ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ ΤO ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ …...ΕΙΝΑΙ...

70
ISSN 1831-0826 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙO EL 2011 Ειδική έκθεση αριθ. 10 ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ ΤO ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΝΟΜΉΣ ΓΑΛΑΚΤΟΣ ΣΤΟΥΣ ΜΑΘΉΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΩΘΉΣΉΣ ΤΉΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΉΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ;

Transcript of ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ ΤO ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ …...ΕΙΝΑΙ...

  • ISSN

    183

    1-08

    26

    ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙO

    EL

    2011

    Ειδι

    κή έ

    κθεσ

    η αρ

    ιθ. 1

    0

    ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑΤO ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΝΟΜΉΣ ΓΑΛΑΚΤΟΣ ΣΤΟΥΣ ΜΑΘΉΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΩΘΉΣΉΣ ΤΉΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΉΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ;

  • ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑΤO ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΝΟΜΉΣ ΓΑΛΑΚΤΟΣ ΣΤΟΥΣ ΜΑΘΉΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΩΘΉΣΉΣ ΤΉΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΉΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ;

    Ειδική έκθεση αριθ. 10 2011

    (υποβαλλόμενη δυνάμει του άρθρου 287, παράγραφος 4, δεύτερο εδάφιο, ΣΛΕΕ)

    ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙO

  • Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙO12, rue Alcide De Gasperi1615 LuxembourgLUXEMBOURG

    Τηλ. +352 4398-1Φαξ +352 4398-46410E-mail: [email protected]: http://www.eca.europa.eu

    Ειδική έκθεση αριθ. 10 2011

    Περισσότερες πληροφορίες για την Ευρωπαϊκή Ένωση παρέχονται από το διαδίκτυο

    μέσω του εξυπηρετητή Europa (http://europa.eu).

    Δελτίο καταλογογράφησης υπάρχει στο τέλος του τεύχους.

    Λουξεμβούργο: Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2011

    ISBN 978-92-9237-288-0

    doi:10.2865/84455

    © Ευρωπαϊκή Ένωση, 2011

    Επιτρέπεται η αναπαραγωγή με αναφορά της πηγής.

    Printed in Luxembourg

  • 3

    Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

    Σημεία

    I–VIII ΣΎΝΟΨΗ

    1–12 ΕΙΣΑΓΩΓΗ

    1–4 ΔΎΟΠΑΡΕΜΦΕΡΗΔΙΑΤΡΟΦΙΚΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑΣΤΑΣΧΟΛΕΙΑ

    5–12 ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗΤΟΎΣΎΣΤΗΜΑΤΟΣΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣΤΩΝΔΎΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

    6–8 ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

    9–12 ΟΠΩΡΟΚΉΠΕΥΤΙΚΑ

    13–19 ΕΜΒΕΛΕΙΑΚΑΙΤΡΟΠΟΣΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣΤΟΎΕΛΕΓΧΟΎ

    13–18 ΚΟΙΝΟΣΕΛΕΓΧΟΣΤΩΝΔΎΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ,ΜΕΑΞΟΝΑΤΗΝΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ…

    19 …Ο ΟΠΟΙΟΣΠΕΡΙΕΛΑΒΕΣΎΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑΕΞΕΤΑΣΗΤΗΣΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑΣ

    20–81 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

    20–23 ΤΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΓΙΑΤΟΓΑΛΑΕΠΙΚΡΙΘΗΚΕΔΡΙΜΎΤΑΤΑΣΕΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΤΟΎ1999,ΕΚΤΟΤΕΩΣΤΟΣΟΔΕΝΕΧΕΙΕΞΕΎΡΕΘΕΙΚΑΜΙΑΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗΛΎΣΗ

    24–37 ΟΙΧΑΜΗΛΕΣΔΑΠΑΝΕΣΚΑΙΗ ΑΠΟΎΣΙΑΜΗΧΑΝΙΣΜΟΎΓΙΑΤΟΝΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΤΗΣΕΝΙΣΧΎΣΗΣΠΡΟΣΤΙΣΠΡΩΤΑΡΧΙΚΕΣΑΝΑΓΚΕΣΠΕΡΙΟΡΙΖΟΎΝΤΟΝΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΟΑΝΤΙΚΤΎΠΟ

    24–26 ΑΠΟΥΣΙΑ ΙΚΑΝΟΠΟΙΉΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΉΜΑΤΩΝ ΜΕΤΡΉΣΉΣ ΤΩΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ

    27–32 ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΧΑΜΉΛΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΓΙΑ ΤΉΝ ΕΠΙΤΕΥΞΉ ΤΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΤΩΝ ΔΥΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

    33–37 ΑΠΟΥΣΙΑ ΜΉΧΑΝΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΉΝ ΕΠΙΚΕΝΤΡΩΣΉ ΤΉΣ ΒΟΉΘΕΙΑΣ ΣΤΙΣ ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ

    38–64 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΎΠΕΡΙΟΡΙΖΟΎΝΣΟΒΑΡΑΤΑΣΎΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑΕΠΙΤΕΎΓΜΑΤΑΤΟΎ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣΓΙΑΤΟΓΑΛΑ,ΩΣΤΟΣΟΎΠΑΡΧΟΎΝΛΎΣΕΙΣ

    38–45 ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΓΑΛΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΕΛΚΥΣΤΙΚΟ

    46–52 Ο ΑΜΕΣΟΣ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ ΤΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΓΑΛΑ ΠΕΡΙΟΡΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΕΝΤΟΝΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΑΔΡΑΝΕΙΑΣ

    53–64 Ή ΕΠΙΤΡΟΠΉ (ΦΡΟΥΤΑ) ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΚΡΑΤΉ ΜΕΛΉ (ΓΑΛΑ) ΚΑΘΙΕΡΩΣΑΝ ΉΔΉ ΛΥΣΕΙΣ

  • 4

    Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία; Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    65–81 ΦΙΛΟΔΟΞΙΕΣΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΗΣΗΣΠΟΎΠΡΕΠΕΙΝΑΠΑΓΙΩΘΟΎΝ

    66–76 ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΓΑΛΑ, ΟΙ ΦΙΛΟΔΟΞΙΕΣ ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΉΣΉΣ ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΕΛΑΧΙΣΤΑ ΥΠΟΨΉ, ΜΕ ΣΥΝΕΠΕΙΑ Ο ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΟΣ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΜΑΛΛΟΝ ΑΠΙΘΑΝΟΣ

    77–81 ΟΙ ΦΙΛΟΔΟΞΙΕΣ ΔΙΑΠΑΙΔΑΓΩΓΉΣΉΣ ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΥΠΟΨΉ ΣΤΉΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΉ ΤΩΝ ΦΡΟΥΤΩΝ

    82–87 ΣΎΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑΚΑΙΣΎΣΤΑΣΕΙΣ

    ΠΑΡΑΡΤΗΜΑI —ΣΎΓΚΡΙΤΙΚΗΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗΤΩΝΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ«ΓΑΛΑΣΤΑΣΧΟΛΕΙΑ»ΚΑΙ«ΦΡΟΎΤΑΣΤΑΣΧΟΛΕΙΑ»

    ΠΑΡΑΡΤΗΜΑII —ΣΎΝΟΠΤΙΚΗΠΑΡΟΎΣΙΑΣΗΤΩΝΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΩΝΣΧΕΤΙΚΑΜΕΤΗΝΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑΤΩΝΔΑΠΑΝΩΝΟΙΟΠΟΙΕΣΚΟΙΝΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝΣΤΗΝΕΠΙΤΡΟΠΗ

    ΠΑΡΑΡΤΗΜΑIII —ΣΎΝΟΠΤΙΚΗΠΑΡΟΎΣΙΑΣΗΤΗΣΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣΤΟΎΕΘΝΙΚΟΎΣΎΜΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣΤΗΣΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣΤΗΣΕΕΓΙΑΤΗΔΙΑΘΕΣΗΓΑΛΑΚΤΟΣΣΤΑΣΧΟΛΕΙΑΣΤΗΝΑΓΓΛΙΑ,Η ΟΠΟΙΑΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΕΤΟ2005ΣΤΟΗΝΩΜΕΝΟΒΑΣΙΛΕΙΟΚΑΙΦΕΡΕΙΤΟΝΤΙΤΛΟ«EVALUATIONOFTHENATIONALTOP-UPTOTHEEUSCHOOLMILKSUBSIDYINENGLAND»

    ΠΑΡΑΡΤΗΜΑIV —ΑΡΓΗΕΚΚΙΝΗΣΗΤΟΎΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣΓΙΑΤΑΦΡΟΎΤΑ

    ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣΤΗΣΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

  • Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    55

    Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    ΣΥΝΟΨΉ

    I .Στο πλαίσιο της ΚΓΠ, η Ευρωπαϊκή Ένωση δια-θέτει δύο παρεμφερή μέσα που έχουν ως στόχο τα παιδιά:

    — Το πρόγραμμα «Γάλα στα σχολεία», το οποίο, από το 1977, επιδοτεί τη διάθεση γαλακτο-κομικών προϊόντων στα σχολεία σε μειωμέ-νες τιμές.

    — Το πρόγραμμα «Φρούτα στα σχολεία», το οποίο, από το σχολικό έτος 2009/2010, συγ-χρηματοδοτεί τη διανομή οπωροκηπευτι-κών στα σχολεία.

    I I .Ερειδόμενα επί της αυτής βασικής αρχής (διά-θεση του προϊόντος στα σχολεία), τα δύο αυτά προγράμματα επιδιώκουν τον ίδιο διπλό στόχο:

    α) να συμβάλουν στη σταθεροποίηση της αγο-ράς (στόχος «αγορά»)·

    β) να προωθήσουν την υγιεινή διατροφή (στό-χος «διατροφή και υγεία»).

    Συγκεκριμένα, όσον αφορά το πρόγραμμα «Γάλα στα σχολεία», το οποίο αρχικά είχε προ-βλεφθεί ως μέσο «διάθεσης πλεονασμάτων», η Επιτροπή παρουσίασε σταδιακά τη διατρο-φική διάστασή του ως τον κύριο στόχο του.

  • 6

    Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία; Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    VI.Το Συνέδριο διαπίστωσε ότι, δέκα χρόνια μετά την επιλογή του Συμβουλίου να διατηρήσει το πρόγραμμα «Γάλα στα σχολεία», παρά μια πολύ αρνητική αξιολόγηση και μια εισήγηση κατάρ-γησής του εκ μέρους της Επιτροπής, το πρό-γραμμα δεν υποβλήθηκε σε ριζική αναθεώρηση και η αποτελεσματικότητά του παραμένει, στην καλύτερη περίπτωση, εξαιρετικά περιορισμένη:

    α) Όσον αφορά τον αναμενόμενο βραχυπρό-θεσμο αντίκτυπο (διάθεση στα σχολεία), το Συνέδριο διαπιστώνει ότι τα συγκεκριμένα επιτεύγματα του προγράμματος για το γάλα είναι εξαιρετικά περιορισμένα:

    i) Εξαιτίας κυρίως του χαμηλού ύψους της επιδότησης, το πρόγραμμα εξακολουθεί να είναι σχετικά ελάχιστα ελκυστικό, πε-ριοριζόμενο, κατά συνέπεια, σε μεγάλο βαθμό σε φαινόμενα αδράνειας. Ουσι-αστικά, τα επιδοτούμενα προϊόντα είτε θα περιλαμβάνονταν ούτως ή άλλως στα γεύματα των σχολικών εστιατορίων είτε πιθανότατα θα αγοράζονταν από τους δικαιούχους ακόμη και εάν δεν υπήρχε η επιδότηση.

    ii) Ο  έλεγχος κατέδειξε ότι η  οργάνωση δωρεάν διανομών σε ορισμένα κράτη μέλη έχει ικανοποιητικότερο αντίκτυ-πο, ωστόσο, αυτές οι δωρεάν διανομές καλύπτονται επί του παρόντος από δα-πανηρά εθνικά προγράμματα, στα οποία η συμβολή του προϋπολογισμού της ΕΕ είναι απλώς οριακή.

    β) Όσον αφορά τον αναμενόμενο μακροπρό-θεσμο αντίκτυπο (διαπαιδαγώγηση), το Συ-νέδριο διαπιστώνει ότι οι προβαλλόμενες εκπαιδευτικές φιλοδοξίες δεν λαμβάνονται επαρκώς υπόψη από το ισχύον καθεστώς. Ιδιαίτερα, η  προβολή των διανομών δεν εξασφαλίζεται πάντοτε και δεν εφαρμόζε-ται κανένα άλλο συγκεκριμένο παιδαγωγικό εργαλείο.

    I I I .Τα δύο προγράμματα φιλοδοξούν επίσης να επιφέρουν αποτελέσματα σε δύο επίπεδα:

    α) βραχυπρόθεσμα, να αυξήσουν ή να στηρί-ξουν την κατανάλωση αυτών των προϊόντων από τους νέους χάρις στη διάθεσή τους στα σχολεία·

    β) μακροπρόθεσμα, να διαδραματίσουν εκπαι-δευτικό ρόλο στο πλαίσιο της διαμόρφωσης των διατροφικών συνηθειών.

    IV.Το Συνέδριο διενήργησε κοινό έλεγχο σχετικά με την αποτελεσματικότητα και των δύο αυτών προγραμμάτων. Λαμβανομένης υπόψη της εξαιρετικά πρόσφατης έναρξης των διανομών φρούτων, ο  εν λόγω έλεγχος επικεντρώθηκε κυρίως στο πρόγραμμα «Γάλα στα σχολεία» και συμπληρωματικά περιέλαβε συγκριτική εξέ-ταση του συστήματος που δημιουργείται επί του παρόντος για τα φρούτα.

    V.Σήμερα, τα δύο προγράμματα βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σ την παραδοχή ότι υπάρχει θετική σχέση μεταξύ της κατανάλωσης των επιδοτούμενων προϊόντων και της δημόσιας υγείας. Ή  εξέταση αυτής της παραδοχής δεν συμπεριελήφθη στον έλεγχο, καθώς δεν εμπί-πτει στις αρμοδιότητες του Συνεδρίου. Ωστόσο, το Συνέδριο διαπιστώνει ότι η παραδοχή αυτή δεν έχει εξασφαλίσει συναίνεση.

    ΣΥΝΟΨΉ

  • Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    7

    Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    β) Προκειμένου το πρόγραμμα «Γάλα στα σχο-λεία» να έχει πραγματικό αντίκτυπο στις ποσότητες γάλακτος που καταναλώνονται στα σχολεία, το ύψος της επιδότησης ανά χιλιόγραμμο θα έπρεπε να αυξηθεί κατά πολύ, μέχρι του επιπέδου εκείνου που θα καθιστούσε δυνατή τη δωρεάν διανομή. Ή σύσταση αυτή, ωστόσο, δεν σημαίνει αύ-ξηση των δαπανών της ΕΕ για το πρόγραμ-μα αυτό, αλλά αντιθέτως θα συνεπαγόταν την επικέντρωση των πόρων προς όφελος περισσότερο περιορισμένων πληθυσμών-στόχων. Αυτό θα μπορούσε επίσης να συμ-βάλει αποτελεσματικά στην επίλυση του προβλήματος του φαινομένου αδράνειας. Ο πληθυσμός-στόχος θα καθοριζόταν ανά-λογα με τις διαπιστωνόμενες διατροφικές ανάγκες.

    γ) Για το πρόγραμμα «Γάλα στα σχολεία», πρέ-πει να ληφθούν μέτρα για τον περιορισμό του φαινομένου αδράνειας που αφορά συ-γκεκριμένα τα σχολικά εστιατόρια, εξασφα-λίζοντας παράλληλα τη βέλτιστη προβολή του καθεστώτος.

    δ) Ως προς τους εκπαιδευτικούς στόχους, πρέ-πει να υιοθετηθεί μια συνεκτικότερη προ-σέγγιση μεταξύ των δύο προγραμμάτων όσον αφορά τον ρόλο και τη σημασία των συνοδευτικών μέτρων. Εάν η σημασία τους επιβεβαιωθεί, θα μπορούσε να επανεξετα-στεί η σκοπιμότητα να καταστούν επιλέξιμα για συγχρηματοδότηση από την ΕΕ.

    ε) Γενικότερα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η συνολική συνεκτικότητα της διατροφικής προσέγγισης και να βελτιστοποιηθεί η δια-χείριση των δύο προγραμμάτων, πρέπει να ενισχυθούν ο συντονισμός τους και οι μετα-ξύ τους συνεργίες.

    VII .Αντιθέτως, το Συνέδριο διαπιστώνει ότι η πλει-ονότητα των αδυναμιών που είχαν διαπιστωθεί σχετικά με το πρόγραμμα «Γάλα στα σχολεία» επισημάνθηκαν και, τουλάχιστον εν μέρει, ελή-φθησαν υπόψη από την Επιτροπή κατά τον σχε-διασμό του προγράμματος «Φρούτα στα σχο-λεία». Ή  σκέψη αυτή οδήγησε συγκεκριμένα στην υιοθέτηση ενιαίου μοντέλου δωρεάν δια-νομής εκτός σχολικών εστιατορίων, με παράλ-ληλη εφαρμογή ειδικών εργαλείων για την ικα-νοποίηση των φιλοδοξιών διαπαιδαγώγησης. Εντούτοις, οι απαντήσεις αυτές συνεπάγονται σημαντικό κόστος, μεγάλο μέρος του οποίου βαρύνει εθνικούς ή  τοπικούς προϋπολογι-σμούς. Μολονότι είναι ακόμη πολύ νωρίς να αντληθούν οριστικά συμπεράσματα σχετικά με τη πραγματική αποτελεσματικότητά του, το νέο πρόγραμμα φαίνεται ότι έχει πολύ περισσότε-ρες πιθανότητες να συμβάλει αποτελεσματικά στην επίτευξη τόσο των βραχυπρόθεσμων όσο και των μακροπρόθεσμων στόχων του, παρέ-χοντας, από αυτή την άποψη, πιθανές ιδέες για βελτίωση του προγράμματος για το γάλα.

    VII I .Οι σημαντικότερες συστάσεις του Συνεδρίου είναι οι ακόλουθες:

    α) Λαμβανομένης υπόψη της άκρως περιο-ρισμένης αποτελεσματικότητας του προ-γράμματος για το γάλα, το ζήτημα της δι-ατήρησής του πρέπει να εξαρτηθεί από τη δυνατότητα ριζικής αναμόρφωσής του, ώστε να αρθούν οι διαπιστωθείσες αδυναμίες. Συ-γκεκριμένα, η επιλογή αυτή πρέπει να λάβει υπόψη τη διατροφική αξία που αποδίδεται στο προϊόν σε σχέση με τους στόχους που αφορούν τη δημόσια υγεία. Εάν επιχειρείτο ριζική μεταρρύθμιση, θα έπρεπε να εξετα-στούν τα ακόλουθα σημεία.

    ΣΥΝΟΨΉ

  • 8

    Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία; Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    ΕΙΣΑΓΩΓΉ

    ΔΎΟΠΑΡΕΜΦΕΡΗΔΙΑΤΡΟΦΙΚΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑΣΤΑΣΧΟΛΕΙΑ

    1. «Τρέφεται σωσ τά και αθλείται» : Το 2009-2010 η Επιτροπή πραγ-μ α το π ο ί η σ ε ε κσ τρ α τ ε ί α ε ν η μ έ ρ ω σ η ς υ π έ ρ τ η ς υ γ ι ε ι ν ή ς δ ι α -τροφής των παιδιών της ΕΕ. Ή εκσ τρατεία αυτή χρηματοδοτή-θ η κ ε α πό τον πρ ο ϋ πολογ ι σ μ ό τ η ς Ε Ε γ ι α τ η γε ω ργ ί α κα ι ε ί χε ως σ τόχο να παροτρύνει τα παιδιά να υιοθετήσουν κα λύτερες δ ι α τρ ο φ ι κ έ ς σ υ ν ή θ ε ι ε ς . Ε κ κ ι ν ώ ν τα ς μ ε τ η δ ι οργ ά ν ω σ η π ε ρ ι -ο δ ε ύ ο υ σ α ς έ κ θ ε σ η ς , η   ε κσ τρ α τ ε ί α « τ η ς π α ρ έ α ς τ η ς γ ε ύ σ η ς » βασ ίσ τηκ ε κατά κύριο λόγο σ τα ακόλουθα δύ ο προγράμματα διάθεσης προϊόν των διατροφής σ τα σχολεία :

    α) Το πρόγραμμα γ ια τη διάθεση γά λακτος και ορισμένων γα -λακτοκομικών προϊόν των σ τους μαθητές (εφεξής πρόγραμ-μ α « Γά λα σ τα σ χολ εί α » ) 1 ε πι δ οτ ε ί α πό το 1 9 7 7 τ η δ ι ά θ εσ η γ α λ α κ το κο μ ι κ ώ ν πρ ο ϊ ό ν τ ω ν σ το υ ς μ α θ η τ έ ς σ ε μ ε ι ω μ έ νε ς τ ιμές .

    β) Το σχέδιο προώθησης της κατανά λωσης φρούτων σ τα σχο-λεία (εφεξής πρόγραμμα «Φρούτα σ τα σχολεία») 2 άρχισε να εφαρμό ζεται α πό το σχολικό έτος 2009/2010. Συγχρηματο -δοτεί τ ις δαπάνες που συνδέον ται με τη διανομή οπωροκη -πευτικών σ τα σχολεία .

    1 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ.

    657/2008 της Επιτροπής,

    της 10ης Ιουλίου 2008, για τη

    θέσπιση λεπτομερών κανόνων

    εφαρμογής του κανονισμού

    (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του

    Συμβουλίου όσον αφορά τη

    χορήγηση κοινοτικής ενίσχυσης

    για τη διάθεση γάλακτος και

    ορισμένων γαλακτοκομικών

    προϊόντων στους μαθητές των

    σχολικών ιδρυμάτων (ΕΕ L 183

    της 11.7.2008, σ. 17).

    2 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 13/2009

    του Συμβουλίου (ΕΕ L 5 της

    9.1.2009, σ. 1) και κανονισμός (ΕΚ)

    αριθ. 288/2009 της Επιτροπής,

    της 7ης Απριλίου 2009, για τη

    θέσπιση λεπτομερών κανόνων

    εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ)

    αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου

    όσον αφορά τη χορήγηση

    κοινοτικής ενίσχυσης για την

    προμήθεια οπωροκηπευτικών,

    μεταποιημένων

    οπωροκηπευτικών και προϊόντων

    μπανάνας στα παιδιά σε

    εκπαιδευτικά ιδρύματα στο

    πλαίσιο σχεδίου προώθησης

    της κατανάλωσης φρούτων στα

    σχολεία (ΕΕ L 94 της 8.4.2009,

    σ. 38).

    Πηγή: http://ec.europa.eu/agriculture/tasty-bunch/index_el.htm

  • Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    9

    Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    Γ Ρ Α Φ Η Μ Α 1ΔΑΠΑΝΕΣΤΗΣΕΕ1ΣΤΟΠΛΑΙΣΙΟΤΩΝΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ«ΓΑΛΑΣΤΑΣΧΟΛΕΙΑ»ΚΑΙ«ΦΡΟΎΤΑΣΤΑΣΧΟΛΕΙΑ»(ΣΕ ΕΚΑΤΟΜΜΎΡΙΑ ΕΎΡΏ)

    2. Επομένως, η Επιτροπή διαθέτει πλέον, και μάλισ τα από το 2009, δύο παρεμφερή μέσα, ένα γ ια τα γα λακτοκομικά προϊόν τα και ένα γ ια τα οπωροκηπευτικά (συγκριτ ικός πίνακας των δύο μέ-σων παρου σ ιά ζ εται σ το π α ρ ά ρ τ η μ α I ) , τα οποία , κατ ’ ου σ ίαν, επιδιώκουν τον ίδιο σ τόχο, με παρόμοιο όγκο προβλεπόμενων δα πανών (βλέ πε γρ ά φ η μ α 1 ) .

    3. Τα δύο προγράμματα ε πιδιώκουν τον ίδ ιο δι πλό σ τόχο:

    α) ν α σ υ μ β ά λ ο υ ν σ τ η σ τ α θ ε ρ ο π ο ί η σ η τ η ς α γ ο ρ ά ς ( σ τ ό χ ο ς « α γ ο ρ ά » ) 3·

    β) να προωθήσουν την υγιεινή διατροφή (σ τόχος «διατροφή και υ γ ε ί α » ) 4.

    Συγκεκριμένα, όσον αφορά το πρόγραμμα «Γάλα σ τα σχολεία», τ ο ο π ο ί ο α ρχ ι κά ε ί χ ε π ρ ο β λ ε φ θ ε ί ω ς μ έ σ ο « δ ι ά θ ε σ η ς π λ ε ο -νασμάτων » , η   Επιτροπή παρου σ ίασε σ ταδιακά τη δ ιατροφική διάσ τασή του ως τον κύριο σ τόχο του (βλέ πε πλ α ί σ ι ο 1 ) .

    3 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1234/2007

    του Συμβουλίου, της 22ας

    Οκτωβρίου 2007, για τη θέσπιση

    κοινής οργάνωσης των γεωργικών

    αγορών και ειδικών διατάξεων για

    ορισμένα γεωργικά προϊόντα («Ενιαίος

    κανονισμός ΚΟΑ») (ΕΕ L 299 της

    16.11.2007, σ. 1), αιτιολογική σκέψη

    43: «Για να εξισορροπηθεί η αγορά

    γάλακτος και να σταθεροποιηθούν

    οι αγοραίες τιμές για το γάλα και τα

    γαλακτοκομικά προϊόντα».

    Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 13/2009,

    αιτιολογική σκέψη 2: «το σχέδιο

    προώθησης της κατανάλωσης

    φρούτων στα σχολεία θα

    επιτύχει τους στόχους της ΚΓΠ,

    συμπεριλαμβανομένης της προώθησης

    των εισοδημάτων της γεωργίας, της

    σταθεροποίησης των αγορών και της

    διαθεσιμότητας τόσο τρεχουσών όσο

    και μελλοντικών προμηθειών».

    4 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 657/2008,

    αιτιολογική σκέψη 2: «Στο πλαίσιο

    των προσπαθειών καταπολέμησης

    της παχυσαρκίας και προκειμένου να

    εξασφαλιστεί η παροχή υγιεινών γαλα-

    κτοκομικών προϊόντων στα παιδιά».

    Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 13/2009, αιτιο-

    λογική σκέψη 4: «Τα προφανή οφέλη

    για την υγεία που παρέχει ένα σχέδιο

    προώθησης της κατανάλωσης φρούτων

    στα σχολεία».

    Πηγή: Προϋπολογισμός της ΕΕ.

    0

    20

    40

    60

    80

    100

    2008 2009 2010 2011

    Γάλα στα σχολεία Φρούτα στα σχολεία

    1 Πραγματικέςδαπάνεςγιαταέτη2008,2009και2010,δαπάνεςπροβλεπόμενεςστοσχέδιογενικούπροϋπολογισμούγιατο2011.Γιατοπρόγραμμα«Φρούταστασχολεία»,βλέπεπαράρτημα IVμεεπικαιροποιημένεςπροβλέψεις.

  • 10

    Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία; Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    4. Ερειδόμενα επί της αυτής βασικής αρχής, τα δύο προγράμματα φι λοδο ξούν να ε πιφέρουν α ποτελέσματα σε δύο ε πί πεδα:

    α) β ρ α χ υ πρ ό θ ε σ μ α , ν α α υ ξ ή σ ο υ ν ή   ν α σ τ η ρ ί ξ ο υ ν τ ην κα τα -ν ά λ ω σ η α υ τ ώ ν τ ω ν πρ ο ϊ ό ν τ ω ν α π ό το υ ς ν έ ο υ ς χά ρ ι ς σ τ η διάθεσή τους σ τα σχολεία ·

    β) μακροπρόθεσμα, να διαδραματίσουν εκπαιδευτικό ρόλο σ το πλαίσ ιο της διαμόρφωσης των διατροφικών συνηθειών 5.

    5 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ.

    657/2008, αιτιολογική σκέψη 4:

    «των εκπαιδευτικών στόχων του

    εν λόγω καθεστώτος ενίσχυσης».

    Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 13/2009,

    αιτιολογική σκέψη 2: «με τη

    μόνιμη αύξηση του μεριδίου

    των οπωροκηπευτικών στο

    διαιτολόγιο των παιδιών

    στο στάδιο κατά το οποίο

    διαμορφώνονται οι διατροφικές

    συνήθειές τους. […] θα κάνει

    τους νεαρούς καταναλωτές να

    εκτιμήσουν τα οπωροκηπευτικά

    και με αυτό τον τρόπο θα

    βελτιώσει τη μελλοντική

    κατανάλωση».

    Π Λ Α Ι Σ Ι Ο 1ΠΑΡΟΎΣΙΑΣΗΤΩΝΔΙΑΤΡΟΦΙΚΩΝΚΑΙΕΚΠΑΙΔΕΎΤΙΚΩΝΣΤΟΧΩΝΤΟΎ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣΓΙΑΤΟΓΑΛΑ

    «Το καθεστώς ενισχύσεων για το σχολικό γάλα δεν σχεδιάστηκε ως μέσο διάθεσης των πλεονα-σμάτων γαλακτοκομικών προϊόντων […]. Πρόκειται για πραγματική εκπαιδευτική δράση, η οποία αποσκοπεί πρωτίστως στη διατήρηση ή στην προαγωγή στα σχολεία της συνήθειας κατανάλωσης γάλακτος ή γαλακτοκομικών προϊόντων. Επιπλέον, το πρόγραμμα έχει διατροφικό χαρακτήρα, στον βαθμό που τα διανεμόμενα γαλακτοκομικά προϊόντα καθιστούν δυνατή τη συμπλήρωση μιας ελ-λιπούς ή μη ισορροπημένης διατροφής. Βέβαια, δεν μπορεί να παραβλεφθεί το παράπλευρο απο-τέλεσμα της εξασφάλισης της πρόσθετης κατανάλωσης σημαντικής ποσότητας γαλακτοκομικών προϊόντων, τα οποία, σε διαφορετική περίπτωση, θα προστίθεντο στο πλεόνασμα γάλακτος το οποίο θα έπρεπε να διατεθεί στο πλαίσιο άλλων μέτρων».

    Πηγή: Επιτροπή – 1990.

    «Το πρόγραμμα για τη διανομή γάλακτος στα σχολεία έχει τόσο διατροφικό όσο και εκπαιδευτικό χαρακτήρα, συμβάλλει στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας και προσφέρει βασικά στοιχεία για την ανάπτυξη και την υγεία των παιδιών».

    Πηγή: Ανακοίνωση Τύπου της Επιτρόπου κυρίας Fischer Boel – 2008.

    Πηγή: http://ec.europa.eu/agriculture/index_fr.htm

  • Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    11

    Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗΤΟΎΣΎΣΤΗΜΑΤΟΣΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣΤΩΝΔΎΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

    5. Οι δύο ενισχύσεις καταβάλλον ται είτε άμεσα σ το σχολικό ίδρυ-μα ε ίτε σε ά λλον αιτούν τα, ο   οποίος μπορεί να ε ίναι μ ια ε πο-π τ ε ύ ο υ σ α αρχ ή ( σ υ ν ή θ ω ς η   δ η μ οτ ι κ ή αρχ ή ) , ο   πρ ο μ η θ ε υ τ ή ς ή   α κό μ η ε ν δ ι ά μ ε σ ο ς φ ορ έ α ς σ υ γ κρ ο το ύ μ ε ν ο ς ε ι δ ι κά γ ι α τον σκοπό αυτό 6. Αυτοί ο ι δ ιάφοροι α ιτούν τες , εφόσον λάβουν τη σχετική άδεια, φέρουν την επιχειρησιακή ευθύνη των διανομών (αγορά, α ποθήκευση, δ ιανομή και δ ιοικητική διαχείριση) .

    ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑΠΡΟΪΟΝΤΑ

    6. Ή ενίσχυση λαμβάνει τη μορφή κατ' αποκοπήν επιδότησης από την ΕΕ ύψους 18,15 ευρώ για 100 kg γάλακτος , χωρίς υποχρέω -ση συμπληρωματικής χρηματοδότησης εκ μέρους των κρατών μελών.

    7. Κ ά θ ε φ ορ έ α ς α πο φ α σ ί ζ ε ι γ ι α τ η σ υ μ μ ε τοχ ή το υ κα ι ο ι δ α πά -νες της ΕΕ προκύπ τουν α πό τη σώρευ ση των υποβα λλόμε νων ε πι λ έ ξ ι μ ω ν α ι τ ή σ ε ω ν. Π ρ ά γ μ α τ ι , ο   κα ν ον ι σ μ ό ς δ ε ν κα θ ορ ί ζ ε ι μ ε ν α ν ώ τα το όρ ι ο γ ι α τ ι ς σ χε τ ι κ έ ς δ α πά νε ς το υ πρ ο ϋ πολογ ι -σ μ ο ύ, πρ ο β λ έ π ε ι , ω σ τό σ ο , μ έ γ ι σ τ η ε π ι δ ο το ύ μ ε ν η π ο σ ό τ η τα 0,25 λίτρων ανά σχολική ημέρα και ανά μαθητή ο οποίος φοιτά τακτικά σ το σχολικό ίδρυμα 8, όριο το οποίο, κατά κανόνα, δεν κα λύπ τεται α πό τους αιτούν τες .

    6 Ορισμένα κράτη μέλη

    αποφάσισαν να περιορίσουν τα

    είδη των επιλέξιμων αιτούντων,

    με αποτέλεσμα εντελώς

    διαφορετικούς μεταξύ τους

    τρόπους οργάνωσης: για το

    γάλα, άνω των 11 000 σχολείων

    ή δημοτικών αρχών έχουν

    λάβει άδεια στη Γαλλία, έναντι

    σαράντα περίπου προμηθευτών

    στην Ισπανία ή, για τα φρούτα,

    μόνο τεσσάρων οργανώσεων

    παραγωγών στην Ιταλία.

    7 Το ύψος της επιδότησης

    καθορίζεται από τον κανονισμό

    (ΕΚ) αριθ. 657/2008. Για τα

    επιλέξιμα γαλακτοκομικά

    προϊόντα εκτός του γάλακτος

    (τυρί, γιαούρτι κ.λπ.), ο

    κανονισμός προβλέπει κλίμακα

    κατά κατηγορία και μετατροπή

    των ποσοτήτων σε ισοδύναμα

    χιλιόγραμμα γάλακτος.

    8 Άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΚ)

    αριθ. 657/2008.

    Γ Ρ Α Φ Η Μ Α 2ΓΑΛΑΣΤΑΣΧΟΛΕΙΑ–ΣΧΕΤΙΚΟΜΕΡΙΔΙΟΤΩΝΔΙΑΦΟΡΩΝΜΟΝΤΕΛΩΝΣΤΑΚΡΑΤΗΜΕΛΗΣΤΑΟΠΟΙΑΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΕΕΠΙΣΚΕΨΗ

    Πηγή: Κράτη μέλη στα οποία πραγματοποιήθηκε επίσκεψη.

    Δωρεάνδιανομές

    23 %

    Πωλήσεις σεχαμηλότερη τιμή

    33 %

    Σχολικάεστιατόρια

    44 %

  • 12

    Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία; Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    8. Τ ο πρ ό γρ α μ μ α μ π ο ρ ε ί ν α λ ά β ε ι π ο λ ύ δ ι α φ ο ρ ε τ ι κ έ ς μ ο ρ φ έ ς , ωσ τόσο, α πό τ ις ε πισκέψεις σ τα κράτη μέλη προκύπ τουν τρία βασικά μον τέλα (βλέ πε γρ ά φ η μ α 2 και πλ α ί σ ι ο 2 ) :

    α) ε π ι δ ό τ η σ η τ ω ν γ α λα κ το κο μ ι κ ώ ν πρ ο ϊ όν τ ω ν π ο υ σ υ μ π ε ρ ι-λαμβάνον ται σ τα γεύματα των σχολικών εσ τιατορίων 9 ( κ υ -ρ ί ω ς σ τ η Γα λ λ ί α , τ η ν Ι τα λ ί α κα ι τ η Σο υ η δ ί α ) ·

    β) πώληση γά λακτος σε μειωμένη τ ιμή εκτός σχολικών εσ τια -τορίων (σ τη Γερμανία , την Πολωνία ( δ ε υ τ ε ρ ο β ά θ μ ι α ε κ π α ί -δ ε υ σ η ) κα ι το Η ν ω μ έ ν ο Β α σ ί λ ε ι ο ( π α ι δ ι ά ά ν ω τ ω ν 5 ε τ ώ ν ) ) ·

    γ ) δ ω ρ εά ν δ ι α ν ο μ ές γ ά λα κ το ς ε κ τό ς σ χολι κ ώ ν εσ τ ι α τορ ί ω ν 1 0 (κυρίω ς σ την Πολω νία (πρωτοβ ά θμια ε κ παίδ ευ σ η) και το Ηνω-μ έ ν ο Β α σ ί λ ε ι ο ( π α ι δ ι ά έ ω ς 5 ε τ ώ ν ) ) .

    ΟΠΩΡΟΚΗΠΕΎΤΙΚΑ

    9. Οι ενισχύσεις από την ΕΕ καλύπτουν μεταξύ του 50 % και 75 % 11 του κόσ τους των διανεμόμενων οπωροκηπευτικών, καθώς και ορισμένων συναφών εξόδων, ενώ το υπόλοιπο χρηματοδοτείται συνήθως α πό τα κράτη μέλη.

    9 «Ή ενίσχυση […]

    δύναται να καλύπτει […] τα

    γαλακτοκομικά προϊόντα που

    χρησιμοποιούνται, χωρίς να

    υποστούν θερμική επεξεργασία,

    για την παρασκευή γευμάτων

    εντός των εγκαταστάσεων του

    σχολικού ιδρύματος» (άρθρο 5,

    παράγραφος 4, του κανονισμού

    (ΕΚ) αριθ. 657/2008).

    10 Δεδομένου ότι η ενίσχυση της

    ΕΕ καλύπτει μικρό μόνο μέρος

    των εξόδων, αυτές οι δωρεάν

    διανομές εξαρτώνται κυρίως από

    τους εθνικούς προϋπολογισμούς.

    Βλέπε σημεία 61 και 63.

    11 Διαφορετικό ποσοστό

    ανάλογα με το κράτος μέλος,

    λαμβανομένου υπόψη

    υψηλότερου ποσοστού για τις

    περιφέρειες που εμπίπτουν στον

    στόχο σύγκλισης και τις εξόχως

    απόκεντρες περιοχές.

    Π Λ Α Ι Σ Ι Ο 2ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑΕΠΙΔΟΤΟΎΜΕΝΩΝΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΩΝΠΡΟΪΟΝΤΩΝΠΟΎΔΙΑΠΙΣΤΩΘΗΚΑΝΣΤΑΚΡΑΤΗΜΕΛΗΣΤΑΟΠΟΙΑΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΕΕΠΙΣΚΕΨΗ

    ο Γαλλία: μερίδα τυριού ή γιαουρτιού ως επιδορπίου (σχολικό εστιατόριο).

    ο Ιταλία: παρμεζάνα σε πιάτο ζυμαρικών ή μοτσαρέλα σε σαλάτα (σχολικό εστιατόριο).

    ο Σουηδία: μηχάνημα αυτόματης διανομής φρέσκου γάλακτος κατά τη διάρκεια του γεύματος (σχολικό εστιατόριο).

    ο Ήνωμένο Βασίλειο και Πολωνία: χάρτινες συσκευασίες γάλακτος πωλούμενου σε μειωμένη τιμή ή διανεμόμενου δωρεάν σε ορισμένες ηλικιακές ομάδες, κυρίως χάρις στην υποστήριξη του κρατικού προϋπολογισμού.

    ο Γερμανία: χάρτινες συσκευασίες αρωματισμένου γάλακτος πωλούμενου σε μειωμένη τιμή σε καταστήματα εντός του σχολικού ιδρύματος.

  • Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    13

    Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    10. Ο κανονισμός ορίζει ως συνολικό ανώτατο όριο για τις δαπάνες τα 9 0 ε κα το μ μ ύ ρ ι α ε υ ρ ώ, τα ο π ο ί α κα τα ν έ μ ο ν τα ι σ τα κ ρ ά τ η μέ λη που υποβά λλουν σ χετ ικό α ίτημα. Ή   κατανομή των εθνι -κ ώ ν κο ν δ υ λ ί ω ν μ ε τα ξ ύ τ ω ν δ υ ν η τ ι κ ώ ν α ι το ύ ν τ ω ν ε π α φ ί ε τα ι σ τη διακριτική ευχέρεια κάθε κράτους μέλους, σ το πλαίσιο της εθνικής σ τρατηγικής του.

    11. Ή ενίσχυση για τα φρούτα εξαρτάται από την έγκριση συνοδευ-τικών μέτρων παιδαγωγικού χαρακτήρα τα οποία εξασφαλίζουν την ε πιτυχία του προγράμματος. Τα μέτρα αυτά, μολονότι δεν είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση από την ΕΕ, θεωρούν ται ως καθορισ τικής σημασίας σ τοιχείο του προγράμματος.

    12. Όλες οι δ ιανομές φρούτων που καταγράφηκαν κατά τον έλεγ -χο π ρ α γ μ α τ ο π ο ι ο ύ ν τ α ν δ ω ρ ε ά ν κ α ι δ ι ο ρ γ α ν ώ ν ο ν τ α ν ε κ τ ό ς γευμάτων.

  • 14

    Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία; Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    ΚΟΙΝΟΣΕΛΕΓΧΟΣΤΩΝΔΎΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ,ΜΕ ΑΞΟΝΑΤΗΝΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ…

    13. Ο διενεργηθείς έλεγχος αφορούσε κυρίως την αποτελεσματικό-τητα των προγραμμάτων «Γά λα σ τα σχολεία» και «Φρούτα σ τα σ χολ ε ί α » . Ή   έ ν αρ ξ η , το 2 0 0 9 , το υ νέο υ πρ ογρ ά μ μ α το ς γ ι α τα φρούτα βάσει μοντέλου παρόμοιου με εκείνο που εφαρμοζόταν για το γάλα κρίθηκε ως η κατάλληλη σ τιγμή για την πραγματο-ποίηση τέτοιου είδους ανάλυσης. Λαμβανομένου υπόψη αυτού το υ χρ ο ν ο λ ο γ ί ο υ, ο   έ λ ε γ χο ς ε π ι κ ε ν τρ ώ θ η κ ε σ το πρ ό γρ α μ μ α «Γάλα σ τα σχολεία» και συμπληρωματικά περιέλαβε συγκριτική εξ έταση του συσ τήματος που δημιουργείται ε πί του παρόν τος γ ια τα φρούτα.

    14. Τα ερωτήματα του ελέγχου όσον αφορά την α ποτελεσματικό-τητα των προγραμμάτων ήταν τα εξής :

    α) Ε ν θ α ρ ρ ύ ν ε τα ι ε π α ρ κ ώ ς η   σ υ μ μ ε τοχ ή ( α ν ά λ υ σ η τ ω ν α ν τ ι -κ ινήτρ ων γ ια τη συμμετοχή) και ε ίναι αυτή αρκετή γ ια την ε πίτευξη των σ τόχων;

    β) Έ χο υ ν ο ι πρ α γ μ α το π ο ι ο ύ μ ε ν ε ς δ α π ά ν ε ς ά μ ε σ ο α ν τ ί κ τ υ π ο σ τ ην κα τα ν ά λ ω σ η τ ω ν πρ ο ϊ ό ν τ ω ν α π ό το υ ς δ ι κα ι ο ύ χο υ ς ; ( Φ α ι ν ό μ ε ν ο α δρ ά ν ε ι α ς : θ α κα τα ν α λ ώ ν ο ν τα ν τα πρ ο ϊ ό ν τα α κό -μ α κα ι α ν δ ε ν υ π ή ρ χ ε η   ε ν ί σ χ υ σ η ; )

    γ) Έ χο υ ν πι θ α ν ότ ητ ες τα πρ ογρ ά μ μ α τα ν α ε κ πληρ ώ σ ο υ ν τ ην εκπαιδευτική α ποσ τολή τους και να επηρεάσουν τ ις μελλο-ν τ ικές διατροφικές συνήθειες ;

    ΕΜΒΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΉΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

    Γ Ρ Α Φ Η Μ Α 3ΓΑΛΑΣΤΑΣΧΟΛΕΙΑ–ΠΛΗΡΩΜΕΣΤΟ2009ΚΑΤΑΚΡΑΤΟΣΜΕΛΟΣ

    Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

    Πολωνία19 %

    Γαλλία18 %

    Σουηδία15 %

    Ηνωμένο Βασίλειο10 %

    Γερμανία9 %

    Φινλανδία6 %

    Ιταλία4 %

    Λοιπές χώρες19 %

  • Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    15

    Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    12 Βλέπε σημείο 3, στοιχείο β),

    και πλαίσιο 1.

    13 Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία και

    Βαυαρία.

    15. Σ ή μ ε ρ α , τ α δ ύ ο πρ ο γρ ά μ μ α τ α β α σ ί ζ ο ν τ α ι σ ε μ ε γ ά λ ο β α θ μ ό σ την παραδοχή ότι υπάρχει θετ ική σχέση μετα ξύ της κατανά -λω σ ης των ε πιδοτούμε νων προϊόν των και της δημόσ ιας υγεί -ας 12. Ή εξέταση αυτής της παραδοχής δεν συμπεριελήφθη σ τον έλεγχο, καθώς δεν εμπί πτει σ τ ις αρμοδιότητες του Συνεδρίου. Ω σ τό σ ο , το Συ ν έ δρ ι ο δ ι α π ι σ τ ώ ν ε ι ό τ ι η   π α ρ α δ οχ ή α υ τ ή δ ε ν έχει εξασφα λίσει συναίνεση.

    16. Ο έλεγχος αφορούσε τα σχολικά έτη 2008/2009 και 2009/2010, περι λάμβανε , ω σ τόσο, και εξ έτασ η της προπαρασ κευ ασ τικής δ ι α δ ι κα σ ί α ς τ ω ν δ ύ ο κα ν ον ι σ μ ώ ν πο υ ι σ χ ύ ο υ ν ε πί το υ παρ ό-ν το ς κα ι , ό σ ον α φ ορ ά το γ ά λα , α ν ά λυ σ η τ ω ν α ποτ ε λ εσ μ ά τ ω ν των τελευταίων διαθέσιμων α ξιολογήσεων.

    17. Ο έλεγχος διενεργήθηκε σ τις υπηρεσίες της Επιτροπής, καθώς και σ τη Γερμανία 13, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Πολωνία, τη Σου-ηδία και το Ήνωμένο Βασί λειο. Αυτά τα έξι κράτη μέλη (εκ των ο π ο ί ω ν τα δ ύ ο τ ε λ ε υ τα ί α σ υ μ μ ε τ ε ί χα ν μ όν ο σ το πρ όγρ α μ μ α γ ι α τ ο γ ά λ α ) α ν τ ι πρ ο σ ω π ε ύ ο υ ν τ ο 7 5 % τ ω ν π λ η ρ ω μ ώ ν τ ο υ 2009 σ το πλαίσ ιο του προγράμματος γ ια το γά λα και το 63 % του προϋπολογισμού που προβλέ πεται γ ια το πρώτο έτος του προγράμματος γ ια τα φρούτα (βλέ πε γρ α φ ή μ α τα 3 και 4 ) .

    Γ Ρ Α Φ Η Μ Α 4ΦΡΟΎΤΑΣΤΑΣΧΟΛΕΙΑ–ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ2009/2010ΚΑΤΑΚΡΑΤΟΣΜΕΛΟΣ

    Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

    Γερμανία23 %

    Ιταλία17 %

    Γαλλία13 %

    Πολωνία10 %

    Ισπανία7 %

    Λοιπές χώρες30 %

  • 16

    Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία; Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    18. Ο ι ε λ ε γ κ τ έ ς α ν έ λυ σ α ν τ ι ς δ ι α δ ι κα σ ί ε ς π ο υ ε ί χα ν κα θ ι ε ρ ώ σ ε ι η   Ε πι τρ ο π ή κα ι τα κρ ά τ η μ έ λη σ τα ο πο ί α πρ α γ μ α το πο ι ή θ η κ ε επίσκεψη, γ ια την εφαρμογή και την παρακολούθηση των προ-γρ α μ μ ά τ ω ν. Ο ι ε ρ γ α σ ί ε ς π ε ρ ι έ λ α β α ν ε π ί σ η ς ε π ί σ κ ε ψ η σ ε 3 1 αιτούν τες οι οποίοι εισέπρατταν ενίσχυση για λογαριασμό άνω των 40 000 σχολικών ιδρυμάτων και 2 εκατομμυρίων παιδιών. Επιτόπια ε πίσκεψη πραγματοποιήθηκε ε πίσης σε 56 ιδρύματα τ α ο π ο ί α σ υ μ μ ε τ ε ί χα ν σ ε τ ο υ λ ά χ ι σ τ ο ν έ ν α α π ό τ α δ ύ ο πρ ο -γρ ά μ μ α τα κα ι σ τα ο πο ί α ήτα ν ε γ γε γρ α μ μ έ ν α ά ν ω τ ω ν 1 6 0 0 0 παιδιών.

    …Ο ΟΠΟΙΟΣΠΕΡΙΕΛΑΒΕΣΎΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑΕΞΕΤΑΣΗΤΗΣΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑΣ

    19. Στον έ λ ε γ χο π ερ ι ε λή φ θ η ε πί σ η ς ε ξ έ τα σ η τ η ς κα ν ον ι κότ ητα ς , η   οποία περιορίσ τηκε σ τα σημαν τικότερα ζητήματα τα οποία θ α μ π ορ ο ύ σ α ν ν α ε π η ρ ε ά σ ο υ ν α μ ε σ ό τ ε ρ α το υ ς δ ι κα ι ο ύ χο υ ς και την αποτελεσματικότητα της πολιτικής. Στα διάφορα κράτη μέ λη σ τα οποία πραγματοποιήθηκε ε πίσ κεψη δια πισ τώθηκαν προβ λήματα, ιδ ίω ς όσον αφορά την ερμηνεία των ισ χυ όν των κανόνων. Τα προβλήματα αυτά αποτέλεσαν αντικείμενο ανακοί-νω σ ης προς την Επιτροπή και τα ε νδιαφερόμε να κράτη μέ λη. Για περισσότερες πληροφορίες, τα σ τοιχεία αυτά συνοψίζον ται σ το π α ρ ά ρ τ η μ α I I .

    Πηγή: http://agriculture.gouv.fr/un-fruit-pour-la-recre

  • Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    17

    Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    14 «Evaluation of the School

    Milk Measure» («Αξιολόγηση

    του μέτρου διανομής γάλακτος

    στα σχολεία»). Ή αξιολόγηση

    ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο

    του 1999 από τη CEAS

    Consultants (Wye) Ltd (Centre

    for European Agricultural

    Studies) και το Institute for

    the Management of Dairy

    Companies – Technische

    Universität München.

    Διατίθεται στον ιστότοπο της

    Επιτροπής: http://ec.europa.

    eu/agriculture/eval/reports/

    schoolmilk/.

    ΤΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΓΙΑΤΟΓΑΛΑΕΠΙΚΡΙΘΗΚΕΔΡΙΜΎΤΑΤΑΣΕΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΤΟΎ1999,ΕΚΤΟΤΕΩΣΤΟΣΟΔΕΝΕΧΕΙΕΞΕΎΡΕΘΕΙΚΑΜΙΑΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗΛΎΣΗ

    20. Το 1999, το πρόγραμμα «Γάλα σ τα σχολεία» αποτέλεσε αν τικεί-μενο εξωτερικής αξιολόγησης σε κοινοτικό επίπεδο 14. Απολογι-σμός αυτής της αξιολόγησης ήταν η δριμύτατη κριτική η οποία ασκήθηκε εις βάρος του προγράμματος και η  εισήγηση κατάρ -γ η σ η ς το υ μ έ τρ ο υ λόγ ω τ η ς ε λάχι σ τ η ς α ποτ ε λ εσ μ α τ ι κότ ητά ς το υ κα ι τ η ς πρ ο β λη μ α τ ι κ ή ς σ χέσ η ς κό σ το υ ς - ο φ έ λο υ ς ( β λ έ πε πλ α ί σ ι ο 3 ) .

    21. Επί αυτής της βάσης, η  Επιτροπή πρότεινε την κατάργηση του προγράμματος, το Συμβούλιο ωσ τόσο απέρριψε αυτή την πρό-τα σ η . Δ ε δ ο μ έ ν η ς α υ τ ή ς τ η ς π ο λ ι τ ι κ ή ς ε π ι λ ο γ ή ς , η   Ε π ι τρ ο π ή παρουσίασε σ τη συνέχεια προτάσεις γ ια τη μείωση της κοινο-τ ι κ ή ς χρ η μ α το δ ότ η σ η ς το υ πρ ογρ ά μ μ α το ς , μ έρ ο ς μ όν ον τ ω ν οποίων έγινε δεκτό (βλέ πε πλ α ί σ ι ο 4 ) .

    Π Λ Α Ι Σ Ι Ο 3ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΤΟΎ1999–ΣΎΜΠΕΡΑΣΜΑΚΑΙΤΕΛΙΚΗΕΙΣΗΓΗΣΗ

    «[…] Κρινόμενο αποκλειστικά επί τη βάσει των τρεχόντων, επίσημων και δεδηλωμένων στόχων του (διατήρηση ή αύξηση της κατανάλωσης γαλακτοκομικών προϊόντων), ο αντίκτυπος του μέτρου μόνον οριακά χαρακτηρίζεται θετικός, ενώ η σχέση κόστους-οφέλους είναι προβληματική. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή οφείλει να εξετάσει σοβαρά την απόσυρση αυτού του μέτρου. Ή κύρια συνέπεια αυτού θα ήταν οι κυβερνήσεις των κρατών μελών να αναλάβουν την ευθύνη της συνέχισης οποιασδήποτε μορ-φής προμήθειας επιδοτούμενου γάλακτος στα σχολεία. Μολονότι το αποτέλεσμα αυτής της ενέργειας είναι δύσκολο να προβλεφθεί, είναι βέβαιο ότι θα επιφέρει τελικά τη μείωση της διαθεσιμότητας και της κατανάλωσης γαλακτοκομικών προϊόντων στα σχολεία. Εντούτοις, τα στοιχεία τα οποία παρατίθε-νται στην παρούσα έκθεση υποδηλώνουν ότι ο αντίκτυπος θα ήταν μάλλον εξαιρετικά περιορισμένος.

    […] Καθώς οι σημαντικότερες συστάσεις που διατυπώνονται ανωτέρω εστιάζουν στην κατάργηση του μέτρου και τη διάθεση των σχετικών πόρων σε άλλα αποτελεσματικότερα μέτρα, δεν διατυπώνεται καμία περαιτέρω σύσταση η οποία να αποβλέπει στη βελτίωση της αποδοτικότητας του υπάρχοντος μέτρου. Οι συντάκτες της έκθεσης αξιολόγησης φρονούν ότι οποιαδήποτε μεταβολή πρέπει να απο-σκοπεί στην άρση των θεμελιωδών αδυναμιών του μέτρου, οι οποίες παρεμποδίζουν την επίτευξη των στόχων του. Εάν μπορούσαν να διατυπωθούν συστάσεις για τη βελτίωση της αποδοτικότητας του μέτρου, όπως αυτό ισχύει σήμερα, αυτές δεν θα επηρέαζαν σημαντικά τα προβλήματα τα οποία ευθύνονται για την εξαιρετικά περιορισμένη αποτελεσματικότητά του.»

    ΠΑΡΑΤΉΡΉΣΕΙΣ

  • 18

    Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία; Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    22. Μία άλλη αξιολόγηση, η οποία πραγματοποιήθηκε το 2005 σ το Ήνωμένο Βασί λειο 15, αφορούσε τόσο την εν ίσχυση της ΕΕ όσο κα ι έ ν α σ υ μ πλ ή ρ ω μ α α π ό τον ε θ ν ι κό πρ ο ϋ π ολογ ι σ μ ό ( β λ έ π ε σημείο 8 , σ τοιχείο β) ) . Τα συμπεράσματα σ τα οποία κατέληγε περιγράφουν έ να μέτρο ανα ποτε λ εσματικό και δα πανηρό και τονίζουν κυρίως το δυσανάλογα υψηλό κόσ τος διαχείρισής του και τη χαμηλή προσ τιθέμενη αξία του. Ή αξιολόγηση συνισ τού-σε σ την κυβέρνησ η του Ήνωμέ νου Βασ ι λ είου «να εξ ετάσει το ε νδεχόμε νο να με λ ετήσει , α πό κοινού με την Ευρ ωπαϊκή Επι -τροπή, την ιδέα να θέσει τέλος σ το πρόγραμμα SMSS της ΕΕ» .

    23. Π α ρ ά λ λ η λ α , α π ό τ ο 1 9 9 9 , η   Ε π ι τρ ο π ή ε ρ γ ά ζ ε τ α ι σ ε τ α κ τ ι κ ή βά σ η ε πί τ ω ν όρ ω ν εφ αρ μ ογ ή ς το υ κα θ εσ τ ώ το ς ( α πλο ύ σ τ ε υ-σ η , α ν α πρ ο σ αρ μ ογ ή τ η ς κα τά σ τα σ η ς τ ω ν πρ ο ϊ όν τ ω ν κα ι τ ω ν ποσών ενίσχυσης κατά κατηγορία κ .λπ. ) με σ τόχο τη βελτίωσή του. Οι εξ ελί ξ εις αυτές , ωσ τόσο, παρέμειναν «περιθωριακές» , σ τον βαθμό που δε ν μετέβα λαν τη λογική του προγράμματος ο ύ τ ε τα κ ύ ρ ι α χαρ α κ τ ηρ ι σ τ ι κά το υ. Ω ς ε κ το ύ το υ, ο ι μ ε τα βο-λ ές α υ τ ές , μ ολον ότ ι γε ν ι κ ώ ς α ν α γ ν ω ρ ί ζον τα ι ω ς θ ε τ ι κ ές , δ ε ν έδωσαν απάντηση σ τις πραγματικές επικρίσεις που αφορούσαν την ίδ ια την ουσία του προγράμματος.

    15 «Evaluation of the National

    Top-Up to the EU School

    Milk Subsidy in England»

    («Αξιολόγηση του εθνικού

    συμπληρώματος της

    επιδότησης της ΕΕ για τη

    διανομή γάλακτος στα σχολεία

    στην Αγγλία»). Ή αξιολόγηση

    πραγματοποιήθηκε για

    λογαριασμό του Υπουργείου

    Περιβάλλοντος, Τροφίμων και

    Αγροτικών Θεμάτων (Defra)

    από τη London Economics σε

    συνεργασία με τη Δρα Susan

    New.

    Βλέπε αποσπάσματα και

    σύνδεσμο στο παράρτημα III.

    Π Λ Α Ι Σ Ι Ο 4ΠΡΟΤΑΣΕΙΣΤΗΣΕΠΙΤΡΟΠΗΣΜΕΤΑΤΗΝΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΤΟΎ1999

    «Βάσει αυτής της σύστασης, η Επιτροπή εξέτασε κατ’ αρχάς το ενδεχόμενο να προτείνει την κατάργηση του καθεστώτος και παρουσίασε το προσχέδιο προϋπολογισμού της για το 2000 συναρτήσει αυτής της υπόθεσης […] καθώς όλοι οι συμμετέχοντες τάσσονταν υπέρ της διατήρησης της επιδότησης της ΕΕ, κυρίως λόγω των πλεονεκτημάτων της σε διατροφικό επίπεδο […] Υπό το πρίσμα αυτής της συζήτησης, η Επιτροπή επανεξέτασε την αρχική πρότασή της προτείνοντας τώρα την ισότιμη συγ-χρηματοδότηση του προγράμματος διανομής γάλακτος στα σχολεία. […] Εξαιτίας του περιορισμένου δημοσιονομικού πλαισίου και της μη ικανοποιητικής σχέσης κόστους-οφέλους που παρουσιάζει το εν λόγω μέτρο, το κονδύλιο του προϋπολογισμού που αφορά τη διανομή γάλακτος στα σχολεία δεν μπορεί να διατηρηθεί στο τρέχον επίπεδο […] Για την υπεράσπιση του προγράμματος διανομής γά-λακτος στα σχολεία χρησιμοποιούνται πολύ συχνά ευρύτεροι υγειονομικοί, διατροφικοί ή ακόμη και κοινωνικοί στόχοι. Μολονότι αναγνωρίζω πλήρως το βάσιμο αυτού του επιχειρήματος, […] οι στόχοι αυτοί είναι υπερβολικά φιλόδοξοι για καθεστώς εντασσόμενο στην ΚΟΑ στον τομέα του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων. Εξάλλου, […] όταν τα κράτη μέλη προβάλλουν αυτούς τους στόχους, οφείλουν να δέχονται να επιμερίζονται την ευθύνη των δαπανών που συνεπάγεται το εν λόγω καθεστώς».

    Πηγή: Σημείωμα της ΓΔ VI προς το ιδιαίτερο γραφείο του επιτρόπου που είναι αρμόδιος για τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη – Μάρτιος 2000.

  • Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    19

    Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    ΟΙΧΑΜΗΛΕΣΔΑΠΑΝΕΣΚΑΙΗ ΑΠΟΎΣΙΑΜΗΧΑΝΙΣΜΟΎΓΙΑΤΟΝΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΤΗΣ ΕΝΙΣΧΎΣΗΣΠΡΟΣΤΙΣΠΡΩΤΑΡΧΙΚΕΣΑΝΑΓΚΕΣΠΕΡΙΟΡΙΖΟΎΝΤΟΝΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΟΑΝΤΙΚΤΎΠΟ

    ΑΠΟΎΣΙΑΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΙΚΩΝΣΎΣΤΗΜΑΤΩΝΜΕΤΡΗΣΗΣΤΩΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ

    24. Οι σ τόχοι των δύο προγραμμάτων, τόσο αυτοί που αφορούν την «αγορά» όσο και αυτοί που αφορούν τη «διατροφή και υγεία» , καθορί ζον ται με ποιοτικούς όρους και κατά τρόπο εξαιρετικά γενικό (βλέπε πλαίσιο 5 ) . Δεν προσδιορίσ τηκαν ποσοτικά, πολύ λιγότερο δε εκφράσ τηκαν κατά τρόπο «SMAR T» 16 .

    25. Όσον αφορά το γά λα, α πουσία συγκεκριμένων δεικτών έναν τι των οποίων να μπορεί να α ξ ιολογηθεί η   α ποτε λ εσματικότητα α υ τ ή ς τ η ς π ο λ ι τ ι κ ή ς , ο ι δ ι α θ έ σ ι μ ο ι δ ε ί κ τ ε ς ( κα τά κα τ ηγ ο ρ ί α δ ι α ν ε μ ό μ ε ν ε ς π ο σ ό τ η τ ε ς , ε κ τ ι μ ώ μ ε ν ο ς α ρ ι θ μ ό ς σ υ μ μ ε τ ε χό -ν τ ω ν μ α θ ητ ώ ν ) σ υ ν ι σ το ύ ν δ ε ί κ τ ες δρ α σ τ ηρ ι ότ ητα ς ο ι ο πο ί ο ι δεν μετρούν τα αποτελέσματα ή τον αν τίκτυπο της πολιτικής 17. Επι πλέον, ο  έλεγχος κατέδει ξ ε την ανα ξιοπισ τία των συλλεγό-μ ε ν ω ν σ το ι χε ί ω ν, ι δ ί ω ς ό σ ον α φ ορ ά τον ε κ τ ι μ ώ μ ε ν ο α ρ ι θ μ ό των συμμετεχόν των μαθητών 18.

    16 Το άρθρο 27, παράγραφος 3,

    του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ)

    αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου

    (ΕΕ L 248 της 16.9.2002, σ. 1)

    ορίζει ότι «Τίθενται στόχοι ειδικοί,

    μετρήσιμοι, εφικτοί, σχετικοί και

    προσδιορισμένοι χρονικά [στα

    αγγλικά “SMART”] για όλους τους

    τομείς δραστηριοτήτων που

    καλύπτει ο προϋπολογισμός».

    17 Έτσι, ήδη τον Απρίλιο του

    1996, εσωτερικό σημείωμα της

    Επιτροπής υπογράμμιζε: «το

    βασικό στοιχείο της ανάλυσης

    της αποτελεσματικότητας ήταν

    ο αντίκτυπος του μέτρου στην

    εικόνα του γάλακτος και στο

    επίπεδο της κατανάλωσής του

    και ότι ήταν αδύνατον για τις

    υπηρεσίες της ΓΔ VI να προβούν

    σε ανάλυση αυτών των στοιχείων

    καθώς και των συμπεριφορών

    των καταναλωτών».

    Π Λ Α Ι Σ Ι Ο 5ΣΤΟΙΧΕΙΑΑΠΟΤΑΟΠΟΙΑΠΡΟΚΎΠΤΕΙΟ ΓΕΝΙΚΟΣΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣΤΟΎ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣΓΙΑΤΟΓΑΛΑ

    ο «[...] για να εξισορροπηθεί η αγορά γάλακτος και να σταθεροποιηθούν οι αγοραίες τιμές» (αιτι-ολογική σκέψη 43 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου).

    ο «[...] μπορεί επίσης να διαδραματίσει ένα ρόλο εντός του πλαισίου των στόχων της ευρύτερης εν γένει πολιτικής, της κοινωνικής πολιτικής και της πολιτικής στον τομέα της υγείας και της διατροφής» (πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1255/1999, αιτιολογική έκθεση).

    ο «[...] έχει εκπαιδευτικό ρόλο, καθώς υποστηρίζει την ανάπτυξη καλών συνηθειών φαγητού και διατροφής που θα κρατήσουν μια ζωή» (διαδικτυακός τόπος της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης).

    ο «Το πρόγραμμα για τη διανομή γάλακτος στα σχολεία έχει τόσο διατροφικό όσο και εκπαιδευτικό χαρακτήρα, συμβάλλει στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας […].» (δελτίο Τύπου εκδοθέν από την επίτροπο κυρία Fischer Boel την 11η Ιουλίου 2008).

    18 Για παράδειγμα, στη Γαλλία καταμετρήθηκε άνω του ενός τρίτου των συμμετεχόντων, ήτοι 7,3 εκατομμύρια παιδιά. Ωστόσο, τα παιδιά αυτά ήταν

    οι εγγεγραμμένοι στα συμμετέχοντα σχολικά ιδρύματα μαθητές, ενώ, κανονικά, στο πρόγραμμα συμμετέχουν πραγματικά μόνον όσοι σιτίζονται

    στα σχολικά εστιατόρια. Επομένως, για το οικείο κράτος μέλος, ο αριθμός των δικαιούχων είχε υπερεκτιμηθεί κατά 3 εκατομμύρια.

  • 20

    Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία; Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    26. Ό σ ο ν α φ ο ρ ά τ α φ ρ ο ύ τ α , δ ε ν πρ ο β λ έ π ε τ α ι κα ν έ ν α ς δ ε ί κ τ η ς . Ε ν το ύ το ι ς , α υ τό το νέ ο πρ όγρ α μ μ α ε ι σ ά γε ι ορ ι σ μ έ νε ς δ ι α τά-ξ ε ι ς ο ι ο πο ί ες δ ι ε υ κολύ ν ο υ ν τ ην παρ α κολο ύ θ η σ η τ ω ν ε πι δ ό-σ ε ω ν, α πό τ ην αρχ ι κ ή χάρ α ξ η σ χε τ ι κ ή ς σ τρ α τ ηγ ι κ ή ς έ ω ς τ ην υποχρέω ση περιοδικών α ξιολογήσεων σε κάθε κράτος μέ λος . Ωσ τόσο, είναι ακόμη εξαιρετικά νωρίς να αξιολογηθεί η αποτε-λεσματικότητα αυτών των μέτρων, τα οποία χρήζουν περαιτέρω ανά π τυξης.

    ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑΧΑΜΗΛΕΣΔΑΠΑΝΕΣΓΙΑΤΗΝΕΠΙΤΕΎΞΗΤΩΝ ΣΤΟΧΩΝΤΩΝΔΎΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

    ΣτόχόΣ «αγόρα»

    27. Κ α τ ά τ ι ς σ υ ζ η τ ή σ ε ι ς π ο υ π ρ ο η γ ή θ η κ α ν τ η ς ε φ α ρ μ ο γ ή ς τ ο υ προγράμματος γ ια τα φρούτα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ε ίχε πρ ο τ ε ί νε ι πρ ο ϋ π ο λ ογ ι σ μ ό 5 0 0 ε κα το μ μ υ ρ ί ω ν ε υ ρ ώ ε τ η σ ί ω ς . Τελικά, μετά α πό πρόταση της Επιτροπής, συμφωνήθηκε ανώ -τατο όριο 90 εκατομμυρίων ευρ ώ. Συγκ εκριμέ να, η   Επιτροπή θεωρούσε ότι , προτού εξ ετασ τεί το ενδεχόμενο μεγα λύτερου πρ ο ϋ π ο λ ο γ ι σ μ ο ύ, τ ο μ έ τρ ο έ πρ ε π ε πρ ώ τ α ν α α π ο δ ε ί ξ ε ι τ η ν α ξία του σε αυτή την κλίμακα.

    28. Ε ξ ά λ λ ο υ, η   ι δ ι α ί τ ε ρ α β ρ α δ ε ί α ε κ κ ί ν η σ η τ ο υ π ρ ο γρ ά μ μ α τ ο ς ( β λ έ πε π α ρ ά ρ τ η μ α I V ) δ ι κα ί ω σ ε τ ην πρ ο σ έ γ γ ι σ η τ η ς Ε πι τρ ο -πής. Ωσ τόσο, λαμβανομένης υπόψη αυτής της επιλογής, ακόμη κα ι ε ά ν σ υ ν υ π ο λ ο γ ι σ το ύ ν ο ι ε θ ν ι κ έ ς σ υ γ χρ η μ α το δ ο τ ή σ ε ι ς 1 9, το καθορι ζόμενο α πό τον κανονισμό ανώτατο δημοσιονομικό όριο αν τ ισ τοιχεί σ το 0 ,3 % περί που της α ξ ίας της παραγωγής ο π ω ρ ο κ η π ε υ τ ι κ ώ ν τ η ς Ε Ε . Τ η ς α υ τ ή ς τά ξ η ς ε ί ν α ι κα ι το πρ ό -γραμμα «Γάλα σ τα σχολεία» το οποίο, σύμφωνα με τα διαθέσιμα αρ ι θ μ η τ ι κά σ το ι χε ί α , το σ χολι κό έ το ς 2 0 0 8 / 2 0 0 9 , κα τ έ σ τ η σ ε δυνατή τη διανομή ποσοτήτων που αν τισ τοιχούσαν σε κατά τ ι λ ιγότερο α πό το 0 ,28 % της συνολικής παραγωγής της ΕΕ.

    29. Κ α ι σ τ ι ς δ ύ ο π ε ρ ι π τ ώ σ ε ι ς , τ α ε ν λ ό γ ω π ο σ ά , α κ ό μ η κ α ι ε ά ν υ π ο τ ε θ ε ί ό τ ι δ α π α ν ώ ν τα ι κα τά τρ ό π ο α π ο τ ε λ ε σ μ α τ ι κό , α ν τ ι -σ τοιχούν σε ποσότητες ο ι οποίες δε ν ε ίναι δυνατόν να έχουν σημαν τικό άμεσο αν τίκτυπο 20 σ την ισορροπία της αγοράς.

    30. Όσον αφορά το γάλα, η  δια πίσ τωση αυτή είχε ήδη διατυπωθεί σ την α ξιολόγηση του 1999 21.

    19 Συνυπολογιζόμενης της

    μέσης χρηματοδότησης από

    την ΕΕ κατά 58 % περίπου,

    τα 90 εκατομμύρια ευρώ

    του ισχύοντος ανώτατου

    δημοσιονομικού ορίου

    αντιστοιχούν σε συνολικές

    δαπάνες (Επιτροπή και κράτη

    μέλη) της τάξης των 155

    εκατομμυρίων ευρώ.

    20 Τα δύο προγράμματα

    φιλοδοξούν να έχουν

    μακροπρόθεσμο αντίκτυπο

    σημαντικότερο από τον άμεσο

    αντίκτυπο των διανεμόμενων

    ποσοτήτων, μέσω ενός

    εκπαιδευτικού αποτελέσματος

    και της επίδρασης στις

    διατροφικές συνήθειες.

    Ή διάσταση αυτή αναλύεται

    στα σημεία 66 και επόμενα.

    21 «Ο όγκος του γάλακτος

    και των γαλακτοκομικών

    προϊόντων που διανέμονται στο

    πλαίσιο του καθεστώτος είναι

    εξαιρετικά μικρός σε σχέση

    με το μέγεθος της αγοράς

    της ΕΕ (0,3 % της συνολικής

    ποσότητας που παραδόθηκε στα

    γαλακτοκομεία της ΕΕ το σχολικό

    έτος 1996/1997). Μειώνεται

    επίσης και από άποψη σχετικής

    σημασίας. […] Στην καλύτερη

    περίπτωση, ο αντίκτυπος του

    καθεστώτος ήταν εξαιρετικά

    περιορισμένος σε σχέση με

    το σύνολο της αγοράς και

    τον πρωταρχικό στόχο του

    καθεστώτος. […] Σχεδιασμένο

    ως “μέτρο που αποσκοπεί στη

    διεύρυνση της αγοράς των

    γαλακτοκομικών προϊόντων” και

    ως “μηχανισμός διάθεσης των

    πλεονασμάτων”, το καθεστώς

    δεν διακρίθηκε για την

    ικανοποιητική σχέση κόστους-

    οφέλους».

  • Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    21

    Ειδική έκθεση αριθ. 10/2011 – Είναι αποτελεσματικά το πρόγραμμα διανομής γάλακτος στους μαθητές και το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία;

    22 Ως προς το γάλα, σύμφωνα

    με εκτίμηση της Επιτροπής (η

    οποία, ωστόσο, όπως απεδείχθη

    από τον έλεγχο, ήταν μάλλον

    αναξιόπιστη) οι δικαιούχοι του

    προγράμματος ανέρχονται σε 21

    εκατομμύρια, ήτοι στο 20 % του

    συνολικού πληθυσμού-στόχου.

    Ως προς τα φρούτα και για το

    πρώτο έτος εφαρμογής του

    προγράμματος, τα κράτη μέλη

    στα οποία πραγματοποιήθηκε

    επίσκεψη είχαν επιλέξει να

    επικεντρώσουν την εφαρμογή

    του στα δημοτικά σχολεία.

    23 Μολονότι δεν υπάρχει

    συναίνεση ως προς την ακριβή

    τιμή, η έννοια της συνιστώμενης

    ποσότητας χρησιμοποιείται

    ευρέως στις διάφορες χώρες.

    24 «Οι μαθητές οι οποίοι δεν

    συμμετείχαν στο πρόγραμμα

    επιδότησης της διάθεσης

    γάλακτος στα σχολεία (School

    Milk Subsidy Scheme, SMSS)

    κατανάλωσαν κατά μέσο όρο

    ποσότητα γάλακτος επαρκή για

    να καλύψει τις συνιστώμενες

    ημερήσιες δόσεις σε ασβέστιο.

    Ή διαπίστωση αυτή συμπίπτει

    με την πλέον πρόσφατη έρευνα

    σε εθνικό επίπεδο σχετικά

    με τη διατροφή, από την

    οποία προκύπτει ότι η μέση

    κατανάλωση ασβεστίου ήταν

    επαρκής για την ηλικιακή ομάδα

    4-10 ετών».

    25 Παράλληλα, στη Γαλλία,

    η ενίσχυση της ΕΕ διατίθεται

    κατά κύριο λόγο στα σχολικά

    εστιατόρια, η χρήση των

    οποίων από τις μειονεκτικές

    κοινωνικές κατηγορίες είναι

    αναλογικά μικρότερη. Επομένως,

    στατιστικά, η ενίσχυση της ΕΕ

    απευθύνεται λιγότερο στην

    ομάδα την οποία οι εθνικές

    αρχές θεωρούν ως πρωταρχικό

    στόχο.

    ΣτόχόΣ «διατρόφή και υγεια»

    31. Οι δα πάνες οι οποίες βρίσκον ται σήμερα εγ γεγραμμένες σ τον πρ ο ϋ π ο λ ο γ ι σ μ ό γ ι α κά θ ε πρ ό γρ α μ μ α , δ ι α ι ρ ο ύ μ ε ν ε ς δ ι ά το υ α ρ ι θ μ ο ύ τ ω ν π α ι δ ι ώ ν σ τ ην Ε υ ρ ω π α ϊ κ ή Έ ν ω σ η , α ν τ ι σ το ι χο ύ ν σε 50 έως 80 λεπτά για κάθε παιδί ετησίως. Με αυτά τα μεγέθη δύ σ κολα προκύπ τει σ ημαν τική ε πίσ ης ε πίδρασ η σ τ ις δ ιατρο-φικές συνήθειες του πληθυσμού -σ τόχου ως συνόλου.

    32. Στην πρά ξη, ο ι δα πάνες α ποβαίνουν προς όφελος μικρότερου αριθμού παιδιών 22 και , ω ς εκ τούτου, ο   δυνητικός αν τ ίκτυπος σε κάθε δ ικαιούχο ε ίναι με γα λύτερος . Αν τ ίσ τροφα, η   συνολι-κή α ποτε λ εσματικότητα των καθεσ τώτων αυτών όσον αφορά τον σ τόχο «διατροφή και υγεία» εξαρτάται εν πολλοίς α πό την «ε πι λογή» του δικαιούχου υποπληθυσμού.

    ΑΠΟΎΣΙΑΜΗΧΑΝΙΣΜΟΎΓΙΑΤΗΝΕΠΙΚΕΝΤΡΩΣΗΤΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣΣΤΙΣΠΡΩΤΑΡΧΙΚΕΣΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣΑΝΑΓΚΕΣ

    33. Ή   δ ι α ν ο μ ή γ ά λα κ το ς σ ε πα ι δ ί το ο πο ί ο κα τα ν α λ ώ νει πο σ ότ η-τ ε ς π ολύ χα μ η λό τ ε ρ ε ς το υ μ έ σ ο υ όρ ο υ ή   τ ω ν σ υ ν ι σ τ ώ μ ε ν ω ν α π ό δ ι α τρ ο φ ι κ ή ά π ο ψ η δ ό σ ε ω ν 2 3 έ χε ι μ ε γ α λ ύ τ ε ρ η α ξ ί α α π ό ό,τ ι η  παροχή της ίδιας ποσότητας γάλακτος σε παιδί το οποίο κ α τ α ν α λ ώ ν ε ι ή δ η γ α λ α κ τ ο μ ι κά π ρ ο ϊ ό ν τ α σ ε π ο σ ό τ η τ ε ς π ο υ υπερβαίνουν τον μέσο όρο ή τ ις συνισ τώμενες δόσεις . Επομέ-ν ω ς , ο   σ τόχο ς « δ ι α τρ ο φ ή κα ι υ γε ί α » τ ω ν δ ύ ο πρ ογρ α μ μ ά τ ω ν συνε πάγεται την ε πικ έ ν τρ ω σ ή του ς κατά προτεραιότητα σ τ ις κα τ ηγ ορ ί ε ς ( π ε ρ ι οχέ ς , κρ ά τ η μ έ λη , κο ι ν ω ν ι κ έ ς ο μ ά δ ε ς κ . λ π. ) των οποίων η κατανάλωση κρίνεται ανεπαρκής ή κατώτερη του μ έ σ ο υ ό ρ ο υ. Π ρ ά γ μ α τ ι , π