«Κριτική ανάλυση του εκπαιδευτικού λογισμικού προσομοίωσης PhET μέσα

από τη θεωρία και την πράξη»

:Εργασία για το μάθημα « Παιδαγωγικές Προσεγγίσεις και

»εφαρμογές

:Τίτλος Εργασίας

Νίτσα Αργυρώ – Ντάλα Έλλη

Σκοπός Εργασίας Κριτική ανάλυση και αξιολόγηση του

εκπαιδευτικού λογισμικού προσομοίωσης του PhET «Εισαγωγή στα κλάσματα» μέσα τη θεωρία και την

πράξη

Ε Ερευνητικά ερωτήματα:•Οι εκτιμήσεις και υποθέσεις που προκύπτουν κατά τη θεωρητική αξιολόγηση του συγκεκριμένου λογισμικού επιβεβαιώνονται κατά την αξιοποίησή του στη μαθησιακή διαδικασία;

•Μπορεί να εντάξει ενεργά τους μαθητές σε ένα πλαίσιο ανακαλυπτικής και συνεργατικής μάθησης;

Θεωρητικό επίπεδο:Κριτήρια αξιολόγησης λογισμικώνΠίνακες προδιαγραφών

Πρακτικό επίπεδο:Φωτογράφιση της όλης διαδικασίαςΒιντεοσκόπησηΚαταγραφή παρατηρήσεων-προσωπικών σημειώσεωνPre-test κατά την έναρξηPost-test κατά την ολοκλήρωση της εκπαιδευτικής

παρέμβασηςΕρωτηματολόγιο αξιολόγησης λογισμικού αλλά και

ολόκληρης της διαδικασίας από τα παιδιάΣυνεντεύξεις παιδιών

Μεθοδολογία

Με τον «όρο εκπαιδευτικό λογισμικό εννοούμε τις εφαρμογές που χρησιμοποιούνται για την υπολογιστική υποστήριξη της διδασκαλίας και της μάθησης» (Κόμης, 2004)

Δημιουργία πλούσιου και ελκυστικού μαθησιακού περιβάλλοντος που ενεργοποιεί το μαθητή (Παπαδόπουλος, 2000)

Περιπτώσεις λογισμικών που παρουσιάζουν διαφόρων ειδών ατέλειες ή λάθη σε διάφορα επίπεδα καθιστά αναγκαία την ύπαρξη αξιόπιστου συστήματος αξιολόγησης (Ράπτης & Ράπτη, 2003)

Εκπαιδευτικό Λογισμικό

«Κλειστού τύπου» με έμφαση στην παρουσίαση της πληροφορίας, κατά κανόνα με τη μορφή συστημάτων καθοδήγησης (ή ηλεκτρονικών βιβλίων), και στην αξιολόγηση των γνώσεων μέσω δραστηριοτήτων εξάσκησης και πρακτικής

(Συμπεριφοριστική προσέγγιση)

«Ανοιχτού τύπου» προσφέροντας ένα πλούσιο περιβάλλον αλληλεπίδρασης και χειρισμού αντικειμένων και εννοιών, έχοντας συνήθως τη μορφή συστημάτων προσομοίωσης ή μικρόκοσμων

(Εποικοδομηστική- Κοινωνικοπολιτισμική προσέγγιση)

Κατηγορίες εκπαιδευτικών λογισμικών

1) Αξιολόγηση του περιεχομένου

2)Αξιολόγηση της παιδαγωγικής ή διδακτικής μεθόδου ή καλύτερα της θεωρίας μάθησης με την οποία μπορεί να συσχετιστεί

3)Αξιολόγηση της διεπιφάνειας χρήστη και της πλοήγησης

4)Αξιολόγηση της ευχρηστίας

Κριτήρια Αξιολόγησης

Λογισμικό προσομοίωσης PhET

Μια προσομοίωση με υπολογιστές είναι ένα υπολογιστικό μοντέλο που χρησιμοποιείται για να πειραματιστούμε πάνω σε ένα πραγματικό σύστημα χωρίς να έχουμε άμεση επαφή μαζί του

Στόχος ενός συστήματος προσομοίωσης είναι η μελέτη, η κατανόηση και ο πειραματισμός με πολύπλοκα συστήματα (στα οποία συνήθως δεν έχουμε απευθείας πρόσβαση)

Η χρήση προσομοιώσεων και λογισμικών μοντελοποίησης προσφέρει τη δυνατότητα στο μαθητή να λειτουργήσει ως ερευνητής (Cox, 1999)

Η έννοια της προσομοίωσης

Στη δημιουργία και αξιολόγηση των προσωπικών τους ιδεών 

Στην αντιπαράθεση της πρότερης γνώσης τους με νέα αντικρουόμενα στοιχεία

Στη σύγκριση των δικών τους μοντέλων για τον κόσμο με πραγματικά δεδομένα / καταστάσεις

Στη συνεργασία σε ομάδες με στόχο την οικοδόμηση πιο πολύπλοκων μοντέλων

Στην επανεξέταση των επιτευγμάτων τους μέσα από την παρουσίαση των δικών τους μοντέλων στην οθόνη

Οι μαθητές μέσω της προσομοίωσης εμπλέκονται:

Περιγραφή εκπαιδευτικού λογισμικού προσομοίωσης «Εισαγωγή στα κλάσματα»

1. Εισαγωγή

2. Δημιουργία κλάσματος

3. Εργαστήριο ισότητας

4. Εύρεση ζευγαριών (ταίριασμα κλασμάτων)

Ο μαθητής:

Να προβλέψει και να εξηγήσει πώς η αλλαγή του αριθμητή ή του παρονομαστή ενός κλάσματος επηρεάζει την αξία του κλάσματος,

Να αντιληφθεί τη συσχέτιση ενός αριθμητικού κλάσματος και της αντίστοιχης αριθμογραμμής,

Να αντιστοιχίσει τα κλάσματα με τους κατάλληλους αριθμούς και τις ενδεικτικές εικόνες,

Να δημιουργήσει ισοδύναμα κλάσματα με διαφορετικούς αριθμούς  να ταιριάξει κλάσματα με διάφορα σχήματα εικόνας να συγκρίνει τα κλάσματα με αριθμούς και σχήματα.

Οι στόχοι του συγκεκριμένου λογισμικού είναι οι εξής:

Κριτική ανάλυση του εκπαιδευτικού λογισμικού

προσομοίωσης PhET

Είναι σύμφωνο: με τις εποικοδομιστικές θεωρίες μάθησης, αφού είναι «ανοικτού τύπου» προσφέροντας ένα πλούσιο περιβάλλον αλληλεπίδρασης και χειρισμού αντικειμένων και εννοιών. Επιπλέον, παρέχει τη δυνατότητα οικοδόμησης της γνώσης μέσα από μια διαδικασία αναζήτησης και αξιολόγησης της πληροφορίας

με την ανακαλυπτική μάθηση, το συγκεκριμένο λογισμικό ευνοεί την ενεργοποίηση και των μαθητών μέσω δραστηριοτήτων πειραματισμού και διερεύνησης. Επίσης, δίνει την ευκαιρία στον μαθητή να διατυπώνει και να ελέγχει τις υποθέσεις του

με τις κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες μάθησης το λογισμικό αυτό εκτιμούμε ότι δεν προωθεί σε μεγάλο βαθμό τη συνεργασία και την επικοινωνία μεταξύ των μαθητών. Η ένταξή του στα πλαίσια ενός ευρύτερου επικοινωνιακού-συνεργατικού πλαισίου θα εντάξει τα παιδιά σε πιο συνεργατικές μορφές μάθησης

Δεν είναι διασκεδαστικό και ελκυστικό σε μεγάλο βαθμό

Μπορεί να ενισχύσει την αλληλεπίδραση μεταξύ των μαθητών και των ομάδων μόνο εάν μπει στα πλαίσια ενός διδακτικού σεναρίου με παιγνιώδη μορφή.

Δίνει την ευκαιρία στον μαθητή να πειραματίζεται, να διατυπώνει και να ελέγχει τις υποθέσεις του.

Επιτρέπει την αυτοαξιολόγηση και αυτορρύθμιση μέσω της δημιουργικής αντιμετώπισης του λάθους.

Δεν επιτυγχάνεται η δημιουργικότητα του μαθητή- χρήστη σε υψηλά επίπεδα

Οι υποθέσεις μας…

«Ψάχνοντας το χαμένο ξόρκι»

-Γ τάξη Δημοτικού εκπαιδευτηρίων «Ο Πλάτων»-Συμβατή με ΑΠΣ και ΔΕΠΠΣ-Διάρκεια περίπου 6 διδακτικών ωρών-Βασισμένη στις σύγχρονες θεωρίες μάθησης

Στόχοι: Να βιώσουν μια εναλλακτική διδασκαλία στην ενότητα των

κλασμάτων

Να πειραματιστούν, να αλληλεπιδράσουν και να συνεργαστούν μέσω του πειραματισμού στο εικονικό εργαστήριο

Να βιώσουν διασκεδάζοντας την όλη διαδικασία μέσα σε ένα παιγνιώδες πλαίσιο

Εκπαιδευτική παρέμβαση

1η Δραστηριότητα: Γράμμα Αποστολής

2η Δραστηριότητα: Πλοήγηση-γνωριμία με το λογισμικό προσομοίωσης

3η Δραστηριότητα: Εμπλοκή με το λογισμικό- Συμπλήρωση

φύλλου εργασίας

4η Δραστηριότητα: Παιχνίδι χαμένου θησαυρού

5η Δραστηριότητα: Συγγραφή γράμματος

Αρχική (προαξιολόγηση)

Διαμορφωτική (Καταγραφή παρατηρήσεων, λήψη φωτογραφιών και βίντεο κατά τη διάρκεια της παρέμβασης)

Τελική (ερωτηματολόγια, συνεντεύξεις, μεταξιολόγηση και σύγκριση αυτής με την προαξιολόγηση)

Αξιολόγηση παρέμβασης

Η μαθήτρια ΕΛ. δήλωσε: «Η συνταγή ήταν πολύ αστεία, γελάσαμε πολύ! Κάναμε επανάληψη στα κλάσματα, γιατί αλήθεια τα είχαμε ξεχάσει! Μάθαμε μέσω του ηλεκτρονικού παιχνιδιού και του κυνηγητού. Επανάληψη και παιχνίδι μαζί! Και το γράμμα που σκεφτήκαμε να τους γράψουμε ήταν πολύ ωραίο»

Η μαθήτρια Ν. δήλωσε: «Το λογισμικό δεν ήταν πολύ διασκεδαστικό, δεν έπαιζες κυρίως σε μάθαινε. Ήταν εκπαιδευτικό! Βέβαια, με το εργαστήριο ισότητας ξαναθυμήθηκα τα ισοδύναμα κλάσματα και τα κατάλαβα καλύτερα. Το φύλλο εργασίας ήθελε πολλή σκέψη. Τσακωθήκαμε μερικές φορές στην ομάδα μέχρι να βρούμε τα βήματα. Τέλειο ήταν το ζωηρό παιχνίδι, γιατί ψάχναμε ένα μυστήριο. Μου άρεσε και γέλασα πολύ με το γήπεδο του αριθμητή και του παρονομαστή!»

Τι δήλωσαν οι μαθητές…

Το παιγνιώδες σενάριο δημιούργησε ενθουσιασμό, συνεργασία, ενεργή συμμετοχή και εμπλοκή των μαθητών σε όλες τις δραστηριότητες

Οι μαθητές κατέκτησαν τη νέα γνώση και την οικοδόμησαν στην προϋπάρχουσα, που εμφανίστηκε σε αρκετές περιπτώσεις λανθασμένη ή μη ολοκληρωμένη

Ενισχύει την αλληλεπίδραση μεταξύ των μαθητών και των ομάδων

Δίνει την ευκαιρία στον μαθητή να πειραματίζεται, να διατυπώνει και να ελέγχει τις υποθέσεις του.

Επιτρέπει την αυτοαξιολόγηση και αυτορρύθμιση μέσω της δημιουργικής αντιμετώπισης του λάθους.

Δεν επιτυγχάνεται η δημιουργικότητα του μαθητή- χρήστη σε υψηλά επίπεδα

Συμπεράσματα

Σας ευχαριστούμε!