Γʹ Λυκείου - Patakis7 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ...

ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΖΑΡΩΤΗΣ

Αρχαία ΕλληνικάΓʹ Λυκείου

Ασκήσεις κλειστού τύπουστην Εισαγωγή

ΑΡΧΑΙΑ-ΟΛΟ.indd 1 7/15/19 11:46 AM

Eκδόσεις Πατάκη – ΕκπαίδευσηΔιονύσιος Ζαρώτης, Αρχαία Ελληνικά Γ΄ Λυκείου – Ασκήσεις κλειστού τύπου στην Εισαγωγή, Yπεύθυνος έκδοσης: Bαγγέλης MπακλαβάςΔιορθώσεις: Ευαγγελία ΔάλκουΣελιδοποίηση: Kατερίνα ΣταματοπούλουΦιλμ-μοντάζ: Κέντρο Γρήγορης ΕκτύπωσηςCopyright© Σ. Πατάκης A.E.Ε.Δ.Ε. (Eκδόσεις Πατάκη), Διονύσιος Ζαρώτης, Aθήνα, 2019Πρώτη έκδοση από τις Eκδόσεις Πατάκη, Aθήνα, Σεπτέμβριος 2019K.E.T. Γ468 – K.E.Π. 488/19ISBN 978-960-16-8343-0

ΠANAΓH TΣAΛΔAPH 38 (ΠPΩHN ΠEIPAIΩΣ), 104 37 AΘHNA,ΤΗΛ.: 210.36.50.000, 801.100.2665 – ΦAΞ: 210.36.50.069ΚΕNΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ: ΕΜΜ. ΜΠΕNΑΚΗ 16, 106 78 ΑΘΗNΑ, ΤΗΛ.: 210.38.31.078ΥΠOΚ/ΜΑ: KOPYTΣAΣ (TEPMA ΠONTOY – ΠEPIOXH B´ KTEO), 570 09 KAΛOXΩPI ΘΕΣΣΑΛONΙΚΗΣ, ΤΗΛ.: 2310.70.63.54, 2310.70.67.15 – ΦAΞ: 2310.70.63.55Web site: http://www.patakis.gr • e-mail: [email protected], [email protected]

Θέση υπογραφής δικαιούχων δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, εφόσον η υπογραφή προβλέπεται από τη σύμβαση.

Tο παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελλη-νικής νομοθεσίας (N. 2121/1993 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) και τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Aπαγορεύεται απολύτως η άνευ γραπτής άδειας του εκδότη κατά οποιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό, μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή, φωτοανατύπωση και εν γένει αναπαραγωγή, εκμίσθωση ή δανει-σμός, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Πρόλογος ……………………………………………………………………………………………………………… 5

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Δ.ΟΣωκράτης

Δ2.ΟιφιλοσοφικέςιδέεςτουΣωκράτη. ……………………………………………………… 7

Δ3.ΗδίκηκαιοθάνατοςτουΣωκράτη ……………………………………………………… 16

Ε. ΟΠλάτων

Ε1.Οβίοςτου ……………………………………………………………………………………………… 24

ΠΛΑΤΩΝ

ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ

Α. Ηδιάρθρωσητουδιαλόγουκαιταπρόσωπα ..................................................... 31

Β. Ηφιλοσοφικήσημασίατουδιαλόγου.................................................................. 46

ΠΟΛΙΤΕΙΑ ............................................................................................................................ 53

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ

ΒΙΟΣΚΑΙΕΡΓΑ................................................................................................................... 83

ΗΘΙΚΑΝΙΚΟΜΑΧΕΙΑ........................................................................................................ 99

ΠΟΛΙΤΙΚΑ ………………………………………………………………………………………………………… 109

Απαντήσεις ……………………………………………………………………………………………………… 117


ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Αγαπητέδιδάσκοντα,αγαπητέδιδασκόμενε,

Πάνταπροβληματιζόμουνγιατοπόσοπληκτικάκαιαπωθητικάείναιπολ-λάαπόταεκπαιδευτικάβοηθήματαπουχρησιμοποιούμεστηδουλειάμας.Ίσωςηπλήξηναήταντοαναγκαίοκακό,όσοηεξέτασητωνΑρχαίωνΕλληνι-κώνσεκάποιατμήματάτηςήταντόσοτυποποιημένη.Εδώκαιλίγαχρόνιαόμωςέχουνήδησυμβείαλλαγέςστοντρόποεξέτασηςτουμαθήματος,οιοποίεςαναμένεταιναενεργοποιήσουντηνκριτικήσκέψητωνυποψηφίωντωνΠανελλαδικώνεξετάσεωνκαινααναβαθμίσουντομάθημα,κάνοντάςτοποιο- τικότερο.Τογεγονόςότιηεξέτασητηςεισαγωγήςτατελευταίαχρόνιαγίνεταιμε

ασκήσειςκλειστούτύπουκάνειτονεξεταζόμενοστοπλαίσιοτουασφυκτικούτριώρουτηςεξέτασηςνααναθαρρήσει.Στηδιάρκειατηςεξέτασηςυπεισέρ-χεταιτοστοιχείοτουπαιγνίου:οιασκήσειςπολλαπλήςεπιλογής,σωστού-λά-θους,αντιστοίχισης,συμπλήρωσηςκενώνδίνουνστονεξεταζόμενοτηναφορ-μήναπροβληματιστεί,ναλύσειμιασπαζοκεφαλιάήκαιναχαμογελάσεικαμιάφοράμετιςπροτεινόμενεςαπαντήσεις.Είναιλοιπόναπότηφύσητουςπαι-γνιώδειςαυτέςοιασκήσειςκαικάνουντομάθημακαιτηνεξέτασήτουπιοευχάριστα.Στόχοςάλλωστεείναινααντιμετωπίζεταιόληημαθησιακήδιαδικασίαως

παίγνιο:ναείναιμιαδιαρκήςδιαλεκτικήαναζήτησημεερωταποκρίσεις,αμ-φιβολίες,διαφωνίεςαλλάκυρίωςμεευθυμία,μεευχάριστηδιάθεσηγιατοδιδασκόμενοαντικείμενοκαιθετικήπροδιάθεσητουδιδασκομένουπροςτονδιδάσκοντακαιτοαντίστροφο.Όπωςδηλαδήμαςδίδαξεκαιαυτόςοπερίερ-γοςΑθηναίος,οάνθρωποςπουτοντυραννούσετοδαιμόνιότουκαιδιαλεκτι-κάαναζητούσεμενηφάλιοπάθοςτοναλήθεια.Αςγίνουμελοιπόν–όσομπο-ρούμε–σωκρατικοίκαιαςμάθουμενααγαπάμετηναμφιβολία.Εύχομαιναευχαριστηθείτεαυτότοβιβλίοκαινασαςβοηθήσειστηνπρο-

τετοιμασίασαςγιατιςεξετάσεις.Μεβαθιάπίστηστηναξίατηςπαιδαγωγικής-διαλεκτικήςσχέσηςσαςκαι

στηνεναλλαγήτωνρόλωνσας

ΔιονύσιοςΖαρώτης


7

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Δ. Ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ

Δ2. Οι φιλοσοφικές ιδέες του Σωκράτη.Διαλεκτική, μαιευτική, ειρωνεία

Η αναζήτηση των ορισμών, η επαγωγική μέθοδος και η ηθική

Α. Να γράψετε Σωστό ή Λάθος δίπλα από κάθε περίοδο, για να δηλώσετε ότι το περιεχόμενό τους είναι σωστό ή λανθασμένο αντίστοιχα:

1. ΤηδιήγησηγιατονχρησμότουΑπόλλωνακαιτονΣωκράτητηδιασώζειοΑριστοτέληςστοέργοΜετά τα φυσικά.

2.ΟΣωκράτηςπείστηκεαμέσωςαπότονχρησμότουΑπόλλωναπουτοναφο-ρούσε.

3.ΣύμφωναμετονδελφικόχρησμόοΣωκράτηςήτανοπιοανόητοςαπόόλουςτουςανθρώπους,διότιοίδιοςυποστήριζε:«ἓνοἶδα,ὅτιοὐδὲνοἶδα».

4.ΟΣωκράτηςθέλησεναελέγξειτηναλήθειατουχρησμούτουμαντείουκαιγι’αυτόεξέτασεοίδιοςτησοφίαάλλωνΑθηναίωνπουθεωρούντανσοφοί.

5.ΟΣωκράτηςπροκάλεσεαντικρουόμενααισθήματαστουςανθρώπουςτηςεποχήςτου.

6.Οιάνθρωποιτωνοποίωντησοφίααμφισβήτησεκαιοιοπαδοίτουςέφτασανστοσημείονατοναγαπήσουν.

7. ΟΣωκράτηςδενειρωνεύτηκετονδελφικόχρησμό.8.ΟΣωκράτηςήτανάθεος.9. ΤόσοοισοφιστέςόσοκαιοΣωκράτηςδέχοντανπαραδεδεγμένεςαλήθειες.

10. Σεαντίθεσημετηναρνητικήαμφισβήτησητωνσοφιστών,ηαμφισβήτησητουΣωκράτηήτανθετική.

11.Οισοφιστέςκατέληγανναμηντουςενδιαφέρειηαλήθεια,διότιπίστευανπωςείτεδενυπάρχειείτεδενεπηρεάζειτηζωήτουανθρώπου.

12. ΟΣωκράτηςαμφισβήτησετιςπαραδοσιακέςιδέεςκαιαρχέςκατάτηνανα-ζήτησήτουγιατηνπρώτηαλήθεια.

13. Ηδιαλεκτικήκατ’αρχήνσημαίνειδιάλογος.14. ΗδιαλεκτικήήταντομέσοτουΣωκράτηγιατονέλεγχοκαιτηνεξαγωγήσυμπερασμάτων.


8

Αρχαία Ελληνικά Γ’ Λυκείου – Ερωτήσεις Εισαγωγής

15. ΟΣωκράτηςμεαπλοϊκέςφαινομενικάερωτήσειςοδηγούσετονσυνομιλητήτουστοναανατρέψεισταδιακάτιςαρχικάδιατυπωμένεςαπόψειςτου.

16. ΗεξαγωγήτηςσωκρατικήςάποψηςαπότοναντίπαλοονομαζόταναπότονΣωκράτημαιευτική.

17. ΟΣωκράτηςθεωρούσεπωςβοηθούσεσανμαίατονσυνομιλητήτουνα«γεννήσει»τηναλήθεια.

18. ΚατάτονΣωκράτηοάνθρωποςγνωρίζειτηναλήθεια,αλλά,επειδήτηνέχειξεχάσει,χρειάζεταιβοήθειαγιανατηνεπαναφέρειστημνήμητου.

19. ΚατάτονΣωκράτηκαιτονΠλάτωναηγνώσηείναιανάμνηση.20. ΟΣωκράτης«ανέβασετηφιλοσοφίααπότηγησταάστρα»,όπωςέχειλεχθεί.21. Οιπροσωκρατικοίφιλόσοφοιασχολήθηκαναποκλειστικάμεηθικάζητήματα.22. ΖητήματαηθικήςαπασχόλησαντονΔημόκριτοαλλάκαιπολλούςσοφιστές.23. Οιπροσωκρατικοίφιλόσοφοιεπιδίωκανναβρουντηνπρώτηαρχήτηςδη-μιουργίας.

24. ΟΣωκράτηςέστρεψετοφιλοσοφικότουενδιαφέροναποκλειστικάσεμα-θηματικάκαιαστρονομικάπροβλήματα.

25. ΣύμφωναμετονΑριστοτέληηδράσητουΣωκράτησηματοδοτείτηστροφήτηςφιλοσοφίαςαπόταφυσικάφαινόμεναστακοινωνικά,πολιτικάκαιηθικά,απότηφύσηστονάνθρωπο.

26. ΟΣωκράτηςαναζήτησετηναρχήκάθεηθικήςέννοιας,τηναπόλυτηαλήθεια,ηοποίαδενείναισχετικήαλλάείναιανεπηρέαστηαπόιστορικέςκαικοινω-νικέςσυνθήκες.

27. ΗμέθοδοςτηνοποίαχρησιμοποιούσεκυρίωςοΣωκράτηςήτανηπαραγωγική.28. Ἐπακτικοὶ λόγοιείναιοαντίστοιχοςτηςεπαγωγικήςμεθόδουόροςστααρχαίαελληνικά.

29. Τοὁρίζεσθαι καθόλουσημαίνειτηνεξαγωγήκαθολικώνσυμπερασμάτων,συμπερασμάτωνδηλαδήμεκαθολική,διαχρονικήκαιπανανθρώπινηισχύ.

30. Οιἐπακτικοὶ λόγοιξεκινούσανσυνήθωςαπόπαραδείγματατηςκαθημερινήςζωήςκαιεμπειρίαςκαιείχανστόχοτηνκατάληξησεμιααπόλυτηγνώση.

Β. Να κυκλώσετε την ορθή απάντηση:

1. Στο Μαντείο των Δελφών ο Απόλλωναςα. έδωσεχρησμόστονΣωκράτηγιατοντρόπομετονοποίοθαπεθάνει.β. καταράστηκετονΣωκράτη.γ. έδωσεχρησμόστονΣωκράτησύμφωναμετονοποίοθαγινότανπλούσιοςέμπορος.


9

Δ. Ο Σωκράτης

δ. έδωσεχρησμόστονΣωκράτημετονοποίοτονπληροφορούσεότιήτανοσοφότεροςάνθρωπος.

2. Μετά τον χρησμό που έλαβε ο Σωκράτης από τον Απόλλωνα,α. χαρούμενοςάρχισεναδιαλαλείότιείναιοσοφότεροςάνθρωπος.β. σκέφτηκενααφιερώσειτηζωήτουστηλατρείατουΑπόλλωνα.γ. άρχισενααμφιβάλλεικαιναελέγχειτηναλήθειάτου.δ. αποφάσισεναμηνεπιστρέψειστηνΑθήνα.

3. Αφότου έλαβε τον χρησμό ο Σωκράτης, α. γιανατονεπιβεβαιώσει,άρχισενασυζητάμετουςπιοανόητουςΑθη- ναίους.

β. δήλωσεδημόσιαότιδεντονδέχεται.γ. επιχείρησενατονδιαψεύσεισυζητώνταςμεΑθηναίουςτουςοποίουςθεω- ρούσεσοφότερουςαπότονεαυτότου.

δ. άρχισεναγράφειτηνΑπολογία.

4. Τη διήγηση για τον Σωκράτη και τον χρησμό του Απόλλωναα. τηνπαραδίδειστηνΑπολογίαοΠλάτωνας.β. τηνπαραδίδειστηνΑπολογίαοΔημοσθένης.γ. τηνπαραδίδειστοΜετά τα φυσικάοΑριστοτέλης.δ. τηνπαραδίδειστηνΑπολογίαοΑριστοτέλης.

5. Ο Σωκράτης ως άνθρωπος ήταν είρωνας,α. χαρακτηριστικόπουτονοδήγησεναέχειμιαακλόνητηπίστη.β. χαρακτηριστικόπουτονέκανεαμετακίνητοστιςαπόψειςτου.γ. χαρακτηριστικόπουτονέκανενααμφισβητεί,ναερευνάκαινααναζητά.δ. χαρακτηριστικόπουτονέκανεναασχοληθείμετοθέατρο.

6. Ο Σωκράτης σε σύγκριση με τους σοφιστέςα. ήτανπολύπιοευγενικόςμετουςσυνομιλητέςτου.β. απέφευγετιςαντιπαραθέσεις.γ. αμφισβητούσεταπάντα,ενώεκείνοιόχι.δ. είχεένακοινό:αρνούνταν,όπωςκαιαυτοί,ναδεχτείωςδεδομένεςτιςπαραδεδεγμένεςαλήθειες.

7. Όσον αφορά στην ύπαρξη της αλήθειας,α. οισοφιστέςπίστευανότιείναιμίακαιαναλλοίωτη.


10


β. οισοφιστέςθεωρούσανπωςδενέχεικαμίασημασίαανυπάρχειήόχι,διότικανείςδενμπορείνατηνανακαλύψει.

γ. οΣωκράτηςκατέληξεσεμιααρνητικήστάσηκαιπίστευεπωςηαλήθειαείτεδενυπάρχειείτεδενείναιανάγκηνααπασχολείτονάνθρωπο.

δ. οΣωκράτηςκατέληξεσεμιαθετικήαμφισβήτησητωνπαραδοσιακώναρχώνκαιιδεών,γιαναβρειτηβαθύτερηαλήθειατωνπραγμάτων.

8. Τα μέσα που χρησιμοποιούσε ο Σωκράτης στην προσπάθεια αναζήτησης της αλήθειας ήτανα. ηδιαλεκτικήκαιοδιάλογος.β. ηδιαλεκτικήκαιηδιάλεξη.γ. ηδιαλεκτικήκαιοσχολιασμόςποιητικώνκειμένων.δ. ηδιαλεκτικήκαιημαιευτική.

9. Η σωκρατική διαλεκτική ήταν α. ησταδιακήενίσχυσητωνθέσεωνπουεξέφραζεστηναρχήτουκάθεδια-λόγουοΣωκράτης.

β. ηβαθμιαίααναίρεσητωνθέσεωνπουεξέφραζεστηναρχήτουκάθεδια-λόγουοΣωκράτης.

γ. ηβήμαβήμαπροσπάθειασύγκρουσηςτουΣωκράτημετονσυνομιλητήτου,ώστεναυποχωρήσεικαινααποδεχθείτιςθέσειςτου.

δ. ησταδιακήαναίρεσητωνθέσεωνπουεξέφραζεστηναρχήτουκάθεδια- λόγουοσυνομιλητήςτουΣωκράτηκαικατόπινησταδιακήπροσπάθειαεξαγωγήςενόςνέουσυμπεράσματος.

10. Η σωκρατική μαιευτική ήταν α. ηεξαγωγήενόςαληθοφανούςσυμπεράσματοςαπότονΣωκράτη.β. ηκατάρριψημιαςψευδούςσωκρατικήςθέσης.γ. ηχειραγώγησητουσυνομιλητήαπότονΣωκράτη,ώστενααποδεχθείάκριταόλεςτιςσωκρατικέςθέσεις.

δ. ηεξαγωγήτηςαλήθειαςαπότονσυνομιλητήτουΣωκράτηχάρηκαιστιςκατάλληλεςερωτήσεις.

11. Σύμφωνα με τον Σωκράτη και τον Πλάτωναα. οάνθρωποςδενμπορείποτέναγνωρίσειτηναλήθεια.β. οάνθρωποςγνώριζεκάποτετηναλήθεια,αλλάδενείναιδυνατόννααπο-κτήσειξανάγνώσητης.

γ. οάνθρωποςγνωρίζειτηναλήθειακαιμεταχρόνιατηνξεχνάει.


11


δ. οάνθρωποςγνωρίζειτηναλήθειακαιμετηβοήθειατηςφιλοσοφίαςμπο-ρείνατηνεπαναφέρειστημνήμητου.

12. Η προσωπικότητα, ο τρόπος σκέψης, τα ενδιαφέροντα του Σωκράτηα. έστρεψαντηφιλοσοφικήέρευνααπότηνεξέτασητωνπολιτικώνπρο-βλημάτωνσταφυσικάφαινόμενα.

β. επέδρασανανεξίτηλαστηφιλοσοφίακαιεπηρέασαντοέργοτωνπροσω-κρατικώνφιλοσόφων.

γ. έστρεψαντηφιλοσοφίααπότημελέτητωνφυσικώνφαινομένωνστηνεξέτασητωνηθικών,πολιτικώνκαικοινωνικώνπροβλημάτων.

δ. πέρασαναπαρατήρητακαιάφησανανεπηρέαστουςτουςκατοπινούςφι-λοσόφους.

13. Οι σοφιστέςα. όπωςακριβώςκαιοΣωκράτης,είχανχρησιμοθηρικόενδιαφέρονγιαταηθικάζητήματα.

β. σεαντίθεσημετουςπροσωκρατικούς,ασχολούντανμετημελέτημόνοφυσικώνφαινομένων.

γ. είχανακριβώςταίδιαενδιαφέροντατόσομετονΣωκράτηόσοκαιμετουςπροσωκρατικούς.

δ. είχανχρησιμοθηρικόενδιαφέρονγιατονορθότρόποζωήςκαιδράσηςσεπροσωπικόκαικοινωνικόεπίπεδο.

14. Ο Σωκράτης,α. όπωςκαιοιπρώτοιφιλόσοφοι,αναζήτησετηνπρώτηαρχήτηςδημιουρ-γίας.

β. σεαντίθεσημετουςπρώτουςφιλοσόφους,αναζήτησετηνπρώτηαρχήτηςδημιουργίας.

γ. όπωςοιπρώτοιφιλόσοφοιαναζήτησαντηνπρώτηαρχήτηςδημιουργίας,αναζήτησεμετησειράτουτηναρχήκάθεηθικήςέννοιας.

δ. όπωςοιπρώτοιφιλόσοφοιαναζήτησαντηναρχήκάθεηθικήςέννοιας,αναζήτησεμετησειράτουτηνπρώτηαρχήτηςδημιουργίας.

15. Ο Σωκράτης αναζήτησεα. τηναπόλυτηαλήθεια,τηνουσίατηςηθικήςκαιδεστάθηκεαπλώςσταηθικάφαινόμενα.

β. τιςσυνθήκεςκαιτιςπεριστάσειςπουκάνουνκάθεαλήθειασχετικήκαιρευστή.


12


γ. τοσχετικόκαιμελέτησεεπιφανειακάταηθικάφαινόμενα.δ. τησχετικήαλήθειακαιερεύνησετηνεπιφάνειατηνηθικώνφαινομένων.

16. Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη,α. όπωςγράφεισχετικάστοέργοτουΗθικά Νικομάχεια,οΣωκράτηςχρησι-μοποίησεκυρίωςτηνεπαγωγικήμέθοδοσκέψης.

β. οΣωκράτηςχρησιμοποιούσετηνπαραγωγικήμέθοδογιατηνεξαγωγήκαθολικώνσυμπερασμάτων(ὁρίζεσθαι καθόλου).

γ. οΣωκράτηςχρησιμοποιούσετουςἐπακτικοὺς λόγουςγιατηνεξαγωγήκαθολικώνσυμπερασμάτων(ὁρίζεσθαι καθόλου).

δ. οΣωκράτηςέγραψετοέργοΜετά τα φυσικά.

17. Πολύ εύστοχα έχει γραφτεί: «ἐπὶ Σωκράτους δὲ [...], τὸ ζητεῖν τὰ περὶ φύσεως ἔληξε, περὶ δὲ τὴν χρήσιμον ἀρετὴν καὶ πολιτικὴν ἀπέκλιναν οἱ φιλοσοφοῦντες»α. απότονΠλάτωναστηνΠολιτεία.β. απότονΑριστοτέληστοΜετά τα φυσικά.γ. απότονΑριστοτέληστοΠερί ζώων μορίων.δ. απότονΠλάτωναστηνΑπολογία.

18. Ο Σωκράτης έπαιρνε αφορμή από παραδείγματαα. τηςκαθημερινήςζωήςκαιεμπειρίαςμεσκοπόνακαταλήξεισεειδικάσυ-μπεράσματα.

β. αφηρημένα,πουσπάνιακατέληγανσεσυγκεκριμένασυμπεράσματα.γ. αστρονομικάκαιταπροσάρμοζεστηνπολιτική.δ. απλά,καθημερινάκαιαπολύτωςκατανοητάαπότονοποιονδήποτε,γιαναοδηγηθείμαζίμετονσυνομιλητήτου,χάρηστακατάλληλαερωτήματαπουτουέθετε,στηναπόλυτηγνώση.

19. Η αφήγηση για την αντίδραση του Σωκράτη στον χρησμό του Απόλλωναα. υποδηλώνειτηντυφλήπίστητουσεκαθετίπαραδοσιακό.β. υποδηλώνειτηναθεΐατου.γ. δείχνειτηνπίστητουστοότιηλογικήσκέψηείναιομοναδικόςκαιασφα-λήςοδηγόςπροςτηναλήθεια.

δ. δείχνειτηνπίστητουστηνεξαποκαλύψεωςαλήθεια,τηνοποίαδεχρειά- ζεταινααναζητείοάνθρωπος,αλλάθατουαποκαλυφθείαπόμόνητηςκαιαιφνίδια.


13


20. Ο Πλάτωναςα. πίστευεότιοΣωκράτης«ανέβασετηφιλοσοφίααπότηγησταάστρα».β. δίδαξεστονΣωκράτητηνεπαγωγικήμέθοδο.γ. συμμεριζόταντηθέσητουΣωκράτηότιηαλήθειαδενυπάρχειή,ανυπάρ-χει,είναισχετική.

δ. συμφωνούσεμετονΣωκράτηότιοάνθρωποςγνωρίζειτηναλήθειακαιότιμετηνκατάλληληπροσπάθειαμπορείνατηνεπαναφέρειστημνήμητου.

Γ. Να αντιστοιχίσετε τα στοιχεία της στήλης Α με τα στοιχεία της στήλης Β (ορισμένα στοιχεία της στήλης Α πιθανόν να αντιστοιχούν σε περισ-σότερα του ενός στοιχεία της στήλης Β):

Γ.1.

Α Β1. ἓν οἶδα, ὅτι οὐδὲν οἶδα α. όροςεμπνευσμένοςαπότη

μητέρατουΣωκράτη2. οσοφότεροςτωνανθρώπων β. εξαγωγήκαθολικών

συμπερασμάτων3. αλήθειαδενυπάρχεικαι,ανυπάρχει,αφήνειανεπηρέαστοτονάνθρωπο

γ. επαγωγικήμέθοδος

4. μαιευτική δ. ησταδιακήαναίρεσητωνθέσεωντουσυνομιλητήκαιησταδιακήπροσέγγισητηςαλήθειας

5. ὁρίζεσθαι καθόλου ε. χρησμόςΑπόλλωνα6. διαλεκτική στ. σοφιστές7. ἐπακτικοὶ λόγοι ζ. Σωκράτης


14


Γ.2.

Α Β1. Σωκράτης α. αρνητικήαμφισβήτηση,αδιαφορίαγιατην

ύπαρξηήμητηςαλήθειας2. Αριστοτέλης β. διασώζεισημαντικέςπληροφορίεςστοέργοτου

Απολογία3. Πλάτωνας γ. άρνησηαποδοχήςτωνπαραδεδεγμένων

αληθειώνωςδεδομένων4. σοφιστές δ. στοέργοτουΜετά τα φυσικάαναφέρειτην

κύριαμέθοδοπουακολούθησεοΣωκράτηςε. θετικήαμφισβήτησημεστόχοτηγνώσητηςαπόλυτηςαλήθειας

στ. ηειρωνείαωςεργαλείοαμφισβήτησηςκαιφιλοσοφικήςσκέψης

ζ. ἐπὶ Σωκράτους δὲ [...] τὸ ζητεῖν τὰ περὶ φύσεως ἔληξε, περὶ δὲ τὴν χρήσιμον ἀρετὴν καὶ πολιτικὴν ἀπέκλιναν οἱ φιλοσοφοῦντες

Δ. Να συμπληρωθούν τα κενά του ακόλουθου κειμένου με λέξεις που δίνονται στο πλαίσιο.

Αριστοτέλης,αρνητική,ειρωνεία,μαιευτική,ὁρίζεσθαι καθόλου,σοφιστές,σαθρότητα, ἐπακτικοὶ λόγοι, σωφροσύνης, σοφοί, άθεος, διάλογος,αποκλειστικότητα,θεό,διαλεκτική,Ιδέα,ηθικών,Απολογία,ορισμοί,οπαδούς

Στηδιήγησηπουδιασώζεταιστηνπλατωνική…………………………………οΣωκράτηςπαρουσιάζεταινααπορείκαινααμφιβάλλειγιατονχρησμόπουέλαβεαπότοΜαντείοτουΑπόλλωνα.Δενμπορείναδεχθείτηνκρίσητουθεούότιείναιοσοφότεροςτωνανθρώπωνκαιεπιχειρείναελέγξειτηναλήθειατουχρησμού.ΣτησυνέχειασυναναστρέφεταικαισυνδιαλέγεταιμεόσουςαπότουςΑθηναί-ουςπίστευανοιίδιοιαλλάκαιοισυμπολίτεςτουςότιείναι…………………………………,γιαναεπιβεβαιώσειτηνάποψήτουότιοθεόςστηνπερίπτωσήτουέσφαλεόσοναφοράτονχρησμόπουτουεδωσε.ΟΣωκράτηςδιαπίστωσεότιαυτοίοιάνθρω-ποιαπλώςφαίνοντανσοφοίστουςεαυτούςτουςκαιστουςάλλουςκαιότανμετιςερωτήσειςτουαναδείκνυετηνάγνοιάτους,τότεγινότανμισητόςαπότουςίδιουςκαιτους…………………………………τους.ΣταδιακάοΣωκράτηςπείστηκεότιοχρησμόςήταναληθής,διότι,σεαντίθεσημεόλουςτουςάλλουςανθρώπουςτης


15


εποχήςτουπουθεωρούντανσοφοί,αυτόςτουλάχιστονείχετηνεπίγνωσηότιδεγνώριζετίποτεκαλόκαισωστό.ΘαμπορούσεναυποθέσεικανείςότιοΣωκράτηςήταν…………………………………,

αντονκρίνειαπότηναντίδρασήτουστονχρησμότουΑπόλλωνα.ΩστόσοοΣω-κράτηςήτανκυρίωςείρωναςκαιδεδίσταζεναβάλειστοστόχαστρότουόχιμόνοτουςσυμπολίτεςτουπουυποστήριζανότιείναισοφοί,αλλάακόμηκαιτονίδιοτον…………………………………Η…………………………………ήταντοκύριομέσοτηςσκέψηςκαιτηςέρευναςτουΣωκράτη.Χάρησεαυτήναμφέβαλλεκαιαμφισβητούσετιςπαραδεδεγμένεςαλήθειεςτηςεποχήςτου.Αυτήήτανάλλωστεκαιηομοιότηταπουείχεμετουςσοφιστές.Οιτελευταίοιόμως,αμφισβητώνταςόλεςτιςκατε-στημένεςαντιλήψεις,κατέληγανσεμια…………………………………αμφισβήτηση,διότιπίστευανπως,αφούκανείςδενμπορείναανακαλύψειτηναλήθεια,αλήθειαδενυπάρχειή,ανυπάρχει,αφήνειτονάνθρωποανεπηρέαστο.Αντιθέτως,οΣωκρά-τηςμέσααπότηναμφισβήτησήτουθέλεινακαταλήξειστηνπρώτηκαιαναλλοίω- τηαλήθεια.ΤαμεθοδολογικάεργαλείατουΣωκράτηήτανηδιαλεκτικήκαιημαιευτική.Η

σωκρατική…………………………………(πουκατάβάσησημαίνει…………………………………)δενείναιμιαοποιαδήποτεκοινήσυζήτηση.ΠρόκειταιγιατηβαθμιαίααναίρεσητωνθέσεωνπουέχειεκφράσειαρχικάοσυνομιλητήςτουΣωκράτη,αφούέχειαναγκαστείναπροεκτείνειστηνακραίασυνέπειάτουςτιςθέσειςτουκαικατα-δεικνύεταιστηδιάρκειατουδιαλόγουη…………………………………τωνεπιχειρημάτωντου.ΣτησυνέχειαακολουθείηαπόκοινούμετονΣωκράτηνέαπροσέγγισητηςαλήθειας.ΟΣωκράτηςσεκανένανπλατωνικόδιάλογοδενεκθέτειεξαρχήςτιςαπόψειςτουήοποιαδήποτεθεωρία.Ζητούμενοείναιωςάλλημαίαναβοηθήσειτονσυνομιλητήτουναβγάλειαπόμέσατου,να«γεννήσει»τηναλήθεια.Ημετα-φοράαυτήγιατημέθοδοτουΣωκράτηκαιοόρος…………………………………είναιεμπνευσμένααπότοεπάγγελμαπουασκούσεημητέρατου.Ηαλήθεια,λοιπόν,η…………………………………,όπωςθαέλεγεκαιοΠλάτωνας,είναιγνωστήστονάνθρω-ποσύμφωναμετονΣωκράτη,καιέργοτηςφιλοσοφίαςείναινατονβοηθήσεινατηθυμηθεί,νατηνεπαναφέρειστημνήμητου.ΟΣωκράτηςμετηδιδασκαλίακαιτοντρόποσκέψηςτουαποτελείτομήστην

ιστορίατηςφιλοσοφίας.Οιπροσωκρατικοίφιλόσοφοιασχολήθηκανκυρίωςμεταφυσικάφαινόμενακαιτακοσμολογικάπροβλήματα,οΣωκράτηςόμως«κατέβασετηφιλοσοφίααπόταάστραστηγη»(όπωςλέχθηκεγι’αυτόν).Προγενέστεροίτουφιλόσοφοι,οΔημόκριτοςαλλάκαιοισοφιστές,στράφηκανκαιστημελέτηπολιτικώνκαι…………………………………προβλημάτων,ωστόσοοΣωκράτηςτοέκανεκατ’…………………………………ΟΣωκράτηςδενασχολήθηκεαπλώςμετονορθότρόποζωήςκαιδράσηςσεπροσωπικόκαικοινωνικόεπίπεδο,αλλάεπιδίωξεναθεμε-


16


λιώσεικάθεέννοιακαλού,αρετήςκαισοφίαςσεστέρεοέδαφος.Αναζήτησεδη-λαδήοΣωκράτηςτηναρχήτωνηθικώνεννοιών,ηοποίαείναιανεπηρέαστηαπόιστορικοκοινωνικέςσυνθήκες,αναζήτησετηναπόλυτηαλήθειακαιόχιτησχετικήκαιρευστή,μετηνοποίαχρησιμοθηρικάασχολούντανοι…………………………………Όπωςπαραδίδεικαιο…………………………………στοέργοτουΜετά τα φυσι-

κά,ηκύριαμέθοδοςτηνοποίαακολούθησεοΣωκράτηςείναιηεπαγωγική(…………………………………).ΜεαφορμήπαραδείγματααπότηνκαθημερινήεμπειρίακαιζωήοΣωκράτηςπροσπαθούσεναοδηγήσειτονσυνομιλητήτουστηνεξαγω-γήσυμπερασμάτωνμεκαθολικήισχύ(…………………………………).Στόχοςτηςσυζήτη-σης,τηςδιαλεκτικήςαναζήτησης,ήτανναδοθούνοιαληθείς…………………………………τουκαλούκαιτουκακού,τουδικαίουκαιτουαδίκου,τουόμορφουκαιτουάσχημου,της…………………………………καιτηςάνοιας,τουθάρρουςκαιτηςδειλίας,τηςδίκαιηςδιακυβέρνησηςκαιτηςτυραννίας.

Δ3. Η δίκη και ο θάνατος του Σωκράτη

Α. Να γράψετε Σωστό ή Λάθος δίπλα από κάθε περίοδο, για να δηλώσετε ότι το περιεχόμενό τους είναι σωστό ή λανθασμένο αντίστοιχα:

1.ΤημήνυσηκατάτουΣωκράτηκατέθεσανορήτοραςΜέλητος,οποιητήςΆνυ-τοςκαιοβυρσοδέψηςΛύκων.

2.ΟΆνυτοςείχεεξοριστείαπότουςΤριάκονταΤυράννους. 3.ΟικατήγοροιτουΣωκράτηπίστευανότιόντωςήτανάθεοςκαιτουςενοχλού-σεστ’αλήθειατοπερίφημοσωκρατικόδαιμόνιο.

4.Ηαρχαίαελληνικήθρησκείαείχειερόβιβλίοκαιδόγμακαθώςκαιοργανω-μένοιερατείο.

5.Μεεξαίρεσηλίγεςσυγκεκριμένεςλατρείες,όπωςταΕλευσίνιαμυστήρια,ιε-ρείςκαιιέρειεςστηναρχαίαΕλλάδαεκλέγοντανγιασυγκεκριμένηπερίοδοκάποιοιπολίτες.

6.ΗσυνηθισμένηκατηγορίαγιαδιανοουμένουςστηναρχαίαΕλλάδαήτανηασέβειααπέναντιστουςθεούςκαιόχιηαθεΐα.

7.ΔίκεςγιαασέβειαείχανυποστείοΑναξίμανδρος,οΠρωταγόραςκαιοΑισχύ-λος.

8. ΤααληθινάκίνητρατηςμήνυσηςσεβάροςτουΣωκράτηήτανπολιτικάκαιόχιθρησκευτικά.

9.ΟΣωκράτηςκατηγορήθηκεγιααθεΐακαιγιαδιαφθοράτηςνεολαίας.


17


10.ΗνεολαίαγοητευόταναπότηδράσητουΣωκράτηκαιτηδιαλεκτικήτου,ηοποίααποκάλυπτετηνψευδήσοφίασοφιστώνκαιδημαγωγών.

11.ΠολλοίαπότουςνέουςοιοποίοιανήκανστονκύκλοτουΣωκράτηέπαιξανθετικόρόλοστηνπολιτικήζωήτηςΑθήνας.

12.ΌλοιοινέοιτουκύκλουτουΣωκράτηήτανολιγαρχικοί.13.ΟΑλκιβιάδηςανήκεστονκύκλοτουΣωκράτη.14.ΟΑλκιβιάδης,ανκαιδημοκρατικός,πρόδωσετηνπόλητουκαισυνεργάστηκεμετουςΣπαρτιάτες.

15.ΥπήρξανφίλοιτουΣωκράτη,όπωςοΚριτίαςκαιοΧαρμίδης,πουσυμμετεί-χανκαιηγήθηκαντουπραξικοπήματοςτωνΤριάκονταΤυράννων.

16.ΟικατήγοροιτουΣωκράτηυπονόησανότιοΣωκράτηςκαιοιθεωρίεςτουήτανυπεύθυνοιγιατηνπολιτικήδράσητωνμαθητώντου.

17.ΤοΔικαστήριοτηςΗλιαίας,αποτελούμενοαπό600μέλη,έκρινεένοχοτονΣωκράτη.

18.ΚατάτηνπρώτηψηφοφορίατωνδικαστώντουΑρείουΠάγουοΣωκράτηςκρίθηκεένοχοςκαικατάτηδεύτερηκαταδικάστηκεσεθάνατο.

19.ΚατάτηδιάρκειατηςδίκηςοΣωκράτηςδενέπαψεναείναιείρωνας.20.ΟΣωκράτης,ειρωνευόμενοςτουςδικαστέςκαιπεριφρονώνταςτονθάνατο,δενπρότεινεποινήγιατονεαυτότουαλλάτηναπαλλαγήτουαπότιςκατη-γορίεςκαιτηνεπιβράβευσήτου.

21.ΟΣωκράτηςπρότεινετοπρόστιμοτηςμίαςμνας,ανκαιηπεριουσίατουήτανπάνωαπότριάνταμνες.

22.ΜετάτηνκαταδίκητουοΣωκράτηςέμεινεπερίπουένανχρόνοστοδεσμω-τήριο.

23.ΤιςμέρεςπουκαταδικάστηκεοΣωκράτηςκαιεπρόκειτονατουεπιβληθείηποινήτουθανάτουγίνοντανστοιερόνησίτουΑπόλλωνα,τηΜήλο,ταΜήλια.

24.ΣτηγιορτήτουΑπόλλωναοιΑθηναίοιείχανστείλειαντιπροσώπουςκαιτοένααπότοδύοιεράτουςπλοία,τηΣαλαμινία.

25.Μίααπότιςσημασίεςτηςλέξηςθεωρίαείναιηεπίσημηαποστολήσειερήτελετή.

26.ΟΣωκράτηςεπιχείρησενααποδράσειαπότηφυλακή.27.ΟΣωκράτης,παρότιαδικήθηκεαπότουςσυμπολίτεςτου,δεθεωρούσεδί-καιοναπαραβείτηνκαταδικαστικήσεβάροςτουαπόφασηκαιτουςνόμουςτηςπόληςτου.

28.ΟΣωκράτηςπέθανεδιάλιθοβολισμού.29.ΟΣωκράτηςδέχτηκεατάραχοςτονθάνατοσυζητώνταςμεφίλουςτουγιατηναθανασίατηςψυχής.

30.ΟιμαθητέςτουΣωκράτηαυτοκτόνησαναμέσωςμετάτονθάνατότου.


18


Β. Να κυκλώσετε την ορθή απάντηση:

1. Πληροφορίες για τη ζωή και τον θάνατο του Σωκράτη αντλούμε από τα έργαα. ΠολιτείακαιΦαίδρος.β. ΠολιτείακαιΤίμαιος.γ. ΑπολογίακαιΚρίτων.δ. ΑπολογίακαιΠρωταγόρας.

2. Μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα που υπήρξε μαθητής του Σωκράτη ήτανα. οΆνυτος.β. οΠρωταγόρας.γ. οΑισχύλος.δ. οΑλκιβιάδης.

3. Ο Κριτίας και ο Χαρμίδης υπήρξανα. μέλητουκύκλουτουΣωκράτη.β. δημοκρατικοίηγέτες.γ. συγγενείςτουΑριστοτέλη.δ. φιλόσοφοι.

4. Η Ηλιαία αποφάσισεα. τηναθώωσητουΣωκράτηκαιτηναπόδοσητιμώνστοπρόσωπότου.β. τηναθώωσητουΣωκράτηκαιτηνκαταδίκητωνκατηγόρωντου.γ. τηνκαταδίκητουΣωκράτησεθάνατο.δ. τηνισόβιαφυλάκισητουΣωκράτη.

5. Οι μαθητές του Σωκράτηα. συμφώνησανμετηναπόφασητουδικαστηρίου.β. θέλησανναεκδικηθούντονθάνατότου.γ. δραπέτευσαναπότηνΑθήνα.δ. προσπάθησανναοργανώσουντηναπόδρασητουΣωκράτη.

6. Ο Σωκράτης δεν έχασε το θάρρος του μετά την πρώτη σε βάρος του ψη-φοφορίαα. καιπρότεινεμετηχαρακτηριστικήτουειρωνείανασιτίζεταιτιμητικάκαιδωρεάνστοπρυτανείο.

β. καιπρότεινενακαταδικαστούνκαιοικατήγοροίτου.


19


γ. καιαποφάσισενααποδράσει.δ. καιικέτευσεγιαέλεος.

7. Ο Σωκράτης κατηγορήθηκε για διαφθορά της νεολαίας, αλλά στην πραγ-ματικότηταα. οινέοιτηςΑθήναςτονεχθρεύοντανεπειδήβρισκότανσεαντιπαράθεσημετουςσοφιστές.

β. οινέοιτηςΑθήναςαδιαφορούσανγι’αυτόν.γ. οινέοιπαρασύρονταναπότιςρητορικέςτουδεξιότητες.δ. οινέοιγοητεύονταναπότηνεπίμονησωκρατικήαναζήτησητηςουσίαςτωνπραγμάτωνκαιτηςαλήθειας.

8. Η αρχαία ελληνική θρησκείαα. είχειερατείοοργανωμένοκαιδόγμασυγκεκριμένο.β. είχεδόγμακαθορισμένοαλλάκαιαιρέσεις.γ. είχειερόβιβλίοκαιδόγμα.δ. δενείχειερόβιβλίοούτεκαιδόγμα.

9. Οι κατήγοροι του Σωκράτη ήτανα. οΆνυτοςκαιοΑισχύλος.β. οΑισχίνηςκαιοΜέλητος.γ. οΑισχίνης,οΜέλητοςκαιοΛύκων.δ. οΆνυτος,οΜέλητοςκαιοΛύκων.

10. Ο Σωκράτης κατηγορήθηκεα. γιαπροδοσίακαιδιαφθοράτηςνεολαίας.β. γιακλοπήκαιανθρωποκτονία.γ. γιαασέβειακαιαθεΐα.δ. γιααθεΐακαιδιαφθοράτηςνεολαίας.

11. Από τους νέους που ανήκαν στον κύκλο του Σωκράτηα. πολλοίέπαιξανθετικόρόλοστηνπολιτικήζωήτηςΑθήνας.β. όσοιασχολήθηκανμετηνπολιτικήδιέπρεψανκαιβοήθησανσημαντικάτηνΑθήνα.

γ. όσοιασχολήθηκανμεταπολιτικάπράγματαέβλαψαντηνΑθήνα.δ. κανέναςδενέπαιξερόλοσταπολιτικάπράγματατηςπόλης.


20


12. Το Δικαστήριο της Ηλιαίαςα. ψήφισεδύοφορές,τηνπρώτηγιατηνενοχήήμητουΣωκράτη,τηδεύ-τερηγιατηναθώωσήτου.

β. ψήφισετρειςφορέςγιατηνενοχήήμητουΣωκράτηλόγωισοψηφίας.γ. ψήφισεδύοφορές,τηνπρώτηγιατηναθωότηταήμητουΣωκράτηκαιτηδεύτερηγιατηνποινήπουθατουεπιβαλλόταν.

δ. αρνήθηκεναδικάσειτονΣωκράτηκαιτονπαρέπεμψεστονΆρειοΠάγο.

13. Η εκτέλεση της θανατικής ποινής του Σωκράτηα. καθυστέρησελόγωτηςδιεξαγωγήςτωνΟλυμπιακώνΑγώνων.β. καθυστέρησελόγωτηςέκρηξηςπολέμουΑθήνας-Σπάρτης.γ. καθυστέρησελόγωτηςτέλεσηςτωνΕλευσινίωνμυστηρίων.δ. καθυστέρησελόγωτηςτέλεσηςτωνΔηλίων.

14. Ο Σωκράτηςα. πέθανεστοσπίτιτου,όπουκαιήπιετοκώνειο.β. ήπιετοκώνειοστοδεσμωτήριο,όπουκαιπέθανε.γ. εκτελέστηκεδιάλιθοβολισμού.δ. απαγχονίστηκε.

15. Τις τελευταίες στιγμές της ζωής τουα. οΣωκράτηςθρηνούσεκαιμετάνιωσεγιατηστάσητουστοδικαστήριο.β. οΣωκράτηςμετάνιωσεπουδεδραπέτευσε.γ. οΣωκράτηςσυζητούσεατάραχοςμετουςφίλουςτουγιατηναθανασίατηςψυχής.

δ. οΣωκράτηςλοιδορούσεκαιεξύβριζετουςΑθηναίουςπουτονκαταδίκα-σανσεθάνατο.


21


Γ. Να αντιστοιχίσετε τα στοιχεία της στήλης Α με τα στοιχεία της στήλης Β (ορισμένα στοιχεία της στήλης Α πιθανόν να αντιστοιχούν σε περισ-σότερα του ενός στοιχεία της στήλης Β):

Γ.1.

Α Β1. Σωκράτης α. δημοκρατικόςπουσυνεργάστηκεμε

Σπαρτιάτες2. Μέλητος β. υπέστηδίκηγιαασέβειααπέναντι

στουςθεούς3. Κρίτωνας γ. βυρσοδέψης,κατήγοροςτουΣωκράτη4. Άνυτος δ. μπήκεωςεγγυητήςστοπρόστιμο

πουθαπλήρωνεοΣωκράτης,αντοαποφάσιζετοδικαστήριο

5. Κριτίας ε. ρήτορας,κατήγοροςτουΣωκράτη6. Αλκιβιάδης στ. ηγέτηςτωνολιγαρχικών7. Λύκων ζ. καταδικάστηκεγιααθεΐακαιδιαφθορά

τηςνεολαίας8. Πρωταγόρας η. ποιητής,κατήγοροςτουΣωκράτη

Γ.2.

Α Β1. Ηλιαία α. επίσημηαποστολήσειερήτελετή2. Ελευσίνιαμυστήρια β. δενείχεηαρχαιοελληνικήθρησκεία3. Δήλια γ. λαϊκόδικαστήριο4. αθεΐα δ. κατηγορίασεβάροςτουΑισχύλου5. δόγμα ε. ηγιορτήπροςτιμήντουΑπόλλωνα6. ασέβεια στ. ταιερατικάκαθήκονταασκούσαν

συγκεκριμένεςοικογένειες7. θεωρία ζ. κατηγορίασεβάροςτουΣωκράτη


22


Γ.3.

Α Β1. οιφίλοιτουΣωκράτη α. ψήφισανυπέρτηςενοχήςτουΣωκράτη

β. είχανδόλοεναντίοντου2. οιδικαστές γ. μπήκανωςεγγυητέςστοπρόστιμο

πουθαπλήρωνεοΣωκράτης,ανέτσιαποφάσιζανοιδικαστές

3 οικατήγοροιτουΣωκράτη

δ ψήφισαντηνκαταδίκητουΣωκράτησεθάνατο

ε τουπρότειναννααποδράσειστ επηρεάστηκαναρνητικάαπότησωκρατικήειρωνεία

Δ. Να συμπληρωθούν τα κενά του κειμένου με τους όρους που βρίσκονται στο πλαίσιο:

Αλκιβιάδης,τρεις,Άνυτος,ποινή,πρυτανείο,νόμους,ενοχή,Κρίτωνας,ιερα-τικά,δύο,κίνητρο,Αναξαγόρας,σοφιστές,Λύκων,αθεΐα,Αισχύλος,Μέλη-τος,Κριτίας,θεωρία,δικαστήριο

ΟΣωκράτηςκατηγορήθηκεαπό…………………………………συμπολίτεςτουγιααθεΐακαιδιαφθοράτηςνεολαίας.Πίσωόμωςαπότηνκατηγορίατηνοποίαδιατύπω-σανσεβάροςτουοποιητής…………………………………,οεπιχειρηματίαςκαιπολιτικός…………………………………καιορήτορας…………………………………βρίσκοντανάλλακίνητρα.Δύσκολαθαμπορούσεναστοιχειοθετηθείκατηγορίαγιααθεΐασεβάροςοποιου-δήποτεστηναρχαίαΕλλάδα.Ηαρχαίαελληνικήθρησκείαδενείχεσυγκεκριμένοδόγμαούτεκαιιερόβιβλίο,ούτεκανιερατείο.Πέρααπόσυγκεκριμένεςμυστη-ριακέςλατρείες–όπωςταΕλευσίνιαμυστήρια–,όπουτα…………………………………καθήκονταείχαναναλάβειορισμένεςοικογένειες,οιιερείςκαιοιιέρειεςκατάκανόναεκλέγοντανμεθητεία.ΠριναπότονΣωκράτηείχαναντιμετωπίσειτηνκα-τηγορίατηςασέβειαςπροςτουςθεούςο…………………………………,οΠρωταγόραςκαιο…………………………………,κανέναςόμωςδενείχεκατηγορηθείπροηγουμένωςγια…………………………………ΕπικαλούμενοιοικατήγοροιτουΣωκράτητιςαναφορέςτουστοπερίφημοσωκρατικόδαιμόνιοισχυρίστηκανψευδώςότιδενπίστευεστουςπατροπαράδοτουςθεούςτηςπόληςκαιότιεισήγετηλατρείανέωνθεοτήτων.Περισσότεροαποκαλυπτικήγιατοαληθινό…………………………………τηςπρά-


23


ξηςτουςήτανηδεύτερηκατηγορίαπερίδιαφθοράςτηςνεολαίας.ΟΣωκράτηςγοήτευετηναθηναϊκήνεολαίαμετονέλεγχοπουασκούσεδιαλεκτικάστους…………………………………καιτουςδημαγωγούς.ΌσοιδέχθηκαντηνκριτικήκαιτονέλεγχοτουΣωκράτηήτανεπόμενονατοναντιπαθήσουνήακόμακαινατονμισήσουνκαιναθεωρήσουνότιοΣωκράτηςμετηνεπιρροήτουδιέφθειρετουςνέους.ΕπιπλέονπολλοίαπότουςνέουςπουανήκανστονκύκλοτουΣωκράτηείχαναναμειχθείενεργάσταπολιτικάπράγματατηςΑθήναςκαιέβλαψαντηνπόλημετηδράσητους.Έναςαπόαυτούςήτανοδημοκρατικός..............,οοποίοςτελικάσυνεργάστηκεμετουςΣπαρτιάτεςεναντίοντηςπόληςτου.ΟιολιγαρχικοίκαιεπικεφαλήςτωνΤριάκονταΤυράννων,ενόςκαθεστώτοςπουκαταδίωξεσκλη-ράτουςδημοκρατικούς,…………………………………καιΧαρμίδης,ήτανεπίσηςκάποτεμαθητέςτουΣωκράτη.ΘεωρήθηκελοιπόναβάσιμαότιοιθεωρίεςτουΣωκράτηδιαμόρφωσαντουςμαθητέςτουσετέτοιουείδουςπολιτικούς,πουέβλαψαντηνπατρίδατους.Στηδίκητουαπότολαϊκό…………………………………τηςΗλιαίαςδιενεργήθηκαν

…………………………………ψηφοφορίες:στηνπρώτηκρίθηκεη…………………………………τουΣωκράτη(281ψήφοιυπερ,220κατά)καιστηδεύτερηηποινήτου,πουήτανηκαταδίκησεθάνατο(300ψήφοιυπέρ,201κατά).Ησωκρατικήειρω-νείαφαίνεταιπωςοδήγησεακόμηπερισσότερουςδικαστέςναψηφίσουνενα-ντίοντου:ότανπριναπότηδεύτερηψηφοφορίατουζητήθηκεναπροτείνειμια…………………………………γιατονεαυτότου,αρχικάυποστήριξεπωςθαέπρεπενααπαλλαχθείαπότιςκατηγορίεςπουτονβάρυνανκαιτιμητικάνασιτίζεταιδω-ρεάνστο…………………………………Τέλος,τυπικάκαιειρωνικάπρότεινετοπρόστιμοτηςμίαςμνας.Ωςεγγυητέςενόςβαρύτερουπροστίμουύψουςτριάνταμνωνπα-ρουσιάστηκανοΠλάτωνας,ο…………………………………καιάλλοιφίλοιτουΣωκράτη.ΩστόσοαυτόδεναπέτρεψετηνκαταδίκητουΣωκράτησεθάνατο.ΗεκτέλεσητηςθανατικήςκαταδίκηςτουΣωκράτηκαθυστέρησεγιαθρη-

σκευτικούςκαιεθιμικούςλόγους.ΗΑθήναείχεαποστείλει…………………………………,επίσημηδηλαδήαντιπροσωπείαστηνιερήτελετήτωνΔηλίων,πουτελούντανστηΔήλοπροςτιμήντουθεούΑπόλλωνα.Μέχριτηνεπιστροφήτηςαντιπροσω-πείαςκαιτουιερούπλοίουστοοποίοεπέβαινε,τηςΠαράλου,δενεπιτρεπότανναγίνεικαμίαεκτέλεση.ΟΣωκράτηςαρνήθηκετιςπροτάσειςτωνφίλωντουνααποδράσει,διότιοίδιοςπίστευεπωςηαδικίατωνσυμπολιτώντουσεβάροςτουδεναποτελούσελόγογιαναπαραβείοίδιοςτους…………………………………καιτιςδικαστικέςαποφάσειςτηςπόλης.Κατάτιςτελευταίεςστιγμέςτηςζωήςτουκαιαφούήπιετοκώνειο,συζητούσεμετουςφίλουςτουγιατηναθανασίατηςψυχής.


Γʹ Λυκείου - Patakis7 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ...

Documents

Transcript of Γʹ Λυκείου - Patakis7 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ...