Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

32
1 22 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012 Προς την Ειδική Υπηρεσία Περιβάλλοντος ΥΠΕΚΑ Προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ΑΙΤΗΣΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 3 ΤΗΣ ΚΥΑ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 9269/470/07 (ΦΕΚ 286 Β’/ 2-3-2007) που ενσωμάτωσε τις διατάξεις των άρθρων 3 (παρ.7)και 4 (παρ.4) της Οδηγίας 2003/35/ΕΚ όσον αφορά τα μέσα ένδικης προστασίας του κοινού κατά πράξεων ή παραλείψεων της διοίκησης σχετικά με θέματα ενημέρωσης και συμμετοχής του κατά τη διαδικασία έγκρισης περιβαλλοντικών όρων ΑΙΤΗΣΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 24 ΤΟΥ ΚΔΔ που κυρώθηκε με το πρώτο άρθρο του Ν. 2690/1999 (ΦΕΚ Α' 45) όπως ισχύει ΓΙΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΝΟΜΟΥ ΚΑΙ ΠΛΕΓΜΑΤΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ της 1) Αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρίας ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ ΑΓΡΙΩΝ ΖΩΩΝ με έδρα την Αίγινα, όπως νομίμως εκπροσωπείται. του 2) Συλλόγου ΦΙΛΟΒΙΟΣ με έδρα το Βαχό του δήμου Ανατολικής Μάνης, όπως νομίμως εκπροσωπείται. των 3) Κοφινά Ιωάννη Δημότη Μολάων Δήμου Μονεμβασίας 4) Τσιμπίδη Γρηγόρη του Διονυσίου, που κατοικεί στα «Πάκια» Μονεμβασίας, Δήμου Μονεμβασίας Λακωνίας 5) Νικολακάκου Χριστίνας, κατοίκου Ελιάς Δήμου Μονεμβασίας Λακωνίας 6) Παναγιωτοπούλου Αικατερίνης του Βρετού, που κατοικεί στη Πλύτρα Δήμου Μονεμβασίας Λακωνίας 7) Γράφου Παναγιώτη, κατοίκου Μονεμβασίας Λακωνίας 8) Μανωλάκου Φωτεινής του Αριστείδη, που κατοικεί στα Παπαδιάνικα Δήμου Μονεμβασίας Λακωνίας 9) Αποστολάκου Παναγιώτη του Γρηγορίου, που κατοικεί στα Παπαδιάνικα Δήμου Μονεμβασίας Λακωνίας 10) Κόκκορη Ιωάννη του Νικολάου, που κατοικεί στην Ελιά Δήμου Μονεμβασίας Λακωνίας 11) Ρόντου Γεωργίου του Παναγιώτη, που κατοικεί στη Σκάλα Δήμου Ευρώτα

Transcript of Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

Page 1: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

1

22 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012

Προς την Ειδική Υπηρεσία Περιβάλλοντος ΥΠΕΚΑ

Προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής

ΑΙΤΗΣΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 3 ΤΗΣ ΚΥΑ ΥΠrsquo ΑΡΙΘ 926947007 (ΦΕΚ 286 Βrsquo 2-3-2007) που ενσωμάτωσε τις διατάξεις των άρθρων 3 (παρ7)και 4 (παρ4) της Οδηγίας

200335ΕΚ όσον αφορά τα μέσα ένδικης προστασίας του κοινού κατά πράξεων ή παραλείψεων της

διοίκησης σχετικά με θέματα ενημέρωσης και συμμετοχής του κατά τη διαδικασία έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων

ΑΙΤΗΣΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 24 ΤΟΥ ΚΔΔ που κυρώθηκε με το πρώτο άρθρο του Ν 26901999 (ΦΕΚ Α 45) όπως ισχύει

ΓΙΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΝΟΜΟΥ ΚΑΙ ΠΛΕΓΜΑΤΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ

της

1) Αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρίας ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ

ΑΓΡΙΩΝ ΖΩΩΝ με έδρα την Αίγινα όπως νομίμως εκπροσωπείται

του

2) Συλλόγου ΦΙΛΟΒΙΟΣ με έδρα το Βαχό του δήμου Ανατολικής Μάνης όπως

νομίμως εκπροσωπείται

των

3) Κοφινά Ιωάννη Δημότη Μολάων Δήμου Μονεμβασίας

4) Τσιμπίδη Γρηγόρη του Διονυσίου που κατοικεί στα laquoΠάκιαraquo Μονεμβασίας

Δήμου Μονεμβασίας Λακωνίας

5) Νικολακάκου Χριστίνας κατοίκου Ελιάς Δήμου Μονεμβασίας Λακωνίας

6) Παναγιωτοπούλου Αικατερίνης του Βρετού που κατοικεί στη Πλύτρα Δήμου

Μονεμβασίας Λακωνίας

7) Γράφου Παναγιώτη κατοίκου Μονεμβασίας Λακωνίας

8) Μανωλάκου Φωτεινής του Αριστείδη που κατοικεί στα Παπαδιάνικα Δήμου

Μονεμβασίας Λακωνίας

9) Αποστολάκου Παναγιώτη του Γρηγορίου που κατοικεί στα Παπαδιάνικα

Δήμου Μονεμβασίας Λακωνίας

10) Κόκκορη Ιωάννη του Νικολάου που κατοικεί στην Ελιά Δήμου Μονεμβασίας

Λακωνίας

11) Ρόντου Γεωργίου του Παναγιώτη που κατοικεί στη Σκάλα Δήμου Ευρώτα

2

12) Γκαραβέλη Ελένης του Δημητρίου κατοίκου Σκάλας Δήμου Ευρώτα

13) Κουτσομιχάλη Δημητρίου του Ιωάννη κατοίκου Σκάλας Δήμου Ευρώτα

14) Κανδηράκη Αντωνίου του Ηρακλέους κατοίκου Κυπαρισσίου Δημοτικής

Ενότητας Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας

15) Χριστάκη Δημητρίου κατοίκου Απιδιάς Δήμου Ευρώτα

16) Πολυμενάκου Λάμπρου που κατοικεί στους Μολάους Δήμου

Μονεμβασίας Λακωνίας

17) Πολυμενάκου Κυριάκου που κατοικεί στους Μολάους Δήμου

Μονεμβασίας Λακωνίας

18) Φουντουλάκη Γιώργου κατοίκου Μονεμβασίας Δήμου Μονεμβασίας

Λακωνίας

19) Χρήστου Παναγιωτόπουλου του Ηλία κατοίκου Μονεμβασίας Λακωνίας

20) Κοντάκου Παναγιώτη του Δημητρίου που κατοικεί στα Κουλέντια Δήμου

Μονεμβασίας Λακωνίας

21) Τζάκα Κωνσταντίνας του Δημητρίου Δημοτική ενότητα Κρεμαστής Δήμου

Ευρώτα

22) Χριστάκη Στυλιανής του Γεωργίου Δημοτική ενότητα Κρεμαστής Δήμου

Ευρώτα

23) Τζάκα Γεωργίου του Δημητρίου Δημοτική ενότητα Κρεμαστής Δήμου Ευρώτα

24) Τζάκα Παναγιώτας του Παναγιώτη Δημοτική ενότητα Κρεμαστής Δήμου

Ευρώτα

25) Τζάκα Δημητρίου του Γεωργίου Δημοτική ενότητα Κρεμαστής Δήμου Ευρώτα

26) Τζώρτζη Παναγιώτη του Γεωργίου Δημοτική ενότητα Κρεμαστής Δήμου

Ευρώτα

27) του Μανίκη Δημητρίου κατοίκου Μεταμόρφωσης Δήμου Μονεμβασίας

ΚΟΙΝΟΠΟΙΟΥΜΕΝΗ ΠΡΟΣ

Δνση Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ

Δνση Πολεοδομικου ΣχεδιασμούΤμήμα Παραδοσιακών Οικισμών ΥΠΕΚΑ

Δνση Περιβάλλοντος Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Δνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού ΥΠΕΚΑ ΤΔΦΠ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΛΗΣΗ

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή και

λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας

(ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων Ευρώτα και

Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

______________________________________________________________________

3

Έννομο συμφέρον

Με την παρούσα αίτησή μας ζητούμε την ανάκληση της προσβαλλόμενης πράξης

για παράβαση πλέγματος διατάξεων του ελληνικού κοινοτικού και διεθνούς

δικαίου

Προς τούτο έχομε προφανές ιδιαίτερο έντονο και επαρκές έννομο συμφέρον

καθώς ο πρώτος και δεύτερος (1-2) από εμάς είμαστε περιβαλλοντικές μη

κυβερνητικές οργανώσεις με καταστατικό σκοπό (ο πρώτος από εμάς) μεταξύ

άλλων την προστασία του περιβάλλοντος και την ενεργή συμμετοχή στον αγώνα

για τη διάσωση διατήρηση της άγριας ζωής και των φυσικών βιότοπων του τόπου

μας (ο δεύτερος από εμάς) την ενεργή δράση για την ελαχιστοποίηση των

κινδύνων που απειλούν τα άγρια ζώα με την ανάπτυξη προληπτικής δράσης και

την προστασία απειλούμενων ειδών Οι τρίτος έως εικοστός έκτος από εμάς (3-26)

είμαστε όλοι δημότες και κάτοικοι των Δήμων Ευρώτα και Μονεμβασιάς σε

άμεση χωρική σχέση με το έργο και η υλοποίησή του βλάπτει δραστικά καθολικά

και ανεπανόρθωτα την ποιότητα της ζωής μας και το φυσικό περιβάλλον της

περιοχής όπου το έργο χωροθετείται και στην οποία ζούμε αλλά και την

προσωπικότητά μας και ιδιαίτερα το συνταγματικό δικαίωμά μας σε ένα

περιβάλλον υγιές αρμονικό και βιώσιμο Σημειώνεται ότι ο τρίτος δέκατος

τέταρτος δέκατος έκτος δέκατος έβδομος και εικοστός έβδομος (1 11 16 17 27)

από εμάς είμαστε μέλη του Σπηλαιολογικού Ομίλου Ταυγέτου-Πάρνωνα Ο

Ποσειδών σωματείο Ελλήνων Σπηλαιολόγων με περιοχή δράσης ιδίως την

περιοχή όπου χωροθετείται το επίμαχο έργο δηλαδή του Ταϋγέτου και του

Πάρνωνα με σκοπό μεταξύ άλλων την προστασία των σπηλαίων βαράθρων

φαραγγιών χερσαίων ενάλιων υποθαλάσσιων γενικά του φυσικού

περιβάλλοντος ιδιαίτερα του Ταϋγέτου του Πάρνωνα καθώς και της Ελλάδας

Ιστορικό

Με το υπrsquo αριθμόν οικ 10951621-11-06 έγγραφο ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ διαβιβάστηκε η

προμελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για τον ΑΣΠΗΕ του θέματος στις

συναρμόδιες Υπηρεσίες Εκ μέρους της Δνσης Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού

ΥΠΕΧΩΔΕΤμήμα Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος (ΔΠΣΤΔΦΠ) η

προμελέτη διαβιβάστηκε περαιτέρω στο Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων

(ΕΚΒΥ) βάσει της απόφασης οικ 16788646245-12-2005 Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ για

έκφραση γνώμης επί του περιεχομένου της ειδικότερα laquoως προς τη επιστημονική

πληρότητα της ανάλυσης του βιοτικού και αβιοτικού περιβάλλοντος την

επιστημονική τεκμηρίωση των επιπτώσεων του έργου στην περιοχή και των

προτεινόμενων μέτρων αντιμετώπισης τους λαμβάνοντας υπόψη τις επιταγές

του Διεθνούς Κοινοτικού και Εθνικού Δικαίου για την προστασία της φύσης και

του τοπίου και κατά κύριο λόγο τις Οδηγίες 9243ΕΟΚ 79409ΕΟΚ και του ν

165086raquo

4

Το ΕΚΒΥ απέστειλε με το απ 944501-03-2007 έγγραφο (απ ΔΠΣΤΔΦΠ

1574467746-3-07 σχετ 1) τις απόψεις του επί της μελέτης ΠΠΕ στο οποίο είχαν

σημειωθεί μεταξύ άλλων τα κάτωθι laquoΗ περιοχή Ζώνη Ειδικής Προστασίας

(ΖΕΠ) laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo είναι σημαντική για φωλεάζοντα (μόνιμα και

μεταναστευτικά) και μη φωλεάζοντα μεταναστευτικά είδη Στην έκδοση του

Συμβουλίου της Ευρώπης που συνυπέγραψε η Birdlife International δίνεται

ενδεικτικός πίνακας με τις κύριες επιπτώσεις ανά κατηγορία πουλιών Για τα

αρπακτικά της οικογένειας Accipitridae στην οποία συμπεριλαμβάνεται ο

Σπιζαετός αναφέρεται στην εν λόγω έκθεση ότι οι επιπτώσεις των αιολικών

σταθμών σε αυτά τα είδη προκύπτουν από προσκρούσεις και απομάκρυνση

λόγω παρενόχλησηςΣτην περιοχή ΖΕΠ GR 2540007 με βάση την οικολογική

μελέτη βάσης της ΜΠΕ του έργου Εγκατάσταση αιολικών πάρκων συνολικής

ισχύος 408 MW στις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και laquoΚαλογεροβούνι-Πούλοςraquo

στους Δήμους Ζάρακα και Μολάων στο Νόμό Λακωνίας φαίνεται να υπάρχουν

τρεις περιοχές φωλεοποίησης τους στο φαράγγι Λαγκάδας στα νότια στο ρέμα

Μπαλουκέρη κοντά στη Μονή Ευαγγελίστριας και στις ορθοπλαγιές στη

Μεγάλη Τούρλα κοντά στον ΧάρακαΛόγω του ότι η τελευταία περιοχή

είναι κοντά στη θέση του προτεινόμενου έργου προτείνεται να διερευνηθούν

οι επιπτώσεις του αιολικού πάρκου στο είδοςΓια άλλα είδη πουλιών

σύμφωνα με την εν λόγω οικολογική μελέτη α) σε ότι αφορά τον Φιδαετό

εκτιμάται ότι υπάρχουν περίπου 10 αναπαραγωγικά ζεύγη στην περιοχή ΖΕΠ β)

υπάρχουν ενδείξεις ότι το σαΐνι φωλεοποιεί στην περιοχή ΖΕΠ Εντοπίστηκε σε

άλσος μεταξύ Γαϊδουροβουνίου και Κοντορράχης και ανατολικά του Χάρακα

σε μεγάλους βράχους Τα αρπακτικά είδη έχουν εκτεταμένα ενδιαιτήματα

τροφοληψίας καθώς κυνηγούν σε μεγάλες περιοχές Η περιοχή του

προτεινόμενου έργου πιθανώς να χρησιμοποιείται από είδη όπως ο

Σπιζαετός ο Φιδαετός το Σαΐνι για αναζήτηση τροφής

Με βάση τα ανωτέρω α) Κρίνεται χρήσιμο να επιβεβαιωθεί η περιοχή

φωλεοποίησης του Σπιζαετού και ακολούθως να μελετηθούν οι επιπτώσεις

της λειτουργίας του αιολικού πάρκου στο είδος β) Περαιτέρω κρίνεται

ιδιαιτέρως σκόπιμη η εκπόνηση Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης ώστε να

αναγνωρισθούν ζώνες προστασίας και να καθορισθούν οι επιτρεπόμενες υπό

όρους και απαγορευμένες χρήσεις και δραστηριότητες ανά ζώνη προστασίας στην

περιοχή που εντάσσεται στο δίκτυο Natura 2000hellipraquo

Όπως προκύπτει από την πράξη ΕΠΟ του έργου του θέματος χορηγήθηκε η υπrsquo

αριθμόν ΥΠΕΧΩΔΕΕΥΠΕ 11058015-12-2008 θετική γνωμοδότηση του Γενικού

Διευθυντή Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ επί της ΠΠΕΑ ως φαίνεται

συμπεριλαμβάνουσα όρους που έθεσε η ΔΠΣΤΔΦΠ ΥΠΕΚΑ καθότι ακολούθως

υπεβλήθησαν δύο αναφορές ορνιθολογικών παρατηρήσεων από Νοέμβριο 2009

και Φεβρουάριο 2010 εκ μέρους του Κομηνού Θεοδώρου laquoΖωολόγου-Οικολογουraquo

που εργαζόταν για λογαριασμό της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ (στο εξής ΑΡΧΡΑΝ)

για την σύνταξη της Ορνιθολογικής μελέτης κατόπιν εργασιών πεδίου

5

Η ΑΡΧΡΑΝ υπέβαλε με το απ 133930 23-12-2010 ΥΠΕΚΑ ΕΥΠΕ έγγραφο της

την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) του αναφερόμενου στο θέμα

έργου που χωροθετείται εντός της χαρακτηρισμένης ως Ζώνη Ειδικής

Προστασίας περιοχής με τον κωδικό GR 2540007 και με την ονομασία laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Η περιοχή αυτή αλληλο-επικαλύπτεται με την Ειδική Ζώνη Διατήρησης laquoΌρη

Γιδοβούνι Χιονοβούνι Γαϊδουροβούνι Κορακιά Καλογεροβούνι Κουλοχέρα και

περιοχή Μονεμβάσιαςraquo με κωδικό GR 2540001 και έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό

Οικολογικό Δίκτυο Natura της Οδηγίας 9243ΕΟΚ

Κατόπιν υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ με τα

υπrsquo αρ 1959584-2-2011 και 19736918-3-2011 ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ επί της ΜΠΕ του έργου

του θέματος με το υπrsquo αριθ οικ 19774030-3-2011 έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ

διαβιβάστηκε από ένα τεύχος ΜΠΕ στις συναρμόδιες Υπηρεσίες για

γνωμοδοτήσεις σύμφωνα με τις διατάξεις της ΚΥΑ 10424726-5-2006

ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ (ΦΕΚ 663Β26-5-2006) και του ν 38512010 για την τήρηση της

διαδικασίας της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

Με το υπrsquo αριθμόν πρωτ 156639-5-2011 έγγραφο της Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ

απαιτήθηκε αποσαφήνιση επί του τομέως των επιπτώσεων στο τοπίο βάσει της

μεθοδολογίας του παραρτήματος IV του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού

Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις ΑΠΕ λαμβάνοντας υπόψη και

συνεκτιμώντας το σύνολο των αιολικών σταθμών που βρίσκονται στην περιοχή

και επιπλέον αποσαφήνιση βάσει χαρτογραφικής απεικόνισης των αποστάσεων

από τις περιοχές αποκλεισμού όπως αυτές αναφέρονταν στο κεφάλαιο 7 12 της

ΜΠΕ του έργου του θέματος

Κατόπιν του εγγράφου της Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ περί ελλειπούς ΜΠΕ η

ΑΡΧΡΑΝ υπέβαλε τα απαιτούμενα (κατά τα ανωτέρω) συμπληρωματικά στοιχεία

με το απ 20186229-7-2011 ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ έγγραφο της και η Δνση Χωροταξίας

δεν διατύπωσε αντίρρηση για το έργο βλ υπόψη 32 της ΑΕΠΟ του έργου του

θέματος (έγγραφο με απ 3889516-9-2011 Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ)

Με την υπrsquo αριθμόν οικ 16140724414-10-2011 γνωμοδότηση της με θέμα

laquoΑπόψεις επί των ΜΠΕ των έργων ΑΣΠΗΕ σε περιοχές του δικτύου Natura 2000

με κωδικούς GR 2540007 laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και GR 2540001 laquoΌρη

Γιδοβούνι Χιονοβούνι Γαϊδουροβούνι Κορακιά Καλογεροβούνι Κουλοχέρα και

περιοχή Μονεμβασίαςraquo η Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού ΥΠΕΚΑ

γνωμοδότησε αρνητικά ως προς τις ΜΠΕ που αφορούσαν σε τρείς αιολικούς

σταθμούς εντός της ΖΕΠ Τους ΑΣΠΗΕ 24 MW στη θέση Χιονοβούνι 189 MW

στις θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο και 2295 MW στη θέση

Γαϊδουροβούνι

6

Στο εν λόγω έγγραφο σημειωνόταν ότι laquoΣύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει η

υπηρεσία μαςστην ανωτέρω ΖΕΠ και σήμερα πλέον ΕΖΔ απαντούν 208 είδη

πτηνών πολλά από τα οποία είναι μονίμως διαβιούντα στις ανωτέρω εκτάσεις

είδη Περίπου 14 είδη ημερόβιων αρπακτικών πτηνών έχουν απογραφεί στην

περιοχή 7 από τα οποία είναι μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής ενώ η ΖΕΠ αποτελεί

σημαντικό διάδρομο για τα μεταναστευτικά στρουθιόμορφα και τα

αναπαραγόμενα και διαβατικά αρπακτικάraquolaquoΕιδικότερα ένα από τα

σημαντικότερα είδη πτηνών για την ανωτέρω περιοχή είναι το είδος του

Σπιζαετού ένα είδος με πολύ περιορισμένους πληθυσμούς στην Ευρώπη και στην

Ελλάδα Η περιοχή αυτή είναι μία από τις λίγες στην Ελλάδα όπου το είδος

Σπιζαετός διαβιεί και επομένως η ορνιθολογική της σημασία είναι πολύ

υψηλήraquolaquoΣύμφωνα με το συνοδεύον την μελέτη (συμβατά έργα και

δραστηριότητες σε σχέση με τα είδη χαρακτηρισμού των Ζωνών Ειδικής

Προστασίας της ορνιθοπανίδας) σχέδιο ΚΥΑ Οριζόντιων Μέτρων για την

ορνιθοπανίδα δεν επιτρέπεται η χωροθέτηση αιολικών σταθμών εντός ΖΕΠ που

πληρούν κριτήρια χαρακτηρισμού ως μεταναστευτικά περάσματα-στενωποίδεν

επιτρέπεται η εγκατάσταση αιολικών σταθμών σε ακτίνα πέντε χιλιομέτρων

από φωλιές μεγάλων αρπακτικών που ευρίσκονται εντός ΖΕΠraquolaquoΜε το απ

οικ 14181832408-10-2010 έγγραφο μας σε συνέχεια της από 0110201014932

προειδοποιητικής επιστολής της ΕΕ στη ΜΕΑ για την παραβίαση αριθ

20064976 είχε επισημανθεί ότι για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Κοντορράχη-

Σπαρτίλα και Γαϊδουροβούνι Λακωνίας θα απαιτηθεί να μελετηθεί στο πλαίσιο

της περιβαλλοντικής αδειοδότησης των και να αντιμετωπιστεί

τεκμηριωμένα ο αντίκτυπος και των εν λόγω αιολικών πάρκων στο φυσικο

περιβάλλον σε σωρευτική βάσηraquo laquoΜε το απ 13370111-04-2008 έγγραφο μας

έχουμε γνωρίσει στην Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης ΕΠΠΕΡΑΑ σε συνέχεια

σχετικού ερωτήματος της την επείγουσα και κατά προτεραιότητα ανάγκη

εκπόνησης ΕΠΜ χαρακτηρισμού σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις των

ορεινών περιοχών του δικτύου Natura 2000 στον νότιο Πάρνωνα και συγκεκριμένα

στον Τόπο Κοινοτικής Σημασίας GR 2540001 και την Ζώνη Ειδικής Προστασίας GR

2540007 Ο εν λόγω χαρακτηρισμός έχει προγραμματισθεί να υλοποιηθεί στο

πλαίσιο της επέκτασης των ορίων αρμοδιότητας του ΦΔ Όρους Πάρνωνα-

Υγροτόπου Μουστού στην αρμοδιότητα του οποίου υπάγεται το βόρειο τμήμα των

ανωτέρω ΤΚΣ (ΕΖΔ) και ΖΕΠ όπου δεν εμπίπτουν οι ανωτέρω ΑΣΠΗΕ

Σημειώνεται ότι για τις περιοχές αυτές δεν έχει εκπονηθεί το κατά την νομοθεσία

καθοριζόμενο Σχέδιο Διαχείρισηςraquo laquoΜετά από εξέταση του περιεχομένου των

ανωτέρω ΜΠΕ για έργα ΑΣΠΗΕ και συνεκτιμώντας τα ανωτέρω παρατηρούμε

ότι οι εν λόγω ΜΠΕ έχουν εκ πρώτης όψεως ανταποκριθεί έως ένα βαθμό

μεμονωμένα στις απαιτήσεις των προδιαγραφών για το περιεχόμενο αντίστοιχων

μελετών κρίνουμε όμως ότι υπάρχουν σοβαροί λόγοι αμφισβήτησης της

τεκμηρίωσης και εκτίμησης των επιπτώσεων τους στο φυσικό περιβάλλον

για τους εξής λόγους 1) Υπάρχουν σημαντικές αντιφάσεις στις παρατηρήσεις

πεδίου και στα αποτελέσματα των ορνιθολογικών μελετών και ειδικότερα μεταξύ

7

της μελέτης για τον ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι και αυτών για την Κοντορράχη-

Σπαρτίλα και Γαϊδουροβούνι και ως εκ τούτου σοβαροί λόγοι που οδηγούν

στην αμφισβήτηση του περιεχομένου τους και συνεπώς σε έλλειψη

αντικειμενικής εκτίμησης των επιπτώσεων των υπό εξέταση ανωτέρω έργων

ΑΣΠΗΕ στο περιβάλλον Συγκεκριμένα οι αντιφάσεις επισημαίνονται σε

στοιχεία που αφορούν στα είδη του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας (όπως περιοχές

φωλεασμού διαδρομές ενήλικων και νεαρών ατόμων καθώς και παρατηρήσεις

κυρίως για τον Σπιζαετό και άλλα είδη) 2) Δεν έχουν μελετηθεί ουσιαστικά και

ικανοποιητικά οι επιπτώσεις στο περιβάλλον των ανωτέρω έργων ΑΣΠΗΕ σε

σωρευτική βάση σύμφωνα με τις επιταγές της παραγράφου 3 του άρθρου 6

της Οδηγίας 9243ΕΟΚ Σημειώνεται ότι δεν έχει υπολογιστεί η φέρουσα

ικανότητα στο φυσικό περιβάλλον των ανωτέρω ΤΚΣ(ΕΖΔ) και ΖΕΠ όσον

αφορά στον αριθμό των ΑΓ και στα έργα ΑΣΠΗΕ προκειμένου να εξασφαλισθεί

η ακεραιότητα των εν λόγω περιοχών του δικτύου Natura 2000 σύμφωνα και με

τις επιταγές της παραγράφου 3 του άρθρου 6 της ανωτέρω οδηγίαςraquo

laquoΛαμβάνοντας υπrsquo όψη τα ανωτέρω καθώς και τη σημαντικότητα της φύσης και

του τοπίου των εν λόγω τόπων όπως στο παρόν έγγραφο αλλά και στις υπό

εξέταση ΜΠΕ για έργα ΑΣΠΗΕ καθώς και ότι εκκρεμεί η έκδοση της σχετικής

ΚΥΑ Οριζοντίων Μέτρων για την Ορνιθοπανίδα η Υπηρεσία μας δεν

συμφωνεί για τα εν λόγω έργα ΑΣΠΗΕraquo

Κατόπιν της αρνητικής γνωμοδότησης της αρμόδιας Υπηρεσίας για τις περιοχές

του δικτύου Natura με το υπrsquo αριθ πρωτΥΠΕΚΑ ΕΥΠΕ 19574630-1-2012 έγγραφο

της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ περίπου οκτώ μήνες μετά την λήξη της

διαδικασίας γνωμοδοτήσεων και συμμετοχής του ενδιαφερόμενου κοινού με

δικαίωμα υποβολής γνώμης υπεβλήθη η φερόμενη ως laquoεπικαιροποιημένη

Ειδική Ορνιθολογική Μελέτηraquo επί της ΜΠΕ του αναφερόμενου στο θέμα έργου η

οποία διαβιβάστηκε στην Δνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού Τμήμα

Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος ΥΠΕΚΑ με το απ οικ 1966787-3-2012

έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Η διαβούλευση δεν επαναλήφθηκε μετά την υποβολή

της επικαιροποιημένης ΕΟΜ

Στη ίδια Υπηρεσία διαβιβάστηκε με το υπrsquo όψιν 53 της ΑΕΠΟ για το έργο του

θέματος και συμπληρωματικό τεύχος επί της ΜΠΕ του έργου του θέματος

όσον αφορούσε α) στις επιπτώσεις στο τοπίο (λόγω του υπrsquo αριθμόν 156639-5-

2011 εγγράφου της Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ είχαν υποβληθεί σε αυτή την

Υπηρεσία συμπληρωματικά στοιχεία δια του υπrsquo αριθ 20186229-7-2011

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ εγγράφου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ) β) στις επιπτώσεις στην

ορνιθοπανίδα κατόπιν της υποβολής της φερόμενης ως laquoεπικαιροποιημένης

Ειδικής Ορνιθολογικής Μελέτηςraquo Κομηνού και γ) στις επιπτώσεις στα δασικά

(λόγω της υπrsquo αριθμόν 56426-5-2011 γνωμοδότησης του δασαρχείου Μολάων) Τα

εν λόγω συμπληρωματικά στοιχεία υπεβλήθησαν μόνο προς την Δνση

Περιβαλοντικού Σχεδιασμού ΥΠΕΚΑ

8

Η Υπηρεσία Περιβάλλοντος της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας το

Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου και η Δνση Αισθητικών Δασών και

Θήρας επομένως γνωμοδότησαν βάσει της αρχικής μη επικαιροποιημένης

ΜΠΕ και ΕΟΜ

Σημειώνεται ότι στο με απ 6720-7-2009 έγγραφο Δασαρχείου Μολάων περί

απόψεων επί της ΠΠΕΑ του έργου του θέματος αναφέρεται ότι laquoΑπό το αρχείο

της Υπηρεσίας μας προκύπτει ότι το πολύγωνο της έκτασης (χωροθέτησης του

έργου) δεν έχει κηρυχθεί αναδασωτέο ούτε πληροί τις προϋποθέσεις να

κηρυχθείraquo ενώ στην με απ 39227-5-2011 πράξη χαρακτηρισμού της έκτασης

χωροθέτησης του έργου του θέματος 61 526 05 μ2 φέρονται να έχουν κηρυχθεί

αναδασωτέα ένεκα πυρκαγιάς με την 129397 απόφαση ΓΓ Περιφερείας

Πελοποννήσου Σημειώνεται επίσης ότι το θέρος του έτους 2009 ξέσπασε μια

ακόμη καταστρεπτική πυρκαγιά στη περιοχή χωροθέτησης του έργου που

κατέκαψε ότι η φύση προσπαθούσε να αποκαταστήσει άνω της δεκαετίας Η

έκταση που καταστράφηκε δεν φαίνεται να επικαλύπτεται από τα 61526 05

μ2 που φέρονται να έχουν κηρυχθεί αναδασωτέα κατά τα ανωτέρω

Εν συνεχεία με το απ 16034345822-03-2012 έγγραφο ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ περί

laquoΚατάθεσης διευκρινιστικών στοιχείωνraquo επί της ΜΠΕ του έργου του θέματος

εκτιμήθηκε ότι 1) όσον αφορά στο κεφάλαιο της ΜΠΕ που αναφέρεται στα

ορνιθολογικά δεδομένα και 2) στο κεφάλαιο της ΜΠΕ που αναφέρεται στην

αντιμετώπιση των σωρευτικών (αθροιστικών) επιπτώσεων στο φυσικό

περιβάλλον Α) τα συμπληρωματικά στοιχεία που υποβλήθηκαν laquoσυμπλήρωσαν

με επάρκεια τις ελλείψεις και παρατηρήσεις της εις το θέμα ΜΠΕ όπως αυτές

είχαν διατυπωθεί στο έγγραφο της αρνητικής γνωμοδότησης της Υπηρεσίας Β)

ότι για να διασφαλισθεί η ακεραιότητα σύμφωνα με τις επιταγές της

παραγράφου 3 του άρθρου 6 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ των περιοχών του δικτύου

Natura 2000 στην ΝΑ Λακωνία όπου εμπίπτει ο εις το θέμα ΑΣΠΗΕ θα πρέπει η

σχετική μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του

συνόλου της ΖΕΠ να αρχίσει τουλάχιστον 1 χρόνο πριν την κατασκευή του

εξεταζόμενου έργου και στην συνέχεια συστηματικά σε ετήσια βάση παράλληλα

με τον έλεγχο και καταγραφή θνησιμότητας των πουλιών και εφ΄όσον χορηγηθεί

η σχετική άδεια λειτουργία του(ς)

Εκδόθηκε η με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ με τον υπrsquo αριθμόν 31 όρο

περί μη έναρξης κατασκευής τόσο του ΑΠ όσο και των έργων οδοποιΐας και

διασύνδεσης του πριν την εκπόνηση της μελέτης που αναφέρεται στο με απ

16034345822-03-2012 έγγραφο ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της αξιολόγησης της

(έγκρισης) της από την ως άνω Υπηρεσία εντός μηνός από την κατάθεση της

Νομικό πλαίσιο

A) Αιτιολογικό μέρος της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει

9

Σύμφωνα με την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως

κωδικοποιήθηκε με την Οδηγία 201192ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του

Συμβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου 2011 μετά και τις τροποποιήσεις της Οδηγίας

200335ΕΚ η χορήγηση αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να

έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά

από την εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά τα

έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως να

αφορά το έργο (14η αιτιολογική εκτίμηση) Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο

περιβάλλον θα πρέπει να εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της

ανθρώπινης υγείας τη συμβολή με τη δημιουργία ενός καλύτερου

περιβάλλοντος στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση

των ποικιλιών των ειδών και τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του

οικοσυστήματος ως θεμελιώδους πόρου ζωής (16η) Η αποτελεσματική

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να

εκφράζει και στον φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις

και ανησυχίες ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo

αυτό τον τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης

αποφάσεων και συμβάλλοντας στην ευαισθητοποίηση του κοινού σε

περιβαλλοντικά θέματα και στην εκ μέρους του υποστήριξη των αποφάσεων που

λαμβάνονται(17η) Η συμμετοχή συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής

ενώσεων οργανώσεων και ομάδων ιδίως μη κυβερνητικών οργανώσεων που

προάγουν την προστασία του περιβάλλοντος θα πρέπει να ενθαρρύνεται

αναλόγως συμπεριλαμβανομένης μεταξύ άλλων της προώθησης της

περιβαλλοντικής εκπαίδευσης του κοινού(18η) H Ευρωπαϊκή Κοινότητα

υπέγραψε τη σύμβαση της ΟΕΕ των Ηνωμένων Εθνών για την πρόσβαση σε

πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση

στη δικαιοσύνη σε θέματα σχετικά με το περιβάλλον (σύμβαση του Aarhus) στις

25 Ιουνίου 1998 και την κύρωσε στις 17 Φεβρουαρίου 2005(19η) Μεταξύ των

στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η κατοχύρωση των

δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για

περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην προστασία του

δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την προσωπική υγεία και

ευημερία(21η) Το άρθρο 9 παράγραφοι 2 και 4 της σύμβασης του Aarhus

προβλέπει την πρόσβαση σε δικαστικές ή άλλες διαδικασίες για την

αμφισβήτηση της ουσιαστικής ή διαδικαστικής νομιμότητας αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 6 της

σύμβασης αυτής σχετικά με τη συμμετοχή του κοινού

B) Η Οδηγία 201192ΕΕ

10

Το άρθρο 3 της Οδηγίας 201192ΕΕ ορίζει ότι Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών

επιπτώσεων εντοπίζει περιγράφει και αξιολογεί δεόντως υπό το πρίσμα κάθε

συγκεκριμένης περίπτωσης και σύμφωνα με τα άρθρα 4 έως 12 τις άμεσες και

έμμεσες επιπτώσεις ενός έργου

α) στον άνθρωπο στην πανίδα και στη χλωρίδα

β) στο έδαφος στα ύδατα στον αέρα στο κλίμα και στο τοπίο

γ) στα υλικά αγαθά και στην πολιτιστική κληρονομιά

δ) στην αλληλεπίδραση μεταξύ των παραγόντων που αναφέρονται στα στοιχεία

α) β) και γ)

Το άρθρο 5 παρ 1 ορίζει ότι laquoΣτην περίπτωση των έργων που κατrsquo εφαρμογή

του άρθρου 4 πρέπει να υποβάλλονται σε εκτίμηση περιβαλλοντικών

επιπτώσεων σύμφωνα με το παρόν άρθρο και τα άρθρα 6 έως 10 τα κράτη μέλη

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του έργου

παρέχει υπό την κατάλληλη μορφή τις πληροφορίες που καθορίζονται στο

παράρτημα IV στο μέτρο που α) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι οι πληροφορίες αυτές

ενδιαφέρουν ένα δεδομένο στάδιο της διαδικασίας χορήγησης αδείας και τα ειδικά

χαρακτηριστικά ενός έργου ή τύπου έργου και των στοιχείων περιβάλλοντος που

ενδέχεται να επηρεασθούν β) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι δύναται ευλόγως να

απαιτηθεί από τον κύριο του έργου να συλλέξει τα εν λόγω στοιχεία

λαμβάνοντας μεταξύ άλλων υπόψη τις υπάρχουσες γνώσεις και μεθόδους

εκτίμησηςraquo στην παρ 3 laquoΟι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

σύμφωνα με την παράγραφο 1 περιλαμβάνουν τουλάχιστονγ) τα απαραίτητα

στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργουraquo

Το άρθρο 6 παρ 2 ορίζει ότι Το κοινό ενημερώνεται έγκαιρα με ανακοινώσεις ή

με άλλα πρόσφορα μέσα όπως τα ηλεκτρονικά μέσα όπου αυτά είναι διαθέσιμα

για τα ακόλουθα ζητήματα σε αρχικό στάδιο των διαδικασιών λήψης αποφάσεων

σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και το

αργότερο μόλις καταστεί ευλόγως δυνατή η παροχή πληροφοριώνα) την αίτηση

για συναίνεση ανάπτυξης β) το γεγονός ότι το έργο υπόκειται σε διαδικασία

εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και ανάλογα με την περίπτωση το

γεγονός ότι έχει εφαρμογή το άρθρο 7ε) ένδειξη του κατά πόσον είναι

διαθέσιμες οι πληροφορίες που συλλέγονται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 3

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο χρονικό διάστημα τίθενται στη

διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού τα ακόλουθα α) κάθε πληροφορία που

συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 4 Στο ενδιαφερόμενο κοινό

παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά δυνατότητες να συμμετάσχει στις

διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο

άρθρο 2 παράγραφος 2 και για τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει

παρατηρήσεις και γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην

αρμόδια αρχή ή αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση

ανάπτυξης

Το άρθρο 11 ορίζει

11

1 Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σύμφωνα με το εθνική έννομη τάξη τους το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το διοικητικό δικονομικό δίκαιο ενός κράτους μέλους έχει

πρόσβαση σε μια διαδικασία εξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ή άλλου ανεξάρτητου

και αμερόληπτου οργάνου συσταθέντος νομοθετικώς προκειμένου να

αμφισβητήσει την ουσιαστική ή τη διαδικαστική νομιμότητα αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις της παρούσας οδηγίας

περί συμμετοχής του κοινού

2 Τα κράτη μέλη καθορίζουν σε ποια φάση είναι δυνατόν να προσβάλλονται

αποφάσεις πράξεις ή παραλείψεις

3 Τα κράτη μέλη καθορίζουν τι αποτελεί επαρκές συμφέρον και τι προσβολή

δικαιώματος με σταθερό γνώμονα να παρέχεται στο ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία

πρόσβαση στη δικαιοσύνη Προς τούτο το συμφέρον κάθε μη κυβερνητικής

οργάνωσης που πληροί τις απαιτήσεις του άρθρου 1 παράγραφος 2 θεωρείται

επαρκές για τους σκοπούς του στοιχείου α) της παραγράφου 1 του παρόντος

άρθρου Οι οργανώσεις αυτές θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα που

μπορούν να προσβληθούν για τους σκοπούς του στοιχείου β) της παραγράφου 1

του παρόντος άρθρου

4 Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν αποκλείουν τη δυνατότητα μιας

προκαταρκτικής διαδικασίας αναθεώρησης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

θίγουν την απαίτηση να εξαντλούνται οι διοικητικές διαδικασίες

αναθεώρησης πριν από την προσφυγή σε δικαστικές διαδικασίες

αναθεώρησης όπου υφίσταται τέτοιου είδους απαίτηση κατά το εθνικό

δίκαιο

Οι σχετικές διαδικασίες πρέπει να είναι ορθές δίκαιες εμπρόθεσμες και να μην

έχουν απαγορευτικό κόστος

Γ) Σύμβαση για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινου στη

λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά

θέματα (Σύμβαση Άαρχους)

Το άρθρο 9 παράγραφος 2 της σύμβασης του Aarhus ορίζει τα εξής

laquoΚάθε μέρος στο πλαίσιο της εθνικής του νομοθεσίας εξασφαλίζει ότι το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το δικονομικό διοικητικό δίκαιο ενός κράτους μέλους διαθέτει

πρόσβαση σε διαδικασία επανεξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ήκαι άλλου

ανεξάρτητου και αμερόληπτου φορέα που έχει συσταθεί με νόμο προκειμένου να

[αμφισβητήσει] την ουσιαστική και τυπική νομιμότητα οποιασδήποτε απόφασης

πράξεως ή παράλειψης που υπόκειται στις διατάξεις του άρθρου 6 και σε

12

περίπτωση που προβλέπεται από το εθνικό δίκαιο και υπό την επιφύλαξη της

παραγράφου 3 [σε άλλες σχετικές διατάξεις] της παρούσας σύμβασης

Το επαρκές συμφέρον και η προσβολή δικαιώματος προσδιορίζονται σύμφωνα με

τις απαιτήσεις του εθνικού δικαίου και σύμφωνα με τον σκοπό να παρασχεθεί στο

ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία πρόσβαση στη δικαιοσύνη εντός του πεδίου

εφαρμογής της παρούσας σύμβασης [Προς τούτο] κρίνεται επαρκές για τον

σκοπό του ανωτέρω στοιχείου α΄ το συμφέρον οποιουδήποτε μη κυβερνητικού

οργανισμού ο οποίος πληροί τις απαιτήσεις που αναφέρονται στο άρθρο 2

παράγραφος 5 Οι εν λόγω οργανισμοί θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα

που μπορούν να προσβληθούν για τον σκοπό του ανωτέρω στοιχείου β΄

Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου 2 δεν αποκλείουν τη δυνατότητα

προκαταρκτικής διαδικασίας επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

επηρεάζουν την απαίτηση να εξαντληθούν οι διαδικασίες διοικητικής

επανεξέτασης πριν από την προσφυγή σε ένδικες διαδικασίες σε περίπτωση το

εθνικό δίκαιο προβλέπει την εν λόγω απαίτησηraquo

Δ) Οδηγία 2009147ΕΚ (79409)

Άρθρο 1 παρ 2 Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στα πτηνά τα αυγά τις

φωλιές και τους οικοτόπους τους

Άρθρο 4 παρ 4 Τα κράτη μέλη υιοθετούν κατάλληλα μέτρα για να αποφύγουν

στις ζώνες προστασίας που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 2 τη ρύπανση

ή τη φθορά των οικοτόπων καθώς και τις επιζήμιες για τα πτηνά διαταράξεις

όταν αυτές έχουν σημαντικές συνέπειες σε σχέση με τους αντικειμενικούς

στόχους του παρόντος άρθρου

Ε) ΟΔΗΓΙΑ 9243ΕΟΚ

Άρθρο 6 παρ 3 laquoΚάθε σχέδιο μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη

διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον

εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως

προς τις επιπτώσεις του στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών

διατήρησής του Βάσει των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων

στον τόπο οι αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον

αφού βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειται raquo

Άρθρο 7

laquoΟι υποχρεώσεις που πηγάζουν από τις παραγράφους 2 3 και 4 του άρθρου 6 της

παρούσας οδηγίας αντικαθιστούν τις υποχρεώσεις που πηγάζουν από την πρώτη

πρόταση της παραγράφου 4 του άρθρου 4 της οδηγίας 79409ΕΟΚ όσον αφορά τις

ζώνες που χαρακτηρίστηκαν δυνάμει της παραγράφου 1 του άρθρου 4 ή

αναγνωρίστηκαν με ανάλογο τρόπο δυνάμει της παραγράφου 2 του άρθρου 4 της

εν λόγω οδηγίαςraquo

13

ΣΤ) Εθνικό δίκαιο

1) Η Σύμβαση Άαρχους κυρώθηκε με τον νόμο υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ Α303)

και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος laquoΟι γενικά

παραδεδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις

από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ σύμφωνα με τους

όρους καθεμιάς αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού

δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμουraquo

2) ΚΥΑ υπrsquo αριθμόν 92694702-3-2007 (ΦΕΚ Β2862007)

3) Νόμος υπrsquo αριθμόν 38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής

σύμβασης για το τοπίο που έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

4) ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

Τεκμηρίωση

Α) Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011

1) Με το υπrsquo αριθμόν 301310102003 έγγραφο του δήμου Ζάρακα είχε υποβληθεί

στο ΥΠΕΧΩΔΕ laquoΜελέτη χαρακτηρισμού αξιόλογων οικισμών του Δήμου Ζάρακα

Νομού Λακωνίαςraquo ως παραδοσιακών Εν συνεχεία κατόπιν των εισηγήσεων ndash

αιτιολογικών εκθέσεων με ημερομηνία 17-7-2007 και 4-7-2008 του Τμήματος

Παραδοσιακών Οικισμών του ΥΠΕΧΩΔΕ τώρα ΥΠΕΚΑ και την αποδοχή τους

από το Κεντρικό ΣΧΟΠ με τις 17126-7-2007 και 14610-2008 πράξεις του το σχέδιο

Προεδρικού Διατάγματος διαβιβάστηκε στο ΣτΕ με το απ 79610-3-2011 έγγραφο

της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ αποσιωπήθηκαν αυτές οι

πληροφορίες Αποσιωπήθηκε ότι είχε προγραμματισθεί ο χαρακτηρισμός των

πέριξ του προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ οικισμών laquoΧάρακαςraquo laquoΛαμπόκαμποςraquo και

laquoΠισταμάταraquo ως παραδοσιακών μαζί με άλλους οικισμούς του Ζάρακα

Με το ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012 σχετικό 2)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι Παραλία

Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος Ιωάννης Χάρακας

Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα του Δήμου

Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων γης όρων και περιορισμών

δόμησης αυτώνraquo οι οικισμοί του Ζάρακα κηρύχθηκαν παραδοσιακοί και

έχουν Συνταγματική προστασία

Βάσει της υπ΄ αριθ 498282008 (ΦΕΚ Β24642008) απόφασης της Επιτροπής

Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής στον τομέα του Χωροταξικού

Σχεδιασμού και της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) άρθρο 6-Περιοχές

αποκλεισμού κι ασυμβατότητας αιολικών εγκαταστάσεων-παρ 5α περί τήρησης

14

των ελάχιστων αποστάσεων από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) πρέπει οι ανεμογεννήτριες να είναι σε απόσταση άνω των 1500

μέτρων από τα όρια των παραδοσιακών οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων

Τέσσερις ανεμογεννήτριες του ΑΣΠΗΕ του θέματος χωροθετούνται σε

απόσταση μικρότερη των 1500 από τα όρια του οικισμού laquoΧάρακαςraquo όπως

αυτά καθορίστηκαν με την υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη

Λακωνίας περί ένταξης σε κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χαρακα

της κοινότητας Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών

δόμησης (ΦΕΚ 780Δ1988 σχετικά 3α 3β)

Η υπόθεση της αποσιώπησης στη ΜΠΕ (και στην εκτίμηση των επιπτώσεων) της

ύπαρξης διαδικασίας σε ώριμο μάλιστα στάδιο χαρακτηρισμού των οικισμών

τριών οικισμών πέριξ του ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι λαμβάνει αρνητικότερο

χαρακτήρα καθότι όχι μόνο γνώριζε η ΑΡΧΡΑΝ περί αυτής της διαδικασίας αλλά

επιπλέον στην επονομαζόμενη laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του

σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου

Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από Δεκέμβριο του 2010 στην σελίδα 27 έλαβε

χώρα και άλλη απόκρυψη Όσον αφορούσε στον έλεγχο συμβατότητας του

ΑΣΠΗΕ κατόπιν εφαρμογής των κριτηρίων του άρθρου 6 του ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ ως

προς τις περιοχές αποκλεισμού ειδικότερα για τους οικισμούς των 2000

κατοίκων σημειώνεται δια χειρός ή υπογραφής Δ Οικονόμου και συνεργατών

γνωστός ο πρώτος και από την laquoμη θεσμοθετημένη και μη προβλεπόμενη ως

κατηγορία μελέτης από κάποιο νομοθετικό πλαίσιοraquo ΕΧΜ για την χωροθέτηση

αιολικών στην ΒΑ Λακωνία ότι laquoσύμφωνα με την υπό εκπόνηση μελέτη του

ΣΧΟΟΑΠ Δήμου Ζάρακα (εκπόνηση Α΄ Σταδίου) οι οικισμοί Πιστάματα και

Λαμπόκαμπος είναι σε διαδικασίες χαρακτηρισμού ως παραδοσιακοίraquo Δηλαδή

δεν αναφέρθηκε ο οικισμός Χάρακας και επιπλέον στους χάρτες 2 και 3 (σελ

35 36) δεν εμφανίζονται τα όρια του οικισμού ενώ αυτά των οικισμών

Λαμπόκαμπος και Πιστάματα παρουσιάζονται (σχετικό 4)

2) Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ για την εκτίμηση της

επίπτωσης μιας υπό αδειοδότησης αιολικής μονάδας στο τοπίο διαφοροποιούνται

laquoοι ακτίνεςraquo όπως ορίζονται ανάλογα με τη σημασία και τη ποιότητα του

σημείου laquoιδιαίτερου ενδιαφέροντοςraquo

Ως προς τον ΑΣΠΗΕ του θέματος δεν έχει πραγματοποιηθεί ορθά ο έλεγχος των

κανόνων ένταξης των αιολικών εγκαταστάσεων στο τοπίο (παράρτημα IV

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ)

Οι ακτίνες των ζωνών για την εκτίμηση των επιπτώσεων στο τοπίο ως προς τους

παραδοσιακούς οικισμούς είναι Α=15 χλμ Β=3 χλμ και Γ= 6 χλμ

Ο χαρακτηρισμός των οικισμών της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα Δήμου

Μονεμβασίας ως παραδοσιακών έγινε πριν την οικ 1979402-5-2012 (ορθή

επανάληψη 15-2-2012) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου

του θέματος

15

3) Σε κανένα σημείο της ΜΠΕ δεν είχε αναφερθεί ή άμεση γειτνίαση του ΑΣΠΗΕ

με το οριοθετημένο δημόσιο δάσος Κρεμαστής που διατελεί υπό καθεστώς

διαχείρισης (μόνιμης δεκαετούς δασοπονικής μελέτης) για την αύξηση του

ποσοστού δασοκάλυψης του και η κατάληψη-εκχέρσωση τμήματος του από ένα

μικρό μέρος των συνοδών έργων και της πλατείας της ανεμογεννήτριας με την

αρίθμηση 12 (έγγραφο με απ 56426-5-2011 δασαρχείου Μολάων) Αόριστη

αναφορά υφίσταται στην σελ 143 του κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ περί laquoμικρού μόνο

αριθμού που προβλέπεται να τοποθετηθεί σε δάσος ελάτης βόρεια του έργου του

Χιονοβουνίουraquo δεν αναφέρεται όμως ότι το εν λόγω δάσος τελεί υπό διαχείριση

4) Αποσιωπήθηκε στην ΜΠΕ του έργου ότι καταστρέφεται τμήμα του Ευρωπαϊκού

ορειβατικού μονοπατιού 033 από τις εγκαταστάσεις του ΑΣΠΗΕ και

συνακόλουθα η τουριστικού συνεπώς τοπικά αναπτυξιακού ενδιαφέροντος

διαδρομή από την θέση ρέμα Χάβοσι προς τον Κοκκινόβραχο Χιονοβουνίου ndash

Λαμπόκαμπο (σχετικό 5)

5) Αποσιωπήθηκαν σημαντικές πληροφορίες ορνιθολογικής σημασίας όπως η

φωλεοποίηση του είδους Σπιζαετός στις ορθοπλαγιές στη Μεγάλη Τούρλα

κοντά στον Χάρακα και στη θέση του προτεινόμενου έργου και οι

υφιστάμενες πληροφορίες για την περιοχή από ορνιθολογικές μελέτες στα

πλαίσια αιτήσεων άλλων ενδιαφερομένων εταιρειών για εγκαταστάσεις αιολικών

σταθμών στην ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Τα δύο πρόσωπα που φέρονται να πραγματοποίησαν τις ορνιθολογικές

διερευνήσεις της ΕΟΜ για τα αιολικά της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ βάσει των βιογραφικών

τους που τα επικαλούνται για την επιστημονική επάρκεια της προσκομισθείσας

δια της ΜΠΕ τελικής έκθεσης-ΕΟΜ του τεύχους Δεκεμβρίου 2010 δεν είναι

δυνατόν να αγνοούσαν ότι σύμφωνα με τον οδηγό της ΕΟΕ (στο εξής Οδηγός)

laquoΕκτίμηση των επιπτώσεων στην ορνιθοπανίδα από την δημιουργία και

λειτουργία αιολικών πάρκων-Οδηγίες για την εκπόνηση της Ειδικής

Ορνιθολογικής Μελέτης-Ιανουάριος 2009raquo για την οριοθέτηση του laquoπεδίου της

προκαταρκτικής μελέτηςraquo ώστε να σχηματισθεί μία πρώτη εικόνα της σύνθεσης

των ειδών των πτηνών και της αφθονίας των πληθυσμών τους σε μία περιοχή και

την εξέταση της τυχόν ευαισθησίας τους σε σχέση με το έργο απαιτείται 1)

Ανάλυση των υφιστάμενων πληροφοριών για την περιοχή 2) Αξιολόγηση της

πιθανής σύνθεσης των αναμενόμενων ειδών της ορνιθοπανίδας της περιοχής με

βάση τα ενδιαιτήματα της 3) Αναγνωριστική ορνιθολογική έρευνα πεδίου

Όπως αναφέρεται στο εδάφιο περί της ανάλυσης της υφιστάμενης πληροφορίας

κεφάλαιο 21α σελ 17 του Οδηγού laquoΗ πρώτη και ευκολότερη πηγή

δεδομένων είναι η υφιστάμενη δημοσιευμένη και αδημοσίευτη πληροφορία

για την περιοχή είτε από βιβλιογραφικές αναφορές είτε από ανθρώπους που

έχουν στοιχεία για την ορνιθοπανίδαraquo

httpfilesornithologikigrdocspolitikiaiolikaaiolika_odigiespdf

16

Το κεφάλαιο 4 της ΕΟΜ που υπέβαλε η ΑΡΧΡΑΝ από Δεκέμβριο του 2010

αυτής που συνόδευε την ΜΠΕ του έργου του θέματος είχε τον τίτλο

laquoΒιβλιογραφική διερεύνηση της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης περιοχής

μελέτης και επιλογή στόχων (σελίδα 42)raquo

Στο υποκεφάλαιο 44 της εν λόγω ΕΟΜ Κομηνού με τίτλο laquoΟρνιθολογικές

πληροφορίες για την περιοχή μελέτης από άλλες πηγέςraquo αναφέρεται ότι

laquoΕκτός από την πληροφορία που αντλούμε από τις παραπάνω

βιβλιογραφικές πηγές (βλ 41 42 43 πρόκειται για πληροφορίες από το

τυποποιημένο δελτίο δεδομένων της Ζώνης Ειδικής Προστασίας laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo και αυτές από τον κατάλογο της Birdlife International

του ετών 1996 και 2007 ως προς τα απαντώμενα είδη στην ΣΠΠ GR 123 Όρη

Ανατολικής Λακωνίας) η μόνη επιστημονική έργασία που έχει διεξαχθεί

στην περιοχή είναι αυτή του Μπούσμπουρα (2007) για τον Δήμο Ζάρακα με

τίτλο laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα

και προτάσεις για την προστασία-διαχείριση και ανάδειξη τουraquo (σελίδα 48)

Βεβαίως αποσιωπήθηκε η βασική πληροφορία ως προς τους κινδύνους

για την προστατευόμενη περιοχή όπου ρητά σημειώνεται στο Standard

Data Form (SDF) της ΖΕΠ φόρμα που αποτελεί την νομική βάση της ότι ο

σχεδιασμός για κατασκευή αρκετών (πολλών) αιολικών σταθμών στις

κορυφογραμμές της περιοχής αποτελεί απειλή για τα προστατευόμενα είδη

και τους βιοτόπους του Στο ίδιο συμπέρασμα εξάλλου είχε καταλήξει ο

συντάξας τις σελίδες για τις επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα στην προμελέτη

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου του θέματος

Η ίδια ανακρίβεια ήκαι αναλήθεια κατά την άποψη μας επαναλαμβάνεται

στο κεφ 6243 της ΜΠΕ για τα αιολικά διαλείπουσας ονομαστικής τιμής 24

MW της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ και τα συνοδά της έργα στο Χιονοβούνι H εκτίμηση

για συνειδητή αποσιώπηση περιβαλλοντικών πληροφοριών που σε κάθε

περίπτωση έπρεπε να θέσει ο κύριος του προτεινόμενου έργου υπrsquo όψιν

των αρχών με αρμοδιότητα στον τομέα του περιβάλλοντος και στο

ενδιαφερόμενο κοινό απορρέει ευθέως από τα διαλαμβανόμενα στην εν

λόγω ΜΠΕ

Στο κεφάλαιο 7(134) σελ 144 της ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΟι εκτιμήσεις των

περιβαλλοντικών μελετών των άλλων ΑΠ της περιοχής μελέτης των

αθροιστικών πολλές από αυτές υποστηριζόμενες από ορνιθολογικές

μελέτες φαίνεται να τεκμηριώνουν την έλλειψη σημαντικών επιπτώσεων

από την κατασκευή και λειτουργία κάθε ΑΠ στην ορνιθοπανίδα της

περιοχής (ως μεμονωμένες εγκαταστάσεις) τόσο τη μόνιμη όσο και τη

μεταναστευτική μετά και τη λήψη μέτρων προστασίαςraquo laquoγια τις ανάγκες

της παρούσας μελέτης και προκειμένου να εκτιμηθεί η αθροιστική επίπτωση

του υπό μελέτη έργου στο Χιονοβούνι σε συνάρτηση με τα άλλα ΑΠ

γίνεται μια προσεγγιστική αδρομερής εκτίμηση της αθροιστικής επίπτωσης

των άλλων ΑΠ (όπως προσδιορίστηκαν στο κεφάλαιο 7131) Η εκτίμηση

αυτή στηρίζεται α) σε ευρήματα περιβαλλοντικών μελετών άλλων ΑΠ β)

17

σε ευρήματα της μελέτης laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού

περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα και προτάσεις για την προστασία-

διαχείριση και ανάδειξη του Μπούσμπουρας 2007 γ) raquo Παρακάτω σελ 149

150 του κεφ 7 αναφέρεται ότι laquo είναι φανερό ότι και οι δύο μελέτες

(Μπούσμπουρα-Κομηνού) καθώς και οι άλλες στην περιοχή μπορούν να

αξιοποιηθούν μόνο εν μέρει ως προς τις εκτιμήσεις για τις αθροιστικές

επιπτώσεις όλων των ΑΠ της περιοχής μελέτης της ΝΑ Λακωνίας

(ομάδες Α Β Γ και Δ της παρούσας)raquo

Βεβαίως η ΑΡΧΡΑΝ είχε λάβει γνώση του εγγράφου με τις απόψεις του ΕΚΒΥ

και τις πληροφορίες από την Οικολογική Μελέτη Βάσης για τους

προτεινόμενους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-Πούλος Ράχη Γκιώνη-

Γκρόπες

Επιπλέον πληροφορίες υφίσταντο α) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo για

την ευρύτερη περιοχή γύρω από τις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και

laquoΚαλογεροβούνι-Πούλος-2006 του βιολόγου ορνιθολόγου Hallman Ben

Σφήκα κα την οποία διέθετε το ΥΠΕΧΩΔΕraquo β) στην laquoΟικολογική Μελέτη

Βάσηςraquo για την ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo από

Ιούλιο του 2008 των Hallman Ben Πυλαρά Αδαμαντίας βιολόγου κά (ως

προς αυτήν ενδέχεται να μην είχε αυτή υποβληθεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ το

αναφερόμενο έτος 2008) γ) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo ευρύτερα των

περιοχών laquoΚοντορράχηraquo και laquoΣπαρτίλα-Κάρκανοraquo από Ιούνιο του 2009 των

Hallman Ben Μπεκιάρη Ιωάννη περιβαλλοντολόγου κά την οποία διέθετε

το ΥΠΕΧΩΔΕ από τον Ιούλιο του 2009

Οι προαναφερόμενες laquoΟικολογικές Μελέτες Βάσηςraquo περιείχαν αρκούντως

αξιόπιστες ορνιθολογικές διερευνήσεις-αξιολογήσεις χάρτες και αξιόπιστα

ημερολόγια παρατήρησης και είχαν προσκομισθεί στα πλαίσια αιτήσεων για

περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις αιολικών σταθμών στις αναφερόμενες σε

αυτές ορεινές θέσεις Σημειώνεται ότι κατ΄ απαίτηση της αρμόδιας

Υπηρεσίας Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ οι διερευνήσεις είχαν επεκταθεί σε

ευρύτερη ζώνη σε απόσταση τουλάχιστον πέντε χιλιομέτρων από αυτή που

αφορούσε η κάθε αίτηση αδειοδότησης

Β) Υποβολή και προώθηση εκ μέρους της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ ελλειπούς

φακέλου ΜΠΕ

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ του έργου του θέματος αναφέρεται στο

κεφάλαιο 3 σελ 11 ότι laquoΤονίζεται τέλος ότι για το εν λόγω έργο εκπονείται

από τον Αύγουστο του 2009 Ειδική Ορνιθολογική Μελέτη η οποία είναι σε

εξέλιξη (δεύτερο έτος παρακολουθήσεων) τα αποτελέσματα της οποίας

λαμβάνονται υπόψη στην παρούσα ΜΠΕraquo επίσης στο Κεφάλαιο 8 (833)

σελίδα 11 της εν λόγω ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΣτα πλαίσια της

περιβαλλοντικής αδειοδότησης του προτεινόμενου έργου έχει διεξαχθεί

18

παρακολούθηση της ορνιθοπανίδας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του

ενός έτους τα ευρήματα της οποίας παρουσιάζονται αναλυτικά στην Ειδική

Ορνιθολογική Μελέτη που παρατίθεται στο παράρτημα της παρούσας

Μολονότι η προαναφερθείσα παρακολούθηση θα συνεχιστεί έτσι ώστε το

συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνεςraquo

Τις αναφορές αυτές επικαλέστηκε η ΑΡΧΡΑΝ στο από τον Φεβρουάριο του

2012 έγγραφο υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων επί της ΜΠΕ (βλ

υπόψη 28 της ΑΕΠΟ του θέματος) σημειώνοντας ότι laquoΌπως αναφερόταν

στο κεφάλαιο 8 της ΜΠΕ του έργου η παρακολούθηση θα συνεχιζόταν έτσι

ώστε το συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνες Η

παρακολούθηση αυτή ολοκληρώθηκε πλέον και τα συνολικά

αποτελέσματα περιλαμβάνονται σε επικαιροποιημένη ΕΟΜ (Δεκέμβριος

2011) όπως αυτή υποβλήθηκε στην ΕΥΠΕ με το από 19574630-01-12

διαβιβαστικόraquo

Όμως θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η από τον Δεκέμβριο του 2010

laquoΕιδική Ορνιθολογική Μελέτη στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης

ενός ΑΠ στη θέση Χιονοβούνι στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Λακωνίας

της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕraquo φερόταν να ήταν η τελική έκθεση

Στην σελίδα 10 κεφ 13 Χρονοδιάγραμμα Καταγραφής Ορνιθολογικών

Παραμέτρων-Χρονική περίοδος καταγραφών αναφέρεται ρητά ότι laquoΤο

συνολικό διάστημα της έρευνας πεδίου είχε διάρκεια 17 μήνες η οποία

κατανέμεται σε 6 χρονικές περιόδους Για την περάτωση των εργασιών

πεδίου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στην περιοχή μελέτης τις κάτωθι

περιόδουςraquo

Ευλόγως επομένως δυνάμεθα να διατυπώσουμε αμφιβολίες για την

αξιοπιστία της επικαιροποιημένης ΕΟΜ ως προς τις ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που φέρονται να έλαβαν χώρα το έτος 2011 Εξάλλου δεν

φαίνεται να έχει προσκομισθεί το σχετικό πρωτόκολλο καταγραφής

ορνιθοπανίδας γιrsquo αυτό το έτος Όπως διατυπώνεται στην σελίδα 150 του

κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ (7134) της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ για το έργο του θέματος

κριτικά ως προς άλλη μελέτη laquoδεν παρατίθενται πρωτογενή στοιχεία ούτε

ο χρόνος και το διάστημα των καταγραφώνraquo Η διαπίστωση αυτή βεβαίως

δεν εξαντλείται μόνο αναφορικά με την από το έτος 2007 μελέτη

Μπούσμπουρα για το φυσικό περιβάλλον του Ζάρακα

Δεν θα επιχειρήσουμε προς το παρόν να υπεισέλθουμε στην διατύπωση

ειδικότερων αντιρρήσεων ως προς το περιεχόμενο αυτής της ΕΟΜ που

περιλαμβάνει πληροφορίες (στοιχεία) και εκτιμήσεις που αμφισβητούνται

πλήρως εκ μέρους μας Και αυτό επειδή πρέπει να ανακληθεί η ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος και να λάβει χώρα η προβλεπόμενη βάσει του

ισχύοντος θεσμικού πλαισίου διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό ώστε

να συμπληρωθούν αυτές οι πληροφορίες και η επεξεργασία τους να

γνωμοδοτήσουν εκ νέου οι Υπηρεσίες με αρμοδιότητα στο περιβάλλον και

την χωροταξία και να συμπληρωθεί η εκτίμηση των επιπτώσεων του

19

εργου από όσους ενδεχομένως αφορα το έργο (7ο αιτιολογική εκτίμηση της

Οδηγίας 201192ΕΕ)

Δεδομένης της αυτοδίκαιης ακυρότητας της παρα-διαδικασίας

υποβολής του δήθεν συμπληρώματος της ελλειπούς ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

ΑΕ με τις φερόμενες ως ορνιθολογικές παρατηρήσεις του έτους 2011 της

προσχηματικής επαναξιολόγησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων κατόπιν

της αρνητικής γνωμοδότησης της ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της μη σύννομης

συνεπώς έκδοσης της ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος εξυπακούεται ότι η με

αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 πράξη για το έργο του θέματος στερείται

κύρους και πρέπει να ανακληθεί

Η ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος χορηγήθηκε και αυτό με ευθύνη της

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ μη σύννομα και πρέπει να ανακληθεί λαμβάνοντας υπόψη

ότι ο κύριος του προτεινόμενου έργου δεν απέδειξε ότι οι επιπτώσεις από

αυτό δεν θίγουν την ειδική ζώνη διατήρησης και προστασίας αφού και

η αρμόδια για τις περιοχές του δικτύου Natura Υπηρεσία Περιβάλλοντος

δεν έχει βεβαιωθεί για την μη πρόκληση σημαντικών συνεπειών για την

ακεραιότητα του τόπου

Εφrsquo όσον δεν μπορεί να αποκλειστεί βάσει αντικειμενικών στοιχείων ότι το

συγκεκριμένο έργο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα ομοειδή που έχουν

λάβει άδεια παραγωγής εντός της ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και

εξετάζεται η αδειοδότηση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά-σημαντικά

τον τόπο όπως συνάγεται από το υπrsquo αριθμόν 16034345822-03-2012 έγγραφο

ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και κρίθηκε απαραίτητη η σύνταξη μελέτης γενικής

ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ βάσει

του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ για να συνεκτιμηθούν προφανώς

οι επιπτώσεις αθροιστικά η διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό και

τις περιβαλλοντικές οργανώσεις πρέπει να επαναληφθεί όταν υποβληθεί

η μελέτη δέουσας εκτίμησης που πρέπει να προσκομισθεί μαζί με τα

αποτελέσματα της νέας ετήσιας διερεύνησης των πληθυσμών και των

συνηθειών της προστατευόμενης ορνιθοπανίδας αλλά και αυτών των

φερόμενων ως παρατηρήσεων του έτους 2011

Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εγκρίνουν σχέδια προγράμματα ή έργα εντός

περιοχών του δικτύου Natura 2000 μόνον όταν είναι βέβαιες κατόπιν

στάθμισης όλων των σχετικών πληροφοριών ότι η οικεία περιοχή δεν

θίγεται

Δεδομένων βάσιμων αμφιβολιών ο κύριος του προτεινόμενου έργου φέρει

το βάρος να αποδείξει ότι οι επιπτώσεις από αυτό δεν θίγουν την ειδική

ζώνη διατήρησης και προστασίας ως τέτοια Η οδηγία για τους

οικοτόπους καθορίζει με ποιον καταρχήν τρόπο πρέπει να παρασχεθεί η

απόδειξη αυτή ήτοι με την προβλεπόμενη από το άρθρο 6 παράγραφος 3

αυτής εκτίμηση του έργου ως προς τις επιπτώσεις του στην εν λόγω περιοχή

ενόψει των σκοπών διατήρησης της Κατά την εκτίμηση αυτή πρέπει να

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 2: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

2

12) Γκαραβέλη Ελένης του Δημητρίου κατοίκου Σκάλας Δήμου Ευρώτα

13) Κουτσομιχάλη Δημητρίου του Ιωάννη κατοίκου Σκάλας Δήμου Ευρώτα

14) Κανδηράκη Αντωνίου του Ηρακλέους κατοίκου Κυπαρισσίου Δημοτικής

Ενότητας Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας

15) Χριστάκη Δημητρίου κατοίκου Απιδιάς Δήμου Ευρώτα

16) Πολυμενάκου Λάμπρου που κατοικεί στους Μολάους Δήμου

Μονεμβασίας Λακωνίας

17) Πολυμενάκου Κυριάκου που κατοικεί στους Μολάους Δήμου

Μονεμβασίας Λακωνίας

18) Φουντουλάκη Γιώργου κατοίκου Μονεμβασίας Δήμου Μονεμβασίας

Λακωνίας

19) Χρήστου Παναγιωτόπουλου του Ηλία κατοίκου Μονεμβασίας Λακωνίας

20) Κοντάκου Παναγιώτη του Δημητρίου που κατοικεί στα Κουλέντια Δήμου

Μονεμβασίας Λακωνίας

21) Τζάκα Κωνσταντίνας του Δημητρίου Δημοτική ενότητα Κρεμαστής Δήμου

Ευρώτα

22) Χριστάκη Στυλιανής του Γεωργίου Δημοτική ενότητα Κρεμαστής Δήμου

Ευρώτα

23) Τζάκα Γεωργίου του Δημητρίου Δημοτική ενότητα Κρεμαστής Δήμου Ευρώτα

24) Τζάκα Παναγιώτας του Παναγιώτη Δημοτική ενότητα Κρεμαστής Δήμου

Ευρώτα

25) Τζάκα Δημητρίου του Γεωργίου Δημοτική ενότητα Κρεμαστής Δήμου Ευρώτα

26) Τζώρτζη Παναγιώτη του Γεωργίου Δημοτική ενότητα Κρεμαστής Δήμου

Ευρώτα

27) του Μανίκη Δημητρίου κατοίκου Μεταμόρφωσης Δήμου Μονεμβασίας

ΚΟΙΝΟΠΟΙΟΥΜΕΝΗ ΠΡΟΣ

Δνση Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ

Δνση Πολεοδομικου ΣχεδιασμούΤμήμα Παραδοσιακών Οικισμών ΥΠΕΚΑ

Δνση Περιβάλλοντος Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Δνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού ΥΠΕΚΑ ΤΔΦΠ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΛΗΣΗ

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή και

λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας

(ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων Ευρώτα και

Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

______________________________________________________________________

3

Έννομο συμφέρον

Με την παρούσα αίτησή μας ζητούμε την ανάκληση της προσβαλλόμενης πράξης

για παράβαση πλέγματος διατάξεων του ελληνικού κοινοτικού και διεθνούς

δικαίου

Προς τούτο έχομε προφανές ιδιαίτερο έντονο και επαρκές έννομο συμφέρον

καθώς ο πρώτος και δεύτερος (1-2) από εμάς είμαστε περιβαλλοντικές μη

κυβερνητικές οργανώσεις με καταστατικό σκοπό (ο πρώτος από εμάς) μεταξύ

άλλων την προστασία του περιβάλλοντος και την ενεργή συμμετοχή στον αγώνα

για τη διάσωση διατήρηση της άγριας ζωής και των φυσικών βιότοπων του τόπου

μας (ο δεύτερος από εμάς) την ενεργή δράση για την ελαχιστοποίηση των

κινδύνων που απειλούν τα άγρια ζώα με την ανάπτυξη προληπτικής δράσης και

την προστασία απειλούμενων ειδών Οι τρίτος έως εικοστός έκτος από εμάς (3-26)

είμαστε όλοι δημότες και κάτοικοι των Δήμων Ευρώτα και Μονεμβασιάς σε

άμεση χωρική σχέση με το έργο και η υλοποίησή του βλάπτει δραστικά καθολικά

και ανεπανόρθωτα την ποιότητα της ζωής μας και το φυσικό περιβάλλον της

περιοχής όπου το έργο χωροθετείται και στην οποία ζούμε αλλά και την

προσωπικότητά μας και ιδιαίτερα το συνταγματικό δικαίωμά μας σε ένα

περιβάλλον υγιές αρμονικό και βιώσιμο Σημειώνεται ότι ο τρίτος δέκατος

τέταρτος δέκατος έκτος δέκατος έβδομος και εικοστός έβδομος (1 11 16 17 27)

από εμάς είμαστε μέλη του Σπηλαιολογικού Ομίλου Ταυγέτου-Πάρνωνα Ο

Ποσειδών σωματείο Ελλήνων Σπηλαιολόγων με περιοχή δράσης ιδίως την

περιοχή όπου χωροθετείται το επίμαχο έργο δηλαδή του Ταϋγέτου και του

Πάρνωνα με σκοπό μεταξύ άλλων την προστασία των σπηλαίων βαράθρων

φαραγγιών χερσαίων ενάλιων υποθαλάσσιων γενικά του φυσικού

περιβάλλοντος ιδιαίτερα του Ταϋγέτου του Πάρνωνα καθώς και της Ελλάδας

Ιστορικό

Με το υπrsquo αριθμόν οικ 10951621-11-06 έγγραφο ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ διαβιβάστηκε η

προμελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για τον ΑΣΠΗΕ του θέματος στις

συναρμόδιες Υπηρεσίες Εκ μέρους της Δνσης Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού

ΥΠΕΧΩΔΕΤμήμα Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος (ΔΠΣΤΔΦΠ) η

προμελέτη διαβιβάστηκε περαιτέρω στο Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων

(ΕΚΒΥ) βάσει της απόφασης οικ 16788646245-12-2005 Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ για

έκφραση γνώμης επί του περιεχομένου της ειδικότερα laquoως προς τη επιστημονική

πληρότητα της ανάλυσης του βιοτικού και αβιοτικού περιβάλλοντος την

επιστημονική τεκμηρίωση των επιπτώσεων του έργου στην περιοχή και των

προτεινόμενων μέτρων αντιμετώπισης τους λαμβάνοντας υπόψη τις επιταγές

του Διεθνούς Κοινοτικού και Εθνικού Δικαίου για την προστασία της φύσης και

του τοπίου και κατά κύριο λόγο τις Οδηγίες 9243ΕΟΚ 79409ΕΟΚ και του ν

165086raquo

4

Το ΕΚΒΥ απέστειλε με το απ 944501-03-2007 έγγραφο (απ ΔΠΣΤΔΦΠ

1574467746-3-07 σχετ 1) τις απόψεις του επί της μελέτης ΠΠΕ στο οποίο είχαν

σημειωθεί μεταξύ άλλων τα κάτωθι laquoΗ περιοχή Ζώνη Ειδικής Προστασίας

(ΖΕΠ) laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo είναι σημαντική για φωλεάζοντα (μόνιμα και

μεταναστευτικά) και μη φωλεάζοντα μεταναστευτικά είδη Στην έκδοση του

Συμβουλίου της Ευρώπης που συνυπέγραψε η Birdlife International δίνεται

ενδεικτικός πίνακας με τις κύριες επιπτώσεις ανά κατηγορία πουλιών Για τα

αρπακτικά της οικογένειας Accipitridae στην οποία συμπεριλαμβάνεται ο

Σπιζαετός αναφέρεται στην εν λόγω έκθεση ότι οι επιπτώσεις των αιολικών

σταθμών σε αυτά τα είδη προκύπτουν από προσκρούσεις και απομάκρυνση

λόγω παρενόχλησηςΣτην περιοχή ΖΕΠ GR 2540007 με βάση την οικολογική

μελέτη βάσης της ΜΠΕ του έργου Εγκατάσταση αιολικών πάρκων συνολικής

ισχύος 408 MW στις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και laquoΚαλογεροβούνι-Πούλοςraquo

στους Δήμους Ζάρακα και Μολάων στο Νόμό Λακωνίας φαίνεται να υπάρχουν

τρεις περιοχές φωλεοποίησης τους στο φαράγγι Λαγκάδας στα νότια στο ρέμα

Μπαλουκέρη κοντά στη Μονή Ευαγγελίστριας και στις ορθοπλαγιές στη

Μεγάλη Τούρλα κοντά στον ΧάρακαΛόγω του ότι η τελευταία περιοχή

είναι κοντά στη θέση του προτεινόμενου έργου προτείνεται να διερευνηθούν

οι επιπτώσεις του αιολικού πάρκου στο είδοςΓια άλλα είδη πουλιών

σύμφωνα με την εν λόγω οικολογική μελέτη α) σε ότι αφορά τον Φιδαετό

εκτιμάται ότι υπάρχουν περίπου 10 αναπαραγωγικά ζεύγη στην περιοχή ΖΕΠ β)

υπάρχουν ενδείξεις ότι το σαΐνι φωλεοποιεί στην περιοχή ΖΕΠ Εντοπίστηκε σε

άλσος μεταξύ Γαϊδουροβουνίου και Κοντορράχης και ανατολικά του Χάρακα

σε μεγάλους βράχους Τα αρπακτικά είδη έχουν εκτεταμένα ενδιαιτήματα

τροφοληψίας καθώς κυνηγούν σε μεγάλες περιοχές Η περιοχή του

προτεινόμενου έργου πιθανώς να χρησιμοποιείται από είδη όπως ο

Σπιζαετός ο Φιδαετός το Σαΐνι για αναζήτηση τροφής

Με βάση τα ανωτέρω α) Κρίνεται χρήσιμο να επιβεβαιωθεί η περιοχή

φωλεοποίησης του Σπιζαετού και ακολούθως να μελετηθούν οι επιπτώσεις

της λειτουργίας του αιολικού πάρκου στο είδος β) Περαιτέρω κρίνεται

ιδιαιτέρως σκόπιμη η εκπόνηση Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης ώστε να

αναγνωρισθούν ζώνες προστασίας και να καθορισθούν οι επιτρεπόμενες υπό

όρους και απαγορευμένες χρήσεις και δραστηριότητες ανά ζώνη προστασίας στην

περιοχή που εντάσσεται στο δίκτυο Natura 2000hellipraquo

Όπως προκύπτει από την πράξη ΕΠΟ του έργου του θέματος χορηγήθηκε η υπrsquo

αριθμόν ΥΠΕΧΩΔΕΕΥΠΕ 11058015-12-2008 θετική γνωμοδότηση του Γενικού

Διευθυντή Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ επί της ΠΠΕΑ ως φαίνεται

συμπεριλαμβάνουσα όρους που έθεσε η ΔΠΣΤΔΦΠ ΥΠΕΚΑ καθότι ακολούθως

υπεβλήθησαν δύο αναφορές ορνιθολογικών παρατηρήσεων από Νοέμβριο 2009

και Φεβρουάριο 2010 εκ μέρους του Κομηνού Θεοδώρου laquoΖωολόγου-Οικολογουraquo

που εργαζόταν για λογαριασμό της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ (στο εξής ΑΡΧΡΑΝ)

για την σύνταξη της Ορνιθολογικής μελέτης κατόπιν εργασιών πεδίου

5

Η ΑΡΧΡΑΝ υπέβαλε με το απ 133930 23-12-2010 ΥΠΕΚΑ ΕΥΠΕ έγγραφο της

την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) του αναφερόμενου στο θέμα

έργου που χωροθετείται εντός της χαρακτηρισμένης ως Ζώνη Ειδικής

Προστασίας περιοχής με τον κωδικό GR 2540007 και με την ονομασία laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Η περιοχή αυτή αλληλο-επικαλύπτεται με την Ειδική Ζώνη Διατήρησης laquoΌρη

Γιδοβούνι Χιονοβούνι Γαϊδουροβούνι Κορακιά Καλογεροβούνι Κουλοχέρα και

περιοχή Μονεμβάσιαςraquo με κωδικό GR 2540001 και έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό

Οικολογικό Δίκτυο Natura της Οδηγίας 9243ΕΟΚ

Κατόπιν υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ με τα

υπrsquo αρ 1959584-2-2011 και 19736918-3-2011 ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ επί της ΜΠΕ του έργου

του θέματος με το υπrsquo αριθ οικ 19774030-3-2011 έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ

διαβιβάστηκε από ένα τεύχος ΜΠΕ στις συναρμόδιες Υπηρεσίες για

γνωμοδοτήσεις σύμφωνα με τις διατάξεις της ΚΥΑ 10424726-5-2006

ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ (ΦΕΚ 663Β26-5-2006) και του ν 38512010 για την τήρηση της

διαδικασίας της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

Με το υπrsquo αριθμόν πρωτ 156639-5-2011 έγγραφο της Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ

απαιτήθηκε αποσαφήνιση επί του τομέως των επιπτώσεων στο τοπίο βάσει της

μεθοδολογίας του παραρτήματος IV του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού

Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις ΑΠΕ λαμβάνοντας υπόψη και

συνεκτιμώντας το σύνολο των αιολικών σταθμών που βρίσκονται στην περιοχή

και επιπλέον αποσαφήνιση βάσει χαρτογραφικής απεικόνισης των αποστάσεων

από τις περιοχές αποκλεισμού όπως αυτές αναφέρονταν στο κεφάλαιο 7 12 της

ΜΠΕ του έργου του θέματος

Κατόπιν του εγγράφου της Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ περί ελλειπούς ΜΠΕ η

ΑΡΧΡΑΝ υπέβαλε τα απαιτούμενα (κατά τα ανωτέρω) συμπληρωματικά στοιχεία

με το απ 20186229-7-2011 ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ έγγραφο της και η Δνση Χωροταξίας

δεν διατύπωσε αντίρρηση για το έργο βλ υπόψη 32 της ΑΕΠΟ του έργου του

θέματος (έγγραφο με απ 3889516-9-2011 Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ)

Με την υπrsquo αριθμόν οικ 16140724414-10-2011 γνωμοδότηση της με θέμα

laquoΑπόψεις επί των ΜΠΕ των έργων ΑΣΠΗΕ σε περιοχές του δικτύου Natura 2000

με κωδικούς GR 2540007 laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και GR 2540001 laquoΌρη

Γιδοβούνι Χιονοβούνι Γαϊδουροβούνι Κορακιά Καλογεροβούνι Κουλοχέρα και

περιοχή Μονεμβασίαςraquo η Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού ΥΠΕΚΑ

γνωμοδότησε αρνητικά ως προς τις ΜΠΕ που αφορούσαν σε τρείς αιολικούς

σταθμούς εντός της ΖΕΠ Τους ΑΣΠΗΕ 24 MW στη θέση Χιονοβούνι 189 MW

στις θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο και 2295 MW στη θέση

Γαϊδουροβούνι

6

Στο εν λόγω έγγραφο σημειωνόταν ότι laquoΣύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει η

υπηρεσία μαςστην ανωτέρω ΖΕΠ και σήμερα πλέον ΕΖΔ απαντούν 208 είδη

πτηνών πολλά από τα οποία είναι μονίμως διαβιούντα στις ανωτέρω εκτάσεις

είδη Περίπου 14 είδη ημερόβιων αρπακτικών πτηνών έχουν απογραφεί στην

περιοχή 7 από τα οποία είναι μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής ενώ η ΖΕΠ αποτελεί

σημαντικό διάδρομο για τα μεταναστευτικά στρουθιόμορφα και τα

αναπαραγόμενα και διαβατικά αρπακτικάraquolaquoΕιδικότερα ένα από τα

σημαντικότερα είδη πτηνών για την ανωτέρω περιοχή είναι το είδος του

Σπιζαετού ένα είδος με πολύ περιορισμένους πληθυσμούς στην Ευρώπη και στην

Ελλάδα Η περιοχή αυτή είναι μία από τις λίγες στην Ελλάδα όπου το είδος

Σπιζαετός διαβιεί και επομένως η ορνιθολογική της σημασία είναι πολύ

υψηλήraquolaquoΣύμφωνα με το συνοδεύον την μελέτη (συμβατά έργα και

δραστηριότητες σε σχέση με τα είδη χαρακτηρισμού των Ζωνών Ειδικής

Προστασίας της ορνιθοπανίδας) σχέδιο ΚΥΑ Οριζόντιων Μέτρων για την

ορνιθοπανίδα δεν επιτρέπεται η χωροθέτηση αιολικών σταθμών εντός ΖΕΠ που

πληρούν κριτήρια χαρακτηρισμού ως μεταναστευτικά περάσματα-στενωποίδεν

επιτρέπεται η εγκατάσταση αιολικών σταθμών σε ακτίνα πέντε χιλιομέτρων

από φωλιές μεγάλων αρπακτικών που ευρίσκονται εντός ΖΕΠraquolaquoΜε το απ

οικ 14181832408-10-2010 έγγραφο μας σε συνέχεια της από 0110201014932

προειδοποιητικής επιστολής της ΕΕ στη ΜΕΑ για την παραβίαση αριθ

20064976 είχε επισημανθεί ότι για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Κοντορράχη-

Σπαρτίλα και Γαϊδουροβούνι Λακωνίας θα απαιτηθεί να μελετηθεί στο πλαίσιο

της περιβαλλοντικής αδειοδότησης των και να αντιμετωπιστεί

τεκμηριωμένα ο αντίκτυπος και των εν λόγω αιολικών πάρκων στο φυσικο

περιβάλλον σε σωρευτική βάσηraquo laquoΜε το απ 13370111-04-2008 έγγραφο μας

έχουμε γνωρίσει στην Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης ΕΠΠΕΡΑΑ σε συνέχεια

σχετικού ερωτήματος της την επείγουσα και κατά προτεραιότητα ανάγκη

εκπόνησης ΕΠΜ χαρακτηρισμού σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις των

ορεινών περιοχών του δικτύου Natura 2000 στον νότιο Πάρνωνα και συγκεκριμένα

στον Τόπο Κοινοτικής Σημασίας GR 2540001 και την Ζώνη Ειδικής Προστασίας GR

2540007 Ο εν λόγω χαρακτηρισμός έχει προγραμματισθεί να υλοποιηθεί στο

πλαίσιο της επέκτασης των ορίων αρμοδιότητας του ΦΔ Όρους Πάρνωνα-

Υγροτόπου Μουστού στην αρμοδιότητα του οποίου υπάγεται το βόρειο τμήμα των

ανωτέρω ΤΚΣ (ΕΖΔ) και ΖΕΠ όπου δεν εμπίπτουν οι ανωτέρω ΑΣΠΗΕ

Σημειώνεται ότι για τις περιοχές αυτές δεν έχει εκπονηθεί το κατά την νομοθεσία

καθοριζόμενο Σχέδιο Διαχείρισηςraquo laquoΜετά από εξέταση του περιεχομένου των

ανωτέρω ΜΠΕ για έργα ΑΣΠΗΕ και συνεκτιμώντας τα ανωτέρω παρατηρούμε

ότι οι εν λόγω ΜΠΕ έχουν εκ πρώτης όψεως ανταποκριθεί έως ένα βαθμό

μεμονωμένα στις απαιτήσεις των προδιαγραφών για το περιεχόμενο αντίστοιχων

μελετών κρίνουμε όμως ότι υπάρχουν σοβαροί λόγοι αμφισβήτησης της

τεκμηρίωσης και εκτίμησης των επιπτώσεων τους στο φυσικό περιβάλλον

για τους εξής λόγους 1) Υπάρχουν σημαντικές αντιφάσεις στις παρατηρήσεις

πεδίου και στα αποτελέσματα των ορνιθολογικών μελετών και ειδικότερα μεταξύ

7

της μελέτης για τον ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι και αυτών για την Κοντορράχη-

Σπαρτίλα και Γαϊδουροβούνι και ως εκ τούτου σοβαροί λόγοι που οδηγούν

στην αμφισβήτηση του περιεχομένου τους και συνεπώς σε έλλειψη

αντικειμενικής εκτίμησης των επιπτώσεων των υπό εξέταση ανωτέρω έργων

ΑΣΠΗΕ στο περιβάλλον Συγκεκριμένα οι αντιφάσεις επισημαίνονται σε

στοιχεία που αφορούν στα είδη του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας (όπως περιοχές

φωλεασμού διαδρομές ενήλικων και νεαρών ατόμων καθώς και παρατηρήσεις

κυρίως για τον Σπιζαετό και άλλα είδη) 2) Δεν έχουν μελετηθεί ουσιαστικά και

ικανοποιητικά οι επιπτώσεις στο περιβάλλον των ανωτέρω έργων ΑΣΠΗΕ σε

σωρευτική βάση σύμφωνα με τις επιταγές της παραγράφου 3 του άρθρου 6

της Οδηγίας 9243ΕΟΚ Σημειώνεται ότι δεν έχει υπολογιστεί η φέρουσα

ικανότητα στο φυσικό περιβάλλον των ανωτέρω ΤΚΣ(ΕΖΔ) και ΖΕΠ όσον

αφορά στον αριθμό των ΑΓ και στα έργα ΑΣΠΗΕ προκειμένου να εξασφαλισθεί

η ακεραιότητα των εν λόγω περιοχών του δικτύου Natura 2000 σύμφωνα και με

τις επιταγές της παραγράφου 3 του άρθρου 6 της ανωτέρω οδηγίαςraquo

laquoΛαμβάνοντας υπrsquo όψη τα ανωτέρω καθώς και τη σημαντικότητα της φύσης και

του τοπίου των εν λόγω τόπων όπως στο παρόν έγγραφο αλλά και στις υπό

εξέταση ΜΠΕ για έργα ΑΣΠΗΕ καθώς και ότι εκκρεμεί η έκδοση της σχετικής

ΚΥΑ Οριζοντίων Μέτρων για την Ορνιθοπανίδα η Υπηρεσία μας δεν

συμφωνεί για τα εν λόγω έργα ΑΣΠΗΕraquo

Κατόπιν της αρνητικής γνωμοδότησης της αρμόδιας Υπηρεσίας για τις περιοχές

του δικτύου Natura με το υπrsquo αριθ πρωτΥΠΕΚΑ ΕΥΠΕ 19574630-1-2012 έγγραφο

της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ περίπου οκτώ μήνες μετά την λήξη της

διαδικασίας γνωμοδοτήσεων και συμμετοχής του ενδιαφερόμενου κοινού με

δικαίωμα υποβολής γνώμης υπεβλήθη η φερόμενη ως laquoεπικαιροποιημένη

Ειδική Ορνιθολογική Μελέτηraquo επί της ΜΠΕ του αναφερόμενου στο θέμα έργου η

οποία διαβιβάστηκε στην Δνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού Τμήμα

Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος ΥΠΕΚΑ με το απ οικ 1966787-3-2012

έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Η διαβούλευση δεν επαναλήφθηκε μετά την υποβολή

της επικαιροποιημένης ΕΟΜ

Στη ίδια Υπηρεσία διαβιβάστηκε με το υπrsquo όψιν 53 της ΑΕΠΟ για το έργο του

θέματος και συμπληρωματικό τεύχος επί της ΜΠΕ του έργου του θέματος

όσον αφορούσε α) στις επιπτώσεις στο τοπίο (λόγω του υπrsquo αριθμόν 156639-5-

2011 εγγράφου της Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ είχαν υποβληθεί σε αυτή την

Υπηρεσία συμπληρωματικά στοιχεία δια του υπrsquo αριθ 20186229-7-2011

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ εγγράφου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ) β) στις επιπτώσεις στην

ορνιθοπανίδα κατόπιν της υποβολής της φερόμενης ως laquoεπικαιροποιημένης

Ειδικής Ορνιθολογικής Μελέτηςraquo Κομηνού και γ) στις επιπτώσεις στα δασικά

(λόγω της υπrsquo αριθμόν 56426-5-2011 γνωμοδότησης του δασαρχείου Μολάων) Τα

εν λόγω συμπληρωματικά στοιχεία υπεβλήθησαν μόνο προς την Δνση

Περιβαλοντικού Σχεδιασμού ΥΠΕΚΑ

8

Η Υπηρεσία Περιβάλλοντος της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας το

Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου και η Δνση Αισθητικών Δασών και

Θήρας επομένως γνωμοδότησαν βάσει της αρχικής μη επικαιροποιημένης

ΜΠΕ και ΕΟΜ

Σημειώνεται ότι στο με απ 6720-7-2009 έγγραφο Δασαρχείου Μολάων περί

απόψεων επί της ΠΠΕΑ του έργου του θέματος αναφέρεται ότι laquoΑπό το αρχείο

της Υπηρεσίας μας προκύπτει ότι το πολύγωνο της έκτασης (χωροθέτησης του

έργου) δεν έχει κηρυχθεί αναδασωτέο ούτε πληροί τις προϋποθέσεις να

κηρυχθείraquo ενώ στην με απ 39227-5-2011 πράξη χαρακτηρισμού της έκτασης

χωροθέτησης του έργου του θέματος 61 526 05 μ2 φέρονται να έχουν κηρυχθεί

αναδασωτέα ένεκα πυρκαγιάς με την 129397 απόφαση ΓΓ Περιφερείας

Πελοποννήσου Σημειώνεται επίσης ότι το θέρος του έτους 2009 ξέσπασε μια

ακόμη καταστρεπτική πυρκαγιά στη περιοχή χωροθέτησης του έργου που

κατέκαψε ότι η φύση προσπαθούσε να αποκαταστήσει άνω της δεκαετίας Η

έκταση που καταστράφηκε δεν φαίνεται να επικαλύπτεται από τα 61526 05

μ2 που φέρονται να έχουν κηρυχθεί αναδασωτέα κατά τα ανωτέρω

Εν συνεχεία με το απ 16034345822-03-2012 έγγραφο ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ περί

laquoΚατάθεσης διευκρινιστικών στοιχείωνraquo επί της ΜΠΕ του έργου του θέματος

εκτιμήθηκε ότι 1) όσον αφορά στο κεφάλαιο της ΜΠΕ που αναφέρεται στα

ορνιθολογικά δεδομένα και 2) στο κεφάλαιο της ΜΠΕ που αναφέρεται στην

αντιμετώπιση των σωρευτικών (αθροιστικών) επιπτώσεων στο φυσικό

περιβάλλον Α) τα συμπληρωματικά στοιχεία που υποβλήθηκαν laquoσυμπλήρωσαν

με επάρκεια τις ελλείψεις και παρατηρήσεις της εις το θέμα ΜΠΕ όπως αυτές

είχαν διατυπωθεί στο έγγραφο της αρνητικής γνωμοδότησης της Υπηρεσίας Β)

ότι για να διασφαλισθεί η ακεραιότητα σύμφωνα με τις επιταγές της

παραγράφου 3 του άρθρου 6 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ των περιοχών του δικτύου

Natura 2000 στην ΝΑ Λακωνία όπου εμπίπτει ο εις το θέμα ΑΣΠΗΕ θα πρέπει η

σχετική μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του

συνόλου της ΖΕΠ να αρχίσει τουλάχιστον 1 χρόνο πριν την κατασκευή του

εξεταζόμενου έργου και στην συνέχεια συστηματικά σε ετήσια βάση παράλληλα

με τον έλεγχο και καταγραφή θνησιμότητας των πουλιών και εφ΄όσον χορηγηθεί

η σχετική άδεια λειτουργία του(ς)

Εκδόθηκε η με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ με τον υπrsquo αριθμόν 31 όρο

περί μη έναρξης κατασκευής τόσο του ΑΠ όσο και των έργων οδοποιΐας και

διασύνδεσης του πριν την εκπόνηση της μελέτης που αναφέρεται στο με απ

16034345822-03-2012 έγγραφο ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της αξιολόγησης της

(έγκρισης) της από την ως άνω Υπηρεσία εντός μηνός από την κατάθεση της

Νομικό πλαίσιο

A) Αιτιολογικό μέρος της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει

9

Σύμφωνα με την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως

κωδικοποιήθηκε με την Οδηγία 201192ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του

Συμβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου 2011 μετά και τις τροποποιήσεις της Οδηγίας

200335ΕΚ η χορήγηση αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να

έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά

από την εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά τα

έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως να

αφορά το έργο (14η αιτιολογική εκτίμηση) Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο

περιβάλλον θα πρέπει να εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της

ανθρώπινης υγείας τη συμβολή με τη δημιουργία ενός καλύτερου

περιβάλλοντος στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση

των ποικιλιών των ειδών και τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του

οικοσυστήματος ως θεμελιώδους πόρου ζωής (16η) Η αποτελεσματική

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να

εκφράζει και στον φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις

και ανησυχίες ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo

αυτό τον τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης

αποφάσεων και συμβάλλοντας στην ευαισθητοποίηση του κοινού σε

περιβαλλοντικά θέματα και στην εκ μέρους του υποστήριξη των αποφάσεων που

λαμβάνονται(17η) Η συμμετοχή συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής

ενώσεων οργανώσεων και ομάδων ιδίως μη κυβερνητικών οργανώσεων που

προάγουν την προστασία του περιβάλλοντος θα πρέπει να ενθαρρύνεται

αναλόγως συμπεριλαμβανομένης μεταξύ άλλων της προώθησης της

περιβαλλοντικής εκπαίδευσης του κοινού(18η) H Ευρωπαϊκή Κοινότητα

υπέγραψε τη σύμβαση της ΟΕΕ των Ηνωμένων Εθνών για την πρόσβαση σε

πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση

στη δικαιοσύνη σε θέματα σχετικά με το περιβάλλον (σύμβαση του Aarhus) στις

25 Ιουνίου 1998 και την κύρωσε στις 17 Φεβρουαρίου 2005(19η) Μεταξύ των

στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η κατοχύρωση των

δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για

περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην προστασία του

δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την προσωπική υγεία και

ευημερία(21η) Το άρθρο 9 παράγραφοι 2 και 4 της σύμβασης του Aarhus

προβλέπει την πρόσβαση σε δικαστικές ή άλλες διαδικασίες για την

αμφισβήτηση της ουσιαστικής ή διαδικαστικής νομιμότητας αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 6 της

σύμβασης αυτής σχετικά με τη συμμετοχή του κοινού

B) Η Οδηγία 201192ΕΕ

10

Το άρθρο 3 της Οδηγίας 201192ΕΕ ορίζει ότι Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών

επιπτώσεων εντοπίζει περιγράφει και αξιολογεί δεόντως υπό το πρίσμα κάθε

συγκεκριμένης περίπτωσης και σύμφωνα με τα άρθρα 4 έως 12 τις άμεσες και

έμμεσες επιπτώσεις ενός έργου

α) στον άνθρωπο στην πανίδα και στη χλωρίδα

β) στο έδαφος στα ύδατα στον αέρα στο κλίμα και στο τοπίο

γ) στα υλικά αγαθά και στην πολιτιστική κληρονομιά

δ) στην αλληλεπίδραση μεταξύ των παραγόντων που αναφέρονται στα στοιχεία

α) β) και γ)

Το άρθρο 5 παρ 1 ορίζει ότι laquoΣτην περίπτωση των έργων που κατrsquo εφαρμογή

του άρθρου 4 πρέπει να υποβάλλονται σε εκτίμηση περιβαλλοντικών

επιπτώσεων σύμφωνα με το παρόν άρθρο και τα άρθρα 6 έως 10 τα κράτη μέλη

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του έργου

παρέχει υπό την κατάλληλη μορφή τις πληροφορίες που καθορίζονται στο

παράρτημα IV στο μέτρο που α) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι οι πληροφορίες αυτές

ενδιαφέρουν ένα δεδομένο στάδιο της διαδικασίας χορήγησης αδείας και τα ειδικά

χαρακτηριστικά ενός έργου ή τύπου έργου και των στοιχείων περιβάλλοντος που

ενδέχεται να επηρεασθούν β) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι δύναται ευλόγως να

απαιτηθεί από τον κύριο του έργου να συλλέξει τα εν λόγω στοιχεία

λαμβάνοντας μεταξύ άλλων υπόψη τις υπάρχουσες γνώσεις και μεθόδους

εκτίμησηςraquo στην παρ 3 laquoΟι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

σύμφωνα με την παράγραφο 1 περιλαμβάνουν τουλάχιστονγ) τα απαραίτητα

στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργουraquo

Το άρθρο 6 παρ 2 ορίζει ότι Το κοινό ενημερώνεται έγκαιρα με ανακοινώσεις ή

με άλλα πρόσφορα μέσα όπως τα ηλεκτρονικά μέσα όπου αυτά είναι διαθέσιμα

για τα ακόλουθα ζητήματα σε αρχικό στάδιο των διαδικασιών λήψης αποφάσεων

σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και το

αργότερο μόλις καταστεί ευλόγως δυνατή η παροχή πληροφοριώνα) την αίτηση

για συναίνεση ανάπτυξης β) το γεγονός ότι το έργο υπόκειται σε διαδικασία

εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και ανάλογα με την περίπτωση το

γεγονός ότι έχει εφαρμογή το άρθρο 7ε) ένδειξη του κατά πόσον είναι

διαθέσιμες οι πληροφορίες που συλλέγονται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 3

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο χρονικό διάστημα τίθενται στη

διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού τα ακόλουθα α) κάθε πληροφορία που

συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 4 Στο ενδιαφερόμενο κοινό

παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά δυνατότητες να συμμετάσχει στις

διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο

άρθρο 2 παράγραφος 2 και για τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει

παρατηρήσεις και γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην

αρμόδια αρχή ή αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση

ανάπτυξης

Το άρθρο 11 ορίζει

11

1 Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σύμφωνα με το εθνική έννομη τάξη τους το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το διοικητικό δικονομικό δίκαιο ενός κράτους μέλους έχει

πρόσβαση σε μια διαδικασία εξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ή άλλου ανεξάρτητου

και αμερόληπτου οργάνου συσταθέντος νομοθετικώς προκειμένου να

αμφισβητήσει την ουσιαστική ή τη διαδικαστική νομιμότητα αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις της παρούσας οδηγίας

περί συμμετοχής του κοινού

2 Τα κράτη μέλη καθορίζουν σε ποια φάση είναι δυνατόν να προσβάλλονται

αποφάσεις πράξεις ή παραλείψεις

3 Τα κράτη μέλη καθορίζουν τι αποτελεί επαρκές συμφέρον και τι προσβολή

δικαιώματος με σταθερό γνώμονα να παρέχεται στο ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία

πρόσβαση στη δικαιοσύνη Προς τούτο το συμφέρον κάθε μη κυβερνητικής

οργάνωσης που πληροί τις απαιτήσεις του άρθρου 1 παράγραφος 2 θεωρείται

επαρκές για τους σκοπούς του στοιχείου α) της παραγράφου 1 του παρόντος

άρθρου Οι οργανώσεις αυτές θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα που

μπορούν να προσβληθούν για τους σκοπούς του στοιχείου β) της παραγράφου 1

του παρόντος άρθρου

4 Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν αποκλείουν τη δυνατότητα μιας

προκαταρκτικής διαδικασίας αναθεώρησης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

θίγουν την απαίτηση να εξαντλούνται οι διοικητικές διαδικασίες

αναθεώρησης πριν από την προσφυγή σε δικαστικές διαδικασίες

αναθεώρησης όπου υφίσταται τέτοιου είδους απαίτηση κατά το εθνικό

δίκαιο

Οι σχετικές διαδικασίες πρέπει να είναι ορθές δίκαιες εμπρόθεσμες και να μην

έχουν απαγορευτικό κόστος

Γ) Σύμβαση για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινου στη

λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά

θέματα (Σύμβαση Άαρχους)

Το άρθρο 9 παράγραφος 2 της σύμβασης του Aarhus ορίζει τα εξής

laquoΚάθε μέρος στο πλαίσιο της εθνικής του νομοθεσίας εξασφαλίζει ότι το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το δικονομικό διοικητικό δίκαιο ενός κράτους μέλους διαθέτει

πρόσβαση σε διαδικασία επανεξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ήκαι άλλου

ανεξάρτητου και αμερόληπτου φορέα που έχει συσταθεί με νόμο προκειμένου να

[αμφισβητήσει] την ουσιαστική και τυπική νομιμότητα οποιασδήποτε απόφασης

πράξεως ή παράλειψης που υπόκειται στις διατάξεις του άρθρου 6 και σε

12

περίπτωση που προβλέπεται από το εθνικό δίκαιο και υπό την επιφύλαξη της

παραγράφου 3 [σε άλλες σχετικές διατάξεις] της παρούσας σύμβασης

Το επαρκές συμφέρον και η προσβολή δικαιώματος προσδιορίζονται σύμφωνα με

τις απαιτήσεις του εθνικού δικαίου και σύμφωνα με τον σκοπό να παρασχεθεί στο

ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία πρόσβαση στη δικαιοσύνη εντός του πεδίου

εφαρμογής της παρούσας σύμβασης [Προς τούτο] κρίνεται επαρκές για τον

σκοπό του ανωτέρω στοιχείου α΄ το συμφέρον οποιουδήποτε μη κυβερνητικού

οργανισμού ο οποίος πληροί τις απαιτήσεις που αναφέρονται στο άρθρο 2

παράγραφος 5 Οι εν λόγω οργανισμοί θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα

που μπορούν να προσβληθούν για τον σκοπό του ανωτέρω στοιχείου β΄

Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου 2 δεν αποκλείουν τη δυνατότητα

προκαταρκτικής διαδικασίας επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

επηρεάζουν την απαίτηση να εξαντληθούν οι διαδικασίες διοικητικής

επανεξέτασης πριν από την προσφυγή σε ένδικες διαδικασίες σε περίπτωση το

εθνικό δίκαιο προβλέπει την εν λόγω απαίτησηraquo

Δ) Οδηγία 2009147ΕΚ (79409)

Άρθρο 1 παρ 2 Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στα πτηνά τα αυγά τις

φωλιές και τους οικοτόπους τους

Άρθρο 4 παρ 4 Τα κράτη μέλη υιοθετούν κατάλληλα μέτρα για να αποφύγουν

στις ζώνες προστασίας που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 2 τη ρύπανση

ή τη φθορά των οικοτόπων καθώς και τις επιζήμιες για τα πτηνά διαταράξεις

όταν αυτές έχουν σημαντικές συνέπειες σε σχέση με τους αντικειμενικούς

στόχους του παρόντος άρθρου

Ε) ΟΔΗΓΙΑ 9243ΕΟΚ

Άρθρο 6 παρ 3 laquoΚάθε σχέδιο μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη

διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον

εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως

προς τις επιπτώσεις του στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών

διατήρησής του Βάσει των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων

στον τόπο οι αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον

αφού βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειται raquo

Άρθρο 7

laquoΟι υποχρεώσεις που πηγάζουν από τις παραγράφους 2 3 και 4 του άρθρου 6 της

παρούσας οδηγίας αντικαθιστούν τις υποχρεώσεις που πηγάζουν από την πρώτη

πρόταση της παραγράφου 4 του άρθρου 4 της οδηγίας 79409ΕΟΚ όσον αφορά τις

ζώνες που χαρακτηρίστηκαν δυνάμει της παραγράφου 1 του άρθρου 4 ή

αναγνωρίστηκαν με ανάλογο τρόπο δυνάμει της παραγράφου 2 του άρθρου 4 της

εν λόγω οδηγίαςraquo

13

ΣΤ) Εθνικό δίκαιο

1) Η Σύμβαση Άαρχους κυρώθηκε με τον νόμο υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ Α303)

και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος laquoΟι γενικά

παραδεδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις

από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ σύμφωνα με τους

όρους καθεμιάς αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού

δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμουraquo

2) ΚΥΑ υπrsquo αριθμόν 92694702-3-2007 (ΦΕΚ Β2862007)

3) Νόμος υπrsquo αριθμόν 38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής

σύμβασης για το τοπίο που έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

4) ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

Τεκμηρίωση

Α) Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011

1) Με το υπrsquo αριθμόν 301310102003 έγγραφο του δήμου Ζάρακα είχε υποβληθεί

στο ΥΠΕΧΩΔΕ laquoΜελέτη χαρακτηρισμού αξιόλογων οικισμών του Δήμου Ζάρακα

Νομού Λακωνίαςraquo ως παραδοσιακών Εν συνεχεία κατόπιν των εισηγήσεων ndash

αιτιολογικών εκθέσεων με ημερομηνία 17-7-2007 και 4-7-2008 του Τμήματος

Παραδοσιακών Οικισμών του ΥΠΕΧΩΔΕ τώρα ΥΠΕΚΑ και την αποδοχή τους

από το Κεντρικό ΣΧΟΠ με τις 17126-7-2007 και 14610-2008 πράξεις του το σχέδιο

Προεδρικού Διατάγματος διαβιβάστηκε στο ΣτΕ με το απ 79610-3-2011 έγγραφο

της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ αποσιωπήθηκαν αυτές οι

πληροφορίες Αποσιωπήθηκε ότι είχε προγραμματισθεί ο χαρακτηρισμός των

πέριξ του προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ οικισμών laquoΧάρακαςraquo laquoΛαμπόκαμποςraquo και

laquoΠισταμάταraquo ως παραδοσιακών μαζί με άλλους οικισμούς του Ζάρακα

Με το ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012 σχετικό 2)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι Παραλία

Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος Ιωάννης Χάρακας

Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα του Δήμου

Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων γης όρων και περιορισμών

δόμησης αυτώνraquo οι οικισμοί του Ζάρακα κηρύχθηκαν παραδοσιακοί και

έχουν Συνταγματική προστασία

Βάσει της υπ΄ αριθ 498282008 (ΦΕΚ Β24642008) απόφασης της Επιτροπής

Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής στον τομέα του Χωροταξικού

Σχεδιασμού και της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) άρθρο 6-Περιοχές

αποκλεισμού κι ασυμβατότητας αιολικών εγκαταστάσεων-παρ 5α περί τήρησης

14

των ελάχιστων αποστάσεων από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) πρέπει οι ανεμογεννήτριες να είναι σε απόσταση άνω των 1500

μέτρων από τα όρια των παραδοσιακών οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων

Τέσσερις ανεμογεννήτριες του ΑΣΠΗΕ του θέματος χωροθετούνται σε

απόσταση μικρότερη των 1500 από τα όρια του οικισμού laquoΧάρακαςraquo όπως

αυτά καθορίστηκαν με την υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη

Λακωνίας περί ένταξης σε κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χαρακα

της κοινότητας Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών

δόμησης (ΦΕΚ 780Δ1988 σχετικά 3α 3β)

Η υπόθεση της αποσιώπησης στη ΜΠΕ (και στην εκτίμηση των επιπτώσεων) της

ύπαρξης διαδικασίας σε ώριμο μάλιστα στάδιο χαρακτηρισμού των οικισμών

τριών οικισμών πέριξ του ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι λαμβάνει αρνητικότερο

χαρακτήρα καθότι όχι μόνο γνώριζε η ΑΡΧΡΑΝ περί αυτής της διαδικασίας αλλά

επιπλέον στην επονομαζόμενη laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του

σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου

Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από Δεκέμβριο του 2010 στην σελίδα 27 έλαβε

χώρα και άλλη απόκρυψη Όσον αφορούσε στον έλεγχο συμβατότητας του

ΑΣΠΗΕ κατόπιν εφαρμογής των κριτηρίων του άρθρου 6 του ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ ως

προς τις περιοχές αποκλεισμού ειδικότερα για τους οικισμούς των 2000

κατοίκων σημειώνεται δια χειρός ή υπογραφής Δ Οικονόμου και συνεργατών

γνωστός ο πρώτος και από την laquoμη θεσμοθετημένη και μη προβλεπόμενη ως

κατηγορία μελέτης από κάποιο νομοθετικό πλαίσιοraquo ΕΧΜ για την χωροθέτηση

αιολικών στην ΒΑ Λακωνία ότι laquoσύμφωνα με την υπό εκπόνηση μελέτη του

ΣΧΟΟΑΠ Δήμου Ζάρακα (εκπόνηση Α΄ Σταδίου) οι οικισμοί Πιστάματα και

Λαμπόκαμπος είναι σε διαδικασίες χαρακτηρισμού ως παραδοσιακοίraquo Δηλαδή

δεν αναφέρθηκε ο οικισμός Χάρακας και επιπλέον στους χάρτες 2 και 3 (σελ

35 36) δεν εμφανίζονται τα όρια του οικισμού ενώ αυτά των οικισμών

Λαμπόκαμπος και Πιστάματα παρουσιάζονται (σχετικό 4)

2) Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ για την εκτίμηση της

επίπτωσης μιας υπό αδειοδότησης αιολικής μονάδας στο τοπίο διαφοροποιούνται

laquoοι ακτίνεςraquo όπως ορίζονται ανάλογα με τη σημασία και τη ποιότητα του

σημείου laquoιδιαίτερου ενδιαφέροντοςraquo

Ως προς τον ΑΣΠΗΕ του θέματος δεν έχει πραγματοποιηθεί ορθά ο έλεγχος των

κανόνων ένταξης των αιολικών εγκαταστάσεων στο τοπίο (παράρτημα IV

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ)

Οι ακτίνες των ζωνών για την εκτίμηση των επιπτώσεων στο τοπίο ως προς τους

παραδοσιακούς οικισμούς είναι Α=15 χλμ Β=3 χλμ και Γ= 6 χλμ

Ο χαρακτηρισμός των οικισμών της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα Δήμου

Μονεμβασίας ως παραδοσιακών έγινε πριν την οικ 1979402-5-2012 (ορθή

επανάληψη 15-2-2012) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου

του θέματος

15

3) Σε κανένα σημείο της ΜΠΕ δεν είχε αναφερθεί ή άμεση γειτνίαση του ΑΣΠΗΕ

με το οριοθετημένο δημόσιο δάσος Κρεμαστής που διατελεί υπό καθεστώς

διαχείρισης (μόνιμης δεκαετούς δασοπονικής μελέτης) για την αύξηση του

ποσοστού δασοκάλυψης του και η κατάληψη-εκχέρσωση τμήματος του από ένα

μικρό μέρος των συνοδών έργων και της πλατείας της ανεμογεννήτριας με την

αρίθμηση 12 (έγγραφο με απ 56426-5-2011 δασαρχείου Μολάων) Αόριστη

αναφορά υφίσταται στην σελ 143 του κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ περί laquoμικρού μόνο

αριθμού που προβλέπεται να τοποθετηθεί σε δάσος ελάτης βόρεια του έργου του

Χιονοβουνίουraquo δεν αναφέρεται όμως ότι το εν λόγω δάσος τελεί υπό διαχείριση

4) Αποσιωπήθηκε στην ΜΠΕ του έργου ότι καταστρέφεται τμήμα του Ευρωπαϊκού

ορειβατικού μονοπατιού 033 από τις εγκαταστάσεις του ΑΣΠΗΕ και

συνακόλουθα η τουριστικού συνεπώς τοπικά αναπτυξιακού ενδιαφέροντος

διαδρομή από την θέση ρέμα Χάβοσι προς τον Κοκκινόβραχο Χιονοβουνίου ndash

Λαμπόκαμπο (σχετικό 5)

5) Αποσιωπήθηκαν σημαντικές πληροφορίες ορνιθολογικής σημασίας όπως η

φωλεοποίηση του είδους Σπιζαετός στις ορθοπλαγιές στη Μεγάλη Τούρλα

κοντά στον Χάρακα και στη θέση του προτεινόμενου έργου και οι

υφιστάμενες πληροφορίες για την περιοχή από ορνιθολογικές μελέτες στα

πλαίσια αιτήσεων άλλων ενδιαφερομένων εταιρειών για εγκαταστάσεις αιολικών

σταθμών στην ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Τα δύο πρόσωπα που φέρονται να πραγματοποίησαν τις ορνιθολογικές

διερευνήσεις της ΕΟΜ για τα αιολικά της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ βάσει των βιογραφικών

τους που τα επικαλούνται για την επιστημονική επάρκεια της προσκομισθείσας

δια της ΜΠΕ τελικής έκθεσης-ΕΟΜ του τεύχους Δεκεμβρίου 2010 δεν είναι

δυνατόν να αγνοούσαν ότι σύμφωνα με τον οδηγό της ΕΟΕ (στο εξής Οδηγός)

laquoΕκτίμηση των επιπτώσεων στην ορνιθοπανίδα από την δημιουργία και

λειτουργία αιολικών πάρκων-Οδηγίες για την εκπόνηση της Ειδικής

Ορνιθολογικής Μελέτης-Ιανουάριος 2009raquo για την οριοθέτηση του laquoπεδίου της

προκαταρκτικής μελέτηςraquo ώστε να σχηματισθεί μία πρώτη εικόνα της σύνθεσης

των ειδών των πτηνών και της αφθονίας των πληθυσμών τους σε μία περιοχή και

την εξέταση της τυχόν ευαισθησίας τους σε σχέση με το έργο απαιτείται 1)

Ανάλυση των υφιστάμενων πληροφοριών για την περιοχή 2) Αξιολόγηση της

πιθανής σύνθεσης των αναμενόμενων ειδών της ορνιθοπανίδας της περιοχής με

βάση τα ενδιαιτήματα της 3) Αναγνωριστική ορνιθολογική έρευνα πεδίου

Όπως αναφέρεται στο εδάφιο περί της ανάλυσης της υφιστάμενης πληροφορίας

κεφάλαιο 21α σελ 17 του Οδηγού laquoΗ πρώτη και ευκολότερη πηγή

δεδομένων είναι η υφιστάμενη δημοσιευμένη και αδημοσίευτη πληροφορία

για την περιοχή είτε από βιβλιογραφικές αναφορές είτε από ανθρώπους που

έχουν στοιχεία για την ορνιθοπανίδαraquo

httpfilesornithologikigrdocspolitikiaiolikaaiolika_odigiespdf

16

Το κεφάλαιο 4 της ΕΟΜ που υπέβαλε η ΑΡΧΡΑΝ από Δεκέμβριο του 2010

αυτής που συνόδευε την ΜΠΕ του έργου του θέματος είχε τον τίτλο

laquoΒιβλιογραφική διερεύνηση της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης περιοχής

μελέτης και επιλογή στόχων (σελίδα 42)raquo

Στο υποκεφάλαιο 44 της εν λόγω ΕΟΜ Κομηνού με τίτλο laquoΟρνιθολογικές

πληροφορίες για την περιοχή μελέτης από άλλες πηγέςraquo αναφέρεται ότι

laquoΕκτός από την πληροφορία που αντλούμε από τις παραπάνω

βιβλιογραφικές πηγές (βλ 41 42 43 πρόκειται για πληροφορίες από το

τυποποιημένο δελτίο δεδομένων της Ζώνης Ειδικής Προστασίας laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo και αυτές από τον κατάλογο της Birdlife International

του ετών 1996 και 2007 ως προς τα απαντώμενα είδη στην ΣΠΠ GR 123 Όρη

Ανατολικής Λακωνίας) η μόνη επιστημονική έργασία που έχει διεξαχθεί

στην περιοχή είναι αυτή του Μπούσμπουρα (2007) για τον Δήμο Ζάρακα με

τίτλο laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα

και προτάσεις για την προστασία-διαχείριση και ανάδειξη τουraquo (σελίδα 48)

Βεβαίως αποσιωπήθηκε η βασική πληροφορία ως προς τους κινδύνους

για την προστατευόμενη περιοχή όπου ρητά σημειώνεται στο Standard

Data Form (SDF) της ΖΕΠ φόρμα που αποτελεί την νομική βάση της ότι ο

σχεδιασμός για κατασκευή αρκετών (πολλών) αιολικών σταθμών στις

κορυφογραμμές της περιοχής αποτελεί απειλή για τα προστατευόμενα είδη

και τους βιοτόπους του Στο ίδιο συμπέρασμα εξάλλου είχε καταλήξει ο

συντάξας τις σελίδες για τις επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα στην προμελέτη

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου του θέματος

Η ίδια ανακρίβεια ήκαι αναλήθεια κατά την άποψη μας επαναλαμβάνεται

στο κεφ 6243 της ΜΠΕ για τα αιολικά διαλείπουσας ονομαστικής τιμής 24

MW της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ και τα συνοδά της έργα στο Χιονοβούνι H εκτίμηση

για συνειδητή αποσιώπηση περιβαλλοντικών πληροφοριών που σε κάθε

περίπτωση έπρεπε να θέσει ο κύριος του προτεινόμενου έργου υπrsquo όψιν

των αρχών με αρμοδιότητα στον τομέα του περιβάλλοντος και στο

ενδιαφερόμενο κοινό απορρέει ευθέως από τα διαλαμβανόμενα στην εν

λόγω ΜΠΕ

Στο κεφάλαιο 7(134) σελ 144 της ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΟι εκτιμήσεις των

περιβαλλοντικών μελετών των άλλων ΑΠ της περιοχής μελέτης των

αθροιστικών πολλές από αυτές υποστηριζόμενες από ορνιθολογικές

μελέτες φαίνεται να τεκμηριώνουν την έλλειψη σημαντικών επιπτώσεων

από την κατασκευή και λειτουργία κάθε ΑΠ στην ορνιθοπανίδα της

περιοχής (ως μεμονωμένες εγκαταστάσεις) τόσο τη μόνιμη όσο και τη

μεταναστευτική μετά και τη λήψη μέτρων προστασίαςraquo laquoγια τις ανάγκες

της παρούσας μελέτης και προκειμένου να εκτιμηθεί η αθροιστική επίπτωση

του υπό μελέτη έργου στο Χιονοβούνι σε συνάρτηση με τα άλλα ΑΠ

γίνεται μια προσεγγιστική αδρομερής εκτίμηση της αθροιστικής επίπτωσης

των άλλων ΑΠ (όπως προσδιορίστηκαν στο κεφάλαιο 7131) Η εκτίμηση

αυτή στηρίζεται α) σε ευρήματα περιβαλλοντικών μελετών άλλων ΑΠ β)

17

σε ευρήματα της μελέτης laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού

περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα και προτάσεις για την προστασία-

διαχείριση και ανάδειξη του Μπούσμπουρας 2007 γ) raquo Παρακάτω σελ 149

150 του κεφ 7 αναφέρεται ότι laquo είναι φανερό ότι και οι δύο μελέτες

(Μπούσμπουρα-Κομηνού) καθώς και οι άλλες στην περιοχή μπορούν να

αξιοποιηθούν μόνο εν μέρει ως προς τις εκτιμήσεις για τις αθροιστικές

επιπτώσεις όλων των ΑΠ της περιοχής μελέτης της ΝΑ Λακωνίας

(ομάδες Α Β Γ και Δ της παρούσας)raquo

Βεβαίως η ΑΡΧΡΑΝ είχε λάβει γνώση του εγγράφου με τις απόψεις του ΕΚΒΥ

και τις πληροφορίες από την Οικολογική Μελέτη Βάσης για τους

προτεινόμενους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-Πούλος Ράχη Γκιώνη-

Γκρόπες

Επιπλέον πληροφορίες υφίσταντο α) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo για

την ευρύτερη περιοχή γύρω από τις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και

laquoΚαλογεροβούνι-Πούλος-2006 του βιολόγου ορνιθολόγου Hallman Ben

Σφήκα κα την οποία διέθετε το ΥΠΕΧΩΔΕraquo β) στην laquoΟικολογική Μελέτη

Βάσηςraquo για την ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo από

Ιούλιο του 2008 των Hallman Ben Πυλαρά Αδαμαντίας βιολόγου κά (ως

προς αυτήν ενδέχεται να μην είχε αυτή υποβληθεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ το

αναφερόμενο έτος 2008) γ) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo ευρύτερα των

περιοχών laquoΚοντορράχηraquo και laquoΣπαρτίλα-Κάρκανοraquo από Ιούνιο του 2009 των

Hallman Ben Μπεκιάρη Ιωάννη περιβαλλοντολόγου κά την οποία διέθετε

το ΥΠΕΧΩΔΕ από τον Ιούλιο του 2009

Οι προαναφερόμενες laquoΟικολογικές Μελέτες Βάσηςraquo περιείχαν αρκούντως

αξιόπιστες ορνιθολογικές διερευνήσεις-αξιολογήσεις χάρτες και αξιόπιστα

ημερολόγια παρατήρησης και είχαν προσκομισθεί στα πλαίσια αιτήσεων για

περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις αιολικών σταθμών στις αναφερόμενες σε

αυτές ορεινές θέσεις Σημειώνεται ότι κατ΄ απαίτηση της αρμόδιας

Υπηρεσίας Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ οι διερευνήσεις είχαν επεκταθεί σε

ευρύτερη ζώνη σε απόσταση τουλάχιστον πέντε χιλιομέτρων από αυτή που

αφορούσε η κάθε αίτηση αδειοδότησης

Β) Υποβολή και προώθηση εκ μέρους της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ ελλειπούς

φακέλου ΜΠΕ

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ του έργου του θέματος αναφέρεται στο

κεφάλαιο 3 σελ 11 ότι laquoΤονίζεται τέλος ότι για το εν λόγω έργο εκπονείται

από τον Αύγουστο του 2009 Ειδική Ορνιθολογική Μελέτη η οποία είναι σε

εξέλιξη (δεύτερο έτος παρακολουθήσεων) τα αποτελέσματα της οποίας

λαμβάνονται υπόψη στην παρούσα ΜΠΕraquo επίσης στο Κεφάλαιο 8 (833)

σελίδα 11 της εν λόγω ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΣτα πλαίσια της

περιβαλλοντικής αδειοδότησης του προτεινόμενου έργου έχει διεξαχθεί

18

παρακολούθηση της ορνιθοπανίδας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του

ενός έτους τα ευρήματα της οποίας παρουσιάζονται αναλυτικά στην Ειδική

Ορνιθολογική Μελέτη που παρατίθεται στο παράρτημα της παρούσας

Μολονότι η προαναφερθείσα παρακολούθηση θα συνεχιστεί έτσι ώστε το

συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνεςraquo

Τις αναφορές αυτές επικαλέστηκε η ΑΡΧΡΑΝ στο από τον Φεβρουάριο του

2012 έγγραφο υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων επί της ΜΠΕ (βλ

υπόψη 28 της ΑΕΠΟ του θέματος) σημειώνοντας ότι laquoΌπως αναφερόταν

στο κεφάλαιο 8 της ΜΠΕ του έργου η παρακολούθηση θα συνεχιζόταν έτσι

ώστε το συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνες Η

παρακολούθηση αυτή ολοκληρώθηκε πλέον και τα συνολικά

αποτελέσματα περιλαμβάνονται σε επικαιροποιημένη ΕΟΜ (Δεκέμβριος

2011) όπως αυτή υποβλήθηκε στην ΕΥΠΕ με το από 19574630-01-12

διαβιβαστικόraquo

Όμως θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η από τον Δεκέμβριο του 2010

laquoΕιδική Ορνιθολογική Μελέτη στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης

ενός ΑΠ στη θέση Χιονοβούνι στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Λακωνίας

της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕraquo φερόταν να ήταν η τελική έκθεση

Στην σελίδα 10 κεφ 13 Χρονοδιάγραμμα Καταγραφής Ορνιθολογικών

Παραμέτρων-Χρονική περίοδος καταγραφών αναφέρεται ρητά ότι laquoΤο

συνολικό διάστημα της έρευνας πεδίου είχε διάρκεια 17 μήνες η οποία

κατανέμεται σε 6 χρονικές περιόδους Για την περάτωση των εργασιών

πεδίου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στην περιοχή μελέτης τις κάτωθι

περιόδουςraquo

Ευλόγως επομένως δυνάμεθα να διατυπώσουμε αμφιβολίες για την

αξιοπιστία της επικαιροποιημένης ΕΟΜ ως προς τις ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που φέρονται να έλαβαν χώρα το έτος 2011 Εξάλλου δεν

φαίνεται να έχει προσκομισθεί το σχετικό πρωτόκολλο καταγραφής

ορνιθοπανίδας γιrsquo αυτό το έτος Όπως διατυπώνεται στην σελίδα 150 του

κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ (7134) της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ για το έργο του θέματος

κριτικά ως προς άλλη μελέτη laquoδεν παρατίθενται πρωτογενή στοιχεία ούτε

ο χρόνος και το διάστημα των καταγραφώνraquo Η διαπίστωση αυτή βεβαίως

δεν εξαντλείται μόνο αναφορικά με την από το έτος 2007 μελέτη

Μπούσμπουρα για το φυσικό περιβάλλον του Ζάρακα

Δεν θα επιχειρήσουμε προς το παρόν να υπεισέλθουμε στην διατύπωση

ειδικότερων αντιρρήσεων ως προς το περιεχόμενο αυτής της ΕΟΜ που

περιλαμβάνει πληροφορίες (στοιχεία) και εκτιμήσεις που αμφισβητούνται

πλήρως εκ μέρους μας Και αυτό επειδή πρέπει να ανακληθεί η ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος και να λάβει χώρα η προβλεπόμενη βάσει του

ισχύοντος θεσμικού πλαισίου διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό ώστε

να συμπληρωθούν αυτές οι πληροφορίες και η επεξεργασία τους να

γνωμοδοτήσουν εκ νέου οι Υπηρεσίες με αρμοδιότητα στο περιβάλλον και

την χωροταξία και να συμπληρωθεί η εκτίμηση των επιπτώσεων του

19

εργου από όσους ενδεχομένως αφορα το έργο (7ο αιτιολογική εκτίμηση της

Οδηγίας 201192ΕΕ)

Δεδομένης της αυτοδίκαιης ακυρότητας της παρα-διαδικασίας

υποβολής του δήθεν συμπληρώματος της ελλειπούς ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

ΑΕ με τις φερόμενες ως ορνιθολογικές παρατηρήσεις του έτους 2011 της

προσχηματικής επαναξιολόγησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων κατόπιν

της αρνητικής γνωμοδότησης της ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της μη σύννομης

συνεπώς έκδοσης της ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος εξυπακούεται ότι η με

αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 πράξη για το έργο του θέματος στερείται

κύρους και πρέπει να ανακληθεί

Η ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος χορηγήθηκε και αυτό με ευθύνη της

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ μη σύννομα και πρέπει να ανακληθεί λαμβάνοντας υπόψη

ότι ο κύριος του προτεινόμενου έργου δεν απέδειξε ότι οι επιπτώσεις από

αυτό δεν θίγουν την ειδική ζώνη διατήρησης και προστασίας αφού και

η αρμόδια για τις περιοχές του δικτύου Natura Υπηρεσία Περιβάλλοντος

δεν έχει βεβαιωθεί για την μη πρόκληση σημαντικών συνεπειών για την

ακεραιότητα του τόπου

Εφrsquo όσον δεν μπορεί να αποκλειστεί βάσει αντικειμενικών στοιχείων ότι το

συγκεκριμένο έργο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα ομοειδή που έχουν

λάβει άδεια παραγωγής εντός της ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και

εξετάζεται η αδειοδότηση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά-σημαντικά

τον τόπο όπως συνάγεται από το υπrsquo αριθμόν 16034345822-03-2012 έγγραφο

ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και κρίθηκε απαραίτητη η σύνταξη μελέτης γενικής

ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ βάσει

του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ για να συνεκτιμηθούν προφανώς

οι επιπτώσεις αθροιστικά η διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό και

τις περιβαλλοντικές οργανώσεις πρέπει να επαναληφθεί όταν υποβληθεί

η μελέτη δέουσας εκτίμησης που πρέπει να προσκομισθεί μαζί με τα

αποτελέσματα της νέας ετήσιας διερεύνησης των πληθυσμών και των

συνηθειών της προστατευόμενης ορνιθοπανίδας αλλά και αυτών των

φερόμενων ως παρατηρήσεων του έτους 2011

Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εγκρίνουν σχέδια προγράμματα ή έργα εντός

περιοχών του δικτύου Natura 2000 μόνον όταν είναι βέβαιες κατόπιν

στάθμισης όλων των σχετικών πληροφοριών ότι η οικεία περιοχή δεν

θίγεται

Δεδομένων βάσιμων αμφιβολιών ο κύριος του προτεινόμενου έργου φέρει

το βάρος να αποδείξει ότι οι επιπτώσεις από αυτό δεν θίγουν την ειδική

ζώνη διατήρησης και προστασίας ως τέτοια Η οδηγία για τους

οικοτόπους καθορίζει με ποιον καταρχήν τρόπο πρέπει να παρασχεθεί η

απόδειξη αυτή ήτοι με την προβλεπόμενη από το άρθρο 6 παράγραφος 3

αυτής εκτίμηση του έργου ως προς τις επιπτώσεις του στην εν λόγω περιοχή

ενόψει των σκοπών διατήρησης της Κατά την εκτίμηση αυτή πρέπει να

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 3: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

3

Έννομο συμφέρον

Με την παρούσα αίτησή μας ζητούμε την ανάκληση της προσβαλλόμενης πράξης

για παράβαση πλέγματος διατάξεων του ελληνικού κοινοτικού και διεθνούς

δικαίου

Προς τούτο έχομε προφανές ιδιαίτερο έντονο και επαρκές έννομο συμφέρον

καθώς ο πρώτος και δεύτερος (1-2) από εμάς είμαστε περιβαλλοντικές μη

κυβερνητικές οργανώσεις με καταστατικό σκοπό (ο πρώτος από εμάς) μεταξύ

άλλων την προστασία του περιβάλλοντος και την ενεργή συμμετοχή στον αγώνα

για τη διάσωση διατήρηση της άγριας ζωής και των φυσικών βιότοπων του τόπου

μας (ο δεύτερος από εμάς) την ενεργή δράση για την ελαχιστοποίηση των

κινδύνων που απειλούν τα άγρια ζώα με την ανάπτυξη προληπτικής δράσης και

την προστασία απειλούμενων ειδών Οι τρίτος έως εικοστός έκτος από εμάς (3-26)

είμαστε όλοι δημότες και κάτοικοι των Δήμων Ευρώτα και Μονεμβασιάς σε

άμεση χωρική σχέση με το έργο και η υλοποίησή του βλάπτει δραστικά καθολικά

και ανεπανόρθωτα την ποιότητα της ζωής μας και το φυσικό περιβάλλον της

περιοχής όπου το έργο χωροθετείται και στην οποία ζούμε αλλά και την

προσωπικότητά μας και ιδιαίτερα το συνταγματικό δικαίωμά μας σε ένα

περιβάλλον υγιές αρμονικό και βιώσιμο Σημειώνεται ότι ο τρίτος δέκατος

τέταρτος δέκατος έκτος δέκατος έβδομος και εικοστός έβδομος (1 11 16 17 27)

από εμάς είμαστε μέλη του Σπηλαιολογικού Ομίλου Ταυγέτου-Πάρνωνα Ο

Ποσειδών σωματείο Ελλήνων Σπηλαιολόγων με περιοχή δράσης ιδίως την

περιοχή όπου χωροθετείται το επίμαχο έργο δηλαδή του Ταϋγέτου και του

Πάρνωνα με σκοπό μεταξύ άλλων την προστασία των σπηλαίων βαράθρων

φαραγγιών χερσαίων ενάλιων υποθαλάσσιων γενικά του φυσικού

περιβάλλοντος ιδιαίτερα του Ταϋγέτου του Πάρνωνα καθώς και της Ελλάδας

Ιστορικό

Με το υπrsquo αριθμόν οικ 10951621-11-06 έγγραφο ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ διαβιβάστηκε η

προμελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για τον ΑΣΠΗΕ του θέματος στις

συναρμόδιες Υπηρεσίες Εκ μέρους της Δνσης Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού

ΥΠΕΧΩΔΕΤμήμα Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος (ΔΠΣΤΔΦΠ) η

προμελέτη διαβιβάστηκε περαιτέρω στο Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων

(ΕΚΒΥ) βάσει της απόφασης οικ 16788646245-12-2005 Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ για

έκφραση γνώμης επί του περιεχομένου της ειδικότερα laquoως προς τη επιστημονική

πληρότητα της ανάλυσης του βιοτικού και αβιοτικού περιβάλλοντος την

επιστημονική τεκμηρίωση των επιπτώσεων του έργου στην περιοχή και των

προτεινόμενων μέτρων αντιμετώπισης τους λαμβάνοντας υπόψη τις επιταγές

του Διεθνούς Κοινοτικού και Εθνικού Δικαίου για την προστασία της φύσης και

του τοπίου και κατά κύριο λόγο τις Οδηγίες 9243ΕΟΚ 79409ΕΟΚ και του ν

165086raquo

4

Το ΕΚΒΥ απέστειλε με το απ 944501-03-2007 έγγραφο (απ ΔΠΣΤΔΦΠ

1574467746-3-07 σχετ 1) τις απόψεις του επί της μελέτης ΠΠΕ στο οποίο είχαν

σημειωθεί μεταξύ άλλων τα κάτωθι laquoΗ περιοχή Ζώνη Ειδικής Προστασίας

(ΖΕΠ) laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo είναι σημαντική για φωλεάζοντα (μόνιμα και

μεταναστευτικά) και μη φωλεάζοντα μεταναστευτικά είδη Στην έκδοση του

Συμβουλίου της Ευρώπης που συνυπέγραψε η Birdlife International δίνεται

ενδεικτικός πίνακας με τις κύριες επιπτώσεις ανά κατηγορία πουλιών Για τα

αρπακτικά της οικογένειας Accipitridae στην οποία συμπεριλαμβάνεται ο

Σπιζαετός αναφέρεται στην εν λόγω έκθεση ότι οι επιπτώσεις των αιολικών

σταθμών σε αυτά τα είδη προκύπτουν από προσκρούσεις και απομάκρυνση

λόγω παρενόχλησηςΣτην περιοχή ΖΕΠ GR 2540007 με βάση την οικολογική

μελέτη βάσης της ΜΠΕ του έργου Εγκατάσταση αιολικών πάρκων συνολικής

ισχύος 408 MW στις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και laquoΚαλογεροβούνι-Πούλοςraquo

στους Δήμους Ζάρακα και Μολάων στο Νόμό Λακωνίας φαίνεται να υπάρχουν

τρεις περιοχές φωλεοποίησης τους στο φαράγγι Λαγκάδας στα νότια στο ρέμα

Μπαλουκέρη κοντά στη Μονή Ευαγγελίστριας και στις ορθοπλαγιές στη

Μεγάλη Τούρλα κοντά στον ΧάρακαΛόγω του ότι η τελευταία περιοχή

είναι κοντά στη θέση του προτεινόμενου έργου προτείνεται να διερευνηθούν

οι επιπτώσεις του αιολικού πάρκου στο είδοςΓια άλλα είδη πουλιών

σύμφωνα με την εν λόγω οικολογική μελέτη α) σε ότι αφορά τον Φιδαετό

εκτιμάται ότι υπάρχουν περίπου 10 αναπαραγωγικά ζεύγη στην περιοχή ΖΕΠ β)

υπάρχουν ενδείξεις ότι το σαΐνι φωλεοποιεί στην περιοχή ΖΕΠ Εντοπίστηκε σε

άλσος μεταξύ Γαϊδουροβουνίου και Κοντορράχης και ανατολικά του Χάρακα

σε μεγάλους βράχους Τα αρπακτικά είδη έχουν εκτεταμένα ενδιαιτήματα

τροφοληψίας καθώς κυνηγούν σε μεγάλες περιοχές Η περιοχή του

προτεινόμενου έργου πιθανώς να χρησιμοποιείται από είδη όπως ο

Σπιζαετός ο Φιδαετός το Σαΐνι για αναζήτηση τροφής

Με βάση τα ανωτέρω α) Κρίνεται χρήσιμο να επιβεβαιωθεί η περιοχή

φωλεοποίησης του Σπιζαετού και ακολούθως να μελετηθούν οι επιπτώσεις

της λειτουργίας του αιολικού πάρκου στο είδος β) Περαιτέρω κρίνεται

ιδιαιτέρως σκόπιμη η εκπόνηση Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης ώστε να

αναγνωρισθούν ζώνες προστασίας και να καθορισθούν οι επιτρεπόμενες υπό

όρους και απαγορευμένες χρήσεις και δραστηριότητες ανά ζώνη προστασίας στην

περιοχή που εντάσσεται στο δίκτυο Natura 2000hellipraquo

Όπως προκύπτει από την πράξη ΕΠΟ του έργου του θέματος χορηγήθηκε η υπrsquo

αριθμόν ΥΠΕΧΩΔΕΕΥΠΕ 11058015-12-2008 θετική γνωμοδότηση του Γενικού

Διευθυντή Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ επί της ΠΠΕΑ ως φαίνεται

συμπεριλαμβάνουσα όρους που έθεσε η ΔΠΣΤΔΦΠ ΥΠΕΚΑ καθότι ακολούθως

υπεβλήθησαν δύο αναφορές ορνιθολογικών παρατηρήσεων από Νοέμβριο 2009

και Φεβρουάριο 2010 εκ μέρους του Κομηνού Θεοδώρου laquoΖωολόγου-Οικολογουraquo

που εργαζόταν για λογαριασμό της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ (στο εξής ΑΡΧΡΑΝ)

για την σύνταξη της Ορνιθολογικής μελέτης κατόπιν εργασιών πεδίου

5

Η ΑΡΧΡΑΝ υπέβαλε με το απ 133930 23-12-2010 ΥΠΕΚΑ ΕΥΠΕ έγγραφο της

την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) του αναφερόμενου στο θέμα

έργου που χωροθετείται εντός της χαρακτηρισμένης ως Ζώνη Ειδικής

Προστασίας περιοχής με τον κωδικό GR 2540007 και με την ονομασία laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Η περιοχή αυτή αλληλο-επικαλύπτεται με την Ειδική Ζώνη Διατήρησης laquoΌρη

Γιδοβούνι Χιονοβούνι Γαϊδουροβούνι Κορακιά Καλογεροβούνι Κουλοχέρα και

περιοχή Μονεμβάσιαςraquo με κωδικό GR 2540001 και έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό

Οικολογικό Δίκτυο Natura της Οδηγίας 9243ΕΟΚ

Κατόπιν υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ με τα

υπrsquo αρ 1959584-2-2011 και 19736918-3-2011 ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ επί της ΜΠΕ του έργου

του θέματος με το υπrsquo αριθ οικ 19774030-3-2011 έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ

διαβιβάστηκε από ένα τεύχος ΜΠΕ στις συναρμόδιες Υπηρεσίες για

γνωμοδοτήσεις σύμφωνα με τις διατάξεις της ΚΥΑ 10424726-5-2006

ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ (ΦΕΚ 663Β26-5-2006) και του ν 38512010 για την τήρηση της

διαδικασίας της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

Με το υπrsquo αριθμόν πρωτ 156639-5-2011 έγγραφο της Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ

απαιτήθηκε αποσαφήνιση επί του τομέως των επιπτώσεων στο τοπίο βάσει της

μεθοδολογίας του παραρτήματος IV του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού

Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις ΑΠΕ λαμβάνοντας υπόψη και

συνεκτιμώντας το σύνολο των αιολικών σταθμών που βρίσκονται στην περιοχή

και επιπλέον αποσαφήνιση βάσει χαρτογραφικής απεικόνισης των αποστάσεων

από τις περιοχές αποκλεισμού όπως αυτές αναφέρονταν στο κεφάλαιο 7 12 της

ΜΠΕ του έργου του θέματος

Κατόπιν του εγγράφου της Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ περί ελλειπούς ΜΠΕ η

ΑΡΧΡΑΝ υπέβαλε τα απαιτούμενα (κατά τα ανωτέρω) συμπληρωματικά στοιχεία

με το απ 20186229-7-2011 ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ έγγραφο της και η Δνση Χωροταξίας

δεν διατύπωσε αντίρρηση για το έργο βλ υπόψη 32 της ΑΕΠΟ του έργου του

θέματος (έγγραφο με απ 3889516-9-2011 Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ)

Με την υπrsquo αριθμόν οικ 16140724414-10-2011 γνωμοδότηση της με θέμα

laquoΑπόψεις επί των ΜΠΕ των έργων ΑΣΠΗΕ σε περιοχές του δικτύου Natura 2000

με κωδικούς GR 2540007 laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και GR 2540001 laquoΌρη

Γιδοβούνι Χιονοβούνι Γαϊδουροβούνι Κορακιά Καλογεροβούνι Κουλοχέρα και

περιοχή Μονεμβασίαςraquo η Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού ΥΠΕΚΑ

γνωμοδότησε αρνητικά ως προς τις ΜΠΕ που αφορούσαν σε τρείς αιολικούς

σταθμούς εντός της ΖΕΠ Τους ΑΣΠΗΕ 24 MW στη θέση Χιονοβούνι 189 MW

στις θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο και 2295 MW στη θέση

Γαϊδουροβούνι

6

Στο εν λόγω έγγραφο σημειωνόταν ότι laquoΣύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει η

υπηρεσία μαςστην ανωτέρω ΖΕΠ και σήμερα πλέον ΕΖΔ απαντούν 208 είδη

πτηνών πολλά από τα οποία είναι μονίμως διαβιούντα στις ανωτέρω εκτάσεις

είδη Περίπου 14 είδη ημερόβιων αρπακτικών πτηνών έχουν απογραφεί στην

περιοχή 7 από τα οποία είναι μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής ενώ η ΖΕΠ αποτελεί

σημαντικό διάδρομο για τα μεταναστευτικά στρουθιόμορφα και τα

αναπαραγόμενα και διαβατικά αρπακτικάraquolaquoΕιδικότερα ένα από τα

σημαντικότερα είδη πτηνών για την ανωτέρω περιοχή είναι το είδος του

Σπιζαετού ένα είδος με πολύ περιορισμένους πληθυσμούς στην Ευρώπη και στην

Ελλάδα Η περιοχή αυτή είναι μία από τις λίγες στην Ελλάδα όπου το είδος

Σπιζαετός διαβιεί και επομένως η ορνιθολογική της σημασία είναι πολύ

υψηλήraquolaquoΣύμφωνα με το συνοδεύον την μελέτη (συμβατά έργα και

δραστηριότητες σε σχέση με τα είδη χαρακτηρισμού των Ζωνών Ειδικής

Προστασίας της ορνιθοπανίδας) σχέδιο ΚΥΑ Οριζόντιων Μέτρων για την

ορνιθοπανίδα δεν επιτρέπεται η χωροθέτηση αιολικών σταθμών εντός ΖΕΠ που

πληρούν κριτήρια χαρακτηρισμού ως μεταναστευτικά περάσματα-στενωποίδεν

επιτρέπεται η εγκατάσταση αιολικών σταθμών σε ακτίνα πέντε χιλιομέτρων

από φωλιές μεγάλων αρπακτικών που ευρίσκονται εντός ΖΕΠraquolaquoΜε το απ

οικ 14181832408-10-2010 έγγραφο μας σε συνέχεια της από 0110201014932

προειδοποιητικής επιστολής της ΕΕ στη ΜΕΑ για την παραβίαση αριθ

20064976 είχε επισημανθεί ότι για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Κοντορράχη-

Σπαρτίλα και Γαϊδουροβούνι Λακωνίας θα απαιτηθεί να μελετηθεί στο πλαίσιο

της περιβαλλοντικής αδειοδότησης των και να αντιμετωπιστεί

τεκμηριωμένα ο αντίκτυπος και των εν λόγω αιολικών πάρκων στο φυσικο

περιβάλλον σε σωρευτική βάσηraquo laquoΜε το απ 13370111-04-2008 έγγραφο μας

έχουμε γνωρίσει στην Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης ΕΠΠΕΡΑΑ σε συνέχεια

σχετικού ερωτήματος της την επείγουσα και κατά προτεραιότητα ανάγκη

εκπόνησης ΕΠΜ χαρακτηρισμού σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις των

ορεινών περιοχών του δικτύου Natura 2000 στον νότιο Πάρνωνα και συγκεκριμένα

στον Τόπο Κοινοτικής Σημασίας GR 2540001 και την Ζώνη Ειδικής Προστασίας GR

2540007 Ο εν λόγω χαρακτηρισμός έχει προγραμματισθεί να υλοποιηθεί στο

πλαίσιο της επέκτασης των ορίων αρμοδιότητας του ΦΔ Όρους Πάρνωνα-

Υγροτόπου Μουστού στην αρμοδιότητα του οποίου υπάγεται το βόρειο τμήμα των

ανωτέρω ΤΚΣ (ΕΖΔ) και ΖΕΠ όπου δεν εμπίπτουν οι ανωτέρω ΑΣΠΗΕ

Σημειώνεται ότι για τις περιοχές αυτές δεν έχει εκπονηθεί το κατά την νομοθεσία

καθοριζόμενο Σχέδιο Διαχείρισηςraquo laquoΜετά από εξέταση του περιεχομένου των

ανωτέρω ΜΠΕ για έργα ΑΣΠΗΕ και συνεκτιμώντας τα ανωτέρω παρατηρούμε

ότι οι εν λόγω ΜΠΕ έχουν εκ πρώτης όψεως ανταποκριθεί έως ένα βαθμό

μεμονωμένα στις απαιτήσεις των προδιαγραφών για το περιεχόμενο αντίστοιχων

μελετών κρίνουμε όμως ότι υπάρχουν σοβαροί λόγοι αμφισβήτησης της

τεκμηρίωσης και εκτίμησης των επιπτώσεων τους στο φυσικό περιβάλλον

για τους εξής λόγους 1) Υπάρχουν σημαντικές αντιφάσεις στις παρατηρήσεις

πεδίου και στα αποτελέσματα των ορνιθολογικών μελετών και ειδικότερα μεταξύ

7

της μελέτης για τον ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι και αυτών για την Κοντορράχη-

Σπαρτίλα και Γαϊδουροβούνι και ως εκ τούτου σοβαροί λόγοι που οδηγούν

στην αμφισβήτηση του περιεχομένου τους και συνεπώς σε έλλειψη

αντικειμενικής εκτίμησης των επιπτώσεων των υπό εξέταση ανωτέρω έργων

ΑΣΠΗΕ στο περιβάλλον Συγκεκριμένα οι αντιφάσεις επισημαίνονται σε

στοιχεία που αφορούν στα είδη του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας (όπως περιοχές

φωλεασμού διαδρομές ενήλικων και νεαρών ατόμων καθώς και παρατηρήσεις

κυρίως για τον Σπιζαετό και άλλα είδη) 2) Δεν έχουν μελετηθεί ουσιαστικά και

ικανοποιητικά οι επιπτώσεις στο περιβάλλον των ανωτέρω έργων ΑΣΠΗΕ σε

σωρευτική βάση σύμφωνα με τις επιταγές της παραγράφου 3 του άρθρου 6

της Οδηγίας 9243ΕΟΚ Σημειώνεται ότι δεν έχει υπολογιστεί η φέρουσα

ικανότητα στο φυσικό περιβάλλον των ανωτέρω ΤΚΣ(ΕΖΔ) και ΖΕΠ όσον

αφορά στον αριθμό των ΑΓ και στα έργα ΑΣΠΗΕ προκειμένου να εξασφαλισθεί

η ακεραιότητα των εν λόγω περιοχών του δικτύου Natura 2000 σύμφωνα και με

τις επιταγές της παραγράφου 3 του άρθρου 6 της ανωτέρω οδηγίαςraquo

laquoΛαμβάνοντας υπrsquo όψη τα ανωτέρω καθώς και τη σημαντικότητα της φύσης και

του τοπίου των εν λόγω τόπων όπως στο παρόν έγγραφο αλλά και στις υπό

εξέταση ΜΠΕ για έργα ΑΣΠΗΕ καθώς και ότι εκκρεμεί η έκδοση της σχετικής

ΚΥΑ Οριζοντίων Μέτρων για την Ορνιθοπανίδα η Υπηρεσία μας δεν

συμφωνεί για τα εν λόγω έργα ΑΣΠΗΕraquo

Κατόπιν της αρνητικής γνωμοδότησης της αρμόδιας Υπηρεσίας για τις περιοχές

του δικτύου Natura με το υπrsquo αριθ πρωτΥΠΕΚΑ ΕΥΠΕ 19574630-1-2012 έγγραφο

της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ περίπου οκτώ μήνες μετά την λήξη της

διαδικασίας γνωμοδοτήσεων και συμμετοχής του ενδιαφερόμενου κοινού με

δικαίωμα υποβολής γνώμης υπεβλήθη η φερόμενη ως laquoεπικαιροποιημένη

Ειδική Ορνιθολογική Μελέτηraquo επί της ΜΠΕ του αναφερόμενου στο θέμα έργου η

οποία διαβιβάστηκε στην Δνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού Τμήμα

Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος ΥΠΕΚΑ με το απ οικ 1966787-3-2012

έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Η διαβούλευση δεν επαναλήφθηκε μετά την υποβολή

της επικαιροποιημένης ΕΟΜ

Στη ίδια Υπηρεσία διαβιβάστηκε με το υπrsquo όψιν 53 της ΑΕΠΟ για το έργο του

θέματος και συμπληρωματικό τεύχος επί της ΜΠΕ του έργου του θέματος

όσον αφορούσε α) στις επιπτώσεις στο τοπίο (λόγω του υπrsquo αριθμόν 156639-5-

2011 εγγράφου της Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ είχαν υποβληθεί σε αυτή την

Υπηρεσία συμπληρωματικά στοιχεία δια του υπrsquo αριθ 20186229-7-2011

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ εγγράφου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ) β) στις επιπτώσεις στην

ορνιθοπανίδα κατόπιν της υποβολής της φερόμενης ως laquoεπικαιροποιημένης

Ειδικής Ορνιθολογικής Μελέτηςraquo Κομηνού και γ) στις επιπτώσεις στα δασικά

(λόγω της υπrsquo αριθμόν 56426-5-2011 γνωμοδότησης του δασαρχείου Μολάων) Τα

εν λόγω συμπληρωματικά στοιχεία υπεβλήθησαν μόνο προς την Δνση

Περιβαλοντικού Σχεδιασμού ΥΠΕΚΑ

8

Η Υπηρεσία Περιβάλλοντος της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας το

Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου και η Δνση Αισθητικών Δασών και

Θήρας επομένως γνωμοδότησαν βάσει της αρχικής μη επικαιροποιημένης

ΜΠΕ και ΕΟΜ

Σημειώνεται ότι στο με απ 6720-7-2009 έγγραφο Δασαρχείου Μολάων περί

απόψεων επί της ΠΠΕΑ του έργου του θέματος αναφέρεται ότι laquoΑπό το αρχείο

της Υπηρεσίας μας προκύπτει ότι το πολύγωνο της έκτασης (χωροθέτησης του

έργου) δεν έχει κηρυχθεί αναδασωτέο ούτε πληροί τις προϋποθέσεις να

κηρυχθείraquo ενώ στην με απ 39227-5-2011 πράξη χαρακτηρισμού της έκτασης

χωροθέτησης του έργου του θέματος 61 526 05 μ2 φέρονται να έχουν κηρυχθεί

αναδασωτέα ένεκα πυρκαγιάς με την 129397 απόφαση ΓΓ Περιφερείας

Πελοποννήσου Σημειώνεται επίσης ότι το θέρος του έτους 2009 ξέσπασε μια

ακόμη καταστρεπτική πυρκαγιά στη περιοχή χωροθέτησης του έργου που

κατέκαψε ότι η φύση προσπαθούσε να αποκαταστήσει άνω της δεκαετίας Η

έκταση που καταστράφηκε δεν φαίνεται να επικαλύπτεται από τα 61526 05

μ2 που φέρονται να έχουν κηρυχθεί αναδασωτέα κατά τα ανωτέρω

Εν συνεχεία με το απ 16034345822-03-2012 έγγραφο ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ περί

laquoΚατάθεσης διευκρινιστικών στοιχείωνraquo επί της ΜΠΕ του έργου του θέματος

εκτιμήθηκε ότι 1) όσον αφορά στο κεφάλαιο της ΜΠΕ που αναφέρεται στα

ορνιθολογικά δεδομένα και 2) στο κεφάλαιο της ΜΠΕ που αναφέρεται στην

αντιμετώπιση των σωρευτικών (αθροιστικών) επιπτώσεων στο φυσικό

περιβάλλον Α) τα συμπληρωματικά στοιχεία που υποβλήθηκαν laquoσυμπλήρωσαν

με επάρκεια τις ελλείψεις και παρατηρήσεις της εις το θέμα ΜΠΕ όπως αυτές

είχαν διατυπωθεί στο έγγραφο της αρνητικής γνωμοδότησης της Υπηρεσίας Β)

ότι για να διασφαλισθεί η ακεραιότητα σύμφωνα με τις επιταγές της

παραγράφου 3 του άρθρου 6 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ των περιοχών του δικτύου

Natura 2000 στην ΝΑ Λακωνία όπου εμπίπτει ο εις το θέμα ΑΣΠΗΕ θα πρέπει η

σχετική μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του

συνόλου της ΖΕΠ να αρχίσει τουλάχιστον 1 χρόνο πριν την κατασκευή του

εξεταζόμενου έργου και στην συνέχεια συστηματικά σε ετήσια βάση παράλληλα

με τον έλεγχο και καταγραφή θνησιμότητας των πουλιών και εφ΄όσον χορηγηθεί

η σχετική άδεια λειτουργία του(ς)

Εκδόθηκε η με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ με τον υπrsquo αριθμόν 31 όρο

περί μη έναρξης κατασκευής τόσο του ΑΠ όσο και των έργων οδοποιΐας και

διασύνδεσης του πριν την εκπόνηση της μελέτης που αναφέρεται στο με απ

16034345822-03-2012 έγγραφο ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της αξιολόγησης της

(έγκρισης) της από την ως άνω Υπηρεσία εντός μηνός από την κατάθεση της

Νομικό πλαίσιο

A) Αιτιολογικό μέρος της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει

9

Σύμφωνα με την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως

κωδικοποιήθηκε με την Οδηγία 201192ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του

Συμβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου 2011 μετά και τις τροποποιήσεις της Οδηγίας

200335ΕΚ η χορήγηση αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να

έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά

από την εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά τα

έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως να

αφορά το έργο (14η αιτιολογική εκτίμηση) Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο

περιβάλλον θα πρέπει να εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της

ανθρώπινης υγείας τη συμβολή με τη δημιουργία ενός καλύτερου

περιβάλλοντος στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση

των ποικιλιών των ειδών και τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του

οικοσυστήματος ως θεμελιώδους πόρου ζωής (16η) Η αποτελεσματική

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να

εκφράζει και στον φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις

και ανησυχίες ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo

αυτό τον τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης

αποφάσεων και συμβάλλοντας στην ευαισθητοποίηση του κοινού σε

περιβαλλοντικά θέματα και στην εκ μέρους του υποστήριξη των αποφάσεων που

λαμβάνονται(17η) Η συμμετοχή συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής

ενώσεων οργανώσεων και ομάδων ιδίως μη κυβερνητικών οργανώσεων που

προάγουν την προστασία του περιβάλλοντος θα πρέπει να ενθαρρύνεται

αναλόγως συμπεριλαμβανομένης μεταξύ άλλων της προώθησης της

περιβαλλοντικής εκπαίδευσης του κοινού(18η) H Ευρωπαϊκή Κοινότητα

υπέγραψε τη σύμβαση της ΟΕΕ των Ηνωμένων Εθνών για την πρόσβαση σε

πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση

στη δικαιοσύνη σε θέματα σχετικά με το περιβάλλον (σύμβαση του Aarhus) στις

25 Ιουνίου 1998 και την κύρωσε στις 17 Φεβρουαρίου 2005(19η) Μεταξύ των

στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η κατοχύρωση των

δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για

περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην προστασία του

δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την προσωπική υγεία και

ευημερία(21η) Το άρθρο 9 παράγραφοι 2 και 4 της σύμβασης του Aarhus

προβλέπει την πρόσβαση σε δικαστικές ή άλλες διαδικασίες για την

αμφισβήτηση της ουσιαστικής ή διαδικαστικής νομιμότητας αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 6 της

σύμβασης αυτής σχετικά με τη συμμετοχή του κοινού

B) Η Οδηγία 201192ΕΕ

10

Το άρθρο 3 της Οδηγίας 201192ΕΕ ορίζει ότι Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών

επιπτώσεων εντοπίζει περιγράφει και αξιολογεί δεόντως υπό το πρίσμα κάθε

συγκεκριμένης περίπτωσης και σύμφωνα με τα άρθρα 4 έως 12 τις άμεσες και

έμμεσες επιπτώσεις ενός έργου

α) στον άνθρωπο στην πανίδα και στη χλωρίδα

β) στο έδαφος στα ύδατα στον αέρα στο κλίμα και στο τοπίο

γ) στα υλικά αγαθά και στην πολιτιστική κληρονομιά

δ) στην αλληλεπίδραση μεταξύ των παραγόντων που αναφέρονται στα στοιχεία

α) β) και γ)

Το άρθρο 5 παρ 1 ορίζει ότι laquoΣτην περίπτωση των έργων που κατrsquo εφαρμογή

του άρθρου 4 πρέπει να υποβάλλονται σε εκτίμηση περιβαλλοντικών

επιπτώσεων σύμφωνα με το παρόν άρθρο και τα άρθρα 6 έως 10 τα κράτη μέλη

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του έργου

παρέχει υπό την κατάλληλη μορφή τις πληροφορίες που καθορίζονται στο

παράρτημα IV στο μέτρο που α) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι οι πληροφορίες αυτές

ενδιαφέρουν ένα δεδομένο στάδιο της διαδικασίας χορήγησης αδείας και τα ειδικά

χαρακτηριστικά ενός έργου ή τύπου έργου και των στοιχείων περιβάλλοντος που

ενδέχεται να επηρεασθούν β) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι δύναται ευλόγως να

απαιτηθεί από τον κύριο του έργου να συλλέξει τα εν λόγω στοιχεία

λαμβάνοντας μεταξύ άλλων υπόψη τις υπάρχουσες γνώσεις και μεθόδους

εκτίμησηςraquo στην παρ 3 laquoΟι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

σύμφωνα με την παράγραφο 1 περιλαμβάνουν τουλάχιστονγ) τα απαραίτητα

στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργουraquo

Το άρθρο 6 παρ 2 ορίζει ότι Το κοινό ενημερώνεται έγκαιρα με ανακοινώσεις ή

με άλλα πρόσφορα μέσα όπως τα ηλεκτρονικά μέσα όπου αυτά είναι διαθέσιμα

για τα ακόλουθα ζητήματα σε αρχικό στάδιο των διαδικασιών λήψης αποφάσεων

σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και το

αργότερο μόλις καταστεί ευλόγως δυνατή η παροχή πληροφοριώνα) την αίτηση

για συναίνεση ανάπτυξης β) το γεγονός ότι το έργο υπόκειται σε διαδικασία

εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και ανάλογα με την περίπτωση το

γεγονός ότι έχει εφαρμογή το άρθρο 7ε) ένδειξη του κατά πόσον είναι

διαθέσιμες οι πληροφορίες που συλλέγονται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 3

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο χρονικό διάστημα τίθενται στη

διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού τα ακόλουθα α) κάθε πληροφορία που

συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 4 Στο ενδιαφερόμενο κοινό

παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά δυνατότητες να συμμετάσχει στις

διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο

άρθρο 2 παράγραφος 2 και για τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει

παρατηρήσεις και γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην

αρμόδια αρχή ή αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση

ανάπτυξης

Το άρθρο 11 ορίζει

11

1 Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σύμφωνα με το εθνική έννομη τάξη τους το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το διοικητικό δικονομικό δίκαιο ενός κράτους μέλους έχει

πρόσβαση σε μια διαδικασία εξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ή άλλου ανεξάρτητου

και αμερόληπτου οργάνου συσταθέντος νομοθετικώς προκειμένου να

αμφισβητήσει την ουσιαστική ή τη διαδικαστική νομιμότητα αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις της παρούσας οδηγίας

περί συμμετοχής του κοινού

2 Τα κράτη μέλη καθορίζουν σε ποια φάση είναι δυνατόν να προσβάλλονται

αποφάσεις πράξεις ή παραλείψεις

3 Τα κράτη μέλη καθορίζουν τι αποτελεί επαρκές συμφέρον και τι προσβολή

δικαιώματος με σταθερό γνώμονα να παρέχεται στο ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία

πρόσβαση στη δικαιοσύνη Προς τούτο το συμφέρον κάθε μη κυβερνητικής

οργάνωσης που πληροί τις απαιτήσεις του άρθρου 1 παράγραφος 2 θεωρείται

επαρκές για τους σκοπούς του στοιχείου α) της παραγράφου 1 του παρόντος

άρθρου Οι οργανώσεις αυτές θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα που

μπορούν να προσβληθούν για τους σκοπούς του στοιχείου β) της παραγράφου 1

του παρόντος άρθρου

4 Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν αποκλείουν τη δυνατότητα μιας

προκαταρκτικής διαδικασίας αναθεώρησης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

θίγουν την απαίτηση να εξαντλούνται οι διοικητικές διαδικασίες

αναθεώρησης πριν από την προσφυγή σε δικαστικές διαδικασίες

αναθεώρησης όπου υφίσταται τέτοιου είδους απαίτηση κατά το εθνικό

δίκαιο

Οι σχετικές διαδικασίες πρέπει να είναι ορθές δίκαιες εμπρόθεσμες και να μην

έχουν απαγορευτικό κόστος

Γ) Σύμβαση για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινου στη

λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά

θέματα (Σύμβαση Άαρχους)

Το άρθρο 9 παράγραφος 2 της σύμβασης του Aarhus ορίζει τα εξής

laquoΚάθε μέρος στο πλαίσιο της εθνικής του νομοθεσίας εξασφαλίζει ότι το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το δικονομικό διοικητικό δίκαιο ενός κράτους μέλους διαθέτει

πρόσβαση σε διαδικασία επανεξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ήκαι άλλου

ανεξάρτητου και αμερόληπτου φορέα που έχει συσταθεί με νόμο προκειμένου να

[αμφισβητήσει] την ουσιαστική και τυπική νομιμότητα οποιασδήποτε απόφασης

πράξεως ή παράλειψης που υπόκειται στις διατάξεις του άρθρου 6 και σε

12

περίπτωση που προβλέπεται από το εθνικό δίκαιο και υπό την επιφύλαξη της

παραγράφου 3 [σε άλλες σχετικές διατάξεις] της παρούσας σύμβασης

Το επαρκές συμφέρον και η προσβολή δικαιώματος προσδιορίζονται σύμφωνα με

τις απαιτήσεις του εθνικού δικαίου και σύμφωνα με τον σκοπό να παρασχεθεί στο

ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία πρόσβαση στη δικαιοσύνη εντός του πεδίου

εφαρμογής της παρούσας σύμβασης [Προς τούτο] κρίνεται επαρκές για τον

σκοπό του ανωτέρω στοιχείου α΄ το συμφέρον οποιουδήποτε μη κυβερνητικού

οργανισμού ο οποίος πληροί τις απαιτήσεις που αναφέρονται στο άρθρο 2

παράγραφος 5 Οι εν λόγω οργανισμοί θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα

που μπορούν να προσβληθούν για τον σκοπό του ανωτέρω στοιχείου β΄

Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου 2 δεν αποκλείουν τη δυνατότητα

προκαταρκτικής διαδικασίας επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

επηρεάζουν την απαίτηση να εξαντληθούν οι διαδικασίες διοικητικής

επανεξέτασης πριν από την προσφυγή σε ένδικες διαδικασίες σε περίπτωση το

εθνικό δίκαιο προβλέπει την εν λόγω απαίτησηraquo

Δ) Οδηγία 2009147ΕΚ (79409)

Άρθρο 1 παρ 2 Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στα πτηνά τα αυγά τις

φωλιές και τους οικοτόπους τους

Άρθρο 4 παρ 4 Τα κράτη μέλη υιοθετούν κατάλληλα μέτρα για να αποφύγουν

στις ζώνες προστασίας που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 2 τη ρύπανση

ή τη φθορά των οικοτόπων καθώς και τις επιζήμιες για τα πτηνά διαταράξεις

όταν αυτές έχουν σημαντικές συνέπειες σε σχέση με τους αντικειμενικούς

στόχους του παρόντος άρθρου

Ε) ΟΔΗΓΙΑ 9243ΕΟΚ

Άρθρο 6 παρ 3 laquoΚάθε σχέδιο μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη

διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον

εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως

προς τις επιπτώσεις του στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών

διατήρησής του Βάσει των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων

στον τόπο οι αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον

αφού βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειται raquo

Άρθρο 7

laquoΟι υποχρεώσεις που πηγάζουν από τις παραγράφους 2 3 και 4 του άρθρου 6 της

παρούσας οδηγίας αντικαθιστούν τις υποχρεώσεις που πηγάζουν από την πρώτη

πρόταση της παραγράφου 4 του άρθρου 4 της οδηγίας 79409ΕΟΚ όσον αφορά τις

ζώνες που χαρακτηρίστηκαν δυνάμει της παραγράφου 1 του άρθρου 4 ή

αναγνωρίστηκαν με ανάλογο τρόπο δυνάμει της παραγράφου 2 του άρθρου 4 της

εν λόγω οδηγίαςraquo

13

ΣΤ) Εθνικό δίκαιο

1) Η Σύμβαση Άαρχους κυρώθηκε με τον νόμο υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ Α303)

και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος laquoΟι γενικά

παραδεδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις

από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ σύμφωνα με τους

όρους καθεμιάς αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού

δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμουraquo

2) ΚΥΑ υπrsquo αριθμόν 92694702-3-2007 (ΦΕΚ Β2862007)

3) Νόμος υπrsquo αριθμόν 38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής

σύμβασης για το τοπίο που έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

4) ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

Τεκμηρίωση

Α) Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011

1) Με το υπrsquo αριθμόν 301310102003 έγγραφο του δήμου Ζάρακα είχε υποβληθεί

στο ΥΠΕΧΩΔΕ laquoΜελέτη χαρακτηρισμού αξιόλογων οικισμών του Δήμου Ζάρακα

Νομού Λακωνίαςraquo ως παραδοσιακών Εν συνεχεία κατόπιν των εισηγήσεων ndash

αιτιολογικών εκθέσεων με ημερομηνία 17-7-2007 και 4-7-2008 του Τμήματος

Παραδοσιακών Οικισμών του ΥΠΕΧΩΔΕ τώρα ΥΠΕΚΑ και την αποδοχή τους

από το Κεντρικό ΣΧΟΠ με τις 17126-7-2007 και 14610-2008 πράξεις του το σχέδιο

Προεδρικού Διατάγματος διαβιβάστηκε στο ΣτΕ με το απ 79610-3-2011 έγγραφο

της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ αποσιωπήθηκαν αυτές οι

πληροφορίες Αποσιωπήθηκε ότι είχε προγραμματισθεί ο χαρακτηρισμός των

πέριξ του προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ οικισμών laquoΧάρακαςraquo laquoΛαμπόκαμποςraquo και

laquoΠισταμάταraquo ως παραδοσιακών μαζί με άλλους οικισμούς του Ζάρακα

Με το ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012 σχετικό 2)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι Παραλία

Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος Ιωάννης Χάρακας

Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα του Δήμου

Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων γης όρων και περιορισμών

δόμησης αυτώνraquo οι οικισμοί του Ζάρακα κηρύχθηκαν παραδοσιακοί και

έχουν Συνταγματική προστασία

Βάσει της υπ΄ αριθ 498282008 (ΦΕΚ Β24642008) απόφασης της Επιτροπής

Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής στον τομέα του Χωροταξικού

Σχεδιασμού και της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) άρθρο 6-Περιοχές

αποκλεισμού κι ασυμβατότητας αιολικών εγκαταστάσεων-παρ 5α περί τήρησης

14

των ελάχιστων αποστάσεων από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) πρέπει οι ανεμογεννήτριες να είναι σε απόσταση άνω των 1500

μέτρων από τα όρια των παραδοσιακών οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων

Τέσσερις ανεμογεννήτριες του ΑΣΠΗΕ του θέματος χωροθετούνται σε

απόσταση μικρότερη των 1500 από τα όρια του οικισμού laquoΧάρακαςraquo όπως

αυτά καθορίστηκαν με την υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη

Λακωνίας περί ένταξης σε κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χαρακα

της κοινότητας Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών

δόμησης (ΦΕΚ 780Δ1988 σχετικά 3α 3β)

Η υπόθεση της αποσιώπησης στη ΜΠΕ (και στην εκτίμηση των επιπτώσεων) της

ύπαρξης διαδικασίας σε ώριμο μάλιστα στάδιο χαρακτηρισμού των οικισμών

τριών οικισμών πέριξ του ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι λαμβάνει αρνητικότερο

χαρακτήρα καθότι όχι μόνο γνώριζε η ΑΡΧΡΑΝ περί αυτής της διαδικασίας αλλά

επιπλέον στην επονομαζόμενη laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του

σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου

Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από Δεκέμβριο του 2010 στην σελίδα 27 έλαβε

χώρα και άλλη απόκρυψη Όσον αφορούσε στον έλεγχο συμβατότητας του

ΑΣΠΗΕ κατόπιν εφαρμογής των κριτηρίων του άρθρου 6 του ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ ως

προς τις περιοχές αποκλεισμού ειδικότερα για τους οικισμούς των 2000

κατοίκων σημειώνεται δια χειρός ή υπογραφής Δ Οικονόμου και συνεργατών

γνωστός ο πρώτος και από την laquoμη θεσμοθετημένη και μη προβλεπόμενη ως

κατηγορία μελέτης από κάποιο νομοθετικό πλαίσιοraquo ΕΧΜ για την χωροθέτηση

αιολικών στην ΒΑ Λακωνία ότι laquoσύμφωνα με την υπό εκπόνηση μελέτη του

ΣΧΟΟΑΠ Δήμου Ζάρακα (εκπόνηση Α΄ Σταδίου) οι οικισμοί Πιστάματα και

Λαμπόκαμπος είναι σε διαδικασίες χαρακτηρισμού ως παραδοσιακοίraquo Δηλαδή

δεν αναφέρθηκε ο οικισμός Χάρακας και επιπλέον στους χάρτες 2 και 3 (σελ

35 36) δεν εμφανίζονται τα όρια του οικισμού ενώ αυτά των οικισμών

Λαμπόκαμπος και Πιστάματα παρουσιάζονται (σχετικό 4)

2) Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ για την εκτίμηση της

επίπτωσης μιας υπό αδειοδότησης αιολικής μονάδας στο τοπίο διαφοροποιούνται

laquoοι ακτίνεςraquo όπως ορίζονται ανάλογα με τη σημασία και τη ποιότητα του

σημείου laquoιδιαίτερου ενδιαφέροντοςraquo

Ως προς τον ΑΣΠΗΕ του θέματος δεν έχει πραγματοποιηθεί ορθά ο έλεγχος των

κανόνων ένταξης των αιολικών εγκαταστάσεων στο τοπίο (παράρτημα IV

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ)

Οι ακτίνες των ζωνών για την εκτίμηση των επιπτώσεων στο τοπίο ως προς τους

παραδοσιακούς οικισμούς είναι Α=15 χλμ Β=3 χλμ και Γ= 6 χλμ

Ο χαρακτηρισμός των οικισμών της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα Δήμου

Μονεμβασίας ως παραδοσιακών έγινε πριν την οικ 1979402-5-2012 (ορθή

επανάληψη 15-2-2012) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου

του θέματος

15

3) Σε κανένα σημείο της ΜΠΕ δεν είχε αναφερθεί ή άμεση γειτνίαση του ΑΣΠΗΕ

με το οριοθετημένο δημόσιο δάσος Κρεμαστής που διατελεί υπό καθεστώς

διαχείρισης (μόνιμης δεκαετούς δασοπονικής μελέτης) για την αύξηση του

ποσοστού δασοκάλυψης του και η κατάληψη-εκχέρσωση τμήματος του από ένα

μικρό μέρος των συνοδών έργων και της πλατείας της ανεμογεννήτριας με την

αρίθμηση 12 (έγγραφο με απ 56426-5-2011 δασαρχείου Μολάων) Αόριστη

αναφορά υφίσταται στην σελ 143 του κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ περί laquoμικρού μόνο

αριθμού που προβλέπεται να τοποθετηθεί σε δάσος ελάτης βόρεια του έργου του

Χιονοβουνίουraquo δεν αναφέρεται όμως ότι το εν λόγω δάσος τελεί υπό διαχείριση

4) Αποσιωπήθηκε στην ΜΠΕ του έργου ότι καταστρέφεται τμήμα του Ευρωπαϊκού

ορειβατικού μονοπατιού 033 από τις εγκαταστάσεις του ΑΣΠΗΕ και

συνακόλουθα η τουριστικού συνεπώς τοπικά αναπτυξιακού ενδιαφέροντος

διαδρομή από την θέση ρέμα Χάβοσι προς τον Κοκκινόβραχο Χιονοβουνίου ndash

Λαμπόκαμπο (σχετικό 5)

5) Αποσιωπήθηκαν σημαντικές πληροφορίες ορνιθολογικής σημασίας όπως η

φωλεοποίηση του είδους Σπιζαετός στις ορθοπλαγιές στη Μεγάλη Τούρλα

κοντά στον Χάρακα και στη θέση του προτεινόμενου έργου και οι

υφιστάμενες πληροφορίες για την περιοχή από ορνιθολογικές μελέτες στα

πλαίσια αιτήσεων άλλων ενδιαφερομένων εταιρειών για εγκαταστάσεις αιολικών

σταθμών στην ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Τα δύο πρόσωπα που φέρονται να πραγματοποίησαν τις ορνιθολογικές

διερευνήσεις της ΕΟΜ για τα αιολικά της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ βάσει των βιογραφικών

τους που τα επικαλούνται για την επιστημονική επάρκεια της προσκομισθείσας

δια της ΜΠΕ τελικής έκθεσης-ΕΟΜ του τεύχους Δεκεμβρίου 2010 δεν είναι

δυνατόν να αγνοούσαν ότι σύμφωνα με τον οδηγό της ΕΟΕ (στο εξής Οδηγός)

laquoΕκτίμηση των επιπτώσεων στην ορνιθοπανίδα από την δημιουργία και

λειτουργία αιολικών πάρκων-Οδηγίες για την εκπόνηση της Ειδικής

Ορνιθολογικής Μελέτης-Ιανουάριος 2009raquo για την οριοθέτηση του laquoπεδίου της

προκαταρκτικής μελέτηςraquo ώστε να σχηματισθεί μία πρώτη εικόνα της σύνθεσης

των ειδών των πτηνών και της αφθονίας των πληθυσμών τους σε μία περιοχή και

την εξέταση της τυχόν ευαισθησίας τους σε σχέση με το έργο απαιτείται 1)

Ανάλυση των υφιστάμενων πληροφοριών για την περιοχή 2) Αξιολόγηση της

πιθανής σύνθεσης των αναμενόμενων ειδών της ορνιθοπανίδας της περιοχής με

βάση τα ενδιαιτήματα της 3) Αναγνωριστική ορνιθολογική έρευνα πεδίου

Όπως αναφέρεται στο εδάφιο περί της ανάλυσης της υφιστάμενης πληροφορίας

κεφάλαιο 21α σελ 17 του Οδηγού laquoΗ πρώτη και ευκολότερη πηγή

δεδομένων είναι η υφιστάμενη δημοσιευμένη και αδημοσίευτη πληροφορία

για την περιοχή είτε από βιβλιογραφικές αναφορές είτε από ανθρώπους που

έχουν στοιχεία για την ορνιθοπανίδαraquo

httpfilesornithologikigrdocspolitikiaiolikaaiolika_odigiespdf

16

Το κεφάλαιο 4 της ΕΟΜ που υπέβαλε η ΑΡΧΡΑΝ από Δεκέμβριο του 2010

αυτής που συνόδευε την ΜΠΕ του έργου του θέματος είχε τον τίτλο

laquoΒιβλιογραφική διερεύνηση της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης περιοχής

μελέτης και επιλογή στόχων (σελίδα 42)raquo

Στο υποκεφάλαιο 44 της εν λόγω ΕΟΜ Κομηνού με τίτλο laquoΟρνιθολογικές

πληροφορίες για την περιοχή μελέτης από άλλες πηγέςraquo αναφέρεται ότι

laquoΕκτός από την πληροφορία που αντλούμε από τις παραπάνω

βιβλιογραφικές πηγές (βλ 41 42 43 πρόκειται για πληροφορίες από το

τυποποιημένο δελτίο δεδομένων της Ζώνης Ειδικής Προστασίας laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo και αυτές από τον κατάλογο της Birdlife International

του ετών 1996 και 2007 ως προς τα απαντώμενα είδη στην ΣΠΠ GR 123 Όρη

Ανατολικής Λακωνίας) η μόνη επιστημονική έργασία που έχει διεξαχθεί

στην περιοχή είναι αυτή του Μπούσμπουρα (2007) για τον Δήμο Ζάρακα με

τίτλο laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα

και προτάσεις για την προστασία-διαχείριση και ανάδειξη τουraquo (σελίδα 48)

Βεβαίως αποσιωπήθηκε η βασική πληροφορία ως προς τους κινδύνους

για την προστατευόμενη περιοχή όπου ρητά σημειώνεται στο Standard

Data Form (SDF) της ΖΕΠ φόρμα που αποτελεί την νομική βάση της ότι ο

σχεδιασμός για κατασκευή αρκετών (πολλών) αιολικών σταθμών στις

κορυφογραμμές της περιοχής αποτελεί απειλή για τα προστατευόμενα είδη

και τους βιοτόπους του Στο ίδιο συμπέρασμα εξάλλου είχε καταλήξει ο

συντάξας τις σελίδες για τις επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα στην προμελέτη

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου του θέματος

Η ίδια ανακρίβεια ήκαι αναλήθεια κατά την άποψη μας επαναλαμβάνεται

στο κεφ 6243 της ΜΠΕ για τα αιολικά διαλείπουσας ονομαστικής τιμής 24

MW της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ και τα συνοδά της έργα στο Χιονοβούνι H εκτίμηση

για συνειδητή αποσιώπηση περιβαλλοντικών πληροφοριών που σε κάθε

περίπτωση έπρεπε να θέσει ο κύριος του προτεινόμενου έργου υπrsquo όψιν

των αρχών με αρμοδιότητα στον τομέα του περιβάλλοντος και στο

ενδιαφερόμενο κοινό απορρέει ευθέως από τα διαλαμβανόμενα στην εν

λόγω ΜΠΕ

Στο κεφάλαιο 7(134) σελ 144 της ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΟι εκτιμήσεις των

περιβαλλοντικών μελετών των άλλων ΑΠ της περιοχής μελέτης των

αθροιστικών πολλές από αυτές υποστηριζόμενες από ορνιθολογικές

μελέτες φαίνεται να τεκμηριώνουν την έλλειψη σημαντικών επιπτώσεων

από την κατασκευή και λειτουργία κάθε ΑΠ στην ορνιθοπανίδα της

περιοχής (ως μεμονωμένες εγκαταστάσεις) τόσο τη μόνιμη όσο και τη

μεταναστευτική μετά και τη λήψη μέτρων προστασίαςraquo laquoγια τις ανάγκες

της παρούσας μελέτης και προκειμένου να εκτιμηθεί η αθροιστική επίπτωση

του υπό μελέτη έργου στο Χιονοβούνι σε συνάρτηση με τα άλλα ΑΠ

γίνεται μια προσεγγιστική αδρομερής εκτίμηση της αθροιστικής επίπτωσης

των άλλων ΑΠ (όπως προσδιορίστηκαν στο κεφάλαιο 7131) Η εκτίμηση

αυτή στηρίζεται α) σε ευρήματα περιβαλλοντικών μελετών άλλων ΑΠ β)

17

σε ευρήματα της μελέτης laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού

περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα και προτάσεις για την προστασία-

διαχείριση και ανάδειξη του Μπούσμπουρας 2007 γ) raquo Παρακάτω σελ 149

150 του κεφ 7 αναφέρεται ότι laquo είναι φανερό ότι και οι δύο μελέτες

(Μπούσμπουρα-Κομηνού) καθώς και οι άλλες στην περιοχή μπορούν να

αξιοποιηθούν μόνο εν μέρει ως προς τις εκτιμήσεις για τις αθροιστικές

επιπτώσεις όλων των ΑΠ της περιοχής μελέτης της ΝΑ Λακωνίας

(ομάδες Α Β Γ και Δ της παρούσας)raquo

Βεβαίως η ΑΡΧΡΑΝ είχε λάβει γνώση του εγγράφου με τις απόψεις του ΕΚΒΥ

και τις πληροφορίες από την Οικολογική Μελέτη Βάσης για τους

προτεινόμενους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-Πούλος Ράχη Γκιώνη-

Γκρόπες

Επιπλέον πληροφορίες υφίσταντο α) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo για

την ευρύτερη περιοχή γύρω από τις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και

laquoΚαλογεροβούνι-Πούλος-2006 του βιολόγου ορνιθολόγου Hallman Ben

Σφήκα κα την οποία διέθετε το ΥΠΕΧΩΔΕraquo β) στην laquoΟικολογική Μελέτη

Βάσηςraquo για την ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo από

Ιούλιο του 2008 των Hallman Ben Πυλαρά Αδαμαντίας βιολόγου κά (ως

προς αυτήν ενδέχεται να μην είχε αυτή υποβληθεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ το

αναφερόμενο έτος 2008) γ) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo ευρύτερα των

περιοχών laquoΚοντορράχηraquo και laquoΣπαρτίλα-Κάρκανοraquo από Ιούνιο του 2009 των

Hallman Ben Μπεκιάρη Ιωάννη περιβαλλοντολόγου κά την οποία διέθετε

το ΥΠΕΧΩΔΕ από τον Ιούλιο του 2009

Οι προαναφερόμενες laquoΟικολογικές Μελέτες Βάσηςraquo περιείχαν αρκούντως

αξιόπιστες ορνιθολογικές διερευνήσεις-αξιολογήσεις χάρτες και αξιόπιστα

ημερολόγια παρατήρησης και είχαν προσκομισθεί στα πλαίσια αιτήσεων για

περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις αιολικών σταθμών στις αναφερόμενες σε

αυτές ορεινές θέσεις Σημειώνεται ότι κατ΄ απαίτηση της αρμόδιας

Υπηρεσίας Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ οι διερευνήσεις είχαν επεκταθεί σε

ευρύτερη ζώνη σε απόσταση τουλάχιστον πέντε χιλιομέτρων από αυτή που

αφορούσε η κάθε αίτηση αδειοδότησης

Β) Υποβολή και προώθηση εκ μέρους της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ ελλειπούς

φακέλου ΜΠΕ

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ του έργου του θέματος αναφέρεται στο

κεφάλαιο 3 σελ 11 ότι laquoΤονίζεται τέλος ότι για το εν λόγω έργο εκπονείται

από τον Αύγουστο του 2009 Ειδική Ορνιθολογική Μελέτη η οποία είναι σε

εξέλιξη (δεύτερο έτος παρακολουθήσεων) τα αποτελέσματα της οποίας

λαμβάνονται υπόψη στην παρούσα ΜΠΕraquo επίσης στο Κεφάλαιο 8 (833)

σελίδα 11 της εν λόγω ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΣτα πλαίσια της

περιβαλλοντικής αδειοδότησης του προτεινόμενου έργου έχει διεξαχθεί

18

παρακολούθηση της ορνιθοπανίδας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του

ενός έτους τα ευρήματα της οποίας παρουσιάζονται αναλυτικά στην Ειδική

Ορνιθολογική Μελέτη που παρατίθεται στο παράρτημα της παρούσας

Μολονότι η προαναφερθείσα παρακολούθηση θα συνεχιστεί έτσι ώστε το

συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνεςraquo

Τις αναφορές αυτές επικαλέστηκε η ΑΡΧΡΑΝ στο από τον Φεβρουάριο του

2012 έγγραφο υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων επί της ΜΠΕ (βλ

υπόψη 28 της ΑΕΠΟ του θέματος) σημειώνοντας ότι laquoΌπως αναφερόταν

στο κεφάλαιο 8 της ΜΠΕ του έργου η παρακολούθηση θα συνεχιζόταν έτσι

ώστε το συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνες Η

παρακολούθηση αυτή ολοκληρώθηκε πλέον και τα συνολικά

αποτελέσματα περιλαμβάνονται σε επικαιροποιημένη ΕΟΜ (Δεκέμβριος

2011) όπως αυτή υποβλήθηκε στην ΕΥΠΕ με το από 19574630-01-12

διαβιβαστικόraquo

Όμως θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η από τον Δεκέμβριο του 2010

laquoΕιδική Ορνιθολογική Μελέτη στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης

ενός ΑΠ στη θέση Χιονοβούνι στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Λακωνίας

της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕraquo φερόταν να ήταν η τελική έκθεση

Στην σελίδα 10 κεφ 13 Χρονοδιάγραμμα Καταγραφής Ορνιθολογικών

Παραμέτρων-Χρονική περίοδος καταγραφών αναφέρεται ρητά ότι laquoΤο

συνολικό διάστημα της έρευνας πεδίου είχε διάρκεια 17 μήνες η οποία

κατανέμεται σε 6 χρονικές περιόδους Για την περάτωση των εργασιών

πεδίου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στην περιοχή μελέτης τις κάτωθι

περιόδουςraquo

Ευλόγως επομένως δυνάμεθα να διατυπώσουμε αμφιβολίες για την

αξιοπιστία της επικαιροποιημένης ΕΟΜ ως προς τις ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που φέρονται να έλαβαν χώρα το έτος 2011 Εξάλλου δεν

φαίνεται να έχει προσκομισθεί το σχετικό πρωτόκολλο καταγραφής

ορνιθοπανίδας γιrsquo αυτό το έτος Όπως διατυπώνεται στην σελίδα 150 του

κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ (7134) της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ για το έργο του θέματος

κριτικά ως προς άλλη μελέτη laquoδεν παρατίθενται πρωτογενή στοιχεία ούτε

ο χρόνος και το διάστημα των καταγραφώνraquo Η διαπίστωση αυτή βεβαίως

δεν εξαντλείται μόνο αναφορικά με την από το έτος 2007 μελέτη

Μπούσμπουρα για το φυσικό περιβάλλον του Ζάρακα

Δεν θα επιχειρήσουμε προς το παρόν να υπεισέλθουμε στην διατύπωση

ειδικότερων αντιρρήσεων ως προς το περιεχόμενο αυτής της ΕΟΜ που

περιλαμβάνει πληροφορίες (στοιχεία) και εκτιμήσεις που αμφισβητούνται

πλήρως εκ μέρους μας Και αυτό επειδή πρέπει να ανακληθεί η ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος και να λάβει χώρα η προβλεπόμενη βάσει του

ισχύοντος θεσμικού πλαισίου διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό ώστε

να συμπληρωθούν αυτές οι πληροφορίες και η επεξεργασία τους να

γνωμοδοτήσουν εκ νέου οι Υπηρεσίες με αρμοδιότητα στο περιβάλλον και

την χωροταξία και να συμπληρωθεί η εκτίμηση των επιπτώσεων του

19

εργου από όσους ενδεχομένως αφορα το έργο (7ο αιτιολογική εκτίμηση της

Οδηγίας 201192ΕΕ)

Δεδομένης της αυτοδίκαιης ακυρότητας της παρα-διαδικασίας

υποβολής του δήθεν συμπληρώματος της ελλειπούς ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

ΑΕ με τις φερόμενες ως ορνιθολογικές παρατηρήσεις του έτους 2011 της

προσχηματικής επαναξιολόγησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων κατόπιν

της αρνητικής γνωμοδότησης της ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της μη σύννομης

συνεπώς έκδοσης της ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος εξυπακούεται ότι η με

αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 πράξη για το έργο του θέματος στερείται

κύρους και πρέπει να ανακληθεί

Η ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος χορηγήθηκε και αυτό με ευθύνη της

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ μη σύννομα και πρέπει να ανακληθεί λαμβάνοντας υπόψη

ότι ο κύριος του προτεινόμενου έργου δεν απέδειξε ότι οι επιπτώσεις από

αυτό δεν θίγουν την ειδική ζώνη διατήρησης και προστασίας αφού και

η αρμόδια για τις περιοχές του δικτύου Natura Υπηρεσία Περιβάλλοντος

δεν έχει βεβαιωθεί για την μη πρόκληση σημαντικών συνεπειών για την

ακεραιότητα του τόπου

Εφrsquo όσον δεν μπορεί να αποκλειστεί βάσει αντικειμενικών στοιχείων ότι το

συγκεκριμένο έργο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα ομοειδή που έχουν

λάβει άδεια παραγωγής εντός της ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και

εξετάζεται η αδειοδότηση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά-σημαντικά

τον τόπο όπως συνάγεται από το υπrsquo αριθμόν 16034345822-03-2012 έγγραφο

ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και κρίθηκε απαραίτητη η σύνταξη μελέτης γενικής

ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ βάσει

του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ για να συνεκτιμηθούν προφανώς

οι επιπτώσεις αθροιστικά η διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό και

τις περιβαλλοντικές οργανώσεις πρέπει να επαναληφθεί όταν υποβληθεί

η μελέτη δέουσας εκτίμησης που πρέπει να προσκομισθεί μαζί με τα

αποτελέσματα της νέας ετήσιας διερεύνησης των πληθυσμών και των

συνηθειών της προστατευόμενης ορνιθοπανίδας αλλά και αυτών των

φερόμενων ως παρατηρήσεων του έτους 2011

Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εγκρίνουν σχέδια προγράμματα ή έργα εντός

περιοχών του δικτύου Natura 2000 μόνον όταν είναι βέβαιες κατόπιν

στάθμισης όλων των σχετικών πληροφοριών ότι η οικεία περιοχή δεν

θίγεται

Δεδομένων βάσιμων αμφιβολιών ο κύριος του προτεινόμενου έργου φέρει

το βάρος να αποδείξει ότι οι επιπτώσεις από αυτό δεν θίγουν την ειδική

ζώνη διατήρησης και προστασίας ως τέτοια Η οδηγία για τους

οικοτόπους καθορίζει με ποιον καταρχήν τρόπο πρέπει να παρασχεθεί η

απόδειξη αυτή ήτοι με την προβλεπόμενη από το άρθρο 6 παράγραφος 3

αυτής εκτίμηση του έργου ως προς τις επιπτώσεις του στην εν λόγω περιοχή

ενόψει των σκοπών διατήρησης της Κατά την εκτίμηση αυτή πρέπει να

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 4: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

4

Το ΕΚΒΥ απέστειλε με το απ 944501-03-2007 έγγραφο (απ ΔΠΣΤΔΦΠ

1574467746-3-07 σχετ 1) τις απόψεις του επί της μελέτης ΠΠΕ στο οποίο είχαν

σημειωθεί μεταξύ άλλων τα κάτωθι laquoΗ περιοχή Ζώνη Ειδικής Προστασίας

(ΖΕΠ) laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo είναι σημαντική για φωλεάζοντα (μόνιμα και

μεταναστευτικά) και μη φωλεάζοντα μεταναστευτικά είδη Στην έκδοση του

Συμβουλίου της Ευρώπης που συνυπέγραψε η Birdlife International δίνεται

ενδεικτικός πίνακας με τις κύριες επιπτώσεις ανά κατηγορία πουλιών Για τα

αρπακτικά της οικογένειας Accipitridae στην οποία συμπεριλαμβάνεται ο

Σπιζαετός αναφέρεται στην εν λόγω έκθεση ότι οι επιπτώσεις των αιολικών

σταθμών σε αυτά τα είδη προκύπτουν από προσκρούσεις και απομάκρυνση

λόγω παρενόχλησηςΣτην περιοχή ΖΕΠ GR 2540007 με βάση την οικολογική

μελέτη βάσης της ΜΠΕ του έργου Εγκατάσταση αιολικών πάρκων συνολικής

ισχύος 408 MW στις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και laquoΚαλογεροβούνι-Πούλοςraquo

στους Δήμους Ζάρακα και Μολάων στο Νόμό Λακωνίας φαίνεται να υπάρχουν

τρεις περιοχές φωλεοποίησης τους στο φαράγγι Λαγκάδας στα νότια στο ρέμα

Μπαλουκέρη κοντά στη Μονή Ευαγγελίστριας και στις ορθοπλαγιές στη

Μεγάλη Τούρλα κοντά στον ΧάρακαΛόγω του ότι η τελευταία περιοχή

είναι κοντά στη θέση του προτεινόμενου έργου προτείνεται να διερευνηθούν

οι επιπτώσεις του αιολικού πάρκου στο είδοςΓια άλλα είδη πουλιών

σύμφωνα με την εν λόγω οικολογική μελέτη α) σε ότι αφορά τον Φιδαετό

εκτιμάται ότι υπάρχουν περίπου 10 αναπαραγωγικά ζεύγη στην περιοχή ΖΕΠ β)

υπάρχουν ενδείξεις ότι το σαΐνι φωλεοποιεί στην περιοχή ΖΕΠ Εντοπίστηκε σε

άλσος μεταξύ Γαϊδουροβουνίου και Κοντορράχης και ανατολικά του Χάρακα

σε μεγάλους βράχους Τα αρπακτικά είδη έχουν εκτεταμένα ενδιαιτήματα

τροφοληψίας καθώς κυνηγούν σε μεγάλες περιοχές Η περιοχή του

προτεινόμενου έργου πιθανώς να χρησιμοποιείται από είδη όπως ο

Σπιζαετός ο Φιδαετός το Σαΐνι για αναζήτηση τροφής

Με βάση τα ανωτέρω α) Κρίνεται χρήσιμο να επιβεβαιωθεί η περιοχή

φωλεοποίησης του Σπιζαετού και ακολούθως να μελετηθούν οι επιπτώσεις

της λειτουργίας του αιολικού πάρκου στο είδος β) Περαιτέρω κρίνεται

ιδιαιτέρως σκόπιμη η εκπόνηση Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης ώστε να

αναγνωρισθούν ζώνες προστασίας και να καθορισθούν οι επιτρεπόμενες υπό

όρους και απαγορευμένες χρήσεις και δραστηριότητες ανά ζώνη προστασίας στην

περιοχή που εντάσσεται στο δίκτυο Natura 2000hellipraquo

Όπως προκύπτει από την πράξη ΕΠΟ του έργου του θέματος χορηγήθηκε η υπrsquo

αριθμόν ΥΠΕΧΩΔΕΕΥΠΕ 11058015-12-2008 θετική γνωμοδότηση του Γενικού

Διευθυντή Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ επί της ΠΠΕΑ ως φαίνεται

συμπεριλαμβάνουσα όρους που έθεσε η ΔΠΣΤΔΦΠ ΥΠΕΚΑ καθότι ακολούθως

υπεβλήθησαν δύο αναφορές ορνιθολογικών παρατηρήσεων από Νοέμβριο 2009

και Φεβρουάριο 2010 εκ μέρους του Κομηνού Θεοδώρου laquoΖωολόγου-Οικολογουraquo

που εργαζόταν για λογαριασμό της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ (στο εξής ΑΡΧΡΑΝ)

για την σύνταξη της Ορνιθολογικής μελέτης κατόπιν εργασιών πεδίου

5

Η ΑΡΧΡΑΝ υπέβαλε με το απ 133930 23-12-2010 ΥΠΕΚΑ ΕΥΠΕ έγγραφο της

την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) του αναφερόμενου στο θέμα

έργου που χωροθετείται εντός της χαρακτηρισμένης ως Ζώνη Ειδικής

Προστασίας περιοχής με τον κωδικό GR 2540007 και με την ονομασία laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Η περιοχή αυτή αλληλο-επικαλύπτεται με την Ειδική Ζώνη Διατήρησης laquoΌρη

Γιδοβούνι Χιονοβούνι Γαϊδουροβούνι Κορακιά Καλογεροβούνι Κουλοχέρα και

περιοχή Μονεμβάσιαςraquo με κωδικό GR 2540001 και έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό

Οικολογικό Δίκτυο Natura της Οδηγίας 9243ΕΟΚ

Κατόπιν υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ με τα

υπrsquo αρ 1959584-2-2011 και 19736918-3-2011 ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ επί της ΜΠΕ του έργου

του θέματος με το υπrsquo αριθ οικ 19774030-3-2011 έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ

διαβιβάστηκε από ένα τεύχος ΜΠΕ στις συναρμόδιες Υπηρεσίες για

γνωμοδοτήσεις σύμφωνα με τις διατάξεις της ΚΥΑ 10424726-5-2006

ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ (ΦΕΚ 663Β26-5-2006) και του ν 38512010 για την τήρηση της

διαδικασίας της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

Με το υπrsquo αριθμόν πρωτ 156639-5-2011 έγγραφο της Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ

απαιτήθηκε αποσαφήνιση επί του τομέως των επιπτώσεων στο τοπίο βάσει της

μεθοδολογίας του παραρτήματος IV του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού

Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις ΑΠΕ λαμβάνοντας υπόψη και

συνεκτιμώντας το σύνολο των αιολικών σταθμών που βρίσκονται στην περιοχή

και επιπλέον αποσαφήνιση βάσει χαρτογραφικής απεικόνισης των αποστάσεων

από τις περιοχές αποκλεισμού όπως αυτές αναφέρονταν στο κεφάλαιο 7 12 της

ΜΠΕ του έργου του θέματος

Κατόπιν του εγγράφου της Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ περί ελλειπούς ΜΠΕ η

ΑΡΧΡΑΝ υπέβαλε τα απαιτούμενα (κατά τα ανωτέρω) συμπληρωματικά στοιχεία

με το απ 20186229-7-2011 ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ έγγραφο της και η Δνση Χωροταξίας

δεν διατύπωσε αντίρρηση για το έργο βλ υπόψη 32 της ΑΕΠΟ του έργου του

θέματος (έγγραφο με απ 3889516-9-2011 Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ)

Με την υπrsquo αριθμόν οικ 16140724414-10-2011 γνωμοδότηση της με θέμα

laquoΑπόψεις επί των ΜΠΕ των έργων ΑΣΠΗΕ σε περιοχές του δικτύου Natura 2000

με κωδικούς GR 2540007 laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και GR 2540001 laquoΌρη

Γιδοβούνι Χιονοβούνι Γαϊδουροβούνι Κορακιά Καλογεροβούνι Κουλοχέρα και

περιοχή Μονεμβασίαςraquo η Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού ΥΠΕΚΑ

γνωμοδότησε αρνητικά ως προς τις ΜΠΕ που αφορούσαν σε τρείς αιολικούς

σταθμούς εντός της ΖΕΠ Τους ΑΣΠΗΕ 24 MW στη θέση Χιονοβούνι 189 MW

στις θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο και 2295 MW στη θέση

Γαϊδουροβούνι

6

Στο εν λόγω έγγραφο σημειωνόταν ότι laquoΣύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει η

υπηρεσία μαςστην ανωτέρω ΖΕΠ και σήμερα πλέον ΕΖΔ απαντούν 208 είδη

πτηνών πολλά από τα οποία είναι μονίμως διαβιούντα στις ανωτέρω εκτάσεις

είδη Περίπου 14 είδη ημερόβιων αρπακτικών πτηνών έχουν απογραφεί στην

περιοχή 7 από τα οποία είναι μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής ενώ η ΖΕΠ αποτελεί

σημαντικό διάδρομο για τα μεταναστευτικά στρουθιόμορφα και τα

αναπαραγόμενα και διαβατικά αρπακτικάraquolaquoΕιδικότερα ένα από τα

σημαντικότερα είδη πτηνών για την ανωτέρω περιοχή είναι το είδος του

Σπιζαετού ένα είδος με πολύ περιορισμένους πληθυσμούς στην Ευρώπη και στην

Ελλάδα Η περιοχή αυτή είναι μία από τις λίγες στην Ελλάδα όπου το είδος

Σπιζαετός διαβιεί και επομένως η ορνιθολογική της σημασία είναι πολύ

υψηλήraquolaquoΣύμφωνα με το συνοδεύον την μελέτη (συμβατά έργα και

δραστηριότητες σε σχέση με τα είδη χαρακτηρισμού των Ζωνών Ειδικής

Προστασίας της ορνιθοπανίδας) σχέδιο ΚΥΑ Οριζόντιων Μέτρων για την

ορνιθοπανίδα δεν επιτρέπεται η χωροθέτηση αιολικών σταθμών εντός ΖΕΠ που

πληρούν κριτήρια χαρακτηρισμού ως μεταναστευτικά περάσματα-στενωποίδεν

επιτρέπεται η εγκατάσταση αιολικών σταθμών σε ακτίνα πέντε χιλιομέτρων

από φωλιές μεγάλων αρπακτικών που ευρίσκονται εντός ΖΕΠraquolaquoΜε το απ

οικ 14181832408-10-2010 έγγραφο μας σε συνέχεια της από 0110201014932

προειδοποιητικής επιστολής της ΕΕ στη ΜΕΑ για την παραβίαση αριθ

20064976 είχε επισημανθεί ότι για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Κοντορράχη-

Σπαρτίλα και Γαϊδουροβούνι Λακωνίας θα απαιτηθεί να μελετηθεί στο πλαίσιο

της περιβαλλοντικής αδειοδότησης των και να αντιμετωπιστεί

τεκμηριωμένα ο αντίκτυπος και των εν λόγω αιολικών πάρκων στο φυσικο

περιβάλλον σε σωρευτική βάσηraquo laquoΜε το απ 13370111-04-2008 έγγραφο μας

έχουμε γνωρίσει στην Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης ΕΠΠΕΡΑΑ σε συνέχεια

σχετικού ερωτήματος της την επείγουσα και κατά προτεραιότητα ανάγκη

εκπόνησης ΕΠΜ χαρακτηρισμού σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις των

ορεινών περιοχών του δικτύου Natura 2000 στον νότιο Πάρνωνα και συγκεκριμένα

στον Τόπο Κοινοτικής Σημασίας GR 2540001 και την Ζώνη Ειδικής Προστασίας GR

2540007 Ο εν λόγω χαρακτηρισμός έχει προγραμματισθεί να υλοποιηθεί στο

πλαίσιο της επέκτασης των ορίων αρμοδιότητας του ΦΔ Όρους Πάρνωνα-

Υγροτόπου Μουστού στην αρμοδιότητα του οποίου υπάγεται το βόρειο τμήμα των

ανωτέρω ΤΚΣ (ΕΖΔ) και ΖΕΠ όπου δεν εμπίπτουν οι ανωτέρω ΑΣΠΗΕ

Σημειώνεται ότι για τις περιοχές αυτές δεν έχει εκπονηθεί το κατά την νομοθεσία

καθοριζόμενο Σχέδιο Διαχείρισηςraquo laquoΜετά από εξέταση του περιεχομένου των

ανωτέρω ΜΠΕ για έργα ΑΣΠΗΕ και συνεκτιμώντας τα ανωτέρω παρατηρούμε

ότι οι εν λόγω ΜΠΕ έχουν εκ πρώτης όψεως ανταποκριθεί έως ένα βαθμό

μεμονωμένα στις απαιτήσεις των προδιαγραφών για το περιεχόμενο αντίστοιχων

μελετών κρίνουμε όμως ότι υπάρχουν σοβαροί λόγοι αμφισβήτησης της

τεκμηρίωσης και εκτίμησης των επιπτώσεων τους στο φυσικό περιβάλλον

για τους εξής λόγους 1) Υπάρχουν σημαντικές αντιφάσεις στις παρατηρήσεις

πεδίου και στα αποτελέσματα των ορνιθολογικών μελετών και ειδικότερα μεταξύ

7

της μελέτης για τον ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι και αυτών για την Κοντορράχη-

Σπαρτίλα και Γαϊδουροβούνι και ως εκ τούτου σοβαροί λόγοι που οδηγούν

στην αμφισβήτηση του περιεχομένου τους και συνεπώς σε έλλειψη

αντικειμενικής εκτίμησης των επιπτώσεων των υπό εξέταση ανωτέρω έργων

ΑΣΠΗΕ στο περιβάλλον Συγκεκριμένα οι αντιφάσεις επισημαίνονται σε

στοιχεία που αφορούν στα είδη του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας (όπως περιοχές

φωλεασμού διαδρομές ενήλικων και νεαρών ατόμων καθώς και παρατηρήσεις

κυρίως για τον Σπιζαετό και άλλα είδη) 2) Δεν έχουν μελετηθεί ουσιαστικά και

ικανοποιητικά οι επιπτώσεις στο περιβάλλον των ανωτέρω έργων ΑΣΠΗΕ σε

σωρευτική βάση σύμφωνα με τις επιταγές της παραγράφου 3 του άρθρου 6

της Οδηγίας 9243ΕΟΚ Σημειώνεται ότι δεν έχει υπολογιστεί η φέρουσα

ικανότητα στο φυσικό περιβάλλον των ανωτέρω ΤΚΣ(ΕΖΔ) και ΖΕΠ όσον

αφορά στον αριθμό των ΑΓ και στα έργα ΑΣΠΗΕ προκειμένου να εξασφαλισθεί

η ακεραιότητα των εν λόγω περιοχών του δικτύου Natura 2000 σύμφωνα και με

τις επιταγές της παραγράφου 3 του άρθρου 6 της ανωτέρω οδηγίαςraquo

laquoΛαμβάνοντας υπrsquo όψη τα ανωτέρω καθώς και τη σημαντικότητα της φύσης και

του τοπίου των εν λόγω τόπων όπως στο παρόν έγγραφο αλλά και στις υπό

εξέταση ΜΠΕ για έργα ΑΣΠΗΕ καθώς και ότι εκκρεμεί η έκδοση της σχετικής

ΚΥΑ Οριζοντίων Μέτρων για την Ορνιθοπανίδα η Υπηρεσία μας δεν

συμφωνεί για τα εν λόγω έργα ΑΣΠΗΕraquo

Κατόπιν της αρνητικής γνωμοδότησης της αρμόδιας Υπηρεσίας για τις περιοχές

του δικτύου Natura με το υπrsquo αριθ πρωτΥΠΕΚΑ ΕΥΠΕ 19574630-1-2012 έγγραφο

της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ περίπου οκτώ μήνες μετά την λήξη της

διαδικασίας γνωμοδοτήσεων και συμμετοχής του ενδιαφερόμενου κοινού με

δικαίωμα υποβολής γνώμης υπεβλήθη η φερόμενη ως laquoεπικαιροποιημένη

Ειδική Ορνιθολογική Μελέτηraquo επί της ΜΠΕ του αναφερόμενου στο θέμα έργου η

οποία διαβιβάστηκε στην Δνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού Τμήμα

Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος ΥΠΕΚΑ με το απ οικ 1966787-3-2012

έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Η διαβούλευση δεν επαναλήφθηκε μετά την υποβολή

της επικαιροποιημένης ΕΟΜ

Στη ίδια Υπηρεσία διαβιβάστηκε με το υπrsquo όψιν 53 της ΑΕΠΟ για το έργο του

θέματος και συμπληρωματικό τεύχος επί της ΜΠΕ του έργου του θέματος

όσον αφορούσε α) στις επιπτώσεις στο τοπίο (λόγω του υπrsquo αριθμόν 156639-5-

2011 εγγράφου της Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ είχαν υποβληθεί σε αυτή την

Υπηρεσία συμπληρωματικά στοιχεία δια του υπrsquo αριθ 20186229-7-2011

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ εγγράφου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ) β) στις επιπτώσεις στην

ορνιθοπανίδα κατόπιν της υποβολής της φερόμενης ως laquoεπικαιροποιημένης

Ειδικής Ορνιθολογικής Μελέτηςraquo Κομηνού και γ) στις επιπτώσεις στα δασικά

(λόγω της υπrsquo αριθμόν 56426-5-2011 γνωμοδότησης του δασαρχείου Μολάων) Τα

εν λόγω συμπληρωματικά στοιχεία υπεβλήθησαν μόνο προς την Δνση

Περιβαλοντικού Σχεδιασμού ΥΠΕΚΑ

8

Η Υπηρεσία Περιβάλλοντος της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας το

Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου και η Δνση Αισθητικών Δασών και

Θήρας επομένως γνωμοδότησαν βάσει της αρχικής μη επικαιροποιημένης

ΜΠΕ και ΕΟΜ

Σημειώνεται ότι στο με απ 6720-7-2009 έγγραφο Δασαρχείου Μολάων περί

απόψεων επί της ΠΠΕΑ του έργου του θέματος αναφέρεται ότι laquoΑπό το αρχείο

της Υπηρεσίας μας προκύπτει ότι το πολύγωνο της έκτασης (χωροθέτησης του

έργου) δεν έχει κηρυχθεί αναδασωτέο ούτε πληροί τις προϋποθέσεις να

κηρυχθείraquo ενώ στην με απ 39227-5-2011 πράξη χαρακτηρισμού της έκτασης

χωροθέτησης του έργου του θέματος 61 526 05 μ2 φέρονται να έχουν κηρυχθεί

αναδασωτέα ένεκα πυρκαγιάς με την 129397 απόφαση ΓΓ Περιφερείας

Πελοποννήσου Σημειώνεται επίσης ότι το θέρος του έτους 2009 ξέσπασε μια

ακόμη καταστρεπτική πυρκαγιά στη περιοχή χωροθέτησης του έργου που

κατέκαψε ότι η φύση προσπαθούσε να αποκαταστήσει άνω της δεκαετίας Η

έκταση που καταστράφηκε δεν φαίνεται να επικαλύπτεται από τα 61526 05

μ2 που φέρονται να έχουν κηρυχθεί αναδασωτέα κατά τα ανωτέρω

Εν συνεχεία με το απ 16034345822-03-2012 έγγραφο ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ περί

laquoΚατάθεσης διευκρινιστικών στοιχείωνraquo επί της ΜΠΕ του έργου του θέματος

εκτιμήθηκε ότι 1) όσον αφορά στο κεφάλαιο της ΜΠΕ που αναφέρεται στα

ορνιθολογικά δεδομένα και 2) στο κεφάλαιο της ΜΠΕ που αναφέρεται στην

αντιμετώπιση των σωρευτικών (αθροιστικών) επιπτώσεων στο φυσικό

περιβάλλον Α) τα συμπληρωματικά στοιχεία που υποβλήθηκαν laquoσυμπλήρωσαν

με επάρκεια τις ελλείψεις και παρατηρήσεις της εις το θέμα ΜΠΕ όπως αυτές

είχαν διατυπωθεί στο έγγραφο της αρνητικής γνωμοδότησης της Υπηρεσίας Β)

ότι για να διασφαλισθεί η ακεραιότητα σύμφωνα με τις επιταγές της

παραγράφου 3 του άρθρου 6 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ των περιοχών του δικτύου

Natura 2000 στην ΝΑ Λακωνία όπου εμπίπτει ο εις το θέμα ΑΣΠΗΕ θα πρέπει η

σχετική μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του

συνόλου της ΖΕΠ να αρχίσει τουλάχιστον 1 χρόνο πριν την κατασκευή του

εξεταζόμενου έργου και στην συνέχεια συστηματικά σε ετήσια βάση παράλληλα

με τον έλεγχο και καταγραφή θνησιμότητας των πουλιών και εφ΄όσον χορηγηθεί

η σχετική άδεια λειτουργία του(ς)

Εκδόθηκε η με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ με τον υπrsquo αριθμόν 31 όρο

περί μη έναρξης κατασκευής τόσο του ΑΠ όσο και των έργων οδοποιΐας και

διασύνδεσης του πριν την εκπόνηση της μελέτης που αναφέρεται στο με απ

16034345822-03-2012 έγγραφο ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της αξιολόγησης της

(έγκρισης) της από την ως άνω Υπηρεσία εντός μηνός από την κατάθεση της

Νομικό πλαίσιο

A) Αιτιολογικό μέρος της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει

9

Σύμφωνα με την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως

κωδικοποιήθηκε με την Οδηγία 201192ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του

Συμβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου 2011 μετά και τις τροποποιήσεις της Οδηγίας

200335ΕΚ η χορήγηση αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να

έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά

από την εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά τα

έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως να

αφορά το έργο (14η αιτιολογική εκτίμηση) Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο

περιβάλλον θα πρέπει να εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της

ανθρώπινης υγείας τη συμβολή με τη δημιουργία ενός καλύτερου

περιβάλλοντος στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση

των ποικιλιών των ειδών και τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του

οικοσυστήματος ως θεμελιώδους πόρου ζωής (16η) Η αποτελεσματική

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να

εκφράζει και στον φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις

και ανησυχίες ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo

αυτό τον τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης

αποφάσεων και συμβάλλοντας στην ευαισθητοποίηση του κοινού σε

περιβαλλοντικά θέματα και στην εκ μέρους του υποστήριξη των αποφάσεων που

λαμβάνονται(17η) Η συμμετοχή συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής

ενώσεων οργανώσεων και ομάδων ιδίως μη κυβερνητικών οργανώσεων που

προάγουν την προστασία του περιβάλλοντος θα πρέπει να ενθαρρύνεται

αναλόγως συμπεριλαμβανομένης μεταξύ άλλων της προώθησης της

περιβαλλοντικής εκπαίδευσης του κοινού(18η) H Ευρωπαϊκή Κοινότητα

υπέγραψε τη σύμβαση της ΟΕΕ των Ηνωμένων Εθνών για την πρόσβαση σε

πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση

στη δικαιοσύνη σε θέματα σχετικά με το περιβάλλον (σύμβαση του Aarhus) στις

25 Ιουνίου 1998 και την κύρωσε στις 17 Φεβρουαρίου 2005(19η) Μεταξύ των

στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η κατοχύρωση των

δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για

περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην προστασία του

δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την προσωπική υγεία και

ευημερία(21η) Το άρθρο 9 παράγραφοι 2 και 4 της σύμβασης του Aarhus

προβλέπει την πρόσβαση σε δικαστικές ή άλλες διαδικασίες για την

αμφισβήτηση της ουσιαστικής ή διαδικαστικής νομιμότητας αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 6 της

σύμβασης αυτής σχετικά με τη συμμετοχή του κοινού

B) Η Οδηγία 201192ΕΕ

10

Το άρθρο 3 της Οδηγίας 201192ΕΕ ορίζει ότι Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών

επιπτώσεων εντοπίζει περιγράφει και αξιολογεί δεόντως υπό το πρίσμα κάθε

συγκεκριμένης περίπτωσης και σύμφωνα με τα άρθρα 4 έως 12 τις άμεσες και

έμμεσες επιπτώσεις ενός έργου

α) στον άνθρωπο στην πανίδα και στη χλωρίδα

β) στο έδαφος στα ύδατα στον αέρα στο κλίμα και στο τοπίο

γ) στα υλικά αγαθά και στην πολιτιστική κληρονομιά

δ) στην αλληλεπίδραση μεταξύ των παραγόντων που αναφέρονται στα στοιχεία

α) β) και γ)

Το άρθρο 5 παρ 1 ορίζει ότι laquoΣτην περίπτωση των έργων που κατrsquo εφαρμογή

του άρθρου 4 πρέπει να υποβάλλονται σε εκτίμηση περιβαλλοντικών

επιπτώσεων σύμφωνα με το παρόν άρθρο και τα άρθρα 6 έως 10 τα κράτη μέλη

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του έργου

παρέχει υπό την κατάλληλη μορφή τις πληροφορίες που καθορίζονται στο

παράρτημα IV στο μέτρο που α) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι οι πληροφορίες αυτές

ενδιαφέρουν ένα δεδομένο στάδιο της διαδικασίας χορήγησης αδείας και τα ειδικά

χαρακτηριστικά ενός έργου ή τύπου έργου και των στοιχείων περιβάλλοντος που

ενδέχεται να επηρεασθούν β) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι δύναται ευλόγως να

απαιτηθεί από τον κύριο του έργου να συλλέξει τα εν λόγω στοιχεία

λαμβάνοντας μεταξύ άλλων υπόψη τις υπάρχουσες γνώσεις και μεθόδους

εκτίμησηςraquo στην παρ 3 laquoΟι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

σύμφωνα με την παράγραφο 1 περιλαμβάνουν τουλάχιστονγ) τα απαραίτητα

στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργουraquo

Το άρθρο 6 παρ 2 ορίζει ότι Το κοινό ενημερώνεται έγκαιρα με ανακοινώσεις ή

με άλλα πρόσφορα μέσα όπως τα ηλεκτρονικά μέσα όπου αυτά είναι διαθέσιμα

για τα ακόλουθα ζητήματα σε αρχικό στάδιο των διαδικασιών λήψης αποφάσεων

σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και το

αργότερο μόλις καταστεί ευλόγως δυνατή η παροχή πληροφοριώνα) την αίτηση

για συναίνεση ανάπτυξης β) το γεγονός ότι το έργο υπόκειται σε διαδικασία

εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και ανάλογα με την περίπτωση το

γεγονός ότι έχει εφαρμογή το άρθρο 7ε) ένδειξη του κατά πόσον είναι

διαθέσιμες οι πληροφορίες που συλλέγονται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 3

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο χρονικό διάστημα τίθενται στη

διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού τα ακόλουθα α) κάθε πληροφορία που

συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 4 Στο ενδιαφερόμενο κοινό

παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά δυνατότητες να συμμετάσχει στις

διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο

άρθρο 2 παράγραφος 2 και για τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει

παρατηρήσεις και γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην

αρμόδια αρχή ή αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση

ανάπτυξης

Το άρθρο 11 ορίζει

11

1 Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σύμφωνα με το εθνική έννομη τάξη τους το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το διοικητικό δικονομικό δίκαιο ενός κράτους μέλους έχει

πρόσβαση σε μια διαδικασία εξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ή άλλου ανεξάρτητου

και αμερόληπτου οργάνου συσταθέντος νομοθετικώς προκειμένου να

αμφισβητήσει την ουσιαστική ή τη διαδικαστική νομιμότητα αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις της παρούσας οδηγίας

περί συμμετοχής του κοινού

2 Τα κράτη μέλη καθορίζουν σε ποια φάση είναι δυνατόν να προσβάλλονται

αποφάσεις πράξεις ή παραλείψεις

3 Τα κράτη μέλη καθορίζουν τι αποτελεί επαρκές συμφέρον και τι προσβολή

δικαιώματος με σταθερό γνώμονα να παρέχεται στο ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία

πρόσβαση στη δικαιοσύνη Προς τούτο το συμφέρον κάθε μη κυβερνητικής

οργάνωσης που πληροί τις απαιτήσεις του άρθρου 1 παράγραφος 2 θεωρείται

επαρκές για τους σκοπούς του στοιχείου α) της παραγράφου 1 του παρόντος

άρθρου Οι οργανώσεις αυτές θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα που

μπορούν να προσβληθούν για τους σκοπούς του στοιχείου β) της παραγράφου 1

του παρόντος άρθρου

4 Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν αποκλείουν τη δυνατότητα μιας

προκαταρκτικής διαδικασίας αναθεώρησης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

θίγουν την απαίτηση να εξαντλούνται οι διοικητικές διαδικασίες

αναθεώρησης πριν από την προσφυγή σε δικαστικές διαδικασίες

αναθεώρησης όπου υφίσταται τέτοιου είδους απαίτηση κατά το εθνικό

δίκαιο

Οι σχετικές διαδικασίες πρέπει να είναι ορθές δίκαιες εμπρόθεσμες και να μην

έχουν απαγορευτικό κόστος

Γ) Σύμβαση για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινου στη

λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά

θέματα (Σύμβαση Άαρχους)

Το άρθρο 9 παράγραφος 2 της σύμβασης του Aarhus ορίζει τα εξής

laquoΚάθε μέρος στο πλαίσιο της εθνικής του νομοθεσίας εξασφαλίζει ότι το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το δικονομικό διοικητικό δίκαιο ενός κράτους μέλους διαθέτει

πρόσβαση σε διαδικασία επανεξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ήκαι άλλου

ανεξάρτητου και αμερόληπτου φορέα που έχει συσταθεί με νόμο προκειμένου να

[αμφισβητήσει] την ουσιαστική και τυπική νομιμότητα οποιασδήποτε απόφασης

πράξεως ή παράλειψης που υπόκειται στις διατάξεις του άρθρου 6 και σε

12

περίπτωση που προβλέπεται από το εθνικό δίκαιο και υπό την επιφύλαξη της

παραγράφου 3 [σε άλλες σχετικές διατάξεις] της παρούσας σύμβασης

Το επαρκές συμφέρον και η προσβολή δικαιώματος προσδιορίζονται σύμφωνα με

τις απαιτήσεις του εθνικού δικαίου και σύμφωνα με τον σκοπό να παρασχεθεί στο

ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία πρόσβαση στη δικαιοσύνη εντός του πεδίου

εφαρμογής της παρούσας σύμβασης [Προς τούτο] κρίνεται επαρκές για τον

σκοπό του ανωτέρω στοιχείου α΄ το συμφέρον οποιουδήποτε μη κυβερνητικού

οργανισμού ο οποίος πληροί τις απαιτήσεις που αναφέρονται στο άρθρο 2

παράγραφος 5 Οι εν λόγω οργανισμοί θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα

που μπορούν να προσβληθούν για τον σκοπό του ανωτέρω στοιχείου β΄

Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου 2 δεν αποκλείουν τη δυνατότητα

προκαταρκτικής διαδικασίας επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

επηρεάζουν την απαίτηση να εξαντληθούν οι διαδικασίες διοικητικής

επανεξέτασης πριν από την προσφυγή σε ένδικες διαδικασίες σε περίπτωση το

εθνικό δίκαιο προβλέπει την εν λόγω απαίτησηraquo

Δ) Οδηγία 2009147ΕΚ (79409)

Άρθρο 1 παρ 2 Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στα πτηνά τα αυγά τις

φωλιές και τους οικοτόπους τους

Άρθρο 4 παρ 4 Τα κράτη μέλη υιοθετούν κατάλληλα μέτρα για να αποφύγουν

στις ζώνες προστασίας που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 2 τη ρύπανση

ή τη φθορά των οικοτόπων καθώς και τις επιζήμιες για τα πτηνά διαταράξεις

όταν αυτές έχουν σημαντικές συνέπειες σε σχέση με τους αντικειμενικούς

στόχους του παρόντος άρθρου

Ε) ΟΔΗΓΙΑ 9243ΕΟΚ

Άρθρο 6 παρ 3 laquoΚάθε σχέδιο μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη

διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον

εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως

προς τις επιπτώσεις του στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών

διατήρησής του Βάσει των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων

στον τόπο οι αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον

αφού βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειται raquo

Άρθρο 7

laquoΟι υποχρεώσεις που πηγάζουν από τις παραγράφους 2 3 και 4 του άρθρου 6 της

παρούσας οδηγίας αντικαθιστούν τις υποχρεώσεις που πηγάζουν από την πρώτη

πρόταση της παραγράφου 4 του άρθρου 4 της οδηγίας 79409ΕΟΚ όσον αφορά τις

ζώνες που χαρακτηρίστηκαν δυνάμει της παραγράφου 1 του άρθρου 4 ή

αναγνωρίστηκαν με ανάλογο τρόπο δυνάμει της παραγράφου 2 του άρθρου 4 της

εν λόγω οδηγίαςraquo

13

ΣΤ) Εθνικό δίκαιο

1) Η Σύμβαση Άαρχους κυρώθηκε με τον νόμο υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ Α303)

και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος laquoΟι γενικά

παραδεδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις

από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ σύμφωνα με τους

όρους καθεμιάς αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού

δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμουraquo

2) ΚΥΑ υπrsquo αριθμόν 92694702-3-2007 (ΦΕΚ Β2862007)

3) Νόμος υπrsquo αριθμόν 38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής

σύμβασης για το τοπίο που έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

4) ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

Τεκμηρίωση

Α) Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011

1) Με το υπrsquo αριθμόν 301310102003 έγγραφο του δήμου Ζάρακα είχε υποβληθεί

στο ΥΠΕΧΩΔΕ laquoΜελέτη χαρακτηρισμού αξιόλογων οικισμών του Δήμου Ζάρακα

Νομού Λακωνίαςraquo ως παραδοσιακών Εν συνεχεία κατόπιν των εισηγήσεων ndash

αιτιολογικών εκθέσεων με ημερομηνία 17-7-2007 και 4-7-2008 του Τμήματος

Παραδοσιακών Οικισμών του ΥΠΕΧΩΔΕ τώρα ΥΠΕΚΑ και την αποδοχή τους

από το Κεντρικό ΣΧΟΠ με τις 17126-7-2007 και 14610-2008 πράξεις του το σχέδιο

Προεδρικού Διατάγματος διαβιβάστηκε στο ΣτΕ με το απ 79610-3-2011 έγγραφο

της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ αποσιωπήθηκαν αυτές οι

πληροφορίες Αποσιωπήθηκε ότι είχε προγραμματισθεί ο χαρακτηρισμός των

πέριξ του προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ οικισμών laquoΧάρακαςraquo laquoΛαμπόκαμποςraquo και

laquoΠισταμάταraquo ως παραδοσιακών μαζί με άλλους οικισμούς του Ζάρακα

Με το ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012 σχετικό 2)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι Παραλία

Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος Ιωάννης Χάρακας

Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα του Δήμου

Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων γης όρων και περιορισμών

δόμησης αυτώνraquo οι οικισμοί του Ζάρακα κηρύχθηκαν παραδοσιακοί και

έχουν Συνταγματική προστασία

Βάσει της υπ΄ αριθ 498282008 (ΦΕΚ Β24642008) απόφασης της Επιτροπής

Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής στον τομέα του Χωροταξικού

Σχεδιασμού και της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) άρθρο 6-Περιοχές

αποκλεισμού κι ασυμβατότητας αιολικών εγκαταστάσεων-παρ 5α περί τήρησης

14

των ελάχιστων αποστάσεων από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) πρέπει οι ανεμογεννήτριες να είναι σε απόσταση άνω των 1500

μέτρων από τα όρια των παραδοσιακών οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων

Τέσσερις ανεμογεννήτριες του ΑΣΠΗΕ του θέματος χωροθετούνται σε

απόσταση μικρότερη των 1500 από τα όρια του οικισμού laquoΧάρακαςraquo όπως

αυτά καθορίστηκαν με την υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη

Λακωνίας περί ένταξης σε κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χαρακα

της κοινότητας Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών

δόμησης (ΦΕΚ 780Δ1988 σχετικά 3α 3β)

Η υπόθεση της αποσιώπησης στη ΜΠΕ (και στην εκτίμηση των επιπτώσεων) της

ύπαρξης διαδικασίας σε ώριμο μάλιστα στάδιο χαρακτηρισμού των οικισμών

τριών οικισμών πέριξ του ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι λαμβάνει αρνητικότερο

χαρακτήρα καθότι όχι μόνο γνώριζε η ΑΡΧΡΑΝ περί αυτής της διαδικασίας αλλά

επιπλέον στην επονομαζόμενη laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του

σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου

Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από Δεκέμβριο του 2010 στην σελίδα 27 έλαβε

χώρα και άλλη απόκρυψη Όσον αφορούσε στον έλεγχο συμβατότητας του

ΑΣΠΗΕ κατόπιν εφαρμογής των κριτηρίων του άρθρου 6 του ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ ως

προς τις περιοχές αποκλεισμού ειδικότερα για τους οικισμούς των 2000

κατοίκων σημειώνεται δια χειρός ή υπογραφής Δ Οικονόμου και συνεργατών

γνωστός ο πρώτος και από την laquoμη θεσμοθετημένη και μη προβλεπόμενη ως

κατηγορία μελέτης από κάποιο νομοθετικό πλαίσιοraquo ΕΧΜ για την χωροθέτηση

αιολικών στην ΒΑ Λακωνία ότι laquoσύμφωνα με την υπό εκπόνηση μελέτη του

ΣΧΟΟΑΠ Δήμου Ζάρακα (εκπόνηση Α΄ Σταδίου) οι οικισμοί Πιστάματα και

Λαμπόκαμπος είναι σε διαδικασίες χαρακτηρισμού ως παραδοσιακοίraquo Δηλαδή

δεν αναφέρθηκε ο οικισμός Χάρακας και επιπλέον στους χάρτες 2 και 3 (σελ

35 36) δεν εμφανίζονται τα όρια του οικισμού ενώ αυτά των οικισμών

Λαμπόκαμπος και Πιστάματα παρουσιάζονται (σχετικό 4)

2) Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ για την εκτίμηση της

επίπτωσης μιας υπό αδειοδότησης αιολικής μονάδας στο τοπίο διαφοροποιούνται

laquoοι ακτίνεςraquo όπως ορίζονται ανάλογα με τη σημασία και τη ποιότητα του

σημείου laquoιδιαίτερου ενδιαφέροντοςraquo

Ως προς τον ΑΣΠΗΕ του θέματος δεν έχει πραγματοποιηθεί ορθά ο έλεγχος των

κανόνων ένταξης των αιολικών εγκαταστάσεων στο τοπίο (παράρτημα IV

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ)

Οι ακτίνες των ζωνών για την εκτίμηση των επιπτώσεων στο τοπίο ως προς τους

παραδοσιακούς οικισμούς είναι Α=15 χλμ Β=3 χλμ και Γ= 6 χλμ

Ο χαρακτηρισμός των οικισμών της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα Δήμου

Μονεμβασίας ως παραδοσιακών έγινε πριν την οικ 1979402-5-2012 (ορθή

επανάληψη 15-2-2012) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου

του θέματος

15

3) Σε κανένα σημείο της ΜΠΕ δεν είχε αναφερθεί ή άμεση γειτνίαση του ΑΣΠΗΕ

με το οριοθετημένο δημόσιο δάσος Κρεμαστής που διατελεί υπό καθεστώς

διαχείρισης (μόνιμης δεκαετούς δασοπονικής μελέτης) για την αύξηση του

ποσοστού δασοκάλυψης του και η κατάληψη-εκχέρσωση τμήματος του από ένα

μικρό μέρος των συνοδών έργων και της πλατείας της ανεμογεννήτριας με την

αρίθμηση 12 (έγγραφο με απ 56426-5-2011 δασαρχείου Μολάων) Αόριστη

αναφορά υφίσταται στην σελ 143 του κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ περί laquoμικρού μόνο

αριθμού που προβλέπεται να τοποθετηθεί σε δάσος ελάτης βόρεια του έργου του

Χιονοβουνίουraquo δεν αναφέρεται όμως ότι το εν λόγω δάσος τελεί υπό διαχείριση

4) Αποσιωπήθηκε στην ΜΠΕ του έργου ότι καταστρέφεται τμήμα του Ευρωπαϊκού

ορειβατικού μονοπατιού 033 από τις εγκαταστάσεις του ΑΣΠΗΕ και

συνακόλουθα η τουριστικού συνεπώς τοπικά αναπτυξιακού ενδιαφέροντος

διαδρομή από την θέση ρέμα Χάβοσι προς τον Κοκκινόβραχο Χιονοβουνίου ndash

Λαμπόκαμπο (σχετικό 5)

5) Αποσιωπήθηκαν σημαντικές πληροφορίες ορνιθολογικής σημασίας όπως η

φωλεοποίηση του είδους Σπιζαετός στις ορθοπλαγιές στη Μεγάλη Τούρλα

κοντά στον Χάρακα και στη θέση του προτεινόμενου έργου και οι

υφιστάμενες πληροφορίες για την περιοχή από ορνιθολογικές μελέτες στα

πλαίσια αιτήσεων άλλων ενδιαφερομένων εταιρειών για εγκαταστάσεις αιολικών

σταθμών στην ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Τα δύο πρόσωπα που φέρονται να πραγματοποίησαν τις ορνιθολογικές

διερευνήσεις της ΕΟΜ για τα αιολικά της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ βάσει των βιογραφικών

τους που τα επικαλούνται για την επιστημονική επάρκεια της προσκομισθείσας

δια της ΜΠΕ τελικής έκθεσης-ΕΟΜ του τεύχους Δεκεμβρίου 2010 δεν είναι

δυνατόν να αγνοούσαν ότι σύμφωνα με τον οδηγό της ΕΟΕ (στο εξής Οδηγός)

laquoΕκτίμηση των επιπτώσεων στην ορνιθοπανίδα από την δημιουργία και

λειτουργία αιολικών πάρκων-Οδηγίες για την εκπόνηση της Ειδικής

Ορνιθολογικής Μελέτης-Ιανουάριος 2009raquo για την οριοθέτηση του laquoπεδίου της

προκαταρκτικής μελέτηςraquo ώστε να σχηματισθεί μία πρώτη εικόνα της σύνθεσης

των ειδών των πτηνών και της αφθονίας των πληθυσμών τους σε μία περιοχή και

την εξέταση της τυχόν ευαισθησίας τους σε σχέση με το έργο απαιτείται 1)

Ανάλυση των υφιστάμενων πληροφοριών για την περιοχή 2) Αξιολόγηση της

πιθανής σύνθεσης των αναμενόμενων ειδών της ορνιθοπανίδας της περιοχής με

βάση τα ενδιαιτήματα της 3) Αναγνωριστική ορνιθολογική έρευνα πεδίου

Όπως αναφέρεται στο εδάφιο περί της ανάλυσης της υφιστάμενης πληροφορίας

κεφάλαιο 21α σελ 17 του Οδηγού laquoΗ πρώτη και ευκολότερη πηγή

δεδομένων είναι η υφιστάμενη δημοσιευμένη και αδημοσίευτη πληροφορία

για την περιοχή είτε από βιβλιογραφικές αναφορές είτε από ανθρώπους που

έχουν στοιχεία για την ορνιθοπανίδαraquo

httpfilesornithologikigrdocspolitikiaiolikaaiolika_odigiespdf

16

Το κεφάλαιο 4 της ΕΟΜ που υπέβαλε η ΑΡΧΡΑΝ από Δεκέμβριο του 2010

αυτής που συνόδευε την ΜΠΕ του έργου του θέματος είχε τον τίτλο

laquoΒιβλιογραφική διερεύνηση της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης περιοχής

μελέτης και επιλογή στόχων (σελίδα 42)raquo

Στο υποκεφάλαιο 44 της εν λόγω ΕΟΜ Κομηνού με τίτλο laquoΟρνιθολογικές

πληροφορίες για την περιοχή μελέτης από άλλες πηγέςraquo αναφέρεται ότι

laquoΕκτός από την πληροφορία που αντλούμε από τις παραπάνω

βιβλιογραφικές πηγές (βλ 41 42 43 πρόκειται για πληροφορίες από το

τυποποιημένο δελτίο δεδομένων της Ζώνης Ειδικής Προστασίας laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo και αυτές από τον κατάλογο της Birdlife International

του ετών 1996 και 2007 ως προς τα απαντώμενα είδη στην ΣΠΠ GR 123 Όρη

Ανατολικής Λακωνίας) η μόνη επιστημονική έργασία που έχει διεξαχθεί

στην περιοχή είναι αυτή του Μπούσμπουρα (2007) για τον Δήμο Ζάρακα με

τίτλο laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα

και προτάσεις για την προστασία-διαχείριση και ανάδειξη τουraquo (σελίδα 48)

Βεβαίως αποσιωπήθηκε η βασική πληροφορία ως προς τους κινδύνους

για την προστατευόμενη περιοχή όπου ρητά σημειώνεται στο Standard

Data Form (SDF) της ΖΕΠ φόρμα που αποτελεί την νομική βάση της ότι ο

σχεδιασμός για κατασκευή αρκετών (πολλών) αιολικών σταθμών στις

κορυφογραμμές της περιοχής αποτελεί απειλή για τα προστατευόμενα είδη

και τους βιοτόπους του Στο ίδιο συμπέρασμα εξάλλου είχε καταλήξει ο

συντάξας τις σελίδες για τις επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα στην προμελέτη

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου του θέματος

Η ίδια ανακρίβεια ήκαι αναλήθεια κατά την άποψη μας επαναλαμβάνεται

στο κεφ 6243 της ΜΠΕ για τα αιολικά διαλείπουσας ονομαστικής τιμής 24

MW της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ και τα συνοδά της έργα στο Χιονοβούνι H εκτίμηση

για συνειδητή αποσιώπηση περιβαλλοντικών πληροφοριών που σε κάθε

περίπτωση έπρεπε να θέσει ο κύριος του προτεινόμενου έργου υπrsquo όψιν

των αρχών με αρμοδιότητα στον τομέα του περιβάλλοντος και στο

ενδιαφερόμενο κοινό απορρέει ευθέως από τα διαλαμβανόμενα στην εν

λόγω ΜΠΕ

Στο κεφάλαιο 7(134) σελ 144 της ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΟι εκτιμήσεις των

περιβαλλοντικών μελετών των άλλων ΑΠ της περιοχής μελέτης των

αθροιστικών πολλές από αυτές υποστηριζόμενες από ορνιθολογικές

μελέτες φαίνεται να τεκμηριώνουν την έλλειψη σημαντικών επιπτώσεων

από την κατασκευή και λειτουργία κάθε ΑΠ στην ορνιθοπανίδα της

περιοχής (ως μεμονωμένες εγκαταστάσεις) τόσο τη μόνιμη όσο και τη

μεταναστευτική μετά και τη λήψη μέτρων προστασίαςraquo laquoγια τις ανάγκες

της παρούσας μελέτης και προκειμένου να εκτιμηθεί η αθροιστική επίπτωση

του υπό μελέτη έργου στο Χιονοβούνι σε συνάρτηση με τα άλλα ΑΠ

γίνεται μια προσεγγιστική αδρομερής εκτίμηση της αθροιστικής επίπτωσης

των άλλων ΑΠ (όπως προσδιορίστηκαν στο κεφάλαιο 7131) Η εκτίμηση

αυτή στηρίζεται α) σε ευρήματα περιβαλλοντικών μελετών άλλων ΑΠ β)

17

σε ευρήματα της μελέτης laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού

περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα και προτάσεις για την προστασία-

διαχείριση και ανάδειξη του Μπούσμπουρας 2007 γ) raquo Παρακάτω σελ 149

150 του κεφ 7 αναφέρεται ότι laquo είναι φανερό ότι και οι δύο μελέτες

(Μπούσμπουρα-Κομηνού) καθώς και οι άλλες στην περιοχή μπορούν να

αξιοποιηθούν μόνο εν μέρει ως προς τις εκτιμήσεις για τις αθροιστικές

επιπτώσεις όλων των ΑΠ της περιοχής μελέτης της ΝΑ Λακωνίας

(ομάδες Α Β Γ και Δ της παρούσας)raquo

Βεβαίως η ΑΡΧΡΑΝ είχε λάβει γνώση του εγγράφου με τις απόψεις του ΕΚΒΥ

και τις πληροφορίες από την Οικολογική Μελέτη Βάσης για τους

προτεινόμενους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-Πούλος Ράχη Γκιώνη-

Γκρόπες

Επιπλέον πληροφορίες υφίσταντο α) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo για

την ευρύτερη περιοχή γύρω από τις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και

laquoΚαλογεροβούνι-Πούλος-2006 του βιολόγου ορνιθολόγου Hallman Ben

Σφήκα κα την οποία διέθετε το ΥΠΕΧΩΔΕraquo β) στην laquoΟικολογική Μελέτη

Βάσηςraquo για την ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo από

Ιούλιο του 2008 των Hallman Ben Πυλαρά Αδαμαντίας βιολόγου κά (ως

προς αυτήν ενδέχεται να μην είχε αυτή υποβληθεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ το

αναφερόμενο έτος 2008) γ) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo ευρύτερα των

περιοχών laquoΚοντορράχηraquo και laquoΣπαρτίλα-Κάρκανοraquo από Ιούνιο του 2009 των

Hallman Ben Μπεκιάρη Ιωάννη περιβαλλοντολόγου κά την οποία διέθετε

το ΥΠΕΧΩΔΕ από τον Ιούλιο του 2009

Οι προαναφερόμενες laquoΟικολογικές Μελέτες Βάσηςraquo περιείχαν αρκούντως

αξιόπιστες ορνιθολογικές διερευνήσεις-αξιολογήσεις χάρτες και αξιόπιστα

ημερολόγια παρατήρησης και είχαν προσκομισθεί στα πλαίσια αιτήσεων για

περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις αιολικών σταθμών στις αναφερόμενες σε

αυτές ορεινές θέσεις Σημειώνεται ότι κατ΄ απαίτηση της αρμόδιας

Υπηρεσίας Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ οι διερευνήσεις είχαν επεκταθεί σε

ευρύτερη ζώνη σε απόσταση τουλάχιστον πέντε χιλιομέτρων από αυτή που

αφορούσε η κάθε αίτηση αδειοδότησης

Β) Υποβολή και προώθηση εκ μέρους της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ ελλειπούς

φακέλου ΜΠΕ

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ του έργου του θέματος αναφέρεται στο

κεφάλαιο 3 σελ 11 ότι laquoΤονίζεται τέλος ότι για το εν λόγω έργο εκπονείται

από τον Αύγουστο του 2009 Ειδική Ορνιθολογική Μελέτη η οποία είναι σε

εξέλιξη (δεύτερο έτος παρακολουθήσεων) τα αποτελέσματα της οποίας

λαμβάνονται υπόψη στην παρούσα ΜΠΕraquo επίσης στο Κεφάλαιο 8 (833)

σελίδα 11 της εν λόγω ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΣτα πλαίσια της

περιβαλλοντικής αδειοδότησης του προτεινόμενου έργου έχει διεξαχθεί

18

παρακολούθηση της ορνιθοπανίδας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του

ενός έτους τα ευρήματα της οποίας παρουσιάζονται αναλυτικά στην Ειδική

Ορνιθολογική Μελέτη που παρατίθεται στο παράρτημα της παρούσας

Μολονότι η προαναφερθείσα παρακολούθηση θα συνεχιστεί έτσι ώστε το

συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνεςraquo

Τις αναφορές αυτές επικαλέστηκε η ΑΡΧΡΑΝ στο από τον Φεβρουάριο του

2012 έγγραφο υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων επί της ΜΠΕ (βλ

υπόψη 28 της ΑΕΠΟ του θέματος) σημειώνοντας ότι laquoΌπως αναφερόταν

στο κεφάλαιο 8 της ΜΠΕ του έργου η παρακολούθηση θα συνεχιζόταν έτσι

ώστε το συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνες Η

παρακολούθηση αυτή ολοκληρώθηκε πλέον και τα συνολικά

αποτελέσματα περιλαμβάνονται σε επικαιροποιημένη ΕΟΜ (Δεκέμβριος

2011) όπως αυτή υποβλήθηκε στην ΕΥΠΕ με το από 19574630-01-12

διαβιβαστικόraquo

Όμως θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η από τον Δεκέμβριο του 2010

laquoΕιδική Ορνιθολογική Μελέτη στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης

ενός ΑΠ στη θέση Χιονοβούνι στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Λακωνίας

της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕraquo φερόταν να ήταν η τελική έκθεση

Στην σελίδα 10 κεφ 13 Χρονοδιάγραμμα Καταγραφής Ορνιθολογικών

Παραμέτρων-Χρονική περίοδος καταγραφών αναφέρεται ρητά ότι laquoΤο

συνολικό διάστημα της έρευνας πεδίου είχε διάρκεια 17 μήνες η οποία

κατανέμεται σε 6 χρονικές περιόδους Για την περάτωση των εργασιών

πεδίου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στην περιοχή μελέτης τις κάτωθι

περιόδουςraquo

Ευλόγως επομένως δυνάμεθα να διατυπώσουμε αμφιβολίες για την

αξιοπιστία της επικαιροποιημένης ΕΟΜ ως προς τις ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που φέρονται να έλαβαν χώρα το έτος 2011 Εξάλλου δεν

φαίνεται να έχει προσκομισθεί το σχετικό πρωτόκολλο καταγραφής

ορνιθοπανίδας γιrsquo αυτό το έτος Όπως διατυπώνεται στην σελίδα 150 του

κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ (7134) της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ για το έργο του θέματος

κριτικά ως προς άλλη μελέτη laquoδεν παρατίθενται πρωτογενή στοιχεία ούτε

ο χρόνος και το διάστημα των καταγραφώνraquo Η διαπίστωση αυτή βεβαίως

δεν εξαντλείται μόνο αναφορικά με την από το έτος 2007 μελέτη

Μπούσμπουρα για το φυσικό περιβάλλον του Ζάρακα

Δεν θα επιχειρήσουμε προς το παρόν να υπεισέλθουμε στην διατύπωση

ειδικότερων αντιρρήσεων ως προς το περιεχόμενο αυτής της ΕΟΜ που

περιλαμβάνει πληροφορίες (στοιχεία) και εκτιμήσεις που αμφισβητούνται

πλήρως εκ μέρους μας Και αυτό επειδή πρέπει να ανακληθεί η ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος και να λάβει χώρα η προβλεπόμενη βάσει του

ισχύοντος θεσμικού πλαισίου διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό ώστε

να συμπληρωθούν αυτές οι πληροφορίες και η επεξεργασία τους να

γνωμοδοτήσουν εκ νέου οι Υπηρεσίες με αρμοδιότητα στο περιβάλλον και

την χωροταξία και να συμπληρωθεί η εκτίμηση των επιπτώσεων του

19

εργου από όσους ενδεχομένως αφορα το έργο (7ο αιτιολογική εκτίμηση της

Οδηγίας 201192ΕΕ)

Δεδομένης της αυτοδίκαιης ακυρότητας της παρα-διαδικασίας

υποβολής του δήθεν συμπληρώματος της ελλειπούς ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

ΑΕ με τις φερόμενες ως ορνιθολογικές παρατηρήσεις του έτους 2011 της

προσχηματικής επαναξιολόγησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων κατόπιν

της αρνητικής γνωμοδότησης της ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της μη σύννομης

συνεπώς έκδοσης της ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος εξυπακούεται ότι η με

αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 πράξη για το έργο του θέματος στερείται

κύρους και πρέπει να ανακληθεί

Η ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος χορηγήθηκε και αυτό με ευθύνη της

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ μη σύννομα και πρέπει να ανακληθεί λαμβάνοντας υπόψη

ότι ο κύριος του προτεινόμενου έργου δεν απέδειξε ότι οι επιπτώσεις από

αυτό δεν θίγουν την ειδική ζώνη διατήρησης και προστασίας αφού και

η αρμόδια για τις περιοχές του δικτύου Natura Υπηρεσία Περιβάλλοντος

δεν έχει βεβαιωθεί για την μη πρόκληση σημαντικών συνεπειών για την

ακεραιότητα του τόπου

Εφrsquo όσον δεν μπορεί να αποκλειστεί βάσει αντικειμενικών στοιχείων ότι το

συγκεκριμένο έργο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα ομοειδή που έχουν

λάβει άδεια παραγωγής εντός της ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και

εξετάζεται η αδειοδότηση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά-σημαντικά

τον τόπο όπως συνάγεται από το υπrsquo αριθμόν 16034345822-03-2012 έγγραφο

ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και κρίθηκε απαραίτητη η σύνταξη μελέτης γενικής

ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ βάσει

του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ για να συνεκτιμηθούν προφανώς

οι επιπτώσεις αθροιστικά η διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό και

τις περιβαλλοντικές οργανώσεις πρέπει να επαναληφθεί όταν υποβληθεί

η μελέτη δέουσας εκτίμησης που πρέπει να προσκομισθεί μαζί με τα

αποτελέσματα της νέας ετήσιας διερεύνησης των πληθυσμών και των

συνηθειών της προστατευόμενης ορνιθοπανίδας αλλά και αυτών των

φερόμενων ως παρατηρήσεων του έτους 2011

Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εγκρίνουν σχέδια προγράμματα ή έργα εντός

περιοχών του δικτύου Natura 2000 μόνον όταν είναι βέβαιες κατόπιν

στάθμισης όλων των σχετικών πληροφοριών ότι η οικεία περιοχή δεν

θίγεται

Δεδομένων βάσιμων αμφιβολιών ο κύριος του προτεινόμενου έργου φέρει

το βάρος να αποδείξει ότι οι επιπτώσεις από αυτό δεν θίγουν την ειδική

ζώνη διατήρησης και προστασίας ως τέτοια Η οδηγία για τους

οικοτόπους καθορίζει με ποιον καταρχήν τρόπο πρέπει να παρασχεθεί η

απόδειξη αυτή ήτοι με την προβλεπόμενη από το άρθρο 6 παράγραφος 3

αυτής εκτίμηση του έργου ως προς τις επιπτώσεις του στην εν λόγω περιοχή

ενόψει των σκοπών διατήρησης της Κατά την εκτίμηση αυτή πρέπει να

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 5: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

5

Η ΑΡΧΡΑΝ υπέβαλε με το απ 133930 23-12-2010 ΥΠΕΚΑ ΕΥΠΕ έγγραφο της

την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) του αναφερόμενου στο θέμα

έργου που χωροθετείται εντός της χαρακτηρισμένης ως Ζώνη Ειδικής

Προστασίας περιοχής με τον κωδικό GR 2540007 και με την ονομασία laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Η περιοχή αυτή αλληλο-επικαλύπτεται με την Ειδική Ζώνη Διατήρησης laquoΌρη

Γιδοβούνι Χιονοβούνι Γαϊδουροβούνι Κορακιά Καλογεροβούνι Κουλοχέρα και

περιοχή Μονεμβάσιαςraquo με κωδικό GR 2540001 και έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό

Οικολογικό Δίκτυο Natura της Οδηγίας 9243ΕΟΚ

Κατόπιν υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ με τα

υπrsquo αρ 1959584-2-2011 και 19736918-3-2011 ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ επί της ΜΠΕ του έργου

του θέματος με το υπrsquo αριθ οικ 19774030-3-2011 έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ

διαβιβάστηκε από ένα τεύχος ΜΠΕ στις συναρμόδιες Υπηρεσίες για

γνωμοδοτήσεις σύμφωνα με τις διατάξεις της ΚΥΑ 10424726-5-2006

ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ (ΦΕΚ 663Β26-5-2006) και του ν 38512010 για την τήρηση της

διαδικασίας της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

Με το υπrsquo αριθμόν πρωτ 156639-5-2011 έγγραφο της Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ

απαιτήθηκε αποσαφήνιση επί του τομέως των επιπτώσεων στο τοπίο βάσει της

μεθοδολογίας του παραρτήματος IV του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού

Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις ΑΠΕ λαμβάνοντας υπόψη και

συνεκτιμώντας το σύνολο των αιολικών σταθμών που βρίσκονται στην περιοχή

και επιπλέον αποσαφήνιση βάσει χαρτογραφικής απεικόνισης των αποστάσεων

από τις περιοχές αποκλεισμού όπως αυτές αναφέρονταν στο κεφάλαιο 7 12 της

ΜΠΕ του έργου του θέματος

Κατόπιν του εγγράφου της Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ περί ελλειπούς ΜΠΕ η

ΑΡΧΡΑΝ υπέβαλε τα απαιτούμενα (κατά τα ανωτέρω) συμπληρωματικά στοιχεία

με το απ 20186229-7-2011 ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ έγγραφο της και η Δνση Χωροταξίας

δεν διατύπωσε αντίρρηση για το έργο βλ υπόψη 32 της ΑΕΠΟ του έργου του

θέματος (έγγραφο με απ 3889516-9-2011 Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ)

Με την υπrsquo αριθμόν οικ 16140724414-10-2011 γνωμοδότηση της με θέμα

laquoΑπόψεις επί των ΜΠΕ των έργων ΑΣΠΗΕ σε περιοχές του δικτύου Natura 2000

με κωδικούς GR 2540007 laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και GR 2540001 laquoΌρη

Γιδοβούνι Χιονοβούνι Γαϊδουροβούνι Κορακιά Καλογεροβούνι Κουλοχέρα και

περιοχή Μονεμβασίαςraquo η Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού ΥΠΕΚΑ

γνωμοδότησε αρνητικά ως προς τις ΜΠΕ που αφορούσαν σε τρείς αιολικούς

σταθμούς εντός της ΖΕΠ Τους ΑΣΠΗΕ 24 MW στη θέση Χιονοβούνι 189 MW

στις θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο και 2295 MW στη θέση

Γαϊδουροβούνι

6

Στο εν λόγω έγγραφο σημειωνόταν ότι laquoΣύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει η

υπηρεσία μαςστην ανωτέρω ΖΕΠ και σήμερα πλέον ΕΖΔ απαντούν 208 είδη

πτηνών πολλά από τα οποία είναι μονίμως διαβιούντα στις ανωτέρω εκτάσεις

είδη Περίπου 14 είδη ημερόβιων αρπακτικών πτηνών έχουν απογραφεί στην

περιοχή 7 από τα οποία είναι μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής ενώ η ΖΕΠ αποτελεί

σημαντικό διάδρομο για τα μεταναστευτικά στρουθιόμορφα και τα

αναπαραγόμενα και διαβατικά αρπακτικάraquolaquoΕιδικότερα ένα από τα

σημαντικότερα είδη πτηνών για την ανωτέρω περιοχή είναι το είδος του

Σπιζαετού ένα είδος με πολύ περιορισμένους πληθυσμούς στην Ευρώπη και στην

Ελλάδα Η περιοχή αυτή είναι μία από τις λίγες στην Ελλάδα όπου το είδος

Σπιζαετός διαβιεί και επομένως η ορνιθολογική της σημασία είναι πολύ

υψηλήraquolaquoΣύμφωνα με το συνοδεύον την μελέτη (συμβατά έργα και

δραστηριότητες σε σχέση με τα είδη χαρακτηρισμού των Ζωνών Ειδικής

Προστασίας της ορνιθοπανίδας) σχέδιο ΚΥΑ Οριζόντιων Μέτρων για την

ορνιθοπανίδα δεν επιτρέπεται η χωροθέτηση αιολικών σταθμών εντός ΖΕΠ που

πληρούν κριτήρια χαρακτηρισμού ως μεταναστευτικά περάσματα-στενωποίδεν

επιτρέπεται η εγκατάσταση αιολικών σταθμών σε ακτίνα πέντε χιλιομέτρων

από φωλιές μεγάλων αρπακτικών που ευρίσκονται εντός ΖΕΠraquolaquoΜε το απ

οικ 14181832408-10-2010 έγγραφο μας σε συνέχεια της από 0110201014932

προειδοποιητικής επιστολής της ΕΕ στη ΜΕΑ για την παραβίαση αριθ

20064976 είχε επισημανθεί ότι για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Κοντορράχη-

Σπαρτίλα και Γαϊδουροβούνι Λακωνίας θα απαιτηθεί να μελετηθεί στο πλαίσιο

της περιβαλλοντικής αδειοδότησης των και να αντιμετωπιστεί

τεκμηριωμένα ο αντίκτυπος και των εν λόγω αιολικών πάρκων στο φυσικο

περιβάλλον σε σωρευτική βάσηraquo laquoΜε το απ 13370111-04-2008 έγγραφο μας

έχουμε γνωρίσει στην Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης ΕΠΠΕΡΑΑ σε συνέχεια

σχετικού ερωτήματος της την επείγουσα και κατά προτεραιότητα ανάγκη

εκπόνησης ΕΠΜ χαρακτηρισμού σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις των

ορεινών περιοχών του δικτύου Natura 2000 στον νότιο Πάρνωνα και συγκεκριμένα

στον Τόπο Κοινοτικής Σημασίας GR 2540001 και την Ζώνη Ειδικής Προστασίας GR

2540007 Ο εν λόγω χαρακτηρισμός έχει προγραμματισθεί να υλοποιηθεί στο

πλαίσιο της επέκτασης των ορίων αρμοδιότητας του ΦΔ Όρους Πάρνωνα-

Υγροτόπου Μουστού στην αρμοδιότητα του οποίου υπάγεται το βόρειο τμήμα των

ανωτέρω ΤΚΣ (ΕΖΔ) και ΖΕΠ όπου δεν εμπίπτουν οι ανωτέρω ΑΣΠΗΕ

Σημειώνεται ότι για τις περιοχές αυτές δεν έχει εκπονηθεί το κατά την νομοθεσία

καθοριζόμενο Σχέδιο Διαχείρισηςraquo laquoΜετά από εξέταση του περιεχομένου των

ανωτέρω ΜΠΕ για έργα ΑΣΠΗΕ και συνεκτιμώντας τα ανωτέρω παρατηρούμε

ότι οι εν λόγω ΜΠΕ έχουν εκ πρώτης όψεως ανταποκριθεί έως ένα βαθμό

μεμονωμένα στις απαιτήσεις των προδιαγραφών για το περιεχόμενο αντίστοιχων

μελετών κρίνουμε όμως ότι υπάρχουν σοβαροί λόγοι αμφισβήτησης της

τεκμηρίωσης και εκτίμησης των επιπτώσεων τους στο φυσικό περιβάλλον

για τους εξής λόγους 1) Υπάρχουν σημαντικές αντιφάσεις στις παρατηρήσεις

πεδίου και στα αποτελέσματα των ορνιθολογικών μελετών και ειδικότερα μεταξύ

7

της μελέτης για τον ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι και αυτών για την Κοντορράχη-

Σπαρτίλα και Γαϊδουροβούνι και ως εκ τούτου σοβαροί λόγοι που οδηγούν

στην αμφισβήτηση του περιεχομένου τους και συνεπώς σε έλλειψη

αντικειμενικής εκτίμησης των επιπτώσεων των υπό εξέταση ανωτέρω έργων

ΑΣΠΗΕ στο περιβάλλον Συγκεκριμένα οι αντιφάσεις επισημαίνονται σε

στοιχεία που αφορούν στα είδη του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας (όπως περιοχές

φωλεασμού διαδρομές ενήλικων και νεαρών ατόμων καθώς και παρατηρήσεις

κυρίως για τον Σπιζαετό και άλλα είδη) 2) Δεν έχουν μελετηθεί ουσιαστικά και

ικανοποιητικά οι επιπτώσεις στο περιβάλλον των ανωτέρω έργων ΑΣΠΗΕ σε

σωρευτική βάση σύμφωνα με τις επιταγές της παραγράφου 3 του άρθρου 6

της Οδηγίας 9243ΕΟΚ Σημειώνεται ότι δεν έχει υπολογιστεί η φέρουσα

ικανότητα στο φυσικό περιβάλλον των ανωτέρω ΤΚΣ(ΕΖΔ) και ΖΕΠ όσον

αφορά στον αριθμό των ΑΓ και στα έργα ΑΣΠΗΕ προκειμένου να εξασφαλισθεί

η ακεραιότητα των εν λόγω περιοχών του δικτύου Natura 2000 σύμφωνα και με

τις επιταγές της παραγράφου 3 του άρθρου 6 της ανωτέρω οδηγίαςraquo

laquoΛαμβάνοντας υπrsquo όψη τα ανωτέρω καθώς και τη σημαντικότητα της φύσης και

του τοπίου των εν λόγω τόπων όπως στο παρόν έγγραφο αλλά και στις υπό

εξέταση ΜΠΕ για έργα ΑΣΠΗΕ καθώς και ότι εκκρεμεί η έκδοση της σχετικής

ΚΥΑ Οριζοντίων Μέτρων για την Ορνιθοπανίδα η Υπηρεσία μας δεν

συμφωνεί για τα εν λόγω έργα ΑΣΠΗΕraquo

Κατόπιν της αρνητικής γνωμοδότησης της αρμόδιας Υπηρεσίας για τις περιοχές

του δικτύου Natura με το υπrsquo αριθ πρωτΥΠΕΚΑ ΕΥΠΕ 19574630-1-2012 έγγραφο

της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ περίπου οκτώ μήνες μετά την λήξη της

διαδικασίας γνωμοδοτήσεων και συμμετοχής του ενδιαφερόμενου κοινού με

δικαίωμα υποβολής γνώμης υπεβλήθη η φερόμενη ως laquoεπικαιροποιημένη

Ειδική Ορνιθολογική Μελέτηraquo επί της ΜΠΕ του αναφερόμενου στο θέμα έργου η

οποία διαβιβάστηκε στην Δνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού Τμήμα

Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος ΥΠΕΚΑ με το απ οικ 1966787-3-2012

έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Η διαβούλευση δεν επαναλήφθηκε μετά την υποβολή

της επικαιροποιημένης ΕΟΜ

Στη ίδια Υπηρεσία διαβιβάστηκε με το υπrsquo όψιν 53 της ΑΕΠΟ για το έργο του

θέματος και συμπληρωματικό τεύχος επί της ΜΠΕ του έργου του θέματος

όσον αφορούσε α) στις επιπτώσεις στο τοπίο (λόγω του υπrsquo αριθμόν 156639-5-

2011 εγγράφου της Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ είχαν υποβληθεί σε αυτή την

Υπηρεσία συμπληρωματικά στοιχεία δια του υπrsquo αριθ 20186229-7-2011

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ εγγράφου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ) β) στις επιπτώσεις στην

ορνιθοπανίδα κατόπιν της υποβολής της φερόμενης ως laquoεπικαιροποιημένης

Ειδικής Ορνιθολογικής Μελέτηςraquo Κομηνού και γ) στις επιπτώσεις στα δασικά

(λόγω της υπrsquo αριθμόν 56426-5-2011 γνωμοδότησης του δασαρχείου Μολάων) Τα

εν λόγω συμπληρωματικά στοιχεία υπεβλήθησαν μόνο προς την Δνση

Περιβαλοντικού Σχεδιασμού ΥΠΕΚΑ

8

Η Υπηρεσία Περιβάλλοντος της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας το

Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου και η Δνση Αισθητικών Δασών και

Θήρας επομένως γνωμοδότησαν βάσει της αρχικής μη επικαιροποιημένης

ΜΠΕ και ΕΟΜ

Σημειώνεται ότι στο με απ 6720-7-2009 έγγραφο Δασαρχείου Μολάων περί

απόψεων επί της ΠΠΕΑ του έργου του θέματος αναφέρεται ότι laquoΑπό το αρχείο

της Υπηρεσίας μας προκύπτει ότι το πολύγωνο της έκτασης (χωροθέτησης του

έργου) δεν έχει κηρυχθεί αναδασωτέο ούτε πληροί τις προϋποθέσεις να

κηρυχθείraquo ενώ στην με απ 39227-5-2011 πράξη χαρακτηρισμού της έκτασης

χωροθέτησης του έργου του θέματος 61 526 05 μ2 φέρονται να έχουν κηρυχθεί

αναδασωτέα ένεκα πυρκαγιάς με την 129397 απόφαση ΓΓ Περιφερείας

Πελοποννήσου Σημειώνεται επίσης ότι το θέρος του έτους 2009 ξέσπασε μια

ακόμη καταστρεπτική πυρκαγιά στη περιοχή χωροθέτησης του έργου που

κατέκαψε ότι η φύση προσπαθούσε να αποκαταστήσει άνω της δεκαετίας Η

έκταση που καταστράφηκε δεν φαίνεται να επικαλύπτεται από τα 61526 05

μ2 που φέρονται να έχουν κηρυχθεί αναδασωτέα κατά τα ανωτέρω

Εν συνεχεία με το απ 16034345822-03-2012 έγγραφο ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ περί

laquoΚατάθεσης διευκρινιστικών στοιχείωνraquo επί της ΜΠΕ του έργου του θέματος

εκτιμήθηκε ότι 1) όσον αφορά στο κεφάλαιο της ΜΠΕ που αναφέρεται στα

ορνιθολογικά δεδομένα και 2) στο κεφάλαιο της ΜΠΕ που αναφέρεται στην

αντιμετώπιση των σωρευτικών (αθροιστικών) επιπτώσεων στο φυσικό

περιβάλλον Α) τα συμπληρωματικά στοιχεία που υποβλήθηκαν laquoσυμπλήρωσαν

με επάρκεια τις ελλείψεις και παρατηρήσεις της εις το θέμα ΜΠΕ όπως αυτές

είχαν διατυπωθεί στο έγγραφο της αρνητικής γνωμοδότησης της Υπηρεσίας Β)

ότι για να διασφαλισθεί η ακεραιότητα σύμφωνα με τις επιταγές της

παραγράφου 3 του άρθρου 6 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ των περιοχών του δικτύου

Natura 2000 στην ΝΑ Λακωνία όπου εμπίπτει ο εις το θέμα ΑΣΠΗΕ θα πρέπει η

σχετική μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του

συνόλου της ΖΕΠ να αρχίσει τουλάχιστον 1 χρόνο πριν την κατασκευή του

εξεταζόμενου έργου και στην συνέχεια συστηματικά σε ετήσια βάση παράλληλα

με τον έλεγχο και καταγραφή θνησιμότητας των πουλιών και εφ΄όσον χορηγηθεί

η σχετική άδεια λειτουργία του(ς)

Εκδόθηκε η με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ με τον υπrsquo αριθμόν 31 όρο

περί μη έναρξης κατασκευής τόσο του ΑΠ όσο και των έργων οδοποιΐας και

διασύνδεσης του πριν την εκπόνηση της μελέτης που αναφέρεται στο με απ

16034345822-03-2012 έγγραφο ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της αξιολόγησης της

(έγκρισης) της από την ως άνω Υπηρεσία εντός μηνός από την κατάθεση της

Νομικό πλαίσιο

A) Αιτιολογικό μέρος της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει

9

Σύμφωνα με την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως

κωδικοποιήθηκε με την Οδηγία 201192ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του

Συμβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου 2011 μετά και τις τροποποιήσεις της Οδηγίας

200335ΕΚ η χορήγηση αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να

έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά

από την εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά τα

έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως να

αφορά το έργο (14η αιτιολογική εκτίμηση) Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο

περιβάλλον θα πρέπει να εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της

ανθρώπινης υγείας τη συμβολή με τη δημιουργία ενός καλύτερου

περιβάλλοντος στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση

των ποικιλιών των ειδών και τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του

οικοσυστήματος ως θεμελιώδους πόρου ζωής (16η) Η αποτελεσματική

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να

εκφράζει και στον φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις

και ανησυχίες ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo

αυτό τον τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης

αποφάσεων και συμβάλλοντας στην ευαισθητοποίηση του κοινού σε

περιβαλλοντικά θέματα και στην εκ μέρους του υποστήριξη των αποφάσεων που

λαμβάνονται(17η) Η συμμετοχή συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής

ενώσεων οργανώσεων και ομάδων ιδίως μη κυβερνητικών οργανώσεων που

προάγουν την προστασία του περιβάλλοντος θα πρέπει να ενθαρρύνεται

αναλόγως συμπεριλαμβανομένης μεταξύ άλλων της προώθησης της

περιβαλλοντικής εκπαίδευσης του κοινού(18η) H Ευρωπαϊκή Κοινότητα

υπέγραψε τη σύμβαση της ΟΕΕ των Ηνωμένων Εθνών για την πρόσβαση σε

πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση

στη δικαιοσύνη σε θέματα σχετικά με το περιβάλλον (σύμβαση του Aarhus) στις

25 Ιουνίου 1998 και την κύρωσε στις 17 Φεβρουαρίου 2005(19η) Μεταξύ των

στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η κατοχύρωση των

δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για

περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην προστασία του

δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την προσωπική υγεία και

ευημερία(21η) Το άρθρο 9 παράγραφοι 2 και 4 της σύμβασης του Aarhus

προβλέπει την πρόσβαση σε δικαστικές ή άλλες διαδικασίες για την

αμφισβήτηση της ουσιαστικής ή διαδικαστικής νομιμότητας αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 6 της

σύμβασης αυτής σχετικά με τη συμμετοχή του κοινού

B) Η Οδηγία 201192ΕΕ

10

Το άρθρο 3 της Οδηγίας 201192ΕΕ ορίζει ότι Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών

επιπτώσεων εντοπίζει περιγράφει και αξιολογεί δεόντως υπό το πρίσμα κάθε

συγκεκριμένης περίπτωσης και σύμφωνα με τα άρθρα 4 έως 12 τις άμεσες και

έμμεσες επιπτώσεις ενός έργου

α) στον άνθρωπο στην πανίδα και στη χλωρίδα

β) στο έδαφος στα ύδατα στον αέρα στο κλίμα και στο τοπίο

γ) στα υλικά αγαθά και στην πολιτιστική κληρονομιά

δ) στην αλληλεπίδραση μεταξύ των παραγόντων που αναφέρονται στα στοιχεία

α) β) και γ)

Το άρθρο 5 παρ 1 ορίζει ότι laquoΣτην περίπτωση των έργων που κατrsquo εφαρμογή

του άρθρου 4 πρέπει να υποβάλλονται σε εκτίμηση περιβαλλοντικών

επιπτώσεων σύμφωνα με το παρόν άρθρο και τα άρθρα 6 έως 10 τα κράτη μέλη

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του έργου

παρέχει υπό την κατάλληλη μορφή τις πληροφορίες που καθορίζονται στο

παράρτημα IV στο μέτρο που α) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι οι πληροφορίες αυτές

ενδιαφέρουν ένα δεδομένο στάδιο της διαδικασίας χορήγησης αδείας και τα ειδικά

χαρακτηριστικά ενός έργου ή τύπου έργου και των στοιχείων περιβάλλοντος που

ενδέχεται να επηρεασθούν β) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι δύναται ευλόγως να

απαιτηθεί από τον κύριο του έργου να συλλέξει τα εν λόγω στοιχεία

λαμβάνοντας μεταξύ άλλων υπόψη τις υπάρχουσες γνώσεις και μεθόδους

εκτίμησηςraquo στην παρ 3 laquoΟι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

σύμφωνα με την παράγραφο 1 περιλαμβάνουν τουλάχιστονγ) τα απαραίτητα

στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργουraquo

Το άρθρο 6 παρ 2 ορίζει ότι Το κοινό ενημερώνεται έγκαιρα με ανακοινώσεις ή

με άλλα πρόσφορα μέσα όπως τα ηλεκτρονικά μέσα όπου αυτά είναι διαθέσιμα

για τα ακόλουθα ζητήματα σε αρχικό στάδιο των διαδικασιών λήψης αποφάσεων

σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και το

αργότερο μόλις καταστεί ευλόγως δυνατή η παροχή πληροφοριώνα) την αίτηση

για συναίνεση ανάπτυξης β) το γεγονός ότι το έργο υπόκειται σε διαδικασία

εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και ανάλογα με την περίπτωση το

γεγονός ότι έχει εφαρμογή το άρθρο 7ε) ένδειξη του κατά πόσον είναι

διαθέσιμες οι πληροφορίες που συλλέγονται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 3

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο χρονικό διάστημα τίθενται στη

διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού τα ακόλουθα α) κάθε πληροφορία που

συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 4 Στο ενδιαφερόμενο κοινό

παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά δυνατότητες να συμμετάσχει στις

διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο

άρθρο 2 παράγραφος 2 και για τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει

παρατηρήσεις και γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην

αρμόδια αρχή ή αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση

ανάπτυξης

Το άρθρο 11 ορίζει

11

1 Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σύμφωνα με το εθνική έννομη τάξη τους το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το διοικητικό δικονομικό δίκαιο ενός κράτους μέλους έχει

πρόσβαση σε μια διαδικασία εξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ή άλλου ανεξάρτητου

και αμερόληπτου οργάνου συσταθέντος νομοθετικώς προκειμένου να

αμφισβητήσει την ουσιαστική ή τη διαδικαστική νομιμότητα αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις της παρούσας οδηγίας

περί συμμετοχής του κοινού

2 Τα κράτη μέλη καθορίζουν σε ποια φάση είναι δυνατόν να προσβάλλονται

αποφάσεις πράξεις ή παραλείψεις

3 Τα κράτη μέλη καθορίζουν τι αποτελεί επαρκές συμφέρον και τι προσβολή

δικαιώματος με σταθερό γνώμονα να παρέχεται στο ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία

πρόσβαση στη δικαιοσύνη Προς τούτο το συμφέρον κάθε μη κυβερνητικής

οργάνωσης που πληροί τις απαιτήσεις του άρθρου 1 παράγραφος 2 θεωρείται

επαρκές για τους σκοπούς του στοιχείου α) της παραγράφου 1 του παρόντος

άρθρου Οι οργανώσεις αυτές θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα που

μπορούν να προσβληθούν για τους σκοπούς του στοιχείου β) της παραγράφου 1

του παρόντος άρθρου

4 Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν αποκλείουν τη δυνατότητα μιας

προκαταρκτικής διαδικασίας αναθεώρησης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

θίγουν την απαίτηση να εξαντλούνται οι διοικητικές διαδικασίες

αναθεώρησης πριν από την προσφυγή σε δικαστικές διαδικασίες

αναθεώρησης όπου υφίσταται τέτοιου είδους απαίτηση κατά το εθνικό

δίκαιο

Οι σχετικές διαδικασίες πρέπει να είναι ορθές δίκαιες εμπρόθεσμες και να μην

έχουν απαγορευτικό κόστος

Γ) Σύμβαση για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινου στη

λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά

θέματα (Σύμβαση Άαρχους)

Το άρθρο 9 παράγραφος 2 της σύμβασης του Aarhus ορίζει τα εξής

laquoΚάθε μέρος στο πλαίσιο της εθνικής του νομοθεσίας εξασφαλίζει ότι το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το δικονομικό διοικητικό δίκαιο ενός κράτους μέλους διαθέτει

πρόσβαση σε διαδικασία επανεξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ήκαι άλλου

ανεξάρτητου και αμερόληπτου φορέα που έχει συσταθεί με νόμο προκειμένου να

[αμφισβητήσει] την ουσιαστική και τυπική νομιμότητα οποιασδήποτε απόφασης

πράξεως ή παράλειψης που υπόκειται στις διατάξεις του άρθρου 6 και σε

12

περίπτωση που προβλέπεται από το εθνικό δίκαιο και υπό την επιφύλαξη της

παραγράφου 3 [σε άλλες σχετικές διατάξεις] της παρούσας σύμβασης

Το επαρκές συμφέρον και η προσβολή δικαιώματος προσδιορίζονται σύμφωνα με

τις απαιτήσεις του εθνικού δικαίου και σύμφωνα με τον σκοπό να παρασχεθεί στο

ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία πρόσβαση στη δικαιοσύνη εντός του πεδίου

εφαρμογής της παρούσας σύμβασης [Προς τούτο] κρίνεται επαρκές για τον

σκοπό του ανωτέρω στοιχείου α΄ το συμφέρον οποιουδήποτε μη κυβερνητικού

οργανισμού ο οποίος πληροί τις απαιτήσεις που αναφέρονται στο άρθρο 2

παράγραφος 5 Οι εν λόγω οργανισμοί θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα

που μπορούν να προσβληθούν για τον σκοπό του ανωτέρω στοιχείου β΄

Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου 2 δεν αποκλείουν τη δυνατότητα

προκαταρκτικής διαδικασίας επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

επηρεάζουν την απαίτηση να εξαντληθούν οι διαδικασίες διοικητικής

επανεξέτασης πριν από την προσφυγή σε ένδικες διαδικασίες σε περίπτωση το

εθνικό δίκαιο προβλέπει την εν λόγω απαίτησηraquo

Δ) Οδηγία 2009147ΕΚ (79409)

Άρθρο 1 παρ 2 Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στα πτηνά τα αυγά τις

φωλιές και τους οικοτόπους τους

Άρθρο 4 παρ 4 Τα κράτη μέλη υιοθετούν κατάλληλα μέτρα για να αποφύγουν

στις ζώνες προστασίας που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 2 τη ρύπανση

ή τη φθορά των οικοτόπων καθώς και τις επιζήμιες για τα πτηνά διαταράξεις

όταν αυτές έχουν σημαντικές συνέπειες σε σχέση με τους αντικειμενικούς

στόχους του παρόντος άρθρου

Ε) ΟΔΗΓΙΑ 9243ΕΟΚ

Άρθρο 6 παρ 3 laquoΚάθε σχέδιο μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη

διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον

εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως

προς τις επιπτώσεις του στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών

διατήρησής του Βάσει των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων

στον τόπο οι αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον

αφού βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειται raquo

Άρθρο 7

laquoΟι υποχρεώσεις που πηγάζουν από τις παραγράφους 2 3 και 4 του άρθρου 6 της

παρούσας οδηγίας αντικαθιστούν τις υποχρεώσεις που πηγάζουν από την πρώτη

πρόταση της παραγράφου 4 του άρθρου 4 της οδηγίας 79409ΕΟΚ όσον αφορά τις

ζώνες που χαρακτηρίστηκαν δυνάμει της παραγράφου 1 του άρθρου 4 ή

αναγνωρίστηκαν με ανάλογο τρόπο δυνάμει της παραγράφου 2 του άρθρου 4 της

εν λόγω οδηγίαςraquo

13

ΣΤ) Εθνικό δίκαιο

1) Η Σύμβαση Άαρχους κυρώθηκε με τον νόμο υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ Α303)

και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος laquoΟι γενικά

παραδεδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις

από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ σύμφωνα με τους

όρους καθεμιάς αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού

δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμουraquo

2) ΚΥΑ υπrsquo αριθμόν 92694702-3-2007 (ΦΕΚ Β2862007)

3) Νόμος υπrsquo αριθμόν 38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής

σύμβασης για το τοπίο που έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

4) ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

Τεκμηρίωση

Α) Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011

1) Με το υπrsquo αριθμόν 301310102003 έγγραφο του δήμου Ζάρακα είχε υποβληθεί

στο ΥΠΕΧΩΔΕ laquoΜελέτη χαρακτηρισμού αξιόλογων οικισμών του Δήμου Ζάρακα

Νομού Λακωνίαςraquo ως παραδοσιακών Εν συνεχεία κατόπιν των εισηγήσεων ndash

αιτιολογικών εκθέσεων με ημερομηνία 17-7-2007 και 4-7-2008 του Τμήματος

Παραδοσιακών Οικισμών του ΥΠΕΧΩΔΕ τώρα ΥΠΕΚΑ και την αποδοχή τους

από το Κεντρικό ΣΧΟΠ με τις 17126-7-2007 και 14610-2008 πράξεις του το σχέδιο

Προεδρικού Διατάγματος διαβιβάστηκε στο ΣτΕ με το απ 79610-3-2011 έγγραφο

της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ αποσιωπήθηκαν αυτές οι

πληροφορίες Αποσιωπήθηκε ότι είχε προγραμματισθεί ο χαρακτηρισμός των

πέριξ του προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ οικισμών laquoΧάρακαςraquo laquoΛαμπόκαμποςraquo και

laquoΠισταμάταraquo ως παραδοσιακών μαζί με άλλους οικισμούς του Ζάρακα

Με το ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012 σχετικό 2)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι Παραλία

Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος Ιωάννης Χάρακας

Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα του Δήμου

Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων γης όρων και περιορισμών

δόμησης αυτώνraquo οι οικισμοί του Ζάρακα κηρύχθηκαν παραδοσιακοί και

έχουν Συνταγματική προστασία

Βάσει της υπ΄ αριθ 498282008 (ΦΕΚ Β24642008) απόφασης της Επιτροπής

Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής στον τομέα του Χωροταξικού

Σχεδιασμού και της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) άρθρο 6-Περιοχές

αποκλεισμού κι ασυμβατότητας αιολικών εγκαταστάσεων-παρ 5α περί τήρησης

14

των ελάχιστων αποστάσεων από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) πρέπει οι ανεμογεννήτριες να είναι σε απόσταση άνω των 1500

μέτρων από τα όρια των παραδοσιακών οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων

Τέσσερις ανεμογεννήτριες του ΑΣΠΗΕ του θέματος χωροθετούνται σε

απόσταση μικρότερη των 1500 από τα όρια του οικισμού laquoΧάρακαςraquo όπως

αυτά καθορίστηκαν με την υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη

Λακωνίας περί ένταξης σε κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χαρακα

της κοινότητας Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών

δόμησης (ΦΕΚ 780Δ1988 σχετικά 3α 3β)

Η υπόθεση της αποσιώπησης στη ΜΠΕ (και στην εκτίμηση των επιπτώσεων) της

ύπαρξης διαδικασίας σε ώριμο μάλιστα στάδιο χαρακτηρισμού των οικισμών

τριών οικισμών πέριξ του ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι λαμβάνει αρνητικότερο

χαρακτήρα καθότι όχι μόνο γνώριζε η ΑΡΧΡΑΝ περί αυτής της διαδικασίας αλλά

επιπλέον στην επονομαζόμενη laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του

σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου

Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από Δεκέμβριο του 2010 στην σελίδα 27 έλαβε

χώρα και άλλη απόκρυψη Όσον αφορούσε στον έλεγχο συμβατότητας του

ΑΣΠΗΕ κατόπιν εφαρμογής των κριτηρίων του άρθρου 6 του ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ ως

προς τις περιοχές αποκλεισμού ειδικότερα για τους οικισμούς των 2000

κατοίκων σημειώνεται δια χειρός ή υπογραφής Δ Οικονόμου και συνεργατών

γνωστός ο πρώτος και από την laquoμη θεσμοθετημένη και μη προβλεπόμενη ως

κατηγορία μελέτης από κάποιο νομοθετικό πλαίσιοraquo ΕΧΜ για την χωροθέτηση

αιολικών στην ΒΑ Λακωνία ότι laquoσύμφωνα με την υπό εκπόνηση μελέτη του

ΣΧΟΟΑΠ Δήμου Ζάρακα (εκπόνηση Α΄ Σταδίου) οι οικισμοί Πιστάματα και

Λαμπόκαμπος είναι σε διαδικασίες χαρακτηρισμού ως παραδοσιακοίraquo Δηλαδή

δεν αναφέρθηκε ο οικισμός Χάρακας και επιπλέον στους χάρτες 2 και 3 (σελ

35 36) δεν εμφανίζονται τα όρια του οικισμού ενώ αυτά των οικισμών

Λαμπόκαμπος και Πιστάματα παρουσιάζονται (σχετικό 4)

2) Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ για την εκτίμηση της

επίπτωσης μιας υπό αδειοδότησης αιολικής μονάδας στο τοπίο διαφοροποιούνται

laquoοι ακτίνεςraquo όπως ορίζονται ανάλογα με τη σημασία και τη ποιότητα του

σημείου laquoιδιαίτερου ενδιαφέροντοςraquo

Ως προς τον ΑΣΠΗΕ του θέματος δεν έχει πραγματοποιηθεί ορθά ο έλεγχος των

κανόνων ένταξης των αιολικών εγκαταστάσεων στο τοπίο (παράρτημα IV

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ)

Οι ακτίνες των ζωνών για την εκτίμηση των επιπτώσεων στο τοπίο ως προς τους

παραδοσιακούς οικισμούς είναι Α=15 χλμ Β=3 χλμ και Γ= 6 χλμ

Ο χαρακτηρισμός των οικισμών της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα Δήμου

Μονεμβασίας ως παραδοσιακών έγινε πριν την οικ 1979402-5-2012 (ορθή

επανάληψη 15-2-2012) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου

του θέματος

15

3) Σε κανένα σημείο της ΜΠΕ δεν είχε αναφερθεί ή άμεση γειτνίαση του ΑΣΠΗΕ

με το οριοθετημένο δημόσιο δάσος Κρεμαστής που διατελεί υπό καθεστώς

διαχείρισης (μόνιμης δεκαετούς δασοπονικής μελέτης) για την αύξηση του

ποσοστού δασοκάλυψης του και η κατάληψη-εκχέρσωση τμήματος του από ένα

μικρό μέρος των συνοδών έργων και της πλατείας της ανεμογεννήτριας με την

αρίθμηση 12 (έγγραφο με απ 56426-5-2011 δασαρχείου Μολάων) Αόριστη

αναφορά υφίσταται στην σελ 143 του κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ περί laquoμικρού μόνο

αριθμού που προβλέπεται να τοποθετηθεί σε δάσος ελάτης βόρεια του έργου του

Χιονοβουνίουraquo δεν αναφέρεται όμως ότι το εν λόγω δάσος τελεί υπό διαχείριση

4) Αποσιωπήθηκε στην ΜΠΕ του έργου ότι καταστρέφεται τμήμα του Ευρωπαϊκού

ορειβατικού μονοπατιού 033 από τις εγκαταστάσεις του ΑΣΠΗΕ και

συνακόλουθα η τουριστικού συνεπώς τοπικά αναπτυξιακού ενδιαφέροντος

διαδρομή από την θέση ρέμα Χάβοσι προς τον Κοκκινόβραχο Χιονοβουνίου ndash

Λαμπόκαμπο (σχετικό 5)

5) Αποσιωπήθηκαν σημαντικές πληροφορίες ορνιθολογικής σημασίας όπως η

φωλεοποίηση του είδους Σπιζαετός στις ορθοπλαγιές στη Μεγάλη Τούρλα

κοντά στον Χάρακα και στη θέση του προτεινόμενου έργου και οι

υφιστάμενες πληροφορίες για την περιοχή από ορνιθολογικές μελέτες στα

πλαίσια αιτήσεων άλλων ενδιαφερομένων εταιρειών για εγκαταστάσεις αιολικών

σταθμών στην ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Τα δύο πρόσωπα που φέρονται να πραγματοποίησαν τις ορνιθολογικές

διερευνήσεις της ΕΟΜ για τα αιολικά της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ βάσει των βιογραφικών

τους που τα επικαλούνται για την επιστημονική επάρκεια της προσκομισθείσας

δια της ΜΠΕ τελικής έκθεσης-ΕΟΜ του τεύχους Δεκεμβρίου 2010 δεν είναι

δυνατόν να αγνοούσαν ότι σύμφωνα με τον οδηγό της ΕΟΕ (στο εξής Οδηγός)

laquoΕκτίμηση των επιπτώσεων στην ορνιθοπανίδα από την δημιουργία και

λειτουργία αιολικών πάρκων-Οδηγίες για την εκπόνηση της Ειδικής

Ορνιθολογικής Μελέτης-Ιανουάριος 2009raquo για την οριοθέτηση του laquoπεδίου της

προκαταρκτικής μελέτηςraquo ώστε να σχηματισθεί μία πρώτη εικόνα της σύνθεσης

των ειδών των πτηνών και της αφθονίας των πληθυσμών τους σε μία περιοχή και

την εξέταση της τυχόν ευαισθησίας τους σε σχέση με το έργο απαιτείται 1)

Ανάλυση των υφιστάμενων πληροφοριών για την περιοχή 2) Αξιολόγηση της

πιθανής σύνθεσης των αναμενόμενων ειδών της ορνιθοπανίδας της περιοχής με

βάση τα ενδιαιτήματα της 3) Αναγνωριστική ορνιθολογική έρευνα πεδίου

Όπως αναφέρεται στο εδάφιο περί της ανάλυσης της υφιστάμενης πληροφορίας

κεφάλαιο 21α σελ 17 του Οδηγού laquoΗ πρώτη και ευκολότερη πηγή

δεδομένων είναι η υφιστάμενη δημοσιευμένη και αδημοσίευτη πληροφορία

για την περιοχή είτε από βιβλιογραφικές αναφορές είτε από ανθρώπους που

έχουν στοιχεία για την ορνιθοπανίδαraquo

httpfilesornithologikigrdocspolitikiaiolikaaiolika_odigiespdf

16

Το κεφάλαιο 4 της ΕΟΜ που υπέβαλε η ΑΡΧΡΑΝ από Δεκέμβριο του 2010

αυτής που συνόδευε την ΜΠΕ του έργου του θέματος είχε τον τίτλο

laquoΒιβλιογραφική διερεύνηση της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης περιοχής

μελέτης και επιλογή στόχων (σελίδα 42)raquo

Στο υποκεφάλαιο 44 της εν λόγω ΕΟΜ Κομηνού με τίτλο laquoΟρνιθολογικές

πληροφορίες για την περιοχή μελέτης από άλλες πηγέςraquo αναφέρεται ότι

laquoΕκτός από την πληροφορία που αντλούμε από τις παραπάνω

βιβλιογραφικές πηγές (βλ 41 42 43 πρόκειται για πληροφορίες από το

τυποποιημένο δελτίο δεδομένων της Ζώνης Ειδικής Προστασίας laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo και αυτές από τον κατάλογο της Birdlife International

του ετών 1996 και 2007 ως προς τα απαντώμενα είδη στην ΣΠΠ GR 123 Όρη

Ανατολικής Λακωνίας) η μόνη επιστημονική έργασία που έχει διεξαχθεί

στην περιοχή είναι αυτή του Μπούσμπουρα (2007) για τον Δήμο Ζάρακα με

τίτλο laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα

και προτάσεις για την προστασία-διαχείριση και ανάδειξη τουraquo (σελίδα 48)

Βεβαίως αποσιωπήθηκε η βασική πληροφορία ως προς τους κινδύνους

για την προστατευόμενη περιοχή όπου ρητά σημειώνεται στο Standard

Data Form (SDF) της ΖΕΠ φόρμα που αποτελεί την νομική βάση της ότι ο

σχεδιασμός για κατασκευή αρκετών (πολλών) αιολικών σταθμών στις

κορυφογραμμές της περιοχής αποτελεί απειλή για τα προστατευόμενα είδη

και τους βιοτόπους του Στο ίδιο συμπέρασμα εξάλλου είχε καταλήξει ο

συντάξας τις σελίδες για τις επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα στην προμελέτη

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου του θέματος

Η ίδια ανακρίβεια ήκαι αναλήθεια κατά την άποψη μας επαναλαμβάνεται

στο κεφ 6243 της ΜΠΕ για τα αιολικά διαλείπουσας ονομαστικής τιμής 24

MW της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ και τα συνοδά της έργα στο Χιονοβούνι H εκτίμηση

για συνειδητή αποσιώπηση περιβαλλοντικών πληροφοριών που σε κάθε

περίπτωση έπρεπε να θέσει ο κύριος του προτεινόμενου έργου υπrsquo όψιν

των αρχών με αρμοδιότητα στον τομέα του περιβάλλοντος και στο

ενδιαφερόμενο κοινό απορρέει ευθέως από τα διαλαμβανόμενα στην εν

λόγω ΜΠΕ

Στο κεφάλαιο 7(134) σελ 144 της ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΟι εκτιμήσεις των

περιβαλλοντικών μελετών των άλλων ΑΠ της περιοχής μελέτης των

αθροιστικών πολλές από αυτές υποστηριζόμενες από ορνιθολογικές

μελέτες φαίνεται να τεκμηριώνουν την έλλειψη σημαντικών επιπτώσεων

από την κατασκευή και λειτουργία κάθε ΑΠ στην ορνιθοπανίδα της

περιοχής (ως μεμονωμένες εγκαταστάσεις) τόσο τη μόνιμη όσο και τη

μεταναστευτική μετά και τη λήψη μέτρων προστασίαςraquo laquoγια τις ανάγκες

της παρούσας μελέτης και προκειμένου να εκτιμηθεί η αθροιστική επίπτωση

του υπό μελέτη έργου στο Χιονοβούνι σε συνάρτηση με τα άλλα ΑΠ

γίνεται μια προσεγγιστική αδρομερής εκτίμηση της αθροιστικής επίπτωσης

των άλλων ΑΠ (όπως προσδιορίστηκαν στο κεφάλαιο 7131) Η εκτίμηση

αυτή στηρίζεται α) σε ευρήματα περιβαλλοντικών μελετών άλλων ΑΠ β)

17

σε ευρήματα της μελέτης laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού

περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα και προτάσεις για την προστασία-

διαχείριση και ανάδειξη του Μπούσμπουρας 2007 γ) raquo Παρακάτω σελ 149

150 του κεφ 7 αναφέρεται ότι laquo είναι φανερό ότι και οι δύο μελέτες

(Μπούσμπουρα-Κομηνού) καθώς και οι άλλες στην περιοχή μπορούν να

αξιοποιηθούν μόνο εν μέρει ως προς τις εκτιμήσεις για τις αθροιστικές

επιπτώσεις όλων των ΑΠ της περιοχής μελέτης της ΝΑ Λακωνίας

(ομάδες Α Β Γ και Δ της παρούσας)raquo

Βεβαίως η ΑΡΧΡΑΝ είχε λάβει γνώση του εγγράφου με τις απόψεις του ΕΚΒΥ

και τις πληροφορίες από την Οικολογική Μελέτη Βάσης για τους

προτεινόμενους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-Πούλος Ράχη Γκιώνη-

Γκρόπες

Επιπλέον πληροφορίες υφίσταντο α) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo για

την ευρύτερη περιοχή γύρω από τις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και

laquoΚαλογεροβούνι-Πούλος-2006 του βιολόγου ορνιθολόγου Hallman Ben

Σφήκα κα την οποία διέθετε το ΥΠΕΧΩΔΕraquo β) στην laquoΟικολογική Μελέτη

Βάσηςraquo για την ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo από

Ιούλιο του 2008 των Hallman Ben Πυλαρά Αδαμαντίας βιολόγου κά (ως

προς αυτήν ενδέχεται να μην είχε αυτή υποβληθεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ το

αναφερόμενο έτος 2008) γ) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo ευρύτερα των

περιοχών laquoΚοντορράχηraquo και laquoΣπαρτίλα-Κάρκανοraquo από Ιούνιο του 2009 των

Hallman Ben Μπεκιάρη Ιωάννη περιβαλλοντολόγου κά την οποία διέθετε

το ΥΠΕΧΩΔΕ από τον Ιούλιο του 2009

Οι προαναφερόμενες laquoΟικολογικές Μελέτες Βάσηςraquo περιείχαν αρκούντως

αξιόπιστες ορνιθολογικές διερευνήσεις-αξιολογήσεις χάρτες και αξιόπιστα

ημερολόγια παρατήρησης και είχαν προσκομισθεί στα πλαίσια αιτήσεων για

περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις αιολικών σταθμών στις αναφερόμενες σε

αυτές ορεινές θέσεις Σημειώνεται ότι κατ΄ απαίτηση της αρμόδιας

Υπηρεσίας Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ οι διερευνήσεις είχαν επεκταθεί σε

ευρύτερη ζώνη σε απόσταση τουλάχιστον πέντε χιλιομέτρων από αυτή που

αφορούσε η κάθε αίτηση αδειοδότησης

Β) Υποβολή και προώθηση εκ μέρους της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ ελλειπούς

φακέλου ΜΠΕ

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ του έργου του θέματος αναφέρεται στο

κεφάλαιο 3 σελ 11 ότι laquoΤονίζεται τέλος ότι για το εν λόγω έργο εκπονείται

από τον Αύγουστο του 2009 Ειδική Ορνιθολογική Μελέτη η οποία είναι σε

εξέλιξη (δεύτερο έτος παρακολουθήσεων) τα αποτελέσματα της οποίας

λαμβάνονται υπόψη στην παρούσα ΜΠΕraquo επίσης στο Κεφάλαιο 8 (833)

σελίδα 11 της εν λόγω ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΣτα πλαίσια της

περιβαλλοντικής αδειοδότησης του προτεινόμενου έργου έχει διεξαχθεί

18

παρακολούθηση της ορνιθοπανίδας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του

ενός έτους τα ευρήματα της οποίας παρουσιάζονται αναλυτικά στην Ειδική

Ορνιθολογική Μελέτη που παρατίθεται στο παράρτημα της παρούσας

Μολονότι η προαναφερθείσα παρακολούθηση θα συνεχιστεί έτσι ώστε το

συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνεςraquo

Τις αναφορές αυτές επικαλέστηκε η ΑΡΧΡΑΝ στο από τον Φεβρουάριο του

2012 έγγραφο υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων επί της ΜΠΕ (βλ

υπόψη 28 της ΑΕΠΟ του θέματος) σημειώνοντας ότι laquoΌπως αναφερόταν

στο κεφάλαιο 8 της ΜΠΕ του έργου η παρακολούθηση θα συνεχιζόταν έτσι

ώστε το συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνες Η

παρακολούθηση αυτή ολοκληρώθηκε πλέον και τα συνολικά

αποτελέσματα περιλαμβάνονται σε επικαιροποιημένη ΕΟΜ (Δεκέμβριος

2011) όπως αυτή υποβλήθηκε στην ΕΥΠΕ με το από 19574630-01-12

διαβιβαστικόraquo

Όμως θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η από τον Δεκέμβριο του 2010

laquoΕιδική Ορνιθολογική Μελέτη στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης

ενός ΑΠ στη θέση Χιονοβούνι στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Λακωνίας

της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕraquo φερόταν να ήταν η τελική έκθεση

Στην σελίδα 10 κεφ 13 Χρονοδιάγραμμα Καταγραφής Ορνιθολογικών

Παραμέτρων-Χρονική περίοδος καταγραφών αναφέρεται ρητά ότι laquoΤο

συνολικό διάστημα της έρευνας πεδίου είχε διάρκεια 17 μήνες η οποία

κατανέμεται σε 6 χρονικές περιόδους Για την περάτωση των εργασιών

πεδίου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στην περιοχή μελέτης τις κάτωθι

περιόδουςraquo

Ευλόγως επομένως δυνάμεθα να διατυπώσουμε αμφιβολίες για την

αξιοπιστία της επικαιροποιημένης ΕΟΜ ως προς τις ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που φέρονται να έλαβαν χώρα το έτος 2011 Εξάλλου δεν

φαίνεται να έχει προσκομισθεί το σχετικό πρωτόκολλο καταγραφής

ορνιθοπανίδας γιrsquo αυτό το έτος Όπως διατυπώνεται στην σελίδα 150 του

κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ (7134) της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ για το έργο του θέματος

κριτικά ως προς άλλη μελέτη laquoδεν παρατίθενται πρωτογενή στοιχεία ούτε

ο χρόνος και το διάστημα των καταγραφώνraquo Η διαπίστωση αυτή βεβαίως

δεν εξαντλείται μόνο αναφορικά με την από το έτος 2007 μελέτη

Μπούσμπουρα για το φυσικό περιβάλλον του Ζάρακα

Δεν θα επιχειρήσουμε προς το παρόν να υπεισέλθουμε στην διατύπωση

ειδικότερων αντιρρήσεων ως προς το περιεχόμενο αυτής της ΕΟΜ που

περιλαμβάνει πληροφορίες (στοιχεία) και εκτιμήσεις που αμφισβητούνται

πλήρως εκ μέρους μας Και αυτό επειδή πρέπει να ανακληθεί η ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος και να λάβει χώρα η προβλεπόμενη βάσει του

ισχύοντος θεσμικού πλαισίου διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό ώστε

να συμπληρωθούν αυτές οι πληροφορίες και η επεξεργασία τους να

γνωμοδοτήσουν εκ νέου οι Υπηρεσίες με αρμοδιότητα στο περιβάλλον και

την χωροταξία και να συμπληρωθεί η εκτίμηση των επιπτώσεων του

19

εργου από όσους ενδεχομένως αφορα το έργο (7ο αιτιολογική εκτίμηση της

Οδηγίας 201192ΕΕ)

Δεδομένης της αυτοδίκαιης ακυρότητας της παρα-διαδικασίας

υποβολής του δήθεν συμπληρώματος της ελλειπούς ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

ΑΕ με τις φερόμενες ως ορνιθολογικές παρατηρήσεις του έτους 2011 της

προσχηματικής επαναξιολόγησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων κατόπιν

της αρνητικής γνωμοδότησης της ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της μη σύννομης

συνεπώς έκδοσης της ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος εξυπακούεται ότι η με

αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 πράξη για το έργο του θέματος στερείται

κύρους και πρέπει να ανακληθεί

Η ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος χορηγήθηκε και αυτό με ευθύνη της

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ μη σύννομα και πρέπει να ανακληθεί λαμβάνοντας υπόψη

ότι ο κύριος του προτεινόμενου έργου δεν απέδειξε ότι οι επιπτώσεις από

αυτό δεν θίγουν την ειδική ζώνη διατήρησης και προστασίας αφού και

η αρμόδια για τις περιοχές του δικτύου Natura Υπηρεσία Περιβάλλοντος

δεν έχει βεβαιωθεί για την μη πρόκληση σημαντικών συνεπειών για την

ακεραιότητα του τόπου

Εφrsquo όσον δεν μπορεί να αποκλειστεί βάσει αντικειμενικών στοιχείων ότι το

συγκεκριμένο έργο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα ομοειδή που έχουν

λάβει άδεια παραγωγής εντός της ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και

εξετάζεται η αδειοδότηση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά-σημαντικά

τον τόπο όπως συνάγεται από το υπrsquo αριθμόν 16034345822-03-2012 έγγραφο

ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και κρίθηκε απαραίτητη η σύνταξη μελέτης γενικής

ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ βάσει

του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ για να συνεκτιμηθούν προφανώς

οι επιπτώσεις αθροιστικά η διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό και

τις περιβαλλοντικές οργανώσεις πρέπει να επαναληφθεί όταν υποβληθεί

η μελέτη δέουσας εκτίμησης που πρέπει να προσκομισθεί μαζί με τα

αποτελέσματα της νέας ετήσιας διερεύνησης των πληθυσμών και των

συνηθειών της προστατευόμενης ορνιθοπανίδας αλλά και αυτών των

φερόμενων ως παρατηρήσεων του έτους 2011

Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εγκρίνουν σχέδια προγράμματα ή έργα εντός

περιοχών του δικτύου Natura 2000 μόνον όταν είναι βέβαιες κατόπιν

στάθμισης όλων των σχετικών πληροφοριών ότι η οικεία περιοχή δεν

θίγεται

Δεδομένων βάσιμων αμφιβολιών ο κύριος του προτεινόμενου έργου φέρει

το βάρος να αποδείξει ότι οι επιπτώσεις από αυτό δεν θίγουν την ειδική

ζώνη διατήρησης και προστασίας ως τέτοια Η οδηγία για τους

οικοτόπους καθορίζει με ποιον καταρχήν τρόπο πρέπει να παρασχεθεί η

απόδειξη αυτή ήτοι με την προβλεπόμενη από το άρθρο 6 παράγραφος 3

αυτής εκτίμηση του έργου ως προς τις επιπτώσεις του στην εν λόγω περιοχή

ενόψει των σκοπών διατήρησης της Κατά την εκτίμηση αυτή πρέπει να

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 6: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

6

Στο εν λόγω έγγραφο σημειωνόταν ότι laquoΣύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει η

υπηρεσία μαςστην ανωτέρω ΖΕΠ και σήμερα πλέον ΕΖΔ απαντούν 208 είδη

πτηνών πολλά από τα οποία είναι μονίμως διαβιούντα στις ανωτέρω εκτάσεις

είδη Περίπου 14 είδη ημερόβιων αρπακτικών πτηνών έχουν απογραφεί στην

περιοχή 7 από τα οποία είναι μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής ενώ η ΖΕΠ αποτελεί

σημαντικό διάδρομο για τα μεταναστευτικά στρουθιόμορφα και τα

αναπαραγόμενα και διαβατικά αρπακτικάraquolaquoΕιδικότερα ένα από τα

σημαντικότερα είδη πτηνών για την ανωτέρω περιοχή είναι το είδος του

Σπιζαετού ένα είδος με πολύ περιορισμένους πληθυσμούς στην Ευρώπη και στην

Ελλάδα Η περιοχή αυτή είναι μία από τις λίγες στην Ελλάδα όπου το είδος

Σπιζαετός διαβιεί και επομένως η ορνιθολογική της σημασία είναι πολύ

υψηλήraquolaquoΣύμφωνα με το συνοδεύον την μελέτη (συμβατά έργα και

δραστηριότητες σε σχέση με τα είδη χαρακτηρισμού των Ζωνών Ειδικής

Προστασίας της ορνιθοπανίδας) σχέδιο ΚΥΑ Οριζόντιων Μέτρων για την

ορνιθοπανίδα δεν επιτρέπεται η χωροθέτηση αιολικών σταθμών εντός ΖΕΠ που

πληρούν κριτήρια χαρακτηρισμού ως μεταναστευτικά περάσματα-στενωποίδεν

επιτρέπεται η εγκατάσταση αιολικών σταθμών σε ακτίνα πέντε χιλιομέτρων

από φωλιές μεγάλων αρπακτικών που ευρίσκονται εντός ΖΕΠraquolaquoΜε το απ

οικ 14181832408-10-2010 έγγραφο μας σε συνέχεια της από 0110201014932

προειδοποιητικής επιστολής της ΕΕ στη ΜΕΑ για την παραβίαση αριθ

20064976 είχε επισημανθεί ότι για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Κοντορράχη-

Σπαρτίλα και Γαϊδουροβούνι Λακωνίας θα απαιτηθεί να μελετηθεί στο πλαίσιο

της περιβαλλοντικής αδειοδότησης των και να αντιμετωπιστεί

τεκμηριωμένα ο αντίκτυπος και των εν λόγω αιολικών πάρκων στο φυσικο

περιβάλλον σε σωρευτική βάσηraquo laquoΜε το απ 13370111-04-2008 έγγραφο μας

έχουμε γνωρίσει στην Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης ΕΠΠΕΡΑΑ σε συνέχεια

σχετικού ερωτήματος της την επείγουσα και κατά προτεραιότητα ανάγκη

εκπόνησης ΕΠΜ χαρακτηρισμού σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις των

ορεινών περιοχών του δικτύου Natura 2000 στον νότιο Πάρνωνα και συγκεκριμένα

στον Τόπο Κοινοτικής Σημασίας GR 2540001 και την Ζώνη Ειδικής Προστασίας GR

2540007 Ο εν λόγω χαρακτηρισμός έχει προγραμματισθεί να υλοποιηθεί στο

πλαίσιο της επέκτασης των ορίων αρμοδιότητας του ΦΔ Όρους Πάρνωνα-

Υγροτόπου Μουστού στην αρμοδιότητα του οποίου υπάγεται το βόρειο τμήμα των

ανωτέρω ΤΚΣ (ΕΖΔ) και ΖΕΠ όπου δεν εμπίπτουν οι ανωτέρω ΑΣΠΗΕ

Σημειώνεται ότι για τις περιοχές αυτές δεν έχει εκπονηθεί το κατά την νομοθεσία

καθοριζόμενο Σχέδιο Διαχείρισηςraquo laquoΜετά από εξέταση του περιεχομένου των

ανωτέρω ΜΠΕ για έργα ΑΣΠΗΕ και συνεκτιμώντας τα ανωτέρω παρατηρούμε

ότι οι εν λόγω ΜΠΕ έχουν εκ πρώτης όψεως ανταποκριθεί έως ένα βαθμό

μεμονωμένα στις απαιτήσεις των προδιαγραφών για το περιεχόμενο αντίστοιχων

μελετών κρίνουμε όμως ότι υπάρχουν σοβαροί λόγοι αμφισβήτησης της

τεκμηρίωσης και εκτίμησης των επιπτώσεων τους στο φυσικό περιβάλλον

για τους εξής λόγους 1) Υπάρχουν σημαντικές αντιφάσεις στις παρατηρήσεις

πεδίου και στα αποτελέσματα των ορνιθολογικών μελετών και ειδικότερα μεταξύ

7

της μελέτης για τον ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι και αυτών για την Κοντορράχη-

Σπαρτίλα και Γαϊδουροβούνι και ως εκ τούτου σοβαροί λόγοι που οδηγούν

στην αμφισβήτηση του περιεχομένου τους και συνεπώς σε έλλειψη

αντικειμενικής εκτίμησης των επιπτώσεων των υπό εξέταση ανωτέρω έργων

ΑΣΠΗΕ στο περιβάλλον Συγκεκριμένα οι αντιφάσεις επισημαίνονται σε

στοιχεία που αφορούν στα είδη του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας (όπως περιοχές

φωλεασμού διαδρομές ενήλικων και νεαρών ατόμων καθώς και παρατηρήσεις

κυρίως για τον Σπιζαετό και άλλα είδη) 2) Δεν έχουν μελετηθεί ουσιαστικά και

ικανοποιητικά οι επιπτώσεις στο περιβάλλον των ανωτέρω έργων ΑΣΠΗΕ σε

σωρευτική βάση σύμφωνα με τις επιταγές της παραγράφου 3 του άρθρου 6

της Οδηγίας 9243ΕΟΚ Σημειώνεται ότι δεν έχει υπολογιστεί η φέρουσα

ικανότητα στο φυσικό περιβάλλον των ανωτέρω ΤΚΣ(ΕΖΔ) και ΖΕΠ όσον

αφορά στον αριθμό των ΑΓ και στα έργα ΑΣΠΗΕ προκειμένου να εξασφαλισθεί

η ακεραιότητα των εν λόγω περιοχών του δικτύου Natura 2000 σύμφωνα και με

τις επιταγές της παραγράφου 3 του άρθρου 6 της ανωτέρω οδηγίαςraquo

laquoΛαμβάνοντας υπrsquo όψη τα ανωτέρω καθώς και τη σημαντικότητα της φύσης και

του τοπίου των εν λόγω τόπων όπως στο παρόν έγγραφο αλλά και στις υπό

εξέταση ΜΠΕ για έργα ΑΣΠΗΕ καθώς και ότι εκκρεμεί η έκδοση της σχετικής

ΚΥΑ Οριζοντίων Μέτρων για την Ορνιθοπανίδα η Υπηρεσία μας δεν

συμφωνεί για τα εν λόγω έργα ΑΣΠΗΕraquo

Κατόπιν της αρνητικής γνωμοδότησης της αρμόδιας Υπηρεσίας για τις περιοχές

του δικτύου Natura με το υπrsquo αριθ πρωτΥΠΕΚΑ ΕΥΠΕ 19574630-1-2012 έγγραφο

της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ περίπου οκτώ μήνες μετά την λήξη της

διαδικασίας γνωμοδοτήσεων και συμμετοχής του ενδιαφερόμενου κοινού με

δικαίωμα υποβολής γνώμης υπεβλήθη η φερόμενη ως laquoεπικαιροποιημένη

Ειδική Ορνιθολογική Μελέτηraquo επί της ΜΠΕ του αναφερόμενου στο θέμα έργου η

οποία διαβιβάστηκε στην Δνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού Τμήμα

Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος ΥΠΕΚΑ με το απ οικ 1966787-3-2012

έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Η διαβούλευση δεν επαναλήφθηκε μετά την υποβολή

της επικαιροποιημένης ΕΟΜ

Στη ίδια Υπηρεσία διαβιβάστηκε με το υπrsquo όψιν 53 της ΑΕΠΟ για το έργο του

θέματος και συμπληρωματικό τεύχος επί της ΜΠΕ του έργου του θέματος

όσον αφορούσε α) στις επιπτώσεις στο τοπίο (λόγω του υπrsquo αριθμόν 156639-5-

2011 εγγράφου της Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ είχαν υποβληθεί σε αυτή την

Υπηρεσία συμπληρωματικά στοιχεία δια του υπrsquo αριθ 20186229-7-2011

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ εγγράφου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ) β) στις επιπτώσεις στην

ορνιθοπανίδα κατόπιν της υποβολής της φερόμενης ως laquoεπικαιροποιημένης

Ειδικής Ορνιθολογικής Μελέτηςraquo Κομηνού και γ) στις επιπτώσεις στα δασικά

(λόγω της υπrsquo αριθμόν 56426-5-2011 γνωμοδότησης του δασαρχείου Μολάων) Τα

εν λόγω συμπληρωματικά στοιχεία υπεβλήθησαν μόνο προς την Δνση

Περιβαλοντικού Σχεδιασμού ΥΠΕΚΑ

8

Η Υπηρεσία Περιβάλλοντος της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας το

Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου και η Δνση Αισθητικών Δασών και

Θήρας επομένως γνωμοδότησαν βάσει της αρχικής μη επικαιροποιημένης

ΜΠΕ και ΕΟΜ

Σημειώνεται ότι στο με απ 6720-7-2009 έγγραφο Δασαρχείου Μολάων περί

απόψεων επί της ΠΠΕΑ του έργου του θέματος αναφέρεται ότι laquoΑπό το αρχείο

της Υπηρεσίας μας προκύπτει ότι το πολύγωνο της έκτασης (χωροθέτησης του

έργου) δεν έχει κηρυχθεί αναδασωτέο ούτε πληροί τις προϋποθέσεις να

κηρυχθείraquo ενώ στην με απ 39227-5-2011 πράξη χαρακτηρισμού της έκτασης

χωροθέτησης του έργου του θέματος 61 526 05 μ2 φέρονται να έχουν κηρυχθεί

αναδασωτέα ένεκα πυρκαγιάς με την 129397 απόφαση ΓΓ Περιφερείας

Πελοποννήσου Σημειώνεται επίσης ότι το θέρος του έτους 2009 ξέσπασε μια

ακόμη καταστρεπτική πυρκαγιά στη περιοχή χωροθέτησης του έργου που

κατέκαψε ότι η φύση προσπαθούσε να αποκαταστήσει άνω της δεκαετίας Η

έκταση που καταστράφηκε δεν φαίνεται να επικαλύπτεται από τα 61526 05

μ2 που φέρονται να έχουν κηρυχθεί αναδασωτέα κατά τα ανωτέρω

Εν συνεχεία με το απ 16034345822-03-2012 έγγραφο ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ περί

laquoΚατάθεσης διευκρινιστικών στοιχείωνraquo επί της ΜΠΕ του έργου του θέματος

εκτιμήθηκε ότι 1) όσον αφορά στο κεφάλαιο της ΜΠΕ που αναφέρεται στα

ορνιθολογικά δεδομένα και 2) στο κεφάλαιο της ΜΠΕ που αναφέρεται στην

αντιμετώπιση των σωρευτικών (αθροιστικών) επιπτώσεων στο φυσικό

περιβάλλον Α) τα συμπληρωματικά στοιχεία που υποβλήθηκαν laquoσυμπλήρωσαν

με επάρκεια τις ελλείψεις και παρατηρήσεις της εις το θέμα ΜΠΕ όπως αυτές

είχαν διατυπωθεί στο έγγραφο της αρνητικής γνωμοδότησης της Υπηρεσίας Β)

ότι για να διασφαλισθεί η ακεραιότητα σύμφωνα με τις επιταγές της

παραγράφου 3 του άρθρου 6 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ των περιοχών του δικτύου

Natura 2000 στην ΝΑ Λακωνία όπου εμπίπτει ο εις το θέμα ΑΣΠΗΕ θα πρέπει η

σχετική μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του

συνόλου της ΖΕΠ να αρχίσει τουλάχιστον 1 χρόνο πριν την κατασκευή του

εξεταζόμενου έργου και στην συνέχεια συστηματικά σε ετήσια βάση παράλληλα

με τον έλεγχο και καταγραφή θνησιμότητας των πουλιών και εφ΄όσον χορηγηθεί

η σχετική άδεια λειτουργία του(ς)

Εκδόθηκε η με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ με τον υπrsquo αριθμόν 31 όρο

περί μη έναρξης κατασκευής τόσο του ΑΠ όσο και των έργων οδοποιΐας και

διασύνδεσης του πριν την εκπόνηση της μελέτης που αναφέρεται στο με απ

16034345822-03-2012 έγγραφο ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της αξιολόγησης της

(έγκρισης) της από την ως άνω Υπηρεσία εντός μηνός από την κατάθεση της

Νομικό πλαίσιο

A) Αιτιολογικό μέρος της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει

9

Σύμφωνα με την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως

κωδικοποιήθηκε με την Οδηγία 201192ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του

Συμβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου 2011 μετά και τις τροποποιήσεις της Οδηγίας

200335ΕΚ η χορήγηση αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να

έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά

από την εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά τα

έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως να

αφορά το έργο (14η αιτιολογική εκτίμηση) Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο

περιβάλλον θα πρέπει να εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της

ανθρώπινης υγείας τη συμβολή με τη δημιουργία ενός καλύτερου

περιβάλλοντος στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση

των ποικιλιών των ειδών και τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του

οικοσυστήματος ως θεμελιώδους πόρου ζωής (16η) Η αποτελεσματική

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να

εκφράζει και στον φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις

και ανησυχίες ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo

αυτό τον τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης

αποφάσεων και συμβάλλοντας στην ευαισθητοποίηση του κοινού σε

περιβαλλοντικά θέματα και στην εκ μέρους του υποστήριξη των αποφάσεων που

λαμβάνονται(17η) Η συμμετοχή συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής

ενώσεων οργανώσεων και ομάδων ιδίως μη κυβερνητικών οργανώσεων που

προάγουν την προστασία του περιβάλλοντος θα πρέπει να ενθαρρύνεται

αναλόγως συμπεριλαμβανομένης μεταξύ άλλων της προώθησης της

περιβαλλοντικής εκπαίδευσης του κοινού(18η) H Ευρωπαϊκή Κοινότητα

υπέγραψε τη σύμβαση της ΟΕΕ των Ηνωμένων Εθνών για την πρόσβαση σε

πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση

στη δικαιοσύνη σε θέματα σχετικά με το περιβάλλον (σύμβαση του Aarhus) στις

25 Ιουνίου 1998 και την κύρωσε στις 17 Φεβρουαρίου 2005(19η) Μεταξύ των

στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η κατοχύρωση των

δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για

περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην προστασία του

δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την προσωπική υγεία και

ευημερία(21η) Το άρθρο 9 παράγραφοι 2 και 4 της σύμβασης του Aarhus

προβλέπει την πρόσβαση σε δικαστικές ή άλλες διαδικασίες για την

αμφισβήτηση της ουσιαστικής ή διαδικαστικής νομιμότητας αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 6 της

σύμβασης αυτής σχετικά με τη συμμετοχή του κοινού

B) Η Οδηγία 201192ΕΕ

10

Το άρθρο 3 της Οδηγίας 201192ΕΕ ορίζει ότι Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών

επιπτώσεων εντοπίζει περιγράφει και αξιολογεί δεόντως υπό το πρίσμα κάθε

συγκεκριμένης περίπτωσης και σύμφωνα με τα άρθρα 4 έως 12 τις άμεσες και

έμμεσες επιπτώσεις ενός έργου

α) στον άνθρωπο στην πανίδα και στη χλωρίδα

β) στο έδαφος στα ύδατα στον αέρα στο κλίμα και στο τοπίο

γ) στα υλικά αγαθά και στην πολιτιστική κληρονομιά

δ) στην αλληλεπίδραση μεταξύ των παραγόντων που αναφέρονται στα στοιχεία

α) β) και γ)

Το άρθρο 5 παρ 1 ορίζει ότι laquoΣτην περίπτωση των έργων που κατrsquo εφαρμογή

του άρθρου 4 πρέπει να υποβάλλονται σε εκτίμηση περιβαλλοντικών

επιπτώσεων σύμφωνα με το παρόν άρθρο και τα άρθρα 6 έως 10 τα κράτη μέλη

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του έργου

παρέχει υπό την κατάλληλη μορφή τις πληροφορίες που καθορίζονται στο

παράρτημα IV στο μέτρο που α) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι οι πληροφορίες αυτές

ενδιαφέρουν ένα δεδομένο στάδιο της διαδικασίας χορήγησης αδείας και τα ειδικά

χαρακτηριστικά ενός έργου ή τύπου έργου και των στοιχείων περιβάλλοντος που

ενδέχεται να επηρεασθούν β) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι δύναται ευλόγως να

απαιτηθεί από τον κύριο του έργου να συλλέξει τα εν λόγω στοιχεία

λαμβάνοντας μεταξύ άλλων υπόψη τις υπάρχουσες γνώσεις και μεθόδους

εκτίμησηςraquo στην παρ 3 laquoΟι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

σύμφωνα με την παράγραφο 1 περιλαμβάνουν τουλάχιστονγ) τα απαραίτητα

στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργουraquo

Το άρθρο 6 παρ 2 ορίζει ότι Το κοινό ενημερώνεται έγκαιρα με ανακοινώσεις ή

με άλλα πρόσφορα μέσα όπως τα ηλεκτρονικά μέσα όπου αυτά είναι διαθέσιμα

για τα ακόλουθα ζητήματα σε αρχικό στάδιο των διαδικασιών λήψης αποφάσεων

σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και το

αργότερο μόλις καταστεί ευλόγως δυνατή η παροχή πληροφοριώνα) την αίτηση

για συναίνεση ανάπτυξης β) το γεγονός ότι το έργο υπόκειται σε διαδικασία

εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και ανάλογα με την περίπτωση το

γεγονός ότι έχει εφαρμογή το άρθρο 7ε) ένδειξη του κατά πόσον είναι

διαθέσιμες οι πληροφορίες που συλλέγονται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 3

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο χρονικό διάστημα τίθενται στη

διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού τα ακόλουθα α) κάθε πληροφορία που

συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 4 Στο ενδιαφερόμενο κοινό

παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά δυνατότητες να συμμετάσχει στις

διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο

άρθρο 2 παράγραφος 2 και για τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει

παρατηρήσεις και γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην

αρμόδια αρχή ή αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση

ανάπτυξης

Το άρθρο 11 ορίζει

11

1 Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σύμφωνα με το εθνική έννομη τάξη τους το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το διοικητικό δικονομικό δίκαιο ενός κράτους μέλους έχει

πρόσβαση σε μια διαδικασία εξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ή άλλου ανεξάρτητου

και αμερόληπτου οργάνου συσταθέντος νομοθετικώς προκειμένου να

αμφισβητήσει την ουσιαστική ή τη διαδικαστική νομιμότητα αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις της παρούσας οδηγίας

περί συμμετοχής του κοινού

2 Τα κράτη μέλη καθορίζουν σε ποια φάση είναι δυνατόν να προσβάλλονται

αποφάσεις πράξεις ή παραλείψεις

3 Τα κράτη μέλη καθορίζουν τι αποτελεί επαρκές συμφέρον και τι προσβολή

δικαιώματος με σταθερό γνώμονα να παρέχεται στο ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία

πρόσβαση στη δικαιοσύνη Προς τούτο το συμφέρον κάθε μη κυβερνητικής

οργάνωσης που πληροί τις απαιτήσεις του άρθρου 1 παράγραφος 2 θεωρείται

επαρκές για τους σκοπούς του στοιχείου α) της παραγράφου 1 του παρόντος

άρθρου Οι οργανώσεις αυτές θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα που

μπορούν να προσβληθούν για τους σκοπούς του στοιχείου β) της παραγράφου 1

του παρόντος άρθρου

4 Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν αποκλείουν τη δυνατότητα μιας

προκαταρκτικής διαδικασίας αναθεώρησης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

θίγουν την απαίτηση να εξαντλούνται οι διοικητικές διαδικασίες

αναθεώρησης πριν από την προσφυγή σε δικαστικές διαδικασίες

αναθεώρησης όπου υφίσταται τέτοιου είδους απαίτηση κατά το εθνικό

δίκαιο

Οι σχετικές διαδικασίες πρέπει να είναι ορθές δίκαιες εμπρόθεσμες και να μην

έχουν απαγορευτικό κόστος

Γ) Σύμβαση για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινου στη

λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά

θέματα (Σύμβαση Άαρχους)

Το άρθρο 9 παράγραφος 2 της σύμβασης του Aarhus ορίζει τα εξής

laquoΚάθε μέρος στο πλαίσιο της εθνικής του νομοθεσίας εξασφαλίζει ότι το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το δικονομικό διοικητικό δίκαιο ενός κράτους μέλους διαθέτει

πρόσβαση σε διαδικασία επανεξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ήκαι άλλου

ανεξάρτητου και αμερόληπτου φορέα που έχει συσταθεί με νόμο προκειμένου να

[αμφισβητήσει] την ουσιαστική και τυπική νομιμότητα οποιασδήποτε απόφασης

πράξεως ή παράλειψης που υπόκειται στις διατάξεις του άρθρου 6 και σε

12

περίπτωση που προβλέπεται από το εθνικό δίκαιο και υπό την επιφύλαξη της

παραγράφου 3 [σε άλλες σχετικές διατάξεις] της παρούσας σύμβασης

Το επαρκές συμφέρον και η προσβολή δικαιώματος προσδιορίζονται σύμφωνα με

τις απαιτήσεις του εθνικού δικαίου και σύμφωνα με τον σκοπό να παρασχεθεί στο

ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία πρόσβαση στη δικαιοσύνη εντός του πεδίου

εφαρμογής της παρούσας σύμβασης [Προς τούτο] κρίνεται επαρκές για τον

σκοπό του ανωτέρω στοιχείου α΄ το συμφέρον οποιουδήποτε μη κυβερνητικού

οργανισμού ο οποίος πληροί τις απαιτήσεις που αναφέρονται στο άρθρο 2

παράγραφος 5 Οι εν λόγω οργανισμοί θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα

που μπορούν να προσβληθούν για τον σκοπό του ανωτέρω στοιχείου β΄

Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου 2 δεν αποκλείουν τη δυνατότητα

προκαταρκτικής διαδικασίας επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

επηρεάζουν την απαίτηση να εξαντληθούν οι διαδικασίες διοικητικής

επανεξέτασης πριν από την προσφυγή σε ένδικες διαδικασίες σε περίπτωση το

εθνικό δίκαιο προβλέπει την εν λόγω απαίτησηraquo

Δ) Οδηγία 2009147ΕΚ (79409)

Άρθρο 1 παρ 2 Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στα πτηνά τα αυγά τις

φωλιές και τους οικοτόπους τους

Άρθρο 4 παρ 4 Τα κράτη μέλη υιοθετούν κατάλληλα μέτρα για να αποφύγουν

στις ζώνες προστασίας που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 2 τη ρύπανση

ή τη φθορά των οικοτόπων καθώς και τις επιζήμιες για τα πτηνά διαταράξεις

όταν αυτές έχουν σημαντικές συνέπειες σε σχέση με τους αντικειμενικούς

στόχους του παρόντος άρθρου

Ε) ΟΔΗΓΙΑ 9243ΕΟΚ

Άρθρο 6 παρ 3 laquoΚάθε σχέδιο μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη

διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον

εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως

προς τις επιπτώσεις του στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών

διατήρησής του Βάσει των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων

στον τόπο οι αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον

αφού βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειται raquo

Άρθρο 7

laquoΟι υποχρεώσεις που πηγάζουν από τις παραγράφους 2 3 και 4 του άρθρου 6 της

παρούσας οδηγίας αντικαθιστούν τις υποχρεώσεις που πηγάζουν από την πρώτη

πρόταση της παραγράφου 4 του άρθρου 4 της οδηγίας 79409ΕΟΚ όσον αφορά τις

ζώνες που χαρακτηρίστηκαν δυνάμει της παραγράφου 1 του άρθρου 4 ή

αναγνωρίστηκαν με ανάλογο τρόπο δυνάμει της παραγράφου 2 του άρθρου 4 της

εν λόγω οδηγίαςraquo

13

ΣΤ) Εθνικό δίκαιο

1) Η Σύμβαση Άαρχους κυρώθηκε με τον νόμο υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ Α303)

και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος laquoΟι γενικά

παραδεδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις

από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ σύμφωνα με τους

όρους καθεμιάς αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού

δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμουraquo

2) ΚΥΑ υπrsquo αριθμόν 92694702-3-2007 (ΦΕΚ Β2862007)

3) Νόμος υπrsquo αριθμόν 38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής

σύμβασης για το τοπίο που έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

4) ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

Τεκμηρίωση

Α) Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011

1) Με το υπrsquo αριθμόν 301310102003 έγγραφο του δήμου Ζάρακα είχε υποβληθεί

στο ΥΠΕΧΩΔΕ laquoΜελέτη χαρακτηρισμού αξιόλογων οικισμών του Δήμου Ζάρακα

Νομού Λακωνίαςraquo ως παραδοσιακών Εν συνεχεία κατόπιν των εισηγήσεων ndash

αιτιολογικών εκθέσεων με ημερομηνία 17-7-2007 και 4-7-2008 του Τμήματος

Παραδοσιακών Οικισμών του ΥΠΕΧΩΔΕ τώρα ΥΠΕΚΑ και την αποδοχή τους

από το Κεντρικό ΣΧΟΠ με τις 17126-7-2007 και 14610-2008 πράξεις του το σχέδιο

Προεδρικού Διατάγματος διαβιβάστηκε στο ΣτΕ με το απ 79610-3-2011 έγγραφο

της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ αποσιωπήθηκαν αυτές οι

πληροφορίες Αποσιωπήθηκε ότι είχε προγραμματισθεί ο χαρακτηρισμός των

πέριξ του προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ οικισμών laquoΧάρακαςraquo laquoΛαμπόκαμποςraquo και

laquoΠισταμάταraquo ως παραδοσιακών μαζί με άλλους οικισμούς του Ζάρακα

Με το ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012 σχετικό 2)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι Παραλία

Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος Ιωάννης Χάρακας

Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα του Δήμου

Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων γης όρων και περιορισμών

δόμησης αυτώνraquo οι οικισμοί του Ζάρακα κηρύχθηκαν παραδοσιακοί και

έχουν Συνταγματική προστασία

Βάσει της υπ΄ αριθ 498282008 (ΦΕΚ Β24642008) απόφασης της Επιτροπής

Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής στον τομέα του Χωροταξικού

Σχεδιασμού και της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) άρθρο 6-Περιοχές

αποκλεισμού κι ασυμβατότητας αιολικών εγκαταστάσεων-παρ 5α περί τήρησης

14

των ελάχιστων αποστάσεων από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) πρέπει οι ανεμογεννήτριες να είναι σε απόσταση άνω των 1500

μέτρων από τα όρια των παραδοσιακών οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων

Τέσσερις ανεμογεννήτριες του ΑΣΠΗΕ του θέματος χωροθετούνται σε

απόσταση μικρότερη των 1500 από τα όρια του οικισμού laquoΧάρακαςraquo όπως

αυτά καθορίστηκαν με την υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη

Λακωνίας περί ένταξης σε κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χαρακα

της κοινότητας Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών

δόμησης (ΦΕΚ 780Δ1988 σχετικά 3α 3β)

Η υπόθεση της αποσιώπησης στη ΜΠΕ (και στην εκτίμηση των επιπτώσεων) της

ύπαρξης διαδικασίας σε ώριμο μάλιστα στάδιο χαρακτηρισμού των οικισμών

τριών οικισμών πέριξ του ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι λαμβάνει αρνητικότερο

χαρακτήρα καθότι όχι μόνο γνώριζε η ΑΡΧΡΑΝ περί αυτής της διαδικασίας αλλά

επιπλέον στην επονομαζόμενη laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του

σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου

Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από Δεκέμβριο του 2010 στην σελίδα 27 έλαβε

χώρα και άλλη απόκρυψη Όσον αφορούσε στον έλεγχο συμβατότητας του

ΑΣΠΗΕ κατόπιν εφαρμογής των κριτηρίων του άρθρου 6 του ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ ως

προς τις περιοχές αποκλεισμού ειδικότερα για τους οικισμούς των 2000

κατοίκων σημειώνεται δια χειρός ή υπογραφής Δ Οικονόμου και συνεργατών

γνωστός ο πρώτος και από την laquoμη θεσμοθετημένη και μη προβλεπόμενη ως

κατηγορία μελέτης από κάποιο νομοθετικό πλαίσιοraquo ΕΧΜ για την χωροθέτηση

αιολικών στην ΒΑ Λακωνία ότι laquoσύμφωνα με την υπό εκπόνηση μελέτη του

ΣΧΟΟΑΠ Δήμου Ζάρακα (εκπόνηση Α΄ Σταδίου) οι οικισμοί Πιστάματα και

Λαμπόκαμπος είναι σε διαδικασίες χαρακτηρισμού ως παραδοσιακοίraquo Δηλαδή

δεν αναφέρθηκε ο οικισμός Χάρακας και επιπλέον στους χάρτες 2 και 3 (σελ

35 36) δεν εμφανίζονται τα όρια του οικισμού ενώ αυτά των οικισμών

Λαμπόκαμπος και Πιστάματα παρουσιάζονται (σχετικό 4)

2) Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ για την εκτίμηση της

επίπτωσης μιας υπό αδειοδότησης αιολικής μονάδας στο τοπίο διαφοροποιούνται

laquoοι ακτίνεςraquo όπως ορίζονται ανάλογα με τη σημασία και τη ποιότητα του

σημείου laquoιδιαίτερου ενδιαφέροντοςraquo

Ως προς τον ΑΣΠΗΕ του θέματος δεν έχει πραγματοποιηθεί ορθά ο έλεγχος των

κανόνων ένταξης των αιολικών εγκαταστάσεων στο τοπίο (παράρτημα IV

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ)

Οι ακτίνες των ζωνών για την εκτίμηση των επιπτώσεων στο τοπίο ως προς τους

παραδοσιακούς οικισμούς είναι Α=15 χλμ Β=3 χλμ και Γ= 6 χλμ

Ο χαρακτηρισμός των οικισμών της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα Δήμου

Μονεμβασίας ως παραδοσιακών έγινε πριν την οικ 1979402-5-2012 (ορθή

επανάληψη 15-2-2012) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου

του θέματος

15

3) Σε κανένα σημείο της ΜΠΕ δεν είχε αναφερθεί ή άμεση γειτνίαση του ΑΣΠΗΕ

με το οριοθετημένο δημόσιο δάσος Κρεμαστής που διατελεί υπό καθεστώς

διαχείρισης (μόνιμης δεκαετούς δασοπονικής μελέτης) για την αύξηση του

ποσοστού δασοκάλυψης του και η κατάληψη-εκχέρσωση τμήματος του από ένα

μικρό μέρος των συνοδών έργων και της πλατείας της ανεμογεννήτριας με την

αρίθμηση 12 (έγγραφο με απ 56426-5-2011 δασαρχείου Μολάων) Αόριστη

αναφορά υφίσταται στην σελ 143 του κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ περί laquoμικρού μόνο

αριθμού που προβλέπεται να τοποθετηθεί σε δάσος ελάτης βόρεια του έργου του

Χιονοβουνίουraquo δεν αναφέρεται όμως ότι το εν λόγω δάσος τελεί υπό διαχείριση

4) Αποσιωπήθηκε στην ΜΠΕ του έργου ότι καταστρέφεται τμήμα του Ευρωπαϊκού

ορειβατικού μονοπατιού 033 από τις εγκαταστάσεις του ΑΣΠΗΕ και

συνακόλουθα η τουριστικού συνεπώς τοπικά αναπτυξιακού ενδιαφέροντος

διαδρομή από την θέση ρέμα Χάβοσι προς τον Κοκκινόβραχο Χιονοβουνίου ndash

Λαμπόκαμπο (σχετικό 5)

5) Αποσιωπήθηκαν σημαντικές πληροφορίες ορνιθολογικής σημασίας όπως η

φωλεοποίηση του είδους Σπιζαετός στις ορθοπλαγιές στη Μεγάλη Τούρλα

κοντά στον Χάρακα και στη θέση του προτεινόμενου έργου και οι

υφιστάμενες πληροφορίες για την περιοχή από ορνιθολογικές μελέτες στα

πλαίσια αιτήσεων άλλων ενδιαφερομένων εταιρειών για εγκαταστάσεις αιολικών

σταθμών στην ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Τα δύο πρόσωπα που φέρονται να πραγματοποίησαν τις ορνιθολογικές

διερευνήσεις της ΕΟΜ για τα αιολικά της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ βάσει των βιογραφικών

τους που τα επικαλούνται για την επιστημονική επάρκεια της προσκομισθείσας

δια της ΜΠΕ τελικής έκθεσης-ΕΟΜ του τεύχους Δεκεμβρίου 2010 δεν είναι

δυνατόν να αγνοούσαν ότι σύμφωνα με τον οδηγό της ΕΟΕ (στο εξής Οδηγός)

laquoΕκτίμηση των επιπτώσεων στην ορνιθοπανίδα από την δημιουργία και

λειτουργία αιολικών πάρκων-Οδηγίες για την εκπόνηση της Ειδικής

Ορνιθολογικής Μελέτης-Ιανουάριος 2009raquo για την οριοθέτηση του laquoπεδίου της

προκαταρκτικής μελέτηςraquo ώστε να σχηματισθεί μία πρώτη εικόνα της σύνθεσης

των ειδών των πτηνών και της αφθονίας των πληθυσμών τους σε μία περιοχή και

την εξέταση της τυχόν ευαισθησίας τους σε σχέση με το έργο απαιτείται 1)

Ανάλυση των υφιστάμενων πληροφοριών για την περιοχή 2) Αξιολόγηση της

πιθανής σύνθεσης των αναμενόμενων ειδών της ορνιθοπανίδας της περιοχής με

βάση τα ενδιαιτήματα της 3) Αναγνωριστική ορνιθολογική έρευνα πεδίου

Όπως αναφέρεται στο εδάφιο περί της ανάλυσης της υφιστάμενης πληροφορίας

κεφάλαιο 21α σελ 17 του Οδηγού laquoΗ πρώτη και ευκολότερη πηγή

δεδομένων είναι η υφιστάμενη δημοσιευμένη και αδημοσίευτη πληροφορία

για την περιοχή είτε από βιβλιογραφικές αναφορές είτε από ανθρώπους που

έχουν στοιχεία για την ορνιθοπανίδαraquo

httpfilesornithologikigrdocspolitikiaiolikaaiolika_odigiespdf

16

Το κεφάλαιο 4 της ΕΟΜ που υπέβαλε η ΑΡΧΡΑΝ από Δεκέμβριο του 2010

αυτής που συνόδευε την ΜΠΕ του έργου του θέματος είχε τον τίτλο

laquoΒιβλιογραφική διερεύνηση της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης περιοχής

μελέτης και επιλογή στόχων (σελίδα 42)raquo

Στο υποκεφάλαιο 44 της εν λόγω ΕΟΜ Κομηνού με τίτλο laquoΟρνιθολογικές

πληροφορίες για την περιοχή μελέτης από άλλες πηγέςraquo αναφέρεται ότι

laquoΕκτός από την πληροφορία που αντλούμε από τις παραπάνω

βιβλιογραφικές πηγές (βλ 41 42 43 πρόκειται για πληροφορίες από το

τυποποιημένο δελτίο δεδομένων της Ζώνης Ειδικής Προστασίας laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo και αυτές από τον κατάλογο της Birdlife International

του ετών 1996 και 2007 ως προς τα απαντώμενα είδη στην ΣΠΠ GR 123 Όρη

Ανατολικής Λακωνίας) η μόνη επιστημονική έργασία που έχει διεξαχθεί

στην περιοχή είναι αυτή του Μπούσμπουρα (2007) για τον Δήμο Ζάρακα με

τίτλο laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα

και προτάσεις για την προστασία-διαχείριση και ανάδειξη τουraquo (σελίδα 48)

Βεβαίως αποσιωπήθηκε η βασική πληροφορία ως προς τους κινδύνους

για την προστατευόμενη περιοχή όπου ρητά σημειώνεται στο Standard

Data Form (SDF) της ΖΕΠ φόρμα που αποτελεί την νομική βάση της ότι ο

σχεδιασμός για κατασκευή αρκετών (πολλών) αιολικών σταθμών στις

κορυφογραμμές της περιοχής αποτελεί απειλή για τα προστατευόμενα είδη

και τους βιοτόπους του Στο ίδιο συμπέρασμα εξάλλου είχε καταλήξει ο

συντάξας τις σελίδες για τις επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα στην προμελέτη

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου του θέματος

Η ίδια ανακρίβεια ήκαι αναλήθεια κατά την άποψη μας επαναλαμβάνεται

στο κεφ 6243 της ΜΠΕ για τα αιολικά διαλείπουσας ονομαστικής τιμής 24

MW της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ και τα συνοδά της έργα στο Χιονοβούνι H εκτίμηση

για συνειδητή αποσιώπηση περιβαλλοντικών πληροφοριών που σε κάθε

περίπτωση έπρεπε να θέσει ο κύριος του προτεινόμενου έργου υπrsquo όψιν

των αρχών με αρμοδιότητα στον τομέα του περιβάλλοντος και στο

ενδιαφερόμενο κοινό απορρέει ευθέως από τα διαλαμβανόμενα στην εν

λόγω ΜΠΕ

Στο κεφάλαιο 7(134) σελ 144 της ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΟι εκτιμήσεις των

περιβαλλοντικών μελετών των άλλων ΑΠ της περιοχής μελέτης των

αθροιστικών πολλές από αυτές υποστηριζόμενες από ορνιθολογικές

μελέτες φαίνεται να τεκμηριώνουν την έλλειψη σημαντικών επιπτώσεων

από την κατασκευή και λειτουργία κάθε ΑΠ στην ορνιθοπανίδα της

περιοχής (ως μεμονωμένες εγκαταστάσεις) τόσο τη μόνιμη όσο και τη

μεταναστευτική μετά και τη λήψη μέτρων προστασίαςraquo laquoγια τις ανάγκες

της παρούσας μελέτης και προκειμένου να εκτιμηθεί η αθροιστική επίπτωση

του υπό μελέτη έργου στο Χιονοβούνι σε συνάρτηση με τα άλλα ΑΠ

γίνεται μια προσεγγιστική αδρομερής εκτίμηση της αθροιστικής επίπτωσης

των άλλων ΑΠ (όπως προσδιορίστηκαν στο κεφάλαιο 7131) Η εκτίμηση

αυτή στηρίζεται α) σε ευρήματα περιβαλλοντικών μελετών άλλων ΑΠ β)

17

σε ευρήματα της μελέτης laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού

περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα και προτάσεις για την προστασία-

διαχείριση και ανάδειξη του Μπούσμπουρας 2007 γ) raquo Παρακάτω σελ 149

150 του κεφ 7 αναφέρεται ότι laquo είναι φανερό ότι και οι δύο μελέτες

(Μπούσμπουρα-Κομηνού) καθώς και οι άλλες στην περιοχή μπορούν να

αξιοποιηθούν μόνο εν μέρει ως προς τις εκτιμήσεις για τις αθροιστικές

επιπτώσεις όλων των ΑΠ της περιοχής μελέτης της ΝΑ Λακωνίας

(ομάδες Α Β Γ και Δ της παρούσας)raquo

Βεβαίως η ΑΡΧΡΑΝ είχε λάβει γνώση του εγγράφου με τις απόψεις του ΕΚΒΥ

και τις πληροφορίες από την Οικολογική Μελέτη Βάσης για τους

προτεινόμενους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-Πούλος Ράχη Γκιώνη-

Γκρόπες

Επιπλέον πληροφορίες υφίσταντο α) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo για

την ευρύτερη περιοχή γύρω από τις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και

laquoΚαλογεροβούνι-Πούλος-2006 του βιολόγου ορνιθολόγου Hallman Ben

Σφήκα κα την οποία διέθετε το ΥΠΕΧΩΔΕraquo β) στην laquoΟικολογική Μελέτη

Βάσηςraquo για την ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo από

Ιούλιο του 2008 των Hallman Ben Πυλαρά Αδαμαντίας βιολόγου κά (ως

προς αυτήν ενδέχεται να μην είχε αυτή υποβληθεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ το

αναφερόμενο έτος 2008) γ) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo ευρύτερα των

περιοχών laquoΚοντορράχηraquo και laquoΣπαρτίλα-Κάρκανοraquo από Ιούνιο του 2009 των

Hallman Ben Μπεκιάρη Ιωάννη περιβαλλοντολόγου κά την οποία διέθετε

το ΥΠΕΧΩΔΕ από τον Ιούλιο του 2009

Οι προαναφερόμενες laquoΟικολογικές Μελέτες Βάσηςraquo περιείχαν αρκούντως

αξιόπιστες ορνιθολογικές διερευνήσεις-αξιολογήσεις χάρτες και αξιόπιστα

ημερολόγια παρατήρησης και είχαν προσκομισθεί στα πλαίσια αιτήσεων για

περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις αιολικών σταθμών στις αναφερόμενες σε

αυτές ορεινές θέσεις Σημειώνεται ότι κατ΄ απαίτηση της αρμόδιας

Υπηρεσίας Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ οι διερευνήσεις είχαν επεκταθεί σε

ευρύτερη ζώνη σε απόσταση τουλάχιστον πέντε χιλιομέτρων από αυτή που

αφορούσε η κάθε αίτηση αδειοδότησης

Β) Υποβολή και προώθηση εκ μέρους της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ ελλειπούς

φακέλου ΜΠΕ

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ του έργου του θέματος αναφέρεται στο

κεφάλαιο 3 σελ 11 ότι laquoΤονίζεται τέλος ότι για το εν λόγω έργο εκπονείται

από τον Αύγουστο του 2009 Ειδική Ορνιθολογική Μελέτη η οποία είναι σε

εξέλιξη (δεύτερο έτος παρακολουθήσεων) τα αποτελέσματα της οποίας

λαμβάνονται υπόψη στην παρούσα ΜΠΕraquo επίσης στο Κεφάλαιο 8 (833)

σελίδα 11 της εν λόγω ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΣτα πλαίσια της

περιβαλλοντικής αδειοδότησης του προτεινόμενου έργου έχει διεξαχθεί

18

παρακολούθηση της ορνιθοπανίδας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του

ενός έτους τα ευρήματα της οποίας παρουσιάζονται αναλυτικά στην Ειδική

Ορνιθολογική Μελέτη που παρατίθεται στο παράρτημα της παρούσας

Μολονότι η προαναφερθείσα παρακολούθηση θα συνεχιστεί έτσι ώστε το

συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνεςraquo

Τις αναφορές αυτές επικαλέστηκε η ΑΡΧΡΑΝ στο από τον Φεβρουάριο του

2012 έγγραφο υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων επί της ΜΠΕ (βλ

υπόψη 28 της ΑΕΠΟ του θέματος) σημειώνοντας ότι laquoΌπως αναφερόταν

στο κεφάλαιο 8 της ΜΠΕ του έργου η παρακολούθηση θα συνεχιζόταν έτσι

ώστε το συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνες Η

παρακολούθηση αυτή ολοκληρώθηκε πλέον και τα συνολικά

αποτελέσματα περιλαμβάνονται σε επικαιροποιημένη ΕΟΜ (Δεκέμβριος

2011) όπως αυτή υποβλήθηκε στην ΕΥΠΕ με το από 19574630-01-12

διαβιβαστικόraquo

Όμως θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η από τον Δεκέμβριο του 2010

laquoΕιδική Ορνιθολογική Μελέτη στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης

ενός ΑΠ στη θέση Χιονοβούνι στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Λακωνίας

της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕraquo φερόταν να ήταν η τελική έκθεση

Στην σελίδα 10 κεφ 13 Χρονοδιάγραμμα Καταγραφής Ορνιθολογικών

Παραμέτρων-Χρονική περίοδος καταγραφών αναφέρεται ρητά ότι laquoΤο

συνολικό διάστημα της έρευνας πεδίου είχε διάρκεια 17 μήνες η οποία

κατανέμεται σε 6 χρονικές περιόδους Για την περάτωση των εργασιών

πεδίου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στην περιοχή μελέτης τις κάτωθι

περιόδουςraquo

Ευλόγως επομένως δυνάμεθα να διατυπώσουμε αμφιβολίες για την

αξιοπιστία της επικαιροποιημένης ΕΟΜ ως προς τις ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που φέρονται να έλαβαν χώρα το έτος 2011 Εξάλλου δεν

φαίνεται να έχει προσκομισθεί το σχετικό πρωτόκολλο καταγραφής

ορνιθοπανίδας γιrsquo αυτό το έτος Όπως διατυπώνεται στην σελίδα 150 του

κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ (7134) της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ για το έργο του θέματος

κριτικά ως προς άλλη μελέτη laquoδεν παρατίθενται πρωτογενή στοιχεία ούτε

ο χρόνος και το διάστημα των καταγραφώνraquo Η διαπίστωση αυτή βεβαίως

δεν εξαντλείται μόνο αναφορικά με την από το έτος 2007 μελέτη

Μπούσμπουρα για το φυσικό περιβάλλον του Ζάρακα

Δεν θα επιχειρήσουμε προς το παρόν να υπεισέλθουμε στην διατύπωση

ειδικότερων αντιρρήσεων ως προς το περιεχόμενο αυτής της ΕΟΜ που

περιλαμβάνει πληροφορίες (στοιχεία) και εκτιμήσεις που αμφισβητούνται

πλήρως εκ μέρους μας Και αυτό επειδή πρέπει να ανακληθεί η ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος και να λάβει χώρα η προβλεπόμενη βάσει του

ισχύοντος θεσμικού πλαισίου διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό ώστε

να συμπληρωθούν αυτές οι πληροφορίες και η επεξεργασία τους να

γνωμοδοτήσουν εκ νέου οι Υπηρεσίες με αρμοδιότητα στο περιβάλλον και

την χωροταξία και να συμπληρωθεί η εκτίμηση των επιπτώσεων του

19

εργου από όσους ενδεχομένως αφορα το έργο (7ο αιτιολογική εκτίμηση της

Οδηγίας 201192ΕΕ)

Δεδομένης της αυτοδίκαιης ακυρότητας της παρα-διαδικασίας

υποβολής του δήθεν συμπληρώματος της ελλειπούς ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

ΑΕ με τις φερόμενες ως ορνιθολογικές παρατηρήσεις του έτους 2011 της

προσχηματικής επαναξιολόγησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων κατόπιν

της αρνητικής γνωμοδότησης της ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της μη σύννομης

συνεπώς έκδοσης της ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος εξυπακούεται ότι η με

αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 πράξη για το έργο του θέματος στερείται

κύρους και πρέπει να ανακληθεί

Η ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος χορηγήθηκε και αυτό με ευθύνη της

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ μη σύννομα και πρέπει να ανακληθεί λαμβάνοντας υπόψη

ότι ο κύριος του προτεινόμενου έργου δεν απέδειξε ότι οι επιπτώσεις από

αυτό δεν θίγουν την ειδική ζώνη διατήρησης και προστασίας αφού και

η αρμόδια για τις περιοχές του δικτύου Natura Υπηρεσία Περιβάλλοντος

δεν έχει βεβαιωθεί για την μη πρόκληση σημαντικών συνεπειών για την

ακεραιότητα του τόπου

Εφrsquo όσον δεν μπορεί να αποκλειστεί βάσει αντικειμενικών στοιχείων ότι το

συγκεκριμένο έργο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα ομοειδή που έχουν

λάβει άδεια παραγωγής εντός της ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και

εξετάζεται η αδειοδότηση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά-σημαντικά

τον τόπο όπως συνάγεται από το υπrsquo αριθμόν 16034345822-03-2012 έγγραφο

ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και κρίθηκε απαραίτητη η σύνταξη μελέτης γενικής

ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ βάσει

του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ για να συνεκτιμηθούν προφανώς

οι επιπτώσεις αθροιστικά η διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό και

τις περιβαλλοντικές οργανώσεις πρέπει να επαναληφθεί όταν υποβληθεί

η μελέτη δέουσας εκτίμησης που πρέπει να προσκομισθεί μαζί με τα

αποτελέσματα της νέας ετήσιας διερεύνησης των πληθυσμών και των

συνηθειών της προστατευόμενης ορνιθοπανίδας αλλά και αυτών των

φερόμενων ως παρατηρήσεων του έτους 2011

Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εγκρίνουν σχέδια προγράμματα ή έργα εντός

περιοχών του δικτύου Natura 2000 μόνον όταν είναι βέβαιες κατόπιν

στάθμισης όλων των σχετικών πληροφοριών ότι η οικεία περιοχή δεν

θίγεται

Δεδομένων βάσιμων αμφιβολιών ο κύριος του προτεινόμενου έργου φέρει

το βάρος να αποδείξει ότι οι επιπτώσεις από αυτό δεν θίγουν την ειδική

ζώνη διατήρησης και προστασίας ως τέτοια Η οδηγία για τους

οικοτόπους καθορίζει με ποιον καταρχήν τρόπο πρέπει να παρασχεθεί η

απόδειξη αυτή ήτοι με την προβλεπόμενη από το άρθρο 6 παράγραφος 3

αυτής εκτίμηση του έργου ως προς τις επιπτώσεις του στην εν λόγω περιοχή

ενόψει των σκοπών διατήρησης της Κατά την εκτίμηση αυτή πρέπει να

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 7: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

7

της μελέτης για τον ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι και αυτών για την Κοντορράχη-

Σπαρτίλα και Γαϊδουροβούνι και ως εκ τούτου σοβαροί λόγοι που οδηγούν

στην αμφισβήτηση του περιεχομένου τους και συνεπώς σε έλλειψη

αντικειμενικής εκτίμησης των επιπτώσεων των υπό εξέταση ανωτέρω έργων

ΑΣΠΗΕ στο περιβάλλον Συγκεκριμένα οι αντιφάσεις επισημαίνονται σε

στοιχεία που αφορούν στα είδη του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας (όπως περιοχές

φωλεασμού διαδρομές ενήλικων και νεαρών ατόμων καθώς και παρατηρήσεις

κυρίως για τον Σπιζαετό και άλλα είδη) 2) Δεν έχουν μελετηθεί ουσιαστικά και

ικανοποιητικά οι επιπτώσεις στο περιβάλλον των ανωτέρω έργων ΑΣΠΗΕ σε

σωρευτική βάση σύμφωνα με τις επιταγές της παραγράφου 3 του άρθρου 6

της Οδηγίας 9243ΕΟΚ Σημειώνεται ότι δεν έχει υπολογιστεί η φέρουσα

ικανότητα στο φυσικό περιβάλλον των ανωτέρω ΤΚΣ(ΕΖΔ) και ΖΕΠ όσον

αφορά στον αριθμό των ΑΓ και στα έργα ΑΣΠΗΕ προκειμένου να εξασφαλισθεί

η ακεραιότητα των εν λόγω περιοχών του δικτύου Natura 2000 σύμφωνα και με

τις επιταγές της παραγράφου 3 του άρθρου 6 της ανωτέρω οδηγίαςraquo

laquoΛαμβάνοντας υπrsquo όψη τα ανωτέρω καθώς και τη σημαντικότητα της φύσης και

του τοπίου των εν λόγω τόπων όπως στο παρόν έγγραφο αλλά και στις υπό

εξέταση ΜΠΕ για έργα ΑΣΠΗΕ καθώς και ότι εκκρεμεί η έκδοση της σχετικής

ΚΥΑ Οριζοντίων Μέτρων για την Ορνιθοπανίδα η Υπηρεσία μας δεν

συμφωνεί για τα εν λόγω έργα ΑΣΠΗΕraquo

Κατόπιν της αρνητικής γνωμοδότησης της αρμόδιας Υπηρεσίας για τις περιοχές

του δικτύου Natura με το υπrsquo αριθ πρωτΥΠΕΚΑ ΕΥΠΕ 19574630-1-2012 έγγραφο

της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ περίπου οκτώ μήνες μετά την λήξη της

διαδικασίας γνωμοδοτήσεων και συμμετοχής του ενδιαφερόμενου κοινού με

δικαίωμα υποβολής γνώμης υπεβλήθη η φερόμενη ως laquoεπικαιροποιημένη

Ειδική Ορνιθολογική Μελέτηraquo επί της ΜΠΕ του αναφερόμενου στο θέμα έργου η

οποία διαβιβάστηκε στην Δνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού Τμήμα

Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος ΥΠΕΚΑ με το απ οικ 1966787-3-2012

έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Η διαβούλευση δεν επαναλήφθηκε μετά την υποβολή

της επικαιροποιημένης ΕΟΜ

Στη ίδια Υπηρεσία διαβιβάστηκε με το υπrsquo όψιν 53 της ΑΕΠΟ για το έργο του

θέματος και συμπληρωματικό τεύχος επί της ΜΠΕ του έργου του θέματος

όσον αφορούσε α) στις επιπτώσεις στο τοπίο (λόγω του υπrsquo αριθμόν 156639-5-

2011 εγγράφου της Δνσης Χωροταξίας ΥΠΕΚΑ είχαν υποβληθεί σε αυτή την

Υπηρεσία συμπληρωματικά στοιχεία δια του υπrsquo αριθ 20186229-7-2011

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ εγγράφου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ) β) στις επιπτώσεις στην

ορνιθοπανίδα κατόπιν της υποβολής της φερόμενης ως laquoεπικαιροποιημένης

Ειδικής Ορνιθολογικής Μελέτηςraquo Κομηνού και γ) στις επιπτώσεις στα δασικά

(λόγω της υπrsquo αριθμόν 56426-5-2011 γνωμοδότησης του δασαρχείου Μολάων) Τα

εν λόγω συμπληρωματικά στοιχεία υπεβλήθησαν μόνο προς την Δνση

Περιβαλοντικού Σχεδιασμού ΥΠΕΚΑ

8

Η Υπηρεσία Περιβάλλοντος της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας το

Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου και η Δνση Αισθητικών Δασών και

Θήρας επομένως γνωμοδότησαν βάσει της αρχικής μη επικαιροποιημένης

ΜΠΕ και ΕΟΜ

Σημειώνεται ότι στο με απ 6720-7-2009 έγγραφο Δασαρχείου Μολάων περί

απόψεων επί της ΠΠΕΑ του έργου του θέματος αναφέρεται ότι laquoΑπό το αρχείο

της Υπηρεσίας μας προκύπτει ότι το πολύγωνο της έκτασης (χωροθέτησης του

έργου) δεν έχει κηρυχθεί αναδασωτέο ούτε πληροί τις προϋποθέσεις να

κηρυχθείraquo ενώ στην με απ 39227-5-2011 πράξη χαρακτηρισμού της έκτασης

χωροθέτησης του έργου του θέματος 61 526 05 μ2 φέρονται να έχουν κηρυχθεί

αναδασωτέα ένεκα πυρκαγιάς με την 129397 απόφαση ΓΓ Περιφερείας

Πελοποννήσου Σημειώνεται επίσης ότι το θέρος του έτους 2009 ξέσπασε μια

ακόμη καταστρεπτική πυρκαγιά στη περιοχή χωροθέτησης του έργου που

κατέκαψε ότι η φύση προσπαθούσε να αποκαταστήσει άνω της δεκαετίας Η

έκταση που καταστράφηκε δεν φαίνεται να επικαλύπτεται από τα 61526 05

μ2 που φέρονται να έχουν κηρυχθεί αναδασωτέα κατά τα ανωτέρω

Εν συνεχεία με το απ 16034345822-03-2012 έγγραφο ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ περί

laquoΚατάθεσης διευκρινιστικών στοιχείωνraquo επί της ΜΠΕ του έργου του θέματος

εκτιμήθηκε ότι 1) όσον αφορά στο κεφάλαιο της ΜΠΕ που αναφέρεται στα

ορνιθολογικά δεδομένα και 2) στο κεφάλαιο της ΜΠΕ που αναφέρεται στην

αντιμετώπιση των σωρευτικών (αθροιστικών) επιπτώσεων στο φυσικό

περιβάλλον Α) τα συμπληρωματικά στοιχεία που υποβλήθηκαν laquoσυμπλήρωσαν

με επάρκεια τις ελλείψεις και παρατηρήσεις της εις το θέμα ΜΠΕ όπως αυτές

είχαν διατυπωθεί στο έγγραφο της αρνητικής γνωμοδότησης της Υπηρεσίας Β)

ότι για να διασφαλισθεί η ακεραιότητα σύμφωνα με τις επιταγές της

παραγράφου 3 του άρθρου 6 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ των περιοχών του δικτύου

Natura 2000 στην ΝΑ Λακωνία όπου εμπίπτει ο εις το θέμα ΑΣΠΗΕ θα πρέπει η

σχετική μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του

συνόλου της ΖΕΠ να αρχίσει τουλάχιστον 1 χρόνο πριν την κατασκευή του

εξεταζόμενου έργου και στην συνέχεια συστηματικά σε ετήσια βάση παράλληλα

με τον έλεγχο και καταγραφή θνησιμότητας των πουλιών και εφ΄όσον χορηγηθεί

η σχετική άδεια λειτουργία του(ς)

Εκδόθηκε η με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ με τον υπrsquo αριθμόν 31 όρο

περί μη έναρξης κατασκευής τόσο του ΑΠ όσο και των έργων οδοποιΐας και

διασύνδεσης του πριν την εκπόνηση της μελέτης που αναφέρεται στο με απ

16034345822-03-2012 έγγραφο ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της αξιολόγησης της

(έγκρισης) της από την ως άνω Υπηρεσία εντός μηνός από την κατάθεση της

Νομικό πλαίσιο

A) Αιτιολογικό μέρος της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει

9

Σύμφωνα με την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως

κωδικοποιήθηκε με την Οδηγία 201192ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του

Συμβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου 2011 μετά και τις τροποποιήσεις της Οδηγίας

200335ΕΚ η χορήγηση αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να

έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά

από την εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά τα

έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως να

αφορά το έργο (14η αιτιολογική εκτίμηση) Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο

περιβάλλον θα πρέπει να εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της

ανθρώπινης υγείας τη συμβολή με τη δημιουργία ενός καλύτερου

περιβάλλοντος στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση

των ποικιλιών των ειδών και τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του

οικοσυστήματος ως θεμελιώδους πόρου ζωής (16η) Η αποτελεσματική

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να

εκφράζει και στον φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις

και ανησυχίες ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo

αυτό τον τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης

αποφάσεων και συμβάλλοντας στην ευαισθητοποίηση του κοινού σε

περιβαλλοντικά θέματα και στην εκ μέρους του υποστήριξη των αποφάσεων που

λαμβάνονται(17η) Η συμμετοχή συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής

ενώσεων οργανώσεων και ομάδων ιδίως μη κυβερνητικών οργανώσεων που

προάγουν την προστασία του περιβάλλοντος θα πρέπει να ενθαρρύνεται

αναλόγως συμπεριλαμβανομένης μεταξύ άλλων της προώθησης της

περιβαλλοντικής εκπαίδευσης του κοινού(18η) H Ευρωπαϊκή Κοινότητα

υπέγραψε τη σύμβαση της ΟΕΕ των Ηνωμένων Εθνών για την πρόσβαση σε

πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση

στη δικαιοσύνη σε θέματα σχετικά με το περιβάλλον (σύμβαση του Aarhus) στις

25 Ιουνίου 1998 και την κύρωσε στις 17 Φεβρουαρίου 2005(19η) Μεταξύ των

στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η κατοχύρωση των

δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για

περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην προστασία του

δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την προσωπική υγεία και

ευημερία(21η) Το άρθρο 9 παράγραφοι 2 και 4 της σύμβασης του Aarhus

προβλέπει την πρόσβαση σε δικαστικές ή άλλες διαδικασίες για την

αμφισβήτηση της ουσιαστικής ή διαδικαστικής νομιμότητας αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 6 της

σύμβασης αυτής σχετικά με τη συμμετοχή του κοινού

B) Η Οδηγία 201192ΕΕ

10

Το άρθρο 3 της Οδηγίας 201192ΕΕ ορίζει ότι Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών

επιπτώσεων εντοπίζει περιγράφει και αξιολογεί δεόντως υπό το πρίσμα κάθε

συγκεκριμένης περίπτωσης και σύμφωνα με τα άρθρα 4 έως 12 τις άμεσες και

έμμεσες επιπτώσεις ενός έργου

α) στον άνθρωπο στην πανίδα και στη χλωρίδα

β) στο έδαφος στα ύδατα στον αέρα στο κλίμα και στο τοπίο

γ) στα υλικά αγαθά και στην πολιτιστική κληρονομιά

δ) στην αλληλεπίδραση μεταξύ των παραγόντων που αναφέρονται στα στοιχεία

α) β) και γ)

Το άρθρο 5 παρ 1 ορίζει ότι laquoΣτην περίπτωση των έργων που κατrsquo εφαρμογή

του άρθρου 4 πρέπει να υποβάλλονται σε εκτίμηση περιβαλλοντικών

επιπτώσεων σύμφωνα με το παρόν άρθρο και τα άρθρα 6 έως 10 τα κράτη μέλη

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του έργου

παρέχει υπό την κατάλληλη μορφή τις πληροφορίες που καθορίζονται στο

παράρτημα IV στο μέτρο που α) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι οι πληροφορίες αυτές

ενδιαφέρουν ένα δεδομένο στάδιο της διαδικασίας χορήγησης αδείας και τα ειδικά

χαρακτηριστικά ενός έργου ή τύπου έργου και των στοιχείων περιβάλλοντος που

ενδέχεται να επηρεασθούν β) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι δύναται ευλόγως να

απαιτηθεί από τον κύριο του έργου να συλλέξει τα εν λόγω στοιχεία

λαμβάνοντας μεταξύ άλλων υπόψη τις υπάρχουσες γνώσεις και μεθόδους

εκτίμησηςraquo στην παρ 3 laquoΟι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

σύμφωνα με την παράγραφο 1 περιλαμβάνουν τουλάχιστονγ) τα απαραίτητα

στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργουraquo

Το άρθρο 6 παρ 2 ορίζει ότι Το κοινό ενημερώνεται έγκαιρα με ανακοινώσεις ή

με άλλα πρόσφορα μέσα όπως τα ηλεκτρονικά μέσα όπου αυτά είναι διαθέσιμα

για τα ακόλουθα ζητήματα σε αρχικό στάδιο των διαδικασιών λήψης αποφάσεων

σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και το

αργότερο μόλις καταστεί ευλόγως δυνατή η παροχή πληροφοριώνα) την αίτηση

για συναίνεση ανάπτυξης β) το γεγονός ότι το έργο υπόκειται σε διαδικασία

εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και ανάλογα με την περίπτωση το

γεγονός ότι έχει εφαρμογή το άρθρο 7ε) ένδειξη του κατά πόσον είναι

διαθέσιμες οι πληροφορίες που συλλέγονται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 3

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο χρονικό διάστημα τίθενται στη

διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού τα ακόλουθα α) κάθε πληροφορία που

συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 4 Στο ενδιαφερόμενο κοινό

παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά δυνατότητες να συμμετάσχει στις

διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο

άρθρο 2 παράγραφος 2 και για τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει

παρατηρήσεις και γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην

αρμόδια αρχή ή αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση

ανάπτυξης

Το άρθρο 11 ορίζει

11

1 Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σύμφωνα με το εθνική έννομη τάξη τους το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το διοικητικό δικονομικό δίκαιο ενός κράτους μέλους έχει

πρόσβαση σε μια διαδικασία εξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ή άλλου ανεξάρτητου

και αμερόληπτου οργάνου συσταθέντος νομοθετικώς προκειμένου να

αμφισβητήσει την ουσιαστική ή τη διαδικαστική νομιμότητα αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις της παρούσας οδηγίας

περί συμμετοχής του κοινού

2 Τα κράτη μέλη καθορίζουν σε ποια φάση είναι δυνατόν να προσβάλλονται

αποφάσεις πράξεις ή παραλείψεις

3 Τα κράτη μέλη καθορίζουν τι αποτελεί επαρκές συμφέρον και τι προσβολή

δικαιώματος με σταθερό γνώμονα να παρέχεται στο ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία

πρόσβαση στη δικαιοσύνη Προς τούτο το συμφέρον κάθε μη κυβερνητικής

οργάνωσης που πληροί τις απαιτήσεις του άρθρου 1 παράγραφος 2 θεωρείται

επαρκές για τους σκοπούς του στοιχείου α) της παραγράφου 1 του παρόντος

άρθρου Οι οργανώσεις αυτές θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα που

μπορούν να προσβληθούν για τους σκοπούς του στοιχείου β) της παραγράφου 1

του παρόντος άρθρου

4 Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν αποκλείουν τη δυνατότητα μιας

προκαταρκτικής διαδικασίας αναθεώρησης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

θίγουν την απαίτηση να εξαντλούνται οι διοικητικές διαδικασίες

αναθεώρησης πριν από την προσφυγή σε δικαστικές διαδικασίες

αναθεώρησης όπου υφίσταται τέτοιου είδους απαίτηση κατά το εθνικό

δίκαιο

Οι σχετικές διαδικασίες πρέπει να είναι ορθές δίκαιες εμπρόθεσμες και να μην

έχουν απαγορευτικό κόστος

Γ) Σύμβαση για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινου στη

λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά

θέματα (Σύμβαση Άαρχους)

Το άρθρο 9 παράγραφος 2 της σύμβασης του Aarhus ορίζει τα εξής

laquoΚάθε μέρος στο πλαίσιο της εθνικής του νομοθεσίας εξασφαλίζει ότι το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το δικονομικό διοικητικό δίκαιο ενός κράτους μέλους διαθέτει

πρόσβαση σε διαδικασία επανεξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ήκαι άλλου

ανεξάρτητου και αμερόληπτου φορέα που έχει συσταθεί με νόμο προκειμένου να

[αμφισβητήσει] την ουσιαστική και τυπική νομιμότητα οποιασδήποτε απόφασης

πράξεως ή παράλειψης που υπόκειται στις διατάξεις του άρθρου 6 και σε

12

περίπτωση που προβλέπεται από το εθνικό δίκαιο και υπό την επιφύλαξη της

παραγράφου 3 [σε άλλες σχετικές διατάξεις] της παρούσας σύμβασης

Το επαρκές συμφέρον και η προσβολή δικαιώματος προσδιορίζονται σύμφωνα με

τις απαιτήσεις του εθνικού δικαίου και σύμφωνα με τον σκοπό να παρασχεθεί στο

ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία πρόσβαση στη δικαιοσύνη εντός του πεδίου

εφαρμογής της παρούσας σύμβασης [Προς τούτο] κρίνεται επαρκές για τον

σκοπό του ανωτέρω στοιχείου α΄ το συμφέρον οποιουδήποτε μη κυβερνητικού

οργανισμού ο οποίος πληροί τις απαιτήσεις που αναφέρονται στο άρθρο 2

παράγραφος 5 Οι εν λόγω οργανισμοί θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα

που μπορούν να προσβληθούν για τον σκοπό του ανωτέρω στοιχείου β΄

Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου 2 δεν αποκλείουν τη δυνατότητα

προκαταρκτικής διαδικασίας επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

επηρεάζουν την απαίτηση να εξαντληθούν οι διαδικασίες διοικητικής

επανεξέτασης πριν από την προσφυγή σε ένδικες διαδικασίες σε περίπτωση το

εθνικό δίκαιο προβλέπει την εν λόγω απαίτησηraquo

Δ) Οδηγία 2009147ΕΚ (79409)

Άρθρο 1 παρ 2 Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στα πτηνά τα αυγά τις

φωλιές και τους οικοτόπους τους

Άρθρο 4 παρ 4 Τα κράτη μέλη υιοθετούν κατάλληλα μέτρα για να αποφύγουν

στις ζώνες προστασίας που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 2 τη ρύπανση

ή τη φθορά των οικοτόπων καθώς και τις επιζήμιες για τα πτηνά διαταράξεις

όταν αυτές έχουν σημαντικές συνέπειες σε σχέση με τους αντικειμενικούς

στόχους του παρόντος άρθρου

Ε) ΟΔΗΓΙΑ 9243ΕΟΚ

Άρθρο 6 παρ 3 laquoΚάθε σχέδιο μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη

διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον

εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως

προς τις επιπτώσεις του στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών

διατήρησής του Βάσει των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων

στον τόπο οι αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον

αφού βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειται raquo

Άρθρο 7

laquoΟι υποχρεώσεις που πηγάζουν από τις παραγράφους 2 3 και 4 του άρθρου 6 της

παρούσας οδηγίας αντικαθιστούν τις υποχρεώσεις που πηγάζουν από την πρώτη

πρόταση της παραγράφου 4 του άρθρου 4 της οδηγίας 79409ΕΟΚ όσον αφορά τις

ζώνες που χαρακτηρίστηκαν δυνάμει της παραγράφου 1 του άρθρου 4 ή

αναγνωρίστηκαν με ανάλογο τρόπο δυνάμει της παραγράφου 2 του άρθρου 4 της

εν λόγω οδηγίαςraquo

13

ΣΤ) Εθνικό δίκαιο

1) Η Σύμβαση Άαρχους κυρώθηκε με τον νόμο υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ Α303)

και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος laquoΟι γενικά

παραδεδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις

από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ σύμφωνα με τους

όρους καθεμιάς αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού

δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμουraquo

2) ΚΥΑ υπrsquo αριθμόν 92694702-3-2007 (ΦΕΚ Β2862007)

3) Νόμος υπrsquo αριθμόν 38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής

σύμβασης για το τοπίο που έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

4) ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

Τεκμηρίωση

Α) Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011

1) Με το υπrsquo αριθμόν 301310102003 έγγραφο του δήμου Ζάρακα είχε υποβληθεί

στο ΥΠΕΧΩΔΕ laquoΜελέτη χαρακτηρισμού αξιόλογων οικισμών του Δήμου Ζάρακα

Νομού Λακωνίαςraquo ως παραδοσιακών Εν συνεχεία κατόπιν των εισηγήσεων ndash

αιτιολογικών εκθέσεων με ημερομηνία 17-7-2007 και 4-7-2008 του Τμήματος

Παραδοσιακών Οικισμών του ΥΠΕΧΩΔΕ τώρα ΥΠΕΚΑ και την αποδοχή τους

από το Κεντρικό ΣΧΟΠ με τις 17126-7-2007 και 14610-2008 πράξεις του το σχέδιο

Προεδρικού Διατάγματος διαβιβάστηκε στο ΣτΕ με το απ 79610-3-2011 έγγραφο

της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ αποσιωπήθηκαν αυτές οι

πληροφορίες Αποσιωπήθηκε ότι είχε προγραμματισθεί ο χαρακτηρισμός των

πέριξ του προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ οικισμών laquoΧάρακαςraquo laquoΛαμπόκαμποςraquo και

laquoΠισταμάταraquo ως παραδοσιακών μαζί με άλλους οικισμούς του Ζάρακα

Με το ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012 σχετικό 2)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι Παραλία

Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος Ιωάννης Χάρακας

Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα του Δήμου

Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων γης όρων και περιορισμών

δόμησης αυτώνraquo οι οικισμοί του Ζάρακα κηρύχθηκαν παραδοσιακοί και

έχουν Συνταγματική προστασία

Βάσει της υπ΄ αριθ 498282008 (ΦΕΚ Β24642008) απόφασης της Επιτροπής

Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής στον τομέα του Χωροταξικού

Σχεδιασμού και της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) άρθρο 6-Περιοχές

αποκλεισμού κι ασυμβατότητας αιολικών εγκαταστάσεων-παρ 5α περί τήρησης

14

των ελάχιστων αποστάσεων από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) πρέπει οι ανεμογεννήτριες να είναι σε απόσταση άνω των 1500

μέτρων από τα όρια των παραδοσιακών οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων

Τέσσερις ανεμογεννήτριες του ΑΣΠΗΕ του θέματος χωροθετούνται σε

απόσταση μικρότερη των 1500 από τα όρια του οικισμού laquoΧάρακαςraquo όπως

αυτά καθορίστηκαν με την υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη

Λακωνίας περί ένταξης σε κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χαρακα

της κοινότητας Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών

δόμησης (ΦΕΚ 780Δ1988 σχετικά 3α 3β)

Η υπόθεση της αποσιώπησης στη ΜΠΕ (και στην εκτίμηση των επιπτώσεων) της

ύπαρξης διαδικασίας σε ώριμο μάλιστα στάδιο χαρακτηρισμού των οικισμών

τριών οικισμών πέριξ του ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι λαμβάνει αρνητικότερο

χαρακτήρα καθότι όχι μόνο γνώριζε η ΑΡΧΡΑΝ περί αυτής της διαδικασίας αλλά

επιπλέον στην επονομαζόμενη laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του

σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου

Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από Δεκέμβριο του 2010 στην σελίδα 27 έλαβε

χώρα και άλλη απόκρυψη Όσον αφορούσε στον έλεγχο συμβατότητας του

ΑΣΠΗΕ κατόπιν εφαρμογής των κριτηρίων του άρθρου 6 του ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ ως

προς τις περιοχές αποκλεισμού ειδικότερα για τους οικισμούς των 2000

κατοίκων σημειώνεται δια χειρός ή υπογραφής Δ Οικονόμου και συνεργατών

γνωστός ο πρώτος και από την laquoμη θεσμοθετημένη και μη προβλεπόμενη ως

κατηγορία μελέτης από κάποιο νομοθετικό πλαίσιοraquo ΕΧΜ για την χωροθέτηση

αιολικών στην ΒΑ Λακωνία ότι laquoσύμφωνα με την υπό εκπόνηση μελέτη του

ΣΧΟΟΑΠ Δήμου Ζάρακα (εκπόνηση Α΄ Σταδίου) οι οικισμοί Πιστάματα και

Λαμπόκαμπος είναι σε διαδικασίες χαρακτηρισμού ως παραδοσιακοίraquo Δηλαδή

δεν αναφέρθηκε ο οικισμός Χάρακας και επιπλέον στους χάρτες 2 και 3 (σελ

35 36) δεν εμφανίζονται τα όρια του οικισμού ενώ αυτά των οικισμών

Λαμπόκαμπος και Πιστάματα παρουσιάζονται (σχετικό 4)

2) Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ για την εκτίμηση της

επίπτωσης μιας υπό αδειοδότησης αιολικής μονάδας στο τοπίο διαφοροποιούνται

laquoοι ακτίνεςraquo όπως ορίζονται ανάλογα με τη σημασία και τη ποιότητα του

σημείου laquoιδιαίτερου ενδιαφέροντοςraquo

Ως προς τον ΑΣΠΗΕ του θέματος δεν έχει πραγματοποιηθεί ορθά ο έλεγχος των

κανόνων ένταξης των αιολικών εγκαταστάσεων στο τοπίο (παράρτημα IV

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ)

Οι ακτίνες των ζωνών για την εκτίμηση των επιπτώσεων στο τοπίο ως προς τους

παραδοσιακούς οικισμούς είναι Α=15 χλμ Β=3 χλμ και Γ= 6 χλμ

Ο χαρακτηρισμός των οικισμών της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα Δήμου

Μονεμβασίας ως παραδοσιακών έγινε πριν την οικ 1979402-5-2012 (ορθή

επανάληψη 15-2-2012) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου

του θέματος

15

3) Σε κανένα σημείο της ΜΠΕ δεν είχε αναφερθεί ή άμεση γειτνίαση του ΑΣΠΗΕ

με το οριοθετημένο δημόσιο δάσος Κρεμαστής που διατελεί υπό καθεστώς

διαχείρισης (μόνιμης δεκαετούς δασοπονικής μελέτης) για την αύξηση του

ποσοστού δασοκάλυψης του και η κατάληψη-εκχέρσωση τμήματος του από ένα

μικρό μέρος των συνοδών έργων και της πλατείας της ανεμογεννήτριας με την

αρίθμηση 12 (έγγραφο με απ 56426-5-2011 δασαρχείου Μολάων) Αόριστη

αναφορά υφίσταται στην σελ 143 του κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ περί laquoμικρού μόνο

αριθμού που προβλέπεται να τοποθετηθεί σε δάσος ελάτης βόρεια του έργου του

Χιονοβουνίουraquo δεν αναφέρεται όμως ότι το εν λόγω δάσος τελεί υπό διαχείριση

4) Αποσιωπήθηκε στην ΜΠΕ του έργου ότι καταστρέφεται τμήμα του Ευρωπαϊκού

ορειβατικού μονοπατιού 033 από τις εγκαταστάσεις του ΑΣΠΗΕ και

συνακόλουθα η τουριστικού συνεπώς τοπικά αναπτυξιακού ενδιαφέροντος

διαδρομή από την θέση ρέμα Χάβοσι προς τον Κοκκινόβραχο Χιονοβουνίου ndash

Λαμπόκαμπο (σχετικό 5)

5) Αποσιωπήθηκαν σημαντικές πληροφορίες ορνιθολογικής σημασίας όπως η

φωλεοποίηση του είδους Σπιζαετός στις ορθοπλαγιές στη Μεγάλη Τούρλα

κοντά στον Χάρακα και στη θέση του προτεινόμενου έργου και οι

υφιστάμενες πληροφορίες για την περιοχή από ορνιθολογικές μελέτες στα

πλαίσια αιτήσεων άλλων ενδιαφερομένων εταιρειών για εγκαταστάσεις αιολικών

σταθμών στην ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Τα δύο πρόσωπα που φέρονται να πραγματοποίησαν τις ορνιθολογικές

διερευνήσεις της ΕΟΜ για τα αιολικά της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ βάσει των βιογραφικών

τους που τα επικαλούνται για την επιστημονική επάρκεια της προσκομισθείσας

δια της ΜΠΕ τελικής έκθεσης-ΕΟΜ του τεύχους Δεκεμβρίου 2010 δεν είναι

δυνατόν να αγνοούσαν ότι σύμφωνα με τον οδηγό της ΕΟΕ (στο εξής Οδηγός)

laquoΕκτίμηση των επιπτώσεων στην ορνιθοπανίδα από την δημιουργία και

λειτουργία αιολικών πάρκων-Οδηγίες για την εκπόνηση της Ειδικής

Ορνιθολογικής Μελέτης-Ιανουάριος 2009raquo για την οριοθέτηση του laquoπεδίου της

προκαταρκτικής μελέτηςraquo ώστε να σχηματισθεί μία πρώτη εικόνα της σύνθεσης

των ειδών των πτηνών και της αφθονίας των πληθυσμών τους σε μία περιοχή και

την εξέταση της τυχόν ευαισθησίας τους σε σχέση με το έργο απαιτείται 1)

Ανάλυση των υφιστάμενων πληροφοριών για την περιοχή 2) Αξιολόγηση της

πιθανής σύνθεσης των αναμενόμενων ειδών της ορνιθοπανίδας της περιοχής με

βάση τα ενδιαιτήματα της 3) Αναγνωριστική ορνιθολογική έρευνα πεδίου

Όπως αναφέρεται στο εδάφιο περί της ανάλυσης της υφιστάμενης πληροφορίας

κεφάλαιο 21α σελ 17 του Οδηγού laquoΗ πρώτη και ευκολότερη πηγή

δεδομένων είναι η υφιστάμενη δημοσιευμένη και αδημοσίευτη πληροφορία

για την περιοχή είτε από βιβλιογραφικές αναφορές είτε από ανθρώπους που

έχουν στοιχεία για την ορνιθοπανίδαraquo

httpfilesornithologikigrdocspolitikiaiolikaaiolika_odigiespdf

16

Το κεφάλαιο 4 της ΕΟΜ που υπέβαλε η ΑΡΧΡΑΝ από Δεκέμβριο του 2010

αυτής που συνόδευε την ΜΠΕ του έργου του θέματος είχε τον τίτλο

laquoΒιβλιογραφική διερεύνηση της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης περιοχής

μελέτης και επιλογή στόχων (σελίδα 42)raquo

Στο υποκεφάλαιο 44 της εν λόγω ΕΟΜ Κομηνού με τίτλο laquoΟρνιθολογικές

πληροφορίες για την περιοχή μελέτης από άλλες πηγέςraquo αναφέρεται ότι

laquoΕκτός από την πληροφορία που αντλούμε από τις παραπάνω

βιβλιογραφικές πηγές (βλ 41 42 43 πρόκειται για πληροφορίες από το

τυποποιημένο δελτίο δεδομένων της Ζώνης Ειδικής Προστασίας laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo και αυτές από τον κατάλογο της Birdlife International

του ετών 1996 και 2007 ως προς τα απαντώμενα είδη στην ΣΠΠ GR 123 Όρη

Ανατολικής Λακωνίας) η μόνη επιστημονική έργασία που έχει διεξαχθεί

στην περιοχή είναι αυτή του Μπούσμπουρα (2007) για τον Δήμο Ζάρακα με

τίτλο laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα

και προτάσεις για την προστασία-διαχείριση και ανάδειξη τουraquo (σελίδα 48)

Βεβαίως αποσιωπήθηκε η βασική πληροφορία ως προς τους κινδύνους

για την προστατευόμενη περιοχή όπου ρητά σημειώνεται στο Standard

Data Form (SDF) της ΖΕΠ φόρμα που αποτελεί την νομική βάση της ότι ο

σχεδιασμός για κατασκευή αρκετών (πολλών) αιολικών σταθμών στις

κορυφογραμμές της περιοχής αποτελεί απειλή για τα προστατευόμενα είδη

και τους βιοτόπους του Στο ίδιο συμπέρασμα εξάλλου είχε καταλήξει ο

συντάξας τις σελίδες για τις επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα στην προμελέτη

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου του θέματος

Η ίδια ανακρίβεια ήκαι αναλήθεια κατά την άποψη μας επαναλαμβάνεται

στο κεφ 6243 της ΜΠΕ για τα αιολικά διαλείπουσας ονομαστικής τιμής 24

MW της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ και τα συνοδά της έργα στο Χιονοβούνι H εκτίμηση

για συνειδητή αποσιώπηση περιβαλλοντικών πληροφοριών που σε κάθε

περίπτωση έπρεπε να θέσει ο κύριος του προτεινόμενου έργου υπrsquo όψιν

των αρχών με αρμοδιότητα στον τομέα του περιβάλλοντος και στο

ενδιαφερόμενο κοινό απορρέει ευθέως από τα διαλαμβανόμενα στην εν

λόγω ΜΠΕ

Στο κεφάλαιο 7(134) σελ 144 της ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΟι εκτιμήσεις των

περιβαλλοντικών μελετών των άλλων ΑΠ της περιοχής μελέτης των

αθροιστικών πολλές από αυτές υποστηριζόμενες από ορνιθολογικές

μελέτες φαίνεται να τεκμηριώνουν την έλλειψη σημαντικών επιπτώσεων

από την κατασκευή και λειτουργία κάθε ΑΠ στην ορνιθοπανίδα της

περιοχής (ως μεμονωμένες εγκαταστάσεις) τόσο τη μόνιμη όσο και τη

μεταναστευτική μετά και τη λήψη μέτρων προστασίαςraquo laquoγια τις ανάγκες

της παρούσας μελέτης και προκειμένου να εκτιμηθεί η αθροιστική επίπτωση

του υπό μελέτη έργου στο Χιονοβούνι σε συνάρτηση με τα άλλα ΑΠ

γίνεται μια προσεγγιστική αδρομερής εκτίμηση της αθροιστικής επίπτωσης

των άλλων ΑΠ (όπως προσδιορίστηκαν στο κεφάλαιο 7131) Η εκτίμηση

αυτή στηρίζεται α) σε ευρήματα περιβαλλοντικών μελετών άλλων ΑΠ β)

17

σε ευρήματα της μελέτης laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού

περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα και προτάσεις για την προστασία-

διαχείριση και ανάδειξη του Μπούσμπουρας 2007 γ) raquo Παρακάτω σελ 149

150 του κεφ 7 αναφέρεται ότι laquo είναι φανερό ότι και οι δύο μελέτες

(Μπούσμπουρα-Κομηνού) καθώς και οι άλλες στην περιοχή μπορούν να

αξιοποιηθούν μόνο εν μέρει ως προς τις εκτιμήσεις για τις αθροιστικές

επιπτώσεις όλων των ΑΠ της περιοχής μελέτης της ΝΑ Λακωνίας

(ομάδες Α Β Γ και Δ της παρούσας)raquo

Βεβαίως η ΑΡΧΡΑΝ είχε λάβει γνώση του εγγράφου με τις απόψεις του ΕΚΒΥ

και τις πληροφορίες από την Οικολογική Μελέτη Βάσης για τους

προτεινόμενους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-Πούλος Ράχη Γκιώνη-

Γκρόπες

Επιπλέον πληροφορίες υφίσταντο α) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo για

την ευρύτερη περιοχή γύρω από τις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και

laquoΚαλογεροβούνι-Πούλος-2006 του βιολόγου ορνιθολόγου Hallman Ben

Σφήκα κα την οποία διέθετε το ΥΠΕΧΩΔΕraquo β) στην laquoΟικολογική Μελέτη

Βάσηςraquo για την ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo από

Ιούλιο του 2008 των Hallman Ben Πυλαρά Αδαμαντίας βιολόγου κά (ως

προς αυτήν ενδέχεται να μην είχε αυτή υποβληθεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ το

αναφερόμενο έτος 2008) γ) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo ευρύτερα των

περιοχών laquoΚοντορράχηraquo και laquoΣπαρτίλα-Κάρκανοraquo από Ιούνιο του 2009 των

Hallman Ben Μπεκιάρη Ιωάννη περιβαλλοντολόγου κά την οποία διέθετε

το ΥΠΕΧΩΔΕ από τον Ιούλιο του 2009

Οι προαναφερόμενες laquoΟικολογικές Μελέτες Βάσηςraquo περιείχαν αρκούντως

αξιόπιστες ορνιθολογικές διερευνήσεις-αξιολογήσεις χάρτες και αξιόπιστα

ημερολόγια παρατήρησης και είχαν προσκομισθεί στα πλαίσια αιτήσεων για

περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις αιολικών σταθμών στις αναφερόμενες σε

αυτές ορεινές θέσεις Σημειώνεται ότι κατ΄ απαίτηση της αρμόδιας

Υπηρεσίας Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ οι διερευνήσεις είχαν επεκταθεί σε

ευρύτερη ζώνη σε απόσταση τουλάχιστον πέντε χιλιομέτρων από αυτή που

αφορούσε η κάθε αίτηση αδειοδότησης

Β) Υποβολή και προώθηση εκ μέρους της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ ελλειπούς

φακέλου ΜΠΕ

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ του έργου του θέματος αναφέρεται στο

κεφάλαιο 3 σελ 11 ότι laquoΤονίζεται τέλος ότι για το εν λόγω έργο εκπονείται

από τον Αύγουστο του 2009 Ειδική Ορνιθολογική Μελέτη η οποία είναι σε

εξέλιξη (δεύτερο έτος παρακολουθήσεων) τα αποτελέσματα της οποίας

λαμβάνονται υπόψη στην παρούσα ΜΠΕraquo επίσης στο Κεφάλαιο 8 (833)

σελίδα 11 της εν λόγω ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΣτα πλαίσια της

περιβαλλοντικής αδειοδότησης του προτεινόμενου έργου έχει διεξαχθεί

18

παρακολούθηση της ορνιθοπανίδας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του

ενός έτους τα ευρήματα της οποίας παρουσιάζονται αναλυτικά στην Ειδική

Ορνιθολογική Μελέτη που παρατίθεται στο παράρτημα της παρούσας

Μολονότι η προαναφερθείσα παρακολούθηση θα συνεχιστεί έτσι ώστε το

συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνεςraquo

Τις αναφορές αυτές επικαλέστηκε η ΑΡΧΡΑΝ στο από τον Φεβρουάριο του

2012 έγγραφο υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων επί της ΜΠΕ (βλ

υπόψη 28 της ΑΕΠΟ του θέματος) σημειώνοντας ότι laquoΌπως αναφερόταν

στο κεφάλαιο 8 της ΜΠΕ του έργου η παρακολούθηση θα συνεχιζόταν έτσι

ώστε το συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνες Η

παρακολούθηση αυτή ολοκληρώθηκε πλέον και τα συνολικά

αποτελέσματα περιλαμβάνονται σε επικαιροποιημένη ΕΟΜ (Δεκέμβριος

2011) όπως αυτή υποβλήθηκε στην ΕΥΠΕ με το από 19574630-01-12

διαβιβαστικόraquo

Όμως θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η από τον Δεκέμβριο του 2010

laquoΕιδική Ορνιθολογική Μελέτη στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης

ενός ΑΠ στη θέση Χιονοβούνι στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Λακωνίας

της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕraquo φερόταν να ήταν η τελική έκθεση

Στην σελίδα 10 κεφ 13 Χρονοδιάγραμμα Καταγραφής Ορνιθολογικών

Παραμέτρων-Χρονική περίοδος καταγραφών αναφέρεται ρητά ότι laquoΤο

συνολικό διάστημα της έρευνας πεδίου είχε διάρκεια 17 μήνες η οποία

κατανέμεται σε 6 χρονικές περιόδους Για την περάτωση των εργασιών

πεδίου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στην περιοχή μελέτης τις κάτωθι

περιόδουςraquo

Ευλόγως επομένως δυνάμεθα να διατυπώσουμε αμφιβολίες για την

αξιοπιστία της επικαιροποιημένης ΕΟΜ ως προς τις ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που φέρονται να έλαβαν χώρα το έτος 2011 Εξάλλου δεν

φαίνεται να έχει προσκομισθεί το σχετικό πρωτόκολλο καταγραφής

ορνιθοπανίδας γιrsquo αυτό το έτος Όπως διατυπώνεται στην σελίδα 150 του

κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ (7134) της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ για το έργο του θέματος

κριτικά ως προς άλλη μελέτη laquoδεν παρατίθενται πρωτογενή στοιχεία ούτε

ο χρόνος και το διάστημα των καταγραφώνraquo Η διαπίστωση αυτή βεβαίως

δεν εξαντλείται μόνο αναφορικά με την από το έτος 2007 μελέτη

Μπούσμπουρα για το φυσικό περιβάλλον του Ζάρακα

Δεν θα επιχειρήσουμε προς το παρόν να υπεισέλθουμε στην διατύπωση

ειδικότερων αντιρρήσεων ως προς το περιεχόμενο αυτής της ΕΟΜ που

περιλαμβάνει πληροφορίες (στοιχεία) και εκτιμήσεις που αμφισβητούνται

πλήρως εκ μέρους μας Και αυτό επειδή πρέπει να ανακληθεί η ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος και να λάβει χώρα η προβλεπόμενη βάσει του

ισχύοντος θεσμικού πλαισίου διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό ώστε

να συμπληρωθούν αυτές οι πληροφορίες και η επεξεργασία τους να

γνωμοδοτήσουν εκ νέου οι Υπηρεσίες με αρμοδιότητα στο περιβάλλον και

την χωροταξία και να συμπληρωθεί η εκτίμηση των επιπτώσεων του

19

εργου από όσους ενδεχομένως αφορα το έργο (7ο αιτιολογική εκτίμηση της

Οδηγίας 201192ΕΕ)

Δεδομένης της αυτοδίκαιης ακυρότητας της παρα-διαδικασίας

υποβολής του δήθεν συμπληρώματος της ελλειπούς ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

ΑΕ με τις φερόμενες ως ορνιθολογικές παρατηρήσεις του έτους 2011 της

προσχηματικής επαναξιολόγησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων κατόπιν

της αρνητικής γνωμοδότησης της ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της μη σύννομης

συνεπώς έκδοσης της ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος εξυπακούεται ότι η με

αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 πράξη για το έργο του θέματος στερείται

κύρους και πρέπει να ανακληθεί

Η ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος χορηγήθηκε και αυτό με ευθύνη της

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ μη σύννομα και πρέπει να ανακληθεί λαμβάνοντας υπόψη

ότι ο κύριος του προτεινόμενου έργου δεν απέδειξε ότι οι επιπτώσεις από

αυτό δεν θίγουν την ειδική ζώνη διατήρησης και προστασίας αφού και

η αρμόδια για τις περιοχές του δικτύου Natura Υπηρεσία Περιβάλλοντος

δεν έχει βεβαιωθεί για την μη πρόκληση σημαντικών συνεπειών για την

ακεραιότητα του τόπου

Εφrsquo όσον δεν μπορεί να αποκλειστεί βάσει αντικειμενικών στοιχείων ότι το

συγκεκριμένο έργο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα ομοειδή που έχουν

λάβει άδεια παραγωγής εντός της ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και

εξετάζεται η αδειοδότηση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά-σημαντικά

τον τόπο όπως συνάγεται από το υπrsquo αριθμόν 16034345822-03-2012 έγγραφο

ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και κρίθηκε απαραίτητη η σύνταξη μελέτης γενικής

ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ βάσει

του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ για να συνεκτιμηθούν προφανώς

οι επιπτώσεις αθροιστικά η διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό και

τις περιβαλλοντικές οργανώσεις πρέπει να επαναληφθεί όταν υποβληθεί

η μελέτη δέουσας εκτίμησης που πρέπει να προσκομισθεί μαζί με τα

αποτελέσματα της νέας ετήσιας διερεύνησης των πληθυσμών και των

συνηθειών της προστατευόμενης ορνιθοπανίδας αλλά και αυτών των

φερόμενων ως παρατηρήσεων του έτους 2011

Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εγκρίνουν σχέδια προγράμματα ή έργα εντός

περιοχών του δικτύου Natura 2000 μόνον όταν είναι βέβαιες κατόπιν

στάθμισης όλων των σχετικών πληροφοριών ότι η οικεία περιοχή δεν

θίγεται

Δεδομένων βάσιμων αμφιβολιών ο κύριος του προτεινόμενου έργου φέρει

το βάρος να αποδείξει ότι οι επιπτώσεις από αυτό δεν θίγουν την ειδική

ζώνη διατήρησης και προστασίας ως τέτοια Η οδηγία για τους

οικοτόπους καθορίζει με ποιον καταρχήν τρόπο πρέπει να παρασχεθεί η

απόδειξη αυτή ήτοι με την προβλεπόμενη από το άρθρο 6 παράγραφος 3

αυτής εκτίμηση του έργου ως προς τις επιπτώσεις του στην εν λόγω περιοχή

ενόψει των σκοπών διατήρησης της Κατά την εκτίμηση αυτή πρέπει να

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 8: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

8

Η Υπηρεσία Περιβάλλοντος της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας το

Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου και η Δνση Αισθητικών Δασών και

Θήρας επομένως γνωμοδότησαν βάσει της αρχικής μη επικαιροποιημένης

ΜΠΕ και ΕΟΜ

Σημειώνεται ότι στο με απ 6720-7-2009 έγγραφο Δασαρχείου Μολάων περί

απόψεων επί της ΠΠΕΑ του έργου του θέματος αναφέρεται ότι laquoΑπό το αρχείο

της Υπηρεσίας μας προκύπτει ότι το πολύγωνο της έκτασης (χωροθέτησης του

έργου) δεν έχει κηρυχθεί αναδασωτέο ούτε πληροί τις προϋποθέσεις να

κηρυχθείraquo ενώ στην με απ 39227-5-2011 πράξη χαρακτηρισμού της έκτασης

χωροθέτησης του έργου του θέματος 61 526 05 μ2 φέρονται να έχουν κηρυχθεί

αναδασωτέα ένεκα πυρκαγιάς με την 129397 απόφαση ΓΓ Περιφερείας

Πελοποννήσου Σημειώνεται επίσης ότι το θέρος του έτους 2009 ξέσπασε μια

ακόμη καταστρεπτική πυρκαγιά στη περιοχή χωροθέτησης του έργου που

κατέκαψε ότι η φύση προσπαθούσε να αποκαταστήσει άνω της δεκαετίας Η

έκταση που καταστράφηκε δεν φαίνεται να επικαλύπτεται από τα 61526 05

μ2 που φέρονται να έχουν κηρυχθεί αναδασωτέα κατά τα ανωτέρω

Εν συνεχεία με το απ 16034345822-03-2012 έγγραφο ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ περί

laquoΚατάθεσης διευκρινιστικών στοιχείωνraquo επί της ΜΠΕ του έργου του θέματος

εκτιμήθηκε ότι 1) όσον αφορά στο κεφάλαιο της ΜΠΕ που αναφέρεται στα

ορνιθολογικά δεδομένα και 2) στο κεφάλαιο της ΜΠΕ που αναφέρεται στην

αντιμετώπιση των σωρευτικών (αθροιστικών) επιπτώσεων στο φυσικό

περιβάλλον Α) τα συμπληρωματικά στοιχεία που υποβλήθηκαν laquoσυμπλήρωσαν

με επάρκεια τις ελλείψεις και παρατηρήσεις της εις το θέμα ΜΠΕ όπως αυτές

είχαν διατυπωθεί στο έγγραφο της αρνητικής γνωμοδότησης της Υπηρεσίας Β)

ότι για να διασφαλισθεί η ακεραιότητα σύμφωνα με τις επιταγές της

παραγράφου 3 του άρθρου 6 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ των περιοχών του δικτύου

Natura 2000 στην ΝΑ Λακωνία όπου εμπίπτει ο εις το θέμα ΑΣΠΗΕ θα πρέπει η

σχετική μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του

συνόλου της ΖΕΠ να αρχίσει τουλάχιστον 1 χρόνο πριν την κατασκευή του

εξεταζόμενου έργου και στην συνέχεια συστηματικά σε ετήσια βάση παράλληλα

με τον έλεγχο και καταγραφή θνησιμότητας των πουλιών και εφ΄όσον χορηγηθεί

η σχετική άδεια λειτουργία του(ς)

Εκδόθηκε η με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ με τον υπrsquo αριθμόν 31 όρο

περί μη έναρξης κατασκευής τόσο του ΑΠ όσο και των έργων οδοποιΐας και

διασύνδεσης του πριν την εκπόνηση της μελέτης που αναφέρεται στο με απ

16034345822-03-2012 έγγραφο ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της αξιολόγησης της

(έγκρισης) της από την ως άνω Υπηρεσία εντός μηνός από την κατάθεση της

Νομικό πλαίσιο

A) Αιτιολογικό μέρος της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει

9

Σύμφωνα με την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως

κωδικοποιήθηκε με την Οδηγία 201192ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του

Συμβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου 2011 μετά και τις τροποποιήσεις της Οδηγίας

200335ΕΚ η χορήγηση αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να

έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά

από την εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά τα

έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως να

αφορά το έργο (14η αιτιολογική εκτίμηση) Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο

περιβάλλον θα πρέπει να εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της

ανθρώπινης υγείας τη συμβολή με τη δημιουργία ενός καλύτερου

περιβάλλοντος στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση

των ποικιλιών των ειδών και τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του

οικοσυστήματος ως θεμελιώδους πόρου ζωής (16η) Η αποτελεσματική

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να

εκφράζει και στον φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις

και ανησυχίες ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo

αυτό τον τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης

αποφάσεων και συμβάλλοντας στην ευαισθητοποίηση του κοινού σε

περιβαλλοντικά θέματα και στην εκ μέρους του υποστήριξη των αποφάσεων που

λαμβάνονται(17η) Η συμμετοχή συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής

ενώσεων οργανώσεων και ομάδων ιδίως μη κυβερνητικών οργανώσεων που

προάγουν την προστασία του περιβάλλοντος θα πρέπει να ενθαρρύνεται

αναλόγως συμπεριλαμβανομένης μεταξύ άλλων της προώθησης της

περιβαλλοντικής εκπαίδευσης του κοινού(18η) H Ευρωπαϊκή Κοινότητα

υπέγραψε τη σύμβαση της ΟΕΕ των Ηνωμένων Εθνών για την πρόσβαση σε

πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση

στη δικαιοσύνη σε θέματα σχετικά με το περιβάλλον (σύμβαση του Aarhus) στις

25 Ιουνίου 1998 και την κύρωσε στις 17 Φεβρουαρίου 2005(19η) Μεταξύ των

στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η κατοχύρωση των

δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για

περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην προστασία του

δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την προσωπική υγεία και

ευημερία(21η) Το άρθρο 9 παράγραφοι 2 και 4 της σύμβασης του Aarhus

προβλέπει την πρόσβαση σε δικαστικές ή άλλες διαδικασίες για την

αμφισβήτηση της ουσιαστικής ή διαδικαστικής νομιμότητας αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 6 της

σύμβασης αυτής σχετικά με τη συμμετοχή του κοινού

B) Η Οδηγία 201192ΕΕ

10

Το άρθρο 3 της Οδηγίας 201192ΕΕ ορίζει ότι Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών

επιπτώσεων εντοπίζει περιγράφει και αξιολογεί δεόντως υπό το πρίσμα κάθε

συγκεκριμένης περίπτωσης και σύμφωνα με τα άρθρα 4 έως 12 τις άμεσες και

έμμεσες επιπτώσεις ενός έργου

α) στον άνθρωπο στην πανίδα και στη χλωρίδα

β) στο έδαφος στα ύδατα στον αέρα στο κλίμα και στο τοπίο

γ) στα υλικά αγαθά και στην πολιτιστική κληρονομιά

δ) στην αλληλεπίδραση μεταξύ των παραγόντων που αναφέρονται στα στοιχεία

α) β) και γ)

Το άρθρο 5 παρ 1 ορίζει ότι laquoΣτην περίπτωση των έργων που κατrsquo εφαρμογή

του άρθρου 4 πρέπει να υποβάλλονται σε εκτίμηση περιβαλλοντικών

επιπτώσεων σύμφωνα με το παρόν άρθρο και τα άρθρα 6 έως 10 τα κράτη μέλη

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του έργου

παρέχει υπό την κατάλληλη μορφή τις πληροφορίες που καθορίζονται στο

παράρτημα IV στο μέτρο που α) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι οι πληροφορίες αυτές

ενδιαφέρουν ένα δεδομένο στάδιο της διαδικασίας χορήγησης αδείας και τα ειδικά

χαρακτηριστικά ενός έργου ή τύπου έργου και των στοιχείων περιβάλλοντος που

ενδέχεται να επηρεασθούν β) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι δύναται ευλόγως να

απαιτηθεί από τον κύριο του έργου να συλλέξει τα εν λόγω στοιχεία

λαμβάνοντας μεταξύ άλλων υπόψη τις υπάρχουσες γνώσεις και μεθόδους

εκτίμησηςraquo στην παρ 3 laquoΟι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

σύμφωνα με την παράγραφο 1 περιλαμβάνουν τουλάχιστονγ) τα απαραίτητα

στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργουraquo

Το άρθρο 6 παρ 2 ορίζει ότι Το κοινό ενημερώνεται έγκαιρα με ανακοινώσεις ή

με άλλα πρόσφορα μέσα όπως τα ηλεκτρονικά μέσα όπου αυτά είναι διαθέσιμα

για τα ακόλουθα ζητήματα σε αρχικό στάδιο των διαδικασιών λήψης αποφάσεων

σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και το

αργότερο μόλις καταστεί ευλόγως δυνατή η παροχή πληροφοριώνα) την αίτηση

για συναίνεση ανάπτυξης β) το γεγονός ότι το έργο υπόκειται σε διαδικασία

εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και ανάλογα με την περίπτωση το

γεγονός ότι έχει εφαρμογή το άρθρο 7ε) ένδειξη του κατά πόσον είναι

διαθέσιμες οι πληροφορίες που συλλέγονται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 3

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο χρονικό διάστημα τίθενται στη

διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού τα ακόλουθα α) κάθε πληροφορία που

συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 4 Στο ενδιαφερόμενο κοινό

παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά δυνατότητες να συμμετάσχει στις

διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο

άρθρο 2 παράγραφος 2 και για τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει

παρατηρήσεις και γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην

αρμόδια αρχή ή αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση

ανάπτυξης

Το άρθρο 11 ορίζει

11

1 Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σύμφωνα με το εθνική έννομη τάξη τους το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το διοικητικό δικονομικό δίκαιο ενός κράτους μέλους έχει

πρόσβαση σε μια διαδικασία εξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ή άλλου ανεξάρτητου

και αμερόληπτου οργάνου συσταθέντος νομοθετικώς προκειμένου να

αμφισβητήσει την ουσιαστική ή τη διαδικαστική νομιμότητα αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις της παρούσας οδηγίας

περί συμμετοχής του κοινού

2 Τα κράτη μέλη καθορίζουν σε ποια φάση είναι δυνατόν να προσβάλλονται

αποφάσεις πράξεις ή παραλείψεις

3 Τα κράτη μέλη καθορίζουν τι αποτελεί επαρκές συμφέρον και τι προσβολή

δικαιώματος με σταθερό γνώμονα να παρέχεται στο ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία

πρόσβαση στη δικαιοσύνη Προς τούτο το συμφέρον κάθε μη κυβερνητικής

οργάνωσης που πληροί τις απαιτήσεις του άρθρου 1 παράγραφος 2 θεωρείται

επαρκές για τους σκοπούς του στοιχείου α) της παραγράφου 1 του παρόντος

άρθρου Οι οργανώσεις αυτές θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα που

μπορούν να προσβληθούν για τους σκοπούς του στοιχείου β) της παραγράφου 1

του παρόντος άρθρου

4 Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν αποκλείουν τη δυνατότητα μιας

προκαταρκτικής διαδικασίας αναθεώρησης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

θίγουν την απαίτηση να εξαντλούνται οι διοικητικές διαδικασίες

αναθεώρησης πριν από την προσφυγή σε δικαστικές διαδικασίες

αναθεώρησης όπου υφίσταται τέτοιου είδους απαίτηση κατά το εθνικό

δίκαιο

Οι σχετικές διαδικασίες πρέπει να είναι ορθές δίκαιες εμπρόθεσμες και να μην

έχουν απαγορευτικό κόστος

Γ) Σύμβαση για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινου στη

λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά

θέματα (Σύμβαση Άαρχους)

Το άρθρο 9 παράγραφος 2 της σύμβασης του Aarhus ορίζει τα εξής

laquoΚάθε μέρος στο πλαίσιο της εθνικής του νομοθεσίας εξασφαλίζει ότι το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το δικονομικό διοικητικό δίκαιο ενός κράτους μέλους διαθέτει

πρόσβαση σε διαδικασία επανεξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ήκαι άλλου

ανεξάρτητου και αμερόληπτου φορέα που έχει συσταθεί με νόμο προκειμένου να

[αμφισβητήσει] την ουσιαστική και τυπική νομιμότητα οποιασδήποτε απόφασης

πράξεως ή παράλειψης που υπόκειται στις διατάξεις του άρθρου 6 και σε

12

περίπτωση που προβλέπεται από το εθνικό δίκαιο και υπό την επιφύλαξη της

παραγράφου 3 [σε άλλες σχετικές διατάξεις] της παρούσας σύμβασης

Το επαρκές συμφέρον και η προσβολή δικαιώματος προσδιορίζονται σύμφωνα με

τις απαιτήσεις του εθνικού δικαίου και σύμφωνα με τον σκοπό να παρασχεθεί στο

ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία πρόσβαση στη δικαιοσύνη εντός του πεδίου

εφαρμογής της παρούσας σύμβασης [Προς τούτο] κρίνεται επαρκές για τον

σκοπό του ανωτέρω στοιχείου α΄ το συμφέρον οποιουδήποτε μη κυβερνητικού

οργανισμού ο οποίος πληροί τις απαιτήσεις που αναφέρονται στο άρθρο 2

παράγραφος 5 Οι εν λόγω οργανισμοί θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα

που μπορούν να προσβληθούν για τον σκοπό του ανωτέρω στοιχείου β΄

Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου 2 δεν αποκλείουν τη δυνατότητα

προκαταρκτικής διαδικασίας επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

επηρεάζουν την απαίτηση να εξαντληθούν οι διαδικασίες διοικητικής

επανεξέτασης πριν από την προσφυγή σε ένδικες διαδικασίες σε περίπτωση το

εθνικό δίκαιο προβλέπει την εν λόγω απαίτησηraquo

Δ) Οδηγία 2009147ΕΚ (79409)

Άρθρο 1 παρ 2 Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στα πτηνά τα αυγά τις

φωλιές και τους οικοτόπους τους

Άρθρο 4 παρ 4 Τα κράτη μέλη υιοθετούν κατάλληλα μέτρα για να αποφύγουν

στις ζώνες προστασίας που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 2 τη ρύπανση

ή τη φθορά των οικοτόπων καθώς και τις επιζήμιες για τα πτηνά διαταράξεις

όταν αυτές έχουν σημαντικές συνέπειες σε σχέση με τους αντικειμενικούς

στόχους του παρόντος άρθρου

Ε) ΟΔΗΓΙΑ 9243ΕΟΚ

Άρθρο 6 παρ 3 laquoΚάθε σχέδιο μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη

διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον

εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως

προς τις επιπτώσεις του στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών

διατήρησής του Βάσει των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων

στον τόπο οι αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον

αφού βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειται raquo

Άρθρο 7

laquoΟι υποχρεώσεις που πηγάζουν από τις παραγράφους 2 3 και 4 του άρθρου 6 της

παρούσας οδηγίας αντικαθιστούν τις υποχρεώσεις που πηγάζουν από την πρώτη

πρόταση της παραγράφου 4 του άρθρου 4 της οδηγίας 79409ΕΟΚ όσον αφορά τις

ζώνες που χαρακτηρίστηκαν δυνάμει της παραγράφου 1 του άρθρου 4 ή

αναγνωρίστηκαν με ανάλογο τρόπο δυνάμει της παραγράφου 2 του άρθρου 4 της

εν λόγω οδηγίαςraquo

13

ΣΤ) Εθνικό δίκαιο

1) Η Σύμβαση Άαρχους κυρώθηκε με τον νόμο υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ Α303)

και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος laquoΟι γενικά

παραδεδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις

από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ σύμφωνα με τους

όρους καθεμιάς αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού

δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμουraquo

2) ΚΥΑ υπrsquo αριθμόν 92694702-3-2007 (ΦΕΚ Β2862007)

3) Νόμος υπrsquo αριθμόν 38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής

σύμβασης για το τοπίο που έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

4) ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

Τεκμηρίωση

Α) Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011

1) Με το υπrsquo αριθμόν 301310102003 έγγραφο του δήμου Ζάρακα είχε υποβληθεί

στο ΥΠΕΧΩΔΕ laquoΜελέτη χαρακτηρισμού αξιόλογων οικισμών του Δήμου Ζάρακα

Νομού Λακωνίαςraquo ως παραδοσιακών Εν συνεχεία κατόπιν των εισηγήσεων ndash

αιτιολογικών εκθέσεων με ημερομηνία 17-7-2007 και 4-7-2008 του Τμήματος

Παραδοσιακών Οικισμών του ΥΠΕΧΩΔΕ τώρα ΥΠΕΚΑ και την αποδοχή τους

από το Κεντρικό ΣΧΟΠ με τις 17126-7-2007 και 14610-2008 πράξεις του το σχέδιο

Προεδρικού Διατάγματος διαβιβάστηκε στο ΣτΕ με το απ 79610-3-2011 έγγραφο

της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ αποσιωπήθηκαν αυτές οι

πληροφορίες Αποσιωπήθηκε ότι είχε προγραμματισθεί ο χαρακτηρισμός των

πέριξ του προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ οικισμών laquoΧάρακαςraquo laquoΛαμπόκαμποςraquo και

laquoΠισταμάταraquo ως παραδοσιακών μαζί με άλλους οικισμούς του Ζάρακα

Με το ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012 σχετικό 2)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι Παραλία

Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος Ιωάννης Χάρακας

Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα του Δήμου

Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων γης όρων και περιορισμών

δόμησης αυτώνraquo οι οικισμοί του Ζάρακα κηρύχθηκαν παραδοσιακοί και

έχουν Συνταγματική προστασία

Βάσει της υπ΄ αριθ 498282008 (ΦΕΚ Β24642008) απόφασης της Επιτροπής

Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής στον τομέα του Χωροταξικού

Σχεδιασμού και της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) άρθρο 6-Περιοχές

αποκλεισμού κι ασυμβατότητας αιολικών εγκαταστάσεων-παρ 5α περί τήρησης

14

των ελάχιστων αποστάσεων από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) πρέπει οι ανεμογεννήτριες να είναι σε απόσταση άνω των 1500

μέτρων από τα όρια των παραδοσιακών οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων

Τέσσερις ανεμογεννήτριες του ΑΣΠΗΕ του θέματος χωροθετούνται σε

απόσταση μικρότερη των 1500 από τα όρια του οικισμού laquoΧάρακαςraquo όπως

αυτά καθορίστηκαν με την υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη

Λακωνίας περί ένταξης σε κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χαρακα

της κοινότητας Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών

δόμησης (ΦΕΚ 780Δ1988 σχετικά 3α 3β)

Η υπόθεση της αποσιώπησης στη ΜΠΕ (και στην εκτίμηση των επιπτώσεων) της

ύπαρξης διαδικασίας σε ώριμο μάλιστα στάδιο χαρακτηρισμού των οικισμών

τριών οικισμών πέριξ του ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι λαμβάνει αρνητικότερο

χαρακτήρα καθότι όχι μόνο γνώριζε η ΑΡΧΡΑΝ περί αυτής της διαδικασίας αλλά

επιπλέον στην επονομαζόμενη laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του

σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου

Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από Δεκέμβριο του 2010 στην σελίδα 27 έλαβε

χώρα και άλλη απόκρυψη Όσον αφορούσε στον έλεγχο συμβατότητας του

ΑΣΠΗΕ κατόπιν εφαρμογής των κριτηρίων του άρθρου 6 του ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ ως

προς τις περιοχές αποκλεισμού ειδικότερα για τους οικισμούς των 2000

κατοίκων σημειώνεται δια χειρός ή υπογραφής Δ Οικονόμου και συνεργατών

γνωστός ο πρώτος και από την laquoμη θεσμοθετημένη και μη προβλεπόμενη ως

κατηγορία μελέτης από κάποιο νομοθετικό πλαίσιοraquo ΕΧΜ για την χωροθέτηση

αιολικών στην ΒΑ Λακωνία ότι laquoσύμφωνα με την υπό εκπόνηση μελέτη του

ΣΧΟΟΑΠ Δήμου Ζάρακα (εκπόνηση Α΄ Σταδίου) οι οικισμοί Πιστάματα και

Λαμπόκαμπος είναι σε διαδικασίες χαρακτηρισμού ως παραδοσιακοίraquo Δηλαδή

δεν αναφέρθηκε ο οικισμός Χάρακας και επιπλέον στους χάρτες 2 και 3 (σελ

35 36) δεν εμφανίζονται τα όρια του οικισμού ενώ αυτά των οικισμών

Λαμπόκαμπος και Πιστάματα παρουσιάζονται (σχετικό 4)

2) Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ για την εκτίμηση της

επίπτωσης μιας υπό αδειοδότησης αιολικής μονάδας στο τοπίο διαφοροποιούνται

laquoοι ακτίνεςraquo όπως ορίζονται ανάλογα με τη σημασία και τη ποιότητα του

σημείου laquoιδιαίτερου ενδιαφέροντοςraquo

Ως προς τον ΑΣΠΗΕ του θέματος δεν έχει πραγματοποιηθεί ορθά ο έλεγχος των

κανόνων ένταξης των αιολικών εγκαταστάσεων στο τοπίο (παράρτημα IV

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ)

Οι ακτίνες των ζωνών για την εκτίμηση των επιπτώσεων στο τοπίο ως προς τους

παραδοσιακούς οικισμούς είναι Α=15 χλμ Β=3 χλμ και Γ= 6 χλμ

Ο χαρακτηρισμός των οικισμών της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα Δήμου

Μονεμβασίας ως παραδοσιακών έγινε πριν την οικ 1979402-5-2012 (ορθή

επανάληψη 15-2-2012) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου

του θέματος

15

3) Σε κανένα σημείο της ΜΠΕ δεν είχε αναφερθεί ή άμεση γειτνίαση του ΑΣΠΗΕ

με το οριοθετημένο δημόσιο δάσος Κρεμαστής που διατελεί υπό καθεστώς

διαχείρισης (μόνιμης δεκαετούς δασοπονικής μελέτης) για την αύξηση του

ποσοστού δασοκάλυψης του και η κατάληψη-εκχέρσωση τμήματος του από ένα

μικρό μέρος των συνοδών έργων και της πλατείας της ανεμογεννήτριας με την

αρίθμηση 12 (έγγραφο με απ 56426-5-2011 δασαρχείου Μολάων) Αόριστη

αναφορά υφίσταται στην σελ 143 του κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ περί laquoμικρού μόνο

αριθμού που προβλέπεται να τοποθετηθεί σε δάσος ελάτης βόρεια του έργου του

Χιονοβουνίουraquo δεν αναφέρεται όμως ότι το εν λόγω δάσος τελεί υπό διαχείριση

4) Αποσιωπήθηκε στην ΜΠΕ του έργου ότι καταστρέφεται τμήμα του Ευρωπαϊκού

ορειβατικού μονοπατιού 033 από τις εγκαταστάσεις του ΑΣΠΗΕ και

συνακόλουθα η τουριστικού συνεπώς τοπικά αναπτυξιακού ενδιαφέροντος

διαδρομή από την θέση ρέμα Χάβοσι προς τον Κοκκινόβραχο Χιονοβουνίου ndash

Λαμπόκαμπο (σχετικό 5)

5) Αποσιωπήθηκαν σημαντικές πληροφορίες ορνιθολογικής σημασίας όπως η

φωλεοποίηση του είδους Σπιζαετός στις ορθοπλαγιές στη Μεγάλη Τούρλα

κοντά στον Χάρακα και στη θέση του προτεινόμενου έργου και οι

υφιστάμενες πληροφορίες για την περιοχή από ορνιθολογικές μελέτες στα

πλαίσια αιτήσεων άλλων ενδιαφερομένων εταιρειών για εγκαταστάσεις αιολικών

σταθμών στην ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Τα δύο πρόσωπα που φέρονται να πραγματοποίησαν τις ορνιθολογικές

διερευνήσεις της ΕΟΜ για τα αιολικά της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ βάσει των βιογραφικών

τους που τα επικαλούνται για την επιστημονική επάρκεια της προσκομισθείσας

δια της ΜΠΕ τελικής έκθεσης-ΕΟΜ του τεύχους Δεκεμβρίου 2010 δεν είναι

δυνατόν να αγνοούσαν ότι σύμφωνα με τον οδηγό της ΕΟΕ (στο εξής Οδηγός)

laquoΕκτίμηση των επιπτώσεων στην ορνιθοπανίδα από την δημιουργία και

λειτουργία αιολικών πάρκων-Οδηγίες για την εκπόνηση της Ειδικής

Ορνιθολογικής Μελέτης-Ιανουάριος 2009raquo για την οριοθέτηση του laquoπεδίου της

προκαταρκτικής μελέτηςraquo ώστε να σχηματισθεί μία πρώτη εικόνα της σύνθεσης

των ειδών των πτηνών και της αφθονίας των πληθυσμών τους σε μία περιοχή και

την εξέταση της τυχόν ευαισθησίας τους σε σχέση με το έργο απαιτείται 1)

Ανάλυση των υφιστάμενων πληροφοριών για την περιοχή 2) Αξιολόγηση της

πιθανής σύνθεσης των αναμενόμενων ειδών της ορνιθοπανίδας της περιοχής με

βάση τα ενδιαιτήματα της 3) Αναγνωριστική ορνιθολογική έρευνα πεδίου

Όπως αναφέρεται στο εδάφιο περί της ανάλυσης της υφιστάμενης πληροφορίας

κεφάλαιο 21α σελ 17 του Οδηγού laquoΗ πρώτη και ευκολότερη πηγή

δεδομένων είναι η υφιστάμενη δημοσιευμένη και αδημοσίευτη πληροφορία

για την περιοχή είτε από βιβλιογραφικές αναφορές είτε από ανθρώπους που

έχουν στοιχεία για την ορνιθοπανίδαraquo

httpfilesornithologikigrdocspolitikiaiolikaaiolika_odigiespdf

16

Το κεφάλαιο 4 της ΕΟΜ που υπέβαλε η ΑΡΧΡΑΝ από Δεκέμβριο του 2010

αυτής που συνόδευε την ΜΠΕ του έργου του θέματος είχε τον τίτλο

laquoΒιβλιογραφική διερεύνηση της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης περιοχής

μελέτης και επιλογή στόχων (σελίδα 42)raquo

Στο υποκεφάλαιο 44 της εν λόγω ΕΟΜ Κομηνού με τίτλο laquoΟρνιθολογικές

πληροφορίες για την περιοχή μελέτης από άλλες πηγέςraquo αναφέρεται ότι

laquoΕκτός από την πληροφορία που αντλούμε από τις παραπάνω

βιβλιογραφικές πηγές (βλ 41 42 43 πρόκειται για πληροφορίες από το

τυποποιημένο δελτίο δεδομένων της Ζώνης Ειδικής Προστασίας laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo και αυτές από τον κατάλογο της Birdlife International

του ετών 1996 και 2007 ως προς τα απαντώμενα είδη στην ΣΠΠ GR 123 Όρη

Ανατολικής Λακωνίας) η μόνη επιστημονική έργασία που έχει διεξαχθεί

στην περιοχή είναι αυτή του Μπούσμπουρα (2007) για τον Δήμο Ζάρακα με

τίτλο laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα

και προτάσεις για την προστασία-διαχείριση και ανάδειξη τουraquo (σελίδα 48)

Βεβαίως αποσιωπήθηκε η βασική πληροφορία ως προς τους κινδύνους

για την προστατευόμενη περιοχή όπου ρητά σημειώνεται στο Standard

Data Form (SDF) της ΖΕΠ φόρμα που αποτελεί την νομική βάση της ότι ο

σχεδιασμός για κατασκευή αρκετών (πολλών) αιολικών σταθμών στις

κορυφογραμμές της περιοχής αποτελεί απειλή για τα προστατευόμενα είδη

και τους βιοτόπους του Στο ίδιο συμπέρασμα εξάλλου είχε καταλήξει ο

συντάξας τις σελίδες για τις επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα στην προμελέτη

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου του θέματος

Η ίδια ανακρίβεια ήκαι αναλήθεια κατά την άποψη μας επαναλαμβάνεται

στο κεφ 6243 της ΜΠΕ για τα αιολικά διαλείπουσας ονομαστικής τιμής 24

MW της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ και τα συνοδά της έργα στο Χιονοβούνι H εκτίμηση

για συνειδητή αποσιώπηση περιβαλλοντικών πληροφοριών που σε κάθε

περίπτωση έπρεπε να θέσει ο κύριος του προτεινόμενου έργου υπrsquo όψιν

των αρχών με αρμοδιότητα στον τομέα του περιβάλλοντος και στο

ενδιαφερόμενο κοινό απορρέει ευθέως από τα διαλαμβανόμενα στην εν

λόγω ΜΠΕ

Στο κεφάλαιο 7(134) σελ 144 της ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΟι εκτιμήσεις των

περιβαλλοντικών μελετών των άλλων ΑΠ της περιοχής μελέτης των

αθροιστικών πολλές από αυτές υποστηριζόμενες από ορνιθολογικές

μελέτες φαίνεται να τεκμηριώνουν την έλλειψη σημαντικών επιπτώσεων

από την κατασκευή και λειτουργία κάθε ΑΠ στην ορνιθοπανίδα της

περιοχής (ως μεμονωμένες εγκαταστάσεις) τόσο τη μόνιμη όσο και τη

μεταναστευτική μετά και τη λήψη μέτρων προστασίαςraquo laquoγια τις ανάγκες

της παρούσας μελέτης και προκειμένου να εκτιμηθεί η αθροιστική επίπτωση

του υπό μελέτη έργου στο Χιονοβούνι σε συνάρτηση με τα άλλα ΑΠ

γίνεται μια προσεγγιστική αδρομερής εκτίμηση της αθροιστικής επίπτωσης

των άλλων ΑΠ (όπως προσδιορίστηκαν στο κεφάλαιο 7131) Η εκτίμηση

αυτή στηρίζεται α) σε ευρήματα περιβαλλοντικών μελετών άλλων ΑΠ β)

17

σε ευρήματα της μελέτης laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού

περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα και προτάσεις για την προστασία-

διαχείριση και ανάδειξη του Μπούσμπουρας 2007 γ) raquo Παρακάτω σελ 149

150 του κεφ 7 αναφέρεται ότι laquo είναι φανερό ότι και οι δύο μελέτες

(Μπούσμπουρα-Κομηνού) καθώς και οι άλλες στην περιοχή μπορούν να

αξιοποιηθούν μόνο εν μέρει ως προς τις εκτιμήσεις για τις αθροιστικές

επιπτώσεις όλων των ΑΠ της περιοχής μελέτης της ΝΑ Λακωνίας

(ομάδες Α Β Γ και Δ της παρούσας)raquo

Βεβαίως η ΑΡΧΡΑΝ είχε λάβει γνώση του εγγράφου με τις απόψεις του ΕΚΒΥ

και τις πληροφορίες από την Οικολογική Μελέτη Βάσης για τους

προτεινόμενους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-Πούλος Ράχη Γκιώνη-

Γκρόπες

Επιπλέον πληροφορίες υφίσταντο α) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo για

την ευρύτερη περιοχή γύρω από τις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και

laquoΚαλογεροβούνι-Πούλος-2006 του βιολόγου ορνιθολόγου Hallman Ben

Σφήκα κα την οποία διέθετε το ΥΠΕΧΩΔΕraquo β) στην laquoΟικολογική Μελέτη

Βάσηςraquo για την ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo από

Ιούλιο του 2008 των Hallman Ben Πυλαρά Αδαμαντίας βιολόγου κά (ως

προς αυτήν ενδέχεται να μην είχε αυτή υποβληθεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ το

αναφερόμενο έτος 2008) γ) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo ευρύτερα των

περιοχών laquoΚοντορράχηraquo και laquoΣπαρτίλα-Κάρκανοraquo από Ιούνιο του 2009 των

Hallman Ben Μπεκιάρη Ιωάννη περιβαλλοντολόγου κά την οποία διέθετε

το ΥΠΕΧΩΔΕ από τον Ιούλιο του 2009

Οι προαναφερόμενες laquoΟικολογικές Μελέτες Βάσηςraquo περιείχαν αρκούντως

αξιόπιστες ορνιθολογικές διερευνήσεις-αξιολογήσεις χάρτες και αξιόπιστα

ημερολόγια παρατήρησης και είχαν προσκομισθεί στα πλαίσια αιτήσεων για

περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις αιολικών σταθμών στις αναφερόμενες σε

αυτές ορεινές θέσεις Σημειώνεται ότι κατ΄ απαίτηση της αρμόδιας

Υπηρεσίας Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ οι διερευνήσεις είχαν επεκταθεί σε

ευρύτερη ζώνη σε απόσταση τουλάχιστον πέντε χιλιομέτρων από αυτή που

αφορούσε η κάθε αίτηση αδειοδότησης

Β) Υποβολή και προώθηση εκ μέρους της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ ελλειπούς

φακέλου ΜΠΕ

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ του έργου του θέματος αναφέρεται στο

κεφάλαιο 3 σελ 11 ότι laquoΤονίζεται τέλος ότι για το εν λόγω έργο εκπονείται

από τον Αύγουστο του 2009 Ειδική Ορνιθολογική Μελέτη η οποία είναι σε

εξέλιξη (δεύτερο έτος παρακολουθήσεων) τα αποτελέσματα της οποίας

λαμβάνονται υπόψη στην παρούσα ΜΠΕraquo επίσης στο Κεφάλαιο 8 (833)

σελίδα 11 της εν λόγω ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΣτα πλαίσια της

περιβαλλοντικής αδειοδότησης του προτεινόμενου έργου έχει διεξαχθεί

18

παρακολούθηση της ορνιθοπανίδας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του

ενός έτους τα ευρήματα της οποίας παρουσιάζονται αναλυτικά στην Ειδική

Ορνιθολογική Μελέτη που παρατίθεται στο παράρτημα της παρούσας

Μολονότι η προαναφερθείσα παρακολούθηση θα συνεχιστεί έτσι ώστε το

συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνεςraquo

Τις αναφορές αυτές επικαλέστηκε η ΑΡΧΡΑΝ στο από τον Φεβρουάριο του

2012 έγγραφο υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων επί της ΜΠΕ (βλ

υπόψη 28 της ΑΕΠΟ του θέματος) σημειώνοντας ότι laquoΌπως αναφερόταν

στο κεφάλαιο 8 της ΜΠΕ του έργου η παρακολούθηση θα συνεχιζόταν έτσι

ώστε το συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνες Η

παρακολούθηση αυτή ολοκληρώθηκε πλέον και τα συνολικά

αποτελέσματα περιλαμβάνονται σε επικαιροποιημένη ΕΟΜ (Δεκέμβριος

2011) όπως αυτή υποβλήθηκε στην ΕΥΠΕ με το από 19574630-01-12

διαβιβαστικόraquo

Όμως θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η από τον Δεκέμβριο του 2010

laquoΕιδική Ορνιθολογική Μελέτη στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης

ενός ΑΠ στη θέση Χιονοβούνι στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Λακωνίας

της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕraquo φερόταν να ήταν η τελική έκθεση

Στην σελίδα 10 κεφ 13 Χρονοδιάγραμμα Καταγραφής Ορνιθολογικών

Παραμέτρων-Χρονική περίοδος καταγραφών αναφέρεται ρητά ότι laquoΤο

συνολικό διάστημα της έρευνας πεδίου είχε διάρκεια 17 μήνες η οποία

κατανέμεται σε 6 χρονικές περιόδους Για την περάτωση των εργασιών

πεδίου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στην περιοχή μελέτης τις κάτωθι

περιόδουςraquo

Ευλόγως επομένως δυνάμεθα να διατυπώσουμε αμφιβολίες για την

αξιοπιστία της επικαιροποιημένης ΕΟΜ ως προς τις ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που φέρονται να έλαβαν χώρα το έτος 2011 Εξάλλου δεν

φαίνεται να έχει προσκομισθεί το σχετικό πρωτόκολλο καταγραφής

ορνιθοπανίδας γιrsquo αυτό το έτος Όπως διατυπώνεται στην σελίδα 150 του

κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ (7134) της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ για το έργο του θέματος

κριτικά ως προς άλλη μελέτη laquoδεν παρατίθενται πρωτογενή στοιχεία ούτε

ο χρόνος και το διάστημα των καταγραφώνraquo Η διαπίστωση αυτή βεβαίως

δεν εξαντλείται μόνο αναφορικά με την από το έτος 2007 μελέτη

Μπούσμπουρα για το φυσικό περιβάλλον του Ζάρακα

Δεν θα επιχειρήσουμε προς το παρόν να υπεισέλθουμε στην διατύπωση

ειδικότερων αντιρρήσεων ως προς το περιεχόμενο αυτής της ΕΟΜ που

περιλαμβάνει πληροφορίες (στοιχεία) και εκτιμήσεις που αμφισβητούνται

πλήρως εκ μέρους μας Και αυτό επειδή πρέπει να ανακληθεί η ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος και να λάβει χώρα η προβλεπόμενη βάσει του

ισχύοντος θεσμικού πλαισίου διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό ώστε

να συμπληρωθούν αυτές οι πληροφορίες και η επεξεργασία τους να

γνωμοδοτήσουν εκ νέου οι Υπηρεσίες με αρμοδιότητα στο περιβάλλον και

την χωροταξία και να συμπληρωθεί η εκτίμηση των επιπτώσεων του

19

εργου από όσους ενδεχομένως αφορα το έργο (7ο αιτιολογική εκτίμηση της

Οδηγίας 201192ΕΕ)

Δεδομένης της αυτοδίκαιης ακυρότητας της παρα-διαδικασίας

υποβολής του δήθεν συμπληρώματος της ελλειπούς ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

ΑΕ με τις φερόμενες ως ορνιθολογικές παρατηρήσεις του έτους 2011 της

προσχηματικής επαναξιολόγησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων κατόπιν

της αρνητικής γνωμοδότησης της ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της μη σύννομης

συνεπώς έκδοσης της ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος εξυπακούεται ότι η με

αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 πράξη για το έργο του θέματος στερείται

κύρους και πρέπει να ανακληθεί

Η ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος χορηγήθηκε και αυτό με ευθύνη της

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ μη σύννομα και πρέπει να ανακληθεί λαμβάνοντας υπόψη

ότι ο κύριος του προτεινόμενου έργου δεν απέδειξε ότι οι επιπτώσεις από

αυτό δεν θίγουν την ειδική ζώνη διατήρησης και προστασίας αφού και

η αρμόδια για τις περιοχές του δικτύου Natura Υπηρεσία Περιβάλλοντος

δεν έχει βεβαιωθεί για την μη πρόκληση σημαντικών συνεπειών για την

ακεραιότητα του τόπου

Εφrsquo όσον δεν μπορεί να αποκλειστεί βάσει αντικειμενικών στοιχείων ότι το

συγκεκριμένο έργο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα ομοειδή που έχουν

λάβει άδεια παραγωγής εντός της ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και

εξετάζεται η αδειοδότηση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά-σημαντικά

τον τόπο όπως συνάγεται από το υπrsquo αριθμόν 16034345822-03-2012 έγγραφο

ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και κρίθηκε απαραίτητη η σύνταξη μελέτης γενικής

ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ βάσει

του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ για να συνεκτιμηθούν προφανώς

οι επιπτώσεις αθροιστικά η διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό και

τις περιβαλλοντικές οργανώσεις πρέπει να επαναληφθεί όταν υποβληθεί

η μελέτη δέουσας εκτίμησης που πρέπει να προσκομισθεί μαζί με τα

αποτελέσματα της νέας ετήσιας διερεύνησης των πληθυσμών και των

συνηθειών της προστατευόμενης ορνιθοπανίδας αλλά και αυτών των

φερόμενων ως παρατηρήσεων του έτους 2011

Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εγκρίνουν σχέδια προγράμματα ή έργα εντός

περιοχών του δικτύου Natura 2000 μόνον όταν είναι βέβαιες κατόπιν

στάθμισης όλων των σχετικών πληροφοριών ότι η οικεία περιοχή δεν

θίγεται

Δεδομένων βάσιμων αμφιβολιών ο κύριος του προτεινόμενου έργου φέρει

το βάρος να αποδείξει ότι οι επιπτώσεις από αυτό δεν θίγουν την ειδική

ζώνη διατήρησης και προστασίας ως τέτοια Η οδηγία για τους

οικοτόπους καθορίζει με ποιον καταρχήν τρόπο πρέπει να παρασχεθεί η

απόδειξη αυτή ήτοι με την προβλεπόμενη από το άρθρο 6 παράγραφος 3

αυτής εκτίμηση του έργου ως προς τις επιπτώσεις του στην εν λόγω περιοχή

ενόψει των σκοπών διατήρησης της Κατά την εκτίμηση αυτή πρέπει να

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 9: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

9

Σύμφωνα με την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως

κωδικοποιήθηκε με την Οδηγία 201192ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του

Συμβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου 2011 μετά και τις τροποποιήσεις της Οδηγίας

200335ΕΚ η χορήγηση αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να

έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά

από την εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά τα

έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως να

αφορά το έργο (14η αιτιολογική εκτίμηση) Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο

περιβάλλον θα πρέπει να εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της

ανθρώπινης υγείας τη συμβολή με τη δημιουργία ενός καλύτερου

περιβάλλοντος στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση

των ποικιλιών των ειδών και τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του

οικοσυστήματος ως θεμελιώδους πόρου ζωής (16η) Η αποτελεσματική

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να

εκφράζει και στον φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις

και ανησυχίες ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo

αυτό τον τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης

αποφάσεων και συμβάλλοντας στην ευαισθητοποίηση του κοινού σε

περιβαλλοντικά θέματα και στην εκ μέρους του υποστήριξη των αποφάσεων που

λαμβάνονται(17η) Η συμμετοχή συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής

ενώσεων οργανώσεων και ομάδων ιδίως μη κυβερνητικών οργανώσεων που

προάγουν την προστασία του περιβάλλοντος θα πρέπει να ενθαρρύνεται

αναλόγως συμπεριλαμβανομένης μεταξύ άλλων της προώθησης της

περιβαλλοντικής εκπαίδευσης του κοινού(18η) H Ευρωπαϊκή Κοινότητα

υπέγραψε τη σύμβαση της ΟΕΕ των Ηνωμένων Εθνών για την πρόσβαση σε

πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση

στη δικαιοσύνη σε θέματα σχετικά με το περιβάλλον (σύμβαση του Aarhus) στις

25 Ιουνίου 1998 και την κύρωσε στις 17 Φεβρουαρίου 2005(19η) Μεταξύ των

στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η κατοχύρωση των

δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για

περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην προστασία του

δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την προσωπική υγεία και

ευημερία(21η) Το άρθρο 9 παράγραφοι 2 και 4 της σύμβασης του Aarhus

προβλέπει την πρόσβαση σε δικαστικές ή άλλες διαδικασίες για την

αμφισβήτηση της ουσιαστικής ή διαδικαστικής νομιμότητας αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 6 της

σύμβασης αυτής σχετικά με τη συμμετοχή του κοινού

B) Η Οδηγία 201192ΕΕ

10

Το άρθρο 3 της Οδηγίας 201192ΕΕ ορίζει ότι Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών

επιπτώσεων εντοπίζει περιγράφει και αξιολογεί δεόντως υπό το πρίσμα κάθε

συγκεκριμένης περίπτωσης και σύμφωνα με τα άρθρα 4 έως 12 τις άμεσες και

έμμεσες επιπτώσεις ενός έργου

α) στον άνθρωπο στην πανίδα και στη χλωρίδα

β) στο έδαφος στα ύδατα στον αέρα στο κλίμα και στο τοπίο

γ) στα υλικά αγαθά και στην πολιτιστική κληρονομιά

δ) στην αλληλεπίδραση μεταξύ των παραγόντων που αναφέρονται στα στοιχεία

α) β) και γ)

Το άρθρο 5 παρ 1 ορίζει ότι laquoΣτην περίπτωση των έργων που κατrsquo εφαρμογή

του άρθρου 4 πρέπει να υποβάλλονται σε εκτίμηση περιβαλλοντικών

επιπτώσεων σύμφωνα με το παρόν άρθρο και τα άρθρα 6 έως 10 τα κράτη μέλη

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του έργου

παρέχει υπό την κατάλληλη μορφή τις πληροφορίες που καθορίζονται στο

παράρτημα IV στο μέτρο που α) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι οι πληροφορίες αυτές

ενδιαφέρουν ένα δεδομένο στάδιο της διαδικασίας χορήγησης αδείας και τα ειδικά

χαρακτηριστικά ενός έργου ή τύπου έργου και των στοιχείων περιβάλλοντος που

ενδέχεται να επηρεασθούν β) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι δύναται ευλόγως να

απαιτηθεί από τον κύριο του έργου να συλλέξει τα εν λόγω στοιχεία

λαμβάνοντας μεταξύ άλλων υπόψη τις υπάρχουσες γνώσεις και μεθόδους

εκτίμησηςraquo στην παρ 3 laquoΟι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

σύμφωνα με την παράγραφο 1 περιλαμβάνουν τουλάχιστονγ) τα απαραίτητα

στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργουraquo

Το άρθρο 6 παρ 2 ορίζει ότι Το κοινό ενημερώνεται έγκαιρα με ανακοινώσεις ή

με άλλα πρόσφορα μέσα όπως τα ηλεκτρονικά μέσα όπου αυτά είναι διαθέσιμα

για τα ακόλουθα ζητήματα σε αρχικό στάδιο των διαδικασιών λήψης αποφάσεων

σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και το

αργότερο μόλις καταστεί ευλόγως δυνατή η παροχή πληροφοριώνα) την αίτηση

για συναίνεση ανάπτυξης β) το γεγονός ότι το έργο υπόκειται σε διαδικασία

εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και ανάλογα με την περίπτωση το

γεγονός ότι έχει εφαρμογή το άρθρο 7ε) ένδειξη του κατά πόσον είναι

διαθέσιμες οι πληροφορίες που συλλέγονται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 3

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο χρονικό διάστημα τίθενται στη

διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού τα ακόλουθα α) κάθε πληροφορία που

συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 4 Στο ενδιαφερόμενο κοινό

παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά δυνατότητες να συμμετάσχει στις

διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο

άρθρο 2 παράγραφος 2 και για τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει

παρατηρήσεις και γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην

αρμόδια αρχή ή αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση

ανάπτυξης

Το άρθρο 11 ορίζει

11

1 Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σύμφωνα με το εθνική έννομη τάξη τους το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το διοικητικό δικονομικό δίκαιο ενός κράτους μέλους έχει

πρόσβαση σε μια διαδικασία εξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ή άλλου ανεξάρτητου

και αμερόληπτου οργάνου συσταθέντος νομοθετικώς προκειμένου να

αμφισβητήσει την ουσιαστική ή τη διαδικαστική νομιμότητα αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις της παρούσας οδηγίας

περί συμμετοχής του κοινού

2 Τα κράτη μέλη καθορίζουν σε ποια φάση είναι δυνατόν να προσβάλλονται

αποφάσεις πράξεις ή παραλείψεις

3 Τα κράτη μέλη καθορίζουν τι αποτελεί επαρκές συμφέρον και τι προσβολή

δικαιώματος με σταθερό γνώμονα να παρέχεται στο ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία

πρόσβαση στη δικαιοσύνη Προς τούτο το συμφέρον κάθε μη κυβερνητικής

οργάνωσης που πληροί τις απαιτήσεις του άρθρου 1 παράγραφος 2 θεωρείται

επαρκές για τους σκοπούς του στοιχείου α) της παραγράφου 1 του παρόντος

άρθρου Οι οργανώσεις αυτές θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα που

μπορούν να προσβληθούν για τους σκοπούς του στοιχείου β) της παραγράφου 1

του παρόντος άρθρου

4 Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν αποκλείουν τη δυνατότητα μιας

προκαταρκτικής διαδικασίας αναθεώρησης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

θίγουν την απαίτηση να εξαντλούνται οι διοικητικές διαδικασίες

αναθεώρησης πριν από την προσφυγή σε δικαστικές διαδικασίες

αναθεώρησης όπου υφίσταται τέτοιου είδους απαίτηση κατά το εθνικό

δίκαιο

Οι σχετικές διαδικασίες πρέπει να είναι ορθές δίκαιες εμπρόθεσμες και να μην

έχουν απαγορευτικό κόστος

Γ) Σύμβαση για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινου στη

λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά

θέματα (Σύμβαση Άαρχους)

Το άρθρο 9 παράγραφος 2 της σύμβασης του Aarhus ορίζει τα εξής

laquoΚάθε μέρος στο πλαίσιο της εθνικής του νομοθεσίας εξασφαλίζει ότι το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το δικονομικό διοικητικό δίκαιο ενός κράτους μέλους διαθέτει

πρόσβαση σε διαδικασία επανεξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ήκαι άλλου

ανεξάρτητου και αμερόληπτου φορέα που έχει συσταθεί με νόμο προκειμένου να

[αμφισβητήσει] την ουσιαστική και τυπική νομιμότητα οποιασδήποτε απόφασης

πράξεως ή παράλειψης που υπόκειται στις διατάξεις του άρθρου 6 και σε

12

περίπτωση που προβλέπεται από το εθνικό δίκαιο και υπό την επιφύλαξη της

παραγράφου 3 [σε άλλες σχετικές διατάξεις] της παρούσας σύμβασης

Το επαρκές συμφέρον και η προσβολή δικαιώματος προσδιορίζονται σύμφωνα με

τις απαιτήσεις του εθνικού δικαίου και σύμφωνα με τον σκοπό να παρασχεθεί στο

ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία πρόσβαση στη δικαιοσύνη εντός του πεδίου

εφαρμογής της παρούσας σύμβασης [Προς τούτο] κρίνεται επαρκές για τον

σκοπό του ανωτέρω στοιχείου α΄ το συμφέρον οποιουδήποτε μη κυβερνητικού

οργανισμού ο οποίος πληροί τις απαιτήσεις που αναφέρονται στο άρθρο 2

παράγραφος 5 Οι εν λόγω οργανισμοί θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα

που μπορούν να προσβληθούν για τον σκοπό του ανωτέρω στοιχείου β΄

Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου 2 δεν αποκλείουν τη δυνατότητα

προκαταρκτικής διαδικασίας επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

επηρεάζουν την απαίτηση να εξαντληθούν οι διαδικασίες διοικητικής

επανεξέτασης πριν από την προσφυγή σε ένδικες διαδικασίες σε περίπτωση το

εθνικό δίκαιο προβλέπει την εν λόγω απαίτησηraquo

Δ) Οδηγία 2009147ΕΚ (79409)

Άρθρο 1 παρ 2 Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στα πτηνά τα αυγά τις

φωλιές και τους οικοτόπους τους

Άρθρο 4 παρ 4 Τα κράτη μέλη υιοθετούν κατάλληλα μέτρα για να αποφύγουν

στις ζώνες προστασίας που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 2 τη ρύπανση

ή τη φθορά των οικοτόπων καθώς και τις επιζήμιες για τα πτηνά διαταράξεις

όταν αυτές έχουν σημαντικές συνέπειες σε σχέση με τους αντικειμενικούς

στόχους του παρόντος άρθρου

Ε) ΟΔΗΓΙΑ 9243ΕΟΚ

Άρθρο 6 παρ 3 laquoΚάθε σχέδιο μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη

διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον

εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως

προς τις επιπτώσεις του στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών

διατήρησής του Βάσει των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων

στον τόπο οι αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον

αφού βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειται raquo

Άρθρο 7

laquoΟι υποχρεώσεις που πηγάζουν από τις παραγράφους 2 3 και 4 του άρθρου 6 της

παρούσας οδηγίας αντικαθιστούν τις υποχρεώσεις που πηγάζουν από την πρώτη

πρόταση της παραγράφου 4 του άρθρου 4 της οδηγίας 79409ΕΟΚ όσον αφορά τις

ζώνες που χαρακτηρίστηκαν δυνάμει της παραγράφου 1 του άρθρου 4 ή

αναγνωρίστηκαν με ανάλογο τρόπο δυνάμει της παραγράφου 2 του άρθρου 4 της

εν λόγω οδηγίαςraquo

13

ΣΤ) Εθνικό δίκαιο

1) Η Σύμβαση Άαρχους κυρώθηκε με τον νόμο υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ Α303)

και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος laquoΟι γενικά

παραδεδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις

από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ σύμφωνα με τους

όρους καθεμιάς αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού

δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμουraquo

2) ΚΥΑ υπrsquo αριθμόν 92694702-3-2007 (ΦΕΚ Β2862007)

3) Νόμος υπrsquo αριθμόν 38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής

σύμβασης για το τοπίο που έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

4) ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

Τεκμηρίωση

Α) Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011

1) Με το υπrsquo αριθμόν 301310102003 έγγραφο του δήμου Ζάρακα είχε υποβληθεί

στο ΥΠΕΧΩΔΕ laquoΜελέτη χαρακτηρισμού αξιόλογων οικισμών του Δήμου Ζάρακα

Νομού Λακωνίαςraquo ως παραδοσιακών Εν συνεχεία κατόπιν των εισηγήσεων ndash

αιτιολογικών εκθέσεων με ημερομηνία 17-7-2007 και 4-7-2008 του Τμήματος

Παραδοσιακών Οικισμών του ΥΠΕΧΩΔΕ τώρα ΥΠΕΚΑ και την αποδοχή τους

από το Κεντρικό ΣΧΟΠ με τις 17126-7-2007 και 14610-2008 πράξεις του το σχέδιο

Προεδρικού Διατάγματος διαβιβάστηκε στο ΣτΕ με το απ 79610-3-2011 έγγραφο

της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ αποσιωπήθηκαν αυτές οι

πληροφορίες Αποσιωπήθηκε ότι είχε προγραμματισθεί ο χαρακτηρισμός των

πέριξ του προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ οικισμών laquoΧάρακαςraquo laquoΛαμπόκαμποςraquo και

laquoΠισταμάταraquo ως παραδοσιακών μαζί με άλλους οικισμούς του Ζάρακα

Με το ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012 σχετικό 2)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι Παραλία

Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος Ιωάννης Χάρακας

Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα του Δήμου

Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων γης όρων και περιορισμών

δόμησης αυτώνraquo οι οικισμοί του Ζάρακα κηρύχθηκαν παραδοσιακοί και

έχουν Συνταγματική προστασία

Βάσει της υπ΄ αριθ 498282008 (ΦΕΚ Β24642008) απόφασης της Επιτροπής

Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής στον τομέα του Χωροταξικού

Σχεδιασμού και της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) άρθρο 6-Περιοχές

αποκλεισμού κι ασυμβατότητας αιολικών εγκαταστάσεων-παρ 5α περί τήρησης

14

των ελάχιστων αποστάσεων από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) πρέπει οι ανεμογεννήτριες να είναι σε απόσταση άνω των 1500

μέτρων από τα όρια των παραδοσιακών οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων

Τέσσερις ανεμογεννήτριες του ΑΣΠΗΕ του θέματος χωροθετούνται σε

απόσταση μικρότερη των 1500 από τα όρια του οικισμού laquoΧάρακαςraquo όπως

αυτά καθορίστηκαν με την υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη

Λακωνίας περί ένταξης σε κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χαρακα

της κοινότητας Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών

δόμησης (ΦΕΚ 780Δ1988 σχετικά 3α 3β)

Η υπόθεση της αποσιώπησης στη ΜΠΕ (και στην εκτίμηση των επιπτώσεων) της

ύπαρξης διαδικασίας σε ώριμο μάλιστα στάδιο χαρακτηρισμού των οικισμών

τριών οικισμών πέριξ του ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι λαμβάνει αρνητικότερο

χαρακτήρα καθότι όχι μόνο γνώριζε η ΑΡΧΡΑΝ περί αυτής της διαδικασίας αλλά

επιπλέον στην επονομαζόμενη laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του

σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου

Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από Δεκέμβριο του 2010 στην σελίδα 27 έλαβε

χώρα και άλλη απόκρυψη Όσον αφορούσε στον έλεγχο συμβατότητας του

ΑΣΠΗΕ κατόπιν εφαρμογής των κριτηρίων του άρθρου 6 του ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ ως

προς τις περιοχές αποκλεισμού ειδικότερα για τους οικισμούς των 2000

κατοίκων σημειώνεται δια χειρός ή υπογραφής Δ Οικονόμου και συνεργατών

γνωστός ο πρώτος και από την laquoμη θεσμοθετημένη και μη προβλεπόμενη ως

κατηγορία μελέτης από κάποιο νομοθετικό πλαίσιοraquo ΕΧΜ για την χωροθέτηση

αιολικών στην ΒΑ Λακωνία ότι laquoσύμφωνα με την υπό εκπόνηση μελέτη του

ΣΧΟΟΑΠ Δήμου Ζάρακα (εκπόνηση Α΄ Σταδίου) οι οικισμοί Πιστάματα και

Λαμπόκαμπος είναι σε διαδικασίες χαρακτηρισμού ως παραδοσιακοίraquo Δηλαδή

δεν αναφέρθηκε ο οικισμός Χάρακας και επιπλέον στους χάρτες 2 και 3 (σελ

35 36) δεν εμφανίζονται τα όρια του οικισμού ενώ αυτά των οικισμών

Λαμπόκαμπος και Πιστάματα παρουσιάζονται (σχετικό 4)

2) Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ για την εκτίμηση της

επίπτωσης μιας υπό αδειοδότησης αιολικής μονάδας στο τοπίο διαφοροποιούνται

laquoοι ακτίνεςraquo όπως ορίζονται ανάλογα με τη σημασία και τη ποιότητα του

σημείου laquoιδιαίτερου ενδιαφέροντοςraquo

Ως προς τον ΑΣΠΗΕ του θέματος δεν έχει πραγματοποιηθεί ορθά ο έλεγχος των

κανόνων ένταξης των αιολικών εγκαταστάσεων στο τοπίο (παράρτημα IV

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ)

Οι ακτίνες των ζωνών για την εκτίμηση των επιπτώσεων στο τοπίο ως προς τους

παραδοσιακούς οικισμούς είναι Α=15 χλμ Β=3 χλμ και Γ= 6 χλμ

Ο χαρακτηρισμός των οικισμών της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα Δήμου

Μονεμβασίας ως παραδοσιακών έγινε πριν την οικ 1979402-5-2012 (ορθή

επανάληψη 15-2-2012) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου

του θέματος

15

3) Σε κανένα σημείο της ΜΠΕ δεν είχε αναφερθεί ή άμεση γειτνίαση του ΑΣΠΗΕ

με το οριοθετημένο δημόσιο δάσος Κρεμαστής που διατελεί υπό καθεστώς

διαχείρισης (μόνιμης δεκαετούς δασοπονικής μελέτης) για την αύξηση του

ποσοστού δασοκάλυψης του και η κατάληψη-εκχέρσωση τμήματος του από ένα

μικρό μέρος των συνοδών έργων και της πλατείας της ανεμογεννήτριας με την

αρίθμηση 12 (έγγραφο με απ 56426-5-2011 δασαρχείου Μολάων) Αόριστη

αναφορά υφίσταται στην σελ 143 του κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ περί laquoμικρού μόνο

αριθμού που προβλέπεται να τοποθετηθεί σε δάσος ελάτης βόρεια του έργου του

Χιονοβουνίουraquo δεν αναφέρεται όμως ότι το εν λόγω δάσος τελεί υπό διαχείριση

4) Αποσιωπήθηκε στην ΜΠΕ του έργου ότι καταστρέφεται τμήμα του Ευρωπαϊκού

ορειβατικού μονοπατιού 033 από τις εγκαταστάσεις του ΑΣΠΗΕ και

συνακόλουθα η τουριστικού συνεπώς τοπικά αναπτυξιακού ενδιαφέροντος

διαδρομή από την θέση ρέμα Χάβοσι προς τον Κοκκινόβραχο Χιονοβουνίου ndash

Λαμπόκαμπο (σχετικό 5)

5) Αποσιωπήθηκαν σημαντικές πληροφορίες ορνιθολογικής σημασίας όπως η

φωλεοποίηση του είδους Σπιζαετός στις ορθοπλαγιές στη Μεγάλη Τούρλα

κοντά στον Χάρακα και στη θέση του προτεινόμενου έργου και οι

υφιστάμενες πληροφορίες για την περιοχή από ορνιθολογικές μελέτες στα

πλαίσια αιτήσεων άλλων ενδιαφερομένων εταιρειών για εγκαταστάσεις αιολικών

σταθμών στην ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Τα δύο πρόσωπα που φέρονται να πραγματοποίησαν τις ορνιθολογικές

διερευνήσεις της ΕΟΜ για τα αιολικά της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ βάσει των βιογραφικών

τους που τα επικαλούνται για την επιστημονική επάρκεια της προσκομισθείσας

δια της ΜΠΕ τελικής έκθεσης-ΕΟΜ του τεύχους Δεκεμβρίου 2010 δεν είναι

δυνατόν να αγνοούσαν ότι σύμφωνα με τον οδηγό της ΕΟΕ (στο εξής Οδηγός)

laquoΕκτίμηση των επιπτώσεων στην ορνιθοπανίδα από την δημιουργία και

λειτουργία αιολικών πάρκων-Οδηγίες για την εκπόνηση της Ειδικής

Ορνιθολογικής Μελέτης-Ιανουάριος 2009raquo για την οριοθέτηση του laquoπεδίου της

προκαταρκτικής μελέτηςraquo ώστε να σχηματισθεί μία πρώτη εικόνα της σύνθεσης

των ειδών των πτηνών και της αφθονίας των πληθυσμών τους σε μία περιοχή και

την εξέταση της τυχόν ευαισθησίας τους σε σχέση με το έργο απαιτείται 1)

Ανάλυση των υφιστάμενων πληροφοριών για την περιοχή 2) Αξιολόγηση της

πιθανής σύνθεσης των αναμενόμενων ειδών της ορνιθοπανίδας της περιοχής με

βάση τα ενδιαιτήματα της 3) Αναγνωριστική ορνιθολογική έρευνα πεδίου

Όπως αναφέρεται στο εδάφιο περί της ανάλυσης της υφιστάμενης πληροφορίας

κεφάλαιο 21α σελ 17 του Οδηγού laquoΗ πρώτη και ευκολότερη πηγή

δεδομένων είναι η υφιστάμενη δημοσιευμένη και αδημοσίευτη πληροφορία

για την περιοχή είτε από βιβλιογραφικές αναφορές είτε από ανθρώπους που

έχουν στοιχεία για την ορνιθοπανίδαraquo

httpfilesornithologikigrdocspolitikiaiolikaaiolika_odigiespdf

16

Το κεφάλαιο 4 της ΕΟΜ που υπέβαλε η ΑΡΧΡΑΝ από Δεκέμβριο του 2010

αυτής που συνόδευε την ΜΠΕ του έργου του θέματος είχε τον τίτλο

laquoΒιβλιογραφική διερεύνηση της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης περιοχής

μελέτης και επιλογή στόχων (σελίδα 42)raquo

Στο υποκεφάλαιο 44 της εν λόγω ΕΟΜ Κομηνού με τίτλο laquoΟρνιθολογικές

πληροφορίες για την περιοχή μελέτης από άλλες πηγέςraquo αναφέρεται ότι

laquoΕκτός από την πληροφορία που αντλούμε από τις παραπάνω

βιβλιογραφικές πηγές (βλ 41 42 43 πρόκειται για πληροφορίες από το

τυποποιημένο δελτίο δεδομένων της Ζώνης Ειδικής Προστασίας laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo και αυτές από τον κατάλογο της Birdlife International

του ετών 1996 και 2007 ως προς τα απαντώμενα είδη στην ΣΠΠ GR 123 Όρη

Ανατολικής Λακωνίας) η μόνη επιστημονική έργασία που έχει διεξαχθεί

στην περιοχή είναι αυτή του Μπούσμπουρα (2007) για τον Δήμο Ζάρακα με

τίτλο laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα

και προτάσεις για την προστασία-διαχείριση και ανάδειξη τουraquo (σελίδα 48)

Βεβαίως αποσιωπήθηκε η βασική πληροφορία ως προς τους κινδύνους

για την προστατευόμενη περιοχή όπου ρητά σημειώνεται στο Standard

Data Form (SDF) της ΖΕΠ φόρμα που αποτελεί την νομική βάση της ότι ο

σχεδιασμός για κατασκευή αρκετών (πολλών) αιολικών σταθμών στις

κορυφογραμμές της περιοχής αποτελεί απειλή για τα προστατευόμενα είδη

και τους βιοτόπους του Στο ίδιο συμπέρασμα εξάλλου είχε καταλήξει ο

συντάξας τις σελίδες για τις επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα στην προμελέτη

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου του θέματος

Η ίδια ανακρίβεια ήκαι αναλήθεια κατά την άποψη μας επαναλαμβάνεται

στο κεφ 6243 της ΜΠΕ για τα αιολικά διαλείπουσας ονομαστικής τιμής 24

MW της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ και τα συνοδά της έργα στο Χιονοβούνι H εκτίμηση

για συνειδητή αποσιώπηση περιβαλλοντικών πληροφοριών που σε κάθε

περίπτωση έπρεπε να θέσει ο κύριος του προτεινόμενου έργου υπrsquo όψιν

των αρχών με αρμοδιότητα στον τομέα του περιβάλλοντος και στο

ενδιαφερόμενο κοινό απορρέει ευθέως από τα διαλαμβανόμενα στην εν

λόγω ΜΠΕ

Στο κεφάλαιο 7(134) σελ 144 της ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΟι εκτιμήσεις των

περιβαλλοντικών μελετών των άλλων ΑΠ της περιοχής μελέτης των

αθροιστικών πολλές από αυτές υποστηριζόμενες από ορνιθολογικές

μελέτες φαίνεται να τεκμηριώνουν την έλλειψη σημαντικών επιπτώσεων

από την κατασκευή και λειτουργία κάθε ΑΠ στην ορνιθοπανίδα της

περιοχής (ως μεμονωμένες εγκαταστάσεις) τόσο τη μόνιμη όσο και τη

μεταναστευτική μετά και τη λήψη μέτρων προστασίαςraquo laquoγια τις ανάγκες

της παρούσας μελέτης και προκειμένου να εκτιμηθεί η αθροιστική επίπτωση

του υπό μελέτη έργου στο Χιονοβούνι σε συνάρτηση με τα άλλα ΑΠ

γίνεται μια προσεγγιστική αδρομερής εκτίμηση της αθροιστικής επίπτωσης

των άλλων ΑΠ (όπως προσδιορίστηκαν στο κεφάλαιο 7131) Η εκτίμηση

αυτή στηρίζεται α) σε ευρήματα περιβαλλοντικών μελετών άλλων ΑΠ β)

17

σε ευρήματα της μελέτης laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού

περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα και προτάσεις για την προστασία-

διαχείριση και ανάδειξη του Μπούσμπουρας 2007 γ) raquo Παρακάτω σελ 149

150 του κεφ 7 αναφέρεται ότι laquo είναι φανερό ότι και οι δύο μελέτες

(Μπούσμπουρα-Κομηνού) καθώς και οι άλλες στην περιοχή μπορούν να

αξιοποιηθούν μόνο εν μέρει ως προς τις εκτιμήσεις για τις αθροιστικές

επιπτώσεις όλων των ΑΠ της περιοχής μελέτης της ΝΑ Λακωνίας

(ομάδες Α Β Γ και Δ της παρούσας)raquo

Βεβαίως η ΑΡΧΡΑΝ είχε λάβει γνώση του εγγράφου με τις απόψεις του ΕΚΒΥ

και τις πληροφορίες από την Οικολογική Μελέτη Βάσης για τους

προτεινόμενους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-Πούλος Ράχη Γκιώνη-

Γκρόπες

Επιπλέον πληροφορίες υφίσταντο α) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo για

την ευρύτερη περιοχή γύρω από τις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και

laquoΚαλογεροβούνι-Πούλος-2006 του βιολόγου ορνιθολόγου Hallman Ben

Σφήκα κα την οποία διέθετε το ΥΠΕΧΩΔΕraquo β) στην laquoΟικολογική Μελέτη

Βάσηςraquo για την ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo από

Ιούλιο του 2008 των Hallman Ben Πυλαρά Αδαμαντίας βιολόγου κά (ως

προς αυτήν ενδέχεται να μην είχε αυτή υποβληθεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ το

αναφερόμενο έτος 2008) γ) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo ευρύτερα των

περιοχών laquoΚοντορράχηraquo και laquoΣπαρτίλα-Κάρκανοraquo από Ιούνιο του 2009 των

Hallman Ben Μπεκιάρη Ιωάννη περιβαλλοντολόγου κά την οποία διέθετε

το ΥΠΕΧΩΔΕ από τον Ιούλιο του 2009

Οι προαναφερόμενες laquoΟικολογικές Μελέτες Βάσηςraquo περιείχαν αρκούντως

αξιόπιστες ορνιθολογικές διερευνήσεις-αξιολογήσεις χάρτες και αξιόπιστα

ημερολόγια παρατήρησης και είχαν προσκομισθεί στα πλαίσια αιτήσεων για

περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις αιολικών σταθμών στις αναφερόμενες σε

αυτές ορεινές θέσεις Σημειώνεται ότι κατ΄ απαίτηση της αρμόδιας

Υπηρεσίας Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ οι διερευνήσεις είχαν επεκταθεί σε

ευρύτερη ζώνη σε απόσταση τουλάχιστον πέντε χιλιομέτρων από αυτή που

αφορούσε η κάθε αίτηση αδειοδότησης

Β) Υποβολή και προώθηση εκ μέρους της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ ελλειπούς

φακέλου ΜΠΕ

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ του έργου του θέματος αναφέρεται στο

κεφάλαιο 3 σελ 11 ότι laquoΤονίζεται τέλος ότι για το εν λόγω έργο εκπονείται

από τον Αύγουστο του 2009 Ειδική Ορνιθολογική Μελέτη η οποία είναι σε

εξέλιξη (δεύτερο έτος παρακολουθήσεων) τα αποτελέσματα της οποίας

λαμβάνονται υπόψη στην παρούσα ΜΠΕraquo επίσης στο Κεφάλαιο 8 (833)

σελίδα 11 της εν λόγω ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΣτα πλαίσια της

περιβαλλοντικής αδειοδότησης του προτεινόμενου έργου έχει διεξαχθεί

18

παρακολούθηση της ορνιθοπανίδας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του

ενός έτους τα ευρήματα της οποίας παρουσιάζονται αναλυτικά στην Ειδική

Ορνιθολογική Μελέτη που παρατίθεται στο παράρτημα της παρούσας

Μολονότι η προαναφερθείσα παρακολούθηση θα συνεχιστεί έτσι ώστε το

συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνεςraquo

Τις αναφορές αυτές επικαλέστηκε η ΑΡΧΡΑΝ στο από τον Φεβρουάριο του

2012 έγγραφο υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων επί της ΜΠΕ (βλ

υπόψη 28 της ΑΕΠΟ του θέματος) σημειώνοντας ότι laquoΌπως αναφερόταν

στο κεφάλαιο 8 της ΜΠΕ του έργου η παρακολούθηση θα συνεχιζόταν έτσι

ώστε το συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνες Η

παρακολούθηση αυτή ολοκληρώθηκε πλέον και τα συνολικά

αποτελέσματα περιλαμβάνονται σε επικαιροποιημένη ΕΟΜ (Δεκέμβριος

2011) όπως αυτή υποβλήθηκε στην ΕΥΠΕ με το από 19574630-01-12

διαβιβαστικόraquo

Όμως θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η από τον Δεκέμβριο του 2010

laquoΕιδική Ορνιθολογική Μελέτη στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης

ενός ΑΠ στη θέση Χιονοβούνι στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Λακωνίας

της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕraquo φερόταν να ήταν η τελική έκθεση

Στην σελίδα 10 κεφ 13 Χρονοδιάγραμμα Καταγραφής Ορνιθολογικών

Παραμέτρων-Χρονική περίοδος καταγραφών αναφέρεται ρητά ότι laquoΤο

συνολικό διάστημα της έρευνας πεδίου είχε διάρκεια 17 μήνες η οποία

κατανέμεται σε 6 χρονικές περιόδους Για την περάτωση των εργασιών

πεδίου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στην περιοχή μελέτης τις κάτωθι

περιόδουςraquo

Ευλόγως επομένως δυνάμεθα να διατυπώσουμε αμφιβολίες για την

αξιοπιστία της επικαιροποιημένης ΕΟΜ ως προς τις ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που φέρονται να έλαβαν χώρα το έτος 2011 Εξάλλου δεν

φαίνεται να έχει προσκομισθεί το σχετικό πρωτόκολλο καταγραφής

ορνιθοπανίδας γιrsquo αυτό το έτος Όπως διατυπώνεται στην σελίδα 150 του

κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ (7134) της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ για το έργο του θέματος

κριτικά ως προς άλλη μελέτη laquoδεν παρατίθενται πρωτογενή στοιχεία ούτε

ο χρόνος και το διάστημα των καταγραφώνraquo Η διαπίστωση αυτή βεβαίως

δεν εξαντλείται μόνο αναφορικά με την από το έτος 2007 μελέτη

Μπούσμπουρα για το φυσικό περιβάλλον του Ζάρακα

Δεν θα επιχειρήσουμε προς το παρόν να υπεισέλθουμε στην διατύπωση

ειδικότερων αντιρρήσεων ως προς το περιεχόμενο αυτής της ΕΟΜ που

περιλαμβάνει πληροφορίες (στοιχεία) και εκτιμήσεις που αμφισβητούνται

πλήρως εκ μέρους μας Και αυτό επειδή πρέπει να ανακληθεί η ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος και να λάβει χώρα η προβλεπόμενη βάσει του

ισχύοντος θεσμικού πλαισίου διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό ώστε

να συμπληρωθούν αυτές οι πληροφορίες και η επεξεργασία τους να

γνωμοδοτήσουν εκ νέου οι Υπηρεσίες με αρμοδιότητα στο περιβάλλον και

την χωροταξία και να συμπληρωθεί η εκτίμηση των επιπτώσεων του

19

εργου από όσους ενδεχομένως αφορα το έργο (7ο αιτιολογική εκτίμηση της

Οδηγίας 201192ΕΕ)

Δεδομένης της αυτοδίκαιης ακυρότητας της παρα-διαδικασίας

υποβολής του δήθεν συμπληρώματος της ελλειπούς ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

ΑΕ με τις φερόμενες ως ορνιθολογικές παρατηρήσεις του έτους 2011 της

προσχηματικής επαναξιολόγησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων κατόπιν

της αρνητικής γνωμοδότησης της ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της μη σύννομης

συνεπώς έκδοσης της ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος εξυπακούεται ότι η με

αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 πράξη για το έργο του θέματος στερείται

κύρους και πρέπει να ανακληθεί

Η ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος χορηγήθηκε και αυτό με ευθύνη της

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ μη σύννομα και πρέπει να ανακληθεί λαμβάνοντας υπόψη

ότι ο κύριος του προτεινόμενου έργου δεν απέδειξε ότι οι επιπτώσεις από

αυτό δεν θίγουν την ειδική ζώνη διατήρησης και προστασίας αφού και

η αρμόδια για τις περιοχές του δικτύου Natura Υπηρεσία Περιβάλλοντος

δεν έχει βεβαιωθεί για την μη πρόκληση σημαντικών συνεπειών για την

ακεραιότητα του τόπου

Εφrsquo όσον δεν μπορεί να αποκλειστεί βάσει αντικειμενικών στοιχείων ότι το

συγκεκριμένο έργο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα ομοειδή που έχουν

λάβει άδεια παραγωγής εντός της ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και

εξετάζεται η αδειοδότηση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά-σημαντικά

τον τόπο όπως συνάγεται από το υπrsquo αριθμόν 16034345822-03-2012 έγγραφο

ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και κρίθηκε απαραίτητη η σύνταξη μελέτης γενικής

ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ βάσει

του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ για να συνεκτιμηθούν προφανώς

οι επιπτώσεις αθροιστικά η διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό και

τις περιβαλλοντικές οργανώσεις πρέπει να επαναληφθεί όταν υποβληθεί

η μελέτη δέουσας εκτίμησης που πρέπει να προσκομισθεί μαζί με τα

αποτελέσματα της νέας ετήσιας διερεύνησης των πληθυσμών και των

συνηθειών της προστατευόμενης ορνιθοπανίδας αλλά και αυτών των

φερόμενων ως παρατηρήσεων του έτους 2011

Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εγκρίνουν σχέδια προγράμματα ή έργα εντός

περιοχών του δικτύου Natura 2000 μόνον όταν είναι βέβαιες κατόπιν

στάθμισης όλων των σχετικών πληροφοριών ότι η οικεία περιοχή δεν

θίγεται

Δεδομένων βάσιμων αμφιβολιών ο κύριος του προτεινόμενου έργου φέρει

το βάρος να αποδείξει ότι οι επιπτώσεις από αυτό δεν θίγουν την ειδική

ζώνη διατήρησης και προστασίας ως τέτοια Η οδηγία για τους

οικοτόπους καθορίζει με ποιον καταρχήν τρόπο πρέπει να παρασχεθεί η

απόδειξη αυτή ήτοι με την προβλεπόμενη από το άρθρο 6 παράγραφος 3

αυτής εκτίμηση του έργου ως προς τις επιπτώσεις του στην εν λόγω περιοχή

ενόψει των σκοπών διατήρησης της Κατά την εκτίμηση αυτή πρέπει να

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 10: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

10

Το άρθρο 3 της Οδηγίας 201192ΕΕ ορίζει ότι Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών

επιπτώσεων εντοπίζει περιγράφει και αξιολογεί δεόντως υπό το πρίσμα κάθε

συγκεκριμένης περίπτωσης και σύμφωνα με τα άρθρα 4 έως 12 τις άμεσες και

έμμεσες επιπτώσεις ενός έργου

α) στον άνθρωπο στην πανίδα και στη χλωρίδα

β) στο έδαφος στα ύδατα στον αέρα στο κλίμα και στο τοπίο

γ) στα υλικά αγαθά και στην πολιτιστική κληρονομιά

δ) στην αλληλεπίδραση μεταξύ των παραγόντων που αναφέρονται στα στοιχεία

α) β) και γ)

Το άρθρο 5 παρ 1 ορίζει ότι laquoΣτην περίπτωση των έργων που κατrsquo εφαρμογή

του άρθρου 4 πρέπει να υποβάλλονται σε εκτίμηση περιβαλλοντικών

επιπτώσεων σύμφωνα με το παρόν άρθρο και τα άρθρα 6 έως 10 τα κράτη μέλη

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του έργου

παρέχει υπό την κατάλληλη μορφή τις πληροφορίες που καθορίζονται στο

παράρτημα IV στο μέτρο που α) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι οι πληροφορίες αυτές

ενδιαφέρουν ένα δεδομένο στάδιο της διαδικασίας χορήγησης αδείας και τα ειδικά

χαρακτηριστικά ενός έργου ή τύπου έργου και των στοιχείων περιβάλλοντος που

ενδέχεται να επηρεασθούν β) τα κράτη μέλη κρίνουν ότι δύναται ευλόγως να

απαιτηθεί από τον κύριο του έργου να συλλέξει τα εν λόγω στοιχεία

λαμβάνοντας μεταξύ άλλων υπόψη τις υπάρχουσες γνώσεις και μεθόδους

εκτίμησηςraquo στην παρ 3 laquoΟι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

σύμφωνα με την παράγραφο 1 περιλαμβάνουν τουλάχιστονγ) τα απαραίτητα

στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργουraquo

Το άρθρο 6 παρ 2 ορίζει ότι Το κοινό ενημερώνεται έγκαιρα με ανακοινώσεις ή

με άλλα πρόσφορα μέσα όπως τα ηλεκτρονικά μέσα όπου αυτά είναι διαθέσιμα

για τα ακόλουθα ζητήματα σε αρχικό στάδιο των διαδικασιών λήψης αποφάσεων

σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και το

αργότερο μόλις καταστεί ευλόγως δυνατή η παροχή πληροφοριώνα) την αίτηση

για συναίνεση ανάπτυξης β) το γεγονός ότι το έργο υπόκειται σε διαδικασία

εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και ανάλογα με την περίπτωση το

γεγονός ότι έχει εφαρμογή το άρθρο 7ε) ένδειξη του κατά πόσον είναι

διαθέσιμες οι πληροφορίες που συλλέγονται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 3

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο χρονικό διάστημα τίθενται στη

διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού τα ακόλουθα α) κάθε πληροφορία που

συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ 4 Στο ενδιαφερόμενο κοινό

παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά δυνατότητες να συμμετάσχει στις

διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά με το περιβάλλον που αναφέρονται στο

άρθρο 2 παράγραφος 2 και για τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει

παρατηρήσεις και γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην

αρμόδια αρχή ή αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση

ανάπτυξης

Το άρθρο 11 ορίζει

11

1 Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σύμφωνα με το εθνική έννομη τάξη τους το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το διοικητικό δικονομικό δίκαιο ενός κράτους μέλους έχει

πρόσβαση σε μια διαδικασία εξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ή άλλου ανεξάρτητου

και αμερόληπτου οργάνου συσταθέντος νομοθετικώς προκειμένου να

αμφισβητήσει την ουσιαστική ή τη διαδικαστική νομιμότητα αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις της παρούσας οδηγίας

περί συμμετοχής του κοινού

2 Τα κράτη μέλη καθορίζουν σε ποια φάση είναι δυνατόν να προσβάλλονται

αποφάσεις πράξεις ή παραλείψεις

3 Τα κράτη μέλη καθορίζουν τι αποτελεί επαρκές συμφέρον και τι προσβολή

δικαιώματος με σταθερό γνώμονα να παρέχεται στο ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία

πρόσβαση στη δικαιοσύνη Προς τούτο το συμφέρον κάθε μη κυβερνητικής

οργάνωσης που πληροί τις απαιτήσεις του άρθρου 1 παράγραφος 2 θεωρείται

επαρκές για τους σκοπούς του στοιχείου α) της παραγράφου 1 του παρόντος

άρθρου Οι οργανώσεις αυτές θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα που

μπορούν να προσβληθούν για τους σκοπούς του στοιχείου β) της παραγράφου 1

του παρόντος άρθρου

4 Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν αποκλείουν τη δυνατότητα μιας

προκαταρκτικής διαδικασίας αναθεώρησης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

θίγουν την απαίτηση να εξαντλούνται οι διοικητικές διαδικασίες

αναθεώρησης πριν από την προσφυγή σε δικαστικές διαδικασίες

αναθεώρησης όπου υφίσταται τέτοιου είδους απαίτηση κατά το εθνικό

δίκαιο

Οι σχετικές διαδικασίες πρέπει να είναι ορθές δίκαιες εμπρόθεσμες και να μην

έχουν απαγορευτικό κόστος

Γ) Σύμβαση για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινου στη

λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά

θέματα (Σύμβαση Άαρχους)

Το άρθρο 9 παράγραφος 2 της σύμβασης του Aarhus ορίζει τα εξής

laquoΚάθε μέρος στο πλαίσιο της εθνικής του νομοθεσίας εξασφαλίζει ότι το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το δικονομικό διοικητικό δίκαιο ενός κράτους μέλους διαθέτει

πρόσβαση σε διαδικασία επανεξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ήκαι άλλου

ανεξάρτητου και αμερόληπτου φορέα που έχει συσταθεί με νόμο προκειμένου να

[αμφισβητήσει] την ουσιαστική και τυπική νομιμότητα οποιασδήποτε απόφασης

πράξεως ή παράλειψης που υπόκειται στις διατάξεις του άρθρου 6 και σε

12

περίπτωση που προβλέπεται από το εθνικό δίκαιο και υπό την επιφύλαξη της

παραγράφου 3 [σε άλλες σχετικές διατάξεις] της παρούσας σύμβασης

Το επαρκές συμφέρον και η προσβολή δικαιώματος προσδιορίζονται σύμφωνα με

τις απαιτήσεις του εθνικού δικαίου και σύμφωνα με τον σκοπό να παρασχεθεί στο

ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία πρόσβαση στη δικαιοσύνη εντός του πεδίου

εφαρμογής της παρούσας σύμβασης [Προς τούτο] κρίνεται επαρκές για τον

σκοπό του ανωτέρω στοιχείου α΄ το συμφέρον οποιουδήποτε μη κυβερνητικού

οργανισμού ο οποίος πληροί τις απαιτήσεις που αναφέρονται στο άρθρο 2

παράγραφος 5 Οι εν λόγω οργανισμοί θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα

που μπορούν να προσβληθούν για τον σκοπό του ανωτέρω στοιχείου β΄

Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου 2 δεν αποκλείουν τη δυνατότητα

προκαταρκτικής διαδικασίας επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

επηρεάζουν την απαίτηση να εξαντληθούν οι διαδικασίες διοικητικής

επανεξέτασης πριν από την προσφυγή σε ένδικες διαδικασίες σε περίπτωση το

εθνικό δίκαιο προβλέπει την εν λόγω απαίτησηraquo

Δ) Οδηγία 2009147ΕΚ (79409)

Άρθρο 1 παρ 2 Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στα πτηνά τα αυγά τις

φωλιές και τους οικοτόπους τους

Άρθρο 4 παρ 4 Τα κράτη μέλη υιοθετούν κατάλληλα μέτρα για να αποφύγουν

στις ζώνες προστασίας που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 2 τη ρύπανση

ή τη φθορά των οικοτόπων καθώς και τις επιζήμιες για τα πτηνά διαταράξεις

όταν αυτές έχουν σημαντικές συνέπειες σε σχέση με τους αντικειμενικούς

στόχους του παρόντος άρθρου

Ε) ΟΔΗΓΙΑ 9243ΕΟΚ

Άρθρο 6 παρ 3 laquoΚάθε σχέδιο μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη

διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον

εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως

προς τις επιπτώσεις του στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών

διατήρησής του Βάσει των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων

στον τόπο οι αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον

αφού βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειται raquo

Άρθρο 7

laquoΟι υποχρεώσεις που πηγάζουν από τις παραγράφους 2 3 και 4 του άρθρου 6 της

παρούσας οδηγίας αντικαθιστούν τις υποχρεώσεις που πηγάζουν από την πρώτη

πρόταση της παραγράφου 4 του άρθρου 4 της οδηγίας 79409ΕΟΚ όσον αφορά τις

ζώνες που χαρακτηρίστηκαν δυνάμει της παραγράφου 1 του άρθρου 4 ή

αναγνωρίστηκαν με ανάλογο τρόπο δυνάμει της παραγράφου 2 του άρθρου 4 της

εν λόγω οδηγίαςraquo

13

ΣΤ) Εθνικό δίκαιο

1) Η Σύμβαση Άαρχους κυρώθηκε με τον νόμο υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ Α303)

και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος laquoΟι γενικά

παραδεδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις

από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ σύμφωνα με τους

όρους καθεμιάς αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού

δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμουraquo

2) ΚΥΑ υπrsquo αριθμόν 92694702-3-2007 (ΦΕΚ Β2862007)

3) Νόμος υπrsquo αριθμόν 38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής

σύμβασης για το τοπίο που έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

4) ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

Τεκμηρίωση

Α) Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011

1) Με το υπrsquo αριθμόν 301310102003 έγγραφο του δήμου Ζάρακα είχε υποβληθεί

στο ΥΠΕΧΩΔΕ laquoΜελέτη χαρακτηρισμού αξιόλογων οικισμών του Δήμου Ζάρακα

Νομού Λακωνίαςraquo ως παραδοσιακών Εν συνεχεία κατόπιν των εισηγήσεων ndash

αιτιολογικών εκθέσεων με ημερομηνία 17-7-2007 και 4-7-2008 του Τμήματος

Παραδοσιακών Οικισμών του ΥΠΕΧΩΔΕ τώρα ΥΠΕΚΑ και την αποδοχή τους

από το Κεντρικό ΣΧΟΠ με τις 17126-7-2007 και 14610-2008 πράξεις του το σχέδιο

Προεδρικού Διατάγματος διαβιβάστηκε στο ΣτΕ με το απ 79610-3-2011 έγγραφο

της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ αποσιωπήθηκαν αυτές οι

πληροφορίες Αποσιωπήθηκε ότι είχε προγραμματισθεί ο χαρακτηρισμός των

πέριξ του προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ οικισμών laquoΧάρακαςraquo laquoΛαμπόκαμποςraquo και

laquoΠισταμάταraquo ως παραδοσιακών μαζί με άλλους οικισμούς του Ζάρακα

Με το ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012 σχετικό 2)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι Παραλία

Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος Ιωάννης Χάρακας

Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα του Δήμου

Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων γης όρων και περιορισμών

δόμησης αυτώνraquo οι οικισμοί του Ζάρακα κηρύχθηκαν παραδοσιακοί και

έχουν Συνταγματική προστασία

Βάσει της υπ΄ αριθ 498282008 (ΦΕΚ Β24642008) απόφασης της Επιτροπής

Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής στον τομέα του Χωροταξικού

Σχεδιασμού και της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) άρθρο 6-Περιοχές

αποκλεισμού κι ασυμβατότητας αιολικών εγκαταστάσεων-παρ 5α περί τήρησης

14

των ελάχιστων αποστάσεων από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) πρέπει οι ανεμογεννήτριες να είναι σε απόσταση άνω των 1500

μέτρων από τα όρια των παραδοσιακών οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων

Τέσσερις ανεμογεννήτριες του ΑΣΠΗΕ του θέματος χωροθετούνται σε

απόσταση μικρότερη των 1500 από τα όρια του οικισμού laquoΧάρακαςraquo όπως

αυτά καθορίστηκαν με την υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη

Λακωνίας περί ένταξης σε κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χαρακα

της κοινότητας Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών

δόμησης (ΦΕΚ 780Δ1988 σχετικά 3α 3β)

Η υπόθεση της αποσιώπησης στη ΜΠΕ (και στην εκτίμηση των επιπτώσεων) της

ύπαρξης διαδικασίας σε ώριμο μάλιστα στάδιο χαρακτηρισμού των οικισμών

τριών οικισμών πέριξ του ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι λαμβάνει αρνητικότερο

χαρακτήρα καθότι όχι μόνο γνώριζε η ΑΡΧΡΑΝ περί αυτής της διαδικασίας αλλά

επιπλέον στην επονομαζόμενη laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του

σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου

Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από Δεκέμβριο του 2010 στην σελίδα 27 έλαβε

χώρα και άλλη απόκρυψη Όσον αφορούσε στον έλεγχο συμβατότητας του

ΑΣΠΗΕ κατόπιν εφαρμογής των κριτηρίων του άρθρου 6 του ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ ως

προς τις περιοχές αποκλεισμού ειδικότερα για τους οικισμούς των 2000

κατοίκων σημειώνεται δια χειρός ή υπογραφής Δ Οικονόμου και συνεργατών

γνωστός ο πρώτος και από την laquoμη θεσμοθετημένη και μη προβλεπόμενη ως

κατηγορία μελέτης από κάποιο νομοθετικό πλαίσιοraquo ΕΧΜ για την χωροθέτηση

αιολικών στην ΒΑ Λακωνία ότι laquoσύμφωνα με την υπό εκπόνηση μελέτη του

ΣΧΟΟΑΠ Δήμου Ζάρακα (εκπόνηση Α΄ Σταδίου) οι οικισμοί Πιστάματα και

Λαμπόκαμπος είναι σε διαδικασίες χαρακτηρισμού ως παραδοσιακοίraquo Δηλαδή

δεν αναφέρθηκε ο οικισμός Χάρακας και επιπλέον στους χάρτες 2 και 3 (σελ

35 36) δεν εμφανίζονται τα όρια του οικισμού ενώ αυτά των οικισμών

Λαμπόκαμπος και Πιστάματα παρουσιάζονται (σχετικό 4)

2) Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ για την εκτίμηση της

επίπτωσης μιας υπό αδειοδότησης αιολικής μονάδας στο τοπίο διαφοροποιούνται

laquoοι ακτίνεςraquo όπως ορίζονται ανάλογα με τη σημασία και τη ποιότητα του

σημείου laquoιδιαίτερου ενδιαφέροντοςraquo

Ως προς τον ΑΣΠΗΕ του θέματος δεν έχει πραγματοποιηθεί ορθά ο έλεγχος των

κανόνων ένταξης των αιολικών εγκαταστάσεων στο τοπίο (παράρτημα IV

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ)

Οι ακτίνες των ζωνών για την εκτίμηση των επιπτώσεων στο τοπίο ως προς τους

παραδοσιακούς οικισμούς είναι Α=15 χλμ Β=3 χλμ και Γ= 6 χλμ

Ο χαρακτηρισμός των οικισμών της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα Δήμου

Μονεμβασίας ως παραδοσιακών έγινε πριν την οικ 1979402-5-2012 (ορθή

επανάληψη 15-2-2012) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου

του θέματος

15

3) Σε κανένα σημείο της ΜΠΕ δεν είχε αναφερθεί ή άμεση γειτνίαση του ΑΣΠΗΕ

με το οριοθετημένο δημόσιο δάσος Κρεμαστής που διατελεί υπό καθεστώς

διαχείρισης (μόνιμης δεκαετούς δασοπονικής μελέτης) για την αύξηση του

ποσοστού δασοκάλυψης του και η κατάληψη-εκχέρσωση τμήματος του από ένα

μικρό μέρος των συνοδών έργων και της πλατείας της ανεμογεννήτριας με την

αρίθμηση 12 (έγγραφο με απ 56426-5-2011 δασαρχείου Μολάων) Αόριστη

αναφορά υφίσταται στην σελ 143 του κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ περί laquoμικρού μόνο

αριθμού που προβλέπεται να τοποθετηθεί σε δάσος ελάτης βόρεια του έργου του

Χιονοβουνίουraquo δεν αναφέρεται όμως ότι το εν λόγω δάσος τελεί υπό διαχείριση

4) Αποσιωπήθηκε στην ΜΠΕ του έργου ότι καταστρέφεται τμήμα του Ευρωπαϊκού

ορειβατικού μονοπατιού 033 από τις εγκαταστάσεις του ΑΣΠΗΕ και

συνακόλουθα η τουριστικού συνεπώς τοπικά αναπτυξιακού ενδιαφέροντος

διαδρομή από την θέση ρέμα Χάβοσι προς τον Κοκκινόβραχο Χιονοβουνίου ndash

Λαμπόκαμπο (σχετικό 5)

5) Αποσιωπήθηκαν σημαντικές πληροφορίες ορνιθολογικής σημασίας όπως η

φωλεοποίηση του είδους Σπιζαετός στις ορθοπλαγιές στη Μεγάλη Τούρλα

κοντά στον Χάρακα και στη θέση του προτεινόμενου έργου και οι

υφιστάμενες πληροφορίες για την περιοχή από ορνιθολογικές μελέτες στα

πλαίσια αιτήσεων άλλων ενδιαφερομένων εταιρειών για εγκαταστάσεις αιολικών

σταθμών στην ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Τα δύο πρόσωπα που φέρονται να πραγματοποίησαν τις ορνιθολογικές

διερευνήσεις της ΕΟΜ για τα αιολικά της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ βάσει των βιογραφικών

τους που τα επικαλούνται για την επιστημονική επάρκεια της προσκομισθείσας

δια της ΜΠΕ τελικής έκθεσης-ΕΟΜ του τεύχους Δεκεμβρίου 2010 δεν είναι

δυνατόν να αγνοούσαν ότι σύμφωνα με τον οδηγό της ΕΟΕ (στο εξής Οδηγός)

laquoΕκτίμηση των επιπτώσεων στην ορνιθοπανίδα από την δημιουργία και

λειτουργία αιολικών πάρκων-Οδηγίες για την εκπόνηση της Ειδικής

Ορνιθολογικής Μελέτης-Ιανουάριος 2009raquo για την οριοθέτηση του laquoπεδίου της

προκαταρκτικής μελέτηςraquo ώστε να σχηματισθεί μία πρώτη εικόνα της σύνθεσης

των ειδών των πτηνών και της αφθονίας των πληθυσμών τους σε μία περιοχή και

την εξέταση της τυχόν ευαισθησίας τους σε σχέση με το έργο απαιτείται 1)

Ανάλυση των υφιστάμενων πληροφοριών για την περιοχή 2) Αξιολόγηση της

πιθανής σύνθεσης των αναμενόμενων ειδών της ορνιθοπανίδας της περιοχής με

βάση τα ενδιαιτήματα της 3) Αναγνωριστική ορνιθολογική έρευνα πεδίου

Όπως αναφέρεται στο εδάφιο περί της ανάλυσης της υφιστάμενης πληροφορίας

κεφάλαιο 21α σελ 17 του Οδηγού laquoΗ πρώτη και ευκολότερη πηγή

δεδομένων είναι η υφιστάμενη δημοσιευμένη και αδημοσίευτη πληροφορία

για την περιοχή είτε από βιβλιογραφικές αναφορές είτε από ανθρώπους που

έχουν στοιχεία για την ορνιθοπανίδαraquo

httpfilesornithologikigrdocspolitikiaiolikaaiolika_odigiespdf

16

Το κεφάλαιο 4 της ΕΟΜ που υπέβαλε η ΑΡΧΡΑΝ από Δεκέμβριο του 2010

αυτής που συνόδευε την ΜΠΕ του έργου του θέματος είχε τον τίτλο

laquoΒιβλιογραφική διερεύνηση της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης περιοχής

μελέτης και επιλογή στόχων (σελίδα 42)raquo

Στο υποκεφάλαιο 44 της εν λόγω ΕΟΜ Κομηνού με τίτλο laquoΟρνιθολογικές

πληροφορίες για την περιοχή μελέτης από άλλες πηγέςraquo αναφέρεται ότι

laquoΕκτός από την πληροφορία που αντλούμε από τις παραπάνω

βιβλιογραφικές πηγές (βλ 41 42 43 πρόκειται για πληροφορίες από το

τυποποιημένο δελτίο δεδομένων της Ζώνης Ειδικής Προστασίας laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo και αυτές από τον κατάλογο της Birdlife International

του ετών 1996 και 2007 ως προς τα απαντώμενα είδη στην ΣΠΠ GR 123 Όρη

Ανατολικής Λακωνίας) η μόνη επιστημονική έργασία που έχει διεξαχθεί

στην περιοχή είναι αυτή του Μπούσμπουρα (2007) για τον Δήμο Ζάρακα με

τίτλο laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα

και προτάσεις για την προστασία-διαχείριση και ανάδειξη τουraquo (σελίδα 48)

Βεβαίως αποσιωπήθηκε η βασική πληροφορία ως προς τους κινδύνους

για την προστατευόμενη περιοχή όπου ρητά σημειώνεται στο Standard

Data Form (SDF) της ΖΕΠ φόρμα που αποτελεί την νομική βάση της ότι ο

σχεδιασμός για κατασκευή αρκετών (πολλών) αιολικών σταθμών στις

κορυφογραμμές της περιοχής αποτελεί απειλή για τα προστατευόμενα είδη

και τους βιοτόπους του Στο ίδιο συμπέρασμα εξάλλου είχε καταλήξει ο

συντάξας τις σελίδες για τις επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα στην προμελέτη

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου του θέματος

Η ίδια ανακρίβεια ήκαι αναλήθεια κατά την άποψη μας επαναλαμβάνεται

στο κεφ 6243 της ΜΠΕ για τα αιολικά διαλείπουσας ονομαστικής τιμής 24

MW της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ και τα συνοδά της έργα στο Χιονοβούνι H εκτίμηση

για συνειδητή αποσιώπηση περιβαλλοντικών πληροφοριών που σε κάθε

περίπτωση έπρεπε να θέσει ο κύριος του προτεινόμενου έργου υπrsquo όψιν

των αρχών με αρμοδιότητα στον τομέα του περιβάλλοντος και στο

ενδιαφερόμενο κοινό απορρέει ευθέως από τα διαλαμβανόμενα στην εν

λόγω ΜΠΕ

Στο κεφάλαιο 7(134) σελ 144 της ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΟι εκτιμήσεις των

περιβαλλοντικών μελετών των άλλων ΑΠ της περιοχής μελέτης των

αθροιστικών πολλές από αυτές υποστηριζόμενες από ορνιθολογικές

μελέτες φαίνεται να τεκμηριώνουν την έλλειψη σημαντικών επιπτώσεων

από την κατασκευή και λειτουργία κάθε ΑΠ στην ορνιθοπανίδα της

περιοχής (ως μεμονωμένες εγκαταστάσεις) τόσο τη μόνιμη όσο και τη

μεταναστευτική μετά και τη λήψη μέτρων προστασίαςraquo laquoγια τις ανάγκες

της παρούσας μελέτης και προκειμένου να εκτιμηθεί η αθροιστική επίπτωση

του υπό μελέτη έργου στο Χιονοβούνι σε συνάρτηση με τα άλλα ΑΠ

γίνεται μια προσεγγιστική αδρομερής εκτίμηση της αθροιστικής επίπτωσης

των άλλων ΑΠ (όπως προσδιορίστηκαν στο κεφάλαιο 7131) Η εκτίμηση

αυτή στηρίζεται α) σε ευρήματα περιβαλλοντικών μελετών άλλων ΑΠ β)

17

σε ευρήματα της μελέτης laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού

περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα και προτάσεις για την προστασία-

διαχείριση και ανάδειξη του Μπούσμπουρας 2007 γ) raquo Παρακάτω σελ 149

150 του κεφ 7 αναφέρεται ότι laquo είναι φανερό ότι και οι δύο μελέτες

(Μπούσμπουρα-Κομηνού) καθώς και οι άλλες στην περιοχή μπορούν να

αξιοποιηθούν μόνο εν μέρει ως προς τις εκτιμήσεις για τις αθροιστικές

επιπτώσεις όλων των ΑΠ της περιοχής μελέτης της ΝΑ Λακωνίας

(ομάδες Α Β Γ και Δ της παρούσας)raquo

Βεβαίως η ΑΡΧΡΑΝ είχε λάβει γνώση του εγγράφου με τις απόψεις του ΕΚΒΥ

και τις πληροφορίες από την Οικολογική Μελέτη Βάσης για τους

προτεινόμενους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-Πούλος Ράχη Γκιώνη-

Γκρόπες

Επιπλέον πληροφορίες υφίσταντο α) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo για

την ευρύτερη περιοχή γύρω από τις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και

laquoΚαλογεροβούνι-Πούλος-2006 του βιολόγου ορνιθολόγου Hallman Ben

Σφήκα κα την οποία διέθετε το ΥΠΕΧΩΔΕraquo β) στην laquoΟικολογική Μελέτη

Βάσηςraquo για την ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo από

Ιούλιο του 2008 των Hallman Ben Πυλαρά Αδαμαντίας βιολόγου κά (ως

προς αυτήν ενδέχεται να μην είχε αυτή υποβληθεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ το

αναφερόμενο έτος 2008) γ) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo ευρύτερα των

περιοχών laquoΚοντορράχηraquo και laquoΣπαρτίλα-Κάρκανοraquo από Ιούνιο του 2009 των

Hallman Ben Μπεκιάρη Ιωάννη περιβαλλοντολόγου κά την οποία διέθετε

το ΥΠΕΧΩΔΕ από τον Ιούλιο του 2009

Οι προαναφερόμενες laquoΟικολογικές Μελέτες Βάσηςraquo περιείχαν αρκούντως

αξιόπιστες ορνιθολογικές διερευνήσεις-αξιολογήσεις χάρτες και αξιόπιστα

ημερολόγια παρατήρησης και είχαν προσκομισθεί στα πλαίσια αιτήσεων για

περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις αιολικών σταθμών στις αναφερόμενες σε

αυτές ορεινές θέσεις Σημειώνεται ότι κατ΄ απαίτηση της αρμόδιας

Υπηρεσίας Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ οι διερευνήσεις είχαν επεκταθεί σε

ευρύτερη ζώνη σε απόσταση τουλάχιστον πέντε χιλιομέτρων από αυτή που

αφορούσε η κάθε αίτηση αδειοδότησης

Β) Υποβολή και προώθηση εκ μέρους της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ ελλειπούς

φακέλου ΜΠΕ

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ του έργου του θέματος αναφέρεται στο

κεφάλαιο 3 σελ 11 ότι laquoΤονίζεται τέλος ότι για το εν λόγω έργο εκπονείται

από τον Αύγουστο του 2009 Ειδική Ορνιθολογική Μελέτη η οποία είναι σε

εξέλιξη (δεύτερο έτος παρακολουθήσεων) τα αποτελέσματα της οποίας

λαμβάνονται υπόψη στην παρούσα ΜΠΕraquo επίσης στο Κεφάλαιο 8 (833)

σελίδα 11 της εν λόγω ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΣτα πλαίσια της

περιβαλλοντικής αδειοδότησης του προτεινόμενου έργου έχει διεξαχθεί

18

παρακολούθηση της ορνιθοπανίδας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του

ενός έτους τα ευρήματα της οποίας παρουσιάζονται αναλυτικά στην Ειδική

Ορνιθολογική Μελέτη που παρατίθεται στο παράρτημα της παρούσας

Μολονότι η προαναφερθείσα παρακολούθηση θα συνεχιστεί έτσι ώστε το

συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνεςraquo

Τις αναφορές αυτές επικαλέστηκε η ΑΡΧΡΑΝ στο από τον Φεβρουάριο του

2012 έγγραφο υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων επί της ΜΠΕ (βλ

υπόψη 28 της ΑΕΠΟ του θέματος) σημειώνοντας ότι laquoΌπως αναφερόταν

στο κεφάλαιο 8 της ΜΠΕ του έργου η παρακολούθηση θα συνεχιζόταν έτσι

ώστε το συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνες Η

παρακολούθηση αυτή ολοκληρώθηκε πλέον και τα συνολικά

αποτελέσματα περιλαμβάνονται σε επικαιροποιημένη ΕΟΜ (Δεκέμβριος

2011) όπως αυτή υποβλήθηκε στην ΕΥΠΕ με το από 19574630-01-12

διαβιβαστικόraquo

Όμως θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η από τον Δεκέμβριο του 2010

laquoΕιδική Ορνιθολογική Μελέτη στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης

ενός ΑΠ στη θέση Χιονοβούνι στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Λακωνίας

της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕraquo φερόταν να ήταν η τελική έκθεση

Στην σελίδα 10 κεφ 13 Χρονοδιάγραμμα Καταγραφής Ορνιθολογικών

Παραμέτρων-Χρονική περίοδος καταγραφών αναφέρεται ρητά ότι laquoΤο

συνολικό διάστημα της έρευνας πεδίου είχε διάρκεια 17 μήνες η οποία

κατανέμεται σε 6 χρονικές περιόδους Για την περάτωση των εργασιών

πεδίου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στην περιοχή μελέτης τις κάτωθι

περιόδουςraquo

Ευλόγως επομένως δυνάμεθα να διατυπώσουμε αμφιβολίες για την

αξιοπιστία της επικαιροποιημένης ΕΟΜ ως προς τις ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που φέρονται να έλαβαν χώρα το έτος 2011 Εξάλλου δεν

φαίνεται να έχει προσκομισθεί το σχετικό πρωτόκολλο καταγραφής

ορνιθοπανίδας γιrsquo αυτό το έτος Όπως διατυπώνεται στην σελίδα 150 του

κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ (7134) της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ για το έργο του θέματος

κριτικά ως προς άλλη μελέτη laquoδεν παρατίθενται πρωτογενή στοιχεία ούτε

ο χρόνος και το διάστημα των καταγραφώνraquo Η διαπίστωση αυτή βεβαίως

δεν εξαντλείται μόνο αναφορικά με την από το έτος 2007 μελέτη

Μπούσμπουρα για το φυσικό περιβάλλον του Ζάρακα

Δεν θα επιχειρήσουμε προς το παρόν να υπεισέλθουμε στην διατύπωση

ειδικότερων αντιρρήσεων ως προς το περιεχόμενο αυτής της ΕΟΜ που

περιλαμβάνει πληροφορίες (στοιχεία) και εκτιμήσεις που αμφισβητούνται

πλήρως εκ μέρους μας Και αυτό επειδή πρέπει να ανακληθεί η ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος και να λάβει χώρα η προβλεπόμενη βάσει του

ισχύοντος θεσμικού πλαισίου διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό ώστε

να συμπληρωθούν αυτές οι πληροφορίες και η επεξεργασία τους να

γνωμοδοτήσουν εκ νέου οι Υπηρεσίες με αρμοδιότητα στο περιβάλλον και

την χωροταξία και να συμπληρωθεί η εκτίμηση των επιπτώσεων του

19

εργου από όσους ενδεχομένως αφορα το έργο (7ο αιτιολογική εκτίμηση της

Οδηγίας 201192ΕΕ)

Δεδομένης της αυτοδίκαιης ακυρότητας της παρα-διαδικασίας

υποβολής του δήθεν συμπληρώματος της ελλειπούς ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

ΑΕ με τις φερόμενες ως ορνιθολογικές παρατηρήσεις του έτους 2011 της

προσχηματικής επαναξιολόγησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων κατόπιν

της αρνητικής γνωμοδότησης της ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της μη σύννομης

συνεπώς έκδοσης της ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος εξυπακούεται ότι η με

αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 πράξη για το έργο του θέματος στερείται

κύρους και πρέπει να ανακληθεί

Η ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος χορηγήθηκε και αυτό με ευθύνη της

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ μη σύννομα και πρέπει να ανακληθεί λαμβάνοντας υπόψη

ότι ο κύριος του προτεινόμενου έργου δεν απέδειξε ότι οι επιπτώσεις από

αυτό δεν θίγουν την ειδική ζώνη διατήρησης και προστασίας αφού και

η αρμόδια για τις περιοχές του δικτύου Natura Υπηρεσία Περιβάλλοντος

δεν έχει βεβαιωθεί για την μη πρόκληση σημαντικών συνεπειών για την

ακεραιότητα του τόπου

Εφrsquo όσον δεν μπορεί να αποκλειστεί βάσει αντικειμενικών στοιχείων ότι το

συγκεκριμένο έργο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα ομοειδή που έχουν

λάβει άδεια παραγωγής εντός της ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και

εξετάζεται η αδειοδότηση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά-σημαντικά

τον τόπο όπως συνάγεται από το υπrsquo αριθμόν 16034345822-03-2012 έγγραφο

ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και κρίθηκε απαραίτητη η σύνταξη μελέτης γενικής

ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ βάσει

του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ για να συνεκτιμηθούν προφανώς

οι επιπτώσεις αθροιστικά η διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό και

τις περιβαλλοντικές οργανώσεις πρέπει να επαναληφθεί όταν υποβληθεί

η μελέτη δέουσας εκτίμησης που πρέπει να προσκομισθεί μαζί με τα

αποτελέσματα της νέας ετήσιας διερεύνησης των πληθυσμών και των

συνηθειών της προστατευόμενης ορνιθοπανίδας αλλά και αυτών των

φερόμενων ως παρατηρήσεων του έτους 2011

Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εγκρίνουν σχέδια προγράμματα ή έργα εντός

περιοχών του δικτύου Natura 2000 μόνον όταν είναι βέβαιες κατόπιν

στάθμισης όλων των σχετικών πληροφοριών ότι η οικεία περιοχή δεν

θίγεται

Δεδομένων βάσιμων αμφιβολιών ο κύριος του προτεινόμενου έργου φέρει

το βάρος να αποδείξει ότι οι επιπτώσεις από αυτό δεν θίγουν την ειδική

ζώνη διατήρησης και προστασίας ως τέτοια Η οδηγία για τους

οικοτόπους καθορίζει με ποιον καταρχήν τρόπο πρέπει να παρασχεθεί η

απόδειξη αυτή ήτοι με την προβλεπόμενη από το άρθρο 6 παράγραφος 3

αυτής εκτίμηση του έργου ως προς τις επιπτώσεις του στην εν λόγω περιοχή

ενόψει των σκοπών διατήρησης της Κατά την εκτίμηση αυτή πρέπει να

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 11: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

11

1 Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σύμφωνα με το εθνική έννομη τάξη τους το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το διοικητικό δικονομικό δίκαιο ενός κράτους μέλους έχει

πρόσβαση σε μια διαδικασία εξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ή άλλου ανεξάρτητου

και αμερόληπτου οργάνου συσταθέντος νομοθετικώς προκειμένου να

αμφισβητήσει την ουσιαστική ή τη διαδικαστική νομιμότητα αποφάσεων

πράξεων ή παραλείψεων που εμπίπτουν στις διατάξεις της παρούσας οδηγίας

περί συμμετοχής του κοινού

2 Τα κράτη μέλη καθορίζουν σε ποια φάση είναι δυνατόν να προσβάλλονται

αποφάσεις πράξεις ή παραλείψεις

3 Τα κράτη μέλη καθορίζουν τι αποτελεί επαρκές συμφέρον και τι προσβολή

δικαιώματος με σταθερό γνώμονα να παρέχεται στο ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία

πρόσβαση στη δικαιοσύνη Προς τούτο το συμφέρον κάθε μη κυβερνητικής

οργάνωσης που πληροί τις απαιτήσεις του άρθρου 1 παράγραφος 2 θεωρείται

επαρκές για τους σκοπούς του στοιχείου α) της παραγράφου 1 του παρόντος

άρθρου Οι οργανώσεις αυτές θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα που

μπορούν να προσβληθούν για τους σκοπούς του στοιχείου β) της παραγράφου 1

του παρόντος άρθρου

4 Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν αποκλείουν τη δυνατότητα μιας

προκαταρκτικής διαδικασίας αναθεώρησης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

θίγουν την απαίτηση να εξαντλούνται οι διοικητικές διαδικασίες

αναθεώρησης πριν από την προσφυγή σε δικαστικές διαδικασίες

αναθεώρησης όπου υφίσταται τέτοιου είδους απαίτηση κατά το εθνικό

δίκαιο

Οι σχετικές διαδικασίες πρέπει να είναι ορθές δίκαιες εμπρόθεσμες και να μην

έχουν απαγορευτικό κόστος

Γ) Σύμβαση για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του κοινου στη

λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά

θέματα (Σύμβαση Άαρχους)

Το άρθρο 9 παράγραφος 2 της σύμβασης του Aarhus ορίζει τα εξής

laquoΚάθε μέρος στο πλαίσιο της εθνικής του νομοθεσίας εξασφαλίζει ότι το

ενδιαφερόμενο κοινό

α) που έχει επαρκές συμφέρον ή εναλλακτικά

β) που υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή δικαιώματος εάν αυτό απαιτείται ως

προϋπόθεση από το δικονομικό διοικητικό δίκαιο ενός κράτους μέλους διαθέτει

πρόσβαση σε διαδικασία επανεξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ήκαι άλλου

ανεξάρτητου και αμερόληπτου φορέα που έχει συσταθεί με νόμο προκειμένου να

[αμφισβητήσει] την ουσιαστική και τυπική νομιμότητα οποιασδήποτε απόφασης

πράξεως ή παράλειψης που υπόκειται στις διατάξεις του άρθρου 6 και σε

12

περίπτωση που προβλέπεται από το εθνικό δίκαιο και υπό την επιφύλαξη της

παραγράφου 3 [σε άλλες σχετικές διατάξεις] της παρούσας σύμβασης

Το επαρκές συμφέρον και η προσβολή δικαιώματος προσδιορίζονται σύμφωνα με

τις απαιτήσεις του εθνικού δικαίου και σύμφωνα με τον σκοπό να παρασχεθεί στο

ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία πρόσβαση στη δικαιοσύνη εντός του πεδίου

εφαρμογής της παρούσας σύμβασης [Προς τούτο] κρίνεται επαρκές για τον

σκοπό του ανωτέρω στοιχείου α΄ το συμφέρον οποιουδήποτε μη κυβερνητικού

οργανισμού ο οποίος πληροί τις απαιτήσεις που αναφέρονται στο άρθρο 2

παράγραφος 5 Οι εν λόγω οργανισμοί θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα

που μπορούν να προσβληθούν για τον σκοπό του ανωτέρω στοιχείου β΄

Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου 2 δεν αποκλείουν τη δυνατότητα

προκαταρκτικής διαδικασίας επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

επηρεάζουν την απαίτηση να εξαντληθούν οι διαδικασίες διοικητικής

επανεξέτασης πριν από την προσφυγή σε ένδικες διαδικασίες σε περίπτωση το

εθνικό δίκαιο προβλέπει την εν λόγω απαίτησηraquo

Δ) Οδηγία 2009147ΕΚ (79409)

Άρθρο 1 παρ 2 Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στα πτηνά τα αυγά τις

φωλιές και τους οικοτόπους τους

Άρθρο 4 παρ 4 Τα κράτη μέλη υιοθετούν κατάλληλα μέτρα για να αποφύγουν

στις ζώνες προστασίας που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 2 τη ρύπανση

ή τη φθορά των οικοτόπων καθώς και τις επιζήμιες για τα πτηνά διαταράξεις

όταν αυτές έχουν σημαντικές συνέπειες σε σχέση με τους αντικειμενικούς

στόχους του παρόντος άρθρου

Ε) ΟΔΗΓΙΑ 9243ΕΟΚ

Άρθρο 6 παρ 3 laquoΚάθε σχέδιο μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη

διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον

εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως

προς τις επιπτώσεις του στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών

διατήρησής του Βάσει των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων

στον τόπο οι αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον

αφού βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειται raquo

Άρθρο 7

laquoΟι υποχρεώσεις που πηγάζουν από τις παραγράφους 2 3 και 4 του άρθρου 6 της

παρούσας οδηγίας αντικαθιστούν τις υποχρεώσεις που πηγάζουν από την πρώτη

πρόταση της παραγράφου 4 του άρθρου 4 της οδηγίας 79409ΕΟΚ όσον αφορά τις

ζώνες που χαρακτηρίστηκαν δυνάμει της παραγράφου 1 του άρθρου 4 ή

αναγνωρίστηκαν με ανάλογο τρόπο δυνάμει της παραγράφου 2 του άρθρου 4 της

εν λόγω οδηγίαςraquo

13

ΣΤ) Εθνικό δίκαιο

1) Η Σύμβαση Άαρχους κυρώθηκε με τον νόμο υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ Α303)

και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος laquoΟι γενικά

παραδεδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις

από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ σύμφωνα με τους

όρους καθεμιάς αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού

δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμουraquo

2) ΚΥΑ υπrsquo αριθμόν 92694702-3-2007 (ΦΕΚ Β2862007)

3) Νόμος υπrsquo αριθμόν 38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής

σύμβασης για το τοπίο που έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

4) ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

Τεκμηρίωση

Α) Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011

1) Με το υπrsquo αριθμόν 301310102003 έγγραφο του δήμου Ζάρακα είχε υποβληθεί

στο ΥΠΕΧΩΔΕ laquoΜελέτη χαρακτηρισμού αξιόλογων οικισμών του Δήμου Ζάρακα

Νομού Λακωνίαςraquo ως παραδοσιακών Εν συνεχεία κατόπιν των εισηγήσεων ndash

αιτιολογικών εκθέσεων με ημερομηνία 17-7-2007 και 4-7-2008 του Τμήματος

Παραδοσιακών Οικισμών του ΥΠΕΧΩΔΕ τώρα ΥΠΕΚΑ και την αποδοχή τους

από το Κεντρικό ΣΧΟΠ με τις 17126-7-2007 και 14610-2008 πράξεις του το σχέδιο

Προεδρικού Διατάγματος διαβιβάστηκε στο ΣτΕ με το απ 79610-3-2011 έγγραφο

της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ αποσιωπήθηκαν αυτές οι

πληροφορίες Αποσιωπήθηκε ότι είχε προγραμματισθεί ο χαρακτηρισμός των

πέριξ του προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ οικισμών laquoΧάρακαςraquo laquoΛαμπόκαμποςraquo και

laquoΠισταμάταraquo ως παραδοσιακών μαζί με άλλους οικισμούς του Ζάρακα

Με το ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012 σχετικό 2)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι Παραλία

Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος Ιωάννης Χάρακας

Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα του Δήμου

Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων γης όρων και περιορισμών

δόμησης αυτώνraquo οι οικισμοί του Ζάρακα κηρύχθηκαν παραδοσιακοί και

έχουν Συνταγματική προστασία

Βάσει της υπ΄ αριθ 498282008 (ΦΕΚ Β24642008) απόφασης της Επιτροπής

Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής στον τομέα του Χωροταξικού

Σχεδιασμού και της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) άρθρο 6-Περιοχές

αποκλεισμού κι ασυμβατότητας αιολικών εγκαταστάσεων-παρ 5α περί τήρησης

14

των ελάχιστων αποστάσεων από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) πρέπει οι ανεμογεννήτριες να είναι σε απόσταση άνω των 1500

μέτρων από τα όρια των παραδοσιακών οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων

Τέσσερις ανεμογεννήτριες του ΑΣΠΗΕ του θέματος χωροθετούνται σε

απόσταση μικρότερη των 1500 από τα όρια του οικισμού laquoΧάρακαςraquo όπως

αυτά καθορίστηκαν με την υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη

Λακωνίας περί ένταξης σε κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χαρακα

της κοινότητας Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών

δόμησης (ΦΕΚ 780Δ1988 σχετικά 3α 3β)

Η υπόθεση της αποσιώπησης στη ΜΠΕ (και στην εκτίμηση των επιπτώσεων) της

ύπαρξης διαδικασίας σε ώριμο μάλιστα στάδιο χαρακτηρισμού των οικισμών

τριών οικισμών πέριξ του ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι λαμβάνει αρνητικότερο

χαρακτήρα καθότι όχι μόνο γνώριζε η ΑΡΧΡΑΝ περί αυτής της διαδικασίας αλλά

επιπλέον στην επονομαζόμενη laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του

σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου

Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από Δεκέμβριο του 2010 στην σελίδα 27 έλαβε

χώρα και άλλη απόκρυψη Όσον αφορούσε στον έλεγχο συμβατότητας του

ΑΣΠΗΕ κατόπιν εφαρμογής των κριτηρίων του άρθρου 6 του ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ ως

προς τις περιοχές αποκλεισμού ειδικότερα για τους οικισμούς των 2000

κατοίκων σημειώνεται δια χειρός ή υπογραφής Δ Οικονόμου και συνεργατών

γνωστός ο πρώτος και από την laquoμη θεσμοθετημένη και μη προβλεπόμενη ως

κατηγορία μελέτης από κάποιο νομοθετικό πλαίσιοraquo ΕΧΜ για την χωροθέτηση

αιολικών στην ΒΑ Λακωνία ότι laquoσύμφωνα με την υπό εκπόνηση μελέτη του

ΣΧΟΟΑΠ Δήμου Ζάρακα (εκπόνηση Α΄ Σταδίου) οι οικισμοί Πιστάματα και

Λαμπόκαμπος είναι σε διαδικασίες χαρακτηρισμού ως παραδοσιακοίraquo Δηλαδή

δεν αναφέρθηκε ο οικισμός Χάρακας και επιπλέον στους χάρτες 2 και 3 (σελ

35 36) δεν εμφανίζονται τα όρια του οικισμού ενώ αυτά των οικισμών

Λαμπόκαμπος και Πιστάματα παρουσιάζονται (σχετικό 4)

2) Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ για την εκτίμηση της

επίπτωσης μιας υπό αδειοδότησης αιολικής μονάδας στο τοπίο διαφοροποιούνται

laquoοι ακτίνεςraquo όπως ορίζονται ανάλογα με τη σημασία και τη ποιότητα του

σημείου laquoιδιαίτερου ενδιαφέροντοςraquo

Ως προς τον ΑΣΠΗΕ του θέματος δεν έχει πραγματοποιηθεί ορθά ο έλεγχος των

κανόνων ένταξης των αιολικών εγκαταστάσεων στο τοπίο (παράρτημα IV

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ)

Οι ακτίνες των ζωνών για την εκτίμηση των επιπτώσεων στο τοπίο ως προς τους

παραδοσιακούς οικισμούς είναι Α=15 χλμ Β=3 χλμ και Γ= 6 χλμ

Ο χαρακτηρισμός των οικισμών της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα Δήμου

Μονεμβασίας ως παραδοσιακών έγινε πριν την οικ 1979402-5-2012 (ορθή

επανάληψη 15-2-2012) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου

του θέματος

15

3) Σε κανένα σημείο της ΜΠΕ δεν είχε αναφερθεί ή άμεση γειτνίαση του ΑΣΠΗΕ

με το οριοθετημένο δημόσιο δάσος Κρεμαστής που διατελεί υπό καθεστώς

διαχείρισης (μόνιμης δεκαετούς δασοπονικής μελέτης) για την αύξηση του

ποσοστού δασοκάλυψης του και η κατάληψη-εκχέρσωση τμήματος του από ένα

μικρό μέρος των συνοδών έργων και της πλατείας της ανεμογεννήτριας με την

αρίθμηση 12 (έγγραφο με απ 56426-5-2011 δασαρχείου Μολάων) Αόριστη

αναφορά υφίσταται στην σελ 143 του κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ περί laquoμικρού μόνο

αριθμού που προβλέπεται να τοποθετηθεί σε δάσος ελάτης βόρεια του έργου του

Χιονοβουνίουraquo δεν αναφέρεται όμως ότι το εν λόγω δάσος τελεί υπό διαχείριση

4) Αποσιωπήθηκε στην ΜΠΕ του έργου ότι καταστρέφεται τμήμα του Ευρωπαϊκού

ορειβατικού μονοπατιού 033 από τις εγκαταστάσεις του ΑΣΠΗΕ και

συνακόλουθα η τουριστικού συνεπώς τοπικά αναπτυξιακού ενδιαφέροντος

διαδρομή από την θέση ρέμα Χάβοσι προς τον Κοκκινόβραχο Χιονοβουνίου ndash

Λαμπόκαμπο (σχετικό 5)

5) Αποσιωπήθηκαν σημαντικές πληροφορίες ορνιθολογικής σημασίας όπως η

φωλεοποίηση του είδους Σπιζαετός στις ορθοπλαγιές στη Μεγάλη Τούρλα

κοντά στον Χάρακα και στη θέση του προτεινόμενου έργου και οι

υφιστάμενες πληροφορίες για την περιοχή από ορνιθολογικές μελέτες στα

πλαίσια αιτήσεων άλλων ενδιαφερομένων εταιρειών για εγκαταστάσεις αιολικών

σταθμών στην ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Τα δύο πρόσωπα που φέρονται να πραγματοποίησαν τις ορνιθολογικές

διερευνήσεις της ΕΟΜ για τα αιολικά της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ βάσει των βιογραφικών

τους που τα επικαλούνται για την επιστημονική επάρκεια της προσκομισθείσας

δια της ΜΠΕ τελικής έκθεσης-ΕΟΜ του τεύχους Δεκεμβρίου 2010 δεν είναι

δυνατόν να αγνοούσαν ότι σύμφωνα με τον οδηγό της ΕΟΕ (στο εξής Οδηγός)

laquoΕκτίμηση των επιπτώσεων στην ορνιθοπανίδα από την δημιουργία και

λειτουργία αιολικών πάρκων-Οδηγίες για την εκπόνηση της Ειδικής

Ορνιθολογικής Μελέτης-Ιανουάριος 2009raquo για την οριοθέτηση του laquoπεδίου της

προκαταρκτικής μελέτηςraquo ώστε να σχηματισθεί μία πρώτη εικόνα της σύνθεσης

των ειδών των πτηνών και της αφθονίας των πληθυσμών τους σε μία περιοχή και

την εξέταση της τυχόν ευαισθησίας τους σε σχέση με το έργο απαιτείται 1)

Ανάλυση των υφιστάμενων πληροφοριών για την περιοχή 2) Αξιολόγηση της

πιθανής σύνθεσης των αναμενόμενων ειδών της ορνιθοπανίδας της περιοχής με

βάση τα ενδιαιτήματα της 3) Αναγνωριστική ορνιθολογική έρευνα πεδίου

Όπως αναφέρεται στο εδάφιο περί της ανάλυσης της υφιστάμενης πληροφορίας

κεφάλαιο 21α σελ 17 του Οδηγού laquoΗ πρώτη και ευκολότερη πηγή

δεδομένων είναι η υφιστάμενη δημοσιευμένη και αδημοσίευτη πληροφορία

για την περιοχή είτε από βιβλιογραφικές αναφορές είτε από ανθρώπους που

έχουν στοιχεία για την ορνιθοπανίδαraquo

httpfilesornithologikigrdocspolitikiaiolikaaiolika_odigiespdf

16

Το κεφάλαιο 4 της ΕΟΜ που υπέβαλε η ΑΡΧΡΑΝ από Δεκέμβριο του 2010

αυτής που συνόδευε την ΜΠΕ του έργου του θέματος είχε τον τίτλο

laquoΒιβλιογραφική διερεύνηση της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης περιοχής

μελέτης και επιλογή στόχων (σελίδα 42)raquo

Στο υποκεφάλαιο 44 της εν λόγω ΕΟΜ Κομηνού με τίτλο laquoΟρνιθολογικές

πληροφορίες για την περιοχή μελέτης από άλλες πηγέςraquo αναφέρεται ότι

laquoΕκτός από την πληροφορία που αντλούμε από τις παραπάνω

βιβλιογραφικές πηγές (βλ 41 42 43 πρόκειται για πληροφορίες από το

τυποποιημένο δελτίο δεδομένων της Ζώνης Ειδικής Προστασίας laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo και αυτές από τον κατάλογο της Birdlife International

του ετών 1996 και 2007 ως προς τα απαντώμενα είδη στην ΣΠΠ GR 123 Όρη

Ανατολικής Λακωνίας) η μόνη επιστημονική έργασία που έχει διεξαχθεί

στην περιοχή είναι αυτή του Μπούσμπουρα (2007) για τον Δήμο Ζάρακα με

τίτλο laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα

και προτάσεις για την προστασία-διαχείριση και ανάδειξη τουraquo (σελίδα 48)

Βεβαίως αποσιωπήθηκε η βασική πληροφορία ως προς τους κινδύνους

για την προστατευόμενη περιοχή όπου ρητά σημειώνεται στο Standard

Data Form (SDF) της ΖΕΠ φόρμα που αποτελεί την νομική βάση της ότι ο

σχεδιασμός για κατασκευή αρκετών (πολλών) αιολικών σταθμών στις

κορυφογραμμές της περιοχής αποτελεί απειλή για τα προστατευόμενα είδη

και τους βιοτόπους του Στο ίδιο συμπέρασμα εξάλλου είχε καταλήξει ο

συντάξας τις σελίδες για τις επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα στην προμελέτη

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου του θέματος

Η ίδια ανακρίβεια ήκαι αναλήθεια κατά την άποψη μας επαναλαμβάνεται

στο κεφ 6243 της ΜΠΕ για τα αιολικά διαλείπουσας ονομαστικής τιμής 24

MW της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ και τα συνοδά της έργα στο Χιονοβούνι H εκτίμηση

για συνειδητή αποσιώπηση περιβαλλοντικών πληροφοριών που σε κάθε

περίπτωση έπρεπε να θέσει ο κύριος του προτεινόμενου έργου υπrsquo όψιν

των αρχών με αρμοδιότητα στον τομέα του περιβάλλοντος και στο

ενδιαφερόμενο κοινό απορρέει ευθέως από τα διαλαμβανόμενα στην εν

λόγω ΜΠΕ

Στο κεφάλαιο 7(134) σελ 144 της ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΟι εκτιμήσεις των

περιβαλλοντικών μελετών των άλλων ΑΠ της περιοχής μελέτης των

αθροιστικών πολλές από αυτές υποστηριζόμενες από ορνιθολογικές

μελέτες φαίνεται να τεκμηριώνουν την έλλειψη σημαντικών επιπτώσεων

από την κατασκευή και λειτουργία κάθε ΑΠ στην ορνιθοπανίδα της

περιοχής (ως μεμονωμένες εγκαταστάσεις) τόσο τη μόνιμη όσο και τη

μεταναστευτική μετά και τη λήψη μέτρων προστασίαςraquo laquoγια τις ανάγκες

της παρούσας μελέτης και προκειμένου να εκτιμηθεί η αθροιστική επίπτωση

του υπό μελέτη έργου στο Χιονοβούνι σε συνάρτηση με τα άλλα ΑΠ

γίνεται μια προσεγγιστική αδρομερής εκτίμηση της αθροιστικής επίπτωσης

των άλλων ΑΠ (όπως προσδιορίστηκαν στο κεφάλαιο 7131) Η εκτίμηση

αυτή στηρίζεται α) σε ευρήματα περιβαλλοντικών μελετών άλλων ΑΠ β)

17

σε ευρήματα της μελέτης laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού

περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα και προτάσεις για την προστασία-

διαχείριση και ανάδειξη του Μπούσμπουρας 2007 γ) raquo Παρακάτω σελ 149

150 του κεφ 7 αναφέρεται ότι laquo είναι φανερό ότι και οι δύο μελέτες

(Μπούσμπουρα-Κομηνού) καθώς και οι άλλες στην περιοχή μπορούν να

αξιοποιηθούν μόνο εν μέρει ως προς τις εκτιμήσεις για τις αθροιστικές

επιπτώσεις όλων των ΑΠ της περιοχής μελέτης της ΝΑ Λακωνίας

(ομάδες Α Β Γ και Δ της παρούσας)raquo

Βεβαίως η ΑΡΧΡΑΝ είχε λάβει γνώση του εγγράφου με τις απόψεις του ΕΚΒΥ

και τις πληροφορίες από την Οικολογική Μελέτη Βάσης για τους

προτεινόμενους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-Πούλος Ράχη Γκιώνη-

Γκρόπες

Επιπλέον πληροφορίες υφίσταντο α) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo για

την ευρύτερη περιοχή γύρω από τις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και

laquoΚαλογεροβούνι-Πούλος-2006 του βιολόγου ορνιθολόγου Hallman Ben

Σφήκα κα την οποία διέθετε το ΥΠΕΧΩΔΕraquo β) στην laquoΟικολογική Μελέτη

Βάσηςraquo για την ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo από

Ιούλιο του 2008 των Hallman Ben Πυλαρά Αδαμαντίας βιολόγου κά (ως

προς αυτήν ενδέχεται να μην είχε αυτή υποβληθεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ το

αναφερόμενο έτος 2008) γ) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo ευρύτερα των

περιοχών laquoΚοντορράχηraquo και laquoΣπαρτίλα-Κάρκανοraquo από Ιούνιο του 2009 των

Hallman Ben Μπεκιάρη Ιωάννη περιβαλλοντολόγου κά την οποία διέθετε

το ΥΠΕΧΩΔΕ από τον Ιούλιο του 2009

Οι προαναφερόμενες laquoΟικολογικές Μελέτες Βάσηςraquo περιείχαν αρκούντως

αξιόπιστες ορνιθολογικές διερευνήσεις-αξιολογήσεις χάρτες και αξιόπιστα

ημερολόγια παρατήρησης και είχαν προσκομισθεί στα πλαίσια αιτήσεων για

περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις αιολικών σταθμών στις αναφερόμενες σε

αυτές ορεινές θέσεις Σημειώνεται ότι κατ΄ απαίτηση της αρμόδιας

Υπηρεσίας Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ οι διερευνήσεις είχαν επεκταθεί σε

ευρύτερη ζώνη σε απόσταση τουλάχιστον πέντε χιλιομέτρων από αυτή που

αφορούσε η κάθε αίτηση αδειοδότησης

Β) Υποβολή και προώθηση εκ μέρους της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ ελλειπούς

φακέλου ΜΠΕ

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ του έργου του θέματος αναφέρεται στο

κεφάλαιο 3 σελ 11 ότι laquoΤονίζεται τέλος ότι για το εν λόγω έργο εκπονείται

από τον Αύγουστο του 2009 Ειδική Ορνιθολογική Μελέτη η οποία είναι σε

εξέλιξη (δεύτερο έτος παρακολουθήσεων) τα αποτελέσματα της οποίας

λαμβάνονται υπόψη στην παρούσα ΜΠΕraquo επίσης στο Κεφάλαιο 8 (833)

σελίδα 11 της εν λόγω ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΣτα πλαίσια της

περιβαλλοντικής αδειοδότησης του προτεινόμενου έργου έχει διεξαχθεί

18

παρακολούθηση της ορνιθοπανίδας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του

ενός έτους τα ευρήματα της οποίας παρουσιάζονται αναλυτικά στην Ειδική

Ορνιθολογική Μελέτη που παρατίθεται στο παράρτημα της παρούσας

Μολονότι η προαναφερθείσα παρακολούθηση θα συνεχιστεί έτσι ώστε το

συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνεςraquo

Τις αναφορές αυτές επικαλέστηκε η ΑΡΧΡΑΝ στο από τον Φεβρουάριο του

2012 έγγραφο υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων επί της ΜΠΕ (βλ

υπόψη 28 της ΑΕΠΟ του θέματος) σημειώνοντας ότι laquoΌπως αναφερόταν

στο κεφάλαιο 8 της ΜΠΕ του έργου η παρακολούθηση θα συνεχιζόταν έτσι

ώστε το συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνες Η

παρακολούθηση αυτή ολοκληρώθηκε πλέον και τα συνολικά

αποτελέσματα περιλαμβάνονται σε επικαιροποιημένη ΕΟΜ (Δεκέμβριος

2011) όπως αυτή υποβλήθηκε στην ΕΥΠΕ με το από 19574630-01-12

διαβιβαστικόraquo

Όμως θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η από τον Δεκέμβριο του 2010

laquoΕιδική Ορνιθολογική Μελέτη στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης

ενός ΑΠ στη θέση Χιονοβούνι στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Λακωνίας

της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕraquo φερόταν να ήταν η τελική έκθεση

Στην σελίδα 10 κεφ 13 Χρονοδιάγραμμα Καταγραφής Ορνιθολογικών

Παραμέτρων-Χρονική περίοδος καταγραφών αναφέρεται ρητά ότι laquoΤο

συνολικό διάστημα της έρευνας πεδίου είχε διάρκεια 17 μήνες η οποία

κατανέμεται σε 6 χρονικές περιόδους Για την περάτωση των εργασιών

πεδίου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στην περιοχή μελέτης τις κάτωθι

περιόδουςraquo

Ευλόγως επομένως δυνάμεθα να διατυπώσουμε αμφιβολίες για την

αξιοπιστία της επικαιροποιημένης ΕΟΜ ως προς τις ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που φέρονται να έλαβαν χώρα το έτος 2011 Εξάλλου δεν

φαίνεται να έχει προσκομισθεί το σχετικό πρωτόκολλο καταγραφής

ορνιθοπανίδας γιrsquo αυτό το έτος Όπως διατυπώνεται στην σελίδα 150 του

κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ (7134) της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ για το έργο του θέματος

κριτικά ως προς άλλη μελέτη laquoδεν παρατίθενται πρωτογενή στοιχεία ούτε

ο χρόνος και το διάστημα των καταγραφώνraquo Η διαπίστωση αυτή βεβαίως

δεν εξαντλείται μόνο αναφορικά με την από το έτος 2007 μελέτη

Μπούσμπουρα για το φυσικό περιβάλλον του Ζάρακα

Δεν θα επιχειρήσουμε προς το παρόν να υπεισέλθουμε στην διατύπωση

ειδικότερων αντιρρήσεων ως προς το περιεχόμενο αυτής της ΕΟΜ που

περιλαμβάνει πληροφορίες (στοιχεία) και εκτιμήσεις που αμφισβητούνται

πλήρως εκ μέρους μας Και αυτό επειδή πρέπει να ανακληθεί η ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος και να λάβει χώρα η προβλεπόμενη βάσει του

ισχύοντος θεσμικού πλαισίου διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό ώστε

να συμπληρωθούν αυτές οι πληροφορίες και η επεξεργασία τους να

γνωμοδοτήσουν εκ νέου οι Υπηρεσίες με αρμοδιότητα στο περιβάλλον και

την χωροταξία και να συμπληρωθεί η εκτίμηση των επιπτώσεων του

19

εργου από όσους ενδεχομένως αφορα το έργο (7ο αιτιολογική εκτίμηση της

Οδηγίας 201192ΕΕ)

Δεδομένης της αυτοδίκαιης ακυρότητας της παρα-διαδικασίας

υποβολής του δήθεν συμπληρώματος της ελλειπούς ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

ΑΕ με τις φερόμενες ως ορνιθολογικές παρατηρήσεις του έτους 2011 της

προσχηματικής επαναξιολόγησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων κατόπιν

της αρνητικής γνωμοδότησης της ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της μη σύννομης

συνεπώς έκδοσης της ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος εξυπακούεται ότι η με

αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 πράξη για το έργο του θέματος στερείται

κύρους και πρέπει να ανακληθεί

Η ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος χορηγήθηκε και αυτό με ευθύνη της

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ μη σύννομα και πρέπει να ανακληθεί λαμβάνοντας υπόψη

ότι ο κύριος του προτεινόμενου έργου δεν απέδειξε ότι οι επιπτώσεις από

αυτό δεν θίγουν την ειδική ζώνη διατήρησης και προστασίας αφού και

η αρμόδια για τις περιοχές του δικτύου Natura Υπηρεσία Περιβάλλοντος

δεν έχει βεβαιωθεί για την μη πρόκληση σημαντικών συνεπειών για την

ακεραιότητα του τόπου

Εφrsquo όσον δεν μπορεί να αποκλειστεί βάσει αντικειμενικών στοιχείων ότι το

συγκεκριμένο έργο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα ομοειδή που έχουν

λάβει άδεια παραγωγής εντός της ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και

εξετάζεται η αδειοδότηση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά-σημαντικά

τον τόπο όπως συνάγεται από το υπrsquo αριθμόν 16034345822-03-2012 έγγραφο

ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και κρίθηκε απαραίτητη η σύνταξη μελέτης γενικής

ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ βάσει

του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ για να συνεκτιμηθούν προφανώς

οι επιπτώσεις αθροιστικά η διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό και

τις περιβαλλοντικές οργανώσεις πρέπει να επαναληφθεί όταν υποβληθεί

η μελέτη δέουσας εκτίμησης που πρέπει να προσκομισθεί μαζί με τα

αποτελέσματα της νέας ετήσιας διερεύνησης των πληθυσμών και των

συνηθειών της προστατευόμενης ορνιθοπανίδας αλλά και αυτών των

φερόμενων ως παρατηρήσεων του έτους 2011

Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εγκρίνουν σχέδια προγράμματα ή έργα εντός

περιοχών του δικτύου Natura 2000 μόνον όταν είναι βέβαιες κατόπιν

στάθμισης όλων των σχετικών πληροφοριών ότι η οικεία περιοχή δεν

θίγεται

Δεδομένων βάσιμων αμφιβολιών ο κύριος του προτεινόμενου έργου φέρει

το βάρος να αποδείξει ότι οι επιπτώσεις από αυτό δεν θίγουν την ειδική

ζώνη διατήρησης και προστασίας ως τέτοια Η οδηγία για τους

οικοτόπους καθορίζει με ποιον καταρχήν τρόπο πρέπει να παρασχεθεί η

απόδειξη αυτή ήτοι με την προβλεπόμενη από το άρθρο 6 παράγραφος 3

αυτής εκτίμηση του έργου ως προς τις επιπτώσεις του στην εν λόγω περιοχή

ενόψει των σκοπών διατήρησης της Κατά την εκτίμηση αυτή πρέπει να

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 12: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

12

περίπτωση που προβλέπεται από το εθνικό δίκαιο και υπό την επιφύλαξη της

παραγράφου 3 [σε άλλες σχετικές διατάξεις] της παρούσας σύμβασης

Το επαρκές συμφέρον και η προσβολή δικαιώματος προσδιορίζονται σύμφωνα με

τις απαιτήσεις του εθνικού δικαίου και σύμφωνα με τον σκοπό να παρασχεθεί στο

ενδιαφερόμενο κοινό ευρεία πρόσβαση στη δικαιοσύνη εντός του πεδίου

εφαρμογής της παρούσας σύμβασης [Προς τούτο] κρίνεται επαρκές για τον

σκοπό του ανωτέρω στοιχείου α΄ το συμφέρον οποιουδήποτε μη κυβερνητικού

οργανισμού ο οποίος πληροί τις απαιτήσεις που αναφέρονται στο άρθρο 2

παράγραφος 5 Οι εν λόγω οργανισμοί θεωρείται επίσης ότι έχουν δικαιώματα

που μπορούν να προσβληθούν για τον σκοπό του ανωτέρω στοιχείου β΄

Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου 2 δεν αποκλείουν τη δυνατότητα

προκαταρκτικής διαδικασίας επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής και δεν

επηρεάζουν την απαίτηση να εξαντληθούν οι διαδικασίες διοικητικής

επανεξέτασης πριν από την προσφυγή σε ένδικες διαδικασίες σε περίπτωση το

εθνικό δίκαιο προβλέπει την εν λόγω απαίτησηraquo

Δ) Οδηγία 2009147ΕΚ (79409)

Άρθρο 1 παρ 2 Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στα πτηνά τα αυγά τις

φωλιές και τους οικοτόπους τους

Άρθρο 4 παρ 4 Τα κράτη μέλη υιοθετούν κατάλληλα μέτρα για να αποφύγουν

στις ζώνες προστασίας που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 2 τη ρύπανση

ή τη φθορά των οικοτόπων καθώς και τις επιζήμιες για τα πτηνά διαταράξεις

όταν αυτές έχουν σημαντικές συνέπειες σε σχέση με τους αντικειμενικούς

στόχους του παρόντος άρθρου

Ε) ΟΔΗΓΙΑ 9243ΕΟΚ

Άρθρο 6 παρ 3 laquoΚάθε σχέδιο μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη

διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον

εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως

προς τις επιπτώσεις του στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών

διατήρησής του Βάσει των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων

στον τόπο οι αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον

αφού βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειται raquo

Άρθρο 7

laquoΟι υποχρεώσεις που πηγάζουν από τις παραγράφους 2 3 και 4 του άρθρου 6 της

παρούσας οδηγίας αντικαθιστούν τις υποχρεώσεις που πηγάζουν από την πρώτη

πρόταση της παραγράφου 4 του άρθρου 4 της οδηγίας 79409ΕΟΚ όσον αφορά τις

ζώνες που χαρακτηρίστηκαν δυνάμει της παραγράφου 1 του άρθρου 4 ή

αναγνωρίστηκαν με ανάλογο τρόπο δυνάμει της παραγράφου 2 του άρθρου 4 της

εν λόγω οδηγίαςraquo

13

ΣΤ) Εθνικό δίκαιο

1) Η Σύμβαση Άαρχους κυρώθηκε με τον νόμο υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ Α303)

και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος laquoΟι γενικά

παραδεδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις

από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ σύμφωνα με τους

όρους καθεμιάς αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού

δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμουraquo

2) ΚΥΑ υπrsquo αριθμόν 92694702-3-2007 (ΦΕΚ Β2862007)

3) Νόμος υπrsquo αριθμόν 38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής

σύμβασης για το τοπίο που έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

4) ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

Τεκμηρίωση

Α) Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011

1) Με το υπrsquo αριθμόν 301310102003 έγγραφο του δήμου Ζάρακα είχε υποβληθεί

στο ΥΠΕΧΩΔΕ laquoΜελέτη χαρακτηρισμού αξιόλογων οικισμών του Δήμου Ζάρακα

Νομού Λακωνίαςraquo ως παραδοσιακών Εν συνεχεία κατόπιν των εισηγήσεων ndash

αιτιολογικών εκθέσεων με ημερομηνία 17-7-2007 και 4-7-2008 του Τμήματος

Παραδοσιακών Οικισμών του ΥΠΕΧΩΔΕ τώρα ΥΠΕΚΑ και την αποδοχή τους

από το Κεντρικό ΣΧΟΠ με τις 17126-7-2007 και 14610-2008 πράξεις του το σχέδιο

Προεδρικού Διατάγματος διαβιβάστηκε στο ΣτΕ με το απ 79610-3-2011 έγγραφο

της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ αποσιωπήθηκαν αυτές οι

πληροφορίες Αποσιωπήθηκε ότι είχε προγραμματισθεί ο χαρακτηρισμός των

πέριξ του προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ οικισμών laquoΧάρακαςraquo laquoΛαμπόκαμποςraquo και

laquoΠισταμάταraquo ως παραδοσιακών μαζί με άλλους οικισμούς του Ζάρακα

Με το ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012 σχετικό 2)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι Παραλία

Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος Ιωάννης Χάρακας

Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα του Δήμου

Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων γης όρων και περιορισμών

δόμησης αυτώνraquo οι οικισμοί του Ζάρακα κηρύχθηκαν παραδοσιακοί και

έχουν Συνταγματική προστασία

Βάσει της υπ΄ αριθ 498282008 (ΦΕΚ Β24642008) απόφασης της Επιτροπής

Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής στον τομέα του Χωροταξικού

Σχεδιασμού και της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) άρθρο 6-Περιοχές

αποκλεισμού κι ασυμβατότητας αιολικών εγκαταστάσεων-παρ 5α περί τήρησης

14

των ελάχιστων αποστάσεων από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) πρέπει οι ανεμογεννήτριες να είναι σε απόσταση άνω των 1500

μέτρων από τα όρια των παραδοσιακών οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων

Τέσσερις ανεμογεννήτριες του ΑΣΠΗΕ του θέματος χωροθετούνται σε

απόσταση μικρότερη των 1500 από τα όρια του οικισμού laquoΧάρακαςraquo όπως

αυτά καθορίστηκαν με την υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη

Λακωνίας περί ένταξης σε κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χαρακα

της κοινότητας Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών

δόμησης (ΦΕΚ 780Δ1988 σχετικά 3α 3β)

Η υπόθεση της αποσιώπησης στη ΜΠΕ (και στην εκτίμηση των επιπτώσεων) της

ύπαρξης διαδικασίας σε ώριμο μάλιστα στάδιο χαρακτηρισμού των οικισμών

τριών οικισμών πέριξ του ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι λαμβάνει αρνητικότερο

χαρακτήρα καθότι όχι μόνο γνώριζε η ΑΡΧΡΑΝ περί αυτής της διαδικασίας αλλά

επιπλέον στην επονομαζόμενη laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του

σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου

Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από Δεκέμβριο του 2010 στην σελίδα 27 έλαβε

χώρα και άλλη απόκρυψη Όσον αφορούσε στον έλεγχο συμβατότητας του

ΑΣΠΗΕ κατόπιν εφαρμογής των κριτηρίων του άρθρου 6 του ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ ως

προς τις περιοχές αποκλεισμού ειδικότερα για τους οικισμούς των 2000

κατοίκων σημειώνεται δια χειρός ή υπογραφής Δ Οικονόμου και συνεργατών

γνωστός ο πρώτος και από την laquoμη θεσμοθετημένη και μη προβλεπόμενη ως

κατηγορία μελέτης από κάποιο νομοθετικό πλαίσιοraquo ΕΧΜ για την χωροθέτηση

αιολικών στην ΒΑ Λακωνία ότι laquoσύμφωνα με την υπό εκπόνηση μελέτη του

ΣΧΟΟΑΠ Δήμου Ζάρακα (εκπόνηση Α΄ Σταδίου) οι οικισμοί Πιστάματα και

Λαμπόκαμπος είναι σε διαδικασίες χαρακτηρισμού ως παραδοσιακοίraquo Δηλαδή

δεν αναφέρθηκε ο οικισμός Χάρακας και επιπλέον στους χάρτες 2 και 3 (σελ

35 36) δεν εμφανίζονται τα όρια του οικισμού ενώ αυτά των οικισμών

Λαμπόκαμπος και Πιστάματα παρουσιάζονται (σχετικό 4)

2) Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ για την εκτίμηση της

επίπτωσης μιας υπό αδειοδότησης αιολικής μονάδας στο τοπίο διαφοροποιούνται

laquoοι ακτίνεςraquo όπως ορίζονται ανάλογα με τη σημασία και τη ποιότητα του

σημείου laquoιδιαίτερου ενδιαφέροντοςraquo

Ως προς τον ΑΣΠΗΕ του θέματος δεν έχει πραγματοποιηθεί ορθά ο έλεγχος των

κανόνων ένταξης των αιολικών εγκαταστάσεων στο τοπίο (παράρτημα IV

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ)

Οι ακτίνες των ζωνών για την εκτίμηση των επιπτώσεων στο τοπίο ως προς τους

παραδοσιακούς οικισμούς είναι Α=15 χλμ Β=3 χλμ και Γ= 6 χλμ

Ο χαρακτηρισμός των οικισμών της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα Δήμου

Μονεμβασίας ως παραδοσιακών έγινε πριν την οικ 1979402-5-2012 (ορθή

επανάληψη 15-2-2012) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου

του θέματος

15

3) Σε κανένα σημείο της ΜΠΕ δεν είχε αναφερθεί ή άμεση γειτνίαση του ΑΣΠΗΕ

με το οριοθετημένο δημόσιο δάσος Κρεμαστής που διατελεί υπό καθεστώς

διαχείρισης (μόνιμης δεκαετούς δασοπονικής μελέτης) για την αύξηση του

ποσοστού δασοκάλυψης του και η κατάληψη-εκχέρσωση τμήματος του από ένα

μικρό μέρος των συνοδών έργων και της πλατείας της ανεμογεννήτριας με την

αρίθμηση 12 (έγγραφο με απ 56426-5-2011 δασαρχείου Μολάων) Αόριστη

αναφορά υφίσταται στην σελ 143 του κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ περί laquoμικρού μόνο

αριθμού που προβλέπεται να τοποθετηθεί σε δάσος ελάτης βόρεια του έργου του

Χιονοβουνίουraquo δεν αναφέρεται όμως ότι το εν λόγω δάσος τελεί υπό διαχείριση

4) Αποσιωπήθηκε στην ΜΠΕ του έργου ότι καταστρέφεται τμήμα του Ευρωπαϊκού

ορειβατικού μονοπατιού 033 από τις εγκαταστάσεις του ΑΣΠΗΕ και

συνακόλουθα η τουριστικού συνεπώς τοπικά αναπτυξιακού ενδιαφέροντος

διαδρομή από την θέση ρέμα Χάβοσι προς τον Κοκκινόβραχο Χιονοβουνίου ndash

Λαμπόκαμπο (σχετικό 5)

5) Αποσιωπήθηκαν σημαντικές πληροφορίες ορνιθολογικής σημασίας όπως η

φωλεοποίηση του είδους Σπιζαετός στις ορθοπλαγιές στη Μεγάλη Τούρλα

κοντά στον Χάρακα και στη θέση του προτεινόμενου έργου και οι

υφιστάμενες πληροφορίες για την περιοχή από ορνιθολογικές μελέτες στα

πλαίσια αιτήσεων άλλων ενδιαφερομένων εταιρειών για εγκαταστάσεις αιολικών

σταθμών στην ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Τα δύο πρόσωπα που φέρονται να πραγματοποίησαν τις ορνιθολογικές

διερευνήσεις της ΕΟΜ για τα αιολικά της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ βάσει των βιογραφικών

τους που τα επικαλούνται για την επιστημονική επάρκεια της προσκομισθείσας

δια της ΜΠΕ τελικής έκθεσης-ΕΟΜ του τεύχους Δεκεμβρίου 2010 δεν είναι

δυνατόν να αγνοούσαν ότι σύμφωνα με τον οδηγό της ΕΟΕ (στο εξής Οδηγός)

laquoΕκτίμηση των επιπτώσεων στην ορνιθοπανίδα από την δημιουργία και

λειτουργία αιολικών πάρκων-Οδηγίες για την εκπόνηση της Ειδικής

Ορνιθολογικής Μελέτης-Ιανουάριος 2009raquo για την οριοθέτηση του laquoπεδίου της

προκαταρκτικής μελέτηςraquo ώστε να σχηματισθεί μία πρώτη εικόνα της σύνθεσης

των ειδών των πτηνών και της αφθονίας των πληθυσμών τους σε μία περιοχή και

την εξέταση της τυχόν ευαισθησίας τους σε σχέση με το έργο απαιτείται 1)

Ανάλυση των υφιστάμενων πληροφοριών για την περιοχή 2) Αξιολόγηση της

πιθανής σύνθεσης των αναμενόμενων ειδών της ορνιθοπανίδας της περιοχής με

βάση τα ενδιαιτήματα της 3) Αναγνωριστική ορνιθολογική έρευνα πεδίου

Όπως αναφέρεται στο εδάφιο περί της ανάλυσης της υφιστάμενης πληροφορίας

κεφάλαιο 21α σελ 17 του Οδηγού laquoΗ πρώτη και ευκολότερη πηγή

δεδομένων είναι η υφιστάμενη δημοσιευμένη και αδημοσίευτη πληροφορία

για την περιοχή είτε από βιβλιογραφικές αναφορές είτε από ανθρώπους που

έχουν στοιχεία για την ορνιθοπανίδαraquo

httpfilesornithologikigrdocspolitikiaiolikaaiolika_odigiespdf

16

Το κεφάλαιο 4 της ΕΟΜ που υπέβαλε η ΑΡΧΡΑΝ από Δεκέμβριο του 2010

αυτής που συνόδευε την ΜΠΕ του έργου του θέματος είχε τον τίτλο

laquoΒιβλιογραφική διερεύνηση της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης περιοχής

μελέτης και επιλογή στόχων (σελίδα 42)raquo

Στο υποκεφάλαιο 44 της εν λόγω ΕΟΜ Κομηνού με τίτλο laquoΟρνιθολογικές

πληροφορίες για την περιοχή μελέτης από άλλες πηγέςraquo αναφέρεται ότι

laquoΕκτός από την πληροφορία που αντλούμε από τις παραπάνω

βιβλιογραφικές πηγές (βλ 41 42 43 πρόκειται για πληροφορίες από το

τυποποιημένο δελτίο δεδομένων της Ζώνης Ειδικής Προστασίας laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo και αυτές από τον κατάλογο της Birdlife International

του ετών 1996 και 2007 ως προς τα απαντώμενα είδη στην ΣΠΠ GR 123 Όρη

Ανατολικής Λακωνίας) η μόνη επιστημονική έργασία που έχει διεξαχθεί

στην περιοχή είναι αυτή του Μπούσμπουρα (2007) για τον Δήμο Ζάρακα με

τίτλο laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα

και προτάσεις για την προστασία-διαχείριση και ανάδειξη τουraquo (σελίδα 48)

Βεβαίως αποσιωπήθηκε η βασική πληροφορία ως προς τους κινδύνους

για την προστατευόμενη περιοχή όπου ρητά σημειώνεται στο Standard

Data Form (SDF) της ΖΕΠ φόρμα που αποτελεί την νομική βάση της ότι ο

σχεδιασμός για κατασκευή αρκετών (πολλών) αιολικών σταθμών στις

κορυφογραμμές της περιοχής αποτελεί απειλή για τα προστατευόμενα είδη

και τους βιοτόπους του Στο ίδιο συμπέρασμα εξάλλου είχε καταλήξει ο

συντάξας τις σελίδες για τις επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα στην προμελέτη

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου του θέματος

Η ίδια ανακρίβεια ήκαι αναλήθεια κατά την άποψη μας επαναλαμβάνεται

στο κεφ 6243 της ΜΠΕ για τα αιολικά διαλείπουσας ονομαστικής τιμής 24

MW της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ και τα συνοδά της έργα στο Χιονοβούνι H εκτίμηση

για συνειδητή αποσιώπηση περιβαλλοντικών πληροφοριών που σε κάθε

περίπτωση έπρεπε να θέσει ο κύριος του προτεινόμενου έργου υπrsquo όψιν

των αρχών με αρμοδιότητα στον τομέα του περιβάλλοντος και στο

ενδιαφερόμενο κοινό απορρέει ευθέως από τα διαλαμβανόμενα στην εν

λόγω ΜΠΕ

Στο κεφάλαιο 7(134) σελ 144 της ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΟι εκτιμήσεις των

περιβαλλοντικών μελετών των άλλων ΑΠ της περιοχής μελέτης των

αθροιστικών πολλές από αυτές υποστηριζόμενες από ορνιθολογικές

μελέτες φαίνεται να τεκμηριώνουν την έλλειψη σημαντικών επιπτώσεων

από την κατασκευή και λειτουργία κάθε ΑΠ στην ορνιθοπανίδα της

περιοχής (ως μεμονωμένες εγκαταστάσεις) τόσο τη μόνιμη όσο και τη

μεταναστευτική μετά και τη λήψη μέτρων προστασίαςraquo laquoγια τις ανάγκες

της παρούσας μελέτης και προκειμένου να εκτιμηθεί η αθροιστική επίπτωση

του υπό μελέτη έργου στο Χιονοβούνι σε συνάρτηση με τα άλλα ΑΠ

γίνεται μια προσεγγιστική αδρομερής εκτίμηση της αθροιστικής επίπτωσης

των άλλων ΑΠ (όπως προσδιορίστηκαν στο κεφάλαιο 7131) Η εκτίμηση

αυτή στηρίζεται α) σε ευρήματα περιβαλλοντικών μελετών άλλων ΑΠ β)

17

σε ευρήματα της μελέτης laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού

περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα και προτάσεις για την προστασία-

διαχείριση και ανάδειξη του Μπούσμπουρας 2007 γ) raquo Παρακάτω σελ 149

150 του κεφ 7 αναφέρεται ότι laquo είναι φανερό ότι και οι δύο μελέτες

(Μπούσμπουρα-Κομηνού) καθώς και οι άλλες στην περιοχή μπορούν να

αξιοποιηθούν μόνο εν μέρει ως προς τις εκτιμήσεις για τις αθροιστικές

επιπτώσεις όλων των ΑΠ της περιοχής μελέτης της ΝΑ Λακωνίας

(ομάδες Α Β Γ και Δ της παρούσας)raquo

Βεβαίως η ΑΡΧΡΑΝ είχε λάβει γνώση του εγγράφου με τις απόψεις του ΕΚΒΥ

και τις πληροφορίες από την Οικολογική Μελέτη Βάσης για τους

προτεινόμενους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-Πούλος Ράχη Γκιώνη-

Γκρόπες

Επιπλέον πληροφορίες υφίσταντο α) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo για

την ευρύτερη περιοχή γύρω από τις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και

laquoΚαλογεροβούνι-Πούλος-2006 του βιολόγου ορνιθολόγου Hallman Ben

Σφήκα κα την οποία διέθετε το ΥΠΕΧΩΔΕraquo β) στην laquoΟικολογική Μελέτη

Βάσηςraquo για την ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo από

Ιούλιο του 2008 των Hallman Ben Πυλαρά Αδαμαντίας βιολόγου κά (ως

προς αυτήν ενδέχεται να μην είχε αυτή υποβληθεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ το

αναφερόμενο έτος 2008) γ) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo ευρύτερα των

περιοχών laquoΚοντορράχηraquo και laquoΣπαρτίλα-Κάρκανοraquo από Ιούνιο του 2009 των

Hallman Ben Μπεκιάρη Ιωάννη περιβαλλοντολόγου κά την οποία διέθετε

το ΥΠΕΧΩΔΕ από τον Ιούλιο του 2009

Οι προαναφερόμενες laquoΟικολογικές Μελέτες Βάσηςraquo περιείχαν αρκούντως

αξιόπιστες ορνιθολογικές διερευνήσεις-αξιολογήσεις χάρτες και αξιόπιστα

ημερολόγια παρατήρησης και είχαν προσκομισθεί στα πλαίσια αιτήσεων για

περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις αιολικών σταθμών στις αναφερόμενες σε

αυτές ορεινές θέσεις Σημειώνεται ότι κατ΄ απαίτηση της αρμόδιας

Υπηρεσίας Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ οι διερευνήσεις είχαν επεκταθεί σε

ευρύτερη ζώνη σε απόσταση τουλάχιστον πέντε χιλιομέτρων από αυτή που

αφορούσε η κάθε αίτηση αδειοδότησης

Β) Υποβολή και προώθηση εκ μέρους της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ ελλειπούς

φακέλου ΜΠΕ

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ του έργου του θέματος αναφέρεται στο

κεφάλαιο 3 σελ 11 ότι laquoΤονίζεται τέλος ότι για το εν λόγω έργο εκπονείται

από τον Αύγουστο του 2009 Ειδική Ορνιθολογική Μελέτη η οποία είναι σε

εξέλιξη (δεύτερο έτος παρακολουθήσεων) τα αποτελέσματα της οποίας

λαμβάνονται υπόψη στην παρούσα ΜΠΕraquo επίσης στο Κεφάλαιο 8 (833)

σελίδα 11 της εν λόγω ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΣτα πλαίσια της

περιβαλλοντικής αδειοδότησης του προτεινόμενου έργου έχει διεξαχθεί

18

παρακολούθηση της ορνιθοπανίδας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του

ενός έτους τα ευρήματα της οποίας παρουσιάζονται αναλυτικά στην Ειδική

Ορνιθολογική Μελέτη που παρατίθεται στο παράρτημα της παρούσας

Μολονότι η προαναφερθείσα παρακολούθηση θα συνεχιστεί έτσι ώστε το

συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνεςraquo

Τις αναφορές αυτές επικαλέστηκε η ΑΡΧΡΑΝ στο από τον Φεβρουάριο του

2012 έγγραφο υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων επί της ΜΠΕ (βλ

υπόψη 28 της ΑΕΠΟ του θέματος) σημειώνοντας ότι laquoΌπως αναφερόταν

στο κεφάλαιο 8 της ΜΠΕ του έργου η παρακολούθηση θα συνεχιζόταν έτσι

ώστε το συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνες Η

παρακολούθηση αυτή ολοκληρώθηκε πλέον και τα συνολικά

αποτελέσματα περιλαμβάνονται σε επικαιροποιημένη ΕΟΜ (Δεκέμβριος

2011) όπως αυτή υποβλήθηκε στην ΕΥΠΕ με το από 19574630-01-12

διαβιβαστικόraquo

Όμως θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η από τον Δεκέμβριο του 2010

laquoΕιδική Ορνιθολογική Μελέτη στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης

ενός ΑΠ στη θέση Χιονοβούνι στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Λακωνίας

της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕraquo φερόταν να ήταν η τελική έκθεση

Στην σελίδα 10 κεφ 13 Χρονοδιάγραμμα Καταγραφής Ορνιθολογικών

Παραμέτρων-Χρονική περίοδος καταγραφών αναφέρεται ρητά ότι laquoΤο

συνολικό διάστημα της έρευνας πεδίου είχε διάρκεια 17 μήνες η οποία

κατανέμεται σε 6 χρονικές περιόδους Για την περάτωση των εργασιών

πεδίου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στην περιοχή μελέτης τις κάτωθι

περιόδουςraquo

Ευλόγως επομένως δυνάμεθα να διατυπώσουμε αμφιβολίες για την

αξιοπιστία της επικαιροποιημένης ΕΟΜ ως προς τις ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που φέρονται να έλαβαν χώρα το έτος 2011 Εξάλλου δεν

φαίνεται να έχει προσκομισθεί το σχετικό πρωτόκολλο καταγραφής

ορνιθοπανίδας γιrsquo αυτό το έτος Όπως διατυπώνεται στην σελίδα 150 του

κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ (7134) της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ για το έργο του θέματος

κριτικά ως προς άλλη μελέτη laquoδεν παρατίθενται πρωτογενή στοιχεία ούτε

ο χρόνος και το διάστημα των καταγραφώνraquo Η διαπίστωση αυτή βεβαίως

δεν εξαντλείται μόνο αναφορικά με την από το έτος 2007 μελέτη

Μπούσμπουρα για το φυσικό περιβάλλον του Ζάρακα

Δεν θα επιχειρήσουμε προς το παρόν να υπεισέλθουμε στην διατύπωση

ειδικότερων αντιρρήσεων ως προς το περιεχόμενο αυτής της ΕΟΜ που

περιλαμβάνει πληροφορίες (στοιχεία) και εκτιμήσεις που αμφισβητούνται

πλήρως εκ μέρους μας Και αυτό επειδή πρέπει να ανακληθεί η ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος και να λάβει χώρα η προβλεπόμενη βάσει του

ισχύοντος θεσμικού πλαισίου διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό ώστε

να συμπληρωθούν αυτές οι πληροφορίες και η επεξεργασία τους να

γνωμοδοτήσουν εκ νέου οι Υπηρεσίες με αρμοδιότητα στο περιβάλλον και

την χωροταξία και να συμπληρωθεί η εκτίμηση των επιπτώσεων του

19

εργου από όσους ενδεχομένως αφορα το έργο (7ο αιτιολογική εκτίμηση της

Οδηγίας 201192ΕΕ)

Δεδομένης της αυτοδίκαιης ακυρότητας της παρα-διαδικασίας

υποβολής του δήθεν συμπληρώματος της ελλειπούς ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

ΑΕ με τις φερόμενες ως ορνιθολογικές παρατηρήσεις του έτους 2011 της

προσχηματικής επαναξιολόγησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων κατόπιν

της αρνητικής γνωμοδότησης της ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της μη σύννομης

συνεπώς έκδοσης της ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος εξυπακούεται ότι η με

αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 πράξη για το έργο του θέματος στερείται

κύρους και πρέπει να ανακληθεί

Η ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος χορηγήθηκε και αυτό με ευθύνη της

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ μη σύννομα και πρέπει να ανακληθεί λαμβάνοντας υπόψη

ότι ο κύριος του προτεινόμενου έργου δεν απέδειξε ότι οι επιπτώσεις από

αυτό δεν θίγουν την ειδική ζώνη διατήρησης και προστασίας αφού και

η αρμόδια για τις περιοχές του δικτύου Natura Υπηρεσία Περιβάλλοντος

δεν έχει βεβαιωθεί για την μη πρόκληση σημαντικών συνεπειών για την

ακεραιότητα του τόπου

Εφrsquo όσον δεν μπορεί να αποκλειστεί βάσει αντικειμενικών στοιχείων ότι το

συγκεκριμένο έργο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα ομοειδή που έχουν

λάβει άδεια παραγωγής εντός της ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και

εξετάζεται η αδειοδότηση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά-σημαντικά

τον τόπο όπως συνάγεται από το υπrsquo αριθμόν 16034345822-03-2012 έγγραφο

ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και κρίθηκε απαραίτητη η σύνταξη μελέτης γενικής

ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ βάσει

του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ για να συνεκτιμηθούν προφανώς

οι επιπτώσεις αθροιστικά η διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό και

τις περιβαλλοντικές οργανώσεις πρέπει να επαναληφθεί όταν υποβληθεί

η μελέτη δέουσας εκτίμησης που πρέπει να προσκομισθεί μαζί με τα

αποτελέσματα της νέας ετήσιας διερεύνησης των πληθυσμών και των

συνηθειών της προστατευόμενης ορνιθοπανίδας αλλά και αυτών των

φερόμενων ως παρατηρήσεων του έτους 2011

Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εγκρίνουν σχέδια προγράμματα ή έργα εντός

περιοχών του δικτύου Natura 2000 μόνον όταν είναι βέβαιες κατόπιν

στάθμισης όλων των σχετικών πληροφοριών ότι η οικεία περιοχή δεν

θίγεται

Δεδομένων βάσιμων αμφιβολιών ο κύριος του προτεινόμενου έργου φέρει

το βάρος να αποδείξει ότι οι επιπτώσεις από αυτό δεν θίγουν την ειδική

ζώνη διατήρησης και προστασίας ως τέτοια Η οδηγία για τους

οικοτόπους καθορίζει με ποιον καταρχήν τρόπο πρέπει να παρασχεθεί η

απόδειξη αυτή ήτοι με την προβλεπόμενη από το άρθρο 6 παράγραφος 3

αυτής εκτίμηση του έργου ως προς τις επιπτώσεις του στην εν λόγω περιοχή

ενόψει των σκοπών διατήρησης της Κατά την εκτίμηση αυτή πρέπει να

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 13: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

13

ΣΤ) Εθνικό δίκαιο

1) Η Σύμβαση Άαρχους κυρώθηκε με τον νόμο υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ Α303)

και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος laquoΟι γενικά

παραδεδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις

από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ σύμφωνα με τους

όρους καθεμιάς αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού

δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμουraquo

2) ΚΥΑ υπrsquo αριθμόν 92694702-3-2007 (ΦΕΚ Β2862007)

3) Νόμος υπrsquo αριθμόν 38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής

σύμβασης για το τοπίο που έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

4) ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

Τεκμηρίωση

Α) Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011

1) Με το υπrsquo αριθμόν 301310102003 έγγραφο του δήμου Ζάρακα είχε υποβληθεί

στο ΥΠΕΧΩΔΕ laquoΜελέτη χαρακτηρισμού αξιόλογων οικισμών του Δήμου Ζάρακα

Νομού Λακωνίαςraquo ως παραδοσιακών Εν συνεχεία κατόπιν των εισηγήσεων ndash

αιτιολογικών εκθέσεων με ημερομηνία 17-7-2007 και 4-7-2008 του Τμήματος

Παραδοσιακών Οικισμών του ΥΠΕΧΩΔΕ τώρα ΥΠΕΚΑ και την αποδοχή τους

από το Κεντρικό ΣΧΟΠ με τις 17126-7-2007 και 14610-2008 πράξεις του το σχέδιο

Προεδρικού Διατάγματος διαβιβάστηκε στο ΣτΕ με το απ 79610-3-2011 έγγραφο

της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ αποσιωπήθηκαν αυτές οι

πληροφορίες Αποσιωπήθηκε ότι είχε προγραμματισθεί ο χαρακτηρισμός των

πέριξ του προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ οικισμών laquoΧάρακαςraquo laquoΛαμπόκαμποςraquo και

laquoΠισταμάταraquo ως παραδοσιακών μαζί με άλλους οικισμούς του Ζάρακα

Με το ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012 σχετικό 2)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι Παραλία

Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος Ιωάννης Χάρακας

Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα του Δήμου

Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων γης όρων και περιορισμών

δόμησης αυτώνraquo οι οικισμοί του Ζάρακα κηρύχθηκαν παραδοσιακοί και

έχουν Συνταγματική προστασία

Βάσει της υπ΄ αριθ 498282008 (ΦΕΚ Β24642008) απόφασης της Επιτροπής

Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής στον τομέα του Χωροταξικού

Σχεδιασμού και της Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) άρθρο 6-Περιοχές

αποκλεισμού κι ασυμβατότητας αιολικών εγκαταστάσεων-παρ 5α περί τήρησης

14

των ελάχιστων αποστάσεων από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) πρέπει οι ανεμογεννήτριες να είναι σε απόσταση άνω των 1500

μέτρων από τα όρια των παραδοσιακών οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων

Τέσσερις ανεμογεννήτριες του ΑΣΠΗΕ του θέματος χωροθετούνται σε

απόσταση μικρότερη των 1500 από τα όρια του οικισμού laquoΧάρακαςraquo όπως

αυτά καθορίστηκαν με την υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη

Λακωνίας περί ένταξης σε κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χαρακα

της κοινότητας Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών

δόμησης (ΦΕΚ 780Δ1988 σχετικά 3α 3β)

Η υπόθεση της αποσιώπησης στη ΜΠΕ (και στην εκτίμηση των επιπτώσεων) της

ύπαρξης διαδικασίας σε ώριμο μάλιστα στάδιο χαρακτηρισμού των οικισμών

τριών οικισμών πέριξ του ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι λαμβάνει αρνητικότερο

χαρακτήρα καθότι όχι μόνο γνώριζε η ΑΡΧΡΑΝ περί αυτής της διαδικασίας αλλά

επιπλέον στην επονομαζόμενη laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του

σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου

Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από Δεκέμβριο του 2010 στην σελίδα 27 έλαβε

χώρα και άλλη απόκρυψη Όσον αφορούσε στον έλεγχο συμβατότητας του

ΑΣΠΗΕ κατόπιν εφαρμογής των κριτηρίων του άρθρου 6 του ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ ως

προς τις περιοχές αποκλεισμού ειδικότερα για τους οικισμούς των 2000

κατοίκων σημειώνεται δια χειρός ή υπογραφής Δ Οικονόμου και συνεργατών

γνωστός ο πρώτος και από την laquoμη θεσμοθετημένη και μη προβλεπόμενη ως

κατηγορία μελέτης από κάποιο νομοθετικό πλαίσιοraquo ΕΧΜ για την χωροθέτηση

αιολικών στην ΒΑ Λακωνία ότι laquoσύμφωνα με την υπό εκπόνηση μελέτη του

ΣΧΟΟΑΠ Δήμου Ζάρακα (εκπόνηση Α΄ Σταδίου) οι οικισμοί Πιστάματα και

Λαμπόκαμπος είναι σε διαδικασίες χαρακτηρισμού ως παραδοσιακοίraquo Δηλαδή

δεν αναφέρθηκε ο οικισμός Χάρακας και επιπλέον στους χάρτες 2 και 3 (σελ

35 36) δεν εμφανίζονται τα όρια του οικισμού ενώ αυτά των οικισμών

Λαμπόκαμπος και Πιστάματα παρουσιάζονται (σχετικό 4)

2) Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ για την εκτίμηση της

επίπτωσης μιας υπό αδειοδότησης αιολικής μονάδας στο τοπίο διαφοροποιούνται

laquoοι ακτίνεςraquo όπως ορίζονται ανάλογα με τη σημασία και τη ποιότητα του

σημείου laquoιδιαίτερου ενδιαφέροντοςraquo

Ως προς τον ΑΣΠΗΕ του θέματος δεν έχει πραγματοποιηθεί ορθά ο έλεγχος των

κανόνων ένταξης των αιολικών εγκαταστάσεων στο τοπίο (παράρτημα IV

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ)

Οι ακτίνες των ζωνών για την εκτίμηση των επιπτώσεων στο τοπίο ως προς τους

παραδοσιακούς οικισμούς είναι Α=15 χλμ Β=3 χλμ και Γ= 6 χλμ

Ο χαρακτηρισμός των οικισμών της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα Δήμου

Μονεμβασίας ως παραδοσιακών έγινε πριν την οικ 1979402-5-2012 (ορθή

επανάληψη 15-2-2012) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου

του θέματος

15

3) Σε κανένα σημείο της ΜΠΕ δεν είχε αναφερθεί ή άμεση γειτνίαση του ΑΣΠΗΕ

με το οριοθετημένο δημόσιο δάσος Κρεμαστής που διατελεί υπό καθεστώς

διαχείρισης (μόνιμης δεκαετούς δασοπονικής μελέτης) για την αύξηση του

ποσοστού δασοκάλυψης του και η κατάληψη-εκχέρσωση τμήματος του από ένα

μικρό μέρος των συνοδών έργων και της πλατείας της ανεμογεννήτριας με την

αρίθμηση 12 (έγγραφο με απ 56426-5-2011 δασαρχείου Μολάων) Αόριστη

αναφορά υφίσταται στην σελ 143 του κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ περί laquoμικρού μόνο

αριθμού που προβλέπεται να τοποθετηθεί σε δάσος ελάτης βόρεια του έργου του

Χιονοβουνίουraquo δεν αναφέρεται όμως ότι το εν λόγω δάσος τελεί υπό διαχείριση

4) Αποσιωπήθηκε στην ΜΠΕ του έργου ότι καταστρέφεται τμήμα του Ευρωπαϊκού

ορειβατικού μονοπατιού 033 από τις εγκαταστάσεις του ΑΣΠΗΕ και

συνακόλουθα η τουριστικού συνεπώς τοπικά αναπτυξιακού ενδιαφέροντος

διαδρομή από την θέση ρέμα Χάβοσι προς τον Κοκκινόβραχο Χιονοβουνίου ndash

Λαμπόκαμπο (σχετικό 5)

5) Αποσιωπήθηκαν σημαντικές πληροφορίες ορνιθολογικής σημασίας όπως η

φωλεοποίηση του είδους Σπιζαετός στις ορθοπλαγιές στη Μεγάλη Τούρλα

κοντά στον Χάρακα και στη θέση του προτεινόμενου έργου και οι

υφιστάμενες πληροφορίες για την περιοχή από ορνιθολογικές μελέτες στα

πλαίσια αιτήσεων άλλων ενδιαφερομένων εταιρειών για εγκαταστάσεις αιολικών

σταθμών στην ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Τα δύο πρόσωπα που φέρονται να πραγματοποίησαν τις ορνιθολογικές

διερευνήσεις της ΕΟΜ για τα αιολικά της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ βάσει των βιογραφικών

τους που τα επικαλούνται για την επιστημονική επάρκεια της προσκομισθείσας

δια της ΜΠΕ τελικής έκθεσης-ΕΟΜ του τεύχους Δεκεμβρίου 2010 δεν είναι

δυνατόν να αγνοούσαν ότι σύμφωνα με τον οδηγό της ΕΟΕ (στο εξής Οδηγός)

laquoΕκτίμηση των επιπτώσεων στην ορνιθοπανίδα από την δημιουργία και

λειτουργία αιολικών πάρκων-Οδηγίες για την εκπόνηση της Ειδικής

Ορνιθολογικής Μελέτης-Ιανουάριος 2009raquo για την οριοθέτηση του laquoπεδίου της

προκαταρκτικής μελέτηςraquo ώστε να σχηματισθεί μία πρώτη εικόνα της σύνθεσης

των ειδών των πτηνών και της αφθονίας των πληθυσμών τους σε μία περιοχή και

την εξέταση της τυχόν ευαισθησίας τους σε σχέση με το έργο απαιτείται 1)

Ανάλυση των υφιστάμενων πληροφοριών για την περιοχή 2) Αξιολόγηση της

πιθανής σύνθεσης των αναμενόμενων ειδών της ορνιθοπανίδας της περιοχής με

βάση τα ενδιαιτήματα της 3) Αναγνωριστική ορνιθολογική έρευνα πεδίου

Όπως αναφέρεται στο εδάφιο περί της ανάλυσης της υφιστάμενης πληροφορίας

κεφάλαιο 21α σελ 17 του Οδηγού laquoΗ πρώτη και ευκολότερη πηγή

δεδομένων είναι η υφιστάμενη δημοσιευμένη και αδημοσίευτη πληροφορία

για την περιοχή είτε από βιβλιογραφικές αναφορές είτε από ανθρώπους που

έχουν στοιχεία για την ορνιθοπανίδαraquo

httpfilesornithologikigrdocspolitikiaiolikaaiolika_odigiespdf

16

Το κεφάλαιο 4 της ΕΟΜ που υπέβαλε η ΑΡΧΡΑΝ από Δεκέμβριο του 2010

αυτής που συνόδευε την ΜΠΕ του έργου του θέματος είχε τον τίτλο

laquoΒιβλιογραφική διερεύνηση της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης περιοχής

μελέτης και επιλογή στόχων (σελίδα 42)raquo

Στο υποκεφάλαιο 44 της εν λόγω ΕΟΜ Κομηνού με τίτλο laquoΟρνιθολογικές

πληροφορίες για την περιοχή μελέτης από άλλες πηγέςraquo αναφέρεται ότι

laquoΕκτός από την πληροφορία που αντλούμε από τις παραπάνω

βιβλιογραφικές πηγές (βλ 41 42 43 πρόκειται για πληροφορίες από το

τυποποιημένο δελτίο δεδομένων της Ζώνης Ειδικής Προστασίας laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo και αυτές από τον κατάλογο της Birdlife International

του ετών 1996 και 2007 ως προς τα απαντώμενα είδη στην ΣΠΠ GR 123 Όρη

Ανατολικής Λακωνίας) η μόνη επιστημονική έργασία που έχει διεξαχθεί

στην περιοχή είναι αυτή του Μπούσμπουρα (2007) για τον Δήμο Ζάρακα με

τίτλο laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα

και προτάσεις για την προστασία-διαχείριση και ανάδειξη τουraquo (σελίδα 48)

Βεβαίως αποσιωπήθηκε η βασική πληροφορία ως προς τους κινδύνους

για την προστατευόμενη περιοχή όπου ρητά σημειώνεται στο Standard

Data Form (SDF) της ΖΕΠ φόρμα που αποτελεί την νομική βάση της ότι ο

σχεδιασμός για κατασκευή αρκετών (πολλών) αιολικών σταθμών στις

κορυφογραμμές της περιοχής αποτελεί απειλή για τα προστατευόμενα είδη

και τους βιοτόπους του Στο ίδιο συμπέρασμα εξάλλου είχε καταλήξει ο

συντάξας τις σελίδες για τις επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα στην προμελέτη

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου του θέματος

Η ίδια ανακρίβεια ήκαι αναλήθεια κατά την άποψη μας επαναλαμβάνεται

στο κεφ 6243 της ΜΠΕ για τα αιολικά διαλείπουσας ονομαστικής τιμής 24

MW της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ και τα συνοδά της έργα στο Χιονοβούνι H εκτίμηση

για συνειδητή αποσιώπηση περιβαλλοντικών πληροφοριών που σε κάθε

περίπτωση έπρεπε να θέσει ο κύριος του προτεινόμενου έργου υπrsquo όψιν

των αρχών με αρμοδιότητα στον τομέα του περιβάλλοντος και στο

ενδιαφερόμενο κοινό απορρέει ευθέως από τα διαλαμβανόμενα στην εν

λόγω ΜΠΕ

Στο κεφάλαιο 7(134) σελ 144 της ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΟι εκτιμήσεις των

περιβαλλοντικών μελετών των άλλων ΑΠ της περιοχής μελέτης των

αθροιστικών πολλές από αυτές υποστηριζόμενες από ορνιθολογικές

μελέτες φαίνεται να τεκμηριώνουν την έλλειψη σημαντικών επιπτώσεων

από την κατασκευή και λειτουργία κάθε ΑΠ στην ορνιθοπανίδα της

περιοχής (ως μεμονωμένες εγκαταστάσεις) τόσο τη μόνιμη όσο και τη

μεταναστευτική μετά και τη λήψη μέτρων προστασίαςraquo laquoγια τις ανάγκες

της παρούσας μελέτης και προκειμένου να εκτιμηθεί η αθροιστική επίπτωση

του υπό μελέτη έργου στο Χιονοβούνι σε συνάρτηση με τα άλλα ΑΠ

γίνεται μια προσεγγιστική αδρομερής εκτίμηση της αθροιστικής επίπτωσης

των άλλων ΑΠ (όπως προσδιορίστηκαν στο κεφάλαιο 7131) Η εκτίμηση

αυτή στηρίζεται α) σε ευρήματα περιβαλλοντικών μελετών άλλων ΑΠ β)

17

σε ευρήματα της μελέτης laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού

περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα και προτάσεις για την προστασία-

διαχείριση και ανάδειξη του Μπούσμπουρας 2007 γ) raquo Παρακάτω σελ 149

150 του κεφ 7 αναφέρεται ότι laquo είναι φανερό ότι και οι δύο μελέτες

(Μπούσμπουρα-Κομηνού) καθώς και οι άλλες στην περιοχή μπορούν να

αξιοποιηθούν μόνο εν μέρει ως προς τις εκτιμήσεις για τις αθροιστικές

επιπτώσεις όλων των ΑΠ της περιοχής μελέτης της ΝΑ Λακωνίας

(ομάδες Α Β Γ και Δ της παρούσας)raquo

Βεβαίως η ΑΡΧΡΑΝ είχε λάβει γνώση του εγγράφου με τις απόψεις του ΕΚΒΥ

και τις πληροφορίες από την Οικολογική Μελέτη Βάσης για τους

προτεινόμενους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-Πούλος Ράχη Γκιώνη-

Γκρόπες

Επιπλέον πληροφορίες υφίσταντο α) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo για

την ευρύτερη περιοχή γύρω από τις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και

laquoΚαλογεροβούνι-Πούλος-2006 του βιολόγου ορνιθολόγου Hallman Ben

Σφήκα κα την οποία διέθετε το ΥΠΕΧΩΔΕraquo β) στην laquoΟικολογική Μελέτη

Βάσηςraquo για την ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo από

Ιούλιο του 2008 των Hallman Ben Πυλαρά Αδαμαντίας βιολόγου κά (ως

προς αυτήν ενδέχεται να μην είχε αυτή υποβληθεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ το

αναφερόμενο έτος 2008) γ) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo ευρύτερα των

περιοχών laquoΚοντορράχηraquo και laquoΣπαρτίλα-Κάρκανοraquo από Ιούνιο του 2009 των

Hallman Ben Μπεκιάρη Ιωάννη περιβαλλοντολόγου κά την οποία διέθετε

το ΥΠΕΧΩΔΕ από τον Ιούλιο του 2009

Οι προαναφερόμενες laquoΟικολογικές Μελέτες Βάσηςraquo περιείχαν αρκούντως

αξιόπιστες ορνιθολογικές διερευνήσεις-αξιολογήσεις χάρτες και αξιόπιστα

ημερολόγια παρατήρησης και είχαν προσκομισθεί στα πλαίσια αιτήσεων για

περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις αιολικών σταθμών στις αναφερόμενες σε

αυτές ορεινές θέσεις Σημειώνεται ότι κατ΄ απαίτηση της αρμόδιας

Υπηρεσίας Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ οι διερευνήσεις είχαν επεκταθεί σε

ευρύτερη ζώνη σε απόσταση τουλάχιστον πέντε χιλιομέτρων από αυτή που

αφορούσε η κάθε αίτηση αδειοδότησης

Β) Υποβολή και προώθηση εκ μέρους της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ ελλειπούς

φακέλου ΜΠΕ

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ του έργου του θέματος αναφέρεται στο

κεφάλαιο 3 σελ 11 ότι laquoΤονίζεται τέλος ότι για το εν λόγω έργο εκπονείται

από τον Αύγουστο του 2009 Ειδική Ορνιθολογική Μελέτη η οποία είναι σε

εξέλιξη (δεύτερο έτος παρακολουθήσεων) τα αποτελέσματα της οποίας

λαμβάνονται υπόψη στην παρούσα ΜΠΕraquo επίσης στο Κεφάλαιο 8 (833)

σελίδα 11 της εν λόγω ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΣτα πλαίσια της

περιβαλλοντικής αδειοδότησης του προτεινόμενου έργου έχει διεξαχθεί

18

παρακολούθηση της ορνιθοπανίδας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του

ενός έτους τα ευρήματα της οποίας παρουσιάζονται αναλυτικά στην Ειδική

Ορνιθολογική Μελέτη που παρατίθεται στο παράρτημα της παρούσας

Μολονότι η προαναφερθείσα παρακολούθηση θα συνεχιστεί έτσι ώστε το

συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνεςraquo

Τις αναφορές αυτές επικαλέστηκε η ΑΡΧΡΑΝ στο από τον Φεβρουάριο του

2012 έγγραφο υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων επί της ΜΠΕ (βλ

υπόψη 28 της ΑΕΠΟ του θέματος) σημειώνοντας ότι laquoΌπως αναφερόταν

στο κεφάλαιο 8 της ΜΠΕ του έργου η παρακολούθηση θα συνεχιζόταν έτσι

ώστε το συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνες Η

παρακολούθηση αυτή ολοκληρώθηκε πλέον και τα συνολικά

αποτελέσματα περιλαμβάνονται σε επικαιροποιημένη ΕΟΜ (Δεκέμβριος

2011) όπως αυτή υποβλήθηκε στην ΕΥΠΕ με το από 19574630-01-12

διαβιβαστικόraquo

Όμως θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η από τον Δεκέμβριο του 2010

laquoΕιδική Ορνιθολογική Μελέτη στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης

ενός ΑΠ στη θέση Χιονοβούνι στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Λακωνίας

της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕraquo φερόταν να ήταν η τελική έκθεση

Στην σελίδα 10 κεφ 13 Χρονοδιάγραμμα Καταγραφής Ορνιθολογικών

Παραμέτρων-Χρονική περίοδος καταγραφών αναφέρεται ρητά ότι laquoΤο

συνολικό διάστημα της έρευνας πεδίου είχε διάρκεια 17 μήνες η οποία

κατανέμεται σε 6 χρονικές περιόδους Για την περάτωση των εργασιών

πεδίου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στην περιοχή μελέτης τις κάτωθι

περιόδουςraquo

Ευλόγως επομένως δυνάμεθα να διατυπώσουμε αμφιβολίες για την

αξιοπιστία της επικαιροποιημένης ΕΟΜ ως προς τις ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που φέρονται να έλαβαν χώρα το έτος 2011 Εξάλλου δεν

φαίνεται να έχει προσκομισθεί το σχετικό πρωτόκολλο καταγραφής

ορνιθοπανίδας γιrsquo αυτό το έτος Όπως διατυπώνεται στην σελίδα 150 του

κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ (7134) της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ για το έργο του θέματος

κριτικά ως προς άλλη μελέτη laquoδεν παρατίθενται πρωτογενή στοιχεία ούτε

ο χρόνος και το διάστημα των καταγραφώνraquo Η διαπίστωση αυτή βεβαίως

δεν εξαντλείται μόνο αναφορικά με την από το έτος 2007 μελέτη

Μπούσμπουρα για το φυσικό περιβάλλον του Ζάρακα

Δεν θα επιχειρήσουμε προς το παρόν να υπεισέλθουμε στην διατύπωση

ειδικότερων αντιρρήσεων ως προς το περιεχόμενο αυτής της ΕΟΜ που

περιλαμβάνει πληροφορίες (στοιχεία) και εκτιμήσεις που αμφισβητούνται

πλήρως εκ μέρους μας Και αυτό επειδή πρέπει να ανακληθεί η ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος και να λάβει χώρα η προβλεπόμενη βάσει του

ισχύοντος θεσμικού πλαισίου διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό ώστε

να συμπληρωθούν αυτές οι πληροφορίες και η επεξεργασία τους να

γνωμοδοτήσουν εκ νέου οι Υπηρεσίες με αρμοδιότητα στο περιβάλλον και

την χωροταξία και να συμπληρωθεί η εκτίμηση των επιπτώσεων του

19

εργου από όσους ενδεχομένως αφορα το έργο (7ο αιτιολογική εκτίμηση της

Οδηγίας 201192ΕΕ)

Δεδομένης της αυτοδίκαιης ακυρότητας της παρα-διαδικασίας

υποβολής του δήθεν συμπληρώματος της ελλειπούς ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

ΑΕ με τις φερόμενες ως ορνιθολογικές παρατηρήσεις του έτους 2011 της

προσχηματικής επαναξιολόγησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων κατόπιν

της αρνητικής γνωμοδότησης της ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της μη σύννομης

συνεπώς έκδοσης της ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος εξυπακούεται ότι η με

αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 πράξη για το έργο του θέματος στερείται

κύρους και πρέπει να ανακληθεί

Η ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος χορηγήθηκε και αυτό με ευθύνη της

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ μη σύννομα και πρέπει να ανακληθεί λαμβάνοντας υπόψη

ότι ο κύριος του προτεινόμενου έργου δεν απέδειξε ότι οι επιπτώσεις από

αυτό δεν θίγουν την ειδική ζώνη διατήρησης και προστασίας αφού και

η αρμόδια για τις περιοχές του δικτύου Natura Υπηρεσία Περιβάλλοντος

δεν έχει βεβαιωθεί για την μη πρόκληση σημαντικών συνεπειών για την

ακεραιότητα του τόπου

Εφrsquo όσον δεν μπορεί να αποκλειστεί βάσει αντικειμενικών στοιχείων ότι το

συγκεκριμένο έργο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα ομοειδή που έχουν

λάβει άδεια παραγωγής εντός της ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και

εξετάζεται η αδειοδότηση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά-σημαντικά

τον τόπο όπως συνάγεται από το υπrsquo αριθμόν 16034345822-03-2012 έγγραφο

ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και κρίθηκε απαραίτητη η σύνταξη μελέτης γενικής

ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ βάσει

του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ για να συνεκτιμηθούν προφανώς

οι επιπτώσεις αθροιστικά η διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό και

τις περιβαλλοντικές οργανώσεις πρέπει να επαναληφθεί όταν υποβληθεί

η μελέτη δέουσας εκτίμησης που πρέπει να προσκομισθεί μαζί με τα

αποτελέσματα της νέας ετήσιας διερεύνησης των πληθυσμών και των

συνηθειών της προστατευόμενης ορνιθοπανίδας αλλά και αυτών των

φερόμενων ως παρατηρήσεων του έτους 2011

Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εγκρίνουν σχέδια προγράμματα ή έργα εντός

περιοχών του δικτύου Natura 2000 μόνον όταν είναι βέβαιες κατόπιν

στάθμισης όλων των σχετικών πληροφοριών ότι η οικεία περιοχή δεν

θίγεται

Δεδομένων βάσιμων αμφιβολιών ο κύριος του προτεινόμενου έργου φέρει

το βάρος να αποδείξει ότι οι επιπτώσεις από αυτό δεν θίγουν την ειδική

ζώνη διατήρησης και προστασίας ως τέτοια Η οδηγία για τους

οικοτόπους καθορίζει με ποιον καταρχήν τρόπο πρέπει να παρασχεθεί η

απόδειξη αυτή ήτοι με την προβλεπόμενη από το άρθρο 6 παράγραφος 3

αυτής εκτίμηση του έργου ως προς τις επιπτώσεις του στην εν λόγω περιοχή

ενόψει των σκοπών διατήρησης της Κατά την εκτίμηση αυτή πρέπει να

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 14: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

14

των ελάχιστων αποστάσεων από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) πρέπει οι ανεμογεννήτριες να είναι σε απόσταση άνω των 1500

μέτρων από τα όρια των παραδοσιακών οικισμών κάτω των 2000 κατοίκων

Τέσσερις ανεμογεννήτριες του ΑΣΠΗΕ του θέματος χωροθετούνται σε

απόσταση μικρότερη των 1500 από τα όρια του οικισμού laquoΧάρακαςraquo όπως

αυτά καθορίστηκαν με την υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη

Λακωνίας περί ένταξης σε κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χαρακα

της κοινότητας Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών

δόμησης (ΦΕΚ 780Δ1988 σχετικά 3α 3β)

Η υπόθεση της αποσιώπησης στη ΜΠΕ (και στην εκτίμηση των επιπτώσεων) της

ύπαρξης διαδικασίας σε ώριμο μάλιστα στάδιο χαρακτηρισμού των οικισμών

τριών οικισμών πέριξ του ΑΣΠΗΕ στο Χιονοβούνι λαμβάνει αρνητικότερο

χαρακτήρα καθότι όχι μόνο γνώριζε η ΑΡΧΡΑΝ περί αυτής της διαδικασίας αλλά

επιπλέον στην επονομαζόμενη laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του

σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου

Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από Δεκέμβριο του 2010 στην σελίδα 27 έλαβε

χώρα και άλλη απόκρυψη Όσον αφορούσε στον έλεγχο συμβατότητας του

ΑΣΠΗΕ κατόπιν εφαρμογής των κριτηρίων του άρθρου 6 του ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ ως

προς τις περιοχές αποκλεισμού ειδικότερα για τους οικισμούς των 2000

κατοίκων σημειώνεται δια χειρός ή υπογραφής Δ Οικονόμου και συνεργατών

γνωστός ο πρώτος και από την laquoμη θεσμοθετημένη και μη προβλεπόμενη ως

κατηγορία μελέτης από κάποιο νομοθετικό πλαίσιοraquo ΕΧΜ για την χωροθέτηση

αιολικών στην ΒΑ Λακωνία ότι laquoσύμφωνα με την υπό εκπόνηση μελέτη του

ΣΧΟΟΑΠ Δήμου Ζάρακα (εκπόνηση Α΄ Σταδίου) οι οικισμοί Πιστάματα και

Λαμπόκαμπος είναι σε διαδικασίες χαρακτηρισμού ως παραδοσιακοίraquo Δηλαδή

δεν αναφέρθηκε ο οικισμός Χάρακας και επιπλέον στους χάρτες 2 και 3 (σελ

35 36) δεν εμφανίζονται τα όρια του οικισμού ενώ αυτά των οικισμών

Λαμπόκαμπος και Πιστάματα παρουσιάζονται (σχετικό 4)

2) Σύμφωνα με το άρθρο 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ για την εκτίμηση της

επίπτωσης μιας υπό αδειοδότησης αιολικής μονάδας στο τοπίο διαφοροποιούνται

laquoοι ακτίνεςraquo όπως ορίζονται ανάλογα με τη σημασία και τη ποιότητα του

σημείου laquoιδιαίτερου ενδιαφέροντοςraquo

Ως προς τον ΑΣΠΗΕ του θέματος δεν έχει πραγματοποιηθεί ορθά ο έλεγχος των

κανόνων ένταξης των αιολικών εγκαταστάσεων στο τοπίο (παράρτημα IV

ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ)

Οι ακτίνες των ζωνών για την εκτίμηση των επιπτώσεων στο τοπίο ως προς τους

παραδοσιακούς οικισμούς είναι Α=15 χλμ Β=3 χλμ και Γ= 6 χλμ

Ο χαρακτηρισμός των οικισμών της Δημοτικής Ενότητας Ζάρακα Δήμου

Μονεμβασίας ως παραδοσιακών έγινε πριν την οικ 1979402-5-2012 (ορθή

επανάληψη 15-2-2012) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του έργου

του θέματος

15

3) Σε κανένα σημείο της ΜΠΕ δεν είχε αναφερθεί ή άμεση γειτνίαση του ΑΣΠΗΕ

με το οριοθετημένο δημόσιο δάσος Κρεμαστής που διατελεί υπό καθεστώς

διαχείρισης (μόνιμης δεκαετούς δασοπονικής μελέτης) για την αύξηση του

ποσοστού δασοκάλυψης του και η κατάληψη-εκχέρσωση τμήματος του από ένα

μικρό μέρος των συνοδών έργων και της πλατείας της ανεμογεννήτριας με την

αρίθμηση 12 (έγγραφο με απ 56426-5-2011 δασαρχείου Μολάων) Αόριστη

αναφορά υφίσταται στην σελ 143 του κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ περί laquoμικρού μόνο

αριθμού που προβλέπεται να τοποθετηθεί σε δάσος ελάτης βόρεια του έργου του

Χιονοβουνίουraquo δεν αναφέρεται όμως ότι το εν λόγω δάσος τελεί υπό διαχείριση

4) Αποσιωπήθηκε στην ΜΠΕ του έργου ότι καταστρέφεται τμήμα του Ευρωπαϊκού

ορειβατικού μονοπατιού 033 από τις εγκαταστάσεις του ΑΣΠΗΕ και

συνακόλουθα η τουριστικού συνεπώς τοπικά αναπτυξιακού ενδιαφέροντος

διαδρομή από την θέση ρέμα Χάβοσι προς τον Κοκκινόβραχο Χιονοβουνίου ndash

Λαμπόκαμπο (σχετικό 5)

5) Αποσιωπήθηκαν σημαντικές πληροφορίες ορνιθολογικής σημασίας όπως η

φωλεοποίηση του είδους Σπιζαετός στις ορθοπλαγιές στη Μεγάλη Τούρλα

κοντά στον Χάρακα και στη θέση του προτεινόμενου έργου και οι

υφιστάμενες πληροφορίες για την περιοχή από ορνιθολογικές μελέτες στα

πλαίσια αιτήσεων άλλων ενδιαφερομένων εταιρειών για εγκαταστάσεις αιολικών

σταθμών στην ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Τα δύο πρόσωπα που φέρονται να πραγματοποίησαν τις ορνιθολογικές

διερευνήσεις της ΕΟΜ για τα αιολικά της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ βάσει των βιογραφικών

τους που τα επικαλούνται για την επιστημονική επάρκεια της προσκομισθείσας

δια της ΜΠΕ τελικής έκθεσης-ΕΟΜ του τεύχους Δεκεμβρίου 2010 δεν είναι

δυνατόν να αγνοούσαν ότι σύμφωνα με τον οδηγό της ΕΟΕ (στο εξής Οδηγός)

laquoΕκτίμηση των επιπτώσεων στην ορνιθοπανίδα από την δημιουργία και

λειτουργία αιολικών πάρκων-Οδηγίες για την εκπόνηση της Ειδικής

Ορνιθολογικής Μελέτης-Ιανουάριος 2009raquo για την οριοθέτηση του laquoπεδίου της

προκαταρκτικής μελέτηςraquo ώστε να σχηματισθεί μία πρώτη εικόνα της σύνθεσης

των ειδών των πτηνών και της αφθονίας των πληθυσμών τους σε μία περιοχή και

την εξέταση της τυχόν ευαισθησίας τους σε σχέση με το έργο απαιτείται 1)

Ανάλυση των υφιστάμενων πληροφοριών για την περιοχή 2) Αξιολόγηση της

πιθανής σύνθεσης των αναμενόμενων ειδών της ορνιθοπανίδας της περιοχής με

βάση τα ενδιαιτήματα της 3) Αναγνωριστική ορνιθολογική έρευνα πεδίου

Όπως αναφέρεται στο εδάφιο περί της ανάλυσης της υφιστάμενης πληροφορίας

κεφάλαιο 21α σελ 17 του Οδηγού laquoΗ πρώτη και ευκολότερη πηγή

δεδομένων είναι η υφιστάμενη δημοσιευμένη και αδημοσίευτη πληροφορία

για την περιοχή είτε από βιβλιογραφικές αναφορές είτε από ανθρώπους που

έχουν στοιχεία για την ορνιθοπανίδαraquo

httpfilesornithologikigrdocspolitikiaiolikaaiolika_odigiespdf

16

Το κεφάλαιο 4 της ΕΟΜ που υπέβαλε η ΑΡΧΡΑΝ από Δεκέμβριο του 2010

αυτής που συνόδευε την ΜΠΕ του έργου του θέματος είχε τον τίτλο

laquoΒιβλιογραφική διερεύνηση της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης περιοχής

μελέτης και επιλογή στόχων (σελίδα 42)raquo

Στο υποκεφάλαιο 44 της εν λόγω ΕΟΜ Κομηνού με τίτλο laquoΟρνιθολογικές

πληροφορίες για την περιοχή μελέτης από άλλες πηγέςraquo αναφέρεται ότι

laquoΕκτός από την πληροφορία που αντλούμε από τις παραπάνω

βιβλιογραφικές πηγές (βλ 41 42 43 πρόκειται για πληροφορίες από το

τυποποιημένο δελτίο δεδομένων της Ζώνης Ειδικής Προστασίας laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo και αυτές από τον κατάλογο της Birdlife International

του ετών 1996 και 2007 ως προς τα απαντώμενα είδη στην ΣΠΠ GR 123 Όρη

Ανατολικής Λακωνίας) η μόνη επιστημονική έργασία που έχει διεξαχθεί

στην περιοχή είναι αυτή του Μπούσμπουρα (2007) για τον Δήμο Ζάρακα με

τίτλο laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα

και προτάσεις για την προστασία-διαχείριση και ανάδειξη τουraquo (σελίδα 48)

Βεβαίως αποσιωπήθηκε η βασική πληροφορία ως προς τους κινδύνους

για την προστατευόμενη περιοχή όπου ρητά σημειώνεται στο Standard

Data Form (SDF) της ΖΕΠ φόρμα που αποτελεί την νομική βάση της ότι ο

σχεδιασμός για κατασκευή αρκετών (πολλών) αιολικών σταθμών στις

κορυφογραμμές της περιοχής αποτελεί απειλή για τα προστατευόμενα είδη

και τους βιοτόπους του Στο ίδιο συμπέρασμα εξάλλου είχε καταλήξει ο

συντάξας τις σελίδες για τις επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα στην προμελέτη

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου του θέματος

Η ίδια ανακρίβεια ήκαι αναλήθεια κατά την άποψη μας επαναλαμβάνεται

στο κεφ 6243 της ΜΠΕ για τα αιολικά διαλείπουσας ονομαστικής τιμής 24

MW της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ και τα συνοδά της έργα στο Χιονοβούνι H εκτίμηση

για συνειδητή αποσιώπηση περιβαλλοντικών πληροφοριών που σε κάθε

περίπτωση έπρεπε να θέσει ο κύριος του προτεινόμενου έργου υπrsquo όψιν

των αρχών με αρμοδιότητα στον τομέα του περιβάλλοντος και στο

ενδιαφερόμενο κοινό απορρέει ευθέως από τα διαλαμβανόμενα στην εν

λόγω ΜΠΕ

Στο κεφάλαιο 7(134) σελ 144 της ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΟι εκτιμήσεις των

περιβαλλοντικών μελετών των άλλων ΑΠ της περιοχής μελέτης των

αθροιστικών πολλές από αυτές υποστηριζόμενες από ορνιθολογικές

μελέτες φαίνεται να τεκμηριώνουν την έλλειψη σημαντικών επιπτώσεων

από την κατασκευή και λειτουργία κάθε ΑΠ στην ορνιθοπανίδα της

περιοχής (ως μεμονωμένες εγκαταστάσεις) τόσο τη μόνιμη όσο και τη

μεταναστευτική μετά και τη λήψη μέτρων προστασίαςraquo laquoγια τις ανάγκες

της παρούσας μελέτης και προκειμένου να εκτιμηθεί η αθροιστική επίπτωση

του υπό μελέτη έργου στο Χιονοβούνι σε συνάρτηση με τα άλλα ΑΠ

γίνεται μια προσεγγιστική αδρομερής εκτίμηση της αθροιστικής επίπτωσης

των άλλων ΑΠ (όπως προσδιορίστηκαν στο κεφάλαιο 7131) Η εκτίμηση

αυτή στηρίζεται α) σε ευρήματα περιβαλλοντικών μελετών άλλων ΑΠ β)

17

σε ευρήματα της μελέτης laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού

περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα και προτάσεις για την προστασία-

διαχείριση και ανάδειξη του Μπούσμπουρας 2007 γ) raquo Παρακάτω σελ 149

150 του κεφ 7 αναφέρεται ότι laquo είναι φανερό ότι και οι δύο μελέτες

(Μπούσμπουρα-Κομηνού) καθώς και οι άλλες στην περιοχή μπορούν να

αξιοποιηθούν μόνο εν μέρει ως προς τις εκτιμήσεις για τις αθροιστικές

επιπτώσεις όλων των ΑΠ της περιοχής μελέτης της ΝΑ Λακωνίας

(ομάδες Α Β Γ και Δ της παρούσας)raquo

Βεβαίως η ΑΡΧΡΑΝ είχε λάβει γνώση του εγγράφου με τις απόψεις του ΕΚΒΥ

και τις πληροφορίες από την Οικολογική Μελέτη Βάσης για τους

προτεινόμενους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-Πούλος Ράχη Γκιώνη-

Γκρόπες

Επιπλέον πληροφορίες υφίσταντο α) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo για

την ευρύτερη περιοχή γύρω από τις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και

laquoΚαλογεροβούνι-Πούλος-2006 του βιολόγου ορνιθολόγου Hallman Ben

Σφήκα κα την οποία διέθετε το ΥΠΕΧΩΔΕraquo β) στην laquoΟικολογική Μελέτη

Βάσηςraquo για την ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo από

Ιούλιο του 2008 των Hallman Ben Πυλαρά Αδαμαντίας βιολόγου κά (ως

προς αυτήν ενδέχεται να μην είχε αυτή υποβληθεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ το

αναφερόμενο έτος 2008) γ) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo ευρύτερα των

περιοχών laquoΚοντορράχηraquo και laquoΣπαρτίλα-Κάρκανοraquo από Ιούνιο του 2009 των

Hallman Ben Μπεκιάρη Ιωάννη περιβαλλοντολόγου κά την οποία διέθετε

το ΥΠΕΧΩΔΕ από τον Ιούλιο του 2009

Οι προαναφερόμενες laquoΟικολογικές Μελέτες Βάσηςraquo περιείχαν αρκούντως

αξιόπιστες ορνιθολογικές διερευνήσεις-αξιολογήσεις χάρτες και αξιόπιστα

ημερολόγια παρατήρησης και είχαν προσκομισθεί στα πλαίσια αιτήσεων για

περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις αιολικών σταθμών στις αναφερόμενες σε

αυτές ορεινές θέσεις Σημειώνεται ότι κατ΄ απαίτηση της αρμόδιας

Υπηρεσίας Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ οι διερευνήσεις είχαν επεκταθεί σε

ευρύτερη ζώνη σε απόσταση τουλάχιστον πέντε χιλιομέτρων από αυτή που

αφορούσε η κάθε αίτηση αδειοδότησης

Β) Υποβολή και προώθηση εκ μέρους της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ ελλειπούς

φακέλου ΜΠΕ

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ του έργου του θέματος αναφέρεται στο

κεφάλαιο 3 σελ 11 ότι laquoΤονίζεται τέλος ότι για το εν λόγω έργο εκπονείται

από τον Αύγουστο του 2009 Ειδική Ορνιθολογική Μελέτη η οποία είναι σε

εξέλιξη (δεύτερο έτος παρακολουθήσεων) τα αποτελέσματα της οποίας

λαμβάνονται υπόψη στην παρούσα ΜΠΕraquo επίσης στο Κεφάλαιο 8 (833)

σελίδα 11 της εν λόγω ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΣτα πλαίσια της

περιβαλλοντικής αδειοδότησης του προτεινόμενου έργου έχει διεξαχθεί

18

παρακολούθηση της ορνιθοπανίδας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του

ενός έτους τα ευρήματα της οποίας παρουσιάζονται αναλυτικά στην Ειδική

Ορνιθολογική Μελέτη που παρατίθεται στο παράρτημα της παρούσας

Μολονότι η προαναφερθείσα παρακολούθηση θα συνεχιστεί έτσι ώστε το

συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνεςraquo

Τις αναφορές αυτές επικαλέστηκε η ΑΡΧΡΑΝ στο από τον Φεβρουάριο του

2012 έγγραφο υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων επί της ΜΠΕ (βλ

υπόψη 28 της ΑΕΠΟ του θέματος) σημειώνοντας ότι laquoΌπως αναφερόταν

στο κεφάλαιο 8 της ΜΠΕ του έργου η παρακολούθηση θα συνεχιζόταν έτσι

ώστε το συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνες Η

παρακολούθηση αυτή ολοκληρώθηκε πλέον και τα συνολικά

αποτελέσματα περιλαμβάνονται σε επικαιροποιημένη ΕΟΜ (Δεκέμβριος

2011) όπως αυτή υποβλήθηκε στην ΕΥΠΕ με το από 19574630-01-12

διαβιβαστικόraquo

Όμως θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η από τον Δεκέμβριο του 2010

laquoΕιδική Ορνιθολογική Μελέτη στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης

ενός ΑΠ στη θέση Χιονοβούνι στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Λακωνίας

της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕraquo φερόταν να ήταν η τελική έκθεση

Στην σελίδα 10 κεφ 13 Χρονοδιάγραμμα Καταγραφής Ορνιθολογικών

Παραμέτρων-Χρονική περίοδος καταγραφών αναφέρεται ρητά ότι laquoΤο

συνολικό διάστημα της έρευνας πεδίου είχε διάρκεια 17 μήνες η οποία

κατανέμεται σε 6 χρονικές περιόδους Για την περάτωση των εργασιών

πεδίου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στην περιοχή μελέτης τις κάτωθι

περιόδουςraquo

Ευλόγως επομένως δυνάμεθα να διατυπώσουμε αμφιβολίες για την

αξιοπιστία της επικαιροποιημένης ΕΟΜ ως προς τις ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που φέρονται να έλαβαν χώρα το έτος 2011 Εξάλλου δεν

φαίνεται να έχει προσκομισθεί το σχετικό πρωτόκολλο καταγραφής

ορνιθοπανίδας γιrsquo αυτό το έτος Όπως διατυπώνεται στην σελίδα 150 του

κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ (7134) της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ για το έργο του θέματος

κριτικά ως προς άλλη μελέτη laquoδεν παρατίθενται πρωτογενή στοιχεία ούτε

ο χρόνος και το διάστημα των καταγραφώνraquo Η διαπίστωση αυτή βεβαίως

δεν εξαντλείται μόνο αναφορικά με την από το έτος 2007 μελέτη

Μπούσμπουρα για το φυσικό περιβάλλον του Ζάρακα

Δεν θα επιχειρήσουμε προς το παρόν να υπεισέλθουμε στην διατύπωση

ειδικότερων αντιρρήσεων ως προς το περιεχόμενο αυτής της ΕΟΜ που

περιλαμβάνει πληροφορίες (στοιχεία) και εκτιμήσεις που αμφισβητούνται

πλήρως εκ μέρους μας Και αυτό επειδή πρέπει να ανακληθεί η ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος και να λάβει χώρα η προβλεπόμενη βάσει του

ισχύοντος θεσμικού πλαισίου διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό ώστε

να συμπληρωθούν αυτές οι πληροφορίες και η επεξεργασία τους να

γνωμοδοτήσουν εκ νέου οι Υπηρεσίες με αρμοδιότητα στο περιβάλλον και

την χωροταξία και να συμπληρωθεί η εκτίμηση των επιπτώσεων του

19

εργου από όσους ενδεχομένως αφορα το έργο (7ο αιτιολογική εκτίμηση της

Οδηγίας 201192ΕΕ)

Δεδομένης της αυτοδίκαιης ακυρότητας της παρα-διαδικασίας

υποβολής του δήθεν συμπληρώματος της ελλειπούς ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

ΑΕ με τις φερόμενες ως ορνιθολογικές παρατηρήσεις του έτους 2011 της

προσχηματικής επαναξιολόγησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων κατόπιν

της αρνητικής γνωμοδότησης της ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της μη σύννομης

συνεπώς έκδοσης της ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος εξυπακούεται ότι η με

αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 πράξη για το έργο του θέματος στερείται

κύρους και πρέπει να ανακληθεί

Η ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος χορηγήθηκε και αυτό με ευθύνη της

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ μη σύννομα και πρέπει να ανακληθεί λαμβάνοντας υπόψη

ότι ο κύριος του προτεινόμενου έργου δεν απέδειξε ότι οι επιπτώσεις από

αυτό δεν θίγουν την ειδική ζώνη διατήρησης και προστασίας αφού και

η αρμόδια για τις περιοχές του δικτύου Natura Υπηρεσία Περιβάλλοντος

δεν έχει βεβαιωθεί για την μη πρόκληση σημαντικών συνεπειών για την

ακεραιότητα του τόπου

Εφrsquo όσον δεν μπορεί να αποκλειστεί βάσει αντικειμενικών στοιχείων ότι το

συγκεκριμένο έργο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα ομοειδή που έχουν

λάβει άδεια παραγωγής εντός της ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και

εξετάζεται η αδειοδότηση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά-σημαντικά

τον τόπο όπως συνάγεται από το υπrsquo αριθμόν 16034345822-03-2012 έγγραφο

ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και κρίθηκε απαραίτητη η σύνταξη μελέτης γενικής

ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ βάσει

του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ για να συνεκτιμηθούν προφανώς

οι επιπτώσεις αθροιστικά η διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό και

τις περιβαλλοντικές οργανώσεις πρέπει να επαναληφθεί όταν υποβληθεί

η μελέτη δέουσας εκτίμησης που πρέπει να προσκομισθεί μαζί με τα

αποτελέσματα της νέας ετήσιας διερεύνησης των πληθυσμών και των

συνηθειών της προστατευόμενης ορνιθοπανίδας αλλά και αυτών των

φερόμενων ως παρατηρήσεων του έτους 2011

Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εγκρίνουν σχέδια προγράμματα ή έργα εντός

περιοχών του δικτύου Natura 2000 μόνον όταν είναι βέβαιες κατόπιν

στάθμισης όλων των σχετικών πληροφοριών ότι η οικεία περιοχή δεν

θίγεται

Δεδομένων βάσιμων αμφιβολιών ο κύριος του προτεινόμενου έργου φέρει

το βάρος να αποδείξει ότι οι επιπτώσεις από αυτό δεν θίγουν την ειδική

ζώνη διατήρησης και προστασίας ως τέτοια Η οδηγία για τους

οικοτόπους καθορίζει με ποιον καταρχήν τρόπο πρέπει να παρασχεθεί η

απόδειξη αυτή ήτοι με την προβλεπόμενη από το άρθρο 6 παράγραφος 3

αυτής εκτίμηση του έργου ως προς τις επιπτώσεις του στην εν λόγω περιοχή

ενόψει των σκοπών διατήρησης της Κατά την εκτίμηση αυτή πρέπει να

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 15: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

15

3) Σε κανένα σημείο της ΜΠΕ δεν είχε αναφερθεί ή άμεση γειτνίαση του ΑΣΠΗΕ

με το οριοθετημένο δημόσιο δάσος Κρεμαστής που διατελεί υπό καθεστώς

διαχείρισης (μόνιμης δεκαετούς δασοπονικής μελέτης) για την αύξηση του

ποσοστού δασοκάλυψης του και η κατάληψη-εκχέρσωση τμήματος του από ένα

μικρό μέρος των συνοδών έργων και της πλατείας της ανεμογεννήτριας με την

αρίθμηση 12 (έγγραφο με απ 56426-5-2011 δασαρχείου Μολάων) Αόριστη

αναφορά υφίσταται στην σελ 143 του κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ περί laquoμικρού μόνο

αριθμού που προβλέπεται να τοποθετηθεί σε δάσος ελάτης βόρεια του έργου του

Χιονοβουνίουraquo δεν αναφέρεται όμως ότι το εν λόγω δάσος τελεί υπό διαχείριση

4) Αποσιωπήθηκε στην ΜΠΕ του έργου ότι καταστρέφεται τμήμα του Ευρωπαϊκού

ορειβατικού μονοπατιού 033 από τις εγκαταστάσεις του ΑΣΠΗΕ και

συνακόλουθα η τουριστικού συνεπώς τοπικά αναπτυξιακού ενδιαφέροντος

διαδρομή από την θέση ρέμα Χάβοσι προς τον Κοκκινόβραχο Χιονοβουνίου ndash

Λαμπόκαμπο (σχετικό 5)

5) Αποσιωπήθηκαν σημαντικές πληροφορίες ορνιθολογικής σημασίας όπως η

φωλεοποίηση του είδους Σπιζαετός στις ορθοπλαγιές στη Μεγάλη Τούρλα

κοντά στον Χάρακα και στη θέση του προτεινόμενου έργου και οι

υφιστάμενες πληροφορίες για την περιοχή από ορνιθολογικές μελέτες στα

πλαίσια αιτήσεων άλλων ενδιαφερομένων εταιρειών για εγκαταστάσεις αιολικών

σταθμών στην ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Τα δύο πρόσωπα που φέρονται να πραγματοποίησαν τις ορνιθολογικές

διερευνήσεις της ΕΟΜ για τα αιολικά της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ βάσει των βιογραφικών

τους που τα επικαλούνται για την επιστημονική επάρκεια της προσκομισθείσας

δια της ΜΠΕ τελικής έκθεσης-ΕΟΜ του τεύχους Δεκεμβρίου 2010 δεν είναι

δυνατόν να αγνοούσαν ότι σύμφωνα με τον οδηγό της ΕΟΕ (στο εξής Οδηγός)

laquoΕκτίμηση των επιπτώσεων στην ορνιθοπανίδα από την δημιουργία και

λειτουργία αιολικών πάρκων-Οδηγίες για την εκπόνηση της Ειδικής

Ορνιθολογικής Μελέτης-Ιανουάριος 2009raquo για την οριοθέτηση του laquoπεδίου της

προκαταρκτικής μελέτηςraquo ώστε να σχηματισθεί μία πρώτη εικόνα της σύνθεσης

των ειδών των πτηνών και της αφθονίας των πληθυσμών τους σε μία περιοχή και

την εξέταση της τυχόν ευαισθησίας τους σε σχέση με το έργο απαιτείται 1)

Ανάλυση των υφιστάμενων πληροφοριών για την περιοχή 2) Αξιολόγηση της

πιθανής σύνθεσης των αναμενόμενων ειδών της ορνιθοπανίδας της περιοχής με

βάση τα ενδιαιτήματα της 3) Αναγνωριστική ορνιθολογική έρευνα πεδίου

Όπως αναφέρεται στο εδάφιο περί της ανάλυσης της υφιστάμενης πληροφορίας

κεφάλαιο 21α σελ 17 του Οδηγού laquoΗ πρώτη και ευκολότερη πηγή

δεδομένων είναι η υφιστάμενη δημοσιευμένη και αδημοσίευτη πληροφορία

για την περιοχή είτε από βιβλιογραφικές αναφορές είτε από ανθρώπους που

έχουν στοιχεία για την ορνιθοπανίδαraquo

httpfilesornithologikigrdocspolitikiaiolikaaiolika_odigiespdf

16

Το κεφάλαιο 4 της ΕΟΜ που υπέβαλε η ΑΡΧΡΑΝ από Δεκέμβριο του 2010

αυτής που συνόδευε την ΜΠΕ του έργου του θέματος είχε τον τίτλο

laquoΒιβλιογραφική διερεύνηση της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης περιοχής

μελέτης και επιλογή στόχων (σελίδα 42)raquo

Στο υποκεφάλαιο 44 της εν λόγω ΕΟΜ Κομηνού με τίτλο laquoΟρνιθολογικές

πληροφορίες για την περιοχή μελέτης από άλλες πηγέςraquo αναφέρεται ότι

laquoΕκτός από την πληροφορία που αντλούμε από τις παραπάνω

βιβλιογραφικές πηγές (βλ 41 42 43 πρόκειται για πληροφορίες από το

τυποποιημένο δελτίο δεδομένων της Ζώνης Ειδικής Προστασίας laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo και αυτές από τον κατάλογο της Birdlife International

του ετών 1996 και 2007 ως προς τα απαντώμενα είδη στην ΣΠΠ GR 123 Όρη

Ανατολικής Λακωνίας) η μόνη επιστημονική έργασία που έχει διεξαχθεί

στην περιοχή είναι αυτή του Μπούσμπουρα (2007) για τον Δήμο Ζάρακα με

τίτλο laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα

και προτάσεις για την προστασία-διαχείριση και ανάδειξη τουraquo (σελίδα 48)

Βεβαίως αποσιωπήθηκε η βασική πληροφορία ως προς τους κινδύνους

για την προστατευόμενη περιοχή όπου ρητά σημειώνεται στο Standard

Data Form (SDF) της ΖΕΠ φόρμα που αποτελεί την νομική βάση της ότι ο

σχεδιασμός για κατασκευή αρκετών (πολλών) αιολικών σταθμών στις

κορυφογραμμές της περιοχής αποτελεί απειλή για τα προστατευόμενα είδη

και τους βιοτόπους του Στο ίδιο συμπέρασμα εξάλλου είχε καταλήξει ο

συντάξας τις σελίδες για τις επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα στην προμελέτη

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου του θέματος

Η ίδια ανακρίβεια ήκαι αναλήθεια κατά την άποψη μας επαναλαμβάνεται

στο κεφ 6243 της ΜΠΕ για τα αιολικά διαλείπουσας ονομαστικής τιμής 24

MW της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ και τα συνοδά της έργα στο Χιονοβούνι H εκτίμηση

για συνειδητή αποσιώπηση περιβαλλοντικών πληροφοριών που σε κάθε

περίπτωση έπρεπε να θέσει ο κύριος του προτεινόμενου έργου υπrsquo όψιν

των αρχών με αρμοδιότητα στον τομέα του περιβάλλοντος και στο

ενδιαφερόμενο κοινό απορρέει ευθέως από τα διαλαμβανόμενα στην εν

λόγω ΜΠΕ

Στο κεφάλαιο 7(134) σελ 144 της ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΟι εκτιμήσεις των

περιβαλλοντικών μελετών των άλλων ΑΠ της περιοχής μελέτης των

αθροιστικών πολλές από αυτές υποστηριζόμενες από ορνιθολογικές

μελέτες φαίνεται να τεκμηριώνουν την έλλειψη σημαντικών επιπτώσεων

από την κατασκευή και λειτουργία κάθε ΑΠ στην ορνιθοπανίδα της

περιοχής (ως μεμονωμένες εγκαταστάσεις) τόσο τη μόνιμη όσο και τη

μεταναστευτική μετά και τη λήψη μέτρων προστασίαςraquo laquoγια τις ανάγκες

της παρούσας μελέτης και προκειμένου να εκτιμηθεί η αθροιστική επίπτωση

του υπό μελέτη έργου στο Χιονοβούνι σε συνάρτηση με τα άλλα ΑΠ

γίνεται μια προσεγγιστική αδρομερής εκτίμηση της αθροιστικής επίπτωσης

των άλλων ΑΠ (όπως προσδιορίστηκαν στο κεφάλαιο 7131) Η εκτίμηση

αυτή στηρίζεται α) σε ευρήματα περιβαλλοντικών μελετών άλλων ΑΠ β)

17

σε ευρήματα της μελέτης laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού

περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα και προτάσεις για την προστασία-

διαχείριση και ανάδειξη του Μπούσμπουρας 2007 γ) raquo Παρακάτω σελ 149

150 του κεφ 7 αναφέρεται ότι laquo είναι φανερό ότι και οι δύο μελέτες

(Μπούσμπουρα-Κομηνού) καθώς και οι άλλες στην περιοχή μπορούν να

αξιοποιηθούν μόνο εν μέρει ως προς τις εκτιμήσεις για τις αθροιστικές

επιπτώσεις όλων των ΑΠ της περιοχής μελέτης της ΝΑ Λακωνίας

(ομάδες Α Β Γ και Δ της παρούσας)raquo

Βεβαίως η ΑΡΧΡΑΝ είχε λάβει γνώση του εγγράφου με τις απόψεις του ΕΚΒΥ

και τις πληροφορίες από την Οικολογική Μελέτη Βάσης για τους

προτεινόμενους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-Πούλος Ράχη Γκιώνη-

Γκρόπες

Επιπλέον πληροφορίες υφίσταντο α) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo για

την ευρύτερη περιοχή γύρω από τις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και

laquoΚαλογεροβούνι-Πούλος-2006 του βιολόγου ορνιθολόγου Hallman Ben

Σφήκα κα την οποία διέθετε το ΥΠΕΧΩΔΕraquo β) στην laquoΟικολογική Μελέτη

Βάσηςraquo για την ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo από

Ιούλιο του 2008 των Hallman Ben Πυλαρά Αδαμαντίας βιολόγου κά (ως

προς αυτήν ενδέχεται να μην είχε αυτή υποβληθεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ το

αναφερόμενο έτος 2008) γ) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo ευρύτερα των

περιοχών laquoΚοντορράχηraquo και laquoΣπαρτίλα-Κάρκανοraquo από Ιούνιο του 2009 των

Hallman Ben Μπεκιάρη Ιωάννη περιβαλλοντολόγου κά την οποία διέθετε

το ΥΠΕΧΩΔΕ από τον Ιούλιο του 2009

Οι προαναφερόμενες laquoΟικολογικές Μελέτες Βάσηςraquo περιείχαν αρκούντως

αξιόπιστες ορνιθολογικές διερευνήσεις-αξιολογήσεις χάρτες και αξιόπιστα

ημερολόγια παρατήρησης και είχαν προσκομισθεί στα πλαίσια αιτήσεων για

περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις αιολικών σταθμών στις αναφερόμενες σε

αυτές ορεινές θέσεις Σημειώνεται ότι κατ΄ απαίτηση της αρμόδιας

Υπηρεσίας Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ οι διερευνήσεις είχαν επεκταθεί σε

ευρύτερη ζώνη σε απόσταση τουλάχιστον πέντε χιλιομέτρων από αυτή που

αφορούσε η κάθε αίτηση αδειοδότησης

Β) Υποβολή και προώθηση εκ μέρους της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ ελλειπούς

φακέλου ΜΠΕ

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ του έργου του θέματος αναφέρεται στο

κεφάλαιο 3 σελ 11 ότι laquoΤονίζεται τέλος ότι για το εν λόγω έργο εκπονείται

από τον Αύγουστο του 2009 Ειδική Ορνιθολογική Μελέτη η οποία είναι σε

εξέλιξη (δεύτερο έτος παρακολουθήσεων) τα αποτελέσματα της οποίας

λαμβάνονται υπόψη στην παρούσα ΜΠΕraquo επίσης στο Κεφάλαιο 8 (833)

σελίδα 11 της εν λόγω ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΣτα πλαίσια της

περιβαλλοντικής αδειοδότησης του προτεινόμενου έργου έχει διεξαχθεί

18

παρακολούθηση της ορνιθοπανίδας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του

ενός έτους τα ευρήματα της οποίας παρουσιάζονται αναλυτικά στην Ειδική

Ορνιθολογική Μελέτη που παρατίθεται στο παράρτημα της παρούσας

Μολονότι η προαναφερθείσα παρακολούθηση θα συνεχιστεί έτσι ώστε το

συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνεςraquo

Τις αναφορές αυτές επικαλέστηκε η ΑΡΧΡΑΝ στο από τον Φεβρουάριο του

2012 έγγραφο υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων επί της ΜΠΕ (βλ

υπόψη 28 της ΑΕΠΟ του θέματος) σημειώνοντας ότι laquoΌπως αναφερόταν

στο κεφάλαιο 8 της ΜΠΕ του έργου η παρακολούθηση θα συνεχιζόταν έτσι

ώστε το συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνες Η

παρακολούθηση αυτή ολοκληρώθηκε πλέον και τα συνολικά

αποτελέσματα περιλαμβάνονται σε επικαιροποιημένη ΕΟΜ (Δεκέμβριος

2011) όπως αυτή υποβλήθηκε στην ΕΥΠΕ με το από 19574630-01-12

διαβιβαστικόraquo

Όμως θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η από τον Δεκέμβριο του 2010

laquoΕιδική Ορνιθολογική Μελέτη στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης

ενός ΑΠ στη θέση Χιονοβούνι στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Λακωνίας

της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕraquo φερόταν να ήταν η τελική έκθεση

Στην σελίδα 10 κεφ 13 Χρονοδιάγραμμα Καταγραφής Ορνιθολογικών

Παραμέτρων-Χρονική περίοδος καταγραφών αναφέρεται ρητά ότι laquoΤο

συνολικό διάστημα της έρευνας πεδίου είχε διάρκεια 17 μήνες η οποία

κατανέμεται σε 6 χρονικές περιόδους Για την περάτωση των εργασιών

πεδίου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στην περιοχή μελέτης τις κάτωθι

περιόδουςraquo

Ευλόγως επομένως δυνάμεθα να διατυπώσουμε αμφιβολίες για την

αξιοπιστία της επικαιροποιημένης ΕΟΜ ως προς τις ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που φέρονται να έλαβαν χώρα το έτος 2011 Εξάλλου δεν

φαίνεται να έχει προσκομισθεί το σχετικό πρωτόκολλο καταγραφής

ορνιθοπανίδας γιrsquo αυτό το έτος Όπως διατυπώνεται στην σελίδα 150 του

κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ (7134) της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ για το έργο του θέματος

κριτικά ως προς άλλη μελέτη laquoδεν παρατίθενται πρωτογενή στοιχεία ούτε

ο χρόνος και το διάστημα των καταγραφώνraquo Η διαπίστωση αυτή βεβαίως

δεν εξαντλείται μόνο αναφορικά με την από το έτος 2007 μελέτη

Μπούσμπουρα για το φυσικό περιβάλλον του Ζάρακα

Δεν θα επιχειρήσουμε προς το παρόν να υπεισέλθουμε στην διατύπωση

ειδικότερων αντιρρήσεων ως προς το περιεχόμενο αυτής της ΕΟΜ που

περιλαμβάνει πληροφορίες (στοιχεία) και εκτιμήσεις που αμφισβητούνται

πλήρως εκ μέρους μας Και αυτό επειδή πρέπει να ανακληθεί η ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος και να λάβει χώρα η προβλεπόμενη βάσει του

ισχύοντος θεσμικού πλαισίου διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό ώστε

να συμπληρωθούν αυτές οι πληροφορίες και η επεξεργασία τους να

γνωμοδοτήσουν εκ νέου οι Υπηρεσίες με αρμοδιότητα στο περιβάλλον και

την χωροταξία και να συμπληρωθεί η εκτίμηση των επιπτώσεων του

19

εργου από όσους ενδεχομένως αφορα το έργο (7ο αιτιολογική εκτίμηση της

Οδηγίας 201192ΕΕ)

Δεδομένης της αυτοδίκαιης ακυρότητας της παρα-διαδικασίας

υποβολής του δήθεν συμπληρώματος της ελλειπούς ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

ΑΕ με τις φερόμενες ως ορνιθολογικές παρατηρήσεις του έτους 2011 της

προσχηματικής επαναξιολόγησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων κατόπιν

της αρνητικής γνωμοδότησης της ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της μη σύννομης

συνεπώς έκδοσης της ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος εξυπακούεται ότι η με

αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 πράξη για το έργο του θέματος στερείται

κύρους και πρέπει να ανακληθεί

Η ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος χορηγήθηκε και αυτό με ευθύνη της

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ μη σύννομα και πρέπει να ανακληθεί λαμβάνοντας υπόψη

ότι ο κύριος του προτεινόμενου έργου δεν απέδειξε ότι οι επιπτώσεις από

αυτό δεν θίγουν την ειδική ζώνη διατήρησης και προστασίας αφού και

η αρμόδια για τις περιοχές του δικτύου Natura Υπηρεσία Περιβάλλοντος

δεν έχει βεβαιωθεί για την μη πρόκληση σημαντικών συνεπειών για την

ακεραιότητα του τόπου

Εφrsquo όσον δεν μπορεί να αποκλειστεί βάσει αντικειμενικών στοιχείων ότι το

συγκεκριμένο έργο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα ομοειδή που έχουν

λάβει άδεια παραγωγής εντός της ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και

εξετάζεται η αδειοδότηση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά-σημαντικά

τον τόπο όπως συνάγεται από το υπrsquo αριθμόν 16034345822-03-2012 έγγραφο

ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και κρίθηκε απαραίτητη η σύνταξη μελέτης γενικής

ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ βάσει

του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ για να συνεκτιμηθούν προφανώς

οι επιπτώσεις αθροιστικά η διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό και

τις περιβαλλοντικές οργανώσεις πρέπει να επαναληφθεί όταν υποβληθεί

η μελέτη δέουσας εκτίμησης που πρέπει να προσκομισθεί μαζί με τα

αποτελέσματα της νέας ετήσιας διερεύνησης των πληθυσμών και των

συνηθειών της προστατευόμενης ορνιθοπανίδας αλλά και αυτών των

φερόμενων ως παρατηρήσεων του έτους 2011

Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εγκρίνουν σχέδια προγράμματα ή έργα εντός

περιοχών του δικτύου Natura 2000 μόνον όταν είναι βέβαιες κατόπιν

στάθμισης όλων των σχετικών πληροφοριών ότι η οικεία περιοχή δεν

θίγεται

Δεδομένων βάσιμων αμφιβολιών ο κύριος του προτεινόμενου έργου φέρει

το βάρος να αποδείξει ότι οι επιπτώσεις από αυτό δεν θίγουν την ειδική

ζώνη διατήρησης και προστασίας ως τέτοια Η οδηγία για τους

οικοτόπους καθορίζει με ποιον καταρχήν τρόπο πρέπει να παρασχεθεί η

απόδειξη αυτή ήτοι με την προβλεπόμενη από το άρθρο 6 παράγραφος 3

αυτής εκτίμηση του έργου ως προς τις επιπτώσεις του στην εν λόγω περιοχή

ενόψει των σκοπών διατήρησης της Κατά την εκτίμηση αυτή πρέπει να

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 16: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

16

Το κεφάλαιο 4 της ΕΟΜ που υπέβαλε η ΑΡΧΡΑΝ από Δεκέμβριο του 2010

αυτής που συνόδευε την ΜΠΕ του έργου του θέματος είχε τον τίτλο

laquoΒιβλιογραφική διερεύνηση της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης περιοχής

μελέτης και επιλογή στόχων (σελίδα 42)raquo

Στο υποκεφάλαιο 44 της εν λόγω ΕΟΜ Κομηνού με τίτλο laquoΟρνιθολογικές

πληροφορίες για την περιοχή μελέτης από άλλες πηγέςraquo αναφέρεται ότι

laquoΕκτός από την πληροφορία που αντλούμε από τις παραπάνω

βιβλιογραφικές πηγές (βλ 41 42 43 πρόκειται για πληροφορίες από το

τυποποιημένο δελτίο δεδομένων της Ζώνης Ειδικής Προστασίας laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo και αυτές από τον κατάλογο της Birdlife International

του ετών 1996 και 2007 ως προς τα απαντώμενα είδη στην ΣΠΠ GR 123 Όρη

Ανατολικής Λακωνίας) η μόνη επιστημονική έργασία που έχει διεξαχθεί

στην περιοχή είναι αυτή του Μπούσμπουρα (2007) για τον Δήμο Ζάρακα με

τίτλο laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα

και προτάσεις για την προστασία-διαχείριση και ανάδειξη τουraquo (σελίδα 48)

Βεβαίως αποσιωπήθηκε η βασική πληροφορία ως προς τους κινδύνους

για την προστατευόμενη περιοχή όπου ρητά σημειώνεται στο Standard

Data Form (SDF) της ΖΕΠ φόρμα που αποτελεί την νομική βάση της ότι ο

σχεδιασμός για κατασκευή αρκετών (πολλών) αιολικών σταθμών στις

κορυφογραμμές της περιοχής αποτελεί απειλή για τα προστατευόμενα είδη

και τους βιοτόπους του Στο ίδιο συμπέρασμα εξάλλου είχε καταλήξει ο

συντάξας τις σελίδες για τις επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα στην προμελέτη

περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου του θέματος

Η ίδια ανακρίβεια ήκαι αναλήθεια κατά την άποψη μας επαναλαμβάνεται

στο κεφ 6243 της ΜΠΕ για τα αιολικά διαλείπουσας ονομαστικής τιμής 24

MW της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ και τα συνοδά της έργα στο Χιονοβούνι H εκτίμηση

για συνειδητή αποσιώπηση περιβαλλοντικών πληροφοριών που σε κάθε

περίπτωση έπρεπε να θέσει ο κύριος του προτεινόμενου έργου υπrsquo όψιν

των αρχών με αρμοδιότητα στον τομέα του περιβάλλοντος και στο

ενδιαφερόμενο κοινό απορρέει ευθέως από τα διαλαμβανόμενα στην εν

λόγω ΜΠΕ

Στο κεφάλαιο 7(134) σελ 144 της ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΟι εκτιμήσεις των

περιβαλλοντικών μελετών των άλλων ΑΠ της περιοχής μελέτης των

αθροιστικών πολλές από αυτές υποστηριζόμενες από ορνιθολογικές

μελέτες φαίνεται να τεκμηριώνουν την έλλειψη σημαντικών επιπτώσεων

από την κατασκευή και λειτουργία κάθε ΑΠ στην ορνιθοπανίδα της

περιοχής (ως μεμονωμένες εγκαταστάσεις) τόσο τη μόνιμη όσο και τη

μεταναστευτική μετά και τη λήψη μέτρων προστασίαςraquo laquoγια τις ανάγκες

της παρούσας μελέτης και προκειμένου να εκτιμηθεί η αθροιστική επίπτωση

του υπό μελέτη έργου στο Χιονοβούνι σε συνάρτηση με τα άλλα ΑΠ

γίνεται μια προσεγγιστική αδρομερής εκτίμηση της αθροιστικής επίπτωσης

των άλλων ΑΠ (όπως προσδιορίστηκαν στο κεφάλαιο 7131) Η εκτίμηση

αυτή στηρίζεται α) σε ευρήματα περιβαλλοντικών μελετών άλλων ΑΠ β)

17

σε ευρήματα της μελέτης laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού

περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα και προτάσεις για την προστασία-

διαχείριση και ανάδειξη του Μπούσμπουρας 2007 γ) raquo Παρακάτω σελ 149

150 του κεφ 7 αναφέρεται ότι laquo είναι φανερό ότι και οι δύο μελέτες

(Μπούσμπουρα-Κομηνού) καθώς και οι άλλες στην περιοχή μπορούν να

αξιοποιηθούν μόνο εν μέρει ως προς τις εκτιμήσεις για τις αθροιστικές

επιπτώσεις όλων των ΑΠ της περιοχής μελέτης της ΝΑ Λακωνίας

(ομάδες Α Β Γ και Δ της παρούσας)raquo

Βεβαίως η ΑΡΧΡΑΝ είχε λάβει γνώση του εγγράφου με τις απόψεις του ΕΚΒΥ

και τις πληροφορίες από την Οικολογική Μελέτη Βάσης για τους

προτεινόμενους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-Πούλος Ράχη Γκιώνη-

Γκρόπες

Επιπλέον πληροφορίες υφίσταντο α) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo για

την ευρύτερη περιοχή γύρω από τις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και

laquoΚαλογεροβούνι-Πούλος-2006 του βιολόγου ορνιθολόγου Hallman Ben

Σφήκα κα την οποία διέθετε το ΥΠΕΧΩΔΕraquo β) στην laquoΟικολογική Μελέτη

Βάσηςraquo για την ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo από

Ιούλιο του 2008 των Hallman Ben Πυλαρά Αδαμαντίας βιολόγου κά (ως

προς αυτήν ενδέχεται να μην είχε αυτή υποβληθεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ το

αναφερόμενο έτος 2008) γ) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo ευρύτερα των

περιοχών laquoΚοντορράχηraquo και laquoΣπαρτίλα-Κάρκανοraquo από Ιούνιο του 2009 των

Hallman Ben Μπεκιάρη Ιωάννη περιβαλλοντολόγου κά την οποία διέθετε

το ΥΠΕΧΩΔΕ από τον Ιούλιο του 2009

Οι προαναφερόμενες laquoΟικολογικές Μελέτες Βάσηςraquo περιείχαν αρκούντως

αξιόπιστες ορνιθολογικές διερευνήσεις-αξιολογήσεις χάρτες και αξιόπιστα

ημερολόγια παρατήρησης και είχαν προσκομισθεί στα πλαίσια αιτήσεων για

περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις αιολικών σταθμών στις αναφερόμενες σε

αυτές ορεινές θέσεις Σημειώνεται ότι κατ΄ απαίτηση της αρμόδιας

Υπηρεσίας Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ οι διερευνήσεις είχαν επεκταθεί σε

ευρύτερη ζώνη σε απόσταση τουλάχιστον πέντε χιλιομέτρων από αυτή που

αφορούσε η κάθε αίτηση αδειοδότησης

Β) Υποβολή και προώθηση εκ μέρους της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ ελλειπούς

φακέλου ΜΠΕ

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ του έργου του θέματος αναφέρεται στο

κεφάλαιο 3 σελ 11 ότι laquoΤονίζεται τέλος ότι για το εν λόγω έργο εκπονείται

από τον Αύγουστο του 2009 Ειδική Ορνιθολογική Μελέτη η οποία είναι σε

εξέλιξη (δεύτερο έτος παρακολουθήσεων) τα αποτελέσματα της οποίας

λαμβάνονται υπόψη στην παρούσα ΜΠΕraquo επίσης στο Κεφάλαιο 8 (833)

σελίδα 11 της εν λόγω ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΣτα πλαίσια της

περιβαλλοντικής αδειοδότησης του προτεινόμενου έργου έχει διεξαχθεί

18

παρακολούθηση της ορνιθοπανίδας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του

ενός έτους τα ευρήματα της οποίας παρουσιάζονται αναλυτικά στην Ειδική

Ορνιθολογική Μελέτη που παρατίθεται στο παράρτημα της παρούσας

Μολονότι η προαναφερθείσα παρακολούθηση θα συνεχιστεί έτσι ώστε το

συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνεςraquo

Τις αναφορές αυτές επικαλέστηκε η ΑΡΧΡΑΝ στο από τον Φεβρουάριο του

2012 έγγραφο υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων επί της ΜΠΕ (βλ

υπόψη 28 της ΑΕΠΟ του θέματος) σημειώνοντας ότι laquoΌπως αναφερόταν

στο κεφάλαιο 8 της ΜΠΕ του έργου η παρακολούθηση θα συνεχιζόταν έτσι

ώστε το συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνες Η

παρακολούθηση αυτή ολοκληρώθηκε πλέον και τα συνολικά

αποτελέσματα περιλαμβάνονται σε επικαιροποιημένη ΕΟΜ (Δεκέμβριος

2011) όπως αυτή υποβλήθηκε στην ΕΥΠΕ με το από 19574630-01-12

διαβιβαστικόraquo

Όμως θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η από τον Δεκέμβριο του 2010

laquoΕιδική Ορνιθολογική Μελέτη στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης

ενός ΑΠ στη θέση Χιονοβούνι στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Λακωνίας

της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕraquo φερόταν να ήταν η τελική έκθεση

Στην σελίδα 10 κεφ 13 Χρονοδιάγραμμα Καταγραφής Ορνιθολογικών

Παραμέτρων-Χρονική περίοδος καταγραφών αναφέρεται ρητά ότι laquoΤο

συνολικό διάστημα της έρευνας πεδίου είχε διάρκεια 17 μήνες η οποία

κατανέμεται σε 6 χρονικές περιόδους Για την περάτωση των εργασιών

πεδίου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στην περιοχή μελέτης τις κάτωθι

περιόδουςraquo

Ευλόγως επομένως δυνάμεθα να διατυπώσουμε αμφιβολίες για την

αξιοπιστία της επικαιροποιημένης ΕΟΜ ως προς τις ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που φέρονται να έλαβαν χώρα το έτος 2011 Εξάλλου δεν

φαίνεται να έχει προσκομισθεί το σχετικό πρωτόκολλο καταγραφής

ορνιθοπανίδας γιrsquo αυτό το έτος Όπως διατυπώνεται στην σελίδα 150 του

κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ (7134) της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ για το έργο του θέματος

κριτικά ως προς άλλη μελέτη laquoδεν παρατίθενται πρωτογενή στοιχεία ούτε

ο χρόνος και το διάστημα των καταγραφώνraquo Η διαπίστωση αυτή βεβαίως

δεν εξαντλείται μόνο αναφορικά με την από το έτος 2007 μελέτη

Μπούσμπουρα για το φυσικό περιβάλλον του Ζάρακα

Δεν θα επιχειρήσουμε προς το παρόν να υπεισέλθουμε στην διατύπωση

ειδικότερων αντιρρήσεων ως προς το περιεχόμενο αυτής της ΕΟΜ που

περιλαμβάνει πληροφορίες (στοιχεία) και εκτιμήσεις που αμφισβητούνται

πλήρως εκ μέρους μας Και αυτό επειδή πρέπει να ανακληθεί η ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος και να λάβει χώρα η προβλεπόμενη βάσει του

ισχύοντος θεσμικού πλαισίου διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό ώστε

να συμπληρωθούν αυτές οι πληροφορίες και η επεξεργασία τους να

γνωμοδοτήσουν εκ νέου οι Υπηρεσίες με αρμοδιότητα στο περιβάλλον και

την χωροταξία και να συμπληρωθεί η εκτίμηση των επιπτώσεων του

19

εργου από όσους ενδεχομένως αφορα το έργο (7ο αιτιολογική εκτίμηση της

Οδηγίας 201192ΕΕ)

Δεδομένης της αυτοδίκαιης ακυρότητας της παρα-διαδικασίας

υποβολής του δήθεν συμπληρώματος της ελλειπούς ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

ΑΕ με τις φερόμενες ως ορνιθολογικές παρατηρήσεις του έτους 2011 της

προσχηματικής επαναξιολόγησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων κατόπιν

της αρνητικής γνωμοδότησης της ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της μη σύννομης

συνεπώς έκδοσης της ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος εξυπακούεται ότι η με

αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 πράξη για το έργο του θέματος στερείται

κύρους και πρέπει να ανακληθεί

Η ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος χορηγήθηκε και αυτό με ευθύνη της

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ μη σύννομα και πρέπει να ανακληθεί λαμβάνοντας υπόψη

ότι ο κύριος του προτεινόμενου έργου δεν απέδειξε ότι οι επιπτώσεις από

αυτό δεν θίγουν την ειδική ζώνη διατήρησης και προστασίας αφού και

η αρμόδια για τις περιοχές του δικτύου Natura Υπηρεσία Περιβάλλοντος

δεν έχει βεβαιωθεί για την μη πρόκληση σημαντικών συνεπειών για την

ακεραιότητα του τόπου

Εφrsquo όσον δεν μπορεί να αποκλειστεί βάσει αντικειμενικών στοιχείων ότι το

συγκεκριμένο έργο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα ομοειδή που έχουν

λάβει άδεια παραγωγής εντός της ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και

εξετάζεται η αδειοδότηση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά-σημαντικά

τον τόπο όπως συνάγεται από το υπrsquo αριθμόν 16034345822-03-2012 έγγραφο

ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και κρίθηκε απαραίτητη η σύνταξη μελέτης γενικής

ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ βάσει

του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ για να συνεκτιμηθούν προφανώς

οι επιπτώσεις αθροιστικά η διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό και

τις περιβαλλοντικές οργανώσεις πρέπει να επαναληφθεί όταν υποβληθεί

η μελέτη δέουσας εκτίμησης που πρέπει να προσκομισθεί μαζί με τα

αποτελέσματα της νέας ετήσιας διερεύνησης των πληθυσμών και των

συνηθειών της προστατευόμενης ορνιθοπανίδας αλλά και αυτών των

φερόμενων ως παρατηρήσεων του έτους 2011

Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εγκρίνουν σχέδια προγράμματα ή έργα εντός

περιοχών του δικτύου Natura 2000 μόνον όταν είναι βέβαιες κατόπιν

στάθμισης όλων των σχετικών πληροφοριών ότι η οικεία περιοχή δεν

θίγεται

Δεδομένων βάσιμων αμφιβολιών ο κύριος του προτεινόμενου έργου φέρει

το βάρος να αποδείξει ότι οι επιπτώσεις από αυτό δεν θίγουν την ειδική

ζώνη διατήρησης και προστασίας ως τέτοια Η οδηγία για τους

οικοτόπους καθορίζει με ποιον καταρχήν τρόπο πρέπει να παρασχεθεί η

απόδειξη αυτή ήτοι με την προβλεπόμενη από το άρθρο 6 παράγραφος 3

αυτής εκτίμηση του έργου ως προς τις επιπτώσεις του στην εν λόγω περιοχή

ενόψει των σκοπών διατήρησης της Κατά την εκτίμηση αυτή πρέπει να

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 17: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

17

σε ευρήματα της μελέτης laquoΚαταγραφή στοιχείων του φυσικού

περιβάλλοντος του Δήμου Ζάρακα και προτάσεις για την προστασία-

διαχείριση και ανάδειξη του Μπούσμπουρας 2007 γ) raquo Παρακάτω σελ 149

150 του κεφ 7 αναφέρεται ότι laquo είναι φανερό ότι και οι δύο μελέτες

(Μπούσμπουρα-Κομηνού) καθώς και οι άλλες στην περιοχή μπορούν να

αξιοποιηθούν μόνο εν μέρει ως προς τις εκτιμήσεις για τις αθροιστικές

επιπτώσεις όλων των ΑΠ της περιοχής μελέτης της ΝΑ Λακωνίας

(ομάδες Α Β Γ και Δ της παρούσας)raquo

Βεβαίως η ΑΡΧΡΑΝ είχε λάβει γνώση του εγγράφου με τις απόψεις του ΕΚΒΥ

και τις πληροφορίες από την Οικολογική Μελέτη Βάσης για τους

προτεινόμενους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-Πούλος Ράχη Γκιώνη-

Γκρόπες

Επιπλέον πληροφορίες υφίσταντο α) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo για

την ευρύτερη περιοχή γύρω από τις θέσεις laquoΓκρόπες-Ράχη Γκιώνηraquo και

laquoΚαλογεροβούνι-Πούλος-2006 του βιολόγου ορνιθολόγου Hallman Ben

Σφήκα κα την οποία διέθετε το ΥΠΕΧΩΔΕraquo β) στην laquoΟικολογική Μελέτη

Βάσηςraquo για την ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo από

Ιούλιο του 2008 των Hallman Ben Πυλαρά Αδαμαντίας βιολόγου κά (ως

προς αυτήν ενδέχεται να μην είχε αυτή υποβληθεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ το

αναφερόμενο έτος 2008) γ) στην laquoΟικολογική Μελέτη Βάσηςraquo ευρύτερα των

περιοχών laquoΚοντορράχηraquo και laquoΣπαρτίλα-Κάρκανοraquo από Ιούνιο του 2009 των

Hallman Ben Μπεκιάρη Ιωάννη περιβαλλοντολόγου κά την οποία διέθετε

το ΥΠΕΧΩΔΕ από τον Ιούλιο του 2009

Οι προαναφερόμενες laquoΟικολογικές Μελέτες Βάσηςraquo περιείχαν αρκούντως

αξιόπιστες ορνιθολογικές διερευνήσεις-αξιολογήσεις χάρτες και αξιόπιστα

ημερολόγια παρατήρησης και είχαν προσκομισθεί στα πλαίσια αιτήσεων για

περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις αιολικών σταθμών στις αναφερόμενες σε

αυτές ορεινές θέσεις Σημειώνεται ότι κατ΄ απαίτηση της αρμόδιας

Υπηρεσίας Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ οι διερευνήσεις είχαν επεκταθεί σε

ευρύτερη ζώνη σε απόσταση τουλάχιστον πέντε χιλιομέτρων από αυτή που

αφορούσε η κάθε αίτηση αδειοδότησης

Β) Υποβολή και προώθηση εκ μέρους της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ ελλειπούς

φακέλου ΜΠΕ

Στην από τον Μάρτιο του 2011 ΜΠΕ του έργου του θέματος αναφέρεται στο

κεφάλαιο 3 σελ 11 ότι laquoΤονίζεται τέλος ότι για το εν λόγω έργο εκπονείται

από τον Αύγουστο του 2009 Ειδική Ορνιθολογική Μελέτη η οποία είναι σε

εξέλιξη (δεύτερο έτος παρακολουθήσεων) τα αποτελέσματα της οποίας

λαμβάνονται υπόψη στην παρούσα ΜΠΕraquo επίσης στο Κεφάλαιο 8 (833)

σελίδα 11 της εν λόγω ΜΠΕ αναφέρεται ότι laquoΣτα πλαίσια της

περιβαλλοντικής αδειοδότησης του προτεινόμενου έργου έχει διεξαχθεί

18

παρακολούθηση της ορνιθοπανίδας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του

ενός έτους τα ευρήματα της οποίας παρουσιάζονται αναλυτικά στην Ειδική

Ορνιθολογική Μελέτη που παρατίθεται στο παράρτημα της παρούσας

Μολονότι η προαναφερθείσα παρακολούθηση θα συνεχιστεί έτσι ώστε το

συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνεςraquo

Τις αναφορές αυτές επικαλέστηκε η ΑΡΧΡΑΝ στο από τον Φεβρουάριο του

2012 έγγραφο υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων επί της ΜΠΕ (βλ

υπόψη 28 της ΑΕΠΟ του θέματος) σημειώνοντας ότι laquoΌπως αναφερόταν

στο κεφάλαιο 8 της ΜΠΕ του έργου η παρακολούθηση θα συνεχιζόταν έτσι

ώστε το συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνες Η

παρακολούθηση αυτή ολοκληρώθηκε πλέον και τα συνολικά

αποτελέσματα περιλαμβάνονται σε επικαιροποιημένη ΕΟΜ (Δεκέμβριος

2011) όπως αυτή υποβλήθηκε στην ΕΥΠΕ με το από 19574630-01-12

διαβιβαστικόraquo

Όμως θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η από τον Δεκέμβριο του 2010

laquoΕιδική Ορνιθολογική Μελέτη στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης

ενός ΑΠ στη θέση Χιονοβούνι στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Λακωνίας

της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕraquo φερόταν να ήταν η τελική έκθεση

Στην σελίδα 10 κεφ 13 Χρονοδιάγραμμα Καταγραφής Ορνιθολογικών

Παραμέτρων-Χρονική περίοδος καταγραφών αναφέρεται ρητά ότι laquoΤο

συνολικό διάστημα της έρευνας πεδίου είχε διάρκεια 17 μήνες η οποία

κατανέμεται σε 6 χρονικές περιόδους Για την περάτωση των εργασιών

πεδίου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στην περιοχή μελέτης τις κάτωθι

περιόδουςraquo

Ευλόγως επομένως δυνάμεθα να διατυπώσουμε αμφιβολίες για την

αξιοπιστία της επικαιροποιημένης ΕΟΜ ως προς τις ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που φέρονται να έλαβαν χώρα το έτος 2011 Εξάλλου δεν

φαίνεται να έχει προσκομισθεί το σχετικό πρωτόκολλο καταγραφής

ορνιθοπανίδας γιrsquo αυτό το έτος Όπως διατυπώνεται στην σελίδα 150 του

κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ (7134) της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ για το έργο του θέματος

κριτικά ως προς άλλη μελέτη laquoδεν παρατίθενται πρωτογενή στοιχεία ούτε

ο χρόνος και το διάστημα των καταγραφώνraquo Η διαπίστωση αυτή βεβαίως

δεν εξαντλείται μόνο αναφορικά με την από το έτος 2007 μελέτη

Μπούσμπουρα για το φυσικό περιβάλλον του Ζάρακα

Δεν θα επιχειρήσουμε προς το παρόν να υπεισέλθουμε στην διατύπωση

ειδικότερων αντιρρήσεων ως προς το περιεχόμενο αυτής της ΕΟΜ που

περιλαμβάνει πληροφορίες (στοιχεία) και εκτιμήσεις που αμφισβητούνται

πλήρως εκ μέρους μας Και αυτό επειδή πρέπει να ανακληθεί η ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος και να λάβει χώρα η προβλεπόμενη βάσει του

ισχύοντος θεσμικού πλαισίου διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό ώστε

να συμπληρωθούν αυτές οι πληροφορίες και η επεξεργασία τους να

γνωμοδοτήσουν εκ νέου οι Υπηρεσίες με αρμοδιότητα στο περιβάλλον και

την χωροταξία και να συμπληρωθεί η εκτίμηση των επιπτώσεων του

19

εργου από όσους ενδεχομένως αφορα το έργο (7ο αιτιολογική εκτίμηση της

Οδηγίας 201192ΕΕ)

Δεδομένης της αυτοδίκαιης ακυρότητας της παρα-διαδικασίας

υποβολής του δήθεν συμπληρώματος της ελλειπούς ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

ΑΕ με τις φερόμενες ως ορνιθολογικές παρατηρήσεις του έτους 2011 της

προσχηματικής επαναξιολόγησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων κατόπιν

της αρνητικής γνωμοδότησης της ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της μη σύννομης

συνεπώς έκδοσης της ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος εξυπακούεται ότι η με

αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 πράξη για το έργο του θέματος στερείται

κύρους και πρέπει να ανακληθεί

Η ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος χορηγήθηκε και αυτό με ευθύνη της

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ μη σύννομα και πρέπει να ανακληθεί λαμβάνοντας υπόψη

ότι ο κύριος του προτεινόμενου έργου δεν απέδειξε ότι οι επιπτώσεις από

αυτό δεν θίγουν την ειδική ζώνη διατήρησης και προστασίας αφού και

η αρμόδια για τις περιοχές του δικτύου Natura Υπηρεσία Περιβάλλοντος

δεν έχει βεβαιωθεί για την μη πρόκληση σημαντικών συνεπειών για την

ακεραιότητα του τόπου

Εφrsquo όσον δεν μπορεί να αποκλειστεί βάσει αντικειμενικών στοιχείων ότι το

συγκεκριμένο έργο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα ομοειδή που έχουν

λάβει άδεια παραγωγής εντός της ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και

εξετάζεται η αδειοδότηση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά-σημαντικά

τον τόπο όπως συνάγεται από το υπrsquo αριθμόν 16034345822-03-2012 έγγραφο

ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και κρίθηκε απαραίτητη η σύνταξη μελέτης γενικής

ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ βάσει

του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ για να συνεκτιμηθούν προφανώς

οι επιπτώσεις αθροιστικά η διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό και

τις περιβαλλοντικές οργανώσεις πρέπει να επαναληφθεί όταν υποβληθεί

η μελέτη δέουσας εκτίμησης που πρέπει να προσκομισθεί μαζί με τα

αποτελέσματα της νέας ετήσιας διερεύνησης των πληθυσμών και των

συνηθειών της προστατευόμενης ορνιθοπανίδας αλλά και αυτών των

φερόμενων ως παρατηρήσεων του έτους 2011

Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εγκρίνουν σχέδια προγράμματα ή έργα εντός

περιοχών του δικτύου Natura 2000 μόνον όταν είναι βέβαιες κατόπιν

στάθμισης όλων των σχετικών πληροφοριών ότι η οικεία περιοχή δεν

θίγεται

Δεδομένων βάσιμων αμφιβολιών ο κύριος του προτεινόμενου έργου φέρει

το βάρος να αποδείξει ότι οι επιπτώσεις από αυτό δεν θίγουν την ειδική

ζώνη διατήρησης και προστασίας ως τέτοια Η οδηγία για τους

οικοτόπους καθορίζει με ποιον καταρχήν τρόπο πρέπει να παρασχεθεί η

απόδειξη αυτή ήτοι με την προβλεπόμενη από το άρθρο 6 παράγραφος 3

αυτής εκτίμηση του έργου ως προς τις επιπτώσεις του στην εν λόγω περιοχή

ενόψει των σκοπών διατήρησης της Κατά την εκτίμηση αυτή πρέπει να

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 18: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

18

παρακολούθηση της ορνιθοπανίδας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του

ενός έτους τα ευρήματα της οποίας παρουσιάζονται αναλυτικά στην Ειδική

Ορνιθολογική Μελέτη που παρατίθεται στο παράρτημα της παρούσας

Μολονότι η προαναφερθείσα παρακολούθηση θα συνεχιστεί έτσι ώστε το

συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνεςraquo

Τις αναφορές αυτές επικαλέστηκε η ΑΡΧΡΑΝ στο από τον Φεβρουάριο του

2012 έγγραφο υποβολής συμπληρωματικών στοιχείων επί της ΜΠΕ (βλ

υπόψη 28 της ΑΕΠΟ του θέματος) σημειώνοντας ότι laquoΌπως αναφερόταν

στο κεφάλαιο 8 της ΜΠΕ του έργου η παρακολούθηση θα συνεχιζόταν έτσι

ώστε το συνολικό διάστημα της να ανέρχεται σε τουλάχιστον 24 μήνες Η

παρακολούθηση αυτή ολοκληρώθηκε πλέον και τα συνολικά

αποτελέσματα περιλαμβάνονται σε επικαιροποιημένη ΕΟΜ (Δεκέμβριος

2011) όπως αυτή υποβλήθηκε στην ΕΥΠΕ με το από 19574630-01-12

διαβιβαστικόraquo

Όμως θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι η από τον Δεκέμβριο του 2010

laquoΕιδική Ορνιθολογική Μελέτη στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης

ενός ΑΠ στη θέση Χιονοβούνι στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Λακωνίας

της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕraquo φερόταν να ήταν η τελική έκθεση

Στην σελίδα 10 κεφ 13 Χρονοδιάγραμμα Καταγραφής Ορνιθολογικών

Παραμέτρων-Χρονική περίοδος καταγραφών αναφέρεται ρητά ότι laquoΤο

συνολικό διάστημα της έρευνας πεδίου είχε διάρκεια 17 μήνες η οποία

κατανέμεται σε 6 χρονικές περιόδους Για την περάτωση των εργασιών

πεδίου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στην περιοχή μελέτης τις κάτωθι

περιόδουςraquo

Ευλόγως επομένως δυνάμεθα να διατυπώσουμε αμφιβολίες για την

αξιοπιστία της επικαιροποιημένης ΕΟΜ ως προς τις ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που φέρονται να έλαβαν χώρα το έτος 2011 Εξάλλου δεν

φαίνεται να έχει προσκομισθεί το σχετικό πρωτόκολλο καταγραφής

ορνιθοπανίδας γιrsquo αυτό το έτος Όπως διατυπώνεται στην σελίδα 150 του

κεφαλαίου 7 της ΜΠΕ (7134) της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ για το έργο του θέματος

κριτικά ως προς άλλη μελέτη laquoδεν παρατίθενται πρωτογενή στοιχεία ούτε

ο χρόνος και το διάστημα των καταγραφώνraquo Η διαπίστωση αυτή βεβαίως

δεν εξαντλείται μόνο αναφορικά με την από το έτος 2007 μελέτη

Μπούσμπουρα για το φυσικό περιβάλλον του Ζάρακα

Δεν θα επιχειρήσουμε προς το παρόν να υπεισέλθουμε στην διατύπωση

ειδικότερων αντιρρήσεων ως προς το περιεχόμενο αυτής της ΕΟΜ που

περιλαμβάνει πληροφορίες (στοιχεία) και εκτιμήσεις που αμφισβητούνται

πλήρως εκ μέρους μας Και αυτό επειδή πρέπει να ανακληθεί η ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος και να λάβει χώρα η προβλεπόμενη βάσει του

ισχύοντος θεσμικού πλαισίου διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό ώστε

να συμπληρωθούν αυτές οι πληροφορίες και η επεξεργασία τους να

γνωμοδοτήσουν εκ νέου οι Υπηρεσίες με αρμοδιότητα στο περιβάλλον και

την χωροταξία και να συμπληρωθεί η εκτίμηση των επιπτώσεων του

19

εργου από όσους ενδεχομένως αφορα το έργο (7ο αιτιολογική εκτίμηση της

Οδηγίας 201192ΕΕ)

Δεδομένης της αυτοδίκαιης ακυρότητας της παρα-διαδικασίας

υποβολής του δήθεν συμπληρώματος της ελλειπούς ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

ΑΕ με τις φερόμενες ως ορνιθολογικές παρατηρήσεις του έτους 2011 της

προσχηματικής επαναξιολόγησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων κατόπιν

της αρνητικής γνωμοδότησης της ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της μη σύννομης

συνεπώς έκδοσης της ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος εξυπακούεται ότι η με

αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 πράξη για το έργο του θέματος στερείται

κύρους και πρέπει να ανακληθεί

Η ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος χορηγήθηκε και αυτό με ευθύνη της

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ μη σύννομα και πρέπει να ανακληθεί λαμβάνοντας υπόψη

ότι ο κύριος του προτεινόμενου έργου δεν απέδειξε ότι οι επιπτώσεις από

αυτό δεν θίγουν την ειδική ζώνη διατήρησης και προστασίας αφού και

η αρμόδια για τις περιοχές του δικτύου Natura Υπηρεσία Περιβάλλοντος

δεν έχει βεβαιωθεί για την μη πρόκληση σημαντικών συνεπειών για την

ακεραιότητα του τόπου

Εφrsquo όσον δεν μπορεί να αποκλειστεί βάσει αντικειμενικών στοιχείων ότι το

συγκεκριμένο έργο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα ομοειδή που έχουν

λάβει άδεια παραγωγής εντός της ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και

εξετάζεται η αδειοδότηση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά-σημαντικά

τον τόπο όπως συνάγεται από το υπrsquo αριθμόν 16034345822-03-2012 έγγραφο

ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και κρίθηκε απαραίτητη η σύνταξη μελέτης γενικής

ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ βάσει

του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ για να συνεκτιμηθούν προφανώς

οι επιπτώσεις αθροιστικά η διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό και

τις περιβαλλοντικές οργανώσεις πρέπει να επαναληφθεί όταν υποβληθεί

η μελέτη δέουσας εκτίμησης που πρέπει να προσκομισθεί μαζί με τα

αποτελέσματα της νέας ετήσιας διερεύνησης των πληθυσμών και των

συνηθειών της προστατευόμενης ορνιθοπανίδας αλλά και αυτών των

φερόμενων ως παρατηρήσεων του έτους 2011

Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εγκρίνουν σχέδια προγράμματα ή έργα εντός

περιοχών του δικτύου Natura 2000 μόνον όταν είναι βέβαιες κατόπιν

στάθμισης όλων των σχετικών πληροφοριών ότι η οικεία περιοχή δεν

θίγεται

Δεδομένων βάσιμων αμφιβολιών ο κύριος του προτεινόμενου έργου φέρει

το βάρος να αποδείξει ότι οι επιπτώσεις από αυτό δεν θίγουν την ειδική

ζώνη διατήρησης και προστασίας ως τέτοια Η οδηγία για τους

οικοτόπους καθορίζει με ποιον καταρχήν τρόπο πρέπει να παρασχεθεί η

απόδειξη αυτή ήτοι με την προβλεπόμενη από το άρθρο 6 παράγραφος 3

αυτής εκτίμηση του έργου ως προς τις επιπτώσεις του στην εν λόγω περιοχή

ενόψει των σκοπών διατήρησης της Κατά την εκτίμηση αυτή πρέπει να

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 19: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

19

εργου από όσους ενδεχομένως αφορα το έργο (7ο αιτιολογική εκτίμηση της

Οδηγίας 201192ΕΕ)

Δεδομένης της αυτοδίκαιης ακυρότητας της παρα-διαδικασίας

υποβολής του δήθεν συμπληρώματος της ελλειπούς ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

ΑΕ με τις φερόμενες ως ορνιθολογικές παρατηρήσεις του έτους 2011 της

προσχηματικής επαναξιολόγησης των ενδεχόμενων επιπτώσεων κατόπιν

της αρνητικής γνωμοδότησης της ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και της μη σύννομης

συνεπώς έκδοσης της ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος εξυπακούεται ότι η με

αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 πράξη για το έργο του θέματος στερείται

κύρους και πρέπει να ανακληθεί

Η ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος χορηγήθηκε και αυτό με ευθύνη της

ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ μη σύννομα και πρέπει να ανακληθεί λαμβάνοντας υπόψη

ότι ο κύριος του προτεινόμενου έργου δεν απέδειξε ότι οι επιπτώσεις από

αυτό δεν θίγουν την ειδική ζώνη διατήρησης και προστασίας αφού και

η αρμόδια για τις περιοχές του δικτύου Natura Υπηρεσία Περιβάλλοντος

δεν έχει βεβαιωθεί για την μη πρόκληση σημαντικών συνεπειών για την

ακεραιότητα του τόπου

Εφrsquo όσον δεν μπορεί να αποκλειστεί βάσει αντικειμενικών στοιχείων ότι το

συγκεκριμένο έργο μεμονωμένα ή από κοινού με άλλα ομοειδή που έχουν

λάβει άδεια παραγωγής εντός της ΖΕΠ laquoΌρη Ανατολικής Λακωνίαςraquo και

εξετάζεται η αδειοδότηση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά-σημαντικά

τον τόπο όπως συνάγεται από το υπrsquo αριθμόν 16034345822-03-2012 έγγραφο

ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ και κρίθηκε απαραίτητη η σύνταξη μελέτης γενικής

ορνιθολογικής παρακολούθησης της περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ βάσει

του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ για να συνεκτιμηθούν προφανώς

οι επιπτώσεις αθροιστικά η διαβούλευση με το ενδιαφερόμενο κοινό και

τις περιβαλλοντικές οργανώσεις πρέπει να επαναληφθεί όταν υποβληθεί

η μελέτη δέουσας εκτίμησης που πρέπει να προσκομισθεί μαζί με τα

αποτελέσματα της νέας ετήσιας διερεύνησης των πληθυσμών και των

συνηθειών της προστατευόμενης ορνιθοπανίδας αλλά και αυτών των

φερόμενων ως παρατηρήσεων του έτους 2011

Οι αρμόδιες αρχές πρέπει να εγκρίνουν σχέδια προγράμματα ή έργα εντός

περιοχών του δικτύου Natura 2000 μόνον όταν είναι βέβαιες κατόπιν

στάθμισης όλων των σχετικών πληροφοριών ότι η οικεία περιοχή δεν

θίγεται

Δεδομένων βάσιμων αμφιβολιών ο κύριος του προτεινόμενου έργου φέρει

το βάρος να αποδείξει ότι οι επιπτώσεις από αυτό δεν θίγουν την ειδική

ζώνη διατήρησης και προστασίας ως τέτοια Η οδηγία για τους

οικοτόπους καθορίζει με ποιον καταρχήν τρόπο πρέπει να παρασχεθεί η

απόδειξη αυτή ήτοι με την προβλεπόμενη από το άρθρο 6 παράγραφος 3

αυτής εκτίμηση του έργου ως προς τις επιπτώσεις του στην εν λόγω περιοχή

ενόψει των σκοπών διατήρησης της Κατά την εκτίμηση αυτή πρέπει να

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 20: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

20

διερευνώνται λαμβανομένων υπόψη των πλέον εξελιγμένων

επιστημονικών γνώσεων επί του θέματος όλες οι πτυχές του σχεδίου

που θα μπορούσαν αυτές καθεαυτές ή σε συνδυασμό με άλλα σχέδια να

θίξουν τους σκοπούς αυτούς Η εκτίμηση σκοπείται εντός ευρυτάτου

πλαισίου και πρέπει να διενεργείται κατά τρόπον ώστε οι αρμόδιες αρχές να

μπορούν να βεβαιωθούν ότι ένα σχέδιο δεν πρόκειται να έχει επιβλαβείς

συνέπειες για την ακεραιότητα του οικείου τόπου δεδομένου ότι στην

περίπτωση κατά την οποία παραμένουν αμφιβολίες ως προς την απουσία

τέτοιων συνεπειών οι εν λόγω αρχές οφείλουν να αρνηθούν την παροχή

της αιτούμενης έγκρισης Η εκτίμηση των επιπτώσεων δεν είναι μια απλώς

τυπική διαδικαστική πράξη αλλά πρέπει να ανταποκρίνεται στους σκοπούς

της Σκοπός της εκτίμησης είναι να διαπιστωθεί αν το σχέδιο συνάδει προς

τους καθοριζόμενους γιrsquo αυτόν τον τόπο στόχους διατήρησης

Γ) Ευθεία παραβίαση της Σύμβασης Άαρχους και της Οδηγίας

85337ΕΟΚ όπως ισχύει

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται με βάση τις

κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί ενδεχομένως

να αφορά το έργο Οι επιπτώσεις ενός σχεδίου στο περιβάλλον θα πρέπει να

εκτιμώνται με γνώμονα την προστασία της ανθρώπινης υγείας τη συμβολή

με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος στη βελτίωση της

ποιότητας ζωής τη φροντίδα για τη διατήρηση των ποικιλιών των ειδών και

τη διατήρησή της αναπαραγωγικής ικανότητας του οικοσυστήματος ως

θεμελιώδους πόρου ζωής Η αποτελεσματική συμμετοχή του κοινού στη

λήψη αποφάσεων παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα να εκφράζει και στον

φορέα λήψης των αποφάσεων να λαμβάνει υπόψη απόψεις και ανησυχίες

ενδεχομένως σχετικές με τις εν λόγω αποφάσεις ενισχύοντας κατrsquo αυτό τον

τρόπο την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων

Βάσει των προβλέψεων της ΚΥΑ με απ ΗΠ 37111201229-9-2003

δημοσιοποιήθηκε η αρχική ΜΠΕ του έργου πλην όμως ανεπαρκώς

λαμβάνοντας υπrsquo όψιν αφrsquo ενός ότι δεν διαβιβάστηκε αυτή στον Δήμο

Μονεμβασιάς για να ενημερωθούν οι κάτοικοι αφrsquo ετέρου ότι

παραβιάζονται οι διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 (ΦΕΚ 303 Α)

περί της κύρωσης της Σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες τη

συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη

δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα που έχει την ισχύ που ορίζει το

άρθρο 28 παρ 1 του Συντάγματος Ειδικότερα το άρθρο 6 της Σύμβασης

(Άαρχους) προβλέπει ότι το ενδιαφερόμενο κοινό ενημερώνεται είτε με

δημόσια ανακοίνωση είτε μεμονωμένα όπως ενδείκνυται σε πρώιμο στάδιο

της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και κατά κατάλληλο έγκαιρο και

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 21: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

21

αποτελεσματικό τρόπο σχετικά με την προτεινόμενη δραστηριότητα και

την εφαρμογή για την οποία λαμβάνεται απόφαση Η ανακοίνωση για την

ημερομηνία έναρξης και λήξης της προθεσμίας για την κατάθεσης

εγγράφως των απόψεων των πολιτών και των φορέων τους (4 Απριλίου-9

Μαίου 2011) έγινε ως συνήθως σε μία τοπική εφημερίδα της Λακωνίας

μικρής κυκλοφορίας στον laquoΠαρατηρητήraquo στο φύλλο της 9ης Απριλίου 2011

Στην περιοχή του Ζάρακα Δήμου Μονεμβασίας δεν κυκλοφορούν ούτε καν οι

μεγάλης κυκλοφορίας ημερήσιες εφημερίδες Επομένως ο συγκεκριμένος

τρόπος ανακοίνωσης δεν ήταν ούτε κατάλληλος ούτε αποτελεσματικός

για να λάβει γνώση το ενδιαφερόμενο κοινό περί της προτεινόμενης

δραστηριότητας και να συναινέσει ή μη λαμβανομένου υπrsquo όψιν ότι δεν

διαβιβάστηκε η ΜΠΕ εκ μέρους του ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ στον Δήμο Μονεμβασίας

Βάσει της Οδηγίας 200335ΕΚ άρθρο 6 παρ 1 τα κράτη μέλη οφείλουν να

μεριμνούν laquoώστε οι αρχές τις οποίες ενδέχεται να αφορά το έργο λόγω της

ειδικής τους αρμοδιότητας επί θεμάτων περιβάλλοντος να μπορούν να

εκφράσουν γνώμη για τις πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και

για την αίτηση άδειαςraquo Βεβαίως οι Δήμοι έχουν κατοχυρωμένο δικαίωμα

και υποχρέωση για την διατήρηση και προστασία του τοπικού φυσικού

και δομημένου περιβάλλοντος εντός των διοικητικών τους ορίων

Μεταξύ των στόχων της σύμβασης του Aarhus περιλαμβάνεται η

κατοχύρωση των δικαιωμάτων συμμετοχής του κοινού στη διαδικασία λήψης

αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα προκειμένου να συμβάλλει στην

προστασία του δικαιώματος διαβίωσης σε περιβάλλον κατάλληλο για την

προσωπική υγεία και ευημερία

Το άρθρο 6 της σύμβασης του Aarhus προβλέπει τη συμμετοχή του κοινού σε

αποφάσεις που αφορούν τις ειδικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο

παράρτημα I και δραστηριότητες που δεν αναφέρονται σε αυτό ενδέχεται

όμως να έχουν σημαντικές

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων αποτελεί αναπόσπαστο

τμήμα των διοικητικών διαδικασιών λήψεως αποφάσεων στις οποίες

βασίζεται η λήψη των αποφάσεων σχετικά με το παραδεκτό των έργων και

δραστηριοτήτων

Λόγω της μη πληρότητας της ΕΟΜ και της ΜΠΕ και κατά συνέπεια της

εκτίμησης των επιπτώσεων δεν είχαν και δεν έχουν καλυφθεί οι

προϋποθέσεις της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και αυτό γιατί σύμφωνα

με την Οδηγία 201192ΕΕ άρθρο 5 τα κράτη μέλη αφrsquo ενός πρέπει να

λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι ο κύριος του

έργου παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία για την εξακρίβωση και την εκτίμηση

των κυριότερων περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αφrsquo ετέρου φροντίζουν

ώστε να τίθεται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού οι πληροφορίες που

συλλέγονται δυνάμει του άρθρου 5 της εν λόγω Οδηγίας

Με ευθύνη της ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ καταστρατηγήθηκε το κατοχυρωμένο δια

νόμου δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής του κοινού στη λήψη

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 22: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

22

αποφάσεων και δεν του παρασχέθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις

απόψεις του σχετικά με την εκτίμηση των επιπτώσεων μετά την

υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ της συμπληρωματικής ΕΟΜ με τα

ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της συμπληρωματικής ΜΠΕ αλλά

και αυτών των ορνιθολογικών δεδομένων που θα υποβληθούν στην

ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Η αξιόπιστη ορνιθολογική μελέτη αποτελεί την βάση για να εκτιμηθούν με

ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά στις φωλιές τους και στους βιοτόπους

τους καθώς ενδέχεται οι επιπτώσεις από την εγκατάσταση ασύμβατων με

τα πουλιά φερόμενων ως αναπτυξιακών δραστηριοτήτων να είναι τέτοιες

που να έρχονται σε αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ laquoΌρη

Ανατολικής Λακωνίαςraquo

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ όπως έχει κωδικοποιηθεί πρέπει να

διατηρούνται σε ευνοϊκή κατάσταση οικότοποι επαρκούς ποικιλίας και

έκτασης για τα είδη του παραρτήματος Ι αυτής της Οδηγίας για τη διατήρηση

των άγριων πουλιών Η επιταγή της Οδηγίας για τα πουλιά είναι ότι τα είδη

ορνιθοπανίδας που απειλούνται πρέπει να προστατεύονται στις περιοχές

εξάπλωσης τους με την εφαρμογή μέτρων διατήρησης των οικοτόπων τους

και ότι αυτά τα μέτρα πρέπει ομοίως να λάβουν υπόψη και τα αποδημητικά

πτηνά και να συντονισθούν με σκοπό τη δημιουργία ενός συναφούς δικτύου

Ειδικότερα κατά το άρθρο 3 της Οδηγίας 2009147ΕΚ τα κράτη μέλη

λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα με σκοπό να διαφυλαχθεί διατηρηθεί ή

αποκατασταθεί για όλα τα αναφερόμενα μία επαρκής ποικιλία και

επιφάνεια οικοτόπων ιδίως για τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας

μέσω της δημιουργίας ζωνών προστασίας της συντήρησης και διευθέτησης

σύμφωνα με τις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων που βρίσκονται στο

εσωτερικό και στο εξωτερικό των ζωνών προστασίας της αποκατάστασης

των κατεστραμμένων βιοτόπων και της δημιουργίας νέων βιοτόπων

Κατά το άρθρο 4 της Οδηγίας ορισμένα είδη πτηνών που αναφέρονται στο

παράρτημα Ι πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο μέτρων ειδικής διατήρησης

σχετικά με τον οικότοπό τους ώστε να εξασφαλισθεί η επιβίωση και η

αναπαραγωγή τους στην περιοχή εξάπλωσης τους και για το σκοπό αυτό

λαμβάνονται υπόψη τα είδη που απειλούνται με εξαφάνιση τα είδη που

είναι ευπαθή σε ορισμένες μεταβολές των οικοτόπων τους τα είδη που

θεωρούνται σπάνια γιατί οι πληθυσμοί τους είναι μικροί ή η τοπική τους

εξάπλωση περιορισμένη και τα άλλα είδη που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης

προσοχής λόγω ιδιοτυπίας του οικοτόπου τους Για να πραγματοποιηθούν

οι εκτιμήσεις λαμβάνονται υπόψη οι τάσεις και οι μεταβολές των επιπέδων

του πληθυσμού αυτών των ειδών Επομένως δεν είναι δυνατόν να

πραγματοποιηθούν εκτιμήσεις αν δεν είναι γνωστοί οι πληθυσμοί των ειδών

αυτών και ιδίως οι κατάσταση διατήρησης τους εντός της κάθε ζώνης

εξάπλωσης τους

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 23: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

23

Προφανώς δεν αποτελεί μέτρο διατήρησης η εγκατάστασης αιολικών

σταθμών επειδή η περιοχή θα επιβαρυνθεί και τα μεταναστευτικά πουλιά

θα έχουν πρόβλημα Μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει και για τα είδη που

μένουν όλο τον χρόνο στην περιοχή όπως τα μεγάλα αρπακτικά και ιδιαίτερα

οι Σπιζαετοί Ένα είδος που ζει μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες θα

αντιμετωπίσει πολύ σοβαρό πρόβλημα σε περίπτωση που οι περιοχές που

χρησιμοποιεί για φώλιασμα διατροφή και ξεκούραση γεμίσουν πυλώνες

(όπως αναφέρεται στην μελέτη ΠΠΕ του έργου του θέματος) ή

υποσταθμούς

Όσον αφορούσε στην επιστημονική αξία της ορνιθολογικής μελέτης του

Δεκεμβρίου 2010 που συνόδευε την αρχική ΜΠΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ είχαν

διατυπωθεί κατrsquo αρχάς παρατηρήσεις στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση της Βασιλειάδη Αθανασίας που

ελήφθη υπrsquo όψιν για την οικ υπrsquo αριθ 16140724414-10-2011 αρνητική

γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ και την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για

το έργο του θέματος με την επιφύλαξη της ΒΑ να υποβληθούν νέες

παρατηρήσεις όταν επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη στον κο Κομηνό για

να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από τις άλλες ορνιθολογικές

παρατηρήσεις που είχαν λάβει χώρα στα πλαίσια υποβολής αιτήσεων και

ΜΠΕ συνοδευόμενες από οικολογικές μελέτες βάσης για την αδειοδότηση

και άλλων ΑΣΠΗΕ εντός της ιδίας ΖΕΠ

Ενδεικτικά και μόνο ως προς την επιστημονική αξία της

επικαιροποιημένης ΕΟΜ αυτής δηλαδή που συνέβαλε στην έκδοση της

ΑΕΠΟ του θέματος δεν φαίνεται να έχει ληφθεί υπrsquo όψιν ότι ο υποσταθμός

του έργού χωροθετείται ακριβώς στην περιοχή που αναφέρεται στην σελ

40 της ΕΟΜ του Δεκεμβρίου του 2010 Κατά τα άλλα στηλιτεύεται από τους

συντάκτες της το γεγονός ότι η ΔΕΗ έχει τοποθετήσει κάθετα στην κοιλάδα

ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι-στον πυρήνα όπως

αναφέρεται στην ίδια μελέτη του βιοτόπου του Σπιζαετού-τους πυλώνες

με καλώδια υψηλής τάσης δημιουργώντας ένα τείχος Ενδεχομένως κρίνεται

σκόπιμο φαίνεται ως ειδικό μέτρο διατήρησης του συγκεκριμένου

είδους να τοποθετηθούν επιπλέον καλώδια μεταφοράς ηλεκτρισμού

μήκους 10 χιλιομέτρων και ένα υποσταθμός στον πυρήνα του βιοτόπου του

Σπιζαετού και ο φωτισμός του να αποτελεί ένα πρώτο μέσο προσέλκυσης και

πρόσκρουσης των μεταναστευτικών που αναπαράγονται ή μη στην ΖΕΠ

Ανατολικής Λακωνίας καθώς και των άλλων νυκτόβιων ειδών

ορνιθοπανίδας που χρησιμοποιούν την εν λόγω κοιλάδα για τις τοπικές

μετακινήσεις τους

Δεν φαίνεται να έχει ληφθεί επιπλέον υπrsquo όψιν ότι η περιοχή της

χωροθέτησης του έργου του θέματος αποτελούσε βιότοπο του είδους

Σπιζαετός επειδή συγκέντρωνε πέρδικες

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 24: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

24

Αυτή η περιοχή κατακάηκε το έτος 2009 Το γεγονός αποσιωπήθηκε στην

ΕΟΜ του έτους 2010 αν και θα έπρεπε να αναφέρεται γιατί σε κάθε

περίπτωση επηρέασε άμεσα την συμπεριφορά της ορνιθοπανίδας τα έτη

2009 2010 και 2001 στην περιοχή μελέτης Το είδος Φιδαετός επίσης δεν θα

έβρισκε θηράματα στην περιοχή αυτή γιατί αυτά κάηκαν

Βάσει της Οδηγίας 79409ΕΟΚ επιβάλλεται η αποκατάσταση του

κατεστραμμένου βιοτόπου λόγω της πυρκαγιάς

Είναι απαράδεκτο να λαμβάνονται υπrsquo όψιν διαπιστώσεις ότι η περιοχή

μελέτης δεν χρησιμοποιείται (πλέον) από τα είδη χαρακτηρισμού της και

αυτό στα πλαίσια μιας ορνιθολογικής μελέτης που συντάχθηκε για να

συνοδεύσει την ΜΠΕ και την αίτηση για την αδειοδότηση του ΑΣΠΗΕ

στο Χιονοβούνι και εν συνεχεία να αδειοδοτείται αυτός πράγμα που θα έχει

σημαντικές και ανεπίστρεπτες επιπτώσεις τόσο στην άμεση περιοχή

εγκατάστασης και λειτουργίας του όσο και στους πέριξ αυτού βιοτόπους

Ιδίως αν στα πλαίσια των υφιστάμενων ορνιθολογικών πληροφοριών για την

περιοχή κατά τον υπογράφοντα την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ

laquoανισοβαρώνraquo σε σχέση με αυτή λαμβάνοντας υπrsquo όψιν την χρονική περίοδο

παρατηρήσεων πεδίου που είχαν λάβει χώρα είχε σαφώς καταγραφεί πριν

την πυρκαγιά η παρουσία αυτών των ειδών χαρακτηρισμού στην άμεση

περιοχή κατασκευής του έργου

Στην σελίδα 51 της επονομαζόμενης laquoεπικαιροποιημένης ΕΟΜraquo του έτους

2011 αναφέρεται ότι laquoη έρευνα πεδίου της ΕΟΜ Χιονοβουνίου διεξήχθη από

Ιούνιο του 2009 έως και τον Νοέμβριο του 2011 Αντίθετα οι παρατηρήσεις

πεδίου όλων των άλλων ΕΟΜ (στην ίδια ευρύτερη περιοχή) έγιναν

παλαιότερα συγκεκριμένα αυτής για τον ΑΣΠΗΕ στο Γαϊδουροβούνι από

Απρίλιο του 2006 έως και Ιανουάριο του 2008 αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις

θέσεις Κοντορράχη και Σπαρτίλα-Κάρκανο από Απρίλιο του 2006 έως

Σεπτέμβριο του 2007 και αυτής για τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις Καλογεροβούνι-

Πούλος Γκρόπες-Ράχη Γκιώνη από Απρίλιο 2006 έως Σεπτέμβριο 2006 Στο

διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των παρατηρήσεων των 4 ΕΟΜ (περίπου

15 χρόνος από το τέλος των παρατηρήσεων των δύο ΕΟΜ μέχρι την έναρξη

των παρατηρήσεων της ΕΟΜ Χιονοβουνίου) πολλές αλλαγές θα μπορούσαν

να έχουν συμβεί στο φυσικό περιβάλλον με αποτέλεσμα πιθανές αλλαγές

στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών ειδώνraquo

Αν προστεθούν οι ημέρες παρατήρησης της ορνιθοπανίδας της ευρύτερης

περιοχής για τις τρείς οικολογικές μελέτες βάσεις καθόσον τις

παρατηρήσεις διεξήγαγε ο ίδιος ορνιθολόγος ο Hallman Ben είναι

προφανές ότι δεν ευσταθούν οι ισχυρισμοί Κομηνού περί ανισοβαρών

μελετών (λόγω διαφορετικής χρονικής διάρκειας των ορνιθολογικών

παρατηρήσεων) σε σχέση με την επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

που φέρει την υπογραφή του

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 25: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

25

Οι (φερόμενες) αλλαγές στην παρουσία και τους πληθυσμούς των ζωικών

ειδών στην περιοχή της εγκατάστασης της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ συνιστούν αλλαγές

στην κατάσταση διατήρησης των ειδών της προστατευόμενης

ορνιθοπανίδας

Αν αυτές είναι αρνητικές τότε έχει σημειωθεί βλάβη στην κατάσταση

διατήρησης της περιοχής

Αν ένας οικότοπος (όπως αυτός του Κοκκινόβραχου) ενός ή περισσοτέρων

ειδών χαρακτηρισμού της ΖΕΠ δεν χρησιμοποιείται αυτό ενδεχομένως να

είναι ένα περιστασιακό φαινόμενο που κατά πάσα πιθανότητα συνδέεται με

την καταστρεπτική πυρκαγιά του έτους 2009

Όσον αφορά στο ζεύγος Σπιζαετών του Χάρακα όπως έχει καταγραφεί στις

τρείς Οικολογικές Μελέτες Βάσης (και όχι ΕΟΜ) στο ορνιθολογικής

σημασίας σκέλος τους βάσει των παρατηρήσεων πεδίου που διεξήγαγε ο

ορνιθολόγος-ζωολόγος Hallman Ben βλ σελ 127 της μελέτης για τον

ΑΣΠΗΕ στην ευρύτερη περιοχή γύρω από τη θέση laquoΓαϊδουροβούνιraquo

laquoεντοπίστηκαν τρείς φωλιές εκτός της φωλιάς η οποία ήταν σε χρήση

(ενεργός) τη δεδομένη στιγμή η οποία πιθανότατα βρισκόταν στην

απέναντι ορθοπλαγιά κρίνοντας από τη συμπεριφορά ενός από τα

ενήλικα άτομαraquo

Στην επικαιροποιημένη ΕΟΜ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ όχι μόνο δεν φαίνεται να

καταγράφηκαν οι άλλες τρεις φωλιές Σπιζαετού στην περιοχή της Μεγάλης

Τούρλας Χάρακα-Πισταμάτων αλλά αφ΄ ενός στην αποτύπωση στην σελίδα

56 των περιοχών φωλέασης η 2η θέση φωλέασης έχει τοποθετηθεί

laquoενδεικτικάraquo φαίνεται νοτιότερα σε βαθμό να συμπίπτει με την θέση

φωλέασης Σπιζαετών στην περιοχή Μπαλογκαίρι αφ΄ ετέρου στην

σελίδα 82 στον laquoχάρτη 11raquo με τις ενδεικτικές περιοχές φωλέασης και τις

αποστάσεις από την πλησιέστερη αγ του ΑΣΠΗΕ καταδείχνεται μία άσχετη

θέση στο παραλιακό ορεινό μέτωπο Η πραγματική διάσταση ως προς την

εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου και χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ

απεικονίζεται στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-

αίτηση σχετικό 6)

Οι παρατηρήσεις άνωθεν τονίζουμε ότι είναι ενδεικτικές και αποτελούν

μόνο ένα μικρό τμήμα των πληροφοριών που θα προσκομισθούν στα

πλαίσια της αναγκαίας επανάληψης της διαδικασίας εκτίμησης των

επιπτώσεων από τον ΑΣΠΗΕ που η ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ επιδιώκει να κατασκευάσει

μεταξύ τριών περιοχών φωλέασης και των βιότοπων των εμβληματικών για

την περιοχή του Ζάρακα Λακωνίας ειδών laquoΣπιζαετόςraquo και laquoΦιδαετόςraquo

Δεν κατέστη λοιπόν δυνατόν αρχικά λόγω της ελλειπούς ΜΠΕ και ΕΟΜ και

εν συνεχεία λόγω της ευθείας παραβίασης των διατάξεων της Οδηγίας

85337ΕΟΚ και της Σύμβασης Άαρχους εκ μέρους του φορέα λήψης των

αποφάσεων να ληφθούν υπόψη συμπληρωματικές πληροφορίες

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 26: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

26

ορνιθολογικής σημασίας τις οποίες διέθεταν και διαθέτουν

περιβαλλοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του

Ταϋγέτου-Πάρνωνα

Δεν κατέστη επιπλέον δυνατόν να συμπληρωθούν οι πληροφορίες σχετικά

με την επικείμενη δημοσίευση του ΠΔ για τον χαρακτηρισμό των

οικισμών του Ζάρακα ως παραδοσιακών κατά το χρονική περίοδο που

υπεβλήθη το συμπλήρωμα της ΜΠΕ με το υπrsquo αριθμόν οικ 19667807-03-2012

διαβιβαστικό έγγραφο ΥΠΕΚΑΕΥΠΕ Ήδη από 28-2-2010 ο Πρόεδρος της

Δημοκρατίας και ο αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ είχαν υπογράψει το Π Δ

Παραχθέν αποτέλεσμα η πλήρης ακυρότητα και η αποδυνάμωση της

διαδικασίας λήψης απόφασης που οδήγησε στην έκδοση της υπrsquo αριθμόν

οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για την εγκατάσταση και λειτουργία ΑΣΠΗΕ

διαλείπουσας ονομαστικής ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίαςraquo της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Επομένως λαμβάνοντας υπrsquo όψιν και συνδυάζοντας ότι

--Κατά την 7η αιτιολογική εκτίμηση της Οδηγίας 201192ΕΕ η χορήγηση

αδείας για δημόσια και ιδιωτικά έργα που μπορεί να έχουν σημαντικές

επιπτώσεις στο περιβάλλον θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από

εκτίμηση των σημαντικών επιπτώσεων που ενδέχεται να έχουν αυτά

τα έργα στο περιβάλλον Η εν λόγω εκτίμηση θα πρέπει να γίνεται με

βάση τις κατάλληλες πληροφορίες που παρέχει ο κύριος του έργου και να

συμπληρώνεται από τις αρχές καθώς και το κοινό που μπορεί

ενδεχομένως να αφορά το έργο

-Κατά το άρθρο 5 παρ 3 της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως έχει

κωδικοποιηθεί οι πληροφορίες τις οποίες παρέχει ο κύριος του έργου

πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον hellipτα απαραίτητα στοιχεία για

την εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι σε εύλογο

χρονικό διάστημα τίθενται στη διάθεση του ενδιαφερόμενου κοινού κάθε

πληροφορία που συλλέγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας

85337ΕΟΚ

-Στο ενδιαφερόμενο κοινό παρέχονται έγκαιρα και πραγματικά

δυνατότητες να συμμετάσχει στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων σχετικά

με το περιβάλλον που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 και για

τον σκοπό αυτό έχει το δικαίωμα να διατυπώνει παρατηρήσεις και

γνώμες όταν όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές στην αρμόδια αρχή ή

αρχές πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 27: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

27

-Κατά το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ κάθε σχέδιο μη άμεσα

συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου το οποίο όμως είναι

δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό ή από

κοινού με άλλα σχέδια εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του

στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των σκοπών διατήρησής του Βάσει

των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο hellipοι

αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού

βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του

οποίου πρόκειταιraquo

προκύπτει ευθεία παραβίαση της Οδηγίας 85337ΕΟΚ όπως ισχύει και

της Σύμβασης για τη πρόσβαση σε πληροφορίες τη συμμετοχή του

κοινου στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για

περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση Άαρχους) που κυρώθηκε με τον ν υπrsquo

αριθμόν 34222005 και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ 1 του

Συντάγματος

H δημοσιοποίηση της επικαιροποιημένης ορνιθολογικής μελέτης με τα

στοιχεία του έτους 2011 του συμπληρωματικού τεύχους της ΜΠΕ και τα

στοιχεία που θα προσκομισθούν κατόπιν του με απ 16034345822-03-

2012 εγγράφου ΔΠΣΤΔΦΠΥΠΕΚΑ αποτελούσε και αποτελεί ουσιώδη

τύπο για την έκδοση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων

του έργου του θέματος η παράλειψη του οποίου επιφέρει ακυρότητα

της εν λόγω ΑΕΠΟ

Στην παρούσα αναφέρονται τα στοιχεία εκείνα που θα έπρεπε να

δημοσιοποιηθούν και δεν προσκομίσθηκαν στην ΕΟΜ του έτους 2010 και

την ΜΠΕ από Μάρτιο του 2011 Τα συμπληρωματικά στοιχεία που θα

προσκομισθούν κατόπιν της ετήσιας ορνιθολογικής παρατήρησης στο

σύνολο της ΖΕΠ δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθούν μόνο από την

ΔΠΣΤΔΦΠ και να αποκλειστεί το ενδιαφερόμενο κοινό που έχει επαρκές

συμφέρον ή εναλλακτικά υποστηρίζει ότι επέρχεται προσβολή

δικαιώματος Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις συμπληρώνονται από το

κοινό συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών οργανώσεων

ειδάλλως αμφισβητείται κατά τα ανωτέρω η ουσιαστική και τυπική

νομιμότητα αυτής της παράλειψης

Συμπεράσματα-

1) Η από τον Μάρτιο του 2010 ΜΠΕ του έργου του θέματος έπρεπε

να επιστραφεί διότι δεν είχε κατατεθεί πλήρης η ορνιθολογική

μελέτη (άρθρο 6 παρ 3 της ΥΑ 498282008) Μη σύννομα

διαβιβάστηκε για γνωμοδοτήσεις και τη διαβούλευση με το

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 28: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

28

ενδιαφερόμενο κοινό Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 1 της ΚΥΑ

ΗΠ11014703Φ1042003 laquoσε περίπτωση που ο φάκελος δεν είναι

πλήρηςενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα

δικαιολογητικά ηκαι στοιχεία που πρέπει να συμπληρώσουν τον

φάκελοraquo Ομοίως σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006 laquoΣε περίπτωση που ο φάκελος δεν

είναι πλήρης ή η ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ εντός προθεσμίας δέκα ημερών

(από την υποβολή της αίτησης και του φακέλου για την έκδοση ΕΠΟ)

ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για τα απαιτούμενα για την

τεκμηρίωση ή συμπλήρωση δικαιολογητικών και στοιχείωνraquo

2) Προκύπτει μείζον ζήτημα ουσιαστικής παραβίασης των

κοινοτικών Οδηγιών και του σκοπού για τον οποίον αυτές

εκδόθηκαν Τόσο βάσει των παρ 31 και 32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ

ΗΠ 373381807Ε1032010 περί του καθορισμού μέτρων και

διαδικασιών για τη διατήρηση της άγριας ορνιθοπανίδας και των

οικοτόπωνενδιαιτημάτων της σε συμμόρφωση με τις διατάξεις της

Οδηγίας 79409ΕΟΚ laquoΠερί διατηρήσεως των άγριων πτηνώνraquo του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 2ας Απριλίου 1979 όπως κωδικοποιήθηκε

με την οδηγία 2009147ΕΚ όσο και της παρ 2 του ίδιου άρθρου laquoκάθε

σχέδιο ή πρόγραμμα που εμπίπτει στις διατάξεις της υπrsquo αριθ

1070172006 ΚΥΑ (Β΄ 1225) μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για την

διαχείριση της ΖΕΠ το οποίο όμως είναι δυνατόν να την επηρεάζει

σημαντικά καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια ή προγράμματα

εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του λαμβανομένων υπόψη

των στόχων διατήρησης της εν λόγω ΖΕΠ Βάσει των συμπερασμάτων

της εκτίμησης των επιπτώσεων στην ΖΕΠ η αρμόδια αρχή συμφωνεί

για την έγκριση του οικείου σχεδίου ή προγράμματος μόνον εφόσον δε

επέρχονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική

ισορροπία και στην ακεραιότητα της ΖΕΠraquo Στην παρ 32 του άρθρου 5

ορίζεται ότι laquoΓια κάθε έργο ή δραστηριότητα για το οποίο προβλέπεται

η έγκριση περιβαλλοντικών όρων σύμφωνα με τις διατάξεις των

άρθρων 3 και 4 Ν 165086 όπως ισχύουν η εκτίμηση των επιπτώσεων

στη ΖΕΠ γίνεται κατά την διαδικασία αξιολόγησης και έγκρισης

περιβαλλοντικών όρων του έργου ή δραστηριότητας κατά τις κείμενες

διατάξεις συνεκτιμώντας τα σχετικά ορνιθολογικά στοιχεία τα οποία

υποχρεωτικά οφείλει να υποβάλλει ο ενδιαφερόμενοςraquo

Συνεπώς η ορνιθολογική μελέτη αποτελεί τη βάση για να εκτιμηθούν

με ακρίβεια οι επιπτώσεις στα πουλιά καθώς ενδέχεται οι συνέπειες

από την εγκατάσταση να είναι τέτοιες που να έρχονται σε αντίθεση με

τους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ οπότε απαιτείται λήψη κάθε

αναγκαίου μέτρου για την διαφύλαξη και τη διατήρηση σε ευνοϊκή

κατάσταση ή την αποκατάσταση μιας επαρκούς έκτασης οικοτόπων

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 29: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

29

για τα είδη που αναφέρονται στο παρ Ι της Οδηγίας 79409ΕΟΚ για να

εξασφαλισθεί η επιβίωση και η αναπαραγωγή των ειδών αυτών στην

ζώνη εξάπλωσης τους Αυτό προφανώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί εάν

δεν γνωρίζει κανείς τους πληθυσμούς και τη βιολογική

συμπεριφορά των πουλιών στους βιότοπους τους Άρα προκύπτει

το εύλογο ερώτημα πως είναι δυνατόν η ΜΠΕ να είναι πλήρης και

τεκμηριωμένη εφόσον έλειπαν ουσιώδη στοιχεία για την δέουσα

εκτίμηση ( βλ σημείωση 6 στο με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο

του Συνήγορου του πολίτη κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ

περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-

Λέσβου-Λήμνου σχετικό 7) Ανεξάρτητα από την τυπική έλλειψη της

ορνιθολογικής μελέτης η ΜΠΕ θα έπρεπε να επιστραφεί επειδή δεν

μπορεί να προβαίνει σε εκτίμηση των επιπτώσεων χωρίς τα

απαραίτητα στοιχεία Η έλλειψη αυτή και η συνεπαγόμενη έλλειψη

δέουσας εκτίμησης υποσκάπτει θεμελιωδώς τον σκοπό για τον οποίο

συντάσσεται μια ΜΠΕ και η διοίκηση με τις ενέργειες της φαίνεται να

την αντιμετωπίζει σαν τυπικό και όχι ουσιαστικό προαπαιτούμενο

Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν κατατεθεί εν συνεχεία η περίοδος

ορνιθολογικής παρακολούθησης που λείπει η ΜΠΕ δεν θα έχει λάβει

υπόψη τα στοιχεία αυτά(βλ σημείωση 7 στο με απ 1515511518127-4-

2012 εγγράφου του Συνήγορου του πολίτη)

3) Αποσιωπήθηκαν ουσιώδεις παράμετροι για την εκτίμηση των

επιπτώσεων από το έργο για το οποίο πρόκειται παράλειψη που

ισοδυναμεί με υποβολή ανακριβών στοιχείων για την απόσπαση

της εγκριτικής απόφασης και συνεπιφέρει αυτοδίκαιη ακυρότητα

της πράξης (Βασικός κανόνας του διοικητικού δικαίου βλ Α)

Αποσιώπηση πληροφοριών εκ μέρους του αιτούντος συναίνεση για

κατασκευή έργου δηλαδή της ΑΡΧΡΑΝ στην ΜΠΕ του Μαρτίου 2011)

Κατά την γνώμη μας ναι μεν έλαβε χώρα εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ η

διερεύνηση και συλλογή των υφιστάμενων για την ευρύτερη περιοχή

πληροφοριών κυρίως ορνιθολογικής σπουδαιότητας πλην όμως

αυτές δεν είχαν παρασχεθεί και κυρίως δεν είχαν συνεκτιμηθεί

Εν μέρει πληροφορίες παρασχέθηκαν με το υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ

1608884155521-6-2011

Στο υπrsquo αριθμόν ΔΠΣΤΔΦΠ 1608884155521-6-2011 υπόμνημα-αίτηση

που ελήφθη υπrsquo όψιν για την την αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣ και

την με απ οικ 1979402-5-2012 ΑΕΠΟ για το έργο του θέματος είχε

αναφερθεί εκ μέρος της Β Α που την υπέβαλε ότι laquoθα μπορούσα να

επεκτείνω τις παρατηρήσεις μου και ως προς άλλα σημεία της

ορνιθολογικής μελέτης αλλά δεν νομίζω ότι χρειάζεται

Αποδείχθηκε ότι δεν αντλήθηκαν ορνιθολογικές πληροφορίες από

άλλες πηγές για την περιοχήraquo Θεώρησε η ίδια ενδιαφερόμενη πολίτης

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 30: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

30

ότι ήταν επιβεβλημένο να επιστραφεί η ορνιθολογική μελέτη σε

αυτόν που την συνέταξε για να την συμπληρώσει με τα στοιχεία από

τις άλλες ορνιθολογικές παρατηρήσεις διερωτώμενη πως είναι

δυνατόν οι Σπιζαετοί να αποφεύγουν να πετούν πλησίον του

προτεινόμενου ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΑΕ όταν διενεργεί

παρατηρήσεις ο ζωολόγοςοικολόγος για λογαριασμό της εν λόγω

εταιρείας αλλά να εμφανίζονται σε παρατηρήσεις άλλων

ορνιθολόγων

Πράγματι συμπληρώθηκε με επιπλέον στοιχεία η ΕΟΜ και κρίθηκε

επιβεβλημένο προφανώς για να εκτιμηθούν δεόντως οι επιπτώσεις

σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ να

υποβληθεί από την ενδιαφερόμενη για την κατασκευή του έργου

εταιρεία μελέτη γενικής ορνιθολογικής παρακολούθησης της

περιοχής του συνόλου της ΖΕΠ που θα έπρεπε να αρχίσει τουλάχιστον

1 χρόνο πριν την κατασκευή του εξεταζόμενου έργου Αν πράγματι

βεβαίως ελήφθη υπrsquo όψιν το υπόμνημα υπrsquo αριθμόν Γρ ΓΓ

229817634-7-2011 που αναφέρεται ότι ελήφθη υπrsquo όψιν για την

αρνητική γνωμοδότηση της ΔΠΣΤΔΦΠ σχετικά με το έργο του

θέματοςμε απ οικ 161407244414-10-2011

4) Παραβιάστηκε το δικαίωμα του ενδιαφερόμενου γα το έργο κοινού

να λάβει γνώση όλων των απαραίτητων στοιχείων για την

εξακρίβωση και την εκτίμηση των κυριότερων περιβαλλοντικών

επιπτώσεων του έργου και επιπλέον το δικαίωμα του να συμμετάσχει

στην διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων από το έργο αυτό όταν

όλες οι επιλογές είναι ακόμη δυνατές υποβάλλοντας

συμπληρωματικά στοιχεία και εκτιμήσεις στην αρμόδια αρχή ή αρχές

πριν από τη λήψη της απόφασης για τη συναίνεση ανάπτυξης και

αυτό μετά την υποβολή εκ μέρους της ΑΡΧΡΑΝ της συμπληρωματικής

ΕΟΜ με τα ορνιθολογικά δεδομένα του έτους 2012 της

συμπληρωματικής ΜΠΕ και των συμπληρωματικών ορνιθολογικών

δεδομένων που θα υποβληθούν στην ΔΠΣΤΔΦΠ κατόπιν του

εγγράφου της με απ 16034345822-03-2012

Επειδή κατά τα ανωτέρω προκύπτει ευθεία παράβαση

α) του άρθρου 6 του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ άρθρο 6

β) του άρθρου 6 παρ 5α της υπ΄ αριθμόν 498282008 (ΦΕΚ Β24642008)

απόφασης της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής

στον τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου

Ανάπτυξης (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ) περί τήρησης των ελαχίστων αποστάσεων

από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης (παράρτημα ΙΙ ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ) του

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 31: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

31

άρθρου 7 παρ 3 του ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ και του νόμου υπrsquo αριθμόν

38272010 (ΦΕΚ Α302010) περί κύρωσης της Ευρωπαϊκής σύμβασης για

το τοπίο

γ) του άρθρου 6 παρ 3 της Οδηγίας 9243ΕΟΚ και των παρ 2 και 31

32 του άρθρου 5 της ΚΥΑ ΗΠ 373381807Ε1032010

δ) του άρθρου 4 άρθρο 4 παρ 2 της ΚΥΑ οικ υπrsquo

αριθ104247ΕΥΠΕΥΠΕΧΩΔΕ2006

ε) των διατάξεων της ΚΥΑ ΗΠ 3711120212003

Επειδή η αμφισβήτηση της ουσιαστικής και τυπικής νομιμότητας

αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν οι σχετικές με τη συμμετοχή του

κοινού διατάξεις του νόμου υπrsquo αριθμόν 34222005 και της Οδηγίας

201192ΕΕ μπορεί να τελεσφορήσει και στα πλαίσια διαδικασίας

επανεξέτασης ενώπιον διοικητικής αρχής με συνέπεια την ακύρωση

της προσβαλλόμενης απόφασης εφόσον υπό τις συνθήκες της

συγκεκριμένης περίπτωσης η απόφαση εάν δεν βαρυνόταν με τα

άνωθεν αναφερόμενα ουσιαστικά σφάλματα θα μπορούσε

ενδεχομένως να έχει διαφορετικό περιεχόμενο και επιπλέον εφόσον

τα εν λόγω ουσιαστικά σφάλματα είχαν ως συνέπεια να θιγούν

έννομα συμφέροντα μας ή εναλλακτικά δικαιώματα μας

αιτούμεθα την ανάκληση

της με αρ πρωτ οικ 1979402-5-2012 (ορθή επανάληψη 15-2-2012)

απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) για την κατασκευή

και λειτουργία του έργου laquoΑιολικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής

ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 24 MW στη θέση Χιονοβούνι των Δήμων

Ευρώτα και Μονεμβασιάς του Νομού Λακωνίας της εταιρείας ΑΡΧΡΑΝ

ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕ

Αθήνα 14062012

Ο πληρεξούσιος δικηγόρος

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά

Page 32: Ζαρακας Χιονοβούνι ΣηφάκηςOK

32

Σχετικά-συνημμένα-έγγραφα

1) Το με απ 944501-03-2007 έγγραφο ΕΚΒΥ (απ ΔΠΣΤΔΦΠ 1574467746-3-

07)

2) ΠΔ της 28ης Φεβρουαρίου 2012 (ΦΕΚ 84 ΤΑΑ κ ΠΘ 22-3-2012)

laquoΧαρακτηρισμός ως παραδοσιακών των οικισμών Ρειχιά Κυπαρίσσι

Παραλία Κυπαρισσίου Ιέρακας Λιμάνι Ιέρακα Αριάνα Λογγάρι Άγιος

Ιωάννης Χάρακας Λαμπόκαμπος και Πισταμάτα της Δημοτικής Ενότητας

Ζάρακα του Δήμου Μονεμβασίας (Ν Λακωνίας) και καθορισμός χρήσεων

γης όρων και περιορισμών δόμησης αυτώνraquo

3α) Υπrsquo αριθ Π-268121-9-1988 απόφαση Νομάρχη Λακωνίας περί ένταξης σε

κατηγορίες και καθορισμό ορίων του οικισμού Χάρακα της κοινότητας

Χάρακα Επιδαύρου Λιμηράς με καθορισμό όρων και περιορισμών δόμησης

3β) Σχέδιο ένδειξης της χωροθέτησης 4 αγ εντός της περιοχής

αποκλεισμού του οικισμού Χάρακας

4) laquoΜελέτη Χωροταξικής Θεώρησης του σχεδιαζόμενου αιολικού πάρκου της

ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ στην περιοχή του όρου Χιονοβούνι της ΒΑ Λακωνίαςraquo από

Δεκέμβριο του 2010 σελ 35 36

5) Αποτύπωση επί χάρτου του ευρωπαϊκού ορειβατικού μονοπατιού 033

6) Εγγύτητα της περιοχής φωλέασης του Σπιζαετού στην Μεγάλη Τούρλα με

την περιοχή Κοκκινόβραχος όπου χωροθετείται ο ΑΣΠΗΕ της ΑΡΧΡΑΝ ΑΕ

απεικόνιση

7) Το με απ 1515511518127-4-2012 έγγραφο του Συνήγορου του πολίτη

κατόπιν αναφοράς της ΕΟΕ και της ΕΕΠΠ περί πληρότητας φακέλου ΜΠΕ

για ΑΣΠΗΕ στις νήσους Χίου-Λέσβου-Λήμνου

8) Πουλιά και ανεμογεννήτριες- Συμπεριφορά πουλιών και νυχτερίδων σε

περιοχές αιολικών πάρκων

Mark Duchamp Chairman World Council for Nature

Birds and windfarms ndash Bird and Bat Behavior at windfarm sites

MANY REASONS FOR BIRDS AND BATS TO GET KILLED ANALISIS OF THE

POSSIBLE REASONS CAUSING THE DEATH OF MILLIONS OF BIRDS AND

BATS WHEN CROSSING LINES OF WIND TURBINES

9) Τα αιολικά πάρκα είναι περιττά

Wind farms are redundant Mark Duchamp

10) Συμπλήρωμα

Η ασυμβατότητα των αιολικών εγκαταστάσεων με τις Σημαντικές

Περιοχές για τα Πουλιά