4ο Γυμνάσιο Πρέβεζας

Βιωματική δράση (project) Α΄τάξη

ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ

ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ

Υπεύθυνη καθηγήτρια: Στάθη Αικατερίνη

Σχ. Έτος: 2014-2015

4ο Γυμνάσιο Πρέβεζας

Βιωματική δράση (project) Α΄τάξη

ΟΝΟΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΩΝ

Επώνυμο Όνομα Βασιλείου Νικόλαος Κλινάκης Νικόλαος Κωλέτση Χριστίνα Λογοθέτης Χαράλαμπος Μπαρδάι Άννα Παναγιώτης Χρήστος Παπαγεωργίου Αντώνιος Παπαγεωργίου Δάφνη Βάια Παπουτσή Σοφία Πεϊνίρης Απόστολος Πιστιόλας Ιωσήφ Σάλιαρη Παναγιώτα-Σπυριδ Στύλου Μαρία Τάκη Δήμητρα Χατζηεργάτης Νικόλαος

Σχ. Έτος: 2014-2015

Γενικές πληροφορίες

Ατυχήματα συμβαίνουν καθημερινά οποιαδήποτε στιγμή και σε οποιοδήποτε μέρος. Η παροχή των πρώτων βοηθειών,

όποτε υπάρχει η δυνατότητα, είναι καθήκον όλων μας. Ακόμη και χωρίς ειδική εκπαίδευση στις πρώτες βοήθειες, η τήρηση

ορισμένων απλών κανόνων και οδηγιών μπορεί όχι μόνο να περιορίσει μια βλάβη που έχει προκληθεί από ατύχημα, αλλά

ακόμη και να σώσει μια ανθρώπινη ζωή.

Α. Εκτιμήστε και αξιολογήστε την κατάσταση – Μη διστάσετε να βοηθήσετε

Σε περίπτωση ατυχήματος, είναι σημαντικό να προσπαθήσετε να βοηθήσετε τους πάσχοντες ή τους τραυματίες, ακόμη και αν δεν έχετε

ιδιαίτερες ιατρικές γνώσεις, γιατί η παρέμβασή σας μπορεί να σώσει μια ζωή. Μη φοβηθείτε να πλησιάσετε στη σκηνή ενός ατυχήματος.

Εάν αντιληφθείτε ότι είναι παρόν ένα άτομο με ειδικές γνώσεις, μην παρέμβετε στο έργο του και βοηθήστε το όπως μπορείτε και όπως

σας ζητηθεί. Εάν είστε μόνος, παραμείνετε ψύχραιμος, σκεφτείτε λογικά και αξιολογήστε την κατάσταση.

Β. Ελέγξτε την ασφάλεια της περιοχής

Πολλές φορές η κατάσταση που προκάλεσε το ατύχημα εξακολουθεί να υπάρχει τη στιγμή που εσείς ανακαλύπτετε το θύμα

ή τα θύματα. Βεβαιωθείτε ότι δε θα κινδυνεύσει η δική σας σωματική ακεραιότητα εάν πλησιάσετε στη σκηνή του ατυχήματος.

Θυμηθείτε ότι δεν μπορείτε να βοηθήσετε εάν τραυματιστείτε εσείς ο ίδιος. Ειδικά σε περίπτωση τροχαίου ατυχήματος ακολουθήστε

ορισμένους απλούς κανόνες:

• Παρκάρετε με ασφάλεια μακριά από το σημείο του ατυχήματος.

• Τοποθετήστε προειδοποιητικά τρίγωνα σε απόσταση 200 μέτρων και από τις δύο πλευρές του δρόμου.

• Σβήστε το διακόπτη κάθε οχήματος που συμμετείχε στο τροχαίο ατύχημα και, αν μπορείτε, αποσυνδέστε την μπαταρία.

• Δείξτε προσοχή καθώς διασχίζετε το δρόμο, ειδικά εάν η κίνηση είναι αυξημένη.

Γ. Πλησιάστε και εκτιμήστε την κατάσταση του θύματος - Δώστε τις πρώτες βοήθειες

Ελέγξτε την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το θύμα. Συγκεκριμένα, εκτιμήστε εάν ο πάσχων:

• έχει τις αισθήσεις του.

• αναπνέει.

• έχει σφυγμό.

Ανάλογα με τα ευρήματά σας θα καθοριστεί και ο τρόπος αντιμετώπισης. Εάν δηλαδή η κατάσταση του θύματος είναι πολύ σοβαρή και

πιστεύετε ότι κινδυνεύει η ζωή του, ξεκινήστε αμέσως την παροχή των πρώτων βοηθειών και ζητήστε από κάποιο παρευρισκόμενο να

μεριμνήσει για την κλήση για βοήθεια.

Εάν η κατάσταση του πάσχοντος θεωρείτε ότι δεν εμπνέει ανησυχία, εξασφαλίστε αρχικά την προσέλευση βοήθειας και κατόπιν

ξεκινήστε την παροχή των πρώτων βοηθειών, ακολουθώντας τις οδηγίες που παρέχονται στο παρόν εγχειρίδιο.

Σε περίπτωση που τα θύματα είναι περισσότερα από ένα, ασχοληθείτε αρχικά με εκείνο που θεωρείτε ότι έχει περισσότερο ανάγκη τη

βοήθειά σας.

Εάν υπάρχει η δυνατότητα, ζητήστε τη βοήθεια των παρευρισκόμενων ή των διερχομένων.

Δ. Καλέστε βοήθεια

Είναι πάντοτε σημαντικό να καλέσετε για βοήθεια σε κάθε περίπτωση ατυχήματος. Ακόμη και η κλήση για βοήθεια πρέπει να γίνει με

προσοχή και ψυχραιμία, γιατί οι πληροφορίες που θα δώσετε είναι πολύ σημαντικές για να καθοριστεί το είδος της βοήθειας που πρέπει

να παρασχεθεί και να γίνει η αντίστοιχη προετοιμασία. Έτσι, λοιπόν:

• Δώστε τον αριθμό του τηλεφώνου σας.

• Δώστε σαφείς πληροφορίες σχετικά με την τοποθεσία του ατυχήματος.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Μείνετε κοντά στον πάσχοντα μέχρι να έρθει η βοήθεια που ζητήσατε. Ακόμη και αν ο πάσχων έχει συνέλθει, είναι πιθανό να

βρίσκεται σε κατάσταση σοκ, επομένως μην τον αφήσετε να σηκωθεί και μιλάτε του διαρκώς, καθησυχάζοντάς τον για να τον ηρεμήσετε και

να περιορίσετε το φόβο του.

Δώστε πληροφορίες σχετικά με τη σοβαρότητα του ατυχήματος και την κατάσταση των πασχόντων. Τονίστε τον αριθμό των ατόμων

που θα χρειαστούν βοήθεια και την κατάσταση στην οποία βρίσκονται, για παράδειγμα εάν έχουν τις αισθήσεις τους, εάν αναπνέουν και

έχουν σφυγμό, εάν φέρουν σοβαρά εξωτερικά τραύματα κ.λπ.

• Διευκρινίστε εάν υφίστανται ιδιαίτερες συνθήκες στην περιοχή, όπως για παράδειγμα διαρροή καυσίμων, πυρκαγιά, αναθυμιάσεις ή

κακές καιρικές συνθήκες.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Ποτέ μη μετακινείτε το θύμα. Μια αναίτια μετακίνηση είναι πολύ πιθανό να επιβαρύνει έναν τραυματισμό

που έχει υποστεί, ακόμη και αν αυτό δεν είναι εμφανές.

Εάν είναι απολύτως απαραίτητο να μετακινηθεί, μετακινήστε το σώμα του σαν ενιαίο σύνολο, χωρίς να λυγίσετε ή να στρίψετε τον αυχένα ή

τη ράχη του.

Φαρμακείο

Το φαρμακείο για Πρώτες Βοήθειες θα πρέπει να περιλαμβάνει τα εξής:

ΦΑΡΜΑΚΑ

Οξυζενέ

Γάζες αποστειρωμένες

Παυσίπονο- Αντιπυρετικό

Επίδεσμοι

Αντιϊσταμινική αλοιφή

Λευκοπλάστ

Οινόπνευμα

Φυσιολογικό ορό

ΥΛΙΚΑ

Βαμβάκι

Ενεργό άνθρακα

Θερμόμετρο

Ψαλίδι

Σύριγγες μιας χρήσεως

Νάρθηκες

Γάντια μιας χρήσεως

Αεραγωγό

Φακό

Σημειωματάριο – Στυλό

Ξηρό πάγο

ΠΡΟΣΟΧΗ: Ποτέ δεν πρέπει να δίνετε φάρμακα χωρίς εντολή γιατρού.

Τσιμπήματα από έντομα

Τα περισσότερα τσιμπήματα από έντομα δεν είναι σοβαρά, αλλά είναι χρήσιμο να γνωρίζετε κάποια εύκολα μυστικά για να

ανακουφιστείτε από τον πόνο.

Είναι γνωστό ότι τα έντομα αμύνονται τσιμπώντας. Αυτό όμως δεν παρηγορεί ούτε εσάς ούτε το παιδί σας όταν πονάτε μετά από ένα

τσίμπημα! Το πρήξιμο μπορεί να διαρκέσει μέχρι δύο μέρες και να είναι επώδυνο ή να προκαλεί φαγούρα, αλλά κανονικά θα περάσει.

Τι θα κάνετε αν σας τσιμπήσει έντομο

1. Δείξτε ψυχραιμία. Αν υπάρχει κεντρί, ζητήστε από κάποιον να σας βοηθήσει να το βγάλετε. Με ένα μακρύ νύχι, μια πιστωτική κάρτα

ή κάτι παρόμοιο και σπρώχνοντας και πιέζοντας κατά μήκος του δέρματος προσπαθήστε να ανασηκώσετε το κεντρί προς τα έξω. Οι

μέλισσες αφήνουν πίσω ένα μέρος από το κεντρί τους που συνεχίζει να διοχετεύει δηλητήριο ενώ εκείνες πετάνε για να πεθάνουν. Μην

χρησιμοποιήσετε τσιμπιδάκι φρυδιών. Οι σφήκες όταν τσιμπάνε συνήθως δεν αφήνουν το κεντρί τους. Μπορεί όμως να συμβεί και αυτό.

Αν τσιμπηθεί παιδί, με ήρεμο τρόπο παροτρύνετέ το να μην πειράξει το σημείο του τσιμπήματος, παρηγορήστε το και μετά βγάλτε το

κεντρί.

2. Καθαρίστε το δέρμα γύρω από το τσίμπημα.

3. Ανακουφίστε τον πόνο με ένα δροσερό επίθεμα (για παράδειγμα μία φανέλα ή ένα μαντήλι βρεγμένο με κρύο νερό).

4. Περιορίστε το πρήξιμο απλώνοντας απαλά μία κρέμα που περιέχει αντιισταμινικό - θα βοηθήσει και στην ανακούφιση από τη

φαγούρα. Αν μπορείτε, σηκώστε ψηλά το μέλος του σώματος που υποφέρει για να μειωθεί το πρήξιμο.

5. Μην αφήνετε τα παιδιά να ξύνουν το τραύμα γιατί μπορεί να μολυνθεί, ειδικά αν δεν είσαστε σπίτι και τα χέρια τους είναι βρώμικα.

Μην αφήσετε το δηλητήριο να εξαπλωθεί

Το κεντρί της μέλισσας περιέχει έναν αδένα με δηλητήριο που αν σπάσει προτού αφαιρεθεί, θα ελευθερώσει περισσότερο δηλητήριο

στην πληγή. Γι’ αυτό δείξτε ψυχραιμία και σιγουρευτείτε ότι βγάλατε ολόκληρο το κεντρί όσο το δυνατόν πιο μαλακά. Μην το

ζουλήξετε όμως, όπως θα κάνατε για να βγάλετε μία αγκίδα.

Γιατροσόφια

Υπάρχουν πολλά σπιτικά γιατροσόφια που λέγεται ότι βοηθούν με τα τσιμπήματα από μέλισσα ή σφήκα. Κάποια από αυτά είναι και η

εντριβή με ξύδι βύνης για τα τσιμπήματα σφήκας και η μαγειρική σόδα για τα τσιμπήματα μέλισσας. Άλλοι συνιστούν ανεπιφύλακτα το

κρεμμύδι ή ακόμα και το μάσημα καπνού! Αυτές όμως ΔΕΝ είναι ιατρικά τεκμηριωμένες θεραπείες κι επειδή όλοι οι άνθρωποι

διαφέρουμε μεταξύ μας είναι σημαντικό να μην πειραματιζόμαστε σε παιδιά ή σε όσους μπορεί να αρρωστήσουν εξαιτίας μιας κακής

αντίδρασης.

Πολλά τσιμπήματα

Αν σας τσιμπήσει πολλές φορές ένα έντομο ή πολλά έντομα, μπορεί να έχετε πιο σοβαρή αντίδραση εξαιτίας της μεγαλύτερης

ποσότητας δηλητηρίου στο σώμα σας. Συνήθως, το αποτέλεσμα είναι να νιώσετε απλά μεγαλύτερη δυσφορία. Αν όμως προκληθεί πιο

σοβαρή αντίδραση τότε αναζητήστε ιατρική βοήθεια. Πιο κάτω θα δείτε ποια είναι τα επικίνδυνα συμπτώματα.

Όταν το τσίμπημα είναι σοβαρό

Οι περισσότεροι από εμάς νιώθουμε κάποια παροδική δυσφορία από το τσίμπημα. Σε σπάνιες περιπτώσεις όμως το τσίμπημα μπορεί να

προκαλέσει αλλεργική αντίδραση. Αν δείτε ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα το άτομο δεν νιώθει καλά, αναζητήστε ιατρική βοήθεια

αμέσως. Δείτε την ενότητα για τα επικίνδυνα συμπτώματα.

Επικίνδυνα συμπτώματα μετά από τσίμπημα

Τα συμπτώματα που δείχνουν ότι το τσίμπημα πρέπει να αντιμετωπιστεί επειγόντως περιλαμβάνουν: ναυτία, πονοκέφαλο, αυξημένο

καρδιακό παλμό, τάση για λιποθυμία ή ζάλη, δυσκολία στην κατάποση ή πρήξιμο στα χείλη ή το πρόσωπο, δύσπνοια, πρήξιμο ή

φαγούρα γύρω από το τσίμπημα ή σε άλλα σημεία του σώματος.

Μυστικό. Στην αρχή του χρόνου οι σφήκες κυνηγούν άλλα έντομα και γενικά δεν δημιουργούν προβλήματα μέχρι τα τέλη Ιουλίου και

τον Αύγουστο οπότε αρχίζει να τους αρέσει η ζάχαρη. Εκείνη την εποχή αρχίζουν να αναζητούν τρόφιμα και αναψυκτικά με υψηλή

περιεκτικότητα σε ζάχαρη. Αν θέλετε την ησυχία σας, μην δίνετε τέτοια αναψυκτικά, γλειφιτζούρια ή μεγάλες καραμέλες στα παιδιά σας

όταν υπάρχουν σφήκες.

Πνιγμός

Ο πνιγμός προκαλεί τον θάνατο μέσω ασφυξίας. Η τελευταία οφείλεται ή σε εισρόφηση του νερού από την αναπνευστική οδό ή από

σπασμό του λάρυγγα (όταν έρθει σε επαφή η επιγλωτίδα με το νερό). Η καταβύθιση σε πολύ ψυχρό νερό μπορεί να προκαλέσει τον

θάνατο μέσω υποθερμίας.

Η όλη διαδικασία θέλει περίπου 5 με 10 λεπτά. (λαρυγγόσπασμος-εισρόφηση-ανεπαρκής αναπνοή και κυκλοφορία-εγκεφαλικός

θάνατος).

Στα αίτια του πνιγμού περιλαμβάνονται:

1.Χρήση αλκοόλ και ηρεμιστικών.

2.Κόπωση.

3.Αιφνίδια οξεία κατάσταση (π.χ έμφραγμα μυοκαρδίου , επιληψία κλπ).

4.Τραυματισμός της κεφαλής ή του νωτιαίου μυελού σε κατάδυση.

5.Δαγκώματα από υδρόβιους οργανισμούς , νόσος των δυτών κλπ.

Το θύμα συνήθως είναι ωχρό ή κυανό χωρίς αναπνοή και σφυγμό. Μπορεί να έχει αντίληψη ή να είναι σε διέγερση. Έμετος , αναπνοή με

συριγμό , ροζ αφρός από το στόμα μπορεί να παρατηρηθούν .Στην τελευταία περίπτωση έχουμε γρήγορη και επιπόλαιη αναπνοή και

ασθενικό σφυγμό. Γενικά το θύμα είναι υποθερμικό.

Μέθοδοι διάσωσης στο νερό

- Απλώνουμε ένα κοντάρι ή το χέρι μας για να τραβήξουμε το θύμα .

- Κρατούμε γερά μία σανίδα σε βαθύτερα νερά .

- Χρησιμοποιούμε μία βάρκα αν τα νερά είναι πιο βαθιά .

- Πετάμε στο θύμα ένα σωσίβιο

- Τραβάμε το θύμα με μία πετσέτα

Γενικά η πλειονότητα των πνιγμών συμβαίνει κοντά στην παραλία.

Αν δεν έχουμε ειδική εκπαίδευση δεν προβαίνουμε σε προσπάθεια διάσωσης και τραβήγματος του θύματος με έλξη από τα μαλλιά , το

κεφάλι κλπ.

Αν το θύμα το βρούμε στο νερό αναίσθητο και χωρίς αναπνοή αρχίζουμε άμεσα τεχνητή αναπνοή

Το θύμα συνήθως είναι ωχρό ή κυανό χωρίς αναπνοή και σφυγμό. Μπορεί να έχει αντίληψη ή να είναι σε διέγερση. Έμετος , αναπνοή με

συριγμό , ροζ αφρός από το στόμα μπορεί να παρατηρηθούν .Στην τελευταία περίπτωση έχουμε γρήγορη και επιπόλαιη αναπνοή και

ασθενικό σφυγμό. Γενικά το θύμα είναι υποθερμικό.

Άμεσα αρχίζουμε ΚΑΡΠΑ αν απουσιάζουν σφυγμός και αναπνοή.

Προσοχή στον αυχένα ιδίως αν υπάρχει υποψία τραυματισμού.

Όλα τα θύματα πρέπει (ακόμα και αυτοί που δείχνουν ότι είναι καλά ) να μεταφέρονται στο Νοσοκομείο για παρακολούθηση. Επιπλοκές

μπορεί να συμβούν και μετά από πολλές ώρες.

Πνιγμονή

πνιγμονή = πνιγ- (του πνίγω) + -μονή = ΑΣΦΥΞΙΑ

ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΑΕΡΑΓΩΓΟΥ (ΠΝΙΓΜΟΝΗ)

Η πνιγμονή συμβαίνει όταν ένα ξένο σώμα, για παράδειγμα ένα κομμάτι τροφής σφηνωθεί στο πίσω μέρος του λαιμού και με αυτόν

τον τρόπο αποφράζει την είσοδο προς την τραχεία.

Ένα τέτοιο θύμα μπορεί να εμφανίσει δυσκολίες στην αναπνοή και να μελανιάσει. Εάν έχει τις αισθήσεις του μπορεί να προσπαθήσει

να σας δείξει ότι πνίγεται, δείχνοντας ή πιάνοντας τον λαιμό του με τα χέρια του

Απόφραξη αεραγωγού στους ενήλικες (πνιγμονή)

Προσπαθήστε να καθησυχάσετε το θύμα. Εάν αναπνέει, ενθαρρύνετε το να βήξει και μην κάνετε τίποτα άλλο .

Εάν δείξει σημεία επιδείνωσης ή σταματήσει να βήχει: σταθείτε στο πλάι του και ελαφρά πίσω του.

Υποστηρίξτε το στήθος του με το ένα σας χέρι και γείρτε τον καλά μπροστά, έτσι ώστε όταν το αντικείμενο που αποφράζει

μετακινηθεί, να βγει προς τα έξω.

Δώστε έως 5 απότομα χτυπήματα στην πλάτη, ανάμεσα στις ωμοπλάτες.

Εάν αυτό αποτύχει, δοκιμάστε κοιλιακές ωθήσεις. Αυτές οι ωθήσεις προκαλούν μια απότομη μετακίνηση αέρα από τους πνεύμονες

προς τα έξω

Σταθείτε πίσω από το θύμα και βάλτε και τα δύο χέρια σας γύρω από το πάνω μέρος της κοιλιάς, ακριβώς κάτω από τις πλευρές.

Ακουμπήστε τη γροθιά σας στο σημείο αυτό και τυλίξτε την με την παλάμη του άλλου σας χεριού.

Οι κοιλιακές ωθήσεις προς τα μέσα και πάνω, είναι γνωστές σαν χειρισμός Heimlich. Το αντικείμενο που αποφράζει τον αεραγωγό

μπορεί να πεταχτεί από το στόμα.

Δώστε μέχρι 5 ωθήσεις και μετά 5 επιπλέον κτυπήματα στην πλάτη, αν χρειαστεί. Συνεχίστε εναλλάσσοντας τα 5 κτυπήματα στην

πλάτη με 5 κοιλιακές ωθήσεις, έως ότου αφαιρεθεί το ξένο σώμα.

Εάν το θύμα χάσει τις αισθήσεις του:

Γυρίστε το στο πλάι και δώστε 5 κτυπήματα στην πλάτη, ενώ βρίσκεται σε αυτή τη θέση.

Εάν αυτό δεν αφαιρέσει το ξένο σώμα, δώστε μέχρι 5 κοιλιακές ωθήσεις

Γονατίστε πάνω στο θύμα "καβάλα" και με τα χέρια σας στο πάνω μέρος της κοιλιάς, δώστε τις ωθήσεις προς τα επάνω. Τις ωθήσεις

μπορείτε να τις κάνετε και όταν είστε γονατισμένοι στο πλάι του θύματος.

Εάν το ξένο σώμα δεν αφαιρεθεί μετά από 5 χτυπήματα στην πλάτη και 5 κοιλιακές ωθήσεις και το θύμα δεν αναπνέει, δοκιμάστε να

του δώσετε αναπνοές

Μη δοκιμάσετε να κάνετε κοιλιακές ώσεις σε ένα βρέφος γιατί μπορεί να προκαλέσετε βλάβη στα εσωτερικά του όργανα.

Πυρετός

Ο πυρετός (επίσης γνωστός ως πυρεξία ή εμπύρετη απόκριση) είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα ιατρικά συμπτώματα και

χαρακτηρίζεται από την αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος πάνω από το φυσιολογικό εύρος των 36,5-37,5 °C (97,7–99,5 °F),

εξαιτίας της ανόδου του σημείου ρύθμισης της θερμοκρασίας. Αυτή η αύξηση του σημείου ρύθμισης προκαλεί την αύξηση του μυικού

τόνου και ρίγη.

Καθώς αυξάνεται η θερμοκρασία ενός ατόμου, το άτομο,σε γενικές γραμμές αισθάνεται πως κρυώνει, παρά την αύξηση της

θερμοκρασίας του σώματος του. Όταν η θερμοκρασία του σώματος ανέλθει στο νέο σημείο ρύθμισης της θερμοκρασίας, το άτομο

ζεσταίνεται. Η ταχεία μείωση της θερμοκρασίας μπορεί να συνοδεύεται από εφίδρωση και αίσθημα ζέστης.

Ο πυρετός συνήθως συνοδεύεται από τη «συμπεριφορά ασθένειας», η οποία περιλαμβάνει λήθαργο, κατάθλιψη, ανορεξία, υπνηλία,

υπεραλγησία και έλλειψη συγκέντρωσης.

Η αντιμετώπιση του πυρετού δεν είναι απαραίτητη. Οι περισσότεροι άνθρωποι αναρρώνουν χωρίς ειδική ιατρική φροντίδα. Παρόλο που

είναι δυσάρεστος, ο πυρετός σπάνια αυξάνεται σε επικίνδυνο επίπεδο ακόμα κι αν δεν αντιμετωπίζεται. Γενικά δεν προκύπτει βλάβη

στον εγκέφαλο μέχρι η θερμοκρασία να φτάσει τους 42 oC (107.6 oF), και είναι σπάνιο για έναν πυρετό που δεν αντιμετωπίζεται να

υπερβεί τους 40.6 oC (105 oF

Τα φάρμακα που μειώνουν τον πυρετό ονομάζονται αντιπυρετικά

Τροφικές δηλητηριάσεις

Οι τροφικές δηλητηριάσεις αποτελούν τις πιο κοινές παθολογικές καταστάσεις σε ολόκληρο τον κόσμο. Όμως, στη χώρα μας μας

απειλούν ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών.

Το χαλασμένο φαγητό είναι η πιο συχνή αιτία τροφικής δηλητηρίασης, ωστόσο δεν είναι η μόνη. Συγκεκριμένα, οι τροφικές

δηλητηριάσεις προκαλούνται από την κατανάλωση μολυσμένων τροφών ή ποτών και οφείλονται σε βακτήρια, ιούς ή παράσιτα, τα οποία

είτε αναπτύχθηκαν πάνω σε μη καλοσυντηρημένα τρόφιμα είτε επιμόλυναν τα τρόφιμα εξαιτίας κακών συνθηκών υγιεινής. Τέτοιοι

μικροοργανισμοί είναι τα κολοβακτηρίδια, η σαλμονέλα, ο σταφυλόκοκκος, η λιστέρια, η σιγκέλα και διάφορα άλλα που μπορούν να

μολύνουν μια μεγάλη ποικιλία τροφίμων. Σοβαρές και άκρως επικίνδυνες για τη ζωή μας τροφικές δηλητηριάσεις μπορεί να πάθουμε

και από την κατανάλωση τροφών που από τη φύση τους έχουν δηλητηριώδεις ουσίες, όπως για παράδειγμα ορισμένα είδη μανιταριών.

Τα συμπτώματα μιας τροφικής δηλητηρίασης ποικίλλουν γιατί εξαρτώνται συνήθως από το μικρόβιο που την προκάλεσε.

Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι

η ναυτία,

ο εμετός,

η διάρροια,

ο πόνος στην κοιλιά,

η ατονία.

Σε πιο σοβαρές τροφικές δηλητηριάσεις μπορεί να εμφανιστούν

αιμορραγικές προσμείξεις στις διαρροϊκές κενώσεις,

πονοκέφαλος,

πυρετός,

αίσθημα αδυναμίας και

αρθραλγίες.

Η ένταση επίσης των συμπτωμάτων θα εξαρτηθεί από τη φυσική σας κατάσταση και από την ποσότητα του μικροβίου ή της τοξίνης που

θα πάρετε. Όσο, δηλαδή, μεγαλύτερη ποσότητα μολυσμένης τροφής καταναλώσετε, τόσο πιο σοβαρή θα είναι και η δηλητηρίαση που θα

πάθετε.

Τα συμπτώματα της δηλητηρίασης δεν εμφανίζονται αμέσως μετά τη λήψη της μολυσμένης τροφής. Ο χρόνος εκδήλωσης ποικίλλει

ανάλογα και πάλι με το μικρόβιο που την έχει προκαλέσει. Μπορεί, λοιπόν, να εκδηλωθούν 30 λεπτά μετά, αλλά και έπειτα από μία ή

δύο μέρες ή και περισσότερες. Αυτό σημαίνει ότι κάποιες φορές χρειάζεται να αναζητήσετε τα αίτια σε τροφές που καταναλώσατε λίγες

μέρες πριν. Οι ενοχλήσεις, πάντως, διαρκούν μία ή δύο μέρες, αλλά σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να φτάσουν και τις δέκα.

Τις περισσότερες φορές η τροφική δηλητηρίαση περνάει χωρίς να απαιτείται ιατρική υποστήριξη. Αρκεί να πίνετε νερό για να

αντικαταστήσετε τα υγρά που χάθηκαν με τους εμετούς και τις διάρροιες και να ακολουθήσετε μια ελαφριά δίαιτα με περιορισμένα

λιπαρά και φυτικές ίνες, που επιβαρύνουν το έντερο.

Τι πρέπει να κάνετε:

-Αποφύγετε την κατανάλωση φυτικών ινών (φρούτα, λαχανικά, δημητριακά), καθώς αυξάνουν την κινητικότητα του εντέρου.

Για τον ίδιο λόγο καλό είναι να αποφύγετε το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.

-Καταναλώνετε στερεές τροφές, όπως ρύζι, λευκό κρέας, κοτόπουλο και πατάτες βραστές.

-Πίνετε πολλά υγρά, καθώς ο εμετός και η διάρροια μπορεί να προκαλέσουν απώλεια ηλεκτρολυτών και αφυδάτωση.

-Αλατίζετε ελαφρά τις τροφές σας, καθώς το αλάτι περιέχει κάλιο και νάτριο που βοηθούν στην αναπλήρωση των ηλεκτρολυτών.

ΠΟΤΕ ΝΑ ΖΗΤΗΣΕΤΕ ΙΑΤΡΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ

- Η διάρροια και οι εμετοί διαρκούν πάνω από 2-3 μέρες.

- Η διάρροια και οι εμετοί συνοδεύονται από υψηλό πυρετό, πόνο στην κοιλιά, ζάλη ή αίμα στα κόπρανα.

- Έχετε επίμονους εμετούς ή νιώθετε αφυδατωμένοι.

- Εμφανίσετε υπόταση και σύγχυση, η προσφυγή σας στο γιατρό ή στο νοσοκομείο θα πρέπει να είναι άμεση.

- Ανήκετε σε ευπαθείς ομάδες (ηλικιωμένα άτομα, βρέφη και μικρά παιδιά, διαβητικοί, καρκινοπαθείς, άτομα που έχουν υποβληθεί σε

εγχειρίσεις στο στομάχι κλπ)

Αιμορραγία

Η αιμορραγία συνίσταται στην έξοδο αίματος από ένα αγγείο . Μπορεί να είναι εξωτερική ή εσωτερική , ανάλογα με το αν το αίμα

χύνεται έξω από τον οργανισμό ή παραμένει σε μία εσωτερική κοιλότητα . Τα συμπτώματα μιας σοβαρής αιμορραγίας είναι τοπικά και

γενικά. Τα γενικά συμπτώματα, τα μόνα που μπορούν να διαπιστωθούν στην εσωτερική αιμορραγία, έχουν σχέση με την όψη του

αρρώστου ( η ωχρότητα του δέρματος και των βλεννογόνων , λεπτή μύτη , κόρες των οφθαλμών , διευρυμένες ) , τον σφυγμό (που είναι

συχνός, πολύ μικρός, τόσο που σχεδόν δεν μπορεί να μετρηθεί) , την αρτηριακή πίεση (που είναι πολύ χαμηλή) , τη κεντρική

θερμοκρασία (που ελαττώνεται προοδευτικά και προκαλεί ψύχρανση των άκρων και κρύους ιδρώτες ) , την αναπνοή (βραχεία και

επιταχυνόμενη.

Γενικά συμπτώματα είναι επίσης η ανησυχία, το ρίγος, διαταραχές αισθητηριακές (ήχος καμπάνας) , ή ναυτία, ή έντονη δίψα. Στην

εξωτερική αιμορραγία υπάρχουν και τα τοπικά συμπτώματα. Αν το αίμα προέρχεται από τα τριχοειδή, ρέει βορβορύζοντας στις μεγάλες

φλέβες και με τρόπο ομοιόμορφο στις πιο μικρές φλέβες. Το χρώμα του είναι

πολύ σκούρο κόκκινο. Αν προέρχεται από τις αρτηρίες, το αίμα βγαίνει σαν πίδακας, ανάλογα με τις καρδιακές συστολές, και έχει

χρώμα κόκκινο λαμπερό. Όταν αίμα προέρχεται από τις φυσικές κοιλότητες του οργανισμού είναι λίγο - πολύ αλλαγμένο.

Στην περίπτωση εξωτερικής αιμορραγίας πρέπει να τοποθετήσουμε τον άρρωστο με το κεφάλι προς τα κάτω, αποφεύγοντας τις

απότομες κινήσεις. Του αφαιρούμε τα ρούχα και τον σκεπάζουμε του χορηγούμε τονωτικά ροφήματα με πολλή ζάχαρη. Με πρόχειρα

μέσα σταματούμε προσωρινά την αιμορραγία. Η οριστική αιμόσταση θα γίνει στο χειρουργικό περιβάλλον, όπου πρέπει να μεταφερθεί ο

άρρωστος. Η προσωρινή αιμόσταση γίνεται με πίεση από απόσταση, με την βοήθεια μια κορδέλας , ή με την πίεση ένα απομονωμένο

σημείο.Η ίσχαιμος περίδεση με ταινία παρουσιάζει μεγάλες δυσχέρειες και πρέπει να εφαρμόζεται μόνο όταν η άλλοι χειρισμοί έχουν

αποτύχει ή δεν είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν. Εξάλλου, πρέπει να γίνεται μόνο στις αρτηριακές αιμορραγίες. Η ταινία τοποθετείτε

κοντά στο τραύμα, και συγκεκριμένα ανάμεσα στο τραύμα και στην καρδιά. Αποστολή της είναι να σφίγγει την αρτηρία κατά τέτοιον

τρόπο ώστε να εμποδίσει το αίμα να προχωρήσει και να φθάσει στο σημείο όπου η αρτηρία έχει τρωθεί. Είναι επομένως φανερό ότι όλη

η περιοχή η οποία τρέφεται από την αρτηρία, πέρα από το σημείο όπου έχει εφαρμοσθεί η ταινία, δεν δέχεται πια αίμα και κινδυνεύει να

πάθει γάγγραινα. για τον λόγο αυτόν η ταινία πρέπει να χαλαρώνεται κάθε τέταρτο της ώρας. ΄΄Αν αιμορραγία συνεχίζεται, η ταινία

φυσικά πρέπει και πάλι να σφιχτεί. Με την μέθοδο αυτή αποφεύγεται η απορρόφηση μεγάλης ποσότητας τοξινών, που παράγονται όταν

οι μυς στερούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα το απαραίτητο αίμα.

Ρινορραγία (επίσταξη) *

Ορισμός

Η ρινορραγία ή επίσταξη είναι η αιμορραγία από τη μύτη. Πρόκειται για μία εξαιρετικά συχνή κατάσταση (υπολογίζεται ότι το 10 με

12% των ανθρώπων έχουν ένα επεισόδιο επίσταξης στην διάρκεια της ζωής τους) , η οποία συνήθως δεν οφείλεται σε σοβαρά αίτια και

μπορεί τις περισσότερες φορές αντιμετωπισθεί χωρίς τη βοήθεια ιατρού.

Οι ρινορραγίες χωρίζονται στις πρόσθιες (συχνότερες και αθωότερες, κατά τις οποίες, όταν ο ασθενής είναι καθιστός, η έξοδος του

αίματος γίνεται από τη μύτη) και στις οπίσθιες (σπανιότερες και σοβαρότερες συνήθως σε ηλικιωμένους, κατά τις οποίες, όταν ο

ασθενής είναι καθιστός το αίμα ρέει και στο φάρυγγα και βγαίνει με βήχα από το στόμα).

Αίτια και παράγοντες κινδύνου

Τα αίτια της μπορεί να είναι οι φλεγμονές στην περιοχή της μύτης, η ρήξη αγγείων στο πρόσθιο τμήμα του ρινικού διαφράγματος, είτε

αυτόματα είτε από μικροτραυματισμούς κυρίως με τα δάκτυλα, τα κατάγματα και γενικώς οι κακώσεις της μύτης, οι ρινικοί πολύποδες,

τα ξένα σώματα, διάφοροι όγκοι της μύτης και των παραρρίνιων κόλπων, καθώς και οι μετεγχειρητικές ρινορραγίες.

Ιδιαίτερα στα παιδιά παρατηρείται η ιδιοπαθής ρινορραγία (χωρίς εμφανή αιτιολογία) που συνήθως υποχωρεί μετά το πέρας της

εφηβείας.

Συνοπτικά τα αίτια της επίσταξης είναι συνήθως τοπικά και αθώα:

Ο τραυματισμός της μύτης (σκάλισμα της μύτης , ισχυρό ''φύσημα'' , τραύμα από ξένο σώμα).

Η έλλειψη υγρασίας του αέρα που προκαλεί ξήρανση του βλεννογόνου της μύτης.

Η απότομη μετάβαση από χαμηλή εξωτερική θερμοκρασία σε υψηλή.

Ο υψηλός πυρετός στα παιδιά.

Η σκολίωση του ρινικού διαφράγματος (στραβή μύτη).

Συστηματικές ασθένειες και καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσουν ρινορραγία.

Η αρτηριοσκλήρυνση.

Η χρήση φαρμάκων που εμποδίζουν την πήξη του αίματος (αντιπηκτικά ή αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα όπως η ασπιρίνη).

Κοκαΐνη

Αιμορραγικές προδιαθέσεις (αιμορροφιλία , θρομβοπενίες , λευχαιμία κλπ).

Όγκοι της μύτης ή των κόλπων. (Αιμορραγικός πολύπους διαφράγματος, Θήλωμα, Ρινοϊνωμα)

Η αρτηριακή υπέρταση δε φαίνεται να προκαλεί από μόνη της ρινορραγία , αντίθετα με ότι γενικά πιστεύεται. Συνήθως όμως

συνδυάζεται με αρτηριοσκλήρυνση και για αυτό πολλοί ηλικιωμένοι που τους ''ανοίγει'' η μύτη έχουν αυξημένη αρτηριακή πίεση.

Επίσης λόγω του πανικού που δημιουργεί καμιά φορά η επίσταξη , η πίεση μπορεί να βρεθεί υψηλή (δηλαδή, η αυξημένη αρτηριακή

πίεση είναι το αποτέλεσμα και όχι το αίτιο της ρινορραγίας).

Φλεγμονές

Οξεία ρινίτιδα - παραρρινοκολπίτιδα

Χρόνια ρινίτιδα - παραρρινοκολπίτιδα

Σύφιλη

Φυματίωση

Ακτινομύκωση

Ενδοκρινικά αίτια

Εγκυμοσύνη

Έμμηνος ρύση

Εμπύρετα λοιμώδη νοσήματα

Ιλαρά

Οστρακιά

Διφθερίτιδα

Κοκκύτης

Δηλητηριάσεις με μέταλλα

Hg, χρώμιο, φωσφόρος

Συμπτώματα – Κλινική εικόνα

Η κλινική εικόνα ποικίλει από ελαφριάς μορφής μέχρι εντονότατης αιμορραγίας, που μπορεί να οδηγήσει τον πάσχοντα ακόμη και στο

θάνατο. Συνήθως το αίμα βγαίνει από τα ρουθούνια. Σπανιότερα φέρεται προς τον ρινοφάρυγγα και αποβάλλεται από το στόμα με την

απόχρεμψη ή με τον εμετό. Τότε όμως δυχεραίνεται η διαφοροδιάγνωση, γιατί μπορεί να θεωρηθεί αιμόπτυση ή αιματέμεση.

Θεραπεία

Τις περισσότερες φορές η ρινορραγία αντιμετωπίζεται εύκολα:

Διατήρησης της ψυχραιμίας μας. Ο πανικός μόνο σε επιδείνωση της κατάστασης μπορεί να οδηγήσει.

Το θύμα είναι καλό να φυσήξει ήπια. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα τον καθαρισμό της ρινικής κοιλότητας και την απομάκρυνση των

πηγμάτων αίματος.

Τοποθέτηση του θύματος σε όρθια ή καθιστή θέση. Το κεφάλι πρέπει να έχει ελαφρά κλίση προς τα εμπρός, αλλά πάντα να είναι

υψηλότερα από το επίπεδο της καρδιάς.

Εφαρμογή πίεσης στην αιμορραγούσα περιοχή. Η συμπίεση των πτερυγίων για 10 λεπτά περίπου είναι αρκετή πολλές φορές για να

σταματήσει την αιμορραγία.

Εφαρμογή κρύων επιθεμάτων στη βάση της μύτης μπορεί να βοηθήσει.

Μετά τον έλεγχο, πρέπει να αποφεύγεται η έντονη σωματική άσκηση, το κάπνισμα, η τροφή με καρυκεύματα και γενικά ότι μπορεί να

προκαλέσει αγγειοδιαστολή. Αν υπάρχει πονοκέφαλος είναι καλό να δοθεί παρακεταμόλη.

Πιο σπάνια η αιμορραγική εστία βρίσκεται βαθύτερα μέσα στη ρινική κοιλότητα. Το αίμα ρέει και προς τα ρουθούνια και προς το

φάρυγγα, οπότε μπορεί να παρατηρήσουμε έξοδο αίματος και από τη στοματική κοιλότητα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, που οι παραπάνω

ενέργειες δεν επαρκούν, πρέπει να βρέξουμε ένα κομμάτι βαμβάκι με οξυζενέ ή με διάλυμα οξυμεταζολίνης (Otrivin) και να το

εισάγουμε μέσα στη μύτη πιέζοντας όπως και πριν ευγενικά, αλλά σταθερά για 5-10 λεπτά.

Μετά τον έλεγχο της επίσταξης, είναι καλό να αποφεύγονται η έντονη σωματική άσκηση, οι τροφές με καρυκεύματα και το κάπνισμα.

Όλα αυτά προκαλούν αγγειοδιαστολή που μπορεί να οδηγήσει σε νέα ρινορραγία.

Είναι αυτονόητο ότι πρέπει να αποθαρρύνεται ο αυτοτραυματισμός της μύτης στα παιδιά και να απαιτηθεί το κόψιμο των νυχιών.

ΠΡΟΣΟΧΗ

Το κεφάλι δεν πρέπει ποτέ να εκτείνεται προς τα πίσω. Το μόνο που καταφέρνουμε είναι η κατάποση του αίματος που μπορεί να

οδηγήσει σε μέλαινες κενώσεις (μαύρα κόπρανα).

Η τοποθέτηση καπνού στο σημείο της αιμορραγίας και άλλες παρόμοιες μέθοδοι δεν είναι τίποτα παραπάνω από αναληθείς δοξασίες.

Έγκαυμα

Eίναι ένα είδος τραυματισμού στη σάρκα ή στο δέρμα που προκαλείται από τη θερμότητα, τον ηλεκτρισμό, τις χημικές ουσίες,

την τριβή ή την ακτινοβολία.[1] Τα εγκαύματα που επηρεάζουν μόνο την επιφανειακή επιδερμίδα είναι γνωστά ως επιφανειακά ή

εγκαύματα πρώτου βαθμού. Όταν η ζημιά εισχωρεί σε κάποια από τα υποκείμενα στρώματα, τότε λέμε ότι έχουμε ένα- εν τω βάθει -

μερικού πάχους έγκαυμα ή έγκαυμα δεύτερου βαθμού. Σ’ ένα -ολικού πάχους -έγκαυμα ή έγκαυμα τρίτου βαθμού, ο τραυματισμός

επεκτείνεται σε όλα τα στρώματα της επιδερμίδας. Ένα έγκαυμα τέταρτου βαθμού περιλαμβάνει, επιπρόσθετα, τραυματισμό σε

βαθύτερους ιστούς, όπως στους μύες ή στα κόκκαλα.

Η απαιτούμενη θεραπεία εξαρτάται από την σοβαρότητα του εγκαύματος. Τα επιφανειακά εγκαύματα μπορούν να αντιμετωπιστούν

μόνο με απλά αναλγητικά πόνου, ενώ για τα βαριά εγκαύματα ενδέχεται να απαιτηθεί παρατεταμένη θεραπεία σε εξειδικευμένα κέντρα

αποκατάστασης εγκαυμάτων. Δροσίζοντας το έγκαυμα με λίγο νερό βρύσης ενδέχεται να ανακουφίσει τον πόνο και να μειώσει τη ζημιά,

ωστόσο η παρατεταμένη έκθεση μπορεί να οδηγήσει σε υποθερμία. Για τα -εν τω βάθει -μερικού πάχους εγκαύματα μπορεί να

χρειάζεται να γίνει καθαρισμός με νερό και σαπούνι και να ακολουθήσει επίδεση του τραύματος. Δεν είναι ξεκάθαρο το πώς θα πρέπει

να διαχειριστεί κανείς τις φουσκάλες, αλλά λογικά, είναι καλύτερα να μην τις πειράξουμε καθόλου. Για τα -ολικού πάχους -εγκαύματα

συνήθως απαιτείται κάποια χειρουργική επέμβαση, όπως μεταμόσχευση δέρματος. Για τα Εκτεταμένα εγκαύματα συνήθως απαιτούνται

μεγάλες δόσεις ενδοφλέβιων υγρών γιατί η επακόλουθη φλεγμονώδη αντίδραση θα έχει ως αποτέλεσμα τη σημαντική τριχοειδήδιαρροή

υγρού και οίδημα. Οι πιο συνηθισμένες επιπλοκές των εγκαυμάτων σχετίζονται με την μόλυνση.

Παρόλο που τα εκτεταμένα εγκαύματα μπορούν να αποβούν μοιραία, οι σύγχρονες θεραπείες που έχουν αναπτυχθεί από το 1960 έχουν

βελτιώσει σημαντικά τα αποτελέσματα, κυρίως σε παιδιά και έφηβους.[2] Περίπου 11 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως καταφεύγουν

σε κάποια ιατρική θεραπεία, ενώ 300,000 άνθρωποι πεθαίνουν από τα εγκαύματα κάθε χρόνο. [3] Στις Ηνωμένες Πολιτείες, περίπου το

4% των εγκαυματιών που πηγαίνουν σε κάποιο κέντρο αποκατάστασης εγκαυμάτων πεθαίνουν από τους τραυματισμούς τους.[4] Το

μακροχρόνιο αποτέλεσμα σχετίζεται πρωτίστως με το μέγεθος του εγκαύματος και την ηλικία του εγκαυματία.

Ενδείξεις και Συμπτώματα

Τα χαρακτηριστικά ενός εγκαύματος εξαρτώνται από το βάθος του. Τα επιφανειακά εγκαύματα προκαλούν πόνο που κρατάει δύο ή

τρεις ημέρες και ακολουθεί ξεφλούδισμα του δέρματος μέσα στις επόμενες μέρες.[5][6] Άτομα που υποφέρουν από πιο σοβαρά εγκαύματα

μπορεί να νιώσουν δυσφορία ή να παραπονεθούν ότι αισθάνονται πίεση αντί για πόνο. Τα –ολικού πάχους-εγκαύματα μπορεί να είναι

εντελώς μη ευαίσθητα σε ένα απαλό άγγιγμα ή τρύπημα. .[6] Παρόλο που συνήθως τα επιφανειακά εγκαύματα είναι κόκκινα, τα σοβαρά

εγκαύματα μπορεί να είναι ροζ, άσπρα ή μαύρα. .[6] Τα εγκαύματα γύρω από το στόμα ή καψαλισμένες τρίχες μέσα στην μύτη μπορεί να

υποδηλώνουν ότι έχουν προκληθεί εγκαύματα στους αεραγωγούς , αλλά τα ευρήματα αυτά δεν είναι οριστικά.[7] Ακόμη περισσότερο

ανησυχητικές ενδείξεις περιλαμβάνουν: λαχάνιασμα, βραχνάδα, και τραχύτητα στη φωνή ή δυσχέρεια στην αναπνοή.[7] Η φαγούρα είναι

συνηθισμένη κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης και εμφανίζεται μέχρι 90% σε ενήλικες και σχεδόν σε όλα τα παιδιά. .[8] Η αίσθηση

μουδιάσματος ή μυρμηγκιάσματος μπορεί να επιμείνει για ένα μεγάλο διάστημα μετά από ένα ηλεκτρικό τραυματισμό. .[9] Επίσης τα

εγκαύματα μπορεί να προκαλέσουν συναισθηματική και ψυχολογική φθορά. .[3]

Αίτια

Τα εγκαύματα προκαλούνται από ποικιλία εξωτερικών πηγών που διακρίνονται σε θερμικές, χημικές, ηλεκτρικές και

ακτινοβολίας. [13] Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι πιο συνηθισμένες αιτίες εγκαυμάτων είναι: φωτιά ή φλόγα (44%), ζεμάτισμα από καυτό

υγρό (33%), ζεστά αντικείμενα (9%), ηλεκτρισμός (4%), και χημικά (3%).[14] Οι περισσότεροι τραυματισμοί εγκαυμάτων (69%)

συμβαίνουν στο σπίτι ή στη δουλειά (9%),[4] ενώ οι περισσότεροι προκαλούνται από ατύχημα, με το 2% από επίθεση από κάποιον άλλον

και το 1-2% να προκύπτουν από απόπειρα αυτοκτονίας .[3] Αυτά τα αίτια μπορεί να προκαλέσουν τραυματισμό στην εισπνοή στους

αεραγωγούς ή/και στους πνεύμονες, εμφανιζόμενες στο 6%. .[15]

Οι τραυματισμοί από εγκαύματα συμβαίνουν πιο συχνά στους φτωχούς. Το κάπνισμα είναι ένας παράγοντας κινδύνου, ενώ η χρήση

αλκοόλ δεν αποτελεί παράγοντα κινδύνου. . Τα εγκαύματα που σχετίζονται με τη φωτιά είναι συνήθως πιο συχνά σε πιο ψυχρά κλίματα.

.[3] Στον αναπτυσσόμενο κόσμο, συγκεκριμένοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν το μαγείρεμα σε ανοιχτή φωτιά ή στο πάτωμα

καθώς και [1] αναπτυξιακά προβλήματα σε παιδιά και χρόνιες ασθένειες σε ενήλικες.[16]

Θερμικά

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η πυρκαγιά και τα καυτά υγρά αποτελούν τις πιο συνηθισμένες αιτίες εγκαυμάτων. [15] Από τις πυρκαγιές

οικιών που προκαλούν θάνατο, το κάπνισμα προκαλεί 25% και τα σώματα θέρμανσης προκαλούν το 22%. .[1] Σχεδόν οι μισοί από τους

τραυματισμούς οφείλονται στις προσπάθειες να σβηστεί μία φωτιά. [1] Το ζεμάτισμα προκαλείται από καυτά υγρά ή αέρια και πιο συχνά

παρουσιάζεται από έκθεση σε καυτά υγρά, υψηλή θερμοκρασία του νερού βρύσης στο μπάνιο ή στο ντους, καυτό λάδι μαγειρέματος, ή

ατμό.[17] Οι τραυματισμοί από ζεμάτισμα είναι πιο συχνοί σε παιδιά κάτω των πέντε ετών [10] ενώ στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην

Αυστραλία , ο πληθυσμός αυτός απαρτίζει τα 2/3 όλων των εγκαυμάτων.[15] Η επαφή με ζεστά αντικείμενα προκαλεί περίπου 20-30%

των εγκαυμάτων σε παιδιά. [15] Συνήθως τα εγκαύματα από ζεμάτισμα είναι πρώτου ή δεύτερου βαθμού, ωστόσο τρίτου βαθμού

εγκαύματα μπορούν επίσης να προκύψουν ειδικότερα εάν υφίσταται εκτεταμένη επαφή. .[18]Τα πυροτεχνήματα είναι μία συνηθισμένη

αιτία εγκαυμάτων κατά τη διάρκεια των εορτών σε πολλές χώρες. .[19] Αυτός είναι ένας συγκεκριμένος κίνδυνος για αγόρια εφήβους. .[20]

Χημικά

Τα Χημικά προκαλούν από 2 έως 11% όλων των εγκαυμάτων και συμβάλλουν μέχρι 30% των θανάτων που σχετίζονται με τα

εγκαύματα. .[21] Τα εγκαύματα από χημικά μπορεί να προκληθούν με πάνω από 25,000 ουσίες ,[10] οι περισσότερες από τις οποίες είναι

είτε μία δυνατή βάση (55%) ή ένα δυνατό οξύ (26%).[21] Οι περισσότεροι θάνατοι από χημικά εγκαύματα έρχονται δεύτεροι μετά

την κατάποση.[10] Συνηθισμένοι παράγοντες είναι:το θειικό οξύ όπως βρίσκεται στα καθαριστικά τουαλέτας, το υποχλωριώδες

νάτριο όπως βρίσκεται στη χλωρίνη, και οι αλογονωμένοι υδρογονάνθρακες όπως βρίσκονται σε αποχρωστικά, μεταξύ

άλλων. [10] Τουδροφθορικό οξύ μπορεί να προκαλέσει ιδιαίτερα βαθειά εγκαύματα τα οποία μπορεί να μην εκδηλωθούν άμεσα αλλά

κάποια στιγμή μετά την έκθεσή τους σ’αυτά.[22]Το μυρμηκικό οξύ μπορεί να προκαλέσει βλάβη σε σημαντικό

αριθμό ερυθροκυττάρωνs.[7]

Ηλεκτρικά

Τα εγκαύματα ή οι τραυματισμοί που προκαλούνται από ηλεκτρισμό διακρίνονται ως υψηλής τάσης (μεγαλύτερη ή ίση με 1000 βολτ),

χαμηλής τάσης (λιγότερο από 1000 βολτ), ή ως έγκαυμα ακτινοβολίαςως δευτερεύων ενός βολταϊκού τόξου.[10] Οι πιο συνηθισμένες

αιτίες ηλεκτρικών εγκαυμάτων σε παιδιά είναι τα ηλεκτρικά καλώδια (60%) και οι πρίζες (14%).[15] Οι κεραυνοί μπορούν επίσης να

προκαλέσουν ηλεκτρικά εγκαύματα. [23] Οι παράγοντες κινδύνου που μπορούν να προκαλέσουν το χτύπημα κεραυνού περιλαμβάνουν

υπαίθριες δραστηριότητες όπως ορειβασία, γκολφ, σπορ που παίζονται σε γήπεδα/στίβο και δουλειές που γίνονται σε εξωτερικό

χώρο. [9] Το ποσοστό θνησιμότητας από το χτύπημα κεραυνού είναι περίπου 10%.[9]

Παρόλο που οι τραυματισμοί από ηλεκτρισμό έχουν ως αποτέλεσμα κυρίως τα εγκαύματα, μπορούν επίσης να

προκαλέσουν κατάγματα ή εξαρθρώσεις ως δευτερεύων σε αμβλύ τραύμα ή μυϊκή συστολήs.[9] Στους τραυματισμούς από ηλεκτρισμό

υψηλής τάσης, η μεγαλύτερη ζημιά μπορεί να γίνει εσωτερικά και έτσι η έκταση του τραυματισμού δεν μπορεί να εκτιμηθεί μόνο από

μία εξέταση του δέρματος. [9]Η επαφή με ηλεκτρισμό χαμηλής ή υψηλής τάσης μπορεί να προκαλέσεικαρδιακές αρρυθμίες ή καρδιακή

προσβολή.[9]

Ακτινοβολία

Τα εγκαύματα ακτινοβολίας μπορεί να προκληθούν από παρατεταμένη έκθεση στις υπεριώδεις ακτίνες (όπως αυτές από τον ήλιο,

στους θαλάμους μαυρίσματος ήσυγκόλληση με ηλεκτρικό τόξο) ή από ιοντίζουσα ακτινοβολία (όπως αυτή από θεραπεία

ακτινοβολίας , ακτινογραφίες ή ραδιενεργή σκόνη).[24] Η έκθεση στον ήλιο είναι η πιο συνηθισμένη αιτία για εγκαύματα ακτινοβολίας

καθώς και η πιο συνηθισμένη αιτία των επιφανειακών εγκαυμάτων γενικότερα.[25] Υπάρχει μία σημαντική διακύμανση στο πόσο εύκολα

οι άνθρωποι καίγονται από τον ήλιοανάλογα με τον τύπο δέρματός τους.[26] Οι επιδράσεις στο δέρμα από ιοντίζουσα ακτινοβολία

εξαρτάται από το πόσο έχει εκτεθεί στην περιοχή, στην συνέχεια πέφτουν μαλλιά 3 Gy, ακολουθεί ερυθρότητα 10 Gy, ξεφλούδισμα

υγρού δέρματος 20 Gy, και έπειτα νέκρωση. 30 Gy.[27] Η ερυθρότητα, εάν προκύψει, μπορεί να εμφανιστεί κάποια στιγμή μετά την

έκθεση. [27]Τα εγκαύματα ακτινοβολίας θεραπεύονται όπως και τα άλλα εγκαύματα. .[27] Τα εγκαύματα από φούρνο μικροκυμάτων

προκύπτουν μέσω θερμικής ζέστης που προκαλούνται από τους φούρνους μικροκυμάτων.[28]Παρόλο που μικρές εκθέσεις όπως αυτές

των δύο δευτερολέπτων μπορούν να προκαλέσουν τραυματισμό, ωστόσο αυτό δεν συμβαίνει συχνά. .[28]

Μη τυχαίες

Σε εκείνους που νοσηλεύονται σε νοσοκομεία είτε από ζεμάτισμα ή εγκαύματα πυρκαγιάς, το 10% είναι από επίθεση. .[29] Οι λόγοι

περιλαμβάνουν: κακοποίηση ανηλίκων, προσωπικές διαμάχες, συζυγική κακοποίηση, κακοποίηση ηλικιωμένων , και επιχειρηματικές

διαμάχες.[29] Ένας τραυματισμός ή έγκαυμα από εμβάπτιση σε καυτό υγρό μπορεί να δηλώνει κακοποίηση ανηλίκων.[18] Προκαλείται

όταν ένα άκρο ή το κάτω μέρος του σώματος (οπίσθια ή περίνεο) κρατείται κάτω από την επιφάνεια ζεστού νερού. [18] Συνήθως

δημιουργεί μία αιχμηρή άνω παρυφή και συχνά είναι συμμετρική. [18] Άλλες -υψηλού κινδύνου- ενδείξεις για πιθανή κακοποίηση

περιλαμβάνουν: τα περιμετρικά εγκαύματα, την έλλειψη σημαδιών από πιτσίλισμα , ένα έγκαυμα ομοιόμορφου βάθους και οποιαδήποτε

συσχέτιση με άλλες ενδείξεις παραμέλησης ή κακοποίησης. [30]

Το κάψιμο της νύφης, μια μορφή ενδοοικογενειακής βίας, λαμβάνει χώρα σε μερικές κουλτούρες όπως η Ινδία, όπου η γυναίκα καίγεται

επειδή ο σύζυγος ή η οικογένειά του θεωρούν ότι η προίκα είναι ανεπαρκής.[31][32] Στο Πακιστάν, τα εγκαύματα από

οξύ αντιπροσωπεύουν το 13% των διεθνών εγκαυμάτων και συχνά σχετίζονται με ενδοοικογενειακή βία.[30] Η αυτοπυρπόληση (το να

βάλει κάποιος φωτιά στον εαυτό του ως μορφή διαμαρτυρίας) είναι επίσης πολύ συνηθισμένη μεταξύ των γυναικών της Ινδίας. [3]

Παθοφυσιολογία

Three degrees of burns

Σε θερμοκρασίες άνω των 44 °C (111 °F), οι πρωτεΐνες αρχίζουν να χάνουν το τρισδιάστατο σχήμα τους και να διασπώνται.[33] Αυτό

οδηγεί σε καταστροφή των κυττάρων και των ιστών. [10] Πολλές από τις άμεσες επιπτώσεις ενός εγκαύματος είναι δευτερεύουσες της

διαταραχής στη φυσιολογική λειτουργία του δέρματος. [10] Αυτές περιλαμβάνουν διαταραχή της αίσθησης του δέρματος, της ικανότητας

πρόληψης της απώλειας νερού μέσω της εξάτμισης και της ικανότητας ελέγχου της θερμοκρασίας του σώματος.[10] Η διαταραχή των

κυτταρικών μεμβρανών κάνει τα κύτταρα να χάνουν κάλιο στους χώρους έξω από το κύτταρο και να λαμβάνουν νερό και νάτριο.[10]

Στα μεγάλα εγκαύματα (πάνω από το 30% της συνολικής επιφάνειας του σώματος) υπάρχει σημαντική φλεγμονώδης απόκριση. [34] Αυτό

οδηγεί σε αυξημένη διαρροή υγρών από τα τριχοειδή αγγεία,[7] και επακόλουθο οίδημα των ιστών.[10]Προκαλεί συνολική απώλεια του

όγκου του αίματος, με το υπόλοιπο αίμα να υφίσταται σημαντική απώλεια πλάσματος, κάνοντας το αίμα πιο συμπυκνωμένο. [10] Η κακή

ροή του αίματος προς όργανα όπως τα νεφρά και ο γαστρεντερικός σωλήνας μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια και έλκη του

στομάχου.[35]

Τα αυξημένα επίπεδα κατεχολαμινών και κορτιζόλης μπορούν να οδηγήσουν σε κατάσταση υπερμεταβολισμού, η οποία μπορεί να

διαρκέσει για χρόνια.[34] Αυτό σχετίζεται με αυξημένη καρδιακή απόδοση, μεταβολισμό, ταχύ καρδιακό ρυθμό και κακή ανοσολογική

λειτουργία.[34]

Λειτουργία

Τα εγκαύματα μπορούν να ταξινομηθούν σύμφωνα με το βάθος, τον μηχανισμό του τραυματισμού, την έκταση και τους σχετικούς

τραυματισμούς. Η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη ταξινόμηση βασίζεται στο βάθος του τραυματισμού. Το βάθος ενός εγκαύματος

συνήθως καθορίζεται μέσω εξέτασης, αν και μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί η βιοψία. [10] Μπορεί να είναι δύσκολο να καθοριστεί με

ακρίβεια το βάθος ενός εγκαύματος σε μία απλή εξέταση και ίσως χρειαστούν επαναλαμβανόμενες εξετάσεις μέσα σε μια περίοδο

μερικών ημερών. [7] Εκείνοι που έχουν πονοκέφαλο ή ζαλίζονται και έχουν εγκαύματα από πυρκαγιά, θα πρέπει να εξεταστούν

για δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα.[36] Θα πρέπει επίσης να λαμβάνεται υπόψη η δηλητηρίαση από κυανιούχα.[7]

Μέγεθος

Το μέγεθος ενός εγκαύματος μετράται ως ποσοστό της συνολικής επιφάνειας του σώματος (TBSA) που επηρεάζεται από εγκαύματα

μερικού ή πλήρους πάχους.[10]Τα εγκαύματα πρώτου βαθμού που είναι απλώς κόκκινου χρώματος και δεν έχουν φουσκάλες δεν

περιλαμβάνονται σε αυτήν την εκτίμηση. [10] Τα περισσότερα εγκαύματα (70%) εκτείνονται σε λιγότερο από το 10% της TBSA.[15]

Υπάρχει μια σειρά μεθόδων για τον καθορισμό της TBSA, συμπεριλαμβανομένου του «κανόνα των 9», των πινάκων Lund and Browder

και των υπολογισμών βάσει του μεγέθους της παλάμης ενός ατόμου.[5] Είναι εύκολο να θυμάται κανείς τον κανόνα των 9, αλλά είναι

ακριβής μόνο για άτομα άνω των 16 ετών.[5] Πιο ακριβείς υπολογισμοί μπορούν να γίνουν με τη χρήση των πινάκων Lund and Browder,

οι οποίοι λαμβάνουν υπόψη τις διαφορετικές αναλογίες των μερών του σώματος σε ενήλικες και παιδιά. [5] Το μέγεθος του

αποτυπώματος του χεριού ενός ατόμου (συμπεριλαμβανομένης της παλάμης και των δακτύλων) αποτελεί περίπου το 1% της TBSA

του.[5]

Σοβαρότητα

American Burn Association severity classification[36]

Μικρή Μέτρια Μεγάλη

Ενήλικες <10% TBSA Ενήλικες 10-20% TBSA Ενήλικες >20% TBSA

Νέοι ή ηλικιωμένοι < 5%

TBSA Νέοι ή ηλικιωμένοι 5-10% TBSA Νέοι ή ηλικιωμένοι >10% TBSA

<2% έγκαυμα πλήρους

πάχους 2-5% έγκαυμα πλήρους πάχους >5% έγκαυμα πλήρους πάχους

Τραυματισμός από υψηλή τάση Έγκαυμα από υψηλή τάση

Πιθανός τραυματισμός από

εισρόφηση Γνωστός τραυματισμός από εισρόφηση

Περιμετρικό έγκαυμα Σημαντικό έγκαυμα στο πρόσωπο, τις αρθρώσεις, τα χέρια ή τα

πόδια

Άλλα προβλήματα υγείας Σχετικοί τραυματισμοί

Προκειμένου να προσδιοριστεί η ανάγκη για παραπομπή σε εξειδικευμένη μονάδα εγκαυμάτων, η Αμερικανική Ένωση Εγκαυμάτων

επινόησε ένα σύστημα ταξινόμησης. Σύμφωνα με αυτό το σύστημα, τα εγκαύματα μπορούν να ταξινομηθούν ως μεγάλα, μέτρια και

μικρά. Το μέγεθος αξιολογείται βάσει ενός αριθμού παραγόντων, συμπεριλαμβανομένης της συνολικής επιφάνειας του σώματος που

επηρεάζεται, της εμπλοκής συγκεκριμένων ανατομικών ζωνών, της ηλικίας του ατόμου και των σχετικών τραυματισμών. [36] Τα μικρά

εγκαύματα μπορούν τυπικά να αντιμετωπιστούν στο σπίτι, τα μέτρια εγκαύματα συχνά αντιμετωπίζονται στο νοσοκομείο και τα μεγάλα

εγκαύματα αντιμετωπίζονται σε κέντρο εγκαυμάτων.[36]

Πρόληψη

Ιστορικά, θεωρείται ότι περίπου τα μισά του συνόλου των εγκαυμάτων θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί. [1] Τα προγράμματα

πρόληψης εγκαυμάτων έχουν μειώσει σημαντικά τα ποσοστά των σοβαρών εγκαυμάτων. [33] Τα μέτρα πρόληψης περιλαμβάνουν: τον

περιορισμό των θερμοκρασιών του ζεστού νερού, τους ανιχνευτές καπνού, τα συστήματα καταιονισμού, τη σωστή κατασκευή των

κτιρίων και τα πυράντοχα ρούχα. [1] Οι ειδικοί συστήνουν να ορίζεται η θερμοκρασία του θερμοσίφωνα χαμηλότερα από τους 48.8

C.[15] Άλλα μέτρα για την πρόληψη των εγκαυμάτων περιλαμβάνουν τη χρήση θερμομέτρου για τη μέτρηση των θερμοκρασιών του

νερού του μπάνιου και προστατευτικών για το πιτσίλισμα στους φούρνους. [33] Παρόλο που η επίδραση των κανονισμών για τα

πυροτεχνήματα είναι ασαφής, υπάρχουν κάποιες ενδείξεις οφέλους[37] με τις συστάσεις να περιλαμβάνουν τον περιορισμό της πώλησης

πυροτεχνημάτων σε παιδιά. [15]

Διαχείριση

Η ανάνηψη ξεκινάει με την αξιολόγηση και σταθεροποίηση της αναπνευστικής οδού, της αναπνοής και της κυκλοφορίας του

ατόμου.[5] Εάν υπάρχει υποψία τραυματισμού εισρόφησης, μπορεί να χρειαστεί πρώιμη διασωλήνωση.[7] Αυτή ακολουθείται από τη

φροντίδα του ίδιου του τραύματος του εγκαύματος. Οι άνθρωποι με εκτεταμένα εγκαύματα μπορούν να είναι τυλιγμένοι σε καθαρά

σεντόνια μέχρι να φτάσουν στο νοσοκομείο.[7] Επειδή τα εγκαύματα είναι επιρρεπή σε μολύνσεις, θα πρέπει να χορηγηθεί αντιτετανικό

αναμνηστικό εμβόλιο εάν το άτομο δεν έχει εμβολιαστεί τα τελευταία πέντε χρόνια.[38] Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το 95% των

εγκαυμάτων που παρουσιάζονται στο τμήμα επειγόντων περιστατικών αντιμετωπίζονται και λαμβάνουν εξιτήριο, ενώ μόνο το 5%

χρειάζεται εισαγωγή στο νοσοκομείο.[3] Στην περίπτωση των μεγάλων εγκαυμάτων, είναι σημαντική η πρώιμη σίτιση.[34] Πρόσθετα στις

παραδοσιακές θεραπείες μπορεί να χρησιμοποιηθεί και υπερβαρική οξυγόνωση. [39]

Ενδοφλέβια χορήγηση υγρών

Σε άτομα με κακή αιμάτωση των ιστών, θα πρέπει να δοθούν συμπυκνωμένες δόσεις ισοτονικού κρυσταλλοειδούς διαλύματος.[5] Σε

παιδιά με εγκαύματα άνω του 10-20% TBSA και σε ενήλικες με εγκαύματα άνω του 15% TBSA, θα πρέπει να ακολουθήσει επίσημη

αποκατάσταση υγρών και παρακολούθηση. [5][40][41] Αυτό θα πρέπει να ξεκινήσει πριν από το νοσοκομείο εάν είναι δυνατόν σε εκείνους

που έχουν εγκαύματα μεγαλύτερα του 25% TBSA.[40] Η φόρμουλα Parkland μπορεί να βοηθήσει στον καθορισμό του όγκου των

ενδοφλέβιων υγρών που απαιτούνται κατά τη διάρκεια των πρώτων 24 ωρών. Η φόρμουλα βασίζεται στην TBSA και το βάρος του

επηρεαζόμενου ατόμου. Η μισή ποσότητα του υγρού θα πρέπει να χορηγηθεί μέσα στις πρώτες 8 ώρες και το υπόλοιπο να χορηγηθεί

μέσα στις επόμενες 16 ώρες. Το χρονικό πλαίσιο υπολογίζεται από τη στιγμή που έλαβε χώρα το έγκαυμα και όχι από την στιγμή που

ξεκίνησε η αποκατάσταση των υγρών. Τα παιδιά χρειάζονται επιπλέον υγρό συντήρησης, που περιλαμβάνει γλυκόζη.[7] Επιπρόσθετα,

εκείνοι που έχουν τραυματισμούς εισρόφησης χρειάζονται περισσότερα υγρά.[42] Ενώ η ανεπαρκής αποκατάσταση των υγρών μπορεί να

προκαλέσει προβλήματα, η υπερβολική αποκατάσταση μπορεί να είναι επίσης επιζήμια. [43] Οι φόρμουλες αποτελούν μόνο έναν οδηγό,

με τις εγχύσεις να προσαρμόζονται ιδανικά σε παραγωγή ούρων >30 mL/h για τους ενήλικες ή >1mL/kg για τα παιδιά καιμέση

αρτηριακή πίεση υψηλότερη από 60 mmHg.[7]

Παρόλο που το γαλακτικό διάλυμα του Ringer χρησιμοποιείται συχνά, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι είναι ανώτερο του φυσιολογικού

ορού. [5] Τα κρυσταλλοειδή υγράφαίνονται να είναι το ίδιο καλά με τα κολλοειδή υγρά και επειδή τα κολλοειδή είναι πιο ακριβά, δεν

συνιστώνται.[44] Σπάνια απαιτούνται μεταγγίσεις αίματος.[10] Τυπικά συνιστώνται μόνο όταν το επίπεδο της αιμοσφαιρίνης πέφτει

χαμηλότερα από τα 60-80 g/L (6-8 g/dL)[45] λόγω του συνεπαγόμενου κινδύνου επιπλοκών. [7]Μπορούν να τοποθετηθούν ενδοφλέβιοι

καθετήρες μέσω του καμένου δέρματος εάν είναι απαραίτητο ή μπορεί να χρησιμοποιηθεί ενδοοστική έγχυση.[7]

Φροντίδα τραύματος

Η έγκαιρη ψύξη (μέσα σε 30 λεπτά από το έγκαυμα) μειώνει το βάθος και τον πόνο του εγκαύματος, αλλά πρέπει να ληφθούν μέτρα

καθώς η υπερβολική ψύξη μπορεί να οδηγήσει σε υποθερμία. [10][5] Θα πρέπει να γίνεται με κρύο νερό 10–25 C και όχι με παγωμένο,

καθώς το τελευταίο μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω τραυματισμό.[5][33] Τα χημικά εγκαύματα μπορεί να απαιτήσουν εκτεταμένη

άρδευση. [10] Ο καθαρισμός με σαπούνι και νερό, η απομάκρυνση του νεκρού ιστού και η εφαρμογή επιδέσμων είναι σημαντικά στοιχεία

της φροντίδας του τραύματος. Εάν υπάρχουν άθικτες φουσκάλες, δεν είναι σαφές τί πρέπει να γίνει με αυτές. Κάποια ενδεικτικά

στοιχεία υποστηρίζουν ότι πρέπει να παραμένουν άθικτες. Τα εγκαύματα δευτέρου βαθμού πρέπει να επαναξιολογούνται μετά από δύο

ημέρες.[33]

Υπάρχουν ελάχιστες ποιοτικές αποδείξεις για τον καθορισμό του είδους των επιδέσμων που πρέπει να χρησιμοποιηθούν κατά τη

αντιμετώπιση των εγκαυμάτων πρώτου και δευτέρου βαθμού.[46][47] Είναι λογικό να αντιμετωπίζονται τα εγκαύματα πρώτου βαθμού

χωρίς επιδέσμους. [33] Ενώ συχνά συστήνονται τα τοπικά αντιβιοτικά, υπάρχουν ελάχιστες αποδείξεις για την υποστήριξη της χρήσης

τους.[48] Η αργυρούχος σουλφαδιαζίνη (ένα είδος αντιβιοτικού) δεν συστήνεται καθώς ενδεχομένως παρατείνει τον χρόνο της

επούλωσης.[47] Υπάρχουν ανεπαρκείς αποδείξεις για την υποστήριξη της χρήσης επιδέσμων που περιέχουν άργυρο [49] ή για

τις θεραπείες τραυμάτων με αρνητική πίεση.[50] Οι ζωγραφιές των σπηλαίων που χρονολογούνται πάνω από 3.500 χρόνια πριν

τεκμηριώνουν τα εγκαύματα και την αντιμετώπισή τους.[2]Ο αιγυπτιακός πάπυρος του Smith, που χρονολογείται από το 1500 π.Χ.,

περιγράφει θεραπείες με τη χρήση μελιού και αλοιφών ρητίνης.[2]Με την πάροδο των ετών έχουν χρησιμοποιηθεί πολλές άλλες

θεραπείες, συμπεριλαμβανομένων των φύλλων του τσαγιού από τους Κινέζους, που τεκμηριώνονται το 600 π.Χ., του λίπους των

γουρουνιών και του ξυδιού από τον Ιπποκράτη, που τεκμηριώνονται το 400 π.Χ. και του κρασιού και του μύρου από τονΚέλσο, που

τεκμηριώνονται το 100 μ.Χ.[2] Ο Γάλλος κουρέας-χειρουργός Ambroise Paré ήταν ο πρώτος που περιέγραψε τις διαφορετικές

διαβαθμίσεις των εγκαυμάτων κατά τη δεκαετία του 1500. [69] Ο Guillaume Dupuytren επέκτεινε αυτές τις διαβαθμίσεις σε έξι

διαφορετικές βαρύτητες το 1832.[70][2]

Το πρώτο νοσοκομείο για την αντιμετώπιση των εγκαυμάτων άνοιξε το 1843 στο Λονδίνο, στην Αγγλία, και η ανάπτυξη της σύγχρονης

φροντίδας των εγκαυμάτων ξεκίνησε στα τέλη του 1800 και τις αρχές του 1900.[2][69] Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου

Πολέμου, ο Henry D. Dakin και ο Alexis Carrel ανέπτυξαν πρότυπα για τον καθορισμό και την απολύμανση των εγκαυμάτων και των

τραυμάτων με τη χρήση διαλυμάτων υποχλωριώδους νατρίου, που μείωσαν σημαντικά τη θνησιμότητα. [2] Κατά τη δεκαετία του 1940, η

σημασία της έγκαιρης εκτομής και μεταμόσχευσης του δέρματος αναγνωρίστηκε, και περίπου την ίδια εποχή, δημιουργήθηκαν η

αποκατάσταση υγρών και οι φόρμουλες για την καθοδήγησή τους. [2] Κατά τη δεκαετία του 1970, οι ερευνητές επέδειξαν τη σημασία

της υπερμεταβολικής κατάστασης που ακολουθεί τα μεγάλα εγκαύματα.[2]

Ιστορία

Οι ζωγραφιές των σπηλαίων που χρονολογούνται πάνω από 3.500 χρόνια πριν τεκμηριώνουν τα εγκαύματα και την αντιμετώπισή

τους.[2]Ο αιγυπτιακός πάπυρος του Smith, που χρονολογείται από το 1500 π.Χ., περιγράφει θεραπείες με τη χρήση μελιού και αλοιφών

ρητίνης.[2]Με την πάροδο των ετών έχουν χρησιμοποιηθεί πολλές άλλες θεραπείες, συμπεριλαμβανομένων των φύλλων του τσαγιού από

τους Κινέζους, που τεκμηριώνονται το 600 π.Χ., του λίπους των γουρουνιών και του ξυδιού από τον Ιπποκράτη, που τεκμηριώνονται το

400 π.Χ. και του κρασιού και του μύρου από τονΚέλσο, που τεκμηριώνονται το 100 μ.Χ.[2] Ο Γάλλος κουρέας-χειρουργός Ambroise

Paré ήταν ο πρώτος που περιέγραψε τις διαφορετικές διαβαθμίσεις των εγκαυμάτων κατά τη δεκαετία του 1500. [69] Ο Guillaume

Dupuytren επέκτεινε αυτές τις διαβαθμίσεις σε έξι διαφορετικές βαρύτητες το 1832.[70][2]

Το πρώτο νοσοκομείο για την αντιμετώπιση των εγκαυμάτων άνοιξε το 1843 στο Λονδίνο, στην Αγγλία, και η ανάπτυξη της σύγχρονης

φροντίδας των εγκαυμάτων ξεκίνησε στα τέλη του 1800 και τις αρχές του 1900.[2][69] Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου

Πολέμου, ο Henry D. Dakin και ο Alexis Carrel ανέπτυξαν πρότυπα για τον καθορισμό και την απολύμανση των εγκαυμάτων και των

τραυμάτων με τη χρήση διαλυμάτων υποχλωριώδους νατρίου, που μείωσαν σημαντικά τη θνησιμότητα. [2] Κατά τη δεκαετία του 1940, η

σημασία της έγκαιρης εκτομής και μεταμόσχευσης του δέρματος αναγνωρίστηκε, και περίπου την ίδια εποχή, δημιουργήθηκαν η

αποκατάσταση υγρών και οι φόρμουλες για την καθοδήγησή τους. [2] Κατά τη δεκαετία του 1970, οι ερευνητές επέδειξαν τη σημασία

της υπερμεταβολικής κατάστασης που ακολουθεί τα μεγάλα εγκαύματα.[2]

Θέση ανάνηψης

Η θέση ανάνηψης διατηρεί ανοικτό τον αεραγωγό σε αναίσθητο θύμα που αναπνέει φυσιολογικά, προλαβαίνει την απόφραξη του

αεραγωγού από τη γλώσσα και επιτρέπει την έξοδο υγρών από το στόμα.

Καθώς αξιολογείτε ένα θύμα και:

Ανταποκρίνεται: αφήστε το όπως το βρήκατε, μάθετε τι συμβαίνει και επαναξιολογείτε συχνά.

Είναι αναίσθητο, αλλά αναπνέει φυσιολογικά: Εφαρμόστε τη θέση ανάνηψης.

1. Αφαιρέστε τυχόν γυαλιά οράσεως του θύματος.

2. Γονατίστε πλάι στο θύμα και βεβαιωθείτε ότι και τα δύο του πόδια βρίσκονται σε ευθεία γραμμή.

3. Τοποθετήστε το χέρι του θύματος που είναι προς την πλευρά σας, σε ορθή γωνία με το υπόλοιπο σώμα και τον αγκώνα

λυγισμένο με την παλάμη προς τα επάνω.

4. Φέρτε το άλλο του χέρι πάνω από το στήθος του, κρατώντας το με το δικό σας, παλάμη με παλάμη και τοποθετήστε το στο

μάγουλο που είναι προς την πλευρά σας.

5. Με το άλλο σας χέρι, πιάστε και ανασηκώστε το πόδι που βρίσκεται στην απέναντι πλευρά λίγο πάνω από το γόνατο,

διατηρώντας το πέλμα του θύματος σε επαφή με το έδαφος.

6. Κρατώντας το χέρι του θύματος σε επαφή με το μάγουλο του, τραβήξτε το πόδι που βρίσκεται απέναντι σας, ώστε να κυλήσει

στο πλάι προς το μέρος σας.

7. Τοποθετήστε το υπερκείμενο πόδι, ώστε το ισχίο και το γόνατο να είναι λυγισμένα σε ορθές γωνίες.

8. Εκτείνετε την κεφαλή προς τα πίσω για να βεβαιωθείτε ότι ο αεραγωγός παραμένει ανοικτός.

9. Τοποθετήστε το χέρι κάτω από το μάγουλο, εάν χρειάζεται, ώστε να διατηρηθεί το κεφάλι του θύματος σε έκταση.

10. Επαναξιολογείτε ανά τακτά χρονικά διαστήματα την αναπνοή.

Καρδιοαναπνευστική ανάνηψη (ΚΑΡΠΑ)

Αν ο πάσχων δεν αναπνέει και η καρδιά έχει σταματήσει να λειτουργεί, είναι επείγον να γίνουν κάποιες ενέργειες οι οποίες θα έχουν σαν

σκοπό να επαναφέρουν την αναπνοή και την κυκλοφορία ώστε να διατηρηθεί η παροχή οξυγόνου προς τον εγκέφαλο. Έτσι λοιπόν

φροντίζουμε πρώτα για την αναπνοή και ύστερα για την αποκατάσταση της κυκλοφορίας

Έλεγχος αναπνοής: Αν έχουμε ένα καθρεφτάκι το βάζουμε μπροστά στο στόμα του παρατηρώντας αν θολώνει, σημάδι ότι ο άρρωστος

αναπνέει. Αν δεν έχουμε καθρεφτάκι τότε βάζουμε το αυτί μας κοντά στο στόμα του αρρώστου οπότε ακούμε αν αναπνέει ή όχι ενώ

μπορούμε να παρατηρούμε το θώρακα και την κοιλιά του για να διαπιστώσουμε το κατά πόσο υπάρχουν ή όχι αναπνευστικές κινήσεις.

Όταν έχει σταματήσει η αναπνοή είναι σχεδόν βεβαία ότι ο πάσχων θα έχει απώλεια των αισθήσεων.

Έλεγχος καρδιακής λειτουργίας: Ο καλύτερος τρόπος για να το επιτύχουμε αυτό είναι η ψηλάφηση του σφυγμού στην καρωτίδα. Αν

υπάρχουν σφυγμοί τότε η καρδιά λειτουργεί.

Η έλλειψη αναπνοής θα ρυθμιστεί με τεχνητή αναπνοή (φιλί της ζωής) ενώ η καρδιά με εξωτερικές μαλάξεις. Πρέπει να

τονιστεί βεβαία ότι αν ο πάσχων παρουσιάζει εξασθενημένη αναπνοή τότε πρέπει να του την ενισχύσουμε. Αν όμως

παρουσιάζει εξασθενημένη καρδιακή λειτουργία, δηλαδή αν η καρδιά χτυπά έστω και αδύναμα, τότε δεν πρέπει ποτέ να

επιχειρούμε εξωτερική συμπίεση του θώρακα.

Τεχνητή Αναπνοή γίνεται με την παρακάτω σειρά ενεργειών:

Ø Μετακινούμε το θύμα με την πλάτη να βρίσκεται σε επίπεδη και ανελαστική επιφάνεια. Αν υπάρχει υποψία αυχενικής κάκωσης δεν

προβαίνουμε σε καμία μετακίνηση.

Ø Έλξη του κεφαλιού προς τα πίσω για να ελευθερωθούν οι αεροφόροι αδένες

Ø Αφαίρεση κάθε αντικειμένου που σφίγγει τον λαιμό του πάσχοντα (π.χ. στενός κολάρο) καθώς και καθαρισμός από εκκρίσεις,

αίματα, ξένα αντικείμενα (π.χ. οδοντοστοιχίες)

Ø Με βαθιά αναπνοή εφαρμόζουμε τα χείλια γύρω από τα χείλια του πάσχοντα αφού πρώτα κλείσουμε τα ρουθούνια

για να μην διαφεύγει από εκεί ο αέρας που διοχετεύουμε.

Ø Εκπνέουμε δυνατά μέσα στο στόμα του πάσχοντα παρατηρώντας με την άκρη του ματιού μας αν ανεβαίνει ο

θώρακας του σε κάθε εκπνοή μας. Αν δεν γίνεται αυτό είναι πολύ πιθανό να υπάρχει απόφραξή των αεροφόρων οδών από

κάποιο αντικείμενο. Δεν χρειάζεται να δώσουμε ιδιαίτερα μεγάλη ποσότητα αέρα: 400-500 ml. είναι συνήθως αρκετά.

Ø Αν η καρδιά χτυπά συνεχίζουμε τις εμφυσήσεις με ρυθμό 16-18 ανά λεπτό. Αν όχι τότε πρέπει να σταματήσει αμέσως η εξωτερική

συμπίεση του θώρακα.

Η Εξωτερική Συμπίεση του Θώρακα γίνεται με την παρακάτω σειρά ενεργειών:

Ø Τοποθετούμε τα χέρια στο κέντρο του στήθους, εφαρμόζοντας την δεύτερη παλάμη πάνω στην πρώτη.

Πιέζουμε τον θώρακα με την βοήθεια του βάρους του σώματος μας που θα πρέπει να πέφτει πάνω στα τεντωμένα

άνω άκρα μας. Κάνουμε 15 συμπιέσεις (καρδιακές μαλάξεις) με γρήγορο ρυθμό και σε τρόπο ώστε το στέρνο να

υποχωρεί 3-5 εκ. κάθε φορά. Αν είμαστε μόνοι κάνουμε 15 μαλάξεις και δίνουμε 2 αναπνοές. Με κάθε συμπίεση ο

θώρακας πρέπει να υποχωρεί 3 με 5 εκατοστά περίπου.

Οι μαλάξεις πρέπει να διακοπούν αμέσως μόλις η καρδιά ξαναρχίσει να λειτουργεί αλλά η τεχνητή αναπνοή πρέπει

να συνεχιστεί μέχρι ν αποκατασταθεί η φυσιολογική αναπνοή του πάσχοντα

Συνεχίζουμε μέχρι...

να συνέλθει το θύμα

να έρθει εκπαιδευμένο προσωπικό

να υπάρχουν εμφανή σημεία θανάτου

να εξαντληθούμε

Λιποθυμίες

Ορισμός

Η λιποθυμία είναι η προσωρινή απώλεια της συνείδησης που οφείλεται σε πτώση της αιματικής ροής στον εγκέφαλο. Το επεισόδιο είναι

σύντομο (διαρκεί λιγότερο από μερικά λεπτά) και ακολουθείται από ταχεία και πλήρη ανάκαμψη. Μπορεί να αισθανθείτε ζαλάδα πριν

λιποθυμήσετε.

Μια μεγαλύτερη, βαθύτερη κατάσταση απώλειας των αισθήσεων συχνά καλείται κώμα.

Γενικές Πληροφορίες

Όταν λιποθυμάτε, δεν βιώνετε μόνο απώλεια της συνείδησης αλλά επίσης απώλεια μυϊκού τόνου και ωχρότητα στο πρόσωπο. Μπορεί

να αισθάνεστε αδυναμία ή ναυτία αμέσως πριν τη λιποθυμία και μπορεί να έχετε μια αίσθηση ότι οι ήχοι στο περιβάλλον χάνονται στο

βάθος.

Αίτια

Η λιποθυμία μπορεί να συμβεί ενώ ουρείτε, έχετε μια κένωση (ιδιαίτερα εάν ζορίζεστε), βήχετε πολύ δυνατά ή όταν στέκεστε στο ίδιο

σημείο για πάρα πολύ. Η λιποθυμία μπορεί επίσης να σχετίζεται με φόβο, ισχυρό πόνο ή συναισθηματική φόρτιση.

Μια αιφνίδια πτώση στην αρτηριακή πίεση μπορεί να προκαλέσει λιποθυμία. Η αρτηριακή πίεση μπορεί να πέσει ξαφνικά εάν

αιμορραγείτε ή είστε σοβαρά αφυδατωμένοι. Μπορεί επίσης να συμβεί εάν σηκωθείτε πολύ απότομα εάν είστε ξαπλωμένοι.

Συγκεκριμένα φάρμακα μπορεί να οδηγήσουν σε λιποθυμία προκαλώντας μια πτώση στην αρτηριακή σας πίεση ή για άλλο λόγο.

Συνήθη φάρμακα που συμβάλλουν στη λιποθυμία περιλαμβάνουν αυτά που χρησιμοποιούνται για το άγχος, την υψηλή πίεση, τη ρινική

συμφόρηση και τις αλλεργίες.

Άλλοι λόγοι που μπορεί να προκαλέσουν λιποθυμία είναι ο υπεραερισμός, η χρήση ουσιών ή αλκοόλ και η υπογλυκαιμία.

Λιγότερο συνηθισμένοι αλλά σοβαροί λόγοι λιποθυμίας περιλαμβάνουν καρδιοπάθειες (όπως μια αρρυθμία ή καρδιακή προσβολή) και

εγκεφαλικό επεισόδιο. Αυτές οι παθήσεις είναι πιο πιθανές σε άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών και λιγότερο πιθανές σε άτομα νεότερα

των 40.

Οικιακή Περίθαλψη

Εάν έχετε ιστορικό λιποθυμίας και έχετε δει κάποιο γιατρό, ακολουθήστε τις οδηγίες του γιατρού σας για το πως να αποτρέπετε τα

λιποθυμικά επεισόδια. Για παράδειγμα, εάν γνωρίζετε τις καταστάσεις που σας προκαλούν λιποθυμία, αποφύγετε ή αλλάξτε τες.

Αποφύγετε τις απότομες αλλαγές στάσης. Να σηκώνεστε αργά εάν είστε ξαπλωμένοι ή κάθεστε. Εάν η λήψη αίματος σας προκαλεί

λιποθυμία, ενημερώστε το γιατρό σας πριν από μια αιματολογική εξέταση και φροντίστε να είστε ξαπλωμένος όταν γίνεται η αιμοληψία

για την εξέταση.

Μπορείτε να λάβετε άμεσα μέτρα αντιμετώπισης εάν κάποιος έχει λιποθυμήσει.

Ελέγξτε τον αεραγωγό και την αναπνοή του ατόμου. Εάν είναι απαραίτητο, καλέστε το 166 και ξεκινήστε τεχνητή αναπνοή και

CPR.

Χαλαρώστε τα στενά ρούχα γύρω από το λαιμό.

Σηκώστε τα πόδια του ατόμου πάνω από το επίπεδο της καρδιάς (περίπου 30 cm).

Εάν υπάρχει και έμετος, γυρίστε το άτομο στο πλευρό για την πρόληψη του πνιγμού.

Κρατήστε το άτομο ξαπλωμένο για τουλάχιστον 10 – 15 λεπτά, κατά προτίμηση σε ένα δροσερό και ήσυχο χώρο. Εάν δεν είναι

δυνατό, βάλτε το άτομο να καθίσει σκυμμένο, με το κεφάλι ανάμεσα στα πόδια.

Φροντίδα και μεταφορά ασθενούς

Ενδείξεις – τρόποι ασφαλούς μεταφοράς (από ένα ή δύο άτομα) με ειδικές καρέκλες με φορεία.

Η μεταφορά του αρρώστου, αποτελεί πολύτιμη συνδρομή, για τη διάσωσή του, και βασικά περιλαμβάνεται στις πρώτες βοήθειες.

Το να γνωρίζουμε με ποιους τρόπους μπορούμε να διακομίσουμε τον άρρωστο, μας βοηθάει στο να επιλέξουμε τον καλύτερο για

την περίπτωσή του και τον πιο σωστό έτσι, που η μεταφορά του να γίνει δίχως πρόσθετες επιβαρύνσεις της κατάστασής του.

Η μεταφορά του αρρώστου μπορεί να γίνει με τα χέρια, με φορεία τεχνητά ή αυτοσχέδια και με μεταφορικά μέσα ειδικά όπως τα

ασθενοφόρα οχήματα, ή μη ειδικά όπως τα κοινά αυτοκίνητα. Ακόμη, η μεταφορά μπορεί να γίνει με μεγάλη επιτυχία, αν

βοηθήσουν δύο ή τρεις άνθρωποι μαζί, παρά το γεγονός ότι, πολλές φορές καλείται και ένα μόνον άτομο να επιτύχει τη διακομιδή.

Μεταφορά με φορείο

Με το φορείο η μεταφορά του ασθενή γίνεται από δύο ή περισσότερα άτομα. Ποτέ από ένα άτομο μόνο. Το φορείο πρέπει να είναι

καμωμένο από γερό ύφασμα που ν’ αντέχει δύο βραχίονες ανθεκτικούς και ελαφρείς, για να μην προσθέτουν βάρος και δυσκολέψουν κι άλλο

τη διακομιδή. Οι διαστάσεις κάθε φορείου πρέπει να είναι τέτοιες που να χωράει άνετα ο άρρωστος. Τα περισσότερα φορεία έχουν την

δυνατότητα να κλείνουν ή να διπλώνουν τόσο, που να χωράνε σε μια μικρή τσάντα και να είναι εύκολα στην αποθήκευσή τους. Υπάρχουν

πολλοί τύποι φορείων όπως τα αναδιπλούμενα, τα σπαστά με θήκη μεταφοράς, τα ορθοπεδικά φορεία, τα σπαστά από πλαστικό, με ιμάντες

ελαφριά από αλουμίνιο και ακόμη ειδικά φορεία για περιπτώσεις μεταφοράς με σχοινιά, αυτοσχέδια φορεία κ.α.

Τοποθέτηση αρρώστου στο φορείο

Πριν τοποθετήσουμε τον άρρωστο στο φορείο πρέπει να στρώσουμε το φορείο με μία κουβέρτα, αν βέβαια αυτή μας η καθυστέρηση δεν

αποτελέσει πρόβλημα στον ασθενή. Βασικό μας μέλημα να μεταφέρουμε το φορείο πλάι στον ασθενή, για να μικρύνουν οι μετακινήσεις του

τελευταίου, όσο γίνεται περισσότερο. Όταν είμαστε πια έτοιμοι, τότε μπορεί ο άρρωστος να πιαστεί από δύο άτομα και να τοποθετηθεί πάνω

στο φορείο. Για το σκοπό αυτό, ο ένας τραυματιοφορέας τον πιάνει πίσω απλό την πλάτη του, βάζοντας τα χέρια του κάτω από τις μασχάλες κι

ο άλλος πιάνει τον άρρωστο, με τα δύο του χέρια από τα γόνατα, φέροντας τα πόδια του αρρώστου δεξιά και αριστερά από τους γλουτούς του.

Ένας άλλος τρόπος είναι οι δύο μεταφορείς στο ένα πλάι, κοιτάζοντας τον άρρωστο να γονατίσουν και να βάλουν τα χέρια τους κάτω από τον

άρρωστο, οπότε σηκώνοντάς τον να τον τοποθετήσουν στο φορείο που θα είναι δίπλα τους και μπροστά τους.

Άλλοι τρόποι για την μεταφορά τραυματία.

Σ τ α τ ι σ τ ι κ ά σ τ ο ι χ ε ί α

Παιδικά ατυχήματα

Κάθε δεκαπενθήμερο χάνεται μια τάξη 30 μαθητών στην Ελλάδα.

Περισσότερα από 500.000 Ελληνόπουλα (1 στα 4) πέφτουν κάθε χρόνο θύματα ατυχήματος. Περίπου 700 από αυτά χάνουν τη ζωή τους,

ενώ άλλα 3.000 παθαίνουν μόνιμες αναπηρίες, σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Αντιμετώπισης Παιδικού Τραύματος.

Ατυχήματα στο σπίτι

6.103 παιδιά χτύπησαν σε κάποιο μέρος του σπιτιού ή σε έπιπλο.

Ατυχήματα στο σχολείο

3.228 παιδιά είχαν ατύχημα μέσα στο σχολείο ή στο προαύλιο

Τροχαία ατυχήματα

292 παιδιά και νέοι ηλικίας κάτω των 18 ετών σκοτώθηκαν το 1997 σε τροχαία. Περίπου 7.000 τραυματίστηκαν.

Εργατικά ατυχήματα

Περισσότερα από 21.000 εργατικά ατυχήματα σημειώθηκαν στην Ελλάδα το 1998 από τα οποία τα 80 ήταν θανατηφόρα.

Δραστηριότητες:

• Της κουζίνας

• Του μπάνιου

• Του καθιστικού

• Του κήπου

Τι κινδύνους και πιθανά ατυχήματα

μπορείτε να βρείτε στις εικόνες:

Την Τρίτη 20 Ιανουαρίου 2015 στο σχολείο μας μας επισκέφθηκε ο κ. Αγγελάκης Εμμανουήλ αναισθησιολόγος και μια

ομάδα από το νοσηλευτικό προσωπικό του Γενικού Νοσοκομείου Πρέβεζας. Ενημέρωσαν τα παιδιά για τις πρώτες βοήθειες και

έκαναν πρακτική στη θέση ανάνηψης και στην Καρδιοαναπνευστική ανάνηψη (ΚΑΡΠΑ).

Τη Δευτέρα 11 Μαΐου 2015 οι μαθητές παρουσίασαν στην τοπική κοινότητα την εργασία τους σε power point.

ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΑΝ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΦΤΙΑΧΝΟΝΤΑΣ ΕΝΑ POWER POINT ΜΕ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΠΟΥ

ΤΡΑΒΗΞΑΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ, ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΜΕ ΣΤΙΣ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ.

ΕΠΕΙΔΗ ΦΑΙΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΟΥΣ (ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ, ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΟΡΙΖΟΜΕΝΑ ΣΤΗ ΔΙΑΤΑΞΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 2 ΣΤΟΙΧ. Α΄ ΤΟΥ Ν.2472/1997) ΔΕΝ ΘΑ

ΑΝΑΡΤΥΘΕΙ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

❖ Κέντρο Έρευνας και Πρόληψης Παιδικών Ατυχημάτων, έρευνα 1997.

❖ Στατιστική υπηρεσία ΙΚΑ

❖ Πρώτες Βοήθειες για όλους, Γεώργιος Πατούλης, Εκδόσεις Καύκας

❖ http://el.wikipedia.org/wiki/

❖ Iatronet

❖ Πανεπιστημιακό γενικό νοσοκομείο Ιωαννίνων

❖ http://medlabgr.blogspot.com/2013/07/blog-post_27.html

❖ https://www.epithimies.gr/%CF%85%CE%B3%CE%B5%CE%AF%CE%B1-%CE%B5%CF%85-

%CE%B6%CE%B7%CE%BD/%CF%85%CE%B3%CE%B5%CE%AF%CE%B1/%CE%AC%CF%81%CE%B8%CF%81%CE%BF/p

os-tha-antimetopisete-ta-tsimpimata-apo-entoma

❖ http://meducation.gr/%CE%B8%CE%AD%CF%83%CE%B7-

%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CE%BD%CE%B7%CF%88%CE%B7%CF%82/