ΟΔΗΓΟΣ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗΣ &...
Transcript of ΟΔΗΓΟΣ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗΣ &...
ΠΠααννεεππιισσττήήμμιιοο ΠΠεελλοοπποοννννήήσσοουυ
ΤΤμμήήμμαα ΟΟρργγάάννωωσσηηςς ampamp ΔΔιιααχχεείίρριισσηηςς ΑΑθθλληηττιισσμμοούύ
Θάνος Κριεμάδης Αναπληρωτής Καθηγητής
Στέλλα Λειβάδη PhD
ΟΟδδηηγγόόςς ΣΣυυγγγγρρααφφήήςς ΜΜεεττααππττυυχχιιαακκώώνν ΔΔιιππλλωωμμααττιικκώώνν ΕΕρργγαασσιιώώνν
ampamp ΔΔιιδδαακκττοορριικκώώνν ΔΔιιααττρριιββώώνν
2
Η δημοσίευση είναι ένα κρίσιμο μέρος της ερευνητικής διαδικασίας Κυριολεκτικά η
δημοσίευση σημαίνει το καθιστώ δημόσιο Η επιστήμη όταν δημοσιοποιείται
εξυπηρετεί δύο σκοπούς πρώτα κάνοντας τη γνώση διαθέσιμηπροσιτή σε όλους μας
διευκολύνει να χτίσουμε πάνω στην παλαιά γνώση Δεύτερο υποβάλλει κάθε εύρημα
στην αυστηρή κριτική πολλών επιστημόνων που μπορούν ανεξάρτητα να ελέγξουν τη
λογική τη διαδικασία τrsquo αποτελέσματα και τα συμπεράσματα της έρευνας
Η οργάνωση είναι κλειδί σε μια καλή ερευνητική εργασία Η Αμερικανική
Ψυχολογική Ένωση (APA) συστήνει ότι το σώμα μιας ερευνητικής εργασίας
οργανώνεται σε τέσσερα μέρη εισαγωγή μέθοδος αποτελέσματα και συζήτηση
Επιπλέον πρέπει να έχει μια σελίδα τίτλου και μια σύντομη (150-200 λέξεις)
περίληψη ένα τμήμα με τις βιβλιογραφικές αναφορές και όπου είναι απαραίτητο τα
γραφήματα και τους πίνακες Η περίληψη περιγράφει εν συντομία τη μελέτη και τα
συμπεράσματά της που επιτρέπουν στους αναγνώστες να εξακριβώσουν εάν
παρουσιάζει ενδιαφέρον και πρέπει να διαβαστεί λεπτομερέστερα Η περίληψη
δημοσιεύεται επίσης σrsquo ένα ή περισσότερα περιοδικά (πχ ψυχολογικές περιλήψεις)
ή τις βάσεις δεδομένων υπολογιστών (πχ PsychLit) με ειδικότητα στις περιλήψεις
αυτές Τα περιοδικά και οι βάσεις δεδομένων αλληλο-παραπέμπονται για να
διευκολύνουν έναν ερευνητή να προσδιορίσει τη σχετική έρευνα Το τμήμα
βιβλιογραφικών αναφορών παρέχει τις λεπτομέρειες επάνω στις οποίες μπορούν να
βρεθούν οι αναφορές της έρευνας Υπάρχουν συγκεκριμένα πρότυπα σχετικά με το
πώς καταγράφονται εκείνες οι πληροφορίες έτσι ώστε μπορούν να παρουσιαστούν
κατά τρόπο συνοπτικό και πλήρη Περιστασιακά τα πρόσθετα τμήματα
συμπεριλαμβάνονται στο τέλος μιας εργασίας υπό μορφή παραρτημάτων Αυτά
μπορούν να περιέχουν εκτεταμένες πληροφορίες τα υλικά ή τις κλίμακες που δεν
είναι εύκολα διαθέσιμα αλλού
3
Προκαταρκτικές Σελίδες Σελίδα Τίτλου
Η σελίδα τίτλου γράφεται τυπικά με έντονα ΚΕΦΑΛΑΙΑ ή πεζά (μεγάλου μεγέθους)
γράμματα Η χρήση χρωμάτων πρέπει γενικά νrsquo αποφεύγεται αν και είναι δυνατή
μετά από συνεννόηση με τοντην επιβλέπονταουσα καθηγητήτρια ή την
Συμβουλευτική Επιτροπή Στην ίδια σελίδα πρέπει να δίνονται οι απόλυτα
απαραίτητες πληροφορίες για τη συγκεκριμένη επιστημονική εργασία Αυτές είναι α)
ολόκληρος ο τίτλος β) μια δήλωση που να λέει ldquoΑναφορά Διπλωματική εργασία
Διατριβή που εκπονήθηκε στο Τμήμα Οργάνωσης και Διαχείρισης Αθλητισμού του
Πανεπιστημίου Πελοποννήσου για την χορήγηση του (όνομα του τίτλου σπουδών)
γ) τον χρόνο δημοσίευσης δ) το όνομα του υποψηφίου και ε) τα ονόματα της
Εξεταστικής Επιτροπής με την ακόλουθη σειρά Επιβλέπων μέλη Συμβουλευτικής
Επιτροπής μέλη Εξεταστικής Επιτροπής με σειρά βαθμίδας και αρχαιότητας κατά
βαθμίδα και κατηγορία
Ευχαριστίες και Πρόλογος
Αν και αυτά δεν είναι υποχρεωτικά συνήθως περιλαμβάνονται για να αναφερθούμε
σε ανθρώπους ή οργανισμούς στους οποίους οη συγγραφέας χρωστά πολλά όσον
αφορά την προετοιμασία και περαίωση της εργασίας
Περιεχόμενα
Κάθε μέρος της εργασίας πρέπει να βρίσκεται εδώ μέσα συμπεριλαμβανομένων
γραφημάτων σχεδιαγραμμάτων πινάκων καθώς και των όποιων παραρτημάτων
ακολουθούν το κυρίως κείμενο Καλό είναι για λόγους ευαναγνωσίας της εργασίας
να υπάρχουν χωριστά περιεχόμενα για κάθε μία από τις προαναφερθείσες κατηγορίες
επεξηγητικών οπτικών παραθέσεων Οι αριθμοί των σελίδων που περιγράφουν
κεφάλαια ή υπο-κεφάλαια της εργασίας πρέπει να δίνονται Σε αυτήν την περίπτωση
αρκεί να παρέχεται η πρώτη σελίδα κάθε υπο-ενότητας Τέλος μια σελίδα με
lsquoΠεριεχόμενα Παραρτημάτωνrsquo όπου καταχωρούνται οι σελίδες του περιεχομένου
των Παραρτημάτων
4
Κατάλογος Πινάκων
Μια ακριβής λίστα με όλους τους πίνακες και τις αντίστοιχες σελίδες πρέπει να δοθεί
Πρέπει να δίνεται ολόκληρος ο τίτλος κάθε πίνακα και οι πίνακες πρέπει να
αριθμούνται σε ακολουθία
Κατάλογος Γραφημάτων Διαγραμμάτων Χαρτών Εικόνων κλπ
Μια ακριβής λίστα με όλα τα γραφήματα χάρτες κλπ καθώς και τις αντίστοιχες
σελίδες πρέπει να δοθεί Μερικές αναφορές περιέχουν πολλούς στατιστικούς πίνακες
με αποτέλεσμα η παράθεσή τους σε έναν ενιαίο Κατάλογο μπορεί να αποδειχθεί
αντιπαραγωγική και να καταστήσει τις αρχικές σελίδες υπερβολικά πολλές Σε τέτοια
περίπτωση μπορεί να αποφευχθεί ένας ξεχωριστός κατάλογος για τα παραπάνω
αρκεί να περιληφθεί μια υποσημείωση στο τέλος των Περιεχομένων Πρέπει να
δίνεται ολόκληρος ο τίτλος κάθε γραφήματος χάρτη διαγράμματος εικόνας κλπ
Διαμόρφωση Περιεχομένου Και Συγγραφή Εμπειρικής Έρευνας Περίληψη
Η περίληψη πρέπει να συνοψίζει την ερευνητική εργασία σε λιγότερες από 200
λέξεις Πρέπει να περιλάβει όλα τα στοιχεία της ερευνητικής εργασίας Αρκετές
πληροφορίες πρέπει να δοθούν έτσι ώστε καθένας που διαβάζει την ερευνητική
μελέτη μετά την ανάγνωση της περίληψης να μην εκπλαγεί από αυτό που βρίσκει
στην κυρίως μελέτη Ακόμα κι αν η περίληψη εμφανίζεται πρώτη γράφεται συνήθως
στο τέλος επειδή συνοψίζει ουσιαστικά την εργασία Αν και η περίληψη είναι ένα από
τα πιό σύντομα τμήματα της μελέτης είναι συχνά το δυσκολότερο να γραφεί επειδή
τόσο μεγάλο μέρος πρέπει να ειπωθεί σε περιορισμένο διάστημα
Εισαγωγή
Το κείμενο αρχίζει χωρίς την λέξη Εισαγωγή αλλά με τον τίτλο της έρευνας ως
τίτλο του πρώτου κεφαλαίου γραμμένο με κεφαλαία τονισμένα (Bold) γράμματα
Μια καλή εισαγωγή δεν χρειάζεται να είναι μεγάλη αλλά πρέπει να οργανωθεί καλά
Η εισαγωγή ορίζει το ερευνητικό πρόβλημα και την ερευνητική προσέγγιση Εδώ
παρουσιάζεται μια σύντομη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που σχετίζεται με το
πρόβλημα και καταλήγει στις πιο σχετικές έρευνες με το θέμα της διατριβής Πρέπει
να εστιαστεί μόνο σε εκείνες τις προγενέστερες ερευνητικές μελέτες τις άμεσα
5
σχετιζόμενες με την τρέχουσα ερευνητική μελέτη και δεν πρέπει να προσπαθήσει να
παραθέσει όλη την έρευνα σε μια ευρεία περιοχή Επίσης στην εισαγωγή γίνεται η
πρώτη αναφορά στην σημασία της έρευνας και καταλήγει στον σκοπό όπου σε 4-5
σειρές αναφέρονται με ακρίβεια οι στόχοι της συγκεκριμένης έρευνας
Σrsquo αυτό το κεφάλαιο καταγράφονται οι ερευνητικές υποθέσεις (ερευνητικές ή
μηδενικές) ή οι ερευνητικές ερωτήσεις ανάλογα με το τι απαιτεί το είδος και ο
σχεδιασμός της έρευνας Οι υποθέσεις είναι καλό να φαίνονται ότι προκύπτουν
φυσικά από όλα όσα προηγούνται κατόπιν η εισαγωγή οργανώνεται καλά και
κτίζεται καλά Όμως αν ένας αναγνώστης θεωρεί μερικές ή όλες τις υποθέσεις να
είναι έκπληξη λαμβάνοντας υπόψη αυτό που δηλώνεται προηγουμένως αυτό
φανερώνει πως η εισαγωγή δεν έχει δομηθεί σωστά και έχει αποτύχει να προσδιορίσει
τη λογική για την τρέχουσα ερευνητική μελέτη Στο τέλος αυτού του κεφαλαίου
αναφέρονται οι περιορισμοί και οι οριοθετήσεις της έρευνας όπως και οι θεωρητικοί
και λειτουργικοί ορισμοί της σημαντικότερης ορολογίας
Ανασκόπηση της Βιβλιογραφίας
Το κεφάλαιο αυτό περιλαμβάνει μια εκτενή καταγραφή της σχετικής βιβλιογραφίας
μένοντας όμως προσηλωμένοι στο συγκεκριμένο θέμα περιορίζοντας την περιγραφή
μελετών με πιο γενικά συμπεράσματα Κατά την περιγραφή παλαιότερων ερευνών
πρέπει νrsquo αποφεύγονται οι μη σημαντικές λεπτομέρειες Δώστε έμφαση στα σχετικά
ευρήματα στα σχετικά μεθοδολογικά θέματα και στα σημαντικότερα συμπεράσματα
ακολουθώντας μια λογική συνέχεια ανάμεσα στις παλαιότερες και στις νεότερες
έρευνες καθώς και ανάμεσα σε έρευνες με διαφορετική θεωρητική και εννοιολογική
βάση Αναπτύξτε το πρόβλημα έτσι ώστε να μπορεί να γίνει κατανοητό από το ευρύ
επιστημονικό κοινό και όχι μόνο από τους πολύ ειδικούς ενώ παράλληλα πρέπει να
κρατήσετε μια κριτική στάση απέναντι στις έρευνες αντιμετωπίζοντας με δίκαιο
τρόπο τα αμφιλεγόμενα συμπεράσματα
Στην εισαγωγή και στην ανασκόπηση βιβλιογραφίας αλλά και όπου αλλού χρειαστεί
μέσα στο κείμενο αναφερόμαστε σε άλλες ερευνητικές μελέτες με την ονομασία του
ερευνητή(ών) και της ημερομηνίας που δημοσιεύθηκε η έρευνα Με αυτές τις
πληροφορίες ο αναγνώστης μπορεί να γυρίσει στη λίστα με τις βιβλιογραφικές
6
αναφορές και να βρεί πού δημοσιεύθηκε η εργασία Υπάρχουν δύο τυποποιημένες
μορφές για την αναφορά σε δημοσιευμένη εργασία όπως φαίνεται στα ακόλουθα
παραδείγματα
Σε προηγούμενη έρευνα τα περισσότερα άτομα βρήκαν την κατάσταση να είναι
ρεαλιστική (Johnson amp Hall 1999) Χρησιμοποιείται το σύμβολο amp μέσα στην
παρένθεση
Οι Johnson και Hall (1999) διαπίστωσαν ότι τα περισσότερα άτομα βρήκαν τη
διαδικασία ρεαλιστική Χρησιμοποιείται κανονικά η λέξη και έξω από την
παρένθεση
Για 3 4 και 5 συγγραφείς Cogdill Fanderclai Kilborn και Williams (2001) αλλά
(Cogdill Fanderclai Kilborn amp Williams 2001) και σε όλες τις επόμενες αναφορές
στην ίδια μελέτη Cogdill et al (2001) ή (Cogdill et al 2001)
Για 6 και περισσότερους συγγραφείς παραθέτουμε τrsquo όνομα του πρώτου συγγραφέα
και et al ακολουθούμενο από την χρονιά δημοσίευσης Adkins et al (2001) ή
(Adkins et al 2001)
Για συγγραφείς με το ίδιο επώνυμο βάζουμε μπροστά τrsquo αρχικά των μικρών
ονομάτων τους πχ R P Allen (1994) and D N Allen (1998)
Για την αναφορά διάφορων μελετών μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ακόλουθο
σχήμα
Διάφοροι ερευνητές έχουν βρεί αυτήν την κατάσταση για να είναι ρεαλιστική για τα
θέματά τους (Johnson amp Hall 1997 1999a 1999b Kelley 1986 Michaels Johnson
amp Smith 1996 Smith amp Rodick 1994) Οι μελέτες μπαίνουν με αλφαβητική σειρά
μέσα στην παρένθεση και όχι με χρονολογική σειρά Επίσης μελέτες του ίδιου
συγγραφέα χωρίζονται με κόμμα χωρίς να επαναλαμβάνεται τrsquo όνομα παρά μόνο η
ημερομηνία δημοσίευσης
7
Οι παραπάνω μορφές λένε στον αναγνώστη τι βρέθηκε ποιοί είναι οι ερευνητές που
έκαναν την παρατήρηση και πότε Κάθε αναφορά που εμφανίζεται σε μια
ερευνητική εργασία πρέπει να εμφανιστεί στη λίστα με τις βιβλιογραφικές αναφορές
και όλες οι αναφορές που εμφανίζονται στον κατάλογο αυτό πρέπει να εμφανιστούν
στο κείμενο της ερευνητικής εργασίας
Μερικές φορές είναι πιο χρήσιμο να παραθέτουμε απευθείας αποσπάσματα κειμένων
μιας πηγής από το να αναφερόμαστε σε αυτήν περιγραφικά Η υπερβολική όμως
χρήση των παραθέσεων αυτών δεν είναι επιθυμητή καθώς είναι και κουραστική
αλλά και φανερώνει έλλειψη επαρκούς επιχειρηματολογίας και κριτικής σκέψης από
τον ερευνητή Γενικά πρέπει να ακολουθούμε κάποιους κανόνες για να αποφύγουμε
τα παραπάνω λάθη
Μια παράθεση πρωτότυπου κειμένου πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο όταν
συνεισφέρει περισσότερο από ότι αν περιγραφόταν το συγκεκριμένο έργο με τα
λόγια του ερευνητή ndash φοιτητή
Μια λέξη ή μια πρόταση που αποδίδεται σε έναν συγγραφέα δεν αποτελεί παράθεση
αν και μπορεί να εισαχθεί μέσα σε εισαγωγικά Μπορεί για παράδειγμα να κάνει μια
εισαγωγή στην έννοια του lsquoυποσυνειδήτουrsquo όπως αναπτύχθηκε από τον Φρόϋντ
αλλά στη συνέχεια του κειμένου αν ξαναχρησιμοποιήσει τον ίδιο όρο δεν χρειάζεται
να τον βάλει σε εισαγωγικά
Ενώ είναι φανερό ότι οι παραθέσεις πρέπει να είναι ακριβείς και αξιόπιστες δεν
χρειάζεται να είναι ολοκληρωμένες εφόσον όμως οι όποιες παραλήψεις προσθέσεις
σχολιασμοί (από τον ερευνητή ndash φοιτητή) και αλλαγές τονίζονται με ένα ξεκάθαρο
τρόπο
Κάθε φορά που παρατίθεται ένα απόσπασμα πρωτότυπου κειμένου δεν θα πρέπει να
ξεχνάμε το συγγραφέα αυτού του κειμένου (συνήθως μπαίνει στην αρχή) καθώς και
τη σελίδα ή σελίδες από το πρωτότυπο κείμενο μέσα σε παρένθεση μετά το τέλος των
εισαγωγικών Με αυτό τον τρόπο ο αναγνώστης μπορεί να το εντοπίσει στην
πρωτογενή πηγή αυτού του αποσπάσματος
8
Όπως μάλιστα υποστήριξε ο Eysenck (1996) ldquohellipοι βασικοί λόγοι που οδηγούν το
άτομο στην ανάπτυξη νευρωτικών χαρακτηριστικών είναι το περιβάλλον και η
κληρονομικότηταrdquo (σελ 156)
Η παραγραφοποίηση και η μορφοποίηση του παρατιθέμενου κειμένου εξαρτάται
καταρχάς από το αν είναι μεγάλο ή όχι Αν έχουμε να κάνουμε μια μικρή παράθεση
(πχ 2 γραμμές κειμένου) τότε την ενσωματώνουμε στη ροή του κυρίως κειμένου με
την τοποθέτηση εισαγωγικών (βλέπε προηγούμενο παράδειγμα) Αν έχουμε
μεγαλύτερο κείμενο τότε υπάρχουν δύο τρόποι για να γίνει η παράθεσή του
Να τοποθετηθεί κάτω από την προηγούμενη παράγραφο του κυρίως κειμένου με το
ίδιο μέγεθος γραμματοσειράς (πχ Times New Roman 12 στιγμών) αλλά με
μεγαλύτερη εσοχή από το αριστερό μέρος της σελίδας (πχ αν η παράγραφος έχει
εσοχή 1 ίντσα τότε τοποθετούμε την προς παράθεση παράγραφο με εσοχή 2 ίντσες)
Μια εναλλακτική λύση είναι η παράγραφος της παράθεσης να μην έχει μεγαλύτερη
εσοχή από τις υπόλοιπες παραγράφους αλλά τα γράμματά της να γραφούν πλάγια
ούτως ώστε να ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα του κειμένου
Τέλος υπάρχει και η εναλλακτική λύση η παράγραφος της παράθεσης να έχει
μεγαλύτερη εσοχή από τις υπόλοιπες παραγράφους και να έχει μικρότερο μέγεθος
γραμμάτων από το υπόλοιπο κείμενο Είναι πάντως σπάνιο φαινόμενο σε
επιστημονικές εργασίες
Μέθοδος Ο τίτλος στη μέση της σελίδας
Σε αυτό το τμήμα της ερευνητικής μελέτης γίνεται μια λεπτομερής και
εμπεριστατωμένη παρουσίαση της μεθοδολογικής πορείας που ακολουθήθηκε κατά
τη διάρκεια της έρευνας Πιο συγκεκριμένα δίνονται πληροφορίες τόσο για το δείγμα
των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα όσο και για το υλικό που
χρησιμοποιήθηκε καθώς και τη διαδικασία που ακολουθήθηκε για τη συλλογή των
δεδομένων Πολλές φορές παρουσιάζεται και η στατιστική ανάλυση που θα
χρησιμοποιηθεί για την ανάλυση των δεδομένων που έχουν συλλεχθεί
Το κείμενο ξεκινά από κάτω σε εσοχή όπως φαίνεται παρακάτω και συνήθως
περιλαμβάνει τα παρακάτω υποκεφάλαια που είναι γραμμένα με τονισμένα μικρά
9
γράμματα (bold) πλάγια (Italics) μία εσοχή μέσα (tab) και είναι στοιχισμένα
αριστερά α) Το δείγμα β) Τοτα εργαλεία και γ) Η διαδικασία
Το Δείγμα (Συμμετέχοντες)
Σε αυτό το τμήμα της μεθόδου γίνεται αναλυτική παρουσίαση των δημογραφικών
χαρακτηριστικών των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα Αναφέρεται ο
συνολικός αριθμός τους και ο αριθμός κάθε επιμέρους ομάδας με βάση διάφορα
δημογραφικά ή άλλα χαρακτηριστικά όπως είναι το φύλο η ηλικία το κοινωνικο-
οικονομικό επίπεδο το εκπαιδευτικό επίπεδο η οικογενειακή κατάσταση ο τόπος
διαμονής η εργασιακή τους κατάσταση κλπ Αναφέρεται με λεπτομέρεια ο τρόπος
επιλογής του δείγματος ενώ θα πρέπει να τεκμηριώνεται και η επιλογή της
συγκεκριμένης μεθοδολογίας που ακολουθήθηκε
Εργαλεία
Σε αυτό το δεύτερο μέρος της μεθόδου παρουσιάζονται τα μέσα (πχ
ερωτηματολόγια ψυχομετρικά τεστ όργανα εκπαιδευτικό υλικό κλπ) που
χρησιμοποιήθηκαν για τη συλλογή των ερευνητικών δεδομένων Για κάθε μέσο που
χρησιμοποιήθηκε θα πρέπει να γίνει μια λεπτομερής παρουσίαση αναφορικά με το τι
μετρά πώς το μετρά καθώς και όλα του τα χαρακτηριστικά (πχ δείκτες αξιοπιστίας
δείκτες εγκυρότητας νόρμες κλπ) Επιπρόσθετα θα πρέπει για κάθε εργαλείο να
παρατίθεται πλήρης βιβλιογραφική παραπομπή (δηλ συγγραφέαςεις τίτλος
ημερομηνία έκδοσης)
Σε περίπτωση που έχουν χρησιμοποιηθεί εργαλεία τα οποία δεν έχουν δημοσιευτεί
προηγουμένως θα πρέπει να γίνει λεπτομερής παρουσίαση των βημάτων που
ακολουθήθηκαν για την κατασκευή τους καθώς και να παρουσιαστούν τα βασικά
τους ψυχομετρικά χαρακτηριστικά που τεκμηριώνουν την επιστημονική τους
ορθότητα
10
Διαδικασία
Σε αυτό το τμήμα της μεθόδου παρουσιάζονται τα βήματα που ακολουθήθηκαν σε
κάθε στάδιο εκτέλεσης της συγκεκριμένης έρευνας Δίνονται πληροφορίες για τις
οδηγίες που ακολούθησαν οι συμμετέχοντες στην έρευνα ο τρόπος με τον οποίο
χωρίστηκαν οι ομάδες των συμμετεχόντων η σειρά παρουσίασης και συμπλήρωσης
των ερωτηματολογίων ή των τεστ που χρησιμοποιήθηκαν κά Επιπρόσθετα θα
πρέπει να δίνονται πληροφορίες για το πώς επιλέχθηκαν τα άτομα που συμμετέχουν
στην έρευνα και με ποιο αντίτιμο (αν υπάρχει) δέχθηκαν να συμμετέχουν Σε
περίπτωση που τοτα ερωτηματολόγια ήταν σε άλλη γλώσσα θα πρέπει να δοθούν
πληροφορίες για τη μέθοδο μετάφρασης και στάθμισης από τη γλώσσα που ήταν
γραμμένο στη γλώσσα η οποία χρησιμοποιήθηκε στα πλαίσια της έρευνας
Σημαντική πληροφορία επίσης αποτελεί ο χρόνος που χρειάστηκε να
πραγματοποιηθεί η έρευνα για κάθε συμμετέχοντα καθώς και ο τόπος στον οποίο
πραγματοποιήθηκε
Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι το τμήμα της μεθόδου θα πρέπει να πληροφορεί τον
αναγνώστη ldquoτιrdquo κάναμε και ldquoπώς το κάναμεrdquo σε τέτοιο βαθμό λεπτομέρειας ώστε να
μπορεί με ευκολία να ξανακάνει την έρευνα κάτω από τις ίδιες ακριβώς συνθήκες
Αποτελέσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας
Ο σκοπός του τμήματος αποτελεσμάτων είναι να παρουσιαστεί στον αναγνώστη τι
βρέθηκε στη μελέτη Η στατιστική περιγραφή των αποτελεσμάτων είναι συνήθως
αναγκαία καθώς επίσης και οι κατάλληλες στατιστικές αναλύσεις Η πιο συνηθισμένη
διαδικασία περιλαμβάνει την παρουσίαση πρώτα της περιγραφικής στατιστικής που
ακολουθείται από τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής
Στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων της επαγωγικής στατιστικής πρέπει να
αναφερθεί ποια στατιστική μέθοδος χρησιμοποιήθηκε ο αριθμός βαθμών ελευθερίας
η τιμή του στατιστικού κριτηρίου το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας και η
κατεύθυνση της επίδρασης
11
Τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής παρουσιάζονται στο κείμενο του
τμήματος αποτελεσμάτων με την περιγραφή των διαφορών που βρίσκονται
ακολουθεί ένα κόμμα που ακολουθείται από την αντίστοιχη τιμή του στατιστικού
κριτηρίου Σε κάθε περίπτωση οι βαθμοί ελευθερίας για τη στατιστική πρέπει να
περιληφθούν σε παρένθεση αμέσως μετά από το αντίστοιχο γράμμα την κάθε
στατιστική μέθοδο ΄Επειτα ακολουθούν η τιμή του στατιστικού κριτηρίου και το
επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας (p) Όλα τα στατιστικά σύμβολα πρέπει να
γράφονται με πλάγια στοιχεία στο κείμενο Παρακάτω ακολουθούν συγκεκριμένα
παραδείγματα παρουσίασης στατιστικών αποτελεσμάτων για τα πιο σημαντικά
στατιστικά κριτήρια
Στατιστικό Κριτήριο Παρουσίαση Αποτελέσματος μέσα στο κείμενο
Κριτήριο r r (135) = 078 p = 0002
Κριτήριο t t (135) = -258 p = 003
Κριτήριο F F (4 131) = 126 ns
Κριτήριο χ2 χ2 (135) = 078 ns
Περιγραφικοί Δείκτες Παρουσίαση Δείκτη μέσα στο κείμενο και στον Πίνακα
Μέσος Όρος ΜΟ = 4532
Διάμεσος Δμ = 4334
Δεσπόζουσα Τιμή Δσπ = 4223
Τυπική Απόκλιση τα = 343
Μέγεθος Δείγματος Ν = 345
Με αυτό το σχήμα οι αναγνώστες μπορούν εύκολα να ερμηνεύσουν τη σημασία
ορισμένων αποτελεσμάτων ακόμα κι αν δεν είναι εξοικειωμένοι με τη
χρησιμοποιούμενη στατιστική επειδή το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας στο
τέλος της εργασίας θα σημαίνει πάντοτε το ίδιο πράγμα Οποτεδήποτε το p είναι
12
λιγότερο από 005 (μια παραδοσιακή αξία του άλφα) θα ολοκληρώναμε ότι τα τrsquo
αποτελέσματα είναι αρκετά ασυνήθιστα και ότι είναι απίθανο να έχουν προκύψει
τυχαία Αν και είναι σημαντικό να εκφραστεί η στατιστική σημαντικότητα των
συγκρίσεων που γίνονται στη μελέτη είναι εξίσου σημαντικό να δοθούν στον
αναγνώστη οι πληροφορίες που απαιτούνται για να ερμηνευθούν τα αποτελέσματα
όπως περιγραφικοί στατιστικοί δείκτες (οι μέσοι όροι τυπικές αποκλίσεις και
συχνότητες) para
Ένας από τους αποτελεσματικότερους τρόπους για την παρουσίαση της στατιστικής
ανάλυσης είναι να οργανωθούν σε πίνακες και γραφήματα Οι πίνακες και τα
γραφήματα πρέπει να ονομαστούν και να αριθμηθούν προσεκτικά για τον αναγνώστη
Όταν περιλαμβάνονται πίνακες η λέξη laquoπίνακαςraquo πρέπει να είναι στοιχισμένη
αριστερά και τονισμένη πάνω από τον πίνακα πχ Πίνακας 1 και στη συνέχεια ο
τίτλος του πίνακα (όχι όμως τονισμένος) Όταν υπάρχουν σχήματα να υπάρχει
υπότιτλος κάτω από την εικόνα στοιχισμένος αριστερά που δηλώνει τον αριθμό του
σχήματος και την επεξήγησή του πχ Σχήμα 1 Ποσοστά συμμετοχής των δυο φύλων
στην αθλητική δραστηριότητα του jogging
para
Συζήτηση Ερμηνεύετε και αξιολογείτε τα αποτελέσματα στο κεφάλαιο της συζήτησης Είναι
χρήσιμο στην αρχή του κεφαλαίου της συζήτησης εν συντομία να συνοψίζονται τα
αποτελέσματα σε μη τεχνική γλώσσα Κατόπιν πρέπει νrsquo αναφερθεί ποια θεωρείται
ότι είναι η σημασία των αποτελεσμάτων Η ερμηνεία των αποτελεσμάτων πρέπει να
προκύψει λογικά από τα πραγματικά στοιχεία που λαμβάνονται στη μελέτη Είναι
χρήσιμο το κεφάλαιο της συζήτησης να εστιάσει στις μελλοντικές κατευθύνσεις που
μπορεί να πάρει η έρευνα Εάν υπάρχουν αδυναμίες στην τρέχουσα μελέτη πρέπει
καταρχήν οπωσδήποτε νrsquo αναφερθούν και επιπλέον πρέπει να περιγράψετε τους
τρόπους με τους οποίους μπορούν να αποφευχθούν στις μελλοντικές μελέτες Εάν η
μελέτη προτείνει νέες ερευνητικές υποθέσεις πρέπει να προτείνετε τους τρόπους με
τους οποίους οι υποθέσεις πρόκειται να εξεταστούν επαρκώς Ο στόχος οποιουδήποτε
ερευνητικού προγράμματος είναι να δοθούν απαντήσεις στις ερωτήσεις Όμως ο
στόχος των περισσότερων καλών ερευνητικών προγραμμάτων είναι να προτείνουν
νέες και σημαντικές ερωτήσεις που πρέπει ακόμα να απαντηθούν Η υποβολή
13
προτάσεων όσον αφορά την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει η μελλοντική έρευνα
είναι ένα σημαντικότατο μέρος οποιουδήποτε καλά σχεδιασμένου και καλά
εκτελεσμένου ερευνητικού προγράμματος
Συμπεράσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται τα παρακάτω Ένα συμπέρασμα για την κάθε υπόθεση Τα αποτελέσματα θα πρέπει να συσχετίζονται επιγραμματικά με
αποτελέσματα άλλων ερευνών Προτάσεις για πρακτική εφαρμογή Προτάσεις για μελλοντικές έρευνες
Παραρτήματα Τα παραρτήματα αριθμούνται και περιλαμβάνουν ότι θεωρείται χρήσιμο να
περιγραφεί αλλά δεν πρέπει να ενταχθεί μέσα στο κυρίως κείμενο της διατριβής Για
παράδειγμα στα παραρτήματα μπαίνουν τύποι ερωτηματολογίων περιγραφές
λογισμικών προγραμμάτων οδηγίες περιγραφές πολύπλοκων δοκιμασιών κλπ Στο
κυρίως σώμα της εργασίας πρέπει να γίνονται οι ανάλογες παραπομπές -όπου
απαιτείται- στα αντίστοιχα παραρτήματα ώστε να καθοδηγείται εύκολα ο αναγνώστης
(για παράδειγμα βλ Παράρτημα Γ) Τα παραρτήματα τοποθετούνται πάντα στο
τέλος της διατριβής Όταν υπάρχουν περισσότερα από ένα παραρτήματα
τοποθετήστε ως επικεφαλίδα ένα γράμμα (για παράδειγμα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α) καθώς
και έναν περιγραφικό τίτλο Σε κάθε παράρτημα η επικεφαλίδα και ο τίτλος πρέπει να
τοποθετούνται στο κέντρο της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται στον πίνακα
των περιεχομένων Το φωτοτυπημένο υλικό είναι αποδεκτό στα παραρτήματα
Οπωσδήποτε όμως το υλικό αυτό πρέπει να είναι ευανάγνωστο
14
Χρήσιμες Συμβουλές για Σωστό Γράψιμο Γράφω με Ακρίβεια
Προσπαθήστε να είστε ακριβείς με υλικό το οποίο μπορεί να μην είναι ξεκάθαρο Οι
λέξεις και οι φράσεις πρέπει να αποδίδουν τις ιδέες και τις φράσεις καθαρά και με
ακρίβεια Όροι-κλειδιά πρέπει πάντα να γίνονται απολύτως ξεκάθαροι αλλά η
lsquoπαγίδαrsquo της προσπάθειας να εξηγήσουμε όλους τους όρους πρέπει να αποφεύγεται
γιατί αυτό θα οδηγήσει σε μια ατελείωτη παλινδρόμηση Γενικά οι λεξιλογικοί
ορισμοί πρέπει να αποφεύγονται Αυτοί είναι συνήθως χρηστικοί ορισμοί και
σπανιότατα ξεδιαλύνουν ένα ζήτημα Αν έχει προηγηθεί μια καλά διαρθρωμένη
ανάλυση του πεδίου έρευνας οι ορισμοί πρέπει να την ακολουθούν και οι πηγές ndashαν
υπάρχουνmdashπρέπει να αναφέρονται Είναι γενικά καλή πρακτική να αποφεύγεται η
ακατάσχετη φλυαρία καθώς και οι lsquoθολέςrsquo ιδέες Αυτό σημαίνει ότι γενικευτικές
λέξεις ή φράσεις (πχ ldquoγενικάrdquo ldquoσε γενικές γραμμέςrdquo ldquoτελικάrdquo ldquoολικήrdquo ldquoη
ευρύτερη κατάσταση είναιrdquo) αποφεύγονται
Προσπαθήστε να είστε ξεκάθαροι με οτιδήποτε προσπαθείτε να μεταδώσετε στους
άλλους
Μην περιμένετε τους αναγνώστες σας να γνωρίζουν τι σκέφτεστε ή σκοπεύετε να
κάνετε Οι ιδέες τις οποίες προσπαθείτε να τους περάσετε πρέπει να είναι δοσμένες
με έναν κατανοητό τρόπο Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι χρειάζεται να γράφετε
απλοϊκότητες και να επαναλαμβάνετε ότι ήδη ξέρουν πρέπει να μην παίρνετε ως
δεδομένο ότι γνωρίζουν τις σκέψεις σας Η ισορροπία εδώ δεν είναι εύκολο να
επιτευχθεί και μόνο μέσα από τις συνεχείς διορθώσεις του αρχικού κειμένου θα έχετε
καλά αποτελέσματα
Περιλάβετε λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων που ακολουθήσατε για
να οργανώσετε ένα επιχείρημα
Η συνεχής lsquoτριβήrsquo με μια μέθοδο έρευνας μπορεί να πείσει τον συγγραφέα-ερευνητή
ότι αυτό που χρησιμοποιεί είναι lsquoαυτονόητοrsquo για όλους Ένα καλά γραμμένο κείμενο
μπορεί να τονίσει λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων και να τις
παρουσιάσει μέσα από μια συνεκτική και κατανοήσιμη επικοινωνία
15
Κριτική Ματιά
Να έχετε συνείδηση των παραδοχών σας και να τις κάνετε ξεκάθαρες
Στα περισσότερα ζητήματα όλοι οι ερευνητές έχουν κάποια γνώμη Κάθε γνώμη είναι
κατά κάποιο τρόπο μια πηγή πιθανής προκατάληψης αν και το άτομο που έχει αυτήν
την προκατάληψη μπορεί να το αρνηθεί Αν δηλώσετε ξεκάθαρα την άποψή σας από
την αρχή της εργασίας όχι μόνο θα είστε σε θέση να ανακαλύψετε την όποια
προκατάληψη σας διακατέχει αλλά και θα είστε ελεύθερος να συζητήσετε διάφορα
θέματα πιο ανοικτά αναγνωρίζοντας ότι ο αναγνώστης είναι εν πλήρη γνώση της
σκοπιάς σας
Προσεγγίστε προσεκτικά το υλικό σας
Είτε το έργο είναι γραμμένο από εσάς είτε από άλλον πρέπει να επιδέχεται κριτικής
ματιάς για να διαπιστωθεί αν αξίζει ή όχι να ασχοληθεί κανείς μαζί του Όλο το
εξεταζόμενο έργο πρέπει να αντιμετωπισθεί ως να ήταν άγνωστος σε όλους οη
συγγραφέας σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό ένα επιχείρημα στη
βάση της lsquoφήμηςrsquo τουτης συγγραφέα
Να είστε ακριβοδίκαιοι εύλογοι και λογικοί
Το αν είναι κανείς ακριβοδίκαιος σημαίνει το να προσέχει όλες τις πλευρές ενός
θέματος παρά τις όποιες προσωπικές του προτιμήσεις Όταν εξετάζουμε τις
αποδείξεις υπέρ και εναντίον κάποιας συγκεκριμένης άποψης είναι απαραίτητο να
σιγουρευτούμε ότι οι δυο αντιτιθέμενες απόψεις παρουσιάζονται με έναν
lsquoισορροπημένοrsquo τρόπο Εδώ μπορούμε να διαχωρίσουμε ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo από
την lsquoεκλογίκευσηrsquo Ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo είναι αυτό που προχωρεί από την
απόδειξη σε ένα συμπέρασμα η lsquoεκλογίκευσηrsquo αρχίζει όταν από το συμπέρασμα
προσπαθούμε να ανακαλύψουμε ένα επιχείρημα (ή επιχειρήματα) για να το
lsquoστηρίξουμεrsquo Λογικά επιχειρήματα μπορεί να υπάρξουν σε διάφορα επίπεδα
πολυπλοκότητας
16
Χρησιμοποιείστε lsquoουδέτερεςrsquo λέξεις κυρίως όταν περιγράφεται αμφισβητήσιμο υλικό
Πολύ συχνά γίνονται αναφορές σε συμπεράσματα ndashή υποθέσειςmdash που γίνονται
lsquoαποδεκτάrsquo Αν και αρκετά συχνά είναι ανεκτό να χρησιμοποιούνται τέτοιοι όροι
υπάρχουν ορισμένες lsquoαξιολογικέςrsquo φράσεις και λέξεις που δεν μπορεί να γίνουν
εύκολα αποδεκτές σε μια ερευνητική εργασία Πρέπει πάντα να παρέχονται οι
αποδείξεις για την όποια κριτική ndashθετική ή αρνητικήmdashαναπτύσσεται Είναι κοινός
τόπος για τους φοιτητές να δηλώνουν ότι μια ερευνητική δουλειά είναι lsquoέξοχηrsquo μόνο
και μόνο επειδή επιβεβαιώνει τις δικές τους υποθέσεις Η περιστασιακή χρήση
τέτοιων επιθέτων επιτρέπεται μόνο όταν παρέχονται και οι αντίστοιχες αποδείξεις για
την κρίση αυτή πχ ldquoη χρήση της λέξης lsquoαπόκλισηrsquo χρησιμοποιείται από την Χ με
μαεστρία προκειμένου να περιγράψει τα εξεταζόμενα φαινόμενα αφού μάλιστα
ανταποκρίνεται απόλυτα στον συνεκτικό ορισμό που έδωσε η συγγραφέας στο
Θεωρητικό Μέρος της έρευναςrdquo
Χρήση Κατάλληλου Τρόπου Γραφής
Χρησιμοποιείστε με ακρίβεια και απλότητα την ελληνική γλώσσα
Η ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια και πολύπλευρη Μπορεί κανείς να
περιγράψει ξεκάθαρα την οποιαδήποτε ιδέα χωρίς να καταφύγει σε μια πολύ
lsquoεξειδικευμένηrsquo και lsquoτεχνικήrsquo γλώσσα Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να
χρησιμοποιούμε τις ίδιες λέξεις συνέχεια σε ένα κείμενο για λόγους lsquoαπλότηταςrsquo ή
lsquoκατανοησιμότηταςrsquo Για παράδειγμα τα ρήματα lsquoδείχνωrsquo lsquoκαταδεικνύωrsquo lsquoδηλώνωrsquo
lsquoτονίζωrsquo lsquoφανερώνωrsquo lsquoαποκαλύπτωrsquo έχουν συχνά ndashόχι πάντα όμωςmdash διαφορετικές
εννοιολογικές αποχρώσεις και το να χρησιμοποιεί κανείς συνέχεια μόνο μία από
αυτές δηλώνει μια πολύ lsquoφτωχήrsquo χρήση της γλώσσας
Χρησιμοποιείστε τους κατάλληλους χρόνους
Μια επιστημονική εργασία αποτελεί μια αναφορά για κάτι που έχει συμβεί Ο
κατάλληλος χρόνος λοιπόν είναι το παρελθόν Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες
εξαιρέσεις σε αυτό
17
Οι κατά λέξη μεταφορές μιας ομιλίας (πχ σε ένα συνέδριο) χρησιμοποιούν τον
χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι οδηγίες χρήσης επίσης χρησιμοποιούν τον χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι ερευνητικές υποθέσεις θα περιλαμβάνουν τον μέλλοντα χρόνο από τη στιγμή που
αναφέρονται σε θέματα που κάλυπτε η συγκεκριμένη έρευνα Οι (γραμματικοί)
χρόνοι μπορεί να αλλάζουν σημαντικά σε ένα κείμενο πχ ldquoΟι μαθητές που
πηγαίνουν σε ημερήσια δημόσια σχολεία και οι οποίοι ήρθαν ως μετανάστες τα δύο
τελευταία χρόνια θα είναι λιγότερο lsquoενσωματωμένοιrsquo στην ελληνική σχολική
πραγματικότητα από εκείνους που βρίσκονται στην Ελλάδα για περισσότερο από δύο
χρόνιαrdquo
Παρατηρήσεις γύρω από σύγχρονες καταστάσεις θα είναι στον ενεστώτα (πχ ldquoΗ
υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα τελειώνει στην ηλικία των 15 ετώνrdquo ldquoκανένα
τεστ δεν υφίσταται σήμερα το οποίο να καταφέρνει να καλύψει όλες τις διαστάσεις
της προσωπικότηταςrdquo)
Προβλέψεις ήκαι υποθέσεις για το μέλλον θα συντάσσονται σε χρόνο μελλοντικό
(πχ ldquoαν η τάση υπογεννητικότητας συνεχιστεί η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα
υπερηλίκωνrdquo)
Προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση πρώτου προσώπου
Η χρήση προσωπικών αντωνυμιών όπως lsquoεγώrsquo ή lsquoεμείςrsquo καλό είναι να αποφεύγεται
Αντί για παράδειγμα να λέμε ldquoήθελα να εξετάσωrdquo μπορούμε να πούμε ldquoο ερευνητής
ήθελε να εξετάσειhelliprdquo ή να χρησιμοποιήσουμε ένα άλλο α-πρόσωπο στυλ αναφοράς
Προσπαθήστε να καταστήσετε σαφές ότι εσείς γράψατε την εργασία
Αυτή η παρατήρηση δεν έχει να κάνει με το γραμματολογικό στυλ ndashόπως στην
προηγούμενη παρατήρησηmdashαλλά έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο ο
συγγραφέας φανερώνει ότι η εργασία αυτή αποτελεί προσωπικό του πόνημα Αν η
αναφορά δεν έχει καθόλου προσωπικό στυλ ή δεν περιέχει καμιά άποψη ή κριτική
τότε δεν υπάρχει επίσης το lsquoπροσωπικό αποτύπωμαrsquo πάνω στο έργο
18
Χρήση Κατανοητής Μορφής Παρουσίασης
Παραγραφοποίηση
Γενικά η παραγραφοποίηση μας βοηθά στο να καταστήσουμε κατανοητό ένα
μακροσκελές κείμενο Μπορεί μερικοί διακεκριμένοι συγγραφείς να είναι ικανοί να
χρησιμοποιούν πολύ μακριές παραγράφους αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το
κάνουν όλοι Από την άλλη υπάρχει και το πρόβλημα των πολύ μικρών προτάσεων
που αντιμετωπίζονται ως lsquoπαράγραφοιrsquo Αυτό δίνει συνήθως την εντύπωση μεγάλου
lsquoκενούrsquo ιδίως όταν συνοδεύεται από μεγάλα διαστήματα μεταξύ των σειρών
(διάστιχο) και από μεγάλες γραμματοσειρές
Υπο-ενότητες
Ενώ μια παράγραφος πραγματεύεται μια ιδέα η ύπαρξη ενός συνόλου ιδεών σε
μορφή σειράς παραγράφων αποτελεί επίσης μια ενότητα Όταν υπάρχουν τέτοιες
ενότητες είναι σωστό να χρησιμοποιούνται υπο-ενότητες με τους δικούς τους τίτλους
η καθεμιά Μέσα στα όρια των υπο-ενοτήτων το σύνολο των γεγονότων των
επιχειρημάτων και των ιδεών που αναπτύσσονται πρέπει να παρουσιάζεται με έναν
τακτοποιημένο τρόπο και τα περιεχόμενα της κάθε υπο-ενότητας δεν πρέπει να
συγχέονται με εκείνα άλλων υπο-ενοτήτων Η φυσική ροή του κειμένου είναι
σημαντική και η πρώτη και τελευταία παράγραφος μιας υπο-ενότητας πρέπει να
lsquoσυνδέονταιrsquo νοηματικά με την προηγούμενη και την επόμενη υπο-ενότητα
αντίστοιχα
Σεβασμός στην Εμπιστευτικότητα
Μια διατριβή (ή διπλωματική εργασία) είναι βασικά μια lsquoάσκησηrsquo στην έρευνα
Πιθανώς να στηρίζεται στη συνεργασία πολλών ατόμων (πχ τα παιδιά ή οι γονείς ή
οι εκπαιδευτικοί όταν συμμετέχουν σε μια έρευνα) Υπάρχει λοιπόν η ανάγκη τα
άτομα που συνεργάζονται στην οποιαδήποτε έρευνα διεξάγει ο κάθε ερευνητής να
νοιώθουν lsquoασφάλειαrsquo άρα να εξασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα Αυτή μπορεί να
αναφέρεται στη μη αναγραφή ονομάτων στο τελικό κείμενο είτε στη μη αναφορά
περιοχών τοποθεσιών ή χαρακτηριστικών σπιτιών που μπορούν εύκολα να
αποκαλύψουν την ταυτότητα των υποκειμένων της έρευνας ιδιαίτερα όταν πρόκειται
για ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα (πχ σεξουαλικές συνήθειες)
19
Τρόπος γραφής των τίτλων στα κεφάλαια τα υποκεφάλαια και τις ενότητες Τα κεφάλαια και υποκεφάλαια της διατριβής καλό θα είναι να μην αριθμούνται αλλά
να κλιμακώνονται ανάλογα με τη θέση και τον τρόπο γραφής των επικεφαλίδων και
να γράφονται με την παρακάτω σειρά
ΤΙΤΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Με κεφαλαία γράμματα τονισμένα (πχ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ κλπ) Στοίχιση στο κέντρο Ακολουθεί κενή γραμμή
Τίτλος Υποκεφαλαίου Τονισμένα (Bold) πλάγια (Italics) αριστερά ένα διάστημα
(tab) μέσα (πχ Διαδικασία Μέτρησης) Στην επόμενη γραμμή αρχίζει το κείμενο
Τίτλος Ενότητας Αριστερά ένα διάστημα (tab) μέσα και με πλάγια γράμματα (Italics)
(πχ Δοκιμασία 1η) Αμέσως μετά αρχίζει το κείμενο (στην ίδια γραμμή)
Όταν μέσα στο κείμενο θέλουμε να αριθμήσουμε κάτι τότε η αρίθμηση γίνεται πρώτα
με γράμματα πχ α) β) κλπ Αν στο κάθε ένα από αυτά τα laquoα)raquo και laquoβ)raquo πρέπει να
αριθμήσουμε πάλι το κάνουμε με αριθμούς laquo1)raquo laquo2)raquo και αν μέσα στους αριθμούς
θέλουμε να αριθμήσουμε το κάνουμε με τα λατινικά γράμματα ήτοι laquoi)raquo laquoii)raquo
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
2
Η δημοσίευση είναι ένα κρίσιμο μέρος της ερευνητικής διαδικασίας Κυριολεκτικά η
δημοσίευση σημαίνει το καθιστώ δημόσιο Η επιστήμη όταν δημοσιοποιείται
εξυπηρετεί δύο σκοπούς πρώτα κάνοντας τη γνώση διαθέσιμηπροσιτή σε όλους μας
διευκολύνει να χτίσουμε πάνω στην παλαιά γνώση Δεύτερο υποβάλλει κάθε εύρημα
στην αυστηρή κριτική πολλών επιστημόνων που μπορούν ανεξάρτητα να ελέγξουν τη
λογική τη διαδικασία τrsquo αποτελέσματα και τα συμπεράσματα της έρευνας
Η οργάνωση είναι κλειδί σε μια καλή ερευνητική εργασία Η Αμερικανική
Ψυχολογική Ένωση (APA) συστήνει ότι το σώμα μιας ερευνητικής εργασίας
οργανώνεται σε τέσσερα μέρη εισαγωγή μέθοδος αποτελέσματα και συζήτηση
Επιπλέον πρέπει να έχει μια σελίδα τίτλου και μια σύντομη (150-200 λέξεις)
περίληψη ένα τμήμα με τις βιβλιογραφικές αναφορές και όπου είναι απαραίτητο τα
γραφήματα και τους πίνακες Η περίληψη περιγράφει εν συντομία τη μελέτη και τα
συμπεράσματά της που επιτρέπουν στους αναγνώστες να εξακριβώσουν εάν
παρουσιάζει ενδιαφέρον και πρέπει να διαβαστεί λεπτομερέστερα Η περίληψη
δημοσιεύεται επίσης σrsquo ένα ή περισσότερα περιοδικά (πχ ψυχολογικές περιλήψεις)
ή τις βάσεις δεδομένων υπολογιστών (πχ PsychLit) με ειδικότητα στις περιλήψεις
αυτές Τα περιοδικά και οι βάσεις δεδομένων αλληλο-παραπέμπονται για να
διευκολύνουν έναν ερευνητή να προσδιορίσει τη σχετική έρευνα Το τμήμα
βιβλιογραφικών αναφορών παρέχει τις λεπτομέρειες επάνω στις οποίες μπορούν να
βρεθούν οι αναφορές της έρευνας Υπάρχουν συγκεκριμένα πρότυπα σχετικά με το
πώς καταγράφονται εκείνες οι πληροφορίες έτσι ώστε μπορούν να παρουσιαστούν
κατά τρόπο συνοπτικό και πλήρη Περιστασιακά τα πρόσθετα τμήματα
συμπεριλαμβάνονται στο τέλος μιας εργασίας υπό μορφή παραρτημάτων Αυτά
μπορούν να περιέχουν εκτεταμένες πληροφορίες τα υλικά ή τις κλίμακες που δεν
είναι εύκολα διαθέσιμα αλλού
3
Προκαταρκτικές Σελίδες Σελίδα Τίτλου
Η σελίδα τίτλου γράφεται τυπικά με έντονα ΚΕΦΑΛΑΙΑ ή πεζά (μεγάλου μεγέθους)
γράμματα Η χρήση χρωμάτων πρέπει γενικά νrsquo αποφεύγεται αν και είναι δυνατή
μετά από συνεννόηση με τοντην επιβλέπονταουσα καθηγητήτρια ή την
Συμβουλευτική Επιτροπή Στην ίδια σελίδα πρέπει να δίνονται οι απόλυτα
απαραίτητες πληροφορίες για τη συγκεκριμένη επιστημονική εργασία Αυτές είναι α)
ολόκληρος ο τίτλος β) μια δήλωση που να λέει ldquoΑναφορά Διπλωματική εργασία
Διατριβή που εκπονήθηκε στο Τμήμα Οργάνωσης και Διαχείρισης Αθλητισμού του
Πανεπιστημίου Πελοποννήσου για την χορήγηση του (όνομα του τίτλου σπουδών)
γ) τον χρόνο δημοσίευσης δ) το όνομα του υποψηφίου και ε) τα ονόματα της
Εξεταστικής Επιτροπής με την ακόλουθη σειρά Επιβλέπων μέλη Συμβουλευτικής
Επιτροπής μέλη Εξεταστικής Επιτροπής με σειρά βαθμίδας και αρχαιότητας κατά
βαθμίδα και κατηγορία
Ευχαριστίες και Πρόλογος
Αν και αυτά δεν είναι υποχρεωτικά συνήθως περιλαμβάνονται για να αναφερθούμε
σε ανθρώπους ή οργανισμούς στους οποίους οη συγγραφέας χρωστά πολλά όσον
αφορά την προετοιμασία και περαίωση της εργασίας
Περιεχόμενα
Κάθε μέρος της εργασίας πρέπει να βρίσκεται εδώ μέσα συμπεριλαμβανομένων
γραφημάτων σχεδιαγραμμάτων πινάκων καθώς και των όποιων παραρτημάτων
ακολουθούν το κυρίως κείμενο Καλό είναι για λόγους ευαναγνωσίας της εργασίας
να υπάρχουν χωριστά περιεχόμενα για κάθε μία από τις προαναφερθείσες κατηγορίες
επεξηγητικών οπτικών παραθέσεων Οι αριθμοί των σελίδων που περιγράφουν
κεφάλαια ή υπο-κεφάλαια της εργασίας πρέπει να δίνονται Σε αυτήν την περίπτωση
αρκεί να παρέχεται η πρώτη σελίδα κάθε υπο-ενότητας Τέλος μια σελίδα με
lsquoΠεριεχόμενα Παραρτημάτωνrsquo όπου καταχωρούνται οι σελίδες του περιεχομένου
των Παραρτημάτων
4
Κατάλογος Πινάκων
Μια ακριβής λίστα με όλους τους πίνακες και τις αντίστοιχες σελίδες πρέπει να δοθεί
Πρέπει να δίνεται ολόκληρος ο τίτλος κάθε πίνακα και οι πίνακες πρέπει να
αριθμούνται σε ακολουθία
Κατάλογος Γραφημάτων Διαγραμμάτων Χαρτών Εικόνων κλπ
Μια ακριβής λίστα με όλα τα γραφήματα χάρτες κλπ καθώς και τις αντίστοιχες
σελίδες πρέπει να δοθεί Μερικές αναφορές περιέχουν πολλούς στατιστικούς πίνακες
με αποτέλεσμα η παράθεσή τους σε έναν ενιαίο Κατάλογο μπορεί να αποδειχθεί
αντιπαραγωγική και να καταστήσει τις αρχικές σελίδες υπερβολικά πολλές Σε τέτοια
περίπτωση μπορεί να αποφευχθεί ένας ξεχωριστός κατάλογος για τα παραπάνω
αρκεί να περιληφθεί μια υποσημείωση στο τέλος των Περιεχομένων Πρέπει να
δίνεται ολόκληρος ο τίτλος κάθε γραφήματος χάρτη διαγράμματος εικόνας κλπ
Διαμόρφωση Περιεχομένου Και Συγγραφή Εμπειρικής Έρευνας Περίληψη
Η περίληψη πρέπει να συνοψίζει την ερευνητική εργασία σε λιγότερες από 200
λέξεις Πρέπει να περιλάβει όλα τα στοιχεία της ερευνητικής εργασίας Αρκετές
πληροφορίες πρέπει να δοθούν έτσι ώστε καθένας που διαβάζει την ερευνητική
μελέτη μετά την ανάγνωση της περίληψης να μην εκπλαγεί από αυτό που βρίσκει
στην κυρίως μελέτη Ακόμα κι αν η περίληψη εμφανίζεται πρώτη γράφεται συνήθως
στο τέλος επειδή συνοψίζει ουσιαστικά την εργασία Αν και η περίληψη είναι ένα από
τα πιό σύντομα τμήματα της μελέτης είναι συχνά το δυσκολότερο να γραφεί επειδή
τόσο μεγάλο μέρος πρέπει να ειπωθεί σε περιορισμένο διάστημα
Εισαγωγή
Το κείμενο αρχίζει χωρίς την λέξη Εισαγωγή αλλά με τον τίτλο της έρευνας ως
τίτλο του πρώτου κεφαλαίου γραμμένο με κεφαλαία τονισμένα (Bold) γράμματα
Μια καλή εισαγωγή δεν χρειάζεται να είναι μεγάλη αλλά πρέπει να οργανωθεί καλά
Η εισαγωγή ορίζει το ερευνητικό πρόβλημα και την ερευνητική προσέγγιση Εδώ
παρουσιάζεται μια σύντομη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που σχετίζεται με το
πρόβλημα και καταλήγει στις πιο σχετικές έρευνες με το θέμα της διατριβής Πρέπει
να εστιαστεί μόνο σε εκείνες τις προγενέστερες ερευνητικές μελέτες τις άμεσα
5
σχετιζόμενες με την τρέχουσα ερευνητική μελέτη και δεν πρέπει να προσπαθήσει να
παραθέσει όλη την έρευνα σε μια ευρεία περιοχή Επίσης στην εισαγωγή γίνεται η
πρώτη αναφορά στην σημασία της έρευνας και καταλήγει στον σκοπό όπου σε 4-5
σειρές αναφέρονται με ακρίβεια οι στόχοι της συγκεκριμένης έρευνας
Σrsquo αυτό το κεφάλαιο καταγράφονται οι ερευνητικές υποθέσεις (ερευνητικές ή
μηδενικές) ή οι ερευνητικές ερωτήσεις ανάλογα με το τι απαιτεί το είδος και ο
σχεδιασμός της έρευνας Οι υποθέσεις είναι καλό να φαίνονται ότι προκύπτουν
φυσικά από όλα όσα προηγούνται κατόπιν η εισαγωγή οργανώνεται καλά και
κτίζεται καλά Όμως αν ένας αναγνώστης θεωρεί μερικές ή όλες τις υποθέσεις να
είναι έκπληξη λαμβάνοντας υπόψη αυτό που δηλώνεται προηγουμένως αυτό
φανερώνει πως η εισαγωγή δεν έχει δομηθεί σωστά και έχει αποτύχει να προσδιορίσει
τη λογική για την τρέχουσα ερευνητική μελέτη Στο τέλος αυτού του κεφαλαίου
αναφέρονται οι περιορισμοί και οι οριοθετήσεις της έρευνας όπως και οι θεωρητικοί
και λειτουργικοί ορισμοί της σημαντικότερης ορολογίας
Ανασκόπηση της Βιβλιογραφίας
Το κεφάλαιο αυτό περιλαμβάνει μια εκτενή καταγραφή της σχετικής βιβλιογραφίας
μένοντας όμως προσηλωμένοι στο συγκεκριμένο θέμα περιορίζοντας την περιγραφή
μελετών με πιο γενικά συμπεράσματα Κατά την περιγραφή παλαιότερων ερευνών
πρέπει νrsquo αποφεύγονται οι μη σημαντικές λεπτομέρειες Δώστε έμφαση στα σχετικά
ευρήματα στα σχετικά μεθοδολογικά θέματα και στα σημαντικότερα συμπεράσματα
ακολουθώντας μια λογική συνέχεια ανάμεσα στις παλαιότερες και στις νεότερες
έρευνες καθώς και ανάμεσα σε έρευνες με διαφορετική θεωρητική και εννοιολογική
βάση Αναπτύξτε το πρόβλημα έτσι ώστε να μπορεί να γίνει κατανοητό από το ευρύ
επιστημονικό κοινό και όχι μόνο από τους πολύ ειδικούς ενώ παράλληλα πρέπει να
κρατήσετε μια κριτική στάση απέναντι στις έρευνες αντιμετωπίζοντας με δίκαιο
τρόπο τα αμφιλεγόμενα συμπεράσματα
Στην εισαγωγή και στην ανασκόπηση βιβλιογραφίας αλλά και όπου αλλού χρειαστεί
μέσα στο κείμενο αναφερόμαστε σε άλλες ερευνητικές μελέτες με την ονομασία του
ερευνητή(ών) και της ημερομηνίας που δημοσιεύθηκε η έρευνα Με αυτές τις
πληροφορίες ο αναγνώστης μπορεί να γυρίσει στη λίστα με τις βιβλιογραφικές
6
αναφορές και να βρεί πού δημοσιεύθηκε η εργασία Υπάρχουν δύο τυποποιημένες
μορφές για την αναφορά σε δημοσιευμένη εργασία όπως φαίνεται στα ακόλουθα
παραδείγματα
Σε προηγούμενη έρευνα τα περισσότερα άτομα βρήκαν την κατάσταση να είναι
ρεαλιστική (Johnson amp Hall 1999) Χρησιμοποιείται το σύμβολο amp μέσα στην
παρένθεση
Οι Johnson και Hall (1999) διαπίστωσαν ότι τα περισσότερα άτομα βρήκαν τη
διαδικασία ρεαλιστική Χρησιμοποιείται κανονικά η λέξη και έξω από την
παρένθεση
Για 3 4 και 5 συγγραφείς Cogdill Fanderclai Kilborn και Williams (2001) αλλά
(Cogdill Fanderclai Kilborn amp Williams 2001) και σε όλες τις επόμενες αναφορές
στην ίδια μελέτη Cogdill et al (2001) ή (Cogdill et al 2001)
Για 6 και περισσότερους συγγραφείς παραθέτουμε τrsquo όνομα του πρώτου συγγραφέα
και et al ακολουθούμενο από την χρονιά δημοσίευσης Adkins et al (2001) ή
(Adkins et al 2001)
Για συγγραφείς με το ίδιο επώνυμο βάζουμε μπροστά τrsquo αρχικά των μικρών
ονομάτων τους πχ R P Allen (1994) and D N Allen (1998)
Για την αναφορά διάφορων μελετών μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ακόλουθο
σχήμα
Διάφοροι ερευνητές έχουν βρεί αυτήν την κατάσταση για να είναι ρεαλιστική για τα
θέματά τους (Johnson amp Hall 1997 1999a 1999b Kelley 1986 Michaels Johnson
amp Smith 1996 Smith amp Rodick 1994) Οι μελέτες μπαίνουν με αλφαβητική σειρά
μέσα στην παρένθεση και όχι με χρονολογική σειρά Επίσης μελέτες του ίδιου
συγγραφέα χωρίζονται με κόμμα χωρίς να επαναλαμβάνεται τrsquo όνομα παρά μόνο η
ημερομηνία δημοσίευσης
7
Οι παραπάνω μορφές λένε στον αναγνώστη τι βρέθηκε ποιοί είναι οι ερευνητές που
έκαναν την παρατήρηση και πότε Κάθε αναφορά που εμφανίζεται σε μια
ερευνητική εργασία πρέπει να εμφανιστεί στη λίστα με τις βιβλιογραφικές αναφορές
και όλες οι αναφορές που εμφανίζονται στον κατάλογο αυτό πρέπει να εμφανιστούν
στο κείμενο της ερευνητικής εργασίας
Μερικές φορές είναι πιο χρήσιμο να παραθέτουμε απευθείας αποσπάσματα κειμένων
μιας πηγής από το να αναφερόμαστε σε αυτήν περιγραφικά Η υπερβολική όμως
χρήση των παραθέσεων αυτών δεν είναι επιθυμητή καθώς είναι και κουραστική
αλλά και φανερώνει έλλειψη επαρκούς επιχειρηματολογίας και κριτικής σκέψης από
τον ερευνητή Γενικά πρέπει να ακολουθούμε κάποιους κανόνες για να αποφύγουμε
τα παραπάνω λάθη
Μια παράθεση πρωτότυπου κειμένου πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο όταν
συνεισφέρει περισσότερο από ότι αν περιγραφόταν το συγκεκριμένο έργο με τα
λόγια του ερευνητή ndash φοιτητή
Μια λέξη ή μια πρόταση που αποδίδεται σε έναν συγγραφέα δεν αποτελεί παράθεση
αν και μπορεί να εισαχθεί μέσα σε εισαγωγικά Μπορεί για παράδειγμα να κάνει μια
εισαγωγή στην έννοια του lsquoυποσυνειδήτουrsquo όπως αναπτύχθηκε από τον Φρόϋντ
αλλά στη συνέχεια του κειμένου αν ξαναχρησιμοποιήσει τον ίδιο όρο δεν χρειάζεται
να τον βάλει σε εισαγωγικά
Ενώ είναι φανερό ότι οι παραθέσεις πρέπει να είναι ακριβείς και αξιόπιστες δεν
χρειάζεται να είναι ολοκληρωμένες εφόσον όμως οι όποιες παραλήψεις προσθέσεις
σχολιασμοί (από τον ερευνητή ndash φοιτητή) και αλλαγές τονίζονται με ένα ξεκάθαρο
τρόπο
Κάθε φορά που παρατίθεται ένα απόσπασμα πρωτότυπου κειμένου δεν θα πρέπει να
ξεχνάμε το συγγραφέα αυτού του κειμένου (συνήθως μπαίνει στην αρχή) καθώς και
τη σελίδα ή σελίδες από το πρωτότυπο κείμενο μέσα σε παρένθεση μετά το τέλος των
εισαγωγικών Με αυτό τον τρόπο ο αναγνώστης μπορεί να το εντοπίσει στην
πρωτογενή πηγή αυτού του αποσπάσματος
8
Όπως μάλιστα υποστήριξε ο Eysenck (1996) ldquohellipοι βασικοί λόγοι που οδηγούν το
άτομο στην ανάπτυξη νευρωτικών χαρακτηριστικών είναι το περιβάλλον και η
κληρονομικότηταrdquo (σελ 156)
Η παραγραφοποίηση και η μορφοποίηση του παρατιθέμενου κειμένου εξαρτάται
καταρχάς από το αν είναι μεγάλο ή όχι Αν έχουμε να κάνουμε μια μικρή παράθεση
(πχ 2 γραμμές κειμένου) τότε την ενσωματώνουμε στη ροή του κυρίως κειμένου με
την τοποθέτηση εισαγωγικών (βλέπε προηγούμενο παράδειγμα) Αν έχουμε
μεγαλύτερο κείμενο τότε υπάρχουν δύο τρόποι για να γίνει η παράθεσή του
Να τοποθετηθεί κάτω από την προηγούμενη παράγραφο του κυρίως κειμένου με το
ίδιο μέγεθος γραμματοσειράς (πχ Times New Roman 12 στιγμών) αλλά με
μεγαλύτερη εσοχή από το αριστερό μέρος της σελίδας (πχ αν η παράγραφος έχει
εσοχή 1 ίντσα τότε τοποθετούμε την προς παράθεση παράγραφο με εσοχή 2 ίντσες)
Μια εναλλακτική λύση είναι η παράγραφος της παράθεσης να μην έχει μεγαλύτερη
εσοχή από τις υπόλοιπες παραγράφους αλλά τα γράμματά της να γραφούν πλάγια
ούτως ώστε να ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα του κειμένου
Τέλος υπάρχει και η εναλλακτική λύση η παράγραφος της παράθεσης να έχει
μεγαλύτερη εσοχή από τις υπόλοιπες παραγράφους και να έχει μικρότερο μέγεθος
γραμμάτων από το υπόλοιπο κείμενο Είναι πάντως σπάνιο φαινόμενο σε
επιστημονικές εργασίες
Μέθοδος Ο τίτλος στη μέση της σελίδας
Σε αυτό το τμήμα της ερευνητικής μελέτης γίνεται μια λεπτομερής και
εμπεριστατωμένη παρουσίαση της μεθοδολογικής πορείας που ακολουθήθηκε κατά
τη διάρκεια της έρευνας Πιο συγκεκριμένα δίνονται πληροφορίες τόσο για το δείγμα
των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα όσο και για το υλικό που
χρησιμοποιήθηκε καθώς και τη διαδικασία που ακολουθήθηκε για τη συλλογή των
δεδομένων Πολλές φορές παρουσιάζεται και η στατιστική ανάλυση που θα
χρησιμοποιηθεί για την ανάλυση των δεδομένων που έχουν συλλεχθεί
Το κείμενο ξεκινά από κάτω σε εσοχή όπως φαίνεται παρακάτω και συνήθως
περιλαμβάνει τα παρακάτω υποκεφάλαια που είναι γραμμένα με τονισμένα μικρά
9
γράμματα (bold) πλάγια (Italics) μία εσοχή μέσα (tab) και είναι στοιχισμένα
αριστερά α) Το δείγμα β) Τοτα εργαλεία και γ) Η διαδικασία
Το Δείγμα (Συμμετέχοντες)
Σε αυτό το τμήμα της μεθόδου γίνεται αναλυτική παρουσίαση των δημογραφικών
χαρακτηριστικών των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα Αναφέρεται ο
συνολικός αριθμός τους και ο αριθμός κάθε επιμέρους ομάδας με βάση διάφορα
δημογραφικά ή άλλα χαρακτηριστικά όπως είναι το φύλο η ηλικία το κοινωνικο-
οικονομικό επίπεδο το εκπαιδευτικό επίπεδο η οικογενειακή κατάσταση ο τόπος
διαμονής η εργασιακή τους κατάσταση κλπ Αναφέρεται με λεπτομέρεια ο τρόπος
επιλογής του δείγματος ενώ θα πρέπει να τεκμηριώνεται και η επιλογή της
συγκεκριμένης μεθοδολογίας που ακολουθήθηκε
Εργαλεία
Σε αυτό το δεύτερο μέρος της μεθόδου παρουσιάζονται τα μέσα (πχ
ερωτηματολόγια ψυχομετρικά τεστ όργανα εκπαιδευτικό υλικό κλπ) που
χρησιμοποιήθηκαν για τη συλλογή των ερευνητικών δεδομένων Για κάθε μέσο που
χρησιμοποιήθηκε θα πρέπει να γίνει μια λεπτομερής παρουσίαση αναφορικά με το τι
μετρά πώς το μετρά καθώς και όλα του τα χαρακτηριστικά (πχ δείκτες αξιοπιστίας
δείκτες εγκυρότητας νόρμες κλπ) Επιπρόσθετα θα πρέπει για κάθε εργαλείο να
παρατίθεται πλήρης βιβλιογραφική παραπομπή (δηλ συγγραφέαςεις τίτλος
ημερομηνία έκδοσης)
Σε περίπτωση που έχουν χρησιμοποιηθεί εργαλεία τα οποία δεν έχουν δημοσιευτεί
προηγουμένως θα πρέπει να γίνει λεπτομερής παρουσίαση των βημάτων που
ακολουθήθηκαν για την κατασκευή τους καθώς και να παρουσιαστούν τα βασικά
τους ψυχομετρικά χαρακτηριστικά που τεκμηριώνουν την επιστημονική τους
ορθότητα
10
Διαδικασία
Σε αυτό το τμήμα της μεθόδου παρουσιάζονται τα βήματα που ακολουθήθηκαν σε
κάθε στάδιο εκτέλεσης της συγκεκριμένης έρευνας Δίνονται πληροφορίες για τις
οδηγίες που ακολούθησαν οι συμμετέχοντες στην έρευνα ο τρόπος με τον οποίο
χωρίστηκαν οι ομάδες των συμμετεχόντων η σειρά παρουσίασης και συμπλήρωσης
των ερωτηματολογίων ή των τεστ που χρησιμοποιήθηκαν κά Επιπρόσθετα θα
πρέπει να δίνονται πληροφορίες για το πώς επιλέχθηκαν τα άτομα που συμμετέχουν
στην έρευνα και με ποιο αντίτιμο (αν υπάρχει) δέχθηκαν να συμμετέχουν Σε
περίπτωση που τοτα ερωτηματολόγια ήταν σε άλλη γλώσσα θα πρέπει να δοθούν
πληροφορίες για τη μέθοδο μετάφρασης και στάθμισης από τη γλώσσα που ήταν
γραμμένο στη γλώσσα η οποία χρησιμοποιήθηκε στα πλαίσια της έρευνας
Σημαντική πληροφορία επίσης αποτελεί ο χρόνος που χρειάστηκε να
πραγματοποιηθεί η έρευνα για κάθε συμμετέχοντα καθώς και ο τόπος στον οποίο
πραγματοποιήθηκε
Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι το τμήμα της μεθόδου θα πρέπει να πληροφορεί τον
αναγνώστη ldquoτιrdquo κάναμε και ldquoπώς το κάναμεrdquo σε τέτοιο βαθμό λεπτομέρειας ώστε να
μπορεί με ευκολία να ξανακάνει την έρευνα κάτω από τις ίδιες ακριβώς συνθήκες
Αποτελέσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας
Ο σκοπός του τμήματος αποτελεσμάτων είναι να παρουσιαστεί στον αναγνώστη τι
βρέθηκε στη μελέτη Η στατιστική περιγραφή των αποτελεσμάτων είναι συνήθως
αναγκαία καθώς επίσης και οι κατάλληλες στατιστικές αναλύσεις Η πιο συνηθισμένη
διαδικασία περιλαμβάνει την παρουσίαση πρώτα της περιγραφικής στατιστικής που
ακολουθείται από τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής
Στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων της επαγωγικής στατιστικής πρέπει να
αναφερθεί ποια στατιστική μέθοδος χρησιμοποιήθηκε ο αριθμός βαθμών ελευθερίας
η τιμή του στατιστικού κριτηρίου το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας και η
κατεύθυνση της επίδρασης
11
Τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής παρουσιάζονται στο κείμενο του
τμήματος αποτελεσμάτων με την περιγραφή των διαφορών που βρίσκονται
ακολουθεί ένα κόμμα που ακολουθείται από την αντίστοιχη τιμή του στατιστικού
κριτηρίου Σε κάθε περίπτωση οι βαθμοί ελευθερίας για τη στατιστική πρέπει να
περιληφθούν σε παρένθεση αμέσως μετά από το αντίστοιχο γράμμα την κάθε
στατιστική μέθοδο ΄Επειτα ακολουθούν η τιμή του στατιστικού κριτηρίου και το
επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας (p) Όλα τα στατιστικά σύμβολα πρέπει να
γράφονται με πλάγια στοιχεία στο κείμενο Παρακάτω ακολουθούν συγκεκριμένα
παραδείγματα παρουσίασης στατιστικών αποτελεσμάτων για τα πιο σημαντικά
στατιστικά κριτήρια
Στατιστικό Κριτήριο Παρουσίαση Αποτελέσματος μέσα στο κείμενο
Κριτήριο r r (135) = 078 p = 0002
Κριτήριο t t (135) = -258 p = 003
Κριτήριο F F (4 131) = 126 ns
Κριτήριο χ2 χ2 (135) = 078 ns
Περιγραφικοί Δείκτες Παρουσίαση Δείκτη μέσα στο κείμενο και στον Πίνακα
Μέσος Όρος ΜΟ = 4532
Διάμεσος Δμ = 4334
Δεσπόζουσα Τιμή Δσπ = 4223
Τυπική Απόκλιση τα = 343
Μέγεθος Δείγματος Ν = 345
Με αυτό το σχήμα οι αναγνώστες μπορούν εύκολα να ερμηνεύσουν τη σημασία
ορισμένων αποτελεσμάτων ακόμα κι αν δεν είναι εξοικειωμένοι με τη
χρησιμοποιούμενη στατιστική επειδή το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας στο
τέλος της εργασίας θα σημαίνει πάντοτε το ίδιο πράγμα Οποτεδήποτε το p είναι
12
λιγότερο από 005 (μια παραδοσιακή αξία του άλφα) θα ολοκληρώναμε ότι τα τrsquo
αποτελέσματα είναι αρκετά ασυνήθιστα και ότι είναι απίθανο να έχουν προκύψει
τυχαία Αν και είναι σημαντικό να εκφραστεί η στατιστική σημαντικότητα των
συγκρίσεων που γίνονται στη μελέτη είναι εξίσου σημαντικό να δοθούν στον
αναγνώστη οι πληροφορίες που απαιτούνται για να ερμηνευθούν τα αποτελέσματα
όπως περιγραφικοί στατιστικοί δείκτες (οι μέσοι όροι τυπικές αποκλίσεις και
συχνότητες) para
Ένας από τους αποτελεσματικότερους τρόπους για την παρουσίαση της στατιστικής
ανάλυσης είναι να οργανωθούν σε πίνακες και γραφήματα Οι πίνακες και τα
γραφήματα πρέπει να ονομαστούν και να αριθμηθούν προσεκτικά για τον αναγνώστη
Όταν περιλαμβάνονται πίνακες η λέξη laquoπίνακαςraquo πρέπει να είναι στοιχισμένη
αριστερά και τονισμένη πάνω από τον πίνακα πχ Πίνακας 1 και στη συνέχεια ο
τίτλος του πίνακα (όχι όμως τονισμένος) Όταν υπάρχουν σχήματα να υπάρχει
υπότιτλος κάτω από την εικόνα στοιχισμένος αριστερά που δηλώνει τον αριθμό του
σχήματος και την επεξήγησή του πχ Σχήμα 1 Ποσοστά συμμετοχής των δυο φύλων
στην αθλητική δραστηριότητα του jogging
para
Συζήτηση Ερμηνεύετε και αξιολογείτε τα αποτελέσματα στο κεφάλαιο της συζήτησης Είναι
χρήσιμο στην αρχή του κεφαλαίου της συζήτησης εν συντομία να συνοψίζονται τα
αποτελέσματα σε μη τεχνική γλώσσα Κατόπιν πρέπει νrsquo αναφερθεί ποια θεωρείται
ότι είναι η σημασία των αποτελεσμάτων Η ερμηνεία των αποτελεσμάτων πρέπει να
προκύψει λογικά από τα πραγματικά στοιχεία που λαμβάνονται στη μελέτη Είναι
χρήσιμο το κεφάλαιο της συζήτησης να εστιάσει στις μελλοντικές κατευθύνσεις που
μπορεί να πάρει η έρευνα Εάν υπάρχουν αδυναμίες στην τρέχουσα μελέτη πρέπει
καταρχήν οπωσδήποτε νrsquo αναφερθούν και επιπλέον πρέπει να περιγράψετε τους
τρόπους με τους οποίους μπορούν να αποφευχθούν στις μελλοντικές μελέτες Εάν η
μελέτη προτείνει νέες ερευνητικές υποθέσεις πρέπει να προτείνετε τους τρόπους με
τους οποίους οι υποθέσεις πρόκειται να εξεταστούν επαρκώς Ο στόχος οποιουδήποτε
ερευνητικού προγράμματος είναι να δοθούν απαντήσεις στις ερωτήσεις Όμως ο
στόχος των περισσότερων καλών ερευνητικών προγραμμάτων είναι να προτείνουν
νέες και σημαντικές ερωτήσεις που πρέπει ακόμα να απαντηθούν Η υποβολή
13
προτάσεων όσον αφορά την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει η μελλοντική έρευνα
είναι ένα σημαντικότατο μέρος οποιουδήποτε καλά σχεδιασμένου και καλά
εκτελεσμένου ερευνητικού προγράμματος
Συμπεράσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται τα παρακάτω Ένα συμπέρασμα για την κάθε υπόθεση Τα αποτελέσματα θα πρέπει να συσχετίζονται επιγραμματικά με
αποτελέσματα άλλων ερευνών Προτάσεις για πρακτική εφαρμογή Προτάσεις για μελλοντικές έρευνες
Παραρτήματα Τα παραρτήματα αριθμούνται και περιλαμβάνουν ότι θεωρείται χρήσιμο να
περιγραφεί αλλά δεν πρέπει να ενταχθεί μέσα στο κυρίως κείμενο της διατριβής Για
παράδειγμα στα παραρτήματα μπαίνουν τύποι ερωτηματολογίων περιγραφές
λογισμικών προγραμμάτων οδηγίες περιγραφές πολύπλοκων δοκιμασιών κλπ Στο
κυρίως σώμα της εργασίας πρέπει να γίνονται οι ανάλογες παραπομπές -όπου
απαιτείται- στα αντίστοιχα παραρτήματα ώστε να καθοδηγείται εύκολα ο αναγνώστης
(για παράδειγμα βλ Παράρτημα Γ) Τα παραρτήματα τοποθετούνται πάντα στο
τέλος της διατριβής Όταν υπάρχουν περισσότερα από ένα παραρτήματα
τοποθετήστε ως επικεφαλίδα ένα γράμμα (για παράδειγμα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α) καθώς
και έναν περιγραφικό τίτλο Σε κάθε παράρτημα η επικεφαλίδα και ο τίτλος πρέπει να
τοποθετούνται στο κέντρο της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται στον πίνακα
των περιεχομένων Το φωτοτυπημένο υλικό είναι αποδεκτό στα παραρτήματα
Οπωσδήποτε όμως το υλικό αυτό πρέπει να είναι ευανάγνωστο
14
Χρήσιμες Συμβουλές για Σωστό Γράψιμο Γράφω με Ακρίβεια
Προσπαθήστε να είστε ακριβείς με υλικό το οποίο μπορεί να μην είναι ξεκάθαρο Οι
λέξεις και οι φράσεις πρέπει να αποδίδουν τις ιδέες και τις φράσεις καθαρά και με
ακρίβεια Όροι-κλειδιά πρέπει πάντα να γίνονται απολύτως ξεκάθαροι αλλά η
lsquoπαγίδαrsquo της προσπάθειας να εξηγήσουμε όλους τους όρους πρέπει να αποφεύγεται
γιατί αυτό θα οδηγήσει σε μια ατελείωτη παλινδρόμηση Γενικά οι λεξιλογικοί
ορισμοί πρέπει να αποφεύγονται Αυτοί είναι συνήθως χρηστικοί ορισμοί και
σπανιότατα ξεδιαλύνουν ένα ζήτημα Αν έχει προηγηθεί μια καλά διαρθρωμένη
ανάλυση του πεδίου έρευνας οι ορισμοί πρέπει να την ακολουθούν και οι πηγές ndashαν
υπάρχουνmdashπρέπει να αναφέρονται Είναι γενικά καλή πρακτική να αποφεύγεται η
ακατάσχετη φλυαρία καθώς και οι lsquoθολέςrsquo ιδέες Αυτό σημαίνει ότι γενικευτικές
λέξεις ή φράσεις (πχ ldquoγενικάrdquo ldquoσε γενικές γραμμέςrdquo ldquoτελικάrdquo ldquoολικήrdquo ldquoη
ευρύτερη κατάσταση είναιrdquo) αποφεύγονται
Προσπαθήστε να είστε ξεκάθαροι με οτιδήποτε προσπαθείτε να μεταδώσετε στους
άλλους
Μην περιμένετε τους αναγνώστες σας να γνωρίζουν τι σκέφτεστε ή σκοπεύετε να
κάνετε Οι ιδέες τις οποίες προσπαθείτε να τους περάσετε πρέπει να είναι δοσμένες
με έναν κατανοητό τρόπο Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι χρειάζεται να γράφετε
απλοϊκότητες και να επαναλαμβάνετε ότι ήδη ξέρουν πρέπει να μην παίρνετε ως
δεδομένο ότι γνωρίζουν τις σκέψεις σας Η ισορροπία εδώ δεν είναι εύκολο να
επιτευχθεί και μόνο μέσα από τις συνεχείς διορθώσεις του αρχικού κειμένου θα έχετε
καλά αποτελέσματα
Περιλάβετε λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων που ακολουθήσατε για
να οργανώσετε ένα επιχείρημα
Η συνεχής lsquoτριβήrsquo με μια μέθοδο έρευνας μπορεί να πείσει τον συγγραφέα-ερευνητή
ότι αυτό που χρησιμοποιεί είναι lsquoαυτονόητοrsquo για όλους Ένα καλά γραμμένο κείμενο
μπορεί να τονίσει λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων και να τις
παρουσιάσει μέσα από μια συνεκτική και κατανοήσιμη επικοινωνία
15
Κριτική Ματιά
Να έχετε συνείδηση των παραδοχών σας και να τις κάνετε ξεκάθαρες
Στα περισσότερα ζητήματα όλοι οι ερευνητές έχουν κάποια γνώμη Κάθε γνώμη είναι
κατά κάποιο τρόπο μια πηγή πιθανής προκατάληψης αν και το άτομο που έχει αυτήν
την προκατάληψη μπορεί να το αρνηθεί Αν δηλώσετε ξεκάθαρα την άποψή σας από
την αρχή της εργασίας όχι μόνο θα είστε σε θέση να ανακαλύψετε την όποια
προκατάληψη σας διακατέχει αλλά και θα είστε ελεύθερος να συζητήσετε διάφορα
θέματα πιο ανοικτά αναγνωρίζοντας ότι ο αναγνώστης είναι εν πλήρη γνώση της
σκοπιάς σας
Προσεγγίστε προσεκτικά το υλικό σας
Είτε το έργο είναι γραμμένο από εσάς είτε από άλλον πρέπει να επιδέχεται κριτικής
ματιάς για να διαπιστωθεί αν αξίζει ή όχι να ασχοληθεί κανείς μαζί του Όλο το
εξεταζόμενο έργο πρέπει να αντιμετωπισθεί ως να ήταν άγνωστος σε όλους οη
συγγραφέας σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό ένα επιχείρημα στη
βάση της lsquoφήμηςrsquo τουτης συγγραφέα
Να είστε ακριβοδίκαιοι εύλογοι και λογικοί
Το αν είναι κανείς ακριβοδίκαιος σημαίνει το να προσέχει όλες τις πλευρές ενός
θέματος παρά τις όποιες προσωπικές του προτιμήσεις Όταν εξετάζουμε τις
αποδείξεις υπέρ και εναντίον κάποιας συγκεκριμένης άποψης είναι απαραίτητο να
σιγουρευτούμε ότι οι δυο αντιτιθέμενες απόψεις παρουσιάζονται με έναν
lsquoισορροπημένοrsquo τρόπο Εδώ μπορούμε να διαχωρίσουμε ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo από
την lsquoεκλογίκευσηrsquo Ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo είναι αυτό που προχωρεί από την
απόδειξη σε ένα συμπέρασμα η lsquoεκλογίκευσηrsquo αρχίζει όταν από το συμπέρασμα
προσπαθούμε να ανακαλύψουμε ένα επιχείρημα (ή επιχειρήματα) για να το
lsquoστηρίξουμεrsquo Λογικά επιχειρήματα μπορεί να υπάρξουν σε διάφορα επίπεδα
πολυπλοκότητας
16
Χρησιμοποιείστε lsquoουδέτερεςrsquo λέξεις κυρίως όταν περιγράφεται αμφισβητήσιμο υλικό
Πολύ συχνά γίνονται αναφορές σε συμπεράσματα ndashή υποθέσειςmdash που γίνονται
lsquoαποδεκτάrsquo Αν και αρκετά συχνά είναι ανεκτό να χρησιμοποιούνται τέτοιοι όροι
υπάρχουν ορισμένες lsquoαξιολογικέςrsquo φράσεις και λέξεις που δεν μπορεί να γίνουν
εύκολα αποδεκτές σε μια ερευνητική εργασία Πρέπει πάντα να παρέχονται οι
αποδείξεις για την όποια κριτική ndashθετική ή αρνητικήmdashαναπτύσσεται Είναι κοινός
τόπος για τους φοιτητές να δηλώνουν ότι μια ερευνητική δουλειά είναι lsquoέξοχηrsquo μόνο
και μόνο επειδή επιβεβαιώνει τις δικές τους υποθέσεις Η περιστασιακή χρήση
τέτοιων επιθέτων επιτρέπεται μόνο όταν παρέχονται και οι αντίστοιχες αποδείξεις για
την κρίση αυτή πχ ldquoη χρήση της λέξης lsquoαπόκλισηrsquo χρησιμοποιείται από την Χ με
μαεστρία προκειμένου να περιγράψει τα εξεταζόμενα φαινόμενα αφού μάλιστα
ανταποκρίνεται απόλυτα στον συνεκτικό ορισμό που έδωσε η συγγραφέας στο
Θεωρητικό Μέρος της έρευναςrdquo
Χρήση Κατάλληλου Τρόπου Γραφής
Χρησιμοποιείστε με ακρίβεια και απλότητα την ελληνική γλώσσα
Η ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια και πολύπλευρη Μπορεί κανείς να
περιγράψει ξεκάθαρα την οποιαδήποτε ιδέα χωρίς να καταφύγει σε μια πολύ
lsquoεξειδικευμένηrsquo και lsquoτεχνικήrsquo γλώσσα Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να
χρησιμοποιούμε τις ίδιες λέξεις συνέχεια σε ένα κείμενο για λόγους lsquoαπλότηταςrsquo ή
lsquoκατανοησιμότηταςrsquo Για παράδειγμα τα ρήματα lsquoδείχνωrsquo lsquoκαταδεικνύωrsquo lsquoδηλώνωrsquo
lsquoτονίζωrsquo lsquoφανερώνωrsquo lsquoαποκαλύπτωrsquo έχουν συχνά ndashόχι πάντα όμωςmdash διαφορετικές
εννοιολογικές αποχρώσεις και το να χρησιμοποιεί κανείς συνέχεια μόνο μία από
αυτές δηλώνει μια πολύ lsquoφτωχήrsquo χρήση της γλώσσας
Χρησιμοποιείστε τους κατάλληλους χρόνους
Μια επιστημονική εργασία αποτελεί μια αναφορά για κάτι που έχει συμβεί Ο
κατάλληλος χρόνος λοιπόν είναι το παρελθόν Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες
εξαιρέσεις σε αυτό
17
Οι κατά λέξη μεταφορές μιας ομιλίας (πχ σε ένα συνέδριο) χρησιμοποιούν τον
χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι οδηγίες χρήσης επίσης χρησιμοποιούν τον χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι ερευνητικές υποθέσεις θα περιλαμβάνουν τον μέλλοντα χρόνο από τη στιγμή που
αναφέρονται σε θέματα που κάλυπτε η συγκεκριμένη έρευνα Οι (γραμματικοί)
χρόνοι μπορεί να αλλάζουν σημαντικά σε ένα κείμενο πχ ldquoΟι μαθητές που
πηγαίνουν σε ημερήσια δημόσια σχολεία και οι οποίοι ήρθαν ως μετανάστες τα δύο
τελευταία χρόνια θα είναι λιγότερο lsquoενσωματωμένοιrsquo στην ελληνική σχολική
πραγματικότητα από εκείνους που βρίσκονται στην Ελλάδα για περισσότερο από δύο
χρόνιαrdquo
Παρατηρήσεις γύρω από σύγχρονες καταστάσεις θα είναι στον ενεστώτα (πχ ldquoΗ
υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα τελειώνει στην ηλικία των 15 ετώνrdquo ldquoκανένα
τεστ δεν υφίσταται σήμερα το οποίο να καταφέρνει να καλύψει όλες τις διαστάσεις
της προσωπικότηταςrdquo)
Προβλέψεις ήκαι υποθέσεις για το μέλλον θα συντάσσονται σε χρόνο μελλοντικό
(πχ ldquoαν η τάση υπογεννητικότητας συνεχιστεί η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα
υπερηλίκωνrdquo)
Προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση πρώτου προσώπου
Η χρήση προσωπικών αντωνυμιών όπως lsquoεγώrsquo ή lsquoεμείςrsquo καλό είναι να αποφεύγεται
Αντί για παράδειγμα να λέμε ldquoήθελα να εξετάσωrdquo μπορούμε να πούμε ldquoο ερευνητής
ήθελε να εξετάσειhelliprdquo ή να χρησιμοποιήσουμε ένα άλλο α-πρόσωπο στυλ αναφοράς
Προσπαθήστε να καταστήσετε σαφές ότι εσείς γράψατε την εργασία
Αυτή η παρατήρηση δεν έχει να κάνει με το γραμματολογικό στυλ ndashόπως στην
προηγούμενη παρατήρησηmdashαλλά έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο ο
συγγραφέας φανερώνει ότι η εργασία αυτή αποτελεί προσωπικό του πόνημα Αν η
αναφορά δεν έχει καθόλου προσωπικό στυλ ή δεν περιέχει καμιά άποψη ή κριτική
τότε δεν υπάρχει επίσης το lsquoπροσωπικό αποτύπωμαrsquo πάνω στο έργο
18
Χρήση Κατανοητής Μορφής Παρουσίασης
Παραγραφοποίηση
Γενικά η παραγραφοποίηση μας βοηθά στο να καταστήσουμε κατανοητό ένα
μακροσκελές κείμενο Μπορεί μερικοί διακεκριμένοι συγγραφείς να είναι ικανοί να
χρησιμοποιούν πολύ μακριές παραγράφους αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το
κάνουν όλοι Από την άλλη υπάρχει και το πρόβλημα των πολύ μικρών προτάσεων
που αντιμετωπίζονται ως lsquoπαράγραφοιrsquo Αυτό δίνει συνήθως την εντύπωση μεγάλου
lsquoκενούrsquo ιδίως όταν συνοδεύεται από μεγάλα διαστήματα μεταξύ των σειρών
(διάστιχο) και από μεγάλες γραμματοσειρές
Υπο-ενότητες
Ενώ μια παράγραφος πραγματεύεται μια ιδέα η ύπαρξη ενός συνόλου ιδεών σε
μορφή σειράς παραγράφων αποτελεί επίσης μια ενότητα Όταν υπάρχουν τέτοιες
ενότητες είναι σωστό να χρησιμοποιούνται υπο-ενότητες με τους δικούς τους τίτλους
η καθεμιά Μέσα στα όρια των υπο-ενοτήτων το σύνολο των γεγονότων των
επιχειρημάτων και των ιδεών που αναπτύσσονται πρέπει να παρουσιάζεται με έναν
τακτοποιημένο τρόπο και τα περιεχόμενα της κάθε υπο-ενότητας δεν πρέπει να
συγχέονται με εκείνα άλλων υπο-ενοτήτων Η φυσική ροή του κειμένου είναι
σημαντική και η πρώτη και τελευταία παράγραφος μιας υπο-ενότητας πρέπει να
lsquoσυνδέονταιrsquo νοηματικά με την προηγούμενη και την επόμενη υπο-ενότητα
αντίστοιχα
Σεβασμός στην Εμπιστευτικότητα
Μια διατριβή (ή διπλωματική εργασία) είναι βασικά μια lsquoάσκησηrsquo στην έρευνα
Πιθανώς να στηρίζεται στη συνεργασία πολλών ατόμων (πχ τα παιδιά ή οι γονείς ή
οι εκπαιδευτικοί όταν συμμετέχουν σε μια έρευνα) Υπάρχει λοιπόν η ανάγκη τα
άτομα που συνεργάζονται στην οποιαδήποτε έρευνα διεξάγει ο κάθε ερευνητής να
νοιώθουν lsquoασφάλειαrsquo άρα να εξασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα Αυτή μπορεί να
αναφέρεται στη μη αναγραφή ονομάτων στο τελικό κείμενο είτε στη μη αναφορά
περιοχών τοποθεσιών ή χαρακτηριστικών σπιτιών που μπορούν εύκολα να
αποκαλύψουν την ταυτότητα των υποκειμένων της έρευνας ιδιαίτερα όταν πρόκειται
για ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα (πχ σεξουαλικές συνήθειες)
19
Τρόπος γραφής των τίτλων στα κεφάλαια τα υποκεφάλαια και τις ενότητες Τα κεφάλαια και υποκεφάλαια της διατριβής καλό θα είναι να μην αριθμούνται αλλά
να κλιμακώνονται ανάλογα με τη θέση και τον τρόπο γραφής των επικεφαλίδων και
να γράφονται με την παρακάτω σειρά
ΤΙΤΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Με κεφαλαία γράμματα τονισμένα (πχ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ κλπ) Στοίχιση στο κέντρο Ακολουθεί κενή γραμμή
Τίτλος Υποκεφαλαίου Τονισμένα (Bold) πλάγια (Italics) αριστερά ένα διάστημα
(tab) μέσα (πχ Διαδικασία Μέτρησης) Στην επόμενη γραμμή αρχίζει το κείμενο
Τίτλος Ενότητας Αριστερά ένα διάστημα (tab) μέσα και με πλάγια γράμματα (Italics)
(πχ Δοκιμασία 1η) Αμέσως μετά αρχίζει το κείμενο (στην ίδια γραμμή)
Όταν μέσα στο κείμενο θέλουμε να αριθμήσουμε κάτι τότε η αρίθμηση γίνεται πρώτα
με γράμματα πχ α) β) κλπ Αν στο κάθε ένα από αυτά τα laquoα)raquo και laquoβ)raquo πρέπει να
αριθμήσουμε πάλι το κάνουμε με αριθμούς laquo1)raquo laquo2)raquo και αν μέσα στους αριθμούς
θέλουμε να αριθμήσουμε το κάνουμε με τα λατινικά γράμματα ήτοι laquoi)raquo laquoii)raquo
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
3
Προκαταρκτικές Σελίδες Σελίδα Τίτλου
Η σελίδα τίτλου γράφεται τυπικά με έντονα ΚΕΦΑΛΑΙΑ ή πεζά (μεγάλου μεγέθους)
γράμματα Η χρήση χρωμάτων πρέπει γενικά νrsquo αποφεύγεται αν και είναι δυνατή
μετά από συνεννόηση με τοντην επιβλέπονταουσα καθηγητήτρια ή την
Συμβουλευτική Επιτροπή Στην ίδια σελίδα πρέπει να δίνονται οι απόλυτα
απαραίτητες πληροφορίες για τη συγκεκριμένη επιστημονική εργασία Αυτές είναι α)
ολόκληρος ο τίτλος β) μια δήλωση που να λέει ldquoΑναφορά Διπλωματική εργασία
Διατριβή που εκπονήθηκε στο Τμήμα Οργάνωσης και Διαχείρισης Αθλητισμού του
Πανεπιστημίου Πελοποννήσου για την χορήγηση του (όνομα του τίτλου σπουδών)
γ) τον χρόνο δημοσίευσης δ) το όνομα του υποψηφίου και ε) τα ονόματα της
Εξεταστικής Επιτροπής με την ακόλουθη σειρά Επιβλέπων μέλη Συμβουλευτικής
Επιτροπής μέλη Εξεταστικής Επιτροπής με σειρά βαθμίδας και αρχαιότητας κατά
βαθμίδα και κατηγορία
Ευχαριστίες και Πρόλογος
Αν και αυτά δεν είναι υποχρεωτικά συνήθως περιλαμβάνονται για να αναφερθούμε
σε ανθρώπους ή οργανισμούς στους οποίους οη συγγραφέας χρωστά πολλά όσον
αφορά την προετοιμασία και περαίωση της εργασίας
Περιεχόμενα
Κάθε μέρος της εργασίας πρέπει να βρίσκεται εδώ μέσα συμπεριλαμβανομένων
γραφημάτων σχεδιαγραμμάτων πινάκων καθώς και των όποιων παραρτημάτων
ακολουθούν το κυρίως κείμενο Καλό είναι για λόγους ευαναγνωσίας της εργασίας
να υπάρχουν χωριστά περιεχόμενα για κάθε μία από τις προαναφερθείσες κατηγορίες
επεξηγητικών οπτικών παραθέσεων Οι αριθμοί των σελίδων που περιγράφουν
κεφάλαια ή υπο-κεφάλαια της εργασίας πρέπει να δίνονται Σε αυτήν την περίπτωση
αρκεί να παρέχεται η πρώτη σελίδα κάθε υπο-ενότητας Τέλος μια σελίδα με
lsquoΠεριεχόμενα Παραρτημάτωνrsquo όπου καταχωρούνται οι σελίδες του περιεχομένου
των Παραρτημάτων
4
Κατάλογος Πινάκων
Μια ακριβής λίστα με όλους τους πίνακες και τις αντίστοιχες σελίδες πρέπει να δοθεί
Πρέπει να δίνεται ολόκληρος ο τίτλος κάθε πίνακα και οι πίνακες πρέπει να
αριθμούνται σε ακολουθία
Κατάλογος Γραφημάτων Διαγραμμάτων Χαρτών Εικόνων κλπ
Μια ακριβής λίστα με όλα τα γραφήματα χάρτες κλπ καθώς και τις αντίστοιχες
σελίδες πρέπει να δοθεί Μερικές αναφορές περιέχουν πολλούς στατιστικούς πίνακες
με αποτέλεσμα η παράθεσή τους σε έναν ενιαίο Κατάλογο μπορεί να αποδειχθεί
αντιπαραγωγική και να καταστήσει τις αρχικές σελίδες υπερβολικά πολλές Σε τέτοια
περίπτωση μπορεί να αποφευχθεί ένας ξεχωριστός κατάλογος για τα παραπάνω
αρκεί να περιληφθεί μια υποσημείωση στο τέλος των Περιεχομένων Πρέπει να
δίνεται ολόκληρος ο τίτλος κάθε γραφήματος χάρτη διαγράμματος εικόνας κλπ
Διαμόρφωση Περιεχομένου Και Συγγραφή Εμπειρικής Έρευνας Περίληψη
Η περίληψη πρέπει να συνοψίζει την ερευνητική εργασία σε λιγότερες από 200
λέξεις Πρέπει να περιλάβει όλα τα στοιχεία της ερευνητικής εργασίας Αρκετές
πληροφορίες πρέπει να δοθούν έτσι ώστε καθένας που διαβάζει την ερευνητική
μελέτη μετά την ανάγνωση της περίληψης να μην εκπλαγεί από αυτό που βρίσκει
στην κυρίως μελέτη Ακόμα κι αν η περίληψη εμφανίζεται πρώτη γράφεται συνήθως
στο τέλος επειδή συνοψίζει ουσιαστικά την εργασία Αν και η περίληψη είναι ένα από
τα πιό σύντομα τμήματα της μελέτης είναι συχνά το δυσκολότερο να γραφεί επειδή
τόσο μεγάλο μέρος πρέπει να ειπωθεί σε περιορισμένο διάστημα
Εισαγωγή
Το κείμενο αρχίζει χωρίς την λέξη Εισαγωγή αλλά με τον τίτλο της έρευνας ως
τίτλο του πρώτου κεφαλαίου γραμμένο με κεφαλαία τονισμένα (Bold) γράμματα
Μια καλή εισαγωγή δεν χρειάζεται να είναι μεγάλη αλλά πρέπει να οργανωθεί καλά
Η εισαγωγή ορίζει το ερευνητικό πρόβλημα και την ερευνητική προσέγγιση Εδώ
παρουσιάζεται μια σύντομη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που σχετίζεται με το
πρόβλημα και καταλήγει στις πιο σχετικές έρευνες με το θέμα της διατριβής Πρέπει
να εστιαστεί μόνο σε εκείνες τις προγενέστερες ερευνητικές μελέτες τις άμεσα
5
σχετιζόμενες με την τρέχουσα ερευνητική μελέτη και δεν πρέπει να προσπαθήσει να
παραθέσει όλη την έρευνα σε μια ευρεία περιοχή Επίσης στην εισαγωγή γίνεται η
πρώτη αναφορά στην σημασία της έρευνας και καταλήγει στον σκοπό όπου σε 4-5
σειρές αναφέρονται με ακρίβεια οι στόχοι της συγκεκριμένης έρευνας
Σrsquo αυτό το κεφάλαιο καταγράφονται οι ερευνητικές υποθέσεις (ερευνητικές ή
μηδενικές) ή οι ερευνητικές ερωτήσεις ανάλογα με το τι απαιτεί το είδος και ο
σχεδιασμός της έρευνας Οι υποθέσεις είναι καλό να φαίνονται ότι προκύπτουν
φυσικά από όλα όσα προηγούνται κατόπιν η εισαγωγή οργανώνεται καλά και
κτίζεται καλά Όμως αν ένας αναγνώστης θεωρεί μερικές ή όλες τις υποθέσεις να
είναι έκπληξη λαμβάνοντας υπόψη αυτό που δηλώνεται προηγουμένως αυτό
φανερώνει πως η εισαγωγή δεν έχει δομηθεί σωστά και έχει αποτύχει να προσδιορίσει
τη λογική για την τρέχουσα ερευνητική μελέτη Στο τέλος αυτού του κεφαλαίου
αναφέρονται οι περιορισμοί και οι οριοθετήσεις της έρευνας όπως και οι θεωρητικοί
και λειτουργικοί ορισμοί της σημαντικότερης ορολογίας
Ανασκόπηση της Βιβλιογραφίας
Το κεφάλαιο αυτό περιλαμβάνει μια εκτενή καταγραφή της σχετικής βιβλιογραφίας
μένοντας όμως προσηλωμένοι στο συγκεκριμένο θέμα περιορίζοντας την περιγραφή
μελετών με πιο γενικά συμπεράσματα Κατά την περιγραφή παλαιότερων ερευνών
πρέπει νrsquo αποφεύγονται οι μη σημαντικές λεπτομέρειες Δώστε έμφαση στα σχετικά
ευρήματα στα σχετικά μεθοδολογικά θέματα και στα σημαντικότερα συμπεράσματα
ακολουθώντας μια λογική συνέχεια ανάμεσα στις παλαιότερες και στις νεότερες
έρευνες καθώς και ανάμεσα σε έρευνες με διαφορετική θεωρητική και εννοιολογική
βάση Αναπτύξτε το πρόβλημα έτσι ώστε να μπορεί να γίνει κατανοητό από το ευρύ
επιστημονικό κοινό και όχι μόνο από τους πολύ ειδικούς ενώ παράλληλα πρέπει να
κρατήσετε μια κριτική στάση απέναντι στις έρευνες αντιμετωπίζοντας με δίκαιο
τρόπο τα αμφιλεγόμενα συμπεράσματα
Στην εισαγωγή και στην ανασκόπηση βιβλιογραφίας αλλά και όπου αλλού χρειαστεί
μέσα στο κείμενο αναφερόμαστε σε άλλες ερευνητικές μελέτες με την ονομασία του
ερευνητή(ών) και της ημερομηνίας που δημοσιεύθηκε η έρευνα Με αυτές τις
πληροφορίες ο αναγνώστης μπορεί να γυρίσει στη λίστα με τις βιβλιογραφικές
6
αναφορές και να βρεί πού δημοσιεύθηκε η εργασία Υπάρχουν δύο τυποποιημένες
μορφές για την αναφορά σε δημοσιευμένη εργασία όπως φαίνεται στα ακόλουθα
παραδείγματα
Σε προηγούμενη έρευνα τα περισσότερα άτομα βρήκαν την κατάσταση να είναι
ρεαλιστική (Johnson amp Hall 1999) Χρησιμοποιείται το σύμβολο amp μέσα στην
παρένθεση
Οι Johnson και Hall (1999) διαπίστωσαν ότι τα περισσότερα άτομα βρήκαν τη
διαδικασία ρεαλιστική Χρησιμοποιείται κανονικά η λέξη και έξω από την
παρένθεση
Για 3 4 και 5 συγγραφείς Cogdill Fanderclai Kilborn και Williams (2001) αλλά
(Cogdill Fanderclai Kilborn amp Williams 2001) και σε όλες τις επόμενες αναφορές
στην ίδια μελέτη Cogdill et al (2001) ή (Cogdill et al 2001)
Για 6 και περισσότερους συγγραφείς παραθέτουμε τrsquo όνομα του πρώτου συγγραφέα
και et al ακολουθούμενο από την χρονιά δημοσίευσης Adkins et al (2001) ή
(Adkins et al 2001)
Για συγγραφείς με το ίδιο επώνυμο βάζουμε μπροστά τrsquo αρχικά των μικρών
ονομάτων τους πχ R P Allen (1994) and D N Allen (1998)
Για την αναφορά διάφορων μελετών μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ακόλουθο
σχήμα
Διάφοροι ερευνητές έχουν βρεί αυτήν την κατάσταση για να είναι ρεαλιστική για τα
θέματά τους (Johnson amp Hall 1997 1999a 1999b Kelley 1986 Michaels Johnson
amp Smith 1996 Smith amp Rodick 1994) Οι μελέτες μπαίνουν με αλφαβητική σειρά
μέσα στην παρένθεση και όχι με χρονολογική σειρά Επίσης μελέτες του ίδιου
συγγραφέα χωρίζονται με κόμμα χωρίς να επαναλαμβάνεται τrsquo όνομα παρά μόνο η
ημερομηνία δημοσίευσης
7
Οι παραπάνω μορφές λένε στον αναγνώστη τι βρέθηκε ποιοί είναι οι ερευνητές που
έκαναν την παρατήρηση και πότε Κάθε αναφορά που εμφανίζεται σε μια
ερευνητική εργασία πρέπει να εμφανιστεί στη λίστα με τις βιβλιογραφικές αναφορές
και όλες οι αναφορές που εμφανίζονται στον κατάλογο αυτό πρέπει να εμφανιστούν
στο κείμενο της ερευνητικής εργασίας
Μερικές φορές είναι πιο χρήσιμο να παραθέτουμε απευθείας αποσπάσματα κειμένων
μιας πηγής από το να αναφερόμαστε σε αυτήν περιγραφικά Η υπερβολική όμως
χρήση των παραθέσεων αυτών δεν είναι επιθυμητή καθώς είναι και κουραστική
αλλά και φανερώνει έλλειψη επαρκούς επιχειρηματολογίας και κριτικής σκέψης από
τον ερευνητή Γενικά πρέπει να ακολουθούμε κάποιους κανόνες για να αποφύγουμε
τα παραπάνω λάθη
Μια παράθεση πρωτότυπου κειμένου πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο όταν
συνεισφέρει περισσότερο από ότι αν περιγραφόταν το συγκεκριμένο έργο με τα
λόγια του ερευνητή ndash φοιτητή
Μια λέξη ή μια πρόταση που αποδίδεται σε έναν συγγραφέα δεν αποτελεί παράθεση
αν και μπορεί να εισαχθεί μέσα σε εισαγωγικά Μπορεί για παράδειγμα να κάνει μια
εισαγωγή στην έννοια του lsquoυποσυνειδήτουrsquo όπως αναπτύχθηκε από τον Φρόϋντ
αλλά στη συνέχεια του κειμένου αν ξαναχρησιμοποιήσει τον ίδιο όρο δεν χρειάζεται
να τον βάλει σε εισαγωγικά
Ενώ είναι φανερό ότι οι παραθέσεις πρέπει να είναι ακριβείς και αξιόπιστες δεν
χρειάζεται να είναι ολοκληρωμένες εφόσον όμως οι όποιες παραλήψεις προσθέσεις
σχολιασμοί (από τον ερευνητή ndash φοιτητή) και αλλαγές τονίζονται με ένα ξεκάθαρο
τρόπο
Κάθε φορά που παρατίθεται ένα απόσπασμα πρωτότυπου κειμένου δεν θα πρέπει να
ξεχνάμε το συγγραφέα αυτού του κειμένου (συνήθως μπαίνει στην αρχή) καθώς και
τη σελίδα ή σελίδες από το πρωτότυπο κείμενο μέσα σε παρένθεση μετά το τέλος των
εισαγωγικών Με αυτό τον τρόπο ο αναγνώστης μπορεί να το εντοπίσει στην
πρωτογενή πηγή αυτού του αποσπάσματος
8
Όπως μάλιστα υποστήριξε ο Eysenck (1996) ldquohellipοι βασικοί λόγοι που οδηγούν το
άτομο στην ανάπτυξη νευρωτικών χαρακτηριστικών είναι το περιβάλλον και η
κληρονομικότηταrdquo (σελ 156)
Η παραγραφοποίηση και η μορφοποίηση του παρατιθέμενου κειμένου εξαρτάται
καταρχάς από το αν είναι μεγάλο ή όχι Αν έχουμε να κάνουμε μια μικρή παράθεση
(πχ 2 γραμμές κειμένου) τότε την ενσωματώνουμε στη ροή του κυρίως κειμένου με
την τοποθέτηση εισαγωγικών (βλέπε προηγούμενο παράδειγμα) Αν έχουμε
μεγαλύτερο κείμενο τότε υπάρχουν δύο τρόποι για να γίνει η παράθεσή του
Να τοποθετηθεί κάτω από την προηγούμενη παράγραφο του κυρίως κειμένου με το
ίδιο μέγεθος γραμματοσειράς (πχ Times New Roman 12 στιγμών) αλλά με
μεγαλύτερη εσοχή από το αριστερό μέρος της σελίδας (πχ αν η παράγραφος έχει
εσοχή 1 ίντσα τότε τοποθετούμε την προς παράθεση παράγραφο με εσοχή 2 ίντσες)
Μια εναλλακτική λύση είναι η παράγραφος της παράθεσης να μην έχει μεγαλύτερη
εσοχή από τις υπόλοιπες παραγράφους αλλά τα γράμματά της να γραφούν πλάγια
ούτως ώστε να ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα του κειμένου
Τέλος υπάρχει και η εναλλακτική λύση η παράγραφος της παράθεσης να έχει
μεγαλύτερη εσοχή από τις υπόλοιπες παραγράφους και να έχει μικρότερο μέγεθος
γραμμάτων από το υπόλοιπο κείμενο Είναι πάντως σπάνιο φαινόμενο σε
επιστημονικές εργασίες
Μέθοδος Ο τίτλος στη μέση της σελίδας
Σε αυτό το τμήμα της ερευνητικής μελέτης γίνεται μια λεπτομερής και
εμπεριστατωμένη παρουσίαση της μεθοδολογικής πορείας που ακολουθήθηκε κατά
τη διάρκεια της έρευνας Πιο συγκεκριμένα δίνονται πληροφορίες τόσο για το δείγμα
των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα όσο και για το υλικό που
χρησιμοποιήθηκε καθώς και τη διαδικασία που ακολουθήθηκε για τη συλλογή των
δεδομένων Πολλές φορές παρουσιάζεται και η στατιστική ανάλυση που θα
χρησιμοποιηθεί για την ανάλυση των δεδομένων που έχουν συλλεχθεί
Το κείμενο ξεκινά από κάτω σε εσοχή όπως φαίνεται παρακάτω και συνήθως
περιλαμβάνει τα παρακάτω υποκεφάλαια που είναι γραμμένα με τονισμένα μικρά
9
γράμματα (bold) πλάγια (Italics) μία εσοχή μέσα (tab) και είναι στοιχισμένα
αριστερά α) Το δείγμα β) Τοτα εργαλεία και γ) Η διαδικασία
Το Δείγμα (Συμμετέχοντες)
Σε αυτό το τμήμα της μεθόδου γίνεται αναλυτική παρουσίαση των δημογραφικών
χαρακτηριστικών των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα Αναφέρεται ο
συνολικός αριθμός τους και ο αριθμός κάθε επιμέρους ομάδας με βάση διάφορα
δημογραφικά ή άλλα χαρακτηριστικά όπως είναι το φύλο η ηλικία το κοινωνικο-
οικονομικό επίπεδο το εκπαιδευτικό επίπεδο η οικογενειακή κατάσταση ο τόπος
διαμονής η εργασιακή τους κατάσταση κλπ Αναφέρεται με λεπτομέρεια ο τρόπος
επιλογής του δείγματος ενώ θα πρέπει να τεκμηριώνεται και η επιλογή της
συγκεκριμένης μεθοδολογίας που ακολουθήθηκε
Εργαλεία
Σε αυτό το δεύτερο μέρος της μεθόδου παρουσιάζονται τα μέσα (πχ
ερωτηματολόγια ψυχομετρικά τεστ όργανα εκπαιδευτικό υλικό κλπ) που
χρησιμοποιήθηκαν για τη συλλογή των ερευνητικών δεδομένων Για κάθε μέσο που
χρησιμοποιήθηκε θα πρέπει να γίνει μια λεπτομερής παρουσίαση αναφορικά με το τι
μετρά πώς το μετρά καθώς και όλα του τα χαρακτηριστικά (πχ δείκτες αξιοπιστίας
δείκτες εγκυρότητας νόρμες κλπ) Επιπρόσθετα θα πρέπει για κάθε εργαλείο να
παρατίθεται πλήρης βιβλιογραφική παραπομπή (δηλ συγγραφέαςεις τίτλος
ημερομηνία έκδοσης)
Σε περίπτωση που έχουν χρησιμοποιηθεί εργαλεία τα οποία δεν έχουν δημοσιευτεί
προηγουμένως θα πρέπει να γίνει λεπτομερής παρουσίαση των βημάτων που
ακολουθήθηκαν για την κατασκευή τους καθώς και να παρουσιαστούν τα βασικά
τους ψυχομετρικά χαρακτηριστικά που τεκμηριώνουν την επιστημονική τους
ορθότητα
10
Διαδικασία
Σε αυτό το τμήμα της μεθόδου παρουσιάζονται τα βήματα που ακολουθήθηκαν σε
κάθε στάδιο εκτέλεσης της συγκεκριμένης έρευνας Δίνονται πληροφορίες για τις
οδηγίες που ακολούθησαν οι συμμετέχοντες στην έρευνα ο τρόπος με τον οποίο
χωρίστηκαν οι ομάδες των συμμετεχόντων η σειρά παρουσίασης και συμπλήρωσης
των ερωτηματολογίων ή των τεστ που χρησιμοποιήθηκαν κά Επιπρόσθετα θα
πρέπει να δίνονται πληροφορίες για το πώς επιλέχθηκαν τα άτομα που συμμετέχουν
στην έρευνα και με ποιο αντίτιμο (αν υπάρχει) δέχθηκαν να συμμετέχουν Σε
περίπτωση που τοτα ερωτηματολόγια ήταν σε άλλη γλώσσα θα πρέπει να δοθούν
πληροφορίες για τη μέθοδο μετάφρασης και στάθμισης από τη γλώσσα που ήταν
γραμμένο στη γλώσσα η οποία χρησιμοποιήθηκε στα πλαίσια της έρευνας
Σημαντική πληροφορία επίσης αποτελεί ο χρόνος που χρειάστηκε να
πραγματοποιηθεί η έρευνα για κάθε συμμετέχοντα καθώς και ο τόπος στον οποίο
πραγματοποιήθηκε
Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι το τμήμα της μεθόδου θα πρέπει να πληροφορεί τον
αναγνώστη ldquoτιrdquo κάναμε και ldquoπώς το κάναμεrdquo σε τέτοιο βαθμό λεπτομέρειας ώστε να
μπορεί με ευκολία να ξανακάνει την έρευνα κάτω από τις ίδιες ακριβώς συνθήκες
Αποτελέσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας
Ο σκοπός του τμήματος αποτελεσμάτων είναι να παρουσιαστεί στον αναγνώστη τι
βρέθηκε στη μελέτη Η στατιστική περιγραφή των αποτελεσμάτων είναι συνήθως
αναγκαία καθώς επίσης και οι κατάλληλες στατιστικές αναλύσεις Η πιο συνηθισμένη
διαδικασία περιλαμβάνει την παρουσίαση πρώτα της περιγραφικής στατιστικής που
ακολουθείται από τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής
Στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων της επαγωγικής στατιστικής πρέπει να
αναφερθεί ποια στατιστική μέθοδος χρησιμοποιήθηκε ο αριθμός βαθμών ελευθερίας
η τιμή του στατιστικού κριτηρίου το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας και η
κατεύθυνση της επίδρασης
11
Τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής παρουσιάζονται στο κείμενο του
τμήματος αποτελεσμάτων με την περιγραφή των διαφορών που βρίσκονται
ακολουθεί ένα κόμμα που ακολουθείται από την αντίστοιχη τιμή του στατιστικού
κριτηρίου Σε κάθε περίπτωση οι βαθμοί ελευθερίας για τη στατιστική πρέπει να
περιληφθούν σε παρένθεση αμέσως μετά από το αντίστοιχο γράμμα την κάθε
στατιστική μέθοδο ΄Επειτα ακολουθούν η τιμή του στατιστικού κριτηρίου και το
επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας (p) Όλα τα στατιστικά σύμβολα πρέπει να
γράφονται με πλάγια στοιχεία στο κείμενο Παρακάτω ακολουθούν συγκεκριμένα
παραδείγματα παρουσίασης στατιστικών αποτελεσμάτων για τα πιο σημαντικά
στατιστικά κριτήρια
Στατιστικό Κριτήριο Παρουσίαση Αποτελέσματος μέσα στο κείμενο
Κριτήριο r r (135) = 078 p = 0002
Κριτήριο t t (135) = -258 p = 003
Κριτήριο F F (4 131) = 126 ns
Κριτήριο χ2 χ2 (135) = 078 ns
Περιγραφικοί Δείκτες Παρουσίαση Δείκτη μέσα στο κείμενο και στον Πίνακα
Μέσος Όρος ΜΟ = 4532
Διάμεσος Δμ = 4334
Δεσπόζουσα Τιμή Δσπ = 4223
Τυπική Απόκλιση τα = 343
Μέγεθος Δείγματος Ν = 345
Με αυτό το σχήμα οι αναγνώστες μπορούν εύκολα να ερμηνεύσουν τη σημασία
ορισμένων αποτελεσμάτων ακόμα κι αν δεν είναι εξοικειωμένοι με τη
χρησιμοποιούμενη στατιστική επειδή το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας στο
τέλος της εργασίας θα σημαίνει πάντοτε το ίδιο πράγμα Οποτεδήποτε το p είναι
12
λιγότερο από 005 (μια παραδοσιακή αξία του άλφα) θα ολοκληρώναμε ότι τα τrsquo
αποτελέσματα είναι αρκετά ασυνήθιστα και ότι είναι απίθανο να έχουν προκύψει
τυχαία Αν και είναι σημαντικό να εκφραστεί η στατιστική σημαντικότητα των
συγκρίσεων που γίνονται στη μελέτη είναι εξίσου σημαντικό να δοθούν στον
αναγνώστη οι πληροφορίες που απαιτούνται για να ερμηνευθούν τα αποτελέσματα
όπως περιγραφικοί στατιστικοί δείκτες (οι μέσοι όροι τυπικές αποκλίσεις και
συχνότητες) para
Ένας από τους αποτελεσματικότερους τρόπους για την παρουσίαση της στατιστικής
ανάλυσης είναι να οργανωθούν σε πίνακες και γραφήματα Οι πίνακες και τα
γραφήματα πρέπει να ονομαστούν και να αριθμηθούν προσεκτικά για τον αναγνώστη
Όταν περιλαμβάνονται πίνακες η λέξη laquoπίνακαςraquo πρέπει να είναι στοιχισμένη
αριστερά και τονισμένη πάνω από τον πίνακα πχ Πίνακας 1 και στη συνέχεια ο
τίτλος του πίνακα (όχι όμως τονισμένος) Όταν υπάρχουν σχήματα να υπάρχει
υπότιτλος κάτω από την εικόνα στοιχισμένος αριστερά που δηλώνει τον αριθμό του
σχήματος και την επεξήγησή του πχ Σχήμα 1 Ποσοστά συμμετοχής των δυο φύλων
στην αθλητική δραστηριότητα του jogging
para
Συζήτηση Ερμηνεύετε και αξιολογείτε τα αποτελέσματα στο κεφάλαιο της συζήτησης Είναι
χρήσιμο στην αρχή του κεφαλαίου της συζήτησης εν συντομία να συνοψίζονται τα
αποτελέσματα σε μη τεχνική γλώσσα Κατόπιν πρέπει νrsquo αναφερθεί ποια θεωρείται
ότι είναι η σημασία των αποτελεσμάτων Η ερμηνεία των αποτελεσμάτων πρέπει να
προκύψει λογικά από τα πραγματικά στοιχεία που λαμβάνονται στη μελέτη Είναι
χρήσιμο το κεφάλαιο της συζήτησης να εστιάσει στις μελλοντικές κατευθύνσεις που
μπορεί να πάρει η έρευνα Εάν υπάρχουν αδυναμίες στην τρέχουσα μελέτη πρέπει
καταρχήν οπωσδήποτε νrsquo αναφερθούν και επιπλέον πρέπει να περιγράψετε τους
τρόπους με τους οποίους μπορούν να αποφευχθούν στις μελλοντικές μελέτες Εάν η
μελέτη προτείνει νέες ερευνητικές υποθέσεις πρέπει να προτείνετε τους τρόπους με
τους οποίους οι υποθέσεις πρόκειται να εξεταστούν επαρκώς Ο στόχος οποιουδήποτε
ερευνητικού προγράμματος είναι να δοθούν απαντήσεις στις ερωτήσεις Όμως ο
στόχος των περισσότερων καλών ερευνητικών προγραμμάτων είναι να προτείνουν
νέες και σημαντικές ερωτήσεις που πρέπει ακόμα να απαντηθούν Η υποβολή
13
προτάσεων όσον αφορά την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει η μελλοντική έρευνα
είναι ένα σημαντικότατο μέρος οποιουδήποτε καλά σχεδιασμένου και καλά
εκτελεσμένου ερευνητικού προγράμματος
Συμπεράσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται τα παρακάτω Ένα συμπέρασμα για την κάθε υπόθεση Τα αποτελέσματα θα πρέπει να συσχετίζονται επιγραμματικά με
αποτελέσματα άλλων ερευνών Προτάσεις για πρακτική εφαρμογή Προτάσεις για μελλοντικές έρευνες
Παραρτήματα Τα παραρτήματα αριθμούνται και περιλαμβάνουν ότι θεωρείται χρήσιμο να
περιγραφεί αλλά δεν πρέπει να ενταχθεί μέσα στο κυρίως κείμενο της διατριβής Για
παράδειγμα στα παραρτήματα μπαίνουν τύποι ερωτηματολογίων περιγραφές
λογισμικών προγραμμάτων οδηγίες περιγραφές πολύπλοκων δοκιμασιών κλπ Στο
κυρίως σώμα της εργασίας πρέπει να γίνονται οι ανάλογες παραπομπές -όπου
απαιτείται- στα αντίστοιχα παραρτήματα ώστε να καθοδηγείται εύκολα ο αναγνώστης
(για παράδειγμα βλ Παράρτημα Γ) Τα παραρτήματα τοποθετούνται πάντα στο
τέλος της διατριβής Όταν υπάρχουν περισσότερα από ένα παραρτήματα
τοποθετήστε ως επικεφαλίδα ένα γράμμα (για παράδειγμα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α) καθώς
και έναν περιγραφικό τίτλο Σε κάθε παράρτημα η επικεφαλίδα και ο τίτλος πρέπει να
τοποθετούνται στο κέντρο της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται στον πίνακα
των περιεχομένων Το φωτοτυπημένο υλικό είναι αποδεκτό στα παραρτήματα
Οπωσδήποτε όμως το υλικό αυτό πρέπει να είναι ευανάγνωστο
14
Χρήσιμες Συμβουλές για Σωστό Γράψιμο Γράφω με Ακρίβεια
Προσπαθήστε να είστε ακριβείς με υλικό το οποίο μπορεί να μην είναι ξεκάθαρο Οι
λέξεις και οι φράσεις πρέπει να αποδίδουν τις ιδέες και τις φράσεις καθαρά και με
ακρίβεια Όροι-κλειδιά πρέπει πάντα να γίνονται απολύτως ξεκάθαροι αλλά η
lsquoπαγίδαrsquo της προσπάθειας να εξηγήσουμε όλους τους όρους πρέπει να αποφεύγεται
γιατί αυτό θα οδηγήσει σε μια ατελείωτη παλινδρόμηση Γενικά οι λεξιλογικοί
ορισμοί πρέπει να αποφεύγονται Αυτοί είναι συνήθως χρηστικοί ορισμοί και
σπανιότατα ξεδιαλύνουν ένα ζήτημα Αν έχει προηγηθεί μια καλά διαρθρωμένη
ανάλυση του πεδίου έρευνας οι ορισμοί πρέπει να την ακολουθούν και οι πηγές ndashαν
υπάρχουνmdashπρέπει να αναφέρονται Είναι γενικά καλή πρακτική να αποφεύγεται η
ακατάσχετη φλυαρία καθώς και οι lsquoθολέςrsquo ιδέες Αυτό σημαίνει ότι γενικευτικές
λέξεις ή φράσεις (πχ ldquoγενικάrdquo ldquoσε γενικές γραμμέςrdquo ldquoτελικάrdquo ldquoολικήrdquo ldquoη
ευρύτερη κατάσταση είναιrdquo) αποφεύγονται
Προσπαθήστε να είστε ξεκάθαροι με οτιδήποτε προσπαθείτε να μεταδώσετε στους
άλλους
Μην περιμένετε τους αναγνώστες σας να γνωρίζουν τι σκέφτεστε ή σκοπεύετε να
κάνετε Οι ιδέες τις οποίες προσπαθείτε να τους περάσετε πρέπει να είναι δοσμένες
με έναν κατανοητό τρόπο Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι χρειάζεται να γράφετε
απλοϊκότητες και να επαναλαμβάνετε ότι ήδη ξέρουν πρέπει να μην παίρνετε ως
δεδομένο ότι γνωρίζουν τις σκέψεις σας Η ισορροπία εδώ δεν είναι εύκολο να
επιτευχθεί και μόνο μέσα από τις συνεχείς διορθώσεις του αρχικού κειμένου θα έχετε
καλά αποτελέσματα
Περιλάβετε λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων που ακολουθήσατε για
να οργανώσετε ένα επιχείρημα
Η συνεχής lsquoτριβήrsquo με μια μέθοδο έρευνας μπορεί να πείσει τον συγγραφέα-ερευνητή
ότι αυτό που χρησιμοποιεί είναι lsquoαυτονόητοrsquo για όλους Ένα καλά γραμμένο κείμενο
μπορεί να τονίσει λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων και να τις
παρουσιάσει μέσα από μια συνεκτική και κατανοήσιμη επικοινωνία
15
Κριτική Ματιά
Να έχετε συνείδηση των παραδοχών σας και να τις κάνετε ξεκάθαρες
Στα περισσότερα ζητήματα όλοι οι ερευνητές έχουν κάποια γνώμη Κάθε γνώμη είναι
κατά κάποιο τρόπο μια πηγή πιθανής προκατάληψης αν και το άτομο που έχει αυτήν
την προκατάληψη μπορεί να το αρνηθεί Αν δηλώσετε ξεκάθαρα την άποψή σας από
την αρχή της εργασίας όχι μόνο θα είστε σε θέση να ανακαλύψετε την όποια
προκατάληψη σας διακατέχει αλλά και θα είστε ελεύθερος να συζητήσετε διάφορα
θέματα πιο ανοικτά αναγνωρίζοντας ότι ο αναγνώστης είναι εν πλήρη γνώση της
σκοπιάς σας
Προσεγγίστε προσεκτικά το υλικό σας
Είτε το έργο είναι γραμμένο από εσάς είτε από άλλον πρέπει να επιδέχεται κριτικής
ματιάς για να διαπιστωθεί αν αξίζει ή όχι να ασχοληθεί κανείς μαζί του Όλο το
εξεταζόμενο έργο πρέπει να αντιμετωπισθεί ως να ήταν άγνωστος σε όλους οη
συγγραφέας σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό ένα επιχείρημα στη
βάση της lsquoφήμηςrsquo τουτης συγγραφέα
Να είστε ακριβοδίκαιοι εύλογοι και λογικοί
Το αν είναι κανείς ακριβοδίκαιος σημαίνει το να προσέχει όλες τις πλευρές ενός
θέματος παρά τις όποιες προσωπικές του προτιμήσεις Όταν εξετάζουμε τις
αποδείξεις υπέρ και εναντίον κάποιας συγκεκριμένης άποψης είναι απαραίτητο να
σιγουρευτούμε ότι οι δυο αντιτιθέμενες απόψεις παρουσιάζονται με έναν
lsquoισορροπημένοrsquo τρόπο Εδώ μπορούμε να διαχωρίσουμε ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo από
την lsquoεκλογίκευσηrsquo Ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo είναι αυτό που προχωρεί από την
απόδειξη σε ένα συμπέρασμα η lsquoεκλογίκευσηrsquo αρχίζει όταν από το συμπέρασμα
προσπαθούμε να ανακαλύψουμε ένα επιχείρημα (ή επιχειρήματα) για να το
lsquoστηρίξουμεrsquo Λογικά επιχειρήματα μπορεί να υπάρξουν σε διάφορα επίπεδα
πολυπλοκότητας
16
Χρησιμοποιείστε lsquoουδέτερεςrsquo λέξεις κυρίως όταν περιγράφεται αμφισβητήσιμο υλικό
Πολύ συχνά γίνονται αναφορές σε συμπεράσματα ndashή υποθέσειςmdash που γίνονται
lsquoαποδεκτάrsquo Αν και αρκετά συχνά είναι ανεκτό να χρησιμοποιούνται τέτοιοι όροι
υπάρχουν ορισμένες lsquoαξιολογικέςrsquo φράσεις και λέξεις που δεν μπορεί να γίνουν
εύκολα αποδεκτές σε μια ερευνητική εργασία Πρέπει πάντα να παρέχονται οι
αποδείξεις για την όποια κριτική ndashθετική ή αρνητικήmdashαναπτύσσεται Είναι κοινός
τόπος για τους φοιτητές να δηλώνουν ότι μια ερευνητική δουλειά είναι lsquoέξοχηrsquo μόνο
και μόνο επειδή επιβεβαιώνει τις δικές τους υποθέσεις Η περιστασιακή χρήση
τέτοιων επιθέτων επιτρέπεται μόνο όταν παρέχονται και οι αντίστοιχες αποδείξεις για
την κρίση αυτή πχ ldquoη χρήση της λέξης lsquoαπόκλισηrsquo χρησιμοποιείται από την Χ με
μαεστρία προκειμένου να περιγράψει τα εξεταζόμενα φαινόμενα αφού μάλιστα
ανταποκρίνεται απόλυτα στον συνεκτικό ορισμό που έδωσε η συγγραφέας στο
Θεωρητικό Μέρος της έρευναςrdquo
Χρήση Κατάλληλου Τρόπου Γραφής
Χρησιμοποιείστε με ακρίβεια και απλότητα την ελληνική γλώσσα
Η ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια και πολύπλευρη Μπορεί κανείς να
περιγράψει ξεκάθαρα την οποιαδήποτε ιδέα χωρίς να καταφύγει σε μια πολύ
lsquoεξειδικευμένηrsquo και lsquoτεχνικήrsquo γλώσσα Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να
χρησιμοποιούμε τις ίδιες λέξεις συνέχεια σε ένα κείμενο για λόγους lsquoαπλότηταςrsquo ή
lsquoκατανοησιμότηταςrsquo Για παράδειγμα τα ρήματα lsquoδείχνωrsquo lsquoκαταδεικνύωrsquo lsquoδηλώνωrsquo
lsquoτονίζωrsquo lsquoφανερώνωrsquo lsquoαποκαλύπτωrsquo έχουν συχνά ndashόχι πάντα όμωςmdash διαφορετικές
εννοιολογικές αποχρώσεις και το να χρησιμοποιεί κανείς συνέχεια μόνο μία από
αυτές δηλώνει μια πολύ lsquoφτωχήrsquo χρήση της γλώσσας
Χρησιμοποιείστε τους κατάλληλους χρόνους
Μια επιστημονική εργασία αποτελεί μια αναφορά για κάτι που έχει συμβεί Ο
κατάλληλος χρόνος λοιπόν είναι το παρελθόν Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες
εξαιρέσεις σε αυτό
17
Οι κατά λέξη μεταφορές μιας ομιλίας (πχ σε ένα συνέδριο) χρησιμοποιούν τον
χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι οδηγίες χρήσης επίσης χρησιμοποιούν τον χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι ερευνητικές υποθέσεις θα περιλαμβάνουν τον μέλλοντα χρόνο από τη στιγμή που
αναφέρονται σε θέματα που κάλυπτε η συγκεκριμένη έρευνα Οι (γραμματικοί)
χρόνοι μπορεί να αλλάζουν σημαντικά σε ένα κείμενο πχ ldquoΟι μαθητές που
πηγαίνουν σε ημερήσια δημόσια σχολεία και οι οποίοι ήρθαν ως μετανάστες τα δύο
τελευταία χρόνια θα είναι λιγότερο lsquoενσωματωμένοιrsquo στην ελληνική σχολική
πραγματικότητα από εκείνους που βρίσκονται στην Ελλάδα για περισσότερο από δύο
χρόνιαrdquo
Παρατηρήσεις γύρω από σύγχρονες καταστάσεις θα είναι στον ενεστώτα (πχ ldquoΗ
υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα τελειώνει στην ηλικία των 15 ετώνrdquo ldquoκανένα
τεστ δεν υφίσταται σήμερα το οποίο να καταφέρνει να καλύψει όλες τις διαστάσεις
της προσωπικότηταςrdquo)
Προβλέψεις ήκαι υποθέσεις για το μέλλον θα συντάσσονται σε χρόνο μελλοντικό
(πχ ldquoαν η τάση υπογεννητικότητας συνεχιστεί η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα
υπερηλίκωνrdquo)
Προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση πρώτου προσώπου
Η χρήση προσωπικών αντωνυμιών όπως lsquoεγώrsquo ή lsquoεμείςrsquo καλό είναι να αποφεύγεται
Αντί για παράδειγμα να λέμε ldquoήθελα να εξετάσωrdquo μπορούμε να πούμε ldquoο ερευνητής
ήθελε να εξετάσειhelliprdquo ή να χρησιμοποιήσουμε ένα άλλο α-πρόσωπο στυλ αναφοράς
Προσπαθήστε να καταστήσετε σαφές ότι εσείς γράψατε την εργασία
Αυτή η παρατήρηση δεν έχει να κάνει με το γραμματολογικό στυλ ndashόπως στην
προηγούμενη παρατήρησηmdashαλλά έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο ο
συγγραφέας φανερώνει ότι η εργασία αυτή αποτελεί προσωπικό του πόνημα Αν η
αναφορά δεν έχει καθόλου προσωπικό στυλ ή δεν περιέχει καμιά άποψη ή κριτική
τότε δεν υπάρχει επίσης το lsquoπροσωπικό αποτύπωμαrsquo πάνω στο έργο
18
Χρήση Κατανοητής Μορφής Παρουσίασης
Παραγραφοποίηση
Γενικά η παραγραφοποίηση μας βοηθά στο να καταστήσουμε κατανοητό ένα
μακροσκελές κείμενο Μπορεί μερικοί διακεκριμένοι συγγραφείς να είναι ικανοί να
χρησιμοποιούν πολύ μακριές παραγράφους αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το
κάνουν όλοι Από την άλλη υπάρχει και το πρόβλημα των πολύ μικρών προτάσεων
που αντιμετωπίζονται ως lsquoπαράγραφοιrsquo Αυτό δίνει συνήθως την εντύπωση μεγάλου
lsquoκενούrsquo ιδίως όταν συνοδεύεται από μεγάλα διαστήματα μεταξύ των σειρών
(διάστιχο) και από μεγάλες γραμματοσειρές
Υπο-ενότητες
Ενώ μια παράγραφος πραγματεύεται μια ιδέα η ύπαρξη ενός συνόλου ιδεών σε
μορφή σειράς παραγράφων αποτελεί επίσης μια ενότητα Όταν υπάρχουν τέτοιες
ενότητες είναι σωστό να χρησιμοποιούνται υπο-ενότητες με τους δικούς τους τίτλους
η καθεμιά Μέσα στα όρια των υπο-ενοτήτων το σύνολο των γεγονότων των
επιχειρημάτων και των ιδεών που αναπτύσσονται πρέπει να παρουσιάζεται με έναν
τακτοποιημένο τρόπο και τα περιεχόμενα της κάθε υπο-ενότητας δεν πρέπει να
συγχέονται με εκείνα άλλων υπο-ενοτήτων Η φυσική ροή του κειμένου είναι
σημαντική και η πρώτη και τελευταία παράγραφος μιας υπο-ενότητας πρέπει να
lsquoσυνδέονταιrsquo νοηματικά με την προηγούμενη και την επόμενη υπο-ενότητα
αντίστοιχα
Σεβασμός στην Εμπιστευτικότητα
Μια διατριβή (ή διπλωματική εργασία) είναι βασικά μια lsquoάσκησηrsquo στην έρευνα
Πιθανώς να στηρίζεται στη συνεργασία πολλών ατόμων (πχ τα παιδιά ή οι γονείς ή
οι εκπαιδευτικοί όταν συμμετέχουν σε μια έρευνα) Υπάρχει λοιπόν η ανάγκη τα
άτομα που συνεργάζονται στην οποιαδήποτε έρευνα διεξάγει ο κάθε ερευνητής να
νοιώθουν lsquoασφάλειαrsquo άρα να εξασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα Αυτή μπορεί να
αναφέρεται στη μη αναγραφή ονομάτων στο τελικό κείμενο είτε στη μη αναφορά
περιοχών τοποθεσιών ή χαρακτηριστικών σπιτιών που μπορούν εύκολα να
αποκαλύψουν την ταυτότητα των υποκειμένων της έρευνας ιδιαίτερα όταν πρόκειται
για ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα (πχ σεξουαλικές συνήθειες)
19
Τρόπος γραφής των τίτλων στα κεφάλαια τα υποκεφάλαια και τις ενότητες Τα κεφάλαια και υποκεφάλαια της διατριβής καλό θα είναι να μην αριθμούνται αλλά
να κλιμακώνονται ανάλογα με τη θέση και τον τρόπο γραφής των επικεφαλίδων και
να γράφονται με την παρακάτω σειρά
ΤΙΤΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Με κεφαλαία γράμματα τονισμένα (πχ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ κλπ) Στοίχιση στο κέντρο Ακολουθεί κενή γραμμή
Τίτλος Υποκεφαλαίου Τονισμένα (Bold) πλάγια (Italics) αριστερά ένα διάστημα
(tab) μέσα (πχ Διαδικασία Μέτρησης) Στην επόμενη γραμμή αρχίζει το κείμενο
Τίτλος Ενότητας Αριστερά ένα διάστημα (tab) μέσα και με πλάγια γράμματα (Italics)
(πχ Δοκιμασία 1η) Αμέσως μετά αρχίζει το κείμενο (στην ίδια γραμμή)
Όταν μέσα στο κείμενο θέλουμε να αριθμήσουμε κάτι τότε η αρίθμηση γίνεται πρώτα
με γράμματα πχ α) β) κλπ Αν στο κάθε ένα από αυτά τα laquoα)raquo και laquoβ)raquo πρέπει να
αριθμήσουμε πάλι το κάνουμε με αριθμούς laquo1)raquo laquo2)raquo και αν μέσα στους αριθμούς
θέλουμε να αριθμήσουμε το κάνουμε με τα λατινικά γράμματα ήτοι laquoi)raquo laquoii)raquo
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
4
Κατάλογος Πινάκων
Μια ακριβής λίστα με όλους τους πίνακες και τις αντίστοιχες σελίδες πρέπει να δοθεί
Πρέπει να δίνεται ολόκληρος ο τίτλος κάθε πίνακα και οι πίνακες πρέπει να
αριθμούνται σε ακολουθία
Κατάλογος Γραφημάτων Διαγραμμάτων Χαρτών Εικόνων κλπ
Μια ακριβής λίστα με όλα τα γραφήματα χάρτες κλπ καθώς και τις αντίστοιχες
σελίδες πρέπει να δοθεί Μερικές αναφορές περιέχουν πολλούς στατιστικούς πίνακες
με αποτέλεσμα η παράθεσή τους σε έναν ενιαίο Κατάλογο μπορεί να αποδειχθεί
αντιπαραγωγική και να καταστήσει τις αρχικές σελίδες υπερβολικά πολλές Σε τέτοια
περίπτωση μπορεί να αποφευχθεί ένας ξεχωριστός κατάλογος για τα παραπάνω
αρκεί να περιληφθεί μια υποσημείωση στο τέλος των Περιεχομένων Πρέπει να
δίνεται ολόκληρος ο τίτλος κάθε γραφήματος χάρτη διαγράμματος εικόνας κλπ
Διαμόρφωση Περιεχομένου Και Συγγραφή Εμπειρικής Έρευνας Περίληψη
Η περίληψη πρέπει να συνοψίζει την ερευνητική εργασία σε λιγότερες από 200
λέξεις Πρέπει να περιλάβει όλα τα στοιχεία της ερευνητικής εργασίας Αρκετές
πληροφορίες πρέπει να δοθούν έτσι ώστε καθένας που διαβάζει την ερευνητική
μελέτη μετά την ανάγνωση της περίληψης να μην εκπλαγεί από αυτό που βρίσκει
στην κυρίως μελέτη Ακόμα κι αν η περίληψη εμφανίζεται πρώτη γράφεται συνήθως
στο τέλος επειδή συνοψίζει ουσιαστικά την εργασία Αν και η περίληψη είναι ένα από
τα πιό σύντομα τμήματα της μελέτης είναι συχνά το δυσκολότερο να γραφεί επειδή
τόσο μεγάλο μέρος πρέπει να ειπωθεί σε περιορισμένο διάστημα
Εισαγωγή
Το κείμενο αρχίζει χωρίς την λέξη Εισαγωγή αλλά με τον τίτλο της έρευνας ως
τίτλο του πρώτου κεφαλαίου γραμμένο με κεφαλαία τονισμένα (Bold) γράμματα
Μια καλή εισαγωγή δεν χρειάζεται να είναι μεγάλη αλλά πρέπει να οργανωθεί καλά
Η εισαγωγή ορίζει το ερευνητικό πρόβλημα και την ερευνητική προσέγγιση Εδώ
παρουσιάζεται μια σύντομη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που σχετίζεται με το
πρόβλημα και καταλήγει στις πιο σχετικές έρευνες με το θέμα της διατριβής Πρέπει
να εστιαστεί μόνο σε εκείνες τις προγενέστερες ερευνητικές μελέτες τις άμεσα
5
σχετιζόμενες με την τρέχουσα ερευνητική μελέτη και δεν πρέπει να προσπαθήσει να
παραθέσει όλη την έρευνα σε μια ευρεία περιοχή Επίσης στην εισαγωγή γίνεται η
πρώτη αναφορά στην σημασία της έρευνας και καταλήγει στον σκοπό όπου σε 4-5
σειρές αναφέρονται με ακρίβεια οι στόχοι της συγκεκριμένης έρευνας
Σrsquo αυτό το κεφάλαιο καταγράφονται οι ερευνητικές υποθέσεις (ερευνητικές ή
μηδενικές) ή οι ερευνητικές ερωτήσεις ανάλογα με το τι απαιτεί το είδος και ο
σχεδιασμός της έρευνας Οι υποθέσεις είναι καλό να φαίνονται ότι προκύπτουν
φυσικά από όλα όσα προηγούνται κατόπιν η εισαγωγή οργανώνεται καλά και
κτίζεται καλά Όμως αν ένας αναγνώστης θεωρεί μερικές ή όλες τις υποθέσεις να
είναι έκπληξη λαμβάνοντας υπόψη αυτό που δηλώνεται προηγουμένως αυτό
φανερώνει πως η εισαγωγή δεν έχει δομηθεί σωστά και έχει αποτύχει να προσδιορίσει
τη λογική για την τρέχουσα ερευνητική μελέτη Στο τέλος αυτού του κεφαλαίου
αναφέρονται οι περιορισμοί και οι οριοθετήσεις της έρευνας όπως και οι θεωρητικοί
και λειτουργικοί ορισμοί της σημαντικότερης ορολογίας
Ανασκόπηση της Βιβλιογραφίας
Το κεφάλαιο αυτό περιλαμβάνει μια εκτενή καταγραφή της σχετικής βιβλιογραφίας
μένοντας όμως προσηλωμένοι στο συγκεκριμένο θέμα περιορίζοντας την περιγραφή
μελετών με πιο γενικά συμπεράσματα Κατά την περιγραφή παλαιότερων ερευνών
πρέπει νrsquo αποφεύγονται οι μη σημαντικές λεπτομέρειες Δώστε έμφαση στα σχετικά
ευρήματα στα σχετικά μεθοδολογικά θέματα και στα σημαντικότερα συμπεράσματα
ακολουθώντας μια λογική συνέχεια ανάμεσα στις παλαιότερες και στις νεότερες
έρευνες καθώς και ανάμεσα σε έρευνες με διαφορετική θεωρητική και εννοιολογική
βάση Αναπτύξτε το πρόβλημα έτσι ώστε να μπορεί να γίνει κατανοητό από το ευρύ
επιστημονικό κοινό και όχι μόνο από τους πολύ ειδικούς ενώ παράλληλα πρέπει να
κρατήσετε μια κριτική στάση απέναντι στις έρευνες αντιμετωπίζοντας με δίκαιο
τρόπο τα αμφιλεγόμενα συμπεράσματα
Στην εισαγωγή και στην ανασκόπηση βιβλιογραφίας αλλά και όπου αλλού χρειαστεί
μέσα στο κείμενο αναφερόμαστε σε άλλες ερευνητικές μελέτες με την ονομασία του
ερευνητή(ών) και της ημερομηνίας που δημοσιεύθηκε η έρευνα Με αυτές τις
πληροφορίες ο αναγνώστης μπορεί να γυρίσει στη λίστα με τις βιβλιογραφικές
6
αναφορές και να βρεί πού δημοσιεύθηκε η εργασία Υπάρχουν δύο τυποποιημένες
μορφές για την αναφορά σε δημοσιευμένη εργασία όπως φαίνεται στα ακόλουθα
παραδείγματα
Σε προηγούμενη έρευνα τα περισσότερα άτομα βρήκαν την κατάσταση να είναι
ρεαλιστική (Johnson amp Hall 1999) Χρησιμοποιείται το σύμβολο amp μέσα στην
παρένθεση
Οι Johnson και Hall (1999) διαπίστωσαν ότι τα περισσότερα άτομα βρήκαν τη
διαδικασία ρεαλιστική Χρησιμοποιείται κανονικά η λέξη και έξω από την
παρένθεση
Για 3 4 και 5 συγγραφείς Cogdill Fanderclai Kilborn και Williams (2001) αλλά
(Cogdill Fanderclai Kilborn amp Williams 2001) και σε όλες τις επόμενες αναφορές
στην ίδια μελέτη Cogdill et al (2001) ή (Cogdill et al 2001)
Για 6 και περισσότερους συγγραφείς παραθέτουμε τrsquo όνομα του πρώτου συγγραφέα
και et al ακολουθούμενο από την χρονιά δημοσίευσης Adkins et al (2001) ή
(Adkins et al 2001)
Για συγγραφείς με το ίδιο επώνυμο βάζουμε μπροστά τrsquo αρχικά των μικρών
ονομάτων τους πχ R P Allen (1994) and D N Allen (1998)
Για την αναφορά διάφορων μελετών μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ακόλουθο
σχήμα
Διάφοροι ερευνητές έχουν βρεί αυτήν την κατάσταση για να είναι ρεαλιστική για τα
θέματά τους (Johnson amp Hall 1997 1999a 1999b Kelley 1986 Michaels Johnson
amp Smith 1996 Smith amp Rodick 1994) Οι μελέτες μπαίνουν με αλφαβητική σειρά
μέσα στην παρένθεση και όχι με χρονολογική σειρά Επίσης μελέτες του ίδιου
συγγραφέα χωρίζονται με κόμμα χωρίς να επαναλαμβάνεται τrsquo όνομα παρά μόνο η
ημερομηνία δημοσίευσης
7
Οι παραπάνω μορφές λένε στον αναγνώστη τι βρέθηκε ποιοί είναι οι ερευνητές που
έκαναν την παρατήρηση και πότε Κάθε αναφορά που εμφανίζεται σε μια
ερευνητική εργασία πρέπει να εμφανιστεί στη λίστα με τις βιβλιογραφικές αναφορές
και όλες οι αναφορές που εμφανίζονται στον κατάλογο αυτό πρέπει να εμφανιστούν
στο κείμενο της ερευνητικής εργασίας
Μερικές φορές είναι πιο χρήσιμο να παραθέτουμε απευθείας αποσπάσματα κειμένων
μιας πηγής από το να αναφερόμαστε σε αυτήν περιγραφικά Η υπερβολική όμως
χρήση των παραθέσεων αυτών δεν είναι επιθυμητή καθώς είναι και κουραστική
αλλά και φανερώνει έλλειψη επαρκούς επιχειρηματολογίας και κριτικής σκέψης από
τον ερευνητή Γενικά πρέπει να ακολουθούμε κάποιους κανόνες για να αποφύγουμε
τα παραπάνω λάθη
Μια παράθεση πρωτότυπου κειμένου πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο όταν
συνεισφέρει περισσότερο από ότι αν περιγραφόταν το συγκεκριμένο έργο με τα
λόγια του ερευνητή ndash φοιτητή
Μια λέξη ή μια πρόταση που αποδίδεται σε έναν συγγραφέα δεν αποτελεί παράθεση
αν και μπορεί να εισαχθεί μέσα σε εισαγωγικά Μπορεί για παράδειγμα να κάνει μια
εισαγωγή στην έννοια του lsquoυποσυνειδήτουrsquo όπως αναπτύχθηκε από τον Φρόϋντ
αλλά στη συνέχεια του κειμένου αν ξαναχρησιμοποιήσει τον ίδιο όρο δεν χρειάζεται
να τον βάλει σε εισαγωγικά
Ενώ είναι φανερό ότι οι παραθέσεις πρέπει να είναι ακριβείς και αξιόπιστες δεν
χρειάζεται να είναι ολοκληρωμένες εφόσον όμως οι όποιες παραλήψεις προσθέσεις
σχολιασμοί (από τον ερευνητή ndash φοιτητή) και αλλαγές τονίζονται με ένα ξεκάθαρο
τρόπο
Κάθε φορά που παρατίθεται ένα απόσπασμα πρωτότυπου κειμένου δεν θα πρέπει να
ξεχνάμε το συγγραφέα αυτού του κειμένου (συνήθως μπαίνει στην αρχή) καθώς και
τη σελίδα ή σελίδες από το πρωτότυπο κείμενο μέσα σε παρένθεση μετά το τέλος των
εισαγωγικών Με αυτό τον τρόπο ο αναγνώστης μπορεί να το εντοπίσει στην
πρωτογενή πηγή αυτού του αποσπάσματος
8
Όπως μάλιστα υποστήριξε ο Eysenck (1996) ldquohellipοι βασικοί λόγοι που οδηγούν το
άτομο στην ανάπτυξη νευρωτικών χαρακτηριστικών είναι το περιβάλλον και η
κληρονομικότηταrdquo (σελ 156)
Η παραγραφοποίηση και η μορφοποίηση του παρατιθέμενου κειμένου εξαρτάται
καταρχάς από το αν είναι μεγάλο ή όχι Αν έχουμε να κάνουμε μια μικρή παράθεση
(πχ 2 γραμμές κειμένου) τότε την ενσωματώνουμε στη ροή του κυρίως κειμένου με
την τοποθέτηση εισαγωγικών (βλέπε προηγούμενο παράδειγμα) Αν έχουμε
μεγαλύτερο κείμενο τότε υπάρχουν δύο τρόποι για να γίνει η παράθεσή του
Να τοποθετηθεί κάτω από την προηγούμενη παράγραφο του κυρίως κειμένου με το
ίδιο μέγεθος γραμματοσειράς (πχ Times New Roman 12 στιγμών) αλλά με
μεγαλύτερη εσοχή από το αριστερό μέρος της σελίδας (πχ αν η παράγραφος έχει
εσοχή 1 ίντσα τότε τοποθετούμε την προς παράθεση παράγραφο με εσοχή 2 ίντσες)
Μια εναλλακτική λύση είναι η παράγραφος της παράθεσης να μην έχει μεγαλύτερη
εσοχή από τις υπόλοιπες παραγράφους αλλά τα γράμματά της να γραφούν πλάγια
ούτως ώστε να ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα του κειμένου
Τέλος υπάρχει και η εναλλακτική λύση η παράγραφος της παράθεσης να έχει
μεγαλύτερη εσοχή από τις υπόλοιπες παραγράφους και να έχει μικρότερο μέγεθος
γραμμάτων από το υπόλοιπο κείμενο Είναι πάντως σπάνιο φαινόμενο σε
επιστημονικές εργασίες
Μέθοδος Ο τίτλος στη μέση της σελίδας
Σε αυτό το τμήμα της ερευνητικής μελέτης γίνεται μια λεπτομερής και
εμπεριστατωμένη παρουσίαση της μεθοδολογικής πορείας που ακολουθήθηκε κατά
τη διάρκεια της έρευνας Πιο συγκεκριμένα δίνονται πληροφορίες τόσο για το δείγμα
των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα όσο και για το υλικό που
χρησιμοποιήθηκε καθώς και τη διαδικασία που ακολουθήθηκε για τη συλλογή των
δεδομένων Πολλές φορές παρουσιάζεται και η στατιστική ανάλυση που θα
χρησιμοποιηθεί για την ανάλυση των δεδομένων που έχουν συλλεχθεί
Το κείμενο ξεκινά από κάτω σε εσοχή όπως φαίνεται παρακάτω και συνήθως
περιλαμβάνει τα παρακάτω υποκεφάλαια που είναι γραμμένα με τονισμένα μικρά
9
γράμματα (bold) πλάγια (Italics) μία εσοχή μέσα (tab) και είναι στοιχισμένα
αριστερά α) Το δείγμα β) Τοτα εργαλεία και γ) Η διαδικασία
Το Δείγμα (Συμμετέχοντες)
Σε αυτό το τμήμα της μεθόδου γίνεται αναλυτική παρουσίαση των δημογραφικών
χαρακτηριστικών των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα Αναφέρεται ο
συνολικός αριθμός τους και ο αριθμός κάθε επιμέρους ομάδας με βάση διάφορα
δημογραφικά ή άλλα χαρακτηριστικά όπως είναι το φύλο η ηλικία το κοινωνικο-
οικονομικό επίπεδο το εκπαιδευτικό επίπεδο η οικογενειακή κατάσταση ο τόπος
διαμονής η εργασιακή τους κατάσταση κλπ Αναφέρεται με λεπτομέρεια ο τρόπος
επιλογής του δείγματος ενώ θα πρέπει να τεκμηριώνεται και η επιλογή της
συγκεκριμένης μεθοδολογίας που ακολουθήθηκε
Εργαλεία
Σε αυτό το δεύτερο μέρος της μεθόδου παρουσιάζονται τα μέσα (πχ
ερωτηματολόγια ψυχομετρικά τεστ όργανα εκπαιδευτικό υλικό κλπ) που
χρησιμοποιήθηκαν για τη συλλογή των ερευνητικών δεδομένων Για κάθε μέσο που
χρησιμοποιήθηκε θα πρέπει να γίνει μια λεπτομερής παρουσίαση αναφορικά με το τι
μετρά πώς το μετρά καθώς και όλα του τα χαρακτηριστικά (πχ δείκτες αξιοπιστίας
δείκτες εγκυρότητας νόρμες κλπ) Επιπρόσθετα θα πρέπει για κάθε εργαλείο να
παρατίθεται πλήρης βιβλιογραφική παραπομπή (δηλ συγγραφέαςεις τίτλος
ημερομηνία έκδοσης)
Σε περίπτωση που έχουν χρησιμοποιηθεί εργαλεία τα οποία δεν έχουν δημοσιευτεί
προηγουμένως θα πρέπει να γίνει λεπτομερής παρουσίαση των βημάτων που
ακολουθήθηκαν για την κατασκευή τους καθώς και να παρουσιαστούν τα βασικά
τους ψυχομετρικά χαρακτηριστικά που τεκμηριώνουν την επιστημονική τους
ορθότητα
10
Διαδικασία
Σε αυτό το τμήμα της μεθόδου παρουσιάζονται τα βήματα που ακολουθήθηκαν σε
κάθε στάδιο εκτέλεσης της συγκεκριμένης έρευνας Δίνονται πληροφορίες για τις
οδηγίες που ακολούθησαν οι συμμετέχοντες στην έρευνα ο τρόπος με τον οποίο
χωρίστηκαν οι ομάδες των συμμετεχόντων η σειρά παρουσίασης και συμπλήρωσης
των ερωτηματολογίων ή των τεστ που χρησιμοποιήθηκαν κά Επιπρόσθετα θα
πρέπει να δίνονται πληροφορίες για το πώς επιλέχθηκαν τα άτομα που συμμετέχουν
στην έρευνα και με ποιο αντίτιμο (αν υπάρχει) δέχθηκαν να συμμετέχουν Σε
περίπτωση που τοτα ερωτηματολόγια ήταν σε άλλη γλώσσα θα πρέπει να δοθούν
πληροφορίες για τη μέθοδο μετάφρασης και στάθμισης από τη γλώσσα που ήταν
γραμμένο στη γλώσσα η οποία χρησιμοποιήθηκε στα πλαίσια της έρευνας
Σημαντική πληροφορία επίσης αποτελεί ο χρόνος που χρειάστηκε να
πραγματοποιηθεί η έρευνα για κάθε συμμετέχοντα καθώς και ο τόπος στον οποίο
πραγματοποιήθηκε
Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι το τμήμα της μεθόδου θα πρέπει να πληροφορεί τον
αναγνώστη ldquoτιrdquo κάναμε και ldquoπώς το κάναμεrdquo σε τέτοιο βαθμό λεπτομέρειας ώστε να
μπορεί με ευκολία να ξανακάνει την έρευνα κάτω από τις ίδιες ακριβώς συνθήκες
Αποτελέσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας
Ο σκοπός του τμήματος αποτελεσμάτων είναι να παρουσιαστεί στον αναγνώστη τι
βρέθηκε στη μελέτη Η στατιστική περιγραφή των αποτελεσμάτων είναι συνήθως
αναγκαία καθώς επίσης και οι κατάλληλες στατιστικές αναλύσεις Η πιο συνηθισμένη
διαδικασία περιλαμβάνει την παρουσίαση πρώτα της περιγραφικής στατιστικής που
ακολουθείται από τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής
Στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων της επαγωγικής στατιστικής πρέπει να
αναφερθεί ποια στατιστική μέθοδος χρησιμοποιήθηκε ο αριθμός βαθμών ελευθερίας
η τιμή του στατιστικού κριτηρίου το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας και η
κατεύθυνση της επίδρασης
11
Τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής παρουσιάζονται στο κείμενο του
τμήματος αποτελεσμάτων με την περιγραφή των διαφορών που βρίσκονται
ακολουθεί ένα κόμμα που ακολουθείται από την αντίστοιχη τιμή του στατιστικού
κριτηρίου Σε κάθε περίπτωση οι βαθμοί ελευθερίας για τη στατιστική πρέπει να
περιληφθούν σε παρένθεση αμέσως μετά από το αντίστοιχο γράμμα την κάθε
στατιστική μέθοδο ΄Επειτα ακολουθούν η τιμή του στατιστικού κριτηρίου και το
επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας (p) Όλα τα στατιστικά σύμβολα πρέπει να
γράφονται με πλάγια στοιχεία στο κείμενο Παρακάτω ακολουθούν συγκεκριμένα
παραδείγματα παρουσίασης στατιστικών αποτελεσμάτων για τα πιο σημαντικά
στατιστικά κριτήρια
Στατιστικό Κριτήριο Παρουσίαση Αποτελέσματος μέσα στο κείμενο
Κριτήριο r r (135) = 078 p = 0002
Κριτήριο t t (135) = -258 p = 003
Κριτήριο F F (4 131) = 126 ns
Κριτήριο χ2 χ2 (135) = 078 ns
Περιγραφικοί Δείκτες Παρουσίαση Δείκτη μέσα στο κείμενο και στον Πίνακα
Μέσος Όρος ΜΟ = 4532
Διάμεσος Δμ = 4334
Δεσπόζουσα Τιμή Δσπ = 4223
Τυπική Απόκλιση τα = 343
Μέγεθος Δείγματος Ν = 345
Με αυτό το σχήμα οι αναγνώστες μπορούν εύκολα να ερμηνεύσουν τη σημασία
ορισμένων αποτελεσμάτων ακόμα κι αν δεν είναι εξοικειωμένοι με τη
χρησιμοποιούμενη στατιστική επειδή το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας στο
τέλος της εργασίας θα σημαίνει πάντοτε το ίδιο πράγμα Οποτεδήποτε το p είναι
12
λιγότερο από 005 (μια παραδοσιακή αξία του άλφα) θα ολοκληρώναμε ότι τα τrsquo
αποτελέσματα είναι αρκετά ασυνήθιστα και ότι είναι απίθανο να έχουν προκύψει
τυχαία Αν και είναι σημαντικό να εκφραστεί η στατιστική σημαντικότητα των
συγκρίσεων που γίνονται στη μελέτη είναι εξίσου σημαντικό να δοθούν στον
αναγνώστη οι πληροφορίες που απαιτούνται για να ερμηνευθούν τα αποτελέσματα
όπως περιγραφικοί στατιστικοί δείκτες (οι μέσοι όροι τυπικές αποκλίσεις και
συχνότητες) para
Ένας από τους αποτελεσματικότερους τρόπους για την παρουσίαση της στατιστικής
ανάλυσης είναι να οργανωθούν σε πίνακες και γραφήματα Οι πίνακες και τα
γραφήματα πρέπει να ονομαστούν και να αριθμηθούν προσεκτικά για τον αναγνώστη
Όταν περιλαμβάνονται πίνακες η λέξη laquoπίνακαςraquo πρέπει να είναι στοιχισμένη
αριστερά και τονισμένη πάνω από τον πίνακα πχ Πίνακας 1 και στη συνέχεια ο
τίτλος του πίνακα (όχι όμως τονισμένος) Όταν υπάρχουν σχήματα να υπάρχει
υπότιτλος κάτω από την εικόνα στοιχισμένος αριστερά που δηλώνει τον αριθμό του
σχήματος και την επεξήγησή του πχ Σχήμα 1 Ποσοστά συμμετοχής των δυο φύλων
στην αθλητική δραστηριότητα του jogging
para
Συζήτηση Ερμηνεύετε και αξιολογείτε τα αποτελέσματα στο κεφάλαιο της συζήτησης Είναι
χρήσιμο στην αρχή του κεφαλαίου της συζήτησης εν συντομία να συνοψίζονται τα
αποτελέσματα σε μη τεχνική γλώσσα Κατόπιν πρέπει νrsquo αναφερθεί ποια θεωρείται
ότι είναι η σημασία των αποτελεσμάτων Η ερμηνεία των αποτελεσμάτων πρέπει να
προκύψει λογικά από τα πραγματικά στοιχεία που λαμβάνονται στη μελέτη Είναι
χρήσιμο το κεφάλαιο της συζήτησης να εστιάσει στις μελλοντικές κατευθύνσεις που
μπορεί να πάρει η έρευνα Εάν υπάρχουν αδυναμίες στην τρέχουσα μελέτη πρέπει
καταρχήν οπωσδήποτε νrsquo αναφερθούν και επιπλέον πρέπει να περιγράψετε τους
τρόπους με τους οποίους μπορούν να αποφευχθούν στις μελλοντικές μελέτες Εάν η
μελέτη προτείνει νέες ερευνητικές υποθέσεις πρέπει να προτείνετε τους τρόπους με
τους οποίους οι υποθέσεις πρόκειται να εξεταστούν επαρκώς Ο στόχος οποιουδήποτε
ερευνητικού προγράμματος είναι να δοθούν απαντήσεις στις ερωτήσεις Όμως ο
στόχος των περισσότερων καλών ερευνητικών προγραμμάτων είναι να προτείνουν
νέες και σημαντικές ερωτήσεις που πρέπει ακόμα να απαντηθούν Η υποβολή
13
προτάσεων όσον αφορά την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει η μελλοντική έρευνα
είναι ένα σημαντικότατο μέρος οποιουδήποτε καλά σχεδιασμένου και καλά
εκτελεσμένου ερευνητικού προγράμματος
Συμπεράσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται τα παρακάτω Ένα συμπέρασμα για την κάθε υπόθεση Τα αποτελέσματα θα πρέπει να συσχετίζονται επιγραμματικά με
αποτελέσματα άλλων ερευνών Προτάσεις για πρακτική εφαρμογή Προτάσεις για μελλοντικές έρευνες
Παραρτήματα Τα παραρτήματα αριθμούνται και περιλαμβάνουν ότι θεωρείται χρήσιμο να
περιγραφεί αλλά δεν πρέπει να ενταχθεί μέσα στο κυρίως κείμενο της διατριβής Για
παράδειγμα στα παραρτήματα μπαίνουν τύποι ερωτηματολογίων περιγραφές
λογισμικών προγραμμάτων οδηγίες περιγραφές πολύπλοκων δοκιμασιών κλπ Στο
κυρίως σώμα της εργασίας πρέπει να γίνονται οι ανάλογες παραπομπές -όπου
απαιτείται- στα αντίστοιχα παραρτήματα ώστε να καθοδηγείται εύκολα ο αναγνώστης
(για παράδειγμα βλ Παράρτημα Γ) Τα παραρτήματα τοποθετούνται πάντα στο
τέλος της διατριβής Όταν υπάρχουν περισσότερα από ένα παραρτήματα
τοποθετήστε ως επικεφαλίδα ένα γράμμα (για παράδειγμα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α) καθώς
και έναν περιγραφικό τίτλο Σε κάθε παράρτημα η επικεφαλίδα και ο τίτλος πρέπει να
τοποθετούνται στο κέντρο της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται στον πίνακα
των περιεχομένων Το φωτοτυπημένο υλικό είναι αποδεκτό στα παραρτήματα
Οπωσδήποτε όμως το υλικό αυτό πρέπει να είναι ευανάγνωστο
14
Χρήσιμες Συμβουλές για Σωστό Γράψιμο Γράφω με Ακρίβεια
Προσπαθήστε να είστε ακριβείς με υλικό το οποίο μπορεί να μην είναι ξεκάθαρο Οι
λέξεις και οι φράσεις πρέπει να αποδίδουν τις ιδέες και τις φράσεις καθαρά και με
ακρίβεια Όροι-κλειδιά πρέπει πάντα να γίνονται απολύτως ξεκάθαροι αλλά η
lsquoπαγίδαrsquo της προσπάθειας να εξηγήσουμε όλους τους όρους πρέπει να αποφεύγεται
γιατί αυτό θα οδηγήσει σε μια ατελείωτη παλινδρόμηση Γενικά οι λεξιλογικοί
ορισμοί πρέπει να αποφεύγονται Αυτοί είναι συνήθως χρηστικοί ορισμοί και
σπανιότατα ξεδιαλύνουν ένα ζήτημα Αν έχει προηγηθεί μια καλά διαρθρωμένη
ανάλυση του πεδίου έρευνας οι ορισμοί πρέπει να την ακολουθούν και οι πηγές ndashαν
υπάρχουνmdashπρέπει να αναφέρονται Είναι γενικά καλή πρακτική να αποφεύγεται η
ακατάσχετη φλυαρία καθώς και οι lsquoθολέςrsquo ιδέες Αυτό σημαίνει ότι γενικευτικές
λέξεις ή φράσεις (πχ ldquoγενικάrdquo ldquoσε γενικές γραμμέςrdquo ldquoτελικάrdquo ldquoολικήrdquo ldquoη
ευρύτερη κατάσταση είναιrdquo) αποφεύγονται
Προσπαθήστε να είστε ξεκάθαροι με οτιδήποτε προσπαθείτε να μεταδώσετε στους
άλλους
Μην περιμένετε τους αναγνώστες σας να γνωρίζουν τι σκέφτεστε ή σκοπεύετε να
κάνετε Οι ιδέες τις οποίες προσπαθείτε να τους περάσετε πρέπει να είναι δοσμένες
με έναν κατανοητό τρόπο Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι χρειάζεται να γράφετε
απλοϊκότητες και να επαναλαμβάνετε ότι ήδη ξέρουν πρέπει να μην παίρνετε ως
δεδομένο ότι γνωρίζουν τις σκέψεις σας Η ισορροπία εδώ δεν είναι εύκολο να
επιτευχθεί και μόνο μέσα από τις συνεχείς διορθώσεις του αρχικού κειμένου θα έχετε
καλά αποτελέσματα
Περιλάβετε λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων που ακολουθήσατε για
να οργανώσετε ένα επιχείρημα
Η συνεχής lsquoτριβήrsquo με μια μέθοδο έρευνας μπορεί να πείσει τον συγγραφέα-ερευνητή
ότι αυτό που χρησιμοποιεί είναι lsquoαυτονόητοrsquo για όλους Ένα καλά γραμμένο κείμενο
μπορεί να τονίσει λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων και να τις
παρουσιάσει μέσα από μια συνεκτική και κατανοήσιμη επικοινωνία
15
Κριτική Ματιά
Να έχετε συνείδηση των παραδοχών σας και να τις κάνετε ξεκάθαρες
Στα περισσότερα ζητήματα όλοι οι ερευνητές έχουν κάποια γνώμη Κάθε γνώμη είναι
κατά κάποιο τρόπο μια πηγή πιθανής προκατάληψης αν και το άτομο που έχει αυτήν
την προκατάληψη μπορεί να το αρνηθεί Αν δηλώσετε ξεκάθαρα την άποψή σας από
την αρχή της εργασίας όχι μόνο θα είστε σε θέση να ανακαλύψετε την όποια
προκατάληψη σας διακατέχει αλλά και θα είστε ελεύθερος να συζητήσετε διάφορα
θέματα πιο ανοικτά αναγνωρίζοντας ότι ο αναγνώστης είναι εν πλήρη γνώση της
σκοπιάς σας
Προσεγγίστε προσεκτικά το υλικό σας
Είτε το έργο είναι γραμμένο από εσάς είτε από άλλον πρέπει να επιδέχεται κριτικής
ματιάς για να διαπιστωθεί αν αξίζει ή όχι να ασχοληθεί κανείς μαζί του Όλο το
εξεταζόμενο έργο πρέπει να αντιμετωπισθεί ως να ήταν άγνωστος σε όλους οη
συγγραφέας σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό ένα επιχείρημα στη
βάση της lsquoφήμηςrsquo τουτης συγγραφέα
Να είστε ακριβοδίκαιοι εύλογοι και λογικοί
Το αν είναι κανείς ακριβοδίκαιος σημαίνει το να προσέχει όλες τις πλευρές ενός
θέματος παρά τις όποιες προσωπικές του προτιμήσεις Όταν εξετάζουμε τις
αποδείξεις υπέρ και εναντίον κάποιας συγκεκριμένης άποψης είναι απαραίτητο να
σιγουρευτούμε ότι οι δυο αντιτιθέμενες απόψεις παρουσιάζονται με έναν
lsquoισορροπημένοrsquo τρόπο Εδώ μπορούμε να διαχωρίσουμε ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo από
την lsquoεκλογίκευσηrsquo Ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo είναι αυτό που προχωρεί από την
απόδειξη σε ένα συμπέρασμα η lsquoεκλογίκευσηrsquo αρχίζει όταν από το συμπέρασμα
προσπαθούμε να ανακαλύψουμε ένα επιχείρημα (ή επιχειρήματα) για να το
lsquoστηρίξουμεrsquo Λογικά επιχειρήματα μπορεί να υπάρξουν σε διάφορα επίπεδα
πολυπλοκότητας
16
Χρησιμοποιείστε lsquoουδέτερεςrsquo λέξεις κυρίως όταν περιγράφεται αμφισβητήσιμο υλικό
Πολύ συχνά γίνονται αναφορές σε συμπεράσματα ndashή υποθέσειςmdash που γίνονται
lsquoαποδεκτάrsquo Αν και αρκετά συχνά είναι ανεκτό να χρησιμοποιούνται τέτοιοι όροι
υπάρχουν ορισμένες lsquoαξιολογικέςrsquo φράσεις και λέξεις που δεν μπορεί να γίνουν
εύκολα αποδεκτές σε μια ερευνητική εργασία Πρέπει πάντα να παρέχονται οι
αποδείξεις για την όποια κριτική ndashθετική ή αρνητικήmdashαναπτύσσεται Είναι κοινός
τόπος για τους φοιτητές να δηλώνουν ότι μια ερευνητική δουλειά είναι lsquoέξοχηrsquo μόνο
και μόνο επειδή επιβεβαιώνει τις δικές τους υποθέσεις Η περιστασιακή χρήση
τέτοιων επιθέτων επιτρέπεται μόνο όταν παρέχονται και οι αντίστοιχες αποδείξεις για
την κρίση αυτή πχ ldquoη χρήση της λέξης lsquoαπόκλισηrsquo χρησιμοποιείται από την Χ με
μαεστρία προκειμένου να περιγράψει τα εξεταζόμενα φαινόμενα αφού μάλιστα
ανταποκρίνεται απόλυτα στον συνεκτικό ορισμό που έδωσε η συγγραφέας στο
Θεωρητικό Μέρος της έρευναςrdquo
Χρήση Κατάλληλου Τρόπου Γραφής
Χρησιμοποιείστε με ακρίβεια και απλότητα την ελληνική γλώσσα
Η ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια και πολύπλευρη Μπορεί κανείς να
περιγράψει ξεκάθαρα την οποιαδήποτε ιδέα χωρίς να καταφύγει σε μια πολύ
lsquoεξειδικευμένηrsquo και lsquoτεχνικήrsquo γλώσσα Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να
χρησιμοποιούμε τις ίδιες λέξεις συνέχεια σε ένα κείμενο για λόγους lsquoαπλότηταςrsquo ή
lsquoκατανοησιμότηταςrsquo Για παράδειγμα τα ρήματα lsquoδείχνωrsquo lsquoκαταδεικνύωrsquo lsquoδηλώνωrsquo
lsquoτονίζωrsquo lsquoφανερώνωrsquo lsquoαποκαλύπτωrsquo έχουν συχνά ndashόχι πάντα όμωςmdash διαφορετικές
εννοιολογικές αποχρώσεις και το να χρησιμοποιεί κανείς συνέχεια μόνο μία από
αυτές δηλώνει μια πολύ lsquoφτωχήrsquo χρήση της γλώσσας
Χρησιμοποιείστε τους κατάλληλους χρόνους
Μια επιστημονική εργασία αποτελεί μια αναφορά για κάτι που έχει συμβεί Ο
κατάλληλος χρόνος λοιπόν είναι το παρελθόν Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες
εξαιρέσεις σε αυτό
17
Οι κατά λέξη μεταφορές μιας ομιλίας (πχ σε ένα συνέδριο) χρησιμοποιούν τον
χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι οδηγίες χρήσης επίσης χρησιμοποιούν τον χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι ερευνητικές υποθέσεις θα περιλαμβάνουν τον μέλλοντα χρόνο από τη στιγμή που
αναφέρονται σε θέματα που κάλυπτε η συγκεκριμένη έρευνα Οι (γραμματικοί)
χρόνοι μπορεί να αλλάζουν σημαντικά σε ένα κείμενο πχ ldquoΟι μαθητές που
πηγαίνουν σε ημερήσια δημόσια σχολεία και οι οποίοι ήρθαν ως μετανάστες τα δύο
τελευταία χρόνια θα είναι λιγότερο lsquoενσωματωμένοιrsquo στην ελληνική σχολική
πραγματικότητα από εκείνους που βρίσκονται στην Ελλάδα για περισσότερο από δύο
χρόνιαrdquo
Παρατηρήσεις γύρω από σύγχρονες καταστάσεις θα είναι στον ενεστώτα (πχ ldquoΗ
υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα τελειώνει στην ηλικία των 15 ετώνrdquo ldquoκανένα
τεστ δεν υφίσταται σήμερα το οποίο να καταφέρνει να καλύψει όλες τις διαστάσεις
της προσωπικότηταςrdquo)
Προβλέψεις ήκαι υποθέσεις για το μέλλον θα συντάσσονται σε χρόνο μελλοντικό
(πχ ldquoαν η τάση υπογεννητικότητας συνεχιστεί η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα
υπερηλίκωνrdquo)
Προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση πρώτου προσώπου
Η χρήση προσωπικών αντωνυμιών όπως lsquoεγώrsquo ή lsquoεμείςrsquo καλό είναι να αποφεύγεται
Αντί για παράδειγμα να λέμε ldquoήθελα να εξετάσωrdquo μπορούμε να πούμε ldquoο ερευνητής
ήθελε να εξετάσειhelliprdquo ή να χρησιμοποιήσουμε ένα άλλο α-πρόσωπο στυλ αναφοράς
Προσπαθήστε να καταστήσετε σαφές ότι εσείς γράψατε την εργασία
Αυτή η παρατήρηση δεν έχει να κάνει με το γραμματολογικό στυλ ndashόπως στην
προηγούμενη παρατήρησηmdashαλλά έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο ο
συγγραφέας φανερώνει ότι η εργασία αυτή αποτελεί προσωπικό του πόνημα Αν η
αναφορά δεν έχει καθόλου προσωπικό στυλ ή δεν περιέχει καμιά άποψη ή κριτική
τότε δεν υπάρχει επίσης το lsquoπροσωπικό αποτύπωμαrsquo πάνω στο έργο
18
Χρήση Κατανοητής Μορφής Παρουσίασης
Παραγραφοποίηση
Γενικά η παραγραφοποίηση μας βοηθά στο να καταστήσουμε κατανοητό ένα
μακροσκελές κείμενο Μπορεί μερικοί διακεκριμένοι συγγραφείς να είναι ικανοί να
χρησιμοποιούν πολύ μακριές παραγράφους αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το
κάνουν όλοι Από την άλλη υπάρχει και το πρόβλημα των πολύ μικρών προτάσεων
που αντιμετωπίζονται ως lsquoπαράγραφοιrsquo Αυτό δίνει συνήθως την εντύπωση μεγάλου
lsquoκενούrsquo ιδίως όταν συνοδεύεται από μεγάλα διαστήματα μεταξύ των σειρών
(διάστιχο) και από μεγάλες γραμματοσειρές
Υπο-ενότητες
Ενώ μια παράγραφος πραγματεύεται μια ιδέα η ύπαρξη ενός συνόλου ιδεών σε
μορφή σειράς παραγράφων αποτελεί επίσης μια ενότητα Όταν υπάρχουν τέτοιες
ενότητες είναι σωστό να χρησιμοποιούνται υπο-ενότητες με τους δικούς τους τίτλους
η καθεμιά Μέσα στα όρια των υπο-ενοτήτων το σύνολο των γεγονότων των
επιχειρημάτων και των ιδεών που αναπτύσσονται πρέπει να παρουσιάζεται με έναν
τακτοποιημένο τρόπο και τα περιεχόμενα της κάθε υπο-ενότητας δεν πρέπει να
συγχέονται με εκείνα άλλων υπο-ενοτήτων Η φυσική ροή του κειμένου είναι
σημαντική και η πρώτη και τελευταία παράγραφος μιας υπο-ενότητας πρέπει να
lsquoσυνδέονταιrsquo νοηματικά με την προηγούμενη και την επόμενη υπο-ενότητα
αντίστοιχα
Σεβασμός στην Εμπιστευτικότητα
Μια διατριβή (ή διπλωματική εργασία) είναι βασικά μια lsquoάσκησηrsquo στην έρευνα
Πιθανώς να στηρίζεται στη συνεργασία πολλών ατόμων (πχ τα παιδιά ή οι γονείς ή
οι εκπαιδευτικοί όταν συμμετέχουν σε μια έρευνα) Υπάρχει λοιπόν η ανάγκη τα
άτομα που συνεργάζονται στην οποιαδήποτε έρευνα διεξάγει ο κάθε ερευνητής να
νοιώθουν lsquoασφάλειαrsquo άρα να εξασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα Αυτή μπορεί να
αναφέρεται στη μη αναγραφή ονομάτων στο τελικό κείμενο είτε στη μη αναφορά
περιοχών τοποθεσιών ή χαρακτηριστικών σπιτιών που μπορούν εύκολα να
αποκαλύψουν την ταυτότητα των υποκειμένων της έρευνας ιδιαίτερα όταν πρόκειται
για ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα (πχ σεξουαλικές συνήθειες)
19
Τρόπος γραφής των τίτλων στα κεφάλαια τα υποκεφάλαια και τις ενότητες Τα κεφάλαια και υποκεφάλαια της διατριβής καλό θα είναι να μην αριθμούνται αλλά
να κλιμακώνονται ανάλογα με τη θέση και τον τρόπο γραφής των επικεφαλίδων και
να γράφονται με την παρακάτω σειρά
ΤΙΤΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Με κεφαλαία γράμματα τονισμένα (πχ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ κλπ) Στοίχιση στο κέντρο Ακολουθεί κενή γραμμή
Τίτλος Υποκεφαλαίου Τονισμένα (Bold) πλάγια (Italics) αριστερά ένα διάστημα
(tab) μέσα (πχ Διαδικασία Μέτρησης) Στην επόμενη γραμμή αρχίζει το κείμενο
Τίτλος Ενότητας Αριστερά ένα διάστημα (tab) μέσα και με πλάγια γράμματα (Italics)
(πχ Δοκιμασία 1η) Αμέσως μετά αρχίζει το κείμενο (στην ίδια γραμμή)
Όταν μέσα στο κείμενο θέλουμε να αριθμήσουμε κάτι τότε η αρίθμηση γίνεται πρώτα
με γράμματα πχ α) β) κλπ Αν στο κάθε ένα από αυτά τα laquoα)raquo και laquoβ)raquo πρέπει να
αριθμήσουμε πάλι το κάνουμε με αριθμούς laquo1)raquo laquo2)raquo και αν μέσα στους αριθμούς
θέλουμε να αριθμήσουμε το κάνουμε με τα λατινικά γράμματα ήτοι laquoi)raquo laquoii)raquo
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
5
σχετιζόμενες με την τρέχουσα ερευνητική μελέτη και δεν πρέπει να προσπαθήσει να
παραθέσει όλη την έρευνα σε μια ευρεία περιοχή Επίσης στην εισαγωγή γίνεται η
πρώτη αναφορά στην σημασία της έρευνας και καταλήγει στον σκοπό όπου σε 4-5
σειρές αναφέρονται με ακρίβεια οι στόχοι της συγκεκριμένης έρευνας
Σrsquo αυτό το κεφάλαιο καταγράφονται οι ερευνητικές υποθέσεις (ερευνητικές ή
μηδενικές) ή οι ερευνητικές ερωτήσεις ανάλογα με το τι απαιτεί το είδος και ο
σχεδιασμός της έρευνας Οι υποθέσεις είναι καλό να φαίνονται ότι προκύπτουν
φυσικά από όλα όσα προηγούνται κατόπιν η εισαγωγή οργανώνεται καλά και
κτίζεται καλά Όμως αν ένας αναγνώστης θεωρεί μερικές ή όλες τις υποθέσεις να
είναι έκπληξη λαμβάνοντας υπόψη αυτό που δηλώνεται προηγουμένως αυτό
φανερώνει πως η εισαγωγή δεν έχει δομηθεί σωστά και έχει αποτύχει να προσδιορίσει
τη λογική για την τρέχουσα ερευνητική μελέτη Στο τέλος αυτού του κεφαλαίου
αναφέρονται οι περιορισμοί και οι οριοθετήσεις της έρευνας όπως και οι θεωρητικοί
και λειτουργικοί ορισμοί της σημαντικότερης ορολογίας
Ανασκόπηση της Βιβλιογραφίας
Το κεφάλαιο αυτό περιλαμβάνει μια εκτενή καταγραφή της σχετικής βιβλιογραφίας
μένοντας όμως προσηλωμένοι στο συγκεκριμένο θέμα περιορίζοντας την περιγραφή
μελετών με πιο γενικά συμπεράσματα Κατά την περιγραφή παλαιότερων ερευνών
πρέπει νrsquo αποφεύγονται οι μη σημαντικές λεπτομέρειες Δώστε έμφαση στα σχετικά
ευρήματα στα σχετικά μεθοδολογικά θέματα και στα σημαντικότερα συμπεράσματα
ακολουθώντας μια λογική συνέχεια ανάμεσα στις παλαιότερες και στις νεότερες
έρευνες καθώς και ανάμεσα σε έρευνες με διαφορετική θεωρητική και εννοιολογική
βάση Αναπτύξτε το πρόβλημα έτσι ώστε να μπορεί να γίνει κατανοητό από το ευρύ
επιστημονικό κοινό και όχι μόνο από τους πολύ ειδικούς ενώ παράλληλα πρέπει να
κρατήσετε μια κριτική στάση απέναντι στις έρευνες αντιμετωπίζοντας με δίκαιο
τρόπο τα αμφιλεγόμενα συμπεράσματα
Στην εισαγωγή και στην ανασκόπηση βιβλιογραφίας αλλά και όπου αλλού χρειαστεί
μέσα στο κείμενο αναφερόμαστε σε άλλες ερευνητικές μελέτες με την ονομασία του
ερευνητή(ών) και της ημερομηνίας που δημοσιεύθηκε η έρευνα Με αυτές τις
πληροφορίες ο αναγνώστης μπορεί να γυρίσει στη λίστα με τις βιβλιογραφικές
6
αναφορές και να βρεί πού δημοσιεύθηκε η εργασία Υπάρχουν δύο τυποποιημένες
μορφές για την αναφορά σε δημοσιευμένη εργασία όπως φαίνεται στα ακόλουθα
παραδείγματα
Σε προηγούμενη έρευνα τα περισσότερα άτομα βρήκαν την κατάσταση να είναι
ρεαλιστική (Johnson amp Hall 1999) Χρησιμοποιείται το σύμβολο amp μέσα στην
παρένθεση
Οι Johnson και Hall (1999) διαπίστωσαν ότι τα περισσότερα άτομα βρήκαν τη
διαδικασία ρεαλιστική Χρησιμοποιείται κανονικά η λέξη και έξω από την
παρένθεση
Για 3 4 και 5 συγγραφείς Cogdill Fanderclai Kilborn και Williams (2001) αλλά
(Cogdill Fanderclai Kilborn amp Williams 2001) και σε όλες τις επόμενες αναφορές
στην ίδια μελέτη Cogdill et al (2001) ή (Cogdill et al 2001)
Για 6 και περισσότερους συγγραφείς παραθέτουμε τrsquo όνομα του πρώτου συγγραφέα
και et al ακολουθούμενο από την χρονιά δημοσίευσης Adkins et al (2001) ή
(Adkins et al 2001)
Για συγγραφείς με το ίδιο επώνυμο βάζουμε μπροστά τrsquo αρχικά των μικρών
ονομάτων τους πχ R P Allen (1994) and D N Allen (1998)
Για την αναφορά διάφορων μελετών μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ακόλουθο
σχήμα
Διάφοροι ερευνητές έχουν βρεί αυτήν την κατάσταση για να είναι ρεαλιστική για τα
θέματά τους (Johnson amp Hall 1997 1999a 1999b Kelley 1986 Michaels Johnson
amp Smith 1996 Smith amp Rodick 1994) Οι μελέτες μπαίνουν με αλφαβητική σειρά
μέσα στην παρένθεση και όχι με χρονολογική σειρά Επίσης μελέτες του ίδιου
συγγραφέα χωρίζονται με κόμμα χωρίς να επαναλαμβάνεται τrsquo όνομα παρά μόνο η
ημερομηνία δημοσίευσης
7
Οι παραπάνω μορφές λένε στον αναγνώστη τι βρέθηκε ποιοί είναι οι ερευνητές που
έκαναν την παρατήρηση και πότε Κάθε αναφορά που εμφανίζεται σε μια
ερευνητική εργασία πρέπει να εμφανιστεί στη λίστα με τις βιβλιογραφικές αναφορές
και όλες οι αναφορές που εμφανίζονται στον κατάλογο αυτό πρέπει να εμφανιστούν
στο κείμενο της ερευνητικής εργασίας
Μερικές φορές είναι πιο χρήσιμο να παραθέτουμε απευθείας αποσπάσματα κειμένων
μιας πηγής από το να αναφερόμαστε σε αυτήν περιγραφικά Η υπερβολική όμως
χρήση των παραθέσεων αυτών δεν είναι επιθυμητή καθώς είναι και κουραστική
αλλά και φανερώνει έλλειψη επαρκούς επιχειρηματολογίας και κριτικής σκέψης από
τον ερευνητή Γενικά πρέπει να ακολουθούμε κάποιους κανόνες για να αποφύγουμε
τα παραπάνω λάθη
Μια παράθεση πρωτότυπου κειμένου πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο όταν
συνεισφέρει περισσότερο από ότι αν περιγραφόταν το συγκεκριμένο έργο με τα
λόγια του ερευνητή ndash φοιτητή
Μια λέξη ή μια πρόταση που αποδίδεται σε έναν συγγραφέα δεν αποτελεί παράθεση
αν και μπορεί να εισαχθεί μέσα σε εισαγωγικά Μπορεί για παράδειγμα να κάνει μια
εισαγωγή στην έννοια του lsquoυποσυνειδήτουrsquo όπως αναπτύχθηκε από τον Φρόϋντ
αλλά στη συνέχεια του κειμένου αν ξαναχρησιμοποιήσει τον ίδιο όρο δεν χρειάζεται
να τον βάλει σε εισαγωγικά
Ενώ είναι φανερό ότι οι παραθέσεις πρέπει να είναι ακριβείς και αξιόπιστες δεν
χρειάζεται να είναι ολοκληρωμένες εφόσον όμως οι όποιες παραλήψεις προσθέσεις
σχολιασμοί (από τον ερευνητή ndash φοιτητή) και αλλαγές τονίζονται με ένα ξεκάθαρο
τρόπο
Κάθε φορά που παρατίθεται ένα απόσπασμα πρωτότυπου κειμένου δεν θα πρέπει να
ξεχνάμε το συγγραφέα αυτού του κειμένου (συνήθως μπαίνει στην αρχή) καθώς και
τη σελίδα ή σελίδες από το πρωτότυπο κείμενο μέσα σε παρένθεση μετά το τέλος των
εισαγωγικών Με αυτό τον τρόπο ο αναγνώστης μπορεί να το εντοπίσει στην
πρωτογενή πηγή αυτού του αποσπάσματος
8
Όπως μάλιστα υποστήριξε ο Eysenck (1996) ldquohellipοι βασικοί λόγοι που οδηγούν το
άτομο στην ανάπτυξη νευρωτικών χαρακτηριστικών είναι το περιβάλλον και η
κληρονομικότηταrdquo (σελ 156)
Η παραγραφοποίηση και η μορφοποίηση του παρατιθέμενου κειμένου εξαρτάται
καταρχάς από το αν είναι μεγάλο ή όχι Αν έχουμε να κάνουμε μια μικρή παράθεση
(πχ 2 γραμμές κειμένου) τότε την ενσωματώνουμε στη ροή του κυρίως κειμένου με
την τοποθέτηση εισαγωγικών (βλέπε προηγούμενο παράδειγμα) Αν έχουμε
μεγαλύτερο κείμενο τότε υπάρχουν δύο τρόποι για να γίνει η παράθεσή του
Να τοποθετηθεί κάτω από την προηγούμενη παράγραφο του κυρίως κειμένου με το
ίδιο μέγεθος γραμματοσειράς (πχ Times New Roman 12 στιγμών) αλλά με
μεγαλύτερη εσοχή από το αριστερό μέρος της σελίδας (πχ αν η παράγραφος έχει
εσοχή 1 ίντσα τότε τοποθετούμε την προς παράθεση παράγραφο με εσοχή 2 ίντσες)
Μια εναλλακτική λύση είναι η παράγραφος της παράθεσης να μην έχει μεγαλύτερη
εσοχή από τις υπόλοιπες παραγράφους αλλά τα γράμματά της να γραφούν πλάγια
ούτως ώστε να ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα του κειμένου
Τέλος υπάρχει και η εναλλακτική λύση η παράγραφος της παράθεσης να έχει
μεγαλύτερη εσοχή από τις υπόλοιπες παραγράφους και να έχει μικρότερο μέγεθος
γραμμάτων από το υπόλοιπο κείμενο Είναι πάντως σπάνιο φαινόμενο σε
επιστημονικές εργασίες
Μέθοδος Ο τίτλος στη μέση της σελίδας
Σε αυτό το τμήμα της ερευνητικής μελέτης γίνεται μια λεπτομερής και
εμπεριστατωμένη παρουσίαση της μεθοδολογικής πορείας που ακολουθήθηκε κατά
τη διάρκεια της έρευνας Πιο συγκεκριμένα δίνονται πληροφορίες τόσο για το δείγμα
των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα όσο και για το υλικό που
χρησιμοποιήθηκε καθώς και τη διαδικασία που ακολουθήθηκε για τη συλλογή των
δεδομένων Πολλές φορές παρουσιάζεται και η στατιστική ανάλυση που θα
χρησιμοποιηθεί για την ανάλυση των δεδομένων που έχουν συλλεχθεί
Το κείμενο ξεκινά από κάτω σε εσοχή όπως φαίνεται παρακάτω και συνήθως
περιλαμβάνει τα παρακάτω υποκεφάλαια που είναι γραμμένα με τονισμένα μικρά
9
γράμματα (bold) πλάγια (Italics) μία εσοχή μέσα (tab) και είναι στοιχισμένα
αριστερά α) Το δείγμα β) Τοτα εργαλεία και γ) Η διαδικασία
Το Δείγμα (Συμμετέχοντες)
Σε αυτό το τμήμα της μεθόδου γίνεται αναλυτική παρουσίαση των δημογραφικών
χαρακτηριστικών των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα Αναφέρεται ο
συνολικός αριθμός τους και ο αριθμός κάθε επιμέρους ομάδας με βάση διάφορα
δημογραφικά ή άλλα χαρακτηριστικά όπως είναι το φύλο η ηλικία το κοινωνικο-
οικονομικό επίπεδο το εκπαιδευτικό επίπεδο η οικογενειακή κατάσταση ο τόπος
διαμονής η εργασιακή τους κατάσταση κλπ Αναφέρεται με λεπτομέρεια ο τρόπος
επιλογής του δείγματος ενώ θα πρέπει να τεκμηριώνεται και η επιλογή της
συγκεκριμένης μεθοδολογίας που ακολουθήθηκε
Εργαλεία
Σε αυτό το δεύτερο μέρος της μεθόδου παρουσιάζονται τα μέσα (πχ
ερωτηματολόγια ψυχομετρικά τεστ όργανα εκπαιδευτικό υλικό κλπ) που
χρησιμοποιήθηκαν για τη συλλογή των ερευνητικών δεδομένων Για κάθε μέσο που
χρησιμοποιήθηκε θα πρέπει να γίνει μια λεπτομερής παρουσίαση αναφορικά με το τι
μετρά πώς το μετρά καθώς και όλα του τα χαρακτηριστικά (πχ δείκτες αξιοπιστίας
δείκτες εγκυρότητας νόρμες κλπ) Επιπρόσθετα θα πρέπει για κάθε εργαλείο να
παρατίθεται πλήρης βιβλιογραφική παραπομπή (δηλ συγγραφέαςεις τίτλος
ημερομηνία έκδοσης)
Σε περίπτωση που έχουν χρησιμοποιηθεί εργαλεία τα οποία δεν έχουν δημοσιευτεί
προηγουμένως θα πρέπει να γίνει λεπτομερής παρουσίαση των βημάτων που
ακολουθήθηκαν για την κατασκευή τους καθώς και να παρουσιαστούν τα βασικά
τους ψυχομετρικά χαρακτηριστικά που τεκμηριώνουν την επιστημονική τους
ορθότητα
10
Διαδικασία
Σε αυτό το τμήμα της μεθόδου παρουσιάζονται τα βήματα που ακολουθήθηκαν σε
κάθε στάδιο εκτέλεσης της συγκεκριμένης έρευνας Δίνονται πληροφορίες για τις
οδηγίες που ακολούθησαν οι συμμετέχοντες στην έρευνα ο τρόπος με τον οποίο
χωρίστηκαν οι ομάδες των συμμετεχόντων η σειρά παρουσίασης και συμπλήρωσης
των ερωτηματολογίων ή των τεστ που χρησιμοποιήθηκαν κά Επιπρόσθετα θα
πρέπει να δίνονται πληροφορίες για το πώς επιλέχθηκαν τα άτομα που συμμετέχουν
στην έρευνα και με ποιο αντίτιμο (αν υπάρχει) δέχθηκαν να συμμετέχουν Σε
περίπτωση που τοτα ερωτηματολόγια ήταν σε άλλη γλώσσα θα πρέπει να δοθούν
πληροφορίες για τη μέθοδο μετάφρασης και στάθμισης από τη γλώσσα που ήταν
γραμμένο στη γλώσσα η οποία χρησιμοποιήθηκε στα πλαίσια της έρευνας
Σημαντική πληροφορία επίσης αποτελεί ο χρόνος που χρειάστηκε να
πραγματοποιηθεί η έρευνα για κάθε συμμετέχοντα καθώς και ο τόπος στον οποίο
πραγματοποιήθηκε
Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι το τμήμα της μεθόδου θα πρέπει να πληροφορεί τον
αναγνώστη ldquoτιrdquo κάναμε και ldquoπώς το κάναμεrdquo σε τέτοιο βαθμό λεπτομέρειας ώστε να
μπορεί με ευκολία να ξανακάνει την έρευνα κάτω από τις ίδιες ακριβώς συνθήκες
Αποτελέσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας
Ο σκοπός του τμήματος αποτελεσμάτων είναι να παρουσιαστεί στον αναγνώστη τι
βρέθηκε στη μελέτη Η στατιστική περιγραφή των αποτελεσμάτων είναι συνήθως
αναγκαία καθώς επίσης και οι κατάλληλες στατιστικές αναλύσεις Η πιο συνηθισμένη
διαδικασία περιλαμβάνει την παρουσίαση πρώτα της περιγραφικής στατιστικής που
ακολουθείται από τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής
Στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων της επαγωγικής στατιστικής πρέπει να
αναφερθεί ποια στατιστική μέθοδος χρησιμοποιήθηκε ο αριθμός βαθμών ελευθερίας
η τιμή του στατιστικού κριτηρίου το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας και η
κατεύθυνση της επίδρασης
11
Τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής παρουσιάζονται στο κείμενο του
τμήματος αποτελεσμάτων με την περιγραφή των διαφορών που βρίσκονται
ακολουθεί ένα κόμμα που ακολουθείται από την αντίστοιχη τιμή του στατιστικού
κριτηρίου Σε κάθε περίπτωση οι βαθμοί ελευθερίας για τη στατιστική πρέπει να
περιληφθούν σε παρένθεση αμέσως μετά από το αντίστοιχο γράμμα την κάθε
στατιστική μέθοδο ΄Επειτα ακολουθούν η τιμή του στατιστικού κριτηρίου και το
επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας (p) Όλα τα στατιστικά σύμβολα πρέπει να
γράφονται με πλάγια στοιχεία στο κείμενο Παρακάτω ακολουθούν συγκεκριμένα
παραδείγματα παρουσίασης στατιστικών αποτελεσμάτων για τα πιο σημαντικά
στατιστικά κριτήρια
Στατιστικό Κριτήριο Παρουσίαση Αποτελέσματος μέσα στο κείμενο
Κριτήριο r r (135) = 078 p = 0002
Κριτήριο t t (135) = -258 p = 003
Κριτήριο F F (4 131) = 126 ns
Κριτήριο χ2 χ2 (135) = 078 ns
Περιγραφικοί Δείκτες Παρουσίαση Δείκτη μέσα στο κείμενο και στον Πίνακα
Μέσος Όρος ΜΟ = 4532
Διάμεσος Δμ = 4334
Δεσπόζουσα Τιμή Δσπ = 4223
Τυπική Απόκλιση τα = 343
Μέγεθος Δείγματος Ν = 345
Με αυτό το σχήμα οι αναγνώστες μπορούν εύκολα να ερμηνεύσουν τη σημασία
ορισμένων αποτελεσμάτων ακόμα κι αν δεν είναι εξοικειωμένοι με τη
χρησιμοποιούμενη στατιστική επειδή το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας στο
τέλος της εργασίας θα σημαίνει πάντοτε το ίδιο πράγμα Οποτεδήποτε το p είναι
12
λιγότερο από 005 (μια παραδοσιακή αξία του άλφα) θα ολοκληρώναμε ότι τα τrsquo
αποτελέσματα είναι αρκετά ασυνήθιστα και ότι είναι απίθανο να έχουν προκύψει
τυχαία Αν και είναι σημαντικό να εκφραστεί η στατιστική σημαντικότητα των
συγκρίσεων που γίνονται στη μελέτη είναι εξίσου σημαντικό να δοθούν στον
αναγνώστη οι πληροφορίες που απαιτούνται για να ερμηνευθούν τα αποτελέσματα
όπως περιγραφικοί στατιστικοί δείκτες (οι μέσοι όροι τυπικές αποκλίσεις και
συχνότητες) para
Ένας από τους αποτελεσματικότερους τρόπους για την παρουσίαση της στατιστικής
ανάλυσης είναι να οργανωθούν σε πίνακες και γραφήματα Οι πίνακες και τα
γραφήματα πρέπει να ονομαστούν και να αριθμηθούν προσεκτικά για τον αναγνώστη
Όταν περιλαμβάνονται πίνακες η λέξη laquoπίνακαςraquo πρέπει να είναι στοιχισμένη
αριστερά και τονισμένη πάνω από τον πίνακα πχ Πίνακας 1 και στη συνέχεια ο
τίτλος του πίνακα (όχι όμως τονισμένος) Όταν υπάρχουν σχήματα να υπάρχει
υπότιτλος κάτω από την εικόνα στοιχισμένος αριστερά που δηλώνει τον αριθμό του
σχήματος και την επεξήγησή του πχ Σχήμα 1 Ποσοστά συμμετοχής των δυο φύλων
στην αθλητική δραστηριότητα του jogging
para
Συζήτηση Ερμηνεύετε και αξιολογείτε τα αποτελέσματα στο κεφάλαιο της συζήτησης Είναι
χρήσιμο στην αρχή του κεφαλαίου της συζήτησης εν συντομία να συνοψίζονται τα
αποτελέσματα σε μη τεχνική γλώσσα Κατόπιν πρέπει νrsquo αναφερθεί ποια θεωρείται
ότι είναι η σημασία των αποτελεσμάτων Η ερμηνεία των αποτελεσμάτων πρέπει να
προκύψει λογικά από τα πραγματικά στοιχεία που λαμβάνονται στη μελέτη Είναι
χρήσιμο το κεφάλαιο της συζήτησης να εστιάσει στις μελλοντικές κατευθύνσεις που
μπορεί να πάρει η έρευνα Εάν υπάρχουν αδυναμίες στην τρέχουσα μελέτη πρέπει
καταρχήν οπωσδήποτε νrsquo αναφερθούν και επιπλέον πρέπει να περιγράψετε τους
τρόπους με τους οποίους μπορούν να αποφευχθούν στις μελλοντικές μελέτες Εάν η
μελέτη προτείνει νέες ερευνητικές υποθέσεις πρέπει να προτείνετε τους τρόπους με
τους οποίους οι υποθέσεις πρόκειται να εξεταστούν επαρκώς Ο στόχος οποιουδήποτε
ερευνητικού προγράμματος είναι να δοθούν απαντήσεις στις ερωτήσεις Όμως ο
στόχος των περισσότερων καλών ερευνητικών προγραμμάτων είναι να προτείνουν
νέες και σημαντικές ερωτήσεις που πρέπει ακόμα να απαντηθούν Η υποβολή
13
προτάσεων όσον αφορά την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει η μελλοντική έρευνα
είναι ένα σημαντικότατο μέρος οποιουδήποτε καλά σχεδιασμένου και καλά
εκτελεσμένου ερευνητικού προγράμματος
Συμπεράσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται τα παρακάτω Ένα συμπέρασμα για την κάθε υπόθεση Τα αποτελέσματα θα πρέπει να συσχετίζονται επιγραμματικά με
αποτελέσματα άλλων ερευνών Προτάσεις για πρακτική εφαρμογή Προτάσεις για μελλοντικές έρευνες
Παραρτήματα Τα παραρτήματα αριθμούνται και περιλαμβάνουν ότι θεωρείται χρήσιμο να
περιγραφεί αλλά δεν πρέπει να ενταχθεί μέσα στο κυρίως κείμενο της διατριβής Για
παράδειγμα στα παραρτήματα μπαίνουν τύποι ερωτηματολογίων περιγραφές
λογισμικών προγραμμάτων οδηγίες περιγραφές πολύπλοκων δοκιμασιών κλπ Στο
κυρίως σώμα της εργασίας πρέπει να γίνονται οι ανάλογες παραπομπές -όπου
απαιτείται- στα αντίστοιχα παραρτήματα ώστε να καθοδηγείται εύκολα ο αναγνώστης
(για παράδειγμα βλ Παράρτημα Γ) Τα παραρτήματα τοποθετούνται πάντα στο
τέλος της διατριβής Όταν υπάρχουν περισσότερα από ένα παραρτήματα
τοποθετήστε ως επικεφαλίδα ένα γράμμα (για παράδειγμα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α) καθώς
και έναν περιγραφικό τίτλο Σε κάθε παράρτημα η επικεφαλίδα και ο τίτλος πρέπει να
τοποθετούνται στο κέντρο της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται στον πίνακα
των περιεχομένων Το φωτοτυπημένο υλικό είναι αποδεκτό στα παραρτήματα
Οπωσδήποτε όμως το υλικό αυτό πρέπει να είναι ευανάγνωστο
14
Χρήσιμες Συμβουλές για Σωστό Γράψιμο Γράφω με Ακρίβεια
Προσπαθήστε να είστε ακριβείς με υλικό το οποίο μπορεί να μην είναι ξεκάθαρο Οι
λέξεις και οι φράσεις πρέπει να αποδίδουν τις ιδέες και τις φράσεις καθαρά και με
ακρίβεια Όροι-κλειδιά πρέπει πάντα να γίνονται απολύτως ξεκάθαροι αλλά η
lsquoπαγίδαrsquo της προσπάθειας να εξηγήσουμε όλους τους όρους πρέπει να αποφεύγεται
γιατί αυτό θα οδηγήσει σε μια ατελείωτη παλινδρόμηση Γενικά οι λεξιλογικοί
ορισμοί πρέπει να αποφεύγονται Αυτοί είναι συνήθως χρηστικοί ορισμοί και
σπανιότατα ξεδιαλύνουν ένα ζήτημα Αν έχει προηγηθεί μια καλά διαρθρωμένη
ανάλυση του πεδίου έρευνας οι ορισμοί πρέπει να την ακολουθούν και οι πηγές ndashαν
υπάρχουνmdashπρέπει να αναφέρονται Είναι γενικά καλή πρακτική να αποφεύγεται η
ακατάσχετη φλυαρία καθώς και οι lsquoθολέςrsquo ιδέες Αυτό σημαίνει ότι γενικευτικές
λέξεις ή φράσεις (πχ ldquoγενικάrdquo ldquoσε γενικές γραμμέςrdquo ldquoτελικάrdquo ldquoολικήrdquo ldquoη
ευρύτερη κατάσταση είναιrdquo) αποφεύγονται
Προσπαθήστε να είστε ξεκάθαροι με οτιδήποτε προσπαθείτε να μεταδώσετε στους
άλλους
Μην περιμένετε τους αναγνώστες σας να γνωρίζουν τι σκέφτεστε ή σκοπεύετε να
κάνετε Οι ιδέες τις οποίες προσπαθείτε να τους περάσετε πρέπει να είναι δοσμένες
με έναν κατανοητό τρόπο Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι χρειάζεται να γράφετε
απλοϊκότητες και να επαναλαμβάνετε ότι ήδη ξέρουν πρέπει να μην παίρνετε ως
δεδομένο ότι γνωρίζουν τις σκέψεις σας Η ισορροπία εδώ δεν είναι εύκολο να
επιτευχθεί και μόνο μέσα από τις συνεχείς διορθώσεις του αρχικού κειμένου θα έχετε
καλά αποτελέσματα
Περιλάβετε λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων που ακολουθήσατε για
να οργανώσετε ένα επιχείρημα
Η συνεχής lsquoτριβήrsquo με μια μέθοδο έρευνας μπορεί να πείσει τον συγγραφέα-ερευνητή
ότι αυτό που χρησιμοποιεί είναι lsquoαυτονόητοrsquo για όλους Ένα καλά γραμμένο κείμενο
μπορεί να τονίσει λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων και να τις
παρουσιάσει μέσα από μια συνεκτική και κατανοήσιμη επικοινωνία
15
Κριτική Ματιά
Να έχετε συνείδηση των παραδοχών σας και να τις κάνετε ξεκάθαρες
Στα περισσότερα ζητήματα όλοι οι ερευνητές έχουν κάποια γνώμη Κάθε γνώμη είναι
κατά κάποιο τρόπο μια πηγή πιθανής προκατάληψης αν και το άτομο που έχει αυτήν
την προκατάληψη μπορεί να το αρνηθεί Αν δηλώσετε ξεκάθαρα την άποψή σας από
την αρχή της εργασίας όχι μόνο θα είστε σε θέση να ανακαλύψετε την όποια
προκατάληψη σας διακατέχει αλλά και θα είστε ελεύθερος να συζητήσετε διάφορα
θέματα πιο ανοικτά αναγνωρίζοντας ότι ο αναγνώστης είναι εν πλήρη γνώση της
σκοπιάς σας
Προσεγγίστε προσεκτικά το υλικό σας
Είτε το έργο είναι γραμμένο από εσάς είτε από άλλον πρέπει να επιδέχεται κριτικής
ματιάς για να διαπιστωθεί αν αξίζει ή όχι να ασχοληθεί κανείς μαζί του Όλο το
εξεταζόμενο έργο πρέπει να αντιμετωπισθεί ως να ήταν άγνωστος σε όλους οη
συγγραφέας σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό ένα επιχείρημα στη
βάση της lsquoφήμηςrsquo τουτης συγγραφέα
Να είστε ακριβοδίκαιοι εύλογοι και λογικοί
Το αν είναι κανείς ακριβοδίκαιος σημαίνει το να προσέχει όλες τις πλευρές ενός
θέματος παρά τις όποιες προσωπικές του προτιμήσεις Όταν εξετάζουμε τις
αποδείξεις υπέρ και εναντίον κάποιας συγκεκριμένης άποψης είναι απαραίτητο να
σιγουρευτούμε ότι οι δυο αντιτιθέμενες απόψεις παρουσιάζονται με έναν
lsquoισορροπημένοrsquo τρόπο Εδώ μπορούμε να διαχωρίσουμε ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo από
την lsquoεκλογίκευσηrsquo Ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo είναι αυτό που προχωρεί από την
απόδειξη σε ένα συμπέρασμα η lsquoεκλογίκευσηrsquo αρχίζει όταν από το συμπέρασμα
προσπαθούμε να ανακαλύψουμε ένα επιχείρημα (ή επιχειρήματα) για να το
lsquoστηρίξουμεrsquo Λογικά επιχειρήματα μπορεί να υπάρξουν σε διάφορα επίπεδα
πολυπλοκότητας
16
Χρησιμοποιείστε lsquoουδέτερεςrsquo λέξεις κυρίως όταν περιγράφεται αμφισβητήσιμο υλικό
Πολύ συχνά γίνονται αναφορές σε συμπεράσματα ndashή υποθέσειςmdash που γίνονται
lsquoαποδεκτάrsquo Αν και αρκετά συχνά είναι ανεκτό να χρησιμοποιούνται τέτοιοι όροι
υπάρχουν ορισμένες lsquoαξιολογικέςrsquo φράσεις και λέξεις που δεν μπορεί να γίνουν
εύκολα αποδεκτές σε μια ερευνητική εργασία Πρέπει πάντα να παρέχονται οι
αποδείξεις για την όποια κριτική ndashθετική ή αρνητικήmdashαναπτύσσεται Είναι κοινός
τόπος για τους φοιτητές να δηλώνουν ότι μια ερευνητική δουλειά είναι lsquoέξοχηrsquo μόνο
και μόνο επειδή επιβεβαιώνει τις δικές τους υποθέσεις Η περιστασιακή χρήση
τέτοιων επιθέτων επιτρέπεται μόνο όταν παρέχονται και οι αντίστοιχες αποδείξεις για
την κρίση αυτή πχ ldquoη χρήση της λέξης lsquoαπόκλισηrsquo χρησιμοποιείται από την Χ με
μαεστρία προκειμένου να περιγράψει τα εξεταζόμενα φαινόμενα αφού μάλιστα
ανταποκρίνεται απόλυτα στον συνεκτικό ορισμό που έδωσε η συγγραφέας στο
Θεωρητικό Μέρος της έρευναςrdquo
Χρήση Κατάλληλου Τρόπου Γραφής
Χρησιμοποιείστε με ακρίβεια και απλότητα την ελληνική γλώσσα
Η ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια και πολύπλευρη Μπορεί κανείς να
περιγράψει ξεκάθαρα την οποιαδήποτε ιδέα χωρίς να καταφύγει σε μια πολύ
lsquoεξειδικευμένηrsquo και lsquoτεχνικήrsquo γλώσσα Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να
χρησιμοποιούμε τις ίδιες λέξεις συνέχεια σε ένα κείμενο για λόγους lsquoαπλότηταςrsquo ή
lsquoκατανοησιμότηταςrsquo Για παράδειγμα τα ρήματα lsquoδείχνωrsquo lsquoκαταδεικνύωrsquo lsquoδηλώνωrsquo
lsquoτονίζωrsquo lsquoφανερώνωrsquo lsquoαποκαλύπτωrsquo έχουν συχνά ndashόχι πάντα όμωςmdash διαφορετικές
εννοιολογικές αποχρώσεις και το να χρησιμοποιεί κανείς συνέχεια μόνο μία από
αυτές δηλώνει μια πολύ lsquoφτωχήrsquo χρήση της γλώσσας
Χρησιμοποιείστε τους κατάλληλους χρόνους
Μια επιστημονική εργασία αποτελεί μια αναφορά για κάτι που έχει συμβεί Ο
κατάλληλος χρόνος λοιπόν είναι το παρελθόν Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες
εξαιρέσεις σε αυτό
17
Οι κατά λέξη μεταφορές μιας ομιλίας (πχ σε ένα συνέδριο) χρησιμοποιούν τον
χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι οδηγίες χρήσης επίσης χρησιμοποιούν τον χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι ερευνητικές υποθέσεις θα περιλαμβάνουν τον μέλλοντα χρόνο από τη στιγμή που
αναφέρονται σε θέματα που κάλυπτε η συγκεκριμένη έρευνα Οι (γραμματικοί)
χρόνοι μπορεί να αλλάζουν σημαντικά σε ένα κείμενο πχ ldquoΟι μαθητές που
πηγαίνουν σε ημερήσια δημόσια σχολεία και οι οποίοι ήρθαν ως μετανάστες τα δύο
τελευταία χρόνια θα είναι λιγότερο lsquoενσωματωμένοιrsquo στην ελληνική σχολική
πραγματικότητα από εκείνους που βρίσκονται στην Ελλάδα για περισσότερο από δύο
χρόνιαrdquo
Παρατηρήσεις γύρω από σύγχρονες καταστάσεις θα είναι στον ενεστώτα (πχ ldquoΗ
υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα τελειώνει στην ηλικία των 15 ετώνrdquo ldquoκανένα
τεστ δεν υφίσταται σήμερα το οποίο να καταφέρνει να καλύψει όλες τις διαστάσεις
της προσωπικότηταςrdquo)
Προβλέψεις ήκαι υποθέσεις για το μέλλον θα συντάσσονται σε χρόνο μελλοντικό
(πχ ldquoαν η τάση υπογεννητικότητας συνεχιστεί η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα
υπερηλίκωνrdquo)
Προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση πρώτου προσώπου
Η χρήση προσωπικών αντωνυμιών όπως lsquoεγώrsquo ή lsquoεμείςrsquo καλό είναι να αποφεύγεται
Αντί για παράδειγμα να λέμε ldquoήθελα να εξετάσωrdquo μπορούμε να πούμε ldquoο ερευνητής
ήθελε να εξετάσειhelliprdquo ή να χρησιμοποιήσουμε ένα άλλο α-πρόσωπο στυλ αναφοράς
Προσπαθήστε να καταστήσετε σαφές ότι εσείς γράψατε την εργασία
Αυτή η παρατήρηση δεν έχει να κάνει με το γραμματολογικό στυλ ndashόπως στην
προηγούμενη παρατήρησηmdashαλλά έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο ο
συγγραφέας φανερώνει ότι η εργασία αυτή αποτελεί προσωπικό του πόνημα Αν η
αναφορά δεν έχει καθόλου προσωπικό στυλ ή δεν περιέχει καμιά άποψη ή κριτική
τότε δεν υπάρχει επίσης το lsquoπροσωπικό αποτύπωμαrsquo πάνω στο έργο
18
Χρήση Κατανοητής Μορφής Παρουσίασης
Παραγραφοποίηση
Γενικά η παραγραφοποίηση μας βοηθά στο να καταστήσουμε κατανοητό ένα
μακροσκελές κείμενο Μπορεί μερικοί διακεκριμένοι συγγραφείς να είναι ικανοί να
χρησιμοποιούν πολύ μακριές παραγράφους αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το
κάνουν όλοι Από την άλλη υπάρχει και το πρόβλημα των πολύ μικρών προτάσεων
που αντιμετωπίζονται ως lsquoπαράγραφοιrsquo Αυτό δίνει συνήθως την εντύπωση μεγάλου
lsquoκενούrsquo ιδίως όταν συνοδεύεται από μεγάλα διαστήματα μεταξύ των σειρών
(διάστιχο) και από μεγάλες γραμματοσειρές
Υπο-ενότητες
Ενώ μια παράγραφος πραγματεύεται μια ιδέα η ύπαρξη ενός συνόλου ιδεών σε
μορφή σειράς παραγράφων αποτελεί επίσης μια ενότητα Όταν υπάρχουν τέτοιες
ενότητες είναι σωστό να χρησιμοποιούνται υπο-ενότητες με τους δικούς τους τίτλους
η καθεμιά Μέσα στα όρια των υπο-ενοτήτων το σύνολο των γεγονότων των
επιχειρημάτων και των ιδεών που αναπτύσσονται πρέπει να παρουσιάζεται με έναν
τακτοποιημένο τρόπο και τα περιεχόμενα της κάθε υπο-ενότητας δεν πρέπει να
συγχέονται με εκείνα άλλων υπο-ενοτήτων Η φυσική ροή του κειμένου είναι
σημαντική και η πρώτη και τελευταία παράγραφος μιας υπο-ενότητας πρέπει να
lsquoσυνδέονταιrsquo νοηματικά με την προηγούμενη και την επόμενη υπο-ενότητα
αντίστοιχα
Σεβασμός στην Εμπιστευτικότητα
Μια διατριβή (ή διπλωματική εργασία) είναι βασικά μια lsquoάσκησηrsquo στην έρευνα
Πιθανώς να στηρίζεται στη συνεργασία πολλών ατόμων (πχ τα παιδιά ή οι γονείς ή
οι εκπαιδευτικοί όταν συμμετέχουν σε μια έρευνα) Υπάρχει λοιπόν η ανάγκη τα
άτομα που συνεργάζονται στην οποιαδήποτε έρευνα διεξάγει ο κάθε ερευνητής να
νοιώθουν lsquoασφάλειαrsquo άρα να εξασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα Αυτή μπορεί να
αναφέρεται στη μη αναγραφή ονομάτων στο τελικό κείμενο είτε στη μη αναφορά
περιοχών τοποθεσιών ή χαρακτηριστικών σπιτιών που μπορούν εύκολα να
αποκαλύψουν την ταυτότητα των υποκειμένων της έρευνας ιδιαίτερα όταν πρόκειται
για ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα (πχ σεξουαλικές συνήθειες)
19
Τρόπος γραφής των τίτλων στα κεφάλαια τα υποκεφάλαια και τις ενότητες Τα κεφάλαια και υποκεφάλαια της διατριβής καλό θα είναι να μην αριθμούνται αλλά
να κλιμακώνονται ανάλογα με τη θέση και τον τρόπο γραφής των επικεφαλίδων και
να γράφονται με την παρακάτω σειρά
ΤΙΤΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Με κεφαλαία γράμματα τονισμένα (πχ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ κλπ) Στοίχιση στο κέντρο Ακολουθεί κενή γραμμή
Τίτλος Υποκεφαλαίου Τονισμένα (Bold) πλάγια (Italics) αριστερά ένα διάστημα
(tab) μέσα (πχ Διαδικασία Μέτρησης) Στην επόμενη γραμμή αρχίζει το κείμενο
Τίτλος Ενότητας Αριστερά ένα διάστημα (tab) μέσα και με πλάγια γράμματα (Italics)
(πχ Δοκιμασία 1η) Αμέσως μετά αρχίζει το κείμενο (στην ίδια γραμμή)
Όταν μέσα στο κείμενο θέλουμε να αριθμήσουμε κάτι τότε η αρίθμηση γίνεται πρώτα
με γράμματα πχ α) β) κλπ Αν στο κάθε ένα από αυτά τα laquoα)raquo και laquoβ)raquo πρέπει να
αριθμήσουμε πάλι το κάνουμε με αριθμούς laquo1)raquo laquo2)raquo και αν μέσα στους αριθμούς
θέλουμε να αριθμήσουμε το κάνουμε με τα λατινικά γράμματα ήτοι laquoi)raquo laquoii)raquo
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
6
αναφορές και να βρεί πού δημοσιεύθηκε η εργασία Υπάρχουν δύο τυποποιημένες
μορφές για την αναφορά σε δημοσιευμένη εργασία όπως φαίνεται στα ακόλουθα
παραδείγματα
Σε προηγούμενη έρευνα τα περισσότερα άτομα βρήκαν την κατάσταση να είναι
ρεαλιστική (Johnson amp Hall 1999) Χρησιμοποιείται το σύμβολο amp μέσα στην
παρένθεση
Οι Johnson και Hall (1999) διαπίστωσαν ότι τα περισσότερα άτομα βρήκαν τη
διαδικασία ρεαλιστική Χρησιμοποιείται κανονικά η λέξη και έξω από την
παρένθεση
Για 3 4 και 5 συγγραφείς Cogdill Fanderclai Kilborn και Williams (2001) αλλά
(Cogdill Fanderclai Kilborn amp Williams 2001) και σε όλες τις επόμενες αναφορές
στην ίδια μελέτη Cogdill et al (2001) ή (Cogdill et al 2001)
Για 6 και περισσότερους συγγραφείς παραθέτουμε τrsquo όνομα του πρώτου συγγραφέα
και et al ακολουθούμενο από την χρονιά δημοσίευσης Adkins et al (2001) ή
(Adkins et al 2001)
Για συγγραφείς με το ίδιο επώνυμο βάζουμε μπροστά τrsquo αρχικά των μικρών
ονομάτων τους πχ R P Allen (1994) and D N Allen (1998)
Για την αναφορά διάφορων μελετών μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ακόλουθο
σχήμα
Διάφοροι ερευνητές έχουν βρεί αυτήν την κατάσταση για να είναι ρεαλιστική για τα
θέματά τους (Johnson amp Hall 1997 1999a 1999b Kelley 1986 Michaels Johnson
amp Smith 1996 Smith amp Rodick 1994) Οι μελέτες μπαίνουν με αλφαβητική σειρά
μέσα στην παρένθεση και όχι με χρονολογική σειρά Επίσης μελέτες του ίδιου
συγγραφέα χωρίζονται με κόμμα χωρίς να επαναλαμβάνεται τrsquo όνομα παρά μόνο η
ημερομηνία δημοσίευσης
7
Οι παραπάνω μορφές λένε στον αναγνώστη τι βρέθηκε ποιοί είναι οι ερευνητές που
έκαναν την παρατήρηση και πότε Κάθε αναφορά που εμφανίζεται σε μια
ερευνητική εργασία πρέπει να εμφανιστεί στη λίστα με τις βιβλιογραφικές αναφορές
και όλες οι αναφορές που εμφανίζονται στον κατάλογο αυτό πρέπει να εμφανιστούν
στο κείμενο της ερευνητικής εργασίας
Μερικές φορές είναι πιο χρήσιμο να παραθέτουμε απευθείας αποσπάσματα κειμένων
μιας πηγής από το να αναφερόμαστε σε αυτήν περιγραφικά Η υπερβολική όμως
χρήση των παραθέσεων αυτών δεν είναι επιθυμητή καθώς είναι και κουραστική
αλλά και φανερώνει έλλειψη επαρκούς επιχειρηματολογίας και κριτικής σκέψης από
τον ερευνητή Γενικά πρέπει να ακολουθούμε κάποιους κανόνες για να αποφύγουμε
τα παραπάνω λάθη
Μια παράθεση πρωτότυπου κειμένου πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο όταν
συνεισφέρει περισσότερο από ότι αν περιγραφόταν το συγκεκριμένο έργο με τα
λόγια του ερευνητή ndash φοιτητή
Μια λέξη ή μια πρόταση που αποδίδεται σε έναν συγγραφέα δεν αποτελεί παράθεση
αν και μπορεί να εισαχθεί μέσα σε εισαγωγικά Μπορεί για παράδειγμα να κάνει μια
εισαγωγή στην έννοια του lsquoυποσυνειδήτουrsquo όπως αναπτύχθηκε από τον Φρόϋντ
αλλά στη συνέχεια του κειμένου αν ξαναχρησιμοποιήσει τον ίδιο όρο δεν χρειάζεται
να τον βάλει σε εισαγωγικά
Ενώ είναι φανερό ότι οι παραθέσεις πρέπει να είναι ακριβείς και αξιόπιστες δεν
χρειάζεται να είναι ολοκληρωμένες εφόσον όμως οι όποιες παραλήψεις προσθέσεις
σχολιασμοί (από τον ερευνητή ndash φοιτητή) και αλλαγές τονίζονται με ένα ξεκάθαρο
τρόπο
Κάθε φορά που παρατίθεται ένα απόσπασμα πρωτότυπου κειμένου δεν θα πρέπει να
ξεχνάμε το συγγραφέα αυτού του κειμένου (συνήθως μπαίνει στην αρχή) καθώς και
τη σελίδα ή σελίδες από το πρωτότυπο κείμενο μέσα σε παρένθεση μετά το τέλος των
εισαγωγικών Με αυτό τον τρόπο ο αναγνώστης μπορεί να το εντοπίσει στην
πρωτογενή πηγή αυτού του αποσπάσματος
8
Όπως μάλιστα υποστήριξε ο Eysenck (1996) ldquohellipοι βασικοί λόγοι που οδηγούν το
άτομο στην ανάπτυξη νευρωτικών χαρακτηριστικών είναι το περιβάλλον και η
κληρονομικότηταrdquo (σελ 156)
Η παραγραφοποίηση και η μορφοποίηση του παρατιθέμενου κειμένου εξαρτάται
καταρχάς από το αν είναι μεγάλο ή όχι Αν έχουμε να κάνουμε μια μικρή παράθεση
(πχ 2 γραμμές κειμένου) τότε την ενσωματώνουμε στη ροή του κυρίως κειμένου με
την τοποθέτηση εισαγωγικών (βλέπε προηγούμενο παράδειγμα) Αν έχουμε
μεγαλύτερο κείμενο τότε υπάρχουν δύο τρόποι για να γίνει η παράθεσή του
Να τοποθετηθεί κάτω από την προηγούμενη παράγραφο του κυρίως κειμένου με το
ίδιο μέγεθος γραμματοσειράς (πχ Times New Roman 12 στιγμών) αλλά με
μεγαλύτερη εσοχή από το αριστερό μέρος της σελίδας (πχ αν η παράγραφος έχει
εσοχή 1 ίντσα τότε τοποθετούμε την προς παράθεση παράγραφο με εσοχή 2 ίντσες)
Μια εναλλακτική λύση είναι η παράγραφος της παράθεσης να μην έχει μεγαλύτερη
εσοχή από τις υπόλοιπες παραγράφους αλλά τα γράμματά της να γραφούν πλάγια
ούτως ώστε να ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα του κειμένου
Τέλος υπάρχει και η εναλλακτική λύση η παράγραφος της παράθεσης να έχει
μεγαλύτερη εσοχή από τις υπόλοιπες παραγράφους και να έχει μικρότερο μέγεθος
γραμμάτων από το υπόλοιπο κείμενο Είναι πάντως σπάνιο φαινόμενο σε
επιστημονικές εργασίες
Μέθοδος Ο τίτλος στη μέση της σελίδας
Σε αυτό το τμήμα της ερευνητικής μελέτης γίνεται μια λεπτομερής και
εμπεριστατωμένη παρουσίαση της μεθοδολογικής πορείας που ακολουθήθηκε κατά
τη διάρκεια της έρευνας Πιο συγκεκριμένα δίνονται πληροφορίες τόσο για το δείγμα
των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα όσο και για το υλικό που
χρησιμοποιήθηκε καθώς και τη διαδικασία που ακολουθήθηκε για τη συλλογή των
δεδομένων Πολλές φορές παρουσιάζεται και η στατιστική ανάλυση που θα
χρησιμοποιηθεί για την ανάλυση των δεδομένων που έχουν συλλεχθεί
Το κείμενο ξεκινά από κάτω σε εσοχή όπως φαίνεται παρακάτω και συνήθως
περιλαμβάνει τα παρακάτω υποκεφάλαια που είναι γραμμένα με τονισμένα μικρά
9
γράμματα (bold) πλάγια (Italics) μία εσοχή μέσα (tab) και είναι στοιχισμένα
αριστερά α) Το δείγμα β) Τοτα εργαλεία και γ) Η διαδικασία
Το Δείγμα (Συμμετέχοντες)
Σε αυτό το τμήμα της μεθόδου γίνεται αναλυτική παρουσίαση των δημογραφικών
χαρακτηριστικών των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα Αναφέρεται ο
συνολικός αριθμός τους και ο αριθμός κάθε επιμέρους ομάδας με βάση διάφορα
δημογραφικά ή άλλα χαρακτηριστικά όπως είναι το φύλο η ηλικία το κοινωνικο-
οικονομικό επίπεδο το εκπαιδευτικό επίπεδο η οικογενειακή κατάσταση ο τόπος
διαμονής η εργασιακή τους κατάσταση κλπ Αναφέρεται με λεπτομέρεια ο τρόπος
επιλογής του δείγματος ενώ θα πρέπει να τεκμηριώνεται και η επιλογή της
συγκεκριμένης μεθοδολογίας που ακολουθήθηκε
Εργαλεία
Σε αυτό το δεύτερο μέρος της μεθόδου παρουσιάζονται τα μέσα (πχ
ερωτηματολόγια ψυχομετρικά τεστ όργανα εκπαιδευτικό υλικό κλπ) που
χρησιμοποιήθηκαν για τη συλλογή των ερευνητικών δεδομένων Για κάθε μέσο που
χρησιμοποιήθηκε θα πρέπει να γίνει μια λεπτομερής παρουσίαση αναφορικά με το τι
μετρά πώς το μετρά καθώς και όλα του τα χαρακτηριστικά (πχ δείκτες αξιοπιστίας
δείκτες εγκυρότητας νόρμες κλπ) Επιπρόσθετα θα πρέπει για κάθε εργαλείο να
παρατίθεται πλήρης βιβλιογραφική παραπομπή (δηλ συγγραφέαςεις τίτλος
ημερομηνία έκδοσης)
Σε περίπτωση που έχουν χρησιμοποιηθεί εργαλεία τα οποία δεν έχουν δημοσιευτεί
προηγουμένως θα πρέπει να γίνει λεπτομερής παρουσίαση των βημάτων που
ακολουθήθηκαν για την κατασκευή τους καθώς και να παρουσιαστούν τα βασικά
τους ψυχομετρικά χαρακτηριστικά που τεκμηριώνουν την επιστημονική τους
ορθότητα
10
Διαδικασία
Σε αυτό το τμήμα της μεθόδου παρουσιάζονται τα βήματα που ακολουθήθηκαν σε
κάθε στάδιο εκτέλεσης της συγκεκριμένης έρευνας Δίνονται πληροφορίες για τις
οδηγίες που ακολούθησαν οι συμμετέχοντες στην έρευνα ο τρόπος με τον οποίο
χωρίστηκαν οι ομάδες των συμμετεχόντων η σειρά παρουσίασης και συμπλήρωσης
των ερωτηματολογίων ή των τεστ που χρησιμοποιήθηκαν κά Επιπρόσθετα θα
πρέπει να δίνονται πληροφορίες για το πώς επιλέχθηκαν τα άτομα που συμμετέχουν
στην έρευνα και με ποιο αντίτιμο (αν υπάρχει) δέχθηκαν να συμμετέχουν Σε
περίπτωση που τοτα ερωτηματολόγια ήταν σε άλλη γλώσσα θα πρέπει να δοθούν
πληροφορίες για τη μέθοδο μετάφρασης και στάθμισης από τη γλώσσα που ήταν
γραμμένο στη γλώσσα η οποία χρησιμοποιήθηκε στα πλαίσια της έρευνας
Σημαντική πληροφορία επίσης αποτελεί ο χρόνος που χρειάστηκε να
πραγματοποιηθεί η έρευνα για κάθε συμμετέχοντα καθώς και ο τόπος στον οποίο
πραγματοποιήθηκε
Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι το τμήμα της μεθόδου θα πρέπει να πληροφορεί τον
αναγνώστη ldquoτιrdquo κάναμε και ldquoπώς το κάναμεrdquo σε τέτοιο βαθμό λεπτομέρειας ώστε να
μπορεί με ευκολία να ξανακάνει την έρευνα κάτω από τις ίδιες ακριβώς συνθήκες
Αποτελέσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας
Ο σκοπός του τμήματος αποτελεσμάτων είναι να παρουσιαστεί στον αναγνώστη τι
βρέθηκε στη μελέτη Η στατιστική περιγραφή των αποτελεσμάτων είναι συνήθως
αναγκαία καθώς επίσης και οι κατάλληλες στατιστικές αναλύσεις Η πιο συνηθισμένη
διαδικασία περιλαμβάνει την παρουσίαση πρώτα της περιγραφικής στατιστικής που
ακολουθείται από τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής
Στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων της επαγωγικής στατιστικής πρέπει να
αναφερθεί ποια στατιστική μέθοδος χρησιμοποιήθηκε ο αριθμός βαθμών ελευθερίας
η τιμή του στατιστικού κριτηρίου το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας και η
κατεύθυνση της επίδρασης
11
Τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής παρουσιάζονται στο κείμενο του
τμήματος αποτελεσμάτων με την περιγραφή των διαφορών που βρίσκονται
ακολουθεί ένα κόμμα που ακολουθείται από την αντίστοιχη τιμή του στατιστικού
κριτηρίου Σε κάθε περίπτωση οι βαθμοί ελευθερίας για τη στατιστική πρέπει να
περιληφθούν σε παρένθεση αμέσως μετά από το αντίστοιχο γράμμα την κάθε
στατιστική μέθοδο ΄Επειτα ακολουθούν η τιμή του στατιστικού κριτηρίου και το
επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας (p) Όλα τα στατιστικά σύμβολα πρέπει να
γράφονται με πλάγια στοιχεία στο κείμενο Παρακάτω ακολουθούν συγκεκριμένα
παραδείγματα παρουσίασης στατιστικών αποτελεσμάτων για τα πιο σημαντικά
στατιστικά κριτήρια
Στατιστικό Κριτήριο Παρουσίαση Αποτελέσματος μέσα στο κείμενο
Κριτήριο r r (135) = 078 p = 0002
Κριτήριο t t (135) = -258 p = 003
Κριτήριο F F (4 131) = 126 ns
Κριτήριο χ2 χ2 (135) = 078 ns
Περιγραφικοί Δείκτες Παρουσίαση Δείκτη μέσα στο κείμενο και στον Πίνακα
Μέσος Όρος ΜΟ = 4532
Διάμεσος Δμ = 4334
Δεσπόζουσα Τιμή Δσπ = 4223
Τυπική Απόκλιση τα = 343
Μέγεθος Δείγματος Ν = 345
Με αυτό το σχήμα οι αναγνώστες μπορούν εύκολα να ερμηνεύσουν τη σημασία
ορισμένων αποτελεσμάτων ακόμα κι αν δεν είναι εξοικειωμένοι με τη
χρησιμοποιούμενη στατιστική επειδή το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας στο
τέλος της εργασίας θα σημαίνει πάντοτε το ίδιο πράγμα Οποτεδήποτε το p είναι
12
λιγότερο από 005 (μια παραδοσιακή αξία του άλφα) θα ολοκληρώναμε ότι τα τrsquo
αποτελέσματα είναι αρκετά ασυνήθιστα και ότι είναι απίθανο να έχουν προκύψει
τυχαία Αν και είναι σημαντικό να εκφραστεί η στατιστική σημαντικότητα των
συγκρίσεων που γίνονται στη μελέτη είναι εξίσου σημαντικό να δοθούν στον
αναγνώστη οι πληροφορίες που απαιτούνται για να ερμηνευθούν τα αποτελέσματα
όπως περιγραφικοί στατιστικοί δείκτες (οι μέσοι όροι τυπικές αποκλίσεις και
συχνότητες) para
Ένας από τους αποτελεσματικότερους τρόπους για την παρουσίαση της στατιστικής
ανάλυσης είναι να οργανωθούν σε πίνακες και γραφήματα Οι πίνακες και τα
γραφήματα πρέπει να ονομαστούν και να αριθμηθούν προσεκτικά για τον αναγνώστη
Όταν περιλαμβάνονται πίνακες η λέξη laquoπίνακαςraquo πρέπει να είναι στοιχισμένη
αριστερά και τονισμένη πάνω από τον πίνακα πχ Πίνακας 1 και στη συνέχεια ο
τίτλος του πίνακα (όχι όμως τονισμένος) Όταν υπάρχουν σχήματα να υπάρχει
υπότιτλος κάτω από την εικόνα στοιχισμένος αριστερά που δηλώνει τον αριθμό του
σχήματος και την επεξήγησή του πχ Σχήμα 1 Ποσοστά συμμετοχής των δυο φύλων
στην αθλητική δραστηριότητα του jogging
para
Συζήτηση Ερμηνεύετε και αξιολογείτε τα αποτελέσματα στο κεφάλαιο της συζήτησης Είναι
χρήσιμο στην αρχή του κεφαλαίου της συζήτησης εν συντομία να συνοψίζονται τα
αποτελέσματα σε μη τεχνική γλώσσα Κατόπιν πρέπει νrsquo αναφερθεί ποια θεωρείται
ότι είναι η σημασία των αποτελεσμάτων Η ερμηνεία των αποτελεσμάτων πρέπει να
προκύψει λογικά από τα πραγματικά στοιχεία που λαμβάνονται στη μελέτη Είναι
χρήσιμο το κεφάλαιο της συζήτησης να εστιάσει στις μελλοντικές κατευθύνσεις που
μπορεί να πάρει η έρευνα Εάν υπάρχουν αδυναμίες στην τρέχουσα μελέτη πρέπει
καταρχήν οπωσδήποτε νrsquo αναφερθούν και επιπλέον πρέπει να περιγράψετε τους
τρόπους με τους οποίους μπορούν να αποφευχθούν στις μελλοντικές μελέτες Εάν η
μελέτη προτείνει νέες ερευνητικές υποθέσεις πρέπει να προτείνετε τους τρόπους με
τους οποίους οι υποθέσεις πρόκειται να εξεταστούν επαρκώς Ο στόχος οποιουδήποτε
ερευνητικού προγράμματος είναι να δοθούν απαντήσεις στις ερωτήσεις Όμως ο
στόχος των περισσότερων καλών ερευνητικών προγραμμάτων είναι να προτείνουν
νέες και σημαντικές ερωτήσεις που πρέπει ακόμα να απαντηθούν Η υποβολή
13
προτάσεων όσον αφορά την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει η μελλοντική έρευνα
είναι ένα σημαντικότατο μέρος οποιουδήποτε καλά σχεδιασμένου και καλά
εκτελεσμένου ερευνητικού προγράμματος
Συμπεράσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται τα παρακάτω Ένα συμπέρασμα για την κάθε υπόθεση Τα αποτελέσματα θα πρέπει να συσχετίζονται επιγραμματικά με
αποτελέσματα άλλων ερευνών Προτάσεις για πρακτική εφαρμογή Προτάσεις για μελλοντικές έρευνες
Παραρτήματα Τα παραρτήματα αριθμούνται και περιλαμβάνουν ότι θεωρείται χρήσιμο να
περιγραφεί αλλά δεν πρέπει να ενταχθεί μέσα στο κυρίως κείμενο της διατριβής Για
παράδειγμα στα παραρτήματα μπαίνουν τύποι ερωτηματολογίων περιγραφές
λογισμικών προγραμμάτων οδηγίες περιγραφές πολύπλοκων δοκιμασιών κλπ Στο
κυρίως σώμα της εργασίας πρέπει να γίνονται οι ανάλογες παραπομπές -όπου
απαιτείται- στα αντίστοιχα παραρτήματα ώστε να καθοδηγείται εύκολα ο αναγνώστης
(για παράδειγμα βλ Παράρτημα Γ) Τα παραρτήματα τοποθετούνται πάντα στο
τέλος της διατριβής Όταν υπάρχουν περισσότερα από ένα παραρτήματα
τοποθετήστε ως επικεφαλίδα ένα γράμμα (για παράδειγμα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α) καθώς
και έναν περιγραφικό τίτλο Σε κάθε παράρτημα η επικεφαλίδα και ο τίτλος πρέπει να
τοποθετούνται στο κέντρο της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται στον πίνακα
των περιεχομένων Το φωτοτυπημένο υλικό είναι αποδεκτό στα παραρτήματα
Οπωσδήποτε όμως το υλικό αυτό πρέπει να είναι ευανάγνωστο
14
Χρήσιμες Συμβουλές για Σωστό Γράψιμο Γράφω με Ακρίβεια
Προσπαθήστε να είστε ακριβείς με υλικό το οποίο μπορεί να μην είναι ξεκάθαρο Οι
λέξεις και οι φράσεις πρέπει να αποδίδουν τις ιδέες και τις φράσεις καθαρά και με
ακρίβεια Όροι-κλειδιά πρέπει πάντα να γίνονται απολύτως ξεκάθαροι αλλά η
lsquoπαγίδαrsquo της προσπάθειας να εξηγήσουμε όλους τους όρους πρέπει να αποφεύγεται
γιατί αυτό θα οδηγήσει σε μια ατελείωτη παλινδρόμηση Γενικά οι λεξιλογικοί
ορισμοί πρέπει να αποφεύγονται Αυτοί είναι συνήθως χρηστικοί ορισμοί και
σπανιότατα ξεδιαλύνουν ένα ζήτημα Αν έχει προηγηθεί μια καλά διαρθρωμένη
ανάλυση του πεδίου έρευνας οι ορισμοί πρέπει να την ακολουθούν και οι πηγές ndashαν
υπάρχουνmdashπρέπει να αναφέρονται Είναι γενικά καλή πρακτική να αποφεύγεται η
ακατάσχετη φλυαρία καθώς και οι lsquoθολέςrsquo ιδέες Αυτό σημαίνει ότι γενικευτικές
λέξεις ή φράσεις (πχ ldquoγενικάrdquo ldquoσε γενικές γραμμέςrdquo ldquoτελικάrdquo ldquoολικήrdquo ldquoη
ευρύτερη κατάσταση είναιrdquo) αποφεύγονται
Προσπαθήστε να είστε ξεκάθαροι με οτιδήποτε προσπαθείτε να μεταδώσετε στους
άλλους
Μην περιμένετε τους αναγνώστες σας να γνωρίζουν τι σκέφτεστε ή σκοπεύετε να
κάνετε Οι ιδέες τις οποίες προσπαθείτε να τους περάσετε πρέπει να είναι δοσμένες
με έναν κατανοητό τρόπο Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι χρειάζεται να γράφετε
απλοϊκότητες και να επαναλαμβάνετε ότι ήδη ξέρουν πρέπει να μην παίρνετε ως
δεδομένο ότι γνωρίζουν τις σκέψεις σας Η ισορροπία εδώ δεν είναι εύκολο να
επιτευχθεί και μόνο μέσα από τις συνεχείς διορθώσεις του αρχικού κειμένου θα έχετε
καλά αποτελέσματα
Περιλάβετε λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων που ακολουθήσατε για
να οργανώσετε ένα επιχείρημα
Η συνεχής lsquoτριβήrsquo με μια μέθοδο έρευνας μπορεί να πείσει τον συγγραφέα-ερευνητή
ότι αυτό που χρησιμοποιεί είναι lsquoαυτονόητοrsquo για όλους Ένα καλά γραμμένο κείμενο
μπορεί να τονίσει λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων και να τις
παρουσιάσει μέσα από μια συνεκτική και κατανοήσιμη επικοινωνία
15
Κριτική Ματιά
Να έχετε συνείδηση των παραδοχών σας και να τις κάνετε ξεκάθαρες
Στα περισσότερα ζητήματα όλοι οι ερευνητές έχουν κάποια γνώμη Κάθε γνώμη είναι
κατά κάποιο τρόπο μια πηγή πιθανής προκατάληψης αν και το άτομο που έχει αυτήν
την προκατάληψη μπορεί να το αρνηθεί Αν δηλώσετε ξεκάθαρα την άποψή σας από
την αρχή της εργασίας όχι μόνο θα είστε σε θέση να ανακαλύψετε την όποια
προκατάληψη σας διακατέχει αλλά και θα είστε ελεύθερος να συζητήσετε διάφορα
θέματα πιο ανοικτά αναγνωρίζοντας ότι ο αναγνώστης είναι εν πλήρη γνώση της
σκοπιάς σας
Προσεγγίστε προσεκτικά το υλικό σας
Είτε το έργο είναι γραμμένο από εσάς είτε από άλλον πρέπει να επιδέχεται κριτικής
ματιάς για να διαπιστωθεί αν αξίζει ή όχι να ασχοληθεί κανείς μαζί του Όλο το
εξεταζόμενο έργο πρέπει να αντιμετωπισθεί ως να ήταν άγνωστος σε όλους οη
συγγραφέας σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό ένα επιχείρημα στη
βάση της lsquoφήμηςrsquo τουτης συγγραφέα
Να είστε ακριβοδίκαιοι εύλογοι και λογικοί
Το αν είναι κανείς ακριβοδίκαιος σημαίνει το να προσέχει όλες τις πλευρές ενός
θέματος παρά τις όποιες προσωπικές του προτιμήσεις Όταν εξετάζουμε τις
αποδείξεις υπέρ και εναντίον κάποιας συγκεκριμένης άποψης είναι απαραίτητο να
σιγουρευτούμε ότι οι δυο αντιτιθέμενες απόψεις παρουσιάζονται με έναν
lsquoισορροπημένοrsquo τρόπο Εδώ μπορούμε να διαχωρίσουμε ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo από
την lsquoεκλογίκευσηrsquo Ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo είναι αυτό που προχωρεί από την
απόδειξη σε ένα συμπέρασμα η lsquoεκλογίκευσηrsquo αρχίζει όταν από το συμπέρασμα
προσπαθούμε να ανακαλύψουμε ένα επιχείρημα (ή επιχειρήματα) για να το
lsquoστηρίξουμεrsquo Λογικά επιχειρήματα μπορεί να υπάρξουν σε διάφορα επίπεδα
πολυπλοκότητας
16
Χρησιμοποιείστε lsquoουδέτερεςrsquo λέξεις κυρίως όταν περιγράφεται αμφισβητήσιμο υλικό
Πολύ συχνά γίνονται αναφορές σε συμπεράσματα ndashή υποθέσειςmdash που γίνονται
lsquoαποδεκτάrsquo Αν και αρκετά συχνά είναι ανεκτό να χρησιμοποιούνται τέτοιοι όροι
υπάρχουν ορισμένες lsquoαξιολογικέςrsquo φράσεις και λέξεις που δεν μπορεί να γίνουν
εύκολα αποδεκτές σε μια ερευνητική εργασία Πρέπει πάντα να παρέχονται οι
αποδείξεις για την όποια κριτική ndashθετική ή αρνητικήmdashαναπτύσσεται Είναι κοινός
τόπος για τους φοιτητές να δηλώνουν ότι μια ερευνητική δουλειά είναι lsquoέξοχηrsquo μόνο
και μόνο επειδή επιβεβαιώνει τις δικές τους υποθέσεις Η περιστασιακή χρήση
τέτοιων επιθέτων επιτρέπεται μόνο όταν παρέχονται και οι αντίστοιχες αποδείξεις για
την κρίση αυτή πχ ldquoη χρήση της λέξης lsquoαπόκλισηrsquo χρησιμοποιείται από την Χ με
μαεστρία προκειμένου να περιγράψει τα εξεταζόμενα φαινόμενα αφού μάλιστα
ανταποκρίνεται απόλυτα στον συνεκτικό ορισμό που έδωσε η συγγραφέας στο
Θεωρητικό Μέρος της έρευναςrdquo
Χρήση Κατάλληλου Τρόπου Γραφής
Χρησιμοποιείστε με ακρίβεια και απλότητα την ελληνική γλώσσα
Η ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια και πολύπλευρη Μπορεί κανείς να
περιγράψει ξεκάθαρα την οποιαδήποτε ιδέα χωρίς να καταφύγει σε μια πολύ
lsquoεξειδικευμένηrsquo και lsquoτεχνικήrsquo γλώσσα Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να
χρησιμοποιούμε τις ίδιες λέξεις συνέχεια σε ένα κείμενο για λόγους lsquoαπλότηταςrsquo ή
lsquoκατανοησιμότηταςrsquo Για παράδειγμα τα ρήματα lsquoδείχνωrsquo lsquoκαταδεικνύωrsquo lsquoδηλώνωrsquo
lsquoτονίζωrsquo lsquoφανερώνωrsquo lsquoαποκαλύπτωrsquo έχουν συχνά ndashόχι πάντα όμωςmdash διαφορετικές
εννοιολογικές αποχρώσεις και το να χρησιμοποιεί κανείς συνέχεια μόνο μία από
αυτές δηλώνει μια πολύ lsquoφτωχήrsquo χρήση της γλώσσας
Χρησιμοποιείστε τους κατάλληλους χρόνους
Μια επιστημονική εργασία αποτελεί μια αναφορά για κάτι που έχει συμβεί Ο
κατάλληλος χρόνος λοιπόν είναι το παρελθόν Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες
εξαιρέσεις σε αυτό
17
Οι κατά λέξη μεταφορές μιας ομιλίας (πχ σε ένα συνέδριο) χρησιμοποιούν τον
χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι οδηγίες χρήσης επίσης χρησιμοποιούν τον χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι ερευνητικές υποθέσεις θα περιλαμβάνουν τον μέλλοντα χρόνο από τη στιγμή που
αναφέρονται σε θέματα που κάλυπτε η συγκεκριμένη έρευνα Οι (γραμματικοί)
χρόνοι μπορεί να αλλάζουν σημαντικά σε ένα κείμενο πχ ldquoΟι μαθητές που
πηγαίνουν σε ημερήσια δημόσια σχολεία και οι οποίοι ήρθαν ως μετανάστες τα δύο
τελευταία χρόνια θα είναι λιγότερο lsquoενσωματωμένοιrsquo στην ελληνική σχολική
πραγματικότητα από εκείνους που βρίσκονται στην Ελλάδα για περισσότερο από δύο
χρόνιαrdquo
Παρατηρήσεις γύρω από σύγχρονες καταστάσεις θα είναι στον ενεστώτα (πχ ldquoΗ
υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα τελειώνει στην ηλικία των 15 ετώνrdquo ldquoκανένα
τεστ δεν υφίσταται σήμερα το οποίο να καταφέρνει να καλύψει όλες τις διαστάσεις
της προσωπικότηταςrdquo)
Προβλέψεις ήκαι υποθέσεις για το μέλλον θα συντάσσονται σε χρόνο μελλοντικό
(πχ ldquoαν η τάση υπογεννητικότητας συνεχιστεί η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα
υπερηλίκωνrdquo)
Προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση πρώτου προσώπου
Η χρήση προσωπικών αντωνυμιών όπως lsquoεγώrsquo ή lsquoεμείςrsquo καλό είναι να αποφεύγεται
Αντί για παράδειγμα να λέμε ldquoήθελα να εξετάσωrdquo μπορούμε να πούμε ldquoο ερευνητής
ήθελε να εξετάσειhelliprdquo ή να χρησιμοποιήσουμε ένα άλλο α-πρόσωπο στυλ αναφοράς
Προσπαθήστε να καταστήσετε σαφές ότι εσείς γράψατε την εργασία
Αυτή η παρατήρηση δεν έχει να κάνει με το γραμματολογικό στυλ ndashόπως στην
προηγούμενη παρατήρησηmdashαλλά έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο ο
συγγραφέας φανερώνει ότι η εργασία αυτή αποτελεί προσωπικό του πόνημα Αν η
αναφορά δεν έχει καθόλου προσωπικό στυλ ή δεν περιέχει καμιά άποψη ή κριτική
τότε δεν υπάρχει επίσης το lsquoπροσωπικό αποτύπωμαrsquo πάνω στο έργο
18
Χρήση Κατανοητής Μορφής Παρουσίασης
Παραγραφοποίηση
Γενικά η παραγραφοποίηση μας βοηθά στο να καταστήσουμε κατανοητό ένα
μακροσκελές κείμενο Μπορεί μερικοί διακεκριμένοι συγγραφείς να είναι ικανοί να
χρησιμοποιούν πολύ μακριές παραγράφους αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το
κάνουν όλοι Από την άλλη υπάρχει και το πρόβλημα των πολύ μικρών προτάσεων
που αντιμετωπίζονται ως lsquoπαράγραφοιrsquo Αυτό δίνει συνήθως την εντύπωση μεγάλου
lsquoκενούrsquo ιδίως όταν συνοδεύεται από μεγάλα διαστήματα μεταξύ των σειρών
(διάστιχο) και από μεγάλες γραμματοσειρές
Υπο-ενότητες
Ενώ μια παράγραφος πραγματεύεται μια ιδέα η ύπαρξη ενός συνόλου ιδεών σε
μορφή σειράς παραγράφων αποτελεί επίσης μια ενότητα Όταν υπάρχουν τέτοιες
ενότητες είναι σωστό να χρησιμοποιούνται υπο-ενότητες με τους δικούς τους τίτλους
η καθεμιά Μέσα στα όρια των υπο-ενοτήτων το σύνολο των γεγονότων των
επιχειρημάτων και των ιδεών που αναπτύσσονται πρέπει να παρουσιάζεται με έναν
τακτοποιημένο τρόπο και τα περιεχόμενα της κάθε υπο-ενότητας δεν πρέπει να
συγχέονται με εκείνα άλλων υπο-ενοτήτων Η φυσική ροή του κειμένου είναι
σημαντική και η πρώτη και τελευταία παράγραφος μιας υπο-ενότητας πρέπει να
lsquoσυνδέονταιrsquo νοηματικά με την προηγούμενη και την επόμενη υπο-ενότητα
αντίστοιχα
Σεβασμός στην Εμπιστευτικότητα
Μια διατριβή (ή διπλωματική εργασία) είναι βασικά μια lsquoάσκησηrsquo στην έρευνα
Πιθανώς να στηρίζεται στη συνεργασία πολλών ατόμων (πχ τα παιδιά ή οι γονείς ή
οι εκπαιδευτικοί όταν συμμετέχουν σε μια έρευνα) Υπάρχει λοιπόν η ανάγκη τα
άτομα που συνεργάζονται στην οποιαδήποτε έρευνα διεξάγει ο κάθε ερευνητής να
νοιώθουν lsquoασφάλειαrsquo άρα να εξασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα Αυτή μπορεί να
αναφέρεται στη μη αναγραφή ονομάτων στο τελικό κείμενο είτε στη μη αναφορά
περιοχών τοποθεσιών ή χαρακτηριστικών σπιτιών που μπορούν εύκολα να
αποκαλύψουν την ταυτότητα των υποκειμένων της έρευνας ιδιαίτερα όταν πρόκειται
για ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα (πχ σεξουαλικές συνήθειες)
19
Τρόπος γραφής των τίτλων στα κεφάλαια τα υποκεφάλαια και τις ενότητες Τα κεφάλαια και υποκεφάλαια της διατριβής καλό θα είναι να μην αριθμούνται αλλά
να κλιμακώνονται ανάλογα με τη θέση και τον τρόπο γραφής των επικεφαλίδων και
να γράφονται με την παρακάτω σειρά
ΤΙΤΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Με κεφαλαία γράμματα τονισμένα (πχ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ κλπ) Στοίχιση στο κέντρο Ακολουθεί κενή γραμμή
Τίτλος Υποκεφαλαίου Τονισμένα (Bold) πλάγια (Italics) αριστερά ένα διάστημα
(tab) μέσα (πχ Διαδικασία Μέτρησης) Στην επόμενη γραμμή αρχίζει το κείμενο
Τίτλος Ενότητας Αριστερά ένα διάστημα (tab) μέσα και με πλάγια γράμματα (Italics)
(πχ Δοκιμασία 1η) Αμέσως μετά αρχίζει το κείμενο (στην ίδια γραμμή)
Όταν μέσα στο κείμενο θέλουμε να αριθμήσουμε κάτι τότε η αρίθμηση γίνεται πρώτα
με γράμματα πχ α) β) κλπ Αν στο κάθε ένα από αυτά τα laquoα)raquo και laquoβ)raquo πρέπει να
αριθμήσουμε πάλι το κάνουμε με αριθμούς laquo1)raquo laquo2)raquo και αν μέσα στους αριθμούς
θέλουμε να αριθμήσουμε το κάνουμε με τα λατινικά γράμματα ήτοι laquoi)raquo laquoii)raquo
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
7
Οι παραπάνω μορφές λένε στον αναγνώστη τι βρέθηκε ποιοί είναι οι ερευνητές που
έκαναν την παρατήρηση και πότε Κάθε αναφορά που εμφανίζεται σε μια
ερευνητική εργασία πρέπει να εμφανιστεί στη λίστα με τις βιβλιογραφικές αναφορές
και όλες οι αναφορές που εμφανίζονται στον κατάλογο αυτό πρέπει να εμφανιστούν
στο κείμενο της ερευνητικής εργασίας
Μερικές φορές είναι πιο χρήσιμο να παραθέτουμε απευθείας αποσπάσματα κειμένων
μιας πηγής από το να αναφερόμαστε σε αυτήν περιγραφικά Η υπερβολική όμως
χρήση των παραθέσεων αυτών δεν είναι επιθυμητή καθώς είναι και κουραστική
αλλά και φανερώνει έλλειψη επαρκούς επιχειρηματολογίας και κριτικής σκέψης από
τον ερευνητή Γενικά πρέπει να ακολουθούμε κάποιους κανόνες για να αποφύγουμε
τα παραπάνω λάθη
Μια παράθεση πρωτότυπου κειμένου πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο όταν
συνεισφέρει περισσότερο από ότι αν περιγραφόταν το συγκεκριμένο έργο με τα
λόγια του ερευνητή ndash φοιτητή
Μια λέξη ή μια πρόταση που αποδίδεται σε έναν συγγραφέα δεν αποτελεί παράθεση
αν και μπορεί να εισαχθεί μέσα σε εισαγωγικά Μπορεί για παράδειγμα να κάνει μια
εισαγωγή στην έννοια του lsquoυποσυνειδήτουrsquo όπως αναπτύχθηκε από τον Φρόϋντ
αλλά στη συνέχεια του κειμένου αν ξαναχρησιμοποιήσει τον ίδιο όρο δεν χρειάζεται
να τον βάλει σε εισαγωγικά
Ενώ είναι φανερό ότι οι παραθέσεις πρέπει να είναι ακριβείς και αξιόπιστες δεν
χρειάζεται να είναι ολοκληρωμένες εφόσον όμως οι όποιες παραλήψεις προσθέσεις
σχολιασμοί (από τον ερευνητή ndash φοιτητή) και αλλαγές τονίζονται με ένα ξεκάθαρο
τρόπο
Κάθε φορά που παρατίθεται ένα απόσπασμα πρωτότυπου κειμένου δεν θα πρέπει να
ξεχνάμε το συγγραφέα αυτού του κειμένου (συνήθως μπαίνει στην αρχή) καθώς και
τη σελίδα ή σελίδες από το πρωτότυπο κείμενο μέσα σε παρένθεση μετά το τέλος των
εισαγωγικών Με αυτό τον τρόπο ο αναγνώστης μπορεί να το εντοπίσει στην
πρωτογενή πηγή αυτού του αποσπάσματος
8
Όπως μάλιστα υποστήριξε ο Eysenck (1996) ldquohellipοι βασικοί λόγοι που οδηγούν το
άτομο στην ανάπτυξη νευρωτικών χαρακτηριστικών είναι το περιβάλλον και η
κληρονομικότηταrdquo (σελ 156)
Η παραγραφοποίηση και η μορφοποίηση του παρατιθέμενου κειμένου εξαρτάται
καταρχάς από το αν είναι μεγάλο ή όχι Αν έχουμε να κάνουμε μια μικρή παράθεση
(πχ 2 γραμμές κειμένου) τότε την ενσωματώνουμε στη ροή του κυρίως κειμένου με
την τοποθέτηση εισαγωγικών (βλέπε προηγούμενο παράδειγμα) Αν έχουμε
μεγαλύτερο κείμενο τότε υπάρχουν δύο τρόποι για να γίνει η παράθεσή του
Να τοποθετηθεί κάτω από την προηγούμενη παράγραφο του κυρίως κειμένου με το
ίδιο μέγεθος γραμματοσειράς (πχ Times New Roman 12 στιγμών) αλλά με
μεγαλύτερη εσοχή από το αριστερό μέρος της σελίδας (πχ αν η παράγραφος έχει
εσοχή 1 ίντσα τότε τοποθετούμε την προς παράθεση παράγραφο με εσοχή 2 ίντσες)
Μια εναλλακτική λύση είναι η παράγραφος της παράθεσης να μην έχει μεγαλύτερη
εσοχή από τις υπόλοιπες παραγράφους αλλά τα γράμματά της να γραφούν πλάγια
ούτως ώστε να ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα του κειμένου
Τέλος υπάρχει και η εναλλακτική λύση η παράγραφος της παράθεσης να έχει
μεγαλύτερη εσοχή από τις υπόλοιπες παραγράφους και να έχει μικρότερο μέγεθος
γραμμάτων από το υπόλοιπο κείμενο Είναι πάντως σπάνιο φαινόμενο σε
επιστημονικές εργασίες
Μέθοδος Ο τίτλος στη μέση της σελίδας
Σε αυτό το τμήμα της ερευνητικής μελέτης γίνεται μια λεπτομερής και
εμπεριστατωμένη παρουσίαση της μεθοδολογικής πορείας που ακολουθήθηκε κατά
τη διάρκεια της έρευνας Πιο συγκεκριμένα δίνονται πληροφορίες τόσο για το δείγμα
των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα όσο και για το υλικό που
χρησιμοποιήθηκε καθώς και τη διαδικασία που ακολουθήθηκε για τη συλλογή των
δεδομένων Πολλές φορές παρουσιάζεται και η στατιστική ανάλυση που θα
χρησιμοποιηθεί για την ανάλυση των δεδομένων που έχουν συλλεχθεί
Το κείμενο ξεκινά από κάτω σε εσοχή όπως φαίνεται παρακάτω και συνήθως
περιλαμβάνει τα παρακάτω υποκεφάλαια που είναι γραμμένα με τονισμένα μικρά
9
γράμματα (bold) πλάγια (Italics) μία εσοχή μέσα (tab) και είναι στοιχισμένα
αριστερά α) Το δείγμα β) Τοτα εργαλεία και γ) Η διαδικασία
Το Δείγμα (Συμμετέχοντες)
Σε αυτό το τμήμα της μεθόδου γίνεται αναλυτική παρουσίαση των δημογραφικών
χαρακτηριστικών των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα Αναφέρεται ο
συνολικός αριθμός τους και ο αριθμός κάθε επιμέρους ομάδας με βάση διάφορα
δημογραφικά ή άλλα χαρακτηριστικά όπως είναι το φύλο η ηλικία το κοινωνικο-
οικονομικό επίπεδο το εκπαιδευτικό επίπεδο η οικογενειακή κατάσταση ο τόπος
διαμονής η εργασιακή τους κατάσταση κλπ Αναφέρεται με λεπτομέρεια ο τρόπος
επιλογής του δείγματος ενώ θα πρέπει να τεκμηριώνεται και η επιλογή της
συγκεκριμένης μεθοδολογίας που ακολουθήθηκε
Εργαλεία
Σε αυτό το δεύτερο μέρος της μεθόδου παρουσιάζονται τα μέσα (πχ
ερωτηματολόγια ψυχομετρικά τεστ όργανα εκπαιδευτικό υλικό κλπ) που
χρησιμοποιήθηκαν για τη συλλογή των ερευνητικών δεδομένων Για κάθε μέσο που
χρησιμοποιήθηκε θα πρέπει να γίνει μια λεπτομερής παρουσίαση αναφορικά με το τι
μετρά πώς το μετρά καθώς και όλα του τα χαρακτηριστικά (πχ δείκτες αξιοπιστίας
δείκτες εγκυρότητας νόρμες κλπ) Επιπρόσθετα θα πρέπει για κάθε εργαλείο να
παρατίθεται πλήρης βιβλιογραφική παραπομπή (δηλ συγγραφέαςεις τίτλος
ημερομηνία έκδοσης)
Σε περίπτωση που έχουν χρησιμοποιηθεί εργαλεία τα οποία δεν έχουν δημοσιευτεί
προηγουμένως θα πρέπει να γίνει λεπτομερής παρουσίαση των βημάτων που
ακολουθήθηκαν για την κατασκευή τους καθώς και να παρουσιαστούν τα βασικά
τους ψυχομετρικά χαρακτηριστικά που τεκμηριώνουν την επιστημονική τους
ορθότητα
10
Διαδικασία
Σε αυτό το τμήμα της μεθόδου παρουσιάζονται τα βήματα που ακολουθήθηκαν σε
κάθε στάδιο εκτέλεσης της συγκεκριμένης έρευνας Δίνονται πληροφορίες για τις
οδηγίες που ακολούθησαν οι συμμετέχοντες στην έρευνα ο τρόπος με τον οποίο
χωρίστηκαν οι ομάδες των συμμετεχόντων η σειρά παρουσίασης και συμπλήρωσης
των ερωτηματολογίων ή των τεστ που χρησιμοποιήθηκαν κά Επιπρόσθετα θα
πρέπει να δίνονται πληροφορίες για το πώς επιλέχθηκαν τα άτομα που συμμετέχουν
στην έρευνα και με ποιο αντίτιμο (αν υπάρχει) δέχθηκαν να συμμετέχουν Σε
περίπτωση που τοτα ερωτηματολόγια ήταν σε άλλη γλώσσα θα πρέπει να δοθούν
πληροφορίες για τη μέθοδο μετάφρασης και στάθμισης από τη γλώσσα που ήταν
γραμμένο στη γλώσσα η οποία χρησιμοποιήθηκε στα πλαίσια της έρευνας
Σημαντική πληροφορία επίσης αποτελεί ο χρόνος που χρειάστηκε να
πραγματοποιηθεί η έρευνα για κάθε συμμετέχοντα καθώς και ο τόπος στον οποίο
πραγματοποιήθηκε
Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι το τμήμα της μεθόδου θα πρέπει να πληροφορεί τον
αναγνώστη ldquoτιrdquo κάναμε και ldquoπώς το κάναμεrdquo σε τέτοιο βαθμό λεπτομέρειας ώστε να
μπορεί με ευκολία να ξανακάνει την έρευνα κάτω από τις ίδιες ακριβώς συνθήκες
Αποτελέσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας
Ο σκοπός του τμήματος αποτελεσμάτων είναι να παρουσιαστεί στον αναγνώστη τι
βρέθηκε στη μελέτη Η στατιστική περιγραφή των αποτελεσμάτων είναι συνήθως
αναγκαία καθώς επίσης και οι κατάλληλες στατιστικές αναλύσεις Η πιο συνηθισμένη
διαδικασία περιλαμβάνει την παρουσίαση πρώτα της περιγραφικής στατιστικής που
ακολουθείται από τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής
Στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων της επαγωγικής στατιστικής πρέπει να
αναφερθεί ποια στατιστική μέθοδος χρησιμοποιήθηκε ο αριθμός βαθμών ελευθερίας
η τιμή του στατιστικού κριτηρίου το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας και η
κατεύθυνση της επίδρασης
11
Τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής παρουσιάζονται στο κείμενο του
τμήματος αποτελεσμάτων με την περιγραφή των διαφορών που βρίσκονται
ακολουθεί ένα κόμμα που ακολουθείται από την αντίστοιχη τιμή του στατιστικού
κριτηρίου Σε κάθε περίπτωση οι βαθμοί ελευθερίας για τη στατιστική πρέπει να
περιληφθούν σε παρένθεση αμέσως μετά από το αντίστοιχο γράμμα την κάθε
στατιστική μέθοδο ΄Επειτα ακολουθούν η τιμή του στατιστικού κριτηρίου και το
επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας (p) Όλα τα στατιστικά σύμβολα πρέπει να
γράφονται με πλάγια στοιχεία στο κείμενο Παρακάτω ακολουθούν συγκεκριμένα
παραδείγματα παρουσίασης στατιστικών αποτελεσμάτων για τα πιο σημαντικά
στατιστικά κριτήρια
Στατιστικό Κριτήριο Παρουσίαση Αποτελέσματος μέσα στο κείμενο
Κριτήριο r r (135) = 078 p = 0002
Κριτήριο t t (135) = -258 p = 003
Κριτήριο F F (4 131) = 126 ns
Κριτήριο χ2 χ2 (135) = 078 ns
Περιγραφικοί Δείκτες Παρουσίαση Δείκτη μέσα στο κείμενο και στον Πίνακα
Μέσος Όρος ΜΟ = 4532
Διάμεσος Δμ = 4334
Δεσπόζουσα Τιμή Δσπ = 4223
Τυπική Απόκλιση τα = 343
Μέγεθος Δείγματος Ν = 345
Με αυτό το σχήμα οι αναγνώστες μπορούν εύκολα να ερμηνεύσουν τη σημασία
ορισμένων αποτελεσμάτων ακόμα κι αν δεν είναι εξοικειωμένοι με τη
χρησιμοποιούμενη στατιστική επειδή το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας στο
τέλος της εργασίας θα σημαίνει πάντοτε το ίδιο πράγμα Οποτεδήποτε το p είναι
12
λιγότερο από 005 (μια παραδοσιακή αξία του άλφα) θα ολοκληρώναμε ότι τα τrsquo
αποτελέσματα είναι αρκετά ασυνήθιστα και ότι είναι απίθανο να έχουν προκύψει
τυχαία Αν και είναι σημαντικό να εκφραστεί η στατιστική σημαντικότητα των
συγκρίσεων που γίνονται στη μελέτη είναι εξίσου σημαντικό να δοθούν στον
αναγνώστη οι πληροφορίες που απαιτούνται για να ερμηνευθούν τα αποτελέσματα
όπως περιγραφικοί στατιστικοί δείκτες (οι μέσοι όροι τυπικές αποκλίσεις και
συχνότητες) para
Ένας από τους αποτελεσματικότερους τρόπους για την παρουσίαση της στατιστικής
ανάλυσης είναι να οργανωθούν σε πίνακες και γραφήματα Οι πίνακες και τα
γραφήματα πρέπει να ονομαστούν και να αριθμηθούν προσεκτικά για τον αναγνώστη
Όταν περιλαμβάνονται πίνακες η λέξη laquoπίνακαςraquo πρέπει να είναι στοιχισμένη
αριστερά και τονισμένη πάνω από τον πίνακα πχ Πίνακας 1 και στη συνέχεια ο
τίτλος του πίνακα (όχι όμως τονισμένος) Όταν υπάρχουν σχήματα να υπάρχει
υπότιτλος κάτω από την εικόνα στοιχισμένος αριστερά που δηλώνει τον αριθμό του
σχήματος και την επεξήγησή του πχ Σχήμα 1 Ποσοστά συμμετοχής των δυο φύλων
στην αθλητική δραστηριότητα του jogging
para
Συζήτηση Ερμηνεύετε και αξιολογείτε τα αποτελέσματα στο κεφάλαιο της συζήτησης Είναι
χρήσιμο στην αρχή του κεφαλαίου της συζήτησης εν συντομία να συνοψίζονται τα
αποτελέσματα σε μη τεχνική γλώσσα Κατόπιν πρέπει νrsquo αναφερθεί ποια θεωρείται
ότι είναι η σημασία των αποτελεσμάτων Η ερμηνεία των αποτελεσμάτων πρέπει να
προκύψει λογικά από τα πραγματικά στοιχεία που λαμβάνονται στη μελέτη Είναι
χρήσιμο το κεφάλαιο της συζήτησης να εστιάσει στις μελλοντικές κατευθύνσεις που
μπορεί να πάρει η έρευνα Εάν υπάρχουν αδυναμίες στην τρέχουσα μελέτη πρέπει
καταρχήν οπωσδήποτε νrsquo αναφερθούν και επιπλέον πρέπει να περιγράψετε τους
τρόπους με τους οποίους μπορούν να αποφευχθούν στις μελλοντικές μελέτες Εάν η
μελέτη προτείνει νέες ερευνητικές υποθέσεις πρέπει να προτείνετε τους τρόπους με
τους οποίους οι υποθέσεις πρόκειται να εξεταστούν επαρκώς Ο στόχος οποιουδήποτε
ερευνητικού προγράμματος είναι να δοθούν απαντήσεις στις ερωτήσεις Όμως ο
στόχος των περισσότερων καλών ερευνητικών προγραμμάτων είναι να προτείνουν
νέες και σημαντικές ερωτήσεις που πρέπει ακόμα να απαντηθούν Η υποβολή
13
προτάσεων όσον αφορά την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει η μελλοντική έρευνα
είναι ένα σημαντικότατο μέρος οποιουδήποτε καλά σχεδιασμένου και καλά
εκτελεσμένου ερευνητικού προγράμματος
Συμπεράσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται τα παρακάτω Ένα συμπέρασμα για την κάθε υπόθεση Τα αποτελέσματα θα πρέπει να συσχετίζονται επιγραμματικά με
αποτελέσματα άλλων ερευνών Προτάσεις για πρακτική εφαρμογή Προτάσεις για μελλοντικές έρευνες
Παραρτήματα Τα παραρτήματα αριθμούνται και περιλαμβάνουν ότι θεωρείται χρήσιμο να
περιγραφεί αλλά δεν πρέπει να ενταχθεί μέσα στο κυρίως κείμενο της διατριβής Για
παράδειγμα στα παραρτήματα μπαίνουν τύποι ερωτηματολογίων περιγραφές
λογισμικών προγραμμάτων οδηγίες περιγραφές πολύπλοκων δοκιμασιών κλπ Στο
κυρίως σώμα της εργασίας πρέπει να γίνονται οι ανάλογες παραπομπές -όπου
απαιτείται- στα αντίστοιχα παραρτήματα ώστε να καθοδηγείται εύκολα ο αναγνώστης
(για παράδειγμα βλ Παράρτημα Γ) Τα παραρτήματα τοποθετούνται πάντα στο
τέλος της διατριβής Όταν υπάρχουν περισσότερα από ένα παραρτήματα
τοποθετήστε ως επικεφαλίδα ένα γράμμα (για παράδειγμα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α) καθώς
και έναν περιγραφικό τίτλο Σε κάθε παράρτημα η επικεφαλίδα και ο τίτλος πρέπει να
τοποθετούνται στο κέντρο της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται στον πίνακα
των περιεχομένων Το φωτοτυπημένο υλικό είναι αποδεκτό στα παραρτήματα
Οπωσδήποτε όμως το υλικό αυτό πρέπει να είναι ευανάγνωστο
14
Χρήσιμες Συμβουλές για Σωστό Γράψιμο Γράφω με Ακρίβεια
Προσπαθήστε να είστε ακριβείς με υλικό το οποίο μπορεί να μην είναι ξεκάθαρο Οι
λέξεις και οι φράσεις πρέπει να αποδίδουν τις ιδέες και τις φράσεις καθαρά και με
ακρίβεια Όροι-κλειδιά πρέπει πάντα να γίνονται απολύτως ξεκάθαροι αλλά η
lsquoπαγίδαrsquo της προσπάθειας να εξηγήσουμε όλους τους όρους πρέπει να αποφεύγεται
γιατί αυτό θα οδηγήσει σε μια ατελείωτη παλινδρόμηση Γενικά οι λεξιλογικοί
ορισμοί πρέπει να αποφεύγονται Αυτοί είναι συνήθως χρηστικοί ορισμοί και
σπανιότατα ξεδιαλύνουν ένα ζήτημα Αν έχει προηγηθεί μια καλά διαρθρωμένη
ανάλυση του πεδίου έρευνας οι ορισμοί πρέπει να την ακολουθούν και οι πηγές ndashαν
υπάρχουνmdashπρέπει να αναφέρονται Είναι γενικά καλή πρακτική να αποφεύγεται η
ακατάσχετη φλυαρία καθώς και οι lsquoθολέςrsquo ιδέες Αυτό σημαίνει ότι γενικευτικές
λέξεις ή φράσεις (πχ ldquoγενικάrdquo ldquoσε γενικές γραμμέςrdquo ldquoτελικάrdquo ldquoολικήrdquo ldquoη
ευρύτερη κατάσταση είναιrdquo) αποφεύγονται
Προσπαθήστε να είστε ξεκάθαροι με οτιδήποτε προσπαθείτε να μεταδώσετε στους
άλλους
Μην περιμένετε τους αναγνώστες σας να γνωρίζουν τι σκέφτεστε ή σκοπεύετε να
κάνετε Οι ιδέες τις οποίες προσπαθείτε να τους περάσετε πρέπει να είναι δοσμένες
με έναν κατανοητό τρόπο Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι χρειάζεται να γράφετε
απλοϊκότητες και να επαναλαμβάνετε ότι ήδη ξέρουν πρέπει να μην παίρνετε ως
δεδομένο ότι γνωρίζουν τις σκέψεις σας Η ισορροπία εδώ δεν είναι εύκολο να
επιτευχθεί και μόνο μέσα από τις συνεχείς διορθώσεις του αρχικού κειμένου θα έχετε
καλά αποτελέσματα
Περιλάβετε λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων που ακολουθήσατε για
να οργανώσετε ένα επιχείρημα
Η συνεχής lsquoτριβήrsquo με μια μέθοδο έρευνας μπορεί να πείσει τον συγγραφέα-ερευνητή
ότι αυτό που χρησιμοποιεί είναι lsquoαυτονόητοrsquo για όλους Ένα καλά γραμμένο κείμενο
μπορεί να τονίσει λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων και να τις
παρουσιάσει μέσα από μια συνεκτική και κατανοήσιμη επικοινωνία
15
Κριτική Ματιά
Να έχετε συνείδηση των παραδοχών σας και να τις κάνετε ξεκάθαρες
Στα περισσότερα ζητήματα όλοι οι ερευνητές έχουν κάποια γνώμη Κάθε γνώμη είναι
κατά κάποιο τρόπο μια πηγή πιθανής προκατάληψης αν και το άτομο που έχει αυτήν
την προκατάληψη μπορεί να το αρνηθεί Αν δηλώσετε ξεκάθαρα την άποψή σας από
την αρχή της εργασίας όχι μόνο θα είστε σε θέση να ανακαλύψετε την όποια
προκατάληψη σας διακατέχει αλλά και θα είστε ελεύθερος να συζητήσετε διάφορα
θέματα πιο ανοικτά αναγνωρίζοντας ότι ο αναγνώστης είναι εν πλήρη γνώση της
σκοπιάς σας
Προσεγγίστε προσεκτικά το υλικό σας
Είτε το έργο είναι γραμμένο από εσάς είτε από άλλον πρέπει να επιδέχεται κριτικής
ματιάς για να διαπιστωθεί αν αξίζει ή όχι να ασχοληθεί κανείς μαζί του Όλο το
εξεταζόμενο έργο πρέπει να αντιμετωπισθεί ως να ήταν άγνωστος σε όλους οη
συγγραφέας σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό ένα επιχείρημα στη
βάση της lsquoφήμηςrsquo τουτης συγγραφέα
Να είστε ακριβοδίκαιοι εύλογοι και λογικοί
Το αν είναι κανείς ακριβοδίκαιος σημαίνει το να προσέχει όλες τις πλευρές ενός
θέματος παρά τις όποιες προσωπικές του προτιμήσεις Όταν εξετάζουμε τις
αποδείξεις υπέρ και εναντίον κάποιας συγκεκριμένης άποψης είναι απαραίτητο να
σιγουρευτούμε ότι οι δυο αντιτιθέμενες απόψεις παρουσιάζονται με έναν
lsquoισορροπημένοrsquo τρόπο Εδώ μπορούμε να διαχωρίσουμε ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo από
την lsquoεκλογίκευσηrsquo Ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo είναι αυτό που προχωρεί από την
απόδειξη σε ένα συμπέρασμα η lsquoεκλογίκευσηrsquo αρχίζει όταν από το συμπέρασμα
προσπαθούμε να ανακαλύψουμε ένα επιχείρημα (ή επιχειρήματα) για να το
lsquoστηρίξουμεrsquo Λογικά επιχειρήματα μπορεί να υπάρξουν σε διάφορα επίπεδα
πολυπλοκότητας
16
Χρησιμοποιείστε lsquoουδέτερεςrsquo λέξεις κυρίως όταν περιγράφεται αμφισβητήσιμο υλικό
Πολύ συχνά γίνονται αναφορές σε συμπεράσματα ndashή υποθέσειςmdash που γίνονται
lsquoαποδεκτάrsquo Αν και αρκετά συχνά είναι ανεκτό να χρησιμοποιούνται τέτοιοι όροι
υπάρχουν ορισμένες lsquoαξιολογικέςrsquo φράσεις και λέξεις που δεν μπορεί να γίνουν
εύκολα αποδεκτές σε μια ερευνητική εργασία Πρέπει πάντα να παρέχονται οι
αποδείξεις για την όποια κριτική ndashθετική ή αρνητικήmdashαναπτύσσεται Είναι κοινός
τόπος για τους φοιτητές να δηλώνουν ότι μια ερευνητική δουλειά είναι lsquoέξοχηrsquo μόνο
και μόνο επειδή επιβεβαιώνει τις δικές τους υποθέσεις Η περιστασιακή χρήση
τέτοιων επιθέτων επιτρέπεται μόνο όταν παρέχονται και οι αντίστοιχες αποδείξεις για
την κρίση αυτή πχ ldquoη χρήση της λέξης lsquoαπόκλισηrsquo χρησιμοποιείται από την Χ με
μαεστρία προκειμένου να περιγράψει τα εξεταζόμενα φαινόμενα αφού μάλιστα
ανταποκρίνεται απόλυτα στον συνεκτικό ορισμό που έδωσε η συγγραφέας στο
Θεωρητικό Μέρος της έρευναςrdquo
Χρήση Κατάλληλου Τρόπου Γραφής
Χρησιμοποιείστε με ακρίβεια και απλότητα την ελληνική γλώσσα
Η ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια και πολύπλευρη Μπορεί κανείς να
περιγράψει ξεκάθαρα την οποιαδήποτε ιδέα χωρίς να καταφύγει σε μια πολύ
lsquoεξειδικευμένηrsquo και lsquoτεχνικήrsquo γλώσσα Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να
χρησιμοποιούμε τις ίδιες λέξεις συνέχεια σε ένα κείμενο για λόγους lsquoαπλότηταςrsquo ή
lsquoκατανοησιμότηταςrsquo Για παράδειγμα τα ρήματα lsquoδείχνωrsquo lsquoκαταδεικνύωrsquo lsquoδηλώνωrsquo
lsquoτονίζωrsquo lsquoφανερώνωrsquo lsquoαποκαλύπτωrsquo έχουν συχνά ndashόχι πάντα όμωςmdash διαφορετικές
εννοιολογικές αποχρώσεις και το να χρησιμοποιεί κανείς συνέχεια μόνο μία από
αυτές δηλώνει μια πολύ lsquoφτωχήrsquo χρήση της γλώσσας
Χρησιμοποιείστε τους κατάλληλους χρόνους
Μια επιστημονική εργασία αποτελεί μια αναφορά για κάτι που έχει συμβεί Ο
κατάλληλος χρόνος λοιπόν είναι το παρελθόν Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες
εξαιρέσεις σε αυτό
17
Οι κατά λέξη μεταφορές μιας ομιλίας (πχ σε ένα συνέδριο) χρησιμοποιούν τον
χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι οδηγίες χρήσης επίσης χρησιμοποιούν τον χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι ερευνητικές υποθέσεις θα περιλαμβάνουν τον μέλλοντα χρόνο από τη στιγμή που
αναφέρονται σε θέματα που κάλυπτε η συγκεκριμένη έρευνα Οι (γραμματικοί)
χρόνοι μπορεί να αλλάζουν σημαντικά σε ένα κείμενο πχ ldquoΟι μαθητές που
πηγαίνουν σε ημερήσια δημόσια σχολεία και οι οποίοι ήρθαν ως μετανάστες τα δύο
τελευταία χρόνια θα είναι λιγότερο lsquoενσωματωμένοιrsquo στην ελληνική σχολική
πραγματικότητα από εκείνους που βρίσκονται στην Ελλάδα για περισσότερο από δύο
χρόνιαrdquo
Παρατηρήσεις γύρω από σύγχρονες καταστάσεις θα είναι στον ενεστώτα (πχ ldquoΗ
υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα τελειώνει στην ηλικία των 15 ετώνrdquo ldquoκανένα
τεστ δεν υφίσταται σήμερα το οποίο να καταφέρνει να καλύψει όλες τις διαστάσεις
της προσωπικότηταςrdquo)
Προβλέψεις ήκαι υποθέσεις για το μέλλον θα συντάσσονται σε χρόνο μελλοντικό
(πχ ldquoαν η τάση υπογεννητικότητας συνεχιστεί η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα
υπερηλίκωνrdquo)
Προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση πρώτου προσώπου
Η χρήση προσωπικών αντωνυμιών όπως lsquoεγώrsquo ή lsquoεμείςrsquo καλό είναι να αποφεύγεται
Αντί για παράδειγμα να λέμε ldquoήθελα να εξετάσωrdquo μπορούμε να πούμε ldquoο ερευνητής
ήθελε να εξετάσειhelliprdquo ή να χρησιμοποιήσουμε ένα άλλο α-πρόσωπο στυλ αναφοράς
Προσπαθήστε να καταστήσετε σαφές ότι εσείς γράψατε την εργασία
Αυτή η παρατήρηση δεν έχει να κάνει με το γραμματολογικό στυλ ndashόπως στην
προηγούμενη παρατήρησηmdashαλλά έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο ο
συγγραφέας φανερώνει ότι η εργασία αυτή αποτελεί προσωπικό του πόνημα Αν η
αναφορά δεν έχει καθόλου προσωπικό στυλ ή δεν περιέχει καμιά άποψη ή κριτική
τότε δεν υπάρχει επίσης το lsquoπροσωπικό αποτύπωμαrsquo πάνω στο έργο
18
Χρήση Κατανοητής Μορφής Παρουσίασης
Παραγραφοποίηση
Γενικά η παραγραφοποίηση μας βοηθά στο να καταστήσουμε κατανοητό ένα
μακροσκελές κείμενο Μπορεί μερικοί διακεκριμένοι συγγραφείς να είναι ικανοί να
χρησιμοποιούν πολύ μακριές παραγράφους αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το
κάνουν όλοι Από την άλλη υπάρχει και το πρόβλημα των πολύ μικρών προτάσεων
που αντιμετωπίζονται ως lsquoπαράγραφοιrsquo Αυτό δίνει συνήθως την εντύπωση μεγάλου
lsquoκενούrsquo ιδίως όταν συνοδεύεται από μεγάλα διαστήματα μεταξύ των σειρών
(διάστιχο) και από μεγάλες γραμματοσειρές
Υπο-ενότητες
Ενώ μια παράγραφος πραγματεύεται μια ιδέα η ύπαρξη ενός συνόλου ιδεών σε
μορφή σειράς παραγράφων αποτελεί επίσης μια ενότητα Όταν υπάρχουν τέτοιες
ενότητες είναι σωστό να χρησιμοποιούνται υπο-ενότητες με τους δικούς τους τίτλους
η καθεμιά Μέσα στα όρια των υπο-ενοτήτων το σύνολο των γεγονότων των
επιχειρημάτων και των ιδεών που αναπτύσσονται πρέπει να παρουσιάζεται με έναν
τακτοποιημένο τρόπο και τα περιεχόμενα της κάθε υπο-ενότητας δεν πρέπει να
συγχέονται με εκείνα άλλων υπο-ενοτήτων Η φυσική ροή του κειμένου είναι
σημαντική και η πρώτη και τελευταία παράγραφος μιας υπο-ενότητας πρέπει να
lsquoσυνδέονταιrsquo νοηματικά με την προηγούμενη και την επόμενη υπο-ενότητα
αντίστοιχα
Σεβασμός στην Εμπιστευτικότητα
Μια διατριβή (ή διπλωματική εργασία) είναι βασικά μια lsquoάσκησηrsquo στην έρευνα
Πιθανώς να στηρίζεται στη συνεργασία πολλών ατόμων (πχ τα παιδιά ή οι γονείς ή
οι εκπαιδευτικοί όταν συμμετέχουν σε μια έρευνα) Υπάρχει λοιπόν η ανάγκη τα
άτομα που συνεργάζονται στην οποιαδήποτε έρευνα διεξάγει ο κάθε ερευνητής να
νοιώθουν lsquoασφάλειαrsquo άρα να εξασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα Αυτή μπορεί να
αναφέρεται στη μη αναγραφή ονομάτων στο τελικό κείμενο είτε στη μη αναφορά
περιοχών τοποθεσιών ή χαρακτηριστικών σπιτιών που μπορούν εύκολα να
αποκαλύψουν την ταυτότητα των υποκειμένων της έρευνας ιδιαίτερα όταν πρόκειται
για ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα (πχ σεξουαλικές συνήθειες)
19
Τρόπος γραφής των τίτλων στα κεφάλαια τα υποκεφάλαια και τις ενότητες Τα κεφάλαια και υποκεφάλαια της διατριβής καλό θα είναι να μην αριθμούνται αλλά
να κλιμακώνονται ανάλογα με τη θέση και τον τρόπο γραφής των επικεφαλίδων και
να γράφονται με την παρακάτω σειρά
ΤΙΤΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Με κεφαλαία γράμματα τονισμένα (πχ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ κλπ) Στοίχιση στο κέντρο Ακολουθεί κενή γραμμή
Τίτλος Υποκεφαλαίου Τονισμένα (Bold) πλάγια (Italics) αριστερά ένα διάστημα
(tab) μέσα (πχ Διαδικασία Μέτρησης) Στην επόμενη γραμμή αρχίζει το κείμενο
Τίτλος Ενότητας Αριστερά ένα διάστημα (tab) μέσα και με πλάγια γράμματα (Italics)
(πχ Δοκιμασία 1η) Αμέσως μετά αρχίζει το κείμενο (στην ίδια γραμμή)
Όταν μέσα στο κείμενο θέλουμε να αριθμήσουμε κάτι τότε η αρίθμηση γίνεται πρώτα
με γράμματα πχ α) β) κλπ Αν στο κάθε ένα από αυτά τα laquoα)raquo και laquoβ)raquo πρέπει να
αριθμήσουμε πάλι το κάνουμε με αριθμούς laquo1)raquo laquo2)raquo και αν μέσα στους αριθμούς
θέλουμε να αριθμήσουμε το κάνουμε με τα λατινικά γράμματα ήτοι laquoi)raquo laquoii)raquo
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
8
Όπως μάλιστα υποστήριξε ο Eysenck (1996) ldquohellipοι βασικοί λόγοι που οδηγούν το
άτομο στην ανάπτυξη νευρωτικών χαρακτηριστικών είναι το περιβάλλον και η
κληρονομικότηταrdquo (σελ 156)
Η παραγραφοποίηση και η μορφοποίηση του παρατιθέμενου κειμένου εξαρτάται
καταρχάς από το αν είναι μεγάλο ή όχι Αν έχουμε να κάνουμε μια μικρή παράθεση
(πχ 2 γραμμές κειμένου) τότε την ενσωματώνουμε στη ροή του κυρίως κειμένου με
την τοποθέτηση εισαγωγικών (βλέπε προηγούμενο παράδειγμα) Αν έχουμε
μεγαλύτερο κείμενο τότε υπάρχουν δύο τρόποι για να γίνει η παράθεσή του
Να τοποθετηθεί κάτω από την προηγούμενη παράγραφο του κυρίως κειμένου με το
ίδιο μέγεθος γραμματοσειράς (πχ Times New Roman 12 στιγμών) αλλά με
μεγαλύτερη εσοχή από το αριστερό μέρος της σελίδας (πχ αν η παράγραφος έχει
εσοχή 1 ίντσα τότε τοποθετούμε την προς παράθεση παράγραφο με εσοχή 2 ίντσες)
Μια εναλλακτική λύση είναι η παράγραφος της παράθεσης να μην έχει μεγαλύτερη
εσοχή από τις υπόλοιπες παραγράφους αλλά τα γράμματά της να γραφούν πλάγια
ούτως ώστε να ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα του κειμένου
Τέλος υπάρχει και η εναλλακτική λύση η παράγραφος της παράθεσης να έχει
μεγαλύτερη εσοχή από τις υπόλοιπες παραγράφους και να έχει μικρότερο μέγεθος
γραμμάτων από το υπόλοιπο κείμενο Είναι πάντως σπάνιο φαινόμενο σε
επιστημονικές εργασίες
Μέθοδος Ο τίτλος στη μέση της σελίδας
Σε αυτό το τμήμα της ερευνητικής μελέτης γίνεται μια λεπτομερής και
εμπεριστατωμένη παρουσίαση της μεθοδολογικής πορείας που ακολουθήθηκε κατά
τη διάρκεια της έρευνας Πιο συγκεκριμένα δίνονται πληροφορίες τόσο για το δείγμα
των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα όσο και για το υλικό που
χρησιμοποιήθηκε καθώς και τη διαδικασία που ακολουθήθηκε για τη συλλογή των
δεδομένων Πολλές φορές παρουσιάζεται και η στατιστική ανάλυση που θα
χρησιμοποιηθεί για την ανάλυση των δεδομένων που έχουν συλλεχθεί
Το κείμενο ξεκινά από κάτω σε εσοχή όπως φαίνεται παρακάτω και συνήθως
περιλαμβάνει τα παρακάτω υποκεφάλαια που είναι γραμμένα με τονισμένα μικρά
9
γράμματα (bold) πλάγια (Italics) μία εσοχή μέσα (tab) και είναι στοιχισμένα
αριστερά α) Το δείγμα β) Τοτα εργαλεία και γ) Η διαδικασία
Το Δείγμα (Συμμετέχοντες)
Σε αυτό το τμήμα της μεθόδου γίνεται αναλυτική παρουσίαση των δημογραφικών
χαρακτηριστικών των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα Αναφέρεται ο
συνολικός αριθμός τους και ο αριθμός κάθε επιμέρους ομάδας με βάση διάφορα
δημογραφικά ή άλλα χαρακτηριστικά όπως είναι το φύλο η ηλικία το κοινωνικο-
οικονομικό επίπεδο το εκπαιδευτικό επίπεδο η οικογενειακή κατάσταση ο τόπος
διαμονής η εργασιακή τους κατάσταση κλπ Αναφέρεται με λεπτομέρεια ο τρόπος
επιλογής του δείγματος ενώ θα πρέπει να τεκμηριώνεται και η επιλογή της
συγκεκριμένης μεθοδολογίας που ακολουθήθηκε
Εργαλεία
Σε αυτό το δεύτερο μέρος της μεθόδου παρουσιάζονται τα μέσα (πχ
ερωτηματολόγια ψυχομετρικά τεστ όργανα εκπαιδευτικό υλικό κλπ) που
χρησιμοποιήθηκαν για τη συλλογή των ερευνητικών δεδομένων Για κάθε μέσο που
χρησιμοποιήθηκε θα πρέπει να γίνει μια λεπτομερής παρουσίαση αναφορικά με το τι
μετρά πώς το μετρά καθώς και όλα του τα χαρακτηριστικά (πχ δείκτες αξιοπιστίας
δείκτες εγκυρότητας νόρμες κλπ) Επιπρόσθετα θα πρέπει για κάθε εργαλείο να
παρατίθεται πλήρης βιβλιογραφική παραπομπή (δηλ συγγραφέαςεις τίτλος
ημερομηνία έκδοσης)
Σε περίπτωση που έχουν χρησιμοποιηθεί εργαλεία τα οποία δεν έχουν δημοσιευτεί
προηγουμένως θα πρέπει να γίνει λεπτομερής παρουσίαση των βημάτων που
ακολουθήθηκαν για την κατασκευή τους καθώς και να παρουσιαστούν τα βασικά
τους ψυχομετρικά χαρακτηριστικά που τεκμηριώνουν την επιστημονική τους
ορθότητα
10
Διαδικασία
Σε αυτό το τμήμα της μεθόδου παρουσιάζονται τα βήματα που ακολουθήθηκαν σε
κάθε στάδιο εκτέλεσης της συγκεκριμένης έρευνας Δίνονται πληροφορίες για τις
οδηγίες που ακολούθησαν οι συμμετέχοντες στην έρευνα ο τρόπος με τον οποίο
χωρίστηκαν οι ομάδες των συμμετεχόντων η σειρά παρουσίασης και συμπλήρωσης
των ερωτηματολογίων ή των τεστ που χρησιμοποιήθηκαν κά Επιπρόσθετα θα
πρέπει να δίνονται πληροφορίες για το πώς επιλέχθηκαν τα άτομα που συμμετέχουν
στην έρευνα και με ποιο αντίτιμο (αν υπάρχει) δέχθηκαν να συμμετέχουν Σε
περίπτωση που τοτα ερωτηματολόγια ήταν σε άλλη γλώσσα θα πρέπει να δοθούν
πληροφορίες για τη μέθοδο μετάφρασης και στάθμισης από τη γλώσσα που ήταν
γραμμένο στη γλώσσα η οποία χρησιμοποιήθηκε στα πλαίσια της έρευνας
Σημαντική πληροφορία επίσης αποτελεί ο χρόνος που χρειάστηκε να
πραγματοποιηθεί η έρευνα για κάθε συμμετέχοντα καθώς και ο τόπος στον οποίο
πραγματοποιήθηκε
Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι το τμήμα της μεθόδου θα πρέπει να πληροφορεί τον
αναγνώστη ldquoτιrdquo κάναμε και ldquoπώς το κάναμεrdquo σε τέτοιο βαθμό λεπτομέρειας ώστε να
μπορεί με ευκολία να ξανακάνει την έρευνα κάτω από τις ίδιες ακριβώς συνθήκες
Αποτελέσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας
Ο σκοπός του τμήματος αποτελεσμάτων είναι να παρουσιαστεί στον αναγνώστη τι
βρέθηκε στη μελέτη Η στατιστική περιγραφή των αποτελεσμάτων είναι συνήθως
αναγκαία καθώς επίσης και οι κατάλληλες στατιστικές αναλύσεις Η πιο συνηθισμένη
διαδικασία περιλαμβάνει την παρουσίαση πρώτα της περιγραφικής στατιστικής που
ακολουθείται από τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής
Στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων της επαγωγικής στατιστικής πρέπει να
αναφερθεί ποια στατιστική μέθοδος χρησιμοποιήθηκε ο αριθμός βαθμών ελευθερίας
η τιμή του στατιστικού κριτηρίου το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας και η
κατεύθυνση της επίδρασης
11
Τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής παρουσιάζονται στο κείμενο του
τμήματος αποτελεσμάτων με την περιγραφή των διαφορών που βρίσκονται
ακολουθεί ένα κόμμα που ακολουθείται από την αντίστοιχη τιμή του στατιστικού
κριτηρίου Σε κάθε περίπτωση οι βαθμοί ελευθερίας για τη στατιστική πρέπει να
περιληφθούν σε παρένθεση αμέσως μετά από το αντίστοιχο γράμμα την κάθε
στατιστική μέθοδο ΄Επειτα ακολουθούν η τιμή του στατιστικού κριτηρίου και το
επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας (p) Όλα τα στατιστικά σύμβολα πρέπει να
γράφονται με πλάγια στοιχεία στο κείμενο Παρακάτω ακολουθούν συγκεκριμένα
παραδείγματα παρουσίασης στατιστικών αποτελεσμάτων για τα πιο σημαντικά
στατιστικά κριτήρια
Στατιστικό Κριτήριο Παρουσίαση Αποτελέσματος μέσα στο κείμενο
Κριτήριο r r (135) = 078 p = 0002
Κριτήριο t t (135) = -258 p = 003
Κριτήριο F F (4 131) = 126 ns
Κριτήριο χ2 χ2 (135) = 078 ns
Περιγραφικοί Δείκτες Παρουσίαση Δείκτη μέσα στο κείμενο και στον Πίνακα
Μέσος Όρος ΜΟ = 4532
Διάμεσος Δμ = 4334
Δεσπόζουσα Τιμή Δσπ = 4223
Τυπική Απόκλιση τα = 343
Μέγεθος Δείγματος Ν = 345
Με αυτό το σχήμα οι αναγνώστες μπορούν εύκολα να ερμηνεύσουν τη σημασία
ορισμένων αποτελεσμάτων ακόμα κι αν δεν είναι εξοικειωμένοι με τη
χρησιμοποιούμενη στατιστική επειδή το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας στο
τέλος της εργασίας θα σημαίνει πάντοτε το ίδιο πράγμα Οποτεδήποτε το p είναι
12
λιγότερο από 005 (μια παραδοσιακή αξία του άλφα) θα ολοκληρώναμε ότι τα τrsquo
αποτελέσματα είναι αρκετά ασυνήθιστα και ότι είναι απίθανο να έχουν προκύψει
τυχαία Αν και είναι σημαντικό να εκφραστεί η στατιστική σημαντικότητα των
συγκρίσεων που γίνονται στη μελέτη είναι εξίσου σημαντικό να δοθούν στον
αναγνώστη οι πληροφορίες που απαιτούνται για να ερμηνευθούν τα αποτελέσματα
όπως περιγραφικοί στατιστικοί δείκτες (οι μέσοι όροι τυπικές αποκλίσεις και
συχνότητες) para
Ένας από τους αποτελεσματικότερους τρόπους για την παρουσίαση της στατιστικής
ανάλυσης είναι να οργανωθούν σε πίνακες και γραφήματα Οι πίνακες και τα
γραφήματα πρέπει να ονομαστούν και να αριθμηθούν προσεκτικά για τον αναγνώστη
Όταν περιλαμβάνονται πίνακες η λέξη laquoπίνακαςraquo πρέπει να είναι στοιχισμένη
αριστερά και τονισμένη πάνω από τον πίνακα πχ Πίνακας 1 και στη συνέχεια ο
τίτλος του πίνακα (όχι όμως τονισμένος) Όταν υπάρχουν σχήματα να υπάρχει
υπότιτλος κάτω από την εικόνα στοιχισμένος αριστερά που δηλώνει τον αριθμό του
σχήματος και την επεξήγησή του πχ Σχήμα 1 Ποσοστά συμμετοχής των δυο φύλων
στην αθλητική δραστηριότητα του jogging
para
Συζήτηση Ερμηνεύετε και αξιολογείτε τα αποτελέσματα στο κεφάλαιο της συζήτησης Είναι
χρήσιμο στην αρχή του κεφαλαίου της συζήτησης εν συντομία να συνοψίζονται τα
αποτελέσματα σε μη τεχνική γλώσσα Κατόπιν πρέπει νrsquo αναφερθεί ποια θεωρείται
ότι είναι η σημασία των αποτελεσμάτων Η ερμηνεία των αποτελεσμάτων πρέπει να
προκύψει λογικά από τα πραγματικά στοιχεία που λαμβάνονται στη μελέτη Είναι
χρήσιμο το κεφάλαιο της συζήτησης να εστιάσει στις μελλοντικές κατευθύνσεις που
μπορεί να πάρει η έρευνα Εάν υπάρχουν αδυναμίες στην τρέχουσα μελέτη πρέπει
καταρχήν οπωσδήποτε νrsquo αναφερθούν και επιπλέον πρέπει να περιγράψετε τους
τρόπους με τους οποίους μπορούν να αποφευχθούν στις μελλοντικές μελέτες Εάν η
μελέτη προτείνει νέες ερευνητικές υποθέσεις πρέπει να προτείνετε τους τρόπους με
τους οποίους οι υποθέσεις πρόκειται να εξεταστούν επαρκώς Ο στόχος οποιουδήποτε
ερευνητικού προγράμματος είναι να δοθούν απαντήσεις στις ερωτήσεις Όμως ο
στόχος των περισσότερων καλών ερευνητικών προγραμμάτων είναι να προτείνουν
νέες και σημαντικές ερωτήσεις που πρέπει ακόμα να απαντηθούν Η υποβολή
13
προτάσεων όσον αφορά την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει η μελλοντική έρευνα
είναι ένα σημαντικότατο μέρος οποιουδήποτε καλά σχεδιασμένου και καλά
εκτελεσμένου ερευνητικού προγράμματος
Συμπεράσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται τα παρακάτω Ένα συμπέρασμα για την κάθε υπόθεση Τα αποτελέσματα θα πρέπει να συσχετίζονται επιγραμματικά με
αποτελέσματα άλλων ερευνών Προτάσεις για πρακτική εφαρμογή Προτάσεις για μελλοντικές έρευνες
Παραρτήματα Τα παραρτήματα αριθμούνται και περιλαμβάνουν ότι θεωρείται χρήσιμο να
περιγραφεί αλλά δεν πρέπει να ενταχθεί μέσα στο κυρίως κείμενο της διατριβής Για
παράδειγμα στα παραρτήματα μπαίνουν τύποι ερωτηματολογίων περιγραφές
λογισμικών προγραμμάτων οδηγίες περιγραφές πολύπλοκων δοκιμασιών κλπ Στο
κυρίως σώμα της εργασίας πρέπει να γίνονται οι ανάλογες παραπομπές -όπου
απαιτείται- στα αντίστοιχα παραρτήματα ώστε να καθοδηγείται εύκολα ο αναγνώστης
(για παράδειγμα βλ Παράρτημα Γ) Τα παραρτήματα τοποθετούνται πάντα στο
τέλος της διατριβής Όταν υπάρχουν περισσότερα από ένα παραρτήματα
τοποθετήστε ως επικεφαλίδα ένα γράμμα (για παράδειγμα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α) καθώς
και έναν περιγραφικό τίτλο Σε κάθε παράρτημα η επικεφαλίδα και ο τίτλος πρέπει να
τοποθετούνται στο κέντρο της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται στον πίνακα
των περιεχομένων Το φωτοτυπημένο υλικό είναι αποδεκτό στα παραρτήματα
Οπωσδήποτε όμως το υλικό αυτό πρέπει να είναι ευανάγνωστο
14
Χρήσιμες Συμβουλές για Σωστό Γράψιμο Γράφω με Ακρίβεια
Προσπαθήστε να είστε ακριβείς με υλικό το οποίο μπορεί να μην είναι ξεκάθαρο Οι
λέξεις και οι φράσεις πρέπει να αποδίδουν τις ιδέες και τις φράσεις καθαρά και με
ακρίβεια Όροι-κλειδιά πρέπει πάντα να γίνονται απολύτως ξεκάθαροι αλλά η
lsquoπαγίδαrsquo της προσπάθειας να εξηγήσουμε όλους τους όρους πρέπει να αποφεύγεται
γιατί αυτό θα οδηγήσει σε μια ατελείωτη παλινδρόμηση Γενικά οι λεξιλογικοί
ορισμοί πρέπει να αποφεύγονται Αυτοί είναι συνήθως χρηστικοί ορισμοί και
σπανιότατα ξεδιαλύνουν ένα ζήτημα Αν έχει προηγηθεί μια καλά διαρθρωμένη
ανάλυση του πεδίου έρευνας οι ορισμοί πρέπει να την ακολουθούν και οι πηγές ndashαν
υπάρχουνmdashπρέπει να αναφέρονται Είναι γενικά καλή πρακτική να αποφεύγεται η
ακατάσχετη φλυαρία καθώς και οι lsquoθολέςrsquo ιδέες Αυτό σημαίνει ότι γενικευτικές
λέξεις ή φράσεις (πχ ldquoγενικάrdquo ldquoσε γενικές γραμμέςrdquo ldquoτελικάrdquo ldquoολικήrdquo ldquoη
ευρύτερη κατάσταση είναιrdquo) αποφεύγονται
Προσπαθήστε να είστε ξεκάθαροι με οτιδήποτε προσπαθείτε να μεταδώσετε στους
άλλους
Μην περιμένετε τους αναγνώστες σας να γνωρίζουν τι σκέφτεστε ή σκοπεύετε να
κάνετε Οι ιδέες τις οποίες προσπαθείτε να τους περάσετε πρέπει να είναι δοσμένες
με έναν κατανοητό τρόπο Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι χρειάζεται να γράφετε
απλοϊκότητες και να επαναλαμβάνετε ότι ήδη ξέρουν πρέπει να μην παίρνετε ως
δεδομένο ότι γνωρίζουν τις σκέψεις σας Η ισορροπία εδώ δεν είναι εύκολο να
επιτευχθεί και μόνο μέσα από τις συνεχείς διορθώσεις του αρχικού κειμένου θα έχετε
καλά αποτελέσματα
Περιλάβετε λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων που ακολουθήσατε για
να οργανώσετε ένα επιχείρημα
Η συνεχής lsquoτριβήrsquo με μια μέθοδο έρευνας μπορεί να πείσει τον συγγραφέα-ερευνητή
ότι αυτό που χρησιμοποιεί είναι lsquoαυτονόητοrsquo για όλους Ένα καλά γραμμένο κείμενο
μπορεί να τονίσει λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων και να τις
παρουσιάσει μέσα από μια συνεκτική και κατανοήσιμη επικοινωνία
15
Κριτική Ματιά
Να έχετε συνείδηση των παραδοχών σας και να τις κάνετε ξεκάθαρες
Στα περισσότερα ζητήματα όλοι οι ερευνητές έχουν κάποια γνώμη Κάθε γνώμη είναι
κατά κάποιο τρόπο μια πηγή πιθανής προκατάληψης αν και το άτομο που έχει αυτήν
την προκατάληψη μπορεί να το αρνηθεί Αν δηλώσετε ξεκάθαρα την άποψή σας από
την αρχή της εργασίας όχι μόνο θα είστε σε θέση να ανακαλύψετε την όποια
προκατάληψη σας διακατέχει αλλά και θα είστε ελεύθερος να συζητήσετε διάφορα
θέματα πιο ανοικτά αναγνωρίζοντας ότι ο αναγνώστης είναι εν πλήρη γνώση της
σκοπιάς σας
Προσεγγίστε προσεκτικά το υλικό σας
Είτε το έργο είναι γραμμένο από εσάς είτε από άλλον πρέπει να επιδέχεται κριτικής
ματιάς για να διαπιστωθεί αν αξίζει ή όχι να ασχοληθεί κανείς μαζί του Όλο το
εξεταζόμενο έργο πρέπει να αντιμετωπισθεί ως να ήταν άγνωστος σε όλους οη
συγγραφέας σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό ένα επιχείρημα στη
βάση της lsquoφήμηςrsquo τουτης συγγραφέα
Να είστε ακριβοδίκαιοι εύλογοι και λογικοί
Το αν είναι κανείς ακριβοδίκαιος σημαίνει το να προσέχει όλες τις πλευρές ενός
θέματος παρά τις όποιες προσωπικές του προτιμήσεις Όταν εξετάζουμε τις
αποδείξεις υπέρ και εναντίον κάποιας συγκεκριμένης άποψης είναι απαραίτητο να
σιγουρευτούμε ότι οι δυο αντιτιθέμενες απόψεις παρουσιάζονται με έναν
lsquoισορροπημένοrsquo τρόπο Εδώ μπορούμε να διαχωρίσουμε ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo από
την lsquoεκλογίκευσηrsquo Ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo είναι αυτό που προχωρεί από την
απόδειξη σε ένα συμπέρασμα η lsquoεκλογίκευσηrsquo αρχίζει όταν από το συμπέρασμα
προσπαθούμε να ανακαλύψουμε ένα επιχείρημα (ή επιχειρήματα) για να το
lsquoστηρίξουμεrsquo Λογικά επιχειρήματα μπορεί να υπάρξουν σε διάφορα επίπεδα
πολυπλοκότητας
16
Χρησιμοποιείστε lsquoουδέτερεςrsquo λέξεις κυρίως όταν περιγράφεται αμφισβητήσιμο υλικό
Πολύ συχνά γίνονται αναφορές σε συμπεράσματα ndashή υποθέσειςmdash που γίνονται
lsquoαποδεκτάrsquo Αν και αρκετά συχνά είναι ανεκτό να χρησιμοποιούνται τέτοιοι όροι
υπάρχουν ορισμένες lsquoαξιολογικέςrsquo φράσεις και λέξεις που δεν μπορεί να γίνουν
εύκολα αποδεκτές σε μια ερευνητική εργασία Πρέπει πάντα να παρέχονται οι
αποδείξεις για την όποια κριτική ndashθετική ή αρνητικήmdashαναπτύσσεται Είναι κοινός
τόπος για τους φοιτητές να δηλώνουν ότι μια ερευνητική δουλειά είναι lsquoέξοχηrsquo μόνο
και μόνο επειδή επιβεβαιώνει τις δικές τους υποθέσεις Η περιστασιακή χρήση
τέτοιων επιθέτων επιτρέπεται μόνο όταν παρέχονται και οι αντίστοιχες αποδείξεις για
την κρίση αυτή πχ ldquoη χρήση της λέξης lsquoαπόκλισηrsquo χρησιμοποιείται από την Χ με
μαεστρία προκειμένου να περιγράψει τα εξεταζόμενα φαινόμενα αφού μάλιστα
ανταποκρίνεται απόλυτα στον συνεκτικό ορισμό που έδωσε η συγγραφέας στο
Θεωρητικό Μέρος της έρευναςrdquo
Χρήση Κατάλληλου Τρόπου Γραφής
Χρησιμοποιείστε με ακρίβεια και απλότητα την ελληνική γλώσσα
Η ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια και πολύπλευρη Μπορεί κανείς να
περιγράψει ξεκάθαρα την οποιαδήποτε ιδέα χωρίς να καταφύγει σε μια πολύ
lsquoεξειδικευμένηrsquo και lsquoτεχνικήrsquo γλώσσα Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να
χρησιμοποιούμε τις ίδιες λέξεις συνέχεια σε ένα κείμενο για λόγους lsquoαπλότηταςrsquo ή
lsquoκατανοησιμότηταςrsquo Για παράδειγμα τα ρήματα lsquoδείχνωrsquo lsquoκαταδεικνύωrsquo lsquoδηλώνωrsquo
lsquoτονίζωrsquo lsquoφανερώνωrsquo lsquoαποκαλύπτωrsquo έχουν συχνά ndashόχι πάντα όμωςmdash διαφορετικές
εννοιολογικές αποχρώσεις και το να χρησιμοποιεί κανείς συνέχεια μόνο μία από
αυτές δηλώνει μια πολύ lsquoφτωχήrsquo χρήση της γλώσσας
Χρησιμοποιείστε τους κατάλληλους χρόνους
Μια επιστημονική εργασία αποτελεί μια αναφορά για κάτι που έχει συμβεί Ο
κατάλληλος χρόνος λοιπόν είναι το παρελθόν Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες
εξαιρέσεις σε αυτό
17
Οι κατά λέξη μεταφορές μιας ομιλίας (πχ σε ένα συνέδριο) χρησιμοποιούν τον
χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι οδηγίες χρήσης επίσης χρησιμοποιούν τον χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι ερευνητικές υποθέσεις θα περιλαμβάνουν τον μέλλοντα χρόνο από τη στιγμή που
αναφέρονται σε θέματα που κάλυπτε η συγκεκριμένη έρευνα Οι (γραμματικοί)
χρόνοι μπορεί να αλλάζουν σημαντικά σε ένα κείμενο πχ ldquoΟι μαθητές που
πηγαίνουν σε ημερήσια δημόσια σχολεία και οι οποίοι ήρθαν ως μετανάστες τα δύο
τελευταία χρόνια θα είναι λιγότερο lsquoενσωματωμένοιrsquo στην ελληνική σχολική
πραγματικότητα από εκείνους που βρίσκονται στην Ελλάδα για περισσότερο από δύο
χρόνιαrdquo
Παρατηρήσεις γύρω από σύγχρονες καταστάσεις θα είναι στον ενεστώτα (πχ ldquoΗ
υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα τελειώνει στην ηλικία των 15 ετώνrdquo ldquoκανένα
τεστ δεν υφίσταται σήμερα το οποίο να καταφέρνει να καλύψει όλες τις διαστάσεις
της προσωπικότηταςrdquo)
Προβλέψεις ήκαι υποθέσεις για το μέλλον θα συντάσσονται σε χρόνο μελλοντικό
(πχ ldquoαν η τάση υπογεννητικότητας συνεχιστεί η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα
υπερηλίκωνrdquo)
Προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση πρώτου προσώπου
Η χρήση προσωπικών αντωνυμιών όπως lsquoεγώrsquo ή lsquoεμείςrsquo καλό είναι να αποφεύγεται
Αντί για παράδειγμα να λέμε ldquoήθελα να εξετάσωrdquo μπορούμε να πούμε ldquoο ερευνητής
ήθελε να εξετάσειhelliprdquo ή να χρησιμοποιήσουμε ένα άλλο α-πρόσωπο στυλ αναφοράς
Προσπαθήστε να καταστήσετε σαφές ότι εσείς γράψατε την εργασία
Αυτή η παρατήρηση δεν έχει να κάνει με το γραμματολογικό στυλ ndashόπως στην
προηγούμενη παρατήρησηmdashαλλά έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο ο
συγγραφέας φανερώνει ότι η εργασία αυτή αποτελεί προσωπικό του πόνημα Αν η
αναφορά δεν έχει καθόλου προσωπικό στυλ ή δεν περιέχει καμιά άποψη ή κριτική
τότε δεν υπάρχει επίσης το lsquoπροσωπικό αποτύπωμαrsquo πάνω στο έργο
18
Χρήση Κατανοητής Μορφής Παρουσίασης
Παραγραφοποίηση
Γενικά η παραγραφοποίηση μας βοηθά στο να καταστήσουμε κατανοητό ένα
μακροσκελές κείμενο Μπορεί μερικοί διακεκριμένοι συγγραφείς να είναι ικανοί να
χρησιμοποιούν πολύ μακριές παραγράφους αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το
κάνουν όλοι Από την άλλη υπάρχει και το πρόβλημα των πολύ μικρών προτάσεων
που αντιμετωπίζονται ως lsquoπαράγραφοιrsquo Αυτό δίνει συνήθως την εντύπωση μεγάλου
lsquoκενούrsquo ιδίως όταν συνοδεύεται από μεγάλα διαστήματα μεταξύ των σειρών
(διάστιχο) και από μεγάλες γραμματοσειρές
Υπο-ενότητες
Ενώ μια παράγραφος πραγματεύεται μια ιδέα η ύπαρξη ενός συνόλου ιδεών σε
μορφή σειράς παραγράφων αποτελεί επίσης μια ενότητα Όταν υπάρχουν τέτοιες
ενότητες είναι σωστό να χρησιμοποιούνται υπο-ενότητες με τους δικούς τους τίτλους
η καθεμιά Μέσα στα όρια των υπο-ενοτήτων το σύνολο των γεγονότων των
επιχειρημάτων και των ιδεών που αναπτύσσονται πρέπει να παρουσιάζεται με έναν
τακτοποιημένο τρόπο και τα περιεχόμενα της κάθε υπο-ενότητας δεν πρέπει να
συγχέονται με εκείνα άλλων υπο-ενοτήτων Η φυσική ροή του κειμένου είναι
σημαντική και η πρώτη και τελευταία παράγραφος μιας υπο-ενότητας πρέπει να
lsquoσυνδέονταιrsquo νοηματικά με την προηγούμενη και την επόμενη υπο-ενότητα
αντίστοιχα
Σεβασμός στην Εμπιστευτικότητα
Μια διατριβή (ή διπλωματική εργασία) είναι βασικά μια lsquoάσκησηrsquo στην έρευνα
Πιθανώς να στηρίζεται στη συνεργασία πολλών ατόμων (πχ τα παιδιά ή οι γονείς ή
οι εκπαιδευτικοί όταν συμμετέχουν σε μια έρευνα) Υπάρχει λοιπόν η ανάγκη τα
άτομα που συνεργάζονται στην οποιαδήποτε έρευνα διεξάγει ο κάθε ερευνητής να
νοιώθουν lsquoασφάλειαrsquo άρα να εξασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα Αυτή μπορεί να
αναφέρεται στη μη αναγραφή ονομάτων στο τελικό κείμενο είτε στη μη αναφορά
περιοχών τοποθεσιών ή χαρακτηριστικών σπιτιών που μπορούν εύκολα να
αποκαλύψουν την ταυτότητα των υποκειμένων της έρευνας ιδιαίτερα όταν πρόκειται
για ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα (πχ σεξουαλικές συνήθειες)
19
Τρόπος γραφής των τίτλων στα κεφάλαια τα υποκεφάλαια και τις ενότητες Τα κεφάλαια και υποκεφάλαια της διατριβής καλό θα είναι να μην αριθμούνται αλλά
να κλιμακώνονται ανάλογα με τη θέση και τον τρόπο γραφής των επικεφαλίδων και
να γράφονται με την παρακάτω σειρά
ΤΙΤΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Με κεφαλαία γράμματα τονισμένα (πχ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ κλπ) Στοίχιση στο κέντρο Ακολουθεί κενή γραμμή
Τίτλος Υποκεφαλαίου Τονισμένα (Bold) πλάγια (Italics) αριστερά ένα διάστημα
(tab) μέσα (πχ Διαδικασία Μέτρησης) Στην επόμενη γραμμή αρχίζει το κείμενο
Τίτλος Ενότητας Αριστερά ένα διάστημα (tab) μέσα και με πλάγια γράμματα (Italics)
(πχ Δοκιμασία 1η) Αμέσως μετά αρχίζει το κείμενο (στην ίδια γραμμή)
Όταν μέσα στο κείμενο θέλουμε να αριθμήσουμε κάτι τότε η αρίθμηση γίνεται πρώτα
με γράμματα πχ α) β) κλπ Αν στο κάθε ένα από αυτά τα laquoα)raquo και laquoβ)raquo πρέπει να
αριθμήσουμε πάλι το κάνουμε με αριθμούς laquo1)raquo laquo2)raquo και αν μέσα στους αριθμούς
θέλουμε να αριθμήσουμε το κάνουμε με τα λατινικά γράμματα ήτοι laquoi)raquo laquoii)raquo
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
9
γράμματα (bold) πλάγια (Italics) μία εσοχή μέσα (tab) και είναι στοιχισμένα
αριστερά α) Το δείγμα β) Τοτα εργαλεία και γ) Η διαδικασία
Το Δείγμα (Συμμετέχοντες)
Σε αυτό το τμήμα της μεθόδου γίνεται αναλυτική παρουσίαση των δημογραφικών
χαρακτηριστικών των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα Αναφέρεται ο
συνολικός αριθμός τους και ο αριθμός κάθε επιμέρους ομάδας με βάση διάφορα
δημογραφικά ή άλλα χαρακτηριστικά όπως είναι το φύλο η ηλικία το κοινωνικο-
οικονομικό επίπεδο το εκπαιδευτικό επίπεδο η οικογενειακή κατάσταση ο τόπος
διαμονής η εργασιακή τους κατάσταση κλπ Αναφέρεται με λεπτομέρεια ο τρόπος
επιλογής του δείγματος ενώ θα πρέπει να τεκμηριώνεται και η επιλογή της
συγκεκριμένης μεθοδολογίας που ακολουθήθηκε
Εργαλεία
Σε αυτό το δεύτερο μέρος της μεθόδου παρουσιάζονται τα μέσα (πχ
ερωτηματολόγια ψυχομετρικά τεστ όργανα εκπαιδευτικό υλικό κλπ) που
χρησιμοποιήθηκαν για τη συλλογή των ερευνητικών δεδομένων Για κάθε μέσο που
χρησιμοποιήθηκε θα πρέπει να γίνει μια λεπτομερής παρουσίαση αναφορικά με το τι
μετρά πώς το μετρά καθώς και όλα του τα χαρακτηριστικά (πχ δείκτες αξιοπιστίας
δείκτες εγκυρότητας νόρμες κλπ) Επιπρόσθετα θα πρέπει για κάθε εργαλείο να
παρατίθεται πλήρης βιβλιογραφική παραπομπή (δηλ συγγραφέαςεις τίτλος
ημερομηνία έκδοσης)
Σε περίπτωση που έχουν χρησιμοποιηθεί εργαλεία τα οποία δεν έχουν δημοσιευτεί
προηγουμένως θα πρέπει να γίνει λεπτομερής παρουσίαση των βημάτων που
ακολουθήθηκαν για την κατασκευή τους καθώς και να παρουσιαστούν τα βασικά
τους ψυχομετρικά χαρακτηριστικά που τεκμηριώνουν την επιστημονική τους
ορθότητα
10
Διαδικασία
Σε αυτό το τμήμα της μεθόδου παρουσιάζονται τα βήματα που ακολουθήθηκαν σε
κάθε στάδιο εκτέλεσης της συγκεκριμένης έρευνας Δίνονται πληροφορίες για τις
οδηγίες που ακολούθησαν οι συμμετέχοντες στην έρευνα ο τρόπος με τον οποίο
χωρίστηκαν οι ομάδες των συμμετεχόντων η σειρά παρουσίασης και συμπλήρωσης
των ερωτηματολογίων ή των τεστ που χρησιμοποιήθηκαν κά Επιπρόσθετα θα
πρέπει να δίνονται πληροφορίες για το πώς επιλέχθηκαν τα άτομα που συμμετέχουν
στην έρευνα και με ποιο αντίτιμο (αν υπάρχει) δέχθηκαν να συμμετέχουν Σε
περίπτωση που τοτα ερωτηματολόγια ήταν σε άλλη γλώσσα θα πρέπει να δοθούν
πληροφορίες για τη μέθοδο μετάφρασης και στάθμισης από τη γλώσσα που ήταν
γραμμένο στη γλώσσα η οποία χρησιμοποιήθηκε στα πλαίσια της έρευνας
Σημαντική πληροφορία επίσης αποτελεί ο χρόνος που χρειάστηκε να
πραγματοποιηθεί η έρευνα για κάθε συμμετέχοντα καθώς και ο τόπος στον οποίο
πραγματοποιήθηκε
Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι το τμήμα της μεθόδου θα πρέπει να πληροφορεί τον
αναγνώστη ldquoτιrdquo κάναμε και ldquoπώς το κάναμεrdquo σε τέτοιο βαθμό λεπτομέρειας ώστε να
μπορεί με ευκολία να ξανακάνει την έρευνα κάτω από τις ίδιες ακριβώς συνθήκες
Αποτελέσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας
Ο σκοπός του τμήματος αποτελεσμάτων είναι να παρουσιαστεί στον αναγνώστη τι
βρέθηκε στη μελέτη Η στατιστική περιγραφή των αποτελεσμάτων είναι συνήθως
αναγκαία καθώς επίσης και οι κατάλληλες στατιστικές αναλύσεις Η πιο συνηθισμένη
διαδικασία περιλαμβάνει την παρουσίαση πρώτα της περιγραφικής στατιστικής που
ακολουθείται από τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής
Στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων της επαγωγικής στατιστικής πρέπει να
αναφερθεί ποια στατιστική μέθοδος χρησιμοποιήθηκε ο αριθμός βαθμών ελευθερίας
η τιμή του στατιστικού κριτηρίου το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας και η
κατεύθυνση της επίδρασης
11
Τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής παρουσιάζονται στο κείμενο του
τμήματος αποτελεσμάτων με την περιγραφή των διαφορών που βρίσκονται
ακολουθεί ένα κόμμα που ακολουθείται από την αντίστοιχη τιμή του στατιστικού
κριτηρίου Σε κάθε περίπτωση οι βαθμοί ελευθερίας για τη στατιστική πρέπει να
περιληφθούν σε παρένθεση αμέσως μετά από το αντίστοιχο γράμμα την κάθε
στατιστική μέθοδο ΄Επειτα ακολουθούν η τιμή του στατιστικού κριτηρίου και το
επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας (p) Όλα τα στατιστικά σύμβολα πρέπει να
γράφονται με πλάγια στοιχεία στο κείμενο Παρακάτω ακολουθούν συγκεκριμένα
παραδείγματα παρουσίασης στατιστικών αποτελεσμάτων για τα πιο σημαντικά
στατιστικά κριτήρια
Στατιστικό Κριτήριο Παρουσίαση Αποτελέσματος μέσα στο κείμενο
Κριτήριο r r (135) = 078 p = 0002
Κριτήριο t t (135) = -258 p = 003
Κριτήριο F F (4 131) = 126 ns
Κριτήριο χ2 χ2 (135) = 078 ns
Περιγραφικοί Δείκτες Παρουσίαση Δείκτη μέσα στο κείμενο και στον Πίνακα
Μέσος Όρος ΜΟ = 4532
Διάμεσος Δμ = 4334
Δεσπόζουσα Τιμή Δσπ = 4223
Τυπική Απόκλιση τα = 343
Μέγεθος Δείγματος Ν = 345
Με αυτό το σχήμα οι αναγνώστες μπορούν εύκολα να ερμηνεύσουν τη σημασία
ορισμένων αποτελεσμάτων ακόμα κι αν δεν είναι εξοικειωμένοι με τη
χρησιμοποιούμενη στατιστική επειδή το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας στο
τέλος της εργασίας θα σημαίνει πάντοτε το ίδιο πράγμα Οποτεδήποτε το p είναι
12
λιγότερο από 005 (μια παραδοσιακή αξία του άλφα) θα ολοκληρώναμε ότι τα τrsquo
αποτελέσματα είναι αρκετά ασυνήθιστα και ότι είναι απίθανο να έχουν προκύψει
τυχαία Αν και είναι σημαντικό να εκφραστεί η στατιστική σημαντικότητα των
συγκρίσεων που γίνονται στη μελέτη είναι εξίσου σημαντικό να δοθούν στον
αναγνώστη οι πληροφορίες που απαιτούνται για να ερμηνευθούν τα αποτελέσματα
όπως περιγραφικοί στατιστικοί δείκτες (οι μέσοι όροι τυπικές αποκλίσεις και
συχνότητες) para
Ένας από τους αποτελεσματικότερους τρόπους για την παρουσίαση της στατιστικής
ανάλυσης είναι να οργανωθούν σε πίνακες και γραφήματα Οι πίνακες και τα
γραφήματα πρέπει να ονομαστούν και να αριθμηθούν προσεκτικά για τον αναγνώστη
Όταν περιλαμβάνονται πίνακες η λέξη laquoπίνακαςraquo πρέπει να είναι στοιχισμένη
αριστερά και τονισμένη πάνω από τον πίνακα πχ Πίνακας 1 και στη συνέχεια ο
τίτλος του πίνακα (όχι όμως τονισμένος) Όταν υπάρχουν σχήματα να υπάρχει
υπότιτλος κάτω από την εικόνα στοιχισμένος αριστερά που δηλώνει τον αριθμό του
σχήματος και την επεξήγησή του πχ Σχήμα 1 Ποσοστά συμμετοχής των δυο φύλων
στην αθλητική δραστηριότητα του jogging
para
Συζήτηση Ερμηνεύετε και αξιολογείτε τα αποτελέσματα στο κεφάλαιο της συζήτησης Είναι
χρήσιμο στην αρχή του κεφαλαίου της συζήτησης εν συντομία να συνοψίζονται τα
αποτελέσματα σε μη τεχνική γλώσσα Κατόπιν πρέπει νrsquo αναφερθεί ποια θεωρείται
ότι είναι η σημασία των αποτελεσμάτων Η ερμηνεία των αποτελεσμάτων πρέπει να
προκύψει λογικά από τα πραγματικά στοιχεία που λαμβάνονται στη μελέτη Είναι
χρήσιμο το κεφάλαιο της συζήτησης να εστιάσει στις μελλοντικές κατευθύνσεις που
μπορεί να πάρει η έρευνα Εάν υπάρχουν αδυναμίες στην τρέχουσα μελέτη πρέπει
καταρχήν οπωσδήποτε νrsquo αναφερθούν και επιπλέον πρέπει να περιγράψετε τους
τρόπους με τους οποίους μπορούν να αποφευχθούν στις μελλοντικές μελέτες Εάν η
μελέτη προτείνει νέες ερευνητικές υποθέσεις πρέπει να προτείνετε τους τρόπους με
τους οποίους οι υποθέσεις πρόκειται να εξεταστούν επαρκώς Ο στόχος οποιουδήποτε
ερευνητικού προγράμματος είναι να δοθούν απαντήσεις στις ερωτήσεις Όμως ο
στόχος των περισσότερων καλών ερευνητικών προγραμμάτων είναι να προτείνουν
νέες και σημαντικές ερωτήσεις που πρέπει ακόμα να απαντηθούν Η υποβολή
13
προτάσεων όσον αφορά την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει η μελλοντική έρευνα
είναι ένα σημαντικότατο μέρος οποιουδήποτε καλά σχεδιασμένου και καλά
εκτελεσμένου ερευνητικού προγράμματος
Συμπεράσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται τα παρακάτω Ένα συμπέρασμα για την κάθε υπόθεση Τα αποτελέσματα θα πρέπει να συσχετίζονται επιγραμματικά με
αποτελέσματα άλλων ερευνών Προτάσεις για πρακτική εφαρμογή Προτάσεις για μελλοντικές έρευνες
Παραρτήματα Τα παραρτήματα αριθμούνται και περιλαμβάνουν ότι θεωρείται χρήσιμο να
περιγραφεί αλλά δεν πρέπει να ενταχθεί μέσα στο κυρίως κείμενο της διατριβής Για
παράδειγμα στα παραρτήματα μπαίνουν τύποι ερωτηματολογίων περιγραφές
λογισμικών προγραμμάτων οδηγίες περιγραφές πολύπλοκων δοκιμασιών κλπ Στο
κυρίως σώμα της εργασίας πρέπει να γίνονται οι ανάλογες παραπομπές -όπου
απαιτείται- στα αντίστοιχα παραρτήματα ώστε να καθοδηγείται εύκολα ο αναγνώστης
(για παράδειγμα βλ Παράρτημα Γ) Τα παραρτήματα τοποθετούνται πάντα στο
τέλος της διατριβής Όταν υπάρχουν περισσότερα από ένα παραρτήματα
τοποθετήστε ως επικεφαλίδα ένα γράμμα (για παράδειγμα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α) καθώς
και έναν περιγραφικό τίτλο Σε κάθε παράρτημα η επικεφαλίδα και ο τίτλος πρέπει να
τοποθετούνται στο κέντρο της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται στον πίνακα
των περιεχομένων Το φωτοτυπημένο υλικό είναι αποδεκτό στα παραρτήματα
Οπωσδήποτε όμως το υλικό αυτό πρέπει να είναι ευανάγνωστο
14
Χρήσιμες Συμβουλές για Σωστό Γράψιμο Γράφω με Ακρίβεια
Προσπαθήστε να είστε ακριβείς με υλικό το οποίο μπορεί να μην είναι ξεκάθαρο Οι
λέξεις και οι φράσεις πρέπει να αποδίδουν τις ιδέες και τις φράσεις καθαρά και με
ακρίβεια Όροι-κλειδιά πρέπει πάντα να γίνονται απολύτως ξεκάθαροι αλλά η
lsquoπαγίδαrsquo της προσπάθειας να εξηγήσουμε όλους τους όρους πρέπει να αποφεύγεται
γιατί αυτό θα οδηγήσει σε μια ατελείωτη παλινδρόμηση Γενικά οι λεξιλογικοί
ορισμοί πρέπει να αποφεύγονται Αυτοί είναι συνήθως χρηστικοί ορισμοί και
σπανιότατα ξεδιαλύνουν ένα ζήτημα Αν έχει προηγηθεί μια καλά διαρθρωμένη
ανάλυση του πεδίου έρευνας οι ορισμοί πρέπει να την ακολουθούν και οι πηγές ndashαν
υπάρχουνmdashπρέπει να αναφέρονται Είναι γενικά καλή πρακτική να αποφεύγεται η
ακατάσχετη φλυαρία καθώς και οι lsquoθολέςrsquo ιδέες Αυτό σημαίνει ότι γενικευτικές
λέξεις ή φράσεις (πχ ldquoγενικάrdquo ldquoσε γενικές γραμμέςrdquo ldquoτελικάrdquo ldquoολικήrdquo ldquoη
ευρύτερη κατάσταση είναιrdquo) αποφεύγονται
Προσπαθήστε να είστε ξεκάθαροι με οτιδήποτε προσπαθείτε να μεταδώσετε στους
άλλους
Μην περιμένετε τους αναγνώστες σας να γνωρίζουν τι σκέφτεστε ή σκοπεύετε να
κάνετε Οι ιδέες τις οποίες προσπαθείτε να τους περάσετε πρέπει να είναι δοσμένες
με έναν κατανοητό τρόπο Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι χρειάζεται να γράφετε
απλοϊκότητες και να επαναλαμβάνετε ότι ήδη ξέρουν πρέπει να μην παίρνετε ως
δεδομένο ότι γνωρίζουν τις σκέψεις σας Η ισορροπία εδώ δεν είναι εύκολο να
επιτευχθεί και μόνο μέσα από τις συνεχείς διορθώσεις του αρχικού κειμένου θα έχετε
καλά αποτελέσματα
Περιλάβετε λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων που ακολουθήσατε για
να οργανώσετε ένα επιχείρημα
Η συνεχής lsquoτριβήrsquo με μια μέθοδο έρευνας μπορεί να πείσει τον συγγραφέα-ερευνητή
ότι αυτό που χρησιμοποιεί είναι lsquoαυτονόητοrsquo για όλους Ένα καλά γραμμένο κείμενο
μπορεί να τονίσει λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων και να τις
παρουσιάσει μέσα από μια συνεκτική και κατανοήσιμη επικοινωνία
15
Κριτική Ματιά
Να έχετε συνείδηση των παραδοχών σας και να τις κάνετε ξεκάθαρες
Στα περισσότερα ζητήματα όλοι οι ερευνητές έχουν κάποια γνώμη Κάθε γνώμη είναι
κατά κάποιο τρόπο μια πηγή πιθανής προκατάληψης αν και το άτομο που έχει αυτήν
την προκατάληψη μπορεί να το αρνηθεί Αν δηλώσετε ξεκάθαρα την άποψή σας από
την αρχή της εργασίας όχι μόνο θα είστε σε θέση να ανακαλύψετε την όποια
προκατάληψη σας διακατέχει αλλά και θα είστε ελεύθερος να συζητήσετε διάφορα
θέματα πιο ανοικτά αναγνωρίζοντας ότι ο αναγνώστης είναι εν πλήρη γνώση της
σκοπιάς σας
Προσεγγίστε προσεκτικά το υλικό σας
Είτε το έργο είναι γραμμένο από εσάς είτε από άλλον πρέπει να επιδέχεται κριτικής
ματιάς για να διαπιστωθεί αν αξίζει ή όχι να ασχοληθεί κανείς μαζί του Όλο το
εξεταζόμενο έργο πρέπει να αντιμετωπισθεί ως να ήταν άγνωστος σε όλους οη
συγγραφέας σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό ένα επιχείρημα στη
βάση της lsquoφήμηςrsquo τουτης συγγραφέα
Να είστε ακριβοδίκαιοι εύλογοι και λογικοί
Το αν είναι κανείς ακριβοδίκαιος σημαίνει το να προσέχει όλες τις πλευρές ενός
θέματος παρά τις όποιες προσωπικές του προτιμήσεις Όταν εξετάζουμε τις
αποδείξεις υπέρ και εναντίον κάποιας συγκεκριμένης άποψης είναι απαραίτητο να
σιγουρευτούμε ότι οι δυο αντιτιθέμενες απόψεις παρουσιάζονται με έναν
lsquoισορροπημένοrsquo τρόπο Εδώ μπορούμε να διαχωρίσουμε ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo από
την lsquoεκλογίκευσηrsquo Ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo είναι αυτό που προχωρεί από την
απόδειξη σε ένα συμπέρασμα η lsquoεκλογίκευσηrsquo αρχίζει όταν από το συμπέρασμα
προσπαθούμε να ανακαλύψουμε ένα επιχείρημα (ή επιχειρήματα) για να το
lsquoστηρίξουμεrsquo Λογικά επιχειρήματα μπορεί να υπάρξουν σε διάφορα επίπεδα
πολυπλοκότητας
16
Χρησιμοποιείστε lsquoουδέτερεςrsquo λέξεις κυρίως όταν περιγράφεται αμφισβητήσιμο υλικό
Πολύ συχνά γίνονται αναφορές σε συμπεράσματα ndashή υποθέσειςmdash που γίνονται
lsquoαποδεκτάrsquo Αν και αρκετά συχνά είναι ανεκτό να χρησιμοποιούνται τέτοιοι όροι
υπάρχουν ορισμένες lsquoαξιολογικέςrsquo φράσεις και λέξεις που δεν μπορεί να γίνουν
εύκολα αποδεκτές σε μια ερευνητική εργασία Πρέπει πάντα να παρέχονται οι
αποδείξεις για την όποια κριτική ndashθετική ή αρνητικήmdashαναπτύσσεται Είναι κοινός
τόπος για τους φοιτητές να δηλώνουν ότι μια ερευνητική δουλειά είναι lsquoέξοχηrsquo μόνο
και μόνο επειδή επιβεβαιώνει τις δικές τους υποθέσεις Η περιστασιακή χρήση
τέτοιων επιθέτων επιτρέπεται μόνο όταν παρέχονται και οι αντίστοιχες αποδείξεις για
την κρίση αυτή πχ ldquoη χρήση της λέξης lsquoαπόκλισηrsquo χρησιμοποιείται από την Χ με
μαεστρία προκειμένου να περιγράψει τα εξεταζόμενα φαινόμενα αφού μάλιστα
ανταποκρίνεται απόλυτα στον συνεκτικό ορισμό που έδωσε η συγγραφέας στο
Θεωρητικό Μέρος της έρευναςrdquo
Χρήση Κατάλληλου Τρόπου Γραφής
Χρησιμοποιείστε με ακρίβεια και απλότητα την ελληνική γλώσσα
Η ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια και πολύπλευρη Μπορεί κανείς να
περιγράψει ξεκάθαρα την οποιαδήποτε ιδέα χωρίς να καταφύγει σε μια πολύ
lsquoεξειδικευμένηrsquo και lsquoτεχνικήrsquo γλώσσα Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να
χρησιμοποιούμε τις ίδιες λέξεις συνέχεια σε ένα κείμενο για λόγους lsquoαπλότηταςrsquo ή
lsquoκατανοησιμότηταςrsquo Για παράδειγμα τα ρήματα lsquoδείχνωrsquo lsquoκαταδεικνύωrsquo lsquoδηλώνωrsquo
lsquoτονίζωrsquo lsquoφανερώνωrsquo lsquoαποκαλύπτωrsquo έχουν συχνά ndashόχι πάντα όμωςmdash διαφορετικές
εννοιολογικές αποχρώσεις και το να χρησιμοποιεί κανείς συνέχεια μόνο μία από
αυτές δηλώνει μια πολύ lsquoφτωχήrsquo χρήση της γλώσσας
Χρησιμοποιείστε τους κατάλληλους χρόνους
Μια επιστημονική εργασία αποτελεί μια αναφορά για κάτι που έχει συμβεί Ο
κατάλληλος χρόνος λοιπόν είναι το παρελθόν Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες
εξαιρέσεις σε αυτό
17
Οι κατά λέξη μεταφορές μιας ομιλίας (πχ σε ένα συνέδριο) χρησιμοποιούν τον
χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι οδηγίες χρήσης επίσης χρησιμοποιούν τον χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι ερευνητικές υποθέσεις θα περιλαμβάνουν τον μέλλοντα χρόνο από τη στιγμή που
αναφέρονται σε θέματα που κάλυπτε η συγκεκριμένη έρευνα Οι (γραμματικοί)
χρόνοι μπορεί να αλλάζουν σημαντικά σε ένα κείμενο πχ ldquoΟι μαθητές που
πηγαίνουν σε ημερήσια δημόσια σχολεία και οι οποίοι ήρθαν ως μετανάστες τα δύο
τελευταία χρόνια θα είναι λιγότερο lsquoενσωματωμένοιrsquo στην ελληνική σχολική
πραγματικότητα από εκείνους που βρίσκονται στην Ελλάδα για περισσότερο από δύο
χρόνιαrdquo
Παρατηρήσεις γύρω από σύγχρονες καταστάσεις θα είναι στον ενεστώτα (πχ ldquoΗ
υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα τελειώνει στην ηλικία των 15 ετώνrdquo ldquoκανένα
τεστ δεν υφίσταται σήμερα το οποίο να καταφέρνει να καλύψει όλες τις διαστάσεις
της προσωπικότηταςrdquo)
Προβλέψεις ήκαι υποθέσεις για το μέλλον θα συντάσσονται σε χρόνο μελλοντικό
(πχ ldquoαν η τάση υπογεννητικότητας συνεχιστεί η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα
υπερηλίκωνrdquo)
Προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση πρώτου προσώπου
Η χρήση προσωπικών αντωνυμιών όπως lsquoεγώrsquo ή lsquoεμείςrsquo καλό είναι να αποφεύγεται
Αντί για παράδειγμα να λέμε ldquoήθελα να εξετάσωrdquo μπορούμε να πούμε ldquoο ερευνητής
ήθελε να εξετάσειhelliprdquo ή να χρησιμοποιήσουμε ένα άλλο α-πρόσωπο στυλ αναφοράς
Προσπαθήστε να καταστήσετε σαφές ότι εσείς γράψατε την εργασία
Αυτή η παρατήρηση δεν έχει να κάνει με το γραμματολογικό στυλ ndashόπως στην
προηγούμενη παρατήρησηmdashαλλά έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο ο
συγγραφέας φανερώνει ότι η εργασία αυτή αποτελεί προσωπικό του πόνημα Αν η
αναφορά δεν έχει καθόλου προσωπικό στυλ ή δεν περιέχει καμιά άποψη ή κριτική
τότε δεν υπάρχει επίσης το lsquoπροσωπικό αποτύπωμαrsquo πάνω στο έργο
18
Χρήση Κατανοητής Μορφής Παρουσίασης
Παραγραφοποίηση
Γενικά η παραγραφοποίηση μας βοηθά στο να καταστήσουμε κατανοητό ένα
μακροσκελές κείμενο Μπορεί μερικοί διακεκριμένοι συγγραφείς να είναι ικανοί να
χρησιμοποιούν πολύ μακριές παραγράφους αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το
κάνουν όλοι Από την άλλη υπάρχει και το πρόβλημα των πολύ μικρών προτάσεων
που αντιμετωπίζονται ως lsquoπαράγραφοιrsquo Αυτό δίνει συνήθως την εντύπωση μεγάλου
lsquoκενούrsquo ιδίως όταν συνοδεύεται από μεγάλα διαστήματα μεταξύ των σειρών
(διάστιχο) και από μεγάλες γραμματοσειρές
Υπο-ενότητες
Ενώ μια παράγραφος πραγματεύεται μια ιδέα η ύπαρξη ενός συνόλου ιδεών σε
μορφή σειράς παραγράφων αποτελεί επίσης μια ενότητα Όταν υπάρχουν τέτοιες
ενότητες είναι σωστό να χρησιμοποιούνται υπο-ενότητες με τους δικούς τους τίτλους
η καθεμιά Μέσα στα όρια των υπο-ενοτήτων το σύνολο των γεγονότων των
επιχειρημάτων και των ιδεών που αναπτύσσονται πρέπει να παρουσιάζεται με έναν
τακτοποιημένο τρόπο και τα περιεχόμενα της κάθε υπο-ενότητας δεν πρέπει να
συγχέονται με εκείνα άλλων υπο-ενοτήτων Η φυσική ροή του κειμένου είναι
σημαντική και η πρώτη και τελευταία παράγραφος μιας υπο-ενότητας πρέπει να
lsquoσυνδέονταιrsquo νοηματικά με την προηγούμενη και την επόμενη υπο-ενότητα
αντίστοιχα
Σεβασμός στην Εμπιστευτικότητα
Μια διατριβή (ή διπλωματική εργασία) είναι βασικά μια lsquoάσκησηrsquo στην έρευνα
Πιθανώς να στηρίζεται στη συνεργασία πολλών ατόμων (πχ τα παιδιά ή οι γονείς ή
οι εκπαιδευτικοί όταν συμμετέχουν σε μια έρευνα) Υπάρχει λοιπόν η ανάγκη τα
άτομα που συνεργάζονται στην οποιαδήποτε έρευνα διεξάγει ο κάθε ερευνητής να
νοιώθουν lsquoασφάλειαrsquo άρα να εξασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα Αυτή μπορεί να
αναφέρεται στη μη αναγραφή ονομάτων στο τελικό κείμενο είτε στη μη αναφορά
περιοχών τοποθεσιών ή χαρακτηριστικών σπιτιών που μπορούν εύκολα να
αποκαλύψουν την ταυτότητα των υποκειμένων της έρευνας ιδιαίτερα όταν πρόκειται
για ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα (πχ σεξουαλικές συνήθειες)
19
Τρόπος γραφής των τίτλων στα κεφάλαια τα υποκεφάλαια και τις ενότητες Τα κεφάλαια και υποκεφάλαια της διατριβής καλό θα είναι να μην αριθμούνται αλλά
να κλιμακώνονται ανάλογα με τη θέση και τον τρόπο γραφής των επικεφαλίδων και
να γράφονται με την παρακάτω σειρά
ΤΙΤΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Με κεφαλαία γράμματα τονισμένα (πχ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ κλπ) Στοίχιση στο κέντρο Ακολουθεί κενή γραμμή
Τίτλος Υποκεφαλαίου Τονισμένα (Bold) πλάγια (Italics) αριστερά ένα διάστημα
(tab) μέσα (πχ Διαδικασία Μέτρησης) Στην επόμενη γραμμή αρχίζει το κείμενο
Τίτλος Ενότητας Αριστερά ένα διάστημα (tab) μέσα και με πλάγια γράμματα (Italics)
(πχ Δοκιμασία 1η) Αμέσως μετά αρχίζει το κείμενο (στην ίδια γραμμή)
Όταν μέσα στο κείμενο θέλουμε να αριθμήσουμε κάτι τότε η αρίθμηση γίνεται πρώτα
με γράμματα πχ α) β) κλπ Αν στο κάθε ένα από αυτά τα laquoα)raquo και laquoβ)raquo πρέπει να
αριθμήσουμε πάλι το κάνουμε με αριθμούς laquo1)raquo laquo2)raquo και αν μέσα στους αριθμούς
θέλουμε να αριθμήσουμε το κάνουμε με τα λατινικά γράμματα ήτοι laquoi)raquo laquoii)raquo
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
10
Διαδικασία
Σε αυτό το τμήμα της μεθόδου παρουσιάζονται τα βήματα που ακολουθήθηκαν σε
κάθε στάδιο εκτέλεσης της συγκεκριμένης έρευνας Δίνονται πληροφορίες για τις
οδηγίες που ακολούθησαν οι συμμετέχοντες στην έρευνα ο τρόπος με τον οποίο
χωρίστηκαν οι ομάδες των συμμετεχόντων η σειρά παρουσίασης και συμπλήρωσης
των ερωτηματολογίων ή των τεστ που χρησιμοποιήθηκαν κά Επιπρόσθετα θα
πρέπει να δίνονται πληροφορίες για το πώς επιλέχθηκαν τα άτομα που συμμετέχουν
στην έρευνα και με ποιο αντίτιμο (αν υπάρχει) δέχθηκαν να συμμετέχουν Σε
περίπτωση που τοτα ερωτηματολόγια ήταν σε άλλη γλώσσα θα πρέπει να δοθούν
πληροφορίες για τη μέθοδο μετάφρασης και στάθμισης από τη γλώσσα που ήταν
γραμμένο στη γλώσσα η οποία χρησιμοποιήθηκε στα πλαίσια της έρευνας
Σημαντική πληροφορία επίσης αποτελεί ο χρόνος που χρειάστηκε να
πραγματοποιηθεί η έρευνα για κάθε συμμετέχοντα καθώς και ο τόπος στον οποίο
πραγματοποιήθηκε
Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι το τμήμα της μεθόδου θα πρέπει να πληροφορεί τον
αναγνώστη ldquoτιrdquo κάναμε και ldquoπώς το κάναμεrdquo σε τέτοιο βαθμό λεπτομέρειας ώστε να
μπορεί με ευκολία να ξανακάνει την έρευνα κάτω από τις ίδιες ακριβώς συνθήκες
Αποτελέσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας
Ο σκοπός του τμήματος αποτελεσμάτων είναι να παρουσιαστεί στον αναγνώστη τι
βρέθηκε στη μελέτη Η στατιστική περιγραφή των αποτελεσμάτων είναι συνήθως
αναγκαία καθώς επίσης και οι κατάλληλες στατιστικές αναλύσεις Η πιο συνηθισμένη
διαδικασία περιλαμβάνει την παρουσίαση πρώτα της περιγραφικής στατιστικής που
ακολουθείται από τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής
Στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων της επαγωγικής στατιστικής πρέπει να
αναφερθεί ποια στατιστική μέθοδος χρησιμοποιήθηκε ο αριθμός βαθμών ελευθερίας
η τιμή του στατιστικού κριτηρίου το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας και η
κατεύθυνση της επίδρασης
11
Τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής παρουσιάζονται στο κείμενο του
τμήματος αποτελεσμάτων με την περιγραφή των διαφορών που βρίσκονται
ακολουθεί ένα κόμμα που ακολουθείται από την αντίστοιχη τιμή του στατιστικού
κριτηρίου Σε κάθε περίπτωση οι βαθμοί ελευθερίας για τη στατιστική πρέπει να
περιληφθούν σε παρένθεση αμέσως μετά από το αντίστοιχο γράμμα την κάθε
στατιστική μέθοδο ΄Επειτα ακολουθούν η τιμή του στατιστικού κριτηρίου και το
επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας (p) Όλα τα στατιστικά σύμβολα πρέπει να
γράφονται με πλάγια στοιχεία στο κείμενο Παρακάτω ακολουθούν συγκεκριμένα
παραδείγματα παρουσίασης στατιστικών αποτελεσμάτων για τα πιο σημαντικά
στατιστικά κριτήρια
Στατιστικό Κριτήριο Παρουσίαση Αποτελέσματος μέσα στο κείμενο
Κριτήριο r r (135) = 078 p = 0002
Κριτήριο t t (135) = -258 p = 003
Κριτήριο F F (4 131) = 126 ns
Κριτήριο χ2 χ2 (135) = 078 ns
Περιγραφικοί Δείκτες Παρουσίαση Δείκτη μέσα στο κείμενο και στον Πίνακα
Μέσος Όρος ΜΟ = 4532
Διάμεσος Δμ = 4334
Δεσπόζουσα Τιμή Δσπ = 4223
Τυπική Απόκλιση τα = 343
Μέγεθος Δείγματος Ν = 345
Με αυτό το σχήμα οι αναγνώστες μπορούν εύκολα να ερμηνεύσουν τη σημασία
ορισμένων αποτελεσμάτων ακόμα κι αν δεν είναι εξοικειωμένοι με τη
χρησιμοποιούμενη στατιστική επειδή το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας στο
τέλος της εργασίας θα σημαίνει πάντοτε το ίδιο πράγμα Οποτεδήποτε το p είναι
12
λιγότερο από 005 (μια παραδοσιακή αξία του άλφα) θα ολοκληρώναμε ότι τα τrsquo
αποτελέσματα είναι αρκετά ασυνήθιστα και ότι είναι απίθανο να έχουν προκύψει
τυχαία Αν και είναι σημαντικό να εκφραστεί η στατιστική σημαντικότητα των
συγκρίσεων που γίνονται στη μελέτη είναι εξίσου σημαντικό να δοθούν στον
αναγνώστη οι πληροφορίες που απαιτούνται για να ερμηνευθούν τα αποτελέσματα
όπως περιγραφικοί στατιστικοί δείκτες (οι μέσοι όροι τυπικές αποκλίσεις και
συχνότητες) para
Ένας από τους αποτελεσματικότερους τρόπους για την παρουσίαση της στατιστικής
ανάλυσης είναι να οργανωθούν σε πίνακες και γραφήματα Οι πίνακες και τα
γραφήματα πρέπει να ονομαστούν και να αριθμηθούν προσεκτικά για τον αναγνώστη
Όταν περιλαμβάνονται πίνακες η λέξη laquoπίνακαςraquo πρέπει να είναι στοιχισμένη
αριστερά και τονισμένη πάνω από τον πίνακα πχ Πίνακας 1 και στη συνέχεια ο
τίτλος του πίνακα (όχι όμως τονισμένος) Όταν υπάρχουν σχήματα να υπάρχει
υπότιτλος κάτω από την εικόνα στοιχισμένος αριστερά που δηλώνει τον αριθμό του
σχήματος και την επεξήγησή του πχ Σχήμα 1 Ποσοστά συμμετοχής των δυο φύλων
στην αθλητική δραστηριότητα του jogging
para
Συζήτηση Ερμηνεύετε και αξιολογείτε τα αποτελέσματα στο κεφάλαιο της συζήτησης Είναι
χρήσιμο στην αρχή του κεφαλαίου της συζήτησης εν συντομία να συνοψίζονται τα
αποτελέσματα σε μη τεχνική γλώσσα Κατόπιν πρέπει νrsquo αναφερθεί ποια θεωρείται
ότι είναι η σημασία των αποτελεσμάτων Η ερμηνεία των αποτελεσμάτων πρέπει να
προκύψει λογικά από τα πραγματικά στοιχεία που λαμβάνονται στη μελέτη Είναι
χρήσιμο το κεφάλαιο της συζήτησης να εστιάσει στις μελλοντικές κατευθύνσεις που
μπορεί να πάρει η έρευνα Εάν υπάρχουν αδυναμίες στην τρέχουσα μελέτη πρέπει
καταρχήν οπωσδήποτε νrsquo αναφερθούν και επιπλέον πρέπει να περιγράψετε τους
τρόπους με τους οποίους μπορούν να αποφευχθούν στις μελλοντικές μελέτες Εάν η
μελέτη προτείνει νέες ερευνητικές υποθέσεις πρέπει να προτείνετε τους τρόπους με
τους οποίους οι υποθέσεις πρόκειται να εξεταστούν επαρκώς Ο στόχος οποιουδήποτε
ερευνητικού προγράμματος είναι να δοθούν απαντήσεις στις ερωτήσεις Όμως ο
στόχος των περισσότερων καλών ερευνητικών προγραμμάτων είναι να προτείνουν
νέες και σημαντικές ερωτήσεις που πρέπει ακόμα να απαντηθούν Η υποβολή
13
προτάσεων όσον αφορά την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει η μελλοντική έρευνα
είναι ένα σημαντικότατο μέρος οποιουδήποτε καλά σχεδιασμένου και καλά
εκτελεσμένου ερευνητικού προγράμματος
Συμπεράσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται τα παρακάτω Ένα συμπέρασμα για την κάθε υπόθεση Τα αποτελέσματα θα πρέπει να συσχετίζονται επιγραμματικά με
αποτελέσματα άλλων ερευνών Προτάσεις για πρακτική εφαρμογή Προτάσεις για μελλοντικές έρευνες
Παραρτήματα Τα παραρτήματα αριθμούνται και περιλαμβάνουν ότι θεωρείται χρήσιμο να
περιγραφεί αλλά δεν πρέπει να ενταχθεί μέσα στο κυρίως κείμενο της διατριβής Για
παράδειγμα στα παραρτήματα μπαίνουν τύποι ερωτηματολογίων περιγραφές
λογισμικών προγραμμάτων οδηγίες περιγραφές πολύπλοκων δοκιμασιών κλπ Στο
κυρίως σώμα της εργασίας πρέπει να γίνονται οι ανάλογες παραπομπές -όπου
απαιτείται- στα αντίστοιχα παραρτήματα ώστε να καθοδηγείται εύκολα ο αναγνώστης
(για παράδειγμα βλ Παράρτημα Γ) Τα παραρτήματα τοποθετούνται πάντα στο
τέλος της διατριβής Όταν υπάρχουν περισσότερα από ένα παραρτήματα
τοποθετήστε ως επικεφαλίδα ένα γράμμα (για παράδειγμα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α) καθώς
και έναν περιγραφικό τίτλο Σε κάθε παράρτημα η επικεφαλίδα και ο τίτλος πρέπει να
τοποθετούνται στο κέντρο της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται στον πίνακα
των περιεχομένων Το φωτοτυπημένο υλικό είναι αποδεκτό στα παραρτήματα
Οπωσδήποτε όμως το υλικό αυτό πρέπει να είναι ευανάγνωστο
14
Χρήσιμες Συμβουλές για Σωστό Γράψιμο Γράφω με Ακρίβεια
Προσπαθήστε να είστε ακριβείς με υλικό το οποίο μπορεί να μην είναι ξεκάθαρο Οι
λέξεις και οι φράσεις πρέπει να αποδίδουν τις ιδέες και τις φράσεις καθαρά και με
ακρίβεια Όροι-κλειδιά πρέπει πάντα να γίνονται απολύτως ξεκάθαροι αλλά η
lsquoπαγίδαrsquo της προσπάθειας να εξηγήσουμε όλους τους όρους πρέπει να αποφεύγεται
γιατί αυτό θα οδηγήσει σε μια ατελείωτη παλινδρόμηση Γενικά οι λεξιλογικοί
ορισμοί πρέπει να αποφεύγονται Αυτοί είναι συνήθως χρηστικοί ορισμοί και
σπανιότατα ξεδιαλύνουν ένα ζήτημα Αν έχει προηγηθεί μια καλά διαρθρωμένη
ανάλυση του πεδίου έρευνας οι ορισμοί πρέπει να την ακολουθούν και οι πηγές ndashαν
υπάρχουνmdashπρέπει να αναφέρονται Είναι γενικά καλή πρακτική να αποφεύγεται η
ακατάσχετη φλυαρία καθώς και οι lsquoθολέςrsquo ιδέες Αυτό σημαίνει ότι γενικευτικές
λέξεις ή φράσεις (πχ ldquoγενικάrdquo ldquoσε γενικές γραμμέςrdquo ldquoτελικάrdquo ldquoολικήrdquo ldquoη
ευρύτερη κατάσταση είναιrdquo) αποφεύγονται
Προσπαθήστε να είστε ξεκάθαροι με οτιδήποτε προσπαθείτε να μεταδώσετε στους
άλλους
Μην περιμένετε τους αναγνώστες σας να γνωρίζουν τι σκέφτεστε ή σκοπεύετε να
κάνετε Οι ιδέες τις οποίες προσπαθείτε να τους περάσετε πρέπει να είναι δοσμένες
με έναν κατανοητό τρόπο Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι χρειάζεται να γράφετε
απλοϊκότητες και να επαναλαμβάνετε ότι ήδη ξέρουν πρέπει να μην παίρνετε ως
δεδομένο ότι γνωρίζουν τις σκέψεις σας Η ισορροπία εδώ δεν είναι εύκολο να
επιτευχθεί και μόνο μέσα από τις συνεχείς διορθώσεις του αρχικού κειμένου θα έχετε
καλά αποτελέσματα
Περιλάβετε λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων που ακολουθήσατε για
να οργανώσετε ένα επιχείρημα
Η συνεχής lsquoτριβήrsquo με μια μέθοδο έρευνας μπορεί να πείσει τον συγγραφέα-ερευνητή
ότι αυτό που χρησιμοποιεί είναι lsquoαυτονόητοrsquo για όλους Ένα καλά γραμμένο κείμενο
μπορεί να τονίσει λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων και να τις
παρουσιάσει μέσα από μια συνεκτική και κατανοήσιμη επικοινωνία
15
Κριτική Ματιά
Να έχετε συνείδηση των παραδοχών σας και να τις κάνετε ξεκάθαρες
Στα περισσότερα ζητήματα όλοι οι ερευνητές έχουν κάποια γνώμη Κάθε γνώμη είναι
κατά κάποιο τρόπο μια πηγή πιθανής προκατάληψης αν και το άτομο που έχει αυτήν
την προκατάληψη μπορεί να το αρνηθεί Αν δηλώσετε ξεκάθαρα την άποψή σας από
την αρχή της εργασίας όχι μόνο θα είστε σε θέση να ανακαλύψετε την όποια
προκατάληψη σας διακατέχει αλλά και θα είστε ελεύθερος να συζητήσετε διάφορα
θέματα πιο ανοικτά αναγνωρίζοντας ότι ο αναγνώστης είναι εν πλήρη γνώση της
σκοπιάς σας
Προσεγγίστε προσεκτικά το υλικό σας
Είτε το έργο είναι γραμμένο από εσάς είτε από άλλον πρέπει να επιδέχεται κριτικής
ματιάς για να διαπιστωθεί αν αξίζει ή όχι να ασχοληθεί κανείς μαζί του Όλο το
εξεταζόμενο έργο πρέπει να αντιμετωπισθεί ως να ήταν άγνωστος σε όλους οη
συγγραφέας σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό ένα επιχείρημα στη
βάση της lsquoφήμηςrsquo τουτης συγγραφέα
Να είστε ακριβοδίκαιοι εύλογοι και λογικοί
Το αν είναι κανείς ακριβοδίκαιος σημαίνει το να προσέχει όλες τις πλευρές ενός
θέματος παρά τις όποιες προσωπικές του προτιμήσεις Όταν εξετάζουμε τις
αποδείξεις υπέρ και εναντίον κάποιας συγκεκριμένης άποψης είναι απαραίτητο να
σιγουρευτούμε ότι οι δυο αντιτιθέμενες απόψεις παρουσιάζονται με έναν
lsquoισορροπημένοrsquo τρόπο Εδώ μπορούμε να διαχωρίσουμε ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo από
την lsquoεκλογίκευσηrsquo Ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo είναι αυτό που προχωρεί από την
απόδειξη σε ένα συμπέρασμα η lsquoεκλογίκευσηrsquo αρχίζει όταν από το συμπέρασμα
προσπαθούμε να ανακαλύψουμε ένα επιχείρημα (ή επιχειρήματα) για να το
lsquoστηρίξουμεrsquo Λογικά επιχειρήματα μπορεί να υπάρξουν σε διάφορα επίπεδα
πολυπλοκότητας
16
Χρησιμοποιείστε lsquoουδέτερεςrsquo λέξεις κυρίως όταν περιγράφεται αμφισβητήσιμο υλικό
Πολύ συχνά γίνονται αναφορές σε συμπεράσματα ndashή υποθέσειςmdash που γίνονται
lsquoαποδεκτάrsquo Αν και αρκετά συχνά είναι ανεκτό να χρησιμοποιούνται τέτοιοι όροι
υπάρχουν ορισμένες lsquoαξιολογικέςrsquo φράσεις και λέξεις που δεν μπορεί να γίνουν
εύκολα αποδεκτές σε μια ερευνητική εργασία Πρέπει πάντα να παρέχονται οι
αποδείξεις για την όποια κριτική ndashθετική ή αρνητικήmdashαναπτύσσεται Είναι κοινός
τόπος για τους φοιτητές να δηλώνουν ότι μια ερευνητική δουλειά είναι lsquoέξοχηrsquo μόνο
και μόνο επειδή επιβεβαιώνει τις δικές τους υποθέσεις Η περιστασιακή χρήση
τέτοιων επιθέτων επιτρέπεται μόνο όταν παρέχονται και οι αντίστοιχες αποδείξεις για
την κρίση αυτή πχ ldquoη χρήση της λέξης lsquoαπόκλισηrsquo χρησιμοποιείται από την Χ με
μαεστρία προκειμένου να περιγράψει τα εξεταζόμενα φαινόμενα αφού μάλιστα
ανταποκρίνεται απόλυτα στον συνεκτικό ορισμό που έδωσε η συγγραφέας στο
Θεωρητικό Μέρος της έρευναςrdquo
Χρήση Κατάλληλου Τρόπου Γραφής
Χρησιμοποιείστε με ακρίβεια και απλότητα την ελληνική γλώσσα
Η ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια και πολύπλευρη Μπορεί κανείς να
περιγράψει ξεκάθαρα την οποιαδήποτε ιδέα χωρίς να καταφύγει σε μια πολύ
lsquoεξειδικευμένηrsquo και lsquoτεχνικήrsquo γλώσσα Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να
χρησιμοποιούμε τις ίδιες λέξεις συνέχεια σε ένα κείμενο για λόγους lsquoαπλότηταςrsquo ή
lsquoκατανοησιμότηταςrsquo Για παράδειγμα τα ρήματα lsquoδείχνωrsquo lsquoκαταδεικνύωrsquo lsquoδηλώνωrsquo
lsquoτονίζωrsquo lsquoφανερώνωrsquo lsquoαποκαλύπτωrsquo έχουν συχνά ndashόχι πάντα όμωςmdash διαφορετικές
εννοιολογικές αποχρώσεις και το να χρησιμοποιεί κανείς συνέχεια μόνο μία από
αυτές δηλώνει μια πολύ lsquoφτωχήrsquo χρήση της γλώσσας
Χρησιμοποιείστε τους κατάλληλους χρόνους
Μια επιστημονική εργασία αποτελεί μια αναφορά για κάτι που έχει συμβεί Ο
κατάλληλος χρόνος λοιπόν είναι το παρελθόν Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες
εξαιρέσεις σε αυτό
17
Οι κατά λέξη μεταφορές μιας ομιλίας (πχ σε ένα συνέδριο) χρησιμοποιούν τον
χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι οδηγίες χρήσης επίσης χρησιμοποιούν τον χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι ερευνητικές υποθέσεις θα περιλαμβάνουν τον μέλλοντα χρόνο από τη στιγμή που
αναφέρονται σε θέματα που κάλυπτε η συγκεκριμένη έρευνα Οι (γραμματικοί)
χρόνοι μπορεί να αλλάζουν σημαντικά σε ένα κείμενο πχ ldquoΟι μαθητές που
πηγαίνουν σε ημερήσια δημόσια σχολεία και οι οποίοι ήρθαν ως μετανάστες τα δύο
τελευταία χρόνια θα είναι λιγότερο lsquoενσωματωμένοιrsquo στην ελληνική σχολική
πραγματικότητα από εκείνους που βρίσκονται στην Ελλάδα για περισσότερο από δύο
χρόνιαrdquo
Παρατηρήσεις γύρω από σύγχρονες καταστάσεις θα είναι στον ενεστώτα (πχ ldquoΗ
υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα τελειώνει στην ηλικία των 15 ετώνrdquo ldquoκανένα
τεστ δεν υφίσταται σήμερα το οποίο να καταφέρνει να καλύψει όλες τις διαστάσεις
της προσωπικότηταςrdquo)
Προβλέψεις ήκαι υποθέσεις για το μέλλον θα συντάσσονται σε χρόνο μελλοντικό
(πχ ldquoαν η τάση υπογεννητικότητας συνεχιστεί η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα
υπερηλίκωνrdquo)
Προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση πρώτου προσώπου
Η χρήση προσωπικών αντωνυμιών όπως lsquoεγώrsquo ή lsquoεμείςrsquo καλό είναι να αποφεύγεται
Αντί για παράδειγμα να λέμε ldquoήθελα να εξετάσωrdquo μπορούμε να πούμε ldquoο ερευνητής
ήθελε να εξετάσειhelliprdquo ή να χρησιμοποιήσουμε ένα άλλο α-πρόσωπο στυλ αναφοράς
Προσπαθήστε να καταστήσετε σαφές ότι εσείς γράψατε την εργασία
Αυτή η παρατήρηση δεν έχει να κάνει με το γραμματολογικό στυλ ndashόπως στην
προηγούμενη παρατήρησηmdashαλλά έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο ο
συγγραφέας φανερώνει ότι η εργασία αυτή αποτελεί προσωπικό του πόνημα Αν η
αναφορά δεν έχει καθόλου προσωπικό στυλ ή δεν περιέχει καμιά άποψη ή κριτική
τότε δεν υπάρχει επίσης το lsquoπροσωπικό αποτύπωμαrsquo πάνω στο έργο
18
Χρήση Κατανοητής Μορφής Παρουσίασης
Παραγραφοποίηση
Γενικά η παραγραφοποίηση μας βοηθά στο να καταστήσουμε κατανοητό ένα
μακροσκελές κείμενο Μπορεί μερικοί διακεκριμένοι συγγραφείς να είναι ικανοί να
χρησιμοποιούν πολύ μακριές παραγράφους αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το
κάνουν όλοι Από την άλλη υπάρχει και το πρόβλημα των πολύ μικρών προτάσεων
που αντιμετωπίζονται ως lsquoπαράγραφοιrsquo Αυτό δίνει συνήθως την εντύπωση μεγάλου
lsquoκενούrsquo ιδίως όταν συνοδεύεται από μεγάλα διαστήματα μεταξύ των σειρών
(διάστιχο) και από μεγάλες γραμματοσειρές
Υπο-ενότητες
Ενώ μια παράγραφος πραγματεύεται μια ιδέα η ύπαρξη ενός συνόλου ιδεών σε
μορφή σειράς παραγράφων αποτελεί επίσης μια ενότητα Όταν υπάρχουν τέτοιες
ενότητες είναι σωστό να χρησιμοποιούνται υπο-ενότητες με τους δικούς τους τίτλους
η καθεμιά Μέσα στα όρια των υπο-ενοτήτων το σύνολο των γεγονότων των
επιχειρημάτων και των ιδεών που αναπτύσσονται πρέπει να παρουσιάζεται με έναν
τακτοποιημένο τρόπο και τα περιεχόμενα της κάθε υπο-ενότητας δεν πρέπει να
συγχέονται με εκείνα άλλων υπο-ενοτήτων Η φυσική ροή του κειμένου είναι
σημαντική και η πρώτη και τελευταία παράγραφος μιας υπο-ενότητας πρέπει να
lsquoσυνδέονταιrsquo νοηματικά με την προηγούμενη και την επόμενη υπο-ενότητα
αντίστοιχα
Σεβασμός στην Εμπιστευτικότητα
Μια διατριβή (ή διπλωματική εργασία) είναι βασικά μια lsquoάσκησηrsquo στην έρευνα
Πιθανώς να στηρίζεται στη συνεργασία πολλών ατόμων (πχ τα παιδιά ή οι γονείς ή
οι εκπαιδευτικοί όταν συμμετέχουν σε μια έρευνα) Υπάρχει λοιπόν η ανάγκη τα
άτομα που συνεργάζονται στην οποιαδήποτε έρευνα διεξάγει ο κάθε ερευνητής να
νοιώθουν lsquoασφάλειαrsquo άρα να εξασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα Αυτή μπορεί να
αναφέρεται στη μη αναγραφή ονομάτων στο τελικό κείμενο είτε στη μη αναφορά
περιοχών τοποθεσιών ή χαρακτηριστικών σπιτιών που μπορούν εύκολα να
αποκαλύψουν την ταυτότητα των υποκειμένων της έρευνας ιδιαίτερα όταν πρόκειται
για ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα (πχ σεξουαλικές συνήθειες)
19
Τρόπος γραφής των τίτλων στα κεφάλαια τα υποκεφάλαια και τις ενότητες Τα κεφάλαια και υποκεφάλαια της διατριβής καλό θα είναι να μην αριθμούνται αλλά
να κλιμακώνονται ανάλογα με τη θέση και τον τρόπο γραφής των επικεφαλίδων και
να γράφονται με την παρακάτω σειρά
ΤΙΤΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Με κεφαλαία γράμματα τονισμένα (πχ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ κλπ) Στοίχιση στο κέντρο Ακολουθεί κενή γραμμή
Τίτλος Υποκεφαλαίου Τονισμένα (Bold) πλάγια (Italics) αριστερά ένα διάστημα
(tab) μέσα (πχ Διαδικασία Μέτρησης) Στην επόμενη γραμμή αρχίζει το κείμενο
Τίτλος Ενότητας Αριστερά ένα διάστημα (tab) μέσα και με πλάγια γράμματα (Italics)
(πχ Δοκιμασία 1η) Αμέσως μετά αρχίζει το κείμενο (στην ίδια γραμμή)
Όταν μέσα στο κείμενο θέλουμε να αριθμήσουμε κάτι τότε η αρίθμηση γίνεται πρώτα
με γράμματα πχ α) β) κλπ Αν στο κάθε ένα από αυτά τα laquoα)raquo και laquoβ)raquo πρέπει να
αριθμήσουμε πάλι το κάνουμε με αριθμούς laquo1)raquo laquo2)raquo και αν μέσα στους αριθμούς
θέλουμε να αριθμήσουμε το κάνουμε με τα λατινικά γράμματα ήτοι laquoi)raquo laquoii)raquo
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
11
Τα αποτελέσματα της επαγωγικής στατιστικής παρουσιάζονται στο κείμενο του
τμήματος αποτελεσμάτων με την περιγραφή των διαφορών που βρίσκονται
ακολουθεί ένα κόμμα που ακολουθείται από την αντίστοιχη τιμή του στατιστικού
κριτηρίου Σε κάθε περίπτωση οι βαθμοί ελευθερίας για τη στατιστική πρέπει να
περιληφθούν σε παρένθεση αμέσως μετά από το αντίστοιχο γράμμα την κάθε
στατιστική μέθοδο ΄Επειτα ακολουθούν η τιμή του στατιστικού κριτηρίου και το
επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας (p) Όλα τα στατιστικά σύμβολα πρέπει να
γράφονται με πλάγια στοιχεία στο κείμενο Παρακάτω ακολουθούν συγκεκριμένα
παραδείγματα παρουσίασης στατιστικών αποτελεσμάτων για τα πιο σημαντικά
στατιστικά κριτήρια
Στατιστικό Κριτήριο Παρουσίαση Αποτελέσματος μέσα στο κείμενο
Κριτήριο r r (135) = 078 p = 0002
Κριτήριο t t (135) = -258 p = 003
Κριτήριο F F (4 131) = 126 ns
Κριτήριο χ2 χ2 (135) = 078 ns
Περιγραφικοί Δείκτες Παρουσίαση Δείκτη μέσα στο κείμενο και στον Πίνακα
Μέσος Όρος ΜΟ = 4532
Διάμεσος Δμ = 4334
Δεσπόζουσα Τιμή Δσπ = 4223
Τυπική Απόκλιση τα = 343
Μέγεθος Δείγματος Ν = 345
Με αυτό το σχήμα οι αναγνώστες μπορούν εύκολα να ερμηνεύσουν τη σημασία
ορισμένων αποτελεσμάτων ακόμα κι αν δεν είναι εξοικειωμένοι με τη
χρησιμοποιούμενη στατιστική επειδή το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας στο
τέλος της εργασίας θα σημαίνει πάντοτε το ίδιο πράγμα Οποτεδήποτε το p είναι
12
λιγότερο από 005 (μια παραδοσιακή αξία του άλφα) θα ολοκληρώναμε ότι τα τrsquo
αποτελέσματα είναι αρκετά ασυνήθιστα και ότι είναι απίθανο να έχουν προκύψει
τυχαία Αν και είναι σημαντικό να εκφραστεί η στατιστική σημαντικότητα των
συγκρίσεων που γίνονται στη μελέτη είναι εξίσου σημαντικό να δοθούν στον
αναγνώστη οι πληροφορίες που απαιτούνται για να ερμηνευθούν τα αποτελέσματα
όπως περιγραφικοί στατιστικοί δείκτες (οι μέσοι όροι τυπικές αποκλίσεις και
συχνότητες) para
Ένας από τους αποτελεσματικότερους τρόπους για την παρουσίαση της στατιστικής
ανάλυσης είναι να οργανωθούν σε πίνακες και γραφήματα Οι πίνακες και τα
γραφήματα πρέπει να ονομαστούν και να αριθμηθούν προσεκτικά για τον αναγνώστη
Όταν περιλαμβάνονται πίνακες η λέξη laquoπίνακαςraquo πρέπει να είναι στοιχισμένη
αριστερά και τονισμένη πάνω από τον πίνακα πχ Πίνακας 1 και στη συνέχεια ο
τίτλος του πίνακα (όχι όμως τονισμένος) Όταν υπάρχουν σχήματα να υπάρχει
υπότιτλος κάτω από την εικόνα στοιχισμένος αριστερά που δηλώνει τον αριθμό του
σχήματος και την επεξήγησή του πχ Σχήμα 1 Ποσοστά συμμετοχής των δυο φύλων
στην αθλητική δραστηριότητα του jogging
para
Συζήτηση Ερμηνεύετε και αξιολογείτε τα αποτελέσματα στο κεφάλαιο της συζήτησης Είναι
χρήσιμο στην αρχή του κεφαλαίου της συζήτησης εν συντομία να συνοψίζονται τα
αποτελέσματα σε μη τεχνική γλώσσα Κατόπιν πρέπει νrsquo αναφερθεί ποια θεωρείται
ότι είναι η σημασία των αποτελεσμάτων Η ερμηνεία των αποτελεσμάτων πρέπει να
προκύψει λογικά από τα πραγματικά στοιχεία που λαμβάνονται στη μελέτη Είναι
χρήσιμο το κεφάλαιο της συζήτησης να εστιάσει στις μελλοντικές κατευθύνσεις που
μπορεί να πάρει η έρευνα Εάν υπάρχουν αδυναμίες στην τρέχουσα μελέτη πρέπει
καταρχήν οπωσδήποτε νrsquo αναφερθούν και επιπλέον πρέπει να περιγράψετε τους
τρόπους με τους οποίους μπορούν να αποφευχθούν στις μελλοντικές μελέτες Εάν η
μελέτη προτείνει νέες ερευνητικές υποθέσεις πρέπει να προτείνετε τους τρόπους με
τους οποίους οι υποθέσεις πρόκειται να εξεταστούν επαρκώς Ο στόχος οποιουδήποτε
ερευνητικού προγράμματος είναι να δοθούν απαντήσεις στις ερωτήσεις Όμως ο
στόχος των περισσότερων καλών ερευνητικών προγραμμάτων είναι να προτείνουν
νέες και σημαντικές ερωτήσεις που πρέπει ακόμα να απαντηθούν Η υποβολή
13
προτάσεων όσον αφορά την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει η μελλοντική έρευνα
είναι ένα σημαντικότατο μέρος οποιουδήποτε καλά σχεδιασμένου και καλά
εκτελεσμένου ερευνητικού προγράμματος
Συμπεράσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται τα παρακάτω Ένα συμπέρασμα για την κάθε υπόθεση Τα αποτελέσματα θα πρέπει να συσχετίζονται επιγραμματικά με
αποτελέσματα άλλων ερευνών Προτάσεις για πρακτική εφαρμογή Προτάσεις για μελλοντικές έρευνες
Παραρτήματα Τα παραρτήματα αριθμούνται και περιλαμβάνουν ότι θεωρείται χρήσιμο να
περιγραφεί αλλά δεν πρέπει να ενταχθεί μέσα στο κυρίως κείμενο της διατριβής Για
παράδειγμα στα παραρτήματα μπαίνουν τύποι ερωτηματολογίων περιγραφές
λογισμικών προγραμμάτων οδηγίες περιγραφές πολύπλοκων δοκιμασιών κλπ Στο
κυρίως σώμα της εργασίας πρέπει να γίνονται οι ανάλογες παραπομπές -όπου
απαιτείται- στα αντίστοιχα παραρτήματα ώστε να καθοδηγείται εύκολα ο αναγνώστης
(για παράδειγμα βλ Παράρτημα Γ) Τα παραρτήματα τοποθετούνται πάντα στο
τέλος της διατριβής Όταν υπάρχουν περισσότερα από ένα παραρτήματα
τοποθετήστε ως επικεφαλίδα ένα γράμμα (για παράδειγμα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α) καθώς
και έναν περιγραφικό τίτλο Σε κάθε παράρτημα η επικεφαλίδα και ο τίτλος πρέπει να
τοποθετούνται στο κέντρο της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται στον πίνακα
των περιεχομένων Το φωτοτυπημένο υλικό είναι αποδεκτό στα παραρτήματα
Οπωσδήποτε όμως το υλικό αυτό πρέπει να είναι ευανάγνωστο
14
Χρήσιμες Συμβουλές για Σωστό Γράψιμο Γράφω με Ακρίβεια
Προσπαθήστε να είστε ακριβείς με υλικό το οποίο μπορεί να μην είναι ξεκάθαρο Οι
λέξεις και οι φράσεις πρέπει να αποδίδουν τις ιδέες και τις φράσεις καθαρά και με
ακρίβεια Όροι-κλειδιά πρέπει πάντα να γίνονται απολύτως ξεκάθαροι αλλά η
lsquoπαγίδαrsquo της προσπάθειας να εξηγήσουμε όλους τους όρους πρέπει να αποφεύγεται
γιατί αυτό θα οδηγήσει σε μια ατελείωτη παλινδρόμηση Γενικά οι λεξιλογικοί
ορισμοί πρέπει να αποφεύγονται Αυτοί είναι συνήθως χρηστικοί ορισμοί και
σπανιότατα ξεδιαλύνουν ένα ζήτημα Αν έχει προηγηθεί μια καλά διαρθρωμένη
ανάλυση του πεδίου έρευνας οι ορισμοί πρέπει να την ακολουθούν και οι πηγές ndashαν
υπάρχουνmdashπρέπει να αναφέρονται Είναι γενικά καλή πρακτική να αποφεύγεται η
ακατάσχετη φλυαρία καθώς και οι lsquoθολέςrsquo ιδέες Αυτό σημαίνει ότι γενικευτικές
λέξεις ή φράσεις (πχ ldquoγενικάrdquo ldquoσε γενικές γραμμέςrdquo ldquoτελικάrdquo ldquoολικήrdquo ldquoη
ευρύτερη κατάσταση είναιrdquo) αποφεύγονται
Προσπαθήστε να είστε ξεκάθαροι με οτιδήποτε προσπαθείτε να μεταδώσετε στους
άλλους
Μην περιμένετε τους αναγνώστες σας να γνωρίζουν τι σκέφτεστε ή σκοπεύετε να
κάνετε Οι ιδέες τις οποίες προσπαθείτε να τους περάσετε πρέπει να είναι δοσμένες
με έναν κατανοητό τρόπο Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι χρειάζεται να γράφετε
απλοϊκότητες και να επαναλαμβάνετε ότι ήδη ξέρουν πρέπει να μην παίρνετε ως
δεδομένο ότι γνωρίζουν τις σκέψεις σας Η ισορροπία εδώ δεν είναι εύκολο να
επιτευχθεί και μόνο μέσα από τις συνεχείς διορθώσεις του αρχικού κειμένου θα έχετε
καλά αποτελέσματα
Περιλάβετε λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων που ακολουθήσατε για
να οργανώσετε ένα επιχείρημα
Η συνεχής lsquoτριβήrsquo με μια μέθοδο έρευνας μπορεί να πείσει τον συγγραφέα-ερευνητή
ότι αυτό που χρησιμοποιεί είναι lsquoαυτονόητοrsquo για όλους Ένα καλά γραμμένο κείμενο
μπορεί να τονίσει λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων και να τις
παρουσιάσει μέσα από μια συνεκτική και κατανοήσιμη επικοινωνία
15
Κριτική Ματιά
Να έχετε συνείδηση των παραδοχών σας και να τις κάνετε ξεκάθαρες
Στα περισσότερα ζητήματα όλοι οι ερευνητές έχουν κάποια γνώμη Κάθε γνώμη είναι
κατά κάποιο τρόπο μια πηγή πιθανής προκατάληψης αν και το άτομο που έχει αυτήν
την προκατάληψη μπορεί να το αρνηθεί Αν δηλώσετε ξεκάθαρα την άποψή σας από
την αρχή της εργασίας όχι μόνο θα είστε σε θέση να ανακαλύψετε την όποια
προκατάληψη σας διακατέχει αλλά και θα είστε ελεύθερος να συζητήσετε διάφορα
θέματα πιο ανοικτά αναγνωρίζοντας ότι ο αναγνώστης είναι εν πλήρη γνώση της
σκοπιάς σας
Προσεγγίστε προσεκτικά το υλικό σας
Είτε το έργο είναι γραμμένο από εσάς είτε από άλλον πρέπει να επιδέχεται κριτικής
ματιάς για να διαπιστωθεί αν αξίζει ή όχι να ασχοληθεί κανείς μαζί του Όλο το
εξεταζόμενο έργο πρέπει να αντιμετωπισθεί ως να ήταν άγνωστος σε όλους οη
συγγραφέας σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό ένα επιχείρημα στη
βάση της lsquoφήμηςrsquo τουτης συγγραφέα
Να είστε ακριβοδίκαιοι εύλογοι και λογικοί
Το αν είναι κανείς ακριβοδίκαιος σημαίνει το να προσέχει όλες τις πλευρές ενός
θέματος παρά τις όποιες προσωπικές του προτιμήσεις Όταν εξετάζουμε τις
αποδείξεις υπέρ και εναντίον κάποιας συγκεκριμένης άποψης είναι απαραίτητο να
σιγουρευτούμε ότι οι δυο αντιτιθέμενες απόψεις παρουσιάζονται με έναν
lsquoισορροπημένοrsquo τρόπο Εδώ μπορούμε να διαχωρίσουμε ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo από
την lsquoεκλογίκευσηrsquo Ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo είναι αυτό που προχωρεί από την
απόδειξη σε ένα συμπέρασμα η lsquoεκλογίκευσηrsquo αρχίζει όταν από το συμπέρασμα
προσπαθούμε να ανακαλύψουμε ένα επιχείρημα (ή επιχειρήματα) για να το
lsquoστηρίξουμεrsquo Λογικά επιχειρήματα μπορεί να υπάρξουν σε διάφορα επίπεδα
πολυπλοκότητας
16
Χρησιμοποιείστε lsquoουδέτερεςrsquo λέξεις κυρίως όταν περιγράφεται αμφισβητήσιμο υλικό
Πολύ συχνά γίνονται αναφορές σε συμπεράσματα ndashή υποθέσειςmdash που γίνονται
lsquoαποδεκτάrsquo Αν και αρκετά συχνά είναι ανεκτό να χρησιμοποιούνται τέτοιοι όροι
υπάρχουν ορισμένες lsquoαξιολογικέςrsquo φράσεις και λέξεις που δεν μπορεί να γίνουν
εύκολα αποδεκτές σε μια ερευνητική εργασία Πρέπει πάντα να παρέχονται οι
αποδείξεις για την όποια κριτική ndashθετική ή αρνητικήmdashαναπτύσσεται Είναι κοινός
τόπος για τους φοιτητές να δηλώνουν ότι μια ερευνητική δουλειά είναι lsquoέξοχηrsquo μόνο
και μόνο επειδή επιβεβαιώνει τις δικές τους υποθέσεις Η περιστασιακή χρήση
τέτοιων επιθέτων επιτρέπεται μόνο όταν παρέχονται και οι αντίστοιχες αποδείξεις για
την κρίση αυτή πχ ldquoη χρήση της λέξης lsquoαπόκλισηrsquo χρησιμοποιείται από την Χ με
μαεστρία προκειμένου να περιγράψει τα εξεταζόμενα φαινόμενα αφού μάλιστα
ανταποκρίνεται απόλυτα στον συνεκτικό ορισμό που έδωσε η συγγραφέας στο
Θεωρητικό Μέρος της έρευναςrdquo
Χρήση Κατάλληλου Τρόπου Γραφής
Χρησιμοποιείστε με ακρίβεια και απλότητα την ελληνική γλώσσα
Η ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια και πολύπλευρη Μπορεί κανείς να
περιγράψει ξεκάθαρα την οποιαδήποτε ιδέα χωρίς να καταφύγει σε μια πολύ
lsquoεξειδικευμένηrsquo και lsquoτεχνικήrsquo γλώσσα Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να
χρησιμοποιούμε τις ίδιες λέξεις συνέχεια σε ένα κείμενο για λόγους lsquoαπλότηταςrsquo ή
lsquoκατανοησιμότηταςrsquo Για παράδειγμα τα ρήματα lsquoδείχνωrsquo lsquoκαταδεικνύωrsquo lsquoδηλώνωrsquo
lsquoτονίζωrsquo lsquoφανερώνωrsquo lsquoαποκαλύπτωrsquo έχουν συχνά ndashόχι πάντα όμωςmdash διαφορετικές
εννοιολογικές αποχρώσεις και το να χρησιμοποιεί κανείς συνέχεια μόνο μία από
αυτές δηλώνει μια πολύ lsquoφτωχήrsquo χρήση της γλώσσας
Χρησιμοποιείστε τους κατάλληλους χρόνους
Μια επιστημονική εργασία αποτελεί μια αναφορά για κάτι που έχει συμβεί Ο
κατάλληλος χρόνος λοιπόν είναι το παρελθόν Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες
εξαιρέσεις σε αυτό
17
Οι κατά λέξη μεταφορές μιας ομιλίας (πχ σε ένα συνέδριο) χρησιμοποιούν τον
χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι οδηγίες χρήσης επίσης χρησιμοποιούν τον χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι ερευνητικές υποθέσεις θα περιλαμβάνουν τον μέλλοντα χρόνο από τη στιγμή που
αναφέρονται σε θέματα που κάλυπτε η συγκεκριμένη έρευνα Οι (γραμματικοί)
χρόνοι μπορεί να αλλάζουν σημαντικά σε ένα κείμενο πχ ldquoΟι μαθητές που
πηγαίνουν σε ημερήσια δημόσια σχολεία και οι οποίοι ήρθαν ως μετανάστες τα δύο
τελευταία χρόνια θα είναι λιγότερο lsquoενσωματωμένοιrsquo στην ελληνική σχολική
πραγματικότητα από εκείνους που βρίσκονται στην Ελλάδα για περισσότερο από δύο
χρόνιαrdquo
Παρατηρήσεις γύρω από σύγχρονες καταστάσεις θα είναι στον ενεστώτα (πχ ldquoΗ
υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα τελειώνει στην ηλικία των 15 ετώνrdquo ldquoκανένα
τεστ δεν υφίσταται σήμερα το οποίο να καταφέρνει να καλύψει όλες τις διαστάσεις
της προσωπικότηταςrdquo)
Προβλέψεις ήκαι υποθέσεις για το μέλλον θα συντάσσονται σε χρόνο μελλοντικό
(πχ ldquoαν η τάση υπογεννητικότητας συνεχιστεί η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα
υπερηλίκωνrdquo)
Προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση πρώτου προσώπου
Η χρήση προσωπικών αντωνυμιών όπως lsquoεγώrsquo ή lsquoεμείςrsquo καλό είναι να αποφεύγεται
Αντί για παράδειγμα να λέμε ldquoήθελα να εξετάσωrdquo μπορούμε να πούμε ldquoο ερευνητής
ήθελε να εξετάσειhelliprdquo ή να χρησιμοποιήσουμε ένα άλλο α-πρόσωπο στυλ αναφοράς
Προσπαθήστε να καταστήσετε σαφές ότι εσείς γράψατε την εργασία
Αυτή η παρατήρηση δεν έχει να κάνει με το γραμματολογικό στυλ ndashόπως στην
προηγούμενη παρατήρησηmdashαλλά έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο ο
συγγραφέας φανερώνει ότι η εργασία αυτή αποτελεί προσωπικό του πόνημα Αν η
αναφορά δεν έχει καθόλου προσωπικό στυλ ή δεν περιέχει καμιά άποψη ή κριτική
τότε δεν υπάρχει επίσης το lsquoπροσωπικό αποτύπωμαrsquo πάνω στο έργο
18
Χρήση Κατανοητής Μορφής Παρουσίασης
Παραγραφοποίηση
Γενικά η παραγραφοποίηση μας βοηθά στο να καταστήσουμε κατανοητό ένα
μακροσκελές κείμενο Μπορεί μερικοί διακεκριμένοι συγγραφείς να είναι ικανοί να
χρησιμοποιούν πολύ μακριές παραγράφους αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το
κάνουν όλοι Από την άλλη υπάρχει και το πρόβλημα των πολύ μικρών προτάσεων
που αντιμετωπίζονται ως lsquoπαράγραφοιrsquo Αυτό δίνει συνήθως την εντύπωση μεγάλου
lsquoκενούrsquo ιδίως όταν συνοδεύεται από μεγάλα διαστήματα μεταξύ των σειρών
(διάστιχο) και από μεγάλες γραμματοσειρές
Υπο-ενότητες
Ενώ μια παράγραφος πραγματεύεται μια ιδέα η ύπαρξη ενός συνόλου ιδεών σε
μορφή σειράς παραγράφων αποτελεί επίσης μια ενότητα Όταν υπάρχουν τέτοιες
ενότητες είναι σωστό να χρησιμοποιούνται υπο-ενότητες με τους δικούς τους τίτλους
η καθεμιά Μέσα στα όρια των υπο-ενοτήτων το σύνολο των γεγονότων των
επιχειρημάτων και των ιδεών που αναπτύσσονται πρέπει να παρουσιάζεται με έναν
τακτοποιημένο τρόπο και τα περιεχόμενα της κάθε υπο-ενότητας δεν πρέπει να
συγχέονται με εκείνα άλλων υπο-ενοτήτων Η φυσική ροή του κειμένου είναι
σημαντική και η πρώτη και τελευταία παράγραφος μιας υπο-ενότητας πρέπει να
lsquoσυνδέονταιrsquo νοηματικά με την προηγούμενη και την επόμενη υπο-ενότητα
αντίστοιχα
Σεβασμός στην Εμπιστευτικότητα
Μια διατριβή (ή διπλωματική εργασία) είναι βασικά μια lsquoάσκησηrsquo στην έρευνα
Πιθανώς να στηρίζεται στη συνεργασία πολλών ατόμων (πχ τα παιδιά ή οι γονείς ή
οι εκπαιδευτικοί όταν συμμετέχουν σε μια έρευνα) Υπάρχει λοιπόν η ανάγκη τα
άτομα που συνεργάζονται στην οποιαδήποτε έρευνα διεξάγει ο κάθε ερευνητής να
νοιώθουν lsquoασφάλειαrsquo άρα να εξασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα Αυτή μπορεί να
αναφέρεται στη μη αναγραφή ονομάτων στο τελικό κείμενο είτε στη μη αναφορά
περιοχών τοποθεσιών ή χαρακτηριστικών σπιτιών που μπορούν εύκολα να
αποκαλύψουν την ταυτότητα των υποκειμένων της έρευνας ιδιαίτερα όταν πρόκειται
για ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα (πχ σεξουαλικές συνήθειες)
19
Τρόπος γραφής των τίτλων στα κεφάλαια τα υποκεφάλαια και τις ενότητες Τα κεφάλαια και υποκεφάλαια της διατριβής καλό θα είναι να μην αριθμούνται αλλά
να κλιμακώνονται ανάλογα με τη θέση και τον τρόπο γραφής των επικεφαλίδων και
να γράφονται με την παρακάτω σειρά
ΤΙΤΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Με κεφαλαία γράμματα τονισμένα (πχ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ κλπ) Στοίχιση στο κέντρο Ακολουθεί κενή γραμμή
Τίτλος Υποκεφαλαίου Τονισμένα (Bold) πλάγια (Italics) αριστερά ένα διάστημα
(tab) μέσα (πχ Διαδικασία Μέτρησης) Στην επόμενη γραμμή αρχίζει το κείμενο
Τίτλος Ενότητας Αριστερά ένα διάστημα (tab) μέσα και με πλάγια γράμματα (Italics)
(πχ Δοκιμασία 1η) Αμέσως μετά αρχίζει το κείμενο (στην ίδια γραμμή)
Όταν μέσα στο κείμενο θέλουμε να αριθμήσουμε κάτι τότε η αρίθμηση γίνεται πρώτα
με γράμματα πχ α) β) κλπ Αν στο κάθε ένα από αυτά τα laquoα)raquo και laquoβ)raquo πρέπει να
αριθμήσουμε πάλι το κάνουμε με αριθμούς laquo1)raquo laquo2)raquo και αν μέσα στους αριθμούς
θέλουμε να αριθμήσουμε το κάνουμε με τα λατινικά γράμματα ήτοι laquoi)raquo laquoii)raquo
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
12
λιγότερο από 005 (μια παραδοσιακή αξία του άλφα) θα ολοκληρώναμε ότι τα τrsquo
αποτελέσματα είναι αρκετά ασυνήθιστα και ότι είναι απίθανο να έχουν προκύψει
τυχαία Αν και είναι σημαντικό να εκφραστεί η στατιστική σημαντικότητα των
συγκρίσεων που γίνονται στη μελέτη είναι εξίσου σημαντικό να δοθούν στον
αναγνώστη οι πληροφορίες που απαιτούνται για να ερμηνευθούν τα αποτελέσματα
όπως περιγραφικοί στατιστικοί δείκτες (οι μέσοι όροι τυπικές αποκλίσεις και
συχνότητες) para
Ένας από τους αποτελεσματικότερους τρόπους για την παρουσίαση της στατιστικής
ανάλυσης είναι να οργανωθούν σε πίνακες και γραφήματα Οι πίνακες και τα
γραφήματα πρέπει να ονομαστούν και να αριθμηθούν προσεκτικά για τον αναγνώστη
Όταν περιλαμβάνονται πίνακες η λέξη laquoπίνακαςraquo πρέπει να είναι στοιχισμένη
αριστερά και τονισμένη πάνω από τον πίνακα πχ Πίνακας 1 και στη συνέχεια ο
τίτλος του πίνακα (όχι όμως τονισμένος) Όταν υπάρχουν σχήματα να υπάρχει
υπότιτλος κάτω από την εικόνα στοιχισμένος αριστερά που δηλώνει τον αριθμό του
σχήματος και την επεξήγησή του πχ Σχήμα 1 Ποσοστά συμμετοχής των δυο φύλων
στην αθλητική δραστηριότητα του jogging
para
Συζήτηση Ερμηνεύετε και αξιολογείτε τα αποτελέσματα στο κεφάλαιο της συζήτησης Είναι
χρήσιμο στην αρχή του κεφαλαίου της συζήτησης εν συντομία να συνοψίζονται τα
αποτελέσματα σε μη τεχνική γλώσσα Κατόπιν πρέπει νrsquo αναφερθεί ποια θεωρείται
ότι είναι η σημασία των αποτελεσμάτων Η ερμηνεία των αποτελεσμάτων πρέπει να
προκύψει λογικά από τα πραγματικά στοιχεία που λαμβάνονται στη μελέτη Είναι
χρήσιμο το κεφάλαιο της συζήτησης να εστιάσει στις μελλοντικές κατευθύνσεις που
μπορεί να πάρει η έρευνα Εάν υπάρχουν αδυναμίες στην τρέχουσα μελέτη πρέπει
καταρχήν οπωσδήποτε νrsquo αναφερθούν και επιπλέον πρέπει να περιγράψετε τους
τρόπους με τους οποίους μπορούν να αποφευχθούν στις μελλοντικές μελέτες Εάν η
μελέτη προτείνει νέες ερευνητικές υποθέσεις πρέπει να προτείνετε τους τρόπους με
τους οποίους οι υποθέσεις πρόκειται να εξεταστούν επαρκώς Ο στόχος οποιουδήποτε
ερευνητικού προγράμματος είναι να δοθούν απαντήσεις στις ερωτήσεις Όμως ο
στόχος των περισσότερων καλών ερευνητικών προγραμμάτων είναι να προτείνουν
νέες και σημαντικές ερωτήσεις που πρέπει ακόμα να απαντηθούν Η υποβολή
13
προτάσεων όσον αφορά την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει η μελλοντική έρευνα
είναι ένα σημαντικότατο μέρος οποιουδήποτε καλά σχεδιασμένου και καλά
εκτελεσμένου ερευνητικού προγράμματος
Συμπεράσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται τα παρακάτω Ένα συμπέρασμα για την κάθε υπόθεση Τα αποτελέσματα θα πρέπει να συσχετίζονται επιγραμματικά με
αποτελέσματα άλλων ερευνών Προτάσεις για πρακτική εφαρμογή Προτάσεις για μελλοντικές έρευνες
Παραρτήματα Τα παραρτήματα αριθμούνται και περιλαμβάνουν ότι θεωρείται χρήσιμο να
περιγραφεί αλλά δεν πρέπει να ενταχθεί μέσα στο κυρίως κείμενο της διατριβής Για
παράδειγμα στα παραρτήματα μπαίνουν τύποι ερωτηματολογίων περιγραφές
λογισμικών προγραμμάτων οδηγίες περιγραφές πολύπλοκων δοκιμασιών κλπ Στο
κυρίως σώμα της εργασίας πρέπει να γίνονται οι ανάλογες παραπομπές -όπου
απαιτείται- στα αντίστοιχα παραρτήματα ώστε να καθοδηγείται εύκολα ο αναγνώστης
(για παράδειγμα βλ Παράρτημα Γ) Τα παραρτήματα τοποθετούνται πάντα στο
τέλος της διατριβής Όταν υπάρχουν περισσότερα από ένα παραρτήματα
τοποθετήστε ως επικεφαλίδα ένα γράμμα (για παράδειγμα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α) καθώς
και έναν περιγραφικό τίτλο Σε κάθε παράρτημα η επικεφαλίδα και ο τίτλος πρέπει να
τοποθετούνται στο κέντρο της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται στον πίνακα
των περιεχομένων Το φωτοτυπημένο υλικό είναι αποδεκτό στα παραρτήματα
Οπωσδήποτε όμως το υλικό αυτό πρέπει να είναι ευανάγνωστο
14
Χρήσιμες Συμβουλές για Σωστό Γράψιμο Γράφω με Ακρίβεια
Προσπαθήστε να είστε ακριβείς με υλικό το οποίο μπορεί να μην είναι ξεκάθαρο Οι
λέξεις και οι φράσεις πρέπει να αποδίδουν τις ιδέες και τις φράσεις καθαρά και με
ακρίβεια Όροι-κλειδιά πρέπει πάντα να γίνονται απολύτως ξεκάθαροι αλλά η
lsquoπαγίδαrsquo της προσπάθειας να εξηγήσουμε όλους τους όρους πρέπει να αποφεύγεται
γιατί αυτό θα οδηγήσει σε μια ατελείωτη παλινδρόμηση Γενικά οι λεξιλογικοί
ορισμοί πρέπει να αποφεύγονται Αυτοί είναι συνήθως χρηστικοί ορισμοί και
σπανιότατα ξεδιαλύνουν ένα ζήτημα Αν έχει προηγηθεί μια καλά διαρθρωμένη
ανάλυση του πεδίου έρευνας οι ορισμοί πρέπει να την ακολουθούν και οι πηγές ndashαν
υπάρχουνmdashπρέπει να αναφέρονται Είναι γενικά καλή πρακτική να αποφεύγεται η
ακατάσχετη φλυαρία καθώς και οι lsquoθολέςrsquo ιδέες Αυτό σημαίνει ότι γενικευτικές
λέξεις ή φράσεις (πχ ldquoγενικάrdquo ldquoσε γενικές γραμμέςrdquo ldquoτελικάrdquo ldquoολικήrdquo ldquoη
ευρύτερη κατάσταση είναιrdquo) αποφεύγονται
Προσπαθήστε να είστε ξεκάθαροι με οτιδήποτε προσπαθείτε να μεταδώσετε στους
άλλους
Μην περιμένετε τους αναγνώστες σας να γνωρίζουν τι σκέφτεστε ή σκοπεύετε να
κάνετε Οι ιδέες τις οποίες προσπαθείτε να τους περάσετε πρέπει να είναι δοσμένες
με έναν κατανοητό τρόπο Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι χρειάζεται να γράφετε
απλοϊκότητες και να επαναλαμβάνετε ότι ήδη ξέρουν πρέπει να μην παίρνετε ως
δεδομένο ότι γνωρίζουν τις σκέψεις σας Η ισορροπία εδώ δεν είναι εύκολο να
επιτευχθεί και μόνο μέσα από τις συνεχείς διορθώσεις του αρχικού κειμένου θα έχετε
καλά αποτελέσματα
Περιλάβετε λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων που ακολουθήσατε για
να οργανώσετε ένα επιχείρημα
Η συνεχής lsquoτριβήrsquo με μια μέθοδο έρευνας μπορεί να πείσει τον συγγραφέα-ερευνητή
ότι αυτό που χρησιμοποιεί είναι lsquoαυτονόητοrsquo για όλους Ένα καλά γραμμένο κείμενο
μπορεί να τονίσει λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων και να τις
παρουσιάσει μέσα από μια συνεκτική και κατανοήσιμη επικοινωνία
15
Κριτική Ματιά
Να έχετε συνείδηση των παραδοχών σας και να τις κάνετε ξεκάθαρες
Στα περισσότερα ζητήματα όλοι οι ερευνητές έχουν κάποια γνώμη Κάθε γνώμη είναι
κατά κάποιο τρόπο μια πηγή πιθανής προκατάληψης αν και το άτομο που έχει αυτήν
την προκατάληψη μπορεί να το αρνηθεί Αν δηλώσετε ξεκάθαρα την άποψή σας από
την αρχή της εργασίας όχι μόνο θα είστε σε θέση να ανακαλύψετε την όποια
προκατάληψη σας διακατέχει αλλά και θα είστε ελεύθερος να συζητήσετε διάφορα
θέματα πιο ανοικτά αναγνωρίζοντας ότι ο αναγνώστης είναι εν πλήρη γνώση της
σκοπιάς σας
Προσεγγίστε προσεκτικά το υλικό σας
Είτε το έργο είναι γραμμένο από εσάς είτε από άλλον πρέπει να επιδέχεται κριτικής
ματιάς για να διαπιστωθεί αν αξίζει ή όχι να ασχοληθεί κανείς μαζί του Όλο το
εξεταζόμενο έργο πρέπει να αντιμετωπισθεί ως να ήταν άγνωστος σε όλους οη
συγγραφέας σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό ένα επιχείρημα στη
βάση της lsquoφήμηςrsquo τουτης συγγραφέα
Να είστε ακριβοδίκαιοι εύλογοι και λογικοί
Το αν είναι κανείς ακριβοδίκαιος σημαίνει το να προσέχει όλες τις πλευρές ενός
θέματος παρά τις όποιες προσωπικές του προτιμήσεις Όταν εξετάζουμε τις
αποδείξεις υπέρ και εναντίον κάποιας συγκεκριμένης άποψης είναι απαραίτητο να
σιγουρευτούμε ότι οι δυο αντιτιθέμενες απόψεις παρουσιάζονται με έναν
lsquoισορροπημένοrsquo τρόπο Εδώ μπορούμε να διαχωρίσουμε ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo από
την lsquoεκλογίκευσηrsquo Ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo είναι αυτό που προχωρεί από την
απόδειξη σε ένα συμπέρασμα η lsquoεκλογίκευσηrsquo αρχίζει όταν από το συμπέρασμα
προσπαθούμε να ανακαλύψουμε ένα επιχείρημα (ή επιχειρήματα) για να το
lsquoστηρίξουμεrsquo Λογικά επιχειρήματα μπορεί να υπάρξουν σε διάφορα επίπεδα
πολυπλοκότητας
16
Χρησιμοποιείστε lsquoουδέτερεςrsquo λέξεις κυρίως όταν περιγράφεται αμφισβητήσιμο υλικό
Πολύ συχνά γίνονται αναφορές σε συμπεράσματα ndashή υποθέσειςmdash που γίνονται
lsquoαποδεκτάrsquo Αν και αρκετά συχνά είναι ανεκτό να χρησιμοποιούνται τέτοιοι όροι
υπάρχουν ορισμένες lsquoαξιολογικέςrsquo φράσεις και λέξεις που δεν μπορεί να γίνουν
εύκολα αποδεκτές σε μια ερευνητική εργασία Πρέπει πάντα να παρέχονται οι
αποδείξεις για την όποια κριτική ndashθετική ή αρνητικήmdashαναπτύσσεται Είναι κοινός
τόπος για τους φοιτητές να δηλώνουν ότι μια ερευνητική δουλειά είναι lsquoέξοχηrsquo μόνο
και μόνο επειδή επιβεβαιώνει τις δικές τους υποθέσεις Η περιστασιακή χρήση
τέτοιων επιθέτων επιτρέπεται μόνο όταν παρέχονται και οι αντίστοιχες αποδείξεις για
την κρίση αυτή πχ ldquoη χρήση της λέξης lsquoαπόκλισηrsquo χρησιμοποιείται από την Χ με
μαεστρία προκειμένου να περιγράψει τα εξεταζόμενα φαινόμενα αφού μάλιστα
ανταποκρίνεται απόλυτα στον συνεκτικό ορισμό που έδωσε η συγγραφέας στο
Θεωρητικό Μέρος της έρευναςrdquo
Χρήση Κατάλληλου Τρόπου Γραφής
Χρησιμοποιείστε με ακρίβεια και απλότητα την ελληνική γλώσσα
Η ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια και πολύπλευρη Μπορεί κανείς να
περιγράψει ξεκάθαρα την οποιαδήποτε ιδέα χωρίς να καταφύγει σε μια πολύ
lsquoεξειδικευμένηrsquo και lsquoτεχνικήrsquo γλώσσα Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να
χρησιμοποιούμε τις ίδιες λέξεις συνέχεια σε ένα κείμενο για λόγους lsquoαπλότηταςrsquo ή
lsquoκατανοησιμότηταςrsquo Για παράδειγμα τα ρήματα lsquoδείχνωrsquo lsquoκαταδεικνύωrsquo lsquoδηλώνωrsquo
lsquoτονίζωrsquo lsquoφανερώνωrsquo lsquoαποκαλύπτωrsquo έχουν συχνά ndashόχι πάντα όμωςmdash διαφορετικές
εννοιολογικές αποχρώσεις και το να χρησιμοποιεί κανείς συνέχεια μόνο μία από
αυτές δηλώνει μια πολύ lsquoφτωχήrsquo χρήση της γλώσσας
Χρησιμοποιείστε τους κατάλληλους χρόνους
Μια επιστημονική εργασία αποτελεί μια αναφορά για κάτι που έχει συμβεί Ο
κατάλληλος χρόνος λοιπόν είναι το παρελθόν Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες
εξαιρέσεις σε αυτό
17
Οι κατά λέξη μεταφορές μιας ομιλίας (πχ σε ένα συνέδριο) χρησιμοποιούν τον
χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι οδηγίες χρήσης επίσης χρησιμοποιούν τον χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι ερευνητικές υποθέσεις θα περιλαμβάνουν τον μέλλοντα χρόνο από τη στιγμή που
αναφέρονται σε θέματα που κάλυπτε η συγκεκριμένη έρευνα Οι (γραμματικοί)
χρόνοι μπορεί να αλλάζουν σημαντικά σε ένα κείμενο πχ ldquoΟι μαθητές που
πηγαίνουν σε ημερήσια δημόσια σχολεία και οι οποίοι ήρθαν ως μετανάστες τα δύο
τελευταία χρόνια θα είναι λιγότερο lsquoενσωματωμένοιrsquo στην ελληνική σχολική
πραγματικότητα από εκείνους που βρίσκονται στην Ελλάδα για περισσότερο από δύο
χρόνιαrdquo
Παρατηρήσεις γύρω από σύγχρονες καταστάσεις θα είναι στον ενεστώτα (πχ ldquoΗ
υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα τελειώνει στην ηλικία των 15 ετώνrdquo ldquoκανένα
τεστ δεν υφίσταται σήμερα το οποίο να καταφέρνει να καλύψει όλες τις διαστάσεις
της προσωπικότηταςrdquo)
Προβλέψεις ήκαι υποθέσεις για το μέλλον θα συντάσσονται σε χρόνο μελλοντικό
(πχ ldquoαν η τάση υπογεννητικότητας συνεχιστεί η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα
υπερηλίκωνrdquo)
Προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση πρώτου προσώπου
Η χρήση προσωπικών αντωνυμιών όπως lsquoεγώrsquo ή lsquoεμείςrsquo καλό είναι να αποφεύγεται
Αντί για παράδειγμα να λέμε ldquoήθελα να εξετάσωrdquo μπορούμε να πούμε ldquoο ερευνητής
ήθελε να εξετάσειhelliprdquo ή να χρησιμοποιήσουμε ένα άλλο α-πρόσωπο στυλ αναφοράς
Προσπαθήστε να καταστήσετε σαφές ότι εσείς γράψατε την εργασία
Αυτή η παρατήρηση δεν έχει να κάνει με το γραμματολογικό στυλ ndashόπως στην
προηγούμενη παρατήρησηmdashαλλά έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο ο
συγγραφέας φανερώνει ότι η εργασία αυτή αποτελεί προσωπικό του πόνημα Αν η
αναφορά δεν έχει καθόλου προσωπικό στυλ ή δεν περιέχει καμιά άποψη ή κριτική
τότε δεν υπάρχει επίσης το lsquoπροσωπικό αποτύπωμαrsquo πάνω στο έργο
18
Χρήση Κατανοητής Μορφής Παρουσίασης
Παραγραφοποίηση
Γενικά η παραγραφοποίηση μας βοηθά στο να καταστήσουμε κατανοητό ένα
μακροσκελές κείμενο Μπορεί μερικοί διακεκριμένοι συγγραφείς να είναι ικανοί να
χρησιμοποιούν πολύ μακριές παραγράφους αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το
κάνουν όλοι Από την άλλη υπάρχει και το πρόβλημα των πολύ μικρών προτάσεων
που αντιμετωπίζονται ως lsquoπαράγραφοιrsquo Αυτό δίνει συνήθως την εντύπωση μεγάλου
lsquoκενούrsquo ιδίως όταν συνοδεύεται από μεγάλα διαστήματα μεταξύ των σειρών
(διάστιχο) και από μεγάλες γραμματοσειρές
Υπο-ενότητες
Ενώ μια παράγραφος πραγματεύεται μια ιδέα η ύπαρξη ενός συνόλου ιδεών σε
μορφή σειράς παραγράφων αποτελεί επίσης μια ενότητα Όταν υπάρχουν τέτοιες
ενότητες είναι σωστό να χρησιμοποιούνται υπο-ενότητες με τους δικούς τους τίτλους
η καθεμιά Μέσα στα όρια των υπο-ενοτήτων το σύνολο των γεγονότων των
επιχειρημάτων και των ιδεών που αναπτύσσονται πρέπει να παρουσιάζεται με έναν
τακτοποιημένο τρόπο και τα περιεχόμενα της κάθε υπο-ενότητας δεν πρέπει να
συγχέονται με εκείνα άλλων υπο-ενοτήτων Η φυσική ροή του κειμένου είναι
σημαντική και η πρώτη και τελευταία παράγραφος μιας υπο-ενότητας πρέπει να
lsquoσυνδέονταιrsquo νοηματικά με την προηγούμενη και την επόμενη υπο-ενότητα
αντίστοιχα
Σεβασμός στην Εμπιστευτικότητα
Μια διατριβή (ή διπλωματική εργασία) είναι βασικά μια lsquoάσκησηrsquo στην έρευνα
Πιθανώς να στηρίζεται στη συνεργασία πολλών ατόμων (πχ τα παιδιά ή οι γονείς ή
οι εκπαιδευτικοί όταν συμμετέχουν σε μια έρευνα) Υπάρχει λοιπόν η ανάγκη τα
άτομα που συνεργάζονται στην οποιαδήποτε έρευνα διεξάγει ο κάθε ερευνητής να
νοιώθουν lsquoασφάλειαrsquo άρα να εξασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα Αυτή μπορεί να
αναφέρεται στη μη αναγραφή ονομάτων στο τελικό κείμενο είτε στη μη αναφορά
περιοχών τοποθεσιών ή χαρακτηριστικών σπιτιών που μπορούν εύκολα να
αποκαλύψουν την ταυτότητα των υποκειμένων της έρευνας ιδιαίτερα όταν πρόκειται
για ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα (πχ σεξουαλικές συνήθειες)
19
Τρόπος γραφής των τίτλων στα κεφάλαια τα υποκεφάλαια και τις ενότητες Τα κεφάλαια και υποκεφάλαια της διατριβής καλό θα είναι να μην αριθμούνται αλλά
να κλιμακώνονται ανάλογα με τη θέση και τον τρόπο γραφής των επικεφαλίδων και
να γράφονται με την παρακάτω σειρά
ΤΙΤΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Με κεφαλαία γράμματα τονισμένα (πχ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ κλπ) Στοίχιση στο κέντρο Ακολουθεί κενή γραμμή
Τίτλος Υποκεφαλαίου Τονισμένα (Bold) πλάγια (Italics) αριστερά ένα διάστημα
(tab) μέσα (πχ Διαδικασία Μέτρησης) Στην επόμενη γραμμή αρχίζει το κείμενο
Τίτλος Ενότητας Αριστερά ένα διάστημα (tab) μέσα και με πλάγια γράμματα (Italics)
(πχ Δοκιμασία 1η) Αμέσως μετά αρχίζει το κείμενο (στην ίδια γραμμή)
Όταν μέσα στο κείμενο θέλουμε να αριθμήσουμε κάτι τότε η αρίθμηση γίνεται πρώτα
με γράμματα πχ α) β) κλπ Αν στο κάθε ένα από αυτά τα laquoα)raquo και laquoβ)raquo πρέπει να
αριθμήσουμε πάλι το κάνουμε με αριθμούς laquo1)raquo laquo2)raquo και αν μέσα στους αριθμούς
θέλουμε να αριθμήσουμε το κάνουμε με τα λατινικά γράμματα ήτοι laquoi)raquo laquoii)raquo
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
13
προτάσεων όσον αφορά την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει η μελλοντική έρευνα
είναι ένα σημαντικότατο μέρος οποιουδήποτε καλά σχεδιασμένου και καλά
εκτελεσμένου ερευνητικού προγράμματος
Συμπεράσματα Ο τίτλος στη μέση της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται τα παρακάτω Ένα συμπέρασμα για την κάθε υπόθεση Τα αποτελέσματα θα πρέπει να συσχετίζονται επιγραμματικά με
αποτελέσματα άλλων ερευνών Προτάσεις για πρακτική εφαρμογή Προτάσεις για μελλοντικές έρευνες
Παραρτήματα Τα παραρτήματα αριθμούνται και περιλαμβάνουν ότι θεωρείται χρήσιμο να
περιγραφεί αλλά δεν πρέπει να ενταχθεί μέσα στο κυρίως κείμενο της διατριβής Για
παράδειγμα στα παραρτήματα μπαίνουν τύποι ερωτηματολογίων περιγραφές
λογισμικών προγραμμάτων οδηγίες περιγραφές πολύπλοκων δοκιμασιών κλπ Στο
κυρίως σώμα της εργασίας πρέπει να γίνονται οι ανάλογες παραπομπές -όπου
απαιτείται- στα αντίστοιχα παραρτήματα ώστε να καθοδηγείται εύκολα ο αναγνώστης
(για παράδειγμα βλ Παράρτημα Γ) Τα παραρτήματα τοποθετούνται πάντα στο
τέλος της διατριβής Όταν υπάρχουν περισσότερα από ένα παραρτήματα
τοποθετήστε ως επικεφαλίδα ένα γράμμα (για παράδειγμα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α) καθώς
και έναν περιγραφικό τίτλο Σε κάθε παράρτημα η επικεφαλίδα και ο τίτλος πρέπει να
τοποθετούνται στο κέντρο της σελίδας και θα πρέπει να αναφέρονται στον πίνακα
των περιεχομένων Το φωτοτυπημένο υλικό είναι αποδεκτό στα παραρτήματα
Οπωσδήποτε όμως το υλικό αυτό πρέπει να είναι ευανάγνωστο
14
Χρήσιμες Συμβουλές για Σωστό Γράψιμο Γράφω με Ακρίβεια
Προσπαθήστε να είστε ακριβείς με υλικό το οποίο μπορεί να μην είναι ξεκάθαρο Οι
λέξεις και οι φράσεις πρέπει να αποδίδουν τις ιδέες και τις φράσεις καθαρά και με
ακρίβεια Όροι-κλειδιά πρέπει πάντα να γίνονται απολύτως ξεκάθαροι αλλά η
lsquoπαγίδαrsquo της προσπάθειας να εξηγήσουμε όλους τους όρους πρέπει να αποφεύγεται
γιατί αυτό θα οδηγήσει σε μια ατελείωτη παλινδρόμηση Γενικά οι λεξιλογικοί
ορισμοί πρέπει να αποφεύγονται Αυτοί είναι συνήθως χρηστικοί ορισμοί και
σπανιότατα ξεδιαλύνουν ένα ζήτημα Αν έχει προηγηθεί μια καλά διαρθρωμένη
ανάλυση του πεδίου έρευνας οι ορισμοί πρέπει να την ακολουθούν και οι πηγές ndashαν
υπάρχουνmdashπρέπει να αναφέρονται Είναι γενικά καλή πρακτική να αποφεύγεται η
ακατάσχετη φλυαρία καθώς και οι lsquoθολέςrsquo ιδέες Αυτό σημαίνει ότι γενικευτικές
λέξεις ή φράσεις (πχ ldquoγενικάrdquo ldquoσε γενικές γραμμέςrdquo ldquoτελικάrdquo ldquoολικήrdquo ldquoη
ευρύτερη κατάσταση είναιrdquo) αποφεύγονται
Προσπαθήστε να είστε ξεκάθαροι με οτιδήποτε προσπαθείτε να μεταδώσετε στους
άλλους
Μην περιμένετε τους αναγνώστες σας να γνωρίζουν τι σκέφτεστε ή σκοπεύετε να
κάνετε Οι ιδέες τις οποίες προσπαθείτε να τους περάσετε πρέπει να είναι δοσμένες
με έναν κατανοητό τρόπο Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι χρειάζεται να γράφετε
απλοϊκότητες και να επαναλαμβάνετε ότι ήδη ξέρουν πρέπει να μην παίρνετε ως
δεδομένο ότι γνωρίζουν τις σκέψεις σας Η ισορροπία εδώ δεν είναι εύκολο να
επιτευχθεί και μόνο μέσα από τις συνεχείς διορθώσεις του αρχικού κειμένου θα έχετε
καλά αποτελέσματα
Περιλάβετε λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων που ακολουθήσατε για
να οργανώσετε ένα επιχείρημα
Η συνεχής lsquoτριβήrsquo με μια μέθοδο έρευνας μπορεί να πείσει τον συγγραφέα-ερευνητή
ότι αυτό που χρησιμοποιεί είναι lsquoαυτονόητοrsquo για όλους Ένα καλά γραμμένο κείμενο
μπορεί να τονίσει λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων και να τις
παρουσιάσει μέσα από μια συνεκτική και κατανοήσιμη επικοινωνία
15
Κριτική Ματιά
Να έχετε συνείδηση των παραδοχών σας και να τις κάνετε ξεκάθαρες
Στα περισσότερα ζητήματα όλοι οι ερευνητές έχουν κάποια γνώμη Κάθε γνώμη είναι
κατά κάποιο τρόπο μια πηγή πιθανής προκατάληψης αν και το άτομο που έχει αυτήν
την προκατάληψη μπορεί να το αρνηθεί Αν δηλώσετε ξεκάθαρα την άποψή σας από
την αρχή της εργασίας όχι μόνο θα είστε σε θέση να ανακαλύψετε την όποια
προκατάληψη σας διακατέχει αλλά και θα είστε ελεύθερος να συζητήσετε διάφορα
θέματα πιο ανοικτά αναγνωρίζοντας ότι ο αναγνώστης είναι εν πλήρη γνώση της
σκοπιάς σας
Προσεγγίστε προσεκτικά το υλικό σας
Είτε το έργο είναι γραμμένο από εσάς είτε από άλλον πρέπει να επιδέχεται κριτικής
ματιάς για να διαπιστωθεί αν αξίζει ή όχι να ασχοληθεί κανείς μαζί του Όλο το
εξεταζόμενο έργο πρέπει να αντιμετωπισθεί ως να ήταν άγνωστος σε όλους οη
συγγραφέας σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό ένα επιχείρημα στη
βάση της lsquoφήμηςrsquo τουτης συγγραφέα
Να είστε ακριβοδίκαιοι εύλογοι και λογικοί
Το αν είναι κανείς ακριβοδίκαιος σημαίνει το να προσέχει όλες τις πλευρές ενός
θέματος παρά τις όποιες προσωπικές του προτιμήσεις Όταν εξετάζουμε τις
αποδείξεις υπέρ και εναντίον κάποιας συγκεκριμένης άποψης είναι απαραίτητο να
σιγουρευτούμε ότι οι δυο αντιτιθέμενες απόψεις παρουσιάζονται με έναν
lsquoισορροπημένοrsquo τρόπο Εδώ μπορούμε να διαχωρίσουμε ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo από
την lsquoεκλογίκευσηrsquo Ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo είναι αυτό που προχωρεί από την
απόδειξη σε ένα συμπέρασμα η lsquoεκλογίκευσηrsquo αρχίζει όταν από το συμπέρασμα
προσπαθούμε να ανακαλύψουμε ένα επιχείρημα (ή επιχειρήματα) για να το
lsquoστηρίξουμεrsquo Λογικά επιχειρήματα μπορεί να υπάρξουν σε διάφορα επίπεδα
πολυπλοκότητας
16
Χρησιμοποιείστε lsquoουδέτερεςrsquo λέξεις κυρίως όταν περιγράφεται αμφισβητήσιμο υλικό
Πολύ συχνά γίνονται αναφορές σε συμπεράσματα ndashή υποθέσειςmdash που γίνονται
lsquoαποδεκτάrsquo Αν και αρκετά συχνά είναι ανεκτό να χρησιμοποιούνται τέτοιοι όροι
υπάρχουν ορισμένες lsquoαξιολογικέςrsquo φράσεις και λέξεις που δεν μπορεί να γίνουν
εύκολα αποδεκτές σε μια ερευνητική εργασία Πρέπει πάντα να παρέχονται οι
αποδείξεις για την όποια κριτική ndashθετική ή αρνητικήmdashαναπτύσσεται Είναι κοινός
τόπος για τους φοιτητές να δηλώνουν ότι μια ερευνητική δουλειά είναι lsquoέξοχηrsquo μόνο
και μόνο επειδή επιβεβαιώνει τις δικές τους υποθέσεις Η περιστασιακή χρήση
τέτοιων επιθέτων επιτρέπεται μόνο όταν παρέχονται και οι αντίστοιχες αποδείξεις για
την κρίση αυτή πχ ldquoη χρήση της λέξης lsquoαπόκλισηrsquo χρησιμοποιείται από την Χ με
μαεστρία προκειμένου να περιγράψει τα εξεταζόμενα φαινόμενα αφού μάλιστα
ανταποκρίνεται απόλυτα στον συνεκτικό ορισμό που έδωσε η συγγραφέας στο
Θεωρητικό Μέρος της έρευναςrdquo
Χρήση Κατάλληλου Τρόπου Γραφής
Χρησιμοποιείστε με ακρίβεια και απλότητα την ελληνική γλώσσα
Η ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια και πολύπλευρη Μπορεί κανείς να
περιγράψει ξεκάθαρα την οποιαδήποτε ιδέα χωρίς να καταφύγει σε μια πολύ
lsquoεξειδικευμένηrsquo και lsquoτεχνικήrsquo γλώσσα Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να
χρησιμοποιούμε τις ίδιες λέξεις συνέχεια σε ένα κείμενο για λόγους lsquoαπλότηταςrsquo ή
lsquoκατανοησιμότηταςrsquo Για παράδειγμα τα ρήματα lsquoδείχνωrsquo lsquoκαταδεικνύωrsquo lsquoδηλώνωrsquo
lsquoτονίζωrsquo lsquoφανερώνωrsquo lsquoαποκαλύπτωrsquo έχουν συχνά ndashόχι πάντα όμωςmdash διαφορετικές
εννοιολογικές αποχρώσεις και το να χρησιμοποιεί κανείς συνέχεια μόνο μία από
αυτές δηλώνει μια πολύ lsquoφτωχήrsquo χρήση της γλώσσας
Χρησιμοποιείστε τους κατάλληλους χρόνους
Μια επιστημονική εργασία αποτελεί μια αναφορά για κάτι που έχει συμβεί Ο
κατάλληλος χρόνος λοιπόν είναι το παρελθόν Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες
εξαιρέσεις σε αυτό
17
Οι κατά λέξη μεταφορές μιας ομιλίας (πχ σε ένα συνέδριο) χρησιμοποιούν τον
χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι οδηγίες χρήσης επίσης χρησιμοποιούν τον χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι ερευνητικές υποθέσεις θα περιλαμβάνουν τον μέλλοντα χρόνο από τη στιγμή που
αναφέρονται σε θέματα που κάλυπτε η συγκεκριμένη έρευνα Οι (γραμματικοί)
χρόνοι μπορεί να αλλάζουν σημαντικά σε ένα κείμενο πχ ldquoΟι μαθητές που
πηγαίνουν σε ημερήσια δημόσια σχολεία και οι οποίοι ήρθαν ως μετανάστες τα δύο
τελευταία χρόνια θα είναι λιγότερο lsquoενσωματωμένοιrsquo στην ελληνική σχολική
πραγματικότητα από εκείνους που βρίσκονται στην Ελλάδα για περισσότερο από δύο
χρόνιαrdquo
Παρατηρήσεις γύρω από σύγχρονες καταστάσεις θα είναι στον ενεστώτα (πχ ldquoΗ
υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα τελειώνει στην ηλικία των 15 ετώνrdquo ldquoκανένα
τεστ δεν υφίσταται σήμερα το οποίο να καταφέρνει να καλύψει όλες τις διαστάσεις
της προσωπικότηταςrdquo)
Προβλέψεις ήκαι υποθέσεις για το μέλλον θα συντάσσονται σε χρόνο μελλοντικό
(πχ ldquoαν η τάση υπογεννητικότητας συνεχιστεί η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα
υπερηλίκωνrdquo)
Προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση πρώτου προσώπου
Η χρήση προσωπικών αντωνυμιών όπως lsquoεγώrsquo ή lsquoεμείςrsquo καλό είναι να αποφεύγεται
Αντί για παράδειγμα να λέμε ldquoήθελα να εξετάσωrdquo μπορούμε να πούμε ldquoο ερευνητής
ήθελε να εξετάσειhelliprdquo ή να χρησιμοποιήσουμε ένα άλλο α-πρόσωπο στυλ αναφοράς
Προσπαθήστε να καταστήσετε σαφές ότι εσείς γράψατε την εργασία
Αυτή η παρατήρηση δεν έχει να κάνει με το γραμματολογικό στυλ ndashόπως στην
προηγούμενη παρατήρησηmdashαλλά έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο ο
συγγραφέας φανερώνει ότι η εργασία αυτή αποτελεί προσωπικό του πόνημα Αν η
αναφορά δεν έχει καθόλου προσωπικό στυλ ή δεν περιέχει καμιά άποψη ή κριτική
τότε δεν υπάρχει επίσης το lsquoπροσωπικό αποτύπωμαrsquo πάνω στο έργο
18
Χρήση Κατανοητής Μορφής Παρουσίασης
Παραγραφοποίηση
Γενικά η παραγραφοποίηση μας βοηθά στο να καταστήσουμε κατανοητό ένα
μακροσκελές κείμενο Μπορεί μερικοί διακεκριμένοι συγγραφείς να είναι ικανοί να
χρησιμοποιούν πολύ μακριές παραγράφους αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το
κάνουν όλοι Από την άλλη υπάρχει και το πρόβλημα των πολύ μικρών προτάσεων
που αντιμετωπίζονται ως lsquoπαράγραφοιrsquo Αυτό δίνει συνήθως την εντύπωση μεγάλου
lsquoκενούrsquo ιδίως όταν συνοδεύεται από μεγάλα διαστήματα μεταξύ των σειρών
(διάστιχο) και από μεγάλες γραμματοσειρές
Υπο-ενότητες
Ενώ μια παράγραφος πραγματεύεται μια ιδέα η ύπαρξη ενός συνόλου ιδεών σε
μορφή σειράς παραγράφων αποτελεί επίσης μια ενότητα Όταν υπάρχουν τέτοιες
ενότητες είναι σωστό να χρησιμοποιούνται υπο-ενότητες με τους δικούς τους τίτλους
η καθεμιά Μέσα στα όρια των υπο-ενοτήτων το σύνολο των γεγονότων των
επιχειρημάτων και των ιδεών που αναπτύσσονται πρέπει να παρουσιάζεται με έναν
τακτοποιημένο τρόπο και τα περιεχόμενα της κάθε υπο-ενότητας δεν πρέπει να
συγχέονται με εκείνα άλλων υπο-ενοτήτων Η φυσική ροή του κειμένου είναι
σημαντική και η πρώτη και τελευταία παράγραφος μιας υπο-ενότητας πρέπει να
lsquoσυνδέονταιrsquo νοηματικά με την προηγούμενη και την επόμενη υπο-ενότητα
αντίστοιχα
Σεβασμός στην Εμπιστευτικότητα
Μια διατριβή (ή διπλωματική εργασία) είναι βασικά μια lsquoάσκησηrsquo στην έρευνα
Πιθανώς να στηρίζεται στη συνεργασία πολλών ατόμων (πχ τα παιδιά ή οι γονείς ή
οι εκπαιδευτικοί όταν συμμετέχουν σε μια έρευνα) Υπάρχει λοιπόν η ανάγκη τα
άτομα που συνεργάζονται στην οποιαδήποτε έρευνα διεξάγει ο κάθε ερευνητής να
νοιώθουν lsquoασφάλειαrsquo άρα να εξασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα Αυτή μπορεί να
αναφέρεται στη μη αναγραφή ονομάτων στο τελικό κείμενο είτε στη μη αναφορά
περιοχών τοποθεσιών ή χαρακτηριστικών σπιτιών που μπορούν εύκολα να
αποκαλύψουν την ταυτότητα των υποκειμένων της έρευνας ιδιαίτερα όταν πρόκειται
για ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα (πχ σεξουαλικές συνήθειες)
19
Τρόπος γραφής των τίτλων στα κεφάλαια τα υποκεφάλαια και τις ενότητες Τα κεφάλαια και υποκεφάλαια της διατριβής καλό θα είναι να μην αριθμούνται αλλά
να κλιμακώνονται ανάλογα με τη θέση και τον τρόπο γραφής των επικεφαλίδων και
να γράφονται με την παρακάτω σειρά
ΤΙΤΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Με κεφαλαία γράμματα τονισμένα (πχ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ κλπ) Στοίχιση στο κέντρο Ακολουθεί κενή γραμμή
Τίτλος Υποκεφαλαίου Τονισμένα (Bold) πλάγια (Italics) αριστερά ένα διάστημα
(tab) μέσα (πχ Διαδικασία Μέτρησης) Στην επόμενη γραμμή αρχίζει το κείμενο
Τίτλος Ενότητας Αριστερά ένα διάστημα (tab) μέσα και με πλάγια γράμματα (Italics)
(πχ Δοκιμασία 1η) Αμέσως μετά αρχίζει το κείμενο (στην ίδια γραμμή)
Όταν μέσα στο κείμενο θέλουμε να αριθμήσουμε κάτι τότε η αρίθμηση γίνεται πρώτα
με γράμματα πχ α) β) κλπ Αν στο κάθε ένα από αυτά τα laquoα)raquo και laquoβ)raquo πρέπει να
αριθμήσουμε πάλι το κάνουμε με αριθμούς laquo1)raquo laquo2)raquo και αν μέσα στους αριθμούς
θέλουμε να αριθμήσουμε το κάνουμε με τα λατινικά γράμματα ήτοι laquoi)raquo laquoii)raquo
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
14
Χρήσιμες Συμβουλές για Σωστό Γράψιμο Γράφω με Ακρίβεια
Προσπαθήστε να είστε ακριβείς με υλικό το οποίο μπορεί να μην είναι ξεκάθαρο Οι
λέξεις και οι φράσεις πρέπει να αποδίδουν τις ιδέες και τις φράσεις καθαρά και με
ακρίβεια Όροι-κλειδιά πρέπει πάντα να γίνονται απολύτως ξεκάθαροι αλλά η
lsquoπαγίδαrsquo της προσπάθειας να εξηγήσουμε όλους τους όρους πρέπει να αποφεύγεται
γιατί αυτό θα οδηγήσει σε μια ατελείωτη παλινδρόμηση Γενικά οι λεξιλογικοί
ορισμοί πρέπει να αποφεύγονται Αυτοί είναι συνήθως χρηστικοί ορισμοί και
σπανιότατα ξεδιαλύνουν ένα ζήτημα Αν έχει προηγηθεί μια καλά διαρθρωμένη
ανάλυση του πεδίου έρευνας οι ορισμοί πρέπει να την ακολουθούν και οι πηγές ndashαν
υπάρχουνmdashπρέπει να αναφέρονται Είναι γενικά καλή πρακτική να αποφεύγεται η
ακατάσχετη φλυαρία καθώς και οι lsquoθολέςrsquo ιδέες Αυτό σημαίνει ότι γενικευτικές
λέξεις ή φράσεις (πχ ldquoγενικάrdquo ldquoσε γενικές γραμμέςrdquo ldquoτελικάrdquo ldquoολικήrdquo ldquoη
ευρύτερη κατάσταση είναιrdquo) αποφεύγονται
Προσπαθήστε να είστε ξεκάθαροι με οτιδήποτε προσπαθείτε να μεταδώσετε στους
άλλους
Μην περιμένετε τους αναγνώστες σας να γνωρίζουν τι σκέφτεστε ή σκοπεύετε να
κάνετε Οι ιδέες τις οποίες προσπαθείτε να τους περάσετε πρέπει να είναι δοσμένες
με έναν κατανοητό τρόπο Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι χρειάζεται να γράφετε
απλοϊκότητες και να επαναλαμβάνετε ότι ήδη ξέρουν πρέπει να μην παίρνετε ως
δεδομένο ότι γνωρίζουν τις σκέψεις σας Η ισορροπία εδώ δεν είναι εύκολο να
επιτευχθεί και μόνο μέσα από τις συνεχείς διορθώσεις του αρχικού κειμένου θα έχετε
καλά αποτελέσματα
Περιλάβετε λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων που ακολουθήσατε για
να οργανώσετε ένα επιχείρημα
Η συνεχής lsquoτριβήrsquo με μια μέθοδο έρευνας μπορεί να πείσει τον συγγραφέα-ερευνητή
ότι αυτό που χρησιμοποιεί είναι lsquoαυτονόητοrsquo για όλους Ένα καλά γραμμένο κείμενο
μπορεί να τονίσει λεπτομέρειες των διαδικασιών και των βημάτων και να τις
παρουσιάσει μέσα από μια συνεκτική και κατανοήσιμη επικοινωνία
15
Κριτική Ματιά
Να έχετε συνείδηση των παραδοχών σας και να τις κάνετε ξεκάθαρες
Στα περισσότερα ζητήματα όλοι οι ερευνητές έχουν κάποια γνώμη Κάθε γνώμη είναι
κατά κάποιο τρόπο μια πηγή πιθανής προκατάληψης αν και το άτομο που έχει αυτήν
την προκατάληψη μπορεί να το αρνηθεί Αν δηλώσετε ξεκάθαρα την άποψή σας από
την αρχή της εργασίας όχι μόνο θα είστε σε θέση να ανακαλύψετε την όποια
προκατάληψη σας διακατέχει αλλά και θα είστε ελεύθερος να συζητήσετε διάφορα
θέματα πιο ανοικτά αναγνωρίζοντας ότι ο αναγνώστης είναι εν πλήρη γνώση της
σκοπιάς σας
Προσεγγίστε προσεκτικά το υλικό σας
Είτε το έργο είναι γραμμένο από εσάς είτε από άλλον πρέπει να επιδέχεται κριτικής
ματιάς για να διαπιστωθεί αν αξίζει ή όχι να ασχοληθεί κανείς μαζί του Όλο το
εξεταζόμενο έργο πρέπει να αντιμετωπισθεί ως να ήταν άγνωστος σε όλους οη
συγγραφέας σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό ένα επιχείρημα στη
βάση της lsquoφήμηςrsquo τουτης συγγραφέα
Να είστε ακριβοδίκαιοι εύλογοι και λογικοί
Το αν είναι κανείς ακριβοδίκαιος σημαίνει το να προσέχει όλες τις πλευρές ενός
θέματος παρά τις όποιες προσωπικές του προτιμήσεις Όταν εξετάζουμε τις
αποδείξεις υπέρ και εναντίον κάποιας συγκεκριμένης άποψης είναι απαραίτητο να
σιγουρευτούμε ότι οι δυο αντιτιθέμενες απόψεις παρουσιάζονται με έναν
lsquoισορροπημένοrsquo τρόπο Εδώ μπορούμε να διαχωρίσουμε ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo από
την lsquoεκλογίκευσηrsquo Ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo είναι αυτό που προχωρεί από την
απόδειξη σε ένα συμπέρασμα η lsquoεκλογίκευσηrsquo αρχίζει όταν από το συμπέρασμα
προσπαθούμε να ανακαλύψουμε ένα επιχείρημα (ή επιχειρήματα) για να το
lsquoστηρίξουμεrsquo Λογικά επιχειρήματα μπορεί να υπάρξουν σε διάφορα επίπεδα
πολυπλοκότητας
16
Χρησιμοποιείστε lsquoουδέτερεςrsquo λέξεις κυρίως όταν περιγράφεται αμφισβητήσιμο υλικό
Πολύ συχνά γίνονται αναφορές σε συμπεράσματα ndashή υποθέσειςmdash που γίνονται
lsquoαποδεκτάrsquo Αν και αρκετά συχνά είναι ανεκτό να χρησιμοποιούνται τέτοιοι όροι
υπάρχουν ορισμένες lsquoαξιολογικέςrsquo φράσεις και λέξεις που δεν μπορεί να γίνουν
εύκολα αποδεκτές σε μια ερευνητική εργασία Πρέπει πάντα να παρέχονται οι
αποδείξεις για την όποια κριτική ndashθετική ή αρνητικήmdashαναπτύσσεται Είναι κοινός
τόπος για τους φοιτητές να δηλώνουν ότι μια ερευνητική δουλειά είναι lsquoέξοχηrsquo μόνο
και μόνο επειδή επιβεβαιώνει τις δικές τους υποθέσεις Η περιστασιακή χρήση
τέτοιων επιθέτων επιτρέπεται μόνο όταν παρέχονται και οι αντίστοιχες αποδείξεις για
την κρίση αυτή πχ ldquoη χρήση της λέξης lsquoαπόκλισηrsquo χρησιμοποιείται από την Χ με
μαεστρία προκειμένου να περιγράψει τα εξεταζόμενα φαινόμενα αφού μάλιστα
ανταποκρίνεται απόλυτα στον συνεκτικό ορισμό που έδωσε η συγγραφέας στο
Θεωρητικό Μέρος της έρευναςrdquo
Χρήση Κατάλληλου Τρόπου Γραφής
Χρησιμοποιείστε με ακρίβεια και απλότητα την ελληνική γλώσσα
Η ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια και πολύπλευρη Μπορεί κανείς να
περιγράψει ξεκάθαρα την οποιαδήποτε ιδέα χωρίς να καταφύγει σε μια πολύ
lsquoεξειδικευμένηrsquo και lsquoτεχνικήrsquo γλώσσα Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να
χρησιμοποιούμε τις ίδιες λέξεις συνέχεια σε ένα κείμενο για λόγους lsquoαπλότηταςrsquo ή
lsquoκατανοησιμότηταςrsquo Για παράδειγμα τα ρήματα lsquoδείχνωrsquo lsquoκαταδεικνύωrsquo lsquoδηλώνωrsquo
lsquoτονίζωrsquo lsquoφανερώνωrsquo lsquoαποκαλύπτωrsquo έχουν συχνά ndashόχι πάντα όμωςmdash διαφορετικές
εννοιολογικές αποχρώσεις και το να χρησιμοποιεί κανείς συνέχεια μόνο μία από
αυτές δηλώνει μια πολύ lsquoφτωχήrsquo χρήση της γλώσσας
Χρησιμοποιείστε τους κατάλληλους χρόνους
Μια επιστημονική εργασία αποτελεί μια αναφορά για κάτι που έχει συμβεί Ο
κατάλληλος χρόνος λοιπόν είναι το παρελθόν Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες
εξαιρέσεις σε αυτό
17
Οι κατά λέξη μεταφορές μιας ομιλίας (πχ σε ένα συνέδριο) χρησιμοποιούν τον
χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι οδηγίες χρήσης επίσης χρησιμοποιούν τον χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι ερευνητικές υποθέσεις θα περιλαμβάνουν τον μέλλοντα χρόνο από τη στιγμή που
αναφέρονται σε θέματα που κάλυπτε η συγκεκριμένη έρευνα Οι (γραμματικοί)
χρόνοι μπορεί να αλλάζουν σημαντικά σε ένα κείμενο πχ ldquoΟι μαθητές που
πηγαίνουν σε ημερήσια δημόσια σχολεία και οι οποίοι ήρθαν ως μετανάστες τα δύο
τελευταία χρόνια θα είναι λιγότερο lsquoενσωματωμένοιrsquo στην ελληνική σχολική
πραγματικότητα από εκείνους που βρίσκονται στην Ελλάδα για περισσότερο από δύο
χρόνιαrdquo
Παρατηρήσεις γύρω από σύγχρονες καταστάσεις θα είναι στον ενεστώτα (πχ ldquoΗ
υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα τελειώνει στην ηλικία των 15 ετώνrdquo ldquoκανένα
τεστ δεν υφίσταται σήμερα το οποίο να καταφέρνει να καλύψει όλες τις διαστάσεις
της προσωπικότηταςrdquo)
Προβλέψεις ήκαι υποθέσεις για το μέλλον θα συντάσσονται σε χρόνο μελλοντικό
(πχ ldquoαν η τάση υπογεννητικότητας συνεχιστεί η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα
υπερηλίκωνrdquo)
Προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση πρώτου προσώπου
Η χρήση προσωπικών αντωνυμιών όπως lsquoεγώrsquo ή lsquoεμείςrsquo καλό είναι να αποφεύγεται
Αντί για παράδειγμα να λέμε ldquoήθελα να εξετάσωrdquo μπορούμε να πούμε ldquoο ερευνητής
ήθελε να εξετάσειhelliprdquo ή να χρησιμοποιήσουμε ένα άλλο α-πρόσωπο στυλ αναφοράς
Προσπαθήστε να καταστήσετε σαφές ότι εσείς γράψατε την εργασία
Αυτή η παρατήρηση δεν έχει να κάνει με το γραμματολογικό στυλ ndashόπως στην
προηγούμενη παρατήρησηmdashαλλά έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο ο
συγγραφέας φανερώνει ότι η εργασία αυτή αποτελεί προσωπικό του πόνημα Αν η
αναφορά δεν έχει καθόλου προσωπικό στυλ ή δεν περιέχει καμιά άποψη ή κριτική
τότε δεν υπάρχει επίσης το lsquoπροσωπικό αποτύπωμαrsquo πάνω στο έργο
18
Χρήση Κατανοητής Μορφής Παρουσίασης
Παραγραφοποίηση
Γενικά η παραγραφοποίηση μας βοηθά στο να καταστήσουμε κατανοητό ένα
μακροσκελές κείμενο Μπορεί μερικοί διακεκριμένοι συγγραφείς να είναι ικανοί να
χρησιμοποιούν πολύ μακριές παραγράφους αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το
κάνουν όλοι Από την άλλη υπάρχει και το πρόβλημα των πολύ μικρών προτάσεων
που αντιμετωπίζονται ως lsquoπαράγραφοιrsquo Αυτό δίνει συνήθως την εντύπωση μεγάλου
lsquoκενούrsquo ιδίως όταν συνοδεύεται από μεγάλα διαστήματα μεταξύ των σειρών
(διάστιχο) και από μεγάλες γραμματοσειρές
Υπο-ενότητες
Ενώ μια παράγραφος πραγματεύεται μια ιδέα η ύπαρξη ενός συνόλου ιδεών σε
μορφή σειράς παραγράφων αποτελεί επίσης μια ενότητα Όταν υπάρχουν τέτοιες
ενότητες είναι σωστό να χρησιμοποιούνται υπο-ενότητες με τους δικούς τους τίτλους
η καθεμιά Μέσα στα όρια των υπο-ενοτήτων το σύνολο των γεγονότων των
επιχειρημάτων και των ιδεών που αναπτύσσονται πρέπει να παρουσιάζεται με έναν
τακτοποιημένο τρόπο και τα περιεχόμενα της κάθε υπο-ενότητας δεν πρέπει να
συγχέονται με εκείνα άλλων υπο-ενοτήτων Η φυσική ροή του κειμένου είναι
σημαντική και η πρώτη και τελευταία παράγραφος μιας υπο-ενότητας πρέπει να
lsquoσυνδέονταιrsquo νοηματικά με την προηγούμενη και την επόμενη υπο-ενότητα
αντίστοιχα
Σεβασμός στην Εμπιστευτικότητα
Μια διατριβή (ή διπλωματική εργασία) είναι βασικά μια lsquoάσκησηrsquo στην έρευνα
Πιθανώς να στηρίζεται στη συνεργασία πολλών ατόμων (πχ τα παιδιά ή οι γονείς ή
οι εκπαιδευτικοί όταν συμμετέχουν σε μια έρευνα) Υπάρχει λοιπόν η ανάγκη τα
άτομα που συνεργάζονται στην οποιαδήποτε έρευνα διεξάγει ο κάθε ερευνητής να
νοιώθουν lsquoασφάλειαrsquo άρα να εξασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα Αυτή μπορεί να
αναφέρεται στη μη αναγραφή ονομάτων στο τελικό κείμενο είτε στη μη αναφορά
περιοχών τοποθεσιών ή χαρακτηριστικών σπιτιών που μπορούν εύκολα να
αποκαλύψουν την ταυτότητα των υποκειμένων της έρευνας ιδιαίτερα όταν πρόκειται
για ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα (πχ σεξουαλικές συνήθειες)
19
Τρόπος γραφής των τίτλων στα κεφάλαια τα υποκεφάλαια και τις ενότητες Τα κεφάλαια και υποκεφάλαια της διατριβής καλό θα είναι να μην αριθμούνται αλλά
να κλιμακώνονται ανάλογα με τη θέση και τον τρόπο γραφής των επικεφαλίδων και
να γράφονται με την παρακάτω σειρά
ΤΙΤΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Με κεφαλαία γράμματα τονισμένα (πχ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ κλπ) Στοίχιση στο κέντρο Ακολουθεί κενή γραμμή
Τίτλος Υποκεφαλαίου Τονισμένα (Bold) πλάγια (Italics) αριστερά ένα διάστημα
(tab) μέσα (πχ Διαδικασία Μέτρησης) Στην επόμενη γραμμή αρχίζει το κείμενο
Τίτλος Ενότητας Αριστερά ένα διάστημα (tab) μέσα και με πλάγια γράμματα (Italics)
(πχ Δοκιμασία 1η) Αμέσως μετά αρχίζει το κείμενο (στην ίδια γραμμή)
Όταν μέσα στο κείμενο θέλουμε να αριθμήσουμε κάτι τότε η αρίθμηση γίνεται πρώτα
με γράμματα πχ α) β) κλπ Αν στο κάθε ένα από αυτά τα laquoα)raquo και laquoβ)raquo πρέπει να
αριθμήσουμε πάλι το κάνουμε με αριθμούς laquo1)raquo laquo2)raquo και αν μέσα στους αριθμούς
θέλουμε να αριθμήσουμε το κάνουμε με τα λατινικά γράμματα ήτοι laquoi)raquo laquoii)raquo
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
15
Κριτική Ματιά
Να έχετε συνείδηση των παραδοχών σας και να τις κάνετε ξεκάθαρες
Στα περισσότερα ζητήματα όλοι οι ερευνητές έχουν κάποια γνώμη Κάθε γνώμη είναι
κατά κάποιο τρόπο μια πηγή πιθανής προκατάληψης αν και το άτομο που έχει αυτήν
την προκατάληψη μπορεί να το αρνηθεί Αν δηλώσετε ξεκάθαρα την άποψή σας από
την αρχή της εργασίας όχι μόνο θα είστε σε θέση να ανακαλύψετε την όποια
προκατάληψη σας διακατέχει αλλά και θα είστε ελεύθερος να συζητήσετε διάφορα
θέματα πιο ανοικτά αναγνωρίζοντας ότι ο αναγνώστης είναι εν πλήρη γνώση της
σκοπιάς σας
Προσεγγίστε προσεκτικά το υλικό σας
Είτε το έργο είναι γραμμένο από εσάς είτε από άλλον πρέπει να επιδέχεται κριτικής
ματιάς για να διαπιστωθεί αν αξίζει ή όχι να ασχοληθεί κανείς μαζί του Όλο το
εξεταζόμενο έργο πρέπει να αντιμετωπισθεί ως να ήταν άγνωστος σε όλους οη
συγγραφέας σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό ένα επιχείρημα στη
βάση της lsquoφήμηςrsquo τουτης συγγραφέα
Να είστε ακριβοδίκαιοι εύλογοι και λογικοί
Το αν είναι κανείς ακριβοδίκαιος σημαίνει το να προσέχει όλες τις πλευρές ενός
θέματος παρά τις όποιες προσωπικές του προτιμήσεις Όταν εξετάζουμε τις
αποδείξεις υπέρ και εναντίον κάποιας συγκεκριμένης άποψης είναι απαραίτητο να
σιγουρευτούμε ότι οι δυο αντιτιθέμενες απόψεις παρουσιάζονται με έναν
lsquoισορροπημένοrsquo τρόπο Εδώ μπορούμε να διαχωρίσουμε ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo από
την lsquoεκλογίκευσηrsquo Ένα lsquoλογικό επιχείρημαrsquo είναι αυτό που προχωρεί από την
απόδειξη σε ένα συμπέρασμα η lsquoεκλογίκευσηrsquo αρχίζει όταν από το συμπέρασμα
προσπαθούμε να ανακαλύψουμε ένα επιχείρημα (ή επιχειρήματα) για να το
lsquoστηρίξουμεrsquo Λογικά επιχειρήματα μπορεί να υπάρξουν σε διάφορα επίπεδα
πολυπλοκότητας
16
Χρησιμοποιείστε lsquoουδέτερεςrsquo λέξεις κυρίως όταν περιγράφεται αμφισβητήσιμο υλικό
Πολύ συχνά γίνονται αναφορές σε συμπεράσματα ndashή υποθέσειςmdash που γίνονται
lsquoαποδεκτάrsquo Αν και αρκετά συχνά είναι ανεκτό να χρησιμοποιούνται τέτοιοι όροι
υπάρχουν ορισμένες lsquoαξιολογικέςrsquo φράσεις και λέξεις που δεν μπορεί να γίνουν
εύκολα αποδεκτές σε μια ερευνητική εργασία Πρέπει πάντα να παρέχονται οι
αποδείξεις για την όποια κριτική ndashθετική ή αρνητικήmdashαναπτύσσεται Είναι κοινός
τόπος για τους φοιτητές να δηλώνουν ότι μια ερευνητική δουλειά είναι lsquoέξοχηrsquo μόνο
και μόνο επειδή επιβεβαιώνει τις δικές τους υποθέσεις Η περιστασιακή χρήση
τέτοιων επιθέτων επιτρέπεται μόνο όταν παρέχονται και οι αντίστοιχες αποδείξεις για
την κρίση αυτή πχ ldquoη χρήση της λέξης lsquoαπόκλισηrsquo χρησιμοποιείται από την Χ με
μαεστρία προκειμένου να περιγράψει τα εξεταζόμενα φαινόμενα αφού μάλιστα
ανταποκρίνεται απόλυτα στον συνεκτικό ορισμό που έδωσε η συγγραφέας στο
Θεωρητικό Μέρος της έρευναςrdquo
Χρήση Κατάλληλου Τρόπου Γραφής
Χρησιμοποιείστε με ακρίβεια και απλότητα την ελληνική γλώσσα
Η ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια και πολύπλευρη Μπορεί κανείς να
περιγράψει ξεκάθαρα την οποιαδήποτε ιδέα χωρίς να καταφύγει σε μια πολύ
lsquoεξειδικευμένηrsquo και lsquoτεχνικήrsquo γλώσσα Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να
χρησιμοποιούμε τις ίδιες λέξεις συνέχεια σε ένα κείμενο για λόγους lsquoαπλότηταςrsquo ή
lsquoκατανοησιμότηταςrsquo Για παράδειγμα τα ρήματα lsquoδείχνωrsquo lsquoκαταδεικνύωrsquo lsquoδηλώνωrsquo
lsquoτονίζωrsquo lsquoφανερώνωrsquo lsquoαποκαλύπτωrsquo έχουν συχνά ndashόχι πάντα όμωςmdash διαφορετικές
εννοιολογικές αποχρώσεις και το να χρησιμοποιεί κανείς συνέχεια μόνο μία από
αυτές δηλώνει μια πολύ lsquoφτωχήrsquo χρήση της γλώσσας
Χρησιμοποιείστε τους κατάλληλους χρόνους
Μια επιστημονική εργασία αποτελεί μια αναφορά για κάτι που έχει συμβεί Ο
κατάλληλος χρόνος λοιπόν είναι το παρελθόν Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες
εξαιρέσεις σε αυτό
17
Οι κατά λέξη μεταφορές μιας ομιλίας (πχ σε ένα συνέδριο) χρησιμοποιούν τον
χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι οδηγίες χρήσης επίσης χρησιμοποιούν τον χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι ερευνητικές υποθέσεις θα περιλαμβάνουν τον μέλλοντα χρόνο από τη στιγμή που
αναφέρονται σε θέματα που κάλυπτε η συγκεκριμένη έρευνα Οι (γραμματικοί)
χρόνοι μπορεί να αλλάζουν σημαντικά σε ένα κείμενο πχ ldquoΟι μαθητές που
πηγαίνουν σε ημερήσια δημόσια σχολεία και οι οποίοι ήρθαν ως μετανάστες τα δύο
τελευταία χρόνια θα είναι λιγότερο lsquoενσωματωμένοιrsquo στην ελληνική σχολική
πραγματικότητα από εκείνους που βρίσκονται στην Ελλάδα για περισσότερο από δύο
χρόνιαrdquo
Παρατηρήσεις γύρω από σύγχρονες καταστάσεις θα είναι στον ενεστώτα (πχ ldquoΗ
υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα τελειώνει στην ηλικία των 15 ετώνrdquo ldquoκανένα
τεστ δεν υφίσταται σήμερα το οποίο να καταφέρνει να καλύψει όλες τις διαστάσεις
της προσωπικότηταςrdquo)
Προβλέψεις ήκαι υποθέσεις για το μέλλον θα συντάσσονται σε χρόνο μελλοντικό
(πχ ldquoαν η τάση υπογεννητικότητας συνεχιστεί η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα
υπερηλίκωνrdquo)
Προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση πρώτου προσώπου
Η χρήση προσωπικών αντωνυμιών όπως lsquoεγώrsquo ή lsquoεμείςrsquo καλό είναι να αποφεύγεται
Αντί για παράδειγμα να λέμε ldquoήθελα να εξετάσωrdquo μπορούμε να πούμε ldquoο ερευνητής
ήθελε να εξετάσειhelliprdquo ή να χρησιμοποιήσουμε ένα άλλο α-πρόσωπο στυλ αναφοράς
Προσπαθήστε να καταστήσετε σαφές ότι εσείς γράψατε την εργασία
Αυτή η παρατήρηση δεν έχει να κάνει με το γραμματολογικό στυλ ndashόπως στην
προηγούμενη παρατήρησηmdashαλλά έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο ο
συγγραφέας φανερώνει ότι η εργασία αυτή αποτελεί προσωπικό του πόνημα Αν η
αναφορά δεν έχει καθόλου προσωπικό στυλ ή δεν περιέχει καμιά άποψη ή κριτική
τότε δεν υπάρχει επίσης το lsquoπροσωπικό αποτύπωμαrsquo πάνω στο έργο
18
Χρήση Κατανοητής Μορφής Παρουσίασης
Παραγραφοποίηση
Γενικά η παραγραφοποίηση μας βοηθά στο να καταστήσουμε κατανοητό ένα
μακροσκελές κείμενο Μπορεί μερικοί διακεκριμένοι συγγραφείς να είναι ικανοί να
χρησιμοποιούν πολύ μακριές παραγράφους αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το
κάνουν όλοι Από την άλλη υπάρχει και το πρόβλημα των πολύ μικρών προτάσεων
που αντιμετωπίζονται ως lsquoπαράγραφοιrsquo Αυτό δίνει συνήθως την εντύπωση μεγάλου
lsquoκενούrsquo ιδίως όταν συνοδεύεται από μεγάλα διαστήματα μεταξύ των σειρών
(διάστιχο) και από μεγάλες γραμματοσειρές
Υπο-ενότητες
Ενώ μια παράγραφος πραγματεύεται μια ιδέα η ύπαρξη ενός συνόλου ιδεών σε
μορφή σειράς παραγράφων αποτελεί επίσης μια ενότητα Όταν υπάρχουν τέτοιες
ενότητες είναι σωστό να χρησιμοποιούνται υπο-ενότητες με τους δικούς τους τίτλους
η καθεμιά Μέσα στα όρια των υπο-ενοτήτων το σύνολο των γεγονότων των
επιχειρημάτων και των ιδεών που αναπτύσσονται πρέπει να παρουσιάζεται με έναν
τακτοποιημένο τρόπο και τα περιεχόμενα της κάθε υπο-ενότητας δεν πρέπει να
συγχέονται με εκείνα άλλων υπο-ενοτήτων Η φυσική ροή του κειμένου είναι
σημαντική και η πρώτη και τελευταία παράγραφος μιας υπο-ενότητας πρέπει να
lsquoσυνδέονταιrsquo νοηματικά με την προηγούμενη και την επόμενη υπο-ενότητα
αντίστοιχα
Σεβασμός στην Εμπιστευτικότητα
Μια διατριβή (ή διπλωματική εργασία) είναι βασικά μια lsquoάσκησηrsquo στην έρευνα
Πιθανώς να στηρίζεται στη συνεργασία πολλών ατόμων (πχ τα παιδιά ή οι γονείς ή
οι εκπαιδευτικοί όταν συμμετέχουν σε μια έρευνα) Υπάρχει λοιπόν η ανάγκη τα
άτομα που συνεργάζονται στην οποιαδήποτε έρευνα διεξάγει ο κάθε ερευνητής να
νοιώθουν lsquoασφάλειαrsquo άρα να εξασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα Αυτή μπορεί να
αναφέρεται στη μη αναγραφή ονομάτων στο τελικό κείμενο είτε στη μη αναφορά
περιοχών τοποθεσιών ή χαρακτηριστικών σπιτιών που μπορούν εύκολα να
αποκαλύψουν την ταυτότητα των υποκειμένων της έρευνας ιδιαίτερα όταν πρόκειται
για ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα (πχ σεξουαλικές συνήθειες)
19
Τρόπος γραφής των τίτλων στα κεφάλαια τα υποκεφάλαια και τις ενότητες Τα κεφάλαια και υποκεφάλαια της διατριβής καλό θα είναι να μην αριθμούνται αλλά
να κλιμακώνονται ανάλογα με τη θέση και τον τρόπο γραφής των επικεφαλίδων και
να γράφονται με την παρακάτω σειρά
ΤΙΤΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Με κεφαλαία γράμματα τονισμένα (πχ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ κλπ) Στοίχιση στο κέντρο Ακολουθεί κενή γραμμή
Τίτλος Υποκεφαλαίου Τονισμένα (Bold) πλάγια (Italics) αριστερά ένα διάστημα
(tab) μέσα (πχ Διαδικασία Μέτρησης) Στην επόμενη γραμμή αρχίζει το κείμενο
Τίτλος Ενότητας Αριστερά ένα διάστημα (tab) μέσα και με πλάγια γράμματα (Italics)
(πχ Δοκιμασία 1η) Αμέσως μετά αρχίζει το κείμενο (στην ίδια γραμμή)
Όταν μέσα στο κείμενο θέλουμε να αριθμήσουμε κάτι τότε η αρίθμηση γίνεται πρώτα
με γράμματα πχ α) β) κλπ Αν στο κάθε ένα από αυτά τα laquoα)raquo και laquoβ)raquo πρέπει να
αριθμήσουμε πάλι το κάνουμε με αριθμούς laquo1)raquo laquo2)raquo και αν μέσα στους αριθμούς
θέλουμε να αριθμήσουμε το κάνουμε με τα λατινικά γράμματα ήτοι laquoi)raquo laquoii)raquo
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
16
Χρησιμοποιείστε lsquoουδέτερεςrsquo λέξεις κυρίως όταν περιγράφεται αμφισβητήσιμο υλικό
Πολύ συχνά γίνονται αναφορές σε συμπεράσματα ndashή υποθέσειςmdash που γίνονται
lsquoαποδεκτάrsquo Αν και αρκετά συχνά είναι ανεκτό να χρησιμοποιούνται τέτοιοι όροι
υπάρχουν ορισμένες lsquoαξιολογικέςrsquo φράσεις και λέξεις που δεν μπορεί να γίνουν
εύκολα αποδεκτές σε μια ερευνητική εργασία Πρέπει πάντα να παρέχονται οι
αποδείξεις για την όποια κριτική ndashθετική ή αρνητικήmdashαναπτύσσεται Είναι κοινός
τόπος για τους φοιτητές να δηλώνουν ότι μια ερευνητική δουλειά είναι lsquoέξοχηrsquo μόνο
και μόνο επειδή επιβεβαιώνει τις δικές τους υποθέσεις Η περιστασιακή χρήση
τέτοιων επιθέτων επιτρέπεται μόνο όταν παρέχονται και οι αντίστοιχες αποδείξεις για
την κρίση αυτή πχ ldquoη χρήση της λέξης lsquoαπόκλισηrsquo χρησιμοποιείται από την Χ με
μαεστρία προκειμένου να περιγράψει τα εξεταζόμενα φαινόμενα αφού μάλιστα
ανταποκρίνεται απόλυτα στον συνεκτικό ορισμό που έδωσε η συγγραφέας στο
Θεωρητικό Μέρος της έρευναςrdquo
Χρήση Κατάλληλου Τρόπου Γραφής
Χρησιμοποιείστε με ακρίβεια και απλότητα την ελληνική γλώσσα
Η ελληνική γλώσσα είναι πολύ πλούσια και πολύπλευρη Μπορεί κανείς να
περιγράψει ξεκάθαρα την οποιαδήποτε ιδέα χωρίς να καταφύγει σε μια πολύ
lsquoεξειδικευμένηrsquo και lsquoτεχνικήrsquo γλώσσα Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να
χρησιμοποιούμε τις ίδιες λέξεις συνέχεια σε ένα κείμενο για λόγους lsquoαπλότηταςrsquo ή
lsquoκατανοησιμότηταςrsquo Για παράδειγμα τα ρήματα lsquoδείχνωrsquo lsquoκαταδεικνύωrsquo lsquoδηλώνωrsquo
lsquoτονίζωrsquo lsquoφανερώνωrsquo lsquoαποκαλύπτωrsquo έχουν συχνά ndashόχι πάντα όμωςmdash διαφορετικές
εννοιολογικές αποχρώσεις και το να χρησιμοποιεί κανείς συνέχεια μόνο μία από
αυτές δηλώνει μια πολύ lsquoφτωχήrsquo χρήση της γλώσσας
Χρησιμοποιείστε τους κατάλληλους χρόνους
Μια επιστημονική εργασία αποτελεί μια αναφορά για κάτι που έχει συμβεί Ο
κατάλληλος χρόνος λοιπόν είναι το παρελθόν Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες
εξαιρέσεις σε αυτό
17
Οι κατά λέξη μεταφορές μιας ομιλίας (πχ σε ένα συνέδριο) χρησιμοποιούν τον
χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι οδηγίες χρήσης επίσης χρησιμοποιούν τον χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι ερευνητικές υποθέσεις θα περιλαμβάνουν τον μέλλοντα χρόνο από τη στιγμή που
αναφέρονται σε θέματα που κάλυπτε η συγκεκριμένη έρευνα Οι (γραμματικοί)
χρόνοι μπορεί να αλλάζουν σημαντικά σε ένα κείμενο πχ ldquoΟι μαθητές που
πηγαίνουν σε ημερήσια δημόσια σχολεία και οι οποίοι ήρθαν ως μετανάστες τα δύο
τελευταία χρόνια θα είναι λιγότερο lsquoενσωματωμένοιrsquo στην ελληνική σχολική
πραγματικότητα από εκείνους που βρίσκονται στην Ελλάδα για περισσότερο από δύο
χρόνιαrdquo
Παρατηρήσεις γύρω από σύγχρονες καταστάσεις θα είναι στον ενεστώτα (πχ ldquoΗ
υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα τελειώνει στην ηλικία των 15 ετώνrdquo ldquoκανένα
τεστ δεν υφίσταται σήμερα το οποίο να καταφέρνει να καλύψει όλες τις διαστάσεις
της προσωπικότηταςrdquo)
Προβλέψεις ήκαι υποθέσεις για το μέλλον θα συντάσσονται σε χρόνο μελλοντικό
(πχ ldquoαν η τάση υπογεννητικότητας συνεχιστεί η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα
υπερηλίκωνrdquo)
Προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση πρώτου προσώπου
Η χρήση προσωπικών αντωνυμιών όπως lsquoεγώrsquo ή lsquoεμείςrsquo καλό είναι να αποφεύγεται
Αντί για παράδειγμα να λέμε ldquoήθελα να εξετάσωrdquo μπορούμε να πούμε ldquoο ερευνητής
ήθελε να εξετάσειhelliprdquo ή να χρησιμοποιήσουμε ένα άλλο α-πρόσωπο στυλ αναφοράς
Προσπαθήστε να καταστήσετε σαφές ότι εσείς γράψατε την εργασία
Αυτή η παρατήρηση δεν έχει να κάνει με το γραμματολογικό στυλ ndashόπως στην
προηγούμενη παρατήρησηmdashαλλά έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο ο
συγγραφέας φανερώνει ότι η εργασία αυτή αποτελεί προσωπικό του πόνημα Αν η
αναφορά δεν έχει καθόλου προσωπικό στυλ ή δεν περιέχει καμιά άποψη ή κριτική
τότε δεν υπάρχει επίσης το lsquoπροσωπικό αποτύπωμαrsquo πάνω στο έργο
18
Χρήση Κατανοητής Μορφής Παρουσίασης
Παραγραφοποίηση
Γενικά η παραγραφοποίηση μας βοηθά στο να καταστήσουμε κατανοητό ένα
μακροσκελές κείμενο Μπορεί μερικοί διακεκριμένοι συγγραφείς να είναι ικανοί να
χρησιμοποιούν πολύ μακριές παραγράφους αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το
κάνουν όλοι Από την άλλη υπάρχει και το πρόβλημα των πολύ μικρών προτάσεων
που αντιμετωπίζονται ως lsquoπαράγραφοιrsquo Αυτό δίνει συνήθως την εντύπωση μεγάλου
lsquoκενούrsquo ιδίως όταν συνοδεύεται από μεγάλα διαστήματα μεταξύ των σειρών
(διάστιχο) και από μεγάλες γραμματοσειρές
Υπο-ενότητες
Ενώ μια παράγραφος πραγματεύεται μια ιδέα η ύπαρξη ενός συνόλου ιδεών σε
μορφή σειράς παραγράφων αποτελεί επίσης μια ενότητα Όταν υπάρχουν τέτοιες
ενότητες είναι σωστό να χρησιμοποιούνται υπο-ενότητες με τους δικούς τους τίτλους
η καθεμιά Μέσα στα όρια των υπο-ενοτήτων το σύνολο των γεγονότων των
επιχειρημάτων και των ιδεών που αναπτύσσονται πρέπει να παρουσιάζεται με έναν
τακτοποιημένο τρόπο και τα περιεχόμενα της κάθε υπο-ενότητας δεν πρέπει να
συγχέονται με εκείνα άλλων υπο-ενοτήτων Η φυσική ροή του κειμένου είναι
σημαντική και η πρώτη και τελευταία παράγραφος μιας υπο-ενότητας πρέπει να
lsquoσυνδέονταιrsquo νοηματικά με την προηγούμενη και την επόμενη υπο-ενότητα
αντίστοιχα
Σεβασμός στην Εμπιστευτικότητα
Μια διατριβή (ή διπλωματική εργασία) είναι βασικά μια lsquoάσκησηrsquo στην έρευνα
Πιθανώς να στηρίζεται στη συνεργασία πολλών ατόμων (πχ τα παιδιά ή οι γονείς ή
οι εκπαιδευτικοί όταν συμμετέχουν σε μια έρευνα) Υπάρχει λοιπόν η ανάγκη τα
άτομα που συνεργάζονται στην οποιαδήποτε έρευνα διεξάγει ο κάθε ερευνητής να
νοιώθουν lsquoασφάλειαrsquo άρα να εξασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα Αυτή μπορεί να
αναφέρεται στη μη αναγραφή ονομάτων στο τελικό κείμενο είτε στη μη αναφορά
περιοχών τοποθεσιών ή χαρακτηριστικών σπιτιών που μπορούν εύκολα να
αποκαλύψουν την ταυτότητα των υποκειμένων της έρευνας ιδιαίτερα όταν πρόκειται
για ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα (πχ σεξουαλικές συνήθειες)
19
Τρόπος γραφής των τίτλων στα κεφάλαια τα υποκεφάλαια και τις ενότητες Τα κεφάλαια και υποκεφάλαια της διατριβής καλό θα είναι να μην αριθμούνται αλλά
να κλιμακώνονται ανάλογα με τη θέση και τον τρόπο γραφής των επικεφαλίδων και
να γράφονται με την παρακάτω σειρά
ΤΙΤΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Με κεφαλαία γράμματα τονισμένα (πχ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ κλπ) Στοίχιση στο κέντρο Ακολουθεί κενή γραμμή
Τίτλος Υποκεφαλαίου Τονισμένα (Bold) πλάγια (Italics) αριστερά ένα διάστημα
(tab) μέσα (πχ Διαδικασία Μέτρησης) Στην επόμενη γραμμή αρχίζει το κείμενο
Τίτλος Ενότητας Αριστερά ένα διάστημα (tab) μέσα και με πλάγια γράμματα (Italics)
(πχ Δοκιμασία 1η) Αμέσως μετά αρχίζει το κείμενο (στην ίδια γραμμή)
Όταν μέσα στο κείμενο θέλουμε να αριθμήσουμε κάτι τότε η αρίθμηση γίνεται πρώτα
με γράμματα πχ α) β) κλπ Αν στο κάθε ένα από αυτά τα laquoα)raquo και laquoβ)raquo πρέπει να
αριθμήσουμε πάλι το κάνουμε με αριθμούς laquo1)raquo laquo2)raquo και αν μέσα στους αριθμούς
θέλουμε να αριθμήσουμε το κάνουμε με τα λατινικά γράμματα ήτοι laquoi)raquo laquoii)raquo
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
17
Οι κατά λέξη μεταφορές μιας ομιλίας (πχ σε ένα συνέδριο) χρησιμοποιούν τον
χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι οδηγίες χρήσης επίσης χρησιμοποιούν τον χρόνο στον οποίο συνέβησαν
Οι ερευνητικές υποθέσεις θα περιλαμβάνουν τον μέλλοντα χρόνο από τη στιγμή που
αναφέρονται σε θέματα που κάλυπτε η συγκεκριμένη έρευνα Οι (γραμματικοί)
χρόνοι μπορεί να αλλάζουν σημαντικά σε ένα κείμενο πχ ldquoΟι μαθητές που
πηγαίνουν σε ημερήσια δημόσια σχολεία και οι οποίοι ήρθαν ως μετανάστες τα δύο
τελευταία χρόνια θα είναι λιγότερο lsquoενσωματωμένοιrsquo στην ελληνική σχολική
πραγματικότητα από εκείνους που βρίσκονται στην Ελλάδα για περισσότερο από δύο
χρόνιαrdquo
Παρατηρήσεις γύρω από σύγχρονες καταστάσεις θα είναι στον ενεστώτα (πχ ldquoΗ
υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα τελειώνει στην ηλικία των 15 ετώνrdquo ldquoκανένα
τεστ δεν υφίσταται σήμερα το οποίο να καταφέρνει να καλύψει όλες τις διαστάσεις
της προσωπικότηταςrdquo)
Προβλέψεις ήκαι υποθέσεις για το μέλλον θα συντάσσονται σε χρόνο μελλοντικό
(πχ ldquoαν η τάση υπογεννητικότητας συνεχιστεί η Ελλάδα θα γίνει μια χώρα
υπερηλίκωνrdquo)
Προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση πρώτου προσώπου
Η χρήση προσωπικών αντωνυμιών όπως lsquoεγώrsquo ή lsquoεμείςrsquo καλό είναι να αποφεύγεται
Αντί για παράδειγμα να λέμε ldquoήθελα να εξετάσωrdquo μπορούμε να πούμε ldquoο ερευνητής
ήθελε να εξετάσειhelliprdquo ή να χρησιμοποιήσουμε ένα άλλο α-πρόσωπο στυλ αναφοράς
Προσπαθήστε να καταστήσετε σαφές ότι εσείς γράψατε την εργασία
Αυτή η παρατήρηση δεν έχει να κάνει με το γραμματολογικό στυλ ndashόπως στην
προηγούμενη παρατήρησηmdashαλλά έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο ο
συγγραφέας φανερώνει ότι η εργασία αυτή αποτελεί προσωπικό του πόνημα Αν η
αναφορά δεν έχει καθόλου προσωπικό στυλ ή δεν περιέχει καμιά άποψη ή κριτική
τότε δεν υπάρχει επίσης το lsquoπροσωπικό αποτύπωμαrsquo πάνω στο έργο
18
Χρήση Κατανοητής Μορφής Παρουσίασης
Παραγραφοποίηση
Γενικά η παραγραφοποίηση μας βοηθά στο να καταστήσουμε κατανοητό ένα
μακροσκελές κείμενο Μπορεί μερικοί διακεκριμένοι συγγραφείς να είναι ικανοί να
χρησιμοποιούν πολύ μακριές παραγράφους αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το
κάνουν όλοι Από την άλλη υπάρχει και το πρόβλημα των πολύ μικρών προτάσεων
που αντιμετωπίζονται ως lsquoπαράγραφοιrsquo Αυτό δίνει συνήθως την εντύπωση μεγάλου
lsquoκενούrsquo ιδίως όταν συνοδεύεται από μεγάλα διαστήματα μεταξύ των σειρών
(διάστιχο) και από μεγάλες γραμματοσειρές
Υπο-ενότητες
Ενώ μια παράγραφος πραγματεύεται μια ιδέα η ύπαρξη ενός συνόλου ιδεών σε
μορφή σειράς παραγράφων αποτελεί επίσης μια ενότητα Όταν υπάρχουν τέτοιες
ενότητες είναι σωστό να χρησιμοποιούνται υπο-ενότητες με τους δικούς τους τίτλους
η καθεμιά Μέσα στα όρια των υπο-ενοτήτων το σύνολο των γεγονότων των
επιχειρημάτων και των ιδεών που αναπτύσσονται πρέπει να παρουσιάζεται με έναν
τακτοποιημένο τρόπο και τα περιεχόμενα της κάθε υπο-ενότητας δεν πρέπει να
συγχέονται με εκείνα άλλων υπο-ενοτήτων Η φυσική ροή του κειμένου είναι
σημαντική και η πρώτη και τελευταία παράγραφος μιας υπο-ενότητας πρέπει να
lsquoσυνδέονταιrsquo νοηματικά με την προηγούμενη και την επόμενη υπο-ενότητα
αντίστοιχα
Σεβασμός στην Εμπιστευτικότητα
Μια διατριβή (ή διπλωματική εργασία) είναι βασικά μια lsquoάσκησηrsquo στην έρευνα
Πιθανώς να στηρίζεται στη συνεργασία πολλών ατόμων (πχ τα παιδιά ή οι γονείς ή
οι εκπαιδευτικοί όταν συμμετέχουν σε μια έρευνα) Υπάρχει λοιπόν η ανάγκη τα
άτομα που συνεργάζονται στην οποιαδήποτε έρευνα διεξάγει ο κάθε ερευνητής να
νοιώθουν lsquoασφάλειαrsquo άρα να εξασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα Αυτή μπορεί να
αναφέρεται στη μη αναγραφή ονομάτων στο τελικό κείμενο είτε στη μη αναφορά
περιοχών τοποθεσιών ή χαρακτηριστικών σπιτιών που μπορούν εύκολα να
αποκαλύψουν την ταυτότητα των υποκειμένων της έρευνας ιδιαίτερα όταν πρόκειται
για ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα (πχ σεξουαλικές συνήθειες)
19
Τρόπος γραφής των τίτλων στα κεφάλαια τα υποκεφάλαια και τις ενότητες Τα κεφάλαια και υποκεφάλαια της διατριβής καλό θα είναι να μην αριθμούνται αλλά
να κλιμακώνονται ανάλογα με τη θέση και τον τρόπο γραφής των επικεφαλίδων και
να γράφονται με την παρακάτω σειρά
ΤΙΤΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Με κεφαλαία γράμματα τονισμένα (πχ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ κλπ) Στοίχιση στο κέντρο Ακολουθεί κενή γραμμή
Τίτλος Υποκεφαλαίου Τονισμένα (Bold) πλάγια (Italics) αριστερά ένα διάστημα
(tab) μέσα (πχ Διαδικασία Μέτρησης) Στην επόμενη γραμμή αρχίζει το κείμενο
Τίτλος Ενότητας Αριστερά ένα διάστημα (tab) μέσα και με πλάγια γράμματα (Italics)
(πχ Δοκιμασία 1η) Αμέσως μετά αρχίζει το κείμενο (στην ίδια γραμμή)
Όταν μέσα στο κείμενο θέλουμε να αριθμήσουμε κάτι τότε η αρίθμηση γίνεται πρώτα
με γράμματα πχ α) β) κλπ Αν στο κάθε ένα από αυτά τα laquoα)raquo και laquoβ)raquo πρέπει να
αριθμήσουμε πάλι το κάνουμε με αριθμούς laquo1)raquo laquo2)raquo και αν μέσα στους αριθμούς
θέλουμε να αριθμήσουμε το κάνουμε με τα λατινικά γράμματα ήτοι laquoi)raquo laquoii)raquo
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
18
Χρήση Κατανοητής Μορφής Παρουσίασης
Παραγραφοποίηση
Γενικά η παραγραφοποίηση μας βοηθά στο να καταστήσουμε κατανοητό ένα
μακροσκελές κείμενο Μπορεί μερικοί διακεκριμένοι συγγραφείς να είναι ικανοί να
χρησιμοποιούν πολύ μακριές παραγράφους αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το
κάνουν όλοι Από την άλλη υπάρχει και το πρόβλημα των πολύ μικρών προτάσεων
που αντιμετωπίζονται ως lsquoπαράγραφοιrsquo Αυτό δίνει συνήθως την εντύπωση μεγάλου
lsquoκενούrsquo ιδίως όταν συνοδεύεται από μεγάλα διαστήματα μεταξύ των σειρών
(διάστιχο) και από μεγάλες γραμματοσειρές
Υπο-ενότητες
Ενώ μια παράγραφος πραγματεύεται μια ιδέα η ύπαρξη ενός συνόλου ιδεών σε
μορφή σειράς παραγράφων αποτελεί επίσης μια ενότητα Όταν υπάρχουν τέτοιες
ενότητες είναι σωστό να χρησιμοποιούνται υπο-ενότητες με τους δικούς τους τίτλους
η καθεμιά Μέσα στα όρια των υπο-ενοτήτων το σύνολο των γεγονότων των
επιχειρημάτων και των ιδεών που αναπτύσσονται πρέπει να παρουσιάζεται με έναν
τακτοποιημένο τρόπο και τα περιεχόμενα της κάθε υπο-ενότητας δεν πρέπει να
συγχέονται με εκείνα άλλων υπο-ενοτήτων Η φυσική ροή του κειμένου είναι
σημαντική και η πρώτη και τελευταία παράγραφος μιας υπο-ενότητας πρέπει να
lsquoσυνδέονταιrsquo νοηματικά με την προηγούμενη και την επόμενη υπο-ενότητα
αντίστοιχα
Σεβασμός στην Εμπιστευτικότητα
Μια διατριβή (ή διπλωματική εργασία) είναι βασικά μια lsquoάσκησηrsquo στην έρευνα
Πιθανώς να στηρίζεται στη συνεργασία πολλών ατόμων (πχ τα παιδιά ή οι γονείς ή
οι εκπαιδευτικοί όταν συμμετέχουν σε μια έρευνα) Υπάρχει λοιπόν η ανάγκη τα
άτομα που συνεργάζονται στην οποιαδήποτε έρευνα διεξάγει ο κάθε ερευνητής να
νοιώθουν lsquoασφάλειαrsquo άρα να εξασφαλίζεται η εμπιστευτικότητα Αυτή μπορεί να
αναφέρεται στη μη αναγραφή ονομάτων στο τελικό κείμενο είτε στη μη αναφορά
περιοχών τοποθεσιών ή χαρακτηριστικών σπιτιών που μπορούν εύκολα να
αποκαλύψουν την ταυτότητα των υποκειμένων της έρευνας ιδιαίτερα όταν πρόκειται
για ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα (πχ σεξουαλικές συνήθειες)
19
Τρόπος γραφής των τίτλων στα κεφάλαια τα υποκεφάλαια και τις ενότητες Τα κεφάλαια και υποκεφάλαια της διατριβής καλό θα είναι να μην αριθμούνται αλλά
να κλιμακώνονται ανάλογα με τη θέση και τον τρόπο γραφής των επικεφαλίδων και
να γράφονται με την παρακάτω σειρά
ΤΙΤΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Με κεφαλαία γράμματα τονισμένα (πχ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ κλπ) Στοίχιση στο κέντρο Ακολουθεί κενή γραμμή
Τίτλος Υποκεφαλαίου Τονισμένα (Bold) πλάγια (Italics) αριστερά ένα διάστημα
(tab) μέσα (πχ Διαδικασία Μέτρησης) Στην επόμενη γραμμή αρχίζει το κείμενο
Τίτλος Ενότητας Αριστερά ένα διάστημα (tab) μέσα και με πλάγια γράμματα (Italics)
(πχ Δοκιμασία 1η) Αμέσως μετά αρχίζει το κείμενο (στην ίδια γραμμή)
Όταν μέσα στο κείμενο θέλουμε να αριθμήσουμε κάτι τότε η αρίθμηση γίνεται πρώτα
με γράμματα πχ α) β) κλπ Αν στο κάθε ένα από αυτά τα laquoα)raquo και laquoβ)raquo πρέπει να
αριθμήσουμε πάλι το κάνουμε με αριθμούς laquo1)raquo laquo2)raquo και αν μέσα στους αριθμούς
θέλουμε να αριθμήσουμε το κάνουμε με τα λατινικά γράμματα ήτοι laquoi)raquo laquoii)raquo
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
19
Τρόπος γραφής των τίτλων στα κεφάλαια τα υποκεφάλαια και τις ενότητες Τα κεφάλαια και υποκεφάλαια της διατριβής καλό θα είναι να μην αριθμούνται αλλά
να κλιμακώνονται ανάλογα με τη θέση και τον τρόπο γραφής των επικεφαλίδων και
να γράφονται με την παρακάτω σειρά
ΤΙΤΛΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Με κεφαλαία γράμματα τονισμένα (πχ ΜΕΘΟΔΟΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ κλπ) Στοίχιση στο κέντρο Ακολουθεί κενή γραμμή
Τίτλος Υποκεφαλαίου Τονισμένα (Bold) πλάγια (Italics) αριστερά ένα διάστημα
(tab) μέσα (πχ Διαδικασία Μέτρησης) Στην επόμενη γραμμή αρχίζει το κείμενο
Τίτλος Ενότητας Αριστερά ένα διάστημα (tab) μέσα και με πλάγια γράμματα (Italics)
(πχ Δοκιμασία 1η) Αμέσως μετά αρχίζει το κείμενο (στην ίδια γραμμή)
Όταν μέσα στο κείμενο θέλουμε να αριθμήσουμε κάτι τότε η αρίθμηση γίνεται πρώτα
με γράμματα πχ α) β) κλπ Αν στο κάθε ένα από αυτά τα laquoα)raquo και laquoβ)raquo πρέπει να
αριθμήσουμε πάλι το κάνουμε με αριθμούς laquo1)raquo laquo2)raquo και αν μέσα στους αριθμούς
θέλουμε να αριθμήσουμε το κάνουμε με τα λατινικά γράμματα ήτοι laquoi)raquo laquoii)raquo
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
20
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ amp ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Για άρθρο (ένας συγγραφέας) Fishbein E amp Proctor G (1995) The relation of mental abilities with basketball
performance Psychological Reports 23 (2) 1-9
Για άρθρο (δύο συγγραφείς) Feske U amp Chambless DL (1995) Cognitive behavioral versus exposure only
treatment for social phobia A meta-analysis Behavioral Therapy 26 695-720
Για άρθρο (3-6 συγγραφείς) Heimber RG Salzman DG Holt CS amp Blendell KA (1993) Cognitive
behavioral group treatment for social phobia Effectiveness at five-year follow-up Cognitive Therapy and Reasearch 17(4) 325-339
Για άρθρο (περισσότεροι από 6 συγγραφείς) WelchnikSA West SG Sandler IN Tein J Coatsworth D Lengua L et al
(2000) An experimental evaluation of theory-based mother and mother-child programs for children of divorce Journal of Consulting and Clinical Psychology 68 843-856
Για βιβλίο Schmidt R (1995) Motor learning and performance Champaign IL McGraw Hill Για κεφάλαιο από βιβλίο Carnahan H Vandervoort AA amp Swanson LR (1993) The influence of aging on
motor skill learning In G E Stelmach amp V Houmlmberg (Eds) Sensorimotor impairment in the elderly (pp 41-56) Netherlands Klewer Academic Publishers
Συλλογικά έργα Bates I (1993b) A job which is Right for me Social class gender and
individualisation In I Bates amp G Riseborough (Eds) Youth and Inequality Buckingham Open University Press
Εκδότης-συγγραφέας American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and statistical manual of
mental disorders (4th ed) Washnigton DC Author Για διδακτορική διατριβή Fineggan D (1983) Factors affecting performance Unpublished Doctoral
Dissertation Springfield College MA Ross DF (1990) Unconscious transference and mistaken identity When a witness
misidentifies a familiar but innocent person from a line-up (Doctoral dissertation Cornell University 1990) Dissertation Abstracts International 49 Z505
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
21
Παρουσίαση σε συνέδριο Αν δεν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος Μήνας) Τίτλος Εργασίας Paper presented at Τίτλος
συνεδρίου σε italics Πόλη Χώρα Αν έχει δημοσιευτεί Επώνυμο Αρχικά (Χρόνος) Τίτλος Άρθρου In Επώνυμο Αρχικά (Editor) Τίτλος
συνεδρίου σε italics (σελίδες) Τόπος Εκδότης Πχ Noslashrvaringg K (2003) Space-Efficient Support for Temporal Text Indexing in a
Document Archive Context In Koch T amp Soslashlvberg I (Red) Research and Advanced Technology for Digital Libraries 7th European Conference ECDL 2003 Trondheim Norway (pp 511-522) Berlin Springer
Για μονογραφίες και συμπηρωματικά επιστημονικά άρθρα Meehl P E (1989) Toward an integrated theory of schizotaxia schizotypy and
schizophrenia [monograph] Journal of Personality Disorders 4 1-99 Για περιλήψεις (abstracts) Nevin J A amp Grace R C (1998) Response strength reinforcer omission and
resistance to extinction Proceedings and abstracts of the annual meeting of the Eastern Psychological Association 69 56
Preval H amp Pakyurek A M (1997) Psychotic episode associated with dexfenfluramine American Journal of Psychiatry 154 1624-1625 Abstract obtained from PsycSCAN Clinical Psychology 1998 19(2) Abstract No 15
Για περιοδικά εφημερίδες και άρθρα σrsquo ενημερωτικά δελτία
Mossberg W S (1998 September 17) Electronic books still havent become real page-turners Wall Street Journal p B1
How real women use emergency contraception (1998 October) Glamour 78
Για κείμενα σε ξένες γλώσσες και μεταφρασμένα άρθρα Freud S (1963) A general introduction to psychoanalysis (J Riviere Trans) New
York Liveright (Original work published 1917)
Piaget J (1988) Extracts from Piagets theory (G Gellerier amp J Langer Trans) In K Richardson amp S Sheldon (Eds) Cognitive development to adolescence A reader (pp 3-18) Hillsdale NJ Erlbaum (Reprinted from Manual of child psychology (pp 703-732) by P H Mussen Ed 1970 New York Wiley)
Για τεχνικές και ερευνητικές αναφορές Allan Nairn and associates (1980) The reign of ETS The corporation that makes up
minds The Ralph Nader Foundation
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
22
US Department of Health and Human Services (1982) Biomedical processes and consequences of alcohol use (DDHS Publication No ADM-82-1191) Washington DC US Government Printing Office
Golden R R amp Meehl P E (1973) Detecting latent clinical taxa IV Empirical study of the maximum covariance method and the normal minimum chi-square method using three MMPI keys to identify the sexes (Report No PR-73-2) Minneapolis University of Minnesota Department of Psychiatry
Για μη δημοσιευμένες πηγές Lowrie G S amp Raulin M L (1998) Testing the Construct Validity of Meehls
Taxonic Model of Schizotypy Taxometric Search Techniques Applied to Self-Report Measures of Schizotypic Signs Manuscript submitted for publication
Brenner V (1994) A connectionist model of ambivalence Unpublished manuscript
Thomas S (1998) [Magical thinking data on patients with OCD] Unpublished raw data
Για οπτικοακουστικά και ηλεκτρονικά μέσα The Rolling Stones (1986) Hot Rocks 1964-1971 [CD]
American Psychological Association (1992) Psychology Understanding ourselves understanding each other [video cassette] (Available from the American Psychological Association Book Store Washington DC)
CBS Evening News (1998 September 17) New York CBS
Για άλλες πηγές Raulin M L amp Graziano A M (2004) Student Resource CD to research methods
A process of inquiry [CD-ROM] Boston Allyn and Bacon (Included free with the textbook)
Hall M amp Robinson D (1998) The human brain [CD-ROM] New York Springer-Verlag Electronic Media
Turbo Pascal for Windows 15 (1992) Borland International
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση(τυπωμένο και online) Ku G (2008) Learning to de-escalate The effects of regret in escalation of
commitment [Electronic version] Organizational Behavior and Human
Decision Processes 105(2) 221-232 doi101016jobhdp200708002
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online μόνο) Moerman D E (2003 June) Placebo versus meaning The case for a change in
our use of language Prevention amp Treatment 6(1) doi1010371522-
37366167c
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom
23
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (από βάση δεδομένων-database) Colvin G (2008 July 21) Information worth billions Fortune 158(2) 73-79
Retrieved from Business Source Premier database
Για άρθρο σε ηλεκτρονική διεύθυνση (online εγκυκλοπαίδεια) Containerization (2008) In Encyclopaeligdia Britannica Retrieved May 6 2008 from
Encyclopaeligdia Britannica Online httpsearchebcom
Hλεκτρονικό περιοδικό
Cumming J amp Maxwell G (1999) Contextualising authentic assessment
Assessment in Education Principles Policy amp Practice 6 (2) Retrieved
September 30 2004 from httpwwwarticleplaceorg84567html
ΕπαγγελματικήΕταιρική Ιστοσελίδα
National Renewable Energy Laboratory (2008) Biofuels Retrieved May 6 2008
from httpwwwnrelgovlearningre_biofuelshtml
Αρχείοάρθρο διαθέσιμο σε ιστοσελίδα πανεπιστημιακού προγράμματος ή
πανεπιστημιακού τμήματος
Victor N M (2008) Gazprom Gas giant under strain Retrieved July 2 2008 from
Stanford University Program on Energy and Sustainable Development Web
site httppesdstanfordedupublicationsgazprom_gas_giant_under_strain
Ολόκληρη ιστοσελίδα
Witchcraft In Europe and America is a site that presents the full text of many essential
works in the literature of witchcraft and demonology
(httpwwwwitchcraftpsmediacom)
Άρθρο σε Blog
Arrington M (2008 August 5) The viral video guy gets $1 million in funding
Retrieved from httpwwwtechcrunchcom