ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ

ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

ΕΝΝΟΙΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ

ΝΕΡΟΥ

Υπάρχουν διάφορες έννοιες που μπορούν να περιγράψουν τις διαφορετικές χρήσεις του νερού.

Η λήψη του νερού είναι η ποσότητα που μπορεί να αφαιρεθεί από τον κάθε πόρο.

Η προσφορά νερού αναφέρεται στο μερίδιο της αφαιρούμενης ποσότητας που διατίθεται στους καταναλωτές (εξαιρώντας τις απώλειες κατά την ταμίευση, τη μεταφορά και τη διανομή).

Η κατανάλωση του νερού δηλώνει το ποσό που χρησιμοποιείται από τους χρήστες του.

Η ζήτηση νερού είναι ο όγκος που απαιτείται από τους καταναλωτές για να ικανοποιήσει τις ανάγκες τους.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΕ ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΧΩΡΕΣ

ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΑΝΑ ΗΠΕΙΡΟ

ΑΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ Στην Ευρώπη το νερό χρησιμοποιείται κατά μη αειφόρο τρόπο.

Στο βόρειο μέρος της υπάρχουν διάφορα προβλήματα ποιότητας

νερού ενώ στη νότια Ευρώπη η έλλειψη του νερού αποτελεί πολύ

σημαντικό πρόβλημα.

Οι μεσογειακές περιοχές είναι εύθραυστες οικολογικά και

κινδυνεύουν σοβαρά από τις επικρατέστερες οικονομικές και

κοινωνικές τάσεις. Στο μέλλον οι παράκτιες περιοχές ενδέχεται να

απειληθούν από την αυξανόμενη πίεση. Ο πληθυσμός της Ευρώπης

έχει συγκεντρωθεί κυρίως στις παράκτιες περιοχές.

Συνέπεια της ασύστολης χρήσης του νερού είναι η αύξηση του

κόστους του. Γενικότερα, οι ευρωπαϊκοί υδάτινοι πόροι φαίνονται

να βρίσκονται κάτω από αυστηρό, φυσικό, κοινωνικό, οικονομικό

στρες.

Η συνολική χρήση του νερού στην Ευρώπη υπολογίζεται σε 53,294 Κm³/έτος, που ισοδυναμεί με 18% της συνολικής λήψης νερού και 27% της κατανάλωσης.

Το 1990-2001 η αστική κατά κεφαλή χρήση μειώθηκε.

Λόγοι της συγκεκριμένης μείωσης μπορεί να ήταν:

Η αυξανόμενη αστικοποίηση

Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής

Η χρήση αποδοτικότερων τεχνολογικών μεσών ταμίευσης νερού

Η χρήση των εναλλακτικών πόρων του νερού (π.χ. αφαλάτωση, επαναχρησιμοποίηση υγρών αποβλήτων, χρήση των οικονομικών μεσών)

ΑΣΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

ΣΤΗ ΕΥΡΩΠΗ

0

50

100

150

200

250

300 Σε λίτρα ανά ημέρα ανά άτομο

47%

28%

21% 4%

τουαλέτα

μπάνιο-ντουζ

πλυντήριο ρούχων-πιάτων

μαγείρεμα

ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ

ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗΝ ΓΕΩΡΓΙΑ

Κατά μέσο όρο το ένα τρίτο του νερού που χρησιμοποιείται στην Ευρώπη αφορά στη γεωργία (στην Ελλάδα το 80%, στο Ηνωμένο Βασίλειο το 5%)

Η γεωργία επηρεάζει τόσο την ποσότητα όσο και την ποιότητα του νερού που είναι διαθέσιμο για άλλες χρήσεις.

Σε ορισμένες περιοχές της Ευρώπης, η ρύπανση από τα φυτοφάρμακα και τα λιπάσματα, που χρησιμοποιούνται εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική αιτία της κακής ποιότητας του νερού.

Παγκοσμίως υπολογίζεται ότι το 70% της χρήσης νερού καταναλώνεται στον τομέα της γεωργίας, καθιστώντας τον έναν από τους πιο «σπάταλους» υδατικά τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Η ποσότητα νερού που θα καταναλωθεί καθορίζεται

από πολλούς παράγοντες: από την ποιότητα του δικτύου άρδευσης, από το είδος το οποίο καλλιεργείται κτλ. Έτσι για παράδειγμα, το καλαμπόκι και το βαμβάκι χρειάζονται πάρα πολύ νερό για να αποδώσουν καρπούς, ενώ τα σιτηρά δεν απαιτούν μεγάλες ποσότητες.

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εκπαιδευτούν οι γεωργοί,

προκειμένου να φυτεύουν είδη που ευδοκιμούν στην εκάστοτε περιοχή, χωρίς να απαιτείται μεγάλη κατανάλωση νερού γι’ αυτό.

Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΧΡΗΣΗ

Αναφέρεται σε κάθε βιομηχανία χημική ή μη, η οποία χρησιμοποιεί νερο είτε σαν πρώτη ύλη στην παραγωγή (π.χ. φάρμακα, καλλυντικά, αναψυκτικά κλπ.), είτε σαν μέσο λειτουργίας βοηθητικού εξοπλισμού (θέρμανση, ψύξη κλπ.). Στην βιομηχανική χρήση ανήκουν και οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί παραγωγής ρεύματος.

Παγκοσμίως υπολογίζεται ότι το 23% της χρήσης νερού καταναλώνεται στον τομέα της βιομηχανίας.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗ ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ

ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

Ο ΟΡΟΣ ΡΥΠΑΝΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

Η εισαγωγή ρύπων στο νερό ονομάζεται ρύπανση.

Ρύπος είναι κάθε ουσία που προκαλεί υποβάθμιση της ποιότητας του νερού, εμποδίζει την κανονική χρήση του και σε αρκετές περιπτώσεις το καθιστά επικίνδυνο για τη υγεία του ανθρώπου.

Η ρύπανση μπορεί να είναι χημική με την εισαγωγή επικίνδυνων τοξικών ουσιών, ενεργειακή, βιολογική κτλ.

ΡΥΠΑΝΣΗ

Το νερό καταναλώνεται με διάφορους τρόπους, κι

ύστερα μεγάλο ποσοστό του χρησιμοποιημένου

νερού επιστρέφει στη φύση, σημαντικά επιβαρημένο

με βιομηχανικά ή γεωργικά απόβλητα (λιπάσματα,

φυτοφάρμακα κ.λπ.), αστικά λύματα, απορρίμματα

κάθε υλικού, στραγγίσματα από τις παράνομες (ή

και νόμιμες) χωματερές. Το 90% των αποχετευτικών

και το 70% των βιομηχανικών λυμάτων καταλήγουν

στο περιβάλλον χωρίς επεξεργασία.

ΠΗΓΕΣ ΡΥΠΑΝΣΗ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ

• Αστικά λύματα

• Λιπάσματα - Αγροτική

ρύπανση

• Βιομηχανική ρύπανση

• Ρύπανση από πετρελαιοειδή

• Όξινη βροχή

ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ

Η ρύπανση που προκαλείται στα νερά από τις γεωργικές δραστηριότητες αφορά τη ρύπανση από τα λιπάσματα που έχει σχέση με τον ευτροφισμό των νερών, καθώς και τη ρύπανση φυτοφαρμάκων. Η ρύπανση αυτή φτάνει στα επιφανειακά νερά μέσω της επιφανειακής απορροής με τα νερά της βροχής, ή με την επικοινωνία με τα υπόγεια νερά που εν τω μεταξύ έχουν ρυπανθεί από τη στράγγιση των νερών άρδευσης των αγρών.

ΟΞΙΝΗ ΒΡΟΧΗ

Το φαινόμενο αυτό έχει

πάρει μεγάλες διαστάσεις

στην Κεντρική Ευρώπη

και στις Σκανδιναβικές

χώρες, στις οποίες

ολόκληρες λίμνες έχουν

νεκρωθεί από την όξινη

βροχή. Ακόμα η όξινη

βροχή προκαλεί σοβαρά

προβλήματα στους

φυτικούς οργανισμούς

και στις καλλιέργειες.

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ

Αποτελούν τις υγρές βιομηχανικές απορροές

(νερό ή παραπροϊόντα) που σχετίζονται με την

παραγωγική διαδικασία της βιομηχανίας.

Η βιομηχανική ρύπανση που επιβαρύνει τα νερά της Ελλάδας:

1) Οργανική, με επιπτώσεις στην κατανάλωση οξυγόνου των νερών.

2) Ρύπανση με θρεπτικά υλικά, με επιπτώσεις την εμφάνιση

ευτροφισμού.

3) Ρύπανση με βαρέα μέταλλα, όπως από χημικές βιομηχανίες και

βυρσοδεψεία.

4) Θερμική ρύπανση από νερά ψύξης. Η μορφή αυτή ρύπανσης

είναι περιορισμένη στην Ελλάδα.

ΡΥΠΑΝΣΗ ΑΠΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΗ

Τα πετρελαιοειδή έχουν την ιδιότητα να

διασπείρονται και να εξαπλώνονται σε τεράστιες

εκτάσεις, επειδή σχηματίζουν μονομοριακές

στρώσεις. Έτσι, καλύπτοντας την επιφάνεια του

νερού, εμποδίζουν την ανταλλαγή των αερίων

μεταξύ αέρα και νερού και βλάπτουν τους

υδρόβιους οργανισμούς.

Οι συνέπειες στο

οικοσύστημα της

περιοχής είναι

ανυπολόγιστες.

Οι οικονομικές

συνέπειες

τεράστιες.

ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΡΥΠΑΝΣΗ ΑΠΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΗ

Ειδικά δίχτυα,

εκατοντάδες τόνοι

απορρυπαντικών και

θερμού νερού και

εκατοντάδες εθελοντές

δουλεύουν μαζί με τα

ειδικά συνεργεία για

τον περιορισμό της

πετρελαιοκηλίδας.

Μεγάλα κατασκευαστικά έργα Η ύδρευση των μεγάλων πόλεων, οι αρδευτικές ανάγκες, η

εποχική ζήτηση νερού κατά τους θερινούς μήνες απαιτεί τη

δημιουργία υποδομών που θα καλύψουν τις αυξημένες ανάγκες

σε νερό, δημιουργώντας έντονες πιέσεις στο φυσικό

περιβάλλον και τους υδατικούς πόρους της κάθε περιοχής.

Για τον ίδιο λόγο, κατασκευάστηκαν και πάνω από 50.000 μεγάλης

κλίμακας φράγματα παγκοσμίως, διακόπτοντας την ομαλή ροή

ενός μεγάλου αριθμού σημαντικών ποταμών και μεταβάλλοντας

τη φυσική ροή τους, επιφέροντας μη αντιστρέψιμες επιπτώσεις

στη βιοποικιλότητα και τις γεωδυναμικές ποτάμιες διαδικασίες.

Σήμερα πλέον, τα φράγματα θεωρούνται από σημαντικό τμήμα

της επιστημονικής κοινότητας ως καταστροφικά.

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Μια από τις κύριες συνέπειες της αλλαγής του κλίματος στον πλανήτη είναι η σημαντική μείωση των βροχοπτώσεων και η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας, γεγονότα που θα προκαλέσουν τη μείωση των διαθέσιμων υδατικών πόρων. Η αύξηση εξάτμισης και συμπύκνωσης του νερού θα φτάσει το 7-15%, ενώ αναμένεται μείωση των βροχοπτώσεων στην περιοχή της Μεσογείου έως και 15%.

ΕΡΗΜΟΠΟΙΗΣΗ Περίπου 1,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον

κόσμο βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο από την ερημοποίηση, καθώς οι έρημοι εξαπλώνονται και άγονα εδάφη καλύπτουν περίπου το ένα τρίτο της ξηράς.

Τα αίτιά της εστιάζονται στην υπερεκμετάλλευση των

καλλιεργήσιμων εκτάσεων, τις ακατάλληλες μεθόδους άρδευσης των εδαφών, στην όξινη βροχή και την αποψίλωση.

Η ερημοποίηση ωστόσο αφορά και στη διαδικασία κατά την οποία το έδαφος χάνει την αποδοτικότητά του και η βλάστηση μειώνεται εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο ρυθμός ερημοποίησης αυξάνεται. Η Αφρική πλήττεται περισσότερο από τις υπόλοιπες ηπείρους, με τα δύο τρίτα των εκτάσεων της να καλύπτονται από ερήμους ή άγονα εδάφη ενώ, περίπου το ένα τρίτο του εδάφους των ΗΠΑ επηρεάζεται από το φαινόμενο.

Η χώρα μας αντιμετωπίζει υψηλό κίνδυνο ερημοποίησης .Το 35% των ελληνικών εδαφών αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο ερημοποίησης (κινδυνεύουν να μετατραπούν σε ΣΑΧΑΡΑ), ένα επιπλέον 35% απειλείται αρκετά, ενώ μόνο το 16% των εδαφών της Ελλάδας δεν απειλείται προς το παρόν.

Συγκεκριμένα στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι πρέπει να βγουν εκτός γεωργικής εκμετάλλευσης το 8% της γεωργικής γης και το 15% των παραθαλάσσιων πεδινών περιοχών.

Αλάτωση εδάφους σε βαθμό που λευκοί κρύσταλλοι αλάτων έχουν συγκεντρωθεί στην επιφάνεια του.

Η διάβρωση του εδάφους μπορεί να είναι μεγάλο πρόβλημα όταν η βλάστηση απομακρύνεται από το έδαφος.

Αγρός στον οποίο η μηχανική καλλιέργεια και η απομάκρυνση των ζιζανίων αφήνει το έδαφος ακάλυπτο και επιρρεπές στη διάβρωση.

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΝΕΡΟΥ

Η εξοικονόμηση νερού έχει αναγνωριστεί ως

κρίσιμη προτεραιότητα διεθνώς όπως και στη

χώρα μας. Είναι αναγκαία μια νέα κουλτούρα για

το νερό που θα διασφαλίσει την κάλυψη των

ανθρώπινων, κοινωνικών και αναπτυξιακών

αναγκών και ταυτόχρονα θα εξασφαλίσει νερό και

για τις ανάγκες των φυσικών οικοσυστημάτων.

Σχεδόν 2.400 κυβικά μέτρα νερό τον χρόνο αναλογούν σε κάθε κάτοικο της Ελλάδας

όταν ο παγκόσμιος μέσος όρος είναι 1.240 κ.μ. ετησίως.

Το μεγαλύτερο αποτύπωμα νερού ανά άτομο ανήκει στις ΗΠΑ με 2.480 κ.μ. τον χρόνο.

το νερό που καταναλώνεται πραγματικά στην Ελλάδα είναι 25,2 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (Gm3) το χρόνο.

Το 86% του νερού που καταναλώνεται σήμερα στην Ελλάδα αφορά την άρδευση, το 11% την ύδρευση, το 2% τις ανάγκες της βιομηχανίας και το 1% της παραγωγής ενέργειας. Από το 86% που καταναλώνεται για τις ανάγκες της γεωργίας, το 60-80% –ανάλογα με την περιοχή– χάνεται οριστικά από τον υδρολογικό κύκλο.

Ζήτηση γεωργικού νερού

Μέθοδοι άρδευσης στην Ελλάδα

Τεχνητή

βροχή ή;

Άρδευση σε

σταγόνες;

Στάγδην άρδευση

Κοστολόγηση γεωργικού νερού

Βιολογική γεωργία

Εξοικονόμηση νερού με τη Βιολογική γεωργία

Δυνατότητες εξοικονόμησης νερού στη γεωργία στην Ελλάδα

Δυνατότητες εξοικονόμησης νερού στη γεωργία στην Ελλάδα

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΝΕΡΟΥ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

Παροχή εξελιγμένων μηχανημάτων,

φιλικών προς το περιβάλλον, που δεν θα

κάνουν σπατάλη.

Συνεχής έλεγχος μηχανημάτων,

σωληνώσεων, κ.λ.π., για τυχόν φθορές

και διαρροές που θα κάνουν άσκοπη

σπατάλη νερού.

Ανακύκλωση του νερού.

ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ

KATANAΛΩΣΗ NEΡOY ΣTHN ATTIKH

ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΝΕΡΟΥ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΝΕΡΟΥ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ

ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ: 59%

ΒΙΝΤΕΟ

ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ

Στην εργασία συμμετείχαν οι μαθητές: Ηλιάδη Μαρία

Ιατρού Μερίνα

Κυριαζή Αθηνά

Μάνκα Μάριος

Μανώλη Καλομοίρα-Μαρία

Μεγαγιάννη Λουκία

Μετσούκου Πάολα

Παπαγιάννης Κωνσταντίνος

Παπαθανασίου Δημήτρης

Παπανικολάου Πολυτίμη

Στάμενας Απόστολος

Τόλε Ερρίκος

Τσουκαλά Χρυσούλα

Χατζηδιαμαντή Μυρτώ