ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ...

38
ΜΑΡΘΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΩΝ ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2018

Transcript of ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ...

ΜΑΡΘΑΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣΗΜΕΙΩΜΑΚΑΙΑΝΑΛΥΤΙΚΟΥΠΟΜΝΗΜΑΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΩΝ

ΤΜΗΜΑΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΑΠΡΙΛΙΟΣ2018

3

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΣΠΟΥΔΕΣΔΙΠΛΩΜΑΤΑ4

ΠΡΟΫΠΗΡΕΣΙΑ6

ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ7

ΟΜΙΛΙΕΣΚΑΙΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΜΕΠΡΟΣΚΛΗΣΗ9

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΣΕΣΥΝΕΔΡΙΑΜΕΣΥΣΤΗΜΑΕΠΙΛΟΓΗΣΤΩΝΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ11

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ14

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ19

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ21

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ22

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ22

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ24

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ24

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ28

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ33

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ34

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ38

4

Ημερομ γέννησης 561968 Τηλ 231 0997092 E-Mail marthatvlitauthgr Ιστότοπος martha-vassiliadipapagiannakisorg

ΜΑΡΘΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ

5

ΣΠΟΥΔΕΣΔΙΠΛΩΜΑΤΑ

2004 DoctorategravesLettres(Διδακτορικόδίπλωμα)στηΝεοελληνικήΦιλολογία

ΠανεπιστήμιοΓενεύηςΕλβετία

Τίτλος διατριβής laquoLes fastes de la Deacutecadence dans lrsquoœuvre de ConstantinCavafyraquo [ΗλάμψητηςΠαρακμήςστο έργο τουΚΚαβάφη]Βαθμός laquoΆρισταομοφώνωςraquo(tregraveshonorableaveclesfeacutelicitationsdujuryagravelrsquounanimiteacute)

1998-2004 ΥποψήφιαδιδάκτοραςΝεοελληνικήςΦιλολογίας

ΠανεπιστήμιοΓενεύηςΕλβετία

Ειδίκευση Νέα Ελληνική γλώσσα και λογοτεχνία Συγκριτική ΓραμματολογίαΓαλλικήΛογοτεχνίατου19ουαιώναΙστορίατηςΛογοτεχνίας

Επόπτες καθηγητές Μιχάλης Λασηθιωτάκης (Πανεπιστήμιο Γενεύης) καιΧρήστοςΠαπάζογλου(INALCOΠαρίσι)

Τμήμα Νέων Ελληνικών και Τμήμα σλαβικών μεσογειακών και ανατολικώνγλωσσών(MESLO)

1996-1998 Υποψήφια διδάκτορας Συγκριτικής Γραμματολογίας και ΝεοελληνικήςΦιλολογίας

ΠανεπιστήμιοΣορβόννης-ΠαρίσιIVΓαλλία

ΕπόπτεςκαθηγητέςPierreBrunelκαιGuy-MichelSaunier

Τμήμα Γαλλικής Φιλολογίας και Συγκριτικής Γραμματολογίας και ΤμήμαΝεοελληνικώνΣπουδών

1994 DEA(Μεταπτυχιακόδίπλωμα)στηΣυγκριτικήΓραμματολογία

ΠανεπιστήμιοΣορβόννης-ΠαρίσιIVΓαλλία

Μεταπτυχιακή εργασία laquoLe cultede laBeauteacute chezBaudelaire etCavafyraquo (ΗλατρείατηςομορφιάςστονBaudelaireκαιτονΚαβάφη)

ΕπόπτεςκαθηγητέςPierreBrunelκαιGuy-MichelSaunier

Τμήμα Γαλλικής Φιλολογίας και Συγκριτικής Γραμματολογίας και ΤμήμαΝεοελληνικώνΣπουδών

1993 ΖwischenpruumlfunginFranzoumlsischerLiteraturwissenschaft

(ΕνδιάμεσηπροπτυχιακήεξέτασηΓαλλικήςΦιλολογίας)

ΠανεπιστήμιοΚολωνίαςΓερμανία

ΤελικήεργασίαlaquoDelrsquoamourdeStendhalraquo(ΠερίέρωτοςτουΣταντάλ)

ΥπότροφοςErasmus[1991-1992εαρινόεξάμηνο]

1992 ΠτυχίοΕλληνικήςΦιλολογίας

ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκηςΕλλάδα

ΕιδίκευσηΜεσαιωνικήκαιΝεοελληνικήΦιλολογία

6

ΠΡΟΫΠΗΡΕΣΙΑ

Μάρτιος2015-

σήμερα

Ιούνιος2011ndashΜάρτιος2015

ΕπίκουρηΚαθηγήτριαΝεοελληνικήςΦιλολογίας

Τμήμα Φιλολογίας Τομέας ΜΝΕΣ Αριστοτέλειο ΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης

ΛέκτοραςΝεοελληνικήςΦιλολογίας

Τμήμα Φιλολογίας Τομέας ΜΝΕΣ Αριστοτέλειο ΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης

Οκτώβριος2011-Αύγουστος2013

ΜέλοςσυνεργαζόμενουΕκπαιδευτικούΠροσωπικού(ΣΕΠ)

ΕλληνικόΑνοικτόΠανεπιστήμιο

ΘεματικήΕνότηταΙστορίατηςΕυρωπαϊκήςΛογοτεχνίας(ΕΠΟ21)

2004ndashΙούνιος2011 Λέκτορας(maicirctre-assistante)

ΤμήμαΝέωνΕλληνικώνΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςΕλβετία

2005 Πιστοποιητικό κατοχής τυπικών και ουσιαστικών προσόντωνγια υποβολή υποψηφιότητας σε θέση maicirctre de confeacuterences(μόνιμουΕπίκουρουΚαθηγητή)σταγαλλικάπανεπιστήμια

15ος τομέας Αραβική κινεζική ιαπωνική και ελληνική γλώσσα καιλογοτεχνία

1998ndash2004 ΒοηθόςΈρευνας(assistantedelarecherche)

ΤμήμαΝέωνΕλληνικώνΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςΕλβετία

ΕρευνητικόπρόγραμμαlaquoLesfastesdelaDeacutecadencedanslrsquoœuvredeConstantinCavafyraquo[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστοέργοτουΚΚαβάφη]

1994ndash1996 Μεταφράστρια-Διερμηνέας

ΦρανκφούρτηΓερμανία

Μετάφραση και διερμηνεία στη διεθνή εμπορική έκθεση τηςΦρανκφούρτης

Διερμηνεία από ελληνικά προς γερμανικά αγγλικά γαλλικά ιταλικάκαιαντίστροφα

7

ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣΜ1 ΟΚΠΚαβάφηςκαιηλογοτεχνία τηςΠαρακμήςΜορφές θέματα μοτίβαμτφρΤιτίκα

Καραβία Αθήνα Gutenberg 2018 307 σ (με νέα εισαγωγή στην ελληνική έκδοση καιεπικαιροποιημένηβιβλιογραφία)

Μ2 LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστονΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Μ3 ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαΑθήναΑιώρα2018middotυπόέκδοση

ΑΡΘΡΑΣΕΠΕΡΙΟΔΙΚΑΠΕ1 (σεσυνεργασία)MarthaVassiliadiStellaSylaiouGeorgePapagiannakislaquoDecadentMyths

in a Digital Era From Pompei to Judea raquo Frontiers in Digital Humanities (2018)middot υπόδημοσίευση

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-

274

ΠΕ5 laquoΜισό-ενμέρει-ηδιαλεκτικήτηςαμφισημίαςκαιοιτεχνικέςτηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum2(2014)11-19ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-

27

ΠΕ8 laquoΓυναικεία πρόσωπα στην ποίηση του ΚαβάφηraquoΦιλόλογος155 Αφιέρωμα στον Κ ΠΚαβάφη(2014)51-63

ΠΕ9 laquoΙστορίαι αυτοκρατορικού γυναικωνίτου για την laquoΆννα Δαλασσηνήraquo και την laquoΆνναΚομνηνήraquoτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληλογραφία Καβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

ΠΕ11 laquoLadynamiquedulieuGenegravevedanslapoeacutesiegrecquemoderneraquoΔια-κείμενα12(2010)203-210

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestueslacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses10(2010)85-101

ΠΕ13 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

ΠΕ14 laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταστονΛαπαθιώτηκαιτονΚαβάφηraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

ΠΕ15 laquo La force de dormir versions drsquoinsomnie chez Michel Faiumls raquo Revue des eacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

8

ΠΕ16 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedesdieuxchezCCavafyraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques2(2006)53-66

ΑΡΘΡΑΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥΣΤΟΜΟΥΣΣΥ1 laquoCPCavafyLepeacuteripleorientalraquoστοUlrichMoennig(επιμ)laquoΩςαθύρματαπαίδαςraquo

FestschriftfuumlrHansEideneierRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοFrancescaPrescendi-AgnegravesNagy(επιμ)VictimesaufeacutemininEacutequinoxeCollectionsdescienceshumainesΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣΥ3 laquo Signe et simulacre lrsquoaventure poeacutetique de Salomeacute chez Cavafis et Seacutefeacuteris raquo στοIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Presses de lrsquoUniversiteacute Marc Bloch-StrasbourgIIΣτρασβούργο2000σ39-5120072σ43-57

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝΠΡ1 laquoΤοπιbrvbarα θαναbrvbar του στον Κ Π Καβαbrvbarφηraquo Περάσματα διελεύσεις διαβάσεις όψεις μιας

λογοτεχνίαςενκινήσει15ηΔιεθνήςΕπιστημονικήΣυνάντησηΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηστημνήμητουΔΝΜαρωνίτη(Θεσσαλονίκη1-432017)(υπόδημοσίευση)

ΠΡ2 laquo Lrsquoanatomie drsquoun crime au feacuteminin poison passion et autres deacutelicesraquoστο MartineBreuillot- Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiers balkaniques[Enligne]Hors-seacuterie|2016mis en ligne le16mars2017URL httpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

ΠΡ3 laquoΣεφέρης-ΜαρώΑποσπάσματαερωτικούλόγουraquoστοΊλιαΠαπαστάθη(επιμ)ΖητήματαΝεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά υφολογικά κριτικά μεταφραστικά Πρακτικά 14ηςΔιεθνούς Επιστημονικής Συνάντησης Μνήμη Ξ Α Κοκόλη Αριστοτέλειο ΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκηςΤμήμαΦιλολογίαςΤομέαςΜΝΕΣΘεσσαλονίκη2016σ653-667

ΠΡ4 laquoΗΣαλώμη τουΨυχάρη ιστορικές ταυτίσεις και ψευδείς ταυτότητεςraquo στοΜΜικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήΠρακτικά13ης Διεθνούς Επιστημονικής Συνάντησης Μνήμη Πάνου Μουλλά Αθήνα Σοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

ΠΡ5 laquo Samuel Baud-Bovy traducteur de Cavafy raquo στο Bertrand Bouvier - Anastasia-DanaeacuteLazaridis(επιμ)SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicienRechercheetRencontresΓενεύηDroz2016σ47-56

ΠΡ6 laquoPrincessesjuivesetreinesdeJudeacuteeJudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophieCoavoux(επιμ)Masculin-Feacuteminindans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes21οΔιεθνεbrvbarςΣυνεbrvbarδριο των Νεοελληνιστωbrvbar ν των Γαλλοbrvbarφωνων Πανεπιστημιbrvbarων Institut dEtudesTranstextuelles et Trasculturelles (IETT) Universiteacute de Lyon (JeanMoulin-Lyon 3) 2011σ247-254

ΠΡ7 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(εισ-επιμ)ΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΑθήναGutenberg2010σ394-405

ΠΡ8 laquoldquoΓιατασκουπίδιακατευθείαννοσολογίαπάθηπληγέςκιενσώματεςταυτότητεςστονερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες στον ελληνικό κόσμο 4οΠανευρωπαϊκόΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011ISBN978-960-99699-0-1

ΠΡ9 laquoΔιακειμενικότητα και βιογραφικές πρακτικές στη Ζαΐδα του Αλέξη Πανσέληνου μιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμoύκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματα2007σ671-680

9

ΠΡ10 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves(επιμ)Lecorps dans la langue la litteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques ΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleneacuteo-helleacutenique2005σ459-471

ΠΡ11 laquoΤοXαμένονησίκαιηαπολογητικήτηςπεριπέτειαςraquoστοΑΑργυρίου(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάΓράμματα2004σ547-555

ΠΡ12 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)LavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιInalco(laquoColloquesLanguesrsquoOraquo)2002σ389-405

ΠΡ13 laquo Sentimentdedeacutecadence deuxpoegravemesdeCavafy surNeacuteronraquo στοAsteacuteriosArgyriou(επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque Παρίσι Inalco (laquoColloquesLanguesrsquoOraquo)2001σ239-247

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΜΕ1 (σε συνεργασία με τον Bertrand Bouvier) C P CavafyNotes de poeacutetique et demorale

δίγλωσσηέκδοσηΑθήναΑιώρα2016

ΜΕ2 SophiadeMelloBreyerlaquoΗνύμφηraquolaquoΕρωτικόποίηματουΑντώνιουκαιτηςΚλεοπάτραςraquolaquoΕλλάδα72raquolaquoΘακλειδώσωraquo΄Υλαντρον5(2003)79-80

ΜΕ3 GuillaumeApollinairelaquoΓράμματαστηΛουraquo(9 janvier19158avril1915) ΄Υλαντρον2(2002)20-24

ΜΕ4 Jean-PierreMilovanoff laquoΓράμμααπrsquo τηΡωσίαraquo laquoΣκιάraquo laquoΣκαλί της χλόηςraquoΎλαντρον 1(2001)119-123

ΜΕ5 Άννα Αγγελοπούλου και Αίγλη Μπρούσκου (επιμ) Καταλόγος ελληνικών παραμυθιώνΑθήνα Κέντρο Ελληνικών Ερευνών 1999 Μετάφραση από τα γερμανικά μέρους τουαρχείου του Γεωργίου Μέγαlthttpwwwiaengrepeksergasia_paramithiakon_tipon_kai_parallagon_at_300_499__t__a___b__-b-52htmlgt

ΟΜΙΛΙΕΣΚΑΙΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΜΕΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

1 laquoΚώστας Καρυωτάκης 1896-1928raquo Διάλεξη σε συνεργασία με την Ιωάννα Ναούμ στα

πλαίσιατωνΦιλολογικώνβραδινώντουΣυλλόγουΦΙΛΟΛΟΓΟΣ30420182 laquoΌψειςτηςποιητικήςτουΚΠΚαβάφηraquoΜάθημα-διάλεξησταπλαίσιατωνμαθημάτων

γιατηντέχνηκαιτονπολιτισμότουΜακεδονικούΜουσείουΣύγχρονηςΤέχνης(laquoΜείζονεςΈλληνεςλογοτέχνεςτου20ούαιώναraquo)832018

3 laquoStorytellingbasedonLiterature anewchallenge for theVirtualMuseumsraquoΟμιλίασεημερίδα της ερευνητικής ομάδας του ευρωπαϊκού έργου VIMM (Virtual MultimodalMuseum)(Miralab-UniversiteacutedeGenegraveve)14122017

4 laquoThe literature imperium or how to create a virtual memoryraquo Ομιλία σε ερευνητικόσεμινάριοσταπλαίσιατουσυνεδρίουMixedRealityandGamificationforCulturalHeritageandVirtualMuseumsCGI17(YokohamaJapan)27062017

5 laquoΔιαβάζοντας τουςποιητές της γενιάς του80raquoΟμιλίασταπλαίσια εκδήλωσηςγια τηνποίησητηςγενιάςτου80σεσυνεργασίαμετουςποιητέςΒαγγέληΤασιόπουλοΑλεξάνδραΜπακονίκα Σταύρο Ζαφειρίου Δώρα Κασκάλη Δημ Λεοντζάκο Δημ Κατιώνη ΜΚλιγκάτσηΔημοτικήΒιβλιοθήκη-ΠινακοθήκηΘέρμης26Μαρτίου2017

6 laquoArchaeologiesoftheFutureMixedrealitystorytellingraquoΟμιλίασταπλαίσιατηςΘερινήςΑκαδημίας(PolitecnicodiMilanoDepartmentofArchitectureampConstructionEngineeringSummerSchool)2172016

10

7 laquoMixedrealitysimulationsandtheEuropeanLiteratureraquoΟμιλίασταπλαίσιατηςΘερινήςΑκαδημίας για την Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά (Summer school CGI ComputerGraphicsInternational2016CGIrsquo16)ΗράκλειοΚρήτης2762016

8 laquoΓυναικείαπορτραίταστηνποίησητουΚαβάφηraquoΔιάλεξηστονΌμιλογιατηΔιάδοσητηςελληνικήςγλώσσας(ΟΔΕΓ)Καβάλα1342016

9 laquoAspectsdelaprosefeacutemininegrecqueauxanneacutees80lecasdEugeacutenieFakinouraquoΜάθημα-διάλεξησταπλαίσιαανταλλαγώνERASMUSστοΝεοελληνικόΙνστιτούτοτηςΣορβόννης(InstitutNeacuteo-helleacuteniqueParisIV)2232016

10 laquo Lhistoire au feacutemininLa SeptiegravemeDeacutepouille dEugeacutenie Fakinou raquo Διάλεξη στο ΕθνικόΙνστιτούτοΑνατολικώνΓλωσσών(INALCO)Παρίσι2132016

11 laquoΈμφυλα διχοτομικά σενάρια η Σαλώμη του Καβάφηraquo Διάλεξη στο Colloquium τουΤμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών Πανεπιστημίου Κύπρου Λευκωσία832016

12 laquoΜυθολογίες και σύμβολα του Ρομαντισμούraquo Μάθημα-διάλεξη στα πλαίσια τωνμαθημάτων για την τέχνη και τον πολιτισμό του Μακεδονικού Μουσείου ΣύγχρονηςΤέχνης(laquoΟΡομαντισμόςκαιταφανερώματάτουστηνπολιτικήφιλοσοφίαλογοτεχνίαεικαστικάκαιμουσική-Ευρώπη-Αμερική-Ελλάδαraquo)1822016

13 laquoLadiesportraitsfromanon-ladiesmanWomeninCavafyspoetryraquoΟμιλία(στααγγλικάμεταυτόχρονηδιερμηνείασταγιαπωνέζικα)μετάαπόπρόσκλησητηςκαθMasakoKidoKyoritsuWomensUniversityκαιτηςΕλληνοϊαπωνικήςΈνωσης(GreeksofJapan)Τόκυο6112015 Στο πλαίσιο της διάλεξης οργανώθηκε έκθεση με τα προσωπικά βιβλία τουβραβευμένουμεταφραστήτουΚαβάφηστηνΙαπωνίαHisaoNakaiοοποίοςήτανεπίσημοςπροσκεκλημένος Το κείμενο της διάλεξης τυπώθηκε σε ιαπωνική μετάφραση τουνεοελληνιστήMasatoshiMogi ο οποίος επιμελήθηκεκαισυμπεριέλαβεστο τομίδιοπουμοιράστηκε τη βιογραφία του ποιητή ενδεικτική βιβλιογραφία για τον Κ Π Καβάφηκαθώςκαιμεταφράσειςτωνπιογνωστώνκαβαφικώνποιημάτων

14 laquoΓιώργοςΡακοβαλήςολυρισμόςτηςαθωότηταςraquoΤιμητικόαφιέρωμαστονΦλωρινιώτηποιητήκαιζωγράφοΓΡακοβαλή(1962-1988)ΔήμοςΚαλαμαριάς2132015

15 laquoΟ μύθος του Δον Ζουάν στη λογοτεχνίαraquo Στρογγυλή τράπεζα στα πλαίσια τουαφιερώματοςστοΜολιέροσεσυνεργασίαμετοΚΒΘΕ(BigDay)832015

16 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo Διάλεξη στα πλαίσια του Προγράμματος IDEX(Translatio) Transcriptions traductions adaptations reacute-eacutecritures στο τμήμα ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτουΣτρασβούργου23102014

17 laquoΑνατομίαενόςεγκλήματοςΙουδήθκαιΟλοφέρνηςraquoΕπιστημονικήΣυνάντησηΕργασίαςΝεοελληνικής και Συγκριτικής Φιλολογίας Γραμματολογία-Ιστορία-Σύγκριση ΜνήμηΓιώργουΒελουδήΙωάννινα2-362014

18 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoσταπλαίσιατωνΦιλολογικώνβραδινώντουΣυλλόγουΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(Θεσσαλονίκη2122013)

19 laquoΜισό-ενμέρειηδιαλεκτικήτηςαμφισημίαςκαιοιτεχνικέςτηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquo Κεντρική ομιλία στο 9ο Συνέδριο laquoΕλληνική Γλώσσα και Ορολογία (Αθήνα7112013)

20 laquoΟιγυναίκεςτουΚαβάφηαπότηΣαλώμηστιςβυζαντινέςαυτοκράτειρεςraquoΔιάλεξησταπλαίσια του σεμιναρίου των ΜΜικέ ndash ΘΠαυλίδου ndash ΚΚίτση στις Σπουδές φύλου(ΓΛΩΓΣΓ400)(2152013)

21 laquoΚΠΚαβάφηςΑπότηναλληλογραφίαστοέργοτουraquoΔιάλεξηστηΔημοτικήΒιβλιοθήκηΚαβάλαςlaquoΒασίληςΒασιλικόςraquo(Καβάλα1552013)

11

22 laquoΤοευάλωτοσώματηςενοχήςβιβλικέςηρωίδεςκαιέμφυλεςταυτότητεςraquoΔιάλεξησταπλαίσια του σεμιναρίου των ΜΜικέ ndash ΘΠαυλίδου ndash ΚΚίτση στις Σπουδές φύλου(ΓΛΩΓΣΓ400)(Θεσσαλονίκη1122012)

23 laquoΤεχνικές ανάγνωσης και παρανάγνωσης στη Σαλώμη του Ψυχάρηraquo Kolloquium fuumlrBachelorundMagisterarbeitenInstitutfuumlrNeograumlzistik(Βερολίνο162010)

24 laquoLrsquoAlexandriedeCavafy MytheetreacutealiteacuteraquoΔιάλεξηστοσύλλογο Jean-GabrielEynard(Γενεύη422010)

25 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιο(Κάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)

26 laquo La force de dormir versions drsquoinsomnie chez Michel Faiumlsraquo Κύκλος διαλέξεων τουΝεοελληνικούΙνστιτούτουτηςΣορβόννηςΠανεπιστήμιοΣορβόννης(Παρίσι1812007)

27 laquoIdentiteacutesgrecquesetidentiteacutesbarbaresCavafyetMiloszraquoFranco-GraecaκείμεναιδέεςκαιεικόνεςενκινήσειΗμερίδατουτμήματοςΓαλλικώνΣπουδώνκαιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία27112006)

28 laquoΗαλληλογραφίατουΚΠΚαβάφηraquoΔιάλεξηστονΣύλλογοΕλλήνωνΓενεύης(Γενεύη18102006)

29 laquoRepreacutesentationsdelapeaudanslalitteacuteraturedelafin-de-siegravecleraquoΔιάλεξηστοσεμινάριοτης γαλλικής λογοτεχνίας του ΑΛαμπρόπουλου στο Τμήμα Γαλλικών Σπουδών καιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία19102004)

30 laquoLalanguedeCPCavafyraquoΔιάλεξηστοΤμήμαΑρχαίωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύηςσταπλαίσιατουμαθήματοςΙστορίαςτηςΓλώσσας(2352003)

31 laquo CCavafy et la poeacutetique du silence raquo Διάλεξη στο Πανεπιστήμιο Marc-Bloch τουΣτρασβούργου(Στρασβούργο2432003)

32 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedesdieuxchezCCavafyraquoΔιάλεξηστηνΕταιρείαΝεοελληνικώνΣπουδών(Παρίσι1532003)

33 laquoLrsquoimagedelamegraveredanslachansonpopulairegrecqueraquoΔιάλεξηστοΛύκειοΕλληνίδωνΓενεύης(Γενεύη1532002)

34 laquo Une preacutesentation du poegravete CPCavafy raquo Διάλεξη στο Σύλλογο Ελληνίδων γυναικών(Γενεύη2112001)

35 laquo Signe et simulacre lrsquoaventure poeacutetique de Salomeacute chez Cavafis et Seacutefeacuteris raquo GeorgesSeacutefeacuterisΗμερίδατουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτουΣτρασβούργουMarcBloch(Στρασβούργο2252000)

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΣΕΣΥΝΕΔΡΙΑΜΕΣΥΣΤΗΜΑΕΠΙΛΟΓΗΣΤΩΝΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ

1 laquoldquoΕπιbrvbar της βαρβαbrvbar ρου ταυbrvbar της γηςrdquoraquo Τοπιbrvbarα θαναbrvbar του στον Κ Π Καβαbrvbarφηraquo Περάσματαδιελεύσεις διαβάσεις όψεις μιας λογοτεχνίας εν κινήσει 15η Διεθνής ΕπιστημονικήΣυνάντηση ΤομέαΜΝΕΣ αφιερωμένη στη μνήμη του Δ ΝΜαρωνίτη (Θεσσαλονίκη 1-432017)

2 laquoLrsquoanatomiedrsquoun crimeau feacuteminin poison passion et autresdeacutelices raquo XXΙVeCongregravespluridisciplinairedesneacuteohelleacutenistesfrancophones(Στρασβούργο27-2952015)

3 laquoDecadentmythsinadigitaleraraquoEVAMINERVAJerusalemInternationalConferenceontheDigitisationofCulture(VanLeerInstituteΙερουσαλήμ10-12112014)

4 laquoΑποσπάσματα ερωτικού λόγου η αλληλογραφία Μαρώς-Σεφέρηraquo 14η ΕπιστημονικήΣυνάντησηΤομέαΜΝΕΣστημνήμητουΞενΚοκόλη(Θεσσαλονίκη27-3032014)

12

5 laquoΕκδοχές της σεφερικής Σαλώμηςraquo Μαθητικό συνέδριο για τον Γιώργο ΣεφέρηΖωγράφειοΛύκειοκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014)httpwwwlivemediagrvideo66978

6 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο ΕπίσκοποςΠηγάσιοςraquo ΔιεθνέςΣυμπόσιο Κ Π Καβάφης Ελληνικός και Οικουμενικός Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό ΚέντροΔελφών (Δελφοί 5-772013)httpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

7 laquoΓυναικείες μορφές στο Βυζάντιο του Καβάφηraquo 150 χρόνια Κ Π ΚαβάφηςΜαθητικόΣυνέδριο Ζωγράφειο Λύκειο και Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 11-1342013)httpswwwyoutubecomwatchv=bKR6jA_svT4

8 laquoΑπό τηνΗρωδιάδα του Flaubert στη laquoΣαλώμηraquo τουΨυχάρη ιστορικές ταυτίσεις καιψευδείςταυτότητεςraquo13ηΔιεθνήςΕπιστημονικήΣυνάντησηαφιερωμένηστημνήμητουΠανΜουλλά(Θεσσαλονίκη3-6112011)

9 laquoLeparieacutepistolaireoularoutinedelrsquointimedanslacorrespondancedeGeorgesSeacutefeacuterisraquoLequotidien 9οδιεθνέςσυνέδριο της Ελληνικής ΣημειωτικήςΕταιρείας (Λευκωσία 5-7112010)

10 laquoΓιατασκουπίδιακατευθείαννοσολογίαπάθηπληγέςκιενσώματεςταυτότητεςστονερωτικόΚαβάφηraquo4οΠανευρωπαϊκόΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΤαυτότητεςστονελληνικόκόσμο(Γρανάδα9-1292010)

11 laquoPlaidoyerpourunbourreau lamiseagravemortdeSalomeacuteraquoVictimeSubstantiffeacutemininΣυνέδριοτηςΙστορίαςτωνΘρησκειώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη8-932010)

12 laquoPrincessesjuivesetreinesdeJudeacuteeJudithSalomeacuteetMadeleineraquo21οΔιεθνέςΣυνέδριοτωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Λυόν27-2952009)

13 laquoΗ μνήμη του γήρατος και το τέλος του Δον Ζουάνraquo Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρία Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Γενικής και ΣυγκριτικήςΓραμματολογίαςτουΠανεπιστημίουΑθηνών(Αθήνα27-30112008)

14 laquoRemacircchersonpasseacutenourrituresnostalgiquesoulesaventuresdumoidansdeuxreacutecitscontemporains (La gourmandise Ratatouille)raquo AutoBioPhagies Διεθνές Συνέδριο τουΤμήματος Γαλλικών Σπουδών και Σύγχρονων Γλωσσών του Πανεπιστημίου Κύπρου(Λευκωσία3110-2112008)

15 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης και Καβάφηςraquo PhilologieGeschichte Ideologien und Mentalitaumlten Sprachwissenschaft 10ο συνέδριο τηςΓερμανικήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βερολίνο20-2162008)

16 laquo Samuel Baud-Bovy traducteur de Cavafy raquo Samuel Baud-Bovy (1906-1986)neacuteohelleacuteniste ethnomusicologue musicien Διεθνές Συνέδριο του Tμήματος ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύης(Γενεύη24-25112006)

17 (σε συνεργασία με τον Μιχάλη Λασηθιωτάκη) laquoΔιακειμενικότητα και βιογραφικέςπρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουμιαπρώτηπροσέγγισηraquoΟελληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώνα3οΔιεθνέςΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βουκουρέστι2-462006)

18 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoPoeacutesieetinsulariteacute Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Πανεπιστημίου JeanMoulin-LyonIII(Λευκωσία17-1832006)

19 laquoGenegraveveetladynamiquedulieuraquoΡοδανούθείονκάραhellipGenegraveveetlaGregravecemoderneΔιεθνέςΣυνέδριοτουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη21-22112003)

13

20 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoLecorpsdanslalanguelalitteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques 18ο Διεθνές Συνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ναντέρ15-1752003)

21 laquoLrsquoAlexandriedeConstantinCavafyapogeacuteeoudeacuteclinraquoConstantinCavafy(1863-1933)poegravete des confins Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου της Βουργουνδίας (Ντιζόν1832003)

22 laquoΕξωτισμόςκαιπαράδοσηστοΧαμένονησίτουΚαραγάτσηraquoΗΕλλάδατωννησιώναπότη Φραγκοκρατία ως σήμερα 2ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας ΝεοελληνικώνΣπουδών(Ρέθυμνο10-1252002)

23 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoLavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniques 17ο Διεθνές Συνέδριο των Νεοελληνιστών των ΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ντιζόν10-1252001)

24 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoLesentimentreligieuxdansla litteacuteratureneacuteo-grecque 16οΔιεθνέςΣυνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Στρασβούργο27-2951999)

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣΒΙΒΛΙΩΝ

1 ΠαρουσίασητηςποιητικήςσυλλογήςτηςΓεωργίαςΤριανταφυλλίδουΔανεικάΑγύρισταΚίχληΑθήνα2017ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίου2017σεσυνεργασίαμετηνΜαίρηΜικέκαθΑΠΘκαιτηνΓιώταΚριτσέληεκδότρια1352017

2 Παρουσίαση της ποιητικής ανθολογίας του Σωτήρη Τριβιζά Ελάσσονες ποιητές τουμεσοπολέμουΚαστανιώτηςΑθήνα2015σεσυνεργασίαμετονΝίκοΔαββέτασυγγραφέακαιΘέμηΚατριόψυχίατροΚαφέΓαζία1832016

3 Παρουσίασητουποιητικού έργου τηςΜαρίαςΠολυδούρηΤαποιήματα επιμ ΧριστίναΝτουνιάΒιβλιοπωλείοτηςΕστίαςΑθήνα2014ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίουσεσυνεργασίαμε τονΔημήτρηΚαργιώτηαναπληρωτήκαθΠΙ καιΧριστίναΝτουνιά καθ ΕΚΠΑ852015

ΛΟΙΠΕΣΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

1 (σε συνεργασία) laquoMixed Reality Gamified Presence and Storytelling for VirtualMuseumsraquoEncyclopediaofComputerGraphicsandGamesMeteor-Springer2018

2 ΕισαγωγήΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςΑθήναΑιώρα2018 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

ΑνθούλαΔανιήλlaquoΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςraquoΔιάστιχο2Μαρτίου2018 httpdiastixogrkritikesdiafora9269-kavafis-simeiomata

3 laquo La peau de chagrin A contemporary narrative raquo Πρόλογος στην έκδοση του

μυθιστορήματοςτουBalzacLapeaudechagrineacuteditionsPeaudeChagrinParis2015httpwwwpeaudechagrincomdiary2017411power-and-will-or-negotiating-desire

14

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΑΚΟΡΜΟΥ

ΝΕΦ203Νεοελληνικήποίηση(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2011-20122012-132013-20142015-16)

ΝΕΦ204Νεοελληνικήπεζογραφία(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2017-18)

ΝΕΦ205Νεοελληνικήποίηση(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2012-20132015-16)

ΝΕΦ206Νεοελληνικήπεζογραφία(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2011-122013-142015-16συνδιδασκαλίαμετονΛάμπροΒαρελά)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ

ΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVΙ(1914-1944)ΚΠΚαβάφηςΣτόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΠΚαβάφηΙδιαίτεραθαεξεταστείηστάσητηςκριτικήςαπέναντιστηνποίησητουΑλεξανδρινού και θα διερευνηθεί πώς η σχέση αυτή επηρεάζει και διαμορφώνει τα όρια τηςποιητικής ανάγνωσης σ΄ ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο λογοτεχνικό τοπίο από την εποχή τηςπρώτηςδιάλεξης τουΞενόπουλουγια τονΚαβάφηως τησημερινήσταθερήτουαναγνωστικήδημοφιλίαΝΕΦ262ΕρευνητικάπροβλήματακαιζητήματατηςνεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)ΤοκαβαφικόΒυζάντιο(Εαρινόεξάμηνο2017)Μεβάσητοσώματηςκαβαφικήςποίησηςαλλάκαιτωνπιοπροσωπικώνκειμένων(ΣημειώματαΕπιστολές)στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησχέσητουlaquoποιητή-αναγνώστηraquoΚΠΚαβάφημετηβυζαντινήλογοτεχνίακαιναπεριγραφείομηχανισμόςτηςποιητικήςδημιουργίαςως καθρέφτης της μυστικής ζωής των άλλων κειμένωνΜε άξονα την laquoιστορική μέθοδοraquo τουΑλεξανδρινού έμφαση θα δοθεί στο πώς ενσωματώνονται στην καβαφική τυπολογία οιβυζαντινοίαυτοκράτορεςπώςεξιστορείταικαιπαρωδείταιηπερίπτωσητουΙουλιανούστιςπιοκρίσιμεςκαιαντιφατικέςακμέςτουπώςταβυζαντινάμοτίβααπηχούντομεταρομαντικόπνεύμαστηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαΝΕΦ258ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ(Σεμινάριο)Γυναικείοιμύθοικαιηγενεαλογίατηςβίας(Χειμερινόεξάμηνο2016-17)Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούντοδίλημματηςταυτότηταςκαιοιεγγραφέςτηςβίαςως έμφυλα χαρακτηριστικά μέσα από τις συμβολικές αναπαραστάσεις μυθικών γυναικώνΜεέμφασηστηνποιητικήπαραγωγήτουΜεσοπολέμουθαμελετηθούνταδάνειακαιοισυμβάσειςτηςμυθοποιητικήςκατασκευήςμοιραίωνγυναικώνμεπαραδείγματααπότοΡομαντισμόέωςτημεταϋπερρεαλιστικήποίησηΝΕΦ251ΝεοελληνικάλογοτεχνικάκείμεναΙΙΙ(1880-1930)Ποίηση και ποιητική του Μεσοπολέμου (σε συνεργασία με τον Μιχ Γ Μπακογιάννη-Εαρινόεξάμηνο2015)Σκοποbrvbar ς του μαθηbrvbarματος ειbrvbarναι να εξεταbrvbar σει τους οbrvbarρους υποbrvbar τους οποιbrvbarους διαμορφωbrvbar θηκε τοεγχειbrvbarρημαγιατηνανανεbrvbarωσητηςπαραbrvbar δοσηςστηνελληνικηbrvbar ποιbrvbarησηκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατουΜεσοπολεbrvbarμου Πιο συγκεκριμεbrvbarνα θα δοθειbrvbar βαbrvbar ρος στο εbrvbarργο μιας ομαbrvbar δας ποιητωbrvbar ν οι οποιbrvbarοιεμφανιbrvbarστηκανμενσταγραbrvbar μματαbrvbar μαςκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατου20ουbrvbar αιωbrvbar να(1910)ωστοbrvbarσοεbrvbarδωσαν τον πιο αντιπροσωπευτικοbrvbar οbrvbar γκο του εbrvbarργου τους στη δεκαετιbrvbarα 1920-1930 και

15

χαρακτηριbrvbarστηκαναποbrvbar τουςκριτικουbrvbar ςκαιτουςμελετητεbrvbarςμεμιαποικιλιbrvbarαοbrvbarρων(Γενιαbrvbar του1920Αθηναικηbrvbar Σχοληbrvbar του νεορομαντισμουbrvbar και του νεοσυμβολισμουbrvbar Γενιαbrvbar του Καρυωταbrvbar κηνεοσυμβολιστεbrvbarςμετασυμβολιστεbrvbarς)

Μεbrvbarσααποbrvbar ποιηbrvbarματατωνΡωbrvbar μουΦιλυbrvbar ραΚωbrvbar σταΟυραbrvbar νηΝαπολεbrvbarοντοςΛαπαθιωbrvbar τηΤεbrvbarλλουΆγραΜηbrvbarτσου Παπανικολαbrvbar ου Μαριbrvbarας Πολυδουbrvbar ρη και Κ Γ Καρυωταbrvbar κη και αφουbrvbar αρχικαbrvbar θαπαρουσιαστειbrvbarτοπλεbrvbarγμακαταβολωbrvbar ναυτουbrvbar τουρευbrvbar ματοςτηςελληνικηbrvbar ςποιbrvbarησηςκυριbrvbarωςαποbrvbar τονγαλλικοbrvbar συμβολισμοbrvbar θα εξεταστουbrvbar ν οριbrvbarζουσες της ποιητικηbrvbar ς οbrvbarπως ειbrvbarναι η θεματοποιbrvbarηση τουιbrvbarδιουτουποιητικουbrvbar λοbrvbarγουτηςγραφηbrvbar ςκαιτουπροσωbrvbar πουτουποιητηbrvbar

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ουτοπίεςκαιετεροτοπίεςημυθολογίατουερειπίουστηνελληνικήλογοτεχνία(Χειμερινόεξάμηνο2015-16)Σεαντίθεσημετηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαόπουηερειπιολατρίαπαραπέμπεισταθεράστησαγήνητουθανάτουστην ελληνικήλογοτεχνικήπαραγωγήτααρχαίαερείπιαως ίχνοςτου ιστορικούπαρελθόντος συνδέονται δυναμικά με το παρόν και αποτελούν έναυσμα ενδοσκόπησηςΑντικείμενο του μαθήματος με βάση τη σχετική θεωρητική βιβλιογραφία (Macaulay DerridaΧαμηλάκης)είναιναδιερευνηθείησυνολικήενατένισητουερειπιώδουςτοπίουωςμιαδιαδικασίααποκάλυψηςήμύησηςτουποιητικούυποκειμένουκαιναεξεταστείωςσυνθήκητουπροσωπικούλυρισμούσεκείμενατωνΓΣεφέρηΑθΔημουλάΜΚαραγάτσηκάΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVI(1914-1944)

ΡώμοςΦιλύραςΗποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2015)

ΣτόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησυνθετότητατουποιητικούέργουτουΦιλύραέτσιόπωςδιαθλάται διαστρεβλώνεται και διασκορπίζεταιμέσααπότοκαλειδοσκόπιο της τρέλαςκυρίωςσταΠοιήματατηςΔιασποράςΣτοκατακλυσμικόσύμπανμιαςποίησήςπουλειτουργείωςαντίποδαςστοαφήγηματουΚαρυωτάκηπροτάσσεταιησάτιραοαυτοσαρκασμόςκαιοθρίαμβοςενόςεγώπουκατακερματίζεταισεπολλαπλάπροσωπείαδιαταράσσονταςτηνποιητικήγλώσσακαιανατρέπονταςτασυντακτικάσχήματαΜεβασικούςάξονεςτηδιασκόρπισητουνοήματοςτηνέκλειψητουποιητικούυποκειμένουμέσααπότηνδιαρκήεναλλαγήμύθωνκαιταυτοτήτωνκαιτιςαπρόβλεπτεςφωνητικέςκινήσειςανιχνεύεταιηπολυσημίακαιοιαποχρώσειςτηςνόσουστοέργοτουΦιλύρα

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ημυθολογίατουπρολεταριακούέρωτα(Χειμερινόεξάμηνο2013-2014)

Αντικείμενοτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούνμεβάσησύγχρονεςθεωρητικέςαναγνώσειςοικώδικεςτουπεριθωριακούερωτισμούστηνπεζογραφίακαιτηνποίησηκαινατοποθετηθούνσεέναν κοινό άξονα ιδεολογικής τοποθέτησης αλλά και φαντασιωτικής αναπαράστασης (Κ ΠΚαβάφης-ΝτίνοςΧριστιανόπουλος-ΝαπολέωνΛαπαθιώτης-ΠέτροςΠικρός-ΓιώργοςΙωάννου)

ΝΕΦ240ΝεοελληνικήγραμματείαΥποχρεωτικάκείμενα

ΚΓΚαρυωτάκηςΠοιήματακαιπεζά(Εαρινόεξάμηνο2013-2014)

Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΓΚαρυωτάκηΙδιαίτεραεξετάζεταιοτρόποςμετονοποίοηποιητικήδημιουργίατουΚαρυωτάκησυνδιαλέγεταικαιεπηρεάζειταλογοτεχνικάόριατηςεποχής

16

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

ΚΠΚαβάφηςΖητήματανεωτερικότητας(Χειμερινόεξάμηνο2012-2013)

Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη με έμφαση στις θεματικέςπαραμέτρουςτουκαβαφικούέργου(φιλοσοφικήιστορικήηδονική)Στόχοςείναιναδιερευνηθείπώς οι θεωρητικές αυτές κατηγορίες συνυπάρχουν αλληλοσυμπληρώνονται καιαλληλοαναιρούνται αποκαλύπτοντας αφενός τον διάλογο του ποιητή με τα πνευματικάσυμφραζόμενα της εποχής του αλλά και εντάσσοντας τον τελικά στην προβληματική τηςμετανεωτερικότητας

ΝΕΦ256ΝεοελληνικάρεύματακαικινήματαΙΙ(1914κε)

Ηποίησητουμεσοπολέμουπρόκλησηστομοντερνισμό(Εαρινόεξάμηνο2012-2013)

Στο μάθημα αυτό εξετάζεται η στροφή της ελληνικής ποίησης προς το εσωτερικό τοπίο τουμοντερνισμούμέσααπόκεντρικάθέματατηςποίησηςκαιτηςποιητικήςτουμεσοπολέμουΑπότην ναρκισσιστική ακηδία ως τον αυτάρεσκο ηδονισμό και την ποιητική κατεργασία τουβιώματοςοιελάσσονεςποιητέςτουμεσοπολέμουαναμετριούνταιμετηνlaquoΤέχνητηςΠοιήσεωςraquoδημιουργώνταςγέφυρεςμετηνπρωτοπορία

ΝΕΦ257ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)

Ηποιητικήτουεπιστολικούλόγου(Χειμερινόεξάμηνο2011-2012)

Μεβάσηαντιπροσωπευτικάαποσπάσματααπόσύγχροναεπιστολικάμυθιστορήματααλλάκαιπροσωπικέςαλληλογραφίεςποιητώνκαιανθρώπωντωνγραμμάτωνδιερευνάταιηυβριδικότητατου επιστολικού λόγου η ιερόσυλη εμπλοκή του αναγνώστη στις κειμενικές συνιστώσες ηασαφής ρητορική των αφηγηματικώνφωνών και τρόπων Στόχος του μαθήματος είναι αφούεξεταστούν ζητήματα ορολογίας και μεθοδολογίας να οριστούν τα κύρια χαρακτηριστικά τηςεπιστολογραφίαςωςλογοτεχνικούείδους

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Μύθοικαιμορφέςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2011-2012)

Αντικείμενο τουμαθήματος είναι ναμελετηθούνοι μύθοι και οι μορφέςπουδεσπόζουνστουςθεματικούς ορίζοντες της ελάσσονος μεσοπολεμικής ποίησης Από τον Δον Κιχώτη τουΚαρυωτάκητουΦιλύρακαιτουΟυράνημέχριτιςανάλγητεςηρωίδεςτουύστερουΑισθητισμούπροκύπτειητυπολογίαενόςμεταρομαντικούήρωαπουφέρειμεντοστίγματηςευρωπαϊκήςτουπροέλευσηςαπεγκλωβίζειδετηνποιητικήενδοχώρααπότουςlaquoεγχώριουςraquoμύθουςΣταπλαίσιατουμαθήματοςμελετώνταικυρίωςποιητέςτηςγενιάςτουrsquo20μεστόχοναδιερευνηθείηέννοιατουμύθουέτσιόπωςδιαμορφώνεταιαπόταιδεολογικάκαιαισθητικάσυμφραζόμενατηςεποχής

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΝΕΦ600Ερευνητικήμεθοδολογία

Νεοελληνικές σπουδές (συνδιδασκαλία με τις συναδέλφους Γ Φαρίνου-Μαλαματάρη ΛέναΑραμπατζίδουΜαρίαΙατρού)(Χειμερινόεξάμηνο2013-142016-172017-18)

ΝΕΦ608ΕιδικάθέματαποίησηςΙΙ

Ηποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2016)

17

Μεάξοναβασικέςθεωρητικέςπροσεγγίσειςπάνωστηνιστορίατηςτρέλαςκαιτησχέσητηςμετηλογοτεχνία (Foucault Derrida) αντικείμενο του σεμιναρίου αποτελεί ο διαρκής διάλογος τηςτρέλαςκαιτηςλογικήςέτσιόπωςαποτυπώνεταιστηνελληνικήλογοτεχνίααπότατέλητου19ουαιώνα μέχρι σήμερα Με κειμενικά παραδείγματα ποιητικά και πεζογραφικά η εμπειρία τηςτρέλας είτε ώς απόρροια του ψυχιατρικού ρομαντισμού (Σολωμός ΠαπαδιαμάντηςΕπισκοπόπουλος) είτε ως η ανελέητη γλώσσα της γυναικείας σεξουαλικότητας (ΚαραπάνουΚιτσοπούλου) αποκαλύπτουν τη σκοτεινή ενότητα ανάμεσα στη λογική και τo παράλογοδιαμορφώνονταςέναλογοτεχνικόμοτίβοπουεπαναλαμβάνεταιθέτονταςδιαρκώςτοζήτηματηςαυτοαναπαράστασης της καλλιτεχνικής δημιουργίας του κοινωνικού αποκλεισμού και τηςεσωτερικήςαναζήτησης

ΝΕΦ619ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ

Όψειςτηςαρχαιότηταςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2018)

Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείηθεματικήτωνερειπίωνέτσιόπωςεκφράστηκεαπότα τέλη του Διαφωτισμού έως και τις αρχές του εικοστού αιώνα Με βάση την λογοτεχνικήδιαχείριση του μύθου της Πομπηίας θα συγκριθούν κείμενα του ρομαντισμού και τουμεταρομαντισμού που αξιοποιούν την ρομαντική αγωνία για τον χρόνο προβάλλονταςφαντασιωτικά και επίμονα το μοτίβο της καταστροφής Στον αντίποδα της αφήγησης τηςκαταστροφήςκαι του τέλους θαπαραβληθεί ομύθος τηςΑκρόποληςωςπαράδειγμα εθνικήςαντοχήςκαι ιστορικήςαξίαςπαράδειγμαπουγονιμοποιεί κυρίως εθνοκεντρικάοράματααλλάσυχνά συνδέεται και με την έννοια της παρακμής Συγκρίνοντας τα δύο μοτίβα με βάσηκεφαλαιώδηκείμενατηςευρωπαϊκήςγραμματείαςκαιαντίστοιχαελληνικά(ΚαβάφηςΠαλαμάςΣεφέρηςΚαραγάτσης)θαφωτιστείσεμιασύγχρονηπροοπτικήηαγωνίατηςαναπαράστασηςτουπαρελθόντος

18

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣΤΜΗΜΑΝΕΩΝΕΛΛΗΝΙΚΩΝ(1998-2011)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΓΛΩΣΣΑΣΚΑΙΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ(BACHELOR)Εισαγωγήστηνεκμάθησητηςγλώσσαςασκήσειςπροφορικήςκαιγραπτήςέκφρασης(επίπεδοΙκαιΙΙ)Τεχνικέςμετάφρασης(ελληνικά-γαλλικάmiddotθέμαευθύκαιαντίστροφο)ΜΑΘΗΜΑΤΑΙΣΤΟΡΙΑΣΤΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣΙστορίατηςνεοελληνικήςλογοτεχνίαςΤεχνικέςανάλυσηςλογοτεχνικώνκειμένων(Explicationdestextes)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)ΤεχνικέςτηςγραπτήςέκφρασηςΔοκίμιο(Dissertation)(2004-2011)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΣΕΜΙΝΑΡΙΑΣΥΓΧΡΟΝΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)Tομοτίβοτηςμεταμφίεσηςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(σεσυνεργασίακαιμετοτμήμαΣπουδώνΦύλουEacutetudesGenre)(χειμερινόεξάμηνο2004-2005)ΤοφανταστικόστοιχείοστονΠαπαδιαμάντητονΚαβάφηκαιτονΚαραγάτση(χειμερινόεξάμηνο2002-2003)ΟθάνατοςτωννέωνστηνποίησητουΚΠΚαβάφη(εαρινόεξάμηνο2001-2002)ΗερωτικήαλληλογραφίαΣεφέρηΕγγονόπουλουΠΔέλτα(χειμερινόεξάμηνο2010-2011)Κινηματογράφοςκαιλογοτεχνία(χειμερινόεξάμηνο2009-2010)Μοιραίεςγυναίκεςστηννεοελληνικήλογοτεχνία(ΑρχαιότηταΠαλαιάκαιΚαινήΔιαθήκη)(εαρινόεξάμηνο2008-2009)Τριαντάφυλλα και ρόδα Η γενιά του είκοσι και η ποίηση του μεσοπολέμου (Άγρας ΦιλύραςΚαρυωτάκης)(χειμερινόεξάμηνο2006-2007)Τοεπιστολικόμυθιστόρημα(χειμερινόεξάμηνο2005-2006)Ηπόλησεσύγχροναελληνικάκείμενα(χειμερινόεξάμηνο2003-2004)Ηεικόνατουάλλουγυναικείεςποιητικέςφωνές(εαρινόεξάμηνο2003-2004)

19

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών

1 Δέσποινα Μπισχινιώτη laquoΕγγραφές του βίαιου θανάτου στη σύγχρονη ελληνικήπεζογραφία ζητήματα γραφής αναπαράστασης και ιδεολογικής λειτουργίαςraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

2 ΓιώργοςΠοιμενίδηςlaquoΣεξουαλικότητακαιπολιτικήστημεταπολιτευτικήπεζογραφίαraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 Μαρία Σιδέρη laquoΣωματικότητα και ταυτότητα στην αρχειακή έρευνα το σώμα ωςεργαλείοτεκμηρίωσηςκαιαρχείοraquoΕπόπτριαΑγγελικήΑυγητίδουΤμήμαΕικαστικώνκαιΕφαρμοσμένωνΤεχνώνΣχολήΚαλώνΤεχνώνΠανεπιστήμιοΔυτικήςΜακεδονίας(2021)

2 Παυλίνα Εξαδακτύλου laquoΌψεις της ελληνικής κρίσης στην πεζογραφία 2010-2016Μυθοπλασία- ιδεολογία και ιστορική πραγματικότηταraquo Επόπτρια Ιωάννα Ναούμ(2021)

3 ΒάσωΘεολόγουlaquoΤοανέκδοτοέργοτουΘράσουΚαστανάκηraquoΕπόπτριαΜαίρηΜικέ(2018)

4 ΜαρίαΑποστολίδουlaquoΤοζήτηματουκακούστηνελληνικήπεζογραφίααπότηγενιάτου1880έωςτηγενιάτου1920raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2019)

5 Κοσμάς Κοψάρης laquoΌψεις της επίδρασης της γενιάς του rsquo20 στη γενιά του rsquo70raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2018)

6 Riccardo Valente laquoEvidence based GEO-DARM (Data and Archaeological researchManagement)modelformulti-userdatasharingraquoPolitecnicodiMilano(2017)[ΜετάαπόπρότασητηςεπόπτριαςτηςδιατριβήςκαθRaffaelaBrumanaκαισεσυνεργασίαμε τουςκαθPPergola (CNRS)και IanBaiff (DurhamUniversity) ησυμμετοχήμουστηναξιολόγησητηςωςεξωτερικόμέλοςτηςεπιτροπήςεστιάστηκεστακεφάλαια3και4πουαφορούσαντηνκατασκευήτηςταυτότηταςκαιζητήματαφιλοσοφίαςκαιαρχαιολογίας]httpsbeepmetidpolimiitwebabcphdreviews

7 ΒασιλικήΤσάκνηlaquoΓλώσσακαιύφοςσταελληνόγλωσσαποιήματατουΚΚαβάφηορόλος συγκεκριμένων γλωσσικών και υφολογικών στοιχείων στη συγκάλυψη τηνυποβολή ή και την αποκάλυψη του φύλου και στη διερεύνηση των σχέσεων τωνφύλωνraquoΕπόπτηςΓΚεχαγιόγλου(2016)

8 ΒασιλικήΓΤσιρέβελουlaquoΜοντερνισμόςκαιΜετάφρασηΗπερίπτωσητουTSEliotστηνΕλλάδαraquo(1933-1974)raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2015)

9 ΚωνσταντίνοςΦρουζάκης laquoΓ Γεραλής μια όψιμηφωνή του νεοσυμβολισμού στηνπρώτημεταπολεμικήγενιάraquo(2011)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(κύριαεπιβλέπουσα)

1 Μαρία Γεωργιάδου laquoΜύθοι και στερεότυπα της ανδρικής πορνείας στη σύγχρονηνεοελληνικήπεζογραφίαraquo(2018)

2 ΕλένηΜατσούκη laquoΑμαρτίεςγονέωνηλογοτεχνίακαθρέφτηςτηςοικογένειαςστηνπεζογραφίατου21ουαιώναraquo(2018)

3 Μαίρη Κλιγκάτση laquoΠοιητικές ανακατασκευές της Εύας στη σύγχρονη νεοελληνικήποίησηraquo(2018)

4 Μαρία-ΑθανασίαΚόσσυβαlaquoΗφθίσηωςνόσοςπάθουςΛογοτεχνικέςμεταφορέςτηςφυματίωσηςσεγυναικείουςχαρακτήρεςαπότηνηθογραφίαστομεσοπόλεμοraquo(2018)

20

5 Στέφανος Κυριακού laquoΗ αντοχή της ψυχανάλυσης Το μυθιστορηματικό έργο τηςΆντζελαςΔημητρακάκηraquo(2018)

6 ΚαλλιόπηΣεφεριάδουlaquoΟΚΚαρυωτάκηςκαιτοείδωλοτουεθνικούποιητήraquo(2018)7 Μαρκία Λιάπη laquoΟ μύθος της γυναικότητας στη γυναικεία μεταϋπερρεαλιστική

ποίησηraquo(2017)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 ΣτυλιανήΣταματίουlaquoΛογοτεχνικέςφιλολογικέςκαικαλλιτεχνικέςσυνεργασίεςστηνεφημερίδαΔημοκρατία(1923-1927)Αποδελτίωσηκαικριτικήαποτίμησηraquo(2017)

2 ΑλεξάνδραΓερακίνηlaquoΗπόλητωνΑθηνώνστηλογοτεχνίατηςκρίσηςraquo(2017)3 Δήμητρα Κιτσίνου laquoΤρόποι αναπαράστασης του καλλιτεχνικού πορτρέτου σε

πεζογραφικάέργατηςπεριόδου1983-2004raquo(2017)4 ΓιώργοςΠοιμενίδης laquoΌψεις της αναπαράστασης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας στο

έργοτουΓιώργουΙωάννουraquo(2016)5 ΠαντελήςΖεμπίληςlaquoΤοπεριοδικόταΝέαΕλληνικάτουΡένουΑποστολίδηraquo(2016)6 Maryna Nazarenco laquoΗ ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του Μεσοπολέμου η

ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου τηςνεοτερικότηταςraquo(2016)

7 ΣοφίαΟικονομίδουlaquoΗπρόσληψητουΚΠΚαβάφηστογερμανόφωνοχώροraquo(2015)8 Otildezlem Kardas laquoΗ παρουσία της Κωνσταντινούπολης σε Έλληνες πεζογράφουςraquo

(2015)9 ΑντιγόνηΝικολέτουlaquoΑλέξανδροςΜάτσαςΆπανταΠοιήματαΦιλολογικήεπιμέλειαraquo

(2015)10 ΙωάνναΠαπάκηlaquoΤοάστυσεμυθιστορήματατηςΣώτηςΤριανταφύλλουraquo(2015)11 ΙωάννηςΒαγγελοκώστας laquoΜάναείσεσύήύαιναΑναπαραστάσειςτηςμητρικής

ταυτότηταςσεπεζογραφικάκείμενατωνΤαχτσήΜάτεσιΔημητρίουΚαρυστιάνηraquo(2015)

12 Αικατερίνη Γιαννοπούλου laquoΟ αρχαίος ελληνικός μύθος στην ποίηση του Δ ΠΠαπαδίτσαraquo(2014)

13 ΔέσποιναΜπισχινιώτηlaquoΣεξουαλικότητασχέσειςεξουσίαςκαισωματικέςεν-γραφέςσεπεζογραφικάκείμενατηςδεκαετίαςτου1920raquo(2014)

14 MrsuljaJordankalaquoOΚΠΚαβάφηςκαιημεταποικιακήθεωρίαraquo(2014)15 Γεώργιος Καλογήρου laquoΠαράλληλες διαδρομές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς

ΠοίησηκαιγλώσσαστοέργοτουΝίκουΚαρούζουκαιτουΜιχάληΚατσαρούraquo(2013)16 Αναστασία Χαλκιά laquoΑναπαραστάσεις της μητέρας σε μοντερνιστικά και

μεταμοντερνιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα Η κόρη συγγραφέας και ηεπαναδιαπραγμάτευσητωνσχέσεωνμετημητέραraquo(2013)

17 Ειρήνη-Ιωάννα Σάμιτα laquoΜορφές της βίας και σωματικές εν-γραφές Α ΦραγκιάςΛοιμός(1972)καιΔΔημητριάδηςΠεθαίνωΣανΧώρα(1979)raquo(2012)

18 Κώστας Δρουγαλάς laquoΜελαγχολία στην άκρη της πόλης Η μελαγχολία σταμυθιστορήματατηςΣΤριανταφύλλουraquo(2012)

19 Μαρία Μπεχλιβάνου laquoΑπό το χαρτί στην οθόνη Ζητήματα της ηλεκτρονικήςλογοτεχνίαςraquo(2012)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(MASTER)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών

bull Dana Taligova laquoΗ εναλλακτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα (ΚαστοριάδηςΦωτόπουλοςBookchin)raquo(2009)

bull CorneliaTogealaquoΗαίσθησητουτοπίουστονFreacutedeacutericBoissonasraquo(2008)bull RamziToumalaquoΗχρήσητωνgreeklishraquo(2007)

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

3

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΣΠΟΥΔΕΣΔΙΠΛΩΜΑΤΑ4

ΠΡΟΫΠΗΡΕΣΙΑ6

ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ7

ΟΜΙΛΙΕΣΚΑΙΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΜΕΠΡΟΣΚΛΗΣΗ9

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΣΕΣΥΝΕΔΡΙΑΜΕΣΥΣΤΗΜΑΕΠΙΛΟΓΗΣΤΩΝΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ11

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ14

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ19

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ21

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ22

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ22

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ24

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ24

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ28

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ33

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ34

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ38

4

Ημερομ γέννησης 561968 Τηλ 231 0997092 E-Mail marthatvlitauthgr Ιστότοπος martha-vassiliadipapagiannakisorg

ΜΑΡΘΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ

5

ΣΠΟΥΔΕΣΔΙΠΛΩΜΑΤΑ

2004 DoctorategravesLettres(Διδακτορικόδίπλωμα)στηΝεοελληνικήΦιλολογία

ΠανεπιστήμιοΓενεύηςΕλβετία

Τίτλος διατριβής laquoLes fastes de la Deacutecadence dans lrsquoœuvre de ConstantinCavafyraquo [ΗλάμψητηςΠαρακμήςστο έργο τουΚΚαβάφη]Βαθμός laquoΆρισταομοφώνωςraquo(tregraveshonorableaveclesfeacutelicitationsdujuryagravelrsquounanimiteacute)

1998-2004 ΥποψήφιαδιδάκτοραςΝεοελληνικήςΦιλολογίας

ΠανεπιστήμιοΓενεύηςΕλβετία

Ειδίκευση Νέα Ελληνική γλώσσα και λογοτεχνία Συγκριτική ΓραμματολογίαΓαλλικήΛογοτεχνίατου19ουαιώναΙστορίατηςΛογοτεχνίας

Επόπτες καθηγητές Μιχάλης Λασηθιωτάκης (Πανεπιστήμιο Γενεύης) καιΧρήστοςΠαπάζογλου(INALCOΠαρίσι)

Τμήμα Νέων Ελληνικών και Τμήμα σλαβικών μεσογειακών και ανατολικώνγλωσσών(MESLO)

1996-1998 Υποψήφια διδάκτορας Συγκριτικής Γραμματολογίας και ΝεοελληνικήςΦιλολογίας

ΠανεπιστήμιοΣορβόννης-ΠαρίσιIVΓαλλία

ΕπόπτεςκαθηγητέςPierreBrunelκαιGuy-MichelSaunier

Τμήμα Γαλλικής Φιλολογίας και Συγκριτικής Γραμματολογίας και ΤμήμαΝεοελληνικώνΣπουδών

1994 DEA(Μεταπτυχιακόδίπλωμα)στηΣυγκριτικήΓραμματολογία

ΠανεπιστήμιοΣορβόννης-ΠαρίσιIVΓαλλία

Μεταπτυχιακή εργασία laquoLe cultede laBeauteacute chezBaudelaire etCavafyraquo (ΗλατρείατηςομορφιάςστονBaudelaireκαιτονΚαβάφη)

ΕπόπτεςκαθηγητέςPierreBrunelκαιGuy-MichelSaunier

Τμήμα Γαλλικής Φιλολογίας και Συγκριτικής Γραμματολογίας και ΤμήμαΝεοελληνικώνΣπουδών

1993 ΖwischenpruumlfunginFranzoumlsischerLiteraturwissenschaft

(ΕνδιάμεσηπροπτυχιακήεξέτασηΓαλλικήςΦιλολογίας)

ΠανεπιστήμιοΚολωνίαςΓερμανία

ΤελικήεργασίαlaquoDelrsquoamourdeStendhalraquo(ΠερίέρωτοςτουΣταντάλ)

ΥπότροφοςErasmus[1991-1992εαρινόεξάμηνο]

1992 ΠτυχίοΕλληνικήςΦιλολογίας

ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκηςΕλλάδα

ΕιδίκευσηΜεσαιωνικήκαιΝεοελληνικήΦιλολογία

6

ΠΡΟΫΠΗΡΕΣΙΑ

Μάρτιος2015-

σήμερα

Ιούνιος2011ndashΜάρτιος2015

ΕπίκουρηΚαθηγήτριαΝεοελληνικήςΦιλολογίας

Τμήμα Φιλολογίας Τομέας ΜΝΕΣ Αριστοτέλειο ΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης

ΛέκτοραςΝεοελληνικήςΦιλολογίας

Τμήμα Φιλολογίας Τομέας ΜΝΕΣ Αριστοτέλειο ΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης

Οκτώβριος2011-Αύγουστος2013

ΜέλοςσυνεργαζόμενουΕκπαιδευτικούΠροσωπικού(ΣΕΠ)

ΕλληνικόΑνοικτόΠανεπιστήμιο

ΘεματικήΕνότηταΙστορίατηςΕυρωπαϊκήςΛογοτεχνίας(ΕΠΟ21)

2004ndashΙούνιος2011 Λέκτορας(maicirctre-assistante)

ΤμήμαΝέωνΕλληνικώνΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςΕλβετία

2005 Πιστοποιητικό κατοχής τυπικών και ουσιαστικών προσόντωνγια υποβολή υποψηφιότητας σε θέση maicirctre de confeacuterences(μόνιμουΕπίκουρουΚαθηγητή)σταγαλλικάπανεπιστήμια

15ος τομέας Αραβική κινεζική ιαπωνική και ελληνική γλώσσα καιλογοτεχνία

1998ndash2004 ΒοηθόςΈρευνας(assistantedelarecherche)

ΤμήμαΝέωνΕλληνικώνΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςΕλβετία

ΕρευνητικόπρόγραμμαlaquoLesfastesdelaDeacutecadencedanslrsquoœuvredeConstantinCavafyraquo[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστοέργοτουΚΚαβάφη]

1994ndash1996 Μεταφράστρια-Διερμηνέας

ΦρανκφούρτηΓερμανία

Μετάφραση και διερμηνεία στη διεθνή εμπορική έκθεση τηςΦρανκφούρτης

Διερμηνεία από ελληνικά προς γερμανικά αγγλικά γαλλικά ιταλικάκαιαντίστροφα

7

ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣΜ1 ΟΚΠΚαβάφηςκαιηλογοτεχνία τηςΠαρακμήςΜορφές θέματα μοτίβαμτφρΤιτίκα

Καραβία Αθήνα Gutenberg 2018 307 σ (με νέα εισαγωγή στην ελληνική έκδοση καιεπικαιροποιημένηβιβλιογραφία)

Μ2 LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστονΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Μ3 ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαΑθήναΑιώρα2018middotυπόέκδοση

ΑΡΘΡΑΣΕΠΕΡΙΟΔΙΚΑΠΕ1 (σεσυνεργασία)MarthaVassiliadiStellaSylaiouGeorgePapagiannakislaquoDecadentMyths

in a Digital Era From Pompei to Judea raquo Frontiers in Digital Humanities (2018)middot υπόδημοσίευση

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-

274

ΠΕ5 laquoΜισό-ενμέρει-ηδιαλεκτικήτηςαμφισημίαςκαιοιτεχνικέςτηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum2(2014)11-19ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-

27

ΠΕ8 laquoΓυναικεία πρόσωπα στην ποίηση του ΚαβάφηraquoΦιλόλογος155 Αφιέρωμα στον Κ ΠΚαβάφη(2014)51-63

ΠΕ9 laquoΙστορίαι αυτοκρατορικού γυναικωνίτου για την laquoΆννα Δαλασσηνήraquo και την laquoΆνναΚομνηνήraquoτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληλογραφία Καβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

ΠΕ11 laquoLadynamiquedulieuGenegravevedanslapoeacutesiegrecquemoderneraquoΔια-κείμενα12(2010)203-210

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestueslacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses10(2010)85-101

ΠΕ13 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

ΠΕ14 laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταστονΛαπαθιώτηκαιτονΚαβάφηraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

ΠΕ15 laquo La force de dormir versions drsquoinsomnie chez Michel Faiumls raquo Revue des eacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

8

ΠΕ16 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedesdieuxchezCCavafyraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques2(2006)53-66

ΑΡΘΡΑΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥΣΤΟΜΟΥΣΣΥ1 laquoCPCavafyLepeacuteripleorientalraquoστοUlrichMoennig(επιμ)laquoΩςαθύρματαπαίδαςraquo

FestschriftfuumlrHansEideneierRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοFrancescaPrescendi-AgnegravesNagy(επιμ)VictimesaufeacutemininEacutequinoxeCollectionsdescienceshumainesΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣΥ3 laquo Signe et simulacre lrsquoaventure poeacutetique de Salomeacute chez Cavafis et Seacutefeacuteris raquo στοIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Presses de lrsquoUniversiteacute Marc Bloch-StrasbourgIIΣτρασβούργο2000σ39-5120072σ43-57

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝΠΡ1 laquoΤοπιbrvbarα θαναbrvbar του στον Κ Π Καβαbrvbarφηraquo Περάσματα διελεύσεις διαβάσεις όψεις μιας

λογοτεχνίαςενκινήσει15ηΔιεθνήςΕπιστημονικήΣυνάντησηΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηστημνήμητουΔΝΜαρωνίτη(Θεσσαλονίκη1-432017)(υπόδημοσίευση)

ΠΡ2 laquo Lrsquoanatomie drsquoun crime au feacuteminin poison passion et autres deacutelicesraquoστο MartineBreuillot- Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiers balkaniques[Enligne]Hors-seacuterie|2016mis en ligne le16mars2017URL httpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

ΠΡ3 laquoΣεφέρης-ΜαρώΑποσπάσματαερωτικούλόγουraquoστοΊλιαΠαπαστάθη(επιμ)ΖητήματαΝεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά υφολογικά κριτικά μεταφραστικά Πρακτικά 14ηςΔιεθνούς Επιστημονικής Συνάντησης Μνήμη Ξ Α Κοκόλη Αριστοτέλειο ΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκηςΤμήμαΦιλολογίαςΤομέαςΜΝΕΣΘεσσαλονίκη2016σ653-667

ΠΡ4 laquoΗΣαλώμη τουΨυχάρη ιστορικές ταυτίσεις και ψευδείς ταυτότητεςraquo στοΜΜικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήΠρακτικά13ης Διεθνούς Επιστημονικής Συνάντησης Μνήμη Πάνου Μουλλά Αθήνα Σοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

ΠΡ5 laquo Samuel Baud-Bovy traducteur de Cavafy raquo στο Bertrand Bouvier - Anastasia-DanaeacuteLazaridis(επιμ)SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicienRechercheetRencontresΓενεύηDroz2016σ47-56

ΠΡ6 laquoPrincessesjuivesetreinesdeJudeacuteeJudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophieCoavoux(επιμ)Masculin-Feacuteminindans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes21οΔιεθνεbrvbarςΣυνεbrvbarδριο των Νεοελληνιστωbrvbar ν των Γαλλοbrvbarφωνων Πανεπιστημιbrvbarων Institut dEtudesTranstextuelles et Trasculturelles (IETT) Universiteacute de Lyon (JeanMoulin-Lyon 3) 2011σ247-254

ΠΡ7 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(εισ-επιμ)ΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΑθήναGutenberg2010σ394-405

ΠΡ8 laquoldquoΓιατασκουπίδιακατευθείαννοσολογίαπάθηπληγέςκιενσώματεςταυτότητεςστονερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες στον ελληνικό κόσμο 4οΠανευρωπαϊκόΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011ISBN978-960-99699-0-1

ΠΡ9 laquoΔιακειμενικότητα και βιογραφικές πρακτικές στη Ζαΐδα του Αλέξη Πανσέληνου μιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμoύκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματα2007σ671-680

9

ΠΡ10 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves(επιμ)Lecorps dans la langue la litteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques ΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleneacuteo-helleacutenique2005σ459-471

ΠΡ11 laquoΤοXαμένονησίκαιηαπολογητικήτηςπεριπέτειαςraquoστοΑΑργυρίου(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάΓράμματα2004σ547-555

ΠΡ12 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)LavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιInalco(laquoColloquesLanguesrsquoOraquo)2002σ389-405

ΠΡ13 laquo Sentimentdedeacutecadence deuxpoegravemesdeCavafy surNeacuteronraquo στοAsteacuteriosArgyriou(επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque Παρίσι Inalco (laquoColloquesLanguesrsquoOraquo)2001σ239-247

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΜΕ1 (σε συνεργασία με τον Bertrand Bouvier) C P CavafyNotes de poeacutetique et demorale

δίγλωσσηέκδοσηΑθήναΑιώρα2016

ΜΕ2 SophiadeMelloBreyerlaquoΗνύμφηraquolaquoΕρωτικόποίηματουΑντώνιουκαιτηςΚλεοπάτραςraquolaquoΕλλάδα72raquolaquoΘακλειδώσωraquo΄Υλαντρον5(2003)79-80

ΜΕ3 GuillaumeApollinairelaquoΓράμματαστηΛουraquo(9 janvier19158avril1915) ΄Υλαντρον2(2002)20-24

ΜΕ4 Jean-PierreMilovanoff laquoΓράμμααπrsquo τηΡωσίαraquo laquoΣκιάraquo laquoΣκαλί της χλόηςraquoΎλαντρον 1(2001)119-123

ΜΕ5 Άννα Αγγελοπούλου και Αίγλη Μπρούσκου (επιμ) Καταλόγος ελληνικών παραμυθιώνΑθήνα Κέντρο Ελληνικών Ερευνών 1999 Μετάφραση από τα γερμανικά μέρους τουαρχείου του Γεωργίου Μέγαlthttpwwwiaengrepeksergasia_paramithiakon_tipon_kai_parallagon_at_300_499__t__a___b__-b-52htmlgt

ΟΜΙΛΙΕΣΚΑΙΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΜΕΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

1 laquoΚώστας Καρυωτάκης 1896-1928raquo Διάλεξη σε συνεργασία με την Ιωάννα Ναούμ στα

πλαίσιατωνΦιλολογικώνβραδινώντουΣυλλόγουΦΙΛΟΛΟΓΟΣ30420182 laquoΌψειςτηςποιητικήςτουΚΠΚαβάφηraquoΜάθημα-διάλεξησταπλαίσιατωνμαθημάτων

γιατηντέχνηκαιτονπολιτισμότουΜακεδονικούΜουσείουΣύγχρονηςΤέχνης(laquoΜείζονεςΈλληνεςλογοτέχνεςτου20ούαιώναraquo)832018

3 laquoStorytellingbasedonLiterature anewchallenge for theVirtualMuseumsraquoΟμιλίασεημερίδα της ερευνητικής ομάδας του ευρωπαϊκού έργου VIMM (Virtual MultimodalMuseum)(Miralab-UniversiteacutedeGenegraveve)14122017

4 laquoThe literature imperium or how to create a virtual memoryraquo Ομιλία σε ερευνητικόσεμινάριοσταπλαίσιατουσυνεδρίουMixedRealityandGamificationforCulturalHeritageandVirtualMuseumsCGI17(YokohamaJapan)27062017

5 laquoΔιαβάζοντας τουςποιητές της γενιάς του80raquoΟμιλίασταπλαίσια εκδήλωσηςγια τηνποίησητηςγενιάςτου80σεσυνεργασίαμετουςποιητέςΒαγγέληΤασιόπουλοΑλεξάνδραΜπακονίκα Σταύρο Ζαφειρίου Δώρα Κασκάλη Δημ Λεοντζάκο Δημ Κατιώνη ΜΚλιγκάτσηΔημοτικήΒιβλιοθήκη-ΠινακοθήκηΘέρμης26Μαρτίου2017

6 laquoArchaeologiesoftheFutureMixedrealitystorytellingraquoΟμιλίασταπλαίσιατηςΘερινήςΑκαδημίας(PolitecnicodiMilanoDepartmentofArchitectureampConstructionEngineeringSummerSchool)2172016

10

7 laquoMixedrealitysimulationsandtheEuropeanLiteratureraquoΟμιλίασταπλαίσιατηςΘερινήςΑκαδημίας για την Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά (Summer school CGI ComputerGraphicsInternational2016CGIrsquo16)ΗράκλειοΚρήτης2762016

8 laquoΓυναικείαπορτραίταστηνποίησητουΚαβάφηraquoΔιάλεξηστονΌμιλογιατηΔιάδοσητηςελληνικήςγλώσσας(ΟΔΕΓ)Καβάλα1342016

9 laquoAspectsdelaprosefeacutemininegrecqueauxanneacutees80lecasdEugeacutenieFakinouraquoΜάθημα-διάλεξησταπλαίσιαανταλλαγώνERASMUSστοΝεοελληνικόΙνστιτούτοτηςΣορβόννης(InstitutNeacuteo-helleacuteniqueParisIV)2232016

10 laquo Lhistoire au feacutemininLa SeptiegravemeDeacutepouille dEugeacutenie Fakinou raquo Διάλεξη στο ΕθνικόΙνστιτούτοΑνατολικώνΓλωσσών(INALCO)Παρίσι2132016

11 laquoΈμφυλα διχοτομικά σενάρια η Σαλώμη του Καβάφηraquo Διάλεξη στο Colloquium τουΤμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών Πανεπιστημίου Κύπρου Λευκωσία832016

12 laquoΜυθολογίες και σύμβολα του Ρομαντισμούraquo Μάθημα-διάλεξη στα πλαίσια τωνμαθημάτων για την τέχνη και τον πολιτισμό του Μακεδονικού Μουσείου ΣύγχρονηςΤέχνης(laquoΟΡομαντισμόςκαιταφανερώματάτουστηνπολιτικήφιλοσοφίαλογοτεχνίαεικαστικάκαιμουσική-Ευρώπη-Αμερική-Ελλάδαraquo)1822016

13 laquoLadiesportraitsfromanon-ladiesmanWomeninCavafyspoetryraquoΟμιλία(στααγγλικάμεταυτόχρονηδιερμηνείασταγιαπωνέζικα)μετάαπόπρόσκλησητηςκαθMasakoKidoKyoritsuWomensUniversityκαιτηςΕλληνοϊαπωνικήςΈνωσης(GreeksofJapan)Τόκυο6112015 Στο πλαίσιο της διάλεξης οργανώθηκε έκθεση με τα προσωπικά βιβλία τουβραβευμένουμεταφραστήτουΚαβάφηστηνΙαπωνίαHisaoNakaiοοποίοςήτανεπίσημοςπροσκεκλημένος Το κείμενο της διάλεξης τυπώθηκε σε ιαπωνική μετάφραση τουνεοελληνιστήMasatoshiMogi ο οποίος επιμελήθηκεκαισυμπεριέλαβεστο τομίδιοπουμοιράστηκε τη βιογραφία του ποιητή ενδεικτική βιβλιογραφία για τον Κ Π Καβάφηκαθώςκαιμεταφράσειςτωνπιογνωστώνκαβαφικώνποιημάτων

14 laquoΓιώργοςΡακοβαλήςολυρισμόςτηςαθωότηταςraquoΤιμητικόαφιέρωμαστονΦλωρινιώτηποιητήκαιζωγράφοΓΡακοβαλή(1962-1988)ΔήμοςΚαλαμαριάς2132015

15 laquoΟ μύθος του Δον Ζουάν στη λογοτεχνίαraquo Στρογγυλή τράπεζα στα πλαίσια τουαφιερώματοςστοΜολιέροσεσυνεργασίαμετοΚΒΘΕ(BigDay)832015

16 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo Διάλεξη στα πλαίσια του Προγράμματος IDEX(Translatio) Transcriptions traductions adaptations reacute-eacutecritures στο τμήμα ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτουΣτρασβούργου23102014

17 laquoΑνατομίαενόςεγκλήματοςΙουδήθκαιΟλοφέρνηςraquoΕπιστημονικήΣυνάντησηΕργασίαςΝεοελληνικής και Συγκριτικής Φιλολογίας Γραμματολογία-Ιστορία-Σύγκριση ΜνήμηΓιώργουΒελουδήΙωάννινα2-362014

18 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoσταπλαίσιατωνΦιλολογικώνβραδινώντουΣυλλόγουΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(Θεσσαλονίκη2122013)

19 laquoΜισό-ενμέρειηδιαλεκτικήτηςαμφισημίαςκαιοιτεχνικέςτηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquo Κεντρική ομιλία στο 9ο Συνέδριο laquoΕλληνική Γλώσσα και Ορολογία (Αθήνα7112013)

20 laquoΟιγυναίκεςτουΚαβάφηαπότηΣαλώμηστιςβυζαντινέςαυτοκράτειρεςraquoΔιάλεξησταπλαίσια του σεμιναρίου των ΜΜικέ ndash ΘΠαυλίδου ndash ΚΚίτση στις Σπουδές φύλου(ΓΛΩΓΣΓ400)(2152013)

21 laquoΚΠΚαβάφηςΑπότηναλληλογραφίαστοέργοτουraquoΔιάλεξηστηΔημοτικήΒιβλιοθήκηΚαβάλαςlaquoΒασίληςΒασιλικόςraquo(Καβάλα1552013)

11

22 laquoΤοευάλωτοσώματηςενοχήςβιβλικέςηρωίδεςκαιέμφυλεςταυτότητεςraquoΔιάλεξησταπλαίσια του σεμιναρίου των ΜΜικέ ndash ΘΠαυλίδου ndash ΚΚίτση στις Σπουδές φύλου(ΓΛΩΓΣΓ400)(Θεσσαλονίκη1122012)

23 laquoΤεχνικές ανάγνωσης και παρανάγνωσης στη Σαλώμη του Ψυχάρηraquo Kolloquium fuumlrBachelorundMagisterarbeitenInstitutfuumlrNeograumlzistik(Βερολίνο162010)

24 laquoLrsquoAlexandriedeCavafy MytheetreacutealiteacuteraquoΔιάλεξηστοσύλλογο Jean-GabrielEynard(Γενεύη422010)

25 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιο(Κάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)

26 laquo La force de dormir versions drsquoinsomnie chez Michel Faiumlsraquo Κύκλος διαλέξεων τουΝεοελληνικούΙνστιτούτουτηςΣορβόννηςΠανεπιστήμιοΣορβόννης(Παρίσι1812007)

27 laquoIdentiteacutesgrecquesetidentiteacutesbarbaresCavafyetMiloszraquoFranco-GraecaκείμεναιδέεςκαιεικόνεςενκινήσειΗμερίδατουτμήματοςΓαλλικώνΣπουδώνκαιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία27112006)

28 laquoΗαλληλογραφίατουΚΠΚαβάφηraquoΔιάλεξηστονΣύλλογοΕλλήνωνΓενεύης(Γενεύη18102006)

29 laquoRepreacutesentationsdelapeaudanslalitteacuteraturedelafin-de-siegravecleraquoΔιάλεξηστοσεμινάριοτης γαλλικής λογοτεχνίας του ΑΛαμπρόπουλου στο Τμήμα Γαλλικών Σπουδών καιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία19102004)

30 laquoLalanguedeCPCavafyraquoΔιάλεξηστοΤμήμαΑρχαίωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύηςσταπλαίσιατουμαθήματοςΙστορίαςτηςΓλώσσας(2352003)

31 laquo CCavafy et la poeacutetique du silence raquo Διάλεξη στο Πανεπιστήμιο Marc-Bloch τουΣτρασβούργου(Στρασβούργο2432003)

32 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedesdieuxchezCCavafyraquoΔιάλεξηστηνΕταιρείαΝεοελληνικώνΣπουδών(Παρίσι1532003)

33 laquoLrsquoimagedelamegraveredanslachansonpopulairegrecqueraquoΔιάλεξηστοΛύκειοΕλληνίδωνΓενεύης(Γενεύη1532002)

34 laquo Une preacutesentation du poegravete CPCavafy raquo Διάλεξη στο Σύλλογο Ελληνίδων γυναικών(Γενεύη2112001)

35 laquo Signe et simulacre lrsquoaventure poeacutetique de Salomeacute chez Cavafis et Seacutefeacuteris raquo GeorgesSeacutefeacuterisΗμερίδατουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτουΣτρασβούργουMarcBloch(Στρασβούργο2252000)

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΣΕΣΥΝΕΔΡΙΑΜΕΣΥΣΤΗΜΑΕΠΙΛΟΓΗΣΤΩΝΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ

1 laquoldquoΕπιbrvbar της βαρβαbrvbar ρου ταυbrvbar της γηςrdquoraquo Τοπιbrvbarα θαναbrvbar του στον Κ Π Καβαbrvbarφηraquo Περάσματαδιελεύσεις διαβάσεις όψεις μιας λογοτεχνίας εν κινήσει 15η Διεθνής ΕπιστημονικήΣυνάντηση ΤομέαΜΝΕΣ αφιερωμένη στη μνήμη του Δ ΝΜαρωνίτη (Θεσσαλονίκη 1-432017)

2 laquoLrsquoanatomiedrsquoun crimeau feacuteminin poison passion et autresdeacutelices raquo XXΙVeCongregravespluridisciplinairedesneacuteohelleacutenistesfrancophones(Στρασβούργο27-2952015)

3 laquoDecadentmythsinadigitaleraraquoEVAMINERVAJerusalemInternationalConferenceontheDigitisationofCulture(VanLeerInstituteΙερουσαλήμ10-12112014)

4 laquoΑποσπάσματα ερωτικού λόγου η αλληλογραφία Μαρώς-Σεφέρηraquo 14η ΕπιστημονικήΣυνάντησηΤομέαΜΝΕΣστημνήμητουΞενΚοκόλη(Θεσσαλονίκη27-3032014)

12

5 laquoΕκδοχές της σεφερικής Σαλώμηςraquo Μαθητικό συνέδριο για τον Γιώργο ΣεφέρηΖωγράφειοΛύκειοκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014)httpwwwlivemediagrvideo66978

6 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο ΕπίσκοποςΠηγάσιοςraquo ΔιεθνέςΣυμπόσιο Κ Π Καβάφης Ελληνικός και Οικουμενικός Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό ΚέντροΔελφών (Δελφοί 5-772013)httpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

7 laquoΓυναικείες μορφές στο Βυζάντιο του Καβάφηraquo 150 χρόνια Κ Π ΚαβάφηςΜαθητικόΣυνέδριο Ζωγράφειο Λύκειο και Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 11-1342013)httpswwwyoutubecomwatchv=bKR6jA_svT4

8 laquoΑπό τηνΗρωδιάδα του Flaubert στη laquoΣαλώμηraquo τουΨυχάρη ιστορικές ταυτίσεις καιψευδείςταυτότητεςraquo13ηΔιεθνήςΕπιστημονικήΣυνάντησηαφιερωμένηστημνήμητουΠανΜουλλά(Θεσσαλονίκη3-6112011)

9 laquoLeparieacutepistolaireoularoutinedelrsquointimedanslacorrespondancedeGeorgesSeacutefeacuterisraquoLequotidien 9οδιεθνέςσυνέδριο της Ελληνικής ΣημειωτικήςΕταιρείας (Λευκωσία 5-7112010)

10 laquoΓιατασκουπίδιακατευθείαννοσολογίαπάθηπληγέςκιενσώματεςταυτότητεςστονερωτικόΚαβάφηraquo4οΠανευρωπαϊκόΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΤαυτότητεςστονελληνικόκόσμο(Γρανάδα9-1292010)

11 laquoPlaidoyerpourunbourreau lamiseagravemortdeSalomeacuteraquoVictimeSubstantiffeacutemininΣυνέδριοτηςΙστορίαςτωνΘρησκειώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη8-932010)

12 laquoPrincessesjuivesetreinesdeJudeacuteeJudithSalomeacuteetMadeleineraquo21οΔιεθνέςΣυνέδριοτωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Λυόν27-2952009)

13 laquoΗ μνήμη του γήρατος και το τέλος του Δον Ζουάνraquo Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρία Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Γενικής και ΣυγκριτικήςΓραμματολογίαςτουΠανεπιστημίουΑθηνών(Αθήνα27-30112008)

14 laquoRemacircchersonpasseacutenourrituresnostalgiquesoulesaventuresdumoidansdeuxreacutecitscontemporains (La gourmandise Ratatouille)raquo AutoBioPhagies Διεθνές Συνέδριο τουΤμήματος Γαλλικών Σπουδών και Σύγχρονων Γλωσσών του Πανεπιστημίου Κύπρου(Λευκωσία3110-2112008)

15 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης και Καβάφηςraquo PhilologieGeschichte Ideologien und Mentalitaumlten Sprachwissenschaft 10ο συνέδριο τηςΓερμανικήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βερολίνο20-2162008)

16 laquo Samuel Baud-Bovy traducteur de Cavafy raquo Samuel Baud-Bovy (1906-1986)neacuteohelleacuteniste ethnomusicologue musicien Διεθνές Συνέδριο του Tμήματος ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύης(Γενεύη24-25112006)

17 (σε συνεργασία με τον Μιχάλη Λασηθιωτάκη) laquoΔιακειμενικότητα και βιογραφικέςπρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουμιαπρώτηπροσέγγισηraquoΟελληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώνα3οΔιεθνέςΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βουκουρέστι2-462006)

18 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoPoeacutesieetinsulariteacute Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Πανεπιστημίου JeanMoulin-LyonIII(Λευκωσία17-1832006)

19 laquoGenegraveveetladynamiquedulieuraquoΡοδανούθείονκάραhellipGenegraveveetlaGregravecemoderneΔιεθνέςΣυνέδριοτουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη21-22112003)

13

20 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoLecorpsdanslalanguelalitteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques 18ο Διεθνές Συνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ναντέρ15-1752003)

21 laquoLrsquoAlexandriedeConstantinCavafyapogeacuteeoudeacuteclinraquoConstantinCavafy(1863-1933)poegravete des confins Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου της Βουργουνδίας (Ντιζόν1832003)

22 laquoΕξωτισμόςκαιπαράδοσηστοΧαμένονησίτουΚαραγάτσηraquoΗΕλλάδατωννησιώναπότη Φραγκοκρατία ως σήμερα 2ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας ΝεοελληνικώνΣπουδών(Ρέθυμνο10-1252002)

23 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoLavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniques 17ο Διεθνές Συνέδριο των Νεοελληνιστών των ΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ντιζόν10-1252001)

24 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoLesentimentreligieuxdansla litteacuteratureneacuteo-grecque 16οΔιεθνέςΣυνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Στρασβούργο27-2951999)

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣΒΙΒΛΙΩΝ

1 ΠαρουσίασητηςποιητικήςσυλλογήςτηςΓεωργίαςΤριανταφυλλίδουΔανεικάΑγύρισταΚίχληΑθήνα2017ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίου2017σεσυνεργασίαμετηνΜαίρηΜικέκαθΑΠΘκαιτηνΓιώταΚριτσέληεκδότρια1352017

2 Παρουσίαση της ποιητικής ανθολογίας του Σωτήρη Τριβιζά Ελάσσονες ποιητές τουμεσοπολέμουΚαστανιώτηςΑθήνα2015σεσυνεργασίαμετονΝίκοΔαββέτασυγγραφέακαιΘέμηΚατριόψυχίατροΚαφέΓαζία1832016

3 Παρουσίασητουποιητικού έργου τηςΜαρίαςΠολυδούρηΤαποιήματα επιμ ΧριστίναΝτουνιάΒιβλιοπωλείοτηςΕστίαςΑθήνα2014ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίουσεσυνεργασίαμε τονΔημήτρηΚαργιώτηαναπληρωτήκαθΠΙ καιΧριστίναΝτουνιά καθ ΕΚΠΑ852015

ΛΟΙΠΕΣΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

1 (σε συνεργασία) laquoMixed Reality Gamified Presence and Storytelling for VirtualMuseumsraquoEncyclopediaofComputerGraphicsandGamesMeteor-Springer2018

2 ΕισαγωγήΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςΑθήναΑιώρα2018 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

ΑνθούλαΔανιήλlaquoΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςraquoΔιάστιχο2Μαρτίου2018 httpdiastixogrkritikesdiafora9269-kavafis-simeiomata

3 laquo La peau de chagrin A contemporary narrative raquo Πρόλογος στην έκδοση του

μυθιστορήματοςτουBalzacLapeaudechagrineacuteditionsPeaudeChagrinParis2015httpwwwpeaudechagrincomdiary2017411power-and-will-or-negotiating-desire

14

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΑΚΟΡΜΟΥ

ΝΕΦ203Νεοελληνικήποίηση(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2011-20122012-132013-20142015-16)

ΝΕΦ204Νεοελληνικήπεζογραφία(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2017-18)

ΝΕΦ205Νεοελληνικήποίηση(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2012-20132015-16)

ΝΕΦ206Νεοελληνικήπεζογραφία(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2011-122013-142015-16συνδιδασκαλίαμετονΛάμπροΒαρελά)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ

ΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVΙ(1914-1944)ΚΠΚαβάφηςΣτόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΠΚαβάφηΙδιαίτεραθαεξεταστείηστάσητηςκριτικήςαπέναντιστηνποίησητουΑλεξανδρινού και θα διερευνηθεί πώς η σχέση αυτή επηρεάζει και διαμορφώνει τα όρια τηςποιητικής ανάγνωσης σ΄ ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο λογοτεχνικό τοπίο από την εποχή τηςπρώτηςδιάλεξης τουΞενόπουλουγια τονΚαβάφηως τησημερινήσταθερήτουαναγνωστικήδημοφιλίαΝΕΦ262ΕρευνητικάπροβλήματακαιζητήματατηςνεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)ΤοκαβαφικόΒυζάντιο(Εαρινόεξάμηνο2017)Μεβάσητοσώματηςκαβαφικήςποίησηςαλλάκαιτωνπιοπροσωπικώνκειμένων(ΣημειώματαΕπιστολές)στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησχέσητουlaquoποιητή-αναγνώστηraquoΚΠΚαβάφημετηβυζαντινήλογοτεχνίακαιναπεριγραφείομηχανισμόςτηςποιητικήςδημιουργίαςως καθρέφτης της μυστικής ζωής των άλλων κειμένωνΜε άξονα την laquoιστορική μέθοδοraquo τουΑλεξανδρινού έμφαση θα δοθεί στο πώς ενσωματώνονται στην καβαφική τυπολογία οιβυζαντινοίαυτοκράτορεςπώςεξιστορείταικαιπαρωδείταιηπερίπτωσητουΙουλιανούστιςπιοκρίσιμεςκαιαντιφατικέςακμέςτουπώςταβυζαντινάμοτίβααπηχούντομεταρομαντικόπνεύμαστηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαΝΕΦ258ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ(Σεμινάριο)Γυναικείοιμύθοικαιηγενεαλογίατηςβίας(Χειμερινόεξάμηνο2016-17)Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούντοδίλημματηςταυτότηταςκαιοιεγγραφέςτηςβίαςως έμφυλα χαρακτηριστικά μέσα από τις συμβολικές αναπαραστάσεις μυθικών γυναικώνΜεέμφασηστηνποιητικήπαραγωγήτουΜεσοπολέμουθαμελετηθούνταδάνειακαιοισυμβάσειςτηςμυθοποιητικήςκατασκευήςμοιραίωνγυναικώνμεπαραδείγματααπότοΡομαντισμόέωςτημεταϋπερρεαλιστικήποίησηΝΕΦ251ΝεοελληνικάλογοτεχνικάκείμεναΙΙΙ(1880-1930)Ποίηση και ποιητική του Μεσοπολέμου (σε συνεργασία με τον Μιχ Γ Μπακογιάννη-Εαρινόεξάμηνο2015)Σκοποbrvbar ς του μαθηbrvbarματος ειbrvbarναι να εξεταbrvbar σει τους οbrvbarρους υποbrvbar τους οποιbrvbarους διαμορφωbrvbar θηκε τοεγχειbrvbarρημαγιατηνανανεbrvbarωσητηςπαραbrvbar δοσηςστηνελληνικηbrvbar ποιbrvbarησηκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατουΜεσοπολεbrvbarμου Πιο συγκεκριμεbrvbarνα θα δοθειbrvbar βαbrvbar ρος στο εbrvbarργο μιας ομαbrvbar δας ποιητωbrvbar ν οι οποιbrvbarοιεμφανιbrvbarστηκανμενσταγραbrvbar μματαbrvbar μαςκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατου20ουbrvbar αιωbrvbar να(1910)ωστοbrvbarσοεbrvbarδωσαν τον πιο αντιπροσωπευτικοbrvbar οbrvbar γκο του εbrvbarργου τους στη δεκαετιbrvbarα 1920-1930 και

15

χαρακτηριbrvbarστηκαναποbrvbar τουςκριτικουbrvbar ςκαιτουςμελετητεbrvbarςμεμιαποικιλιbrvbarαοbrvbarρων(Γενιαbrvbar του1920Αθηναικηbrvbar Σχοληbrvbar του νεορομαντισμουbrvbar και του νεοσυμβολισμουbrvbar Γενιαbrvbar του Καρυωταbrvbar κηνεοσυμβολιστεbrvbarςμετασυμβολιστεbrvbarς)

Μεbrvbarσααποbrvbar ποιηbrvbarματατωνΡωbrvbar μουΦιλυbrvbar ραΚωbrvbar σταΟυραbrvbar νηΝαπολεbrvbarοντοςΛαπαθιωbrvbar τηΤεbrvbarλλουΆγραΜηbrvbarτσου Παπανικολαbrvbar ου Μαριbrvbarας Πολυδουbrvbar ρη και Κ Γ Καρυωταbrvbar κη και αφουbrvbar αρχικαbrvbar θαπαρουσιαστειbrvbarτοπλεbrvbarγμακαταβολωbrvbar ναυτουbrvbar τουρευbrvbar ματοςτηςελληνικηbrvbar ςποιbrvbarησηςκυριbrvbarωςαποbrvbar τονγαλλικοbrvbar συμβολισμοbrvbar θα εξεταστουbrvbar ν οριbrvbarζουσες της ποιητικηbrvbar ς οbrvbarπως ειbrvbarναι η θεματοποιbrvbarηση τουιbrvbarδιουτουποιητικουbrvbar λοbrvbarγουτηςγραφηbrvbar ςκαιτουπροσωbrvbar πουτουποιητηbrvbar

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ουτοπίεςκαιετεροτοπίεςημυθολογίατουερειπίουστηνελληνικήλογοτεχνία(Χειμερινόεξάμηνο2015-16)Σεαντίθεσημετηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαόπουηερειπιολατρίαπαραπέμπεισταθεράστησαγήνητουθανάτουστην ελληνικήλογοτεχνικήπαραγωγήτααρχαίαερείπιαως ίχνοςτου ιστορικούπαρελθόντος συνδέονται δυναμικά με το παρόν και αποτελούν έναυσμα ενδοσκόπησηςΑντικείμενο του μαθήματος με βάση τη σχετική θεωρητική βιβλιογραφία (Macaulay DerridaΧαμηλάκης)είναιναδιερευνηθείησυνολικήενατένισητουερειπιώδουςτοπίουωςμιαδιαδικασίααποκάλυψηςήμύησηςτουποιητικούυποκειμένουκαιναεξεταστείωςσυνθήκητουπροσωπικούλυρισμούσεκείμενατωνΓΣεφέρηΑθΔημουλάΜΚαραγάτσηκάΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVI(1914-1944)

ΡώμοςΦιλύραςΗποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2015)

ΣτόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησυνθετότητατουποιητικούέργουτουΦιλύραέτσιόπωςδιαθλάται διαστρεβλώνεται και διασκορπίζεταιμέσααπότοκαλειδοσκόπιο της τρέλαςκυρίωςσταΠοιήματατηςΔιασποράςΣτοκατακλυσμικόσύμπανμιαςποίησήςπουλειτουργείωςαντίποδαςστοαφήγηματουΚαρυωτάκηπροτάσσεταιησάτιραοαυτοσαρκασμόςκαιοθρίαμβοςενόςεγώπουκατακερματίζεταισεπολλαπλάπροσωπείαδιαταράσσονταςτηνποιητικήγλώσσακαιανατρέπονταςτασυντακτικάσχήματαΜεβασικούςάξονεςτηδιασκόρπισητουνοήματοςτηνέκλειψητουποιητικούυποκειμένουμέσααπότηνδιαρκήεναλλαγήμύθωνκαιταυτοτήτωνκαιτιςαπρόβλεπτεςφωνητικέςκινήσειςανιχνεύεταιηπολυσημίακαιοιαποχρώσειςτηςνόσουστοέργοτουΦιλύρα

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ημυθολογίατουπρολεταριακούέρωτα(Χειμερινόεξάμηνο2013-2014)

Αντικείμενοτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούνμεβάσησύγχρονεςθεωρητικέςαναγνώσειςοικώδικεςτουπεριθωριακούερωτισμούστηνπεζογραφίακαιτηνποίησηκαινατοποθετηθούνσεέναν κοινό άξονα ιδεολογικής τοποθέτησης αλλά και φαντασιωτικής αναπαράστασης (Κ ΠΚαβάφης-ΝτίνοςΧριστιανόπουλος-ΝαπολέωνΛαπαθιώτης-ΠέτροςΠικρός-ΓιώργοςΙωάννου)

ΝΕΦ240ΝεοελληνικήγραμματείαΥποχρεωτικάκείμενα

ΚΓΚαρυωτάκηςΠοιήματακαιπεζά(Εαρινόεξάμηνο2013-2014)

Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΓΚαρυωτάκηΙδιαίτεραεξετάζεταιοτρόποςμετονοποίοηποιητικήδημιουργίατουΚαρυωτάκησυνδιαλέγεταικαιεπηρεάζειταλογοτεχνικάόριατηςεποχής

16

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

ΚΠΚαβάφηςΖητήματανεωτερικότητας(Χειμερινόεξάμηνο2012-2013)

Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη με έμφαση στις θεματικέςπαραμέτρουςτουκαβαφικούέργου(φιλοσοφικήιστορικήηδονική)Στόχοςείναιναδιερευνηθείπώς οι θεωρητικές αυτές κατηγορίες συνυπάρχουν αλληλοσυμπληρώνονται καιαλληλοαναιρούνται αποκαλύπτοντας αφενός τον διάλογο του ποιητή με τα πνευματικάσυμφραζόμενα της εποχής του αλλά και εντάσσοντας τον τελικά στην προβληματική τηςμετανεωτερικότητας

ΝΕΦ256ΝεοελληνικάρεύματακαικινήματαΙΙ(1914κε)

Ηποίησητουμεσοπολέμουπρόκλησηστομοντερνισμό(Εαρινόεξάμηνο2012-2013)

Στο μάθημα αυτό εξετάζεται η στροφή της ελληνικής ποίησης προς το εσωτερικό τοπίο τουμοντερνισμούμέσααπόκεντρικάθέματατηςποίησηςκαιτηςποιητικήςτουμεσοπολέμουΑπότην ναρκισσιστική ακηδία ως τον αυτάρεσκο ηδονισμό και την ποιητική κατεργασία τουβιώματοςοιελάσσονεςποιητέςτουμεσοπολέμουαναμετριούνταιμετηνlaquoΤέχνητηςΠοιήσεωςraquoδημιουργώνταςγέφυρεςμετηνπρωτοπορία

ΝΕΦ257ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)

Ηποιητικήτουεπιστολικούλόγου(Χειμερινόεξάμηνο2011-2012)

Μεβάσηαντιπροσωπευτικάαποσπάσματααπόσύγχροναεπιστολικάμυθιστορήματααλλάκαιπροσωπικέςαλληλογραφίεςποιητώνκαιανθρώπωντωνγραμμάτωνδιερευνάταιηυβριδικότητατου επιστολικού λόγου η ιερόσυλη εμπλοκή του αναγνώστη στις κειμενικές συνιστώσες ηασαφής ρητορική των αφηγηματικώνφωνών και τρόπων Στόχος του μαθήματος είναι αφούεξεταστούν ζητήματα ορολογίας και μεθοδολογίας να οριστούν τα κύρια χαρακτηριστικά τηςεπιστολογραφίαςωςλογοτεχνικούείδους

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Μύθοικαιμορφέςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2011-2012)

Αντικείμενο τουμαθήματος είναι ναμελετηθούνοι μύθοι και οι μορφέςπουδεσπόζουνστουςθεματικούς ορίζοντες της ελάσσονος μεσοπολεμικής ποίησης Από τον Δον Κιχώτη τουΚαρυωτάκητουΦιλύρακαιτουΟυράνημέχριτιςανάλγητεςηρωίδεςτουύστερουΑισθητισμούπροκύπτειητυπολογίαενόςμεταρομαντικούήρωαπουφέρειμεντοστίγματηςευρωπαϊκήςτουπροέλευσηςαπεγκλωβίζειδετηνποιητικήενδοχώρααπότουςlaquoεγχώριουςraquoμύθουςΣταπλαίσιατουμαθήματοςμελετώνταικυρίωςποιητέςτηςγενιάςτουrsquo20μεστόχοναδιερευνηθείηέννοιατουμύθουέτσιόπωςδιαμορφώνεταιαπόταιδεολογικάκαιαισθητικάσυμφραζόμενατηςεποχής

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΝΕΦ600Ερευνητικήμεθοδολογία

Νεοελληνικές σπουδές (συνδιδασκαλία με τις συναδέλφους Γ Φαρίνου-Μαλαματάρη ΛέναΑραμπατζίδουΜαρίαΙατρού)(Χειμερινόεξάμηνο2013-142016-172017-18)

ΝΕΦ608ΕιδικάθέματαποίησηςΙΙ

Ηποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2016)

17

Μεάξοναβασικέςθεωρητικέςπροσεγγίσειςπάνωστηνιστορίατηςτρέλαςκαιτησχέσητηςμετηλογοτεχνία (Foucault Derrida) αντικείμενο του σεμιναρίου αποτελεί ο διαρκής διάλογος τηςτρέλαςκαιτηςλογικήςέτσιόπωςαποτυπώνεταιστηνελληνικήλογοτεχνίααπότατέλητου19ουαιώνα μέχρι σήμερα Με κειμενικά παραδείγματα ποιητικά και πεζογραφικά η εμπειρία τηςτρέλας είτε ώς απόρροια του ψυχιατρικού ρομαντισμού (Σολωμός ΠαπαδιαμάντηςΕπισκοπόπουλος) είτε ως η ανελέητη γλώσσα της γυναικείας σεξουαλικότητας (ΚαραπάνουΚιτσοπούλου) αποκαλύπτουν τη σκοτεινή ενότητα ανάμεσα στη λογική και τo παράλογοδιαμορφώνονταςέναλογοτεχνικόμοτίβοπουεπαναλαμβάνεταιθέτονταςδιαρκώςτοζήτηματηςαυτοαναπαράστασης της καλλιτεχνικής δημιουργίας του κοινωνικού αποκλεισμού και τηςεσωτερικήςαναζήτησης

ΝΕΦ619ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ

Όψειςτηςαρχαιότηταςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2018)

Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείηθεματικήτωνερειπίωνέτσιόπωςεκφράστηκεαπότα τέλη του Διαφωτισμού έως και τις αρχές του εικοστού αιώνα Με βάση την λογοτεχνικήδιαχείριση του μύθου της Πομπηίας θα συγκριθούν κείμενα του ρομαντισμού και τουμεταρομαντισμού που αξιοποιούν την ρομαντική αγωνία για τον χρόνο προβάλλονταςφαντασιωτικά και επίμονα το μοτίβο της καταστροφής Στον αντίποδα της αφήγησης τηςκαταστροφήςκαι του τέλους θαπαραβληθεί ομύθος τηςΑκρόποληςωςπαράδειγμα εθνικήςαντοχήςκαι ιστορικήςαξίαςπαράδειγμαπουγονιμοποιεί κυρίως εθνοκεντρικάοράματααλλάσυχνά συνδέεται και με την έννοια της παρακμής Συγκρίνοντας τα δύο μοτίβα με βάσηκεφαλαιώδηκείμενατηςευρωπαϊκήςγραμματείαςκαιαντίστοιχαελληνικά(ΚαβάφηςΠαλαμάςΣεφέρηςΚαραγάτσης)θαφωτιστείσεμιασύγχρονηπροοπτικήηαγωνίατηςαναπαράστασηςτουπαρελθόντος

18

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣΤΜΗΜΑΝΕΩΝΕΛΛΗΝΙΚΩΝ(1998-2011)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΓΛΩΣΣΑΣΚΑΙΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ(BACHELOR)Εισαγωγήστηνεκμάθησητηςγλώσσαςασκήσειςπροφορικήςκαιγραπτήςέκφρασης(επίπεδοΙκαιΙΙ)Τεχνικέςμετάφρασης(ελληνικά-γαλλικάmiddotθέμαευθύκαιαντίστροφο)ΜΑΘΗΜΑΤΑΙΣΤΟΡΙΑΣΤΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣΙστορίατηςνεοελληνικήςλογοτεχνίαςΤεχνικέςανάλυσηςλογοτεχνικώνκειμένων(Explicationdestextes)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)ΤεχνικέςτηςγραπτήςέκφρασηςΔοκίμιο(Dissertation)(2004-2011)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΣΕΜΙΝΑΡΙΑΣΥΓΧΡΟΝΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)Tομοτίβοτηςμεταμφίεσηςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(σεσυνεργασίακαιμετοτμήμαΣπουδώνΦύλουEacutetudesGenre)(χειμερινόεξάμηνο2004-2005)ΤοφανταστικόστοιχείοστονΠαπαδιαμάντητονΚαβάφηκαιτονΚαραγάτση(χειμερινόεξάμηνο2002-2003)ΟθάνατοςτωννέωνστηνποίησητουΚΠΚαβάφη(εαρινόεξάμηνο2001-2002)ΗερωτικήαλληλογραφίαΣεφέρηΕγγονόπουλουΠΔέλτα(χειμερινόεξάμηνο2010-2011)Κινηματογράφοςκαιλογοτεχνία(χειμερινόεξάμηνο2009-2010)Μοιραίεςγυναίκεςστηννεοελληνικήλογοτεχνία(ΑρχαιότηταΠαλαιάκαιΚαινήΔιαθήκη)(εαρινόεξάμηνο2008-2009)Τριαντάφυλλα και ρόδα Η γενιά του είκοσι και η ποίηση του μεσοπολέμου (Άγρας ΦιλύραςΚαρυωτάκης)(χειμερινόεξάμηνο2006-2007)Τοεπιστολικόμυθιστόρημα(χειμερινόεξάμηνο2005-2006)Ηπόλησεσύγχροναελληνικάκείμενα(χειμερινόεξάμηνο2003-2004)Ηεικόνατουάλλουγυναικείεςποιητικέςφωνές(εαρινόεξάμηνο2003-2004)

19

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών

1 Δέσποινα Μπισχινιώτη laquoΕγγραφές του βίαιου θανάτου στη σύγχρονη ελληνικήπεζογραφία ζητήματα γραφής αναπαράστασης και ιδεολογικής λειτουργίαςraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

2 ΓιώργοςΠοιμενίδηςlaquoΣεξουαλικότητακαιπολιτικήστημεταπολιτευτικήπεζογραφίαraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 Μαρία Σιδέρη laquoΣωματικότητα και ταυτότητα στην αρχειακή έρευνα το σώμα ωςεργαλείοτεκμηρίωσηςκαιαρχείοraquoΕπόπτριαΑγγελικήΑυγητίδουΤμήμαΕικαστικώνκαιΕφαρμοσμένωνΤεχνώνΣχολήΚαλώνΤεχνώνΠανεπιστήμιοΔυτικήςΜακεδονίας(2021)

2 Παυλίνα Εξαδακτύλου laquoΌψεις της ελληνικής κρίσης στην πεζογραφία 2010-2016Μυθοπλασία- ιδεολογία και ιστορική πραγματικότηταraquo Επόπτρια Ιωάννα Ναούμ(2021)

3 ΒάσωΘεολόγουlaquoΤοανέκδοτοέργοτουΘράσουΚαστανάκηraquoΕπόπτριαΜαίρηΜικέ(2018)

4 ΜαρίαΑποστολίδουlaquoΤοζήτηματουκακούστηνελληνικήπεζογραφίααπότηγενιάτου1880έωςτηγενιάτου1920raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2019)

5 Κοσμάς Κοψάρης laquoΌψεις της επίδρασης της γενιάς του rsquo20 στη γενιά του rsquo70raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2018)

6 Riccardo Valente laquoEvidence based GEO-DARM (Data and Archaeological researchManagement)modelformulti-userdatasharingraquoPolitecnicodiMilano(2017)[ΜετάαπόπρότασητηςεπόπτριαςτηςδιατριβήςκαθRaffaelaBrumanaκαισεσυνεργασίαμε τουςκαθPPergola (CNRS)και IanBaiff (DurhamUniversity) ησυμμετοχήμουστηναξιολόγησητηςωςεξωτερικόμέλοςτηςεπιτροπήςεστιάστηκεστακεφάλαια3και4πουαφορούσαντηνκατασκευήτηςταυτότηταςκαιζητήματαφιλοσοφίαςκαιαρχαιολογίας]httpsbeepmetidpolimiitwebabcphdreviews

7 ΒασιλικήΤσάκνηlaquoΓλώσσακαιύφοςσταελληνόγλωσσαποιήματατουΚΚαβάφηορόλος συγκεκριμένων γλωσσικών και υφολογικών στοιχείων στη συγκάλυψη τηνυποβολή ή και την αποκάλυψη του φύλου και στη διερεύνηση των σχέσεων τωνφύλωνraquoΕπόπτηςΓΚεχαγιόγλου(2016)

8 ΒασιλικήΓΤσιρέβελουlaquoΜοντερνισμόςκαιΜετάφρασηΗπερίπτωσητουTSEliotστηνΕλλάδαraquo(1933-1974)raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2015)

9 ΚωνσταντίνοςΦρουζάκης laquoΓ Γεραλής μια όψιμηφωνή του νεοσυμβολισμού στηνπρώτημεταπολεμικήγενιάraquo(2011)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(κύριαεπιβλέπουσα)

1 Μαρία Γεωργιάδου laquoΜύθοι και στερεότυπα της ανδρικής πορνείας στη σύγχρονηνεοελληνικήπεζογραφίαraquo(2018)

2 ΕλένηΜατσούκη laquoΑμαρτίεςγονέωνηλογοτεχνίακαθρέφτηςτηςοικογένειαςστηνπεζογραφίατου21ουαιώναraquo(2018)

3 Μαίρη Κλιγκάτση laquoΠοιητικές ανακατασκευές της Εύας στη σύγχρονη νεοελληνικήποίησηraquo(2018)

4 Μαρία-ΑθανασίαΚόσσυβαlaquoΗφθίσηωςνόσοςπάθουςΛογοτεχνικέςμεταφορέςτηςφυματίωσηςσεγυναικείουςχαρακτήρεςαπότηνηθογραφίαστομεσοπόλεμοraquo(2018)

20

5 Στέφανος Κυριακού laquoΗ αντοχή της ψυχανάλυσης Το μυθιστορηματικό έργο τηςΆντζελαςΔημητρακάκηraquo(2018)

6 ΚαλλιόπηΣεφεριάδουlaquoΟΚΚαρυωτάκηςκαιτοείδωλοτουεθνικούποιητήraquo(2018)7 Μαρκία Λιάπη laquoΟ μύθος της γυναικότητας στη γυναικεία μεταϋπερρεαλιστική

ποίησηraquo(2017)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 ΣτυλιανήΣταματίουlaquoΛογοτεχνικέςφιλολογικέςκαικαλλιτεχνικέςσυνεργασίεςστηνεφημερίδαΔημοκρατία(1923-1927)Αποδελτίωσηκαικριτικήαποτίμησηraquo(2017)

2 ΑλεξάνδραΓερακίνηlaquoΗπόλητωνΑθηνώνστηλογοτεχνίατηςκρίσηςraquo(2017)3 Δήμητρα Κιτσίνου laquoΤρόποι αναπαράστασης του καλλιτεχνικού πορτρέτου σε

πεζογραφικάέργατηςπεριόδου1983-2004raquo(2017)4 ΓιώργοςΠοιμενίδης laquoΌψεις της αναπαράστασης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας στο

έργοτουΓιώργουΙωάννουraquo(2016)5 ΠαντελήςΖεμπίληςlaquoΤοπεριοδικόταΝέαΕλληνικάτουΡένουΑποστολίδηraquo(2016)6 Maryna Nazarenco laquoΗ ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του Μεσοπολέμου η

ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου τηςνεοτερικότηταςraquo(2016)

7 ΣοφίαΟικονομίδουlaquoΗπρόσληψητουΚΠΚαβάφηστογερμανόφωνοχώροraquo(2015)8 Otildezlem Kardas laquoΗ παρουσία της Κωνσταντινούπολης σε Έλληνες πεζογράφουςraquo

(2015)9 ΑντιγόνηΝικολέτουlaquoΑλέξανδροςΜάτσαςΆπανταΠοιήματαΦιλολογικήεπιμέλειαraquo

(2015)10 ΙωάνναΠαπάκηlaquoΤοάστυσεμυθιστορήματατηςΣώτηςΤριανταφύλλουraquo(2015)11 ΙωάννηςΒαγγελοκώστας laquoΜάναείσεσύήύαιναΑναπαραστάσειςτηςμητρικής

ταυτότηταςσεπεζογραφικάκείμενατωνΤαχτσήΜάτεσιΔημητρίουΚαρυστιάνηraquo(2015)

12 Αικατερίνη Γιαννοπούλου laquoΟ αρχαίος ελληνικός μύθος στην ποίηση του Δ ΠΠαπαδίτσαraquo(2014)

13 ΔέσποιναΜπισχινιώτηlaquoΣεξουαλικότητασχέσειςεξουσίαςκαισωματικέςεν-γραφέςσεπεζογραφικάκείμενατηςδεκαετίαςτου1920raquo(2014)

14 MrsuljaJordankalaquoOΚΠΚαβάφηςκαιημεταποικιακήθεωρίαraquo(2014)15 Γεώργιος Καλογήρου laquoΠαράλληλες διαδρομές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς

ΠοίησηκαιγλώσσαστοέργοτουΝίκουΚαρούζουκαιτουΜιχάληΚατσαρούraquo(2013)16 Αναστασία Χαλκιά laquoΑναπαραστάσεις της μητέρας σε μοντερνιστικά και

μεταμοντερνιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα Η κόρη συγγραφέας και ηεπαναδιαπραγμάτευσητωνσχέσεωνμετημητέραraquo(2013)

17 Ειρήνη-Ιωάννα Σάμιτα laquoΜορφές της βίας και σωματικές εν-γραφές Α ΦραγκιάςΛοιμός(1972)καιΔΔημητριάδηςΠεθαίνωΣανΧώρα(1979)raquo(2012)

18 Κώστας Δρουγαλάς laquoΜελαγχολία στην άκρη της πόλης Η μελαγχολία σταμυθιστορήματατηςΣΤριανταφύλλουraquo(2012)

19 Μαρία Μπεχλιβάνου laquoΑπό το χαρτί στην οθόνη Ζητήματα της ηλεκτρονικήςλογοτεχνίαςraquo(2012)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(MASTER)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών

bull Dana Taligova laquoΗ εναλλακτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα (ΚαστοριάδηςΦωτόπουλοςBookchin)raquo(2009)

bull CorneliaTogealaquoΗαίσθησητουτοπίουστονFreacutedeacutericBoissonasraquo(2008)bull RamziToumalaquoΗχρήσητωνgreeklishraquo(2007)

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

4

Ημερομ γέννησης 561968 Τηλ 231 0997092 E-Mail marthatvlitauthgr Ιστότοπος martha-vassiliadipapagiannakisorg

ΜΑΡΘΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ

5

ΣΠΟΥΔΕΣΔΙΠΛΩΜΑΤΑ

2004 DoctorategravesLettres(Διδακτορικόδίπλωμα)στηΝεοελληνικήΦιλολογία

ΠανεπιστήμιοΓενεύηςΕλβετία

Τίτλος διατριβής laquoLes fastes de la Deacutecadence dans lrsquoœuvre de ConstantinCavafyraquo [ΗλάμψητηςΠαρακμήςστο έργο τουΚΚαβάφη]Βαθμός laquoΆρισταομοφώνωςraquo(tregraveshonorableaveclesfeacutelicitationsdujuryagravelrsquounanimiteacute)

1998-2004 ΥποψήφιαδιδάκτοραςΝεοελληνικήςΦιλολογίας

ΠανεπιστήμιοΓενεύηςΕλβετία

Ειδίκευση Νέα Ελληνική γλώσσα και λογοτεχνία Συγκριτική ΓραμματολογίαΓαλλικήΛογοτεχνίατου19ουαιώναΙστορίατηςΛογοτεχνίας

Επόπτες καθηγητές Μιχάλης Λασηθιωτάκης (Πανεπιστήμιο Γενεύης) καιΧρήστοςΠαπάζογλου(INALCOΠαρίσι)

Τμήμα Νέων Ελληνικών και Τμήμα σλαβικών μεσογειακών και ανατολικώνγλωσσών(MESLO)

1996-1998 Υποψήφια διδάκτορας Συγκριτικής Γραμματολογίας και ΝεοελληνικήςΦιλολογίας

ΠανεπιστήμιοΣορβόννης-ΠαρίσιIVΓαλλία

ΕπόπτεςκαθηγητέςPierreBrunelκαιGuy-MichelSaunier

Τμήμα Γαλλικής Φιλολογίας και Συγκριτικής Γραμματολογίας και ΤμήμαΝεοελληνικώνΣπουδών

1994 DEA(Μεταπτυχιακόδίπλωμα)στηΣυγκριτικήΓραμματολογία

ΠανεπιστήμιοΣορβόννης-ΠαρίσιIVΓαλλία

Μεταπτυχιακή εργασία laquoLe cultede laBeauteacute chezBaudelaire etCavafyraquo (ΗλατρείατηςομορφιάςστονBaudelaireκαιτονΚαβάφη)

ΕπόπτεςκαθηγητέςPierreBrunelκαιGuy-MichelSaunier

Τμήμα Γαλλικής Φιλολογίας και Συγκριτικής Γραμματολογίας και ΤμήμαΝεοελληνικώνΣπουδών

1993 ΖwischenpruumlfunginFranzoumlsischerLiteraturwissenschaft

(ΕνδιάμεσηπροπτυχιακήεξέτασηΓαλλικήςΦιλολογίας)

ΠανεπιστήμιοΚολωνίαςΓερμανία

ΤελικήεργασίαlaquoDelrsquoamourdeStendhalraquo(ΠερίέρωτοςτουΣταντάλ)

ΥπότροφοςErasmus[1991-1992εαρινόεξάμηνο]

1992 ΠτυχίοΕλληνικήςΦιλολογίας

ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκηςΕλλάδα

ΕιδίκευσηΜεσαιωνικήκαιΝεοελληνικήΦιλολογία

6

ΠΡΟΫΠΗΡΕΣΙΑ

Μάρτιος2015-

σήμερα

Ιούνιος2011ndashΜάρτιος2015

ΕπίκουρηΚαθηγήτριαΝεοελληνικήςΦιλολογίας

Τμήμα Φιλολογίας Τομέας ΜΝΕΣ Αριστοτέλειο ΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης

ΛέκτοραςΝεοελληνικήςΦιλολογίας

Τμήμα Φιλολογίας Τομέας ΜΝΕΣ Αριστοτέλειο ΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης

Οκτώβριος2011-Αύγουστος2013

ΜέλοςσυνεργαζόμενουΕκπαιδευτικούΠροσωπικού(ΣΕΠ)

ΕλληνικόΑνοικτόΠανεπιστήμιο

ΘεματικήΕνότηταΙστορίατηςΕυρωπαϊκήςΛογοτεχνίας(ΕΠΟ21)

2004ndashΙούνιος2011 Λέκτορας(maicirctre-assistante)

ΤμήμαΝέωνΕλληνικώνΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςΕλβετία

2005 Πιστοποιητικό κατοχής τυπικών και ουσιαστικών προσόντωνγια υποβολή υποψηφιότητας σε θέση maicirctre de confeacuterences(μόνιμουΕπίκουρουΚαθηγητή)σταγαλλικάπανεπιστήμια

15ος τομέας Αραβική κινεζική ιαπωνική και ελληνική γλώσσα καιλογοτεχνία

1998ndash2004 ΒοηθόςΈρευνας(assistantedelarecherche)

ΤμήμαΝέωνΕλληνικώνΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςΕλβετία

ΕρευνητικόπρόγραμμαlaquoLesfastesdelaDeacutecadencedanslrsquoœuvredeConstantinCavafyraquo[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστοέργοτουΚΚαβάφη]

1994ndash1996 Μεταφράστρια-Διερμηνέας

ΦρανκφούρτηΓερμανία

Μετάφραση και διερμηνεία στη διεθνή εμπορική έκθεση τηςΦρανκφούρτης

Διερμηνεία από ελληνικά προς γερμανικά αγγλικά γαλλικά ιταλικάκαιαντίστροφα

7

ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣΜ1 ΟΚΠΚαβάφηςκαιηλογοτεχνία τηςΠαρακμήςΜορφές θέματα μοτίβαμτφρΤιτίκα

Καραβία Αθήνα Gutenberg 2018 307 σ (με νέα εισαγωγή στην ελληνική έκδοση καιεπικαιροποιημένηβιβλιογραφία)

Μ2 LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστονΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Μ3 ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαΑθήναΑιώρα2018middotυπόέκδοση

ΑΡΘΡΑΣΕΠΕΡΙΟΔΙΚΑΠΕ1 (σεσυνεργασία)MarthaVassiliadiStellaSylaiouGeorgePapagiannakislaquoDecadentMyths

in a Digital Era From Pompei to Judea raquo Frontiers in Digital Humanities (2018)middot υπόδημοσίευση

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-

274

ΠΕ5 laquoΜισό-ενμέρει-ηδιαλεκτικήτηςαμφισημίαςκαιοιτεχνικέςτηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum2(2014)11-19ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-

27

ΠΕ8 laquoΓυναικεία πρόσωπα στην ποίηση του ΚαβάφηraquoΦιλόλογος155 Αφιέρωμα στον Κ ΠΚαβάφη(2014)51-63

ΠΕ9 laquoΙστορίαι αυτοκρατορικού γυναικωνίτου για την laquoΆννα Δαλασσηνήraquo και την laquoΆνναΚομνηνήraquoτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληλογραφία Καβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

ΠΕ11 laquoLadynamiquedulieuGenegravevedanslapoeacutesiegrecquemoderneraquoΔια-κείμενα12(2010)203-210

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestueslacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses10(2010)85-101

ΠΕ13 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

ΠΕ14 laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταστονΛαπαθιώτηκαιτονΚαβάφηraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

ΠΕ15 laquo La force de dormir versions drsquoinsomnie chez Michel Faiumls raquo Revue des eacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

8

ΠΕ16 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedesdieuxchezCCavafyraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques2(2006)53-66

ΑΡΘΡΑΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥΣΤΟΜΟΥΣΣΥ1 laquoCPCavafyLepeacuteripleorientalraquoστοUlrichMoennig(επιμ)laquoΩςαθύρματαπαίδαςraquo

FestschriftfuumlrHansEideneierRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοFrancescaPrescendi-AgnegravesNagy(επιμ)VictimesaufeacutemininEacutequinoxeCollectionsdescienceshumainesΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣΥ3 laquo Signe et simulacre lrsquoaventure poeacutetique de Salomeacute chez Cavafis et Seacutefeacuteris raquo στοIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Presses de lrsquoUniversiteacute Marc Bloch-StrasbourgIIΣτρασβούργο2000σ39-5120072σ43-57

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝΠΡ1 laquoΤοπιbrvbarα θαναbrvbar του στον Κ Π Καβαbrvbarφηraquo Περάσματα διελεύσεις διαβάσεις όψεις μιας

λογοτεχνίαςενκινήσει15ηΔιεθνήςΕπιστημονικήΣυνάντησηΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηστημνήμητουΔΝΜαρωνίτη(Θεσσαλονίκη1-432017)(υπόδημοσίευση)

ΠΡ2 laquo Lrsquoanatomie drsquoun crime au feacuteminin poison passion et autres deacutelicesraquoστο MartineBreuillot- Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiers balkaniques[Enligne]Hors-seacuterie|2016mis en ligne le16mars2017URL httpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

ΠΡ3 laquoΣεφέρης-ΜαρώΑποσπάσματαερωτικούλόγουraquoστοΊλιαΠαπαστάθη(επιμ)ΖητήματαΝεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά υφολογικά κριτικά μεταφραστικά Πρακτικά 14ηςΔιεθνούς Επιστημονικής Συνάντησης Μνήμη Ξ Α Κοκόλη Αριστοτέλειο ΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκηςΤμήμαΦιλολογίαςΤομέαςΜΝΕΣΘεσσαλονίκη2016σ653-667

ΠΡ4 laquoΗΣαλώμη τουΨυχάρη ιστορικές ταυτίσεις και ψευδείς ταυτότητεςraquo στοΜΜικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήΠρακτικά13ης Διεθνούς Επιστημονικής Συνάντησης Μνήμη Πάνου Μουλλά Αθήνα Σοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

ΠΡ5 laquo Samuel Baud-Bovy traducteur de Cavafy raquo στο Bertrand Bouvier - Anastasia-DanaeacuteLazaridis(επιμ)SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicienRechercheetRencontresΓενεύηDroz2016σ47-56

ΠΡ6 laquoPrincessesjuivesetreinesdeJudeacuteeJudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophieCoavoux(επιμ)Masculin-Feacuteminindans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes21οΔιεθνεbrvbarςΣυνεbrvbarδριο των Νεοελληνιστωbrvbar ν των Γαλλοbrvbarφωνων Πανεπιστημιbrvbarων Institut dEtudesTranstextuelles et Trasculturelles (IETT) Universiteacute de Lyon (JeanMoulin-Lyon 3) 2011σ247-254

ΠΡ7 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(εισ-επιμ)ΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΑθήναGutenberg2010σ394-405

ΠΡ8 laquoldquoΓιατασκουπίδιακατευθείαννοσολογίαπάθηπληγέςκιενσώματεςταυτότητεςστονερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες στον ελληνικό κόσμο 4οΠανευρωπαϊκόΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011ISBN978-960-99699-0-1

ΠΡ9 laquoΔιακειμενικότητα και βιογραφικές πρακτικές στη Ζαΐδα του Αλέξη Πανσέληνου μιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμoύκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματα2007σ671-680

9

ΠΡ10 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves(επιμ)Lecorps dans la langue la litteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques ΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleneacuteo-helleacutenique2005σ459-471

ΠΡ11 laquoΤοXαμένονησίκαιηαπολογητικήτηςπεριπέτειαςraquoστοΑΑργυρίου(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάΓράμματα2004σ547-555

ΠΡ12 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)LavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιInalco(laquoColloquesLanguesrsquoOraquo)2002σ389-405

ΠΡ13 laquo Sentimentdedeacutecadence deuxpoegravemesdeCavafy surNeacuteronraquo στοAsteacuteriosArgyriou(επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque Παρίσι Inalco (laquoColloquesLanguesrsquoOraquo)2001σ239-247

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΜΕ1 (σε συνεργασία με τον Bertrand Bouvier) C P CavafyNotes de poeacutetique et demorale

δίγλωσσηέκδοσηΑθήναΑιώρα2016

ΜΕ2 SophiadeMelloBreyerlaquoΗνύμφηraquolaquoΕρωτικόποίηματουΑντώνιουκαιτηςΚλεοπάτραςraquolaquoΕλλάδα72raquolaquoΘακλειδώσωraquo΄Υλαντρον5(2003)79-80

ΜΕ3 GuillaumeApollinairelaquoΓράμματαστηΛουraquo(9 janvier19158avril1915) ΄Υλαντρον2(2002)20-24

ΜΕ4 Jean-PierreMilovanoff laquoΓράμμααπrsquo τηΡωσίαraquo laquoΣκιάraquo laquoΣκαλί της χλόηςraquoΎλαντρον 1(2001)119-123

ΜΕ5 Άννα Αγγελοπούλου και Αίγλη Μπρούσκου (επιμ) Καταλόγος ελληνικών παραμυθιώνΑθήνα Κέντρο Ελληνικών Ερευνών 1999 Μετάφραση από τα γερμανικά μέρους τουαρχείου του Γεωργίου Μέγαlthttpwwwiaengrepeksergasia_paramithiakon_tipon_kai_parallagon_at_300_499__t__a___b__-b-52htmlgt

ΟΜΙΛΙΕΣΚΑΙΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΜΕΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

1 laquoΚώστας Καρυωτάκης 1896-1928raquo Διάλεξη σε συνεργασία με την Ιωάννα Ναούμ στα

πλαίσιατωνΦιλολογικώνβραδινώντουΣυλλόγουΦΙΛΟΛΟΓΟΣ30420182 laquoΌψειςτηςποιητικήςτουΚΠΚαβάφηraquoΜάθημα-διάλεξησταπλαίσιατωνμαθημάτων

γιατηντέχνηκαιτονπολιτισμότουΜακεδονικούΜουσείουΣύγχρονηςΤέχνης(laquoΜείζονεςΈλληνεςλογοτέχνεςτου20ούαιώναraquo)832018

3 laquoStorytellingbasedonLiterature anewchallenge for theVirtualMuseumsraquoΟμιλίασεημερίδα της ερευνητικής ομάδας του ευρωπαϊκού έργου VIMM (Virtual MultimodalMuseum)(Miralab-UniversiteacutedeGenegraveve)14122017

4 laquoThe literature imperium or how to create a virtual memoryraquo Ομιλία σε ερευνητικόσεμινάριοσταπλαίσιατουσυνεδρίουMixedRealityandGamificationforCulturalHeritageandVirtualMuseumsCGI17(YokohamaJapan)27062017

5 laquoΔιαβάζοντας τουςποιητές της γενιάς του80raquoΟμιλίασταπλαίσια εκδήλωσηςγια τηνποίησητηςγενιάςτου80σεσυνεργασίαμετουςποιητέςΒαγγέληΤασιόπουλοΑλεξάνδραΜπακονίκα Σταύρο Ζαφειρίου Δώρα Κασκάλη Δημ Λεοντζάκο Δημ Κατιώνη ΜΚλιγκάτσηΔημοτικήΒιβλιοθήκη-ΠινακοθήκηΘέρμης26Μαρτίου2017

6 laquoArchaeologiesoftheFutureMixedrealitystorytellingraquoΟμιλίασταπλαίσιατηςΘερινήςΑκαδημίας(PolitecnicodiMilanoDepartmentofArchitectureampConstructionEngineeringSummerSchool)2172016

10

7 laquoMixedrealitysimulationsandtheEuropeanLiteratureraquoΟμιλίασταπλαίσιατηςΘερινήςΑκαδημίας για την Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά (Summer school CGI ComputerGraphicsInternational2016CGIrsquo16)ΗράκλειοΚρήτης2762016

8 laquoΓυναικείαπορτραίταστηνποίησητουΚαβάφηraquoΔιάλεξηστονΌμιλογιατηΔιάδοσητηςελληνικήςγλώσσας(ΟΔΕΓ)Καβάλα1342016

9 laquoAspectsdelaprosefeacutemininegrecqueauxanneacutees80lecasdEugeacutenieFakinouraquoΜάθημα-διάλεξησταπλαίσιαανταλλαγώνERASMUSστοΝεοελληνικόΙνστιτούτοτηςΣορβόννης(InstitutNeacuteo-helleacuteniqueParisIV)2232016

10 laquo Lhistoire au feacutemininLa SeptiegravemeDeacutepouille dEugeacutenie Fakinou raquo Διάλεξη στο ΕθνικόΙνστιτούτοΑνατολικώνΓλωσσών(INALCO)Παρίσι2132016

11 laquoΈμφυλα διχοτομικά σενάρια η Σαλώμη του Καβάφηraquo Διάλεξη στο Colloquium τουΤμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών Πανεπιστημίου Κύπρου Λευκωσία832016

12 laquoΜυθολογίες και σύμβολα του Ρομαντισμούraquo Μάθημα-διάλεξη στα πλαίσια τωνμαθημάτων για την τέχνη και τον πολιτισμό του Μακεδονικού Μουσείου ΣύγχρονηςΤέχνης(laquoΟΡομαντισμόςκαιταφανερώματάτουστηνπολιτικήφιλοσοφίαλογοτεχνίαεικαστικάκαιμουσική-Ευρώπη-Αμερική-Ελλάδαraquo)1822016

13 laquoLadiesportraitsfromanon-ladiesmanWomeninCavafyspoetryraquoΟμιλία(στααγγλικάμεταυτόχρονηδιερμηνείασταγιαπωνέζικα)μετάαπόπρόσκλησητηςκαθMasakoKidoKyoritsuWomensUniversityκαιτηςΕλληνοϊαπωνικήςΈνωσης(GreeksofJapan)Τόκυο6112015 Στο πλαίσιο της διάλεξης οργανώθηκε έκθεση με τα προσωπικά βιβλία τουβραβευμένουμεταφραστήτουΚαβάφηστηνΙαπωνίαHisaoNakaiοοποίοςήτανεπίσημοςπροσκεκλημένος Το κείμενο της διάλεξης τυπώθηκε σε ιαπωνική μετάφραση τουνεοελληνιστήMasatoshiMogi ο οποίος επιμελήθηκεκαισυμπεριέλαβεστο τομίδιοπουμοιράστηκε τη βιογραφία του ποιητή ενδεικτική βιβλιογραφία για τον Κ Π Καβάφηκαθώςκαιμεταφράσειςτωνπιογνωστώνκαβαφικώνποιημάτων

14 laquoΓιώργοςΡακοβαλήςολυρισμόςτηςαθωότηταςraquoΤιμητικόαφιέρωμαστονΦλωρινιώτηποιητήκαιζωγράφοΓΡακοβαλή(1962-1988)ΔήμοςΚαλαμαριάς2132015

15 laquoΟ μύθος του Δον Ζουάν στη λογοτεχνίαraquo Στρογγυλή τράπεζα στα πλαίσια τουαφιερώματοςστοΜολιέροσεσυνεργασίαμετοΚΒΘΕ(BigDay)832015

16 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo Διάλεξη στα πλαίσια του Προγράμματος IDEX(Translatio) Transcriptions traductions adaptations reacute-eacutecritures στο τμήμα ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτουΣτρασβούργου23102014

17 laquoΑνατομίαενόςεγκλήματοςΙουδήθκαιΟλοφέρνηςraquoΕπιστημονικήΣυνάντησηΕργασίαςΝεοελληνικής και Συγκριτικής Φιλολογίας Γραμματολογία-Ιστορία-Σύγκριση ΜνήμηΓιώργουΒελουδήΙωάννινα2-362014

18 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoσταπλαίσιατωνΦιλολογικώνβραδινώντουΣυλλόγουΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(Θεσσαλονίκη2122013)

19 laquoΜισό-ενμέρειηδιαλεκτικήτηςαμφισημίαςκαιοιτεχνικέςτηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquo Κεντρική ομιλία στο 9ο Συνέδριο laquoΕλληνική Γλώσσα και Ορολογία (Αθήνα7112013)

20 laquoΟιγυναίκεςτουΚαβάφηαπότηΣαλώμηστιςβυζαντινέςαυτοκράτειρεςraquoΔιάλεξησταπλαίσια του σεμιναρίου των ΜΜικέ ndash ΘΠαυλίδου ndash ΚΚίτση στις Σπουδές φύλου(ΓΛΩΓΣΓ400)(2152013)

21 laquoΚΠΚαβάφηςΑπότηναλληλογραφίαστοέργοτουraquoΔιάλεξηστηΔημοτικήΒιβλιοθήκηΚαβάλαςlaquoΒασίληςΒασιλικόςraquo(Καβάλα1552013)

11

22 laquoΤοευάλωτοσώματηςενοχήςβιβλικέςηρωίδεςκαιέμφυλεςταυτότητεςraquoΔιάλεξησταπλαίσια του σεμιναρίου των ΜΜικέ ndash ΘΠαυλίδου ndash ΚΚίτση στις Σπουδές φύλου(ΓΛΩΓΣΓ400)(Θεσσαλονίκη1122012)

23 laquoΤεχνικές ανάγνωσης και παρανάγνωσης στη Σαλώμη του Ψυχάρηraquo Kolloquium fuumlrBachelorundMagisterarbeitenInstitutfuumlrNeograumlzistik(Βερολίνο162010)

24 laquoLrsquoAlexandriedeCavafy MytheetreacutealiteacuteraquoΔιάλεξηστοσύλλογο Jean-GabrielEynard(Γενεύη422010)

25 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιο(Κάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)

26 laquo La force de dormir versions drsquoinsomnie chez Michel Faiumlsraquo Κύκλος διαλέξεων τουΝεοελληνικούΙνστιτούτουτηςΣορβόννηςΠανεπιστήμιοΣορβόννης(Παρίσι1812007)

27 laquoIdentiteacutesgrecquesetidentiteacutesbarbaresCavafyetMiloszraquoFranco-GraecaκείμεναιδέεςκαιεικόνεςενκινήσειΗμερίδατουτμήματοςΓαλλικώνΣπουδώνκαιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία27112006)

28 laquoΗαλληλογραφίατουΚΠΚαβάφηraquoΔιάλεξηστονΣύλλογοΕλλήνωνΓενεύης(Γενεύη18102006)

29 laquoRepreacutesentationsdelapeaudanslalitteacuteraturedelafin-de-siegravecleraquoΔιάλεξηστοσεμινάριοτης γαλλικής λογοτεχνίας του ΑΛαμπρόπουλου στο Τμήμα Γαλλικών Σπουδών καιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία19102004)

30 laquoLalanguedeCPCavafyraquoΔιάλεξηστοΤμήμαΑρχαίωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύηςσταπλαίσιατουμαθήματοςΙστορίαςτηςΓλώσσας(2352003)

31 laquo CCavafy et la poeacutetique du silence raquo Διάλεξη στο Πανεπιστήμιο Marc-Bloch τουΣτρασβούργου(Στρασβούργο2432003)

32 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedesdieuxchezCCavafyraquoΔιάλεξηστηνΕταιρείαΝεοελληνικώνΣπουδών(Παρίσι1532003)

33 laquoLrsquoimagedelamegraveredanslachansonpopulairegrecqueraquoΔιάλεξηστοΛύκειοΕλληνίδωνΓενεύης(Γενεύη1532002)

34 laquo Une preacutesentation du poegravete CPCavafy raquo Διάλεξη στο Σύλλογο Ελληνίδων γυναικών(Γενεύη2112001)

35 laquo Signe et simulacre lrsquoaventure poeacutetique de Salomeacute chez Cavafis et Seacutefeacuteris raquo GeorgesSeacutefeacuterisΗμερίδατουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτουΣτρασβούργουMarcBloch(Στρασβούργο2252000)

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΣΕΣΥΝΕΔΡΙΑΜΕΣΥΣΤΗΜΑΕΠΙΛΟΓΗΣΤΩΝΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ

1 laquoldquoΕπιbrvbar της βαρβαbrvbar ρου ταυbrvbar της γηςrdquoraquo Τοπιbrvbarα θαναbrvbar του στον Κ Π Καβαbrvbarφηraquo Περάσματαδιελεύσεις διαβάσεις όψεις μιας λογοτεχνίας εν κινήσει 15η Διεθνής ΕπιστημονικήΣυνάντηση ΤομέαΜΝΕΣ αφιερωμένη στη μνήμη του Δ ΝΜαρωνίτη (Θεσσαλονίκη 1-432017)

2 laquoLrsquoanatomiedrsquoun crimeau feacuteminin poison passion et autresdeacutelices raquo XXΙVeCongregravespluridisciplinairedesneacuteohelleacutenistesfrancophones(Στρασβούργο27-2952015)

3 laquoDecadentmythsinadigitaleraraquoEVAMINERVAJerusalemInternationalConferenceontheDigitisationofCulture(VanLeerInstituteΙερουσαλήμ10-12112014)

4 laquoΑποσπάσματα ερωτικού λόγου η αλληλογραφία Μαρώς-Σεφέρηraquo 14η ΕπιστημονικήΣυνάντησηΤομέαΜΝΕΣστημνήμητουΞενΚοκόλη(Θεσσαλονίκη27-3032014)

12

5 laquoΕκδοχές της σεφερικής Σαλώμηςraquo Μαθητικό συνέδριο για τον Γιώργο ΣεφέρηΖωγράφειοΛύκειοκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014)httpwwwlivemediagrvideo66978

6 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο ΕπίσκοποςΠηγάσιοςraquo ΔιεθνέςΣυμπόσιο Κ Π Καβάφης Ελληνικός και Οικουμενικός Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό ΚέντροΔελφών (Δελφοί 5-772013)httpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

7 laquoΓυναικείες μορφές στο Βυζάντιο του Καβάφηraquo 150 χρόνια Κ Π ΚαβάφηςΜαθητικόΣυνέδριο Ζωγράφειο Λύκειο και Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 11-1342013)httpswwwyoutubecomwatchv=bKR6jA_svT4

8 laquoΑπό τηνΗρωδιάδα του Flaubert στη laquoΣαλώμηraquo τουΨυχάρη ιστορικές ταυτίσεις καιψευδείςταυτότητεςraquo13ηΔιεθνήςΕπιστημονικήΣυνάντησηαφιερωμένηστημνήμητουΠανΜουλλά(Θεσσαλονίκη3-6112011)

9 laquoLeparieacutepistolaireoularoutinedelrsquointimedanslacorrespondancedeGeorgesSeacutefeacuterisraquoLequotidien 9οδιεθνέςσυνέδριο της Ελληνικής ΣημειωτικήςΕταιρείας (Λευκωσία 5-7112010)

10 laquoΓιατασκουπίδιακατευθείαννοσολογίαπάθηπληγέςκιενσώματεςταυτότητεςστονερωτικόΚαβάφηraquo4οΠανευρωπαϊκόΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΤαυτότητεςστονελληνικόκόσμο(Γρανάδα9-1292010)

11 laquoPlaidoyerpourunbourreau lamiseagravemortdeSalomeacuteraquoVictimeSubstantiffeacutemininΣυνέδριοτηςΙστορίαςτωνΘρησκειώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη8-932010)

12 laquoPrincessesjuivesetreinesdeJudeacuteeJudithSalomeacuteetMadeleineraquo21οΔιεθνέςΣυνέδριοτωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Λυόν27-2952009)

13 laquoΗ μνήμη του γήρατος και το τέλος του Δον Ζουάνraquo Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρία Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Γενικής και ΣυγκριτικήςΓραμματολογίαςτουΠανεπιστημίουΑθηνών(Αθήνα27-30112008)

14 laquoRemacircchersonpasseacutenourrituresnostalgiquesoulesaventuresdumoidansdeuxreacutecitscontemporains (La gourmandise Ratatouille)raquo AutoBioPhagies Διεθνές Συνέδριο τουΤμήματος Γαλλικών Σπουδών και Σύγχρονων Γλωσσών του Πανεπιστημίου Κύπρου(Λευκωσία3110-2112008)

15 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης και Καβάφηςraquo PhilologieGeschichte Ideologien und Mentalitaumlten Sprachwissenschaft 10ο συνέδριο τηςΓερμανικήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βερολίνο20-2162008)

16 laquo Samuel Baud-Bovy traducteur de Cavafy raquo Samuel Baud-Bovy (1906-1986)neacuteohelleacuteniste ethnomusicologue musicien Διεθνές Συνέδριο του Tμήματος ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύης(Γενεύη24-25112006)

17 (σε συνεργασία με τον Μιχάλη Λασηθιωτάκη) laquoΔιακειμενικότητα και βιογραφικέςπρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουμιαπρώτηπροσέγγισηraquoΟελληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώνα3οΔιεθνέςΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βουκουρέστι2-462006)

18 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoPoeacutesieetinsulariteacute Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Πανεπιστημίου JeanMoulin-LyonIII(Λευκωσία17-1832006)

19 laquoGenegraveveetladynamiquedulieuraquoΡοδανούθείονκάραhellipGenegraveveetlaGregravecemoderneΔιεθνέςΣυνέδριοτουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη21-22112003)

13

20 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoLecorpsdanslalanguelalitteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques 18ο Διεθνές Συνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ναντέρ15-1752003)

21 laquoLrsquoAlexandriedeConstantinCavafyapogeacuteeoudeacuteclinraquoConstantinCavafy(1863-1933)poegravete des confins Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου της Βουργουνδίας (Ντιζόν1832003)

22 laquoΕξωτισμόςκαιπαράδοσηστοΧαμένονησίτουΚαραγάτσηraquoΗΕλλάδατωννησιώναπότη Φραγκοκρατία ως σήμερα 2ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας ΝεοελληνικώνΣπουδών(Ρέθυμνο10-1252002)

23 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoLavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniques 17ο Διεθνές Συνέδριο των Νεοελληνιστών των ΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ντιζόν10-1252001)

24 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoLesentimentreligieuxdansla litteacuteratureneacuteo-grecque 16οΔιεθνέςΣυνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Στρασβούργο27-2951999)

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣΒΙΒΛΙΩΝ

1 ΠαρουσίασητηςποιητικήςσυλλογήςτηςΓεωργίαςΤριανταφυλλίδουΔανεικάΑγύρισταΚίχληΑθήνα2017ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίου2017σεσυνεργασίαμετηνΜαίρηΜικέκαθΑΠΘκαιτηνΓιώταΚριτσέληεκδότρια1352017

2 Παρουσίαση της ποιητικής ανθολογίας του Σωτήρη Τριβιζά Ελάσσονες ποιητές τουμεσοπολέμουΚαστανιώτηςΑθήνα2015σεσυνεργασίαμετονΝίκοΔαββέτασυγγραφέακαιΘέμηΚατριόψυχίατροΚαφέΓαζία1832016

3 Παρουσίασητουποιητικού έργου τηςΜαρίαςΠολυδούρηΤαποιήματα επιμ ΧριστίναΝτουνιάΒιβλιοπωλείοτηςΕστίαςΑθήνα2014ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίουσεσυνεργασίαμε τονΔημήτρηΚαργιώτηαναπληρωτήκαθΠΙ καιΧριστίναΝτουνιά καθ ΕΚΠΑ852015

ΛΟΙΠΕΣΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

1 (σε συνεργασία) laquoMixed Reality Gamified Presence and Storytelling for VirtualMuseumsraquoEncyclopediaofComputerGraphicsandGamesMeteor-Springer2018

2 ΕισαγωγήΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςΑθήναΑιώρα2018 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

ΑνθούλαΔανιήλlaquoΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςraquoΔιάστιχο2Μαρτίου2018 httpdiastixogrkritikesdiafora9269-kavafis-simeiomata

3 laquo La peau de chagrin A contemporary narrative raquo Πρόλογος στην έκδοση του

μυθιστορήματοςτουBalzacLapeaudechagrineacuteditionsPeaudeChagrinParis2015httpwwwpeaudechagrincomdiary2017411power-and-will-or-negotiating-desire

14

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΑΚΟΡΜΟΥ

ΝΕΦ203Νεοελληνικήποίηση(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2011-20122012-132013-20142015-16)

ΝΕΦ204Νεοελληνικήπεζογραφία(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2017-18)

ΝΕΦ205Νεοελληνικήποίηση(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2012-20132015-16)

ΝΕΦ206Νεοελληνικήπεζογραφία(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2011-122013-142015-16συνδιδασκαλίαμετονΛάμπροΒαρελά)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ

ΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVΙ(1914-1944)ΚΠΚαβάφηςΣτόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΠΚαβάφηΙδιαίτεραθαεξεταστείηστάσητηςκριτικήςαπέναντιστηνποίησητουΑλεξανδρινού και θα διερευνηθεί πώς η σχέση αυτή επηρεάζει και διαμορφώνει τα όρια τηςποιητικής ανάγνωσης σ΄ ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο λογοτεχνικό τοπίο από την εποχή τηςπρώτηςδιάλεξης τουΞενόπουλουγια τονΚαβάφηως τησημερινήσταθερήτουαναγνωστικήδημοφιλίαΝΕΦ262ΕρευνητικάπροβλήματακαιζητήματατηςνεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)ΤοκαβαφικόΒυζάντιο(Εαρινόεξάμηνο2017)Μεβάσητοσώματηςκαβαφικήςποίησηςαλλάκαιτωνπιοπροσωπικώνκειμένων(ΣημειώματαΕπιστολές)στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησχέσητουlaquoποιητή-αναγνώστηraquoΚΠΚαβάφημετηβυζαντινήλογοτεχνίακαιναπεριγραφείομηχανισμόςτηςποιητικήςδημιουργίαςως καθρέφτης της μυστικής ζωής των άλλων κειμένωνΜε άξονα την laquoιστορική μέθοδοraquo τουΑλεξανδρινού έμφαση θα δοθεί στο πώς ενσωματώνονται στην καβαφική τυπολογία οιβυζαντινοίαυτοκράτορεςπώςεξιστορείταικαιπαρωδείταιηπερίπτωσητουΙουλιανούστιςπιοκρίσιμεςκαιαντιφατικέςακμέςτουπώςταβυζαντινάμοτίβααπηχούντομεταρομαντικόπνεύμαστηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαΝΕΦ258ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ(Σεμινάριο)Γυναικείοιμύθοικαιηγενεαλογίατηςβίας(Χειμερινόεξάμηνο2016-17)Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούντοδίλημματηςταυτότηταςκαιοιεγγραφέςτηςβίαςως έμφυλα χαρακτηριστικά μέσα από τις συμβολικές αναπαραστάσεις μυθικών γυναικώνΜεέμφασηστηνποιητικήπαραγωγήτουΜεσοπολέμουθαμελετηθούνταδάνειακαιοισυμβάσειςτηςμυθοποιητικήςκατασκευήςμοιραίωνγυναικώνμεπαραδείγματααπότοΡομαντισμόέωςτημεταϋπερρεαλιστικήποίησηΝΕΦ251ΝεοελληνικάλογοτεχνικάκείμεναΙΙΙ(1880-1930)Ποίηση και ποιητική του Μεσοπολέμου (σε συνεργασία με τον Μιχ Γ Μπακογιάννη-Εαρινόεξάμηνο2015)Σκοποbrvbar ς του μαθηbrvbarματος ειbrvbarναι να εξεταbrvbar σει τους οbrvbarρους υποbrvbar τους οποιbrvbarους διαμορφωbrvbar θηκε τοεγχειbrvbarρημαγιατηνανανεbrvbarωσητηςπαραbrvbar δοσηςστηνελληνικηbrvbar ποιbrvbarησηκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατουΜεσοπολεbrvbarμου Πιο συγκεκριμεbrvbarνα θα δοθειbrvbar βαbrvbar ρος στο εbrvbarργο μιας ομαbrvbar δας ποιητωbrvbar ν οι οποιbrvbarοιεμφανιbrvbarστηκανμενσταγραbrvbar μματαbrvbar μαςκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατου20ουbrvbar αιωbrvbar να(1910)ωστοbrvbarσοεbrvbarδωσαν τον πιο αντιπροσωπευτικοbrvbar οbrvbar γκο του εbrvbarργου τους στη δεκαετιbrvbarα 1920-1930 και

15

χαρακτηριbrvbarστηκαναποbrvbar τουςκριτικουbrvbar ςκαιτουςμελετητεbrvbarςμεμιαποικιλιbrvbarαοbrvbarρων(Γενιαbrvbar του1920Αθηναικηbrvbar Σχοληbrvbar του νεορομαντισμουbrvbar και του νεοσυμβολισμουbrvbar Γενιαbrvbar του Καρυωταbrvbar κηνεοσυμβολιστεbrvbarςμετασυμβολιστεbrvbarς)

Μεbrvbarσααποbrvbar ποιηbrvbarματατωνΡωbrvbar μουΦιλυbrvbar ραΚωbrvbar σταΟυραbrvbar νηΝαπολεbrvbarοντοςΛαπαθιωbrvbar τηΤεbrvbarλλουΆγραΜηbrvbarτσου Παπανικολαbrvbar ου Μαριbrvbarας Πολυδουbrvbar ρη και Κ Γ Καρυωταbrvbar κη και αφουbrvbar αρχικαbrvbar θαπαρουσιαστειbrvbarτοπλεbrvbarγμακαταβολωbrvbar ναυτουbrvbar τουρευbrvbar ματοςτηςελληνικηbrvbar ςποιbrvbarησηςκυριbrvbarωςαποbrvbar τονγαλλικοbrvbar συμβολισμοbrvbar θα εξεταστουbrvbar ν οριbrvbarζουσες της ποιητικηbrvbar ς οbrvbarπως ειbrvbarναι η θεματοποιbrvbarηση τουιbrvbarδιουτουποιητικουbrvbar λοbrvbarγουτηςγραφηbrvbar ςκαιτουπροσωbrvbar πουτουποιητηbrvbar

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ουτοπίεςκαιετεροτοπίεςημυθολογίατουερειπίουστηνελληνικήλογοτεχνία(Χειμερινόεξάμηνο2015-16)Σεαντίθεσημετηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαόπουηερειπιολατρίαπαραπέμπεισταθεράστησαγήνητουθανάτουστην ελληνικήλογοτεχνικήπαραγωγήτααρχαίαερείπιαως ίχνοςτου ιστορικούπαρελθόντος συνδέονται δυναμικά με το παρόν και αποτελούν έναυσμα ενδοσκόπησηςΑντικείμενο του μαθήματος με βάση τη σχετική θεωρητική βιβλιογραφία (Macaulay DerridaΧαμηλάκης)είναιναδιερευνηθείησυνολικήενατένισητουερειπιώδουςτοπίουωςμιαδιαδικασίααποκάλυψηςήμύησηςτουποιητικούυποκειμένουκαιναεξεταστείωςσυνθήκητουπροσωπικούλυρισμούσεκείμενατωνΓΣεφέρηΑθΔημουλάΜΚαραγάτσηκάΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVI(1914-1944)

ΡώμοςΦιλύραςΗποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2015)

ΣτόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησυνθετότητατουποιητικούέργουτουΦιλύραέτσιόπωςδιαθλάται διαστρεβλώνεται και διασκορπίζεταιμέσααπότοκαλειδοσκόπιο της τρέλαςκυρίωςσταΠοιήματατηςΔιασποράςΣτοκατακλυσμικόσύμπανμιαςποίησήςπουλειτουργείωςαντίποδαςστοαφήγηματουΚαρυωτάκηπροτάσσεταιησάτιραοαυτοσαρκασμόςκαιοθρίαμβοςενόςεγώπουκατακερματίζεταισεπολλαπλάπροσωπείαδιαταράσσονταςτηνποιητικήγλώσσακαιανατρέπονταςτασυντακτικάσχήματαΜεβασικούςάξονεςτηδιασκόρπισητουνοήματοςτηνέκλειψητουποιητικούυποκειμένουμέσααπότηνδιαρκήεναλλαγήμύθωνκαιταυτοτήτωνκαιτιςαπρόβλεπτεςφωνητικέςκινήσειςανιχνεύεταιηπολυσημίακαιοιαποχρώσειςτηςνόσουστοέργοτουΦιλύρα

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ημυθολογίατουπρολεταριακούέρωτα(Χειμερινόεξάμηνο2013-2014)

Αντικείμενοτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούνμεβάσησύγχρονεςθεωρητικέςαναγνώσειςοικώδικεςτουπεριθωριακούερωτισμούστηνπεζογραφίακαιτηνποίησηκαινατοποθετηθούνσεέναν κοινό άξονα ιδεολογικής τοποθέτησης αλλά και φαντασιωτικής αναπαράστασης (Κ ΠΚαβάφης-ΝτίνοςΧριστιανόπουλος-ΝαπολέωνΛαπαθιώτης-ΠέτροςΠικρός-ΓιώργοςΙωάννου)

ΝΕΦ240ΝεοελληνικήγραμματείαΥποχρεωτικάκείμενα

ΚΓΚαρυωτάκηςΠοιήματακαιπεζά(Εαρινόεξάμηνο2013-2014)

Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΓΚαρυωτάκηΙδιαίτεραεξετάζεταιοτρόποςμετονοποίοηποιητικήδημιουργίατουΚαρυωτάκησυνδιαλέγεταικαιεπηρεάζειταλογοτεχνικάόριατηςεποχής

16

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

ΚΠΚαβάφηςΖητήματανεωτερικότητας(Χειμερινόεξάμηνο2012-2013)

Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη με έμφαση στις θεματικέςπαραμέτρουςτουκαβαφικούέργου(φιλοσοφικήιστορικήηδονική)Στόχοςείναιναδιερευνηθείπώς οι θεωρητικές αυτές κατηγορίες συνυπάρχουν αλληλοσυμπληρώνονται καιαλληλοαναιρούνται αποκαλύπτοντας αφενός τον διάλογο του ποιητή με τα πνευματικάσυμφραζόμενα της εποχής του αλλά και εντάσσοντας τον τελικά στην προβληματική τηςμετανεωτερικότητας

ΝΕΦ256ΝεοελληνικάρεύματακαικινήματαΙΙ(1914κε)

Ηποίησητουμεσοπολέμουπρόκλησηστομοντερνισμό(Εαρινόεξάμηνο2012-2013)

Στο μάθημα αυτό εξετάζεται η στροφή της ελληνικής ποίησης προς το εσωτερικό τοπίο τουμοντερνισμούμέσααπόκεντρικάθέματατηςποίησηςκαιτηςποιητικήςτουμεσοπολέμουΑπότην ναρκισσιστική ακηδία ως τον αυτάρεσκο ηδονισμό και την ποιητική κατεργασία τουβιώματοςοιελάσσονεςποιητέςτουμεσοπολέμουαναμετριούνταιμετηνlaquoΤέχνητηςΠοιήσεωςraquoδημιουργώνταςγέφυρεςμετηνπρωτοπορία

ΝΕΦ257ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)

Ηποιητικήτουεπιστολικούλόγου(Χειμερινόεξάμηνο2011-2012)

Μεβάσηαντιπροσωπευτικάαποσπάσματααπόσύγχροναεπιστολικάμυθιστορήματααλλάκαιπροσωπικέςαλληλογραφίεςποιητώνκαιανθρώπωντωνγραμμάτωνδιερευνάταιηυβριδικότητατου επιστολικού λόγου η ιερόσυλη εμπλοκή του αναγνώστη στις κειμενικές συνιστώσες ηασαφής ρητορική των αφηγηματικώνφωνών και τρόπων Στόχος του μαθήματος είναι αφούεξεταστούν ζητήματα ορολογίας και μεθοδολογίας να οριστούν τα κύρια χαρακτηριστικά τηςεπιστολογραφίαςωςλογοτεχνικούείδους

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Μύθοικαιμορφέςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2011-2012)

Αντικείμενο τουμαθήματος είναι ναμελετηθούνοι μύθοι και οι μορφέςπουδεσπόζουνστουςθεματικούς ορίζοντες της ελάσσονος μεσοπολεμικής ποίησης Από τον Δον Κιχώτη τουΚαρυωτάκητουΦιλύρακαιτουΟυράνημέχριτιςανάλγητεςηρωίδεςτουύστερουΑισθητισμούπροκύπτειητυπολογίαενόςμεταρομαντικούήρωαπουφέρειμεντοστίγματηςευρωπαϊκήςτουπροέλευσηςαπεγκλωβίζειδετηνποιητικήενδοχώρααπότουςlaquoεγχώριουςraquoμύθουςΣταπλαίσιατουμαθήματοςμελετώνταικυρίωςποιητέςτηςγενιάςτουrsquo20μεστόχοναδιερευνηθείηέννοιατουμύθουέτσιόπωςδιαμορφώνεταιαπόταιδεολογικάκαιαισθητικάσυμφραζόμενατηςεποχής

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΝΕΦ600Ερευνητικήμεθοδολογία

Νεοελληνικές σπουδές (συνδιδασκαλία με τις συναδέλφους Γ Φαρίνου-Μαλαματάρη ΛέναΑραμπατζίδουΜαρίαΙατρού)(Χειμερινόεξάμηνο2013-142016-172017-18)

ΝΕΦ608ΕιδικάθέματαποίησηςΙΙ

Ηποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2016)

17

Μεάξοναβασικέςθεωρητικέςπροσεγγίσειςπάνωστηνιστορίατηςτρέλαςκαιτησχέσητηςμετηλογοτεχνία (Foucault Derrida) αντικείμενο του σεμιναρίου αποτελεί ο διαρκής διάλογος τηςτρέλαςκαιτηςλογικήςέτσιόπωςαποτυπώνεταιστηνελληνικήλογοτεχνίααπότατέλητου19ουαιώνα μέχρι σήμερα Με κειμενικά παραδείγματα ποιητικά και πεζογραφικά η εμπειρία τηςτρέλας είτε ώς απόρροια του ψυχιατρικού ρομαντισμού (Σολωμός ΠαπαδιαμάντηςΕπισκοπόπουλος) είτε ως η ανελέητη γλώσσα της γυναικείας σεξουαλικότητας (ΚαραπάνουΚιτσοπούλου) αποκαλύπτουν τη σκοτεινή ενότητα ανάμεσα στη λογική και τo παράλογοδιαμορφώνονταςέναλογοτεχνικόμοτίβοπουεπαναλαμβάνεταιθέτονταςδιαρκώςτοζήτηματηςαυτοαναπαράστασης της καλλιτεχνικής δημιουργίας του κοινωνικού αποκλεισμού και τηςεσωτερικήςαναζήτησης

ΝΕΦ619ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ

Όψειςτηςαρχαιότηταςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2018)

Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείηθεματικήτωνερειπίωνέτσιόπωςεκφράστηκεαπότα τέλη του Διαφωτισμού έως και τις αρχές του εικοστού αιώνα Με βάση την λογοτεχνικήδιαχείριση του μύθου της Πομπηίας θα συγκριθούν κείμενα του ρομαντισμού και τουμεταρομαντισμού που αξιοποιούν την ρομαντική αγωνία για τον χρόνο προβάλλονταςφαντασιωτικά και επίμονα το μοτίβο της καταστροφής Στον αντίποδα της αφήγησης τηςκαταστροφήςκαι του τέλους θαπαραβληθεί ομύθος τηςΑκρόποληςωςπαράδειγμα εθνικήςαντοχήςκαι ιστορικήςαξίαςπαράδειγμαπουγονιμοποιεί κυρίως εθνοκεντρικάοράματααλλάσυχνά συνδέεται και με την έννοια της παρακμής Συγκρίνοντας τα δύο μοτίβα με βάσηκεφαλαιώδηκείμενατηςευρωπαϊκήςγραμματείαςκαιαντίστοιχαελληνικά(ΚαβάφηςΠαλαμάςΣεφέρηςΚαραγάτσης)θαφωτιστείσεμιασύγχρονηπροοπτικήηαγωνίατηςαναπαράστασηςτουπαρελθόντος

18

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣΤΜΗΜΑΝΕΩΝΕΛΛΗΝΙΚΩΝ(1998-2011)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΓΛΩΣΣΑΣΚΑΙΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ(BACHELOR)Εισαγωγήστηνεκμάθησητηςγλώσσαςασκήσειςπροφορικήςκαιγραπτήςέκφρασης(επίπεδοΙκαιΙΙ)Τεχνικέςμετάφρασης(ελληνικά-γαλλικάmiddotθέμαευθύκαιαντίστροφο)ΜΑΘΗΜΑΤΑΙΣΤΟΡΙΑΣΤΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣΙστορίατηςνεοελληνικήςλογοτεχνίαςΤεχνικέςανάλυσηςλογοτεχνικώνκειμένων(Explicationdestextes)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)ΤεχνικέςτηςγραπτήςέκφρασηςΔοκίμιο(Dissertation)(2004-2011)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΣΕΜΙΝΑΡΙΑΣΥΓΧΡΟΝΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)Tομοτίβοτηςμεταμφίεσηςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(σεσυνεργασίακαιμετοτμήμαΣπουδώνΦύλουEacutetudesGenre)(χειμερινόεξάμηνο2004-2005)ΤοφανταστικόστοιχείοστονΠαπαδιαμάντητονΚαβάφηκαιτονΚαραγάτση(χειμερινόεξάμηνο2002-2003)ΟθάνατοςτωννέωνστηνποίησητουΚΠΚαβάφη(εαρινόεξάμηνο2001-2002)ΗερωτικήαλληλογραφίαΣεφέρηΕγγονόπουλουΠΔέλτα(χειμερινόεξάμηνο2010-2011)Κινηματογράφοςκαιλογοτεχνία(χειμερινόεξάμηνο2009-2010)Μοιραίεςγυναίκεςστηννεοελληνικήλογοτεχνία(ΑρχαιότηταΠαλαιάκαιΚαινήΔιαθήκη)(εαρινόεξάμηνο2008-2009)Τριαντάφυλλα και ρόδα Η γενιά του είκοσι και η ποίηση του μεσοπολέμου (Άγρας ΦιλύραςΚαρυωτάκης)(χειμερινόεξάμηνο2006-2007)Τοεπιστολικόμυθιστόρημα(χειμερινόεξάμηνο2005-2006)Ηπόλησεσύγχροναελληνικάκείμενα(χειμερινόεξάμηνο2003-2004)Ηεικόνατουάλλουγυναικείεςποιητικέςφωνές(εαρινόεξάμηνο2003-2004)

19

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών

1 Δέσποινα Μπισχινιώτη laquoΕγγραφές του βίαιου θανάτου στη σύγχρονη ελληνικήπεζογραφία ζητήματα γραφής αναπαράστασης και ιδεολογικής λειτουργίαςraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

2 ΓιώργοςΠοιμενίδηςlaquoΣεξουαλικότητακαιπολιτικήστημεταπολιτευτικήπεζογραφίαraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 Μαρία Σιδέρη laquoΣωματικότητα και ταυτότητα στην αρχειακή έρευνα το σώμα ωςεργαλείοτεκμηρίωσηςκαιαρχείοraquoΕπόπτριαΑγγελικήΑυγητίδουΤμήμαΕικαστικώνκαιΕφαρμοσμένωνΤεχνώνΣχολήΚαλώνΤεχνώνΠανεπιστήμιοΔυτικήςΜακεδονίας(2021)

2 Παυλίνα Εξαδακτύλου laquoΌψεις της ελληνικής κρίσης στην πεζογραφία 2010-2016Μυθοπλασία- ιδεολογία και ιστορική πραγματικότηταraquo Επόπτρια Ιωάννα Ναούμ(2021)

3 ΒάσωΘεολόγουlaquoΤοανέκδοτοέργοτουΘράσουΚαστανάκηraquoΕπόπτριαΜαίρηΜικέ(2018)

4 ΜαρίαΑποστολίδουlaquoΤοζήτηματουκακούστηνελληνικήπεζογραφίααπότηγενιάτου1880έωςτηγενιάτου1920raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2019)

5 Κοσμάς Κοψάρης laquoΌψεις της επίδρασης της γενιάς του rsquo20 στη γενιά του rsquo70raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2018)

6 Riccardo Valente laquoEvidence based GEO-DARM (Data and Archaeological researchManagement)modelformulti-userdatasharingraquoPolitecnicodiMilano(2017)[ΜετάαπόπρότασητηςεπόπτριαςτηςδιατριβήςκαθRaffaelaBrumanaκαισεσυνεργασίαμε τουςκαθPPergola (CNRS)και IanBaiff (DurhamUniversity) ησυμμετοχήμουστηναξιολόγησητηςωςεξωτερικόμέλοςτηςεπιτροπήςεστιάστηκεστακεφάλαια3και4πουαφορούσαντηνκατασκευήτηςταυτότηταςκαιζητήματαφιλοσοφίαςκαιαρχαιολογίας]httpsbeepmetidpolimiitwebabcphdreviews

7 ΒασιλικήΤσάκνηlaquoΓλώσσακαιύφοςσταελληνόγλωσσαποιήματατουΚΚαβάφηορόλος συγκεκριμένων γλωσσικών και υφολογικών στοιχείων στη συγκάλυψη τηνυποβολή ή και την αποκάλυψη του φύλου και στη διερεύνηση των σχέσεων τωνφύλωνraquoΕπόπτηςΓΚεχαγιόγλου(2016)

8 ΒασιλικήΓΤσιρέβελουlaquoΜοντερνισμόςκαιΜετάφρασηΗπερίπτωσητουTSEliotστηνΕλλάδαraquo(1933-1974)raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2015)

9 ΚωνσταντίνοςΦρουζάκης laquoΓ Γεραλής μια όψιμηφωνή του νεοσυμβολισμού στηνπρώτημεταπολεμικήγενιάraquo(2011)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(κύριαεπιβλέπουσα)

1 Μαρία Γεωργιάδου laquoΜύθοι και στερεότυπα της ανδρικής πορνείας στη σύγχρονηνεοελληνικήπεζογραφίαraquo(2018)

2 ΕλένηΜατσούκη laquoΑμαρτίεςγονέωνηλογοτεχνίακαθρέφτηςτηςοικογένειαςστηνπεζογραφίατου21ουαιώναraquo(2018)

3 Μαίρη Κλιγκάτση laquoΠοιητικές ανακατασκευές της Εύας στη σύγχρονη νεοελληνικήποίησηraquo(2018)

4 Μαρία-ΑθανασίαΚόσσυβαlaquoΗφθίσηωςνόσοςπάθουςΛογοτεχνικέςμεταφορέςτηςφυματίωσηςσεγυναικείουςχαρακτήρεςαπότηνηθογραφίαστομεσοπόλεμοraquo(2018)

20

5 Στέφανος Κυριακού laquoΗ αντοχή της ψυχανάλυσης Το μυθιστορηματικό έργο τηςΆντζελαςΔημητρακάκηraquo(2018)

6 ΚαλλιόπηΣεφεριάδουlaquoΟΚΚαρυωτάκηςκαιτοείδωλοτουεθνικούποιητήraquo(2018)7 Μαρκία Λιάπη laquoΟ μύθος της γυναικότητας στη γυναικεία μεταϋπερρεαλιστική

ποίησηraquo(2017)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 ΣτυλιανήΣταματίουlaquoΛογοτεχνικέςφιλολογικέςκαικαλλιτεχνικέςσυνεργασίεςστηνεφημερίδαΔημοκρατία(1923-1927)Αποδελτίωσηκαικριτικήαποτίμησηraquo(2017)

2 ΑλεξάνδραΓερακίνηlaquoΗπόλητωνΑθηνώνστηλογοτεχνίατηςκρίσηςraquo(2017)3 Δήμητρα Κιτσίνου laquoΤρόποι αναπαράστασης του καλλιτεχνικού πορτρέτου σε

πεζογραφικάέργατηςπεριόδου1983-2004raquo(2017)4 ΓιώργοςΠοιμενίδης laquoΌψεις της αναπαράστασης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας στο

έργοτουΓιώργουΙωάννουraquo(2016)5 ΠαντελήςΖεμπίληςlaquoΤοπεριοδικόταΝέαΕλληνικάτουΡένουΑποστολίδηraquo(2016)6 Maryna Nazarenco laquoΗ ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του Μεσοπολέμου η

ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου τηςνεοτερικότηταςraquo(2016)

7 ΣοφίαΟικονομίδουlaquoΗπρόσληψητουΚΠΚαβάφηστογερμανόφωνοχώροraquo(2015)8 Otildezlem Kardas laquoΗ παρουσία της Κωνσταντινούπολης σε Έλληνες πεζογράφουςraquo

(2015)9 ΑντιγόνηΝικολέτουlaquoΑλέξανδροςΜάτσαςΆπανταΠοιήματαΦιλολογικήεπιμέλειαraquo

(2015)10 ΙωάνναΠαπάκηlaquoΤοάστυσεμυθιστορήματατηςΣώτηςΤριανταφύλλουraquo(2015)11 ΙωάννηςΒαγγελοκώστας laquoΜάναείσεσύήύαιναΑναπαραστάσειςτηςμητρικής

ταυτότηταςσεπεζογραφικάκείμενατωνΤαχτσήΜάτεσιΔημητρίουΚαρυστιάνηraquo(2015)

12 Αικατερίνη Γιαννοπούλου laquoΟ αρχαίος ελληνικός μύθος στην ποίηση του Δ ΠΠαπαδίτσαraquo(2014)

13 ΔέσποιναΜπισχινιώτηlaquoΣεξουαλικότητασχέσειςεξουσίαςκαισωματικέςεν-γραφέςσεπεζογραφικάκείμενατηςδεκαετίαςτου1920raquo(2014)

14 MrsuljaJordankalaquoOΚΠΚαβάφηςκαιημεταποικιακήθεωρίαraquo(2014)15 Γεώργιος Καλογήρου laquoΠαράλληλες διαδρομές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς

ΠοίησηκαιγλώσσαστοέργοτουΝίκουΚαρούζουκαιτουΜιχάληΚατσαρούraquo(2013)16 Αναστασία Χαλκιά laquoΑναπαραστάσεις της μητέρας σε μοντερνιστικά και

μεταμοντερνιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα Η κόρη συγγραφέας και ηεπαναδιαπραγμάτευσητωνσχέσεωνμετημητέραraquo(2013)

17 Ειρήνη-Ιωάννα Σάμιτα laquoΜορφές της βίας και σωματικές εν-γραφές Α ΦραγκιάςΛοιμός(1972)καιΔΔημητριάδηςΠεθαίνωΣανΧώρα(1979)raquo(2012)

18 Κώστας Δρουγαλάς laquoΜελαγχολία στην άκρη της πόλης Η μελαγχολία σταμυθιστορήματατηςΣΤριανταφύλλουraquo(2012)

19 Μαρία Μπεχλιβάνου laquoΑπό το χαρτί στην οθόνη Ζητήματα της ηλεκτρονικήςλογοτεχνίαςraquo(2012)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(MASTER)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών

bull Dana Taligova laquoΗ εναλλακτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα (ΚαστοριάδηςΦωτόπουλοςBookchin)raquo(2009)

bull CorneliaTogealaquoΗαίσθησητουτοπίουστονFreacutedeacutericBoissonasraquo(2008)bull RamziToumalaquoΗχρήσητωνgreeklishraquo(2007)

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

5

ΣΠΟΥΔΕΣΔΙΠΛΩΜΑΤΑ

2004 DoctorategravesLettres(Διδακτορικόδίπλωμα)στηΝεοελληνικήΦιλολογία

ΠανεπιστήμιοΓενεύηςΕλβετία

Τίτλος διατριβής laquoLes fastes de la Deacutecadence dans lrsquoœuvre de ConstantinCavafyraquo [ΗλάμψητηςΠαρακμήςστο έργο τουΚΚαβάφη]Βαθμός laquoΆρισταομοφώνωςraquo(tregraveshonorableaveclesfeacutelicitationsdujuryagravelrsquounanimiteacute)

1998-2004 ΥποψήφιαδιδάκτοραςΝεοελληνικήςΦιλολογίας

ΠανεπιστήμιοΓενεύηςΕλβετία

Ειδίκευση Νέα Ελληνική γλώσσα και λογοτεχνία Συγκριτική ΓραμματολογίαΓαλλικήΛογοτεχνίατου19ουαιώναΙστορίατηςΛογοτεχνίας

Επόπτες καθηγητές Μιχάλης Λασηθιωτάκης (Πανεπιστήμιο Γενεύης) καιΧρήστοςΠαπάζογλου(INALCOΠαρίσι)

Τμήμα Νέων Ελληνικών και Τμήμα σλαβικών μεσογειακών και ανατολικώνγλωσσών(MESLO)

1996-1998 Υποψήφια διδάκτορας Συγκριτικής Γραμματολογίας και ΝεοελληνικήςΦιλολογίας

ΠανεπιστήμιοΣορβόννης-ΠαρίσιIVΓαλλία

ΕπόπτεςκαθηγητέςPierreBrunelκαιGuy-MichelSaunier

Τμήμα Γαλλικής Φιλολογίας και Συγκριτικής Γραμματολογίας και ΤμήμαΝεοελληνικώνΣπουδών

1994 DEA(Μεταπτυχιακόδίπλωμα)στηΣυγκριτικήΓραμματολογία

ΠανεπιστήμιοΣορβόννης-ΠαρίσιIVΓαλλία

Μεταπτυχιακή εργασία laquoLe cultede laBeauteacute chezBaudelaire etCavafyraquo (ΗλατρείατηςομορφιάςστονBaudelaireκαιτονΚαβάφη)

ΕπόπτεςκαθηγητέςPierreBrunelκαιGuy-MichelSaunier

Τμήμα Γαλλικής Φιλολογίας και Συγκριτικής Γραμματολογίας και ΤμήμαΝεοελληνικώνΣπουδών

1993 ΖwischenpruumlfunginFranzoumlsischerLiteraturwissenschaft

(ΕνδιάμεσηπροπτυχιακήεξέτασηΓαλλικήςΦιλολογίας)

ΠανεπιστήμιοΚολωνίαςΓερμανία

ΤελικήεργασίαlaquoDelrsquoamourdeStendhalraquo(ΠερίέρωτοςτουΣταντάλ)

ΥπότροφοςErasmus[1991-1992εαρινόεξάμηνο]

1992 ΠτυχίοΕλληνικήςΦιλολογίας

ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκηςΕλλάδα

ΕιδίκευσηΜεσαιωνικήκαιΝεοελληνικήΦιλολογία

6

ΠΡΟΫΠΗΡΕΣΙΑ

Μάρτιος2015-

σήμερα

Ιούνιος2011ndashΜάρτιος2015

ΕπίκουρηΚαθηγήτριαΝεοελληνικήςΦιλολογίας

Τμήμα Φιλολογίας Τομέας ΜΝΕΣ Αριστοτέλειο ΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης

ΛέκτοραςΝεοελληνικήςΦιλολογίας

Τμήμα Φιλολογίας Τομέας ΜΝΕΣ Αριστοτέλειο ΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης

Οκτώβριος2011-Αύγουστος2013

ΜέλοςσυνεργαζόμενουΕκπαιδευτικούΠροσωπικού(ΣΕΠ)

ΕλληνικόΑνοικτόΠανεπιστήμιο

ΘεματικήΕνότηταΙστορίατηςΕυρωπαϊκήςΛογοτεχνίας(ΕΠΟ21)

2004ndashΙούνιος2011 Λέκτορας(maicirctre-assistante)

ΤμήμαΝέωνΕλληνικώνΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςΕλβετία

2005 Πιστοποιητικό κατοχής τυπικών και ουσιαστικών προσόντωνγια υποβολή υποψηφιότητας σε θέση maicirctre de confeacuterences(μόνιμουΕπίκουρουΚαθηγητή)σταγαλλικάπανεπιστήμια

15ος τομέας Αραβική κινεζική ιαπωνική και ελληνική γλώσσα καιλογοτεχνία

1998ndash2004 ΒοηθόςΈρευνας(assistantedelarecherche)

ΤμήμαΝέωνΕλληνικώνΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςΕλβετία

ΕρευνητικόπρόγραμμαlaquoLesfastesdelaDeacutecadencedanslrsquoœuvredeConstantinCavafyraquo[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστοέργοτουΚΚαβάφη]

1994ndash1996 Μεταφράστρια-Διερμηνέας

ΦρανκφούρτηΓερμανία

Μετάφραση και διερμηνεία στη διεθνή εμπορική έκθεση τηςΦρανκφούρτης

Διερμηνεία από ελληνικά προς γερμανικά αγγλικά γαλλικά ιταλικάκαιαντίστροφα

7

ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣΜ1 ΟΚΠΚαβάφηςκαιηλογοτεχνία τηςΠαρακμήςΜορφές θέματα μοτίβαμτφρΤιτίκα

Καραβία Αθήνα Gutenberg 2018 307 σ (με νέα εισαγωγή στην ελληνική έκδοση καιεπικαιροποιημένηβιβλιογραφία)

Μ2 LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστονΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Μ3 ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαΑθήναΑιώρα2018middotυπόέκδοση

ΑΡΘΡΑΣΕΠΕΡΙΟΔΙΚΑΠΕ1 (σεσυνεργασία)MarthaVassiliadiStellaSylaiouGeorgePapagiannakislaquoDecadentMyths

in a Digital Era From Pompei to Judea raquo Frontiers in Digital Humanities (2018)middot υπόδημοσίευση

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-

274

ΠΕ5 laquoΜισό-ενμέρει-ηδιαλεκτικήτηςαμφισημίαςκαιοιτεχνικέςτηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum2(2014)11-19ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-

27

ΠΕ8 laquoΓυναικεία πρόσωπα στην ποίηση του ΚαβάφηraquoΦιλόλογος155 Αφιέρωμα στον Κ ΠΚαβάφη(2014)51-63

ΠΕ9 laquoΙστορίαι αυτοκρατορικού γυναικωνίτου για την laquoΆννα Δαλασσηνήraquo και την laquoΆνναΚομνηνήraquoτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληλογραφία Καβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

ΠΕ11 laquoLadynamiquedulieuGenegravevedanslapoeacutesiegrecquemoderneraquoΔια-κείμενα12(2010)203-210

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestueslacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses10(2010)85-101

ΠΕ13 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

ΠΕ14 laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταστονΛαπαθιώτηκαιτονΚαβάφηraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

ΠΕ15 laquo La force de dormir versions drsquoinsomnie chez Michel Faiumls raquo Revue des eacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

8

ΠΕ16 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedesdieuxchezCCavafyraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques2(2006)53-66

ΑΡΘΡΑΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥΣΤΟΜΟΥΣΣΥ1 laquoCPCavafyLepeacuteripleorientalraquoστοUlrichMoennig(επιμ)laquoΩςαθύρματαπαίδαςraquo

FestschriftfuumlrHansEideneierRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοFrancescaPrescendi-AgnegravesNagy(επιμ)VictimesaufeacutemininEacutequinoxeCollectionsdescienceshumainesΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣΥ3 laquo Signe et simulacre lrsquoaventure poeacutetique de Salomeacute chez Cavafis et Seacutefeacuteris raquo στοIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Presses de lrsquoUniversiteacute Marc Bloch-StrasbourgIIΣτρασβούργο2000σ39-5120072σ43-57

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝΠΡ1 laquoΤοπιbrvbarα θαναbrvbar του στον Κ Π Καβαbrvbarφηraquo Περάσματα διελεύσεις διαβάσεις όψεις μιας

λογοτεχνίαςενκινήσει15ηΔιεθνήςΕπιστημονικήΣυνάντησηΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηστημνήμητουΔΝΜαρωνίτη(Θεσσαλονίκη1-432017)(υπόδημοσίευση)

ΠΡ2 laquo Lrsquoanatomie drsquoun crime au feacuteminin poison passion et autres deacutelicesraquoστο MartineBreuillot- Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiers balkaniques[Enligne]Hors-seacuterie|2016mis en ligne le16mars2017URL httpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

ΠΡ3 laquoΣεφέρης-ΜαρώΑποσπάσματαερωτικούλόγουraquoστοΊλιαΠαπαστάθη(επιμ)ΖητήματαΝεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά υφολογικά κριτικά μεταφραστικά Πρακτικά 14ηςΔιεθνούς Επιστημονικής Συνάντησης Μνήμη Ξ Α Κοκόλη Αριστοτέλειο ΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκηςΤμήμαΦιλολογίαςΤομέαςΜΝΕΣΘεσσαλονίκη2016σ653-667

ΠΡ4 laquoΗΣαλώμη τουΨυχάρη ιστορικές ταυτίσεις και ψευδείς ταυτότητεςraquo στοΜΜικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήΠρακτικά13ης Διεθνούς Επιστημονικής Συνάντησης Μνήμη Πάνου Μουλλά Αθήνα Σοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

ΠΡ5 laquo Samuel Baud-Bovy traducteur de Cavafy raquo στο Bertrand Bouvier - Anastasia-DanaeacuteLazaridis(επιμ)SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicienRechercheetRencontresΓενεύηDroz2016σ47-56

ΠΡ6 laquoPrincessesjuivesetreinesdeJudeacuteeJudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophieCoavoux(επιμ)Masculin-Feacuteminindans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes21οΔιεθνεbrvbarςΣυνεbrvbarδριο των Νεοελληνιστωbrvbar ν των Γαλλοbrvbarφωνων Πανεπιστημιbrvbarων Institut dEtudesTranstextuelles et Trasculturelles (IETT) Universiteacute de Lyon (JeanMoulin-Lyon 3) 2011σ247-254

ΠΡ7 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(εισ-επιμ)ΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΑθήναGutenberg2010σ394-405

ΠΡ8 laquoldquoΓιατασκουπίδιακατευθείαννοσολογίαπάθηπληγέςκιενσώματεςταυτότητεςστονερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες στον ελληνικό κόσμο 4οΠανευρωπαϊκόΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011ISBN978-960-99699-0-1

ΠΡ9 laquoΔιακειμενικότητα και βιογραφικές πρακτικές στη Ζαΐδα του Αλέξη Πανσέληνου μιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμoύκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματα2007σ671-680

9

ΠΡ10 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves(επιμ)Lecorps dans la langue la litteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques ΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleneacuteo-helleacutenique2005σ459-471

ΠΡ11 laquoΤοXαμένονησίκαιηαπολογητικήτηςπεριπέτειαςraquoστοΑΑργυρίου(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάΓράμματα2004σ547-555

ΠΡ12 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)LavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιInalco(laquoColloquesLanguesrsquoOraquo)2002σ389-405

ΠΡ13 laquo Sentimentdedeacutecadence deuxpoegravemesdeCavafy surNeacuteronraquo στοAsteacuteriosArgyriou(επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque Παρίσι Inalco (laquoColloquesLanguesrsquoOraquo)2001σ239-247

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΜΕ1 (σε συνεργασία με τον Bertrand Bouvier) C P CavafyNotes de poeacutetique et demorale

δίγλωσσηέκδοσηΑθήναΑιώρα2016

ΜΕ2 SophiadeMelloBreyerlaquoΗνύμφηraquolaquoΕρωτικόποίηματουΑντώνιουκαιτηςΚλεοπάτραςraquolaquoΕλλάδα72raquolaquoΘακλειδώσωraquo΄Υλαντρον5(2003)79-80

ΜΕ3 GuillaumeApollinairelaquoΓράμματαστηΛουraquo(9 janvier19158avril1915) ΄Υλαντρον2(2002)20-24

ΜΕ4 Jean-PierreMilovanoff laquoΓράμμααπrsquo τηΡωσίαraquo laquoΣκιάraquo laquoΣκαλί της χλόηςraquoΎλαντρον 1(2001)119-123

ΜΕ5 Άννα Αγγελοπούλου και Αίγλη Μπρούσκου (επιμ) Καταλόγος ελληνικών παραμυθιώνΑθήνα Κέντρο Ελληνικών Ερευνών 1999 Μετάφραση από τα γερμανικά μέρους τουαρχείου του Γεωργίου Μέγαlthttpwwwiaengrepeksergasia_paramithiakon_tipon_kai_parallagon_at_300_499__t__a___b__-b-52htmlgt

ΟΜΙΛΙΕΣΚΑΙΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΜΕΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

1 laquoΚώστας Καρυωτάκης 1896-1928raquo Διάλεξη σε συνεργασία με την Ιωάννα Ναούμ στα

πλαίσιατωνΦιλολογικώνβραδινώντουΣυλλόγουΦΙΛΟΛΟΓΟΣ30420182 laquoΌψειςτηςποιητικήςτουΚΠΚαβάφηraquoΜάθημα-διάλεξησταπλαίσιατωνμαθημάτων

γιατηντέχνηκαιτονπολιτισμότουΜακεδονικούΜουσείουΣύγχρονηςΤέχνης(laquoΜείζονεςΈλληνεςλογοτέχνεςτου20ούαιώναraquo)832018

3 laquoStorytellingbasedonLiterature anewchallenge for theVirtualMuseumsraquoΟμιλίασεημερίδα της ερευνητικής ομάδας του ευρωπαϊκού έργου VIMM (Virtual MultimodalMuseum)(Miralab-UniversiteacutedeGenegraveve)14122017

4 laquoThe literature imperium or how to create a virtual memoryraquo Ομιλία σε ερευνητικόσεμινάριοσταπλαίσιατουσυνεδρίουMixedRealityandGamificationforCulturalHeritageandVirtualMuseumsCGI17(YokohamaJapan)27062017

5 laquoΔιαβάζοντας τουςποιητές της γενιάς του80raquoΟμιλίασταπλαίσια εκδήλωσηςγια τηνποίησητηςγενιάςτου80σεσυνεργασίαμετουςποιητέςΒαγγέληΤασιόπουλοΑλεξάνδραΜπακονίκα Σταύρο Ζαφειρίου Δώρα Κασκάλη Δημ Λεοντζάκο Δημ Κατιώνη ΜΚλιγκάτσηΔημοτικήΒιβλιοθήκη-ΠινακοθήκηΘέρμης26Μαρτίου2017

6 laquoArchaeologiesoftheFutureMixedrealitystorytellingraquoΟμιλίασταπλαίσιατηςΘερινήςΑκαδημίας(PolitecnicodiMilanoDepartmentofArchitectureampConstructionEngineeringSummerSchool)2172016

10

7 laquoMixedrealitysimulationsandtheEuropeanLiteratureraquoΟμιλίασταπλαίσιατηςΘερινήςΑκαδημίας για την Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά (Summer school CGI ComputerGraphicsInternational2016CGIrsquo16)ΗράκλειοΚρήτης2762016

8 laquoΓυναικείαπορτραίταστηνποίησητουΚαβάφηraquoΔιάλεξηστονΌμιλογιατηΔιάδοσητηςελληνικήςγλώσσας(ΟΔΕΓ)Καβάλα1342016

9 laquoAspectsdelaprosefeacutemininegrecqueauxanneacutees80lecasdEugeacutenieFakinouraquoΜάθημα-διάλεξησταπλαίσιαανταλλαγώνERASMUSστοΝεοελληνικόΙνστιτούτοτηςΣορβόννης(InstitutNeacuteo-helleacuteniqueParisIV)2232016

10 laquo Lhistoire au feacutemininLa SeptiegravemeDeacutepouille dEugeacutenie Fakinou raquo Διάλεξη στο ΕθνικόΙνστιτούτοΑνατολικώνΓλωσσών(INALCO)Παρίσι2132016

11 laquoΈμφυλα διχοτομικά σενάρια η Σαλώμη του Καβάφηraquo Διάλεξη στο Colloquium τουΤμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών Πανεπιστημίου Κύπρου Λευκωσία832016

12 laquoΜυθολογίες και σύμβολα του Ρομαντισμούraquo Μάθημα-διάλεξη στα πλαίσια τωνμαθημάτων για την τέχνη και τον πολιτισμό του Μακεδονικού Μουσείου ΣύγχρονηςΤέχνης(laquoΟΡομαντισμόςκαιταφανερώματάτουστηνπολιτικήφιλοσοφίαλογοτεχνίαεικαστικάκαιμουσική-Ευρώπη-Αμερική-Ελλάδαraquo)1822016

13 laquoLadiesportraitsfromanon-ladiesmanWomeninCavafyspoetryraquoΟμιλία(στααγγλικάμεταυτόχρονηδιερμηνείασταγιαπωνέζικα)μετάαπόπρόσκλησητηςκαθMasakoKidoKyoritsuWomensUniversityκαιτηςΕλληνοϊαπωνικήςΈνωσης(GreeksofJapan)Τόκυο6112015 Στο πλαίσιο της διάλεξης οργανώθηκε έκθεση με τα προσωπικά βιβλία τουβραβευμένουμεταφραστήτουΚαβάφηστηνΙαπωνίαHisaoNakaiοοποίοςήτανεπίσημοςπροσκεκλημένος Το κείμενο της διάλεξης τυπώθηκε σε ιαπωνική μετάφραση τουνεοελληνιστήMasatoshiMogi ο οποίος επιμελήθηκεκαισυμπεριέλαβεστο τομίδιοπουμοιράστηκε τη βιογραφία του ποιητή ενδεικτική βιβλιογραφία για τον Κ Π Καβάφηκαθώςκαιμεταφράσειςτωνπιογνωστώνκαβαφικώνποιημάτων

14 laquoΓιώργοςΡακοβαλήςολυρισμόςτηςαθωότηταςraquoΤιμητικόαφιέρωμαστονΦλωρινιώτηποιητήκαιζωγράφοΓΡακοβαλή(1962-1988)ΔήμοςΚαλαμαριάς2132015

15 laquoΟ μύθος του Δον Ζουάν στη λογοτεχνίαraquo Στρογγυλή τράπεζα στα πλαίσια τουαφιερώματοςστοΜολιέροσεσυνεργασίαμετοΚΒΘΕ(BigDay)832015

16 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo Διάλεξη στα πλαίσια του Προγράμματος IDEX(Translatio) Transcriptions traductions adaptations reacute-eacutecritures στο τμήμα ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτουΣτρασβούργου23102014

17 laquoΑνατομίαενόςεγκλήματοςΙουδήθκαιΟλοφέρνηςraquoΕπιστημονικήΣυνάντησηΕργασίαςΝεοελληνικής και Συγκριτικής Φιλολογίας Γραμματολογία-Ιστορία-Σύγκριση ΜνήμηΓιώργουΒελουδήΙωάννινα2-362014

18 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoσταπλαίσιατωνΦιλολογικώνβραδινώντουΣυλλόγουΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(Θεσσαλονίκη2122013)

19 laquoΜισό-ενμέρειηδιαλεκτικήτηςαμφισημίαςκαιοιτεχνικέςτηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquo Κεντρική ομιλία στο 9ο Συνέδριο laquoΕλληνική Γλώσσα και Ορολογία (Αθήνα7112013)

20 laquoΟιγυναίκεςτουΚαβάφηαπότηΣαλώμηστιςβυζαντινέςαυτοκράτειρεςraquoΔιάλεξησταπλαίσια του σεμιναρίου των ΜΜικέ ndash ΘΠαυλίδου ndash ΚΚίτση στις Σπουδές φύλου(ΓΛΩΓΣΓ400)(2152013)

21 laquoΚΠΚαβάφηςΑπότηναλληλογραφίαστοέργοτουraquoΔιάλεξηστηΔημοτικήΒιβλιοθήκηΚαβάλαςlaquoΒασίληςΒασιλικόςraquo(Καβάλα1552013)

11

22 laquoΤοευάλωτοσώματηςενοχήςβιβλικέςηρωίδεςκαιέμφυλεςταυτότητεςraquoΔιάλεξησταπλαίσια του σεμιναρίου των ΜΜικέ ndash ΘΠαυλίδου ndash ΚΚίτση στις Σπουδές φύλου(ΓΛΩΓΣΓ400)(Θεσσαλονίκη1122012)

23 laquoΤεχνικές ανάγνωσης και παρανάγνωσης στη Σαλώμη του Ψυχάρηraquo Kolloquium fuumlrBachelorundMagisterarbeitenInstitutfuumlrNeograumlzistik(Βερολίνο162010)

24 laquoLrsquoAlexandriedeCavafy MytheetreacutealiteacuteraquoΔιάλεξηστοσύλλογο Jean-GabrielEynard(Γενεύη422010)

25 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιο(Κάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)

26 laquo La force de dormir versions drsquoinsomnie chez Michel Faiumlsraquo Κύκλος διαλέξεων τουΝεοελληνικούΙνστιτούτουτηςΣορβόννηςΠανεπιστήμιοΣορβόννης(Παρίσι1812007)

27 laquoIdentiteacutesgrecquesetidentiteacutesbarbaresCavafyetMiloszraquoFranco-GraecaκείμεναιδέεςκαιεικόνεςενκινήσειΗμερίδατουτμήματοςΓαλλικώνΣπουδώνκαιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία27112006)

28 laquoΗαλληλογραφίατουΚΠΚαβάφηraquoΔιάλεξηστονΣύλλογοΕλλήνωνΓενεύης(Γενεύη18102006)

29 laquoRepreacutesentationsdelapeaudanslalitteacuteraturedelafin-de-siegravecleraquoΔιάλεξηστοσεμινάριοτης γαλλικής λογοτεχνίας του ΑΛαμπρόπουλου στο Τμήμα Γαλλικών Σπουδών καιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία19102004)

30 laquoLalanguedeCPCavafyraquoΔιάλεξηστοΤμήμαΑρχαίωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύηςσταπλαίσιατουμαθήματοςΙστορίαςτηςΓλώσσας(2352003)

31 laquo CCavafy et la poeacutetique du silence raquo Διάλεξη στο Πανεπιστήμιο Marc-Bloch τουΣτρασβούργου(Στρασβούργο2432003)

32 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedesdieuxchezCCavafyraquoΔιάλεξηστηνΕταιρείαΝεοελληνικώνΣπουδών(Παρίσι1532003)

33 laquoLrsquoimagedelamegraveredanslachansonpopulairegrecqueraquoΔιάλεξηστοΛύκειοΕλληνίδωνΓενεύης(Γενεύη1532002)

34 laquo Une preacutesentation du poegravete CPCavafy raquo Διάλεξη στο Σύλλογο Ελληνίδων γυναικών(Γενεύη2112001)

35 laquo Signe et simulacre lrsquoaventure poeacutetique de Salomeacute chez Cavafis et Seacutefeacuteris raquo GeorgesSeacutefeacuterisΗμερίδατουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτουΣτρασβούργουMarcBloch(Στρασβούργο2252000)

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΣΕΣΥΝΕΔΡΙΑΜΕΣΥΣΤΗΜΑΕΠΙΛΟΓΗΣΤΩΝΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ

1 laquoldquoΕπιbrvbar της βαρβαbrvbar ρου ταυbrvbar της γηςrdquoraquo Τοπιbrvbarα θαναbrvbar του στον Κ Π Καβαbrvbarφηraquo Περάσματαδιελεύσεις διαβάσεις όψεις μιας λογοτεχνίας εν κινήσει 15η Διεθνής ΕπιστημονικήΣυνάντηση ΤομέαΜΝΕΣ αφιερωμένη στη μνήμη του Δ ΝΜαρωνίτη (Θεσσαλονίκη 1-432017)

2 laquoLrsquoanatomiedrsquoun crimeau feacuteminin poison passion et autresdeacutelices raquo XXΙVeCongregravespluridisciplinairedesneacuteohelleacutenistesfrancophones(Στρασβούργο27-2952015)

3 laquoDecadentmythsinadigitaleraraquoEVAMINERVAJerusalemInternationalConferenceontheDigitisationofCulture(VanLeerInstituteΙερουσαλήμ10-12112014)

4 laquoΑποσπάσματα ερωτικού λόγου η αλληλογραφία Μαρώς-Σεφέρηraquo 14η ΕπιστημονικήΣυνάντησηΤομέαΜΝΕΣστημνήμητουΞενΚοκόλη(Θεσσαλονίκη27-3032014)

12

5 laquoΕκδοχές της σεφερικής Σαλώμηςraquo Μαθητικό συνέδριο για τον Γιώργο ΣεφέρηΖωγράφειοΛύκειοκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014)httpwwwlivemediagrvideo66978

6 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο ΕπίσκοποςΠηγάσιοςraquo ΔιεθνέςΣυμπόσιο Κ Π Καβάφης Ελληνικός και Οικουμενικός Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό ΚέντροΔελφών (Δελφοί 5-772013)httpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

7 laquoΓυναικείες μορφές στο Βυζάντιο του Καβάφηraquo 150 χρόνια Κ Π ΚαβάφηςΜαθητικόΣυνέδριο Ζωγράφειο Λύκειο και Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 11-1342013)httpswwwyoutubecomwatchv=bKR6jA_svT4

8 laquoΑπό τηνΗρωδιάδα του Flaubert στη laquoΣαλώμηraquo τουΨυχάρη ιστορικές ταυτίσεις καιψευδείςταυτότητεςraquo13ηΔιεθνήςΕπιστημονικήΣυνάντησηαφιερωμένηστημνήμητουΠανΜουλλά(Θεσσαλονίκη3-6112011)

9 laquoLeparieacutepistolaireoularoutinedelrsquointimedanslacorrespondancedeGeorgesSeacutefeacuterisraquoLequotidien 9οδιεθνέςσυνέδριο της Ελληνικής ΣημειωτικήςΕταιρείας (Λευκωσία 5-7112010)

10 laquoΓιατασκουπίδιακατευθείαννοσολογίαπάθηπληγέςκιενσώματεςταυτότητεςστονερωτικόΚαβάφηraquo4οΠανευρωπαϊκόΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΤαυτότητεςστονελληνικόκόσμο(Γρανάδα9-1292010)

11 laquoPlaidoyerpourunbourreau lamiseagravemortdeSalomeacuteraquoVictimeSubstantiffeacutemininΣυνέδριοτηςΙστορίαςτωνΘρησκειώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη8-932010)

12 laquoPrincessesjuivesetreinesdeJudeacuteeJudithSalomeacuteetMadeleineraquo21οΔιεθνέςΣυνέδριοτωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Λυόν27-2952009)

13 laquoΗ μνήμη του γήρατος και το τέλος του Δον Ζουάνraquo Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρία Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Γενικής και ΣυγκριτικήςΓραμματολογίαςτουΠανεπιστημίουΑθηνών(Αθήνα27-30112008)

14 laquoRemacircchersonpasseacutenourrituresnostalgiquesoulesaventuresdumoidansdeuxreacutecitscontemporains (La gourmandise Ratatouille)raquo AutoBioPhagies Διεθνές Συνέδριο τουΤμήματος Γαλλικών Σπουδών και Σύγχρονων Γλωσσών του Πανεπιστημίου Κύπρου(Λευκωσία3110-2112008)

15 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης και Καβάφηςraquo PhilologieGeschichte Ideologien und Mentalitaumlten Sprachwissenschaft 10ο συνέδριο τηςΓερμανικήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βερολίνο20-2162008)

16 laquo Samuel Baud-Bovy traducteur de Cavafy raquo Samuel Baud-Bovy (1906-1986)neacuteohelleacuteniste ethnomusicologue musicien Διεθνές Συνέδριο του Tμήματος ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύης(Γενεύη24-25112006)

17 (σε συνεργασία με τον Μιχάλη Λασηθιωτάκη) laquoΔιακειμενικότητα και βιογραφικέςπρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουμιαπρώτηπροσέγγισηraquoΟελληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώνα3οΔιεθνέςΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βουκουρέστι2-462006)

18 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoPoeacutesieetinsulariteacute Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Πανεπιστημίου JeanMoulin-LyonIII(Λευκωσία17-1832006)

19 laquoGenegraveveetladynamiquedulieuraquoΡοδανούθείονκάραhellipGenegraveveetlaGregravecemoderneΔιεθνέςΣυνέδριοτουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη21-22112003)

13

20 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoLecorpsdanslalanguelalitteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques 18ο Διεθνές Συνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ναντέρ15-1752003)

21 laquoLrsquoAlexandriedeConstantinCavafyapogeacuteeoudeacuteclinraquoConstantinCavafy(1863-1933)poegravete des confins Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου της Βουργουνδίας (Ντιζόν1832003)

22 laquoΕξωτισμόςκαιπαράδοσηστοΧαμένονησίτουΚαραγάτσηraquoΗΕλλάδατωννησιώναπότη Φραγκοκρατία ως σήμερα 2ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας ΝεοελληνικώνΣπουδών(Ρέθυμνο10-1252002)

23 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoLavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniques 17ο Διεθνές Συνέδριο των Νεοελληνιστών των ΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ντιζόν10-1252001)

24 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoLesentimentreligieuxdansla litteacuteratureneacuteo-grecque 16οΔιεθνέςΣυνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Στρασβούργο27-2951999)

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣΒΙΒΛΙΩΝ

1 ΠαρουσίασητηςποιητικήςσυλλογήςτηςΓεωργίαςΤριανταφυλλίδουΔανεικάΑγύρισταΚίχληΑθήνα2017ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίου2017σεσυνεργασίαμετηνΜαίρηΜικέκαθΑΠΘκαιτηνΓιώταΚριτσέληεκδότρια1352017

2 Παρουσίαση της ποιητικής ανθολογίας του Σωτήρη Τριβιζά Ελάσσονες ποιητές τουμεσοπολέμουΚαστανιώτηςΑθήνα2015σεσυνεργασίαμετονΝίκοΔαββέτασυγγραφέακαιΘέμηΚατριόψυχίατροΚαφέΓαζία1832016

3 Παρουσίασητουποιητικού έργου τηςΜαρίαςΠολυδούρηΤαποιήματα επιμ ΧριστίναΝτουνιάΒιβλιοπωλείοτηςΕστίαςΑθήνα2014ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίουσεσυνεργασίαμε τονΔημήτρηΚαργιώτηαναπληρωτήκαθΠΙ καιΧριστίναΝτουνιά καθ ΕΚΠΑ852015

ΛΟΙΠΕΣΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

1 (σε συνεργασία) laquoMixed Reality Gamified Presence and Storytelling for VirtualMuseumsraquoEncyclopediaofComputerGraphicsandGamesMeteor-Springer2018

2 ΕισαγωγήΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςΑθήναΑιώρα2018 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

ΑνθούλαΔανιήλlaquoΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςraquoΔιάστιχο2Μαρτίου2018 httpdiastixogrkritikesdiafora9269-kavafis-simeiomata

3 laquo La peau de chagrin A contemporary narrative raquo Πρόλογος στην έκδοση του

μυθιστορήματοςτουBalzacLapeaudechagrineacuteditionsPeaudeChagrinParis2015httpwwwpeaudechagrincomdiary2017411power-and-will-or-negotiating-desire

14

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΑΚΟΡΜΟΥ

ΝΕΦ203Νεοελληνικήποίηση(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2011-20122012-132013-20142015-16)

ΝΕΦ204Νεοελληνικήπεζογραφία(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2017-18)

ΝΕΦ205Νεοελληνικήποίηση(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2012-20132015-16)

ΝΕΦ206Νεοελληνικήπεζογραφία(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2011-122013-142015-16συνδιδασκαλίαμετονΛάμπροΒαρελά)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ

ΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVΙ(1914-1944)ΚΠΚαβάφηςΣτόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΠΚαβάφηΙδιαίτεραθαεξεταστείηστάσητηςκριτικήςαπέναντιστηνποίησητουΑλεξανδρινού και θα διερευνηθεί πώς η σχέση αυτή επηρεάζει και διαμορφώνει τα όρια τηςποιητικής ανάγνωσης σ΄ ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο λογοτεχνικό τοπίο από την εποχή τηςπρώτηςδιάλεξης τουΞενόπουλουγια τονΚαβάφηως τησημερινήσταθερήτουαναγνωστικήδημοφιλίαΝΕΦ262ΕρευνητικάπροβλήματακαιζητήματατηςνεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)ΤοκαβαφικόΒυζάντιο(Εαρινόεξάμηνο2017)Μεβάσητοσώματηςκαβαφικήςποίησηςαλλάκαιτωνπιοπροσωπικώνκειμένων(ΣημειώματαΕπιστολές)στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησχέσητουlaquoποιητή-αναγνώστηraquoΚΠΚαβάφημετηβυζαντινήλογοτεχνίακαιναπεριγραφείομηχανισμόςτηςποιητικήςδημιουργίαςως καθρέφτης της μυστικής ζωής των άλλων κειμένωνΜε άξονα την laquoιστορική μέθοδοraquo τουΑλεξανδρινού έμφαση θα δοθεί στο πώς ενσωματώνονται στην καβαφική τυπολογία οιβυζαντινοίαυτοκράτορεςπώςεξιστορείταικαιπαρωδείταιηπερίπτωσητουΙουλιανούστιςπιοκρίσιμεςκαιαντιφατικέςακμέςτουπώςταβυζαντινάμοτίβααπηχούντομεταρομαντικόπνεύμαστηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαΝΕΦ258ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ(Σεμινάριο)Γυναικείοιμύθοικαιηγενεαλογίατηςβίας(Χειμερινόεξάμηνο2016-17)Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούντοδίλημματηςταυτότηταςκαιοιεγγραφέςτηςβίαςως έμφυλα χαρακτηριστικά μέσα από τις συμβολικές αναπαραστάσεις μυθικών γυναικώνΜεέμφασηστηνποιητικήπαραγωγήτουΜεσοπολέμουθαμελετηθούνταδάνειακαιοισυμβάσειςτηςμυθοποιητικήςκατασκευήςμοιραίωνγυναικώνμεπαραδείγματααπότοΡομαντισμόέωςτημεταϋπερρεαλιστικήποίησηΝΕΦ251ΝεοελληνικάλογοτεχνικάκείμεναΙΙΙ(1880-1930)Ποίηση και ποιητική του Μεσοπολέμου (σε συνεργασία με τον Μιχ Γ Μπακογιάννη-Εαρινόεξάμηνο2015)Σκοποbrvbar ς του μαθηbrvbarματος ειbrvbarναι να εξεταbrvbar σει τους οbrvbarρους υποbrvbar τους οποιbrvbarους διαμορφωbrvbar θηκε τοεγχειbrvbarρημαγιατηνανανεbrvbarωσητηςπαραbrvbar δοσηςστηνελληνικηbrvbar ποιbrvbarησηκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατουΜεσοπολεbrvbarμου Πιο συγκεκριμεbrvbarνα θα δοθειbrvbar βαbrvbar ρος στο εbrvbarργο μιας ομαbrvbar δας ποιητωbrvbar ν οι οποιbrvbarοιεμφανιbrvbarστηκανμενσταγραbrvbar μματαbrvbar μαςκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατου20ουbrvbar αιωbrvbar να(1910)ωστοbrvbarσοεbrvbarδωσαν τον πιο αντιπροσωπευτικοbrvbar οbrvbar γκο του εbrvbarργου τους στη δεκαετιbrvbarα 1920-1930 και

15

χαρακτηριbrvbarστηκαναποbrvbar τουςκριτικουbrvbar ςκαιτουςμελετητεbrvbarςμεμιαποικιλιbrvbarαοbrvbarρων(Γενιαbrvbar του1920Αθηναικηbrvbar Σχοληbrvbar του νεορομαντισμουbrvbar και του νεοσυμβολισμουbrvbar Γενιαbrvbar του Καρυωταbrvbar κηνεοσυμβολιστεbrvbarςμετασυμβολιστεbrvbarς)

Μεbrvbarσααποbrvbar ποιηbrvbarματατωνΡωbrvbar μουΦιλυbrvbar ραΚωbrvbar σταΟυραbrvbar νηΝαπολεbrvbarοντοςΛαπαθιωbrvbar τηΤεbrvbarλλουΆγραΜηbrvbarτσου Παπανικολαbrvbar ου Μαριbrvbarας Πολυδουbrvbar ρη και Κ Γ Καρυωταbrvbar κη και αφουbrvbar αρχικαbrvbar θαπαρουσιαστειbrvbarτοπλεbrvbarγμακαταβολωbrvbar ναυτουbrvbar τουρευbrvbar ματοςτηςελληνικηbrvbar ςποιbrvbarησηςκυριbrvbarωςαποbrvbar τονγαλλικοbrvbar συμβολισμοbrvbar θα εξεταστουbrvbar ν οριbrvbarζουσες της ποιητικηbrvbar ς οbrvbarπως ειbrvbarναι η θεματοποιbrvbarηση τουιbrvbarδιουτουποιητικουbrvbar λοbrvbarγουτηςγραφηbrvbar ςκαιτουπροσωbrvbar πουτουποιητηbrvbar

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ουτοπίεςκαιετεροτοπίεςημυθολογίατουερειπίουστηνελληνικήλογοτεχνία(Χειμερινόεξάμηνο2015-16)Σεαντίθεσημετηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαόπουηερειπιολατρίαπαραπέμπεισταθεράστησαγήνητουθανάτουστην ελληνικήλογοτεχνικήπαραγωγήτααρχαίαερείπιαως ίχνοςτου ιστορικούπαρελθόντος συνδέονται δυναμικά με το παρόν και αποτελούν έναυσμα ενδοσκόπησηςΑντικείμενο του μαθήματος με βάση τη σχετική θεωρητική βιβλιογραφία (Macaulay DerridaΧαμηλάκης)είναιναδιερευνηθείησυνολικήενατένισητουερειπιώδουςτοπίουωςμιαδιαδικασίααποκάλυψηςήμύησηςτουποιητικούυποκειμένουκαιναεξεταστείωςσυνθήκητουπροσωπικούλυρισμούσεκείμενατωνΓΣεφέρηΑθΔημουλάΜΚαραγάτσηκάΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVI(1914-1944)

ΡώμοςΦιλύραςΗποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2015)

ΣτόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησυνθετότητατουποιητικούέργουτουΦιλύραέτσιόπωςδιαθλάται διαστρεβλώνεται και διασκορπίζεταιμέσααπότοκαλειδοσκόπιο της τρέλαςκυρίωςσταΠοιήματατηςΔιασποράςΣτοκατακλυσμικόσύμπανμιαςποίησήςπουλειτουργείωςαντίποδαςστοαφήγηματουΚαρυωτάκηπροτάσσεταιησάτιραοαυτοσαρκασμόςκαιοθρίαμβοςενόςεγώπουκατακερματίζεταισεπολλαπλάπροσωπείαδιαταράσσονταςτηνποιητικήγλώσσακαιανατρέπονταςτασυντακτικάσχήματαΜεβασικούςάξονεςτηδιασκόρπισητουνοήματοςτηνέκλειψητουποιητικούυποκειμένουμέσααπότηνδιαρκήεναλλαγήμύθωνκαιταυτοτήτωνκαιτιςαπρόβλεπτεςφωνητικέςκινήσειςανιχνεύεταιηπολυσημίακαιοιαποχρώσειςτηςνόσουστοέργοτουΦιλύρα

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ημυθολογίατουπρολεταριακούέρωτα(Χειμερινόεξάμηνο2013-2014)

Αντικείμενοτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούνμεβάσησύγχρονεςθεωρητικέςαναγνώσειςοικώδικεςτουπεριθωριακούερωτισμούστηνπεζογραφίακαιτηνποίησηκαινατοποθετηθούνσεέναν κοινό άξονα ιδεολογικής τοποθέτησης αλλά και φαντασιωτικής αναπαράστασης (Κ ΠΚαβάφης-ΝτίνοςΧριστιανόπουλος-ΝαπολέωνΛαπαθιώτης-ΠέτροςΠικρός-ΓιώργοςΙωάννου)

ΝΕΦ240ΝεοελληνικήγραμματείαΥποχρεωτικάκείμενα

ΚΓΚαρυωτάκηςΠοιήματακαιπεζά(Εαρινόεξάμηνο2013-2014)

Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΓΚαρυωτάκηΙδιαίτεραεξετάζεταιοτρόποςμετονοποίοηποιητικήδημιουργίατουΚαρυωτάκησυνδιαλέγεταικαιεπηρεάζειταλογοτεχνικάόριατηςεποχής

16

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

ΚΠΚαβάφηςΖητήματανεωτερικότητας(Χειμερινόεξάμηνο2012-2013)

Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη με έμφαση στις θεματικέςπαραμέτρουςτουκαβαφικούέργου(φιλοσοφικήιστορικήηδονική)Στόχοςείναιναδιερευνηθείπώς οι θεωρητικές αυτές κατηγορίες συνυπάρχουν αλληλοσυμπληρώνονται καιαλληλοαναιρούνται αποκαλύπτοντας αφενός τον διάλογο του ποιητή με τα πνευματικάσυμφραζόμενα της εποχής του αλλά και εντάσσοντας τον τελικά στην προβληματική τηςμετανεωτερικότητας

ΝΕΦ256ΝεοελληνικάρεύματακαικινήματαΙΙ(1914κε)

Ηποίησητουμεσοπολέμουπρόκλησηστομοντερνισμό(Εαρινόεξάμηνο2012-2013)

Στο μάθημα αυτό εξετάζεται η στροφή της ελληνικής ποίησης προς το εσωτερικό τοπίο τουμοντερνισμούμέσααπόκεντρικάθέματατηςποίησηςκαιτηςποιητικήςτουμεσοπολέμουΑπότην ναρκισσιστική ακηδία ως τον αυτάρεσκο ηδονισμό και την ποιητική κατεργασία τουβιώματοςοιελάσσονεςποιητέςτουμεσοπολέμουαναμετριούνταιμετηνlaquoΤέχνητηςΠοιήσεωςraquoδημιουργώνταςγέφυρεςμετηνπρωτοπορία

ΝΕΦ257ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)

Ηποιητικήτουεπιστολικούλόγου(Χειμερινόεξάμηνο2011-2012)

Μεβάσηαντιπροσωπευτικάαποσπάσματααπόσύγχροναεπιστολικάμυθιστορήματααλλάκαιπροσωπικέςαλληλογραφίεςποιητώνκαιανθρώπωντωνγραμμάτωνδιερευνάταιηυβριδικότητατου επιστολικού λόγου η ιερόσυλη εμπλοκή του αναγνώστη στις κειμενικές συνιστώσες ηασαφής ρητορική των αφηγηματικώνφωνών και τρόπων Στόχος του μαθήματος είναι αφούεξεταστούν ζητήματα ορολογίας και μεθοδολογίας να οριστούν τα κύρια χαρακτηριστικά τηςεπιστολογραφίαςωςλογοτεχνικούείδους

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Μύθοικαιμορφέςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2011-2012)

Αντικείμενο τουμαθήματος είναι ναμελετηθούνοι μύθοι και οι μορφέςπουδεσπόζουνστουςθεματικούς ορίζοντες της ελάσσονος μεσοπολεμικής ποίησης Από τον Δον Κιχώτη τουΚαρυωτάκητουΦιλύρακαιτουΟυράνημέχριτιςανάλγητεςηρωίδεςτουύστερουΑισθητισμούπροκύπτειητυπολογίαενόςμεταρομαντικούήρωαπουφέρειμεντοστίγματηςευρωπαϊκήςτουπροέλευσηςαπεγκλωβίζειδετηνποιητικήενδοχώρααπότουςlaquoεγχώριουςraquoμύθουςΣταπλαίσιατουμαθήματοςμελετώνταικυρίωςποιητέςτηςγενιάςτουrsquo20μεστόχοναδιερευνηθείηέννοιατουμύθουέτσιόπωςδιαμορφώνεταιαπόταιδεολογικάκαιαισθητικάσυμφραζόμενατηςεποχής

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΝΕΦ600Ερευνητικήμεθοδολογία

Νεοελληνικές σπουδές (συνδιδασκαλία με τις συναδέλφους Γ Φαρίνου-Μαλαματάρη ΛέναΑραμπατζίδουΜαρίαΙατρού)(Χειμερινόεξάμηνο2013-142016-172017-18)

ΝΕΦ608ΕιδικάθέματαποίησηςΙΙ

Ηποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2016)

17

Μεάξοναβασικέςθεωρητικέςπροσεγγίσειςπάνωστηνιστορίατηςτρέλαςκαιτησχέσητηςμετηλογοτεχνία (Foucault Derrida) αντικείμενο του σεμιναρίου αποτελεί ο διαρκής διάλογος τηςτρέλαςκαιτηςλογικήςέτσιόπωςαποτυπώνεταιστηνελληνικήλογοτεχνίααπότατέλητου19ουαιώνα μέχρι σήμερα Με κειμενικά παραδείγματα ποιητικά και πεζογραφικά η εμπειρία τηςτρέλας είτε ώς απόρροια του ψυχιατρικού ρομαντισμού (Σολωμός ΠαπαδιαμάντηςΕπισκοπόπουλος) είτε ως η ανελέητη γλώσσα της γυναικείας σεξουαλικότητας (ΚαραπάνουΚιτσοπούλου) αποκαλύπτουν τη σκοτεινή ενότητα ανάμεσα στη λογική και τo παράλογοδιαμορφώνονταςέναλογοτεχνικόμοτίβοπουεπαναλαμβάνεταιθέτονταςδιαρκώςτοζήτηματηςαυτοαναπαράστασης της καλλιτεχνικής δημιουργίας του κοινωνικού αποκλεισμού και τηςεσωτερικήςαναζήτησης

ΝΕΦ619ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ

Όψειςτηςαρχαιότηταςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2018)

Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείηθεματικήτωνερειπίωνέτσιόπωςεκφράστηκεαπότα τέλη του Διαφωτισμού έως και τις αρχές του εικοστού αιώνα Με βάση την λογοτεχνικήδιαχείριση του μύθου της Πομπηίας θα συγκριθούν κείμενα του ρομαντισμού και τουμεταρομαντισμού που αξιοποιούν την ρομαντική αγωνία για τον χρόνο προβάλλονταςφαντασιωτικά και επίμονα το μοτίβο της καταστροφής Στον αντίποδα της αφήγησης τηςκαταστροφήςκαι του τέλους θαπαραβληθεί ομύθος τηςΑκρόποληςωςπαράδειγμα εθνικήςαντοχήςκαι ιστορικήςαξίαςπαράδειγμαπουγονιμοποιεί κυρίως εθνοκεντρικάοράματααλλάσυχνά συνδέεται και με την έννοια της παρακμής Συγκρίνοντας τα δύο μοτίβα με βάσηκεφαλαιώδηκείμενατηςευρωπαϊκήςγραμματείαςκαιαντίστοιχαελληνικά(ΚαβάφηςΠαλαμάςΣεφέρηςΚαραγάτσης)θαφωτιστείσεμιασύγχρονηπροοπτικήηαγωνίατηςαναπαράστασηςτουπαρελθόντος

18

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣΤΜΗΜΑΝΕΩΝΕΛΛΗΝΙΚΩΝ(1998-2011)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΓΛΩΣΣΑΣΚΑΙΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ(BACHELOR)Εισαγωγήστηνεκμάθησητηςγλώσσαςασκήσειςπροφορικήςκαιγραπτήςέκφρασης(επίπεδοΙκαιΙΙ)Τεχνικέςμετάφρασης(ελληνικά-γαλλικάmiddotθέμαευθύκαιαντίστροφο)ΜΑΘΗΜΑΤΑΙΣΤΟΡΙΑΣΤΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣΙστορίατηςνεοελληνικήςλογοτεχνίαςΤεχνικέςανάλυσηςλογοτεχνικώνκειμένων(Explicationdestextes)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)ΤεχνικέςτηςγραπτήςέκφρασηςΔοκίμιο(Dissertation)(2004-2011)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΣΕΜΙΝΑΡΙΑΣΥΓΧΡΟΝΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)Tομοτίβοτηςμεταμφίεσηςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(σεσυνεργασίακαιμετοτμήμαΣπουδώνΦύλουEacutetudesGenre)(χειμερινόεξάμηνο2004-2005)ΤοφανταστικόστοιχείοστονΠαπαδιαμάντητονΚαβάφηκαιτονΚαραγάτση(χειμερινόεξάμηνο2002-2003)ΟθάνατοςτωννέωνστηνποίησητουΚΠΚαβάφη(εαρινόεξάμηνο2001-2002)ΗερωτικήαλληλογραφίαΣεφέρηΕγγονόπουλουΠΔέλτα(χειμερινόεξάμηνο2010-2011)Κινηματογράφοςκαιλογοτεχνία(χειμερινόεξάμηνο2009-2010)Μοιραίεςγυναίκεςστηννεοελληνικήλογοτεχνία(ΑρχαιότηταΠαλαιάκαιΚαινήΔιαθήκη)(εαρινόεξάμηνο2008-2009)Τριαντάφυλλα και ρόδα Η γενιά του είκοσι και η ποίηση του μεσοπολέμου (Άγρας ΦιλύραςΚαρυωτάκης)(χειμερινόεξάμηνο2006-2007)Τοεπιστολικόμυθιστόρημα(χειμερινόεξάμηνο2005-2006)Ηπόλησεσύγχροναελληνικάκείμενα(χειμερινόεξάμηνο2003-2004)Ηεικόνατουάλλουγυναικείεςποιητικέςφωνές(εαρινόεξάμηνο2003-2004)

19

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών

1 Δέσποινα Μπισχινιώτη laquoΕγγραφές του βίαιου θανάτου στη σύγχρονη ελληνικήπεζογραφία ζητήματα γραφής αναπαράστασης και ιδεολογικής λειτουργίαςraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

2 ΓιώργοςΠοιμενίδηςlaquoΣεξουαλικότητακαιπολιτικήστημεταπολιτευτικήπεζογραφίαraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 Μαρία Σιδέρη laquoΣωματικότητα και ταυτότητα στην αρχειακή έρευνα το σώμα ωςεργαλείοτεκμηρίωσηςκαιαρχείοraquoΕπόπτριαΑγγελικήΑυγητίδουΤμήμαΕικαστικώνκαιΕφαρμοσμένωνΤεχνώνΣχολήΚαλώνΤεχνώνΠανεπιστήμιοΔυτικήςΜακεδονίας(2021)

2 Παυλίνα Εξαδακτύλου laquoΌψεις της ελληνικής κρίσης στην πεζογραφία 2010-2016Μυθοπλασία- ιδεολογία και ιστορική πραγματικότηταraquo Επόπτρια Ιωάννα Ναούμ(2021)

3 ΒάσωΘεολόγουlaquoΤοανέκδοτοέργοτουΘράσουΚαστανάκηraquoΕπόπτριαΜαίρηΜικέ(2018)

4 ΜαρίαΑποστολίδουlaquoΤοζήτηματουκακούστηνελληνικήπεζογραφίααπότηγενιάτου1880έωςτηγενιάτου1920raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2019)

5 Κοσμάς Κοψάρης laquoΌψεις της επίδρασης της γενιάς του rsquo20 στη γενιά του rsquo70raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2018)

6 Riccardo Valente laquoEvidence based GEO-DARM (Data and Archaeological researchManagement)modelformulti-userdatasharingraquoPolitecnicodiMilano(2017)[ΜετάαπόπρότασητηςεπόπτριαςτηςδιατριβήςκαθRaffaelaBrumanaκαισεσυνεργασίαμε τουςκαθPPergola (CNRS)και IanBaiff (DurhamUniversity) ησυμμετοχήμουστηναξιολόγησητηςωςεξωτερικόμέλοςτηςεπιτροπήςεστιάστηκεστακεφάλαια3και4πουαφορούσαντηνκατασκευήτηςταυτότηταςκαιζητήματαφιλοσοφίαςκαιαρχαιολογίας]httpsbeepmetidpolimiitwebabcphdreviews

7 ΒασιλικήΤσάκνηlaquoΓλώσσακαιύφοςσταελληνόγλωσσαποιήματατουΚΚαβάφηορόλος συγκεκριμένων γλωσσικών και υφολογικών στοιχείων στη συγκάλυψη τηνυποβολή ή και την αποκάλυψη του φύλου και στη διερεύνηση των σχέσεων τωνφύλωνraquoΕπόπτηςΓΚεχαγιόγλου(2016)

8 ΒασιλικήΓΤσιρέβελουlaquoΜοντερνισμόςκαιΜετάφρασηΗπερίπτωσητουTSEliotστηνΕλλάδαraquo(1933-1974)raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2015)

9 ΚωνσταντίνοςΦρουζάκης laquoΓ Γεραλής μια όψιμηφωνή του νεοσυμβολισμού στηνπρώτημεταπολεμικήγενιάraquo(2011)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(κύριαεπιβλέπουσα)

1 Μαρία Γεωργιάδου laquoΜύθοι και στερεότυπα της ανδρικής πορνείας στη σύγχρονηνεοελληνικήπεζογραφίαraquo(2018)

2 ΕλένηΜατσούκη laquoΑμαρτίεςγονέωνηλογοτεχνίακαθρέφτηςτηςοικογένειαςστηνπεζογραφίατου21ουαιώναraquo(2018)

3 Μαίρη Κλιγκάτση laquoΠοιητικές ανακατασκευές της Εύας στη σύγχρονη νεοελληνικήποίησηraquo(2018)

4 Μαρία-ΑθανασίαΚόσσυβαlaquoΗφθίσηωςνόσοςπάθουςΛογοτεχνικέςμεταφορέςτηςφυματίωσηςσεγυναικείουςχαρακτήρεςαπότηνηθογραφίαστομεσοπόλεμοraquo(2018)

20

5 Στέφανος Κυριακού laquoΗ αντοχή της ψυχανάλυσης Το μυθιστορηματικό έργο τηςΆντζελαςΔημητρακάκηraquo(2018)

6 ΚαλλιόπηΣεφεριάδουlaquoΟΚΚαρυωτάκηςκαιτοείδωλοτουεθνικούποιητήraquo(2018)7 Μαρκία Λιάπη laquoΟ μύθος της γυναικότητας στη γυναικεία μεταϋπερρεαλιστική

ποίησηraquo(2017)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 ΣτυλιανήΣταματίουlaquoΛογοτεχνικέςφιλολογικέςκαικαλλιτεχνικέςσυνεργασίεςστηνεφημερίδαΔημοκρατία(1923-1927)Αποδελτίωσηκαικριτικήαποτίμησηraquo(2017)

2 ΑλεξάνδραΓερακίνηlaquoΗπόλητωνΑθηνώνστηλογοτεχνίατηςκρίσηςraquo(2017)3 Δήμητρα Κιτσίνου laquoΤρόποι αναπαράστασης του καλλιτεχνικού πορτρέτου σε

πεζογραφικάέργατηςπεριόδου1983-2004raquo(2017)4 ΓιώργοςΠοιμενίδης laquoΌψεις της αναπαράστασης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας στο

έργοτουΓιώργουΙωάννουraquo(2016)5 ΠαντελήςΖεμπίληςlaquoΤοπεριοδικόταΝέαΕλληνικάτουΡένουΑποστολίδηraquo(2016)6 Maryna Nazarenco laquoΗ ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του Μεσοπολέμου η

ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου τηςνεοτερικότηταςraquo(2016)

7 ΣοφίαΟικονομίδουlaquoΗπρόσληψητουΚΠΚαβάφηστογερμανόφωνοχώροraquo(2015)8 Otildezlem Kardas laquoΗ παρουσία της Κωνσταντινούπολης σε Έλληνες πεζογράφουςraquo

(2015)9 ΑντιγόνηΝικολέτουlaquoΑλέξανδροςΜάτσαςΆπανταΠοιήματαΦιλολογικήεπιμέλειαraquo

(2015)10 ΙωάνναΠαπάκηlaquoΤοάστυσεμυθιστορήματατηςΣώτηςΤριανταφύλλουraquo(2015)11 ΙωάννηςΒαγγελοκώστας laquoΜάναείσεσύήύαιναΑναπαραστάσειςτηςμητρικής

ταυτότηταςσεπεζογραφικάκείμενατωνΤαχτσήΜάτεσιΔημητρίουΚαρυστιάνηraquo(2015)

12 Αικατερίνη Γιαννοπούλου laquoΟ αρχαίος ελληνικός μύθος στην ποίηση του Δ ΠΠαπαδίτσαraquo(2014)

13 ΔέσποιναΜπισχινιώτηlaquoΣεξουαλικότητασχέσειςεξουσίαςκαισωματικέςεν-γραφέςσεπεζογραφικάκείμενατηςδεκαετίαςτου1920raquo(2014)

14 MrsuljaJordankalaquoOΚΠΚαβάφηςκαιημεταποικιακήθεωρίαraquo(2014)15 Γεώργιος Καλογήρου laquoΠαράλληλες διαδρομές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς

ΠοίησηκαιγλώσσαστοέργοτουΝίκουΚαρούζουκαιτουΜιχάληΚατσαρούraquo(2013)16 Αναστασία Χαλκιά laquoΑναπαραστάσεις της μητέρας σε μοντερνιστικά και

μεταμοντερνιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα Η κόρη συγγραφέας και ηεπαναδιαπραγμάτευσητωνσχέσεωνμετημητέραraquo(2013)

17 Ειρήνη-Ιωάννα Σάμιτα laquoΜορφές της βίας και σωματικές εν-γραφές Α ΦραγκιάςΛοιμός(1972)καιΔΔημητριάδηςΠεθαίνωΣανΧώρα(1979)raquo(2012)

18 Κώστας Δρουγαλάς laquoΜελαγχολία στην άκρη της πόλης Η μελαγχολία σταμυθιστορήματατηςΣΤριανταφύλλουraquo(2012)

19 Μαρία Μπεχλιβάνου laquoΑπό το χαρτί στην οθόνη Ζητήματα της ηλεκτρονικήςλογοτεχνίαςraquo(2012)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(MASTER)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών

bull Dana Taligova laquoΗ εναλλακτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα (ΚαστοριάδηςΦωτόπουλοςBookchin)raquo(2009)

bull CorneliaTogealaquoΗαίσθησητουτοπίουστονFreacutedeacutericBoissonasraquo(2008)bull RamziToumalaquoΗχρήσητωνgreeklishraquo(2007)

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

6

ΠΡΟΫΠΗΡΕΣΙΑ

Μάρτιος2015-

σήμερα

Ιούνιος2011ndashΜάρτιος2015

ΕπίκουρηΚαθηγήτριαΝεοελληνικήςΦιλολογίας

Τμήμα Φιλολογίας Τομέας ΜΝΕΣ Αριστοτέλειο ΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης

ΛέκτοραςΝεοελληνικήςΦιλολογίας

Τμήμα Φιλολογίας Τομέας ΜΝΕΣ Αριστοτέλειο ΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης

Οκτώβριος2011-Αύγουστος2013

ΜέλοςσυνεργαζόμενουΕκπαιδευτικούΠροσωπικού(ΣΕΠ)

ΕλληνικόΑνοικτόΠανεπιστήμιο

ΘεματικήΕνότηταΙστορίατηςΕυρωπαϊκήςΛογοτεχνίας(ΕΠΟ21)

2004ndashΙούνιος2011 Λέκτορας(maicirctre-assistante)

ΤμήμαΝέωνΕλληνικώνΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςΕλβετία

2005 Πιστοποιητικό κατοχής τυπικών και ουσιαστικών προσόντωνγια υποβολή υποψηφιότητας σε θέση maicirctre de confeacuterences(μόνιμουΕπίκουρουΚαθηγητή)σταγαλλικάπανεπιστήμια

15ος τομέας Αραβική κινεζική ιαπωνική και ελληνική γλώσσα καιλογοτεχνία

1998ndash2004 ΒοηθόςΈρευνας(assistantedelarecherche)

ΤμήμαΝέωνΕλληνικώνΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςΕλβετία

ΕρευνητικόπρόγραμμαlaquoLesfastesdelaDeacutecadencedanslrsquoœuvredeConstantinCavafyraquo[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστοέργοτουΚΚαβάφη]

1994ndash1996 Μεταφράστρια-Διερμηνέας

ΦρανκφούρτηΓερμανία

Μετάφραση και διερμηνεία στη διεθνή εμπορική έκθεση τηςΦρανκφούρτης

Διερμηνεία από ελληνικά προς γερμανικά αγγλικά γαλλικά ιταλικάκαιαντίστροφα

7

ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣΜ1 ΟΚΠΚαβάφηςκαιηλογοτεχνία τηςΠαρακμήςΜορφές θέματα μοτίβαμτφρΤιτίκα

Καραβία Αθήνα Gutenberg 2018 307 σ (με νέα εισαγωγή στην ελληνική έκδοση καιεπικαιροποιημένηβιβλιογραφία)

Μ2 LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστονΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Μ3 ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαΑθήναΑιώρα2018middotυπόέκδοση

ΑΡΘΡΑΣΕΠΕΡΙΟΔΙΚΑΠΕ1 (σεσυνεργασία)MarthaVassiliadiStellaSylaiouGeorgePapagiannakislaquoDecadentMyths

in a Digital Era From Pompei to Judea raquo Frontiers in Digital Humanities (2018)middot υπόδημοσίευση

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-

274

ΠΕ5 laquoΜισό-ενμέρει-ηδιαλεκτικήτηςαμφισημίαςκαιοιτεχνικέςτηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum2(2014)11-19ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-

27

ΠΕ8 laquoΓυναικεία πρόσωπα στην ποίηση του ΚαβάφηraquoΦιλόλογος155 Αφιέρωμα στον Κ ΠΚαβάφη(2014)51-63

ΠΕ9 laquoΙστορίαι αυτοκρατορικού γυναικωνίτου για την laquoΆννα Δαλασσηνήraquo και την laquoΆνναΚομνηνήraquoτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληλογραφία Καβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

ΠΕ11 laquoLadynamiquedulieuGenegravevedanslapoeacutesiegrecquemoderneraquoΔια-κείμενα12(2010)203-210

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestueslacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses10(2010)85-101

ΠΕ13 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

ΠΕ14 laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταστονΛαπαθιώτηκαιτονΚαβάφηraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

ΠΕ15 laquo La force de dormir versions drsquoinsomnie chez Michel Faiumls raquo Revue des eacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

8

ΠΕ16 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedesdieuxchezCCavafyraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques2(2006)53-66

ΑΡΘΡΑΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥΣΤΟΜΟΥΣΣΥ1 laquoCPCavafyLepeacuteripleorientalraquoστοUlrichMoennig(επιμ)laquoΩςαθύρματαπαίδαςraquo

FestschriftfuumlrHansEideneierRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοFrancescaPrescendi-AgnegravesNagy(επιμ)VictimesaufeacutemininEacutequinoxeCollectionsdescienceshumainesΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣΥ3 laquo Signe et simulacre lrsquoaventure poeacutetique de Salomeacute chez Cavafis et Seacutefeacuteris raquo στοIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Presses de lrsquoUniversiteacute Marc Bloch-StrasbourgIIΣτρασβούργο2000σ39-5120072σ43-57

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝΠΡ1 laquoΤοπιbrvbarα θαναbrvbar του στον Κ Π Καβαbrvbarφηraquo Περάσματα διελεύσεις διαβάσεις όψεις μιας

λογοτεχνίαςενκινήσει15ηΔιεθνήςΕπιστημονικήΣυνάντησηΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηστημνήμητουΔΝΜαρωνίτη(Θεσσαλονίκη1-432017)(υπόδημοσίευση)

ΠΡ2 laquo Lrsquoanatomie drsquoun crime au feacuteminin poison passion et autres deacutelicesraquoστο MartineBreuillot- Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiers balkaniques[Enligne]Hors-seacuterie|2016mis en ligne le16mars2017URL httpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

ΠΡ3 laquoΣεφέρης-ΜαρώΑποσπάσματαερωτικούλόγουraquoστοΊλιαΠαπαστάθη(επιμ)ΖητήματαΝεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά υφολογικά κριτικά μεταφραστικά Πρακτικά 14ηςΔιεθνούς Επιστημονικής Συνάντησης Μνήμη Ξ Α Κοκόλη Αριστοτέλειο ΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκηςΤμήμαΦιλολογίαςΤομέαςΜΝΕΣΘεσσαλονίκη2016σ653-667

ΠΡ4 laquoΗΣαλώμη τουΨυχάρη ιστορικές ταυτίσεις και ψευδείς ταυτότητεςraquo στοΜΜικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήΠρακτικά13ης Διεθνούς Επιστημονικής Συνάντησης Μνήμη Πάνου Μουλλά Αθήνα Σοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

ΠΡ5 laquo Samuel Baud-Bovy traducteur de Cavafy raquo στο Bertrand Bouvier - Anastasia-DanaeacuteLazaridis(επιμ)SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicienRechercheetRencontresΓενεύηDroz2016σ47-56

ΠΡ6 laquoPrincessesjuivesetreinesdeJudeacuteeJudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophieCoavoux(επιμ)Masculin-Feacuteminindans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes21οΔιεθνεbrvbarςΣυνεbrvbarδριο των Νεοελληνιστωbrvbar ν των Γαλλοbrvbarφωνων Πανεπιστημιbrvbarων Institut dEtudesTranstextuelles et Trasculturelles (IETT) Universiteacute de Lyon (JeanMoulin-Lyon 3) 2011σ247-254

ΠΡ7 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(εισ-επιμ)ΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΑθήναGutenberg2010σ394-405

ΠΡ8 laquoldquoΓιατασκουπίδιακατευθείαννοσολογίαπάθηπληγέςκιενσώματεςταυτότητεςστονερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες στον ελληνικό κόσμο 4οΠανευρωπαϊκόΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011ISBN978-960-99699-0-1

ΠΡ9 laquoΔιακειμενικότητα και βιογραφικές πρακτικές στη Ζαΐδα του Αλέξη Πανσέληνου μιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμoύκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματα2007σ671-680

9

ΠΡ10 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves(επιμ)Lecorps dans la langue la litteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques ΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleneacuteo-helleacutenique2005σ459-471

ΠΡ11 laquoΤοXαμένονησίκαιηαπολογητικήτηςπεριπέτειαςraquoστοΑΑργυρίου(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάΓράμματα2004σ547-555

ΠΡ12 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)LavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιInalco(laquoColloquesLanguesrsquoOraquo)2002σ389-405

ΠΡ13 laquo Sentimentdedeacutecadence deuxpoegravemesdeCavafy surNeacuteronraquo στοAsteacuteriosArgyriou(επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque Παρίσι Inalco (laquoColloquesLanguesrsquoOraquo)2001σ239-247

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΜΕ1 (σε συνεργασία με τον Bertrand Bouvier) C P CavafyNotes de poeacutetique et demorale

δίγλωσσηέκδοσηΑθήναΑιώρα2016

ΜΕ2 SophiadeMelloBreyerlaquoΗνύμφηraquolaquoΕρωτικόποίηματουΑντώνιουκαιτηςΚλεοπάτραςraquolaquoΕλλάδα72raquolaquoΘακλειδώσωraquo΄Υλαντρον5(2003)79-80

ΜΕ3 GuillaumeApollinairelaquoΓράμματαστηΛουraquo(9 janvier19158avril1915) ΄Υλαντρον2(2002)20-24

ΜΕ4 Jean-PierreMilovanoff laquoΓράμμααπrsquo τηΡωσίαraquo laquoΣκιάraquo laquoΣκαλί της χλόηςraquoΎλαντρον 1(2001)119-123

ΜΕ5 Άννα Αγγελοπούλου και Αίγλη Μπρούσκου (επιμ) Καταλόγος ελληνικών παραμυθιώνΑθήνα Κέντρο Ελληνικών Ερευνών 1999 Μετάφραση από τα γερμανικά μέρους τουαρχείου του Γεωργίου Μέγαlthttpwwwiaengrepeksergasia_paramithiakon_tipon_kai_parallagon_at_300_499__t__a___b__-b-52htmlgt

ΟΜΙΛΙΕΣΚΑΙΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΜΕΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

1 laquoΚώστας Καρυωτάκης 1896-1928raquo Διάλεξη σε συνεργασία με την Ιωάννα Ναούμ στα

πλαίσιατωνΦιλολογικώνβραδινώντουΣυλλόγουΦΙΛΟΛΟΓΟΣ30420182 laquoΌψειςτηςποιητικήςτουΚΠΚαβάφηraquoΜάθημα-διάλεξησταπλαίσιατωνμαθημάτων

γιατηντέχνηκαιτονπολιτισμότουΜακεδονικούΜουσείουΣύγχρονηςΤέχνης(laquoΜείζονεςΈλληνεςλογοτέχνεςτου20ούαιώναraquo)832018

3 laquoStorytellingbasedonLiterature anewchallenge for theVirtualMuseumsraquoΟμιλίασεημερίδα της ερευνητικής ομάδας του ευρωπαϊκού έργου VIMM (Virtual MultimodalMuseum)(Miralab-UniversiteacutedeGenegraveve)14122017

4 laquoThe literature imperium or how to create a virtual memoryraquo Ομιλία σε ερευνητικόσεμινάριοσταπλαίσιατουσυνεδρίουMixedRealityandGamificationforCulturalHeritageandVirtualMuseumsCGI17(YokohamaJapan)27062017

5 laquoΔιαβάζοντας τουςποιητές της γενιάς του80raquoΟμιλίασταπλαίσια εκδήλωσηςγια τηνποίησητηςγενιάςτου80σεσυνεργασίαμετουςποιητέςΒαγγέληΤασιόπουλοΑλεξάνδραΜπακονίκα Σταύρο Ζαφειρίου Δώρα Κασκάλη Δημ Λεοντζάκο Δημ Κατιώνη ΜΚλιγκάτσηΔημοτικήΒιβλιοθήκη-ΠινακοθήκηΘέρμης26Μαρτίου2017

6 laquoArchaeologiesoftheFutureMixedrealitystorytellingraquoΟμιλίασταπλαίσιατηςΘερινήςΑκαδημίας(PolitecnicodiMilanoDepartmentofArchitectureampConstructionEngineeringSummerSchool)2172016

10

7 laquoMixedrealitysimulationsandtheEuropeanLiteratureraquoΟμιλίασταπλαίσιατηςΘερινήςΑκαδημίας για την Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά (Summer school CGI ComputerGraphicsInternational2016CGIrsquo16)ΗράκλειοΚρήτης2762016

8 laquoΓυναικείαπορτραίταστηνποίησητουΚαβάφηraquoΔιάλεξηστονΌμιλογιατηΔιάδοσητηςελληνικήςγλώσσας(ΟΔΕΓ)Καβάλα1342016

9 laquoAspectsdelaprosefeacutemininegrecqueauxanneacutees80lecasdEugeacutenieFakinouraquoΜάθημα-διάλεξησταπλαίσιαανταλλαγώνERASMUSστοΝεοελληνικόΙνστιτούτοτηςΣορβόννης(InstitutNeacuteo-helleacuteniqueParisIV)2232016

10 laquo Lhistoire au feacutemininLa SeptiegravemeDeacutepouille dEugeacutenie Fakinou raquo Διάλεξη στο ΕθνικόΙνστιτούτοΑνατολικώνΓλωσσών(INALCO)Παρίσι2132016

11 laquoΈμφυλα διχοτομικά σενάρια η Σαλώμη του Καβάφηraquo Διάλεξη στο Colloquium τουΤμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών Πανεπιστημίου Κύπρου Λευκωσία832016

12 laquoΜυθολογίες και σύμβολα του Ρομαντισμούraquo Μάθημα-διάλεξη στα πλαίσια τωνμαθημάτων για την τέχνη και τον πολιτισμό του Μακεδονικού Μουσείου ΣύγχρονηςΤέχνης(laquoΟΡομαντισμόςκαιταφανερώματάτουστηνπολιτικήφιλοσοφίαλογοτεχνίαεικαστικάκαιμουσική-Ευρώπη-Αμερική-Ελλάδαraquo)1822016

13 laquoLadiesportraitsfromanon-ladiesmanWomeninCavafyspoetryraquoΟμιλία(στααγγλικάμεταυτόχρονηδιερμηνείασταγιαπωνέζικα)μετάαπόπρόσκλησητηςκαθMasakoKidoKyoritsuWomensUniversityκαιτηςΕλληνοϊαπωνικήςΈνωσης(GreeksofJapan)Τόκυο6112015 Στο πλαίσιο της διάλεξης οργανώθηκε έκθεση με τα προσωπικά βιβλία τουβραβευμένουμεταφραστήτουΚαβάφηστηνΙαπωνίαHisaoNakaiοοποίοςήτανεπίσημοςπροσκεκλημένος Το κείμενο της διάλεξης τυπώθηκε σε ιαπωνική μετάφραση τουνεοελληνιστήMasatoshiMogi ο οποίος επιμελήθηκεκαισυμπεριέλαβεστο τομίδιοπουμοιράστηκε τη βιογραφία του ποιητή ενδεικτική βιβλιογραφία για τον Κ Π Καβάφηκαθώςκαιμεταφράσειςτωνπιογνωστώνκαβαφικώνποιημάτων

14 laquoΓιώργοςΡακοβαλήςολυρισμόςτηςαθωότηταςraquoΤιμητικόαφιέρωμαστονΦλωρινιώτηποιητήκαιζωγράφοΓΡακοβαλή(1962-1988)ΔήμοςΚαλαμαριάς2132015

15 laquoΟ μύθος του Δον Ζουάν στη λογοτεχνίαraquo Στρογγυλή τράπεζα στα πλαίσια τουαφιερώματοςστοΜολιέροσεσυνεργασίαμετοΚΒΘΕ(BigDay)832015

16 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo Διάλεξη στα πλαίσια του Προγράμματος IDEX(Translatio) Transcriptions traductions adaptations reacute-eacutecritures στο τμήμα ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτουΣτρασβούργου23102014

17 laquoΑνατομίαενόςεγκλήματοςΙουδήθκαιΟλοφέρνηςraquoΕπιστημονικήΣυνάντησηΕργασίαςΝεοελληνικής και Συγκριτικής Φιλολογίας Γραμματολογία-Ιστορία-Σύγκριση ΜνήμηΓιώργουΒελουδήΙωάννινα2-362014

18 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoσταπλαίσιατωνΦιλολογικώνβραδινώντουΣυλλόγουΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(Θεσσαλονίκη2122013)

19 laquoΜισό-ενμέρειηδιαλεκτικήτηςαμφισημίαςκαιοιτεχνικέςτηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquo Κεντρική ομιλία στο 9ο Συνέδριο laquoΕλληνική Γλώσσα και Ορολογία (Αθήνα7112013)

20 laquoΟιγυναίκεςτουΚαβάφηαπότηΣαλώμηστιςβυζαντινέςαυτοκράτειρεςraquoΔιάλεξησταπλαίσια του σεμιναρίου των ΜΜικέ ndash ΘΠαυλίδου ndash ΚΚίτση στις Σπουδές φύλου(ΓΛΩΓΣΓ400)(2152013)

21 laquoΚΠΚαβάφηςΑπότηναλληλογραφίαστοέργοτουraquoΔιάλεξηστηΔημοτικήΒιβλιοθήκηΚαβάλαςlaquoΒασίληςΒασιλικόςraquo(Καβάλα1552013)

11

22 laquoΤοευάλωτοσώματηςενοχήςβιβλικέςηρωίδεςκαιέμφυλεςταυτότητεςraquoΔιάλεξησταπλαίσια του σεμιναρίου των ΜΜικέ ndash ΘΠαυλίδου ndash ΚΚίτση στις Σπουδές φύλου(ΓΛΩΓΣΓ400)(Θεσσαλονίκη1122012)

23 laquoΤεχνικές ανάγνωσης και παρανάγνωσης στη Σαλώμη του Ψυχάρηraquo Kolloquium fuumlrBachelorundMagisterarbeitenInstitutfuumlrNeograumlzistik(Βερολίνο162010)

24 laquoLrsquoAlexandriedeCavafy MytheetreacutealiteacuteraquoΔιάλεξηστοσύλλογο Jean-GabrielEynard(Γενεύη422010)

25 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιο(Κάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)

26 laquo La force de dormir versions drsquoinsomnie chez Michel Faiumlsraquo Κύκλος διαλέξεων τουΝεοελληνικούΙνστιτούτουτηςΣορβόννηςΠανεπιστήμιοΣορβόννης(Παρίσι1812007)

27 laquoIdentiteacutesgrecquesetidentiteacutesbarbaresCavafyetMiloszraquoFranco-GraecaκείμεναιδέεςκαιεικόνεςενκινήσειΗμερίδατουτμήματοςΓαλλικώνΣπουδώνκαιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία27112006)

28 laquoΗαλληλογραφίατουΚΠΚαβάφηraquoΔιάλεξηστονΣύλλογοΕλλήνωνΓενεύης(Γενεύη18102006)

29 laquoRepreacutesentationsdelapeaudanslalitteacuteraturedelafin-de-siegravecleraquoΔιάλεξηστοσεμινάριοτης γαλλικής λογοτεχνίας του ΑΛαμπρόπουλου στο Τμήμα Γαλλικών Σπουδών καιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία19102004)

30 laquoLalanguedeCPCavafyraquoΔιάλεξηστοΤμήμαΑρχαίωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύηςσταπλαίσιατουμαθήματοςΙστορίαςτηςΓλώσσας(2352003)

31 laquo CCavafy et la poeacutetique du silence raquo Διάλεξη στο Πανεπιστήμιο Marc-Bloch τουΣτρασβούργου(Στρασβούργο2432003)

32 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedesdieuxchezCCavafyraquoΔιάλεξηστηνΕταιρείαΝεοελληνικώνΣπουδών(Παρίσι1532003)

33 laquoLrsquoimagedelamegraveredanslachansonpopulairegrecqueraquoΔιάλεξηστοΛύκειοΕλληνίδωνΓενεύης(Γενεύη1532002)

34 laquo Une preacutesentation du poegravete CPCavafy raquo Διάλεξη στο Σύλλογο Ελληνίδων γυναικών(Γενεύη2112001)

35 laquo Signe et simulacre lrsquoaventure poeacutetique de Salomeacute chez Cavafis et Seacutefeacuteris raquo GeorgesSeacutefeacuterisΗμερίδατουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτουΣτρασβούργουMarcBloch(Στρασβούργο2252000)

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΣΕΣΥΝΕΔΡΙΑΜΕΣΥΣΤΗΜΑΕΠΙΛΟΓΗΣΤΩΝΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ

1 laquoldquoΕπιbrvbar της βαρβαbrvbar ρου ταυbrvbar της γηςrdquoraquo Τοπιbrvbarα θαναbrvbar του στον Κ Π Καβαbrvbarφηraquo Περάσματαδιελεύσεις διαβάσεις όψεις μιας λογοτεχνίας εν κινήσει 15η Διεθνής ΕπιστημονικήΣυνάντηση ΤομέαΜΝΕΣ αφιερωμένη στη μνήμη του Δ ΝΜαρωνίτη (Θεσσαλονίκη 1-432017)

2 laquoLrsquoanatomiedrsquoun crimeau feacuteminin poison passion et autresdeacutelices raquo XXΙVeCongregravespluridisciplinairedesneacuteohelleacutenistesfrancophones(Στρασβούργο27-2952015)

3 laquoDecadentmythsinadigitaleraraquoEVAMINERVAJerusalemInternationalConferenceontheDigitisationofCulture(VanLeerInstituteΙερουσαλήμ10-12112014)

4 laquoΑποσπάσματα ερωτικού λόγου η αλληλογραφία Μαρώς-Σεφέρηraquo 14η ΕπιστημονικήΣυνάντησηΤομέαΜΝΕΣστημνήμητουΞενΚοκόλη(Θεσσαλονίκη27-3032014)

12

5 laquoΕκδοχές της σεφερικής Σαλώμηςraquo Μαθητικό συνέδριο για τον Γιώργο ΣεφέρηΖωγράφειοΛύκειοκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014)httpwwwlivemediagrvideo66978

6 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο ΕπίσκοποςΠηγάσιοςraquo ΔιεθνέςΣυμπόσιο Κ Π Καβάφης Ελληνικός και Οικουμενικός Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό ΚέντροΔελφών (Δελφοί 5-772013)httpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

7 laquoΓυναικείες μορφές στο Βυζάντιο του Καβάφηraquo 150 χρόνια Κ Π ΚαβάφηςΜαθητικόΣυνέδριο Ζωγράφειο Λύκειο και Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 11-1342013)httpswwwyoutubecomwatchv=bKR6jA_svT4

8 laquoΑπό τηνΗρωδιάδα του Flaubert στη laquoΣαλώμηraquo τουΨυχάρη ιστορικές ταυτίσεις καιψευδείςταυτότητεςraquo13ηΔιεθνήςΕπιστημονικήΣυνάντησηαφιερωμένηστημνήμητουΠανΜουλλά(Θεσσαλονίκη3-6112011)

9 laquoLeparieacutepistolaireoularoutinedelrsquointimedanslacorrespondancedeGeorgesSeacutefeacuterisraquoLequotidien 9οδιεθνέςσυνέδριο της Ελληνικής ΣημειωτικήςΕταιρείας (Λευκωσία 5-7112010)

10 laquoΓιατασκουπίδιακατευθείαννοσολογίαπάθηπληγέςκιενσώματεςταυτότητεςστονερωτικόΚαβάφηraquo4οΠανευρωπαϊκόΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΤαυτότητεςστονελληνικόκόσμο(Γρανάδα9-1292010)

11 laquoPlaidoyerpourunbourreau lamiseagravemortdeSalomeacuteraquoVictimeSubstantiffeacutemininΣυνέδριοτηςΙστορίαςτωνΘρησκειώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη8-932010)

12 laquoPrincessesjuivesetreinesdeJudeacuteeJudithSalomeacuteetMadeleineraquo21οΔιεθνέςΣυνέδριοτωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Λυόν27-2952009)

13 laquoΗ μνήμη του γήρατος και το τέλος του Δον Ζουάνraquo Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρία Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Γενικής και ΣυγκριτικήςΓραμματολογίαςτουΠανεπιστημίουΑθηνών(Αθήνα27-30112008)

14 laquoRemacircchersonpasseacutenourrituresnostalgiquesoulesaventuresdumoidansdeuxreacutecitscontemporains (La gourmandise Ratatouille)raquo AutoBioPhagies Διεθνές Συνέδριο τουΤμήματος Γαλλικών Σπουδών και Σύγχρονων Γλωσσών του Πανεπιστημίου Κύπρου(Λευκωσία3110-2112008)

15 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης και Καβάφηςraquo PhilologieGeschichte Ideologien und Mentalitaumlten Sprachwissenschaft 10ο συνέδριο τηςΓερμανικήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βερολίνο20-2162008)

16 laquo Samuel Baud-Bovy traducteur de Cavafy raquo Samuel Baud-Bovy (1906-1986)neacuteohelleacuteniste ethnomusicologue musicien Διεθνές Συνέδριο του Tμήματος ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύης(Γενεύη24-25112006)

17 (σε συνεργασία με τον Μιχάλη Λασηθιωτάκη) laquoΔιακειμενικότητα και βιογραφικέςπρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουμιαπρώτηπροσέγγισηraquoΟελληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώνα3οΔιεθνέςΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βουκουρέστι2-462006)

18 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoPoeacutesieetinsulariteacute Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Πανεπιστημίου JeanMoulin-LyonIII(Λευκωσία17-1832006)

19 laquoGenegraveveetladynamiquedulieuraquoΡοδανούθείονκάραhellipGenegraveveetlaGregravecemoderneΔιεθνέςΣυνέδριοτουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη21-22112003)

13

20 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoLecorpsdanslalanguelalitteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques 18ο Διεθνές Συνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ναντέρ15-1752003)

21 laquoLrsquoAlexandriedeConstantinCavafyapogeacuteeoudeacuteclinraquoConstantinCavafy(1863-1933)poegravete des confins Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου της Βουργουνδίας (Ντιζόν1832003)

22 laquoΕξωτισμόςκαιπαράδοσηστοΧαμένονησίτουΚαραγάτσηraquoΗΕλλάδατωννησιώναπότη Φραγκοκρατία ως σήμερα 2ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας ΝεοελληνικώνΣπουδών(Ρέθυμνο10-1252002)

23 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoLavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniques 17ο Διεθνές Συνέδριο των Νεοελληνιστών των ΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ντιζόν10-1252001)

24 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoLesentimentreligieuxdansla litteacuteratureneacuteo-grecque 16οΔιεθνέςΣυνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Στρασβούργο27-2951999)

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣΒΙΒΛΙΩΝ

1 ΠαρουσίασητηςποιητικήςσυλλογήςτηςΓεωργίαςΤριανταφυλλίδουΔανεικάΑγύρισταΚίχληΑθήνα2017ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίου2017σεσυνεργασίαμετηνΜαίρηΜικέκαθΑΠΘκαιτηνΓιώταΚριτσέληεκδότρια1352017

2 Παρουσίαση της ποιητικής ανθολογίας του Σωτήρη Τριβιζά Ελάσσονες ποιητές τουμεσοπολέμουΚαστανιώτηςΑθήνα2015σεσυνεργασίαμετονΝίκοΔαββέτασυγγραφέακαιΘέμηΚατριόψυχίατροΚαφέΓαζία1832016

3 Παρουσίασητουποιητικού έργου τηςΜαρίαςΠολυδούρηΤαποιήματα επιμ ΧριστίναΝτουνιάΒιβλιοπωλείοτηςΕστίαςΑθήνα2014ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίουσεσυνεργασίαμε τονΔημήτρηΚαργιώτηαναπληρωτήκαθΠΙ καιΧριστίναΝτουνιά καθ ΕΚΠΑ852015

ΛΟΙΠΕΣΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

1 (σε συνεργασία) laquoMixed Reality Gamified Presence and Storytelling for VirtualMuseumsraquoEncyclopediaofComputerGraphicsandGamesMeteor-Springer2018

2 ΕισαγωγήΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςΑθήναΑιώρα2018 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

ΑνθούλαΔανιήλlaquoΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςraquoΔιάστιχο2Μαρτίου2018 httpdiastixogrkritikesdiafora9269-kavafis-simeiomata

3 laquo La peau de chagrin A contemporary narrative raquo Πρόλογος στην έκδοση του

μυθιστορήματοςτουBalzacLapeaudechagrineacuteditionsPeaudeChagrinParis2015httpwwwpeaudechagrincomdiary2017411power-and-will-or-negotiating-desire

14

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΑΚΟΡΜΟΥ

ΝΕΦ203Νεοελληνικήποίηση(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2011-20122012-132013-20142015-16)

ΝΕΦ204Νεοελληνικήπεζογραφία(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2017-18)

ΝΕΦ205Νεοελληνικήποίηση(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2012-20132015-16)

ΝΕΦ206Νεοελληνικήπεζογραφία(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2011-122013-142015-16συνδιδασκαλίαμετονΛάμπροΒαρελά)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ

ΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVΙ(1914-1944)ΚΠΚαβάφηςΣτόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΠΚαβάφηΙδιαίτεραθαεξεταστείηστάσητηςκριτικήςαπέναντιστηνποίησητουΑλεξανδρινού και θα διερευνηθεί πώς η σχέση αυτή επηρεάζει και διαμορφώνει τα όρια τηςποιητικής ανάγνωσης σ΄ ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο λογοτεχνικό τοπίο από την εποχή τηςπρώτηςδιάλεξης τουΞενόπουλουγια τονΚαβάφηως τησημερινήσταθερήτουαναγνωστικήδημοφιλίαΝΕΦ262ΕρευνητικάπροβλήματακαιζητήματατηςνεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)ΤοκαβαφικόΒυζάντιο(Εαρινόεξάμηνο2017)Μεβάσητοσώματηςκαβαφικήςποίησηςαλλάκαιτωνπιοπροσωπικώνκειμένων(ΣημειώματαΕπιστολές)στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησχέσητουlaquoποιητή-αναγνώστηraquoΚΠΚαβάφημετηβυζαντινήλογοτεχνίακαιναπεριγραφείομηχανισμόςτηςποιητικήςδημιουργίαςως καθρέφτης της μυστικής ζωής των άλλων κειμένωνΜε άξονα την laquoιστορική μέθοδοraquo τουΑλεξανδρινού έμφαση θα δοθεί στο πώς ενσωματώνονται στην καβαφική τυπολογία οιβυζαντινοίαυτοκράτορεςπώςεξιστορείταικαιπαρωδείταιηπερίπτωσητουΙουλιανούστιςπιοκρίσιμεςκαιαντιφατικέςακμέςτουπώςταβυζαντινάμοτίβααπηχούντομεταρομαντικόπνεύμαστηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαΝΕΦ258ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ(Σεμινάριο)Γυναικείοιμύθοικαιηγενεαλογίατηςβίας(Χειμερινόεξάμηνο2016-17)Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούντοδίλημματηςταυτότηταςκαιοιεγγραφέςτηςβίαςως έμφυλα χαρακτηριστικά μέσα από τις συμβολικές αναπαραστάσεις μυθικών γυναικώνΜεέμφασηστηνποιητικήπαραγωγήτουΜεσοπολέμουθαμελετηθούνταδάνειακαιοισυμβάσειςτηςμυθοποιητικήςκατασκευήςμοιραίωνγυναικώνμεπαραδείγματααπότοΡομαντισμόέωςτημεταϋπερρεαλιστικήποίησηΝΕΦ251ΝεοελληνικάλογοτεχνικάκείμεναΙΙΙ(1880-1930)Ποίηση και ποιητική του Μεσοπολέμου (σε συνεργασία με τον Μιχ Γ Μπακογιάννη-Εαρινόεξάμηνο2015)Σκοποbrvbar ς του μαθηbrvbarματος ειbrvbarναι να εξεταbrvbar σει τους οbrvbarρους υποbrvbar τους οποιbrvbarους διαμορφωbrvbar θηκε τοεγχειbrvbarρημαγιατηνανανεbrvbarωσητηςπαραbrvbar δοσηςστηνελληνικηbrvbar ποιbrvbarησηκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατουΜεσοπολεbrvbarμου Πιο συγκεκριμεbrvbarνα θα δοθειbrvbar βαbrvbar ρος στο εbrvbarργο μιας ομαbrvbar δας ποιητωbrvbar ν οι οποιbrvbarοιεμφανιbrvbarστηκανμενσταγραbrvbar μματαbrvbar μαςκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατου20ουbrvbar αιωbrvbar να(1910)ωστοbrvbarσοεbrvbarδωσαν τον πιο αντιπροσωπευτικοbrvbar οbrvbar γκο του εbrvbarργου τους στη δεκαετιbrvbarα 1920-1930 και

15

χαρακτηριbrvbarστηκαναποbrvbar τουςκριτικουbrvbar ςκαιτουςμελετητεbrvbarςμεμιαποικιλιbrvbarαοbrvbarρων(Γενιαbrvbar του1920Αθηναικηbrvbar Σχοληbrvbar του νεορομαντισμουbrvbar και του νεοσυμβολισμουbrvbar Γενιαbrvbar του Καρυωταbrvbar κηνεοσυμβολιστεbrvbarςμετασυμβολιστεbrvbarς)

Μεbrvbarσααποbrvbar ποιηbrvbarματατωνΡωbrvbar μουΦιλυbrvbar ραΚωbrvbar σταΟυραbrvbar νηΝαπολεbrvbarοντοςΛαπαθιωbrvbar τηΤεbrvbarλλουΆγραΜηbrvbarτσου Παπανικολαbrvbar ου Μαριbrvbarας Πολυδουbrvbar ρη και Κ Γ Καρυωταbrvbar κη και αφουbrvbar αρχικαbrvbar θαπαρουσιαστειbrvbarτοπλεbrvbarγμακαταβολωbrvbar ναυτουbrvbar τουρευbrvbar ματοςτηςελληνικηbrvbar ςποιbrvbarησηςκυριbrvbarωςαποbrvbar τονγαλλικοbrvbar συμβολισμοbrvbar θα εξεταστουbrvbar ν οριbrvbarζουσες της ποιητικηbrvbar ς οbrvbarπως ειbrvbarναι η θεματοποιbrvbarηση τουιbrvbarδιουτουποιητικουbrvbar λοbrvbarγουτηςγραφηbrvbar ςκαιτουπροσωbrvbar πουτουποιητηbrvbar

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ουτοπίεςκαιετεροτοπίεςημυθολογίατουερειπίουστηνελληνικήλογοτεχνία(Χειμερινόεξάμηνο2015-16)Σεαντίθεσημετηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαόπουηερειπιολατρίαπαραπέμπεισταθεράστησαγήνητουθανάτουστην ελληνικήλογοτεχνικήπαραγωγήτααρχαίαερείπιαως ίχνοςτου ιστορικούπαρελθόντος συνδέονται δυναμικά με το παρόν και αποτελούν έναυσμα ενδοσκόπησηςΑντικείμενο του μαθήματος με βάση τη σχετική θεωρητική βιβλιογραφία (Macaulay DerridaΧαμηλάκης)είναιναδιερευνηθείησυνολικήενατένισητουερειπιώδουςτοπίουωςμιαδιαδικασίααποκάλυψηςήμύησηςτουποιητικούυποκειμένουκαιναεξεταστείωςσυνθήκητουπροσωπικούλυρισμούσεκείμενατωνΓΣεφέρηΑθΔημουλάΜΚαραγάτσηκάΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVI(1914-1944)

ΡώμοςΦιλύραςΗποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2015)

ΣτόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησυνθετότητατουποιητικούέργουτουΦιλύραέτσιόπωςδιαθλάται διαστρεβλώνεται και διασκορπίζεταιμέσααπότοκαλειδοσκόπιο της τρέλαςκυρίωςσταΠοιήματατηςΔιασποράςΣτοκατακλυσμικόσύμπανμιαςποίησήςπουλειτουργείωςαντίποδαςστοαφήγηματουΚαρυωτάκηπροτάσσεταιησάτιραοαυτοσαρκασμόςκαιοθρίαμβοςενόςεγώπουκατακερματίζεταισεπολλαπλάπροσωπείαδιαταράσσονταςτηνποιητικήγλώσσακαιανατρέπονταςτασυντακτικάσχήματαΜεβασικούςάξονεςτηδιασκόρπισητουνοήματοςτηνέκλειψητουποιητικούυποκειμένουμέσααπότηνδιαρκήεναλλαγήμύθωνκαιταυτοτήτωνκαιτιςαπρόβλεπτεςφωνητικέςκινήσειςανιχνεύεταιηπολυσημίακαιοιαποχρώσειςτηςνόσουστοέργοτουΦιλύρα

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ημυθολογίατουπρολεταριακούέρωτα(Χειμερινόεξάμηνο2013-2014)

Αντικείμενοτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούνμεβάσησύγχρονεςθεωρητικέςαναγνώσειςοικώδικεςτουπεριθωριακούερωτισμούστηνπεζογραφίακαιτηνποίησηκαινατοποθετηθούνσεέναν κοινό άξονα ιδεολογικής τοποθέτησης αλλά και φαντασιωτικής αναπαράστασης (Κ ΠΚαβάφης-ΝτίνοςΧριστιανόπουλος-ΝαπολέωνΛαπαθιώτης-ΠέτροςΠικρός-ΓιώργοςΙωάννου)

ΝΕΦ240ΝεοελληνικήγραμματείαΥποχρεωτικάκείμενα

ΚΓΚαρυωτάκηςΠοιήματακαιπεζά(Εαρινόεξάμηνο2013-2014)

Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΓΚαρυωτάκηΙδιαίτεραεξετάζεταιοτρόποςμετονοποίοηποιητικήδημιουργίατουΚαρυωτάκησυνδιαλέγεταικαιεπηρεάζειταλογοτεχνικάόριατηςεποχής

16

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

ΚΠΚαβάφηςΖητήματανεωτερικότητας(Χειμερινόεξάμηνο2012-2013)

Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη με έμφαση στις θεματικέςπαραμέτρουςτουκαβαφικούέργου(φιλοσοφικήιστορικήηδονική)Στόχοςείναιναδιερευνηθείπώς οι θεωρητικές αυτές κατηγορίες συνυπάρχουν αλληλοσυμπληρώνονται καιαλληλοαναιρούνται αποκαλύπτοντας αφενός τον διάλογο του ποιητή με τα πνευματικάσυμφραζόμενα της εποχής του αλλά και εντάσσοντας τον τελικά στην προβληματική τηςμετανεωτερικότητας

ΝΕΦ256ΝεοελληνικάρεύματακαικινήματαΙΙ(1914κε)

Ηποίησητουμεσοπολέμουπρόκλησηστομοντερνισμό(Εαρινόεξάμηνο2012-2013)

Στο μάθημα αυτό εξετάζεται η στροφή της ελληνικής ποίησης προς το εσωτερικό τοπίο τουμοντερνισμούμέσααπόκεντρικάθέματατηςποίησηςκαιτηςποιητικήςτουμεσοπολέμουΑπότην ναρκισσιστική ακηδία ως τον αυτάρεσκο ηδονισμό και την ποιητική κατεργασία τουβιώματοςοιελάσσονεςποιητέςτουμεσοπολέμουαναμετριούνταιμετηνlaquoΤέχνητηςΠοιήσεωςraquoδημιουργώνταςγέφυρεςμετηνπρωτοπορία

ΝΕΦ257ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)

Ηποιητικήτουεπιστολικούλόγου(Χειμερινόεξάμηνο2011-2012)

Μεβάσηαντιπροσωπευτικάαποσπάσματααπόσύγχροναεπιστολικάμυθιστορήματααλλάκαιπροσωπικέςαλληλογραφίεςποιητώνκαιανθρώπωντωνγραμμάτωνδιερευνάταιηυβριδικότητατου επιστολικού λόγου η ιερόσυλη εμπλοκή του αναγνώστη στις κειμενικές συνιστώσες ηασαφής ρητορική των αφηγηματικώνφωνών και τρόπων Στόχος του μαθήματος είναι αφούεξεταστούν ζητήματα ορολογίας και μεθοδολογίας να οριστούν τα κύρια χαρακτηριστικά τηςεπιστολογραφίαςωςλογοτεχνικούείδους

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Μύθοικαιμορφέςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2011-2012)

Αντικείμενο τουμαθήματος είναι ναμελετηθούνοι μύθοι και οι μορφέςπουδεσπόζουνστουςθεματικούς ορίζοντες της ελάσσονος μεσοπολεμικής ποίησης Από τον Δον Κιχώτη τουΚαρυωτάκητουΦιλύρακαιτουΟυράνημέχριτιςανάλγητεςηρωίδεςτουύστερουΑισθητισμούπροκύπτειητυπολογίαενόςμεταρομαντικούήρωαπουφέρειμεντοστίγματηςευρωπαϊκήςτουπροέλευσηςαπεγκλωβίζειδετηνποιητικήενδοχώρααπότουςlaquoεγχώριουςraquoμύθουςΣταπλαίσιατουμαθήματοςμελετώνταικυρίωςποιητέςτηςγενιάςτουrsquo20μεστόχοναδιερευνηθείηέννοιατουμύθουέτσιόπωςδιαμορφώνεταιαπόταιδεολογικάκαιαισθητικάσυμφραζόμενατηςεποχής

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΝΕΦ600Ερευνητικήμεθοδολογία

Νεοελληνικές σπουδές (συνδιδασκαλία με τις συναδέλφους Γ Φαρίνου-Μαλαματάρη ΛέναΑραμπατζίδουΜαρίαΙατρού)(Χειμερινόεξάμηνο2013-142016-172017-18)

ΝΕΦ608ΕιδικάθέματαποίησηςΙΙ

Ηποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2016)

17

Μεάξοναβασικέςθεωρητικέςπροσεγγίσειςπάνωστηνιστορίατηςτρέλαςκαιτησχέσητηςμετηλογοτεχνία (Foucault Derrida) αντικείμενο του σεμιναρίου αποτελεί ο διαρκής διάλογος τηςτρέλαςκαιτηςλογικήςέτσιόπωςαποτυπώνεταιστηνελληνικήλογοτεχνίααπότατέλητου19ουαιώνα μέχρι σήμερα Με κειμενικά παραδείγματα ποιητικά και πεζογραφικά η εμπειρία τηςτρέλας είτε ώς απόρροια του ψυχιατρικού ρομαντισμού (Σολωμός ΠαπαδιαμάντηςΕπισκοπόπουλος) είτε ως η ανελέητη γλώσσα της γυναικείας σεξουαλικότητας (ΚαραπάνουΚιτσοπούλου) αποκαλύπτουν τη σκοτεινή ενότητα ανάμεσα στη λογική και τo παράλογοδιαμορφώνονταςέναλογοτεχνικόμοτίβοπουεπαναλαμβάνεταιθέτονταςδιαρκώςτοζήτηματηςαυτοαναπαράστασης της καλλιτεχνικής δημιουργίας του κοινωνικού αποκλεισμού και τηςεσωτερικήςαναζήτησης

ΝΕΦ619ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ

Όψειςτηςαρχαιότηταςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2018)

Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείηθεματικήτωνερειπίωνέτσιόπωςεκφράστηκεαπότα τέλη του Διαφωτισμού έως και τις αρχές του εικοστού αιώνα Με βάση την λογοτεχνικήδιαχείριση του μύθου της Πομπηίας θα συγκριθούν κείμενα του ρομαντισμού και τουμεταρομαντισμού που αξιοποιούν την ρομαντική αγωνία για τον χρόνο προβάλλονταςφαντασιωτικά και επίμονα το μοτίβο της καταστροφής Στον αντίποδα της αφήγησης τηςκαταστροφήςκαι του τέλους θαπαραβληθεί ομύθος τηςΑκρόποληςωςπαράδειγμα εθνικήςαντοχήςκαι ιστορικήςαξίαςπαράδειγμαπουγονιμοποιεί κυρίως εθνοκεντρικάοράματααλλάσυχνά συνδέεται και με την έννοια της παρακμής Συγκρίνοντας τα δύο μοτίβα με βάσηκεφαλαιώδηκείμενατηςευρωπαϊκήςγραμματείαςκαιαντίστοιχαελληνικά(ΚαβάφηςΠαλαμάςΣεφέρηςΚαραγάτσης)θαφωτιστείσεμιασύγχρονηπροοπτικήηαγωνίατηςαναπαράστασηςτουπαρελθόντος

18

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣΤΜΗΜΑΝΕΩΝΕΛΛΗΝΙΚΩΝ(1998-2011)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΓΛΩΣΣΑΣΚΑΙΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ(BACHELOR)Εισαγωγήστηνεκμάθησητηςγλώσσαςασκήσειςπροφορικήςκαιγραπτήςέκφρασης(επίπεδοΙκαιΙΙ)Τεχνικέςμετάφρασης(ελληνικά-γαλλικάmiddotθέμαευθύκαιαντίστροφο)ΜΑΘΗΜΑΤΑΙΣΤΟΡΙΑΣΤΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣΙστορίατηςνεοελληνικήςλογοτεχνίαςΤεχνικέςανάλυσηςλογοτεχνικώνκειμένων(Explicationdestextes)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)ΤεχνικέςτηςγραπτήςέκφρασηςΔοκίμιο(Dissertation)(2004-2011)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΣΕΜΙΝΑΡΙΑΣΥΓΧΡΟΝΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)Tομοτίβοτηςμεταμφίεσηςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(σεσυνεργασίακαιμετοτμήμαΣπουδώνΦύλουEacutetudesGenre)(χειμερινόεξάμηνο2004-2005)ΤοφανταστικόστοιχείοστονΠαπαδιαμάντητονΚαβάφηκαιτονΚαραγάτση(χειμερινόεξάμηνο2002-2003)ΟθάνατοςτωννέωνστηνποίησητουΚΠΚαβάφη(εαρινόεξάμηνο2001-2002)ΗερωτικήαλληλογραφίαΣεφέρηΕγγονόπουλουΠΔέλτα(χειμερινόεξάμηνο2010-2011)Κινηματογράφοςκαιλογοτεχνία(χειμερινόεξάμηνο2009-2010)Μοιραίεςγυναίκεςστηννεοελληνικήλογοτεχνία(ΑρχαιότηταΠαλαιάκαιΚαινήΔιαθήκη)(εαρινόεξάμηνο2008-2009)Τριαντάφυλλα και ρόδα Η γενιά του είκοσι και η ποίηση του μεσοπολέμου (Άγρας ΦιλύραςΚαρυωτάκης)(χειμερινόεξάμηνο2006-2007)Τοεπιστολικόμυθιστόρημα(χειμερινόεξάμηνο2005-2006)Ηπόλησεσύγχροναελληνικάκείμενα(χειμερινόεξάμηνο2003-2004)Ηεικόνατουάλλουγυναικείεςποιητικέςφωνές(εαρινόεξάμηνο2003-2004)

19

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών

1 Δέσποινα Μπισχινιώτη laquoΕγγραφές του βίαιου θανάτου στη σύγχρονη ελληνικήπεζογραφία ζητήματα γραφής αναπαράστασης και ιδεολογικής λειτουργίαςraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

2 ΓιώργοςΠοιμενίδηςlaquoΣεξουαλικότητακαιπολιτικήστημεταπολιτευτικήπεζογραφίαraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 Μαρία Σιδέρη laquoΣωματικότητα και ταυτότητα στην αρχειακή έρευνα το σώμα ωςεργαλείοτεκμηρίωσηςκαιαρχείοraquoΕπόπτριαΑγγελικήΑυγητίδουΤμήμαΕικαστικώνκαιΕφαρμοσμένωνΤεχνώνΣχολήΚαλώνΤεχνώνΠανεπιστήμιοΔυτικήςΜακεδονίας(2021)

2 Παυλίνα Εξαδακτύλου laquoΌψεις της ελληνικής κρίσης στην πεζογραφία 2010-2016Μυθοπλασία- ιδεολογία και ιστορική πραγματικότηταraquo Επόπτρια Ιωάννα Ναούμ(2021)

3 ΒάσωΘεολόγουlaquoΤοανέκδοτοέργοτουΘράσουΚαστανάκηraquoΕπόπτριαΜαίρηΜικέ(2018)

4 ΜαρίαΑποστολίδουlaquoΤοζήτηματουκακούστηνελληνικήπεζογραφίααπότηγενιάτου1880έωςτηγενιάτου1920raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2019)

5 Κοσμάς Κοψάρης laquoΌψεις της επίδρασης της γενιάς του rsquo20 στη γενιά του rsquo70raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2018)

6 Riccardo Valente laquoEvidence based GEO-DARM (Data and Archaeological researchManagement)modelformulti-userdatasharingraquoPolitecnicodiMilano(2017)[ΜετάαπόπρότασητηςεπόπτριαςτηςδιατριβήςκαθRaffaelaBrumanaκαισεσυνεργασίαμε τουςκαθPPergola (CNRS)και IanBaiff (DurhamUniversity) ησυμμετοχήμουστηναξιολόγησητηςωςεξωτερικόμέλοςτηςεπιτροπήςεστιάστηκεστακεφάλαια3και4πουαφορούσαντηνκατασκευήτηςταυτότηταςκαιζητήματαφιλοσοφίαςκαιαρχαιολογίας]httpsbeepmetidpolimiitwebabcphdreviews

7 ΒασιλικήΤσάκνηlaquoΓλώσσακαιύφοςσταελληνόγλωσσαποιήματατουΚΚαβάφηορόλος συγκεκριμένων γλωσσικών και υφολογικών στοιχείων στη συγκάλυψη τηνυποβολή ή και την αποκάλυψη του φύλου και στη διερεύνηση των σχέσεων τωνφύλωνraquoΕπόπτηςΓΚεχαγιόγλου(2016)

8 ΒασιλικήΓΤσιρέβελουlaquoΜοντερνισμόςκαιΜετάφρασηΗπερίπτωσητουTSEliotστηνΕλλάδαraquo(1933-1974)raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2015)

9 ΚωνσταντίνοςΦρουζάκης laquoΓ Γεραλής μια όψιμηφωνή του νεοσυμβολισμού στηνπρώτημεταπολεμικήγενιάraquo(2011)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(κύριαεπιβλέπουσα)

1 Μαρία Γεωργιάδου laquoΜύθοι και στερεότυπα της ανδρικής πορνείας στη σύγχρονηνεοελληνικήπεζογραφίαraquo(2018)

2 ΕλένηΜατσούκη laquoΑμαρτίεςγονέωνηλογοτεχνίακαθρέφτηςτηςοικογένειαςστηνπεζογραφίατου21ουαιώναraquo(2018)

3 Μαίρη Κλιγκάτση laquoΠοιητικές ανακατασκευές της Εύας στη σύγχρονη νεοελληνικήποίησηraquo(2018)

4 Μαρία-ΑθανασίαΚόσσυβαlaquoΗφθίσηωςνόσοςπάθουςΛογοτεχνικέςμεταφορέςτηςφυματίωσηςσεγυναικείουςχαρακτήρεςαπότηνηθογραφίαστομεσοπόλεμοraquo(2018)

20

5 Στέφανος Κυριακού laquoΗ αντοχή της ψυχανάλυσης Το μυθιστορηματικό έργο τηςΆντζελαςΔημητρακάκηraquo(2018)

6 ΚαλλιόπηΣεφεριάδουlaquoΟΚΚαρυωτάκηςκαιτοείδωλοτουεθνικούποιητήraquo(2018)7 Μαρκία Λιάπη laquoΟ μύθος της γυναικότητας στη γυναικεία μεταϋπερρεαλιστική

ποίησηraquo(2017)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 ΣτυλιανήΣταματίουlaquoΛογοτεχνικέςφιλολογικέςκαικαλλιτεχνικέςσυνεργασίεςστηνεφημερίδαΔημοκρατία(1923-1927)Αποδελτίωσηκαικριτικήαποτίμησηraquo(2017)

2 ΑλεξάνδραΓερακίνηlaquoΗπόλητωνΑθηνώνστηλογοτεχνίατηςκρίσηςraquo(2017)3 Δήμητρα Κιτσίνου laquoΤρόποι αναπαράστασης του καλλιτεχνικού πορτρέτου σε

πεζογραφικάέργατηςπεριόδου1983-2004raquo(2017)4 ΓιώργοςΠοιμενίδης laquoΌψεις της αναπαράστασης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας στο

έργοτουΓιώργουΙωάννουraquo(2016)5 ΠαντελήςΖεμπίληςlaquoΤοπεριοδικόταΝέαΕλληνικάτουΡένουΑποστολίδηraquo(2016)6 Maryna Nazarenco laquoΗ ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του Μεσοπολέμου η

ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου τηςνεοτερικότηταςraquo(2016)

7 ΣοφίαΟικονομίδουlaquoΗπρόσληψητουΚΠΚαβάφηστογερμανόφωνοχώροraquo(2015)8 Otildezlem Kardas laquoΗ παρουσία της Κωνσταντινούπολης σε Έλληνες πεζογράφουςraquo

(2015)9 ΑντιγόνηΝικολέτουlaquoΑλέξανδροςΜάτσαςΆπανταΠοιήματαΦιλολογικήεπιμέλειαraquo

(2015)10 ΙωάνναΠαπάκηlaquoΤοάστυσεμυθιστορήματατηςΣώτηςΤριανταφύλλουraquo(2015)11 ΙωάννηςΒαγγελοκώστας laquoΜάναείσεσύήύαιναΑναπαραστάσειςτηςμητρικής

ταυτότηταςσεπεζογραφικάκείμενατωνΤαχτσήΜάτεσιΔημητρίουΚαρυστιάνηraquo(2015)

12 Αικατερίνη Γιαννοπούλου laquoΟ αρχαίος ελληνικός μύθος στην ποίηση του Δ ΠΠαπαδίτσαraquo(2014)

13 ΔέσποιναΜπισχινιώτηlaquoΣεξουαλικότητασχέσειςεξουσίαςκαισωματικέςεν-γραφέςσεπεζογραφικάκείμενατηςδεκαετίαςτου1920raquo(2014)

14 MrsuljaJordankalaquoOΚΠΚαβάφηςκαιημεταποικιακήθεωρίαraquo(2014)15 Γεώργιος Καλογήρου laquoΠαράλληλες διαδρομές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς

ΠοίησηκαιγλώσσαστοέργοτουΝίκουΚαρούζουκαιτουΜιχάληΚατσαρούraquo(2013)16 Αναστασία Χαλκιά laquoΑναπαραστάσεις της μητέρας σε μοντερνιστικά και

μεταμοντερνιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα Η κόρη συγγραφέας και ηεπαναδιαπραγμάτευσητωνσχέσεωνμετημητέραraquo(2013)

17 Ειρήνη-Ιωάννα Σάμιτα laquoΜορφές της βίας και σωματικές εν-γραφές Α ΦραγκιάςΛοιμός(1972)καιΔΔημητριάδηςΠεθαίνωΣανΧώρα(1979)raquo(2012)

18 Κώστας Δρουγαλάς laquoΜελαγχολία στην άκρη της πόλης Η μελαγχολία σταμυθιστορήματατηςΣΤριανταφύλλουraquo(2012)

19 Μαρία Μπεχλιβάνου laquoΑπό το χαρτί στην οθόνη Ζητήματα της ηλεκτρονικήςλογοτεχνίαςraquo(2012)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(MASTER)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών

bull Dana Taligova laquoΗ εναλλακτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα (ΚαστοριάδηςΦωτόπουλοςBookchin)raquo(2009)

bull CorneliaTogealaquoΗαίσθησητουτοπίουστονFreacutedeacutericBoissonasraquo(2008)bull RamziToumalaquoΗχρήσητωνgreeklishraquo(2007)

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

7

ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣΜ1 ΟΚΠΚαβάφηςκαιηλογοτεχνία τηςΠαρακμήςΜορφές θέματα μοτίβαμτφρΤιτίκα

Καραβία Αθήνα Gutenberg 2018 307 σ (με νέα εισαγωγή στην ελληνική έκδοση καιεπικαιροποιημένηβιβλιογραφία)

Μ2 LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστονΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Μ3 ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαΑθήναΑιώρα2018middotυπόέκδοση

ΑΡΘΡΑΣΕΠΕΡΙΟΔΙΚΑΠΕ1 (σεσυνεργασία)MarthaVassiliadiStellaSylaiouGeorgePapagiannakislaquoDecadentMyths

in a Digital Era From Pompei to Judea raquo Frontiers in Digital Humanities (2018)middot υπόδημοσίευση

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-

274

ΠΕ5 laquoΜισό-ενμέρει-ηδιαλεκτικήτηςαμφισημίαςκαιοιτεχνικέςτηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum2(2014)11-19ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-

27

ΠΕ8 laquoΓυναικεία πρόσωπα στην ποίηση του ΚαβάφηraquoΦιλόλογος155 Αφιέρωμα στον Κ ΠΚαβάφη(2014)51-63

ΠΕ9 laquoΙστορίαι αυτοκρατορικού γυναικωνίτου για την laquoΆννα Δαλασσηνήraquo και την laquoΆνναΚομνηνήraquoτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληλογραφία Καβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

ΠΕ11 laquoLadynamiquedulieuGenegravevedanslapoeacutesiegrecquemoderneraquoΔια-κείμενα12(2010)203-210

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestueslacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses10(2010)85-101

ΠΕ13 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

ΠΕ14 laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταστονΛαπαθιώτηκαιτονΚαβάφηraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

ΠΕ15 laquo La force de dormir versions drsquoinsomnie chez Michel Faiumls raquo Revue des eacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

8

ΠΕ16 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedesdieuxchezCCavafyraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques2(2006)53-66

ΑΡΘΡΑΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥΣΤΟΜΟΥΣΣΥ1 laquoCPCavafyLepeacuteripleorientalraquoστοUlrichMoennig(επιμ)laquoΩςαθύρματαπαίδαςraquo

FestschriftfuumlrHansEideneierRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοFrancescaPrescendi-AgnegravesNagy(επιμ)VictimesaufeacutemininEacutequinoxeCollectionsdescienceshumainesΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣΥ3 laquo Signe et simulacre lrsquoaventure poeacutetique de Salomeacute chez Cavafis et Seacutefeacuteris raquo στοIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Presses de lrsquoUniversiteacute Marc Bloch-StrasbourgIIΣτρασβούργο2000σ39-5120072σ43-57

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝΠΡ1 laquoΤοπιbrvbarα θαναbrvbar του στον Κ Π Καβαbrvbarφηraquo Περάσματα διελεύσεις διαβάσεις όψεις μιας

λογοτεχνίαςενκινήσει15ηΔιεθνήςΕπιστημονικήΣυνάντησηΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηστημνήμητουΔΝΜαρωνίτη(Θεσσαλονίκη1-432017)(υπόδημοσίευση)

ΠΡ2 laquo Lrsquoanatomie drsquoun crime au feacuteminin poison passion et autres deacutelicesraquoστο MartineBreuillot- Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiers balkaniques[Enligne]Hors-seacuterie|2016mis en ligne le16mars2017URL httpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

ΠΡ3 laquoΣεφέρης-ΜαρώΑποσπάσματαερωτικούλόγουraquoστοΊλιαΠαπαστάθη(επιμ)ΖητήματαΝεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά υφολογικά κριτικά μεταφραστικά Πρακτικά 14ηςΔιεθνούς Επιστημονικής Συνάντησης Μνήμη Ξ Α Κοκόλη Αριστοτέλειο ΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκηςΤμήμαΦιλολογίαςΤομέαςΜΝΕΣΘεσσαλονίκη2016σ653-667

ΠΡ4 laquoΗΣαλώμη τουΨυχάρη ιστορικές ταυτίσεις και ψευδείς ταυτότητεςraquo στοΜΜικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήΠρακτικά13ης Διεθνούς Επιστημονικής Συνάντησης Μνήμη Πάνου Μουλλά Αθήνα Σοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

ΠΡ5 laquo Samuel Baud-Bovy traducteur de Cavafy raquo στο Bertrand Bouvier - Anastasia-DanaeacuteLazaridis(επιμ)SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicienRechercheetRencontresΓενεύηDroz2016σ47-56

ΠΡ6 laquoPrincessesjuivesetreinesdeJudeacuteeJudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophieCoavoux(επιμ)Masculin-Feacuteminindans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes21οΔιεθνεbrvbarςΣυνεbrvbarδριο των Νεοελληνιστωbrvbar ν των Γαλλοbrvbarφωνων Πανεπιστημιbrvbarων Institut dEtudesTranstextuelles et Trasculturelles (IETT) Universiteacute de Lyon (JeanMoulin-Lyon 3) 2011σ247-254

ΠΡ7 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(εισ-επιμ)ΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΑθήναGutenberg2010σ394-405

ΠΡ8 laquoldquoΓιατασκουπίδιακατευθείαννοσολογίαπάθηπληγέςκιενσώματεςταυτότητεςστονερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες στον ελληνικό κόσμο 4οΠανευρωπαϊκόΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011ISBN978-960-99699-0-1

ΠΡ9 laquoΔιακειμενικότητα και βιογραφικές πρακτικές στη Ζαΐδα του Αλέξη Πανσέληνου μιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμoύκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματα2007σ671-680

9

ΠΡ10 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves(επιμ)Lecorps dans la langue la litteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques ΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleneacuteo-helleacutenique2005σ459-471

ΠΡ11 laquoΤοXαμένονησίκαιηαπολογητικήτηςπεριπέτειαςraquoστοΑΑργυρίου(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάΓράμματα2004σ547-555

ΠΡ12 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)LavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιInalco(laquoColloquesLanguesrsquoOraquo)2002σ389-405

ΠΡ13 laquo Sentimentdedeacutecadence deuxpoegravemesdeCavafy surNeacuteronraquo στοAsteacuteriosArgyriou(επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque Παρίσι Inalco (laquoColloquesLanguesrsquoOraquo)2001σ239-247

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΜΕ1 (σε συνεργασία με τον Bertrand Bouvier) C P CavafyNotes de poeacutetique et demorale

δίγλωσσηέκδοσηΑθήναΑιώρα2016

ΜΕ2 SophiadeMelloBreyerlaquoΗνύμφηraquolaquoΕρωτικόποίηματουΑντώνιουκαιτηςΚλεοπάτραςraquolaquoΕλλάδα72raquolaquoΘακλειδώσωraquo΄Υλαντρον5(2003)79-80

ΜΕ3 GuillaumeApollinairelaquoΓράμματαστηΛουraquo(9 janvier19158avril1915) ΄Υλαντρον2(2002)20-24

ΜΕ4 Jean-PierreMilovanoff laquoΓράμμααπrsquo τηΡωσίαraquo laquoΣκιάraquo laquoΣκαλί της χλόηςraquoΎλαντρον 1(2001)119-123

ΜΕ5 Άννα Αγγελοπούλου και Αίγλη Μπρούσκου (επιμ) Καταλόγος ελληνικών παραμυθιώνΑθήνα Κέντρο Ελληνικών Ερευνών 1999 Μετάφραση από τα γερμανικά μέρους τουαρχείου του Γεωργίου Μέγαlthttpwwwiaengrepeksergasia_paramithiakon_tipon_kai_parallagon_at_300_499__t__a___b__-b-52htmlgt

ΟΜΙΛΙΕΣΚΑΙΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΜΕΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

1 laquoΚώστας Καρυωτάκης 1896-1928raquo Διάλεξη σε συνεργασία με την Ιωάννα Ναούμ στα

πλαίσιατωνΦιλολογικώνβραδινώντουΣυλλόγουΦΙΛΟΛΟΓΟΣ30420182 laquoΌψειςτηςποιητικήςτουΚΠΚαβάφηraquoΜάθημα-διάλεξησταπλαίσιατωνμαθημάτων

γιατηντέχνηκαιτονπολιτισμότουΜακεδονικούΜουσείουΣύγχρονηςΤέχνης(laquoΜείζονεςΈλληνεςλογοτέχνεςτου20ούαιώναraquo)832018

3 laquoStorytellingbasedonLiterature anewchallenge for theVirtualMuseumsraquoΟμιλίασεημερίδα της ερευνητικής ομάδας του ευρωπαϊκού έργου VIMM (Virtual MultimodalMuseum)(Miralab-UniversiteacutedeGenegraveve)14122017

4 laquoThe literature imperium or how to create a virtual memoryraquo Ομιλία σε ερευνητικόσεμινάριοσταπλαίσιατουσυνεδρίουMixedRealityandGamificationforCulturalHeritageandVirtualMuseumsCGI17(YokohamaJapan)27062017

5 laquoΔιαβάζοντας τουςποιητές της γενιάς του80raquoΟμιλίασταπλαίσια εκδήλωσηςγια τηνποίησητηςγενιάςτου80σεσυνεργασίαμετουςποιητέςΒαγγέληΤασιόπουλοΑλεξάνδραΜπακονίκα Σταύρο Ζαφειρίου Δώρα Κασκάλη Δημ Λεοντζάκο Δημ Κατιώνη ΜΚλιγκάτσηΔημοτικήΒιβλιοθήκη-ΠινακοθήκηΘέρμης26Μαρτίου2017

6 laquoArchaeologiesoftheFutureMixedrealitystorytellingraquoΟμιλίασταπλαίσιατηςΘερινήςΑκαδημίας(PolitecnicodiMilanoDepartmentofArchitectureampConstructionEngineeringSummerSchool)2172016

10

7 laquoMixedrealitysimulationsandtheEuropeanLiteratureraquoΟμιλίασταπλαίσιατηςΘερινήςΑκαδημίας για την Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά (Summer school CGI ComputerGraphicsInternational2016CGIrsquo16)ΗράκλειοΚρήτης2762016

8 laquoΓυναικείαπορτραίταστηνποίησητουΚαβάφηraquoΔιάλεξηστονΌμιλογιατηΔιάδοσητηςελληνικήςγλώσσας(ΟΔΕΓ)Καβάλα1342016

9 laquoAspectsdelaprosefeacutemininegrecqueauxanneacutees80lecasdEugeacutenieFakinouraquoΜάθημα-διάλεξησταπλαίσιαανταλλαγώνERASMUSστοΝεοελληνικόΙνστιτούτοτηςΣορβόννης(InstitutNeacuteo-helleacuteniqueParisIV)2232016

10 laquo Lhistoire au feacutemininLa SeptiegravemeDeacutepouille dEugeacutenie Fakinou raquo Διάλεξη στο ΕθνικόΙνστιτούτοΑνατολικώνΓλωσσών(INALCO)Παρίσι2132016

11 laquoΈμφυλα διχοτομικά σενάρια η Σαλώμη του Καβάφηraquo Διάλεξη στο Colloquium τουΤμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών Πανεπιστημίου Κύπρου Λευκωσία832016

12 laquoΜυθολογίες και σύμβολα του Ρομαντισμούraquo Μάθημα-διάλεξη στα πλαίσια τωνμαθημάτων για την τέχνη και τον πολιτισμό του Μακεδονικού Μουσείου ΣύγχρονηςΤέχνης(laquoΟΡομαντισμόςκαιταφανερώματάτουστηνπολιτικήφιλοσοφίαλογοτεχνίαεικαστικάκαιμουσική-Ευρώπη-Αμερική-Ελλάδαraquo)1822016

13 laquoLadiesportraitsfromanon-ladiesmanWomeninCavafyspoetryraquoΟμιλία(στααγγλικάμεταυτόχρονηδιερμηνείασταγιαπωνέζικα)μετάαπόπρόσκλησητηςκαθMasakoKidoKyoritsuWomensUniversityκαιτηςΕλληνοϊαπωνικήςΈνωσης(GreeksofJapan)Τόκυο6112015 Στο πλαίσιο της διάλεξης οργανώθηκε έκθεση με τα προσωπικά βιβλία τουβραβευμένουμεταφραστήτουΚαβάφηστηνΙαπωνίαHisaoNakaiοοποίοςήτανεπίσημοςπροσκεκλημένος Το κείμενο της διάλεξης τυπώθηκε σε ιαπωνική μετάφραση τουνεοελληνιστήMasatoshiMogi ο οποίος επιμελήθηκεκαισυμπεριέλαβεστο τομίδιοπουμοιράστηκε τη βιογραφία του ποιητή ενδεικτική βιβλιογραφία για τον Κ Π Καβάφηκαθώςκαιμεταφράσειςτωνπιογνωστώνκαβαφικώνποιημάτων

14 laquoΓιώργοςΡακοβαλήςολυρισμόςτηςαθωότηταςraquoΤιμητικόαφιέρωμαστονΦλωρινιώτηποιητήκαιζωγράφοΓΡακοβαλή(1962-1988)ΔήμοςΚαλαμαριάς2132015

15 laquoΟ μύθος του Δον Ζουάν στη λογοτεχνίαraquo Στρογγυλή τράπεζα στα πλαίσια τουαφιερώματοςστοΜολιέροσεσυνεργασίαμετοΚΒΘΕ(BigDay)832015

16 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo Διάλεξη στα πλαίσια του Προγράμματος IDEX(Translatio) Transcriptions traductions adaptations reacute-eacutecritures στο τμήμα ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτουΣτρασβούργου23102014

17 laquoΑνατομίαενόςεγκλήματοςΙουδήθκαιΟλοφέρνηςraquoΕπιστημονικήΣυνάντησηΕργασίαςΝεοελληνικής και Συγκριτικής Φιλολογίας Γραμματολογία-Ιστορία-Σύγκριση ΜνήμηΓιώργουΒελουδήΙωάννινα2-362014

18 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoσταπλαίσιατωνΦιλολογικώνβραδινώντουΣυλλόγουΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(Θεσσαλονίκη2122013)

19 laquoΜισό-ενμέρειηδιαλεκτικήτηςαμφισημίαςκαιοιτεχνικέςτηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquo Κεντρική ομιλία στο 9ο Συνέδριο laquoΕλληνική Γλώσσα και Ορολογία (Αθήνα7112013)

20 laquoΟιγυναίκεςτουΚαβάφηαπότηΣαλώμηστιςβυζαντινέςαυτοκράτειρεςraquoΔιάλεξησταπλαίσια του σεμιναρίου των ΜΜικέ ndash ΘΠαυλίδου ndash ΚΚίτση στις Σπουδές φύλου(ΓΛΩΓΣΓ400)(2152013)

21 laquoΚΠΚαβάφηςΑπότηναλληλογραφίαστοέργοτουraquoΔιάλεξηστηΔημοτικήΒιβλιοθήκηΚαβάλαςlaquoΒασίληςΒασιλικόςraquo(Καβάλα1552013)

11

22 laquoΤοευάλωτοσώματηςενοχήςβιβλικέςηρωίδεςκαιέμφυλεςταυτότητεςraquoΔιάλεξησταπλαίσια του σεμιναρίου των ΜΜικέ ndash ΘΠαυλίδου ndash ΚΚίτση στις Σπουδές φύλου(ΓΛΩΓΣΓ400)(Θεσσαλονίκη1122012)

23 laquoΤεχνικές ανάγνωσης και παρανάγνωσης στη Σαλώμη του Ψυχάρηraquo Kolloquium fuumlrBachelorundMagisterarbeitenInstitutfuumlrNeograumlzistik(Βερολίνο162010)

24 laquoLrsquoAlexandriedeCavafy MytheetreacutealiteacuteraquoΔιάλεξηστοσύλλογο Jean-GabrielEynard(Γενεύη422010)

25 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιο(Κάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)

26 laquo La force de dormir versions drsquoinsomnie chez Michel Faiumlsraquo Κύκλος διαλέξεων τουΝεοελληνικούΙνστιτούτουτηςΣορβόννηςΠανεπιστήμιοΣορβόννης(Παρίσι1812007)

27 laquoIdentiteacutesgrecquesetidentiteacutesbarbaresCavafyetMiloszraquoFranco-GraecaκείμεναιδέεςκαιεικόνεςενκινήσειΗμερίδατουτμήματοςΓαλλικώνΣπουδώνκαιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία27112006)

28 laquoΗαλληλογραφίατουΚΠΚαβάφηraquoΔιάλεξηστονΣύλλογοΕλλήνωνΓενεύης(Γενεύη18102006)

29 laquoRepreacutesentationsdelapeaudanslalitteacuteraturedelafin-de-siegravecleraquoΔιάλεξηστοσεμινάριοτης γαλλικής λογοτεχνίας του ΑΛαμπρόπουλου στο Τμήμα Γαλλικών Σπουδών καιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία19102004)

30 laquoLalanguedeCPCavafyraquoΔιάλεξηστοΤμήμαΑρχαίωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύηςσταπλαίσιατουμαθήματοςΙστορίαςτηςΓλώσσας(2352003)

31 laquo CCavafy et la poeacutetique du silence raquo Διάλεξη στο Πανεπιστήμιο Marc-Bloch τουΣτρασβούργου(Στρασβούργο2432003)

32 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedesdieuxchezCCavafyraquoΔιάλεξηστηνΕταιρείαΝεοελληνικώνΣπουδών(Παρίσι1532003)

33 laquoLrsquoimagedelamegraveredanslachansonpopulairegrecqueraquoΔιάλεξηστοΛύκειοΕλληνίδωνΓενεύης(Γενεύη1532002)

34 laquo Une preacutesentation du poegravete CPCavafy raquo Διάλεξη στο Σύλλογο Ελληνίδων γυναικών(Γενεύη2112001)

35 laquo Signe et simulacre lrsquoaventure poeacutetique de Salomeacute chez Cavafis et Seacutefeacuteris raquo GeorgesSeacutefeacuterisΗμερίδατουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτουΣτρασβούργουMarcBloch(Στρασβούργο2252000)

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΣΕΣΥΝΕΔΡΙΑΜΕΣΥΣΤΗΜΑΕΠΙΛΟΓΗΣΤΩΝΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ

1 laquoldquoΕπιbrvbar της βαρβαbrvbar ρου ταυbrvbar της γηςrdquoraquo Τοπιbrvbarα θαναbrvbar του στον Κ Π Καβαbrvbarφηraquo Περάσματαδιελεύσεις διαβάσεις όψεις μιας λογοτεχνίας εν κινήσει 15η Διεθνής ΕπιστημονικήΣυνάντηση ΤομέαΜΝΕΣ αφιερωμένη στη μνήμη του Δ ΝΜαρωνίτη (Θεσσαλονίκη 1-432017)

2 laquoLrsquoanatomiedrsquoun crimeau feacuteminin poison passion et autresdeacutelices raquo XXΙVeCongregravespluridisciplinairedesneacuteohelleacutenistesfrancophones(Στρασβούργο27-2952015)

3 laquoDecadentmythsinadigitaleraraquoEVAMINERVAJerusalemInternationalConferenceontheDigitisationofCulture(VanLeerInstituteΙερουσαλήμ10-12112014)

4 laquoΑποσπάσματα ερωτικού λόγου η αλληλογραφία Μαρώς-Σεφέρηraquo 14η ΕπιστημονικήΣυνάντησηΤομέαΜΝΕΣστημνήμητουΞενΚοκόλη(Θεσσαλονίκη27-3032014)

12

5 laquoΕκδοχές της σεφερικής Σαλώμηςraquo Μαθητικό συνέδριο για τον Γιώργο ΣεφέρηΖωγράφειοΛύκειοκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014)httpwwwlivemediagrvideo66978

6 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο ΕπίσκοποςΠηγάσιοςraquo ΔιεθνέςΣυμπόσιο Κ Π Καβάφης Ελληνικός και Οικουμενικός Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό ΚέντροΔελφών (Δελφοί 5-772013)httpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

7 laquoΓυναικείες μορφές στο Βυζάντιο του Καβάφηraquo 150 χρόνια Κ Π ΚαβάφηςΜαθητικόΣυνέδριο Ζωγράφειο Λύκειο και Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 11-1342013)httpswwwyoutubecomwatchv=bKR6jA_svT4

8 laquoΑπό τηνΗρωδιάδα του Flaubert στη laquoΣαλώμηraquo τουΨυχάρη ιστορικές ταυτίσεις καιψευδείςταυτότητεςraquo13ηΔιεθνήςΕπιστημονικήΣυνάντησηαφιερωμένηστημνήμητουΠανΜουλλά(Θεσσαλονίκη3-6112011)

9 laquoLeparieacutepistolaireoularoutinedelrsquointimedanslacorrespondancedeGeorgesSeacutefeacuterisraquoLequotidien 9οδιεθνέςσυνέδριο της Ελληνικής ΣημειωτικήςΕταιρείας (Λευκωσία 5-7112010)

10 laquoΓιατασκουπίδιακατευθείαννοσολογίαπάθηπληγέςκιενσώματεςταυτότητεςστονερωτικόΚαβάφηraquo4οΠανευρωπαϊκόΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΤαυτότητεςστονελληνικόκόσμο(Γρανάδα9-1292010)

11 laquoPlaidoyerpourunbourreau lamiseagravemortdeSalomeacuteraquoVictimeSubstantiffeacutemininΣυνέδριοτηςΙστορίαςτωνΘρησκειώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη8-932010)

12 laquoPrincessesjuivesetreinesdeJudeacuteeJudithSalomeacuteetMadeleineraquo21οΔιεθνέςΣυνέδριοτωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Λυόν27-2952009)

13 laquoΗ μνήμη του γήρατος και το τέλος του Δον Ζουάνraquo Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρία Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Γενικής και ΣυγκριτικήςΓραμματολογίαςτουΠανεπιστημίουΑθηνών(Αθήνα27-30112008)

14 laquoRemacircchersonpasseacutenourrituresnostalgiquesoulesaventuresdumoidansdeuxreacutecitscontemporains (La gourmandise Ratatouille)raquo AutoBioPhagies Διεθνές Συνέδριο τουΤμήματος Γαλλικών Σπουδών και Σύγχρονων Γλωσσών του Πανεπιστημίου Κύπρου(Λευκωσία3110-2112008)

15 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης και Καβάφηςraquo PhilologieGeschichte Ideologien und Mentalitaumlten Sprachwissenschaft 10ο συνέδριο τηςΓερμανικήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βερολίνο20-2162008)

16 laquo Samuel Baud-Bovy traducteur de Cavafy raquo Samuel Baud-Bovy (1906-1986)neacuteohelleacuteniste ethnomusicologue musicien Διεθνές Συνέδριο του Tμήματος ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύης(Γενεύη24-25112006)

17 (σε συνεργασία με τον Μιχάλη Λασηθιωτάκη) laquoΔιακειμενικότητα και βιογραφικέςπρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουμιαπρώτηπροσέγγισηraquoΟελληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώνα3οΔιεθνέςΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βουκουρέστι2-462006)

18 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoPoeacutesieetinsulariteacute Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Πανεπιστημίου JeanMoulin-LyonIII(Λευκωσία17-1832006)

19 laquoGenegraveveetladynamiquedulieuraquoΡοδανούθείονκάραhellipGenegraveveetlaGregravecemoderneΔιεθνέςΣυνέδριοτουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη21-22112003)

13

20 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoLecorpsdanslalanguelalitteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques 18ο Διεθνές Συνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ναντέρ15-1752003)

21 laquoLrsquoAlexandriedeConstantinCavafyapogeacuteeoudeacuteclinraquoConstantinCavafy(1863-1933)poegravete des confins Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου της Βουργουνδίας (Ντιζόν1832003)

22 laquoΕξωτισμόςκαιπαράδοσηστοΧαμένονησίτουΚαραγάτσηraquoΗΕλλάδατωννησιώναπότη Φραγκοκρατία ως σήμερα 2ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας ΝεοελληνικώνΣπουδών(Ρέθυμνο10-1252002)

23 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoLavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniques 17ο Διεθνές Συνέδριο των Νεοελληνιστών των ΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ντιζόν10-1252001)

24 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoLesentimentreligieuxdansla litteacuteratureneacuteo-grecque 16οΔιεθνέςΣυνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Στρασβούργο27-2951999)

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣΒΙΒΛΙΩΝ

1 ΠαρουσίασητηςποιητικήςσυλλογήςτηςΓεωργίαςΤριανταφυλλίδουΔανεικάΑγύρισταΚίχληΑθήνα2017ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίου2017σεσυνεργασίαμετηνΜαίρηΜικέκαθΑΠΘκαιτηνΓιώταΚριτσέληεκδότρια1352017

2 Παρουσίαση της ποιητικής ανθολογίας του Σωτήρη Τριβιζά Ελάσσονες ποιητές τουμεσοπολέμουΚαστανιώτηςΑθήνα2015σεσυνεργασίαμετονΝίκοΔαββέτασυγγραφέακαιΘέμηΚατριόψυχίατροΚαφέΓαζία1832016

3 Παρουσίασητουποιητικού έργου τηςΜαρίαςΠολυδούρηΤαποιήματα επιμ ΧριστίναΝτουνιάΒιβλιοπωλείοτηςΕστίαςΑθήνα2014ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίουσεσυνεργασίαμε τονΔημήτρηΚαργιώτηαναπληρωτήκαθΠΙ καιΧριστίναΝτουνιά καθ ΕΚΠΑ852015

ΛΟΙΠΕΣΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

1 (σε συνεργασία) laquoMixed Reality Gamified Presence and Storytelling for VirtualMuseumsraquoEncyclopediaofComputerGraphicsandGamesMeteor-Springer2018

2 ΕισαγωγήΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςΑθήναΑιώρα2018 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

ΑνθούλαΔανιήλlaquoΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςraquoΔιάστιχο2Μαρτίου2018 httpdiastixogrkritikesdiafora9269-kavafis-simeiomata

3 laquo La peau de chagrin A contemporary narrative raquo Πρόλογος στην έκδοση του

μυθιστορήματοςτουBalzacLapeaudechagrineacuteditionsPeaudeChagrinParis2015httpwwwpeaudechagrincomdiary2017411power-and-will-or-negotiating-desire

14

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΑΚΟΡΜΟΥ

ΝΕΦ203Νεοελληνικήποίηση(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2011-20122012-132013-20142015-16)

ΝΕΦ204Νεοελληνικήπεζογραφία(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2017-18)

ΝΕΦ205Νεοελληνικήποίηση(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2012-20132015-16)

ΝΕΦ206Νεοελληνικήπεζογραφία(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2011-122013-142015-16συνδιδασκαλίαμετονΛάμπροΒαρελά)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ

ΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVΙ(1914-1944)ΚΠΚαβάφηςΣτόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΠΚαβάφηΙδιαίτεραθαεξεταστείηστάσητηςκριτικήςαπέναντιστηνποίησητουΑλεξανδρινού και θα διερευνηθεί πώς η σχέση αυτή επηρεάζει και διαμορφώνει τα όρια τηςποιητικής ανάγνωσης σ΄ ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο λογοτεχνικό τοπίο από την εποχή τηςπρώτηςδιάλεξης τουΞενόπουλουγια τονΚαβάφηως τησημερινήσταθερήτουαναγνωστικήδημοφιλίαΝΕΦ262ΕρευνητικάπροβλήματακαιζητήματατηςνεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)ΤοκαβαφικόΒυζάντιο(Εαρινόεξάμηνο2017)Μεβάσητοσώματηςκαβαφικήςποίησηςαλλάκαιτωνπιοπροσωπικώνκειμένων(ΣημειώματαΕπιστολές)στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησχέσητουlaquoποιητή-αναγνώστηraquoΚΠΚαβάφημετηβυζαντινήλογοτεχνίακαιναπεριγραφείομηχανισμόςτηςποιητικήςδημιουργίαςως καθρέφτης της μυστικής ζωής των άλλων κειμένωνΜε άξονα την laquoιστορική μέθοδοraquo τουΑλεξανδρινού έμφαση θα δοθεί στο πώς ενσωματώνονται στην καβαφική τυπολογία οιβυζαντινοίαυτοκράτορεςπώςεξιστορείταικαιπαρωδείταιηπερίπτωσητουΙουλιανούστιςπιοκρίσιμεςκαιαντιφατικέςακμέςτουπώςταβυζαντινάμοτίβααπηχούντομεταρομαντικόπνεύμαστηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαΝΕΦ258ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ(Σεμινάριο)Γυναικείοιμύθοικαιηγενεαλογίατηςβίας(Χειμερινόεξάμηνο2016-17)Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούντοδίλημματηςταυτότηταςκαιοιεγγραφέςτηςβίαςως έμφυλα χαρακτηριστικά μέσα από τις συμβολικές αναπαραστάσεις μυθικών γυναικώνΜεέμφασηστηνποιητικήπαραγωγήτουΜεσοπολέμουθαμελετηθούνταδάνειακαιοισυμβάσειςτηςμυθοποιητικήςκατασκευήςμοιραίωνγυναικώνμεπαραδείγματααπότοΡομαντισμόέωςτημεταϋπερρεαλιστικήποίησηΝΕΦ251ΝεοελληνικάλογοτεχνικάκείμεναΙΙΙ(1880-1930)Ποίηση και ποιητική του Μεσοπολέμου (σε συνεργασία με τον Μιχ Γ Μπακογιάννη-Εαρινόεξάμηνο2015)Σκοποbrvbar ς του μαθηbrvbarματος ειbrvbarναι να εξεταbrvbar σει τους οbrvbarρους υποbrvbar τους οποιbrvbarους διαμορφωbrvbar θηκε τοεγχειbrvbarρημαγιατηνανανεbrvbarωσητηςπαραbrvbar δοσηςστηνελληνικηbrvbar ποιbrvbarησηκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατουΜεσοπολεbrvbarμου Πιο συγκεκριμεbrvbarνα θα δοθειbrvbar βαbrvbar ρος στο εbrvbarργο μιας ομαbrvbar δας ποιητωbrvbar ν οι οποιbrvbarοιεμφανιbrvbarστηκανμενσταγραbrvbar μματαbrvbar μαςκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατου20ουbrvbar αιωbrvbar να(1910)ωστοbrvbarσοεbrvbarδωσαν τον πιο αντιπροσωπευτικοbrvbar οbrvbar γκο του εbrvbarργου τους στη δεκαετιbrvbarα 1920-1930 και

15

χαρακτηριbrvbarστηκαναποbrvbar τουςκριτικουbrvbar ςκαιτουςμελετητεbrvbarςμεμιαποικιλιbrvbarαοbrvbarρων(Γενιαbrvbar του1920Αθηναικηbrvbar Σχοληbrvbar του νεορομαντισμουbrvbar και του νεοσυμβολισμουbrvbar Γενιαbrvbar του Καρυωταbrvbar κηνεοσυμβολιστεbrvbarςμετασυμβολιστεbrvbarς)

Μεbrvbarσααποbrvbar ποιηbrvbarματατωνΡωbrvbar μουΦιλυbrvbar ραΚωbrvbar σταΟυραbrvbar νηΝαπολεbrvbarοντοςΛαπαθιωbrvbar τηΤεbrvbarλλουΆγραΜηbrvbarτσου Παπανικολαbrvbar ου Μαριbrvbarας Πολυδουbrvbar ρη και Κ Γ Καρυωταbrvbar κη και αφουbrvbar αρχικαbrvbar θαπαρουσιαστειbrvbarτοπλεbrvbarγμακαταβολωbrvbar ναυτουbrvbar τουρευbrvbar ματοςτηςελληνικηbrvbar ςποιbrvbarησηςκυριbrvbarωςαποbrvbar τονγαλλικοbrvbar συμβολισμοbrvbar θα εξεταστουbrvbar ν οριbrvbarζουσες της ποιητικηbrvbar ς οbrvbarπως ειbrvbarναι η θεματοποιbrvbarηση τουιbrvbarδιουτουποιητικουbrvbar λοbrvbarγουτηςγραφηbrvbar ςκαιτουπροσωbrvbar πουτουποιητηbrvbar

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ουτοπίεςκαιετεροτοπίεςημυθολογίατουερειπίουστηνελληνικήλογοτεχνία(Χειμερινόεξάμηνο2015-16)Σεαντίθεσημετηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαόπουηερειπιολατρίαπαραπέμπεισταθεράστησαγήνητουθανάτουστην ελληνικήλογοτεχνικήπαραγωγήτααρχαίαερείπιαως ίχνοςτου ιστορικούπαρελθόντος συνδέονται δυναμικά με το παρόν και αποτελούν έναυσμα ενδοσκόπησηςΑντικείμενο του μαθήματος με βάση τη σχετική θεωρητική βιβλιογραφία (Macaulay DerridaΧαμηλάκης)είναιναδιερευνηθείησυνολικήενατένισητουερειπιώδουςτοπίουωςμιαδιαδικασίααποκάλυψηςήμύησηςτουποιητικούυποκειμένουκαιναεξεταστείωςσυνθήκητουπροσωπικούλυρισμούσεκείμενατωνΓΣεφέρηΑθΔημουλάΜΚαραγάτσηκάΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVI(1914-1944)

ΡώμοςΦιλύραςΗποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2015)

ΣτόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησυνθετότητατουποιητικούέργουτουΦιλύραέτσιόπωςδιαθλάται διαστρεβλώνεται και διασκορπίζεταιμέσααπότοκαλειδοσκόπιο της τρέλαςκυρίωςσταΠοιήματατηςΔιασποράςΣτοκατακλυσμικόσύμπανμιαςποίησήςπουλειτουργείωςαντίποδαςστοαφήγηματουΚαρυωτάκηπροτάσσεταιησάτιραοαυτοσαρκασμόςκαιοθρίαμβοςενόςεγώπουκατακερματίζεταισεπολλαπλάπροσωπείαδιαταράσσονταςτηνποιητικήγλώσσακαιανατρέπονταςτασυντακτικάσχήματαΜεβασικούςάξονεςτηδιασκόρπισητουνοήματοςτηνέκλειψητουποιητικούυποκειμένουμέσααπότηνδιαρκήεναλλαγήμύθωνκαιταυτοτήτωνκαιτιςαπρόβλεπτεςφωνητικέςκινήσειςανιχνεύεταιηπολυσημίακαιοιαποχρώσειςτηςνόσουστοέργοτουΦιλύρα

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ημυθολογίατουπρολεταριακούέρωτα(Χειμερινόεξάμηνο2013-2014)

Αντικείμενοτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούνμεβάσησύγχρονεςθεωρητικέςαναγνώσειςοικώδικεςτουπεριθωριακούερωτισμούστηνπεζογραφίακαιτηνποίησηκαινατοποθετηθούνσεέναν κοινό άξονα ιδεολογικής τοποθέτησης αλλά και φαντασιωτικής αναπαράστασης (Κ ΠΚαβάφης-ΝτίνοςΧριστιανόπουλος-ΝαπολέωνΛαπαθιώτης-ΠέτροςΠικρός-ΓιώργοςΙωάννου)

ΝΕΦ240ΝεοελληνικήγραμματείαΥποχρεωτικάκείμενα

ΚΓΚαρυωτάκηςΠοιήματακαιπεζά(Εαρινόεξάμηνο2013-2014)

Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΓΚαρυωτάκηΙδιαίτεραεξετάζεταιοτρόποςμετονοποίοηποιητικήδημιουργίατουΚαρυωτάκησυνδιαλέγεταικαιεπηρεάζειταλογοτεχνικάόριατηςεποχής

16

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

ΚΠΚαβάφηςΖητήματανεωτερικότητας(Χειμερινόεξάμηνο2012-2013)

Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη με έμφαση στις θεματικέςπαραμέτρουςτουκαβαφικούέργου(φιλοσοφικήιστορικήηδονική)Στόχοςείναιναδιερευνηθείπώς οι θεωρητικές αυτές κατηγορίες συνυπάρχουν αλληλοσυμπληρώνονται καιαλληλοαναιρούνται αποκαλύπτοντας αφενός τον διάλογο του ποιητή με τα πνευματικάσυμφραζόμενα της εποχής του αλλά και εντάσσοντας τον τελικά στην προβληματική τηςμετανεωτερικότητας

ΝΕΦ256ΝεοελληνικάρεύματακαικινήματαΙΙ(1914κε)

Ηποίησητουμεσοπολέμουπρόκλησηστομοντερνισμό(Εαρινόεξάμηνο2012-2013)

Στο μάθημα αυτό εξετάζεται η στροφή της ελληνικής ποίησης προς το εσωτερικό τοπίο τουμοντερνισμούμέσααπόκεντρικάθέματατηςποίησηςκαιτηςποιητικήςτουμεσοπολέμουΑπότην ναρκισσιστική ακηδία ως τον αυτάρεσκο ηδονισμό και την ποιητική κατεργασία τουβιώματοςοιελάσσονεςποιητέςτουμεσοπολέμουαναμετριούνταιμετηνlaquoΤέχνητηςΠοιήσεωςraquoδημιουργώνταςγέφυρεςμετηνπρωτοπορία

ΝΕΦ257ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)

Ηποιητικήτουεπιστολικούλόγου(Χειμερινόεξάμηνο2011-2012)

Μεβάσηαντιπροσωπευτικάαποσπάσματααπόσύγχροναεπιστολικάμυθιστορήματααλλάκαιπροσωπικέςαλληλογραφίεςποιητώνκαιανθρώπωντωνγραμμάτωνδιερευνάταιηυβριδικότητατου επιστολικού λόγου η ιερόσυλη εμπλοκή του αναγνώστη στις κειμενικές συνιστώσες ηασαφής ρητορική των αφηγηματικώνφωνών και τρόπων Στόχος του μαθήματος είναι αφούεξεταστούν ζητήματα ορολογίας και μεθοδολογίας να οριστούν τα κύρια χαρακτηριστικά τηςεπιστολογραφίαςωςλογοτεχνικούείδους

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Μύθοικαιμορφέςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2011-2012)

Αντικείμενο τουμαθήματος είναι ναμελετηθούνοι μύθοι και οι μορφέςπουδεσπόζουνστουςθεματικούς ορίζοντες της ελάσσονος μεσοπολεμικής ποίησης Από τον Δον Κιχώτη τουΚαρυωτάκητουΦιλύρακαιτουΟυράνημέχριτιςανάλγητεςηρωίδεςτουύστερουΑισθητισμούπροκύπτειητυπολογίαενόςμεταρομαντικούήρωαπουφέρειμεντοστίγματηςευρωπαϊκήςτουπροέλευσηςαπεγκλωβίζειδετηνποιητικήενδοχώρααπότουςlaquoεγχώριουςraquoμύθουςΣταπλαίσιατουμαθήματοςμελετώνταικυρίωςποιητέςτηςγενιάςτουrsquo20μεστόχοναδιερευνηθείηέννοιατουμύθουέτσιόπωςδιαμορφώνεταιαπόταιδεολογικάκαιαισθητικάσυμφραζόμενατηςεποχής

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΝΕΦ600Ερευνητικήμεθοδολογία

Νεοελληνικές σπουδές (συνδιδασκαλία με τις συναδέλφους Γ Φαρίνου-Μαλαματάρη ΛέναΑραμπατζίδουΜαρίαΙατρού)(Χειμερινόεξάμηνο2013-142016-172017-18)

ΝΕΦ608ΕιδικάθέματαποίησηςΙΙ

Ηποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2016)

17

Μεάξοναβασικέςθεωρητικέςπροσεγγίσειςπάνωστηνιστορίατηςτρέλαςκαιτησχέσητηςμετηλογοτεχνία (Foucault Derrida) αντικείμενο του σεμιναρίου αποτελεί ο διαρκής διάλογος τηςτρέλαςκαιτηςλογικήςέτσιόπωςαποτυπώνεταιστηνελληνικήλογοτεχνίααπότατέλητου19ουαιώνα μέχρι σήμερα Με κειμενικά παραδείγματα ποιητικά και πεζογραφικά η εμπειρία τηςτρέλας είτε ώς απόρροια του ψυχιατρικού ρομαντισμού (Σολωμός ΠαπαδιαμάντηςΕπισκοπόπουλος) είτε ως η ανελέητη γλώσσα της γυναικείας σεξουαλικότητας (ΚαραπάνουΚιτσοπούλου) αποκαλύπτουν τη σκοτεινή ενότητα ανάμεσα στη λογική και τo παράλογοδιαμορφώνονταςέναλογοτεχνικόμοτίβοπουεπαναλαμβάνεταιθέτονταςδιαρκώςτοζήτηματηςαυτοαναπαράστασης της καλλιτεχνικής δημιουργίας του κοινωνικού αποκλεισμού και τηςεσωτερικήςαναζήτησης

ΝΕΦ619ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ

Όψειςτηςαρχαιότηταςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2018)

Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείηθεματικήτωνερειπίωνέτσιόπωςεκφράστηκεαπότα τέλη του Διαφωτισμού έως και τις αρχές του εικοστού αιώνα Με βάση την λογοτεχνικήδιαχείριση του μύθου της Πομπηίας θα συγκριθούν κείμενα του ρομαντισμού και τουμεταρομαντισμού που αξιοποιούν την ρομαντική αγωνία για τον χρόνο προβάλλονταςφαντασιωτικά και επίμονα το μοτίβο της καταστροφής Στον αντίποδα της αφήγησης τηςκαταστροφήςκαι του τέλους θαπαραβληθεί ομύθος τηςΑκρόποληςωςπαράδειγμα εθνικήςαντοχήςκαι ιστορικήςαξίαςπαράδειγμαπουγονιμοποιεί κυρίως εθνοκεντρικάοράματααλλάσυχνά συνδέεται και με την έννοια της παρακμής Συγκρίνοντας τα δύο μοτίβα με βάσηκεφαλαιώδηκείμενατηςευρωπαϊκήςγραμματείαςκαιαντίστοιχαελληνικά(ΚαβάφηςΠαλαμάςΣεφέρηςΚαραγάτσης)θαφωτιστείσεμιασύγχρονηπροοπτικήηαγωνίατηςαναπαράστασηςτουπαρελθόντος

18

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣΤΜΗΜΑΝΕΩΝΕΛΛΗΝΙΚΩΝ(1998-2011)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΓΛΩΣΣΑΣΚΑΙΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ(BACHELOR)Εισαγωγήστηνεκμάθησητηςγλώσσαςασκήσειςπροφορικήςκαιγραπτήςέκφρασης(επίπεδοΙκαιΙΙ)Τεχνικέςμετάφρασης(ελληνικά-γαλλικάmiddotθέμαευθύκαιαντίστροφο)ΜΑΘΗΜΑΤΑΙΣΤΟΡΙΑΣΤΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣΙστορίατηςνεοελληνικήςλογοτεχνίαςΤεχνικέςανάλυσηςλογοτεχνικώνκειμένων(Explicationdestextes)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)ΤεχνικέςτηςγραπτήςέκφρασηςΔοκίμιο(Dissertation)(2004-2011)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΣΕΜΙΝΑΡΙΑΣΥΓΧΡΟΝΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)Tομοτίβοτηςμεταμφίεσηςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(σεσυνεργασίακαιμετοτμήμαΣπουδώνΦύλουEacutetudesGenre)(χειμερινόεξάμηνο2004-2005)ΤοφανταστικόστοιχείοστονΠαπαδιαμάντητονΚαβάφηκαιτονΚαραγάτση(χειμερινόεξάμηνο2002-2003)ΟθάνατοςτωννέωνστηνποίησητουΚΠΚαβάφη(εαρινόεξάμηνο2001-2002)ΗερωτικήαλληλογραφίαΣεφέρηΕγγονόπουλουΠΔέλτα(χειμερινόεξάμηνο2010-2011)Κινηματογράφοςκαιλογοτεχνία(χειμερινόεξάμηνο2009-2010)Μοιραίεςγυναίκεςστηννεοελληνικήλογοτεχνία(ΑρχαιότηταΠαλαιάκαιΚαινήΔιαθήκη)(εαρινόεξάμηνο2008-2009)Τριαντάφυλλα και ρόδα Η γενιά του είκοσι και η ποίηση του μεσοπολέμου (Άγρας ΦιλύραςΚαρυωτάκης)(χειμερινόεξάμηνο2006-2007)Τοεπιστολικόμυθιστόρημα(χειμερινόεξάμηνο2005-2006)Ηπόλησεσύγχροναελληνικάκείμενα(χειμερινόεξάμηνο2003-2004)Ηεικόνατουάλλουγυναικείεςποιητικέςφωνές(εαρινόεξάμηνο2003-2004)

19

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών

1 Δέσποινα Μπισχινιώτη laquoΕγγραφές του βίαιου θανάτου στη σύγχρονη ελληνικήπεζογραφία ζητήματα γραφής αναπαράστασης και ιδεολογικής λειτουργίαςraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

2 ΓιώργοςΠοιμενίδηςlaquoΣεξουαλικότητακαιπολιτικήστημεταπολιτευτικήπεζογραφίαraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 Μαρία Σιδέρη laquoΣωματικότητα και ταυτότητα στην αρχειακή έρευνα το σώμα ωςεργαλείοτεκμηρίωσηςκαιαρχείοraquoΕπόπτριαΑγγελικήΑυγητίδουΤμήμαΕικαστικώνκαιΕφαρμοσμένωνΤεχνώνΣχολήΚαλώνΤεχνώνΠανεπιστήμιοΔυτικήςΜακεδονίας(2021)

2 Παυλίνα Εξαδακτύλου laquoΌψεις της ελληνικής κρίσης στην πεζογραφία 2010-2016Μυθοπλασία- ιδεολογία και ιστορική πραγματικότηταraquo Επόπτρια Ιωάννα Ναούμ(2021)

3 ΒάσωΘεολόγουlaquoΤοανέκδοτοέργοτουΘράσουΚαστανάκηraquoΕπόπτριαΜαίρηΜικέ(2018)

4 ΜαρίαΑποστολίδουlaquoΤοζήτηματουκακούστηνελληνικήπεζογραφίααπότηγενιάτου1880έωςτηγενιάτου1920raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2019)

5 Κοσμάς Κοψάρης laquoΌψεις της επίδρασης της γενιάς του rsquo20 στη γενιά του rsquo70raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2018)

6 Riccardo Valente laquoEvidence based GEO-DARM (Data and Archaeological researchManagement)modelformulti-userdatasharingraquoPolitecnicodiMilano(2017)[ΜετάαπόπρότασητηςεπόπτριαςτηςδιατριβήςκαθRaffaelaBrumanaκαισεσυνεργασίαμε τουςκαθPPergola (CNRS)και IanBaiff (DurhamUniversity) ησυμμετοχήμουστηναξιολόγησητηςωςεξωτερικόμέλοςτηςεπιτροπήςεστιάστηκεστακεφάλαια3και4πουαφορούσαντηνκατασκευήτηςταυτότηταςκαιζητήματαφιλοσοφίαςκαιαρχαιολογίας]httpsbeepmetidpolimiitwebabcphdreviews

7 ΒασιλικήΤσάκνηlaquoΓλώσσακαιύφοςσταελληνόγλωσσαποιήματατουΚΚαβάφηορόλος συγκεκριμένων γλωσσικών και υφολογικών στοιχείων στη συγκάλυψη τηνυποβολή ή και την αποκάλυψη του φύλου και στη διερεύνηση των σχέσεων τωνφύλωνraquoΕπόπτηςΓΚεχαγιόγλου(2016)

8 ΒασιλικήΓΤσιρέβελουlaquoΜοντερνισμόςκαιΜετάφρασηΗπερίπτωσητουTSEliotστηνΕλλάδαraquo(1933-1974)raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2015)

9 ΚωνσταντίνοςΦρουζάκης laquoΓ Γεραλής μια όψιμηφωνή του νεοσυμβολισμού στηνπρώτημεταπολεμικήγενιάraquo(2011)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(κύριαεπιβλέπουσα)

1 Μαρία Γεωργιάδου laquoΜύθοι και στερεότυπα της ανδρικής πορνείας στη σύγχρονηνεοελληνικήπεζογραφίαraquo(2018)

2 ΕλένηΜατσούκη laquoΑμαρτίεςγονέωνηλογοτεχνίακαθρέφτηςτηςοικογένειαςστηνπεζογραφίατου21ουαιώναraquo(2018)

3 Μαίρη Κλιγκάτση laquoΠοιητικές ανακατασκευές της Εύας στη σύγχρονη νεοελληνικήποίησηraquo(2018)

4 Μαρία-ΑθανασίαΚόσσυβαlaquoΗφθίσηωςνόσοςπάθουςΛογοτεχνικέςμεταφορέςτηςφυματίωσηςσεγυναικείουςχαρακτήρεςαπότηνηθογραφίαστομεσοπόλεμοraquo(2018)

20

5 Στέφανος Κυριακού laquoΗ αντοχή της ψυχανάλυσης Το μυθιστορηματικό έργο τηςΆντζελαςΔημητρακάκηraquo(2018)

6 ΚαλλιόπηΣεφεριάδουlaquoΟΚΚαρυωτάκηςκαιτοείδωλοτουεθνικούποιητήraquo(2018)7 Μαρκία Λιάπη laquoΟ μύθος της γυναικότητας στη γυναικεία μεταϋπερρεαλιστική

ποίησηraquo(2017)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 ΣτυλιανήΣταματίουlaquoΛογοτεχνικέςφιλολογικέςκαικαλλιτεχνικέςσυνεργασίεςστηνεφημερίδαΔημοκρατία(1923-1927)Αποδελτίωσηκαικριτικήαποτίμησηraquo(2017)

2 ΑλεξάνδραΓερακίνηlaquoΗπόλητωνΑθηνώνστηλογοτεχνίατηςκρίσηςraquo(2017)3 Δήμητρα Κιτσίνου laquoΤρόποι αναπαράστασης του καλλιτεχνικού πορτρέτου σε

πεζογραφικάέργατηςπεριόδου1983-2004raquo(2017)4 ΓιώργοςΠοιμενίδης laquoΌψεις της αναπαράστασης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας στο

έργοτουΓιώργουΙωάννουraquo(2016)5 ΠαντελήςΖεμπίληςlaquoΤοπεριοδικόταΝέαΕλληνικάτουΡένουΑποστολίδηraquo(2016)6 Maryna Nazarenco laquoΗ ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του Μεσοπολέμου η

ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου τηςνεοτερικότηταςraquo(2016)

7 ΣοφίαΟικονομίδουlaquoΗπρόσληψητουΚΠΚαβάφηστογερμανόφωνοχώροraquo(2015)8 Otildezlem Kardas laquoΗ παρουσία της Κωνσταντινούπολης σε Έλληνες πεζογράφουςraquo

(2015)9 ΑντιγόνηΝικολέτουlaquoΑλέξανδροςΜάτσαςΆπανταΠοιήματαΦιλολογικήεπιμέλειαraquo

(2015)10 ΙωάνναΠαπάκηlaquoΤοάστυσεμυθιστορήματατηςΣώτηςΤριανταφύλλουraquo(2015)11 ΙωάννηςΒαγγελοκώστας laquoΜάναείσεσύήύαιναΑναπαραστάσειςτηςμητρικής

ταυτότηταςσεπεζογραφικάκείμενατωνΤαχτσήΜάτεσιΔημητρίουΚαρυστιάνηraquo(2015)

12 Αικατερίνη Γιαννοπούλου laquoΟ αρχαίος ελληνικός μύθος στην ποίηση του Δ ΠΠαπαδίτσαraquo(2014)

13 ΔέσποιναΜπισχινιώτηlaquoΣεξουαλικότητασχέσειςεξουσίαςκαισωματικέςεν-γραφέςσεπεζογραφικάκείμενατηςδεκαετίαςτου1920raquo(2014)

14 MrsuljaJordankalaquoOΚΠΚαβάφηςκαιημεταποικιακήθεωρίαraquo(2014)15 Γεώργιος Καλογήρου laquoΠαράλληλες διαδρομές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς

ΠοίησηκαιγλώσσαστοέργοτουΝίκουΚαρούζουκαιτουΜιχάληΚατσαρούraquo(2013)16 Αναστασία Χαλκιά laquoΑναπαραστάσεις της μητέρας σε μοντερνιστικά και

μεταμοντερνιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα Η κόρη συγγραφέας και ηεπαναδιαπραγμάτευσητωνσχέσεωνμετημητέραraquo(2013)

17 Ειρήνη-Ιωάννα Σάμιτα laquoΜορφές της βίας και σωματικές εν-γραφές Α ΦραγκιάςΛοιμός(1972)καιΔΔημητριάδηςΠεθαίνωΣανΧώρα(1979)raquo(2012)

18 Κώστας Δρουγαλάς laquoΜελαγχολία στην άκρη της πόλης Η μελαγχολία σταμυθιστορήματατηςΣΤριανταφύλλουraquo(2012)

19 Μαρία Μπεχλιβάνου laquoΑπό το χαρτί στην οθόνη Ζητήματα της ηλεκτρονικήςλογοτεχνίαςraquo(2012)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(MASTER)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών

bull Dana Taligova laquoΗ εναλλακτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα (ΚαστοριάδηςΦωτόπουλοςBookchin)raquo(2009)

bull CorneliaTogealaquoΗαίσθησητουτοπίουστονFreacutedeacutericBoissonasraquo(2008)bull RamziToumalaquoΗχρήσητωνgreeklishraquo(2007)

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

8

ΠΕ16 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedesdieuxchezCCavafyraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques2(2006)53-66

ΑΡΘΡΑΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥΣΤΟΜΟΥΣΣΥ1 laquoCPCavafyLepeacuteripleorientalraquoστοUlrichMoennig(επιμ)laquoΩςαθύρματαπαίδαςraquo

FestschriftfuumlrHansEideneierRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοFrancescaPrescendi-AgnegravesNagy(επιμ)VictimesaufeacutemininEacutequinoxeCollectionsdescienceshumainesΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣΥ3 laquo Signe et simulacre lrsquoaventure poeacutetique de Salomeacute chez Cavafis et Seacutefeacuteris raquo στοIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Presses de lrsquoUniversiteacute Marc Bloch-StrasbourgIIΣτρασβούργο2000σ39-5120072σ43-57

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝΠΡ1 laquoΤοπιbrvbarα θαναbrvbar του στον Κ Π Καβαbrvbarφηraquo Περάσματα διελεύσεις διαβάσεις όψεις μιας

λογοτεχνίαςενκινήσει15ηΔιεθνήςΕπιστημονικήΣυνάντησηΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηστημνήμητουΔΝΜαρωνίτη(Θεσσαλονίκη1-432017)(υπόδημοσίευση)

ΠΡ2 laquo Lrsquoanatomie drsquoun crime au feacuteminin poison passion et autres deacutelicesraquoστο MartineBreuillot- Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiers balkaniques[Enligne]Hors-seacuterie|2016mis en ligne le16mars2017URL httpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

ΠΡ3 laquoΣεφέρης-ΜαρώΑποσπάσματαερωτικούλόγουraquoστοΊλιαΠαπαστάθη(επιμ)ΖητήματαΝεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά υφολογικά κριτικά μεταφραστικά Πρακτικά 14ηςΔιεθνούς Επιστημονικής Συνάντησης Μνήμη Ξ Α Κοκόλη Αριστοτέλειο ΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκηςΤμήμαΦιλολογίαςΤομέαςΜΝΕΣΘεσσαλονίκη2016σ653-667

ΠΡ4 laquoΗΣαλώμη τουΨυχάρη ιστορικές ταυτίσεις και ψευδείς ταυτότητεςraquo στοΜΜικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήΠρακτικά13ης Διεθνούς Επιστημονικής Συνάντησης Μνήμη Πάνου Μουλλά Αθήνα Σοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

ΠΡ5 laquo Samuel Baud-Bovy traducteur de Cavafy raquo στο Bertrand Bouvier - Anastasia-DanaeacuteLazaridis(επιμ)SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicienRechercheetRencontresΓενεύηDroz2016σ47-56

ΠΡ6 laquoPrincessesjuivesetreinesdeJudeacuteeJudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophieCoavoux(επιμ)Masculin-Feacuteminindans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes21οΔιεθνεbrvbarςΣυνεbrvbarδριο των Νεοελληνιστωbrvbar ν των Γαλλοbrvbarφωνων Πανεπιστημιbrvbarων Institut dEtudesTranstextuelles et Trasculturelles (IETT) Universiteacute de Lyon (JeanMoulin-Lyon 3) 2011σ247-254

ΠΡ7 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(εισ-επιμ)ΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΑθήναGutenberg2010σ394-405

ΠΡ8 laquoldquoΓιατασκουπίδιακατευθείαννοσολογίαπάθηπληγέςκιενσώματεςταυτότητεςστονερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες στον ελληνικό κόσμο 4οΠανευρωπαϊκόΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011ISBN978-960-99699-0-1

ΠΡ9 laquoΔιακειμενικότητα και βιογραφικές πρακτικές στη Ζαΐδα του Αλέξη Πανσέληνου μιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμoύκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματα2007σ671-680

9

ΠΡ10 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves(επιμ)Lecorps dans la langue la litteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques ΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleneacuteo-helleacutenique2005σ459-471

ΠΡ11 laquoΤοXαμένονησίκαιηαπολογητικήτηςπεριπέτειαςraquoστοΑΑργυρίου(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάΓράμματα2004σ547-555

ΠΡ12 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)LavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιInalco(laquoColloquesLanguesrsquoOraquo)2002σ389-405

ΠΡ13 laquo Sentimentdedeacutecadence deuxpoegravemesdeCavafy surNeacuteronraquo στοAsteacuteriosArgyriou(επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque Παρίσι Inalco (laquoColloquesLanguesrsquoOraquo)2001σ239-247

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΜΕ1 (σε συνεργασία με τον Bertrand Bouvier) C P CavafyNotes de poeacutetique et demorale

δίγλωσσηέκδοσηΑθήναΑιώρα2016

ΜΕ2 SophiadeMelloBreyerlaquoΗνύμφηraquolaquoΕρωτικόποίηματουΑντώνιουκαιτηςΚλεοπάτραςraquolaquoΕλλάδα72raquolaquoΘακλειδώσωraquo΄Υλαντρον5(2003)79-80

ΜΕ3 GuillaumeApollinairelaquoΓράμματαστηΛουraquo(9 janvier19158avril1915) ΄Υλαντρον2(2002)20-24

ΜΕ4 Jean-PierreMilovanoff laquoΓράμμααπrsquo τηΡωσίαraquo laquoΣκιάraquo laquoΣκαλί της χλόηςraquoΎλαντρον 1(2001)119-123

ΜΕ5 Άννα Αγγελοπούλου και Αίγλη Μπρούσκου (επιμ) Καταλόγος ελληνικών παραμυθιώνΑθήνα Κέντρο Ελληνικών Ερευνών 1999 Μετάφραση από τα γερμανικά μέρους τουαρχείου του Γεωργίου Μέγαlthttpwwwiaengrepeksergasia_paramithiakon_tipon_kai_parallagon_at_300_499__t__a___b__-b-52htmlgt

ΟΜΙΛΙΕΣΚΑΙΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΜΕΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

1 laquoΚώστας Καρυωτάκης 1896-1928raquo Διάλεξη σε συνεργασία με την Ιωάννα Ναούμ στα

πλαίσιατωνΦιλολογικώνβραδινώντουΣυλλόγουΦΙΛΟΛΟΓΟΣ30420182 laquoΌψειςτηςποιητικήςτουΚΠΚαβάφηraquoΜάθημα-διάλεξησταπλαίσιατωνμαθημάτων

γιατηντέχνηκαιτονπολιτισμότουΜακεδονικούΜουσείουΣύγχρονηςΤέχνης(laquoΜείζονεςΈλληνεςλογοτέχνεςτου20ούαιώναraquo)832018

3 laquoStorytellingbasedonLiterature anewchallenge for theVirtualMuseumsraquoΟμιλίασεημερίδα της ερευνητικής ομάδας του ευρωπαϊκού έργου VIMM (Virtual MultimodalMuseum)(Miralab-UniversiteacutedeGenegraveve)14122017

4 laquoThe literature imperium or how to create a virtual memoryraquo Ομιλία σε ερευνητικόσεμινάριοσταπλαίσιατουσυνεδρίουMixedRealityandGamificationforCulturalHeritageandVirtualMuseumsCGI17(YokohamaJapan)27062017

5 laquoΔιαβάζοντας τουςποιητές της γενιάς του80raquoΟμιλίασταπλαίσια εκδήλωσηςγια τηνποίησητηςγενιάςτου80σεσυνεργασίαμετουςποιητέςΒαγγέληΤασιόπουλοΑλεξάνδραΜπακονίκα Σταύρο Ζαφειρίου Δώρα Κασκάλη Δημ Λεοντζάκο Δημ Κατιώνη ΜΚλιγκάτσηΔημοτικήΒιβλιοθήκη-ΠινακοθήκηΘέρμης26Μαρτίου2017

6 laquoArchaeologiesoftheFutureMixedrealitystorytellingraquoΟμιλίασταπλαίσιατηςΘερινήςΑκαδημίας(PolitecnicodiMilanoDepartmentofArchitectureampConstructionEngineeringSummerSchool)2172016

10

7 laquoMixedrealitysimulationsandtheEuropeanLiteratureraquoΟμιλίασταπλαίσιατηςΘερινήςΑκαδημίας για την Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά (Summer school CGI ComputerGraphicsInternational2016CGIrsquo16)ΗράκλειοΚρήτης2762016

8 laquoΓυναικείαπορτραίταστηνποίησητουΚαβάφηraquoΔιάλεξηστονΌμιλογιατηΔιάδοσητηςελληνικήςγλώσσας(ΟΔΕΓ)Καβάλα1342016

9 laquoAspectsdelaprosefeacutemininegrecqueauxanneacutees80lecasdEugeacutenieFakinouraquoΜάθημα-διάλεξησταπλαίσιαανταλλαγώνERASMUSστοΝεοελληνικόΙνστιτούτοτηςΣορβόννης(InstitutNeacuteo-helleacuteniqueParisIV)2232016

10 laquo Lhistoire au feacutemininLa SeptiegravemeDeacutepouille dEugeacutenie Fakinou raquo Διάλεξη στο ΕθνικόΙνστιτούτοΑνατολικώνΓλωσσών(INALCO)Παρίσι2132016

11 laquoΈμφυλα διχοτομικά σενάρια η Σαλώμη του Καβάφηraquo Διάλεξη στο Colloquium τουΤμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών Πανεπιστημίου Κύπρου Λευκωσία832016

12 laquoΜυθολογίες και σύμβολα του Ρομαντισμούraquo Μάθημα-διάλεξη στα πλαίσια τωνμαθημάτων για την τέχνη και τον πολιτισμό του Μακεδονικού Μουσείου ΣύγχρονηςΤέχνης(laquoΟΡομαντισμόςκαιταφανερώματάτουστηνπολιτικήφιλοσοφίαλογοτεχνίαεικαστικάκαιμουσική-Ευρώπη-Αμερική-Ελλάδαraquo)1822016

13 laquoLadiesportraitsfromanon-ladiesmanWomeninCavafyspoetryraquoΟμιλία(στααγγλικάμεταυτόχρονηδιερμηνείασταγιαπωνέζικα)μετάαπόπρόσκλησητηςκαθMasakoKidoKyoritsuWomensUniversityκαιτηςΕλληνοϊαπωνικήςΈνωσης(GreeksofJapan)Τόκυο6112015 Στο πλαίσιο της διάλεξης οργανώθηκε έκθεση με τα προσωπικά βιβλία τουβραβευμένουμεταφραστήτουΚαβάφηστηνΙαπωνίαHisaoNakaiοοποίοςήτανεπίσημοςπροσκεκλημένος Το κείμενο της διάλεξης τυπώθηκε σε ιαπωνική μετάφραση τουνεοελληνιστήMasatoshiMogi ο οποίος επιμελήθηκεκαισυμπεριέλαβεστο τομίδιοπουμοιράστηκε τη βιογραφία του ποιητή ενδεικτική βιβλιογραφία για τον Κ Π Καβάφηκαθώςκαιμεταφράσειςτωνπιογνωστώνκαβαφικώνποιημάτων

14 laquoΓιώργοςΡακοβαλήςολυρισμόςτηςαθωότηταςraquoΤιμητικόαφιέρωμαστονΦλωρινιώτηποιητήκαιζωγράφοΓΡακοβαλή(1962-1988)ΔήμοςΚαλαμαριάς2132015

15 laquoΟ μύθος του Δον Ζουάν στη λογοτεχνίαraquo Στρογγυλή τράπεζα στα πλαίσια τουαφιερώματοςστοΜολιέροσεσυνεργασίαμετοΚΒΘΕ(BigDay)832015

16 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo Διάλεξη στα πλαίσια του Προγράμματος IDEX(Translatio) Transcriptions traductions adaptations reacute-eacutecritures στο τμήμα ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτουΣτρασβούργου23102014

17 laquoΑνατομίαενόςεγκλήματοςΙουδήθκαιΟλοφέρνηςraquoΕπιστημονικήΣυνάντησηΕργασίαςΝεοελληνικής και Συγκριτικής Φιλολογίας Γραμματολογία-Ιστορία-Σύγκριση ΜνήμηΓιώργουΒελουδήΙωάννινα2-362014

18 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoσταπλαίσιατωνΦιλολογικώνβραδινώντουΣυλλόγουΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(Θεσσαλονίκη2122013)

19 laquoΜισό-ενμέρειηδιαλεκτικήτηςαμφισημίαςκαιοιτεχνικέςτηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquo Κεντρική ομιλία στο 9ο Συνέδριο laquoΕλληνική Γλώσσα και Ορολογία (Αθήνα7112013)

20 laquoΟιγυναίκεςτουΚαβάφηαπότηΣαλώμηστιςβυζαντινέςαυτοκράτειρεςraquoΔιάλεξησταπλαίσια του σεμιναρίου των ΜΜικέ ndash ΘΠαυλίδου ndash ΚΚίτση στις Σπουδές φύλου(ΓΛΩΓΣΓ400)(2152013)

21 laquoΚΠΚαβάφηςΑπότηναλληλογραφίαστοέργοτουraquoΔιάλεξηστηΔημοτικήΒιβλιοθήκηΚαβάλαςlaquoΒασίληςΒασιλικόςraquo(Καβάλα1552013)

11

22 laquoΤοευάλωτοσώματηςενοχήςβιβλικέςηρωίδεςκαιέμφυλεςταυτότητεςraquoΔιάλεξησταπλαίσια του σεμιναρίου των ΜΜικέ ndash ΘΠαυλίδου ndash ΚΚίτση στις Σπουδές φύλου(ΓΛΩΓΣΓ400)(Θεσσαλονίκη1122012)

23 laquoΤεχνικές ανάγνωσης και παρανάγνωσης στη Σαλώμη του Ψυχάρηraquo Kolloquium fuumlrBachelorundMagisterarbeitenInstitutfuumlrNeograumlzistik(Βερολίνο162010)

24 laquoLrsquoAlexandriedeCavafy MytheetreacutealiteacuteraquoΔιάλεξηστοσύλλογο Jean-GabrielEynard(Γενεύη422010)

25 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιο(Κάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)

26 laquo La force de dormir versions drsquoinsomnie chez Michel Faiumlsraquo Κύκλος διαλέξεων τουΝεοελληνικούΙνστιτούτουτηςΣορβόννηςΠανεπιστήμιοΣορβόννης(Παρίσι1812007)

27 laquoIdentiteacutesgrecquesetidentiteacutesbarbaresCavafyetMiloszraquoFranco-GraecaκείμεναιδέεςκαιεικόνεςενκινήσειΗμερίδατουτμήματοςΓαλλικώνΣπουδώνκαιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία27112006)

28 laquoΗαλληλογραφίατουΚΠΚαβάφηraquoΔιάλεξηστονΣύλλογοΕλλήνωνΓενεύης(Γενεύη18102006)

29 laquoRepreacutesentationsdelapeaudanslalitteacuteraturedelafin-de-siegravecleraquoΔιάλεξηστοσεμινάριοτης γαλλικής λογοτεχνίας του ΑΛαμπρόπουλου στο Τμήμα Γαλλικών Σπουδών καιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία19102004)

30 laquoLalanguedeCPCavafyraquoΔιάλεξηστοΤμήμαΑρχαίωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύηςσταπλαίσιατουμαθήματοςΙστορίαςτηςΓλώσσας(2352003)

31 laquo CCavafy et la poeacutetique du silence raquo Διάλεξη στο Πανεπιστήμιο Marc-Bloch τουΣτρασβούργου(Στρασβούργο2432003)

32 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedesdieuxchezCCavafyraquoΔιάλεξηστηνΕταιρείαΝεοελληνικώνΣπουδών(Παρίσι1532003)

33 laquoLrsquoimagedelamegraveredanslachansonpopulairegrecqueraquoΔιάλεξηστοΛύκειοΕλληνίδωνΓενεύης(Γενεύη1532002)

34 laquo Une preacutesentation du poegravete CPCavafy raquo Διάλεξη στο Σύλλογο Ελληνίδων γυναικών(Γενεύη2112001)

35 laquo Signe et simulacre lrsquoaventure poeacutetique de Salomeacute chez Cavafis et Seacutefeacuteris raquo GeorgesSeacutefeacuterisΗμερίδατουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτουΣτρασβούργουMarcBloch(Στρασβούργο2252000)

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΣΕΣΥΝΕΔΡΙΑΜΕΣΥΣΤΗΜΑΕΠΙΛΟΓΗΣΤΩΝΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ

1 laquoldquoΕπιbrvbar της βαρβαbrvbar ρου ταυbrvbar της γηςrdquoraquo Τοπιbrvbarα θαναbrvbar του στον Κ Π Καβαbrvbarφηraquo Περάσματαδιελεύσεις διαβάσεις όψεις μιας λογοτεχνίας εν κινήσει 15η Διεθνής ΕπιστημονικήΣυνάντηση ΤομέαΜΝΕΣ αφιερωμένη στη μνήμη του Δ ΝΜαρωνίτη (Θεσσαλονίκη 1-432017)

2 laquoLrsquoanatomiedrsquoun crimeau feacuteminin poison passion et autresdeacutelices raquo XXΙVeCongregravespluridisciplinairedesneacuteohelleacutenistesfrancophones(Στρασβούργο27-2952015)

3 laquoDecadentmythsinadigitaleraraquoEVAMINERVAJerusalemInternationalConferenceontheDigitisationofCulture(VanLeerInstituteΙερουσαλήμ10-12112014)

4 laquoΑποσπάσματα ερωτικού λόγου η αλληλογραφία Μαρώς-Σεφέρηraquo 14η ΕπιστημονικήΣυνάντησηΤομέαΜΝΕΣστημνήμητουΞενΚοκόλη(Θεσσαλονίκη27-3032014)

12

5 laquoΕκδοχές της σεφερικής Σαλώμηςraquo Μαθητικό συνέδριο για τον Γιώργο ΣεφέρηΖωγράφειοΛύκειοκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014)httpwwwlivemediagrvideo66978

6 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο ΕπίσκοποςΠηγάσιοςraquo ΔιεθνέςΣυμπόσιο Κ Π Καβάφης Ελληνικός και Οικουμενικός Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό ΚέντροΔελφών (Δελφοί 5-772013)httpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

7 laquoΓυναικείες μορφές στο Βυζάντιο του Καβάφηraquo 150 χρόνια Κ Π ΚαβάφηςΜαθητικόΣυνέδριο Ζωγράφειο Λύκειο και Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 11-1342013)httpswwwyoutubecomwatchv=bKR6jA_svT4

8 laquoΑπό τηνΗρωδιάδα του Flaubert στη laquoΣαλώμηraquo τουΨυχάρη ιστορικές ταυτίσεις καιψευδείςταυτότητεςraquo13ηΔιεθνήςΕπιστημονικήΣυνάντησηαφιερωμένηστημνήμητουΠανΜουλλά(Θεσσαλονίκη3-6112011)

9 laquoLeparieacutepistolaireoularoutinedelrsquointimedanslacorrespondancedeGeorgesSeacutefeacuterisraquoLequotidien 9οδιεθνέςσυνέδριο της Ελληνικής ΣημειωτικήςΕταιρείας (Λευκωσία 5-7112010)

10 laquoΓιατασκουπίδιακατευθείαννοσολογίαπάθηπληγέςκιενσώματεςταυτότητεςστονερωτικόΚαβάφηraquo4οΠανευρωπαϊκόΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΤαυτότητεςστονελληνικόκόσμο(Γρανάδα9-1292010)

11 laquoPlaidoyerpourunbourreau lamiseagravemortdeSalomeacuteraquoVictimeSubstantiffeacutemininΣυνέδριοτηςΙστορίαςτωνΘρησκειώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη8-932010)

12 laquoPrincessesjuivesetreinesdeJudeacuteeJudithSalomeacuteetMadeleineraquo21οΔιεθνέςΣυνέδριοτωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Λυόν27-2952009)

13 laquoΗ μνήμη του γήρατος και το τέλος του Δον Ζουάνraquo Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρία Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Γενικής και ΣυγκριτικήςΓραμματολογίαςτουΠανεπιστημίουΑθηνών(Αθήνα27-30112008)

14 laquoRemacircchersonpasseacutenourrituresnostalgiquesoulesaventuresdumoidansdeuxreacutecitscontemporains (La gourmandise Ratatouille)raquo AutoBioPhagies Διεθνές Συνέδριο τουΤμήματος Γαλλικών Σπουδών και Σύγχρονων Γλωσσών του Πανεπιστημίου Κύπρου(Λευκωσία3110-2112008)

15 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης και Καβάφηςraquo PhilologieGeschichte Ideologien und Mentalitaumlten Sprachwissenschaft 10ο συνέδριο τηςΓερμανικήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βερολίνο20-2162008)

16 laquo Samuel Baud-Bovy traducteur de Cavafy raquo Samuel Baud-Bovy (1906-1986)neacuteohelleacuteniste ethnomusicologue musicien Διεθνές Συνέδριο του Tμήματος ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύης(Γενεύη24-25112006)

17 (σε συνεργασία με τον Μιχάλη Λασηθιωτάκη) laquoΔιακειμενικότητα και βιογραφικέςπρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουμιαπρώτηπροσέγγισηraquoΟελληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώνα3οΔιεθνέςΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βουκουρέστι2-462006)

18 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoPoeacutesieetinsulariteacute Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Πανεπιστημίου JeanMoulin-LyonIII(Λευκωσία17-1832006)

19 laquoGenegraveveetladynamiquedulieuraquoΡοδανούθείονκάραhellipGenegraveveetlaGregravecemoderneΔιεθνέςΣυνέδριοτουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη21-22112003)

13

20 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoLecorpsdanslalanguelalitteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques 18ο Διεθνές Συνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ναντέρ15-1752003)

21 laquoLrsquoAlexandriedeConstantinCavafyapogeacuteeoudeacuteclinraquoConstantinCavafy(1863-1933)poegravete des confins Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου της Βουργουνδίας (Ντιζόν1832003)

22 laquoΕξωτισμόςκαιπαράδοσηστοΧαμένονησίτουΚαραγάτσηraquoΗΕλλάδατωννησιώναπότη Φραγκοκρατία ως σήμερα 2ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας ΝεοελληνικώνΣπουδών(Ρέθυμνο10-1252002)

23 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoLavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniques 17ο Διεθνές Συνέδριο των Νεοελληνιστών των ΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ντιζόν10-1252001)

24 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoLesentimentreligieuxdansla litteacuteratureneacuteo-grecque 16οΔιεθνέςΣυνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Στρασβούργο27-2951999)

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣΒΙΒΛΙΩΝ

1 ΠαρουσίασητηςποιητικήςσυλλογήςτηςΓεωργίαςΤριανταφυλλίδουΔανεικάΑγύρισταΚίχληΑθήνα2017ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίου2017σεσυνεργασίαμετηνΜαίρηΜικέκαθΑΠΘκαιτηνΓιώταΚριτσέληεκδότρια1352017

2 Παρουσίαση της ποιητικής ανθολογίας του Σωτήρη Τριβιζά Ελάσσονες ποιητές τουμεσοπολέμουΚαστανιώτηςΑθήνα2015σεσυνεργασίαμετονΝίκοΔαββέτασυγγραφέακαιΘέμηΚατριόψυχίατροΚαφέΓαζία1832016

3 Παρουσίασητουποιητικού έργου τηςΜαρίαςΠολυδούρηΤαποιήματα επιμ ΧριστίναΝτουνιάΒιβλιοπωλείοτηςΕστίαςΑθήνα2014ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίουσεσυνεργασίαμε τονΔημήτρηΚαργιώτηαναπληρωτήκαθΠΙ καιΧριστίναΝτουνιά καθ ΕΚΠΑ852015

ΛΟΙΠΕΣΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

1 (σε συνεργασία) laquoMixed Reality Gamified Presence and Storytelling for VirtualMuseumsraquoEncyclopediaofComputerGraphicsandGamesMeteor-Springer2018

2 ΕισαγωγήΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςΑθήναΑιώρα2018 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

ΑνθούλαΔανιήλlaquoΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςraquoΔιάστιχο2Μαρτίου2018 httpdiastixogrkritikesdiafora9269-kavafis-simeiomata

3 laquo La peau de chagrin A contemporary narrative raquo Πρόλογος στην έκδοση του

μυθιστορήματοςτουBalzacLapeaudechagrineacuteditionsPeaudeChagrinParis2015httpwwwpeaudechagrincomdiary2017411power-and-will-or-negotiating-desire

14

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΑΚΟΡΜΟΥ

ΝΕΦ203Νεοελληνικήποίηση(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2011-20122012-132013-20142015-16)

ΝΕΦ204Νεοελληνικήπεζογραφία(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2017-18)

ΝΕΦ205Νεοελληνικήποίηση(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2012-20132015-16)

ΝΕΦ206Νεοελληνικήπεζογραφία(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2011-122013-142015-16συνδιδασκαλίαμετονΛάμπροΒαρελά)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ

ΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVΙ(1914-1944)ΚΠΚαβάφηςΣτόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΠΚαβάφηΙδιαίτεραθαεξεταστείηστάσητηςκριτικήςαπέναντιστηνποίησητουΑλεξανδρινού και θα διερευνηθεί πώς η σχέση αυτή επηρεάζει και διαμορφώνει τα όρια τηςποιητικής ανάγνωσης σ΄ ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο λογοτεχνικό τοπίο από την εποχή τηςπρώτηςδιάλεξης τουΞενόπουλουγια τονΚαβάφηως τησημερινήσταθερήτουαναγνωστικήδημοφιλίαΝΕΦ262ΕρευνητικάπροβλήματακαιζητήματατηςνεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)ΤοκαβαφικόΒυζάντιο(Εαρινόεξάμηνο2017)Μεβάσητοσώματηςκαβαφικήςποίησηςαλλάκαιτωνπιοπροσωπικώνκειμένων(ΣημειώματαΕπιστολές)στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησχέσητουlaquoποιητή-αναγνώστηraquoΚΠΚαβάφημετηβυζαντινήλογοτεχνίακαιναπεριγραφείομηχανισμόςτηςποιητικήςδημιουργίαςως καθρέφτης της μυστικής ζωής των άλλων κειμένωνΜε άξονα την laquoιστορική μέθοδοraquo τουΑλεξανδρινού έμφαση θα δοθεί στο πώς ενσωματώνονται στην καβαφική τυπολογία οιβυζαντινοίαυτοκράτορεςπώςεξιστορείταικαιπαρωδείταιηπερίπτωσητουΙουλιανούστιςπιοκρίσιμεςκαιαντιφατικέςακμέςτουπώςταβυζαντινάμοτίβααπηχούντομεταρομαντικόπνεύμαστηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαΝΕΦ258ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ(Σεμινάριο)Γυναικείοιμύθοικαιηγενεαλογίατηςβίας(Χειμερινόεξάμηνο2016-17)Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούντοδίλημματηςταυτότηταςκαιοιεγγραφέςτηςβίαςως έμφυλα χαρακτηριστικά μέσα από τις συμβολικές αναπαραστάσεις μυθικών γυναικώνΜεέμφασηστηνποιητικήπαραγωγήτουΜεσοπολέμουθαμελετηθούνταδάνειακαιοισυμβάσειςτηςμυθοποιητικήςκατασκευήςμοιραίωνγυναικώνμεπαραδείγματααπότοΡομαντισμόέωςτημεταϋπερρεαλιστικήποίησηΝΕΦ251ΝεοελληνικάλογοτεχνικάκείμεναΙΙΙ(1880-1930)Ποίηση και ποιητική του Μεσοπολέμου (σε συνεργασία με τον Μιχ Γ Μπακογιάννη-Εαρινόεξάμηνο2015)Σκοποbrvbar ς του μαθηbrvbarματος ειbrvbarναι να εξεταbrvbar σει τους οbrvbarρους υποbrvbar τους οποιbrvbarους διαμορφωbrvbar θηκε τοεγχειbrvbarρημαγιατηνανανεbrvbarωσητηςπαραbrvbar δοσηςστηνελληνικηbrvbar ποιbrvbarησηκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατουΜεσοπολεbrvbarμου Πιο συγκεκριμεbrvbarνα θα δοθειbrvbar βαbrvbar ρος στο εbrvbarργο μιας ομαbrvbar δας ποιητωbrvbar ν οι οποιbrvbarοιεμφανιbrvbarστηκανμενσταγραbrvbar μματαbrvbar μαςκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατου20ουbrvbar αιωbrvbar να(1910)ωστοbrvbarσοεbrvbarδωσαν τον πιο αντιπροσωπευτικοbrvbar οbrvbar γκο του εbrvbarργου τους στη δεκαετιbrvbarα 1920-1930 και

15

χαρακτηριbrvbarστηκαναποbrvbar τουςκριτικουbrvbar ςκαιτουςμελετητεbrvbarςμεμιαποικιλιbrvbarαοbrvbarρων(Γενιαbrvbar του1920Αθηναικηbrvbar Σχοληbrvbar του νεορομαντισμουbrvbar και του νεοσυμβολισμουbrvbar Γενιαbrvbar του Καρυωταbrvbar κηνεοσυμβολιστεbrvbarςμετασυμβολιστεbrvbarς)

Μεbrvbarσααποbrvbar ποιηbrvbarματατωνΡωbrvbar μουΦιλυbrvbar ραΚωbrvbar σταΟυραbrvbar νηΝαπολεbrvbarοντοςΛαπαθιωbrvbar τηΤεbrvbarλλουΆγραΜηbrvbarτσου Παπανικολαbrvbar ου Μαριbrvbarας Πολυδουbrvbar ρη και Κ Γ Καρυωταbrvbar κη και αφουbrvbar αρχικαbrvbar θαπαρουσιαστειbrvbarτοπλεbrvbarγμακαταβολωbrvbar ναυτουbrvbar τουρευbrvbar ματοςτηςελληνικηbrvbar ςποιbrvbarησηςκυριbrvbarωςαποbrvbar τονγαλλικοbrvbar συμβολισμοbrvbar θα εξεταστουbrvbar ν οριbrvbarζουσες της ποιητικηbrvbar ς οbrvbarπως ειbrvbarναι η θεματοποιbrvbarηση τουιbrvbarδιουτουποιητικουbrvbar λοbrvbarγουτηςγραφηbrvbar ςκαιτουπροσωbrvbar πουτουποιητηbrvbar

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ουτοπίεςκαιετεροτοπίεςημυθολογίατουερειπίουστηνελληνικήλογοτεχνία(Χειμερινόεξάμηνο2015-16)Σεαντίθεσημετηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαόπουηερειπιολατρίαπαραπέμπεισταθεράστησαγήνητουθανάτουστην ελληνικήλογοτεχνικήπαραγωγήτααρχαίαερείπιαως ίχνοςτου ιστορικούπαρελθόντος συνδέονται δυναμικά με το παρόν και αποτελούν έναυσμα ενδοσκόπησηςΑντικείμενο του μαθήματος με βάση τη σχετική θεωρητική βιβλιογραφία (Macaulay DerridaΧαμηλάκης)είναιναδιερευνηθείησυνολικήενατένισητουερειπιώδουςτοπίουωςμιαδιαδικασίααποκάλυψηςήμύησηςτουποιητικούυποκειμένουκαιναεξεταστείωςσυνθήκητουπροσωπικούλυρισμούσεκείμενατωνΓΣεφέρηΑθΔημουλάΜΚαραγάτσηκάΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVI(1914-1944)

ΡώμοςΦιλύραςΗποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2015)

ΣτόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησυνθετότητατουποιητικούέργουτουΦιλύραέτσιόπωςδιαθλάται διαστρεβλώνεται και διασκορπίζεταιμέσααπότοκαλειδοσκόπιο της τρέλαςκυρίωςσταΠοιήματατηςΔιασποράςΣτοκατακλυσμικόσύμπανμιαςποίησήςπουλειτουργείωςαντίποδαςστοαφήγηματουΚαρυωτάκηπροτάσσεταιησάτιραοαυτοσαρκασμόςκαιοθρίαμβοςενόςεγώπουκατακερματίζεταισεπολλαπλάπροσωπείαδιαταράσσονταςτηνποιητικήγλώσσακαιανατρέπονταςτασυντακτικάσχήματαΜεβασικούςάξονεςτηδιασκόρπισητουνοήματοςτηνέκλειψητουποιητικούυποκειμένουμέσααπότηνδιαρκήεναλλαγήμύθωνκαιταυτοτήτωνκαιτιςαπρόβλεπτεςφωνητικέςκινήσειςανιχνεύεταιηπολυσημίακαιοιαποχρώσειςτηςνόσουστοέργοτουΦιλύρα

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ημυθολογίατουπρολεταριακούέρωτα(Χειμερινόεξάμηνο2013-2014)

Αντικείμενοτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούνμεβάσησύγχρονεςθεωρητικέςαναγνώσειςοικώδικεςτουπεριθωριακούερωτισμούστηνπεζογραφίακαιτηνποίησηκαινατοποθετηθούνσεέναν κοινό άξονα ιδεολογικής τοποθέτησης αλλά και φαντασιωτικής αναπαράστασης (Κ ΠΚαβάφης-ΝτίνοςΧριστιανόπουλος-ΝαπολέωνΛαπαθιώτης-ΠέτροςΠικρός-ΓιώργοςΙωάννου)

ΝΕΦ240ΝεοελληνικήγραμματείαΥποχρεωτικάκείμενα

ΚΓΚαρυωτάκηςΠοιήματακαιπεζά(Εαρινόεξάμηνο2013-2014)

Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΓΚαρυωτάκηΙδιαίτεραεξετάζεταιοτρόποςμετονοποίοηποιητικήδημιουργίατουΚαρυωτάκησυνδιαλέγεταικαιεπηρεάζειταλογοτεχνικάόριατηςεποχής

16

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

ΚΠΚαβάφηςΖητήματανεωτερικότητας(Χειμερινόεξάμηνο2012-2013)

Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη με έμφαση στις θεματικέςπαραμέτρουςτουκαβαφικούέργου(φιλοσοφικήιστορικήηδονική)Στόχοςείναιναδιερευνηθείπώς οι θεωρητικές αυτές κατηγορίες συνυπάρχουν αλληλοσυμπληρώνονται καιαλληλοαναιρούνται αποκαλύπτοντας αφενός τον διάλογο του ποιητή με τα πνευματικάσυμφραζόμενα της εποχής του αλλά και εντάσσοντας τον τελικά στην προβληματική τηςμετανεωτερικότητας

ΝΕΦ256ΝεοελληνικάρεύματακαικινήματαΙΙ(1914κε)

Ηποίησητουμεσοπολέμουπρόκλησηστομοντερνισμό(Εαρινόεξάμηνο2012-2013)

Στο μάθημα αυτό εξετάζεται η στροφή της ελληνικής ποίησης προς το εσωτερικό τοπίο τουμοντερνισμούμέσααπόκεντρικάθέματατηςποίησηςκαιτηςποιητικήςτουμεσοπολέμουΑπότην ναρκισσιστική ακηδία ως τον αυτάρεσκο ηδονισμό και την ποιητική κατεργασία τουβιώματοςοιελάσσονεςποιητέςτουμεσοπολέμουαναμετριούνταιμετηνlaquoΤέχνητηςΠοιήσεωςraquoδημιουργώνταςγέφυρεςμετηνπρωτοπορία

ΝΕΦ257ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)

Ηποιητικήτουεπιστολικούλόγου(Χειμερινόεξάμηνο2011-2012)

Μεβάσηαντιπροσωπευτικάαποσπάσματααπόσύγχροναεπιστολικάμυθιστορήματααλλάκαιπροσωπικέςαλληλογραφίεςποιητώνκαιανθρώπωντωνγραμμάτωνδιερευνάταιηυβριδικότητατου επιστολικού λόγου η ιερόσυλη εμπλοκή του αναγνώστη στις κειμενικές συνιστώσες ηασαφής ρητορική των αφηγηματικώνφωνών και τρόπων Στόχος του μαθήματος είναι αφούεξεταστούν ζητήματα ορολογίας και μεθοδολογίας να οριστούν τα κύρια χαρακτηριστικά τηςεπιστολογραφίαςωςλογοτεχνικούείδους

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Μύθοικαιμορφέςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2011-2012)

Αντικείμενο τουμαθήματος είναι ναμελετηθούνοι μύθοι και οι μορφέςπουδεσπόζουνστουςθεματικούς ορίζοντες της ελάσσονος μεσοπολεμικής ποίησης Από τον Δον Κιχώτη τουΚαρυωτάκητουΦιλύρακαιτουΟυράνημέχριτιςανάλγητεςηρωίδεςτουύστερουΑισθητισμούπροκύπτειητυπολογίαενόςμεταρομαντικούήρωαπουφέρειμεντοστίγματηςευρωπαϊκήςτουπροέλευσηςαπεγκλωβίζειδετηνποιητικήενδοχώρααπότουςlaquoεγχώριουςraquoμύθουςΣταπλαίσιατουμαθήματοςμελετώνταικυρίωςποιητέςτηςγενιάςτουrsquo20μεστόχοναδιερευνηθείηέννοιατουμύθουέτσιόπωςδιαμορφώνεταιαπόταιδεολογικάκαιαισθητικάσυμφραζόμενατηςεποχής

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΝΕΦ600Ερευνητικήμεθοδολογία

Νεοελληνικές σπουδές (συνδιδασκαλία με τις συναδέλφους Γ Φαρίνου-Μαλαματάρη ΛέναΑραμπατζίδουΜαρίαΙατρού)(Χειμερινόεξάμηνο2013-142016-172017-18)

ΝΕΦ608ΕιδικάθέματαποίησηςΙΙ

Ηποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2016)

17

Μεάξοναβασικέςθεωρητικέςπροσεγγίσειςπάνωστηνιστορίατηςτρέλαςκαιτησχέσητηςμετηλογοτεχνία (Foucault Derrida) αντικείμενο του σεμιναρίου αποτελεί ο διαρκής διάλογος τηςτρέλαςκαιτηςλογικήςέτσιόπωςαποτυπώνεταιστηνελληνικήλογοτεχνίααπότατέλητου19ουαιώνα μέχρι σήμερα Με κειμενικά παραδείγματα ποιητικά και πεζογραφικά η εμπειρία τηςτρέλας είτε ώς απόρροια του ψυχιατρικού ρομαντισμού (Σολωμός ΠαπαδιαμάντηςΕπισκοπόπουλος) είτε ως η ανελέητη γλώσσα της γυναικείας σεξουαλικότητας (ΚαραπάνουΚιτσοπούλου) αποκαλύπτουν τη σκοτεινή ενότητα ανάμεσα στη λογική και τo παράλογοδιαμορφώνονταςέναλογοτεχνικόμοτίβοπουεπαναλαμβάνεταιθέτονταςδιαρκώςτοζήτηματηςαυτοαναπαράστασης της καλλιτεχνικής δημιουργίας του κοινωνικού αποκλεισμού και τηςεσωτερικήςαναζήτησης

ΝΕΦ619ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ

Όψειςτηςαρχαιότηταςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2018)

Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείηθεματικήτωνερειπίωνέτσιόπωςεκφράστηκεαπότα τέλη του Διαφωτισμού έως και τις αρχές του εικοστού αιώνα Με βάση την λογοτεχνικήδιαχείριση του μύθου της Πομπηίας θα συγκριθούν κείμενα του ρομαντισμού και τουμεταρομαντισμού που αξιοποιούν την ρομαντική αγωνία για τον χρόνο προβάλλονταςφαντασιωτικά και επίμονα το μοτίβο της καταστροφής Στον αντίποδα της αφήγησης τηςκαταστροφήςκαι του τέλους θαπαραβληθεί ομύθος τηςΑκρόποληςωςπαράδειγμα εθνικήςαντοχήςκαι ιστορικήςαξίαςπαράδειγμαπουγονιμοποιεί κυρίως εθνοκεντρικάοράματααλλάσυχνά συνδέεται και με την έννοια της παρακμής Συγκρίνοντας τα δύο μοτίβα με βάσηκεφαλαιώδηκείμενατηςευρωπαϊκήςγραμματείαςκαιαντίστοιχαελληνικά(ΚαβάφηςΠαλαμάςΣεφέρηςΚαραγάτσης)θαφωτιστείσεμιασύγχρονηπροοπτικήηαγωνίατηςαναπαράστασηςτουπαρελθόντος

18

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣΤΜΗΜΑΝΕΩΝΕΛΛΗΝΙΚΩΝ(1998-2011)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΓΛΩΣΣΑΣΚΑΙΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ(BACHELOR)Εισαγωγήστηνεκμάθησητηςγλώσσαςασκήσειςπροφορικήςκαιγραπτήςέκφρασης(επίπεδοΙκαιΙΙ)Τεχνικέςμετάφρασης(ελληνικά-γαλλικάmiddotθέμαευθύκαιαντίστροφο)ΜΑΘΗΜΑΤΑΙΣΤΟΡΙΑΣΤΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣΙστορίατηςνεοελληνικήςλογοτεχνίαςΤεχνικέςανάλυσηςλογοτεχνικώνκειμένων(Explicationdestextes)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)ΤεχνικέςτηςγραπτήςέκφρασηςΔοκίμιο(Dissertation)(2004-2011)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΣΕΜΙΝΑΡΙΑΣΥΓΧΡΟΝΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)Tομοτίβοτηςμεταμφίεσηςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(σεσυνεργασίακαιμετοτμήμαΣπουδώνΦύλουEacutetudesGenre)(χειμερινόεξάμηνο2004-2005)ΤοφανταστικόστοιχείοστονΠαπαδιαμάντητονΚαβάφηκαιτονΚαραγάτση(χειμερινόεξάμηνο2002-2003)ΟθάνατοςτωννέωνστηνποίησητουΚΠΚαβάφη(εαρινόεξάμηνο2001-2002)ΗερωτικήαλληλογραφίαΣεφέρηΕγγονόπουλουΠΔέλτα(χειμερινόεξάμηνο2010-2011)Κινηματογράφοςκαιλογοτεχνία(χειμερινόεξάμηνο2009-2010)Μοιραίεςγυναίκεςστηννεοελληνικήλογοτεχνία(ΑρχαιότηταΠαλαιάκαιΚαινήΔιαθήκη)(εαρινόεξάμηνο2008-2009)Τριαντάφυλλα και ρόδα Η γενιά του είκοσι και η ποίηση του μεσοπολέμου (Άγρας ΦιλύραςΚαρυωτάκης)(χειμερινόεξάμηνο2006-2007)Τοεπιστολικόμυθιστόρημα(χειμερινόεξάμηνο2005-2006)Ηπόλησεσύγχροναελληνικάκείμενα(χειμερινόεξάμηνο2003-2004)Ηεικόνατουάλλουγυναικείεςποιητικέςφωνές(εαρινόεξάμηνο2003-2004)

19

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών

1 Δέσποινα Μπισχινιώτη laquoΕγγραφές του βίαιου θανάτου στη σύγχρονη ελληνικήπεζογραφία ζητήματα γραφής αναπαράστασης και ιδεολογικής λειτουργίαςraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

2 ΓιώργοςΠοιμενίδηςlaquoΣεξουαλικότητακαιπολιτικήστημεταπολιτευτικήπεζογραφίαraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 Μαρία Σιδέρη laquoΣωματικότητα και ταυτότητα στην αρχειακή έρευνα το σώμα ωςεργαλείοτεκμηρίωσηςκαιαρχείοraquoΕπόπτριαΑγγελικήΑυγητίδουΤμήμαΕικαστικώνκαιΕφαρμοσμένωνΤεχνώνΣχολήΚαλώνΤεχνώνΠανεπιστήμιοΔυτικήςΜακεδονίας(2021)

2 Παυλίνα Εξαδακτύλου laquoΌψεις της ελληνικής κρίσης στην πεζογραφία 2010-2016Μυθοπλασία- ιδεολογία και ιστορική πραγματικότηταraquo Επόπτρια Ιωάννα Ναούμ(2021)

3 ΒάσωΘεολόγουlaquoΤοανέκδοτοέργοτουΘράσουΚαστανάκηraquoΕπόπτριαΜαίρηΜικέ(2018)

4 ΜαρίαΑποστολίδουlaquoΤοζήτηματουκακούστηνελληνικήπεζογραφίααπότηγενιάτου1880έωςτηγενιάτου1920raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2019)

5 Κοσμάς Κοψάρης laquoΌψεις της επίδρασης της γενιάς του rsquo20 στη γενιά του rsquo70raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2018)

6 Riccardo Valente laquoEvidence based GEO-DARM (Data and Archaeological researchManagement)modelformulti-userdatasharingraquoPolitecnicodiMilano(2017)[ΜετάαπόπρότασητηςεπόπτριαςτηςδιατριβήςκαθRaffaelaBrumanaκαισεσυνεργασίαμε τουςκαθPPergola (CNRS)και IanBaiff (DurhamUniversity) ησυμμετοχήμουστηναξιολόγησητηςωςεξωτερικόμέλοςτηςεπιτροπήςεστιάστηκεστακεφάλαια3και4πουαφορούσαντηνκατασκευήτηςταυτότηταςκαιζητήματαφιλοσοφίαςκαιαρχαιολογίας]httpsbeepmetidpolimiitwebabcphdreviews

7 ΒασιλικήΤσάκνηlaquoΓλώσσακαιύφοςσταελληνόγλωσσαποιήματατουΚΚαβάφηορόλος συγκεκριμένων γλωσσικών και υφολογικών στοιχείων στη συγκάλυψη τηνυποβολή ή και την αποκάλυψη του φύλου και στη διερεύνηση των σχέσεων τωνφύλωνraquoΕπόπτηςΓΚεχαγιόγλου(2016)

8 ΒασιλικήΓΤσιρέβελουlaquoΜοντερνισμόςκαιΜετάφρασηΗπερίπτωσητουTSEliotστηνΕλλάδαraquo(1933-1974)raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2015)

9 ΚωνσταντίνοςΦρουζάκης laquoΓ Γεραλής μια όψιμηφωνή του νεοσυμβολισμού στηνπρώτημεταπολεμικήγενιάraquo(2011)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(κύριαεπιβλέπουσα)

1 Μαρία Γεωργιάδου laquoΜύθοι και στερεότυπα της ανδρικής πορνείας στη σύγχρονηνεοελληνικήπεζογραφίαraquo(2018)

2 ΕλένηΜατσούκη laquoΑμαρτίεςγονέωνηλογοτεχνίακαθρέφτηςτηςοικογένειαςστηνπεζογραφίατου21ουαιώναraquo(2018)

3 Μαίρη Κλιγκάτση laquoΠοιητικές ανακατασκευές της Εύας στη σύγχρονη νεοελληνικήποίησηraquo(2018)

4 Μαρία-ΑθανασίαΚόσσυβαlaquoΗφθίσηωςνόσοςπάθουςΛογοτεχνικέςμεταφορέςτηςφυματίωσηςσεγυναικείουςχαρακτήρεςαπότηνηθογραφίαστομεσοπόλεμοraquo(2018)

20

5 Στέφανος Κυριακού laquoΗ αντοχή της ψυχανάλυσης Το μυθιστορηματικό έργο τηςΆντζελαςΔημητρακάκηraquo(2018)

6 ΚαλλιόπηΣεφεριάδουlaquoΟΚΚαρυωτάκηςκαιτοείδωλοτουεθνικούποιητήraquo(2018)7 Μαρκία Λιάπη laquoΟ μύθος της γυναικότητας στη γυναικεία μεταϋπερρεαλιστική

ποίησηraquo(2017)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 ΣτυλιανήΣταματίουlaquoΛογοτεχνικέςφιλολογικέςκαικαλλιτεχνικέςσυνεργασίεςστηνεφημερίδαΔημοκρατία(1923-1927)Αποδελτίωσηκαικριτικήαποτίμησηraquo(2017)

2 ΑλεξάνδραΓερακίνηlaquoΗπόλητωνΑθηνώνστηλογοτεχνίατηςκρίσηςraquo(2017)3 Δήμητρα Κιτσίνου laquoΤρόποι αναπαράστασης του καλλιτεχνικού πορτρέτου σε

πεζογραφικάέργατηςπεριόδου1983-2004raquo(2017)4 ΓιώργοςΠοιμενίδης laquoΌψεις της αναπαράστασης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας στο

έργοτουΓιώργουΙωάννουraquo(2016)5 ΠαντελήςΖεμπίληςlaquoΤοπεριοδικόταΝέαΕλληνικάτουΡένουΑποστολίδηraquo(2016)6 Maryna Nazarenco laquoΗ ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του Μεσοπολέμου η

ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου τηςνεοτερικότηταςraquo(2016)

7 ΣοφίαΟικονομίδουlaquoΗπρόσληψητουΚΠΚαβάφηστογερμανόφωνοχώροraquo(2015)8 Otildezlem Kardas laquoΗ παρουσία της Κωνσταντινούπολης σε Έλληνες πεζογράφουςraquo

(2015)9 ΑντιγόνηΝικολέτουlaquoΑλέξανδροςΜάτσαςΆπανταΠοιήματαΦιλολογικήεπιμέλειαraquo

(2015)10 ΙωάνναΠαπάκηlaquoΤοάστυσεμυθιστορήματατηςΣώτηςΤριανταφύλλουraquo(2015)11 ΙωάννηςΒαγγελοκώστας laquoΜάναείσεσύήύαιναΑναπαραστάσειςτηςμητρικής

ταυτότηταςσεπεζογραφικάκείμενατωνΤαχτσήΜάτεσιΔημητρίουΚαρυστιάνηraquo(2015)

12 Αικατερίνη Γιαννοπούλου laquoΟ αρχαίος ελληνικός μύθος στην ποίηση του Δ ΠΠαπαδίτσαraquo(2014)

13 ΔέσποιναΜπισχινιώτηlaquoΣεξουαλικότητασχέσειςεξουσίαςκαισωματικέςεν-γραφέςσεπεζογραφικάκείμενατηςδεκαετίαςτου1920raquo(2014)

14 MrsuljaJordankalaquoOΚΠΚαβάφηςκαιημεταποικιακήθεωρίαraquo(2014)15 Γεώργιος Καλογήρου laquoΠαράλληλες διαδρομές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς

ΠοίησηκαιγλώσσαστοέργοτουΝίκουΚαρούζουκαιτουΜιχάληΚατσαρούraquo(2013)16 Αναστασία Χαλκιά laquoΑναπαραστάσεις της μητέρας σε μοντερνιστικά και

μεταμοντερνιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα Η κόρη συγγραφέας και ηεπαναδιαπραγμάτευσητωνσχέσεωνμετημητέραraquo(2013)

17 Ειρήνη-Ιωάννα Σάμιτα laquoΜορφές της βίας και σωματικές εν-γραφές Α ΦραγκιάςΛοιμός(1972)καιΔΔημητριάδηςΠεθαίνωΣανΧώρα(1979)raquo(2012)

18 Κώστας Δρουγαλάς laquoΜελαγχολία στην άκρη της πόλης Η μελαγχολία σταμυθιστορήματατηςΣΤριανταφύλλουraquo(2012)

19 Μαρία Μπεχλιβάνου laquoΑπό το χαρτί στην οθόνη Ζητήματα της ηλεκτρονικήςλογοτεχνίαςraquo(2012)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(MASTER)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών

bull Dana Taligova laquoΗ εναλλακτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα (ΚαστοριάδηςΦωτόπουλοςBookchin)raquo(2009)

bull CorneliaTogealaquoΗαίσθησητουτοπίουστονFreacutedeacutericBoissonasraquo(2008)bull RamziToumalaquoΗχρήσητωνgreeklishraquo(2007)

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

9

ΠΡ10 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves(επιμ)Lecorps dans la langue la litteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques ΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleneacuteo-helleacutenique2005σ459-471

ΠΡ11 laquoΤοXαμένονησίκαιηαπολογητικήτηςπεριπέτειαςraquoστοΑΑργυρίου(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάΓράμματα2004σ547-555

ΠΡ12 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)LavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιInalco(laquoColloquesLanguesrsquoOraquo)2002σ389-405

ΠΡ13 laquo Sentimentdedeacutecadence deuxpoegravemesdeCavafy surNeacuteronraquo στοAsteacuteriosArgyriou(επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque Παρίσι Inalco (laquoColloquesLanguesrsquoOraquo)2001σ239-247

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΜΕ1 (σε συνεργασία με τον Bertrand Bouvier) C P CavafyNotes de poeacutetique et demorale

δίγλωσσηέκδοσηΑθήναΑιώρα2016

ΜΕ2 SophiadeMelloBreyerlaquoΗνύμφηraquolaquoΕρωτικόποίηματουΑντώνιουκαιτηςΚλεοπάτραςraquolaquoΕλλάδα72raquolaquoΘακλειδώσωraquo΄Υλαντρον5(2003)79-80

ΜΕ3 GuillaumeApollinairelaquoΓράμματαστηΛουraquo(9 janvier19158avril1915) ΄Υλαντρον2(2002)20-24

ΜΕ4 Jean-PierreMilovanoff laquoΓράμμααπrsquo τηΡωσίαraquo laquoΣκιάraquo laquoΣκαλί της χλόηςraquoΎλαντρον 1(2001)119-123

ΜΕ5 Άννα Αγγελοπούλου και Αίγλη Μπρούσκου (επιμ) Καταλόγος ελληνικών παραμυθιώνΑθήνα Κέντρο Ελληνικών Ερευνών 1999 Μετάφραση από τα γερμανικά μέρους τουαρχείου του Γεωργίου Μέγαlthttpwwwiaengrepeksergasia_paramithiakon_tipon_kai_parallagon_at_300_499__t__a___b__-b-52htmlgt

ΟΜΙΛΙΕΣΚΑΙΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΜΕΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

1 laquoΚώστας Καρυωτάκης 1896-1928raquo Διάλεξη σε συνεργασία με την Ιωάννα Ναούμ στα

πλαίσιατωνΦιλολογικώνβραδινώντουΣυλλόγουΦΙΛΟΛΟΓΟΣ30420182 laquoΌψειςτηςποιητικήςτουΚΠΚαβάφηraquoΜάθημα-διάλεξησταπλαίσιατωνμαθημάτων

γιατηντέχνηκαιτονπολιτισμότουΜακεδονικούΜουσείουΣύγχρονηςΤέχνης(laquoΜείζονεςΈλληνεςλογοτέχνεςτου20ούαιώναraquo)832018

3 laquoStorytellingbasedonLiterature anewchallenge for theVirtualMuseumsraquoΟμιλίασεημερίδα της ερευνητικής ομάδας του ευρωπαϊκού έργου VIMM (Virtual MultimodalMuseum)(Miralab-UniversiteacutedeGenegraveve)14122017

4 laquoThe literature imperium or how to create a virtual memoryraquo Ομιλία σε ερευνητικόσεμινάριοσταπλαίσιατουσυνεδρίουMixedRealityandGamificationforCulturalHeritageandVirtualMuseumsCGI17(YokohamaJapan)27062017

5 laquoΔιαβάζοντας τουςποιητές της γενιάς του80raquoΟμιλίασταπλαίσια εκδήλωσηςγια τηνποίησητηςγενιάςτου80σεσυνεργασίαμετουςποιητέςΒαγγέληΤασιόπουλοΑλεξάνδραΜπακονίκα Σταύρο Ζαφειρίου Δώρα Κασκάλη Δημ Λεοντζάκο Δημ Κατιώνη ΜΚλιγκάτσηΔημοτικήΒιβλιοθήκη-ΠινακοθήκηΘέρμης26Μαρτίου2017

6 laquoArchaeologiesoftheFutureMixedrealitystorytellingraquoΟμιλίασταπλαίσιατηςΘερινήςΑκαδημίας(PolitecnicodiMilanoDepartmentofArchitectureampConstructionEngineeringSummerSchool)2172016

10

7 laquoMixedrealitysimulationsandtheEuropeanLiteratureraquoΟμιλίασταπλαίσιατηςΘερινήςΑκαδημίας για την Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά (Summer school CGI ComputerGraphicsInternational2016CGIrsquo16)ΗράκλειοΚρήτης2762016

8 laquoΓυναικείαπορτραίταστηνποίησητουΚαβάφηraquoΔιάλεξηστονΌμιλογιατηΔιάδοσητηςελληνικήςγλώσσας(ΟΔΕΓ)Καβάλα1342016

9 laquoAspectsdelaprosefeacutemininegrecqueauxanneacutees80lecasdEugeacutenieFakinouraquoΜάθημα-διάλεξησταπλαίσιαανταλλαγώνERASMUSστοΝεοελληνικόΙνστιτούτοτηςΣορβόννης(InstitutNeacuteo-helleacuteniqueParisIV)2232016

10 laquo Lhistoire au feacutemininLa SeptiegravemeDeacutepouille dEugeacutenie Fakinou raquo Διάλεξη στο ΕθνικόΙνστιτούτοΑνατολικώνΓλωσσών(INALCO)Παρίσι2132016

11 laquoΈμφυλα διχοτομικά σενάρια η Σαλώμη του Καβάφηraquo Διάλεξη στο Colloquium τουΤμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών Πανεπιστημίου Κύπρου Λευκωσία832016

12 laquoΜυθολογίες και σύμβολα του Ρομαντισμούraquo Μάθημα-διάλεξη στα πλαίσια τωνμαθημάτων για την τέχνη και τον πολιτισμό του Μακεδονικού Μουσείου ΣύγχρονηςΤέχνης(laquoΟΡομαντισμόςκαιταφανερώματάτουστηνπολιτικήφιλοσοφίαλογοτεχνίαεικαστικάκαιμουσική-Ευρώπη-Αμερική-Ελλάδαraquo)1822016

13 laquoLadiesportraitsfromanon-ladiesmanWomeninCavafyspoetryraquoΟμιλία(στααγγλικάμεταυτόχρονηδιερμηνείασταγιαπωνέζικα)μετάαπόπρόσκλησητηςκαθMasakoKidoKyoritsuWomensUniversityκαιτηςΕλληνοϊαπωνικήςΈνωσης(GreeksofJapan)Τόκυο6112015 Στο πλαίσιο της διάλεξης οργανώθηκε έκθεση με τα προσωπικά βιβλία τουβραβευμένουμεταφραστήτουΚαβάφηστηνΙαπωνίαHisaoNakaiοοποίοςήτανεπίσημοςπροσκεκλημένος Το κείμενο της διάλεξης τυπώθηκε σε ιαπωνική μετάφραση τουνεοελληνιστήMasatoshiMogi ο οποίος επιμελήθηκεκαισυμπεριέλαβεστο τομίδιοπουμοιράστηκε τη βιογραφία του ποιητή ενδεικτική βιβλιογραφία για τον Κ Π Καβάφηκαθώςκαιμεταφράσειςτωνπιογνωστώνκαβαφικώνποιημάτων

14 laquoΓιώργοςΡακοβαλήςολυρισμόςτηςαθωότηταςraquoΤιμητικόαφιέρωμαστονΦλωρινιώτηποιητήκαιζωγράφοΓΡακοβαλή(1962-1988)ΔήμοςΚαλαμαριάς2132015

15 laquoΟ μύθος του Δον Ζουάν στη λογοτεχνίαraquo Στρογγυλή τράπεζα στα πλαίσια τουαφιερώματοςστοΜολιέροσεσυνεργασίαμετοΚΒΘΕ(BigDay)832015

16 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo Διάλεξη στα πλαίσια του Προγράμματος IDEX(Translatio) Transcriptions traductions adaptations reacute-eacutecritures στο τμήμα ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτουΣτρασβούργου23102014

17 laquoΑνατομίαενόςεγκλήματοςΙουδήθκαιΟλοφέρνηςraquoΕπιστημονικήΣυνάντησηΕργασίαςΝεοελληνικής και Συγκριτικής Φιλολογίας Γραμματολογία-Ιστορία-Σύγκριση ΜνήμηΓιώργουΒελουδήΙωάννινα2-362014

18 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoσταπλαίσιατωνΦιλολογικώνβραδινώντουΣυλλόγουΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(Θεσσαλονίκη2122013)

19 laquoΜισό-ενμέρειηδιαλεκτικήτηςαμφισημίαςκαιοιτεχνικέςτηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquo Κεντρική ομιλία στο 9ο Συνέδριο laquoΕλληνική Γλώσσα και Ορολογία (Αθήνα7112013)

20 laquoΟιγυναίκεςτουΚαβάφηαπότηΣαλώμηστιςβυζαντινέςαυτοκράτειρεςraquoΔιάλεξησταπλαίσια του σεμιναρίου των ΜΜικέ ndash ΘΠαυλίδου ndash ΚΚίτση στις Σπουδές φύλου(ΓΛΩΓΣΓ400)(2152013)

21 laquoΚΠΚαβάφηςΑπότηναλληλογραφίαστοέργοτουraquoΔιάλεξηστηΔημοτικήΒιβλιοθήκηΚαβάλαςlaquoΒασίληςΒασιλικόςraquo(Καβάλα1552013)

11

22 laquoΤοευάλωτοσώματηςενοχήςβιβλικέςηρωίδεςκαιέμφυλεςταυτότητεςraquoΔιάλεξησταπλαίσια του σεμιναρίου των ΜΜικέ ndash ΘΠαυλίδου ndash ΚΚίτση στις Σπουδές φύλου(ΓΛΩΓΣΓ400)(Θεσσαλονίκη1122012)

23 laquoΤεχνικές ανάγνωσης και παρανάγνωσης στη Σαλώμη του Ψυχάρηraquo Kolloquium fuumlrBachelorundMagisterarbeitenInstitutfuumlrNeograumlzistik(Βερολίνο162010)

24 laquoLrsquoAlexandriedeCavafy MytheetreacutealiteacuteraquoΔιάλεξηστοσύλλογο Jean-GabrielEynard(Γενεύη422010)

25 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιο(Κάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)

26 laquo La force de dormir versions drsquoinsomnie chez Michel Faiumlsraquo Κύκλος διαλέξεων τουΝεοελληνικούΙνστιτούτουτηςΣορβόννηςΠανεπιστήμιοΣορβόννης(Παρίσι1812007)

27 laquoIdentiteacutesgrecquesetidentiteacutesbarbaresCavafyetMiloszraquoFranco-GraecaκείμεναιδέεςκαιεικόνεςενκινήσειΗμερίδατουτμήματοςΓαλλικώνΣπουδώνκαιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία27112006)

28 laquoΗαλληλογραφίατουΚΠΚαβάφηraquoΔιάλεξηστονΣύλλογοΕλλήνωνΓενεύης(Γενεύη18102006)

29 laquoRepreacutesentationsdelapeaudanslalitteacuteraturedelafin-de-siegravecleraquoΔιάλεξηστοσεμινάριοτης γαλλικής λογοτεχνίας του ΑΛαμπρόπουλου στο Τμήμα Γαλλικών Σπουδών καιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία19102004)

30 laquoLalanguedeCPCavafyraquoΔιάλεξηστοΤμήμαΑρχαίωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύηςσταπλαίσιατουμαθήματοςΙστορίαςτηςΓλώσσας(2352003)

31 laquo CCavafy et la poeacutetique du silence raquo Διάλεξη στο Πανεπιστήμιο Marc-Bloch τουΣτρασβούργου(Στρασβούργο2432003)

32 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedesdieuxchezCCavafyraquoΔιάλεξηστηνΕταιρείαΝεοελληνικώνΣπουδών(Παρίσι1532003)

33 laquoLrsquoimagedelamegraveredanslachansonpopulairegrecqueraquoΔιάλεξηστοΛύκειοΕλληνίδωνΓενεύης(Γενεύη1532002)

34 laquo Une preacutesentation du poegravete CPCavafy raquo Διάλεξη στο Σύλλογο Ελληνίδων γυναικών(Γενεύη2112001)

35 laquo Signe et simulacre lrsquoaventure poeacutetique de Salomeacute chez Cavafis et Seacutefeacuteris raquo GeorgesSeacutefeacuterisΗμερίδατουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτουΣτρασβούργουMarcBloch(Στρασβούργο2252000)

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΣΕΣΥΝΕΔΡΙΑΜΕΣΥΣΤΗΜΑΕΠΙΛΟΓΗΣΤΩΝΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ

1 laquoldquoΕπιbrvbar της βαρβαbrvbar ρου ταυbrvbar της γηςrdquoraquo Τοπιbrvbarα θαναbrvbar του στον Κ Π Καβαbrvbarφηraquo Περάσματαδιελεύσεις διαβάσεις όψεις μιας λογοτεχνίας εν κινήσει 15η Διεθνής ΕπιστημονικήΣυνάντηση ΤομέαΜΝΕΣ αφιερωμένη στη μνήμη του Δ ΝΜαρωνίτη (Θεσσαλονίκη 1-432017)

2 laquoLrsquoanatomiedrsquoun crimeau feacuteminin poison passion et autresdeacutelices raquo XXΙVeCongregravespluridisciplinairedesneacuteohelleacutenistesfrancophones(Στρασβούργο27-2952015)

3 laquoDecadentmythsinadigitaleraraquoEVAMINERVAJerusalemInternationalConferenceontheDigitisationofCulture(VanLeerInstituteΙερουσαλήμ10-12112014)

4 laquoΑποσπάσματα ερωτικού λόγου η αλληλογραφία Μαρώς-Σεφέρηraquo 14η ΕπιστημονικήΣυνάντησηΤομέαΜΝΕΣστημνήμητουΞενΚοκόλη(Θεσσαλονίκη27-3032014)

12

5 laquoΕκδοχές της σεφερικής Σαλώμηςraquo Μαθητικό συνέδριο για τον Γιώργο ΣεφέρηΖωγράφειοΛύκειοκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014)httpwwwlivemediagrvideo66978

6 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο ΕπίσκοποςΠηγάσιοςraquo ΔιεθνέςΣυμπόσιο Κ Π Καβάφης Ελληνικός και Οικουμενικός Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό ΚέντροΔελφών (Δελφοί 5-772013)httpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

7 laquoΓυναικείες μορφές στο Βυζάντιο του Καβάφηraquo 150 χρόνια Κ Π ΚαβάφηςΜαθητικόΣυνέδριο Ζωγράφειο Λύκειο και Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 11-1342013)httpswwwyoutubecomwatchv=bKR6jA_svT4

8 laquoΑπό τηνΗρωδιάδα του Flaubert στη laquoΣαλώμηraquo τουΨυχάρη ιστορικές ταυτίσεις καιψευδείςταυτότητεςraquo13ηΔιεθνήςΕπιστημονικήΣυνάντησηαφιερωμένηστημνήμητουΠανΜουλλά(Θεσσαλονίκη3-6112011)

9 laquoLeparieacutepistolaireoularoutinedelrsquointimedanslacorrespondancedeGeorgesSeacutefeacuterisraquoLequotidien 9οδιεθνέςσυνέδριο της Ελληνικής ΣημειωτικήςΕταιρείας (Λευκωσία 5-7112010)

10 laquoΓιατασκουπίδιακατευθείαννοσολογίαπάθηπληγέςκιενσώματεςταυτότητεςστονερωτικόΚαβάφηraquo4οΠανευρωπαϊκόΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΤαυτότητεςστονελληνικόκόσμο(Γρανάδα9-1292010)

11 laquoPlaidoyerpourunbourreau lamiseagravemortdeSalomeacuteraquoVictimeSubstantiffeacutemininΣυνέδριοτηςΙστορίαςτωνΘρησκειώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη8-932010)

12 laquoPrincessesjuivesetreinesdeJudeacuteeJudithSalomeacuteetMadeleineraquo21οΔιεθνέςΣυνέδριοτωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Λυόν27-2952009)

13 laquoΗ μνήμη του γήρατος και το τέλος του Δον Ζουάνraquo Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρία Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Γενικής και ΣυγκριτικήςΓραμματολογίαςτουΠανεπιστημίουΑθηνών(Αθήνα27-30112008)

14 laquoRemacircchersonpasseacutenourrituresnostalgiquesoulesaventuresdumoidansdeuxreacutecitscontemporains (La gourmandise Ratatouille)raquo AutoBioPhagies Διεθνές Συνέδριο τουΤμήματος Γαλλικών Σπουδών και Σύγχρονων Γλωσσών του Πανεπιστημίου Κύπρου(Λευκωσία3110-2112008)

15 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης και Καβάφηςraquo PhilologieGeschichte Ideologien und Mentalitaumlten Sprachwissenschaft 10ο συνέδριο τηςΓερμανικήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βερολίνο20-2162008)

16 laquo Samuel Baud-Bovy traducteur de Cavafy raquo Samuel Baud-Bovy (1906-1986)neacuteohelleacuteniste ethnomusicologue musicien Διεθνές Συνέδριο του Tμήματος ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύης(Γενεύη24-25112006)

17 (σε συνεργασία με τον Μιχάλη Λασηθιωτάκη) laquoΔιακειμενικότητα και βιογραφικέςπρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουμιαπρώτηπροσέγγισηraquoΟελληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώνα3οΔιεθνέςΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βουκουρέστι2-462006)

18 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoPoeacutesieetinsulariteacute Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Πανεπιστημίου JeanMoulin-LyonIII(Λευκωσία17-1832006)

19 laquoGenegraveveetladynamiquedulieuraquoΡοδανούθείονκάραhellipGenegraveveetlaGregravecemoderneΔιεθνέςΣυνέδριοτουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη21-22112003)

13

20 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoLecorpsdanslalanguelalitteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques 18ο Διεθνές Συνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ναντέρ15-1752003)

21 laquoLrsquoAlexandriedeConstantinCavafyapogeacuteeoudeacuteclinraquoConstantinCavafy(1863-1933)poegravete des confins Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου της Βουργουνδίας (Ντιζόν1832003)

22 laquoΕξωτισμόςκαιπαράδοσηστοΧαμένονησίτουΚαραγάτσηraquoΗΕλλάδατωννησιώναπότη Φραγκοκρατία ως σήμερα 2ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας ΝεοελληνικώνΣπουδών(Ρέθυμνο10-1252002)

23 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoLavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniques 17ο Διεθνές Συνέδριο των Νεοελληνιστών των ΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ντιζόν10-1252001)

24 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoLesentimentreligieuxdansla litteacuteratureneacuteo-grecque 16οΔιεθνέςΣυνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Στρασβούργο27-2951999)

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣΒΙΒΛΙΩΝ

1 ΠαρουσίασητηςποιητικήςσυλλογήςτηςΓεωργίαςΤριανταφυλλίδουΔανεικάΑγύρισταΚίχληΑθήνα2017ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίου2017σεσυνεργασίαμετηνΜαίρηΜικέκαθΑΠΘκαιτηνΓιώταΚριτσέληεκδότρια1352017

2 Παρουσίαση της ποιητικής ανθολογίας του Σωτήρη Τριβιζά Ελάσσονες ποιητές τουμεσοπολέμουΚαστανιώτηςΑθήνα2015σεσυνεργασίαμετονΝίκοΔαββέτασυγγραφέακαιΘέμηΚατριόψυχίατροΚαφέΓαζία1832016

3 Παρουσίασητουποιητικού έργου τηςΜαρίαςΠολυδούρηΤαποιήματα επιμ ΧριστίναΝτουνιάΒιβλιοπωλείοτηςΕστίαςΑθήνα2014ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίουσεσυνεργασίαμε τονΔημήτρηΚαργιώτηαναπληρωτήκαθΠΙ καιΧριστίναΝτουνιά καθ ΕΚΠΑ852015

ΛΟΙΠΕΣΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

1 (σε συνεργασία) laquoMixed Reality Gamified Presence and Storytelling for VirtualMuseumsraquoEncyclopediaofComputerGraphicsandGamesMeteor-Springer2018

2 ΕισαγωγήΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςΑθήναΑιώρα2018 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

ΑνθούλαΔανιήλlaquoΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςraquoΔιάστιχο2Μαρτίου2018 httpdiastixogrkritikesdiafora9269-kavafis-simeiomata

3 laquo La peau de chagrin A contemporary narrative raquo Πρόλογος στην έκδοση του

μυθιστορήματοςτουBalzacLapeaudechagrineacuteditionsPeaudeChagrinParis2015httpwwwpeaudechagrincomdiary2017411power-and-will-or-negotiating-desire

14

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΑΚΟΡΜΟΥ

ΝΕΦ203Νεοελληνικήποίηση(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2011-20122012-132013-20142015-16)

ΝΕΦ204Νεοελληνικήπεζογραφία(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2017-18)

ΝΕΦ205Νεοελληνικήποίηση(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2012-20132015-16)

ΝΕΦ206Νεοελληνικήπεζογραφία(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2011-122013-142015-16συνδιδασκαλίαμετονΛάμπροΒαρελά)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ

ΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVΙ(1914-1944)ΚΠΚαβάφηςΣτόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΠΚαβάφηΙδιαίτεραθαεξεταστείηστάσητηςκριτικήςαπέναντιστηνποίησητουΑλεξανδρινού και θα διερευνηθεί πώς η σχέση αυτή επηρεάζει και διαμορφώνει τα όρια τηςποιητικής ανάγνωσης σ΄ ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο λογοτεχνικό τοπίο από την εποχή τηςπρώτηςδιάλεξης τουΞενόπουλουγια τονΚαβάφηως τησημερινήσταθερήτουαναγνωστικήδημοφιλίαΝΕΦ262ΕρευνητικάπροβλήματακαιζητήματατηςνεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)ΤοκαβαφικόΒυζάντιο(Εαρινόεξάμηνο2017)Μεβάσητοσώματηςκαβαφικήςποίησηςαλλάκαιτωνπιοπροσωπικώνκειμένων(ΣημειώματαΕπιστολές)στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησχέσητουlaquoποιητή-αναγνώστηraquoΚΠΚαβάφημετηβυζαντινήλογοτεχνίακαιναπεριγραφείομηχανισμόςτηςποιητικήςδημιουργίαςως καθρέφτης της μυστικής ζωής των άλλων κειμένωνΜε άξονα την laquoιστορική μέθοδοraquo τουΑλεξανδρινού έμφαση θα δοθεί στο πώς ενσωματώνονται στην καβαφική τυπολογία οιβυζαντινοίαυτοκράτορεςπώςεξιστορείταικαιπαρωδείταιηπερίπτωσητουΙουλιανούστιςπιοκρίσιμεςκαιαντιφατικέςακμέςτουπώςταβυζαντινάμοτίβααπηχούντομεταρομαντικόπνεύμαστηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαΝΕΦ258ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ(Σεμινάριο)Γυναικείοιμύθοικαιηγενεαλογίατηςβίας(Χειμερινόεξάμηνο2016-17)Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούντοδίλημματηςταυτότηταςκαιοιεγγραφέςτηςβίαςως έμφυλα χαρακτηριστικά μέσα από τις συμβολικές αναπαραστάσεις μυθικών γυναικώνΜεέμφασηστηνποιητικήπαραγωγήτουΜεσοπολέμουθαμελετηθούνταδάνειακαιοισυμβάσειςτηςμυθοποιητικήςκατασκευήςμοιραίωνγυναικώνμεπαραδείγματααπότοΡομαντισμόέωςτημεταϋπερρεαλιστικήποίησηΝΕΦ251ΝεοελληνικάλογοτεχνικάκείμεναΙΙΙ(1880-1930)Ποίηση και ποιητική του Μεσοπολέμου (σε συνεργασία με τον Μιχ Γ Μπακογιάννη-Εαρινόεξάμηνο2015)Σκοποbrvbar ς του μαθηbrvbarματος ειbrvbarναι να εξεταbrvbar σει τους οbrvbarρους υποbrvbar τους οποιbrvbarους διαμορφωbrvbar θηκε τοεγχειbrvbarρημαγιατηνανανεbrvbarωσητηςπαραbrvbar δοσηςστηνελληνικηbrvbar ποιbrvbarησηκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατουΜεσοπολεbrvbarμου Πιο συγκεκριμεbrvbarνα θα δοθειbrvbar βαbrvbar ρος στο εbrvbarργο μιας ομαbrvbar δας ποιητωbrvbar ν οι οποιbrvbarοιεμφανιbrvbarστηκανμενσταγραbrvbar μματαbrvbar μαςκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατου20ουbrvbar αιωbrvbar να(1910)ωστοbrvbarσοεbrvbarδωσαν τον πιο αντιπροσωπευτικοbrvbar οbrvbar γκο του εbrvbarργου τους στη δεκαετιbrvbarα 1920-1930 και

15

χαρακτηριbrvbarστηκαναποbrvbar τουςκριτικουbrvbar ςκαιτουςμελετητεbrvbarςμεμιαποικιλιbrvbarαοbrvbarρων(Γενιαbrvbar του1920Αθηναικηbrvbar Σχοληbrvbar του νεορομαντισμουbrvbar και του νεοσυμβολισμουbrvbar Γενιαbrvbar του Καρυωταbrvbar κηνεοσυμβολιστεbrvbarςμετασυμβολιστεbrvbarς)

Μεbrvbarσααποbrvbar ποιηbrvbarματατωνΡωbrvbar μουΦιλυbrvbar ραΚωbrvbar σταΟυραbrvbar νηΝαπολεbrvbarοντοςΛαπαθιωbrvbar τηΤεbrvbarλλουΆγραΜηbrvbarτσου Παπανικολαbrvbar ου Μαριbrvbarας Πολυδουbrvbar ρη και Κ Γ Καρυωταbrvbar κη και αφουbrvbar αρχικαbrvbar θαπαρουσιαστειbrvbarτοπλεbrvbarγμακαταβολωbrvbar ναυτουbrvbar τουρευbrvbar ματοςτηςελληνικηbrvbar ςποιbrvbarησηςκυριbrvbarωςαποbrvbar τονγαλλικοbrvbar συμβολισμοbrvbar θα εξεταστουbrvbar ν οριbrvbarζουσες της ποιητικηbrvbar ς οbrvbarπως ειbrvbarναι η θεματοποιbrvbarηση τουιbrvbarδιουτουποιητικουbrvbar λοbrvbarγουτηςγραφηbrvbar ςκαιτουπροσωbrvbar πουτουποιητηbrvbar

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ουτοπίεςκαιετεροτοπίεςημυθολογίατουερειπίουστηνελληνικήλογοτεχνία(Χειμερινόεξάμηνο2015-16)Σεαντίθεσημετηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαόπουηερειπιολατρίαπαραπέμπεισταθεράστησαγήνητουθανάτουστην ελληνικήλογοτεχνικήπαραγωγήτααρχαίαερείπιαως ίχνοςτου ιστορικούπαρελθόντος συνδέονται δυναμικά με το παρόν και αποτελούν έναυσμα ενδοσκόπησηςΑντικείμενο του μαθήματος με βάση τη σχετική θεωρητική βιβλιογραφία (Macaulay DerridaΧαμηλάκης)είναιναδιερευνηθείησυνολικήενατένισητουερειπιώδουςτοπίουωςμιαδιαδικασίααποκάλυψηςήμύησηςτουποιητικούυποκειμένουκαιναεξεταστείωςσυνθήκητουπροσωπικούλυρισμούσεκείμενατωνΓΣεφέρηΑθΔημουλάΜΚαραγάτσηκάΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVI(1914-1944)

ΡώμοςΦιλύραςΗποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2015)

ΣτόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησυνθετότητατουποιητικούέργουτουΦιλύραέτσιόπωςδιαθλάται διαστρεβλώνεται και διασκορπίζεταιμέσααπότοκαλειδοσκόπιο της τρέλαςκυρίωςσταΠοιήματατηςΔιασποράςΣτοκατακλυσμικόσύμπανμιαςποίησήςπουλειτουργείωςαντίποδαςστοαφήγηματουΚαρυωτάκηπροτάσσεταιησάτιραοαυτοσαρκασμόςκαιοθρίαμβοςενόςεγώπουκατακερματίζεταισεπολλαπλάπροσωπείαδιαταράσσονταςτηνποιητικήγλώσσακαιανατρέπονταςτασυντακτικάσχήματαΜεβασικούςάξονεςτηδιασκόρπισητουνοήματοςτηνέκλειψητουποιητικούυποκειμένουμέσααπότηνδιαρκήεναλλαγήμύθωνκαιταυτοτήτωνκαιτιςαπρόβλεπτεςφωνητικέςκινήσειςανιχνεύεταιηπολυσημίακαιοιαποχρώσειςτηςνόσουστοέργοτουΦιλύρα

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ημυθολογίατουπρολεταριακούέρωτα(Χειμερινόεξάμηνο2013-2014)

Αντικείμενοτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούνμεβάσησύγχρονεςθεωρητικέςαναγνώσειςοικώδικεςτουπεριθωριακούερωτισμούστηνπεζογραφίακαιτηνποίησηκαινατοποθετηθούνσεέναν κοινό άξονα ιδεολογικής τοποθέτησης αλλά και φαντασιωτικής αναπαράστασης (Κ ΠΚαβάφης-ΝτίνοςΧριστιανόπουλος-ΝαπολέωνΛαπαθιώτης-ΠέτροςΠικρός-ΓιώργοςΙωάννου)

ΝΕΦ240ΝεοελληνικήγραμματείαΥποχρεωτικάκείμενα

ΚΓΚαρυωτάκηςΠοιήματακαιπεζά(Εαρινόεξάμηνο2013-2014)

Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΓΚαρυωτάκηΙδιαίτεραεξετάζεταιοτρόποςμετονοποίοηποιητικήδημιουργίατουΚαρυωτάκησυνδιαλέγεταικαιεπηρεάζειταλογοτεχνικάόριατηςεποχής

16

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

ΚΠΚαβάφηςΖητήματανεωτερικότητας(Χειμερινόεξάμηνο2012-2013)

Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη με έμφαση στις θεματικέςπαραμέτρουςτουκαβαφικούέργου(φιλοσοφικήιστορικήηδονική)Στόχοςείναιναδιερευνηθείπώς οι θεωρητικές αυτές κατηγορίες συνυπάρχουν αλληλοσυμπληρώνονται καιαλληλοαναιρούνται αποκαλύπτοντας αφενός τον διάλογο του ποιητή με τα πνευματικάσυμφραζόμενα της εποχής του αλλά και εντάσσοντας τον τελικά στην προβληματική τηςμετανεωτερικότητας

ΝΕΦ256ΝεοελληνικάρεύματακαικινήματαΙΙ(1914κε)

Ηποίησητουμεσοπολέμουπρόκλησηστομοντερνισμό(Εαρινόεξάμηνο2012-2013)

Στο μάθημα αυτό εξετάζεται η στροφή της ελληνικής ποίησης προς το εσωτερικό τοπίο τουμοντερνισμούμέσααπόκεντρικάθέματατηςποίησηςκαιτηςποιητικήςτουμεσοπολέμουΑπότην ναρκισσιστική ακηδία ως τον αυτάρεσκο ηδονισμό και την ποιητική κατεργασία τουβιώματοςοιελάσσονεςποιητέςτουμεσοπολέμουαναμετριούνταιμετηνlaquoΤέχνητηςΠοιήσεωςraquoδημιουργώνταςγέφυρεςμετηνπρωτοπορία

ΝΕΦ257ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)

Ηποιητικήτουεπιστολικούλόγου(Χειμερινόεξάμηνο2011-2012)

Μεβάσηαντιπροσωπευτικάαποσπάσματααπόσύγχροναεπιστολικάμυθιστορήματααλλάκαιπροσωπικέςαλληλογραφίεςποιητώνκαιανθρώπωντωνγραμμάτωνδιερευνάταιηυβριδικότητατου επιστολικού λόγου η ιερόσυλη εμπλοκή του αναγνώστη στις κειμενικές συνιστώσες ηασαφής ρητορική των αφηγηματικώνφωνών και τρόπων Στόχος του μαθήματος είναι αφούεξεταστούν ζητήματα ορολογίας και μεθοδολογίας να οριστούν τα κύρια χαρακτηριστικά τηςεπιστολογραφίαςωςλογοτεχνικούείδους

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Μύθοικαιμορφέςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2011-2012)

Αντικείμενο τουμαθήματος είναι ναμελετηθούνοι μύθοι και οι μορφέςπουδεσπόζουνστουςθεματικούς ορίζοντες της ελάσσονος μεσοπολεμικής ποίησης Από τον Δον Κιχώτη τουΚαρυωτάκητουΦιλύρακαιτουΟυράνημέχριτιςανάλγητεςηρωίδεςτουύστερουΑισθητισμούπροκύπτειητυπολογίαενόςμεταρομαντικούήρωαπουφέρειμεντοστίγματηςευρωπαϊκήςτουπροέλευσηςαπεγκλωβίζειδετηνποιητικήενδοχώρααπότουςlaquoεγχώριουςraquoμύθουςΣταπλαίσιατουμαθήματοςμελετώνταικυρίωςποιητέςτηςγενιάςτουrsquo20μεστόχοναδιερευνηθείηέννοιατουμύθουέτσιόπωςδιαμορφώνεταιαπόταιδεολογικάκαιαισθητικάσυμφραζόμενατηςεποχής

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΝΕΦ600Ερευνητικήμεθοδολογία

Νεοελληνικές σπουδές (συνδιδασκαλία με τις συναδέλφους Γ Φαρίνου-Μαλαματάρη ΛέναΑραμπατζίδουΜαρίαΙατρού)(Χειμερινόεξάμηνο2013-142016-172017-18)

ΝΕΦ608ΕιδικάθέματαποίησηςΙΙ

Ηποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2016)

17

Μεάξοναβασικέςθεωρητικέςπροσεγγίσειςπάνωστηνιστορίατηςτρέλαςκαιτησχέσητηςμετηλογοτεχνία (Foucault Derrida) αντικείμενο του σεμιναρίου αποτελεί ο διαρκής διάλογος τηςτρέλαςκαιτηςλογικήςέτσιόπωςαποτυπώνεταιστηνελληνικήλογοτεχνίααπότατέλητου19ουαιώνα μέχρι σήμερα Με κειμενικά παραδείγματα ποιητικά και πεζογραφικά η εμπειρία τηςτρέλας είτε ώς απόρροια του ψυχιατρικού ρομαντισμού (Σολωμός ΠαπαδιαμάντηςΕπισκοπόπουλος) είτε ως η ανελέητη γλώσσα της γυναικείας σεξουαλικότητας (ΚαραπάνουΚιτσοπούλου) αποκαλύπτουν τη σκοτεινή ενότητα ανάμεσα στη λογική και τo παράλογοδιαμορφώνονταςέναλογοτεχνικόμοτίβοπουεπαναλαμβάνεταιθέτονταςδιαρκώςτοζήτηματηςαυτοαναπαράστασης της καλλιτεχνικής δημιουργίας του κοινωνικού αποκλεισμού και τηςεσωτερικήςαναζήτησης

ΝΕΦ619ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ

Όψειςτηςαρχαιότηταςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2018)

Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείηθεματικήτωνερειπίωνέτσιόπωςεκφράστηκεαπότα τέλη του Διαφωτισμού έως και τις αρχές του εικοστού αιώνα Με βάση την λογοτεχνικήδιαχείριση του μύθου της Πομπηίας θα συγκριθούν κείμενα του ρομαντισμού και τουμεταρομαντισμού που αξιοποιούν την ρομαντική αγωνία για τον χρόνο προβάλλονταςφαντασιωτικά και επίμονα το μοτίβο της καταστροφής Στον αντίποδα της αφήγησης τηςκαταστροφήςκαι του τέλους θαπαραβληθεί ομύθος τηςΑκρόποληςωςπαράδειγμα εθνικήςαντοχήςκαι ιστορικήςαξίαςπαράδειγμαπουγονιμοποιεί κυρίως εθνοκεντρικάοράματααλλάσυχνά συνδέεται και με την έννοια της παρακμής Συγκρίνοντας τα δύο μοτίβα με βάσηκεφαλαιώδηκείμενατηςευρωπαϊκήςγραμματείαςκαιαντίστοιχαελληνικά(ΚαβάφηςΠαλαμάςΣεφέρηςΚαραγάτσης)θαφωτιστείσεμιασύγχρονηπροοπτικήηαγωνίατηςαναπαράστασηςτουπαρελθόντος

18

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣΤΜΗΜΑΝΕΩΝΕΛΛΗΝΙΚΩΝ(1998-2011)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΓΛΩΣΣΑΣΚΑΙΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ(BACHELOR)Εισαγωγήστηνεκμάθησητηςγλώσσαςασκήσειςπροφορικήςκαιγραπτήςέκφρασης(επίπεδοΙκαιΙΙ)Τεχνικέςμετάφρασης(ελληνικά-γαλλικάmiddotθέμαευθύκαιαντίστροφο)ΜΑΘΗΜΑΤΑΙΣΤΟΡΙΑΣΤΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣΙστορίατηςνεοελληνικήςλογοτεχνίαςΤεχνικέςανάλυσηςλογοτεχνικώνκειμένων(Explicationdestextes)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)ΤεχνικέςτηςγραπτήςέκφρασηςΔοκίμιο(Dissertation)(2004-2011)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΣΕΜΙΝΑΡΙΑΣΥΓΧΡΟΝΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)Tομοτίβοτηςμεταμφίεσηςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(σεσυνεργασίακαιμετοτμήμαΣπουδώνΦύλουEacutetudesGenre)(χειμερινόεξάμηνο2004-2005)ΤοφανταστικόστοιχείοστονΠαπαδιαμάντητονΚαβάφηκαιτονΚαραγάτση(χειμερινόεξάμηνο2002-2003)ΟθάνατοςτωννέωνστηνποίησητουΚΠΚαβάφη(εαρινόεξάμηνο2001-2002)ΗερωτικήαλληλογραφίαΣεφέρηΕγγονόπουλουΠΔέλτα(χειμερινόεξάμηνο2010-2011)Κινηματογράφοςκαιλογοτεχνία(χειμερινόεξάμηνο2009-2010)Μοιραίεςγυναίκεςστηννεοελληνικήλογοτεχνία(ΑρχαιότηταΠαλαιάκαιΚαινήΔιαθήκη)(εαρινόεξάμηνο2008-2009)Τριαντάφυλλα και ρόδα Η γενιά του είκοσι και η ποίηση του μεσοπολέμου (Άγρας ΦιλύραςΚαρυωτάκης)(χειμερινόεξάμηνο2006-2007)Τοεπιστολικόμυθιστόρημα(χειμερινόεξάμηνο2005-2006)Ηπόλησεσύγχροναελληνικάκείμενα(χειμερινόεξάμηνο2003-2004)Ηεικόνατουάλλουγυναικείεςποιητικέςφωνές(εαρινόεξάμηνο2003-2004)

19

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών

1 Δέσποινα Μπισχινιώτη laquoΕγγραφές του βίαιου θανάτου στη σύγχρονη ελληνικήπεζογραφία ζητήματα γραφής αναπαράστασης και ιδεολογικής λειτουργίαςraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

2 ΓιώργοςΠοιμενίδηςlaquoΣεξουαλικότητακαιπολιτικήστημεταπολιτευτικήπεζογραφίαraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 Μαρία Σιδέρη laquoΣωματικότητα και ταυτότητα στην αρχειακή έρευνα το σώμα ωςεργαλείοτεκμηρίωσηςκαιαρχείοraquoΕπόπτριαΑγγελικήΑυγητίδουΤμήμαΕικαστικώνκαιΕφαρμοσμένωνΤεχνώνΣχολήΚαλώνΤεχνώνΠανεπιστήμιοΔυτικήςΜακεδονίας(2021)

2 Παυλίνα Εξαδακτύλου laquoΌψεις της ελληνικής κρίσης στην πεζογραφία 2010-2016Μυθοπλασία- ιδεολογία και ιστορική πραγματικότηταraquo Επόπτρια Ιωάννα Ναούμ(2021)

3 ΒάσωΘεολόγουlaquoΤοανέκδοτοέργοτουΘράσουΚαστανάκηraquoΕπόπτριαΜαίρηΜικέ(2018)

4 ΜαρίαΑποστολίδουlaquoΤοζήτηματουκακούστηνελληνικήπεζογραφίααπότηγενιάτου1880έωςτηγενιάτου1920raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2019)

5 Κοσμάς Κοψάρης laquoΌψεις της επίδρασης της γενιάς του rsquo20 στη γενιά του rsquo70raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2018)

6 Riccardo Valente laquoEvidence based GEO-DARM (Data and Archaeological researchManagement)modelformulti-userdatasharingraquoPolitecnicodiMilano(2017)[ΜετάαπόπρότασητηςεπόπτριαςτηςδιατριβήςκαθRaffaelaBrumanaκαισεσυνεργασίαμε τουςκαθPPergola (CNRS)και IanBaiff (DurhamUniversity) ησυμμετοχήμουστηναξιολόγησητηςωςεξωτερικόμέλοςτηςεπιτροπήςεστιάστηκεστακεφάλαια3και4πουαφορούσαντηνκατασκευήτηςταυτότηταςκαιζητήματαφιλοσοφίαςκαιαρχαιολογίας]httpsbeepmetidpolimiitwebabcphdreviews

7 ΒασιλικήΤσάκνηlaquoΓλώσσακαιύφοςσταελληνόγλωσσαποιήματατουΚΚαβάφηορόλος συγκεκριμένων γλωσσικών και υφολογικών στοιχείων στη συγκάλυψη τηνυποβολή ή και την αποκάλυψη του φύλου και στη διερεύνηση των σχέσεων τωνφύλωνraquoΕπόπτηςΓΚεχαγιόγλου(2016)

8 ΒασιλικήΓΤσιρέβελουlaquoΜοντερνισμόςκαιΜετάφρασηΗπερίπτωσητουTSEliotστηνΕλλάδαraquo(1933-1974)raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2015)

9 ΚωνσταντίνοςΦρουζάκης laquoΓ Γεραλής μια όψιμηφωνή του νεοσυμβολισμού στηνπρώτημεταπολεμικήγενιάraquo(2011)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(κύριαεπιβλέπουσα)

1 Μαρία Γεωργιάδου laquoΜύθοι και στερεότυπα της ανδρικής πορνείας στη σύγχρονηνεοελληνικήπεζογραφίαraquo(2018)

2 ΕλένηΜατσούκη laquoΑμαρτίεςγονέωνηλογοτεχνίακαθρέφτηςτηςοικογένειαςστηνπεζογραφίατου21ουαιώναraquo(2018)

3 Μαίρη Κλιγκάτση laquoΠοιητικές ανακατασκευές της Εύας στη σύγχρονη νεοελληνικήποίησηraquo(2018)

4 Μαρία-ΑθανασίαΚόσσυβαlaquoΗφθίσηωςνόσοςπάθουςΛογοτεχνικέςμεταφορέςτηςφυματίωσηςσεγυναικείουςχαρακτήρεςαπότηνηθογραφίαστομεσοπόλεμοraquo(2018)

20

5 Στέφανος Κυριακού laquoΗ αντοχή της ψυχανάλυσης Το μυθιστορηματικό έργο τηςΆντζελαςΔημητρακάκηraquo(2018)

6 ΚαλλιόπηΣεφεριάδουlaquoΟΚΚαρυωτάκηςκαιτοείδωλοτουεθνικούποιητήraquo(2018)7 Μαρκία Λιάπη laquoΟ μύθος της γυναικότητας στη γυναικεία μεταϋπερρεαλιστική

ποίησηraquo(2017)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 ΣτυλιανήΣταματίουlaquoΛογοτεχνικέςφιλολογικέςκαικαλλιτεχνικέςσυνεργασίεςστηνεφημερίδαΔημοκρατία(1923-1927)Αποδελτίωσηκαικριτικήαποτίμησηraquo(2017)

2 ΑλεξάνδραΓερακίνηlaquoΗπόλητωνΑθηνώνστηλογοτεχνίατηςκρίσηςraquo(2017)3 Δήμητρα Κιτσίνου laquoΤρόποι αναπαράστασης του καλλιτεχνικού πορτρέτου σε

πεζογραφικάέργατηςπεριόδου1983-2004raquo(2017)4 ΓιώργοςΠοιμενίδης laquoΌψεις της αναπαράστασης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας στο

έργοτουΓιώργουΙωάννουraquo(2016)5 ΠαντελήςΖεμπίληςlaquoΤοπεριοδικόταΝέαΕλληνικάτουΡένουΑποστολίδηraquo(2016)6 Maryna Nazarenco laquoΗ ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του Μεσοπολέμου η

ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου τηςνεοτερικότηταςraquo(2016)

7 ΣοφίαΟικονομίδουlaquoΗπρόσληψητουΚΠΚαβάφηστογερμανόφωνοχώροraquo(2015)8 Otildezlem Kardas laquoΗ παρουσία της Κωνσταντινούπολης σε Έλληνες πεζογράφουςraquo

(2015)9 ΑντιγόνηΝικολέτουlaquoΑλέξανδροςΜάτσαςΆπανταΠοιήματαΦιλολογικήεπιμέλειαraquo

(2015)10 ΙωάνναΠαπάκηlaquoΤοάστυσεμυθιστορήματατηςΣώτηςΤριανταφύλλουraquo(2015)11 ΙωάννηςΒαγγελοκώστας laquoΜάναείσεσύήύαιναΑναπαραστάσειςτηςμητρικής

ταυτότηταςσεπεζογραφικάκείμενατωνΤαχτσήΜάτεσιΔημητρίουΚαρυστιάνηraquo(2015)

12 Αικατερίνη Γιαννοπούλου laquoΟ αρχαίος ελληνικός μύθος στην ποίηση του Δ ΠΠαπαδίτσαraquo(2014)

13 ΔέσποιναΜπισχινιώτηlaquoΣεξουαλικότητασχέσειςεξουσίαςκαισωματικέςεν-γραφέςσεπεζογραφικάκείμενατηςδεκαετίαςτου1920raquo(2014)

14 MrsuljaJordankalaquoOΚΠΚαβάφηςκαιημεταποικιακήθεωρίαraquo(2014)15 Γεώργιος Καλογήρου laquoΠαράλληλες διαδρομές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς

ΠοίησηκαιγλώσσαστοέργοτουΝίκουΚαρούζουκαιτουΜιχάληΚατσαρούraquo(2013)16 Αναστασία Χαλκιά laquoΑναπαραστάσεις της μητέρας σε μοντερνιστικά και

μεταμοντερνιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα Η κόρη συγγραφέας και ηεπαναδιαπραγμάτευσητωνσχέσεωνμετημητέραraquo(2013)

17 Ειρήνη-Ιωάννα Σάμιτα laquoΜορφές της βίας και σωματικές εν-γραφές Α ΦραγκιάςΛοιμός(1972)καιΔΔημητριάδηςΠεθαίνωΣανΧώρα(1979)raquo(2012)

18 Κώστας Δρουγαλάς laquoΜελαγχολία στην άκρη της πόλης Η μελαγχολία σταμυθιστορήματατηςΣΤριανταφύλλουraquo(2012)

19 Μαρία Μπεχλιβάνου laquoΑπό το χαρτί στην οθόνη Ζητήματα της ηλεκτρονικήςλογοτεχνίαςraquo(2012)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(MASTER)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών

bull Dana Taligova laquoΗ εναλλακτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα (ΚαστοριάδηςΦωτόπουλοςBookchin)raquo(2009)

bull CorneliaTogealaquoΗαίσθησητουτοπίουστονFreacutedeacutericBoissonasraquo(2008)bull RamziToumalaquoΗχρήσητωνgreeklishraquo(2007)

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

10

7 laquoMixedrealitysimulationsandtheEuropeanLiteratureraquoΟμιλίασταπλαίσιατηςΘερινήςΑκαδημίας για την Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά (Summer school CGI ComputerGraphicsInternational2016CGIrsquo16)ΗράκλειοΚρήτης2762016

8 laquoΓυναικείαπορτραίταστηνποίησητουΚαβάφηraquoΔιάλεξηστονΌμιλογιατηΔιάδοσητηςελληνικήςγλώσσας(ΟΔΕΓ)Καβάλα1342016

9 laquoAspectsdelaprosefeacutemininegrecqueauxanneacutees80lecasdEugeacutenieFakinouraquoΜάθημα-διάλεξησταπλαίσιαανταλλαγώνERASMUSστοΝεοελληνικόΙνστιτούτοτηςΣορβόννης(InstitutNeacuteo-helleacuteniqueParisIV)2232016

10 laquo Lhistoire au feacutemininLa SeptiegravemeDeacutepouille dEugeacutenie Fakinou raquo Διάλεξη στο ΕθνικόΙνστιτούτοΑνατολικώνΓλωσσών(INALCO)Παρίσι2132016

11 laquoΈμφυλα διχοτομικά σενάρια η Σαλώμη του Καβάφηraquo Διάλεξη στο Colloquium τουΤμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών Πανεπιστημίου Κύπρου Λευκωσία832016

12 laquoΜυθολογίες και σύμβολα του Ρομαντισμούraquo Μάθημα-διάλεξη στα πλαίσια τωνμαθημάτων για την τέχνη και τον πολιτισμό του Μακεδονικού Μουσείου ΣύγχρονηςΤέχνης(laquoΟΡομαντισμόςκαιταφανερώματάτουστηνπολιτικήφιλοσοφίαλογοτεχνίαεικαστικάκαιμουσική-Ευρώπη-Αμερική-Ελλάδαraquo)1822016

13 laquoLadiesportraitsfromanon-ladiesmanWomeninCavafyspoetryraquoΟμιλία(στααγγλικάμεταυτόχρονηδιερμηνείασταγιαπωνέζικα)μετάαπόπρόσκλησητηςκαθMasakoKidoKyoritsuWomensUniversityκαιτηςΕλληνοϊαπωνικήςΈνωσης(GreeksofJapan)Τόκυο6112015 Στο πλαίσιο της διάλεξης οργανώθηκε έκθεση με τα προσωπικά βιβλία τουβραβευμένουμεταφραστήτουΚαβάφηστηνΙαπωνίαHisaoNakaiοοποίοςήτανεπίσημοςπροσκεκλημένος Το κείμενο της διάλεξης τυπώθηκε σε ιαπωνική μετάφραση τουνεοελληνιστήMasatoshiMogi ο οποίος επιμελήθηκεκαισυμπεριέλαβεστο τομίδιοπουμοιράστηκε τη βιογραφία του ποιητή ενδεικτική βιβλιογραφία για τον Κ Π Καβάφηκαθώςκαιμεταφράσειςτωνπιογνωστώνκαβαφικώνποιημάτων

14 laquoΓιώργοςΡακοβαλήςολυρισμόςτηςαθωότηταςraquoΤιμητικόαφιέρωμαστονΦλωρινιώτηποιητήκαιζωγράφοΓΡακοβαλή(1962-1988)ΔήμοςΚαλαμαριάς2132015

15 laquoΟ μύθος του Δον Ζουάν στη λογοτεχνίαraquo Στρογγυλή τράπεζα στα πλαίσια τουαφιερώματοςστοΜολιέροσεσυνεργασίαμετοΚΒΘΕ(BigDay)832015

16 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo Διάλεξη στα πλαίσια του Προγράμματος IDEX(Translatio) Transcriptions traductions adaptations reacute-eacutecritures στο τμήμα ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτουΣτρασβούργου23102014

17 laquoΑνατομίαενόςεγκλήματοςΙουδήθκαιΟλοφέρνηςraquoΕπιστημονικήΣυνάντησηΕργασίαςΝεοελληνικής και Συγκριτικής Φιλολογίας Γραμματολογία-Ιστορία-Σύγκριση ΜνήμηΓιώργουΒελουδήΙωάννινα2-362014

18 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoσταπλαίσιατωνΦιλολογικώνβραδινώντουΣυλλόγουΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(Θεσσαλονίκη2122013)

19 laquoΜισό-ενμέρειηδιαλεκτικήτηςαμφισημίαςκαιοιτεχνικέςτηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquo Κεντρική ομιλία στο 9ο Συνέδριο laquoΕλληνική Γλώσσα και Ορολογία (Αθήνα7112013)

20 laquoΟιγυναίκεςτουΚαβάφηαπότηΣαλώμηστιςβυζαντινέςαυτοκράτειρεςraquoΔιάλεξησταπλαίσια του σεμιναρίου των ΜΜικέ ndash ΘΠαυλίδου ndash ΚΚίτση στις Σπουδές φύλου(ΓΛΩΓΣΓ400)(2152013)

21 laquoΚΠΚαβάφηςΑπότηναλληλογραφίαστοέργοτουraquoΔιάλεξηστηΔημοτικήΒιβλιοθήκηΚαβάλαςlaquoΒασίληςΒασιλικόςraquo(Καβάλα1552013)

11

22 laquoΤοευάλωτοσώματηςενοχήςβιβλικέςηρωίδεςκαιέμφυλεςταυτότητεςraquoΔιάλεξησταπλαίσια του σεμιναρίου των ΜΜικέ ndash ΘΠαυλίδου ndash ΚΚίτση στις Σπουδές φύλου(ΓΛΩΓΣΓ400)(Θεσσαλονίκη1122012)

23 laquoΤεχνικές ανάγνωσης και παρανάγνωσης στη Σαλώμη του Ψυχάρηraquo Kolloquium fuumlrBachelorundMagisterarbeitenInstitutfuumlrNeograumlzistik(Βερολίνο162010)

24 laquoLrsquoAlexandriedeCavafy MytheetreacutealiteacuteraquoΔιάλεξηστοσύλλογο Jean-GabrielEynard(Γενεύη422010)

25 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιο(Κάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)

26 laquo La force de dormir versions drsquoinsomnie chez Michel Faiumlsraquo Κύκλος διαλέξεων τουΝεοελληνικούΙνστιτούτουτηςΣορβόννηςΠανεπιστήμιοΣορβόννης(Παρίσι1812007)

27 laquoIdentiteacutesgrecquesetidentiteacutesbarbaresCavafyetMiloszraquoFranco-GraecaκείμεναιδέεςκαιεικόνεςενκινήσειΗμερίδατουτμήματοςΓαλλικώνΣπουδώνκαιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία27112006)

28 laquoΗαλληλογραφίατουΚΠΚαβάφηraquoΔιάλεξηστονΣύλλογοΕλλήνωνΓενεύης(Γενεύη18102006)

29 laquoRepreacutesentationsdelapeaudanslalitteacuteraturedelafin-de-siegravecleraquoΔιάλεξηστοσεμινάριοτης γαλλικής λογοτεχνίας του ΑΛαμπρόπουλου στο Τμήμα Γαλλικών Σπουδών καιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία19102004)

30 laquoLalanguedeCPCavafyraquoΔιάλεξηστοΤμήμαΑρχαίωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύηςσταπλαίσιατουμαθήματοςΙστορίαςτηςΓλώσσας(2352003)

31 laquo CCavafy et la poeacutetique du silence raquo Διάλεξη στο Πανεπιστήμιο Marc-Bloch τουΣτρασβούργου(Στρασβούργο2432003)

32 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedesdieuxchezCCavafyraquoΔιάλεξηστηνΕταιρείαΝεοελληνικώνΣπουδών(Παρίσι1532003)

33 laquoLrsquoimagedelamegraveredanslachansonpopulairegrecqueraquoΔιάλεξηστοΛύκειοΕλληνίδωνΓενεύης(Γενεύη1532002)

34 laquo Une preacutesentation du poegravete CPCavafy raquo Διάλεξη στο Σύλλογο Ελληνίδων γυναικών(Γενεύη2112001)

35 laquo Signe et simulacre lrsquoaventure poeacutetique de Salomeacute chez Cavafis et Seacutefeacuteris raquo GeorgesSeacutefeacuterisΗμερίδατουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτουΣτρασβούργουMarcBloch(Στρασβούργο2252000)

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΣΕΣΥΝΕΔΡΙΑΜΕΣΥΣΤΗΜΑΕΠΙΛΟΓΗΣΤΩΝΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ

1 laquoldquoΕπιbrvbar της βαρβαbrvbar ρου ταυbrvbar της γηςrdquoraquo Τοπιbrvbarα θαναbrvbar του στον Κ Π Καβαbrvbarφηraquo Περάσματαδιελεύσεις διαβάσεις όψεις μιας λογοτεχνίας εν κινήσει 15η Διεθνής ΕπιστημονικήΣυνάντηση ΤομέαΜΝΕΣ αφιερωμένη στη μνήμη του Δ ΝΜαρωνίτη (Θεσσαλονίκη 1-432017)

2 laquoLrsquoanatomiedrsquoun crimeau feacuteminin poison passion et autresdeacutelices raquo XXΙVeCongregravespluridisciplinairedesneacuteohelleacutenistesfrancophones(Στρασβούργο27-2952015)

3 laquoDecadentmythsinadigitaleraraquoEVAMINERVAJerusalemInternationalConferenceontheDigitisationofCulture(VanLeerInstituteΙερουσαλήμ10-12112014)

4 laquoΑποσπάσματα ερωτικού λόγου η αλληλογραφία Μαρώς-Σεφέρηraquo 14η ΕπιστημονικήΣυνάντησηΤομέαΜΝΕΣστημνήμητουΞενΚοκόλη(Θεσσαλονίκη27-3032014)

12

5 laquoΕκδοχές της σεφερικής Σαλώμηςraquo Μαθητικό συνέδριο για τον Γιώργο ΣεφέρηΖωγράφειοΛύκειοκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014)httpwwwlivemediagrvideo66978

6 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο ΕπίσκοποςΠηγάσιοςraquo ΔιεθνέςΣυμπόσιο Κ Π Καβάφης Ελληνικός και Οικουμενικός Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό ΚέντροΔελφών (Δελφοί 5-772013)httpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

7 laquoΓυναικείες μορφές στο Βυζάντιο του Καβάφηraquo 150 χρόνια Κ Π ΚαβάφηςΜαθητικόΣυνέδριο Ζωγράφειο Λύκειο και Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 11-1342013)httpswwwyoutubecomwatchv=bKR6jA_svT4

8 laquoΑπό τηνΗρωδιάδα του Flaubert στη laquoΣαλώμηraquo τουΨυχάρη ιστορικές ταυτίσεις καιψευδείςταυτότητεςraquo13ηΔιεθνήςΕπιστημονικήΣυνάντησηαφιερωμένηστημνήμητουΠανΜουλλά(Θεσσαλονίκη3-6112011)

9 laquoLeparieacutepistolaireoularoutinedelrsquointimedanslacorrespondancedeGeorgesSeacutefeacuterisraquoLequotidien 9οδιεθνέςσυνέδριο της Ελληνικής ΣημειωτικήςΕταιρείας (Λευκωσία 5-7112010)

10 laquoΓιατασκουπίδιακατευθείαννοσολογίαπάθηπληγέςκιενσώματεςταυτότητεςστονερωτικόΚαβάφηraquo4οΠανευρωπαϊκόΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΤαυτότητεςστονελληνικόκόσμο(Γρανάδα9-1292010)

11 laquoPlaidoyerpourunbourreau lamiseagravemortdeSalomeacuteraquoVictimeSubstantiffeacutemininΣυνέδριοτηςΙστορίαςτωνΘρησκειώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη8-932010)

12 laquoPrincessesjuivesetreinesdeJudeacuteeJudithSalomeacuteetMadeleineraquo21οΔιεθνέςΣυνέδριοτωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Λυόν27-2952009)

13 laquoΗ μνήμη του γήρατος και το τέλος του Δον Ζουάνraquo Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρία Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Γενικής και ΣυγκριτικήςΓραμματολογίαςτουΠανεπιστημίουΑθηνών(Αθήνα27-30112008)

14 laquoRemacircchersonpasseacutenourrituresnostalgiquesoulesaventuresdumoidansdeuxreacutecitscontemporains (La gourmandise Ratatouille)raquo AutoBioPhagies Διεθνές Συνέδριο τουΤμήματος Γαλλικών Σπουδών και Σύγχρονων Γλωσσών του Πανεπιστημίου Κύπρου(Λευκωσία3110-2112008)

15 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης και Καβάφηςraquo PhilologieGeschichte Ideologien und Mentalitaumlten Sprachwissenschaft 10ο συνέδριο τηςΓερμανικήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βερολίνο20-2162008)

16 laquo Samuel Baud-Bovy traducteur de Cavafy raquo Samuel Baud-Bovy (1906-1986)neacuteohelleacuteniste ethnomusicologue musicien Διεθνές Συνέδριο του Tμήματος ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύης(Γενεύη24-25112006)

17 (σε συνεργασία με τον Μιχάλη Λασηθιωτάκη) laquoΔιακειμενικότητα και βιογραφικέςπρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουμιαπρώτηπροσέγγισηraquoΟελληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώνα3οΔιεθνέςΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βουκουρέστι2-462006)

18 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoPoeacutesieetinsulariteacute Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Πανεπιστημίου JeanMoulin-LyonIII(Λευκωσία17-1832006)

19 laquoGenegraveveetladynamiquedulieuraquoΡοδανούθείονκάραhellipGenegraveveetlaGregravecemoderneΔιεθνέςΣυνέδριοτουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη21-22112003)

13

20 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoLecorpsdanslalanguelalitteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques 18ο Διεθνές Συνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ναντέρ15-1752003)

21 laquoLrsquoAlexandriedeConstantinCavafyapogeacuteeoudeacuteclinraquoConstantinCavafy(1863-1933)poegravete des confins Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου της Βουργουνδίας (Ντιζόν1832003)

22 laquoΕξωτισμόςκαιπαράδοσηστοΧαμένονησίτουΚαραγάτσηraquoΗΕλλάδατωννησιώναπότη Φραγκοκρατία ως σήμερα 2ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας ΝεοελληνικώνΣπουδών(Ρέθυμνο10-1252002)

23 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoLavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniques 17ο Διεθνές Συνέδριο των Νεοελληνιστών των ΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ντιζόν10-1252001)

24 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoLesentimentreligieuxdansla litteacuteratureneacuteo-grecque 16οΔιεθνέςΣυνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Στρασβούργο27-2951999)

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣΒΙΒΛΙΩΝ

1 ΠαρουσίασητηςποιητικήςσυλλογήςτηςΓεωργίαςΤριανταφυλλίδουΔανεικάΑγύρισταΚίχληΑθήνα2017ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίου2017σεσυνεργασίαμετηνΜαίρηΜικέκαθΑΠΘκαιτηνΓιώταΚριτσέληεκδότρια1352017

2 Παρουσίαση της ποιητικής ανθολογίας του Σωτήρη Τριβιζά Ελάσσονες ποιητές τουμεσοπολέμουΚαστανιώτηςΑθήνα2015σεσυνεργασίαμετονΝίκοΔαββέτασυγγραφέακαιΘέμηΚατριόψυχίατροΚαφέΓαζία1832016

3 Παρουσίασητουποιητικού έργου τηςΜαρίαςΠολυδούρηΤαποιήματα επιμ ΧριστίναΝτουνιάΒιβλιοπωλείοτηςΕστίαςΑθήνα2014ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίουσεσυνεργασίαμε τονΔημήτρηΚαργιώτηαναπληρωτήκαθΠΙ καιΧριστίναΝτουνιά καθ ΕΚΠΑ852015

ΛΟΙΠΕΣΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

1 (σε συνεργασία) laquoMixed Reality Gamified Presence and Storytelling for VirtualMuseumsraquoEncyclopediaofComputerGraphicsandGamesMeteor-Springer2018

2 ΕισαγωγήΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςΑθήναΑιώρα2018 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

ΑνθούλαΔανιήλlaquoΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςraquoΔιάστιχο2Μαρτίου2018 httpdiastixogrkritikesdiafora9269-kavafis-simeiomata

3 laquo La peau de chagrin A contemporary narrative raquo Πρόλογος στην έκδοση του

μυθιστορήματοςτουBalzacLapeaudechagrineacuteditionsPeaudeChagrinParis2015httpwwwpeaudechagrincomdiary2017411power-and-will-or-negotiating-desire

14

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΑΚΟΡΜΟΥ

ΝΕΦ203Νεοελληνικήποίηση(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2011-20122012-132013-20142015-16)

ΝΕΦ204Νεοελληνικήπεζογραφία(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2017-18)

ΝΕΦ205Νεοελληνικήποίηση(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2012-20132015-16)

ΝΕΦ206Νεοελληνικήπεζογραφία(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2011-122013-142015-16συνδιδασκαλίαμετονΛάμπροΒαρελά)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ

ΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVΙ(1914-1944)ΚΠΚαβάφηςΣτόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΠΚαβάφηΙδιαίτεραθαεξεταστείηστάσητηςκριτικήςαπέναντιστηνποίησητουΑλεξανδρινού και θα διερευνηθεί πώς η σχέση αυτή επηρεάζει και διαμορφώνει τα όρια τηςποιητικής ανάγνωσης σ΄ ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο λογοτεχνικό τοπίο από την εποχή τηςπρώτηςδιάλεξης τουΞενόπουλουγια τονΚαβάφηως τησημερινήσταθερήτουαναγνωστικήδημοφιλίαΝΕΦ262ΕρευνητικάπροβλήματακαιζητήματατηςνεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)ΤοκαβαφικόΒυζάντιο(Εαρινόεξάμηνο2017)Μεβάσητοσώματηςκαβαφικήςποίησηςαλλάκαιτωνπιοπροσωπικώνκειμένων(ΣημειώματαΕπιστολές)στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησχέσητουlaquoποιητή-αναγνώστηraquoΚΠΚαβάφημετηβυζαντινήλογοτεχνίακαιναπεριγραφείομηχανισμόςτηςποιητικήςδημιουργίαςως καθρέφτης της μυστικής ζωής των άλλων κειμένωνΜε άξονα την laquoιστορική μέθοδοraquo τουΑλεξανδρινού έμφαση θα δοθεί στο πώς ενσωματώνονται στην καβαφική τυπολογία οιβυζαντινοίαυτοκράτορεςπώςεξιστορείταικαιπαρωδείταιηπερίπτωσητουΙουλιανούστιςπιοκρίσιμεςκαιαντιφατικέςακμέςτουπώςταβυζαντινάμοτίβααπηχούντομεταρομαντικόπνεύμαστηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαΝΕΦ258ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ(Σεμινάριο)Γυναικείοιμύθοικαιηγενεαλογίατηςβίας(Χειμερινόεξάμηνο2016-17)Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούντοδίλημματηςταυτότηταςκαιοιεγγραφέςτηςβίαςως έμφυλα χαρακτηριστικά μέσα από τις συμβολικές αναπαραστάσεις μυθικών γυναικώνΜεέμφασηστηνποιητικήπαραγωγήτουΜεσοπολέμουθαμελετηθούνταδάνειακαιοισυμβάσειςτηςμυθοποιητικήςκατασκευήςμοιραίωνγυναικώνμεπαραδείγματααπότοΡομαντισμόέωςτημεταϋπερρεαλιστικήποίησηΝΕΦ251ΝεοελληνικάλογοτεχνικάκείμεναΙΙΙ(1880-1930)Ποίηση και ποιητική του Μεσοπολέμου (σε συνεργασία με τον Μιχ Γ Μπακογιάννη-Εαρινόεξάμηνο2015)Σκοποbrvbar ς του μαθηbrvbarματος ειbrvbarναι να εξεταbrvbar σει τους οbrvbarρους υποbrvbar τους οποιbrvbarους διαμορφωbrvbar θηκε τοεγχειbrvbarρημαγιατηνανανεbrvbarωσητηςπαραbrvbar δοσηςστηνελληνικηbrvbar ποιbrvbarησηκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατουΜεσοπολεbrvbarμου Πιο συγκεκριμεbrvbarνα θα δοθειbrvbar βαbrvbar ρος στο εbrvbarργο μιας ομαbrvbar δας ποιητωbrvbar ν οι οποιbrvbarοιεμφανιbrvbarστηκανμενσταγραbrvbar μματαbrvbar μαςκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατου20ουbrvbar αιωbrvbar να(1910)ωστοbrvbarσοεbrvbarδωσαν τον πιο αντιπροσωπευτικοbrvbar οbrvbar γκο του εbrvbarργου τους στη δεκαετιbrvbarα 1920-1930 και

15

χαρακτηριbrvbarστηκαναποbrvbar τουςκριτικουbrvbar ςκαιτουςμελετητεbrvbarςμεμιαποικιλιbrvbarαοbrvbarρων(Γενιαbrvbar του1920Αθηναικηbrvbar Σχοληbrvbar του νεορομαντισμουbrvbar και του νεοσυμβολισμουbrvbar Γενιαbrvbar του Καρυωταbrvbar κηνεοσυμβολιστεbrvbarςμετασυμβολιστεbrvbarς)

Μεbrvbarσααποbrvbar ποιηbrvbarματατωνΡωbrvbar μουΦιλυbrvbar ραΚωbrvbar σταΟυραbrvbar νηΝαπολεbrvbarοντοςΛαπαθιωbrvbar τηΤεbrvbarλλουΆγραΜηbrvbarτσου Παπανικολαbrvbar ου Μαριbrvbarας Πολυδουbrvbar ρη και Κ Γ Καρυωταbrvbar κη και αφουbrvbar αρχικαbrvbar θαπαρουσιαστειbrvbarτοπλεbrvbarγμακαταβολωbrvbar ναυτουbrvbar τουρευbrvbar ματοςτηςελληνικηbrvbar ςποιbrvbarησηςκυριbrvbarωςαποbrvbar τονγαλλικοbrvbar συμβολισμοbrvbar θα εξεταστουbrvbar ν οριbrvbarζουσες της ποιητικηbrvbar ς οbrvbarπως ειbrvbarναι η θεματοποιbrvbarηση τουιbrvbarδιουτουποιητικουbrvbar λοbrvbarγουτηςγραφηbrvbar ςκαιτουπροσωbrvbar πουτουποιητηbrvbar

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ουτοπίεςκαιετεροτοπίεςημυθολογίατουερειπίουστηνελληνικήλογοτεχνία(Χειμερινόεξάμηνο2015-16)Σεαντίθεσημετηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαόπουηερειπιολατρίαπαραπέμπεισταθεράστησαγήνητουθανάτουστην ελληνικήλογοτεχνικήπαραγωγήτααρχαίαερείπιαως ίχνοςτου ιστορικούπαρελθόντος συνδέονται δυναμικά με το παρόν και αποτελούν έναυσμα ενδοσκόπησηςΑντικείμενο του μαθήματος με βάση τη σχετική θεωρητική βιβλιογραφία (Macaulay DerridaΧαμηλάκης)είναιναδιερευνηθείησυνολικήενατένισητουερειπιώδουςτοπίουωςμιαδιαδικασίααποκάλυψηςήμύησηςτουποιητικούυποκειμένουκαιναεξεταστείωςσυνθήκητουπροσωπικούλυρισμούσεκείμενατωνΓΣεφέρηΑθΔημουλάΜΚαραγάτσηκάΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVI(1914-1944)

ΡώμοςΦιλύραςΗποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2015)

ΣτόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησυνθετότητατουποιητικούέργουτουΦιλύραέτσιόπωςδιαθλάται διαστρεβλώνεται και διασκορπίζεταιμέσααπότοκαλειδοσκόπιο της τρέλαςκυρίωςσταΠοιήματατηςΔιασποράςΣτοκατακλυσμικόσύμπανμιαςποίησήςπουλειτουργείωςαντίποδαςστοαφήγηματουΚαρυωτάκηπροτάσσεταιησάτιραοαυτοσαρκασμόςκαιοθρίαμβοςενόςεγώπουκατακερματίζεταισεπολλαπλάπροσωπείαδιαταράσσονταςτηνποιητικήγλώσσακαιανατρέπονταςτασυντακτικάσχήματαΜεβασικούςάξονεςτηδιασκόρπισητουνοήματοςτηνέκλειψητουποιητικούυποκειμένουμέσααπότηνδιαρκήεναλλαγήμύθωνκαιταυτοτήτωνκαιτιςαπρόβλεπτεςφωνητικέςκινήσειςανιχνεύεταιηπολυσημίακαιοιαποχρώσειςτηςνόσουστοέργοτουΦιλύρα

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ημυθολογίατουπρολεταριακούέρωτα(Χειμερινόεξάμηνο2013-2014)

Αντικείμενοτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούνμεβάσησύγχρονεςθεωρητικέςαναγνώσειςοικώδικεςτουπεριθωριακούερωτισμούστηνπεζογραφίακαιτηνποίησηκαινατοποθετηθούνσεέναν κοινό άξονα ιδεολογικής τοποθέτησης αλλά και φαντασιωτικής αναπαράστασης (Κ ΠΚαβάφης-ΝτίνοςΧριστιανόπουλος-ΝαπολέωνΛαπαθιώτης-ΠέτροςΠικρός-ΓιώργοςΙωάννου)

ΝΕΦ240ΝεοελληνικήγραμματείαΥποχρεωτικάκείμενα

ΚΓΚαρυωτάκηςΠοιήματακαιπεζά(Εαρινόεξάμηνο2013-2014)

Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΓΚαρυωτάκηΙδιαίτεραεξετάζεταιοτρόποςμετονοποίοηποιητικήδημιουργίατουΚαρυωτάκησυνδιαλέγεταικαιεπηρεάζειταλογοτεχνικάόριατηςεποχής

16

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

ΚΠΚαβάφηςΖητήματανεωτερικότητας(Χειμερινόεξάμηνο2012-2013)

Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη με έμφαση στις θεματικέςπαραμέτρουςτουκαβαφικούέργου(φιλοσοφικήιστορικήηδονική)Στόχοςείναιναδιερευνηθείπώς οι θεωρητικές αυτές κατηγορίες συνυπάρχουν αλληλοσυμπληρώνονται καιαλληλοαναιρούνται αποκαλύπτοντας αφενός τον διάλογο του ποιητή με τα πνευματικάσυμφραζόμενα της εποχής του αλλά και εντάσσοντας τον τελικά στην προβληματική τηςμετανεωτερικότητας

ΝΕΦ256ΝεοελληνικάρεύματακαικινήματαΙΙ(1914κε)

Ηποίησητουμεσοπολέμουπρόκλησηστομοντερνισμό(Εαρινόεξάμηνο2012-2013)

Στο μάθημα αυτό εξετάζεται η στροφή της ελληνικής ποίησης προς το εσωτερικό τοπίο τουμοντερνισμούμέσααπόκεντρικάθέματατηςποίησηςκαιτηςποιητικήςτουμεσοπολέμουΑπότην ναρκισσιστική ακηδία ως τον αυτάρεσκο ηδονισμό και την ποιητική κατεργασία τουβιώματοςοιελάσσονεςποιητέςτουμεσοπολέμουαναμετριούνταιμετηνlaquoΤέχνητηςΠοιήσεωςraquoδημιουργώνταςγέφυρεςμετηνπρωτοπορία

ΝΕΦ257ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)

Ηποιητικήτουεπιστολικούλόγου(Χειμερινόεξάμηνο2011-2012)

Μεβάσηαντιπροσωπευτικάαποσπάσματααπόσύγχροναεπιστολικάμυθιστορήματααλλάκαιπροσωπικέςαλληλογραφίεςποιητώνκαιανθρώπωντωνγραμμάτωνδιερευνάταιηυβριδικότητατου επιστολικού λόγου η ιερόσυλη εμπλοκή του αναγνώστη στις κειμενικές συνιστώσες ηασαφής ρητορική των αφηγηματικώνφωνών και τρόπων Στόχος του μαθήματος είναι αφούεξεταστούν ζητήματα ορολογίας και μεθοδολογίας να οριστούν τα κύρια χαρακτηριστικά τηςεπιστολογραφίαςωςλογοτεχνικούείδους

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Μύθοικαιμορφέςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2011-2012)

Αντικείμενο τουμαθήματος είναι ναμελετηθούνοι μύθοι και οι μορφέςπουδεσπόζουνστουςθεματικούς ορίζοντες της ελάσσονος μεσοπολεμικής ποίησης Από τον Δον Κιχώτη τουΚαρυωτάκητουΦιλύρακαιτουΟυράνημέχριτιςανάλγητεςηρωίδεςτουύστερουΑισθητισμούπροκύπτειητυπολογίαενόςμεταρομαντικούήρωαπουφέρειμεντοστίγματηςευρωπαϊκήςτουπροέλευσηςαπεγκλωβίζειδετηνποιητικήενδοχώρααπότουςlaquoεγχώριουςraquoμύθουςΣταπλαίσιατουμαθήματοςμελετώνταικυρίωςποιητέςτηςγενιάςτουrsquo20μεστόχοναδιερευνηθείηέννοιατουμύθουέτσιόπωςδιαμορφώνεταιαπόταιδεολογικάκαιαισθητικάσυμφραζόμενατηςεποχής

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΝΕΦ600Ερευνητικήμεθοδολογία

Νεοελληνικές σπουδές (συνδιδασκαλία με τις συναδέλφους Γ Φαρίνου-Μαλαματάρη ΛέναΑραμπατζίδουΜαρίαΙατρού)(Χειμερινόεξάμηνο2013-142016-172017-18)

ΝΕΦ608ΕιδικάθέματαποίησηςΙΙ

Ηποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2016)

17

Μεάξοναβασικέςθεωρητικέςπροσεγγίσειςπάνωστηνιστορίατηςτρέλαςκαιτησχέσητηςμετηλογοτεχνία (Foucault Derrida) αντικείμενο του σεμιναρίου αποτελεί ο διαρκής διάλογος τηςτρέλαςκαιτηςλογικήςέτσιόπωςαποτυπώνεταιστηνελληνικήλογοτεχνίααπότατέλητου19ουαιώνα μέχρι σήμερα Με κειμενικά παραδείγματα ποιητικά και πεζογραφικά η εμπειρία τηςτρέλας είτε ώς απόρροια του ψυχιατρικού ρομαντισμού (Σολωμός ΠαπαδιαμάντηςΕπισκοπόπουλος) είτε ως η ανελέητη γλώσσα της γυναικείας σεξουαλικότητας (ΚαραπάνουΚιτσοπούλου) αποκαλύπτουν τη σκοτεινή ενότητα ανάμεσα στη λογική και τo παράλογοδιαμορφώνονταςέναλογοτεχνικόμοτίβοπουεπαναλαμβάνεταιθέτονταςδιαρκώςτοζήτηματηςαυτοαναπαράστασης της καλλιτεχνικής δημιουργίας του κοινωνικού αποκλεισμού και τηςεσωτερικήςαναζήτησης

ΝΕΦ619ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ

Όψειςτηςαρχαιότηταςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2018)

Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείηθεματικήτωνερειπίωνέτσιόπωςεκφράστηκεαπότα τέλη του Διαφωτισμού έως και τις αρχές του εικοστού αιώνα Με βάση την λογοτεχνικήδιαχείριση του μύθου της Πομπηίας θα συγκριθούν κείμενα του ρομαντισμού και τουμεταρομαντισμού που αξιοποιούν την ρομαντική αγωνία για τον χρόνο προβάλλονταςφαντασιωτικά και επίμονα το μοτίβο της καταστροφής Στον αντίποδα της αφήγησης τηςκαταστροφήςκαι του τέλους θαπαραβληθεί ομύθος τηςΑκρόποληςωςπαράδειγμα εθνικήςαντοχήςκαι ιστορικήςαξίαςπαράδειγμαπουγονιμοποιεί κυρίως εθνοκεντρικάοράματααλλάσυχνά συνδέεται και με την έννοια της παρακμής Συγκρίνοντας τα δύο μοτίβα με βάσηκεφαλαιώδηκείμενατηςευρωπαϊκήςγραμματείαςκαιαντίστοιχαελληνικά(ΚαβάφηςΠαλαμάςΣεφέρηςΚαραγάτσης)θαφωτιστείσεμιασύγχρονηπροοπτικήηαγωνίατηςαναπαράστασηςτουπαρελθόντος

18

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣΤΜΗΜΑΝΕΩΝΕΛΛΗΝΙΚΩΝ(1998-2011)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΓΛΩΣΣΑΣΚΑΙΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ(BACHELOR)Εισαγωγήστηνεκμάθησητηςγλώσσαςασκήσειςπροφορικήςκαιγραπτήςέκφρασης(επίπεδοΙκαιΙΙ)Τεχνικέςμετάφρασης(ελληνικά-γαλλικάmiddotθέμαευθύκαιαντίστροφο)ΜΑΘΗΜΑΤΑΙΣΤΟΡΙΑΣΤΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣΙστορίατηςνεοελληνικήςλογοτεχνίαςΤεχνικέςανάλυσηςλογοτεχνικώνκειμένων(Explicationdestextes)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)ΤεχνικέςτηςγραπτήςέκφρασηςΔοκίμιο(Dissertation)(2004-2011)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΣΕΜΙΝΑΡΙΑΣΥΓΧΡΟΝΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)Tομοτίβοτηςμεταμφίεσηςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(σεσυνεργασίακαιμετοτμήμαΣπουδώνΦύλουEacutetudesGenre)(χειμερινόεξάμηνο2004-2005)ΤοφανταστικόστοιχείοστονΠαπαδιαμάντητονΚαβάφηκαιτονΚαραγάτση(χειμερινόεξάμηνο2002-2003)ΟθάνατοςτωννέωνστηνποίησητουΚΠΚαβάφη(εαρινόεξάμηνο2001-2002)ΗερωτικήαλληλογραφίαΣεφέρηΕγγονόπουλουΠΔέλτα(χειμερινόεξάμηνο2010-2011)Κινηματογράφοςκαιλογοτεχνία(χειμερινόεξάμηνο2009-2010)Μοιραίεςγυναίκεςστηννεοελληνικήλογοτεχνία(ΑρχαιότηταΠαλαιάκαιΚαινήΔιαθήκη)(εαρινόεξάμηνο2008-2009)Τριαντάφυλλα και ρόδα Η γενιά του είκοσι και η ποίηση του μεσοπολέμου (Άγρας ΦιλύραςΚαρυωτάκης)(χειμερινόεξάμηνο2006-2007)Τοεπιστολικόμυθιστόρημα(χειμερινόεξάμηνο2005-2006)Ηπόλησεσύγχροναελληνικάκείμενα(χειμερινόεξάμηνο2003-2004)Ηεικόνατουάλλουγυναικείεςποιητικέςφωνές(εαρινόεξάμηνο2003-2004)

19

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών

1 Δέσποινα Μπισχινιώτη laquoΕγγραφές του βίαιου θανάτου στη σύγχρονη ελληνικήπεζογραφία ζητήματα γραφής αναπαράστασης και ιδεολογικής λειτουργίαςraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

2 ΓιώργοςΠοιμενίδηςlaquoΣεξουαλικότητακαιπολιτικήστημεταπολιτευτικήπεζογραφίαraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 Μαρία Σιδέρη laquoΣωματικότητα και ταυτότητα στην αρχειακή έρευνα το σώμα ωςεργαλείοτεκμηρίωσηςκαιαρχείοraquoΕπόπτριαΑγγελικήΑυγητίδουΤμήμαΕικαστικώνκαιΕφαρμοσμένωνΤεχνώνΣχολήΚαλώνΤεχνώνΠανεπιστήμιοΔυτικήςΜακεδονίας(2021)

2 Παυλίνα Εξαδακτύλου laquoΌψεις της ελληνικής κρίσης στην πεζογραφία 2010-2016Μυθοπλασία- ιδεολογία και ιστορική πραγματικότηταraquo Επόπτρια Ιωάννα Ναούμ(2021)

3 ΒάσωΘεολόγουlaquoΤοανέκδοτοέργοτουΘράσουΚαστανάκηraquoΕπόπτριαΜαίρηΜικέ(2018)

4 ΜαρίαΑποστολίδουlaquoΤοζήτηματουκακούστηνελληνικήπεζογραφίααπότηγενιάτου1880έωςτηγενιάτου1920raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2019)

5 Κοσμάς Κοψάρης laquoΌψεις της επίδρασης της γενιάς του rsquo20 στη γενιά του rsquo70raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2018)

6 Riccardo Valente laquoEvidence based GEO-DARM (Data and Archaeological researchManagement)modelformulti-userdatasharingraquoPolitecnicodiMilano(2017)[ΜετάαπόπρότασητηςεπόπτριαςτηςδιατριβήςκαθRaffaelaBrumanaκαισεσυνεργασίαμε τουςκαθPPergola (CNRS)και IanBaiff (DurhamUniversity) ησυμμετοχήμουστηναξιολόγησητηςωςεξωτερικόμέλοςτηςεπιτροπήςεστιάστηκεστακεφάλαια3και4πουαφορούσαντηνκατασκευήτηςταυτότηταςκαιζητήματαφιλοσοφίαςκαιαρχαιολογίας]httpsbeepmetidpolimiitwebabcphdreviews

7 ΒασιλικήΤσάκνηlaquoΓλώσσακαιύφοςσταελληνόγλωσσαποιήματατουΚΚαβάφηορόλος συγκεκριμένων γλωσσικών και υφολογικών στοιχείων στη συγκάλυψη τηνυποβολή ή και την αποκάλυψη του φύλου και στη διερεύνηση των σχέσεων τωνφύλωνraquoΕπόπτηςΓΚεχαγιόγλου(2016)

8 ΒασιλικήΓΤσιρέβελουlaquoΜοντερνισμόςκαιΜετάφρασηΗπερίπτωσητουTSEliotστηνΕλλάδαraquo(1933-1974)raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2015)

9 ΚωνσταντίνοςΦρουζάκης laquoΓ Γεραλής μια όψιμηφωνή του νεοσυμβολισμού στηνπρώτημεταπολεμικήγενιάraquo(2011)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(κύριαεπιβλέπουσα)

1 Μαρία Γεωργιάδου laquoΜύθοι και στερεότυπα της ανδρικής πορνείας στη σύγχρονηνεοελληνικήπεζογραφίαraquo(2018)

2 ΕλένηΜατσούκη laquoΑμαρτίεςγονέωνηλογοτεχνίακαθρέφτηςτηςοικογένειαςστηνπεζογραφίατου21ουαιώναraquo(2018)

3 Μαίρη Κλιγκάτση laquoΠοιητικές ανακατασκευές της Εύας στη σύγχρονη νεοελληνικήποίησηraquo(2018)

4 Μαρία-ΑθανασίαΚόσσυβαlaquoΗφθίσηωςνόσοςπάθουςΛογοτεχνικέςμεταφορέςτηςφυματίωσηςσεγυναικείουςχαρακτήρεςαπότηνηθογραφίαστομεσοπόλεμοraquo(2018)

20

5 Στέφανος Κυριακού laquoΗ αντοχή της ψυχανάλυσης Το μυθιστορηματικό έργο τηςΆντζελαςΔημητρακάκηraquo(2018)

6 ΚαλλιόπηΣεφεριάδουlaquoΟΚΚαρυωτάκηςκαιτοείδωλοτουεθνικούποιητήraquo(2018)7 Μαρκία Λιάπη laquoΟ μύθος της γυναικότητας στη γυναικεία μεταϋπερρεαλιστική

ποίησηraquo(2017)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 ΣτυλιανήΣταματίουlaquoΛογοτεχνικέςφιλολογικέςκαικαλλιτεχνικέςσυνεργασίεςστηνεφημερίδαΔημοκρατία(1923-1927)Αποδελτίωσηκαικριτικήαποτίμησηraquo(2017)

2 ΑλεξάνδραΓερακίνηlaquoΗπόλητωνΑθηνώνστηλογοτεχνίατηςκρίσηςraquo(2017)3 Δήμητρα Κιτσίνου laquoΤρόποι αναπαράστασης του καλλιτεχνικού πορτρέτου σε

πεζογραφικάέργατηςπεριόδου1983-2004raquo(2017)4 ΓιώργοςΠοιμενίδης laquoΌψεις της αναπαράστασης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας στο

έργοτουΓιώργουΙωάννουraquo(2016)5 ΠαντελήςΖεμπίληςlaquoΤοπεριοδικόταΝέαΕλληνικάτουΡένουΑποστολίδηraquo(2016)6 Maryna Nazarenco laquoΗ ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του Μεσοπολέμου η

ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου τηςνεοτερικότηταςraquo(2016)

7 ΣοφίαΟικονομίδουlaquoΗπρόσληψητουΚΠΚαβάφηστογερμανόφωνοχώροraquo(2015)8 Otildezlem Kardas laquoΗ παρουσία της Κωνσταντινούπολης σε Έλληνες πεζογράφουςraquo

(2015)9 ΑντιγόνηΝικολέτουlaquoΑλέξανδροςΜάτσαςΆπανταΠοιήματαΦιλολογικήεπιμέλειαraquo

(2015)10 ΙωάνναΠαπάκηlaquoΤοάστυσεμυθιστορήματατηςΣώτηςΤριανταφύλλουraquo(2015)11 ΙωάννηςΒαγγελοκώστας laquoΜάναείσεσύήύαιναΑναπαραστάσειςτηςμητρικής

ταυτότηταςσεπεζογραφικάκείμενατωνΤαχτσήΜάτεσιΔημητρίουΚαρυστιάνηraquo(2015)

12 Αικατερίνη Γιαννοπούλου laquoΟ αρχαίος ελληνικός μύθος στην ποίηση του Δ ΠΠαπαδίτσαraquo(2014)

13 ΔέσποιναΜπισχινιώτηlaquoΣεξουαλικότητασχέσειςεξουσίαςκαισωματικέςεν-γραφέςσεπεζογραφικάκείμενατηςδεκαετίαςτου1920raquo(2014)

14 MrsuljaJordankalaquoOΚΠΚαβάφηςκαιημεταποικιακήθεωρίαraquo(2014)15 Γεώργιος Καλογήρου laquoΠαράλληλες διαδρομές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς

ΠοίησηκαιγλώσσαστοέργοτουΝίκουΚαρούζουκαιτουΜιχάληΚατσαρούraquo(2013)16 Αναστασία Χαλκιά laquoΑναπαραστάσεις της μητέρας σε μοντερνιστικά και

μεταμοντερνιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα Η κόρη συγγραφέας και ηεπαναδιαπραγμάτευσητωνσχέσεωνμετημητέραraquo(2013)

17 Ειρήνη-Ιωάννα Σάμιτα laquoΜορφές της βίας και σωματικές εν-γραφές Α ΦραγκιάςΛοιμός(1972)καιΔΔημητριάδηςΠεθαίνωΣανΧώρα(1979)raquo(2012)

18 Κώστας Δρουγαλάς laquoΜελαγχολία στην άκρη της πόλης Η μελαγχολία σταμυθιστορήματατηςΣΤριανταφύλλουraquo(2012)

19 Μαρία Μπεχλιβάνου laquoΑπό το χαρτί στην οθόνη Ζητήματα της ηλεκτρονικήςλογοτεχνίαςraquo(2012)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(MASTER)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών

bull Dana Taligova laquoΗ εναλλακτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα (ΚαστοριάδηςΦωτόπουλοςBookchin)raquo(2009)

bull CorneliaTogealaquoΗαίσθησητουτοπίουστονFreacutedeacutericBoissonasraquo(2008)bull RamziToumalaquoΗχρήσητωνgreeklishraquo(2007)

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

11

22 laquoΤοευάλωτοσώματηςενοχήςβιβλικέςηρωίδεςκαιέμφυλεςταυτότητεςraquoΔιάλεξησταπλαίσια του σεμιναρίου των ΜΜικέ ndash ΘΠαυλίδου ndash ΚΚίτση στις Σπουδές φύλου(ΓΛΩΓΣΓ400)(Θεσσαλονίκη1122012)

23 laquoΤεχνικές ανάγνωσης και παρανάγνωσης στη Σαλώμη του Ψυχάρηraquo Kolloquium fuumlrBachelorundMagisterarbeitenInstitutfuumlrNeograumlzistik(Βερολίνο162010)

24 laquoLrsquoAlexandriedeCavafy MytheetreacutealiteacuteraquoΔιάλεξηστοσύλλογο Jean-GabrielEynard(Γενεύη422010)

25 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιο(Κάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)

26 laquo La force de dormir versions drsquoinsomnie chez Michel Faiumlsraquo Κύκλος διαλέξεων τουΝεοελληνικούΙνστιτούτουτηςΣορβόννηςΠανεπιστήμιοΣορβόννης(Παρίσι1812007)

27 laquoIdentiteacutesgrecquesetidentiteacutesbarbaresCavafyetMiloszraquoFranco-GraecaκείμεναιδέεςκαιεικόνεςενκινήσειΗμερίδατουτμήματοςΓαλλικώνΣπουδώνκαιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία27112006)

28 laquoΗαλληλογραφίατουΚΠΚαβάφηraquoΔιάλεξηστονΣύλλογοΕλλήνωνΓενεύης(Γενεύη18102006)

29 laquoRepreacutesentationsdelapeaudanslalitteacuteraturedelafin-de-siegravecleraquoΔιάλεξηστοσεμινάριοτης γαλλικής λογοτεχνίας του ΑΛαμπρόπουλου στο Τμήμα Γαλλικών Σπουδών καιΣύγχρονωνΓλωσσώντουΠανεπιστημίουΚύπρου(Λευκωσία19102004)

30 laquoLalanguedeCPCavafyraquoΔιάλεξηστοΤμήμαΑρχαίωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύηςσταπλαίσιατουμαθήματοςΙστορίαςτηςΓλώσσας(2352003)

31 laquo CCavafy et la poeacutetique du silence raquo Διάλεξη στο Πανεπιστήμιο Marc-Bloch τουΣτρασβούργου(Στρασβούργο2432003)

32 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedesdieuxchezCCavafyraquoΔιάλεξηστηνΕταιρείαΝεοελληνικώνΣπουδών(Παρίσι1532003)

33 laquoLrsquoimagedelamegraveredanslachansonpopulairegrecqueraquoΔιάλεξηστοΛύκειοΕλληνίδωνΓενεύης(Γενεύη1532002)

34 laquo Une preacutesentation du poegravete CPCavafy raquo Διάλεξη στο Σύλλογο Ελληνίδων γυναικών(Γενεύη2112001)

35 laquo Signe et simulacre lrsquoaventure poeacutetique de Salomeacute chez Cavafis et Seacutefeacuteris raquo GeorgesSeacutefeacuterisΗμερίδατουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτουΣτρασβούργουMarcBloch(Στρασβούργο2252000)

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣΣΕΣΥΝΕΔΡΙΑΜΕΣΥΣΤΗΜΑΕΠΙΛΟΓΗΣΤΩΝΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ

1 laquoldquoΕπιbrvbar της βαρβαbrvbar ρου ταυbrvbar της γηςrdquoraquo Τοπιbrvbarα θαναbrvbar του στον Κ Π Καβαbrvbarφηraquo Περάσματαδιελεύσεις διαβάσεις όψεις μιας λογοτεχνίας εν κινήσει 15η Διεθνής ΕπιστημονικήΣυνάντηση ΤομέαΜΝΕΣ αφιερωμένη στη μνήμη του Δ ΝΜαρωνίτη (Θεσσαλονίκη 1-432017)

2 laquoLrsquoanatomiedrsquoun crimeau feacuteminin poison passion et autresdeacutelices raquo XXΙVeCongregravespluridisciplinairedesneacuteohelleacutenistesfrancophones(Στρασβούργο27-2952015)

3 laquoDecadentmythsinadigitaleraraquoEVAMINERVAJerusalemInternationalConferenceontheDigitisationofCulture(VanLeerInstituteΙερουσαλήμ10-12112014)

4 laquoΑποσπάσματα ερωτικού λόγου η αλληλογραφία Μαρώς-Σεφέρηraquo 14η ΕπιστημονικήΣυνάντησηΤομέαΜΝΕΣστημνήμητουΞενΚοκόλη(Θεσσαλονίκη27-3032014)

12

5 laquoΕκδοχές της σεφερικής Σαλώμηςraquo Μαθητικό συνέδριο για τον Γιώργο ΣεφέρηΖωγράφειοΛύκειοκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014)httpwwwlivemediagrvideo66978

6 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο ΕπίσκοποςΠηγάσιοςraquo ΔιεθνέςΣυμπόσιο Κ Π Καβάφης Ελληνικός και Οικουμενικός Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό ΚέντροΔελφών (Δελφοί 5-772013)httpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

7 laquoΓυναικείες μορφές στο Βυζάντιο του Καβάφηraquo 150 χρόνια Κ Π ΚαβάφηςΜαθητικόΣυνέδριο Ζωγράφειο Λύκειο και Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 11-1342013)httpswwwyoutubecomwatchv=bKR6jA_svT4

8 laquoΑπό τηνΗρωδιάδα του Flaubert στη laquoΣαλώμηraquo τουΨυχάρη ιστορικές ταυτίσεις καιψευδείςταυτότητεςraquo13ηΔιεθνήςΕπιστημονικήΣυνάντησηαφιερωμένηστημνήμητουΠανΜουλλά(Θεσσαλονίκη3-6112011)

9 laquoLeparieacutepistolaireoularoutinedelrsquointimedanslacorrespondancedeGeorgesSeacutefeacuterisraquoLequotidien 9οδιεθνέςσυνέδριο της Ελληνικής ΣημειωτικήςΕταιρείας (Λευκωσία 5-7112010)

10 laquoΓιατασκουπίδιακατευθείαννοσολογίαπάθηπληγέςκιενσώματεςταυτότητεςστονερωτικόΚαβάφηraquo4οΠανευρωπαϊκόΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΤαυτότητεςστονελληνικόκόσμο(Γρανάδα9-1292010)

11 laquoPlaidoyerpourunbourreau lamiseagravemortdeSalomeacuteraquoVictimeSubstantiffeacutemininΣυνέδριοτηςΙστορίαςτωνΘρησκειώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη8-932010)

12 laquoPrincessesjuivesetreinesdeJudeacuteeJudithSalomeacuteetMadeleineraquo21οΔιεθνέςΣυνέδριοτωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Λυόν27-2952009)

13 laquoΗ μνήμη του γήρατος και το τέλος του Δον Ζουάνraquo Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρία Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Γενικής και ΣυγκριτικήςΓραμματολογίαςτουΠανεπιστημίουΑθηνών(Αθήνα27-30112008)

14 laquoRemacircchersonpasseacutenourrituresnostalgiquesoulesaventuresdumoidansdeuxreacutecitscontemporains (La gourmandise Ratatouille)raquo AutoBioPhagies Διεθνές Συνέδριο τουΤμήματος Γαλλικών Σπουδών και Σύγχρονων Γλωσσών του Πανεπιστημίου Κύπρου(Λευκωσία3110-2112008)

15 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης και Καβάφηςraquo PhilologieGeschichte Ideologien und Mentalitaumlten Sprachwissenschaft 10ο συνέδριο τηςΓερμανικήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βερολίνο20-2162008)

16 laquo Samuel Baud-Bovy traducteur de Cavafy raquo Samuel Baud-Bovy (1906-1986)neacuteohelleacuteniste ethnomusicologue musicien Διεθνές Συνέδριο του Tμήματος ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύης(Γενεύη24-25112006)

17 (σε συνεργασία με τον Μιχάλη Λασηθιωτάκη) laquoΔιακειμενικότητα και βιογραφικέςπρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουμιαπρώτηπροσέγγισηraquoΟελληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώνα3οΔιεθνέςΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βουκουρέστι2-462006)

18 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoPoeacutesieetinsulariteacute Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Πανεπιστημίου JeanMoulin-LyonIII(Λευκωσία17-1832006)

19 laquoGenegraveveetladynamiquedulieuraquoΡοδανούθείονκάραhellipGenegraveveetlaGregravecemoderneΔιεθνέςΣυνέδριοτουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη21-22112003)

13

20 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoLecorpsdanslalanguelalitteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques 18ο Διεθνές Συνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ναντέρ15-1752003)

21 laquoLrsquoAlexandriedeConstantinCavafyapogeacuteeoudeacuteclinraquoConstantinCavafy(1863-1933)poegravete des confins Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου της Βουργουνδίας (Ντιζόν1832003)

22 laquoΕξωτισμόςκαιπαράδοσηστοΧαμένονησίτουΚαραγάτσηraquoΗΕλλάδατωννησιώναπότη Φραγκοκρατία ως σήμερα 2ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας ΝεοελληνικώνΣπουδών(Ρέθυμνο10-1252002)

23 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoLavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniques 17ο Διεθνές Συνέδριο των Νεοελληνιστών των ΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ντιζόν10-1252001)

24 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoLesentimentreligieuxdansla litteacuteratureneacuteo-grecque 16οΔιεθνέςΣυνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Στρασβούργο27-2951999)

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣΒΙΒΛΙΩΝ

1 ΠαρουσίασητηςποιητικήςσυλλογήςτηςΓεωργίαςΤριανταφυλλίδουΔανεικάΑγύρισταΚίχληΑθήνα2017ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίου2017σεσυνεργασίαμετηνΜαίρηΜικέκαθΑΠΘκαιτηνΓιώταΚριτσέληεκδότρια1352017

2 Παρουσίαση της ποιητικής ανθολογίας του Σωτήρη Τριβιζά Ελάσσονες ποιητές τουμεσοπολέμουΚαστανιώτηςΑθήνα2015σεσυνεργασίαμετονΝίκοΔαββέτασυγγραφέακαιΘέμηΚατριόψυχίατροΚαφέΓαζία1832016

3 Παρουσίασητουποιητικού έργου τηςΜαρίαςΠολυδούρηΤαποιήματα επιμ ΧριστίναΝτουνιάΒιβλιοπωλείοτηςΕστίαςΑθήνα2014ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίουσεσυνεργασίαμε τονΔημήτρηΚαργιώτηαναπληρωτήκαθΠΙ καιΧριστίναΝτουνιά καθ ΕΚΠΑ852015

ΛΟΙΠΕΣΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

1 (σε συνεργασία) laquoMixed Reality Gamified Presence and Storytelling for VirtualMuseumsraquoEncyclopediaofComputerGraphicsandGamesMeteor-Springer2018

2 ΕισαγωγήΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςΑθήναΑιώρα2018 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

ΑνθούλαΔανιήλlaquoΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςraquoΔιάστιχο2Μαρτίου2018 httpdiastixogrkritikesdiafora9269-kavafis-simeiomata

3 laquo La peau de chagrin A contemporary narrative raquo Πρόλογος στην έκδοση του

μυθιστορήματοςτουBalzacLapeaudechagrineacuteditionsPeaudeChagrinParis2015httpwwwpeaudechagrincomdiary2017411power-and-will-or-negotiating-desire

14

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΑΚΟΡΜΟΥ

ΝΕΦ203Νεοελληνικήποίηση(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2011-20122012-132013-20142015-16)

ΝΕΦ204Νεοελληνικήπεζογραφία(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2017-18)

ΝΕΦ205Νεοελληνικήποίηση(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2012-20132015-16)

ΝΕΦ206Νεοελληνικήπεζογραφία(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2011-122013-142015-16συνδιδασκαλίαμετονΛάμπροΒαρελά)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ

ΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVΙ(1914-1944)ΚΠΚαβάφηςΣτόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΠΚαβάφηΙδιαίτεραθαεξεταστείηστάσητηςκριτικήςαπέναντιστηνποίησητουΑλεξανδρινού και θα διερευνηθεί πώς η σχέση αυτή επηρεάζει και διαμορφώνει τα όρια τηςποιητικής ανάγνωσης σ΄ ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο λογοτεχνικό τοπίο από την εποχή τηςπρώτηςδιάλεξης τουΞενόπουλουγια τονΚαβάφηως τησημερινήσταθερήτουαναγνωστικήδημοφιλίαΝΕΦ262ΕρευνητικάπροβλήματακαιζητήματατηςνεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)ΤοκαβαφικόΒυζάντιο(Εαρινόεξάμηνο2017)Μεβάσητοσώματηςκαβαφικήςποίησηςαλλάκαιτωνπιοπροσωπικώνκειμένων(ΣημειώματαΕπιστολές)στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησχέσητουlaquoποιητή-αναγνώστηraquoΚΠΚαβάφημετηβυζαντινήλογοτεχνίακαιναπεριγραφείομηχανισμόςτηςποιητικήςδημιουργίαςως καθρέφτης της μυστικής ζωής των άλλων κειμένωνΜε άξονα την laquoιστορική μέθοδοraquo τουΑλεξανδρινού έμφαση θα δοθεί στο πώς ενσωματώνονται στην καβαφική τυπολογία οιβυζαντινοίαυτοκράτορεςπώςεξιστορείταικαιπαρωδείταιηπερίπτωσητουΙουλιανούστιςπιοκρίσιμεςκαιαντιφατικέςακμέςτουπώςταβυζαντινάμοτίβααπηχούντομεταρομαντικόπνεύμαστηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαΝΕΦ258ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ(Σεμινάριο)Γυναικείοιμύθοικαιηγενεαλογίατηςβίας(Χειμερινόεξάμηνο2016-17)Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούντοδίλημματηςταυτότηταςκαιοιεγγραφέςτηςβίαςως έμφυλα χαρακτηριστικά μέσα από τις συμβολικές αναπαραστάσεις μυθικών γυναικώνΜεέμφασηστηνποιητικήπαραγωγήτουΜεσοπολέμουθαμελετηθούνταδάνειακαιοισυμβάσειςτηςμυθοποιητικήςκατασκευήςμοιραίωνγυναικώνμεπαραδείγματααπότοΡομαντισμόέωςτημεταϋπερρεαλιστικήποίησηΝΕΦ251ΝεοελληνικάλογοτεχνικάκείμεναΙΙΙ(1880-1930)Ποίηση και ποιητική του Μεσοπολέμου (σε συνεργασία με τον Μιχ Γ Μπακογιάννη-Εαρινόεξάμηνο2015)Σκοποbrvbar ς του μαθηbrvbarματος ειbrvbarναι να εξεταbrvbar σει τους οbrvbarρους υποbrvbar τους οποιbrvbarους διαμορφωbrvbar θηκε τοεγχειbrvbarρημαγιατηνανανεbrvbarωσητηςπαραbrvbar δοσηςστηνελληνικηbrvbar ποιbrvbarησηκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατουΜεσοπολεbrvbarμου Πιο συγκεκριμεbrvbarνα θα δοθειbrvbar βαbrvbar ρος στο εbrvbarργο μιας ομαbrvbar δας ποιητωbrvbar ν οι οποιbrvbarοιεμφανιbrvbarστηκανμενσταγραbrvbar μματαbrvbar μαςκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατου20ουbrvbar αιωbrvbar να(1910)ωστοbrvbarσοεbrvbarδωσαν τον πιο αντιπροσωπευτικοbrvbar οbrvbar γκο του εbrvbarργου τους στη δεκαετιbrvbarα 1920-1930 και

15

χαρακτηριbrvbarστηκαναποbrvbar τουςκριτικουbrvbar ςκαιτουςμελετητεbrvbarςμεμιαποικιλιbrvbarαοbrvbarρων(Γενιαbrvbar του1920Αθηναικηbrvbar Σχοληbrvbar του νεορομαντισμουbrvbar και του νεοσυμβολισμουbrvbar Γενιαbrvbar του Καρυωταbrvbar κηνεοσυμβολιστεbrvbarςμετασυμβολιστεbrvbarς)

Μεbrvbarσααποbrvbar ποιηbrvbarματατωνΡωbrvbar μουΦιλυbrvbar ραΚωbrvbar σταΟυραbrvbar νηΝαπολεbrvbarοντοςΛαπαθιωbrvbar τηΤεbrvbarλλουΆγραΜηbrvbarτσου Παπανικολαbrvbar ου Μαριbrvbarας Πολυδουbrvbar ρη και Κ Γ Καρυωταbrvbar κη και αφουbrvbar αρχικαbrvbar θαπαρουσιαστειbrvbarτοπλεbrvbarγμακαταβολωbrvbar ναυτουbrvbar τουρευbrvbar ματοςτηςελληνικηbrvbar ςποιbrvbarησηςκυριbrvbarωςαποbrvbar τονγαλλικοbrvbar συμβολισμοbrvbar θα εξεταστουbrvbar ν οριbrvbarζουσες της ποιητικηbrvbar ς οbrvbarπως ειbrvbarναι η θεματοποιbrvbarηση τουιbrvbarδιουτουποιητικουbrvbar λοbrvbarγουτηςγραφηbrvbar ςκαιτουπροσωbrvbar πουτουποιητηbrvbar

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ουτοπίεςκαιετεροτοπίεςημυθολογίατουερειπίουστηνελληνικήλογοτεχνία(Χειμερινόεξάμηνο2015-16)Σεαντίθεσημετηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαόπουηερειπιολατρίαπαραπέμπεισταθεράστησαγήνητουθανάτουστην ελληνικήλογοτεχνικήπαραγωγήτααρχαίαερείπιαως ίχνοςτου ιστορικούπαρελθόντος συνδέονται δυναμικά με το παρόν και αποτελούν έναυσμα ενδοσκόπησηςΑντικείμενο του μαθήματος με βάση τη σχετική θεωρητική βιβλιογραφία (Macaulay DerridaΧαμηλάκης)είναιναδιερευνηθείησυνολικήενατένισητουερειπιώδουςτοπίουωςμιαδιαδικασίααποκάλυψηςήμύησηςτουποιητικούυποκειμένουκαιναεξεταστείωςσυνθήκητουπροσωπικούλυρισμούσεκείμενατωνΓΣεφέρηΑθΔημουλάΜΚαραγάτσηκάΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVI(1914-1944)

ΡώμοςΦιλύραςΗποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2015)

ΣτόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησυνθετότητατουποιητικούέργουτουΦιλύραέτσιόπωςδιαθλάται διαστρεβλώνεται και διασκορπίζεταιμέσααπότοκαλειδοσκόπιο της τρέλαςκυρίωςσταΠοιήματατηςΔιασποράςΣτοκατακλυσμικόσύμπανμιαςποίησήςπουλειτουργείωςαντίποδαςστοαφήγηματουΚαρυωτάκηπροτάσσεταιησάτιραοαυτοσαρκασμόςκαιοθρίαμβοςενόςεγώπουκατακερματίζεταισεπολλαπλάπροσωπείαδιαταράσσονταςτηνποιητικήγλώσσακαιανατρέπονταςτασυντακτικάσχήματαΜεβασικούςάξονεςτηδιασκόρπισητουνοήματοςτηνέκλειψητουποιητικούυποκειμένουμέσααπότηνδιαρκήεναλλαγήμύθωνκαιταυτοτήτωνκαιτιςαπρόβλεπτεςφωνητικέςκινήσειςανιχνεύεταιηπολυσημίακαιοιαποχρώσειςτηςνόσουστοέργοτουΦιλύρα

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ημυθολογίατουπρολεταριακούέρωτα(Χειμερινόεξάμηνο2013-2014)

Αντικείμενοτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούνμεβάσησύγχρονεςθεωρητικέςαναγνώσειςοικώδικεςτουπεριθωριακούερωτισμούστηνπεζογραφίακαιτηνποίησηκαινατοποθετηθούνσεέναν κοινό άξονα ιδεολογικής τοποθέτησης αλλά και φαντασιωτικής αναπαράστασης (Κ ΠΚαβάφης-ΝτίνοςΧριστιανόπουλος-ΝαπολέωνΛαπαθιώτης-ΠέτροςΠικρός-ΓιώργοςΙωάννου)

ΝΕΦ240ΝεοελληνικήγραμματείαΥποχρεωτικάκείμενα

ΚΓΚαρυωτάκηςΠοιήματακαιπεζά(Εαρινόεξάμηνο2013-2014)

Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΓΚαρυωτάκηΙδιαίτεραεξετάζεταιοτρόποςμετονοποίοηποιητικήδημιουργίατουΚαρυωτάκησυνδιαλέγεταικαιεπηρεάζειταλογοτεχνικάόριατηςεποχής

16

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

ΚΠΚαβάφηςΖητήματανεωτερικότητας(Χειμερινόεξάμηνο2012-2013)

Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη με έμφαση στις θεματικέςπαραμέτρουςτουκαβαφικούέργου(φιλοσοφικήιστορικήηδονική)Στόχοςείναιναδιερευνηθείπώς οι θεωρητικές αυτές κατηγορίες συνυπάρχουν αλληλοσυμπληρώνονται καιαλληλοαναιρούνται αποκαλύπτοντας αφενός τον διάλογο του ποιητή με τα πνευματικάσυμφραζόμενα της εποχής του αλλά και εντάσσοντας τον τελικά στην προβληματική τηςμετανεωτερικότητας

ΝΕΦ256ΝεοελληνικάρεύματακαικινήματαΙΙ(1914κε)

Ηποίησητουμεσοπολέμουπρόκλησηστομοντερνισμό(Εαρινόεξάμηνο2012-2013)

Στο μάθημα αυτό εξετάζεται η στροφή της ελληνικής ποίησης προς το εσωτερικό τοπίο τουμοντερνισμούμέσααπόκεντρικάθέματατηςποίησηςκαιτηςποιητικήςτουμεσοπολέμουΑπότην ναρκισσιστική ακηδία ως τον αυτάρεσκο ηδονισμό και την ποιητική κατεργασία τουβιώματοςοιελάσσονεςποιητέςτουμεσοπολέμουαναμετριούνταιμετηνlaquoΤέχνητηςΠοιήσεωςraquoδημιουργώνταςγέφυρεςμετηνπρωτοπορία

ΝΕΦ257ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)

Ηποιητικήτουεπιστολικούλόγου(Χειμερινόεξάμηνο2011-2012)

Μεβάσηαντιπροσωπευτικάαποσπάσματααπόσύγχροναεπιστολικάμυθιστορήματααλλάκαιπροσωπικέςαλληλογραφίεςποιητώνκαιανθρώπωντωνγραμμάτωνδιερευνάταιηυβριδικότητατου επιστολικού λόγου η ιερόσυλη εμπλοκή του αναγνώστη στις κειμενικές συνιστώσες ηασαφής ρητορική των αφηγηματικώνφωνών και τρόπων Στόχος του μαθήματος είναι αφούεξεταστούν ζητήματα ορολογίας και μεθοδολογίας να οριστούν τα κύρια χαρακτηριστικά τηςεπιστολογραφίαςωςλογοτεχνικούείδους

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Μύθοικαιμορφέςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2011-2012)

Αντικείμενο τουμαθήματος είναι ναμελετηθούνοι μύθοι και οι μορφέςπουδεσπόζουνστουςθεματικούς ορίζοντες της ελάσσονος μεσοπολεμικής ποίησης Από τον Δον Κιχώτη τουΚαρυωτάκητουΦιλύρακαιτουΟυράνημέχριτιςανάλγητεςηρωίδεςτουύστερουΑισθητισμούπροκύπτειητυπολογίαενόςμεταρομαντικούήρωαπουφέρειμεντοστίγματηςευρωπαϊκήςτουπροέλευσηςαπεγκλωβίζειδετηνποιητικήενδοχώρααπότουςlaquoεγχώριουςraquoμύθουςΣταπλαίσιατουμαθήματοςμελετώνταικυρίωςποιητέςτηςγενιάςτουrsquo20μεστόχοναδιερευνηθείηέννοιατουμύθουέτσιόπωςδιαμορφώνεταιαπόταιδεολογικάκαιαισθητικάσυμφραζόμενατηςεποχής

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΝΕΦ600Ερευνητικήμεθοδολογία

Νεοελληνικές σπουδές (συνδιδασκαλία με τις συναδέλφους Γ Φαρίνου-Μαλαματάρη ΛέναΑραμπατζίδουΜαρίαΙατρού)(Χειμερινόεξάμηνο2013-142016-172017-18)

ΝΕΦ608ΕιδικάθέματαποίησηςΙΙ

Ηποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2016)

17

Μεάξοναβασικέςθεωρητικέςπροσεγγίσειςπάνωστηνιστορίατηςτρέλαςκαιτησχέσητηςμετηλογοτεχνία (Foucault Derrida) αντικείμενο του σεμιναρίου αποτελεί ο διαρκής διάλογος τηςτρέλαςκαιτηςλογικήςέτσιόπωςαποτυπώνεταιστηνελληνικήλογοτεχνίααπότατέλητου19ουαιώνα μέχρι σήμερα Με κειμενικά παραδείγματα ποιητικά και πεζογραφικά η εμπειρία τηςτρέλας είτε ώς απόρροια του ψυχιατρικού ρομαντισμού (Σολωμός ΠαπαδιαμάντηςΕπισκοπόπουλος) είτε ως η ανελέητη γλώσσα της γυναικείας σεξουαλικότητας (ΚαραπάνουΚιτσοπούλου) αποκαλύπτουν τη σκοτεινή ενότητα ανάμεσα στη λογική και τo παράλογοδιαμορφώνονταςέναλογοτεχνικόμοτίβοπουεπαναλαμβάνεταιθέτονταςδιαρκώςτοζήτηματηςαυτοαναπαράστασης της καλλιτεχνικής δημιουργίας του κοινωνικού αποκλεισμού και τηςεσωτερικήςαναζήτησης

ΝΕΦ619ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ

Όψειςτηςαρχαιότηταςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2018)

Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείηθεματικήτωνερειπίωνέτσιόπωςεκφράστηκεαπότα τέλη του Διαφωτισμού έως και τις αρχές του εικοστού αιώνα Με βάση την λογοτεχνικήδιαχείριση του μύθου της Πομπηίας θα συγκριθούν κείμενα του ρομαντισμού και τουμεταρομαντισμού που αξιοποιούν την ρομαντική αγωνία για τον χρόνο προβάλλονταςφαντασιωτικά και επίμονα το μοτίβο της καταστροφής Στον αντίποδα της αφήγησης τηςκαταστροφήςκαι του τέλους θαπαραβληθεί ομύθος τηςΑκρόποληςωςπαράδειγμα εθνικήςαντοχήςκαι ιστορικήςαξίαςπαράδειγμαπουγονιμοποιεί κυρίως εθνοκεντρικάοράματααλλάσυχνά συνδέεται και με την έννοια της παρακμής Συγκρίνοντας τα δύο μοτίβα με βάσηκεφαλαιώδηκείμενατηςευρωπαϊκήςγραμματείαςκαιαντίστοιχαελληνικά(ΚαβάφηςΠαλαμάςΣεφέρηςΚαραγάτσης)θαφωτιστείσεμιασύγχρονηπροοπτικήηαγωνίατηςαναπαράστασηςτουπαρελθόντος

18

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣΤΜΗΜΑΝΕΩΝΕΛΛΗΝΙΚΩΝ(1998-2011)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΓΛΩΣΣΑΣΚΑΙΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ(BACHELOR)Εισαγωγήστηνεκμάθησητηςγλώσσαςασκήσειςπροφορικήςκαιγραπτήςέκφρασης(επίπεδοΙκαιΙΙ)Τεχνικέςμετάφρασης(ελληνικά-γαλλικάmiddotθέμαευθύκαιαντίστροφο)ΜΑΘΗΜΑΤΑΙΣΤΟΡΙΑΣΤΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣΙστορίατηςνεοελληνικήςλογοτεχνίαςΤεχνικέςανάλυσηςλογοτεχνικώνκειμένων(Explicationdestextes)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)ΤεχνικέςτηςγραπτήςέκφρασηςΔοκίμιο(Dissertation)(2004-2011)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΣΕΜΙΝΑΡΙΑΣΥΓΧΡΟΝΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)Tομοτίβοτηςμεταμφίεσηςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(σεσυνεργασίακαιμετοτμήμαΣπουδώνΦύλουEacutetudesGenre)(χειμερινόεξάμηνο2004-2005)ΤοφανταστικόστοιχείοστονΠαπαδιαμάντητονΚαβάφηκαιτονΚαραγάτση(χειμερινόεξάμηνο2002-2003)ΟθάνατοςτωννέωνστηνποίησητουΚΠΚαβάφη(εαρινόεξάμηνο2001-2002)ΗερωτικήαλληλογραφίαΣεφέρηΕγγονόπουλουΠΔέλτα(χειμερινόεξάμηνο2010-2011)Κινηματογράφοςκαιλογοτεχνία(χειμερινόεξάμηνο2009-2010)Μοιραίεςγυναίκεςστηννεοελληνικήλογοτεχνία(ΑρχαιότηταΠαλαιάκαιΚαινήΔιαθήκη)(εαρινόεξάμηνο2008-2009)Τριαντάφυλλα και ρόδα Η γενιά του είκοσι και η ποίηση του μεσοπολέμου (Άγρας ΦιλύραςΚαρυωτάκης)(χειμερινόεξάμηνο2006-2007)Τοεπιστολικόμυθιστόρημα(χειμερινόεξάμηνο2005-2006)Ηπόλησεσύγχροναελληνικάκείμενα(χειμερινόεξάμηνο2003-2004)Ηεικόνατουάλλουγυναικείεςποιητικέςφωνές(εαρινόεξάμηνο2003-2004)

19

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών

1 Δέσποινα Μπισχινιώτη laquoΕγγραφές του βίαιου θανάτου στη σύγχρονη ελληνικήπεζογραφία ζητήματα γραφής αναπαράστασης και ιδεολογικής λειτουργίαςraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

2 ΓιώργοςΠοιμενίδηςlaquoΣεξουαλικότητακαιπολιτικήστημεταπολιτευτικήπεζογραφίαraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 Μαρία Σιδέρη laquoΣωματικότητα και ταυτότητα στην αρχειακή έρευνα το σώμα ωςεργαλείοτεκμηρίωσηςκαιαρχείοraquoΕπόπτριαΑγγελικήΑυγητίδουΤμήμαΕικαστικώνκαιΕφαρμοσμένωνΤεχνώνΣχολήΚαλώνΤεχνώνΠανεπιστήμιοΔυτικήςΜακεδονίας(2021)

2 Παυλίνα Εξαδακτύλου laquoΌψεις της ελληνικής κρίσης στην πεζογραφία 2010-2016Μυθοπλασία- ιδεολογία και ιστορική πραγματικότηταraquo Επόπτρια Ιωάννα Ναούμ(2021)

3 ΒάσωΘεολόγουlaquoΤοανέκδοτοέργοτουΘράσουΚαστανάκηraquoΕπόπτριαΜαίρηΜικέ(2018)

4 ΜαρίαΑποστολίδουlaquoΤοζήτηματουκακούστηνελληνικήπεζογραφίααπότηγενιάτου1880έωςτηγενιάτου1920raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2019)

5 Κοσμάς Κοψάρης laquoΌψεις της επίδρασης της γενιάς του rsquo20 στη γενιά του rsquo70raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2018)

6 Riccardo Valente laquoEvidence based GEO-DARM (Data and Archaeological researchManagement)modelformulti-userdatasharingraquoPolitecnicodiMilano(2017)[ΜετάαπόπρότασητηςεπόπτριαςτηςδιατριβήςκαθRaffaelaBrumanaκαισεσυνεργασίαμε τουςκαθPPergola (CNRS)και IanBaiff (DurhamUniversity) ησυμμετοχήμουστηναξιολόγησητηςωςεξωτερικόμέλοςτηςεπιτροπήςεστιάστηκεστακεφάλαια3και4πουαφορούσαντηνκατασκευήτηςταυτότηταςκαιζητήματαφιλοσοφίαςκαιαρχαιολογίας]httpsbeepmetidpolimiitwebabcphdreviews

7 ΒασιλικήΤσάκνηlaquoΓλώσσακαιύφοςσταελληνόγλωσσαποιήματατουΚΚαβάφηορόλος συγκεκριμένων γλωσσικών και υφολογικών στοιχείων στη συγκάλυψη τηνυποβολή ή και την αποκάλυψη του φύλου και στη διερεύνηση των σχέσεων τωνφύλωνraquoΕπόπτηςΓΚεχαγιόγλου(2016)

8 ΒασιλικήΓΤσιρέβελουlaquoΜοντερνισμόςκαιΜετάφρασηΗπερίπτωσητουTSEliotστηνΕλλάδαraquo(1933-1974)raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2015)

9 ΚωνσταντίνοςΦρουζάκης laquoΓ Γεραλής μια όψιμηφωνή του νεοσυμβολισμού στηνπρώτημεταπολεμικήγενιάraquo(2011)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(κύριαεπιβλέπουσα)

1 Μαρία Γεωργιάδου laquoΜύθοι και στερεότυπα της ανδρικής πορνείας στη σύγχρονηνεοελληνικήπεζογραφίαraquo(2018)

2 ΕλένηΜατσούκη laquoΑμαρτίεςγονέωνηλογοτεχνίακαθρέφτηςτηςοικογένειαςστηνπεζογραφίατου21ουαιώναraquo(2018)

3 Μαίρη Κλιγκάτση laquoΠοιητικές ανακατασκευές της Εύας στη σύγχρονη νεοελληνικήποίησηraquo(2018)

4 Μαρία-ΑθανασίαΚόσσυβαlaquoΗφθίσηωςνόσοςπάθουςΛογοτεχνικέςμεταφορέςτηςφυματίωσηςσεγυναικείουςχαρακτήρεςαπότηνηθογραφίαστομεσοπόλεμοraquo(2018)

20

5 Στέφανος Κυριακού laquoΗ αντοχή της ψυχανάλυσης Το μυθιστορηματικό έργο τηςΆντζελαςΔημητρακάκηraquo(2018)

6 ΚαλλιόπηΣεφεριάδουlaquoΟΚΚαρυωτάκηςκαιτοείδωλοτουεθνικούποιητήraquo(2018)7 Μαρκία Λιάπη laquoΟ μύθος της γυναικότητας στη γυναικεία μεταϋπερρεαλιστική

ποίησηraquo(2017)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 ΣτυλιανήΣταματίουlaquoΛογοτεχνικέςφιλολογικέςκαικαλλιτεχνικέςσυνεργασίεςστηνεφημερίδαΔημοκρατία(1923-1927)Αποδελτίωσηκαικριτικήαποτίμησηraquo(2017)

2 ΑλεξάνδραΓερακίνηlaquoΗπόλητωνΑθηνώνστηλογοτεχνίατηςκρίσηςraquo(2017)3 Δήμητρα Κιτσίνου laquoΤρόποι αναπαράστασης του καλλιτεχνικού πορτρέτου σε

πεζογραφικάέργατηςπεριόδου1983-2004raquo(2017)4 ΓιώργοςΠοιμενίδης laquoΌψεις της αναπαράστασης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας στο

έργοτουΓιώργουΙωάννουraquo(2016)5 ΠαντελήςΖεμπίληςlaquoΤοπεριοδικόταΝέαΕλληνικάτουΡένουΑποστολίδηraquo(2016)6 Maryna Nazarenco laquoΗ ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του Μεσοπολέμου η

ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου τηςνεοτερικότηταςraquo(2016)

7 ΣοφίαΟικονομίδουlaquoΗπρόσληψητουΚΠΚαβάφηστογερμανόφωνοχώροraquo(2015)8 Otildezlem Kardas laquoΗ παρουσία της Κωνσταντινούπολης σε Έλληνες πεζογράφουςraquo

(2015)9 ΑντιγόνηΝικολέτουlaquoΑλέξανδροςΜάτσαςΆπανταΠοιήματαΦιλολογικήεπιμέλειαraquo

(2015)10 ΙωάνναΠαπάκηlaquoΤοάστυσεμυθιστορήματατηςΣώτηςΤριανταφύλλουraquo(2015)11 ΙωάννηςΒαγγελοκώστας laquoΜάναείσεσύήύαιναΑναπαραστάσειςτηςμητρικής

ταυτότηταςσεπεζογραφικάκείμενατωνΤαχτσήΜάτεσιΔημητρίουΚαρυστιάνηraquo(2015)

12 Αικατερίνη Γιαννοπούλου laquoΟ αρχαίος ελληνικός μύθος στην ποίηση του Δ ΠΠαπαδίτσαraquo(2014)

13 ΔέσποιναΜπισχινιώτηlaquoΣεξουαλικότητασχέσειςεξουσίαςκαισωματικέςεν-γραφέςσεπεζογραφικάκείμενατηςδεκαετίαςτου1920raquo(2014)

14 MrsuljaJordankalaquoOΚΠΚαβάφηςκαιημεταποικιακήθεωρίαraquo(2014)15 Γεώργιος Καλογήρου laquoΠαράλληλες διαδρομές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς

ΠοίησηκαιγλώσσαστοέργοτουΝίκουΚαρούζουκαιτουΜιχάληΚατσαρούraquo(2013)16 Αναστασία Χαλκιά laquoΑναπαραστάσεις της μητέρας σε μοντερνιστικά και

μεταμοντερνιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα Η κόρη συγγραφέας και ηεπαναδιαπραγμάτευσητωνσχέσεωνμετημητέραraquo(2013)

17 Ειρήνη-Ιωάννα Σάμιτα laquoΜορφές της βίας και σωματικές εν-γραφές Α ΦραγκιάςΛοιμός(1972)καιΔΔημητριάδηςΠεθαίνωΣανΧώρα(1979)raquo(2012)

18 Κώστας Δρουγαλάς laquoΜελαγχολία στην άκρη της πόλης Η μελαγχολία σταμυθιστορήματατηςΣΤριανταφύλλουraquo(2012)

19 Μαρία Μπεχλιβάνου laquoΑπό το χαρτί στην οθόνη Ζητήματα της ηλεκτρονικήςλογοτεχνίαςraquo(2012)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(MASTER)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών

bull Dana Taligova laquoΗ εναλλακτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα (ΚαστοριάδηςΦωτόπουλοςBookchin)raquo(2009)

bull CorneliaTogealaquoΗαίσθησητουτοπίουστονFreacutedeacutericBoissonasraquo(2008)bull RamziToumalaquoΗχρήσητωνgreeklishraquo(2007)

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

12

5 laquoΕκδοχές της σεφερικής Σαλώμηςraquo Μαθητικό συνέδριο για τον Γιώργο ΣεφέρηΖωγράφειοΛύκειοκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014)httpwwwlivemediagrvideo66978

6 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο ΕπίσκοποςΠηγάσιοςraquo ΔιεθνέςΣυμπόσιο Κ Π Καβάφης Ελληνικός και Οικουμενικός Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό ΚέντροΔελφών (Δελφοί 5-772013)httpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

7 laquoΓυναικείες μορφές στο Βυζάντιο του Καβάφηraquo 150 χρόνια Κ Π ΚαβάφηςΜαθητικόΣυνέδριο Ζωγράφειο Λύκειο και Εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 11-1342013)httpswwwyoutubecomwatchv=bKR6jA_svT4

8 laquoΑπό τηνΗρωδιάδα του Flaubert στη laquoΣαλώμηraquo τουΨυχάρη ιστορικές ταυτίσεις καιψευδείςταυτότητεςraquo13ηΔιεθνήςΕπιστημονικήΣυνάντησηαφιερωμένηστημνήμητουΠανΜουλλά(Θεσσαλονίκη3-6112011)

9 laquoLeparieacutepistolaireoularoutinedelrsquointimedanslacorrespondancedeGeorgesSeacutefeacuterisraquoLequotidien 9οδιεθνέςσυνέδριο της Ελληνικής ΣημειωτικήςΕταιρείας (Λευκωσία 5-7112010)

10 laquoΓιατασκουπίδιακατευθείαννοσολογίαπάθηπληγέςκιενσώματεςταυτότητεςστονερωτικόΚαβάφηraquo4οΠανευρωπαϊκόΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΤαυτότητεςστονελληνικόκόσμο(Γρανάδα9-1292010)

11 laquoPlaidoyerpourunbourreau lamiseagravemortdeSalomeacuteraquoVictimeSubstantiffeacutemininΣυνέδριοτηςΙστορίαςτωνΘρησκειώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη8-932010)

12 laquoPrincessesjuivesetreinesdeJudeacuteeJudithSalomeacuteetMadeleineraquo21οΔιεθνέςΣυνέδριοτωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Λυόν27-2952009)

13 laquoΗ μνήμη του γήρατος και το τέλος του Δον Ζουάνraquo Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρία Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Γενικής και ΣυγκριτικήςΓραμματολογίαςτουΠανεπιστημίουΑθηνών(Αθήνα27-30112008)

14 laquoRemacircchersonpasseacutenourrituresnostalgiquesoulesaventuresdumoidansdeuxreacutecitscontemporains (La gourmandise Ratatouille)raquo AutoBioPhagies Διεθνές Συνέδριο τουΤμήματος Γαλλικών Σπουδών και Σύγχρονων Γλωσσών του Πανεπιστημίου Κύπρου(Λευκωσία3110-2112008)

15 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης και Καβάφηςraquo PhilologieGeschichte Ideologien und Mentalitaumlten Sprachwissenschaft 10ο συνέδριο τηςΓερμανικήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βερολίνο20-2162008)

16 laquo Samuel Baud-Bovy traducteur de Cavafy raquo Samuel Baud-Bovy (1906-1986)neacuteohelleacuteniste ethnomusicologue musicien Διεθνές Συνέδριο του Tμήματος ΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουτηςΓενεύης(Γενεύη24-25112006)

17 (σε συνεργασία με τον Μιχάλη Λασηθιωτάκη) laquoΔιακειμενικότητα και βιογραφικέςπρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουμιαπρώτηπροσέγγισηraquoΟελληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώνα3οΔιεθνέςΣυνέδριοτηςΕυρωπαϊκήςΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδών(Βουκουρέστι2-462006)

18 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoPoeacutesieetinsulariteacute Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Πανεπιστημίου JeanMoulin-LyonIII(Λευκωσία17-1832006)

19 laquoGenegraveveetladynamiquedulieuraquoΡοδανούθείονκάραhellipGenegraveveetlaGregravecemoderneΔιεθνέςΣυνέδριοτουτμήματοςΝέωνΕλληνικώντουΠανεπιστημίουΓενεύης(Γενεύη21-22112003)

13

20 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoLecorpsdanslalanguelalitteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques 18ο Διεθνές Συνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ναντέρ15-1752003)

21 laquoLrsquoAlexandriedeConstantinCavafyapogeacuteeoudeacuteclinraquoConstantinCavafy(1863-1933)poegravete des confins Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου της Βουργουνδίας (Ντιζόν1832003)

22 laquoΕξωτισμόςκαιπαράδοσηστοΧαμένονησίτουΚαραγάτσηraquoΗΕλλάδατωννησιώναπότη Φραγκοκρατία ως σήμερα 2ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας ΝεοελληνικώνΣπουδών(Ρέθυμνο10-1252002)

23 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoLavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniques 17ο Διεθνές Συνέδριο των Νεοελληνιστών των ΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ντιζόν10-1252001)

24 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoLesentimentreligieuxdansla litteacuteratureneacuteo-grecque 16οΔιεθνέςΣυνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Στρασβούργο27-2951999)

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣΒΙΒΛΙΩΝ

1 ΠαρουσίασητηςποιητικήςσυλλογήςτηςΓεωργίαςΤριανταφυλλίδουΔανεικάΑγύρισταΚίχληΑθήνα2017ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίου2017σεσυνεργασίαμετηνΜαίρηΜικέκαθΑΠΘκαιτηνΓιώταΚριτσέληεκδότρια1352017

2 Παρουσίαση της ποιητικής ανθολογίας του Σωτήρη Τριβιζά Ελάσσονες ποιητές τουμεσοπολέμουΚαστανιώτηςΑθήνα2015σεσυνεργασίαμετονΝίκοΔαββέτασυγγραφέακαιΘέμηΚατριόψυχίατροΚαφέΓαζία1832016

3 Παρουσίασητουποιητικού έργου τηςΜαρίαςΠολυδούρηΤαποιήματα επιμ ΧριστίναΝτουνιάΒιβλιοπωλείοτηςΕστίαςΑθήνα2014ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίουσεσυνεργασίαμε τονΔημήτρηΚαργιώτηαναπληρωτήκαθΠΙ καιΧριστίναΝτουνιά καθ ΕΚΠΑ852015

ΛΟΙΠΕΣΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

1 (σε συνεργασία) laquoMixed Reality Gamified Presence and Storytelling for VirtualMuseumsraquoEncyclopediaofComputerGraphicsandGamesMeteor-Springer2018

2 ΕισαγωγήΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςΑθήναΑιώρα2018 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

ΑνθούλαΔανιήλlaquoΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςraquoΔιάστιχο2Μαρτίου2018 httpdiastixogrkritikesdiafora9269-kavafis-simeiomata

3 laquo La peau de chagrin A contemporary narrative raquo Πρόλογος στην έκδοση του

μυθιστορήματοςτουBalzacLapeaudechagrineacuteditionsPeaudeChagrinParis2015httpwwwpeaudechagrincomdiary2017411power-and-will-or-negotiating-desire

14

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΑΚΟΡΜΟΥ

ΝΕΦ203Νεοελληνικήποίηση(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2011-20122012-132013-20142015-16)

ΝΕΦ204Νεοελληνικήπεζογραφία(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2017-18)

ΝΕΦ205Νεοελληνικήποίηση(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2012-20132015-16)

ΝΕΦ206Νεοελληνικήπεζογραφία(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2011-122013-142015-16συνδιδασκαλίαμετονΛάμπροΒαρελά)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ

ΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVΙ(1914-1944)ΚΠΚαβάφηςΣτόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΠΚαβάφηΙδιαίτεραθαεξεταστείηστάσητηςκριτικήςαπέναντιστηνποίησητουΑλεξανδρινού και θα διερευνηθεί πώς η σχέση αυτή επηρεάζει και διαμορφώνει τα όρια τηςποιητικής ανάγνωσης σ΄ ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο λογοτεχνικό τοπίο από την εποχή τηςπρώτηςδιάλεξης τουΞενόπουλουγια τονΚαβάφηως τησημερινήσταθερήτουαναγνωστικήδημοφιλίαΝΕΦ262ΕρευνητικάπροβλήματακαιζητήματατηςνεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)ΤοκαβαφικόΒυζάντιο(Εαρινόεξάμηνο2017)Μεβάσητοσώματηςκαβαφικήςποίησηςαλλάκαιτωνπιοπροσωπικώνκειμένων(ΣημειώματαΕπιστολές)στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησχέσητουlaquoποιητή-αναγνώστηraquoΚΠΚαβάφημετηβυζαντινήλογοτεχνίακαιναπεριγραφείομηχανισμόςτηςποιητικήςδημιουργίαςως καθρέφτης της μυστικής ζωής των άλλων κειμένωνΜε άξονα την laquoιστορική μέθοδοraquo τουΑλεξανδρινού έμφαση θα δοθεί στο πώς ενσωματώνονται στην καβαφική τυπολογία οιβυζαντινοίαυτοκράτορεςπώςεξιστορείταικαιπαρωδείταιηπερίπτωσητουΙουλιανούστιςπιοκρίσιμεςκαιαντιφατικέςακμέςτουπώςταβυζαντινάμοτίβααπηχούντομεταρομαντικόπνεύμαστηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαΝΕΦ258ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ(Σεμινάριο)Γυναικείοιμύθοικαιηγενεαλογίατηςβίας(Χειμερινόεξάμηνο2016-17)Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούντοδίλημματηςταυτότηταςκαιοιεγγραφέςτηςβίαςως έμφυλα χαρακτηριστικά μέσα από τις συμβολικές αναπαραστάσεις μυθικών γυναικώνΜεέμφασηστηνποιητικήπαραγωγήτουΜεσοπολέμουθαμελετηθούνταδάνειακαιοισυμβάσειςτηςμυθοποιητικήςκατασκευήςμοιραίωνγυναικώνμεπαραδείγματααπότοΡομαντισμόέωςτημεταϋπερρεαλιστικήποίησηΝΕΦ251ΝεοελληνικάλογοτεχνικάκείμεναΙΙΙ(1880-1930)Ποίηση και ποιητική του Μεσοπολέμου (σε συνεργασία με τον Μιχ Γ Μπακογιάννη-Εαρινόεξάμηνο2015)Σκοποbrvbar ς του μαθηbrvbarματος ειbrvbarναι να εξεταbrvbar σει τους οbrvbarρους υποbrvbar τους οποιbrvbarους διαμορφωbrvbar θηκε τοεγχειbrvbarρημαγιατηνανανεbrvbarωσητηςπαραbrvbar δοσηςστηνελληνικηbrvbar ποιbrvbarησηκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατουΜεσοπολεbrvbarμου Πιο συγκεκριμεbrvbarνα θα δοθειbrvbar βαbrvbar ρος στο εbrvbarργο μιας ομαbrvbar δας ποιητωbrvbar ν οι οποιbrvbarοιεμφανιbrvbarστηκανμενσταγραbrvbar μματαbrvbar μαςκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατου20ουbrvbar αιωbrvbar να(1910)ωστοbrvbarσοεbrvbarδωσαν τον πιο αντιπροσωπευτικοbrvbar οbrvbar γκο του εbrvbarργου τους στη δεκαετιbrvbarα 1920-1930 και

15

χαρακτηριbrvbarστηκαναποbrvbar τουςκριτικουbrvbar ςκαιτουςμελετητεbrvbarςμεμιαποικιλιbrvbarαοbrvbarρων(Γενιαbrvbar του1920Αθηναικηbrvbar Σχοληbrvbar του νεορομαντισμουbrvbar και του νεοσυμβολισμουbrvbar Γενιαbrvbar του Καρυωταbrvbar κηνεοσυμβολιστεbrvbarςμετασυμβολιστεbrvbarς)

Μεbrvbarσααποbrvbar ποιηbrvbarματατωνΡωbrvbar μουΦιλυbrvbar ραΚωbrvbar σταΟυραbrvbar νηΝαπολεbrvbarοντοςΛαπαθιωbrvbar τηΤεbrvbarλλουΆγραΜηbrvbarτσου Παπανικολαbrvbar ου Μαριbrvbarας Πολυδουbrvbar ρη και Κ Γ Καρυωταbrvbar κη και αφουbrvbar αρχικαbrvbar θαπαρουσιαστειbrvbarτοπλεbrvbarγμακαταβολωbrvbar ναυτουbrvbar τουρευbrvbar ματοςτηςελληνικηbrvbar ςποιbrvbarησηςκυριbrvbarωςαποbrvbar τονγαλλικοbrvbar συμβολισμοbrvbar θα εξεταστουbrvbar ν οριbrvbarζουσες της ποιητικηbrvbar ς οbrvbarπως ειbrvbarναι η θεματοποιbrvbarηση τουιbrvbarδιουτουποιητικουbrvbar λοbrvbarγουτηςγραφηbrvbar ςκαιτουπροσωbrvbar πουτουποιητηbrvbar

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ουτοπίεςκαιετεροτοπίεςημυθολογίατουερειπίουστηνελληνικήλογοτεχνία(Χειμερινόεξάμηνο2015-16)Σεαντίθεσημετηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαόπουηερειπιολατρίαπαραπέμπεισταθεράστησαγήνητουθανάτουστην ελληνικήλογοτεχνικήπαραγωγήτααρχαίαερείπιαως ίχνοςτου ιστορικούπαρελθόντος συνδέονται δυναμικά με το παρόν και αποτελούν έναυσμα ενδοσκόπησηςΑντικείμενο του μαθήματος με βάση τη σχετική θεωρητική βιβλιογραφία (Macaulay DerridaΧαμηλάκης)είναιναδιερευνηθείησυνολικήενατένισητουερειπιώδουςτοπίουωςμιαδιαδικασίααποκάλυψηςήμύησηςτουποιητικούυποκειμένουκαιναεξεταστείωςσυνθήκητουπροσωπικούλυρισμούσεκείμενατωνΓΣεφέρηΑθΔημουλάΜΚαραγάτσηκάΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVI(1914-1944)

ΡώμοςΦιλύραςΗποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2015)

ΣτόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησυνθετότητατουποιητικούέργουτουΦιλύραέτσιόπωςδιαθλάται διαστρεβλώνεται και διασκορπίζεταιμέσααπότοκαλειδοσκόπιο της τρέλαςκυρίωςσταΠοιήματατηςΔιασποράςΣτοκατακλυσμικόσύμπανμιαςποίησήςπουλειτουργείωςαντίποδαςστοαφήγηματουΚαρυωτάκηπροτάσσεταιησάτιραοαυτοσαρκασμόςκαιοθρίαμβοςενόςεγώπουκατακερματίζεταισεπολλαπλάπροσωπείαδιαταράσσονταςτηνποιητικήγλώσσακαιανατρέπονταςτασυντακτικάσχήματαΜεβασικούςάξονεςτηδιασκόρπισητουνοήματοςτηνέκλειψητουποιητικούυποκειμένουμέσααπότηνδιαρκήεναλλαγήμύθωνκαιταυτοτήτωνκαιτιςαπρόβλεπτεςφωνητικέςκινήσειςανιχνεύεταιηπολυσημίακαιοιαποχρώσειςτηςνόσουστοέργοτουΦιλύρα

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ημυθολογίατουπρολεταριακούέρωτα(Χειμερινόεξάμηνο2013-2014)

Αντικείμενοτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούνμεβάσησύγχρονεςθεωρητικέςαναγνώσειςοικώδικεςτουπεριθωριακούερωτισμούστηνπεζογραφίακαιτηνποίησηκαινατοποθετηθούνσεέναν κοινό άξονα ιδεολογικής τοποθέτησης αλλά και φαντασιωτικής αναπαράστασης (Κ ΠΚαβάφης-ΝτίνοςΧριστιανόπουλος-ΝαπολέωνΛαπαθιώτης-ΠέτροςΠικρός-ΓιώργοςΙωάννου)

ΝΕΦ240ΝεοελληνικήγραμματείαΥποχρεωτικάκείμενα

ΚΓΚαρυωτάκηςΠοιήματακαιπεζά(Εαρινόεξάμηνο2013-2014)

Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΓΚαρυωτάκηΙδιαίτεραεξετάζεταιοτρόποςμετονοποίοηποιητικήδημιουργίατουΚαρυωτάκησυνδιαλέγεταικαιεπηρεάζειταλογοτεχνικάόριατηςεποχής

16

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

ΚΠΚαβάφηςΖητήματανεωτερικότητας(Χειμερινόεξάμηνο2012-2013)

Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη με έμφαση στις θεματικέςπαραμέτρουςτουκαβαφικούέργου(φιλοσοφικήιστορικήηδονική)Στόχοςείναιναδιερευνηθείπώς οι θεωρητικές αυτές κατηγορίες συνυπάρχουν αλληλοσυμπληρώνονται καιαλληλοαναιρούνται αποκαλύπτοντας αφενός τον διάλογο του ποιητή με τα πνευματικάσυμφραζόμενα της εποχής του αλλά και εντάσσοντας τον τελικά στην προβληματική τηςμετανεωτερικότητας

ΝΕΦ256ΝεοελληνικάρεύματακαικινήματαΙΙ(1914κε)

Ηποίησητουμεσοπολέμουπρόκλησηστομοντερνισμό(Εαρινόεξάμηνο2012-2013)

Στο μάθημα αυτό εξετάζεται η στροφή της ελληνικής ποίησης προς το εσωτερικό τοπίο τουμοντερνισμούμέσααπόκεντρικάθέματατηςποίησηςκαιτηςποιητικήςτουμεσοπολέμουΑπότην ναρκισσιστική ακηδία ως τον αυτάρεσκο ηδονισμό και την ποιητική κατεργασία τουβιώματοςοιελάσσονεςποιητέςτουμεσοπολέμουαναμετριούνταιμετηνlaquoΤέχνητηςΠοιήσεωςraquoδημιουργώνταςγέφυρεςμετηνπρωτοπορία

ΝΕΦ257ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)

Ηποιητικήτουεπιστολικούλόγου(Χειμερινόεξάμηνο2011-2012)

Μεβάσηαντιπροσωπευτικάαποσπάσματααπόσύγχροναεπιστολικάμυθιστορήματααλλάκαιπροσωπικέςαλληλογραφίεςποιητώνκαιανθρώπωντωνγραμμάτωνδιερευνάταιηυβριδικότητατου επιστολικού λόγου η ιερόσυλη εμπλοκή του αναγνώστη στις κειμενικές συνιστώσες ηασαφής ρητορική των αφηγηματικώνφωνών και τρόπων Στόχος του μαθήματος είναι αφούεξεταστούν ζητήματα ορολογίας και μεθοδολογίας να οριστούν τα κύρια χαρακτηριστικά τηςεπιστολογραφίαςωςλογοτεχνικούείδους

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Μύθοικαιμορφέςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2011-2012)

Αντικείμενο τουμαθήματος είναι ναμελετηθούνοι μύθοι και οι μορφέςπουδεσπόζουνστουςθεματικούς ορίζοντες της ελάσσονος μεσοπολεμικής ποίησης Από τον Δον Κιχώτη τουΚαρυωτάκητουΦιλύρακαιτουΟυράνημέχριτιςανάλγητεςηρωίδεςτουύστερουΑισθητισμούπροκύπτειητυπολογίαενόςμεταρομαντικούήρωαπουφέρειμεντοστίγματηςευρωπαϊκήςτουπροέλευσηςαπεγκλωβίζειδετηνποιητικήενδοχώρααπότουςlaquoεγχώριουςraquoμύθουςΣταπλαίσιατουμαθήματοςμελετώνταικυρίωςποιητέςτηςγενιάςτουrsquo20μεστόχοναδιερευνηθείηέννοιατουμύθουέτσιόπωςδιαμορφώνεταιαπόταιδεολογικάκαιαισθητικάσυμφραζόμενατηςεποχής

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΝΕΦ600Ερευνητικήμεθοδολογία

Νεοελληνικές σπουδές (συνδιδασκαλία με τις συναδέλφους Γ Φαρίνου-Μαλαματάρη ΛέναΑραμπατζίδουΜαρίαΙατρού)(Χειμερινόεξάμηνο2013-142016-172017-18)

ΝΕΦ608ΕιδικάθέματαποίησηςΙΙ

Ηποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2016)

17

Μεάξοναβασικέςθεωρητικέςπροσεγγίσειςπάνωστηνιστορίατηςτρέλαςκαιτησχέσητηςμετηλογοτεχνία (Foucault Derrida) αντικείμενο του σεμιναρίου αποτελεί ο διαρκής διάλογος τηςτρέλαςκαιτηςλογικήςέτσιόπωςαποτυπώνεταιστηνελληνικήλογοτεχνίααπότατέλητου19ουαιώνα μέχρι σήμερα Με κειμενικά παραδείγματα ποιητικά και πεζογραφικά η εμπειρία τηςτρέλας είτε ώς απόρροια του ψυχιατρικού ρομαντισμού (Σολωμός ΠαπαδιαμάντηςΕπισκοπόπουλος) είτε ως η ανελέητη γλώσσα της γυναικείας σεξουαλικότητας (ΚαραπάνουΚιτσοπούλου) αποκαλύπτουν τη σκοτεινή ενότητα ανάμεσα στη λογική και τo παράλογοδιαμορφώνονταςέναλογοτεχνικόμοτίβοπουεπαναλαμβάνεταιθέτονταςδιαρκώςτοζήτηματηςαυτοαναπαράστασης της καλλιτεχνικής δημιουργίας του κοινωνικού αποκλεισμού και τηςεσωτερικήςαναζήτησης

ΝΕΦ619ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ

Όψειςτηςαρχαιότηταςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2018)

Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείηθεματικήτωνερειπίωνέτσιόπωςεκφράστηκεαπότα τέλη του Διαφωτισμού έως και τις αρχές του εικοστού αιώνα Με βάση την λογοτεχνικήδιαχείριση του μύθου της Πομπηίας θα συγκριθούν κείμενα του ρομαντισμού και τουμεταρομαντισμού που αξιοποιούν την ρομαντική αγωνία για τον χρόνο προβάλλονταςφαντασιωτικά και επίμονα το μοτίβο της καταστροφής Στον αντίποδα της αφήγησης τηςκαταστροφήςκαι του τέλους θαπαραβληθεί ομύθος τηςΑκρόποληςωςπαράδειγμα εθνικήςαντοχήςκαι ιστορικήςαξίαςπαράδειγμαπουγονιμοποιεί κυρίως εθνοκεντρικάοράματααλλάσυχνά συνδέεται και με την έννοια της παρακμής Συγκρίνοντας τα δύο μοτίβα με βάσηκεφαλαιώδηκείμενατηςευρωπαϊκήςγραμματείαςκαιαντίστοιχαελληνικά(ΚαβάφηςΠαλαμάςΣεφέρηςΚαραγάτσης)θαφωτιστείσεμιασύγχρονηπροοπτικήηαγωνίατηςαναπαράστασηςτουπαρελθόντος

18

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣΤΜΗΜΑΝΕΩΝΕΛΛΗΝΙΚΩΝ(1998-2011)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΓΛΩΣΣΑΣΚΑΙΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ(BACHELOR)Εισαγωγήστηνεκμάθησητηςγλώσσαςασκήσειςπροφορικήςκαιγραπτήςέκφρασης(επίπεδοΙκαιΙΙ)Τεχνικέςμετάφρασης(ελληνικά-γαλλικάmiddotθέμαευθύκαιαντίστροφο)ΜΑΘΗΜΑΤΑΙΣΤΟΡΙΑΣΤΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣΙστορίατηςνεοελληνικήςλογοτεχνίαςΤεχνικέςανάλυσηςλογοτεχνικώνκειμένων(Explicationdestextes)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)ΤεχνικέςτηςγραπτήςέκφρασηςΔοκίμιο(Dissertation)(2004-2011)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΣΕΜΙΝΑΡΙΑΣΥΓΧΡΟΝΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)Tομοτίβοτηςμεταμφίεσηςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(σεσυνεργασίακαιμετοτμήμαΣπουδώνΦύλουEacutetudesGenre)(χειμερινόεξάμηνο2004-2005)ΤοφανταστικόστοιχείοστονΠαπαδιαμάντητονΚαβάφηκαιτονΚαραγάτση(χειμερινόεξάμηνο2002-2003)ΟθάνατοςτωννέωνστηνποίησητουΚΠΚαβάφη(εαρινόεξάμηνο2001-2002)ΗερωτικήαλληλογραφίαΣεφέρηΕγγονόπουλουΠΔέλτα(χειμερινόεξάμηνο2010-2011)Κινηματογράφοςκαιλογοτεχνία(χειμερινόεξάμηνο2009-2010)Μοιραίεςγυναίκεςστηννεοελληνικήλογοτεχνία(ΑρχαιότηταΠαλαιάκαιΚαινήΔιαθήκη)(εαρινόεξάμηνο2008-2009)Τριαντάφυλλα και ρόδα Η γενιά του είκοσι και η ποίηση του μεσοπολέμου (Άγρας ΦιλύραςΚαρυωτάκης)(χειμερινόεξάμηνο2006-2007)Τοεπιστολικόμυθιστόρημα(χειμερινόεξάμηνο2005-2006)Ηπόλησεσύγχροναελληνικάκείμενα(χειμερινόεξάμηνο2003-2004)Ηεικόνατουάλλουγυναικείεςποιητικέςφωνές(εαρινόεξάμηνο2003-2004)

19

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών

1 Δέσποινα Μπισχινιώτη laquoΕγγραφές του βίαιου θανάτου στη σύγχρονη ελληνικήπεζογραφία ζητήματα γραφής αναπαράστασης και ιδεολογικής λειτουργίαςraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

2 ΓιώργοςΠοιμενίδηςlaquoΣεξουαλικότητακαιπολιτικήστημεταπολιτευτικήπεζογραφίαraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 Μαρία Σιδέρη laquoΣωματικότητα και ταυτότητα στην αρχειακή έρευνα το σώμα ωςεργαλείοτεκμηρίωσηςκαιαρχείοraquoΕπόπτριαΑγγελικήΑυγητίδουΤμήμαΕικαστικώνκαιΕφαρμοσμένωνΤεχνώνΣχολήΚαλώνΤεχνώνΠανεπιστήμιοΔυτικήςΜακεδονίας(2021)

2 Παυλίνα Εξαδακτύλου laquoΌψεις της ελληνικής κρίσης στην πεζογραφία 2010-2016Μυθοπλασία- ιδεολογία και ιστορική πραγματικότηταraquo Επόπτρια Ιωάννα Ναούμ(2021)

3 ΒάσωΘεολόγουlaquoΤοανέκδοτοέργοτουΘράσουΚαστανάκηraquoΕπόπτριαΜαίρηΜικέ(2018)

4 ΜαρίαΑποστολίδουlaquoΤοζήτηματουκακούστηνελληνικήπεζογραφίααπότηγενιάτου1880έωςτηγενιάτου1920raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2019)

5 Κοσμάς Κοψάρης laquoΌψεις της επίδρασης της γενιάς του rsquo20 στη γενιά του rsquo70raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2018)

6 Riccardo Valente laquoEvidence based GEO-DARM (Data and Archaeological researchManagement)modelformulti-userdatasharingraquoPolitecnicodiMilano(2017)[ΜετάαπόπρότασητηςεπόπτριαςτηςδιατριβήςκαθRaffaelaBrumanaκαισεσυνεργασίαμε τουςκαθPPergola (CNRS)και IanBaiff (DurhamUniversity) ησυμμετοχήμουστηναξιολόγησητηςωςεξωτερικόμέλοςτηςεπιτροπήςεστιάστηκεστακεφάλαια3και4πουαφορούσαντηνκατασκευήτηςταυτότηταςκαιζητήματαφιλοσοφίαςκαιαρχαιολογίας]httpsbeepmetidpolimiitwebabcphdreviews

7 ΒασιλικήΤσάκνηlaquoΓλώσσακαιύφοςσταελληνόγλωσσαποιήματατουΚΚαβάφηορόλος συγκεκριμένων γλωσσικών και υφολογικών στοιχείων στη συγκάλυψη τηνυποβολή ή και την αποκάλυψη του φύλου και στη διερεύνηση των σχέσεων τωνφύλωνraquoΕπόπτηςΓΚεχαγιόγλου(2016)

8 ΒασιλικήΓΤσιρέβελουlaquoΜοντερνισμόςκαιΜετάφρασηΗπερίπτωσητουTSEliotστηνΕλλάδαraquo(1933-1974)raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2015)

9 ΚωνσταντίνοςΦρουζάκης laquoΓ Γεραλής μια όψιμηφωνή του νεοσυμβολισμού στηνπρώτημεταπολεμικήγενιάraquo(2011)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(κύριαεπιβλέπουσα)

1 Μαρία Γεωργιάδου laquoΜύθοι και στερεότυπα της ανδρικής πορνείας στη σύγχρονηνεοελληνικήπεζογραφίαraquo(2018)

2 ΕλένηΜατσούκη laquoΑμαρτίεςγονέωνηλογοτεχνίακαθρέφτηςτηςοικογένειαςστηνπεζογραφίατου21ουαιώναraquo(2018)

3 Μαίρη Κλιγκάτση laquoΠοιητικές ανακατασκευές της Εύας στη σύγχρονη νεοελληνικήποίησηraquo(2018)

4 Μαρία-ΑθανασίαΚόσσυβαlaquoΗφθίσηωςνόσοςπάθουςΛογοτεχνικέςμεταφορέςτηςφυματίωσηςσεγυναικείουςχαρακτήρεςαπότηνηθογραφίαστομεσοπόλεμοraquo(2018)

20

5 Στέφανος Κυριακού laquoΗ αντοχή της ψυχανάλυσης Το μυθιστορηματικό έργο τηςΆντζελαςΔημητρακάκηraquo(2018)

6 ΚαλλιόπηΣεφεριάδουlaquoΟΚΚαρυωτάκηςκαιτοείδωλοτουεθνικούποιητήraquo(2018)7 Μαρκία Λιάπη laquoΟ μύθος της γυναικότητας στη γυναικεία μεταϋπερρεαλιστική

ποίησηraquo(2017)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 ΣτυλιανήΣταματίουlaquoΛογοτεχνικέςφιλολογικέςκαικαλλιτεχνικέςσυνεργασίεςστηνεφημερίδαΔημοκρατία(1923-1927)Αποδελτίωσηκαικριτικήαποτίμησηraquo(2017)

2 ΑλεξάνδραΓερακίνηlaquoΗπόλητωνΑθηνώνστηλογοτεχνίατηςκρίσηςraquo(2017)3 Δήμητρα Κιτσίνου laquoΤρόποι αναπαράστασης του καλλιτεχνικού πορτρέτου σε

πεζογραφικάέργατηςπεριόδου1983-2004raquo(2017)4 ΓιώργοςΠοιμενίδης laquoΌψεις της αναπαράστασης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας στο

έργοτουΓιώργουΙωάννουraquo(2016)5 ΠαντελήςΖεμπίληςlaquoΤοπεριοδικόταΝέαΕλληνικάτουΡένουΑποστολίδηraquo(2016)6 Maryna Nazarenco laquoΗ ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του Μεσοπολέμου η

ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου τηςνεοτερικότηταςraquo(2016)

7 ΣοφίαΟικονομίδουlaquoΗπρόσληψητουΚΠΚαβάφηστογερμανόφωνοχώροraquo(2015)8 Otildezlem Kardas laquoΗ παρουσία της Κωνσταντινούπολης σε Έλληνες πεζογράφουςraquo

(2015)9 ΑντιγόνηΝικολέτουlaquoΑλέξανδροςΜάτσαςΆπανταΠοιήματαΦιλολογικήεπιμέλειαraquo

(2015)10 ΙωάνναΠαπάκηlaquoΤοάστυσεμυθιστορήματατηςΣώτηςΤριανταφύλλουraquo(2015)11 ΙωάννηςΒαγγελοκώστας laquoΜάναείσεσύήύαιναΑναπαραστάσειςτηςμητρικής

ταυτότηταςσεπεζογραφικάκείμενατωνΤαχτσήΜάτεσιΔημητρίουΚαρυστιάνηraquo(2015)

12 Αικατερίνη Γιαννοπούλου laquoΟ αρχαίος ελληνικός μύθος στην ποίηση του Δ ΠΠαπαδίτσαraquo(2014)

13 ΔέσποιναΜπισχινιώτηlaquoΣεξουαλικότητασχέσειςεξουσίαςκαισωματικέςεν-γραφέςσεπεζογραφικάκείμενατηςδεκαετίαςτου1920raquo(2014)

14 MrsuljaJordankalaquoOΚΠΚαβάφηςκαιημεταποικιακήθεωρίαraquo(2014)15 Γεώργιος Καλογήρου laquoΠαράλληλες διαδρομές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς

ΠοίησηκαιγλώσσαστοέργοτουΝίκουΚαρούζουκαιτουΜιχάληΚατσαρούraquo(2013)16 Αναστασία Χαλκιά laquoΑναπαραστάσεις της μητέρας σε μοντερνιστικά και

μεταμοντερνιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα Η κόρη συγγραφέας και ηεπαναδιαπραγμάτευσητωνσχέσεωνμετημητέραraquo(2013)

17 Ειρήνη-Ιωάννα Σάμιτα laquoΜορφές της βίας και σωματικές εν-γραφές Α ΦραγκιάςΛοιμός(1972)καιΔΔημητριάδηςΠεθαίνωΣανΧώρα(1979)raquo(2012)

18 Κώστας Δρουγαλάς laquoΜελαγχολία στην άκρη της πόλης Η μελαγχολία σταμυθιστορήματατηςΣΤριανταφύλλουraquo(2012)

19 Μαρία Μπεχλιβάνου laquoΑπό το χαρτί στην οθόνη Ζητήματα της ηλεκτρονικήςλογοτεχνίαςraquo(2012)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(MASTER)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών

bull Dana Taligova laquoΗ εναλλακτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα (ΚαστοριάδηςΦωτόπουλοςBookchin)raquo(2009)

bull CorneliaTogealaquoΗαίσθησητουτοπίουστονFreacutedeacutericBoissonasraquo(2008)bull RamziToumalaquoΗχρήσητωνgreeklishraquo(2007)

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

13

20 laquoLediscoursmuetducorpslesjeunesmortsdeCCavafyraquoLecorpsdanslalanguelalitteacuterature les arts et les arts du spectacle neacuteo-helleacuteniques 18ο Διεθνές Συνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ναντέρ15-1752003)

21 laquoLrsquoAlexandriedeConstantinCavafyapogeacuteeoudeacuteclinraquoConstantinCavafy(1863-1933)poegravete des confins Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου της Βουργουνδίας (Ντιζόν1832003)

22 laquoΕξωτισμόςκαιπαράδοσηστοΧαμένονησίτουΚαραγάτσηraquoΗΕλλάδατωννησιώναπότη Φραγκοκρατία ως σήμερα 2ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας ΝεοελληνικώνΣπουδών(Ρέθυμνο10-1252002)

23 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoLavigneetlevindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniques 17ο Διεθνές Συνέδριο των Νεοελληνιστών των ΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Ντιζόν10-1252001)

24 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoLesentimentreligieuxdansla litteacuteratureneacuteo-grecque 16οΔιεθνέςΣυνέδριο τωνΝεοελληνιστώντωνΓαλλόφωνωνΠανεπιστημίων(Στρασβούργο27-2951999)

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣΒΙΒΛΙΩΝ

1 ΠαρουσίασητηςποιητικήςσυλλογήςτηςΓεωργίαςΤριανταφυλλίδουΔανεικάΑγύρισταΚίχληΑθήνα2017ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίου2017σεσυνεργασίαμετηνΜαίρηΜικέκαθΑΠΘκαιτηνΓιώταΚριτσέληεκδότρια1352017

2 Παρουσίαση της ποιητικής ανθολογίας του Σωτήρη Τριβιζά Ελάσσονες ποιητές τουμεσοπολέμουΚαστανιώτηςΑθήνα2015σεσυνεργασίαμετονΝίκοΔαββέτασυγγραφέακαιΘέμηΚατριόψυχίατροΚαφέΓαζία1832016

3 Παρουσίασητουποιητικού έργου τηςΜαρίαςΠολυδούρηΤαποιήματα επιμ ΧριστίναΝτουνιάΒιβλιοπωλείοτηςΕστίαςΑθήνα2014ΔιεθνήςΈκθεσηΒιβλίουσεσυνεργασίαμε τονΔημήτρηΚαργιώτηαναπληρωτήκαθΠΙ καιΧριστίναΝτουνιά καθ ΕΚΠΑ852015

ΛΟΙΠΕΣΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

1 (σε συνεργασία) laquoMixed Reality Gamified Presence and Storytelling for VirtualMuseumsraquoEncyclopediaofComputerGraphicsandGamesMeteor-Springer2018

2 ΕισαγωγήΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςΑθήναΑιώρα2018 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

ΑνθούλαΔανιήλlaquoΚΠΚαβάφηςΣημειώματαΠοιητικήςκαιηθικήςraquoΔιάστιχο2Μαρτίου2018 httpdiastixogrkritikesdiafora9269-kavafis-simeiomata

3 laquo La peau de chagrin A contemporary narrative raquo Πρόλογος στην έκδοση του

μυθιστορήματοςτουBalzacLapeaudechagrineacuteditionsPeaudeChagrinParis2015httpwwwpeaudechagrincomdiary2017411power-and-will-or-negotiating-desire

14

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΑΚΟΡΜΟΥ

ΝΕΦ203Νεοελληνικήποίηση(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2011-20122012-132013-20142015-16)

ΝΕΦ204Νεοελληνικήπεζογραφία(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2017-18)

ΝΕΦ205Νεοελληνικήποίηση(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2012-20132015-16)

ΝΕΦ206Νεοελληνικήπεζογραφία(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2011-122013-142015-16συνδιδασκαλίαμετονΛάμπροΒαρελά)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ

ΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVΙ(1914-1944)ΚΠΚαβάφηςΣτόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΠΚαβάφηΙδιαίτεραθαεξεταστείηστάσητηςκριτικήςαπέναντιστηνποίησητουΑλεξανδρινού και θα διερευνηθεί πώς η σχέση αυτή επηρεάζει και διαμορφώνει τα όρια τηςποιητικής ανάγνωσης σ΄ ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο λογοτεχνικό τοπίο από την εποχή τηςπρώτηςδιάλεξης τουΞενόπουλουγια τονΚαβάφηως τησημερινήσταθερήτουαναγνωστικήδημοφιλίαΝΕΦ262ΕρευνητικάπροβλήματακαιζητήματατηςνεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)ΤοκαβαφικόΒυζάντιο(Εαρινόεξάμηνο2017)Μεβάσητοσώματηςκαβαφικήςποίησηςαλλάκαιτωνπιοπροσωπικώνκειμένων(ΣημειώματαΕπιστολές)στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησχέσητουlaquoποιητή-αναγνώστηraquoΚΠΚαβάφημετηβυζαντινήλογοτεχνίακαιναπεριγραφείομηχανισμόςτηςποιητικήςδημιουργίαςως καθρέφτης της μυστικής ζωής των άλλων κειμένωνΜε άξονα την laquoιστορική μέθοδοraquo τουΑλεξανδρινού έμφαση θα δοθεί στο πώς ενσωματώνονται στην καβαφική τυπολογία οιβυζαντινοίαυτοκράτορεςπώςεξιστορείταικαιπαρωδείταιηπερίπτωσητουΙουλιανούστιςπιοκρίσιμεςκαιαντιφατικέςακμέςτουπώςταβυζαντινάμοτίβααπηχούντομεταρομαντικόπνεύμαστηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαΝΕΦ258ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ(Σεμινάριο)Γυναικείοιμύθοικαιηγενεαλογίατηςβίας(Χειμερινόεξάμηνο2016-17)Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούντοδίλημματηςταυτότηταςκαιοιεγγραφέςτηςβίαςως έμφυλα χαρακτηριστικά μέσα από τις συμβολικές αναπαραστάσεις μυθικών γυναικώνΜεέμφασηστηνποιητικήπαραγωγήτουΜεσοπολέμουθαμελετηθούνταδάνειακαιοισυμβάσειςτηςμυθοποιητικήςκατασκευήςμοιραίωνγυναικώνμεπαραδείγματααπότοΡομαντισμόέωςτημεταϋπερρεαλιστικήποίησηΝΕΦ251ΝεοελληνικάλογοτεχνικάκείμεναΙΙΙ(1880-1930)Ποίηση και ποιητική του Μεσοπολέμου (σε συνεργασία με τον Μιχ Γ Μπακογιάννη-Εαρινόεξάμηνο2015)Σκοποbrvbar ς του μαθηbrvbarματος ειbrvbarναι να εξεταbrvbar σει τους οbrvbarρους υποbrvbar τους οποιbrvbarους διαμορφωbrvbar θηκε τοεγχειbrvbarρημαγιατηνανανεbrvbarωσητηςπαραbrvbar δοσηςστηνελληνικηbrvbar ποιbrvbarησηκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατουΜεσοπολεbrvbarμου Πιο συγκεκριμεbrvbarνα θα δοθειbrvbar βαbrvbar ρος στο εbrvbarργο μιας ομαbrvbar δας ποιητωbrvbar ν οι οποιbrvbarοιεμφανιbrvbarστηκανμενσταγραbrvbar μματαbrvbar μαςκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατου20ουbrvbar αιωbrvbar να(1910)ωστοbrvbarσοεbrvbarδωσαν τον πιο αντιπροσωπευτικοbrvbar οbrvbar γκο του εbrvbarργου τους στη δεκαετιbrvbarα 1920-1930 και

15

χαρακτηριbrvbarστηκαναποbrvbar τουςκριτικουbrvbar ςκαιτουςμελετητεbrvbarςμεμιαποικιλιbrvbarαοbrvbarρων(Γενιαbrvbar του1920Αθηναικηbrvbar Σχοληbrvbar του νεορομαντισμουbrvbar και του νεοσυμβολισμουbrvbar Γενιαbrvbar του Καρυωταbrvbar κηνεοσυμβολιστεbrvbarςμετασυμβολιστεbrvbarς)

Μεbrvbarσααποbrvbar ποιηbrvbarματατωνΡωbrvbar μουΦιλυbrvbar ραΚωbrvbar σταΟυραbrvbar νηΝαπολεbrvbarοντοςΛαπαθιωbrvbar τηΤεbrvbarλλουΆγραΜηbrvbarτσου Παπανικολαbrvbar ου Μαριbrvbarας Πολυδουbrvbar ρη και Κ Γ Καρυωταbrvbar κη και αφουbrvbar αρχικαbrvbar θαπαρουσιαστειbrvbarτοπλεbrvbarγμακαταβολωbrvbar ναυτουbrvbar τουρευbrvbar ματοςτηςελληνικηbrvbar ςποιbrvbarησηςκυριbrvbarωςαποbrvbar τονγαλλικοbrvbar συμβολισμοbrvbar θα εξεταστουbrvbar ν οριbrvbarζουσες της ποιητικηbrvbar ς οbrvbarπως ειbrvbarναι η θεματοποιbrvbarηση τουιbrvbarδιουτουποιητικουbrvbar λοbrvbarγουτηςγραφηbrvbar ςκαιτουπροσωbrvbar πουτουποιητηbrvbar

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ουτοπίεςκαιετεροτοπίεςημυθολογίατουερειπίουστηνελληνικήλογοτεχνία(Χειμερινόεξάμηνο2015-16)Σεαντίθεσημετηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαόπουηερειπιολατρίαπαραπέμπεισταθεράστησαγήνητουθανάτουστην ελληνικήλογοτεχνικήπαραγωγήτααρχαίαερείπιαως ίχνοςτου ιστορικούπαρελθόντος συνδέονται δυναμικά με το παρόν και αποτελούν έναυσμα ενδοσκόπησηςΑντικείμενο του μαθήματος με βάση τη σχετική θεωρητική βιβλιογραφία (Macaulay DerridaΧαμηλάκης)είναιναδιερευνηθείησυνολικήενατένισητουερειπιώδουςτοπίουωςμιαδιαδικασίααποκάλυψηςήμύησηςτουποιητικούυποκειμένουκαιναεξεταστείωςσυνθήκητουπροσωπικούλυρισμούσεκείμενατωνΓΣεφέρηΑθΔημουλάΜΚαραγάτσηκάΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVI(1914-1944)

ΡώμοςΦιλύραςΗποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2015)

ΣτόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησυνθετότητατουποιητικούέργουτουΦιλύραέτσιόπωςδιαθλάται διαστρεβλώνεται και διασκορπίζεταιμέσααπότοκαλειδοσκόπιο της τρέλαςκυρίωςσταΠοιήματατηςΔιασποράςΣτοκατακλυσμικόσύμπανμιαςποίησήςπουλειτουργείωςαντίποδαςστοαφήγηματουΚαρυωτάκηπροτάσσεταιησάτιραοαυτοσαρκασμόςκαιοθρίαμβοςενόςεγώπουκατακερματίζεταισεπολλαπλάπροσωπείαδιαταράσσονταςτηνποιητικήγλώσσακαιανατρέπονταςτασυντακτικάσχήματαΜεβασικούςάξονεςτηδιασκόρπισητουνοήματοςτηνέκλειψητουποιητικούυποκειμένουμέσααπότηνδιαρκήεναλλαγήμύθωνκαιταυτοτήτωνκαιτιςαπρόβλεπτεςφωνητικέςκινήσειςανιχνεύεταιηπολυσημίακαιοιαποχρώσειςτηςνόσουστοέργοτουΦιλύρα

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ημυθολογίατουπρολεταριακούέρωτα(Χειμερινόεξάμηνο2013-2014)

Αντικείμενοτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούνμεβάσησύγχρονεςθεωρητικέςαναγνώσειςοικώδικεςτουπεριθωριακούερωτισμούστηνπεζογραφίακαιτηνποίησηκαινατοποθετηθούνσεέναν κοινό άξονα ιδεολογικής τοποθέτησης αλλά και φαντασιωτικής αναπαράστασης (Κ ΠΚαβάφης-ΝτίνοςΧριστιανόπουλος-ΝαπολέωνΛαπαθιώτης-ΠέτροςΠικρός-ΓιώργοςΙωάννου)

ΝΕΦ240ΝεοελληνικήγραμματείαΥποχρεωτικάκείμενα

ΚΓΚαρυωτάκηςΠοιήματακαιπεζά(Εαρινόεξάμηνο2013-2014)

Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΓΚαρυωτάκηΙδιαίτεραεξετάζεταιοτρόποςμετονοποίοηποιητικήδημιουργίατουΚαρυωτάκησυνδιαλέγεταικαιεπηρεάζειταλογοτεχνικάόριατηςεποχής

16

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

ΚΠΚαβάφηςΖητήματανεωτερικότητας(Χειμερινόεξάμηνο2012-2013)

Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη με έμφαση στις θεματικέςπαραμέτρουςτουκαβαφικούέργου(φιλοσοφικήιστορικήηδονική)Στόχοςείναιναδιερευνηθείπώς οι θεωρητικές αυτές κατηγορίες συνυπάρχουν αλληλοσυμπληρώνονται καιαλληλοαναιρούνται αποκαλύπτοντας αφενός τον διάλογο του ποιητή με τα πνευματικάσυμφραζόμενα της εποχής του αλλά και εντάσσοντας τον τελικά στην προβληματική τηςμετανεωτερικότητας

ΝΕΦ256ΝεοελληνικάρεύματακαικινήματαΙΙ(1914κε)

Ηποίησητουμεσοπολέμουπρόκλησηστομοντερνισμό(Εαρινόεξάμηνο2012-2013)

Στο μάθημα αυτό εξετάζεται η στροφή της ελληνικής ποίησης προς το εσωτερικό τοπίο τουμοντερνισμούμέσααπόκεντρικάθέματατηςποίησηςκαιτηςποιητικήςτουμεσοπολέμουΑπότην ναρκισσιστική ακηδία ως τον αυτάρεσκο ηδονισμό και την ποιητική κατεργασία τουβιώματοςοιελάσσονεςποιητέςτουμεσοπολέμουαναμετριούνταιμετηνlaquoΤέχνητηςΠοιήσεωςraquoδημιουργώνταςγέφυρεςμετηνπρωτοπορία

ΝΕΦ257ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)

Ηποιητικήτουεπιστολικούλόγου(Χειμερινόεξάμηνο2011-2012)

Μεβάσηαντιπροσωπευτικάαποσπάσματααπόσύγχροναεπιστολικάμυθιστορήματααλλάκαιπροσωπικέςαλληλογραφίεςποιητώνκαιανθρώπωντωνγραμμάτωνδιερευνάταιηυβριδικότητατου επιστολικού λόγου η ιερόσυλη εμπλοκή του αναγνώστη στις κειμενικές συνιστώσες ηασαφής ρητορική των αφηγηματικώνφωνών και τρόπων Στόχος του μαθήματος είναι αφούεξεταστούν ζητήματα ορολογίας και μεθοδολογίας να οριστούν τα κύρια χαρακτηριστικά τηςεπιστολογραφίαςωςλογοτεχνικούείδους

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Μύθοικαιμορφέςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2011-2012)

Αντικείμενο τουμαθήματος είναι ναμελετηθούνοι μύθοι και οι μορφέςπουδεσπόζουνστουςθεματικούς ορίζοντες της ελάσσονος μεσοπολεμικής ποίησης Από τον Δον Κιχώτη τουΚαρυωτάκητουΦιλύρακαιτουΟυράνημέχριτιςανάλγητεςηρωίδεςτουύστερουΑισθητισμούπροκύπτειητυπολογίαενόςμεταρομαντικούήρωαπουφέρειμεντοστίγματηςευρωπαϊκήςτουπροέλευσηςαπεγκλωβίζειδετηνποιητικήενδοχώρααπότουςlaquoεγχώριουςraquoμύθουςΣταπλαίσιατουμαθήματοςμελετώνταικυρίωςποιητέςτηςγενιάςτουrsquo20μεστόχοναδιερευνηθείηέννοιατουμύθουέτσιόπωςδιαμορφώνεταιαπόταιδεολογικάκαιαισθητικάσυμφραζόμενατηςεποχής

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΝΕΦ600Ερευνητικήμεθοδολογία

Νεοελληνικές σπουδές (συνδιδασκαλία με τις συναδέλφους Γ Φαρίνου-Μαλαματάρη ΛέναΑραμπατζίδουΜαρίαΙατρού)(Χειμερινόεξάμηνο2013-142016-172017-18)

ΝΕΦ608ΕιδικάθέματαποίησηςΙΙ

Ηποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2016)

17

Μεάξοναβασικέςθεωρητικέςπροσεγγίσειςπάνωστηνιστορίατηςτρέλαςκαιτησχέσητηςμετηλογοτεχνία (Foucault Derrida) αντικείμενο του σεμιναρίου αποτελεί ο διαρκής διάλογος τηςτρέλαςκαιτηςλογικήςέτσιόπωςαποτυπώνεταιστηνελληνικήλογοτεχνίααπότατέλητου19ουαιώνα μέχρι σήμερα Με κειμενικά παραδείγματα ποιητικά και πεζογραφικά η εμπειρία τηςτρέλας είτε ώς απόρροια του ψυχιατρικού ρομαντισμού (Σολωμός ΠαπαδιαμάντηςΕπισκοπόπουλος) είτε ως η ανελέητη γλώσσα της γυναικείας σεξουαλικότητας (ΚαραπάνουΚιτσοπούλου) αποκαλύπτουν τη σκοτεινή ενότητα ανάμεσα στη λογική και τo παράλογοδιαμορφώνονταςέναλογοτεχνικόμοτίβοπουεπαναλαμβάνεταιθέτονταςδιαρκώςτοζήτηματηςαυτοαναπαράστασης της καλλιτεχνικής δημιουργίας του κοινωνικού αποκλεισμού και τηςεσωτερικήςαναζήτησης

ΝΕΦ619ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ

Όψειςτηςαρχαιότηταςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2018)

Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείηθεματικήτωνερειπίωνέτσιόπωςεκφράστηκεαπότα τέλη του Διαφωτισμού έως και τις αρχές του εικοστού αιώνα Με βάση την λογοτεχνικήδιαχείριση του μύθου της Πομπηίας θα συγκριθούν κείμενα του ρομαντισμού και τουμεταρομαντισμού που αξιοποιούν την ρομαντική αγωνία για τον χρόνο προβάλλονταςφαντασιωτικά και επίμονα το μοτίβο της καταστροφής Στον αντίποδα της αφήγησης τηςκαταστροφήςκαι του τέλους θαπαραβληθεί ομύθος τηςΑκρόποληςωςπαράδειγμα εθνικήςαντοχήςκαι ιστορικήςαξίαςπαράδειγμαπουγονιμοποιεί κυρίως εθνοκεντρικάοράματααλλάσυχνά συνδέεται και με την έννοια της παρακμής Συγκρίνοντας τα δύο μοτίβα με βάσηκεφαλαιώδηκείμενατηςευρωπαϊκήςγραμματείαςκαιαντίστοιχαελληνικά(ΚαβάφηςΠαλαμάςΣεφέρηςΚαραγάτσης)θαφωτιστείσεμιασύγχρονηπροοπτικήηαγωνίατηςαναπαράστασηςτουπαρελθόντος

18

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣΤΜΗΜΑΝΕΩΝΕΛΛΗΝΙΚΩΝ(1998-2011)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΓΛΩΣΣΑΣΚΑΙΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ(BACHELOR)Εισαγωγήστηνεκμάθησητηςγλώσσαςασκήσειςπροφορικήςκαιγραπτήςέκφρασης(επίπεδοΙκαιΙΙ)Τεχνικέςμετάφρασης(ελληνικά-γαλλικάmiddotθέμαευθύκαιαντίστροφο)ΜΑΘΗΜΑΤΑΙΣΤΟΡΙΑΣΤΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣΙστορίατηςνεοελληνικήςλογοτεχνίαςΤεχνικέςανάλυσηςλογοτεχνικώνκειμένων(Explicationdestextes)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)ΤεχνικέςτηςγραπτήςέκφρασηςΔοκίμιο(Dissertation)(2004-2011)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΣΕΜΙΝΑΡΙΑΣΥΓΧΡΟΝΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)Tομοτίβοτηςμεταμφίεσηςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(σεσυνεργασίακαιμετοτμήμαΣπουδώνΦύλουEacutetudesGenre)(χειμερινόεξάμηνο2004-2005)ΤοφανταστικόστοιχείοστονΠαπαδιαμάντητονΚαβάφηκαιτονΚαραγάτση(χειμερινόεξάμηνο2002-2003)ΟθάνατοςτωννέωνστηνποίησητουΚΠΚαβάφη(εαρινόεξάμηνο2001-2002)ΗερωτικήαλληλογραφίαΣεφέρηΕγγονόπουλουΠΔέλτα(χειμερινόεξάμηνο2010-2011)Κινηματογράφοςκαιλογοτεχνία(χειμερινόεξάμηνο2009-2010)Μοιραίεςγυναίκεςστηννεοελληνικήλογοτεχνία(ΑρχαιότηταΠαλαιάκαιΚαινήΔιαθήκη)(εαρινόεξάμηνο2008-2009)Τριαντάφυλλα και ρόδα Η γενιά του είκοσι και η ποίηση του μεσοπολέμου (Άγρας ΦιλύραςΚαρυωτάκης)(χειμερινόεξάμηνο2006-2007)Τοεπιστολικόμυθιστόρημα(χειμερινόεξάμηνο2005-2006)Ηπόλησεσύγχροναελληνικάκείμενα(χειμερινόεξάμηνο2003-2004)Ηεικόνατουάλλουγυναικείεςποιητικέςφωνές(εαρινόεξάμηνο2003-2004)

19

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών

1 Δέσποινα Μπισχινιώτη laquoΕγγραφές του βίαιου θανάτου στη σύγχρονη ελληνικήπεζογραφία ζητήματα γραφής αναπαράστασης και ιδεολογικής λειτουργίαςraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

2 ΓιώργοςΠοιμενίδηςlaquoΣεξουαλικότητακαιπολιτικήστημεταπολιτευτικήπεζογραφίαraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 Μαρία Σιδέρη laquoΣωματικότητα και ταυτότητα στην αρχειακή έρευνα το σώμα ωςεργαλείοτεκμηρίωσηςκαιαρχείοraquoΕπόπτριαΑγγελικήΑυγητίδουΤμήμαΕικαστικώνκαιΕφαρμοσμένωνΤεχνώνΣχολήΚαλώνΤεχνώνΠανεπιστήμιοΔυτικήςΜακεδονίας(2021)

2 Παυλίνα Εξαδακτύλου laquoΌψεις της ελληνικής κρίσης στην πεζογραφία 2010-2016Μυθοπλασία- ιδεολογία και ιστορική πραγματικότηταraquo Επόπτρια Ιωάννα Ναούμ(2021)

3 ΒάσωΘεολόγουlaquoΤοανέκδοτοέργοτουΘράσουΚαστανάκηraquoΕπόπτριαΜαίρηΜικέ(2018)

4 ΜαρίαΑποστολίδουlaquoΤοζήτηματουκακούστηνελληνικήπεζογραφίααπότηγενιάτου1880έωςτηγενιάτου1920raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2019)

5 Κοσμάς Κοψάρης laquoΌψεις της επίδρασης της γενιάς του rsquo20 στη γενιά του rsquo70raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2018)

6 Riccardo Valente laquoEvidence based GEO-DARM (Data and Archaeological researchManagement)modelformulti-userdatasharingraquoPolitecnicodiMilano(2017)[ΜετάαπόπρότασητηςεπόπτριαςτηςδιατριβήςκαθRaffaelaBrumanaκαισεσυνεργασίαμε τουςκαθPPergola (CNRS)και IanBaiff (DurhamUniversity) ησυμμετοχήμουστηναξιολόγησητηςωςεξωτερικόμέλοςτηςεπιτροπήςεστιάστηκεστακεφάλαια3και4πουαφορούσαντηνκατασκευήτηςταυτότηταςκαιζητήματαφιλοσοφίαςκαιαρχαιολογίας]httpsbeepmetidpolimiitwebabcphdreviews

7 ΒασιλικήΤσάκνηlaquoΓλώσσακαιύφοςσταελληνόγλωσσαποιήματατουΚΚαβάφηορόλος συγκεκριμένων γλωσσικών και υφολογικών στοιχείων στη συγκάλυψη τηνυποβολή ή και την αποκάλυψη του φύλου και στη διερεύνηση των σχέσεων τωνφύλωνraquoΕπόπτηςΓΚεχαγιόγλου(2016)

8 ΒασιλικήΓΤσιρέβελουlaquoΜοντερνισμόςκαιΜετάφρασηΗπερίπτωσητουTSEliotστηνΕλλάδαraquo(1933-1974)raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2015)

9 ΚωνσταντίνοςΦρουζάκης laquoΓ Γεραλής μια όψιμηφωνή του νεοσυμβολισμού στηνπρώτημεταπολεμικήγενιάraquo(2011)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(κύριαεπιβλέπουσα)

1 Μαρία Γεωργιάδου laquoΜύθοι και στερεότυπα της ανδρικής πορνείας στη σύγχρονηνεοελληνικήπεζογραφίαraquo(2018)

2 ΕλένηΜατσούκη laquoΑμαρτίεςγονέωνηλογοτεχνίακαθρέφτηςτηςοικογένειαςστηνπεζογραφίατου21ουαιώναraquo(2018)

3 Μαίρη Κλιγκάτση laquoΠοιητικές ανακατασκευές της Εύας στη σύγχρονη νεοελληνικήποίησηraquo(2018)

4 Μαρία-ΑθανασίαΚόσσυβαlaquoΗφθίσηωςνόσοςπάθουςΛογοτεχνικέςμεταφορέςτηςφυματίωσηςσεγυναικείουςχαρακτήρεςαπότηνηθογραφίαστομεσοπόλεμοraquo(2018)

20

5 Στέφανος Κυριακού laquoΗ αντοχή της ψυχανάλυσης Το μυθιστορηματικό έργο τηςΆντζελαςΔημητρακάκηraquo(2018)

6 ΚαλλιόπηΣεφεριάδουlaquoΟΚΚαρυωτάκηςκαιτοείδωλοτουεθνικούποιητήraquo(2018)7 Μαρκία Λιάπη laquoΟ μύθος της γυναικότητας στη γυναικεία μεταϋπερρεαλιστική

ποίησηraquo(2017)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 ΣτυλιανήΣταματίουlaquoΛογοτεχνικέςφιλολογικέςκαικαλλιτεχνικέςσυνεργασίεςστηνεφημερίδαΔημοκρατία(1923-1927)Αποδελτίωσηκαικριτικήαποτίμησηraquo(2017)

2 ΑλεξάνδραΓερακίνηlaquoΗπόλητωνΑθηνώνστηλογοτεχνίατηςκρίσηςraquo(2017)3 Δήμητρα Κιτσίνου laquoΤρόποι αναπαράστασης του καλλιτεχνικού πορτρέτου σε

πεζογραφικάέργατηςπεριόδου1983-2004raquo(2017)4 ΓιώργοςΠοιμενίδης laquoΌψεις της αναπαράστασης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας στο

έργοτουΓιώργουΙωάννουraquo(2016)5 ΠαντελήςΖεμπίληςlaquoΤοπεριοδικόταΝέαΕλληνικάτουΡένουΑποστολίδηraquo(2016)6 Maryna Nazarenco laquoΗ ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του Μεσοπολέμου η

ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου τηςνεοτερικότηταςraquo(2016)

7 ΣοφίαΟικονομίδουlaquoΗπρόσληψητουΚΠΚαβάφηστογερμανόφωνοχώροraquo(2015)8 Otildezlem Kardas laquoΗ παρουσία της Κωνσταντινούπολης σε Έλληνες πεζογράφουςraquo

(2015)9 ΑντιγόνηΝικολέτουlaquoΑλέξανδροςΜάτσαςΆπανταΠοιήματαΦιλολογικήεπιμέλειαraquo

(2015)10 ΙωάνναΠαπάκηlaquoΤοάστυσεμυθιστορήματατηςΣώτηςΤριανταφύλλουraquo(2015)11 ΙωάννηςΒαγγελοκώστας laquoΜάναείσεσύήύαιναΑναπαραστάσειςτηςμητρικής

ταυτότηταςσεπεζογραφικάκείμενατωνΤαχτσήΜάτεσιΔημητρίουΚαρυστιάνηraquo(2015)

12 Αικατερίνη Γιαννοπούλου laquoΟ αρχαίος ελληνικός μύθος στην ποίηση του Δ ΠΠαπαδίτσαraquo(2014)

13 ΔέσποιναΜπισχινιώτηlaquoΣεξουαλικότητασχέσειςεξουσίαςκαισωματικέςεν-γραφέςσεπεζογραφικάκείμενατηςδεκαετίαςτου1920raquo(2014)

14 MrsuljaJordankalaquoOΚΠΚαβάφηςκαιημεταποικιακήθεωρίαraquo(2014)15 Γεώργιος Καλογήρου laquoΠαράλληλες διαδρομές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς

ΠοίησηκαιγλώσσαστοέργοτουΝίκουΚαρούζουκαιτουΜιχάληΚατσαρούraquo(2013)16 Αναστασία Χαλκιά laquoΑναπαραστάσεις της μητέρας σε μοντερνιστικά και

μεταμοντερνιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα Η κόρη συγγραφέας και ηεπαναδιαπραγμάτευσητωνσχέσεωνμετημητέραraquo(2013)

17 Ειρήνη-Ιωάννα Σάμιτα laquoΜορφές της βίας και σωματικές εν-γραφές Α ΦραγκιάςΛοιμός(1972)καιΔΔημητριάδηςΠεθαίνωΣανΧώρα(1979)raquo(2012)

18 Κώστας Δρουγαλάς laquoΜελαγχολία στην άκρη της πόλης Η μελαγχολία σταμυθιστορήματατηςΣΤριανταφύλλουraquo(2012)

19 Μαρία Μπεχλιβάνου laquoΑπό το χαρτί στην οθόνη Ζητήματα της ηλεκτρονικήςλογοτεχνίαςraquo(2012)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(MASTER)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών

bull Dana Taligova laquoΗ εναλλακτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα (ΚαστοριάδηςΦωτόπουλοςBookchin)raquo(2009)

bull CorneliaTogealaquoΗαίσθησητουτοπίουστονFreacutedeacutericBoissonasraquo(2008)bull RamziToumalaquoΗχρήσητωνgreeklishraquo(2007)

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

14

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΑΚΟΡΜΟΥ

ΝΕΦ203Νεοελληνικήποίηση(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2011-20122012-132013-20142015-16)

ΝΕΦ204Νεοελληνικήπεζογραφία(1789-1914)(Χειμερινόεξάμηνο2017-18)

ΝΕΦ205Νεοελληνικήποίηση(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2012-20132015-16)

ΝΕΦ206Νεοελληνικήπεζογραφία(1914-σήμερα)(Εαρινόεξάμηνο2011-122013-142015-16συνδιδασκαλίαμετονΛάμπροΒαρελά)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ

ΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVΙ(1914-1944)ΚΠΚαβάφηςΣτόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΠΚαβάφηΙδιαίτεραθαεξεταστείηστάσητηςκριτικήςαπέναντιστηνποίησητουΑλεξανδρινού και θα διερευνηθεί πώς η σχέση αυτή επηρεάζει και διαμορφώνει τα όρια τηςποιητικής ανάγνωσης σ΄ ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο λογοτεχνικό τοπίο από την εποχή τηςπρώτηςδιάλεξης τουΞενόπουλουγια τονΚαβάφηως τησημερινήσταθερήτουαναγνωστικήδημοφιλίαΝΕΦ262ΕρευνητικάπροβλήματακαιζητήματατηςνεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)ΤοκαβαφικόΒυζάντιο(Εαρινόεξάμηνο2017)Μεβάσητοσώματηςκαβαφικήςποίησηςαλλάκαιτωνπιοπροσωπικώνκειμένων(ΣημειώματαΕπιστολές)στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησχέσητουlaquoποιητή-αναγνώστηraquoΚΠΚαβάφημετηβυζαντινήλογοτεχνίακαιναπεριγραφείομηχανισμόςτηςποιητικήςδημιουργίαςως καθρέφτης της μυστικής ζωής των άλλων κειμένωνΜε άξονα την laquoιστορική μέθοδοraquo τουΑλεξανδρινού έμφαση θα δοθεί στο πώς ενσωματώνονται στην καβαφική τυπολογία οιβυζαντινοίαυτοκράτορεςπώςεξιστορείταικαιπαρωδείταιηπερίπτωσητουΙουλιανούστιςπιοκρίσιμεςκαιαντιφατικέςακμέςτουπώςταβυζαντινάμοτίβααπηχούντομεταρομαντικόπνεύμαστηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαΝΕΦ258ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ(Σεμινάριο)Γυναικείοιμύθοικαιηγενεαλογίατηςβίας(Χειμερινόεξάμηνο2016-17)Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούντοδίλημματηςταυτότηταςκαιοιεγγραφέςτηςβίαςως έμφυλα χαρακτηριστικά μέσα από τις συμβολικές αναπαραστάσεις μυθικών γυναικώνΜεέμφασηστηνποιητικήπαραγωγήτουΜεσοπολέμουθαμελετηθούνταδάνειακαιοισυμβάσειςτηςμυθοποιητικήςκατασκευήςμοιραίωνγυναικώνμεπαραδείγματααπότοΡομαντισμόέωςτημεταϋπερρεαλιστικήποίησηΝΕΦ251ΝεοελληνικάλογοτεχνικάκείμεναΙΙΙ(1880-1930)Ποίηση και ποιητική του Μεσοπολέμου (σε συνεργασία με τον Μιχ Γ Μπακογιάννη-Εαρινόεξάμηνο2015)Σκοποbrvbar ς του μαθηbrvbarματος ειbrvbarναι να εξεταbrvbar σει τους οbrvbarρους υποbrvbar τους οποιbrvbarους διαμορφωbrvbar θηκε τοεγχειbrvbarρημαγιατηνανανεbrvbarωσητηςπαραbrvbar δοσηςστηνελληνικηbrvbar ποιbrvbarησηκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατουΜεσοπολεbrvbarμου Πιο συγκεκριμεbrvbarνα θα δοθειbrvbar βαbrvbar ρος στο εbrvbarργο μιας ομαbrvbar δας ποιητωbrvbar ν οι οποιbrvbarοιεμφανιbrvbarστηκανμενσταγραbrvbar μματαbrvbar μαςκαταbrvbar τηνπρωbrvbar τηδεκαετιbrvbarατου20ουbrvbar αιωbrvbar να(1910)ωστοbrvbarσοεbrvbarδωσαν τον πιο αντιπροσωπευτικοbrvbar οbrvbar γκο του εbrvbarργου τους στη δεκαετιbrvbarα 1920-1930 και

15

χαρακτηριbrvbarστηκαναποbrvbar τουςκριτικουbrvbar ςκαιτουςμελετητεbrvbarςμεμιαποικιλιbrvbarαοbrvbarρων(Γενιαbrvbar του1920Αθηναικηbrvbar Σχοληbrvbar του νεορομαντισμουbrvbar και του νεοσυμβολισμουbrvbar Γενιαbrvbar του Καρυωταbrvbar κηνεοσυμβολιστεbrvbarςμετασυμβολιστεbrvbarς)

Μεbrvbarσααποbrvbar ποιηbrvbarματατωνΡωbrvbar μουΦιλυbrvbar ραΚωbrvbar σταΟυραbrvbar νηΝαπολεbrvbarοντοςΛαπαθιωbrvbar τηΤεbrvbarλλουΆγραΜηbrvbarτσου Παπανικολαbrvbar ου Μαριbrvbarας Πολυδουbrvbar ρη και Κ Γ Καρυωταbrvbar κη και αφουbrvbar αρχικαbrvbar θαπαρουσιαστειbrvbarτοπλεbrvbarγμακαταβολωbrvbar ναυτουbrvbar τουρευbrvbar ματοςτηςελληνικηbrvbar ςποιbrvbarησηςκυριbrvbarωςαποbrvbar τονγαλλικοbrvbar συμβολισμοbrvbar θα εξεταστουbrvbar ν οριbrvbarζουσες της ποιητικηbrvbar ς οbrvbarπως ειbrvbarναι η θεματοποιbrvbarηση τουιbrvbarδιουτουποιητικουbrvbar λοbrvbarγουτηςγραφηbrvbar ςκαιτουπροσωbrvbar πουτουποιητηbrvbar

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ουτοπίεςκαιετεροτοπίεςημυθολογίατουερειπίουστηνελληνικήλογοτεχνία(Χειμερινόεξάμηνο2015-16)Σεαντίθεσημετηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαόπουηερειπιολατρίαπαραπέμπεισταθεράστησαγήνητουθανάτουστην ελληνικήλογοτεχνικήπαραγωγήτααρχαίαερείπιαως ίχνοςτου ιστορικούπαρελθόντος συνδέονται δυναμικά με το παρόν και αποτελούν έναυσμα ενδοσκόπησηςΑντικείμενο του μαθήματος με βάση τη σχετική θεωρητική βιβλιογραφία (Macaulay DerridaΧαμηλάκης)είναιναδιερευνηθείησυνολικήενατένισητουερειπιώδουςτοπίουωςμιαδιαδικασίααποκάλυψηςήμύησηςτουποιητικούυποκειμένουκαιναεξεταστείωςσυνθήκητουπροσωπικούλυρισμούσεκείμενατωνΓΣεφέρηΑθΔημουλάΜΚαραγάτσηκάΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVI(1914-1944)

ΡώμοςΦιλύραςΗποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2015)

ΣτόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησυνθετότητατουποιητικούέργουτουΦιλύραέτσιόπωςδιαθλάται διαστρεβλώνεται και διασκορπίζεταιμέσααπότοκαλειδοσκόπιο της τρέλαςκυρίωςσταΠοιήματατηςΔιασποράςΣτοκατακλυσμικόσύμπανμιαςποίησήςπουλειτουργείωςαντίποδαςστοαφήγηματουΚαρυωτάκηπροτάσσεταιησάτιραοαυτοσαρκασμόςκαιοθρίαμβοςενόςεγώπουκατακερματίζεταισεπολλαπλάπροσωπείαδιαταράσσονταςτηνποιητικήγλώσσακαιανατρέπονταςτασυντακτικάσχήματαΜεβασικούςάξονεςτηδιασκόρπισητουνοήματοςτηνέκλειψητουποιητικούυποκειμένουμέσααπότηνδιαρκήεναλλαγήμύθωνκαιταυτοτήτωνκαιτιςαπρόβλεπτεςφωνητικέςκινήσειςανιχνεύεταιηπολυσημίακαιοιαποχρώσειςτηςνόσουστοέργοτουΦιλύρα

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ημυθολογίατουπρολεταριακούέρωτα(Χειμερινόεξάμηνο2013-2014)

Αντικείμενοτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούνμεβάσησύγχρονεςθεωρητικέςαναγνώσειςοικώδικεςτουπεριθωριακούερωτισμούστηνπεζογραφίακαιτηνποίησηκαινατοποθετηθούνσεέναν κοινό άξονα ιδεολογικής τοποθέτησης αλλά και φαντασιωτικής αναπαράστασης (Κ ΠΚαβάφης-ΝτίνοςΧριστιανόπουλος-ΝαπολέωνΛαπαθιώτης-ΠέτροςΠικρός-ΓιώργοςΙωάννου)

ΝΕΦ240ΝεοελληνικήγραμματείαΥποχρεωτικάκείμενα

ΚΓΚαρυωτάκηςΠοιήματακαιπεζά(Εαρινόεξάμηνο2013-2014)

Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΓΚαρυωτάκηΙδιαίτεραεξετάζεταιοτρόποςμετονοποίοηποιητικήδημιουργίατουΚαρυωτάκησυνδιαλέγεταικαιεπηρεάζειταλογοτεχνικάόριατηςεποχής

16

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

ΚΠΚαβάφηςΖητήματανεωτερικότητας(Χειμερινόεξάμηνο2012-2013)

Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη με έμφαση στις θεματικέςπαραμέτρουςτουκαβαφικούέργου(φιλοσοφικήιστορικήηδονική)Στόχοςείναιναδιερευνηθείπώς οι θεωρητικές αυτές κατηγορίες συνυπάρχουν αλληλοσυμπληρώνονται καιαλληλοαναιρούνται αποκαλύπτοντας αφενός τον διάλογο του ποιητή με τα πνευματικάσυμφραζόμενα της εποχής του αλλά και εντάσσοντας τον τελικά στην προβληματική τηςμετανεωτερικότητας

ΝΕΦ256ΝεοελληνικάρεύματακαικινήματαΙΙ(1914κε)

Ηποίησητουμεσοπολέμουπρόκλησηστομοντερνισμό(Εαρινόεξάμηνο2012-2013)

Στο μάθημα αυτό εξετάζεται η στροφή της ελληνικής ποίησης προς το εσωτερικό τοπίο τουμοντερνισμούμέσααπόκεντρικάθέματατηςποίησηςκαιτηςποιητικήςτουμεσοπολέμουΑπότην ναρκισσιστική ακηδία ως τον αυτάρεσκο ηδονισμό και την ποιητική κατεργασία τουβιώματοςοιελάσσονεςποιητέςτουμεσοπολέμουαναμετριούνταιμετηνlaquoΤέχνητηςΠοιήσεωςraquoδημιουργώνταςγέφυρεςμετηνπρωτοπορία

ΝΕΦ257ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)

Ηποιητικήτουεπιστολικούλόγου(Χειμερινόεξάμηνο2011-2012)

Μεβάσηαντιπροσωπευτικάαποσπάσματααπόσύγχροναεπιστολικάμυθιστορήματααλλάκαιπροσωπικέςαλληλογραφίεςποιητώνκαιανθρώπωντωνγραμμάτωνδιερευνάταιηυβριδικότητατου επιστολικού λόγου η ιερόσυλη εμπλοκή του αναγνώστη στις κειμενικές συνιστώσες ηασαφής ρητορική των αφηγηματικώνφωνών και τρόπων Στόχος του μαθήματος είναι αφούεξεταστούν ζητήματα ορολογίας και μεθοδολογίας να οριστούν τα κύρια χαρακτηριστικά τηςεπιστολογραφίαςωςλογοτεχνικούείδους

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Μύθοικαιμορφέςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2011-2012)

Αντικείμενο τουμαθήματος είναι ναμελετηθούνοι μύθοι και οι μορφέςπουδεσπόζουνστουςθεματικούς ορίζοντες της ελάσσονος μεσοπολεμικής ποίησης Από τον Δον Κιχώτη τουΚαρυωτάκητουΦιλύρακαιτουΟυράνημέχριτιςανάλγητεςηρωίδεςτουύστερουΑισθητισμούπροκύπτειητυπολογίαενόςμεταρομαντικούήρωαπουφέρειμεντοστίγματηςευρωπαϊκήςτουπροέλευσηςαπεγκλωβίζειδετηνποιητικήενδοχώρααπότουςlaquoεγχώριουςraquoμύθουςΣταπλαίσιατουμαθήματοςμελετώνταικυρίωςποιητέςτηςγενιάςτουrsquo20μεστόχοναδιερευνηθείηέννοιατουμύθουέτσιόπωςδιαμορφώνεταιαπόταιδεολογικάκαιαισθητικάσυμφραζόμενατηςεποχής

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΝΕΦ600Ερευνητικήμεθοδολογία

Νεοελληνικές σπουδές (συνδιδασκαλία με τις συναδέλφους Γ Φαρίνου-Μαλαματάρη ΛέναΑραμπατζίδουΜαρίαΙατρού)(Χειμερινόεξάμηνο2013-142016-172017-18)

ΝΕΦ608ΕιδικάθέματαποίησηςΙΙ

Ηποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2016)

17

Μεάξοναβασικέςθεωρητικέςπροσεγγίσειςπάνωστηνιστορίατηςτρέλαςκαιτησχέσητηςμετηλογοτεχνία (Foucault Derrida) αντικείμενο του σεμιναρίου αποτελεί ο διαρκής διάλογος τηςτρέλαςκαιτηςλογικήςέτσιόπωςαποτυπώνεταιστηνελληνικήλογοτεχνίααπότατέλητου19ουαιώνα μέχρι σήμερα Με κειμενικά παραδείγματα ποιητικά και πεζογραφικά η εμπειρία τηςτρέλας είτε ώς απόρροια του ψυχιατρικού ρομαντισμού (Σολωμός ΠαπαδιαμάντηςΕπισκοπόπουλος) είτε ως η ανελέητη γλώσσα της γυναικείας σεξουαλικότητας (ΚαραπάνουΚιτσοπούλου) αποκαλύπτουν τη σκοτεινή ενότητα ανάμεσα στη λογική και τo παράλογοδιαμορφώνονταςέναλογοτεχνικόμοτίβοπουεπαναλαμβάνεταιθέτονταςδιαρκώςτοζήτηματηςαυτοαναπαράστασης της καλλιτεχνικής δημιουργίας του κοινωνικού αποκλεισμού και τηςεσωτερικήςαναζήτησης

ΝΕΦ619ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ

Όψειςτηςαρχαιότηταςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2018)

Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείηθεματικήτωνερειπίωνέτσιόπωςεκφράστηκεαπότα τέλη του Διαφωτισμού έως και τις αρχές του εικοστού αιώνα Με βάση την λογοτεχνικήδιαχείριση του μύθου της Πομπηίας θα συγκριθούν κείμενα του ρομαντισμού και τουμεταρομαντισμού που αξιοποιούν την ρομαντική αγωνία για τον χρόνο προβάλλονταςφαντασιωτικά και επίμονα το μοτίβο της καταστροφής Στον αντίποδα της αφήγησης τηςκαταστροφήςκαι του τέλους θαπαραβληθεί ομύθος τηςΑκρόποληςωςπαράδειγμα εθνικήςαντοχήςκαι ιστορικήςαξίαςπαράδειγμαπουγονιμοποιεί κυρίως εθνοκεντρικάοράματααλλάσυχνά συνδέεται και με την έννοια της παρακμής Συγκρίνοντας τα δύο μοτίβα με βάσηκεφαλαιώδηκείμενατηςευρωπαϊκήςγραμματείαςκαιαντίστοιχαελληνικά(ΚαβάφηςΠαλαμάςΣεφέρηςΚαραγάτσης)θαφωτιστείσεμιασύγχρονηπροοπτικήηαγωνίατηςαναπαράστασηςτουπαρελθόντος

18

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣΤΜΗΜΑΝΕΩΝΕΛΛΗΝΙΚΩΝ(1998-2011)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΓΛΩΣΣΑΣΚΑΙΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ(BACHELOR)Εισαγωγήστηνεκμάθησητηςγλώσσαςασκήσειςπροφορικήςκαιγραπτήςέκφρασης(επίπεδοΙκαιΙΙ)Τεχνικέςμετάφρασης(ελληνικά-γαλλικάmiddotθέμαευθύκαιαντίστροφο)ΜΑΘΗΜΑΤΑΙΣΤΟΡΙΑΣΤΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣΙστορίατηςνεοελληνικήςλογοτεχνίαςΤεχνικέςανάλυσηςλογοτεχνικώνκειμένων(Explicationdestextes)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)ΤεχνικέςτηςγραπτήςέκφρασηςΔοκίμιο(Dissertation)(2004-2011)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΣΕΜΙΝΑΡΙΑΣΥΓΧΡΟΝΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)Tομοτίβοτηςμεταμφίεσηςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(σεσυνεργασίακαιμετοτμήμαΣπουδώνΦύλουEacutetudesGenre)(χειμερινόεξάμηνο2004-2005)ΤοφανταστικόστοιχείοστονΠαπαδιαμάντητονΚαβάφηκαιτονΚαραγάτση(χειμερινόεξάμηνο2002-2003)ΟθάνατοςτωννέωνστηνποίησητουΚΠΚαβάφη(εαρινόεξάμηνο2001-2002)ΗερωτικήαλληλογραφίαΣεφέρηΕγγονόπουλουΠΔέλτα(χειμερινόεξάμηνο2010-2011)Κινηματογράφοςκαιλογοτεχνία(χειμερινόεξάμηνο2009-2010)Μοιραίεςγυναίκεςστηννεοελληνικήλογοτεχνία(ΑρχαιότηταΠαλαιάκαιΚαινήΔιαθήκη)(εαρινόεξάμηνο2008-2009)Τριαντάφυλλα και ρόδα Η γενιά του είκοσι και η ποίηση του μεσοπολέμου (Άγρας ΦιλύραςΚαρυωτάκης)(χειμερινόεξάμηνο2006-2007)Τοεπιστολικόμυθιστόρημα(χειμερινόεξάμηνο2005-2006)Ηπόλησεσύγχροναελληνικάκείμενα(χειμερινόεξάμηνο2003-2004)Ηεικόνατουάλλουγυναικείεςποιητικέςφωνές(εαρινόεξάμηνο2003-2004)

19

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών

1 Δέσποινα Μπισχινιώτη laquoΕγγραφές του βίαιου θανάτου στη σύγχρονη ελληνικήπεζογραφία ζητήματα γραφής αναπαράστασης και ιδεολογικής λειτουργίαςraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

2 ΓιώργοςΠοιμενίδηςlaquoΣεξουαλικότητακαιπολιτικήστημεταπολιτευτικήπεζογραφίαraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 Μαρία Σιδέρη laquoΣωματικότητα και ταυτότητα στην αρχειακή έρευνα το σώμα ωςεργαλείοτεκμηρίωσηςκαιαρχείοraquoΕπόπτριαΑγγελικήΑυγητίδουΤμήμαΕικαστικώνκαιΕφαρμοσμένωνΤεχνώνΣχολήΚαλώνΤεχνώνΠανεπιστήμιοΔυτικήςΜακεδονίας(2021)

2 Παυλίνα Εξαδακτύλου laquoΌψεις της ελληνικής κρίσης στην πεζογραφία 2010-2016Μυθοπλασία- ιδεολογία και ιστορική πραγματικότηταraquo Επόπτρια Ιωάννα Ναούμ(2021)

3 ΒάσωΘεολόγουlaquoΤοανέκδοτοέργοτουΘράσουΚαστανάκηraquoΕπόπτριαΜαίρηΜικέ(2018)

4 ΜαρίαΑποστολίδουlaquoΤοζήτηματουκακούστηνελληνικήπεζογραφίααπότηγενιάτου1880έωςτηγενιάτου1920raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2019)

5 Κοσμάς Κοψάρης laquoΌψεις της επίδρασης της γενιάς του rsquo20 στη γενιά του rsquo70raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2018)

6 Riccardo Valente laquoEvidence based GEO-DARM (Data and Archaeological researchManagement)modelformulti-userdatasharingraquoPolitecnicodiMilano(2017)[ΜετάαπόπρότασητηςεπόπτριαςτηςδιατριβήςκαθRaffaelaBrumanaκαισεσυνεργασίαμε τουςκαθPPergola (CNRS)και IanBaiff (DurhamUniversity) ησυμμετοχήμουστηναξιολόγησητηςωςεξωτερικόμέλοςτηςεπιτροπήςεστιάστηκεστακεφάλαια3και4πουαφορούσαντηνκατασκευήτηςταυτότηταςκαιζητήματαφιλοσοφίαςκαιαρχαιολογίας]httpsbeepmetidpolimiitwebabcphdreviews

7 ΒασιλικήΤσάκνηlaquoΓλώσσακαιύφοςσταελληνόγλωσσαποιήματατουΚΚαβάφηορόλος συγκεκριμένων γλωσσικών και υφολογικών στοιχείων στη συγκάλυψη τηνυποβολή ή και την αποκάλυψη του φύλου και στη διερεύνηση των σχέσεων τωνφύλωνraquoΕπόπτηςΓΚεχαγιόγλου(2016)

8 ΒασιλικήΓΤσιρέβελουlaquoΜοντερνισμόςκαιΜετάφρασηΗπερίπτωσητουTSEliotστηνΕλλάδαraquo(1933-1974)raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2015)

9 ΚωνσταντίνοςΦρουζάκης laquoΓ Γεραλής μια όψιμηφωνή του νεοσυμβολισμού στηνπρώτημεταπολεμικήγενιάraquo(2011)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(κύριαεπιβλέπουσα)

1 Μαρία Γεωργιάδου laquoΜύθοι και στερεότυπα της ανδρικής πορνείας στη σύγχρονηνεοελληνικήπεζογραφίαraquo(2018)

2 ΕλένηΜατσούκη laquoΑμαρτίεςγονέωνηλογοτεχνίακαθρέφτηςτηςοικογένειαςστηνπεζογραφίατου21ουαιώναraquo(2018)

3 Μαίρη Κλιγκάτση laquoΠοιητικές ανακατασκευές της Εύας στη σύγχρονη νεοελληνικήποίησηraquo(2018)

4 Μαρία-ΑθανασίαΚόσσυβαlaquoΗφθίσηωςνόσοςπάθουςΛογοτεχνικέςμεταφορέςτηςφυματίωσηςσεγυναικείουςχαρακτήρεςαπότηνηθογραφίαστομεσοπόλεμοraquo(2018)

20

5 Στέφανος Κυριακού laquoΗ αντοχή της ψυχανάλυσης Το μυθιστορηματικό έργο τηςΆντζελαςΔημητρακάκηraquo(2018)

6 ΚαλλιόπηΣεφεριάδουlaquoΟΚΚαρυωτάκηςκαιτοείδωλοτουεθνικούποιητήraquo(2018)7 Μαρκία Λιάπη laquoΟ μύθος της γυναικότητας στη γυναικεία μεταϋπερρεαλιστική

ποίησηraquo(2017)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 ΣτυλιανήΣταματίουlaquoΛογοτεχνικέςφιλολογικέςκαικαλλιτεχνικέςσυνεργασίεςστηνεφημερίδαΔημοκρατία(1923-1927)Αποδελτίωσηκαικριτικήαποτίμησηraquo(2017)

2 ΑλεξάνδραΓερακίνηlaquoΗπόλητωνΑθηνώνστηλογοτεχνίατηςκρίσηςraquo(2017)3 Δήμητρα Κιτσίνου laquoΤρόποι αναπαράστασης του καλλιτεχνικού πορτρέτου σε

πεζογραφικάέργατηςπεριόδου1983-2004raquo(2017)4 ΓιώργοςΠοιμενίδης laquoΌψεις της αναπαράστασης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας στο

έργοτουΓιώργουΙωάννουraquo(2016)5 ΠαντελήςΖεμπίληςlaquoΤοπεριοδικόταΝέαΕλληνικάτουΡένουΑποστολίδηraquo(2016)6 Maryna Nazarenco laquoΗ ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του Μεσοπολέμου η

ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου τηςνεοτερικότηταςraquo(2016)

7 ΣοφίαΟικονομίδουlaquoΗπρόσληψητουΚΠΚαβάφηστογερμανόφωνοχώροraquo(2015)8 Otildezlem Kardas laquoΗ παρουσία της Κωνσταντινούπολης σε Έλληνες πεζογράφουςraquo

(2015)9 ΑντιγόνηΝικολέτουlaquoΑλέξανδροςΜάτσαςΆπανταΠοιήματαΦιλολογικήεπιμέλειαraquo

(2015)10 ΙωάνναΠαπάκηlaquoΤοάστυσεμυθιστορήματατηςΣώτηςΤριανταφύλλουraquo(2015)11 ΙωάννηςΒαγγελοκώστας laquoΜάναείσεσύήύαιναΑναπαραστάσειςτηςμητρικής

ταυτότηταςσεπεζογραφικάκείμενατωνΤαχτσήΜάτεσιΔημητρίουΚαρυστιάνηraquo(2015)

12 Αικατερίνη Γιαννοπούλου laquoΟ αρχαίος ελληνικός μύθος στην ποίηση του Δ ΠΠαπαδίτσαraquo(2014)

13 ΔέσποιναΜπισχινιώτηlaquoΣεξουαλικότητασχέσειςεξουσίαςκαισωματικέςεν-γραφέςσεπεζογραφικάκείμενατηςδεκαετίαςτου1920raquo(2014)

14 MrsuljaJordankalaquoOΚΠΚαβάφηςκαιημεταποικιακήθεωρίαraquo(2014)15 Γεώργιος Καλογήρου laquoΠαράλληλες διαδρομές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς

ΠοίησηκαιγλώσσαστοέργοτουΝίκουΚαρούζουκαιτουΜιχάληΚατσαρούraquo(2013)16 Αναστασία Χαλκιά laquoΑναπαραστάσεις της μητέρας σε μοντερνιστικά και

μεταμοντερνιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα Η κόρη συγγραφέας και ηεπαναδιαπραγμάτευσητωνσχέσεωνμετημητέραraquo(2013)

17 Ειρήνη-Ιωάννα Σάμιτα laquoΜορφές της βίας και σωματικές εν-γραφές Α ΦραγκιάςΛοιμός(1972)καιΔΔημητριάδηςΠεθαίνωΣανΧώρα(1979)raquo(2012)

18 Κώστας Δρουγαλάς laquoΜελαγχολία στην άκρη της πόλης Η μελαγχολία σταμυθιστορήματατηςΣΤριανταφύλλουraquo(2012)

19 Μαρία Μπεχλιβάνου laquoΑπό το χαρτί στην οθόνη Ζητήματα της ηλεκτρονικήςλογοτεχνίαςraquo(2012)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(MASTER)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών

bull Dana Taligova laquoΗ εναλλακτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα (ΚαστοριάδηςΦωτόπουλοςBookchin)raquo(2009)

bull CorneliaTogealaquoΗαίσθησητουτοπίουστονFreacutedeacutericBoissonasraquo(2008)bull RamziToumalaquoΗχρήσητωνgreeklishraquo(2007)

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

15

χαρακτηριbrvbarστηκαναποbrvbar τουςκριτικουbrvbar ςκαιτουςμελετητεbrvbarςμεμιαποικιλιbrvbarαοbrvbarρων(Γενιαbrvbar του1920Αθηναικηbrvbar Σχοληbrvbar του νεορομαντισμουbrvbar και του νεοσυμβολισμουbrvbar Γενιαbrvbar του Καρυωταbrvbar κηνεοσυμβολιστεbrvbarςμετασυμβολιστεbrvbarς)

Μεbrvbarσααποbrvbar ποιηbrvbarματατωνΡωbrvbar μουΦιλυbrvbar ραΚωbrvbar σταΟυραbrvbar νηΝαπολεbrvbarοντοςΛαπαθιωbrvbar τηΤεbrvbarλλουΆγραΜηbrvbarτσου Παπανικολαbrvbar ου Μαριbrvbarας Πολυδουbrvbar ρη και Κ Γ Καρυωταbrvbar κη και αφουbrvbar αρχικαbrvbar θαπαρουσιαστειbrvbarτοπλεbrvbarγμακαταβολωbrvbar ναυτουbrvbar τουρευbrvbar ματοςτηςελληνικηbrvbar ςποιbrvbarησηςκυριbrvbarωςαποbrvbar τονγαλλικοbrvbar συμβολισμοbrvbar θα εξεταστουbrvbar ν οριbrvbarζουσες της ποιητικηbrvbar ς οbrvbarπως ειbrvbarναι η θεματοποιbrvbarηση τουιbrvbarδιουτουποιητικουbrvbar λοbrvbarγουτηςγραφηbrvbar ςκαιτουπροσωbrvbar πουτουποιητηbrvbar

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ουτοπίεςκαιετεροτοπίεςημυθολογίατουερειπίουστηνελληνικήλογοτεχνία(Χειμερινόεξάμηνο2015-16)Σεαντίθεσημετηνευρωπαϊκήλογοτεχνίαόπουηερειπιολατρίαπαραπέμπεισταθεράστησαγήνητουθανάτουστην ελληνικήλογοτεχνικήπαραγωγήτααρχαίαερείπιαως ίχνοςτου ιστορικούπαρελθόντος συνδέονται δυναμικά με το παρόν και αποτελούν έναυσμα ενδοσκόπησηςΑντικείμενο του μαθήματος με βάση τη σχετική θεωρητική βιβλιογραφία (Macaulay DerridaΧαμηλάκης)είναιναδιερευνηθείησυνολικήενατένισητουερειπιώδουςτοπίουωςμιαδιαδικασίααποκάλυψηςήμύησηςτουποιητικούυποκειμένουκαιναεξεταστείωςσυνθήκητουπροσωπικούλυρισμούσεκείμενατωνΓΣεφέρηΑθΔημουλάΜΚαραγάτσηκάΝΕΦ246ΝεοέλληνεςσυγγραφείςVI(1914-1944)

ΡώμοςΦιλύραςΗποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2015)

ΣτόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείησυνθετότητατουποιητικούέργουτουΦιλύραέτσιόπωςδιαθλάται διαστρεβλώνεται και διασκορπίζεταιμέσααπότοκαλειδοσκόπιο της τρέλαςκυρίωςσταΠοιήματατηςΔιασποράςΣτοκατακλυσμικόσύμπανμιαςποίησήςπουλειτουργείωςαντίποδαςστοαφήγηματουΚαρυωτάκηπροτάσσεταιησάτιραοαυτοσαρκασμόςκαιοθρίαμβοςενόςεγώπουκατακερματίζεταισεπολλαπλάπροσωπείαδιαταράσσονταςτηνποιητικήγλώσσακαιανατρέπονταςτασυντακτικάσχήματαΜεβασικούςάξονεςτηδιασκόρπισητουνοήματοςτηνέκλειψητουποιητικούυποκειμένουμέσααπότηνδιαρκήεναλλαγήμύθωνκαιταυτοτήτωνκαιτιςαπρόβλεπτεςφωνητικέςκινήσειςανιχνεύεταιηπολυσημίακαιοιαποχρώσειςτηςνόσουστοέργοτουΦιλύρα

ΝΕΦ261ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Ημυθολογίατουπρολεταριακούέρωτα(Χειμερινόεξάμηνο2013-2014)

Αντικείμενοτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθούνμεβάσησύγχρονεςθεωρητικέςαναγνώσειςοικώδικεςτουπεριθωριακούερωτισμούστηνπεζογραφίακαιτηνποίησηκαινατοποθετηθούνσεέναν κοινό άξονα ιδεολογικής τοποθέτησης αλλά και φαντασιωτικής αναπαράστασης (Κ ΠΚαβάφης-ΝτίνοςΧριστιανόπουλος-ΝαπολέωνΛαπαθιώτης-ΠέτροςΠικρός-ΓιώργοςΙωάννου)

ΝΕΦ240ΝεοελληνικήγραμματείαΥποχρεωτικάκείμενα

ΚΓΚαρυωτάκηςΠοιήματακαιπεζά(Εαρινόεξάμηνο2013-2014)

Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με τις αισθητικές δυνατότητες και υπερβάσεις τηςποίησηςτουΚΓΚαρυωτάκηΙδιαίτεραεξετάζεταιοτρόποςμετονοποίοηποιητικήδημιουργίατουΚαρυωτάκησυνδιαλέγεταικαιεπηρεάζειταλογοτεχνικάόριατηςεποχής

16

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

ΚΠΚαβάφηςΖητήματανεωτερικότητας(Χειμερινόεξάμηνο2012-2013)

Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη με έμφαση στις θεματικέςπαραμέτρουςτουκαβαφικούέργου(φιλοσοφικήιστορικήηδονική)Στόχοςείναιναδιερευνηθείπώς οι θεωρητικές αυτές κατηγορίες συνυπάρχουν αλληλοσυμπληρώνονται καιαλληλοαναιρούνται αποκαλύπτοντας αφενός τον διάλογο του ποιητή με τα πνευματικάσυμφραζόμενα της εποχής του αλλά και εντάσσοντας τον τελικά στην προβληματική τηςμετανεωτερικότητας

ΝΕΦ256ΝεοελληνικάρεύματακαικινήματαΙΙ(1914κε)

Ηποίησητουμεσοπολέμουπρόκλησηστομοντερνισμό(Εαρινόεξάμηνο2012-2013)

Στο μάθημα αυτό εξετάζεται η στροφή της ελληνικής ποίησης προς το εσωτερικό τοπίο τουμοντερνισμούμέσααπόκεντρικάθέματατηςποίησηςκαιτηςποιητικήςτουμεσοπολέμουΑπότην ναρκισσιστική ακηδία ως τον αυτάρεσκο ηδονισμό και την ποιητική κατεργασία τουβιώματοςοιελάσσονεςποιητέςτουμεσοπολέμουαναμετριούνταιμετηνlaquoΤέχνητηςΠοιήσεωςraquoδημιουργώνταςγέφυρεςμετηνπρωτοπορία

ΝΕΦ257ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)

Ηποιητικήτουεπιστολικούλόγου(Χειμερινόεξάμηνο2011-2012)

Μεβάσηαντιπροσωπευτικάαποσπάσματααπόσύγχροναεπιστολικάμυθιστορήματααλλάκαιπροσωπικέςαλληλογραφίεςποιητώνκαιανθρώπωντωνγραμμάτωνδιερευνάταιηυβριδικότητατου επιστολικού λόγου η ιερόσυλη εμπλοκή του αναγνώστη στις κειμενικές συνιστώσες ηασαφής ρητορική των αφηγηματικώνφωνών και τρόπων Στόχος του μαθήματος είναι αφούεξεταστούν ζητήματα ορολογίας και μεθοδολογίας να οριστούν τα κύρια χαρακτηριστικά τηςεπιστολογραφίαςωςλογοτεχνικούείδους

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Μύθοικαιμορφέςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2011-2012)

Αντικείμενο τουμαθήματος είναι ναμελετηθούνοι μύθοι και οι μορφέςπουδεσπόζουνστουςθεματικούς ορίζοντες της ελάσσονος μεσοπολεμικής ποίησης Από τον Δον Κιχώτη τουΚαρυωτάκητουΦιλύρακαιτουΟυράνημέχριτιςανάλγητεςηρωίδεςτουύστερουΑισθητισμούπροκύπτειητυπολογίαενόςμεταρομαντικούήρωαπουφέρειμεντοστίγματηςευρωπαϊκήςτουπροέλευσηςαπεγκλωβίζειδετηνποιητικήενδοχώρααπότουςlaquoεγχώριουςraquoμύθουςΣταπλαίσιατουμαθήματοςμελετώνταικυρίωςποιητέςτηςγενιάςτουrsquo20μεστόχοναδιερευνηθείηέννοιατουμύθουέτσιόπωςδιαμορφώνεταιαπόταιδεολογικάκαιαισθητικάσυμφραζόμενατηςεποχής

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΝΕΦ600Ερευνητικήμεθοδολογία

Νεοελληνικές σπουδές (συνδιδασκαλία με τις συναδέλφους Γ Φαρίνου-Μαλαματάρη ΛέναΑραμπατζίδουΜαρίαΙατρού)(Χειμερινόεξάμηνο2013-142016-172017-18)

ΝΕΦ608ΕιδικάθέματαποίησηςΙΙ

Ηποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2016)

17

Μεάξοναβασικέςθεωρητικέςπροσεγγίσειςπάνωστηνιστορίατηςτρέλαςκαιτησχέσητηςμετηλογοτεχνία (Foucault Derrida) αντικείμενο του σεμιναρίου αποτελεί ο διαρκής διάλογος τηςτρέλαςκαιτηςλογικήςέτσιόπωςαποτυπώνεταιστηνελληνικήλογοτεχνίααπότατέλητου19ουαιώνα μέχρι σήμερα Με κειμενικά παραδείγματα ποιητικά και πεζογραφικά η εμπειρία τηςτρέλας είτε ώς απόρροια του ψυχιατρικού ρομαντισμού (Σολωμός ΠαπαδιαμάντηςΕπισκοπόπουλος) είτε ως η ανελέητη γλώσσα της γυναικείας σεξουαλικότητας (ΚαραπάνουΚιτσοπούλου) αποκαλύπτουν τη σκοτεινή ενότητα ανάμεσα στη λογική και τo παράλογοδιαμορφώνονταςέναλογοτεχνικόμοτίβοπουεπαναλαμβάνεταιθέτονταςδιαρκώςτοζήτηματηςαυτοαναπαράστασης της καλλιτεχνικής δημιουργίας του κοινωνικού αποκλεισμού και τηςεσωτερικήςαναζήτησης

ΝΕΦ619ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ

Όψειςτηςαρχαιότηταςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2018)

Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείηθεματικήτωνερειπίωνέτσιόπωςεκφράστηκεαπότα τέλη του Διαφωτισμού έως και τις αρχές του εικοστού αιώνα Με βάση την λογοτεχνικήδιαχείριση του μύθου της Πομπηίας θα συγκριθούν κείμενα του ρομαντισμού και τουμεταρομαντισμού που αξιοποιούν την ρομαντική αγωνία για τον χρόνο προβάλλονταςφαντασιωτικά και επίμονα το μοτίβο της καταστροφής Στον αντίποδα της αφήγησης τηςκαταστροφήςκαι του τέλους θαπαραβληθεί ομύθος τηςΑκρόποληςωςπαράδειγμα εθνικήςαντοχήςκαι ιστορικήςαξίαςπαράδειγμαπουγονιμοποιεί κυρίως εθνοκεντρικάοράματααλλάσυχνά συνδέεται και με την έννοια της παρακμής Συγκρίνοντας τα δύο μοτίβα με βάσηκεφαλαιώδηκείμενατηςευρωπαϊκήςγραμματείαςκαιαντίστοιχαελληνικά(ΚαβάφηςΠαλαμάςΣεφέρηςΚαραγάτσης)θαφωτιστείσεμιασύγχρονηπροοπτικήηαγωνίατηςαναπαράστασηςτουπαρελθόντος

18

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣΤΜΗΜΑΝΕΩΝΕΛΛΗΝΙΚΩΝ(1998-2011)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΓΛΩΣΣΑΣΚΑΙΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ(BACHELOR)Εισαγωγήστηνεκμάθησητηςγλώσσαςασκήσειςπροφορικήςκαιγραπτήςέκφρασης(επίπεδοΙκαιΙΙ)Τεχνικέςμετάφρασης(ελληνικά-γαλλικάmiddotθέμαευθύκαιαντίστροφο)ΜΑΘΗΜΑΤΑΙΣΤΟΡΙΑΣΤΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣΙστορίατηςνεοελληνικήςλογοτεχνίαςΤεχνικέςανάλυσηςλογοτεχνικώνκειμένων(Explicationdestextes)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)ΤεχνικέςτηςγραπτήςέκφρασηςΔοκίμιο(Dissertation)(2004-2011)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΣΕΜΙΝΑΡΙΑΣΥΓΧΡΟΝΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)Tομοτίβοτηςμεταμφίεσηςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(σεσυνεργασίακαιμετοτμήμαΣπουδώνΦύλουEacutetudesGenre)(χειμερινόεξάμηνο2004-2005)ΤοφανταστικόστοιχείοστονΠαπαδιαμάντητονΚαβάφηκαιτονΚαραγάτση(χειμερινόεξάμηνο2002-2003)ΟθάνατοςτωννέωνστηνποίησητουΚΠΚαβάφη(εαρινόεξάμηνο2001-2002)ΗερωτικήαλληλογραφίαΣεφέρηΕγγονόπουλουΠΔέλτα(χειμερινόεξάμηνο2010-2011)Κινηματογράφοςκαιλογοτεχνία(χειμερινόεξάμηνο2009-2010)Μοιραίεςγυναίκεςστηννεοελληνικήλογοτεχνία(ΑρχαιότηταΠαλαιάκαιΚαινήΔιαθήκη)(εαρινόεξάμηνο2008-2009)Τριαντάφυλλα και ρόδα Η γενιά του είκοσι και η ποίηση του μεσοπολέμου (Άγρας ΦιλύραςΚαρυωτάκης)(χειμερινόεξάμηνο2006-2007)Τοεπιστολικόμυθιστόρημα(χειμερινόεξάμηνο2005-2006)Ηπόλησεσύγχροναελληνικάκείμενα(χειμερινόεξάμηνο2003-2004)Ηεικόνατουάλλουγυναικείεςποιητικέςφωνές(εαρινόεξάμηνο2003-2004)

19

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών

1 Δέσποινα Μπισχινιώτη laquoΕγγραφές του βίαιου θανάτου στη σύγχρονη ελληνικήπεζογραφία ζητήματα γραφής αναπαράστασης και ιδεολογικής λειτουργίαςraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

2 ΓιώργοςΠοιμενίδηςlaquoΣεξουαλικότητακαιπολιτικήστημεταπολιτευτικήπεζογραφίαraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 Μαρία Σιδέρη laquoΣωματικότητα και ταυτότητα στην αρχειακή έρευνα το σώμα ωςεργαλείοτεκμηρίωσηςκαιαρχείοraquoΕπόπτριαΑγγελικήΑυγητίδουΤμήμαΕικαστικώνκαιΕφαρμοσμένωνΤεχνώνΣχολήΚαλώνΤεχνώνΠανεπιστήμιοΔυτικήςΜακεδονίας(2021)

2 Παυλίνα Εξαδακτύλου laquoΌψεις της ελληνικής κρίσης στην πεζογραφία 2010-2016Μυθοπλασία- ιδεολογία και ιστορική πραγματικότηταraquo Επόπτρια Ιωάννα Ναούμ(2021)

3 ΒάσωΘεολόγουlaquoΤοανέκδοτοέργοτουΘράσουΚαστανάκηraquoΕπόπτριαΜαίρηΜικέ(2018)

4 ΜαρίαΑποστολίδουlaquoΤοζήτηματουκακούστηνελληνικήπεζογραφίααπότηγενιάτου1880έωςτηγενιάτου1920raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2019)

5 Κοσμάς Κοψάρης laquoΌψεις της επίδρασης της γενιάς του rsquo20 στη γενιά του rsquo70raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2018)

6 Riccardo Valente laquoEvidence based GEO-DARM (Data and Archaeological researchManagement)modelformulti-userdatasharingraquoPolitecnicodiMilano(2017)[ΜετάαπόπρότασητηςεπόπτριαςτηςδιατριβήςκαθRaffaelaBrumanaκαισεσυνεργασίαμε τουςκαθPPergola (CNRS)και IanBaiff (DurhamUniversity) ησυμμετοχήμουστηναξιολόγησητηςωςεξωτερικόμέλοςτηςεπιτροπήςεστιάστηκεστακεφάλαια3και4πουαφορούσαντηνκατασκευήτηςταυτότηταςκαιζητήματαφιλοσοφίαςκαιαρχαιολογίας]httpsbeepmetidpolimiitwebabcphdreviews

7 ΒασιλικήΤσάκνηlaquoΓλώσσακαιύφοςσταελληνόγλωσσαποιήματατουΚΚαβάφηορόλος συγκεκριμένων γλωσσικών και υφολογικών στοιχείων στη συγκάλυψη τηνυποβολή ή και την αποκάλυψη του φύλου και στη διερεύνηση των σχέσεων τωνφύλωνraquoΕπόπτηςΓΚεχαγιόγλου(2016)

8 ΒασιλικήΓΤσιρέβελουlaquoΜοντερνισμόςκαιΜετάφρασηΗπερίπτωσητουTSEliotστηνΕλλάδαraquo(1933-1974)raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2015)

9 ΚωνσταντίνοςΦρουζάκης laquoΓ Γεραλής μια όψιμηφωνή του νεοσυμβολισμού στηνπρώτημεταπολεμικήγενιάraquo(2011)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(κύριαεπιβλέπουσα)

1 Μαρία Γεωργιάδου laquoΜύθοι και στερεότυπα της ανδρικής πορνείας στη σύγχρονηνεοελληνικήπεζογραφίαraquo(2018)

2 ΕλένηΜατσούκη laquoΑμαρτίεςγονέωνηλογοτεχνίακαθρέφτηςτηςοικογένειαςστηνπεζογραφίατου21ουαιώναraquo(2018)

3 Μαίρη Κλιγκάτση laquoΠοιητικές ανακατασκευές της Εύας στη σύγχρονη νεοελληνικήποίησηraquo(2018)

4 Μαρία-ΑθανασίαΚόσσυβαlaquoΗφθίσηωςνόσοςπάθουςΛογοτεχνικέςμεταφορέςτηςφυματίωσηςσεγυναικείουςχαρακτήρεςαπότηνηθογραφίαστομεσοπόλεμοraquo(2018)

20

5 Στέφανος Κυριακού laquoΗ αντοχή της ψυχανάλυσης Το μυθιστορηματικό έργο τηςΆντζελαςΔημητρακάκηraquo(2018)

6 ΚαλλιόπηΣεφεριάδουlaquoΟΚΚαρυωτάκηςκαιτοείδωλοτουεθνικούποιητήraquo(2018)7 Μαρκία Λιάπη laquoΟ μύθος της γυναικότητας στη γυναικεία μεταϋπερρεαλιστική

ποίησηraquo(2017)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 ΣτυλιανήΣταματίουlaquoΛογοτεχνικέςφιλολογικέςκαικαλλιτεχνικέςσυνεργασίεςστηνεφημερίδαΔημοκρατία(1923-1927)Αποδελτίωσηκαικριτικήαποτίμησηraquo(2017)

2 ΑλεξάνδραΓερακίνηlaquoΗπόλητωνΑθηνώνστηλογοτεχνίατηςκρίσηςraquo(2017)3 Δήμητρα Κιτσίνου laquoΤρόποι αναπαράστασης του καλλιτεχνικού πορτρέτου σε

πεζογραφικάέργατηςπεριόδου1983-2004raquo(2017)4 ΓιώργοςΠοιμενίδης laquoΌψεις της αναπαράστασης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας στο

έργοτουΓιώργουΙωάννουraquo(2016)5 ΠαντελήςΖεμπίληςlaquoΤοπεριοδικόταΝέαΕλληνικάτουΡένουΑποστολίδηraquo(2016)6 Maryna Nazarenco laquoΗ ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του Μεσοπολέμου η

ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου τηςνεοτερικότηταςraquo(2016)

7 ΣοφίαΟικονομίδουlaquoΗπρόσληψητουΚΠΚαβάφηστογερμανόφωνοχώροraquo(2015)8 Otildezlem Kardas laquoΗ παρουσία της Κωνσταντινούπολης σε Έλληνες πεζογράφουςraquo

(2015)9 ΑντιγόνηΝικολέτουlaquoΑλέξανδροςΜάτσαςΆπανταΠοιήματαΦιλολογικήεπιμέλειαraquo

(2015)10 ΙωάνναΠαπάκηlaquoΤοάστυσεμυθιστορήματατηςΣώτηςΤριανταφύλλουraquo(2015)11 ΙωάννηςΒαγγελοκώστας laquoΜάναείσεσύήύαιναΑναπαραστάσειςτηςμητρικής

ταυτότηταςσεπεζογραφικάκείμενατωνΤαχτσήΜάτεσιΔημητρίουΚαρυστιάνηraquo(2015)

12 Αικατερίνη Γιαννοπούλου laquoΟ αρχαίος ελληνικός μύθος στην ποίηση του Δ ΠΠαπαδίτσαraquo(2014)

13 ΔέσποιναΜπισχινιώτηlaquoΣεξουαλικότητασχέσειςεξουσίαςκαισωματικέςεν-γραφέςσεπεζογραφικάκείμενατηςδεκαετίαςτου1920raquo(2014)

14 MrsuljaJordankalaquoOΚΠΚαβάφηςκαιημεταποικιακήθεωρίαraquo(2014)15 Γεώργιος Καλογήρου laquoΠαράλληλες διαδρομές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς

ΠοίησηκαιγλώσσαστοέργοτουΝίκουΚαρούζουκαιτουΜιχάληΚατσαρούraquo(2013)16 Αναστασία Χαλκιά laquoΑναπαραστάσεις της μητέρας σε μοντερνιστικά και

μεταμοντερνιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα Η κόρη συγγραφέας και ηεπαναδιαπραγμάτευσητωνσχέσεωνμετημητέραraquo(2013)

17 Ειρήνη-Ιωάννα Σάμιτα laquoΜορφές της βίας και σωματικές εν-γραφές Α ΦραγκιάςΛοιμός(1972)καιΔΔημητριάδηςΠεθαίνωΣανΧώρα(1979)raquo(2012)

18 Κώστας Δρουγαλάς laquoΜελαγχολία στην άκρη της πόλης Η μελαγχολία σταμυθιστορήματατηςΣΤριανταφύλλουraquo(2012)

19 Μαρία Μπεχλιβάνου laquoΑπό το χαρτί στην οθόνη Ζητήματα της ηλεκτρονικήςλογοτεχνίαςraquo(2012)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(MASTER)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών

bull Dana Taligova laquoΗ εναλλακτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα (ΚαστοριάδηςΦωτόπουλοςBookchin)raquo(2009)

bull CorneliaTogealaquoΗαίσθησητουτοπίουστονFreacutedeacutericBoissonasraquo(2008)bull RamziToumalaquoΗχρήσητωνgreeklishraquo(2007)

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

16

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

ΚΠΚαβάφηςΖητήματανεωτερικότητας(Χειμερινόεξάμηνο2012-2013)

Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή στην ποίηση του Καβάφη με έμφαση στις θεματικέςπαραμέτρουςτουκαβαφικούέργου(φιλοσοφικήιστορικήηδονική)Στόχοςείναιναδιερευνηθείπώς οι θεωρητικές αυτές κατηγορίες συνυπάρχουν αλληλοσυμπληρώνονται καιαλληλοαναιρούνται αποκαλύπτοντας αφενός τον διάλογο του ποιητή με τα πνευματικάσυμφραζόμενα της εποχής του αλλά και εντάσσοντας τον τελικά στην προβληματική τηςμετανεωτερικότητας

ΝΕΦ256ΝεοελληνικάρεύματακαικινήματαΙΙ(1914κε)

Ηποίησητουμεσοπολέμουπρόκλησηστομοντερνισμό(Εαρινόεξάμηνο2012-2013)

Στο μάθημα αυτό εξετάζεται η στροφή της ελληνικής ποίησης προς το εσωτερικό τοπίο τουμοντερνισμούμέσααπόκεντρικάθέματατηςποίησηςκαιτηςποιητικήςτουμεσοπολέμουΑπότην ναρκισσιστική ακηδία ως τον αυτάρεσκο ηδονισμό και την ποιητική κατεργασία τουβιώματοςοιελάσσονεςποιητέςτουμεσοπολέμουαναμετριούνταιμετηνlaquoΤέχνητηςΠοιήσεωςraquoδημιουργώνταςγέφυρεςμετηνπρωτοπορία

ΝΕΦ257ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙ(Σεμινάριο)

Ηποιητικήτουεπιστολικούλόγου(Χειμερινόεξάμηνο2011-2012)

Μεβάσηαντιπροσωπευτικάαποσπάσματααπόσύγχροναεπιστολικάμυθιστορήματααλλάκαιπροσωπικέςαλληλογραφίεςποιητώνκαιανθρώπωντωνγραμμάτωνδιερευνάταιηυβριδικότητατου επιστολικού λόγου η ιερόσυλη εμπλοκή του αναγνώστη στις κειμενικές συνιστώσες ηασαφής ρητορική των αφηγηματικώνφωνών και τρόπων Στόχος του μαθήματος είναι αφούεξεταστούν ζητήματα ορολογίας και μεθοδολογίας να οριστούν τα κύρια χαρακτηριστικά τηςεπιστολογραφίαςωςλογοτεχνικούείδους

ΝΕΦ260ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςIV(Σεμινάριο)

Μύθοικαιμορφέςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2011-2012)

Αντικείμενο τουμαθήματος είναι ναμελετηθούνοι μύθοι και οι μορφέςπουδεσπόζουνστουςθεματικούς ορίζοντες της ελάσσονος μεσοπολεμικής ποίησης Από τον Δον Κιχώτη τουΚαρυωτάκητουΦιλύρακαιτουΟυράνημέχριτιςανάλγητεςηρωίδεςτουύστερουΑισθητισμούπροκύπτειητυπολογίαενόςμεταρομαντικούήρωαπουφέρειμεντοστίγματηςευρωπαϊκήςτουπροέλευσηςαπεγκλωβίζειδετηνποιητικήενδοχώρααπότουςlaquoεγχώριουςraquoμύθουςΣταπλαίσιατουμαθήματοςμελετώνταικυρίωςποιητέςτηςγενιάςτουrsquo20μεστόχοναδιερευνηθείηέννοιατουμύθουέτσιόπωςδιαμορφώνεταιαπόταιδεολογικάκαιαισθητικάσυμφραζόμενατηςεποχής

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑ

ΝΕΦ600Ερευνητικήμεθοδολογία

Νεοελληνικές σπουδές (συνδιδασκαλία με τις συναδέλφους Γ Φαρίνου-Μαλαματάρη ΛέναΑραμπατζίδουΜαρίαΙατρού)(Χειμερινόεξάμηνο2013-142016-172017-18)

ΝΕΦ608ΕιδικάθέματαποίησηςΙΙ

Ηποιητικήτηςτρέλας(Εαρινόεξάμηνο2016)

17

Μεάξοναβασικέςθεωρητικέςπροσεγγίσειςπάνωστηνιστορίατηςτρέλαςκαιτησχέσητηςμετηλογοτεχνία (Foucault Derrida) αντικείμενο του σεμιναρίου αποτελεί ο διαρκής διάλογος τηςτρέλαςκαιτηςλογικήςέτσιόπωςαποτυπώνεταιστηνελληνικήλογοτεχνίααπότατέλητου19ουαιώνα μέχρι σήμερα Με κειμενικά παραδείγματα ποιητικά και πεζογραφικά η εμπειρία τηςτρέλας είτε ώς απόρροια του ψυχιατρικού ρομαντισμού (Σολωμός ΠαπαδιαμάντηςΕπισκοπόπουλος) είτε ως η ανελέητη γλώσσα της γυναικείας σεξουαλικότητας (ΚαραπάνουΚιτσοπούλου) αποκαλύπτουν τη σκοτεινή ενότητα ανάμεσα στη λογική και τo παράλογοδιαμορφώνονταςέναλογοτεχνικόμοτίβοπουεπαναλαμβάνεταιθέτονταςδιαρκώςτοζήτηματηςαυτοαναπαράστασης της καλλιτεχνικής δημιουργίας του κοινωνικού αποκλεισμού και τηςεσωτερικήςαναζήτησης

ΝΕΦ619ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ

Όψειςτηςαρχαιότηταςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2018)

Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείηθεματικήτωνερειπίωνέτσιόπωςεκφράστηκεαπότα τέλη του Διαφωτισμού έως και τις αρχές του εικοστού αιώνα Με βάση την λογοτεχνικήδιαχείριση του μύθου της Πομπηίας θα συγκριθούν κείμενα του ρομαντισμού και τουμεταρομαντισμού που αξιοποιούν την ρομαντική αγωνία για τον χρόνο προβάλλονταςφαντασιωτικά και επίμονα το μοτίβο της καταστροφής Στον αντίποδα της αφήγησης τηςκαταστροφήςκαι του τέλους θαπαραβληθεί ομύθος τηςΑκρόποληςωςπαράδειγμα εθνικήςαντοχήςκαι ιστορικήςαξίαςπαράδειγμαπουγονιμοποιεί κυρίως εθνοκεντρικάοράματααλλάσυχνά συνδέεται και με την έννοια της παρακμής Συγκρίνοντας τα δύο μοτίβα με βάσηκεφαλαιώδηκείμενατηςευρωπαϊκήςγραμματείαςκαιαντίστοιχαελληνικά(ΚαβάφηςΠαλαμάςΣεφέρηςΚαραγάτσης)θαφωτιστείσεμιασύγχρονηπροοπτικήηαγωνίατηςαναπαράστασηςτουπαρελθόντος

18

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣΤΜΗΜΑΝΕΩΝΕΛΛΗΝΙΚΩΝ(1998-2011)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΓΛΩΣΣΑΣΚΑΙΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ(BACHELOR)Εισαγωγήστηνεκμάθησητηςγλώσσαςασκήσειςπροφορικήςκαιγραπτήςέκφρασης(επίπεδοΙκαιΙΙ)Τεχνικέςμετάφρασης(ελληνικά-γαλλικάmiddotθέμαευθύκαιαντίστροφο)ΜΑΘΗΜΑΤΑΙΣΤΟΡΙΑΣΤΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣΙστορίατηςνεοελληνικήςλογοτεχνίαςΤεχνικέςανάλυσηςλογοτεχνικώνκειμένων(Explicationdestextes)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)ΤεχνικέςτηςγραπτήςέκφρασηςΔοκίμιο(Dissertation)(2004-2011)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΣΕΜΙΝΑΡΙΑΣΥΓΧΡΟΝΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)Tομοτίβοτηςμεταμφίεσηςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(σεσυνεργασίακαιμετοτμήμαΣπουδώνΦύλουEacutetudesGenre)(χειμερινόεξάμηνο2004-2005)ΤοφανταστικόστοιχείοστονΠαπαδιαμάντητονΚαβάφηκαιτονΚαραγάτση(χειμερινόεξάμηνο2002-2003)ΟθάνατοςτωννέωνστηνποίησητουΚΠΚαβάφη(εαρινόεξάμηνο2001-2002)ΗερωτικήαλληλογραφίαΣεφέρηΕγγονόπουλουΠΔέλτα(χειμερινόεξάμηνο2010-2011)Κινηματογράφοςκαιλογοτεχνία(χειμερινόεξάμηνο2009-2010)Μοιραίεςγυναίκεςστηννεοελληνικήλογοτεχνία(ΑρχαιότηταΠαλαιάκαιΚαινήΔιαθήκη)(εαρινόεξάμηνο2008-2009)Τριαντάφυλλα και ρόδα Η γενιά του είκοσι και η ποίηση του μεσοπολέμου (Άγρας ΦιλύραςΚαρυωτάκης)(χειμερινόεξάμηνο2006-2007)Τοεπιστολικόμυθιστόρημα(χειμερινόεξάμηνο2005-2006)Ηπόλησεσύγχροναελληνικάκείμενα(χειμερινόεξάμηνο2003-2004)Ηεικόνατουάλλουγυναικείεςποιητικέςφωνές(εαρινόεξάμηνο2003-2004)

19

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών

1 Δέσποινα Μπισχινιώτη laquoΕγγραφές του βίαιου θανάτου στη σύγχρονη ελληνικήπεζογραφία ζητήματα γραφής αναπαράστασης και ιδεολογικής λειτουργίαςraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

2 ΓιώργοςΠοιμενίδηςlaquoΣεξουαλικότητακαιπολιτικήστημεταπολιτευτικήπεζογραφίαraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 Μαρία Σιδέρη laquoΣωματικότητα και ταυτότητα στην αρχειακή έρευνα το σώμα ωςεργαλείοτεκμηρίωσηςκαιαρχείοraquoΕπόπτριαΑγγελικήΑυγητίδουΤμήμαΕικαστικώνκαιΕφαρμοσμένωνΤεχνώνΣχολήΚαλώνΤεχνώνΠανεπιστήμιοΔυτικήςΜακεδονίας(2021)

2 Παυλίνα Εξαδακτύλου laquoΌψεις της ελληνικής κρίσης στην πεζογραφία 2010-2016Μυθοπλασία- ιδεολογία και ιστορική πραγματικότηταraquo Επόπτρια Ιωάννα Ναούμ(2021)

3 ΒάσωΘεολόγουlaquoΤοανέκδοτοέργοτουΘράσουΚαστανάκηraquoΕπόπτριαΜαίρηΜικέ(2018)

4 ΜαρίαΑποστολίδουlaquoΤοζήτηματουκακούστηνελληνικήπεζογραφίααπότηγενιάτου1880έωςτηγενιάτου1920raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2019)

5 Κοσμάς Κοψάρης laquoΌψεις της επίδρασης της γενιάς του rsquo20 στη γενιά του rsquo70raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2018)

6 Riccardo Valente laquoEvidence based GEO-DARM (Data and Archaeological researchManagement)modelformulti-userdatasharingraquoPolitecnicodiMilano(2017)[ΜετάαπόπρότασητηςεπόπτριαςτηςδιατριβήςκαθRaffaelaBrumanaκαισεσυνεργασίαμε τουςκαθPPergola (CNRS)και IanBaiff (DurhamUniversity) ησυμμετοχήμουστηναξιολόγησητηςωςεξωτερικόμέλοςτηςεπιτροπήςεστιάστηκεστακεφάλαια3και4πουαφορούσαντηνκατασκευήτηςταυτότηταςκαιζητήματαφιλοσοφίαςκαιαρχαιολογίας]httpsbeepmetidpolimiitwebabcphdreviews

7 ΒασιλικήΤσάκνηlaquoΓλώσσακαιύφοςσταελληνόγλωσσαποιήματατουΚΚαβάφηορόλος συγκεκριμένων γλωσσικών και υφολογικών στοιχείων στη συγκάλυψη τηνυποβολή ή και την αποκάλυψη του φύλου και στη διερεύνηση των σχέσεων τωνφύλωνraquoΕπόπτηςΓΚεχαγιόγλου(2016)

8 ΒασιλικήΓΤσιρέβελουlaquoΜοντερνισμόςκαιΜετάφρασηΗπερίπτωσητουTSEliotστηνΕλλάδαraquo(1933-1974)raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2015)

9 ΚωνσταντίνοςΦρουζάκης laquoΓ Γεραλής μια όψιμηφωνή του νεοσυμβολισμού στηνπρώτημεταπολεμικήγενιάraquo(2011)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(κύριαεπιβλέπουσα)

1 Μαρία Γεωργιάδου laquoΜύθοι και στερεότυπα της ανδρικής πορνείας στη σύγχρονηνεοελληνικήπεζογραφίαraquo(2018)

2 ΕλένηΜατσούκη laquoΑμαρτίεςγονέωνηλογοτεχνίακαθρέφτηςτηςοικογένειαςστηνπεζογραφίατου21ουαιώναraquo(2018)

3 Μαίρη Κλιγκάτση laquoΠοιητικές ανακατασκευές της Εύας στη σύγχρονη νεοελληνικήποίησηraquo(2018)

4 Μαρία-ΑθανασίαΚόσσυβαlaquoΗφθίσηωςνόσοςπάθουςΛογοτεχνικέςμεταφορέςτηςφυματίωσηςσεγυναικείουςχαρακτήρεςαπότηνηθογραφίαστομεσοπόλεμοraquo(2018)

20

5 Στέφανος Κυριακού laquoΗ αντοχή της ψυχανάλυσης Το μυθιστορηματικό έργο τηςΆντζελαςΔημητρακάκηraquo(2018)

6 ΚαλλιόπηΣεφεριάδουlaquoΟΚΚαρυωτάκηςκαιτοείδωλοτουεθνικούποιητήraquo(2018)7 Μαρκία Λιάπη laquoΟ μύθος της γυναικότητας στη γυναικεία μεταϋπερρεαλιστική

ποίησηraquo(2017)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 ΣτυλιανήΣταματίουlaquoΛογοτεχνικέςφιλολογικέςκαικαλλιτεχνικέςσυνεργασίεςστηνεφημερίδαΔημοκρατία(1923-1927)Αποδελτίωσηκαικριτικήαποτίμησηraquo(2017)

2 ΑλεξάνδραΓερακίνηlaquoΗπόλητωνΑθηνώνστηλογοτεχνίατηςκρίσηςraquo(2017)3 Δήμητρα Κιτσίνου laquoΤρόποι αναπαράστασης του καλλιτεχνικού πορτρέτου σε

πεζογραφικάέργατηςπεριόδου1983-2004raquo(2017)4 ΓιώργοςΠοιμενίδης laquoΌψεις της αναπαράστασης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας στο

έργοτουΓιώργουΙωάννουraquo(2016)5 ΠαντελήςΖεμπίληςlaquoΤοπεριοδικόταΝέαΕλληνικάτουΡένουΑποστολίδηraquo(2016)6 Maryna Nazarenco laquoΗ ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του Μεσοπολέμου η

ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου τηςνεοτερικότηταςraquo(2016)

7 ΣοφίαΟικονομίδουlaquoΗπρόσληψητουΚΠΚαβάφηστογερμανόφωνοχώροraquo(2015)8 Otildezlem Kardas laquoΗ παρουσία της Κωνσταντινούπολης σε Έλληνες πεζογράφουςraquo

(2015)9 ΑντιγόνηΝικολέτουlaquoΑλέξανδροςΜάτσαςΆπανταΠοιήματαΦιλολογικήεπιμέλειαraquo

(2015)10 ΙωάνναΠαπάκηlaquoΤοάστυσεμυθιστορήματατηςΣώτηςΤριανταφύλλουraquo(2015)11 ΙωάννηςΒαγγελοκώστας laquoΜάναείσεσύήύαιναΑναπαραστάσειςτηςμητρικής

ταυτότηταςσεπεζογραφικάκείμενατωνΤαχτσήΜάτεσιΔημητρίουΚαρυστιάνηraquo(2015)

12 Αικατερίνη Γιαννοπούλου laquoΟ αρχαίος ελληνικός μύθος στην ποίηση του Δ ΠΠαπαδίτσαraquo(2014)

13 ΔέσποιναΜπισχινιώτηlaquoΣεξουαλικότητασχέσειςεξουσίαςκαισωματικέςεν-γραφέςσεπεζογραφικάκείμενατηςδεκαετίαςτου1920raquo(2014)

14 MrsuljaJordankalaquoOΚΠΚαβάφηςκαιημεταποικιακήθεωρίαraquo(2014)15 Γεώργιος Καλογήρου laquoΠαράλληλες διαδρομές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς

ΠοίησηκαιγλώσσαστοέργοτουΝίκουΚαρούζουκαιτουΜιχάληΚατσαρούraquo(2013)16 Αναστασία Χαλκιά laquoΑναπαραστάσεις της μητέρας σε μοντερνιστικά και

μεταμοντερνιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα Η κόρη συγγραφέας και ηεπαναδιαπραγμάτευσητωνσχέσεωνμετημητέραraquo(2013)

17 Ειρήνη-Ιωάννα Σάμιτα laquoΜορφές της βίας και σωματικές εν-γραφές Α ΦραγκιάςΛοιμός(1972)καιΔΔημητριάδηςΠεθαίνωΣανΧώρα(1979)raquo(2012)

18 Κώστας Δρουγαλάς laquoΜελαγχολία στην άκρη της πόλης Η μελαγχολία σταμυθιστορήματατηςΣΤριανταφύλλουraquo(2012)

19 Μαρία Μπεχλιβάνου laquoΑπό το χαρτί στην οθόνη Ζητήματα της ηλεκτρονικήςλογοτεχνίαςraquo(2012)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(MASTER)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών

bull Dana Taligova laquoΗ εναλλακτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα (ΚαστοριάδηςΦωτόπουλοςBookchin)raquo(2009)

bull CorneliaTogealaquoΗαίσθησητουτοπίουστονFreacutedeacutericBoissonasraquo(2008)bull RamziToumalaquoΗχρήσητωνgreeklishraquo(2007)

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

17

Μεάξοναβασικέςθεωρητικέςπροσεγγίσειςπάνωστηνιστορίατηςτρέλαςκαιτησχέσητηςμετηλογοτεχνία (Foucault Derrida) αντικείμενο του σεμιναρίου αποτελεί ο διαρκής διάλογος τηςτρέλαςκαιτηςλογικήςέτσιόπωςαποτυπώνεταιστηνελληνικήλογοτεχνίααπότατέλητου19ουαιώνα μέχρι σήμερα Με κειμενικά παραδείγματα ποιητικά και πεζογραφικά η εμπειρία τηςτρέλας είτε ώς απόρροια του ψυχιατρικού ρομαντισμού (Σολωμός ΠαπαδιαμάντηςΕπισκοπόπουλος) είτε ως η ανελέητη γλώσσα της γυναικείας σεξουαλικότητας (ΚαραπάνουΚιτσοπούλου) αποκαλύπτουν τη σκοτεινή ενότητα ανάμεσα στη λογική και τo παράλογοδιαμορφώνονταςέναλογοτεχνικόμοτίβοπουεπαναλαμβάνεταιθέτονταςδιαρκώςτοζήτηματηςαυτοαναπαράστασης της καλλιτεχνικής δημιουργίας του κοινωνικού αποκλεισμού και τηςεσωτερικήςαναζήτησης

ΝΕΦ619ΕιδικάθέματανεοελληνικήςφιλολογίαςΙΙ

Όψειςτηςαρχαιότηταςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(Εαρινόεξάμηνο2018)

Στόχοςτουμαθήματοςείναιναδιερευνηθείηθεματικήτωνερειπίωνέτσιόπωςεκφράστηκεαπότα τέλη του Διαφωτισμού έως και τις αρχές του εικοστού αιώνα Με βάση την λογοτεχνικήδιαχείριση του μύθου της Πομπηίας θα συγκριθούν κείμενα του ρομαντισμού και τουμεταρομαντισμού που αξιοποιούν την ρομαντική αγωνία για τον χρόνο προβάλλονταςφαντασιωτικά και επίμονα το μοτίβο της καταστροφής Στον αντίποδα της αφήγησης τηςκαταστροφήςκαι του τέλους θαπαραβληθεί ομύθος τηςΑκρόποληςωςπαράδειγμα εθνικήςαντοχήςκαι ιστορικήςαξίαςπαράδειγμαπουγονιμοποιεί κυρίως εθνοκεντρικάοράματααλλάσυχνά συνδέεται και με την έννοια της παρακμής Συγκρίνοντας τα δύο μοτίβα με βάσηκεφαλαιώδηκείμενατηςευρωπαϊκήςγραμματείαςκαιαντίστοιχαελληνικά(ΚαβάφηςΠαλαμάςΣεφέρηςΚαραγάτσης)θαφωτιστείσεμιασύγχρονηπροοπτικήηαγωνίατηςαναπαράστασηςτουπαρελθόντος

18

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣΤΜΗΜΑΝΕΩΝΕΛΛΗΝΙΚΩΝ(1998-2011)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΓΛΩΣΣΑΣΚΑΙΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ(BACHELOR)Εισαγωγήστηνεκμάθησητηςγλώσσαςασκήσειςπροφορικήςκαιγραπτήςέκφρασης(επίπεδοΙκαιΙΙ)Τεχνικέςμετάφρασης(ελληνικά-γαλλικάmiddotθέμαευθύκαιαντίστροφο)ΜΑΘΗΜΑΤΑΙΣΤΟΡΙΑΣΤΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣΙστορίατηςνεοελληνικήςλογοτεχνίαςΤεχνικέςανάλυσηςλογοτεχνικώνκειμένων(Explicationdestextes)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)ΤεχνικέςτηςγραπτήςέκφρασηςΔοκίμιο(Dissertation)(2004-2011)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΣΕΜΙΝΑΡΙΑΣΥΓΧΡΟΝΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)Tομοτίβοτηςμεταμφίεσηςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(σεσυνεργασίακαιμετοτμήμαΣπουδώνΦύλουEacutetudesGenre)(χειμερινόεξάμηνο2004-2005)ΤοφανταστικόστοιχείοστονΠαπαδιαμάντητονΚαβάφηκαιτονΚαραγάτση(χειμερινόεξάμηνο2002-2003)ΟθάνατοςτωννέωνστηνποίησητουΚΠΚαβάφη(εαρινόεξάμηνο2001-2002)ΗερωτικήαλληλογραφίαΣεφέρηΕγγονόπουλουΠΔέλτα(χειμερινόεξάμηνο2010-2011)Κινηματογράφοςκαιλογοτεχνία(χειμερινόεξάμηνο2009-2010)Μοιραίεςγυναίκεςστηννεοελληνικήλογοτεχνία(ΑρχαιότηταΠαλαιάκαιΚαινήΔιαθήκη)(εαρινόεξάμηνο2008-2009)Τριαντάφυλλα και ρόδα Η γενιά του είκοσι και η ποίηση του μεσοπολέμου (Άγρας ΦιλύραςΚαρυωτάκης)(χειμερινόεξάμηνο2006-2007)Τοεπιστολικόμυθιστόρημα(χειμερινόεξάμηνο2005-2006)Ηπόλησεσύγχροναελληνικάκείμενα(χειμερινόεξάμηνο2003-2004)Ηεικόνατουάλλουγυναικείεςποιητικέςφωνές(εαρινόεξάμηνο2003-2004)

19

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών

1 Δέσποινα Μπισχινιώτη laquoΕγγραφές του βίαιου θανάτου στη σύγχρονη ελληνικήπεζογραφία ζητήματα γραφής αναπαράστασης και ιδεολογικής λειτουργίαςraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

2 ΓιώργοςΠοιμενίδηςlaquoΣεξουαλικότητακαιπολιτικήστημεταπολιτευτικήπεζογραφίαraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 Μαρία Σιδέρη laquoΣωματικότητα και ταυτότητα στην αρχειακή έρευνα το σώμα ωςεργαλείοτεκμηρίωσηςκαιαρχείοraquoΕπόπτριαΑγγελικήΑυγητίδουΤμήμαΕικαστικώνκαιΕφαρμοσμένωνΤεχνώνΣχολήΚαλώνΤεχνώνΠανεπιστήμιοΔυτικήςΜακεδονίας(2021)

2 Παυλίνα Εξαδακτύλου laquoΌψεις της ελληνικής κρίσης στην πεζογραφία 2010-2016Μυθοπλασία- ιδεολογία και ιστορική πραγματικότηταraquo Επόπτρια Ιωάννα Ναούμ(2021)

3 ΒάσωΘεολόγουlaquoΤοανέκδοτοέργοτουΘράσουΚαστανάκηraquoΕπόπτριαΜαίρηΜικέ(2018)

4 ΜαρίαΑποστολίδουlaquoΤοζήτηματουκακούστηνελληνικήπεζογραφίααπότηγενιάτου1880έωςτηγενιάτου1920raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2019)

5 Κοσμάς Κοψάρης laquoΌψεις της επίδρασης της γενιάς του rsquo20 στη γενιά του rsquo70raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2018)

6 Riccardo Valente laquoEvidence based GEO-DARM (Data and Archaeological researchManagement)modelformulti-userdatasharingraquoPolitecnicodiMilano(2017)[ΜετάαπόπρότασητηςεπόπτριαςτηςδιατριβήςκαθRaffaelaBrumanaκαισεσυνεργασίαμε τουςκαθPPergola (CNRS)και IanBaiff (DurhamUniversity) ησυμμετοχήμουστηναξιολόγησητηςωςεξωτερικόμέλοςτηςεπιτροπήςεστιάστηκεστακεφάλαια3και4πουαφορούσαντηνκατασκευήτηςταυτότηταςκαιζητήματαφιλοσοφίαςκαιαρχαιολογίας]httpsbeepmetidpolimiitwebabcphdreviews

7 ΒασιλικήΤσάκνηlaquoΓλώσσακαιύφοςσταελληνόγλωσσαποιήματατουΚΚαβάφηορόλος συγκεκριμένων γλωσσικών και υφολογικών στοιχείων στη συγκάλυψη τηνυποβολή ή και την αποκάλυψη του φύλου και στη διερεύνηση των σχέσεων τωνφύλωνraquoΕπόπτηςΓΚεχαγιόγλου(2016)

8 ΒασιλικήΓΤσιρέβελουlaquoΜοντερνισμόςκαιΜετάφρασηΗπερίπτωσητουTSEliotστηνΕλλάδαraquo(1933-1974)raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2015)

9 ΚωνσταντίνοςΦρουζάκης laquoΓ Γεραλής μια όψιμηφωνή του νεοσυμβολισμού στηνπρώτημεταπολεμικήγενιάraquo(2011)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(κύριαεπιβλέπουσα)

1 Μαρία Γεωργιάδου laquoΜύθοι και στερεότυπα της ανδρικής πορνείας στη σύγχρονηνεοελληνικήπεζογραφίαraquo(2018)

2 ΕλένηΜατσούκη laquoΑμαρτίεςγονέωνηλογοτεχνίακαθρέφτηςτηςοικογένειαςστηνπεζογραφίατου21ουαιώναraquo(2018)

3 Μαίρη Κλιγκάτση laquoΠοιητικές ανακατασκευές της Εύας στη σύγχρονη νεοελληνικήποίησηraquo(2018)

4 Μαρία-ΑθανασίαΚόσσυβαlaquoΗφθίσηωςνόσοςπάθουςΛογοτεχνικέςμεταφορέςτηςφυματίωσηςσεγυναικείουςχαρακτήρεςαπότηνηθογραφίαστομεσοπόλεμοraquo(2018)

20

5 Στέφανος Κυριακού laquoΗ αντοχή της ψυχανάλυσης Το μυθιστορηματικό έργο τηςΆντζελαςΔημητρακάκηraquo(2018)

6 ΚαλλιόπηΣεφεριάδουlaquoΟΚΚαρυωτάκηςκαιτοείδωλοτουεθνικούποιητήraquo(2018)7 Μαρκία Λιάπη laquoΟ μύθος της γυναικότητας στη γυναικεία μεταϋπερρεαλιστική

ποίησηraquo(2017)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 ΣτυλιανήΣταματίουlaquoΛογοτεχνικέςφιλολογικέςκαικαλλιτεχνικέςσυνεργασίεςστηνεφημερίδαΔημοκρατία(1923-1927)Αποδελτίωσηκαικριτικήαποτίμησηraquo(2017)

2 ΑλεξάνδραΓερακίνηlaquoΗπόλητωνΑθηνώνστηλογοτεχνίατηςκρίσηςraquo(2017)3 Δήμητρα Κιτσίνου laquoΤρόποι αναπαράστασης του καλλιτεχνικού πορτρέτου σε

πεζογραφικάέργατηςπεριόδου1983-2004raquo(2017)4 ΓιώργοςΠοιμενίδης laquoΌψεις της αναπαράστασης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας στο

έργοτουΓιώργουΙωάννουraquo(2016)5 ΠαντελήςΖεμπίληςlaquoΤοπεριοδικόταΝέαΕλληνικάτουΡένουΑποστολίδηraquo(2016)6 Maryna Nazarenco laquoΗ ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του Μεσοπολέμου η

ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου τηςνεοτερικότηταςraquo(2016)

7 ΣοφίαΟικονομίδουlaquoΗπρόσληψητουΚΠΚαβάφηστογερμανόφωνοχώροraquo(2015)8 Otildezlem Kardas laquoΗ παρουσία της Κωνσταντινούπολης σε Έλληνες πεζογράφουςraquo

(2015)9 ΑντιγόνηΝικολέτουlaquoΑλέξανδροςΜάτσαςΆπανταΠοιήματαΦιλολογικήεπιμέλειαraquo

(2015)10 ΙωάνναΠαπάκηlaquoΤοάστυσεμυθιστορήματατηςΣώτηςΤριανταφύλλουraquo(2015)11 ΙωάννηςΒαγγελοκώστας laquoΜάναείσεσύήύαιναΑναπαραστάσειςτηςμητρικής

ταυτότηταςσεπεζογραφικάκείμενατωνΤαχτσήΜάτεσιΔημητρίουΚαρυστιάνηraquo(2015)

12 Αικατερίνη Γιαννοπούλου laquoΟ αρχαίος ελληνικός μύθος στην ποίηση του Δ ΠΠαπαδίτσαraquo(2014)

13 ΔέσποιναΜπισχινιώτηlaquoΣεξουαλικότητασχέσειςεξουσίαςκαισωματικέςεν-γραφέςσεπεζογραφικάκείμενατηςδεκαετίαςτου1920raquo(2014)

14 MrsuljaJordankalaquoOΚΠΚαβάφηςκαιημεταποικιακήθεωρίαraquo(2014)15 Γεώργιος Καλογήρου laquoΠαράλληλες διαδρομές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς

ΠοίησηκαιγλώσσαστοέργοτουΝίκουΚαρούζουκαιτουΜιχάληΚατσαρούraquo(2013)16 Αναστασία Χαλκιά laquoΑναπαραστάσεις της μητέρας σε μοντερνιστικά και

μεταμοντερνιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα Η κόρη συγγραφέας και ηεπαναδιαπραγμάτευσητωνσχέσεωνμετημητέραraquo(2013)

17 Ειρήνη-Ιωάννα Σάμιτα laquoΜορφές της βίας και σωματικές εν-γραφές Α ΦραγκιάςΛοιμός(1972)καιΔΔημητριάδηςΠεθαίνωΣανΧώρα(1979)raquo(2012)

18 Κώστας Δρουγαλάς laquoΜελαγχολία στην άκρη της πόλης Η μελαγχολία σταμυθιστορήματατηςΣΤριανταφύλλουraquo(2012)

19 Μαρία Μπεχλιβάνου laquoΑπό το χαρτί στην οθόνη Ζητήματα της ηλεκτρονικήςλογοτεχνίαςraquo(2012)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(MASTER)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών

bull Dana Taligova laquoΗ εναλλακτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα (ΚαστοριάδηςΦωτόπουλοςBookchin)raquo(2009)

bull CorneliaTogealaquoΗαίσθησητουτοπίουστονFreacutedeacutericBoissonasraquo(2008)bull RamziToumalaquoΗχρήσητωνgreeklishraquo(2007)

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

18

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΕΡΓΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣΤΜΗΜΑΝΕΩΝΕΛΛΗΝΙΚΩΝ(1998-2011)

ΜΑΘΗΜΑΤΑΓΛΩΣΣΑΣΚΑΙΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ(BACHELOR)Εισαγωγήστηνεκμάθησητηςγλώσσαςασκήσειςπροφορικήςκαιγραπτήςέκφρασης(επίπεδοΙκαιΙΙ)Τεχνικέςμετάφρασης(ελληνικά-γαλλικάmiddotθέμαευθύκαιαντίστροφο)ΜΑΘΗΜΑΤΑΙΣΤΟΡΙΑΣΤΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣΙστορίατηςνεοελληνικήςλογοτεχνίαςΤεχνικέςανάλυσηςλογοτεχνικώνκειμένων(Explicationdestextes)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΜΑΘΗΜΑΤΑΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)ΤεχνικέςτηςγραπτήςέκφρασηςΔοκίμιο(Dissertation)(2004-2011)ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑΣΕΜΙΝΑΡΙΑΣΥΓΧΡΟΝΗΣΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ(MASTER)Tομοτίβοτηςμεταμφίεσηςστηνεοελληνικήλογοτεχνία(σεσυνεργασίακαιμετοτμήμαΣπουδώνΦύλουEacutetudesGenre)(χειμερινόεξάμηνο2004-2005)ΤοφανταστικόστοιχείοστονΠαπαδιαμάντητονΚαβάφηκαιτονΚαραγάτση(χειμερινόεξάμηνο2002-2003)ΟθάνατοςτωννέωνστηνποίησητουΚΠΚαβάφη(εαρινόεξάμηνο2001-2002)ΗερωτικήαλληλογραφίαΣεφέρηΕγγονόπουλουΠΔέλτα(χειμερινόεξάμηνο2010-2011)Κινηματογράφοςκαιλογοτεχνία(χειμερινόεξάμηνο2009-2010)Μοιραίεςγυναίκεςστηννεοελληνικήλογοτεχνία(ΑρχαιότηταΠαλαιάκαιΚαινήΔιαθήκη)(εαρινόεξάμηνο2008-2009)Τριαντάφυλλα και ρόδα Η γενιά του είκοσι και η ποίηση του μεσοπολέμου (Άγρας ΦιλύραςΚαρυωτάκης)(χειμερινόεξάμηνο2006-2007)Τοεπιστολικόμυθιστόρημα(χειμερινόεξάμηνο2005-2006)Ηπόλησεσύγχροναελληνικάκείμενα(χειμερινόεξάμηνο2003-2004)Ηεικόνατουάλλουγυναικείεςποιητικέςφωνές(εαρινόεξάμηνο2003-2004)

19

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών

1 Δέσποινα Μπισχινιώτη laquoΕγγραφές του βίαιου θανάτου στη σύγχρονη ελληνικήπεζογραφία ζητήματα γραφής αναπαράστασης και ιδεολογικής λειτουργίαςraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

2 ΓιώργοςΠοιμενίδηςlaquoΣεξουαλικότητακαιπολιτικήστημεταπολιτευτικήπεζογραφίαraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 Μαρία Σιδέρη laquoΣωματικότητα και ταυτότητα στην αρχειακή έρευνα το σώμα ωςεργαλείοτεκμηρίωσηςκαιαρχείοraquoΕπόπτριαΑγγελικήΑυγητίδουΤμήμαΕικαστικώνκαιΕφαρμοσμένωνΤεχνώνΣχολήΚαλώνΤεχνώνΠανεπιστήμιοΔυτικήςΜακεδονίας(2021)

2 Παυλίνα Εξαδακτύλου laquoΌψεις της ελληνικής κρίσης στην πεζογραφία 2010-2016Μυθοπλασία- ιδεολογία και ιστορική πραγματικότηταraquo Επόπτρια Ιωάννα Ναούμ(2021)

3 ΒάσωΘεολόγουlaquoΤοανέκδοτοέργοτουΘράσουΚαστανάκηraquoΕπόπτριαΜαίρηΜικέ(2018)

4 ΜαρίαΑποστολίδουlaquoΤοζήτηματουκακούστηνελληνικήπεζογραφίααπότηγενιάτου1880έωςτηγενιάτου1920raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2019)

5 Κοσμάς Κοψάρης laquoΌψεις της επίδρασης της γενιάς του rsquo20 στη γενιά του rsquo70raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2018)

6 Riccardo Valente laquoEvidence based GEO-DARM (Data and Archaeological researchManagement)modelformulti-userdatasharingraquoPolitecnicodiMilano(2017)[ΜετάαπόπρότασητηςεπόπτριαςτηςδιατριβήςκαθRaffaelaBrumanaκαισεσυνεργασίαμε τουςκαθPPergola (CNRS)και IanBaiff (DurhamUniversity) ησυμμετοχήμουστηναξιολόγησητηςωςεξωτερικόμέλοςτηςεπιτροπήςεστιάστηκεστακεφάλαια3και4πουαφορούσαντηνκατασκευήτηςταυτότηταςκαιζητήματαφιλοσοφίαςκαιαρχαιολογίας]httpsbeepmetidpolimiitwebabcphdreviews

7 ΒασιλικήΤσάκνηlaquoΓλώσσακαιύφοςσταελληνόγλωσσαποιήματατουΚΚαβάφηορόλος συγκεκριμένων γλωσσικών και υφολογικών στοιχείων στη συγκάλυψη τηνυποβολή ή και την αποκάλυψη του φύλου και στη διερεύνηση των σχέσεων τωνφύλωνraquoΕπόπτηςΓΚεχαγιόγλου(2016)

8 ΒασιλικήΓΤσιρέβελουlaquoΜοντερνισμόςκαιΜετάφρασηΗπερίπτωσητουTSEliotστηνΕλλάδαraquo(1933-1974)raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2015)

9 ΚωνσταντίνοςΦρουζάκης laquoΓ Γεραλής μια όψιμηφωνή του νεοσυμβολισμού στηνπρώτημεταπολεμικήγενιάraquo(2011)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(κύριαεπιβλέπουσα)

1 Μαρία Γεωργιάδου laquoΜύθοι και στερεότυπα της ανδρικής πορνείας στη σύγχρονηνεοελληνικήπεζογραφίαraquo(2018)

2 ΕλένηΜατσούκη laquoΑμαρτίεςγονέωνηλογοτεχνίακαθρέφτηςτηςοικογένειαςστηνπεζογραφίατου21ουαιώναraquo(2018)

3 Μαίρη Κλιγκάτση laquoΠοιητικές ανακατασκευές της Εύας στη σύγχρονη νεοελληνικήποίησηraquo(2018)

4 Μαρία-ΑθανασίαΚόσσυβαlaquoΗφθίσηωςνόσοςπάθουςΛογοτεχνικέςμεταφορέςτηςφυματίωσηςσεγυναικείουςχαρακτήρεςαπότηνηθογραφίαστομεσοπόλεμοraquo(2018)

20

5 Στέφανος Κυριακού laquoΗ αντοχή της ψυχανάλυσης Το μυθιστορηματικό έργο τηςΆντζελαςΔημητρακάκηraquo(2018)

6 ΚαλλιόπηΣεφεριάδουlaquoΟΚΚαρυωτάκηςκαιτοείδωλοτουεθνικούποιητήraquo(2018)7 Μαρκία Λιάπη laquoΟ μύθος της γυναικότητας στη γυναικεία μεταϋπερρεαλιστική

ποίησηraquo(2017)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 ΣτυλιανήΣταματίουlaquoΛογοτεχνικέςφιλολογικέςκαικαλλιτεχνικέςσυνεργασίεςστηνεφημερίδαΔημοκρατία(1923-1927)Αποδελτίωσηκαικριτικήαποτίμησηraquo(2017)

2 ΑλεξάνδραΓερακίνηlaquoΗπόλητωνΑθηνώνστηλογοτεχνίατηςκρίσηςraquo(2017)3 Δήμητρα Κιτσίνου laquoΤρόποι αναπαράστασης του καλλιτεχνικού πορτρέτου σε

πεζογραφικάέργατηςπεριόδου1983-2004raquo(2017)4 ΓιώργοςΠοιμενίδης laquoΌψεις της αναπαράστασης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας στο

έργοτουΓιώργουΙωάννουraquo(2016)5 ΠαντελήςΖεμπίληςlaquoΤοπεριοδικόταΝέαΕλληνικάτουΡένουΑποστολίδηraquo(2016)6 Maryna Nazarenco laquoΗ ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του Μεσοπολέμου η

ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου τηςνεοτερικότηταςraquo(2016)

7 ΣοφίαΟικονομίδουlaquoΗπρόσληψητουΚΠΚαβάφηστογερμανόφωνοχώροraquo(2015)8 Otildezlem Kardas laquoΗ παρουσία της Κωνσταντινούπολης σε Έλληνες πεζογράφουςraquo

(2015)9 ΑντιγόνηΝικολέτουlaquoΑλέξανδροςΜάτσαςΆπανταΠοιήματαΦιλολογικήεπιμέλειαraquo

(2015)10 ΙωάνναΠαπάκηlaquoΤοάστυσεμυθιστορήματατηςΣώτηςΤριανταφύλλουraquo(2015)11 ΙωάννηςΒαγγελοκώστας laquoΜάναείσεσύήύαιναΑναπαραστάσειςτηςμητρικής

ταυτότηταςσεπεζογραφικάκείμενατωνΤαχτσήΜάτεσιΔημητρίουΚαρυστιάνηraquo(2015)

12 Αικατερίνη Γιαννοπούλου laquoΟ αρχαίος ελληνικός μύθος στην ποίηση του Δ ΠΠαπαδίτσαraquo(2014)

13 ΔέσποιναΜπισχινιώτηlaquoΣεξουαλικότητασχέσειςεξουσίαςκαισωματικέςεν-γραφέςσεπεζογραφικάκείμενατηςδεκαετίαςτου1920raquo(2014)

14 MrsuljaJordankalaquoOΚΠΚαβάφηςκαιημεταποικιακήθεωρίαraquo(2014)15 Γεώργιος Καλογήρου laquoΠαράλληλες διαδρομές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς

ΠοίησηκαιγλώσσαστοέργοτουΝίκουΚαρούζουκαιτουΜιχάληΚατσαρούraquo(2013)16 Αναστασία Χαλκιά laquoΑναπαραστάσεις της μητέρας σε μοντερνιστικά και

μεταμοντερνιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα Η κόρη συγγραφέας και ηεπαναδιαπραγμάτευσητωνσχέσεωνμετημητέραraquo(2013)

17 Ειρήνη-Ιωάννα Σάμιτα laquoΜορφές της βίας και σωματικές εν-γραφές Α ΦραγκιάςΛοιμός(1972)καιΔΔημητριάδηςΠεθαίνωΣανΧώρα(1979)raquo(2012)

18 Κώστας Δρουγαλάς laquoΜελαγχολία στην άκρη της πόλης Η μελαγχολία σταμυθιστορήματατηςΣΤριανταφύλλουraquo(2012)

19 Μαρία Μπεχλιβάνου laquoΑπό το χαρτί στην οθόνη Ζητήματα της ηλεκτρονικήςλογοτεχνίαςraquo(2012)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(MASTER)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών

bull Dana Taligova laquoΗ εναλλακτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα (ΚαστοριάδηςΦωτόπουλοςBookchin)raquo(2009)

bull CorneliaTogealaquoΗαίσθησητουτοπίουστονFreacutedeacutericBoissonasraquo(2008)bull RamziToumalaquoΗχρήσητωνgreeklishraquo(2007)

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

19

ΕΠΟΠΤΕΙΑΕΡΓΑΣΙΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών

1 Δέσποινα Μπισχινιώτη laquoΕγγραφές του βίαιου θανάτου στη σύγχρονη ελληνικήπεζογραφία ζητήματα γραφής αναπαράστασης και ιδεολογικής λειτουργίαςraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

2 ΓιώργοςΠοιμενίδηςlaquoΣεξουαλικότητακαιπολιτικήστημεταπολιτευτικήπεζογραφίαraquo(αναμενόμενηυποστήριξη2019)

Εποπτείαδιδακτορικώνδιατριβών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 Μαρία Σιδέρη laquoΣωματικότητα και ταυτότητα στην αρχειακή έρευνα το σώμα ωςεργαλείοτεκμηρίωσηςκαιαρχείοraquoΕπόπτριαΑγγελικήΑυγητίδουΤμήμαΕικαστικώνκαιΕφαρμοσμένωνΤεχνώνΣχολήΚαλώνΤεχνώνΠανεπιστήμιοΔυτικήςΜακεδονίας(2021)

2 Παυλίνα Εξαδακτύλου laquoΌψεις της ελληνικής κρίσης στην πεζογραφία 2010-2016Μυθοπλασία- ιδεολογία και ιστορική πραγματικότηταraquo Επόπτρια Ιωάννα Ναούμ(2021)

3 ΒάσωΘεολόγουlaquoΤοανέκδοτοέργοτουΘράσουΚαστανάκηraquoΕπόπτριαΜαίρηΜικέ(2018)

4 ΜαρίαΑποστολίδουlaquoΤοζήτηματουκακούστηνελληνικήπεζογραφίααπότηγενιάτου1880έωςτηγενιάτου1920raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2019)

5 Κοσμάς Κοψάρης laquoΌψεις της επίδρασης της γενιάς του rsquo20 στη γενιά του rsquo70raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2018)

6 Riccardo Valente laquoEvidence based GEO-DARM (Data and Archaeological researchManagement)modelformulti-userdatasharingraquoPolitecnicodiMilano(2017)[ΜετάαπόπρότασητηςεπόπτριαςτηςδιατριβήςκαθRaffaelaBrumanaκαισεσυνεργασίαμε τουςκαθPPergola (CNRS)και IanBaiff (DurhamUniversity) ησυμμετοχήμουστηναξιολόγησητηςωςεξωτερικόμέλοςτηςεπιτροπήςεστιάστηκεστακεφάλαια3και4πουαφορούσαντηνκατασκευήτηςταυτότηταςκαιζητήματαφιλοσοφίαςκαιαρχαιολογίας]httpsbeepmetidpolimiitwebabcphdreviews

7 ΒασιλικήΤσάκνηlaquoΓλώσσακαιύφοςσταελληνόγλωσσαποιήματατουΚΚαβάφηορόλος συγκεκριμένων γλωσσικών και υφολογικών στοιχείων στη συγκάλυψη τηνυποβολή ή και την αποκάλυψη του φύλου και στη διερεύνηση των σχέσεων τωνφύλωνraquoΕπόπτηςΓΚεχαγιόγλου(2016)

8 ΒασιλικήΓΤσιρέβελουlaquoΜοντερνισμόςκαιΜετάφρασηΗπερίπτωσητουTSEliotστηνΕλλάδαraquo(1933-1974)raquoΕπόπτηςΔΚαργιώτηςΠανεπιστήμιοΙωαννίνων(2015)

9 ΚωνσταντίνοςΦρουζάκης laquoΓ Γεραλής μια όψιμηφωνή του νεοσυμβολισμού στηνπρώτημεταπολεμικήγενιάraquo(2011)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(κύριαεπιβλέπουσα)

1 Μαρία Γεωργιάδου laquoΜύθοι και στερεότυπα της ανδρικής πορνείας στη σύγχρονηνεοελληνικήπεζογραφίαraquo(2018)

2 ΕλένηΜατσούκη laquoΑμαρτίεςγονέωνηλογοτεχνίακαθρέφτηςτηςοικογένειαςστηνπεζογραφίατου21ουαιώναraquo(2018)

3 Μαίρη Κλιγκάτση laquoΠοιητικές ανακατασκευές της Εύας στη σύγχρονη νεοελληνικήποίησηraquo(2018)

4 Μαρία-ΑθανασίαΚόσσυβαlaquoΗφθίσηωςνόσοςπάθουςΛογοτεχνικέςμεταφορέςτηςφυματίωσηςσεγυναικείουςχαρακτήρεςαπότηνηθογραφίαστομεσοπόλεμοraquo(2018)

20

5 Στέφανος Κυριακού laquoΗ αντοχή της ψυχανάλυσης Το μυθιστορηματικό έργο τηςΆντζελαςΔημητρακάκηraquo(2018)

6 ΚαλλιόπηΣεφεριάδουlaquoΟΚΚαρυωτάκηςκαιτοείδωλοτουεθνικούποιητήraquo(2018)7 Μαρκία Λιάπη laquoΟ μύθος της γυναικότητας στη γυναικεία μεταϋπερρεαλιστική

ποίησηraquo(2017)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 ΣτυλιανήΣταματίουlaquoΛογοτεχνικέςφιλολογικέςκαικαλλιτεχνικέςσυνεργασίεςστηνεφημερίδαΔημοκρατία(1923-1927)Αποδελτίωσηκαικριτικήαποτίμησηraquo(2017)

2 ΑλεξάνδραΓερακίνηlaquoΗπόλητωνΑθηνώνστηλογοτεχνίατηςκρίσηςraquo(2017)3 Δήμητρα Κιτσίνου laquoΤρόποι αναπαράστασης του καλλιτεχνικού πορτρέτου σε

πεζογραφικάέργατηςπεριόδου1983-2004raquo(2017)4 ΓιώργοςΠοιμενίδης laquoΌψεις της αναπαράστασης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας στο

έργοτουΓιώργουΙωάννουraquo(2016)5 ΠαντελήςΖεμπίληςlaquoΤοπεριοδικόταΝέαΕλληνικάτουΡένουΑποστολίδηraquo(2016)6 Maryna Nazarenco laquoΗ ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του Μεσοπολέμου η

ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου τηςνεοτερικότηταςraquo(2016)

7 ΣοφίαΟικονομίδουlaquoΗπρόσληψητουΚΠΚαβάφηστογερμανόφωνοχώροraquo(2015)8 Otildezlem Kardas laquoΗ παρουσία της Κωνσταντινούπολης σε Έλληνες πεζογράφουςraquo

(2015)9 ΑντιγόνηΝικολέτουlaquoΑλέξανδροςΜάτσαςΆπανταΠοιήματαΦιλολογικήεπιμέλειαraquo

(2015)10 ΙωάνναΠαπάκηlaquoΤοάστυσεμυθιστορήματατηςΣώτηςΤριανταφύλλουraquo(2015)11 ΙωάννηςΒαγγελοκώστας laquoΜάναείσεσύήύαιναΑναπαραστάσειςτηςμητρικής

ταυτότηταςσεπεζογραφικάκείμενατωνΤαχτσήΜάτεσιΔημητρίουΚαρυστιάνηraquo(2015)

12 Αικατερίνη Γιαννοπούλου laquoΟ αρχαίος ελληνικός μύθος στην ποίηση του Δ ΠΠαπαδίτσαraquo(2014)

13 ΔέσποιναΜπισχινιώτηlaquoΣεξουαλικότητασχέσειςεξουσίαςκαισωματικέςεν-γραφέςσεπεζογραφικάκείμενατηςδεκαετίαςτου1920raquo(2014)

14 MrsuljaJordankalaquoOΚΠΚαβάφηςκαιημεταποικιακήθεωρίαraquo(2014)15 Γεώργιος Καλογήρου laquoΠαράλληλες διαδρομές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς

ΠοίησηκαιγλώσσαστοέργοτουΝίκουΚαρούζουκαιτουΜιχάληΚατσαρούraquo(2013)16 Αναστασία Χαλκιά laquoΑναπαραστάσεις της μητέρας σε μοντερνιστικά και

μεταμοντερνιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα Η κόρη συγγραφέας και ηεπαναδιαπραγμάτευσητωνσχέσεωνμετημητέραraquo(2013)

17 Ειρήνη-Ιωάννα Σάμιτα laquoΜορφές της βίας και σωματικές εν-γραφές Α ΦραγκιάςΛοιμός(1972)καιΔΔημητριάδηςΠεθαίνωΣανΧώρα(1979)raquo(2012)

18 Κώστας Δρουγαλάς laquoΜελαγχολία στην άκρη της πόλης Η μελαγχολία σταμυθιστορήματατηςΣΤριανταφύλλουraquo(2012)

19 Μαρία Μπεχλιβάνου laquoΑπό το χαρτί στην οθόνη Ζητήματα της ηλεκτρονικήςλογοτεχνίαςraquo(2012)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(MASTER)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών

bull Dana Taligova laquoΗ εναλλακτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα (ΚαστοριάδηςΦωτόπουλοςBookchin)raquo(2009)

bull CorneliaTogealaquoΗαίσθησητουτοπίουστονFreacutedeacutericBoissonasraquo(2008)bull RamziToumalaquoΗχρήσητωνgreeklishraquo(2007)

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

20

5 Στέφανος Κυριακού laquoΗ αντοχή της ψυχανάλυσης Το μυθιστορηματικό έργο τηςΆντζελαςΔημητρακάκηraquo(2018)

6 ΚαλλιόπηΣεφεριάδουlaquoΟΚΚαρυωτάκηςκαιτοείδωλοτουεθνικούποιητήraquo(2018)7 Μαρκία Λιάπη laquoΟ μύθος της γυναικότητας στη γυναικεία μεταϋπερρεαλιστική

ποίησηraquo(2017)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

1 ΣτυλιανήΣταματίουlaquoΛογοτεχνικέςφιλολογικέςκαικαλλιτεχνικέςσυνεργασίεςστηνεφημερίδαΔημοκρατία(1923-1927)Αποδελτίωσηκαικριτικήαποτίμησηraquo(2017)

2 ΑλεξάνδραΓερακίνηlaquoΗπόλητωνΑθηνώνστηλογοτεχνίατηςκρίσηςraquo(2017)3 Δήμητρα Κιτσίνου laquoΤρόποι αναπαράστασης του καλλιτεχνικού πορτρέτου σε

πεζογραφικάέργατηςπεριόδου1983-2004raquo(2017)4 ΓιώργοςΠοιμενίδης laquoΌψεις της αναπαράστασης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας στο

έργοτουΓιώργουΙωάννουraquo(2016)5 ΠαντελήςΖεμπίληςlaquoΤοπεριοδικόταΝέαΕλληνικάτουΡένουΑποστολίδηraquo(2016)6 Maryna Nazarenco laquoΗ ελληνική κοινωνία και λογοτεχνία του Μεσοπολέμου η

ανανεωτική τάση και το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα ως εκπροσώπου τηςνεοτερικότηταςraquo(2016)

7 ΣοφίαΟικονομίδουlaquoΗπρόσληψητουΚΠΚαβάφηστογερμανόφωνοχώροraquo(2015)8 Otildezlem Kardas laquoΗ παρουσία της Κωνσταντινούπολης σε Έλληνες πεζογράφουςraquo

(2015)9 ΑντιγόνηΝικολέτουlaquoΑλέξανδροςΜάτσαςΆπανταΠοιήματαΦιλολογικήεπιμέλειαraquo

(2015)10 ΙωάνναΠαπάκηlaquoΤοάστυσεμυθιστορήματατηςΣώτηςΤριανταφύλλουraquo(2015)11 ΙωάννηςΒαγγελοκώστας laquoΜάναείσεσύήύαιναΑναπαραστάσειςτηςμητρικής

ταυτότηταςσεπεζογραφικάκείμενατωνΤαχτσήΜάτεσιΔημητρίουΚαρυστιάνηraquo(2015)

12 Αικατερίνη Γιαννοπούλου laquoΟ αρχαίος ελληνικός μύθος στην ποίηση του Δ ΠΠαπαδίτσαraquo(2014)

13 ΔέσποιναΜπισχινιώτηlaquoΣεξουαλικότητασχέσειςεξουσίαςκαισωματικέςεν-γραφέςσεπεζογραφικάκείμενατηςδεκαετίαςτου1920raquo(2014)

14 MrsuljaJordankalaquoOΚΠΚαβάφηςκαιημεταποικιακήθεωρίαraquo(2014)15 Γεώργιος Καλογήρου laquoΠαράλληλες διαδρομές της Πρώτης Μεταπολεμικής Γενιάς

ΠοίησηκαιγλώσσαστοέργοτουΝίκουΚαρούζουκαιτουΜιχάληΚατσαρούraquo(2013)16 Αναστασία Χαλκιά laquoΑναπαραστάσεις της μητέρας σε μοντερνιστικά και

μεταμοντερνιστικά αυτοβιογραφικά κείμενα Η κόρη συγγραφέας και ηεπαναδιαπραγμάτευσητωνσχέσεωνμετημητέραraquo(2013)

17 Ειρήνη-Ιωάννα Σάμιτα laquoΜορφές της βίας και σωματικές εν-γραφές Α ΦραγκιάςΛοιμός(1972)καιΔΔημητριάδηςΠεθαίνωΣανΧώρα(1979)raquo(2012)

18 Κώστας Δρουγαλάς laquoΜελαγχολία στην άκρη της πόλης Η μελαγχολία σταμυθιστορήματατηςΣΤριανταφύλλουraquo(2012)

19 Μαρία Μπεχλιβάνου laquoΑπό το χαρτί στην οθόνη Ζητήματα της ηλεκτρονικήςλογοτεχνίαςraquo(2012)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(MASTER)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών

bull Dana Taligova laquoΗ εναλλακτική οργάνωση της κοινωνίας στην Ελλάδα (ΚαστοριάδηςΦωτόπουλοςBookchin)raquo(2009)

bull CorneliaTogealaquoΗαίσθησητουτοπίουστονFreacutedeacutericBoissonasraquo(2008)bull RamziToumalaquoΗχρήσητωνgreeklishraquo(2007)

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

21

bull Μαρία Ταλιούρα Ιστορία σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου και νεοελληνικήλογοτεχνία(2005)

bull HeacutelegraveneGianaddaΕλληνικήλαογραφία(2005)

Εποπτείαμεταπτυχιακώνεργασιών(ωςμέλοςτηςτριμελούςεπιτροπής)

bull EtienneCharriegraverelaquoΟΔιάβολοςενΤουρκίατουΣτέφανουΞένου(1851)ΑναπαραστάσειςτηςΠόλης-εικόνεςτουΟθωμανούraquo(2008)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

bull ΕπιτροπήαξιολόγησηςγιατηναπόκτησηΔιδακτικήςΕμπειρίαςνέωνΔιδακτόρωνΕΔΜΒ45(PostdocΕΛΚΕ)(Σεπτέμβριος2017)

bull ΕκλεγμένομέλοςτουΤομέαΜΝΕΣστηΓενικήΣυνέλευσητουΤμήματοςΦιλολογίας(2012-20142015-18)

bull ΕπιτροπήΑρχείουΝεοελληνικήςΛογοτεχνίας(2013-2018)bull Επιτροπή παραλαβής προμηθειών και διαπίστωσης καλής εκτέλεσης εργασιών (2013-

2014)bull ΕπιτροπήΚατατακτηρίωνΕξετάσεων(2011-2014)

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΕΜΠΕΙΡΙΑΚΑΙΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΓΕΝΕΥΗΣ(1998-2011)

bull Μέλοςτηςεξεταστικήςεπιτροπήςγιατουςορκωτούςμεταφραστές(2008-11)bull ΠροσαρμογήτουπρογράμματοςσπουδώντουΤμήματοςστηνευρωπαϊκήμεταρρύθμιση

τηςBologna(2004-11)bull ΕπιτροπήτουcolloquiumτουΤμήματος(2003-11)bull Επιτροπήγιατηνέγκρισητηςσυμμετοχήςτωνφοιτητώντουτμήματοςσταπρογράμματα

Erasmus(2001-11)bull Συντονίστριατουτμήματος(92008-22009)bull Σύνταξη προτάσεων επιχορηγήσεων προς το ΥΠΕΠΘ και ΥΠΟ (υποστήριξη τμημάτων

ΝέωνΕλληνικώντουεξωτερικού)(2000-2011)bull ΚινηματογραφικήΛέσχητουτμήματος(2000-2011)bull Οδηγόςσπουδώνκαιωρολόγιοπρόγραμμα(1999-2011)bull Ακαδημαϊκήσύμβουλοςφοιτητώντουτμήματος(1998-2011)bull Παραγγελίες βιβλίων κι ενημέρωση πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης στη Νεοελληνική

λογοτεχνίακαιφιλολογία(1998-2011)

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

22

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣΥΝΕΔΡΙΩΝΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝΚΑΙΗΜΕΡΙΔΩΝ

1 ΤελετήαναγόρευσηςτουκαθBertrandBouvierσεεπίτιμοδιδάκτοραΑΠΘμέλοςτηςοργανωτικήςεπιτροπής(Νοέμβριος2017)

2 Τελετή αναγόρευσης της Πόπης Πολέμη σε επίτιμη διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάιος2015)

3 Τελετή αναγόρευσης του Διονύση Καψάλη σε επίτιμο διδάκτορα ΑΠΘ μέλος τηςοργανωτικήςεπιτροπής(Μάρτιος2015)

4 Γ ΣεφέρηςΑπό τηνΣμύρνηστηνΠόλη ΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούπολης καιΕκπαιδευτήρια Μαντουλίδη (Κωνσταντινούπολη 20-2332014) μέλος τηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

5 150χρόνιαΚΠΚαβάφηςΖωγράφειοΛύκειοΚωνσταντινούποληςκαιΕκπαιδευτήριαΜαντουλίδη(Κωνσταντινούπολη11-1442013)μέλοςτηςεπιστημονικήςεπιτροπήςτουΜαθητικούσυνεδρίου

6 SamuelBaud-Bovy(1906-1986)neacuteohelleacutenisteethnomusicologuemusicien(Γενεύη24-25112006) Διεθνές Συνέδριο του Τμήματος Νέων Ελληνικών του ΠανεπιστήμιουΓενεύηςμέλοςτηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

7 Ροδανού θείον κάραhellipGenegraveve et la Gregravecemoderne Διεθνές Συνέδριο του ΤμήματοςΝέων Ελληνικών του Πανεπιστήμιου Γενεύης (Γενεύη 21-22112003) μέλος τηςεπιστημονικήςκαιτηςοργανωτικήςεπιτροπήςσεσυνεργασίαμετονΜΛασηθιωτάκηκαιτηνΑ-ΔΛαζαρίδου

8 Lrsquounique voyage de sa vie Autour de Geacuteorgios Vizyinos στρογγυλή τράπεζα με τονGDecorvet Α-Δ Λαζαρίδου Μ Λασηθιωτάκη στον κινηματογράφο CAC-Voltaire(Γενεύη152003)

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥΣΣΥΛΛΟΓΟΥΣΚΑΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣΟΜΑΔΕΣ

1 ΜέλοςτηςερευνητικήςομάδαςViMM(VirtualmultimodalMuseumCoordinationandsupport action for a european strategy on Virtual Museums and Digital CulturalHeritageOctober2016-March2019)

2 ΣύμβουλοςύληςτουεπιστημονικούπεριοδικούΦΙΛΟΛΟΓΟΣ(απότο2017κε)

3 ΜέλοςτηςΕλληνικήςΕταιρείαςΣυγκριτικήςΓραμματολογίας(απότο2012)

4 ΣεσυνεργασίαμετηΣτέλλαΣυλαίου(μεταδιδακτορικήερευνήτριαΤμήμαΕικαστικώνκαι Εφαρμοσμένων Τεχνών ΑΠΘ) και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη (ΑναπληρωτήΚαθηγητήΕπιστήμηςΥπολογιστώνΠΚ)κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΛΙΔΕΚ(γιατηνενίσχυσητωνμελώνΔΕΠκαιΕρευνητώντριώνκαιτηνπρομήθειαερευνητικούεξοπλισμούμεγάληςαξίας)μεθέμαlaquoΗΕυρωπαϊκήΛογοτεχνίαωςπηγήέμπνευσηςγιααφηγηματικέςαναπαραστάσειςμεικτήςπραγματικότηταςMRraquo2018

5 Σε συνεργασία με τους υποψήφιους διδάκτορες ΔέσποιναΜπισχινιώτη και ΓιώργοΠοιμενίδηκατάθεσηερευνητικήςπρότασηςΕΣΠΑ(ΕΔΒΜ34laquoΥποστήριξηερευνητώνμεέμφασηστουςνέουςερευνητέςraquoμεθέμαlaquoΑρχαιότηταΛογοτεχνίακαιΨηφιακέςαναπαραστάσειςraquo) 2016 Η πρόταση κατατάχθηκε στις επιλαχούσες καιβαθμολογήθηκεμε8865100

6 Σε συνεργασία με τους Μ Μικέ Μ Κανατσούλη και Α Λαμπρόπουλο κατάθεσηερευνητικήςπρότασηςστοΚοινωφελέςΊδρυμαΙΛάτσημετίτλοlaquoΠάσχονταΈμφυλαΣώματαστηΝεοελληνικήΛογοτεχνία(20όςαιων)raquo2013

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

23

7 ΜέλοςτηςεπιτροπήςγιαταΚρατικάΒραβείαΛογοτεχνικήςΜετάφρασηςΥπουργείοΠολιτισμού(2011-2012)

8 ΑναπληρωματικόμέλοςτηςΚΕΔΗΘ(ΚοινωφελήςεπιχείρησηΔήμουΘεσσαλονίκης)

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

24

ΑΝΑΛYΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑΤΗΣΕΡΕΥΝΑΣ

ΤαδημοσιεύματαΜ2ΠΕ1-4ΣΥ1ΠΡ1-3ολοκληρώθηκανκαιδημοσιεύτηκαντηντριετίααπότηνεκλογήμουστηβαθμίδατηςΕπίκουρηςκαθηγήτριαςκαιμετάΣτοδιάστημααυτόεκτόςαπότημονογραφίαμουγιατονΚαβάφησεμετάφρασησυνολικάεμπλούτισατοέργομουμε4επιπλέονάρθρα σε περιοδικά 1 άρθρο σε συλλογικό τόμο και 3 άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων μιαεπιμέλειαμετάφρασηςκαιέδωσασυνολικά16ομιλίες-διαλέξειςκατόπινπρόσκλησηςΤοερευνητικόμουέργοσυνίσταταισεελληνικέςκαιδιεθνείςδημοσιεύσειςκαιαρθρώνεταιγύρωαπότουςεξήςβασικούςάξονες

1) ΤοποιητικόέργοτουΚΠΚαβάφηηέννοιατουθανάτουστηνποίησήτουηδραστικήτουσχέσημετηναρχαιότηταμέσααπότιςεπιρροέςτουαπότηγαλλικήΠαρακμήηδιάδοσητουέργουτουσεπαγκόσμιακλίμακα

2) Τηναναπαράστασητουγυναικείου(είτεαυτόαφοράτηγυναικείαγραφήκαθαυτήείτεπιοσυγκεκριμένατιςβιβλικέςηρωίδες)στηνελληνικήλογοτεχνίαΟιμελέτεςμουαυτέςεπικεντρώνονταιστιςκειμενικέςεικόνεςτηςγυναίκαςωςέμφυλουΆλλουκαιδιαλέγονταιμεμεθόδουςκαιπροβληματικέςτηςΘεωρίαςΛογοτεχνίαςτωνΣπουδώνφύλουαλλάκαιτηςανθρωπολογίαςκαιτηςθεολογίαςεπιχειρώνταςναερμηνεύσουνκαιναπεριγράψουνσυχνάμεβάσηκαιτηφεμινιστικήκριτικήτιςαπρόβλεπτεςδιαδρομέςτουφαντασιακού

3) Την πρόσληψη της αρχαιότητας μέσα από νέες αναγνώσεις πολιτισμικών μύθων πουανοίγουνδίοδογιαδιάλογομεάλλεςεξωφιλολογικέςεπιστήμες

4) ΤηνεπιστολογραφίαΣταδημοσιεύματαμεθέματονεπιστολικόλόγοεπιχειρείταιμιαεκτου σύνεγγυς ανάγνωση που διερευνά ζητήματα ποιητικής στην προσωπικήαλληλογραφίατωνσυγγραφέωνκαιτωνποιητών

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

M1 Ο Κ Π Καβάφης και η Λογοτεχνία της Παρακμής μτφ Τιτίκα Καραβία ΑθήναGutenberg2018307σΗπαρούσαέκδοσημετάφρασηαπόταγαλλικάτηςμελέτηςμουγιατονΚαβάφηκαιτηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςσυνομιλεί με ταπιοπρόσφαταπορίσματατης ελληνικήςκυρίωςβιβλιογραφίαςαναθερμαίνοντας τησυζήτησηγύρωαπότις επιδράσειςπουκαθόρισανκαι διαμόρφωσαν τηνποιητική ιδιοσυγκρασία του Αλεξανδρινού Διατηρώντας το αρχικό πλάνο και την σειρά τωνκεφαλαίων έτσι όπως δομήθηκαν στην γαλλική τους εκδοχή (βλ 2 στην παρούσα σελίδα) ημελέτηαυτήεπικαιροποιείτοζήτηματουειδολογικούορισμούτηςΠαρακμήςαναλύονταςστηνεκτεταμένηεισαγωγήτουςόρουςμετουςοποίουςερμηνεύεταικαιαξιολογείταιτολογοτεχνικόκίνηματουγαλλικούfindesiegravecle

Μέσα από θεωρητικές και ιστορικές προσεγγίσεις αποδεικνύεται ότι το ρεύμα τηςΠαρακμής έτσι όπως διαμορφώνεται στη Γαλλία και διαχέεται στην Ευρώπη δεν ορίζεταιαποκλειστικάαπότηλατρείατουΩραίουήτουΝοσηρούαλλάπραγματεύεταιδυναμικάτησχέσημε την αρχαιότητα και την ιστορία Η επίμονη αυτή σχέση με την αρχαιότητα είτε αφοράαναγνωστικές πρακτικές είτε αφορά πειραματικές αναμετρήσεις με τη γραφήπεριγράφει καιερμηνεύειεντέλειένααπόταπρόσωπατηςνεωτερικότηταςκαιτηςμοντέρναςποιητικήςΚιενώ

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

25

ηπρόσληψητηςΠαρακμήςστηνηθογραφικήΕλλάδατουτέλουςτου19ουαιώναπαίρνειμάλλονηθικολογικέςαποχρώσειςστηνποίησητουΑλεξανδρινούανιχνεύεταιωςμιαζωντανήσχέσημετην σύγχρονη του ευρωπαϊκή λογοτεχνία από την οποία αντλεί θεματικές και μοτίβα πουεπαναξιολογούνκαιαναπροσδιορίζουντονπαγιωμένοιστορικόλόγοστηνποιητικήτέχνη

ΣτηνέκδοσηαυτήτημετάφρασητουκειμένουολοκλήρωσεηΤιτίκαΚαραβίαενώγιατιςμεταφράσεις των λογοτεχνικών κειμένων ποιημάτων ή πεζών καθώς και των ξένωνπαραθεμάτωνφέρωεγώτηνευθύνηΠροσαρμόζονταςτημελέτηστιςαπαιτήσειςτουελληνικούαναγνωστικούκοινού οι υποσημειώσεις εμπλουτίστηκανσυστηματικάμε ενδείξεις καισχόλιαπουκαθοδηγούντονΈλληνααναγνώστηστηνιστορίατηςγαλλικήςλογοτεχνίαςκαιεπισημαίνουναπρόβλεπτεςσυνάφειεςποιημάτωνκαιποιητώνΜετοίδιοπνεύμαηβιβλιογραφίαδιευρύνθηκεσημαντικά ενσωματώνονταςτιςκυριότερεςπρόσφατεςμελέτεςπουέχουνσχέσημετοθέμαήεπαναξιολογούνζητήματακαιθέσειςτηςπαλαιότερηςκαβαφικήςβιβλιογραφίας

M2LesfastesdelaDeacutecadencechezConstantinCavafy[ΗλάμψητηςΠαρακμήςστηνποίησητουΚαβάφη]ΑθήναΝεφέλη2008189σ

Σύντομηπεριγραφή

Η μονογραφία αυτή αποτελεί επεξεργασμένη εκδοχή της διδακτορικής διατριβής μου καιεκδόθηκε με την ειδική χορηγία του Πανεπιστημίου της Γενεύης για τις υψηλής ποιότηταςεργασίεςπουυποστηρίζονται

Η μελέτη αυτή εντάσσει τον ΚΠΚαβάφη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία του fin de siegravecle καιερμηνεύειτηνιστορικότητατηςποίησηςτουτόσοωςσύμπτωματηςποιητικήςιδιοφυΐαςτουόσοκαιωςέκτυποτωνευρύτερωνσυμφραζομένωντηςΜελετώνταςτοπαραγνωρισμένολογοτεχνικόκίνηματηςΠαρακμήςκαιεστιάζονταςστηνεπίμονηαναπαράστασητουαρχαίουκόσμουαπότουςεκπροσώπους της η μονογραφία αναδεικνύει θέματα και μοτίβα καβαφικής χροιάς τα οποίαεκτόςαπότηνιδεολογικήοικουμενικότητατηςποίησηςτουΑλεξανδρινούυποδηλώνουνκαιτηγόνιμηζύμωσήτουμεταποιητικάρεύματατηςεποχής

Στοπρώτομέρος της εργασίας εξετάζονται εμβληματικέςμυθικέςκαι ιστορικέςφυσιογνωμίεςγύρωαπότιςοποίεςαρθρώνονταικεντρικοίμύθοιτουΑισθητισμούαλλάαπαντώνταισποραδικάκαιστοπρώιμοκυρίωςέργοτουΚαβάφηηΣαλώμηοΟιδίποδαςηΣφίγγακάΣτηνκατηγορίααυτήεμπίπτεικαιοΙουλιανόςσύμβολοτυραννικήςαμφισημίαςγιατονποιητήκαικατrsquoεπέκτασηπροβολή του δικού του διχασμού ανάμεσα σε δύο κόσμους και δύο γλωσσικές ταυτότητεςΕπισημαίνονταςταμορφικάκαιυφολογικάδάνειααπόταξέναπρότυπαημονογραφίαφωτίζειτηνέννοιατουελληνισμούκαιτωνlaquoστοχαστικώνπροσαρμογώνraquoτηςστοκαβαφικόέργο

ΣτοδεύτερομέροςεξετάζονταιευρύτερεςθεματικέςτηςΠαρακμήςόπωςοθάνατοςτωναρχαίωνθεών ή η επικείμενη επέλαση των βαρβάρων Και τα δύο αυτά στοιχεία αποτελούν μοτίβαρομαντικήςκαιπαρνασσικήςπροέλευσηςταοποίακαθώςαναπλάθονταιαπότονΑισθητισμόαποβάλλουνκάθεειδυλλιακόστοιχείοαποτυπώνονταςτηνυπαρξιακήαγωνίατου findesiegravecleΣτοπλαίσιοαυτόητάσητωνποιητώντηςΠαρακμήςαλλάκαιτουΚαβάφηναταυτίζουντηντέχνη με τη laquoνεωτερικότητα του ερειπίουraquo εμφανίζεται απόλυτα συνδεδεμένη με τηνπροβληματικήτηςέσχατηςπτώσηςmiddotστηνπερίπτωσητωνκαβαφικώνlaquoΤάφωνraquoτοστοιχείοαυτόπαίρνειτηνμορφήμιαςουσιώδουςκαιυπερβατικήςποιητικήςπράξης

Αναλυτικήπερίληψη

Ημονογραφίααυτήέρχεταιναπροστεθείσεμίαήδηπληθωρικήβιβλιογραφίακαιθέτειεκνέουτο ερώτημα αν ο Καβάφης ανήκει στους ποιητές της Παρακμής Προκρίνει μια lsquoεπιτόπιαrsquoσυγκριτικήπροσέγγισητηςθεματολογίαςτουΑισθητισμούαπότημιακαιτηςμοναδικότηταςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότηνάλληΑποκλείοντας αρχικά τησυνάφεια τουΑισθητισμούμε τηνπεριρρέουσαατμόσφαιρατηςκαβαφικήςποίησηςμελετάτημεταρομαντικήαναπαράστασητηςαρχαιότηταςσυγκεκριμέναστηλογοτεχνίατηςΠαρακμήςστατέλητου19ουαιώναΓιατοσκοπόαυτόδιαλέγεταιμετηθεωρίακαιτηνέρευναπερίΠαρακμήςτουJeandePalacio

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

26

Ξεκινώντας από τα κλασικά στερεότυπα του Αισθητισμού το πρώτο μέρος της μονογραφίαςεξετάζειτακαβαφικάπρωτόλειαωςασκήσειςμαθητείαςπουαποπειρώνταινασυμπεριλάβουνπορτραίτα μοιραίων γυναικών Ενώ όμως το ύφος και η δομή των ποιημάτων αυτώνεναρμονίζονταιαπόλυταμεταρομαντικάπρότυπακάθεφοράτοκέντροβάρουςμετατοπίζεταιανεπαίσθητααπότηγυναικείαμορφήστηναινιγματικήφυσιογνωμίατουΣοφού

ΈτσιενώονεαρόςποιητήςκαταπιάνεταιμετοσχολιασμόκαιτηνμετάφρασησταελληνικάτηςΛάμιας του John Keats εν τέλει προσπερνά την κεντρική ηρωίδα κι εστιάζει στη μυστηριακήγοητεία του Απολλώνιου Με τον ίδιο τρόπο στο ποίημα Ο Οιδίπους η εν δυνάμει ερωτικήσκηνοθεσίαμετατρέπεταισεσκηνήφιλοσοφικήςενόρασηςόπουορόλοςτηςΣφίγγαςκαταλήγεινα φωτίζει την τραγική αυτογνωσία του ήρωα Ανατρέποντας έτσι έναν από τους κατεξοχήνεικαστικούς μύθους της Παρακμής η καβαφική ποίηση επιστρέφει μέσω των καθιερωμένωνσυμβολιστικώνμοτίβωνστηνδικήτηςπροβληματικήΠαρομοίωςότανοΚαβάφηςαποφασίζεινα ασχοληθεί με έναν από τους πλέον χαρακτηριστικούς μύθους της εποχής του αυτόν τηςΣαλώμης επιλέγει την πιο έκκεντρη εκδοχήτου η καβαφική έμπνευση καινοτομείσκηνοθετώνταςτοναποκεφαλισμόκαιτηνερωτικήαυτοθυσίατηςθρυλικήςχορεύτριαςγιαναεπιμείνειστουςλεπτούςχρωματισμούςτηςσκιαγράφησηςτουΣοφιστή

ΣτησυνέχειαηεργασίαεξετάζειτακαβαφικάποιήματαμεθέματηναυτοκρατορικήΡώμηκαιτασυγκρίνει με την αντίστοιχη ιδεολογική κατεύθυνση των Γάλλων ποιητών τηςΠαρακμής πουταυτίζουντοαδιέξοδότουςμετηναγωνία ενόςαιώναπουτελειώνειΕκείακριβώςηεργασίαεντοπίζει σημεία στα οποία ο Καβάφης διαφοροποιείται από τους συγχρόνους του Παρά τογεγονόςότιητεχνικήτηςέμπνευσηςμοιάζεικοινή(ψευδοϊστορικήχρήσητωνπηγώνφαντασιακήαπεικόνισηιστορικώνπροσώπων)ηθεματικήτουΑλεξανδρινούεπικεντρώνεταικαιεπιστρέφειστο μικρό και ασήμαντο ιστορικό γεγονός σε αντίθεση με τους ποιητές του Αισθητισμού πουπροβάλλουν σταθερά μεγαλόπνοες συνθέσεις παραφοράς και πάθους Στη μόνιμη τάση τωνΓάλλων ποιητών να αποκαταστήσουν τις πιο ακραίες ιστορικές στιγμές της ρωμαϊκήςαυτοκρατορίας ο Καβάφης απαντά με μία διαφορετική δυναμική ενώ η έμπνευση και ησκηνογραφία τωνποιημάτωντουμπορούνκάλλισταναθεωρηθούνδάνειααπό ξέναπρότυπα(κάτιπουαποδεικνύεταιάλλωστεκιαπότηναντιπαραβολήτωνκειμένων)ηεπεξεργασίατωνίδιων ακριβώς θεματικών πυρήνων αναδεικνύει μια εκ των ένδον διαφορετική λογοτεχνικήθεώρησηαπότηνιστορίατουΑντωνίουεξορίζεταιποιητικάηΚλεοπάτραενώαπότονμύθοτουΝέρωνα -απόλυτο σύμβολο της σύζευξης τέχνης και ζωής για τη λογοτεχνία της Παρακμής-σώζεταιστηνποίησητουΚαβάφημόνοηανάμνησητηςπλάνηςτηςνεότητάςτου

Από τα ιστορικά πρόσωπα της ύστερης αρχαιότητας ο Ιουλιανός αποτελεί ανεξάντλητη πηγήέμπνευσηςψευδοϊστορικώνμυθοπλασιώνΑυτήακριβώςηπλαστικότητάτουτονκαθιερώνειωςτον πλέον κρυπτικό και ταυτόχρονα τον πιο προσωπικό ήρωα της ποιητικής συνείδησης τουΚαβάφη Στο οικείο κεφάλαιο της εργασίας αναλύονται ποιητικά κείμενα τα οποίαπραγματεύονταιταίδιαιστορικάγεγονόταμετααντίστοιχαποιήματατουΚαβάφηΣτόχοςείναιεδώναερευνηθείσεβάθοςηκοινήστουςμενκαιστονδετεχνικήτουπαραθέματοςκαιναεξηγηθείπώς οι διαρκώς μεταλλασσόμενες αναγνώσεις κι ερμηνείες αποτυπώνονται και τελικάπαραμορφώνουντονκαθρέφτητουποιητικούσώματοςΌσοόμωςκιανοιποιητικοίτρόποιτηςμυθοποίησηςτουΙουλιανούαπότηνΠαρακμήκαιτονΚαβάφημοιάζουνπαράλληλοιητυπολογίατου καβαφικού ήρωα εκφράζει μια καινούρια ποιότητα λόγου βαθύτατα βιωματικού οκαβαφικόςΙουλιανόςδεναποτελείεύρημαγιαναεκφραστείρομαντικάηθεολογίαμιαςεποχήςσεσύγχυσηαλλάενσαρκώνειέναπρότυποζωής

ΠροεκτείνονταςαυτήτηνπροβληματικήοιλογοτέχνεςτηςΠαρακμήςπαλιννοστούνστοθέματουθανάτου των αρχαίων θεών επεμβαίνοντας ριζικά στο σενάριο της επιστροφής τους καιεισάγονταςστοντρόποαπεικόνισήςτουςτησάτιρακαιτηνειρωνείαΣτηνκαβαφικήθεολογίααντίθετα οι θεοί επιστρέφουν ως αισθησιακά φανερώματα του ύστερου ελληνισμού και ηνοσταλγία της επιστροφής τους καταργείται από το ζωντανό βίωμα της μνήμης τους ΣτουςαντίποδεςαυτήςτηςθεματικήςτηςφθοράςβρίσκεταιτοανακαινιστικόόραματωνΒαρβάρωνοιεκκωφαντικέςομοιότητεςανάμεσαστοποίηματουΛιθουανούποιητήOscardeMiloszlaquoCoupdegracircceraquoκαιτοκαβαφικόlaquoΠεριμένονταςτουςβαρβάρουςraquoαποδεικνύουντιςγόνιμεςζυμώσειςστο

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

27

ποιητικόπεριβάλλοντουΜεταρομαντισμούκαιερμηνεύουνμεκαινούριαστοιχείατιςθεατρικέςσυμβάσειςαυτούτουθεματικάlaquoανένταχτουraquoποιήματοςτουΚαβάφη

ΣτοτελευταίοκεφάλαιομελετάταιηοργάνωσηκαιηδομήτωνεπιτυμβίωνεπιγραμμάτωντουΚαβάφησεσχέσημετιςαντίστοιχεςποιητικέςσυνθέσειςτουΑισθητισμούκαιεπισημαίνεταιηκαινοτομία του εγχειρήματος να εκφράσει τη λογική του θανάτου μέσω της σιωπής τουακρωτηριασμένου ποιητικού κειμένου Εντάσσοντας τη μυθολογία του Καβάφη σε μιαλογοτεχνικήπαράδοσηλιγότερογνωστήαπrsquoότιτοκίνηματουΣυμβολισμούήτηνπαρνασσικήποίηση όχι μόνο δεν υποτιμάται η υποβλητικότητα της ποιητικής τουφωνής αλλά αντίθετατοποθετείταισεμιαευρύτερηευρωπαϊκήπροοπτικήηδραστικήνεωτερικότητατηςποίησήςτου

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

Sarah Ekdawi ldquoLes fastes de la Deacutecadence chez Constantin Cavafyrdquo Byzantine and Modern GreekStudiesVol36No2(2012)239-241

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΜιχάληςΤσιανίκαςlaquoΚαβάφηςΕντάσειςδια-φθοράςraquoJournalofModernGreekStudies(AustraliaandNewZealand)SpecialIssue(2017)σ306

2 Δημήτρης Δημηρούλης (επιμ) Κ Π ΚαβάφηςΤαΠοιήματα Δημοσιευμένα και Αδημοσίευτα ΑθήναGutenberg2017σ754

3 KaterinaKostioulaquoArtisticosmosesinCavafyspoetryTherepresentationofbeautyinthepoemOnboardshipraquoστοHenriTonnet(eacuted)MeacutelangesenlhonneurduprofesseurJacquesBouchardMontreacutealDelBusso2016σ118υποσημ32

4 Peter Jeffreys Reframing Decadence C P Cavafys Imaginary Portraits Ithaka and London CornellUniversityPress2015σ200219220225

5 Δημήτρης Παπανικολάου Σαν κι εμένα καμωμένοι Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική τηςσεξουαλικότηταςΑθήναΠατάκης2014σ56119287

6 ΕυφροσύνηΚωσταράΟΚαβάφηςκαιτοΑρχαίοΘέατροανέκδοτηδιδακτορικήδιατριβήΠανεπιστήμιοΠατρών 2014 σ 119 205 207 209 210 httpnemerteslisupatrasgrjspuibitstream1088992013Nimertis_Kostara28the29pdfημερομηνίαπροσπέλασης642018

7 Λένα ΑραμπατζίδουΤο διακείμενο του Αισθητισμού στην ποιητική του Κ Π Καβάφη ΘεσσαλονίκηΚυριακίδης2013σ1819132133134135283284

8 ΧρήστοςΠαπάζογλουΜετρικήκαιΑφήγησηΓιαμιασυστηματικήμετρικήκαιρυθμικήανάλυσητωνκαβαφικώνποιημάτωνΑθήναΜΙΕΤ2012σ36και545

9 Δημήτρης Παπανικολάου laquoΗ νέα φάσις του έρωτος Ο νεοτερικός λόγος της σεξολογίας και οΚαβάφηςraquoΗ νεοτερικότητα στη νεοελληνική λογοτεχνία και κριτική του 19ου και του 20ού αιώναΠρακτικά της ΙΒrsquo επιστημονικήςσυνάντησης τουΤομέαΜΝΕΣαφιερωμένηςστη μνήμη της ΣοφίαςΣκοπετέαΘεσσαλονίκηΣειράΕπιστημονικήςΕπετηρίδαςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςΤεύχοςΤμήματοςΦιλολογίαςΠερίοδοςΒ122010σ199

10 ΔημήτρηςΠαπανικολάουlaquoΟΚαβάφηςστον21οαιώναraquoTheBooksJournal4(2011)σ57

11 BruceFrierlaquoMakingHistoryPersonalConstantineCavafyandtheRiseofRomeraquoCPCavafyforum(2010) 1-46 httpswwwlsaumicheduUMICHmodgreekHomeWindow20to20Greek20CultureCP20Cavafy20ForumCPC_Frier_Makinghistorypersonalpdfσ3

12 PhilippeBorgeaudlaquoTrojanExcursionsARecurrentRitualfromXerxestoJulianraquoHistoryofReligions49(2010)339-353υποσημ13

13 ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-ΘεωρίαΖαχΣιαφλέκης(επιμ)AθήναGutenberg2011σ206

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

28

ΑΡΘΡΑΣΕΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΠΕ1 (Σε συνεργασία με τη Στέλλα Συλαίου και τον Γιώργο Παπαγιαννάκη)laquoLiteraryMyths inMixedRealityStoryTellingraquoFrontiers inDigitalHumanitis(2018)middotυπόδημοσίευση

ΜελετώνταςτονμύθοτηςΠομπηίαςπουεξαπλώνεταιωςλογοτεχνικήεπιδημίαστονμακρύ19οαιώνακαιμεβάσητονόροτουτουτεχνορομαντισμού(technoromanticism)τουRichardCoyneεπιχειρείταιμιασύνδεσητωνμεγάλωναφηγήσεωντου19ουαιώνακαιτηςσύγχρονηςεικονικήςπραγματικότητας Μεδεδομένο τοότι η λογοτεχνίαανασυστήνει το παρελθόνμε τρόποκαθολικότεροσεσχέση με την καθηλωμένη στα δεδομένα αναλυτική και επαληθεύσιμη σκέψη η παράλληλησυνύπαρξη ψηφιακής αναπαράστασης και λογοτεχνίας θα μπορούσε έτσι να συμπληρώσειεπιστρατεύοντας την φαντασία και την βιωματική ενσυναίσθηση ότι έχει από το χρόνοανεπίστρεπτα απολεσθεί Ως κειμενικά παραδείγματα χρησιμοποιούνται οι μυθιστορηματικέςαφηγήσειςτου19ουαιώνα(Bulwer-LyttonGautierJensen)γιατηνΠομπηία(ιστορικέςπόλεις)καιτοποίηματουΚαβάφηγιατηνΣαλώμη(ιστορικόπρόσωπο)σεαντιπαραβολήμεαντίστοιχεςπρόσφατες ψηφιακές αναπαραστάσεις και ερευνητικές προτάσεις στο χώρο της πολιτιστικήςκληρονομιάς

ΠΕ2 laquoΑπειθάρχητεςδοσοληψίεςμετηνποίησηraquoBooksJournal84(2018)86-87

Με αφορμή την ποιητική συλλογή της ΓεωργίαςΤριανταφυλλίδου με τίτλοΔανεικά ΑγύρισταΚίχλη2017στοάρθροαυτόεπιχειρείταιμιασύνδεσητηςποιητικήςτηςΤριανταφυλλίδουμετονορισμότηςγυναικείαςγραφήςέτσιόπωςτονκαθιέρωσετο1975ηHeacutelegraveneCixousΣύμφωναμετηCixous η γυναικεία γραφή αρθρώνεται γύρω από τρεις βασικούς άξονες το προνόμιο τηςπροφορικότητας(leprivilegravegedelavoix)τοπρονόμιοτουσώματος(leprivilegravegeducorps)καιτοπρονόμιοτηςανοιχτήςυποκειμενικότητας(leprivilegravegedelasubjectiviteacuteouverte)Κάτωαπόαυτότοπρίσματηςεξάρτησηςτηςγυναικείαςγραφήςαπότομητρικόένστικτοκαιτησωματικότηταη πρόσφατη ποιητική παραγωγή της Τριανταφυλλίδου ανατρέπει την παθητική αίσθηση τηςγυναικείαςγραφήςτηςπροηγούμενηςγενιάςκαιερμηνεύεταιεδώωςμιαδυναμικήτηςεπιθυμίαςηοποίαόσοκαιανασφυκτιάσε επαναληπτικάσχήματαlaquoοικιακότηταςraquoδιεκδικεί εντέλειτοδικαίωμάτηςόχιστονέρωταήτηναπώλειααλλάστην(ποιητική)δημιουργία

ΠΕ3 laquoBertrandBouvierΈναςεπιφανήςλόγιοςraquoΕλληνικά662(2016)7-27Το άρθρο αυτό αποτελεί τη γραπτή μορφή του τιμητικού λόγου που εκφωνήθηκε στηναναγόρευση σε επίτιμο διδάκτορα του Ελβετού καθηγητή Bertrand Bouvier το Νοέμβριο του2015ΕκτόςαπότακύριαβιογραφικάστοιχείαταοποίαπαρατίθενταισύμφωναμετοτυπικότοεγκώμιοεστιάζειστηνιδιαίτερησχέσηπουανέπτυξεοΕλβετόςνεοελληνιστήςμετηγλώσσακαιτονπολιτισμότηςνεώτερηςΕλλάδαςέχονταςωςαφετηρίατηνκλασικήγραμματείαΣτησυνέχειαπεριγράφεταιοτρόποςμετονοποίοησχέσηαυτήαποτυπώθηκεσεσημαίνουσεςμελέτεςυψηλούφιλολογικούκύρουςκυρίωςγιατηλογοτεχνίακαιτηδιανόησητου19ουαιώνα(ΑΚάλβοςΙΡΝερουλός)ΣεειδικόεπίμετροσυγκεντρώνεταικαιδημοσιεύεταιηαναλυτικήεργογραφίατουBBσε όλα τα επιστημονικά πεδία (Παλαιογραφία Θρησκειολογία Παπυρολογία ΝεοελληνικήΛογοτεχνίαΜετάφραση)ταοποίαυπηρέτησεπιστάστηδιάρκειατηςμακράςθητείαςτουσταελληνικάγράμματα

ΠΕ4 laquoΗνόσοςωςμεταφοράΗπερίπτωσητηςΜαρίαςΠολυδούρηraquoΠοιητική18(2016)267-274

ΜεβάσητηνπρόσφατηέκδοσητωνΑπάντωντηςΠολυδούρησεεπιμέλειατηςΧριστίναςΝτουνιάτο άρθρο αυτό επιχειρεί να ανακατασκευάσει την παραδεδομένη εικόνα της νεορομαντικήςΠολυδούρηΕκκινώνταςαπότηθεωρητικήθέσητηςΣούζανΣόνταγκπουμεταφέρειτηνοσολογία

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

29

στησύγχρονηκριτικήμαςπρόσληψητηςλογοτεχνίαςημελέτηαυτήεπιβεβαιώνειμέσααπόμίαεκτουσύνεγγυςανάγνωσητηδυναμικήαναμέτρησητηςποιήτριαςμετοαντικείμενότηςΑπότοατελές ρομαντικό πορτραίτο της θλιμένης μούσας του Καρυωτάκη και το αυτοοικτείρονκατακερματισμένοτηςσύμπανπροκύπτειμιανέαθεώρησητηςποίησήςτηςηοποίαπροτείνειναδιαβαστούν οι στίχοι της όχι σύμφωνα με τους κανόνες της ρομαντικής αυτοπάθειας και τηςγυναικείας ρέμβης αλλά αντίθετα με συνείδηση της προσωπικής γυναικείας σωματικής τηςγραφής

ΠΕ5 laquoΜισό- εν μέρει- η διαλεκτική της αμφισημίας και οι τεχνικές τηςσχάσηςστηποίησητουΚαβάφηraquoΠοιητική14(2014)34-53

ΗμελέτηαυτήπροσδιορίζειέναπαράδειγματηςιδιότυπηςποιητικήςτουΚαβάφητηχρήσημιαςκατηγορίαςλέξεων(μεπρώτοσυνθετικότομισό-καιόχιτοαρχαιοπρεπέςημί-)ήεκφράσεων(τολόγιο laquoεν μέρειraquo) που προωθούν ένα παιχνίδι αμφισημίας και λειτουργούν ως φορείςποιητικότηταςσεμεγάλομέροςτηςκαβαφικήςπαραγωγήςκυρίωςτηςπεριόδουτηςωριμότηταςΕντοπίζονταςτιςλεκτικέςαυτέςκατηγορίεςστομεγαλύτεροφάσματηςκαβαφικήςποίησηςκαιιδιαίτερα στα αναγνωρισμένα ποιήματα η μελέτη τις προσεγγίζει όχι ως τυχαία λεξιλογικάτεχνάσματα αλλά ως μια αποκαλυπτική σταθερά της ποιητικής συνείδησης όχι ωςσυμπτωματικές υφολογικές επιλογές αλλά ως ένα ενσυνείδητο και συνεπώς κομβικόχαρακτηριστικότηςσυγκρότησηςτηςποιητικήςπροσωπικότηταςτουΑλεξανδρινού

ΠΕ6 laquoΣεφερικέςεκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoMomέntum(2014)11-19ΩριμάζονταςστημετασυμβολιστικήατμόσφαιρατηςΕυρώπηςοΣεφέρηςθαδοκιμαστείσεέναιδιότυποπορτραίτοτηςΣαλώμηςστιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληθααναμετρηθείμεέναισχυρόδιακειμενικότοπίογιαναεπινοήσειτηντολμηρότερηίσωςελληνικήπαραλλαγήτουμύθουΤομελέτημα αυτό εντάσσει τη σεφερική παραλλαγή της Σαλώμης στην ερωτική και πολιτικήιδεολογίατουελληνικούΜεσοπολέμουμετατοπίζονταςτοκέντροβάρουςαπότιςαναγνωρίσιμεςσυγγένειες με τη δυτική παράδοση του Laforgue και του Wilde στο ποιητικό στίγμα τηςνεωτερικότηταςτουΣεφέρη

ΠΕ7 laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηνπόλητουΚαλβίνουraquoΜικροφιλολογικά35(2014)23-27

Τοάρθροαυτόεμπλουτίζεικαισυνεχίζειμιαπαλαιότερημελέτη(laquoΗτύχητουκαβαφικούέργουστηΓενεύηraquo11αΚαβάφειαΔιεθνέςΛογοτεχνικόΣυμπόσιοΚάιρο-Αλεξάνδρεια9-10122009)μεθέματιςμεταφράσειςτηςκαβαφικήςποίησηςαπότονΕλβετόνεοελληνιστήSamuelBaud-BovyΕντάσσοντας τις μεταφράσεις αυτές σrsquo ένα ευρύτερο διαπολιτισμικό πλαίσιο διαπιστώνει τησημασία τους στα εθνικά γραμματολογικά συμφραζόμενα έτσι όπως αυτή αποτυπώνεται σεελβετικέςανθολογίεςκαιτροφοδοτείτηνέμπνευσησύγχρονωνγαλλόφωνωνΕλβετώνποιητών

ΠΕ8 laquoΓυναικείαπρόσωπαστηνποίησητουΚαβάφηraquoΦιλόλογος155ΑφιέρωμαΚΠΚαβάφης(2014)51-63

Ημελέτηαυτήασχολείταιμεμιαμάλλονανεξερεύνητηπτυχήτουκαβαφικούέργουτηνποιητικήδίοδομέσααπότηνοποίαεισέρχονταιστηνανδροκεντρικήκαβαφικήκοσμολογίαοιγυνακείεςμορφές Αντλώντας παραδείγματα από το σώμα της καβαφικής ποίησης αλλά και από τηνεύγλωττηακρίβειαπρώιμωνπεζώντουποιητήεπιχειρείμιακατάταξητωνγυναικείωνμορφώνσεερωτικέςκαιμητρικέςκαιερμηνεύειτηνένταξηήτοναποκλεισμότουςαντίστοιχααπότοτελετουργικό της καβαφικής κατασκευής της ιστορίας και της σταθερής σκηνοθεσίας τουυποβλητικούομοφυλόφιλουερωτισμού

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

30

ΠΕ9 laquoΙστορίαιαυτοκρατορικούγυναικωνίτουγιατην ΆνναΔαλασσηνήκαιτηνΆνναΚομνηνήτουΚαβάφηraquoΝέαΕστία174(2014)713-728

ΕστιάζονταςσεδύογυναικείεςαυτοκρατορικέςμορφέςτουΒυζαντίουτοάρθροαυτόανιχνεύειτην εμμονή του ποιητή-αναγνώστη της ιστορίας να συνδέει την εξουσία με μητρικέςεξουσιαστικές φιγούρες οι οποίες αφενός υποδεικνύουν ένα σαφές καβαφικό μοτίβο πουεγκλωβίζειτογυναικείοστορόλοτηςmaterdolorosaαλλάκαιτοφαντασιώνεταισταθεράστηθέση μιας ισχυρής αρχηγού Ενσωματώνοντας τις θεματικές αυτές στο λογοτεχνικό κλίμα τηςΕυρώπηςτοάρθροπροτείνειτησυγγένειακαιτηνεξάρτησήτουςαπότηγενικότερητάσητηςεποχήςναστραφείστομύθοτουΒυζαντίουεπαναπροσδιορίζονταςτουςκαινούριουςέμφυλουςρόλουςΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΚατερίναΚωστίουlaquoΟΚαβάφηςκαιη(μετα)ποίησητηςιστορίαςΑπότηνΑλεξιάδαστηνΆνναΚομνηνήκαιστηνΆνναΔαλασσηνήraquoΚονδυλοφόρος14(2015)σ149υποσημ8

ΠΕ10 laquoΌταν το τραίνο δεν ήτο πλέον ορατόν με αφορμή την αλληγραφίαΚαβάφη-ΣεγκόπουλουraquoΤοΔέντρο193-194(2013)17-23

Με αφορμή την πρόσφατη ανάρτηση στο διαδίκτυο των 72 αδημοσίευτων επιστολών τουΚαβάφη προς τον κληρονόμο του Αλέκο Σεγκόπουλο το μελέτημα αυτό ερμηνεύει τη βασικήσυνθήκητουεπιστολικούλόγουέτσιόπωςυπονομεύεταιαπόένανλόγοδιάτρητοαπόσιωπέςκαιαφαιρέσεις Στα σπαράγματα αυτής της πιο προσωπικής ομολογίας ο ποιητής φανερώνεταιδραματικά λακωνικός προσπαθώντας έτσι να ελέγξει μια συναισθηματική εξάρτηση πουπαραπαίειανάμεσαστοπατρικόσυναίσθημακαιτηναγωνίατηςερωτικήςαπόρριψηςΑΝΑΦΟΡΕΣ

Μιχαήλα Καραμπίνη-Ιατρού laquoΜερικές διευκρινίσεις στο άρθρο laquoΠαπαδιαμάντης-Καβάφηςraquo της ΜάρηςΘεοδοσοπούλουraquo httpmicrophilologicablogspotgr2014_04_01_archivehtml ημερομ προσπέλασης2642014

ΠΕ11 laquoLa dynamique du lieu Genegraveve dans la poeacutesie grecque moderneraquo Δια-κείμενα12(2010)203-210

ΤοάρθροαυτόαποτελείσυγκριτικήανάλυσηδύοσύγχρονωνποιημάτωνμεκεντρικόθέματηΓενεύηΜεβάσητηθεωρίαγιατηνποιητικήτηςπόλης(WBenjaminK-HStierle)εξετάζειτοποίηματουΝάσουΒαγενάlaquoΟΚάλβοςστηΓενεύηraquo(1982)σεαντιπαραβολήμετοτρίπτυχοτουΜιχάλη Πιερή laquoΗ ελεγεία της Γενεύηςraquo (2000) Απρόσωπη και σύμβολο αποστειρωμένηςευημερίαςηΓενεύηωςτόποςπαραμονήςτουμοναχικούΚάλβουφαίνεταινααποκτάτονδικότηςμύθοστηνελληνικήποίηση

ΟΒαγενάςαναπλάθειμεακρίβειατησκοτεινήκαθημερινότητατουεξόριστουποιητήταυτίζονταςτηδικήτουεμπειρίατηςπόληςμετηνβιωμένηπραγματικότητατουΚάλβουΑπότηνάλληοΠιερής επίσης βασιζόμενος στη μυθιστορηματική φιγούρα του Ζακύνθιου εξευρευνά τουςρυθμούςτηςπόληςαναζητώνταςταίχνητηςπροεπαναστατικήςκαιτηςμετεπαναστικήςΕλλάδαςστο ελβετικό κομμάτι της ιστορίας του Καποδίστρια και του Κάλβου και ανασυνθέτονταςπαράλληλα το φιλελληνικό παρελθόν του Φραγκίσκου Πόρτου και της Άννας της ΣαβοΐαςΑκολουθώνταςμιατυπικήπεριήγησηστουςιστορικούςδρόμουςτηςπόληςκαιμετοστίγματηςκυπριακήςτουταυτότηταςοΠιερήςαναιρείτουςβασικούςμύθουςτηςΓενεύηςεκθέτοντάςτουςδιαρκώςσεμιααντιηρωϊκήερμηνείαΤεμαχισμένησετοπωνύμιακαιιστορικάγεγονόταηπόληταυτίζεταιπότεμετηνεσωτερικήπεριπέτειατηςγραφήςκαιπότεμετοημιτελέςερωτικόβίωμαΣτομωσαϊκότηςπόληςεπι-τίθεταικαισυν-τίθεταιτομωσαϊκότηςμνήμηςκαικαταγράφονταιανεκπλήρωτοιερωτικοίπόθοιmiddotομύθοςτηςπόληςυποχωρείκαιεντέλειακυρώνεταικάτωαπότοβάροςτηςπροσωπικήςβιωμένηςεμπειρίας

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

31

ΠΕ12 (σεσυνεργασίαμετονΜιχΛασηθιωτάκη)laquoChosesditeschosestues lacorrespondanceintimedeConstantinCavafyraquoInverses(2010)85-101

ΤοάρθροαυτόερευνάτηνπροσωπικήαλληλογραφίατουποιητήόχιωςβιογραφικόντοκουμέντοαλλάωςδείγμαπεζούλόγουτηςιδιάζουσαςφυσιογνωμίαςτουΜελετάμιασειράαπόυφολογικάστοιχείαμεταξύτωνοποίωνηστίξηκαιηκανονικότητατουρυθμούωςπιστέςαπεικονίσειςμιαςυπαλληλικήςζωήςπουlaquoτέτοιαφοβεράκαιθεαματικάδενέχειraquoΑπότιςπροσωπικέςεπιστολέςπροςτοναδελφότουJohnωςτησυγκρατημένηαλληλογραφίαμετονEMForsterεντοπίζειστηναλληλογραφία του Καβάφη έναν κεκαλυμμένο λόγο ο οποίος εξορίζει συστηματικά τηναυτοαναφορικήαφήγησηκαιμετατρέπειτηνεπιστολήσεπρωτοεπίπεδογραπτόμήνυμαμεμόνοστόχοτηνανταλλαγήκαιτηνκαταγραφήπληροφοριών

ΠΕ13 laquoΗ μυθολογία του προλεταριακού έρωτα Λαπαθιώτης-ΚαβάφηςraquoΠόρφυρας132(2008)213-225

Ξεφεύγονταςαπόταόριατουlaquoσυναισθηματικούβιογραφισμούraquoπουπεριορίζουντιςεκλεκτικέςσυγγένειες του μείζονος ποιητή Καβάφη και του αισθητή Λαπαθιώτη στη χρονολόγηση τηςυπαρκτήςτουςφιλίαςτοάρθροαυτόδιερευνάτηνκοινήαισθητικήίσωςκαιπολιτικήιδεολογίαΙδιαίτερηέμφασηδίνειστογεγονόςότιηιδεολογίατουςαυτήσεσυνδυασμόμετηνηθικήτουςεπιβάλλει καινούριους όρους στην έκφραση της ερωτικής τόλμης Χωρίς να υποτιμάται ηεπίδρασηπουάσκησεηποίησητουΚαβάφησεόλητηγενιάτουμεσοπολέμουκαιστονίδιοτονΛαπαθιώτη η ανατρεπτική σχέση έρωτα και εξουσίας που διαφαίνεται στο έργο και των δύοποιητών μοιάζει να τους εντάσσει στην ευρύτερη μεταρομαντική ευρωπαϊκή παράδοση τουWildeτουHuysmansκαιτουJeanLorrain

Ορίζονταςτονπρολεταριακόκατεξοχήνομοφυλόφιλοέρωταωςεχέγγυοτηςπραγματικήςκαιανόθευτης ερωτικής επιθυμίας οι δύο ποιητές εξιδανικεύουν την υπέρβαση των ταξικώνδιαφορώνκαιένακοινόερωτικόlaquoίνδαλμαraquomiddotτοίνδαλμααυτόπέρααπότοότιlaquoοπτικοποιείraquoταστερεότυπα της ιδανικής ανδρικής ομορφιάς κυοφορεί και ένα επαναστατικό πολιτικό καικοινωνικό πιστεύω Στα πλαίσια αυτής της θεματικής το άρθρο αυτό προχωρεί σε μίασυνανάγνωσηκειμένωντουΚαβάφημεποιήματα(laquoΤοαπλόπαιδίraquolaquoΜάτιδειλόraquolaquoΤραγούδιraquo)και κυρίως με πεζά του Λαπαθιώτη (laquoΜικρό τραγούδιraquo laquoΛαμπάδαraquo laquoΗδυπάθειαraquo) ΗσυνανάγνωσηαυτήυπογραμμίζειεκτόςαπότιςξεκάθαρεςδιαφορέςποιητικήςιδιοσυγκρασίαςμιακοινήιδεολογικήτοποθέτησησεσχέσημετηναντίληψηπερίομοφυλόφιλουέρωταΑΝΑΦΟΡΕΣ

1 ΝαπολέωνΛαπαθιώτηςΠοιήματαεπιμΜ-ΚΜώροςΜαλλιάρης-Παιδεία2016σ287

2 Νίκος Σαραντάκος (επιμ-επιλ) Ναπολέων Λαπαθιώτης Τα μαραμένα μάτια Αθήνα Ερατώ 2012σ325

3 Diana HaaslaquoCavafy Venizelos and the National Schism Revisiting a Debateraquo Historical Poetics inNineteenthandTwentiethCenturyGreeceEssaysinHonorofLilyMacrakisedStamatiaDovaissue102012 httpchsharvardeduwapageRtn=ArticleWrapperampbdc=12ampmn=4879 ημερομηνίαπροσπέλασης2742014υποσημ44

4 ΑλέξηςΖήραςlaquoΗαραβικήαφύπνισηκαιοΚωνσταντίνοςΚαβάφηςraquoΑυγή262013υποσημ14

5 ΑθηνάΒογιατζόγλουlaquoΟΝαπολέωνΛαπαθιώτηςκαιητέχνητηςπαρωδίαςraquoΝέαΕστία1841(2011)240-266σ261

6 MichelLassithiotakisrdquoLevœudrsquoAnthouladeNapoleacuteonLapathiotisoulrsquoartetlamaniegraveredeconfondrelesgenresrdquoMasculinFeacuteminindanslalanguelalitteacuteratureetlartgrecsmodernesActesduXXIeColloqueinternational des neacuteo-helleacutenistes des universiteacutes francophones Institut dEacutetudes Transtextuelles etTrasculturelles(IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011υποσημ26

7 Σοφία Ιακωβίδου laquoΆνευ ορίων Με τους όρους μιας άλλης συντροφικότητας Κ Π Καβάφης-WWhitmanraquoΠοιητική6(2010)239-260υποσημ28

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

32

8 ΒαρβάραΡούσσουlaquoΠερίπρολεταριακούέρωταndashκαιπάλιndashολόγοςraquoΠόρφυρας136(2010)244-250υποσημ14791924

ΠΕ14 laquoLaforcededormirversionsdrsquoinsomniechezMichelFaiumlsraquoRevuedeseacutetudesNeacuteohelleacuteniques4(2008)65-76

Ημελέτηαυτήδιερευνάτρόπουςμετουςοποίουςηαϋπνίαωςσύμπτωματρέλαςωςπρομήνυμαθανάτου αλλά και ως προνόμιο της τέχνης καθορίζει την λειτουργία της έμπνευσης τουσυγγραφέαβιογράφουστηνΕλληνικήΑϋπνία(2004)καιτουσυγγραφέααυτοβιογραφούμενουστην Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου (1994) του Μισέλ Φάις Ανάμεσα στο τελετουργικό τηςαναζήτησηςτουύπνουκαιτηφρενήρηδημιουργικότηταπουπροξενείηαϋπνίαδιαμορφώνονταιοιπεριοχέςτουσυγγραφικούεγώτουΦάιςΟΦάιςφαίνεταινατοκαταφέρνειμεδύοτρόπουςΠρώτον σκηνοθετεί εκλεκτικές συγγένειες με τον Βιζυηνό μέσω της παράδοξης επιστολικήςσχέσης ανάμεσα στον νεκρό συγγραφέα και τον (άυπνο) αναγνώστη τουmiddot η σκηνοθεσία αυτήεντάσσει τον συγγραφέα και το alter ego του σε μια ευρύτερη κοινή λογοτεχνική παράδοσησύμφωναμετηνθεωρίατουPierrePachetΔεύτερονεξαρτάτηνυπαρξιακήοδύνητηςγραφήςαπότημοναξιάτηςρυθμικάεπαναλαμβανόμενηςαϋπνίας

ΠΕ15 laquoLesdieuxnesrsquoenvontpasparceqursquoilsarriventlethegravemedelrsquoimmortaliteacutedes dieux chez CCavafyraquo Revue des eacutetudes Neacuteohelleacuteniques Daedalus Paris-AthegravenesΕιδικότεύχος2(2006)53-66

Στηνευρωπαϊκήλογοτεχνίατουfindesiegravecleηπτώσητωναρχαίωνθεώναναβιώνεταιθεαματικάμέσα από τις σελίδες των παρνασσιστών με στόχο είτε να αποκηρυχθεί η γνησιότητα τουχριστιανικούπροτύπουείτενααποτυπωθείηαθεράπευτηνοσταλγίατουχαμένουπαραδείσουΟΚαβάφηςκαινοτομείενσωματώνονταςστηθεματικήτουτηρομαντικήπαρνασσικήιδεολογίακαιεισάγονταςσταποιήματαlaquoΜνήμηraquoκαιlaquoΙωνικόνraquoστοιχείατηςπροσωπικήςτουθεολογίαςοιθεοίτουεπιζούνσεμεταίχμιαπολιτισμώνκαιδογμάτωνπροάγονταςτοδραστικόμοντέλοτηςσυνύπαρξηςαθανάτωνκαιθνητώνΤοάρθροδιερευνάτησχέσηανάμεσαστηντυπολογίατηςεπιστροφής των θεών σε ποιήματα των Banville Leconte de Lisle και W Pater αφενός τοαντίστοιχοκαβαφικόμοτίβοαφετέρουΔιευκρινίζονταιέτσιτανεωτερικάστοιχείατηςποίησηςτουΚαβάφηταοποίαεπαναφέρουνδυναμικάτοθέματηςεπιστροφήςτωνθεώνστηνεωτερικήποιητικήτου20ούαιώνα

ΠΕ16 laquoLevoyageimmobiledeConstantinCavafylamercommeespacepoeacutetiqueraquoDesmos42(2009)13-18

Ηπαρούσαμελέτηεντάσσειστοευρύτεροκαβαφικόέργοένααποσιωπημένοπεζόποίηματου1896laquoΤαΠλοίαraquoΕπαναπροσδιορίζονταςτησχέσητουΑλεξανδρινούμετηθάλασσαέτσιόπωςαυτήκαταγράφεταισταπρώιμαποιήματατηςρομαντικήςπεριόδουκαιστοθαλασσινότοπίοτωνlaquoινδαλμάτωντηςηδονήςraquoστοόψιμο έργο του διαπιστώνει ότι οΚαβάφηςαποκλίνειαπό τηνπαράδοσητουσυμβολισμού(BaudelaireMallarmeacute)Παρομοιάζονταςτοταξίδιμετηβάσανοτηςγραφής ο ποιητής χτίζει μια νεωτεριστική αλληγορία ανατρέχοντας σε όρους αντιποιητικούςσχεδόν αλλάκαι ταυτόχρονα οικείουςσε ένανγόνο εμπόρωνόπωςαυτόςΑντιστρέφοντας τασύμβολατηςμεταρομαντικήςπεριόδουοΚαβάφηςστονεανικόαυτόκείμενοεκθέτεικάποιεςαπότιςμελλοντικέςσταθερέςτηςποιητικήςτουηθάλασσακαιτοταξίδιδεναποτελείδιέξοδοφυγήςαλλάπαραπέμπεισεμιαεπίπονηδιαδικασίαδιαρκούςποιητικήςαυτοκριτικήςκαιενδοσκόπησης

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

33

ΑΡΘΡΟΣΕΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΟΜΟ

ΣΥ1 laquo C P Cavafy Le peacuteriple oriental raquo στο Ulrich Moennig (επιμ) laquo ΩςαθύρματαπαίδαςraquoFestschriftfuumlrHansEideneierΒερολίνοRomiosiniCeMogFreieUniversitaumltBerlin2016σ337-351

ΜελετώνταςκαισυγκρίνονταςτοφαινόμενοτωνμεταφράσεωνεπανεκδόσεωνκαιεκτιμήσεωντωνποιημάτωντουΚαβάφηστοναγγλοσαξονικόκόσμοκαιστηΓαλλίααπότηδεκαετίατουrsquo60καιέπειτατοάρθροαυτόσυνοψίζειτιςβασικέςπαραμέτρουςπουκαθιστούντοκαβαφικόέργοευπροσάρμοστοστονήχοκαιτηδομήάλλωνγλωσσώνΓιαένανποιητήπουείχεαπόπολύνωρίςσυνείδηση του εύρους της ποίησής του η μετάφραση αποτελούσε μια σταθερή πρακτικήαφομοίωσηςποιητικώνμοτίβωνmiddotστηνλογικήαυτήμεαφετηρίαταπορίσματατωνμεταφράσεωναπότιςκύριεςευρωπαϊκέςγλώσσες(αγγλικάγαλλικά)παρατίθεταιημεταφραστικήπεριπέτειαενόςανέκδοτουποιήματοςέτσιόπωςμεταφράζεταικαικινηματογραφείταιαυτήτηφοράσεμιαγιαπωνέζικηεκδοχήτου

ΣΥ2 laquoPlaidoyerpourunbourreaulamiseagravemortdeSalomeacuteraquoστοVictimesaufeacutemininFrancescaPrescendindashAgnegravesNagy(επιμ)ΓενεύηGeorg2011σ214-223

ΣτοναντίποδατουηδονιστικούμύθουτηςΣαλώμηςτοάρθροαυτόεξετάζειτηντυπολογίατουθανάτου της βιβλικής ηρωίδας Τοποθετώντας τις απαρχές του μοτίβου της θανάτωσης στηνΕκκλησιαστικήΙστορίατουΝικηφόρουΚάλλιστου(14οςαι)σχολιάζειτιςθεματικέςαντιστοιχίεςμεπαραλλαγέςτουίδιουμυθικούπυρήνασελιγότερογνωστάκείμενατουWilde(GuillotdeSaixlaquoLa fin de Salomeacuteraquo Contes parleacutes drsquoOscar Wilde 1942) και του συμβολιστή Jules Boissiegraveres(Fumeursdrsquoopium1895)απότονοποίοκαιεμπνεύστηκετηδικήτουΣαλώμηοΚΠΚαβάφηςΜεστόχο να ερμηνευθεί η φαντασιωτική διάσταση του θανάτου-ακρωτηριασμού της ΣαλώμηςέμφασηδίνεταιστησκηνοθεσίατηςανατροπήςτωνέμφυλωνρόλωνκαιτηνποιητικήεπινόησημιαςγυναικείαςσωματικότηταςπουαυτοτιμωρείταιφαντασμαγορικάΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑΓΙΑΤΟΝΤΟΜΟ

AnneStensvoldlaquoVictimesaufeacuteminin(LrsquoEacutequinoxe)raquoNumen60(2013)348-370

ΣΥ3 laquoSigneetsimulacrelrsquoaventurepoeacutetiquedeSalomeacutechezCavafisetSeacutefeacuterisraquoIJacoberger-Tsamadou (επιμ) Georges Seacutefeacuteris Στρασβούργο Universiteacute MarcBloch-StrasbourgII2000σ39-5120072σ43-57

Η μελέτη αυτή συγκρίνει τη Σαλώμη του Καβάφη έτσι όπως εμφανίζεται σrsquo ένα νεανικό τουποίηματου1896μετηνηρωίδατουΣεφέρηαπότιςΈξινύχτεςστηνΑκρόποληΑνκαιστιςδύοπεριπτώσεις θεωρηθεί δεδομένη η επίδραση της Σαλώμης τουWilde (ο Καβάφης μεταγράφειουσιαστικά ένααπόσπασμααπόμιακριτική του έργου τουWildeκαι οΣεφέρης χρησιμοποιείσυνειδητά κάποια από τα στοιχεία του ουαϊλδικού μύθου όπως το φεγγάρι και το διάχυτοερωτισμόκτλ)τότεγίνεταιαντιληπτόότιοιδύοποιητέςεπιλέγουνμιααπότιςπιοπαράδοξεςεκδοχέςτουμύθουτηςΙουδαίαςπριγκήπισσαςτοποθετώνταςστοεπίκεντροτοναποκεφαλισμότηςΣαλώμηςανατρέπουντουςπαραδοσιακούςρόλουςθύτηκαιθύματοςΚάτωαπόέναεπιθετικόανδρικόβλέμμαομενΣεφέρηςμεταφέρειμιασχεδόνυπαρξιακήφαντασίωσηεστιάζονταςστονδυϊσμότουερωτικούπάθουςκαιτηναγωνίατηςγραφήςοδεΚαβάφηςαποκεφαλίζειτηνηρωίδατου για να φωτίσει ερωτικά ένα τρίτο πρόσωπο τον Σοφιστή εξορίζοντας θριαμβευτικά καιαμετάκλητατηγυναίκααπότοέργοτουΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΧριστίναΝτουνιάlaquoΕκδοχέςτηςΣαλώμηςraquoΓραφέςτηςμνήμηςΣύγκριση-Αναπαράσταση-Θεωρίαεισαγωγή-επιμέλειαΖαχΣιαφλέκηςAθήναGutenberg2011σ206

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

34

ΑΡΘΡΑΣΕΠΡΑΚΤΙΚΑΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

ΠΡ1 laquoLrsquoanatomiedrsquouncrimeaufeacutemininpoisonpassionetautresdeacutelicesraquoστοMartine

Breuillot-Iregravene Tsamadou-Jacoberger (επιμ) Manger en Gregravece Cahiersbalkaniques[En ligne] Hors-seacuterie|2016 mis en ligne le 16 mars 2017 URLhttpcebrevuesorg6701DOI104000ceb6701

Στις πιο αποτρόπαιες αφηγήσεις της ελληνικής λαϊκής παράδοσης συχνά ο ρόλος του θύτησυνδέεταιμrsquoαυτόντηςμητέρας-τροφούκαιηαφήγησητουεγκλήματοςπερνάειμέσααπότηντελετουργία του φαγητού Εξερευνώντας γνώριμες εκφάνσεις ενός καθαρά laquoγυναικείουraquoεγκλήματος (παραλογές laquoΤης κακιάς μάναςraquo laquoτης κακιάς πεθεράςraquo) στόχος της δημοσίευσηςείναι να εντοπίσει σε λογοτεχνικές αφηγήσεις της ελληνικής ηθογραφίας (ΠαπαδιαμάντηςΒιζυηνός)αλλάκαισεπραγματικέςυποθέσειςφόνωνκυρίωςκατάτηδεκαετίατου60μιαψυχικήαπόκλιση η οποία αφενός ξεσκεπάζει παθογένειες και μετασχηματισμούς της ελληνικήςοικογένειαςκαιαφετέρουαφοράκαιπεριγράφειόψειςτουπιοπρωτόγονουγυναικείουεαυτούΜε έμφαση στις σχέσεις λογοτεχνίας κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας το άρθρο αυτόαποτελεί μια υπόθεση εργασίας πάνω σε ένα αρχαϊκό μοτίβο που συνδέεται σταθερά στοσυλλογικόφαντασιακόμετηνλογοτεχνικήκατασκευήτουγυναικείου

ΠΡ2 laquoΑποσπάσματαερωτικούλόγουΣεφέρης-ΜαρώraquoστοΊλιαΠαπαστάσθη (επιμ)

Ζητήματα Νεοελληνικής Φιλολογίας Μετρικά Υφολογικά ΚριτικάΜεταφραστικά Πρακτικά ιδrsquo Διεθνούς Επιστημονικής ΣυνάντησηςΜνήμη Ξ ΑΚοκόλη28-232014ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιοΘεσσαλονίκης2016σ653-667

ΒασισμένησταΣεφερικάμιαςεικοσαετίαςκαιτονπροσωπικότρόποανάγνωσηςτουΞενοφώνταΚοκκόλη η δημοσίευσηαυτή επιχειρεί ναφωτίσει τους τεθλασμένουςκαι ερμητικούςκώδικεςποιητικής του Σεφέρη έτσι όπως αποτυπώνονται στους πολλαπλούς καθρέφτες τηςεπιστολογραφίαςΣτα175ερωτικάγράμματα(τόμοςΑrsquo1936-1940)προςτηΜαρώοΣεφέρηςlaquoαυτογραφείraquoκαιlaquoαλληλογραφείraquoακολουθώνταςένααυστηρόπρωτόκολλομέσααπόορίζοντες(φωτογραφικής)προοπτικήςηγραφήθεραπεύειτηναπουσίακαιπαρακάμπτονταςτολυρισμότουπάθουςοδηγείστηβαθύτερηαλήθειατουεαυτούΣεμιαερωτικήιστορίαμετραγικήαρχήκορύφωση και ευτυχισμένο τέλος η αλληλογραφία του Σεφέρη με τη Μαρώ εργαλείοαυτοσυνείδησηςαλλάκαιποιητικήςεντάσσεταιδικαιωματικάστηιστορίατουερωτικούλόγουέτσιόπωςτηνόρισανοΚάφκαοΤσελάνήοΝτιντερόΩςθεωρητικόυπόβαθροτηςερμηνευτικήςπρότασηςχρησιμοποιείταιτοσχήμαπουχρησιμοποιείγιαναμελετήσειτηνδομήτηςερωτικήςεπιστολήςοBernardBray

ΠΡ3 laquoH ΣαλώμητουΨυχάρη ΙστορικέςταυτίσειςκαιψευδείςταυτότητεςraquoστοΜ

Μικέ-ΛΤσιριμώκου-ΙΝαούμ-ΚΤικτοπούλου(επιμ)ΝεοελληνικήΛογοτεχνίακαικριτικήαπότονΔιαφωτισμόέωςσήμεραΠρακτικάιγrsquoΔιεθνούςΕπιστημονικήςΣυνάντησηςΜνήμηΠανΜουλλά3-6112011ΑθήναΣοκόλη-Κουλεδάκη2014σ625-635

Το1916οΓιάννηςΨυχάρηςθαδημοσιεύσεισταγαλλικάμιαεκτενήμελέτηόπουεμμένονταςστιςπαρανοήσεις και τα ατοπήματα στην ιστορική κατανόηση του πολυθρύλητου επεισοδίου τουχορούτηςΣαλώμηςθαερμηνεύσειτησκηνοθεσίατουαποκεφαλισμούωςένατυχαίοφαινόμενοσυλλογικήςψυχολογίαςαποκαθηλώνονταςέτσιτηνεαρήχορεύτριααπότοβάθροτηςμοιραίαςγυναίκαςστοπεριθώριοτηςιστορίαςΗμελέτηαυτήεντοπίζειτιςστρατηγικέςεπανεγγραφήςτουμύθου σε ένα επιστημονικό-θρησκειολογικό πλαίσιο έτσι όπως αυτό προκύπτει από τιςπρωτοποριακέςερμηνείεςιστορικώνκαιθρησκειολόγωντωναρχώντουαιώνα

ΠΡ4 laquoΓια τα σκουπίδια κατευθείαν Νοσολογία πάθη πληγές κι ενσώματεςταυτότητες στον ερωτικό Καβάφηraquo στο Κωνστ Δημάδης (επιμ) Ταυτότητες

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

35

στον ελληνικό κόσμο 4ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής ΕταιρείαςΝεοελληνικώνΣπουδώνΑθήνα2011

ΣτηνκαβαφικήθεματολογίαόπουοθάνατοςδεσπόζεισυχνάηεξιστόρησητουτέλουςτωνηρώωντουΚαβάφηπερικλείεισχεδόνπάντασυγκαλυμμένακαιαφαιρετικάτααίτιαιατρικάήάλλατουθανάτουτουςΗσταθερήεπανάληψηαυτούτουμοτίβουσταποιήματατουκανόνα(πχθάνατοςαπόπυρετόαγνώστουαιτιολογίαςlaquoΗαρρώστιατουΚλείτουraquolaquoΕιςτοεπίνειονraquoήαπόσυμπλοκήόπωςπχστοlaquoΕνπόλειτηςΟσροηνήςraquoκά)αφενόςεκφράζειτηνπρόθεσητουποιητήναορίσειτοσκάνδαλοτουθανάτουαφετέρουσυγκροτεί επισφραγίζεικαιαποκαλύπτειτην ενσώματηταυτότητάτους

Η μελέτη αυτή διερευνά κυρίως στο ποίημα laquoΟ Δεμένος Ώμοςraquo την ερωτική σημειολογία τουτραύματος και συνδέει το αίτημα ερωτικής ομοφυλόφιλης επιθυμίας και την ομοφυλόφιληταυτότητα με την ευρύτερη μυθολογία του Καβάφη Σε σύγκριση με τα laquoενδυματολογικάraquoποιήματατουκανόνα(laquoΜέρεςτου1909 rsquo10και lsquo11raquolaquoΜέρεςτου1908raquoκά)όπουτοερωτικόυποκείμενο(συνήθωςστοπεριθώριοτηςκατεστημένηςκοινωνίας)σχεδόνκυριολεκτικάενδύεταικιαπεκδύεταιμιασυγκεκριμένηκοινωνικήταυτότηταστοντολμηρόlaquoΔεμένοΏμοraquoτοπρόσχηματηςενδυματολογικήςσκηνοθεσίαςυποχωρείεμπρόςστηνενσώματηταυτότητατουπληγωμένουπρωταγωνιστή Από τα προσωπεία του κομψευόμενου προλεταριάτου του ποιητή μέχρι τοματωμένο κουρέλι laquoγια τα σκουπίδια κατευθείανraquo του συγκεκριμένου ποιήματος ο ποιητήςονομάζει ταυτίζει επιθυμεί τημυστική ζωήτουσώματος τουάλλου ορίζοντας έτσιαυτόπουεύστοχαονόμασεοΓΠΣαββίδηςlaquoακάθαρτοκαημόraquoΑΝΑΦΟΡΕΣ

EleniPapargyrioulaquoCavafyphotographyandfetishraquoΚάμπος18(2011)73-91σ89

ΠΡ5 laquoPrincesses juiveset reinesde Judeacutee JudithSalomeacuteetMadeleineraquoστοSophie

Coavoux (επιμ) Masculin Feacuteminin dans la langue la litteacuterature et lart grecsmodernes Lyon Institut dEtudes Transtextuelles et Transculturelles (IETT)UniversiteacutedeLyon(JeanMoulin-Lyon3)2011σ247-254

Τοάρθροαυτόεπιχειρείμιασυνανάγνωσητριώνμείζονωνγυναικείωνμύθωντης ΙουδήθτηςΣαλώμηςκαιτηςΜαγδαληνήςΈξωαπόταρομαντικοποιημέναόριατηςθρησκευτικήςιστορίαςοι λογοτεχνικές περιπτώσεις των Εβραίων ηρωίδων μυθοποιούν σταθερά τη σύγκρουση μιαςαυτόνομηςγυναικείαςδυναμικήςμε τηνανδρική υπόστασηΠροσεγγίζοντας τουςκανόνες τηςέμφυλης τάξης μέσα από την παγιωμένη συνθήκη του κοινωνικά αναγνωρίσιμου φύλου ηlaquoΙουδήθraquo του Πλάτωνος Ροδοκανάκη η laquoΣαλώμηraquo του Γρυπάρη και η laquoΜαγδαληνήraquo τουΚαρυωτάκη αναπαράγουν στερεοτυπικές εικόνες ndashδάνειες από τη γαλλική λογοτεχνίαndash πουαφήνουνπεριθώριογιαμίαενδιαφέρουσαερμηνείατηςέμφυληςτυπολογίαςστηνΕλλάδατωναρχώντου20ούαιώναΠΡ6 laquoΗμνήμητουγήρατοςκαιτοτέλοςτουΔονΖουάνraquoστοΖαχΣιαφλέκης(επιμ)

Γραφές της μνήμης Σύγκριση-Aναπαράσταση-Θεωρία Αθήνα Gutenberg 2010σ394-405

ΑνξεκινήσουμεαπότηγενικήπαρατήρησηότιοΔονΖουάνωςτραγικόςήρωαςδεναγγίζειτηνελληνικήλογοτεχνικήπαράδοσηπαράμόνοπεριστασιακάκαισχεδόνπάνταέμμεσα(ΓεώργιοςΣουρήςΔονΖουάν(1881)ΓΚοροπούληςDonGiovanni(1993)κά)ηκεντρικήπαρουσίατουlaquoαιώνιουκατακτητήraquo στηνποίηση τουΡώμουΦιλύρα δηλώνει ndashεκτός απότηναναπόφευκτησυγγένειαμετονύστερογαλλικόσυμβολισμόndashτησταθερήδιάθεσητουποιητήναπεριγράψειτηνεμπειρίατουέρωταωςμιααδιάκοπησυνέχειαμιασυλλογήαπότρόπαιαήμιασκηνοθεσίααπόρυθμικές επαναλήψεις Ιδαλγός και φαντασιοκόπος ο Δον Ζουάν προϊόν ενός αμφίθυμουΜεσοπολέμουεμφανίζεταισυχνάστοφιλυρικόέργο(όπωςάλλωστεκαιοΠιερρότοςκαιοΔονΚιχώτηςαλληλοσυμπληρωματικοίαντίποδεςτου ίδιουμυθικούπροτύπου)ΣκηνοθετώνταςτοτέλοςτουΔονΖουάνσrsquoένααπότατελευταίασκόρπιαποιήματατουΔρομοκαΐτειουοΦιλύρας

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

36

τοποθετείτονήρωατουμπροστάστονκαθρέφτητηςμνήμηςΣύμπτωμαθανάτουηδιαδικασίατηςμνήμηςκαταργείτονχρόνοκαιεπισπεύδειένα(άδοξο)τέλοςΠΡ7 (σεσυνεργασίαμετονΜιχάληΛασηθιωτάκη)laquoΔιακειμενικότητακαιβιογραφικές

πρακτικέςστηΖαΐδατουΑλέξηΠανσέληνουΜιαπρώτηπροσέγγισηraquoστοΚωνστΔημάδης(επιμ)ΟΕλληνικόςκόσμοςανάμεσαστηνεποχήτουΔιαφωτισμούκαιστονεικοστόαιώναΑθήναΕλληνικάγράμματασ671-680

Το άρθρο αυτό ανιχνεύει μέσα από τους πολλαπλούς καθρέφτες της διακειμενικότητας τησυγχώνευσηδύολογοτεχνικώνμύθων(τουΜότσαρτκαιτουDonGiovanni)στομυθιστόρηματουΑλέξηΠανσέληνουΖαΐδαΤοάρθροαυτόεντοπίζειταδάνειααπότοδημοφιλέςμυθιστόρηματουΈντουαρντ Μέρικε Ο Μότσαρτ στο δρόμο για την Πράγα (1867) και επανεξετάζει το βασικόσενάριοτουDonGiovanniσύμφωναμετιςκατηγορίεςτουJeanRousset(κατάλογοςτωνdonneabbandonate ndash των εγκαταλειμμένων γυναικών κύρια χαρακτηριστικά του κεντρικού ήρωα)ΜελετάταιεπίσηςηελληνικήδιάστασητουμύθουτουΔονΖουάνέτσιόπωςαυτήενσαρκώνεταιστοπρόσωποτουΧρυσόστομουΜαζαρίνιμεφόντοτηνεπαναστατημένηΕλλάδαΜέσααπόέναετερογενέςσύνολομυθοπλαστικώνστοιχείωνκαι ιστορικώνντοκουμέντωνπροβάλλονταιστοχώροτουμηπραγματικούοιαντιφατικέςεκδοχέςτουίδιου(ιστορικού)προσώπουμετοοποίοταυτίζεταιτελικάοσυγγραφέαςεπιτρέπονταςενσυνείδητατηνεισβολήτηςαυτοβιογραφίαςΠΡ8 laquoSamuelBaud-BovytraducteurdeCavafyraquoστοBertrandBouvier-Anastasia-Danaeacute

Lazaridis(επιμ)SamuelBaud-BovyνεοελληνιστήςεθνομουσικολόγοςμουσικόςΓενεύηDroz2016σ46-56

ΜεαφετηρίατηνσύντομηαλληλογραφίαπουαντάλλαξανοΕλβετόςφιλόλογοςκαιοποιητήςτοάρθροαυτόκαταγράφεικαιαναλύειτοχρονικότωνδιαδοχικώνμεταφράσεωντηςποίησηςτουΚαβάφηαπότονSamuelBaud-BovyΑφενόςοιεπιλογέςτωνπροςμετάφρασηποιημάτωνθέτουνσαφώςτοζήτηματηςπρόσληψηςτηςκαβαφικήςποίησηςστηνκεντρικήΕυρώπηπαραμονέςτουδεύτερουπαγκοσμίουπολέμουmiddotαφετέρουαποτελούνμιααδιαμφισβήτητηένδειξηφιλολογικήςδιορατικότηταςΑπότηνάποψηαυτήηγλωσσικήαπόδοσητωνκειμένωνσταγαλλικάαπότονBaud-Bovy επιδέχεται πολλαπλές ερμηνείες και θέτει ενδιαφέροντα φιλολογικά ερωτήματαΕπιχειρώντας μια σύγκριση ανάμεσα στις υπάρχουσες γνωστές γαλλικές μεταφράσεις τουκαβαφικούlaquoΠεριμένονταςτουςΒαρβάρουςraquoκαιτηνndashενπολλοίςανατρεπτικήndashεκδοχήτουBaud-BovyτοάρθροεπιμένεισεένατολμηρόμεταφραστικόεπίτευγματοοποίοερμηνεύειχωρίςόμωςαπαραίτητακαιναπαραποιείτηνθεατρικότητατωνκαβαφικώνστίχωνΠΡ9 laquoLediscoursmuetdu corps les jeunesmortsdeCCavafyraquoστοA-OJacovidegraves

(επιμ)Lecorpsdanslalanguelalitteacuteraturelesartsetlesartsduspectacleneacuteo-helleacuteniquesΠαρίσιSocieacuteteacuteculturelleNeacuteo-helleacutenique2005σ459-471

Το άρθρο αυτό μελετά τις απεικονίσεις του νεκρού σώματος στην καβαφική ποίηση Αρχικάταξινομεί τα ποιήματα με θέμα το θάνατο σε κατηγορίες (τελετή της ταφής θάνατος απόασθένεια έγκλημα ή δολοφονία) αναλύει την αφηγηματική οικονομία των επιτύμβιωνεπιγραμμάτων και διαπιστώνει ότι τις περισσότερες φορές τα ποιήματα αυτά προάγουν ένασυγκεκριμένο φαντασιακό ποιητικό βίωμα οι καβαφικοί νέοι πεθαίνουν διαιωνίζοντας έναιδανικόομορφιάςαπόρθητοαπότοχρόνοκαιενεργοποιώνταςκατrsquoαυτότοντρόποτημνήμημιαςαδιάφθορης ερωτικής επιθυμίας Πέρα από τις παρνασσιστικές καταβολές της θεματολογίαςαυτήςτοιστορικότουθανάτουτωννέωνκαταλογογραφείταιμεεξονυχιστικήακρίβειααπότονποιητή και δεν καταργεί την ερωτική ζωή του σώματος αλλά αντίθετα την προβάλλει μεδραματικήαμεσότητακαιποιητικήενάργειαΑΝΑΦΟΡΕΣ

Έφη Πέτκου laquoΟι καβαφικές τελετουργίες και η πολιτισμική ταυτότητα του ελληνισμούraquo στο ΚωνστΔημάδης(επιμ)Ταυτότητεςστονελληνικόκόσμο4οΕυρωπαικόΣυνεδρίοΝεοελληνικωbrvbar νΣπουδωbrvbar νΑθήνα2011httpwwweensorgEENS_congresses2010Petkou_Efipdfσ3

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

37

ΠΡ10 laquoΤο Xαμένο νησί και η απολογητική της περιπέτειαςraquo στο ΑΑργυρίου

(επιμ)ΗΕλλάδατωννησιώναπότηΦραγκοκρατίαωςσήμεραΑθήναΕλληνικάγράμματα2004σ547-555

ΤοάρθροαυτόδιαβάζειτηνουβέλατουΚαραγάτσηωςμιαεκδοχήουτοπίαςεπισημαίνονταςτηνανάμειξητωνκειμενικώνειδώντουφανταστικούκαιτηςηθογραφίαςΑνάμεσαστιςεκρήξειςτωνηθογραφικώνπεριγραφώνκαιτηναρχικήσύλληψηενόςαπελευθερωτικούμοντέλουεξωτισμούο συγγραφέας επιστρέφει σε γνώριμες εμμονές εγκλωβίζοντας τους ήρωές του σrsquo ένα οικείοσύμπαν τοοποίοδιαρκώςμεταλλασσόμενοαπόαιγαιοπελαγίτικοσε εξωτικόφέρει τοστίγμαμιαςκοινωνίαςπουνοσείκαιαποβάλλεικαθετίτοαλλότριοΠΡ11 laquoLapoeacutetiquedelrsquoivressechezCCavafyraquoστοMBreuillot(επιμ)Lavigneet

levindanslalangueetlalitteacuteratureneacuteohelleacuteniquesΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2002σ389-405

ΗμελέτηαυτήαναδεικνύειπώςηεμπειρίατηςμέθηςστονΚαβάφηαποτελείμιασυγκεκριμένητεχνική έμπνευσης ιδιαίτερα στα ποιήματα της περιόδου 1915-1919 Διαχωρίζοντας στηνποιητικήτουθεωρίατοlaquoπροσωπικώςδοκιμασμένοπεριστατικόraquoαπότηνlaquoυποθετικήεμπειρίαraquoοΚαβάφηςπεριγράφεικαιχρησιμοποιείτηνκατάστασητηςμέθηςωςένααπόταποιητικάστάδιατουερωτικούτουλυρισμούΣυσχετίζονταςτημέθηκαιτολογοτεχνικόεγχείρηματοάρθροαυτόεξηγείπώςlaquoμετηβοήθειατουσπλαχνικούαλκοόλraquoηπαροντικήφαντασίωση(laquoΜισήώραraquo)στονΚαβάφηοδηγείστηνυπέρβασητηςοργανωμένηςμνήμης(laquoΘάrsquoταντοοινόπνευμαraquolaquoΜιανύχταraquo)καικατάσυνέπειααποτελείσυχνάανόχικατάκανόναπροϋπόθεσητηςουσιώδουςποιητικήςδημιουργίαςΠΡ12 laquoSentimentdedeacutecadencedeuxpoegravemesdeCavafysurNeacuteronraquoστοAsteacuterios

Argyriou (επιμ) Le sentiment religieux dans la litteacuterature neacuteo-grecque ΠαρίσιPublicationsLanguesrsquoO2001σ239-247

ΕντάσσονταςταδύοποιήματατουκαβαφικούκανόναγιατονΝέρωναστοευρύτεροδιάπλεγματηςλογοτεχνίαςτουευρωπαϊκούαισθητισμούτοάρθροαυτόαπενδύειταποιήματαlaquoΗδιορίατου Νέρωνοςraquo και laquoΤα βήματαraquo από την αποκλειστικά laquoιστορικήraquo τους ταυτότηταεπισημαίνονταςμιακοινήαφετηρίαστηνποιητική έμπνευσημεταξύΚαβάφηκαιποιητώντηςΠαρακμής Η δημιουργία της ποιητικής περσόνας του τρελού αυτοκράτορα (ενός Νέρωναπαγιδευμένουlaquoμέσαστηνευρωστίατηςσαρκόςκαιστηςνεότητοςτrsquoωραίοσφρίγοςraquoκαικατάσυνέπειαθύματοςτουδόλουτωνθεών)αποτελείκαθαράκαβαφικήπρακτικήμεχαρακτηριστικήτηνεμμονήστην ιστορικήλεπτομέρειακαιτηνανατρεπτική ιεράρχησητωνπρωταγωνιστικώνρόλωνΤαυτόχροναόμωςπαραπέμπεικαισεέναορατόδάνειοαπότηνποίησητωνελασσόνωνΓάλλων ποιητών οι οποίοι αντλούν συστηματικά τα θέματά τους από μια επαναστατικήαναθεώρησητηςρωμαϊκήςκυρίωςιστορίαςΤοάρθροδίνειέμφασηστηνεξωτερικήσκηνοθεσίατωνποιημάτωνηοποίαοδηγείστηνπερίπτωσητουΚαβάφησεμιαδιαφορετικήκλιμάκωσηαπόαυτήντωνποιητώντηςΠαρακμήςολανθάνωνερωτισμόςτουΝέρωναεντείνειτηντραγικότητατουεπικείμενουτέλουςτουκαιτελικάτονεξισώνειμετουςανώνυμουςκαβαφικούςνέουςπουδιασφαλίζουντηνωραιότητατηςμορφήςτουςμέσωτουθανάτου

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Constantin CavafisNotes de poeacutetique et de morale preacutesenteacutees par Georges P SavvidistraduitesparSamuelBaud-BovyetBertrandBouvieretpublieacuteesaveclacollaborationdeMarthaVassiliadiAthegravenesAiora2016103pΣεσυνεργασίαμετονBertrandBouvierδημοσιεύονταιταΣημειώματαΠοιητικήςκαιΗθικήςτουΚΠΚαβάφη(δίγλωσσηέκδοση)έτσιόπωςμεταφράστηκανσταγαλλικάαπότονSamuelBaud-BovyκαιτονBertrandBouvierΠρόκειταιγιαμιαεξαιρετικήμεταφραστικήπροσέγγισηαπόδύοευαίσθητουςαναγνώστεςτουκαβαφικούέργουπουαποδίδουνμεσπάνιαευστοχίασταγαλλικά

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

38

ταπροσωπικάσημειώματατουποιητήΣτηνέκδοσηαυτήδημοσιεύεταιγιαπρώτηφοράαπότοαρχείοΜανόληΣαββίδηηεισαγωγικήδιάλεξητουΓΠΣαββίδηστοΠανεπιστήμιοτηςΓενεύηςτο1983 κείμενο με ιστορική πλέον σημασία Τέλος το τομίδιο συνοδεύεται από επίμετρο όπουεξηγούνταιοιεπιλογέςκαιοιπροσαρμογέςτωνεπιμελητώνσχετικάμετηνορθογραφίατηστίξηκαιτησύνταξητωνκαβαφικώνσημειωμάτωνΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

StefanImhofRevuedeTheacuteologieetdePhilosophie149(2017)397-399

ΕΡΕΥΝΑΕΝΕΞΕΛΙΞΕΙ

1ΚόρεςτηςΗρωδιάδαςΣπουδήστογυναικείοβιβλικόέγκλημαmiddot(υπόεπεξεργασία)ΑθήναΑιώρα2019

Εξετάζονταςνεοελληνικάλογοτεχνικάκείμενατουτέλουςτου19ουκαιτου20ούαιώνασκοπόςτηςμελέτηςαυτήςείναιαφενόςναπροσεγγίσειτουςδυτικούςμύθουςτωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(Σαλώμη ΙουδήθΛιλίθ) έτσι όπωςπροκύπτουναπό τα Ιεράκείμενακαι μετεγγράφονται στηνεοελληνική λογοτεχνία και τις αισθητιστικές εκδοχές της γυναικείας βίαςmiddot αφετέρου νααναπτύξει ένα θεωρητικό στοχασμό γύρω από τη γυναικεία έμφυλη ταυτότητα μέσω μιαςσυνομιλίαςμεφιλοσοφικάπολιτικάκαιλογοτεχνικάκείμενα

Οιελληνικέςπαραλλαγέςτωνμύθωντωνlaquoμοιραίωνγυναικώνraquo(τηςΣαλώμηςτηςΙουδήθήτηςΜαγδαληνής)δανείζονταιαπότοευρωπαϊκόστερέωματιςπιοανώδυνεςεκδοχέςαποφεύγονταςτιςαιματηρέςαναπαραστάσειςκαιεστιάζονταςσεμιαήπιαανακατασκευήερωτικώνκατάβάσηεγκλημάτων Στο κέντρο του ίδιου κύκλου ηδυπάθειας που θεματοποιείται και στην ύστερηπεζογραφικήπαράδοσητηςΠαρακμήςηγυναίκα-ερωτικόαντικείμενομεταστρέφειτηνερωτικήπαρόρμηση σε ενόρμηση θανάτου και τα μυθικά ζεύγη laquoΣαλώμη και Ιωάννηςraquo laquoΙουδήθ καιΟλοφέρνηςraquoκαθώςκαιηlaquoΛιλίθraquoγονιμοποιούντηφαντασίωσητουτραύματοςτηςαπειλήςκαιτηςέμφυληςεξουσίαςΗμελέτηαυτήπαρουσιάζειμιασυγκριτολογικήερμηνείατηςπρόσληψηςτων γυναικείων μύθων των βιβλικών ηρωίδων αξιοποιώντας τις σύγχρονες θεωρητικέςαναγνώσεις τουφύλουκαιφωτίζονταςαναδρομικά την ιστορικότητακαι τη λογοτεχνικότητατωνκειμένων

2ΠεριθωριακάστονΚαβάφη(υπόεκπόνηση)Πρόκειταιγιαμιασυναγωγήαναθεωρημένωνκαιεπικαιροποιημένωνμελετώνμεκοινόάξονατιςδιαφορετικές εκφάνσεις της καβαφικής ποιητικής Με έμφαση στη μυθική ιδεολογία τουπρολεταριακούέρωταπροστίθενταιστοήδηυπάρχονσώματωνπροηγούμενωνδημοσιευμάτων(laquoΗμυθολογίατουπρολεταριακούέρωταraquolaquolaquoΓιατασκουπίδιακατευθείανraquoΝοσολογίαπάθηκαιπληγές στον ερωτικό Καβάφηraquo) μια ανέκδοτη συγκριτολογική προσέγγιση των παραβατικώνατελών ποιημάτων του Καβάφη και του Maurice του E M Forster καθώς και η απόπειραερμηνείαςτωνερωτικώναποχρώσεωντηςιστορικήςφυσιογνωμίαςτουΙουλιανού

3 laquoΗ διαλεκτική της ενοχής στον κύκλο του Ιουλιανού ο Επίσκοπος Πηγάσιοςraquomiddot υπόεπεξεργασίαhttpwwwblodgrlecturesPagesviewlectureaspxLectureID=900

ΤοάρθροαυτόμελετάέναανέκδοτοποίηματουΚαβάφημεθέματηνεπίσκεψητουΙουλιανούστηνΤροίαΣυνδέονταςτοlaquoιστορικόraquoποίημαμετααντίστοιχαπαραδείγματααπότηναρχαίαγραμματεία(ΑλέξανδροςΚαίσαρας)οΚαβάφηςαξιοποιείμιαανεξερεύνητηπιοιδιωτικήπτυχήτουΙουλιανούΞεφεύγονταςαπότοδεδομένοιστορικόπλαίσιοκαιανατρέπονταςτοστίγματου

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές

39

θρησκευτικού-θεολογικού προβληματισμού στη μοναχική συνάντηση Ιουλιανού-Πηγάσιου οποιητής φαίνεται να μυθοποιεί πέρα από το θρυμματισμό ανάμεσα σε δύο θρησκείες τηνκρυμμένηερωτικήταυτότηταΤοποίημαερμηνεύεταιμέσααπότηνποιητικήτηςαπόκρυψηςκαιτηςαποκάλυψηςκαι επιχειρείται μιαανάγνωσηπουσυνδιαλέγεταιαλλάκαιαμφισβητεί τουςόρουςτηςθεωρίαςqueer

4ΤοσκήπτροκαιηλύρατοιατρικόιστορικότουΡώμουΦιλύρα(υπόεκπόνηση)

ΑπόρροιατηςσυστηματικήςμουενασχόλησηςτελευταίαμετηνποιητικήτηςτρέλαςμελλοντικόμουεπιστημονικόσχέδιοαποτελείηιδέανακαταγράψωαπότοΑρχείοτηςψυχιατρικήςκλινικήςτουΔρομοκαΐτειουτοιατρικόιστορικότουποιητήπουνοσηλεύτηκεεκείμέχριτοτέλοςτηςζωήςτουΑποσπάσματαιατρικώνγνωματεύσεωνκαιδιαγνώσεωνέχουνήδηδημοσιευθείστημελέτητηςΜαρίαςΦαφαλιούγιατηνιστορίατουιδρύματοςΔικόςμουστόχοςείναινασυμπληρωθείτουπάρχον αποσπασματικό υλικό να διερευνηθεί -πέρα και εκτός από τις λεπτομέρειεςηδονοβλεπτικούβιογραφισμού-οτρόποςμετονοποίοαρθρώνεταιοιατρικόςλόγοςτηςεποχήςκαιναανιχνευτείπώςκαισεποιοβαθμόηψυχιατρικήορολογίααποκτάεπιτρέπειήυποθάλπειαλληλεπιδράσειςμετηνποίηση

5 laquoΠηνελόπη Δέλτα και Gustave Schlumberger το χρονικό μιας μακράς φιλίαςraquo (υπόεκπόνηση)

Στη μελέτη αυτή στόχος είναι να περιγραφεί η δημιουργική επιστολική φιλία της ΠηνελόπηςΔέλτα με τον Γάλλο ιστορικό του Βυζαντίου G Schlumberger Εκτός από τα γαλλικάκομψοτεχνήματα του επιστολικού γλωσσικού κώδικα που χρησιμοποιούν με χάρη οιαλληλογράφοιέμφασηθαδοθείστοντρόπομετονοποίοπαραδίδεταιηιστορικήεπιστημονικήπληροφορία από τον εμβληματικό ιστορικό στην Ελληνίδα πεζογράφο και πώς εκείνη τηναφομοιώνεικαιτηνπροσαρμόζειστιςδικέςτηςσυγγραφικέςεπιδιώξειςκαιεθνικέςπροβολές