Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ...

37
Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ- ΑΠΟΚΡΥΦΙΣΜΟΣ

Transcript of Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ...

Page 1: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ

ΒΑΙΜΑΡΗΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΚΑΙ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ-ΑΠΟΚΡΥΦΙΣΜΟΣ

Page 2: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Α ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

Η μεγάλη σφαγή

Page 3: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Οι μεγάλες αυτοκρατορίες ανταγωνίζονται για την

ανακατανομή των αγορών

Τα έθνη αλληλοσπαράζονται στα

πεδία των μαχών

προς ΔΟΞΑ των αυτοκρατόρων!

Page 4: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Στα χαρακώματα

Page 5: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»
Page 7: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Οι όροι της συνθήκης

Οι Γερμανοί έχασαν τα προνόμια και τα εμπορικά τους δικαιώματα στην Κίνα, την Αίγυπτο και τη Μέση Ανατολή.

Αποστρατιωτικοποίηση της Ρηνανίας και του νησιού Ελιγολάνδη (Heligoland).

Ο γερμανικός στρατός περιοριζόταν σε 100.000 άνδρες χωρίς υποβρύχια και εναέριες δυνάμεις, ενώ απαγορευόταν η χρήση βαρέος πυροβολικού και θωρακισμένων αρμάτων καθώς και χημικών όπλων. Απαγορευόταν, επίσης, η ναυπήγηση πολεμικών σκαφών εκτοπίσματος άνω των 10.000 κόρων.

Στρατιωτική κατοχή από τους Συμμάχους της δυτικής όχθης του Ρήνου, της Κολωνίας, του Κόμπλεντς και του Μάιντς από τον Ιανουάριο του 1920.

Η Γερμανία αποδεχόταν το άρθρο της «πολεμικής ενοχής», αποδεχόταν να πληρώσει αποζημιώσεις και συμφωνούσε ότι ήταν ο υπεύθυνος για την έκρηξη του πολέμου

Page 8: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Οι αντιρρήσεις του Κέυνς

Page 9: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Ως άλλος προφήτης

Ο Τζων Κέυνς πήγε στη Συνδιάσκεψη Ειρήνης ως

αναπληρωτής του Υπουργού Οικονομικών στο

Ανώτατο Οικονομικό Συμβούλιο και μολονότι κατείχε

επίσημη θέση, δεν είχε την εξουσία να παρέμβει

άμεσα στα τεκταινόμενα. Ο Κέυνς θεωρούσε τη

Συνδιάσκεψη ως απερίσκεπτη διευθέτηση πολιτικών

μνησικακιών με πλήρη αδιαφορία για το πιεστικό

πρόβλημα των καιρών (την αναγέννηση της

Ευρώπης σ’ ένα ενιαίο και λειτουργικό σύνολο).

Page 10: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Πρωτεύουσα Βερολίνο

Πρόεδρος

· 1918-1925

· 1925-1933

Φρίντριχ Έμπερτ

Πάουλ φον Χίντεμπουργκ

Καγκελάριος

· 1919

· 1933

Φίλιπ Σάιντεμαν

Αδόλφος Χίτλερ

Έκταση (1919) 468.787 km²

Πληθυσμός (1925) 62.411.000

Δημοκρατία της Βαϊμάρης

Page 11: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Η πρώτη αυτή γερμανική δημοκρατία πήρε το όνομά της

από την πόλη Βαϊμάρη (Weimar), όπου συνήλθε η

Γερμανική Εθνοσυνέλευση για να δημιουργήσει ένα νέο

Σύνταγμα μετά την κατάλυση της Γερμανικής

Αυτοκρατορίας.

Η δημιουργία της δημοκρατικής αυτής κυβέρνησης είναι

άμεση συνέπεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η κυβέρνηση

αυτή, που υπέγραψε τη Συνθήκη των Βερσαλλιών,

αποτελούμενη από σοσιαλιστές της αριστεράς,

σοσιαλδημοκράτες και αντιπροσώπους του καθολικού

Κέντρου, πολύ γρήγορα βρέθηκε αντιμέτωπη με την

κομμουνιστική εξέγερση τωνΣπαρτακιστών του Βερολίνου,

την οποία κατέστειλε με βιαιότητα και δολοφόνησε τους

ηγέτες της Ρόζα Λούξεμπουργκ καιΚαρλ Λίμπκνεχτ (15

Ιανουαρίου 1919).

Page 12: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Σπαρτακιστές Η Ένωση Σπάρτακος (γερμ. Spartakusbund,

Σπάρτακουσμπουντ), γνωστή και ως Σπαρτακιστική Ομοσπονδία, ή απλά Σπαρτακιστές ήταν ένα αριστερό Μαρξιστικό επαναστατικό κίνημα που δημιουργήθηκε στη Γερμανία κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Το κίνημα ονομάστηκε έτσι από τον Σπάρτακο, ηγέτη της μεγαλύτερης εξέγερσης δούλων της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας. Ιδρύθηκε από τον Καρλ Λίμπκνεχτ, τη Ρόζα Λούξεμπουργκ, την Κλάρα Ζέτκιν, και άλλους.

Το κίνημα των Σπαρατικιστών μετονομάστηκε σε

Κομμουνιστικό Κόμμα Γερμανίας (KPD) το 1919, όταν έγινε μέλος της Κομιντέρν. Το κίνημα δραστηριοποιήθηκε ιδιαίτερα κατά την Γερμανική Επανάσταση του 1918, όταν επιχείρησε να υποκινήσει μία επανάσταση μέσω διακίνησης παράνομων υπονομευτικών εντύπων, όπως ήταν η εφημερίδα Spartakusbriefen. Η επανάσταση τερματίστηκε βίαια μετά από επιθέσεις του εθνικιστικού κινήματος Φράικορπς (Freikorps), τα οποία βασάνισαν και εκτέλεσαν τον Καρλ Λίμπκνεχτ και τη Ρόζα Λούξεμπουργκ.

Page 13: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Χρέος της Γερμανίας για πολεμικές

αποζημιώσεις Το άρθρο 231 της Συνθήκης (το επονομαζόμενο «άρθρο της πολεμικής ενοχής») όριζε ότι η

Γερμανία ήταν αποκλειστικά υπεύθυνη για όλες τις «απώλειες και ζημίες» που είχαν υποστεί οι

Σύμμαχοι στη διάρκεια του πολέμου και έθετε τη βάση των αποζημιώσεων. Τον Ιανουάριο του

1921 το συνολικό ποσό που αποφασίστηκε από τη Διασυμμαχική Επιτροπή Αποζημιώσεων

ορίστηκε στα 269 εκατομμύρια χρυσά μάρκα (2.970 χρυσά μάρκα αντιστοιχούσαν σε ένα

γραμμάριο καθαρού χρυσού), περίπου £6.6 δισεκατομμύρια η $32 δισεκατομμύρια. Η

Γερμανία θα έπρεπε να πληρώνει μέχρι το 1984. Πολλοί οικονομολόγοι έκριναν το ποσό

υπερβολικό. Αργότερα τον ίδιο χρόνο, το ποσό περιορίστηκε στα 132 δισεκατομμύρια μάρκα,

που παρέμενε αστρονομικό σύμφωνα με τους περισσότερους Γερμανούς παρατηρητές, τόσο

λόγω του ύψους του ποσού όσο και γιατί η Γερμανία θα έπρεπε να πληρώνει μέχρι το 1984. Το

1921 ο Καρλ Μέλχιορ (γερμ. Κarl Melchior) στρατιωτικός και Γερμανός επενδυτής της "M. M.

Warburg & Co", που ήταν μέλος της γερμανικής αντιπροσωπείας, θεώρησε σκόπιμο να

αποδεχτεί η Γερμανία το βάρος αστρονομικών αποζημιώσεων. Όπως είπε: «Μπορούμε να τα

καταφέρουμε τα δύο-τρία πρώτα χρόνια με δάνεια από το εξωτερικό. Μετά από αυτό το

διάστημα, τα ξένα κράτη θα έχουν συνειδητοποιήσει ότι αυτές οι αποζημιώσεις μπορούν να

πληρωθούν μόνο με τεράστιες γερμανικές εξαγωγές και ότι αυτές οι εξαγωγές θα

καταστρέψουν το εμπόριο στην Αγγλία και την Αμερική, οπότε οι ίδιοι οι πιστωτές θα πιέσουν

για μετατροπή των όρων.»

Page 14: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Χρέος

Το χρέος της

Γερμανίας είναι

δυσβάστακτο και

οδηγεί τους

Γερμανούς στα όρια

της επιβιωσης.Οι

Γαλλοι και οι Βέλγοι

απαιτούν την άμεση

καταβολή των

αποζημιώσεων.

Page 15: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Εισβολή των Γάλλων στον Ρουρ

Page 16: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

ΓΑΛΛΙΑ Απαιτεί τον στραγγαλισμό της

Γερμανίας

Η Γαλλία είχε υποστεί πολύ σημαντικές απώλειες κατά τη διάρκεια του πολέμου (περίπου 1.24 εκατομμύρια

στρατιώτες και 40.000 πολίτες νεκροί), ενώ η βορειοανατολική Γαλλία υπήρξε ένα από τα επίκεντρα των

πολεμικών συγκρούσεων. Η Γαλλία επιθυμούσε τον έλεγχο των γερμανικών εργοστασίων. Με αυτή την

επιδίωξή του ο Κλεμανσώ απλώς εξέφραζε τις απαιτήσεις της γαλλικής κοινής γνώμης. Ο άνθρακας της

βιομηχανικής περιοχής του Ρουρ μεταφερόταν στη Γαλλία σιδηροδρομικώς. Ο γαλλικός στρατός κατέλαβε

γερμανικές πόλεις με στρατηγική σημασία όπως το Gau Algesheim, αφήνοντας τους κατοίκους άστεγους. Οι

υπάλληλοι των γερμανικών σιδηρόδρομων σαμποτάριζαν τη μεταφορά άνθρακα στη Γαλλία. Περίπου 200

Γερμανοί σιδηροδρομικοί υπάλληλοι εκτελέστηκαν για σαμποτάζ από τους Γάλλους. Οι προθέσεις του

Κλεμανσώ ήταν απλές και σαφείς: αυστηρές αποζημιώσεις και η αποδυνάμωση του γερμανικού στρατού σε

τέτοιο βαθμό ώστε να μην είναι ποτέ ξανά σε θέση να εισβάλει στη Γαλλία. Ο Κλεμανσώ επίσης επιθυμούσε

να καταστρέψει συμβολικά την παλιά, μιλιταριστική Γερμανία με το να ζητά να απαγορευτεί στους

προπολεμικούς πολιτικούς να επιστρέψουν στα δημόσια πράγματα και να απαιτεί τον απαγχονισμό του

Κάιζερ (ο οποίος στο μεταξύ είχε παραιτηθεί και ζούσε στην Ολλανδία). Επιθυμούσε επίσης να

προστατεύσει τις μυστικές συμφωνίες και να επιβάλει ναυτικό αποκλεισμό στη Γερμανία, ώστε η Γαλλία να

ελέγχει τις εισαγωγές και τις εξαγωγές της. Η Γαλλία θεωρούσε άλλωστε ότι η Γερμανία έπρεπε να

τιμωρηθεί και εδαφικά. Προφανώς επιδίωκε την επιστροφή της Αλσατίας-Λωραίννης αλλά και την

αποστρατιωτικοποίηση του Ρήνου. Επιπλέον, οι γερμανικές αποικίες έπρεπε να διανεμηθούν στους νικητές.

Ο Κλεμανσώ, που είχε το παρατσούκλι ο «Τίγρης» (γαλλ. le tigre), ήταν αναμφίβολα ο πιο ριζοσπαστικός

από τους «Τέσσερις Μεγάλους».

Page 17: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Ζωρζ Κλεμανσό

Page 18: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Αμερικανικό σχέδιο

Το 1924 το σχέδιο Dawes άλλαξε τις γερμανικές

πληρωμές αποζημιώσεων. Τον Μάιο του 1929 το

σχέδιο Young περιόρισε ακόμη περισσότερο τις

γερμανικές πληρωμές στα 112 δισεκατομμύρια

χρυσά μάρκα (US $26,350,000,000) και για

περίοδο 59 ετών (1988). Επιπλέον, το σχέδιο

Young διαίρεσε την ετήσια πληρωμή (δύο

εκατομμύρια χρυσά μάρκα, US$ 473

εκατομμύρια) σε δύο μέρη: ένα «απαραβίαστο»

μέρος, που ισοδυναμούσε με το ένα τρίτο και

ένα που επιδεχόταν αναβολής και που

ισοδυναμούσε με τα δύο τρίτα.

Page 19: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

ΤΟ ΚΡΑΧ ΤΟΥ 1929

Page 20: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

ΤΟ ΜΑΥΡΟ 1929-Η Μεγαλύτερη

καπιταλιστική κρίση

Η παγκόσμια οικονομική ύφεση του 1929 (αγγλικά:The Great

Depression) ήταν μια κατάσταση διεθνούς οικονομικής ύφεσης που

διήρκεσε από ένα μέχρι δέκα χρόνια σε διάφορες χώρες του

κόσμου. Επρόκειτο για τη μεγαλύτερη οικονομική ύφεση της

σύγχρονης ιστορίας και χρησιμοποιείται τον 21ο αιώνα ως

παράδειγμα για το πόσο οδυνηρή μπορεί να είναι μια οικονομική

καταστροφή. Η "Μεγάλη Ύφεση", όπως χαρακτηρίστηκε στις ΗΠΑ,

σύμφωνα με τους αναλυτές προκλήθηκε μετά από

το χρηματιστηριακό κραχ, που ξεκίνησε στις 24 Οκτωβρίου του

1929, την λεγόμενη Μαύρη Πέμπτη. Το τέρμα της κρίσης στις ΗΠΑ

ταυτίστηκε με το έναυσμα της

Page 21: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Εικόνες ντροπής!!!

Page 22: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Επιπτώσεις στον λαό Η Γερμανία είχε έναν σχετικά υψηλό, αλλά ελεγχόμενο πληθωρισμό την πρώτη περίοδο της Βαϊμάρης, από την ίδρυση

μέχρι το 1921. Ο πληθωρισμός εξηγείται από τις πολεμικές αποζημιώσεις και τη μετατροπή σε αυτή τη φάση της

Γερμανίας από χώρα χρεώστη (προπολεμικά ήταν η δεύτερη χώρα εξαγωγός κεφαλαίου στον κόσμο) σε χώρα οφειλέτη.

Η φάση ανεξέλεγκτου πληθωρισμού, όπου για παράδειγμα οι τιμές διπλασιάζονται κάθε μέρα, ξεκίνησε μετά την κατοχή

του Ρουρ και κορυφώθηκε, με καταστροφικές συνέπειες, από τον Οκτώβριο μέχρι τον Νοέμβριο του '23. Η κατάσταση

ήταν δύσκολη, σχεδόν πολεμική, αφού χρειάζονταν μερικά δισεκατομμύρια για την αγορά μιας φραντζόλας ψωμιού.

Αιτία ήταν, βέβαια, η κατοχή του Ρουρ και η παθητική αντίσταση, αλλά η κατάσταση δυσκολεύτηκε επιπλέον από την

κομμουνιστική εξέγερση στο Αμβούργο το '21, την επέμβαση του στρατού στη Θουριγγία, την κατάσταση πολιορκίας στη

Βαυαρία (όπου το κράτος συγκρούστηκε με τις ακροδεξιές ομάδες του Μονάχου και που ακολουθήθηκε τον Νοέμβριο

από το «πραξικόπημα της μπυραρίας» του Χίτλερ, για το οποίο μπήκε για λίγο στη φυλακή), μια κατάσταση, δηλαδή,

όπου οι παραγωγικές δυνάμεις της χώρας μένουν αργές, αλλά το χρήμα εξακολουθεί να κυκλοφορεί. Η επαναφορά σε

λειτουργία ενός έστω τμήματος του παραγωγικού δυναμικού σε καπιταλιστική λειτουργία μαζί με μια νομισματική

μεταρρύθμιση, ακόμα και αν οι συγκρούσεις συνεχίζονταν, έφτασε για να σταματήσει ο υπερπληθωρισμός, ουσιαστικά σε

μια νύχτα. Οι Γερμανοί τραπεζίτες σήμερα όταν αναφέρουν την λέξη «Βαϊμάρη» εννοούν υπερπληθωρισμό, κάτι,

υπονοείται, το ιδιαζόντως φρικιαστικό. Πράγματι: ο πληθωρισμός είναι ιδιαίτερα προβληματικός για το τραπεζικό

κεφάλαιο, πολύ περισσότερο για αυτό παρά για την εργασία, αφού εξανεμίζει τη βάση ρευστών των τραπεζών. Ακόμα πιο

καταστροφικός είναι, όμως, για τα μικρότερα κεφάλαια και τους μικροαστούς που είχαν καταθέσει τις οικονομίες μιας

ζωής στις τράπεζες, για να τις δουν να εξανεμίζονται συνολικά. Οι τραπεζίτες μπορεί να επλήγησαν από τον

υπερπληθωρισμό, αλλά δεν έχασαν δα και τα πάντα, αφού κέρδισαν από την κερδοσκοπία στις συναλλαγματικές κινήσεις

(ενώ, βέβαια, είχαν πάντα μια «καβάτζα» σε χρυσό ή συνάλλαγμα). Οι βιομήχανοι, πάλι, όχι μόνο δεν έχασαν, αλλά

βρήκαν μια πολύ καλή ευκαιρία να επεκταθούν σε ξένες αγορές (αφού η ισοτιμία καταρρακώθηκε και οι μισθοί δεν

μπορούσαν να ακολουθήσουν το κόστος ζωής). Παρόλ’ αυτά, η ανακοπή της συγκέντρωσης κεφαλαίου κατά τη διάρκεια

του υπερπληθωρισμού, λόγω της αδυναμίας των τραπεζών, ήταν οπωσδήποτε ένα σοβαρό χτύπημα. Εντούτοις, το σοκ

που υπέστησαν τα πιο αδύναμα κεφάλαια σήμανε την εκρηκτική επανέναρξη της συγκεντροποίησης και καρτελοποίησης

στην αμέσως επόμενη περίοδο.

Page 23: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Η κρίση οδηγεί….. 1. Οι μήνες του υπερπληθωρισμού σήμαναν την οριστική μετάβαση ευρύτατων μικροαστικών

στρωμάτων προς εθνικιστικές, μοναρχικές και ακροδεξιές ιδεολογικές τοποθετήσεις, αφού τον

υπερπληθωρισμό τον χρεώθηκε το μπλοκ της Βαϊμάρης. Και όχι μόνο: ο «τεχνοκράτης» (ήταν

εξωκοινοβουλευτικός τραπεζίτης) υπουργός που τιθάσσευσε τον υπερπληθωρισμό, αργότερα έγινε ο

μακρόβιος (και ιδιαίτερα «επιτυχημένος») υπουργός οικονομικών του Χίτλερ. Και δεν

καταδικάστηκε και στις δίκες της Νυρεμβέργης...

2. Μετά την τιθάσευση του πληθωρισμού, ακολούθησε μια περίοδος ταχύτατης ανάπτυξης και αύξησης

της οργανικής σύνθεσης του κεφαλαίου: οι επόμενες κυβερνήσεις εφάρμοσαν ένα

«σταθεροποιητικό» πρόγραμμα που απαγόρευσε στην κεντρική τράπεζα να χρηματοδοτεί τα κρατικά

ελλείμματα. Αντίθετα, η κυβέρνηση άρχισε να δανείζεται τεράστιες ποσότητες ξένου νομίσματος

(δολαρίου) από τις ανερχόμενες και πλεονασματικές αμερικανικές τράπεζες, ένα μοιραίο λάθος,

όπως αποδείχτηκε λίγα χρόνια μετά. Ο φθηνός δανεισμός και η ευνοϊκές ισοτιμίες που

σχηματίστηκαν επέτρεψαν στο κεφάλαιο να αναδιαρθρωθεί ταχύτατα. Η κίνηση του γερμανικού

κεφαλαίου την εποχή αυτή είναι η αντίθετη από αυτήν που ακολουθήθηκε από το ελληνικό κεφάλαιο

στην παρόμοια (από νομισματική άποψη) περίοδο μετά την εισαγωγή του ευρώ: αντί για απεργία

επενδύσεων και εξαγωγή κεφαλαίων στο κέντρο και σε χώρες φθηνής εργασίας, αυτοί έκαναν

επενδύσεις σε γερμανικό έδαφος, παρά τη σχετικά αυξημένη διαπραγματευτική ισχύ που είχε τότε η

εργατική τους τάξη. Εκσυγχρονίζοντας την παραγωγική τους βάση είδαν τις εξαγωγές τους, για μια

ακόμα φορά, να εκτοξεύονται. Ταυτόχρονα, η Γερμανία ήταν η ιμπεριαλιστική δύναμη της

ανεξέλεγκτης δύναμης των μονοπωλίων, αφού αφέθηκε πολιτικός και οικονομικός χώρος για τη

σύμπηξη τεράστιων καρτέλ. Μερικά από αυτά, όπως η IGFarben, το μεγαλύτερο καρτέλ χημικών του

κόσμου, αποδείχτηκαν αργότερα και οι κυριότεροι χρηματοδότες του Χίτλερ, τα τελευταία χρόνια

πριν την άνοδό του στην εξουσία.

Page 24: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Η αγοραστική δύναμη εξανεμίζεται 1921 το μάρκο έχασε τη μισή αξία του, αλλά μετά τη δολοφονία Ρατενάου

κατέρρευσε πραγματικά. Η ισοτιμία του με το δολάριο από 4,2 προς 1 έφτασε

493 προς 1 και το 1922 1134 προς 1. Τον Ιανουάριο του 1923 οι Γάλλοι και οι

Βέλγοι καταλαμβάνουν το Ρουρ, το βιομηχανικό κέντρο γαιάνθρακα της

Γερμανίας, γιατί νόμιζαν ότι η γερμανική κυβέρνηση χρησιμοποιούσε το μεγάλο

πληθωρισμό για να μην καταβάλει τις πολεμικές αποζημιώσεις. Η εισβολή αυτή

προκάλεσε έλλειψη κάρβουνου το χειμώνα και εκτόξευση της ισοτιμίας σε

4.620.455 μάρκα προς 1 δολάριο. Τότε ήταν που εκδόθηκε και χαρτονόμισμα του

1 δισεκατομμυρίου και τον Οκτώβριο του 1923 χαρτονόμισμα 100

δισεκατομμυρίων, πράγμα που σήμαινε ότι το μάρκο δεν υπήρχε πια. Όσοι είχαν

«σκληρό» νόμισμα πλούτισαν σε μια νύχτα, ενώ η μεσαία τάξη εξαφανίστηκε. Ο

πληθωρισμός βοήθησε την κυβέρνηση να αποπληρώσει τα περισσότερα πολεμικά

της χρέη ξεπληρώνοντας Γερμανούς, που είχαν αγοράσει ομόλογα, με ρευστό

πληθωριστικό, δηλαδή ανύπαρκτο.

Τα όποια οφέλη όμως είχε η κυβέρνηση και κάποιες επιχειρήσεις, που

εξασφάλισαν φτηνές πιστώσεις, ήταν πρόσκαιρα, γιατί τότε σημειώθηκε μία

τεράστια μεταφορά πλούτου από τη μεσαία τάξη της Γερμανίας σε μια μικρή

μερίδα νεόπλουτων και επήλθε έτσι μια εντυπωσιακή κοινωνική μεταβολή.

Page 25: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Ο κόσμος λιμοκτονεί

Ταυτόχρονα η ανεργία μάστιζε την εργατική τάξη, ενώ δημόσιοι υπάλληλοι,

δάσκαλοι, καθηγητές έπεσαν στην ανέχεια, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η

δυσαρέσκεια στην κυβέρνηση. Οι μισθοί μεταφέρονταν με καρότσια από τις

τράπεζες στις επιχειρήσεις με τέτοιο τεράστιο πληθωρισμό που υπήρχε.

Πολλές εταιρείες πλήρωναν σε κοφίνια τους υπαλλήλους τους δύο φορές την

ημέρα, για να προλαβαίνουν να ψωνίζουν το μεσημέρι είδη πρώτης ανάγκης

πριν τους προλάβει ο απογευματινός πληθωρισμός. Οι έμποροι χαρτιού

συγκέντρωναν τα χαρτονομίσματα, που τυπώνονταν την εβδομάδα και τα

πουλούσαν για απλές κόλλες. Μέχρι και τα εμφιαλωμένα μπουκάλια κρασί

είχαν ετικέτες από χαρτονομίσματα.

Αναφέρεται ότι το 1923 το ¼ των μαθητών του Δημοτικού ήταν κάτω από το

μέσο όρο ύψους και βάρους. Τα κρούσματα φυματίωσης εξαπλασιάστηκαν και

αυξήθηκαν κατά 1000% τα παιδιά που έπασχαν από ραχίτιδα. Ασιτία, θάνατοι

και αυτοκτονίες παντού. Ουρές στα καταστήματα να προλάβουν βασικά

προϊόντα διατροφής πριν εξαντληθούν. Το κόστος ζωής μιας τετραμελούς

οικογένειας έφτασε τα 15 τρισεκατομμύρια μάρκα το μήνα (π.χ. ένα

γραμματόσημο στοίχιζε 40.000 μάρκα και ένα τηλεφώνημα 100.000 μάρκα)

Page 26: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Παροδικά….ομως

Ξαφνικά, όμως, όλα άλλαξαν. Καγκελάριος ανέλαβε ο συντηρητικός Γκούσταφ Στρέζεμαν, ο οποίος προώθησε την ιδέα ίδρυσης νέας τράπεζα, που θα αναλάμβανε να εκδώσει χρήμα, που θα αντικαθιστούσε τα υπάρχοντα, χωρίς αξία, χαρτιά. Το νέο νόμισμα ονομάστηκε «ρέντενμαρκ» και η αξία του καλυπτόταν από υποθήκη στα αποθέματα χρυσού της Γερμανίας. Έκλεισε τα πιεστήρια, που τύπωναν χρήμα και περιόρισε την πίστωση. Εξαφανίστηκαν έτσι τα μηδενικά στα χρήματα και η ισοτιμία του νέου νομίσματος με το δολάριο έφτασε στα επίπεδα του 1914 (4,2 προς 1).

Page 27: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Ο Γαλάζιος άγγελος-Καμπαρε

Επιπλέον εκείνη την περίοδο είχαμε τη σεξουαλική απελευθέρωση στη Γερμανία με το γυμνό ως θέαμα να είναι ιδιαίτερα δημοφιλές. Τότε ήταν που εμφανίστηκε και η περίφημη Ζοζεφίν Μπέικερ, η οποία χόρευε γυμνή στα καμπαρέ. Ταυτόχρονα συνέβησαν και σεξουαλικά εγκλήματα και όλα αυτά επέτειναν την εντύπωση της κοινής γνώμης ότι υπεύθυνη ήταν η Δημοκρατία. Ακόμη κι όσοι γνώρισαν την ευημερία εκείνη την εποχή ελάχιστα εκτιμούσαν την δημοκρατική κυβέρνηση. Το δημοκρατικό καθεστώς θεωρούνταν ο δούρειος ίππος των προδοτών πολιτικών και των Εβραίων, φυσικά, να κάνουν κακό στη Γερμανία.

Page 28: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

ΖΟΖΕΦΙΝ ΜΠΕΙΚΕΡ

Page 29: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Υπόθεση της ταινίας Ο Ιμμάνουελ Ρατ (Εμίλ Γιάνινγκς) είναι καθηγητής γυμνασίου σε μια μικρή γερμανική πόλη του μεσοπολέμου.

Είναι ήδη περασμένης ηλικίας και ως χαρακτήρας είναι άνθρωπος παράξενος, γκρινιάρης, μίζερος, που τα θέλει

όλα στην εντέλεια. Γιαυτό και οι μαθητές του όλο του κάνουνε καψόνι και τον φωνάζουν περιπαιχτικά

«Ούνρατ».[1]

Μια μέρα πιάνει ένα μαθητή του που κοιτάει την φωτογραφία της «Λόλα Λόλα» (Μαρλέν Ντίτριχ) σε ερωτική

στάση, μιας πλανόδιας τραγουδίστριας που δίνει παραστάσεις στο παμπαρέ του λιμανιού. Ο καθηγητής

κατασχέτει την φωτογραφία και πάει στο καμπαρέDer blaue Engel (ο γαλάζιος άγγελος) αποφασισμένος να βρει

την Λόλα προκειμένου να την καταγγείλει για πορνεία. Φτάνοντας εκεί, μπαίνει στο καμαρίνι της και την

πετυχαίνει την στιγμή που γδύνεται για την παράσταση. Αμέσως αρχίζει να της κάνει μάθημα ηθικής, αλλά

ταυτόχρονα, σαγηνευμένος από το θέαμα της ελκυστικής σάρκας, την ερωτεύεται. Συγχυσμένος φεύγει και

γυρίζει στο σπίτι του. Εκεί βρίσκει στην τσέπη του παλτού του ένα από τα εσώρουχα από το καμαρίνι της Λόλας

και την αναπολεί.

Μην μπορώντας να την ξεχάσει, αποφασίζει να την επισκεφτεί ξανά. Μπαίνει στο καμπαρέ, παρακολουθεί την

παράσταση, την ακολουθεί για άλλη μια φορά στο καμαρίνι της και περνάει την νύχτα στο πλευρό της. Τα

αισθήματά του για την Λόλα είναι τόσο παράφορα, που θέλει όλο να είναι κοντά της. Παραιτείται από την δουλειά

του και θέλει να την παντρευτεί. Η Λόλα αρχικά διασκεδάζει, αφού ο ερωτευμένος καθηγητής της κάνει όλα τα

χατίρια και της εκπληρώνει οικονομικά κάθε της επιθυμία.

Γρήγορα όμως του τελειώνουν τα χρήματα και η σχέση του παράνομου ζευγαριού αρχίζει να παίρνει την κάτω

βόλτα. Ο καθηγητής Ρατ που ακολουθεί την Λόλα στις περιοδείες της, μέρα με την ημέρα γίνεται ράκος όλο και

περισσότερο. Δεν βρίσκει όμως την δύναμη να βάλει χαλινάρι στα αισθήματά του και να την εγκαταλείψει.

Μια ημέρα, κατά την διάρκεια της παράστασης, την πιάνει να κάνει φλερτ με έναν συνάδελφό της και από ζήλια

κάνει απόπειρα να την πνίξει με τα χέρια του. Οι άλλοι όμως τον πιάνουν, και ο ανταγωνιστής του για να τον

θέσει εκτός μάχης του φοράει τον ζουρλομανδία. Τελικά ο καθηγητής επιστρέφει στο σπίτι του και στην παλιά του

δουλειά και αρχίζει πάλι να κάνει μάθημα στο γυμνάσιο που ήταν και πιο πριν. Προσπαθεί αλλά δεν μπορεί να

ξεφύγει από τις αναμνήσεις που τον τυραννάν, ώσπου τελικά, μια μέρα την ώρα του μαθήματος πεθαίνει.

Page 30: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Η Ντίτριχ ποτέ δεν επέστρεψε στην

Γερμανία μετά την άνοδο των Ναζί

Page 31: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Αποκρυφισμός.. Κοντά σ’όλα τα άλλα παρατηρείται η άνθηση διαφόρων

αποκρυφιστικων ομάδων ,που καλλιεργούν τον

ανορθολογισμό και επωάζουν το αυγό του φιδιού

Page 32: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Η εταιρεία της Θουλης Η επίδραση των αριοσοφιστών της Βιέννης, και ιδιαιτέρως του Λιστ, ήταν καθοριστική για τη διαμόρφωση του

ρατσιστικού υπόβαθρου εξεχόντων μελών της αποκρυφιστικής και ρατσιστικής Εταιρείας της Θούλης, που

ιδρύθηκε το 1911 και έδρευε στο Μόναχο, τα οποία θεωρούσαν πως πατρίδα των Αρίων ήταν η χώρα των

υπερβορείων, η Εσχάτη Θούλη (Ισλανδία), που την ταύτιζαν με την πλατωνική Ατλαντίδα. Τις θεωρίες των

αριοσοφιστών στην Εταιρεία τις εισήγαγε ο Ρούντολφ φον Σεμπότεντορφ. O τυχοδιώκτης αυτός πέρασε από

την Αλεξάνδρεια, την Ελλάδα και την Τουρκία και αυτοκτόνησε στην Κωνσταντινούπολη στις 8 Μαΐου του

1945 με την πτώση του Γ΄ Ράιχ.

Ο Σεμπότεντορφ είχε «ανακαλύψει» ότι το μυστικιστικό Iσλάμ και η φιλοσοφία των δερβίσηδων παρουσιάζουν

σημαντικές αναλογίες με τη συμβολιστική της αρχαίας ρουνικής γραφής. Τόσο αυτός όσο και τα άλλα μέλη της

Eταιρείας της Θούλης υποστήριζαν ότι η εραλδική κληρονομιά (σήματα, εμβλήματα, σύμβολα και γραφές)

αποδείκνυε τον μεγάλο πολιτισμό των Aρίων που κάποια εποχή αναγκάστηκαν, κυνηγημένοι από τους

παπικούς, να καταφύγουν στην Iσλανδία. Tο έμβλημα, άλλωστε, της Eταιρείας (ο αγκυλωτός σταυρός και το

ξίφος) υπήρξε, λέγεται, η αφορμή για την τελική επιλογή του αγκυλωτού σταυρού από τον Xίτλερ, και ο

Pούντολφ φον Σεμπότεντορφ έγραφε το 1933 στο βιβλίο του «Bevor Hitler Kam» (Πριν έλθει ο Χίτλερ): «Tα

μέλη της Θούλης είναι οι άνθρωποι στους οποίους στράφηκε στην αρχή ο Xίτλερ και εκείνοι συμμάχησαν μαζί

του». Είχε δίκιο. Ο επιφανής ιστορικός Ιαν Κέρσοου λέει πως «ο κατάλογος των μελών της Θούλης είναι το

who is who των πρώιμων ναζιστών». Και ανάμεσά τους ξεχωρίζουν ο Ρούντολφ Ες, ο Αλφρεντ Ρόζενμπεργκ

και ο Ντίτριχ Εκαρτ, στον οποίον ο Χίτλερ αφιερώνει το βιβλίο «Ο Αγών μου».

Για να γίνει κανείς μέλος της Εταιρείας έπρεπε να υπογράψει δήλωση που έλεγε: «Ο υπογεγραμμένος ορκίζομαι

ότι, εξ όσων γνωρίζω και πιστεύω, δεν ρέει στις φλέβες, τις δικές μου ή της συζύγου μου, εβραϊκό αίμα και

ανάμεσα στους προγόνους μου δεν υπήρχε κανείς προερχόμενος από φυλή εγχρώμων».

Το 1919 ένας προλετάριος ονόματι Αντον Ντρέξλερ μαζί με τον Καρλ Χάρερ της Θούλης ίδρυσαν το Κόμμα

Γερμανών Εργατών. Ο Χίτλερ έγινε μέλος του στο τέλος της χρονιάς και τον Φεβρουάριο του 1920 το κόμμα

αυτό μετονομάστηκε σε Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα Γερμανών Εργατών (NSDAP), δηλαδή στο ναζιστικό

κόμμα

Page 33: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Η σβάστικα στο σήμα της Θουλης

Page 34: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Στον λόγο του ενώπιον των αξιωματούχων των Ες Ες, στις 4

Οκτωβρίου 1943, στο Πόζναν της Πολωνίας, ο Χάινριχ

Χίμλερ είπε, μεταξύ άλλων, και τα εξής, όπως καταγράφονται

στον ΧΧΙΧ τόμο των «Ντοκουμέντων της Νυρεμβέργης»

(σελ. 122-123): «Είναι τελείως λάθος να προσφέρουμε την

άδολη ψυχή και το πνεύμα μας, τον καλό μας χαρακτήρα και

τον ιδεαλισμό μας σε άλλους λαούς... Ο άνδρας των Ες Ες θα

πρέπει να καθοδηγείται μόνον από μία αρχή: ειλικρίνεια,

ευγένεια, πίστη και φιλία για όσους έχουν το ίδιο αίμα μ’

εμάς – και για κανέναν άλλον. Ο,τι συμβαίνει στους Ρώσους

ή στους Τσέχους είναι ένα ζήτημα που με αφήνει απολύτως

αδιάφορο. Σε περίπτωση που το καλό αίμα του δικού μας

τύπου βρεθεί ανάμεσα στους πληθυσμούς άλλων εθνών, θα το

πάρουμε, αν χρειάζεται, παίρνοντας τα παιδιά τους και

μεγαλώνοντάς τα εμείς οι ίδιοι. Το αν άλλοι λαοί ζουν μέσα

στην αφθονία ή πεθαίνουν της πείνας με ενδιαφέρει μόνον

στον βαθμό που τους χρειαζόμαστε ως σκλάβους στον δικό

μας πολιτισμό. Τα άλλα δεν με νοιάζουν. Αν 10.000 Ρωσίδες

σωριαστούν εξαντλημένες από την κούραση κατά τη διάρκεια

κατασκευής μιας αντιαρματικής τάφρου, με ενδιαφέρει μόνον

στον βαθμό που η τάφρος θα αποπερατωθεί προς όφελος της

Γερμανίας. Δεν θα συμπεριφερθούμε ως άγριοι ή άκαρδοι

όταν δεν χρειάζεται. Αυτό είναι προφανές. Πέραν των άλλων,

οι Γερμανοί είναι λαός που φέρεται με καλοσύνη στα ζώα,

έτσι ξέρουμε επίσης πώς να συμπεριφερθούμε σε αυτά τα

ανθρωπόζωα (Μenschentiere). Είναι, όμως, έγκλημα κατά του

αίματός μας να ανησυχούμε για αυτά και να τους εμπνέουμε

ιδεώδη, με αποτέλεσμα να δημιουργούμε μόνο προβλήματα

στα παιδιά και στα εγγόνια μας. Αν κάποιος έρθει και μου πει:

“Δεν μπορώ να σκάψω αυτές τις αντιαρματικές τάφρους με

παιδιά ή με γυναίκες, είναι απάνθρωπο, θα πεθάνουν από τη

δουλειά”, πρέπει να του πω: “Εγκληματείς εναντίον του

αίματός σου, γιατί, αν δεν σκαφτεί αυτή η αντιαρματική

τάφρος, θα πεθάνουν γερμανοί στρατιώτες, και αυτοί είναι

γιοι γερμανίδων μητέρων. Είναι το αίμα μας”».

Οι αποκρυφιστικες

θεωρίες εμπνέουν

τους Ναζί

Ο Χίτλερ σε λόγο του

επιχειρηματολογεί…..

Page 35: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

ΌΛΑ ΑΥΤΆ ΟΔΗΓΗΣΑΝ ΣΤΟΝ ΧΙΤΛΕΡ

Page 36: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Ναζιστική προπαγάνδα Γι’ αυτήν τη διείσδυση, βέβαια, βοήθησε πολύ και η προπαγάνδα των Ναζί. Χαρακτηριστική

είναι η ανοιχτή επιστολή του Γιόσεφ Γκέμπελς που ξεκινούσε: «Αγαπητέ φίλε της Αριστεράς».

Σ’ αυτό το κείμενο του 1925, ο «μάγος της επικοινωνίας» ανέφερε σε πρώτο πρόσωπο: «Εχεις

αντιληφθεί καθαρά ποιο είναι το όλο ζήτημα. Συμφωνούμε πάνω στα αίτια. Κανείς έντιμα

σκεπτόμενος άνθρωπος σήμερα δεν θα αρνιόταν το δίκιο των εργατικών κινημάτων. Αυτό που

έχει σημασία είναι η πραγματοποίηση και η διατύπωση του τελικού σκοπού αυτών των

κινημάτων... Το να μιλάμε για ηρεμία σήμερα σημαίνει να κάνουμε κατοικία μας το κοιμητήριο·

το να είμαστε ειρηνικοί κάτω από αυτή την κυβέρνηση σημαίνει να γίνουμε πασιφιστές και

άνανδροι. Εσύ κι εγώ γνωρίζουμε ότι μια κυβέρνηση, ένα ψευδολόγο σύστημα που

χαρακτηρίζεται από βαθύτερη, ενδόμυχη ψευτιά, θα ανατραπεί...».

Βεβαίως, η προπαγάνδα δεν αρκεί· πρέπει να βρει εύφορο έδαφος να βλαστήσουν τα άνθη του

κακού. Το έδαφος όμως υπήρχε: η δημαγωγία του Χίτλερ, γράφει ο Χάινριχ Βίνκλερ, μπορούσε

να βασιστεί «στη γενικευμένη δυσφορία απέναντι στη δυτική και επομένως “μη γερμανική”

κοινοβουλευτική δημοκρατία». Η δημοκρατία ήταν πρωτόγνωρη στη Γερμανία· είχε ζωή

μερικών μόνο ετών και όπως έγραψε ο Χάινριχ Μαν «ήταν απλώς μια διέξοδος μετά την ήττα

του 1918, όχι ένας τελικός σκοπός... Η Γερμανική δημοκρατία απλώς ιδρύθηκε ανέμελα σαν να

μην υπήρχε στη Γερμανία ούτε ένας που να αμφισβητούσε την δημοκρατική εξουσία της

πλειοψηφίας». Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα στις εκλογές τον Ιούνιο του 1932. Οπως έγραψε τότε ο

συνταγματολόγος Γιόχαν Χένκελ «η Γερμανία βρισκόταν σε κατάσταση συνταγματικής

παράλυσης. Από τη στιγμή που το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα και το Κομμουνιστικό Κόμμα, τα

δύο κόμματα που στρεφόταν ανοιχτά κατά του Συντάγματος, συγκέντρωναν την πλειοψηφία των

εδρών, το Ράιχσταγκ δεν ήταν πλέον σε θέση να λειτουργήσει αποτελεσματικά ως όργανο μιας

συνταγματικής κυβέρνησης». Τα υπόλοιπα είναι (αιματηρή για όλο τον κόσμο) Ιστορία...

Page 37: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΑΙΜΑΡΗΣ1lyk-pylaias.thess.sch.gr/.../images/Mathimata/Project_A_2014/A4.pdf · από το «πραξικόπημα της μπυραρίας»

Το τέλος…

Ο θάνατος της δημοκρατίας οδήγησε τους Ναζί στην εξουσία και

στον χειρότερο εφιάλτη που είδε μέχρι τότε ο κόσμος……

ΑΣ ΔΙΔΑΧΤΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΟ ΤΟΤΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ