε ο έφεδρος εκ μονίμωναντιστράτηγος Κωνσταντίνος Πάλ-λης.

Ο αγώνας στην τοποθεσίαΚαλαμά - Καλπακίου

Στις 28 Οκτωβρίου κυκλοφόρησεστις μονάδες της VIII Μεραρχίας ηπαρακάτω ημερησία διαταγή τουδιοικητή της (τηρήθηκε η ορθογρα-φία και η στίξη του πρωτοτύπου):

«Αξιωματικοί και οπλίται τηςΟγδόης Μεραρχίας,

Ο Πρέσβυς της Ιταλίας εν Αθήναιςεζήτησεν από την Κυβέρνησιν ημώννα διέλθη ο Ιταλικός Στρατός διατου εδάφους μας.

Η Κυβέρνησις απέρριψε την αί-τησιν ταύτην και διέταξε αντίστασινμέχρις εσχάτων.

Ηδη διανοίγεται το στάδιον τηςεκτελέσεως του υπέρτατου προς τηνπατρίδα καθήκοντος δι’ αντιστάσεως,μέχρις εσχάτων συμφώνως προς τοσχέδιον ενεργείας.

Αξιωματικοί και οπλίται τηςΟγδοης Μεραρχίας αμυνθήτε τουΙερού Πατρίου εδάφους μετά φα-νατισμού εναντίον του επιδρομέωςόστις θέλει να προσβάλη ημάς υπού-λως και ανάνδρως.

Αναμνησθήτε των ενδόξων πα-ραδόσεων του Εθνους μας και πο-λεμήσατε μετά λύσσης κατά τουανάνδρου εχθρού όστις τόσον ατίμωςκαι ανάνδρως θέλει να προσβάλητούτο.

Δείξατε εις αυτόν ότι είμεθα ειςθέσιν να δώσωμεν την δέουσαναπάντησιν όπως έδωσαν οι Πρόγονοίμας εις τους επιδρομείς Πέρσας.

Ο Θεός ας βοηθήσει τον Τίμιονυπέρ Πατρίδος αγώνα μας και αςευλογήσει τα όπλα μας διότι θααγωνισθώμεν υπέρ βωμών και εστιώνκαι υπέρ της ελευθερίας μας.

Με την πεποίθησιν ακράδαντονυπέρ της νίκης αναφωνώ μεθ’ ημών

Ζήτω το Εθνος!Ζήτω η Πατρίς!Ζήτω ο Στρατός!Ωρα 5η Ιωάννινα τη 28 Οκτω-

βρίου 1940Χαράλ. ΚατσιμήτροςΥποστράτηγοςΓια να αντιμετωπίσει την απειλή

στην τοποθεσία Καλαμά - Καλπα-κίου, η VIII Μεραρχία είχε την ακό-λουθη διάταξη. Το Σχέδιο ΙΒα προ-έβλεπε την παραχώρηση μιας στενήςλωρίδας εδάφους στην Ηπειρο. Στηλωρίδα εκείνη είχε διατεθεί μια δύ-ναμη πέντε ταγμάτων πεζικού, δύοορειβατικών πυροβολαρχιών καιτριών ουλαμών πυροβόλων συνο-δείας. Οι δυνάμεις αυτές, ανεπτυγ-

Η πρώτη περίοδος του Ελληνοϊταλικού πολέμου

Συνέχεια στη σελίδα 12

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ12 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

LOUIS FAMILY RESTAURANT2211 Marietta Avenue, Lancaster, PA� 17603 • Tel: (717) 392-6759

ALICE’S DINER 1665 Lincoln Hwy East, Lancaster, PA 17602 • Tel: (717) 207-0655

Τιμή και δόξα

στους Ηρωες του «ΟΧΙ»!

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940!

Οι ιδιοκτήτες Ηλίας και Αλίκη Λούντζη

τα παιδιά τουςΝεκτάριος, Ευθύμιος και Ευάγγελος

καθώς και το προσωπικό των εστιατορίων τους

μένες κατά μήκος των συνόρων, εί-χαν αποστολή τμημάτων κάλυψης:επιβράδυνση και φθορά του εχθρούκαι στη συνέχεια είσοδο στην κύριααμυντική τοποθεσία όπου θα απο-τελούσαν την εφεδρεία της Μεραρ-χίας.

Η κύρια αμυντική τοποθεσία στή-ριζε το δεξιό πλευρό της στο ύψωμαΚόζακο του Μιτσικελίου και το αρι-στερό στο ύψωμα Χάβος του Κασι-διάρη. Η γραμμή αμύνης από δεξιάπρος τα αριστερά στοιχιζόταν σταυψώματα Γκραμπάλας, Ασσόνισας,Καλπακίου (Ελαίας), Παρακάλαμου,Αγίου Αθανασίου, Βροντισμένης καιδυτικά του Καλαμά στα υψώματαΡεπέτιστας, Μονής Σωσίνου καιΓκορτσιές. Η τοποθεσία είχε σχήμαπετάλου που περιέβαλε τις πηγέςτου ποταμού Καλαμά και τον παρα-πόταμό του Γόρμπο. Ο χώρος μπρο-στά από τη στενωπό Καλπακίουήταν ένα απέραντο έλος που εμπό-διζε την κίνηση όχι μόνο των μηχα-νοκίνητων μέσων αλλά και του πε-ζικού.

Στην κύρια αμυντική τοποθεσίαο όγκος των δυνάμεων της VIII Με-ραρχίας είχε διαταχθεί από τα δεξιάπρος τα αριστερά σε έναν ανεξάρ-τητο υποτομέα και τρεις τομείς:

• Υποτομέας Αώου. Διοικητής οταγματάρχης Νικόλαος Γίγας, μεσταθμό διοίκησης στην Κόνιτσα. Ουποτομέας ήταν επανδρωμένος μεένα τάγμα προκάλυψης.

• Τομέας Νεγράδων. Διοικητήςο συνταγματάρχης Γεώργιος Ντρενμε σταθμό διοίκησης στους Νεγρά-δες. Οι δυνάμεις του τομέα ήταν 5τάγματα πεζικού, 10 πυροβολαρχίεςαπό τις οποίες οι δύο βαριές, 1τάγμα πολυβόλων, 1 πολυβολαρχίαβαρέων πολυβόλων και 1 ουλαμόςπυροβολικού συνοδείας. Οι δυνάμειςαυτές είχαν κατανεμηθεί σε τρειςυποτομείς: Βροντισμένης, Καλπα-κίου, Σουδενών.

• Τομέας Καλαμά. Διοικητής οσυνταγματάρχης Δημήτριος Γιατζής,με σταθμό διοίκησης στη Ζίτσα. Οιδυνάμεις του τομέα ήταν 3 τάγματαπεζικού, 3 πυροβολαρχίες, 1 τάγμαπολυβόλων (-), 1 μεραρχιακή ομάδααναγνώρισης και 2 ουλαμοί πυρο-βολικού συνοδείας. Οι δυνάμεις αυ-τές ήταν διατεταγμένες σε τρειςυποτομείς: Βρουσίνας, Γρανιτσοπού-λας, Γρίμπιανης.

• Τομέας Θεσπρωτίας. Διοικητήςο υποστράτηγος Νικόλαος Λιούμπας,με σταθμό διοίκησης στο Νεοχώρι.Οι δυνάμεις του τομέα ήταν 2 τάγ-ματα πεζικού και 2 πυροβολαρχίεςανεπτυγμένες σε δύο υποτομείς:

Παραποτάμου και Νεοχωρίου.Ενας ακόμα τομέας είχε δημι-

ουργηθεί για να αντιμετωπισθεί εν-δεχόμενη ενέργεια των Ιταλών στηνπεριοχή του Αμβρακικού κόλπου.Επρόκειτο για τον τομέα Πρέβεζας- Φιλιππιάδας όπου είχαν διατεθείένα τάγμα πεζικού, μία πυροβολαρ-χία πεδινού πυροβολικού, ένας λόχοςπολυβόλων και δύο ουλαμοί συνο-δείας. Οταν εκδηλώθηκε η ιταλικήεπίθεση και έπειτα από εκτίμησητου Γενικού Στρατηγείου ότι η απει-λή στην περιοχή εκείνη ήταν αμε-λητέα, οι δυνάμεις του τομέα αυτούμεταφέρθηκαν για να ενισχύσουντον τομέα Θεσπρωτίας όπου, όπωςθα δούμε, οι Ιταλοί είχαν προχω-ρήσει σε αρκετό βάθος.

Η επίθεση των Ιταλών εξελίχθηκεως εξής:

Στο διάστημα 28 και 29 Οκτω-βρίου οι ιταλικές φάλαγγες κινήθη-καν με σχετική διστακτικότητα. Τατμήματα προκάλυψης, αφού διεξή-γαγαν με επιτυχία τον επιβραδυντικόαγώνα, συμπτύχθηκαν στην κύριααμυντική τοποθεσία. Παράλληλαπυροδοτήθηκαν οι καταστροφές τωνγεφυρών του Δρίνου, του Γόρμπουκαι του Αώου στη Μεσογέφυρα,όπου καταστράφηκαν και τέσσεραιταλικά άρματα. Η είσοδος των τμη-μάτων κάλυψης στην αμυντική το-ποθεσία πραγματοποιήθηκε τη νύ-κτα της 29/30 Οκτωβρίου ύστερααπό διαταγή της Μεραρχίας. Πα-ράλληλα, το ΓΣ επέσπευσε την 29ηΟκτωβρίου την προώθηση του 39ουΣυντάγματος Ευζώνων από το Αγρί-νιο στην Αρτα για την ενίσχυση τηςΜεραρχίας. Ενα τάγμα του Συντάγ-ματος προωθήθηκε στις 31 Οκτω-βρίου στην τοποθεσία Καλπακίουως εφεδρεία.

Στις 29 Οκτωβρίου εκδόθηκε ηπαρακάτω ανακοίνωση του ΙταλικούΓενικού Στρατηγείου: «Χθες τηναυγή οι δυνάμεις μας στην Αλβανίαπέρασαν τα ελληνικά σύνορα καιδιείσδυσαν σε πολλά σημεία στοεχθρικό έδαφος. Η προέλαση συνε-χίζεται. Η Αεροπορία μας, παρά τιςδυσμενείς καιρικές συνθήκες βομ-βάρδισε επανειλημμένα στρατιωτι-κούς στόχους, κατέστρεψε κτήριακαι πλατφόρμες στον σιδηροδρομικόσταθμό και το λιμάνι των Πατρώνκαι προκάλεσε πυρκαγιές. Βομβάρ-δισε επίσης εγκαταστάσεις κατά μή-κος της διώρυγας της Κορίνθου, τηναυτική βάση της Πρέβεζας και εγ-καταστάσεις του αεροδρομίου τουΤατοΐου κοντά στην Αθήνα. Ολα τααεροπλάνα επέστρεψαν στις βάσειςτους».

Η πρώτη περίοδος του πολέμου

Συνέχεια από τη σελίδα 11

Συνέχεια στη σελίδα 14

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 13

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940Ζήτω η Ελλάς

God Bless America

WR

Δωρεάν εκπαίδευση • Τάξεις: Pre-K-8

Για το μέλλον των παιδιών μας

ΗΜΕΡΕΣ ΓΝΩΡΙΜΙΑΣ• Πέμπτη 4 Δεκεμβρίου 2014 • Πέμπτη 5 Φεβρουαρίου 2015

• Σαββάτο 7 Μαρτίου 2015

JOY PETRAKOSDirector of Operations

NATASHA CABANAssistant Principal

CHRISTINA TETTONISPrincipal

THE HELLENIC CLASSICAL CHARTER SCHOOL

Our 8th Grade Graduates and their High schools 2014

specialized High schoolsBrooklyn Technical High School

Laguardia High School

NYC High schoolsArchbishop Molloy High School

Academy for Health Careers Benjamin Banneker Academy – Medical Program

Bishop Ford High School Bishop Kearney High School Bishop Loughlin High School Brooklyn College Academy

Brooklyn School for Global Studies Brooklyn Preparatory High School Brooklyn High School for the Arts Catherine McAuley High School

City Polytechnic High School for engineering, Architecture & Technology Dr. Susan McKinney School of the Arts

Fontbonne Academy High School Fort Hamilton High School

High School of Sports Management High School of Telecommunication Arts & Technology

Leon M. Goldstein High School for the Sciences Midwood High School - Humanities

Midwood High School - Medical Science Institute Notre Dame High School

Pace High School Professional Perfoming Arts High School

reperatory Company High School for Theatre Arts Saint Saviour High School

Science Skills Center High School for Science, Technology and the Createive Arts St. edmunds Preparatory High School

Victory Collegiate High School Xaverian High School – Honors Program

Xavier High School – Ignatius Scholar Program

Συγχαρητήρια στους μαθητές μας και τις οικογένειές τους!

William C. KalliNiKOs

KrissiE KalliNiKOs

GEOrGE FraNGiaDaKis

FuNerAL DIreCTorS

KalliNiKOs FUNEral sErviCEs, iNC.ΤΟWErs FUNEral HOmE

2681 Long Beach road, oceanside, New York 11572

Τel: (516) 764-5191 • Fax: (516) 766-9454

ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΕΛΕΤΩΝ ΠΟΥ ΕΞΥΠΗΡΕΤΕΙ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ

ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΤΟΥ NASSAu

Επίσης τις περιοχέςBrooklyn, Queens και Suffolk

Στην υπηρεσία της Ομογένειας από το 1994

ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ

Ζήτω το Επος του ‘40Ζήτω το Ελληνικό Εθνος!

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ14 ΑΦΙΕΡΩΜΑa

b

ΖΗΤΩ Η 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

Τιμούμε την Επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940και με δέος υποκλινόμαστε στον Αγώνα και τις Θυσίες

του Ελληνικού λαού για Ελευθερία και Ανεξαρτησία

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ�ΣΤΕΡΕΑΣ�ΕΛΛΑΔΑΣΑΜΕΡΙΚΗΣ�ΚΑΙ�ΚΑΝΑΔΑ

Το ανακοινωθέν λησμόνησε νααναφέρει ότι ανάμεσα στους «στρα-τιωτικούς στόχους» ήταν και μερικάμικρά παιδιά στην Πάτρα, τα οποίαείχαν βγει στους δρόμους για ναδουν τα αεροπλάνα...

Στο χρονικό διάστημα 30-31Οκτωβρίου και 1η Νοεμβρίου οι Ιτα-λοί ασχολήθηκαν με την προετοι-μασία της κύριας επίθεσης κατά τηςτοποθεσίας Καλαμά - Καλπακίου.Τα ζωτικά υψώματα της περιοχήςβομβαρδίζονταν καθημερινά πρώτααπό την αεροπορία καιστη συνέχεια από τοπυροβολικό. Ομως,χάρη στην οργάνωσητης τοποθεσίας, οι απώ-λειες ήταν μικρές. Την1η Νοεμβρίου οι Ιταλοίείχαν προωθηθεί αρκε-τά ώστε να λάβουν επα-φή με την αμυντική το-ποθεσία. Ηδη όμως,όπως θα δούμε παρα-κάτω, ο αγώνας στηνΠίνδο είχε λάβει δυσά-ρεστη τροπή και απει-λείτο άμεσα ο ζωτικόςχώρος του Μετσόβου.Για τον λόγο αυτόν τοΓΣ εξέδωσε στις 31Οκτωβρίου την παρα-κάτω διαταγή προς τηνVIII Μεραρχία:

«Παρακαλώ έχετεπάντα υπ’ όψιν ότι ηαποστολή σας είναι κά-λυψις του ΘΔΜ από γε-νικής κατευθύνσεωςΙωάννινα - Ζυγός καιαπόφραξις των εξ Ηπεί-ρου προς Αιτωλοακαρ-νανίαν οδεύσεων. Επίτης εντολής ταύτης προ-έχουσαν σημασίαν έχειη απόφραξις κατευθύν-σεως Ζυγού. Απόφραξις αύτη εκτε-λεσθήσεται υπό VIII Μεραρχίας.Προσπάθειά σας δια διεκδίκησινεθνικού εδάφους Ηπείρου δεν πρέ-πει να σας αγάγωσιν εις φθοράνμέσων καθιστώσαν προβληματικήνεκπλήρωσιν ανωτέρω αποστολών».

Ο Κατσιμήτρος, παρά τη διαταγήτου ΓΣ, όχι μόνο δεν άλλαξε τηναρχική του απόφαση αλλά ενέτεινετις προσπάθειές του για την από-κρουση της επικείμενης ιταλικήςεπίθεσης.

Λόγω όμως της δυσμενούς κατά-στασης η οποία δημιουργήθηκε στοντομέα Πίνδου και έθεσε σε κίνδυνοτο δεξιό πλευρό της αμυντικής διά-ταξής της, ύστερα από διαταγή τουΓΣ η Μεραρχία εξέδωσε την 31η

Οκτωβρίου διαταγή με την οποίασυγκροτήθηκε απόσπασμα από ένατάγμα του 4ου ΣΠ, το Τάγμα Κονί-τσης, και μια πυροβολαρχία υπότον αντισυνταγματάρχη ΜαρδοχαίοΦριζή. Το Απόσπασμα Φριζή ανέλαβετην κάλυψη του δεξιού πλευρούτης Μεραρχίας καταλαμβάνοντας ταυψώματα νότια του ποταμού Αώου.Επρεπε να αποκλείσει με κάθε θυσίατις ορεινές διαβάσεις μεταξύ τωνορέων Γκαμήλα και Κουκουρούντζος.Υπό το Απόσπασμα ετέθησαν επίσηςοι δυνάμεις που φύλαγαν τις ορεινέςδιαβάσεις Πάπιγκου και Αστρακά.

Η ιταλική επίθεση κατά της το-ποθεσίας εκδηλώθηκε στις 2 Νοεμ-βρίου. Εκείνο το πρωί ο διοικητήςτου XXV Σώματος Στρατού έστειλετην ακόλουθη διαταγή προς την Αε-ροπορία του: «Επωφεληθείτε απότην καλή ημέρα και χτυπήστε δυ-νατά τον εχθρό».

Ακολούθησε σφοδρός βομβαρδι-σμός από την αεροπορία και το πυ-ροβολικό, με ιδιαίτερη ένταση στοντομέα Καλπακίου. Στις 15.00 η Με-ραρχία «Φεράρα» κινήθηκε όπωςπροβλεπόταν στο σχέδιό της καιένα τμήμα Αλβανών ενός τάγματος,επωφελούμενο από τη χιονοθύελλαπου είχε ξεσπάσει, κατόρθωσε ναπλησιάσει αθέατο το ύψωμα Γκραμ-πάλα, να αιφνιδιάσει τη διμοιρία

Η πρώτη περίοδος του πολέμου

Ο αντιστράτηγος Αλέξανδρος Παπάγος. Μετά την έναρξη της ιταλικής επίθεσης

ανέλαβε την αρχηγία του κατά ξηρά Στρατού.

Συνέχεια από τη σελίδα 12

που αγωνίστηκαν και έδωσαν την ζωή τους για να έχουμε όλοι εμείς την ευλεθερία μας σήμερα.

ΝΙΚΟΣ ΜΙΧΑΛΙΟΣκαι ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ

Ζήτω οι ήρωες της 28ης Οκτωβρίου του 1940

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 15

a b

Αντιπρόσωποι εργοστασίων για ντουλάπια κουζίνας και μπάνιου, formica tops, νεροχύτες,

είδη υγιεινής, ψυγεία, stoves

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ

Iδιοκτήτες

ΜΙΧΑΛΗΣ και ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΟΥΡΚΑΚΟΣ

M & S CabinetsDistributors Corp.23-53 Steinway Street, Astoria, NY 11105Τel.: (718) 274-7349 - Fax: (718) 777-7171

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940 Ζήτω το Eθνος

Στην πρώτη γραμμή

που κατείχε την κορυφή του και νατην καταλάβει. Κατόρθωσαν να κρα-τήσουν το ύψωμα μέχρι το πρωί.Στις 05.00 της 3ης Νοεμβρίου εκτο-ξεύθηκε αντεπίθεση για την ανα-κατάληψη του υψώματος ενώ πα-ράλληλα το υπόλοιπο ιταλικό τάγμα,το οποίο είχε μείνει καλυμμένο γιανα αποφύγει τη χιονοθύελλα, κινή-θηκε και αυτό για να σταθεροποιηθείεπί του υψώματος. Ελληνικά καιιταλο-αλβανικά τμήματα συναντή-θηκαν και έπειτα από σφοδρό αγώναμε χειροβομβίδες και ξιφολόγχες, ηΓκραμπάλα πέρασε πάλι σε ελληνικάχέρια.

Την ίδια ημέρα οι ελληνικές δυ-νάμεις στο Καλπάκι αντιμετώπισανμε επιτυχία μια έφοδο 50-60 αρμά-των και 80 μοτοσικλετιστών και κα-τέστρεψαν εννέα άρματα και 30μοτοσικλέτες. Το γεγονός αυτό ανέ-βασε στα ύψη το ηθικό των Ελλήνωνμαχητών. Εχει μείνει ιστορική ηαναφορά του ταγματάρχη Χρυσο-χόου, διοικητή του Ιου Τάγματοςτου 40 Συντάγματος Ευζώνων, προςτον διοικητή της Μεραρχίας:

«Στρατηγέ μου σας αναφέρω ότιπάει, εξευτελίστηκε και αυτό τοόπλο του Μουσολίνι...».

Τη νύκτα της 3/4 Νοεμβρίου,μια μικρή ιταλική δύναμη κατόρθωσενα περάσει τον Καλαμά στην περιοχήΑγίου Αθανασίου, αλλά απωθήθηκεύστερα από άμεση αντεπίθεση. Τηνίδια νύκτα με διαταγή της Μεραρχίαςσυμπτύχθηκαν τα τμήματα τα οποίαβρίσκονταν δυτικά του ποταμού καιμεταφέρθηκαν σε οργανωμένες θέ-σεις ανατολικά του ποταμού στηνπεριοχή Ζίτσας και Σουλόπουλου.Η σύμπτυξη επετεύχθη με τόσητάξη ώστε οι Ιταλοί αντιλήφθηκαντην απουσία των τμημάτων μόλιςτο απόγευμα της 4ης Νοεμβρίου.

Η 5η Νοεμβρίου ήταν μια κρίσιμηημέρα. Οι Ιταλοί επιτέθηκαν με ιδι-αίτερη σφοδρότητα για να καταλά-βουν τη Γκραμπάλα, το Καλπάκι καιτη Βροντισμένη, αλλά απέτυχαν οι-κτρά. Το ίδιο βράδυ υπεκλάπη ένασήμα ιταλικής μονάδας από το οποίοφάνηκε η δύσκολη θέση στην οποίαείχαν περιέλθει οι Ιταλοί. Το σήμαέλεγε:

«Είμαστε υποχρεωμένοι να ανα-στείλουμε τις επιχειρήσεις αναμέ-νοντας ενισχύσεις. Οι Ελληνες πουείναι γνωστοί για το πείσμα και τηνεπιμονή τους, οργάνωσαν από τονκαιρό της ειρήνης το τραχύ και ανώ-μαλο έδαφος της Ηπείρου με τέτοιαμεθοδικότητα και επιμέλεια ώστε οκάθε βράχος να αποτελεί μια φωλιάπολυβόλου και κάθε σπήλαιο μιαΘέση άμυνας, παρουσιάζοντας τόσηλύσσα στον αγώνα ώστε να χρει-άζονται περισσότερα και ισχυρότεραμέσα για να τους διώξουμε».

Στις 6 και 7 Νοεμβρίου οι Ιταλοίσυνέχισαν τις προσπάθειές τους καιστις 22.00 της 7ης μια διλοχία τουςκατόρθωσε να καταλάβει για δεύ-τερη φορά τη Γκραμπάλα, προσωρινά

όμως γιατί ανετράπη έπειτα απόάμεση αντεπίθεση. Οι νεκροί Ιταλοίπου βρέθηκαν στη Γκραμπάλα έφε-ραν κρεμασμένες από τον λαιμόταυτότητες με την επιγραφή Fantidella Morte (Στρατιώτες του Θανά-του).

Στις 8 Νοεμβρίου φάνηκαν οιπρώτες ενδείξεις ότι οι Ιταλοί υπο-χωρούσαν από την τοποθεσία: πα-ρατηρήθηκαν κινήσεις μεταγωγικώνπρος τα μετόπισθεν, αλλαγή θέσεωνπυροβολικού και απουσία αρμάτωνμπροστά από την αμυντική τοπο-θεσία. Αρχικά η χαλάρωση της εχ-θρικής δραστηριότητας αποδόθηκεσε προπαρασκευή νέας επίθεσης μενέες δυνάμεις που αναμενόταν ναενισχύσουν τις αρχικές. Η κατάστασηξεκαθάρισε όταν περιήλθε στην κα-τοχή της Μεραρχίας μια απόρρητηδιαταγή της Μεραρχίας «Φεράρα»,η οποία αναφερόταν σε άμυνα στοντομέα μεταξύ υψώματος Μεσοβου-νίου και αμαξιτής οδού Καλπακίου- Ιωαννίνων. Σύμφωνα με τις λε-πτομέρειες, ολόκληρο το XXV ΣΣθα λάμβανε «θέσεις προσεκτικήςαναμονής» περιμένοντας νέα στρα-τεύματα για να επαναληφθεί η προ-έλαση στα Ιωάννινα. Η άμυνα θαδιεξαγόταν μέχρις εσχάτων στις θέ-σεις Βουρτόπια και Προφήτης Ηλίαςμε αντεπιθέσεις κατά ελληνικώνενεργειών εκ της κατεύθυνσης Κα-λιβίων - Τσερβάρι. Ο «περίπατος»των Ιταλών τον οποίο είχε ονειρευτείο Βισκόντι Πράσκα, μετετράπη σε«άμυνα μέχρις εσχάτων» σε σύντομοχρονικό διάστημα.

Η ιταλική επίθεση στον παραλιακό τομέα(τομέας Θεσπρωτίας)

Στον τομέα Θεσπρωτίας η εξέλιξητων επιχειρήσεων υπήρξε δυσμενήςκαι έθεσε προς στιγμήν σε κίνδυνοτις ελληνικές δυνάμεις, οι οποίεςαμύνονταν στην τοποθεσία Καλαμά- Καλπακίου. Με την έναρξη τηςεπίθεσης τα τμήματα προκάλυψηςπιεζόμενα από ισχυρές εχθρικές δυ-νάμεις υποχώρησαν, όχι πάντα μετάξη, νότια του ποταμού Καλαμά.Οι Ιταλοί έλαβαν επαφή με την το-ποθεσία στις 29 Οκτωβρίου και έναμικρό τμήμα τους κατόρθωσε ναπεράσει το ποτάμι κοντά στις εκβο-λές του και να προχωρήσει προςΔαφνά. Αποκρούστηκε όμως καιαναγκάστηκε να επιστρέφει στηβάση του αφού υπέστη σοβαρέςαπώλειες. Η κακή κατάσταση τηςοδού Κονίσπολη - Σαγιάδα καθυ-στέρησε σημαντικά τους Ιταλούς,οι οποίοι κατέβαλαν εντατικές προ-σπάθειες για να την επισκευάσουνπροκειμένου να μπορέσει να κινηθείτο βαρύ πυροβολικό τους. Από την3η Νοεμβρίου η τοποθεσία τουτομέα βομβαρδίστηκε σφοδρά καιτη νύκτα 4/5 Νοεμβρίου οι Ιταλοί

Συνέχεια στη σελίδα 16

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ16 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

πέρασαν τον Καλαμά στο ύψος τουχωριού Βρυσέλα με ισχυρές δυνάμειςκαι ανέτρεψαν το τάγμα το οποίοαμυνόταν εκεί. Το τάγμα συμπτύχ-θηκε στη γραμμή Δρυμίτσα - Δράμεσιπου αποτελούσε και τη γραμμή ανα-χαίτισης. Η Μεραρχία, όταν πληρο-φορήθηκε την κατάσταση και μηέχοντας να διαθέσει εφεδρείες στοντομέα Θεσπρωτίας, διέταξε να ανα-κοπεί με κάθε θυσία η κίνηση τουεχθρού πέρα από τη γραμμή Δρυμί-τσα - Δράμεσι - Αυχένας Νεοχωρίου- διάβαση Ζούμπανη και να καλυφθείη διάβαση από Ηγουμενίτσα προςΜαργαρίτι. Σε περίπτωση αδυναμίαςεκτέλεσης των παραπάνω, ο τομέαςΘεσπρωτίας θα συμπτυσσόταν προςτην τοποθεσία Αχέροντα με διαδο-χικά άλματα όπου και θα αμυνόταν.Εκείνο το οποίο ανησυχούσε ιδιαί-τερα τη Μεραρχία ήταν η διάβασηΕλευθεροχωρίου που οδηγούσε στοχωριό Κοσμηρά, 10 χιλιόμετρα ΝΔτων Ιωαννίνων. Για τη διατήρησητης διάβασης η μεραρχία συγκρό-τησε το Απόσπασμα Ελευθεροχω-ρίου, το οποίο εκτός από την ομώ-νυμη διάβαση είχε αναλάβει τη φύ-λαξη της ορεινής διάβασης Ζαμπάνη.Το ίδιο βράδυ το Απόσπασμα Θε-σπρωτίας αποφάσισε να συμπτυχθείαμέσως προς την τοποθεσία Αχέ-ροντα, αφενός μεν για να διακοπείη επαφή με τον εχθρό, αφετέρουγια να έχει χρόνο για αναδιοργά-νωση και ανασυγκρότηση. Η Με-ραρχία ενέκρινε την απόφαση αυτή.

Στις 6 Νοεμβρίου οι Ιταλοί κατέ-λαβαν την Ηγουμενίτσα ενώ τα τμή-ματα του τομέα Θεσπρωτίας συμ-πτύχθηκαν στην τοποθεσία Αχέρον-τα όπου ενισχύθηκαν με τμήματατης VIII Μεραρχίας τις νύκτες 6/7και 7/8 Νοεμβρίου. Ο διοικητής τηςVIII Μεραρχίας, σε επαφή του μετον αρχιστράτηγο Παπάγο, διατύ-πωσε την άποψη ότι όσο κρατούσεσταθερά η τοποθεσία Καλαμά - Καλ-πακίου δεν προέβλεπε κίνηση τωνΙταλών προς νότο στον παραλιακότομέα, πολύ περισσότερο μάλιστατη στιγμή κατά την οποία ο αγώναςστην Πίνδο είχε λάβει ευνοϊκή τροπήγια τις ελληνικές δυνάμεις. Στις 7Νοεμβρίου οι Ιταλοί πέτυχαν τη με-γαλύτερη διείσδυσή τους στον πα-ραλιακό τομέα, φθάνοντας με προ-ωθημένα τμήματά τους μέχρι τοΜαργαρίτι. Στις 8 Νοεμβρίου έφθασεστην Αλβανία ο στρατηγός Σοντού,υφυπουργός Στρατιωτικών της Ιτα-λίας, και ανέλαβε τη διοίκηση τωνεκεί ιταλικών δυνάμεων. Ο στρατη-γός Βισκόντι Πράσκα, που είχε ονει-ρευτεί μεγαλεία και τιμές στρατάρχη,

περιορίστηκε στη διοίκηση των ιτα-λικών δυνάμεων στην Ηπειρο.

Από τις 10-12 Νοεμβρίου 1940η VIII Μεραρχία διεξήγαγε επιθετι-κές αναγνωρίσεις με σκοπό την απο-κατάσταση του εδάφους που είχεχαθεί. Οι Ιταλοί απάντησαν με σφο-δρούς βομβαρδισμούς πυροβολικούκαι αεροπορίας. Στις 12 Νοεμβρίουη VIII Μεραρχία υπήχθη στο Α’Σώμα Στρατού, υπό τον αντιστρά-τηγο Δημήτριο Δεμέστιχα, ο οποίοςανέλαβε τον τομέα Ηπείρου. Ο το-μέας Θεσπρωτίας μετονομάστηκεσε Απόσπασμα Λιούμπα και υπήχθηαπευθείας στο Α’ ΣΣ. Στις 13 Νοεμ-βρίου τμήματα του ΑποσπάσματοςΛιούμπα είχαν αποκαταστήσει τηντοποθεσία Καλαμά ενώ τα τμήματαστην τοποθεσία Καλπακίου ήτανέτοιμα να κινηθούν επιθετικά κατάτου εχθρού.

Ετσι τελείωσε με περιφανή νίκητων δυνάμεων της VIII Μεραρχίαςη μάχη της Ηπείρου, η οποία διήρ-κεσε εννέα ημέρες. Στο διάστημααυτό οι απώλειες της Μεραρχίαςήταν 3 αξιωματικοί και 57 οπλίτεςνεκροί, 5 αξιωματικοί και 203 οπλί-τες τραυματίες. Οι περισσότερεςαπώλειες είχαν προκληθεί από τονβομβαρδισμό της εχθρικής αεροπο-ρίας και του πυροβολικού. Οι απώ-λειες των Ιταλών σύμφωνα με τονίδιο τον Πράσκα ήταν μέχρι τις 5Νοεμβρίου 17 αξιωματικοί και 354οπλίτες νεκροί, 65 αξιωματικοί και1.134 οπλίτες τραυματίες και 10αξιωματικοί και 648 οπλίτες αγνο-ούμενοι. Ο αρχιστράτηγος, όταν ηVIII Μεραρχία υπήχθη στο Α’ ΣΣ,έστειλε την παρακάτω διαταγή:

«Εκφράζομεν πλήρη ικανοποίησινδι’ επιτυχήν αντιμετώπισιν κατα-στάσεων επί λήξει περιόδου ενερ-γείας σας ως ανεξαρτήτου μεραρχίας.Τούτο αφορά διοικητήν Μεραρχίαςπρωτίστως και εν αναλόγω βαθμώσυνεργάτας του».

Η ιταλική επίθεση στην Πίνδο

Η 3η Μεραρχία Αλπινιστών«Τζούλια», όπως προαναφέρθηκε,κινήθηκε ακολουθώντας τις ορεινέςδιαβάσεις της Πίνδου με αντικειμε-νικό σκοπό την κατάληψη του Με-τσόβου. Επίτευξη του αντικειμενικούσκοπού αυτού σήμαινε απειλή τωννώτων της VIII Μεραρχίας και δια-χωρισμό των ελληνικών δυνάμεωνΗπείρου, Δυτικής Μακεδονίας καιΘεσσαλίας. Ο τομέας της Πίνδουλοιπόν ήταν ζωτικής σημασίας γιατην άμυνα της Ηπείρου αλλά καιγια την παραπέρα εξέλιξη των επι-

Η πρώτη περίοδος του πολέμου

Συνέχεια από τη σελίδα 15

Συνέχεια στη σελίδα 18

Williston Town House Diner112 Hillside Ave, Williston Park, NY 11596 - Tel: (516) 746-2539

Old Westbury diner 4 Glen Cove rd, old Westbury, NY 11568 - Tel: (516) 294-2989

Με υπερηφάνεια τιμούμε τους Ηρωες του Επους του 1940.Ολους αυτούς που έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα.

Από το Σπύρο και τη Μαρία Δήμα και τα παιδιά τους

Ζήτω η Ελλάς

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 17

Μεσ’ τους δρόμους τριγυρνάνε

οι μανάδες και κοιτάνε

ν’ αντικρίσουνε,

τα παιδιά τους π’ ορκιστήκαν

στο σταθμό όταν χωριστήκαν

να νικήσουνε.

Μα για ‘κείνους που ‘χουν φύγει

και η δόξα τους τυλίγει,

ας χαιρόμαστε,

και ποτέ καμιά ας μη κλάψει,

κάθε πόνο της ας κάψει,

κι ας ευχόμαστε:

Παιδιά, της Ελλάδος παιδιά,

που σκληρά πολεμάτε

πάνω στα βουνά,

παιδιά στη γλυκιά Παναγιά

προσευχόμαστε

όλες να ‘ρθετε ξανά.

ΖΗΤΩ Η 28η Oκτωβρίου 1940

oικογένειαΣΠΥΡΟΥ ΠΑΛΙΟΥΡΑ

CALLIe - SPIro - PANTeLI - NePHeLe

C.S.P.N.�Corp.CuSToM HoMe BuILDer

We Specialize In:• Custom Home Building• Design to Specification

• Construction Management• Turnkey Construction

• New Buildings

Licenced & Fully InsuredServing the five boroughs of NY City, & Long Island

Commercial & residential

* Award Winner First Prize 2004-2012from Queens Chamber of Commerce

Tel.: (516) 869-9595 • www.cspnconstruction.com

Σοφία Βέμπο

Με αφορμή την επέτειο του Ηρωϊκού

ΟΧΙ και αναλογιζόμενη τον άνισο αγώνα

του λαού της Ελλάδας για Ελευθερία,

με υπερηφάνεια αναφωνώ

Ζήτω η ΕλλάδαΖήτω το Επος του ‘40.

ΑΡΑΒΕΛΛΑ ΣΙΜΩΤΑΗ ΠΡΩΤΗ ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΙΔΑ ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΗ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ

Σε χαλεπούς καιρούς και τότε οι Ελληνες ύψωσαν το ανάστημα

στον ξένο κατακτητή και δίδαξαν στον κόσμο ότι ξέρουν

να πεθαίνουν για την πατρίδα.

Δίδαξαν στον κόσμο ότι οι «Ηρωες πολεμούν σαν Ελληνες»

Aκολουθήστε μας στο Facebook:Eθνικός Κήρυξ / The National Herald

30 32 east Main Street, Babylon, NY 11702Tel.: (631) 321 - 5980 - (631) 321 - 5981

Fax: (631) 321 - 5982 • e-mail: [email protected]

Ζήτω το Επος του ‘40ΖΗΤΩ Η 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

Για 23 χρόνια σας προσφέρουμε παραδοσιακή, κλασσική Ιταλική κουζίνα

και την καλύτερη Pizza.Ανοιχτά καθημερινά για μεσημεριανό και βραδυνό.

Catering available • We Deliver

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ18 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Ζήτω η 28η ΟκτωβρίουΤιμή και Δόξα

στους Ηρωικούς προγόνουςπου μας έκαναν περήφανους

στα βουνά της Πίνδου

ΓΙΑΝΝΗΣ και ΗΛΙΑΣ ΤΣΙΝΙΑΣκαι ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΟΣ

COSMIC DINER888 8th Avenue New York, NY 10025

Tel.: (212) 333-5888

Κοντά στα μεγάλα γεγονότα του Εθνους, πληροφορεί και συμμετέχει, αγωνίζεται και δημιουργεί

για τα συμφέροντα, και μόνο, του Ελληνισμού.

WRTHE NATIONAL HERALD

Η πρώτη περίοδος του Ελληνοϊταλικού πολέμου

χειρήσεων.Ο Αγγελος Τερζάκης στο θαυμά-

σιο έργο του «Η Ελληνική Εποποιία»,δίνει μια πολύ παραστατική περι-γραφή του τομέα της Πίνδου, οοποίος εκτός των άλλων εκείνη τηνεποχή είχε πολύ πιο φτωχό οδικόδίκτυο:

Είναι ένα συγκρότημα από βουνά,που ριζώνουν κατάσαρκα στον ελ-ληνικό κορμό και κλαδώνεται απότα βορειοδυτικά στα νοτιοανατολικά,κάπου εκατόν πενήντα χιλιόμετραμάκρος. Χταπόδι τεράστιο, κουβάρι

από μυώνες, πλοκάμια καβαλικευτά,μπερδεμένα, πλάθει τη ραχοκοκκα-λιά της ελληνικής χερσονήσου. Γιανα κατέβεις βιαστής από τον Βοριά,να χτυπήσεις τις πύλες της χώρας,πρέπει τον κόμπο τούτο να τον λύ-σεις. Δύσκολο πολύ. Κοιτάς τα κα-ταρράχια όπου κατρακυλάει το μαύ-ρο έλατο, τις λαγκαδιές που βουίζουνμυστικά μέσα στην άχνα της απε-ραντοσύνης και το μάτι σου θολώνει.Τα χωριά σωπαίνουν κουρνιασμέναστις βουνοπλαγιές σαν όρνια. Ψηλάστα ουρανοθέμελα πυργώνονταιαπανωτά άσωστες οι βουνοκορφές.Σαν έρθει το πρώτο χιόνι όλος αυτός

ο γιγάντιος κόσμος παραχώνεται,γίνεται απέραντος άσπρος τάφος,όλο μυστήριο και σιωπή. Τότε μήτεη αρκούδα, το αγριογούρουνο ή ολύκος δεν ξεθαρρεύουν μακριά απότις μονιές τους. Μονάχα ο άνεμοςθερίζει δρασκελώντας τα διάσελα,κυρίαρχος σα Χάρος».

Είδαμε τον τρόπο με τον οποίοκινήθηκε η Μεραρχία Αλπινιστών«Τζούλια» στην Πίνδο. Το Απόσπα-σμα Πίνδου που την αντιμετώπιζεείχε οργανωθεί για την περίστασηαυτή. Ηταν μονάδα εφεδρείας καιείχε δημιουργηθεί με προεπιστρά-τευση στις 29 Αυγούστου 1940, δύο

μόλις μήνες πριν από την ιταλικήεισβολή. Διοικητής του ήταν ο ανα-κληθείς έφεδρος εκ μονίμων συν-ταγματάρχης πεζικού ΚωνσταντίνοςΔαβάκης, ο οποίος συνέδεσε γιαπάντα το όνομά του με την Πίνδο.Το Απόσπασμα αποτελείτο από το51ο Σύνταγμα Πεζικού. Κατά τηνπροεπιστράτευση της 29ης Αυγού-στου είχαν επιστρατευθεί τα δύομόνο τάγματα του Συντάγματος, ταΙ/ 51 και Ι Ι / 51. Το τρίτο τάγματου, το Ι Ι Ι/ 51 ΤΠ, επιστρατεύθηκεστις 15 Οκτωβρίου και όταν εκδη-λώθηκε η επίθεση των Ιταλών κινείτοπρος την τοποθεσία όπου θα χρη-

σιμοποιείτο ως εφεδρεία. Το Από-σπασμα διέθετε επίσης μία ορειβα-τική πυροβολαρχία των 75 mm καιέναν ουλαμό πυροβολικού συνοδείαςμε πυροβόλα των 65 mm. Είχε επί-σης και έναν ουλαμό ιππικού. Ησυνολική του δύναμη ανερχόταν σε2.000 άνδρες περίπου. Ο σταθμόςδιοίκησης του Αποσπάσματος βρι-σκόταν στο Επταχώρι και η απο-στολή του ήταν να εξασφαλίσει τηντοποθεσία του Σχεδίου ΙΒα στοντομέα του, να τηρήσει τον σύνδεσμομεταξύ VIII Μεραρχίας καί IX Με-ραρχίας (του ΤΣΔΜ) και να φράξειτις ορεινές διαβάσεις της Πίνδου

MARINAKIS CHARTERING, Inc.39 Broadway (Suite 1810) • New York, NY 10006

Tel.: (212) 483-0340 • Fax: (212) 344-9057

WR

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940 !

Συνέχεια από τη σελίδα 16

που οδηγούσαν από τα ανατολικάπρος τα δυτικά σε μια από τις πα-ρακάτω τοποθεσίες:

-Τοποθεσία ΙΒα από Τσομπάνημέχρι Καταφύκη.

- Επί της γενικής γραμμής Κόζα-κας - Επάνω Αρένα - Πέτρα - Μούκα- Σουμιολάζαρι - Λιβάδια -Γύφτισσα- Μπιγκιόζ - Νταλιόπολις.

- Επί της γραμμής Μυροβλήτης -Κάτω Αρένα -Βαγγούρνος - Γούπα -Ταμπούρι - Λιάγκι - Σμόλικας.

Η άμυνα επί των γραμμών ανα-τολικά της γραμμής ΙΒα θα εξαρτάτοαπό την κατάσταση η οποία θα δη-μιουργείτο σε περίπτωση ιταλικήςεισβολής.

Το Απόσπασμα έπρεπε να καλύ-ψει ένα μέτωπο με ανάπτυγμα 37χιλιομέτρων περίπου. Ετσι, τα όποιαπλεονεκτήματα προσέφερε για τοναμυνόμενο το έδαφος, εξανεμίζονταναπό τη διασπορά των δυνάμεων σεένα τόσο μεγάλο μέτωπο.

Για την εκτέλεση της αποστολήςτου Αποσπάσματος ο τομέας Πίνδουείχε διαιρεθεί σε τρεις υποτομείς,τον αριστερό, τον κεντρικό και τονδεξιό. Ο αριστερός υποτομέας ήτανεπανδρωμένος με τάγμα μείον ένανλόχο και διμοιρία πολυβόλων. Οκεντρικός υποτομέας ήταν επαν-δρωμένος με τάγμα μείον διμοιρίαπολυβόλων. Το τάγμα είχε υπό τιςδιαταγές του τον λόχο προκάλυψηςτου Τάγματος Προκαλύψεως Κονί-τσης. Ο δεξιός υποτομέας ήταν επαν-

δρωμένος με λόχο πεζικού, τις δύοδιμοιρίες πολυβόλων, μια ομάδαανιχνευτών, ουλαμό πυροβολικούσυνοδείας των 65 mm και μία δι-μοιρία που είχε διατεθεί από την IXΜεραρχία για την τήρηση του συν-δέσμου με αυτή.

Η κατάσταση στον τομέα τηςΠίνδου ήταν απελπιστική. Κάποιαστοιχειώδης οργάνωση του εδάφουςάρχισε να επιχειρείται μόλις ανέλαβετη διοίκηση ο Δαβάκης. Επειδή ταχρήματα τα οποία διετέθησαν γιατον σκοπό αυτόν ήταν πολύ λίγα, οδιοικητής του Αποσπάσματος μπό-ρεσε να πράξει κάτι μόνο με τηβοήθεια των κατοίκων των χωριών,οι οποίοι προσφέρθηκαν να εργα-σθούν εθελοντικά. Οι ανάγκες τουΑποσπάσματος σε επικοινωνίες κα-λύπτονταν από μια αστική τηλεφω-νική γραμμή μεταξύ Επταχωρίουκαι Κόνιτσας με ελάχιστες δευτε-ρεύουσες διακλαδώσεις. Σε ό,τι αφο-ρά το υλικό, αυτό ήταν ελλιπές απόκάθε άποψη. Ακόμα και τα πυρο-μαχικά ήταν λιγοστά. Ετσι, το πρωίτης 28ης Οκτωβρίου 1940 με καιρόκρύο και βροχερό, το ΑπόσπασμαΠίνδου θα αντιμετώπιζε χωρίς ναέχει συμπληρώσει όλη του τη δύ-ναμη έναν αντίπαλο ο οποίος υπο-τίθεται ότι ήταν εκπαιδευμένος στονορεινό αγώνα και ο οποίος υπερείχε5 προς 1 στο πεζικό και 6 προς 1στο πυροβολικό.

Οπως στην Ηπειρο έτσι και στην

Πίνδο, οι Ιταλοί επιτέθηκαν μισήώρα πριν από την εκπνοή του τελε-σιγράφου που είχε παραδώσει οΓκράτσι στον Μεταξά. Ομως οι κρού-σεις στα φυλάκια προκάλυψης είχαναρχίσει πιο νωρίς. Οι αλπινιστέςεπιτέθηκαν σε όλους τους υποτομείςτου Αποσπάσματος ακολουθώνταςπέντε κύριες κατευθύνσεις και πολ-λές δευτερεύουσες. Η επίθεση διε-ξήχθη μέσα σε καταρρακτώδη βροχή

και κρύο. Σε κάθε κατεύθυνση χρη-σιμοποίησαν δύναμη λόχου ή δι-μοιρίας. Τα φυλάκια προκάλυψηςσυμπτύχθηκαν γρήγορα. Κατά τουδεξιού υποτομέα κινήθηκαν δύο λό-χοι αλπινιστών χωρίς υποστήριξηπυροβολικού ή όλμων. Χάρη στηναντίσταση των αμυνομένων η κίνησητων λόχων επιβραδύνθηκε και τελικάσταμάτησε μπροστά από την κύριααμυντική τοποθεσία στη λεγάμενη

γραμμή αμύνης ΙΒα. Μάλιστα, τηνύκτα της 28ης προς την 29η Οκτω-βρίου, ο διοικητής του υποτομέαοργάνωσε και εκτέλεσε καταδρομήκατά του χωριού Γράμμος με απο-τέλεσμα τη σύλληψη 11 Ιταλώνστρατιωτών και ενός αξιωματικούβαριά τραυματισμένου και τη διά-σωση του αρχείου του σταθμού χω-

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 19

Best imported Feta Cheese

Kontos Foods offers over 50 varieties of hand-stretched Flatbread - from traditional pitas, Nans and Wraps, to our new authentic French-style Crepes.

Fillo dough and Fillo products including appetizers and desserts like Spanakopita and Baklava. Manufactured products are Certified Kosher and Halal.

made from sheep and Goat milk (Protected Designation of origin – P.D.o.)

From the Mesolonghi region of Greece.

Εxclusively imported by Kontos Foods, inc.

Available in fine restaurants and select retail outlets.

Kontos Foods, Inc.Po Box 628 | Paterson, NJ 07544Call us at 973.278.2800Vist us at www.Kontos.com

Find us on: /KontosFoods

Τιμή και Δόξα στους Ηρωες του ‘40που έδωσαν τη ζωή τους για τη λευτεριά

MIDDLESEX TEXAS WEINER

ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑστους Ηρωες

του ΟΧΙ

ΖΗΤΩ�Η�28η�ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ�1940

ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣΚΑΜΑΡΙΝΟΠΟΥΛΟΣ

1355 Bound Brook rd., Middlesex, N.J. 08846Tel.: (732) 356-7973 • Fax: (732) 356-0888

Συνέχεια στη σελίδα 21

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ20 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Η Πρόεδρος και τα Μέλη του Διοικητικού Συμβουλίουτης Ομοσπονδίας Ελλήνων Εκπαιδευτικών Αμερικής

καθώς και οι Πρόεδροι και τα Μέλητων Διοικητικών Συμβουλίων των Συλλόγων Μελών

χαιρετίζουν με δέος το Επος του ’40.Είναι το ιστορικό γεγονός που σηματοδοτεί τη μεταλαμπάδευση

του πνεύματος της Αυτοθυσίας και της Ελευθερίαςβοηθώντας στην εξύψωση των ελεύθερων λαών ακόμα μέχρι σήμερα

και δείχνει περίτρανα το θάρρος των ολίγων Ελλήνων ενάντια στην πολυάριθμη λαίλαπα των εχθρών.

ΣΤΕΛΛΑ ΚΟΚΚΟΛΗΠρόεδρος Ομοσπονδίας Ελλήνων Εκπαιδευτικών Αμερικήςa

b

Federation of Hellenic Educators of AmericaΟμοσπονδία Ελλήνων Εκπαιδευτικών Αμερικής 452 75th Street, Brooklyn, NY 11209, USATel: (718) 745-2870, Fax: (718) 491-2558 �[email protected]

Τιμούμε τη θυσία των ηρωικών Ελλήνων

του έπους του ‘40.

Gorham House of Pizza2 State Street, Gorham, ME 04038

tel.: (207) 839-2504

Ο Γιάννης και η Ελένη Ψαρρά

οικογενειακώς χαιρετίζουν

με υπερηφάνεια την επέτειο

του ΟΧΙ,

τιμούν τους αθάνατους

αγωνιστές της ελευθερίας

και αναφωνούν

Ζήτω η Ελλάς!230 West 55th Street, New York, NY 10019 • Tel: (212) 586-6075

Ολοι εμείς από το Applejackαποτίουμε φόρο τιμής

και ευγνωμοσύνηςστους Ηρωες του Επους του ‘40.

Ζήτω το Εθνος!

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 21

Ινστιτούτο Δωδεκανησιακών Μελετών Αμερικής19 Allison Rd., Alpine, New Jersey 07620

Εις μνήμη του πρώτου Ελληνα αξιωματικού

Αλέξανδρου Διάκου από τη Χάλκη της Δωδεκανήσου

που έπεσε ηρωικώς την 1η Νοεμβρίου 1940, επικεφαλής του λόχου του,

στο απότομο βουνό της Τσούκας, πλησίον του χωριού

Ζούζουλη της Πίνδου.

Σήμερα, εδώ στην Αμερική, μαθητές στα σχολεία του Σωτήρος Χριστού,

στην πόλη Rye, Nέας Υόρκηςκαι της Ανάληψης

στην πόλη Fairview, Νέας Ιερσέης, απαγγέλλουν ποιήματα στη μνήμη του, και ολόκληρος ο Ελληνισμός εμπνέεται από το παράδειγμα της αυτοθυσίας του.

Αιωνία η μνήμη του!

Δημοσθένης Τριανταφύλλου, ΚαθηγητήςΠρόεδρος

Τσαμπίκος ΠιερίδηςΓεν. Γραμματέας

«Εμπρός, παιδιά, για μια ελεύθερη Ελλάδα

για μια ελεύθερη Δωδεκάνησο!»Οι τελευταίες λέξεις πριν ξεψυχήσει

www.theNationalHerald.com

Η πρώτη περίοδος του Ελληνοϊταλικού πολέμου

ροφυλακής του χωριού. Στη συνέχειαμια διμοιρία ενισχυμένη με ένα πο-λυβόλο κάλυψε την όδευση απόΑετομηλίτσα προς Μυροβλήτη, ηοποία είχε μείνει ακάλυπτη.

Στον κεντρικό υποτομέα η κα-τάσταση φάνηκε από την αρχή ότι

θα ήταν δύσκολη. Οι Ιταλοί έστρε-ψαν κατά του τομέα αυτού τηνκύρια προσπάθειά τους, την οποίαυποστήριξαν με σφοδρά πυρά πυ-ροβολικού και όλμων. Τα ελληνικάτμήματα αντιστάθηκαν όσο μπο-ρούσαν αλλά το απόγευμα της 28ηςαναγκάστηκαν να υποχωρήσουν στηγραμμή Πάτωμα - Μούκα - Πάνω

Αρένα, γιατί η κατάληψη του υψώ-ματος Σταυρός από τους Ιταλούςάνοιγε τον δρόμο για την Αετομη-λίτσα και τη Λυκορράχη, ενώ απει-λούσε με αποκοπή τους λόχους τηςΒούρμπιανης και Πυρσόγιαννης.

Στον αριστερό υποτομέα οι Ιταλοίεπιτέθηκαν το απόγευμα με δύναμηδύο ταγμάτων. Παρά τις προσπάθειές

τους όμως την ημέρα εκείνη, δενκατόρθωσαν να προχωρήσουν χάρηστη σθεναρή αντίσταση των αμυ-νομένων.

Στο μεταξύ ο Δαβάκης άρχισενα προωθεί προς την πρώτη γραμμήτους λόχους του ΙΙΙ/ 51 ΤΠ μόλιςαυτοί έφθαναν στο Επταχώρι, μέ-νοντας με τον τρόπο αυτόν χωρίς

εφεδρεία. Για να ανεφοδιάσει τατμήματά του με όσα πυρομαχικάκαι εφόδια του είχαν απομείνει, ζή-τησε τη συνδρομή των χωρικών τηςΠίνδου οι οποίοι ανταποκρίθηκανμε συγκινητική αυτοθυσία. Γέροι,γυναίκες και παιδιά έγραψαν το

Αλλοι για την πατρίδαδίνουν το αίμα τους

κι άλλοι για την Ελλάδαδίνουν από τα έχει τους.

Σ’ αυτό το διαλεγμένοτο STONY BROOK το καλογνωρισμένο

μία Ελλάδα κτίζουμεσε μέγα κέντρο την καθίζουμε.

Από τις δωρεέςπολλών πατριωτών τις προσφορές

που τόσο αναμένουντη μέρα εγκαινίων της προσμένουν.

Στείλετε και μην διστάζετεγια το κεφάλαιο π’ ακόμα μας χρειάζεται,

ν’ ανοίξουν τα βιβλίαγια να μιλούν για της Ελλάδος μας τα τόσα μεγαλεία!!!

Αμερικανικό Ιδρυμα για την Ελληνική Γλώσσα και ΠολιτισμόAmerican Foundation for Greek Language & Culture

Εκ της ΕπιτροπήςΠέτρος Β. Τσαντές

Πρόεδρος Στέλλα Τσίρκα, τηλ.: 631-444-3859

SToNY BrooK FouNDATIoNFor HeLLeNIC CeNTer

CoLLeGe oF ArTS oF SCIeNCeSe 3320 MeLVILLe LIBrArY

SToNY BrooK, NY 11794 - 3391

Για περισσότερες πληροφορίες: JANe MACArTHur, τηλ.: 631-632-7644

Συνέχεια από τη σελίδα 19

Συνέχεια στη σελίδα 22

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ22 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

TIMH KAI ΔΟΞΑστους Ηρωες του ‘40

για τις Χρυσές Σελίδες που έγραψανμε την Καρδιά και το Αίμα τους

στα βουνά της Πίνδου.

ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ

THEO'S METRO596 Μercer Αve., Κingston, PA 18704

570-283-2050www.theosmetrorestaurant.com

Η πρώτη περίοδος του Ελληνοϊταλικού πολέμου

δικό τους έπος στην Πίνδο, μετα-φέροντας με ό,τι μέσα διέθεταν πυ-ρομαχικά και άλλα εφόδια στουςμαχητές του Αποσπάσματος Πίν-δου.

Ομως, παρά τις ηρωικές προσπά-θειες των Ελλήνων μαχητών, ήδηαπό το βράδυ της 28ης το μέτωποτου τομέα Πίνδου είχε δημιουργηθείεισέχουσα και κατείχε τη γραμμήπου στοιχιζόταν στα χωριά Μόλιστακαι Καστάνιανη και στα υψώματαΠάτωμα, Μούκα, Πάνω Αρένα, Κιά-

φα και Καταφύκι. Η κατάστασηαυτή ανησύχησε τη διοίκηση τουΤΣΔΜ, η οποία έλαβε ορισμένα μέ-τρα για να την αντιμετωπίσει, κυ-ριότερο από τα οποία ήταν η ανά-θεση του τομέα Πίνδου στην I Με-ραρχία Πεζικού την οποία διέταξενα κινηθεί εντός της 29ης Οκτωβρίουστο Επταχώρι. Παράλληλα έστειλεγια ενίσχυση του ΑποσπάσματοςΠίνδου όσα τμήματα μπορούσε νασυγκεντρώσει, τα οποία όμως έφτα-ναν στον προορισμό τους ύστερααπό εξαντλητικές πορείες.

Στις 29 Οκτωβρίου άρχισε να

χιονίζει στην Πίνδο. Οι Ιταλοί επα-νέλαβαν τις επιθέσεις τους με ιδιαί-τερη σφοδρότητα, ειδικά κατά τουκεντρικού και του αριστερού υπο-τομέα. Στον κεντρικό υποτομέα επι-τέθηκαν με ιδιαίτερη σφοδρότητακατά των υψωμάτων Μούκα και Πά-τωμα και το απόγευμα ύστερα απόσκληρό αγώνα κατόρθωσαν να κα-ταλάβουν τη Μούκα. Πολύ γρήγοραόμως αναγκάστηκαν να την εγκα-ταλείψουν ύστερα από αντεπίθεσηκατά την οποία τραυματίστηκε οδιοικητής του ΙΙΙ/ 51 ΤΠ. Ηταν οπρώτος τραυματίας αξιωματικός στην

Πίνδο. Ομως, παρά το γεγονός ότιτα τμήματα στο ύψωμα Μούκα δια-τηρούσαν τη θέση τους, τα τμήματαστο ύψωμα Πάτωμα άρχισαν ναυποχωρούν. Η κατάσταση αυτήανάγκασε τον διοικητή του Απο-σπάσματος να διατάξει σύμπτυξητων τμημάτων στη γραμμή ΚάτωΑρένα - Γουστερίτσα. Ομως τα τμή-ματα του Αποσπάσματος Πίνδου εί-χαν αγγίξει τα όρια της αντοχήςτους. Ετσι η υποχώρηση γενικεύθηκεκαι τα τμήματα κατευθύνθηκαν προςτο Επταχώρι. Ο Δαβάκης έστειλετον υπασπιστή του για να διαπι-στώσει την κατάσταση και εκείνοςτου ανέφερε απλά ότι η κατάστασηήταν απελπιστική: οι άνδρες δενήταν μόνο καταπονημένοι από τονσκληρό αγώνα κάτω από τις άθλιεςκαιρικές συνθήκες, στερούντο επι-πλέον όπλων, πυρομαχικών και τρο-φίμων.

Στον αριστερό υποτομέα οι Ιταλοίεπιτέθηκαν κατά των υψωμάτων Γύ-φτισσα, Ταμπούρι και Κάντζικο. Στό-χος τους ήταν να καταλάβουν αυτάτα υψώματα και να ανοίξουν τονδρόμο προς Σαμαρίνα, παρακάμ-πτοντας τη Μάλιστα όπου αμυνότανμε επιτυχία ένας λόχος. Τις απο-γευματινές ώρες ο εχθρός πέτυχε

μια μικρή διάσπαση του μετώπουτου υποτομέα στο κέντρο του καιυπερφαλάγγισε από νότο τη Μάλι-στα. Παράλληλα τμήματα του εχ-θρού προσπάθησαν να ολοκληρώ-σουν την κύκλωση του λόχου. Γιατον λόγο αυτόν διετάχθη η σύμπτυξητου λόχου προς Κεράσοβο, η οποίαάρχισε στις 2 μετά τα μεσάνυκταμέσα σε φοβερό κρύο. Ο Δαβάκης,βλέποντας την κατάσταση των αν-δρών του Αποσπάσματος, διέταξετη σύμπτυξη των τμημάτων τουυποτομέα στη γραμμή Γύφτισσα -Λαγκάδα - Λειβάδια έτσι ώστε ναευθυγραμμιστούν με τα τμήματατου κεντρικού υποτομέα τα οποίαβρίσκονταν στην περιοχή Σιουμου-λάζαρι.

Στον δεξιό υποτομέα οι Ιταλοίδεν κατέβαλαν μεγάλες προσπάθειες.Οι άνδρες του Αποσπάσματος Πίνδουδιατήρησαν τις θέσεις τους στηνΚιάφα με μόνο αντίπαλο τις κακέςκαιρικές συνθήκες. Ετσι, το βράδυτης 29ης Οκτωβρίου το ΑπόσπασμαΠίνδου διατηρούσε σταθερά τις θέ-σεις του στα υψώματα Κιάφα καιΣκάλα, ενώ στον υπόλοιπο τομέακαι συγκεκριμένα στα υψώματαΠάνω Αρένα, Μούκα, Πάτωμα, Σι-ουμουλάζαρι, Ταμπούρι και Μάλιστα

Long Live

the Heroes and the Memory

of October 28th 1940

THE�TSILOGIANNIS�FAMILY�

Συνέχεια από τη σελίδα 21

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 23

Η γνωστή Ελληνίδα φιλάνθρωπος

ΑΛΕΚΑ ΛΑΖΙΔΗπρώην πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Φλόριδας,

διετέλεσε Grand Marshal της παρελάσεως

για 7 συνεχή έτη

και 6 ως πρόεδρος της Επιτροπής Παρελάσεως.

Πρώην αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας

Ομοσπονδίας Φλόριδας, εκ των πρωτεργατών

για την αγορά του Σπιτιού στο Χόλιντεϊ,

όπου στεγάζονται η Πανελλήνια Ομοσπονδία

και η Κοινότητα Φλόριδας.

Επίτιμος πρόεδρος της Κοινότητος της Αναλήψεως

του Κυρίου στο CLeArWATer

και μέγας υποστηρικτής

του Ελληνικού Σχολείου της Κοινότητας

του Αγίου Γεωργίου στο New Port richey

«ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΛΑΖΙΔΗΣ»

χαιρετίζει την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940

που λάμπρυνε την Ιστορία της Νεότερης Ελλάδος

και αναφωνεί

ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ!

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου!

Ζήτω το Επος του ‘40

Ανδρέας και Γιούλα

Καμπιζιώνη

Με βαθύ σεβασμότιμούμε την μνήμη

των Ηρώων του Επους του 1940και τους ευγνωμονούμε

για τα ιδανικά της Ελευθερίας και της Αντίστασης.

Ζήτω�η�28η�Οκτωβρίου�1940.

West Milford Diner2020 Greenwood Lake Tpke, Hewitt, NJ 07421

Tel.: 973-728-1010

η κατάσταση ήταν συγκεχυμένη. ΟιΙταλοί είχαν κατορθώσει να διασπά-σουν το μέτωπο στον κεντρικό υπο-τομέα και απειλούσαν να καταλά-βουν τη Σαμαρίνα και να κινηθούνπρος Μέτσοβο, απειλώντας τα νώτατης VIII Μεραρχίας.

Στις 30 Οκτωβρίου οι Ιταλοί επα-νέλαβαν τις επιθέσεις τους στονκεντρικό και τον αριστερό υποτομέα.Ο Δαβάκης αποφάσισε να συμπτυχ-θεί πίσω από τη γραμμή Σαμαρίνα -Κούτσουρο - Τσούκα, η οποία ήτανήδη επανδρωμένη από ενισχύσειςπου είχαν φθάσει στο μεταξύ. Στις16.00 της 30ής κατέφτασε στο Επτα-χώρι ο υποστράτηγος Βασίλειος Βρα-χνός, διοικητής της I Μεραρχίας,και ανέλαβε τη διοίκηση όλων τωντμημάτων τα οποία ανήκαν στοντομέα της Πίνδου. Μέχρι την 31η

Οκτωβρίου ο Βραχνός ασχολήθηκεμε την αναδιοργάνωση των τμημά-των του τομέα, με αναγνωρίσεις καιμε την ενίσχυση των τμημάτων πουκατείχαν τα υψώματα Βούζιο - Κού-τσουρο - Πάνω Αρένα. Οι Ιταλοίαπό τη μεριά τους συνέχισαν τιςεπιθετικές ενέργειες και το βράδυτης 31ης κατείχαν τη γραμμή Μά-λιστα - Φούρκα - Ταμπούρι - Κάν-τζικο - Λυκορράχη -Αετομηλίτσα -Γράμμος. Είχαν δημιουργήσει ένανθύλακα που απειλούσε όλη τηναμυντική διάταξη των Ελλήνων στηνπεριοχή μεταξύ Σμόλικα και Γράμ-μου, στα όρια μεταξύ VIII και IXΜεραρχίας.

Οι ελληνικές δυνάμεις κρατούσαντη γραμμή Τσούκα - Σμάρα - Προ-φήτης Ηλίας - Γάβρος - Ζούζουλη -Λευκάδια και νοτιότερα τον αυχένα

Ρωμιός. Το αριστερό της διάταξηςστηριζόταν στον Σμόλικα. Το Από-σπασμα Πίνδου, ενσωματωμένοτώρα στην I Μεραρχία, η ΤαξιαρχίαΙππικού και η Μεραρχία Ιππικούπου διετέθησαν στον τομέα Πίνδου,θα έδιναν εκεί τη Μάχη της Πίνδου.

Το Απόσπασμα Δαβάκη επί δύοημέρες υπέμεινε το βάρος της Με-ραρχίας «Τζούλια». Διαθέτοντας ανε-παρκή μέσα πυρός και επικοινωνιών,με ελάχιστα μεταγωγικά και πρω-τόγονες επικοινωνίες, αντιμετώπισετον όγκο της «Τζούλια» κάτω απόαπάνθρωπες καιρικές συνθήκες καιεκτέλεσε το καθήκον του με τη βοή-θεια των κατοίκων της αφιλόξενηςεκείνης περιοχής. Λύγισε όπως ήτανφυσικό κάτω από τον όγκο πυρόςκαι προσωπικού των Ιταλών, αν καισε ορισμένα σημεία οι άνδρες του

έμειναν ακατάβλητοι στις θέσειςτους, αποκρούοντας τις κάτω απόκαταιγισμό πυρών υποστήριξης επι-θέσεις των αντιπάλων τους. Αφούείχαν πράξει ό,τι ήταν ανθρωπίνωςδυνατό, ο διοικητής και οι άνδρεςτου Αποσπάσματος Πίνδου παρέ-δωσαν την ευθύνη του τομέα σεανώτερα κλιμάκια και συνέχισαν ναμάχονται.

Οι μονάδες οι οποίες βρέθηκανστην Πίνδο ανέλαβαν τις παρακάτωαποστολές:

• Η Μεραρχία Ιππικού υπό τονυποστράτηγο Γεώργιο Στανωτά, ναφράξει την κατεύθυνση Βωβούσα -Μέτσοβο.

• Η Ταξιαρχία Ιππικού, υπό τονσυνταγματάρχη Σωκράτη Δημάρατο,να φράξει την κατεύθυνση Σαμαρίνα- Γρεβενά.

• Η I Μεραρχία να συγκεντρώσειόλες τις διαθέσιμες δυνάμεις τουτομέα Πίνδου στην περιοχή Επτα-χωρίου και να φράξει την κατεύ-θυνση Επταχώρι - Νεάπολη.

• Η V Ταξιαρχία Πεζικού να απο-καταστήσει την τοποθεσία μεταξύΚάτω Αρένας και Σούφλικα στονΓράμμο για να καλύψει το πλευρότης IX Μεραρχίας.

Στις 31 Οκτωβρίου η μεν V Τα-ξιαρχία Πεζικού πέτυχε να ολοκλη-ρώσει τους αντικειμενικούς σκοπούςτης, η δε I Μεραρχία, η οποία αγω-νίστηκε με τα καταπονημένα τμή-ματα του Αποσπάσματος Πίνδου,κατόρθωσε μόνο να σταθεροποιήσειτα όρια του θύλακα που είχαν δη-μιουργήσει οι Ιταλοί. Το απόγευμα

Συνέχεια στη σελίδα 25

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ24

Η ζωή είναι αγάπηΓΙΟΛΑ ΔΑΜΙΑΝΟΥ-ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥo $39.99

Κανείς δε φανταζόταν πως μια ξέγνοιαστη βραδιά γλεντιού και χαράς θα μετατρεπόταν σεεφιάλτη. Ένα αναπάντεχο ατύχημα κόστισε στην Ιάνθη την τετραπληγία. Σε κλάσμαδευτερολέπτου είδε τα όνειρά της να γκρεμίζονται και πίστεψε για λίγο πως δεν άξιζε να ζει μιατέτοια ζωή. Όμως βρήκε τη θέληση και το κουράγιο να αγωνιστεί και να διεκδικήσει όσα τηςανήκαν. Και η ζωή πήρε τον δρόμο της και τα όνειρά της άρχισαν να γίνονται πραγματικότητα.

Πρόβες πολέμουxΑΡΙΤΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΟΝΥΣΗΣo $31.99

ΕΒΡΟΣ 1967. Λίγους μήνες μετά το απριλιανό πραξικόπημα. Ένας Δόκιμος αξιωματικός, χωρίςβύσμα και με ύποπτα φρονήματα, μετατίθεται εκεί και αρχίζει η περιπλάνησή του σε μονάδεςτης Ορεστιάδας, του Διδυμότειχου και της Αλεξανδρούπολης.Δεν στέλνει γράμματα σε κανέναν. Γράφει συνεχώς το ημερολόγιο του. Το «μπλοκ του Έβρου».Ένα στρατιωτικό ρεπορτάζ και συνάμα τις εξομολογήσεις του. Ο Έβρος μυρίζει πόλεμο αλλάαυτός πορεύεται με τη δική του φιλοσοφία για τη ζωή. Όπως γράφει στο ημερολόγιο:

Ματωμένα ΤριαντάφυλλαΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΚΙΛΑΡΟΓΛΟΥo $39.99

Όλη η ζωή της Κατερίνας ήταν στρωμένη με ματωμένα τριαντάφυλλα. Έτσι είχε προστάξει ημοίρα. Ήταν άνοιξη του 1893 όταν την ερωτεύτηκε ο Ανέστης. Οι δικοί του ανένδοτοι∙ δεν τηνήθελαν γιατί ήταν ορφανή. Τα λόγια που ειπώθηκαν έγιναν βαριές κατάρες. Έμεινε μόνη, με τημυρωδιά του νυφικού ακόμα νωπή, να κλαίει για την απόρριψη και την εγκατάλειψη. Και ύστερα ήρθε ο Μεγάλος Πόλεμος. Απρίλιος του 1917. Οι Τούρκοι είχαν στενέψει τον κλοιόγύρω από τους Έλληνες και η Ιστορία έδειχνε το σκληρό της πρόσωπο

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΚΑΣ BOOK ClUB

ΓΙΑ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΔΩΣΤΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ ΣΑΣ ΤΩΡΑ

Δ Ε Λ Τ Ι Ο Π Α Ρ Α Γ Γ Ε Λ Ι Α Σ

Στην τιμή συμπεριλαμβάνονται έξοδα διεκπεραίωσης και ταχυδρομικά. Εσωκλείστε επιταγή ή money order πληρωτέεςστη διεύθυνση: National Herald, inc. 37-10 30th street, l.i.C, NY 11101-2614ή με χρέωση στην πιστωτική κάρτα:o American express o Master Card o Visa o Discover

ΑCCOUNT: ΕxPiraTiON DaTE:ΝΑΜΕ:ΑDDrEss:CiTY: sTaTE: ziP CODE:PHONE: Fax:CEll: E-mail:

siGNaTUrE:

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 25

Η ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗΗ Ελληνική Καινή Διαθήκη στη σύγχρονη Ελληνική Γλώσσα, έχει ανατυπωθεί σε μεγάλα ευανάγνωστα γράμματα. Τώρα μπορείτε να μελετήσετε το Λόγου του Θεού εύκολα, αποδοτικά, και ευχάριστα. Το κάλυμμα έχει μια έγχρωμη ελκυστική εικόνα του Χριστού. Τιμάται $5(προπληρωτέα περιλαμβανόμενων τα ταχυδρομικά). Αποταθείτε:

Greek Voice of Hope, Box 67, Madera, CA 93639 (860) 742-5341www.greekvoice.org email: [email protected]

Τιμή και Δόξαστους ήρωες του ‘40

για τις Χρυσές Σελίδες που έγραψανμε την Καρδιά και το Αίμα τους

στα βουνά της Πίνδου.

Ζήτω η Ελλάς

Scotty's Diner336 Lexington Avenue (Corner 39th Street)

New York, NY 10016(212) 986-1520

Η πρώτη περίοδος του Ελληνοϊταλικού πολέμου

της 2ας Νοεμβρίου τραυματίσθηκεβαριά στο στήθος ο συνταγματάρχηςΔαβάκης στη διάρκεια αναγνωρίσεωνστο ύψωμα Προφήτης Ηλίας Φούρ-κας. Στις 3 Νοεμβρίου η I Μεραρχίαανακατέλαβε το ύψωμα Ταμπούρικαι το χωριό Φούρκα, αποκόπτονταςτα ιταλικά τμήματα που είχαν κινη-θεί προς Σαμαρίνα. Την ίδια ημέραη Ταξιαρχία Ιππικού κατέλαβε τηΣαμαρίνα και την επομένη η Με-ραρχία Ιππικού τη Βωβούσα.

Στις 5 Νοεμβρίου η Μεραρχία«Τζούλια» άρχισε να εγκαταλείπει

τα υψώματα Βασιλίτσα και ΝΑ Σμό-λικα. Οι ελληνικές δυνάμεις μέχριτις 13 Νοεμβρίου είχαν ολοκληρώσειτην κατάληψη του Γράμμου και τουΣμόλικα καθώς και των συνοριακώνδιαβάσεων της Πίνδου, με εξαίρεσητην περιοχή της Κόνιτσας όπου οιΙταλοί είχαν εμπλέξει το μεγαλύτερομέρος της 49ης Μεραρχίας «Μπάρι»,η οποία προοριζόταν να καταλάβειτην Κέρκυρα, για να μπορέσουν ναδιευκολύνουν τη σύμπτυξη των υπο-λειμμάτων της «Τζούλια». Ετσι έληξεκαι η μάχη της Πίνδου, με περιφανήνίκη των ελληνικών όπλων. Οι απώ-λειες των Ελλήνων ήταν βαριές σε

νεκρούς και τραυματίες, αξιωματι-κούς και οπλίτες. Εξίσου βαριές ήτανοι απώλειες της «Τζούλια». Σύμφωναμε τις εκτιμήσεις, οι νεκροί και οιτραυματίες ξεπερνούσαν τους 500,ενώ οι αιχμάλωτοι ανέρχονταν σε1.200.

Το πρώτο θύμα της ελληνικήςνίκης ήταν ο επίδοξος «στρατάρχης»Βισκόντι Πράσκα, ο οποίος αντί ναπάει στην Αθήνα αντικαταστάθηκεχωρίς πολλές διατυπώσεις από τονστρατηγό Σοντού. Στις 18 Νοεμβρίουο Μουσολίνι μιλώντας στους τοπι-κούς ηγήτορες του Φασιστικού Κόμ-ματος αναφέρθηκε μεταξύ άλλων:

«Δεν νομίζω ότι αξίζει να δια-ψεύσουμε όλες τις ειδήσεις που δια-δίδει η ελληνική προπαγάνδα καιτα βρετανικά μεγάφωνά της. Η Με-ραρχία Αλπινιστών ‘Τζούλια’ που λέ-γεται ότι υπέστη τεράστιες απώλειες,ότι τράπηκε σε φυγή, ότι κονιορτο-ποιήθηκε από τους Ελληνες, επιθε-ωρήθηκε από τον στρατηγό Σοντού.Μετά το τέλος της επιθεώρησης μουτηλεφώνησε στις 12 Νοεμβρίου: Σή-μερα το πρωί επιθεώρησα τη Με-ραρχία Αλπινιστών ‘Τζούλια’. Πρέπεινα σας ενημερώσω, Ντούτσε, γιατη θαυμάσια εντύπωση που μου δη-μιουργήθηκε από αυτή τη θαυμάσια

μονάδα, που είναι πιο περήφανηκαι πιο ισχυρή από ποτέ άλλοτε μετους γρανιτένιους αλπινιστές της».

Δυστυχώς για τον Ντούτσε, ο λό-γος του της 18ης Νοεμβρίου είχεσυνταχθεί από τη 12η! Φυσικά δενείπε τίποτα για το τηλεγράφηματου Σοντού το οποίο είχε σταλεί τηνύκτα της 8/9 Νοεμβρίου, με τοοποίο αναστέλλονταν όλες οι επι-θετικές επιχειρήσεις των Ιταλώνστην Αλβανία. Οι ιταλικές δυνάμειςθα διατηρούσαν τις θέσεις τους ενόψει επανάληψης της δράσης τους.

Συνέχεια από τη σελίδα 23

Συνέχεια στη σελίδα 26

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ26 ΑΦΙΕΡΩΜΑa

b

Ανοικτά καθημερινά για μεσημεριανό και βραδινό.Η αίθουσα διατίθεται για όλες τις εκδηλώσεις.

Catering available.Πάρκινγκ όπισθεν του εστιατορίου.

31-14 Broadway, astoria, NY 11106 Tel.: (718) 204-8968 • Fax: (718) 204-8964

[email protected]

Ευχαριστούμε τους πελάτες μας για τη συνεχή τουςυποστήριξη και εμπιστοσύνη

Τιμή και δόξα στους ήρωες του ΟΧΙπου έδωσαν τη ζωή τους

για την Ελευθερία και την Δημοκρατία

Η Διεύθυνση και το Προσωπικό

Ζήτω το Επος του ‘40!

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΝ ΙΔΡΥΜΑΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗ

33-25 92 St. #2D, Jackson Heights, ΝΥ 11372-1815 • (718) 274-1974

Η 28η Οκτωβρίου δεν είναι απλά μία επέτειος ή ημέρα μνήμης μοιρολατρικού στοχασμού,αλλά είναι μία πρόκληση που καλεί κάθε εποχή και κάθε γενιά να αναφωνεί τα δικά της «ΟΧΙ»

ενάντια στην καταπίεση, στη σκλαβιά και στη διαφθορά.Η 28η Οκτωβρίου αποκτά σήμερα ιδιαίτερα ξεχωριστό νόημα,

γιατί ο αγώνας του Ελληνικού Λαού στις Βουνοκορφές της Ηπείρου, στην Κρήτη, στο Ελ Αλαμέιν για τη Λευτεριά της Ελλάδας συνεχίζεται

καθώς σήμερα η Ελλάδα βρίσκεται κάτω από μία διαφορετική αιχμαλωσία.

Εμείς είμαστε υπερήφανοι για τον πρόεδρο μαςΚώστα Αθανασιάδη

που είναι από τους λίγους εναπομείναντες ήρωες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου

ZHTΩ ΤΟ ΕΘΝΟΣ

Εκ της Διοικήσεως

Αν θελήσει κανείς να αναζητήσειτα αίτια της ήττας των Ιταλών κατάτην επίθεσή τους στην Ελλάδα, θαπρέπει πρώτα να λάβει υπόψη τηνυψηλή μαχητική αξία των Ελλήνωνστρατιωτών και τον επαγγελματισμότων στελεχών του. Σημαντικό μέροςτης νίκης ανήκει στη σωστή σχεδίασητης άμυνας της Ηπείρου από τηνVIII Μεραρχία και στην επιμονήτου μεράρχου να παραμείνει ακλό-νητος στη θέση την οποία είχε επι-λέξει. Από πλευράς Ιταλών η υπερ-βολική τους αισιοδοξία και η υποτί-μηση όχι μόνο του αντιπάλου αλλάεπίσης του εδάφους και του καιρού,είχαν μοιραίες συνέπειες. Το σχέδιοτου Πράσκα ήταναριστοτεχνικό. Ομωςπέρα από τις ανε-παρκείς δυνάμεις τιςοποίες διέθεσε, γιατους λόγους που εξε-τέθησαν ήδη, θαέπρεπε να γνωρίζειότι ένα σχέδιο επιζείμόνο της πρώτηςεπαφής με τον εχ-θρό. Μπορεί να είχετην κύρια προσπά-θεια στον τομέα Καλ-πακίου, αλλά η απλήγνώση τακτικής υπα-γορεύει τη μεταφοράτης κύριας προσπά-θειας εκεί όπου εν-δίδει ο αντίπαλος. Οαντίπαλος ενέδωσεστα άκρα της διάτα-ξής του, στον παρα-λιακό τομέα τηςΗπείρου και στον το-μέα Πίνδου, αλλάδεν επιχειρήθηκε κα-μία εκμετάλλευσητης επιτυχίας και τοΕλληνικό ΓενικόΣτρατηγείο αντέδρα-σε σωστά και έγκαι-ρα και εξάλειψε τονκίνδυνο.

Τεράστιος υπήρξε ο αντίκτυποςτης ελληνικής αντίδρασης στην πρό-κληση των Ιταλών και στην περιφανήνίκη. Ο «χαρτονένιος» σύμμαχος τωνΓερμανών είχε εκτεθεί ανεπανόρθω-τα. Οι Βρετανοί οι οποίοι μέχρι τότεπολεμούσαν μόνοι τους τον Αξονα,βρήκαν έναν άξιο σύμμαχο. Η Βρε-τανική Κυβέρνηση υποσχέθηκε κάθεδυνατή ενίσχυση και παρά τις δυ-σκολίες που αντιμετώπιζε διέθεσεαπό τις 3 Νοεμβρίου τέσσερις μοίρεςαεροπλάνων δίωξης και βομβαρδι-σμού με το απαραίτητο προσωπικό,ενώ παράλληλα διετέθη και μία μοίραβομβαρδιστικών Wellington, τα οποία

θα ενεργούσαν από την Αίγυπτο μεενδιάμεσο βοηθητικό αεροδρόμιοεκείνο της Ελευσίνας. Στη διάρκειατου εξάμηνου αγώνα της Ελλάδαςκατά του Αξονα, οι Βρετανοί διέθεσανπαντοειδές υλικό και κυρίως οπλισμόο οποίος προερχόταν κατά μεγάλομέρος από λάφυρα που συνέλεξανκατά τις επιχειρήσεις τους εναντίοντων Ιταλών στη Λιβύη. Τη σημασίατης νίκης της Ελλάδας κατά την πρώ-τη περίοδο του Ελληνοϊταλικού Πο-λέμου την περιγράφει γλαφυρόταταο Βρετανός συγγραφέας ΚόμπτονΜακένζι στο βιβλίο του Wind of Fre-edom (Ανεμος Ελευθερίας), το οποίοέγραψε το 1944:

«Ας μη ξεχάσουμε ποτέ ότι ενώοι Ιταλοί διώχνονταν τόσο άδοξα

από την Ελλάδα, η εκστρατεία τουΟυέιβελ στη Λιβύη και η νίκη τουΚάννιγκαμ στη ναυμαχία του Ται-νάρου δεν είχαν πραγματοποιηθεί.Ακόμα και η καταστροφική επιδρο-μή στον Τάραντα δεν πραγματο-ποιήθηκε παρά στις 11 Νοεμβρίου.Οταν αυτός ο μεγάλος πόλεμος θαέχει γίνει ανάμνηση, ή μάλλον ότανθα έχει γίνει απλά ένα παραμύθιατυχών μακρινών γεγονότων καιμαχών πριν πολλά χρόνια, η Ελλάδαθα είναι εκείνη στην οποία, στιςσελίδες της ιστορίας, θα αποδίδεταιη τιμή ότι ήταν η πρώτη χώρα πουτσάκισε τον μύθο του αήττητου τουΑξονα».

Η πρώτη περίοδος του πολέμου

Ο Βασιλιάς Γεώργιος Β’ στην περιοχή της Κλεισούρας.

Συνέχεια από τη σελίδα 25

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 27

30-12 34th Street, Astoria, NY • Τel.: (718) 728-6166 - Fax: (718) 721-967423-18 31st Street, Astoria, NY • Τel.: (718) 721-0221 - Fax: (718) 721-2553

a b

Mediterranean Foods, Inc.® I, II

Σε μας θα βρείτε λάδια όλων των ειδών, τυριά ελληνικά και κυπριακά (φέτα, χαλούμι)λουκάνικα, ελιές, μπακαλιάρο, σπιτικές σεφταλιές, αλλαντικά, εμφιαλωμένο νερό από την Ελλάδα, καφέδες, κάρτες, σαπούνια, μπύρες

Ο,τι ζητήσει η καρδιά σαςΗ άριστη ποιότητα των προϊόντων μας εγγυάται την ικανοποίησή σας!

Ικανοποιούμε και τον πιο δύσκολο πελάτη

Δωρεάνμεγάλος χώρος

για πάρκινγκ

Δεκτές οι κυριότερες πιστωτικές κάρτες

Διανομή σε όλη την Αμερική

Το mediterranean Foods, inc. στην astoria δεν έχει καμιά σχέση με άλλο κατάστημα τροφίμων με παρόμοιο όνομα

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΣΑΣ ΕΙΜΑΣΤΕ ΑΝΟΙΧΤΑ ΠΟΛΛΕΣ ΩΡΕΣ

Ελληνες του long island, Connecticut, Pennsylvania και των γύρω πολιτειών θα μας βρείτε εύκολα.eίμαστε δύο βήματα από την Tri-boro Bridge και την Grand Central Parkway

Προτιμάτε τα Ελληνικά Προϊόνταείναι η σφραγίδα της καλής Υγείας

42 Για

χρόνια

μας προτιμάτε για την

ποιότητά μας

τις τιμές μας και την

ειλικρινή

εξυπηρέτησή μας

ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ

AGORAPLAZA

Σήμερα η πατρίδα μας έχει γιορτή και πάλι.Σαν σήμερα οι Έλληνες απάντησαν το Όχικαι νίκησαν τους Ιταλούς με το όπλο και τη λόγχη.

34-01 30th Avenue, Astoria, NY 11103

(718) 721-7217 www.ovelia-ny.com

“Fit For The gods” Daily News

Σας περιμένουμε να σας μυήσουμε στις καινούριες

τάσεις και γεύσεις της μοντέρνας

ελληνικής κουζίνας σε ένα minimal φωτεινό χώρο.

Με το φαγητό σαςαπολαύστε μουσική

από DJ

Η αίθουσα διατίθεται

για τις κοινωνικές σας

εκδηλώσεις.

Catering available.

Είμαστε ανοικτά καθημερινά

για μεσημεριανό και βραδυνό.

Τιμή και Δόξα στους Ηρωες της Εποποιΐας του ‘40.

Ζήτω η Ελλάδα

Το Ελληνικό ΓΣ μετά την επιτυχήέκβαση της αναχαίτισης της ιταλικήςεισβολής, έλαβε τις παρακάτω απο-φάσεις:

• Σε πρώτη φάση να μετακινήσειτο σύνολο των δυνάμεών του δυτικάτου ορεινού όγκου της Πίνδου καινα εξασφαλίσει τον ανεφοδιασμότους μέσω της αμαξιτής οδού Κορυ-τσά - Ερσέκα - Λεσκοβίκι - Μέρτζανη- Ιωάννινα. Η λύση αυτή επιλέχθηκεεπειδή παρουσίαζε μεγάλη ευκολίαανεφοδιασμού των δυνάμεων πουενεργούσαν στις ορεινές περιοχέςκαι παρείχε δυνατότητα ταχύτερηςμετακίνησης δυνάμεων από το ένατμήμα του θεάτρου επιχειρήσεωνστο άλλο, δηλαδή από την Ηπειροστη Δυτική Μακεδονία, σε σύγκρισημε το δρομολόγιο Κορυτσά - Κα-στοριά - Γρεβενά - Καλαμπάκα - Μέ-τσοβο - Ιωάννινα.

• Σε δεύτερη φάση να προωθήσειτις ελληνικές δυνάμεις σε βάθοςμέσα στο έδαφος της Βορείου Ηπεί-ρου για να εξασφαλίσει το λιμάνιτων Αγίων Σαράντα και την εγκάρσιαοδό Αγιοι Σαράντα - Κακαβιά - Μέρ-τζανη - Λεσκοβίκι για την υποστή-ριξη των μελλοντικών επιχειρήσεων.Με τον τρόπο αυτόν θα περιοριζόταντο μήκος των οδικών μεταφορώνσε σύγκριση με τη χρησιμοποίησητου λιμανιού της Πρέβεζας.

Η Πρώτη Φάση της ΔεύτερηςΠεριόδου του ΕλληνοϊταλικούΠολέμου (14 Νοεμβρίου -23

Νοεμβρίου 1940)

Κατά την πρώτη φάση των επι-χειρήσεων οι Ιταλοί διέθεταν τιςπαρακάτω δυνάμεις:

• Στην Πίνδο και τη Δυτική Μα-κεδονία ήταν ανεπτυγμένη η 9ηΙταλική Στρατιά (όπως είχε μετονο-μαστεί το XXVI Σώμα Στρατού «Κο-ρυτσάς») με πέντε μεραρχίες πεζι-κού, δύο μεραρχίες αλπινιστών, ένασύνταγμα αλπινιστών, δύο συντάγ-ματα βερσαλιέρων και αριθμό με-λανοχιτώνων και Αλβανών.

• Στο μέτωπο της Ηπείρου ήτανανεπτυγμένη η 11η Ιταλική Στρατιά(όπως είχε μετονομαστεί το XXVΣώμα Στρατού «Τσαμουριάς») μετρεις μεραρχίες πεζικού, μία τεθω-ρακισμένη μεραρχία, μία μεραρχίαιππικού, ένα σύνταγμα βερσαλιέρωνκαι αριθμό μελανοχιτώνων και Αλ-βανών.

Τα ελληνικά τμήματα είχαν τηνπαρακάτω διάταξη:

• Στον παραλιακό τομέα της

Ηπείρου ήταν προσανατολισμένοτο Α’ ΣΣ με τις II και VIII ΜεραρχίεςΠεζικού, τη Μεραρχία Ιππικού καιτο Απόσπασμα Λιούμπα.

• Στον κεντρικό τομέα της Πίν-δου ήταν προσανατολισμένο το Β’ΣΣ με την I Μεραρχία Πεζικού, τηνV Ταξιαρχία Πεζικού και την Τα-ξιαρχία Ιππικού.

• Στη Δυτική Μακεδονία ήτανπροσανατολισμένο το Γ’ ΣΣ με τιςIX, X και XV Μεραρχίες Πεζικού.

• Αργότερα, μεταξύ Β’ και Γ’ ΣΣδημιουργήθηκε η Ομάδα Μεραρχιών«Κ», την οποία συνιστούσαν το στρα-τηγείο του Ε’ ΣΣ και οι X και XI Με-ραρχίες Πεζικού. Τα δύο σώματαστρατού και η ομάδα μεραρχιώνυπάγονταν στο ΤΣΔΜ. Κύριο γεγονόςτης περιόδου αυτής ήταν η κατάλη-ψη της Κορυτσάς.

Στον τομέα Ηπείρου και Πίνδουοι ελληνικές δυνάμεις κατόρθωσανστον παραλιακό τομέα να αποκα-ταστήσουν το εθνικό έδαφος χωρίςόμως να αποτρέψουν την πυρπό-ληση της Ηγουμενίτσας και στις 23Νοεμβρίου να εγκατασταθούν στηνοροθετική γραμμή. Στον τομέα τηςΠίνδου το Β’ ΣΣ κατόρθωσε να εκ-διώξει τους Ιταλούς από τον θύλακατης Κόνιτσας, να φτάσει στην ορο-θετική γραμμή, να εισβάλει στο βο-ρειοηπειρωτικό έδαφος, να κατα-λάβει το Λεσκοβίκι και την Ερσέκακαι να θέσει υπό τον έλεγχό τουτην εγκάρσια οδό Λεσκοβίκι - Ερ-σέκα.

Στον τομέα του ΤΣΔΜ η εντολήγια την ενέργεια επιθετικών επιχει-ρήσεων είχε δοθεί από τις 2 Νοεμ-βρίου, όταν δεν είχε κριθεί ακόμαο αγώνας στην Ηπειρο και την Πίνδο.Αντικειμενικός σκοπός του ΓΣ ήτανη ανακούφιση των δυνάμεων πουαγωνίζονταν στην Ηπειρο και η απο-κοπή της οδού Ερσέκα - Κορυτσάώστε να μη έχουν τη δυνατότητα οιΙταλοί να διοχετεύουν εύκολα δυ-νάμεις από το ένα θέατρο επιχειρή-σεων στο άλλο. Στις 6 Νοεμβρίουτο Γ’ ΣΣ υπέβαλε στο ΤΣΔΜ το σχέ-διο επίθεσης, το οποίο χαρακτηρί-στηκε πολύ φιλόδοξο σε σχέση μετις μέχρι τότε διαθέσιμες δυνάμεις.Την κατάσταση διευθέτησε με πα-ρέμβασή του το ΓΣ, που όρισε ωςημέρα έναρξης της επίθεσης την14η Νοεμβρίου.

Το υψίπεδο Κορυτσάς κατέχεικεντρική θέση ως προς τον χώροΗπείρου, Αλβανίας και Δυτικής Μα-

Η δεύτερη περίοδος του Ελληνοϊταλικού πολέμου

Συνέχεια στη σελίδα 28

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ28 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΗΜΕΡΗΣΙΟ ΕΛΛΗΝΟ-ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΚΟΙΝΟΤΗΤΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ43-15 196 Street, Flushing, N.Y. 11358 /Tel.: (718) 357-5583

Αθηνά Κρομμύδα, Διευθύντρια Μαρία Τζάλλα, Υποδιευθύντρια

Mε πηγαία χαρά και υπερηφάνεια γιορτάζουμε

την επέτειο του ηρωικού «ΟΧΙ» και με ευλάβεια

υποκλινόμεθα στο θάρρος, την ομοψυχία

και την αλύγιστη θέληση του ελληνικού λαού

για ελευθερία και εθνική ανεξαρτησία.

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940

Ο Ιερατικώς Προϊστάμενος Πρωτοπρεσβύτερος Παύλος Παλαιστίδης,

οι Ιερείς, το Κοινοτικό Συμβούλιο, η Σχολική Επιτροπή, οι Δάσκαλοι,

ο Σύλλογος Γονέων και Δασκάλων, οι Γονείς και οι Μαθητές

του Ημερήσιου Ελληνοαμερικανικού Σχολείου «Βασίλειος Σπυρόπουλος»

της Ελληνορθοδόξου Κοινότητος Αγίου Νικολάου, Flushing.

a b

Τel.: (847) 674-1773 - Fax: (847) 674-1739e-mail:[email protected] • www.theapsonline.com

american Philhellenes society1810-1840

Με αισθήματα υπερηφάνειας τιμούμε το δοξασμένο Επος του ‘40.

Αναγνωρίζουμε τη θυσία των προγόνων μας για ελευθερία και γονατίζουμε ταπεινά στη μνήμη τους.

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου 1940

American Philhellene Society 2011

Tomb of George JarvisArgos, Greece 2011

Memorial to American Philhellenes Tomb of William Washington

Nafplion, Greece 2011

κεδονίας και πλευρική ως προς τηνκοιλάδα του Αώου. Από το υψίπεδοξεκινούν οδεύσεις κατά μήκος τηςκοιλάδας του ποταμού Δεβόλη πουοδηγούν προς Βεράτι. Από εκεί επί-σης ξεκινούν οδεύσεις που οδηγούνπρος Πόγραδετς. Δυνάμεις οι οποίεςκινούνται κατά μήκος της κοιλάδαςτου Δεβόλη αποτελούν απειλή γιατον αμυνόμενο στη μέση κοιλάδατου Αώου (τοποθεσία Τρεμπεσίνας- Μπούμπεσι - Ντράβα). Το υψίπεδοΚορυτσάς φράσσεται από ανατολικάαπό τους ορεινούς όγκους της Μό-ροβας και του Ιβάν. Τα δύο αυτάφυσικά οχυρά υψώματα είναι από-τομα και δασωμένα εκτός από τιςκορυφές τους που είναι γυμνές καιείναι γεμάτα με βαθιές χαραδρώσεις.Ανάμεσά τους περνάει ο Δεβόλης οοποίος έχει ελάχιστα περάσματαστην περιοχή εκείνη, σχηματίζονταςτη στενωπό Τσαγκόνι. Η κύρια οδικήαρτηρία περνά από αυτή τη στενωπόκαι συνδέει τη Φλώρινα με την Κο-ρυτσά μέσω Μπίγλιστας. Μια άλληόδευση από Κορυτσά σε Μπόζιγ-κραντ ενώνεται με την κύρια οδόστο ύψος Μπίγλιστας, περνώνταςαπό τη διάβαση της Ντάρτζας. Αυτήτη φυσικά οχυρή περιοχή οι Ιταλοίτην είχαν ενισχύσει με ημιμόνιμαέργα και έργα εκστρατείας, με ιδι-αίτερη έμφαση στη διάβαση τηςΝτάρτζας και κατά μήκος της οδούΜπόζιγκραντ - Κορυτσά.

Η διάταξη των Ιταλών στην το-ποθεσία ήταν η εξής:

• 29η Μεραρχία Πεζικού «Πιε-μόντε» ανεπτυγμένη στο Ιβάν καιβορειότερα.

• 19η Μεραρχία Πεζικού «Βενέ-τσια» ανεπτυγμένη στην κεντρικήκαι βόρεια Μόροβα.

• 49η Μεραρχία Πεζικού «Πάρ-μα» ανεπτυγμένη στη νότια Μόροβακαι νοτιότερα.

Στη διάρκεια της μάχης ενεπλά-κησαν επίσης οι:

• 53η Μεραρχία Πεζικού «Αρέ-τσο».

• 2η Μεραρχία Αλπινιστών «Τρεν-τίνα».

• Μια επιλαρχία 30-50 αρμάτωντης 131 ΤΘ Μεραρχίας «Κένταυ-ροι».

Αποστολή των Ιταλών ήταν ηάμυνα μέχρι εσχάτων επί της τοπο-θεσίας Ιβάν - Μόροβα για να προ-στατευθεί το υψίπεδο της Κορυτσάςκαι οι συγκοινωνίες προς Πόγραδετςκαι Ερσέκα. Η κύρια αμυντική προ-σπάθεια ήταν στη διάβαση και τοναυχένα της Ντάρτζας.

Το Γ’ ΣΣ το οποίο είχε αναλάβειτην επιχείρηση, ήταν υποχρεωμένο

βάσει διαταγών του ΤΣΔΜ να δια-θέσει δυνάμεις για να εξασφαλίσειμε κάθε θυσία την άμυνα της κατε-χόμενης τοποθεσίας. Και οι δυνάμειςαυτές δεν ήταν ευκαταφρόνητες:δύο τάγματα πεζικού της XV Με-ραρχίας από τη λίμνη Πρέσπα μέχριτο όρος Γκόρμπες και τρία τάγματαπεζικού της IX Μεραρχίας από τοόρος Γκόρμπες μέχρι τη Φλατσάτα.Οι νότιες διαβάσεις του Γράμμουεξασφαλίζονταν από την I Μεραρχίατου Β’ΣΣ. Ετσι το Γ’ΣΣ διέθετε γιατην επίθεση τις παρακάτω δυνά-μεις:

• XV Μεραρχία Πεζικού υπό τονυποστράτηγο Α. Μεταξά, με επτάτάγματα πεζικού στον Πυξό προσα-νατολισμένη προς το Ιβάν.

• IX Μεραρχία Πεζικού υπό τονυποστράτηγο X. Ζυγούρη, με έξιτάγματα πεζικού προσανατολισμένηπρος την κεντρική και βόρεια Μό-ροβα.

• X Μεραρχία Πεζικού υπό τονυποστράτηγο Π. Γαζή, με έξι τάγματαπεζικού στο Νεστόριο προσανατο-λισμένη προς τη νότια Μόροβα καινοτιότερα.

• Ενα τάγμα πολυβόλων.• Ομάδα αναγνώρισης ΣΣ.• 37 πυροβολαρχίες (14 βαριές,

14 ορειβατικές και 9 πεδινές).Το σχέδιο του Γ’ΣΣ στηριζόταν

στον αιφνιδιασμό και βασιζόταν στοδόγμα που είχε δημιουργηθεί τότεεπειδή ο Ελληνικός Στρατός δενδιέθετε άρματα ή επαρκή αντιαρ-ματικά για να αντιμετωπίσει τα ιτα-λικά τεθωρακισμένα: «πάντοτε επίτων κορυφών των ορέων και ουδέ-ποτε δια του αναπεπταμένου εδά-φους των κοιλάδων». Για τον λόγοαυτόν η διάταξη του Γ’ ΣΣ ήταν τέ-τοια ώστε να ευνοεί τον αιφνιδιασμόκαι για να τον επιτύχει καλύτερααποφασίστηκε να αρχίσει η επίθεσηχωρίς προπαρασκευή πυροβολικού.Η επίθεση θα εκτοξευόταν σε τρειςκατευθύνσεις:

• Νεστόριο - Ντάρτζα - Ντένοβ -Κορυτσά με την X Μεραρχία. Η κα-τεύθυνση αυτή αποτελούσε την κύ-ρια προσπάθεια επειδή το έδαφοςήταν δύσβατο και ορεινό, μη επι-τρέποντας τη χρήση αρμάτων εκτόςοδών στην περιοχή εκείνη.

• Πολυάνεμος - Σβέτι Ατανάς(Αγιος Αθανάσιος)

- Κορυτσά με την IX Μεραρχία.• Πυξός - Ιβάν - Κορυτσά με τη

XV Μεραρχία.Αντικειμενικός σκοπός ήταν η

περίσχεση της Μόροβας και η κα-τάληψη της Κορυτσάς. Η επίθεσηεκτοξεύθηκε στις 06.30 της 14ηςΝοεμβρίου χωρίς προπαρασκευή πυ-ροβολικού σε ολόκληρο το μέτωποαπό τη λίμνη Πρέσπα μέχρι την κο-

Η δεύτερη περίοδος του πολέμου

Συνέχεια από τη σελίδα 27

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 29

FEDERATION OF HELLENIC AMERICANSOCIETIES OF PHILADELPHIAAND GREATER DELAWARE VALLEY

P.O. BOX 34656, Philadelphia, PA 19101 • www.hellenicfed.org

Το έπος του ’40

είναι η λαμπρότερη σελίδα

της νεότερης Ελλάδας.

Eμείς οι απόγονοι

των γενναίων εκείνων Ελλήνων

που αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν

για την Eλευθερία

τιμούμαι την μνήμη τους

και αναφωνούμε

ΖΗΤΩ ΤΟ ΕΘΝΟΣ!a b

ρυφή Γκούμπελ (2247) του Γράμμου.Η όλη επιχείρηση διήρκεσε μέχριτις 27 Νοεμβρίου και διαιρείται σετέσσερις φάσεις.

Κατά την πρώτη φάση (14-16Νοεμβρίου) οι ελληνικές δυνάμειςέλαβαν την επαφή με την κύριααμυντική τοποθεσία των Ιταλών απότην πρώτη ημέρα (στον τομέα Ηπεί-ρου οι Ιταλοί χρειάστηκαν πέντεημέρες για το ίδιο αποτέλεσμα).Την 14η οι Ιταλοί αιφνιδιάστηκανκαι έτσι οι μεραρχίες του Γ’ ΣΣ ση-μείωσαν σημαντικές επιτυχίες. Συγ-κεκριμένα η XV ΜΠ κατέλαβε τον«προμαχώνα του Ιβάν», το περίφημούψωμα 1480 το οποίο και διατήρησεπαρά την αντίδραση των Ιταλών. ΗIX ΜΠ πέρασε τον Δεβόλη και πέ-τυχε διάρρηξη της εχθρικής γραμμήςστο ύψος του χωριού Σαλ. Η X ΜΠκατέλαβε το χωριό Μπόζιγκραντκαι τα υψώματα νότια από τα χωριάΝικολίτσι και Καλάν. Την άλλη ημέ-ρα οι Ιταλοί που είχαν συνέλθειαπό τον αιφνιδιασμό, προέβαλανσκληρή αντίσταση. Παρόλα αυτάστο κέντρο η IX Μεραρχία πέτυχεστις 16 να διευρύνει το ρήγμα στοΣαλ και να καταλάβει το Σβέτι Ατα-νάς κοντά στον αυχένα της Ντάρτζας.Την ίδια ημέρα οι Ιταλοί ενέπλεξανστον αγώνα και την 53η Μεραρχία«Αρέτσο».

Η δεύτερη φάση (17-20 Νοεμ-βρίου) ήταν η πιο κρίσιμη. Στις 17Νοεμβρίου το ΤΣΔΜ έθεσε στη διά-θεση του Γ’ΣΣ την XIII ΜεραρχίαΠεζικού η οποία έλαβε ως αποστολήνα επιτεθεί το πρωί της 18ης στοντομέα μεταξύ XV και IX Μεραρχίας.Οι τρεις μεραρχίες του Γ’ ΣΣ τηνημέρα εκείνη σημείωσαν σημαντικέςεπιτυχίες. Η XV ΜΠ κατέλαβε ταχωριά Μοτσορίτσε και Γκολομπέρνταστη διάβαση Τσαγκόνι και απείλησεμε περίσχεση το Ιβάν. Η IX Μεραρ-χία κατέλαβε την κορυφογραμμήτης Μόροβας στον τομέα της και ηX ΜΠ έπειτα από σκληρό αγώναέφθασε δύο χιλιόμετρα νότια τουαυχένα της Ντάρτζας. Στις 18 Νο-εμβρίου το Γ’ΣΣ ενισχύθηκε με τηνXI Μεραρχία Πεζικού η οποία, μαζίμε τη X ΜΠ, αποτέλεσε όπως ανα-φέρθηκε την Ομάδα Μεραρχιών «Κ»(ΟΜΚ). Την ημέρα εκείνη συνέβητο δυσάρεστο ατύχημα της XIII Με-ραρχίας, το οποίο είχε ως συνέπειατην αφαίρεση της διοίκησης απότον μέραρχό της. Συγκεκριμένα ηXIII Μεραρχία είχε οργανώσει ένααπόσπασμα από το ενισχυμένο 23οΣύνταγμα Πεζικού και τρεις μοίρεςπυροβολικού με αποστολή να επι-τεθεί στην κατεύθυνση Καπετίτσα -Ζέμπλακ. Στις 02.00 της 18ης Νο-εμβρίου υπό καταρρακτώδη βροχήτο απόσπασμα του 23ου ΣΠ συγ-κεντρώθηκε στους χώρους εξόρμη-σής του. Ομως στις 02.30 δόθηκενέα διαταγή με την οποία η κατεύ-θυνση επίθεσης του αποσπάσματοςάλλαζε προς το ύψωμα Χόστιτσε. Ηαλλαγή αυτή απαιτούσε ορισμένες

μετακινήσεις οι οποίες πραγματο-ποιήθηκαν νύκτα και μέσα σε βροχή,με αποτέλεσμα να χαλαρώσουν οιδεσμοί μεταξύ των τμημάτων καινα επικρατήσει σύγχυση. Τελικάδύο από τα τάγματα του αποσπά-σματος έλαβαν επαφή με την εχ-θρική τοποθεσία, καθηλώθηκαν προτου υψώματος Χόστιτσε και έχασανκάθε επαφή με το Σύνταγμα και τηΜεραρχία. Τα άλλα δύο τάγματα,αν και δέχθηκαν μόνο πυρά αερο-πορίας, κατελήφθησαν από πανικόκαι υποχώρησαν άτακτα. Ο διοικητήςτου αποσπάσματος αποδιοργανώ-θηκε σε τέτοιο σημείο ώστε υπέβαλεαναφορά στη Μεραρχία παρουσιά-ζοντας την κατάσταση ως απελπι-στική. Ο μέραρχος, αν και βρισκότανεκεί και μπορούσε να ελέγξει τηνκατάσταση, εξέλαβε «τοις μετρητοίς»την αναφορά του διοικητή του απο-σπάσματος και διέταξε τη σύμπτυξήτου. Ευτυχώς η απόφασή του αυτήδεν μεταβιβάστηκε προς εκτέλεση.Ο διοικητής του Γ’ΣΣ έσπευσε επίτόπου, αντελήφθη την πραγματικήκατάσταση και αφαίρεσε τη διοίκησηαπό τον μέραρχο και τον διοικητήτου αποσπάσματος. Τη διοίκηση τηςXIII Μεραρχίας ανέθεσε στον αρχηγόπυροβολικού του Γ’ΣΣ, υποστράτηγοΣωτ. Μουτούση. Ο νέος μέραρχοςανέλαβε τη διοίκηση της Μεραρχίαςστις 03.00 της 19ης Νοεμβρίου καιέλαβε δρακόντεια μέτρα για τηναποκατάσταση της τάξης και τηςπειθαρχίας. Εχει μείνει ιστορική ηδιαταγή την οποία έστειλε στις μο-νάδες της Μεραρχίας:

«Αμα λήψει της παρούσης ταπρος τα οπίσω τυχόν κινούμενατμήματα να αγκιστρωθούν επί τουεδάφους με μέτωπον προς Μόροβαν,τα δε τυχόν εν επαφή μετά του εχ-θρού άμα τη έω να επιτεθούν καιεν αδυναμία να αμυνθούν επί τόπου.Την επίθεσιν θα υποστηρίξω διατου βαρέως πυροβολικού και θα τηνπαρακολουθήσω έφιππος εκ του σύ-νεγγυς».

Κατά την τρίτη φάση (19-21 Νο-εμβρίου) το σημαντικότερο γεγονόςυπήρξε η κατάληψη την 21η Νοεμ-βρίου του ζωτικής σημασίας υψώ-ματος 1878 της Μόροβας. Οι Ιταλοίγνώριζαν πολύ καλά ότι η κατάληψήτου σήμαινε κατάρρευση όλης τηςτοποθεσίας. Η IX Μεραρχία ενισχυ-μένη με τέσσερα τάγματα της XIIIκατέλαβε την 19η Νοεμβρίου τηνκορυφή 1805 της Μόροβας και μέχριτο βράδυ της 21ης είχε θέσει υπότα πυρά της την οδό Μπομπότιστα– Ντάρτζα.

Κατά την τέταρτη περίοδο (22-27 Νοεμβρίου) οι δυνάμεις τουΤΣΔΜ κατέλαβαν την Κορυτσά καιεξασφάλισαν τον ευρύτερο χώροτου υψιπέδου. Ενώ το ΤΣΔΜ εξέδιδεδιαταγές προς το Γ’ ΣΣ και την ΟΜΚγια τη συνέχιση της επίθεσης καιτην ολοκλήρωση της κατάληψης της

HELLENIC�PAIDEIA�OF�AMERICA�INC.Οργανισμός «Ελληνική Παιδεία Αμερικής»

Μέλος�της�Ομοσπονδίας�Ελλήνων�Εκπαιδευτικών�Αμερικής

108-09 Ditmars Blvd., east elmhurst, NY 11369 • Tel.: (718) 844-0902 • email: [email protected]

Βασιλική ΦιλιώτηΠρόεδρος Οργανισμού

Γεώργιος ΜελικόκηςΑντιπρόεδρος

Στέλλα ΚοκόληΠρόεδρος Ομοσπονδίας

Ανδριάνα ΦιλιώτηΤαμίας

Η πρόεδρος και τα μέλη του Οργανισμού

«Ελληνική Παιδεία Αμερικής»χαιρετίζουμε

την 28η Οκτωβρίου 1940και τιμούμε τους ήρωες και ηρωίδες.

Τιμή και δόξα στους αθάνατους ήρωες του 1940.

Στο πρόσωπό τους βρήκε τη δικαίωσή του η ελπίδα και ο πόθος ολόκληρης της ανθρωπότητας.Με τη θυσία τους έγραψαν υποθήκη στην ευγνωμοσύνη όλων των λαών

και δίδαξαν στις νεώτερες γενιές, ότι «ευδαίμον το ελεύθερον και ελεύθερον το εύψυχον».

Ζήτω η Ελλάδα! Ζήτω το ΟΧΙ!

Συνέχεια στη σελίδα 30

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ30 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΕΠΙΠΛΑ ΕΤΟΙΜΑ ΚΑΙ ΕΠΙ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ ΣΕ ΑΣΥΝΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΙΜΕΣ

Εντυπωσιάστε γνωστούς και φίλουςΚουζίνες • Ντουλάπες • Επιπλα μπάνιου • Τραπεζαρίες • Κρεβατοκάμαρες • Σαλόνια • Σύνθετα

• Επιπλα για τζάκια Παιδικά δωμάτια και γραφεία • Επαγγελματικά γραφεία • Βιβλιοθήκες

Για δωρεάν εκτιμήσεις και πληροφορίες ζητήστε τον Γιώργο ή την Ειρήνη

Με υπερηφάνεια εορτάζουμε και τιμούμε την μνήμη των Ηρώων του «ΟΧΙ»!

Ζ ή τ ω η 2 8 η Ο κ τ ω β ρ ί ο υ 1 9 4 0 !25-36 31st. street, astoria, NY 11102 •Tel.: (718) 932-9512, Fax: (718) 932-1033

Website: www.pirosfurniture.com • Email: [email protected]

Μόροβας και της στενωπού Τσαγ-κόνι, οι Ιταλοί φοβούμενοι μήπωςκυκλωθούν στο υψίπεδο της Κορυ-τσάς μετά την υποχώρηση των δυ-νάμεών τους στην περιοχή Ερσέκας,υποχώρησαν προς την κοιλάδα τουΔεβόλη τη νύκτα της 21/22 Νοεμ-βρίου. Το πρωί της 22ας Νοεμβρίουοι μονάδες του ΤΣΔΜ συνέχισαντην προέλασή τους. Τμήματα τηςIX Μεραρχίας εισήλθαν στην Κορυ-τσά μέσα σε απερίγραπτο ενθου-σιασμό του ελληνικού πληθυσμού.Η κατάληψη της Κορυτσάς, σε λι-γότερο από έναν μήνα μετά τηνιταλική εισβολή, ανέβασε το ηθικότου στρατού αλλά και όλου του ελ-ληνικού λαού στα ύψη. Οι πανηγυ-ρισμοί στην Αθήνα και τις άλλεςπόλεις δεν είχαν προηγούμενο. ΟΓεώργιος Βλάχος έγραφε μεταξύ άλ-λων στην «Καθημερινή»:

«Μας εξύπνησαν πώς, ξημερώ-ματα, με το στιλέτον, με την φαλ-τσέταν, αδιάφορο. Μας εξύπνησανγια να ζήσωμεν την ημέραν τηνχθεσινήν. Μας εξύπνησαν για ναμας πάρουν την Ηπειρον, τα Ιωάν-νινα, τα νησιά, δια να μας διορίσουνδούλους των και να κατακλέψουντον τόπον. Και - κατά λάθος εση-μαιοστόλισαν τα μπαλκόνια μας καιμας εμάζεψαν δάφνας από τους κή-πους και μας εκάλεσαν σε συνα-γερμόν και μας έστειλαν παράφρο-νας εκ χαράς στους δρόμους...».

Μέχρι τις 27 Νοεμβρίου το ΤΣΔΜεξασφάλισε ευρέως το υψίπεδο Κο-ρυτσάς. Ο αντικειμενικός σκοπόςτου ΓΣ είχε επιτευχθεί. Οι απώλειεςτου ΤΣΔΜ ήταν μεγάλες. Οι αριθμοίπου ακολουθούν αποτελούσαν μόνοεκτίμηση: 34 αξιωματικοί και 590οπλίτες φονευθέντες, 82 αξιωματικοίκαι 2.266 οπλίτες τραυματίες.

Τη μοιραία για τους Ιταλούς 21ηΝοεμβρίου, ο υπουργός Εξωτερικώντης Ιταλίας επέδωσε στον πεθερότου μια καυστική επιστολή του Χίτ-λερ. 0 Γερμανός δικτάτορας με πολύαυστηρή γλώσσα τόνιζε ότι η επι-χείρηση κατά της Ελλάδας έπρεπενα είχε καθυστερήσει μέχρι να βελ-τιώνονταν οι καιρικές συνθήκες καιοπωσδήποτε μέχρι να γινόταν γνω-στό το αποτέλεσμα των αμερικανι-κών προεδρικών εκλογών. Ο Χίτλερτόνισε ότι η επιχείρηση είχε «δυ-σάρεστες ψυχολογικές επιπτώσεις»ενώ χαρακτήρισε τις στρατιωτικέςσυνέπειες «πολύ σοβαρές». Ο Μου-σολίνι αναγκάστηκε να καταπιεί τηνπροσβολή και να απαντήσει ότι οι«ατυχίες» των στρατευμάτων τουοφείλονταν στις αντίξοες καιρικέςσυνθήκες, τη σχεδόν πλήρη διάλυσητων αλβανικών δυνάμεων και τη

στάση της Βουλγαρίας. Κατέληξελέγοντας ότι ετοίμαζε 30 μεραρχίεςγια να εξαφανίσει (!) την Ελλάδακαι ότι τα χειρότερα είχαν περάσει.

Σε ό,τι αφορά την ενημέρωσητου ιταλικού λαού, η κυβερνητικήπροπαγάνδα χαρακτήρισε την υπο-χώρηση από την Κορυτσά ως... στρα-τηγικό ελιγμό ο οποίος αποσκοπούσεστο να παρασύρει τους Ελληνες απότην ευνοϊκή γι’ αυτούς τοποθεσία,σε έδαφος όπου θα τους νικούσε μετην ησυχία του ο Ιταλικός Στρατός.Το Ράδιο Ρώμη μάλιστα επιχείρησεέναν μάλλον ατυχή ιστορικό πα-ραλληλισμό:

«Μια φορά ζούσε στην Ηπειροένας βασιλιάς που τον έλεγαν Πύρροκαι που έπρεπε να πολεμήσει μετους Ρωμαίους. Στη διάρκεια τηςπρώτης φάσης του πολέμου το έργοτου φάνηκε εξαιρετικά εύκολο. Νί-κησε τους Ρωμαίους αλλά ο στρατόςτου υπέστη τόσες απώλειες ώστετα υπολείμματά του νικήθηκαν εύ-κολα από τις ρωμαϊκές λεγεώνεςστη μάχη που ακολούθησε. Η εξάντ-ληση του αντιπάλου είναι καμιάφορά πιο πλεονεκτική από μια γρή-γορη νίκη».

Η Δεύτερη Φάση τηςΔεύτερης Περιόδου τουΕλληνοϊταλικού Πολέμου

(24 Νοεμβρίου 1940 - 6 Ιανουαρίου 1941)

Μετά την επιτυχή έκβαση τουαγώνα στην Ηπειρο και την κατά-ληψη της Κορυτσάς, το ΓΣ μελέτησετο θέμα της συνέχισης των επιχει-ρήσεων κατά μήκος των αξόνωνΙωάννινα - Αυλώνα και Φλώρινα -Κορυτσά - Ελβασάν. Επειτα από συ-νεκτίμηση όλων των παραγόντωνκαι κυρίως των προβλημάτων ανε-φοδιασμού των σωμάτων στρατού,το ΓΣ αποφάσισε να εφαρμόσει τηνκύρια προσπάθειά του στον άξοναΙωάννινα - Αυλώνα, χωρίς να απο-κλείει την πιθανότητα να προχω-ρήσει σε βάθος στον βόρειο τομέατης Κορυτσάς. Για την εκτέλεση τωναποστολών αυτών, το Α’ΣΣ ενισχύ-θηκε με την III Μεραρχία Πεζικούαπό τις 21 Νοεμβρίου και το Β’ΣΣμε την XI Μεραρχία Πεζικού απότις 27 και τη Μεραρχία Ιππικού απότις 28 Νοεμβρίου.

Ο γενικός ελιγμός του ΓΣ ήταν:• Εξασφάλιση της ελεύθερης χρή-

σης των αμαξιτών οδών Λεσκοβίκι -Κορυτσά και Κακαβιά -Αγιοι Σαράν-τα. Για να συμβεί αυτό έπρεπε ναεξασφαλιστούν οι ορεινοί όγκοι ΜάλιΓκερ (Δ. Αργυροκάστρου), Κόρι (ΒΑ.Αργυροκάστρου) και Μάλι Κοκόικα(Β. Πρεμετής).

Η δεύτερη περίοδος του πολέμουPAN-MACEDONIAN ASSOCIATION, Inc.

Παμμακεδονική Ενωση Η.Π.Α.149-14 14th Ave., Whitestone, NY 11357-1730, U.S.A.

Tel. 718-747-0488 ~ Fax 718-747-0489 ~ www.macedonia.info

Bραβείον Ακαδημίας ΑθηνώνAcademy of Athens Award

Honorary PresidentArchibishop Demetrios

«ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΤΟ 1947»“SERVING MACEDONIA AND HELLENISM SINCE 1947”

Η καλή γειτονία και οι ειρηνικές διακρατικές και διεθνείς σχέσεις θεμελιώνονται στον σεβασμό της αλήθειας, της ιστορίας και του πολιτισμού του κάθε λαού!

Κυρίως όμως θεμελιώνονται με τον ΣΕΒΑΣΜΟ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ.

sUPrEmE COUNCilExECUTivE COmmiTTEE

Supreme PresidentDimitris ChatzisSupreme Vice PresidentHaralampos stathopoulosSupreme SecretaryThomas rigasSupreme Treasurersofia stroumbakisLegal AdvisorTheodore vasilakis, EsQ.Demetrios ioannidis EsQ.Youth President maria kotopoulosBoArD oF GoVerNorSNew englandrhoda mitkonisSouth-Western New englandGeorge radosGreater N.York and N. Jerseyiordanis alexiadisupstate New Yorksofia meskosMid-Atlantic StatesPanagiotis Baltatziseastern Mid-Western StatesChristos PapademasWestern Mid-Western Statesmaria HatzinakosSouthern Statesstylianos sevastosSouth-Western StatesThomas mantisPlain Statesathanasios Derosrocky Mountain StatesNick KomninosPacific Statesioannis Kostoulaseastern StatesJohn Hantzios

BoArD oF PAST PreSIDeNTSCoMMITTeeS

ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΠΑΜΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΗΣ 28ΗΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

Ο εορτασμός της επετείου του ‘40 ανασύρει μνήμες ηρωϊσμού, πατριωτισμού και αυτοθυσίας για τα υψηλά ιδανικάτου έθνους μας. Οι χρυσές σελίδες που έγραψαν με το αίμα τους οι πρόγονοί μας, μας γεμίζουν εθνική υπερηφάνεια

και μας οπλίζουν με θάρρος και δύναμη να αντισταθούμε στην επιχειρούμενη διαστρέβλωσητης ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗΣ ιστορίας. Οποιος υπηρετεί την αλήθεια δεν έχει να φοβηθεί τίποτα. Οποιος υπηρετεί

την αλήθεια υπηρετεί και σέβεται την ιστορική μνήμη. Οποιος διαθέτει ιστορική μνήμη διαγράφει ένα ασφαλές μέλλον.

στην παραχάραξη της ιστορίαςστην εκχώρηση εθνικών κεκτημένωνστην εκχώρηση του ονόματος ΜΑΚΕΔΟΝΙΑστις «στημένες» διαπραγματεύσεις προς όφελος της καλής γειτονίας και «οικονομικής διπλωματίας»oXI

Συνέχεια από τη σελίδα 29

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 31

Με την ευκαιρία της μεγάλης και ιστορικής

επετείου της 28ης Οκτωβρίου 1940, τα γεγονότα

της οποίας σημάδεψαν ολόκληρη την Ελλάδα

και ιδιαίτερα τα ιερά χώματα και σκηνώματα

της γης της Ηπείρου και των ανθρώπων της,

aνδρών, γυναικών και παιδιών

που με καταπληκτική ομοψυχία και ανδρεία

συνετέλεσαν στο μεγάλο θαύμα του Επους στέλνει

μήνυμα υπερηφάνειας και μνήμης ιερής

των αγωνιστών του ’40.

Για το Διοικητικό Συμβούλιο

NIKoΛΑΟΣ ΓΚΑΤΖΟΓΙΑΝΝΗΣ, Πρόεδρος

ΖΗΤΩ Η 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

Η Πανηπειρωτική Ομοσπονδία Αμερικής

Vegas Diner Restaurant

1619 86th Street, Brooklyn, NY 11212 • (718) 331-2221

Τρέχουν σαν τρελοί στους βράχουςκι από μας και τους συμμάχους / τρώνε τη κλωτσιά,

και χωρίς πολλές κουβέντες / μπήκαν Έλληνες λεβέντες μεσ’ τη Κορυτσά.

ΒΑΖΕΙ Ο ΝΤΟΥΤΣΕ ΤΗ ΣΤΟΛΗ ΤΟΥΤραγούδι της εποχής από τη Σοφία Βέμπο

Ζήτω το έπος του ’40! Ζήτω οι ήρωες του ΟΧΙ!Ζήτω το Εθνος!

Steaks - Chops - Seafood - Cocκtails

WR

Καλό φαγητό. Αψογο σέρβις.

Ευχάριστο οικογενειακό περιβάλλον.

Ανοιχτά 24 ώρες το 24ωρο. Πρωϊνό, μεσημεριανό και βραδινό

ΜΕΓΑΛΟΣ ΧΩΡΟΣ ΠΑΡΚΙΝΓΚ

• Προώθηση του αριστερού τουΑ’ ΣΣ προς Βορρά με ισχυρό καιασφαλή στροφέα το δεξιό της όληςδιάταξης, δηλαδή το ΤΣΔΜ (Γ’ΣΣκαι ΟΜΚ). Το κέντρο της διάταξης,το Β’ΣΣ, θα ακολουθούσε και θαυποστήριζε αυτήν την προσπάθεια,ενώ ταυτόχρονα θα αποτελούσε τονσύνδεσμο των δύο άκρων.

Για την υλοποίηση του ελιγμούδόθηκαν οι παρακάτω αποστολέςστους σχηματισμούς:

• Α’ ΣΣ. Να ενεργήσει προς τηγενική κατεύθυνση Καλπάκι - Αρ-γυρόκαστρο - Τεπελένι - Αυλώνας,συντονίζοντας την κίνησή του μετο Β’ ΣΣ το οποίο θα κινείτο σταδεξιά του.

• Β’ ΣΣ. Να ενεργήσει στη γενικήκατεύθυνση Μέρτζανη - Βεράτι διατων κοιλάδων των ποταμών Αώουκαι Αψου, συντονίζοντας την ενέρ-γειά του στο αριστερό με το Α’ ΣΣκαι αποτελώντας τον σύνδεσμο μετο ΤΣΔΜ.

• ΤΣΔΜ (Γ’ ΣΣ και ΟΜΚ). Ναεξασφαλίσει το υψίπεδο Κορυτσάςαπό βόρεια και δυτικά και να ασκή-σει ισχυρή πίεση στις εχθρικές δυ-νάμεις για να τις απασχολήσει επ’ωφελεία των Α’ και Β’ ΣΣ.

Ο αρχιστράτηγος έδωσε γενικέςδιαταγές χωρίς να καθορίζει με λε-πτομέρεια αντικειμενικούς σκοπούς,για να μπορέσουν οι διοικητές τωνσωμάτων στρατού και του ΤΣΔΜνα αναπτύξουν πρωτοβουλία και ναεκμεταλλευθούν τις επιτυχίες τουςπιο αποτελεσματικά.

Στο διάστημα 24-30 Νοεμβρίουτο Α’ ΣΣ κινήθηκε κατά μήκος τηςκοιλάδας του ποταμού Δρίνου, μετο Απόσπασμα Λιούμπα στον πα-ραλιακό τομέα, την VIII ΜεραρχίαΠεζικού προς τη διάβαση της Κα-καβιάς και τη II Μεραρχία Πεζικούπρος τη διάβαση Σούχας. Η III Με-ραρχία Πεζικού, η οποία είχε δια-τεθεί στο Σώμα Στρατού, κινήθηκεαπό τις 30 Νοεμβρίου επί της οδούΔελβινάκι - Κακαβιά – Αργυρόκα-στρο.

Στο ίδιο διάστημα το Β’ΣΣ κινή-θηκε προς Φράσερι και απώθησετους Ιταλούς πιο βαθιά στο βορει-οηπειρωτικό έδαφος για να εξασφα-λίσει στη ζώνη ενεργείας του ευρέωςτην οδό Μέρτζανη - Λεσκοβίκι - Ερ-σέκα - Κορυτσά. Στις 30 Νοεμβρίουτο Β’ ΣΣ υπήχθη απευθείας στο ΓΣ.

Το ΤΣΔΜ κατά τον χρόνο αυτόνεξασφάλισε αρχικά την αμαξιτή οδόΕρσέκα - Κορυτσά - διάβαση Τσαγ-κόνι, συνέχισε την κίνησή του καιαπελευθέρωσε τη Μοσχόπολη στις24 Νοεμβρίου με τη X ΜεραρχίαΠεζικού. Οι Ιταλοί αναγκάστηκαννα εκκενώσουν το Πόγραδετς τοοποίο κατέλαβαν τμήματα της XIIIΜεραρχίας Πεζικού στις 30 Νοεμ-βρίου.

Κατά το διάστημα 1-12 Δεκεμ-βρίου δόθηκαν αποφασιστικές μάχεςμε πολύ δυσάρεστα για τους Ιταλούςαποτελέσματα.

Το Α’ΣΣ συνέχισε την προώθησήτου προς Αυλώνα. Επειτα από σκλη-ρές μάχες καταλήφθηκε το Δέλβινοστις 5 Δεκεμβρίου από τμήματα τηςIII Μεραρχίας η οποία τη νύκτα της7/8 Δεκεμβρίου αντικαταστάθηκεαπό την IV Μεραρχία Πεζικού, ηοποία στις 8 Δεκεμβρίου απελευθέ-ρωσε το Αργυρόκαστρο. Στον πα-ραλιακό τομέα το Απόσπασμα Λι-ούμπα κατέλαβε στις 6 Δεκεμβρίουτους Αγίους Σαράντα και στις 8 Δε-κεμβρίου αντικαταστάθηκε από τηνIII Μεραρχία.

Από τις άλλες μεραρχίες του Α’ΣΣη II ΜΠ κατέλαβε έπειτα από αγώνατη διάβαση Σούχας. Την 1η Δεκεμ-βρίου η Μεραρχία κρατούσε το ΒΑάκρο της διάβασης. Αφού απέκρουσεσφοδρή επίθεση των Ιταλών, οργά-νωσε δύο συγκροτήματα δύναμηςσυντάγματος και έπειτα από σκληρόαγώνα κατόρθωσε στις 4 Δεκεμβρίουνα διανοίξει τη διάβαση καταλαμ-βάνοντας και το ΝΔ άκρο της. Ταιταλικά τμήματα στην περιοχή τουχωριού Σούχα πανικοβλήθηκαν καιυποχώρησαν βιαστικά, εγκαταλεί-ποντας μεγάλες ποσότητες υλικώνκαι εφοδίων. Σύμφωνα με πληρο-φορίες από Ιταλούς αιχμαλώτους ηεκκένωση του Αργυροκάστρου άρ-χισε σχεδόν ταυτόχρονα. Η VIII Με-ραρχία έδωσε επικούς αγώνες γιανα διανοίξει τη διάβαση της Κακα-βιάς. Τα υψώματα - κλειδιά της διά-βασης αυτής ήταν το Μπουράτο καιτο 669. Η πρώτη προσπάθεια τηςΜεραρχίας στη 1 και στις 2 Δεκεμ-βρίου, κάτω από αντίξοες καιρικέςσυνθήκες, απέτυχε με βαριές απώ-λειες. Στις 3 Δεκεμβρίου η Μεραρχίακατέλαβε έπειτα από σκληρό αγώνατο Μπουράτο και με βάση το ύψωμααυτό επιχείρησε να κυκλώσει το669 την άλλη ημέρα χωρίς αποτέ-λεσμα όμως. Το βράδυ της 4ης Δε-κεμβρίου έφθασε στο στρατηγείοτου Α’ ΣΣ στο Καλπάκι ο αρχιστρά-τηγος συνοδευόμενος από τον διά-δοχο και συναντήθηκε με τον διοι-κητή της VIII Μεραρχίας. Τον συνε-χάρη για τη μέχρι τότε δράση τηςΜεραρχίας του και του ζήτησε νακαταλάβει χωρίς καθυστέρηση το669. Του επεσήμανε ότι μετά τηναποστολή αυτή, η καταπονημένηΜεραρχία του θα αποσυρόταν ωςεφεδρεία. Ομως η επίθεση για τηνκατάληψη του 669 δεν πραγματο-ποιήθηκε. Οι Ιταλοί το εγκατέλειψαντη νύκτα της 4/5 Δεκεμβρίου χωρίςνα γίνουν αντιληπτοί. Μόνο το άλλοπρωί οι Ελληνες στρατιώτες αντε-λήφθησαν την αναχώρησή τους καιανέβηκαν στο ύψωμα. Επί τόπουμέτρησαν 100 άταφους νεκρούς και150 τάφους, σημάδι της σκληρότηταςτων μαχών. Από μέρους της η VIIIΜεραρχία, στη διάρκεια της περιό-δου αυτής είχε 34 αξιωματικούς και280 οπλίτες φονευθέντες, 48 αξιω-ματικούς και 1.360 στρατιώτες τραυ-

Συνέχεια στη σελίδα 32

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ32 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ματίες και 84 αγνοούμενους. Είχεσυλλάβει αιχμαλώτους 46 Ιταλούςαξιωματικούς και 1.490 στρατιώτεςκαι είχε κυριεύσει - εκτός από τοάλλο υλικό - μια ολόκληρη πυροβο-λαρχία των 65 mm, τρία πυροβόλαSkoda και 30 άρματα από τα οποίατα μισά βρίσκονταν σε καλή κατά-σταση.

Ο ενθουσιασμός του έθνους γιατην κατάληψη του Δελβίνου, τουΑργυροκάστρου και των Αγίων Σα-ράντα ήταν απερίγραπτος. Η απή-χηση από την κατάληψη των ΑγίωνΣαράντα παγκόσμια. Αποτέλεσε μά-λιστα πλήγμα για το κύρος του Μου-σολίνι, επειδή οι Ιταλοί είχαν ονο-μάσει το λιμάνι αυτό Πόρτο Ενταπρος τιμήν της κόρης του Μουσολίνικαι συζύγου του υπουργού Εξωτε-ρικών, Εντας Τσιάνο.

Το Β’ΣΣ, συνεχίζοντας την προ-έλασή του στον ορεινό και χωρίςπολλές οδεύσεις άξονα Ιωάννινα -Κλεισούρα - Βεράτι και στην περιοχήτης Κολωνίας, κατέλαβε την Πρεμετήμε τη Μεραρχία Ιππικού και το Φρά-σερι με την Ταξιαρχία Ιππικού.

Το ΤΣΔΜ συνέχισε τις επιθετικέςτου επιχειρήσεις στην περιοχή τηςΚορυτσάς. Η ΟΜΚ η οποία είχε με-τονομαστεί σε Συγκρότημα «Κ» καιδιέθετε μόνο τη X Μεραρχία Πεζικούεπειδή η IX είχε διατεθεί ως εφεδρείατου Β’ΣΣ, ολοκλήρωσε την κατά-κτηση του ορεινού όγκου Οστραβίτσαστις 12 Δεκεμβρίου. Το Γ’ΣΣ, πουαπό 1ης Δεκεμβρίου είχε ενισχυθείμε τη XVII Μεραρχία Πεζικού ηοποία είχε αναλάβει τον τομέα τηςXIII Μεραρχίας, κινήθηκε στον άξοναΚορυτσά - Ελβασάν και έπειτα απόσκληρό αγώνα κάτω από αντίξοεςκαιρικές συνθήκες με πυκνές χιονο-πτώσεις, ολοκλήρωσε την κατάληψητου ορεινού όγκου της Κάμιας καιστις 7 Δεκεμβρίου τμήματα της XVΜεραρχίας εισήλθαν στο Πόγραδετςκαι αντικατέστησαν τα τμήματα ανα-γνώρισης της XIII Μεραρχίας ταοποία είχαν καταλάβει την πόληαπό τις 30 Νοεμβρίου και είχαν πα-ραμείνει εκεί.

Οι Ιταλοί διατηρούσαν τώρα μιαγραμμή η οποία εκτεινόταν από τηΧειμάρρα στο δεξιό πλευρό, μέχριτα υψώματα του Ελβασάν και τηςλίμνης Αχρίδας στο αριστερό. Βασικόσημείο της γραμμής αυτής ήταν ηστενωπός του Τεπελενίου, από τηνοποία περνούσε η αμαξιτή οδόςΙωάννινα - Βεράτι και η οποία ήλεγχετην οδό από Αργυρόκαστρο προςΑυλώνα. Η στενωπός αυτή αποτε-λούσε το «κλειδί» για την είσοδοστη βόρεια Αλβανία.

Η όλη κατάσταση δημιούργησεκρίση στην ιταλική ηγεσία των Ενό-

πλων Δυνάμεων. Στις 26 Νοεμβρίουπαραιτήθηκε ο αρχηγός του ΙταλικούΓενικού Επιτελείου Στρατού, στρα-τηγός Μπαντόλιο (ή μάλλον τονεξανάγκασε σε παραίτηση ο Μου-σολίνι!). Αντικαταστάθηκε από τονστρατηγό Ούγκο Καβαλλέρο ο οποί-ος, ύστερα από ένα άκρως απογοη-τευτικό μήνυμα του Σοντού προςτον Μουσολίνι, με το οποίο πρότεινετην εύρεση πολιτικής λύσης στηνκρίση, πήγε στην Αλβανία για ναεξετάσει προσωπικά την κατάσταση.Η Ιταλία έπρεπε να διαλέξει μεταξύμιας ταπεινωτικής λύσης, όπως ήτανη σύναψη ανακωχής, και της συνε-χιζόμενης σειράς ηττών. Προτίμησετη λιγότερο ταπεινωτική λύση: ζή-τησε βοήθεια από τη Γερμανία. ΟΧίτλερ, ο οποίος ετοίμαζε την επί-θεση κατά της ΕΣΣΔ την ερχόμενηάνοιξη, ανησυχούσε εξαιρετικά μετην τροπή που είχε ακολουθήσει ηκατάσταση στην Ελλάδα και με τηνπιθανή παρέμβαση των Βρετανών.Η μόνη βοήθεια η οποία δόθηκεστον Ντούτσε ήταν 50 μεταφορικάαεροπλάνα Junkers 52 για τη μετα-φορά στρατιωτών και εφοδίων απότο αεροδρόμιο της Φότζια στα αε-ροδρόμια της Αυλώνας και του Δυρ-ραχίου.

Κατά τα άλλα, τα πράγματα στηνΙταλία οδηγούντο από το κακό στοχειρότερο! Ηταν αδύνατον πια νακοροϊδεύει τον ιταλικό λαό η φασι-στική προπαγάνδα σε σχέση με την«ελληνική τραγωδία». Και τα χειρό-τερα, όπως είπε ο Μουσολίνι στονΧίτλερ, όχι μόνο δεν είχαν περάσει,αλλά δεν είχαν έρθει ακόμα! Στις 9Δεκεμβρίου ο «μονόφθαλμος δρά-κος», ο στρατηγός Ουέιβελ, εξαπέ-λυσε την επίθεσή του κατά των Ιτα-λών στη Λιβύη. Οι Βρετανοί, παράτο γεγονός ότι οι Ιταλοί υπερτερού-σαν αριθμητικά πέντε προς ένα, συ-νελάμβαναν συνεχώς Ιταλούς αιχ-μαλώτους! Για πολλές εβδομάδεςακόμα ο ιταλικός λαός δεν είχε άλλεςειδήσεις εκτός από τις συνεχείς ήτ-τες.

Κατά το χρονικό διάστημα 13Δεκεμβρίου 1940 έως 6 Ιανουαρίου1941, οι επιχειρήσεις του ΕλληνικούΣτρατού συνεχίστηκαν κάτω απόαπάνθρωπες καιρικές συνθήκες. Οχειμώνας εκείνος ήταν εξαιρετικάβαρύς με πυκνές χιονοπτώσεις καιπολικό κρύο. Οι στρατιώτες κατέ-βαλαν υπεράνθρωπες προσπάθειεςγια να επιβιώσουν. Εκτός από ταεχθρικά πυρά, είχε εμφανιστεί έναςακόμα αντίπαλος: τα κρυοπαγήματα.Το Α’ΣΣ διέθετε τώρα τις II, III καιIV Μεραρχίες επειδή η VIII Μεραρχίακαι το Απόσπασμα Λιούμπα είχαναποσυρθεί ως εφεδρεία του αρχι-στράτηγου στις περιοχές Δελβινακίουκαι Δελβίνου αντίστοιχα. Κάτω από

αντίξοες συνθήκες κατόρθωσε νααπελευθερώσει τη Χειμάρρα στις 22Δεκεμβρίου.

Το Β’ΣΣ κινήθηκε στην εδαφικήπεριοχή μεταξύ Αώου και άνω κοι-λάδας του Αψου ποταμού και έπειτααπό σκληρή μάχη με τους Ιταλούςκαι τα στοιχεία της φύσης, κατόρ-θωσε να φθάσει 2 χιλιόμετρα ΒΑτης Κλεισούρας χωρίς να μπορέσεινα την καταλάβει. Ολοκλήρωσε όμωςτην κατάληψη του Μάλι Κράσοβεςνότια του Αψου και του υψώματοςΖαλοσνίγια βόρεια του ποταμού.

Στον τομέα του ΤΣΔΜ το Συγ-κρότημα «Κ» μετονομάστηκε σε Ε’ΣΣ,αν και εξακολουθούσε να περιλαμ-βάνει ακόμα μόνο τη X ΜεραρχίαΠεζικού. Κατόρθωσε όμως να φθάσειστα ανατολικά του όρους Τόμοροςκαι να συνδέσει το δεξιό του Β’ΣΣμε το αριστερό του Γ’ΣΣ. Το Γ’ ΣΣεξαιτίας των καιρικών συνθηκών πε-

ριορίστηκε στη βελτίωση των κατε-χόμενων θέσεων και την αγκίστρωσηεχθρικών δυνάμεων.

Οι Ιταλοί, αντιμετωπίζοντας τονκίνδυνο κατάληψης του Αυλώνα,πραγματοποίησαν κάθε δυνατή προ-σπάθεια για να σταματήσουν τηνελληνική προέλαση. Ενίσχυσαν τιςδυνάμεις της Αλβανίας με προσωπικόκαι άφθονο πολεμικό υλικό. Στις 29Δεκεμβρίου ο στρατηγός Καβαλλέροαντικατέστησε τον στρατηγό Σοντούστη διοίκηση των ιταλικών δυνάμεωνστην Αλβανία.

Μακριά από το μέτωπο συνέβαι-ναν άλλα γεγονότα καθοριστικά γιατην τύχη της χώρας. Ο Χίτλερ είχεήδη σχεδιάσει την επιχείρηση κατάτης ΕΣΣΔ για τον Μάιο του 1941. Ητροπή που είχε ακολουθήσει η κα-τάσταση στην Ελλάδα τον ανησυ-χούσε πολύ. Τα βρετανικά αεροπλάναμπορούσαν να φθάσουν τις πετρε-

λαιοπηγές της Ρουμανίας και αν οιΒρετανοί αποβιβάζονταν με μεγάλεςδυνάμεις στην Ελλάδα, διακυβευότανη θέση της Γερμανίας στα Βαλκάνια.Στις 4 Νοεμβρίου 1940 πραγματο-ποιήθηκε πολεμικό συμβούλιο στοΒερολίνο. Ο Χίτλερ χαρακτήρισε τηνιταλική εισβολή στην Ελλάδα «θλι-βερό γεγονός» και ζήτησε από τουςεπιτελείς του να μελετήσουν εισβολήστην Ελλάδα με δύναμη δέκα με-ραρχιών τουλάχιστον. Στις 13 Δε-κεμβρίου 1940, ενώ ο ΕλληνικόςΣτρατός καταδίωκε τους Ιταλούςμέσα στο έδαφος της Βορείου Ηπεί-ρου, ο Χίτλερ εξέδιδε την υπ’ αριθμόν20 Κατευθυντήρια Οδηγία του γιατην Επιχείρηση «Μαρίτα», όπως ήταντο κωδικό όνομα της επίθεσης κατάτης Ελλάδας. Είχε αρχίσει η αντί-στροφη μέτρηση για το τέλος μιαςεποποιίας, αν και ο δρόμος ήτανδύσκολος ακόμα.

Η δεύτερη περίοδος του Ελληνοϊταλικού πολέμου

Φωτογραφία στο Αλβανικό μέτωπο το 1941, στο ύψωμα Σκουτάρα. Εικονίζονται αξιωματικοί του 5ου λόχου του 6ου Συντάγματος Πεζικού.

Πορεία Ελλήνων στρατιωτών στο χιόνι. Φέρουν λευκές κάπες παραλλαγής. Οι αντίξοες καιρικές συνθήκες προξένησαν πολύ μεγάλες φθορές στον Ελληνικό Στρατό.

Συνέχεια από τη σελίδα 31

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 33

Η ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΤΩΝ Η.Π.Α.ΠΑΡΕΧΟΥΜΕ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΟΠΩΣ:

• Προσκλήσεις Συγγενών• Μόνιμη Κατοικία (Πράσινη Κάρτα)• Απόκτηση Αμερικάνικης Υπηκοότητας• Παράταση Αδειών Παραμονής • Απέλαση ή Αποβολή• Ελεγχος εντύπων για Εργοδότες ( I-9)• Βίζα Εργασίας για επαγγελματίες• Βίζα για Επενδυτές • Βίζα για Φοιτητές• Βίζα για Αγρότες • Βίζα για Θύματα Εγκλημάτων

Για περισσότερες πληροφορίες, τηλεφωνήσετε στο γραφείο μας

στο (610) 446-6992 ή

στο (800) 398-2155

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΑMARIANTHE L. BUDIKE Esq.

Email: [email protected]Ιστοσελίδα: www.budikelaw.com

ΑΣΦΑΛΕΙΕΣΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ-ΣΠΙΤΙΩΝ-ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ELLAS TRAVELΑΕΡΟΠΟΡΙΚΑ ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ

ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΙΚΑγια Ελλάδα και Κύπρο

Πληρεξούσια, Eξουσιοδοτήσεις-Αποδοχές κληρονομιάς-Γονικές παροχές-Επίσημες Μεταφράσεις

ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑΠαρακολουθείτε τα τηλεοπτικά μας προγράμματα στο Time Warner Cable:

Τρίτη 9 το βράδυ στο 34, Πέμπτη 5 μ.μ. στο 1997Παρασκευή 6:30 μ.μ. στο 1997 και Σάββατο 11 το πρωί στο 56

ΟΜΙΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ MΑΪK ZAΠITΗΑπό το 1963

22-74 31 sTrEET, asTOria, NY 11105TEl. (718) 274-5100

ΣΧΟΛΗ ΟΔΗΓΩΝZAPITI AUTO SCHOOL

Επαγγελματική διδασκαλία • Μαθήματα καθημερινάΑυτοκίνητα για το road Test • 5ωρη διδασκαλία

Defensive driving course για 10% έκπτωση στην ασφάλειαΒιβλίο για το ΠΕΡΜΙΤ στα Ελληνικά, Αγγλικά, Ισπανικά

Αδειες διεθνείς (international)

Η ΩΡΑΙΟΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑΓραμμένο σε απλή, ευκολονόητη γλώσσα, πλουτισμένο με άφθονες ενδιαφέρουσες εικόνες από τη ζωή του Ιησού του Ναζωραίου, το βιβλίο αυτό αποτελεί ένα όμορφο και χρήσιμο δώρο που μιλάει για την απλότητα και αγιότητα το Ιησού μας Χριστού – η ζωή Του,οι διδασκαλίες Του, τα πάθη Του. Είναι ένα ωραίο δώρο για νεαρούςαναγνώστες. (247 σελίδες). Τιμάται $5 (προπληρωτέα περιλαμβανόμενωντα ταχυδρομικά). Αποταθείτε:

Greek Voice of Hope, Box 67, Madera, CA 93639 (860) 742-5341www.greekvoice.org email: [email protected]

Βραβεύεται με το Πρώτο Βραβείο Zagat Excellence & Extraordinary Award

συνεχώς από το 2004

AGORA PLAZA23-18 31ST STREET • ASTORIA, NY 11105

Tel.: 718-728-8484 • Fax: 718-728-0066www.artopolis.net • e-mail:[email protected]

ΔΩΡΕΑΝ ΜΕΓΑΛΟΣ ΧΩΡΟΣ ΠΑΡΚΙΝΓΚ

Για κάθε περίπτωση.Showers, γάμοι, αρραβώνεςsweet sixteen, επέτειοι, κ.λπ.

All baking done on premises.

Καταΐφι, μπακλαβάς, κουραμπιέδες,

μελομακάρονα, κουλουράκια,

γλυκά κουταλιού, cakes και τούρτες που

ξεχωρίζουν στη γεύση και στην εμφάνιση

a b

Το ζαχαροπλαστείο με τις πιο γλυκές

Ελληνικές γεύσεις.

Πρώτο στην γεύση, πρώτο στην ποιότητα.

Τιμή και δόξα στους ήρωες που με τον αγώνα τους κράτησαν αναμμένη τη σπίθα της λευτεριάς.

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου Ζήτω το Επος του ‘40

ΤΩΡΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ TA BΡABEYMENA

ΚΟΥΦΕΤΑ ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΑΚΗ ΑΠΟ ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Η τέλεια επιλογή για το γάμο σας

και όπου αλλού αρμόζει.

Οι σπανακόπιτες και οι τυρόπιτες μας είναι

φτιαγμένες από το δικό μας χειροποίητο φύλλο

OnyxSlates

MarbleGranite

TerrazzoLimestone

TravertimeTerra Cotta

Walls FloorsStatuesColumnsKitchensFireplacesBathroomsCountertops

Restoration & Renovation * Terrazzo InstallationCleaning * Grinding * Polishing

«We do it, over again»344 Green Avenue, East Meadow, NY 11554Tel.: (516) 481 3707 * Fax: (516) 481-4313

TerraFirmaRestorations.com

ZOGRAFOS BARKOURAS

WR

Στους ήρωες και ηρωίδες του μεγάλου «ΟΧΙ» του 1940.

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου - Ζήτω το Εθνος!

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ34

Σάββατο 1 - Κυριακή 2 Νοεμβρίου 2014

a bwww.ekirikas.com

Μη χάσετε στο «Περιοδικό» το αφιέρωμα στον Δημήτρη Κατσιούλη

από τη νέα γενιά των επιτυχημένων Ελλήνων μεταναστών

Δωρεάν με τον «Εθνικό Κήρυκα»

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 35

Ιδιοκτήτης Γιάννης Μώρος

PALERMO LIQUORS & WINES

1137 East Tremont Ave., Bronx, NY 10460Tel.: (718) 794-1237

ALITALIA PIZZA/RESTAURANT

1138 East Tremont Ave., Bronx, NY 10460Tel.: (718) 597-5250

Στις 6 Ιανουαρίου 1941 οι αντι-κειμενικοί σκοποί τους οποίους είχεθέσει το ΓΣ από τις αρχές Νοεμβρίου,είχαν ολοκληρωθεί. Οι ελληνικέςδυνάμεις, παρά τις δυσμενείς και-ρικές συνθήκες του φοβερού εκείνουχειμώνα και τον ανεπαρκή εφοδια-σμό, παρά τις συνεχείς ενισχύσειςτων Ιταλών, είχαν κατορθώσει νατους απωθήσουν σε βάθος από 30έως 50 χιλιόμετρα μέσα στο βορει-οηπειρωτικό έδαφος και να φθάσουνστη γραμμή Χειμάρρα - Μπολιένα -Κλεισούρα (όχι) - Σούχα Γκόρα -Κάμια - Πόγραδετς.

Την ίδια ημέρα το ΓΣ αναγκά-στηκε να αναστείλει τις επιθετικέςεπιχειρήσεις μεγάλης κλίμακας. Οιλόγοι οι οποίοι οδήγησαν στην από-φαση αυτή ήταν οι κακές καιρικέςσυνθήκες, οι δυσχέρειες ανεφοδια-σμού, οι μεγάλες απώλειες απόκρυοπαγήματα που είχαν μάλισταξεπεράσει τις απώλειες μάχης και ηανάγκη να συμπληρωθούν οι ελ-λείψεις που δημιουργήθηκαν ανα-πόφευκτα κατά τον δίμηνο αγώνασε προσωπικό, κτήνη, αυτόματαόπλα και κάθε είδους εφόδια καιυλικά.

Τη νύκτα της 6ης Ιανουαρίου οι

Ιταλοί διέθεταν απέναντι από τουςΕλληνες έντεκα μεραρχίες πεζικού(11η «Μπρένερο», 29η «Πιεμόντε»,19η «Βενέτσια», 23η «Φεράρα», 33η«Ακούι», 37η «Μοντένα», 48η«Τάρο», 49η «Πάρμα», 51η «Σιένα»,53η «Αρέτσο», 56η «Καζάλε») καιτέσσερις μεραρχίες αλπινιστών (2η«Τριεντίνα», 3η «Τζούλια», 4η «Κου-νένσε» και 5η «Πουστέρια»).

Διέθεταν επίσης την 131 ΤΘ Με-ραρχία «Κένταυροι», ενισχυμένη μεδύο συντάγματα βερσαλιέρων, ένα

σύνταγμα γρεναδιέρων, δύο συν-τάγματα ιππικού, τάγματα πολυβό-λων, μονάδες μελανοχιτώνων καιμονάδες Αλβανών. Τον Δεκέμβριοείχαν αποβιβασθεί στο αλβανικόέδαφος τμήματα των μεραρχιών«Κουτέο» και «Λύκοι της Τοσκάνης»,τα οποία κινούντο προς το μέτωπο.Σύμφωνα με τα στοιχεία των ιταλι-κών υπηρεσιών εφοδιασμού, την 1ηΙανουαρίου 1941 βρίσκονταν στηνΑλβανία 10.616 αξιωματικοί,261.850 οπλίτες, 7.563 οχήματα

και 32.871 μεταφορικά κτήνη.Το ελληνικό ΓΣ είχε λάβει την

απόφαση να αναστείλει τις επιχει-ρήσεις από τις 28 Δεκεμβρίου 1940.Την απόφασή του αυτή την υλοποί-ησε με τις Γενικές Οδηγίες του αρ-χιστράτηγου προς τους σχηματι-σμούς, οι οποίες εκδόθηκαν την 6ηΙανουαρίου. Σύμφωνα με τις οδηγίες,μέχρι να βελτιωθούν οι καιρικέςσυνθήκες οι σχηματισμοί θα λάμ-βαναν μέτρα για να βελτιώσουν τηναμυντική τους διάταξη με στόχο ναδιατηρήσουν τις θέσεις που κατείχανκαι θα διεξήγαν επιχειρήσεις γιανα βελτιώσουν τις θέσεις τους καινα διατηρήσουν το επιθετικό πνεύματων ανδρών τους. Στους σχηματι-σμούς δόθηκαν οι παρακάτω απο-στολές:

• Α’ ΣΣ. Στην κοιλάδα του ποτα-μού Ζαγόρια να περιορίσει τις δρα-στηριότητες του σε απώθηση τουεχθρού βόρεια του Αώου ποταμούγια να εξασφαλίσει τον συγκοινω-νιακό κόμβο της Κλεισούρας. Στηνκοιλάδα του Δρίνου να περιοριστείσε μικρής κλίμακας τοπικές ενέργειεςγια να ωθήσει τον εχθρό προς τονΑώο και να αποφράξει την κοιλάδατου Δρίνου από την κατεύθυνση

εκείνη.• Β’ ΣΣ. Να διεξάγει επιθετικές

επιχειρήσεις για να καταλάβει τονσυγκοινωνιακό κόμβο της Κλεισού-ρας, να αποφράξει τη διάβαση σταδυτικά και να καταλάβει τη γραμμήΠοντγκόρανι - Σούκα - Μάλι Γαρονίν.

• ΤΣΔΜ. Να περιοριστεί στηνεξασφάλιση του υψιπέδου Κορυτσάς.Επιπλέον, να εξασφαλίσει σύνδεσμομε το Β’ ΣΣ στην κοιλάδα του ποτα-μού Τομορίτσα και να διεξάγει τιςαναγκαίες τοπικές ενέργειες για ναβελτιώσει τις θέσεις του.

Οι σημαντικότερες επιχειρήσειςπου ακολούθησαν ήταν εκείνες τουΒ’ ΣΣ για την κατάληψη της Κλει-σούρας. Η επίθεση εκτοξεύθηκε τοπρωί της 8ης Ιανουαρίου με δύομεραρχίες σε πρώτο κλιμάκιο. Η ΙΜεραρχία κινήθηκε στο αριστερόκαι η XV ΜΠ στο δεξιό. Η XI Με-ραρχία ακολουθούσε τη XV. Η XVΜΠ αντιμετώπισε τμήματα της γνω-στής Μεραρχίας Αλπινιστών «Τζού-λια». Την ημέρα εκείνη ολοκλήρωσετους αντικειμενικούς της σκοπούςμε βαρύ τίμημα. Είχε 7 αξιωματικούςκαι 199 οπλίτες νεκρούς, 9 αξιωμα-

Η τρίτη περίοδος του Ελληνοϊταλικού Πολέμου

Συνέχεια στη σελίδα 37

Τιμούμε τους Ηρωεςτου Επους του ‘40και αναφωνούμε

Ζήτω το Εθνος

MOUNT�JOY�FamilY rEsTaUraNT307 W. Main StreetMount Joy, PA 17552(717) 653-5357

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ36 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Ελληνας ΣτρατιώτηςΠεζικού. Φέρει κράνος υπ.1933. αυστριακήςσχεδίασηςφυσιγγιοθήκες, γυλιόμάχης και χλαίνη. Το χρώμα τωνεπιρραμμάτων τουΠεζικού ήταν τοκόκκινο και οι πεζοίήταν εξοπλισμένοικυρίως με τυφέκιαmannlicher schoe-nauer υπ. 1903 καιξιφολόγχες υπ. 1903.

Ελληνας υποστράτηγος.Φέρει χειμερινή στολή

υπηρεσίας, η οποία ήταν ακριβές

αντίγραφο της αγγλικήςτου Α’ΠΠ.

Το πηλήκιο φέρει διπλήχρυσοκέντητη κλάρα.

Το χιτώνιο έχει 4 χρυσά κουμπιά

τα οποία έφεραν ανάγλυφο τον βασιλικό

θυρεό. Στις υπάτες φέροντανσπιρούνια από λευκά

μέταλλο. Τα γάντια είναι από

καφέ δέρμα.

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 37

Η τρίτη περίοδος του πολέμου

τικούς και 286 οπλίτες τραυματίες.Η «Τζούλια» καταστράφηκε για δεύ-τερη φορά. Οι αλπινιστές εγκατέ-λειψαν στο πεδίο της μάχης 800νεκρούς και τραυματίες ενώ συνε-λήφθησαν 14 αξιωματικοί και 341οπλίτες. Κυριεύθηκαν 4 ορειβατικάΠυροβόλα, 26 όλμοι 81 mm, καθώςκαι άφθονα υλικά και εφόδια. Η«Τζούλια» στη διάρκεια των επιχει-ρήσεων είχε χάσει συνολικά 153αξιωματικούς, ενώ 3.840 οπλίτεςήταν νεκροί, τραυματίες, αιχμάλωτοικαι αγνοούμενοι.

Στις 9 Ιανουαρίου ενεπλάκη στοναγώνα η XI Μεραρχία και έπειτααπό σκληρό αγώνα κατέλαβε στις10 Ιανουαρίου τον στρατηγικής ση-μασίας κόμβο της Κλεισούρας. Τογεγονός αποτέλεσε μεγάλο πλήγμαγια την ιταλική διοίκηση. Δύο Αμε-ρικανοί δημοσιογράφοι οι οποίοιπαρακολουθούσαν τις επιχειρήσειςτης Ι Μεραρχίας μετέδωσαν την εί-δηση σε όλον τον κόσμο. Ο Καβαλ-λέρο σχολίασε: «Εχουμε ήδη εμ-πλέξει τις τέσσερις μεραρχίες πουέφθασαν εδώ σε μια κατάσταση δια-φορετική από εκείνη που είχαμεσχεδιάσει. Οι ενδείξεις ότι οι Ελληνεςέχουν εξαντληθεί αποδείχθηκαναπατηλές. Συμπεραίνω ότι οι επι-χειρήσεις θα συνεχισθούν και στομεταξύ πρέπει να αναδιοργανώσουμετις μεραρχίες αλπινιστών για τηνεπίθεση στα τέλη Φεβρουαρίου».

Η αναφορά του Καβαλλέρο αφο-ρούσε μια επίθεση στον τομέα τηςΚορυτσάς η οποία δεν πραγματο-ποιήθηκε ποτέ.

Στις 26 Ιανουαρίου οι Ιταλοί,αφού σταθεροποίησαν τις θέσειςτους, πραγματοποίησαν αντεπίθεσηγια να ανακαταλάβουν την Κλει-σούρα. Η αντεπίθεση πραγματοποι-ήθηκε με νωπές δυνάμεις ενισχυ-μένες με μονάδες αλπινιστών καιαρμάτων και υποστηριζόμενη μεπρωτοφανή όγκο αεροπορίας. Το Β’ΣΣ προώθησε ισχυρές δυνάμεις στηνπεριοχή, αφού ενισχύθηκε με τηνV Μεραρχία Πεζικού του Γ’ ΣΣ καιμέχρι τέλους Ιανουαρίου είχε κα-τορθώσει να αποκρούσει την ιταλικήαντεπίθεση. Δεν αρκέστηκε όμωςσε αυτό. Συνεχίζοντας τις προσπά-θειες του κατέλαβε με την V Με-ραρχία την Τρεμπεσίνα στις 2 Φε-βρουαρίου και με τη XV Μεραρχίατο χωριό Μπούμπεσι στις 4 Φε-βρουαρίου. Μέχρι τις 12 Φεβρουα-ρίου είχε καταλάβει την κορυφο-γραμμή της Τρεμπεσίνας, το ΜάλιΣπαντάριτ, το χωριό και τον αυχέναΜπούμπεσι, το ύψωμα Κιάφε Λουζίτκαι τα υψώματα 717 και 731 πουσε λιγότερο από έναν μήνα απότότε θα μετατρέπονταν σε εφιάλτη

για τους Ιταλούς.Στις 14 Φεβρουαρίου το ΓΣ, στο

οποίο υπάγονταν τα Α’ και Β’ ΣΣ,ίδρυσε το Τμήμα Στρατιάς Ηπείρου(ΤΣΗ) με διοικητή τον αντιστράτηγοΜάρκο Δράκο. Τα δύο σώματα στρα-τού υπήχθησαν στο ΤΣΗ, το οποίοιδρύθηκε επειδή το ενδεχόμενο αν-τιμετώπισης απειλής από τη Βουλ-γαρία, η οποία είχε προσχωρήσειστον Αξονα, είχε καταστήσει ανα-γκαία την ύπαρξη ενός στρατηγείουπου θα συντόνιζε τις ενέργειες τωνδύο σωμάτων στρατού.

Στους υπόλοιπους τομείς (Α’ ΣΣκαι ΤΣΔΜ) πραγματοποιήθηκαν το-πικές επιχειρήσεις για τη βελτίωσητων κατεχόμενων θέσεων και τηδημιουργία ευνοϊκών συνθηκών γιαπαραπέρα επιθετικές επιχειρήσεις.Προσπάθειες για την κατάληψη τουΤεπελενίου από το Α’ ΣΣ απέτυχανλόγω των καιρικών συνθηκών καιτης αντίστασης των Ιταλών οι οποίοιμε συνεχείς ενισχύσεις είχαν μετα-τρέψει την ιταλική διάταξη σε «τεί-χος», σύμφωνα με τον Καβαλλέρο.Μέχρι την εκτόξευση της μεγάληςεαρινής επίθεσης «Πριμαβέρα», οιδυνάμεις των Aa και Β’ ΣΣ πραγμα-τοποιούσαν περιορισμένης κλίμακαςεπιχειρήσεις για τη βελτίωση τηςαμυντικής τους διάταξης με πολύδυσάρεστες για τους Ιταλούς συνέ-πειες στη συνέχεια.

Στο μεταξύ η Γερμανία προετοί-μαζε την εισβολή στην Ελλάδα, τηνοποία υπολόγιζε να αρχίσει και ναολοκληρωθεί μέσα στον Μάρτιο, μεδεδομένη τη μέχρι τότε φιλική στάσητης Γιουγκοσλαβίας. Η ΕλληνικήΚυβέρνηση, έχοντας συνειδητοποι-ήσει τον κίνδυνο, ήρθε σε συνεν-νόηση με τους Βρετανούς για τηναποστολή στρατιωτικής βοήθειαςστην Ελλάδα. Οι συνομιλίες - δια-φωνίες γύρω από τον τρόπο άμυναςτου ελληνικού χώρου και οι απο-φάσεις που ελήφθησαν, αφορούνπερισσότερο τον ΕλληνογερμανικόΠόλεμο. Πάντως, την παραμονή τηςμεγάλης εαρινής επίθεσης (8 Μαρ-τίου 1941) άρχισαν να αποβιβάζον-ται στην Ελλάδα οι βρετανικές δυ-νάμεις. Φθάνουμε έτσι στο κυριότερογεγονός της τρίτης περιόδου τουΕλληνοϊταλικού Πολέμου, την «Πρι-μαβέρα».

Η μεγάλη Εαρινή επίθεση -«Πριμαβέρα»

Ο Μουσολίνι γνώριζε ότι οι Γερ-μανοί ετοίμαζαν επίθεση κατά τηςΕλλάδας, αλλά δεν ήξερε πότε αυτήθα πραγματοποιείτο. Ομως, όπωςορθά παρατήρησε ο Αγγελος Βλάχοςστην ανοικτή επιστολή του προς

Συνέχεια στη σελίδα 39

Συνέχεια από τη σελίδα 35

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΜΟΡΓΟΥ ΚΑΙ ΝΗΣΩΝΣκοινούσα, Δονούσα, Ηράκλεια και Κουφονήσια

Το Επος του ‘40

ήταν το αποκορύφωμα

του αγώνα ενός λαού

που με θάρρος αντιμετώπισε

τις ορδές των κατακτητών.

Ηταν το μεγαλείο της θυσίας

των νέων της Ελλάδας

που με πείσμα υπερασπίστηκε

τη Λευτεριά της πατρίδας τους.

Ας γίνει η θυσία

των προγόνων μας

ο φάρος που θα μας οδηγήσει

να πράττουμε πάντα

το χρέος μας σαν Ελληνες.

ΖΗΤΩ H 28η ΟΚΤΩΒΡIΟΥ

O Πρόεδρος και το Διοικητικό Συμβούλιο

Billy Goat Restaurant430 North Michigan Avenue, Chicago, IL 60611 • Τel.: (312) 222-1525

Με ελληνική υπερηφάνεια τιμούμε τους ήρωες και ηρωίδες του μεγάλου «Οχι του 1940!

Ζήτω η 28η Οκτωβρίου!

a b

Η Διεύθυνση και το προσωπικό

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ38 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Η τρίτη περίοδος του Ελληνοϊταλικού Πολέμου

Ελληνας ΣτρατιώτηςΙππικού 1940-41. Τα πράσινα επιρράμματα στον γιακά χαρακτηρίζουντο όπλο του Ιππικού. Φέρει κράνος γαλλικού τύπου «adrian», δερμάτινεςπερικνημίδες και είναιεξοπλισμένος με αραβίδα mannlicherκαι σπάθη. Οι ιπποσκευές ήτανσυνήθως αγγλικού ή γερμανικού τύπου.

Ελληνας στρατιώτης Πυροβολικού. Φοράει αγγλικό κράνος mk1 και λευκά κάλυμμα

παραλλαγής για τα χιόνια. Οι στρατιώτες του Πυροβολικούήταν εξοπλισμένοι με γαλλικά τυφέκια mannlicher-Berthier

1892 και αραβίδες mannlichef scfioenauer υποδ. 1903. Το χρώμα των επιρραμμάτων είναι το μαύρο.

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 39

Η κουζίνα μας προσφέρει γεύσεις που ανταποκρίνονται στις προτιμήσεις των Ελλήνων καλοφαγάδων

Καλομαγειρεμένα ή της ώρας φαγητά που μπορείτε

να τα απολαύσετε όλες τις ώρες της ημέρας, πρωί-μεσημέρι-βράδυ

Προσωπική και φιλική εξυπηρέτηση • Ανετο οικογενειακό περιβάλλον • Ανοικτά καθημερινά

Διαθέτουμε χώρο για πάρκινγκ

H αίθουσα προσφέρεται για ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

CATERING AVAILABLE για κάθε σας εκδήλωση

DINER RESTAURANTSteaks • Seafood • Coctktails

717 Kings Highway, (East 8th Street), Brooklyn, NY 11223

Tel.: (718) 998-3750 • Fax: (718) 998-7064

Ζήτω�η�28η Οκτωβρίου�1940

Ζήτω�το�Εθνος

τον Χίτλερ, η οποία δημοσιεύθηκεστην «Καθημερινή», η Ιταλία θαήταν ηττημένη «οριστικά, τελεσίδικα,παγκόσμια και αιώνια», όταν έστωκαι ένας Γερμανός στρατιώτης πα-τούσε στην Ελλάδα. Και αυτό τογνώριζε καλά ο Μουσολίνι, ο οποίοςεπιθυμούσε μια επιτυχία στην Αλ-βανία για να περισώσει το γόητροτου και το γόητρο του Στρατού τουπροτού επέμβει ο Γερμανικός Στρα-τός. Στην τελευταία αυτή περίπτωσηο Μουσολίνι θα βρισκόταν σε ιδιαί-τερα δύσκολη θέση, γιατί θα όφειλεστους Γερμανούς την έξοδο του απόμια περιπέτεια στην οποία τον είχεεμπλέξει η οικτρή αποτυχία του σταβουνά της Ηπείρου και της Αλβανίας.Η Ανώτατη Γερμανική Διοίκηση έτρε-φε πολύ λίγες αυταπάτες για τηνπιθανότητα επιτυχίας της ιταλικήςεπίθεσης, αλλά από το άλλο μέρος,έκρινε ότι άξιζε τον κόπο η προ-σπάθεια του Μουσολίνι. Μια επιτυ-χία του θα έφερνε σε απελπιστικήκατάσταση τους Ελληνες και ίσωςτελείωνε τον πόλεμο.

Με την Ελλάδα νικημένη, τηΒουλγαρία στον Αξονα και την Τουρ-κία ουδέτερη, η Γιουγκοσλαβία μελίγη πίεση θα ευθυγραμμιζόταν μετη Βουλγαρία. Στα πλευρά της γερ-μανικής προσπάθειας κατά της Σο-βιετικής Ενωσης δεν θα υπήρχαν«αγκάθια» και το κυριότερο, οι 24γερμανικές μεραρχίες στη Βουλγαρίαθα ήταν ελεύθερες να δράσουν στοανατολικό μέτωπο.

Ο Μουσολίνι έφθασε στις 2 Μαρ-τίου 1941 στα Τίρανα για να επι-βλέψει ο ίδιος τη μεγάλη του επί-θεση, την οποία είχε προετοιμάσειπολύ προσεκτικά από την επομένητης μεγάλης σύσκεψης που πραγ-ματοποιήθηκε στο Σάλτσμπουργκστις 19 και 20 Ιανουαρίου 1941.Μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου μετα-φέρθηκαν στην Αλβανία δέκα νέεςμεραρχίες, μαζί με χιλιάδες τόννουςυλικά και εφόδια. Παράλληλα, μεμια ημερήσια διαταγή του, ο Ντούτσεπροέτρεψε επιφανή φασιστικά στε-λέχη και υπουργούς του να κατα-ταγούν και να μεταβούν στο μέτωπογια να τονώσουν το ηθικό του λαούκαι των στρατιωτών.

Στην πρόσκληση αυτή ανταπο-κρίθηκαν πολλοί υπουργοί και στε-λέχη, καθώς και ο γαμπρός του Γκα-λεάτσο Τσιάνο.

Το σχέδιο επίθεσης των Ιταλώνπροετοιμάστηκε από τον στρατηγόΚαβαλλέρο, αλλά παρά τα μεγαλε-πήβολα όνειρα του Ντούτσε, ήτανπολύ συντηρητικό, αφού ως τελικόαντικειμενικό σκοπό είχε ορίσει ταΙωάννινα. Σύμφωνα με το σχέδιοτου Καβαλλέρο, η επίθεση θα άρχιζεστις 9 Μαρτίου και θα εκδηλωνότανσε ένα στενό μέτωπο περίπου 32km ανάμεσα στους ποταμούς Αώοκαι Αψο, στη γενική κατεύθυνσηΓκλάβα - Μπούμπεσι, με σκοπό τη

δημιουργία ρήγματος και τη διάνοιξητης κοιλάδας του ποταμού Ντεσνί-τσα. Η ενέργεια ανατέθηκε στην11η Στρατιά υπό τον στρατηγό Τζε-λόζο. Είναι χαρακτηριστικό το ότι ηγειτονική 9η Στρατιά δεν ειδοποι-ήθηκε ότι δίπλα της θα γινόταν ηπιο σοβαρή προσπάθεια από τηνέναρξη του πολέμου.

Το σχέδιο των Ιταλών προέβλεπεεπίθεση στον τομέα της Ι ΕλληνικήςΜεραρχίας σε τρεις κατευθύνσεις.Η κύρια προσπάθεια των Ιταλώνκατευθυνόταν σε μέτωπο πέντε πε-ρίπου χιλιομέτρων, ανάμεσα στιςβόρειες πλαγιές της Τρεμπεσίναςκαι στο χωριό Μπούμπεσι, με τελικόαντικειμενικό σκοπό την ανακατά-ληψη της Κλεισούρας. Στη συνέχειαπροβλεπόταν προέλαση προς Λε-σκοβίκι - Ιωάννινα. Η κύρια προ-σπάθεια ανετέθη στο VIII ΣώμαΣτρατού, με τις Μεραρχίες «Κάλιαρι»,«Πούλιε», «Πινερόλο», «Μπάρι» καιδύο τάγματα μελανοχιτώνων. ΤοΣώμα πλαισιωνόταν στα βόρεια απότη Μεραρχία «Σφορτσέσκα» τουXXV Σώματος Στρατού. Η Μεραρχία«Μπάρι» και αργότερα οι Μεραρχίες«Σιένα» και «Λύκοι της Τοσκάνης»,θα ήταν σε δεύτερο κλιμάκιο. Τέλος,στην περιοχή Τεπελενίου υπήρχανως εφεδρεία οι Μεραρχίες «Πιεμόν-τε» και η ΤΘ Μεραρχία «Κένταυροι».Εκτός από τις μονάδες αυτές, οιΙταλοί είχαν μεταξύ Αώου και Αψουσυνολικά 15 τάγματα αλπινιστώνκαι μελανοχιτώνων και δύο τάγματαπολυβόλων.

Η ιταλική επίθεση είχε σχεδιασθείνα εκδηλωθεί στον τομέα του ελ-ληνικού Β’ Σώματος Στρατού. ΤοΣώμα αυτό διέθετε από τον Αώομέχρι τον Αψο ποταμό τις XVII, V, Ι,XV και XI Μεραρχίες, ενώ πίσω απότην πρώτη γραμμή υπήρχε η εφε-δρεία του Τμήματος Στρατιάς Ηπεί-ρου (ΤΣΗ): ανά ένα σύνταγμα τωνXV και XVII Μεραρχιών και ένασύνταγμα της VI Μεραρχίας βόρειατης Κλεισούρας. Επίσης, στα νότιατου Αργυρόκαστρου ήταν έτοιμη ναεπέμβει υπέρ του Β’ ΣΣ η IV Με-ραρχία. Οι ελληνικές δυνάμεις οιοποίες είχαν προωθηθεί στη γραμμήαυτή κατά τη διάρκεια των χειμερι-νών επιχειρήσεων, είχαν επιτύχειτους αντικειμενικούς τους σκοπούς,την παραμονή ακριβώς της ιταλικήςεπίθεσης (8 Μαρτίου), με την κα-τάληψη της γραμμής Σεντέλι - Με-τζγκοράνης. Η ολοκλήρωση των επι-θετικών ενεργειών ήταν μέσα σταπλαίσια του σχεδίου άμυνας το οποίοείχε ετοιμάσει το Β’ ΣΣ, έπειτα απόοδηγίες του Γενικού Στρατηγείουαπό τις 9 Φεβρουαρίου, όταν τασχέδια και οι προπαρασκευές τωνΙταλών για την εκτόξευση μιας με-γάλης επίθεσης είχαν γίνει αντιλη-πτά. Η έγκαιρη αναγνώριση τωνπροθέσεων των Ιταλών υπήρξε πο-λύτιμη, όχι μόνο γιατί οργανώθηκε

Συνέχεια στη σελίδα 41

Συνέχεια από τη σελίδα 37

3434 Parkview Avenue, Pittsburgh, Pa 15213 Tel.: (412) 687-1517 • Fax: (412) 687-7969

NIKO�CONTRACTING�CO.ΝΙΚΟΣ ΛΑΡΔΑΣ

ΖΗΤΩ Η 28Η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

1940

ΥΜΝΟΣ ΣΤΗΝ ΣΗΜΑΙΑΑθανασίου Αργυρόπουλου

Μέσα μας βαθειά για σένα μια λαχτάρα πάντα ζειτην πατρίδα συμβολίζεις και την λευτεριά μαζί.

Γαλανόλευκή είν’ η θωριά σου και φαντάζεις μες στον νουσαν το κύμμα, σαν το γέλιο του πελάου και τ’ ουρανού.

Της τιμής και της ανδρείας είσ’ αστείρευτη πηγήτου λευκού σταυρού σου η χάρη δυναμώνει κι ευλογεί.

Κι όσοι χάνονται για σένα, σπώντας σίδερα βαρειά.ξεψυχούν και τραγουδούνε: «Χαίρε, ω, χαίρε Λευτεριά!»

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 201440 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Ελληνας λοχαγός Πεζικού. Φοράει δίκοχο υποδ. 1938.

αγγλικού τύπου εξάρτυση (sam Browne)και μπότες αξιωματικού.

Πολλές φορές τα διακριτικά του βαθμούφέρονταν και στο δίκοχο.

Τα επιρράμματα λείπουν από τον γιακά. Είναι εξοπλισμένος με αμερικανικό περίστροφο τύπου Colt υποδ.1915.

Εύζωνος του 39ου Συντάγματος Ευζώνων. Η φούντα αφαιρείτο από το

φάριο για πρακτικούς λόγους. Τα τσαρούχια εγκαταλείφθηκαν γρήγορααπό τα συντάγματα των ευζώνων διότι

ήταν δύσκολη η συντήρηση τους στα αλβανικά βουνά. Αντικαταστάθηκαν

από άρβυλα του πεζικού. Ο συγκεκριμένος φοράει παντελόνι

πεζικού και τον χακί ντουλαμά των ευζώνων. Οι εξαρτύσεις του είναιγαλλικές lebelKai είναι εξοπλισμένος με το τυφέκιο mannlicher schoenauer1903. Ο Εύζωνοι φορούσαν τα κράνη

του πεζικού υπ. 1933 ή τα αγγλικά mkt

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 41

καλύτερα η άμυνα, αλλά και γιατίσφυρηλατήθηκε το ηθικό των αν-δρών με τις επιτυχίες που είχαν ση-μειώσει οι επιθετικές επιχειρήσειςτων ελληνικών δυνάμεων.

Η εαρινή επίθεση των Ιταλώνδιεξήχθη σε δύο φάσεις:

Η πρώτη φάση κατελάμβανε τοχρονικό διάστημα από 9 μέχρι 15Μαρτίου, ενώ η δεύτερη φάση τοχρονικό διάστημα από 16 μέχρι 26Μαρτίου.

Η επίθεση άρχισε στις 06.30 της9ης Μαρτίου με έναν πρωτοφανήβομβαρδισμό πυροβολικού, όλμωνκαι αεροπορίας σε ολόκληρη τηζώνη του Β’ ΣΣ αλλά με ιδιαίτερησφοδρότητα στον τομέα της Ι Με-ραρχίας. Εκεί, σε μέτωπο 6 km, ερ-ρίφθησαν άνω των 100.000 βλημά-των πυροβολικού και όλμων. Η προ-παρασκευή του πυροβολικού διήρ-κεσε δυόμισι ώρες και ακολούθησανσφοδρές επιθέσεις πεζικού σε ολό-κληρο τον τομέα της Μεραρχίαςαλλά ιδιαίτερα στα υψώματα 717,731, Κιάφε Λουζίτ και ΜπρέγκουΡαπίτ. Οι επιθέσεις διήρκεσαν απότις 09.00 μέχρι τις 16.30 και τομόνο κέρδος των Ιταλών ήταν τούψωμα 717 το οποίο βρισκότανεκτός της διάταξης της Ι Μεραρχίαςκαι ένας πολύ μεγάλος αριθμός απω-λειών. Ο Ντούτσε, ο οποίος παρα-κολουθούσε τον αγώνα από το πα-ρατηρητήριο του στο ύψωμα Γκλάβε,δεν ήταν καθόλου ευχαριστημένος.Ιταλικές επιθέσεις εκτοξεύθηκαν σεολόκληρο το μέτωπο του Β’ ΣΣ χωρίςαποτέλεσμα. Οταν ο διοικητής τουΒ’ ΣΣ διαπίστωσε την κατεύθυνσητης ιταλικής κύριας προσπάθειας,διέθεσε στην Ι Μεραρχία ένα σύν-ταγμα της VI Μεραρχίας και δύοτάγματα από την εφεδρεία του. Ενέ-κρινε επίσης την αίτηση του διοικητήτης Ι Μεραρχίας να μη ισχύσει γι’αυτήν ο περιορισμός στην κατανά-λωση των πυρομαχικών πυροβολι-κού.

Την ημέρα εκείνη τραυματίστηκεβαριά και αιχμαλωτίσθηκε ο Ιταλόςταγματάρχης Πελεγκρίνι, διακεκρι-μένος καθηγητής του Πανεπιστημίουτης Νάπολης και μέλος του ΜεγάλουΦασιστικού Συμβουλίου. Λόγω τηςσοβαρότητας του τραύματος τουδεν τον ανέκριναν αλλά σε μια στιγ-μή ο ίδιος άνοιξε το στόμα του καιείπε: «Τα πράγματα δεν πάνε κα-θόλου καλά για την Ιταλία».

Στις 06.45 της 10ης, οι Ιταλοίεκτόξευσαν έναν «τύπου Βερντέν»βομβαρδισμό των θέσεων της Ι Με-ραρχίας και σε όλη τη διάρκεια τηςημέρας εκείνης εξαπέλυαν επιθέσειςκατά των υψωμάτων 731, ΜπρέγκουΡαπίτ και Τρεμπεσίνας. Αποτέλεσμα

μηδέν! Η ημερήσια διαταγή του σω-ματάρχη υποστράτηγου Μπάκουπρος τους μαχητές της Ι Μεραρχίας,περιγράφει πολύ παραστατικά τηνεξέλιξη της μάχης την ημέρα εκείνη:

«Προ του ακάματου ηρωισμούσας εθραύσθησαν από της χθες άπα-σαι αι απεγνωσμένοι εχθρικοί προ-σπάθειαι. Προ των χαλύβδινων γραμ-μών σας, συνετρίβησαν κατά το διή-μερον χρονικό διάστημα τρεις νωπαίΜεραρχίαι. Είμαι υπερήφανος διότιηγούμαι τοιούτων ηρώων. Η Πατρίςσεμνύνεται δι’ αυτούς. Η παρούσανα φθάσει μέχρι του τελευταίουοπλίτου της Μεραρχίας».

Στις 11 Μαρτίου, προσπάθειαυπερκέρασης της τοποθεσίας μέσωτης χαράδρας Πρόι Μαθ κατέληξεσε πανωλεθρία: 521 αιχμάλωτοι,250 νεκροί. Τη νύκτα 11/12 Μαρ-τίου, οι Ιταλοί αντικατέστησαν τηναποδεκατισμένη Μεραρχία «Πούλιε»και τα τάγματα μελανοχιτώνων μετη Μεραρχία «Μπάρι». Ο Ντούτσερώτησε τον Καβαλλέρο πώς έκρινετα αποτελέσματα των τριών ημερώντης επίθεσης. «Μέτρια», απάντησεο Καβαλλέρο.

«Μηδέν», τον διόρθωσε ο Ντού-τσε. Το ύψωμα 731 δέχθηκε άλλεςδύο ανεπιτυχείς επιθέσεις την ημέραεκείνη. Είχε αρχίσει να λαμβάνειτη θέση του στις Θερμοπύλες καιτο Σούλι της Ελληνικής Ιστορίας.Οι Ιταλοί επιχείρησαν νέα επίθεσηστις 00.45 της 12ης κατά του εφιάλ-τη τους, των υψωμάτων 731 καιΜπρέγκου Ραπίτ, με ανέπαφα τμή-ματα της Μεραρχίας «Μπάρι». Νέααποτυχία. Κέρδος μηδέν, απώλειεςτεράστιες. Ο Μουσολίνι άρχισε ναανησυχεί σοβαρά, συγκάλεσε σύ-σκεψη και διέταξε να διατεθούνόλα τα μέσα στο μέτωπο της Αλβα-νίας για τη συνέχιση της επίθεσης.Μέχρι το τέλος της πρώτης φάσηςο αριθμός των επιθέσεων στο ύψωμα731 και Μπρέγκου Ραπίτ έφθασετις 17. Το θέαμα μπροστά από ταυψώματα ήταν φρικτό. Τα δέντραείχαν «ξυριστεί» από τα πυρά καιπτώματα Ιταλών βρίσκονταν παντού.Οι απώλειες ήταν βαριές και απότην ελληνική πλευρά. Οι Ιταλοί απότη 14η είχαν αποφασίσει ότι αν καικατά τη 15η Μαρτίου δεν επιτύγ-χαναν αποφασιστικό αποτέλεσμα,θα ανέστελλαν τις επιθετικές επι-χειρήσεις για να εξοικονομήσουνδυνάμεις, μέχρι να δημιουργηθούνπλεονεκτικές συνθήκες για την ανά-ληψη περαιτέρω δράσης.

Η ελληνική διοίκηση, εκτιμώνταςότι οι Ιταλοί είχαν εξαντλήσει τοδυναμικό τους και ότι στο εγγύςμέλλον δεν θα μπορούσαν να πραγ-ματοποιήσουν μεγάλης έκτασης καιέντασης επιχειρήσεις, αποφάσισαντην ανακατανομή των δυνάμεων

στον κεντρικό τομέα του μετώπου,για να ανακουφιστούν εκείνες οιδυνάμεις οι οποίες είχαν δοκιμαστείσκληρά από την επίθεση των Ιταλών.Σύμφωνα με την απόφαση του Γε-νικού Στρατηγείου, στον τομέα τουΒ’ ΣΣ θα προωθούντο σε πρώτο κλι-μάκιο, από αριστερά προς τα δεξιά,οι IV, V, VI και XVII Μεραρχίες, ενώ

σε δεύτερο κλιμάκιο οι Ι και XVΜεραρχίες ως εφεδρεία του ΤΣΗκαι η XI Μεραρχία ως εφεδρεία τουΓενικού Στρατηγείου. Η αντικατά-σταση της Ι Μεραρχίας από τη XVIIέπρεπε να πραγματοποιηθεί μέχριτις 23 Μαρτίου, ενώ σε όλον τοντομέα η ολοκλήρωση της αντικατά-στασης θα έπρεπε να έχει συντελε-

στεί μέχρι το τέλος Μαρτίου.Κατά τις τρεις πρώτες ημέρες,

16, 17 και 18 Μαρτίου της δεύτερηςφάσης, δεν εκτοξεύθηκαν μεγάληςέκτασης επιθέσεις κατά των ελλη-νικών θέσεων. Στις 06.30 της 19ηςΜαρτίου εκτοξεύθηκε από τους Ιτα-

Ορειβατικό πυροβόλο schneider75 mm/79 ήταν το κύριο όπλοτου Ελληνικού Πυροβολικού το

1940/41. Ιδια πυροβόλαχρησιμοποιούσαν οι Γάλλοι, οι

Πολωνοί, οι Γιουγκοσλάβοι και οιΓερμανοί - από λάφυρα των

προηγουμένων.

Η τρίτη περίοδος του Ελληνοϊταλικού Πολέμου

Συνέχεια από τη σελίδα 39

Συνέχεια στη σελίδα 42

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ42 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

λούς η 18η επίθεση κατά του υψώ-ματος 731, από τμήματα της Με-ραρχίας «Σιένα» εκπαιδευμένα ειδικάγια τον σκοπό αυτόν, υποστηριζό-μενα από ελαφρά άρματα μάχης.Αποτέλεσμα: και πάλι μηδέν. Μετάτην επίθεση ακολούθησε σφοδρό-τατος βομβαρδισμός του 731 απότο ιταλικό πυροβολικό. Στις 22.00της 20ής οι Ιταλοί εξαπέλυσαν επι-θέσεις με ισχυρή υποστήριξη πυρώνπυροβολικού κατά του τομέα τηςXVII Μεραρχίας, οι οποίες απο-κρούσθηκαν γύρω στα μεσάνυχτα.Στον τομέα της Ι Μεραρχίας επι-κρατούσε ηρεμία μέχρι το πρωί της22ας, οπότε παρουσιάσθηκαν κή-ρυκες προ του 731 και ζήτησανεκεχειρία 4-6 ωρών για την περι-συλλογή και την ταφή των νεκρών.Η ελληνική διοίκηση δέχθηκε ναγίνει η περισυλλογή των νεκρώναλλά έθεσε τους δικούς της όρους:

η εκεχειρία να ισχύσει για όλοτο μέτωπο, όχι μόνο για το ύψωμα731. Οι όροι απορρίφθηκαν απότους Ιταλούς οι οποίοι επιθυμούσαντην εκεχειρία εκεί για να καλύψουντο φρικτό θέαμα. Ο Αγγελος Τερ-ζάκης αναφέρει ότι ένας Ιταλός ιε-ρέας που πήγε με την ιταλική αντι-προσωπεία στο ύψωμα αυτό, έπαθετέτοιο σοκ από το θέαμα που αντί-κρισε ώστε χρειάστηκε δυνατές δό-σεις κονιάκ για να συνέλθει. ΟιΙταλοί σε αντίποινα βομβάρδισανόλη τη ζώνη της Ι Μεραρχίας. Οβομβαρδισμός συνεχίστηκε όλη τηνεπόμενη ημέρα και τα ξημερώματατης 24ης οι Ιταλοί εκτόξευσαν δύοακόμα επιθέσεις κατά του 731 οιοποίες αποκρούσθηκαν. Ηταν καιοι τελευταίες.

Ετσι έληξε άδοξα η μεγάλη Εα-ρινή επίθεση, η οποία με τόση φρον-τίδα είχε ετοιμαστεί και της οποίαςτο αποτέλεσμα ανέμενε με τόσηαγωνία ο Ντούτσε. Ο τελευταίος,το πρωί της 21ης Μαρτίου έφυγεγια τη Ρώμη εκφράζοντας την απο-γοήτευση του με τις τελευταίες φρά-σεις προς τους επιτελείς: «Φεύγωγια τη Ρώμη. Αηδίασα από αυτό τοπεριβάλλον. Δεν προχωρήσαμε ούτεένα βήμα. Μέχρι τώρα με έχουνεξαπατήσει. Περιφρονώ βαθύταταόλους αυτούς τους ανθρώπους».

Είχε μείνει στην Αλβανία 18 ημέ-ρες κατά τις οποίες είδε να απο-τυγχάνουν οι προσπάθειες 120.000περίπου ανδρών του να διασπάσουντην ελληνική γραμμή άμυνας. Πολύαργότερα, όταν είχε τελειώσει οπόλεμος, η φασιστική προπαγάνδαανακοίνωσε στον ιταλικό λαό τηνπαρουσία του Ντούτσε στο μέτωποκαι τον ... αποφασιστικό ρόλο του

στην ήττα της Ελλάδας! Η Εαρινήεπίθεση, είπαν, ήταν η αρχή τηςνίκης των Ιταλών!

Οι απώλειες των ελληνικών δυ-νάμεων κατά τη διάρκεια της Εαρι-νής επίθεσης των Ιταλών ανήλθανσε 47 αξιωματικούς και 1.196 οπλί-τες νεκρούς, 144 αξιωματικούς και3.872 οπλίτες τραυματίες. Υπήρχανεπίσης και 42 οπλίτες αγνοούμενοι.Τις περισσότερες από τις απώλειεςαυτές τις είχε η Ι Μεραρχία, η οποίαδοκιμάσθηκε περισσότερο από όλεςτις άλλες: 27 αξιωματικούς και 531οπλίτες νεκρούς, 59 αξιωματικούςκαι 2.028 οπλίτες τραυματίες.

Δεν υπάρχουν συγκεκριμένοιαριθμοί για τις απώλειες των Ιταλών,αλλά σύμφωνα με στοιχεία τωνίδιων, ξεπέρασαν τους 11.800 νε-κρούς και τραυματίες. Η μεγάλησφαγή των Ιταλών έγινε μπροστάστο ύψωμα 731, όπως μπόρεσαννα διαπιστώσουν και οι Ελληνεςαξιωματικοί οι οποίοι μετέβησανεκεί κατά τη διάρκεια των συζητή-σεων για την εκεχειρία. Οι Ιταλοίθεωρούν ακόμα «Ιερό Εδαφος» τονχώρο του υψώματος αυτού.

Η Μεραρχία «Κάλιαρι» έχασε ταδύο πέμπτα της δύναμης της και ηΜεραρχία «Απουλία» έπαθε τόσομεγάλη φθορά ώστε αποσύρθηκεκαι αντικαταστάθηκε από τη Με-ραρχία «Μπάρι». Ο Μάριο Τσέρβιστο βιβλίο του «The Hollow Legions»γράφει χαρακτηριστικά: «Το τίμημασε αίμα μπορούσε να δικαιολογηθείαν το αποτέλεσμα θα ήταν νίκη.Ομως 12.000 απώλειες είναι τρο-μακτικό τίμημα για μια επιθετικήενέργεια που δεν προχώρησε πέρααπό το σημείο από το οποίο ξεκί-νησε και που είχε πληρωθεί μόνογια να ικανοποιηθεί η φιλοδοξίατου Μουσολίνι».

Το σχέδιο ενέργειας των Ιταλώνήταν το κλασικό σχέδιο επίθεσηςσε στενό μέτωπο με όγκο δυνάμεων,προς διάσπαση του και διάνοιξημιας κατεύθυνσης προς την οποίαθα επιχειρείτο εκμετάλλευση. Ομωςη κατεύθυνση την οποία επέλεξανως κύρια προσπάθεια ήταν ευνοϊκήκαι για τον αμυνόμενο, γιατί διέθετεδρόμο που διευκόλυνε την κίνησητων εφεδρειών και βοηθούσε τελικάστην αναχαίτιση του επιτιθέμενου.Αντίθετα, θα είχε πιθανότητα επι-τυχίας αν η κύρια προσπάθεια εφαρ-μοζόταν στο δεξιό της διάταξης τουΒ’ ΣΣ. Στον τομέα αυτόν ενήργησετο Β’ ΣΣ επιθετικά (με πολύ χειρό-τερες συνθήκες) τον Ιανουάριο καιανάγκασε τους Ιταλούς να εγκατα-λείψουν την Κλεισούρα και την κοι-λάδα του Ντεσνίτσα.

Τα μέσα τα οποία χρησιμοποι-ήθηκαν και η διάταξη των επιτιθέ-

μενων ήταν προσαρμοσμένα πλήρωςστον ελιγμό τους, όμως η προπα-ρασκευή πυροβολικού δεν είχε τααναμενόμενα αποτελέσματα γιατίμπορεί να ανέσκαψε το έδαφος καινα αχρήστευε τις επικοινωνίες, άφη-νε όμως ανέπαφο το ελληνικό πεζικόκαι πολύ περισσότερο το πυροβο-λικό. Ετσι, όταν μετά την προπα-

ρασκευή το ιταλικό πεζικό εξορ-μούσε κατά μάζες πιστεύοντας ότιθα ανέβαινε στους αντικειμενικούςσκοπούς με το όπλο επ’ ώμου, ταάθικτα τμήματα του ελληνικού πε-ζικού και του πυροβολικού το υπο-δέχονταν με εύστοχα πυρά.

Οι απώλειες των Ιταλών υπήρξαντρομακτικές. Το εγκληματικό λάθος

των Ιταλών ήταν ότι την τακτικήαυτήν την εφάρμοσαν επί σειράημερών, αλλάζοντας μόνο τις ώρεςεπίθεσης, καταφεύγοντας ακόμακαι σε νυκτερινές επιθέσεις.

Ο ηρωισμός των Ιταλών μαχητώνήταν αξιοθαύμαστος και αυτό δίνειμεγαλύτερη αξία στον αγώνα τουΕλληνα συναδέλφου τους. Κύριοχαρακτηριστικό του ελληνικού σχε-δίου ήταν η διεξαγωγή ενεργητικήςάμυνας. Σε αυτήν οφείλεται κατάμεγάλο μέρος η νίκη. Σε πολλέςπεριπτώσεις οι αμυνόμενοι δεν πε-ριορίζονταν στην απόκρουση τουεχθρού μόνο με πυρά, αλλά όταναυτός έφθανε στη γραμμή εφόδουκαι έπαυαν τα πυρά υποστήριξης,εξορμούσαν σχεδόν ταυτόχρονα μετην έφοδο του αντιπάλου σε μιαελληνικής επινόησης «αντέφοδο»,με το πλεονέκτημα ότι αυτοί ήτανξεκούραστοι σε σχέση με τον επιτι-θέμενο. Το ελληνικό πυροβολικό,παρά το γεγονός ότι έρριπτε ταβλήματα «με το δελτίο», δημιούρ-γησε καταπληκτικά αποτελέσματα.Η παρατήρηση, η ανταπόκριση στιςαιτήσεις βολής, η έγκαιρη εκτόξευσηφραγμών και ο σύνδεσμος με τοπεζικό λειτούργησαν εξαίρετα.

Ο Ελληνας μαχητής στη διάρκειατου φοβερού χειμώνα του 1941είχε αποδειχθεί ασυναγώνιστος στηνεπίθεση. Τώρα απέδειξε ότι ήτανεξίσου ασυναγώνιστος και στηνάμυνα. Παρά την κυριαρχία στοναέρα της Ιταλικής Αεροπορίας ηοποία υποστήριζε τον αγώνα τουπεζικού, η αμυντική ελληνική το-ποθεσία δεν έχασε σπιθαμή εδά-φους στη διάρκεια του αγώνα.

Σε λίγο ξημέρωσε η επέτειοςτης Εθνικής Παλιγγενεσίας, η 25ηΜαρτίου 1941. Την ημέρα εκείνηο Βρετανός πρωθυπουργός Ουΐν-στον Τσώρτσιλ απηύθυνε τον εξήςχαιρετισμό στον ελληνικό λαό:

«Κατά την ημέρα αυτήν των υπε-ρήφανων αναμνήσεων θα επεθύμουννα προσθέσω έναν σύντομον φόροντιμής σε εκείνον τον οποίον ολό-κληρος ο πολιτισμένος κόσμος απο-τίει στη γενναιότητα του ΕλληνικούΕθνους.

Προ 120ετών, ό,τι ευγενέστερονυπήρχεν εν Αγγλία ηγωνίσθη ολο-ψύχως δια την υπόθεσιν της Ελλη-νικής Ανεξαρτησίας και συμμετέσχενεις την πραγματοποίησίν του. Σή-μερον ο επικός εκείνος αγών επα-ναλαμβάνεται εναντίον υπέρτερουεχθρού αλλά μετά του αυτού θάρ-ρους και όχι μικρότερος βεβαιότητοςδια την επιτυχίαν. Ημείς εν Αγγλίαγνωρίζομεν ότι ο αγών δια τον οποί-ον απέθανεν ο Βύρων είναι αγώνιερός και είμεθα αποφασισμένοι νατον υποστηρίξομεν».

Η τρίτη περίοδος του Ελληνοϊταλικού Πολέμου

Αντιαρματικό τυφέκιοBoys mk1. Ελάχιστα

υπήρχαν και ακόμα πιολίγα πυρομαχικά

Μέσο πολυβόλο saint-Etienneυποδ. 1907Τ. Το μοναδικό

γενικής χρήσης, παρά το βάροςκαι τη δυσκολία μεταφοράς του

Αραβίδα mannlicher-Carcanoυποδ. 1938, περιζήτητη λόγω τουμικρού της βάρους και μεγέθους.

Ενα από τα ελάχιστα διασωθέντα, αν όχι το μοναδικό, schneider των 85 mm. Η τεχνική επιτροπή παραλαβής δεν

ενέκρινε την προμήθεια του τύπου, αλλά τελικά η αγορά έγινε.

Συνέχεια από τη σελίδα 41

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 43

Στην Κύπρο μέχρι την έναρξητου Β’ παγκοσμίου πολέμου οι Αγ-γλοι θεωρούσαν τους Κύπριους εχ-θρικό λαό. Τα πράγματα άλλαξανόταν, την 28η Οκτωβρίου 1940, ηΕλλάδα μπήκε στον Πόλεμο παράτο πλευρό των συμμάχων. Ο κυ-πριακός λαός διακήρυξε την προ-θυμία του να συμμετάσχει στον κοι-νό αγώνα για την προάσπιση τηςελευθερίας του κόσμου. Οι Αγγλοιυποδέχθηκαν με ευχαρίστηση τηστάση αυτή των Κυπρίων.

Το βρετανικό ραδιόφωνο και οιΒρετανοί επίσημοι δεν έπαυαν ναπλέκουν το εγκώμιο της Ελλάδαςκαι των Ελλήνων της Κύπρου. Οικατοχικές αρχές είχαν αναρτήσειτεράστιες πινακίδες έξω από τα αγ-γλικά στρατολογικά γραφεία τουνησιού, που καλούσαν τους Κυπρίους«να πολεμήσουν διά την Ελλάδανκαι την Ελευθερίαν» και έλεγαν χα-ρακτηριστικά: «πολεμώντας για τηνελευθερία των λαών, πολεμάτε γιατην δική σας ελευθερία». Περισσό-τεροι από τριάντα χιλιάδες ΕλληνεςΚύπριοι κατατάχθηκαν στο στρατόκαι πολέμησαν σε όλα σχεδόν ταμέτωπα.

Από την έναρξη του Β’ Παγκό-σμιου πολέμου ιδρύεται στην Κύπροτο «Κυπριακό Σύνταγμα Στρατού».Το «Κυπριακό Σύνταγμα» αποτελείτοαπό λόχους, μονάδες μηχανοκίνητηςμεταφοράς, μονάδων κινητών πλυν-τηρίων και Τεχνικών Μηχανικώνκαι λίγο αργότερα εντάχθηκε καιένα τάγμα Πεζικού.

Η εφημερίδα των Αθηνών «Εστία»γράφει στις 29 του Νοέμβριου του1940: «είναι τόσος ο ενθουσιασμόςτου Κυπριακού λαού ώστε και ο ψυ-χρότερος να μην μπορεί να μένειασυγκίνητος. Εθελονταί κατά εκα-τοντάδας παρουσιάζονται στο Ελ-ληνικόν Προξενείον, πλούσιοι, πτω-χοί, άνθρωποι κάθε τάξεως, άνδρεςκαι γυναίκες προσφέρουν ότι έχουν,ότι ημπορούν δια τον ΕλληνικόνΑγώνα».

Ανταποκριτής του Ρόιτερ περι-γράφει το κλίμα που επικρατούσε:«Εις ολόκληρον την Κύπρον επικρα-τεί αφάνταστος ενθουσιασμός, αφ’ης στιγμής που ελήφθη η είδησιςότι η Ελλάς απεφάσισε να αμυνθήδια των όπλων εις την ιταλικήν επί-θεσιν. Εις ολόκληρον την νήσονυψώθησαν ελληνικαι σημαίαι. Μέγαπλήθος συγκεντρώθη προ του ελ-ληνικού προξενείου της Λευκωσίαςκαι έψαλλε ελληνικούς ύμνους…Εις το Προξενείον της Λευκωσίαςκατά πυκνά μάζας προσέρχονταιευσταλείς Κύπριοι, ζητούντες νααποσταλούν εις την Ελλάδα όπωςυπηρετήσουν εις τας τάξεις του Ελ-ληνικού Στρατού».

Το ελληνικό ΟΧΙ του Ιωάννη Με-ταξά ενάντια στον Μουσολίνι, απη-χούσε τα αισθήματα ολόκληρου τουΕλληνισμού, καθώς και οι νικηφόρεςμάχες του Ελληνικού Στρατού πουακολούθησαν, πήραν τη μορφή εθνι-κού ψυχικού συναγερμού στην Κύ-προ. Η συμπαράσταση προς τη μα-χόμενη πατρίδα κατά το Βορειοη-πειρωτικό Επος του 1940 υπήρξεποικιλόμορφη.

Εγιναν ατέλειωτοι έρανοι. Στιςκουβέρτες που απλώνονταν στις εκ-κλησιές έπεφταν τα πρώτα γρόσιακαι οι πρώτες χρυσές λίρες, ανάλογαμε την οικονομική δυνατότητα τουκαθενός. Βγήκαν από τα χέρια ταδακτυλίδια, οι χρυσές βέρες, τα βρα-χιόλια και τα ρολόγια. Βγήκαν, επί-σης, οι χρυσοί σταυροί, τα σκουλα-ρίκια και τα άλλα κοσμήματα. Φτω-χοί αγρότες πούλησαν το βιός τουςγια την πατρίδα, έγιναν παρελάσεις,σημαιοστολισμοί, δοξολογίες, γιορ-τές, με αποκορύφωμα την έκκλησητης Εκκλησίας για εγγραφή εθελον-τών να υπηρετήσουν στον ΕλληνικόΣτρατό.

Ο ραδιοφωνικός σταθμός Αθηνών,στις 15 του Γεννάρη το 41, μετέδωσε:«Πληροφορούμεθα εκ Κύπρου ότιτο ποσόν των εράνων υπέρ τουΕθνικού Αγώνος ανήλθε εις 70 χι-λιάδες λιρών ήτοι 40 εκατομμύριαδραχμές περίπου. Συντάγματα ολό-κληρα εθελοντών αναμένουν πλοίαδια να αναχωρήσουν, όπως πολε-μήσουν εις το Αλβανικόν Μέτω-πον».

Οι κύπριοι φοιτητές που κατα-τάχτηκαν τότε ως εθελοντές στονΕλληνικό Στρατό απευθείας, υπη-ρετούσαν στο Σύνταγμα Ευζώνων.Οι μισοί Κύπριοι ήταν στον 3ο λόχοκαι οι άλλοι μισοί στον 11ο. Εκείνητην περίοδο βρίσκονταν στο Τεπε-λένι και από τις 9 μέχρι τις 29 Μαρ-τίου διεξάγονταν πολύ σκληρές μά-χες με τους Ιταλούς. Ηταν η περίοδοςπου έγινε η επίθεση του Μουσολίνιτης οποίας ηγείτο ο ίδιος. Ο Μου-σολίνι, για θέμα γοήτρου, παρέταξεαπέναντι μας ισχυρότατες δυνάμειςκαι εκεί διεξήχθησαν σκληρές μάχες,που θα πρέπει να ήταν οι σκληρό-τερες καθ’ όλη τη διάρκεια του ελ-ληνοϊταλικού πολέμου. Υπήρξανπολλές απώλειες από την Ελληνικήπλευρά αλλά τελικά νικήσαμε καιο Μουσολίνι έφυγε ντροπιασμένος.Μεταξύ των πεσόντων ήταν και δύοΚύπριοι, ο Βαρνάβας Σιερίφης καιο Λουκής Λιασίδης.

Στους φακέλους του Φόρεϊν Οφιςαναφέρονται μεταξύ άλλων για τοναγώνα των Κυπρίων: «χωρίς τηνακούραστη βοήθεια, σκληρή δουλειάκαι την αφοσίωση των Κυπρίωνημιονοδηγών, πολλές από τις επι-

χειρήσεις που κατέληξαν σε επιτυχίεςκατά της Ιταλίας ή θα έπαιρνανπολύ περισσότερο χρόνο ή πιθανόννα μην επιχειρούνταν καθόλου».

Οι Κύπριοι αγωνιστές που πολέ-μησαν σε περισσότερες από 23 χώ-ρες με τόλμη και σθένος τιμήθηκαναπό παντού. Γύρω στους 600 Κύ-πριους που έπεσαν νεκροί στα πεδίατων μαχών και βρίσκονται θαμμένοισε 56 στρατιωτικά κοιμητήρια 17χωρών στην Μέση Ανατολή, στηνΑφρική, στην Ελλάδα και την Ευ-ρώπη γενικώς. Επίσης, 2.500 Κύπριοιαιχμαλωτίστηκαν, οι περισσότεροιστην Ελλάδα, και κρατήθηκαν σεδιάφορα στρατόπεδα συγκέντρωσης:έξι στη Γερμανία κι ανά ένα σε Βέλ-γιο, Τσεχοσλοβακία, Γιουγκοσλα-βία και Ιταλία. Από τους αιχμαλώ-τους, ορισμένοι πέθαναν από στε-ρήσεις, κακουχίες και σκληρές συν-θήκες εργασίας, ενώ άλλοι εκτελέ-στηκαν.

Το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πο-λέμου και η νίκη των συμμάχωνέδειξε το πραγματικό πρόσωπο τωναποικιοκρατών που δεν είχαν καμίαόρεξη να εκπληρώσουν τις υποσχέ-σεις τους. Ετσι το όραμα των Κυ-πρίων για ένωση πληγώνεται γιαακόμα μια φορά.

Υπολογίζεται σε 4.000 οι Κύπριοιπου πήραν μέρος στην ελληνοϊτα-λική σύρραξη. (Ας σημειωθεί εδώ,ότι άλλες 30.000 Κυπρίων πολέμη-σαν σε διάφορα άλλα μέτωπα του ’'Παγκοσμίου Πολέμου). Ο ενθου-σιασμός τους παρέμεινε αμείωτοςσε όλες τις δύσκολες στιγμές τουπολέμου. Γράφει, τον Φεβρουάριοτου 1941, ο Κύπριος δημοσιογράφοςΛ. Ακρίτας: «...Γράφω από τα αλβα-νικά βουνά, για να στείλω τον χαι-

ρετισμόν και την αγάπην μου. Είμαικατενθουσιασμένος που μαζί με τιςχιλιάδες νέων κάνω το καθήκον μουαπέναντι των ανθρώπων. Η ατμό-σφαιρα που ζούμε και κινούμεθαείναι αληθινά ηρωική και οι στιγμέςαυτές θα μου είναι αξέχαστες γιατίμας αναβαπτίζουν, μας ξαναγεννούν.Η ζωή του μετώπου, παρά τις τα-λαιπωρίες που δεν τις καταλαβαίνεικανείς, ούτε κι ενδιαφέρεται γι' αυ-τές, προσφέρει αφάνταστες συγκι-

νήσεις. Σε κάμνει μέσα στο μεθύσιτης μάχης να ξεχνάς τα πάντα. Μο-νάχα ύστερα από την ώρα που αρ-χίζει να νυχτώνη όλοι μας θυμόμαστετα σπίτια μας και κουβεντιάζομεμαζί τους. Μια τέτοια ώρα σας φέρνωμε τη σειρά όλους στη σκέψη μουκαι είναι σαν να μην βρίσκωμαι μα-κρυά σας. Με πλημμυρίζει η υπε-ρηφάνεια ότι σαν Κύπριος κάνωαυτή τη στιγμή δυο φορές το καθή-κον μου».

Βρετανικής κατασκευής τεθωρακισμένο όχημα Universal/Bren-Carrier. Εκατό τέτοια οχήματα χορηγήθηκαν στον ΕΣ με τη βρετανική βοήθεια.

Η συμβολή των Κυπρίων στον ελληνοϊταλικό πόλεμο

Ολμίσκος Brixia υποδ. 35. Οι πραγματικά μεγάλοι αριθμοί οι οποίοι βρέθηκαν στα χέρια του ΕΣ έδωσαν λύση

στο ιδιαίτερα οξύ πρόβλημα των όπλων καμπύλης τροχιάς του ΕΣ.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ44 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Ο Μουσολίνι επέστρεψε στην Ιτα-λία με σκοπό να επαναλάβει τηνεπίθεση στο τέλος του μήνα. Ομωςτα γεγονότα έλαβαν δραματική τρο-πή. Η Γιουγκοσλαβία πέρασε στοστρατόπεδο των συμμάχων και ηγερμανική επίθεση κατά της χώραςαυτής και της Ελλάδας στις 6 Απρι-λίου 1941 εξάλειψε κάθε ελπίδαιταλικής νίκης.

Μετά την εκτόξευση της γερμα-νικής επίθεσης κατά της Ελλάδας,το ΓΣ διέταξε το ΤΣΔΜ να επιτεθείσύμφωνα με απόφαση η οποία είχεληφθεί στις 3 Απριλίου στον γενικόάξονα Κορυτσά - Ελβασάν - Δυρράχιοσε συνεργασία με γιουγκοσλαβικέςδυνάμεις που θα ενεργούσαν απότην περιοχή Ντέμπαρ - Στρούγκαπρος Ελβασάν. Ο σύνδεσμος με τουςΓιουγκοσλάβους ύστερα από μεγάλεςπροσπάθειες επετεύχθη στις 02.30της 7ης Απριλίου και αποφασίστηκενα πραγματοποιηθεί ταυτόχρονηκατά το δυνατόν επίθεση από τουςδυο στρατούς το επόμενο πρωί. Ηελληνική XIII Μεραρχία επιτέθηκεστη 13.30 της 7ης Απριλίου και ση-μείωσε σημαντική επιτυχία, αιχμα-λωτίζοντας ένα ολόκληρο ιταλικότάγμα. Ομως η κατάσταση στη Γι-ουγκοσλαβία ήταν χαώδης, οι δυ-νάμεις που θα συμμετείχαν στονκοινό αγώνα δεν είχαν καν επιστρα-τευθεί και η επιχείρηση τελικά ανα-βλήθηκε. Στο μεταξύ το στρατηγείοτου ΤΣΔΜ άρχισε να δέχεται ανη-συχητικές πληροφορίες για την κα-τάσταση στη Γιουγκοσλαβία. Η προ-έλαση της 12ης Γερμανικής Στρατιάςτου φον Λιστ στο γιουγκοσλαβικόέδαφος ενεργούσε στις δυνάμεις τηςχώρας αυτής όπως το νερό στοαλάτι! Ετσι οι Γερμανοί ανενόχλητοιπέρασαν την «Αχίλλειο Πτέρνα» τηςελληνικής άμυνας, τον διάδρομοΜοναστηρίου - Φλώρινας και στις18 Απριλίου κατέλαβαν τα Γρεβενάεισερχόμενοι ανάμεσα στο ΒρετανικόΣυγκρότημα W που αγωνιζόταν στηδιάβαση Κλειδιού και τον ΕλληνικόΣτρατό που συμπτυσσόταν από τηνΑλβανία.

Το ΤΣΔΜ είχε αρχίσει να συμ-πτύσσεται από το βράδυ της 12ηςΑπριλίου κατά μήκος των κοιλάδωντων ποταμών Δεβόλη και Αλιάκμονα.Σε πρώτη φάση προβλεπόταν ναφθάσει και να καταλάβει μέχρι τις15 Απριλίου τη γραμμή ποταμόςΑψος - αυχένας Κιάφε Κιάριτ - Γράμ-μος - δυτικός κλάδος ποταμού Αλιάκ-μονα - Σμίξη - Κλεισούρα. Τις τρειςπρώτες ημέρες η σύμπτυξη έγινεκανονικά, χωρίς καμία ενόχλησηαπό τους Ιταλούς. Στις 15 Απριλίουτμήματα της XIII Μεραρχίας συγ-κρούσθηκαν με γερμανικά τμήματατης Μηχανοκίνητης Μεραρχίας «Lei

b stand arte Adolf Hitler» του στρα-τηγού Ζεπ Ντίτριχ που είχαν περάσειτην Κλεισούρα και κατευθύνοντανπρος την Καστοριά. Με τον τρόποαυτόν διευκόλυναν την σύμπτυξητων υπολοίπων δυνάμεων του ΤΣΔΜπου στράφηκε προς το Μέτσοβο.Εκεί ολοκληρώθηκε και η πρώτηφάση της σύμπτυξης του ΤΣΔΜ.Στις 17 Απριλίου το ΤΣΔΜ ονομά-στηκε Γ ΣΣ και ετέθη υπό το ΤΣΗ.Αποστολή του ήταν να καλύψει τηνΗπειρο και την Ακαρνανία, αμυνό-μενο στη γενική γραμμή Αώος -Μαυροβούνι - Κατάρα - Τζουμέρκα.Στη διάρκεια της σύμπτυξης συνέβηκαι ένα θλιβερό περιστατικό, εν-δεικτικό του κλίματος νευρικότηταςκαι αβεβαιότητας που είχε δημι-ουργήσει η γερμανική επίθεση; τηνύκτα της 14/15 Απριλίου δυο έφε-δροι ανθυπολοχαγοί του 30ού ΣΠέφυγαν μαζί με 280 άνδρες φέρονταςτον οπλισμό τους και πήγαν σταΓρεβενά όπου παραδόθηκαν στουςΓερμανούς.

Η σύμπτυξη του ΤΣΗ άρχισεμέσα σε ένα κλίμα νευρικότηταςκαι ηττοπάθειας. Αντικειμενικός σκο-πός αρχικά ήταν η κατάληψη τηςαμυντικής γραμμής νότια όχθη Αώου- Κλεισούρα - Σεβράνι - Μάλι Κέλκες- Κιάφε Κιάριτ το πρωί της 16ηςΑπριλίου και μετά άμυνα στην τελικήγραμμή από τη λίμνη Βουθρωτού

έως τον ποταμό Βενετικό. Η σύμπτυξη του Β’ ΣΣ άρχισε τη

νύκτα της 13ης Απριλίου με πρώτητην V Μεραρχία, η οποία πολεμούσεσυνεχώς από τον Φεβρουάριο Πολύσύντομα μετετράπη σε πολλές πε-ριπτώσεις σε φυγή πανικόβλητωνστρατιωτών. Η κατάσταση των άλλωνμεραρχιών δεν ήταν καλύτερη.

Το πρωί της 16ης Απριλίου η κα-τάσταση των μονάδων του ΤΣΗ ήτανάκρως ανησυχητική. Ο διοικητήςτου ΤΣΗ, αντιστράτηγος Πιτσίκας,συγκάλεσε σε σύσκεψη τους σωμα-τάρχες του και συνέταξαν μια ανα-φορά την οποία ο βοηθός επιτελάρχητου ΤΣΗ, συνταγματάρχης Γρηγο-ρόπουλος, παρουσίασε στον αρχι-στράτηγο Παπάγο στις 19.00 της16ης Απριλίου. Στην αναφορά τοΤΣΗ περιέγραφε με μελανά χρώματατην κατάσταση των μονάδων απόάποψης ηθικού και ως αίτιο επικα-λείτο την κόπωση, την κατάληψηελληνικών εδαφών και τον φόβομη τυχόν αιχμαλωτισθούν από Ιτα-λούς. Η έγκαιρη άφιξη στην τελικήτοποθεσία ήταν δύσκολη έως αδύ-νατη.

Κατέληγε στο ότι γενική εντύ-πωση ήταν πως κάθε αντίστασηήταν μάταιη και ότι ο κίνδυνος ναδιαλυθούν μονάδες των οποίων οιάνδρες κατάγονταν από κατεχόμενεςπεριοχές ήταν ορατός.

Με άλλα λόγια ζητούσε να επι-τραπεί η συνθηκολόγηση του ΤΣΗ.Ο αρχιστράτηγος απάντησε ότι δενμπορούσε να εγκρίνει μια τέτοιααπόφαση τη στιγμή κατά την οποίαβρετανικά τμήματα εξακολουθούσαννα βρίσκονται και να πολεμούν στηχώρα. Επειτα από νέα σύσκεψηόμως αποφασίσθηκε να επιτραπείστο ΤΣΗ να συνθηκολογήσει σε πε-ρίπτωση που θα αναχωρούσε ο βα-σιλιάς και η κυβέρνηση από τηνΑθήνα (γεγονός το οποίο συνέβηστις 23 Απριλίου). Η απόφαση αυτήκοινοποιήθηκε αμέσως τηλεφωνικάστο ΤΣΗ, που το ίδιο βράδυ εξέδωσεδιαταγή προς τα σώματα στρατούεπισημαίνοντας την ανάγκη να πραγ-ματοποιηθεί η σύμπτυξη με τάξηκαι να διατηρηθεί η συνοχή τουστρατού.

Στις 18 Απριλίου ο αντιστράτηγοςΠιτσίκας έστειλε το εξής σήμα στοΓενικό Στρατηγείο και τον πρωθυ-πουργό: «Η κατάσταση έφτασε στοαπροχώρητο. Τα τμήματα της XVεγκαταλείπουν τη Λεγκάριτσα πουκαλύπτει το αριστερό πλευρό τηςομάδας μεραρχιών. Το Α’ ΣΣ ανα-φέρει επίσης παρόμοια διαρροή τηςVIII Μεραρχίας. Η XI Μεραρχία πουκαλύπτει το Μέτσοβο παρουσιάζειδιαρροές. Για όνομα του Θεού, σώστετον στρατό από τους Ιταλούς. Πι-τσίκας».

Την ίδια στιγμή οι σωματάρχεςτων Α’ Β’ και Γ’ ΣΣ και ο μητροπολί-της Ιωαννίνων Σπυρίδων πίεζαν τονδιοικητή του ΤΣΗ να αναλάβει τηνπρωτοβουλία και να ζητήσει αμέσωςανακωχή με τον εχθρό. Υστερα απόκατηγορηματική άρνηση του Πίτσι-κα, οι τρεις σωματάρχες και ο μη-τροπολίτης αποφάσισαν να τοναγνοήσουν και ανέθεσαν στον αρ-χαιότερο από αυτούς, τον διοικητήτου Γ’ ΣΣ αντιστράτηγο Τσολάκο-γλου, να αναλάβει την πρωτοβουλίααυτή. Ο τελευταίος έστειλε τον επι-τελάρχη του στην Αθήνα για συ-νεννοήσεις και εκείνος σε λίγο αν-τελήφθη ότι κανένας δεν επιθυμούσενα αναλάβει την ευθύνη για μια τέ-τοια ενέργεια. Ετσι εν αγνοία τουαρχιστράτηγου έστειλε από το ΓΣσήμα προς τον Τσολάκογλου, στοοποίο ανέφερε ότι μπορούσε να έλ-θει σε συνεννόηση με τους Γερμα-νούς αν είχε τη σύμφωνη γνώμητων άλλων σωματαρχών. Ο Τσολά-κογλου δίστασε να ενεργήσει όπωςείχε αποφασισθεί μέχρι το βράδυτης 19ης Απριλίου. Οταν όμως έλαβετο σήμα του επιτελάρχη του στις02.00 της 20ής Απριλίου, αποφάσισενα αγνοήσει τον διοικητή του ΤΣΗκαι να προχωρήσει με δική του πρω-τοβουλία. Τηλεφώνησε στον Πίτσικακαι του παρουσίασε τις απόψεις τουεπιτελάρχη του σαν απόψεις τουΓενικού Στρατηγείου.

Η κατάσταση εκείνη τη στιγμήήταν δύσκολη αλλά όχι απελπιστική.Τμήματα της XI Μεραρχίας αμύ-νονταν στις διαβάσεις Κατάρας καιΖυγού. Η μόνη απειλή προερχόταναπό την κατεύθυνση Καλαμπάκαςπρος Μέτσοβο. Το πρωί της 20ήςΑπριλίου, γερμανικά τμήματα κι-νούμενα προς Μέτσοβο εβλήθησαναπό πυρά πυροβολικού της Μεραρ-χίας. Ομως τα πυρά έπαυσαν μετάτην τέταρτη βολή επειδή μια τριμε-λής επιτροπή αξιωματικών του Γ’ΣΣ πήγαινε να συναντήσει τους Γερ-μανούς για να συζητήσουν τουςόρους της ανακωχής.

Στις 18.00 της 20ής Απριλίουστο χωριό Βοτονόσι, ο αντιστράτηγοςΤσολάκογλου και ο υποστράτηγοςΖεπ Ντίτριχ υπέγραψαν πρωτόκολλοανακωχής με ευνοϊκούς για τα ελ-ληνικά τμήματα όρους: οι εχθρο-πραξίες μεταξύ Ελλήνων και Γερ-μανών διακόπτονταν στις 18.00 καιλίγες ώρες μετά, οι εχθροπραξίεςμεταξύ Ιταλών και Ελλήνων. Ο Γερ-μανικός Στρατός θα εισερχόταν ανά-μεσα στον Ελληνικό και τον Ιταλικόγια να εξασφαλισθεί η κατάπαυση

Διακριτικά επωμίδων υπαξιωματικών του Ελληνικού Στρατού (1940-1941): ΑνθυπασπιστήςΣειρίδες υπαξιωματικών: α. Επιλοχίας Πεζικού, β. Λοχίας Πυροβολικού,

γ. Δεκανέας Ιππικού, δ. Υποδεκανέας Μηχανικού, ε. Υποδεκανέας Εφεδρος.Παρορράματα περιλαιμίου (από αριστερά): Ανωτάτων, Πυροβολικό, Πεζικό,

Απόφοιτος Ανωτέρας Σχολής Πολέμου, Πεζικό, Ιππικό, Μηχανικό.

Διακριτικά αξιωματικών του Ελληνικού Στρατού (1940-1941)Κλάρες γείσου πηληκίου

Ανωτάτων Ανωτέρων Κατωτέρων

Το τέλος του αγώνα

Συνέχεια στη σελίδα 46

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 45

Καλωσορίστε το Φθινόπωρο με τον «Εθνικό Κήρυκα»!

Γίνετε συνδρομητές στην ηλεκτρονική μας έκδοση για μόνο ¢51 την ημέρα!*

Η δωρίστε μια κατ’οικον συνδρομή στην έντυπη εφημερίδα μας, για ¢84 την ημέρα!*

Nέοι συνδρομητές μόνο.

a bwww.ekirikas.comT

HE NATIONAL HERA

LD

Για περισσότερες πληροφορίες email: [email protected] ή τηλεφωνήστε στο: 718 784-5255, ext. 108

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ46 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

πυρός. Οι Ελληνες θα αποσύροντανστα παλαιά ελληνοαλβανικά σύνοραμέσα σε δέκα ημέρες, θα αποστρα-τεύονταν και θα παρέδιδαν τονοπλισμό τους. Επειτα θα επέστρεφανστα σπίτια τους. Οι αξιωματικοί, ωςένδειξη σεβασμού προς τη γενναι-ότητα του Ελληνικού Στρατού, θαδιατηρούσαν τα ατομικά τους όπλα.Μια ώρα αργότερα ενημερώθηκε οδιοικητής του ΤΣΗ ότι είχε υπογρα-φεί ανακωχή.

Ο Πιτσίκας θεώρησε εαυτόν «πα-ραιτηθέντα» και αναχώρησε για τηνΑθήνα. Ακολούθησε η παραίτησητου αρχιστράτηγου, η οποία έγινεδεκτή.

Η τελική υπογραφή ανακωχήςμεταξύ Ελλάδας, Γερμανίας και Ιτα-λίας θυμίζει φαρσοκωμωδία. Οπωςαναφέρθηκε, αρχικό πρωτόκολλοανακωχής υπογράφηκε μεταξύ τουστρατηγού Τσολάκογλου και του δι-οικητή της Leibstandarte. Την επο-μένη όμως ακολούθησε νέο πρωτό-κολλο ανακωχής, πολύ διαφορετικόαπό το πρώτο, το οποίο ο Τσολάκο-γλου υπέγραψε «με το πιστόλι στονκρόταφο» ως αιχμάλωτος πολέμου.Λίγο μετά το μεσημέρι της 22αςΑπριλίου, ο Γερμανός στρατιωτικόςακόλουθος στη Ρώμη, φον Ρίντελεν,διάβασε στον Μουσολίνι το κείμενοτης συμφωνίας ανακωχής μεταξύΓερμανών και Ελλήνων. Ο Μουσολίνιέγινε έξαλλος και επέμεινε ότι οιΕλληνες έπρεπε να παραδοθούν σεαυτόν.

Ενοχλήθηκε ιδιαίτερα με τουςόρους περί μη σύλληψης αιχμαλώτωνκαι διατήρησης των όπλων από τουςΕλληνες αξιωματικούς. Ο φον Ρίν-τελεν με μεγάλη υπομονή του εξή-γησε ότι η τιμή αυτή άξιζε στουςΕλληνες μαχητές οι οποίοι πολέμη-σαν τόσο γενναία και πρόσθεσε, μεαρκετή δόση χαιρεκακίας, ότι αν οιΕλληνες δεν πολεμούσαν γενναίαδεν θα είχαν φέρει σε τόσο δύσκοληθέση τους Ιταλούς.

Ομως ο Χίτλερ για μια ακόμαφορά εκπλήρωσε την επιθυμία τουΜουσολίνι και έτσι η τρίτη και τε-λευταία συμφωνία ανακωχής υπο-γράφηκε στις 23 Απριλίου 1941 στηΘεσσαλονίκη από τον στρατηγόΓιοντλ, τον Τσολάκογλου και τονΙταλό στρατηγό Φερέρο. Οι Γερμανοίπου και οι ίδιοι δεν μπορούσαν ναανεχθούν το γεγονός ότι οι Ιταλοίπαρίσταναν τους νικητές, άφησαννα εννοηθεί ότι όποια ελληνικά τμή-ματα βρίσκονταν νότια της γραμμήςΗγουμενίτσα - Μπισδούνι -

Μέτσοβο, θα θεωρούντο αιχμά-λωτα των Γερμανών ενώ όσα βρί-σκονταν βόρεια από τη γραμμήαυτή, θα ήταν αιχμάλωτα των Ιτα-λών. Κάτω από αυτές τις συνθήκεςτο ΤΣΗ κινήθηκε σύντονα και τοβράδυ της 23ης Απριλίου βρέθηκενότια της γραμμής για να αποφύγειτην αιχμαλωσία από τους Ιταλούς.Πάντως στις 2 Μαΐου κοινοποιήθηκεδιαταγή του Χίτλερ σύμφωνα μετην οποία παρείχετο πλήρης ελευ-θερία σε όλους τους Ελληνες αξιω-ματικούς και οπλίτες οι οποίοι μέχριτότε θεωρούντο αιχμάλωτοι πολέ-μου.

Σχετικά με την απόφαση του Χίτ-λερ, ο στρατηγός Χάλντερ έγραφεστο ημερολόγιο του: «Ο Φύρερ έδω-σε διαταγή να μη ισχύσει η ανακωχήχωρίς την έγκριση του. Αυτό για ναδιευκολύνει τους Ιταλούς. Ομως ηαπόφαση αυτή μειώνει τον στρα-τάρχη που διοικεί την 12η Στρατιάπέρα από το ότι διαστρεβλώνει τηνιστορία δημιουργώντας τον μύθοότι oι Ιταλοί ανάγκασαν τους Ελλη-νες να παραδοθούν. Στην πραγμα-τικότητα κατά τον χρόνο της ανα-

Το τέλος του αγώνα

Σχεδιάγραμμα της ιταλικής επίθεσης

(28 Οκτωβρίου -13 Νοεμβρίου 1940)

(Σχεδίαση χάρτη: Μανίνα Δουραλή για το περιοδικό

Στρατιωτική Ιστορία)

Διάταξη τωνελληνικώνδυνάμεωνσύμφωνα

με τοσχέδιο ΙΒα

Συνέχεια από τη σελίδα 44

ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 47

Σχεδιάγραμμα της ελληνικής αντεπίθεσης Νοεμβρίου -

Δεκεμβρίου 1940 (Σχεδίαση χάρτη:Μανίνα Δουραλή)

Σχεδιάγραμμα της Εαρινής

ιταλικής επίθεσης (9-15 Μαρτίου 1941).

κωχής, Ελληνες και Ιταλοί δεν είχανεπαφή!».

Η τελευταία φράση δεν ήτανακριβής. Ο Καβαλλέρο, με μεγάληικανοποίηση του σημείωνε στο ημε-ρολόγιο του ότι την τελευταία νύκτακατά την οποία διεξήχθη μάχη, ηΜεραρχία «Μπάρι» είχε απώλειες30 αξιωματικούς και 400 οπλίτες!...

Ο Μουσολίνι με τη γνωστή τουθεατρικότητα απηύθυνε προς τους«νικητές» στρατιώτες του μία ημε-ρησία διαταγή στην οποία μεταξύάλλων έλεγε:

«Επειτα από έξι μηνών σκληρούςαγώνες ο εχθρός κατέθεσε τα όπλακαι η νίκη αυτή καθαγίασε τις θυσίεςμας. Αυτή τη στιγμή ο ιταλικός λαόςθυμάται με βαθιά συγκίνηση καιχαιρετάει τα ηρωικά παιδιά του πουέπεσαν στην Αλβανία και εκφράζειτην αιώνια ευγνωμοσύνη του σεεσάς που εκδικηθήκατε τον θάνατοτους».

Τελικά ο Χίτλερ είχε δίκιο ότανσε κάποιους από τους βραδινούςμονολόγους του είχε πει:

«Τ; τυχερός αυτός ο λαός! (ΟιΙταλοί). Οταν ηττώνται το ξεχνούνσε τρεις ημέρες. Οταν νικούν τοθυμούνται μέχρι την αιωνιότητα!».

Πηγές και βιβλιογραφία: Περιοδικό Στρατιωτική Ιστορία σειρά«Μεγάλες Μάχες», drasis-kes.org, istoria• Επιτομή του Ελληνοϊταλικού και Ελληνογερμανικού πολέμου

1940-1941, εκβόσεις ΔΙΣ/ΓΕΣ, 1984• Ο Ελληνοϊταλικός Πόλεμος - Η ιταλική εισβολή, ΔΙΣ/ΓΕΣ, ανατύπωση,

1980.• Ο Ελληνοϊταλικός Πόλεμος - Χειμεριναί επιχειρήσεις, Ιταλική

επίθεση Μαρτίου, ΔΙΣ/ΓΕΣ, 1966.• Αγγελος Τερζάκης: Η ελληνική εποποιία, ΓΕΣ, Δεύτερη Εκδοση,

1990.• Χ. Κατσιμήτρος: Ηπειρος προμαχούσα, Εκδοση ΓΕΣ.• Γεώργιος Περιφεράκης: Στρατιωτική Ιστορία Βιβλίο 2ο: Η συμμετοχή

της Ελλάδας στον Β’ ΠΠ (1940-1941), ΣΣΕ, ανατύπωση, 1994.• Η εποποιία του 1940-1941, Αρχείο ιστορικών σελίδων, Εκδοση

«Ορίζων».• Νικόλαος Λιγιδάκης: Στρατιωτική Γεωγραφία. ΣΣΕ, Τόμος Β’, 1957.• Conquest of the Balkans, Time-Life Books: The Third Reich, 1993.• Mario Cervi: The Hollow Legions (μετάφραση στα αγγλικά), &

Company Inc, 1971.• Κωνσταντίνος Κανακάρης: Η ιταλική εισβολή και η μάχη Ελαίας

Καλαμά, περιοδικό «Στρατιωτική Ιστορία», τεύχος 4.• Κωνσταντίνος Κανακάρης: Η μάχη της Κορυτσάς, Περιοδικό «Στρα-

τιωτική Ιστορία», τεύχος 15.• Η προειδοποιητική διαταγή και η Ημερησία Διαταγή του διοικητή

της VIII Μεραρχίας ελήφθησαν από το αρχείο της ΔΙΣ/ΓΕΣ.• Αρθρο Κων. Φάρου στο περιοδικό «Το στρατιωτικό όχημα», Συλλόγου

Διατηρήσεως Ιστορικών Οχημάτων. Νοέμβριος 1997.

Πηγές φωτογραφιών: Πολεμικό Μουσείο, Αθήνα. Αρχείο ΚωνσταντίνουΦάρου, Αρχείο Γ. Τερνιώτη

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 25 - ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 201448 ΑΦΙΕΡΩΜΑ