ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑΣ

Μ. ΠΑΥΛΙ∆ΗΣ

Hράκλειο, ∆εκέμβριος 2011

2

ΤΥΠΟΙ ΙΣΤΩΝ

1. Eπιθηλιακός Πολυεδρικά κύτταρα που είναι πάρα πολύ στενά συνδεδεμένα και φέρουν ελάχιστη μεσοκυττάρια ουσία

2. Συνδετικός Κύτταρα με άφθονη μεσοκυττάρια ουσία

3.Μυϊκός Επιμήκη κύτταρα που έχουν την ειδική λειτουργία της συστολής

4. Νευρικός Κύτταρα με αποφυάδες που εκτείνονται μακριά από το κυτταρικό σώμα

3

1. Επιθηλιακός ιστός

1Α. Χαρακτηριστικά

• Ανεπτυγμένη προσκολλητικότητα

• Ελάχιστη μεσοκυττάρια ουσία

• Απουσία αγγείων• Παρουσία βασικού υμένα

• Λεπτά ενδοκυτταρικά ινίδια (κυτταροσκελετός)

• Κερατίνη

4

1Β. Εμβρυϊκή Προέλευση

• ΕξώδερμαΕπιθήλια ∆έρματος & Σωματικών κοιλοτήτων (στόμα, μύτη, έδρα)

• ΕνδόδερμαΕπιθήλια Γαστρεντερικού σωλήνα, Αναπνευστικού συστήματος & Αδένων γαστρεντερικού σωλήνα (πάγκρεας, συκώτι)

• ΜεσόδερμαΕπιθήλια Νεφρών & Υπόλοιπων οργάνων

5

1Γ. Λειτουργία

• Καλύπτουν και επιστρώνουν τις επιφάνειες • Εκκριτική ικανότητα (αδένες)• Απορροφητική ικανότητα (έντερα)• Αισθητική (νευροεπιθήλιακα κύτταρα)• Συσταλτική (μυοεπιθηλιακά κύτταρα)

1∆. Ταξινόμηση των επιθηλίων

• Με βάση την μορφή• Με βάση τον αριθμό των κυτταρικών στιβάδων• Με βάση τη λειτουργία

6

• Πλακώδες (squamous)Πεπλατυσμένα κύτταρα

• Κυβικό (cuboidal)Μεγαλύτερο ύψος, 4 πλευρές περίπου ίσες

• Κυλινδρικό (columnar)Μήκος κυττάρου > πλάτος

1∆-1. Ταξινόμηση με βάση την μορφή

7

Απλό Πλακώδες

Ψευδοπολύστιβοκυλινδρικό Πολύστιβο

πλακώδες

Απλό Κυβικό

ΑπλόΚυλινδρικό

Πολύστιβο πλακώδες, κερατινοποιημένο Πολύστιβο

κυβικό Μεταβατικό

8

1∆-3. Ταξινόμηση με βάση τη λειτουργία (αυθαίρετη διάκριση)

• Καλυπτήρια επιθήλια• Αδενικά επιθήλια

1∆-4. Εξειδικεύσεις της κυτταρικής επιφάνειας• Μικρολάχνες (microvilli)• Κροσσοί και μαστίγια (cilia)• Φυλλοπόδια ή πεταλλιοπόδια

9

Χαρακτηριστικοί τύποι επιθηλίωνΑπλό πλακώδες Απλό κυλινδρικό Ψευδοπολύστιβο

Πλακώδεςμη κερατινοποιημένο

Πλακώδεςκερατινοποιημένο

Μεταβατικό επιθήλιο

10

Απλός κυψελιδωτός διακλαδισμένος(Simple Branched Acinar)

Σμηγματογόνος

11

Στομάχι βατράχου

Mικρολάχνες

Υποβλενογόνος στιβάδα

Λείος Μυϊκός Ιστός

Συνδετικός Ιστός (κολλαγόνο)

12

∆έρμα βατράχου

Ορογόνος αδένας Βλεννογόνος Κερατινώδης στιβάδα (λεπτή)

Επιδερμίδα

Σπογγώδης στιβάδα

ΔΕΡΜΙΔΑ

Συμπαγής στιβάδα

Βλαστική στιβάδαΧρωματοφόρα

Μυικά ινίδια

Συνδετικός καιαγγειακός ιστός