Ἰούνιος K Πέντε χρόνιαΗ ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟ ΦΩΣ ΤΗΣ...

16
«…ἡμεῖς δὲ τῇ προσευχῇ καὶ τῇ διακονίᾳ τοῦ λόγου προσκαρτερήσωμεν» (Πράξ στ΄ 4). ΦΥΛΛΟ 45 ¥ ¥ µ ¥ ¥ ¥ ¥ ΔΙΜΗΝΙΑΙΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΔΙΔΑΧΗΣ ΕΚΔΟΣΗ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΕΡΒΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΖΑΝΗΣ ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ETOΣ Θ΄ 2009 ΜΑΪΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ ὀνομαστικὴ ἑορτὴ τοῦ Σεβασμιωτάτου Μη- τροπολίτου Σερβίων καὶ Κοζάνης κ. Παύλου, στὶς 29 Ἰου- νίου, ἦταν ταυτόχρονα καὶ μιὰ μαρ- τυρία, μαρτυρία τῆς πεντάχρονης Ἐπισκοπικῆς Διακονίας καὶ προ- σφορᾶς του στὴν τοπικὴ Ἐκκλησία. Ἡ ἑορτή λιτὴ καὶ ἀπέριττη, ἀλλὰ μὲ περίσσευμα ἀγάπης καὶ σεβασμοῦ ἀπὸ κλῆρο καὶ λαό, ποὺ προσῆλθαν νὰ εὐχηθοῦν στὸ Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας, ἀποτύπωνε τὴν πεντάχρονη παρουσία του στὴ Μητρόπολή μας. Εὐλογημένη παρουσία μὲ κύρια χαρακτηριστικά της, πρωτίστως τὴ Λει- τουργικὴ διακονία, γεγονός ποὺ συνιστᾶ καὶ τὴν ὕπαρξη κάθε τοπικῆς Ἐκκλη- σίας, καὶ δεύτερον ἀλλὰ ἐξίσου κύριο, τὴν ἀκούραστη μέριμνά του καὶ τὴν ἀδιάλειπτη φροντίδα του διὰ τὰ τῆς Μητροπόλεώς του, Ἐπισκοπεῖο, Γηρο- κομεῖο, Ἱερὲς Μονές, Ἐνορίες, Φιλανθρωπία... «Ἐν πρώτοις μνήσθητι, Κύριε, τοῦ ἀρχιεπισκόπου ἡμῶν Παύλου, ὅν χάρισαι ταῖς ἁγίαις σου Ἐκκλησίαις ἐν εἰρήνῃ, σῶον, ἔντιμον, ὑγιᾷ, μακροημερεύοντα καὶ ὀρθοτομοῦντα τὸν λόγον τῆς σῆς ἀληθείας». ³ K ανείς δέν μπορεῖ νά φτάσει σ’ αὐτά τά μέτρα τῆς ἀγά- πης, ἄν δέ ζήσει κρυφά, μέσα του, τήν ἐλπίδα τοῦ Θεοῦ. Καί δέν μποροῦν νά ἀγαπήσουν ἀλη- θινά τοὺς ἀνθρώπους ὅσοι δίνουν τήν καρδιά τους σ’ αὐτό τόν ἐφήμερο κόσμο. Ὅταν ἕνας ἄνθρωπος ἀποκτήσει τήν ἀληθινή ἀγάπη, τόν ἴδιο τό Θεό ντύνεται μαζί μέ αὐτήν. Εἶναι ἀνάγκη λοιπόν αὐτός ποὺ ἀπέκτησε τό Θεό νά πεισθεῖ ὅτι δέν μπο- ρεῖ ν’ ἀποκτήσει, μαζί μέ τό Θεό, τίποτε ποὺ νά μήν εἶναι ἀναγκαῖο, ἀλλά νά ἀποδυθεῖ καί τό ἴδιο τό σῶμα του, δηλ. καί αὐτές τίς μή ἀναγκαῖες σωματικές ἀναπαύσεις. Ἕνας ἄνθρωπος, ποὺ εἶναι ντυμένος, στό σῶμα καί στήν ψυχή, μέ τήν κοσμική ματαιοδοξία καί ποὺ ποθεῖ νά ἀπολαύσει τά ἀγα- θά τοῦ κόσμου, δέν μπορεῖ νά φορέσει τό Θεό -νά γίνει θεοφό- ρος- μέχρι νά τά ἀφήσει». (Ἅγ. Ἰσαάκ Σῦρος) « Πέντε χρόνια Ἐπισκοπικῆς Διακονίας Ἰούνιος 2004 - Ἰούνιος 2009

Transcript of Ἰούνιος K Πέντε χρόνιαΗ ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟ ΦΩΣ ΤΗΣ...

  • «…ἡμεῖς δὲ τῇ προσευχῇ καὶ τῇ διακονίᾳ τοῦ λόγου προσκαρτερήσωμεν» (Πράξ στ΄ 4).

    ΦΥΛΛΟ 45

    ≥ ¥ ¥µ¥ ¥

    ¥ ¥

    ΔΙΜΗΝΙΑΙΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΔΙΔΑΧΗΣ

    ΕΚΔΟΣΗ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΕΡΒΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΖΑΝΗΣ

    ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ

    ETOΣ Θ΄ • 2009

    ΜΑΪΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ

    Ἡὀνομαστικὴ ἑορτὴ τοῦ

    Σεβασμιωτάτου Μη-

    τροπολίτου Σερβίων

    καὶ Κοζάνης κ. Παύλου, στὶς 29 Ἰου-

    νίου, ἦταν ταυτόχρονα καὶ μιὰ μαρ-

    τυρία, μαρτυρία τῆς πεντάχρονης

    Ἐπισκοπικῆς Διακονίας καὶ προ-

    σφορᾶς του στὴν τοπικὴ Ἐκκλησία.

    Ἡ ἑορτή λιτὴ καὶ ἀπέριττη, ἀλλὰ μὲ

    περίσσευμα ἀγάπης καὶ σεβασμοῦ

    ἀπὸ κλῆρο καὶ λαό, ποὺ προσῆλθαν

    νὰ εὐχηθοῦν στὸ Σεβασμιώτατο

    Μητροπολίτη μας, ἀποτύπωνε τὴν πεντάχρονη παρουσία του στὴ Μητρόπολή

    μας. Εὐλογημένη παρουσία μὲ κύρια χαρακτηριστικά της, πρωτίστως τὴ Λει-

    τουργικὴ διακονία, γεγονός ποὺ συνιστᾶ καὶ τὴν ὕπαρξη κάθε τοπικῆς Ἐκκλη-

    σίας, καὶ δεύτερον ἀλλὰ ἐξίσου κύριο, τὴν ἀκούραστη μέριμνά του καὶ τὴν

    ἀδιάλειπτη φροντίδα του διὰ τὰ τῆς Μητροπόλεώς του, Ἐπισκοπεῖο, Γηρο-

    κομεῖο, Ἱερὲς Μονές, Ἐνορίες, Φιλανθρωπία...

    «Ἐν πρώτοις μνήσθητι, Κύριε, τοῦ ἀρχιεπισκόπου ἡμῶν Παύλου, ὅν χάρισαι

    ταῖς ἁγίαις σου Ἐκκλησίαις ἐν εἰρήνῃ, σῶον, ἔντιμον, ὑγιᾷ, μακροημερεύοντα

    καὶ ὀρθοτομοῦντα τὸν λόγον τῆς σῆς ἀληθείας».

    ³

    Kανείς δέν μπορεῖ νά φτάσεισ’ αὐτά τά μέτρα τῆς ἀγά-

    πης, ἄν δέ ζήσει κρυφά, μέσατου, τήν ἐλπίδα τοῦ Θεοῦ. Καίδέν μποροῦν νά ἀγαπήσουν ἀλη-θινά τοὺς ἀνθρώπους ὅσοι δίνουντήν καρδιά τους σ’ αὐτό τόνἐφήμερο κόσμο. Ὅταν ἕναςἄνθρωπος ἀποκτήσει τήν ἀληθινήἀγάπη, τόν ἴδιο τό Θεό ντύνεταιμαζί μέ αὐτήν. Εἶναι ἀνάγκηλοιπόν αὐτός ποὺ ἀπέκτησετό Θεό νά πεισθεῖ ὅτι δέν μπο-ρεῖ ν’ ἀποκτήσει, μαζί μέ τόΘεό, τίποτε ποὺ νά μήν εἶναιἀναγκαῖο, ἀλλά νά ἀποδυθεῖκαί τό ἴδιο τό σῶμα του, δηλ.καί αὐτές τίς μή ἀναγκαῖεςσωματικές ἀναπαύσεις. Ἕναςἄνθρωπος, ποὺ εἶναι ντυμένος,στό σῶμα καί στήν ψυχή, μέτήν κοσμική ματαιοδοξία καίποὺ ποθεῖ νά ἀπολαύσει τά ἀγα-θά τοῦ κόσμου, δέν μπορεῖ νάφορέσει τό Θεό -νά γίνει θεοφό-ρος- μέχρι νά τά ἀφήσει».

    (Ἅγ. Ἰσαάκ Σῦρος)

    «Πέντε χρόνια

    Ἐπισκοπικῆς Διακονίας

    Ἰούνιος 2004 - Ἰούνιος 2009

  • ἐπενέργειας τυφλῶν νόμων,ἀλλά μέ βάση τήν ἀληθινήτου φύση καί τήν προαίρεσήτου.

    Σύμφωνα μέ τό δόγμα τῆςἀστρολογίας, ἀκόμα καί ἡἀγάπη καί ὅλες οἱ διαπροσω-πικές σχέσεις τοῦ ἀνθρώπουὑποτάσσονταιστίς κινήσειςκαί στούς συν-δυασμούς τῶνἄστρων. Γίνεται δηλαδή φα-νερό ὅτι ἡ ἀστρολογία δέ συμ-βιβάζεται μέ τή χριστιανικήπίστη· ἀπορρίπτει τήν ἐλευ-θερία τοῦ ἀνθρώπου ἀλλά καίτήν ἐλευθερία τοῦ Θεοῦ νάἀσκεῖ τή θεία Του Πρόνοιακαί νά προσφέρει στόν ἄνθρω-πο τή Θεία Του χάρη.

    Ἐδῶ ἔχουμε μία ἄλλη θρη-σκεία, τή θρησκεία τοῦ Ὑδρο-χόου, πού θεμελιώνεται στόνἀπόλυτο μονισμό, στήν πίστηὅτι ὁ ἄνθρωπος αὐτοεξελίσ-σεται μέσω ἀλλεπαλλήλων με-τενσαρκώσεων, στήν ἐναλλαγήτῶν ἐποχῶν (Κοσμικό ἔτοςΚοσμικοί μῆνες) καί στήν κυ-κλική πορεία τῆς ἱστορίας.

    Κατά τήν ἀντίληψη αὐτήκάθε Κοσμικός μήνας κυριαρ-χεῖται ἀπό ἕνα ζώδιο, ἐνῶ τόΠνεῦμα τῆς κάθε ἐποχῆς προ-σωποποιεῖται σέ ἕνα Δάσκαλοἤ Ἀβατάρ. Ἔτσι τό πνεῦματοῦ Κοσμικοῦ Μήνα ἤ τῆςἘποχῆς τῶν Ἰχθύων προσω-ποποιήθηκε στό Χριστό καίἔτσι, γιά τούς ἀστρολόγους,δέν ἔχει καμιά σημασία ἄν ὁΧριστός ἔζησε στήν πραγμα-τικότητα ἤ ὄχι. Σημασία ἔχειἡ ἰδέα, ἡ ὁποία ἔζησε.

    Οἱ ἀστρολόγοι προβάλλουν

    ὡς ἐπιχείρημα τό ὅτι οἱ πρῶτοιχριστιανοί χρησιμοποιοῦσαντόν ὄρο ΙΧΘΥΣ γιά νά δηλώ-σουν τό Πνεῦμα τῆς Ἐποχῆςτῶν Ἰχθύων δηλ. τό Χριστό.Σ’ αὐτό τό σημεῖο ἀγνοεῖταιτό γεγονός ὅτι ἐδῶ ὁ ὅροςΙΧΘΥΣ, εἴτε ὅταν γράφεται,

    εἴτε ὅταν εἰκο-νίζεται, δέ ση-μαίνει ζώδιο,ἀλλά σημαίνει

    Ἰησοῦς Χριστός Υἱός ΘεοῦΣωτήρ. Ὁ Χριστός δέν εἶναιτό κυρίαρχο πνεῦμα μίαςἐποχῆς, ἀλλά τό Α καί τό Ω·δέν εἶναι μαζί μας μόνο μίαἐποχή, ἀλλά πάσας τάς ἡμέραςἕως τῆς συντέλειας τοῦ αἰῶνος.

    Οἱ ἀστρολόγοι ἰσχυρίζονταιαὐθαίρετα ὅτι ἡ πρώτη Ἐκκλη-σία ἐδέχετο τήν ἀστρολογίακαί ὅτι οἱ δοξασίες της κατο-χυρώνονται στήν Ἁγία Γραφή,τήν ὁποία νόθευσαν οἱ ἱερεῖς,ἀλλά παρ᾽ ὅλα αὐτά μπορεῖκανείς ἀκόμα καί σήμερα νάβρεῖ στήν Ἁγ. Γραφή ἀστρο-λογικά στοιχεῖα.

    Ὅμως στήν Ἁγ. Γραφή τάἄστρα δέ δημιουργήθηκαν, γιάνά προσδιορίζουν τήν πορείατοῦ κόσμου, ἀλλά γιά νά φω-τίζουν καί νά ἄρχουν τῆς ἡμέ-ρας καί τῆς νύχτας. Τό κέντροδηλαδή τοῦ ἐνδιαφέροντος τοῦΘεοῦ δέν εἶναι τά ἄστρα, ἀλλάὁ ἄνθρωπος. Μάλιστα ἡ μοίρατοῦ ἀνθρώπου, ὕστερα ἀπότήν πτώση πού ἦταν ἀποτέ-λεσμα τῆς δικῆς του προαίρε-σης, προσδιορίζει τό μέλλοντῆς δημιουργίας. Στήν Ἁγ.Γραφή βλέπουμε τά ἄστρακαί ὁλόκληρη τή δημιουργίανά συμμετέχουν στή χαρά τοῦ

    2 ¥¥ ¥µ¥ΛΕΙΜΩΝΑΡΙΟΝ

    F F

    F F

    Κωδικὸς ἐντύπου: 6510

    Ἰδιοκτήτης-Ἐκδότης

    Ἱ.Μ. Σερβίων καὶ Κοζάνης

    Διευθυντής

    ὁ Σεβασμιώτατος ΜητροπολίτηςΣερβίων καὶ Κοζάνης κ. Παῦλος

    Ὑπεύθυνος σύνταξης

    π. Χρῆστος Ζαχαράκης

    Συντακτικὴ Ἐπιτροπὴ

    Ζήσης ΜπέλλοςΠαναγιώτης Καραγιάννης

    Παναγιώτης ΒολάκηςΜιχάλης Κρανιώτης

    Εὐθυμία Γαβριηλίδου-ΚαραγιάννηΚατερίνα Πενιρτζῆ-Ζαχαράκη

    Διεύθυνση

    «ΛΕΙΜΩΝΑΡΙΟΝ»,

    Ἱερὰ Μητρόπολις Σερβίων & ΚοζάνηςΓκέρτσου 53, 501 00 ΚΟΖΑΝΗ

    Τηλ.: 24610 36050, 24610 34949,FAX: 24610 40026

    Internet: www.imsk.gre-mail: [email protected] καὶ

    [email protected]

    Δωρεές, χορηγίες, συνδρομές

    Ἱερὰ Μητρόπολις Σερβίων & Κοζάνης

    ΕΚΤΥΠΩΣΗΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΝ «ΜΕΛΙΣΣΑ»

    ΑΣΠΡΟΒΑΛΤΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣΤηλ.: 23970 23313, Fax: 23970 21754

    π. ἈντώνιοςἈλεβιζόπουλος

    Η ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟ ΦΩΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

    Κατά τήν χριστιανικήἀντίληψη ὁ ἄνθρωποςεἶναι τό κατ’ εἰκόνατοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ πού εἶναιἀγάπη καί ἐλευθερία. Ἡ συμ-περιφορά τῆς ἀλόγου κτίσεωςκαί οἱ φυσικοί νόμοι πού τήδιέπουν δέν ἐναρμονίζονταιμέ τή ζωή τοῦ ἀνθρώπου.

    Ἡ ἀγάπη καί ἡ ἐλευθερία,δηλαδή ἡ ἀνθρώπινη προαί-ρεση εἶναι κατά τή χριστιανικήἀντίληψη προσδιοριστικά στοι-χεῖα τοῦ ἀνθρωπίνου προσώ-που. Ὁ χαρακτήρας τοῦἀνθρώπου δέ διαμορφώνεταιἀπό ἀνάγκη, ὡς ἀποτέλεσμα

  • ἀνθρώπου γιά τή γέννηση τοῦΧριστοῦ καί στήν ὀδύνη τουγιά τή Σταύρωση.

    Ἡ ἁγία Γραφή μιλάει γιάκοσμικές μεταβολές κατά τήΔευτέρα Παρουσία καί γιάΚαινή Κτίση στήν ὁποία πε-ριλαμβάνονται καί οἱ νέοιοὐρανοί.

    Οἱ ἀστρολό-γοι παραπέμ-πουν στήν περί-πτωση τοῦ Ἰώβ.Ὅμως ἡ ἁγίαΓραφή δέν κα-τοχυρώνει τήνἄποψη πὼς τάβάσανα τοῦ Ἰώβἔχουν τήν αἰτίατους στά ἄστρα.

    Ἰδιαίτερη ἀ -ναφορά γίνεταιστούς Μάγους ἀπό Ἀνατολῶν.Ὅμως αὐτό δέ σημαίνει ἀπα-ραιτήτως τή Βαβυλώνα, ἀλλάπροσδιορίζει κάποιον τόποἀνατολικά τῆς Ἰουδαίας. Τόκείμενο τῆς Καινῆς Διαθήκηςδέ μᾶς λέγει ὅτι ὁ Χριστόςἦταν ὁ κυρίαρχος σέ μία νέαἐποχή καί γι’ αὐτό ἀνεμένετοἀπό τούς ἀστρολόγους. ΟἱΜάγοι δέν ἀναζητοῦν κάποιονἡγέτη τοῦ Κοσμικοῦ Μήνατῶν Ἰχθύων, ἀλλά τό βασιλέατῶν Ἰουδαίων. Αὐτοί δέν κι-νήθηκαν ἀπό κάποιους ὑπο-λογισμούς τοῦ τόπου τῆς γεν-νήσεως μέ βάση τούς συν-δυασμούς τῶν ἄστρων, ἀλλάδηλώνουν κατηγορηματικά:Εἴδομεν τόν ἀστέρα Αὐτοῦἐν τῇ Ἀνατολῇ καί ἤλθομεν.

    Ἐξ ἄλλου οἱ μάγοι τῆςΚαινῆς Διαθήκης δέν εἶναιἀστρολόγοι, ἀλλά παρατηρη-τές τῶν ἄστρων. Ἡ διάκρισημεταξύ ἀστρολόγου καίἀστρονόμου δέν ὑπῆρχε τήνἐποχή ἐκείνη. Ἡ ἐκκλησία ἔχει

    καταδικάσει τήν ἀστρολογία.Ἐνδεικτικά ἀναφέρουμε τούςἹερούς κανόνες ΚΔ τῆς Ἄγκυ-ρας καί ΛΣΤ τῆς Λαοδικείας,οἱ ὁποῖοι ἐπιβάλλουν στούςὀπαδούς τῆς ἀστρολογίας ἐπι-τίμια πού τούς ἀπαγορεύουντή θεία κοινωνία μέχρι καί

    πέντε χρόνια..Κάποιοι θεω-

    ροῦν τήν Ἀστρο-λογία σάν τόνπροθάλαμο τῆςΜαγείας καί τοῦἈποκρυφισμοῦ.

    Δέν πρόκειταιγιά προθάλαμο.Ἡ Ἀστρολογίαεἶναι ἀπό τίς πιόσκληρές Ἀπό-κρυφες Ἐ πιστῆ -μες, εἶναι ὁ στύ-

    λος καί τό ἑδραίωμα τῆς ΝέαςἘποχῆς τοῦ Ὑδροχόου (NewAge).

    Ἡ ἀστρολογία ἐπικαλεῖταιἄλλους θεούς, πού κατά τήνἔκφραση τῆς Παλαιᾶς Διαθή-κης εἶναι οὐ Θεοί ἤ καί δαι-μόνια (οἱ Θεοί τῶν ἐθνῶν δαι-μόνια!) Οἱ Ὀλύμπιοι θεοί λ.χ.βρυκολακιάζουν μέ τίς προ-βολές τῶν ἰδιοτήτων τους στάἄστρα, οἱ ὁποῖες στή συνέχειαπροβάλλονται στούς ἀνθρώ-πους τήν ἡμέρα τῆς γέννησήςτους καί προσδιορίζουν ὁλό-κληρη τή ζωή τους, τήν προ-σωπική, τήν κοινωνική, τήνοἰκογενειακή, τό χῶρο τῆςἐργασίας τους καί γενικάὅλους τοὺς τομεῖς τῆς ζωῆς.

    Συμπερασματικά λοιπόνἀναφέρουμε ὅτι ἡ ἀστρολογία,ὄχι μόνο εἶναι ἀσυμβίβαστημέ τήν Χριστιανική πίστη,ἀλλά κινεῖται καί στό χῶροτοῦ ἀποκρυφισμοῦ καί τῆςεἰδωλολατρίας.

    n

    3³ ¥¥¥¥ ΛΕΙΜΩΝΑΡΙΟΝ

    Στὴν παραβολὴ τοῦ καλοῦποιμένος ὁ ἸησοῦςΧριστὸς λέει τὸ ἑξῆς·

    «…ὁ ποιμὴν ὁ καλὸς τὴν

    ψυχὴν αὐτοῦ τίθησιν ὑπὲρ

    τῶν προβάτων», δηλαδὴ ὁκαλὸς ποιμένας βάζει τὴ ζωήτου γιὰ νὰ σώσει τὰ πρόβατα.Τέτοιους ἱεροὺς ποιμένας τῶνλογικῶν προβάτων ἔχει νὰπαρουσιάσει στρατιὰ ὁλόκλη-ρη ἡ Ἐκκλησία, καὶ στὴν πα-λαιὰ ἐποχὴ καὶ στὴ σύγχρονη,καὶ ἀνώτερους καὶ κατώτερουςστὴν τάξη τοῦ ἱεροῦ κλήρου.Οἱ ἱερομάρτυρες τοὺς ὁποίουςἑορτάζει σήμερα (27 Μαΐου)ἡ Ἐκκλησία, ὁ ἅγιος Ἑλλάδιοςκαὶ ὁ ἅγιος Θεράπων, εἶναιδυὸ ἀπὸ τοὺς καλοὺς ποιμέ-νας, ποὺ ἔβαλαν τὴ ζωή τους«ὑπὲρ τῶν προβάτων». Στὸνκαιρὸ τοῦ διωγμοῦ δὲνἀφῆκαν τὰ πρόβατα, σὰν ποὺκάνουν οἱ μισθωτοὶ ποιμένες·ἔμειναν κι ἔδωκαν τὴ ζωήτους. Ὁ θάνατος τέ-τοιων ποιμένωνεἶναι ζωὴ τοῦ ποι-μνίου· στὸν τόποὅπου χύνεται τὸαἷμα τους φυτρώνειτὸ δένδρο τῆς πί-στεως. Κάπως ἔτσιγράφει ὁ ἀπόστο-λος Παῦλος· «ὁ θά-νατος ἐν ἡμῖν ἐνερ-

    γεῖται, ἡ δὲ ζωὴ ἐν

    ὑμῖν».

    Οἱ ἅγιοι Ἑλλάδιος

    καί Θεράπων

    ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ

  • ὉὈρθόδοξος ἔχει πλήρησυνείδηση πὼς ἀνήκεισὲ μία κοινότητα. «Γνω-ρίζουμε πὼς ὅποιος ἀπὸ μᾶς πέσει»,ἔγραφε ὁ Χομιάκωφ, «πέφτει μόνοςτου, κανεὶς ὅμως δὲν σῴζεται ἀπὸμόνος του. Σῴζεται ὡς μέλος τῆςἘκκλησίας, μαζὶ μὲ ὅλα τὰ ἄλλα μέλητης».

    Εἶναι ὅμως σίγουρο πὼς ἡ Ὀρθό-δοξη Ἐκκλησιολογία εἶναι πνευμα-τικὴ καὶ μυστικὴ ὑπὸ τὴν ἔννοια πὼςἡ Ὀρθόδοξη θεολογία ποτὲ δὲν ἀσχο-λεῖται μὲ τὴν ἐπίγεια πλευρὰ τῆςἘκκλησίας μεμονωμένα, ἀλλὰ θεωρεῖπάντοτε τὴν Ἐκκλησία «ἐν Χριστῷκαὶ ἁγίῳ Πνεύματι». Ὁλόκληρη ἡὈρθόδοξη Ἐκκλησιολογία ἔχει ὡςἀφετηρία τὴν ἰδιαίτερη σχέση ποὺὑφίσταται μεταξὺ Ἐκκλησίας καὶΘεοῦ. Τρεῖς φάσεις μποροῦν νὰ χρη-σιμοποιηθοῦν γιὰ ν᾿ ἀποδώσουν αὐτὴτὴ σχέση: ἡ Ἐκκλησία εἶναι: α) εἰκόνατῆς ἁγίας Τριάδας, β) Σῶμα Χριστοῦκαὶ γ) μιὰ συνεχὴς Πεντηκοστή. ἩὈρθόδοξη Ἐκκλησιολογία εἶναι Τρια-δική, Χριστολογικὴ καὶ «Πνευματο-λογική».

    α) Εἰκόνα τῆς ἁγίας Τριάδας.Ὅπως ἀκριβῶς κάθε πρόσωπο ἔχει

    δημιουργηθεῖ κατ᾿ εἰκόνα τοῦ Τριαδι-κοῦ Θεοῦ, ἔτσι καὶ ἡ Ἐκκλησία ὡςὅλον εἶναι εἰκόνα τοῦ ἐν Τριάδι Θεοῦ,ἀναπαράγοντας πάνω στὴ γῆ τὸ μυ-στήριο τῆς ἑνότητας καὶ τῆς ποικιλίας.Στὴν ἁγία Τριάδα τὰ τρία πρόσωπαεἶναι ἕνας Θεός, χωρὶς ὅμως νὰπαύουν νὰ εἶναι τέλεια πρόσωπα.

    Στὴν Ἐκκλησία ἕνα πλῆθος διαφο-ρετικῶν ἀνθρώπων ἑνώνεται σ᾿ ἕνασῶμα, στὸ ὁποῖο ὅμως ὁ καθένας καὶἡ καθεμιὰ διατηρεῖ ἀτόφια τὴν προ-σωπικότητά του. Τὸ κάθε πρόσωποτῆς ἁγίας Τριάδας κατοικεῖ στὸ ἄλλοκαὶ αὐτὸ ἐξεικονίζεται στὴν ἀλληλο-περιχώρηση τῶν μελῶν τῆς Ἐκκλη-σίας.

    Στὴν Ἐκκλησία ὑπάρχει διάστασημεταξὺ ἐλευθερίας καὶ αὐθεντίας.Στὴν Ἐκκλησία ὑπάρχει ἑνότητα καὶὄχι ὁλοκληρωτισμός. Ὅταν οἱ Ὀρθό-δοξοι ἀποδίδουν στὴν Ἐκκλησία τὸνὅρο «Καθολική», ἔχουν κατὰ νοῦ (με-ταξὺ ἄλλων) καὶ αὐτὸ τὸ ζωντανὸθαῦμα τῆς ἑνότητας τῶν πολλῶν προ-σώπων σὲ ἕνα.

    Αὐτὴ ἡ σύλληψη τῆς Ἐκκλησίαςὡς εἰκόνας τῆς ἁγίας Τριάδας, μᾶςβοηθᾷ ἐπίσης νὰ κατανοήσουμε γιατὶοἱ Ὀρθόδοξοι δίνουν τεράστια σημα-σία στὶς Συνόδους. Ἡ Σύνοδος ἀποτε-λεῖ ἔκφραση τοῦ Τριαδικοῦχαρακτῆρα τῆς Ἐκκλησίας. Μπο-ροῦμε νὰ δοῦμε τὸ μυστήριο τῆς ἑνό-τητος ἐν τῇ ποικιλίᾳ, σύμφωνα μὲ τὴνεἰκόνα τῆς ἁγίας Τριάδας, νὰ ἐφαρμό-ζεται στὴν πράξη, ὅταν οἱ πολλοὶ ἐπί-σκοποι, οἱ συναγμένοι στὴ σύνοδο,φτάνουν ἐλεύθερα σὲ κοινὴ ἀπόφασηὑπὸ τὸν φωτισμὸ τοῦ ἁγίου Πνεύμα-τος.

    β) Σῶμα Χριστοῦ.«Οὕτως οἱ πολλοὶ ἓν σῶμα ἐσμὲν

    ἐν Χριστῷ» (Ρωμ. 12, 5). Ὁ στενότε-ρος δυνατὸς δεσμὸς ὑπάρχει μεταξὺτοῦ Χριστοῦ καὶ τῆς Ἐκκλησίας: κατὰτὴν περίφημη φράση τοῦ Ἰγνατίου,«ὅπου ὁ Χριστός, ἐκεῖ καὶ ἡ ΚαθολικὴἘκκλησία». Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ ἐπέ-κταση τῆς Σάρκωσης, τὸ πεδίο ὅπουσυνεχίζεται ἡ Σάρκωση. Ἡ Ἐκκλησία,σύμφωνα μὲ τὸν Ἕλληνα θεολόγοΧρῆστο Ἀνδροῦτσο, εἶναι τὸ «κέντροκαὶ τὸ ὄργανο τοῦ λυτρωτικοῦ ἔργουτοῦ Χριστοῦ... δὲν εἶναι τίποτε ἄλλοἀπὸ μία συνέχιση καὶ μία ἐπέκτασητοῦ προφητικοῦ, τοῦ ἱερατικοῦ καὶβασιλικοῦ Του ἀξιώματος... ἩἘκκλησία καὶ ὁ Ἱδρυτής της εἶναιἀδιάρρηκτα ἑνωμένοι... Ἡ Ἐκκλησίαεἶναι ὁ Χριστὸς «μεθ᾿ ἡμῶν».

    Ὁ Χριστὸς δὲν ἐγκατέλειψε τὴνἘκκλησία ὅταν ἀνελήφθη στοὺςοὐρανούς: «Καὶ ἰδοὺ ἐγὼ μεθ᾿ ὑμῶνεἰμὶ πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντε-

    λείας τοῦ αἰῶνος», ὑποσχέθηκε(Ματθ. 28, 20), ἐπειδὴ «οὗ γὰρ εἰσὶδύο ἢ τρεῖς συνηγμένοι εἰς τὸ ἐμὸνὄνομα, ἐκεῖ εἰμι ἐν μέσῳ αὐτῶν»(Ματθ. 18, 20).

    Ἡ ἑνότητα μεταξὺ τοῦ Χριστοῦκαὶ τῆς Ἐκκλησίας Του πραγματώνε-ται, πάνω ἀπ᾿ ὅλα, μέσῳ τῶν μυστη-ρίων. Στὸ Βάπτισμα ὁ νέος χριστιανὸςθάπτεται καὶ ἀνίσταται μὲ τὸν Χριστό.Στὴν Εὐχαριστία τὰ μέλη τοῦ Σώμα-τος τοῦ Χριστοῦ λαμβάνουν τὸ ΣῶμαΤου μέσῳ τῶν μυστηρίων. Ἡ Εὐχαρι-στία, ἑνώνοντας τὰ μέλη τῆς Ἐκκλη-σίας μὲ τὸν Χριστό, τὰ ἑνώνειταυτόχρονα μεταξύ τους: «ὅτι εἷςἄρτος, ἓν σῶμα οἱ πολλοὶ ἐσμὲν οἱ γὰρπάντες ἐκ τοῦ ἑνὸς ἄρτου μετέχομεν»(Α´ Κορ. 10, 17). Ἡ Εὐχαριστία δημι-ουργεῖ τὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας. ἩἘκκλησία (ὅπως τὴν εἶδε ὁ ἅγ. Ἰγνά-τιος) εἶναι μία Εὐχαριστιακὴ κοινω-νία, ἕνας μυστηριακὸς ὀργανισμὸςποὺ σαρκώνεται ὅπου τελεῖται ἡΕὐχαριστία. Δὲν εἶναι συμπτωματικὸὅτι ὁ ὅρος «Σῶμα Χριστοῦ» σημαίνειτὴν Ἐκκλησία καὶ τὸ μυστήριο. Καὶπὼς ἡ φράση sommunio sanctrorumστὸ Ἀποστολικὸ Σύμβολο σημαίνειοὐσιαστικὰ «κοινωνία τῶν ἁγίων» καὶ«κοινωνία τῶν μυστηρίων». Πρέπεινὰ θεωροῦμε πρωταρχικὰ τὴν Ἐκκλη-σία ὡς μυστήριο. Ἡ ἐξωτερική τηςὀργάνωση, ὅσο σημαντικὴ κι ἂν εἶναι,ἔρχεται μετὰ τὴ μυστηριακή της ζωή.γ) Μιὰ συνεχὴς Πεντηκοστή. Εἶναιεὔκολο νὰ ὑπερτονίσουμε τὸν χα-ρακτῆρα τῆς Ἐκκλησίας ὡς ΣώματοςΧριστοῦ καὶ νὰ ξεχαστεῖ ὁ ρόλος τοῦἁγίου Πνεύματος. Ἀλλὰ ὅπως εἴπαμε,στὸ ἔργο τους μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων,ὁ Υἱὸς καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ἀλληλο-συμπληρώνονται, καὶ αὐτὸ ἰσχύειτόσο στὴν Ἐκκλησιολογία ὅσο καὶ σὲἄλλους τομεῖς τῆς θεολογίας. Ἐνῷ ὁἅγ. Ἰγνάτιος λέγει πὼς «ὅπου Χρι-στός, ἐκεῖ καὶ ἡ Καθολικὴ Ἐκκλη-σία», ὁ ἅγ. Εἰρηναῖος γράφει τὸ

    4 ¥¥ ¥µ¥ΛΕΙΜΩΝΑΡΙΟΝ

    ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΝ

    Ἐπισκόπου Διοκλείας Καλλίστου Γουέαρ1

    1 Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο «Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία», Ἐκδ. Ἀκρίτας

  • ἐξίσου ἀληθὲς πὼς «ὅπου ἡ Ἐκκλη-σία, ἐκεῖ καὶ τὸ ἅγιο Πνεῦμα, καὶ ὅπουτὸ ἅγιο Πνεῦμα ἐκεῖ καὶ ἡ Ἐκκλησία».Ἡ Ἐκκλησία, ἐπειδὴ ἀκριβῶς εἶναι τὸΣῶμα τοῦ Χριστοῦ, εἶναι ἐπίσης ναὸςκαὶ κατοικία τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Τὸἅγιο Πνεῦμα εἶναι Πνεῦμα ἐλευθε-ρίας. Τὸ ἅγιο Πνεῦμα ὄχι μόνο μᾶςἑνώνει, ἀλλ᾿ ἐγγυᾶται καὶ τὴν ἄπειρηποικιλία τῶν προσώπων μέσα στὴνἘκκλησία: κατὰ τὴν Πεντηκοστὴ οἱγλῶσσες πυρὸς «διαμοιράστηκαν» καὶἐκάθησαν «ἐφ᾿ ἕνα ἕκαστον» τῶν πα-ρόντων. Τὸ δῶρο τοῦ Πνεύματος εἶναιδῶρο στὴν Ἐκκλησία, ταυτόχροναὅμως εἶναι καὶ προσωπικὸ δῶρο, προ-σαρμοσμένο στὸν χαρακτῆρα τοῦ κα-θενὸς καὶ τῆς καθεμιᾶς. «Διαιρέσειςδὲ χαρισμάτων εἰσί, τὸ δὲ αὐτὸΠνεῦμα» (Α´ Κορ. 12, 4). Ζωὴ στὴνἘκκλησία δὲν σημαίνει ἰσοπέδωσητῆς ποικιλίας τῶν ἀνθρώπων, οὔτεἐπιβολὴ ἑνὸς ἄκαμπτου καὶ ὁμοιόμορ-φου προτύπου πάνω σ᾿ ὅλους, ἀλλὰ τὸἀκριβῶς ἀντίθετο. Οἱ ἅγιοι, ὄχι μόνοδὲν παρουσιάζουν κάποια ἀνιαρὴ μο-νοτονία, ἀλλ᾿ ἔχουν ἀναπτύξει τὴν πιὸἔντονη καὶ διακεκριμένη προσωπικό-τητα. Πληκτικὸ εἶναι τὸ κακὸ κι ὄχι ἡἁγιότητα. Αὐτὴ ἐν συντομίᾳ εἶναι ἡσχέση Ἐκκλησίας καὶ Θεοῦ. Αὐτὴ ἡἘκκλησία – εἰκόνα τῆς ἁγίας Τριάδας,σῶμα Χριστοῦ, πληρότητα τοῦ ἁγίουΠνεύματος- εἶναι ταυτόχρονα ὁρατὴκαὶ ἀόρατη, θεία καὶ ἀνθρώπινη. Εἶναιὁρατή, ἐπειδὴ ἀποτελεῖται ἀπὸ συγκε-κριμένες κοινότητες, ποὺ λειτουργοῦνπάνω στὴ γῆ. Εἶναι ἀόρατη, ἐπειδὴ πε-ριλαμβάνει τοὺς ἁγίους καὶ τοὺς ἀγγέ-λους. Εἶναι ἀνθρώπινη, ἐπειδὴἁμαρτωλοὶ ἀποτελοῦν τὰ ἐπίγεια μέλητης, εἶναι θεία, ἐπειδὴ εἶναι τὸ Σῶματοῦ Χριστοῦ. Δὲν ὑπάρχει χωρισμὸςμεταξὺ ὁρατοῦ καὶ ἀοράτου, μεταξὺστρατευμένης Ἐκκλησίας καὶ θριαμ-βεύουσας (σύμφωνα μὲ τὴ δυτικὴὁρολογία), ἐπειδὴ καὶ οἱ δυὸ συνι-στοῦν μία μοναδικὴ καὶ συνεχῆ πραγ-ματικότητα. «Ἡ ὁρατὴ Ἐκκλησία, ἡἐπίγεια Ἐκκλησία, ζεῖ σὲ πλήρη κοι-νωνία καὶ ἑνότητα μὲ ὁλόκληρο τὸσῶμα τῆς Ἐκκλησίας, τῆς ὁποίας Κε-φαλὴ εἶναι ὁ Χριστός». Βρίσκεται στὸσημεῖο συνάντησης τοῦ Παρόντοςαἰῶνος καὶ τοῦ Μέλλοντος, καὶ ζεῖταυτόχρονα στοὺς δυὸ Αἰῶνες.

    5³ ¥¥¥¥ ΛΕΙΜΩΝΑΡΙΟΝ

    Πιστεύουμε σ᾿ ἕνα Θεό, μίαπρωταρχικὴ αἰτία, χωρὶςἀρχή, ἀδημιούργητη, ἀγέν-

    νητη, ἄφθαρτη καὶ ἀθάνατη.Πιστεύουμε σ᾿ ἕναν Πατέρα, ποὺ

    εἶναι ἡ ἀρχὴ καὶ ἡ αἰτία ὅλων τῶν δη-μιουργημάτων, ποὺ δὲ γεννήθηκεἀπὸ κανέναν, πού μόνος αὐτὸς εἶναιχωρὶς ἀρχικὴ αἰτία καὶ ἀγέννητος· ὁὁποῖος εἶναι βέβαια δημιουργὸςὅλων, ἀλλὰ κατ᾿ οὐσία Πατέρας ἑνὸςκαὶ μόνου, δηλαδὴ τοῦ μονογενῆΥἱοῦ του, τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶΣωτήρα μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, καὶεἶναι προβολέας τοῦ ΠαναγίουΠνεύματος.

    Πιστεύουμε καὶ σ᾿ ἕναν Υἱὸ τοῦΘεοῦ, τὸ μονογενή, τὸν Κύριό μαςἸησοῦ Χριστό, ὁ ὁποῖος γεννήθηκεἀπὸ τὴν οὐσία τοῦ Πατρὸς προαιω-νίως· φῶς ποὺ ἐξῆλθε ἀπὸ τὸ φῶς,Θεὸ ἀληθινὸ πού γεννήθηκε ἀπὸ τὸνἀληθινὸ Θεό· Υἱὸ ποὺ γεννήθηκε καὶδὲ δημιουργήθηκε, ποὺ εἶναι ὁμοού-σιος μὲ τὸν Πατέρα καὶ εἶναι αὐτὸςδιὰ τοῦ ὁποίου δημιουργήθηκαν τὰπάντα. Ὅταν λέμε ὅτι «αὐτὸς ἐγεν-νήθη πρὸ πάντων τῶν αἰώνων», δει-κνύουμε ὅτι ἡ γέννησή του εἶναιἄχρονη καὶ χωρὶς ἀρχή· διότι δὲνἔφθασε ἀπὸ τὴν ἀνυπαρξία στὴνὕπαρξη ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ποὺ εἶναιἡ ἀκτινοβολία τῆς θείας δόξας, ὁτύπος τῆς ὑποστάσεως τοῦ Πατρός,ἡ ζωντανὴ σοφία καὶ δύναμη, ὁΛόγος, ὁ ὁποῖος ἔχει προσωπικὴὑπόσταση, ἡ οὐσιώδης καὶ τέλεια καὶζωντανὴ εἰκόνα τοῦ ἀοράτου Θεοῦ,ἀλλὰ συνυπῆρχε πάντοτε μὲ τὸν Πα-τέρα καὶ ἦταν στοὺς κόλπους του,καὶ γεννήθηκε ἀπὸ αὐτὸν προαιω-νίως καὶ χωρὶς ἀρχή· διότι ποτὲ δὲνὑπῆρχε ὁ Πατὴρ χωρὶς νὰ ὑπάρχει ὁΥἱός, ἀλλὰ συγχρόνως ὑπῆρχαν ὁΠατὴρ καὶ ὁ Υἱὸς ποὺ γεννήθηκεἀπὸ αὐτόν.

    Ὅμοια πιστεύουμε καὶ σ᾿ ἕναΠνεῦμα Ἅγιο, τὸ Κύριο καὶ ζωοποιὸ,τὸ ὁποῖο ἐκπορεύεται ἀπὸ τὸν Πα-τέρα καὶ ἀναπαύεται στὸν Υἱὸ, τὸ

    ὁποῖο προσκυνεῖται καὶ δοξάζεταιὁμοῦ μὲ τὸν Πατέρα καὶ τὸν Υἱό,διότι εἶναι ὁμοούσιο καὶ συναιώνιο·στὸ Πνεῦμα ποὺ πηγάζει ἀπὸ τὸΘεό, τὸ εὐθές, τὸ ἡγεμονικό, τὴνπηγὴ τῆς σοφίας καὶ τῆς ζωῆς καὶτοῦ ἁγιασμοῦ, τὸ ὁποῖο εἶναι Θεὸςκαὶ συνυπάρχει καὶ προσφωνεῖταιὁμοῦ μὲ τὸν Πατέρα καὶ τὸν Υἱό,ἀδημιούργητο, πλῆρες, δημιουργικό,παντοκρατορικό, παντουργό καὶπαντοδύναμο.

    «Πιστεύομεν καὶ εἰς ἓν Πνεῦματὸ Ἅγιον, τὸ Κύριον καὶ ζωοποιόν, τὸἐκ τοῦ Πατρὸς ἐκπορευόμενον καὶἐν Υἱῷ ἀναπαυόμενον, τὸ τῷ Πατρὶκαὶ Υἱῷ συμπροσκυνούμενον καὶσυνδοξαζόμενον ὡς ὁμοούσιόν τε καὶσυναΐδιον, τὸ ἐκ Θεοῦ Πνεῦμα, τὸεὐθές, τὸ ἡγεμονικόν, τὴν πηγὴν τῆςσοφίας καὶ ζωῆς καὶ τοῦ ἁγιασμοῦ,Θεὸν σὺν Πατρὶ καὶ Υἱῷ ὑπάρχονκαὶ προσαγορευόμενον, ἄκτιστον,πλῆρες, δημιουργόν, παντοκρατορι-κόν, παντουργόν, παντοδύναμον,ἀπειροδύναμον, δεσπόζον πάσης τῆςκτίσεως οὐ δεσποζόμενον, θεοῦν οὐθεούμενον, πληροῦν οὐ πληρούμε-νον, μετεχόμενον οὐ μετέχον, ἁγιά-ζον οὐχ ἁγιαζόμενον, παράκλητον ὡςτὰς τῶν ὅλων παρακλήσεις δεχόμε-νον, κατὰ πάντα ὅμοιον τῷ Πατρὶκαὶ τῷ Υἱῷ».

    Καθένα ἀπὸ τὰ τρία πρόσωπαἔχει τέλεια προσωπικὴ ὑπόσταση. Οἱτρεῖς ὑποστάσεις ἀλληλοϋπάρχουν,γιὰ νὰ μὴν εἰσαγάγουμε νέα διδα-σκαλία περὶ πλήθους καὶ ὁμίλουθεῶν. Μὲ τὶς τρεῖς βέβαια προσω-πικὲς ὑποστάσεις ἐννοοῦμε τὸ ἀσύν-θετο καὶ ἀσύγχυτο, ἐνῶ μὲ τὸὁμοούσιο καὶ τὴν ἀλληλοΰπαρξη τῶνπροσωπικῶν ὑποστάσεων καὶ τὴνταύτιση τοῦ θελήματος καὶ τῆς ἐνέρ-γειας καὶ τῆς δυνάμεως καὶ τῆς ἐξου-σίας καὶ τῆς κίνησης γνωρίζουμε τὸἀδιαίρετο τῆς θείας φύσης καὶ τὴνὕπαρξη ἑνὸς Θεοῦ. Διότι πράγματιὑπάρχει ἕνας Θεός, ὁ Θεὸς καὶ ὁΛόγος καὶ τὸ Πνεῦμα του.

    Περὶ τῆς Ἁγίας ΤριάδοςὉσίου Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ1

    1 (Ἔκδοσις ἀκριβὴς τῆς ὀρθοδόξου Πίστεως, Α´ (8) 8. J.-P. MIGNE, P.G, Ρ.Ο. 94, 808-833)

  • Ἡ προσευχὴ γενικὰ ἀντιμετωπί-ζεται ἀπὸ τὸ σύνολο τῶν ἀνθρώπωνθετικά. Ἐντούτοις ἀπουσιάζει ἀπὸτοὺς πολλούς - ἀκόμη καὶ Ὀρθοδό-ξους – ὁ αὐθεντικός της προσδιο-ρισμὸς σὲ σχέση μὲ την ὈρθόδοξηΘεολογία. Αὐτὸ γίνεται ἀντιληπτὸἀπὸ τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ προσευχὴἐκλαμβάνεται ὡς πράξη καθαρὰἀνθρωποκεντρικὴ καὶ τελείωςἄσχετη πρὸς τὸ οὐσιαστικό της πε-ριεχόμενο καὶ τὶς πραγματικές τηςδιαστάσεις. Ὑπάρχουν χριστιανοί, οἱὁποῖοι συγχέουν τὴν προσευχὴ μὲτὸν «διαλογισμὸ» τῶν ἈνατολικῶνΘρησκειῶν. Ἄλλοι δίνουν ὅλη τὴνβαρύτητα στὸν ἄνθρωπο ποὺ προ-σεύχεται, ἀνεξάρτητα ἀπὸ την ἀλη-θινὴ ἤ πλανεμένη πίστη του. «Ὁκαθένας μπορεῖ νὰ προσεύχεταιστὸν Θεό του», συνηθίζουν νὰ λένε.Καὶ ἄλλοι, τέλος, ὁμιλοῦν γιὰ«ἰδιωτικὴ» προσευχή, ὡς αὐτόνομοδικαίωμα τοῦ κάθε ἀνθρώπου. Σὲὅλες αὐτὲς τὶς περιπτώσεις ἡ «προ-σευχὴ» δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο ἀπὸἕνα μονόλογο τοῦ αὐτόνομου καὶἐγωκεντρικοῦ ἀνθρώπου, ποὺ τὸνἀπευθύνει σ’ ἕνα φανταστικὸ Θεό,πλασμένο κατὰ τὰ δικά του ἀνθρώ-πινα μέτρα. Ἐκεῖνο ποὺ διακρίνειαὐτὸν τὸν «Θεό» ἀπὸ τοὺς ἀνθρώ-πους εἶναι ἡ ὑπεράνθρωπη δύναμήτου, ἀπαραίτητη γιὰ νὰ ἱκανοποι-ηθοῦν οἱ ποικίλες ἐπιθυμίες τοῦπροσευχομένου ἀνθρώπου. Αὐτὴ ἡπροσευχή τὸ μόνο ποὺ μπορεῖ νὰἐπιτύχη εἶναι νὰ δημιουργήση μίαπροσωρινὴ ψυχικὴ εὐφορία καὶ μίαφαινομενικὴ αὐτοπεποίθηση.

    Σύμφωνα μὲ την Ὀρθόδοξη Θε-ολογία ἡ ἀλήθεια γιὰ τὴν προσευχὴεἶναι ἐντελῶς διαφορετική. Ἡ ἀλη-θινὴ προσευχὴ δὲν εἶναι ποτὲ ἕναςμονόλογος τοῦ αὐτόνομου ἀνθρώ-που, ἀλλὰ ἕνας πραγματικὸς διάλο-

    γος μεταξὺ τοῦ ἀληθινοῦ ἀκτίστουΘεοῦ καὶ τοῦ κτιστοῦ ἀνθρώπου,ὅπου μάλιστα ἡ πρωτοβουλία ἀνή-κει στὸν Θεό. Αὐτὸ φαίνεται κα-θαρὰ στὶς προσευχές, ποὺ

    καταγράφονται στὶς Ἅγιες Γραφές,ἀλλὰ καὶ στὰ λειτουργικὰ βιβλίατῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι ἰδιαίτερα χα-ρακτηριστικὸς ὁ λόγος τοῦ Θεοῦποὺ μᾶς ἀποκαλύπτει ὁ προφήτηςἸερεμίας. «Προσεύξασθε πρός με,καὶ εἰσακούσομαι ὑμῶν· καὶ ἐκζη-τήσατέ με, καὶ εὑρήσετέ με, ὅτι ζη-τήσετέ με ἐν ὅλῃ καρδίᾳ ὑμῶν, καὶἐπιφανοῦμαι ὑμῖν» (36,12-14).Ἀπὸ τὸν ἀποκαλυπτικὸ αὐτὸν λόγομαθαίνουμε ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη προ-σευχὴ δὲν εἶναι ἁπλῶς ἕνας διάλο-γος τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν ἀπέρανταἀπομακρυσμένο Θεό, ἀλλὰ ἕναςδιάλογος ποὺ γίνεται μὲ προσωπικὴσυνάντηση, ἀφοῦ ὁ παντοδύναμοςΘεός καταδέχεται ὄχι μόνον νὰ συ-νομιλήση μὲ τὸ πλάσμα του, ἀλλὰκαὶ νὰ συναντηθῆ μαζί του. Ἡ ἀξίατῆς ἀληθινῆς προσευχῆς δὲν ἐξαντ-λεῖται στὴν σημαντικὴ ἐνίσχυσητῆς ψυχολογικῆς αὐτοπεποίθησηςτοῦ προσευχομένου, ἀλλὰ στὴν δυ-νατότητα ποὺ τοῦ προσφέρει νὰ ἔχηπραγματικὴ κοινωνία ἀγάπης μὲτὸν ἐν Τριάδι Θεό, τὴν πηγὴ ὅλωντῶν ἀγαθῶν.

    Ἡ συνομιλία τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦἀνθρώπου μὲ πραγματικὴ συνάντησηγίνεται κατ’ ἐξοχὴν μέσα στὴ ΘείαΛειτουργία. Ἐκεῖ ὁ λειτουργός ἄλλο-τε στρέφεται πρὸς τὸ ἱερὸ θυσια-στήριο μεταφέροντας τὰ αἰτήματατῶν πιστῶν πρὸς τὸν Θεόν («ὑπὲρτῆς εἰρήνης τοῦ σύμπαντος κό-σμου… ὑπὲρ τοῦ ρυσθῆναι ἡμᾶς ἀπὸ

    πάσης θλίψεως, ὀργῆς, κινδύνου…»), καὶ ἄλλοτε πρὸς τὸν λαὸν μετα-φέροντας τὴν εὐλογία, τὴν εἰρήνηκαὶ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ («εἰρήνηπᾶσι… ἡ χάρις τοῦ Κυρίου ἡμῶνἸησοῦ Χριστοῦ καὶ ἡ ἀγάπη τοῦΘεοῦ καὶ πατρὸς καὶ ἡ κοινωνίατοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἴη μετὰ πάν-των ὑμῶν»). Ὁ λειτουργικὸς αὐτὸςδιάλογος καταλήγει στὴν ἕνωση τοῦπιστοῦ μὲ τὸν Θεάνθρωπο Κύριοστὴν Θεία Κοινωνία.

    Ἡ Ὀρθόδοξη προσευχὴ προσ-διορίζεται καλύτερα, ὅταν δοῦμετὴν ἀληθινὴ σχέση τοῦ ἀνθρώπουμὲ τὸν Θεό, ὅπως αὐτὴ διαγράφεταιστὸ πλαίσιο τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλη-σιολογίας.

    Γιὰ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησιολογίαἡ Ἐκκλησία δὲν εἶναι ἕνας ἀνθρώ-πινος «Σύλλογος», ἀλλ’ αὐτό τὸΣῶμα τοῦ Θεανθρώπου Ἰησοῦ Χρι-στοῦ, στὸ ὁποῖο ὁ Χριστὸς εἶναι ἡΚεφαλὴ καὶ οἱ πιστοὶ μέλη τοῦ Σώ-ματος. (Α’ Κορ. 12,12-27· Ἐφ.1,22-23). Μὲ βάση τὴν εἰκόνα αὐτὴἡ προσευχὴ εἶναι ἡ ἀναπνοὴ τοῦἐκκλησιαστικοῦ Σώματος. Ὅπωςἕνα ζωντανὸ ἀνθρώπινο σῶμα ἀπα-ραίτητα ἀναπνέει, ἔτσι καὶ ἡ ἀληθινήἘκκλησία ὡς Σῶμα Χριστοῦ ἀπα-ραίτητα προσεύχεται. Ἐνόσω τὸσῶμα ἀναπνέει, ὑπάρχει δυνατότηταἐπικοινωνίας τῶν μελῶν μὲ τὴν κε-φαλή. Καὶ ὅπως ἡ ἀναπνοὴ εἶναιλειτουργία τοῦ ὅλου φυσικοῦ σώ-ματος, ἔτσι καὶ ἡ προσευχὴ εἶναιλειτουργία τοῦ ὅλου ἐκκλησιαστικοῦΣώματος καὶ ὄχι τῶν μεμονωμένωνμελῶν του. Αὐτὰ προσευχόμενα δὲνἐνεργοῦν μεμονωμένα καὶ αὐτόνομα,ἀλλὰ συμμετέχουν στὴν προσευχη-τικὴ λειτουργία τοῦ ἐκκλησιαστικοῦΣώματος.

    Ἡ ἀλήθεια αὐτή τῆς σχέσεωςτῆς προσευχῆς μὲ τὸ Σῶμα τῆς

    6 ¥¥ ¥µ¥ΛΕΙΜΩΝΑΡΙΟΝ

    ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

    Ἀρχιμ. Αὐγουστῖνος

    Γ. Μύρου, Δρ Θ.

  • Ἐκκλησίας ἀναλύεται καὶ τονίζεται ἀπόπολλούς παλαιούς καὶ νεωτέρους θεολό-γους. Ἐνδεικτικά παραθέτω τὶς διαπι-στώσεις τοῦ μεγάλου Σέρβου θεολόγουΕἰρηναίου Μπούλοβιτς, ὅπως ἔχουν κα-ταχωρηθεῖ σὲ βιβλίο τοῦ π. ἈντωνίουἈλεβιζοπούλου: «Ἡ Ἐκκλησία ὡς ΣῶμαΧριστοῦ καὶ κοινωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύ-ματος εἶναι συνάντηση τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦἀνθρώπου μέσα στὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ...Ἔχουμε λοιπόν δύο πραγματικότητες,ποὺ εἶναι μεταξύ τους ἄνισες καὶ ἀνό-μοιες. Ἀπό τὴν μία μεριὰ εἶναι ἡ Ἐκκλη-σία ὡς Σῶμα Χριστοῦ, καὶ ἀπὸ τὴν ἄλληοἱ διάφορες Θρησκεῖες... ἀπὸ τὴν μίαπλευρὰ ἔχουμε τὸ χάρισμα τῆς προ-σευχῆς, ποὺ δίνει ὁ Θεὸς ‘ἄνωθεν’ καὶ μὲβάση τὴ θεία του ἀποκάλυψη, καὶ ἀπὸτὴν ἄλλη ἔχουμε μία ἀνθρώπινη προ-σπάθεια γιὰ ‘ἀνάβαση’» (π. ἈντωνίουἈλεβιζοπούλου, Διαλογισμός ἤ προ-σευχή; σ. 42-43).

    Εἶναι, λοιπόν, τεράστια καὶ ἀγεφύ-ρωτη ἡ διαφορὰ ἀνάμεσα στὴν ἐκκλη-σιαστικὴ καὶ στὴν ἀνθρωποκεντρικὴπροσευχή, εἴτε αὐτῶν ποὺ ἀνήκουν στὶςδιάφορες Θρησκεῖες, εἴτε αὐτῶν ποὺἁπλῶς δὲν δέχονται τὴν Ὀρθόδοξη θέση.Ἀκόμη καὶ αὐτὴ ἡ προσωπικὴ προσευχὴἑνὸς Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ εἶναιἐντελῶς διαφορετικὴ ἀπὸ τὴν προσωπικὴπροσευχὴ ἑνὸς ἀνθρώπου ἐκτός Ἐκκλη-σίας. Ὅπως παρατηρεῖ ὁ μακαριστὸς π.Γεώργιος Φλορόφσκυ, ὁ μεγαλύτεροςὈρθόδοξος θεολόγος τοῦ 20ου αἰῶνος,«Προσωπικὴ προσευχὴ εἶναι δυνατὴμόνο μέσα στὸν χῶρο τῆς κοινότητας (τῆςἘκκλησίας). Ὅ,τι εἶναι ὁ χριστιανὸς εἶναιαὐτὸ ποὺ εἶναι ὡς μέλος τοῦ Σώματοςτοῦ Χριστοῦ και ὄχι καθεαυτόν» (Θέ-ματα Ὀρθοδόξου Θεολογίας, σ. 160).

    Εἶναι ὁλοφάνερο ὅτι ἡ ὁποιαδήποτεπροσευχὴ στὴν Ὀρθόδοξη Παράδοσηπερνᾶ μέσα ἀπὸ τὸ Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας.Δὲν ὑπάρχει αὐτόνομη προσωπικὴ προ-σευχή, ἀνεξάρτητη ἀπὸ τὴ ζωὴ τοῦ Σώ-ματος τῆς Ἐκκλησίας. Γι’ αὐτὸ κανεὶς δὲνμπορεῖ νὰ προσευχηθῆ ἀληθινὰ, ὅσο πα-ραμένει ἀποκομμένος ἀπὸ τὸ ζωντανὸΣῶμα τῆς μιᾶς, ἁγίας, καθολικῆς καὶἀποστολικῆς Ἐκκλησίας.

    7³ ¥¥¥¥ ΛΕΙΜΩΝΑΡΙΟΝ

    Βλογημένος ὁ ἄνθρωπος πού μπορεῖ, τώρα τό καλοκαίρι,νά ξεμακρύνει γιά λίγο ἀπό τήν ταραχή τῆς πολιτείας.Ἄν τοῦ ἀρέσει ἡ θάλασσα, ἄς πάει σέ κανένα νησί, πού

    δέν εἶναι ἀκόμα χαλασμένοι οἱ νησιῶτες, ἤ σέ κανένα ψαρα-δοχώρι. Νά μήν κουβαλήσει ὅμως μαζί του τήν πολιτεία, ὅπωςκάνουνε πολλοί, πού ἀπό τή μία θέλουνε νά ἀφήσουνε τήνταραχή πίσω τους, κι ἀπό τήν ἄλλη κουβαλᾶνε μαζί τους ὅλατά περίπλοκα καί κουραστικά καθέκαστα τῆς πολιτείας.Πάρε μαζί σου ὅσο λιγώτερα πράγματα μπορεῖς.

    Γιατί, τό πιό μεγάλο κέρδος πού θά ‘χεις πηγαίνοντας σ’ἕνα τέτοιο μέρος, θά ‘ναι ἡ φχαρίστηση πού νιώθει ὁ ἄνθρω-πος σάν τοῦ λείψουνε πολλά πράγματα, πού τά ἔχει στήν πο-λιτεία τόσο εὔκολα, καί πού ἐκεῖ πέρα θά τοῦ φαίνεται σάνκάποια μεγάλη ἀπόλαυση καί χαρά τό πιό παραμικρόπρᾶγμα. Δυστυχισμένοι οἱ ἄνθρωποι πού δέν τούς λείπει τί-ποτα, καί δέν ἔχουνε τήν ἐλπίδα νά λαχταρήσουνε κάποιοπρᾶγμα, εἴτε φαγητό εἶναι, εἴτε ξεκούρασμα, εἴτε ὁμιλία, εἴτεζεστασιά, εἴτε δροσιά. Καί καλότυχοι ἀληθινά ὅσοι δέν τάἔχουνε ὅλα εὔκολα, καί γιά τοῦτο γίνουνται γιά δαύτους ὁλο-ένα νέα καί δροσερά ὅλα τά πράγματα.

    Λοιπόν, μήν πάρεις πολλά πράγματα μαζί σου, γιά νά μήνπάρεις καί τήν ἀτονία καί τήν ἀνοστιά, πού δίνει στόνἄνθρωπο ἡ εὔκολη ἀπόλαυση. Τότε θά καταλάβεις πόσο πο-λύτιμα εἶναι καί τά πιό τιποτένια πράγματα. Ἡ μοναξιά θάδώσει ἀξία στήν ἁπλή παρέα, ἡ πείνα στό μαῦρο ψωμί, ἡ κού-ραση στό σκληρό στρωσίδι. Ἡ πύρα τοῦ ἥλιου κ’ ἡ ἁρμύρατῆς θάλασσας θά ψήσει τό πετσί σου, θά στύψει τό κορμί σουκαί τήν πληγιασμένη ψυχή σου καί θά νοιώσεις πώς ζεῖς ἀλη-θινά, ὅπως ζοῦνε τά ἄλλα τά πλάσματα πού ἀπομείνανε στόνφυσικό τρόπο τῆς ζωῆς τους. Θά καταλάβεις στό κορμί σουκαί στήν ψυχή σου ἀληθινή ὑγεία, καί κάποια ζωντάνια πούτήν εἶχες ξεχάσει΄ κι αὐτό πού ἔλεγες ὑγεία στήν πολιτεία,θά σοῦ φανεῖ τότε σάν ἀρρώστεια. Θά ξεκουραστεῖς ἀπό τήνἁπλοποίηση τῆς ζωῆς σου, ἄν βέβαια δέν εἶσαι ὁλότελα χα-λασμένος, ὥστε νά ‘χεις τήν ἰδέα πώς ἡ εὐτυχία εἶναι τό νά‘σαι μπερδεμένος μέσα σέ χίλια δύο σκοινιά, καί νά ‘χεις στόμυαλό σου ἄλλες τόσες ἔγνοιες. Σάν ἀρχίσεις νά ξεχωρίζειςσιγά-σιγά τόν ἑαυτό σου, πού εἴτανε πρωτύτερα πολύ μα-κρυά, σάν ἴσκιος, καί νά κάνεις συντροφιά μαζί του, χωρίς νάστεναχωριέσαι. Δέν θέλω νά πῶ πώς θά πιάσεις νά μιλᾶς μέτή θάλασσα, μέ τά δέντρα, μέ τά πουλιά, μέ τίς πέτρες, καίνά τά λές ἀδέλφια σου, ὅπως ἔκανε ὁ ἅγιος Φραντζέσκος,ἀλλά θά σοῦ φαίνεται πώς δέν πέφτεις ἀπό τήν κουτή σουτήν ἀξιοπρέπεια σάν ξαπλώσεις στό χῶμα καί κοιτά ζεις ὧρεςτά μαμούνια, εἴτε, σάν κάθεσαι στήν θαλασσόπετρα καί σε-ριανίζεις τά ψαράκια, τά καβούρια καί τ’ ἄλλα τά ζωντανάτ’ ἁρμυροῦ νεροῦ, δίχως νά κουράζεσαι καί νά βαρυέσαι.

    Οἱ ἁπλές χαρές τοῦ καλοκαιριοῦΦώτιος Κόντογλου

  • Οἱ κορυ-φ α ῖ ο ιἈ π ό -

    στολοι τοῦ Κυρί-ου Πέτρος καὶΠαῦλος προβάλ-λουν σήμερα στὸνοητὸ στερέωματῆς Ἐκκλησίας,ὡς ἀστέρες φω-τεινοί, καταυγά-ζοντάς μας μὲ τὸ φῶς τῆς θείας δόξης.Τελείως διαφορετικὲς οἱ προϋποθέσεις ἀπὸτὶς ὁποῖες ξεκίνησαν. Ἀπὸ ἀγραμμάτουςἀλιεῖς ὁ Πέτρος· ἀπὸ τοὺς σοφοὺς τῆςἐποχῆς του ὁ Παῦλος. Ἀπὸ τοὺς Δώδεκαμαθητὰς τοῦ Κυρίου ὁ Πέτρος· πρώηνδιώκτης τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ ὁΠαῦλος. Καὶ ἡ κατεύθυνσή τους φαίνεταιδιαφορετική. Πρὸς τοὺς Ἰουδαίους στρέ-φεται ὁ Πέτρος· Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶνγίνεται ὁ Παῦλος. Διαφέρουν ἀκόμη καὶσὶ ὡρισμένες ἀντιλήψεις. Προσήλωση στὶςδιατάξεις τοῦ Μωσαϊκοῦ Νόμου χαρα-κτηρίζει τὸν Πέτρο· ἐλευθερία καὶ ἀπαλλαγὴἀπὸ αὐτὰ κηρύττει ὁ Παῦλος. Ὅμωςπαρὰ τὶς διαφορὲς καὶ τὶς ἀντιθέσειςαὐτές, εἶναι ἐξ ἴσου καὶ οἱ δύο κορυφαῖοιἈπόστολοι τοῦ Κυρίου.

    8 ¥¥ ¥µ¥ΛΕΙΜΩΝΑΡΙΟΝ

    Ἁγίων Πέτρου καὶ Παύλου,

    28-29 Ἰουνίου 2009

    Ἑορτὴ τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ.κ. Παύλου

    Στὴν ἱερὴ μνήμη αὐτῶν, καὶ μὲἀφορμὴ τὴν ὀνομαστικὴ ἑορτὴτοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μαςκ. Παύλου συναχθήκαμε καὶ ἐφέτοςκλῆρος καὶ λαὸς εἰς τὸν Ἱερὸν Ναὸντῶν Ἁγίων Κωνσταντίνου καὶ Ἑλένηςτῆς πόλεώς μας. Ἡ σύναξις αὕτη εἰςτὸν ὡς ἄνω Ἱερὸν Ναὸν δὲν ἀποτελεῖἁπλὴν τιμητικὴν φιλοφρόνησιν πρὸςτὸ πρόσωπον τοῦ Ἐπισκόπου μας,ἀλλὰ φανερώνει καὶ ὁμολογεῖ τὸ μυ-στήριον τῆς Ἐκκλησίας. Διότι χωρὶςἘπίσκοπον καὶ ἱερωσύνη, Ἐκκλησίαδὲν ὑπάρχει.

    Ὁ Πανηγυρικὸς ΠολυαρχιερατικὸςἘσπερινὸς ἐψάλη χοροστατοῦντος τοῦΣεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σερρὼν

  • 9³ ¥¥¥¥ ΛΕΙΜΩΝΑΡΙΟΝ

    καὶ Νιγρίτης κ. Θεολόγου, ὅστις καὶὡμίλησεν. Παρέστησαν συμπροσευχό-μενοι οἱ Σεβασμιώτατοι ΜητροπολίταιΣύρου, Τήνου, Κέας, Ἄνδρου, Μήλουκαὶ Μυκόνου κ. Δωρόθεος καὶ ὁ Σεβα-σμιώτατος Μητροπολίτης μας κ.Παῦλος.

    Τὴν Κυριώνυμον Ἡμέραν ἐτελέσθηἈρχιερατικὸν Συλλείτουργον, ἱερουρ-γούντων τῶν Σεβασμιωτάτων Μητρο-πολιτῶν, Σερβίων καὶ Κοζάνης κ. Παύ-λου, Ἐλασσῶνος κ. Βασιλείου, Σιδηρο-κάστρου κ. Μακαρίου.

    Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος

    Δέησις ἁμαρτωλοῦ

    Ἰησοῦ Χριστέ, τὸ καλὸ ὄνομα, ὁ γλυκασμός μου,ἡ ἐπιθυμία μου καὶ ἡ ἐλπίδα μου, σὺ ποὺ ἔγινεςἄνθρωπος γιὰ μᾶς καὶ τακτοποίησες τὰ πάντα μὲσοφία γιὰ τὴ σωτηρία μας! Σὲ δοξάζω, Κύριε Θεέμου, μὲ ὅλη τὴν καρδιά μου. Γονατίζω μπροστά Σουμὲ τὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχή μου καὶ ἐξομολογοῦμαι τὶςἁμαρτίες μου. Σκῦψε καὶ σὺ καὶ ἄκουσε τὴ δέησή μουκαὶ συγχώρησε τὴν ἀσέβειά μου.

    Ἁμάρτησα, ἀνόμησα, ἐπλημμέλησα, παρώξυνακαὶ παραπίκρανα Ἐσένα τὸν ἀγαθό μου Κύριο καὶτροφέα καὶ προστάτη. Δὲν ὑπάρχει εἶδος κακίας ποὺδὲν ἔκανα μὲ ἔργο καὶ μὲ λόγο, ἐν γνώσει καὶ ἐνἀγνοίᾳ καὶ μὲ ἐνθυμήσεις καὶ σκέψεις πονηρὲς πολὺἁμάρτησα. Καὶ ὅσες φορὲς ὑποσχέθηκα νὰ μετα-νοήσω ἄλλες τόσες ξανάκανα τὰ ἴδια. Εἶναι πιὸεὔκολο νὰ μετρηθοῦν οἱ σταγόνες τῆς βροχῆς παρὰοἱ ἁμαρτίες μου. Ἔφτασαν καὶ πάνω ἀπὸ τὸ κεφάλιμου ἀκόμα! Γιατὶ ἀπὸ τὰ νιάτα μου καὶ μέχρι σήμεραἄνοιξα τὶς πόρτες τῆς ψυχῆς μου στὶς ἄτοπες ἐπιθυ-μίες, δούλεψα στὶς ἄτακτες καὶ ἀχαλίνωτες ὁρμές,λέρωσα τὸν λευκὸ χιτῶνα τοῦ βαπτίσματος, μόλυνατὸν ναὸ τοῦ σώματός μου, καὶ βρώμισα τὴν ψυχή μουμὲ τὰ πάθη τῆς ἀτιμίας ποὺ διέπραξα.

    Σὺ τὰ ξέρεις ὅλα – τί νὰ τὰ λέω;«Ἡ καρδιά μου συντρίβεται καὶ ἡ ψυχή μου βουλιάζειμέσα στὴν ἀπορία, γιατὶ ἂν καὶ τόσα ἁμαρτήματαἔκανα, οὔτε ἕνα μικρὸ ἔργο μετάνοιας δὲν παρουσία-σα… Γιὰ αὐτὸ εἶναι ταραγμένη ἡ ψυχή μου, γεμάτηὀδύνη καὶ κατήφεια... Παρὰ ταῦτα δὲν μπορῶ παρὰνὰ ἐλπίζω στὴ σωτηρία μου… ἐλπίζοντας στὴν ἀγάπησου. Ἐλέησέ με, Θεέ μου, μὲ τὸ μέγα ἔλεός σου, γιατὶσὲ Σένα πιστεύω… Συγχώρησέ με τὸν ἀχρεῖο καὶταπεινό. Ἄκουσε τὴν προσευχὴ τοῦ ταπεινοῦ δούλουσου… Σὰν ἄνθρωπος ἁμάρτησα. Ὡς Θεὸς συγχώρεσέμε… γιὰ τὴν πολλή σου ἀγαθότητα καὶ τὴν ἀνέκφραστηεὐσπλαχνία καὶ φιλανθρωπία, μὲ τὶς πρεσβεῖες τῆςπανενδόξου, πανυμνήτου, ὑπερευλογημένης καὶ κε-χαριτωμένης, ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκουκαὶ ἀειπαρθένου Μαρίας… Ἀμήν».

    (Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου).

  • Κατά τή θεολογία τῶν Πα-τέρων τῆς Ἐκκλησίας τά ὄνταὑμνοῦν ἀπαύστως τήν τριαδικήαἰτία τους. Πρόκειται γιάἀέναο δοξολογικό ὕμνο πούἀπευθύνει ὁλάκερο τό συμ-παντικό γίγνεσθαι στή ζωαρ-χική Τριάδα. Αὐτή ἡ ἀδιάλει-πτη δοξολογία τοῦ κτιστοῦπρός τό ἄκτιστο, πού τήνπαρατηροῦν οἱ ἅγιοι, πραγ-ματοποιεῖται ἐν σιωπῇ. Μόνοπού ἡ σιωπή αὐτή εἶναι λάλοςκαί πολυφθόγγος, κατά τόΜάξιμο Ὁμολογητή, καί κραυ-γάζει τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ.«Οἱ οὐρανοί διηγοῦνται δόξανΘεοῦ, ποίησιν δέ τῶν χειρῶναὐτοῦ ἀναγγέλει τό στερέωμα»,λέγει ὁ ψαλμωδός. Οἱ ἅγιοιἐξίστανται ἀπό τό διάλογοτῆς κτίσης μέ τόν πλάστη τηςκαί σπουδάζουν τούς δημι-ουργικούς λόγους της πούπαραπέμπουν κρυφίως καίμυστικῶς στό Λόγο, τό αἴτιοτῆς λογικότητας τοῦ κτιστοῦ.

    Πρῶτος στή χορεία τῶνΠατέρων ὁ ἅγιος Διονύσιος ὁἈρεοπαγίτης θά μιλήσει γιάθελήματα καί προορισμούςοὐσιοποιητικούς τῆς ὑπάρξεωςπού ἐγκατέσπειρε μυστικά στήφύση τῶν ὄντων ὁ δημιουργόςΛόγος. Μέ αὐτά τά θελήματαδένεται ὀργανικά ἡ κτίση μέτήν αὐτοαίτια ἀρχή της καί ἡδυναμική ἐξέλιξή της δέν ἔχειἄλλο σκοπό παρά τήν προ-οδευτική ὁμοίωση χάριτι καίἐνεργείᾳ μέ τόν δημιουργό.Αὐτή ἡ θεολογία τῶν λόγωντῶν ὄντων εἶναι πολύ σημαν-τική γιά νά καταλάβει ὁ ἀνα-

    γνώστης σέ βάθος γιατί οἱΠατέρες δέν θεώρησαν τόθαῦμα ἐξωκοσμικό καί ἐξω-πραγματικό καί δέν διατύπω-

    σαν καμία σχολαστική διδα-σκαλία γι’ αὐτό. Κάτι τέτοιοἦταν ἐντελῶς ἀσύμπτωτο καίἀσύμβατο μέ τίς ὀρθόδοξεςπροϋποθέσεις τοῦ θεολογεῖν.

    Αὐτό συνέβη στούς ἀντί-ποδες, στή δυτική σχολαστικήθεολογία, τῆς ὁποίας ὅλο τόοἰκοδόμημα ἦταν θεμελιωμένοστή διαλεκτική φυσικῆς καίμεταφυσικῆς. Ἔτσι τό θαῦμαθεωρήθηκε ὡς μία a posterioriἐνέργεια τοῦ Θεοῦ πού εἰσβάλ-λει στό κτιστό μέ μή φυσικότρόπο. Δυστυχῶς παρ’ ἡμίν ἡδυτική κατανόηση τοῦ θαύ-ματος ἔτυχε εὐνοϊκότερης ὑπο-δοχῆς καί ἔγινε τό κέντρο τῆςδιδασκαλίας τοῦ μαθήματοςτῶν Θρησκευτικῶν. Εἶναι και-ρός ἡ θεολογία τῆς ΜέσηςἘκπαίδευσης νά ἐγκύψει μέπερισσότερη ἐπιμέλεια στάκείμενα τῶν Πατέρων, προ-κειμένου νά παρουσιάσει μίαθεολογία πού νά ἀνταποκρί-νεται στήν περί τῶν λόγωντῶν ὄντων διδασκαλία τῆςὀρθοδόξου Ἀνατολῆς.

    Ἀπό ὀρθόδοξη ὅμως ἄποψητό θαῦμα δέν εἶναι οὔτε ὑπερ-φυσικό οὔτε ἐξωπραγματικό,διότι ὁ Τριαδικός Θεός συνέχεικαί ἐμπλουτίζει τήν κτίση

    ἐνεργώντας μέσα ἀπό τήν ὑπο-δομή τῶν λόγων τῶν ὄντων.Αὐτοί οἱ λόγοι πού τέθηκανἐν τῇ πρώτῃ τοῦ θελήματοςὁρμῇ, κατά τό πρῶτο ἐκεῖνοπρόσταγμα, εἶναι τά ἀρχετυ-πικά ἀπειροστά στοιχεῖα τῆςδημιουργίας, πού προεκτεί-νονται στό διηνεκές ἀπό τήνἄκτιστη, δημιουργική καί συ-νεκτική ἐνέργεια. Ἡ δημιουρ-γία, τό κτιστό, κατά τήν ὀρθό-δοξη πατερική κτισιολογία,δέν εἶναι ἀποτετελεσμένο ἀλλάτρόπον τινά πάντοτε κτίζεται.Στήν κτίση ὑπάρχει κίνηση,ἐξέλιξη, τροπή καί ρευστότητα,σημάδια πού πιστοποιοῦν τήδυναμική ἑνός ζωντανοῦ σύμ-παντος. Αὐτό τό προχώρηματῆς δημιουργίας ἀπό τό συλ-λήβδην ἐν ἀκαρεῖ μέχρι σήμεραδιαμεσολαβεῖται ἀπό τούς λό-γους, πού λειτουργοῦν ὡςὑποδοχεῖς τῆς ἄκτιστης ἐνέρ-γειας. Αὐτήν τήν ἐνέργεια ὁρᾶἀοράτως ὁ ἅγιος της ὀρθόδο-ξης ἀσκητικῆς νά στοιχειώνειὅλα τά ὄντα, ἀκόμη καί τάνεκρά.

    Εἶναι συγκλονιστικές οἱμαρτυρίες καί τῶν σύγχρονωνθεοπτῶν, πού βεβαιώνουν τόἀεί τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἐμπει-ρίας, ὅπως τοῦ πατρός Παϊ-σίου καί τοῦ γέροντος Σω-φρονίου τοῦ Ἔσσεξ, πού ἔβλε-παν τά κτιστά δημιουργήματανά συγκρατοῦνται στό εἶναιἀπό τήν ἄκτιστη θεοποιό ἐνέρ-γεια. Αὐτή ἡ συγκράτηση τοῦὄντος στό εἶναι καί ἡ ἀποφυγήτοῦ μή εἶναι εἶναι τό πραγμα-τικό θαῦμα ἐξ’ ἐπόψεως ὀρθο-

    10 ¥¥ ¥µ¥ΛΕΙΜΩΝΑΡΙΟΝ

    «Ἐάν οὗτοι σιωπήσωσιν, οἱ λίθοι κεκράξονται

    Ἀχιλλέα Δελόπουλου,

    Καθηγητοῦ Λυκείου,

    Ὑπ. Δρ. Θεολογίας

    Ἡ εὔλαλη σιωπή τῶν λόγων τῶν ὄντων

  • δόξου. Καί αὐτό τό θαῦμα,τή σωτηρία τοῦ κτιστοῦ ἀπότό ἄκτιστο, τό διακηρύττειπαντοίῳ τρόπῳ ἡ δημιουργία.Γι’ αὐτό ὁ Μάξιμος Ὁμολογη-τής, δύο σχεδόν αἰῶνες ἀργό-τερα ἀπό τόν Διονύσιο Ἀρεο-παγίτη, προεκτείνοντας τήνπερί τῶν λόγων τῶν ὄντωνθεολογία του, θά πεῖ ὅτι ὁΘεός μόνον διά τῆς κτίσεωςγνωρίζεται. «Γιά νά συναντηθεῖδηλαδή ὁ κτιστός ἄνθρωποςμέ τόν ἐν Τριάδι Θεό πρέπεινά διαλεχθεῖμέ τά μετάἀπό Αὐτόν,προκειμένουνά ἑνωθεῖ μέΤόν πρίνἀπό αὐτά».Αὐτό σημαί-νει ὅτι ὁἄνθρωπος ὀφείλει νά συνομι-λήσει μέ τό κτιστό καί «νάἀνεύρει τούς λόγους-παρα-δείγματα πού παραπέμπουναἰτιωδῶς στόν ἄκτιστο τεχνί-τη». Καί ἡ οἰκείωση τῶν λόγωντῶν ὄντων ἐπέρχεται ὅταν ὁἄνθρωπος μεταμορφώνεται·ὅταν δηλαδή ἀρχίζει νά σπου-δάζει τό κτιστό. Τότε διεισδύειἀπό τήν προφάνεια στό βάθοςκαί καταδύεται μέ καινούςὀφθαλμούς στό κάλλος, στήσυμμετρία καί στή λογικότητατοῦ κτιστοῦ. Αὐτή ἡ συμμετρίακαί ἡ λογικότητα προοδευτικάτοῦ ἀποκαλύπτει τόν αἴτιοκαί χορηγό.

    Ἡ ὑψηλή κτισιολογία τῶνΠατέρων προϋποθέτει, ἄν μήτί ἄλλο, τόν αὐτονόητο σεβα-σμό καί τήν ἱερότητα τοῦ κτι-στοῦ πού λειτουργεῖ ὡς ἐξει-κονισμός καί ἀντανάκλασητοῦ ἀκτίστου. Ἡ ἀποϊεροποί-ηση ὅμως τοῦ κτιστοῦ πούἄρχισε ἤδη ἐν Ἀδάμ διά τῆςπτώσης, συνεχίζεται ἀμείωτακαί ἀπό τόν σύγχρονο ἄνθρω-πο πού ἀδυνατεῖ νά δεῖ τήνκτίση παραπεμπτικά. Πρόκει-

    ται γιά ἁμάρτημα στή διαδρομήτῶν αἰώνων νά ξεχωρίζεις τήδημιουργία ἀπό τό δημιουργό,τό καλλιτέχνημα ἀπό τόν καλ-λιτέχνη, τό αἰτιατό ἀπό τόαἴτιο. Ὁ διαχωρισμός αὐτόςεἶναι ἡ ἀρχή τῆς τυχαιότηταςτοῦ κτιστοῦ. Ἡ δημιουργίαδέν ἐξετάζεται ἐν σχέσει καίἐν ἀναφορᾷ, ὡς πρός, ἄλλαἀπομονωμένη καί καθεαυτήν.Τό κάλλος, ἡ τάξη, ἡ ἰσορρο-πία, ἡ συμμετρία, ἡ αἰσθητικήδέν παραπέμπουν πουθενά·

    οἱ οὐρανοίδέν διη-γοῦνται τήδόξα τοῦΘεοῦ. Ἔπαψεὁ ἄνθρωποςνά στέκεταιἐνεός ἐνώπιοντῆς ὡραιότη-

    τας τῆς δημιουργίας καί νάὑμνεῖ: «Ὡς ἐμεγαλύνθη τά ἔργασου· πάντα ἐν σοφία ἐποί-ησας».

    Σέ αὐτήν τήν κατάστασητοῦ ἐκτροχιασμοῦ τοῦ λογικοῦὄντος κάθε λόγος γιά μυστι-κούς λόγους τῶν ὄντων εἶναιλόγος ἀλογίας. Γι’ αὐτό ἡ πα-τερική θεολογία εἶναι σήμερατόσο δύσκολη γιά τόν ἄνθρω-πο· ὄχι γιά τά δυσνόητα χωρία,τίς δύσκολες λέξεις, τά ἄνωθεννοήματα, ἀλλά κυρίως γιατί ὁἄνθρωπος ἀπώλεσε τά ἀσκη-μένα αἰσθητήρια, διά τῶν ὁποί-ων ὁ Ἀδάμ ἔβλεπε τήν κτίσηνά κηρύττει μυστικά τό Λόγο.Ἡ ἐκκλησιαστική θεολογίατῆς σήμερον ὀφείλει νά βγεῖἀπό τή σιωπή της καί νάβάλει στό κέντρο τῆς μαρτυ-ρίας της τά «τετρανωμένααἰσθητήρια» τοῦ Συμεών τοῦΝέου Θεολόγου. Ὀφείλει νάἐξηγήσει στό ποίμνιο τήν ὑψη-λή κτισιολογία τῶν ὀρθοδόξωνΠατέρων. Πρέπει νά ἐκθέσειτή δαψιλή δογματική τοῦ Με-γάλου Βασιλείου, τοῦ Κυρίλ-λου Ἀλεξανδρείας, τοῦ Μαξί-

    μου Ὁμολογητή, τοῦ ΓρηγορίουΠαλαμᾶ, γιά νά ἀποκτήσει τόπλήρωμά της ἀληθινά ὀρθό-δοξες προϋποθέσεις. Εἶναικαιρός νά μπεῖ στό κέντροτῆς Ἐκκλησίας ἡ θεολογία,τῆς ὁποίας τό νεῦρο ἔχει πα-ραλύσει καταθλιπτικά τίς τε-λευταῖες δεκαετίες ὁ ἠθικι-σμός. Ἡ σύγχρονη διοίκουσαἘκκλησία ἔχει χρέος νά ἐπα-νευαγγελήσει τό ποίμνιο, ἑπό-μενη τοῖς ἁγίοις Πατράσι. Ἐάνσιωπήσει, οἱ λίθοι κεκράξον-ται…

    11³ ¥¥¥¥ ΛΕΙΜΩΝΑΡΙΟΝ

    Συμβουλεύθηκε ὁἈββάς Λογγῖνος τόνἈββᾶ Λούκιο κάποτε γιάτρεῖς λογισμούς λέγοντας:«Θέλω νά ξενιτευτῶ ἀπότήν ἁμαρτία».

    Τοῦ λέει ὁ γέροντας:«Ἄν δέν κυριαρχήσεις στήγλώσσα σου, δέν εἶσαι ξέ-νος, ὅπου κι ἄν πᾶς. Κιἐδῶ λοιπόν κυριάρχησεστή γλώσσα σου καί εἶσαιξένος ἀπό τήν ἁμαρτία».

    Τόν ρωτᾶ πάλι ὁ Λογ -γῖνος: «Θέλω νά νηστέ-ψω».

    Τοῦ λέει ὁ Λούκιος: «Ἄνκυριαρχήσεις στούς πονη-ρούς λογισμούς, τότε θάνηστέψεις πραγματικά».

    Τοῦ λέει γιά τρίτη φοράὁ Λογγῖνος: «Θέλω νά ἀπο-φύγω τούς ἀνθρώπους».

    Καί ὁ γέροντας τοῦἀπαντά: «Ἄν πρῶτα δένπραγματοποιήσεις τήν ἀρε-τή ζώντας ἀνάμεσα στούςἀνθρώπους, οὔτε μόνοςσου ζώντας θά τήν πραγ-ματοποιήσεις».

    Α Π Ο ΤΟ

    ΓΕΡ Ο ΝΤΙ ΚΟ

    «Γιά νά συναντηθεῖ δηλαδήὁ κτιστός ἄνθρωπος μέ τόν ἐνΤριάδι Θεό πρέπει νάδιαλεχθεῖ μέ τά μετάἀπό Αὐτόν, προκειμέ-νου νά ἑνωθεῖ μέ Τόνπρίν ἀπό αὐτά».

  • Ἡ Δύση φαίνεται ἰδιαίτερα κατὰ

    τοὺς τελευταίους αἰῶ νες ἦταν

    καὶ εἶναι μιὰ πρόκληση γιὰ μί-

    μηση ἐκ μέρους τῆς Ἀνατολῆς.

    Πρὶν ἀπὸ πολλοὺς αἰῶνες ὅταν

    ἡ Δύση δὲν εἶχε ἀναπτύξει πο-

    λιτισμό, τότε συνέβαινε τὸ ἀντί-

    θετο. Δηλαδὴ ἡ Δύση δανειζό-

    ταν πολιτισμὸ ἀπὸ τὴν Ἀνατολή.

    Πόσο ὅμως παράξενα εἶναι τὰ

    πράγματα! Οἱ φωτοδότες-Ἀνα-

    τολικοὶ νὰ γίνονται ἐξ αἰτίας

    τοῦ ἄκριτου μιμητισμοῦ μιμητὲς

    ξένων στοιχείων καὶ παραδόσεων

    πρὸς τὶς δικές τους παραδό-

    σεις.

    Ἕνα νέο φροῦτο προ-έκυψε κατὰ τὰ τελευ-ταῖα χρόνια στὴν καθ’ἡμᾶς Ἀνατολὴ καὶ στὸ γάμο.Στὴν ἀποχριστιανοποιημένη καὶἄκρως ὑλιστικὴ Δύση ξεκίνησεἕνα ἔθιμο. Αὐτὸ τὸ ἔθιμο ἔχειτὸ ὄνομα Bachelor party καὶγίνεται τὴν προηγουμένη ἡμέρατῆς τελέσεως τοῦ μυστηρίου τοῦγάμου.

    Τί εἶναι αὐτὸ τὸ Bachelorparty; Εἶναι μιὰ θὰ λέγαμεγιορτὴ πρὸς τιμὴν τοῦ μέλλοντοςγαμπροῦ ἤ τῆς μελλούσης νύφηςσὲ κάποιο νυχτερινὸ κέντρο δια-σκεδάσεως, ἤ ἀκόμη καὶ κάποιαδιοργανούμενη γιορτὴ στὴ μορφὴτῶν πάρτυ σὲ φιλικὸ σπίτι. Αὐτὸὅμως τὸ πάρτυ δὲν ἔχει νὰ κάνειμὲ μιὰ σεμνὴ γιορτὴ τοῦ τύπουποὺ γνωρίζουμε, ὡς εἶναι τῶνγενεθλίων, ἀλλὰ ἔχει σχέση μὲκάποιο πρόγραμμα ἄκρως πο-νηρό, σεξουαλικό. Οἱ διοργα-

    νωτὲς αὐτῶν τῶν πάρτυ σκε-πτόμενοι μὲ ποιὸ τρόπο καλύ-τερα θὰ διασκεδάσουν τὸν μέλ-λοντα γαμπρὸ ἤ νύφη, φίλο ἤφίλη τους, τοὺς προσκαλοῦνκατὰ τὴν τελευταία νύχτα τῆςἀγαμίας τους νὰ ξεδώσουν καὶγιὰ τελευταία φορὰ νὰ ἐρωτο-τροπήσουν ἐλεύθερα ἤ καλύτερανὰ πορνεύσουν μὲ μιὰ ἄλληὕπαρξη, ἔχοντας ὡς ἐλαφρυντικὸτὴν αὐριανὴ δέσμευσή τους μὲτὸ γάμο.

    Φυσικὰ κάποιες φορὲς αὐτὰτὰ πάρτυ γίνονται γιὰ νὰ ὀργιά-σουν καὶ οἱ ἴδιοι οἱ διοργανωτέςτους. Ἀντιλαμβανόμεθα τὸ μέ-γεθος τῆς κραιπάλης αὐτῆς τῆςγιορτῆς!

    Ὡς πνευματικὸς ἐξομολόγοςπολλὲς φορὲς ἄκουσα στὸ πε-τραχήλι μου νέους καὶ νέες ποὺδιασκέδασαν κατ’ αὐτὰ τὰ πάρ-τυ πορνεύοντας μία ἀκριβῶςἡμέρα πρὶν τὴν τέλεση τοῦ ἱεροῦμυστηρίου τοῦ γάμου τους.

    Μπροστὰ λοιπὸν σ’ αὐτὴντὴν δαιμονικὴ διαστροφὴ ἀπαι-τεῖται μιὰ τοποθέτηση μὲ βάσητὴν Ὀρθόδοξη διδασκαλία καὶτὴν Ἱερὰ Παράδοση τῆς Ὀρθο-δόξου Ἐκκλησίας μας σὲ τέτοιουεἴδους ξενόφερτα ἔθιμα.

    Τὸ ἱερὸ Μυστήριο τοῦ γάμουεἶναι θεοπαράδοτο. Ὡς ἐκ τού-του δὲν μπορεῖ νὰ προσεγγίζεταιἐπιπόλαια καὶ χωρὶς πνευματικὴπροετοιμασία. Ἡ πνευματικὴπροσέγγιση αὐτοῦ τοῦ μυστηρίουδὲν εἶναι ὑπόθεση μιᾶς συγκε-κριμένης ὥρας, αὐτῆς ἐνν. τῆςστιγμῆς τῆς ἱερολογίας τοῦ μυ-στηρίου, ἀλλὰ ἀπαιτεῖ ἐκ μέρουςτῶν μελλονύμφων, ἀλλὰ καὶ τῶνκουμπάρων, ἐξομολόγηση καὶεἰλικρινὴ μετάνοια.

    Ἔτσι πρὶν τὸ μυστήριο τοῦγάμου προηγεῖται ἐκ μέρουςτῶν μελλονύμφων μιὰ περίοδοςπνευματικῆς γνωριμίας. Αὐτὴσυνίσταται στὸ δίπολο: α) πνευ-ματικὸς-ἐξομολόγος καὶ μελλό-νυμφοι καὶ β) γαμπρὸς καὶ νύφη.

    Στὴ μὲν πρώτη περίπτωσηὑπάρχει ἀπὸ κοινοῦ συχνὴἐπαφὴ μελλονύμφων μὲ ἐξομο-λόγο. Αὐτὸ σημαίνει κοινὸς πνευ-ματικὸς ἀγῶνας, ἄσκηση, ἐγκρά-τεια, προσευχή, κοινὴ θεία με-τάληψη.

    Στὴ δὲ δεύτερη περίπτωσημεταξὺ τῶν μελλονύμφων ἀπαι-τεῖται κοινὸς ἀγῶνας, ὑπομονή,ἀλληλοκατανόηση, τήρηση τῶνἘντολῶν τοῦ Θεοῦ, ἀλληλογνω-ριμία σὲ θέματα ψυχῆς, πίστεως,οἰκογένειας, γονέων, συγγενῶνκαὶ φίλων.

    Οἱ παράνυμφοι (δηλ. οἱ κουμ-πάροι) δὲν εἶναι οἱ κομπάρσοιτῆς θεατρικῆς παράστασης (sic),οἱ δωροθέτες ἤ οἱ πορτοφολάδεςτοῦ ἱεροῦ μυστηρίου τοῦ γάμου,ἀλλὰ εἶναι οἱ ἐν Χριστῶ ἀδελφοὶκαὶ οἱ ἐγγυητὲς γιὰ τὴ θεμελίωσηκαὶ στερέωσή του. Ὡς ἐκ τούτουοἱ κουμπάροι καλὸν θὰ εἶναι νὰκάνουν πνευματικὴ ζωή, νὰ εἶναιπιστοί, μὲ ἐξομολόγηση, τακτικὸἐκκλησιασμὸ καὶ μετοχὴ τῶνἀχράντων Μυστηρίων. Κι αὐτὸγιατὶ οἱ παράνυμφοι μὲ τὴ συμ-βουλὴ καὶ τὸ παράδειγμά τουςπολλὰ μποροῦν νὰ συνεισφέ-ρουν πρὸς τὸ νέο ζευγάρι.

    Γιὰ τὴν καλύτερη βίωση τοῦμυστηρίου τοῦ γάμου καὶ τῆςἱερολογίας του ἀπαιτεῖται ἐκμέρους τῶν μελλονύμφων προ-ετοιμασία γιὰ μετοχὴ στὰ ἄχραν-τα Μυστήρια. Ἡ προσέγγισηστὸ μυστήριο τοῦ γάμου ἀπαιτεῖ

    12 ¥¥ ¥µ¥ΛΕΙΜΩΝΑΡΙΟΝ

    THE BACHELOR PARTY=Τὸ πάρτυ τοῦ ἐργένη

    Πρωτ. Θεμιστοκλέους Στ. Χριστοδούλου

  • ὄχι μόνον ἐξωτερικὴ καθαρότη-τα, ἀλλὰ πρωτίστως καὶ κυρίωςἐσωτερικὴ πνευματική. Αὐτὸ γιὰνὰ γίνει, ὀφείλει τὸ μελλόνυμφοζευγάρι νὰ συμμετέχει ἀνήμερατοῦ γάμου τους στὸ ἱερὸ Μυ-στήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας.Δηλ. ἐὰν ὁ γάμος εἶναι νὰ τελε-σθεῖ τὴν Κυριακὴ τὸ μεσημέρι,ἐξυπακούεται ὅτι οἱ μελλόνυμφοιμποροῦν νὰ μεταλάβουν τὸ πρωὶστὴν Κυριακάτικη Θεία Λει-τουργία. Ἐὰν ὁ γάμος θὰ τελε-σθεῖ τὸ Σάββατο τὸ ἀπόγευμα(σημ. καλὸν θὰ εἶναι οἱ γάμοινὰ τελοῦνται κατὰ τὴν Κυριακὴποὺ εἶναι ἡμέρα τῆς Ἀναστά-σεως καὶ ὄχι τὰ Σάββατα ποὺεἶναι οἱ ἡμέρες τῶν κεκοιμημέ-νων), οἱ μελλόνυμφοι θὰ μπο-ροῦν νὰ προσέλθουν κατὰ τὴνΘεία Λειτουργία τοῦ Σαββάτουτὸ πρωί. Καὶ ἐὰν ἀκόμη δὲνὑπάρχει Θεία Λειτουργία μπο-ροῦν οἱ μελλόνυμφοι νὰ ζητή-σουν ἀπὸ τὸν ἐφημέριό τους νὰτὴν τελέσει ἀνήμερα τοῦ γάμουτους προκειμένου νὰ μεταλά-βουν.

    Ὡς ἐκ τούτου μ’ αὐτὴν τὴνπνευματικὴ προετοιμασία τοῦγάμου εὐαρεστεῖται ὁ Θεός μας.Ἐν ἀντιθέτῳ περιπτώσει ὁ διά-βολος χαίρεται ὅταν πετυχαίνειβαπτισμένα μέλη τῆς Ἐκκλησίαςνὰ παρασύρονται κι ἀντὶ νὰοἰκοδομοῦν πάνω στὶς Εὐαγγε-λικὲς ἀρχὲς καὶ τὶς Ἱερὲς Πα-ραδόσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλη-σίας μας, νὰ συμμετέχουν σὲτέτοιου εἴδους δαιμονικὰ συμ-πόσια, ὄργια καὶ σαρκολατρικὲςἐκδηλώσεις ποὺ ἀντὶ νὰ ὁδηγοῦνσὲ ψυχοσωματικὴ ἕνωση τῶνμελλονύμφων, ὁδηγοῦν σὲ μελ-λοντικοὺς χωρισμοὺς καὶ διαζύ-για.

    Τέλος, ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησίαβλέπει τὴν προετοιμασία γιὰ τὸγάμο ὡς μιὰ ἱερὴ σωτηριολογικὴὑπόθεση ποὺ ὁδηγεῖ σὲ ἀγάπηκαὶ ἔρωτα τοὺς ἀνθρώπους μέχρι

    τοῦ βιολογικοῦ τους θανάτουκαὶ ἐπέκεινα στὴν Παραδείσιακατάσταση καὶ ὄχι ὡς μιὰ δια-σκέδαση ποὺ ἔχει ἡμερομηνίαλήξεως, δηλ. μὲ τὸ τέλειωματοῦ γάμου καὶ τοῦ κέντρου τῆςδιασκέδασης νὰ ἀκολουθεῖ τὸδιαζύγιο καὶ πολλὰ ἄλλα ἔκτρο-πα.

    Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ ἐπειδὴ τὸἔθιμο τοῦ bachelor party δὲνἔχει καμμιὰ ἀπολύτως σχέση μὲτὴν Ὀρθόδοξη Πατερικὴ σκέψηκαὶ Παράδοση τῆς Ἐκκλησίαςμας, ἐπειδὴ εἶναι μιὰ πλάνη καὶμιὰ ψευδαίσθηση ὡραιοποιήσεωςτῆς ἁμαρτίας, ἔστω κι ἄν αὐτὴεἶναι πορνεία καὶ μάλιστα θε-σμο-εθιμοτυπημένη, ἐπειδὴ αὐτὸτὸ ἔθιμο μολύνει τὸν ἄσπιλοχαρακτήρα τοῦ ἱερολογημένουγάμου, συνιστοῦμε τὴν ἀποφυγὴαὐτοῦ, ὡς ἐθίμου ξενόφερτουκαὶ κακόγουστου, στὴν καθ’ἡμᾶς Ὀρθόδοξη Ἀνατολὴ καὶἹερὰ Παράδοση καὶ προτρέ-πουμε τοὺς νέους μας, ἐκείνουςποὺ ἀγαποῦν καὶ στηρίζονταιστὸν ἐν Τριάδι Θεό μας, νὰ μὴσυμμετέχουν σὲ τέτοια πειρα-σμικὰ πάρτυ.

    Ἐπιπροσθέτως σημειώνουμεκάποιες προσωπικὲς πνευμα-τικὲς ἐμπειρίες μας. Κάποιοινέοι ποὺ παρασύρθηκαν σὲ τέ-τοια πάρτυ κι ἐνῶ ἦταν ἀπὸκαιρὸ ἕτοιμοι μὲ τὸ μυστήριοτῆς ἐξομολογήσεως νὰ μεταλά-βουν τῶν Ἀχράντων Μυστηρίωνἔφθασαν ψυχικὰ ράκη μπροστὰστὸ μυστήριο τοῦ γάμου τους.Κάποιοι πάλι μελλόνυμφοι με-τανοημένοι ἐξ αἰτίας τῆς σαρ-κικῆς τους πτώσης πρὸ τοῦ γά-μου τους προσέτρεξαν στὸνπνευματικό τους λίγα λεπτὰπρὸ τῆς τελέσεως τοῦ γάμουτους ἐλεγχόμενοι συνειδησιακά,νὰ ἐξομολογηθοῦν τὶς σαρκικὲςἐκτροπές τους χάνοντας τὴνὡραῖα ψυχικὴ διάθεση ποὺ θὰἤθελαν νὰ ἔχουν γιὰ τὸ ἴδιο τὸ

    μυστήριο τοῦ γάμου τους.Ὑπῆρξε δὲ κάποια φορὰ ποὺγαμπρὸς ἀντὶ νὰ χαίρεται κατὰτὴν μοναδικὴ καὶ ἀνεπανάληπτηστιγμὴ τῆς ζωῆς του ποὺ ἦταν ὁγάμος του, νὰ νυστάζει κατὰτὴν τέλεση τοῦ μυστηρίου καὶτὰ μάτια του νὰ κλείνουν ἀπὸτὸ ξενύχτι, τὸ ποτὸ καὶ τὴν σω-ματικὴ κραιπάλη.

    Ἀλλὰ δυστυχῶς σήμερα ἡὑλόφρονα κοινωνία μας ἐπικρο-τεῖ περισσότερο τέτοιες κραι-πάλες καὶ υἱοθετεῖ ἄκριτα τέτοιαξενόφερτα ἔθιμα, παρὰ ἐπαινεῖἐκείνους τοὺς νέους ποὺἀγνεύουν καὶ εἶναι καθαροὶ σω-ματικῶς.

    Οἱ γονεῖς, οἱ πνευματικοὶ πα-τέρες, ὅσοι ἔχουν φόβο Θεοῦπρέπει νὰ νουθετοῦν, νὰ συμ-βουλεύουν τὴ νεολαία μας καὶὡς πρὸς αὐτὸ τὸ θέμα. Ἡ δι-καιολόγηση τέτοιων πάρτυ, ἀντὶνὰ βοηθᾶ, ἐπιτείνει τὸ πρόβληματῆς διεστραμμένης κοινωνίαςμας. Κι ἄν σήμερα ἡ διαστροφὴθεωρεῖται ἄθλος, ἀντιλαμβανό-μεθα ποιό θὰ εἶναι τὸ ἑπόμενοἔθιμο; Ἄραγε ἡ μείωση τῶν γά-μων, ἡ αὔξηση τῶν διαζυγίων, ἡἐλεύθερη συμβίωση, ἀλλὰ καὶτῶν ὑγιῶν σαρκικῶν συζυγικῶνσχέσεων μήπως ἔχει τὴν αἰτίατου σὲ ξένους δαιμονικοὺς μι-μητισμούς; Καιρὸς νὰ κάνουμετὴν περισυλλογή μας.

    13³ ¥¥¥¥ ΛΕΙΜΩΝΑΡΙΟΝ

    Τὸ ἔθιμο τοῦ bachelor par-ty δὲν ἔχει καμμιὰ ἀπολύ-τως σχέση μὲ τὴν ὈρθόδοξηΠατερικὴ σκέψη καὶ Πα-ράδοση τῆς Ἐκκλησίαςμας, ἐπειδὴ εἶναι μιὰ πλάνηκαὶ μιὰ ψευδαίσθηση ὡραι-οποιήσεως τῆς ἁμαρτίας.