για τη νόσο Ενημέρωση AAllzzhheeiimmeerr · 2017-11-23 · Τεύχος 10 •...

12
A A l l z z h h e e i i m m e e r r Ενημέρωση για τη νόσο ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ Τριμηνιαία Περιοδική Έκδοση της Ε Ε τ τ α α ι ι ρ ρ ε ε ί ί α α ς ς Ν Ν ό ό σ σ ο ο υ υ A A l l z z h h e e i i m m e e r r κ κ α α ι ι Σ Σ υ υ ν ν α α φ φ ώ ώ ν ν Δ Δ ι ι α α τ τ α α ρ ρ α α χ χ ώ ών ν Α Α θ θ η η ν ν ώ ώ ν ν Τεύχος 10 • Αθήνα • Ιούνιος 2008 «ΒΟΗΘΩ ΤΗ ΜΝΗΜΗ ΜΟΥ» Πρόγραμμα Ενημέρωσης & Πρόληψης της Νόσου Αλτσχάιμερ για τα μέλη των Λεσχών Φιλίας του Δήμου Αθηναίων Οργάνωση: Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών Με την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων

Transcript of για τη νόσο Ενημέρωση AAllzzhheeiimmeerr · 2017-11-23 · Τεύχος 10 •...

Page 1: για τη νόσο Ενημέρωση AAllzzhheeiimmeerr · 2017-11-23 · Τεύχος 10 • Αθήνα • Ιούνιος 2008 ... και ποιότητα ζωής σε ένα

AAllzzhheeiimmeerrΕνημέρωσηγια τη νόσο

ΔΔΙΙ ΑΑΝΝΕΕΜΜΕΕΤΤΑΑΙΙΔΔΩΩΡΡΕΕ ΑΑΝΝ

ΤΤρριιμμηηννιιααίίαα ΠΠεερριιοοδδιικκήή ΈΈκκδδοοσσηη ττηηςς ΕΕτταα ιιρρεε ίίααςς ΝΝόόσσοουυ AAllzzhheeiimmeerr κκαα ιι ΣΣυυννααφφώώνν ΔΔιιααττααρρααχχώώνν ΑΑθθηηννώώννΤεύχος 10 • Αθήνα • Ιούνιος 2008

«ΒΟΗΘΩ ΤΗ ΜΝΗΜΗ ΜΟΥ»Πρόγραμμα Ενημέρωσης & Πρόληψης της Νόσου Αλτσχάιμερ

για τα μέλη των Λεσχών Φιλίας του Δήμου Αθηναίων

Οργάνωση: Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών

Με την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων

8SEL_ALZH_10.QXD:8SEL_ALZH_6.QXD 6/19/08 1:25 PM Page 1

Page 2: για τη νόσο Ενημέρωση AAllzzhheeiimmeerr · 2017-11-23 · Τεύχος 10 • Αθήνα • Ιούνιος 2008 ... και ποιότητα ζωής σε ένα

Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών ΑθηνώνΜάρκου Μουσούρου 89 & Στίλπωνος 33 • Αθήνα • Τ.Κ. 116 36 • 210-7013271, -266, -291 • e-mail: [email protected] & [email protected]

Αγαπητοί Φίλοι και Φίλες,

Στις μέρες μας, εφημερίδες, περιοδικά και τηλεόραση ασχολούνται συνέχεια με το πώς μπορού-με να παραμείνουμε υγιείς, να διατρεφόμαστε σωστά και να διατηρούμαστε σε φόρμα. Πολλοίάνθρωποι ανησυχούν για την υγεία τους καθώς μεγαλώνουν και αναρωτιούνται αν μπορούν νακάνουν κάτι για να προλάβουν ασθένειες της τρίτης ηλικίας, όπως είναι η νόσος Αλτσχάιμερ.

Πρόσφατες έρευνες υποδηλούν ότι η διατήρηση ενός συνολικά υγιεινού τρόπου ζωής μπορεί ναμειώσει τις πιθανότητες ανάπτυξης σοβαρών νοσημάτων, συμπεριλαμβανομένης και της νόσουΑλτσχάιμερ. Οι επιστήμονες μελετούν έναν αριθμό παραγόντων που αφορούν στη συνολική υ-γεία, τον τρόπο ζωής και το περιβάλλον που θα μπορούσαν να κάνουν τη διαφορά. Όλοι μαςμπορούμε να πάρουμε μέτρα προκειμένου να ελέγξουμε τους πιθανούς παράγοντες κινδύνου. Αυ-τά περιλαμβάνουν:

• Μείωση των επιπέδων χοληστερόλης και ομοκυστεϊνης • Έλεγχο του διαβήτη• Τακτική σωματική άσκηση• Κοινωνικοποίηση• Υγιεινή διατροφή• Δραστηριότητες που διεγείρουν τις νοητικές λειτουργίες

Το επόμενο ραντεβού μας είναι στις 21.09.2008 όπου όλοι μαζί, επαγγελματίες υγείας, ασθενείςκαι φροντιστές θα γιορτάσουμε την Παγκόσμια Ημέρα Νόσου Αλτσχάιμερ. Μέχρι τότε, σας εύχο-μαι καλό καλοκαίρι!

Η Πρόεδρος της ΕταιρείαςΔρ Παρασκευή Σακκά

Νευρολόγος - ψυχίατρος

ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΝΟΣΟΥ ALZHEIMER ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΑΘΗΝΩΝ

Η Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών,είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που ιδρύθηκε το 2002από συγγενείς ανοϊκών ασθενών, γιατρούς, ψυχολόγους καιλοιπούς επαγγελματίες υγείας που ασχολούνται με τη νόσοΑλτσχάιμερ. Έχει σκοπό να προωθήσει την ενημέρωση, τηνκατανόηση και την υποστήριξη όλων όσων έχουν οποιαδήπο-τε σχέση με τη νόσο αυτή. Σε συνεργασία με εθελοντές-ειδικούςεπιστήμονες οργανώνει ομάδες ενημέρωσης, εκπαίδευσης και ψυ-χολογικής υποστήριξης φροντιστών και προγράμματα νοητικής ενδυ-νάμωσης και άλλων θεραπειών ασθενών. Εκδίδει και διανέμει δωρεάν έντυπο πληρο-φοριακό υλικό. Τέλος, ενθαρρύνει την επιστημονική έρευνα, όπως επίσης και την εφαρμογή νέων θεραπευτικών μεθόδων.

Η Εταιρεία διοικείται από επταμελές Διοικητικό Συμβούλιο, που επανεκλέγεται κάθε 2χρόνια και 8μελή επιστημονική επιτροπή. Σήμερα αριθμεί 850 μέλη. Βάσει των εκλο-γών που πραγματοποιήθηκαν στις 21.03.07, το Δ.Σ. συγκροτούν οι:

Πρόεδρος: Παρασκευή Σακκά

Αντιπρόεδρος: Δημήτρης Ζαννίδης

Γενική Γραμματέας: Όλγα Λυμπεροπούλου

Ταμίας: Κώστας Νικολάου

Σύμβουλοι: Κώστας Σιδερίδης, Κωστής Προύσκας, Αγγελική Ανδριανάκη

Αναπληρωματικά μέλη: Ελένη Σπυράντη, Ειρήνη Νοτιά, Ευαγγελία Μπουρμά, Ολυμπία Σκέντζου

Η Γραμματεία της Εταιρείας λειτουργεί καθημερινά 09.00 - 18.00 στα τηλέφωνα 210 7013271 -266 και -291, όπου μπορούν να απευθύνονται οι ενδιαφερόμενοι για πλη-ροφορίες.Το Web Site της Εταιρείας είναι: www.alzheimerathens.gr

Τριμηνιαία περιοδική έκδοση

της Εταιρείας Νόσου Alzheimer

και Συναφών Διαταραχών Αθηνών

ΙδιοκτησίαΕταιρεία Νόσου Alzheimer καιΣυναφών Διαταραχών ΑθηνώνΜάρκου Μουσούρου 89 καιΣτίλπωνος 33, Αθήνα, Τ.Κ. 116 36Τηλ. 210-7013271, -266 και -291.

e-mail: [email protected] και

[email protected]

Εκδότρια - ΔιευθύντριαΠαρασκευή Σακκά

Διευθύντρια ΣύνταξηςΌλγα Λυμπεροπούλου

Συντακτική ΕπιτροπήΑρετή ΕυθυμίουΝομική ΚαρπαθίουΕυδοξία ΛύκουΒασιλική ΜαράτουΚώστας ΝικολάουΕιρήνη ΝοτιάΚωστής ΠρούσκαςΠαρασκευή Σακκά

Τιράζ2.500 τεύχη

Δημιουργικό – ΕπιμέλειαΠαραγωγήςΜάριος Αυγουστάτος Media Link ABEE. Τηλ. 210-9421900

Διανέμεται Δωρεάν

Η Εταιρεία μας ενδιαφέρεταιπολύ για τις απόψεις τωναναγνωστών του περιοδικού.Μη διστάσετε να μοιραστείτε τιςγνώσεις, τις εμπειρίες και τιςαπορίες σας μαζί μας! Στείλτε τακείμενά σας στη διεύθυνση τηςΕταιρείας μας ή στα e-mail μας:[email protected] [email protected]

AAllzzhheeiimmeerrΕνημέρωσηγια τη νόσο

8SEL_ALZH_10.QXD:8SEL_ALZH_6.QXD 6/19/08 1:25 PM Page 2

Page 3: για τη νόσο Ενημέρωση AAllzzhheeiimmeerr · 2017-11-23 · Τεύχος 10 • Αθήνα • Ιούνιος 2008 ... και ποιότητα ζωής σε ένα

Με τη συμμετοχή 20.000 ατόμων πραγματοποιήθηκε την Κυριακή, 11Μαΐου ο «25ος Γύρος της Αθήνας Samsung 2008» που ήταν αφιερωμένοςστον πολυδιάστατο ρόλο της Ελληνίδας μητέρας. Άνθρωποι κάθε ηλικίας, ά-τομα με ειδικές ανάγκες, αλλά και δημότες από άλλους Δήμους της Αττικήςείχαν κατακλύσει από πολύ νωρίς το Παναθηναϊκό Στάδιο, στέλνοντας με αυ-τό τον τρόπο το μήνυμα της συναδέλφωσης, της χαράς, του αθλητισμού καιτου «ευ αγωνίζεσθαι». Σε αυτή τη διοργάνωση δεν υπήρχαν νικητές και ητ-τημένοι, καθώς τον πρώτο λόγο είχε η προσπάθεια και όχι οι επιδόσεις. Ό-πως κάθε χρόνο από το 1983 που ξεκίνησε ο θεσμός, έτσι και φέτος οι πρω-ταγωνιστές έδειξαν την ανάγκη της σύγχρονης εποχής για άθληση, κίνηση

και ποιότητα ζωής σε ένα πιο υγιεινό περιβάλλον. Εργαζόμενοι και μέλη της Εταιρείας Νόσου Alzheimer και Συναφών ΔιαταραχώνΑθηνών έλαβαν και αυτοί μέρος στον 25ο Γύρο της Αθήνας. Συμμετείχαμε φο-ρώντας τα μπλουζάκια με το σήμα της Εταιρείας μας, με στόχο με προβάλου-με κι εμείς το δικό μας αισιόδοξο μήνυμα! Οι σύγχρονες έρευνες δείχνουν ότιμπορούμε να μειώσουμε σημαντικά τις πιθανότητες να εμφανίσουμε νόσο Αλ-τσχάιμερ εντάσσοντας στη ζωή μας την πνευματική και σωματική άσκηση, κα-θώς και τη μεσογειακή διατροφή!

Ελένη μαργιώτηΨυχολόγος

Η Πρόεδρος της Εταιρείας, Δρ. Παρασκευή Σακκά καιεπαγγελματίες υγείας του Κέντρου Ημέρας ΑνοϊκώνΑσθενών κρατούν ταπιστοποιητικά της συμμετοχήςτους στο σημείο του τερματισμού.

Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών ΑθηνώνΜάρκου Μουσούρου 89 & Στίλπωνος 33 • Αθήνα • Τ.Κ. 116 36 • 210-7013271, -266, -291 • e-mail: [email protected] & [email protected]

Πρόγραμμα «ΒοΗθΩ τΗ μΝΗμΗ μου»

A Al lz zh he ei im me er r

Ενημ

έρω

σηγι

α τη

νόσ

ο

25oς Γύρος της Αθήνας

Η Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συ-ναφών Διαταραχών Αθηνών επεκτεί-νει τις δραστηριότητές της στην Κοι-νότητα και με την αιγίδα του ΔήμουΑθηναίων δημιουργεί ένα ολοκληρω-μένο Πρόγραμμα Πρόληψης της Άνοι-ας με τίτλο «Βοηθώ τη μνήμη μου».Οι υπηρεσίες που περιλαμβάνονταιστο Πρόγραμμα απευθύνονται στα

μέλη των Λεσχών Φιλίας του ΔήμουΑθηναίων και θα προσφέρονται δω-ρεάν. Το φιλόδοξο αυτό σχέδιο θα υ-λοποιηθεί από ειδικευμένους επαγ-γελματίες υγείας της Εταιρείας μας(γιατρούς, ψυχολόγους, κοινωνικούςλειτουργούς, εργοθεραπευτές, νοση-λευτές) και περιλαμβάνει:

• Ενημερωτικές ομιλίες για τη μνήμη και την άνοια στις Λέσχες Φι-λίας του Δήμου Αθηναίων, συνοδευόμενες από διανομή έντυπου ε-νημερωτικού υλικού της Εταιρείας μας.

• Έλεγχο της μνήμης από ειδικούς ψυχολόγους και εξέταση από για-τρό σε όσα από τα μέλη των Λεσχών Φιλίας το επιθυμούν. Ανάλο-γα με τα αποτελέσματα των τεστς, θα δίνονται στους ηλικιωμένουςοι κατάλληλες κατευθύνσεις και οδηγίες.

• Συνεδρίες ασκήσεων μνήμης, λόγου και άλλων νοητικών λειτουρ-γιών για τους ηλικιωμένους που θα διαγνωσθούν με άνοια. Οι συ-νεδρίες θα γίνονται στις Λέσχες Φιλίας σε εβδομαδιαία βάση για 6μήνες.

• Ομάδες ψυχοϋποστηριξης των φροντιστών των ανοϊκών ασθενώνπου θα συμμετέχουν στις συνεδρίες άσκησης των νοητικών λει-τουργιών.

Τέτοιου είδους δραστηριότητες προσφέρονται ήδη στο Κέντρο Ημέρας Ανοϊκών Ασθενών της Εταιρείας μας στο Παγκράτι και η αποτελε-σματικότητά τους είναι αποδεδειγμένη. Το Πρόγραμμα «Βοηθώ τη μνήμη μου» θα αποτελέσει το μέσο για να επεκτείνουμε τη δράση μας καισε άλλες περιοχές της Αθήνας ώστε να επωφεληθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι ηλικιωμένοι και να καλυφθούν οι υπάρχουσες ανάγκεςσε μεγαλύτερη κλίμακα. Η εφαρμογή του Προγράμματος αναμένεται να ξεκινήσει το φθινόπωρο του τρέχοντος έτους.

8SEL_ALZH_10.QXD:8SEL_ALZH_6.QXD 6/19/08 1:25 PM Page 3

Page 4: για τη νόσο Ενημέρωση AAllzzhheeiimmeerr · 2017-11-23 · Τεύχος 10 • Αθήνα • Ιούνιος 2008 ... και ποιότητα ζωής σε ένα

«Ο κόσμος έγινε καλύτερος!»Κι ο κόσμος έγινε οπωσδήποτε καλύτερος το Σάββατο 17/05/2008 από τους πολύμορφους και πολύχρωμους εθελοντές των 53 μη-κυβερνητι-κών οργανώσεων που συμμετείχαν στην 7η Γιορτή Εθελοντισμού στο Θησείο. Η Γιορτή διοργανώθηκε από την Κίνηση Φορέων Εθελοντισμού. Α-νάμεσα σε αυτές τις οργανώσεις υπήρξε και η Εταιρεία μας που υποστηρίζει ενεργά την εθελοντική δράση! Στην Eταιρεία Νόσου Alzheimer Αθη-νών λειτουργεί Τμήμα Εθελοντών που με μεγάλη επιτυχία έχει αναλάβει και διεκπαιρεώσει πλήθος δραστηριοτήτων μας.

«Γίνετε κι εσείς ένας από τους εθελοντές μας!»

Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών ΑθηνώνΜάρκου Μουσούρου 89 & Στίλπωνος 33 • Αθήνα • Τ.Κ. 116 36 • 210-7013271, -266, -291 • e-mail: [email protected] & [email protected]

Οπεζόδρομος της Αποστό-λου Παύλου γέμισε εθελο-ντές και πλήθος πολιτών

που γνώρισαν το έργο των 53 εθε-λοντικών οργανώσεων και διασκέ-δασαν με το ζωντανό πρόγραμματου KOSMOS 93,6 FM, την παρά-σταση Capoeira της ομάδας Cor-dao de Ouro, τις μαριονέτες τουΠαύλου Καβαδία, τα διαδραστικάπαιχνίδια και τα καλλιτεχνικά δρώ-μενα. Οι εκπρόσωποι των εθελοντών εί-χαν την ευκαιρία να μιλήσουν γιατη δραστηριότητα των οργανισμώντους μέσα από συνεντεύξεις απότον KOSMOS 93,6 FM, σε όλη τηδιάρκεια της εκπομπής του ζωντα-νού προγράμματος (11.00-18.00) και να καλέσουν τους ακροατέςτου σταθμού να έρθουν στη Γιορτή που διήρκεσε μέχρι τις 22.00 .H εκπρόσωπος της Κίνησης Φορέων Εθελοντισμού, Σέμη Γκούφα,σήμανε την έναρξη της Γιορτής καλώντας όλους να αποκτήσουν«μια νέα στάση ζωής» και να γίνουν ενεργοί εθελοντές, ενώ ο Βασί-λης Κικίλιας, πρόεδρος του Οργανισμού Νεολαίας και Άθλησης

του Δήμου Αθηναίων τόνισε πως«αξίζει τον κόπο να γυρίσουμε σεμια ενεργή στάση ζωής και ευγένειαψυχής».Η Κατερίνα Γιαννακοπούλου, Γεν.Γραματέας της Ομοσπονδίας ΜηΚυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ)Ελλάδας, εξέφρασε ανοιχτή πρό-σκληση σε όλες τις ΜΚΟ για συμ-μετοχή στην Ομοσπονδία, ενώ ηΚατερίνα Πελέκη-Βουλγαράκη, σύ-ζυγος του Υπουργού ΕμπορικήςΝαυτιλίας, με την ιδιότητα της εθε-λόντριας του Ερυθρού Σταυρού δή-λωσε πως ο εθελοντισμός είναι«δείγμα πολιτισμού και η δική μαςελπίδα: είναι το μέλλον της ανθρω-πότητας».

Το κλείσιμο της γιορτής ομόρφυνε, με την ιδιαίτερα μελωδική φω-νή του και τη μοναδική παρουσία του ο Βασίλης Λέκκας, με μια συ-ναυλία (ευγενική προσφορά του καλλιτέχνη στη Γιορτή Εθελοντι-σμού) γεμάτη γνωστά και αγαπημένα τραγούδια.

Ελένη μαργιώτηΨυχολόγος

Η Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών ζητά την υποστήριξη και τη βοήθειά σας.Η εθελοντική προσφορά χρόνου και δεξιοτήτων από επαγγελματίες υγείας, φοιτητές, αλλά και από όλουςεσάς που απλά συμμερίζεστε τους στόχους της Εταιρείας μας και επιθυμείτε να στηρίξετε τις προσπάθειέςμας είναι πολύτιμη. Επικοινωνήστε με το Τμήμα Εθελοντών της Εταιρείας μας για να ενημερωθείτε σχετικά

με τις δραστηριότητές μας και τους τομείς στους οποίους μπορείτε να προσφέρετε τη βοήθειά σας.

Βοηθήστε μας να στηρίξουμε τους ασθενείς που πάσχουν από νόσο Αλτσχάιμερ και τις οικογένειές τους.Γίνετε κι εσείς ένας από τους εθελοντές μας. Δεν υπάρχει καιρός για χάσιμο!

τμήμα Εθελοντών:Υπεύθυνη: Λίνα Ανδριανάκη

Τηλέφωνα επικοινωνίας: 210 70.13.271, -266, -291 (09.00-18.00)email: [email protected] και [email protected]

8SEL_ALZH_10.QXD:8SEL_ALZH_6.QXD 6/19/08 1:26 PM Page 4

Page 5: για τη νόσο Ενημέρωση AAllzzhheeiimmeerr · 2017-11-23 · Τεύχος 10 • Αθήνα • Ιούνιος 2008 ... και ποιότητα ζωής σε ένα

Νόσος Αλτσχάιμερ και Γονίδια

Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών ΑθηνώνΜάρκου Μουσούρου 89 & Στίλπωνος 33 • Αθήνα • Τ.Κ. 116 36 • 210-7013271, -266, -291 • e-mail: [email protected] & [email protected]

Ο ι γ ι α τ ρ ο ί γ ρ ά φ ο υ ν . . .

A Al lz zh he ei im me er r

Ενημ

έρω

σηγι

α τη

νόσ

ο

Το 1907, ο Γερμανός γιατρός Alois Alzheimer περιέγραψε τα πρώτα πε-ριστατικά με τα κλινικά και παθολογοανατομικά χαρακτηριστικά πουλίγα χρόνια αργότερα θα χαρακτήριζαν την ομώνυμη νόσο. Ήδη από

το κληρονομικό ιστορικό εκείνων των περιστατικών έγινε σαφές ότι σε πολ-λές περιπτώσεις, συγγενείς πρώτου βαθμού εμφάνιζαν παρόμοια κλινική ει-κόνα και έτσι τέθηκαν υπόνοιες περί ύπαρξης μηχανισμών κληρονόμησηςστη νόσο Αλτσχάιμερ. Βεβαίως, η δράση και των περιβαλλοντικών παρα-γόντων (π.χ. πνευματική και σωματική άσκηση, διατροφικές συνήθειες) πά-ντα θεωρείτο και συνεχίζει να θεωρείται σημαντική για την κλινική έκφρα-ση και την ηλικία εμφάνισης της νόσου.Σήμερα γνωρίζουμε πως η οικογενής (κατεξοχήν κληρονομική) μορφή τηςνόσου Αλτσχάιμερ, με πολύ υψηλά ποσοστά νόσησης σε συγγενείς πρώ-του βαθμού, αντιπροσωπεύει κάτι λιγότερο από το 20% του συνόλου, δια-κρίνεται δε σε πρώιμης και όψιμης έναρξης. Ο διαχωρισμός αυτός έχει νακάνει με την εκδήλωση των συμπτωμάτων πριν ή μετά το 65ο έτος της η-λικίας. Η σποραδική μορφή αποτελεί τη μεγάλη πλειοψηφία (περίπου 80%) των πε-ριπτώσεων νόσου Αλτσχάιμερ και επίσης διακρίνεται σε πρώιμης και όψι-μης έναρξης. Την τελευταία δεκαετία, το σύνολο των μελετών έχουν απο-δείξει ότι στην αιτιολογία και των σποραδικών μορφών υπεισέρχεται οκληρονομικός παράγοντας. Κατά την προσπάθεια αναζήτησης γενετικών μηχανισμών υπεύθυνων γιατη νόσο Αλτσχάιμερ, πολύ σημαντική είναι η συμβολή μελετών σε διδύ-μους που βασίζονται σε διαφορές στα ποσοστά εμφάνισης της νόσου α-νάμεσα σε μονοζυγωτικούς (προκύπτουν από το ίδιο γονιμοποιημένο ωά-ριο και έχουν το ίδιο γενετικό υλικό) και διζυγωτικούς διδύμους (προέρχο-νται από διαφορετικά γονιμοποιημένα ωάρια και έχουν κοινό γενετικό υλι-κό όσο δύο μη-δίδυμα αδέλφια). Τρεις Σκανδιναβικές και δύο Αμερικανικέςμελέτες διδύμων κατέδειξαν σημαντικά υψηλότερα ποσοστά νόσησης σεμονοζυγωτικούς σε σύγκριση με διζυγωτικούς διδύμους και κατέληξαν στοσυμπέρασμα ότι η νόσος Αλτσχάιμερ είναι σε μεγάλο βαθμό γενετικά κα-θοριζόμενη, ακόμα και όταν αναπτύσσεται σε μεγάλη ηλικία. Οι ίδιες με-λέτες ανέδειξαν παράλληλα την ανάγκη για αναγνώριση περιβαλλοντικώνπαραγόντων που πιθανώς να συντελούν στην αιτιοπαθογένεια της ΝΑ. Επιπλέον, μελέτες σε διδύμους έχουν χρησιμοποιηθεί για τον υπολογισμότων γενετικών επιδράσεων στην ηλικία έναρξης της νόσου. Συγκεκριμένα,μια μελέτη ασθενών με ηλικία έναρξης κατά μέσο όρο τα 63,5 έτη συμπέ-ρανε ότι αθροιστικά, περιβάλλον και γενετικές επιδράσεις ευθύνονται γιαδιακυμάνσεις στην ηλικία έναρξης. Σε πολυπληθέστερο, αλλά γηραιότεροδείγμα ασθενών (μέσος όρος ηλικίας έναρξης της νόσου: 75 έτη), σημα-ντικότερο ρόλο στις διαφορές της ηλικίας έναρξης της νόσου Αλτσχάιμερθεωρήθηκε ότι διαδραματίζουν οι γενετικοί παράγοντες.Άλλες μελέτες που επικεντρώνουν σε διαφορές στην ανάπτυξη της νόσουΑλτσχάιμερ μεταξύ πληθυσμών διαφόρων εθνικών προελεύσεων (Αφρο-Αμερικανών, Ισπανοφώνων της Καραϊβικής και Λευκών) έχουν διαπιστώσεικάποιες διαφορές μεταξύ διαφορετικών φυλετικών ομάδων. Πάντως και σεαυτές τις μελέτες, η επίπτωση της νόσου απαντάται σε σημαντικά αυξημέ-νο ρυθμό μεταξύ πρώτου βαθμού συγγενών των ασθενών σε σύγκριση μεπρώτου βαθμού συγγενείς υγιών ατόμων της ίδιας ηλικίας στην ίδια φυλε-τική ομάδα .Από το 1991 έως σήμερα, τέσσερα γονίδια έχει αποδειχθεί ότι συμμετέ-χουν στην αιτιοπαθογένεια της νόσου Αλτσχάιμερ και αυτά είναι τα σχετι-ζόμενα με την πρόδρομη πρωτεΐνη του αμυλοειδούς (ΑΡΡ), τις πρωτεΐνεςπρεσενιλίνη 1, πρεσενιλίνη 2 και την απολιποπρωτεϊνη Ε (ΑpoE). Οι με-ταλλάξεις στις τρεις πρώτες εκδηλώνονται ως επικρατείς με μειωμένη ό-μως διεισδυτικότητα*, ενώ η μετάλλαξη στο αλλήλιο Ε4 της ApoE, απο-τελεί σαφή προδιαθεσικό παράγοντα ανάπτυξης, αλλά και πρωιμότερης εκ-δήλωσης της νόσου Αλτσχάιμερ. Επίσης, σε ερευνητικό επίπεδο, έχουν υ-πάρξει ισχυρές ενδείξεις για πολλές άλλες γονιδιακές θέσεις.Σχηματικά και από απόψεως λειτουργίας, τα γονίδια με τα πρωτεϊνικά τουςπαράγωγα που ενέχονται στη γενετική της Νόσου Αλτσχάιμερ μπορούν νακαταταγούν στις εξής 3 ομάδες: 1. APP και πρεσενιλίνη 1 και 2 (χρωμοσώματα 21, 14 και 1 αντίστοιχα).2. ApoE (χρωμόσωμα 19), 3. Γονίδια στα χρωμοσώματα 9, 10, 12 κ.α.Όταν κάποιο από τα γονίδια της ομάδας 1 έχει υποστεί μετάλλαξη, το β-

αμυλοειδές (το κύριο δηλα-δή ιστολογικό εύρημα πουευρίσκεται σε μεγάλη ποσό-τητα στους εγκεφάλους α-σθενών με Νόσο Αλτσχάι-μερ) αυξάνει απότομα σε πο-σότητα μεγαλύτερη από αυ-τή που μπορεί να απομα-κρυνθεί από τη δράση τωνγονιδίων της ομάδας 3, μεαποτέλεσμα το άτομο να νο-σήσει σε νεαρή ηλικία (πριντα 65). Με την επίδρασητης ισομορφής Ε4 της ομά-δας 2 στο β-αμυλοειδές, ηνόσος μπορεί να αναπτυχθείκαι σε απουσία προβληματι-κών μεταλλάξεων στις ομά-δες 1 και 3 ή και σε ακόμηνεαρότερη ηλικία, σε περίπτωση συνύπαρξης με μεταλλάξεις στα γονίδιατης ομάδας 1. Εάν , τέλος, κάποιο γονίδιο της ομάδας 3 υποστεί μετάλ-λαξη, η ποσότητα του β-αμυλοειδούς πάλι αυξάνει, αλλά επειδή πιθανότα-τα υπάρχουν πολλά γονίδια που εμπλέκονται στην ίδια διαδικασία απομά-κρυνσης του β-αμυλοειδούς, η νόσος σ’ αυτή την περίπτωση θα προκύψεισε σχετικά όψιμα στάδια. Ο ως άνω πιθανός μηχανισμός αλληλεπίδρασηςτων γονιδιακών ομάδων καθιστά σαφές ότι η ανάπτυξη παθολογοανατο-μικής εικόνας Αλτσχάιμερ είναι αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης ενζυμικών συ-στημάτων σε πολλές διαδοχικές μεταβολικές οδούς.Σε κλινικό επίπεδο, γονιδιακή εξέταση για τα γονίδια APP και πρεσενιλίνης1 και 2 μπορεί να ζητηθεί κυρίως σε περιπτώσεις ασθενών με έναρξη συ-μπτωμάτων στα 30, 40 ή 50 τους χρόνια και κληρονομικό ιστορικό ισχυ-ρά ενδεικτικό κληρονομικότητας, προκειμένου να επιβεβαιωθεί πιθανή κλι-νική διάγνωση. Εδώ θα πρέπει να τονιστεί ότι ο γονιδιακός έλεγχος θα πρέ-πει να γίνεται μόνο στις περιπτώσεις που κρίνεται απολύτως απαραίτητοςκαι να έπεται εξειδικευμένης και οργανωμένης από ομάδα ειδικών ιατρώνκαι άλλων επιστημόνων ενημέρωσης και παρακολούθησης, δεδομένου ότιοι επιπτώσεις των αποτελεσμάτων μπορεί να έχουν σημαντική επίδρασηστον εξεταζόμενο και την οικογένειά του. Σχετικά με τον γονιδιακό έλεγχοτης ApoE, η Αμερικανική Νευρολογική Ακαδημία (American Academy ofNeurology) συνιστά την αποφυγή του σε άτομα που δεν έχουν εκδηλώσειανησυχητικά συμπτώματα, αλλά φοβούνται ότι βρίσκονται σε αυξημένοκίνδυνο λόγω θετικού οικογενειακού ιστορικού.Διανύουμε ακόμη τις πρώτες δεκαετίες μετά την έκρηξη που προκάλεσε ηαποκάλυψη, με τη σφραγίδα της επιστήμης της Γενετικής, της σπουδαιό-τητας των γενετικών παραγόντων στους τομείς της Ανθρώπινης Νόησηςκαι Σκέψης και της Παθολογίας τους. Ο ρόλος των περιβαλλοντικών επι-δράσεων παραμένει πάντα σπουδαίος. τα όρια δράσης Γενετικής και Περι-βάλλοντος στην αιτιοπαθογένεια της Άνοιας δεν είναι πλήρως ευδιάκριτα καιη κάθε πρόοδος που σημειώνεται στη μελέτη οποιασδήποτε απ’ αυτές τιςσυνιστώσες μας βοηθά στην περαιτέρω κατανόηση των υποκείμενων μη-χανισμών γένεσης και παράλληλα, ενισχύει τις δυνατότητές μας στην αντι-μετώπιση της νόσου.

Λυκούργος ΚαρτσακλήςΝευρολόγος

εξειδικευθείς στο Νοσοκομείο Columbia Νέας υόρκηςυπεύθυνος Ιατρείου μνήμης και Άνοιας Κέντρου Ημέρας

της Εταιρείας Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών

*Ως διεισδυτικότητα ενός επικρατούς γονιδίου στη Γενετική ορίζεται το πο-σοστό των φορέων του γονιδίου που εμφανίζουν το αντίστοιχο φαινοτυ-πικό χαρακτηριστικό, εν προκειμένω τη νόσο Αλτσχάιμερ.

8SEL_ALZH_10.QXD:8SEL_ALZH_6.QXD 6/19/08 1:26 PM Page 5

Page 6: για τη νόσο Ενημέρωση AAllzzhheeiimmeerr · 2017-11-23 · Τεύχος 10 • Αθήνα • Ιούνιος 2008 ... και ποιότητα ζωής σε ένα

Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών ΑθηνώνΜάρκου Μουσούρου 89 & Στίλπωνος 33 • Αθήνα • Τ.Κ. 116 36 • 210-7013271, -266, -291 • e-mail: [email protected] & [email protected]

Πολλοί ηλικιωμένοι, μπαίνοντας στην αναπτυξιακήφάση του γήρατος αντιμετωπίζουν δυσκολίες καισημαντικές αλλαγές στη ζωή τους .Η απώλεια, πουστην περίπτωση των ηλικιωμένων αφορά συχνάτην απώλεια της ανεξαρτησίας, της υγείας, της κι-νητικότητας, της εργασίας, ακόμα και ενός αγαπη-μένου προσώπου, είναι μια επίπονη διαδικασία. Τονα θρηνούμε γι’ αυτές τις απώλειες είναι επίσης φυ-σιολογικό, ακόμα και όταν το αίσθημα της λύπηςδιαρκεί για εβδομάδες ή μήνες. Το να χάνει όμωςκανείς κάθε αίσθημα ελπίδας και ευχαρίστησηςδεν είναι φυσιολογικό. Τότε είναι που μπορούμε ναμιλήσουμε για την παρουσία κατάθλιψης.Η κατάθλιψη δεν είναι φυσιολογική, ούτε είναι μέ-ρος της διαδικασίας της γήρανσης όπως ίσως πι-στεύουν μερικοί. Οι περισσότεροι ηλικιωμένοι είναιικανοποιημένοι με την ζωή τους, παρά τις αντικει-μενικές δυσκολίες που βιώνουν.Η κατάθλιψη επηρεάζει τον κάθε άνθρωπο με διαφο-ρετικό τρόπο και σε διαφορετικό βαθμό. Διακρίνεταισε ήπια, μέτρια και σοβαρού βαθμού. Κάποια από ταπιο συχνά συμπτώματα της κατάθλιψης είναι:• Καταθλιπτική διάθεση (ανημποριά, έλλειψη ελπί-

δας, ανησυχία, απαισιοδοξία)• Μειωμένο ενδιαφέρον για δραστηριότητες που

στο παρελθόν προσέφεραν ευχαρίστηση.• Χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυξημένο αίσθημα ε-

νοχής• Αίσθημα κόπωσης, εξάντληση, απώλεια ενεργη-

τικότητας.

• Μειωμένη κινητικότητα. • Προβλήματα ύπνου.• Σημαντική μείωση ή αύξηση βάρους.• Δυσκολία στη συγκέντρωση και τη σκέψη. • Επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου και αυτοκτονίας.Αυτό όμως που πρέπει να προσέξουμε είναι ότι συ-χνά οι ηλικιωμένοι δεν δείχνουν τα συνηθισμένα συ-μπτώματα της κατάθλιψης. Πολλοί ισχυρίζονται ότιδεν νιώθουν θλιμμένοι. Αντ’ αυτού, λένε ότι αισθά-νονται έντονη κούραση. Είναι περισσότερο ευέξα-πτοι και ανήσυχοι και παραπονιούνται για προ-βλήματα υγείας όπως π.χ. για πόνους στο στομά-χι, πονοκεφάλους και ζαλάδες. Πολλές φορές ταπαράπονα για σωματικές ενοχλήσεις που δεν μπο-ρούν να αποδοθούν σε παθολογικά αίτια είναι τοπρωταρχικό σύμπτωμα της κατάθλιψης. Εξίσου συχνά συμπτώματα της κατάθλιψης των η-λικιωμένων είναι η ευερεθιστότητα και ανησυχία(π.χ. ο ασθενής να περπατάει πάνω-κάτω στο δω-μάτιο), η απομόνωση και η απώλεια ενδιαφέροντοςγια την προσωπική φροντίδα και υγιεινή . Επίσης, οιηλικιωμένοι που πάσχουν από κατάθλιψη εκφρά-ζουν αισθήματα αναξιότητας και αυξημένης ενο-χής (π.χ. νιώθουν ότι έχουν γίνει βάρος στους δι-κούς τους, ειδικά όταν έχουν χάσει το σύντροφότους). Ιδιαίτερα συχνά θεωρούνται και τα προβλή-ματα στην συγκέντρωση και την μνήμη.Το τελευταίο αυτό σύμπτωμα, σε συνδυασμό με άλ-λα συναφή προβλήματα (όπως π.χ. αργός λόγος καιη αδυναμία λήψης αποφάσεων) σχετίζονται με τηδιαταραχή των γνωστικών λειτουργιών των ασθε-νών. Τα συμπτώματα αυτά μοιάζουν πολύ με τα συ-μπτώματα της άνοιας και αυτό κάνει δύσκολη τη δια-φοροδιάγνωση μεταξύ των δύο αυτών παθολογικώνκαταστάσεων, ακόμα και για το γιατρό. Πολλές φο-ρές, ένα άτομο με άνοια φαίνεται να πάσχει από κα-τάθλιψη, αλλά μπορεί να συμβεί και το αντίστροφο:πολλοί είναι οι ηλικιωμένοι που πάσχουν από κατά-θλιψη και πηγαίνουν στον γιατρό παραπονούμενοι ό-τι ξεχνάνε και φοβούμενοι ότι έχουν άνοια. Παρά τις πολλές ομοιότητες, υπάρχουν συγκεκρι-μένες διαφορές ως προς τα συμπτώματα που πα-ρουσιάζει ένας ασθενής με άνοια και κάποιος με κα-τάθλιψη. Στους καταθλιπτικούς ασθενείς η κρίσηκαι η ικανότητα προσανατολισμού στο χώρο και τοχρόνο συνήθως παραμένουν ανεπηρέαστες (αν καικάποιες φορές ενδέχεται να εμφανίζουν μια ήπια ε-ξασθένηση), ενώ στους ανοϊκούς ασθενείς, οι γνω-στικές αυτές λειτουργίες εξασθενούν σημαντικά. Η χρήση του λόγου φαίνεται επίσης να εξασθενείστην περίπτωση της άνοιας με αποτέλεσμα ο ασθε-

νής να αντιμετωπίζει δυσκολίες στην παραγωγή τουλόγου, όπως π.χ. δυσκολία στην κατονομασία αντι-κειμένων. Στην κατάθλιψη, ο λόγος μπορεί να είναιπιο αργός, αλλά είναι μέσα στα φυσιολογικά επίπεδα. Όσον αφορά τη διαταραχή της μνήμης, ο καταθλι-πτικός ασθενής συνήθως παραπονιέται ότι ξεχνάπρόσφατα και παλαιότερα γεγονότα, αδιακρίτως.Μάλιστα, δεν κάνει καμία προσπάθεια να κρύψει ό-τι ξεχνά: διογκώνει τα προβλήματα που αντιμετω-πίζει και νιώθει ότι οι δυσκολίες του είναι μεγαλύ-τερες απ’ ότι πραγματικά είναι. Αντίθετα, ο ανοϊκόςασθενής ξεχνά τα πρόσφατα γεγονότα και συχνά,προσπαθεί να το κρύψει από τους οικείους του καιτον κοινωνικό του περίγυρο. Παρόλο που αυτές οι γενικές διαφορές στα συ-μπτώματα διαπιστώνονται στην καθημερινή κλινικήπρακτική και επιβεβαιώνονται από τις σχετικές έ-ρευνες, δεν είναι δεδομένος ο ευδιάκριτος διαχωρι-σμός των συμπτωμάτων. Πολλές φορές κάποιος μεκατάθλιψη μπορεί να έχει συμπτώματα άνοιας, αλ-λά και το αντίστροφο.Δεν υπάρχει όμως μόνο η περίπτωση της μεμονω-μένης άνοιας ή της μεμονωμένης κατάθλιψης. Δενείναι σπάνιες οι περιπτώσεις που οι δύο αυτές παθο-λογικές καταστάσεις συνυπάρχουν. Καταθλιπτικάσυμπτώματα εμφανίζονται σε περίπου 40-50% τωνασθενών με άνοια τύπου Αλτσχάιμερ. Οι παράγο-ντες που προκαλούν κατάθλιψη στην άνοια είναι οιίδιοι με αυτούς που προκαλούν γενικά κατάθλιψη. Ι-διαίτερα στα αρχικά στάδια της άνοιας οι ασθε-νείς έχουν επίγνωση της κατάστασης και βλέπουντις γνωστικές τους ικανότητες να εκπίπτουν, με α-ποτέλεσμα να αναπτύσσουν και κατάθλιψη. Σε αυ-τήν την περίπτωση, ο ασθενής αντιμετωπίζει μια δι-πλή δυσκολία. Η διάγνωση της κατάθλιψης στην ά-νοια μπορεί να είναι μια δύσκολη υπόθεση για τογιατρό γιατί ορισμένες φορές λόγω των γνωστικώνδιαταραχών, ο ασθενής που βρίσκεται σε μεσαία-προχωρημένα στάδια της άνοιας δεν είναι σε θέσηνα περιγράψει τι νιώθει. Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν ο ασθενής και τα συγγε-νικά του πρόσωπα είτε υποπτεύονται ότι έχει άνοια,είτε κατάθλιψη να συμβουλευτούν το γιατρό τους. Ηκατάθλιψη (συνοδευόμενη ή μη από άνοια) μπορείνα θεραπευτεί με τη χορήγηση αντικαταθλιπτικώνφαρμάκων, αλλά και μέσω μη φαρμακευτικών παρεμ-βάσεων. Έρευνες δείχνουν ότι ακόμα και καταθλιπτι-κοί ασθενείς με άνοια είναι δεκτικοί σε κάποιες μορ-φές ψυχοθεραπείας (θεραπεία δι’αναμνήσεων).

Δανάη ΚαβουρίδηΨυχολόγος

Κατάθλιψη ή άνοια;

Η Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών ευχαριστεί θερμά τους χορηγούς της για τη στήριξή τους στην προσπάθεια που καταβάλειγια ενημέρωση, εκπαίδευση και υποστήριξη των ασθενών με άνοια και των οικογενειών τους.

Ιδιαίτερα ευχαριστεί:

Μέλος (30 €)* Χορηγός (500 €)Φίλος (50 €) Μέγας Χορηγός (1.000 €)Πρέσβης (100 €) Ευεργέτης (2.000 €+)

Ελάτε μαζί μας! Όσο πιο δυνατή είναι η φωνή μας,τόσο πιο αποτελεσματικοί μπορούμε να γίνουμε!

Αριθμός λογαριασμού Εθνικής Τράπεζας Ελλάδος180/480090-72

Tις φαρμακευτικέςεταιρείες:

Janssen-CilagNovartis

Pfizer HellasSanofi Aventis

Wyeth

Τους ιδιώτες:Ε. Κυριακοπούλου

Π. ΜπότσηΜ. Μυράτ

Δ. Ποταμιάνου Ν. Χατζάκη

Την ΕΞΠΡΕΣ Ημερίσια ΟικονομικήΕφημερίδα και την Μονάδα

Φροντίδας Ηλικιωμένων «Άκτιος».

*Η συνδρομή των μελών ανανεώνεται κάθε χρόνο

Βίνσεντ βαν Γκογκ. Ηλικιωμένος που θρηνεί. Μάιος 1890.

Ο ι ψ υ χ ο λ ό γ ο ι γ ρ ά φ ο υ ν . . .

8SEL_ALZH_10.QXD:8SEL_ALZH_6.QXD 6/19/08 1:26 PM Page 6

Page 7: για τη νόσο Ενημέρωση AAllzzhheeiimmeerr · 2017-11-23 · Τεύχος 10 • Αθήνα • Ιούνιος 2008 ... και ποιότητα ζωής σε ένα

Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών ΑθηνώνΜάρκου Μουσούρου 89 & Στίλπωνος 33 • Αθήνα • Τ.Κ. 116 36 • 210-7013271, -266, -291 • e-mail: [email protected] & [email protected]��

A Al lz zh he ei im me er r

Ενημ

έρω

σηγι

α τη

νόσ

ο

Ο ι γ υ μ ν α σ τ έ ς γ ρ ά φ ο υ ν . . .

Γυμναστείτε μόνοι σας στο σπίτι: Απλές ασκήσεις για να τονώσετε το σώμα και το πνεύμα σας

• Ασκηθείτε 2-3 φορές την εβδομάδα. • Εκτελέστε τις παρακάτω ασκήσεις με τη σειρά που παρουσιάζονται, ακολουθώντας τις οδηγίες όσο πιο πιστά μπορείτε.• Κάντε σύντομα διαλείμματα μεταξύ των ασκήσεων (1/2 έως 1 λεπτό). • Προσθέστε στο καθημερινό σας πρόγραμμα περπάτημα ή κολύμβηση το καλοκαίρι, διάρκειας 20 έως 40 λεπτών.

Προσοχή: πριν κάνετε τις ασκήσεις που σας προτείνονται, ζητήστε τη γνώμη του γιατρού σας!

1. Καθίστε σε μια καρέ-κλα. Γύρετε το κεφάλισας προς τα δεξιά,προσπαθώντας το δεξίσας αυτί να ακουμπή-σει στο δεξί σας ώμο.Μείνετε σ’ αυτή τη θέ-ση για 15 δευτερόλε-πτα Κάντε το ίδιο καιπρος τα αριστερά.

5. Χρησιμοποιήστε οι γυναίκεςβαράκια 1 κιλού, οι άνδρες 2κιλών. Ανεβάστε τα βαράκιαπρος τους ώμους, λυγίζο-ντας τους αγκώνες. Κατά τηδιάρκεια της άσκησης, οι ώ-μοι μένουν κολλημένοι στονκορμό. Συνεχίστε ανεβάζο-ντας και κατεβάζοντας αργάτα βαράκια. Αρχίστε με 12-15 επαναλήψεις και αυξήστετις σταδιακά.

6. Από όρθια θέση με τα πόδιαανοιχτά στο άνοιγμα των ώ-μων και τον κορμό ευθυτενή,κρατήστε τα βαράκια στο ύ-ψος των ώμων. Στη συνέ-χεια, σηκώστε τα βαράκιαπάνω από το κεφάλι, στρέ-φοντας συγχρόνως τις παλά-μες προς τα μέσα. Επαναφέ-ρετε τα χέρια στην αρχικήτους θέση, λυγίζοντάς τα μέ-χρι το ύψος των ώμων. Αρχί-στε με 12-15 επαναλήψειςκαι αυξήστε τις σταδιακά.

7. Ξαπλώστε σε στρώμα ή σε μαλακό χαλάκι. Λυγίστε το δεξίσας πόδι, φέρνοντάς το προς το στήθος και στη συνέχεια τε-ντώστε το. Το αριστερό πόδι παραμένει λυγισμένο πατώνταςστο χαλάκι. Επαναλάβετε με τον ίδιο τρόπο την άσκηση με τοαριστερό πόδι. Αρχίστε με 10-15 επαναλήψεις για κάθε πόδι.

* Οι φωτογραφίες προέρχονται από το βιβλίο : Exercise for Older Adults. Ace’sGuide for fitness professionals. American council on Exercise. Human Kinetics.

2. Ενώ βρίσκεστε σε όρθια στάση, το-ποθετήστε το δεξί σας χέρι πίσω α-πό τον αυχένα. Με το αριστερό χέριπιέστε ελαφρά τον αγκώνα του δεξι-ού χεριού για 15 περίπου δευτερό-λεπτα. Επαναλάβετε την άσκηση κα-τά τον ίδιο τρόπο, βάζοντας αυτήτη φορά το αριστερό χέρι πίσω απότον αυχένα.

3. Καθίστε σε μια καρέκλα. Τεντώ-στε το δεξί σας πόδι, με τη φτέρ-να να πατά στο έδαφος. Σταδιακάσκύψτε προς τα εμπρός, προσπα-θώντας να αγγίξετε με το δεξί σαςχέρι τα δάχτυλα του ποδιού σας.Επαναλάβετε την άσκηση με το α-ριστερό σας πόδι κατά τον ίδιοτρόπο. Μείνετε σκυμμένοι σε κά-θε πόδι για 15 δευτερόλεπτα.

4. Από όρθια στάση, με τονκορμό ευθυτενή και τιςφτέρνες στο πάτωμα, στη-ριχτείτε στις μύτες των δα-χτύλων (των ποδιών) σαςκαι ανεβοκατεβάστε τιςφτέρνες όσο πιο ψηλά μπο-ρείτε. Αρχίστε με 15 -20 ε-παναλήψεις και αυξήστε τιςσταδιακά.

Οι άνθρωποι της 3ης ηλικίας αποτελούν το 18%του πληθυσμού της χώρα μας, με προοπτική αύ-ξησης του ποσοστού αυτού τα επόμενα χρόνια.Στην ευαίσθητη αυτή ηλικία εκδηλώνεται συχνάυποκινητικότητα. Ιδιαίτερα στους ηλικιωμένουςπου πάσχουν από κάποια μορφή Άνοιας, η έλ-λειψη σωματικής ενεργοποίησης είναι έντονη καιμε την πάροδο του χρόνου γίνεται εντονότερη.Η σωματική άσκηση στον ελεύθερο χρόνο μπο-ρεί να δώσει καινούργιο περιεχόμενο στη καθη-μερινότητα, συμβάλλοντας στη βελτίωση της

ποιότητας της ζωής. Η άθληση προσφέρει χα-ρά, κέφι και ευεξία στους ανθρώπους όλων τωνηλικιών. Ειδικά στην περίπτωση των ηλικιωμέ-νων, το ξεπέρασμα της αδράνειας μέσα από τησωματική άσκηση δημιουργεί μεγαλύτερη αυτο-πεποίθηση, ζωντάνια και αισιοδοξία. Επιπλέον,στους ηλικιωμένους περιορίζεται τόσο η ελαστι-κότητα όσο και η σταθερότητα των μυών, τενό-ντων και συνδέσμων. Η άσκηση επιφέρει σημα-ντική βελτίωση στη μυϊκή δύναμη. Σε αυτό το σημείο αξίζει να τονίσουμε ότι στα ά-

τομα της 3ης ηλικίας δεν επιδιώκεται η αύξησητων σωματικών επιδόσεων. Αυτό που προτάσσε-ται και αποτελεί κύρια επιδίωξη είναι η διατήρησηκαι η βελτίωση της ικανότητάς τους να ανταπο-κρίνονται στις απαιτήσεις της καθημερινότητας. Ακολουθούν μερικές απλές στην εκτελεσή τους α-σκήσεις που μπορείτε να κάνετε στο σπίτι είτε μό-νοι σας, είτε με τη συμμετοχή κάποιου αγαπημένουσας προσώπου.

Ελένη ΔημακοπούλουΓυμνάστρια

8SEL_ALZH_10.QXD:8SEL_ALZH_6.QXD 6/19/08 1:26 PM Page 7

Page 8: για τη νόσο Ενημέρωση AAllzzhheeiimmeerr · 2017-11-23 · Τεύχος 10 • Αθήνα • Ιούνιος 2008 ... και ποιότητα ζωής σε ένα

EνημέρωσηΣυνεχίζοντας την προσπάθεια ενημέρωσης τουευρύτερου κοινού που ξεκίνησε το 2004, η Εται-ρεία μας οργανώνει και πραγματοποιεί ομιλίεςστις Λέσχες Φιλίας και τα ΚΑΠΗ της Αττικής, αλ-λά και των άλλων Νομών της Ελλάδας. Οι ομι-λίες γίνονται από τη Δρ Παρασκευή Σακκά, νευ-ρολόγο-ψυχίατρο. Σκοπός των εκδηλώσεων αυ-τών είναι αρχικά η ενημέρωση για την άνοια, αλ-λά και η παραπομπή σε δημόσια Ιατρεία Μνήμηςόσων ηλικιωμένων κρίνεται απαραίτητο, ύστερααπό τη διεξαγωγή μίας σύντομης νευροψυχολογι-κής αξιολόγησης για την ανίχνευση διαταραχώνμνήμης από εθελοντές ειδικούς ψυχολόγους.

Ομάδες νοητικής ενδυνάμωσηςΣε συνεργασία με τη Λέσχη Φιλίας Αγ. Αρτεμίου,πραγματοποιούμε 2 ομάδες ασθενών σε εβδομα-διαία βάση. Ειδικοί ψυχολόγοι με ασκήσεις νοη-τικής ενδυνάμωσης, θεραπείες τέχνης και θερα-πεία δι’ αναμνήσεων προσπαθούν να κινητοποιή-σουν τους ανοϊκούς ασθενείς όλων των στα-δίων, να βελτιώσουν ή να διατηρήσουν σταθερήτη γνωστική τους κατάσταση και να προάγουντην ψυχολογική τους.

Ομάδες μνήμηςΕπιπλέον, στη Λέσχη Φιλίας Αγ. Αρτεμίου πραγ-ματοποιούνται με μεγάλη επιτυχία ομάδες ενδυ-νάμωσης της μνήμης υγιών ηλικιωμένων. Κατάτη διάρκεια των συναντήσεων με την ψυχολόγο,οι συμμετέχοντες έχουν την ευκαιρία να ενημε-ρωθούν σχετικά με τη λειτουργία της μνήμης, ναμάθουν τρόπους διαχείρισης και αντιμετώπισηςτων προβλημάτων μνήμης που προκύπτουν στηνκαθημερινή ζωή και να ενδυναμώσουν τη μνήμητους μέσω ειδικών ασκήσεων. Αντίστοιχη ομάδα λειτουργεί στη Λέσχη ΦιλίαςΑλίμου.

Πρόγραμμα «Βοηθώ τη μνήμη μου»Η Εταιρεία μας με την αιγίδα του Δήμου Αθηναί-ων δημιουργεί ένα ολοκληρωμένο ΠρόγραμμαΠρόληψης της Άνοιας με τίτλο «Βοηθώ τη μνήμημου». Οι υπηρεσίες του Προγράμματος απευθύνο-νται στα μέλη των Λεσχών Φιλίας του Δήμου Αθηναίων, θα προσφέρονται δωρεάν και περιλαμ-βάνουν:• Ενημερωτικές ομιλίες για τη μνήμη και την άνοια• Έλεγχο της μνήμης από ειδικούς ψυχολόγους

και εξέταση από γιατρό για όσους το επιθυμούν• Συνεδρίες ασκήσεων μνήμης, λόγου και άλλων

νοητικών λειτουργιών για τους ηλικιωμένουςπου θα διαγνωστούν με άνοια

• Ομάδες ψυχοϋποστήριξης για τους φροντιστέςτους

Το πρόγραμμα αναμένεται να ξεκινήσει από τοφθινόπωρο του τρέχοντος έτους

Υποστήριξη συγγενώνΣε συγκεκριμένη ημέρα και ώρα που καθορίζε-ται από τη Γραμματεία της Εταιρείας μας, ταμέλη, αλλά και όλοι όσοι ενδιαφέρονται γιατην άνοια, μπορούν να συμμετέχουν στις μηνι-αίες συναντήσεις που γίνονται στο Κέντρο Η-μέρας για ανοϊκούς ασθενείς. Εκεί θα έχουντην ευκαιρία να μοιραστούν τις σκέψεις καιτους προβληματισμούς τους, να ενημερωθούνγια θέματα που αφορούν την άνοια ώστε να α-

ντεπεξέλθουν με μεγαλύτερη ευκολία και απο-τελεσματικότητα στις αυξημένες ανάγκες φρο-ντίδας των ασθενών τους.

Εκπαίδευση φροντιστώνΜετά από απαίτηση των οικογενειών των ανοϊ-κών ασθενών, η Εταιρεία μας οργανώνει καιπραγματοποιεί κύκλους εκπαίδευσης οικογενει-ακών φροντιστών που θα επαναλαμβάνονταικατά τη διάρκεια του έτους. Κάθε κύκλος περι-λαμβάνει 8 δίωρες ομιλίες που πραγματοποι-ούνται κάθε Τετάρτη, 5.00 μ.μ. - 7.00 μ.μ. σταγραφεία της Εταιρείας μας. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστεμε τη Γραμματεία της Εταιρείας.

ΕκπαίδευσηΕπαγγελματιών ΥγείαςΗ Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Δια-ταραχών Αθηνών πραγματοποιεί εκπαιδευτικάπρογράμματα για γιατρούς και άλλους επαγγελ-ματίες υγείας με στόχο την καλύτερη διάγνωσηκαι θεραπεία των ανοϊκών ασθενών.Τα προγράμματα αυτά διεξάγονται με την συνεργα-σία Ιατρικών Συλλόγων, της «ΕΛΕΓΕΙΑ» και άλλωνΦορέων, σε διάφορα μέρη της Ελλάδος (Χαλκίδα,Λαμία, Λάρισα, Καλαμάτα, Καλάβρυτα, Τρίπολη,Μεσολόγγι, Αθήνα).

Εκδοτική ΔραστηριότηταΗ Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διατα-ραχών Αθηνών εξέδωσε και διανέμει δωρεάν ταπαρακάτω ενημερωτικά έντυπα:• «Η νόσος Αλτσχάιμερ μπορεί να αντιμετωπιστεί: Ε-νημερωθείτε!». Σύντομος οδηγός για το ευρύ κοινόπου περιλαμβάνει πληροφορίες για τη φύση της νό-σου Αλτσχάιμερ, την εξέλιξή της, τη διάγνωση τηςνόσου και τις δυνατότητες πρόληψης και θεραπείας. • «Εγχειρίδιο Φροντιστών». Πλήρης οδηγός για τουςφροντιστές που περιέχει πληροφορίες σχετικά με τηνόσο Αλτσχάιμερ και πρακτικές συμβουλές για τηναντιμετώπιση των προβληματικών καταστάσεων καισυμπεριφορών των ανοϊκών ασθενών.• «Νοητική ενδυνάμωση ασθενών με νόσο Αλτσχάι-μερ», τεύχη 1 και 2. Περιλαμβάνουν οδηγίες σχετι-κά με τους τρόπους με τους οποίους μπορούν οιφροντιστές να ενθαρρύνουν την πνευματική δρα-στηριότητα του αγαπ ημένου τους προσώπου πουπάσχει από άνοια, όπως επίσης και μια σειρά α-σκήσεων νοητικής ενδυνάμωσης με τις οποίες μπο-ρούν να ασχοληθούν ασθενείς με ήπιας έως μέ-τριας βαρύτητας άνοια. • «μαθαίνω για τη νόσο Αλτσχάιμερ». Απευθύνεταισε παιδιά ηλικίας 6-12 ετών και περιέχει απλοποιη-μένες πληροφορίες, παιχνίδια και κουιζ γνώσεωνσχετικά με τη νόσο Αλτσχάιμερ.• «Γονίδια, τρόπος ζωής και σταυρόλεξα!». Οδη-γός για τους παράγοντες κινδύνου και τη δυνατό-τητα πρόληψης της νόσου Αλτσχάιμερ.

Η Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών πραγματοποιεί ένα μεγάλο αριθμό ενημερωτικών, εκπαι-δευτικών και άλλων εκδηλώσεων για τους φροντιστές, τους ασθενείς , αλλά και το ευρύτερο κοινό. Σκοπός των εκδηλώσε-ων αυτών είναι η ενημέρωση της κοινότητας και η προαγωγή της ποιότητας ζωής των ασθενών και των οικογενειών τους.

Δραστηριότητες 2008

ΔΔΕΕΛΛττΙΙοο ΕΕΓΓΓΓΡΡΑΑΦΦΗΗΣΣ μμΕΕΛΛοουυΣΣΕπιθυμώ να γίνω μέλος / να ανανεώσω την ετήσια συνδρομή μου

στην Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών.Ποσό ετήσιας συνδρομής 30 €

Κατάθεση χρημάτων: Εθνική Τράπεζα, Αρ.Λογαριασμού 180/480090-72

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΡΙΘΜΟΣ Τ.Κ.

ΠΟΛΗ ΤΗΛ.

e-mail Διεύθυνση αποστολής:Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών

Μάρκου Μουσούρου 89 & Στίλπωνος 33, Αθήνα, Τ.Κ. 116 36Τηλ. 210 - 7013271 -266 -291, e-mail: [email protected] & [email protected]

Στα πλαίσια του Γ’ Κ.Π.Σ. και σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύηςλειτουργεί από το Φεβρουάριο του 2007 Κέντρο Ημέρας για ανοϊκούς ασθενείς στην οδό ΜάρκουΜουσούρου 89 και Στίλπωνος 33, στο Παγκράτι. Το Κέντρο Ημέρας λειτουργεί σαν μονάδα ημε-ρήσιας θεραπευτικής φροντίδας ασθενών που πάσχουν από νόσο Αλτσχάιμερ και συναφείς διατα-ραχές. Κατά μέσο όρο, εξυπηρετούνται 30 ανοϊκοί ασθενείς ημερησίως. Στους ασθενείς παρέχεταιένα δομημένο εβδομαδιαίο πρόγραμμα ατομικών και ομαδικών υπηρεσιών θεραπείας και δραστη-ριοτήτων που οργανώνεται από τη Διεπιστημονική Ομάδα του Κέντρου. Επιπλέον, ένας από τουςβασικούς στόχους του Κέντρου Ημέρας είναι η ψυχολογική υποστήριξη και ενημέρωση των φρο-ντιστών των ασθενών και του ευρύτερου οικογενειακού περιβάλλοντός τους, καθώς και η ευαι-σθητοποίηση της κοινότητας. Στο Κέντρο Ημέρας στεγάζεται η Γραμματεία της Εταιρείας μας,στην οποία μπορούν να απευθύνονται οι ενδιαφερόμενοι για οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά μετη νόσο Αλτσχάιμερ και τις δραστηριότητες της Εταιρείας.

Έργο συγχρηματοδοτούμενο από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) κατά 75%και από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κατά 25 % στο Πλαίσιο του Ε. Π. «Υγεία – Πρόνοια» 2000-2006

Κέντρο Ημέρας Ανοϊκών Ασθενών

8SEL_ALZH_10.QXD:8SEL_ALZH_6.QXD 6/19/08 1:26 PM Page 8

Page 9: για τη νόσο Ενημέρωση AAllzzhheeiimmeerr · 2017-11-23 · Τεύχος 10 • Αθήνα • Ιούνιος 2008 ... και ποιότητα ζωής σε ένα

ΜΜααίίρρηη ΚΚρραασσάά,, ΑΑννττωωννίίαα ΑΑλλααττάά,, ΣΣύύλλββιιαα ΠΠααππααγγεεωωρργγοοπποούύλλοουυ,, ΑΑθθηηννάά ΤΤζζιικκάάκκηη,,ΧΧρρυυσσοούύλλαα ΚΚοουυρρσσάάρροουυ,, ΔΔήήμμηηττρραα ΣΣααρρααννττοοπποούύλλοουυ,, ΠΠααννααγγιιώώτταα ΣΣκκλλάάββοουυ,, ΒΒάάσσωω ΤΤσσοούύκκαα

ΤΤεεύύχχοοςς 22 ΣΣΥΥΝΝΤΤΑΑΚΚΤΤΙΙΚΚΗΗ ΕΕΠΠΙΙΤΤΡΡΟΟΠΠΗΗ::

οο ττααχχυυδδρρόόμμοοςς του Κέντρου Ημέρας

Στο Κέντρο Ημέρας Ανοϊκών Ασθενών της Εταιρείας Νό-σου Alzheimer & Συναφών Διαταραχών Αθηνών ξεκίνη-σε το Νοέμβριο του 2007 η προσπάθεια της ομάδας μεήπιες δυσκολίες στη μνήμη να δημιουργήσει τριμηνιαίαεφημερίδα ποικίλης ύλης. Το πρώτο τεύχος της εφημερίδας μας δημοσιεύτηκε μεμεγάλη επιτυχία και έτσι οι συναντήσεις της ομάδας γιατην προετοιμασία του δεύτερου τεύχους συνεχίστηκαν. Το θέμα του δεύτερου τεύχος είναι «Το καλοκαίρι».

Η επιλογή των ειδικών θεμάτων έγινε ύστερα από αναζή-τηση σε εφημερίδες, περιοδικά, αλλά και στο διαδίκτυο,ενώ επιπλέον κατευθύνσεις δόθηκαν από τους συντονι-στές της ομάδας .

Ευελπιστούμε να βρείτε ευχάριστη και τη δεύτερη προσπά-θειά μας! Σας ευχόμαστε καλό καλοκαίρι!

Η ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ

ΠΠΡΡΟΟΛΛΟΟΓΓΟΟΣΣ

8SEL_ALZH_10_ENTH.QXD:8SEL_ALZH_6.QXD 6/19/08 1:59 PM Page 1

Page 10: για τη νόσο Ενημέρωση AAllzzhheeiimmeerr · 2017-11-23 · Τεύχος 10 • Αθήνα • Ιούνιος 2008 ... και ποιότητα ζωής σε ένα

Υγεία και ευεξία στις διακοπές

Διακοπές!!! Ημαγική λέξηόλων μας

και δη των εργαζό-μενων. Από τηστιγμή που τελειώ-νουν οι διακοπέςπρογραμματίζουμετις επόμενες. Οι ανάτον κόσμο εργαζό-

μενοι, μοχθούν έναν ολόκληρο χρόνο με το όραμα των διακοπών τους. Καιόπως στις μέρες μας έχουν μηδενιστεί οι αποστάσεις, ο καθένας μπορεί να πά-ει στα πιο απίθανα και απομακρυσμένα μέρη, ανάλογα βέβαια με το πορτο-φόλι του.Με τους ’Έλληνες όμως συμβαίνει κάτι άλλο. Η Ελλάδα ολόκληρη εί-ναι τόπος διακοπών. Έχουμε το προνόμιο να ζούμε σε ένα τόπο ό-που οι άλλοι λαοί κάνουν όλο το χρόνο σχέδια να τον επισκεφτούν.Αναμφισβήτητα, και εμείς λαχταρούμε το αλλιώτικο, αλλά διαθέ-τουμε και μια ατελείωτη γκάμα για να διαλέξουμε.Ας ξεκινήσουμε από τα νησιά του Αιγαίου. Ανάμεσα σε αυτά ξεχω-ρίζουν η μοναδική Σαντορίνη, οι κοσμοπολίτικες Μύκονος και Ρό-δος, η Σίφνος, η Σύρος, τα Κουφονήσια, η λεβεντογέννα Κρήτη καιπολλά άλλα νησιά γνωστά ή λιγότερο φημισμένα.Συνεχίζοντας, θα περάσουμε και από το δεύτερο πέλαγος της Ελλά-δας, το Ιόνιο. Μικρότερο, αλλά μαγευτικό. Η κορωνίδα του Πελά-γους και των Επτανήσων είναι η Κέρκυρα. Δεν είναι όμως λιγότερο ό-μορφη και η μυρωδάτη Ζάκυνθος, η ξελογιάστρα Κεφαλονιά, η Λευ-

κάδα, η Ιθάκη, οι καταπράσινοι Παξοί και τα ονειρεμένα Κύθηρα.Παράληψη θα ήταν αν δεν αναφέραμε και τα νησιά του Αργοσαρω-νικού, την Ύδρα, τις Σπέτσες την Αίγινα, τον Πόρο αλλά και το μι-κρό Αγκίστρι. Καθένα έχει το δικό του μαγευτικό χρώμα και αποτε-λεί διέξοδο για πολλούς Αθηναίους κάποια ζεστά Σαββατοκύριακα.Προχωρώντας στην Ηπειρωτική Ελλάδα υπάρχει πληθώρα επιλο-γών. Τι να πρωτοεπισκεφθεί κανείς! Την Καστοριά, τη Χαλκιδική, τοΠήλιο, τα Μετέωρα, τους Δελφούς, τον Παρνασσό ή την Πελοπόν-νησο με τις ομορφιές της που κυριολεκτικά σου κόβουν την ανάσα;Όλα αυτά είναι γνωστά σε εμάς του Έλληνες. Γνωρίζουμε τις σπά-νιας ομορφιάς ακρογιαλιές μας, τον ήλιο μας, τα γαλαζοπράσινα νε-ρά μας. Δεν έχει κανείς παρά να απευθυνθεί έγκαιρα σε ένα τουρι-στικό πρακτορείο, να διαλέξει ένα ενδιαφέρον για τον ίδιο πακέτοδιακοπών και να ξεκινήσει.Προσωπικά νιώθω ευτυχής από τώρα με την προοπτική των διακο-πών σε ένα νησί του Αιγαίου. Τρελαίνομαι στη σκέψη της ηλιοθερα-πείας, του μπάνιου στα δροσερά νερά, του φρέσκου ψαριού στα τα-βερνάκια πλάι στο κύμα, της παγωμένης μπύρας και του γευστικούκαρπουζιού.Όλη αυτή η ατμόσφαιρα της ξεγνοιασιάς και της ευδαιμονίας πα-ραπέμπει στον Παράδεισο. Ας μου επιτραπεί λοιπόν να συστήσω σεόλους τους συμπατριώτες μου να εξερευνήσουν πρώτα τον ντόπιοπαράδεισο και αφού γνωρίσουν και ζήσουν τις αστείρευτες ομορ-φιές του ωραιότερου «οικοπέδου του κόσμου», τότε μόνο να στρα-φούν σε εκείνες των ξένων τουριστικών χωρών.

Αθηνά Τζικάκη

Τα τελευταία χρόνια,μεταξύ των επιλογώνπου προσφέρει η

Ελλάδα για διακοπές σεΈλληνες και ξένους τουρί-στες έχει καθιερωθεί μιανέα πρόταση, «οι εναλλα-κτικές διακοπές»: Φύση,περιπέτεια, χόμπι. Σε όλη την Ελλάδα, από

Μακεδονία μέχρι Κρήτη, υπάρχουν ξενοδοχεία, κάμπινγκ, ομάδες,οργανώσεις που διοργανώνουν προγράμματα διακοπών ώστε ναμπορεί κανείς να απολαύσει τα διάφορα χόμπι του, όπως θέατρο,μουσικές βραδιές, συναυλίες και εκδρομές στις γύρω περιοχές. Ευτυχώς στην Ελλάδα μας, έχουμε τόσες ομορφιές που μας προ-σφέρουν αξέχαστες εμπειρίες: θάλασσα, βουνά, απίθανα δάση με

βελανιδιές, καστανιές, καλντερίμια που καλά - καλά δεν περνάει οήλιος από την πυκνή βλάστηση. Μία άλλη εναλλακτική είναι και ο τουρισμός σε μοναστήρια και ιε-ρούς τόπους. Καλή ευκαιρία αποτελεί μία επίσκεψη στα πανηγύριαγια τον εορτασμό Αγίων, μιας και προσφέρουν την ευκαιρία για πα-ραδοσιακό γλέντι με μουσική και χορό.Ό,τι θελήσει κανείς υπάρχει σε αυτή τη χώρα! Επίσης υπάρχει και ο αγροτουρισμός από Συλλόγους γυναικών πουφτιάχνουν σπιτικά γλυκά, μαρμελάδες, απίθανες χορτόπιτες, τυρό-πιτες, γιαούρτι με μέλι. Στα αγροκτήματα έχει κανείς την ευκαιρίανα συμμετάσχει σε αγροτικές δουλειές και σε παραδοσιακά πανη-γύρια.

Καλό καλοκαίρι, ξένοιαστο και με υγεία!

Σύλβια Παπαγεωργοπούλου

��

Ταξιδεύοντας στην Ελλάδα

8SEL_ALZH_10_ENTH.QXD:8SEL_ALZH_6.QXD 6/19/08 1:59 PM Page 2

Page 11: για τη νόσο Ενημέρωση AAllzzhheeiimmeerr · 2017-11-23 · Τεύχος 10 • Αθήνα • Ιούνιος 2008 ... και ποιότητα ζωής σε ένα

Ηλιακή ακτινοβολία

Στο άκουσμα αυτής της λέξης πάει το μυαλό στη γιορτή της Μεγαλόχαρης Παναγίας, της μητέραςτου Ιησού Χριστού, του ιερότερου προσώπου της Ορθοδοξίας, της γυναίκας που έχει αγαπηθείκαι λατρευτεί όσο καμιά άλλη στον κόσμο για την αγάπη και συμπόνια της προς τον άνθρωπο.Σε όλο τον κόσμο, όπου υπάρχουν Χριστιανοί Ορθόδοξοι και Καθολικοί, στέκονται με δέος και ευ-λάβεια στη μορφή Της. Ποιος δεν έχει πει σε δύσκολες στιγμές «Παναγία μου βοήθα με», έχονταςελπίδα πως θα τον ακούσει και θα τον βοηθήσει, θα τον παρηγορήσει. Στην Ελλάδα, σε κάθε γω-νιά, σε κάθε πόλη ή χωριό υπάρχουν εκκλησίες μικρές ή μεγάλες με την εικόνα της Παναγίας που α-νάλογα με τη χρονική περίοδο της ζωής της γιορτάζουν τη χάρη της.Οι πιο γνωστές γιορτές είναι:Των Εισοδίων, 21 ΝοεμβρίουΤου Ευαγγελισμού, 25 ΜαρτίουΤης Κοίμησης της Θεοτόκου, 15 ΑυγούστουΑκόμα κάθε εικόνα της έχει και ένα επίθετο ανάλογα με το πού βρίσκεται η εκκλησία ή ανάλογα ταγεγονότα και θαύματα που έχουν γίνει. Μερικά από τα 300 και άνω επίθετα που υπάρχουν είναι:Ευαγγελίστρια, Φανερωμένη, Μυροφιλιώτισσα, Βρεφοκρατούσα, Γλυκοφιλούσα, Γρηγορούσα,Ελεούσα, Παρηγορήτρα, Οδηγήτρια, Μυρτιώτισσα, Γιάτρισσα, Παντάνασα, Πελεκητή, Κρεμα-στή, Θολοσκεπαστή, Μολυβοσκεπαστή, Μεγαλοσπηλιώτισσα, Χρυσοσπηλιώτισσα και άλλα. Στις 15 Αυγούστου γιορτάζουμε την Κοίμηση της Παναγίας σε όλη την Ελλάδα και σε όλες τις εκ-κλησίες και όλοι οι Έλληνες λόγω διακοπών βρίσκονται σε κάποιο χωριό ή νησί. Σίγουρα θα υπάρ-χει ένα πανηγύρι που θα χαρείτε, θα διασκεδάσετε και θα προσκυνήσετε την εικόνα της.• Στο νησί της Τήνου είναι το πιο γνωστό πανηγύρι και συγκεντρώνει πολύ κόσμο που πηγαίνει για

να προσκυνήσει τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας.• Στην Παροικιά της Πάρου στην εκκλησία της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής συρρέει και εκεί

πολύς κόσμος.• Στην Κεφαλονιά είναι η Παναγιά η Φιδούσα. Εκεί από τις 6 έως τις 16 Αυγούστου εμφανίζονται

στις εικόνες μικρά, ακίνδυνα φιδάκια που φέρουν στο κεφάλι τους ένα μικρό σταυρό.• Στην Κέα, στο μοναστήρι της Καστριανής που είναι χτισμένο σε απότομο θαλασσοδαρμένο βράχο,

γιορτάζουν την Κοίμηση της Θεοτόκου με παραδοσιακό τρόπο.• Στην Αμοργό στο πανηγύρι της Παναγιάς της Πανοχωριανής οι πιστοί μεταφέρονται με γαϊδού-

ρια στην ιστορική εκκλησία λίγο έξω από το χωριό Λαγκαδά, ενώ μαγειρεύουν παραδοσιακά φα-γητά (κοκκινιστό με πατάτες και μια σούπα που μοιάζει με πατσά) με ντόπια κρέατα των βοσκών.Μετά τη λειτουργία, το γλέντι μεταφέρεται στα γύρω χωριά με μουσικές από ντόπιους οργανο-παίχτες.

• Στην Κάσο, στο χωριό Παναγιά σερβίρονται τα παραδοσιακά ντολμαδάκια και το πιλάφι και ε-κατοντάδες απόδημοι Κασιώτες δίνουν ραντεβού κάθε Δεκαπενταύγουστο στο πανηγύρι τηςΠαναγιάς για να γλεντήσουν με λύρα και λαούτο.

• Στην Αγιάσο της Λέσβου, στο πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου αρχίζουν οι προετοιμασίες α-πό τις αρχές Αυγούστου. Την παραμονή, οι προσκυνητές ξεκινούν πεζοί από την πρωτεύουσακαι διανυκτερεύουν προσευχόμενοι και προσκυνώντας τη θαυματουργή εικόνα της ΠαναγιάςΑγιασιών. Aκολουθεί μετά τη λειτουργία παζάρι με διάφορα τοπικά πήλινα και ξυλόγλυπτα προϊ-

όντα.• Στη Νίσυρο ιδιαίτερο γρα-

φικό πανηγύρι είναι το «νιά-μερο της Παναγίας». Γυναί-κες από γύρω νησιά πάνεστην Παναγιά τη Σπηλιανήκαι εννιά μέρες πριν προ-σκυνούν και προσεύχονται,κάνουν αυστηρή νηστείακαι κάνουν 300 μετάνοιεςκάθε 24ωρο. Την ημέρατου Δεκαπενταύγουστου ετοιμάζουν κόλλυβα και μετά τη λειτουργία ιερείς μεταφέρουν την εικό-να και οι γυναίκες με τους δίσκους τα κόλλυβα για να ευλογήσουν το χωριό και το γλέντι ξεκινά

• Στη Σίφνο το πανηγύρι γίνεται στο μοναστήρι με το παράξενο όνομα «Παναγιά τόσο νερό».• Στην Κύθνο το πανηγύρι γίνεται στην Παναγιά την Κανάλα που είναι και η προστάτιδα του νησι-

ού.• Στην Άνδρο γιορτάζουν την Παναγιά Θαλασσινή, ένα εκκλησάκι πάνω σε βράχο μέσα στη θά-

λασσα. Εδώ στο πανηγύρι παίζουν βιολιά ως την ανατολή του ήλιου και προσφέρουν την παρα-δοσιακή φρουτάλια και ποτό σουμάδα.

• Στη Φολέγανδρο γιορτάζεται η εκκλησία της Κοίμησης, το έμβλημα του νησιού, όπου και στήνε-ται κοινό τραπέζι για όλους τους πανηγυριώτες.

• Στην Ικαρία γίνεται γλέντι στο Γιαλισκάρι με λαϊκά όργανα και ικαριώτικο χορό.• Στην Πελοπόννησο, ο Δεκαπενταύγουστος γιορτάζεται στην Τεγέα κοντά στην Τρίπολη Αρκα-

δίας. Το πανηγύρι αρχίζει μια εβδομάδα πριν και τελειώνει μια εβδομάδα μετά το Δεκαπενταύ-γουστο. Γίνονται εκδηλώσεις, διαγωνισμοί τοπικών χορών, τραγουδιών και αρχαίων αγώνων.

• Στη Μακεδονία, στη Σαμαρίνα, στο πιο μεγάλο και φημισμένο βλαχοχώρι βορειοδυτικά των Γρε-βενών και σε υψόμετρο 1650 μέτρων γίνεται ένα ονομαστό πανηγύρι στην εκκλησία της Μεγά-λης Παναγιάς με το γέρικο πεύκο που φυτρώνει στη στέγη της. Παίζουν κλαρίνα και χορεύουν τοπατροπαράδοτο τσιάτσιο.

• Στη Σιάτιστα οι πανηγυριστές έχουν το έθιμο των καβαλάρηδων. Την ημέρα του Δεκαπενταύγου-στου με στολισμένα άλογα πηγαίνουν στο μοναστήρι του Μικρακάστρου να προσκυνήσουν τηνεικόνα της Παναγιάς και το μεσημέρι μετά τη λειτουργία γυρνούν στη Σιάτιστα και ακολουθείγλέντι και χορός μέχρι το πρωί.

Σίγουρα δεν είναι μόνο αυτά τα πανηγύρια που γίνονται στην Ελλάδα. Όπου και αν βρίσκεστε, σεπόλη ή στο πιο μακρινό μικρό χωριό, όπου υπάρχει εκκλησία, η ημέρα του Δεκαπενταύγουστου εί-ναι μεγάλη γιορτή.

Αντωνία Αλατά

Ο ήλιος είναι το αστέρι που φωτίζει τη Γη και αποτελεί το κέντροτου Πλανητικού συστήματος που ανήκει και αυτή. Οι υπεριώδειςακτίνες αναφέρονται ως ηλιακή ακτινοβολία. Εμείς εδώ θα μιλή-σουμε για την ηλιακή ακτινοβολία που επιδρά στον άνθρωπο.

Οι υπεριώδεις ακτίνες λόγω του μικρού μήκους κύματος που έ-χουν, διασκορπίζονται και δεν ανήκουν στο ορατό φάσμα του ή-λιου. Δυστυχώς λόγω της φθοράς του περιβάλλοντος (αύξησητρύπας όζοντος) οι υπεριώδεις ακτίνες έχουν μεγάλη ένταση καιπροκαλούν πολλές βλάβες στον ανθρώπινο οργανισμό. Οι κυριό-τερες είναι η βλάβη του κερατοειδούς χιτώνα του οφθαλμού καιοι βλάβες του δέρματος από το απλό μαύρισμα μέχρι τον καρκί-νο του δέρματος. Τώρα το καλοκαίρι βλέπουμε πολλά άτομα νακάνουν ατελείωτες ώρες ηλιοθεραπεία χωρίς να ξέρουν ότι αυτόείναι επικίνδυνο. Οι ειδικοί επιστήμονες τονίζουν την αποφυγή του ήλιου από τις 12-5 μ.μ.

Οι υπεριώδεις ακτίνες, μπορούν να παραχθούν και τεχνητά, όπως για παράδειγμαστα Solarium των κέντρων αισθητικής που χρησιμοποιούνται και ακριβοπληρώνονταιαπό τους ενδιαφερόμενους. Η δερματολογική εταιρεία έχει κάνει πολλές μελέτες καιπολλές ανακοινώσεις για το βλαβερή αυτή διαδικασία που προκαλεί καρκίνο του δέρ-ματος.

Για να προστατευθούν οι ορειβάτες και οι αθλητές του σκι από την υπεριώδη ακτινο-βολία που υπάρχει στην υψηλή ατμόσφαιρα, πρέπει να μεταχειρίζονται για το δέρμακαι ιδίως για τα χείλη ειδική αλοιφή που απορροφάται και αντανακλά τις υπεριώδεις

ακτίνες και στα μάτια να φορούν μαύρα γυαλιάκλειστά από όλες τις κατευθύνσεις.

Θα μας γεννηθεί το ερώτημα, αφού η υπεριώδης α-κτινοβολία είναι τόσο δραστική και μάλιστα περισ-σότερο από το ορατό φως, τότε γιατί δεν τη βλέ-πουμε; Η ακτινοβολία αυτή είναι τόσο δραστική ώ-στε θα κατάστρεφε εντελώς τον ευαίσθητο αμφι-βληστροειδή χιτώνα του οφθαλμού μας. Αυτό α-ποφεύγεται διότι απορροφάται ήδη στον εξωτερι-κό κερατοειδή χιτώνα και δεν εισέρχεται μέσα στονοφθαλμό μας, όπου είναι το κέντρο της όρασης.

Παρά τα καταστρεπτικά όμως αυτά αποτελέσματατων υπεριωδών ακτίνων στο σώμα του ανθρώπου,

πρέπει να αναφέρουμε και την σπουδαία δράση που μας προσφέρουν. Με την ακτι-νοβολία αυτή σχηματίζεται η πολύτιμη βιταμίνη D. Ο οργανισμός του ανθρώπου εί-ναι σε θέση να σχηματίσει μόνο την προβιταμίνη, η οποία μόνο με το υπεριώδες φωςτου ήλιου αντιδρά και σχηματίζει την βιταμίνη D.

Εύχομαι σε όλους μας χαρούμενες διακοπές με εκδρομές, με πολλά μπάνια στη θά-λασσα, αλλά… ΠΡΟΣΟΧΗ!!!

Κρασά Μαίρη

Τα πανηγύρια του Δεκαπενταύγουστου

οο ττ αα

χχ υυδδ ρρ

όό μμοο ςς

του

Κέντ

ρου

Ημέ

ρας

��

8SEL_ALZH_10_ENTH.QXD:8SEL_ALZH_6.QXD 6/19/08 1:59 PM Page 3

Page 12: για τη νόσο Ενημέρωση AAllzzhheeiimmeerr · 2017-11-23 · Τεύχος 10 • Αθήνα • Ιούνιος 2008 ... και ποιότητα ζωής σε ένα

Λίγο πριν από το Πάσχα σε συνεργασία με τις σχολές κομ-μωτικής «Αμάραντος» οργανώθηκε στο Κέντρο Ημέρας ηδεύτερη κατά σειρά ημέρα περιποίησης. Οι χρήστες του Κέ-ντρου έχοντας προηγουμένη εμπειρία για την ποιότητα τωνυπηρεσιών που τους προσφέρονται έδειξαν έντονα το εν-διαφέρον τους και η συμμετοχή ήταν μεγάλη.Με το τέλος των ομάδων για την Πασχαλινή περίοδο, διορ-γανώθηκε μια μικρή συγκέντρωση για ανταλλαγή ευχών καιγια ενημέρωση για τα μελλοντικά σχέδια. Οι καλεσμένοι εί-χαν την ευκαιρία να δουν τις Πασχαλινές κατασκευές τωνχρηστών του Kέντρου και έδειξαν ιδιαίτερο ενθουσιασμόγια τις λαμπάδες που οι συγγενείς τους είχαν διακοσμήσει.Τα τελευταία νέα από τις δραστηριότητες του Κέντρου Ημέ-ρας έχουν να κάνουν με την πρώτη εξόρμησή μας εκτός Αθη-

νών. Προορισμός μας ήταν η Λειβαδιά και το μοναστήρι τουΟσίου Λουκά. Αναμφισβήτητα το εγχείρημα αυτό δεν ήτανεύκολο και ο καιρός την ημέρα εκείνη δεν ήταν σύμμαχόςμας. Ο καύσωνας φάνηκε να ήρθε φέτος από τον Μάιο. Δυ-σκολίες υπήρχαν, όμως προσπαθούμε να κρατήσουμε μόνοτα ευχάριστα. Τη χαρά της προετοιμασίας, το τραγούδι κα-τά τη διάρκεια της διαδρομής, την ενημέρωση από τον προ-σωπικό μας ξεναγό τον κ.Ανυφαντάκη, την υπέροχη θεά α-πό το μοναστήρι και την ευχαρίστηση ότι όλο αυτό το κά-ναμε μαζί. Αλλά και για εμάς, το προσωπικό του Κέντρου,η στήριξη που είχαμε από τους φροντιστές των χρηστώνμας, ήταν πολύτιμη. Το γεγονός ότι μας ευχαρίστησαν καιμας ενίσχυσαν και για επόμενες παρόμοιες προσπάθειες, μαςησυχάζει και μας κάνει να θέλουμε να γίνουμε καλύτεροι.

Το καλοκαίρι το πρόγραμμα του Κέντρου αλλάζει και γίνεται πιο ευέλικτο. Οι ασθενείς θα έχουν τη δυνατότητα να παραμένουνστο Κέντρο από τις 9.30 έως και τις 16.00. Το νέο πρόγραμμα αποτελείται από 3 ζώνες των 2 ωρών που θα ξεκινούν στις 9.30,στις 11.30 και στις 14.30. Ο κάθε ασθενής θα έχει τη δυνατότητα να επισκέπτεται το Κέντρο για όσες μέρες την εβδομάδα επιθυμεί και σε όποια χρονική ζώνη προτιμά. Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει γυμναστική, χορωδία, εργαστήρια εργοθεραπείαςκαι θεραπείας δι’ αναμνήσεων, επιτραπέζια παιχνίδια, προβολή ταινιών, συζητήσεις για την επικαιρότητα κ.α. Το καλοκαιρινόπρόγραμμα θα διαρκέσει από τις 17 Ιουνίου έως και τις �0 Ιουλίου �008.

Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με τη Γραμματεία του Κέντρου Ημέρας στο τηλέφωνο 210-7013271 (εργάσιμες η-μέρες, 09.00-18.00).

Το Κέντρο Ημέρας της Εταιρείας ΝόσουAlzheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών συμ-μετείχε στο 18ο Συνέδριο της Alzheimer Europeστο Όσλο της Νορβηγίας, όπου και ανακοινώθη-καν αποτελέσματα θεραπευτικών προγραμμάτωνπου εφαρμόζονται στο Κέντρο. Παρουσιάστηκανπροκαταρτικά αποτελέσματα για τη δημιουργία ε-

νός ερωτηματολογίου για την ικανοποίηση από τιςυπηρεσίες του Κέντρου, αποτελέσματα για το πρό-γραμμα γυμναστικής των ομάδων, αλλά και γιατην ομάδα διαχείρισης άγχους των φροντιστών.

Αρετή Ευθυμίου, ΨυχολόγοςΣτάθης Τρυφωνόπουλος, Ψυχολόγος

��

Δραστηριότητες του Κέντρου Ημέρας

Καλοκαιρινό ΠρόγραμμαTo Κέντρο Ημέρας για Ανοϊκούς Ασθενείς βάζει τα καλοκαιρινά του!

8SEL_ALZH_10_ENTH.QXD:8SEL_ALZH_6.QXD 6/19/08 1:59 PM Page 4