ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 5 -...

10
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Θα αναρωτηθεί ο αναγνώστης γιατί επέλεξα να γράψω αυτό το βιβλίο τώρα. Η απάντησή μου είναι ότι η σημερινή πολιτικοκοι- νωνική και, κυρίως, οικονομική κατάσταση που αντιμετωπίζει ο τόπος μας φέρνει στην επιφάνεια την ανάγκη να μαθευτεί ολό- κληρη η αλήθεια. Δεν είναι ούτε η ειδικότητά μου ούτε καν η φι- λοδοξία μου να ασχοληθώ με την ιστορία. Και δε θα το έγραφα αν δε διαπίστωνα ότι κατά ένα μικρό, απειροελάχιστο ποσοστό με αφορά, μέσα από τη μνήμη του πατέρα μου. Έκρινα ότι ήρθε η ώρα να ξεκαθαρίσω κάποια πράγματα γύ- ρω από την προσωπική ζωή του. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι νέοι άνθρωποι δεν τον έχουν καν ακουστά και ελάχιστοι ίσως από τους παλαιότερους τον θυμούνται. Ούτως ή άλλως, έχουν περάσει αρ- κετά χρόνια από το θάνατό του. Ωστόσο, τυχαίνει συχνά να γίνο- νται αναφορές στο όνομά του. Πρόκειται για τον Ιωάννη Βουλ- πιώτη. Αυτός ήταν ο πατέρας μου. Ο αμφιλεγόμενος πατέρας μου; Ναι, πράγματι. Κάποιοι στο παρελθόν έφτασαν στο σημείο να τον δαιμονοποιήσουν κι ελάχι- στοι, είναι η αλήθεια, να τον εκτιμήσουν θετικά. Ο καθένας με τα δικά του κριτήρια και με τα δικά του «πιστεύω», πράγμα πολύ αυ- τονόητο. Είναι βέβαιο ότι διαδραμάτισε κάποιο ρόλο, τουλάχι- στον στα σκοτεινά χρόνια της Κατοχής. Θετικό ή αρνητικό ρόλο, δεν είμαι σε θέση να πω. Ας το κρίνει ο αναγνώστης όταν τελειώ- σει τις σελίδες του βιβλίου αυτού.

Transcript of ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 5 -...

Page 1: ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 5 - media.public.grmedia.public.gr/Books-PDF/9789601425764-0709396.pdf · ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 7 ματικός από την άλλη,

ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 5

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Θα αναρωτηθεί ο αναγνώστης γιατί επέλεξα να γράψω αυτό το βιβλίο τώρα. Η απάντησή μου είναι ότι η σημερινή πολιτικοκοι­νωνική και, κυρίως, οικονομική κατάσταση που αντιμετωπίζει ο τόπος μας φέρνει στην επιφάνεια την ανάγκη να μαθευτεί ολό­κληρη η αλήθεια. Δεν είναι ούτε η ειδικότητά μου ούτε καν η φι­λοδοξία μου να ασχοληθώ με την ιστορία. Και δε θα το έγραφα αν δε διαπίστωνα ότι κατά ένα μικρό, απειροελάχιστο ποσοστό με αφορά, μέσα από τη μνήμη του πατέρα μου.

Έκρινα ότι ήρθε η ώρα να ξεκαθαρίσω κάποια πράγματα γύ­ρω από την προσωπική ζωή του. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι νέοι άνθρωποι δεν τον έχουν καν ακουστά και ελάχιστοι ίσως από τους παλαιότερους τον θυμούνται. Ούτως ή άλλως, έχουν περάσει αρ­κετά χρόνια από το θάνατό του. Ωστόσο, τυχαίνει συχνά να γίνο­νται αναφορές στο όνομά του. Πρόκειται για τον Ιωάννη Βουλ­πιώτη. Αυτός ήταν ο πατέρας μου.

Ο αμφιλεγόμενος πατέρας μου; Ναι, πράγματι. Κάποιοι στο παρελθόν έφτασαν στο σημείο να τον δαιμονοποιήσουν κι ελάχι­στοι, είναι η αλήθεια, να τον εκτιμήσουν θετικά. Ο καθένας με τα δικά του κριτήρια και με τα δικά του «πιστεύω», πράγμα πολύ αυ­τονόητο. Είναι βέβαιο ότι διαδραμάτισε κάποιο ρόλο, τουλάχι­στον στα σκοτεινά χρόνια της Κατοχής. Θετικό ή αρνητικό ρόλο, δεν είμαι σε θέση να πω. Ας το κρίνει ο αναγνώστης όταν τελειώ­σει τις σελίδες του βιβλίου αυτού.

AggelosDaimonas005s078.indd 5 11/1/12 10:45:11 AM

Page 2: ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 5 - media.public.grmedia.public.gr/Books-PDF/9789601425764-0709396.pdf · ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 7 ματικός από την άλλη,

6 ΙΖΑΜΠΕΛΛΑ ΠΑΛΑΣΚΑ

Θέλησα να δώσω ένα κείμενο ελεύθερο, γι’ αυτό και επέλεξα τη μυθιστορηματική μορφή. Προτίμησα να περιέχει πολλούς δια­λόγους, που όμως να μην απέχουν από την πραγματικότητα. Κι ακόμη, προσπάθησα κάπως να αποστασιοποιηθώ από τον κεντρι­κό ήρωα αυτού του μυθιστορήματος, που βέβαια δεν είναι άλλος από τον πατέρα μου. Γι’ αυτό χρησιμοποίησα το τρίτο ενικό πρό­σωπο.

Ευχαριστώ τη Γιώτα και τον Ηλία Λιβάνη, που μου έδωσαν τη δυνατότητα να δω τυπωμένο αυτό το βιβλίο. Αλλά δε θα μπορού­σα να το γράψω χωρίς τη βοήθεια του ιστορικού συγγραφέα Δη­μοσθένη Κούκουνα. Είναι αυτός που μου παρείχε όλες τις ιστορι­κές πληροφορίες για μια εποχή της Ελλάδας που δεν ήξερα, με όλες τις λεπτομέρειες και τα σημαντικά γεγονότα για τον τόπο μας. Επειδή γνώρισε καλά τον πατέρα μου, μου είπε πράγματα για τη ζωή του που εγώ δε θυμόμουν ή και που ίσως ποτέ δε μου είχε αναφέρει ο ίδιος. Κοιτάξαμε μαζί τα αρχεία του, συμπληρώ­σαμε και προσθέσαμε καινούριες πληροφορίες και κάπως έτσι ξεκίνησα να γράφω το βιβλίο.

Όλη μου τη ζωή ένιωθα ότι ο πατέρας μου ήταν ένας σημα­ντικός άνθρωπος και ότι είχε παίξει ρόλο στην ιστορία αυτού του τόπου. Άλλοτε, όμως, αισθανόμουν και κάποια ντροπή, γιατί οι πολλοί δεν ξέρουν ότι ουσιαστικά δικαιώθηκε για τις κατηγορίες περί δωσιλογισμού που του αποδόθηκαν. Ήταν δικό του παρά­πονο, που το εξέφραζε με στωικότητα, το γεγονός ότι δεν έγινε γνωστή η πλήρης δικαστική απαλλαγή του. Ίσως αυτός και να εί­ναι ο βασικός λόγος που έγραψα το βιβλίο, για να παρουσιάσω την πλήρη εικόνα για τον άνθρωπο που μου έδωσε ζωή.

Μια σειρά συμπτώσεων με οδήγησαν και με έκαναν να νιώσω ότι τώρα είναι η ώρα να γράψω για εκείνα τα χρόνια που τόσο βά­ρυναν τον τόπο και, στη συνέχεια, εμένα προσωπικά. Η σχέση με τους γονείς μπορεί να είναι αδιάφορη, τραυματική ή σχέση έλλει­ψης, όπως υπήρξε για μένα, μια και ζήσαμε αρκετά χρόνια χωρι­στά. Ήταν ένας άνθρωπος που θαύμαζα από τη μια μεριά, αινιγ­

AggelosDaimonas005s078.indd 6 11/1/12 10:45:11 AM

Page 3: ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 5 - media.public.grmedia.public.gr/Books-PDF/9789601425764-0709396.pdf · ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 7 ματικός από την άλλη,

ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 7

ματικός από την άλλη, και μου έλειπαν κάποια κομμάτια της ζωής του. Δουλεύοντας αυτό το βιβλίο, μέσα από συνεχή αναζήτηση, βρήκα ακριβώς μερικά από αυτά. Έφερα στη μνήμη μου διηγή­σεις που τις είχα αφήσει πίσω. Έδωσα σημασία σε γεγονότα που μέχρι τότε τα είχα προσπεράσει γιατί μου είχαν φανεί αδιάφορα ή δεν μπορούσα να τα ερμηνεύσω και να τα αξιολογήσω.

Επέμεινα να ψάξω αυτό το «αμφιλεγόμενο» του πατέρα μου, που τόσο είχε επηρεάσει και τη δική του ζωή και τη δική μας, των παιδιών του. Πίστευα πάντα ότι είχε κατηγορηθεί άδικα, ίσως από άγνοια, ίσως από παρεξήγηση, ίσως και από τις μικρότητες των ανθρώπων. Ο απόηχος αυτών των κατηγοριών εναντίον του κά­που με είχε μπερδέψει. Νόμιζα πως μπορεί και να υπήρχε κάποια βάση σ’ αυτές. Τελικά, πείστηκα ολοκληρωτικά όταν κράτησα στα χέρια μου και διάβασα προσεκτικά όλες τις αθωωτικές αποφά­σεις των δικαστηρίων δωσιλόγων.

Όχι, ο πατέρας μου δεν καταδικάστηκε ποτέ ως δωσίλογος, ούτε από τα πρωτοβάθμια ούτε από τα δευτεροβάθμια ειδικά δι­καστήρια δωσιλόγων. Απαλλάχτηκε τελεσίδικα. Όπως επίσης απαλλάχτηκε απόλυτα και για την κατηγορία του πλουτισμού κα­τά τη διάρκεια της Κατοχής, αφού άλλωστε έχασε μεγάλο τμήμα της περιουσίας που κατείχε πριν από τον πόλεμο. Συνεπώς, ούτε πολιτικός ούτε οικονομικός δωσιλόγος υπήρξε ποτέ. Αυτά ως προς το τυπικό μέρος. Και το επισημαίνω αυτό για όσους τυχόν εξακο­λουθούν ανεύθυνα να τον κατατάσσουν έτσι, αν και δε σκέφτηκα ποτέ να προσφύγω στη δικαιοσύνη.

Υπάρχει όμως και ένα άλλο θέμα, που έχει την ιδιαίτερη αξία του. Ελάχιστοι γνωρίζουν ότι ο άνθρωπος αυτός ανέπτυξε πολλές φορές ευεργετική δράση για άτομα που του όφειλαν την ίδια τη ζωή τους. Κάποια στιγμή, ψάχνοντας τα αρχεία του, βρήκα ένα φάκελο. Περιείχε πάμπολλες επιστολές ανθρώπων που τον ευγνω­μονούσαν γιατί τους είχε σώσει στα τόσο δύσκολα εκείνα χρόνια. Με τις γνωριμίες του είχε καταφέρει να τους βγάλει από τη φυλα­κή ή άλλοτε να τους κρύψει για να γλιτώσουν τη σύλληψη από

AggelosDaimonas005s078.indd 7 11/1/12 10:45:11 AM

Page 4: ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 5 - media.public.grmedia.public.gr/Books-PDF/9789601425764-0709396.pdf · ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 7 ματικός από την άλλη,

8 ΙΖΑΜΠΕΛΛΑ ΠΑΛΑΣΚΑ

τους κατακτητές. Το σπίτι μας στο Χαλάνδρι είχε χρησιμοποιη­θεί ως μυστικό κέντρο για τη διάσωση καταζητούμενων, ακόμη και κομουνιστών. Χρησιμοποιώ το «ακόμη», γιατί ήταν πράγμα­τι ιδεολόγος αντικομουνιστής και δεν το έκρυβε. Η ανθρωπιστι­κή του πλευρά όμως ήταν ανεξάρτητη από τις πολιτικές πεποιθή­σεις του.

Δε δίστασε, παρά τις επαπειλούμενες αυστηρές κυρώσεις, να κρύψει στο σπίτι μας μέχρι και Εβραίους καταζητούμενους, είτε να τους προωθήσει σε άλλα ασφαλή καταφύγια. Δε δίστασε να ενεργήσει και για πολλά άλλα εκείνη την τραγική εποχή.

Μια κόρη που τα γνωρίζει όλα αυτά πώς θα μπορούσε να τα προσπεράσει και να τα αγνοήσει; Μπορεί κάποιος να της κατα­λογίσει ότι άργησε να τα μάθει ή να τα συνειδητοποιήσει. Αυτό όμως είναι ένα άλλο ζήτημα.

Θεώρησα χρέος μου να βγω και να μιλήσω για τον αμφιλεγό­μενο πατέρα μου. Προφανώς, ο ίδιος είχε αμελήσει να το πράξει ή δε θέλησε να ξαναβγεί στη δημοσιότητα και να εκτεθεί πάλι. Το κάνω εγώ τώρα.

Και κάτι παραπάνω. Μόνο μέσα από τα χαρτιά του και την προσωπική ιστορία του τον κατάλαβα. Σαν να μπήκε στη θέση του ένα μεγάλο κομμάτι της δικής μου ψυχής, επειδή τελικά κα­τάλαβα πως ο ίδιος δεν μπορούσε να διαχειριστεί καλύτερα την προσωπική του σχέση μαζί μου. Ναι, ένα τόσο περίπλοκο μυαλό με δυνατότητες ατελείωτες, ένας φιλόδοξος άνθρωπος με οράμα­τα και τεράστιες ευθύνες, δε θα μπορούσε να είναι ο παραδοσια­κός πατέρας. Ήταν όμως ο δικός μου.

AggelosDaimonas005s078.indd 8 11/1/12 10:45:11 AM

Page 5: ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 5 - media.public.grmedia.public.gr/Books-PDF/9789601425764-0709396.pdf · ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 7 ματικός από την άλλη,

ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 9

ΠΗΡΕ ΜΕ ΜΕΓΑΛΗ ΔΥΣΚΟΛΙΑ την απόφαση να αφήσει οριστικά τη Γερμανία ύστερα από είκοσι χρόνια. Η νοσταλγία ήταν ένα αί­σθημα που τον κυρίευε συχνά όλα αυτά τα χρόνια. Πανηγύριζε μέσα του κάθε φορά που ξαναβρισκόταν στην Αθήνα, αλλά δεν περνούσαν ούτε δυο ημέρες κι είχε την εντύπωση πως πνιγόταν. Ένιωθε, θαρρείς, φυλακισμένος σε μια μικρή πολιτεία και ανυ­πομονούσε να γυρίσει στη δεύτερη πατρίδα του, εκεί όπου προ­τιμούσε να ζει φυλακισμένος στο χρυσό κλουβί της οικογένειας Ζίμενς.

Τώρα τα πράγματα είχαν αλλάξει ριζικά. Είχε λυθεί ο γάμος του με τη Χέρτα και αυτό το αισθανόταν σαν λύτρωση. Μόλις του έφερε ο δικηγόρος τα χαρτιά του διαζυγίου, συνειδητοποίησε πως οι δεσμοί που τον συνέδεαν με το Βερολίνο είχαν σπάσει. Εντε­λώς ξαφνικά, η γερμανική μεγαλούπολη του φαινόταν σαν στενός κορσές, πολύ πιο δυσκολοφόρετος απ’ όσο φανταζόταν. Και δεν είχε παρά να αποφασίσει τη δραπέτευσή του.

Ο Σεργκέι, ο αριστοκράτης Λευκορώσος πρόσφυγας, ο πιστός σοφέρ του, τον οδήγησε στα κεντρικά γραφεία του ομίλου Ζίμενς, στο Ζίμενστατ όπως ήταν γνωστή ολόκληρη η περιοχή αυτή του Βερολίνου. Ο Βουλπιώτης ανέβηκε τα σκαλιά αλλαγμένος μέσα του, χαιρετώντας όσους συναντούσε με ένα νέο, διαφορετικό χα­μόγελο. Το βαθύ χαμόγελο του απελεύθερου, σκέφτηκε ο ίδιος με κάποιον αυτοσαρκασμό μέχρι να φτάσει στο γραφείο του. Ένιω­θε όσο ποτέ άλλοτε γερά αποφασισμένος και απόλυτα αυτοκυριαρ­χημένος.

Κάθισε στο εντυπωσιακά μεγάλο γραφείο του και παραμέρι­σε τους φακέλους που του είχε ετοιμάσει η γραμματέας του, η

AggelosDaimonas005s078.indd 9 11/1/12 10:45:11 AM

Page 6: ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 5 - media.public.grmedia.public.gr/Books-PDF/9789601425764-0709396.pdf · ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 7 ματικός από την άλλη,

10 ΙΖΑΜΠΕΛΛΑ ΠΑΛΑΣΚΑ

αφοσιωμένη Ελένα, μια έξυπνη Γερμανίδα που τόσα χρόνια μα­ζί του πάλευε να κατανικήσει τον αφανή έρωτα που τη βασάνιζε και στον οποίο βυθιζόταν όλο και περισσότερο. Ο προϊστάμενός της, ο χερ Βουλπιώτης, ήταν ο άνθρωπος που ονειρευόταν τις ώρες που δεν ήταν κοντά του και που πρωταγωνιστούσε κυριαρ­χικά στις φαντασιώσεις της. Είτε ήταν μόνη της στο σπίτι είτε περ­νούσε ρομαντικές στιγμές με κάποιον επίσημο συνοδό της, έκλει­νε τα μάτια για να τον φέρει νοερά κοντά της, κι έτσι η αγκαλιά τού εκάστοτε ερωτικού φίλου μεταμορφωνόταν στο μυαλό της στα στιβαρά χέρια του Βουλπιώτη.

Μόλις κάθισε στην πολυθρόνα του, τον πλησίασε με ταχύ βή­μα, έτοιμη να λάβει εντολές.

«Ελένα, έχουμε κάτι επείγον; Αν όχι, θα σε παρακαλέσω να κα­θίσεις και να με ακούσεις προσεκτικά, περισσότερο από κάθε άλ­λη φορά. Έχουμε να κάνουμε μια προσωπική συζήτηση πριν σου κάνω μια πρόταση, που μπορεί να είναι καθοριστική για τη ζωή σου».

Κάτι απροσδιόριστο τρεμόπαιξε μέσα της και της έκοψε την ανάσα. Γρήγορες σκέψεις καρφώθηκαν στο μυαλό της, καθώς ήταν ένα από τα ελάχιστα πρόσωπα που είχαν πληροφορηθεί το διαζύγιο του προϊσταμένου της. Εντελώς αιφνιδιασμένη, αγωνί­στηκε να ελέγξει τον εαυτό της και το κατάφερε με δυσκολία, πε­ριμένοντας τη συνέχεια. Τρεις μόλις λέξεις ήταν αρκετές για να την ξαναφέρουν απότομα στην πραγματικότητα και να την απο­γοητεύσουν:

«Μια επαγγελματική πρόταση...»Αμέσως επανήλθε και απ’ το νου της πέρασε αστραπιαία μια

διαπίστωση που ποτέ δεν της άρεσε. «Είμαι καλή γραμματέας, αλλά όχι και ελκυστική γυναίκα!» Και το καθήκον της τώρα ήταν να ακούσει τον προϊστάμενο Βουλπιώτη και όχι τον άντρα με τα ωραία μάτια που κοιτούσε ευθεία μπροστά του.

Εκείνος καμώθηκε πως δεν κατάλαβε τίποτα, ούτε άφησε να φανεί κάτι για το λόγο που χρειάστηκε να διευκρινίσει το είδος

AggelosDaimonas005s078.indd 10 11/1/12 10:45:11 AM

Page 7: ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 5 - media.public.grmedia.public.gr/Books-PDF/9789601425764-0709396.pdf · ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 7 ματικός από την άλλη,

ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 11

της πρότασής του. Συνέχισε ατάραχος την κουβέντα και της ανα­κοίνωσε ότι επρόκειτο να αποχωρήσει από το συγκρότημα και να εγκατασταθεί πλέον στην Ελλάδα. Η τελευταία φράση θα ήταν από μόνη της δυσβάστακτη, αν δεν της ζητούσε αμέσως μετά να πάει μαζί του και να συνεχίσει το ρόλο της ως ιδιαιτέρας του.

«Και που δε γνωρίζω ελληνικά;»«Καμιά σημασία. Ας επικοινωνεί μαζί μας όποιος ξέρει μόνο

γερμανικά ή γαλλικά. Και, τέλος πάντων, κάποια στοιχειώδη ελ­ληνικά θα μπορέσεις να τα μάθεις αμέσως εσύ που είσαι τόσο έξυ­πνη. Ήδη έχω δει που χρησιμοποιείς τα “Καλημέρα”, “Περιμέ­νετε” κι ακόμη αυτό το “Μισό λεπτό, παρακαλώ”, που το προφέ­ρεις τόσο χαριτωμένα. Δεν είναι θέμα για συζήτηση, πίστεψέ με. Αυτό που θέλω εγώ είναι να σε έχω μαζί μου και τα επόμενα χρό­νια, αν βέβαια κάτι τέτοιο ανταποκρίνεται στην ελεύθερη βούλη­σή σου. Σκέψου το όμως και μου δίνεις την απάντησή σου άλλη ώρα. Στο μεταξύ, είναι αυτονόητο ότι δε θα πρέπει να διαρρεύ­σει καθόλου αυτή η πρόθεσή μου, τουλάχιστον πριν την ανακοι­νώσω αυτοπροσώπως στον κύριο φον Ζίμενς, κάτι που πρόκειται να κάνω σε λίγο. Τώρα πήγαινε, διότι πρέπει να οργανωθώ για τα επόμενα βήματά μου, και τα ξαναλέμε...»

Κάθισε πιο αναπαυτικά στην πολυθρόνα του και ήρεμος έκλει­σε τα μάτια του. Έκανε ένα βιαστικό φλας μπακ στην προηγού­μενη ζωή του. Τα παιδικά χρόνια με τις νταντάδες και το δύσκο­λο πατέρα, τέλειο πρότυπο αυστηρού αξιωματικού με σπουδές στο Πότσνταμ. Η αυταρχική μητέρα, που πάντα του έδειχνε ξε­χωριστή εύνοια και του τόνιζε με σοβαρό ύφος ύστερα από κάθε αταξία του ότι δεν είχε το δικαίωμα να παίζει όσο τα άλλα παιδιά επειδή αυτός διέθετε ξεχωριστή ευφυΐα. Έπειτα ο γυμνασιάρχης του, ο ιδιόρρυθμος Δημήτρης Γληνός, που τον θεωρούσε τον πιο ιδιοφυή μαθητή που είχε συναντήσει στην καριέρα του και τον έσπρωχνε να σπουδάσει φιλοσοφία στη Γερμανία. Αλλά και ο θείος Θρασύβουλος Αγγελόπουλος­Αθάνατος, που έτρεφε απίθανες προσδοκίες για τον ανιψιό του, εφόσον αποφάσιζε να σπουδάσει

AggelosDaimonas005s078.indd 11 11/1/12 10:45:11 AM

Page 8: ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 5 - media.public.grmedia.public.gr/Books-PDF/9789601425764-0709396.pdf · ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 7 ματικός από την άλλη,

12 ΙΖΑΜΠΕΛΛΑ ΠΑΛΑΣΚΑ

νομικές και πολιτικές επιστήμες στο Μόναχο και το Παρίσι, ώστε να γίνει ένας μεγάλος πολιτικός στη νέα Ελλάδα που χτιζόταν εκεί­νη την εποχή μετά τους Βαλκανικούς πολέμους.

Ήταν στ’ αλήθεια ένα μικρομέγαλο παιδί, που ξεγελούσε πολ­λούς με το παροιμιώδες παγωμένο βλέμμα του, που όταν θύμωνε έκανε τους άλλους, όποιοι κι αν ήταν, ακόμη και οι γονείς ή οι κα­θηγητές του, να νιώθουν αμήχανα. Κάθε φορά που το εφάρμοζε σε μικρούς ή μεγάλους, αισθανόταν επιβεβαίωση της υπεροχής του. Δε χρειαζόταν ποτέ να βρίσει κάποιον, αρκούσε μόνο να πα­γώσει τα μάτια του μέχρι ο άλλος να καταρρεύσει.

Για ελάχιστα λεπτά έκλεισε τα βλέφαρα και τα σημαντικότε­ρα γεγονότα της ζωής του πέρασαν από μπροστά του σαν ανακα­τεμένα στιγμιότυπα. Ο αποχαιρετισμός στον Πειραιά με το πλοίο που θα τον πήγαινε στην Ευρώπη. Η γνωριμία με την ηλικιωμέ­νη σπιτονοικοκυρά του στο Βερολίνο, την ίδια που είχε στεγάσει τριάντα χρόνια νωρίτερα τον πατέρα του ως νεαρό αξιωματικό στη Στρατιωτική Ακαδημία του Πότσνταμ. Ο διάσημος καθηγη­τής Καρλ Γιουνγκ όταν παρακολουθούσε μαθήματα ψυχολογίας. Η απόφαση να σπουδάσει στο Πολυτεχνείο του Μονάχου τη μέχρι τότε άγνωστη ηλεκτρονική μηχανολογία. Του άρεσε να βλέπει απορημένες αντιδράσεις όταν Γερμανοί ή Έλληνες τον ρωτούσαν τι ακριβώς σπούδαζε.

Η στενή φιλία του με τον Κυριάκο Βενιζέλο και η γνωριμία με τον πατέρα του, το μεγάλο πολιτικό που είχε έρθει στο Βερολίνο ως πρωθυπουργός. Αλλά και τότε που τον προσέλαβαν στην εται­ρεία Ζίμενς, δικαιωματικά μια που ήταν αριστούχος, ο γενικός διευ θυντής κάλεσε σε χωριστή συγκέντρωση όλους τους Έλληνες εργάτες μετά το τέλος της δουλειάς τους για να τους τον γνωρίσει και έζησε το πρώτο χειροκρότημα από χιλιάδες χέρια.

Η γνωριμία του με τη μικρότερη κόρη του απρόσιτου φον Ζί­μενς στα εγκαίνια μιας νέας πτέρυγας του Ζίμενστατ. Τον είχαν συστήσει στα μέλη της οικογένειας Ζίμενς ως το λαμπρό Έλληνα νεαρό που είχε διοριστεί προϊστάμενος του νέου τμήματος ηλε­

AggelosDaimonas005s078.indd 12 11/1/12 10:45:11 AM

Page 9: ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 5 - media.public.grmedia.public.gr/Books-PDF/9789601425764-0709396.pdf · ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 7 ματικός από την άλλη,

ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 13

κτρονικής. Η Χέρτα είχε κάθε λόγο να τον κοιτάξει εκείνη την πρώτη φορά με θαυμασμό κι ύστερα με κρυφές ματιές, μέχρι που τα βλέμματά τους καρφώθηκαν με ένταση το ένα μέσα στο άλ­λο.

Ήταν μόλις είκοσι τεσσάρων χρόνων και μέχρι τότε είχε μό­νο περαστικές σχέσεις με νεαρές γυναίκες. Κατάλαβε όμως πως αυτή τη φορά κάτι πολύ πιο δυνατό τον φλόγιζε. Τα απογεύματα γυρνούσε από την εταιρεία στο δωμάτιό του και, πράγμα ασυνή­θιστο, ξάπλωνε για να τη σκεφτεί. Μάταια η σπιτονοικοκυρά του τον περίμενε στο σαλόνι, αν και αυτή που αδημονούσε περισσό­τερο ήταν η κόρη της, η οποία τον είχε ερωτευτεί και πίστευε πως κάποτε θα κατάφερνε να γίνει η «φράου Βουλπιώτη».

Αλλά εκείνος δεν είχε πλέον την πολυτέλεια για αθόρυβα φλερτ με τη Γερμανιδούλα που τον λαχταρούσε. Απόλυτα μεθοδικός όπως ήταν, έκανε το «σχέδιό» του, κάτι σαν τον καμβά που χρη­σιμοποιούσε η γιαγιά του όταν την παρατηρούσε να κεντάει ώρες ατελείωτες. Και ο καμβάς του ήταν εκ των πραγμάτων τεράστιος και απαιτούσε απίστευτη υπομονή. Δεν του έλειπε.

Η πολιορκία για την καρδιά της μικρής Χέρτα φον Ζίμενς πε­ριλάμβανε διάφορα στάδια και, όσο περνούσαν οι ημέρες και οι εβδομάδες, τόσο αυξανόταν η ανυπομονησία του. Κυριεύτηκε από το φόβο ότι μια τέτοια όμορφη κοπέλα, μια από τις πιο περιζή­τητες νύφες ολόκληρης της Γερμανίας, κινδύνευε ανά πάσα στιγ­μή να τη χάσει και να τη δει στα χέρια κάποιου όμορφου ξανθού Γερμανού νεαρού αριστοκράτη, ίσως κάποιου πλούσιου πρίγκι­πα. Έτσι, επίσπευσε το σχέδιό του, αν και συνειδητοποίησε ότι δεν είχε καμιά εμπειρία σε ερωτικές πολιορκίες. Όμορφος και έξυπνος καθώς ήταν, δεν είχε δυσκολευτεί ποτέ μέχρι τότε να κά­νει σχέσεις με όποια γυναίκα διάλεγε.

Πήρε το θάρρος να τολμήσει μια απευθείας επίθεση. Και σε μια εκδήλωση του εργοστασίου που ήξερε πως θα τη συναντού­σε, όπως και άλλα μέλη της οικογένειας Ζίμενς, τη στιγμή που τη χαιρετούσε με μια φαινομενικά αδιάφορη χειραψία, της πέρασε

AggelosDaimonas005s078.indd 13 11/1/12 10:45:11 AM

Page 10: ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 5 - media.public.grmedia.public.gr/Books-PDF/9789601425764-0709396.pdf · ΑΓΓΕΛΟΣ Ή ΔΑΙΜΟΝΑΣ 7 ματικός από την άλλη,

14 ΙΖΑΜΠΕΛΛΑ ΠΑΛΑΣΚΑ

ένα μικρό σημείωμα. Το είχε γράψει με μεγάλη προσοχή, συνθέ­τοντας σε λίγες διαλεγμένες λέξεις, άψογα καλλιγραφημένες, το νόημα που ήθελε να περάσει. Ένα κρυφό ραντεβού το επόμενο πρωί στο μεγάλο κήπο δίπλα από το σπίτι των Ζίμενς, σ’ ένα βε­ρολινέζικο προάστιο.

Η αγωνία του ήταν μεγάλη, αλλά τη νύχτα προτίμησε να την περάσει κοιμισμένος βαθιά, για να είναι απόλυτα νηφάλιος στο ραντεβού. Κι αυτό πήγε περίφημα, καθώς έκαναν ένα μακρινό περίπατο στον κήπο. Τα ραντεβού επαναλήφθηκαν και η μικρή Χέρτα, γοητευμένη ήδη από τότε που τον είχε πρωτοδεί, τώρα έδειχνε το ενδιαφέρον της ακόμη και με μικροζήλιες. Δεν έκρυβε πως δυσκολευόταν να αναζητά δικαιολογίες για να συναντιούνται συχνά και μια ημέρα τον αιφνιδίασε, λέγοντάς του καθαρά:

«Τι αντιδράσεις νομίζεις πως θα υπήρχαν αν ζητούσες από τον πατέρα μου να με βλέπεις και να έχουμε μια έξοδο με την άδειά του;»

Ξαφνικά, του φάνηκε πως ήχησαν χαρμόσυνα πολλές καμπά­νες μαζί. Σε κλάσματα του δευτερολέπτου ξαναβρήκε την αυτο­κυριαρχία του. Και ενώ περπατούσαν, σταμάτησε απότομα και γύρισε προς το μέρος της. Της έπιασε το χέρι σφιχτά και της έδω­σε ένα φιλί στο μάγουλο. Αυτό ήταν το πρώτο φιλί στη Χέρτα ύστε­ρα από τόσα ραντεβού, αλλά φάνηκε πως εκείνη το περίμενε. Και της είπε:

«Δεν ξέρω τι θα γινόταν σε μια τέτοια περίπτωση και φοβάμαι για το πώς θα το έβλεπε ο πατέρας σου. Θα κάνω κάτι άλλο όμως, που μου φαίνεται πιο σίγουρο...»

***

Δεν είχε περάσει ούτε ένας χρόνος αφότου ο Βουλπιώτης είχε προ­σληφθεί στο συγκρότημα Ζίμενς και του είχε ήδη παραχωρηθεί ένα μικρό τμήμα με καμιά δεκαριά μηχανικούς των οποίων ήταν προϊστάμενος. Διέθετε από τη φύση του διοικητικά προσόντα και

AggelosDaimonas005s078.indd 14 11/1/12 10:45:11 AM