ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ

ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ

ΘΕΜΑ:

Η ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΩΣ ΔΡΩΣΑΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ - ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: κ. Γεωργαλάς Αντώνιος

ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑ: Ντόλα Παρασκευή

AM: 6435

ΚΑΒΑΛΑ 2005

1.3 Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ............................................8

1.4 Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΩΣ ΘΕΣΜΟΣ...................................................................... 8

1.5 Η ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ....................................... 9

1.6 Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΩΣ ΣΥΣΤΗΜΑ.................................................................. 10

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2- ΑΞΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

2.1 ΟΡΙΣΜΟΙ ΑΞΙΑΣ........................................................................................... 11

2.2 Η ΈΝΝΟΙΑ ΤηΣ ΑΞΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ..........................................11

2.3 ΑΞΙΑ ΡΕΥΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΩΣ ΕΝΕΡΓΟΥ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ............................................................................14

2.4 ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΡΕΧΟΥΣΑ ( ΑΓΟΡΑΙΑ ) ΑΞΙΑ...........................................15

2.5 ΑΓΟΡΑΙΑ ΑΞΙΑ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ............................................................16

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 - ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

3.1 Η ΈΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ.....................................17

3.2 ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ

ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΚΑΙ ΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ...................................................17

3.3 ΚΑΘΑΡΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ (Ή ΚΑΘΑΡΗ ΘΕΣΗ ) ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ................19

3.4 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΚΑΘΑΡΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ................................... 21

3.5 ΈΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ.............................................22

3.6 ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΣΕ ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΑΞΙΕΣ - ΗΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ

ΤΟΥ ΤΡΕΧΟΝΤΟΣ ΚΟΣΤΟΥΣ.............................................................................23

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 - ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΩΣ ΔΡΩΣΑΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ

4.1 ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ............................................................................................................. 26

4.2 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΤΩΝ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ.................................................................................................... 26

4.3 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΟΥ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ ΤΩΝ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ..............................................................................................................28

4.4 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ

ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ ΚΕΡΔΗ...................................................................28

4.5 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ

ΚΑΘΑΡΗ ΘΕΣΗ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ ΚΕΡΔΗ.................29

4.6 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΑΞΙΑ ΡΕΥΣΤΟ­

ΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΤΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

( ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΩΛΗΣΗΣ ΑΥΤΗΣ ).................................................................................29

4.7 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΣΤΟΝ ΟΠΟΙΟ

ΑΝΗΚΕΙ Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ.................................................................................................. 30

4.8 ΕΚΤΜΗΣΗ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΣΤΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΟ

ΚΟΙΝΟ.................................................................................................................................34

4.9 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΖΗΤΗΣΕΩΣ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ........................................... 34

4.10 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΤΗΣ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ...........................................................................................................34

4.11 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ ΕΤΩΝ ΤΗΣ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ...........................................................................................................35

4.12 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΤΗΣ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ....................................................................................................................35

4.13 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΤΙΜΙΛΟΓΙΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ -

ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΣΕ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ..........................................................36

4.14 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ........... 37

4.15 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΤΗΣ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ....................................................................................................................37

4.16 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΕΠΗΡΡΕΑΣΜΟΥ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΤΗΣ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ............39

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 - ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

5.1 ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ.................................................................................. 41

5.2 Η ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ.................................. 42

5.3 ΕΝΔΕΔΕΙΓΜΕΝΗ Η ΧΡΗΣΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ.................................. 43

5.4 Η ΑΝΑΓΚΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗΣ ΤΩΝ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΩΝ................44

5.5 Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΗΣ ΘΕΣΗΣ............................. 45

5.6 Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΕΞΟΦΛΗΜΕΝΩΝ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ................... 50

5.7 ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ.......................... 52

5.8 ΠΙΘΑΝΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΚΕΡΔΩΝ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΚΟΣ ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΩΓΗ

ΑΥΤΩΝ........................................................................................................................ 53

5.9 Η ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ..........................................................54

5.10 Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ ΚΕΡΔΩΝ........ 56

5.11 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ.................................57

5.12 Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΩΝ ΚΕΦΛΑΙΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ ΚΕΡΔΩΝ ΤΗΣ

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΣ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑΣ............................................................................................... 59

5.13 Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΠΡΟΣΟΔΟΥ............................................................62

5.14 Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΠΕΡΙΘΥΣΙΑΚΗΣ ΘΕΣΗΣ ΠΡΟΣΑΥΞΗΜΕΝΗΣ

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΠΡΟΣΟΔΟ ΤΗΣ ΕΠΟΜΕΝΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΣ

ΠΕΝΤΑΕΤΙΑΣ........................................................................................................................ 62

5.15 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ....................... 64

5.16 Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙ Η ΕΦΟΡΙΑ............................................. 67

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΥΠΕΡΑΞΙΑΣ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗΣ ΜΕΤΟΧΩΝ ( Άρθο 13Ν.2238/94)................................................................................................................69

ΕΠΙΛΟΓΟΣ.................................................................................................................79

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ.........................................................................................................80

To γεγονός ότι η εξαγορά,πώληση επιχειρήσεων κτλ είναι συνηθισμένο

φαινόμενο στις μέρες μας,καθιστά αναγκαία τη γνώση για την αξία μιας

επιχείρησης

Η εργασία αυτή με θέμα : « η εκτίμηση των επιχειρήσεων ως δρώσας

οικονομικής μονάδας - μέθοδοι εκτίμησης » , έχει σκοπό να δώσει μια σαφή

εικόνα της διαδικασίας που ακολουθείται από έναν εκτιμητή προκειμένου να

καταγράψει και να αποδώσει σωστά την αξία της επιχείρησης, σε συνδυασμό

πάντοτε, με τη μέθοδο την οποία ακολουθεί.

Ξεκινώντας, έχουμε την περιγραφή της επιχείρησης, όπως νοείται σήμερα σε

διάφορες οργανώσεις (κοινωνική - παραγωγική οργάνωση ), την επιχείρηση ως

θεσμό και γενικότερα ως σύστημα.

Γίνεται διάκριση των αξιών που είναι πιθανό να συναντήσουμε σε μια

επιχείρηση και για την καλύτερη κατανόηση αυτών που θα ακολουθήσουν

παρέχονται οι ορισμοί της αξίας (λογιστική και τρέχουσα ). Για το λόγο ότι το θέμα

της εν λόγω εργασίας αφορά την περιουσιακή κατάσταση μιας επιχείρησης γίνεται

αναφορά στην περιουσία αυτής.

Σχετικά με το πρώτο σκέλος του θέματος ( εκτίμηση της αξίας των

επειχειρήσεων ), αναλύεται η αξία μιας επιχείρησης με βάση κάποια στοιχεία της

που έχει ο εκτιμητής στα χέρια του τα οποία μπορεί να είναι :στοιχεία του

ενεργητικού ή του παθητικού της, που έχει στην κατοχή της ( προϊόντα - ζήτηση

αυτών ),ο κλάδος στον οποίο ανήκει, το ανθρώπινο δυναμικό που την απαρτίζει,

καθώς παρέχεται και η ανάλυση της αξίας της επιχείρησης με βάση κάποιων

καταστάσεων που είναι πιθανό να εμφανιστούν, όπως τα μελλοντικά κέρδη.

Σε ότι αφορά το δεύτερο σκέλος του θέματος, παρουσιάζονται οι τέσσερις

βασικότερες μέθοδοι εκτίμησης που χρησιμοποιούνται σήμερα, καθώς και η

μέθοδος που χρησιμοποιεί η εφορία.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 - ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

1.1 Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

Μπορούμε να ορίσουμε γενικά την επιχείρηση ως ένα σύνολο συντελεστών

παραγωγής που συγκεντρώνονται κάτω από την εξουσία κάποιου ατόμου(του

επιχειρηματία)ή ομάδας ατόμων με σκοπό την επίτευξη χρηματικού εισοδήματος,

δια την παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών.

Η επιχείρηση είναι σύνολο μέσων κάθε φύσεως: κεφαλαίων, ενσώματων και

ασώματων αγαθών, τα οποία τίθενται σε ενέργεια από μια ομάδα ανθρώπων, για

την επίτευξη ορίσμενου οικονομικού και κοινωνικού σκοπού.

Επιχείρηση καλείται η ποριστική οικονομική μονάδα, που αποτελεί, μέσα στην

κεφαλαιοκρατική αγορά και τον κίνδυνο που απορρέουν απο αυτήν, την αυτοτελή

και υπεύθυνη οργάνωση παραγωγικών συντελεστών(φύσεως-εργασίας-

κεφαλαίου)και διαχείρηση συναλλαγών, με τις οποίες τελικά επιδιώκει την

πραγματοποίηση μέγιστου δυνατού κέρδους. Το κέρδος αυτό, κατά κανόνα,

πρέπει να υπερβαίνει την αντίστοιχη αμοιβή για την αντιμισθία της διοικητικής ή

εκτελεστικής εργασίας.

Ανεξάρτητα από την πληρότητα των ορισμών που έχουν δοθεί για την

επιχείρηση από τους διάφορους συγγραφείς, συνάγεται ότι τα κύρια

χαρακτηριστικά της επιχείρησης είναι τα ακόλουθα:

• Η επιχείρηση είναι οικονομίκη μονάδα που προϋποθέτει οποσδήποτε

μόνιμο και έλλογο συνδυασμό συντελεστών παραγωγής.

• Ηεπιχείρηση είναι οικονομικώς συτοτελήςίαυτοτέλεια λογαριασμών),

διοικητικώς αυθύπαρκτος, νομίκως εν μέρει αυτόνομος και τέλος

οικονομική μονάδα ποριστική.(ιδιωφελής)

• Η επιχείρηση δρά για άγνωστο καταναλωτικό κοινό.

Η επιχείρηση γεννήθηκε και δρά μέσα σε ένα κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον,

που χαρακτηρίζεται από την αποτίμηση σε χρήμα και αυτών ακόμη των

χρηματοοικονομικά αστάθμητων παραγόντων και γενικά την κερδοσκοπία

Η επιχείρηση αποτελεί μια παραγωγική -οικονομική μονάδα, με την

έννοια ότι συνδυάζει και αξιοποιεί τους συντελεστές παραγωγής (εργασία,

κεφάλαιο, γνώση,τεχνολογία κτλ )προκειμένου να παράγει προϊόντα ή

υπηρεσίες, με σκοπό τη διάθεση τους μέσου του μηχανισμού της αγοράς

στους καταναλωτές.

Αποτελεί δηλαδή, την οργάνωση που παράγει πλούτο, με την έννοια των

αγαθών με τα οποία ικανοποιούνται ανθρώπινες ανάγκες.Ταυτόχρονα όμως

συμμετέχει σε όλα τα στάδια της οικονομικής δραστηριότητας, αφού, προκειμένου

να παράγει, παίζει τους ρόλους του επενδυτή,του καταναλωτή,του

αποταμιευτή,του δανειζόμενου κτλ.

Από την προηγούμενη περιγραφή γίνεται σαφές ότι η επιχείρηση αποτελεί μια

κατ'εξοχήν παραγωγική μονάδα.είναι όμως όλες οι παραγωγικές μονάδες

επιχειρήσεις ;Το δημόσιο ίδρυμα αποτελεί αναμφισβήτητα παραγωγική μονάδα δεν

αποτελεί όμως επιχείρηση. Δύο είναι τα χαρακτηριστικά που διακρίνουν τις

παραγωγικές μονάδες από τις επιχειρήσεις :

-Πρώτο η επιχείρηση παράγει προϊόντα ή υπηρεσίες τα οποία τα διαθέτει

έναντι μιας αξίας ανταλλαγής μέσου του μηχανισμού της αγοράς. Έτσι η ύπαρξή

της εξαρτάται από την ικανότητα να αποκτά έσοδα και κέρδη μέσου του

μηχανισμού αυτού.

Οι παραγωγικές μονάδες που δεν είναι επιχειρήσεις δε διαθέτουν τα προϊόντα τους

με αυτό τον τρόπο (έναντι μιας αξίας συναλλαγής μέσω του μηχανισμού της

αγοράς) και η επιβίωσή της δεν εξαρτάται από αυτό.

1.2 Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΩΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ

-Δεύτερο από όλα όσα προηγήθηκαν προκύπτει ότι η επιχείρηση συνδέεται με

το στοιχείο του κινδύνου, την πιθανότητα δηλαδή ύπαρξης κέρδους ή ζημίας.

Η επιχείρηση αποτελεί μια οργάνωση, είναι όμως χρήσιμο να τονιστούν και τα

κοινωνικά της στοιχεία.

Η επιχείρηση αποτελεί μια κοινωνική πραγματικότητα ή "κοινωνική κατασκευή",

αφού αποτελείται από ανθρώπους. Αυτό συνοτττικά σημαίνει ότι;

• η επιχείρηση εκφράζει ένα συλλογικό τρόπο δράσης

• στο πλαίσιο αυτής ανατπύσσονται κοινωνικές -διαπροσωπικές σχέσεις.

• αποτελεί κοινωνική οργάνωση στην οποία "συγκρούονται" και γίνονται

αντικείμενο διαπραγμάτευσης συμφέροντα διαφορετικών ομάδων όπως

εργοδότες και εργαζόμενοι.

• στην επιχείρηση υπάρχουν σχέσεις εξουσίας με την έννοια ότι για κάθε

ζήτημα που απαιτείται απόφαση υπάρχει "νόμιμο" δικαίωμα, που

προσδιορίζει ποιός ή ποιοί θα αποφασίσουν και ποιοί είναι υποχρεωμένοι

να συμμορφωθούν σε αύτην ή να την εκτελέσουν.

• η επιχείρηση λειτουργεί σύμφωνα με ενα πλαίσιο τυπικών και άτυπων

κανόνων που ρυθμίζουν ή υποχρεώνουν σε συμμόρφωση την ατομική ή

ομαδική συμπεριφορά των ανθρώπων.

• η επιχείρηση εκτός από τα προϊόντα ή υπηρεσίες, προσφέρει απασχόληση,

ικανοποίηση κοινωνικών αναγκών και πρέπει να " αισθάνεται" κοινωνική

ευθύνη απέναντι στο περιβάλλον της.

1.3 Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ

1.4 Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΩΣ ΘΕΣΜΟΣ

Η επιχείρηση αποτελεί βασικό πυλώνα της κοινωνίας. Ενα θεμελιώδη

θεσμό,τουλάχιστον ίσης σπουδαιότητας με αυτήν των υπολοίπων θεσμών(π.χ της

δικαιοσύνης).Η φύση, η δομή, η λειτουργία και η εξέλιξη των κοινωνιών συνδέεται

άμεσα με το θεσμό της επιχείρησης, Η ίδρυσή της και η λειτουργία της, οι σχέσεις

μεταξύ αυτής και του περιβάλλοντος της(ττχ οι υποχρεώσεις της προς την

κοινωνία), οι σχέσεις μεταξύ των ομάδων ενδιαφερομένων(π.χ εργαζόμενοι,

μέτοχοι, προμηθευτές κτλ), ακόμη και η διάλυση της προσδιορίζονται σε σημαντικό

βαθμό από το πλαίσιο ρυθμιστικών διατάξεων-νόμων κάθε κοινωνίας. Η

επιχείρηση είναι επίσης υποχρεωμένη να διατυπώνει επισήμως τους βασικούς

κανόνες που διέπουν τη φύση και τη λειτουργία της (καταστατικό), και να διαθέτει

θεσμική οργάνωση (διοικητικό συμβούλιο-γενική συνέλευση).

1.5 Η ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

Η επιχείρηση όπως και κάθε άλλη οργάνωση, διακρίνεται από τη δική της

κουλτούρα-παιδεία.Με τον όρο κουλτούρα νοείται ένα σύστημα κοινών

αξιών,εννοιών, παραδοχών, συμβόλων, εθίμων,κανόνων και προτύπων που

ισχύουν σε μια ομάδα ανθρώπων ή μια οργάνωση.Για παράδειγμα η ποιότητα

εξασφαλίζει την επιτυχία" ως ένα "πιστεύω" μπορεί να αποτελεί στοιχείο της

κουλτούρας της επιχείρησης.

Η κουλτούρα αποτελεί ένα από τα κυριότερα χαρακτηριστικά στοιχεία μιας

κοινωνικής οργάνωσης, αφού προσδιορίζει σημαντικά τον τρόπο με τον οποίο

δομείται και λειτουργεί.Προσδιορίζει τις σχέσεις των ανθρώπων στο πλαίσιο της

οργάνωσης,τις σχέσεις της οργάνωσης με το περιβάλλον κτλ.Ουσιαστικά πρόκειται

για μια φιλοσοφία, η οποία δίνει κατεύθυνση στα άτομα και τις ομάδες,συμβάλει

στη συνοχή,την αρμονία και την αποτελεσματική επικοινωνία μεταξύ αυτών στο

πλαίσιο της οργάνωσης. Για παράδειγμα, αν σε μια ομάδα ατόμων υπάρχει ως

"κοινή αξία' η εμπιστοσύνη, τότε όλα τα μέλη της στηρίζονται σε αυτήν και

συμπεριφέρονται με βάση αυτήν.

1.6 Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΩΣ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΕΙΣΡΓ)ΕΣ

άνθρωποι —κεφάλαια —πληροφορίες —υλικά —κτλ. —

ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ

ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ

♦· προϊόντα ♦■υπηρεσίες ♦■πληροφορίες

Σχήμα 1: Η Επιχείρηση ως Σύστημα

Σύμφωνα με το παραπάνω σχήμα, η επιχείρηση:

Λαμβάνει ως εισροές από το περιβάλλον ανθρώπινους, οικονομικούς, υλικούς

και άυλους πόρους.

Επεξεργάζεται-μετασχηματίζει-μεταποιεί τους πόρους αυτούς μέσω διαφόρων

λειτουργιών και μέσων.

Δίνει στο περιβάλλον της εκροές (ττχ προϊόντα-υπηρεσίες).

Είναι διακριτή από το περιβάλλον της, με την έννοια ότι έχει σύνορα.

Προσαρμόζεται στο περιβάλλον της μέσω του μηχανισμού ελέγχου -

ανατροφοδότησης.

Με βάση τη συστημική προσέγγιση, η διοίκηση των επιχειρήσεων απαιτεί την

κατανόηση και την μελέτη του κάθε στοιχείου -μέρους της ξεχωριστά, αλλά και της

σχέσεις μεταξύ αυτών. Για παράδειγμα, δεν αρκεί μόνο να μελετηθεί η τεχνολογία

μιας επιχείρησης, αλλά και η σχέση αυτής με τους ανθρώπους.Αυτό ασφαλώς

συνάγεται και για την επιχείρηση, όπως και για κάθε άλλο οργανισμό, τη

διεπιστημονική προσέγγιση των ζητημάτωντης διοίκησης τους.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 - ΑΞΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

2.1 ΟΡΙΣΜΟΙ ΑΞΙΑΣ

Παρά το ότι είναι δύσκολο να καταλογίσει κανείς χρηματικές αποδόσεις σε ορισμένα είδη

περιουσιακών στοιχείων, όπως τα έργα τέχνης, το ουσιαστικό χαρακτηριστικό των

επιχειρηματικών περιουσιακών στοιχείων είναι ότι δημιουργούν ροές

εισοδημάτων.Ορισμένες φορές ο προσδιορισμός και η μέτρηση των ροών αυτών είναι

εύκολο θέμα.Ως παράδειγμα μπορούμε να αναφέρουμε την επίδοση επιτοκίου μιας

ομολογίας.Άλλες φορές πάλι, οι χρηματικές ροές που δημιουργεί ένα περιουσιακό στοιχείο

πρέπει να εκτιμηθούν στην περίτπωση αξιολόγησης των επενδυτικών

προγραμμάτων.Ανεξάρτητα όμως από τις δυσχέρειες της μέτρησης των εισοδηματικών

ροών, ο παράγοντας που προσθέτει αξία στα περιουσιακά στοιχεία των επιχειρήσεων είναι

η προοτττική της δημιουργίας εισοδήματος.

2.2 Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ

Βάση για τη μέτρηση της αξίας των περιουσιακών στοιχείων και των αποτελεσμάτων στα

πλαίσια της λογιστικής είναι η καλούμενη < αξία για τη επιχείρηση >.

Ως αξία για την επιχείρηση νοείται το τρέχον κόστος αντικαταστάσεως του

στοιχείου,δηλαδή το ποσό που θα κόστιζε στην επιχείρηση η αντικατάσταση των

περιουσιακών στοιχείων στη σημερινή τους κατάσταση ή με άλλα λόγια το κόστος

αντικαταστάσεωςτων υπηρεσιών ( προκειμένου για τα πάγια ) ή των πωλημένων

προϊόντων τη στιγμή της πωλήσεως (προκειμένου για τα αποθέματα ), ανεξάρτητα ή όχι αν

γίνεται η αντικατάσταση αυτών.

Ο δικαιολογητικός λόγος για τη μέτρηση στην αξία για την επιχείρηση είναι ότι η μέτρηση

της αξίας ενός στοιχείου θα πρέπει να αναφέρεται στις συνθήκες λειτουργίας της

επιχείρησης.

To τρέχον κόστος αντικαταστάσεως είναι το κατάλληλο μέτρο αν η αντικατάσταση του

στοιχείου είναι οικονομικά συμφέρουσα με βάση τις παρούσες συνθήκες λειτουργίας της

επιχειρήσεως, δηλαδή αν η αξία της κερδοφόρας δυνάμεως του στοιχείου είναι τουλάχιστον

ίση με το τρέχον κόστος.Σε μερικές όμως περιπτώσεις η αντικατάσταση του στοιχείου

μπορεί να θεωρηθεί αντοικονομική σε σχέση με την υπολογιζόμενη πρόσοδο που θα έχει η

επιχείρηση από την εκμετάλλευση του στοχείου.Στις περιτττώσεις αυτές η αξία του

περιουσιακού στοιχείου είναι το μεγαλύτερο ποσό μεταξύ των μεγεθών:

Οικονομική αξία στοχείου Καθαρή αξία ρευστοποίησης!

Αξία υπολογιζόμενη με βάση

Τις πρσδοκώμενες προσόδους

πλέον

Καθαρή αξία ρευστοποίησης

Των υπολειμμάτων του στοιχείου

Αξία ρευστοποίησης στοιχείου

στη σημερινή του κατάσταση

μείον

Έξοδα διάθεσης

ΠΙΝΑΚΑΣ 1

Το βασικό λοιπόν μέγεθος για τη μέτρηση της αξίας των επιχειρήσεων είναι το τρέχον

κόστος αντικαταστάσεως του κατεχόμενου στοιχείου, εκτός αν αυτό είναι χαμηλότερο από

την οικονομική αξία ή την καθαρή αξία ρευστοποίησης του στοιχείου, οπότε μέτρο

μετρήσεως είναι το μεγαλύτερο πόσο από τις δύο αυτές αξίες.

Ως αξία για την επιχείρηση μπορεί να προσδιοριστεί η χαμηλότερη τιμή μεταξύ:

α) του τρέχοντος κόστους

β) του ανακτήσιμου ποσού όπου το ανακτήσιμο ποσό μετριέται στην υψηλότερη αξία

μεταξύ καθαρής αξίας διαθέσεωςκαι καθαρής παρούσας αξίας των μελλοντικών προσόδων.

Το τρέχον κόστος ισούτε με το τρέχον κόστος αντικαταστάσεως του κατεχομένου

στοιχείου, προσαρμοσμένο στην αξία των λειτουργικών πλεονεκτημάτων ή μειονεκτημάτων

του κατεχομένου στοιχείου.! ο τρέχον κόστος διαφέρει από το τρέχον κόστος

αντικαταστάσεως στο ότι η μέτρηση στο τρέχον κόστος αφορά το κόστος της δυνατής

υπηρεσίας , η οποία συνδέεται με το κατεχόμενο από την επαχείρηση στοιχείο, ενώ το

τρέχον κόστος αντικαταστάσεως μπορεί να είναι το μέτρο ενός διαφορετικού στοιχείου, που

είναι κατάλληλο να αντικαταστήσει το κατεχόμενο στοιχείο. Το τρέχον κόστος θα είναι

μικρότερο από το τρέχον κόστος αντικαταστάσεως, αν η δυνατή υπηρεσία του κατεχόμενου

στοιχείου είναι μικρότερη από τη δυνατή υπηρεσία του στοιχείου το οποίο θα το

αντικαταστήσει. Αυτό μπορεί να συμβαίνει π.χ όταν το κατεχόμενο στοιχείο έχει ένα

μεγαλύτερο λειτουργικό κόστος, παράγει προϊόντα κατώτερης ποιότητας ή ίδιας ποιότητας

με μεγαλύτερο κόστος. Όμοια, το τρέχον κόστος μπορεί να είναι μικρότερο του τρέχον

κόστους αντικαταστάσεως αν ολόιδια με τα χρσιμοποιούμενα στοιχεία δεν προσφέρονται

στην αγορά και αν η απόκτηση ενός νέου στοιχείου θα ήταν οικονομικά ασύμφορη, επειδή

το στοιχείο αυτό είναι απαρχαιωμένο για τους σκοπούς τις επιχείρησης.

Το ανακτήσιμο ποσό είναι η παρούσα αξία των καθαρών ποσών των μετρητών που

αναμένονται να ανακτηθούν από τη χρήση ή την πώληση ενός περιουσιακού στοιχείου.

Αν το ανακτήσιμο ποσό, από μια ομάδα στοιχείων, κρίνεται ότι είναι ουσιαστικά μόνιμα

χαμηλότερο από το ιστορικό κόστος ή από το τρέχον κόστος, το ανακτήσιμο ποσό πρέπει

να χρησιμοποιείται σαν μέτρο της αξίας των στοιχείων και της δαπάνης που σχετίζεται με

τη χρήση ή την πώληση αυτών.

Οι αποφάσεις για εκτιμήσεις της αξίας των στοιχείων στα ανακτήσιμα από αυτά ποσά δεν

είναι ανάγκη να παίρνονται εκτιμώντας τα στοιχεία μεμονωμένα, εκτός αν αυτά

χρησιμοποιούνται ανεξάρτητα από άλλα περιουσιακά στοιχεία.Τα ανακτήσιμα ποσά μπορεί

να βρίσκονται,λαμβάνοντας υπόψη την καθαρή αξία διαθέσεως.

Το τρέχον κόστος αναπαραγωγής είναι το ποσό των μετρητών που πρέπει να καταβληθεί

για να αποκτηθεί σήμερα ένα όμοιο στοιχείο.Αν το κόστος αναπαραγωγής ενός

χρησιμοποιούμενου στοιχείου μετριέται με βάση το κόστος ενός καινούργιου στοιχείου το

κόστος αυτό μπόρει να χρειαστεί να προσαρμοστεί για τις αποσβέσεις.

Το τρέχον κόστος αντικαταστάσεως είναι το ποσό των μετρητών που θα έπρεπε να είχε

πληρωθεί για την πρόσφατη απόκτηση του καλύτερου χσιμοποιούμενου στοιχείου, για την

υποκατάσταση της λειτουργίας του κατεχόμενου στοιχείου ( μείον τις αποσβέσεις στην

περίπτωση που υπάρχουν)

Η καθαρή αξία διαθέσεως είναι το ποσό των μετρητών που αναμένεται να εισπραχτεί

από την πώληση ενός στοιχείου, μετά την αφαίρεση των εξόδων που απαιτούνται για την

πωλησή του.Η αξία αυτή πρέπει να θεωρείται σαν μέτρο της αξίας ενός στοιχείου μόνο

όταν το στοίχειο πρόκειται να πωληθεί.

Η καθαρή παρούσα αξία των αναμενόμενων μελλοντικών προσόδων είναι η παρούσα

αξία των μελλοντικών εισροών, οι οποίες αναμένονται να προέλθουν από το στοιχείο μείον

την παρούσα αξία των αναμενόμενων μελλοντικών εκροών, που είναι αναγκαίες για την

πραγματοποίηση των εισροών.Αυτή η μέτρηση της αξίας των στοιχείων περιγράφεται

συχνά ως αξία χρήσεως.

2.3 ΑΞΙΑ ΡΕΥΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΩΣ ΕΝΕΡΓΟΥ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ

Τόσο στη βιβλιογραφία όσο και στην πρακτική υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί ορισμοί της

αξίας, που είναι κατάλληλοι σε διαφορετικές περιπτώσεις. Η πρώτη διάκριση που πρέπει

να γίνει είναι μεταξύ της αξίας ρευστοποίησης και της αξίας της επιχείρησης ως οικονομικού

οργανισμού σε πλήρη και αποδοτική λειτουργία.Η αξία ρευστοποίησης (liquidating value)

είναι το χρηματικό ποσό που μπορεί να αποκτηθεί όταν ένα περιουσιακό στοιχείο ή ένα

σύνολο τέτοιων (π.χ το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης) πωληθεί

ξεχωριστά από τον οργανισμό που είχε τη χρήση τους.

Αν ο ιδιοκτήτης ενός μηχανουργείου αποφασίσει να αποσυρθεί,μπορεί να βγάλει σε

πλειστηριασμό τα αποθέματα και τον εξοπλισμό του, να εισπράξει τις απαιτήσεις του και να

πουλήσει τα κτίρια του σε μια εταιρία για να τα χρησιμοποιήσει ως αποθήκη. Το σύνολο

των εισπράξεων κάθε μιας κατηγορίας περιουσιακών στοιχείων είναι η αξία ρευστοποίησης

των στοιχείων αυτών. Αν από το ποσό αυτό αφαιρεθούν τα χρέη του, η διαφορά

αντιπροσωπεύει την αξία ρευστοποίησης της ιδιοκτησίας του επένδυσε στην επιχείρηση.

Η αξία της επιχείρησης ως ενεργού οικονομικού οργανισμού είναι η αξία που έχει η

εταιρία για μια άλλη επιχείρηση ή για ένα άτομο ως δρώσα επιχείρηση. Αν η αξία αυτή

υπερβαίνει την αξία ρευστοποίησης, η διαφορά αντιπροσωπεύει την αξία του ίδιου του

οργανισμού σε αντιδιαστολή προς την αξία των περιουσιακών στοιχείων.

2.4 ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΡΕΧΟΥΣΑ (ΑΓΟΡΑΙΑ ) ΑΞΙΑ

Ooiauoc:α) Η λογιστική αξία ( book value) είναι η αξία με την οποία ένα περιουσιακό

στοιχείο εμφανίζεται στα βιβλία της επιχείρησης.

β) Τρέχουσα αξία είνα η τιμή στην οποία μπορεί να πωληθεί ένα περιουσιακό

στοιχείο στην αγορά.

Αν το συγκεκριμένο περιουσιακό στοιχέιο είναι η επιχείρηση, τότε θα έχει στην

πραγματικότητα δύο αξίες: μια αξία ρευστοποίησης και μια αξία ως ενεργού οικονομικού

οργανισμού.

Στην περίτπωση των μετοχών, η τρέχουσα αξία ανα μετοχή είναι η σχέση του συνόλου

των ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης προς τον αριθμό των μετοχών σε κυκλοφορία. Η

τρέχουσα αξία,δηλαδή το πραγματικό ποσό που καταβάλλουν τα άτομα για την αγορά μιας

μετοχής, μπορεί να είναι μικρότερη ή μεγαλύτερη από την λογιστική αξία.

Επειδή η τρέχουσα αξία εξαρτάται από τα κέρδη, ενώ η λογιστική αξία εκφράζει το

ιστορικό κόστος, δεν είναι περίεργο το ότι σε μια διαρκώς μεταβαλλόμενη αβέβαιη

πραγματικότητα υπάρχουν αποκλίσεις μεταξύ λογιστικών και αγοραίων αξίων.

2.5 ΑΓΟΡΑΙΑ ΑΞΙΑ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ

Η έννοια της λογιστικής αξίας που είναι γνωστή και ως εσωτερική αξία, έχει ευρύτατη

χρήση στη βιβλιογραφία με τις χρηματοοικονομικές επενδύσεις. Παρόλου που η αγοραία

αξία μιας μετοχής είναι γνωστή σε κάθε χρονική στιγμή, η λογιστική αξία του χρεογράφου

για τους διάφορους επενδυτές μπορεί να είναι διαφορετική. Ο Cottle ορίζει τη λογιστική αξία

ως την αξία εκείνη που δικαιολογείται από τα γεγονότα, δηλαδή τα περιουσιακά στοιχεία, τα

κέρδη,τα μερίσματα.Η υπολογιζόμενη αξία είναι πιθανόν να μεταβάλλεται τουλάχιστον από

χρόνο σε χρόνο, καθώς μεταβάλλονται και οι παράγοντες που προσδιορίζουν την αξία

αυτή.

Παρά το γεγονός ότι η πιο πάνω έννοια αφορούσε εκτίμηση χρεογράφων ( μετοχών ) η

ίδια έννοια έχει εφαρμογή για όλα γενικά τα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης. Η έννοια

αυτή έχει να κάνει βασικά με την εκτίμηση των μελλοντικών ταμειακών ροών καθενός

στοιχείου του ενεργητικού και την εύρεση της καθαρής παρούσας αξίας των ταμειακών

ροών.

Η διαδικασία προσδιορισμού της αξίας ενός περιουσιακού στοιχείου είναι γνωστή ως

μέθοδος εκτίμησης-αποτίμησης με βάση την κεφαλαιοποίηση των κερδών ή ως παρούσας

αξία μιας ροής κερδών.

Συμπερασματικά, η αξία ή η τίμη ενός χρεογράφου είναι ανάλογη προς την παρούσα

αξία των περιουσιακών στοιχείων.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 - ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

3.1 ΈΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

Οπως είναι γνωστό, για την διεξαγωγή των εργασιών της κάθε επιχείρηση διαθέτει

οικονομικά αγαθά που έχουν χρηματική αξία και τα οπόια καλούνται περιουσιακά

στοιχεία.Στη λογιστική ορολογία τα περιουσιακά στοιχεία συγκροτούν το καλούμενο

ενεργητικό της επιχείρησης. Τα κεφάλαια που απαιτήθηκαν για την απόκτηση των

περιουσιακών στοιχείων είτε εισφέρθηκαν στην επιχείρηση από τους φορείς της (μετόχους-

εταίρους ), τα οποία καλούνται ίδια κεφάλαια, είτε οφείλονται σε τρίτους και τα οποία

καλούνται υποχρεώσεις σε τρίτους. Τ ίδια κεφάλαια και οι υποχρεώσεις σε τρίτους

συνιστούν το παθητικό της επιχείρησης.

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ - ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΣΕ ΤΡΙΤΟΥΣ = ΚΑΘΑΡΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ

3.2 ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΣΕ

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΚΑΙ ΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ

Για τους σκοπούς της εκτίμησης της αξίας των επιχειρήσεων ως δρώσας οικονομικής

μονάδας είναι απαραίτητος ο διαχωρισμός των περιουσιακών στοιχείων σε λειτουργικά και

μη λειτουργικά

Λειτουργικά, είναι τα στοιχεία που είναι απαραίτητα για την λειτουργία της επιχείρησης και

την πραγματοποίηση των στόχων της ή κατα μια άλλη έννοια τα στοιχεία τα οποία

συμβάλουν στην διεξαγωγή του οργανικού αποτελέσματος της επιχείρησης (κέρδος ή

ζημία).

Μ η λειτουργικά είναι τα στοιχεία τα οποία δεν είναι απαραίτητα για τη λειτουργία της

επιχείρησης και την πραγματοποίηση των στόχων της ή κατά μια άλλη έννοια τα στοιχεία

τα οποία δεν συμβάλουν στη διεξαγωγή οργανικού αποτελέσματος της επιχείρησης

Η διάκριση των περιουσιακών στοιχείων σε λειτουργικά και μη λειτουργικά είναι εμφανής

στα ασώματα και τα ενσώματα πάγια στοιχεία.

Εντούτοις στην κατηγορία των λειτουργικών στοιχείων πρέπει, για τους σκοπούς της

εκτίμησης της αξίας των επιχειρήσεων να συμπεριλάβουμε και τα αποθέματα (π.χ πρώτες

ύλες, προϊόντα, εμπορεύματα ) που είναι απαραίτητα για την λειτουργία της επιχείρησης.

Αντίστοιχη με τη διάκριση των περιουσιακών στοιχείων σε λειτουργικά και μη λειτουργικά

είναι η διάκριση των απαιτήσεων και υποχρεώσεων σε οργανικές και ανόργανες.

Οργανικές χαρακτηρίζονται οι απαιτήσεις που προέρχονται από την πώληση των

προϊόντων της επιχείρησης ή την παροχή υπηρεσιών στους πελάτες.Οι απαιτήσεις αυτές

εμφανίζονται λογιστικά απο το λογαριασμό "πελάτες·, αν προέρχονται από πωλήσεις σε

ανοικτό λογαριασμό ή στο λογαριασμό "γραμμάτια εισπρακτέα" στην περίπτωση που οι

πελάτες αποδέχτηκαν συναλλαγματικές ή γραμμάτια "εις διαταγήν" της επιχειρήσεως.

Ανόργανες χαρακτηρίζονται οι απαιτήσεις που δεν προέρχονται από την πώληση

προϊόντων ή υπηρεσιών της επιχείρησης αλλά από διάφορες άλλες αιτίες. Οι απαιτήσεις

μπορεί να συνιστανται από ανοικτούς λογαριασμούς ή από γραμμάτια εισπρακτέα και

μπορεί να αποτελούν τρέχουσες ή μη τρέχουσες απαιτήσεις.

Με βάση αυτό το σκεπτικό, οι υποχρεώσεις της επιχείρησης που προέρχονται από την

αγορά περιουσιακών στοιχείων, την πώληση προϊόντων ή την παροχή υπηρεσιών και

γενικά απότην δράση που αναπτύσσει η επιχείρηση για την πραγματοποίηση των σκοπών

της χαρακτηρίζονται οργανικές

Και οι υποχρεώσεις που δεν προέρχονται από την δράση αυτή χαρακτηρίζονται ανόργανες.

Για να διευκολύνει τη μελέτη του ο εκτιμητής είναι σκόπιμο να καταρτίσει τις ακόλουθες

καταστάσεις περιουσιακών στοιχείων:

Α)ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ

• Απαραίτητα για τη λειτουργία της επιχείρησης

Μη χρησιμοποιούμενα σήμερα, αλλά πιθανόν να χρησιμοποιηθούν στο μέλλον.

Αχρησιμοποίητα και μη δυνάμενα να χρησιμοποιηθούν στο μέλλον

Β)ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ

• Ως μη λειτουργικά στοιχεία μπορούν να θεωρηθούν και τα λειτουργικά στοιχεία τα

οποία δεν είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν από την επιχείρηση.

3.3 ΚΑΘΑΡΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ (Ή ΚΑΘΑΡΗ ΘΕΣΗ ) ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

Καθαρή περιουσία,είναι η διαφορά μεταξύ ενεργητικού και υποχρεώσεων της

επιχείρησης σε τρίτους.Πρόκειται για τα ίδια κεφάλαια της επιχείρησης που στη λογιστική

ορολογία αναφέρονται και ως καθαρή θέση της επιχείρησης.Ανάλογα με τις τιμές

εκτιμήσεως των περιουσιακών στοιχείων, η καθαρή θέση της επιχείρησης διακρίνεται σε

λογιστική και πραγματική.

Λογιστική καθαρή θέση της επιχείρησης

Λογιστική καθαρή θέση ή λογιστική καθαρή περιουσία είναι η διαφορά μεταξύ

ενεργητικού και πραγματικού παθητικού της επιχείρησης,όπως τα μεγέθη αυτά

προσδιορίζονται με βάση τις γενικά παραδεγμένες λογιστικές αρχές και εμφανίζονται στον

ισολογισμό.

Πολλοί ισχυρίζονται ότι κατα τον προσδιορισμό της λογιστικής καθαρής θέσεως πρέπει

να αφαιρούνται τα έξοδα εγκαταστάσεως που αναγράφονται στο ενεργητικό του

ισολογισμού. Η άποψη αυτή είναι κατα μια έννοια εσφαλμένη .Αφού ξεκινάμε από τη σκέψη

ότι τα στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού προσδιορίζονται με βάση τις

παραδεγμένες λογιστικές αρχές,θα ήταν σφάλμα να δεχτούμε ότι τα έξοδα εγκαταστάσεως

που σύμφωνα με τις λογιστικές αρχές αναγράφονται στο ενεργητικό του ισολογισμού,

υποκείμενα σε πολυετή απόσβεση,αφού ωφελούν περισσότερες χρήσεις,πρέπει να

αφαιρούνται από το ενεργητικό του ισολογισμού.

Το μόνο κονδύλιο του ενεργητικού που δεν πρέπει να θεωρείται ως περιουσιακό στοιχείο

της επιχειρήσεως είναι το οφέλιμο από τους μετόχους κεφάλαιο, δηλαδή οι λογαριασμοί του

ενεργητικού "οφειλόμενο κεφάλαιο "και το "κεφάλαιο εισπρακτέο στην επόμενη χρήση, γιατί

στην ουσία οι λογαριασμοί αυτοί αποτελούν στην ουσία αντίθετους λογαριασμούς του

λογαριασμού "μετοχικό κεφαλαίο Στο σκέλος του παθητικού οι προβλέψεις για κινδύνους

και έξοδα " λογίζονται ως υποχρεώσεις της επιχείρησης σε τρίτους.Η λογιστική καθαρή

θέση της επιχείρησης με βάση το υπόδειγμα ισολογισμού του ελληνικού λογιστικού

σχεδιού, προκύπτει ως έξης:

• Μετοχικό κεφάλαιο χχχ

• Διαφορά από την έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο χχχ

• Επιχορηγήσεις επενδύσεων χχχ

• Αποθεματικά κεφάλαιο χχχ

• Αποτελέσματα εις νέο χχχ

• Ποσά προορισμένα για αύξηση κεφαλαίου χχχ

Σύνολο ιδίων κεφαλαίων χχχ

Οφειλόμενο κεφάλαιο -χχχ

Κεφάλαιο εισπρακτέο σε νέα χρήση -χχχ

Λογιστική καθαρή θέση

Η λογιστική καθαρή θέση έχει το πλεονέκτημα της ευχέρειας στον προσδιορισμό της και

το μειονέκτημα της μη χρησιμότητας της,αφού αυτή δεν εμφανίζεται σχεδόν ποτέ.Τα

περιουσιακά της στοιχεία λαμβανονται με τη λογιστική τους αξία, η οποία κατά κανόνα

απέχει ουσιωδώς από την τρέχουσα αξία τους. Για το λόγο αυτό καμία επιχείρηση δεν

αγοράστηκε ή δεν πωλήθηκε σε αξία ίση με τη λογιστική καθαρή τσυς θέση.

Πραγματική καθαρή θέση της επιχειρήσεως

Πραγματική καθαρή θέση ή πραγματική καθαρή περιουσία της επιχειρήσεως είναι η

διαφαρά μεταξύ της τρέχουσας αξίας των περιουσιακών στοιχείων και του πραγματικού

παθητικού(υποχρεώσεων σε τρίτους).Ετσι παραστατικά έχουμε:

Π.Κ.Θ.= ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ- ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΣΕ ΤΡΙΤΟΥΣ

Η πραγματική καθαρή θέση δεν απεικονίζει την αξία της επιχειρήσεως γιατί δεν

περιλαμβάνεται σε αυτή το σύνολο των ασώματων στοίχειων τα οποία προσδίδουν στην

επιχείρηση την ικανότητα να πραγματοποιεί υπερκέρδη (υπερπρόσοδο ) και τα οποία

συνθέτουν την έννοια του goodwill (υπεραξία επιχειρήσεως-φήμη και πελατεία)

3.4 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΚΑΘΑΡΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

Τα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης όπως έχει προηγηθεί διακρίνσνται σε δύο

βασικές κατηγορίες:τα λειτουργικά, τα οποία συνιστανται για την παραγωγή του κέρδους,

για τολόγο αυτό είναι γνώστα και ως στοιχεία εντός εκμεταλλεύσεως,και τα μη λειτουργικά

στοιχεία τα οποία αδρανούν και δε συμβάλλουν στην πραγματοποίηση των στόχων της

επιχείρησης,για το λόγο αυτό είναι γνώστα και ως στοιχεία εκτός εκμεταλλεύσεως.Η

παραπάνω λοιπόν εξίσωση εξευρέσεως της πραγματικής καθαρής θέσεως μπορεί να

αναλυθεί ως εξής

^ (α) ^ (β) ^ (Υ) " (δ)

Π.Κ.Θ= Λειτουργικά - Λειτουργικές + Μη λειτουργικά - Μη λειτουργικές

Στοιχεία Υποχρεώσεις Στοιχεία υποχρεώσεις

Ενεργητικούς Ενεργητικού ^

Λειτίιυργικη κα«αρη ϋ εση Μη Ιειτουργικη καΰαρη^ϋεση

Η διαφορά (α)- (β) μας δίνει λειτουργική καθαρή θέση της επιχειρήσεως δηλαδή τα ίδια

κεφάλαια της εττιχειρήσεως που βρίσκονται σε λειτουργία για την πραγματοποίηση των

σκοπών της επιχειρήσεως και τη δημιουργία του κέρδους. Το άθροισμα των δύο καθαρών

θέσεων, λειτουργικής και μη λειτουργικής μας δίνει την πραγματική καθαρή θέση της

επιχειρήσεως.

3.5 ΈΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

α) Έννοια του αποτελέσματος της επιχείρησης

Το αποτέλεσμα που πραγματοποίησε η επιχείρηση σε μια χρονική περίοδο είναι ίσο με

την μεταβολή που επήλθε στην καθαρή της θέση κατά την περίοδο αυτή,λαμβάνοντας

υπόψη τις καταβολές και απολήψεις της επιχειρήσεως.Η μεταβολή αυτή μπορεί να

διακριθει:λ.Σε ουσιαστική μεταβολή της καθαρής θέσεως. Κατά τον υπολογισμό αυτής

λαμβάνονται υπόψη οι αξίες όχι μόνον των υλικών στοιχείων, αλλά και των άϋλων

στοιχείων που δημιουργεί με τη δράση της η επιχείρηση, π.χ goodwill, εργατικό δυναμικό.

Συυπέοασυα:Έναο τέτοιος, όμως υπολογισμός του αποτελέσματος ανατρέπει τις λογιστικές

παραδόσεις σε διεθνή κλίμακα και περικλείει υποκειμενικές εκτιμήσεις και υπολογισμούς,

που δεν παρέχουν αντικειμενικότητα.

2.Σε τυπική μεταβολή της καθαρής θέσεως. Κατά τον υπολογισμό της καθαρής θέσεως

λαμβάνονται υπόψη μόνο τα γράμμενα στα βιβλία υλικά στοιχεία και από τα άϋλα μόνο όσα

αγοράστηκαν. Δε λαμβάνονται συνεπώς, υπόψη, τα άϋλα στοιχεία από τη δράση της

επιχείρησης και τα οποία δεν είναι γράμμενα στα λογιστικά βιβλία.

Συυπέοασυα:Η αντίληψη αυτή σε σχέση με την προηγούμενη,είναι περισσότερο

αντικειμενική.αφού δε συνυπολογίζονται τα δημιουργούμενα από την επιχείρηση άϋλα

στοιχεία.Συνεπώς τα σχετικά προβλήματα επικεντρώνονται μόνο στην εκτίμηση της αξίας

των γραμμένων στα βιβλία περιουσιακών στοιχείων.

β) Το αποτέλεσμα της επιχείρησης από λογιστική άποψη

Στα πλαίσια της λογιστικής του ιστορικού κόστους, αποτέλεσμα είναι η διαφορά μεταξύ

εσόδων και εξόδων, τα οποία έχουν αιτιώδη συνάφεια δηλαδή, τα έξοδα έγιναν με σκόπο

την πραγματοποίηση εσόδων ή τα δεύτερα είναι αιτία πρώτων. Οταν η διαφορά είναι θετική

έχουμε κέρδος, που αύξανει την καθαρή θέση της επιχείρησης,ενώ όταν η διαφορά αυτή

είναι αρνητική έχουμε ζημία, η οποία μειώνει την καθαρή θέση

Τα έσοδα και τα έξοδα πρέπει να αναγνωρίζονται (αναγράφονται στα βιβλία ) και να

μετριούνται με τις παραδεγμένες λογιστικές αρχές.

Η θετική διαφορά μεταξύ συνολικών εσόδων και εξόδων της χρήσεως επικράτησε να

καλείται λογιστικό κέρδος της χρήσεως, ενώ η αρνητική διαφορά λογιστική ζημία της

χρήσεως.

3.6 ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΣ ΣΕ

ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΑΞΙΕΣ- Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΟΥ ΤΡΕΧΟΝΤΟΣ ΚΟΣΤΟΥΣ

Δύο είναι οι σημαντικοί παράγοντες της αξίας της επιχείρησης: η αξία των περιουσιακών

της στοιχείων κα τα προσδοκώμενα μελλοντικά της κέρδη, η εκτίμηση των οποίων

βασίζεται κυρίως στα αποτελέσματα που πραγματοποίησε η επιχείρηση κατά το παρελθόν.

Βάση λοιπόν για την εκτίμηση της αξίας των επιχειήσεων πρέπει να αποτελούν κατ’

αρχήν

οι ισολογισμοί και τα αποτελέσματα χρήσεως που η επιχείρηση κατάρτισε με βάση την

κείμενη νομοθεσία, εμπορική και φορολογική.Οι ισολογισμοί όμως απέχουν πολύ από την

πραγματική αξία της περιουσίας της επιχειρήσεως, αφού τα περιουσιακά στοιχεία

εμφανίζονται με το ιστορικό κόστος κτήσεως, δηλαδή τις αξίες που διαφέρουν,στις

περισσότερες περιτπώσεις σημαντικά, από τις τρέχουσες αξίες των στοιχείων αυτών. Ο δε

λογαριασός των αποτελεσμάτων χρήσης εμφανίζει αποτελέσματα μετρημένα με βάση το

ιστορικό κόστος κτήσεως,δηλαδή εικονικά αφού δε λαμβάνεται ττρόνοια για τη διατήρηση

της λειτουργικής ικανότητας της επιχείρησης.

Οι οικονομικές αυτές καταστάσεις ( ισολογισμός και αποτελέσματα χρήσεως)

καταρτίζονται με βάση της λογιστικής του ιστορικού κόστους, η οποία όμως στηρίζεται στο

δόγμα ότι η νομισματική μονάδα παραμένει σταθερή στη διαδρομή του χρόνου.Τα

τελευταία χρόνια οι οικονομικές καταστάσεις ιστορικού κόστους κατέστησαν εντελώς

αναξιόπιστες για το λόγο ότι ο μεν ισολογισμός δεν απεικονίζει την πραγματική αξία της

περιουσίας των επιχειρήσεων ενώ ο λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσης παρουσιάζει

εικονικά αποτελέσματα.

Οι αδυναμίες της λογιστικής του ιστορικού κόστους και συνεπώςκαι των παράγωγων των

οικονομικών καταστάσεων σε σχέση με τις μεταβολές στην αγοραστική αξία του

νομίσματος συνοψίζονται κυρίως τα εξής:

• Εμφανίζει τα πάγια και τις αποσβέσεις των παγίων με μειωμένη αξία

• Αδυνατεί να προσδιορίσει την απώλεια που προκύπτει για την επιχείρηση από τα

χρηματικά διαθέσιμα και τις απαιτήσεις που έχει σε περίοδο πληθωρισμού, αφού η

επιχείρηση θα εισπράξει τις απαιτήσεις της με φθηνότερο νόνισμα και με τα

χρηματικά διαθέσιμα που διαθέτει θα προμηθεύτει λιγότερα αγαθά.

• Αδυνατεί να προσδιορίσει την ωφέλεια που προκύπτει για την επιχείρηση από τις

υποχρεώσεις που έχει σε περίοδο πληθωρισμού, αφού η επιχείρηση θα τις

εξοφλήσει με φθηνότερα νόμισμα.

• Αδυνατεί να προσδιορίσει το ακριβές αποτέλεσμα της επιχειρήσεως, αφού οι τιμές

πωλήσεως και το κόστος των πωλημένων που αντιπαραβάλλει δεν εκφράζονται σε

νόμσμα της αυτής αγοραστικής δυνάμεως

• Φόρος εισοδήματος υπολογίζεται και στο { εικονικό -πλασματικό )αποτέσμα από τον

πληθωρισμό.Η φορολογία του αποτελέσματος αυτού οδηγεί όπως είναι ευνόητο,σε

μείωση του κεφαλαίου της επιχειρήσεως.

Οι παραπάνω σημαντικές επιδράσεις των μεταβολών των τιμών στα λογιστικά μεγέθη

του ιστορικού κόστους μεταβάλλουν τις οικονομικές καταστάσεις σε ακατάλυπτους πίνακες

που δεν μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για την εκτίμηση της αξίας της

επιχειρήσεως.Για το λόγο αυτό επιβάλλεται ο αποπληθωρισμός των οικονομικών

καταστάσεων

Η λογιστική του τρέχοντος κόστους,που καθιερώθηκε στην Αγγλία, θεωρείται ως η

τελειότερη μέθοδος λογιστικής τρέχουσας αξίας από αυτές που έχουν επινοηθεί μέχρι

σήμερα.

Μολονότι η μέθοδος αυτή τιτλοφορείται < Λογιστική > και είναι επόμενο να φοβίζει τους

θωρήτικους , κυρίως όμως τους εφαρμοστές της λογιστικής,στην ουσία πρόκειται για

μέθοδο προσαρμογής των οικονομικών καταστάσεων ιστορικού κόστους σε τρέχουσες

αξίες.Κρίνεται λοιπόν απαραίτητη η παρουσίαση της τεχνικής που εισηγείται και οι τιμές

αποτιμήσεως που καθιερώνει η υπο συζήτηση μέθοδος,με την ελπίδα ο επιθυμών να

εκτιμήσει την αξία της επιχειρήσεως ώστε ο ο ισολογισμός να παρουσιάσει την πραγματική

οικονομική κατάσταση τα επιχείρησης και τα μεν αποτελέσματα χρήσης τα πραγμαικά

αποτελέσματα από τη δράση της επιχειρήσεως και γιατί μόνο αυτή η μέθοδος εφαρμόζει

ως τιμή αποτιμήσεως των περιουσιακών στοιχείων το τρέχον κόστος αντικαταστάσεως και

εξασφαλίζει τη διατήρηση της λετουργικής ικανότητας της επιχειρήσεως,προκειμένου για

την εκτίμηση της αξίας μιας επιχειρήσεως.

4.1 ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Η διαδικασία την οποία ο εκτιμητής θα ακολουθήσει πρσκειμένου να εκτιμήσει την αξία

της επιχειρήσεως σαν μια οικονομική οντότητα,με συνεχιζόμενη δραστηριότητα μπόρει να

διακριθεί σε ορισμένα στάδια, τα οποία, συνοτπικά,είναι τα εξής:

Στάδιο 1. Μελέτη της τεχνικο-παραγωγικής και χρηματοοικονομικής διαρθρώσεως της

επιχειρήσεως με σκοπό τη διάγνωση της θέσεως της σε σχέση με το περιβάλλον μέσα στο

οποίο αυτή δρά και την ορθή,κατά το δυνατόν,εκτίμηση των προοτπικών και του μέλλοντος.

Στάδιο 2. Αναμόρφωση του ισολογισμού ιστορικού κόστους της επιχειρήσεως σε

τρέχουσες αξίες ,ώστε να προκύτπει από αυτόν η πραγματική καθαρή περιουσία της

επιχειρήσεως.

Στάδιο 3. Αναμόρφωση των ιστορικών οργανικών κερδών που προκύτπουν από τους

λογαριασμούς «αποτελεσμάτων χρήσης» των τελευταίων χρήσεων,ώστε βάση αυτών να

εκτιμηθούν τα μελλοντικά κέρδη της επιχειρήσεως.

Στάδιο 4.Εφαρμογή της κατάλληλης μεθόδου για τον υπολογισμό της αξίας της

επιχειρήσεως.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 - ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΩΣ

ΔΡΩΣΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ

4.2 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Ο εκτιμητής οφείλει να ανασυντάξει το ενεργητικό της επιχείρησης και να εγγράφει σ’αυτό

τα πραγματικά περιουσιακά στοιχεία που έχει η επιχείρηση στην κυριότητα της, με την

τρέχουσα αξία αυτών.

Ειδικότερα:

Για τα ακίνητα : να διαπιστώσει αν τα ακίνητα βρίσκονται εντός ή εκτός

εκμεταλλεύσεως, αν είναι ιδιοκτησία της επιχείρησης ή είναι οικοδομημένα

επί γηπέδων τρίτων, έχουν δυνατότητα μετατροπής ή επεκτάσεως,

βρίσκονται σε υπερτιμούμενη ή υποτιμούμενη περιοχή.

Για τα μηχανήματα και εγκαταστάσεις : να διαπιστώσει αν τα μηχανήματα

και οι εγκαταστάσεις βρίσκονται εντός ή εκτός εκμεταλλεύσεως, είναι

ιδιοκτησία της επιχείρησης ή μισθωμένα,είναι επαρκώς συντηρημένα και

κυρίως να διαπιστώσει τη μέση ηλικία και την υπόλοιπη ωφέλιμη διάρκεια

ζωής τους.

Για τις ασώματες ακινητοποιήσεις : στον ισολογισμό θα πρέπει να

αναγράφονται μόνο τα έξοδα που αναφέρονται σε πραγματοποιημένες

μελέτες και γενικότερα αυτά που αντιπροσωπεύουν επενδύσεις σε

οικονομικά αγαθά.Απο τα άϋλα περιουσιακά στοιχεία,δε λαμβάνονται

υπόψη τα μη αναγνωρίσιμα αυτά δηλαδή που είναι αποτέλεσμα πολλών

οικονομικών παραγόντων και συνυπάρχουν στην επιχείρηση χωρίς να

μπορούν να την αποχωριστούν.Παράγειγμα αποτελεί το goodwill της

επιχείρησης.

Γ ια τις απαιτήσεις : να διαπιστώσει αν στον ισολογισμό αναγράφονται με

λογιστική τους αξία.Οι απαιτήσεις σε ξένο νόμισμα εκτιμώνται με την

επίσημη τιμή του ξένου νομίσματος τη στιγμή που γίνεται η εκτίμηση.

Για τα αποθέματα:ο εκτιμητής πρέπει να επικεντρωθεί α) στην ποιότητα

των αποθεμάτων β)στην κανονικότητα του ύψους των αποθεμάτων γ) Στις

τιμές εκτιμήσεως των αποθεμάτων

Για τα διαθέσιμα : ο εκτιμητής θα πρέπει να διενεργήσει καταμέτρηση

ταμείου για να επαληθεύσει το λογιστικό υπόλοιπο του λογαριασμού

< ταμείο > και να βεβειώσει τα υπόλοιπα των λογαριασμών καταθέσεων

σε τράπεζες με βάση τα σχετικά αντίγραφα των λογαριασμών αυτών που

στέλνουν οι τράπεζες στις επιχειρήσεις

Γ ια τους μεταβατικούς λογαριασμούς του ενεργητικού : θα πρέπει να

εκτιμηθούν στη λογιστική τους αξία της ημερομηνίας συντάξεως του

ισολογισμού εκτιμήσεως.

Ο εκτιμητής θα πρέπει να δώσει προσοχή σε ορισμένα στοιχεία του παθητικού της

επιχειρήσεως:

• Για τις προβλέψεις : απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στην έρευνα της φύσης και του

μεγέθους καθενός από τους λογαριασμούς προβλέψεων.Πολλοί λογαριασμοί ή

μέρος αυτών μπορεί να συνιστούν αποθεματικό. Πρέπει να ληφθούν υπόψη μόνο οι

προβλέψεις που αποτελούν υποχρεώσεις της επιχείρησης προς τρίτους και μάλιστα

στο εκτιμώμενο ύψος αυτών κατά το χρόνο της έρευνας του εκτιμητή.

• Για τις μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις :η εκτίμηση τους απαιτεί προσοχή στα εξής

σημεία α) τυχόν οφειλές σε εταίρους β) υπόλοιπα λογαριασμών από τις τράπεζες ή

τους λοιπούς δανειστές γ) η εκτίμηση των υποχρεώσεων σε ξένο νόμισμα γίνεται με

βάση την επίσημη τιμή του ξένου νομίσματος την ημέρα εκτιμήσεως.

• Για τους μεταβατικούς λογαριασμούς ; η εκτίμησή τους πρέπει να γίνει στη λογιστική

τους αξία.

4.3 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΟΥ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

4.4 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΑ

ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ ΚΕΡΔΗ

Η επιχείρηση αποτελεί ένα οργανωμένο σύνολο από πολυάριθμα περιουσιακά

στοιχεία,των οποίων η συντονισμένη δραστηριότητα πρέπει να εξασφαλίζει την

παραγωγικότητα της εκμεταλλεύσεως της και την αποδοτικότητα των κεφαλαίων που

διατέθηκαν για την απόκτηση και την εκμετάλλευση αυτών.Το οργανωμένο αυτό σύνολο

περιουσιακών στοιχείων αποτελεί μια δρώσα οικονομική οντότητα,με συνεχιζόμενη

δραστηριότητα που αποκτά μια ιδιαίτερη αξία,η οποία, κατά κανόνα απομακρύνεται από το

άθροισμα της αξίας των επιμέρους περιουσιακών στοιχείων που την απαρτίζουν και η

οποία εξαρτάται βασικά από την ικανότητα της οντότητας να παράγει αγαθά ή να

προσφέρει υπηρεσίες,δηλαδή σε τελική ανάλυση από την ικανότητα της να παράγει

εισόδημα.Με άλλα λόγια η αξία της οικονομικής αυτής οντότητας συνδέεται με την

εκμετάλλευση του συνόλου των περιουσισκών της στοιχείων,δηλσδή με τη δράση τους κσι

όχι με την πώληση των επιμέρους στοιχείων που την σπσρτίζουν.

Η σξίσ της επιχειρήσεως λοιπόν εκτιμούμενης ως οικονομική μονάδσ με συνεχιζόμενη

δρσστηριότητσ,εξσρτάτσι σπό το ύψος των κερδών που η επιχείρηση προβλεπετσι ότι θσ

πρσγμστοποιεί στο μέλλον.

4.5 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ

ΚΑΘΑΡΗ ΘΕΣΗ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ ΤΗΣ ΚΕΡΔΗ

Τσ σνσμενόμενσ μελλοντικά κέρδη της επιχείρησης στηρίζοντσι σε σημσντικό βσθμό σε

προβλέψεις κσι εκτιμήσεις κσι είνσι συνεπώς σβέβσισ.Γισ το λόγο συτό πολλές μέθοδοι

εκτίμησης της σξίσς της επιχείρησης λσμβάνουν υπόψη:

• Την πρσγμστική κσθσρή θέση της επιχειρήσεως ή την σξίσ ρευστοποίησης

των μη λειτουργικών περιουσισκών στοιχείων

• Τσ προβλεπόμενσ μελλοντικά κέρδη της επιχειρήσεως

4.6 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΑΞΙΑ

ΡΕΥΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΤΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ( ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΩΛΗΣΗΣ

ΑΥΤΗΣ)

Η σξίσ ρευστοποίησης ( ή εκκσθσρίσεως) της επιχειρήσεως προκύτττει ύστερο σπό

εκτίμηση των στοιχείων του ενεργητικού σε τιμές άμεσης ρευστοποίησής τους (τιμές

πωλήσεως μειωμένες με τσ έξοδο πωλήσεως ) κσι οφσίρεση των υποχρεώσεων της

επιχειρήσεως σε τρίτους.

Επισημσίνετσι ιδισίτερσ ότι οι υποχρεώσεις σε τρίτους πρέπει νσ συξηθούν με διάφορες

υποχρεώσεις που ενδεχομένως γεννώντοι σπό τη ρευστοποίηση της επιχειρήσεως (

σποζημειώσεις εργσζομένων κτλ.)

Στην αξία ρευστοποίησης αποτιμάται μια μη αποδοτική επιχείρηση, η οποία πρέπει να

συνεχίσει τη λειτουργία της ως δρώσα οικονομική μονάδα.

Στην εποχή μας οι πωλήσεις ολόκληρων επιχειρήσεων είναι καθημερινό φαινόμενο.

Η επιχείρηση ως οικονομική οντότητα, είναι ένα σύνολο δικαιωμάτων και υποχρεώσεων,

που αντιστοιχούν στα διάφορα περιουσιακά της στοιχεία.Τα στοιχεία αυτά εκφράζονται

στον ισολογισμό της κάτω από λογαριασμούς με κατάλληλους τίτλους.

Έτσι, κατά την πώληση μιας επιχείρησης,τα διάφορα περιουσιακά στοιχεία αυτής πρέπει

να εκτιμηθούν,για να βρεθεί η πραγματική αξία της επιχειρήσεως. Και αυτό για το λόγο ότι

πολλά περιουσιακά της στοιχεία μπορεί να αναγράφονται στα βιβλία και τον ισολογισμό της

με αξίες μη ανταποκρινόμενες στην πραγματικότητα.Π.χ ακίνητο που έχει αγοραστεί από

την επιχείρηση προ ετών είναι καταχωρημένο με την αξία κτήσεως, η οποία στο μεταξύ έχει

αυξηθεί στην αγορά,χωρίς να έχει γίνει και η σχετική αναπροσαρμογή στα λογιστικά βιβλία

της επιχείρησης.Οι απαιτήσεις της επιχείρησης μπορεί να έχουν υποστεί μείωση της αξίας

τους, χωρίς τούτο να εμφανίζεται στα βιβλία, λόγω επισφάλειας των οφειλετών ή αν

πρόκειται για απαιτήσεις σε ξένο νόμισμα εξ αιτίας υποτιμήσεως αυτού.

Κατά την πώληση μιας επιχείρησης μπορεί να εμφανιστεί μεγάλη απόκλιση απόψεων,σε

ότι αφορά την αξία αυτής μεταξύ του αγοραστή και του πωλητή.

4.7 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΟΥ ΚΑΑΔΟΥ ΣΤΟΝ ΟΠΟΙΟ

ΑΝΗΚΕΙ Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΕΣΕΩΣ ΤΗΣ ΣΕ ΑΥΤΟΝ

Η αξιολόγηση της θέσεως της επιχειρήσεως μέσα στο περιβάλλον που ανατπύσσει τη

δραστηριότητα της και ειδικότερα μέσα στην αγορά, αποτελεί βασική προϋπόθεση για την

κατάρτιση της μελέτης εκτιμήσεως της αξίας της επιχειρήσεως ως δρώσας οικονομικής

μονάδας.

Όπως είναι γνωστό κάθε κλάδος επιχειρήσεων διανύει τα ακόλουθα στάδια αναπτύξεως:

α) το πρωτοποριακό

β) της επέκτασης

γ) στασιμότητας

Πρωτοποριακό στάδιο: σε αυτό η ζήτηση των προϊόντων των

επιχειρήσεων του κλάδου αυξάνει με ταχύτατους ρυθμούς, με συνέπεια

οι επιχειρήσεις να πραγματοποιούν μεγάλα κέρδη. Επιχειρηματικά

κεφάλαια υψηλού ρίσκου επενδύονται στον κλάδο με συνέπεια το

σφοδρό ανταγωνισμό,την τπώση των τιμών των προϊόντων, την

μείωση των κερδών και την υψηλή θνησιμότητα των ασθενέστερων

επιχειρήσεων.Στον κλάδο επιβιώνουν οι πιο εύρωστες και δυναμικές

επιχειρήσεις.Στην χώρα μας στο στάδιο αυτό βρίσκονταν προ ετών οι

ιχθυοκαλλιέργειες.

Στάδιο επεκτάσεως και επενδύσεων: σε αυτό οι επιχειρήσεις που

επέζησαν από το προηγούμενο στάδιο συνεχίζουν τη δραστηριότητα

τους σε βελτιωμένες συνθήκες.Η ζήτηση των προϊόντων αυξάνει,η

ποιότητα τους βελτιώνεται, ο επιχειρηματικός κίνδυνος μείωνεται και το

ρίσκο απώλειας των επενδυόμενων κεφαλαίων είναι πολύ χαμηλός.Οι

επιχειρήσεις επεκτείνονται και τα επενδυόμενα στον κλάδο κεφάλαια

αυξάνουν, ενώ παράλληλα αυξάνει και η αποδοτικότητα τους σε κέρδη

και σε διανεμενόμενα μερίσματα.Στο στάδιο αυτό σημέρα διανύει

διεθνώς ο κλάδος των ηλεκτρονικών υπολογιστών.

Στάδιο στασιμότητας: η μετάβαση στο στάδιο αυτό γίνεται

βαθμιαία.Στο στάδιο αυτό ο ρυθμός αύξησης χαλαρώνεται, η αγορά

κατακλύζεται από όμοια προϊόντα, ο ανταγωνισμός καθίσταται

οξύτερος,οι πωλήσεις πέφτουν σε ρυθμό χαμηλότερο του ρυθμού της

οικονομίας ιδίως στις περιόδους υφέσεως.Στο στάδιο αυτό βρίσκεται

σήμερα ο κλάδος αλουμινίου.

Ο εκτιμητής πρέπει να προβεί σε εκτίμηση του μελλοντικού growth ( αύξηση ενεργητικών,

πωλήσεων,κερδών ) του κλάδο, δίνοντας έμφαση:

α) στο εύρος διακυμάνσεως των πωλήσεων στους επιειρηματικούς κύκλους

β) στην τάση των περιθωρίων κέρδους

γ) στους χρηματοοικονομικούς κύκλους

Ο εκτιμητής πρέπει περαιτέρω να εξετάσει τον επιχειρηματικό κίνδυνο που υπάρχει στον

κλάδο. Οι κλάδοι που παράγουν προϊόντα ανελαστικής ζήτησης π.χ οι κλάδοι των

τροφίμων και των φαρμάκων δεν επηρρεάζονται από τις κυκλικές διακυμάνσεις τις

οικονομίας και συνεπώς είναι χαμηλού κινδύνου,σε σύγκριση με τους κλάδους που

παράγουν προϊόντα ζήτησης ελαστικής,όττως π.χ ο κλάδος της ξυλείας, οι πωλήσεις της

οποίας επηρρεάζονται από τα διακυμάνσεις της οικονομίας.

Πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι οι κλάδοι με μεγάλη επένδυση σε πάγια ( κλάδοι

έντασης παγίων κεφαλαίων ) ή με υψηλό βαθμό δανειακής επιβάρυνσης είναι

περισσότεροι ευάλωτοι στις οικονομίκες κρίσεις, επειδή έχουν αυξημένα σταθερά έξοδα τα

οποία δεν μπορούν να συμπιεστούν σε περιόδους ύφεσης.Στην κατηγορία αυτή

εντάσσονται λόγω χάρη οι κλάδοι της αυτοκινητοβιομηχανίας,χαλυβουργίας κτλ. Συνοπτικά

μπορούμε να πούμε ότι σταθερά κέρδη είναι πιθανόν να έχουν οι επιχειρήσεις και

γενικότερα οι κλάδοι που συγκεντρώνουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά;

α) οι κλάδοι ττου παράγουν καταναλωτικά αγαθά ή προσφέρουν υπηρεσίες σε

σύγκριση με τις επιχειρήσεις που παράγουν κεφαλαιουχικά αγαθά.

J) οι επιχειρήσεις που πωλούν αγαθά ή υπηρεσίες που καλύπτουν ανάγκες

τυντηρήσεως του καταναλωτικού κοινού σε σύγκριση με τις επιχειρήσεις που

ταράγουν αγαθά ή προσφέρουν υπηρεσίες που καλύπτουν πολυτελείς ανάγκες.

/) οι επιχειρήσεις που πραγματοποιούν μεγάλο όγκο πωλήσεων σε φυσικές

JOvάδες σε σύγκριση με τις επιχειρήσεις που πωλούν μικρό όγκο φυσικών

JOvάδωv.

δ) οι επιχειρήσεις με μεγάλο αριθμό πελατών σε σύγκριση με τις επιχειρήσεις με

μικρό αριθμό πελατών.

Ο εκτιμητής οφείλει πρωτίστως να διερευνήσει:

• τη σημερινή συγκυρία και την προοπτική του κλάδου στον οποίο ανήκει η επιχείρηση

μέσα στην εγχώρια και διεθνή αγορά και ιδιαίτερα μέσα στα πλαίσια της ευρωπαϊκής

ένωσης,στην έκταση που ο κλάδος επηρρεάζεται από τις επιχειρήσεις της

Κοινότητας.

• τη θέση της επιχείρησης στον κλάδο από άποψη μεγέθους ( κύκλος εργασιών, ύψος

κεφαλαίων, αριθμός προσωπικού ), εξυχρονισμού εγκαταστάσεων ( ηλικία

εγκαταστάσεων, σύγχρονη ή παλαιά τεχνολογία, τεχνογνωσία ) και ονόματος

(φήμης) αυτής.

Έναςσημαντικός παράγων εκτίμησης της θέσεως της επιχείρησης μέσα στον κλάδο είναι

οι πωλήσεις και η αποδοτικότητα τους σε σύγκριση με τα αντίστοιχα μεγέθη του κλάδου.

Ειδικότερα η ανταγωνιστική θέση της επιχείρησης στον κλάδο μπορεί να προσδιοριστεί με

υπσλογισμό:

α) του μεγέθους των πωλήσεων

β) της σταθερτητας των πωλήσεων

γ) της μέσης αύξησης των πωλήσεων σε σχέση με τα αντίστοιχα μεγέθη του κλάδου.

4.8 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΣ ΣΤΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΟ ΚΟΙΝΟ

Ο εκτιμητής οφείλει να σχηματίσει αντίληψη για την εικόνα ττου έχουν οι πελάτες της

επιχείρησης και γενικότερα το καταναλωτικό κοινό για την επιχείρηση.Κυρίως όμως για την

ποιότητα της εικόνας αυτής (καλή ή κακή ), την έκτασή της ( περιορισμένη ή εκτεταμένη )

και την παλαιότητά της ( πρόσφατη ή παλαιά ).

4.9 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΖΗΤΗΣΕΩΣ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

Ο εκτιμητής οφείλει να διερευνήσει τις ιδιαιτερότητες της ζητήσεως των προϊόντων της

επιχειρήσεως και συγκεκριμένα εάν;

• η ζήτηση είναι συνεχής ή εποχιακή

• ποιοι παράγοντες επιδρούν σε αυτή και ποια είναι η εξέλιξή της τα τελευταία χρόνια

• ποιες είναι οι παραγγελίες που έχουν ανατεθεί στην επιχείρηση και τέλος

• ποια είναι η ζήτηση των προϊόντων της επιχείρησης σε σχέση με τη ζήτηση των

προϊόντων των ανταγωνιστών της

4.10 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΣ

Ο εκτιμητής οφείλει να αξιολογήσει το δίκτυο διανομής των προϊόντων της επιχειρήσεως

και συγκεκριμένα να διαπιστώσει αν η επιχείρηση :

α) ττωλεί χονδρικά ή λιανικά

β) ττωλεί άμεσα ή μέσω καταστημάτων ή θυγατρικών εταιριών ή πρακτόρων κτλ.

Υ) και κυρίως εάν η επιχείρηση έχει μεγάλο αριθμό πελατών και ποια είναι η

γεωγραφική κατανομή αυτών ή μήπως η πελατεία της αποτελείται από

περιορισμένο αριθμό πελατών

4.11 ΕΚΤΙΜΗΣΗ TOY ΚΥΚΛΟΥ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ ΕΤΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΣ

Ο εκτιμητής οφείλει να ευρενήσει και να αναλύσει τον κύκλο εργασιών των τελευταίων

τουλάχιστον πέντε ετών και συγκεκριμένα :

• τον κύκλο εργασιών στο εσωτερικό και το εξωτερικό ( κατά χώρα )

• κατά προϊόν,είδος πελατών,περιοχή κτλ

Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δώσει στη διαχρονική τάση εξελίξεως του κύκλου εργασιών,

ώστε να μπσρεί να εκτιμηθεί η μελλοντική πορεία της επιχειρήσεως.

4.12 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΣ

Ο εκτιμητής πρέπει να διερευνήσει τις ιδιαιτερότητες των προϊόντων που παράγει ή των

υπηρεσιών που προσφέρει η επιχείρηση και ειδικότερα να διαπιστώσει αν τα προϊόντα της

επιχείρησης:

• Παράγονται από πρώτες ύλες / η αποόκτηση των οποίων είναι εύκολη ή αν

διατίθενται μονοπωλιακά από άλλη επιχείρηση.

• Είναι είδη ευρείας κατανάλωσης ή περιορισμένης

• Είμαι αυθύπαρκτα προϊόντα ή παρεπόμενα προϊόντα άλλων προϊόντων τα οποία

όμως δεν παράγει η επιχείρηση και συνεπώς η επιχείρηση είναι εξαρτώμενη άλλης ή

άλλων επιχειρήσεων.

• Είναι ελαστικής ή ανελαστικής ζήτησης

• Τη δυνατότητα της επιχείρησης να παράγει και να κυκλοφορήσει νέα προϊόντα

4.13 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΤΙΜΟΛΟΓΙΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ-ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΣΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

Ο εκτιμητής πρέπει να διερευνήσει την τιμολογιακή πολιτική της επιχειρήσεως και ειδικότερα:

• Τη σύνθεση του κόστους παραγωγής

• Τον τρόπο καθορισμού των τιμών πωλήσεων ( μήπως υπάγονται σε αγορανομικό

έλεγχο)

• Τις παρεχόμενες στους πελάτες εκτπώσεις

• Το ύψος των τιμών των προϊόντων της επιχείρησης σε σχέση με τις αντίστοιχες των

ανταγωνιστριών επιχειρήσεων.

Ο εκτιμητής οφείλει να σχηματίσει ολοκληρωμένη άποψη για την προοπτική των σχέσεων

της επιχειρήσεων με την αγορά και συγκεκριμένα:

• αν τα προίόντα της επιχείρησης επηρρεάζονται και πόσο από τις αλλαγές στη μόδα

( είδη ενδύσεως)

• αν τα προίόντα της επιχείρησης επηρρεάζονται από τις τεχνικές εξελίξεις (

ηλεκτρονικά είδη )

• αν τα προίόντα της επιχειρήσης επηρεάζονται από τη μόλυνση του περιβάλλοντος (

αυτοκίνητα παλαιάς τεχνολογίας)

τη δυνατότητα της επιχείρησης για ανανέωση ή μετατροπής των εγκαταστάσεων της

4.14 ΕΚΤΙΜΗΣΗ TOY ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

Σημαντικός παράγοντας της αξίας των επιχειρήσεως είναι το ανθρώπινο δυναμικό

της,διευθυντικό και εκτελεστικό.Για το λόγο αυτό ο εκτιμητής οφείλει να διερευνήσει την

κατάσταση της επιχείρησης από άποψη:

• Διευθυντικού προσωπικού: είναι επαρκές ή υστερεί έναντι του διευθυντικού

προσωπικού των ανταγωνιστριών επιχειρήσεων.Σε περίπτωση αποχωρήσεως ενός

ή περισσοτέρων διευθυντών μετά το γεγονός για το οποίο γίνεται η εκτίμηση,πρέπει

να εξεταστεί η επίπτωση της αποχωρήσεώς τους στη μελλοντική πορεία της

επιχειρήσεως.

• Εκτελεστικού προσωπικού: πρέπει να διερευνηθεί η κλίμακα αμοιβής του

προσωπικού σε σχέση με τις υπόλοιπες επιχειρήσεις του κλάδου, η εργατικότητα και

η σχέση του με την εργοδοσία, καθώς και η εκπαίδευσή του στη νέα τεχνολογία

Συμπερασματικά ο εκτιμητής οφείλει να ερευνήσει και να διαμορφώσει γνώμη σχετικά με

τη στελέχωση της επιχείρησης και την επάνδρωσή της σε εργατικό δυναμικό, το κόστος και

την αποδοτικότητα αυτού σε σχέση πάντοτε με τις ανταγωνίστριες επιχειρήσεις του κλάδου

στον οποίο ανήκει η επιχείρηση, καθώς και για τις δυνατότητες του εργατικού δυναμικού για

παραπέρα ανάπτυξη της επιχείρησης.

4.15 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

Η μελέτη αυτή συντελείται με την ανάλυση και διερεύνηση των οικονομικών καταστάσεων

της επιχείρησης, η οποία όπως είναι γνωστό επιτυγχάνεται με την κατάρτιση ορισμένων

αριθμοδεικτών και την σύγκριση αυτών με τους μέσους δείκτες του κλάδου στον οποίο

ανήκει η επιχείρηση.Ο εκτιμητής πρέπει να ερευνήσει τη χρηματοοικονομική ισορροπία του

ισολογισμού και της αποδοτικότητας της εκτιμούμενης επιχείρησης.

Κατ’ αρχήν ο εκτιμητής πρέπει να πειστεί ότι ο ισολογισμός που εξετάζει εμφανίζει τη

μόνιμη και διαρκή διόρθωση της επιχειρήσεως στη διάρκεια του έτους και όχι μόνο την

κατάσταση στην οποία βρισκόταν η επιχείρηση κατά το τέλος του έτους ( η οποία

ενδεχομένως να μην είναι αντιπροσωπευτική ), όπως συμβαίνει κυρίως στις επιχειρήσεις με

εποχιακή δραστηριότητα.Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο να συγκρίνονται οι ισολογισμοί

των τελευταίων τριών ή πέντε ετών ή ακόμα να συγκρίνεται ο υπό έρευνα ισολογισμός με

τις μηνιαίες ή τριμηνιαίες λογιστικές καταστάσεις της επιχειρήσεως.

Στη συνέχεια ο εκτιμητής πρέπει να προβεί στον προσδιορισμό των ακόλουθων

αριθμοδεικτών:

• Τη χρηματοδότηση των ακινητοποιήσεων της επιχείρησης

Ο αριθμοδείκτης προσδιορίζεται από τη σχέση :

Ίδια κεφάλαια / Πάγιο ενεργητικό

•Τη δανειακή επιβάρυνση της επιχείρησης

Η ρευστότητα της επιχείρησης βρίσκεται κυρίως με τον ακόλουθο αριθμοδείκτη :

Κυκλοφορούν ενεργητικό/ Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις

α) Χρηματοοικονομική ισορροπία του ισολογισμού της επιχείρησης

•Το κεφάλαιο κινήσεως της επιχείρησης

Το κεφάλαιο κινήσεως της επιχείρησης βρίσκεται ως εξής :

Κεφάλαιο κίνησης=Κυκλοφορούν ενεργητικό - Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις

Επειδή η έρευνα έχει σαν κύριο σκοπό την εκτίμηση της παρούσας κατάστασης της

επιχείρησης και κυρίως την προβολή αυτής στο μέλλον, προτείνει οι ανάγκες της

επιχείρησης σε κεφάλαιο κίνησης να εκφράζονται σε ποσοστό επι του κύκλου εργασιών,

ώστε οι μελλοντικές ανάγκες σε κεφάλαιο κίνησης να υπολογίζονται εύκολα με έναν απλό

πολλαπλασιασμό του προβλεπόμενου για τα μελλοντικά έτη κύκλου εργασιών επι το

ποσοστό αυτό.Οι τιμές των πιο πάνω δεικτών θα πρέπει να συγκρίνονται με τις αντίστοιχες μέσες τιμές

του κλάδου στον οποίο ανήκει η επιχείρηση έτσι ώστε να υπάρχει μια συγκριτική εικόνα της

χρηματοοικονομικής θέσεως και των τυχόν χρηματοοικονομικών προβλημάτων της

επιχείρησης.

Ο εκτιμητής πρέπει όπως έχει προηγηθεί να σχηματίσει μαι σαφή αντίληψη για τη θέση

της επιχείρησης μέσα στον κλάδο, όχι μόνο από άποψη τεχνικών παραγωγής αλλά και από

χρηματοοικονομική.Ο καλύτερος τρόπος είναι να συγκρίνει ορισμένα χρηματοοικονομικά μεγέθη με τα αντίστοιχα του κλάδου.

Το μέγεθος της σύγκρισης μπορεί να προσδιοριστεί με τη σύγκριση των απασχολούμενων

κεφαλαίων ( σύνολο παθητικού ) ή του κύκλου εργασιών της επιχείρησης με τα αντίστοιχα

μεγέθη του κλάδου.Η περαιτέρω ολοκλήρωση της έρευνας επιτυγχάνεται με την κατάρτιση

ορισμένων αριθμοδεικτών και τη σύγκριση αυτών με τους αντίστοιχους μέσους δείκτες του

κλάδου. Τέτοιοι αριθμοδείκτες μπορεί να είναι;

β) To μέγεθος και η αποδοτικότητα της εττιχείρησης

• Αριθμοδείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας αποθεμάτων

Κόστος Πωλήσεων / Μέσος Όρος αποθεμάτων

• Αριθμοδείκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας απαιτήσεων

Πωλήσεις / Μέσος Όρος απαιτήσεων

4.16 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΕΠΗΡΡΕΑΣΜΟΥ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΤΗΣ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Σκοπός της έρευνας της χρηματοοικονομικής διόρθωσης της επιχείρησης όπως έχει

αναφερθεί είναι να οδηγήσει τον εκτιμητή στην εκτίμηση των επιτττώσεων που θα έχει στο

μέλλον η επιχείρηση η κατά το χρόνο της εκτιμήσεως υφιστάμενη χρηματοοικονομική της

διόρθωση.Μετά από την έρευνα αυτή είναι σε θέση να απαντήσει αν η επιχείρηση έχει

ανάγκη πρόσθετων κεφαλαίων (μακρυπρόθεσμων ή βραχυπρόθεσμων ) κι αν διαθέτει

δανειολητττική ικανότητη ή είναι υποχρεωμένη να προβεί σε αύξηση των κεφαλαίων της με

εισφορές των εταίρων, αν θα πρέπει να προβεί ατην αλλαγή της πιστωτικής πολιτικής προς

τους ττελάτες για την αύξηση των πωλήσεων και ποιες είναι οι χρηματοοικονομικές

συνέπειες της πολιτικής αυτής.

Ο εκτιμητής πρέπει να είναι σε θέση να αποφανθεί κατά πόσο ορισμένες δεσμεύσεις που

ανέλαβε η επιχείρηση στο παρελθόν είναι δυνατόν να συνεχίσουν να υφίστανται στο

μέλλον, όπως υφιστάμενες συμβάσεις αγορών ή πωλήσεων ( ή κατασκευών) που

δεσμεύουν την επιχείρηση για μια μελλοντική περίοδο και οι οποίες κρίνονται ασύμφορες.

Συνοψίζοντας ο εκτιμητής πρέπει να είναι σε θέση να αποφανθεί κατά πόσο η

υφιστάμενη χρηματοοικονομική διάρθωση της επιχείρησης επιτρέπει την προώθηση της

δραστηριότητας της στο μέλλον

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 - ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

5.1 ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ

Μια επιχείρηση έχει στην κατοχή της διάφορα στοιχεία του ενεργητικού, δηλαδή κτίρια,

εξοπλισμό, εμπορεύματα, διαθέσιμα. Εφόσον η επιχείρηση αυτή λειτουργεί και

πραγματοποιεί κέρδη, η αξία της είναι μεγαλύτερη από το άθροισμα της αξίας των

επιμέρους στοιχείων που έχει στην κατοχή της. Υπάρχουν επιχειρήσεις που έχουν μικρή

σχετικά περιουσία και παρ’όλα αυτά μεγάλη αξία. Τέτοιες επιχειρήσεις είναι οι επιτυχημένες

επιχειρήσεις όπως μια γνωστή αντιπροσωπεία καλλυντικών, ιδιωτικές τράπεζες όπως μια

κερδοφόρα τράπεζα που λειτουργεί σε ενοικιασμένα καταστήματα.

Είναι φανερό ότι η περιουσία μιας επιχείρησης δεν εκφράζει την αξία της. Η αξία μιας

επιχείρησης πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα κέρδη της, των παρελθόντων ετών και κυρίως

τα αναμενόμενα. Τα κέρδη μιας επιχείρησης είναι το μέτρο για την φήμη και την πελατεία

της, για την οργάνωσή της και για όλα τα άλλα στοιχεία του ενεργητικού της που δεν

περιλαμβάνονται στην περιουσία της, όπως αυτή απεικονίζεται στα λογιστικά της βιβλία.

Έτσι η οικονομική επιστήμη έχει ανατπύξει διάφορες μεθόδους εκτίμησης της αξίας των

επιχειρήσεων, που βασίζονται στην κερδοφορία των επιχειρήσεων.Οι μέθοδοι αυτές

χρησιμοποιούνται σε πολλές παραλλαγές από τους οικονομικούς αναλυτές. Κάποιες

μέθοδοι αποτελούν κράμα μέτρησης της περιουσίας και των κερδών.

Από το σύνολο των χρησιμοποιούμενων μεθόδων για την εκτίμηση της αξίας των

επιχειρήσεων, οι συμαντικότερες και συνηθέστερα χρησιμοποιούμενες είναι οι εξής:

1. Η μέθοδος της καθαρής περιουσιακής θέσης.

2. Η μέθοδος των προεξοφλημένων ταμειακών ροών.

3. Η μέθοδος των κεφαλαιοποιημένων οργανικών κερδών σε διάφορες

παραλλαγές.4. Η μέθοδος της καθαρής περιουσιακής θέσης προσαυξημένης με την

κεφαλαιοποιημένη υπερπρόσοδο των τελαιταίων ή των επόμενων πέντε ( 5 )

ετών.

Όλες οι ττιο ττάνω μέθοδοι δεν είναι κατάλληλες για όλες τις ττεριτττώσεις. Πρέττει να

σημειωθεί ότι για την εφαρμογή κάποιας από τις πιο πάνω μεθόδους θα πρέπει να

λαμβάνεται υπόψη η ιδιαιτερότητα της περίπτωσης που εξετάζουμε.Έτσι:

• Η μέθοδος της καθαρής περιουσίας είναι η μόνη κατάλληλη για επιχειρήσεις που

έχουν διακόψει τη λειτουργία τους. Στην περίπτωση αυτή μάλιστα, οι τιμές που

πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την εκτίμηση των παγίων και των εμπορευσίμων

θα πρέπει να είναι τιμές ρευστοποίησης και όχι τιμές αντικατάστασης.Η

συγκεκριμένη μέθοδος συνίσταται και για επιχειρήσεις που είτε πραγματοποιούν

ζημία, είτε εμφανίζουν πολύ μικρά κέρδη.

• Όλες οι μέθοδοι που βασίζονται στα κέρδη (παρελθόντων ετών ή αναμενόμενα )

είναι εφαρμόσιμες μόνο σε επιχειρήσεις που η συνέχιση της δραστηριότητας τους

θεωρείται δεδομένη.

• Η μέθοδος των προεξοφλημένων ταμειακών ροών είναι κατάλληλη για

επιχειρήσεις με αυξανόμενα κέρδη.

• Η μέθοδος των κεφαλαιοποιημένων οργανικών κερδών της τελευταίας

πενταετίας είναι κατάλληλη για επιχειρήσεις με σχετικά σταθερά διαχρονικά

κέρδη.

Στην πράξη χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο η μέθοδος των προεξοφλημένων

ταμειακών ροών δ ιότι:

α) αναγνωρίζει ότι μεγαλύτερη σημασία έχουν τα αναμενόμενα στα επόμενα χρόνια

κέρδη, παρά τα κέρδη του παρελθόντος.

β) λαμβάνει υπόψη της τη φορολογία

5.2 Η ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ

Υ) λαμβάνει υπόψη της τις πρόσθετες δαπάνες που απαιτούνται για να παραμεινει

ανταγωνιστική η επιχείρηση.

Ανεξάρτητα από το πια μέθοδος είναι κατάλληλη περισσότερο για την εκτίμηση της αξίας

των επιχειρήσεων είναι σκόπιμο να εφαρμόζονται όλες οι μέθοδοι και έπειτα να

συγκρίνονται τα αποτελέσματα των μεθόδων αυτών.Με τον τρόπο αυτό μπορεί να εκτιμηθεί

καλύτερα το δυναμικό μιας επιχείρησης και να προσδιοριστεί η αξία της υπο διαφορετικές

συνθήκες.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ :

Μια εταιρία διανομής ηλεκτρικών ειδών ανθπροσωπεύει ένα μεγάλο οίκο του εξωτερικού

και όλα τα προϊόντα του οίκου αυτού αποτελούν το 80% των πωλήσεων της. Ας

υποθέσουμε ότι η επιχείρηση αυτή διεξάγει διαπραγματεύσεις δύο ακόμα αντιπροσωπειών,

ειδών που μπορούν να διατεθούν από το υπάρχον δίκτυο διανομής της εταιρίας, χωρίς να

απαιτούνται σημαντικές πρόσθετες επενδύσεις. Οι διαπραγματεύσεις αυτές βρίσκονται στο

τελικό στάδιο.

Για την εν λόγω εταιρία η μέθοδος της καθαρής περιουσιακής θέσης , των

προεξοφλημένων ταμειακών ροών και η μέθοδος των κεφαλαιοποιημένων οργανικών

κερδών της τελευταίας πενταετίας, δίνουν πολύ διαφορετικά αποτέσματα.Οι διαφορετικές

αυτές εκτιμήσεις δίνουν το μέτρο της αξίας της επιχείρησης κάτω από τις εξής πιθανές

συνθήκες αντίστοιχα:

• Ο οίκος του εξωτερικού που αντιπροσωπεύεται, δημιουργεί δική του εταιρία στην

Ελλάδα και αφαιρεί την αντιπροσωπεία από την υπο κρίση εταιρία.Η εταιρία αυτή

δεν καταφέρνει να πάρει άλλες αξιόλογες αντιπροσωπείες

• Δε σημειώνεται καμία αξιόλογη μεταβολή των αντιπροσωπευομένων εταιρειών.

• Ο διαπραγματεύσεις με τους δύο νέους οίκους καταλήγουν θετικά και η υπο

κρίση εταιρία διακινεί και τα δικά τους προϊόντα.

5.3 ΕΝΔΕΔΕΙΓΜΕΝΗ Η ΧΡΗΣΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ

Η τράπεζα της Ελλάδος και το υπουργείο Εθνικής οικονομίας προκειμένου να εγκρίνουν

την υπαγωγή ενός κεφαλαίου που εισάγεται για εξαγορά ελληνικής επιχείρησης (

Προεδρικό Διάταγμα 207/87 ), ζητούν να γίνει η μελέτη της εκτίμησης με όλες τις

σημαντικές μεθόδους.

5.4 Η ΑΝΑΓΚΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗΣ ΤΩΝ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΩΝ

Ο ισολογισμός της εττιχείρησης συντάσσεται σύμφωνα με :

• Τις κοινά αττοδεκτές αρχές της λογιστικής

• Τις διατάξεις του εμπορικού νόμου ( Ν 2190/1920 και Ν 2190/1955)

• Τις διατάξεις του φορολογικού νόμου (Κώδικας

φορολογικών στοιχείων)

Ο ισολογισμός που δημοσιεύουν οι Ανώνυμες Εταιρίες και οι Εταιρίες Περιορισμένης

Ευθύνης στην Ελλάδα, συντάσσονται συνήθως σύμφωνα με τους κανόνες του

φορολογικού νόμου, με μοναδική εξαίρεση την πρόβλεψη για αποζημειώσεις προσωπικού (

που περιλαμβάνεται στο παθητικό ), παρόλου που ο φορολογικός νόμος δεν αναγνωρίζει

προβλέψεις ( κατά το σχηματισμό της πρόβλεψης έχουν επιβαρυνθεί τα αποτελέσματα

χρήσης).

Έτσι λοιπόν οι φορολογικοί ισολογισμοί που δημοσιεύονται στην Ελλάδα, νοθεύουν εν

πολλοίς την πραγματική εικόνα των επιχειρήσεων. Οι σημαντικότεροι λόγοι για τους

οποίους υπάρχει διάσταση μεταξύ ισολογισμού και πραγματικής περιουσιακής κατάστασης

ανάγονται στον τρόπο εκτίμησης των στοιχείων του ενεργητικού και του παθητικού και είναι

οι εξής:

1. Ο φορολογικός νόμος υποχρεώνει τις επιχειρήσεις να εμφανίζουν το πάγιο

ενεργητικό της δηλαδή ταοικόπεδα, τα κτίρια, ο μηχανολογικός εξοπλισμός κτλ, όχι με

την τρέχουσα αξία τους αλλά με την αξία που αγοράστηκαν, μείον τις αποσβέσεις.

Φυσικά σε περιόδους έντονου πληθωρισμού, οι τρέχουσες αξίες είναι πολύ μεγαλύτερες

από τις αξίες κτήσης.2. Η φορολογική νομοθεσία απαγορε'θει στις επιχειρήσεις να διαγραφούν, εν όλω ή εν

μέρει, τις επισφαλείς απαιτήσεις τους, εκτός αν συντρέχουν ορισμένες νομικές

προϋποθέσεις.3. Δεν αναγνωρίζεται ο σχηματισμός προβλέψεων για πιθανές υποχρεώσεις, από

απαιτήσεις τρίτων ( πελάτες κτλ ) ή από έκτακτους κινδύνους.

5.5 Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΗΣ ΘΕΣΗΣ

Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται σε κάθε περιτπωση παράλληλα με την τυχόν εφαρμογή

άλλων μεθόδων. Σ ε μερικέ ς μάλιστα περιπτώσεις η εφαρμογή άλλης μεθόδου

χρησιμοποιεί την καθαρή περιουσιακή θέση της επιχείρησης σαν στοιχείο υπολογισμού.Η

κύρια χρησιμότητα της μεθόδου συνίσταται σε ζημιογόνες επιχειρήσεις είτε σε επιχειρήσεις

που τα κέρδη τους είναι μικρά, οπότε όλες οι άλλες μέθοδοι είναι ανεφάρμοστες

Σύμφωνα με τη μέθοδο της καθαρής περιουσιακής θέσης, η αξία μιας επιχείρησης είναι

ίση με τα ίδια κεφάλαια της όπως εμφανίζονται στον ισολογισμό της. Όπως είναι γνωστό ο

ισολογισμός μιας επιχείρησης περιλαμβάνει μόνο τα στοιχεία εκείνα που αποκτήθηκαν από

την επιχείρηση με κάποιο κόστος και αποτελούν ευδιάκριτα αντικείμενα.

Μ ε βάση την βασική αρχή της λογιστικής Ενεργητικό = Παθητικό είναι προφανές ότι τα

ίδια κεφάλαια κεφάλαια μιας επιχείρησης είναι ίσα με το σύνολο του ενεργητικό της, μείον

τις προβλέψεις, τις υποχρεώσεις και τους μεταβατικούς λογαριασμούς του παθητικού. Τ ο

αποτέλεσμα αυτό μας δίνει μια εικόνα της περιουσιακής θέσης της επιχείρησης

ί)ΕΚΤ1ΜΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΗΣ ΘΕΣΗΣ

Τα ίδια κεφάλαια των επιχειρήσεων, όπως εμφανίζονται στους δημοσιευμένους

ισολογισμούς τους, δεν απεικονίζουν πιστά την περιουσιακή θέση, αλλά αποτελούν την

αφετηρία μονάχα για τον υπολογισμό της καθαρής περιουσιακής θέσης της επιχείρησης,

Η εφαρμογή της μεθόδου της καθαρής περιουσιακής θέσης μπορεί να γίνει με δύο

τρόπους:

1. Με την εξαρχής σύνταξη ισολογισμού, στον οποίο όλα τα στοιχεία του ενεργητικού

και του παθητικού αποτιμώνται εκ νέου. Η καθαρή περιουσιακή θέση θα προκύπτει σαν

διαφορά όλων των στοιχείων του παθητικού, πλην των ιδίων κεφαλαίων, από το σύνολο

του ενεργητικού.

2. Με τη διόρθωση των επιμέρους στοιχείων του δημοσιευμένου ισολογισμού και την

αντίστοιχη διόρθωση των ιδίων κεφαλαίων.

Ο δεύτερος τρόπος μπορεί να χρησιμοποιηθεί πρόχειρα από ένα έμπειρο αναγνώστη

δημοσιευμένου ισολογισμού που θέλει να υπολογίσει την κατά προσέγγιση καθαρή

περισυσιακή θέση μιας εταιρίας.

ίί)Επανεκτίμηση των στοιχείων του ενεργητικού και του παθητικού

Η εκτίμηση κάθε στοιχείου του ενεργητικού ( πάγια, αποθέματα, απαιτήσεις ) και του

παθητικού (υποχρεώσεις ) προϋποθέτει φυσικά έλεγχο σε βάθος. Από τον έλεγχο αυτό

εντοπίζονται τα σημεία εκείνα που απαιτούν διόρθωση, δηλαδή επανεκτίμηση.

Η εκτίμηση θα πρέπει να στηρίζεται σε πραγματικά δεδομένα και όχι σε ιστορικές

αξίες.Π.χ τα μηχανήματα μιας επιχείρησης που είναι κερδοφόρος, θα πρέπει να εκτιμηθούν

σε τιμές αντικατάστασεις ( μειωμένες κατά τις αποσβέσεις ) ενώ σε μια επιχείρηση υπο

εκκαθάριση σε τιμές παλαιού εξοπλισμού που πληρώνει η αγορά

Οι υποχρεώσεις της επιχείρησης θα πρέπει και αυτές να εκτιμηθούν στις πραγματικές

τους διαστάσεις και αποτελεί ιδιαίτερη ευθύνη του εκτιμητή να αποτιμηθούν εξαντλητικά και

ολοκληρωτικά όλες οι υποχρεώσεις ακόμα και οι πιθανές να γεννηθούν στο μέλλον.Για τις

υποχρεώσεις αυτές είναι σκόπιμο να δημιουργηθούν προβλέψεις στο παθητικό ανάλογα με

την πιθανότητα της ενδεχόμενης εμφάνισής τους.

ίίί)Αξία αντικατάστασης και επιδοτήσεις

Η εκτίμηση των παγίων περιουσιακών μπορούν να χρησιμοποιηθούν,ανάλογα με την

περίπτωση,είτε τιμές ρευστοποίησης,είτε τιμές αντικατάστασης.Υπάρχουν περιτττώσεις

πσυ το κόστος αντικατάστασης είναι μικρότερο από το κόστος της αγοράς των παγίων

( κτίρια, μηχανήματα,εγκαταστάσεις ).Η διαφορά μπορεί να οφείλεται στους διάφορους

αναπτυξιακούς νόμους που προβλέπουν σημαντικές επιδοτήσεις για νέες επενδύσεις.

Για παράδειγμα,αν το κόστος ανέγερσης ενός εργοστασίου επεξεργασίας τροφίμων στη

Θράκη είναι σε τρέχουσες τιμές 3000000 ευρώ αυτό δεν σημαίνει ότι η τιμή αυτή αποτελεί

την κατάλληλη αξία διαπραγμάτευσης ενός αποπερατωμένου εργοστασίου που έχει

διακόψει τη λειτουργία του.Είναι γνωστό ότι και σύμφνα με το Ν. 1892/ 91 που ισχύει

σήμερα και σύμφωνα με τις κοινοτικές ρυθμίσεις, η ανέγερση εργοστασίων τροφίμων στη

Θράκη επιδοτείται μέχρι και με ποσοστό 40% του κόστους ( εκτός του οικοπέδου ).Για το

λόγο αυτό ο υποψήφιος επενδυτής δε θα κατέβαλλε για την αγορά του εργοστασίου ποσό

μεγαλύτερο από εκείνο που θα του στοίχιζε η εξαρχής κατασκευή ενός νέου εργοστασίου.Η

αξία λοιπόν της επιχείρησης που έχει για μοναδικό στοιχείο ενεργητικού το εργοστάσιο στη

Θράκη,είναι μικρότερη από το τρέχον κόστος.Σε κάθε περίτττωση,ο ελεγκτής λογιστής μιας

επιχείρησης, πρέπει να λαμβάνει υπόψη του και τη δυνατότητα αντικατάστασης μερών της

επιχείρησης με τελικό κόστος μικρότερο από το τρέχον

III) Αξία επιχείρησης υπο εκκαθάριση

Γ ια την αποτίμηση της αξίας μιας επιχείρησης που έχει διακόψει τη λειτουργία της ή

βρίσκεται υπο εκκαθάριση, απαιτείται η εφαρμογή ιδιαίτερων κανόνων:

• Τα πάγια αποτιμώνται σε τιμές ρευστοποίησης που είναι κατώτερες από τις

κανονικές τιμές της αγοράς για μεταχειρισμένα πάγια.Σε περίοδο οικονομικής

κρίσης η μείωση της αξίας είναι μεγάλη

• Τα εμπορεύσιμα αποτιμώνται και αυτά σε τιμές μικρότερες της αγοράς,αφού η

αγορά προϋποθέτει πλήρη γκάμα προιόντων,πιστώσεις, και κάποιο λογικό

χρονικό διάστημα ρευστοποίησης.Όσο απομένουν υπόλοιπα προϊόντων τόσο

πέφτει η τιμή τους.

• Οι απαιτήσεις μειώνονται επίσης αρκετά από την ονομαστική τους αξία.Είναι

κανόνας της αγοράς να πληρώνονται κατά προτεραιότητα εκείνοι οι προμηθευτές

από τους οποίους αναμένονται καινούργιες παραλαβές,έτσι ώστε τα ανοιχτά

υπόλοιπα να μένουν μακροχρόνια σταθερά.Λίγοι είναι πρόθυμοι να πληρώσουν

μια επιχείρηση υπο εκκαθάριση εκτός αν είναι απολύτως υποχρεωμένοι.

• Η υποχρέωση για αποζημειώσεις απολυόμενου προσωπικού υπολογίζεται εις ολόκληρο.

• Στις υποχρεώσεις προστίθεται ο φόρος που αντιστοιχεί στα αφορολόγητα

αποθεματικά.

Επιπλέον, για τις επιχειρήσεις υπο εκκαθάριση, υπολογίζονται οι αναμενόμενες

υποχρεώσεις από νομικές δεσμεύσεις που έχουν αναλυφθεί ( ενοικιαστήρια κτλ ).

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Έστω ότι έχουμε την επιχείρηση < χ > η οποία υπήρξε ζημιογόνος τα τελευταία χρόνια

Και την 1/1/2003 παρουσιάζει τον εξής ισολογισμό:

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΈξοδα εγκατάστασης Ίδια κεφάλαιαΈξοδα Ιδρυσης 3.425 μετοχικό κεφάλαιο 200.000συν/κες διαφορές τταγίων 23.512 αφορ/τα αποθεματικά 35.728τόκοι κατ/κής περιόδου 8.962 ζημίες εις νέο 72.230

35.899 163.498Πάγιο ενεργητικό ΠροβλέψειςΓ ήπεδα-οικόπεδα 67.800 αποζ/ση προσωπ. 17.271κτίρια και εγκαταστάσεις 112.321Μηχανήματα 125.730 Μακρ/μες υποχρεώσ.μεταφορικά μέσα 17.250 Δάνεια τραπεζών 140.292λοιπός εξοπλισμός 46.470

369.571Κυκλοφορούν ενεργητικό Βραχυπρ. Υποχρεώσ.Αποθέματα προμηθευτές 140.523α ύλες 23.389 γραμμάτια πληρωτέα 70.291Προϊόντα 29.536 Δάνεια τραπεζών 139.512προκαταβολές αγορών 3.212 πιστωτές 89.894Απαιτήσεις 440.220Πελάτες 118.442Γ ραμμάτια 50.849 Μεταβατικοί λογ/μοιΕπιταγές εισπρακτέες 52.690 δεδουλευμένα έξοδα 1.935επισφαλείς πελάτες 20.440χρέωστες διάφοροι 47.981

346.539ΔιαθέσιμαΤαμείο 2.635καταθέσεις όψεως 8.572

Σύνολο ενεργήτικού 763.216 Σύνολο παθητικού 763.216

Από την εργασία του εκτιμητή προκύπτουν τα εξής :

α) η αξία του παγίου ενεργητικού εκτιμήθηκε:

• οικόπεδο 170.000

■ κτίρια 140.000

• μηχανήματα 93.500

• μεταφορικά μέσα 16.000

• λοιπός εξοπλισμός 57.200

Σύνολο 476.700

β) Όσον αφορά τα αποθέματα διαπιστώθηκε ότι τα προϊόντα αξίας 17.000 ευρώ ήταν

ακατάλληλα για διάθεση.

γ) Από τις απαιτήσεις διαπιστώθηκαν επισφάλειες ύψους 52.181 ευρώ

δ) Οι προβλέψεις για αποζημείωση προσωπικού έχουν υπολογιστεί σε ύψος 55% των

αποζημειώσεων απόλυσης, ύψος που κρίνεται ικανοποιητικό.

ε) Οι μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις ελέγχθηκαν και βρέθηκαν σωστά αποτιμημένες.

στ) Μεταξύ των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων βρέθηκε διαφορά 90.129 ευρώ

Με βάση τα παραπάνω ο ισολογισμός καταρτίζεται ως εξής:

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΈξοδα εκτατάστασης 35.899 Ίδια κεφάλαια 163.498Πάγιο ενεργητικό 476.700 Προβλέψεις 17.271Κυκλοφορούν ενεργητικό 340.746 Μακρ/μες υττοχρ. 140.292Σύνολο ενεργητικού 853.345 Βραχ/μες υποχρεωσ.

Μεταβατικοί λογαρ. Σύνολο τταθητικού

90.1291.935

853.345

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η αξία της επιχείρησης είναι 90.129 ευρώ

5.6 Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΕ-ΟΦΛΗΜΕΝΩΝ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ

Η μέθοδος τψν ττροεξοφλημένων ταμειακών ροών τυγχάνει ιδιαίτερης προσοχής διότι

χρησιμοποιείται ευρύτατα.Η ορθή εφαρμογή της μεθόδου απαιτεί πολλούς υπολογισμούς

και κατάλληλα προγγράματα ηλεκτρονικών υπολογιστών. Για το λόγο αυτό συνήθως εφαρμόζεται μια απλοποιημένη μορφή της μεθόδου.

Η λογική της μεθόδου είναι ότι ο επενδυτής δεν ενδιαφέρεται τόσο για τα λογιστικά κέρδη

της επιχείρησης όσα για τα ταμειακά πλεονάσματά της τα οποία μπορεί είτε να τα

εισπράξει, είτε να τα επαναπενδύσει με συνέπεια την αύξηση της αξίας της επιχείρησης. Τα

ταμειακά πλεονάσματα μας ενδιαφέρουν μετά την πληρωμή των φόρων, δηλαδή σαν

καθαρό κέρδος του επενδυτή από την επένδυση.

Σύμφωνα με τη μέθοδο των προεξοφλημένων ταμειακών ροών, η αξία μιας επιχείρησης

ισούται με την παρούσα αξία των ταμειακών πλεονασμάτων που αναμένεται να

πραγματοποιηθούν σε ορισμένο αριθμό ετών, συν την παρούσα αξία της υπολειμματικής

αξίας της επιχείρησης στο τέλος του χρονικού ορίζοντα.Εφόσον η επιχείρηση έχει στην

κατοχή της περιουσιακά στοιχεία που δεν χρησιμοποιούνται από αυτή στη συνήθη

παραγωγική διαδικασία, η αξία αυτών των περιουσιακών στοιχείων προστίθεται στην αξία

των προεξοφλημένων ταμειακών πλεονασμάτων.

Η αναγωγή των μελλοντικών πλεονασμάτων στο παρόν γίνεται με ένα συντελεστή, το

ύψος του οποίου εξαρτάται από το μέγεθος των κινδύνων που αναλαμβάνει η

συγκεκριμένη επιχείρηση.

Με την προσέγγιση αυτή, μια ολόκληρη επιχείρηση παρομοιάζεται με μια ομολογία που

για μια σειρά ετών αποφέρει ορισμένο ετήσιο κέρδος και στο τέλος εξαργυρώνεται στην

ονομαστική της αξία. Ας υποθέσουμε ότι μια κρατική ομολογία τριετούς διάρκειας έχει

ονομαστική αξία 10.000 ευρώ και αποφέρει ετήσιο τόκο 2.000 ευρώ.

Αν το ετήσιο επιτόκιο των τραπεζικών καταθέσεων είναι 17% φαίνεται ότι η ομολογία είναι

αποδοτικότερη από τις καταθέσεις. Δεδομένου ότι οι κρατικές ομολογίες είναι εξίσου

ασφαλείς με τις τραπεζικές καταθέσεις, είναι λογικό να υπολογίζουμε την τρέχουσα αξία

των τόκων και της ονομαστικής αξίας της ομολογίας, χρησιμοποιώντας συντελεστές

προεξόφλησης που βασίζονται στο τραπεζικό επιτόκιο. Ο συντελεστής προεξόφλησης του

1°“ έτους είναι : 1 : 1.17 = 0.8547. Ο συντελεστής του 2°“ έτους είναι 0.8547 ;1.17 = 0.7305

2»ς

a»'

ΣΥΝΟΛΟ

ΣΥΝΤΕΛ.ΠΡΟΕΞΟΦΛΗΣ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΞΙΑ 20000.8547 170920000.7305 146120000.6244 1248

10000 14418

Από τον παραπάνω πίνακα διαπιστώνουμε ότι η αξία της ομολογίας είναι 14418 ευρώ

δηλαδή μεγαλύτερη από την ονομαστική αξία.

Κατά τον ίδιο τρόπο υπολογίζεται και η αξία μιας επιχείρησης. Αντί των ετήσιων τόκων ο

επενδυτής εισπράτει τα ταμειακά πλεονάσματα της επιχείρησης, το μέρος δηλαδή των

κερδών που απομένει μετά την ικανοποίηση των αναγκών για αντικατάσταση παγίων και

για πρόσθετα κεφάλαια κίνησης και μετά την καταβολή του φόρου επί των κερδών.

Η προεξόφληση των ταμειακών ροών μιας επιχείρησης παρουσιάζει πολλά προβλήματα

σε σχέση με την προεξόφληση των τόκων μιας ομολογίας.Τα πιο σημαντικά είναι τα εξής ;

• Ο υπολογισμός των ταμειακών πλεονασμάτων της επιχείρησης είναι υπόθεση

δυσχερής. Στον υπολογισμό αυτό υπάρχει αρκετή αβεβαιότητα, αφού κανείς δε

μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια τις συνθήκες που θα επικρατούν μέσα και έξω από

την επιχείρηση κατά τα επόμενα χρόνια.

• Η αβεβαιότητα των μελλοντικών συνθηκών συνεπάγεται κινδύνους για τον επενδυτή

που μειώνουν την αξία των προβλεπομένων κερδών. Έτσι το τραπεζικό επιτόκιο

παύει να είναι ο πιο κατάλληλος συντελεστής προεξόφλησης των μελλοντικών

ταμειακών πλεονασμάτων.

• Φορολογία των ετήσιων αποτελεσμάτων. Ενω κατά κανόνα οι τόκοι των ομολόγων

είναι αφορολόγητοι, τα κέρδη των επιχειρήσεων φορολογούνται παλαιότερα με 40%

και από το 1992 με 35%. Επομένως η καθαρή ωφέλεια του επενδυτή είναι το

ταμειακό πλεόνασμα που προκύπτει από την φορολογία.

• Αντίθετα με την ομολογία που στη λήξη της αξίζει όσο η ονομαστική της αξία,η

υπολειμματική αξία μιας επιχείρησης, δηλαδή η αξία μετά από 5 ή 8 έτη δεν μπορεί

να προβλεφθεί εύκολα.

Σύμφωνα με μια παραλλαγή της μεθόδου αυτής που εφαρμόζεται η αξία της επιχείρησης

< καθαρή > χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι δανειακές της υποχρεώσεις :

• Κατ αρχήν παρουσιάζεται η παρούσα αξία των μελλοντικών ταμειακών

πλεονασμάτων πριν από την αφαίρεση των τόκων.

• Σε δεύτερο στάδιο από την αξία αυτή αφαιρείται η αξία των τρέχουσων δανειακών

της υποχρεώσεων και επιτυγχάνεται η αξία της επιχείρησης.

5.7 ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ

Όπως σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη έτσι και στην Ελλάδα εμφανίζεται το φαινόμενο της

σταθερής ανοδικής πορείας των τιμών των αγαθών.

Αν για παράδειγμα τα έσοδα και τα έξοδα μιας επιχείρησης , ως συνέπεια του

πληθωρισμού αυξάνονται κατά 10% το σημερινό ταμειακό πλεόνασμα της επιχείρησης

είνα ι:

Εισπράξεις - Πληρωμές = 300 - 250 = 50

Με τα νέα δεδομένα τα ταμεικό πλεόνασμα θα είναι;

Εισπράξεις - Πληρωμές =330 -275 = 55

Άρα θα είναι και αυτό αυξημένο κατά 10%

Η προεξόφληση των πληθωρικών ταμειακών πλεονασμάτων με ένα επιτόκιο που

ενσωματώνει και τον αναμενόμενο πληθωρισμό ( δηλαδή ένα επιτόκιο που έχει σαν βάση

τα πραγματικά επιτόκια της αγοράς ) έχει το ίδιο αποτέλεσμα με την προεξόφληση των

ταμειακών ροών που έχουν υπολογιστεί σε σταθερές τιμές με ένα αποπληθωρισμένο

επιτόκιο, σημαντικά μικρότερο από τα πραγματικά.

5.8 ΠΙΘΑΝΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΚΕΡΔΩΝ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΚΟΣ ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΩΓΗ ΑΥΤΩΝ

Αντίθετα με τη μέθοδο της καθαρής περιουσιακής θέσης όπου καταλήγει σε μια ορισμένη

αξία για την επιχείρηση, η μέθοδος των προεξοφλημένων ταμειακών ροών μπορεί να

δώσει διαφορετικά αποτελέσματα ανάλογα με τις εκτιμήσεις που θα γίνουν για τις πωλήσεις

των επόμενων ετών και για τις τιμές που θα επικρατήσουν στην αγορά. Ο εκτιμητής

αναλαμβάνει σοβαρούς κινδύνους και επομένως η αξία της επιχείρησης είναι μικρότερη. Η

μείωση της αξίας αυτής αντανακλάται μέσα από ένα μεγαλύτερο συντελεστή

προεξόφλησης των ταμειακών ροών.

Ένας σοβαρός λόγος που οδηγεί σε σοβαρές αποκλίσεις είναι η δανειακή επιβάρυνση

των επιχειρήσεων. Όσο μεγαλύτερη είναι η δανειακή επιβάρυνση της επιχείρησης τόσο

μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος να μειωθούν δραστικά,ή και να εξαφανιστούν τα κέρδη της σε

περίπτωση κρίσης της αγοράς ή του κλάδου. Έτσι για υπερδανεισμένες, έστω και

κερδοφόρες επιχειρήσεις ενδείκνυται η χρησιμοποίηση μεγαλύτερων συντελεστών

προεξόφλησης που συνεπάγεται μικρότερη αξία για την επιχείρηση.

Το εύρος του χρονικού ορίζοντα στον οποίο θα γίνει η αναγωγή των ταμειακών

πλεονασμάτων έχει μεγάλη σημασία για το αποτέλεσμα της εκτίμησης. Αν και η αύξηση της

αξίας της επιχείρησης δεν είναι ανάλογη της αύξησης του χρονικού ορίζοντα, εντούτοις οι

διαφορές της αξίας ανάλογα με τον αριθμό των ετών είναι σημαντικές. Όσο μεγαλύτερος

είναι ο χρονικός ορίζονταςτης προεξόφλησης τόσο μικρότερη είναι η προεξοφλημένη

υπολειμματική αξία της επιχείρησης και το γεγονός αυτό εξουδετερώνει το θετικό

αποτέλεσμα από τις επιπλέον περιόδους.

Εξαιτίας των ραγδαίων τεχνολογικών αλλαγών και των γρήγορα μεταβαλλόμενων

οικονομικών συνθηκών, η συντηριτική εκτίμηση υπαγορεύει ένα χρονικό ορίζοντα 5 εως 10

ετών ανάλογα με το είδος της επιχείρησης.Μετά τον ορίζοντα αυτό θεωρείται ότι τα κέρδη

της επιχείρησης είναι απρόβλεπτα και προέρχονται από νέες δραστηριότητες και όχι από

την εκμετάλλευση του παλαιού δυναμικού της επιχείρησης.

Για ειδικές κατηγορίες επιχειρήσεων είναι επιτρεπτό να γίνονται προβλέψεις για τα

πλεονάσματα περισσοτέρων ετών. Οι επιχειρήσεις αυτές έχουν κάποια μονοπωλιακά

χαρακτηριστικά και το προϊόν τους δεν έχει άμεσα υποκατάστατα. Παράδειγμα τέτοιων

περιπτώσεων αποτελούν τα εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής, τα μεταλλεία κτλ.

5.9 Η ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ

Η μέθοδος των προεξοφλημένων ταμειακών ροών είναι ιδιαίτερα δημοφιλής και

χρησιμοποιείται σε μεγάλη έκταση. Τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της μεθόδου αυτής έναντι των άλλων είναι τα εξής:

• Αξιολογεί τις επιχειρήσεις σαν ζωντανούς οργανισμούς, ανεξάρτητα από τα

περιουσιακά στοιχεία που τις αποτελούν

• Στηρίζεται στις αναμενόμενες αποδόσεις και όχι στις αποδόσεις των παρελθόντων

ετών.

• Λαμβάνει υπόψη της την φορολογία του εισοδήματος που αλλοιώνει σημαντικά την

εικόνα της απόδοσης.

• Λαμβάνει υπόψη της την εικόνα της αγοράς και την ενσωματώνει στο προεξοφλητικό

επιτόκιο.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή της μεθόδου είναι η αναμενόμενη ύπαρξη

κερδών της επιχείρησης. Αν ωστόσο τα κέρδη είναι πολύ μικρά είναι επόμενο η αξία της

επιχείρησης υπολογισμένη με την εν λόγω μέθοδο να είναι μικρότερη από την καθαρή

περιουσιακή θέση της επιχείρησης. Αυτό σημαίνει ότι είναι προτιμότερη η ρευστοποίηση

της επιχείρησης και η τοποθέτηση των χρημάτων σε κρατικά ομόλογα που δεν

συνεπάγονται σημαντικό κίνδυνο.Με την παραλλαγή της μεθόδου των προεξοφλημένων

ταμειακών ροών επιτυγχάνεται η εκτίμηση της παρούσας αξίας των επιχειρήσεων από τις

μελλοντικές ροές χωρίς χρεολύσια και τόκους.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Έστω η επιχείρηση < ψ > παραγωγής ανταλλακτικών αυτοκινήτων θέλει να εκτιμήσει την

αξία της με βάση τη μέθοδο των προεξοφλημένων ταμειακών ροών. Ο ισολογισμός της

επιχείρησης κατά το έτος 2003 έχει ως εξής :

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΠάγιαΑποθέματαΑπαιτήσειςΔιαθέσιμαΣΥΝΟΛΟ

ΠΑΘΗΤΙΚΟ 270000 Κεφάλαιο

50000 Κέρδη εις νέο 50000 Υποχρεώσεις 10000

380000 ΣΥΝΟΛΟ

50000250000

80000

380000

Με βάση το πρόγραμμα παραγωγής της επιχείρησης ο εκτιμητής υπολογίζει τις

απαιτούμενες δαπάνες ως εξής:

• Το κόστος των α υλών που υπολογίζεται από την απαιτούμενη ποσότητα α ύλης για

την κατασκευή των ανταλλακτικών, τον αριθμό του κατά έτους πωλούμενων

τεμαχίων και την αναμενόμενη τιμή της α ύλης

• Τα εργατικά της παραγωγής, τους μισθούς των διευθυντικών στελεχών και των

εργαζομένων στη διοίκηση της επιχείρησης.

• Το ενοίκιο της επιχείρησης

• Τα γενικά βιομηχανικά έξοδα

• Τα έξοδα διοίκησης ( τηλέφωνα, ρεύμα κτλ ) καθώς και τα έξοδα διάθεσης και τέλος

• Τις φορολογικές αποσβέσεις

Εφόσον ο εκτιμητής έχει υπολογίσει τις πιο πάνω δαπάνες είναι σε θέση να ανατπύξει

την αξία της επιχείρησης και για τα επόμενα έτη με την προϋπόθεση ότι η αξία αυτή

θεωρείται σαν πιο πιθανή και όχι σαν απόλυτη αφού για τον υπολογισμό της γίνονται

πολλές υποκειμενικές υποθέσεις και εκτιμήσεις.

5.10 Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ ΚΕΡΔΩΝ

Η μέθοδος αυτή έχει ττολλές ομοιότητες με την προηγούμενη οι οποίες έγκειται στην

κεφαλαιοποίηση των αναμενόμενων οφελημάτων από την επιχείρηση. Οι κύριες διαφορές

από τη μέθοδο των προεξοφλημένων ταμειακών ροών είναι οι εξής :

• Διαφέρει η έννοια των ωφελημάτων, αφού η μια μέθοδος χρησιμοποιεί τα ταμειακά

πλεονάσματα και μάλιστα μετά από φόρους ενώ η άλλη τα οργανικά κέρδη.

• Η μια μέθοδος ( των προεξοφλημένων ταμειακών ροών ) υπολογίζει ως συνήθως

την αξία του ενεργητικού ( δηλαδή την αξία της επιχείρησης χωρίς δανειακές

υποχρεώσεις ) και σε δεύτερη φάση την αξία της επιχείρησης, ενω η άλλη μέθοδος

υπολογίζει απευθείας την αξία της επιχείρησης.

Σύμφωνα με τη μέθοδο των κεφαλαιοποιημένων οργανικών κερδών των επόμενων ετών

η αξία της επιχείρησης είναι ίση με την προεξοφλημένη αξία των οργανικών κερδών των

επόμενων 5 εως 8 ετών πλέον την προεξοφλημένη υπολειμματική αξία τηςεπιχειρήσεως

και πλέον την αξία των μη λειτουργικών περιουσιακών στοιχείων. Οι υποθέσεις που γίνονται

για την εφαρμογή της μεθόδου είναι οι εξής :

• Τ οργανικά κέρδη δεν περιλαμβάνουν άλλα έσοδα πλην εκείνων που προέρχονται

από την πώληση των προϊόντων ή των υπηρεσιών της επιχείρησης, τα δε έξοδα δεν

περιλαμβάνουν έκτακτα έξοδα όπως πρόστιμα, τόκους υπερημερίας κτλ

• Για τον υπολογισμό των οργανικών αποτελεσμάτων λαμβάνονται υπόψη οι

χρηματοοικονομικές δαπάνες δηλαδή οι τόκοι των ξένων κεφαλαίων και οι

αποσβέσεις.

• Η εκτίμηση των εξόδων και των εσόδων γίνεται πάλι υπό συνθήκες φυσιολογικής

λειτουργίας της επιχείρησης, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη γεγονότα που

διαταράσσουν την αγορά και προκαλούν απότομες μεταβολές στις τιμές ή

επηρρεάζουν την ομαλή εξέλιξη της παραγωγής.

• Κια για τη μέθοδο αυτή η υπόθεση των σταθερών τιμών αποτελεί σημαντική

απλοποίηση. Όλοι οι υπολογισμοί μπορούν να γίνουν σε τρέχουσες τιμές.

• Σε ότι αφορά το συντελεστή κεφαλαιοποίησης υπάρχει κάποια σύγχυση : η μέθοδος

αυτή συνήθως αγνοεί την ανάλυση του κινδύνου της επιχείρησης και χρησιμοποιεί

τη μέση απόδοση της αγοράς.Οι συνήθεις τιμές του συντελεστή κεφαλαιοποίησης με

ενσωματωμένο στοιχείο κινδύνου είναι από 10% εως 16%

• ο χρονικός ορίζοντας για την κεφαλαιοποίηση των κερδών είναι συνήθως 5 έτη

• Η υπολειματική αξία της επιχείρησης υπολογίζεται όπως και στη μέθοδο των

προεξοφλημένων ταμειακών ροών : ανάλογα με το αν η πορεία των κερδών

αναμένεται ανοδική ή τττωτική λαμβάνονται υπόψη τα κέρδη μιας δεύτερης σειράς

ετών προεξοφλημένα στο τέλος του χρονικού ορίζοντα ή η περιουσιακή θέση της

επιχείρησης. Στην πρώτη περίπτωση τα ετήσια κέρδη της δεύτερης σειράς είναι ίσα

με το μέσο όρο των κερδών της πρώτης περιόδου. Το απασχολούμενο κεφάλαιο δε

λαμβάνεται άμεσα υπόψη κατά τους υπολογισμούς. Επιχειρήσεις που προβλέπεται

να έχουν την ίδια κερδοφορία έχουν και την ίδια αξία, αδιάφορα αν έχουν πολλά ή

λίγα κεφάλαια. Έμμεσα μπορεί να υπεσέλθουν στους υπολογισμούς τα ίδια

κεφάλαια, μειώνοντας ή αυξάνοντας το βαθμό του κινδύνου και επομένως το

προεξοφλητικό επιτόκιο.

Όπως και στη μέθοδο των προεξοφλημένων ταμειακών ροών έτσι και στην εν λόγω

μέθοδο για τον υπολογισμό των κεφαλαιοποιημένων οργανικών κερδών θα

χρησιμοποιούνται διαδοχικοί πίνακες;

• Πίνακας εξέλιξης των διαφόρων μεγεθών της επιχείρησης (πωλήσεων, προσωπικού,

δαπανών κτλ).

• Πίνακας υπολογισμού των οργανικών κερδών.

• Πίνακας υπολογισμού της παρούσας αξίας των μελλοντικών κερδών και της

υπολειμματικής αξίας της επιχείρησης.

Εφόσον η επιχείρηση έχει πάγια που δεν χρησιμοποιούνται στη διαδικασία της

παραγωγής, η αξία τους προστίθεται στην αξία που υπολογίστηκε από τον τελευταίο

πίνακα.

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ

Τις περισσότερες φορές η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται με τις εξής υποθέσεις :

• α) η μέση απόδοση της αγοράς αποτελεί τον κατάλληλο συντελεστή

κεφαλαιοποίησης

• β) τα κέρδη υπολογίζονται προ φόρων

Κατά την εφαρμογή της μεθόδου θα ττρέπει να ττρέπει να προσεχθούν ορισμένα στοιχεία

• Σε αρκετές περιπτώσεις μεγάλο μέρος των παγίων στοιχείων της επιχείρησης είναι

αποσβεσμένο με αποτέλεσμα οι φορολογικές αποσβέσεις να είναι πολύ μικρές σε

σχέση με την αξία του χρησιμοποιούμενου κεφαλαίου. Στις περιπτώσεις αυτές είναι

σκόπιμο να υπολογίζονται οι αποσβέσεις πάνω στην αξία αντικατάστασης των

παγίων και να μειώνονται αντίστοιχα τα ετήσια κέρδη.

• Σε άλλες πάλι περιτπώσεις είναι άμεσα αναγκαία η αντικατάσταση μεγάλου μέρους

του εξοπλισμού της επιχείρησης. Ο εξυγχρονισμός του παραγωγικού εξοπλισμού

και η επέκταση των πωλήσεων απαιτούν πολύ συχνά νέα κεφάλαια που θα

διατεθούν για αγορές παγίων, για αύξηση του όγκου των αποθεμάτων ή για

επέκταση των πιστώσεων που παρέχονται στους πελάτες. Αν η επιχείρηση δε

διαθέτει επαρκή ρευστότητα για μια τέτοια επέκταση, τότε στις δαπάνες της πρέπει

να προστεθεί και η χρηματοοικονομική επιβάρυνση που θα προκόψει από τον

πρόσθετο δανεισμό που κρίνεται αναγκαίος για να χρηματοδοτήσει την επέκταση.

• Η ύπαρξη σημαντικών ετήσιων κερδών δεν είναι ασυμβίβαστη με την

χρηματοοικονομική επιβάρυνση της επιχείρησης. Η κεφαλαιοποίηση των κερδών

γίνεται με την έννοια ότι αποτελούν ωφελήματα του επενδυτή από την επιχείρηση,

δηλαδή εξάγονται από αυτήν. Αν παρ’ όλα αυτά οι μέτοχοι ( ή οι εταίροι)

αποφασίσουν να μην αποσύρουν τα κέρδη τους από την επιχείρηση, θα πρέπει να

θεωρηθεί ότι της τα δανείζουν. Έτσι άσχετα αν οι εταίροι εισπράττουν τόκο ή όχι, τα

μη διανεμηθέντα κέρδη πρέπει να εξωμειώνονται με τον εξωτερικό δανεισμό.

Η μέθοδος αυτή είναι κατάλληλη για κερδοφόρες επιχειρήσεις που η συνέχιση της

λειτουργίας τους δεν απαιτεί σημαντικές μεταβολές στον πάγιο εξοπλισμό τους και στην

κεφαλαιακή τους διάρθρωση. Δεν είναι κατάλληλη για υποχρεωμένες επιχειρήσεις καθώς

και για βιομηχανικές επιχειρήσεις με πολλά πάγια που στο μεγαλύτερο μέρος τους είναι

αποσβεσμένα. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται όταν το πρόγραμμα της επόμενης πενταετίας

προβλέπει σημαντική επέκταση των πωλήσεων.

5.12 Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΚΩΝ ΚΕΡΔΩΝ ΤΗΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΣ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑΣ

Η μέθοδος αυτή υποθέτει ότι η επιχείρηση έχει εξαντλήσει από καιρό τις δυνατότητες

ανάπτυξης της και ότι οι ετήσιες διακυμάνσεις των κερδών της οφείλονται μόνο σε

μεταβολές των συνθηκών της αγοράς. Υποθέτει ακόμα ότι οι μεταβολές των συνθηκών της

αγοράς θα ακολουθούν και στο μέλλον τις ίδιες διακυμάνσεις, οπώς και κατά το παρελθόν.

Η αξία της επιχείρησης με τη μέθοδο αυτή, είναι ίση με την παρούσα αξία μιας σειράς

μελλοντικών κερδών της προηγούμενης πενταετίας.

Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην αναγωγή των ετήσιων κερδών σε ενιαία

τιμαριθμική βάση.

Εξαιτίας των πολύ περιοριστικών υποθέσεων η μέθοδος αυτή είναι ακατάλληλη για τις

περισσότερες περιτπώσεις. Οι επιχειρήσεις ακολουθούν ως συνήθως μια ανοδική ή μια

καθοδική πορεία και τα κέρδη τους υφίστανται μεγάλες διακυμάνσεις. Η παντελής άγνοια

των μελλοντικών οικονομικών συνθηκών οδηγεί σε τελείως εσφαλμένες εκτιμήσεις.

Η εφαρμογή της μεθόδου αυτής έχει και μια χρησιμότητα : χρησιμοποιούμενη σε

συνδυασμό με τις άλλες μεθόδους μας δίνει την ευκαιρία να ελέγξουμε πόσο ρεαλιστικές ή

εξωπραγματικές είναι οι υποθέσεις που έγιναν για τον υπολογισμό των μελλοντικών

κερδών με τις άλλες μεθόδους. Αν για παράδειγμα τα κεφαλαιοποιημένα οργανικά κέρδη

της επόμενης πενταετίας εκτιμώνται σε 150.000 ευρώ και τα κεφαλαιοποιημένα οργανικά

κέρδη της προηγούμενης πενταετίας ήταν 50.000 ευρώ, ο εκτιμητής πρέπει να δώσει

στοιχεία επαρκή, ώστε να πείθουν ότι η κερδοφορία της επιχείρησης αναμένεται να αλλάξει

ριζικά μέσα στα επόμενα χρόνια.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥΟ ισολογισμός της επιχείρησης < ω > με αντικείμενο την εμπορία διανομής τροφίμων και

έτοιμο δίκτυο διανομής κατά το έτος 2001 έχει ως εξής ;

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ

Δαττάνες οργάνωσηςΠάγιαΑποθέματαΑπαιτήσειςΔιαθέσιμαΣΥΝΟΛΟ

ΠΑΘΗΤΙΚΟ

120001δια κεφάλαια 200000326000 Προμηθευτές 160000

70000 Τραπεζικά δάνεια 367000330000 Λοιπές υποχρεώσεις 21000

10000748000 ΣΥΝΟΛΟ 748000

Τα αποτελέσματα της τελευταίας τριετίας έχουν ι

2002 2003 2004Πωλήσεις 850000 1100000 1400000Κόστος πωληθ 595000 748000 945000Μικτά κέρδη 255000 352000 455000Έξοδα διοίκησ 30000 38000 46000Έξοδα διάθες. 70000 86000 105000Χρηματοοικον 20000 42000 75000Αποσβέσεις 36000 39000 40000Καθαρά κέρη 99000 147000 189000

Παρατηρείται αμέσως ότι η επιχείρηση είναι σημαντικά κερδοφόρα και επομένως η αξία

της θα προσδιοριστεί από τα μελλοντικά της κέρδη και όχι από την περιουσιακή της

κατάσταση. Αποφασίζεται να χρησιμοποιηθεί η μέθοδος των κεψαλαιοποιημένων

οργανικών κερδών.

Από τα αποτελέσματα των τριών τελευταίων ετών παρατηρείται ό τι;

• Ο ρυθμός αύξησης των χρηματοοικονομικών δαπανών είναι μεγαλύτερος από το

ρυθμό αύξησης των πωλήσεων. Αυτό οφείλεται στα αυξημένα αποθέματα και στις

αυξημένες πιστώσεις προς τους πελάτες ( συνέπεια της αύξησης των πωλήσεων )

που ανάγκασαν την επιχείρηση να στραφεί σε πρόσθετο δανεισμό

Εκτιμάται επίσης ότι η επιχείρηση κατά την επόμενη πενταετία θα έχει ανοδικές πωλήσεις.

2005............................. 1500000

2006..............................1600000

2007 .........................1650000

2008 .........................1700000

2009 .........................1750000

Εκτιμάται ότι η σχέση τιμών αγοράς και ττώλησης δεν πρόκειται να μεταβλήθει σημαντικά

και ότι ο συντελεστής μικτού κέρδους θα παραμείνει πολύ κοντά στο 33%

Παρότι η επιχείρηση έχει σημαντικά ετήσια κέρδη , αν τα κέρδη αυτά παραμείνουν στην

εταιρία για να καλύψουν τις αυξημένες ανάγκες σε κεφάλαιο κίνησης θα θεωρήσουμε ότι

δίνονται υπο μορφή δανείου με συνέπεια να αυξάνεται η χρηματοοικονομική επιβάρυνση

της επιχείρησης.Οι αποσβέσεις θα υπολογιστούν πάνω στην πραγματική αξία των

παγίων,χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι πραγματοποιηθείσες ήδη φορολογικές

αποσβέσεις. Όσον αφορά τις λοιπές δαπάνες, προβλέπεται μικρή μόνο αυξήσή τους. Έτσι

2005 2006 2007 2008 2009Πωλήσεις 1500000 1600000 1650000 1700000 1750000Κόστος πωληθέν 1005000 1072000 1105000 1139000 1172000Μίκτα κέρδη 495000 528000 544500 561000 577500Έξοδα διοίκησης 48000 50000 51000 52000 53000Έξοδα διάθεσης 110000 114000 115000 115000 115000Χρηματοοικονομ 84000 85000 86000 86000 86000Αποσβέσεις 45000 45000 45000 45000 45000Κέρδη 208000 234000 247500 263000 278500

Τα κέρδη αυτά προεξοφλούνται στο παρόν με συντελεστή προεξόφλησης 9% επειδή

θεωρείται ότι η εμπορία τροφίμων με έτοιμο δίκτυο διανομής δε συνεπάγεται σημαντικούς

κινδύνους:

ΚΕΡΔΟΣ ΣΥΝΤΕΛ.ΠΡΟΕΞΟΦΛ. ΠΑΡΟΥΣΑ Α^ΙΑ2005 208000 1,09 1908262006 234000 1,188 1969692007 247500 1,295 1911202008 263000 1,412 1862602009 278500 1,538 181079

ΣΥΝΟΛΟ 946254

Τα ετήσια κέρδη της νέας αυτής πενταετίας είναι ίσα με ■

πρώτης πενταετίας, δηλαδή 946.254 / 5 - 189.250Η υπολειμματική αξία προεξοφλείται με το συντελεστή του 5°“ έτους (1,538 ) και η παρούσα

αξία της είναι 478.637Σύμφωνα με τα παραπάνω η αξία της επιχείρησης είναι: 946.254 + 478.637 = 1.424.891

5.13 Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΠΡΟΣΟΔΟΥ

Σημείο αφετηρίας της μεθόδου αυτής είναι ότι η αξία μιας επιχείρησης είναι μεγαλύτερη

από το άθροισμα των περιουσιακών της στοιχείων. Η επιπλέον αυτή αξία ονομάζεται

υπεραξία και οφείλεται στο γεγονός ότι το κεφάλαιο της επιχείρησης εξασφαλίζει

μεγαλύτερες αποδόσεις από το τραπεζικό επιτόκιο.

Η διαφορά σε ετήσια βάση των οργανικών κερδών του απασχολούμενου κεφαλαίου

ονομάζεται υπερπρόσοδος. Αν οι θετικές αυτές διαφορές υπολογιστούν για μια σειρά ετών

και αθροιστούν, έχουμε μια εκτίμηση για την υπεραξία της επιχείρησης.

Για τον υπολογισμό της υπεραξίας μπορούμε να αθροίσουμε την υπερπρόσοδο 5 ή 10

ετών. Η μέθοδος εφαρμόζεται μόνον εφόσον η επιχείρηση είναι κερδοφόρα και τα κέρδη

της είναι μεγαλύτερα από το επίπεδο εκείνο που χαρακτηρίζεται σαν κανονική πρόσοδος

και είναι ο τόκος που θα έδινε το απασχολούμενο κεφάλαιο σε περίπτωση που τοκιζόταν με

το τρέχον επιτόκιο.

5.14 Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΗΣ ΘΕΣΗΣ ΠΡΟΣΑΥΞΗΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑ

ΤΗΝ ΥΠΕΡΠΡΟΣΟΔΟ ΤΗΣ ΕΠΟΜΕΝΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΣ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑΣ

Α) Η μέθοδος της καθαρής περιουσιακής θέσης προσαυξημένης κατά την

υπερπρόσοδο της επόμενης πενταετίας

Σύμφωνα με τη μέθοδο αυτή η αξία της επιχείρησης είναι ίση με το άθροισμα της

καθαρής περιουσιακής θέσης της και της παρούσας αξίας της υπερπροσόδου της. Στα

στοιχεία του ενεργητικού περιλαμβάνονται όλα τα πάγια, λειτουργικά και μη. Είναι φανερό

ότι από τη στιγμή που η επιχείρηση είναι κερδοφόρα, οι τιμές που πρέπει να

χρησιμοποιηθούν για την αποτίμηση των παγίων στοιχείων της είναι τιμές αντικατάστασης,

δηλαδή τρέχουσες τιμές αγοράς μειωμένες κατά το ποσοστό των πραγματικών

αποσβέσεων.

Η παρούσα αξία της υπερπροσόδου υπολογίζεται ως εξής

• Υπολογίζονται τα αναμενόμενα οργανικά κέρδη των επόμενων 5 ετών.

• Υπολογίζεται το απασχολούμενο κεφάλαιο της επιχείρησης αφαιρώντας όλα τα

στοιχεία του ενεργητικού που χαρακτηρίζονται μη λειτουργικά.

• Υπολογίζεται για κάθε χρόνο ο τόκος του απασχολούμενου κεφαλαίου. Το ποσό

αυτό ονομάζεται κανονική πρόσοδος.

• Από το οργανικό κέρδος κάθε έτους αφαιρείται η κανονική πρόσοδος του ιδίου

χρόνου και προκύπτει η υπερπρόσοδος.

• Βρίσκεται ο μέσος όρος των αναμενώμενων υπερπροσόδων των επόμενων 5 ετών

• Υπολογίζεται η παρούσα αξία των υπερπροσόδων (δηλαδή η υπεραξία της

επιχείρησης ) με συντελεστή προεξόφλησης το επιτόκιο, αυξημένο ανάλογα με τον

κίνδυνο της επιχείρησης.

Τα οργανικά κέρδη περιλαμβάνουν όλα τα οργανικά έσοδα και τα έξοδα ( έξοδα

διοίκησης και διάθεσης) πλην των τόκων των δανειακών κεφαλαίων. Η εκτίμηση των

εσόδων και των εξόδων γίνεται υπο φυσιολογικές συνθήκες χωρίς να λαμβάνονται υπόψη

έκτακτα γεγονότα που επηρρεάζουν τις τιμές και το κόστος όπως απεργίες προσωπικού

κτλ.

Κατά τον υπολογισμό των οργανικών κερδών δε λαμβάνεται υπόψη η δαπάνη για τόκους

των δανείων,εφόσον ο υπολογισμός της υπερπροσόδου απαιτεί την αφαίρεση από τα

κέρδη υποθετικών τόκων για ολόκληρο το απασχολούμενο κεφάλαιο και όχι μόνο για τα

ξένα δάνεια.

Στο απασχολούμενο κεφάλαιο πρέπει να περιληφθούν μόνο τα στοιχεία του ενεργητικού

που χρησιμοποιούνται από την επιχείρηση με κανινικό τρόπο για την επίτευξη οργανικών

κερδών. Δε συμπεριλαμβάνονται τα αδρανή περιουσιακά στοιχεία καθώς και οι συμμετοχές

σε άλλες επιχειρήσεις.Π.χ αν μια επιχείρηση έχει στην κατοχή της οικόπεδο 30 στρεμμάτων

και λειτουργεί μόνο στα 10 στρέμματα για τον υπολογισμό της υπερπροσόδου δε θα

πρέπει να συμπεριληφθεί στο απασχολούμενο κεφάλαιο η αξία των 30 στρεμμάτων αλλά

μόνο ένα τμήμα αυτής.Το επιτόκιο χρησιμοποιείται από τη μέθοδο αυτή για τον υπολογισμό της κανονικής

προσόδου. Κάτω από συνθήκες σταθερότητας των τιμών το κατάλληλο επιτόκιο θα ήταν το

τραττεζικό ετητόκιο καταθέσεων διότι ο εττενδυτής συγκρίνει ττάντα τις αττοδόσεις της

ετπχείρησης με τον τόκο ττου θα έττερνε αν τόκιζε τα χρήματα του σε κάττοια τράττεζα

Ο υπολογισμός των υπερπροσόδων των επόμενων 5 ετών μπορεί να γίνει με πίνακες :

α) Πίνακας εξέλιξης των διαφόρων μεγεθών της επιχείρησης (πωλήσεων,

προσωπικού, δαπανών κτλ).

β) Πίνακας υπολογισμού των οργανικών κερδών

γ) Πίνακας υπολογισμού της υπερπροσόδου

Β) Η μέθοδος της καθαρής περιουσιακής θέσης προσαυξημένης κατά την

υπερπρόσοδο της τελευταίας πενταετίας

Η μόνη διαφορά αυτής της παραλλαγής της μεθόδου από την προηγούμενη είναι ότι ως

σταθερός όρος που δίνει την υπεραξία της επιχείρησης, χρησιμοποιείται ο μέσος όρος των

υπερπροσόδων των πέντε τελευταίων ετών αντί των πέντε επομένων. Με τον τρόπο αυτό

η εκτίμηση γίνεται πιο συντηρητική αφού βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα και όχι σε

προβλέψεις.

Η εκτίμηση αυτής της μεθόδου είναι η ελάχιστη αξία την οποία δικαιούται να ζητήσει ο

πωλητής της επιχείρησης.

5.15 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ

Αξίζει να σημειωθούν τα εξής χαρακτηριστικά της μεθόδου αυτής :

Πρώτον : αγνοεί τη διαφορετική φορολογική αντιμετώπιση των εισοδημάτων από

εμπορικές επιχειρήσεις και των εισοδημάτων από τόκους. Δεδομένου ότι η φορολογική

αντιμετώπιση εμπορικών κερδών είναι δυσμενέστερη, η μέθοδος τείνει να υπερτιμά την

αξία της επιχείρησης.

Δεύτερον : αγνοεί το γεγονός ότι η χρηματοοικονομική επιβάρυνση της επιχείρησης ( η

οποία δε λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό των κερδών) υπολογίζεται με μεγαλύτερο

επιτόκιο από εκείνο που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της κανονικής προσόδου. Ο

παράγοντας αυτός οδηγεί σε υπερεκτίμηση της αξίας.

Τρίτον : υπολογίζει τα οργανικά κέρδη υπο ιδανικές συνθήκες λειτουργίας της επιχείρησης,

ενω οι συνθήκες της αγοράς και η κεφαλαιακή διάρθρωση της επιχείρησης μπορούν να

προδιαγράφουν μειωμένο βαθμό αξιοποίησης του παραγωγικού δυναμικού.

Τέταρτον : κατά τον υπολογισμό του μέσου όρου των υπερπροσόδων αγνοείται η πορεία

των κερδών πέραν της πενταετίας.

Με βάση τα παραπάνω αν η πορεία της επιχείρησης αναμένεται έντονα ανοδική, η

μέθοδος τείνει να υποτιμά την αξία της.

Η μέθοδος είναι κατάλληλη για βιομηχανικές επιχειρήσεις με μεγάλη περιουσιακή θέση

και είναι ακατάλληλη για τράπεζες, για εμπορικές επιχειρήσεις με μικρό απασχολούμενο

κεφάλαιο καθώς επίσης κρίνεται ακατάλληλη και για επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ

Έστω ότι έχουμε την επιχείρηση < Φ >, βιομηχανία ξύλινων κατασκευών που την 1/1/2002

παρουσιάζει τον εξής ισολογισμό :

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΠάγια 850.000 Ιδια κεφάλαια 780.000Αποθέματα 202.000 Δάνεια τραπεζών 495.000Απαιτήσεις 509.000 Λοιπές υποχρεώσ. 327.000Διαθέσιμα 41.000

ΣΥΝΟΛΟ 1.602.000 ΣΥΝΟΛΟ 1.602.000

Λόγω της μεγάλης αξίας του απασχολούμενου κεφαλαίου της επιχείρησης η μέθοδος που

θα χρησιμοποιειθεί θα είναι η μέθοδος της καθαρής περιουσιακής θέσης προσαυξημένης

κατά την υπερπρόσοδο.

Το απασχολούμενο κεφάλαιο της επιχείρησης προκύπτει αν αφαιρεθούν από το σύνολο

του ενεργητικού τα μη λειτουργικά στοιχεία. Σύμφωνα με τον πιο πάνω ισολογισμό και αν

υποθέσουμε ότι τα μη λειτουργικά στοιχεία αντιστοιχούν σε 56.000 ευρώ έχουμε :

Σύνολο ενεργητικού..................1.602.000

Μη λειτουργικά πάγια....................56.000

Λειτουργικό κεφάλαιο............... 1.546.000

Με βάση το απασχολούμενο κεφάλαιο υπολογίζεται η κανονική πρόσοδος της

επιχείρησης.Για το σκοπό αυτό με τη χρήση επιτοκίου 8% η ετήσια κανονική πρόσοδος

είνα ι:

1.546.000 * 8% = 123.680 ευρώ

Αν υποθέσουμε ότι οι προβλέψεις των οργανικών κερδών της επιχείρησης της επόμενης

πενταετίας είναι:

1 ο έτος 2° έτος 3ο έτος 4ο έτος 5ο έτοςΠωλήσειςΚόστος

25000 26000 27000 28000 29000

πωληθέντων 17000 17680 18360 19040 19720Έξοδα διοίκησης 500 500 500 500 500Έξοδα διάθεσης 1250 1250 1250 1250 1250Αποσβέσεις 1300 1300 1300 1300 1300Οργανικό κέρδος Κανονική

4950 5720 5590 5910 6230

πρόσοδος 1236 1236 1236 1236 1236Υπερπρόσοδος 3713 4033 4353 4673 4993

Υπολογίζουμε το μέσο όρο των υπερπροσόδων που είναι 4353 ευρώ ( 3713 + 4033 +

4353 + 4673 + 4993 / 5 ).Για τη βιομηχανία ξύλινων κατασκευών κρίνεται ότι ο κίνδυνος

κυμαίνεται σε μέτρια επίπεδα και ότι ένας κατάλληλος συντελεστής προεξόφλησης είναι το

13%.Η υπεραξία της επιχείρησης είναι; 4353 / 0.13 = 33484

Επομένως η αξία της επιχείρησης είναι το άθροισμα της καθαρής περιουσιακής θέσης

της επιχείρησης ( 780.000 - Ίδια κεφάλαια )και της υπεραξίας δηλαδή :

780.000 + 33484 = 813484

5.16 Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙ Η ΕΦΟΡΙΑ

Σύμφωνα με το άρθρο 32 του Ν.3323/55 ( ο βασικός νόμος φορολογίας εισοδήματος)

φορολογείται με συντελεστή 20% κάθε κέρδος ή ωφέλεια που προέρχεται από τη

μεταβίβαση εταιρικού μεριδίου ή ολόκληρης επιχείρησης με τα άϋλα στοιχεία αυτής όπως

επωνυμία, σήμα κτλ. Η διάταξη αυτή αφορά μόνο τις προσωπικές εταιρίες αφού για τις

ανώνυμες εταιρίες άλλη διάταξη ορίζει ότι η υπεραξία από την πώληση των μετοχών είναι

αφορολόγητη.

Για τον υπολογισμό της υπεραξίας της επιχείρησης που θα υποβληθεί σε φορολογία, οι

φορολογικές αρχές ακολουθούν μια πρακτική που έχει γίνει δεκτή από τα Φορολογικά

δικαστήρια και το συμβούλιο της επικρατείας κι η οποία μοιάζει με τη μέθοδο της

υπερπροσόδου της τελευταίας πενταετίας.

Συγκεκριμένα η υπεραξία της επιχείρησης ( αυτή που φορολογείται) είναι το τετραπλάσιο

του μέσου όρου των υπερπροσόδων των 5 τελευταίων ετών. Όλα τα μεγέθη παίρνονται

χωρίς αποπληθωρισμό από την ετήσια πρόσοδο αφαιρώντας μια τεκμαρτή αμοιβή των

εταίρων,

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΈστω ότι τον Ιούνιο του 2003 πραγματοποιείται μεταβίβαση μεριδίων της ομορρύθμου

επιχείρησης < A > και για το λόγο αυτό απαιτείται ο υπολογισμός της υπεραξίας της

επιχείρησης.Σύμφωνα με τα βιβλία της επιχείρησης τα κέρδη των τελευταίων 5 ετών ήταν :

1998 10.000 κέρδος

1999 4.000 κέρδος

2000 8.000 κέρδος

2001 15.000 κέρδος

2002 20.000 κέρδος

ΣΥΝΟΛΟ 57.000 κέρδος

Ενώ τα κεφάλαιο της επιχείρησης είναι 6.000 ευρώ και τα φορολογικά αποθεματικά 2.000

ευρώ.

Με τα δεδομένα αυτά το μέσο κέρδος της τελευταίας πενταετίας είναι:

57.000/5= 11.400

Σε περίπτωση που υπολογίζονταν οι αμοιβές των εταίρων έστω 4.000 ευρώ ετησίως το

ετήσιο κέρδος θα ήταν;

11.400 - 4.000 = 7.400 ευρώ

Από το κέρδος αυτό αφαιρείται η κανονική πρόσοδος του κεφαλαίου με επιτόκιο έστω

20% έχουμε δηλαδή :

8.000*20% = 1.600 ευρώ

Και υπολογίζεται η μέση υπερπρόσοδος της τελευταίας πενταετίας :

7.400-1.600 = 5800 ευρώ

Η υπεραξία της επιχείρησης επι της οποίας υπολογίζεται η φορολογική υποχρέωση είναι

5.800 * 4 = 23.200 ευρώ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΥΠΕΡΑΞΙΑΣ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗΣ ΜΤΟΧΩΝ

(Άρθο 13 Ν.2238/94)

Το εταιρικό της κεφάλαιο ανήρχετο αρχικά σε 20.000.000 δρχ., διαιρούμενο σε

20.000 μετοχές αξίας εκάστης 1.000 δρχ..

Την χρήση 1997 με τροποποίηση του καταστατικού της αυξήθηκε κατά 130.000.000

δρχ. διαιρούμενο σε 130.000 νέες μετοχές αξίας εκάστης 1.000 δρχ

Με την από 21-6-97 απόφαση της έκτακτης Γ.Σ. των μετόχων αυξήθηκε το

Μετοχικό της Κεφάλαιο κατά 200.000.000 δρχ. διαιρούμενο σε 200.000 νέες μετοχές

αξίας εκάστης 1.000 δρχ Μετά τις παραπάνω διαδοχικές αυξήσεις το Μετοχικό της

Κεφάλαιο ανέρχεται σε 350.000.000 δρχ. διαιρούμενο σε 350.000 ονομαστικές μετοχές

αξίας εκάστης 1.000 δρχ..

Οι μετοχές της εταιρείας κατά την σύστασή της είχαν ορισθεί ανώνυμες . Με την

από 25-7-98 απόφαση της έκτακτης Γ.Σ. των μετόχων οι μετοχές της μετατράπηκαν σε

ονομαστικές , με τροποποίηση του σχετικού άρθρου του καταστατικού της , λόγω

υπαγωγής επένδυσης της εταιρείας στις διατάξεις του Ν 1892/90.

Τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν την εκπροσώπηση και διαχείριση του νομικού

προσώπου είναι;

Α) Πρόεδρος Δ.Σ.

Β) Αντιπρόεδρος Δ.Σ

Γ) Διευθύνων Σύμβουλος.

Δ) Μέλος Δ.Σ.

II ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΕΝΣΩΜΑΤΗΣ ΥΠΕΡΑ=ΙΑΣ

Οι ασχολούμενοι με την οικονομική επιστήμη γνωρίζουν ότι η επιχείρηση είναι μια

ανεξάρτητη οικονομική οντότητα η οποία με την κατάλληλη διάρθρωση των συντελεστών

παραγωγής αποβλέπει στην πραγματοποίηση του μεγαλύτερου κέρδους με την μικρότερη

οικονομική θυσία. Κάθε επιχείρηση ανάλογα με το αντικείμενο των εργασιών της , τη θέση της και

το σπουδαιότερο των ικανοτήτων των φορέων της , έχει δική της νομική προσωπικότητα.

Δεν είναι βιβλίο λογαριασμών ενεργητικού - παθητικού , αλλά ένα σύνολο μεγαλύτερο των

στοιχείων που την απαρτίζουν . Με άλλα λόγια , η συνολική αξία μιας επιχείρησης αποτελείται

από την πραγματική της αξία (ενσώματη) και την ασώματη υπεραξία την οποία αποτελούν η φήμη

και πελατεία , η επωνυμία κ.λ.π.

Κατ 'αρχήν πρέπει να προσδιορίσουμε την ενσώματη υπεραξία και δεύτερον την ασώματη

( Goodwill)

Το άθροισμα της πραγματικής αξίας της επιχείρησης και της αξίας της

υπερπροσόδου( Goodwill) αποτελούν την συνολική της αξία. Ο έλεγχος καλείται, για τον

προσδιορισμό της καθαρής θέσης της επιχείρησης, να αποτιμήσει σε τρέχουσες αξίες τα

ενσώματα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης, καθώς και τα άυλα περιουσιακά της στοιχεία ,

αναμορφώνοντας τα περιουσιακά στοιχεία του ισολογισμού που είναι στον πλησιέστερα του

χρόνου μεταβίβασης του ποσοστού.

Α) ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ( ΥΛΙΚΗΣ) ΚΑΘΑΡΗΣ ΘΕΣΗΣ 31-12-98

Ενσώματη υπεραξία είναι η διαφορά μεταξύ της πραγματικής ( αγοραίας ) αξίας της

καθαρής θέσης και της λογιστικής.

Η διάρθρωση των πάσης φύσεως στοιχείων , του πλησιέστερου στον χρόνο

φορολογίας Ισολογισμού της 31-12-1998 , εμφανίζεται όπως παρακάτω:

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΝ

Β. ΕΞΟΔΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Λοιπά έξοδα εγκατάστασης

Αξία κτήσης

16.212.027

Αποσβέσεις Αναπόσβεστη Αξία

14.735.968 1.476.059

Γ ΠΑΓΙΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ

II Ενσώματες ακινητοποιήσεις 423.834.9

III Συμμετοχές και άλλες μακροπρόθεσμες

χρημ/κές απαιτήσεις

Δ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ

I ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ

II ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

III ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ

8.747.459 335.087.522

233.236.829

276.209.074

12.693.875

Ε. ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ

I Έξοδα επόμενων χρήσεων

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ

Α. ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ

I. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΜΕΤΟΧΙΚΟ

( 350.000 μετοχές των 1.000 δρχ.) 350.000.000

III ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΠΑΓΙΟΥ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 40.281.047

IV ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ1. Τακτικό Αποθεματικό 2.000.000

V ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΙΣ NEON

Υπόλοιπο κερδών χρήσεως εις νέον 27.238

ΣΥΝΟΛΟ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ

Β ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΑ

2. Λοιπές προβλέψεις

Γ. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

I Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις

II Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις133.657.303

337.202.325

Δ. ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ

I Έξοδα χρήσεως δουλεμένα

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ

182.900

863.450.813

Με βάση τα στοιχεία του παραπάνω Ισολογισμού

η λογιστική καθαρή θέση την 31-12-98 αποτελείται από το καταβλημένο μετοχικό κεφάλαιο,

τις επιχορηγήσεις , τα αποθεματικά και τα αποτελέσματα εις νέον , δηλαδή ανέρχεται σε

392.408.285 δρχ.

η ονομαστική αξία της μετοχής βάσει βιβλίων είναι 1.000 δρχ . ( 350.000.000 / 350.000

μετ.)

ν' η εσωτερική - λογιστική αξία της μετοχής βάσει βιβλίων είναι 1.121,16 δρχ.

( 392.408.285 / 350.000 μετ.)

Μετά τα ως άνω , ο έλεγχος προκειμένου να προσδιορίσει την πραγματική

καθαρή θέση της επιχείρησης καλείται να αποτιμήσει πρώτον , σε τρέχουσες αξίες τα

ενσώματα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης και δεύτερον τα άϋλα στοιχεία αυτής ( φήμη

και πελατεία κ.λ.π.)

α) Εκτίμηση ττραγματικής αξίας στοιχείων Ισολογισμού με ημερομηνία 30-12-98

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΝ

Β. ΕΞΟΔΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Λοιπά έξοδα εγκατάστασης :

Όπως υπόλοιπο λογαριασμού Γενικού Καθολικού 31.12.98: 1.476.059 δρχ.

Γ ΠΑΓΙΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ

Κτίρια- Τεχνικά έργα; 37.624.583 δρχ.

Πρόκειται για κτιριακές εγκαταστάσεις ,που χρησιμοποιούνται από την

ελεγχόμενη , για εκπλήρωση του σκοπού της

Ο έλεγχος αφού έλαβε υπόψη

α)Την αξία κατασκευής αυτών 39.955.310 δρχ.

β) Τις διενεργηθείσες αποσβέσεις, προσδιορίζει την αξία των παραπάνω κτιρίων σε δρχ.

37.624.583 .(όπως Ισολογισμός της 31.12.98 )

Μηχανήματα- Εγκαταστάσεις μηχανημάτων: 289.657.305 δρχ.

Χρησιμοποιούνται από την ελεγχόμενη στην παραγωγική της διαδικασία για εκπλήρωση του

σκοπού της.

Ο έλεγχος αψού έλαβε υπόψη α)Την αξία κτήσης των 370.385.023 δρχ.

β) Τις διενεργηθείσες αποσβέσεις και την αναπόσβεστη αξία των

που ανέρχονται στις 31-12-1998 , σε 80.727.718 .προσδιορίζει την συνολική αγοραία αξία τους σε 289.657.305 δρχ.

(όπως Ισολογισμός της 31.12.98 )

5. Μεταφορικά μέσα: 6.591.488 δρχ.

Η εττιχείρηση είχε στην κυριότητα της ένα (1) φορτηγά Ι.Χ.

Ο έλεγχος αφού έλαβε υπόψη

Την αξία κτήσης αυτού 9.646.080 δρχ.

Τις διενεργηθείσες αποσβέσεις και την αναπόσβεστη αξία του

που ανέρχεται στις 31-12-98 σε 6.591.488 δρχ. προσδιορίζει την αγοραία αξία του, σε

6.591.488 δρχ.

ΕΠΙΠΛΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ; 1.214.146 δρχ.

Πρόκειται για κινητά αντικείμενα που χρησιμοποιούνται από το προσωπικό

της επιχείρησης όπως γραφεία , καρέκλες, βιβλιοθήκες , μηχανές γραφείων ,

ηλεκτρονικοί υπολογιστές , ηλεκτρονικά συστήματα , εξοπλισμός τηλεπικοινωνιών κ.λ.π.

Ο έλεγχος αφού έλαβε υπόψη

α)Την αξία κτήσης αυτών 3.848.568 δρχ.

β) Τις διενεργηθείσες αποσβέσεις προσδιορίζει την συνολική αγοραία αξία τους σε

1.214.146 δρχ (όπως Ισολογισμός της 31.12.98 )

7. ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΜΑΚΡΟΠΡ. ΧΡΗΜ/ΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ: 4.200.000 δρχ.

(όπως Ισολογισμός της 31.12.98 )

Δ ) ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ

I . ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ

(όπως Ισολογισμός της 31.12.98 )

II . ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

(όπως Ισσλογισμός της 31.12.98 )

IV. ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ

(όπως Ισολογισμός της 31.12.98 )

233.236.829 δρχ.

276.209.074δρχ.

12.693.875 δρχ.

Ε) ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ

I Έξοδα επόμενων χρήσεων

(όπως Ισολογισμός της 31.12.98 )

547.454 δρχ.

ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΠΑΘΗΤΙΚΟ

863.450.813 δρχ.

Γ) ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΣΕ ΤΡΙΤΟΥΣ

I. ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

(όπως Ισολογισμός της 31.12.98 )133.657.303 δρχ.

II . ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

(όπως Ισολογισμός της 31.12.98 )337.202.325 δρχ.

Δ) ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ

I Έξοδα χρήσεως δουλεμένα

ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ

182.900 δρχ

471.042.528 δρχ.

Μετά τα παραπάνω ο έλεγχος προσδιορίζει

την πραγματική καθαρή θέση της επιχείρησης(υλική) ως εξής:

ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 863.450.813 δρχ.

Μείον: ΣΥΝΟΛΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ 471.042.528 δρχ.

( Υποχρεώσεις σε τρίτους & Μεταβατικοί λογ. Παθητικού )

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΚΑΘΑΡΗ ΘΕΣΗ (ΥΛΙΚΗ) ΕΛΕΓΧΟΥ 392.408.285 δρχ. (όπως Ισολογισμός της 31.12.98

Πέραν όμως από την κατά τα ανωτέρω πραγματική εσωτερική αξία κάθε μετοχής για

την εξεύρεση της αγοραίας αξίας της πρέπει να συνεκτιμηθεί και η τυχόν υπάρχουσα άυλη περιουσία της εταιρείας.

Ένας από τους παράγοντες που ασκεί ουσιώδη επίδραση στην διαμόρφωση της

εσωτερικής αξίας της μετοχής είναι και η φήμη και πελατεία της επιχείρησης δηλαδή το άϋλο

εκείνο περιουσιακό στοιχείο της καλής πορείας της επιχείρησης ( υπεραξία) που θεωρείται ότι

υπάρχει όταν η επιχείρηση έχει την ικανότητα να πραγματοποιεί κέρδη σε ποσοστό μεγαλύτερο

από εκείνο που θεωρείται σαν " κανονικό κέρδος" δηλαδή την υ π ε ρ π ρ ό σ ο δ ο

Για τον προσδιορισμό της άϋλης υπεραξίας ( Goodwill) ο έλεγχος ακολούθησε την

Μαθηματική μέθοδο ή την μέθοδο της παρούσας αξίας η οποία θεωρείται ορθότερη από την

Λογιστική επιστήμη και γίνεται δεκτή από τα Διοικητικά Δικαστήρια.

Προσδιοριστικά στοιχεία της αξίας της ασώματης υπεραξίας κατά την μέθοδο αυτή είναι

> το υπερκέρδος-υπερπρόσοδος ,

> η χρονική περίοδος κατά την οποία θα πραγματοποιείται αυτό(υπερκέρδος)

β) Προσδιορισμός της άυλης ( ασώματης ) υττεραξίας

> το κανονικό ποσοστό απόδοσης δηλαδή ένα κατάλληλο ποσοστό προεξόφλησης.

Η υπερπρόσοδος είναι συνάρτηση του μέσου όρου των ολικών αποτελεσμάτων

εκμετάλλευσης (προ φόρων) των πέντε τελευταίων Ισολογισμών , της πραγματικής καθαρής

θέσης και του ποσοστού εκτοκισμού αυτής.

Όταν η Α.Ε. της οποίας μεταβιβάζονται- κληρονομούνται οι μετοχές έχει προέλθει από

μετατροπή ή συγχώνευση άλλων εταιριών και έχει καταρτίσει λιγότερους από τρεις (3)

ισολογισμούς πριν από την μεταβίβαση των μετοχών της ,τότε για τον υπολογισμό του μέσου

όρου των ολικών αποτελεσμάτων εκμετάλλευσης λαμβάνονται υπόψη τα ολικά αποτελέσματα

εκμετάλλευσης όσων Ισολογισμών αυτής υπάρχουν , καθώς και τα αποτελέσματα όσων από

τους τελευταίους ισολογισμούς των επιχειρήσεων που έχουν μετασχηματισθεί και τηρούσαν

βιβλία Γ' κατηγορίας του Κ.Β.Σ. απαιτούνται, ώστε στο επίπεδο επιχείρησης να συγκεντρωθούν

τρεις (3) ισολογισμοί.Στα ολικά αποτελέσματα εκμετάλλευσης προστίθενται και τα ποσά των πρόσθετων

αποσβέσεων που έκανε χρήση η επιχείρηση διότι αυτές συμψηφίζουν λογιστικά ισόποσα

πραγματοποιηθέντα κέρδη τα οποία μειώνονται λόγω δημιουργίας κινήτρων στην φορολογία

εισοδήματος και όχι λόγω απόσβεσης της αξίας των περιουσιακών στοιχείων.

76

γ) Προσδιορισμός άυλης υπεραξίας ( Goodwill) μετοχών που μεταβιβάσθηκαν στις 30-12-98

Για τον προσδιορισμό του υπερκέρδους της επιχείρησης είναι απαραίτητα τα εξής δεδομένα:

• τα οργανικά καθαρά κέρδη (ολικά αποτελέσματα εκμετάλλευσης)

• τα ίδια κεφάλαια της 31-12-98 που ανέρχονται σε 392.408.285 δρχ.

και τέλος

• ο μέσος όρος του επιτοκίου των εντόκων γραμματίων Ελληνικού Δημοσίου ετήσιας

διάρκειας του μήνα πριν τον χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης (30-12-98),

που ανέρχεται σε 10,50% την 2-12-98,

οπότε υπολογίζεται από τον έλεγχο μέσο ετήσιο υπερκέρδος όπως παρακάτω;

Οργανικά καθαρά κέρδη χρονικού διαστήματος 30.1.97-31.12.97 16.532.780 δρχ

Μείον : Τόκοι ιδίων κεφαλαίων 392.408.285 δρχ. χ 10,50%= 41.202.870 δρχ.

( Ίδια κεφάλαια 31-12-98 , 392.408.285 δρχ. X επιτόκιο στις 2-12-98 εντόκων

γραμματίων Ελληνικού Δημοσίου ετήσιας διάρκειας 10,50%)

ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΕΝ ΜΕΣΟ ΕΤΗΣΙΟ ΥΠΕΡΚΕΡΔΟΣ (μηδέν)

Ύστερα από τα παραπάνω ,

ο έλεγχος αφού έλαβε υπόψη> Τα χρόνια λειτουργίας της επιχείρησης ( πρώτη εταιρική χρήση)

> Τον τόπο άσκησης της δραστηριότητας

> Την προοπτική που έχει ο κλάδος στην εγχώρια αγορά

> Την περιουσιακή της συγκρότηση

> Το ύψος των επενδυμένων κεφαλαίων

και τέλος> το γεγονός ότι η επιχείρηση δεν πραγματοποίησε υπερκέρδη , για το υπό

κρίσιν χρονικό διάστημα 30.1.97-31.12.97.

δεν προσδιορίζει άυλη υπεραξία ( GOODWILL) την 30.12.1998 , στην ελεγχόμενη .

Α) ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΕΙΣ ΜΕΤΟΧΩΝ 30-12-1998

η αγοραία αξία της μετοχής της επιχείρησης στις 30-12-98 και

η πραγματική αξία αυτών που μεταβιβάσθηκαν την εν λόγω ημερομηνία έχουν ως εξής:

Πραγματική καθαρή θέση(υλική)

Πλέον: Άυλη υπεραξία ( Goodwill)

Συνολική πραγματική καθαρή θέση

392.408.285 δρχ.

0 δρχ.

392.408.285 δρχ.

ΑΓΟΡΑΙΑ ΑΞΙΑ ΜΕΤΟΧΗΣ

ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΚΑΘΑΡΗ ΘΕΣΗ 392.408.285 δρχ. / 350.000 μετοχές =

1.121,16 δρχ.

Ill ΠΟΡΙΣΜΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ

Από τα παραπάνω και επειδή η λογιστική- εσωτερική αξία των μετοχών είναι ίση με

την πραγματική αξία αυτών , όπως προσδιορίζεται από τον έλεγχο ,

η οποία ανέρχεται σε 1.121,16 δρχ. , για τις μεταβιβάσεις μετοχών της ελεγχόμενης

ανώνυμης εταιρείας στις❖ 30-12-1998

διαπιστώνεται ότι οι πωλητές δεν απεκόμισαν κέρδος ή ωφέλεια

και κατά συνέπειαδεν υφίσταται υποχρέωση από αυτούς για καταβολή φόρου της περίτπωσης α' της

παραγράφου 1 του άρθρου 13 του Ν 2238/94,

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Καταλήγωντας την πτυχιακή εργασία,θα αναλυθούν τα γενικά συμπεράσματα που

προκύπτουν απο την ενδελεχή έρευνα της εκτίμησης της αξίας των επιχειρήσεων ως

δρώσας οικονομικής μονάδας, καθώς και οι μέθοδοι εκτίμησης αυτών, όπως

χρησιμοποιούνται σήμερα.

Η επιχείρηση, η δραστηριότητα της οποίας θεωρείται συνεχιζόμενη, εκτιμάται συνολικά ως

ενιαίο σύνολο και όχι ως το άθροισμα των επι μέρους περιουσιακών της στοιχείων με την

τρέχουσα αξία. Τα στοιχεία αυτά όσο είναι οργανωμένα σε σύνολο, την επιχείρηση, που

συνεχίζει τη δραστηριότητα της, αποκτούν νέα συνολική αξία.

Οι διαδικασίες εκτίμησης της αξίας μιας επιχείρησης πηγάζουν από τη θεωρία των

επενδύσεων κεφαλαίου. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, η αξία μιας επένδυσης συνεπώς και

μιας επιχείρησης, ισούται με την παρούσα αξία των συνολικά προσδωκώμενων

χρηματικών εισροών από την επένδυση.

Η αξία που προσδιορίζεται για μια επιχείρηση με συνεχιζόμενη δραστηριότητα εξαρτάται

κυρίως από τα αναμενόμενα μελλοντικά της κέρδη. Τα προβλεπόμενα κέρδη απορρέουν

από τα οργανικά στοιχεία της επιχείρησης. Η αξία των οργανικών στοιχείων δε συνιστά

ιδιαίτερο τμήμα της αξίας της επιχείρησης, για το λόγο ότι η αξία τους ενσωματώνεται στα

κεφαλαιοποιούμενα κέρδη.

Τα οργανικά περιουσιακά στοιχεία των οποίων η αξία ρευστοποίησης είναι μεγαλύτερη

από την αξία που προκύπτει από την κεφαλαιοποίηση των προερχόμενων από αυτά

κερδών, είναι δυνατό υπο ορισμένες προϋποθέσεις να αντιμετωπίζονται ως ανόργανα.

Στην πράξη για τον προσδιορισμό της αξίας μιας επιχείρησης χρησιμοποιούνται διάφορες

μέθοδοι εκτίμησης. Ανάλογα με την περίτπωση ο εκτιμητής καλείται να εφαρμόσει μια από

αυτές

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Συγχωνεύσεις - Διασπάσεις - Εξαγορές - Μετατροπές Εταιριών -και Εκτίμηση

Αξίας Επιχειρήσεων

Εμμανουήλ Σακέλλης

Εκδόσεις Βρύκους

2001

2. Αποτίμηση Επιχειρήσεων

Α. Σφαρνάς

Εκδόσεις Γαλαίος

3. Μετατροπή - Συγχώνευση - Διάσπαση Εταιριών

Μιλτιάδης Λεοντάρης

Εκδόσεις Πάμισος

2002

4. Αποτίμηση Επιχειρήσεων

Αθιανός Στέργιος

5. Αρχές Οργάνωσης Και Διοίκησης Επιχειρήσεων Και Υπηρεσιών

Δημήτριος Μπουραντάς

Αγγελος Βάθης Χρήστος Παπακωνσταντίνου

Παναγιώτης Ρεκλείτης

Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων

Έκδοση Β '-2000