1

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Ο Dr. Sankaran μας παρουσιάζει μια πολύ πρωτότυπη εργασία. Αλλά κάποια σημεία θα προκαλέσουν συζήτηση. Εκείνο που αρέσει περισσότερο στο βιβλίο είναι οι περιπτώσεις του, πώς φτάνει στη λύση, η διανοητική του εργασία, ο τρόπος που την αποκαλύπτει και η

πρωτοφανής γνώση του των Repertories. Όλα αυτά μαζί είναι ο πραγματικός κλασσικός τρόπος, όπως μας τον παρέδωσε ο Χάνεμαν. Δεν υπάρχει τόπος για ρουτίνα, για τεμπελιά, για έμμονες ιδέες. Χρειάζεται ανοιχτό μυαλό, οξεία αντίληψη και κρίση, πολύ οξεία αίσθηση παρατήρησης και καλή μνήμη. Εφ' όσον η Ομοιοπαθητική εφαρμόζεται μ' αυτόν τον τρόπο, εξασφαλίζει ένα χρυσό μέλλον.

Άγιος Γαληνός, 24 Μαρτίου 1991

Jost kunzli von Fimmelsberg

2

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το βιβλίο αυτό αποτείνεται στους σοβαρούς σπουδαστές της Ομοιοπαθητικής και σ' εκείνους, που ειλικρινά θέλουν να βρουν απαντήσεις σε θέματα υγείας, νόσου και

θεραπείας. Δεν υπόσχεται λύσεις, αλλά εκπροσωπεί μια έντιμη έρευνα, που έγινε επί αρκετά προηγούμενα έτη και περιέχει κάποιες παρατηρήσεις και ιδέες από την πρακτική μου.

Το βιβλίο διαιρείται σε 4 τμήματα.

Το πρώτο τμήμα μελετά ό,τι είναι νόσος. Εξετάζουμε την προέλευση και τη δυναμική της νόσου. Βλέπουμε στο φυσικό νόμο θεραπείας και από αυτόν στην εξέλιξη της ομοιοπαθητικής σκέψης και την εφαρμογή της στην πρακτική.

Στο δεύτερο τμήμα εστιαζόμαστε πάνω σ' ένα πολυσυζητημένο, αλλά ακόμη νεφελώδη

χώρο της ομοιοπαθητικής, δηλαδή στην κατανόηση της ψυχοδιανοητικής κατάστασης του αρρώστου. Ιχνηλατούμε το ταξίδι μας στην κατανόηση των ψευδαισθήσεων και τελικά στην κατανόηση της ψυχικής κατάστασης ως ενός συνόλου. Σ' αυτό επίσης το τμήμα εξετάζουμε την ψυχοσωματική σχέση, δηλαδή τη σχέση ψυχής και σώματος.

Το τρίτο τμήμα καλύπτει την τεχνική πλευρά της Ομοιοπαθητικής, δηλαδή τη λήψη της περίπτωσης (του ιστορικού), ή τη διαδικασία κατανόησης του αρρώστου. Στο τμήμα αυτό

τονίζονται πάλι η φιλοσοφική πλευρά, πριν έλθουμε να δόσουμε τις πολύ ειδικές και λεπτομερείς οδηγίες, νύξεις και τεχνικές.

Στο τελευταίο τμήμα τίθεται το θεμέλιο για ένα νέο τρόπο κατανόησης των φαρμάκων και ως παράδειγμα παρουσιάζονται μερικά φάρμακα.

Συνυφασμένες σ' αυτά τα τμήματα είναι σκέψεις πάνω σε διάφορα πρακτικά ζητήματα, όπως η σημασία της παθολογίας, η σχέση του φαρμάκου, η ομοιοπαθητική πρόγνωση και μια ομοιοπαθητική μέθοδος ψυχοθεραπείας.

Κάθε κεφάλαιο επεξηγείται με αρκετές κλινικές περιπτώσεις και επίσης κάποια πρότυπα (υποδείγματα) για καλύτερη κατανόηση. Συμπεριλάβαμε, όπως στο πρώτο κεφάλαιο, τις θεμελιώδεις αρχές της ομοιοπαθητικής σε γλώσσα απλή, που και οι αρχάριοι να μπορούν να παρακολουθήσουν.

Το δεύτερο κεφάλαιο, δηλαδή "Η Ιστορία του Βιβλίου Αυτού", είναι μια γενική άποψη του όλου βιβλίου.

Πιστεύουμε ότι ο σκοπός του δασκάλου είναι μόνο να διεγείρει μέσα στον καθένα μας

το δάσκαλο. Αν το βιβλίο αυτό διεγείρει την παρατήρηση και τη σκέψη σας, θα έχει εκπληρώσει και με το παραπάνω το σκοπό του.

Βομβάη, 1 Μαρτίου 1991

Rajan Sankaran

3

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΕΙΣ

Πρωτίστως, πρέπει να αναγνωρίσω με ευγνωμοσύνη την οδηγία και ενθάρρυνση, που μου έδωσαν οι δάσκαλοί μου, των οποίων η φρόνηση και το παράδειγμα συνεχίζει να με εμπνέει ακόμη και σήμερα.

Επίσης, θέλω να καταγράψω τη βαθειά μου ευγνωμοσύνη προς όλους μου τους φίλους και συναδέλφους, που με βοήθησαν στην προετοιμασία μου για τα σεμινάρια και στο γράψιμο αυτού του βιβλίου.

Ο Dr. Jayesh Shah υπήρξε ο συνεργάτης μου, που μου έδωσε τρομακτική επιστημονική και προσωπική υποστήριξη από τη μέρα που αρχίσαμε την πρακτική μας.

Ο κ. S. M. Gunavante πάντοτε με ενθάρρυνε από τη μέρα που άρχισα τη διδασκαλία, σαν θετός πατέρας μου.

Η εμπιστοσύνη που μου έδειξαν οι διοργανωτές των αρχικών σεμιναρίων, δηλαδή η Εταιρεία Ομοιοπαθητικών στην Αγγλία, ο Dr. Hansjorg Hee της Ελβετίας και ο Dr. Cees Dam της Ολλανδίας, είχε πολύ μεγάλη αξία.

Η Dr. Nandita Shah υπήρξε μία καλή φίλη. Με βοήθησε πολύ στην εξεργασία και τακτοποίηση των σημειώσεων, που γράφηκαν από μένα τα τρία τελευταία χρόνια, και τις πήρα έτοιμες γι' αυτό το βιβλίο.

Οι Dr. Divya Chhabra και Dr. Prasad Shetye βοήθησαν στην καθιέρωση ορολογίας στις νέες ιδέες μου, που πρώτη φορά διατυπώνονταν.

Ο Dr. Sadhana Thakkar με υποστήριξε σημαντικά στο γράψιμο αυτού του βιβλίου και στη διεύθυνση της κλινικής μου.

Η Dr. Petra Fuchs βοήθησε στη δημιουργία μιας ατμόσφαιρας, από όπου βγήκαν μερικές νέες ιδέες και κατόπιν με βοήθησε να τις δώσω μορφή και να τις οργανώσω.

Η κ. Lucinda Dyer εκτέλεσε το επιδέξιο έργο της μετατροπής των σημειώσεων των

μαθημάτων μου σε μορφή κατάλληλη για ένα βιβλίο, βελτιώνοντας ταυρόχρονα τη γλώσσα. Το τελευταίο μέρος των χειρογράφων διορθώθηκε από την κ. Karen Sage.

Ο κ. Paresh Radia των Ενωμένων καλλιτεχνών είχε μεγάλη υπομονή μαζί μου και

έκανε ένα λεπτό έργο εκτύπωσης του βιβλίου.

Ο Dr. Kunzli, που εκτιμώ πάρα πολύ, με τίμησε γράφοντας τον πρόλογο.

Τέλος, επίσης σημαντικό, παίρνω την ευκαιρία να ευχαριστήσω τη μητέρα μου, που με υποστήριξε σ' όλες μου τις προσπάθειες.

4

Τ Μ Η Μ Α Ι

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ

Η Ομοιοπαθητική είναι ένα σύστημα ιατρικής, που θεμελιώθηκε από το διάσημο γιατρό Σαμουήλ Χάνεμαν (1755-1843) της Γερμανίας. Βασίζεται πάνω στην αρχή, ότι "το όμοιο

θεραπεύει το όμοιο". Στην πρακτική αυτό σημαίνει, ότι ένα φάρμακο, που μπορεί να προξενήσει ορισμένα αποτελέσματα, όταν ληφθεί από ένα υγιές ανθρώπινο ον, μπορεί να θεραπεύσει κάθε ασθένεια που εμφανίζει όμοια αποτελέσματα.

ΤΟ ΟΜΟΙΟ ΘΕΡΑΠΕΥΕΙ ΤΟ ΟΜΟΙΟ

Για παράδειγμα, αν ένα υγιές άτομο πάρει μια δόση Arsenicum, θα εμφανίσει έμετο, διάρροια με ορυζοειδείς κενώσεις, γρήγορο σφυγμό και εξάντληση. Το δέρμα του θα γίνει κρύο και η έκφρασή του αγχώδης. Σε μικρότερες δόσεις ή όταν λαμβάνεται για ένα

μακρότερο χρονικό διάστημα, θα εμφανίσει ρινική καταρροή, βαρύ κεφάλι, βήχα και βρογχικό κατάρρου. Ακόμη, αργότερα θα παρουσιάσει ειδικές διαταρραχές στο δέρμα και τα

νεύρα. Θα έχει κάψιμο παντού, που ανακουφίζεται με τη ζέστη, συχνή δίψα για γουλιές νερού, φόβο θανάτου, ανησυχία και μια επιδείνωση συμπτωμάτων κατά το μεσημέρι και τα μεσάνυχτα.

Σύμφωνα με τον Ομοιοπαθητικό νόμο "το όμοιο θεραπεύει το όμοιο", αναρίθμητοι

άρρωστοι που εμφάνιζαν τέτοια συμπτώματα, θεραπεύτηκαν με Arsenicum, άσχετα με το όνομα της νόσου (Χολέρα, κρυολόγημα, έκζεμα, άσθμα, κτλ.). Η αρχή αυτή αναφέρεται και από τον αρχαίο Ινδό ποιητή Kavi-Kalidasa, που λέει: "Από πολύ παλιά ο κόσμος λέει, ότι το δηλητήριο είναι το φάρμακο για το δηλητήριο". Ο Ιπποκράτης παραδέχεται αυτή την αρχή στις λέξεις: "Όμοια ομοίοις ιώνται" (Similia Similibus Curentur).

Η πρακτική της Ομοιοπαθητικής βασίζεται πάνω σε ορισμένες θεμελιώδεις αρχές. Πρώτον τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται, αποδεικνύονται πάνω σε πειραματανθρώπους,

για να ληφθούν τα συμπτώματα που αυτά μπορούν να προξενήσουν. Τα συμπτώματα κάθε φαρμάκου, που νοιώθουν οι πειραματάνθρωποι, καταγράφονται με κάθε λεπτομέρεια και ακρίβεια, και από αυτά σχηματίζεται η Ομοιοπαθητική Μateria Μedica (Φαρμακολογία). Τα συμπτώματα του αρρώστου συσχετίζονται με τα συμπτώματα των διαφόρων φαρμάκων στη

Μateria Μedica, για να βρεθεί το μοναδικό φάρμακο, του οποίου τα συμπτώματα είναι τα πιο όμοια προς εκείνα του αρρώστου (το όμοιο θεραπεύει το όμοιο).

ΔΥΝΑΜΟΠΟΙΗΣΗ

Τα επιστημονικά του πειράματα οδήγησαν τον Χάνεμαν στη διαδικασία της Δυναμοποίησης. Μια βήμα προς βήμα διάλυση και σείση του φαρμάκου το κάνει άκρως ισχυρό και ταυτόχρονα το καθιστά αβλαβές. Αυτή (η Δυναμοποίηση) αντιτίθεται ευθέως στα τοξικά φάρμακα της σύγχρονης ιατρικής και στις "παρενέργειές" τους λόγω των παράλληλων αποτελεσμάτων τους.

Οι δυναμοποιήσεις που χρησιμοποιούνται από την ομοιοπαθητική είναι από το μητρικό

βάμμα ως την 100.000η δυναμοποίηση. Η 6η δυναμοποίηση θα έχει χοντρά-χοντρά, τη διάλυση μιας σταγόνας της αρχικής φαρμακευτικής ουσίας διαλυμμένης σε μια λίμνη γεμάτη νερό. Κάθε δυναμοποίηση είναι 100 φορές πιο διαλυμένη παρά η προηγούμενή της. Φανταστείτε την 100.000η διάλυση!

Κανείς δεν μπόρεσε να εξηγήσει ικανοποιητικά, πώς μπορούν να ενεργούν τα φάρμακα, όταν διαλύονται σε τέτοια φανταστικά όρια. Ακόμη οι δυναμοποιήσεις βρέθηκαν να ενεργούν πολύ ισχυρά. Φαίνεται ότι στη διαδικασία της δυναμοποίησης απελευθερώνεται

η αποθηκευμένη λανθάνουσα ενέργεια του φαρμάκου.

Ο ΕΝΤΟΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ

Η πρακτική της Ομοιοπαθητικής πείθει το γιατρό να θεωρήσει το σώμα κάτι περισσότερο από ένα σύνολο των μερών του. Αντίθετα από μια μηχανή, αναπτύσσεται, συνεχίζει τη λειτουργία του και επιδιορθώνεται μόνο του ανεξάρτητα. Μ' αυτήν την αίσθηση ο καθένας μεταφέρει μέσα του το γιατρό. Οι αρχαίοι γιατροί ήταν εξοικειωμένοι μ' αυτή τη φυσική ικανότητα του οργανισμού να ελέγχει τη νόσο και επινόησαν γι' αυτήν μια όμορφη

έκφραση: "Vis Medicatrix Naturae" (Ιαματική ικανότητα της φύσης). Αυτή η ικανότητα

5

ίασης είναι μια λειτουργία της ίδιας της δύναμης ζωής. Ο Χάνεμαν την απεκάλεσε Ζωτική

Δύναμη. Η νόσος είναι μια διαταραχή αυτής της δύναμης. Από δέκα άτομα, που βράχηκαν στη βροχή, μόνο ο ένας παθαίνει πνευμονία. Τα περισσότερα μικρόβια μπορούν να μας επηρεάσουν μόνο όταν η ιαματική μας ικανότητα ή η Αντίστασή μας είναι χαμηλή. Με την

απομάκρυνση των βακτηριδίων, (με αντιβιοτικά κτλ.), δεν κάνουμε τίποτε για να διορθώσουμε αυτή την έλλειψη αντίστασης. Το ομοιοπαθητικό φάρμακο βοηθά να διορθωθεί η διαταραγμένη ζωτική δύναμη και έτσι αυξάνει η ικανότητα του ίδιου του σώματος για ίαση. Δεν σκοπεύει στην απομάκρυνση των συμπτωμάτων των πασχόντων μερών, αλλά θεραπεύει την αιτία και αποκαθιστά την υγεία. Κατά την Ομοιοπαθητική, τα συμπτώματα είναι μια αντανάκλαση της διαταραγμένης ζωτικής δύναμης.

Η αρρώστεια είναι σαν μια κιθάρα, που ξεκουρδίστηκε. Φυσικά οι νότες απο μια τέτοια

κιθάρα δεν είναι μελωδικές. Δεν ωφελεί η προσπάθεια να διορθωθεί η κάθε νότα ξεχωριστά. Η διαταραχή είναι στο ίδιο το κούρδισμα κ’ αυτό είναι που πρέπει να διορθωθεί.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΩΣ ΕΝΟΣ ΣΥΝΟΛΟΥ

Μια άλλη θεμελιώδης αρχή της Ομοιοπαθητικής είναι ότι αυτή θεραπεύει τον άρρωστο ως ένα σύνολο και ως ένα άτομο. Δεν υπάρχει φάρμακο για κάθε ιδιαίτερη νόσο, αλλά υπάρχει ένα φάρμακο για τον άρρωστο, που υποφέρει από τη νόσο. "Το άτομο και όχι η

νόσος είναι η οντότητα" λέγει ο διάσημος sir William Osler. Ο ομοιπαθητικός λαμβάνει υπ' όψιν όλα τα συμπτώματα, που ξεχωρίζουν ένα πρόσωπο ως ένα άτομο. Ακόμη και ένας πωλητής ετοίμων ενδυμάτων πρέπει να προσπαθήσει να εφαρμόσει το έτοιμο ρούχο σύμφωνα με τα μέτρα κάθε ατόμου. Ο ομοιοπαθητικός έτσι διερευνά τις λεπτομέρεις του ατομικού και οικογενειακού αναμνηστικού του αρρώστου (ιστορικό), την όρεξη, τη δίψα, την κένωση, τον ύπνο κτλ. και το σπουδαιότερο όλων, εξετάζει την ιδιοσυγκρασία του.

Σήμερα έχει αναγνωριστεί, ότι η ψυχή και το σώμα συνδέονται εσωτερικά. Βλέπουμε τη

γρήγορη ανύψωση της ολιστικής αντίληψης της νόσου με μια έμφαση της ψυχοσωματικής άποψης. Ο Χάνεμαν αναγνώρισε όλα αυτά προ πολλού και τόνισε ότι τα σωματικά και ψυχοδιανοητικά συμπτώματα πρέπει να λαμβάνονται μαζί για να σχηματιστεί το πορτραίτο της νόσου. Η Ομοιοπαθητική Materia Medica είναι πλούσια σε ψυχοδιανοητικά συμπτώματα και τα χρησιμοποιούμε ιδιαίτερα για την εκλογή του φαρμάκου.

Το παρόν πρόβλημα του αρρώστου δεν είναι συνήθως ένα μεμονωμένο συμβάν, είναι μέρος μια σειράς. Το οικογενειακό αναμνηστικό και τα συμβάντα κατά την παιδική ηλικία

λαμβάνονται υπ' όψιν. Η Ομοιοπαθητική θεραπεύει, όχι μόνο τα παρόντα συμπτώματα, αλλά ολόκληρη τη σειρά. Έτσι προλαβαίνει και εμποδίζει τη διεργασία της νόσου. Τα παιδιά υπό την Ομοιοπαθητική θεραπεία αναπτύσσονται σε πιο υγιείς ενήλικους, καθώς ανακουφίζονται από τη μάστιγα της κακής κληρονομιάς χωρίς χειρότερες συνέπειες.

Λέχθηκε, ότι το παιδί είναι ο πατέρας του ανθρώπου. Έτσι, ακόμη και σε ένα παιδάκι, μπορούμε να αντιληφθούμε τις αρχές της μελλοντικής νόσου. Το παιδί μπορεί να ιδρώνει

τόσο πολύ στο κεφάλι κατά τον ύπνο, ώστε να μουσκεύει το μαξιλάρι. Ίσως οι πηγές του κρανίου αργούν να κλείσουν. Το παιδί μπορεί να αργήσει να περπατήσει, να βγάλει δόντια και επίσης να αναπτύξει τη συνήθεια να τρώει λάσπη και κιμωλία. Φαίνεται παχύ, αλλά του λείπει η δύναμη. Μπορεί να παρουσιάσει υπερτροφικές αμυγδαλές. Κρυολογεί συχνά και με κάθε επόμενο κρυολόγημα οι αμυγδαλές του υπερτρέφονται. Τα έμμηνα έρχονται πολύ συχνά και είναι άφθονα. Αισθάνεται συνεχώς να κρυώνει και χάνει ενέργεια. Αργά αρχίζει ένας βήχας και υπάρχει η πιο αδύναμη παρουσία πυρετού. Υπάρχει επιθυμία για κρύο γάλα

και αυγά. Ο βήχας χειροτερεύει ακόμη περισσότερο, ο βραδυνός πυρετός σημειώνεται πιο

καλά και η ακτινογραφία δείχνει φυματίωση.

Μπορεί κανείς να δει, ότι η όλη φυματίωση δεν εμφανίζεται ευθύς αμέσως. Εξελίσσεται από την παιδική ηλικία. Εδώ υπήρχαν όλα τα σημεία της κακής υγείας. Αυτά υποδεικνύουν το ομοιοπαθητικό φάρμακο Calc-carb. Αν το φάρμακο δινόταν στην παιδική ηλικία, το κορίτσι δε θα εμφάνιζε τα κατοπινά ενοχλήματα. Αλλά ποτέ δεν είναι αργά. Ακόμη και τώρα η Ομοιοπαθητική θα αποκαταστήσει την υγεία της. Έτσι αρκετά προβλήματα του παιδιού θα

βοηθηθούν να λυθούν.

Ο καλός ομοιοπαθητικός μαθαίνει να αντιλαμβάνεται τη νόσο ως μια συνεχώς εξελισσόμενη διεργασία, που αρχίζει στη μήτρα και, εκτός αν αντιμετωπιστεί και θεραπευτεί, καταλήγει στον τάφο. Υπάρχουν αρκετά μέτρα για να ελαφρώσουν και ανακουφίσουν τον άρρωστο, αλλά η πορεία της νόσου συνεχίζεται, εκτός αν θεραπευτεί με βάση τις ομοιοπαθητικές αρχές.

6

Πράγματι οι περισσότερες, αν όχι όλες, οι ιαματικές θεραπείες (ακόμη και μερικοί τύποι

ψυχοθεραπείας, διαλογισμού κτλ.) είναι (συνειδητά ή ασυνείδητα) βασισμένες στην αρχή των "Ομοίων". Ο ομοιοπαθητικός εφαρμόζει αυτή την αρχή επιστημονικά και συστηματικά χρησιμοποιώντας προσεκτικά δοκιμασμένα φάρμακα.

Μερικές φορές, στην πορεία της Ομοιοπαθητικής θεραπείας, το ιστορικό παρελθόντων νοσημάτων εμφανίζεται σύντομα με την ανάδρομη σειρά, σαν ένα φίλμ που παίζεται ανάποδα. Όταν συμβεί αυτό ξέρουμε ότι, όχι μόνον η παρούσα νόσος, αλλά επίσης και η αιτία της στο παρελθόν, έχουν θεραπευτεί και έχει εξασφαλιστεί το μέλλον.

Σ' έναν ομοιοπαθητικό, η γνώση ανατομίας, φυσιολογίας, παθολογίας, χειρουργικής και γυναικολογίας είναι απαραίτητη, αφού έχει να εξετάσει τον άρρωστο και να θέσει μια διάγνωση. Αυτή θα τον βοηθήσει να ξέρει τη φυσική πορεία της ασθένειας και να χειριστεί

καλά την περίπτωση. Αλλά το πιο σπουδαίο έργο του είναι να καταλάβει την ατομικότητα του καθε αρρώστου πλήρως και σωστά, έτσι που να μπορεί να εκλέξει το σωστό φάρμακο.

ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΤΗΣ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ

Η διαδικασία δυναμοποίησης φανερώνει τη λανθάνουσα φαρμακευτική ενέργεια σ' εκείνες τις ουσίες. Μ' αυτή τη διαδικασία το κάθε τι, από την άμμο (Silica) ως το φως του φεγγαριού (Luna), μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην Ομοιοπαθητική.

Τα φάρμακα προέρχονται από τις ακόλουθες πηγές:

ΖΩΙΚΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ

π.χ. Tarentula (Αράχνη).

Cantharis (Ισπανική μύγα).

Sepia (Σουπιά).

Bufo Rana (Βάτραχος).

ΦΥΤΙΚΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ

π.χ. Aconitum napellus (Ακόνιτον). Belladonna atropa (Ευθαλεία.)

Bryonia alba (Bryonia). Lycopodium (Λυκοπόδιον).

ΟΡΥΚΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ

π.χ. Sulphur (Θείον). Calcarea carb. (CaCo3). Nitric acid (Νιτρικό οξύ).

Natrum muriaticum (Αλάτι).

ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΝΟΣΟΥ (ΝΟΣΩΔΗ)

π.χ. Tuberculinum (Φυματιώδης ιστός). Pyrogen (Παρασκεύασμα πύου).

Hydrophobinum (Σάλιο λυσσασμένου

σκύλου).

ΥΓΙΕΙΣ ΙΣΤΟΙ ΚΑΙ ΕΚΚΡΙΣΕΙΣ (ΣΑΡΚΩΔΗ)

π.χ. Thyroid (Θυρεοειδής). Pituitary

(Υπόφυση).

ΑΣΤΑΘΜΗΤΑ

π.χ. X-ray (Ακτίνες Χ). Magnet (Μαγνήτης).

ΓΟΗΤΕΥΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ

Ό,τι λέχθηκε διεξοδικά είναι μια κάτοψη του συστήματος. Τώρα θα εξετάσουμε κάθε όψη σε βάθος και θα αποκτήσουμε μια πολύ καλή ιδέα του ομοιοπαθητικού τρόπου

παρατήρησης της υγείας, της νόσου και της θεραπείας. Θα δούμε, πώς λαμβάνεται το ιστορικό και πώς θα καταλάβουμε την ατομικότητα κάθε αρρώστου, πώς θα ξεχωρίσουμε τα φάρμακα και πώς θα τα εφαρμόσουμε στην πράξη. Ας αρχίσουμε αυτό το γοητευτικό ταξίδι.

7

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

Ως σπουδαστές του Ομοιοπαθητικού Κολλεγίου βρήκαμε την oμοιοπαθητική Materia Medica πολύ στεγνή, το repertory μηχανικό και τη φιλοσοφία θεωρητική και απηρχαιωμένη. Πράγματι η φιλοσοφία ήταν το πιο χειρότερο θέμα μας, γιατί δε σχετιζόταν με κανέναν

τρόπο με την πρακτική. Βρίσκαμε τα μαθήματα τόσο ενοχλητικά, που κυριολεκτικά βουλιάζαμε μέσα τους. Αυτό ακριβώς ήταν η αρχή στις σκοτούρες μας. Όταν αρχίσαμε την πρακτική μας, βρήκαμε διάφορες σχολές σκέψης, διάφορους τρόπους που να προσβλέπουμε στην Ομοιοπαθητική. Κάποιοι εμπαγγελματίες γιατροί έδιναν συνδυασμούς φαρμάκων, μερικοί έδιναν ειδικά φάρμακα, άλλοι παρατηρούσαν μόνο την παθολογία, λίγοι βάσιζαν την συνταγογραφία τους πάνω στα σημεία-κλειδιά, και άλλοι χρησιμοποιούσαν το repertory. Στην τελευταία ομάδα, μερικοί χρησιμοποιούσαν τη μέθοδο του Kent, άλλοι εργάζονταν με

τη μέθοδο του Boger και λιγότεροι ακολουθούσαν τον Boennighausen. Μερικοί έδιναν σημασία ιδιαίτερη στα μιάσματα, ενώ άλλοι τα κατέκριναν. Η κατάσταση αυτή το μόνο που έκανε ήταν να αυξήσει τη σύγχυσή μας.

ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ

Μόλις απεφοίτησα από το Κολλέγιο, άρχισα να εργάζομαι με το repertory, λόγω της προηγούμενης εξοικείωσής μου μ' αυτό, και άρχισα να αναλύω ρεπερτοριακά περιπτώσεις

με μηχανικό τρόπο. Προσπάθησα να χρησιμοποιήσω τα χαρακτηριστικά και ιδιόμορφα συμπτώματα κυρίως γιατί υπάρχουν λιγότερα φάρμακα σ' αυτές τις ρούμπρικες, που διευκόλυναν τη ρεπερτοριακή εργασία. Διάλεγα λίγα χαρακτηριστικά συμπτώματα, έβλεπα τις σχετικές ρούμπρικες στο Repertory και έγραφα το φάρμακο, που ήταν κοινό σ' αυτές. Σε κάποιες περιπτώσεις αυτό δούλευε, αλλά στις περισσότερες απετύγχανε. Θυμάμαι μια από τις πρώτες περιπτώσεις μου: Η γιαγιά μου δυσκολευόταν να καταπιεί και εγώ πήρα τα συμπτώματά της, "Οι πατάτες με πειράζουν" και "Όταν καταπίνω, φράζει ο οισοφάγος" και

από αυτά κατέληξα στο φάρμακο "Alumina", που τη βοήθησε θαυμάσια. Όμως σε πολλές περιπτώσεις η προσέγγιση αυτή απέτυχε, και έτσι αφιέρωσα όλη μου την ενεργητικότητα στην έρευνα για μια μέθοδο, που θα αποδεικνυόταν επιτυχής σε κάθε περίπτωση. Ήξερα ότι η κλινική ήταν το καλύτερο εργαστήριο που θα εύρισκα και το επιστημονικό μυαλό το καλύτερο εργαλείο. Η μόνη αρχή, όπου έμενα τελείως προσκολλημένος, είναι να χρησιμοποιώ μόνο ένα φάρμακο ή θεραπευτική μέθοδο σε μια χρονική στιγμή, και προσπάθησα να κρατώ κάθε τι άλλο κατά το δυνατό σταθερό. Αυτό με βοήθησε αρκετά να

κάνω έγκυρες τις παρατηρήσεις μου.

ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ ΨΥΧΟΔΙΑΝΟΗΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΩΝ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ

Μαζί με το συνάδελφό μου Dr. Jayesh Shah, άρχισα να μελετώ τις περιπτώσεις μου επιτυχίας και αποτυχίας. Εκείνο που έγινε ολοφάνερο ήταν ότι οι περιπτώσεις, στις οποίες είχα συνταγογράψει με βάση τα ψυχοδιανοητικά και τα γενικά, ήταν πολύ πιο επιτυχείς, παρά εκείνες στις οποίες βασίστηκα πάνω στα τοπικά συμπτώματα ή που χρησιμοποίησα σαν

βάση για τη συνταγογραφία μου.

Προσβλέπαμε σ' αυτή την ιδέα καθαρά από μιά πρακτική άποψη χωρίς πραγματικά να καταλαβέναμε το λόγο, γι' αυτό και αρχίσαμε να τη δοκιμάζουμε προσεκτικά σε κάποιες από τις περιπτώσεις μας. Ακόμη θυμάμαι μια αρχική μου περίπτωση "ιλίγγου", που δίνεται λεπτομερώς στο κεφάλαιο για την Κεντρική Διαταραχή. Δεν πήρα κανένα σύμπτωμα από την ασθενή αυτή, εκτός από την παρατήρησή μου ότι ήταν πολύ πνευματώδης και πολύ ομιλητική. Επίσης ότι ήταν θερμόαιμη και της άρεσε να περπατάει στο ύπαιθρο. Αναλύοντας

ρεπερτοριακά αυτά τα συμπτώματα α) πολυλογία με αστεϊσμούς, β) περπατώντας στο ύπαιθρο βελτιώνεται και γ) η ζέστη γενικά χειροτερεύει, βρήκα το φάρμακο Kali Iod. Πάντως το Kali Iod. δεν αναφερόταν κάτω από τη ρούμπρικα "Δέρμα, χρωματισμός, λευκές κηλίδες".

Ήμουν σε δίλημμα , θα δούλευε το φάρμακο αυτό; Μέχρι τώρα εξέλεγα ένα φάρμακο βασισμένος στα ψυχοδιανοητικά και στα γενικά, αλλά βεβαιωνόμουν επίσης, ότι το φάρμακο κάλυπτε και το παρόν τοπικό πρόβλημα. Αυτή ήταν μια από τις πρώτες περιπτώσεις, που η

παθολογία δεν καλυπτόταν ακριβώς. Αποφάσισα ν’ αρπάξω την ευκαιρία, αγνοώντας την παθολογία και έδωσα σ' αυτήν την κυρία Kali Iod., που έδρασε θαυμάσια.

Άρχισα ν' αναρρωτιέμαι: Γιατί έδρασε; Πώς έδρασε; Πώς το φάρμακο θεράπευσε κάτι που δεν ήταν γνωστό, ότι μπορεί να προκαλέσει ή να θεραπεύσει; Πού ήταν μπερδεμένη η αρχή; Ταυτόχρονα αντιλήφθηκα ξαφνικά ότι, όταν ένα φάρμακο έχει δυναμοποιηθεί πέραν της 12 c, δεν έχει μείνει ούτε ένα μόριο της αρχικής ουσίας. Ό,τι μένει είναι μόνο ενέργεια.

8

Και αφού δεν έχει αφεθεί υλική ουσία, αυτό δεν μπορεί να προξενήσει υλικές αλλαγές κατ'

ευθείαν στο σώμα. Δεν μπορεί να προξενήσει φυσικές, φυσιολογικές ή χημικές αλλαγές στο σώμα. Μόνο δυναμικές αλλαγές μπορεί να προξενήσει. Η πρόταση που ήρθε στο νου μου ήταν: "Τα δυναμοποιημένα φάρμακα έχουν δυναμικό αποτέλεσμα μόνο".

Η πρόταση αυτή ήταν η θύρα σε μια εντελώς νέα όψη της Ομοιοπαθητικής και το πρώτο μου βήμα προς την πραγματική κατανόηση της νόσου. Τι ακριβώς είναι μια δυναμική διαταραχή; Αυτό ήταν το ερώτημα. Είχαμε δει στην πρακτική μας ότι ένα φάρμακο, που καλύπτει τα ψυχοδιανοητικά και τα γενικά, θεραπεύει την παθολογία, ακόμη και αν αυτή δεν αναφέρεται στη Materia Medica. Βρήκαμε ότι στους ασθενείς τα ψυχοδιανοητικά και τα γενικά είναι τα συνηθέστερα στους περισσότερους ασθενείς ενός ιδιαίτερου φαρμάκου, ενώ τα τοπικά συμπτώματα διαφέρουν από άτομο σε άτομο.

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ

Έτσι η γενική διαταραχή, που εκπροσωπείται κυρίως από ψυχοδιανοητικά και γενικά, η κεντρική διαταραχή, όπως την αποκαλούμε, επέρχεται πρώτη και ακολουθείται από αλλαγές

στα διάφορα οργανικά συστήματα, που εξαρτώνται από τις παθολογικές τάσεις κάθε ατόμου. Η παθολογία αναπτύσσεται πάνω στην κεντρική διαταραχή, όπως ένα ερπητικό φυτό πάνω σε μια βέργα. Εκείνο που θα κάνουμε είναι να απομακρύνουμε την κεντρική

διαταραχή.

ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ: ΡΟΥΜΠΡΙΚΕΣ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΕΣ ΜΕ ΜΙΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Η αντίληψή μου προχώρησε περισσότερο, όταν άρχισα να αναρωτιέμαι: τι είναι ψυχική κατάσταση; Έπειτα συνέλαβα την ένδειξη ότι η αντίληψη της ψυχικής κατάστασης ενός ατόμου διαφέρει από την καταγραφή των ψυχικών του συμπτωμάτων. Αρχικά προσπάθησα να καταλάβω την ψυχική κατάσταση ασθενών και φαρμάκων σε όρους πεμπτουσίας ή πυρήνων, αλλά βρήκα ότι ο πυρήνας δε φαίνεται να καλύπτει το όλο φάρμακο. Τότε

συνέλαβα την ιδέα αντίληψης των φαρμάκων σε όρους συστατικών. Ας πάρουμε για παράδειγμα το σύμπτωμα "προκαθορίζει το χρόνο θανάτου" στο φάρμακο "Aconitum". Αμέσως δύο πράγματα γίνονται καθαρά, ένα είναι ότι το Aconitum έχει φόβο θανάτου και δεύτερο ότι μπορεί να τον προκαθορίζει (διαίσθηση). Τα δύο αυτά συστατικά μαζί κάνουν το

σύμπτωμα "προκαθορίζει το χρόνο θανάτου". Μ' αυτόν τον τρόπο άρχισα να μελετώ τα φάρμακα, ως έναν χαρακτηριστικό συνδυασμό συστατικών. Η ιδέα αυτή με βοήθησε πολύ στην πρακτική, αλλά μετά ήρθε το ερώτημα: Τα συστατικά αυτά είναι απλά ασύνδετο

φαινόμενο ή υπάρχει κάτι στο υπέδαφος που τα συνδυάζει;

Υπαινιγμός της ύπαρξης τέτοιου υπεδάφους, που συνδυάζει τα συμπτώματα, μπορεί να φανεί στη μελέτη του Fluoric acid. Στο Fluoric acid υπάρχουν συστατικά, όπως "αδιαφορία προς εκείνους που έπρεπε να αγαπά και ακόμη μιλάει ευχάριστα με τους ξένους". Άλλο συστατικό είναι "αυξημένη γενετήσια επιθυμία" και ένα τρίτο είναι "έλλειψη ηθικής". Αν δούμε αυτές τις τρείς όψεις, στην αρχή μας φαίνονται ασύνδετες. Θα ρωτήσουμε: Πώς

συνδυάζεται η αυξημένη γενετήσια επιθυμία με την αδιαφορία προς εκείνους που αγαπά; Μια κατάσταση μπορεί να εξηγήσει όλα αυτά τα συστατικά, δηλαδή όταν ένας άνθρωπος παντρεύτηκε κάποιον τελείως ακατάλληλο προς αυτόν και χρειάζεται να διαλύσει το γάμο. Σε μια τέτοια κατάσταση πρέπει να δείξει μια αδιαφορία προς την οικογένειά του, να γίνει ανεύθυνος και αναξιόπιστος και να έχει αυξημένη γενετήσια επιθυμία παράλληλα με την κοινωνικότητα. Κοίταξα στο Repertory και βρήκα τη ρούμπρικα "Ψευδαίσθηση, γάμος, πρέπει να διαλυθεί" και το μόνο φάρμακο που δίνεται είναι το Fluoric acid!

Τέτοιες παρατηρήσεις δημιούργησαν ένα νέο κύμα σκέψης στο μυαλό μου και παραδέχθηκα ότι τα συστατικά μιας κατάστασης δεν είναι ασύνδετα. Η σύνδεση είναι ότι όλα τους χρειάζονται σε μια ιδιαίτερη κατάσταση. Το συμπέρασμα είναι, ότι κάθε φάρμακο παριστά μια ιδιαίτερη κατάσταση και ότι η κατάσταση κάθε αρρώστου έρχεται επίσης από μια ιδιαίτερη κατάσταση στο παρελθόν, όταν τα συστατικά της παρούσας κατάστασής του ήταν απαραίτητα. Από αυτές τις παρατηρήσεις η ιδέα της νόσου, όντας ως ένας μηχανισμός επιβίωσης σε μια ιδιαίτερη κατάσταση, έγινε καθαρή. Έτσι, γεννήθηκε η ιδέα της

καταστασιακής Materia Medica.

ΡΙΖΕΣ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ

Ως σκέψη παράλληλα μ' αυτή τη γραμμή, που εξελίσσεται περαιτέρω, είδα ότι ακόμη και παιδιά (δίχως ειδικές κατά το παρελθόν καταστάσεις) έχουν καταστάσεις, καθώς και οι

9

ενήλικες έχουν καταστάσεις, οι οποίες δεν μπορούν να εξηγηθούν με βάση τις περασμένες

καταστάσεις στη ζωή τους. Κατέληξα στο συμπέρασμα ότι οι καταστάσεις αυτές πρέπει να κληροδοτήθηκαν από πρώιμες γενιές. Όταν είδα τις περιπτώσεις από αυτή τη νέα σκοπιά, βρήκα μια πολύ χτυπητή ομοιότητα μεταξύ της κατάστασης της μητέρας κατά την

εγκυμοσύνη και της κατάστασης του παιδιού. Επίσης, βρήκα ομοιότητες μεταξύ της κατάστασης των γονέων κατά τη στιγμή της σύλληψης και της κατάστασης του παιδιού. Αυτά για το πώς αναπτύχθηκε η ιδέα για τις ρίζες της νόσου. Οι ρίζες είναι τάσεις, που όταν διεγείρονται ή ερεθίζονται, εκδηλώνονται ως ειδικές καταστάσεις νόσου. Αυτές οι τάσεις είναι εντυπώσεις από ειδικές καταστάσεις στο παρελθόν (ή από προηγούμενες γενεές) και κάνουν ένα άτομο να αισθάνεται και να αντιδρά, σαν να είναι σ' αυτην την κατάσταση (ψευδαίσθηση- delusion).

ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΕΙΣ (DELUSIONS): ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΟΥΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ

Επίσης, κατάλαβα τη σπουδαιότητα του κεφαλαίου για τις ψευδαισθήσεις, γιατί η ψευδαίσθηση είναι μια λανθασμένη αντίληψη της πραγματικότητας, η δε νόσος είναι μια λανθασμένη αντίληψη του παρόντος. Η όλη ψυχική κατάσταση ενός ατόμου είναι μια

έκφραση αυτής της λανθασμένης αντίληψης (ψευδαίσθηση).

ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Με όλη αυτή την αντίληψη, προσπάθησα να βρω περισσότερους τρόπους κατανόησης της ψυχικής κατάστασης ενός ατόμου και εξέλεξα κάποιες τεχνικές. Μια ήταν η χρήση ονείρων, αφού το θέμα ενός ονείρου παριστάνει τα επικρατέστερα συστατικά της κατάστασης του ονειρευόμενου. Επίσης, μελέτησα τον τρόπο εκφράσεων και εκδηλώσεων του αρρώστου και πώς σχετίζεται με τα άτομα γύρω του. Οι τεχνικές αυτές έγιναν ένα συμπληρωματικό μέρος της πρακτικής μου. Με νέες αντιλήψεις στην πρακτική μου γεννήθηκαν αρκετές ιδέες. Αυτές περιελάμβαναν ιδέες για τις σχέσεις φαρμάκων, την

καταστασιακή Materia Medica αρκετών φαρμάκων και ιδέες για την παθολογία και την ομοιοπαθητική πρόγνωση. Πολύ πιο σπουδαία πάντως μπόρεσα να δω το θέμα, τι πραγματικά σημαίνει να είναι κανείς υγιής. Αυτό μπορεί να έχει σχέση όχι μόνο προς την Ομοιοπαθητική, αλλά και τη φιλοσοφία γενικά.

Ο ΥΨΗΛΟΤΕΡΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

Κατάλαβα ότι η υγεία είναι, το να είναι ο άνθρωπος απόλυτα ελεύθερος και να εκπληρώνει το σκοπό της ζωής. Μπόρεσα τώρα να εκτιμήσω τη διόραση του Χάνεμαν, ότι ο

άνθρωπος, όπως όλα τα δημιουργήματα, είναι ένα όργανο του πνεύματος και γι' αυτόν καθορίζεται ένας ειδικός σκοπός (παράγραφος 9 του Οργάνου).

Η νόσος έρχεται στην πορεία της ικανότητας του οργανισμού προς εκπλήρωση αυτού του σκοπού, αφού δεν επιτρέπει στον άνθρωπο να αντιδρά σύμφωνα με το παρόν. Τον κάνει να αντιδρά σύμφωνα προς μια κατάσταση από το παρελθόν.

Θεραπεία είναι η αποκατάσταση της υγείας. Επιτελείται από τον άνθρωπο, που γίνεται

ενήμερος της λανθασμένης αντίληψης της πραγματικότητας. Αυτό γίνεται δυνατό με την έκθεση στην ψευδαίσθησή του. Είναι η βάση του νόμου των ομοίων, στον οποίο έχει θεμελιωθεί η Ομοιοπαθητική.

Η πρακτική έγινε πιο απλή, η Materia Medica ήλθε πιο ζωντανή και οι ρούμπρικες του

Repertory έλαβαν νέα σημασία. Η φιλοσοφία, που πριν βυθίζονταν, έγινε ένα με το πνεύμα της ίδιας της ζωής.

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΔΙΑΙΣΘΗΣΕΩΝ

Κάθε κεφάλαιο ασχολείται με ένα ειδικό θέμα. Κάθε ιδέα σ' αυτό το βιβλίο μου φαίνεται τόσο ευνόητη τώρα, αλλά χρειάστηκε αγώνας για να αποκτηθεί. Στην πράξη μια ιδέα ή ένα θέμα θα λάμψει στο μυαλό. Έπειτα έρχεται αϋπνία τις νύχτες, ενώ το μυαλό καταπιάνεται με το πρόβλημα. Κάποια λύση θα φανεί και αυτή θα πρέπει να ελεγχθεί την επόμενη μέρα στη μια περίπτωση μετά την άλλη. Η πρακτική, ένας αυστηρός και αμερόληπτος κριτής, συντρίβει ανελέητα κάποιες από τις πιο προσεκτικά κατασκευασμένες θεωρίες μας. Οι ιδέες που άντεξαν τη δοκιμασία της πρακτικής, υποβλήθηκαν και σε κατοπινή λεπτομερή εξέταση.

Έγιναν κατοπινές παρατηρήσεις και μετά μπόρεσα να προχωρήσω στο κατοπινό βήμα,

10

ακριβώς όπως ο ορειβάτης, που βεβαιώνεται ότι πάτησε σταθερά πριν να προχωρήσει

ψηλότερα. Βήμα μετά από δύσκολο βήμα κατάλαβα πιο καλά και σωστά την Ομοιοπαθητική.

Ήθελα να συμμεριστώ όλες αυτές τις διαισθήσεις με σπουδαστές, που μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τις ίδιες δυσκολίες που μπόρεσα κι εγώ. Αυτό, γιατί σκόπευα να δώσω μια

σειρά διαλέξεων στην Ευρώπη και την Ινδία μεταξύ 1986 και 1990. Είχα κάνει κάποιες σημειώσεις γι' αυτές τις διαλέξεις που, μαζί με κάποιες πιο πρόσφατες διαισθήσεις, τις τοποθέτησα μαζί και έτσι το βιβλίο αυτό πήρε τη μορφή του. Μπορεί ό,τι λέω να μην είναι νέο, αλλά το να έχω γνώση του και αφ' ετέρου να έχω πραγματική πείρα και να αισθάνομαι έντονα κάτι ως αληθινό και σωστό, είναι δύο πολύ διαφορετικά πράγματα.

Γενικά, πολλοί κλασσικοί ομοιοπαθητικοί θα συμφωνήσουν με τις ιδέες αυτού του βιβλίου. Πάντως κάποιες από τις ιδέες είναι νέες στην Ομοιοπαθητική ή τουλάχιστον δεν

αναφέρονται τόσο καθαρά και τονισμένα κάπου αλλού. Αυτές περιλαμβάνουν τις ιδέες των αρχικών αιτίων (ριζών) της νόσου, τα συστατικά του ψυχισμού, τη σημασία και χρησιμότητα των ψευδαισθήσεων και των ονείρων, τα αντιρροπιστικά και μη αντιρροπιστικά αισθήματα, την ομοιο-ψυχοθεραπεία και την καταστασιακή Materia Medica. Η άποψή μου των φαρμακο-καταστάσεων και η κατανόησή τους μέσα από τις καταστάσεις, από τις οποίες

πηγάζουν, υπόσχονται να είναι η βάση μιας νέας Materia Medica, που έκανα την αρχή της

μέσα από τις σελίδες αυτού του βιβλίου.

Μελετώντας όλα τα κεφάλαια νομίζω, ότι θα αποκτήσετε μια αρκετά ακριβή άποψη των σκέψεων και της προσέγγισής μου. Καθώς κάθε κεφάλαιο γράφηκε ανεξάρτητα, μπορεί να υπάρχουν κάποιες επαναλήψεις και έλλειψη μιας σειράς. Αν και η αντίληψή μου της Ομοιοπαθητικής έγινε πιο καθαρή, νομίζω ότι είδα μόνο την κορυφή του παγόβουνου. Γι' αυτό δεν ισχυρίζομαι ότι το βιβλίο είναι πλήρες ή το τελικό. Τέλος, μπορώ να σας πω ότι έκανα μια έντιμη προσπάθεια να σας πω την ιστορία μέχρι τώρα. Σκοπός μου είναι να

δειγείρω τον αναγνώστη να κάνει τις δικές του παρατηρήσεις και να αναπτύξει την όρασή του. Πιστεύω ότι κάνοντάς το θα σας αγγίξει το θαυμάσιο πνεύμα της Ομοιοπαθητικής. Η αλήθεια έχει την ιδιότητα να εισχωρεί και διαπερνά βαθειά μέσα μας.

11

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΝΟΣΟΣ

Η ΑΛΛΟΠΑΘΗΤΙΚΗ ΑΠΟΨΗ

Στη συνήθη γλώσσα "η νόσος" αναφέρεται και αποδίδει το διαγνωστικό επίπεδο ενός αρρώστου. Λέμε: "έχει διαβήτη" ή "πάσχει από ρευματοειδή αρθρίτιδα". Η σύγχρονη ιατρική

έχει ταξινομήσει τις νόσους κατά μήκος αυτών των γραμμών και τώρα έχει ειδικούς για κάθε "νόσο". Αρκετά χρήματα ξοδεύονται για να βρεθεί μια θεραπεία γι' αυτά τα προβλήματα και από καιρό σε καιρό εμφανίζεται ένα φάρμακο με μια μερίδα υπόσχεσης, για να σβήσει αμέσως ή να εκτεθεί για τις βλαβερές του παρενέργειες. Συνολικά, ιδίως σε χρόνιες περιπτώσεις, το μόνο αποτέλεσμα αυτού του τύπου έρευνας είναι να βρεθούν φάρμακα που έχουν κάποιο προσωρινό ανακουφιστικό αποτέλεσμα πάνω στο πρόβλημα και γι' αυτό πρέπει να λαμβάνονται εφ’ όρου ζωής σε αυξημένες δόσεις παρά τις παρενέργειές τους.

Η βασική ιδέα πίσω από μια τέτοια θεραπεία είναι, ότι η νόσος είναι τοπικό πρόβλημα και αν σταματήσουμε αυτό το μέρος, θα μπορέσουμε να το λύσουμε. Ο Διαβήτης είναι ανεπάρκεια των β΄ κυττάρων των νησιδίων του παγκρέατος. Η ρευματοειδής αρθρίτις

οφείλεται στην κακή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Η επιληψία εγείρεται από μια ευρέθιστη εστία στον εγκέφαλο, κ.ο.κ. Με μια τέτοια άποψη είναι φυσικό, ότι αυτοί προσπαθούν να βρούν ένα φάρμακο, να διεγείρει τα κύτταρα των νησιδίων, να καταπιέσει την απάντηση του ανοσοποιητικού, ή να γαληνέψει τον εγκέφαλο. Η πραγματική αποτυχία τέτοιων μεθόδων, να επιφέρουν μια θεραπεία ή ακόμη και μια σημαντική ελάττωση του προβλήματος για αρκετό διάστημα, θα τους έχει προειδοποιήσει, ότι έχουν αναμιχθεί άλλοι πιο σπουδαίοι και βασικοί παράγοντες.

Ο νεαρός ομοιοπαθητικός, ανυπόμονος να συμβαδίσει με τις σύγχρονες ιατρικές "ανακαλύψεις", μπορεί να παροτρυνθεί να προσπαθήσει να βρει την "ομοιοπαθητική θεραπεία" για καταστάσεις, όπως ο διαβήτης και η ρευματοειδής αρθρίτις. Αν το πράξει, θα πέσει στην παγίδα της προσπάθειας να βρει ένα ειδικό φάρμακο ή μια ομάδα φαρμάκων για να σταματήσει το πρόβλημα. Επίσης τώρα στενεύει την όρασή του στο "μέρος που πάσχει" και προκαλεί την αποτυχία.

Παρά τη γνώση της ομοιοπαθητικής φιλοσοφίας και των θεμελιωδών αρχών της, ο ομοιοπαθητικός, μερικές φορές, δεν μπορεί να αποφύγει να δώσει σημασία στη διαγνωστική

ετικέττα του παρουσιαζόμενου αρρώστου. Είναι συχνά τρομερό, ότι με τη γνώση του της ιατρικής επιστήμης - την αιτιολογία, την παθολογία και την πρόγνωση της κατάστασης που γνωρίζει - ο ομοιοπαθητικός συχνά δεν μπορεί να απομακρύνει τη διάγνωση από το νου του, ενώ εκλέγει το φάρμακο. Προσπαθεί να βρει ένα φάρμακο, που ξέρει ότι είναι χρήσιμο στη θεραπεία μιας τέτοιας παθολογικής οντότητας.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ, ΠΟΥ ΔΙΑΦΟΡΙΖΟΥΝ ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

Έστω κι έτσι, ο ομοιοπαθητικός έχει ακόμη να κάνει μια εκλογή μεταξύ διαφόρων φαρμάκων, αφού είναι γνωστό ότι κάθε παθολογική οντότητα έχει αρκετά φάρμακα για θεραπεία της. Η πληροφορία αυτή δεν έρχεται από τις αποδείξεις των φαρμάκων, αφού οι αποδείξεις έμεναν στο επίπεδο των λειτουργικών συμπτωμάτων, αλλά αργότερα από κλινικές παρατηρήσεις. Το φάρμακο χρησιμοποιήθηκε αρχικά στην κλινική, όχι βάσει του ονόματος της νόσου, αλλά βάσει των συμπτωμάτων και όταν η ιδιαίτερη νόσος θεραπεύτηκε

ή ωφελήθηκε πραγματικά, το φάρμακο αυτό καταγράφηκε ως ένα από τα φάρμακα γι' αυτήν τη νόσο.

Η εκλογή μεταξύ των διαφόρων φαρμάκων, που είναι γραμμένα γι' αυτήν την κατάσταση, βασίζεται στις διαφορές μεταξύ των συμπτωμάτων κάθε αρρώστου. Τέτοιες διαφορές είναι εμφανείς στον καθένα, που εξέτασε έστω και δύο αρρώστους με την ίδια διαγνωστική ετικέττα. Δύο ασθενείς με διαβήτη θα έχουν συνολικά διαφορετικά ιστορικά,

εισβολή ενοχλημάτων, συμπτώματα, σημεία, επιπλοκές, πορεία, απάντηση στη θεραπεία κτλ. Πράγματι, εκτός από μερικά κοινά διαβητικά σημεία, όπως η αυξημένη δίψα και ούρηση και το αυξημένο σάκχαρο στο αίμα, δεν θα έχουν σχεδόν τίποτε άλλο κοινό.

Προφανώς, τα κοινά αυτά συμπτώματα δεν θα μας βοηθήσουν στην εκλογή του φαρμάκου (αφού τα περισσότερα φάρμακα, που αναφέρονται σ' αυτή την κατάσταση, θα τα έχουν), αλλά θα το αποφασίσουν οι ατομικές διαφορές. Οι διαφορές αυτές περιλαμβάνουν το χρόνο επιδείνωσης των ενοχλημάτων, τις άλλες modalities, τις

ιδιομορφίες της εντόπισης, την πλευρά και κατεύθυνση των ενοχλημάτων, την ακριβή αίσθηση που νοιώθει και τα συνοδά του ενοχλήματος. Ο ομοιοπαθητικός προσπαθεί να

12

διαφορίσει τα φάρμακα, που είναι καταγραμμένα υπό την νοσηρή κατάσταση, σύμφωνα

προς αυτούς τους παράγοντες.

ΤΑ ΨΥΧΟΔΙΑΝΟΗΤΙΚΑ ΚΑΙ ΤΑ ΓΕΝΙΚΑ ΩΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Πάντως αργά, αλλά βέβαια, θα δούμε, ότι η πιο σημαντική διαφορά μεταξύ δύο

ατόμων, που υποφέρουν από την ίδια κατάσταση, βρίσκεται στην ψυχική τους κατάσταση και στα γενικά τους συμπτώματα, όπως τις προτιμήσεις στη θερμοκρασία και την τροφή και τον τύπο όρεξης, ιδρώτα και ύπνου. Αυτά είναι κατά πολύ απομακρυσμένα από την πραγματική εντόπιση της παθολογίας, αλλά είναι πολύ πιο χρήσιμα στο διαφορισμό των φαρμάκων, αφού είναι τα πιο χαρακτηριστικά του αρρώστου. Π.χ. σε δύο ασθενείς, που υποφέρουν από ρευματοειδή αρθρίτιδα, τα κοινά συμπτώματα θα είναι πόνος στις αρθρώσεις με κάποιες παραμορφώσεις, θετικό R.A. test και αυξημένη ταχύτητα καθίζησης

ερυθρών. Για να βρει ένα φάρμακο, που να αρμόζει στην περίπτωση, ο ομοιοπαθητικός θα αναζητήσει την εντόπιση, την αίσθηση, τις modalities και τα συνοδά του πόνου. Μπορεί να βρει, ότι ο πρώτος άρρωστος έχει πιο πολύ πόνο στο δεξί πλάι, που αυξάνεται μεταξύ 4-8 μ.μ. και είναι θερμόαιμο, δικτατορικό άτομο με επιθυμία για γλυκά και ζεστή τροφή. Ο

άλλος άρρωστος μπορεί να έχει καυστικό πόνο στις αρθρώσεις, που βελτιώνεται με τη ζέστη, έχει δυσανεξία στο κρύο και είναι τρομερά δύσπιστος, αγχώδης και διψάει συχνά

πίνοντας λίγες γουλιές νερό.

Τα φάρμακα Lycopodium και Arsenicum μπορούν έτσι εύκολα να διαφοριστούν με βάση τα ιδιόμορφα τοπικά, καθώς και ψυχοδιανοητικά και γενικά συμπτώματα του αρρώστου. Και τα δύο φάρμακα είναι γνωστά για τη χρησιμότητά τους στη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδος.

Ως εδώ, αυτό είναι ακόμη σε "ασφαλές" έδαφος. Ο ομοιοπαθητικός συνταγογράφει ένα φάρμακο γνωστό στη θεραπεία της "νοσηρής" κατάστασης και που επίσης έχει τις

ιδιομορφίες του αρρώστου. Βαθμιαία μαθαίνει με την πείρα, ότι αν το φάρμακο που έχει εκλέξει, δεν καλύπτει τα ψυχικά και τα γενικά συμπτώματα του αρρώστου, μαζί με τις τοπικές ιδιομορφίες, αυτό συνήθως θα αποτύχει. Γι' αυτό δίνει σημασία σ' αυτά τα συμπτώματα στην εκλογή του φαρμάκου, αλλά βεβαιώνεται, ότι το φάρμακο που έχει εκλέξει, είναι στον κατάλογο των φαρμάκων γι' αυτή την νοσηρή κατάσταση.

Παράλληλα, έρχεται μια περίπτωση, όπου τα ψυχικά και τα γενικά συμπτώματα ταιριάζουν θαυμάσια σ' ένα φάρμακο, που δεν είναι στον κατάλογο για τη νοσηρή

κατάσταση που παρουσιάζει ο άρρωστος. Αν τύχει και δώσει το φάρμακο, θα δει κάποια εκπληκτικά αποτελέσματα.

Είχα μιαν άρρωστη, μια γυναίκα γύρω στα 40, που μεταξύ των άλλων βρέθηκε να έχει και ένα ινομύωμα μήτρας. Ήταν μια ισχνή, λεπτή γυναίκα, που ήταν άκρως αγχώδης και δυσικανοποίητη. Το φάρμακο που έβγαινε από τη συναισθηματική και ιδιοσυγκρασιακή φύση της άρρωστης ήταν Arsenic-alb. Πάντως, όταν έψαξα στα βιβλία, πουθενά δε βρήκα

το Arsenic-alb. να γράφεται ως φάρμακο για ινομύωμα. Εν τούτοις το έδωσα σ' αυτήν και μέσα σε λίγους μήνες επιβεβαιώθηκε με το υπερηχογράφημα, ότι το ινομύωμα είχε εξαφανιστεί.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΑΡΡΩΣΤΟΥ ΟΧΙ ΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ

Αν κρατήσουμε το μυαλό μας ανοιχτό, τέτοιες εμπειρίες γίνονται ο κανόνας, όχι η εξαίρεση. Θεράπευσα αρρώστους με φάρμακα, που δεν είχαν έστω και ελαφρά σχέση με το

πρόβλημα! Πρόχειρα θυμάμαι μια περίπτωση αρθρίτιδας, που θεραπεύτηκε επιτυχώς με

Helleborus (ένα φάρμακο που ποτέ δε θα το σκεφτόμασταν σε μια τέτοια κατάσταση). Μια περίπτωση ιλίγγου με Capsicum, ο πόνος πτερνικής άκανθας με Aconitum και μια περίπτωση στηθάγχης από απόφραξη αγγείων με Bryonia. Κανένα από αυτά τα φάρμακα δε θα το σκεφτόμασταν ομαλά στις αναφερόμενες καταστάσεις, αλλά η ψυχοδιανοητική και γενική κατάσταση του αρρώστου ταίριαζε με το φάρμακο και τελείως απροκατάληπτα το έδωσα.

Μέχρι σήμερα δεν έχω ακόμη ζαλιστεί να ελέγχω, αν το φάρμακο που έχω εκλέξει με

βάση τα ψυχοδιανοητικά, τα γενικά και τα ιδιόμορφα τοπικά, καταγράφεται κάτω από την κατάσταση. Μέσα από την πείρα, έχω πεισθεί τελείως, ότι αν έχω εκλέξει το φάρμακο με βάση τα παραπάνω κριτήρια, το φάρμακο αυτό θα ωφελήσει τον άρρωστο και η παθολογία αυτόματα θα υφεθεί. Αφ’ ετέρου, αν το φάρμακο εκλεγεί μόνο με βάση την παθολογία, χωρίς να καλύπτει τα ψυχικά και γενικά, είναι πολύ πιθανό να αποτύχει.

13

Τι δείχνουν αυτές οι παρατηρήσεις; Καθαρά αποδείχνουν, ότι κάθε ασθενής έχει μια

ειδική κατάσταση με μια συνοδό ιδιάζουσα γενική κατάσταση και αν τη θεραπεύσουμε με το φάρμακο, η παθολογία αυτομάτως παλινδρομεί και υφίεται.

ΝΟΣΟΣ: ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ

Η κατάσταση αυτή έρχεται πρώτα και είναι όντως η πραγματική νόσος του κάθε ιδιαίτερου αρρώστου. Έτσι η νόσος δεν είναι κάτι τοπικό, ούτε μια πάθηση των μερών, αλλά είναι η κατάσταση του όλου ατόμου εκείνη τη στιγμή, ο τρόπος που αισθάνεται, σκέπτεται, συμπεριφέρεται, ό,τι αρέσει και απεχθάνεται και ό,τι ανέχεται ή δεν ανέχεται στο σύνολο.

Αυτή είναι η κατάσταση που πρέπει να θεραπευτεί, όχι τα τοπικά μέρη. Τα τοπικά μέρη θα λειτουργούν κανονικά, αν αυτή η κατάσταση αντιστραφεί. Αν προσπαθήσουμε με τον άλλο τρόπο, δηλαδή θεραπεύσουμε τα τοπικά μέρη, το αποτέλεσμα περιορίζεται να είναι

προσωρινό και βλαβερό.

Η όλη αντίληψη της νόσου, έτσι, αλλάζει από το να είναι κάτι τοπικό σε κάτι γενικό, από το να είναι μια διαγνωστική ετικέττα σε μια κατάσταση του ιδιαίτερου ατόμου. Από

αυτήν κατανοείται όλη η προσέγγισή μας στις θεραπευτικές αλλαγές. Σύντομα θα δούμε μια ειδική θεραπεία για όλους τους αρρώστους με την ίδια διάγνωση. Από εδώ και πέρα, πάμε να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τι είναι ιδιαίτερο σε κάθε άρρωστο. Πάμε να

καταλάβουμε τι είναι η ψυχοδιανοητική και γενική κατάσταση ενός ατόμου και πώς να την ανακαλύψουμε σε κάθε περίπτωση.

Η ΨΥΧΟΔΙΑΝΟΗΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Ο Χάνεμαν στην παράγραφο 211 του “Οργάνου” γράφει: "Αυτό αληθεύει σε μια τέτοια έκταση, ώστε συχνά η κατάσταση της διάθεσης κυρίως καθορίζει την εκλογή του ομοιοπαθητικού φαρμάκου".

Στην Ομοιοπαθητική Materia Medica τα ψυχοδιανοητικά συμπτώματα των διαφόρων

φαρμάκων έχουν φανερωθεί θαυμάσια και αυτό κάνει την εκλογή τους εύκολη. Η κατάσταση του αρρώστου θα συγκριθεί με την ψυχική και γενική κατάσταση των διαφόρων φαρμάκων στην Materia Medica, για να εκλεγεί το ένα, που ταιριάζει ακριβώς.

"Δεν υπάρχει ισχυρή φαρμακευτική ουσία στον κόσμο, που να μη μεταβάλει αξιοσημεί-ωτα την κατάσταση της διάθεσης και του ψυχισμού στο υγιές άτομο, που τη δοκιμάζει και κάθε φάρμακο ενεργεί έτσι με έναν διαφορετικό τρόπο" (παράγραφος 212). Όταν άρχισα να μελετώ την ψυχική κατάσταση των αρρώστων, μπόρεσα να τη δω μόνο σα σύγκραμμα

ψυχικών συμπτωμάτων. Π.χ. η ψυχική κατάσταση της κυρίας με το ινομύωμα ήταν για μένα μια ομάδα ψυχικών συμπτωμάτων, που περιελάμβανε το δυσικανοποίητό της και το άγχος. Πραγματικά δεν μπόρεσα να διακρίνω κάποια συνοχή μεταξύ αυτών των συμπτωμάτων, αλλά αφού και τα δύο ήταν έκδηλα, αποφάσισα ότι αμφότερα ανήκαν στην ψυχική της κατάσταση. Η πλήρης σημασία του τι είναι μια ψυχική κατάσταση, μου ήλθε αργότερα και αυτό άνοιξε τα μάτια μου στην πραγματική σημασία της νόσου.

Η προσοχή μου ήταν τραβηγμένη από μια ιδιόμορφη περίπτωση ενός οκτάχρονου αγοριού, που εργάζονταν στην καντίνα του κολλεγίου μας, καθαρίζοντας τα τραπέζια. Το παιδί ήταν άλαλο. Παρόλα αυτά ήταν γεμάτο ζωή, πολύ ενεργητικό, πάντοτε απασχολημένο, πολύ "ομιλητικό" με τις χειρονομίες του, πάντα χαμογελαστό και διασκέδαζε τους άλλους με τις ενέργειές του, με το χορό και τη γεναιοδωρία του. Ένας από τους

μαθητές μου το συμπάθησε και πλησίασε έναν συνάδελφό μου, για να δει αν η αλαλία θεραπευόταν ομοιοπαθητικά. Το ιστορικό του παιδιού ήταν τελείως τραγικό. Αυτό

εκφράσθηκε με αρκετές εκφραστικές χειρονομίες. Η μητέρα του πέθανε, όταν ήταν 3 ετών και ο πατέρας του ήταν ένας αλκοολικός, που πούλησε τα πάντα εκτός από τη γαλοφόρα αγελάδα τους. Με αυτήν την αγελάδα το παιδί κατάφερε να επιζήσει. Όταν ήταν πέντε ετών περίπου, έπεσε από ένα μέτριο ύψος και έχασε τη φωνή του. Ένα χρόνο πριν ο μαθητής μου του πάρει το ιστορικό, ο πατέρας του πούλησε και την αγελάδα που έμεινε, και έβαλε το παιδί σε ένα τραίνο για τη Βομβάη, ενώ αυτό κοιμόταν. Λόγω της αλαλίας του το παιδί βρήκε κάποιους, που το συμπόνεσαν και του έδωσαν να κάνει δουλειές υπηρέτη. Τέλος,

κατέληξε στην καντίνα του κολλεγίου μας.

Ένα ιδιόμορφο χαρακτηριστικό, που βγήκε από το ιστορικό, ήταν ότι το παιδί συχνά είχε ένα όραμα, ότι ο Θεός ερχόταν και του μιλούσε, το έφερνε γύρω από το σύμπαν και το ξανάφερνε πίσω. Το παιδί ήταν πολύ θρήσκο και ποτέ δεν παρέλειψε την καθημερινή προσευχή του, που επιτελούσε με έναν χορό και σιωπηλό τραγούδι.

14

Ο συνάδελφός μου υποψιάστηκε, ότι η αλαλία ήταν υστερική. Έδωσε στο παιδί λίγες

κάψουλες placebo και σε μια βδομάδα το παιδί έπεσε από ένα μικρό δέντρο και ανέκτησε τη φωνή του!

Τότε περίπου κάποιοι δάσκαλοι, που σχετίζονταν με το κολλέγιο, ενδιαφέρθηκαν για το

παιδί και άρχισαν να του διδάσκουν, να διαβάζει και να γράφει.

ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΠΟΥ ΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Η περίπτωση αυτή με έβαλε σε σκέψεις. Το φάρμακο, που εγώ θα έδινα στο παιδί είναι το Veratrum Album, γιατί αυτό είχε τα ακόλουθα συμπτώματα:

Θρησκευτικός, ευσεβής. Νομίζει ότι μιλάει με το Θεό. Νομίζει ότι είναι άλαλος.

Ενεργητικός, απασχολημένος, ανήσυχος, εργατικός. Τραγουδάει. Χορεύει.

Χαμογελά, γελαστός, κεφάτος. Γεναιόφρων, μεγαλόκαρδος. Φλύαρος (με τις πράξεις του).

Χαρωπός.

Πάλι αυτή φαίνεται σα μια ομάδα ασύνδετων συμπτωμάτων. Αλλά βλέποντας πιο βαθειά, διαισθάνθηκα εκείνο που αναζητούσα.

Μπόρεσα να δω ότι όλα αυτά τα συμπτώματα βοήθησαν το παιδί να κερδίσει τη συμπά-θεια και την προσοχή, που κακώς χρειαζόταν. Τα πραγματικά συμπτώματα, που καταγράφηκαν παραπάνω, ήταν τα μόνα, που τον βοήθησαν να επιβιώσει από τη σοβαρή κρίση που αντιμετώπιζε. Η αλαλία προσείλκυσε συμπάθεια, η αίσθηση ότι συνομιλεί με το

Θεό του έδωσε θάρρος και δύναμη, και η δραστηριότητα και η χαρωπή του φύση τον έκαναν χρήσιμο και επίσης προσφιλή στον καθένα. Πάντως, αυτές οι ιδιότητες επέζησαν της χρησιμότητάς τους, επειδή η κατάσταση τώρα δεν ήταν τόσο σκληρή. Ήταν σε ασφαλή χέρια μεταξύ ατόμων που το φρόντιζαν. Ήθελαν να τον βοηθήσουν ακόμη περισσότερο και μόνο η αλαλία ήταν εμπόδιο. Έτσι η αλαλία εξαφανίστηκε με απλό placebo.

Δεν εννοώ ότι το παιδί τα έκανε όλα αυτά σκόπιμα. Πιθανόν τα πάντα να ήταν υποσυνείδητα. Αλλά είναι γεγονός, ότι όλη η κατάστασή του, με όλα της τα συμπτώματα,

ήταν ένας αρμόζων μηχανισμός επιβίωσης στην κατάσταση του παιδιού. Όταν η αναγκαιότητα γι’ αυτήν την κατάσταση μειώθηκε, αυτή υφέθηκε αυτομάτως.

Αυτή η περίπτωση δημιούργησε μια επανάσταση στη σκέψη και την αντίληψή μου για τη νόσο. Κατάλαβα, ότι η νοσηρή κατάσταση είναι τοποθέτηση, που υιοθετείται από τον οργανισμό για να επιβιώσει σε μια ιδιαίτερη κατάσταση. Εφόσον η κατάσταση υπάρχει και εφόσον η τοποθέτηση είναι κατάλληλη και ανάλογη προς την κατάσταση, δεν μπορεί να

βοηθηθεί με καμμιά θεραπεία.

Όταν άρχισα να μελετώ τις περιπτώσεις μου, βρήκα τα ψυχικά συμπτώματα κάθε περίπτωσής μου να ταιριάζουν σε ένα υπόδειγμα. Κάθε υπόδειγμα είναι μια τοποθέτηση που ταιριάζει σε μια ιδιαίτερη κατάσταση. Π.χ. ας μελετήσουμε την περίπτωση αγοριού τριών ετών, που παρουσίαζε τα εξής έκδηλα ψυχικά συμπτώματα:

Επιθυμία για μουσική.

Επιθυμία για χορό.

Επιθυμία για χρώματα. Επιθυμία για ζωγραφική. Πολύ ενεργητικό, δραστήριο. Πολύ εργατικό. Πανούργο και πονηρό. Δόλιο. Άτακτο.

Όμοια χαρακτηριστικά βρήκαμε στο σώμα.

Ανησυχία, ιδίως των άκρων. Χορειακές κινήσεις-σαν χορός. Αυξημένηενεργητικότητα.

15

Ομοιοπαθητικά, για αρρώστους με τέτοια συμπτώματα, έχει δοθεί ως φάρμακο η

Tarentula. Αναρρωτήθηκα, πώς συνδέονται αυτά τα συμπτώματα. Μου έκανε εντύπωση, ότι ένα μέρος τους είχε να κάνει με συμπεριφορά προσέλκυσης. Ένα άτομο, που χρειάζεται να προσελκύσει την προσοχή, θα αναπτύξει την αγάπη για προσοχή και χορό, χρώματα και

ζωγραφική. Πότε ένα άτομο θα χρειαστεί να προσελκύσει την προσοχή; Φυσικά όταν δεν την έχει. Αυτό μπορεί να συμβεί σε μια κατάσταση μη ανταπόδοσης στοργής ή αγάπης. Μια τέτοια κατάσταση επίσης απαιτεί χαρακτηριστικά, όπως αταξίας, κατεργαριάς, απάτης, δόλου, δραστηριότητας και αυξημένης ενεργητικότητας για να κερδιθεί η προσοχή και η στοργή του άλλου ατόμου. Έτσι θα δούμε, ότι αυτή η όλη κατάσταση είναι μια τοποθέτηση προσαρμοσμένη στην κατάσταση ενός ατόμου στου οποίου την αγάπη δεν ανταποκρίθηκαν. Εφόσον η κατάσταση υπάρχει, η θεραπεία δε χρησιμεύει ούτε βοηθά. Αλλά αυτό το παιδί

δεν ήταν σε κατάσταση που απαιτούσε αυτήν την τοποθέτηση.

Η ΝΟΣΟΣ ΩΣ ΜΙΑ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ

Έτσι, η τοποθέτηση μπορεί να είναι αναλογική και πρόσφορη ή κατάλληλη στην κατάσταση, όπως για παράδειγμα, όταν ένας καταδιώκεται από ένα λιοντάρι, η τοποθέτηση

του να τρέχει γρήγορα, να είναι φοβισμένος κτλ. είναι η πρόσφορη, αφού η επιβίωσή του εξαρτάται από αυτήν. Πάντως, αν ο άνθρωπος είναι στην ίδια κατάσταση, αλλά χωρίς να

τον κυνηγά το λιοντάρι, ή υιοθετεί την ίδια τοποθέτηση ακόμη κι αν τον κυνηγά ένα σκυλί, ή είναι σε τέτοιον πανικό, που δεν μπορεί να σκεφτεί (μια αντίδραση πιο περισσότερη από ότι χρειάζεται για την κατάσταση), τότε αυτή η κατάσταση πρέπει να απομακρυνθεί με τη θεραπεία.

Μέχρι τώρα είδαμε ότι η νόσος είναι μια κατάσταση ψυχική και σωματική και ότι αυτή η κατάσταση είναι μια τοποθέτηση, η οποία ταιριάζει σε μια ιδιαίτερη κατάσταση και χρειάζεται να απομακρυνθεί όταν:

I. Μια τέτοια κατάσταση δεν υπάρχει (δεν υπάρχει λιοντάρι).

II. Η κατάσταση τώρα είναι διαφορετική (μόνον σκύλος).

III. Η αντίδραση είναι δυσανάλογη προς την κατάσταση (υπερβολικός πανικός).

Έτσι η νόσος φαίνεται ως μια πάθηση του όλου ατόμου, ως μια τοποθέτηση που

υιοθετείται σαν ένας μηχανισμός επιβίωσης για να προσαρμόσει μια ιδιαίτερη κατάσταση, που δεν υπάρχει κατά τη στιγμή αυτή. Η τοποθέτηση αυτή μας κάνει να αντιδρούμε προς το παρόν με έναν ακατάλληλο τρόπο, λόγω της λανθασμένης αντίληψής του. Μια τέτοια

ακατάλληλη και δυσανάλογη αντίδραση προς την κατάσταση, φυσικά προξενεί μια διαρκή ένταση στον οργανισμό και αυτή η ένταση χειροτερεύει την παθολογία που το άτομο έχει, ή φέρει την τάση προς μια ιδιαίτερη παθολογία μέσα στη δραστηριότητα. Θεραπεύοντας αυτήν την αντίδραση μειώνουμε την ένταση του όλου οργανισμού και συνεπώς την επιδεινωτική της επίδραση πάνω στην παθολογία. Έτσι, η παθολογία αυτόματα παλινδρομεί και υφίεται.

Αυτό μας οδηγεί στο ερώτημα, ‘‘γιατί αντιδρούμε με τρόπο ακατάλληλο και

δυσανάλογο’’; Για να απαντήσουμε πρέπει να πάρουμε το καθένα από αυτά τα δύο ξεχωριστά:

α)Ακατάλληλες και αταίριαστες τοποθετήσεις.

β) Αντιδράσεις εκτός αναλογίας.

Τις δύο αυτές όψεις θα εξετάσουμε στα επόμενα δύο κεφάλαια.

ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΕΣ ΚΑΙ ΑΤΑΙΡΙΑΣΤΕΣ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕΙΣ

Αντιλαμβανόμαστε τη νόσο ως μια ψυχική και σωματική κατάσταση -μια ιδιαίτερη

ψυχική κατάσταση, που συνοδεύεται με μια ιδιαίτερη κατάσταση του σώματος. Η νόσος δεν είναι κάτι εξωτερικό, δεν είναι κάτι από έξω. Είναι μια τοποθέτηση, που υιοθετείται από τον οργανισμό, για να επιβιώσει σε μια ιδιαίτερη κατάσταση. Η κατάσταση που ο οργανισμός υιοθετεί, είναι η νόσος. Έτσι, δεν είναι κάτι που απομακρύνεται, αλλά είναι κάτι που μεταβάλλεται. Η τοποθέτηση είναι μια προσαρμογή ή τακτοποίηση σε μια ιδιαίτερη κατάσταση και έχει να επιστρέψει στην αρχική της μορφή.

Εφόσον η κατάσταση υπάρχει και εφόσον αυτή η τοποθέτηση είναι σε αναλογία προς

την κατάσταση, αυτή δεν μπορεί και δεν θα απομακρυνθεί. Π.χ. αν ανυψώσετε έναν βαρύ σάκκο και έχετε να περπατήσετε με αυτό το βάρος, για να μη σπάσει η μέση σας, πρέπει να

16

τη λυγίσετε στην αντίθετη κατεύθυνση από το σάκκο. Έτσι, το σώμα σας υιοθετεί μια

τοποθέτηση για να επιζήσει σ’ αυτην την κατάσταση. Αυτή η τοποθέτηση δεν είναι υγιής, δεν πάει να σας κάνει κάτι καλό, αλλά χρειάζεται σ' αυτην την κατάσταση. Και εφόσον ο σάκκος είναι βαρύς, η τοποθέτηση θα διατηρείται.

Από εδώ βλέπουμε ότι η νόσος είναι μια προσαρμογή. Εφόσον αυτή η προσαρμογή είναι ανάλογη και κατάλληλη προς την υπάρχουσα κατάσταση, και εφόσον αυτή η κατάσταση ή ο εκλυτικός παράγοντας παραμένει, η προσαρμογή αυτή δεν μπορεί και δεν θα διορθωθεί.

Στην πρακτική μας βλέπουμε, ότι τον περισσότερο χρόνο αυτή η προσαρμογή, αυτή η αντίδραση προς την υπάρχουσα κατάσταση, είναι αταίριαστη. Αταίριαστες τοποθετήσεις μπορεί να συναντηθούν συχνά σε άτομα. Βλέπουμε την φιλάργυρη γυναίκα, που δεν

εμπιστεύεται κανένα και μετρά προσεκτικά τα λεφτά της ως την τελευταία δεκάρα. Τα φυλάγει σε ένα χρηματοκιβώτιο και όμως αισθάνεται ανασφάλεια και μπορεί σχεδόν να δει κλέφτες να τριγυρίζουν το σπίτι. Ανήσυχη και αγχώδης αυτή η ισχνή γυναίκα με κρύα χέρια, πίνει νευρικά νερό, ζει σε μια κατάσταση διαρκούς άγχους. Με τον παραμικρό πόνο στο θώρακα αυτή είναι βεβαία, ότι ο θάνατος επίκειται. Τρέχει άνω-κάτω σε διάφορους

γιατρούς και όμως αισθάνεται ανασφαλής. Ακόμη και όταν επισκέπτεται τον πιο ωραίο τόπο,

μετρά τα λεφτά της σα για να τα προστατέψει από κλέφτες, ξεχνώντας και παραβλέποντας την ομορφιά γύρω της. Όταν της δείχνουν αγάπη, αντιδρά με δυσπιστία. Έχει μικρό χώρο για το άτομο και ακόμη μικρότερο χώρο για εμπειρίες.

Η ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΩΝ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕΩΝ

Από πού αρχίζει μια τέτοια ακατάλληλη κατάσταση; Φαίνεται λογικό ότι κάποια στιγμή στο παρελθόν η γυναίκα αυτή πρέπει να ήταν σε μια κατάσταση, που περιβάλλονταν από κλεφτες και έτσι αυτή η τοποθέτηση έγινε αναγκαία για την επιβίωσή της. Είναι πιθανόν ότι

εξαπατήθηκε άσχημα από δόλιο άτομο και έτσι δεν εμπιστεύεται κανένα. Μια τέτοια κατάσταση άφησε το σημάδι της πάνω σ' αυτήν και αντιδρά ακατάλληλα επί του παρόντος λόγω αυτής της εντύπωσης από το παρελθόν.

Αν π.χ. κάποιο άτομο συνηθίσει σε κάτι για μακρό διάστημα, αυτό δημιουργεί μια εντύπωση, μια μνήμη. Κάνει το άτομο να αντιδρά ακατάλληλα ή εκτός αναλογίας από την

παραμικρή αφορμή ή πρόκληση. Π.χ. σε έναν που έζησε σε ένα τρομερά ταραγμένο μέρος, όπου υπάρχει αρκετή βία και σκοτωμός, μένει μεγάλη τρομάρα και υπάρχει μια κατάσταση

φόβου σ' αυτόν. Αν πρόκειται να πάει έξω από το σπίτι το βράδυ για κάποιο σπουδαίο λόγο, είναι τόσο φοβισμένος που τρέμει, βλέπει μπρος και πίσω, αισθάνεται ότι κάποιος θα του κάνει κάτι, αισθάνεται σαν κάποιος να είναι έτοιμος να του επιτεθεί και αν κάποιος τον αγγίξει ελαφρά, ξαφνιάζεται βίαια.

Είναι η κατάσταση που τη χρειάζεται σ' αυτή τη στιγμή τουμεγάλου τρόμου. Αλλά όταν ζει σ' αυτήν την κατάσταση για μακρό διάστημα, έπειτα η όλη αυτή κατάσταση του

δημιουργεί μια εντύπωση την οποία αποκαλούμε "ρίζα" (ή αρχική αιτία). Έτσι, ακόμη και αν βρεθεί σε ασφαλές μέρος, μέσα του υπάρχει ακόμη μια ρίζα φόβου και άν υπάρχει κάπου ελαφρά οχλαγωγία, παθαίνει έντονο πανικό. Αφού έχει υποστεί κάποιον τρόμο, μια ελαφρά όμοια κατάσταση δημιουργεί μια δυσανάλογη αντίδρασή του.

ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΤΟΥΝ

Όταν άρχισα να βλέπω τις περιπτώσεις μου κάτω από αυτό το πρίσμα, μπόρεσα να βρω

κάποιες στις οποίες ανίχνευσα την αρχική αιτία της παρούσας κατάστασης του αρρώστου σε

κάποια κατάσταση στο παρελθόν. Όμως, στις περισσότερες περιπτώσεις δεν μπόρεσα να βρω κάποια τέτοια κατάσταση σε όλη τη ζωή του αρρώστου. Επί πλέον, μπόρεσα να δω αυτές τις καταστάσεις να υπάρχουν ακόμη και σε παιδιά και σε νεογέννητα μωρά. Έτσι έγινε αναγκαίο το να βρεθεί από πού πηγάζουν αυτές οι καταστάσεις. Αυτό έγινε όταν άρχισα να σημειώνω, ότι τα παιδιά πολύ συχνά έχουν μια κατάσταση, που είναι απαράλλακτη προς εκείνη που είχε η μητέρα κατά την εγκυμοσύνη. Σε άλλα παιδιά σημείωσα μια χτυπητή ομοιότητα, ακόμη και στις ελάχιστες λεπτομέρειες, ανάμεσα στην

κατάστασή τους και στην κατάσταση των γονέων. Αναφέρω ένα παράδειγμα:

Είναι η περίπτωση ενός παιδιού δέκα ετών, που μου έστειλε ένας συνάδελφος για θεραπεία ενός πολύ σοβαρού και χρονίου δερματικού προβλήματος. Το παιδί παρουσιάστηκε με δοθιήνες στα άκρα, που ήταν πολύ επώδυνες και κνησμώδεις.Τον περασμένο μήνα δεν

17

μπορούσε ακόμη και να καθήσει ή να σταθεί. Μεταφέρθηκε στο ιατρείο μου κλαίγοντας, με

τις δοθιήνες του γεμάτες πύον.

Το ιστορικό των δοθιήνων άρχισε όταν το παιδί ήταν τεσσάρων μηνών. Έκτοτε, το είδαν πολλοί γιατροί και έκανε πολλές θεραπείες, ακόμη και ομοιοπαθητική, χωρίς όφελος.

Περιγράφοντας τον κνησμό, η μητέρα λέει ότι είναι τόσο κακός, που το παιδί θέλει να ξεσκίσει το δέρμα του. Με τα χέρια του σφιγμένα σε γροθιές, στριγγλίζει και φωνάζει σαν τρελλό από την ένταση του κνησμού. Λέει: “Σκοτώστε με, δεν μπορώ να τον υποφέρω, δεν θέλω να ζήσω”. Όταν ο κνησμός γίνεται πολύς, λέει: “Δώστε μου ένα μαχαίρι, θέλω να τρυπήσω να χέρια μου”. Ως παιδί εξαρτώνταν πολύ από τη θρησκεία, έψελνε και τραγουδούσε θρησκευτικούς ύμνους. Με τον κνησμό το παιδί έγινε οργίλο με τα θρησκευτικά. “Αγαπούσα τόσο το Θεό, αυτός τι έκανε για μένα;” Λέγοντας αυτά, έσκιζε τις

εικονίτσες του κατηχητικού.

Είναι πολύ ευαίσθητο και ψυχοδιανοητικά και στο δέρμα. Δεν μπορεί να ανεχθεί ακόμη και μια σταγόνα νερού. Δε διψάει και δεν αγαπά το μπάνιο. Ο κνησμός με τη συνοδό του βιαιότητα δεν είναι συνεχής, αλλά σπασμωδικός. Υπάρχει σκληρή συμπεριφορά. Λέει: “Θα

τρελλαθώ”. Στα φαγητά, υπάρχει απέχθεια στα λαχανικά, επιθυμία για σοκολάτα και απέχθεια προς τη ζέστη του ήλιου.

Σ΄ αυτήν την περίπτωση μπορούμε να δούμε τα εξής συμπτώματα στο ψυχοδιανοητικό και γενικό επίπεδο:

Βίαιος. Βλάσφημος, υβριστικός. Εκπληκτικός, ασυνήθης. Σκληρότητα. Σχίζει, παρόρμηση να.

Κόψει, ακρωτηριάσει. Επιθυμία να. Παρόρμηση να τρυπήσει τη σάρκα. Ευαισθησία στη θρησκευτική μουσική. Επιθυμία για σοκολάτα. Απέχθεια στα λαχανικά. Απέχθεια στο νερό.

Οι κύριες αισθήσεις, που συνδέονται με αυτήν την κατάσταση είναι:

Εγκαταλειμμένος (από το Θεό). Βασανίζεται (από το Θεό). Αισθάνεται ότι κακώς υποφέρει. Από αυτό το αίσθημα έρχονται οι βίαιες αντιδράσεις.

Έχει δερματικά εξανθήματα και αντιδρά σαν σε μια κατάσταση, όπου βασανίζεται και εγκαταλείφθηκε από το άτομο που υπηρετούσε και από το οποίο εξαρτώνταν (από το Θεό).

Το φάρμακο για μια τέτοια κατάσταση είναι το Lyssin (Hydrophobium). Ήταν μια ιδιόμορφη κατάσταση, δίχως κάποιο παρελθόν στο παιδί, που να εξηγεί την παρουσία της. Πράγματι το παιδί εμφάνισε το πρόβλημά του όταν ήταν 4 μηνών. Έτσι, ερεύνησα το ιστορικό της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη της και βρήκα τα εξής:

Η μητέρα είχε έντονο πονόδοντο κατά την εγκυμοσύνη. Ήταν η δεύτερή της εγκυμοσύνη. Το πρώτο της παιδί ήταν θνησιγέννητο. Μόλις άρχισε η δεύτερη εγκυμοσύνη, η μητέρα αισθάνθηκε ότι κάτι τρομερό θα συμβεί. Ήθελε να προσεύχεται όλη την ώρα. Το

παιδί ήταν 10 ημέρες εκπρόθεσμο. Αυτό της έφερε πανικό και ακραία ένταση. Στεκόταν μπροστά στα εικονίσματα και σταυροκοπιόταν με κλάμμα λέγοντας: “Θεέ μου, γιατί μου το έκανες αυτό;”. Φοβόταν τα σκυλιά και επιθυμούσε τη σοκολάτα. Τα κύρια συμπτώματα της μητέρας είναι τα εξής:

Πονόδοντος κατα την εγκυμοσύνη. Φόβος κατά την εγκυμοσύνη. Φόβος αμαρτίας.

Προσεύχεται. Φόβος δυστυχίας. Φόβος σά να πρόκειται να σχηματιστεί κάτι. Αίσθημα ότι βασανίζεται. Επιθυμία για σοκολάτα.

18

Η αίσθηση είναι η ίδια “όταν στενοχωριέται από κάποιον από τον οποίο εξαρτάται,

αισθάνεται ότι αδικείται, ότι έχει εγκαταλειφθεί”. Εδώ το φάρμακο είναι το Lyssin.

Αυτό ήταν για μένα μια αξιοσημείωτη εμπειρία, το να δω την ίδια κατάσταση στη μητέρα κατά την εγκυμοσύνη, ακόμη και στις μικρές λεπτομέρειες. Το παιδί έγινε πολύ καλά

με το Lyssin. Συνακόλουθα, ένας από τους πιθανούς λόγους, που το φάρμακο αυτό δε συνταγογράφηκε ποτέ για το παιδί από το συνάδελφο, που τον παρέπεμψε ή τους άλλους ομοιοπαθητικούς, που τον είδαν, είναι ότι το Lyssin δεν είναι καθόλου γνωστό για δερματοπάθειες. Στη Materia Medica δεν αναφέρονται δοθιήνες ή άλλα δερματικά ενοχλήματα. Η περίπτωση αυτή είναι άλλο ένα εμφανές παράδειγμα της ανάγκης να κατανοηθεί τι είναι νόσος, που είναι η κατάσταση που βρίσκεται το άτομο και όχι απλά το τοπικό πρόβλημα. Άρχισα να σημειώνω αυτό το φαινόμενο σε αρκετές περιπτώσεις. Μια από

τις πρώτες μου παρατηρήσεις ήταν: “Αν η μητέρα έχει μια πολύ έντονη κατάσταση κατά την εγκυμοσύνη, το παιδί σχεδόν πάντα κληρονομεί αυτή την κατάσταση”.

Αφού συνέλαβα την ιδέα της μεταβίβασης των νοσηρών καταστάσεων από τη μια γεννεά στην άλλη, άρχισα να εξετάζω άλλους δρόμους, παράπλευρους της κατάστασης κατά την εγκυμοσύνη, από τους οποίους συντελείται αυτή η νοσηρή κατάσταση ή θα

μεταδοθούν οι ρίζες (αρχικές αιτίες). Άρχισα να σημειώνω, ότι οι καταστάσεις των γονέων

κατά τη στιγμή της σύλληψης, αν ήταν έντονες, μεταβιβάστηκαν ως ρίζες στο παιδί. Τέλος, αν οι ίδιοι οι γονείς είχαν ρίζες, αυτές επίσης μπορούν να μεταδοθούν στο παιδί.

Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΡΙΖΩΝ

Οι ρίζες σχηματίζονται με τους εξής τρόπους:

1. Από την ύπαρξη μιας έντονης κατάστασης επί μακρό χρόνο σε ένα άτομο.

2. Η έντονη κατάσταση της μητέρας, κατά την εγκυμοσύνη, μεταβιβάζεται ως ρίζα στο παιδί.

3. Οι επικρατέστερες νοσηρές καταστάσεις του πατέρα και της μητέρας, κατά το χρόνο της σύλληψης, θα γίνουν ρίζες στο παιδί.

4. Οι ρίζες του πατέρα και της μητέρας, κατά το χρόνο της σύλληψης, θα γίνουν επίσης ρίζες στο παιδί.

Η σειρά, με την οποία ανέφερα αυτές τις τέσσερις πηγές, είναι επίσης η σειρά, με την οποία διεγείρονται οι ρίζες, σημαίνοντας ότι η πρώτη είναι εκείνη που διεγείρεται πιο εύκολα σε μια ενεργητική νοσηρή κατάσταση.

Λέγεται ένα αστείο: Όταν ένας κλέφτης και μια πορτοφολού παντρεύτηκαν, απέκτησαν ένα υγιές μωρό. Αλλά μετά τη γέννα, το παιδί κρατούσε κλειστή τη γροθιά του και αρνούνταν να την ανοίξει. Αργότερα, όταν μεταφέρθηκε από την κλινική στο σπίτι, άνοιξε τη γροθιά του και έπεσε το δαχτυλίδι της μαμμής!

Τι κάνει τα παιδιά των ίδιων γονέων να εκδηλώνουν διαφορετικές νόσους, ακόμη και αν αυτά έχουν τις ίδιες ρίζες;

Η νοσηρή κατάσταση, από την οποία τελικά θα υποφέρουμε, εξαρτάται από τους εξής παράγοντες:

1. Ποια ρίζα διεγείρεται.

2. Τους εκλυτικούς παράγοντες.

Ο εκλυτικός παράγων παίζει πολύ σπουδαίο ρόλο στον καθορισμό της νόσου, από την οποία υποφέρουμε. Αν υπάρχουν δύο ρίζες ίσης διεγερσιμότητας, τότε ένας ειδικός εκλυτικός παράγων θα τείνει να χειροτερέψει περισσότερο τον ένα παρά τον άλλο.

Οι διαφορές καταστάσεων σε αμφότερους τους γονείς, κατά το χρόνο της σύλληψης των διαφόρων παιδιών, είναι υπεύθυνες για τις διαφορές στις ρίζες των παιδιών. Αυτό εξηγεί γιατί τα παιδιά των ίδιων γονέων έχουν διαφορετικές ρίζες ή ρίζες διαφορετικής ισχύος. Στο σημείο αυτό είναι απαραίτητο να γίνει διευκρίνηση μεταξύ της ισχύος και της διεγερσιμότητας μιας ρίζας. Η ισχύς μιας ρίζας (ή το βάθος) εξαρτάται από το πόσο χρονικό διάστημα η κατάσταση συμπεριελήφθει ακατάπαυστα στις προηγούμενες γενεές. Αν η κατάσταση της νόσου έχει επιμείνει μακρό χρόνο (επί αρκετές γενεές) θα σχηματιστεί μια

ισχυρή (βαθειά) ρίζα. Η διεγερσιμότητα μιας ρίζας (σημαίνει πόσο εύκολα αυτή μπορεί να διεγερθεί από εξωτερικούς παράγοντες για να προξενήσει την ενεργητική νοσηρή

19

κατάσταση), εξαρτάται από το πόσο πρόσφατα ήταν ενεργητική η νοσηρή κατάσταση, τόσο

πιο πολύ μπορεί να διεγερθεί η ρίζα. Βρήκα για παράδειγμα, ότι η κατάσταση της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη σχηματίζει την πιο ευδιέγερτη ρίζα στο παιδί. Π.χ. μια κυρία ήταν Calc. πριν την εγκυμοσύνη, αλλά κατά την εγκυμοσύνη τρόμαξε έντονα και ανάπτυξε μια

πολύ ισχυρή Stram. κατάσταση. Αυτή πιθανό δεν είναι καθόλου ρίζα Stram. Στο παιδί η πιο ευδιέγερτη ρίζα δεν θα είναι της Calc., αλλά θα είναι η ρίζα του Stram. Αυτό το χαρακτηριστικό ήταν γνωστό στους αρχαίους, που συνιστούσαν στη μητέρα να μένει ευτυχισμένη και ήρεμη κατά την εγκυμοσύνη, γιατί το παιδί θα αναπτύξει επίσης τέτοια χαρακτηριστικά. Η ιδέα των ριζών επίσης μας δείχνει γιατί ορισμένα φάρμακα ενδείκνυνται πιο συχνά σε ορισμένα έθνη. Κατάλαβα π.χ. ότι στην Αγγλία το Stram. (με τρόμο, φρίκη και προσευχή) ενδείκνυται πολύ συχνά. Ένας από τους πιο πιθανούς λόγους γι’ αυτό θα είναι ο

Παγκόσμιος Πόλεμος, που δημιούργησε μια κατάσταση πανικού και τρόμου σε όλη τη χώρα και η ρίζα αυτης της κατάστασης πέρασε σε μια ολόκληρη γενιά του λαού, που γεννήθηκε σ’ αυτό το χρονικό διάστημα.

Συχνά βρίσκουμε, ότι στους δίδυμους ενδείκνυνται διαφορετικά φάρμακα. Αυτό οφείλεται στο ότι αν και κληρονομικά έχουν τις ίδιες ρίζες, ο τρόπος που ανατράφηκαν και

ο τρόπος που τους μεταχειρίστηκαν εκλύει διαφορετικές ρίζες και δημιουργεί διαφορετικές

καταστάσεις σε αυτούς.

Έτσι, η διαπαιδαγώγηση και η ανατροφή δε δημιουργεί ρίζες, αλλά ο τρόπος που ένα άτομο ανατρέφεται, θα διεγείρει μια ιδαίτερη ρίζα. Π.χ. αν μεταχειριστούμε τον έναν καλύτερα παρά τον άλλο και έχουν και οι δύο ρίζες ζήλειας, η ρίζα του ενός, που τον μεταχειριστήκαμε άσχημα θα διεγερθεί.

ΣΙΩΠΗΛΕΣ ΚΑΙ ΔΕΣΠΟΖΟΥΣΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Σημείωσα σε καποιους ασθενείς, ότι έχουν μια κατάσταση που επικρατεί τελείως. Κατά

τη θεραπεία, η κατάσταση αυτή υφίεται και εκδηλώνεται μια άλλη κατάσταση. Θεραπεύοντας αυτήν τη δεύτερη κατάσταση εμφανίζεται καθαρά μια τρίτη. Θεραπεύοντας και αυτήν επανέρχεται πάλι η πρώτη, που θα είναι λιγότερο έντονη και ο άρρωστος θα είναι σε καλύτερη υγεία. Τότε τα συμπτώματα προχωρούν στην κατεύθυνση θεραπείας. Μια αρχική περίπτωση, όπου το παρατήρησα αυτό καθαρά, ήταν μιας γυναίκας, που ήρθε με πολλά ενοχλήματα, ραχιαλγία, πόνο στο θώρακα, υπέρταση κτλ. Παίρνοντας το ιστορικό

της είδα ότι η κατάστασή της ήταν του φαρμάκου Kali carb. Δίνοντάς την Kali carb.

βελτιώθηκε, αλλά εμφάνισε νέα συμπτώματα, που τώρα έδειχναν νέο φάρμακο, το Kali bi, που την ανακούφισε ακόμη περισσότερο, αλλά τώρα ξεπρόβαλε η εικόνα του τρίτου φαρμάκου, του Sulphur. Το Sulphur ωφέλησε, αλλά παρουσιάστηκε πάλι η εικόνα του Kali carb. Έτσι, προχωρούσε σε κύκλους και με κάθε κύκλο η υγεία της προχωρούσε κατά ένα βήμα προς το καλύτερο. Αυτό μοιάζει σα να κατεβαίνει μια κυκλική σκάλα. Έτσι με κάθε κύκλο ερχόμαστε στο ίδιο σημείο, αλλά ένα επίπεδο πιο χαμηλά.

Ξέρουμε καλά στην Ομοιοπαθητική βιβλιογραφία όμοιους κύκλους σε καταστάσεις φαρμάκων. Ο πιο ξακουστός κύκλος είναι ο Sulphur-Calc. carb.-Lycopodium κύκλος. Άλλη τριάδα συνιστά ο κύκλος: Causticum-Colocynthis-Staphisagria. Δεν απαιτείται πάντα να είναι τρεις καταστάσεις, αλλά κάποιος αριθμός. Η ιδέα είναι της ύπαρξης διαφόρων καταστάσεων σε ένα άτομο, οπότε σε κάποιο ιδιαίτερο χρόνο επικρατεί και υπερέχει η μια.

Αυτό μπορεί να αποδοθεί σχηματικά με τα σχήματα 1-4, που παρουσιάζονται εδώ:

20

Ε Ε

Ν Ν

Τ Τ

Α Α

Σ Σ

Η Η

1 2 3 1 2 3

ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Σχήμα 1ο: Αρχική κατάσταση Σχήμα 2ο: Θέση μετά θεραπεία . .

κατάστασης 1

Ε Ε

Ν Ν

Τ Τ

Α Α

Σ Σ

Η Η

1 2 3 1 2 3

ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Σχήμα 3ο: Θέση μετά θεραπεία Σχήμα 4ο: Θέση μετά θεραπεία . κατάστασης 2 κατάστασης 3

Έχω ονομάσει τις καταστάσεις 2 και 3, όταν επικρατεί η κατάσταση 1, Σιωπηλή Κατάσταση και την κατάσταση 1 ως Δεσπόζουσα Κατάσταση. Στο σχήμα 2, η κατάσταση 2 γίνεται η Δεσπόζουσα Κατάσταση. Αυτό θα μπορούσαμε να το συγκρίνουμε με το κοινοβούλιο. Το πλειοψηφούν κόμμα θα κυβερνήσει και θα επιβάλλει την πολιτική στο λαό. Τα άλλα κόμματα υπάρχουν, αλλά είναι ανίσχυρα. Όταν η δύναμη του πλειοψηφούντος κόμματος

μειώνεται κάτω από τη δύναμη του επόμενου ισχυρότερου κόμματος, το δεύτερο κόμμα αναλαμβάνει τις ευθύνες και κυβερνά. Όταν και αυτό χάσει τη δύναμή του, ανεβαίνει το τρίτο κόμμα. Τελικά το αρχικό κόμμα θα αναλάβει την ισχύ του πάλι. Αλλά κάθε φορά που αυτός ο κύκλος καταλήγει, τα κόμματα αποκτούν όλο και λιγότερο ισχύ και, κατά συνέπεια, η ικανότητά τους να κάνουν σπουδαίες αλλαγές επίσης λιγοστεύει.

Η ΔΙΑΦΟΡΑ ΜΕΤΑΞΥ ΜΙΑΣ “ΣΙΩΠΗΛΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ” ΚΑΙ ΜΙΑΣ “ΡΙΖΑΣ”

Αυτή μπορεί να εξηγηθεί ως εξής. Αν έχετε άγχος για την υγεία ως την κύριά σας

ψυχική κατάσταση, αυτό είναι η δεσπόζουσα κατάσταση προς το παρόν. Ξαφνικά ακούτε

έναν θόρυβο και αντιλαμβάνεσθε, ότι μπήκε ένας κλέφτης στο σπίτι σας. Τώρα σ’ αυτήν την κατάσταση το άγχος για την υγεία γίνεται σιωπηλό και επικρατεί μια νέα κατάσταση, που γίνεται δεσπόζουσα. Έτσι το άγχος για την υγεία είναι εδώ, αλλά αυτό δε φαίνεται. Τώρα, καθώς τηλεφωνείτε στην αστυνομία να συλλάβει τον κλέφτη, ξαφνικά ανακαλύπτετε λίγο καπνό και νομίζετε, ότι υπάρχει φωτιά κάπου στο σπίτι. Εδώ πάλι ο φόβος του κλέφτη γίνεται σιωπηλός και δεσπόζει ο φόβος της φωτιάς. Όταν καλέσετε την πυροσβεστική και

σβύσει η φωτιά, κατόπιν ο φόβος του κλέφτη γίνεται πάλι δεσπόζων. Το άγχος για τον κλέφτη και το άγχος για την υγεία υπήρχαν συνεχώς, αλλά ήταν σιωπηλά. Γι’ αυτό μπορούν να αποκληθούν “σιωπηλές καταστάσεις”.

Οι “σιωπηλές καταστάσεις” δεν είναι “ρίζες”, γιατί αν ήταν “ρίζες” και όχι “καταστάσεις”, όταν έφευγε ο “φόβος σας της φωτιάς” δε θα έμενε πίσω καμμιά κατάσταση, εκτός αν υπάρχει ένας εκλυτικός παράγων. Αλλά, αν χωρίς κάποιον εκλυτικό παράγοντα,

παραμένει ακόμη μια κατάσταση, αυτή δεν μπορεί να είναι “ρίζα”.

21

Ας πάρουμε ένα άλλο παράδειγμα. Ένα άτομο έχει μέσα του το ταλέντο να γίνει

γιατρός, δικηγόρος ή γεωπόνος. Έχει αυτά τα τρία ταλέντα μέσα του. Έχει ρίζες να γίνει κάποιος από τους τρείς. Αλλά αυτό το διάστημα στην περιοχή του χρειάζεται περισσότερο ένας γιατρός. Υπάρχει κάποιος εκλυτικός παράγων, που τον διεγείρει να γίνει γιατρός. Έτσι

γίνεται γιατρός και ασκεί την ιατρική για κάμποσο διάστημα. Έπειτα γίνεται πόλεμος στη χώρα και ο καθένας κατατάσσεται στο στρατό. Έτσι ο γιατρός γίνεται τώρα στρατιώτης. Συνεπώς, “ο στρατιώτης” έγινε τώρα η δεσπόζουσα κατάσταση και ο “γιατρός” έγινε μια σιωπηλή κατάσταση.

Βλέπουμε σ’ αυτήν την περίπτωση “ο γιατρός” γίνεται μια σιωπηλή κατάσταση, γιατί μετά τον πόλεμο γίνεται πάλι ένας γιατρός. Αυτή η κατάσταση ήταν μέσα του συνεχώς αν και σιωπηλή.

Ομοίως, η διαφορά μεταξύ μιας “ρίζας” και μιας “σιωπηλής κατάστασης”, είναι ότι στην περίπτωση “σιωπηλής κατάστασης”, καθώς η “δεσπόζουσα κατάσταση” υποχωρεί, η νοσηρή κατάσταση εμφανίζεται πάλι, χωρίς κάποιον εκλυτικό παράγοντα. Μια “ρίζα” χρειάζεται έναν ειδικό εκλυτικό παράγοντα, για να επιφέρει μια νοσηρή κατάσταση.

Αν εμείς αναπαραστήσουμε:

μια ρίζα ως εξής: και μια νόσο ως εξής:

ρίζα

νόσος

Σχήμα 5ο:Ρίζα Σχήμα 6ο: Νόσος

Επίσης μπορούμε να έχουμε έναν χάρτη για κάθε άτομο ως εξής:

νόσοι

Α Β Γ

Δ Ε

Ρίζες

Σχήμα 7ο

Σχέδιο νοσηρών καταστάσεων και ριζών σε ένα άτομο

Τώρα είμαστε σε μια θέση να καταλάβουμε τον πιο πάνω χάρτη των νόσων και ριζών. Μπορούμε να έχουμε:

1. Νόσους με ρίζες (A, Γ).

2. Νόσους χωρίς ρίζες (Β).

3. Ρίζες χωρίς νόσο (Δ, E).

22

ΔΥΣΑΝΑΛΟΓΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ

Στα προηγούμενα δύο κεφάλαια εξετάσαμε τη νόσο και είδαμε, ότι νόσος είναι η στάση που παίρνει ο οργανισμός για να προσαρμοστεί σε μια ιδιαίτερη κατάσταση. Αν αυτή η στάση είναι ακατάλληλη ή δυσανάλογη προς την παρούσα κατάσταση, αυτή χρειάζεται να

θεραπευτεί. Εξετάσαμε λεπτομερώς τους λόγους για την ανάπτυξη ακατάλληλων στάσεων ή τοποθετήσεων και είδαμε, ότι αυτές ήλθαν από μνήμες μιας παρελθούσας τοποθέτησης. Τις μνήμες αυτές καλέσαμε ρίζες.

Στο παρόν κεφάλαιο θα προσπαθήσουμε να καταλάβουμε το λόγο για δυσανάλογες αντιδράσεις. Δυσανάλογες αντιδράσεις μπορεί να συναντηθούν αρκετές φορές τη μέρα, μπορούμε ακόμη να πούμε ότι μια αντίδραση, που να είναι ανάλογη προς το stress, είναι μάλλον η εξαίρεση παρά ο κανόνας. Πάρτε κάποιο stress, π.χ. μια φωτιά στο σπίτι ή ακόμη

και καπνό που βγαίνει από κάποιο δωμάτιο. Πόσοι από μας θα αντιδράσουν ανάλογα σ’ αυτό; Ο πανικός, η σύγχυση και το άγχος μας θα είναι πολύ πιο υπερβολικά από ότι χρειάζεται και αυτό συνήθως κάνει περισσότερη ζημιά παρά καλό. Μια τέτοια υπεραντίδραση, δημιουργεί πολύ περισσότερο stress στον οργανισμό από ότι χρειάζεται και αυτή η υπερβολή του stress, μπορεί να κάνει μια ζωτική διαφορά σε κάποιες περιπτώσεις,

όπως θα δούμε μετά.

Να πάρουμε το γνωστό παράδειγμα του ανθρώπου που καταδιώκεται από ένα λιοντάρι. Θα δούμε, ότι όσο το λιοντάρι συνεχίζει να τον καταδιώκει, θα έχει πανικό, που τον εμποδίζει να σκεφτεί, αυτό του δημιουργεί περισσότερο πανικό και αυτός ο φαύλος κύκλος φτάνει σε σημείο, που η κατάστασή του γρήγορα ξεφεύγει από κάθε αναλογία. Αυτό του δημιουργεί πολύ περισσότερο stress, και μπορεί να πεθάνει από αυτό μάλλον, παρά από το ίδιο το λιοντάρι.

Αυτή η δυσαναλογία μπορεί να μειωθεί από μια ισχυρή δύναμη βούλησης. Ο άνθρωπος,

που πανικοβλήθηκε λόγω του καπνού, μπορεί να περικόψει τη δυσανάλογη αντίδρασή του αν σταματήσει εκούσια και αρχίσει να σκέπτεται. Αν σταματήσει και πει: “Πρέπει να σταματήσω να υπεραντιδρώ”, το stress του θα μειωθείσε κάποια έκταση.

Όλο αυτό το φαινόμενο μπορεί να αναφερθεί ως εξής: Υπό μιαν εκλυτική αιτία (στρεσσογόνο παράγοντα) μια κατάσταση τείνει να ξεσπάσει δυσανάλογα, μια αντίδραση που μπορεί ενίοτε να επιβραδυνθεί από μια ισχυρή δύναμη θέλησης (βούλησης).

Η εργασία αυτού του φαινομένου διαφέρει ελαφρά σε νόσους με μια ρίζα και νόσους

χωρίς μια ρίζα, κι εμείς θα μελετήσουμε τις δύο αυτές ατομικότητες.

ΝΟΣΟΙ ΧΩΡΙΣ ΜΙΑ ΡΙΖΑ

Μερικές νόσοι είναι χωρίς μια ρίζα. Αυτές επέρχονται λόγω ενός πολύ έντονου, ισχυρού εκλυτικού παράγοντα. Οι μεγάλες επιδημίες π.χ. οφείλονται σε έντονα παθογόνους οργανισμούς που, αδιάφορο σε ποια κατάσταση είναι το άτομο, κατακλύζουν τις αμυντικές του δυνάμεις και εγκαθιστούν τη δική τους κατάσταση. Κανονικά, σε τέτοιες επιδημίες η

κατάσταση των περισσοτέρων ατόμων, που υποφέρουν από τη νόσο, θα είναι η ίδια. Μια τέτοια επιδημία χολέρας ενέσκυψε κατά την εποχή του Χάνεμαν και ο ίδιος μπόρεσε να αναγνωρίσει ότι αυτή η επιδημία χρειαζόταν ειδικά φάρμακα. Τα φάρμακα αυτά θα θεραπεύσουν επιτυχώς αναρίθμητους αρρώστους που υποφέρουν από τη νόσο.

Μπορούμε να δούμε το ίδιο, σαν την επιδημία, φαινόμενο, σε αρκετές οξείες καταστάσεις, όπως εγκαύματα, αφυδάτωση, απώλεια αίματος, ογκώδη κάκωση, έντονη συγκίνηση κτλ. Και εδώ ο έντονος στρεσσογόνος παράγων προκαλεί μια ομοιομορφία

αντίδρασης. Πολλά άτομα θα αναπτύξουν όμοιες καταστάσεις από αυτούς τους παράγοντες και θα ανταποκριθούν σε όμοια φάρμακα. Τα φάρμακα αυτά μπορεί πολύ συχνά να εξασφαλίσουν τη ζωτική διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου.

Το ζήτημα είναι, πώς μπορεί το ομοιοπαθητικό φάρμακο να εξασφαλίσει τη διαφορά σε μια τέτοια κατάσταση; Αναφέραμε ήδη ότι αν η νοσηρή κατάσταση είναι σε αναλογία προς τον στρεσσογόνο παράγοντα, τότε ελαττώνοντας την αντίδραση στο ανάλογο επίπεδο, το ομοιοπαθητικό φάρμακο εξασφαλίζει τη ζωτική διαφορά και εμποδίζει το θάνατο, που θα

είχε προξενηθεί από την υπερβολική αντίδραση.

Αν ο στρεσσογόνος παράγων είναι πολύ έντονος και το σώμα δεν μπορεί να τον αντιμετωπίσει, το βέβαιο αποτέλεσμα θα είναι ο θάνατος. Πάντως σε αρκετές περιπτώσεις ο στρεσσογόνος παράγων δεν είναι τόσο έντονος, αλλά η δυσανάλογη αντίδραση προξενεί μια τρομερή ένταση, που το σώμα δεν μπορεί να υποφέρει. Μια τέτοια υπερβολική αντίδραση

23

οφείλεται επίσης στο φαινόμενο, που περιγράφηκε πριν, δηλαδή “Υπό την επίδραση του

στρεσσογόνου παράγοντα, η κατάσταση τείνει να ξεσπάσει δυσανάλογα”.

ΝΟΣΟΙ ΜΕ ΜΙΑ ΡΙΖΑ

Μέχρι τώρα, εξετάσαμε την εργασία του φαινομένου υπερβολικής αντίδρασης σε

νόσους χωρίς μια ρίζα, που μπορεί εύκολα και απλά να κατανοηθεί. Αλλά το ίδιο φαινόμενο ταιριάζει, αν και με πιο περίπλοκο τρόπο, σε νόσους με μια ρίζα. Η διαφορά είναι ότι όταν υπάρχει μια ρίζα, ακόμη και παράγοντες που είναι αβλαβείς στο υγιές άτομο (εκείνο χωρίς ρίζα), γίνονται εκλυτικοί παράγοντες. Όσο πιο ευερέθιστη είναι η ρίζα, τόσο πιο πιθανά όλο και μικρότεροι παράγοντες εκλύουν τη νοσηρή κατάσταση. Γι’ αυτό όταν παρατηρούμε το φαινόμενο της υπερβολικής αντίδρασης σ’ αυτά τα άτομα, τα βρίσκουμε υπό τη διαρκή επίδραση ενός εκλυτικού παράγοντα (εκλυτικού γι’ αυτά) και γι’ αυτό η κατάστασή τους

διατηρείται δυσανάλογη και αταίριαστη στην παρούσα κατάσταση, λόγω της ρίζας τους. Έτσι στις περισσότερες χρόνιες περιπτώσεις, θα δούμε, όχι μόνο αταίριαστες αντιδράσεις που ταιριάζουν σε κάποια άλλη κατάσταση, αλλά επίσης, ότι αυτή η αντίδραση σ’ αυτήν την κατάσταση που υπάρχει τώρα, είναι δυσανάλογη.

Να επαναλάβουμε πάλι το παράδειγμά μας ενός ανθρώπου, που καταδιώκεται από ένα σκυλί και αντιδρά σαν να καταδιώκεται από ένα λιοντάρι. Θα βρούμε, ότι δεν αντιδρά μόνο

σαν να τον καταδιώκει ένα λιοντάρι, αλλά και ότι η αντίδρασή του είναι δυσανάλογη, ακόμη και αν θα τον κυνηγούσε τώρα λιοντάρι.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Στα τρία τελευταία κεφάλαια είδαμε, ότι νόσος είναι η στάση που υιοθετεί ο οργανισμός, για να επιβιώσει σε μια ιδιαίτερη κατάσταση. Βρήκαμε ακόμη, ότι η κατάσταση αυτή συνήθως δεν υπάρχει και ότι η αντίδραση είναι υπερβολική. Αυτή μπορεί να είναι μια υπερένταση πάνω σε όλο τον οργανισμό και θα χειροτερέψει την παθολογία/παθολογικές

τάσεις του ατόμου. Στο επόμενο κεφάλαιο θα εξετάσουμε την έννοια της νόσου στη ζωή μας και πώς αυτή επηρεάζει τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις ενέργειές μας. Επίσης θα δούμε ότι η ομοιοπαθητική αντίληψη είναι πολύ όμοια στις αντιλήψεις από άλλες εκπαιδεύσεις.

24

ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΝΟΣΟΣ:

ΑΠΟ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΑΠΟΨΗ

Η νόσος συνίσταται από δύο μέρη, τη γενικευμένη διαταραχή του όλου οργανισμού και τα εντοπισμένα προβλήματα. Μπορούμε να δούμε, ότι η γενικευμένη διαταραχή, που

συμπεριλαμβάνει σωματικές, γενικές και ψυχολογικές αλλαγές, προηγείται της εντόπισης του προβλήματος. Αυτή η γενικευμένη διαταραχή είναι πιθανά ό,τι ο Hans Selye (η αυθεντία για το stress) περιγράφει ως το Γενικό Σύνδρομο Προσαρμογής. Το σύνολο αυτής της γενικευμένης διαταραχής ή αλλαγής μπορεί να κατανοηθεί ως μια τοποθέτηση προσαρμογής για επιβίωση σε μια ιδαίτερη κατάσταση. Είναι φανερό, ότι αν υπάρχει η κατάσταση και είναι αρκετά έντονη, μια τέτοια προσαρμογή θα εξασφαλίσει επιβίωση και γι’ αυτό δεν πρέπει να θεραπεύεται. Αντίστροφα, αν μια τέτοια κατάσταση δεν υπάρχει ή

αναλογικά δεν είναι έντονη, αυτή η γενική προσαρμογή θα είναι μια κακή προσαρμογή και χρειάζεται να διορθωθεί.

Η ΝΟΣΟΣ ΩΣ ΜΙΑ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ (ΣΤΑΣΗ)

Συγκεφαλαιώνοντας, η νόσος είναι μια τοποθέτηση, μια κατάσταση όντος, που είναι κατάλληλη και πρόσφορη σε μια ιδιαίτερη κατάσταση, μια κατάσταση που δεν υπάρχει. Η νόσος αρχίζει από σοβαρές καταστάσεις, που ζητούν αυτήν την τοποθέτηση ή κατάσταση

του όντος για επιβίωσή του. Αυτή η κατάσταση αφήνει μιαν εντύπωση, που αποκαλούμε μια ρίζα, η οποία ενεργοποιείται αργότερα.

Η νόσος εγκαθιστά διάφορες καταστάσεις για αίσθηση ευεξίας. Όταν φανταζόμαστε ένα λιοντάρι να μας κυνηγά, δεν αισθανόμαστε εντάξει, εκτός αν τρέχουμε. Κατά τον ίδιο τρόπο, αν η νόσος επιφέρει την κατάσταση, που χρειάζεται η αγάπη της ζωής σας, δεν θα αισθάνεσθε καλά, εκτός αν αυτή επιτευχθεί. Οι καταστάσεις αυτές περιορίζουν το είναι σας στο παρόν και αντιδρούν στην κατάσταση κατάλληλα. Η ανάγκη του φιλάργυρου είναι να

ελέγχει το βαλάντιό του. Αυτό θα το κάνει ακόμη και όταν επισκέπτεται τον Παρθενώνα, παρά να θαυμάσει την ομορφιά του. Έτσι, η νόσος επιθέτει μερικές καταστάσεις για αίσθηση ευεξίας. Αυτό περιέχει η έκφραση: “Είμαι καλά μόνο αν ...”. Τέτοιες καταστάσεις για αίσθηση ευεξίας (πιεστικές ενέργειες) συνήθως εγείρονται από τις αισθήσεις ή τους φόβους μας, ιδίως τις έμμονες ιδέες μας σχετικά με τις καταστάσεις που αντιμετωπίζουμε (έμμονες

ιδέες). Ο φόβος του φιλάργυρου έρχεται από την έμμονη ιδέα, ότι εξαπατάται από τον κόσμο γύρω του. Έμμονες ιδέες και έμμονες αισθήσεις χρειάζονται στην ιδιαίτερη

κατάσταση, που φανταζόμαστε ότι είμαστε. Βλέπουμε πολλές καταστάσεις από τη βασική μας ψευδαίσθηση και αυτή είναι η νόσος μας, που είναι ένα απομεινάρι παρελθούσας κατάστασης και έχει αφήσει μια εντύπωση πάνω μας (ρίζα).

ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΙΣΘΗΣΗ ΕΥΕΞΙΑΣ

Λόγω αυτών των καταστάσεων (πιέσεων) και έμμονων ιδεών (αισθήσεων), η ικανότητά μας να αντιδρά στην κατάσταση περιορίζεται. Αυτός ο περιορισμός είναι ένα μέτρο της

νόσου μας. Όταν ένας τέτοιος περιορισμός λάβει χώρα, δε μένουμε περισσότερο ανοιχτοί προς ό,τι αντιμετωπίζουμε. Δεν είμαστε καλά στις περισσότερες καταστάσεις και είμαστε καλά μόνο όταν ικανοποιούνται οι καταστάσεις μας για αίσθηση ευεξίας. Ο επιτελών αισθάνεται επισφαλής σε όλες τις καταστάσεις, που δεν έχουν να κάνουν τίποτε με το τι επιτελεί. Μπορεί κανείς να πει, ότι χρειάζεται μια τέτοια κατάσταση πολύ περισσότερο, από ότι τον χρειάζεται η κατάσταση αυτόν. Ο επιτελών χρειάζεται την κατάσταση κατορθώματος

πολύ περισσότερο από ότι πραγματικά χρειάζεται το κατόρθωμα και γι’ αυτό δεν προτιμά

άλλη κατάσταση. Ο ασθενής είναι σαν έναν, που αισθάνεται ότι ο μηχανισμοί του αυτοκινήτου του δε λειτουργούν εκτός για την πρώτη και έτσι έχει να εκλέξει το μονοπάτι για αναρρίχηση σε έναν λόφο, γιατί αυτή είναι η μόνη κατάσταση, στην οποία μπορεί να αισθάνεται ωραία. Σε κάθε άλλο δρόμο αισθάνεται ότι θα καθυστερήσει πίσω από τους άλλους. Το ότι δεν αισθάνεται καλά και οι καταστάσεις που δεν αισθάνεται ευεξία διαμορφώνουν τη βάση της νόσου.

Εναντίον αυτού, η υγεία είναι η ανεπιφύλακτη αίσθηση ευεξίας, όπου αισθάνεται καλά,

χωρίς κάποια κατάσταση. Αυτή επιτρέπει στον άνθρωπο να είναι παρών στη στιγμή και να αντιδρά κατάλληλα και ανάλογα στην κατάσταση που αντιμετωπίζει. Αν η κατάσταση καλεί για τέλεση, θα επιτελέσει, αν καλεί για αδράνεια θα είναι αδρανής. Δε χρειάζεται να επιτελεί ή να μένει αδρανής για να αισθάνεται καλά. Είναι σαν ένας άνθρωπος, που ξέρει ότι στο αυτοκίνητό του εργάζονται όλοι οι μηχανισμοί. Δε διασχίζει μόνο τα μονοπάτια του βουνού,

25

αλλά μπορεί να ταξιδέψει ελεύθερα. Η υγεία δηλώνει ελευθερία, αυθορμητισμό και ότι είναι

στο παρόν. Το πνεύμα εντός μπορεί να εκπληρώσει τις ανάγκες της ζωής. Ο άρρωστος μπορεί να εκπληρώσει μόνο εκείνες τις ειδικές, στις οποίες εκπληρώνονται οι καταστάσεις του για ευεξία. Υγεία επίσης σημαίνει διάστημα (χώρο), όπου το άτομο έχει ελευθερία

ύπαρξης και εκφράζεται ανεπιφύλακτα. Μπορεί και δέχεται τους άλλους όπως είναι, χωρίς προτίμηση να ζουν με αυτόν ή εκείνον τον τρόπο. Έτσι η υγεία μπορεί να εκφραστεί με αυτά τα περίφημα λόγια του Thomas Harris “Είμαι καλά, είστε καλά”. Ο φιλόσοφος Sosan λέει: “Ο Μεγάλος Δρόμος δεν είναι δύσκολος για κείνους που δεν έχουν προτιμήσεις. Όταν η αγάπη και το μίσος απουσιάζουν, το κάθε τι γίνεται καθαρό και ανυπόκριτο. Κάνοντας την ελάχιστη διάκριση πάντως, ο ουρανός και η γη ξεχωρίζουν οριστικά. Αν θέλεις να μάθεις την αλήθεια, μην κρατάς γνώμη γι’ αυτήν ή αντίθετη. Η πάλη ανάμεσα σε ό,τι κανείς αγαπά

και σε ό,τι μισεί είναι η ασθένεια της ψυχής”. Γι’ αυτό στην υγεία ο άνθρωπος δεν έχει προτιμήσεις, πιέσεις και αποδέχεται τα πράγματα όπως είναι.

Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΩΣ ΟΡΓΑΝΟΝ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ

Ο Χάνεμαν γράφει στην 9η παράγραφο του “Οργάνου”: “Στην κατάσταση υγείας του

ανθρώπου η άϋλη ζωτική δύναμη (αυταρχική), η δύναμη που ζωογονεί αυτό το υλικό σώμα (οργανισμό), διοικεί με απεριόριστη εξουσία και διατηρεί όλα τα μέρη του οργανισμού σε

μια αξιοθαύμαστη, αρμονική λειτουργία, όσον αφορά και τις αισθήσεις και τις λειτουργίες, ούτως ώστε το ενοικούν, διαμένον, προικισμένο με λογική πνεύμα, μπορεί ελεύθερα να απασχολήσει αυτό το ζωντανό, υγιές εργαλείο για τους υψηλότερους σκοπούς της ύπαρξής μας” (κάποιες μεταφράσεις χρησιμοποιούν τη λέξη “νους” αντί για “πνεύμα”, αλλά η πραγματική λέξη στο πρωτότυπο είναι “geist”, που στα Γερμανικά σημαίνει πνεύμα).

Απηχώντας την ίδια σκέψη ο Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ γράφει: “Συ γρήγορα κάνε με ασταμάτητο,

Όπως είναι δικιά σου ευχαρίστηση. Αυτή τη μικρή καλαμένια φλογέρα Συ μετάφερέ την σε βουνά και κοιλάδες Και φύσηξε μέσα της Μελωδίες παντοτεινά νέες. Αυτό το εύθραυστο αγγείο Συ άδειασες ξανά και ξανά

Και γέμισες ξανά και ξανά Ακόμη και με δροσερή ζωή”.

Όλα αυτά τα χωρία αντανακλούν την ίδια ιδέα. Ο ανθρώπινος οργανισμός είναι μόνο ένα εργαλείο του πνεύματος. Η υγεία έχει την ιδιότητα του να είναι πλήρως ευμεταχείριστο. Το εργαλείο αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην πιο πλήρη έκταση, δεν εμποδίζεται ούτε αποκλείεται. Η νόσος συνεπάγεται ένα φραγμό στη χρήση του. Το υγιές φλάουτο είναι το

μόνο που είναι τελείως καθαρό, όλες του οι τρύπες είναι ανοιχτές και αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να παίξει κάθε μελωδία που να ταιριάζει στην κατάσταση. Το φλάουτο αρρωσταίνει όταν φράζει κάποια από τις τρύπες του και έτσι μπορεί να παίξει μόνο 2-3 νότες. Δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλες τις καταστάσεις, αλλά μόνο σ’ εκείνες, όπου αυτές οι νότες αρκούν-μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο σαν σφυρίχτρα. Το φλάουτο αυτό είναι άρρωστο, αναγκάζεται να χρησιμοποιηθεί μόνο ως σφυρίχτρα.

Το μέτρο της νόσου είναι, πόσο πολύ χρειάζεται ένας άνθρωπος μια κατάσταση για να

αισθάνεται καλά και πόσο πολύ του χρειάζεται η κατάσταση να ενεργεί με αυτόν τον ιδιαίτερο τρόπο. Στη ζωή μεγάλου ανθρώπου βρίσκουμε ότι η κατάσταση χρειάζεται αυτόν

πολύ περισσότερο, από ότι αυτός χρειάζεται την κατάσταση. Το πόσο καλά αισθάνεται κανείς, καθορίζει την υγεία σε έναν άνθρωπο. Χωρίς καταστάσεις μπορεί να αντιδράσει με έναν κατάλληλο τρόπο σε όλες τις καταστάσεις και δε χρειάζεται να υπάρχει καμμιά ιδιαίτερη κατάσταση για να αισθάνεται καλά.

Ο ΦΡΑΓΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ

Γιατί οπωσδήποτε είναι το φλάουτο φραγμένο; Γιατί είναι καλό μόνο σα σφυρίχτρα; Είναι πραγματικά βουλωμένο; Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει φραγμός. Το φλάουτο είχε βουλώσει κάποια στιγμή στο παρελθόν και φαντάζεται ότι είναι ακόμη φραγμένο. Αυτή η ψευδαίσθηση δημιουργεί καταστάσεις γι’ αυτό στο να αισθάνεται καλά και δεν επιτρέπει τον φλαουτίστα να χρησιμοποιεί τις άλλες νότες, που φαντάζεται ότι είναι βουλωμένες. Γι’ αυτό ο φραγμός δεν είναι παρά μια κατάσταση για αίσθηση ευεξίας. Δεν αισθάνεται καλά, εκτός

26

αν εκπληρωθούν ορισμένες καταστάσεις. Οι καταστάσεις αυτές έρχονται από την

ψευδαίσθησή του για τον εαυτό του και την κατάστασή του. Π.χ. μπορεί να αισθάνεται: “Αν μπορέσω να το κατορθώσω, μόνο μετά μπορώ να το φροντίσω και να το αγαπήσω”. Η ψευδαίσθηση μας εμποδίζει να δούμε τα πράγματα όπως είναι. Ζητούμε από τον αναγνώστη

να κάνει αυτήν την άσκηση: Από εκεί που κάθεσαι δες γύρω σου και περιέγραψε όλα τα αντικείμενα με πράσινο χρώμα. Προσπαθούμε να κρίνουμε την παρατηρητικότητά σου. Τώρα απάντησε στην εξής ρώτηση: Πόσα μπλε πράγματα είδες; Όταν βλέπετε σε ένα ιδιαίτερο αντικείμενο με έναν ιδιαίτερο τρόπο, κάθε άλλο αποκλείεται από την παρατήρησή σας.

Η νόσος είναι ένας περιορισμός της όρασης, είναι ένας στενός τρόπος να βλέπουμε τα πράγματα. Μόνο η ενημέρωση γι’ αυτήν την ψευδαίσθηση μπορεί να την απομακρύνει,

όπως ακριβώς το φως απομακρύνει το σκοτάδι. Η ψευδαίσθηση εξαφανίζεται μόνο με την ενημέρωση. Ένα μέρος αυτής της σκέψης εκφράζεται με τη φιλοσοφία και την ψυχανάλυση οι οποίες ενημερώνουν το άτομο που έχει λανθασμένη αντίληψη του παρόντος. Και η Ομοιοπαθητική επίσης βασίζεται πάνω σ’ αυτό. Η ενημέρωση για την ψευδαίσθησή σας δημιουργείται από το φάρμακο θέτοντάς σας σε επαφή με την αρχική κατάσταση, από την

οποία ήλθε αυτή η ψευδαίσθηση. Έτσι βασίζεται στην ίδια αλήθεια: Η νόσος είναι

ψευδαίσθηση, η ενημέρωση είναι θεραπεία.

Όλα αυτά τα λόγια μπορεί να ηχήσουν εσωτερικά και θεωρητικά, εκτός εάν ο αναγνώστης εργαστεί μόνος του στο φως του τι κατάλαβε μέχρι εδώ. Αν δείτε τίμια τον εαυτό σας, θα δείτε ότι αισθάνεστε πολύ δυσάρεστα σε πολλές καταστάσεις και ότι προσκολλάσθε σε ορισμένους ρόλους, στους οποίους αισθάνεστε καλά. Οι καταστάσεις αυτές, στις οποίες αισθάνεστε καλά, εκπληρούν τις καταστάσεις σας για αίσθηση ευεξίας. Αναγκάζεστε να ενεργήσετε μ’ έναν ιδιαίτερο τρόπο ακόμη και αν είναι πιο κατάλληλος

κάποιος άλλος τύπος δράσης. Σε πολλές καταστάσεις έχετε το δικαίωμα εκλογής στο πώς να αντιδράσετε, αλλά σχεδόν πάντα εκλέγετε να αντιδράσετε μόνο με 1-2 τρόπους, ανεξάρτητα με το ποια είναι η κατάσταση. Αυτός ο σταθερός τύπος αντίδρασης, καταναγκασμού, έρχεται από το σταθερό τρόπο, που βλέπετε τον εαυτό σας και την κατάσταση που αντιμετωπίζετε (έμμονη ιδέα). Και η έμμονη ιδέα και ο καταναγκασμός έρχονται από την αντίληψη, που έχει ο εαυτός σας στην κατάσταση. Αυτή είναι η βασική σας ψευδαίσθηση.

Κάπου στο παρελθόν ή σε χρόνο κοντά στη γέννησή σας θα βρείτε, ότι κάποιος πέρασε

μια κατάσταση, που σας ανάγκασε σε αυτό το είδος συμπεριφοράς. Μπορείτε να βρείτε πιο συχνά παρά όχι, ότι αντιληφθήκατε όταν ένας από τους γονείς σας πέρασε ακριβώς μια τέτοια κατάσταση ή μια τέτοια κατάσταση μπορεί να ξεκίνησε στην παιδική σας ηλικία, ιδιαίτερα από τις συνθήκες στην οικογένειά σας. Αν κάποιος ορφανός δεν έννοιωσε αγάπη από κανένα και αισθάνεται ότι κανείς δε φρόντισε γι’ αυτόν, συνεπώς δεν υπήρξε αίσθηση

στο να εκφράσει τα αισθήματά του για κάποιον. Αυτή η αντίδραση ήταν οικειοποιημένη στην παιδική ηλικία, καθώς αυτή εξασφάλιζε την επιβίωσή του, αλλά όταν ενηλικιώθηκε, αυτή επιμένει και ακόμη δεν μπορεί να επικοινωνήσει με κανένα. Έχει την πιεστική ανάγκη να μη μιλά, ακόμη και σε καταστάσεις που είναι ακουστός. Όταν αντιλαμβάνεται αγάπη, δεν μπορεί να τη αποδεχτεί, αισθάνεται συχνά (έμμονη ιδέα), ότι δεν τον ενδιαφέρει γι’ αυτήν και γι’ αυτό αναγκάζεται να είναι επιφυλακτικός (καταναγκασμός). Αυτό έρχεται από ένα έμμονο αίσθημα για τον εαυτό του, ότι κανείς δεν τον αγαπά. Το απομεινάρι της

παρελθούσας κατάστασης θα τον κάνει να κρίνει όλες τις καταστάσεις με τον ίδιο τρόπο, ακόμη και αν μπορεί να εκτεθεί σε μερικές καταστάσεις, που αυτός τις φρόντισε, πρόσεξε, σεβάστηκε και αγάπησε. Ακόμη θα επιμείνει στον ίδιο τύπο αντίδρασης. Επίσης θα διαλέξει να είναι σε τόπους, όπου δεν καταλαβαίνει αγάπη, που θα βεβαιώσει ότι τα αισθήματά του

είναι περιττά. Όταν αγαπιέται μπορεί να φύγει μακρυά.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ

Η ιδέα αυτού του παραδείγματος είναι για σένα να παρατηρήσεις τον εαυτό σου και να

δεις, ποιες είναι οι έμμονες ιδέες και οι καταναγκασμοί σου, με ποιον τρόπο αισθάνεσαι περιορισμένος και σε ποιες καταστάσεις είσαι πιο άνετος και γιατί. Από αυτό θα αποκτήσεις μια ιδέα των έμμονων ιδεών σου και των φόβων σου, των ενεργειών και των καταναγκασμών σου και θα μπορέσεις με μια γρήγορη ματιά να δεις την όλη κατάσταση και να δεις ότι αυτό είναι μια ψευδαίσθηση. Μια τέτοια ενημέρωση μπορεί να κάνει μια αλλαγή.

27

Η ΥΓΕΙΑ ΩΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ

Όταν εξετάσουμε τις ιδιότητες ενός υγιούς ανθρώπου, βρίσκουμε γενικές και ψυχολογικές ιδιότητες, καθώς και η τοπική ανατομική υφή και φυσιολογική λειτουργία. Στη γενική και ψυχολογική του κατάσταση μπορούμε να σημειώσουμε μια ορισμένη σειρά

ιδιοτήτων ως φυσιολογικών ή υγιών. Π.χ. κανονική θερμοκρασία, έκταση ιδρώτα, όρεξη, ρυθμός καρδίας και αναπνοής, πίεση αίματος, στάση και τρόπος ύπνου, έμμηνα, γενετήσιος ρυθμός κτλ. Μια τέτοια καταγραφή στην ψυχή είναι πιο δύσκολη σχετικά με τις συναισθηματικές και νοητικές ιδιότητες. Ακόμη μπορούμε να κρίνουμε μια ορισμένη έκταση οργής, φόβου, μνήμης, νοημοσύνης, κρίσης, συναισθήματος κτλ., που μπορεί να λεχθεί ότι είναι φυσιολογική. Στα τοπικά μέρη επίσης υπάρχουν εκτάσεις ομαλότητας, όπως το ποσόν οξύτητας στο στομάχι ή οι λειτουργίες νεφρών και ήπατος. Η υφή του σώματος έχει επίσης

μια φυσιολογικότητα: βάρος, ύψος, κατασκευή χεριών και ποδιών, το πρόσωπο κτλ. Κάθε αλλαγή σε μια τέτοια ευθυγράμμιση μπορεί να θεωρηθεί παθολογική ή νοσηρή.

Στην κατάσταση υγείας του ανθρώπου, επίσης, βλέπουμε μια τοποθέτηση ψυχής και σώματος. Η θέση αυτή είναι μια απάντηση προσαρμογής, δηλαδή αυτή έχει υψωθεί για να προσαρμοστεί ή να επιβιώσει σε μια ιδαίτερη κατάσταση. Ο άνθρωπος εξελίχθηκε από

πρωτόγονος και ανέπτυξε ειδικές ιδιότητες και την ατομική του θέση για να επιβιώσει στη

νέα κατάσταση. Ζούσε στα δέντρα και έτρωγε φρούτα. Κάποια στιγμή η κατάσταση, πιθανόν η καταστροφή δασών σε κάποια μέρη, τον ανάγκασε να κατεβεί από τα δέντρα και να αρχίσει να κυνηγά για να επιβιώσει. Αυτή είναι η αρχική κατάσταση του ανθρώπου, για την οποία ήταν αναγκαία μια αλλαγή, χρειαζόταν μια νέα προσαρμογή. Ο άνθρωπος έπρεπε να φτιάξει καταφύγιο για τον εαυτό του και δεν είχε το φυσικό ταλέντο γι’ αυτό, αφού πιο πριν συνήθιζε να ζει στις κορυφές των δέντρων. Για να χτίσει σπίτια, να προστατευτεί από τους φυσικούς κινδύνους και να τα καταφέρει στο κυνήγι, χωρίς κάποια φυσικά πλεονεκτήματα,

όπως ταχύτητα ή νύχια, ο άνθρωπος χρειάστηκε:

Νόηση και δημιουργικότητα.

Να ζει σε ομάδες και να αναγνωρίζεται σε μια ομάδα.

Να διατηρεί ειρήνη μέσα στην ομάδα, να την προστατεύει άγρια και να προστατεύει το έδαφός της από άλλες ομάδες.

Να κατασκευάζει εργαλεία και όπλα για να βοηθήσει το κυνήγι του και την οικοδομική

του εργασία.

Όλα αυτά, που είχε να κάνει για να επιβιώσει, δημιούργησαν τις αλλαγές που καλέσαμε εξέλιξη από τον πρωτόγονο στον πολιτισμένο άνθρωπο. Έτσι είχε:

1. Να υιοθετήσει την ορθία στάση, για να μπορέσει να χρησιμοποιήσει τα εργαλεία του.

2. Να αναπτύξει επιδεξιότητα με τα χέρια του.

3. Να έχει έξυπνο και δημιουργικό μυαλό.

4. Να έχει κοινωνικά αισθήματα και ειρήνη μέσα στην ομάδα και ακόμη να μπορεί να

αμυνθεί.

Η όλη γενική και τοπική προσαρμογή στην αρχική κατάσταση κατέληξε στην ανθρώπινη μορφή και σ’ αυτή την ανθρώπινη μορφή η ψυχοδιανοητική κατάσταση και η γενική κατάσταση είναι σε τέλεια αρμονία με τη λειτουργικότητα και την υφή όλων των μερών και συστημάτων. Είναι σε εναρμόνιση το ένα με το άλλο, δημιουργούν το ένα με το άλλο και έχουν έλθει ως μια προσαρμογή στην ίδια κατάσταση.

Στην υγεία επίσης, ο άνθρωπος έχει καταστάσεις για αίσθηση ευεξίας. Π.χ. μια από τις

καταστάσεις είναι: “Δεν είμαι καλά, αν η ζωή μου είναι σε κίνδυνο και είμαι καλά αν φτάσω τη θέση της ασφάλειας”. Άλλη θα είναι: “Δεν είμαι καλά, αν η ομάδα γύρω μου είναι σε αναταραχή και είμαι καλά, αν όλα πάνε καλά μέσα στην κοινωνία μου”. Γι’ αυτό ακόμη και η υγεία του ανθρώπου εχει καταστάσεις για αίσθηση ευεξίας. Αλλά υπάρχει μια μεγάλη διαφορά μεταξύ αυτών των καταστάσεων και των καταστάσεων ενός αρρώστου ανθρώπου.

Η ΔΙΑΦΟΡΑ ΜΕΤΑΞΥ STRESS ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ STRESS ΜΙΑΣ ΝΟΣΗΡΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Όταν το stress προξενείται από την κατάσταση μόνο, η κατάσταση που προξενείται είναι ανάλογη και ταιριάζει στον στρεσσογόνο αυτόν παράγοντα. Έτσι όταν η κατάσταση ζωής ξεπεραστεί και υπάρχει μια άλλη, ο υγιής θα μπορέσει να αλλάξει την τοποθέτησή του

28

τελείως για να ταιριάζει στη νέα κατάσταση. Μια μεγάλη διαφορά μεταξύ stress κατάστασης

και stress από τη νόσο είναι ότι στη stress κατάσταση, δηλαδή όταν ο άνθρωπος είναι υγιής, αισθάνεται καλά για τον εαυτό του και αισθάνεται ότι δε διαφέρει από τους άλλους. Σε μια νοσηρή κατάσταση αισθάνεται ξεχωριστός και ιδαίτερος σε έναν αρνητικό τρόπο. Ας

πάρουμε το εξής παράδειγμα:

Ο Μαχάτμα Γκάντι και ο γιός του Harilal

Ο Γκάντι γράφει στην αυτοβιογραφία του, ότι αρχικά μιμήθηκε τους Βρετανικούς τρόπους και τις συνήθειες, προσπαθώντας με κάποιο τρόπο να επιφέρει μια ισότητα με τους Βρετανούς. Παρά τις προσπάθειές του, η αίσθησή του του αυτοσεβασμού ήταν αναμφίβολα εντελώς ανικανοποίητη όταν γεννήθηκε ο γυιός του Harilal. Αργότερα ο Γκάντι πήγε στη Νότια Αφρική και δεν έζησε στην περιοχή των λευκών. Έκτοτε η αίσθηση του ότι υπόφερε

μιαν αδικία επιδεινώθηκε πιο έντονα και κατάλαβε ότι αν δεν αγωνιζόταν πισωδρομώντας και παρακούωντας, τίποτα δε θα άλλαζε. Τα κύριά του χαρακτηριστικά ήταν:

Ευαισθησία στην αδικία. Ευαισθησία στο πλήγωμα του εγώ.

Απείθεια και ανυπακοή.

Αυτά δικαιολογούνταν σχεδόν πλήρως από τις συνθήκες του και γι’ αυτό ήταν τελείως

υγιή. Πράγματι ξέρουμε τις συνθήκες, που χρειαζόταν ο Γκάντι πολύ περισσότερο από ότι τις χρειάζονταν ο Γκάντι.

Πάντως, η ιστορία του Harilal ήταν τελείως διαφορετική. Γεννήθηκε με τη ρίζα της κατάστασης του πατέρα του (τη ρίζα της Staphisagria), ανέπτυξε τα ίδια αισθήματα (της αδικίας και του πληγώματος του εγώ) και του ίδιου καταναγκασμού (να αγωνίζεται πισωδρομώντας και μην υπακούοντας), αλλά δεν υπήρξε αιτία κατάστασης, που να δικαιολογεί αυτήν την κατάσταση.

Ο Harilal αναμφίβολα είχε έναν επικριτικό πατέρα, αλλά ανόμοια προς τους Βρετανούς, ο Γκάντι ήταν καλά αφοσιωμένος. Ο Harilal θα το είδε εύκολα και δε θα χρειαζόταν να αντιδράσει κακώς. Αλλά η ρίζα μέσα του διεγέρθηκε από τις συνθήκες, επέφερε την ίδια κατάσταση, ακόμη κι αν οι συνθήκες δεν την απαιτούσαν.

Ο Harilal ξέφυγε από τον πατέρα του, έγινε μουσουλμάνος, το ‘ριξε στο αλκοόλ, δεν

παρακολούθησε ούτε την κηδεία του πατέρα του και μετά έξι μήνες πέθανε σ’ ένα πορνείο. Είχε τα ίδια συμπτώματα:

* Ευαισθησία στην αδικία. * Ευαισθησία στο πλήγωμα του εγώ. * Απείθεια και ανυπακοή.

Ο Harilal αντέδρασε στον Γκάντι κατά τον ίδιο τρόπο, όπως ο Γκάντι αντέδρασε στους Βρεττανούς. Αλλά ο Γκάντι ήταν υγιής, η κατάστασή του ήταν μια τοποθέτηση, γι’ αυτό ήταν καλά με τον εαυτό του και είχε ειρήνη και για τους άλλους επίσης. Η κατάσταση του

Harilal οφειλόταν στην ψευδαίσθηση για την κατάστασή του. Δεν είχε λόγο να αισθάνεται το δρόμο που έκανε, αν και προσπάθησε να δημιουργήσει μια θέση για να τον δικαιολογήσει. Πρέπει να αισθανόταν πολύ άσχημα με τον εαυτό του και συνεπώς είχε πολύ λίγη ειρήνη για τους άλλους.

ΕΓΩ ΚΑΙ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ

Υπάρχουν πολλές καταστάσεις, που καλούν για μια απάντηση προσαρμογής για επιβίωση. Σ’ αυτές τις πραγματικές καταστάσεις ο άνθρωπος αισθάνεται καλά, γιατί

αισθάνεται ένα με όλον τον κόσμο, ακόμη και αν μειονεκτεί. Ο άνθρωπος που αισθάνεται χωριστά, δεν είναι ένας που μειονεκτεί, αλλά είναι ένας με την ψευδαίσθηση ενός μειονεκτήματος.

Ένας χωλός έχει ένα ειδικό μειονέκτημα συγκρινόμενο με τον υπόλοιπο κόσμο, αλλά αυτός δεν αισθάνεται ξεχωριστά από τον υπόλοιπο κόσμο. Αισθάνεται ίσος προς τον καθένα, μόνο ότι είναι χωλός. Έτσι, θα υιοθετήσει έναν μηχανισμό επιβίωσης. Αλλά, ενώ έχει υιοθετήσει αυτόν τον μηχανισμό επιβίωσης, ακόμη αισθάνεται καλά για τον εαυτό του.

Πραγματικά δεν είναι σε μια καλή κατάσταση, αλλά ο ίδιος αισθάνεται καλά. Ξέρει ότι βασικά είναι καλά, αλλά γι’ αυτό το ιδιαίτερο μειονεκτεί. Δεν είναι αυτός ο ίδιος, που δεν είναι καλά, αλλά η κατάστασή του. Η κατάσταση είναι το πρόβλημα και όχι ο ίδιος. Ο μηχανισμός αντιμετώπισης ή η στάση προσαρμογής που υιοθετεί είναι ακόμη καλή. Επειδή

29

είναι καλά έχει τόπο για άλλο άτομο, είναι χωρίς καταστάσεις για άλλους και έτσι μπορεί να

τους παραδεχτεί να υπάρχουν.

Συνεπώς, η τραγωδία είναι ότι ένας που πραγματικά μειονεκτεί, αισθάνεται πιο καλά, παρά ένας που δε μειονεκτεί. Ο άνθρωπος που έχει δύο πόδια και μπορεί να περπατά και να

τρέχει, αλλά αισθάνεται χωλό τον εαυτό του, έχει μεγάλο πρόβλημα. Δεν ξέρει ότι αισθάνεται, ότι είναι χωλός. Αν το ξέρει, δεν αισθάνεται πλέον χωλός. Η ψευδαίσθηση είναι κρυμμένη και ποτέ δεν είναι ξεκάθαρη και σαφής. Ο άνθρωπος αισθάνεται μειονεκτικά με κάποιον τρόπο, αλλά δεν ξέρει με ποιον τρόπο. Όλα του τα υποδείγματα και οι αντιδράσεις έρχονται από το κρυμμένο παρελθόν.

ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ

Ο χωλός με συμπεριφορά χωλού έχει έναν γυιό και ο γυιός υιοθετεί το υπόδειγμα

συμπεριφοράς ενός χωλού, αν και δεν είναι χωλός. Αισθάνεται μειονεκτικά, αλλά δεν ξέρει γιατί. Συγκρατείται από άλλο άτομο για να υποστηρίζεται, έχει όρους για τους άλλους, έχει φόβους, έμμονες ιδέες και καταναγκασμούς και όλα αυτά δεν μπορεί να τα καταλάβει. Έχει

εγκατεστημένο ένα υπόδειγμα αντίδρασης, χωρίς την αιτία. Όταν αισθάνεται μειονεκτικά χωρίς να ξέρει γιατί, του έρχονται έντονα αισθήματα δυσανεξίας. Αισθάνεται, αν και δεν το γνωρίζει, σαν ένας χωλός, χωρίς να είναι χωλός. Συνεπώς κάτι πρέπει να είναι εσφαλμένο

με αυτόν τον ίδιο και όχι με την κατάστασή του. Αισθάνεται όλο και περισσότερο απομονωμένος από τον υπόλοιπο κόσμο. Για να αισθάνεται καλά με αυτά τα αισθήματα έχει αυστηρές καταστάσεις για άλλο άτομο και τη στιγμή που έχει τις καταστάσεις ο χώρος του έχει χαθεί, δεν τους επιτρέπει πλέον να είναι όπως είναι και μπορεί μόνο να σκέπτεται τους άλλους στο τι αυτοί μπορούν να θυσιάσουν, να δώσουν και να πάρουν μακριά του.

ΕΓΩ

Η ψευδαίσθηση προσβάλλει το ίδιο το εγώ. Το εγώ αισθάνεται μειονεκτικά, με απώλεια

της ταυτότητας, της ατομικότητας, της ασφάλειας ή του γοήτρου κτλ., αλλά δεν ξέρει γιατί. Μετά το εγώ προσπαθεί να τοποθετήσει την κατάσταση, ακριβώς έτσι που να μπορεί να δικαιολογήσει τα αισθήματά του και τις καταστάσεις. Ήδη έχει αισθήσεις και καταστάσεις-συνθήκες αδικαιολόγητες. Έτσι επιχειρεί να φέρει δικαίωση δημιουργώντας την αληθινή

κατάσταση-θέση.

Η θέση δημιούργησε την κατάσταση, η κατάσταση δημιούργησε το υπόδειγμα συμπεριφοράς, το υπόδειγμα συμπεριφοράς επηρέασε το εγώ και το εγώ δημιούργησε τη

θέση, έτσι που να μπορεί να δικαιωθεί αυτό το υπόδειγμα συμπεριφοράς. Δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος. Πάντως πολύ προσπαθεί το εγώ να δημιουργήσει τη θέση, αλλά δεν μπορεί να το κατορθώσει πλήρως και έτσι τα αισθήματα μένουν σχεδόν πάντα αδικαιολόγητα και εκτός αναλογίας. Επίσης κάπου μέσα του το άτομο ξέρει ότι έχει δημιουργήσει την κατάσταση. Η ενημέρωση της σημασίας των φόβων, έμμονων ιδεών και καταναγκασμών σε όρους της θέσης, που δικαιολογεί τη συμπεριφορά του, μπορεί να

καταλήξει σε θεραπεία.

Συγκεφαλαιώνοντας, μια θέση όπου ένας άνθρωπος μειονεκτεί, δημιουργεί μια στάση, ένα υπόδειγμα συμπεριφοράς και σκέψης, με ορισμένους φόβους, έμμονες ιδέες και καταναγκασμούς. Αυτό βοηθά τον άνθρωπο να επιβιώσει σ’ αυτήν την κατάσταση. Όταν αυτή περάσει, το υπόδειγμα συμπεριφοράς με τις έμμονες ιδέες και τους καταναγκασμούς θα μείνει. Έτσι ο άνθρωπος έχει την αίσθηση, ότι -εκτός αν ενεργήσει με αυτό τον τρόπο- η ζωή του απειλείται. Εκτός της ψευδαίσθησης αυτής, αναπτύσσει τα αισθήματα και τους

καταναγκασμούς και αυτή είναι η νόσος. Αυτό αναφέρεται και στο σώμα και στην ψυχή. Αναφερθήκαμε σε αυτήν την αντίληψη της νόσου προηγουμένως στο κεφάλαιο “Δυσανάλογες αντιδράσεις”.

Η νόσος γαντζώνει πάνω στο εγώ πολύ εύκολα. Γιατί και ποιο είναι το αποτέλεσμα αυτού; Το εγώ είναι το μέρος του ανθρώπου, που τον κάνει να αισθάνεται άτομο ή τον ξεχωρίζει, του δίνει μια αίσθηση ταυτότητας. Είναι υγιές γιατί επίσης του δίνει την υποκίνηση για να κάνει κάτι πάνω του και για να προοδεύσει. Μια αγελάδα μηρυκάζει

αναμασώντας, καθήμενη ήσυχη και ήρεμη, είτε την καλείτε με το ένα ή το άλλο όνομα βασίλισσα, αμερικάνα ή ινδή ή υπηρέτρια, αυτή θα αναμασά με τον ίδιο τρόπο, χωρίς κάποια αλλαγή. Αυτή δεν ενοχλείται καθόλου για την ατομικότητά της, το ξεχώρισμά της, το όνομα ή την ταυτότητά της και έτσι η αγελάδα μένει η ίδια για χιλιάδες χρόνια, χωρίς να χτίζει σπίτια ή πυρηνικά όπλα. Η ποιότητα του γάλατός της δεν αλλάζει, δεν το παστεριώνει, ούτε το πάει σε γαλακτοπωλεία. Το παράδειγμα αυτό διαφωτίζει για το ρόλο του εγώ στην

30

ανάπτυξη του ανθρώπου, αυτό του δίνει το ξεχωριστό. Επίσης του δίνει την παρόρμηση να

προστατέψει την ταυτότητά του και να μένει σε μια ισότητα με τους άλλους, αν όχι επικεφαλής, και αυτό είναι που έχει αξία γι’ αυτόν και είναι πιο σπουδαίο το όνομα ή η ταυτότητά του, παρά η ζωή του. Ο άνθρωπος είναι έτοιμος να παραμελήσει την υγεία του,

ακόμη και τη ζωή του, για να προστατέψει την ταυτότητά του, το όνομα ή το εγώ του. Η ταυτότητα του ατόμου προστατεύεται άγρια, τα κράτη προχωρούν σε πόλεμο, γι’ αυτό και εκατομμύρια έχουν πεθάνει. Η πίστη Μου, η πατρίδα Μου, το όνομά Μου, η οικογένειά Μου, αυτά μπορεί να γίνουν πιο σπουδαία παρά η ίδια.

Αφού καταλάβουμε αυτό μπορούμε να δούμε ότι στη νόσο υπάρχει ένα υπόδειγμα καταναγκασμού και έμμονων ιδεών. Για επιβίωση ένας αναπτύσσει φόβους και καταστάσεις ή καταναγκασμούς. Π.χ. ο άνθρωπος, που περιβάλλεται από κλέφτες, αναπτύσσει έναν

καταναγκασμό να βλέπει τις πόρτες του τη νύχτα και αναπτύσσει έναν φόβο ότι θα ληστευθεί. Το υπόδειγμα αυτό επιμένει. Αν τα χρήματά του κλαπούν, θα είναι φτωχός και έτσι μπορεί να μην έχει να φάει. Η παρόρμηση για επιβίωση δημιουργεί προφύλαξη. Αυτή είναι συνήθης σε όλα τα όντα, αλλά το πιο μεγάλο stress είναι απο το εγώ. Αν γίνω φτωχός, τι θα συμβεί στο όνομά μου και τη θέση μου; Τι θα σκεφτούν για μένα; Έτσι το ζήτημα του

εγώ γίνεται ίσο ή ακόμη και πιο σπουδαίο, που δημιουργεί πολύ μεγαλύτερο stress.

Αισθάνεται όλο και περισσότερο μειονεκτικά, ο φόβος του θα τον κάνει να αιθάνεται όλο και περισσότερο ξεχωριστός και αυτό έχει να κάνει με το εγώ του.

Τα ζώα δεν έχουν αυτό το πρόβλημα του εγώ και γι’ αυτό η νόσος τα επηρεάζει μόνο στο επίπεδο της επιβίωσης. Αυτό θα επιβιώσει του stress μόνο. Αν ένα ζώο υπόκειται σε μακρές περιόδους καταδίωξης αυτό θα αναπτύξει φόβο και το υπόδειγμα μπορεί να επιμένει. Αλλά αυτό δε θα αναπτύξει το αίσθημα: “θα χάσω τη θέση μου, γιατί καταδιώκομαι και γι’ αυτό βρίσκομαι σε ένα ειδικό μειονέκτημα”. Θα αισθανθεί μόνο: “Με καταδιώκουν. Τι θα

μου συμβεί;”. Πολύ περισσότερο επιπλέκεται σε έναν άνθρωπο, γιατί αυτοί οι φόβοι θέτουν τον άνθρωπο σε ένα ειδικό μειονέκτημα συγκρινόμενο με άλλο άτομο. Το εγώ του διεγείρεται εύκολα, αυτό γιατί το εγώ του προσπαθεί πάντα να διατηρείται πάνω από τους άλλους, η ατομικότητα και η ταυτότητά του είναι σπουδαία. Η αίσθηση είναι -δεν είμαι τόσο καλά, όσο είναι τα άλλα άτομα. Δεν είμαι καλά, εκτός αν κάνω αυτό ή εκείνο και πρέπει να είμαι καλά γιατί εμπλέκεται το εγώ μου.

Γι’ αυτό, οι άνθρωποι έχουν πολύ περισσότερες νοσηρές καταστάσεις παρά τα ζώα. Η

Materia Medica των ζώων θα είναι πιο μικρή, επειδή οι καταστάσεις στις οποίες εκτίθενται τα

ζώα είναι λιγότερες σε ποικιλία και σφοδρότητα. Αυτά έχουν να κάνουν μόνο με την επιβίωση. Σε ένα ζώο είναι, το πώς να επιβιώσει σε μια κατάσταση, αλλά σε έναν άνθρωπο γίνεται πιο σπουδαίο το πώς να κρατήσει ψηλά το εγώ. Μια γυναίκα προσβάλλεται στο σπίτι της -του συζύγου τυπικά-, όπου είναι αρκετά ασφαλής και έχει να φάει, γιατί το θέμα δεν είναι η επιβίωση, αλλά το εγώ. Η σπουδαιότητά της, το όνομά της, η ταυτότητά της είναι τα

σημαντικά και αυτά της δημιουργούν προβλήματα.

Μερικά από τα προβλήματά μας είναι προβλήματα του εγώ, τα άλλα είναι προβλήματα επιβίωσης. Αλλά αρκετά εμπλέκουν αμφότερα. Σε υγεία, το εγώ ενός ανθρώπου τον κάνει να αισθάνεται άτομο, αλλά όχι ιδιαίτερα. Έχει μια ταυτότητα και ένα όνομα, αλλά δεν είναι παραπάνω ή παρακάτω από τους άλλους. Είναι καλά, αισθάνεται ίσος προς τους άλλους και βασικά καλά με τον εαυτό του -αυτό είναι υγεία. Η υγεία επηρεάζεται από μια ψευδαίσθηση, που δημιουργεί ξεχώρισμα, αυτός δεν αισθάνεται καλά, αλλά μειονεκτικά και πρέπει να

εκπληρώνει καταστάσεις, για να αισθάνεται ίσος με τους άλλους.

Είδαμε μετά, ότι η νόσος είναι μια ψευδαίσθηση, αλλά υπάρχει μια πιο μεγάλη ψευδαίσθηση από ότι είναι αυτή και εκείνη η ψευδαίσθηση του εγώ. Το Εγώ είναι μια

ψευδαίσθηση, ακόμη και σε υγεία. Έτσι μπορούμε να πούμε, ότι το εγώ είναι η υγιής ψευδαίσθηση. Είναι υγιής γιατί διατηρεί την πρόοδο του ανθρώπου, αλλά στην πραγματικότητα το εγώ είναι ένα μέρος του μηχανισμού επιβίωσης του ανθρώπινου γένους. Στον άνθρωπο υπάρχει η επιβίωσή του και το εγώ του, αλλά το εγώ είναι ένα μέρος της

παρόρμησης για επιβίωση όλων των γενών, αυτό κάνει τα γένη να επιβιώσουν. Το εγώ, ο νούς, η γενετήσια ορμή και το ένστικτο επιβίωσης είναι όλοι μηχανισμοί αναδόμησης σε έναν άνθρωπο για την επιβίωση του γένους και αυτή η επιβίωση είναι μέρος του παγκόσμιου σχεδίου. Στην πραγματικότητα η αίσθησή μας της ταυτότητας είναι η ψευδαίσθηση, που κάνει αυτή τη μηχανή να εργάζεται καλύτερα. Ο άνθρωπος είναι σαν ένα αυτοκίνητο, που του δίνεται ένα όνομα από τον κατασκευαστή του, και έτσι δίνεται μια

αίσθηση ότι είναι κάτι διαφορετικό και ειδικό, έτσι που αυτό θα δουλέψει πιο γρήγορα και πιο καλά.

31

Συνεπώς έχουμε δύο ταυτότητες, μια του ανθρώπου με μια ατομικότητα ή το εγώ, και

δεύτερη η βαθύτερή μας, ως το πνεύμα ή η συνείδηση ή η ενέργεια, που δονεί με την ενέργεια του όλου σύμπαντος. Σε αυτό το δεύτερο επίπεδο, το εγώ είναι μια ψευδαίσθηση και στο πρώτο επίπεδο η νόσος είναι μια ψευδαίσθηση. Στο επίπεδο, όπου το εγώ είναι μια

ψευδαίσθηση, δεν έχει να κάνει με την υγεία, αλλά με την πνευματικότητα. Για να είναι υγιής κανείς χρειάζεται να μην είναι πνευματικό ον, μπορεί και πρέπει να έχει ένα εγώ. Το εγώ δεν είναι ένα ανθυγιεινό μέρος μας. Ακριβώς όπως υπερέχουμε της νόσου με την ενημέρωση, η ψευδαίσθηση του εγώ μπορεί επίσης να υπερτερεί με την ενημέρωση. Η διαφορά μεταξύ αυτών των ειδών ενημέρωσης είναι ότι στην πρώτη περίπτωση, δηλαδή το να δούμε τη νόσο ως μια ψευδαίσθηση, ο νους ο ίδιος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για δημιουργία ενημέρωσης. Ενώ στη δεύτερη περίπτωση, δηλαδή το να βλέπουμε ότι το εγώ

το ίδιο είναι μια ψευδαίσθηση (ενημέρωση πνεύματος), ο νους ο ίδιος υπερέχει και η συνείδηση ενημερώνεται η ίδια με αυτήν την ψευδαίσθηση. Πρέπει κανείς να καθησυχάσει το νου και έπειτα η ψευδαίσθηση του εγώ μπορεί να ειδωθεί ή να την δοκιμάσει. Αυτό είναι η πνευματικότητα, είναι η εμπειρία. Η νόσος είναι μια ψευδαίσθηση, αν θεραπεύσετε τη νόσο, έρχεστε σε υγεία. Στην υγεία υπάρχει εγώ. Το εγώ είναι μια ψευδαίσθηση, το σώμα είναι μια ψευδαίσθηση, η αίσθηση ταυτότητας είναι μια ψευδαίσθηση, ξεπεράστε τα και θα

φτάσετε στο υψηλότερο επίπεδο πνευματικότητας. Η αποστολή του γιατρού είναι να αποκαταστήσει την υγεία στον άρρωστο, να τον θεραπεύσει, όπως λέγεται. Είναι αρκετό αυτό για να καταλάβουμε, ότι υπάρχει μια διαφορά μεταξύ πνευματικής ενημέρωσης και ενημέρωσης για τη νόσο κάποιου.

Ο ΝΟΜΟΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ

Οι ανακαλύψεις στην επιστήμη και η πρόοδος στην τέχνη, η βιβλιογραφία, η

πνευματικότητα, η φιλοσοφία, η πολιτική, η τεχνολογία και άλλα πεδία της ανθρώπινης προσπάθειας, όλα προσκολλούνται σε ένα υπόδειγμα. Ομοίως η πρόοδος στην ιατρική και οι ιατρικές ανακαλύψεις συμβαίνουν όταν τις χρειαζόμαστε πολύ.

Η αρχική συνετή ιατρική πρακτική εφαρμοζόταν για ανακούφιση του συμπτώματος ή του πόνου του αρρώστου. Όταν καίγεται ένα δάχτυλο, αυτόματα το βαπτίζουμε σε κρύο νερό. Αυτό είναι ένα φυσικό ανακλαστικό. Όταν ο πόνος σε κάποιο σημείο του σώματος γίνεται ανυπόφορος, φυσικά ζητούμε ανακούφιση με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Αν υπάρχει

αιμορραγία, υπάρχουν αναδομικοί μηχανισμοί, που προσπαθούν να τη σταματήσουν. Αν υπάρχει πολύς πόνος, από το ίδιο το σώμα παράγονται παυσίπονες ουσίες. Καθώς η ανθρώπινη τεχνολογία προοδεύει, περισσότερο stress, περισσότερα ατυχήματα και γι' αυτό προκύπτει περισσότερος πόνος. Η ίδια η φύση δεν μπορεί να τον χαλιναγωγήσει και συνεπώς προτρέπεται η ανθρώπινη ευφυΐα να ανακαλύψει επεκτάσεις των ανακουφιστικών της μεθόδων. Ένα μέρος της σύγχρονης ιατρικής έχει να κάνει με φάρμακα, που στοχεύουν

να δίνουν στιγμιαία ανακούφιση. Η χειρουργική επίσης είναι μια επέκταση φυσικής ιδέας. Όταν υπάρχει μια τομή στο δέρμα, τίθεται σε κίνηση η φυσική διεργασία κλεισίματος και αποθεραπείας του τραύματος. Όταν υπάρχει ένα ξένο σώμα μέσα μας, ο οργανισμός μας θα προσπαθήσει να το απορρίψει, σα να υπάρχει εγκατεστημένος μέσα μας ένας χειρουργός. Η ανθρώπινη πρόοδος απαίτησε περισσότερα από την ικανότητα του ενυπάρχοντος μέσα μας χειρουργού και έτσι εμφανίστηκε η χειρουργική. Η πάλη κατά των λοιμώξεων επίσης ήταν στην αρχή του πεδίου καθαρής φύσης, αλλά καθώς ο ανθρώπινος πολιτισμός συνώστισε

μαζί τα άτομα, οι λοιμώξεις αυξήθηκαν σε ένταση πέραν της ικανότητας της φύσης να τις αντιμετωπίσει μόνη της. Τα αντιβιοτικά έγιναν μια αναγκαιότητα και αυτό οδήγησε τον Αλέξανδρο Φλέμιγκ στην ανακάλυψη της πενικιλλίνης, του πρώτου αντιβιοτικού.

Παρά την πρόοδο στους ανακουφιστές του πόνου, στη χειρουργική και τα αντιβιοτικά, το πιο μεγάλο και βασικό πρόβλημα στην ανθρώπινη υγεία παραμένει άλυτο. Και έμεινε ανεξήγητη η ίδια η νόσος, η δυναμική νοσηρή κατάσταση του όλου όντος.

Είδαμε στα προηγούμενα κεφάλαια, ότι η νόσος είναι μια θέση, μια κατάσταση του

όντος του ατόμου, που είναι αταίριαστη στην παρούσα του κατάσταση. Πώς μπορούμε να θεραπευτούμε φυσικά σε τέτοιες καταστάσεις; Πάρτε το παράδειγμα ενός ατόμου που έρχεται για εξέταση. Τον βλέπετε να τρέμει με φόβο, ιδρωμένο παντού, αναψοκοκκινισμένο και ανήσυχο, να περπατά πάνω-κάτω, ο πανικός διαγράφεται καθαρά στο πρόσωπό του. Τι θα του πείτε; Του λέτε: "Γιατί είσαι τόσο φοβισμένος; πας να δεις ένα λιοντάρι;" Από αυτό συχνά θα τον δείτε να εντείνεται για μια στιγμή λίγο περισσότερο και έπειτα θα χαλαρώσει.

Ας εξετάσουμε, πώς συμβαίνει αυτό. Πρώτα αντιλαμβανόμαστε, ότι ο άνθρωπος αντέδρασε δυσανάλογα στην κατάσταση. Ρωτώντας τον: "Πας να αντιμετωπίσεις ένα

32

λιοντάρι;", στην πραγματικότητα του λέτε: Αντιδράς σα να βρίσκεσαι σε σημείο

αντιμετώπισης, αλλά τώρα δε συμβαίνει κάτι τέτοιο". Αντιμετωπίζοντάς τον με μια φανταστική κατάσταση, στην οποία η παρούσα αντίδραση θα ταίριαζε, τον κάνετε να αντιληφθεί, ότι η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Η αντίληψη αυτή ελέγχει την

υπεραντίδρασή του.

Ας δώσω ένα προσωπικό παράδειγμα: Μια μέρα έβαλα μπρος το αυτοκίνητό μου και άκουσα έναν περίεργο θόρυβο από τη μηχανή. Το αυτοκίνητο κινούνταν με τραντάγματα. Δίστασα να βγάλω το αυτοκίνητο. Φοβόμουν ότι θα χαλάσει τελείως στο δρόμο. Εξετάζοντας το φόβο μου διαπίστωσα, ότι ήταν δυσανάλογος προς την κατάσταση. Αναρωτήθηκα: "Στο κάτω-κάτω θα οδηγήσω μέσα στην πόλη και όχι μακριά από το σπίτι. Γιατί ενεργώ σα να οδηγώ σε μια ζούγκλα της Αφρικής;". Αυτό με έκανε να αισθάνομαι

χαλαρωμένος και πήρα το αυτοκίνητο χωρίς πολύ δισταγμό ή φόβο.

Εδώ επίσης διαδραματίζεται η ίδια διαδικασία. Καθώς γίνομαι ενήμερος της λανθασμένης αντίληψής μου της πραγματικότητας (ψευδαίσθηση, σαν η πόλη να ήταν μια ζούγκλα), η αταίριαστη και υπερβολική απάντηση ελέγχθηκε και αντεστράφη.

Τώρα μπορούμε να σχετίσουμε τα παραδείγματα αυτά στην προσφιλή μας επεξήγηση, δηλαδή τον άνθρωπο, το σκύλο και το λιοντάρι:

Όταν ο άνθρωπος που κυνηγιέται από έναν σκύλο, τρέχει σαν να τον κυνηγά ένα λιοντάρι, αυτό είναι η ψυχοδιανοητική του κατάσταση (νόσος). Πώς μπορεί να θεραπευτεί φυσικά; Μπορεί λέγοντας: "Ει! γιατί τρέχω από αυτό το σκυλί σαν να ήταν λιοντάρι;". Αυτό θα του επιτρέψει να ηρεμήσει. Κατασταλτικά ή διασκεδαστικά μέτρα δεν θα βοηθήσουν. Λέγοντάς του να είναι τολμηρός ή λέγοντάς του ένα αστείο, δεν θα γίνει καλά. Ο μόνος τρόπος που μπορεί να θεραπευτεί, είναι ο ομοιοπαθητικός, που είναι να θέσουμε προ αυτού μια φανταστική (ανύπαρκτη) κατάσταση, για την οποία η αντίδρασή του θα ήταν η

πρόσφορη. Δηλαδή όταν λέει στον εαυτό του: "Γιατί τρέχω σαν να ήταν ένα λιοντάρι;", δημιουργεί (χωρίς κάποιο εξωτερικό λόγο) στη φαντασία του μια κατάσταση, για την οποία οι ενέργειές του είναι οι ταιριαστές και μόλις κάνει έτσι, καταλαβαίνει ότι υπεραντιδρά και η διεργασία της θεραπείας αρχίζει.

Δώσαμε εκτενή παραδείγματα ως προς την ψυχική διεργασία. Αυτό μπορεί να δώσει την εντύπωση, ότι ο νόμος της θεραπείας εφαρμόζεται μόνο στις ψυχικές καταστάσεις. Δεν είναι έτσι. Η ίδια διεργασία, που μπορεί εύκολα να αναγνωριστεί στην ψυχοδιανοητική

σφαίρα, λαμβάνει επίσης χώρα σε όλο τον οργανισμό χωρίς η νόησή μας να ενημερώνεται. Όταν το σώμα υπεραντιδρά, λαμβάνει χώρα η ίδια διεργασία, όπως ακριβώς όταν υπάρχει ψυχοδιανοητική υπεραντίδραση. Π.χ. αν η φλεγμονή είναι δυσανάλογη με τον παράγοντα που την προξένησε, ο οργανισμός ελέγχει αυτήν την υπεραντίδραση λαμβάνοντας γνώση αυτής.

Πράγματι, όπως θα δούμε σε κατοπινά κεφάλαια, ιδίως στο "Ψυχισμός και Σώμα", το

σώμα και η ψυχή δεν είναι ξεχωριστά, αλλά σχηματίζουν ένα μέρος μιας υφιστάμενης ενότητας, που είναι καθαρή συνείδηση. Σωματικές και ψυχικές αντιδράσεις δεν είναι παρά δύο εκφράσεις αυτής της υφιστάμενης συνείδησης. Σε αυτό το επίπεδο επέρχεται η αληθής ενημέρωση και αντίληψη και λαμβάνει χώρα η θεραπεία με το Νόμο των Ομοίων. Αυτός είναι ο δρόμος της φύσης και αυτή είναι η θεραπευτική μέθοδος από αμνημονεύτων χρόνων. Η ομοιοπαθητική βασίζεται ακριβώς πάνω σε αυτή τη φυσική διεργασία θεραπείας. Ομοιοπαθητικό φάρμακο είναι εκείνο, που μπορεί να προξενήσει μια κατάσταση, όμοια προς

την κατάσταση στην οποία το άτομο είναι ήδη. Προξενώντας μια τέτοια κατάσταση, αυτό δημιουργεί μια εντύπωση της εικόνας της αρχικής κατάστασης, για την οποία αυτή η

κατάσταση θα είναι μια κατάλληλη απάντηση. Είναι ακριβώς σαν να δημιουργείται η εντύπωση ενός λιονταριού στον άνθρωπο που τρέμει πριν το δει, ή δημιουργεί την εικόνα μιας Αφρικανικής ζούγκλας, όταν φοβάμαι να οδηγήσω το προβληματικό μου αυτοκίνητο. Το ομοιοπαθητικό φάρμακο εργάζεται με την ίδια διεργασία, δηλαδή ενημερώνοντας τον οργανισμό για την ψευδαίσθησή του και ελέγχοντας έτσι την υπέρ-αντίδρασή του. Έτσι η

Ομοιοπαθητική είναι η εφαρμογή του φυσικού νόμου θεραπείας στον άνθρωπο, ένός νόμου που υπήρχε πριν από τον Χάνεμαν, όπως ήταν πριν από τον Νεύτωνα ο νόμος της βαρύτητας. Η ανθρώπινη εξέλιξη και κοινωνία δημιούργησε δυναμικές διαταραχές πολύ έντονες και βαθιές για τη μεταχείρηση του οργανισμού. Η ανακάλυψη, και συνεπώς η εφαρμογή της φυσικής μεθόδου θεραπείας των (δυναμικών) νόσων, δεν ήταν τυχαίο συμβάν.

33

Ο χρόνος ήταν ώριμος για την ανακάλυψη του νόμου της Ομοιοπαθητικής (το όμοιο

θεραπεύει το όμοιο) και αυτός οδήγησε τον Χάνεμαν να καταλάβει τη δυναμική έννοια της νόσου, που επίσης παρέχει τη βάση για μια κατανόηση της νόσου και τη θεραπεία της.

Η μεγάλη συνεισφορά του Χάνεμαν ήταν η ανακάλυψη, ότι τα φάρμακα προξενούν

ειδικές καταστάσεις όντος, που μπορούν να θεραπεύσουν όταν δοθούν σε άτομα με όμοιες καταστάσεις. Εδώ μπορούμε να κάνουμε μια σύγκριση μεταξύ Ψυχοθεραπείας και Ομοιοπαθητικής. Ο σκοπός και των δύο είναι να κάνουν τον άρρωστο καλά. Και οι δύο αναγνωρίζουν, ότι η ασθένεια είναι μια συναισθηματική κατάσταση του όντος και ότι αυτή είναι ένας μηχανισμός επιβίωσης, που είναι καλός σε μια ιδιαίτερη κατάσταση, αλλά επιμένει μετά την αποδρομή της κατάστασης. Η ιδέα της Φροϋδιανής ανάλυσης φαίνεται να είναι, ότι η θεραπεία είναι δυνατή με την αναβίωση της εμπειρίας ή της κατάστασης και δι' αυτής της

κατανόησης της πηγής της κατάστασης. Άλλες μέθοδοι ψυχοθεραπείας βασίζονται επίσης πάνω σε όμοιες αρχές. Αυτές οι μέθοδοι δυνατόν να αναπαριστούν έναν τρόπο εφαρμογής του Νόμου των Ομοίων. Όσο μπορώ να δω, ένα από τα μεγάλα μειονεκτήματα αυτής της μεθόδου (ψυχοθεραπεία) είναι στη θεραπεία (συγγενών) συναισθηματικών καταστάσεων, όπου η αρχική κατάσταση, που προξένησε την ασθένεια μπορεί να μην είναι στο χρόνο ζωής

του ατόμου, αλλά στο χρόνο ζωής των γονέων του ή και των προηγούμενων γενεών. Έτσι

το άτομο γεννιέται με μια κατάσταση, και ακόμη και ως παιδί χωρίς κάποια τοποθέτηση, εκδηλώνει μεγάλη ανησυχία, ευερεθιστότητα, φόβο, ζήλεια κτλ. Καθώς φαίνεται γελοίο να υποβληθεί ένα τέτοιο παιδί σε ψυχοθεραπεία, συχνά βλέπουμε την ίδια κατάσταση να συνεχίζεαι και στην εφηβεία. Εδώ η Ομοιοπαθητική υπερέχει της ψυχοθεραπείας, αφού χειρίζεται όχι μόνο καταστάσεις, που ξεκινούν στη ζωή του ατόμου, αλλά επίσης και ό,τι επέρχεται από τις προηγούμενες γενεές.

Η ομοιοπαθητική μέθοδος ενδιαφέρεται με το τι είναι μάλλον, παρά με το γιατί είναι,

που συχνά δεν είναι εύκολο να βρεθεί. Το σύνολο της συναισθηματικής κατάστασης του αρρώστου λαμβάνεται ως ένα γεγονός και δεν είναι επιτακτικό να ξέρουμε ακριβώς γιατί υπάρχει, για να βρούμε το φάρμακο. Αυτό εξαλείφει μια μερίδα θεωριών και ερμηνειών, γιατί οι διαφορετικές σχολές ψυχολογίας έχουν διάφορες θεωρίες για τις πηγές και τα αίτια ιδιαίτερων καταστάσεων.

Το τρίτο και πιθανώς μεγαλύτερο πρακτικό πλεονέκτημα είναι, ότι η Ομοιοπαθητική χρησιμοποιεί τα σωματικά γενικά συμπτώματα του αρρώστου για να επιβεβαιώσει την

εντύπωση για τη συναισθηματική κατάστασή του. Περισσότερο από κάθε άλλο σύστημα

μέχρι τώρα, έχουμε μια δοκιμασμένη συνοχή μεταξύ των συναισθηματικών και σωματικών καταστάσεων. Αυτό, όχι μόνο διευκολύνει να βρούμε το όμοιο φάρμακο, αλλά επίσης διευρύνει πολύ τον ορίζοντα της θεραπείας, να συμπεριλάβει ασθένειες με επικρατέστερα σωματικά προβλήματα. Έτσι η ομοιοπαθητική ενεργεί πιο γρήγορα, βέβαια και ήπια, παρά η ψυχανάλυση και η θεραπεία σε πολλές περιπτώσεις. Και η εφαρμογή της είναι πολύ πιο

ευρεία.

Η Ομοιοπαθητική κάνει την εργασία όμορφα, κάνει τον άνθρωπο να παρατηρεί τον εαυτό του και να εξυψώνει ό,τι έκανε. Του επιτρέπει να είναι περισσότερο στο παρόν, που είναι το πραγματικό μέτρο υγείας.

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ

Η περίφημη εμπειρία του Χάνεμαν με το φλοιό της Κιγχόνας ήταν η αρχή μιας νέας μεθόδου θεραπείας. Έλαβε χώρα το 1790. Ο Χάνεμαν ανακάλυψε ότι η Κιγχόνα, που ήταν

ξακουστή για τη θεραπευτική της ικανότητα στην ελονοσία, όταν λήφθηκε από αυτόν σε μια

κατάσταση υγείας, του προξένησε συμπτώματα όμοια προς της ελονοσίας. Αυτό του έδωσε το νήμα της σκέψης, ότι το φάρμακο μπορεί να θεραπεύσει στον άρρωστο, ό,τι μπορεί να προξενήσει στον υγιή.

Από αυτήν την ιδέα, ο Χάνεμαν άρχισε να δοκιμάζει διάφορα φάρμακα πάνω του και πάνω σε μερικούς εθελοντές, για να εξακριβώσει, τι αποτελέσματα θα προξενήσουν πάνω στους υγιείς, ώστε να τα χρησιμοποιήσει όταν θα βρει όμοια αποτελέσματα σε αρρώστους.

Οι δοκιμές αυτές απεκλήθησαν αποδείξεις. Αρχικά ο Χάνεμαν μεταχειρίστηκε αδρές (υλικές) δόσεις φαρμάκων για αποδείξεις και θεραπεία.

ΤΟΠΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΦΑΡΜΑΚΩΝ

Το 1796 ο Χάνεμαν εξέδωσε την πρώτη του διατριβή, που απεκλήθη "Δοκίμιο πάνω σε μια νέα Αρχή για την εξακρίβωση των Θεραπευτικών Ικανοτήτων των Φαρμάκων".

34

Διαβάζοντας αυτό το δοκίμιο είναι ολοφάνερο, ότι οι ιδέες του Χάνεμαν σε αυτό το στάδιο

ήταν ακόμη πολύ ανώριμες. Πίστευε, ότι τα φάρμακα απλά ενεργούν πάνω στα όργανα και προξενούν λειτουργικές και μορφολογικές αλλαγές τοπικά. Προσπάθησε να χρησιμοποιήσει αυτήν τη νέα ιδέα σε σχέση προς τα ιδιαίτερα όργανα.

Θα αναφέρω μερικά παραδείγματα: (1) "Αφού το Conium προξενεί πόνο στους αδένες, μπορεί να είναι το καλύτερο φάρμακο για επώδυνη σκλήρυνση των αδένων και καρκίνο". Ιδιαίτερα μια παράθεση αξίζει να αναφερθεί: "Η Cicuta Virosa (υγρό κώνειο) προξενεί, μεταξύ των άλλων συμπτωμάτων, βίαιο κάψιμο στο λαιμό και το στομάχι, τέτανο, τονική κράμπα, αληθή επιληψία. Όλες οι ανάλογες νόσοι χρειάζονται ένα δραστικό φάρμακο, που ελπίζουμε να βρεθεί σε αυτή την πολύ δραστική ρίζα στα χέρια του προσεκτικού, αλλά τολμηρού γιατρού" (σελίδα 271, παράγραφος 3η. Όλες οι παραπομπές σε αυτό το κεφάλαιο

είναι από τα Παραλειπόμενα του Χάνεμαν - Hahnemann's: Lesser writings).

Εδώ βλέπετε, ότι ο Χάνεμαν θεωρεί τον τέτανο, το ερυσίπελας και την επιληψία ως νόσους. Δεν είχε ξεκαθαρίσει ακόμη τη διαφορά μεταξύ των όρων "νόσος" και "συμπτώματα νόσου".

Επίσης λέει: "Ο καφές προξενεί και συνεπώς θεραπεύει πονοκέφαλο". Πάλι η διάκριση δεν γίνεται μεταξύ θεραπείας του συμπτώματος και θεραπείας του αρρώστου.

Επίσης προσπαθεί να εξηγήσει τα αποτελέσματα του φαρμάκου με παθολογικούς όρους. Π.χ. "Η Belladonna προξενεί νωθρότητα του λεμφικού συστήματος" και "το Conium προξενεί διεγερτική δράση πάνω στο λεμφικό σύστημα". Αν και αναφέρει τον όρο "σύνολο των συμπτωμάτων", κυρίως αναφέρεται σε ένα μεμονωμένο σύμπτωμα ως προξενούμενο και θεραπευόμενο από ένα φάρμακο.

Στη σελίδα 281, παράγραφο 2η λέει: "Η Viola Tricolor (πανσές βιολέττα) αρχικά αυξάνει τα δερματικά εξανθήματα και έτσι δείχνει την ικανότητά της να προξενεί

δερματοπάθειες και συνεπώς να τις θεραπεύει το ίδιο αποτελεσματικά και μόνιμα". Χρησιμοποιεί τη λέξη "δερματοπάθεια", που του έγινε ανάθεμα στις τελευταίες του εργασίες, όπου επιμένει, ότι δεν υπάρχουν δερματοπάθειες, αλλά μόνο νόσοι που εκδηλώνονται στο δέρμα. Το 1806 τον βλέπουμε ακόμη να προσπαθεί να ταιριάξει τα συμπτώματα της απόδειξης σε νοσολογικά πρότυπα. Π.χ. λέει για τη Nux-Vomica: "Μπορεί να είναι χρήσιμη σε αποπληξία ή διαλείποντα πυρετό". Πρώτα χρησιμοποίησε τη Nux-v. σε περιπτώσεις δυσεντερίας με κράμπες στην κοιλιά. Προφανώς οι αποδείξεις του ήταν σε αδρές δόσεις.

Επίσης την ίδια εποχή ο Χάνεμαν χρησιμοποιούσε για θεραπεία αρκετά μεγάλες δόσεις φαρμάκων. Να προσθέσουμε όμως, ότι ακόμη και σ' αυτό το πρώιμο στάδιο, στα διάφορα παραδείγματα που έδωσε, αναφερόταν κυρίως στα νευρικά και ψυχικά αποτελέσματα των φαρμάκων και μόνο μερικές φορές στις οργανικές σχέσεις. Άλλο πράγμα που φαίνεται από αυτό το άρθρο είναι, ότι στις αρχικές αποδείξεις δεν κατέγραφε σχολαστικά ακριβώς τα συμπτώματα. Ήταν ικανοποιημένος να εξακριβώσει τα πλατειά αποτελέσματα των

φαρμάκων, όπως πονοκεφάλους, κράμπες, πυρετό κτλ. Επίσης μιλά για ένα μέρος παθολογικών αποτελεσμάτων των φαρμάκων, π.χ. "Το Arsenicum ελαττώνει τον τόνο των μυϊκών ινών, μειώνοντας την αναλογία συνοχής και πηκτικότητας της λέμφου στο αίμα". Αν και αναφέρει τη "ζωτική δύναμη" είναι ασαφής γι' αυτήν. Π.χ. λέει: "Έτσι το Arsenicum γενικά φαίνεται να σκοτώνει περισσότερο εξαντλώντας τη ζωτική δύναμη και ευαισθησία, παρά με τη διαβρωτική και φλεγμονώδη ικανότητά του".

Έτσι προσπάθησε ο Χάνεμαν να μελετήσει την παθολογία των φαρμάκων στις αδρές

τους δόσεις και να μαντέψει την παθολογία, στην οποία αυτά μπορεί να αποδειχθούν ωφέλιμα με την ομοιότητά τους της δράσης τους.

Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΟΠΟΙΗΣΗΣ

Είδαμε τον Χάνεμαν, το 1798 ακόμη, να συνταγογράφει φάρμακα σε αδρές δόσεις. Σε μια επιδημία πυρετού έδωσε λίγους κόκκους Arnica και 2-3 κόκκους Ignatia. Έπειτα, το 1801, σε ένα άρθρο του για τη "Θεραπεία και πρόληψη της Οστρακιάς", ο Χάνεμαν δίνει τις πρώτες νύξεις μιας νέας διαδικασίας παρασκευής φαρμάκου, που τώρα καλείται

δυναμοποίηση.

Σελίδα 375, παράγραφος 1η: "Για εξωτερική χρήση μεταχειρίζομαι ένα βάμμα, που παρασκευάζεται με την προσθήκη ενός μέρους λεπτά κονιοποιημένου αδρού Οπίου προς δώδεκα μέρη αδύναμης αλκοόλης, αφήνοντάς το να σταθεί σε δροσερό μέρος για μια εβδομάδα και ανακινώντας το περιστασιακά για να προάγουμε τη διάλυση. Για εσωτερική χρήση, παίρνω μια σταγόνα αυτού το βάμματος και το αναμιγνύω προσεκτικά με 500

35

σταγόνες αραιωμένης αλκοόλης, ανακινώντας το σύνολο καλά. Αυτού του αραιωμένου

βάμματος οπίου, που περιέχει σε κάθε σταγόνα 1:5.000.000 μέρος του ενός κόκκου (=65mgr:5.000.000 οπίου), μια σταγόνα διδόμενη εσωτερικά ήταν υπεραρκετή στην περίπτωση ενός τετράχρονου παιδιού και δύο σταγόνες σ' εκείνη παιδιού 10 ετών, για να

απομακρύνει την παραπάνω κατάσταση".

Από την παράθεση αυτού του χωρίου είναι φανερό ότι ο Χάνεμαν θεωρούσε το διαλυμένο φάρμακο ακόμη ως ασθενικό. Δεν είχε καταλάβει ακόμη ότι σκόνταψε πάνω σε μια από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις της επιστήμης.

Ο λόγος γι' αυτήν την απότομη αλλαγή δοσολογίας δεν είναι πολύ καθαρός. Η κοινά αποδεκτή άποψη είναι, ότι ο Χάνεμαν ήθελε να ελαττώσει το τοξικό αποτέλεσμα του φαρμάκου, και πειραματιζόταν να βρει ως πια διάλυση ένα φάρμακο θα ενεργούσε

επωφελώς.

Αυτή η κατάσταση υποθέσεων συνεχίστηκε ως το 1810, όταν πρωτοεκδόθηκε η εργασία του "Το Όργανο". Σε αυτό το Όργανο δεν αναφέρεται η λέξη "δυναμική" ή ακόμη και "δυναμοποίηση". Πάντως αναφέρει τον όρο "ζωτική δύναμη".

Το 1809 έγραψε ένα λαμπρό άρθρο, που τιτλοφορήθηκε "Παρατήρηση Τριών Σύγχρονων μεθόδων Θεραπείας”. Σε αυτό το άρθρο διαφορίζει καθαρά μεταξύ:

Θεραπείας του ονόματος (της νόσου).

Θεραπείας του συμπτώματος.

Θεραπείας της αιτίας.

Μας ζητά να συνταγογράφουμε για την αιτία της νόσου, όχι με βάση τα συμπτώματά της, ούτε με βάση το διαγνωστικό όνομά της.

ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΝΟΣΟΥ

Τα χρόνια μεταξύ 1809-1813 ήταν κρίσιμα, καθώς μαρτυρούν μια αλλαγή ή εξέλιξη

στη σκέψη του Χάνεμαν. Το 1813 έγραφε στο "Πνεύμα του Ομοιοθεραπευτικού Δόγματος": "Εδώ είναι φανερό, ότι οι νόσοι που εκλύονται από τη δυναμική και ειδική επίδραση των νοσογόνων βλαπτικών παραγόντων, μπορεί να περιγραφούν μόνο ως δυναμικές διαταραχές

του ζωτικού χαρακτήρα του οργανισμού. Δύο από τις πιο σπουδαίες παραγράφους περιέχουν τα εξής:

"Τώρα, καθώς η κατάσταση του οργανισμού και η υγεία του εξαρτάται τελείως από την κατάσταση της ζωής που τον ζωογονεί, κατά τον ίδιο τρόπο ακολουθεί αυτή τη

μεταβαλλόμενη κατάσταση, που ορίζουμε νόσο, συνίσταται σε μια κατάσταση που μεταβάλλεται πραγματικά μόνο στις ζωτικές του ευαισθησίες και λειτουργίες, άσχετα προς όλες τις χημικές ή μηχανικές αρχές. Συνοπτικά αυτή πρέπει να συνίσταται σε μια μεταβαλλόμενη δυναμική κατάσταση, μια αλλαγή τρόπου ζωής, ενώ μια αλλαγή στις ιδιότητες των υλικά συνισταμένων μερών του σώματος επιτελείται μετά, που είναι αναγκαία συνέπεια της νοσηρά μεταβαλλόμενης κατάστασης του ζώντος συνόλου σε κάθε ιδιαίτερη

περίπτωση".

"Επιπλέον, η επίδραση νοσηρών βλαπτικών παραγόντων, που κατά μεγαλύτερο μέρος εκλύεται έξω από τις διάφορες νόσους μας, είναι γενικά έτσι αόρατη και έτσι άυλη, που είναι αδύνατο, ότι μπορεί αμέσως ή να διαταράξει μηχανικά ή να εναλλάζει κάθε ολέθριο τσουχτερό υγρό μέσα στα αιμοφόρα μας αγγεία, με το οποίο η μάζα των χυμών μας μπορεί

να αλλοιωθεί χημικά και να καταστραφεί -μια απαράδεκτη, απίθανα, αδρή εφεύρεση μηχανικών μυαλών. Οι εκλυτικές αιτίες της νόσου μάλλον ενεργούν δια των ειδικών

ιδιοτήτων τους πάνω στην κατάσταση της ζωής μας, πάνω στην υγεία μας μόνο με δυναμικό τρόπο, πολύ όμοιο προς άυλο τρόπο και επειδή πρώτα διαταράσσουν τα όργανα του υψηλότερου πεδίου και τη ζωτική δύναμη, εδώ επέρχεται από αυτήν την κατάσταση διαταραχής, από αυτήν τη δυναμική αλλοίωση της ζωής όλης, μια αλλοιωμένη αίσθηση (ανησυχία, πόνος) και μια αλλοιωμένη δραστηριότητα (παθολογικές λειτουργίες), κάθε ιδιαίτερου οργάνου και όλων τους ομαδικά, με την οποία πρέπει επίσης δευτερευόντως να επέρχεται αναγκαστικά αλλοίωση των χυμών στα αγγεία μας και τις παθολογικές εκκρίσεις,

η αναπόφευκτη συνέπεια του αλλοιωμένου ζωτικού χαρακτήρα, που τώρα διαφέρει από την υγιή κατάσταση".

36

ΔΥΟ ΣΤΑΔΙΑ ΣΤΗ ΝΟΣΟ

Οι δύο αυτοί παράγραφοι είναι πιο σημαντικοί στην πρακτική μας. Εδώ ο Χάνεμαν διαχωρίζει τη νόσο σε δύο στάδια:

1. Αρχική διαταραχή οργάνων του υψηλότερου πεδίου και της ζωτικής δύναμης.

2. Τα παραπάνω αποτελέσματα σε αλλοιωμένη δραστηριότητα άλλων οργάνων του σώματος.

Τα χωρία αυτά εκπροσωπούν μια πολύ μεγάλη αλλαγή στη σκέψη του Χάνεμαν. Θυμάστε ότι το 1796 είχε πει: Η Ipecac εξωθεί μιαν ενέργεια πάνω στα νεύρα του στομάχου και η Viola προξενεί δερματοπάθεια, δηλαδή τα φάρμακα ενεργούν τοπικά. Και τώρα λέει, ότι τα φάρμακα δεν ενεργούν τοπικά, αλλά ενεργούν διαμέσου του κέντρου.

Πώς μπορεί να συμβεί αυτή η αλλαγή στη σκέψη; Μου φαίνεται φανερό, ότι αυτή η

αλλαγή είναι συμπτωματική με την ανακάλυψή του, ότι τα φάρμακα ενεργούν ακόμη και όταν διαλύονται πέραν ενός σημείου, όπου μπορεί να έχουν κάποιες φυσιολογικές ή τοξικολογικές κυριότητες. Όχι μόνον ενεργούν, αλλά με κάθε διάλυση και κρούση (=ισχυρό

τράνταγμα) η ενέργεια του φαρμάκου γίνεται όλο και πιο ισχυρή. Αν τα φάρμακα ενεργούν σ' αυτές τις διαλύσεις και τόσο πολύ ισχυρά, τότε πώς ενεργούν και πού ενεργούν;

Την εποχή που ο Χάνεμαν ανακάλυψε το "Νόμο των Ομοίων" υπήρχε μια αναγέννηση

της βιταλιστικής ιδέας στην ιατρική σκέψη. Η βιταλιστική ιδέα ανάγει την αρχή της πολύ παλιά και εμφανίζεται στο προσκήνιο από καιρό σε καιρό. Η όλη ιδέα είναι, της παρουσίας μιας ζωτικής δύναμης. Η παρουσία αυτής της δύναμης διαφορίζει το ζωντανό από το μη ζωντανό. Και η δύναμη αυτή προσπαθεί να διατηρήσει τον οργανισμό υγιή. Η δύναμη αυτή ενώνει, ελέγχει και εναρμονίζει τις λειτουργίες των διαφόρων συστημάτων οργάνων. Η δύναμη αυτή δεν μπορεί να ιδωθεί, ούτε να μετρηθεί, αλλά μπορεί να κριθεί μόνο από τα αποτελέσματά της.

Η ΖΩΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ

Η νόσος δεν είναι μια πάθηση των οργάνων, αλλά μια διαταραχή στη ζωτική δύναμη. Εφ' όσον η ζωτική δύναμη είναι σε έλεγχο, κανένα μέρος του σώματος δεν μπορεί να επηρεαστεί. Αυτή η ιδέα της ζωτικής δύναμης είναι αντίθετη στη σταθερή λαϊκή αντίληψη,

που ενοχοποιεί τα ιδιαίτερα όργανα ως την αιτία της νόσου και έτσι οδηγεί στην πρακτική της προσπάθειας να κάνει αλλαγές σ' αυτά ή ακόμη μερικές φορές να τα απομακρύνει.

Πρόσφατα μόνο, η ιατρική σκέψη αλλάζει αργά και εξελίσσεται σε μια ολιστική

αντίληψη του ανθρώπου και της υγείας του, που σημαίνει ότι βαθμιαία αντιλαμβάνεται ότι ο άνθρωπος ασθενεί ως ένα σύνολο και ότι όλα τα οργανικά συστήματα του σώματος σχετίζονται πολύπλοκα το ένα με το άλλο και το σώμα το ίδιο έχει μια τρομερή αναρρωτική δύναμη.

Η ιατρική φιλοσοφία έρχεται όλο και περισσότερο στο συμπέρασμα, ότι η απλή θεραπεία των συμπτωμάτων και οργάνων μπορεί μόνο να βοηθήσει προσωρινά και είναι η

θεραπευτική ικανότητα του σώματος ως σύνολο που αυξάνεται. Αλλά τα έχουμε χαμένα, πώς αυτό μπορεί να γίνει.

Το 1796, η λαϊκή ιατρική ήταν πάρα πολύ χειρότερα από ό,τι είναι σήμερα. Αφαιμάξεις και άλλες τέτοιες βλαπτικές θεραπείες ήταν πολύ συνηθισμένες. Αλλά ακόμη και την εποχή εκείνη κάποιοι ιατροφιλόσοφοι μελέτησαν πραγματικά την ιδέα της ύπαρξης μιας ζωτικής

δύναμης. Ένας τους ήταν ο Reil, που δημοσίευσε στην εφημερίδα του Hufeland το 1796 ένα άρθρο με τίτλο "Διατριβή για τη Ζωτική Δύναμη". Τον ίδιο χρόνο ο Χάνεμαν δημοσίευσε

στην ίδια εφημερίδα την πρώτη του μεγάλη πραγματεία με τίτλο "Πραγματεία πάνω σε μια Νέα Αρχή ...".

Αναμφίβολα ο Χάνεμαν πρέπει να είχε διαβάσει το προηγούμενο άρθρο και πιθανό να συμφώνησε με αυτό. Αλλά το 1796 δεν είχε ακόμη ανακαλύψει τη σημασία της δυναμοποίησης. Η ιδέα της ζωτικής δύναμης πρέπει να κρατήθηκε στο μυαλό του μέχρι το 1810, όταν άρχισε να αναρωτιέται πώς και πού εργάζεται ένα δυναμοποιημένο φάρμακο.

Όντας χημικός έπρεπε να ξέρει ότι πέρα από μια ιδαίτερα μεγάλη διάλυση δύσκολα να

υπάρχει κάποια ουσία στο αραιωμένο φάρμακο. Πιθανόν να σκέφτηκε, ότι η διάλυση έχει ένα αποτέλεσμα πάνω σε ένα διαφορετικό επίπεδο. Το μόνο άλλο επίπεδο, εκτός από το υλικό, είναι το ενεργειακό. Έτσι αυτά τα φάρμακα όταν διαλύονται και σείονται πρέπει να απελευθερώνουν κάποια ενέργεια ή δύναμη. Εφ' όσον μια δύναμη μπορεί να αντεπιδρά σε

37

μια άλλη, πρέπει να υπάρχει μια δύναμη στο σώμα, πάνω στην οποία να ενεργούν αυτά τα

φάρμακα. Η δύναμη αυτή δεν είναι άλλη από τη ζωτική δύναμη. Συνεπώς, αφού τα φάρμακα προξενούν τεχνητές νόσους, η νόσος θα μπορεί να κατανοηθεί μόνον ως διαταραχή αυτής της δυναμης.

Αυτό ήταν η αλλαγή στη σκέψη του Χάνεμαν -από την αντίληψη της νόσου ως ένα υλικό αποτέλεσμα, να θεωρηθεί ως μια διαταραχή της ζωτικής δύναμης. Από αυτό το διάστημα και μετά δεν θα αναφέρει, ότι τα φάρμακα έχουν τοπικά αποτελέσματα στα όργανα. Δεν θα μιλήσει για τις ασθένειες ως νοσολογικές οντότητες ή για παθήσεις μερών. Από εκεί και μετά το όλο επίπεδο της Ομοιοπαθητικής άλλαξε.

ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΦΑΡΜΑΚΩΝ

Από το 1813 κατέληξε στο συμπέρασμα, ότι η θεραπευτική επίδραση ενός φαρμάκου

δεν βρίσκεται στην τοπική του δράση πάνω στο όργανο, αλλά μάλλον στη δυναμική του δράση, δηλαδή στη δράση του πάνω στη ζωτική δύναμη. Η αρχική διαταραχή, λέει, είναι στα όργανα υψηλότερου βαθμού. Εννοεί, ότι η ζωτική δύναμη ενεργεί πρωταρχικά μέσω

ορισμένων οργάνων-συστημάτων που ελέγχουν τα λοιπά. Το φάρμακο διαταράσσει τη ζωτική δύναμη προξενώντας λειτουργική διαταραχή αυτών των συστημάτων, δηλαδή ένα φάρμακο προξενεί τοπικά αποτελέσματα σε διάφορα όργανα. Ο Χάνεμαν δεν καθορίζει

ακριβώς, πού είναι τα όργανα του "υψηλότερου βαθμού".

Είναι λογικό να υποθέσουμε, ότι ο Χάνεμαν αναφέρεται σ' εκείνα τα συστήματα οργάνων, που έχουν μια ελεγκτική επίδραση πάνω στο υπόλοιπο σώμα και των οποίων η διαταραχή προξενεί ένα γενικό αποτέλεσμα πάνω σε όλον τον οργανισμό. Ποια είναι αυτά τα συστήματα οργάνων, δηλαδή ποια συστήματα, όταν διαταράσσονται, προξενούν ένα γενικό αποτέλεσμα;

Με τη σύγχρονη ιατρική γνώση μπορούμε να αναγνωρίσουμε τέσσερα τέτοια

συστήματα οργάνων:

1. Τον Ψυχισμό, η διαταραχή του οποίου μπορεί να προξενήσει μακροχρόνια αποτελέσματα πάνω στην καρδιά, τα πνευμόνια και σχεδόν σε κάθε μεμονωμένο μέρος του σώματος. Π.χ. όταν τρομάξουμε έρχονται παλμοί, κόβεται η αναπνοή, ιδρώτες, τρεμούλα, αυξημένη συχνότητα ούρησης κτλ.

2. Το Νευρικό Σύστημα, η διαταραχή του οποίου προξενεί ποικίλες μορφές αισθήσεων, πόνους, ευαισθησίες κτλ. σε διάφορα όργανα και μέρη του σώματος.

3. Το Ενδοκρινικό Σύστημα: Ξέρουμε ότι οι διαταραχές του ενδοκρινούς συστήματος (αύξηση ή ελάττωση ορμονών) μπορούν να προξενήσουν αλλαγές σε διάφορα μέρη του σώματος. Π.χ. η αυξητική ορμόνη μπορεί να προξενήσει αλλαγές στα οστά κτλ. Οι ανδρικές και γυναικείες ορμόνες προξενούν αλλαγές, όπως εφηβεία, εμμηνόπαυση κτλ. Η κορτιζόνη μπορεί να προξενήσει επίσης διάφορες αλλαγές στον οργανισμό.

4. Το Ανοσολογικό Σύστημα: Η διαταραχή αυτής της λειτουργίας μπορεί να καταλήξει σε

διάφορες αλλεργικές και αυτοάνοσες διαταραχές, επίσης στην τάση να επανεμφανίζονται λοιμώξεις σε διάφορα μέρη του σώματος.

Ο Ψ-Ν-Ε-Α ΑΞΩΝ

Ο Ψυχισμός ενεργεί πάνω στο σώμα μέσω των άλλων τριών συστημάτων (Νευρο-

Ενδοκρινο-Ανοσολογικού). Τα τέσσερα αυτά συστήματα συνδέονται πολύπλοκα το ένα με το άλλο, έτσι που οι ιδιαίτερες αλλαγές στον Ψυχισμό μπορεί να συνοδεύονται με ιδιαίτερα συμπτώματα στα Νευρο-Ενδοκρινο-Ανοσολογικά συστήματα, και αυτά τα συστήματα μαζί

σχηματίζουν έναν άξονα, τον άξονα Ψ-Ν-Ε-Α.

Ο άξονας αυτός ελέγχει και ρυθμίζει τα άλλα συστήματα του σώματος. Μια ιδιαίτερη διαταραχή σ' αυτόν τον άξονα θα προκαλέσει μια ιδιαίτερη κατάσταση σε ολόκληρο τον οργανισμό. Η δυναμική διαταραχή, που μπορεί να προκαλέσει ένα ομοιοπαθητικό φάρμακο, πρέπει να ενεργεί δι' αυτού του άξονα. Συνεπώς τα συμπτώματα που αισθάνεται κανείς σ' αυτόν τον άξονα θα παρατηρηθούν πρώτα μάλλον, παρά τα τοπικά συμπτώματα.

Κάθε άτομο γεννιέται με (ή αποκτά κατά το διάστημα της ζωής του) τάσεις προς ειδικές

παθολογίες ορισμένων οργάνων. Π.χ. ένα άτομο μπορεί να γεννηθεί με μια τάση προς ισχαιμική καρδιοπάθεια ή ρευματοειδή αρθρίτιδα ή και τα δύο μαζί. Οι τάσεις αυτες δεν ενεργοποιούνται όταν υπάρχει μια φυσιολογική λειτουργικότητα του Ψ-Ν-Ε-Α άξονα. Αλλά

38

όταν υπάρχουν αλλαγές σε αυτόν τον άξονα, δηλαδή όταν υπάρχει μια νοσηρή ψυχική

κατάσταση, που συνοδεύεται με διαταραγμένη λειτουργικότητα του νευρικού, ενδοκρινικού ή ανοσολογικού συστήματος, φυσικά αυτές οι τάσεις θα ενεργοποιηθούν σε παθολογικές οντότητες.

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ

Όλα μαζί τα συμπτώματα του Ψ-Ν-Ε-Α άξονα αντιπροσωπεύουν ό,τι καλούμε Κεντρική Διαταραχή. Φυσικά αυτή η Κεντρική Διαταραχή θα δημιουργήσει διαταραχές σε κάθε σύστημα οργάνων σε μικρότερη ή μεγαλύτερη έκταση. Τα συστήματα οργάνων στα οποία αυτό θα δημιουργήσει πλείστα ενοχλήματα δεν εξαρτώνται μόνο από τη φύση της διαταραχής. Ποικίλλουν επίσης ανάλογα με την ευαισθησία του οργάνου ή την εξασθένηση του κάθε ατόμου.

Ακόμη και αν ξέρουμε το φάρμακο, π.χ. Bryonia που έχει μια σχέση προς τον υπεζωκότα, αν το άτομο έχει μια επικρατούσα τάση προς προβλήματα του θυρεοειδούς, μπορεί να εμφανίσει θυρεοειδίτιδα. Αλλά η θυρεοειδίτις θα έχει τα χαρακτηριστικά της

Bryonia διαταραχής, όπως πόνο στον θυρεοειδή χειρότερα από την παραμικρή κίνηση. Ακόμη κι αν η Bryonia δεν ενδεικνυόταν πριν σε περιπτώσεις θυρεοειδίτιδας, όμως μια τέτοια περίπτωση θα την θεραπεύσει. Γι' αυτό βλέπουμε, ότι αν ένα φάρμακο καλύπτει την

κεντρική διαταραχή, αυτό θα θεραπεύσει την τοπική παθολογία, ακόμη κι αν αυτή η παθολογία δεν είναι τυπική του φαρμάκου.

Θα εξετάσουμε τώρα, ποια συμπτώματα μπορεί να θεωρηθούν συμπτώματα του Ψ-Ν-Ε-Α ή της κεντρικής διαταραχής σε κλινικούς όρους.

1. Για τα συμπτώματα της ψυχικής κατάστασης του αρρώστου ο Χάνεμαν στην παράγραφο 211 του "Οργάνου" γράφει, ότι σε έναν γιατρό, που παρατηρεί με ακρίβεια, τα συμπτώματα της ψυχικής κατάστασης είναι τα πιο εμφανή συμπτώματα της νόσου. Κυρίως

αυτά συχνά καθορίζουν την εκλογή του φαρμάκου.

2. Γενικά συμπτώματα που περιλαμβάνουν:

α) Γενικές modalities, π.χ. αντίδραση στη ζέστη και το κρύο, το θόρυβο, την κίνηση κτλ. Αυτές οφείλονται στη νευρική ευαισθησία και δείχνουν την ιδιόμορφη ευαισθησία του

νευρικού συστήματος.

β) Οι αλλαγές στην όρεξη και τη δίψα επίσης εκπροσωπούν μια γενική διαταραχή του σώματος.

γ) Οι επιθυμίες και απέχθειες μπορεί επίσης να εκπροσωπούν μια ιδιαίτερη επιθυμία του όλου οργανισμού.

δ) Ο ύπνος και τα όνειρα είναι λειτουργίες του νου και του νευρικού συστήματος.

ε) Τα δείγματα ιδρώτα σχετίζονται με το αυτόνομο νευρικό σύστημα. Η οσμή και η βαφή του ιδρώτα οφείλονται στις γενικευμένες μεταβολικές αλλαγές και δεν εκπροσωπούν παθολογία των ιδρωτοποιών αδένων. Έτσι τα συμπτώματα ιδρώτα είναι γενικά συμπτώματα.

στ) Οι διαταραχές της γενετήσιας λειτουργίας και ορμής, όπως τα συμπτώματα εμμήνων και κλιμακτηρίου στη γυναίκα ή η αυξημένη ή ελαττωμένη λίμπιντο σε αμφότερα τα φύλα κτλ. είναι στοιχεία του ενδοκρινούς συστήματος, καθώς και του ψυχισμού και του νευρικού συστήματος.

ζ) Οι τάσεις να παθαίνει λοιμώξεις, κρυολογήματα, ακροχορδώνες και θηλώματα, αλλεργίες κτλ. οφείλονται σε ανοσολογικές αλλαγές, και τα συμπτώματα αυτά επίσης συμπεριλαμβάνονται στα γενικά συμπτώματα.

3. Πολύ ιδιόμορφα και χαρακτηριστικά συμπτώματα, που δεν έχουν οργανική βάση, εκπροσωπούν επίσης ευθέως την κεντρική ή την Ψ-Ν-Ε-Α διαταραχή.

Ορισμένα συμπτώματα, σε ιδιαίτερα μέρη του σώματος, δεν θα θεωρηθούν ως τοπικά προβλήματα, αλλά ως μια εκδήλωση της κεντρικής διαταραχής. Π.χ. η αίσθηση καψίματος στα πέλματα (όπως το Sulphur) δεν εκπροσωπεί κάποια παθολογία των ποδιών, αλλά είναι μάλλον μια ειδική αλλαγή στο νευρικό σύστημα. Ομοίως τα δύσοσμα ούρα του Nitric acid δεν εκπροσωπούν μια νόσο των νεφρών, αλλά είναι μια εκδήλωση μεταβολικών αλλαγών,

που προξενούνται από την κεντρική διαταραχή. Αυτό μπορεί να κατανοηθεί, όταν δούμε ότι το Nitric acid προξενεί και στον ιδρώτα ακριβώς την ίδια οσμή μ' εκείνη των ούρων.

39

Επίσης ο πονοκέφαλος από τον ήλιο του Nat-m. εκπροσωπεί τη νευρική ευαισθησία

στον ήλιο, γιατί τα νεύρα της κεφαλής είναι πολύ ευαίσθητα σ' αυτή την επίδραση. Έτσι και ο ιδρώτας στις παλάμες της Silica ή της Calc.-c. είναι εκδηλώσεις της κεντρικής διαταραχής. Πολλά λοιπόν σπουδαία χαρακτηριστικά των φαρμάκων δεν εκπροσωπούν τοπική

παθολογία, αλλά μάλλον είναι μια εκδήλωση της κεντρικής διαταραχής.

4. Αν και τα παραπάνω τρία εκπροσωπούν την κεντρική διαταραχή, οι ιδιομορφίες της τοπικής παθολογίας συχνά θα βρεθούν να είναι σε αρμονία με την κεντρική διαταραχή. Δηλαδή, το φάρμακο που καλύπτει την κεντρική διαταραχή θα βρεθεί επίσης να καλύπτει τις τοπικές ιδιομορφίες της παθολογίας. Π.χ. η διόγκωση του θυρεοειδούς είναι ένα τοπικό σύμπτωμα. Αυτό θα οφείλεται στην τάση του ατόμου ή την ευαισθησία να αναπτύξει προβλήματα θυρεοειδούς. Αλλά αν δούμε ότι ο πόνος χειροτερεύει με την παραμικρή

κίνηση, παρατηρούμε ότι προστίθεται ένα ιδιόμορφο νευρικό στοιχείο, που δεν μπορεί να εξηγηθεί λογικά μόνο από την ευαισθησία του οργάνου ή την τάση του ατόμου. Γι’ αυτό, το ιδιόμορφο νευρικό στοιχείο, αυτή η modality, πρέπει να ληφθεί ως μια τοπική έκφραση της κεντρικής αναταραχής. Με αυτόν τον τρόπο κάθε modality ή αίσθηση, που δεν μπορεί να εξηγηθεί από την τοπική παθολογία του οργάνου, πρέπει αναγκαστικά να εννοηθεί ως

εκπρόσωπος της κεντρικής διαταραχής.

Η ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗΣ

Συνεπώς, όταν ζητούμε να αναγνωρίσουμε την κεντρική διαταραχή, θα κοιτάξουμε πρώτα στα ψυχικά, έπειτα στα γενικά και τα χαρακτηριστικά. Μόνο μετά από αυτό θα ελέγξουμε, αν οι τοπικές ιδιομορφίες ταιριάζουν σ’ αυτό το φάρμακο. Τέλος μπορούμε εκτός περιέργειας να δούμε, αν ο τύπος παθολογίας είναι επίσης γνωστό ότι μπορεί να θεραπευτεί ή θεραπεύτηκε από αυτό το φάρμακο. Ακόμη κι αν αυτή δεν είναι η περίπτωση, αρκεί να έγινε έτσι με την κεντρική διαταραχή.

Συχνά βλέπουμε ότι το φάρμακο που καλύπτει την κεντρική διαταραχή σε μια περίπτωση, καλύπτει επίσης και τα τοπικά συμπτώματα, αφού αμφότερα προξενούνται από την ίδια διαταραχή. Αλλά αν βρούμε, ότι δεν είναι έτσι σε μια περίπτωση, είναι πιο ασφαλές να δώσουμε το φάρμακο που καλύπτει την κεντρική διαταραχή. Μπορούμε να υποθέσουμε, ότι σε έναν ευαίσθητο πειραματάνθρωπο ένα φάρμακο θα έχει προξενήσει τα ίδια τοπικά συμπτώματα μόνο αν η “απόδειξη” έγινε πλήρης. Αυτό γιατί η κεντρική διαταραχή έρχεται

πρώτη και δεν εξαρτάται από την ιδιαίτερη ευαισθησία των οργάνων του

πειραματανθρώπου. Η μόνη εξαίρεση σ’ αυτό είναι στην περίπτωση φαρμάκων, που είναι γνωστά μόνο λίγα τοπικά συμπτώματα, ενώ τα ψυχικά και τα γενικά δεν έχουν εκδηλωθεί καλά. Αν οι τοπικές ιδιομορφίες καλύπτονται από ένα τέτοιο φάρμακο, πρέπει να το προσέξουμε σοβαρά. Ακόμη και μια νύξη, ότι αυτό θα προξενήσει μια όμοια ψυχική κατάσταση, μας αρκεί για να το συνταγογράψουμε. Βέβαια σ’ αυτή την περίπτωση πρέπει να είμαστε βέβαιοι, ότι τα ψυχικά και γενικά συμπτώματα του αρρώστου δεν καλύπτονται

καθαρά ή δεν ταιριάζουν καθαρά σε κάποιο άλλο φάρμακο.

Πολύ συχνά, αν μπορέσουμε να καθορίσουμε σαφώς την ψυχική κατάσταση του αρρώστου, το φάρμακο ξεπροβάλλει πεντακάθαρα, αρκεί να επιβεβαιωθεί διπλά από την ομοιότητά του επίσης με τα Γενικά και Χαρακτηριστικά τοπικά συμπτώματα. Στο επόμενο κεφάλαιο θα εξετάσουμε βαθειά τους τρόπους και τα μέσα για να καθοριστεί η ακριβής ψυχοδιανοητική κατάσταση φαρμάκων και αρρώστων.

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1. Κάποιες αποκαλούμενες οργανικές σχέσεις μερικών φαρμάκων δεν οφείλονται στο δυναμικό τους αποτέλεσμα (αποδείξεις με δυναμοποιήσεις), αλλά κατέβηκαν ως απομεινάρι των τοξικολογικών τους ιδιοτήτων.

Π.χ. η τοπική ερεθιστική δράση πάνω στην ουροδόχο κύστη και την ουρήθρα της αδρής Cantharis οδήγησε πολλούς συγγραφείς να αναφέρουν το ουροποιητικό σύστημα ως τη σφαίρα δράσης της. Αυτό μας εξαπατά πολύ. Σε μια δυναμοποιημένη δόση υπάρχει ελάχιστη Cantharis, για να προξενήσει μια τέτοια ερεθιστική δράση. Η Cantharis γίνεται ένα

φάρμακο, όταν βρίσκονται οι δυναμικές της ιδιότητες. Αυτή δεν μπορεί να έχει ευθεία τοπική δράση οπουδήποτε, μπορεί μόνο να προξενήσει ένα αποτέλεσμα πάνω και διαμέσου της κεντρικής κατάστασης. Τα δυναμοποιημένα φάρμακα δεν έχουν σφαίρα δράσης, εκτός πάνω στη ζωτική δύναμη, όπως εκπροσωπείται από την ψυχοδιανοητική σφαίρα και τα τρία συστήματα ελέγχου. Όταν δυναμοποιείται ένα φάρμακο, χάνει το τοξικολογικό του και το τοπικό αποτέλεσμα, αλλά αποκτά το γενικό-δυναμικό αποτέλεσμα.

40

Τα βακτηρίδια σε μεγάλους αριθμούς αποσπούν μια ζωτική αντίδραση και επίσης

προξενούν τοπική οργανική παθολογία. Αλλά όταν αυτά αραιωθούν στα εμβόλια, χάνουν την οργανική τους παθολογία και κρατούν μόνο τη δύναμη να διεγείρουν μια ζωτική αντίδραση (χάνουν την παθογενετικότητα και κρατούν την αντιγονική τους ικανότητα).

2. Παρά τη διάκριση μεταξύ των τοξικολογικών και δυναμικών ιδιοτήτων ενός φαρμάκου, πολλά συμπτώματα της Materia Medica μας συνελέγησαν από τα τοξικολογικά αποτελέσματα καθώς και τις αποδείξεις στην αδρή του μορφή.

3. Από τις αρχικές εμπειρίες του Χάνεμαν με την Ομοιοπαθητική, δηλαδή από το 1796, μπορούμε επίσης να δούμε, ότι είναι πιθανός ένας δεύτερος τύπος Ομοιοπαθητικής, δηλαδή η οργανική ή αδρή Ομοιοπαθητική. Εδώ ένα φάρμακο μπορεί να συνταγογραφηθεί βάσει του γεγονότος ότι στην αδρή του μορφή έχει άμεση δράση πάνω στο όργανο που

επηρεάζεται. Είναι πιθανόν ότι το φάρμακο μπορεί να ενεργεί τοπικά, αν και με έναν Ομοιοπαθητικό τρόπο, και ανακουφίζει την τοπική παθολογία του οργάνου για κάποιο χρόνο. Αλλά αφού η τοπική παθολογία μεταφέρεται εκτός της κεντρικής διαταραχής, αυτή η επίδραση του “τοπικού φαρμάκου” θα είναι βραχεία. Είναι πιθανό επίσης ότι η τοπική παθολογία μπορεί να εξαφανιστεί και η νόσος να εκφραστεί σε ένα πιο σπουδαίο όργανο,

επιπλέκοντας έτσι ακόμη περισσότερο την περίπτωση.

Το θέμα είναι, αν όλη η τοξικολογία είναι άχρηστη στον Ομοιοπαθητικό. Υπάρχουν κάποια συμπτώματα, που μπορούν να ληφθούν από την τοξικολογία ως δυναμικά συμπτώματα του φαρμάκου; Η απάντηση είναι απλή. Καθορίσαμε ήδη το δυναμικό αποτέλεσμα ως το λειτουργικό αποτέλεσμα ενός φαρμάκου πάνω στο Ψ-Ν-Ε-Α σύστημα. Συνεπώς ακόμη και στην τοξικολογία, το λειτουργικό αποτέλεσμα ενός φαρμάκου (ακόμη και σε μια αδρή, τοξική δόση) πάνω στο Ψ-Ν-Ε-Α σύστημα εκλαμβάνεται ως τα δυναμικά συμπτώματα του φαρμάκου. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μόνο αυτά τα συμπτώματα για

συνταγογραφία σε ασθενείς. Μόνο αυτά τα συμπτώματα θα επιμείνουν όταν το φάρμακο αποδειχθεί σε δυναμοποίηση. Π.χ. στο Opium, θα πάρουμε από το τοξικολογικό αποτέλεσμα, όχι τη δράση του πάνω στα νεφρά, τον σπλήνα κτλ., αλλά την αμβλύνοια ή τη νάρκωση που προξενεί στο νευρικό σύστημα και την κατάσταση ευθυμίας που προξενεί στον ψυχισμό. Τα συμπτώματα αυτά εκδηλώνονται και στο δυναμοποιημένο Opium, μαζί με κάθε παθολογία ή λειτουργική διαταραχή που τα συνοδεύουν.

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ

Ζωτικό στην εξέλιξη της ομοιοπαθητικής όρασης είναι να καταλάβουμε, τι πρέπει να θεραπευτεί στη νόσο. Αυτό είναι το να μπορούμε να αντιληφθούμε, να αισθανθούμε και να κατανοήσουμε ως αληθινό, ότι η νόσος δεν είναι κάτι τοπικό, αλλά μια διαταραχή του όλου όντος. Το να έχουμε την ακλόνητη πεποίθηση, ότι αν θεραπεύσουμε τη διαταραχή στο κέντρο, τα τοπικά προβλήματα θα ελαττωθούν. Το να καταλάβουμε ότι τα φάρμακα σε δυναμοποίηση προξενούν μόνο την κεντρική διαταραχή.

Τα σημεία αυτά χρειάζεται να τονιστούν επανειλημμένα, να εξηγηθούν και να δοθούν παραδείγματα, έτσι που να γίνουν μέρος της διεργασίας της σκέψης μας. Αυτή και μόνον η πεποίθηση μπορεί να μας κάνει αξιόπιστους και πετυχημένους ομοιοπαθητικούς και να απομακρύνει από το νου μας τις συγχίσεις που εγείρονται στην πρακτική. Αυτή η όψη θα κάνει μερικά πράγματα καθαρά και οι κανόνες και οι αρχές της ομοιοπαθητικής θα γίνουν τελείως λογικές παραγωγές και δε θα μείνουν ακόμη δόγματα. Θέματα για τη σπουδαιότητα του ψυχισμού, τις διαφορές στις ποικίλες προσεγγίσεις στο σύνολο, την αξιολόγηση των

συμπτωμάτων, τη σημασία της παθολογίας, τη θέση ενέργειας ενός φαρμάκου, την εκλογή

δυναμοποίησης και την πρόγνωση της περίπτωσης -όλα αυτά τα ζητήματα- θα λυθούν πολύ εύκολα, εφ’ όσον αναπτυχθεί αυτή η όραση. Γι’ αυτό το λόγο γράφουμε αυτό το κεφάλαιο.

Πάμε να εξετάσουμε την πολύ ίδια ιδέα, όπως στα προηγούμενα κεφάλαια, αλλά αυτή τη φορά από μια νέα γωνία, δηλαδή μέσα από παρατηρήσεις στην πρακτική. Θ’ αρχίσουμε με πολύ βαθιές παρατηρήσεις, που αναφέρονται στην παράγραφο 211 του “Οργάνου”, δηλαδή ότι η ψυχική κατάσταση συχνά κυρίως καθορίζει την εκλογή του φαρμάκου. Να

εξετάσουμε, τι σημαίνει μια Ψυχική Κατάσταση. Να μιλήσουμε για τα ιδιόμορφα και χαρακτηριστικά συμπτώματα και πώς αυτά εκπροσωπούν την Κεντρική Διαταραχή. Θα δούμε την ενότητα και ταυτότητα των φιλοσοφιών των Kent, Boger και Boenninghausen. Θα χρησιμοποιήσουμε επεξηγηματικές περιπτώσεις για να συγκεφαλαιώσουμε όσα έχουμε πει.

41

ΨΥΧΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΧΙ ΨΥΧΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Η παράγραφος 211 από το “Όργανον”, γράφει:

“Είναι αλήθεια, ότι η κατάσταση της διάθεσης του ασθενούς κυρίως καθορίζει την εκλογή του ομοιοπαθητικού φαρμάκου, όντας αποφασιστικά χαρακτηριστικό σύμπτωμα, που

μπορεί ελάχιστα από όλα να μείνει κρυμμένο από τον ακριβή παρατηρητή γιατρό”.

Δέστε τις λέξεις. Λέει “η κατάσταση της διάθεσης”, “η κατάσταση” και όχι τα “συμπτώματα”. Ο Χάνεμαν δε γράφει “είναι αλήθεια, ότι τα ψυχικά συμπτώματα καθορίζουν την εκλογή του φαρμάκου”. Προσπαθήστε να καταλάβετε: Δε μας ζητά να καταγράψουμε τα συμπτώματα. Μας ζητά να καταλάβουμε την “ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ” του ψυχισμού του αρρώστου. Δεν γράφει “Εναντίωση, δυσανασχετεί στην” ή “Δικτατορικός”. Όλα αυτά είναι απλά συμπτώματα. Να καταλάβουμε την κατάσταση του ψυχισμού, από την οποία επέρχονται

αυτά τα συμπτώματα. Αν δείτε τα συμπτώματα, θα οδηγηθείτε σε πολλά φάρμακα. Αλλά αν δείτε την κατάσταση, θα υπάρχει μόνο ένα.

ΚΑΘΕ ΦΑΡΜΑΚΟ ΕΧΕΙ ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΙΑΘΕΣΗΣ

Παράγραφος 212: “Ο δημιουργός των θεραπευτικών παραγόντων έχει επίσης ιδιαίτερη σχέση προς αυτό το κύριο χαρακτηριστικό όλων των νόσων, την μεταβαλλόμενη κατάσταση της διάθεσης και του ψυχισμού, γιατί δεν υπάρχει ισχυρή φαρμακευτική ουσία στον κόσμο,

που να μπορεί να μεταβάλλει σημαντικά την κατάσταση της διάθεσης και του ψυχισμού στο υγιές άτομο, που τη δοκιμάζει, και κάθε φάρμακο κάνει έτσι με έναν διαφορετικό τρόπο”.

Κάθε φάρμακο έχει μια ιδιόμορφη κατάσταση ψυχισμού, που είναι χαρακτηριστική προς αυτό. Κάθε φάρμακο προξενεί μια κατάσταση. Κάθε άρρωστος έχει μια κατάσταση ψυχισμού. Αν συγκρίνετε συμπτώματα, θα χαθείτε στη ζούγκλα. Αν καταλάβετε την κατάσταση, θα βρείτε ότι υπάρχει μόνο ένα φάρμακο που προξενεί αυτήν την κατάσταση.

Παράγραφος 211: “Η κατάσταση της διάθεσης ... είναι χαρακτηριστική, ελάχιστα θα

μείνει κρυφή από τον ακριβή παρατηρητή γιατρό”.

Δέστε τις λέξεις. Βλέπουμε ότι τα ψυχικά συμπτώματα είναι πολύ δύσκολο να ληφθούν και ο Χάνεμαν λέει: “αυτή μπορεί ελάχιστα από όλα να μείνει κρυμμένη”. Από ποιόν; Από τον γιατρό που παρατηρεί με ακρίβεια. Η λέξη είναι “ΠΑΡΑΤΗΡΕΙ”. Αν είσαι ικανός να

παρατηρείς, κανείς άρρωστος δεν μπορεί να κρύψει την ψυχοδιανοητική του κατάσταση από σένα. Ποτέ δεν έγραψε “αυτή μπορεί ελάχιστα από όλα να μείνει κρυφή από τον ακριβή ‘ερευνητή’ γιατρό”. Ο γιατρός είναι ένας παρατηρητής. Η ψυχοδιανοητική κατάσταση θα

βρεθεί κυρίως με την παρατήρηση και όχι με την έρευνα. Έχετε να προσέξετε, έχετε να δείτε, έχετε να καταλάβετε και έχετε να αισθανθείτε την κατάσταση. Έχετε να αποκτήσετε εμπειρία, την εμπειρία του αρρώστου. Αυτή είναι η τέχνη της λήψης του ιστορικού, ιδίως με τα ψυχικά συμπτώματα. Δεν είναι ορθό να θέτετε ερωτήσεις όπως: “Θυμώνεις; Είσαι θλιμμένος; Είσαι στεναχωρημένος;”

“Η κατάσταση της διάθεσης του αρρώστου συχνά κύρια καθορίζει την εκλογή του

ομοιοπαθητικού φαρμάκου”. Η σημασία της μπορεί να επεξηγηθεί με παράδειγμα μια περίπτωση.

Περίπτωση: Κυρία με καθολική λεύκη προσέρχεται με το ιστορικό ότι πριν είχε σκουρόχρωμη επιδερμίδα. Μετά πήγε στην Αμερική, όπου έμεινε 3-4 μήνες. Ήταν 11 χρονών. Σ’ αυτούς τους 3-4 μήνες, δεν ξέρει πώς, αλλά το χρώμα του δέρματος άρχισε να ξεθωριάζει ταυτόχρονα και στους δύο βραχίονες, τις δύο κνήμες και στις δύο πλευρές του

προσώπου. Αργά σε 2-3 μήνες όλο το χρώμα ξεθώριασε και αυτή έγινε τελείως λευκή.

Δεν υπήρχε ούτε και μια καφέ (το φυσικό χρώμα του δέρματός της) κηλίδα όταν την είδα. Πήγε σε αρκετούς δερματολόγους και μετά που δοκίμασαν αρκετές θεραπείες, της είπαν ότι τα μελανοκύτταρά της είχαν καταστραφεί τελείως και δεν είχε ελπίδα πλέον να αποκτήσει ξανά το φυσιολογικό της χρώμα. Της είπαν να τα παρατήσει, αφού δεν υπήρχε θεραπεία γι’ αυτήν την κατάσταση.

Το ξέχασε λοιπόν, αλλά μετά 9 χρόνια ανέπτυξε μια λευκόρροια, που ήταν πολύ τσουχτερή και προξενούσε έντονο κνησμό. Προσπάθησε να θεραπεύσει την λευκόρροια με

αλλοπαθητικά φάρμακα, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Έτσι ήλθε σε μας για τη θεραπεία της λευκόρροιάς της.

42

Όταν τη ρώτησα αν αυτό ήταν το κανονικό της χρώμα, είπε: “Όχι γιατρέ, αλλά ξεχάστε

το, δεν μπορεί να γίνει τίποτε, μην ενοχλήστε για τη θεραπεία του δέρματος. Δώστε μου φάρμακο μόνο για τη λευκόρροια”.

Της εξήγησα την ομοιοπαθητική προσέγγιση και της είπα, ότι η θεραπεία μας ήταν

ολιστική και ότι οι δερματικές της κηλίδες θα επανεμφανιστούν. Είπε: “Ωραία, θα είναι καλό να αποκατασταθεί το δέρμα μου”. Της είπα, ότι αυτό μπορεί να μην είναι πολύ καλό και μπορεί να παρουσιάσει κηλίδες σαν λεοπάρδαλη. Αλλά ήταν συνετή γυναίκα και είπε: “Αν πρόκειται να γίνω καλά δε με νοιάζει αν για λίγο είμαι με κηλίδες σαν λεοπάρδαλη”.

Έπειτα, άρχισα να παίρνω το ιστορικό της. Ζήτησα να μου πει για την όρεξη, δίψα, ούρηση, κενώσεις, ύπνο, ιδρώτες της κτλ., αλλά δε μας είπε τίποτε απολύτως. Κανένα σύμπτωμα! Τι να κάνω; Πήρα τέλος λίγα συμπτώματα. Ένα, ότι ήταν πολύ θερμόαιμη

άρρωστη. Δεύτερο, ότι η λευκόρροιά της ήταν τσουχτερή και προξενούσε κνησμό. Και τρίτο, ότι της άρεσε να κάνει μακρινούς περιπάτους.

Αυτά τα τρία ήταν τα μόνα συμπτώματα, που μπόρεσα να της αποσπάσω. Μετά 1,5-2 ώρες συζήτησης, πήρα μόνο αυτά τα τρία συμπτώματα. Τι να έκανα; Οι σελίδες ήταν

λευκές, το μυαλό μου λευκό. Δεν υπήρχε φάρμακο!

Τη ρώτησα: “Πες μου, είσαι ευερέθιστη;”. “Μερικές φορές”, μου είπε. “Είσαι αγχώδης;’’

‘‘ Όχι, τίποτε αφύσικο”. Μετά όμως, σημείωσα κάτι. Παρατήρησα ότι η συνέντευξη προχωρούσε πολύ όμορφα και την απολάμβανα πάρα πολύ. Μου ήταν πολύ ευχάριστο να μιλάω μ’ αυτήν την κυρία. Ήταν πολύ ομιλητική, αλλά τίποτε από ότι έλεγε δεν χρησίμευε ως σύμπτωμα. Όμως, ήταν πολύ εκφραστική και στην ομιλία της υπήρχε χιούμορ και αστεϊσμός. Τη ρώτησα κάτι και έδωσε μια χιουμοριστική απάντηση. Γελούσα, γελούσε, ο βοηθός μου γελούσε, αλλά στο φύλλο ιστορικού δεν υπήρχε κανένα σύμπτωμα.

Τη ρώτησα: “Πώς είναι ο ύπνος σου;”. Είπε: “Μερικές φορές είναι ταραγμένος”. “Τι

ώρα;”. “Στις 2 το πρωί. Ξυπνώ ενίοτε και δεν μπορώ να ξανακοιμηθώ για μια-δυό ώρες”. “Τι κάνεις αυτές τις ώρες;”. “Ω! γιατρέ. Τι μπορεί να κάνει κανείς; Κάθομαι και μιλώ με το Θεό. Πράγματι έχω πολύ ευχάριστη συζήτηση!”. Έτσι της είπα: “Δε νομίζεις ότι είναι μεγάλο σφάλμα από μέρους σου να ενοχλείς το Θεό αυτές τις μεταμεσονύκτιες ώρες;”. Η απάντηση ήρθε γρήγορα και αυθόρμητα. Είπε: “Γιατρέ το πήρες τελείως λανθασμένα. Νομίζω, όταν ο Θεός δεν κοιμάται, με ξυπνά για να του κρατώ συντροφιά”. Η συζήτηση πήγαινε θαυμάσια, αλλά δίχως συμπτώματα. Τι να κάνω;

ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΨΥΧΟΔΙΑΝΟΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Και έπειτα ξαφνικά το συνέλαβα. Εξέφραζε τα πιο ωραία συμπτώματα της περίπτωσής της και αυτό ήταν “ΠΟΛΥΛΟΓΙΑ ΜΕ ΑΣΤΕΙΣΜΟΥΣ” (Συνθετικό Repertory). Έτσι πήρα αυτά τα δύο συμπτώματα: ΠΟΛΥΛΟΓΙΑ ΜΕ ΑΣΤΕΙΣΜΟΥΣ και μετά πρόσθεσα τα συμπτώματα τσουχτερή λευκόρροια, ζεστή άρρωστη και επιθυμία για κίνηση στο ύπαιθρο.

Με αυτά έρχεστε στο φάρμακο Kali iodatum και μπορείτε να είστε απόλυτα βέβαιος για

τη συνταγογραφία σας. Επίσης βρήκα στο Repertory του Phatak ότι το Kali iodatum αναγράφεται στη ρούμπρικα “συμμετρικές παθήσεις”.

Η ΠΟΛΥΛΟΓΙΑ ΜΕ ΑΣΤΕΙΣΜΟΥΣ είναι μια πλευρά της ψυχικής κατάστασης, που προξενείται από το Kali iodatum. Αν αναφερθείτε στο ιδιαίτερο σύμπτωμα “Δέρμα, διαταραχή χρώματος, λευκές κηλίδες” στο Repertory του Kent, θα βρείτε ότι το Kali iodatum παραλείπεται.

Αυτό είναι το σημείο που θέλω να τονίσω. Αν αρχίσετε με αυτή τη ρούμπρικα, βέβαια

θα παραλείψετε το Kali iodatum. Αυτό είναι που γράφει ο Χάνεμαν: “Αληθεύει σε μια τέτοια έκταση, ότι η κατάσταση διάθεσης του πάσχοντος, συχνά, κύρια καθορίζει την εκλογή του ομοιοπαθητικού φαρμάκου”.

Η ΠΡΩΤΗ ΑΡΧΗ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗ

Έτσι η πρώτη αρχή που εξάγουμε από αυτήν την περίπτωση είναι:

ΕΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟ, ΠΟΥ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΤΑ ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΕΝΟΣ ΑΣΘΕΝΟΥΣ, ΕΧΕΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΝΑ ΘΕΡΑΠΕΥΣΕΙ, ΠΑΡΑ ΕΝΑ ΠΟΥ

ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΑ ΤΟΠΙΚΑ, ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΑ ΨΥΧΙΚΑ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΑ.

43

Αυτό είναι ένα από τα μαθήματα που έμαθα από την πρακτική. Σε αρκετές περιπτώσεις

συνταγογράφησα με βάση τα ψυχικά και γενικά, παραλείποντας τα τοπικά συμπτώματα στο Repertory και είχα επιτυχία. Αλλά όταν προσπάθησα το αντίθετο, πάντοτε απέτυχα.

Στην επανεξέταση αυτής της περίπτωσης παρατηρήθηκε προοδευτική αλλαγή στο

δέρμα της. Βαθμιαία το χρώμα του δέρματος αμφοτερόπλευρα επανήλθε συμμετρικά.

Περίπτωση: Άλλο παράδειγμα καλής περίπτωσης από τον Dr. Jayesh Shah. Πρόκειται για υπερτροφία θυρεοειδούς, που ήταν άκρως επώδυνη. Επήλθε οξέως και οι εργαστηριακές εξετάσεις έδειξαν ότι ήταν αυτο-άνοσος θυρεοειδίτις (νόσος Hashimoto). Είναι μια οξεία κατάσταση δυσθεράπευτη. Η άρρωστη ήρθε σ’ αυτόν στην αρχή και κατέγραψε τα συμπτώματα, επειδή πονούσε και δεν μπορούσε να μιλήσει. Έγραψε: ”Δεν μπορώ να καταπιώ, γιατί αν καταπιώ, πονώ πάρα πολύ στο θυρεοειδή”.

Ο γιατρός άνοιξε το Repertory: “Εξωτερικός λαιμός, βρογχοκήλη, επώδυνη, όταν καταπίνει”. Δέστε αυτό το ωραίο σύμπτωμα. Εδώ βρήκε μόνο ένα φάρμακο -Spongia Tosta και είπε: “Ωραία, τι άλλο ζητούσα. Ο Kent μου έδωσε ένα δώρο”. Έδωσε Spongia 200 και ήταν πολύ βέβαιος για τη συνταγογραφία του.

Την άλλη μέρα η άρρωστη ξαναήρθε και έγραψε: “Πριν έφτυνα το σάλιο μου, τώρα όμως δεν μπορώ, πονάω πολύ αν το κάνω. Ο πόνος διπλασιάστηκε. Δεν ανακουφίστηκα

καθόλου.

Έπειτα ο Dr. Jayesh κατάλαβε ξαφνικά, ότι η άρρωστη εξέφραζε με το γραπτό της ότι είναι χειρότερα με την ΠΑΡΑΜΙΚΡΗ ΚΙΝΗΣΗ. Όταν καταπίνουμε ο θυρεοειδής κινείται πάνω-κάτω. Έτσι όταν κατάπινε ο θυρεοειδής κινούνταν και όταν έφτυνε ή μιλούσε ο θυρεοειδής τρανταζόταν. Η ΕΛΑΦΡΑ ΚΙΝΗΣΗ, Η ΠΑΡΑΜΙΚΡΗ ΚΙΝΗΣΗ, ΚΑΘΕ ΚΙΝΗΣΗ προξενεί όχι απλά πόνο, αλλά ΕΝΤΟΝΟ ΠΟΝΟ. Η ΠΑΡΑΜΙΚΡΗ ΚΙΝΗΣΗ ΠΡΟΞΕΝΕΙ ΕΝΤΟΝΟ ΠΟΝΟ. Αυτή η έκφραση δεν βρίσκεται στην Spongia. Αυτό δεν είναι γενικό σύμπτωμα της Spongia. Η

Spongia έχει βρογχοκήλη, πόνο με την κατάποση. Αλλά όταν η άρρωστη λέει -όταν κινώ αυτό το μέρος ελάχιστα, αισθάνομαι έντονο πόνο- αυτό δεν είναι έκφραση της Spongia. Η modality αυτή συναντάται στην BRYONIA ALBA. Έδωσε Bryonia και μέσα σε 24 ώρες επήλθε θεαματική βελτίωση. Η Bryonia απουσιάζει παντελώς από τη ρούμπρικα “ΒΡΟΓΧΟΚΗΛΗ” στο Repertory του Kent.

Το φάρμακο που καλύπτει το τοπικό σύμπτωμα, χωρίς να καλύπτει το γενικό

σύμπτωμα, δε θεραπεύει. Αυτό δεν ενεργεί.

Θυμήσου, ότι αυτό το φάρμακο, η Bryonia, δεν έχει απλά επιδείνωση από την κίνηση. Αν ένας ασθενής έχει οξεία φλεγμονή στα γόνατά του και κινήσει ελάχιστα το δαχτυλάκι του χεριού του και ο πόνος στο γόνατό του χειροτερέψει, αυτό είναι Bryonia. Κάθε άρρωστος με μια φλεγμονή στο γόνατο θα σας πει, ότι έχει πόνο όταν το κινεί. Αυτό δεν είναι Bryonia. Να ξέρουμε πώς να διαλέξουμε το σύμπτωμα. Αυτό χειροτερεύει από ΚΑΘΕ ΚΙΝΗΣΗ. Οι δάσκαλοί μας το περιέγραψαν ως εξής: Ο ασθενής με ένα φλεγμαίνον γόνατο

ξαπλώνει στο κρεβάτι και κινείται η κουρτίνα και αυτός ξεφωνίζει, “σταματήστε την πρώτα”. Αυτή είναι η έκταση επιδείνωσης από την παραμικρή κίνηση στη Bryonia. Αν αυτή η modality βρίσκεται σε κάθε μέρος του σώματος, αυτό είναι μόνο Bryonia σε όλη τη Materia Medica, και κανένα άλλο φάρμακο. Γι’ αυτό η Spongia απέτυχε.

Το σύμπτωμα αυτό δεν ήταν ένα τοπικό σύμπτωμα. Ήταν μια γενική modality της Bryonia, που εκδηλώθηκε στη βρογχοκήλη.

Περίπτωση: Θα σας δόσω ακόμη μια περίπτωση, ενός παιδιού 9 ετών. Ήρθε με ένα

βήχα παροξυσμικό, που τον είχε για 4 μήνες. Του έδωσα Drosera, Cuprum met. και

διάφορα φάρμακα, που όμως δεν τον ωφέλησαν.

Τι μπορεί να κάνει ο ομοιοπαθητικός όταν το ενδεικνυόμενο φάρμακο αποτύχει; Θα ξαναδεί την περίπτωση και θα συνταγογράψει. Αυτό έχω διδάξει: “Όταν το φάρμακο που δόθηκε αποτύχει, αυτό δεν είναι το ενδεικνυόμενο. Πρέπει να βρούμε το σωστό και αυτό θα δουλέψει. Δε λέχθηκε: Όταν το ενδεικνυόμενο φάρμακο αποτύχει δώστε Tuberculinum ή Sulphur. Αυτά δε βοηθούν τους δρόμους διαφυγής. Μας λένε: “Σπάστε το κεφάλι σας για

να ξεκαθαρίσει η περίπτωση”. Αυτό είναι που πρέπει να κάνουμε.

Κάλεσα το παιδί στο ιατρείο μια μέρα κατά τις 8.30 μ.μ., μετά που τελείωσα τη δουλειά μου και του είπα να καθίσει. Του είπα ότι «σήμερα δε θα φύγουμε από εδώ, μέχρι που να βρούμε το φάρμακο». Το παρατήρησα για 40 λεπτά και μετά ξαφνικά σημείωσα κάτι παράξενο. Το παιδί έβηχε με έναν πολύ ιδιόμορφο τρόπο. Κρατούσε το πλάι της καρέκλας του και κάθε φορά που έβηχε, τα γόνατα ανέβαιναν προς τα πάνω και το κεφάλι κατέβαινε

44

προς τα κάτω. Άνοιξα το κεφάλαιο ΒΗΧΑΣ στο Repertory του Kent, προσπαθώντας να βρω

αυτό το ιδιαίτερο σύμπτωμα και το διάβασα από την αρχή μέχρι το τέλος, γιατί δεν ήξερα πού θα το βρω. Χρειάστηκε να ανατρέξω όλο το κεφάλαιο, μέχρι που στην τελευταία του σελίδα βρήκα τη ρούμπρικα: «ΒΗΧΑΣ, Βίαιος, Σπασμωδικό τίναγμα κεφαλής εμπρός και

γονάτων προς τα άνω»! Το φάρμακο που αναφέρεται είναι το Theridion.

Όμως, δεν ήμουν πολύ βέβαιος για το Theridion. Ρώτησα τη μητέρα του, αν έβηχε πάντα όπως και τώρα. Είπε: “Πάντοτε. Ακόμη και όταν ξαπλώνει στο κρεββάτι του στο πλάι, το σώμα του μαζεύεται όταν βήχει, διπλώνεται και αυτός είναι από την αρχή ίδιος όπως και τώρα”.

Όταν η μητέρα μου έλεγε όλα αυτά, η φωνή της ήταν ηχηρή και το παιδί της είπε: “Μητέρα μίλα πιο σιγά, έχω την αίσθηση ότι θα κάνω εμετό”.

Έψαξα αυτό το δεύτερο σύμπτωμα: “Ναυτία από το θόρυβο” στο Repertory του Kent. Αναγράφονται μόνο δύο φάρμακα: Cocculus και Theridion, αμφότερα με καλλιγραφικά. Τώρα είχα το θάρρος να δώσω Theridion 200, γιατί αυτό καλύπτει γενικά την περίπτωση, τη γενική modality της περίπτωσης και το ότι χειροτερεύει από το θόρυβο. Τρομερή ευαισθησία

στο θόρυβο σε σημείο που αυτός προξενεί ναυτία. Το Theridion θεράπευσε το παιδί μέσα σε 24 ώρες. Να σημειωθεί ότι επί 6 χρόνια, που από τότε το παρακολουθώ, το παιδί αυτό δεν

ξανάβηξε πλέον! Στο επόμενο παιδί που ήρθε και έβηχε σαν αυτό έδωσα Theridion με αρκετή εμπιστοσύνη, αλλά απέτυχα τραγικά. Ο λόγος; Αυτό δεν ήταν ευαίσθητο στο θόρυβο, ούτε κάποιο άλλο συνοδό σύμπτωμα ή χαρακτηριστικό υπήρχε που να το υποδεικνύει.

ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΡΧΗ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΑΡΧΗ

Έτσι μπορούμε να πούμε: ΑΝ ΕΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΑ ΤΟΠΙΚΑ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΑ ΓΕΝΙΚΑ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΑ, ΑΥΤΟ ΘΑ ΑΠΟΤΥΧΕΙ.

Οι περισσότεροι θα συμφωνήσετε μαζί μου, ότι οι δύο αρχές που έδωσα, δεν είναι τελείως καινούργιες. Έχουν τονιστεί από πολλούς δασκάλους και αυθεντίες της Ομοιοπαθητικής.

Τώρα, ποια είναι η εξήγηση γι’ αυτές τις παρατηρήσεις; Η εξήγηση είναι το κλειδί με το

οποίο πολλές θύρες της φιλοσοφίας μας μπορεί να ανοιχτούν και να μειωθεί η διαφορά μεταξύ διαφόρων προσεγγίσεων και σχολών σκέψης στην Ομοιοπαθητική.

Μια από τις αρχές της Λογικής είναι ότι οι αμφιβολίες εξεγείρονται από την άγνοια.

Όταν υπάρχει γνώση, δεν υπάρχει φιλονικία, επειδή η αλήθεια είναι μια. Έτσι σε άτομα που είναι επαρκώς πληροφορημένα, αλλά που φιλονικούν, πρέπει να υπάρχει άγνοια. Θα προσπαθήσουμε να διευκρινίσουμε τη διαμάχη μεταξύ των διαφόρων σχολών και η εξήγηση θα διευκρινίσει αρκετές από αυτές.

ΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΣΙΜΟ ΣΤΗ ΝΟΣΟ

Στην 3η παράγραφο του “Οργάνου” ο Χάνεμαν περιγράφει κάτι πολύ βασικό. Η 3η

παράγραφος ίσως είναι από τις πιο σπουδαίες του “Οργάνου”. Λέει:

“Αν ο γιατρός καθαρά αντιλαμβάνεται, τι είναι θεραπεύσιμο στη νόσο, δηλαδή σε κάθε ατομική περίπτωση της νόσου (γνώση της νόσου, ένδειξη), αν καθαρά αντιλαμβάνεται τι μπορούν να θεραπεύσουν τα φάρμακα, δηλαδή το κάθε φάρμακο ξεχωριστά (γνώση

ικανότητας φαρμάκων) και αν ξέρει πώς να τα συνταιριάξει, σύμφωνα προς σαφώς καθορισμένες αρχές, ό,τι είναι θεραπευτικό στα φάρμακα προς ό,τι έχει ανακαλύψει να είναι αναμφίβολα νοσηρό στον άρρωστο, ώστε να είναι εξασφαλισμένη η ανάρρωση -να τα

προσαρμόσει όσον αφορά την καταλληλότητα του πιο πρόσφορου φαρμάκου σύμφωνα προς τον τρόπο δράσης του στην περίπτωση που τώρα εξετάζει (εκλογή φαρμάκου, του ενδεικνυόμενου φαρμάκου), καθώς και όσον αφορά τον ακριβή τρόπο παρασκευής και την ποσότητα που απαιτείται (κατάλληλη δόση) και την κατάλληλη περίοδο για επανάληψη της δόσης -αν τέλος ξέρει τα εμπόδια προς την ανάρρωση σε κάθε περίπτωση και είναι ενήμερος πώς να τα απομακρύνει, έτσι που η αποκατάσταση να μπορεί να είναι διαρκής, μόνο έπειτα κατανοεί πώς να θεραπεύει με σύνεση και λογική και είναι αληθινός θεραπευτής ιατρός”.

Ας δούμε τη σημασία της: “Αν ο γιατρός αντιληφθεί σαφώς, κατανοήσει σαφώς, τι είναι θεραπεύσιμο, ιατό στις νόσους”. Μπορεί αυτό να κάνει αίσθηση; Οι νόσοι πρέπει να θεραπεύονται. Ο Χάνεμαν γράφει στην 1η και 2η παράγραφο:

45

“Του γιατρού η υψηλή και μόνη αποστολή είναι να αποκαταστήσει τον άρρωστο στην

κατάσταση υγείας, να τον θεραπεύσει, όπως αυτό λέγεται”.

“Το ύψιστο ιδεώδες της θεραπείας είναι η γρήγορη, ήπια και διαρκής αποκατάσταση της υγείας, ή η απομάκρυνση, ή εκμηδένιση της νόσου σε όλη της την έκταση, με τον πιο

σύντομο, τον πιο αξιόπιστο και τον πιο αβλαβή τρόπο, βάσει ευκολονόητων αρχών”.

Θεραπεία είναι η απομάκρυνση της νόσου. Έτσι η νόσος θεραπεύεται. Τότε γιατί γράφει στην 3η παράγραφο: “ό,τι μπορεί να θεραπευτεί ΣΤΗΝ ΝΟΣΟ”.

Θεωρώ αυτή τη λέξη “ΣΤΗΝ” ότι είναι πολύ σπουδαία. Εκείνος που ξέρει, τι μπορεί να θεραπευτεί “στην νόσο”, θα πετύχει. Τονίζω αυτό το σημείο πάλι και πάλι, γιατί αυτό χρειάζεται να τονιστεί. Αν έχουμε μια σαφή αντίληψη του τι μπορεί να θεραπευτεί στην νόσο, θα το θεραπεύσουμε. Αν δεν το ξέρουμε, δεν θα το θεραπεύσουμε.

Βήμα-βήμα πάμε να χρησιμοποιήσουμε τη λογική, να προσπαθήσουμε και να βρούμε την απάντηση σ’ αυτήν την ερώτηση.

Το πρώτο είναι η παράγραφος 116:

“Μερικά συμπτώματα προξενούνται από τα φάρμακα πιο συχνά, δηλαδή σε αρκετά άτομα, άλλα πιο σπάνια ή σε λίγα άτομα, μερικά σε ελάχιστους υγιείς”.

Αυτό αναφέρεται σε αποδείξεις. Όταν αποδεικνύεται ένα φάρμακο, αυτό προξενεί

μερικά συμπτώματα που είναι κοινά σε όλους τους πειραματανθρώπους και μερικά συμπτώματα που είναι τα συμπτώματα του ιδιαίτερου πειραματανθρώπου.

Δηλαδή, αν ένα φάρμακο δοθεί σε 100 πειραματανθρώπους, θα αναπτύξει κάποια συμπτώματα που είναι κοινά σε όλους τους, μερικά που είναι κοινά σε 30 ή 40 και θα υπάρχουν μερικά συμπτώματα, που θα εμφανίσουν μόνο μερικοί ιδιαίτεροι πειραματάνθρωποι ξέχωρα.

Τώρα, ποια είναι εκείνα τα κοινά συμπτώματα, που θα εμφανίσουν όλοι οι

πειραματάνθρωποι; Αν διαβάσετε τη Materia Medica Pura, στην εισαγωγή στην Bryonia και το Rhus tox. ο Χάνεμαν παρατηρεί ότι, όποιος κι αν είναι ο πειραματάνθρωπος, οποιοδήποτε κι αν είναι το σύμπτωμα, η Bryonia θα χειροτερέψει από την κίνηση και το Rhus tox. θα βελτιωθεί από αυτήν. Αυτά είναι καθαρά στοιχεία παρατήρησης.

Η ΨΥΧΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΨΥΧΙΚΩΝ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ

Αυτό σημαίνει ότι οι γενικές modalities είναι κοινές σε όλους τους πειραματανθρώπους. Στην παράγραφο 212 διαβάσαμε ήδη, ότι όλα τα φάρμακα προξενούν ψυχική κατάσταση σε

όλους τους πειραματανθρώπους, που είναι ιδιόμορφη σε αυτό το φάρμακο. Όποιος κι αν είναι ο πειραματάνθρωπος, το Aconitum θα προξενήσει βιαιότητα στο νου, το Stramonium θα προξενήσει τρόμο και η Pulsatilla θα προξενήσει μια δακρύβρεχτη διάθεση. Ο Χάνεμαν γράφει για το Aconitum ότι μπορεί να δοθεί σε ένα ήρεμο άτομο. Έτσι το δεύτερο πράγμα που προξενεί ένα φάρμακο, που είναι κοινό σε όλους τους πειραματανθρώπους είναι ΜΙΑ ΨΥΧΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ.

Ας καταλάβουμε αυτήν την “ψυχική κατάσταση” λίγο περισσότερο. Γιατί δε γράφει “ψυχικά συμπτώματα”; Τι διαφορά υπάρχει μεταξύ “ψυχικής κατάστασης” και “ψυχικής νόσου”; Στην παράγραφο 211, ο Χάνεμαν λέει ότι όλοι οι άρρωστοι έχουν μια ψυχική κατάσταση, με βάση την οποία μπορεί να συνταγογραφηθεί ένα φάρμακο. Δηλαδή κάθε άρρωστος, ανεξάρτητα από ό,τι μπορεί να υποφέρει, έχει μια ιδιαίτερη “ψυχική κατάσταση”.

Σε παραγράφους πολύ πιο μετά ο Χάνεμαν μιλάει για τη θεραπεία “ψυχικών νόσων”. Λέει ότι οι ψυχικές νόσοι είναι ολιγοσυμπτωματικές τοπικές νόσοι, που επηρεάζουν τον ψυχισμό.

Συνεπώς θα υπάρχουν συμπτώματα και αυτά τα συμπτώματα θα είναι “ψυχικά συμπτώματα”, αλλά αυτά δεν είναι σπουδαία, γιατί είναι συμπτώματα ιδιαίτερα, τοπικά και μονόπλευρα. Αυτά ανήκουν στην “ψυχική νόσο” και όχι στην “ψυχική κατάσταση”. Η “ψυχική κατάσταση” υπάρχει στον καθένα, σε κάθε μεμονωμένο άτομο. Είτε υποφέρει από έκζεμα είτε από άσθμα θα έχει μια “ψυχική κατάσταση” και από αυτήν την κατάσταση θα εκλέξετε το φάρμακό σας.

Ας δούμε όμως λίγο περισσότερο αυτή τη διαφορά. Στα παιδιά θα έχετε πολύ έκδηλα

ψυχικά συμπτώματα. Αν θέλουμε περιπτώσεις με φόβο στο σκοτάδι και να μείνουν μόνα, της Calcarea carbonica, θα τις βρούμε κυρίως να επικρατούν σε παιδιά. Αν ο φόβος στο σκοτάδι και να μείνει μόνος εκπροσωπεί ένα αποτέλεσμα (παθολογία) στο ψυχοδιανοητικό επίπεδο, αν αυτά εκπροσωπούν μια ψυχική νόσο, τότε μπορούμε να κρίνουμε αυτά τα

46

παιδιά ως πάρα πολύ άρρωστα, επειδή επηρεάζεται έντονα το πιο υψηλό τους επίπεδο. Είναι

πράγματι τόσο σοβαρά άρρωστα, ακόμη κι αν είναι γεμάτα ζωντάνια; Αν ο φόβος του σκοταδιού και το να μείνουν μόνα, εκπροσωπούν την ψυχική νόσο, τότε αυτά τα παιδιά πρέπει να είναι τα πιο άρρωστα άτομα στη γη και το άτομο που πεθαίνει από καρκίνο,

πρέπει να είναι πιο υγιές, αν έχει μόνο λίγα ψυχικά συμπτώματα.

Προσπαθώ να αποδείξω, ότι έχοντας ψυχικά συμπτώματα δε σημαίνει απαραίτητα ότι επηρεάστηκε ο ψυχισμός. Ο “Ψυχισμός” είναι μια “κατάσταση”, που παρουσιάζεται σε όλες τις νόσους και σε όλους τους πειραματανθρώπους. Στο “Philosophy” του Kent αναφέρεται ότι θα βρήτε ένα Calcarea παιδί, που φοβάται κάπως το σκοτάδι και να μείνει μόνο, αλλά που δε θα έχει κάποια παθολογία για πολλά χρόνια. Αν αφήσετε το παιδί αθεράπευτο μόνο έπειτα θα αναπτυχθεί παθολογία. Δηλαδή, τα αρχικά αυτά συμπτώματα δεν εκπροσωπούν

παθολογία στο ψυχοδιανοητικό επίπεδο, αλλά παρουσιάζουν μια “ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ”, που εμφανίζεται πρώτα και έπειτα έρχεται η παθολογία. Η “κατάσταση” έρχεται πρώτη και θα είναι η τελευταία που θα φύγει. Η ψυχική νόσος έρχεται τελευταία στην ιεραρχία και θα είναι η πρώτη που θα φύγει.

Η ιδέα ότι, αν δε φύγουν τα ψυχοδιανοητικά συμπτώματα το άτομο δε θα θεραπευτεί,

είναι εσφαλμένη. Είναι λάθος αν νομίζουμε ότι ο άρρωστος δεν εξελίσσεται προς την

κατεύθυνση της θεραπείας.

Ασθενής προσέρχεται με έλλειψη αυτοεμπιστοσύνης και έκζεμα. Λέει ότι το έκζεμά του έφυγε, αλλά η έλλειψη εμπιστοσύνης υπάρχει ακόμη. Πώς θα το ερμηνεύσουμε;

Η έλλειψη εμπιστοσύνης προηγείται του εκζέματος. Η Lycopodium κατάσταση έρχεται πρώτη και το έκζεμα έρχεται αργότερα, όπως ακριβώς στο παιδί, που είναι υγιές και γεμάτο ζωντάνια, η Calcarea κατάσταση υπάρχει εδώ, αλλά η παθολογία έρχεται αργότερα.

Λοιπόν τι συμβαίνει σε μια απόδειξη; Σε μια απόδειξη ένα φάρμακο προξενεί μια

κατάσταση στο άτομο, μια κατάσταση στο ψυχοδιανοητικό επίπεδο και μια κατάσταση στο επίπεδο των γενικών χαρακτηριστικών πρώτα. Έπειτα βασιζόμενη πάνω στην ευαισθησία του ατόμου, θα προξενήσει συμπτώματα σε διάφορα όργανα.

ΠΡΩΤΑ ΕΡΧΕΤΑΙ Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ, ΑΡΓΟΤΕΡΑ Η ΠΑΘΗΣΗ ΤΩΝ ΜΕΡΩΝ

Πρώτα κυριεύεται το κέντρο. ΕΙΝΑΙ Ο ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ-ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΞΕΙ ΠΑΘΗΣΗ ΤΩΝ ΜΕΡΩΝ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΥΠΑΡΞΕΙ ΠΑΘΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ. Δεν μπορεί να υπάρξει

νόσος στα όργανα χωρίς ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ.

Τα φάρμακά μας είναι δυναμοποιημένα, δηλαδή σ’ αυτά δεν έχει παραμείνει υλική δόση, δεν υπάρχει φυσιολογικό (αδρό φαρμακευτικό) αποτέλεσμα. Φαρμακολογικά η DIGITALIS γίνεται ένας δυναμικός παράγων, που προξενεί μια κεντρική διαταραχή στο ψυχοδιανοητικό επίπεδο και το επίπεδο των γενικών. ΠΡΩΤΑ, και έπειτα, αν υπάρχει τάση προς καρδιακές διαταραχές, αυτή θα επηρεαστεί. Αν είναι ευαίσθητος ο προστάτης του

αρρώστου, θα επηρεαστεί αυτός. Αν το ήπαρ του είναι αδύναμο σημείο, τότε θα επηρεαστεί αυτό και αν υπάρχει τάση για ψύχωση, θα τρελαθεί. Ώστε η DIGITALIS στην ομοιοπαθητική δεν παραμένει ένα καρδιακό φάρμακο.

Ο Kent γράφει, ότι αυτή είναι ένα από τα καλύτερα φάρμακα για τον προστάτη. Άλλος γράφει ότι είναι καλό φάρμακο για ενοχλήματα ήπατος και ίκτερο. Κάποιος άλλος γράφει: “Ίλιγγος από πείνα είναι DIGITALIS”. H DIGITALIS δεν είναι ίλιγγος, καρδιά, ήπαρ, πνεύμονες ή σπλήνα. Η DIGITALIS είναι μια δυναμική διαταραχή, που προξενείται σε όλους

τους πειραματανθρώπους.

ΤΑ ΔΥΝΑΜΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΧΟΥΝ ΜΟΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ – ΟΧΙ ΤΟΠΙΚΟ

Ο όρος “τοπικό φάρμακο”, όταν χρησιμοποιείται για ένα δυναμοποιημένο φάρμακο, είναι εσφαλμένος. Δεν υπάρχουν τοπικά φάρμακα όταν αυτά είναι δυναμοποιημένα. Στο “Οργανο” γράφεται καθαρά, ότι τα φάρμακα έχουν δυναμικό αποτέλεσμα μόνο. Τα δυναμοποιημένα φάρμακα έχουν μόνο δυναμικό αποτέλεσμα. Δεν υπάρχει φυσιολογικό,

ούτε παθολογικό, ούτε οργανικό αποτέλεσμα. Το μόνο τοπικό αποτέλεσμα που έχει, είναι πάνω στη γλώσσα: Έχει γεύση γλυκιά ή στην όσφρηση: Μυρίζει σαν οινόπνευμα.

Λοιπόν, ποια είναι η τοπική σχέση των ομοιοπαθητικών φαρμάκων; Ποια είναι η σφαίρα δράσης τους; Αυτό το σημείο πρέπει να κατανοηθεί σαφώς.

47

ΤΑ ΤΟΠΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΕΞΑΡΤΩΝΤΑΙ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΤΩΝ

ΠΕΙΡΑΜΑΤΑΝΘΡΩΠΩΝ. ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΑΤΕΛΗ

Ένα καλά αποδεδειγμένο φάρμακο, αν αποδειχθεί περαιτέρω, θα σας δώσει πολύ περισσότερα τοπικά, αλλά όχι και τόσα πολλά γενικά. Όλα τα τοπικά συμπτώματα που

αναζητάτε μπορεί να απουσιάζουν. Το Kali iod. δεν αποδείχθηκε, ούτε δόθηκε σε έναν άρρωστο που είχε τάση για λεύκη. Γι’ αυτό την παραλείψανε, αλλά η υπερεπιθυμία για κίνηση στο ύπαιθρο, οι αμφισυμμετρικές παθήσεις και η ψυχοδιανοητική κατάσταση με πολυλογία και αστεϊσμούς, προξενήθηκαν στους περισσότερους πειραματανθρώπους.

Συνεπώς, αν ένα φάρμακο καθαρά προξενεί ψυχοδιανοητικά και γενικά, μπορείτε να υποθέσετε ότι αν αποδειχθεί σε ένα ευαίσθητο άτομο το φάρμακο αυτό θα έχει προξενήσει τα ίδια τοπικά αποτελέσματα. Αλλά αν δείτε ένα φάρμακο που προξενεί τοπικά, μπορείτε να

υποθέσετε ότι αυτό θα προξενήσει τα ίδια ψυχοδιανοητικά και γενικά; Αδύνατο, γιατί αυτό έχει την ευκαιρία και δεν μπορεί να τα προξενήσει.

Γι’ αυτό λέμε, ότι το φάρμακο που καλύπτει τα ψυχικά και γενικά, είναι πιο πιθανό να θεραπεύσει, παρά ένα που καλύπτει τα τοπικά χωρίς να καλύπτει τα ψυχοδιανοητικά ή τα

γενικά.

Πρώτα επέρχεται η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ και έπειτα αυτή η κεντρική διαταραχή

προχωρεί και ενεργεί πάνω σ’ εκείνα τα όργανα που είναι πιο ευπαθή και θα προξενήσει την τοπική διαταραχή, στην οποία ο ασθενής είναι πιο ευαίσθητος, αλλά με τον modus operandi (τύπο χαρακτηριστικής ενέργειας) της κεντρικής διαταραχής.

Π.χ. αν ένα άτομο είναι πιο ευπαθές σε γαστρίτιδα και αποδεικνύεται πάνω του το Ars-alb., το Ars. θα προξενήσει όλα του τα γενικά συμπτώματα και στο στομάχι θα προκαλέσει “κάψιμο στο στομάχι καλύτερα με τα ζεστά”. Αν ο ίδιος πειραματάνθρωπος πάρει Phos., αυτός θα έχει γαστρίτιδα με “κάψιμο στο στομάχι καλύτερα με κρύα ποτά”.

ΟΙ MODALITIES ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥΝ ΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ

Ώστε, η modality μπορεί να εκπροσωπεί την κεντρική διαταραχή ή την παθολογία; Η ΙΔΙΟΜΟΡΦΗ MODALITY ΕΚΠΡΟΣΩΠΕΙ ΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΚΑΙ ΟΧΙ ΤΗΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ. Η ιδιόμορφη modality θα σας δείξει ποιος είναι ο φταίχτης, η αιτία, Ars. ή

Phos.

Έστω, ότι το σπίτι σας είναι ευπαθές σε ληστεία και η ληστεία έχει λάβει χώρα. Μπορεί αυτή η πληροφορία να σας δώσει το όνομα του φταίχτη; Όχι. Ο τρόπος, με τον οποίο έγινε

η ληστεία, θα σας δώσει το όνομα του ενόχου. Η modality θα σας δώσει την ταυτότητα του εργάτη στο κέντρο, που προξενεί όλο αυτό το ενόχλημα. Το όνομα της παθολογίας θα υποδείξει μόνο την τάση του ατόμου.

Ποιο είναι αυτό πού πρέπει να θεραπευτεί στις νόσους; ΣΤΙΣ ΝΟΣΟΥΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΕΙ Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ και όχι η παθολογία. Αυτό είναι το μυστικό.

Μ’ αρέσει να συγκρίνω τη νόσο προς τη μαφία. Η οργάνωση της μαφίας (μπορούμε να

υποθέσουμε) διευθύνεται από ορισμένους κανόνες και αρχές. Ο πρώτος κανόνας της μαφίας είναι -μόνο ένας δον μπορεί να κυβερνά στο κέντρο. Αν ο δον δεν ελέγχει το κέντρο, δεν μπορεί να ενεργεί στην περιφέρεια. Το αντίθετο δεν μπορεί να εφαρμοστεί. Αυτοί δεν θα επιτρέψουν ένα δεύτερο νονό να δράσει. Θα υπάρχει μόνο ένας νονός και αυτός θα έχει τον έλεγχο του κέντρου, αλλιώς αυτός δε θα μπορέσει να διενεργήσει το λαθρεμπόριό του και άλλες παρανομίες.

Αυτή η κεντρική διαταραχή είναι ό,τι αναγνωρίσαμε στο προηγούμενο κεφάλαιο ως Ψ-

Ν-Ε-Α διαταραχή. Θεραπεύοντας την κεντρική διαταραχή θα εξαφανιστεί και η επιδεινωτική επίδραση πάνω στην περιφερική παθολογία. Απομακρύνοντας την κεντρική διαταραχή, απομακρύνοντας την Ψ-Ν-Ε-Α διαταραχή, αυτομάτως εξαφανίζεται η επιδεινωτική της επίδραση πάνω στην περιφερική παθολογία. Απομακρύνοντας το αφεντικό της μαφίας, αυτομάτως θα σταματήσει το λαθρεμπόριο και οι άλλες παράνομες δραστηριότητες. Προσπαθήστε να σταματήσετε το λαθρεμπόριο τοπικά, τίποτα δεν θα γίνει. Προσπαθήστε και σταματήσετε την παράνομη λήψη φαρμάκων, αυτή θα σταματήσει προσωρινά και σε

λίγο θα ξαναρχίσει. Αν όμως αναγνωρίσουν τον αρχηγό και τον χτυπήσουν στο κεφάλι, τότε θα σταματήσουν τα πάντα.

Όσον καιρό αντιμετωπίζετε μόνο τα τοπικά, δεν θα πετύχετε τίποτα. Τη στιγμή που θα συλλάβετε το κεντρικό νήμα ενός φαρμάκου, το κεντρικό νήμα του αρρώστου, την Ψ-Ν-Ε-Α του διαταραχή, θα ξεκαθαρίσουν τα πάντα.

48

Το άλλο πράγμα που γίνεται σαφές είναι, ότι αφού υπάρχει μόνο μια κεντρική ή Ψ-Ν-Ε-

Α διαταραχή και τα τέσσερα συστήματα πρέπει να υποδεικνύουν την ίδια φαρμακο-κατάσταση. Αυτό σημαίνει, αν ένα άτομο έχει μια ψυχική κατάσταση, δεν μπορείτε να συνταγογράψετε μόνο βάσει αυτής. Πρέπει να περιμένετε συνοδά στα νευρο-ενδοκρινο-

ανοσολογικά συστήματα. Αν έχετε ένα νευρικό σύμπτωμα, δεν μπορείτε να συνταγογράψετε μόνο με αυτό, εκτός αν δεν υπάρχει αντίφαση στο επίπεδο των ψυχο-ενδοκρινο-ανοσολογικών συστημάτων.

ΜΗ-ΠΑΘΟΓΝΩΜΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΟΥ KENT

Μόλις καταλάβετε αυτό, θα εξαφανιστούν τρεις, οι πιο θανάσιμες, συγχύσεις και αμφισβητήσεις στην Ομοιοπαθητική. Η πρώτη είναι αυτό που λέει ο Kent: ότι στην αξιολόγηση των συμπτωμάτων αυτά καταγράφονται σε δύο στήλες-όλα όσα είναι συνήθη

στην παθολογία γράφονται στο ένα πλάι και εκείνα που δεν είναι συνήθη στην παθολογία γράφονται στο άλλο. Τα ονόμασε παθογνωνομικά και μη-παθογνωμονικά συμπτώματα. Τα συμπτώματα που δεν εκπροσωπούν παθολογία είναι σπουδαία. Γιατί; Γιατί αυτά εκπροσωπούν την κεντρική διαταραχή. Αυτό εννοούσε.

Λέω, θεραπεύστε την κεντρική διαταραχή. Ποια είναι η σημασία της; Σε ένα τοπικό ενόχλημα όλα εκείνα τα συμπτώματα, που δεν εκπροσωπούν παθολογία πρέπει να ανήκουν

στην κεντρική διαταραχή.

ΓΕΝΙΚΕΥΣΗ ΤΟΥ BOGER

Τι είπε ο Boger; Ο Boger λέει, όλα εκείνα τα συμπτώματα, που είναι χαρακτηριστικά (χαρακτηριστικό σημαίνει ασύνηθες), όλες εκείνες οι modalities, που είναι χαρακτηριστικές - γενικεύστε τες. Δεν είναι τοπικά, αλλά γενικά.

Στην περίπτωση που αναφέρθηκε προηγουμένως, ότι το χαρακτηριστικό της Bryonia δεν ήταν μια τοπική modality, γιατί ήταν ιδιόμορφο. Μπορούμε να το γενικεύσουμε και να

πάρουμε τη γενική modality. “Η παραμικρή κίνηση χειροτερεύει” και παίρνουμε τη Bryonia. Αυτή είναι η προσέγγιση του Boger. Γενικεύει. Τι εννοεί με τον όρο “γενίκευση”; Εννοεί ότι τα χαρακτηριστικά των τοπικών δεν είναι πια τοπικά συμπτώματα, αλλά είναι τα συμπτώματα της κεντρικής διαταραχής. Αυτά τα παίρνουμε ως οδηγούς μας.

ΤΑ ΣΥΝΟΔΑ ΤΟΥ BOENNINGHAUSEN

Ο Boenninghausen χρησιμοποιεί τον όρο “συνοδά”. Τι εννοεί; Εννοεί, ότι αν βρείτε μια ιδιαίτερη ψυχική κατάσταση, δεν μπορείτε να την περιγράψετε, εκτός αν έχετε ένα συνοδό

από άλλη σφαίρα. Εννοεί ότι υπάρχει μόνο ΜΙΑ διαταραχή. Δεν μπορεί να υπάρχουν δύο διαταραχές και καθώς υπάρχει μόνο μια διαταραχή, η “ψυχική κατάσταση” θα έχει αναγκαστικά συνοδά σε άλλες σφαίρες (ο ίδιος δον ενεργεί παντού. Παντού δεν θα δούμε άλλον παρά αυτόν). Αυτή είναι η βάση του δόγματος των συνοδών του Boenninghausen.

ΤΟ ΣΥΝΟΔΟ ΕΙΝΑΙ ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ, Ο,ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η MODALITY ΣΤΟ ΣΥΜΠΤΩΜΑ. ΑΥΤΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΑΡΑΓΩΝ ΔΙΑΦΟΡΙΣΜΟΥ. Στο σύμπτωμα (πόνος στις αρθρώσεις) η modality

επιδείνωσης ή βελτίωσης από κίνηση θα διαφορίσει τα φάρμακα. Ομοίως στην εκλογή από δύο ή περισσότερα φάρμακα με ένα κοινό σύμπτωμα σε μια σφαίρα, το συνοδό από μιαν άλλη σφαίρα θα κάνει την εκλογή καθαρή.

Περίπτωση: Για παράδειγμα, αναφέρεται η περίπτωση ενός ανδρός ηλικίας 23 ετών.

Λέει: “Γιατρέ, όταν πίνω τσάι το πρωί, η κούπα πέφτει από το χέρι μου”. Αυτό ήταν το κύριο ενόχλημά του. Ρώτησα: “Πώς πέφτει; Σου πέφτουν τα πράγματα ή αισθάνεσαι εξασθενημένος ή αδέξιος;”. Απάντησε: “Όχι γιατρέ. Συμβαίνει ότι, όταν κρατώ το φλυτζάνι,

το χέρι μου τραντάζεται και αυτό πέφτει”. Ρώτησα: “Αυτό συμβαίνει κάθε φορά που πίνεις τσάι;” Είπε: “Όχι, μόνο το πρωί συμβαίνει, μετά που σηκώνομαι”. Μετά ρώτησα: “Συμβαίνει κάθε μέρα το πρωί;” Είπε: “Όχι γιατρέ, συμβαίνει μόνο αν δεν κοιμηθώ αρκετά την προηγούμενη νύχτα. Κανονικά κοιμάμαι στις 11.30 μ.μ., αλλά αν δεν κοιμηθώ μέχρι τις 1-2 π.μ. και σηκωθώ το πρωί κανονικά να πάω στη δουλειά μου, τη μέρα αυτή όταν ξυπνήσω, το φλυτζάνι θα τιναχτεί από τα χέρια μου σίγουρα 100%”. “Και πόσο θα διαρκέσει αυτό το τίναγμα;”, ρώτησα. Είπε: “Για μια ώρα και έπειτα φεύγει”.

Ο άρρωστος είχε επισκεφθεί διάσημους νευρολόγους. Ένας είπε, ότι δεν το καταλάβαινε. Το ονόμασε “μυόκλωνο”, μυοκλωνικά τινάγματα και του συνέστησε να χρησιμοποιεί πλαστικές κούπες!

49

Λοιπόν, ποιο είναι το φάρμακο; Ας υποθέσουμε, ότι δεν υπήρχε άλλο σπουδαίο

σύμπτωμα σ’ αυτήν την περίπτωση. Η πληροφορία αυτή με οδήγησε στο φάρμακο. Αναρωτήθηκα: “Αν είναι χειρότερα από την απώλεια του ύπνου, γιατί διαρκεί για μια ώρα-πώς εξηγείται αυτό;”.

Τι συμβαίνει όταν χάσετε τον ύπνο σας την προηγούμενη νύχτα και ξυπνήσετε το πρωί κανονικά, ποια είναι η κατάστασή σας; Νυστάζετε ακόμη, Και πόσο χρόνο ακόμη; Για μια ώρα περίπου. Αυτή η μια ώρα είναι ο χρόνος που νυστάζετε. Κατόπιν μπαίνετε σε μια ρουτίνα και ξυπνάτε. Αλλά αυτή τη μια ώρα είστε σα μεθυσμένος, ούτε κοιμάστε, αλλά ούτε είστε ξύπνιος. Και αυτός ήταν ο χρόνος που είχε τα τινάγματα. Το σύμπτωμα δεν είναι ακριβώς “η απώλεια ύπνου χειροτερεύει”, αλλά είναι χειρότερα όταν μοσοκοιμάται. Ούτε κοιμάται τελείως, ούτε είναι ξύπνιος τελείως. Το διάστημα αυτό το νευρικό του σύστημα

είναι πιο ευαίσθητο και προξενεί τα τινάγματα.

Επιβεβαίωσα το σύμπτωμα αυτό με μια ακόμη ερώτηση: “Συνέβη ώστε, αντί να πας για ύπνο στις 12 τα μεσάνυχτα, να μην κοιμηθείς ως τις 4 ή 5 το πρωί, περιμένοντας να υποδεχθείς κάποιον στο αεροδρόμιο ή το σιδηροδρομικό σταθμό. Αυτές τις ώρες αναμονής νυστάζεις, αλλά δεν μπορείς να κοιμηθείς (μισοκοιμάσαι). Συμβαίνει αυτήν την ώρα επίσης

το τίναγμα;” Απάντησε αμέσως: “Ναι γιατρέ, πώς το ήξερες; Τινάζομαι κι αυτήν την ώρα

επίσης. Αυτός είναι ο μόνος άλλος χρόνος που έχω αυτά τα τινάγματα, εκτός από το πρωί. Όταν έχω μείνει ξάγρυπνος επί μακρό χρόνο και νυστάζω, αλλά δεν μπορώ να κοιμηθώ. Αυτό το χρονικό διάστημα τινάζομαι”.

Ήταν ξεκάθαρο. Χειροτερεύει όταν μισοκοιμάται. Δεν πήρα: “Τινάζεται όταν μισοκοιμάται”. Γενίκευσα αυτό το σύμπτωμα -γενίκευση του Boger- στη γενική modality: “Χειρότερα όταν μισοκοιμάται”. Δε δίνεται στο Repertory του Kent, αλλά στο Repertory του Phatak. Στο σύμπτωμα πλάι αναγράφονται 4 φάρμακα. Βασισμένος και σε κάποιο άλλο

σύμπτωμα διάλεξα το ένα από αυτά, δηλαδή το Nitric acid.

Γενίκευσα αυτή τη modality, γιατί είναι τόσο ιδιόμορφη. “Τινάζεται όταν μισοκοιμάται”. Είναι η modality της κεντρικής του διαταραχής, η ιδιόμορφή του νευρική ευαισθησία, που είναι χειρότερα όταν μισοκοιμάται.

Μολις καταλάβετε, ότι δεν υπάρχουν τοπικά ενοχλήματα και ότι τα φάρμακα προξενούν ένα γενικό αποτέλεσμα και έπειτα αυτό το αποτέλεσμα γίνεται τοπικό. Και αν καταλάβετε το γενικό αποτέλεσμα ακόμη και από τις τοπικές modalities, μπορείτε να γενικεύσετε και να

χρησιμοποιήσετε την προσέγγιση του Boger.

Το Repertory του Phatak βασίζεται στην προσέγγιση του Boger. Το “Synoptic key” του Boger βασίζεται επίσης σε αυτήν την προσέγγιση, και έτσι είναι το “Therapeutic Pocket Book” του Boenninghausen και to “Boenninghausen’s Characteristics και Repertory” του Boger, που πρέπει να χρησιμοποιούνται με αυτήν τη μέθοδο: με τη γενίκευση των χαρακτηριστικών που είναι τοπικά. Τα τοπικά χαρακτηριστικά δεν είναι τοπικά συμπτώματα,

αλλά ανήκουν στην κεντρική διαταραχή, αυτή είναι η φιλοσοφία. Πρέπει να θεραπευτεί η κεντρική διαταραχή.

Συγκεφαλαιώνοντας: Σε κάθε περίπτωση θα εστιαστούμε πάνω στην κεντρική διαταραχή. Αυτή είναι ο παράγων πίσω από όλα τα τοπικά προβλήματα. Μπορεί να αναγνωριστεί ιδίως από την ψυχική κατάσταση και τα γενικά συμπτώματα. Οι τοπικές ιδιομορφίες υποδείχνουν επίσης τη φύση της κεντρικής διαταραχής και γι’ αυτό μπορεί να γενικευθούν (Boger). Η κεντρική διαταραχή όντας παντού η ίδια, μπορούμε να βρούμε τις

ενδείξεις της, ως συνοδά, σε περισσότερες από μια σφαίρα (Boenninghausen). Ο πιο εύκολος τρόπος αναγνώρισής της (ιδίως σε ασθένειες με σωματική παθολογία) είναι να

καταλάβουμε την ψυχική κατάσταση (Kent). Στο επόμενο κεφάλαιο θα εστιαστούμε πάνω σε αυτήν την τελευταία μέθοδο και θα προσπαθήσουμε να βρούμε τα μέσα για να μπούμε μέσα στον ψυχικό χώρο των αρρώστων.

ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΤΗ ΝΟΣΟ

Τα ακόλουθα χωρία από το “Όργανο” του Χάνεμαν ρίχνουν άπλετο φως πάνω στα

διάφορα επίπεδα του ανθρώπινου οργανισμού στα οποία ενεργεί η νόσος και η σχετική σημασία των επιπέδων αυτών στο να μας οδηγούν σε μια κατανόηση της φύσης της νόσου και στη θεραπεία της. Οι παράγραφοι αυτές απαιτούν προσεκτική μελέτη, ακόμη και επανειλημένη μελέτη, για να μπορέσουμε να συλλάβουμε πλήρως την έννοιά τους.

Η παράγραφος 201 της 6ης έκδοσης του “Οργάνου” γράφει:

50

“Είναι φανερό ότι η ζωτική δύναμη του ανθρώπου, όταν επιβαρύνεται με μια χρόνια

νόσο, που δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ενστικτωδώς με τις δικές της ικανότητες, υιοθετεί το σχέδιο ανάπτυξης μιας τοπικής νόσου πάνω σε κάποιο εξωτερικό μέρος, μόνο γι’ αυτό το αντικείμενο, ότι κάνοντας και φυλάγοντας σε μια νοσηρή κατάσταση αυτό το μέρος, που

δεν είναι απαραίτητο στην ανθρώπινη ζωή, αυτό μπορεί έτσι να κατασιγάσει την εσωτερική νόσο, που αλλιώς απειλεί να καταστρέψει τα ζωτικά όργανα (και να στερήσει τη ζωή από τον άρρωστο), και ότι αυτό μπορεί έτσι, να πούμε, να μεταφέρει την εσωτερική νόσο στην υποκατάστατη τοπική πάθηση και όπως ήταν, την σέρνει κατά εκεί. Η παρουσία της τοπικής πάθησης έτσι, κατασιγάζει για ένα διάστημα την εσωτερική νόσο, αν και δεν μπορεί είτε να θεραπεύσει, είτε να την ελαττώσει σημαντικά. Η τοπική πάθηση πάντως ποτέ δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα μέρος της γενικής νόσου, αλλά ένα μέρος αυτής, που αυξάνεται

τελείως σε μια κατεύθυνση από την οργανική ζωτική δύναμη και μεταφέρεται σε ένα λιγότερο επικίνδυνο (εξωτερικό ) μέρος του σώματος, για να καταπραΰνει την εσωτερική πάθηση. Αλλά, όπως λέχθηκε, με αυτό το τοπικό σύμπτωμα κατασιγάζει την εσωτερική νόσο, μέχρις εδώ από κάποια επίκτητη από τη ζωτική δύναμη για ελάττωση ή θεραπεία της όλης νόσου, της εσωτερικής νόσου, αντίθετα συνεχίζει, εις πείσμα αυτού, βαθμιαία να αυξάνει και η Φύση να εξαναγκάζεται να μεγεθύνει και να χειροτερεύει το τοπικό σύμπτωμα

όλο και περισσότερο, για να επαρκέσει ακόμη ως ένα υποκατάστατο για την αυξημένη εσωτερική νόσο και μπορεί ακόμη να τη διατηρεί από κάτω. Παλιά έλκη στις κνήμες χειροτερεύουν εφ’ όσον η εσωτερική ψώρα είναι αθεράπευτη, το συφιλιδικό έλκος μεγεθύνεται εφ’ όσον η εσωτερική σύφιλη μένει αθεράπευτη, οι συκωτικοί ακροχορδώνες αυξάνονται και μεγεθύνονται όσο η σύκωση δε θεραπεύεται και έτσι καθίσταται όλο και πιο δύσκολη η θεραπεία της, όπως ακριβώς η γενική εσωτερική νόσος συνεχίζει να αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου”.

Η υποσημείωση της παραγράφου 205:

“Δεν μπορώ συνεπώς να συμβουλεύσω π.χ. την τοπική εκρίζωση του αποκαλούμενου καρκίνου των χειλέων και του προσώπου (προϊόντος υψηλά αναπτυγμένης ψώρας, συχνά σε συνδυασμό με τη σύφιλη) με την έννοια του αρσενικού φαρμάκου του Πατρός Κοσμά, όχι μόνο γιατί είναι υπερβολικά επώδυνη και συχνά αποτυγχάνει, αλλά περισσότερο γι’ αυτόν το λόγο, επειδή αν αυτό το δυναμικό φάρμακο πραγματικά θα πετύχει να απελευθερώσει το πάσχον μέρος του σώματος από το κακοήθες έλκος τοπικά, με αυτό δεν

ελαττώνεται ούτε ελάχιστα η βασική ασθένεια και συνεπώς η προστατευτική ζωτική δύναμη

αναγκάζεται να μεταφέρει το πεδίο δράσης της μεγάλης εσωτερικής νόσου σε κάποιο πιο σπουδαίο μέρος, όπως αυτό κάνει σε κάθε περίπτωση μετάστασης και το επακόλουθο είναι τύφλωση, κώφωση, παράνοια, αποπνικτικό άσθμα, ύδρωψ, αποπληξία κτλ. Αλλά αυτή η αμφίβολη τοπική απελευθέρωση του μέρους από το κακοήθες έλκος με το τοπικό αρσενικό φάρμακο πετυχαίνει μόνο, ύστερα από όλα, σ’ εκείνες τις περιπτώσεις, που τα έλκη δεν

έφτασαν κάποιο μεγάλο μέγεθος και όταν η ζωτική δύναμη είναι ακόμη πολύ ενεργητική. Αλλά αυτό είναι ακόμη σε μια τέτοια κατάσταση πραγμάτων, που η πλήρης εσωτερική θεραπεία της όλης αρχικής νόσου είναι επίσης ακόμη κατορθωτή.

Το αποτέλεσμα είναι το ίδιο χωρίς προηγούμενη θεραπεία του εσωτερικού μιάσματος, όταν ο καρκίνος του προσώπου ή του μαστού απομακρύνεται χειρουργικά μόνο και όταν εγκεκυστωμένοι όγκοι αφαιρούνται με αποφλοίωση. Επακολουθεί κάτι χειρότερο ή εν πάσει περιπτώσει επισπεύδεται ο θάνατος. Αυτό είναι το χρονόμετρο χωρίς αριθμό, αλλά η

εναντιοπαθητική ακόμη προχωρεί τυφλά με τον ίδιο τρόπο σε κάθε νέα περίπτωση, με τα ίδια ολέθρια αποτελέσματα”.

Στην υποσημείωση σελίδα 55 στην Εισαγωγή του “Οργάνου” (6η έκδοση του Boericke)

“και η δυναμικά επηρεασμένη νευρική ισχύς φαίνεται να εκφορτίζεται στο υλικό προϊόν”.

Σελίδα 56: “Μόνο με την καταστροφή και θυσία ενός μέρους του οργανισμού αυτή η αβοήθητη φύση μπορεί να σώσει τον άρρωστο σε οξείες νόσους και αν ο θάνατος δεν επακολουθήσει, αποκαθίσταται, έστω και αργά και ατελώς, η αρμονία ζωής-υγείας”.

Σελίδα 62: “Ή αν το αποτέλεσμα πάνω στην τοπική πάθηση (ακόμη ίσως πρόσφατη) ήταν πιο ήπιου χαρακτήρα, μπορεί συνεπώς να αποκρουσθεί από τη θέση της, από ένα είδος κακώς εφαρμοσμένης εξωτερικής ομοιοπαθητικής, το τοπικό σύμπτωμα που έχει εγκατασταθεί από τη φύση πάνω στο δέρμα για την ανακούφιση της εσωτερικής νόσου, ανανεώνοντας έτσι την πιο επικίνδυνη εσωτερική νόσο και μ’ αυτήν την άπωση του τοπικού συμπτώματος αναγκάζοντας τη ζωτική δύναμη να επιτελέσει μετάθεση μιας χειρότερης

μορφής νοσηρής δράσης σε άλλα και πιο σπουδαία μέρη”.

51

Σελίδα 63: “Η ζωτική δύναμη, για να ανακουφίσει την εσωτερική νόσο, ενίοτε

προξενεί ανώδυνες υπερτροφίες των εξωτερικών αδένων”.

Σελίδα 64: “Αυτά τα αποξηραμένα απεκκρίνοντα έλκη στις κνήμες, που εγκαθίστανται από τη ζωτική ισχύ για την ανακούφιση μεγάλης εσωτερικής ενόχλησης, με τα οξείδια

μολύβδου και ψευδαργύρου κτλ, με ό,τι λυπηρά αποτελέσματα εμπειρίας έχουν φανεί σε χιλιάδες περιπτώσεις”.

Σελίδα 64: “Όλες οι τοπικές παθήσεις, εκκενώσεις και φαινομενικά παραγωγικές προσπάθειες, αρχίζουν και συνεχίζουν από την αδαή ζωτική δύναμη όταν αφήνεται στα δικά της μέσα, για την ανακούφιση της αρχικής χρονίας νόσου”.

Είναι φανερό από τα παραπάνω χωρία, ότι η ιδέα του μηχανισμού της ζωτικής δύναμης του Χάνεμαν έχει ως εξής:

1. Η πρωταρχική λειτουργία της ζωτικής δύναμης είναι να διατηρεί τον άνθρωπο σε μια κατάσταση υγείας.

2. Αν προσβληθεί από έναν νοσογόνο παράγοντα (π.χ. λοίμωξη, φάρμακα ή έντονες

συγκινήσεις), στις οποίες είναι ευαίσθητος, αρχικά υπάρχει μια γενική αντίδραση. Δηλαδή, μια λειτουργική διαταραχή του όλου σώματος εμφανίζεται (π.χ. πυρετός, εξάντληση, μειωμένη όρεξη, αυξημένη δίψα, ευερεθιστότητα κτλ.). Αυτά τα γενικά και ψυχικά

συμπτώματα θα ποικίλλουν ανάλογα με τη φύση του νοσογόνου παράγοντα. Είναι λειτουργικά συμπτώματα των Ψ-Ν-Ε-Α συστημάτων. Πρώτα ενοχλούνται και διαταράσσονται αυτά τα συστήματα.

3. Η ζωτική δύναμη προσπαθεί να περιορίσει τη διαταραχή κατά το δυνατό στο γενικό επίπεδο, μη επιτρέποντάς την να προξενήσει παθολογικές αλλαγές στα οργανικά συστήματα.

4. Όταν η ένταση της διαταραχής υπερβεί το επίπεδο που μπορεί να ανεχθεί το σώμα

(π.χ. όταν η θερμοκρασία ανέλθει πιό ψηλά από ό,τι ανέχεται το σώμα), επιτρέπει στη διαταραχή να προξενήσει τοπικά οργανικά αποτελέματα.

5. Το επίπεδο της γενικής διαταραχής, που μπορεί να ανεχθεί το σώμα εξαρτάται από την κατάσταση του ίδιου του σώματος και των σπουδαίων οργάνων του.

Σε περιπτώσεις παιδιών, όπου συνήθως τα όργανα είναι σε πολύ καλή κατάσταση και μπορούν να υποφέρουν γενικές λειτουργικές διαταραχές (π.χ. η καρδιά, που μπορεί να υποφέρει υψηλό πυρετό), η ζωτική δύναμη μπορεί να δώσει μια ισχυρή γενική διαταραχή

και δεν χρειάζεται να περισπαστεί μέσα σε τοπική παθολογία. Γι’ αυτό μεταξύ των παιδιών βρίσκουμε συχνά περιπτώσεις με μια ισχυρή γενική διαταραχή, αλλά πολύ μικρή παθολογία.

Τα καλύτερα ψυχικά και γενικά συμπτώματα, όπως φόβοι, επιθυμίες και απέχθειες, μπορεί να παρθούν από παιδιά. Όταν τα όργανα εξασθενούν και γίνονται πιο εύθραυστα, η ικανότητά τους να αντέξουν σε πιο ισχυρές γενικές διαταραχές μειώνεται. Γι’ αυτό σε ηλικιωμένους η ζωτική δύναμη αναγκάζεται να διατηρήσει τη γενική διαταραχή όσο μπορεί

χαμηλά. Αυτό την εκτρέπει κάπως στην παθολογία. Γι’ αυτό μεταξύ των ηλικιωμένων δύσκολα θα βρούμε ψυχικά και γενικά συμπτώματα, ενώ υπάρχουν αρκετές παθολογοανατομικές αλλοιώσεις.

6. Η διεργασία μετατόπισης της διαταραχής στα τοπικά μέρη εξαρτάται επίσης από τη διάρκεια της διαταραχής. Το σώμα μπορεί να είναι σε θέση να υποφέρει μια ορισμένη ένταση διαταραχής, αλλά όχι για πολύ μακρό διάστημα.

7. Όταν πλησιάζει μια τέτοια κατάσταση, η ζωτική δύναμη θα επιτρέψει τη διαταραχή

να εντοπιστεί, αλλά κατά το δυνατό μόνο στα μικρής σπουδαιότητας μέρη.

8. Ακόμη και όταν επιτρέπει τα μέρη να επηρεαστούν, δεν αφήνει τη διαταραχή να καταλάβει πλήρως αυτά τα μέρη. Αυτό σημαίνει ότι προσπαθεί να διατηρήσει την παθολογία σε ένα κατώτατο επίπεδο.

9. Όταν επιτρέπει τη διαταραχή να επεκταθεί σε ορισμένα μέρη, το επιτυγχάνει στο διάστημα που είναι μειωμένο το επίπεδο της διαταραχής στο κέντρο. Πράγματι, θυσιάζει το όργανο για το καλό του οργανισμού.

Όλη αυτή η δυναμική μου φαίνεται ότι μοιάζει πάρα πολύ με τη δυναμική μιας χώρας, που αντιμετωπίζει την εγκληματικότητα (το αρχηγείο της μαφίας). Αρχικά η μαφία μπορεί μόνο να προξενήσει μια γενικευμένη διαταραχή. Η κυβέρνηση θα εμποδίσει κάθε προσπάθεια να προκαλέσει τοπική εγκληματική δραστηριότητα, αλλά όταν η γενική

52

διαταραχή προξενηθεί από το αρχηγείιο της μαφίας και η ταλαιπωρία της χώρας αυξηθεί

πολύ, η κυβέρνηση θα παραχωρήσει το ήσσονος σημασίας μέρος της χώρας στη μαφία, σε μια προσπάθεια να μειώσει την υφιστάμενη πίεση.

Άλλο παράδειγμα: Υπάρχει ένα ανάχωμα, που εμποδίζει το νερό του φράγματος να

βλάψει τις γύρω σπουδαίες κατασκευές. Όταν η πίεση του νερού αυξηθεί πολύ περισσότερο από την αντοχή του αναχώματος και απειλείται να σπάσει, τότε οι επιβλέποντες θα εκτρέψουν κάποια ποσότητα νερού σε περιοχές, που δεν υπάρχουν σπουδαίες κατασκευές. Έτσι θυσιάζει αυτές τις περιοχές για το καλό της όλης πολιτείας. Πιο οικεία σκηνή είναι ενός κακοποιού, που μπαίνει σε ένα εστιατόριο. Διαπληκτίζεται με τον ιδιοκτήτη. Ο καυγάς γίνεται στη σκάλα. Όταν φτάσει ο καυγάς σε σημείο που απειλεί να καταστρέψει πράγματα αξίας στο εστιατόριο, ο ιδιοκτήτης ζητά από τον κακοποιό να βγει έξω και ο καυγάς μεταξύ

τους μεταφέρεται εκεί, όπου υπάρχει ελάχιστος κίνδυνος για τα πολύτιμα πράγματα του εστιατορίου.

10. Η συνολική ισχύς της νόσου σε οποιαδήποτε στιγμή θα είναι το άθροισμα της διαταραχής στο κέντρο και της διαταραχής που εκφράζεται με τοπικές οργανικές παθήσεις (λειτουργικές και παθολογικές).

11. Αν η ισχύς της νοσογόνου δύναμης είναι πολύ υψηλή (η πίεση του νερού είναι

πολύ μεγάλη) ή το επίπεδο αντοχής του σώματος ελαττώνεται (το ανάχωμα γίνεται αδύναμο), η διαταραχή εκτρέπεται από ένα τοπικό όργανο (το νερό εκτοπίζεται από την περιοχή που είχε εκτραπεί από τους ελεγκτές). Σ’ αυτές τις δύο καταστάσεις η ζωτική δύναμη εξαναγκάζεται να επιτρέψει τη διαταραχή να ξαπλωθεί σε πιο ζωτικά μέρη.

12. Το ποια μέρη θα επηρεαστούν, εξαρτάται από δύο παράγοντες: α) Τα μέρη στα οποία ο γενικός παράγων διαταραχής έχει προτιμήσεις. Π.χ. ένα φάρμακο που προξενεί κολικό, σπασμωδικό πόνο, φυσικά θα επηρεάσει όργανα όπως τα έντερα ή τους ουρητήρες.

β) Η κληρονομική ή επίκτητη εξασθένηση οργάνου του ατόμου. Π.χ. ακόμη κι αν η Bryonia διαταραχή έχει σχέση με τον υπεζωκότα, ακόμη και ένα άτομο που έχει αποκτήσει μια επικρατούσα τάση προς διαταραχή θυρεοειδούς, θα εμφανίσει μια πάθηση θυρεοειδούς με Bryonia modalities.

13. Όταν η ζωτική δύναμη παραχωρήσει ένα τοπικό μέρος στη διαταραχή, η διαταραχή θα προξενήσει ένα αποτέλεσμα ανάλογο με την εξασθένηση και τις τάσεις αυτού του μέρους. Αλλά ακόμη και έτσι, η διαταραχή θα δείξει τα δικά της ιδιόμορφα χαρακτηριστικά.

Π.χ. όταν το αρχηγείο της μαφίας διαπράξει ένα έγκλημα σε μια περιοχή, η μορφή του εγκλήματος θα εξαρτάται όχι μόνο από τη φύση του αρχηγείου της μαφίας, αλλά και από τις τοπικές τάσεις. Ακόμη κι αν ο αρχηγός μπορεί να αρέσει να κάνει εμπόριο ναρκωτικών, αν υπάρχει μια πολύ ισχυρή τάση προς λαθρεμπόριο σε αυτήν την περιοχή, μόνο τότε θα το κάνει. Αλλά ο τρόπος και η μέθοδος του λαθρεμπορίου θα είναι χαρακτηριστικά του αρχηγού.

14. Αν η νόσος εξελιχθεί ακόμη περισσότερο, θα φτάσει σ’ ένα στάδιο όπου η ζωτική δύναμη θα παραχωρήσει μέρη του μυαλού, του νευρικού, του ενδοκρινούς ή του ανοσολογικού συστήματος στην παθολογία, προξενώντας σ’ αυτά τα πιο σπουδαία μέρη όχι απλές λειτουργικές διαταραχές αλλά έκδηλη παθολογία.

15. Το επίπεδο της μάχης μεταξύ της ζωτικής δύναμης και νοσηρής δύναμης δίνει μια ένδειξη στην ισχύ της ζωτικότητας. Αν με μια ισχυρή κεντρική διαταραχή βρείτε πολύ μικρή παθολογία, το επίπεδο της ζωτικότητας είναι υψηλό. Αντίθετα, με μια αδύναμη κεντρική

διαταραχή, αν βρείτε σοβαρή παθολογία, αυτό σημαίνει ότι το επίπεδο ζωτικότητας είναι

χαμηλό και σ’ αυτές τις περιπτώσεις η πρόγνωση είναι επιφυλακτική.

16. Από την παραπάνω συζήτηση μπορούμε να δούμε ότι υπάρχουν δύο ευκρινή επίπεδα νόσου: α) Κεντρικό ή γενικό και β) περιφερικό ή τοπικό.

17. Με την Κεντρική Διαταραχή εννοούμε τις αλλαγές στις λειτουργίες του Ψ-Ν-Ε-Α συστήματος. Αυτές εκδηλώνονται ως ψυχικά συμπτώματα, γενικά συμπτώματα και επίσης ειδικές αλλαγές σε κάποια μέρη. Αυτές θα εξαφανιστούν παράλληλα με την κεντρική

διαταραχή ή θα αλλάξουν όταν αλλάξει η κεντρική διαταραχή. Θα επηρεάζονται άμεσα από τις κεντρικές modalities και θα είναι υψηλά χαρακτηριστικά συμπτώματα. Δεν εκπροσωπούν την έδρα της νόσου. Είναι μεταξύ των πρώτων συμπτωμάτων που έρχονται και συνεπώς μεταξύ των τελευταίων συμπτωμάτων που φεύγουν, ενώ τα παθολογικά συμπτώματα εμφανίζονται τελευταία και θα εξαφανιστούν πρώτα. Τα συμπτώματα αυτά της κεντρικής διαταραχής θα εμφανιστούν ως συνοδά συμπτώματα στην παθολογία (πονοκέφαλοι ήλιου

ως συνοδά στο έκζεμα ή ναυτία ως συνοδό στον πονοκέφαλο) και συνεπώς εκπροσωπούν

53

την κεντρική διαταραχή περισσότερο παρά τα τοπικά παθολογικά συμπτώματα. Γι’ αυτόν το

λόγο ο Boenninghausen έδωσε τόσο πολύ βάρος στα συνοδά συμπτώματα.

18. Είναι φανερό, ότι η τοπική παθολογία θα έχει κάποια συμπτώματα, που είναι συνήθη σ’ αυτήν. Όταν ο αρχηγός της μαφίας εντρυφεί σε λαθρεμπόριο, μερικά από τα

χαρακτηριστικά των δραστηριοτήτων θα είναι κοινά σε οποιονδήποτε κάνει λαθρεμπόριο. Αν π.χ. η τοπική παθολογία είναι ισχαιμική καρδιοπάθεια, ο πόνος στο θώρακα από την προσπάθεια πάει να γίνει ένα κοινό σύμπτωμα της παθολογίας και δύσκολα υποδεικνύει τη φύση της κεντρικής διαταραχής.

19. Επίσης είναι φανερό, ότι εφ’ όσον αυτή είναι η κεντρική διαταραχή που εκτρέπεται σε τοπική παθολογία, τα τοπικά συμπτώματα θα είναι σε συντονισμό με την κεντρική διαταραχή σε κάποια έκταση. Θα βρείτε τις τοπικές ιδιομορφίες (εκείνες που δεν είναι

σηνήθεις στην παθολογία) να καλύπτονται από το ίδιο φάρμακο, που καλύπτει την κεντρική διαταραχή. Ένας ιδιαίτερος άρρωστος με ισχαιμική καρδιοπάθεια παραπονιέται ότι έχει πόνο στο θώρακα χειρότερα από την προσπάθεια και καλύτερα με τη ζέστη και την ανάπαυση. Εδώ, επειδή ο πόνος στο θώρακα είναι χειρότερα από την προσπάθεια και ανακουφίζεται από την ανάπαυση, αυτά είναι συνήθη στην ισχαιμική καρδιοπάθεια και είναι διαγνωστικά

της. Αλλά η ιδιομορφία, δηλαδή η βελτίωση από τη ζέστη, που είναι ασυνήθης σε ισχαιμική

καρδιοπάθεια, εκπροσωπεί την κεντρική διαταραχή και γι’ αυτό υποδεικνύει το θεραπευτικό φάρμακο. Έτσι μπορούμε να δούμε τη σοφία του Boger, που θεωρεί ως γενικά όλες τις ιδιόμορφες modalities.

20. Αυτή η απλή εξήγηση είναι πολύ χρήσιμη στην πρακτική, αλλά ο οξειδερκής μελετητής μπορεί να δει ένα ελάττωμα, ότι αυτή υποθέτει ότι η ζωτική δύναμη και η νοσογόνος δύναμη είναι δύο ξεχωριστές οντότητες, αλλά μόνο μια διαταραχή της ζωτικής δύναμης. Ο Χάνεμαν ήταν πλήρως ενήμερος αυτού. Επίσης η ζωτική δύναμη έχει μια

λειτουργία διατήρησης της ζωής και σκοπό την εκπλήρωση της αποστολής του οργανισμού. Όταν διαταραχθεί, προσπαθεί να κρατήσει τη διαταραχή της να μην επηρεάσει τα πιο σπουδαία όργανα (σπουδαία όσον αφορά τη ζωή και τον σκοπό της ζωής), να μην επηρεαστεί ενόσω αυτή μπορεί να βοηθηθεί. Έτσι όταν λέμε, ότι η ζωτική δύναμη προσπαθεί να κρατήσει τη νόσο στα ήσσονος σημασίας μέρη, πραγματικά εννοούμε ότι προσπαθεί να προλάβει τη διαταραχή της να επηρεάσει ζωτικής σημασίας ιστούς και όργανα. Για απόδειξη, μπορούμε να δούμε ότι είναι σαν μια διαταραγμένη κυβέρνηση, που

προσπαθεί όσο μπορεί να κρατήσει τη διαταραχή της από το να επηρεάσει τους σπουδαίους

οργανισμούς, όπως το στρατό ή την τροφοδοσία.

ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

1. Αν ένα φάρμακο που δόθηκε καλύπτει την κεντρική διαταραχή, η παθολογία, που δεν είναι παρά μια εντόπιση της κεντρικής διαταραχής, αυτόματα θα ανακουφιστεί και στη συνέχεια θα εξαφανιστεί.

2. Αν η ομοιότητα ενός φαρμάκου αντιστοιχεί μόνο στα τοπικά συμπτώματα, αυτό μπορεί να ανακουφίσει ή να καταστείλει τα τοπικά συμπτώματα για κάποιο διάστημα. Π.χ. αν η κεντρική διαταραχή ενός αρρώστου είναι Calc. Carb. και αν ενοχλείται τοπικά η άρθρωση έχοντας modalities Rhus tox. (αυτές οι modalities είναι κοινές στις περισσότερες περιπτώσεις αρθριτικών πόνων), τότε το Rhus tox. θα δώσει προσωρινή ανακούφιση.

3. Αφού η τοπική παθολογία είναι μόνο μια διέξοδος για τη γενική διαταραχή, η απλή απομάκρυνσή της (με δυναμική ή αδρή ομοιοπαθητική, αλλοπαθητική ή χειρουργική) θα

είναι αντίθετη προς την κατεύθυνση της φύσης. Αυτή θα ωθήσει τη διαταραχή πίσω στο

κέντρο. Το αποτέλεσμα θα είναι προσωρινό και η ζωτική δύναμη θα αγωνιστεί για να χρησιμοποιήσει την ίδια διέξοδο πάλι. Αυτή η διαρκής ώθηση προς τα πίσω, με το χρόνο καταλήγει σε εξασθένηση της ζωτικότητας, που κατόπιν εξαναγκάζεται να μετατοπίσει τη διαταραχή σ’ ένα πιο σπουδαίο όργανο. Η διεργασία αυτή καλείται καταπίεση και είναι δυνατή ακόμη και με ομοιοπαθητικό φάρμακο, αν το φάρμακο εκλεγεί με βάση τα τοπικά συμπτώματα και δεν αντιστοιχεί με ομοιότητα στην κεντρική διαταραχή.

4. Μια από τις πιο σπουδαίες εμπλοκές των παραπάνω ιδεών είναι ότι αν φροντίσουμε την κεντρική διαταραχή, η ζωτική δύναμη θα χειριστεί οτιδήποτε άλλο. Η νόσος είναι μια διαταραχή στο κέντρο. Το φάρμακό μας πάντοτε θα στοχεύει στην κεντρική διαταραχή. Αν ένα άτομο πάθει κάκωση και υπάρχουν τοπικά συμπτώματα της Arnica, η ζωτικότητα εύκολα θα το φροντίσει. Δεν είναι αναγκαίο να δοθεί Arnica, εκτός αν τα κεντρικά συμπτώματα έχουν αλλάξει και υποδεικνύουν την Arnica.

54

Ομοίως, ακόμη και μια οξεία κατάσταση (π.χ. ένα κρύωμα, εξάρθρημα ή συγκίνηση) η

ζωτική δύναμη θα την φροντίσει. Έχουμε μόνο να δούμε ποια είναι η κεντρική διαταραχή αυτή τη στιγμή και να συνταγογράψουμε το όμοιο φάρμακο. Σε μια οξεία ή μια χρόνια κατάσταση η μόνη ένδειξη για αλλαγή του φαρμάκου είναι μια αλλαγή στο κέντρο ή με

άλλα λόγια μια αλλαγή στα χαρακτηριστικά συμπτώματα. Π.χ. αν ένας άρρωστος, που η χρόνια κατάστασή του πάει καλά με Pulsatilla, εμφανίσει ίκτερο, έχουμε να εξετάσουμε αν τα συμπτώματα πάνω στα οποία συνταγογράφηκε η Puls. υπάρχουν ακόμη. Αν ο άρρωστος διατηρεί τις ίδιες ενδείξεις, την ίδια ψυχική κατάσταση, τα ίδια γενικά και τις ίδιες modalities ακόμη και κατά τον ίκτερο, τότε το φάρμακο θα είναι το ίδιο. Αυτός μπορεί να έχει κάποια κοινά συμπτώματα ίκτερου, αλλά εφ’ όσον τα συμπτώματα στο κέντρο μένουν τα ίδια, δεν θα αλλάξουμε το φάρμακο.

Μπορεί να συμβεί κατά τον ίκτερο, ο αρχικά Puls. ασθενής να εμφανίσει μια έντονη αύξηση στη δίψα, μια πλήρη απέχθεια στην κίνηση και τη συνομιλία, ανορεξία εκτός για θερμά ποτά, πόνο στο ήπαρ, που χειροτερεύει με την παραμικρή κίνηση και είναι καλύτερα ξαπλώνοντας στο δεξιό πλάι. Σ’ αυτή την περίπτωση τα αρχικά χαρακτηριστικά προσωρινά κατεστάλησαν. Η όλη κεντρική διαταραχή διαφέρει, όπως φαίνεται από μια πλήρη αλλαγή

στην ψυχική κατάσταση και τα γενικά συμπτώματα, παράλληλα με τις τοπικές ιδιομορφίες.

Μόνο μια τέτοια αλλαγή μπορεί να δικαιολογήσει μια αλλαγή συνταγογραφίας ακόμη και σε οξείες καταστάσεις. Η φράση που μ’ αρέσει να επαναλαμβάνω συχνά είναι: “Η ένδειξη για μια αλλαγή είναι μια αλλαγή στις ενδείξεις”.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ

Στο κεφάλαιο αυτό θα προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τι πραγματικά είναι ένα φάρμακο και τι μπορεί αυτό να θεραπεύσει. Πάνω σ’ αυτό το θέμα υπάρχει ακόμη σύγχυση σε πολλούς και στα σεμινάριά μου το ξεκαθαρίζω με την ακόλουθη μαγνητοσκοπημένη

περίπτωση. Ο αναγνώστης θα κάνει καλά να παρακολουθήσει αυτήν την ενδιαφέρουσα περίπτωση και να βγάλει κατάλληλα συμπεράσματα από αυτήν. Πρόκειται για μια περίπτωση εγκεφαλίτιδας εξ ιών σε ένα κοριτσάκι ενάμιση χρόνων. Πήραμε το ακόλουθο ιστορικό:

Το παιδί ήταν φαινομενικά φυσιολογικό, όταν εμφάνισε έμετο και διάρροια (γαστρεντερίτιδα), για τα οποία εισήχθη σε ένα αλλοπαθητικό νοσοκομείο, όπου του δόθηκαν υγρά ενδοφλεβίως. Εδώ εμφάνισε έναν ήπιο πυρετό και είχε έναν σπασμό. Μετά από αυτόν τον σπασμό, ξαφνικά βυθίστηκε σε λήθαργο και έγινε ημι-αναίσθητο. Ο

παιδίατρος είπε, ότι οι πιθανότητες επιβίωσης του παιδιού ήταν ελάχιστες. Όταν το είδα ήταν σχεδόν αναίσθητο και απαντούσε μόνο σε πολύ επώδυνο ερέθισμα. Αν το τσιμπούσα πολύ σκληρά κλαψούριζε ελαφρά και έπειτα έπεφτε ξανά σε λήθαργο. Δεν είχε άλλους σπασμούς μετά τον πρώτο. Υπήρχε υποθερμία στους 36 βαθμούς Κελσίου. Την έφεραν στο ομοιοπαθητικό νοσοκομείο με όλα τα είδη σωληναρίων γύρω της και εγώ νόμιζα ότι της έκαναν κάτι μαγικά.

Από αυτά τα λίγα συμπτώματα έπρεπε να εκλέξω ένα φάρμακο για να αντιμετωπίσω αυτήν τη βαριά κατάσταση. Δεν είχα άλλα χαρακτηριστικά συμπτώματα. Το φάρμακο που διάλεξα ήταν ο Helleborus Niger. Γιατί διάλεξα αυτό το φάρμακο;

ΔΙΑΦΟΡΙΣΜΟΣ ΦΑΡΜΑΚΟΥ

Το χαρακτηριστικό γι’ αυτήν την περίπτωση δεν ήταν ό,τι υπήρχε τώρα, αλλά το πώς άρχισε αυτή. Στο Aconitum ή τη Belladonna θα άρχιζε με βιαιότητα. Στο Apis θα υπήρχε βιαιότητα, οξεία κραυγή με το κεφάλι γερμένο πίσω μέσα στο μαξιλάρι. Αφ’ ετέρου στο

Opium θα υπήρχε πλήρης απώλεια συνειδήσεως με μύση (σύσπαση κορών) και ρεγχώδη αναπνοή.

Υπάρχει και άλλο ένα φάρμακο, που πρέπει να διαφοριστεί και αυτό είναι το Zincum metallicum. Το Zincum και ο Helleborus μοιάζουν πάρα πολύ. Διαφέρουν μόνο σε ένα σημείο, στο ότι στην εισβολή, το Zincum θα έχει τρομερή νευρική διέγερση. Οι σπασμοί ακολουθούνται από σπασμούς, τινάγματα, ξαφνιάσματα, κινήσεις και κώμα. Έτσι, πρώτα υπάρχει βίαια νευρική διέγερση και έπειτα, όταν τα νεύρα κουραστούν, έρχεται παράλυση,

πάρεση, λήθαργος και κώμα. Το Zincum δεν θα εισέλθει σ’ αυτό το στάδιο με τον τρόπο που εισήλθε η άρρωστή μας. Η κεντρική διαταραχή του Zincum είναι η τρομερή νευρική διέγερση. Αρκετές φορές ακόμη και στο στάδιο του κώματος θα δούμε ξαφνιάσματα και τινάγματα σε μια περίπτωση Zincum.

O Kent στις διαλέξεις του πάνω στη Materia Medica περιγράφει τον Helleborus ως εξής:

55

“Ο Helleborus είναι χρήσιμος σε παθήσεις του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού, στο

γενικό νευρικό σύστημα και σε ψυχικές καταστάσεις, αλλά ιδίως σε οξείες φλεγμονώδεις νόσους του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού και των μηνίγγων τους και σε ενοχλήματα που πλησιάζουν την παράνοια. Υπάρχει ιδιόμορφη μωρία ή λήθαργος σωματικός και

ψυχοδιανοητικός. Η ακραία κατάσταση είναι η απώλεια συνειδήσεως. Πλήρης απώλεια συνειδήσεως σε συνδυασμό με υπεραιμία εγκεφάλου. Ακόμη και νωρίς σε νόσο Helleborus λείπει η αγριάδα και το οξύ παραλήρημα, που υπάρχει στο Stramonium και τη Belladonna”. Ο Helleborus είναι παθητικός. Παθητικότητα, λήθαργος, “ελαττωμένη ισχύς της νόησης πάνω στο σώμα”. Το άτομο μπαίνει σε μια παθητική κατάσταση χωρίς να έχει μια ενεργητική φάση. Αυτό είναι το χαρακτηριστικό του Helleborus.

Έτσι έδωσα στο παιδί Helleborus 1M, μια μόνο δόση. Τώρα, τι θα συνέβαινε; Ας δούμε

τι λέει ο Kent:

“Είδα παιδιά, μετά που πέρασαν ένα μέτριο οξύ, αλλά μάλλον παθητικό πρώτο στάδιο, να βρίσκονται σ’ αυτήν την κατάσταση λήθαργου, να χρειάζονται Helleborus επί βδομάδες πριν να την ξεπεράσουν. Όταν αυτός δόθηκε, η ανάνηψη ήλθε όχι αμέσως, αλλά βαθμιαία. Το φάρμακο ενεργεί αργά σε αυτές τις αργές, επίμονες, ληθαργικές περιπτώσεις διαταραχής

του εγκεφάλου και νωτιαίου μυελού. Ενίοτε δεν υπάρχει φανερή αλλαγή μια μέρα μετά τη

χορήγηση του φαρμάκου ή ακόμη και την επόμενη νύχτα, οπότε επέρχεται ως αντίδραση ιδρώτας, διάρροια ή έμετος. Αυτά δεν πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε, δεν πρέπει να δώσουμε φάρμακο. Είναι σημεία αντίδρασης. Αν το παιδί έχει αρκετή ζωτικότητα να αναρρώσει, τώρα θα αναρρώσει”.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ

Είναι σαν ομοιοπαθητική χειρουργική. Λέμε ότι το παιδί αυτό είναι άσχημα, η αρρώστια του είναι βαριά, έχει επηρεάσει τον εγκέφαλο. Πάμε να του δώσουμε το φάρμακο.

Χρειαζόμαστε την αντίδραση. Η ζωτικότητα του παιδιού μπορεί να είναι πολύ εξασθενημένη για να επιφέρει την αντίδραση. Θα το διακινδυνεύσουμε, γιατί το παιδί μπορεί να πεθάνει. Αλλά αυτό θα πεθάνει ούτως ή άλλως. Έτσι αυτή η χορήγηση του φαρμάκου είναι η μόνη του ευκαιρία να συνέλθει”.

Παρακάτω ο Kent λέει: «Αν ο έμετος σταματήσει με κάποιο φάρμακο, αυτό θα

αντιδοτήσει τον Helleborus. Αφήστε τον έμετο ή τη διάρροια ή τον ιδρώτα μόνα και αυτά θα υφεθούν κατά τη διάρκεια της ημέρας. Το παιδί θα ζεσταθεί και σε λίγες μέρες θα

επανακτήσει τις αισθήσεις του και έπειτα τι θα λάβει χώρα; Όπως φανταζόμαστε αυτά τα ναρκωμένα δάχτυλα και χέρια και άκρα, έτσι και το ναρκωμένο δέρμα είναι παντού. Ποιο θα είναι το πιο φυσικό πράγμα να αναπτυχθεί ως απόδειξη αφύπνισης αυτού του ληθαργικού παιδιού; ... Λοιπόν, αυτού του παιδιού τα δάχτυλα θ’ αρχίσουν να πονούν. Καθώς επανέρχεται στην κανονική του νευρική κατάσταση, τα δάχτυλα αρχίζουν να πονούν, η μύτη και τα αυτιά τσούζουν και το παιδί αρχίζει να κραυγάζει, να κινείται μπρος-πίσω και να

στριφογυρίζει στο κρεβάτι. Οι γείτονες θα εισέλθουν και θα πουν: “Διώξτε το γιατρό αυτό, εκτός αν δώσει κάτι να βοηθήσει αυτό το παιδί”. Αλλά είναι βέβαιο, ότι αν το κάνετε αυτό, θα έχετε ένα πεθαμένο παιδί σε 24 ώρες. Αυτό το παιδί έγινε καλά, αφήστε το μόνο του. Ποτέ δε θα μπορέσετε να αντιμετωπίσετε μια από αυτές τις περιπτώσεις, αν δεν πάρετε τον πατέρα μόνο του σε ένα δωμάτιο να του εξηγήσετε, πώς θα εξελιχθεί η περίπτωση. Μην πάρετε τη μητέρα, μην την πείτε λέξη γι’ αυτό, εκτός αν είναι ασυνήθιστα υπέροχη μάνα, γιατί είναι το παιδί της, το συμπονάει και θα κλάψει ακούγοντας το παιδί της να τσιρίζει. Θα

χάσει το μυαλό της και θα επιμείνει στον άντρα της να σας διώξει. Αλλά αν πάρετε τον πατέρα ιδιαίτερα προηγουμένως και του πείτε τι θα συμβεί, εξηγείστε του τι θα δει και πέστε

του ότι αν δε σας αφήσει να το κάνετε και αν παρεμποδιστεί η ενέργεια αυτού του φαρμάκου, θα χάσει το παιδί του”.

Αυτή είναι η περιγραφή του Kent ως προς το τι θα συμβεί μετά τη χορήγηση του Helleborus. Έδωσα Helleborus 1Μ, μια δόση και περίμενα 24 ώρες, αλλά δε συνέβη τίποτα. Η κατάσταση του παιδιού ήταν πολύ κρίσιμη και εγώ ήθελα μια αντίδραση αμέσως. Έτσι

έδωσα Helleborus CM. Δεν ήθελα να περιμένω με την 10Μ και 50Μ.

Σε 1,5 ώρα μετά τη χορήγηση Helleborus CM η θερμοκρασία του παιδιού πήγε στους 39,5 βαθμούς Κελσίου και μετά στους 40,4 βαθμούς Κελσίου. Αυτή ήταν η μέγιστη θερμοκρασία του και παρέμεινε επί 24 ώρες στην αρχή. Είχε ένα είδος σπασμών παράλληλα με αυτό τον πυρετό, αλλά μετά η όλη κατάσταση υφέθη. Η απάντησή του στα ερεθίσματα του πόνου ήταν πολύ-πολύ καλύτερη και το επίπεδο συνείδησής του αυξήθηκε. Αυτή η

αντίδραση σταμάτησε και έτσι επανέλαβα το φάρμακο σε CM μετά 2 ημέρες. Σε μια ώρα από

56

την επανάληψη άρχισε να τσιρίζει δυνατά και συνέχισε να τσιρίζει για 12-14 ώρες. Ο

πυρετός επίσης σταθερά υψώθηκε και έμεινε ο ίδιος για 72 ώρες. Κατά τη διάρκεια αυτού του πυρετού το επίπεδο συνειδητότητας του παιδιού δε βελτιώθηκε. Κάθε φορά που του δίναμε μια δόση, το αποτέλεσμα διαρκούσε λίγο περισσότερο από την προηγούμενη δόση

και μετά αυτό υποχωρούσε πλήρως. Μετά από κάθε τέτοια ύψωση και πτώση του πυρετού το επίπεδο συνειδητότητας βελτιωνόταν ελαφρά και τα συμπτώματα που χαρακτηρίζουν τον Helleborus άρχισαν να εμφανίζονται.

Έτσι, μετά που δόθηκε ο Helleborus και άρχισε η ανάρρωση, το επίπεδο συνείδησης βελτιώθηκε, ο εγκέφαλος ήταν λιγότερο επηρεασμένος -μόνο μετά είδαμε τα κλασσικά συμπτώματα του Helleborus και όχι όταν είδαμε το παιδί στην αρχή. Αυτό είναι πολύ σπουδαίο σημείο.

Η περίπτωση αυτή είναι τυπική του Helleborus, όπως περιγράφεται στα βιβλία. Σύμπτωμα με σύμπτωμα, παρατήρηση με παρατήρηση, αυτή είναι η κλασσική Helleborus περίπτωση.

Άρχισε να σφίγγει τις γροθιές και να τεντώνει τα άνω άκρα. Βογκούσε διαρκώς και

στριφογύριζε το κεφάλι. Στο Repertory του Kent αναφέρονται οι εξής ρούμπρικες:

1. Κεφάλι, κινήσεις, στριφογύρισμα κεφαλής, μέρα και νύχτα, με βογγητά (Κ. R. σελ. 131).

Τα μάτια του παιδιού ήταν επίσης προσηλωμένα σε ένα σημείο.

2. Μάτια προσηλωμένα σε ένα σημείο, κατά το λήθαργο (Κ. R. σελ. 266).

Υπήρχε διαρκής κίνηση ενός βραχίονος και μιας κνήμης. Αυτό είναι τυπικό σημείο-κλειδί του Helleborus.

3. Άκρα, κίνηση, ακούσια, ενός βραχίονος και μιας κνήμης (Κ. R. σελ. 1033).

Το κύριο χαρακτηριστικό είναι ότι το άλλο πλάι είναι παράλυτο.

Έπειτα άρχισε να ιδρώνει άφθονα, ιδίως στο κεφάλι και το άνω χείλος. Ο ιδρώτας ήταν

τόσο πολύς, που μούσκευε το μαξιλάρι. Άρχισε να εμφανίζει ευκοίλια, 5-6 πρασινωπές κενώσεις, με συχνουρία. Σημειώσαμε ότι ήταν πολύ ανήσυχο και διαρκώς κινούσε το ένα κάτω άκρο, ενώ το άλλο άκρο έμενε αδρανές. Οι ρώθωνές του ήταν διεσταλμένοι, με κίνηση των πτερυγίων ρινός (Μύτη, διεσταλμένοι ρώθωνες-Κ. R. σελ. 329).

Όταν τσιμπούμε το παθητικό του κάτω άκρο, προσπαθεί να απομακρύνει το χέρι μας με το ενεργητικό του κάτω άκρο. Το παθητικό άκρο θα το αποσύρει, αλλά δε θα το κινήσει ενεργητικά. Έτσι υπήρχε μια σεσημασμένη απουσία ισχύος στο ένα κάτω άκρο με σθεναρές

κινήσεις στο άλλο πλάι. Σημειώσαμε επίσης ότι δεν κινούσε πολύ τα μάτια. Έμεναν ακίνητα, σα να ήταν προσηλωμένα. Δεν έβλεπε, αν έβαζα το χέρι μου κοντά, δεν υπήρχε ούτε βλεφάρισμα. Επίσης, δύσκολα απαντούσε στον ήχο.

Τώρα, αυτό το στάδιο βελτιώθηκε ακόμη περισσότερο και είχε πλήρη συνείδηση, αλλά δεν έβλεπε, ούτε άκουγε. Βαθμιαία η ακοή επανήλθε και έπειτα το αφήσαμε. Το παιδί είχε πλήρη συνείδηση -άκουγε, έτρωγε, κοιμόταν, έκλαιγε-, αλλά δεν έβλεπε.

ΑΜΦΙΒΟΛΙΕΣ ΓΙΑ ΠΛΗΡΗ ΑΝΑΡΡΩΣΗ

Παραπέμψαμε το παιδί σε έναν οφθαλμίατρο, για να δει αν υπήρχε κάποια βλάβη με τα μάτια του, αλλά μας είπε ότι είναι καθαρά. Όλοι σκεφτήκαμε, ότι η εγκεφαλίτις άφησε το σημάδι της, ότι θα έμενε τυφλό για την υπόλοιπη ζωή του. Όμως είχα τις αμφιβολίες μου.

Τι θα κάνω τώρα; Θ’ αλλάξω το φάρμακο; Μετά διάβασα στον Nash: “Ο Helleborus προξενεί άμβλυνση αισθήσεων, ώστε τα μάτια είναι φυσιολογικά, αλλά δεν μπορεί να δει και τ’ αυτιά του κανονικά, αλλά δεν μπορεί να ακούσει”. Όταν το διάβασα, ανατρίχιασα.

Συνέχισα τον Helleborus σύμφωνα με την ένδειξη. Οποτεδήποτε η απάντηση αργούσε, του έδινα άλλη μια δόση και έτσι συντελούνταν η θεραπευτική αγωγή του.

Πήγαινα κάθε 2 ή 3 μέρες στο νοσοκομείο, για να δω αν η όραση επέστρεψε και για κάποιο διάστημα, περίπου 2-3 εβδομάδες, δεν είχαμε σημάδι. Έπειτα μια μέρα έβγαλα το μαντήλι μου (ήθελα πάντα να το κάνω για να ελέγξω την όρασή του) και το κυμάτισα μπροστά στα μάτια του και στην αρχή προσπάθησε να το πιάσει. Θα είδε κάποια κηλίδα. Αργά και σιγά-σιγά η όρασή του βελτιώθηκε μέχρι που επανήλθε τελείως. Η υγεία του

αποκαταστάθηκε πλήρως.

57

Τι μπορούμε να μάθουμε απ’ αυτή την περίπτωση; Ας δούμε την παθολογία του

Helleborus. Τι παθολογία μπορεί να προξενήσει και να θεραπεύσει; Εδώ είναι κάποιες εκλογές.

Η Εγκεφαλίτις είναι φλεγμονή του εγκεφάλου και η Μηνιγγίτης είναι φλεγμονή των

μηνίγγων. Υπάρχει και τρίτος όρος γνωστός ως Εγκεφαλοπάθεια, όπου βλάπτεται άσχημα κάποιο άλλο όργανο του σώματος, π.χ. το ήπαρ. Λόγω κακής λειτουργίας του ήπατος συσσωρεύονται τοξίνες στον εγκέφαλο και προξενούν κώμα. Έτσι μπορεί να έχουμε ηπατική εγκεφαλοπάθεια.

ΜΠΟΡΕΙ Ο HELLEBORUS ΝΑ ΠΡΟΞΕΝΗΣΕΙ ΤΗΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ;

Τώρα ποιες από αυτές τις καταστάσεις μπορεί να προξενήσει ο Helleborus; Μπορεί να φανεί από αυτήν την περίπτωση, ότι αυτός προξενεί εγκεφαλίτιδα. Αυτό σημαίνει ότι ο

Helleborus δε δρα πάνω στις μήνιγγες, αλλά στην εγκεφαλική ουσία. Θα υποθέσει κανείς, ότι το Apis που προξενεί την οξεία εγκεφαλική κραυγή, θα είναι χρήσιμο στη μηνιγγίτιδα. Φαίνεται λοιπόν καθαρά, ότι το Apis είναι το φάρμακο για την μηνιγγίτιδα, το Helleborus είναι το φάρμακο για εγκεφαλίτιδα και το Opium είναι το φάρμακο για εγκεφαλοπάθεια.

Το ζήτημα τώρα είναι: Μπορεί ο Helleborus να προξενήσει οξεία φλεγμονή, υποξεία φλεγμονή ή χρόνια φλεγμονή; Από την πείρα μας με αυτήν την περίπτωση μπορούμε και

είναι σωστό να πούμε, ότι αυτός προξενεί υποξεία φλεγμονή;

Το Acomitum είναι γνωστό ότι προξενεί οξεία φλεγμονή. Τώρα μπορεί να λεχθεί ότι ο Helleborus μπορεί να προξενήσει υποξεία φλεγμονή, ενώ η χρόνια φλεγμονή προξενείται από χρόνια φάρμακα, όπως το Sulphur. Τώρα φαίνεται καθαρά η παθογένεση του Helleborus, ότι προξενεί και θεραπεύει υποξεία φλεγμονή του εγκεφάλου.

Αλλά μπορούμε να είμαστε τυχεροί με αυτό για λίγο μόνο, μέχρι να ψάξουμε στο Repertory του Kent. Ο Helleborus καταγράφεται με τρεις βαθμούς στη ρούμπρικα

“μηνιγγίτις”, ενώ δίνεται με καλλιγραφικά στο “φλεγμονή του εγκεφάλου”. Τι θα κάνουμε τώρα με αυτήν την πληροφορία; Μπορεί ο Helleborus να προξενήσει μηνιγγίτιδα ή εγκεφαλίτιδα. Το φάρμακο δίνεται και στις δύο ρούμπρικες. Νομίζετε ότι είναι λάθος; Αν όχι, τότε τι είναι ο Helleborus; Πώς ενεργεί;

Υπάρχει μια ρούμπρικα στο Repertory, στο κεφάλαιο Mind: “Έρωτα, ενοχλήματα από

απογοητευμένο”, όπου πάλι ο Helleborus καταγράφεται σε αυτήν τη ρούμπικα με καλλιγραφικά. Αυτό σημαίνει μήπως ότι θα το δώσουμε σε μηνιγγίτιδα ή εγκεφαλίτιδα, που

προέκυψε από απογοητευμένο έρωτα; Θα το χρησιμοποιήσουμε μόνο σ’ εκείνες τις περιπτώσεις απογοητευμένου έρωτα, με αποτέλεσμα μηνιγγο-εγκεφαλίτιδα;

Αυτός ο τρόπος σκέψης θα οδηγήσει σε σύγχυση. Το γεγονός είναι ότι:

Ο Helleborus δεν προξενεί μηνιγγίτιδα, ούτε προκαλεί εγκεφαλίτιδα εξ ιών. Η εγκεφαλίτις προξενείται από έναν ιό και η μηνιγγίτις από οργανισμούς που προκαλούν μηνιγγίτιδα και όχι από τον Helleborus. Ο απογοητευμένος έρωτας δεν προξενείται από τον Helleborus,

αλλά από κάτι άλλο. Ο Helleborus δεν προξενεί κανένα από αυτά. Ο HELLEBORUS ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΜΙΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΝΤΟΣ, μια κεντρική κατάσταση, που κύριο χαρακτηριστικό της είναι Η ΑΜΒΛΥΝΣΗ ΤΩΝ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΩΝ. Οι αισθήσεις του αρρώστου αμβλύνονται. Τα μάτια του είναι ανοιχτά, αλλά δεν μπορεί να δει. Αυτή είναι η κεντρική κατάσταση του Helleborus και όποτε μπορεί να βρεθεί σε οποιονδήποτε άρρωστο, με οποιοδήποτε όνομα νόσου, είτε είναι μηνιγγίτις ή εγκεφαλίτις, ο Helleborus και μόνο ο Helleborus θα θεραπεύσει.

Αν είναι μηνιγγίτις με αυτήν την άμβλυνση των αισθήσεων, ο Helleborus θα θεραπεύσει. Αν είναι εγκεφαλίτις εξ ιών με άμβλυνση των αισθήσεων, ο Helleborus θα θεραπεύσει. Το Zincum metallicum προξενεί διέγερση του νευρικού συστήματος. Έτσι είτε αυτή είναι μικρή (petit mal) επιληψία, μηνιγγίτιδα ή εγκεφαλίτιδα με διέγερση του νευρικού συστήματος, το Zincum θα θεραπεύσει. Αν ο απογοητευμένος έρωτας ακολουθείται από διέγερση του νευρικού συστήματος, το Zincum και μόνο το Zincum θα θεραπεύσει.

ΚΑΘΕ ΦΑΡΜΑΚΟ ΠΡΟΞΕΝΕΙ ΤΟ ΔΙΚΟ ΤΟΥ ΤΥΠΟ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗΣ

Ο Helleborus δεν προξενεί παθολογικές αλλοιώσεις - δεν επηρεάζει τον εγκέφαλο ούτε τις μήνιγγες. Προκαλεί μια ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ, ΜΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ, ΜΙΑ ΑΜΒΛΥΝΣΗ ΤΩΝ ΑΙΣΘΗΣΕΩΝ.

58

Όποτε βρίσκεται αυτό, μόνο ο Helleborus θα θεραπεύσει. Υπήρχε ένα άτομο, μετά από

απογοητευμένο έρωτα, που καθόταν σε ένα μέρος και ατένιζε αποβλακωμένος το διάστημα. Τα αυτιά του ήταν φυσιολογικά, επίσης και τα μάτια του, αλλά αυτός ούτε έβλεπε, ούτε άκουγε. Δεν είχε μηνιγγο-εγκεφαλίτιδα, αλλά είχε αυτήν την κατάσταση.

Μετά κάποιος, που ήξερε ομοιοπαθητική, που ήξερε τι μπορεί να θεραπευτεί ΣΤΗ νόσο, είχε την πεποίθηση να του δώσει Helleborus και να τον θεραπεύσει, και κατέγραψε αυτό το φάρμακο στο Repertory. Έτσι βλέπετε:

Αν το μυαλό σας συγκεντρώνεται στην παθολογία, δηλαδή ποιό φάρμακο προξενεί αυτήν την παθολογία, τότε θα κάνετε λάθος. “Το Aconitum προξενεί φλεγμονή”. ΑΝΟΗΣΙΕΣ! Το Aconitum προξενεί μια ΑΝΑΤΑΡΑΧΗ. ΒΙΑΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ. Όποτε αυτή η “βιαιότητα” βρίσκεται σε παράνοια, μηνιγγίτιδα ή εγκεφαλίτιδα,

όποτε βρίσκεται σε τυφοειδή ή σε μια επώδυνη φλεγμονή ενός ποδιού, το ACONITUM ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΤΟ ACONITUM ΘΑ ΘΕΡΑΠΕΥΣΕΙ.

Όταν σας έρχεται κάποιος με πόνο στο μικρό δάχτυλο του ποδιού του, ΤΟΣΟ ΕΝΤΟΝΟ, που λέει: “γιατρέ κάνε κάτι, αλλιώς πεθαίνω”, δε θα ψάξετε να δείτε αν το μέρος που δρα

το Aconitum είναι το “μικρό δάχτυλο του ποδιού”. Το Aconitum δεν έχει τοποθεσία δράσης. ΚΑΝΕΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟ ΣΤΗΝ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΔΡΑΣΗΣ. Αυτό δεν πάει

και δεν “κουρνιάζει” σε κάποια θέση ή μέρος. ΤΑ ΔΥΝΑΜΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΕΧΟΥΝ ΜΟΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ. Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΚΕΝΤΡΙΚΗ. ΣΤΗ ΝΟΣΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΕΙ ΑΥΤΗ Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΚΑΙ ΟΧΙ Η ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ.

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τη Materia Medica πολύ πιο ελεύθερα. Μπορείτε να την ανοίξετε και να ευρύνετε τους ορίζοντές της στον απώτατο δυνατό βαθμό. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάθε φάρμακο σε κάθε κατάσταση, ΑΝ Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΑΝΤΙΠΑΡΑΒΑΛΛΕΤΑΙ ΚΑΙ ΟΜΟΙΑΖΕΙ. Και τότε θα πετύχετε.

ΤΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΒΑΘΟΣ ΤΗΣ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ (Τι είναι Ολιστική Προσέγγιση)

Η ακόλουθη (με ελάχιστες διορθώσεις) είναι μια άποψη, που παρουσιάστηκε στο “Homeopathic Heritage” του Ιουνίου 1990. Προέκυψε από μια συζήτηση, που εισήχθη από τον εκδότη Dr. S.P. Koppikar, τον ανώτερό μου συνάδελφο και καλό φίλο. Το θέμα που

ήγειρε ήταν για την πρακτικότητα της ολιστικής και ψυχοσωματικής προσέγγισης στην ομοιοπαθητική συνταγογραφία. Έφθασε στο σημείο να προτείνει ότι η συνταγογραφία, με

βάση τα ψυχοδιανοητικά και γενικά, ήταν πολύ ιδεώδης και όχι δυνατή στο μέσο (και απασχολημένο) θεραπευτή. Ο φίλος μου Gunavante διαφώνησε τελείως σ’ αυτήν την εισήγηση και θέλησε να εξηγήσει την άποψη της κλασσικής ομοιοπαθητικής, έτσι ώστε να δείξει τη λογική της. Επίσης, μου ζήτησε να αποδείξω μέσω κάποιων κλινικών περιπτώσεων, ότι οι θεμελιώδεις αρχές μας είναι αληθείς και αξιόπιστες και ότι χρειάζεται να αναπτύξουμε τις επιδεξιότητές μας για να τις χρησιμοποιούμε μάλλον, παρά να βρίσκουμε μη

επιστημονικές βραχείες τομές.

Η άποψη αυτή εκτιμήθηκε πολύ από μερικούς ομοιοπαθητικούς, που μου έδειξαν ότι ακόμη υπάρχουν αμφιβολίες για την πρακτικότητα και αξιοπιστία των αρχών μας.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ DR. R. SANKARAN ΑΠΟ ΤΟΝ S.M. GUNAVANTE, ΠΟΥ ΕΚΔΟΘΗΚΕ ΣΤΟ “THE HOMEOPATHIC HERITAGE” -ΙΟΥΝΙΟΣ 1990

Στο κύριο άρθρο, στο τεύχος Φεβρουαρίου 1990 του Homoeopathic Heritage, ο Dr.

Koppikar ήγειρε κάποια βασικά θέματα σε σχέση με την εφαρμογή της Ομοιοπαθητικής, που

πιστεύω χρειάζεται να συζητηθούν. Γι’ αυτόν το σκοπό νομίζω ότι είναι καλύτερα να δοθούν οι απόψεις του Dr. Rajan Sankaran, ικανού ομοιοπαθητικού γιατρού, στοχαστή και δασκάλου. Αυτός αρχικά νόμιζε ότι δε θα είναι καλό να μπει σε μια αντιπαράθεση, αλλά τον έπεισα ότι μια τέτοια συζήτηση ενδιαφέρει την Ομοιοπαθητική και συμφώνησε να μιλήσει. Εδώ είναι ό,τι είπε:

“Βρήκα την Ομοιοπαθητική να είναι ένα τρομερό όργανο, που θα διεγείρει τη ζωτικότητα και θ’ αρχίσει η αληθής θεραπευτική διεργασία. Πάντως, αν σκοπεύουμε απλά

να ανακουφίσουμε κάποια συμπτώματα, δε θα εκμεταλλευτούμε πλήρως τη δυναμικότητά της. Αν κάποιος λέει, ότι έχει βασίσει τη συνταγογραφία πάνω στα τοπικά συμπτώματα ή συνταγογράφει φάρμακα ως “ειδικά” για ορισμένες καταστάσεις και φθάνει σε πολύ περισσότερα θεραπευτικά αποτελέσματα παρά συνταγογράφοντας με βάση τα ψυχοδιανοητικά και γενικά, τότε όλη μας η φιλοσοφία, η αντίληψή μας της υγείας, νόσου

59

και θεραπείας θα πρέπει να αλλάξει. Αλλά είμαι βέβαιος ότι αυτό δε χρειάζεται, γιατί αυτή η

προσέγγιση δε θα περπατήσει. Αρκετά μικροπροβλήματα αυτοπεριορίζονται, γίνονται καλά χωρίς φάρμακα. Αλλά αν ένα οξύ πρόβλημα είναι αρκετά σοβαρό, θα μείνει ένα τοπικό ενόχλημα και αυτό θα μπορεί να αντιμετωπιστεί με φάρμακα, που έχουν “τοπική” δράση; Ο

άρρωστος δεν ασθενεί ως ένα σύνολο και δεν απαιτείται να θεραπευτεί ως “σύνολο”;

Ο καθένας που ασκεί ευσυνείδητα την Ομοιοπαθητική θα κατάλαβε πόσο μάταιο είναι να δίνει το ένα φάρμακο μετά το άλλο και να μη γίνεται τίποτε, μέχρι να βρει το μοναδικό και απολύτως σωστό φάρμακο, που να ταιριάζει τέλεια στον άρρωστο σα γάντι. Αν αυτή η ολοκληρωμένη φιλοσοφία της ομοιοπαθητικής, του συνόλου, δε συλληφθεί και δεν εφαρμοσθεί πιστά, φοβάμαι ότι η Ομοιοπαθητική δε θα φτάσει στα αληθινά της ύψη. Εφαρμόστηκε με όλα τα είδη συνδυασμών, αλλαγών, γρήγορων αλλαγών στις

συνταγογραφίες και με όλα τα είδη ειδικών φαρμάκων και συμπτωματικής θεραπείας. Μόλις ένας ακούσει τη λέξη “ενόχληση από γκάζι”, τείνει να περιορίσει την όρασή του στα Lyco., China ή Carbo veg. Για πεπτικά ενοχλήματα δεν σκεπτόμαστε πέραν της Nux vom., Puls. ή Lyco. Είδα περιπτώσεις όπου, αν ο θεραπευτής είχε δει μόλις λίγο μόνο πέρα από το τοπικό ενόχλημα, δεν θα παρέβλεπε την όλη περίπτωση, αλλά δεν σκοτίστηκε να δει.

Εξακολούθησε να δίνει φάρμακα με τοπική δράση το ένα μετά το άλλο, δίνοντας μόνο

προσωρινή ανακούφιση και ενίοτε ούτε και αυτήν.

Οι αρχές της Ομοιοπαθητικής αναφέρουν καθαρά, ότι δεν μπορεί να υπάρχει ένα φάρμακο για τον όλο άρρωστο και ένα διαφορετικό φάρμακο για καθένα από τα μέρη του. Αν ένα φάρμακο ενεργεί θεραπευτικά, αυτό συμβαίνει επειδή καλύπτει τα ψυχοδιανοητικά, καθώς και τα σωματικά γενικά. Μόνο ένα φάρμακο που ενεργεί πάνω στον οργανισμό ως σύνολο μπορεί να ενεργήσει θεραπευτικά πάνω σε ένα ιδιαίτερο μέρος του σώματος. Για άτομο με λιγότερη αυθεντία πάνω στα τοπικά συμπτώματα κάθε φαρμάκου, είναι πιο

ασφαλές να στηριχθεί πάνω στα ψυχοδιανοητικά και τα γενικά. Αυτό είναι πιο ασφαλές επίσης επειδή οι αποδείξεις και οι κλινικές εμπειρίες δεν είναι πλήρεις στα “τοπικά” όσο είναι στα ψυχοδιανοητικά και τα γενικά. Το βέβαιο είναι ότι αν το φάρμακο δεν καλύπτει τα ψυχικά και τα γενικά (άσχετα αν το ξέρουμε ή όχι) και απλά ταιριάζει στα τοπικά συμπτώματα, τότε συχνά το φάρμακο αυτό αποτυγχάνει. Μου είναι ευπρόσδεκτη κάθε αντιτιθέμενη εμπειρία. Πάντως, όποτε βρίσκεται ένα χαρακτηριστικό τοπικό, λαμβάνουμε υπ’ όψη το ενόχλημα για μελέτη του φαρμάκου για να δούμε ποια είναι τα ψυχικά και τα

γενικά του, ιδίως αν δεν ταιριάζει καθαρά κανένα άλλο φάρμακο. Έτσι μπορούμε να

εκμεταλλευτούμε ακόμη και ένα “μικρό” φάρμακο. Να ξεκαθαρίσω, ότι δε συνηγορούμε στην άγνοια των χαρακτηριστικών τοπικών συμπτωμάτων. Αντίθετα, ζητούμε μια ισορροπημένη άποψη. Αλλά η πείρα δείχνει, ότι συχνά τα ψυχικά και τα γενικά κυρίως καθορίζουν το φάρμακο και αυτή η πεποίθηση αποδείχτηκε να είναι άκρως αξιόλογη για μας.

Γιατί πέτυχαν οι αυθεντίες; Πιθανό η γνώση τους των φαρμάκων ήταν τόσο βαθειά, ώστε να αναγνώριζαν ένα φάρμακο βλέποντας μόνο ένα μέρος του ατόμου. Λέγω ότι θα διέκριναν τη διαφορά στα φάρμακα από τη γλώσσα του Nitric acid ή του Fluoric acid, κτλ. και συνταγόγραφαν με βεβαιότητα βασιζόμενοι στα τοπικά συμπτώματα. Η αναγνώρισή τους ήταν τόσο καλή, που μπορούσαν να εκλέξουν το σωστό φάρμακο βλέποντας τα μέρη, ένα φάρμακο που ασυναίσθητα κάλυπτε ψυχικά και γενικά. Αλλά η δική μας αναγνώριση δεν είναι τόσο καλή, γι’ αυτό βασίζουμε την εκλογή μας πάνω στα ψυχοδιανοητικά και γενικά.

Ας σας δώσω μερικές εμπειρίες, πραγματικές περιπτώσεις.

Πρόσφατα με κάλεσαν να δω μια περίπτωση, που διεγνώσθη ως πνευμονίτις. Η κυρία αυτή είχε έναν συνεχή πυρετό τις προηγούμενες 3 εβδομάδες που δεν έπεσε, παρά τα

αντιβιοτικά και μερικά ομοιοπαθητικά φάρμακα. Με πήρε να τη δω ένας ομοιοπαθητικός γιατρός, που ήδη της είχε δώσει διάφορα φάρμακα. Υπήρχε μια πλάκα στους πνεύμονες, αν και τα πυρετικά συμπτώματα έμοιαζαν με παροξυσμό ελονοσίας. Δεν μπορούσα να πάρω κάποια χαρακτηριστικά συμπτώματα του πυρετού ή των παροξυσμών. Γι’ αυτό ήμουν

αναγκασμένος να βασιστώ εντελώς πάνω στα ιδιοσυστασιακά της συμπτώματα. Ήταν δασκάλα και είχε έντονο άγχος να επιστρέψει στην εργασία της. Ήταν ομιλητική και πολύ πνευματώδης, ήταν η ζωή της παρέας. Ήταν πολύ ζεστή άρρωστη, της άρεσε να κάνει πολύ μακρούς περιπάτους και χαιρόταν να απολαμβάνει το ύπαιθρο. Είχε άγχος για διάφορα θέματα, που αφορούσαν την οικογένειά της. Αν πάρουμε τα συμπτώματα: “Πολυλογία με αστεϊσμούς” (Synthetic Repertory). “Βελτίωση περπατώντας στο ύπαιθρο” και “ζεστή”

ασθενής με “άγχος”, ερχόμαστε στο Kali Iodatum. Της έδωσα δύο δόσεις 1Μ και 10Μ ανά δωδεκάωρο. Μετά τη δεύτερη δόση ίδρωσε πάρα πολύ. Έχουν περάσει 2 μήνες και είναι πολύ καλά.

60

Αυτό το είδος αποτελέσματος είναι σύνηθες. Περιπτώσεις που αντιμετωπίστηκαν νωρίς

με τοπικά φάρμακα (συνταγογραφία καθαρά πάνω σε τοπικά συμπτώματα, που είναι συνήθως εντελώς κοινά σε κάθε νόσο) συνήθως απέτυχαν. Όταν συνταγογράψαμε Kali iodatum με βάση τα γενικά, όπως πολυλογία με αστεϊσμούς, ακόμη και σε μια περίπτωση

σοβαρής λεύκης, είδαμε μεγάλη επιτυχία, ακόμη και αν “οι λευκές κηλίδες στο δέρμα” δεν καλύπτονται από αυτό το φάρμακο. Τι εννοούμε λέγοντας ολιστική θεραπεία; Ποια είναι η ιδέα να δοθεί Kali iodatum σε λεύκη ή σε μια περίπτωση πνευμονίας ή πυρετού άγνωστης αρχής; Η ιδέα του να δοθεί αυτό, δεν είναι η προσπάθεια να θεραπεύσουμε τη λεύκη, ούτε τον πυρετό. Η έννοια της νόσου στην ομοιοπαθητική είναι, ότι η νόσος είναι μια συνολική πάθηση σώματος και ψυχοδιανοητικής σφαίρας. Δεν υπάρχουν τοπικές νόσοι. Ο Χάνεμαν τονίζει επανειλημμένα στο “Όργανο”, ότι η νόσος δεν είναι παρά μια διαταραχή της ζωτικής

δύναμης. Ποτέ δεν είπε ότι στον τυφοειδή έχουμε να θεραπεύσουμε τυφοειδή ή στην πνευμονία έχουμε να θεραπεύσουμε πνευμονία. Έχουμε πάντα να θεραπεύσουμε το άτομο, δηλαδή τη διαταραγμένη ζωτική του δύναμη, όπως παρουσιάζεται με το σύνολο των σημείων και των συμπτωμάτων και όχι απλώς των τοπικών σημείων και συμπτωμάτων.

Σε μια περίπτωση χολέρας βέβαια, δε θα καθίσουμε να ψάξουμε τη φύση του

αρρώστου από την παιδική ηλικία. Σε μια περίπτωση χολέρας, όπως σε κάθε οξεία

περίπτωση, εκείνο που θα πάμε να δούμε είναι το παρόν σύνολο. Όταν ένα άτομο πεθαίνει και αναπνέει δύσκολα, έχει άγχος, φόβο θανάτου και ανησυχία, θα μελετήσουμε εκείνα τα φάρμακα που έχουν αυτά τα συμπτώματα σε υψηλό βαθμό. Δε χρειάζεται πάντα να ψάχνουμε αν πριν να εμφανίσει αυτή την κατάσταση, ήταν δικτατορικός ή ήπιος. Αυτό είναι επουσιώδες αν η παρούσα εικόνα είναι πλήρης και ξεκάθαρη. Κάθε φορά εκείνο που πρέπει να θεραπευτεί είναι η παρούσα ασθένεια ως σύνολο. Αν ξεχάσουμε αυτήν την αρχή και αρχίσουμε να θεραπεύουμε τα μέρη χωρίς το φάρμακο να καλύπτει το σύνολο, τότε

υπάρχουν δύο πιθανότητες: Είτε το φάρμακο δε θα δουλέψει καθόλου, είτε θα δουλέψει μερικά. Αν δουλέψει μερικά, αυτό πάει να καταπιέσει και η καταπίεση πάντα οδηγεί σε βλάβη. Αυτή είναι καθαρή λογική και δεν αλλάζει, άσχετα αν πολλοί συνταγογράφοι ακολουθούν αυτή την πρακτική.

Κος S.M.G.: Πες μας ακόμη μια περίπτωση. Ξέρω ότι έχεις πάρα πολλές περιπτώσεις να μας παρουσιάσεις.

Dr. Rajan: Δεν είναι μόνο πολυάριθμες περιπτώσεις, αλλά η κάθε μια περίπτωσή μας

θεραπεύτηκε πάνω σ’ αυτήν τη βάση. Μια πρόσφατη περίπτωση: Μια κυρία έπασχε από

πολύ έντονο πονοκέφαλο, που άρχιζε και υποχωρούσε με τον ήλιο. Ο πονοκέφαλος ερχόταν αν παρέλειπε ένα γεύμα. Ήταν πολύ έντονος. Έπαιρνε περίπου 12 δισκία ασπιρίνης κάθε μέρα. Τη ρώτησα γιατί έπαιρνε 12 χάπια. Είπε: “Γιατρέ, μερικά από αυτά είναι βέβαια για τον πονοκέφαλό μου, αλλά τη σήμερον άρχισε να μ’ αρέσει να παίρνω τα φάρμακα. Ακόμη και αν πραγματικά δεν τα χρειάζομαι, ευχαριστιέμαι να καταπίνω τα χάπια, μετά από

αυτά ιδρώνω κάπως και νοιώθω ένα ωραίο συναίσθημα. Αν χρειάζομαι 6 ταμπλέτες, εγώ παίρνω 12. Και σε παρακαλώ, μη μου δίνεις μια ή δυό δόσεις τη μέρα, δώσε μου 6 ή 8 δόσεις”. Αυτό μ’ εντυπωσίασε πάρα πολύ, ώστε έψαξα στο Συνθετικό Repertory τη ρούμπρικα: “Φαρμάκων, επιθυμία να καταπίνει μεγάλες δόσεις” και βρήκα τον Cactus, που επίσης ταίριαζε στα συμπτώματα του πονοκεφάλου της. Η επιδείνωσή της με τον ήλιο, αν παράλειπε ένα γεύμα, επίσης βρίσκονται στον Cactus. O Cactus 200 ανακούφισε τελείως τον πονοκέφαλό της.

Θα σας δώσω μια άλλη περίπτωση. Ήρθε κάποιος με πυρετό πάνω από μια εβδομάδα, γύρω στους 39° βαθμούς Κελσίου. Ήταν γέρος άνω των 70 ετών. Ήρθε στο ιατρείο μου με το γιό του. Παραβρισκόταν και η βοηθός μου. Δεν ήταν τόσο καθαρά ντυμένος. Μόλις

κάθισε μου είπε σε τελείως προστακτικό τόνο: “Γιατρέ, ξέρω ότι ο πυρετός αυτός οφείλεται στις ραγάδες που είναι πάνω στο πέος μου (εννοούσε την πόσθη). Οφείλεται σ’ αυτό. Είναι η μόλυνση, που δημιούργησε τον πυρετό. Αν θεραπεύσεις αυτό θα γίνω καλά, το ξέρω. Μην κάνεις τίποτε άλλο”. Σ’ αυτό μπόρεσα να δω 3 εξέχοντα συμπτώματα. Πρώτο: Εγωϊσμό.

Δεύτερο: Δημιουργία θεωριών και Τρίτο: Ήταν οι ραγάδες στην πόσθη, που δεν είχαν να κάνουν με τον πυρετό, όπως αυτός επέμενε, ότι ο πυρετός οφειλόταν στις ραγάδες. Όταν πάρετε τον εγωισμό, τη δημιουργία θεωριών και τις ραγάδες πάνω στην πόσθη, έχετε μόνο το Sulphur. Ο τρόπος που το έλεγε, παρουσία της γυναίκας βοηθού μου και του γιου του, έδειχνε ένα είδος αδιαφορίας στην προσωπική του εμφάνιση. Δεν τον ενοχλούσε πώς τον έβλεπαν. Δεν ήταν πραγματικά αναίσχυντη συμπεριφορά, αλλά ένα είδος αδιαφορίας στην

εμφάνιση, που δεν ήταν ακριβώς τα ρούχα. είναι το Sulphur που λέει: “Δε με νοιάζει το τι σκέφτονται για μένα” ή “θα κάνω ό,τι μ’ αρέσει”. Μ’ αυτήν τη βάση του έδωσα μια δόση Sulphur 1M. Σύντομα ο πυρετός και οποιοδήποτε άλλο ενόχλημα υφέθησαν. Δε χρειάζονται να δοθούν πολλές δόσεις. Όταν συνταγογράφετε μ’ αυτόν τον τρόπο, αρκούν 1-2 δόσεις.

61

Δέστε την κατάσταση σ’ αυτό το χρονικό διάστημα. Δεν είναι ότι ήταν Sulphur ακόμη και 10

χρόνια πριν. Ήταν Sulphur αμέσως έπειτα, ακόμη και κατά τον πυρετό του. Κάθε άλλο φάρμακο, αν δοθεί αυτή τη στιγμή ή δε θα κάνει τίποτα ή μπορεί να κάνει καταπίεση. Έχετε να εκτιμήσετε ένα πράγμα, που είναι ότι η νόσος είναι δυναμική ασθένεια. Μόνο μια

ασθένεια μπορεί να υπάρχει σε μια χρονική στιγμή. Αν η ασθένειά του είναι Sulphur, αυτή είναι Sulphur και τίποτε άλλο. Ένας άνθρωπος μπορεί να είναι μόνο σε μια κατάσταση σε μια χρονική στιγμή.

Κος S.M.G.: Υπάρχει κάποια πιθανότητα μετά από μερικούς μήνες να έλθει ο άρρωστος αυτός με ένα ενόχλημα για το οποίο ο γιατρός θα πάρει μια διαφορετική άποψη;

Dr. Rajan: Ναι, θ’ αλλάξετε το φάρμακο, αν αλλάξουν τα ψυχικά και τα γενικά. Τι εννοούμε με τα ψυχικά και τα γενικά; Εννοούμε εκείνα που είναι τελείως ξεχωρισμένα από

τα παθολογικά και παθογνωμονικά συμπτώματα. Αυτά μπορεί να είναι επίσης και σημεία-κλειδιά. Τι είναι ένα σημείο-κλειδί; Είναι κάτι, που δεν έχει σχέση με την παθολογία της νόσου. Αν πάρετε κάτι, που ανήκει στην παθολογία της νόσου ως σημείο-κλειδί, θα μπερδευτείτε. Αλλά αν εκλέξετε συμπτώματα, που είναι χαρακτηριστικά γι’ αυτόν τον ιδιαίτερο άρρωστο, αυτά θα διαφορίσουν τον ένα άρρωστο από τον άλλο και μετά τα

σημεία-κλειδιά θα σας είναι χρήσιμα. Φυσικά τα σημεία-κλειδιά θα ταιριάζουν με τα ψυχικά

και τα γενικά. Δεν μπορείτε να έχετε έναν άρρωστο με σημείο-κλειδί της Bryonia και τα ψυχοδιανοητικά του Rhus-tox. ή ένα σημείο-κλειδί του Sulphur και τα ψυχικά του Veratrum. Πρέπει να είναι τα ίδια. Μπορείτε να προσεγγίσετε είτε από τα σημεία-κλειδιά, είτε από τα ψυχικά και γενικά, αλλά ο κύκλος πρέπει να είναι ολοκληρωμένος. Μερικά άτομα διευκολύνονται με τα keynotes (σημεία-κλειδιά), αλλά εκείνα που νομίζουν ότι μπορούν να συνταγογράψουν με βάση τα τοπικά συμπτώματα ή τα keynotes ή τα παθογνωμονικά κάνουν μεγάλο λάθος. Φυσικά αν εξετάσω έναν Sulphur ασθενή, πρέπει να

εχει επιδείνωση όταν σκεπάζει τα πόδια του τη νύχτα. Επίσης μπορεί να μην αντέχει την πείνα και να χειροτερεύει από την ορθοστασία. Όλα αυτά είναι keynotes, που γράφονται με 3 βαθμούς στα “keynotes” του Allen. Ποια είναι τα keynotes; Είναι όλα τα συμπτώματα, που είναι μακρiά από την παθολογική διεργασία. Η δίψα κατά τον πυρετό δεν είναι σημείο-κλειδί. Τα σημεία-κλειδιά είναι ασυνήθη συμπτώματα. Τα ασυνήθη συμπτώματα υποδεικνύουν τη γενική κατάσταση, τη φύση της διαταραχής της ζωτικής δύναμης και συνεπώς των ψυχικών και γενικών. Δεν υπάρχει διαφωνία γι’ αυτά, αλλά αυτά πρέπει να

ταιριάζουν μαζί. Αν μπορέσουμε να επιβεβαιώσουμε τα keynotes με τα ψυχικά και τα

γενικά, η συνταγογραφία γίνεται 100% πιο βέβαιη και η περίπτωσή μας θα πάει καλά. Εμμένουμε στα ψυχικά και γενικά, γιατί εδώ δε θα τύχουν λανθασμένα παθογνωμικά και μη παθογνωμικά συμπτώματα. Ο εγωισμός, η δημιουργία θεωριών και αδιαφορία στην προσωπική εμφάνιση, χωρίς εύρυνση της φαντασίας δεν είναι μέρος του πυρετού. Αλλά χωρίς έκταση της φαντασίας σε μια καθ’ υπεροχήν φυσική περίπτωση, μπορεί ένα ψυχικό ή

γενικό σύμπτωμα να είναι μέρος της παθολογίας. Γι’ αυτό η εμπιστοσύνη στα ψυχικά και γενικά είναι πιο ασφαλής. Αλλά αν κανείς αντιληφθεί πολύ καλά, τι είναι χαρακτηριστικά και τι όχι, μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτά τα τοπικά συμπτώματα. Στην παράγραφο 153 ο Χάνεμαν λέει, ότι τα ασυνήθη, ιδιόμορφα συμπτώματα είναι πιο σπουδαία. Αλλά πόσες συνταγογραφίες γίνονται πάνω σ’ αυτή τη βάση; Αν κάποιος δίνει Ars-sul-flav. ξανά και ξανά για ίλιγγο, συνταγογράφουμε πάνω σε κάτι το ασυνήθιστο; Αλλά αυτό κάνουν αρκετοί ομοιοπαθητικοί. Αν συνταγογράφουμε σε κάθε περίπτωση αυχενικής σπονδύλωσης ένα ή

δύο ιδιαίτερα φάρμακα, αυτό μας παρέδωσε ο Χάνεμαν; Και τίθεται το ερώτημα: “Ήταν ο Χάνεμαν ολιστής;” Βέβαια και ήταν. Μπορούμε να βρούμε μια λέξη που να λέει: “Μη συνταγογράφετε με βάση τα χαρακτηριστικά ή με βάση τα ψυχικά;” Όχι. Αντίθετα, στην παράγραφο 211 λέει: “Αληθεύει σε μια τέτοια έκταση, ότι συχνά η κατάσταση της διάθεσης

καθορίζει την εκλογή του φαρμάκου”. Όντως ο Χάνεμαν κατέληξε στα συμπεράσματά του μετά μερικά χρόνια εμπειρίας. Όποιος λέει, ότι το Aconitum είναι καλό για πυρετό, η Cantharis για διαταραχές ουροποιητικού, το Rhus tox. για πόνους των αρθρώσεων, ο Merc.

για δυσεντερία κτλ. μιλάει για απόλυτη παθολογία. Δεν ακολουθεί του Χάνεμαν και αγνοεί τις διδασκαλίες των πιο πετυχημένων θεραπευτών που τον ακολούθησαν.

Τελευταία είχα μια περίπτωση ιριδοκυκλίτιδας για την οποία έδωσα Iodum. Γιατί; Γιατί ο άρρωστος πεινούσε κάθε 3 ώρες. Είχε ένα είδος άγχους, που τον έκανε να περπατάει γύρω. Πρέπει να περπατά γρήγορα στο ύπαιθρο, για να απαλλαγεί από το άγχος του. Αισθάνεται πολύ ζεστός. Του είπαν ότι θα τυφλωθεί, αν δεν πάρει κορτιζόνη. Αλλά έγινε τελείως καλά

με Iodum 200. Δε φρόντισα καν να δω αν το Iodum εμφανίζει κάποια συμπτώματα από τα μάτια.

Μπορείτε να συνταγογράψετε με απόλυτη βεβαιότητα, αν συμφωνούν τα ψυχικά και τα γενικά. Οτιδήποτε άλλο είναι θέμα τύχης. Γι’ αυτό είναι γνωστοί, εκτός του Χάνεμαν, ο

62

Boenninghausen, ο Boger, ο Kent, ο sir John Weir, η Margaret Τyler και άλλα μεγάλα

ονόματα. Η μόνη αληθής μέθοδος συνταγογραφίας με βάση το σύνολο, κατανοώντας τα ψυχικά και γενικά του αρρώστου, τις ιδιομορφίες του και την ατομικότητά του -μόνο αυτή η μέθοδος πραγματικά άντεξε στη δοκιμασία του χρόνου γιατί κάθε άλλη μέθοδος είναι μια

τύχη ή σύμπτωση.

Θεράπευσα μια περίπτωση ινομυώματος μήτρας με Ars. alb. 200 και ο όγκος έφυγε. Και το Ars. δεν αναφέρεται ούτε στον 1ο βαθμό για ινομύωμα. Γιατί; Γιατί ο ασθενής ήταν δυσικανοποίητος, με καταναγκαστική νεύρωση, με έντονο άγχος για την υγεία, πολύ ριγηλός, πολύ ισχνός. Όλα τα συμπτώματα αυτού του αρρώστου καλύπτονται με το Arsenicum, εκτός του ινομυώματος. Αν άρχιζα με τα γνωστά για το ινομύωμα φάρμακα, η κυρία αυτή ποτέ δε θα γινόταν καλά. Σήμερα έχουμε την καλή (ή κακή) τύχη να

θεραπεύουμε αρκετούς αρρώστους, που έρχονται μετά τη λήψη αναρίθμητων ομοιοπαθητικών φαρμάκων. Μερικές φορές πήραν το σωστό φάρμακο, αλλά γρήγορα το άλλαξαν. Αυτό συμβαίνει όταν προσπαθούμε να θεραπεύσουμε τα συμπτώματα το ένα μετά το άλλο. Ακόμη κι αν πέτυχαν το σωστό φάρμακο, δεν πίστεψαν σ’ αυτό. Συνταγογράφησαν πάνω σε μερικά συμπτώματα και όταν το σύμπτωμα δε βελτιώθηκε,

άλλαξαν το φάρμακο. Αλλά αν ήξεραν ότι το φάρμακο ταίριαζε με τα ψυχικά και τα γενικά,

δε θα το άλλαζαν και το φάρμακο αυτό τελικά θα θεράπευε.

Μπορώ να δώσω μερικά ακόμη παραδείγματα, όπου μόνο με τα ψυχικά συμπτώματα οδηγήθηκα στη θεραπευτική συνταγογραφία. Μια περίπτωση όγκου της υπόφυσης επρόκειτο να χειρουργηθεί. Ο άρρωστος, ένας υπουργός, εμφάνιζε συμπτώματα καρδιακής ανεπάρκειας κάθε φορά που ήταν να μπει στο χειρουργείο, γι’ αυτό πήγε στο σπίτι. Με βάση το φόβο, που προξενεί καρδιακή ανεπάρκεια, ο Dr. B.N. Chakravarty μας είπε να δώσουμε Gelsemium. Δειλία, άγχος προσμονής, φόβος εγχείρησης ήταν άλλα συμπτώματα. Το Gels.

δεν είναι γνωστό να θεράπευσε όγκους, όμως το έκανε όταν δόθηκε με βάση τα ψυχικά συμπτώματα.

Ο Dr. Sarabhai Kapadia είχε μια περίπτωση μολυσματικής τερμίνθου. Πήρε πλήρες ιστορικό, αλλά δίχως κανένα χαρακτηριστικό σύμπτωμα. Μετά μια ώρα από τη λήψη του ιστορικού είδε το παιδί να ξύνει το κεφάλι. Η μητέρα είπε ότι όποτε νύσταζε το παιδί ξυνόταν. Με βάση το Repertory του Kent: “Κεφάλι, κνησμός τριχωτού, ύπνο, όταν πάει για”, ο Dr. Sarabhai έδωσε Agnus Castus (ίσως 1Μ) και η τέρμινθος εξαφανίστηκε αμέσως,

αν και το φάρμακο δεν καλύπτει το ενόχλημα.

Στο άρθρο του, “Τάση Σκέψης, της Αναγκαίας για Αντίληψη και Κατανόηση της Ομοιοπαθητικής” (Παραλειπόμενα του Kent, σελ. 598) ο Kent έδωσε αρκετά παραδείγματα από την πρακτική του για να επιβεβαιώσει ό,τι υποστήριξε: “Βρες το φάρμακο για τον άρρωστο και αυτό θα τον θεραπεύσει και τα τοπικά θα εξαφανιστούν, αν και κανένα τους δεν υπήρχε σ’ αυτό το φάρμακο”. Πάλι λέει: “Πολλές περιπτώσεις διαταραχής στο ισχίο

θεραπεύτηκαν κατά την παρελθούσα 25ετία από φάρμακα, που δεν αναφέρονταν για ισχιαλγία. Εκείνα στη λίστα μπορεί να μη θεραπεύσουν μια άλλη περίπτωση ισχιαλγίας”. Παραπέρα, ένας ασθενής με έλκος ορθού, που είπαν να χειρουργηθεί, είχε το επικρατόν ψυχικό σύμπτωμα, δηλαδή την έντονη συγκράτηση να εμποδίσει τον εαυτό του από την αυτοκτονία. Το Nat. sulph. έχει αυτό το σύμπτωμα, αλλά δεν έχει καταγραμμένο έλκος ορθού. Λίγα ακόμη συμπτώματα μαζί με αυτό το ισχυρό ψυχικό οδήγησαν στο Nat. Sulph. και ο ασθενής δεν εμφάνισε ξανά αιμορροΐδες. Και ο Kent συμπεραίνει τονίζοντας:

“Οδηγούμενος από τα συμπτώματα του αρρώστου μπορείς να θεραπεύσεις τη φλεγμονή σ’ αυτό το μέρος”.

Σ’ ένα γερμανικό περιοδικό αναφέρεται μια περίπτωση, νομίζω του von Keller. Ήταν

μια περίπτωση όγκου μήτρας, που θεραπεύτηκε με Aethusa, βάσει 2 συμπτωμάτων: α) Όποτε η άρρωστη έκλεινε τα μάτια της για ύπνο, είχε μια ισχυρή αίσθηση ότι δε θα ξυπνήσει το επόμενο πρωί και β) όταν σηκωνόταν στο σκοτάδι, αισθανόταν να της κόβεται η αναπνοή.

Μια περίπτωση έντονου βήχα, σ’ ένα παιδί, μου δίδαξε πολλά για τη σημασία των ψυχικών συμπτωμάτων. Ο βήχας δεν υποχώρησε παρ’ όλο που δόθηκαν αρκετά φάρμακα. Τους γονείς κατέλαβε άγχος. Το παιδί ήταν ανήσυχο, πολύ πεισματάρικο και έκανε εντελώς τα αντίθετα από ό,τι του έλεγαν να κάνει. Με βάση αυτά το Tuberculinum ήταν ένα καλό φάρμακο για επίμονα αναπνευστικά ενοχλήματα, ανησυχία και πείσμα. Δόθηκε, αλλά δε δούλεψε. Μια μέρα, ενώ το παιδί καθόταν στην κλινική, ξαφνικά έκανε κάτι πολύ αστείο.

Ξεφώνησε σε μένα: “Εϊ Σανκαράν, τα φάρμακά σου είναι άχρηστα. Καλύτερα δώσε μου κάποιο καλό φάρμακο, αλλιώς δε θα ξανάρθω”. Από ένα παιδί 5 ετών να εκστομίζεται αυτό με έναν βίαιο, απειλητικό τόνο ήταν συγκλονιστικό. Πληροφορήθηκα από τους γονείς, ότι η

63

συμπεριφορά του στο σπίτι ήταν περίεργη. Ήταν απειθές, με τσιρίδες, χλευασμό, φιλόνικο.

Ήταν έντονα ανήσυχο. Πετούσε τα πράγματα ή τα κατέστρεφε. Πάντως αντιδρούσε στη μουσική θαυμάσια, χόρευε όταν έπαιζαν τα όργανα. Δεν ήμουν συνηθισμένος να σκέφτομαι την Tarentula για το βήχα. Αλλά μετά την αποτυχία με τα άλλα “ενδεικνυόμενα” φάρμακα

ήμουν σε κατάσταση εξαγνισμού. Μπορεί να είναι, σκέφτηκα, όταν η Tarentula καλύπτει τα ψυχικά τόσο καλά, μπορεί επίσης να καλύπτει και τα υπόλοιπα συμπτώματα. Η απάντηση στην Tarentula ήταν μαγική σε δύο μέρες, ενώ αγωνιζόμουν γι’ αυτό επί εβδομάδες με άλλα φάρμακα και απέτυχα. Βελτιώθηκε ακόμη και η συμπεριφορά του. Η περίπτωση αυτή μου εξήγησε, πώς το μυαλό μας προσανατολισμένο στη θεραπευτική δεν πετυχαίνει να βρει το σωστό φάρμακο.

Δεν αξίζει τον κόπο να αναφερθούμε στη μέθοδο του Dr. Sehgal της

“Επαναστατημένης Ομοιοπαθητικής”. Αυτός ασκείται αποκλειστικά πάνω στα ψυχικά, ενώ εμείς συμπεριλαμβάνουμε τα σωματικά γενικά και τα συνοδά. Η πρώτη περίπτωση από την οποία ο Dr. Sehgal έμαθε ήταν της ελονοσίας. Το παιδί ήθελε να κάνει έμετο, αλλά δεν μπορούσε. Ήταν ευερέθιστο, αλλά η Nux. Vom. απέτυχε. Ο Dr. Sehgal παρατήρησε, ότι το παιδί δεν ήθελε να σηκωθεί από το κρεβάτι και ακόμη δεν είχε κανένα ενόχλημα. Η

ρούμπρικα: “Αδιαφορία, δεν παραπονιέται”, “θέλει να μένει στο κρεβάτι”. Ο Hyoscyamus 30

θεράπευσε το παιδί. Η Ομοιοπαθητική δεν είναι κάτι μηχανικό. Είναι μια τέχνη. Είναι μια τέχνη παρατήρησης και κατανόησης της διεργασίας, που συμβαίνει μέσα στον άνθρωπο, που ασθενεί. Δεν είναι χωρίς λόγο εκείνη η περίπτωση που αναφέρεται από το Χάνεμαν των ακροχορδόνων, που θεραπεύτηκε με Chamomilla. Μπορούμε κατόπιν να αμφιβάλλουμε ότι ο Χάνεμαν ήταν ολιστικός ή όχι; Ο Χάνεμαν ήταν ο άνθρωπος, που έθεσε το σωστό θεμέλιο της ολιστικής θεραπευτικής στην ιστορία της ιατρικής. Ήταν ο πρώτος που σύνδεσε την ψυχή με το σώμα. Ο πρώτος που είπε, ότι η νόσος είναι μια πάθηση του συνόλου και όχι

του μέρους. Ο πρώτος που είπε, ότι η θεραπεία του δέρματος μόνο είναι καταπίεση. Ήταν αυτός που άρχισε πρώτος την ολιστική θεραπευτική στην ιστορία της ιατρικής. Είμαστε περήφανοι, που έχουμε έναν τέτοιο ιδεολόγο και οραματιστή ως δάσκαλό μας. Φάρμακα για τοπικές νοσηρές καταστάσεις (θεραπευτική) υποστηρίζονταν ακόμη και στην εποχή του Χάνεμαν και αυτός τα κατέκρινε έντονα. Ας χρησιμοποιήσουμε αυτό το θεϊκό όργανο για τους υψηλότερους σκοπούς, για τους οποίους αποκαλύφθηκε στον Χάνεμαν.

Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ Η ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ

Είδαμε ότι όταν η κεντρική διαταραχή υπερβαίνει το όριο, που μπορούν να ανεχθούν τα ζωτικά μέρη του σώματος, κατόπιν αυτή η διαταραχή εκτρέπεται στα τοπικά μέρη και προξενεί παθολογία. Ο τύπος και η εντόπιση της παθολογίας εξαρτάται από:

1. Τη φύση της ίδιας της κατάστασης. Κάθε κατάσταση θα προτιμήσει έναν ιδιαίτερο τύπο παθολογίας που ευνοεί. Π.χ. δίνεται η εκλογή μεταξύ του να προξενηθεί μια ακροχορδώνα και σκωληκοειδίτις. Η Belladonna θα προτιμήσει να προξενήσει

σκωληκοειδίτιδα, γιατί εδώ μπορεί να δείξει τα χαρακτηριστικά της πολύ περισσότερο, παρά σε μια ακροχορδώνα. Η Colocyntis θα προτιμήσει να επηρεάσει τα έντερα πολύ περισσότερο, παρά να προξενήσει μια κόρυζα, επειδή έχει κολικό και σπασμωδικούς πόνους στη φύση της. Αν δεν μπορούμε να πάρουμε φάρμακα, αλλά λάβουμε τα χαρακτηριστικά της κατάστασης, μια κατάσταση που έχει βιαιότητα θα προτιμήσει έναν τύπο παθολογίας, που εμφανίζει βιαιότητα. Το Zincum με τα τινάγματά του και τη χορεία κανονικά θα προτιμήσει να επιδεινώσει την επιληψία μάλλον, παρά το έκζεμα.

Έτσι ο τύπος της παθολογίας εξαρτάται από τη φύση της κατάστασης, αλλά αυτό δεν είναι αποκλειστικό. Υπάρχουν άλλοι πιο σπουδαίοι παράγοντες.

2. Η συγγενής και η επίκτητη τάση προς παθολογία. Η συγγενής τάση είναι γενετική τάση, ενώ η επίκτητη τάση είναι ό,τι αποκτά το άτομο κατά τη διάρκεια της ζωής του. Έτσι, αν και η Belladonna αρέσει να χειροτερεύει τη σκωληκοειδίτιδα μάλλον παρά τις ακροχορδώνες, αν το άτομο δεν έχει καθόλου τάση προς σκωληκοειδίτιδα αλλά έχει μια τρομερή γενετική διάθεση προς ακροχορδώνες, τότε η Belladonna θα προτιμήσει να

χειροτερέψει την κατάσταση των ακροχορδώνων.

3. Το επίπεδο της ζωτικότητας. Αν η ζωτικότητα είναι ισχυρή, δεν θα επιτρέψει την παθολογία να επηρεάσει τα πιο σπουδαία μέρη, αλλά θα την περιορίσει σε λιγότερο σπουδαία μέρη.

Συνεπώς, ο τύπος της παθολογίας που προξενείται, εξαρτάται από μια πολύ λεπτεπίλεπτη ισορροπία μεταξύ της φύσης της κατάστασης, η τάση της οποίας είναι

64

επίκτητη ή συγγενής και του επιπέδου ζωτικότητας. Έτσι μπορούμε να έχουμε δύο τύπους

παθολογίας:

1. Παθολογία χωρίς κάποια συγγενή ή επίκτητη τάση. Αυτό συμβαίνει σε οξείες καταστάσεις, ιδίως σε λοιμώξεις, όπως ο τυφοειδής και η πνευμονία, όπου χωρίς κάποια

τάση προς νόσο των πνευμόνων ή των εντέρων η τοξικότητα είναι τόσο ισχυρή, που αυτή θα προξενήσει την παθολογία.

2. Παθολογία με μια γενετική τάση, δηλαδή μια συγγενή ή επίκτητη τάση. Σ’ αυτήν την περίπτωση πάλι έχουμε δύο τύπους: α) Μια τάση που διεγείρεται εύκολα και β) μια τάση που διεγείρεται λιγότερο. Έτσι, αν ένα άτομο έχει μια ισχυρή ή εύκολα διεγειρόμενη τάση, αυτή μπορεί να διεγερθεί από κάθε σχεδόν κατάσταση στο άτομο. Π.χ. αν ένα άτομο έχει μια πολύ ισχυρή γενετική τάση προς υπέρταση, μετά σχεδόν κάθε κατάσταση (ή είναι Bar.

carb. ή Bell. ή Hepar), μπορεί να χειροτερέψει την τάση. Ακόμη και αν η κατάσταση δεν είναι τόσο έντονη, αυτή ακόμη θα χειροτερεύει αυτήν την παθολογική τάση εφ’ όσον διεγείρεται τόσο εύκολα. Αφ’ ετέρου αν η τάση δεν είναι τόσο ισχυρή και δεν διεγείρεται τόσο εύκολα, τότε χρειάζεται έντονες και ορισμένες ειδικές καταστάσεις για να χειροτερέψει. Π.χ. αν ένα άτομο έχει πολύ εξασθενημένη τάση προς επιληψία, τότε δεν

μπορούν να τη διεγείρουν όλες οι καταστάσεις. Μόνο ορισμένες καταστάσεις μπορούν και

ακόμη αυτές χρειάζεται να είναι μιας υψηλής έντασης.

Γιατί είναι σπουδαία η κατανόηση όλων αυτών; Γιατί ακόμη κι αν σχετίζουμε κάποια φάρμακα με μια ιδιαίτερη παθολογία, χρειάζεται να ξέρουμε, αν ένα άτομο έχει μια ισχυρή συγγενή ή επίκτητη τάση προς μια ιδιαίτερη παθολογία και μετά σχεδόν κάθε κατάσταση μπορεί να κάνει αυτήν την παθολογία να χειροτερέψει. Κατόπιν δεν μπορούμε να πάμε πίσω και να πούμε ότι αυτό το φάρμακο δεν μπορεί να χειροτερέψει αυτή την παθολογία και γι’ αυτό χρειάζεται να εκλέξουμε ένα που να μπορεί. Π.χ. συνήθως χρειάζεται ένας δυνατός

άντρας να κόψει ένα δέντρο, αλλά αν το δέντρο είναι αδύναμο ή ήδη μισοκομμένο, τότε και ένας αδύνατος άντρας μπορεί να το γκρεμίσει. Αν δεν θέλουμε να πέσει το δέντρο, πρέπει να απομακρύνουμε τον άνδρα που το κόβει. Δεν χρειάζεται να πούμε: “Ω! ο ξυλοκόπος αυτός δεν μπορεί να το κόψει! Δεν μπορεί να είναι ο φταίχτης, γιατί δεν έχει την ικανότητα”. Αυτό κάνουμε όταν βρίσκουμε το ενδεικνυόμενο φάρμακο με τα συμπτώματα, αλλά μετά προβαίνουμε στον αποκλεισμό του, λέγοντας, ότι αυτό δεν μπορεί να προξενήσει την παθολογία. Αν η διάθεση, δηλαδή η συγγενής ή επίκτητη τάση είναι πολύ ισχυρή,

σχεδόν κάθε δυναμική διαταραχή μπορεί να τη διεγείρει και έτσι βλέπουμε ποια είναι η

εσωτερική δυναμική διαταραχή και κατευθύνουμε τη θεραπευτική μας αγωγή προς αυτήν.

Π.χ. ας πάρουμε το φάρμακο Spigelia, που έχει αρκετούς νευρωτικούς πόνους. Φυσικά όταν αυτή η κατάσταση βρίσκεται σε ένα άτομο με μια τάση προς πονοκεφάλους, προξενεί τον τυπικό Spig. πονοκέφαλο: ο πόνος που προχωρεί από το ινίο προς τον αριστερό βολβό του οφθαλμού, προξενώντας την αίσθηση ότι το μάτι θα πεταχτεί έξω από την κόγχη.

Τώρα, αυτή η τάση να ευνοούνται οι πονοκέφαλοι είναι τόσο ισχυρή στη Spig., που ακόμη και αν ένα άτομο έχει μια ελαφρά τάση προς πονοκέφαλο, θα αποκτήσει οριστικά έντονους πονοκεφάλους αυτού του τύπου. Αλλά ας υποθέσουμε ότι μια Spig. κατάσταση υπάρχει σε ένα άτομο που δεν έχει καθόλου την τάση προς πονοκεφάλους. Τι θα συμβεί μετά; Η κατάσταση θα ενθαρρύνει τον τύπο παθολογίας, στον οποίο ο άρρωστος έχει την τάση, π.χ. το άσθμα. Μπορείτε να βρείτε σε ένα άτομο με άσθμα το ψυχοδιανοητικό στάδιο της Spig., τις modalities της Spig. ή τα χαρακτηριστικά της Spig. ή πραγματικά τα γενικά συμπτώματα

της Spig., αλλά όχι τον πονοκέφαλο.

Πάρτε για παράδειγμα τον Aesculus. Έχει φλεβική υπεραιμία, που σε ένα ευπαθές άτομο θα προξενήσει τυπικό άλγος και διόγκωση αιμορροΐδων. Αλλά τι θα συμβεί αν η Aesc.

κατάσταση βρίσκεται σε ένα άτομο χωρίς την τάση προς αιμορροΐδες, αλλά με μια τάση προς επιπεφυκίτιδα; Τότε μπορείτε να δείτε διογκωμένες φλέβες στα μάτια αντί του ορθού. Εδώ πολύ πιθανό μπορεί να παραλείψετε το φάρμακο, γιατί το μυαλό σας συνήθισε να σχετίζει τον Aesc. με αιμορροΐδες και την Spig. με πονοκέφαλο.

Αφ’ ετέρου, μπορεί να κάνουμε μεγάλα λάθη, όταν χρησιμοποιούμε την παθολογία μόνο ως οδηγό σε ένα φάρμακο. Μπορεί να έχουμε μια περίπτωση αιμορροΐδων με τα τοπικά συμπτώματα να υποδείχνουν τον Aesc., αλλά αυτός ο άρρωστος μπορεί να έχει μια γενική κεντρική κατάσταση Spig. Αφού έχει ισχυρή τάση προς αιμορροΐδες, μπορεί να τις έχει, αν και η Spig. δεν είναι τυπικά γνωστή για αιμορροΐδες. Αυτό συμβαίνει γιατί η Spig. μπορεί να μην έχει αποδειχθεί σε άτομο με τέτοια τάση. Έτσι δεν ξέρουμε, αν η Spig.

μπορεί να ενθαρρύνει αυτήν την τάση κι αν είναι έτσι, ποια είναι τα τοπικά χαρακτηριστικά που αυτή μπορεί να προξενήσει. Ακόμη αν τα τοπικά χαρακτηριστικά μιας παθολογίας υποδείχνουν ένα φάρμακο καθαρά, θα πρέπει να επιβεβαιώσουμε αν τα συνοδά, τα

65

ψυχοδιανοητικά και τα γενικά ταιριάζουν πολύ με του φαρμάκου, αλλιώς αυτό προορίζεται

να αποτύχει.

Είναι σπουδαίο να σημειωθεί, ότι μια δεδομένη παθολογία μπορεί να βρεθεί σε ορισμένες καταστάσεις και σε ορισμένα φάρμακα, στον ένα τύπο ή τον άλλο. Αν κάποια

φάρμακα δεν καταγράφονται έναντι αυτής της ιδιαίτερης παθολογίας, αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι το φάρμακο δεν αποδείχθηκε σε άτομο με τάση προς αυτήν την ειδική παθολογία ή δεν χρησιμοποιήθηκε σε άρρωστο με μια τέτοια κατάσταση. Αν βρούμε ότι τα ψυχικά, γενικά και χαρακτηριστικά ταιριάζουν, είναι πιο σωστό να δώσουμε αυτό το φάρμακο, παρά ένα φάρμακο που να καλύπτει μόνο την παθολογία. Η παθολογία θα μας οδηγήσει μόνο στην εξέταση των φαρμάκων και θα δούμε, αν κανένα από αυτά ταιριάζει στον άρρωστο. Ο πιο ασφαλής τρόπος ενέργειας είναι να εκλέξουμε το φάρμακο που

καλύπτει τα ψυχικά και γενικά. Ενεργώντας στην αντίθετη κατεύθυνση, δηλαδή ενεργώντας από τα τοπικά συμπτώματα ή αρχίζοντας με παθολογικά φάρμακα πρώτα, το διακινδυνεύουμε ή μπορεί να εξαπατηθούμε.

Επί πλέον χρειάζεται εξέταση και αυτή είναι η πρόγνωση της περίπτωσης. Η ιδέα μας, της πρόγνωσης, διαφέρει τελείως της αλλοπαθητικής ιδέας. Η πρόγνωσή μας διαφέρει από

περίπτωση σε περίπτωση. Η πρόγνωσή μας διακρίνεται στους εξής υποτύπους:

1. Περιπτώσεις με παθολογία που βασίζεται σε μια τάση, που δεν είναι τόσο εύκολα διεγειρόμενη ή με άλλα λόγια διεγείρεται μόνο με μια ειδική και έντονη κατάσταση. Οι περιπτώσεις αυτές έχουν την καλύτερη πρόγνωση. Αν ανακουφίσουμε την ένταση της κατάστασης κατόπιν η παθολογία θα υφεθεί ωραία.

2. Περιπτώσεις που η παθολογία δεν είναι τόσο έντονη, αλλά η κατάσταση είναι πολύ έντονη και αυτή η έντονη κατάσταση προξενεί επιδείνωση της παθολογίας. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις επίσης η πρόγνωση είναι καλή. Μπορούμε να είμαστε

σχεδόν βέβαιοι ότι η παθολογία θα αναστραφεί και θα υφεθεί.

3. Περιπτώσεις όπου η παθολογική τάση είναι τελείως ισχυρή και που μπορεί να χειροτερέψουν με κάθε σχεδόν κατάσταση κάθε έντασης. Εδώ η πρόγνωση είναι ποιο φτωχή, ακόμη κι αν καταστείλουμε την κατάσταση σε μια μεγάλη έκταση, γιατί η παθολογία θα εξακολουθήσει να χειροτερεύει από αυτήν.

4. Περιπτώσεις όπου υπάρχει παθολογία, αλλά δεν υπάρχει τάση προς αυτή,

όπως σε οξείες νόσους. Εδώ επίσης η πρόγνωση είναι υπέροχη. Με την αναστροφή της

κατάστασης η παθολογία θα εξαφανιστεί.

Πώς μπορούμε να καθορίσουμε, αν η παθολογική τάση διεγείρεται έντονα ή όχι; Η παθολογική τάση είναι έντονη, αν χειροτερεύει με μια κατάσταση που δεν είναι έντονη. Αν π.χ. βρεθεί μια αδύναμη κεντρική διαταραχή και η παθολογική κατάσταση αυξάνεται. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις θα βρείτε ότι τα παθολογικά συμπτώματα θα υπερισχύσουν.

Συνοψίζοντας την όλη συζήτηση: αν βρούμε ότι η παθολογία χειροτερεύει με μια

έντονη ειδική κεντρική διαταραχή, η πρόγνωση είναι καλή, η παθολογία είναι αναστρέψιμη. Αφ’ ετέρου, αν βρούμε ότι η παθολογία χειροτερεύει με μια αδύναμη μη ειδική κεντρική διαταραχή -οποιαδήποτε κι αν είναι η διαταραχή, χειροτερεύει την παθολογία-, τότε βρίσκουμε την πρόγνωση πολύ φτωχή. Αυτή δεν αναστρέφεται γιατί ο ασθενής έχει μια ισχυρή τάση προς την παθολογία.

MODALITY, ΑΙΣΘΗΣΗ ΚΑΙ ΕΝΤΟΠΙΣΗ

MODALITIES

Η νόσος είναι ψευδαίσθηση. Η ψευδαίσθηση δημιουργεί καταστάσεις, που με τη σειρά τους καταλήγουν σε περιορισμό της κίνησης. Όσο πιο στενά σχετίζεται ένας παράγων προς την αρχική κατάσταση ενός φαρμάκου, τόσο περισσότερο θα χειροτερέψει την κατάσταση. Όσο απομακρύνεται από την κατάσταση του φαρμάκου, τόσο πιο πολύ θα βελτιώσει. Π.χ. ο πιο επιδεινωτικός παράγων της China είναι η απώλεια υγρών, αφού αυτή είναι η αρχική κατάσταση από την οποία ξεκινά η China κατάσταση. Μια από τις κύριες καταστάσεις της China για να αισθανθεί καλά είναι ότι “δεν θα αποβάλλω κανένα υγρό”.

Ψυχικά, η αρχική κατάσταση του Lyc. είναι, που αισθάνεται ότι δεν έχει δύναμη. Γι’ αυτό, οτιδήποτε αφορά την έλλειψη ή απώλεια ισχύος θα τον χειροτερέψει και ό,τι αφορά κέρδος ισχύος θα τον βελτιώσει. Τι δείχνουν λοιπόν οι βελτιώσεις και οι επιδεινώσεις;

66

Δείχνουν τον περιορισμό, την ανάγκη να είναι ή να μην είναι σε μια ιδιαίτερη πορεία για να

αισθανθεί καλά. Αυτό συνδέεται άμεσα με την αντίληψή σας της καταστάσεώς σας.

Έτσι, οι modalities σχετίζονται άμεσα με την αρχική κατάσταση, δηλαδή τη βασική ψευδαίσθηση και γι’ αυτόν το λόγο είναι πιο σπουδαίες. Επίσης, οι modalities σχετίζονται

ελάχιστα με την παθολογία. Π.χ. μια κατάσταση έχει μια ιδιαίτερη εντόπιση και μια ιδιαίτερη αίσθηση παλμών, αλλά θα είναι δύσκολο να εξηγηθεί, γιατί επέρχεται κατά τις 2 μ.μ. Αυτό εξηγεί το γιατί στα ιατρικά βιβλία δύσκολα βρίσκετε κάποια modality. Οι modalities σχετίζονται περισσότερο με την κατάσταση, παρά με την παθολογία.

ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ

Στον ψυχικό χώρο οι αισθήσεις είναι αισθήματα. Στο σώμα είναι τύποι πόνου ή αισθήσεις που δοκιμάστηκαν. Οι αισθήσεις είναι πάντα σε συμφωνία με τη βασική

ψευδαίσθηση. Είναι πάντοτε πρόσφορες στην αρχική θέση της κατάστασης. Π.χ. αν η αρχική κατάσταση είναι η βύθιση πλοίου στη θάλασσα, μετά φυσικά τα συνοδά αισθήματα είναι να πάει κανείς να βοηθήσει το άτομο να επιβιώσει. Ομοίως οι modalities δεν μπορούν να εξηγηθούν από την παθολογία, όμως η διαφορά είναι ότι υπάρχει περισσότερη δυσκολία

να περιγραφούν, παρά οι modalities (μπορεί να μην είστε βέβαιος για το τι ακριβώς αισθάνεστε, αλλά συνήθως ξέρετε πότε και από ποιες περιστάσεις το αισθάνεστε).

Οι modalities και οι αισθήσεις έχουν κοινό και το ότι σχετίζονται άμεσα και με τον ψυχισμό και με το σώμα. Οι modalities συνήθως συνδέουν ψυχή και σώμα, αφού συνήθως είναι κοινές και στα δύο. Π.χ. ένα άτομο που αισθάνεται χειρότερα ψυχικά από την κίνηση, αισθάνεται επίσης χειρότερα από την κίνηση και σωματικά. Ομοίως, αλλά σε μικρότερη έκταση, μπορεί να σχετίζονται και οι αισθήσεις. Π.χ. ανησυχία ψυχική και ανησυχία σωματική. Μια τέτοια σχέση παρατηρείται πολύ πιο δύσκολα σε περίπτωση εντοπίσεων.

ΕΝΤΟΠΙΣΗ

Με ισχυρή τάση προς παθολογία υπάρχει πολύ μικρή πιθανότητα εκλογής φαρμάκου από όρους της παθολογίας. Μπορεί κανείς να πει ότι το μενού είναι πολύ περιορισμένο. Ακόμη και έτσι, έχει μια εκλογή της θέσης του σώματος και της ακτινοβολίας της παθολογίας και είναι σαφώς για ένα λόγο, ότι εκλέγει τη μια πλευρά ή την άλλη. Π.χ. σε μια περίπτωση λεύκης, αυτή μπορεί να φανεί στο πρόσωπο ή τα χέρια ή σε περίπτωση

παράλυσης, αυτή μπορεί να επέλθει στο δεξί ή το αριστερό πλάι ή να αρχίσει από το χέρι ή το πόδι. Η θέση που εκλέγεται θα είναι εναρμονισμένη με την κεντρική διαταραχή. Η μόνη

διαφορά μεταξύ αυτής της εντόπισης και των modalities και αισθήσεων είναι ότι το ατομικό στοιχείο γίνεται πολύ έκδηλο. Σημαίνει ότι μια παράλυση βραχίονος ενός γραφέως ή ενός αθλητού έχει διαφορετική σημασία. Αν η κεντρική διαταραχή έχει να κάνει με παύση εργασίας, τότε ο γραφέας είναι σαν να έχει μια παράλυση του χεριού. Αυτό αποδεικνύει, αν η αρχική κατάσταση απαιτεί διακοπή εργασίας, ως έναν μηχανισμό επιβίωσης. Ενώ σε έναν αθλητή η ίδια κεντρική διαταραχή θα προξενήσει παράλυση του κάτω άκρου. Συνεπώς,

όταν βλέπουμε την ιδιομορφία ή την ατομικότητα της εντόπισης σε κάθε ιδιαίτερη ασθένεια, έχουμε να ζητήσουμε τι σημαίνει αυτή η ιδιαίτερη εντόπιση γι’ αυτό το ιδιαίτερο άτομο, σε όρους, του πώς περιορίζει το χρονικό διάστημά του ή την ελευθερία του προς κίνηση. Κατόπιν γίνεται σα μια modality ή μια αίσθηση.

Ο δεύτερος τύπος εντόπισης είναι εκείνος που δε βασίζεται στην παθολογία, δηλαδή μια αίσθηση αδυναμίας στα κάτω άκρα. Σε τέτοιες περιπτώσεις γίνεται πολύ πιο σπουδαίο, αφού αφορά άμεσα την αρχική κατάσταση, τις καταστάσεις για να αισθανθεί καλά και οι

περιορισμοί της κίνησης προξενούνται από μια τέτοια αίσθηση σε μια τέτοια εντόπιση.

Έτσι μπορείτε να δείτε ότι η ιδιομορφία της εντόπισης (είτε παθολογική, είτε όχι) δείχνει τον περιορισμό κίνησης, τις καταστάσεις για να αισθάνεται καλά, δηλαδή την προσαρμογή της αρχικής θέσης της κατάστασης. Έτσι η ίδια η εντόπιση είναι μια αίσθηση και επίσης μια modality, και στην πραγματικότητα δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ αυτών των τριών. Όλα βασίζονται πάνω στην ίδια, δηλαδή τη βασική ψευδαίσθηση, και τα τρία εκπροσωπούν την κατάσταση για αίσθηση ευεξίας. Στην έκταση που το κάνουν, είναι

σπουδαία και θα το κάνουν στην έκταση που δε βασίζονται πάνω στην παθολογία. Ακόμη κι αν και τα τρία εκπροσωπούν το ίδιο πράγμα, μπορείτε επίσης να δείτε ότι οι modalities αποσπώνται πιο εύκολα και συνήθως το πιο μη παθογνωμονικό εκ των τριών. Αυτό ακολουθείται σε σπουδαιότητα από τις αισθήσεις και τελικά από την εντόπιση. Παρά αυτή την ταξινόμηση, πρέπει να κρατήσουμε την ικανότητά μας να δούμε και τα τρία ως ένα και το αυτό. Π.χ. ένα άτομο με επιθυμία να μένει ήσυχος, που χειροτερεύει από την ομιλία και

με την αίσθηση ότι οι φωνητικές χορδές είναι παράλυτες και τα τρία εκφράζουν το ίδιο

67

πράγμα με τρεις τρόπους, δηλαδή ότι η αρχική του θέση ζητά ότι δεν θα πρέπει να μιλάει.

Πράγματι, μπορεί να την αναφέρει σα μια εντόπιση ή μια modality ή μια αίσθηση, αλλά στην ουσία είναι μια και η ίδια.

Σ Υ Ν Ο Δ Α

Πάντα η απόδειξη ενός φαρμάκου προξενεί έναν αριθμό συμπτωμάτων, αισθήσεων και modalities σε διάφορα μέρη του σώματος. Αυτό το κάνει τελείως εμφανώς και μέσα σε λίγα λεπτά, ώρες ή μέρες. Όταν προξενηθούν τα συμπτώματα, σταματά η περαιτέρω χορήγηση του φαρμάκου και η παθολογία δεν επιτρέπεται να αναπτυχθεί. Συνεπώς είναι φανερό, ότι αυτά τα συμπτώματα δεν οφείλονται στην παθολογία, αλλά σε μια λειτουργική διαταραχή του νευρικού συστήματος. Π.χ. η δύσπνοια του Carbo veg. δεν οφείλεται σε ανεπάρκεια της αριστερής κοιλίας στις αποδείξεις, αλλά είναι ένα καθαρά νευρικό φαινόμενο.

Λόγω της γνώσης μας της παθολογίας, ερμηνεύουμε τα συμπτώματα με έναν ιδιαίτερο τρόπο και έπειτα αποδίδουμε εντοπίσεις στα φάρμακα. Π.χ. ο Cactus προξενεί σύσπαση στο θώρακα και έτσι υποθέτουμε ότι αυτός πρέπει να έχει μια δράση πάνω στην καρδιά,

προξενώντας ισχαιμική νόσο ή στηθάγχη. Αυτή η υπόθεση δεν είναι λογική. Ξέρουμε ότι ο Cactus κατά τη διάρκεια των αποδείξεων δεν αποδείχτηκε σε σημείο ώστε να προξενήσει παθολογία. Έτσι αυτός ο συσπαστικός πόνος είναι ένα νευρικό φαινόμενο και αυτό είναι που

υποθέτουμε ότι είναι παθολογία της καρδιάς.

Ομοίως, η αίσθηση τραβήγματος προς τα κάτω (bearing down) της Sepia είναι μια νευρική αίσθηση και δεν οφείλεται στην πρόπτωση της μήτρας. (Είμαι εντελώς βέβαιος ότι η πειραματάνθρωπος της Sepia δεν έπαθε πρόπτωση σε λίγες ημέρες). Έτσι βλέπουμε ότι τα χαρακτηριστικά συμπτώματα του φαρμάκου είναι καθαρά νευρικές αισθήσεις, αλλά τα έχουμε ταξινομήσει μέσα σε όργανα και παθολογίες.

Αναφέρω, ότι τα συμπτώματα γίνονται πιο σπουδαία, όταν δεν μπορούμε να βρούμε

κάποια οργανική βάση ή παθολογική εξήγηση γι’ αυτά και όταν επέρχονται ως ένα συνοδό προς την παθολογία ή ανεξάρτητα από την παθολογία. Τα συμπτώματα αυτά θα μας οδηγήσουν στην εκλογή του σωστού φαρμάκου.

Όταν παίρνουμε το ιστορικό μιας περίπτωσης, έχουμε να δούμε για τέτοια συμπτώματα, που οφείλονται καθαρά σε νευρικό φαινόμενο και με κανέναν τρόπο δε

σχετίζονται με την κύρια παθολογία. Ένα φάρμακο, που προξενεί τέτοιο φαινόμενο σε μια απόδειξη, θα εξεταστεί πολύ στενά.

Σε μια περίπτωση στηθάγχης, ο συσπαστικός πόνος, μόνος, μπορεί να μην υποδείχνει το φάρμακο, αλλά αν ο ασθενής έχει αναποτελεσματική έπειξη προς κένωση με αυτόν τον πόνο, αυτό θα είναι μια πολύ σπουδαία ένδειξη. Αν καταλάβουμε αυτό το θέμα, τα συμπτώματα θα έχουν διαφορετική σημασία για μας. Π.χ. ο πόνος σε κηλίδες του Kali bi. δεν δείχνει ότι αυτό είναι ένα αποκλειστικό φάρμακο για πεπτικό έλκος, αλλά μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε σε καταστάσεις, όπου τέτοιος πόνος είναι ασυνήθης ή

χαρακτηριστικός.

Το πιο σπουδαίο πλεονέκτημα αυτής της ιδέας είναι ότι αυτή μας κατευθύνει στα λεγόμενα μικρά ή λιγότερο χρησιμοποιούμενα φάρμακα, που συχνά θεωρούνται ως τοπικά. Τα τοπικά συμπτώματα τώρα θα είναι ανοιχτά σε πολύ ευρύτερη ερμηνεία και τα φάρμακα αυτά θα χρησιμοποιούνται ως βαθειά ενεργούντα και όχι απλά ως ενεργούντα τοπικά. Π.χ. η Berberis vulgaris, που έχει πόνους που ακτινοβολούν από ένα σημείο, χρησιμοποιήθηκε σχεδόν αποκλειστικά σε προβλήματα νεφρών. Μπορούμε να βρούμε μεγάλη χρησιμότητα μ’

αυτό το φάρμακο, όπου αυτοί οι πόνοι συνοδεύονται με κάποια άλλη κατάσταση, χωρίς ο άρρωστος να έχει κάποιο λίθο σε νεφρό ή ουρητήρα. Άλλα παραδείγματα τέτοιων συμπτωμάτων είναι:

1. Σύσπαση καρδιακού στομίου του στομάχου στον Phos.

2. Λαχάνιασμα του Carbo veg.

3. Αίσθηση σύσπασης της Lachesis.

ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΤΕΣΣΕΡΕΙΣ ΤΥΠΟΙ ΣΥΝΟΔΩΝ

1. Σωματικό συνοδό σε ψυχική συγκίνηση. Π.χ. κάψιμο μεταξύ των ωμοπλατών όταν ένα άτομο ερεθίζεται.

68

2. Σωματικό συνοδό σε σωματικό πόνο. Π.χ. σε μια ασθματική κρίση ο άρρωστος δεν

μπορεί να ανεχθεί το φως, ή αν το δωμάτιο είναι γεμάτο κόσμο ή μπορεί να έχει άφθονο ιδρώτα με εξάντληση. Παλμοί ή σφίξεις στο βρέγμα, κατά τη διάρκεια μιας ασθματικής κρίσης, είναι άλλο ένα παράδειγμα.

3. Ψυχικό συνοδό σε σωματικό ενόχλημα. Π.χ. εμφανίζεται αυτοκτονική τάση ή γίνεται πιο έντονη κατά τη διάρκεια του πόνου.

4. Ψυχικό συνοδό σε ψυχικό ενόχλημα. Π.χ. θλίψη με καταπίεση, αλλά αρέσει πάρα πολύ να εκφράζεται και να μιλάει. Εδώ η λογόρροια είναι ένα συνοδό, καθώς δεν μπορεί να εξηγηθεί από τη θλίψη.

Τα συνοδά δε χρειάζεται να είναι πάντα γενικά συμπτώματα. Ενίοτε είναι τοπικά, δηλαδή παρουσιάζονται σε ένα μέρος του σώματος , αλλά δεν έχουν παθολογική βάση για

την ύπαρξή τους. Ο δάσκαλός μου χορήγησε με επιτυχία Agnus castus στην περίπτωση ενός παιδιού με μολυσματική τέρμινθο χρησιμοποιώντας το σύμπτωμα: “Κνησμός τριχωτού κεφαλής όταν πάει για ύπνο”.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ

Κάθε φάρμακο στη Materia Medica έχει καταστάσεις οι οποίες προξενούνται από κάποιους ειδικούς παράγοντες, που καταγράφονται ως “Ενοχλήματα από”. Αυτά τα

“Ενοχλήματα από” προέρχονται από δύο κύριες πηγές:

1. Αποδείξεις: Π.χ. η Arnica προξενεί αλγεινότητα, αίσθηση μωλωπισμού σα να έχει χτυπηθεί. Γι’ αυτό η Arnica καταγράφεται υπό “Ενοχλήσεις από κάκωση”.

2. Κλινικές πηγές: Βρέθηκε ότι τα συμπτώματα του φαρμάκου επέρχονται σε έναν ασθενή μετά από κάποιες έντονες συγκινήσεις. Π.χ. “Ενοχλήσεις από θλίψη” στην Ignatia.

Και στις δύο αυτές περιπτώσεις οι “Ενοχλήσεις από” δεν προέρχονται ευθέως από αποδείξεις, αλλά μάλλον από κλινική εφαρμογή του φαρμάκου. Γι’ αυτό στην κλινική

πρακτική δεν μπορούν να βασιστούν εντελώς στα ευρήματα του φαρμάκου, αλλά το καλύτερο μπορούν να χρησιμοποιηθούν για επιβεβαίωση.

Ένα φάρμακο θα συνταγογραφηθεί με βάση τα συμπτώματα και μόνο έπειτα θα

θεραπεύσει. Ακόμη και αν δεν αναγράφεται στις ειδικές “Ενοχλήσεις από”, θα θεραπεύσει, αρκεί να καλύπτει τα χαρακτηριστικά συμπτώματα. Ένα φάρμακο που καλύπτει “Ενοχλήσεις από” δε θα θεραπεύσει μια περίπτωση, αν τα χαρακτηριστικά συμπτώματα δεν είναι όμοια. Όταν αποκτήσουμε ένα σαφές σύμπτωμα, που ξεκινά από μια ειδική «Ενόχληση» θα

εξετάσουμε τα φάρμακα, που καταγράφονται απέναντί της στο Repertory, για να δούμε αν κάποιο από αυτά καλύπτει πλήρως την περίπτωση. Αν δεν το κάνει κανένα, θ’ αφήσουμε τη λίστα και θα βρούμε ένα φάρμακο, που να καλύπτει τα συμπτώματα της περίπτωσης.

Η μελέτη των αιτίων, που αναφέρονται σε ένα φάρμακο είναι πολύ χρήσιμη. Μας διδάσκει κάτι για το ιδιαίτερο φάρμακο. Π.χ. όταν διαβάσουμε, ότι η Arnica έχει «Ενοχλήσεις από αμβλεία κάκωση», μπορούμε μετά να καταλάβουμε τον τύπο αίσθησης,

που προξενεί η Arnica - «άλγος, αίσθηση μωλωπισμού, αλγεινότητα των μερών που πάνω τους ξαπλώνει». Αφού καταλάβουμε αυτό, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την Arnica σε πολλές διαφορετικές καταστάσεις, όπως και σε τυφοειδή πυρετό ακόμη, χωρίς κάποιο ιστορικό κάκωσης.

Όποια κι αν είναι η ιδιοσυγκρασία του αρρώστου, όταν παθαίνει σοβαρή αμβλεία

κάκωση, το πιθανότερο είναι να εκδηλώσει συμπτώματα Arnica. Συνεπώς, αυτή γίνεται το προσωρινό του φάρμακο γι’ αυτήν τη φάση. Αυτή δεν απέχει από τα ιδιόμορφα ατομικά του

συμπτώματα, που παίρνουμε για να καθορίσουμε το φάρμακό του. Πάντως, αν ο άρρωστος εκδηλώσει τα ίδια συμπτώματα:

1. αρκετό διάστημα μετά την κάκωση ή

2. ακόμη και χωρίς ένα ιστορικό κάκωσης ή

3. το ίδιο σύμπτωμα από μια μικρή κάκωση (δυσανάλογη προς την κάκωση), σ’ αυτές τις περιπτώσεις η Arnica ενδείκνυται όχι ως ένα προσωρινό, αλλά ως ένα βαθειάς ενέργειας φάρμακο για τον άρρωστο.

Τα συμπτώματα που παρατηρούνται στις εξής περιστάσεις θα εκπροσωπούν την κεντρική διαταραχή του ατόμου και το φάρμακο που εκλέχθηκε γι’ αυτά θα έχει πιο βαθύ και μεγαλύτερης διάρκειας αποτέλεσμα:

69

1. όταν τα συμπτώματα δε βρίσκονται χωρίς κάποια “Ενοχλήματα από”,

2. ξεκινούν από διαφορετική αιτία (π.χ. από θλίψη, οργή, σωματική προσπάθεια κτλ.),

3. όταν η κατάσταση του αρρώστου προξενείται από ένα δυσανάλογα μικρό συμβάν, όπως απώλεια του ύπνου, ακόμη και για μια ή δύο ώρες.

Ομοίως μια Ignatia εικόνα χωρίς ένα πολύ έντονο ή πρόσφατο ιστορικό θλίψης θα υποδηλώνει υψηλά την Ignatia ως ιδιοσυγκρασιακό φάρμακο. Έτσι τα “Ενοχλήματα από” σε ένα φάρμακο μας βοηθούν με έναν αρνητικό τρόπο, δηλαδή αν ένα φάρμακο ενδείκνυται ακόμη και σε απουσία των “Ενοχλημάτων από” στον άρρωστο, αυτό ενδείκνυται διπλά.

Με όμοιο τρόπο ορισμένες καταστάσεις ενεργούν ως “Ενοχλήματα από” -όπως η Sepia που έχει ενοχλήσεις από τις γέννες πολλών παιδιών. Αν η Sepia κατάσταση βρεθεί σε μια τέτοια γυναίκα και η κατάσταση είναι ανάλογη προς την αιτία, το φάρμακο θα ενεργήσει

μόνο για κάποιο διάστημα και αυτό επίσης αρκεί να απομακρυνθεί ο διατηρητικός παράγων. Αλλά αν η ίδια κατάσταση βρεθεί σε μια νεαρή κοπέλα (δηλαδή χωρίς μια αιτία), η Sepia θα ενεργήσει πάνω της πολύ βαθειά και για μακρό χρόνο. Άλλο παράδειγμα: ένα παιδί δίνει όλα τα συμπτώματα της Cina, τρίξιμο δοντιών, κνησμό ορθού και στριφογύρισμα. Φυσικά,

θα υποψιάζεστε σκουλήκια. Οι γονείς σας λένε ότι εξέτασαν επανειλημμένα τα κόπρανα και δε βρήκαν κάποιο σημείο από σκώληκες. Η Cina ενδείκνυται πολύ περισσότερο τώρα, παρά

αν υπήρχαν σκουλήκια. Σε μια περίπτωση σκουληκιών αυτά τα συμπτώματα θα είναι συνήθη, αφού οφείλονται στα ίδια τα σκουλήκια. Αλλά σε μια περίπτωση χωρίς σκουλήκια, αυτά τα συμπτώματα γίνονται τα κεντρικά συμπτώματα της περίπτωσης (εδώ δεν υπάρχει τοπική αιτία γι’ αυτά). Γι’ αυτό γίνονται ενδείξεις για το ιδιοσυγκρασιακό φάρμακο.

Ένα από τα καλύτερα παραδείγματα που έχω δει είναι ο Cocculus. Ο Cocculus έχει “Ενοχλήματα από απώλεια ύπνου” και φροντίδα αρρώστου. Πράγματι αυτό σημαίνει ότι η κεντρική διαταραχή του Cocculus αντιστοιχεί σε μια κατάσταση, που προξενείται όταν ένα

άτομο μένει ξάγρυπνο μερικές νύχτες με άγχος επιτήρησης για έναν άρρωστο συγγενή (π.χ. μια μητέρα που φροντίζει το άρρωστο παιδί της). Φανταστείτε την κατάστασή της μετά 4 ή 5 νύχτες τέτοιου ξάγρυπνου άγχους. Το νευρικό σύστημα επηρεάζεται. Αισθάνεται μεγάλη εξάντληση, αμβλύνοια, ζάλη, ίλιγγο, διαταραχή ισορροπίας και ναυτία. Αυτή η εξάντληση συνοδεύεται από τρομερή ευαισθησία των νεύρων, είναι άξεστος και εκνευρισμένος. Η ψυχοδιανοητική κατάσταση βρίσκεται σε μεγάλη ευαισθησία και διέγερση. Ευαισθησία στον παραμικρό θόρυβο, τις οσμές, παρατηρώντας κινούμενα αντικείμενα. Η κατάσταση αυτή θα

βελτιωθεί με Cocculus σε μια γυναίκα, που φρόντιζε το άρρωστο παιδί της. Αλλά αν η ίδια κατάσταση βρεθεί σε ένα άτομο χωρίς την αιτία (απώλεια ύπνου με άγχος κτλ.), ο Cocculus θα ενδείκνυται διπλά.

70

ΕΚΛΟΓΗ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΟΠΟΙΗΣΗΣ

Στην ομοιοπαθητική η εκλογή της δυναμοποίησης είναι ένα πολυσυζητημένο θέμα. Αρκετές από τις ιδέες είναι εμπειρικές και από αυτές διατυπώθηκαν κανόνες. Σε αυτό το κεφάλαιο θα εξετάσουμε τη βάση της εκλογής της δυναμοποίησης και με τη λογική θα

προσπαθήσουμε να διατυπώσουμε μερικούς κανόνες.

ΒΑΣΗ ΕΚΛΟΓΗΣ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΟΠΟΙΗΣΗΣ

Θα πάμε πίσω στην κατανόηση της νόσου. Η νόσος συνίσταται από δύο ευκρινή μέρη: 1) την Κεντρική Διαταραχή και 2) την Περιφερική Διαταραχή.

Με την κεντρική διαταραχή εννοούμε τη γενική προσαρμογή ενός ατόμου, που προηγείται της εντόπισης της διαταραχής. Η προσαρμογή του όλου όντος προς ένα ιδιαίτερο stress εκτείνεται κατόπιν σε μέρη ή όργανα του σώματος προξενώντας τοπικές διαταραχές,

ό,τι μπορούμε να ονομάσουμε παθολογία. Στην κατανόηση της δυναμικής της νόσου πρέπει να καταλάβουμε ότι ο οργανισμός προσπαθεί, όσο μπορεί, να κρατήσει τη διαταραχή περιορισμένη στο κέντρο και να μην της επιτρέψει να προκαλέσει εντοπισμένες αλλοιώσεις.

Αυτό το φαινόμενο μπορεί να παρατηρηθεί πολύ καλά σε παιδιά, που έχουν έντονα ψυχοδιανοητικά συμπτώματα, όπως ανησυχία, ευερεθιστότητα, πείσμα ή ζήλεια, αλλά οι τοπικές αλλοιώσεις είναι ελάχιστες. Έτσι, στα περισσότερα παιδιά έχετε μια πολύ έντονη

κεντρική διαταραχή και πολύ μικρή τοπική παθολογία.

Γιατί συμβαίνει αυτό; Ας μελετήσουμε την αντίθετη κατάσταση. Σε γέροντες δεν μπορούμε να βρούμε μια τέτοια έντονη κεντρική διαταραχή, αντί γι’ αυτήν βλέπουμε πολύ σοβαρή τοπική παθολογία: Καρκίνους, υπέρταση κ.τ.λ., αλλά πολύ μικρή κεντρική διαταραχή, δηλαδή ελάχιστα ψυχικά και γενικά συμπτώματα. Αυτό το φαινόμενο μπορεί να εξηγηθεί με το ότι η κεντρική διαταραχή προξενεί μια διαταραχή του όλου όντος και αυτή επηρεάζει όλα τα οργανικά συστήματα με ένα λειτουργικό τρόπο, έτσι που η καρδιά χτυπά

πιο γρήγορα, η αναπνοή γίνεται ταχύτερη, η αρτηριακή πίεση αυξάνει κτλ. Όταν αυτά τα ζωτικά όργανα, όπως η καρδία, οι πνεύμονες ή το ήπαρ δεν αντέχουν την ένταση της διαταραχής, τότε ο οργανισμός θα κρατήσει το επίπεδο της κεντρικής διαταραχής στο σημείο, όπου αυτό μπορεί να γεννηθεί από τα ζωτικά όργανα, χωρίς κάποιο αντίθετο αποτέλεσμα. Π.χ. όταν το stress ενός μικροοργανισμού, όπως τα βακτηρίδια, επηρεάζει τον

οργανισμό, η πρώτη απάντηση είναι γενικευμένη. Μπορεί να υπάρχει ανορεξία, κακουχία, εξάντληση, δε θέλει να τον ενοχλούν και υψηλό πυρετό. Όταν η θερμοκρασία φτάνει στους

40-41 βαθμούς Κελσίου, τότε τα ζωτικά όργανα, όπως η καρδιά, δεν μπορούν να εργαστούν τόσο γρήγορα και η υψηλή θερμοκρασία η ίδια μπορεί να βλάψει τον οργανισμό. Έτσι η κεντρική διαταραχή περιορίζεται σ’ αυτό το επίπεδο, η θερμοκρασία δεν αφήνεται να υψωθεί και η διαταραχή εκτρέπεται σε κάποιο τοπικό μέρος, όπως πνεύμονες, νεφρούς ή αρθρώσεις (προξενώντας πνευμονία, σπειραματονεφρίτιδα ή αρθρίτιδα αντίστοιχα). Έτσι το επίπεδο της κεντρικής διαταραχής καθορίζεται από το ποσό του stress, που τα ζωτικά

όργανα του σώματος μπορούν να ανεχθούν σε ένα ιδιαίτερο χρονικό διάστημα.

Όταν καταλάβουμε αυτό, καταλαβαίνουμε πιο εύκολα ότι στα παιδιά, όπου τα ζωτικά όργανα είναι σε πιο καλή διαμόρφωση, όπου η καρδιά μπορεί να αντέξει σε αρκετό stress, όπου οι πνεύμονες μπορούν να αναπνεύσουν πιο γρήγορα και όπου το σώμα μπορεί να αντέξει πολύ υψηλότερες θερμοκρασίες, η ζωτική δύναμη μπορεί να διατηρήσει την κεντρική διαταραχή σε ένα πολύ υψηλό επίπεδο και την τοπική διαταραχή σε ένα χαμηλό επίπεδο. Γι’ αυτό βλέπουμε πολλά ψυχικά και γενικά συμπτώματα στα παιδιά και λιγότερα

τοπικά συμπτώματα.

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΙΔΕΑΣ

Η δύναμη ενός φαρμάκου συνίσταται στην ικανότητά του να προξενήσει μια κεντρική διαταραχή. Όσο πιο υψηλότερη η δυναμοποίησή του, τόσο πιο έντονη η κεντρική διαταραχή που μπορεί να προξενήσει. Έτσι όταν εκλέγουμε τη δυναμοποίηση έχουμε να την εκλέξουμε σ’ ένα επίπεδο, που είναι μόλις παραπάνω από το επίπεδο της κεντρικής διαταραχής του ατόμου εκείνης της στιγμής. Αν η δυναμοποίηση που θα εκλεγεί είναι πολύ πιο χαμηλή, τότε

θα έχει πολύ μικρό αποτέλεσμα και συνεπώς θα πρέπει να επαναληφθεί πολύ συχνά. Αν η δυναμοποίηση που θα εκλεγεί είναι πολύ πιο υψηλή, τότε μπορεί να προξενήσει ένα επίπεδο διαταραχής μεγαλύτερο από εκείνο που συνήθως έχει το σώμα. Εφ’ όσον το επίπεδο διαταραχής του σώματος μπορεί να είναι ακριβώς εκείνο που έχουν τη δυνατότητα να ανεχθούν τα όργανα, προξενώντας μια πολύ υψηλότερη διαταραχή, θα οδηγηθούμε σε μια κακή επιδείνωση, που μπορεί ακόμη να είναι και επιβλαβής. Συνεπώς, η εκλογή της

71

δυναμοποίησης θα βασιστεί πάνω στην ένταση της κεντρικής διαταραχής, που

εκπροσωπείται από τα ψυχικά και τα γενικά. Η ένταση των ψυχικών και γενικών φαίνεται από την έκταση διαύγειας της έκφρασής τους. Αν τα ψυχικά και γενικά είναι καθαρά και έντονα, τότε η δυναμοποίηση πρέπει να είναι υψηλή, αν θέλετε μια γρήγορη απάντηση.

Άκουσα ότι αν υπάρχει αδρή παθολογία, δεν μπορούμε να δόσουμε μια υψηλή δυναμοποίηση. Πολλοί το υποστηρίζουν αυτό ως έναν προειδοποιητικό κανόνα. Εγώ, όμως, δεν προσυπογράφω σε τέτοιους κανόνες. Αν η κεντρική διαταραχή είναι υψηλή, αυτό σημαίνει ότι τα όργανα είναι σε θέση να ανεχθούν μια υψηλή δυναμοποίηση. Γι’ αυτό αν δώσετε μια υψηλή δυναμοποίηση σε μια τέτοια περίπτωση, αυτή δε θα βλάψει ακόμη κι αν η παθολογία ήταν έκδηλη και σεσημασμένη.

Με βάση αυτά, έδωσα υψηλή δυναμοποίηση σε περιπτώσεις με σοβαρή παθολογία,

χωρίς να σημειωθεί κάποια επιδείνωση της παθολογίας. Βέβαια σε αυτές τις περιπτώσεις τα ψυχικά και τα γενικά ήταν πολύ έκδηλα. Πάντως, σε περίπτωση αμφιβολίας, μπορεί να είναι καλύτερα ν’ αρχίσουμε με τη δυναμοποίηση, που είναι ακριβώς παρακάτω από εκείνη που πράγματι θέλαμε να δώσουμε και να την αυξήσουμε κατόπιν, μετά που θα έχουμε δει το αποτέλεσμα.

ΔΥΝΑΜΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ

Είδαμε ότι μια πιο υψηλή δυναμοποίηση προξενεί μια πιο έντονη κεντρική διαταραχή, δηλαδή μια πιο έντονη ψυχική και γενική διαταραχή. Όταν προξενούνται τέτοια έντονα ψυχικά και γενικά, οι ψευδαισθήσεις γίνονται τελείως ειδικές και σεσημασμένες. Έτσι, όταν μιλάμε για 6η, 30η, 200η, 1.000η, 10.000η 50.000η ή 100.000η δυναμοποίηση, τι συμβαίνει; Αν δούμε ένα φάρμακο, π.χ. το Nitric acid, βλέπουμε ότι έχει άγχος για την υγεία, κακεντρέχεια, οργή, ευερεθιστότητα, μίσος για τα άτομα που το δυσαρεστούν, δεν συγκινείται από απολογίες και δικαιολογίες.

Όλα αυτά έρχονται από την κατάσταση ενός ατόμου που διεξάγει ένα δικαστικό αγώνα ή κάποιου που έχει μια μακροχρόνια έχθρα και που η επιβίωσή του εξαρτάται από το πείσμα, το μίσος, την κακεντρέχεια και τη μη ανταπόκρισή του σε απολογία.

Στις χαμηλές δυναμοποιήσεις το Nitric acid προξενεί άγχος στον πειραματάνθρωπο. Είναι ασυνόδευτο άγχος, ανενεργές άγχος με κάποια ευερεθιστότητα. Όταν πάμε στην 30η

δυναμοποίηση, το άγχος γίνεται λίγο πιο ειδικό. Αισθάνεται άγχος για τον εαυτό του και εμφανίζεται κάποιο μίσος. Στη 200η δυναμοποίηση το άγχος για την υγεία γίνεται πιο

ξεκάθαρο και το μίσος πιο έκδηλο. Καθώς προχωρούμε πιο ψηλά, δηλαδή στην 10.000η αυτός νοιώθει μίσος για άτομα που προσβάλλει και δε συγκινείται από απολογίες και δικαιολογίες.

Πηγαίνοντας στην πιο υψηλή, την 50.000η δυναμοποίηση, η ψευδαίσθηση ότι διεξάγει δικαστικό αγώνα, ότι έχει εμπλακεί σε μακροχρόνιο πόλεμο μη μπορώντας να συνέλθει τελείως. Μπορούμε, λοιπόν, να πούμε ότι, καθώς αυξάνει η δυναμοποίηση, η ψευδαίσθηση

γίνεται πιο καθαρή και η αρχική θέση της κατάστασης αποκαλύπτεται πιο καθαρά.

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΙΔΕΑΣ

Όταν το φάρμακο που εκλέξατε για έναν άρρωστο δεν ενδείκνυται καλά, όταν η εικόνα δεν είναι καθαρή ή όταν συνταγογράφετε πάνω σε κάτι ευρύ, όπως γενικό άγχος και ευερεθιστότητα, είναι αναγκαίο να δώσετε μια χαμηλή δυναμοποίηση του φαρμάκου

επανειλημμένα, ελπίζοντας για κάποια αλλαγή, καθώς το εκλεγμένο φάρμακο θα προξενήσει μια κατάσταση ακαθόριστου άγχους και ευερεθιστότητας.

Καθώς η ψυχική κατάσταση του ατόμου γίνεται όλο και πιο καθαρή και βεβαιωθούμε, ότι το φάρμακο καλώς ενδείκνυται, (μπορούμε και να βρούμε την ακριβή ψευδαίσθηση), αμέσως μετά μπορούμε να προχωρήσουμε σε πιο υψηλή δυναμοποίηση, αρκεί βέβαια να είναι έντονη η κεντρική διαταραχή. Πάντως, αν η κεντρική διαταραχή είναι έντονη, αλλά το φάρμακο που βρήκαμε δεν είναι ακριβώς το όμοιο, θα δώσουμε χαμηλή δυναμοποίηση, γιατί μια πιο υψηλή δυναμοποίηση του μη ενδεικνυόμενου φαρμάκου δε θα αγγίξει την περίπτωση. Αν π.χ. ο άνθρωπος που έχει την κατάσταση του Nitric acid, με την

ψευδαίσθηση ενός δικαστικού αγώνα (αυτή είναι η ειδική του ψευδαίσθηση) πάρει ένα φάρμακο, όπως το Lyco., που έχει επίσης άγχος και ευερεθιστότητα, θα του το δώσετε στην 30η ή 6η δυναμοποίηση. Αν του δώσετε Lyc. 10M ή 50Μ θα προξενήσει την ειδική ψευδαίσθηση, ότι δε θα μπορέσει να φτάσει στον τελικό σκοπό του και γι’ αυτό θα το απορρίψει αμέσως. Ο οργανισμός του θα απορρίψει το Lyco 10M, γιατί αυτό προξενεί ένα

72

μήνυμα ακριβώς στην ψευδαίσθηση, ότι δεν μπορεί να φτάσει τον τελικό σκοπό του και

όταν ένα τέτοιο ακριβώς μήνυμα δοθεί και αυτό δεν είναι το μήνυμα μέσα στον άρρωστο, αυτό θα απορριφθεί. Αν δώσετε Lyco 30 ή 6, θα αισθανθεί καλά στο άγχος του και την ευερεθιστότητα. Το μήνυμα αυτό το αποδέχεται γιατί είναι κοινό. Καθώς οι ενδείξεις

γίνονται όλο και πιο ειδικές, μπορείτε να πάτε πιο ψηλά και ψηλότερα σε δυναμοποίηση. Αλλά αν η εκλογή του φαρμάκου σας έχει πολύ ευρεία βάση, θα χορηγήσετε χαμηλές δυναμοποιήσεις. Αυτός είναι πιθανόν ο λόγος που τα βιοχημικά φάρμακα συνταγογράφονται σε πολύ χαμηλές δυναμοποιήσεις, ακόμη και σε δεκατιαίες δυναμοποιήσεις. Καθώς υπάρχουν μόνο 12 από αυτά τα φάρμακα, αυτά δεν μπορεί να είναι ειδικά, το αποτέλεσμα βασίζεται σε πολύ ευρεία βάση και έτσι η πολύ χαμηλή δυναμοποίηση, 4 φορές τη μέρα, έχει κάποιο αποτέλεσμα.

ΑΛΛΑΓΗ ΔΥΝΑΜΟΠΟΙΗΣΗΣ

Μετά τη χορήγηση του ενδεικνυόμενου φαρμάκου για λίγους μήνες σε μια χρόνια περίπτωση ή για λίγες μέρες σε μια οξεία περίπτωση, ενίοτε ακόμη και για λίγες ώρες, μπορούμε να επιφέρουμε μια αλλαγή στην κατάσταση του ίδιου του σώματος εκεί όπου η

ζωτικότητα αυξάνει. Το σώμα τώρα μπορεί να ανεχθεί μια υψηλότερη κεντρική διαταραχή, παρά εκείνη που μπορούσε να ανεχθεί πριν τη θεραπεία. Το επίπεδο της κεντρικής

διαταραχής ανεβαίνει κατά τι με κάθε βελτίωση της περιφερικής παθολογίας. Σε χρόνιες περιπτώσεις λοιπόν, η πείρα μου έδειξε, ότι μετά 6-7 μήνες ή ενίοτε μετά 1 ή και 2 έτη, η ίδια δυναμοποίηση δεν μπορούσε να κρατήσει καλά περισσότερο και έπρεπε να την αυξήσω. Αυτό σημαίνει ότι το επίπεδο της κεντρικής διαταραχής που μπορούσε να είναι ανεκτό, έχει τώρα υψωθεί. Συνήθως σε ένα ή δύο χρόνια βρίσκουμε ότι η περιφερική παθολογία έχει παλινδρομήσει σημαντικά.

Η ΔΙΑΚΙΝΔΥΝΕΥΣΗ ΣΤΗΝ “ΤΟΠΙΚΗ” ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΙΑ

Μπορούμε να συνταγογράψουμε με βάση τα τοπικά συμπτώματα και τις τοπικές modalities: Π.χ. ένα άτομο έχει μια Calc. c. ιδιοσυγκρασία, αλλά έχει αρθριτικούς πόνους με τις modalities του Rhus tox., δηλαδή χειρότερα με την πρώτη κίνηση, καλύτερα με τη συνεχιζόμενη κίνηση, καλύτερα με τη ζέστη, κτλ. Αυτά είναι κοινά συμπτώματα του αρθριτικού προβλήματος -είναι παθολογικά συμπτώματα και όχι συμπτώματα της κεντρικής

διαταραχής, αφού εκφράζονται τοπικά. Σ’ αυτήν την περίπτωση, αν δώσουμε Rhus tox. σε κάποια δυναμοποίηση, ιδίως μια υψηλή, δύσκολα θα υπάρξει κάποιο αποτέλεσμα πάνω στο

όλο άτομο, γιατί αυτό δεν καλύπτει το όλο άτομο, αλλά αυτό θα έχει ένα αποτέλεσμα πάνω στην άρθρωση, επειδή η άρθρωση έχει τις modalities του Rhus tox. Προξενεί, λοιπόν, τοπικό ομοιοπαθητικό αποτέλεσμα. Βελτιώνοντας την άρθρωση, αυτό θα ανακουφίσει τον άρρωστο προσωρινά, αλλά τελικά βλάπτει, γιατί αν δίνουμε επανειλημμένα Rhus tox. δε θα έχουμε βελτίωση στα ψυχικά και τα γενικά, που δείχνει ότι αυτό δεν είναι το φάρμακο για τον άρρωστο. Ακόμη αυτό το αποτέλεσμα πάνω στην αρθρωση είναι πολύ προσωρινό και γι’

αυτό θα χρειαστεί συχνή επανάληψη.

Καθώς η άρθρωση μένει σε βελτίωση με τις υψηλές δυναμοποιήσεις που δίνετε, το σώμα δεν έχει εκλογή παρά να πάρει το πρόβλημα και να το ωθήσει μέσα σε βαθύτερα όργανα ή συστήματα του σώματος. Είδαμε ότι ο οργανισμός προσπαθεί να κρατήσει τη νόσο σε ήσσονος σημασίας όργανο, αλλά αν δεν αφήσουμε τη διαταραχή να εντοπιστεί εδώ, αυτή δεν έχει να εκλέξει παρά να το ωθήσει σε ένα πιο σπουδαίο όργανο, γιατί δεν μπορεί να πετύχει το επίπεδο της κεντρικής διαταραχής. Ωθώντας το σε πιο σπουδαία όργανα

προξενούμε μια καταπίεση. Έτσι αν δίνετε επανειλημμένα μια υψηλή δυναμοποίηση επί

μακρό χρόνο με βάση τις τοπικές modalities, το αποτέλεσμα θα είναι η καταπίεση.

Συνοψίζοντας τα παραπάνω, οι κανόνες εκλογής της δυναμοποίησης είναι οι εξής:

1. Όσο υψηλότερη η κεντρική διαταραχή, τόσο υψηλότερη η δυναμοποίηση.

2. Όσο πιο καθαρά τα ψυχικά και γενικά, τόσο υψηλότερη η δυναμοποίηση.

3. Όσο πιο ακριβές είναι το όμοιο φάρμακο που βρήκαμε για τον άρρωστό μας, τόσο πιο υψηλή η δυναμοποίηση που χρειάζεται να δοθεί.

ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ

Όταν στα σεμινάριά μου ανέφερα ότι μετά τη θεραπεία η κεντρική διαταραχή μπορεί να αυξηθεί σε επίπεδο, με μείωση της περιφερικής παθολογίας, οι ακροατές μπερδεύονταν. Η

73

σύγχυση ήταν ότι σύμφωνα με το νόμο της κατεύθυνσης της θεραπείας του Hering, η

θεραπεία προχωρεί από το κέντρο στην περιφέρεια και εγώ φαινόμουν να αναφέρω, ότι στη διεργασία της θεραπείας η κατεύθυνση είναι από την περιφέρεια στο κέντρο.

Θέλω να απομακρύνω αυτήν τη σύγχυση. Δεν υπάρχει αντίφαση μεταξύ των ιδεών μου

και του Νόμου του Hering. Πράγματι οι ιδέες μου βασίζονται πάνω στο Νόμο του Hering. Ας καταλάβουμε πρώτα το νόμο του Hering. Αναφέρει, ότι στη θεραπεία η νόσος ταξιδεύει από τα πιο σπουδαία όργανα στα λιγότερο σπουδαία, από πάνω προς τα κάτω, από τα μέσα προς τα έξω και με την ανάδρομη σειρά εμφάνισής της. Εδώ ο Hering αναφέρεται στην παθολογία.

Όταν έρχεται η νόσος, πρώτα επέρχεται η κεντρική διαταραχή. Ο Hering δεν εννοεί ότι αρχικά θα έχετε μια πάθηση στο μικρό δάχτυλο και έπειτα αυτή θ’ αρχίσει να προξενεί

ψυχικά συμπτώματα. Εννοεί ότι η κεντρική διαταραχή επέρχεται πρώτη και έπειτα το σώμα προσπαθεί να κρατήσει τη νόσο στο επίπεδο των αρθρώσεων των δακτύλων, έπειτα στο επίπεδο των πνευμόνων και έπειτα στο επίπεδο της καρδιάς. Αυτή είναι η κατεύθυνση της νόσου στην παθολογία. Η κεντρική διαταραχή είναι αρχικά εδώ και έπειτα, επειδή η κεντρική διαταραχή δεν μπορεί να ανεχθεί το stress περισσότερο, δηλαδή το επίπεδο

αυξάνεται πέραν του ανεκτού, εντοπίζει το αποτέλεσμα στις αρθρώσεις, μετά εκτείνεται

στους πνεύμονες και τέλος εντοπίζεται στην καρδιά. Όταν η θεραπεία λαμβάνει χώρα, η νόσος παίρνει την ανάδρομη φορά, δηλαδή πρώτα θα αφήσει την καρδιά, μετά τους πνεύμονες και έπειτα τις αρθρώσεις. Αυτό εννοεί ο Hering.

Δυστυχώς οι λέξεις του Hering για τη διεργασία της παθολογίας κατανοήθηκαν λανθασμένα, ότι απευθύνονται σε ολόκληρη την πάθηση του οργανισμού. Δάσκαλοι όπως ο Stuart Close και ο H.A. Roberts τόνισαν ότι η λειτουργική διαταραχή προηγείται της εμφάνισης της παθολογίας. Αυτό δε σημαίνει έπειτα ότι η κεντρική διαταραχή (λειτουργίες

του νου και του σώματος) διαταράσσεται πρώτα και επακολουθούν οι διαταραχές του σώματος (περιφέρεια). Ο Νόμος του Hering εξηγεί τις εκδηλώσεις σε αυτό το σημείο.

Η νόσος πάντα προχωρεί από την κεντρική διαταραχή στην περιφέρεια. Στην παθολογία, αυτή προχωρεί από την περιφέρεια προς το κέντρο. Αυτή είναι η ιδέα. Σε μια θεραπευτική κατεύθυνση, η νόσος πρώτα υφίεται από ένα σπουδαίο όργανο, που επηρεάζεται παθολογικά, και η τελευταία διαταραχή που θα φύγει, είναι εκείνη που επηρεάζει το ήσσονος σημασίας όργανο. Μόνο κατόπιν θα υφεθεί η κεντρική διαταραχή.

Όταν έχετε έναν ασθενή Lyc., πρώτα θα έχετε έλλειψη εμπιστοσύνης, δηλαδή την κεντρική κατάσταση του Lyc. και ακολούθως, αν η κεντρική διαταραχή δεν μπορεί να είναι “εμπεριεχομένη”, θα εμφανίσει έκζεμα και άσθμα. Όταν λαμβάνει χώρα η θεραπεία, πρώτα θα φύγει το άσθμα του, το έκζεμα δεύτερο, αλλά η έλλειψη εμπιστοσύνης θα είναι εδώ παντού. Αν η έλλειψη εμπιστοσύνης φύγει, τότε δεν υπάρχει βάση για το έκζεμα ή το άσθμα. Χωρίς την κεντρική διαταραχή δεν μπορεί να υπάρχει περιφερική παθολογία, γιατί η

περιφερική παθολογία είναι μόνο μια απόκλιση από την κεντρική διαταραχή. Τώρα καθώς το επίπεδο υγείας βελτιώνεται, το σώμα γίνεται αρκετά ισχυρό, ώστε να ανεχθεί μια μεγαλύτερη κεντρική διαταραχή (αυτό λαμβάνει χώρα για μεγάλη χρονική περίοδο). Δεν είναι ότι του έδωσα Lyc. και το έκζεμά του εξαφανίστηκε και η έλλειψη εμπιστοσύνης του αυξήθηκε. Δεν συμβαίνει αυτό. Αν το άσθμα εξαφανίζεται, το επίπεδό του έλλειψης εμπιστοσύνης μένει το ίδιο, και όταν το έκζεμα εξαφανίζεται το επίπεδό του έλλειψης εμπιστοσύνης επίσης μένει το ίδιο. Πώς το ξέρουμε; Επειδή δουλεύει η ίδια δυναμοποίηση,

η ίδια δυναμοποίηση είναι αποτελεσματική και σ’ ένα ορισμένο σημείο η δυναμοποίηση σταματά να εργάζεται και απαιτείται μια υψηλότερη δυναμοποίηση. Αυτό δείχνει ότι το κεντρικό επίπεδο διαταραχής έχει ανέβει και όταν συμβαίνει αυτό, σημαίνει ότι το σώμα

έγινε πιο ισχυρό και μπορεί να ανεχθεί και να υποφέρει καλύτερα. Αυτό δεν μπορεί να λάβει χώρα αμέσως σε μια χρόνια περίπτωση, αλλά σε ένα διάστημα 1-1,5 χρόνου. Σε οξείες περιπτώσεις θα λάβει χώρα πιο γρήγορα. Η εξάντληση του συστήματος βαθμιαία μειώνεται και η ικανότητά του να ανεχθεί την κεντρική διαταραχή βελτιώνεται. Μπορείτε έπειτα να

δώσετε υψηλότερες δυναμοποιήσεις 1Μ, 10Μ ή 50Μ μέσα σε λίγες μέρες. Μπορείτε να αυξήσετε τις δυναμοποιήσεις γιατί ο οργανισμός ενδυναμώνει πιο γρήγορα σε μια οξεία κατάσταση. Είναι σαν το νερό σε μια δεξαμενή, που σημειώνεται με ένα επικίνδυνο επίπεδο. Το νερό δεν πρέπει να υψωθεί πάνω από το επικίνδυνο επίπεδο, αλλιώς οι γύρω σπουδαίες δομές θα πλημμυρίσουν. Γι’ αυτό όταν το νερό έρχεται σ’ αυτό το επίπεδο, λίγο νερό εκτρέπεται και αφήνεται να φύγει στις λιγότερο σπουδαίες περιοχές, κάπου στην

περιφέρεια, και έπειτα όταν αυτή η περιοχή γεμίσει, μια κάπως πιο σπουδαία περιοχή γεμίζεται με νερό. Αλλά όταν το επικίνδυνο σημείο είναι ψηλά, τότε μπορούμε να αποθηκεύσουμε περισσότερο νερό στη δεξαμενή.

74

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΑΔΡΟΥ ΦΑΡΜΑΚΟΥ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥ

Το αδρό φάρμακο προξενεί μια περιφερική διαταραχή και το δυναμοποιημένο φάρμακο προξενεί μια κεντρική διαταραχή. Τα ψυχικά συμπτώματα, που προξενούνται από το αδρό φάρμακο είτε είναι 1) άμεσα αποτελέσματα πάνω στον εγκέφαλο, που προξενούνται από

παραισθησιογόνα, όπως το όπιο κτλ., είτε 2) μια γενικευμένη, μη ειδική ψυχική ταραχή ή αμβλύνοια ως αποτέλεσμα σωματικής ταλαιπωρίας ή εξάντλησης, που προξενείται από το φάρμακο στην τοξική του μορφή. Το αδρό φάρμακο έχει πολύ μικρό δυναμικό αποτέλεσμα και τα περισσότερα από τα αποτελέσματά του είναι τοπικά, τοξικά αποτελέσματα, το σύνολο των οποίων μοιάζει με τη γενικευμένη του διαταραχή. Ένα δυναμοποιημένο φάρμακο αφ’ ετέρου δεν έχει τοπικό αποτέλεσμα. Η δράση του φαίνεται στον τύπο μιας ψευδαίσθησης μιας κατάστασης και σωματικής και ψυχικής.

Μπορούμε λοιπόν να καταλάβουμε ότι μια αδρή δόση Arcenicum θα προξενήσει τοπικά αποτελέσματα, όπως διάρροια, γαστρίτιδα και αλλαγές στο δέρμα, την κόμη κτλ., με ανησυχία, ψυχική ταραχή και ερεθισμό του νευρικού συστήματος. Το δυναμοποιημένο Arsenicum πάντως, θα προξενήσει μια ψευδαίσθηση μιας κατάστασης, στην οποία υπάρχει φόβος θανάτου, δυσικανοποίηση, δίψα κτλ.

Όσο πιο υψηλή η δυναμοποίηση, τόσο πιο καθαρή η ψευδαίσθηση. Σε νοήμονα άτομα

μια ψευδαίσθηση ακολουθείται από γενικευμένες διαταραχές και αργότερα από τοπικά αποτελέσματα. Εκείνοι που δεν είναι ευαίσθητοι στην ψευδαίσθηση (που για κάποιο λόγο δεν αντιδρούν σε ένα τέτοιο ερέθισμα), δεν θα δείξουν κάποια αντίδραση από ένα δυναμοποιημένο φάρμακο, ενώ ένας θα αντιδράσει σε τοξικές ή αδρές δόσεις, γιατί η αδρή δόση προσβάλλει απ’ ευθείας το τοπικό μέρος και δεν εξαρτά τα αποτελέσματά της από το να προξενεί μια ψευδαίσθηση. Συνεπώς, δίνοντας ένα φάρμακο σε αδρή μορφή μπορούμε μόνο να κάνουμε χειρότερη την παθολογία.

Το δυναμοποιημένο φάρμακο αφ’ ετέρου συνήθως δεν προξενεί καμμιά βλάβη, αν δοθεί σε μια μόνη δόση, εφ’ όσον είναι όπως ακριβώς το εξεταζόμενο άτομο φαντάζεται μια κατάσταση.

Μια τέτοια φαντασία δεν μπορεί να προξενήσει βλάβη, αν το φάρμακο δοθεί εφ’ άπαξ, εκτός αν η εικόνα είναι τόσο δυσάρεστη και το άτομο πολύ ευπαθές.

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΤΗΣ ΔΟΣΗΣ

Νομίζω είναι καταφανές, ότι ο ιδεώδης χρόνος για την επανάληψη της δόσης θα είναι,

όταν το αποτέλεσμα της προηγούμενης δόσης έχει εξαντληθεί. Θα συζητήσουμε τρεις όψεις του θέματος αυτού:

1. Πώς ξέρουμε ότι το αποτέλεσμα της προηγούμενης δόσης έχει εξαντληθεί;

2. Τι θα συμβεί, αν επαναλάβουμε, πριν η δόση έχει εξαντλήσει τη δράση της;

3. Τι θα συμβεί αν δεν επαναλάβουμε, ακόμη και μετά που η δόση έχει εξαντλήσει τη δράση της;

Πώς ξέρουμε ότι η δόση έχει εξαντλήσει το αποτέλεσμά της; Γι’ αυτό, πρώτα πρέπει να καταλάβουμε ποιο είναι το αποτέλεσμα της δόσης. Το αποτέλεσμα μιας δόσης (του σωστού φαρμάκου) είναι να ελαττώσει το επίπεδο της κεντρικής διαταραχής. Αυτό σημαίνει ότι ο ασθενής αισθάνεται καλύτερα στο σύνολο, τα ψυχικά του και τα γενικά του βελτιώνονται, αισθάνεται πιο άνετα, οι καταστάσεις του για τον εαυτό του και τους άλλους

έχουν πέσει και έχει περισσότερο χώρο ύπαρξης στη στιγμή και σωματικά και ψυχικά. Μετά από ένα χρονικό διάστημα, όταν δούμε ότι το επίπεδο της κεντρικής διαταραχής έχει

επανέλθει στην αρχική του θέση, αισθάνεται και πάλι το ίδιο, όπως και πριν. Αυτό σημαίνει ότι η δόση έχει εξαντλήσει τη δράση της.

Πρέπει να διευκρινίσουμε μεταξύ μιας “φαινομενικής” επανόδου στην αρχική θέση και μιας “πραγματικής” επανόδου. Είναι πιθανό ότι η επάνοδος στην αρχική θέση, όπως αναφέρεται από τον άρρωστο, να μην είναι πραγματική, αλλά φαινομενική, που σημαίνει ότι το άτομο ήταν και είναι βελτιωμένο, αλλά λόγω σε μιας άμεσης εκλυτικής αιτίας, η κατάσταση χειροτέρεψε προσωρινά και τώρα φαίνεται σα να είναι στην ίδια θέση. Σ’ αυτή

την περίπτωση θα περιμένουμε να φύγει ο εκλυτικός παράγων και έπειτα να κρίνουμε το επίπεδο της κεντρικής διαταραχής. Αυτό είναι όπως, όταν θέλουμε να ξέρουμε την αρτηριακή πίεση, την παίρνουμε σε μια στιγμή που το άτομο δεν βρίσκεται σε διέγερση για να αποφύγουμε παράγοντες αστάθειας. Έτσι την παίρνουμε συνήθως το πρωί, αμέσως μετά τον ύπνο. Αν όμως ξαφνικά αποκτήσει ο ασθενής άγχος, καθώς τον μετράτε, θα δείτε ότι

75

υπάρχει σημαντική αλλαγή. Δεν μπορούμε να βασιστούμε πάνω του, καθώς αγνοούμε έναν

παράγοντα αστάθειας τη στιγμή της καταγραφής. Κατά τον ίδιο τρόπο θα κρατήσουμε στο μυαλό μας τις σταθερές καταστάσεις όταν εξετάζουμε την κεντρική διαταραχή ενός ανθρώπου. Μπορούμε να φτάσουμε σε εσφαλμένα συμπεράσματα για την κατάσταση της

ψυχικής του διαταραχής, αν δεν κρίνουμε το αποτέλεσμα της δόσης κάτω από (αμετάβλητες) σταθερές των περιστάσεων.

Π.χ. όταν ένας άνθρωπος καταπιέζεται, γιατί ο εργοδότης του τον απέλυσε, θα αφήσουμε την καταπίεσή του να κατευναστεί και μετά λίγες ημέρες ή εβδομάδες, μπορούμε να κάνουμε την εκτίμησή μας. Αν αυτό το διάστημα βρούμε την κεντρική διαταραχή να είναι η ίδια ή υψηλότερη από πριν, τότε αυτός είναι ο χρόνος για την επανάληψη της δόσης.

Γιατί η δόση εξαντλεί τη δράση της; Είδαμε ότι η νόσος είναι μια δυσανάλογη ή

αταίριαστη αντίδραση. Δυσανάλογες αντιδράσεις επέρχονται λόγω του φαινομένου επιδείνωσης υπό τη δράση ενός εκλυτικού παράγοντα (φαινόμενο υπερβολικής αντίδρασης). Αταίριαστες αντιδράσεις λαμβάνουν χώρα επίσης, λόγω μιας αρχικής αιτίας της νόσου. Οι δύο αυτοί παράγοντες είναι εκείνοι, που τείνουν να επαναφέρουν την κατάσταση στο αρχικό της επίπεδο.

Ο δεύτερος λόγος, που η δόση εξαντλεί το αποτέλεσμά της, είναι ότι, όταν η κεντρική

διαταραχή εξασθενεί και η κατάσταση του αρρώστου βελτιώνεται κάπως, το σώμα οπισθοχωρεί λίγο την περιφερική διαταραχή μέσα στην κεντρική διαταραχή και μετά το επίπεδο της κεντρικής διαταραχής εγγίζει το αρχικό της επίπεδο. Συνεπώς οι περιπτώσεις, που δε θα χρειαστούν επανάληψη είναι:

Περιπτώσεις χωρίς παθολογία ή

όταν η κεντρική διαταραχή προξενήθηκε από έναν οξύ εκλυτικό παράγοντα

που έχει εξαλειφθεί.

Π.χ. ένα άτομο που έπαθε ξαφνικό τρόμο, είναι τώρα σε μια κατάσταση Aconitum. Του δίνετε Aconitum και δε χρειάζεται να επαναληφθεί. Δεν υπάρχει εκλυτικός παράγων και συνεπώς δεν θα υπάρχει αυτόματη επιδείνωση της κατάστασης. Ακόμη δεν υπάρχει αρχική αιτία και γι’ αυτό οι ευκαιρίες για διέγερση της κατάστασης είναι ακόμη λιγότερες. Σε μια τέτοια περίπτωση η επανάληψη δεν θα χρειαστεί, αλλά όταν υπάρχει ένας εκλυτικός

παράγων, η επανάληψη είναι αναγκαία, γιατί, εφ’ όσον υπάρχει stress, η κατάσταση τείνει να βγει αυτόματα έξω από κάθε αναλογία. Ή αν υπάρχει μια αρχική αιτία, όπως σε μια

χρόνια περίπτωση, εξαρτώμενη από τη διεγερσιμότητα της αρχικής αιτίας, η κατάσταση θα διεγερθεί από παράγοντες, που είναι αβλαβείς για άλλα άτομα. Η κατάσταση αυτή θα επιδεινωθεί και η κεντρική διαταραχή θα φτάσει το ίδιο επίπεδο πάλι.

Μετά από ένα φάρμακο, καθώς αρχίζουμε να μειώνουμε την κεντρική διαταραχή, μειώνεται επίσης και η διεγερσιμότητα της αρχικής αιτίας και καθώς αυτό συμβαίνει, επηρεάζεται λιγότερο από εξωτερικούς παράγοντες. Είναι λιγότερο ευδιέγερτη και συνεπώς

χειροτερεύει σε όλο και μικρότερη έκταση.

Πόσον καιρό θα πάρει η δόση για να εξαντλήσει το αποτέλεσμά της;

1. Αν ο εκλυτικός παράγων είναι πολύ ισχυρός και ακόμη επιμένει, η δόση θα εξαντληθεί πολύ γρήγορα.

2. Αν η αρχική αιτία είναι πολύ διεγερμένη, ακόμη και μικροί εκλυτικοί παράγοντες θα χειροτερέψουν έντονα την κατάσταση και συνεπώς το αποτέλεσμα της δόσης θα εξαντληθεί αμέσως.

3. Οι επιδεινωτικοί παράγοντες στο περιβάλλον και στην κατάσταση κάνουν επίσης τη δόση να εξαντληθεί γρήγορα.

4. Μια ισχυρή παθολογία επίσης θα κάνει τη δόση να εξαντληθεί γρήγορα.

Όλες αυτές οι περιστάσεις θα χρειαστούν συχνή επανάληψη της δόσης. Το πόσο συχνά, θα καθοριστεί από το όταν η δόση πραγματικά εξαντληθεί. Συνεπώς δεν μπορούμε να κάνουμε ένα σταθερό κανόνα, που να εφαρμόζεται σε όλες τις περιπτώσεις.

Αν επαναλάβουμε συχνά υψηλές δυναμοποιήσεις, προκύπτουν οι ακόλουθες

πιθανότητες:

1. Όταν η δυναμοποίηση είναι ίση προς ή πιο χαμηλή από την κεντρική διαταραχή. Μια τέτοια δυναμοποίηση δεν μπορεί να χειροτερέψει την κεντρική διαταραχή, αφού δεν μπορεί να προξενήσει κάτι πιο έντονο από την υπάρχουσα κεντρική διαταραχή. Συνεπώς δεν

76

μπορεί να προξενήσει πολλή βλάβη, δεδομένου ότι το σώμα είναι ήδη ικανό να ανεχθεί την

κεντρική διαταραχή. Αξίζει να επαναλάβουμε τη χαμηλότερη δυναμοποίηση συχνά για να επισπεύσουμε τη θεραπεία, αλλά μόνο όταν η προηγούμενη δόση έχει εξαντλήσει τη δράση της. Μπορείτε επίσης βαθμιαία να αυξήσετε τη δυναμοποίηση που προξενεί επιδείνωση,

ιδίως σε περιπτώσεις που δεν είναι σε θέση να ανεχθούν τέτοιες επιδεινώσεις.

2. Αν επαναλάβετε μια δυναμοποίηση υψηλότερη από την κεντρική διαταραχή, το σώμα που θα ανεχθεί το υψηλότερο ερέθισμα, μπορεί να μην είναι ικανό να ανεχθεί το παρατεταμένο υψηλό ερέθισμα και αυτό μπορεί να οδηγήσει:

α) σε θάνατο του αρρώστου ή

β) το σώμα εκτρέποντας αυτή την αυξημένη κεντρική διαταραχή σε προϋπάρχουσα

περιφερική παθολογία, χειροτερεύει την παθολογία και κάνει την περίπτωση πιο δύσκολη στο να θεραπευτεί.

Μιλήσαμε διεξοδικά για την επανάληψη της δόσης του σωστού φαρμάκου. Αν το φάρμακο είναι λανθασμένο, η επανάληψη της δόσης μπορεί να οδηγήσει σε καταπίεση και η

παθολογία να ωθηθεί ακόμη πιο βαθειά, εφ’ όσον το φάρμακο θα ενεργήσει τοπικά.

Η δυναμοποίηση, είτε πιο υψηλή είτε πιο χαμηλή από την κεντρική διαταραχή, θα είναι αποφασιστική για την ένταση των ψυχικών και γενικών. Στην εκτίμησή μας της κεντρικής διαταραχής, θα βοηθήσουν τα εξής κριτήρια:

1. Αν η νόσος είναι οξεία, η δυναμοποίηση είναι υψηλότερη.

2. Η ταχύτητα αποτελέσματος της δόσης. Αν το φάρμακο ενεργεί γρήγορα είναι πιθανό να είναι πολύ κοντά ή υψηλότερα η κεντρική διαταραχή.

3. Όσο μακρότερη η διάρκεια δράσης, τόσο πιο κοντά προς την κεντρική διαταραχή είναι η δυναμοποίηση, αρκεί να μην υπάρχει εκλυτική αιτία, αφού μια εκλυτική αιτία θα εξαντλήσει γρηγορότερα τη δράση του φαρμάκου.

Το αποτέλεσμα της δόσης είναι στιγμιαίο. Είναι μια σύγκρουση, η δόση δε δίνει παρά μόνο το αποτέλεσμα αυτής της σύγκρουσης, που μπορεί να διαρκέσει για μακρό χρονικό διάστημα. Η επιδείνωση είναι στιγμιαία, αλλά αν εξακολουθήσουμε να επαναλαμβάνουμε

αυτές τις στιγμιαίες επιδεινώσεις για μακρό χρονικό διάστημα, μπορούμε να βλάψουμε σε

κάποιες περιπτώσεις.

Μερικές φορές χρειάζεται να είμαστε πολύ προσεκτικοί στην επανάληψη της δόσης, παρ’ ότι η επανάληψη μπορεί να χρειάζεται. Η κεντρική διαταραχή ήταν καλύτερα, αλλά τώρα επανήλθε στο αρχικό της επίπεδο, αλλά εμείς μόλις συνεχίζουμε να περιμένουμε. Σε μια τέτοια περίπτωση, η υψηλή κεντρική διαταραχή θα κάνει δύο πράγματα:

1. Θα διεγείρει την αρχική αιτία, κάνοντάς την ακόμη και πιο έκδηλη.

2. Με το χρόνο πάλι θα υπαναχωρήσει στην περιφερική παθολογία. Ό,τι έφυγε από την παθολογία θα γυρίσει πίσω στην παθολογία και έτσι η καλή σας εργασία θα μειωθεί και θα χαλάσει.

Γι’ αυτούς τους δύο λόγους, θα πρέπει να επαναλάβουμε τη δόση μας, μόνο όταν η δράση της προηγούμενης έχει εξαντληθεί εντελώς.

ΟΞΕΙΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ

Μια οξεία νόσος έχει μια εκλυτική αιτία, επέρχεται ξαφνικά, έχει μια γρήγορη πορεία και καταλήγει ή σε θάνατο ή σε ανάρρωση. Για την ακρίβεια, οι οξείες νόσοι είναι καταστάσεις του όντος, που διαρκούν για έναν περιορισμένο χρόνο. Συχνά πάντως δελεαζόμαστε να καλέσουμε διεργασίες, όπως η λοιμώδης ηπατίτιδα, η πνευμονία ή η κόρυζα, οξείες νόσους, αν και αυτές είναι παθολογικές διεργασίες και όχι καταστάσεις. Σε τέτοιες περιπτώσεις μπορούν να γίνουν οι ακόλουθες δύο παρατηρήσεις:

1. Κατά την οξεία διεργασία, η κατάσταση του αρρώστου δεν έχει αλλάξει από εκείνην που είχε προηγουμένως ή

2. Κατά την οξεία διεργασία η κατάσταση έχει αλλάξει.

Έχουμε να συζητήσουμε, ποια είναι η σημασία του καθενός από τους παραπάνω τύπους. Είναι φανερό, ότι αν η κατάσταση έχει αλλάξει, αυτή χρειάζεται να θεραπευτεί από

77

κάποιο άλλο φάρμακο. Αν η κατάσταση μένει αμετάβλητη, τότε μπορεί να χρειαστεί ή να

περιμένουμε και να επαγρυπνούμε, επαναλαμβάνοντας τη δόση ή να δώσουμε υψηλότερη δυναμοποίηση με βάση την ένταση της κατάστασης.

Συνήθως, μια οξεία διεργασία προξενείται από έναν οξύ εκλυτικό παράγοντα, π.χ.

ψυχολογικό, φυσικό, βιολογικό ή χημικό. Είναι αναγκαίο να εξετάσουμε την ένταση του εκλυτικού παράγοντα και μπορούμε να το κάνουμε, εξετάζοντας τι ποσοστό ατόμων θα επηρεαστεί με τον ίδιο τρόπο από αυτόν τον παράγοντα. Ένας αιτιολογικός παράγων μπορεί να κληθεί παράγων επιδημικής αναλογίας, αν είναι αρκετά έντονος να επηρεάσει, σχεδόν οποιονδήποτε, με τον ίδιο τρόπο.

Είδαμε δύο τύπους οξειών διεργασιών: 1) όπου η κατάσταση μεταβάλλεται και 2) όπου η κατάσταση μένει η ίδια.

Επίσης έχουμε δύο τύπους εκλυτικών παραγόντων: 1) επιδημικής αναλογίας και 2) μη επιδημικής αναλογίας.

Καθένας από αυτούς τους τύπους έχει διαφορετική σημασία όσον αφορά την πρόγνωση

της περίπτωσης.

Τύπος Α - Υπάρχει αλλαγή κατάστασης από μια έντονη αιτία επιδημικής αναλογίας. Τι μπορεί να σημαίνει αυτό; Είναι να πούμε σα να υπάρχει μια επιδημική πάθηση σε μεγάλο αριθμό ατόμων και αυτός ο άνθρωπος είναι ένας από αυτούς. Έχει συνηθισμένη ζωτικότητα και μια συνήθως έντονη χρόνια νοσηρή κατάσταση. Αντιδρά σ’ αυτόν τον ιδιαίτερο εκλυτικό παράγοντα με μια αλλαγή θέσης για προσαρμογή της. Π.χ. όταν υπάρχει πόλεμος, όλοι οι γιατροί, κτηματίες, δικηγόροι γίνονται στρατιώτες, μέχρι να

τελειώσει ο πόλεμος. Αυτή η αλλαγή προκύπτει από την ένταση του εκλυτικού παράγοντα,

που καθιστά αναγκαία αυτήν την αντίδραση για επιβίωση. Τώρα προκύπτει το θέμα - αν αυτό είναι ένας μηχανισμός επιβίωσης, γιατί πρέπει να το θεραπεύσουμε; Γιατί η κατάσταση του στρατιώτη χρειάζεται θεραπεία, αν ο γιατρός γίνεται ένας στρατιώτης στον πόλεμο, ως ένας μηχανισμός επιβίωσης; Αν η αντίδραση ήταν η αρμόζουσα στην αιτία, τότε γιατί χρειάζεται θεραπεία; Η απάντηση είναι απλή. Γιατί κάτω από έναν εκλυτικό παράγοντα η

κατάσταση χειροτερεύει και πνέει δυσανάλογα. Όσο συνεχίζεται ο πόλεμος, ο άνθρωπος δεν θα μένει ακριβώς ο στρατιώτης, αλλά θα παραμένει όλο και περισσότερο σε ένταση ως ένας στρατιώτης, ένταση περισσότερη από ότι χρειάζεται και αυτό μπορεί να τον σκοτώσει.

Το ομοιοπαθητικό φάρμακο φέρνει πίσω την αντίδραση στην αναλογία που χρειάζεται, δηλαδή στην ευνοϊκότερη ένταση, σώζοντας έτσι ζωές σε οξείες καταστάσεις ακόμη και όταν η κατάσταση είναι η αρμόζουσα. Αυτό ήδη το συζητήσαμε στο κεφάλαιο “Δυσανάλογες Αντιδράσεις”.

Τύπος Β - Αλλαγή κατάστασης από μη επιδημική αιτία: Π.χ. ένας γιατρός γίνεται στρατιώτης με την απλή απειλή πολέμου, μια ελαφρά κάκωση επιφέρει μια Arnica κατάσταση ή η παραμικρή απώλεια αίματος επιφέρει μια China κατάσταση.

Για να συμβεί αυτό, χρειάζονται δύο καταστάσεις:

1. Υπήρχε μια σιωπηλή νόσος ή μια ευδιέγερτη αρχική αιτία αυτής της κατάστασης, που ήδη υπήρχε.

2. Η κατάσταση, που δέσποζε νωρίτερα, δεν ήταν εξοπλισμένη να αντιμετωπίσει αυτήν την

εκλυτική αιτία. Π.χ, σ’ ένα Calc. άτομο, ο παραμικρός τρόμος μπορεί να προξενήσει μια Stram. κατάσταση. Δεν είναι εφοδιασμένος να χειραγωγήσει μια κατάσταση τρόμου. Ο υγιής είναι εξοπλισμένος να την αντιμετωπίσει, αλλά μια Calc. κατάσταση τον έχει αλλάξει. Ομοίως μια Ars. κατάσταση ή Hyos. κατάσταση μπορεί να αντιμετωπίσει αυτόν τον τρόμο, αλλά όχι η Calc.

Αυτό μπορούμε να το δούμε συχνά σε οξείες ασθματικές κρίσεις, όπου οι ασθενείς

μπορεί να χρειάζονται ένα φάρμακο, όπως το Ars., στην οξεία φάση και κάποιο αργό φάρμακο, όπως η Bar. c., στη χρονία φάση.

Επιδημική αιτία

Μη επιδημική αιτία

Αλλαγή κατάστασης Α Β

Μη αλλαγή κατάστασης Γ Δ

78

Τύπος Γ - Όταν η κατάσταση παραμένει αμετάβλητη, ακόμη και όταν ο

εκλυτικός παράγων είναι επιδημικός (έντονος). Π.χ. ένα άτομο παθαίνει 40% εγκαύματα και παραμένει στην ίδια κατάσταση, όπως και πριν ή υπάρχει μια μεγάλη κάκωση και το άτομο παραμένει Phos. και δε γίνεται Arnica. Κατά τον οξύ πόνο της κάκωσης, ακόμη

του αρέσει η συμπόνια και θέλει να τον αγγίζουν (αντίθετο της Arnica). Αυτό σημαίνει ότι η χρόνια του κατάσταση είναι τόσο έντονη, που προσπαθεί να χειριστεί όλες τις οξείες κρίσεις, χωρίς αλλαγή της κατάστασης. Οι καταστάσεις του είναι τόσο έντονες, που δεν μπορεί ν’ αλλάξουν. Ο γιατρός, ακόμη και κατά τον πόλεμο, μένει ένας γιατρός, όταν ο καθένας γίνεται στρατιώτης.

Τύπος Δ - Καμμιά αλλαγή κατάστασης σε μη επιδημική αιτία. Αυτό σημαίνει ότι η κατάστασή του μπορεί να χειριστεί αυτό τον εκλυτικό παράγοντα χωρίς να χρειαστεί ν’

αλλάξει.

Αν μετά κάποιο χρόνο ομοιοπαθητικής θεραπείας, ένας ασθενής, που υπήρξε στην ίδια κατάσταση ακόμη και κατά τα οξέα ενοχλήματα, εμφανίσει μια αλλαγή κατάστασης από μια όχι τόσο έντονη αιτία, αυτό είναι ένα καλό σημάδι. Δείχνει ότι η ισχύς της δεσπόζουσας νόσου έχει καταπέσει και επέτρεψε άλλες καταστάσεις ν’ ανέβουν.

Π.χ. ένας άνδρας έχει μέσα του την κατάσταση και του γιατρού και του στρατιώτη και η

κατάσταση του γιατρού είναι πολύ έντονη (ακόμη και στον πόλεμο παραμένει γιατρός). Τον εκπαιδεύετε, και τώρα γίνεται στρατιώτης με την απειλή του πολέμου. Αυτό σημαίνει, ότι η ισχύς της κατάστασης του γιατρού έχει καταπέσει και τώρα υπερισχύει η κατάσταση του στρατιώτη. Μπορεί να επανέλθει στην κατάσταση του γιατρού, μόλις περάσει η απειλή, αλλά κατά τον εκλυτικό παράγοντα, θα δείτε την κατάσταση του στρατιώτη να επανέρχεται. Έτσι, τώρα θα είστε προσεκτικοί ότι μετά την περαιτέρω θεραπεία, η κατάσταση του στρατιώτη μπορεί να επανέλθει ακόμη και χωρίς έναν εκλυτικό παράγοντα και η εναλλαγή της

θεραπείας στρατιώτη και γιατρού μπορεί να χρειαστεί μέχρι αυτός να θεραπευτεί.

ΔΟΡΥΦΟΡΟΙ ΚΑΙ ΕΥΚΡΙΝΕΙΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Ερώτηση: Ποια είναι η διαφορά μεταξύ μιας κατάστασης Stram., που προξενείται σε ένα Calc. άτομο, όπως αναφέρατε προηγουμένως και του ατόμου με δύο ευκρινείς καταστάσεις Calc. και Stram.;

Απάντηση: Την πρώτη την ονομάζω δορυφόρο και τη δεύτερη σιωπηλή κατάσταση. Ποια είναι η διαφορά μεταξύ δορυφόρου και σιωπηλής κατάστασης;

Μια δορυφόρος κατάσταση εξαρτά την ύπαρξή της από μιαν άλλη κατάσταση. Το να συμβεί μια δορυφόρος κατάσταση, έχει όλο και μικρότερη πιθανότητα, καθώς η αρχική κατάσταση κοπάζει. Καθώς ο ασθενής γίνεται λιγότερο Calc., υπάρχει μικρότερη πιθανότητα να επέλθει μια Stram. κατάσταση σ’ αυτόν, αν η Stram. κατάσταση είναι δορυφόρος. Το αντίστροφο αληθεύει, αν η Stram. κατάσταση σ’ αυτόν, είναι μια ευκρινής κατάσταση. Εδώ όσο γίνεται λιγότερο Calc., τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να επέλθει η Stram.

κατάσταση. Μια δορυφόρος είναι σαν κλαδί ενός δέντρου, ενώ μια ευκρινής κατάσταση είναι σαν ενα ξεχωριστό δέντρο. Όταν κόβετε το δέντρο, κόβονται επίσης και τα κλαδιά του, ενώ το άλλο δέντρο γίνεται πιο έκδηλο και εμφανές.

Συνήθως ένα δορυφόρο φάρμακο είναι ένα τοπικό φάρμακο. Αυτό φαίνεται σε μια ειδική περιοχή και μ’ έναν ειδικό σκοπό, χωρίς εμφανή ψυχικά και γενικά. Ανέρχεται γιατί το κύριο φάρμακο δεν μπορεί να αντιμετωπίσει αυτή την ειδική περιοχή.

Όλο αυτό το διάστημα τα αρχικά ψυχικά και γενικά του προηγούμενου φαρμάκου θα

έχουν κατασταλεί και η δορυφόρος κατάσταση θα επιβαρύνει τον όλο οργανισμό, αλλά θα συγκεντρωθεί πάνω σ’ ένα μέρος. Αν ένας ασθενής Calc. σηκώσει ένα βάρος, παθαίνει ένα εξάρθρωμα με την τυπική Rhus tox. modality. Αυτό το διάστημα η αρχική Calc. κατάσταση θα κατασταλεί και ο άρρωστος θα αναζητά την ανακούφιση από τον πόνο. Μπορεί να μην υπάρχουν κάποια ψυχικά του Rhus tox., εκτός ίσως από κάποια ανησυχία. Αν αφεθεί στον εαυτό του ή με κάποιο βάλσαμο ή αναλγητικό αυτός ο πόνος θα εξαφανιστεί. Αν η Calc. κατάσταση φροντιστεί αργότερα, οι ευκαιρίες για εξαρθρώματα, που επέρχονται τόσο

εύκολα, επίσης θα περιοριστούν. Ομοίως, η Calc. θα έχει άλλες δορυφόρες σφαίρες, όπως φλεγμονή αδένων - Bell. ή φόβος και τρόμος - Stram.

Ένα φάρμακο καλείται δορυφόρο, μόνο αν η κατάσταση εκλύεται από κάτι, που φυσιολογικά δεν μπορεί να διεγείρει μια τέτοια κατάσταση. Π.χ. ελάχιστη σκόνη προξενεί δύσπνοια ή άσθμα.

79

Ένας ασθενής μπορεί να θεραπευτεί κάποτε ακόμη και χωρίς να χρησιμοποιήσει ένα

δορυφόρο φάρμακο. Η όλη δορυφόρος κατάσταση μπορεί να ανακουφιστεί με το χρόνο ή την τοπική θεραπεία, αλλά αν είναι μια ευκρινής κατάσταση δεν μπορεί να θεραπευτεί χωρίς κάποιο φάρμακο ή με τοπική θεραπεία. Αυτή θα επιμείνει μέχρι να δοθεί το σωστό φάρμακο.

Επίσης πρέπει πάντα να εξετάζουμε, αν ό,τι νομίζουμε ως δορυφόρο φάρμακο δεν ταιριάζει σ’ ολόκληρη την περίπτωση, ακόμη και μετά την αποδρομή της οξείας κρίσης. Πολλές φορές δώσαμε Nux. v. για ένα οξύ ενόχλημα και βρήκαμε ότι και το χρόνιο ενόχλημα βελτιώθηκε δραστικά, που σημαίνει ότι όντως τα κύρια συμπτώματα της περίπτωσης καλύπτονταν επίσης με Nux. v. Γι’ αυτόν επίσης το λόγο μας αρέσει να αποφεύγουμε να συνταγογράφουμε τα δορυφόρα φάρμακα, γιατί ξέρουμε καλά ότι ένα από αυτά μπορεί να είναι, χωρίς να προσεχθεί, το σωστό φάρμακο για την όλη περίπτωση και

εμείς θα το αφήσουμε με τη λανθασμένη εντύπωση, ότι αυτό ήταν ακριβώς ένα δορυφόρο φάρμακο. Συνεπώς, όταν αμφιβάλλουμε, είναι σκόπιμο να χρησιμοποιούμε τοπικά μέτρα, σπάνια ακόμη και αλλοπαθητικά φάρμακα, όπως παυσίπονα ή βρογχοδιασταλτικά, να ανταπεξέλθει την οξεία κρίση, ώστε τουλάχιστον να βεβαιωθούμε ποιο φάρμακο εργάζεται ή δεν εργάζεται.

Το δορυφόρο θα είναι κατά κάποιον τρόπο αντίθετο προς το κύριο φάρμακο (αλλιώς δε

θα είναι δορυφόρο φάρμακο). Θα κατέχει τουλάχιστον μια ιδιότητα έντονα, που το κύριο φάρμακο δεν θα έχει. Η οξεία φλεγμονή της Bell., ο οξύς τρόμος του Stram. και η τρομερή βελτίωση από την κίνηση του Rhus tox. είναι όλα χαρακτηριστικά αντίθετα στην ήπια, αργή, οκνηρή Calc. c. Επίσης, να θυμόμαστε ότι ακόμη κι αν χρειαζόμαστε αυτά τα φάρμακα δορυφόρους, ακόμη κι αν αυτά βασίζονται πάνω στο κύριο φάρμακο, στην πραγματικότητα είναι εκκολαπτόμενες νόσοι και κάθε νόσος που διαρκεί τόσο πολύ, προορίζεται να αναπτύξει την αρχική της αιτία.

Όταν αναπτύσσεται μια τέτοια αρχική αιτία, θα βρείτε ότι τώρα έχετε μια πλήρη Rhus tox. εικόνα με τα ψυχικά και τα γενικά του φαρμάκου. Μετά, αυτό δεν είναι πλέον δορυφόρος. Γίνεται μια νόσος στην πραγματικότητα και μπορεί να κληροδοτηθεί ως τέτοια, στην επόμενη γενεά, παράλληλα με την αρχική αιτία της κύριας νόσου, έτσι που στην επόμενη γενεά η δορυφόρος γίνεται μια ιδιαίτερη ξεχωριστή νόσος και αυτό το διάστημα ένας εκλυτικός παράγων θα επιφέρει μια πολύ χτυπητή εικόνα αυτής της νόσου, που δε θα υφεθεί χωρίς το ενδεικνυόμενο φάρμακο.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

1. Άνδρας 24 ετών έρχεται με λοιμώδη ηπατίτιδα, με υψηλή χολερυθρίνη, SGOT, SGPT. Έχει πολλά συμπτώματα συνήθη στην ηπατίτιδα, όπως ναυτία, μειωμένη όρεξη, αλλά οι επιθυμίες και απέχθειές του έμειναν αμετάβλητες. Η ψυχική του κατάσταση ήταν επίσης η ίδια. Ήταν ένα πολύ ήπιο άτομο, που απαντούσε με νεύματα, ήταν κοινωνικό, στοργικό και δεν ήθελε τις φασαρίες. Κατά την ηπατίτιδα δεν είδα αλλαγή στην κατάστασή του από ό,τι

ήταν πριν. Του έδωσα Puls. και ανέρρωσε ωραία. Δε χρειάστηκε άλλο φάρμακο, ακόμη και μετά την ανάρρωσή του από την ηπατίτιδα. Σε τέτοιες περιπτώσεις, όπου δεν υπάρχει αλλαγή της ένδειξης στην οξεία κατάσταση θα βρείτε μια πολύ ισχυρή κατάσταση.

Βέβαια στο διάστημα αυτό θα υπάρχουν συμπτώματα του οξέος παράγοντος του stress, π.χ. σε μια κάκωση ένα άτομο θα έχει πόνο και διόγκωση, αλλά ό,τι έχουμε να δούμε είναι η ψυχική και γενική κατάσταση. Αν η ψυχική και γενική κατάσταση έχει αλλάξει, τότε χρειάζεται αλλαγή στο φάρμακο. Αν αυτή δεν έχει αλλάξει, παρ’ ότι όλα τα τοπικά

συμπτώματα άλλαξαν, δε χρειάζεται ακόμη αλλαγή φαρμάκου. Γι’ αυτό λέω: η ένδειξη της

αλλαγής είναι η αλλαγή της ένδειξης, δηλαδή η αλλαγή στα ενδεικτικά συμπτώματα. Αν οι ενδείξεις, που πάνω τους βασίσατε το φάρμακό σας, αλλάξουν, έπειτα και μόνο έπειτα θ’ αλλάξετε το φάρμακο.

2. Νοσηλεύω έναν άνδρα με διαβήτη και χρόνια μυελογενή λευχαιμία. Το φάρμακό του είναι Ars. alb. και τα τελευταία 3 χρόνια δε χρειάστηκε τίποτε άλλο. Είχε μερικές οξείες κρίσεις -μια σοβαρή οδοντική μόλυνση και κυτταρίτιδα- που επίσης αντιμετωπίστηκαν με

Ars. alb. Μου έγραψε: “Συμβουλεύθηκα αρκετούς γιατρούς, όλοι μου χάλασαν την υγεία μου”. Δε σκεφτόταν τίποτε άλλο, παρά την υγεία του. Αν το αίμα του μετρούνταν πάω από 400, θα υπολόγιζε ότι αν κάθε 3 εβδομάδες ανέβαινε από 400, στο τέλος του χρόνου θα ξεπερνούσε έναν ορισμένο αριθμό και θα πέθαινε. Ήταν πολύ προσεκτικός, δύσπιστος και καχύποπτος. Ενδιαφερόταν πολύ λίγο για τους άλλους. Μετά 3 χρόνια με το Ars. είχε σημαντική βελτίωση από το άγχος του με συνοδό ανακούφιση του διαβήτη και έλεγχο της

λευχαιμίας. Την ίδια εποχή, η αδελφή του, που επίσης ήταν ασθενής μου, είχε κάποιο

80

πρόβλημα στη ζωή της και ήρθε να με συμβουλευτεί. Της φέρθηκα λίγο βάναυσα και

έντονα, γιατί το χρειαζόταν. Αυτή παραπονέθηκε στον αδελφό της γι’ αυτό και αυτός εξοργίστηκε τόσο, που ήλθε στο ιατρείο μου και δεν μπορούσε να μιλήσει, έτρεμε και είπε ότι ήθελε να με χτυπήσει. Θα θυμάστε ότι ήταν καλύτερα με τη θεραπεία μου και ήμουν ο

μόνος γιατρός, στον οποίο είχε κάποια εμπιστοσύνη. Αν με αντιμαχόταν, αυτό μπορεί να μην ήταν καλό για την υγεία του. Με εκτιμούσε και ήξερε ότι οι προθέσεις μου ήταν καλές. Αλλά προς έκπληξή μου ήλθε σε μια έντονη Staph. κατάσταση από μια εκλυτική αιτία, που μου φάνηκε όχι τόσο έντονη. Η Staph. τον βοήθησε ωραία και επανήλθε στην Ars. κατάσταση. Αυτό ήταν καλό σημάδι. Η Staph. κατάσταση με κανέναν τρόπο δεν εξαρτάται από το Ars. Αυτή η αρχική αιτία ή σιωπηλή νόσος υπήρχε σ’ αυτόν. Αφού υφέθη η Ars., επέτρεψε τη Staph. να εμφανιστεί.

Αν σε μια χρονία κατάσταση υπάρχει μια οξεία φάση, π.χ. πονοκέφαλος και έμετος, αλλά η γενική κατάσταση μένει η ίδια ή είναι λίγο καλύτερα, μην αγγίζετε την περίπτωση. Θα επέμβετε μόνο όταν η εσωτερική κατάσταση έχει ανέβει σε ένταση ή έχει αλλάξει. Αν το άτομο λέει, “Είμαι καλά, αλλά χτες έπαψα, είχα πονοκέφαλο”, αφήστε το μόνο του. Αλλά αν λέει, “με το παραμικρό έχω πονοκέφαλο έντονο”, πρέπει να επανεξετάσετε την περίπτωση.

Μπορεί να χρειαστεί να δώσετε κάποιο άλλο φάρμακο ή το ίδιο φάρμακο σε μια υψηλότερη

δυναμοποίηση.

3. Άνδρας 36 ετών, διακομίζεται από τους συγγενείς του με διάγνωση οξεία σχιζοφρένεια. Ήταν βίαιος και στο νοσοκομείο δέθηκε, γιατί επετίθετο στον καθένα. Από το ιστορικό, ήταν φτωχός καλλιτέχνης και παντρεύτηκε την κόρη ενός πολύ πλούσιου. Η γυναίκα αυτή είχε μια συγγενή παραμόρφωση του ενός βραχίονος και γι’ αυτό δεν εύρισκε την κατάλληλη περιποίηση. Ο πατέρας της αποφάσισε, ότι καλύτερα ήταν να βρει κάποιον φτωχό να παντρευτεί και να τον υποστηρίξει ν’ ανεβεί στη ζωή. Μετά το γάμο, υπήρχε μια

κάποια επικυριαρχία στον άρρωστό μας από τον πεθερό του. Μια μέρα μετά από μια σοβαρή προσβολή, ο άρρωστός μας έγινε φανερά υβριστικός και βίαιος και εμφάνισε αυτήν την οξεία κατάσταση. Τα συμπτώματα της περίπτωσης ταίριαζαν με του Hyos., που στην 10Μ δυναμοποίηση, μετά από λίγες μέρες τον έφεραν σ’ αυτήν την κατάσταση. Κατόπιν, μελέτησα την περίπτωσή του πάλι και βρήκα ότι το φάρμακό του είναι η Staph., που είναι γνωστή για την καταπιεσμένη της οργή και την καταπιεσμένη βιαιότητα, καθώς και τον έλεγχό της. Είναι τέτοιο άτομο, που όταν παροργίζεται πέραν ενός ορίου, αναγκάζεται να

γίνει υπερβολικά βίαιο και χάνει τον έλεγχο, που είναι ακριβώς η κατάσταση του Hyos. Θα

λέγαμε ότι εδώ η κατάσταση του Hyos. βασίζεται πάνω στην υποκείμενη Staph. Με άλλα λόγια η Hyos. κατάσταση είναι μια δορυφόρος της Staph. κατάστασης.

Μετά 8 μήνες ο ασθενής αυτός είχε μια μικρή υποτροπή της Hyos. κατάστασης, που γρήγορα ελέγχθηκε πάλι με Hyos. Έκτοτε, είναι στη Staph. και τα 6 τελευταία χρόνια παραμένει τελείως καλά, παρά τους διάφορους εκλυτικούς παράγοντες.

Συγκεφαλαιώνοντας, θεραπεύουμε την κατάσταση που υπάρχει τη στιγμή αυτή. Αν είναι δυσανάλογη προς την αιτία, τη θεραπεύουμε, αλλά αν είναι σε αναλογία την αφήνουμε, δεν τη θεραπεύουμε. Θεραπεύουμε την κατάσταση με το φάρμακο γι’ αυτήν την κατάσταση.

Μ’ αρέσει να δίνω το εξής παράδειγμα: Αν κάποιος βάλει φωτιά το σπίτι σας, θα τον πιάσετε και θα τον σταματήσετε μάλλον, παρά θα εξετάσετε ποιός τον έστειλε.

81

Η ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ

Υπάρχουν πολλές νόσοι, για τις οποίες τώρα ο κόσμος αναγνωρίζει την υπεροχή της ομοιοθεραπευτικής. Ανάμεσα σ’ αυτές τις νόσους είναι τα κρυολογήματα που υποτροπιάζουν, το άσθμα, οι δερματοπάθειες, οι ρευματικές διαταραχές κτλ.

Πάντως, υπάρχουν μερικές νόσοι, για τις οποίες ο πολύς κόσμος ακόμη νομίζει ότι η συμβατική ιατρική είναι καλύτερη. Ο διαβήτης είναι μια τέτοια νόσος. Σ’ αυτό το κεφάλαιο θέλω να συζητήσω κάποια στοιχεία για το διαβήτη, ποια είναι η θέση της συμβατικής ιατρικής και πού διαφέρει η Ομοιοπαθητική. Χρησιμοποιώ το διαβήτη ως παράδειγμα, για να δείξω τη διαφορά μεταξύ των δύο συστημάτων στην προσέγγισή τους σε κάθε παθολογία.

Η ΠΑΛΙΑ ΙΔΕΑ

Αν ρωτήσετε κάποιον αλλοπαθητικό γενικό γιατρό, τι είναι ο διαβήτης, θα σας πει ότι

είναι αύξηση του σακχάρου στο αίμα και ότι αυτή προξενείται από ανεπάρκεια ινσουλίνης. Θα εξηγήσει ότι υπάρχει ένα όργανο, που λέγεται πάγκρεας και που παράγει την ινσουλίνη. Όταν τρώμε διάφορους υδατάνθρακες, όπως ρύζι, ζάχαρη και αμυλώδη, αυτά πέπτονται στα

έντερα και απλοποιούνται σε γλυκόζη. Η γλυκόζη αυτή απορροφάται από την κυκλοφορία του αίματος και μεταφέρεται σε διάφορα μέρη του σώματος. Η γλυκόζη είναι το καύσιμο ή η ενέργεια για διάφορα όργανα και κύτταρα στο σώμα μας. Αλλά για να πάει η γλυκόζη από

την κυκλοφορία μέσα στα κύτταρα είναι απαραίτητη η ινσουλίνη. Αν δεν υπάρχει αρκετή ινσουλίνη, η γλυκόζη τότε δεν μπορεί να εισέλθει στα κύτταρα στην κατάλληλη ποσότητα. Έτσι μένει στο αίμα και το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα υψώνεται. Όταν το επίπεδο της γλυκόζης υψωθεί πέραν των 180mg/dl οι νεφροί λαμβάνουν εντολή να απορρίψουν το υπερβολικό σάκχαρο και γι’ αυτό βρίσκουμε σάκχαρο στα ούρα.

Η παλιά ιδέα ήταν, ότι ο διαβήτης είναι βασικά μια νόσος του παγκρέατος, ότι το πρωταρχικό πρόβλημα είναι η ανεπάρκεια ινσουλίνης και η θεραπεία συνίσταται στον έλεγχο

του επιπέδου του σακχάρου του αίματος. Το κανονικό επίπεδο του σακχάρου στο αίμα κυμαίνεται από 80-120mg/dl και η δεσπόζουσα ιδέα είναι ότι το σάκχαρο του αίματος πρέπει να ελέγχεται αυστηρά. Αυτός ο έλεγχος, κατά γενική ομολογία, θα επιτευχθεί με τρεις τρόπους:

1. Δίαιτα - Οι διαβητικοί συμβουλεύονται να τηρούν μια δίαιτα χαμηλή σε αμυλώδη, ως

αντίβαρο στην ανεπάρκεια ινσουλίνης. Όχι πατάτες, ρύζι και ζάχαρη.

2. Χάπια - Όταν η δίαιτα αποτύχει να ελέγξει το σάκχαρο, οι διαβητικοί παίρνουν

αντιδιαβητικά χάπια. Αυτά τα υπογλυκαιμικά χάπια λαμβάνονται από το στόμα και έχουν σκοπό να μειώσουν το σάκχαρο στο αίμα.

3. Ινσουλίνη - Όταν αποτύχουν και τα χάπια, συμβουλεύεται η χορήγηση ινσουλίνης με ενέσεις και υποτίθεται ότι θα επέλθει πλήρης έλεγχος.

ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΗΝ ΑΠΟΨΗ

Όπως εξηγήθηκε, είναι κοινά πιστευτό, ότι ο διαβήτης οφείλεται στην έλλειψη

ινσουλίνης. Αυτή ήταν η ιδέα μέχρι τη στιγμή που εμφανίστηκαν ορισμένες μέθοδοι εύρεσης, ακριβώς πόσο πολύ ινσουλίνη υπάρχει στο αίμα. Όταν ανακαλύφθηκαν οι μέθοδοι αυτές (δηλαδή ραδιο-ανοσοανάλυση), βρέθηκε προς μεγάλη έκπληξη, ότι στην πλειονότητα των διαβητικών, το ποσό της ινσουλίνης στο αίμα ήταν κανονικό ή μερικές φορές ακόμη περισσότερο από το κανονικό. Γι’ αυτό, ο διαβήτης θα ταξινομηθεί σε δύο τύπους:

1. Εκεί που υπάρχει έλλειψη ινσουλίνης. Τύπος 1 Διαβήτη ή Νεανικός Διαβήτης, που συνήθως επέρχεται σε νεανική ηλικία.

2. Όταν η ινσουλίνη είναι κανονική. Τύπος 2 Διαβήτη ή Διαβήτης, που επέρχεται σε ώριμη ηλικία, που αρχίζει συνήθως μετά την ηλικία των 30 ετών.

Για το διαβήτη, που εκδηλώνεται σε ώριμη ηλικία, αφού στις περισσότερες περιπτώσεις δε βρίσκεται ανεπάρκεια ινσουλίνης, σημαίνει ότι πιθανά υπάρχει μια ατέλεια στην ικανότητα αντίληψης της ινσουλίνης στους ιστούς, ότι ο αριθμός των υποδοχέων της ινσουλίνης είναι λιγότερος. Αυτό είναι ακόμη μια σκέψη.

ΜΙΑ ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ

Το πρώτο πράγμα που κάθε γιατρός συμβουλεύει βλέποντας ένα διαβητικό, είναι ο αυστηρός έλεγχος του σακχάρου αίματος. Θα πει: “Αν δεν ελέγξεις το επίπεδο σακχάρου,

82

θα εμφανίσεις επιπλοκές”. Η μόνη οξεία επιπλοκή του υψηλού σακχάρου στο αίμα είναι το

κώμα. Ο Harrison (Εγχειρίδιο Θεραπευτικής) λέει: “Σε διαβητικούς ώριμης ηλικίας δεν εμφανίζεται κετονοξικό κώμα, αλλά υπερωσμωτικό κώμα, που εμφανίζεται όταν το σάκχαρο αίματος ανέλθει σε 100-1600mg/dl. Έτσι το κώμα είναι πολύ σπάνιο σε ενήλικο που

εμφάνισε διαβήτη. Είναι ο Παιδικός διαβητικός, που μπορεί να εμφανίσει κώμα, όταν η εισερχόμενη ινσουλίνη πέσει λιγότερη από ότι χρειάζεται. Ακόμη και σ’ αυτές τις περιπτώσεις ο επακόλουθος θάνατος, που οφείλεται σε κώμα, είναι μόνο 1% αν θεραπευτεί σωστά.

Έτσι, οι διαβητολόγοι δεν ανησυχούν τόσο για το κώμα. Η ανησυχία είναι για τις χρόνιες επιπλοκές του διαβήτη. Υπάρχουν αλλοιώσεις στα μάτια (αμφιβληστροειδοπάθεια), στους νεφρούς (νεφροπάθεια), στα νεύρα (νευροπάθεια) και στην καρδιά (ισχαιμική

καρδιοπάθεια). Η βασική αιτία αυτών των επιπλοκών είναι η αλλοίωση των αιμοφόρων αγγείων που επέρχεται στους διαβητικούς. Καλείται μικρο-αγγειοπάθεια και μπορεί να εκτιμηθεί μετρώντας την πάχυνση του βασικού υμένα των τριχοειδών.

Υπέθεσαν ότι αυτές οι αλλοιώσεις επέρχονται από το υψηλό σάκχαρο στο αίμα. Σκέφτηκαν λοιπόν, ότι ελέγχοντας το επίπεδο του σακχάρου, αυτές οι αλλοιώσεις δε θα

επέρχονταν. Αλλά ορισμένες σημαντικές ανακαλύψεις που έγιναν, ανέτρεψαν αυτήν την

ιδέα. Η πρώτη έγινε από το διάσημο διαβητολόγο Siperstein.

Ο Siperstein βρήκε, ότι αυτές οι αλλοιώσεις μικροαγγειοπάθειας επέρχονται ακόμη και πριν εκδηλωθεί πραγματικά το σάκχαρο στο αίμα. Μέτρησε την πάχυνση του βασικού υμένα των τριχοειδών σε διαβητικούς εν δυνάμει, δηλαδή σ’ εκείνους που είναι πολύ πιθανό να εμφανίσουν αυξημένο σάκχαρο στο αίμα μετά την ηλικία των 35-40 ετών. Μετρώντας την πάχυνση του βασικού υμένα τους, πολύ πριν εμφανίσουν αύξηση σακχάρου στο αίμα, βρήκε ότι ήταν ήδη πεπαχυμένη.

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗΣ

Η ανακάλυψη του Siperstein σήμαινε ότι η μικροαγγειοπάθεια, που μέχρι τώρα εθεωρείτο ότι είναι μια επιπλοκή του σακχάρου του αίματος, επέρχεται πολύ πριν να αυξηθεί το σάκχαρο στο αίμα. Ο Siperstein θεώρησε ότι ίσως η μικροαγγειοπάθεια είναι η βασική διαταραχή στο διαβήτη και η αύξηση του σακχάρου του αίματος είναι μια επιπλοκή της μικροαγγειοπάθειας. Το θέμα πιο έρχεται πρώτο, μικροαγγειοπάθεια ή σάκχαρο, είναι

σαν να ζητούμε πιο ήλθε πρώτο, η κότα ή το αυγό. Το θέμα συζητήθηκε θερμά από τους

διαβητολόγους, αν δηλαδή οι επιπλοκές, όπως αμφιβληστροειδοπάθεια, νεφροπάθεια και καρδιοπάθεια προξενούνται ή όχι από το σάκχαρο αίματος.

Άλλοι επιστήμονες άρχισαν να βρίσκουν αποδείξεις, ότι ο έλεγχος του σακχάρου του αίματος μπορεί να μην έχει σχέση προς αυτές τις αλλοιώσεις. Π.χ. ο Knowles βρήκε, ότι σε μεγάλο αριθμό ασθενών με παιδικό διαβήτη, οι επιπλοκές που συνέβαιναν σε ελεγχόμενο διαβήτη, ήταν ίδιες και μ’ εκείνες που συνέβαιναν σε μη ελεγχόμενο διαβήτη. Βρέθηκε πάλι,

ότι σε ορισμένες φυλές, οι επιπλοκές είναι λίγο-πολύ όμοιες, αν και το σάκχαρο αίματος μπορεί να κυμαίνεται. Επίσης, σε δίδυμους διαβητικούς, οι επιπλοκές είναι σχεδόν ίδιες, αν και το σάκχαρο στο αίμα μπορεί να διαφέρει τελείως. Αυτό σημαίνει ότι οι επιπλοκές αυτές πιθανά κληροδοτούνται ξεχωριστά, παράλληλα με το σάκχαρο στο αίμα και ότι δεν εξαρτώνται τόσο πολύ από τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα. Είναι γενικά παραδεκτό ότι αυτές οι αλλοιώσεις στους διαβητικούς εμφανίζονται, παρά τον αυστηρό έλεγχο του σακχάρου στο αίμα. Το καλύτερο που μπορούν να πουν οι διαβητολόγοι είναι, ότι ο έλεγχος

του σακχάρου πιθανά καταδείχνει την αναλογία αυτών των αλλοιώσεων, αλλά αυτό ακόμη δεν είναι πολύ βέβαιο.

ΔΙΑΙΤΑ

Τώρα, ας μελετήσουμε τους διάφορους σύγχρονους τρόπους θεραπείας για μείωση του σακχάρου στο αίμα και έλεγχο του διαβήτη. Πρώτος είναι η δίαιτα ελέγχου. Οι προηγούμενοι γιατροί συνήθιζαν να συμβουλεύουν μια τυπική διαβητική δίαιτα χαμηλή σε άμυλο. Όταν βρεθεί υψηλό σάκχαρο στο αίμα, ο γιατρός θα συμβουλέψει αμέσως: όχι ρύζι,

όχι πατάτες και όχι ζάχαρη.

Τώρα βρήκαν, ότι οι διαβητικοί μ’ αυτήν την τυπική δίαιτα έχουν την υψηλότερη αναλογία σε καρδιοπάθειες στον κόσμο, ενώ οι αφρικανοί και Ασιάτες διαβητικοί, που ποτέ δεν είδαν διαβητολόγο ή γιατρό στη ζωή τους, φαίνεται να έχουν ελάχιστα τις επακόλουθες στεφανιαίες νόσους της καρδιάς. Αυτό σημαίνει ότι μια δίαιτα, που δίνεται για μείωση του σακχάρου για να προληφθεί η καρδιοπάθεια, προξενεί καρδιοπάθεια. Γι’ αυτό τώρα

83

συνιστάται πολύ υψηλή σε άμυλο δίαιτα και βρέθηκε να είναι πιο επιτυχημένη στην

πρόληψη καρδιοπάθειας.

Βρέθηκε ότι σε διαβητικούς με εισβολή στην ώριμη ηλικία, η ελάττωση βάρους θεραπεύει το διαβήτη. Γι’ αυτό σε παχύσαρκους πρέπει να εφαρμόζεται αυστηρή δίαιτα. Στη

δίαιτα χρειάζεται να περιοριστεί ο συνολικός αριθμός των θερμίδων.

ΤΑ ΧΑΠΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΒΗΤΗ

Η επόμενη μέθοδος ελέγχου του σακχάρου στο αίμα είναι η χρήση υπογλυκαιμικών παραγόντων από το σώμα. Τα διαβητικά αυτά χάπια δοκιμάστηκαν κλινικά στην Αμερική. Η Πανεπιστημιακή Ομάδα Προγραμματισμού (Π.Ο.Π.) Διαβήτη εισήγαγε το ιατρικό τμήμα καθοδήγησης στα Αμερικανικά Πανεπιστήμια. Αυτοί έθεσαν 205 ασθενείς υπό εικονικό φάρμακο (placebos) και 205 ασθενείς με χάπια για μια περίοδο 8 ετών. Έκπληκτοι βρήκαν

ότι μεταξύ εκείνων, που έπαιρναν τα χάπια, οι προσβολές καρδιάς ήταν 3 φορές πιο συχνές σε σχέση μ’ εκείνους, που έπαιρναν placebos. Έλεγαν ότι το σάκχαρο του αίματος πρέπει να ελέγχεται, αλλιώς αυτό θα οδηγήσει σε καρδιακές κρίσεις και βρήκαν ότι τα πολλά χάπια, που ελέγχουν το σάκχαρο, προξενούν καρδιακές κρίσεις. Είναι σα να λέμε ότι τα “διαβητικά

χάπια ελέγχουν το σάκχαρο, αλλά σκοτώνουν τον άρρωστο”. Η Π.Ο.Π. Διαβήτη συμβούλεψε ότι τουλάχιστον κάποιες ποικιλίες χαπιών πρέπει να απαγορευτούν. Πολλοί

συγγραφείς σήμερα δε συνιστούν τα χάπια, αλλά τα συνιστούν μόνο ως τελυταίο καταφύγιο αν η δίαιτα αποτύχει και η ινσουλινοθεραπεία δεν είναι δυνατή.

ΕΙΝΑΙ Η ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ Η ΤΕΛΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ;

Ας πάμε τώρα στην πιο δραματική θεραπεία του διαβήτη, δηλαδή την ινσουλινοθεραπεία. Στο σώμα η ινσουλίνη παρασκευάζεται στο πάγκρεας. Όταν το επίπεδο του σακχάρου στο αίμα αυξάνει, όπως μετά από ένα γεύμα, εκκρίνεται επίσης περισσότερη ινσουλίνη. Έτσι προλαμβάνεται η υπογλυκαιμία και η υπεργλυκαιμία. Προς το παρόν κατά

την ινσουλινοθεραπεία ενός διαβητικού είναι αδύνατη μια τέτοια διευθέτηση. Γι’ αυτό ενδεχομένως υπάρχουν περίοδοι υπεργλυκαιμίας και υπογλυκαιμίας. Η υπογλυκαιμία μπορεί να προξενήσει μόνιμη νευρολογική βλάβη, εκτός των άλλων αποτελεσμάτων. Μπορεί επίσης να προξενήσει κώμα και θάνατο. Παράλληλα μπορεί να προξενήσει το αποτέλεσμα Somogyi, που οδηγεί σε πιο σοβαρή υπεργλυκαιμία.

Πρέπει να συζητηθεί αν το υψηλό (κάτω από το επίπεδο του κώματος) σάκχαρο μπορεί να προξενήσει επιπλοκές. Αλλά είναι βέβαιο, ότι το χαμηλό σάκχαρο είναι πολύ επικίνδυνο.

Γι’ αυτό όλο και λιγότεροι γιατροί απαιτούν το σχολαστικό και συχνό έλεγχο του σακχάρου του αίματος.

Η ινσουλίνη παρασκευάζεται από το πάγκρεας χοίρων και προβάτων. Συνεπώς είναι ξένη στον ανθρώπινο οργανισμό και γι’ αυτό προξενεί ανοσολογικά προβλήματα. Παράλληλα, υπάρχουν σοβαρές νοθείες στην ινσουλίνη που διατίθεται σήμερα, που μπορεί να έχουν τις ανάλογες συνέπειες. Το Zinc. που χρησιμοποιείται στην παρασκευή της

ινσουλίνης μπορεί -όπως ξέρουν οι ομοιοπαθητικοί- να προξενήσει τη συμπτωματολογία του.

Η υπερινσουλιναιμία (υψηλό επίπεδο ινσουλίνης στο αίμα) ξέρουμε ότι προξενεί αγγειακές αλλοιώσεις και είναι πιθανόν ότι κάποιες από τις επιπλοκές των αγγείων στους διαβητικούς μπορεί να οφείλονται στην ινσουλινοθεραπεία.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΒΗΤΗΣ;

Διαβήτης είναι το αυξημένο σάκχαρο στο αίμα ή οι αγγειακές αλλοιώσεις; Ποια είναι η

αιτία και ποιο είναι το αποτέλεσμα; Ποια είναι η αιτία του διαβήτη; Είναι κληρονομική; Οφείλεται στην έλλειψη ινσουλίνης; Ποια πρέπει να είναι η δίαιτα; Τα διαβητικά χάπια πρέπει να συνιστώνται ή να απαγορεύονται; Η ινσουλινοθεραπεία είναι τόσο δραματική όσο έχει παρουσιαστεί;

Αυτά είναι τα προβλήματα, που αντιμετωπίζουν σήμερα οι διαβητολόγοι. Χωρίς δισταγμό ο Joslin, ο πρωτεργάτης μεταξύ των διαβητολόγων, ομολογεί ότι πράγματι δεν μπορούμε ακόμη να απαντήσουμε στην ερώτηση:

“Τι είναι Διαβήτης;”

Για να καταλάβουμε αυτήν την ερώτηση, ας δούμε λίγους παράγοντες.

84

Στη φυλή Πίμα των Ινδιάνων των Ηνωμένων Πολιτειών ο διαβήτης είναι συνήθης,

αλλά οι καρδιακές κρίσεις είναι σπάνιες. Στην ίδια χώρα το 75% των διαβητικών πεθαίνουν από καρδιακές προσβολές.

Γηγενείς Ινδιάνοι και μαύροι της Νότιας Αφρικής έχουν όμοιες δίαιτες, αναφορικά προς

την αναλογία υδατανθράκων, πρωτεϊνών και λιπών, αλλά οι αγγειακές επιπλοκές είναι σπάνιες στους Νοτιο-Αφρικανούς με διαβήτη, ενώ είναι συνήθεις στους Ινδιάνους.

Έτσι μπορούμε να δούμε ότι ο διαβήτης των Ινδιάνων Πίμα διαφέρει από εκείνο των Αμερικανών και εκείνος των Ιθαγενών Ινδιάνων διαφέρει από εκείνον των μαύρων Νοτιο-Αφρικανών.

Ο διαβήτης δεν είναι μία νόσος, αλλά είναι διαφορετικός σε διάφορους ασθενείς.

Ακόμη και στο έσχατο στάδιο διαβητικού κώματος, μπορούμε να βρούμε ότι ένας

διαβητικός διαφέρει από τον άλλο σε ανταπόκριση στη θεραπεία.

Ο διαβήτης διαφέρει σε κάθε ασθενή. Η αιτία είναι διαφορετική. Τα αποτελέσματα διαφέρουν. Η πορεία είναι διαφορετική. Γι’ αυτό και η θεραπεία πρέπει να είναι διαφορετική

σε κάθε ξεχωριστό άρρωστο.

ΟΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΑΛΛΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

Οι γιατροί για το διαβήτη, τώρα εντόπισαν, ότι το επίπεδο της ινσουλίνης είναι

φυσιολογικό σε πολλούς διαβητικούς της ώριμης ηλικίας. Σκέπτονται ότι μπορεί να υπάρχει κάποια έλλειψη του μηχανισμού λήψης της ινσουλίνης, αλλά δεν έχουν βρει κάποιον τρόπο για να τον διορθώσουν. Βρήκαν ότι τα διαβητικά χάπια κάνουν περισσότερη βλάβη παρά καλό, έτσι άλλαξαν κατεύθυνση και στράφηκαν προς την ινσουλίνη, αλλά βρήκαν ότι αυτή δεν μπορεί να δώσει πλήρη έλεγχο και ότι η ινσουλίνη έχει τις παρενέργειές της. Τελικά, μετά από τόση πολλή προσπάθεια, όταν κατάφεραν να ελέγξουν το σάκχαρο, βρήκαν ότι όλες οι χρόνιες αλλοιώσεις του διαβήτη λαμβάνουν χώρα, παρά τον έλεγχο!

H ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Ο μεγάλος ομοιοπαθητικός Kent, είπε εδώ και έναν αιώνα ότι η σύγχρονη ιατρική διεκδικεί ότι ανακάλυψε πρόσφατα. Λέει: “Εκείνος που λέει ότι ο διαβήτης είναι νόσος, είναι

παρανοϊκός στην ιατρική. Μιλάει για είδη διαβήτη”.

Στην ομοιοπαθητική δεν πέφτουμε στην παγίδα της συζήτησης, του τι είναι διαβήτης -το σάκχαρο ή οι αλλοιώσεις αγγείων. Λέμε ότι και τα δύο είναι μέρος της διαβητικής διεργασίας.

Κάθε άρρωστος έχει μια ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία. Μ’ αυτήν εννοούμε, ότι κάθε άτομο έχει το ατομικό του ιδιαίτερο σώμα, ψυχισμό και νόσο. Γι’ αυτό τα διαφορετικά άτομα παθαίνουν διαβήτη σε διαφορετικούς χρόνους, διαφορετικής βαρύτητος, με διαφορετικές επιπλοκές και με ποικίλες απαντήσεις στην ίδια θεραπεία. Στην ομοιοπαθητική προσπαθούμε να βρούμε ένα φάρμακο που να ταιριάζει στην ψυχική διάθεση, τις σωματικές ιδιότητες, καθώς και τις διάφορες επιπλοκές του αρρώστου. Γι’ αυτό ο ομοιοπαθητικός θα εκλέξει ένα

διαφορετικό φάρμακο για διαφορετικούς ασθενείς με διαβήτη.

Για τον ομοιοπαθητικό, ο διαβήτης δεν είναι το πράγμα που πρέπει να θεραπευτεί, είναι ο άνθρωπος που υποφέρει από αυτόν. Πρόσφατα ευρήματα στη σύγχρονη ιατρική δίνουν έμφαση στον ψυχοσωματικό παράγοντα στο διαβήτη. Επανειλημμένα έχει επιβεβαιωθεί, ότι το stress είναι ένας πρωταρχικός συνεργάτης στη διαβητική διεργασία. Αν το stress

απομακρυνθεί, υπάρχει σημαντική βελτίωση. Το stress, όπως ξέρουμε οι ομοιοπαθητικοί, έρχεται από την ψευδή και λανθασμένη αντίληψη της πραγματικότητας. Αυτό είναι ό,τι

καλούμε νόσο. Κάθε διαβητικός έχει τη δική του νοσηρή κατάσταση, που χειροτερεύει το διαβήτη του, παράλληλα με τα άλλα πράγματα. Ο ομοιοπαθητικός βοηθά στην αναγνώριση αυτής της νοσηρής κατάστασης και τη θεραπεύει με το όμοιο φάρμακο. Όταν η νοσηρή κατάσταση απομακρυνθεί, ο διαβήτης χάνει την αρπάγη (γάντζο) του, όπως ένα αναρριχητικό φυτό τον πάσσαλο που πάνω του στηρίζεται, τη βέργα που το υποβαστάζει.

85

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Το σώμα και η ψυχή, πιθανά πέρασαν ανάμεσα από ορισμένες καταστάσεις στο παρελθόν, που η κάθε μια άφησε ένα σημάδι. Είναι επίσης πιθανό, ότι αυτές οι καταστάσεις υπάρχουν τώρα σε λανθάνουσα μορφή, παράπλευρα προς την επικρατούσα κατάσταση. Στο

σώμα συχνά μπορεί να παρατηρηθούν τα σημεία τέτοιων καταστάσεων, που υπήρχαν στο παρελθόν. Π.χ. η παρουσία των τυπικών ακροχορδώνων, ρυτιδωμένων νυχιών και ενός δασύτριχου σώματος μαρτυρεί περίτρανα, ότι κάποια στιγμή το άτομο ήταν σε μια Thuja κατάσταση. Πάντως, προς το παρόν, αυτά δεν είναι τα έκδηλα συμπτώματα. Τώρα το άτομο έχει τρομερή ανησυχία, δίψα για γουλιές νερό συχνά, απώλεια βάρους και έντονο κάψιμο σε ένα εξάνθημα, που είναι καλύτερα από τη ζέστη. Τα παρόντα συμπτώματα υποδείχνουν το Ars. alb., παρά το γεγονός ότι τα σημεία της Thuja υπάρχουν ακόμη. Πάντως, αυτά δεν

είναι ούτε ενεργητικά, ούτε επικρατέστερα και συνεπώς δεν είναι η παρούσα κατάσταση του ατόμου. Το σύνολό μας θα είναι το σύνολο της παρούσας κατάστασης.

Είναι λογικό να υποθέσουμε, ότι ένα όμοιο πράγμα λαμβάνει χώρα και στον ψυχισμό επίσης. Και εδώ επίσης μπορούμε να δούμε λείψανα παρελθουσών καταστάσεων. Στο προηγούμενο Thuja άτομο, η εμμονή των ιδεών, η αίσθηση της ευθραυστότητας, κτλ.

μπορεί ακόμη να βρεθεί, αν και σε λιγότερο έκδηλη μορφή. Αν θέσουμε οδηγές ερωτήσεις

σ’ αυτήν την κατεύθυνση, μπορεί να αποσπάσουμε θετικές απαντήσεις, όχι τόσο ισχυρές, αλλά θα είναι όμως θετικές. Σε συνδυασμό με τα φυσικά απομεινάρια, όπως είναι οι ακροχορδώνες, μπορεί να δελεαστούμε να τη θεωρήσουμε μια περίπτωση Thuja, αν δε δούμε ότι τα συμπτώματα που λάβαμε υπ’ όψη, δεν είναι εκείνα που επικρατούν προς το παρόν. Εκείνο που επικρατεί είναι το τρομερό άγχος με ανησυχία, η δυσπιστία, ο φόβος ότι θα ληστευθεί και ο φόβος θανάτου, συμπτώματα που είναι πολύ πιο συντονισμένα με την επικρατούσα και παρούσα σωματική κατάσταση. Μαζί αυτά κάνουν το σύνολο της παρούσας

κατάστασης, προς την οποία θα κατευθύνουμε τη θεραπεία μας.

Μήπως αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αλλάζουμε το φάρμακο κάθε στιγμή, εφ’ όσον αλλάζει η διάθεση του αρρώστου; Όχι, ένα φάρμακο δεν εκλέγεται με βάση τη διάθεση. Η διάθεση συχνά εξαρτάται από την κατάσταση. Από τα ψυχικά συμπτώματα που επικρατούν εκείνη τη στιγμή, θα αναγνωρίσουμε εκείνα τα χαρακτηριστικά, που δεν ταιριάζουν ή είναι δυσανάλογα προς την κατάσταση. Το σύνολο αυτών των χαρακτηριστικών θα υποδείξει τη βασική ψευδαίσθηση ή με άλλα λόγια τη λανθασμένη αντίληψη του παρόντος. Αυτό είναι

που χρειάζεται να θεραπευτεί. Έτσι έχουμε να δούμε, τι είναι στο άτομο εκείνο που δεν

ταιριάζει στην παρούσα κατάσταση. Όταν μπορούμε να το δούμε, θα γίνει καθαρό ότι η κατάσταση δεν αλλάζει τόσο συχνά, όσο νομίζουμε. Οι αλλαγές είναι μόνο επιφανειακές και η βασική κατάσταση (που έρχεται από τη βασική ψευδαίσθηση), παραμένει η ίδια, ακόμη και αν μπορεί να υπάρχουν διαφορετικές εκφράσεις, που εξαρτώνται από την κατάσταση. Π.χ. ένας ασθενής που ήταν προηγουμένως στην Calc. carb. κατάσταση, με την αίσθηση της

επιθυμίας για ασφάλεια, τους πολλούς της φόβους, τη συνεσταλμένη δειλή της φύση, την ισχυρογνωμοσύνη της κτλ. και σωματικά με χαρακτηριστικά, όπως παχυσαρκία, επιθυμία για γλυκά και αυγά, ιδρώτα στο τριχωτό της κεφαλής κτλ. θα έχουμε μερικά από αυτά τα χαρακτηριστικά σε λιγότερο έντονη μορφή, ακόμη και όταν μπαίνουν σε μια κατάσταση Stram. Πάντως, αυτό το διάστημα, αυτά δε θα είναι τα έκδηλα χαρακτηριστικά. Τώρα θα δούμε βιαιότητα, τρόμο, φρίκη, την αίσθηση ότι έρχεται σε δύσκολη θέση, την επιθυμία να δραπετεύσει κτλ. Ο άρρωστος θα έρθει και θα τσιρίζει: “Γιατρέ, αυτό το κρύο θα με

σκοτώσει. Κάνε κάτι γι’ αυτό αμέσως”. Ακόμη μπορεί να απαντήσει θετικά για παχυσαρκία, δειλία ή επιθυμία για γλυκά, αλλά αυτά δεν είναι τώρα τα έκδηλα ή επικρατέστερα χαρακτηριστικά τώρα. Αν προσηλώσουμε το μυαλό μας στην Calc. carb., θα δούμε μόνο αυτά, αλλά αν έχουμε το νου μας στον άρρωστο, θα μπορέσουμε να δούμε την παρούσα

κατάσταση που είναι Stram.

Αυτή η κατανόηση θα μας κάνει προσεκτικούς, ιδίως με αρρώστους που είχαν πολλαπλές καταστάσεις στο παρελθόν. Είναι πιθανό να απαντήσουν θετικά στις οδηγές

ερωτήσεις για κάθε μια από αυτές τις καταστάσεις. Έτσι πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, για να παρατηρήσουμε τι επικρατεί τώρα, χωρίς να ταξινομήσουμε τον άρρωστο μέσα σε κάποια ιδέα ενός φαρμάκου.

Το ερώτημα που προκύπτει είναι, τι θα συμβεί αν αντί να θεραπεύσουμε την παρούσα κατάσταση, εμείς δώσουμε ένα φάρμακο, που ταιριάζει σε προηγούμενη κατάσταση (που μπορεί ακόμη να υπάρχει σε μια λανθάνουσα μορφή); Υπάρχουν μερικοί, που μπορεί να

αισθάνονται ότι, σε όχι τόσο σοβαρές περιστάσεις αυτό επίσης θα μπορεί να ωφελήσει τον άρρωστο και αυτή η κατάσταση που θα θεραπεύσετε (ακόμη κι αν είναι λανθάνουσα), θα απαντήσει και θα καταστεί λιγότερο έντονη.

86

Αν και ανοιχτός σ’ αυτήν την ιδέα, αισθάνομαι ότι αυτή δεν είναι πολύ λογική. Π.χ. τι

θα συμβεί, αν σ’ ένα άτομο που είναι σε μια Stram. κατάσταση τρόμου και έχει μια λανθάνουσα Calc. carb. κατάσταση στο υπέδαφος, του δώσουμε το δεύτερο (Calc. carb.) φάρμακο;

Αυτό θα είναι σα να ρωτάμε ένα άτομο, που είναι τρομαγμένο: “Γιατί είσαι ντροπαλός, γιατί χρειάζεσαι ασφάλεια;”, αντί να το ρωτήσουμε: “Γιατί είσαι τρομαγμένος, γιατί είσαι τόσο θανάσιμα φοβισμένος;”. Στην πρώτη ερώτηση, θα υπάρχει κάποιος υπαινιγμός απόκρισης σα να χτυπά μια χορδή σε κάποια απόσταση, αλλά αυτό το αποτέλεσμα δεν πάει να ωφελήσει τόσο τον άρρωστο, ακόμη και σε όρους ελάττωσης της λανθάνουσας κατάστασης. Αυτό είναι σα να μην είναι η σωστή εξέταση για τη στιγμή και έτσι είναι πιθανό να αποδιώχνεται, χωρίς να προξενήσει κάποιο αισθητό αποτέλεσμα κάπου.

Γι’ αυτό θεωρώ ότι έχουμε να συγκεντρωθούμε μόνο στην παρούσα κατάσταση. Ο τρόπος για να το κάνουμε, πρέπει να είναι η απροκατάληπτη παρατήρηση του τι συμβαίνει στο παρόν και του τι δεν ταιριάζει στην παρούσα κατάσταση. Η τέτοια απροκατάληπτη παρατήρηση είναι βασική αναγκαιότητα μιας καλής λήψης ιστορικού.

87

Τ Μ Η Μ Α ΙΙ

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΠΟΥ ΔΙΝΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Οι τοπικές ιδιομορφίες, τα γενικά συμπτώματα και οι modalities υποδείχνουν την κεντρική διαταραχή, καθώς και τα ψυχικά συμπτώματα, εφ’ όσον όλα αυτά έρχονται από

την ίδια πηγή, που δεν είναι ούτε ψυχική, ούτε σωματική, αλλά βαθύτερη και από αυτά τα δύο.

Τα ψυχικά συμπτώματα πάντως, σχηματίζουν ένα υπόδειγμα, που εύκολα μπορεί να συνοδεύεται με ψευδαισθήσεις. Η αναγνώριση ενός τέτοιου υποδείγματος με σωματικά συμπτώματα είναι κάπως δύσκολη. Τα σωματικά συμπτώματα φαίνονται διακεκριμένα. Αν μια ή δύο όψεις των ψυχικών συμπτωμάτων ενός ασθενούς δεν καλύπτονται από το φάρμακο, μπορούμε να το δούμε ακόμη από άλλες όψεις, εφ’ όσον τα πρότυπα του

φαρμάκου μπορούν να ειδωθούν. Αδρές αναφορές μπορεί να γίνουν. Μπορούμε να επιβεβαιώσουμε τα αισθήματα με διάφορους τρόπους με τη χρήση ονείρων, χόμπυ κτλ. Μια τέτοια επιβεβαίωση δεν παρέχεται εύκολα με τα σωματικά συμπτώματα. Τα ψυχικά

συμπτώματα παρέχονται από κάθε μια έκφραση του αρρώστου, αφού κάθε έκφραση μπορεί λογικά να διασπαστεί στα συνθετικά της στοιχεία. Τέτοιες εκφράσεις, που δεν δίνονται στις αποδείξεις, μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθούν.

Εφ’ όσον οι ψυχολογικές αιτίες είναι έκδηλες στις μέρες μας, η ψυχική προσαρμογή, σχεδόν πάντα, θα προηγείται της σωματικής προσαρμογής. Συνήθως, απλή παρατήρηση μπορεί να μας βοηθήσει να καταλάβουμε την ψυχική κατάσταση, ακόμη και χωρίς ο άρρωστος να πει τίποτε. Μια τέτοια παρατήρηση είναι χρήσιμη για να αποσπάει επίσης και σωματικά συμπτώματα, αλλά η χρήση της είναι πιο περιορισμένη.

Είναι βάσιμο επιχείρημα ότι τα ψυχικά συμπτώματα, ιδίως σε αρρώστους που έχουν πολύ υψηλή νοημοσύνη, μπορεί να συγχυσθούν και σε τέτοιες περιπτώσεις χρειάζεται

κανείς να βασιστεί περισσότερο στα σωματικά συμπτώματα. Αλλά σε περιπτώσεις εκδηλωμένης παθολογίας, η ψυχική κατάσταση είναι καθαρά μη παθογνωμονική και κανείς δεν έχει να αποφασίσει (όπως με τα σωματικά συμπτώματα), ποια ψυχικά συμπτώματα μπορεί να εξηγηθούν και ποια όχι. Εξαρτάται από τον κάθε γιατρό να αισθάνεται πιο άνετα, όταν ασχολείται με την ψυχική κατάσταση ή όταν ασχολείται με τη σωματική κατάσταση.

Και τα δύο είναι είσοδοι στο ίδιο σπίτι ή δύο όψεις στο ίδιο νόμισμα. Μπορούμε να αναγνωρίσουμε το νόμισμα εκλέγοντας κάθε όψη. Συνετός είναι εκείνος που θα δει και τις

δύο όψεις του νομίσματος πριν τελικά να το αναγνωρίσει, άσχετα με το ποια όψη θ’ αρχίσει να βλέπει. Η πείρα μας είπε ότι η αναγνώριση της ψυχικής κατάστασης είναι μια επιδεξιότητα, που αν μαθευτεί πλήρως, μπορεί να είναι πολύ ικανοποιητική και τερπνή. Συνεπώς, σ’ αυτό το τμήμα θα συγκεντρωθώ πάνω στην κατανόηση της ψυχικής κατάστασης και στις ποικίλες της όψεις, ενώ το επόμενο τμήμα θα ασχοληθεί με τις τεχνικές εκμαίευσης της ψυχικής κατάστασης. Η ιδέα αυτών των κεφαλαίων δεν είναι να πουν στον

αναγνώστη να συγκεντρωθεί μόνο πάνω στον ψυχισμό. Μάλλον προτίμησα να συγκεντρωθώ πάνω στον ψυχισμό, γιατί βρήκα ότι χρειάζεται μεγάλη ακρίβεια στην εκμαίευση σωματικών συμπτωμάτων, ενώ στην εκμαίευση της ψυχικής κατάστασης χρειάζεται μια ειδική κατανόηση και επιδεξιότητα, που αναπτύσσεται με την πρακτική.

ΣΥΝΘΕΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Προ καιρού συνέλαβα την ιδέα μελέτης ενός φαρμάκου ως σύνθεση από διάφορα στοιχεία και τα συμπτώματα και τις εκδηλώσεις του ως συνδυασμούς αυτών των βασικών

στοιχείων. Επίσης άρχισα να καταλαβαίνω τους αρρώστους με όμοιο τρόπο. Η ιδέα αυτή απεδείχθη πολύ χρήσιμη στην πρακτική.

Μόνο αργότερα κατάλαβα, ότι πίσω από τα συνθετικά στοιχεία του φαρμάκου και του αρρώστου κείται η ψευδαίσθηση της κατάστασης, που καθιστά αναγκαία αυτά τα στοιχεία. Αυτή η κατανόηση κάνει την ιδέα των συνθετικών στοιχείων πολύ πιο καθαρή και τα καθιστά εμφανή.

Πάντως, η χρησιμότητα αναγνώρισης των συνθετικών στοιχείων των φαρμάκων και

των ασθενών δε μειώνεται. Παραμένει το πρώτο και πιο ζωτικό βήμα για μια συστηματική κατανόηση των ποικίλων παραγόντων, που τελικά σχηματίζουν την όλη εικόνα.

Σ’αυτό το κεφάλαιο ιχνογράφησα την αρχή αυτής της ιδέας, μέσα από τις εικόνες

διαφόρων φαρμάκων, για να δείξω πώς διάφοροι συνδυασμοί συνθετικών στοιχείων προξενούν διάφορα χαρακτηριστικά συμπτώματα. Επίσης πήρα δύο συμπτώματα από το

88

Repertory, δηλαδή το "Διαίσθηση" (Clairvoyance) και "Προσμονή, Ενοχλήματα από"

(Anticipation, Ailments from), για να δούμε τη διαφορά, μεταξύ ενός βασικού συμπτώματος και μιας εκδήλωσης, που μπορεί να επέλθει από διάφορα βασικά αισθήματα. Και στα δύο παραδείγματα διερεύνησα ορισμένα φάρμακα με σκοπό να δείξω πώς τα συνθετικά στοιχεία

αναμιγνύονται και συγχωνεύονται το ένα μέσα στο άλλο για να σχηματίσουν συμπτώματα και πώς αυτά τα συμπτώματα εκδηλώνονται στην πρακτική. Τέλος, θα δούμε την πρακτική χρησιμότητα αυτής της ιδέας μέσα από πραγματικά παραδείγματα κλινικών περιπτώσεων.

ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΠΡΟΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΟΥ ΨΥΧΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ

Στην παράγραφο 212 του "Οργάνου", ο Χάνεμαν αναφέρει:

"Δεν υπάρχει αποτελεσματική φαρμακευτική ουσία στον κόσμο, που να μην κάνει πολύ αξιοσημείωτη μεταβολή στην κατάσταση της διάθεσης και του ψυχισμού στο υγιές άτομο

που τη δοκιμάζει, και κάθε φάρμακο το πράττει με έναν διαφορετικό τρόπο".

Η ΙΔΕΑ ΤΗΣ ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΟΥ ΚΑΙ Ο ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ

Στην προσπάθεια για εξήγηση της ψυχικής κατάστασης που προξενείται από ένα φάρμακο, μερικοί ομοιοπαθητικοί μιλούν για κεντρικό σημείο του φαρμάκου. Διάφορα ονόματα, όπως “πυρήνας” (core), “πρωταρχική διαταραχή” (primary disturbance) και “πεμπτουσία-κεντρική ιδέα” (essence) χρησιμοποιήθηκαν για να δηλώσουν το κεντρικό

σημείο. Χρησιμοποιώντας ένα χαρακτηριστικό ως κέντρο εξηγούν όλα τα άλλα συμπτώματα ως αποτέλεσμα απ’ αυτό το χαρακτηριστικό. Π.χ. η βιαστική φύση του Lycopodium εξηγείται με τον ακόλουθο τρόπο: το Lyco. έχει την έλλειψη αυτο-εμπιστοσύνης, ως κεντρικό θέμα, και αφού έχει άγχος για να ολοκληρώσει το έργο του, γι’ αυτό είναι βιαστικό. Να πάρουμε άλλο ένα παράδειγμα. Αφού το κεντρικό θέμα του Aconitum είναι ο φόβος θανάτου, αυτό μπορεί να εξηγήσει το σύμπτωμα “προκαθορίζει το χρόνο θανάτου”. Αυτό το είδος εξήγησης υποθέτει ότι ένα φάρμακο μπορεί να προξενήσει διαταραχή μόνο ενός χαρακτηριστικού και

όλες οι άλλες διαταραχές προκύπτουν από αυτήν τη μία διαταραχή.

Αυτή η ιδέα είναι πολύ υποβοηθητική, αφού αναγνωρίζει το πιο σπουδαίο χαρακτηριστικό του φαρμάκου. Αλλά μπορεί να μην είναι δυνατό να εξηγήσει όλα τα άλλα συμπτώματα με αυτόν τον τρόπο. Π.χ. ένας μπορεί να σημειώσει ότι το Ars. alb. έχει φόβο

θανάτου. Τότε, γιατί το Ars. δεν έχει το σύμπτωμα: “προκαθορίζει το χρόνο θανάτου”;

Η ΙΔΙΟΣΥΓΚΡΑΣΙΑ ΩΣ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΩΝ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΩΝ (ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ)

Ξέρουμε ότι ένα φάρμακο προξενεί μια ορισμένη κατάσταση της διάθεσης. Θα χρησιμοποιήσουμε τον όρο “ιδιοσυγκρασία” για να την υποδηλώσουμε σε ένα άτομο. Πρώτα ας καταλάβουμε, τι σημαίνει ιδιοσυγκρασία. Πώς περιγράφουμε την ιδιοσυγκρασία ενός ατόμου; Είναι αρκετό να πούμε, ότι το άτομο είναι νοήμον; Εμφανώς, αυτό δεν θα μπορεί να αναγνωρίσει το άτομο. Αλλά αν δούμε ότι το άτομο είναι νοήμον, βιαστικό, έχει χάσει την εμπιστοσύνη και είναι ευερέθιστο και αγχώδες, αυτά τα συνθετικά του στοιχεία δεν θα

περιγράψουν τη διάθεσή του και επίσης δεν θα το αναγνωρίσουν; Έτσι, η “ιδιοσυγκρασία” δεν περιορίζεται σε ένα ψυχικό χαρακτηριστικό, αλλά είναι συνδυασμός μερικών ψυχικών χαρακτηριστικών. Το λεξικό ορίζει ως “ιδιοσυγκρασία”, “έναν χαρακτηριστικό συνδυασμό σωματικών, ψυχικών και ηθικών ιδιοτήτων, που συνιστούν το χαρακτήρα ενός ατόμου”. Εδώ πάλι υπονοείται η ίδια σημασία, δηλαδή ότι ο χαρακτήρας ενός ατόμου δεν συνίσταται

από ένα μεμονωμένο χαρακτηριστικό, αλλά είναι ένας συνδυασμός χαρακτηριστικών ιδιοτήτων.

Κατά τον ίδιο τρόπο, όταν ένα φάρμακο αλλάζει τη διάθεση σε μια απόδειξη, αυτό δεν αλλάζει μόνο ένα χαρακτηριστικό, αλλά επιφέρει αλλαγές σε αρκετά χαρακτηριστικά στο ίδιο χρονικό διάστημα. Το σύνολο αυτών των αλλαγών εκπροσωπεί την αλλαγή στη διάθεση, που επέρχεται από αυτό το ιδιαίτερο φάρμακο.

ΚΟΙΝΟ ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΣΕ ΑΛΛΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Συχνά, ένα μεμονωμένο χαρακτηριστικό μπορεί να είναι κοινό σε αρκετά φάρμακα,

αλλά εμείς μπορούμε να κάνουμε διαφορισμό μεταξύ αυτών των φαρμάκων, επειδή τα άλλα χαρακτηριστικά τους διαφέρουν. Π.χ. η αυξημένη γενετήσια επιθυμία είναι χαρακτηριστικό

89

πολλών φαρμάκων, όπως των Bufo, Fluor. ac., Hyos., Lil. tig. και Staph. Ας δούμε πώς

αυτό το γνώρισμα τροποποιείται από τα άλλα διακριτικά γνωρίσματα του κάθε φαρμάκου, για να σχηματίσει χαρακτηριστικά συμπτώματα.

Στο Lil. tig. τα δύο άλλα έκδηλα γνωρίσματα είναι η βιασύνη και η θρησκευτικότητα.

Λόγω της αυξημένης θρησκευτικότητας, το Lil. tig. θεωρεί την έντονη γενετήσιά του επιθυμία ως κάτι αμαρτωλό, που γι’ αυτό πρέπει να κατασταλεί. Αφού αυτό το φάρμακο αυξάνει την ταχύτητα ενός ατόμου (βιασύνη), ο εύκολος τρόπος να καταπνίξει την επιθυμία είναι να ασχολείται με κάποια εργασία και έτσι έχουμε το χαρακτηριστικό σύμπτωμα: “Ανησυχία, πρέπει να απασχολείται για να καταστείλει τη γενετήσια επιθυμία”.

Το Fluor. ac. μοιάζει με το Lil. tig. στην έντονή του γενετήσια επιθυμία, αλλά τα άλλα του διακριτικά γνωρίσματα είναι αντίθετης φύσης. Βλέπουμε τις ρούμπρικες “Μοιχός”,

“Αδιαφορία για τις δουλειές” και “Απέχθεια στις ευθύνες”. Δεν έχει πρόβλημα, να χάνει όλον τον καιρό του βλέποντας με αυθάδεια τις γυναίκες με λάγνες σκέψεις. Έτσι διαβάζουμε το χαρακτηριστικό σύμπτωμα του Fluor. ac.: “στέκεται στο δρόμο γλυκοκοιτάζοντας τις γυναίκες, καθώς αυτές περνούν πλάι του”.

Τα διακριτικά γνωρίσματα αυτού του συμπτώματος είναι:

Γενετήσια επιθυμία αυξημένη.

Αδιαφορία να αγαπήσει (ερωτευθεί) έναν. Ψευδαίσθηση, ότι πρέπει να διαλύσει το γάμο του. Χαρωπός. Εύθυμος. Ασελγής, λάγνος. Θερμόαιμος.

Η Staph. έχει μια εντελώς διαφορετική ομάδα διακριτικών γνωρισμάτων. Έχει μια

αυξημένη ευαισθησία στα πλήγματα, με μια τάση να “επωάζει” και να καταπιέζει τα συναισθήματα. Είναι πολύ δειλός, ντροπαλός και συνεσταλμένος και έχει αισθήματα ενοχής. Δεν μπορεί να εκφράσει την αυξημένη του γενετήσια επιθυμία ευθέως, γιατί φοβάται μην πληγωθεί και εκτός από μια αίσθηση ντροπής και λόγω του αυτοσεβασμού του δεν μπορεί να γλυκοκοιτάξει μια γυναίκα. Γι’ αυτό καταπιέζει την επιθυμία του και έχουμε το χαρακτηριστικό “Ενδιατρίβει σε γενετήσια θέματα”. Υπάρχει επίσης μια έκδηλη τάση προς αυνανισμό.

Ο Hyoscyamus έχει άλλα διακριτικά γνωρίσματα: έχει ανόητη και ξεδιάντροπη συμπεριφορά. Είναι μια απώλεια πνευματικής υγείας και εχεφροσύνης. Γι αυτό επιδεικνύει την αυξημένη του γενετήσια επιθυμία με έναν πολύ ανόητο και αναίσχυντο τρόπο, με ασελγή ομιλία, επιδεικνύοντας τα γεννητικά του όργανα κτλ. Ένα άλλο έκδηλο χαρακτηριστικό του Hyos., δηλαδή η πολυλογία, συνδυάζεται με αυτά τα γνωρίσματα για να δώσει το χαρακτηριστικό σύμπτωμα: “Ξαπλώνει στο κρεβάτι γυμνός και φλυαρεί”

(Γνωρίσματα του συμπτώματός του είναι: ανόητος, αδιάντροπος, φλύαρος, παρανοϊκός με λάγνα, ασελγή ομιλία).

Στο Bufo υπάρχει παιδική έλλειψη ελέγχου με την αυξημένη γενετήσια επιθυμία. Ένας ώριμος νους μπορεί να ασκήσει έλεγχο και να αναβάλλει την τέρψη. Αν μας αρέσει κάτι, βλέπουμε αν είναι συνετό να το έχουμε και επίσης αποφασίζουμε πόσο καλό είναι για μας, όπως π.χ. όταν θέλουμε να φάμε παγωτό. Αλλά στο Bufo ο έλεγχος αυτός λείπει, δεν μπορεί να αναβάλει την ικανοποίηση και έτσι συμπεριφέρεται με έναν πολύ παιδικό,

ανώριμο τρόπο. Όποτε έχει μια παρόρμηση πρέπει να την εκπληρώσει αμέσως. Το ίδιο πράγμα συμβαίνει με τη γενετήσια επιθυμία του. Μόλις έχει την παρόρμηση, πρέπει να την

εκπληρώσει, μένει μόνος του και αυνανίζεται. Το Bufo έχει μια πρώιμη σωματική και γενετήσια ανάπτυξη, με έλλειψη ωριμότητας του νου. Ο συνδυασμός αυτός δίνει το ατομικό σύμπτωμα “ζητά να μείνει μόνος του για να αυνανιστεί”.

Έτσι βλέπουμε ότι, αν και όλα αυτά τα φάρμακα εμφανίζουν ένα κοινό διακριτικό γνώρισμα, δηλαδή το “αυξημένη γενετήσια επιθυμία”, διαφέρουν ευρέως στα άλλα

γνωρίσματα. Αυτή η διαφορά είναι που δίνει σ’ αυτά την ατομικότητά τους, καθώς επίσης τα χαρακτηριστικά τους συμπτώματα. Έτσι η ιδιοσυγκρασία του καθενός είναι ένας συνδυασμός διακριτικών γνωρισμάτων.

90

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΥΣ

Αν θέλουμε να περιγράψουμε κάποιο πράγμα, πώς θα το κάνουμε; Το περιγράφουμε μέσα από ορισμένες ιδιότητες και χαρακτηριστικά. Μπορούμε να μιλήσουμε για το μέγεθός

του, το χρώμα του, την υφή του, τη χρησιμότητά του κτλ. Έχουμε να περιγράψουμε όλες του τις ιδιότητες. Περιγράφοντας το χρώμα του μόνο δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε ένα αντικείμενο.

Ομοίως, περιγράφοντας τη φύση ενός ατόμου χρησιμοποιούμε ορισμένες ιδιότητες. Μιλάμε για τη νοημοσύνη του, πόσο πολύ νευριάζει, αναφέρουμε αν φοβάται ή είναι τολμηρός, κτλ. Θα μελετήσουμε έναν άνθρωπο μέσω αυτών των παραμέτρων.

Μπορούμε να συγκρίνουμε ένα άτομο με ένα κλειδί. Αν συγκρίνετε δύο κλειδιά,

μπορείτε να βρείτε ότι αμφότερα έχουν τον ίδιο αριθμό προεκβολών, αλλά η διαφορά μεταξύ των δύο κλειδιών θα βρεθεί στο σχετικό μήκος και το σχήμα κάθε προβολής. Είναι ένας ιδιόμορφος συνδυασμός των διαφόρων μηκών και σχημάτων των προεκβολών, που

δίνει την ατομικότητα στο κάθε κλειδί.

Οι παράμετροι, όπως ευερεθιστότητα, φόβος κτλ. είναι σαν τις προεκβολές ενός κλειδιού. Όλοι μας έχουμε όλες τις προεκβολές, αλλά στον καθένα μας, το μήκος κάθε

προεκβολής διαφέρει από των άλλων και ο ιδιόμορφος συνδυασμός αυτών των μηκών των προεκβολών χαρακτηρίζει τη διάθεσή μας.

Και τώρα αδρά θα υποδείξω, ποιες παραμέτρους έχουμε να εξετάσουμε, όταν μελετούμε ένα φάρμακο ή ένα άτομο. Περιγράφω τις παραμέτρους θέτοντας δύο αντίθετες ιδιότητες. Η ένταση των παραμέτρων σε ένα άτομο μπορεί να βρίσκεται οπουδήποτε μεταξύ αυτών των δύο άκρων.

91

ÏÉ ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÉ

Ευερέθιστος, οργίλος, οξύθυμος Ήπιος

Φοβιτσιάρης Τολμηρός

Περίλυπος, θλιμμένος, κατηφής Χαρωπός, εύθυμος

Οξύνους Αμβλύνους

Βιαστικός, ανυπόμονος Αργός

Ηθικός Αμοραλιστής

Λάγνος, ασελγής Μειωμένη γενετήσια επιθυμία

Γεμάτος αυτοπεποίθηση Ατολμος, δειλός (χωρίς αυτοπεποίθηση)

Αποφασιστικός, σταθερός, ανυποχώρητος Αναποφάσιστος, διστακτικός

Υπερευαίσθητος Απαθής, αναίσθητος

Επιθυμία για συντροφιά Απέχθεια για συντροφιά

Στοργικός Αδιάφορος

Μνήμη οξεία Μνήμη εξασθενημένη

Βίαιος, ορμητικός, αυθόρμητος Αντιδρά αργά

Ομιλητικός, φλύαρος, πολυλογάς Σιωπηλός, λιγομίλητος

Εγωϊστής Ταπεινόφρων

Φιλόπονος, εργατικός, επιμελής Οκνηρός, τεμπέλης.

Σχολαστικός, δυσικανοποίητος, εύτακτος Βρώμικος, ακάθαρτος, ακατάστασος

Ζηλιάρης Δε ζηλεύει καθόλου

Φιλόδοξος Του λείπει η φιλοδοξία

Μουσικόφιλος Απέχθεια στη μουσική

Μπορεί ν’ αλλάξει Αμετάβλητος, επίμονα προσηλωμένος

Η παρηγοριά βελτιώνει Η παρηγοριά χειροτερεύει

Αγχώδης για την υγεία του Αδιάφορος για την υγεία του

Φτιάχνει θεωρίες, αεροβατεί Έλλειψη φαντασίας

Ισχυρή θέληση, βούληση Ασθενική βούληση

Πεισματάρης, ισχυρογνώμων Υποχωρητικός, ενδίδει

Πανούργος, πονηρός, επιτήδειος Άδολος, αφελής

Κλαίει εύκολα Ποτέ δεν κλαίει

Εκφραστικός Επιφυλακτικός, κρυψίνους

Διαίσθηση Του λείπει τελείως η διαίσθηση

Παιδιαρίζει Πρώιμη ωρίμανση

Επιθυμία να ταξιδεύει Απέχθεια να ταξιδεύει

Απελπίζεται, Απαισιόδοξος Ελπίζει, αισιόδοξος

Έχει σημασία να καταλάβουμε, ότι όλες οι παράμετροι βρίσκονται σε όλα τα φάρμακα. Οι φόβοι θα βρεθούν σε όλα τα φάρμακα και έτσι είναι το άγχος, η κατήφεια κτλ. Ο τύπος και ο βαθμός θα διαφορίσει από φάρμακο σε φάρμακο.

92

ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΣΧΗΜΑΤΙΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ

ΣΥΝΘΕΤΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Είναι πολύ ενδιαφέρον και χρήσιμο να μελετήσουμε τα χαρακτηριστικά ψυχικά συμπτώματα των φαρμάκων. Είδαμε ήδη, πως σχηματίζονται τα χαρακτηριστικά με το

συνδυασμό των συνθετικών στοιχείων. Π.χ. εξετάζοντας το σύμπτωμα: “Πρέπει να μένει απασχολημένος για να καταστείλει τη γενετήσια επιθυμία του”, μπορούμε να αναγνωρίζουμε τα τέσσερα συνθετικά στοιχεία, που χρειάζονται για να παραχθεί αυτό το σύμπτωμα, δηλαδή βιασύνη, θρησκευτικότητα, ενοχή και αυξημένη γενετήσια επιθυμία. Αυτή η μέθοδος αναγνώρισης των συνθετικών στοιχείων ενός χαρακτηριστικού συμπτώματος μας βοηθά για να καταλάβουμε ένα φάρμακο και μια τέτοια κατανόηση μας βοηθά να το διαφορίσουμε από άλλα φάρμακα.

Ας εξετάσουμε ένα πολύ χαρακτηριστικό σύμπτωμα του Natr. Sulph. “Αποστρέφεται τη ζωή, πρέπει να συγκρατηθεί για να εμποδίσει τον εαυτό του από το να του προξενήσει κακό” (Loathing life, must restrain herself to prevent doing herself injury). Πράγματι αυτό το σύμπτωμα βρίσκεται μόνο στο Natr. Sulph. Το εξέτασα και ανέλυσα ποια συνθετικά στοιχεία χρειάζονται για να σχηματιστεί το σύμπτωμα αυτό: 1) Αποστροφή στη ζωή. Είναι

τόσο καταπιεσμένος, που δε θέλει να ζήσει περισσότερο, 2) παρορμήσεις να κάνει κακό

στον εαυτό του, με άλλα λόγια αυτοκτονικές σκέψεις. Στο Repertory το Natr. Sulph. αναφέρεται και στο “Κατήφεια, θλίψη” και στο “Αυτοκτονικές σκέψεις”.

Η σκέψη που μου γεννήθηκε είναι ότι και το Aurum met. έχει επίσης αυτά τα συνθετικά στοιχεία στον ίδιο βαθμό, αλλά γιατί αυτό δεν έχει το σύμπτωμα “Πρέπει να συγκρατηθεί, για να μην κάνει κακό στον εαυτό του”. Για να απαντήσουμε ας καταλάβουμε, τι πραγματικά σημαίνει αυτό το σύμπτωμα: “Πρέπει να συγκρατηθεί” δίνει την ιδέα ότι έχει να χρησιμοποιήσει όλον του τον αυτο -έλεγχο. Η ίδια ιδέα εκφράζεται με τη ρούμπρικα:

“Κάκωση, πρέπει να χρησιμοποιήσει αυτοέλεγχο για να μην αυτοπυροβοληθεί”. Άλλη ρούμπρικα είναι: “Θα κάνει κακό στον εαυτό του, φοβάται να αφεθεί μόνος, μήπως”. Το άτομο έχει κατάθλιψη, αισθάνεται ότι δεν αξίζει να ζει και έχει αυτοκτονικές παρορμήσεις. Ποιο άτομο θα πτοηθεί από μια τέτοια παρόρμηση; Θα είναι ένα άτομο με πολύ εξασθενημένη βούληση, που αισθάνεται ότι δεν μπορεί να ελέγξει τον εαυτό του, που πρέπει να χρησιμοποιήσει όλη του τη δύναμη βούλησης που έχει, για να ελέγξει αυτές τις παρορμήσεις. Αυτό μας δίνει την ιδέα ενός δειλού, αναποφάσιστου, διστακτικού, αγχώδους

και με πάρα πολύ εξασθενημένη βούληση ατόμου. Αν το Natr. Sulph. έχει αυτό το

σύμπτωμα, πρέπει να έχει εξασθενημένη βούληση.

Με αυτά στο νου, ανέτρεξα στο Repertory του Kent στις παρακάτω ρούμπρικες: “Αγχώδης”, “Δειλός”, “Αναποφάσιστος” και “Εμπιστοσύνης στον εαυτό του, έλλειψη”. Έκπληκτος βρήκα ότι το Natr. Sulph. δε βρίσκεται σε καμιά από αυτές. Βέβαιος για την ιδέα μου των γνωρισμάτων του Natr. Sulph. όμως, αναφέρθηκα μετά στα Οδηγά Συμπτώματα

του Hering, όπου βρήκα να τονίζονται: “Κακοκεφιά, ακραία δειλία και άγχος. Ψυχισμός εξασθενημένος”. Επίσης από το Repertory του Kent: “Φόβος Αυτοκτονίας”.

Το Aurum met. μοιράζεται δύο γνωρίσματα με το Natr. Sulph., δηλαδή αποστροφή στη ζωή και σκέψεις αυτοκτονίας. Αλλά το Aurum είναι πολύ αντίθετο του Natr. Sulph. στο τελευταίο χαρακτηριστικό, δηλαδή το Aurum έχει πολύ ισχυρή βούληση, ενώ το Natr. Sulph. έχει εξασθενημένη βούληση. Η ισχυρή βούληση του Aurum δείχνεται από το σύμπτωμα “Ψευδαίσθηση ότι παραμέλησε το καθήκον του και γι’ αυτό αξίζει μομφής”.

Από αυτό το σύμπτωμα όχι μόνο βλέπουμε τις έντονες τύψεις συνειδήσεως, αλλά μπορούμε να δούμε τη σταθερότητα με την οποία εκτελεί την απόφαση, “έκανα λάθος και

πρέπει να τιμωρηθώ”. Αυτό το είδος σταθερότητας και ισχυρής βούλησης είναι χαρακτηριστικά του Aurum και είναι πολύ αντίθετα του Natr. Sulph. Γι’ αυτό, όταν το Aurum έχει σκέψεις αυτοκτονίας δεν αντιμάχεται με τον εαυτό του, όπως κάνει το Natr. Sulph. Το Aurum θα πάρει μια απόφαση και θα την πραγματοποιήσει. Θα αναρωτηθεί: “Μπορώ να πηδήσω ή όχι;” Αν η απάντηση είναι “Θα πηδήσω”, αμέσως θα πηδήσει στο

κενό.

ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥΝ ΙΔΙΟΜΟΡΦΟΥΣ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΥΣ

“Μεμονωμένο σύμπτωμα” είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να καθορίσει ένα σύμπτωμα, για το οποίο υπάρχει μόνο ένα φάρμακο. Η μελέτη μεμονωμένων συμπτωμάτων ενός φαρμάκου είναι πολύ χρήσιμη, γιατί πολλές φορές εκπροσωπεί έναν ιδιόμορφο συνδυασμό συνθετικών στοιχείων αυτού του φαρμάκου, ένα συνδυασμό, που δε βρίσκεται

σε κάποιο άλλο φάρμακο.

93

Να δώσουμε ένα παράδειγμα: ένα μεμονωμένο σύμπτωμα του Kali Carb. είναι “Θέλει

την παρέα, αλλά τους φέρεται προσβλητικά”. Σ’ αυτό συνευρίσκονται 3 κύρια συνθετικά στοιχεία του Kali Carb. Το πρώτο είναι η επιθυμία για συντροφιά. Θέλει την παρέα και εξαρτάται από αυτήν, είναι χειρότερα όταν είναι μόνος, πρέπει να έχει υποστήριξη και πάντα

του αρέσει να είναι με άτομα που τον στηρίζουν. Επίσης και άλλα φάρμακα έχουν αυτήν την επιθυμία για συντροφιά και υποστήριξη, π.χ. τα Calc., Phos., Puls. και Stram. Το δεύτερο στοιχείο του Kali Carb. είναι “τους φέρεται προσβλητικά”, δείχνοντας ότι μπορεί να είναι ευερέθιστο με το άτομο που κάλεσε να του κρατήσει συντροφιά. Αυτό δείχνει δυσαρέσκεια προς το άτομο από το οποίο εξαρτάται. Η τρίτη όψη είναι η εριστικότητα. Αυτό σημαίνει ότι όταν δυσαρεστείται, δεν μπορεί να μείνει ήσυχος, πρέπει να φιλονικήσει. Μ’ αυτά τα τρία στοιχεία το Kali Carb. γίνεται μοναδικό. Ένα άτομο κανονικά εξαρτάται από τα

άτομα, συνήθως από τα μέλη της οικογένειας. (Πράγματι μπορούμε να δώσουμε έναν ευρύ ορισμό στη λέξη οικογένεια -μια οικογένεια απαρτίζεται από τα άτομα που αλληλοεξαρτώνται, το ένα από το άλλο). Το Kali Carb. έχει πολύ άγχος για την ασφάλεια και ακεραιότητα της ενότητας της οικογένειάς του και γι’ αυτό στεναχωριέται αν αυτή απειλείται κάπως (π.χ. για την ασθένεια κάποιου από τα μέλη της). Αλλά ταυτόχρονα ποτέ δεν είναι ικανοποιημένος με κανένα από αυτά. Έτσι βρίσκουμε στη Materia Medica του

Phatak: “Μαλώνει με την οικογένειά του” και “Μαλώνει με το ψωμί του και το βούτυρό του”, δηλαδή μαλώνει μ’ εκείνους από τους οποίους εξαρτάται. Η ρούμπρικα πραγματικά θα είναι: “Φιλονικεί (μόνο) με την οικογένειά του”. “Ανυπομονησία (μόνο) με τα παιδιά του” (Συνθετικό Repertory). Ο μπελάς για το γιατρό αρχίζει, όταν ο Kali Carb. ασθενής αρχίζει να θεωρεί το γιατρό ως μέλος της οικογένειας. Μετά πραγματικά θα εξαρτάται από το γιατρό, ποτέ πια δε θα τον αφήσει, αλλά κάθε φορά που θα έρχεται, θα φιλονικεί και θα ισχυρίζεται ότι δεν είναι καλά. Ο καλύτερος τρόπος να δοκιμαστεί η εξάρτηση σε ένα

δυσαρεστημένο άτομο είναι να του πούμε: “Αφού κατά την άποψή σου, δεν μπορώ να κάνω κάτι για σένα, καλύτερα να συμβουλευτείς άλλο γιατρό”. Αμέσως ο Kali Carb. ασθενής θα πει: “Ω, όχι γιατρέ, μόνο εσύ μπορεί να με θεραπεύσεις, αλλιώς δεν θα πάω σε κανέναν άλλο”.

Ο Kali Carb. ασθενής που εκδηλώνει αυτά τα γνωρίσματα πολύ έκδηλα, θ’ ανοίξει την επόμενη επίσκεψη λέγοντας: “Γιατρέ, δεν είμαι καθόλου καλά. Πράγματι, αισθάνομαι χειρότερα. Πονάω εδώ κι εκεί”. Όταν πάτε στα προηγούμενά του ενοχλήματα, θα βρείτε ότι

μερικά από τα πιο ενοχλητικά συμπτώματα είναι καλύτερα. Δεν θα το παραδεχτεί, παρά με πολύ μεγάλη απροθυμία και μετά από συζήτηση. Κατόπιν βιαστικά θα προσθέσει: “Αυτό το

σύμπτωμα είναι καλύτερα, αλλά μου ήρθε κάτι άλλο” ή “μπορεί να επανέλθει πάλι”. Αυτό το είδος εξάρτησης, δυσαρέσκειας, εριστικότητας, άγχους και οξυθυμίας σχηματίζει τα συνθετικά στοιχεία, που συναρμολογούν την ψυχική διάθεση του Kali Carb. ασθενή. Επίσης μας δίνει δύο μεμονωμένα συμπτώματα: “Θέλει την παρέα, αλλά τους φέρεται προσβλητικά”

και “Εριστικός με την οικογένειά του”.

Ένα από τα καλά γνωστά μεμονωμένα συμπτώματα του Nitric acid είναι: “Μίσος για τα άτομα που τον δυσαρεστούν, δε συγκινείται από απολογίες”. Ποια συνθετικά στοιχεία χρειάζονται για να συναρμολογήσουν αυτό το σύμπτωμα; Αν καταλάβετε όλα αυτά τα στοιχεία, η ιδέα σας για το Nitric acid θα είναι πολύ πιο καθαρή. Πρώτα θα δούμε: “Μίσος”. Δεύτερον: “Προσβάλλεται εύκολα”. Τρίτον: “Άτεγκτος στις σκέψεις”. Τέταρτον: Σεσημασμένη “Ισχυρογνωμοσύνη”, πείσμα. Πέμπτον: αισθάνεστε μια “Σκληρότητα” και

αυτό επιβεβαιώνεται με παραπομπή στις ρούμπρικες “Περιφρονητικός” και “η Παρηγοριά χειροτερεύει”. Αυτά είναι τα στοιχεία που συνθέτουν έναν Nitric acid ασθενή. Π.χ. θα δείτε μίσος ακόμη και για άτομα που δεν τον πρόσβαλαν. Θα δείτε, ότι το άτομο, όχι μόνο μισεί κάποιον (πρόσωπο), αλλά και το πώς είναι κάποια πράγματα (έννοιες, θεσμοί κτλ.). Θα

δείτε την ακαμψία και την ισχυρογνωμοσύνη ακόμη και για άλλες ιδέες, ιδίως σε αυστηρές απόψεις για την υγεία και τη νόσο του (αφού το Nitric acid έχει επίσης πολύ έντονο άγχος για την υγεία). Θα δείτε ότι η σκληρότητα εκδηλώνεται και σε άλλες επίσης καταστάσεις.

Όλα αυτά τα στοιχεία συνευρίσκονται για να σχηματίσουν το μεμονωμένο σύμπτωμα σε όλους τους Nitric acid ασθενείς. Μπορεί να αποκτήσουμε μόνο μερικά από τα στοιχεία. Γι’ αυτό θα είμαστε σε πλεονεκτική θέση, αν εκτιμήσουμε καθαρά πώς σχηματίζονται τα μεμονωμένα συμπτώματα.

Για να επεξηγήσουμε την ανάμιξη των στοιχείων και το σχηματισμό των συμπτωμάτων που χαρακτηρίζουν τα φάρμακα, ας μελετήσουμε ένα στοιχείο, δηλαδή τη ΔΙΑΙΣΘΗΣΗ. Θα

εξετάσουμε τα φάρμακα που καταγράφονται κάτω από αυτήν τη ρούμπρικα.

94

ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΗ ΤΟΥ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΟΥ ΑΝΤΙΛΗΨΗ

Τα φάρμακα αυτά ενεργούν πάνω στην αντίληψη και παράγουν ένα είδος καθαρής αντίληψης, ένα ψευδαισθησιογόνο αποτέλεσμα. Το άτομο αισθάνεται πολύ καθαρό το μυαλό του, σα να βλέπει πράγματα, που καθαρά δεν μπορεί να δει. Αν δούμε στο Repertory, θα

βρούμε ορισμένα συμπτώματα, που είναι κοινά στα φάρμακα της “Διαίσθησης”.

ΠΡΟΑΙΣΘΗΜΑ ΘΑΝΑΤΟΥ

Ένα από αυτά είναι το προαίσθημα θανάτου. Το προαίσθημα θανάτου οφείλεται στο ίδιο αίσθημα διαίσθησης, μια αυξημένη αντίληψη σα να προσεγγίζει ο θάνατος. Είναι ένα εσωτερικό αίσθημα, που δεν μπορεί να εξηγηθεί με τα μάτια ή τα αυτιά, ούτε με το νου διαμέσου της λογικής ή της νόησης.

ΑΦΗΡΗΜΑΔΑ

Αυτά τα διαισθανόμενα φάρμακα, λόγω της καθαρότητάς τους της αντίληψης, δεσμεύονται στις σκέψεις τους, απορροφούνται από τις σκέψεις τους, έτσι που γίνονται

πολύ-πολύ αφηρημένα. Το Anacardium είναι ένα από τα πιο αφηρημένα φάρμακα. Αγοράζει κάτι και το αφήνει και φεύγει. Κάνει λάθη στην ομιλία. Εξετάζοντας το Medorrhinum βρίσκουμε ότι χάνει το νήμα της σκέψης του. Τον ρωτάμε, “Τι συμβαίνει;”. Λέει: “Έχω πόνο στην κοιλιά”. Εδώ σταματά, αφαιρείται και επαναλαμβάνει, “Πονάω στην κοιλιά”. Λέει το

ίδιο πράγμα ξανά. Ποτέ το Medorrhinum δεν παίρνει ενεργητικό ρόλο σε ένα δράμα! Θα ξεχάσει την επόμενη γραμμή, στέκεται εδώ και λέει: “Ω, αγάπη μου” και ξεχνά τα παρακάτω. Στέκεται εδώ και τα χάνει. Αυτά τα φάρμακα με την υπεραισθητική αντίληψη έχουν αυτό το είδος αφηρημάδας, αυτό το είδος απώλειας της μνήμης, που χάνουν τον ειρμό της σκέψης. Χάνουν το δρόμο τους σε καλά γνωστές οδούς, είναι ένα είδος αφηρημάδας, που βρίσκονται σε μια ονειρική κατάσταση. Όπως ένα άτομο που παίρνει φάρμακα. Δεν μπορεί να δει τα πράγματα που κανονικά μπορούμε να δούμε και αισθάνεται

πράγματα που εμείς δεν μπορούμε να αισθανθούμε. Στη Nux-moschata αυτό το σύμπτωμα είναι πολύ έκδηλο. Ενεργεί σαν σε ένα όνειρο, αυτόματα σα να είναι υπνοβάτης. Κάνει την καθημερινή του ρουτίνα σα να είναι ναρκωμένος, σε ονειρική κατάσταση. Αυτό δεν είναι ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της Nux-moschata. Πολλά φάρμακα σε αυτήν τη διανοητική κατάσταση, σε αυτήν την έκτακτη κατάσταση των αισθήσεων, σ’ αυτήν την κατάσταση

καθαρής αντίληψης στη νόηση, απέκτησαν από κοινού αυτά τα συμπτώματα, την προαίσθηση θανάτου, την αφηρημάδα, την ονειρική σαν από ναρκωτικά κατάσταση.

ΑΙΣΘΗΜΑ ΕΥΤΥΧΙΑΣ

Υπάρχει επίσης μια αίσθηση ευτυχίας, έκστασης. Στο Med. περιγράφεται ως αίσθημα ευτυχίας. Στη Nux-moschata ως ένα κωμικό αίσθημα, δηλαδή το κάθε τι το βρίσκει αστείο. Στην Cannabis indica περιγράφεται σαν ένα θεσπέσιο, ουράνιο αίσθημα. Έτσι, όλα αυτά τα φάρμακα με αυτήν τη διαύγεια αντίληψης προξενούν καταστάσεις ευτυχίας.

ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΦΑΙΝΟΝΤΑΙ ΠΑΡΑΞΕΝΑ, ΑΛΛΟΚΟΤΑ

Άλλο σύμπτωμα στο Repertory είναι “Ψευδαισθήσεις, οικεία πράγματα φαίνονται παράξενα, αλλόκοτα”. Δηλαδή πηγαίνει σε καλά γνωστές οδούς, αλλά δεν τις αναγνωρίζει. Εδώ θα δείτε αρκετά από τα φάρμακα διαίσθησης. Σ’ αυτήν την κατάσταση νόησης, την ονειρική κατάσταση, αισθάνεται σαν όλα αυτά τα πράγματα, που του είναι οικεία, να του φαίνονται παράξενα, αλλόκοτα, κωμικά ή αστεία. Αυτό είναι το αντίθετο του deja-vu (σα να

το έχω ξαναδεί). Στο deja-vu φαινόμενο, τα ξένα πράγματα φαίνονται οικεία. Αυτό σημαίνει π.χ. ότι πάει στην Αμερική σε μια ιδιαίτερη πόλη και έναν ιδιαίτερο δρόμο και αισθάνεται

“Αυτό είδα πριν. Ήμουν εδώ προηγουμένως”. Μιλάει σε κάποιον και αισθάνεται ότι η συζήτηση έγινε προηγουμένως. Το αντίθετο βρίσκεται στο Med. Κάτι που το ξέρει, νομίζει ότι του φαίνεται ξένο. Αυτό συμβαίνει στα φάρμακα που δίνονται εδώ και δεν είναι ιδιόμορφο του Med., αλλά στην ομάδα των φαρμάκων διαίσθησης.

Ο ΧΡΟΝΟΣ ΠΕΡΝΑΕΙ ΠΟΛΥ ΑΡΓΑ

Ένα από τα άλλα συμπτώματα, που τα περισσότερα από τα φάρμακα αυτά φαίνεται να αισθάνονται, είναι ότι ο χρόνος περνάει πολύ αργά. Βλέποντας πάλι στο Repertory θα δείτε

σχεδόν τα ίδια φάρμακα. Σ’ αυτήν την κατάσταση διαίσθησης της διαυγούς αντίληψης, οι σκέψεις γίνονται τόσο γρήγορα, τρέχουν από τη μια στην άλλη τόσο γρήγορα, που κάθε λεπτό φαίνεται σαν μια ώρα. Ο χρόνος περνά πολύ αργά, υπάρχουν πάρα πολλές σκέψεις σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα με σαφή αντίληψη. Αυτό είναι αντίθετο στην κατάσταση

95

του Cocculus, όπου το άτομο δεν έχει σκέψεις, για την ακρίβεια είναι απορροφημένο. Ο

χρόνος περνάει πολύ γρήγορα, αλλά το άτομο δεν ξέρει πώς πέρασε. Αυτές είναι αντίθετες καταστάσεις ενός ενεργητικού και ενός αμβλέος νου. Ο ενεργητικός νους έχει καθαρή αντίληψη, πάρα πολλές σκέψεις που συνωθούνται και ένα σύντομο χρονικό διάστημα

φαίνεται σα να ήταν πολύ μεγάλο.

ΑΙΣΘΗΣΗ ΔΥΑΔΙΣΜΟΥ

Μια αίσθηση δυαδισμού είναι χαρακτηριστική αυτών των φαρμάκων. Π.χ. βλέπει διπλά. Το Petroleum βλέπει πάρα πολλά άτομα στο κρεβάτι. Το Med. έχει την αίσθηση ότι κάποιος είναι πίσω του. Η Staph. και η Thuja έχουν την αίσθηση ότι κάποιος είναι δίπλα τους. Σχεδόν όλα αυτά τα φάρμακα έχουν την αίσθηση σα να υπάρχει κάποιος δίπλα τους. Οι ρούμπρικες είναι: “Ψευδαίσθηση, βλέπει άτομο πίσω του ή δίπλα του”.

ΚΟΙΝΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΙΑΙΣΘΑΝΟΜΕΝΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ

Είναι τα κοινά συμπτώματα μιας ομάδας φαρμάκων, που έχουν μια ειδική δράση πάνω

στη νόηση, προξενώντας αύξηση ενημέρωσης της αντίληψης. Το Med. έχει όλα τα συμπτώματα αυτής της ομάδας. Πηγαίνοντας σ’ αυτές τις ρούμπρικες στο Repertory βλέπουμε πόσο ωραία συμπεριλαμβάνεται η ίδια σχεδόν ομάδα φαρμάκων.

Όμως τι διαφορίζει αυτά τα φάρμακα; Πώς θα βρείτε τη διαφορά; Αν αρχίσετε να

διαφορίζετε με βάση τα διανοητικά συμπτώματα, δε θα καταλήξετε πουθενά. Αν δείτε ότι το άτομο χάνει το νήμα της σκέψης, χάνει το δρόμο του, αισθάνεται κάποιον πίσω του, θα βρείτε να υπάρχουν εδώ σχεδόν τα ίδια φάρμακα.

ΤΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟ ΣΥΝΟΔΟ ΘΑ ΚΑΝΕΙ ΤΟ ΔΙΑΦΟΡΙΣΜΟ

Ο διαφοριστικός παράγων δεν βρίσκεται στα κοινά συμπτώματα αυτής της ομάδας, αλλά στα συνοδά. Ένα φάρμακο προξενεί μια ορισμένη δράση πάνω στη νόηση, που είναι κοινή και σε άλλα φάρμακα, και αυτό προκαλεί μια ορισμένη επίδραση στα συναισθήματα. Η

δράση πάνω στα συναισθήματα είναι το συνοδό της δράσης πάνω στη νόηση. Αυτό θα διαφορίσει τα φάρμακα.

Ένα συνηθισμένο λάθος γίνεται στην επιλογή συμπτωμάτων της ψυχοδιανοητικής κατάστασης. Υπάρχει μια τάση, εκ μέρους του ομοιοπαθητικού, να παίρνει μερικές εκφράσεις του ίδιου βασικού συμπτώματος (παραμέτρου) και έπειτα βέβαια θα βρει την ίδια ομάδα φαρμάκων να βρίσκεται στο Repertorization. Αυτό δεν είναι σωστό. Π.χ. αν πάρετε τη “διαίσθηση” δεν είναι τόσο αναγκαίο να πάρετε τα άλλα συμπτώματα του αρρώστου που

συνοδεύονται με αυτήν τη διαισθητική κατάσταση, δηλαδή την αφηρημάδα, το ότι ο χρόνος περνά αργά, την αίσθηση δυαδισμού. Αντί αυτών είναι σπουδαίο να βρούμε τις βασικές παραμέτρους από άλλες σφαίρες (συνοδά ενοχλήματα).

ΤΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ ΑΝΑΜΙΓΝΥΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗ ΝΟΗΣΗ

Να σημειώσετε ότι τα συμπτώματα της νόησης και του συναισθήματος αναμιγνύονται εύκολα. Ο τρόπος δράσης πάνω στη νόηση αναμιγνύεται με τη δράση πάνω στο συναίσθημα

και προξενεί ένα νέο σύμπτωμα, ένα συνδυασμό συμπτώματος, εντελώς φανταστικό. Πραγματικά, τα δύο συμπτώματα υπάρχουν εξατομικευμένα, αλλά αναμιγνύονται το ένα με το άλλο για να σχηματίσουν ένα συνδυασμό που είναι χαρακτηριστικός. Στο Aconitum ο

τρομερός φόβος θανάτου είναι το συναίσθημα και η διαίσθηση είναι το νοητικό σύμπτωμα. Αυτά συνδυάζονται σε ένα “Προκαθορίζει το χρόνο θανάτου”. Αυτό σημαίνει δύο πράγματα: Έχει αποκτήσει την ικανότητα να προκαθορίζει και έχει αποκτήσει το φόβο του θανάτου. Δύο ξεχωριστά συμπτώματα συγχωνεύονται σε ένα, που γίνεται το χαρακτηριστικό του

Aconitum. Ας μελετήσουμε τρία άλλα φάρμακα μ’ αυτόν τον τρόπο, δηλαδή τα Phos., Cannabis indica και Medo.

PHOSPHORUS: ΟΙΚΕΙΟΤΗΤΑ ΜΕ ΔΙΑΙΣΘΗΣΗ

Ο Phos. έχει καθαρή αντίληψη, το κάθε τι φαίνεται παράξενο, μπορεί να κάνει προφητείες και αισθάνεται πράγματα, που οι άλλοι δεν μπορούν να αισθανθούν. Ένα ισχυρό συναίσθημα του Phos. είναι ο ερωτισμός, μια επιθυμία για οικειότητα, για πλησίασμα σε κάποιον άλλο, ένα αίσθημα έντονης συμπάθειας. Η διαφορά μεταξύ Causticum και Phos.

είναι ότι το Causticum αισθάνεται άγχος για άλλους, ενώ ο Phos. αισθάνεται το άγχος των

96

άλλων. Μια Causticum μητέρα λέει: “Ω, μην πας, μην πας, μην πας, θ’ αρρωστήσεις”. Είναι

αγχώδης για το παιδί, αγχωδώς προσεκτική, αλλά δεν καταλαβαίνει τα αισθήματα του παιδιού. Αισθάνεται ότι κάτι μπορεί να του συμβεί, μπορεί να μην έρθει στο σπίτι, μπορεί να σκοτώθηκε, μπορεί να το πάτησε αυτοκίνητο, όλες φαντασίες -αγχώδεις για τους άλλους.

Ενώ ο Phos. αιθάνεται το αίσθημα του άλλου ατόμου και περιμένει το ίδιο από αυτό. Έτσι στον Phos. υπάρχει αυτή η αίσθηση οικειότητας, αυτή η αίσθηση πλησιάσματος, θωπείας, μια τρομερή αγάπη. Όταν συνδυάσετε τη διαίσθηση με την αίσθηση οικειότητας, θα υπάρχει ένα πολύ ισχυρό αίσθημα αγάπης. Όταν είναι με κάποιον, θα αισθάνεται κύματα να τους διαπερνούν, θα αισθάνεται όλες τις δονήσεις και θα πει: “Ναι, μπορώ να αισθάνομαι οικειότητα, μπορώ να αισθάνομαι αγάπη. Ξέρω αυτό το άτομο αισθάνεται κάτι για μένα, ο αέρας είναι ηλεκτρισμένος με αίσθημα”. Έτσι η υπερ-αισθητηριακή αντίληψη, η διαίσθηση

του Phos. γενικά εκφράζεται ως αίσθημα τρομερής οικειότητας. Μπορεί να πει: “Ήξερα μπαίνοντας στο δωμάτιο τις δονήσεις που υπήρχαν μεταξύ μας, ακόμη και αν δε συναντηθήκαμε ποτέ πριν”. Θέλει να μαγνητίζεται και τα μαγνητικά κύματα ταξιδεύουν. Άλλος τρόπος έκφρασης της διαίσθησης του Phos. είναι το άγχος που αισθάνεται για άλλο πρόσωπο. Ένας συνάδελφός μου για τον οποίο έγραψα Phos. είχε τρεις φορές την αίσθηση, ότι ο πατέρας του έπαθε καρδιακή προσβολή και κάθε φορά, μέσα σε μια ώρα που είχε αυτό

το αίσθημα, νόμιζε ότι στο τηλέφωνο που κτυπούσε, θα του έλεγαν ότι πράγματι ο πατέρας του είχε πάθει καρδιακή προσβολή. Αυτό το είδος αισθήματος για κάποιο άλλο άτομο είναι πολύ τυπικό του Phos.

CANNABIS INDICA: ΤΕΡΨΗ ΜΕ ΔΙΑΙΣΘΗΣΗ

Ένα ισχυρό συναίσθημα της Cannabis indica έιναι η θεσπέσια, εκστατική τέρψη. Είναι το πιο ωραίο αίσθημα στην Materia Medica μας.

Έκσταση! Είναι γνωστό ότι τα παραισθησιογόνα προξενούν αυτό το εκστατικό αίσθημα.

Όταν το περιγράφει ο άρρωστος, όλο θα μιλάει για ομορφιά. Βλέπει στη σκιά, αυτή η σκιά πέφτει εδώ μ’ αυτό το σχέδιο στον τοίχο και τη στιγμή που τη βλέπει, φαντάζεται ότι είναι παλάτι και ότι αυτά είναι ανάγλυφα του παλατιού ... ότι ο ανεμιστήρας της οροφής είναι το στέγασμα του θρόνου του βασιλιά και ότι αυτός είναι ο θρόνος και έπειτα ο βασιλιάς έρχεται και κάθεται στο θρόνο ... όλοι σας είστε οι αυλικοί. Η Cannabis indica είναι εδώ ακριβώς στη μέση, απολαμβάνοντας το όλο θέαμα και υπάρχει τραγούδι και χορός και απορροφάται τελείως σε τέτοιες σκέψεις. Αυτή είναι μια έκφραση της διαίσθησης της Cannabis indica.

Ένας ασθενής μου είπε: “Μόλις κάθησα και ξαφνικά μεταφέρθηκα σε ένα ωραίο μέρος με δέντρα, χλόη, λίμνες και βουνά και εγώ ανεβοκατέβαινα”. Έτσι έκσταση, θεσπέσια τέρψη είναι ένα συναίσθημα που συνοδεύεται με διαίσθηση και δίνει το είδος της υπερ-αισθητήριας αίσθησης.

MEDORRHINUM: ΦΟΒΟΙ ΚΑΚΟΤΥΧΙΑΣ

Ποιο είναι το συναισθηματικό σύμπτωμα του Medorrhinum που συνοδεύεται με το

αίσθημα διαίσθησης; Είναι ο φόβος κακοτυχίας. Αν διαβάσετε αυτό το σύμπτωμα στο Συνθετικό Repertory, θα δείτε ότι το Medorrhinum είναι το μόνο φάρμακο, που υπογραμμίζεται από τον Dr. Pierre Schmidt. Μ’ αυτόν τον τρόπο δεν είναι στα άλλα βιβλία, αλλά το είδα στην πρακτική μου και ο P. Schmidt το επιβεβαιώνει, έτσι πρέπει να είναι αλήθεια. Ας φανταστούμε πώς η διαίσθηση και ο φόβος κακοτυχίας μαζί προκαλούν το σύμπτωμα: “Σα να πάει να συμβεί κάτι -το αισθάνομαι! Αντιλαμβάνομαι τη δόνηση! Αισθάνομαι ότι κάτι πρόκειται να συμβεί!”. Έχει πάντα άγχος προσμονής και μπορεί να έχει

προαίσθημα θανάτου. Ο Allen στα “Κey notes” δίνει αυτό το σύμπτωμα. “Άγχος προσμονής, αισθάνεται τα πράγματα πιο ευαίσθητα πριν αυτά να επέλθουν και πολλές φορές σωστά”.

Είτε αυτό είναι σωστό είτε όχι, είναι άλλο θέμα, αλλά η αίσθηση, σαν να είναι βέβαιο ότι κάτι πάει να συμβεί, μια ευαίσθητη αίσθηση, μια εσωτερική αίσθηση, μια ανεξήγητη αίσθηση εντός. Επίσης αυτό μπορούμε να το δούμε στο Συνθετικό Repertory στη ρούμπρικα: “Προφητεύει δυσάρεστα συμβάντα”, όπου το Medorrhinum είναι το μόνο φάρμακο που καταγράφεται.

ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΑ ΣΥΜΒΑΝΤΑ

Ας εξετάσουμε μια ρούμπρικα “ΑΓΧΟΣ ΠΡΟΣΜΟΝΗΣ, ΕΝΟΧΛΗΜΑΤΑ ΑΠΟ”. Αυτό δεν είναι ένα στοιχείο ή μια παράμετρος. Είναι ένα αποτέλεσμα ή μια έκφραση και κάθε φάρμακο σ’ αυτή τη λίστα φαίνεται στη ρούμπρικα για έναν διαφορετικό λόγο. Όλα αυτά τα φάρμακα, που έχουν αυτό τον τύπο είναι του άγχους. Εκείνο που θέλω να τονίσω, ως

97

συνήθως, είναι ότι το καθένα από αυτά τα φάρμακα είναι διαφορετικό. Θα πάρουμε 5

φάρμακα, τα: Med., Lyco., Sil., Ambra και Psorinum.

ΤΟ MEDORRHINUM ΕΧΕΙ ΦΟΒΟ ΚΑΚΟΤΥΧΙΑΣ

Η αίσθηση του Med. είναι η αίσθηση του άγχους προσμονής, σα να πρόκειται να έλθει

κάποια κακοτυχία. Κάτι κακό θα συμβεί, κάτι σατανικό, κάποια μεγάλη ατυχία. Τα παιδιά συνήθως αρέσκονται να μεταφέρονται με ένα αυτοκίνητο, αλλά αυτό το παιδί θα πει: “Μπαμπά μην οδηγείς γρήγορα, μπορεί να πάθουμε ατύχημα. Η αστυνομία θα σε πιάσει και θα σε βάλει φυλακή”. Προξενεί τρομερό άγχος πριν να πάει σε μια εξέταση. Το Med. αισθάνεται ότι κάτι θα συμβεί στο δρόμο, μπορεί το αυτοκίνητο να τρακάρει, να χαλάσει. Όταν ορίζεται η ώρα και θέλει να πάρει το λεωφορείο ή περιμένει μια συνέντευξη, έχει μεγάλη ένταση. Φόβος σαν να πρόκειται κάτι να συμβεί, ένας ζωηρός φόβος, τρομερό

άγχος προσμονής, αν οριστεί η ώρα.

ΦΥΣΙΚΑ (ΣΩΜΑΤΙΚΑ) ΣΗΜΕΙΑ ΑΓΧΟΥΣ

Τα σημεία άγχους του Med. είναι κλασσικά. Το πρώτο είναι η ανησυχία ποδιών. Τα

πόδια είναι σε διαρκή κίνηση, αν έχει καθίσει. Τα δύο άλλα φάρμακα που την εμφανίζουν είναι το Rhus tox. και το Zinc. Άλλο σημείο είναι το συνεχές δάγκωμα νυχιών, είναι μεγάλοι “νυχο-δαγκωτές”. Και η τρίτη εκδήλωση του Med. άγχους είναι το διαρκές πλύσιμο των

χεριών. Είναι έμμονη παρορμητική συμπεριφορά: Δαγκώνει τα νύχια του, πλένει τα χέρια του, κινεί τα πόδια του.

ΤΟ LYCO ΣΤΕΡΕΙΤΑΙ ΑΥΤΟ-ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ

Στο Lycopodium δεν υπάρχει ο φόβος κακοτυχίας, απουσιάζει από αυτήν τη ρούμπρικα, ενώ το Med. είναι υπογραμμισμένο με 3. Αλλά το Lycopodium έχει 3 σημεία στη ρούμπρικα “Δειλία, ανανδρία”. Το Lycopodium δεν φοβάται, ότι θα συμβεί κάποια κακοτυχία, αλλά φοβάται ότι δεν θα μπορέσει να φέρει εις πέρας την εργασία του. Π.χ. δεν φοβάται ότι θα

χαλάσει το αυτοκίνητό του πριν την εξέταση, αλλά ότι δε θα μπορέσει να κάνει την εξέταση σωστά. Το Lycopodium έχει την αίσθηση ότι δε θα μπορέσει να την κάνει. Του λείπει η εμπιστοσύνη, αλλά το χαρακτηριστικό του είναι ότι μόλις αρχίσει να κάνει το έργο, ανακτά την εμπιστοσύνη του. Βλέποντας ότι μπορεί, ανακτά την εμπιστοσύνη του και έπειτα

επιτελεί το έργο με ευκολία και άνεση. Ο αρχικός δισταγμός ακολουθείται από ευκολία και άνεση και έπειτα γίνεται αριστοτέχνης στην εργασία του. Έτσι το Lycopodium φοβάται ότι δε θα μπορέσει να κάνει κάτι, ακόμη κι αν έχει την ικανότητα να το πράξει. Σημασία έχει το

-ακόμη κι αν έχει την ικανότητα να το πράξει. Δεν είναι ότι το Lycopodium είναι ένα πολύ ικανό ή έξυπνο άτομο. Υπάρχει χαζό Lycopodium και έξυπνο Lycopodium, ικανό Lycopodium και ανίκανο Lycopodium. Αλλά το σύμπτωμα είναι: φοβάται ότι δε θα μπορέσει να κάνει, εκείνο που είναι ικανό να κάνει. Έστω ότι είναι ένα 10χρονο αγόρι, όχι λαμπρός μαθητής, ούτε πολύ έξυπνος, δεν έρχεται πρώτος, αλλά μπορεί να κάνει κάποια πράγματα, όπως μπορεί ο οποιοσδήποτε. Το παιδί αυτό μπορεί π.χ. να πηδήξει από εδώ εκεί, αλλά

φοβάται ότι δε θα μπορέσει να πηδήσει. Φοβάται ότι δε θα μπορέσει να κάνει εκείνο που μπορεί, οτιδήποτε κι αν είναι. Δε λέμε ότι το Lycopodium είναι ένας μεγάλος άνθρωπος και είναι ένας μεγάλος εκτελεστής. Όχι. Μπορεί να είναι μεγάλος εκτελεστής ή μικρός εκτελεστής, αλλά πάντα φοβάται πριν να κάνει κάτι. Αν τον πιέσετε, θα το κάνει με ευκολία και άνεση. Το Med. φοβάται πράγματα που μπορεί να συμβούν σ’ αυτόν από έξω. Το Lycopodium φοβάται ότι δεν μπορεί να κάνει αυτό, ότι είναι ανίκανος.

ΤΟ LYCO. ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΖΕΤΑΙ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ, ΚΑΝΕΙ ΑΦΑΙΡΕΣΕΙΣ

Υπάρχει μια άλλη διαφορά στα διανοητικά συμπτώματα μεταξύ Med. και Lyc. που είναι πολύ έκδηλη και αυτή είναι ότι το Lyc. έχει μια αυξημένη ικανότητα να κάνει αφαιρέσεις, να συναλλάσσεται σε επιτομές (περιληπτικά). Στον Clarke και στην Εγκυκλοπαίδεια του Allen τα διανοητικά συμπτώματα δίνονται το ίδιο: “Αυξημένη ικανότητα να κάνει αφαιρέσεις, να μεταχειρίζεται περιλήψεις, ενώ κάνει λάθη ανάμεσα σε δαμάσκηνα και αχλάδια. Λέει δαμάσκηνα όταν εννοεί αχλάδια”. Αυτό είναι το ακριβές σύμπτωμα από την απόδειξη. Αντί να πει “έφαγα ένα δαμάσκηνο”, θα πει “έφαγα ένα αχλάδι”. Έτσι κάνει λάθη στα συνήθη,

καθημερινά πράγματα. Πάντως έχει αυξημένη ικανότητα να κάνει αφαιρέσεις, να μεταχειρίζεται περιλήψεις. Μια αφαίρεση ή περίληψη είναι κάτι, που εξάγεται από γεγονότα, αλλά δεν είναι ένα γεγονός. Το Lyc. μπορεί εύκολα να κάνει αφαίρεση σε κάτι. Θα γενικεύσει πολύ εύκολα, θα δει πολλούς παράγοντες και από αυτούς μπορεί εύκολα να φτιάξει θεωρίες. Αν τον αφήσετε στο χρηματιστήριο θα έχει ένα φανταστικό χρόνο και θα σας πει, ότι αυτή είναι η τάση της αγοράς και ότι πάει να συμβεί αυτό ή εκείνο. Είναι πολύ

98

ευφυής να κάνει αφαιρέσεις ή συντομεύσεις. Αλλά σε συνήθη, καθημερινά πράγματα κάνει

λάθη. Το Med. είναι το αντίθετο. Δεν μπορεί να κάνει συντομεύσεις (αφαιρέσεις). Μπορεί εύκολα να προσθέσει κάποια σχήματα. Ενώ το Lyc. θα κάνει λάθη όταν το πράξει, αλλά έχει την ικανότητα για λογική σαν τη Γεωμετρία. Αν του ζητήσετε να αναλύσει την πολιτική

κατάσταση της χώρας, θα την αναλύσει καλά, αλλά δε θα θυμάται τα ονόματα των πολιτικών.

Η SILICA ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ

Η Silica εμφανίζεται σαν το Lyc. γιατί επίσης έχει έλλειψη αυτο-εμπιστοσύνης. Αλλά η Silica δεν είναι το αν μπορεί να κάνει την πράξη που την ενοχλεί, αλλά είναι η εικόνα της, που πρέπει να προβληθεί πάση θυσία. Έτσι, οτιδήποτε απειλεί την εικόνα, την αυστηρή εικόνα της Silica, πάει να προκαλέσει άγχος προσμονής. Η αίσθηση είναι: “Πάω να κάνω

καλό; Και αν αποτύχω, τι θα σκεφτούν οι άλλοι για μένα; Τι εντύπωση θα έχουν για μένα; Η εικόνα μου θα χαλάσει”. Γι’ αυτό η Silica είναι πολύ ντροπαλή, συνεσταλμένη και νευρική, ιδίως πριν να συναντήσει άτομα ή πριν να εμφανιστεί στη σκηνή δημόσια μπροστά σε κόσμο. Αυτή είναι η διαφορα μεταξύ Lyc. και Silica. Η Silica φοβάται να εμφανιστεί στη

σκηνή και το Lyc. φοβάται να μιλήσει. “Όποτε ανεβαίνω στη σκηνή, δειλιάζω πολύ, φοβάμαι και έχω άγχος προσμονής”. Ήταν ένας επιχειρηματίας, που έκανε δωρεές σε κοινωνικά

ιδρύματα και όταν έκανε δωρεές φυσικά καλείτο επί σκηνής να μιλήσει. Έπρεπε να ζοριστεί στη σκηνή και περπατούσε βλέποντας χαμηλά και έπειτα καθόταν και περνούσε όλη την ώρα του χωρίς να σηκώσει το κεφάλι. Τον ρώτησα: “Έστω κι αν δεν έχεις να πεις τίποτε και ούτε κι αν έχεις να κάνεις τίποτε;”. Είπε: “Ακόμη και τότε η κατάσταση είναι η ίδια. Και μόνο η σκέψη, ότι όλα αυτά τα άτομα με βλέπουν και η σκέψη τους είναι πάνω μου, αυτό και μόνο αρκεί”. Έτσι η Silica δεν ενοχλείται για την ικανότητά της για δράση, αλλά την ενοχλεί το τι σκέφτονται τα άλλα άτομα για την εικόνα της, ιδίως για το αν η εικόνα της θα μείνει

άθικτη, όχι μόνο με άλλα άτομα, αλλά και με τον εαυτό της. Γι’ αυτό θα βρείτε τη Silica στις ρούμπρικες: “Εγωϊσμός”, Ευσυνείδητος για μικροπράγματα” και “Δειλία, όταν εμφανίζεται στον κόσμο”.

Η AMBRA ΣΑΣΤΙΖΕΙ, ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΕ ΑΜΗΧΑΝΙΑ

Η Silica θα διαφοριστεί από ένα άλλο φάρμακο, που είναι πολύ συγγενικό. Το φάρμακο αυτό είναι η Ambra-grisea. Η Ambra μαζί με τα Silica, Carbo veg., Plumbum και

Gelsemium είναι τα κύρια φάρμακα στη ρούμπρικα: “Συνεσταλμένος, όταν εμφανίζεται

στον κόσμο”. Η κύρια ιδέα της Ambra είναι μια τρομερή αίσθηση αμηχανίας. Θυμηθείτε, ότι σε όλους μας υπάρχουν στοιχεία όλων των φαρμάκων. Όλοι μας αισθανθήκαμε αμηχανία τη μια στιγμή ή την άλλη, αλλά η Ambra-grisea την αισθάνεται έντονα, έχει πάρα πολύ συναίσθηση, οξεία συναίσθηση και των παραμικρών πραγμάτων που κάνει.

Η αμηχανία είναι περισσότερη όταν έρχεται σε προσωπικές συνήθειες, όπως αποπάτηση και ούρηση. Ένας δυσκοίλιος ασθενής, που ρωτήθηκε αν χρησιμοποιούσε κάποιο

αλουμινένιο σκεύος, απάντησε: “Όχι γιατρέ κανένα αλουμίνιο, μόνο ατσάλινα”. Την επόμενη φορά που ήλθε, έφερε ένα πράγμα τυλιγμένο σε χαρτί. Ήταν ένα αλουμινένιο κύπελλο. Είπε: “Το χρησιμοποιώ στην τουαλέτα μου. Είναι καλό;” Το κύπελο, που χρησιμοποιούσε να πλένεται κάτω, το έβαλε πάνω στο γραφείο μου! Αυτό είναι αντίθετο στην Ambra, που κάθε φορά που αναφέρει κένωση, ούρηση ή ρέψιμο, βρίσκεται σε μεγάλη αμηχανία.

Υπάρχει ένα σύμπτωμα: “Δεν μπορεί να αποπατήσει παρουσία άλλων”. Νομίζω ότι αυτό

αληθεύει για τους περισσότερους από μας. Εννοώ, ότι δύσκολα θα δούμε κάποιον να

μοιράζει προσκλήσεις: “Πάω να ενεργηθώ. Ζητώ τη χαρά της συντροφιάς σας με την οικογένεια και τους φίλους”. Λοιπόν ποιά είναι η έννοια αυτού του συμπτώματος; Κάποιος λέει, αν ο Ambra ασθενής θέλει να ενεργηθεί και είναι στο θάλαμο ενός νοσοκομείου θα δυσκολευτεί να αποπατήσει παρουσία άλλων. Αυτό μπορεί να σημαίνει να περιμένουμε, μέχρι να μπει ο Ambra ασθενής στο νοσοκομείο για να συνταγογράφουμε γι’ αυτόν; Το σύμπτωμα, “Δεν μπορεί να ενεργηθεί παρουσία άλλων”, τι σημαίνει; Σημαίνει ότι δεν μπορεί

να ενεργηθεί, ακόμη και όταν κάποιος βρίσκεται στο άλλο το δωμάτιο. Σημαίνει ότι οι ήχοι που κάνει στην τουαλέτα τον φέρνουν σε τόση μεγάλη αμηχανία, που δεν μπορεί να ανεχθεί τη σκέψη ότι κάποιος στέκεται στο άλλο δωμάτιο και τον ακούει. Πρέπει να φύγουν όλοι από το σπίτι, για να μπορέσει να ενεργηθεί. Να δει ότι δεν υπάρχει κανείς γύρω. Αυτό είναι το είδος αμηχανίας. Η Ambra δεν υποφέρει τη σκέψη να πάει στο σπίτι κάποιου άλλου. Φοβάται μην έχει μιαν έπειξη για αφόδευση. Υπάρχει μια ρούμπρικα. “Άγχος με ανεπιτυχή

έπειξη για αφόδευση”. Όταν έχει έπειξη για αφόδευση, έχει άγχος. Αυτό είναι το είδος του άγχους προσμονής, που έχει η Ambra-grisea. Από κάποιες όψεις είναι πολύ συγγενικό στην

99

Bar.- c. Και τα δύο έχουν: “Ντροπαλός” και “Ξένων χειροτερεύουν, παρουσία”. Αλλά η

Ambra έχει αυτήν την αίσθηση έντονης αμηχανίας, που η Bar.- c. δεν έχει και η Bar.- c. έχει τρομερή “διστακτικότητα”, που παριστάνει μια αίσθηση έλλειψης ικανότητας, που η Ambra δεν έχει.

ΤΟ PSORINUM ΕΧΕΙ ΑΠΕΛΠΙΣΙΑ

Άλλο φάρμακο που συγγενεύει πολύ στο Med. στο φόβο κακοτυχίας, που προξενεί άγχος προσμονής, είναι το Psorinum. Στο Psorinum το αίσθημα κακοτυχίας συνοδεύεται με απελπισία. Στο Med. αυτό είναι ένα εσωτερικό αίσθημα, σα να πρόκειται να συμβεί κάτι κακό, που τον κάνει αγχώδη, βιαστικό, ανυπόμονο και ανήσυχο. Στο Psorinum το αίσθημα είναι: “Οτιδήποτε να κάνω, είναι βέβαιο ότι θα αποτύχω”. Αισθάνεται ότι δεν τον θέλει κανείς και είναι θλιμμένος, αγχώδης και καταπιεσμένος. Υπάρχει πλήρης απελπισία. Δε θα

βρείτε την ανησυχία του Med. στο Psorinum.

ΔΥΟ ΤΥΠΟΙ ΨΥΧΙΚΩΝ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ

Από τα παραπάνω μπορούμε να δούμε, ότι τα ψυχικά συμπτώματα είναι δύο τύπων:

1. Βασικοί παράμετροι και συνδυασμοί τους. Παραδείγματα βασικών παραμέτρων: Βιασύνη, ζήλεια, φόβος, οργή. Παραδείγματα συνδυασμών: Προκαθορίζει το χρόνο θανάτου. Συντροφιά, την επιθυμεί, αλλά της συμπεριφέρεται υβριστικά!

2. Έκφραση των παραμέτρων ή των συνδυασμών τους. Παράδειγμα: “Άγχος προσμονής, ενοχλήματα από”. Είναι μια ρούμπρικα, όπου θα βρείτε φάρμακα να υφίστανται για διάφορους λόγους και υπό διαφορετικές περιστάσεις. Η ρούμπρικα αυτή δεν εκπροσωπεί μια βασική αίσθηση ή μια παράμετρο, αλλά είναι μια κοινή έκφραση προς διαφορετικά συνθετικά στοιχεία.

Πάντα αναρωτιόμαστε: “Γιατί ένα άτομο έχει άγχος προσμονής;” και βρίσκουμε μια ικανοποιητική εξήγηση. Π.χ. λέμε ότι ο Lyc. έχει άγχος προσμονής λόγω έλλειψης της αυτο-

εμπιστοσύνης. Αν ένας Lyc. ασθενής δεν έχει έλλειψη αυτο-εμπιστοσύνης, δε θα έχει άγχος προσμονής. Έτσι το άγχος προσμονής στο Lyc. είναι μόνο μια έκφραση και εξηγείται με μια από τις βασικές του παραμέτρους, δηλαδή την έλλειψη αυτο-εμπιστοσύνης. Ομοίως βλέπουμε άλλα φάρμακα να μπαίνουν μέσα σ’ αυτήν τη ρούμπρικα για διάφορους λόγους.

Για παράδειγμα:

Η Baryta c: έχει άγχος προσμονής λόγω του αισθήματός της ανικανότητας.

H Ambra: έχει άγχος προσμονής λόγω ενός αισθήματος αμηχανίας.

To Medo.: έχει άγχος προσμονής λόγω του φόβου κακοτυχίας.

H Staph.: έχει άγχος προσμονής λόγω ευαισθησίας σε έναν τραυματισμό.

Γι’ αυτό τα “Ενοχλήματα από άγχος προσμονής” δεν είναι ούτε μια βασική παράμετρος, ούτε ένας συνδυασμός παραμέτρων, αλλά μια έκφραση αυτών.

Οι βασικές παράμετροι μπορεί να βρεθούν ξανά και ξανά, αλλά οι εκφράσεις τους μπορεί να μη βρίσκονται πάντα. Επίσης και όταν βρεθούν, αυτές διαφέρουν από άτομο σε

άτομο.

ΔΙΑΦΟΡΑ ΜΕΤΑΞΥ ΒΑΣΙΚΗΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΥ ΚΑΙ ΕΚΦΡΑΣΗΣ

Αν σας ζητήσω να ονομάσετε ένα πράγμα, που είναι κρύο, σκληρό και άχρωμο, αμέσως θα πείτε: “Πάγος”. Αν ρωτήσω, γιατί δεν μπορεί να είναι ένα γυαλί φυλαγμένο στο ψυγείο, μπορεί να βρεθείτε σε αμηχανία για μια στιγμή, αλλά αμέσως θα πείτε: “Ένα γυαλί δεν είναι κρύο ανεπιφύλακτα. Είναι κρύο μόνον όταν φυλάσσεται σε ψυγείο”. Βλέπουμε ότι οι βασικές παράμετροι του πάγου είναι “κρυάδα”, “σκληρότητα” και “έλλειψη χρώματος”.

Αυτές δεν αλλάζουν. Ακόμη και σ’ ένα ζεστό δωμάτιο ο πάγος μένει κρύος. Η “κρυάδα” είναι έτσι η πραγματική του ιδιότητα, ενώ για το γυαλί η “κρυάδα” δεν είναι βασική του παράμετρος. Έτσι μπορούμε να δούμε ότι:

1. Οι βασικές παράμετροι είναι ανεπιφύλακτες (όπως η κρυάδα του πάγου). Αυτές δε μπορούν ν’ αλλάξουν και δε μπορούν να εξηγηθούν.

2. Οι εκφράσεις είναι εξαρτώμενες (όπως η κρυάδα του γυαλιού).

3. Ένα αντικείμενο αναγνωρίζεται πιο εύκολα από τις βασικές του παραμέτρους.

100

ΠΩΣ ΘΑ ΤΑ ΔΙΑΦΟΡΙΣΟΥΜΕ

Για να καθορίσουμε αν ένα σύμπτωμα είναι μια βασική παράμετρος ή έκφρασή της, πρέπει να ρωτήσουμε: “Γιατί υπάρχει αυτό το σύμπτωμα;”. Αν δεν έχουμε μια πλήρη και ικανοποιητική απάντηση σ’ αυτήν την ερώτηση, τότε είναι μια έκφραση. Επίσης έχουμε να

συζητήσουμε την εξήγηση θέτοντας την παραπάνω ερώτηση ξανά και ξανά, μέχρι να έλθουμε σ’ ένα σημείο που να υπάρχει ικανοποιητική απάντηση. Αυτή θα είναι η βασική παράμετρος και οτιδήποτε είπε προηγουμένως ο άρρωστος είναι οι εκφράσεις.

Π.χ. αν ένας μας πει: “Μ’ αρέσει η παρέα”, πρέπει να τον ρωτήσουμε: Γιατί; Αν πει: “Δεν ξέρω γιατί, αλλά πράγματι μ’ αρέσει η παρέα”, τότε έχουμε φτάσει στη βασική του παράμετρο, δηλαδή “Επιθυμεί τη συντροφιά”. Αλλά αν πει: “επειδή τρομάζω αν μείνω μόνος”, έπειτα θα τον ξαναρωτήσουμε: “Γιατί;”. Μπορεί να πει ότι δεν ξέρει σε ποια

περίπτωση η βασική του παράμετρος είναι “Φοβάται να μείνει μόνος”. Επίσης θα πει: “Φοβάμαι να μείνω μόνος, γιατί φοβάμαι μην πάθω μια καρδιακή προσβολή και πεθάνω”. Μετά οι βασικές του παράμετροι θα είναι φόβος επικείμενης νόσου” και “φόβος να μείνει μόνος”.

ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΥΣ

Πρέπει να ερευνήσουμε τα βασικά και ενδότατα αισθήματα (συναισθήματα) και να μη

περιοριστούμε στις εκφράσεις τους. Αν βεβαιωθείτε, ότι αυτές οι βασικές παράμετροι βρίσκονται στο φάρμακο, μπορείτε να το συνταγογράψετε, ακόμη και αν δεν έχει τις ακριβείς εκφράσεις του ασθενούς.

Βλέπουμε ακριβώς πόσες πολλές προσθήκες φαρμάκων έγιναν στη ρούμπρικα: “Άγχος προσμονής, ενοχλήματα από” στο Συνθετικό Repertory. Πριν αυτό το Repertory να έλθει στα χέρια μας θα παραλείπαμε τόσα πολλά φάρμακα αν παίρναμε αυτό το σύμπτωμα ως απαλειφόμενο και δε θα συνταγογράφαμε πάνω στις βασικές παραμέτρους. Από τα

δεδομένα παραδείγματα θα παρατηρήσατε επίσης, πόσο χρήσιμο είναι να διασπάσουμε τη ρούμπρικα “Ενοχλήματα από” στα βασικά της συνθετικά στοιχεία. Π.χ. “Ενοχλήματα από το θάνατο του πατέρα” θα σημαίνει “τρόμος”, “θλιψη”, “ενοχή” ή ένας συνδυασμός αυτών. Πρέπει να μελετήσουμε προσεκτικά, τι λέει ο άρρωστος, ρωτώντας τον “γιατί” πάλι και πάλι, μέχρι που να μπορέσουμε να αναλύσουμε ακριβώς τα συνθετικά στοιχεία.

ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΕΙΝΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ “ΑΠΟΔΕΙΞΕΩΝ”

Οι βασικές παράμετροι είναι συχνά συμπτώματα “αποδείξεων”. Θα είναι δύσκολο να

προσθέσουμε στη λίστα των φαρμάκων αυτές τις παραμέτρους, εκτός αν αποδειχθούν περισσότερα φάρμακα. Οι εκφράσεις είναι συχνά κλινικά συμπτώματα και έτσι η λίστα φαρμάκων για κάθε μια από αυτές μπορεί να αυξηθεί με κλινική εμπειρία. Συνεπώς είναι πιο ασφαλές να στηριχτούμε πάνω σε βασικές παραμέτρους, χρησιμοποιώντας εκφράσεις μόνο για επιβεβαίωση. Π.χ. η ζήλεια είναι μια βασική παράμετρος και μια έκφρασή της μπορεί να είναι “Σαρκασμός”. Στις αποδείξεις αυτή η έκφραση, δηλαδή “Σαρκασμός” του φαρμάκου

που έχει ζήλεια, μπορεί να μην είναι ακόμη γνωστός.

Στο Repertory πολλές ρούμπρικες περιέχουν φάρμακα, για τα οποία το σύμπτωμα είναι βασικό και επίσης φάρμακα στα οποία το σύμπτωμα είναι μια έκφραση μιας πιο βασικής αίσθησης. Να θυμηθούμε ότι τα φάρμακα για τα οποία αυτή η αίσθηση είναι βασική περιλαμβάνονται πιο βέβαια στη ρούμπρικα, παρά εκείνα τα φάρμακα, για τα οποία αυτό το σύμπτωμα είναι απλά μια έκφραση ενός άλλου βασικού συμπτώματος.

ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΑΞΙΟΠΙΣΤΕΣ

Σε πρακτικούς όρους, αν εκλέξουμε τη ρούμπρικα που εκπροσωπεί την έκφραση, είναι πιθανό να παραλείψουμε το φάρμακο. Αλλά αν εκλέξουμε τη ρούμπρικα, που εκπροσωπεί τη βασική αίσθηση του αρρώστου, είναι πολύ απίθανο να το παραλείψουμε.

Πολλές από τις προσθήκες του Gallavardin στο Συνθετικό Repertory είναι εκφράσεις και δεν εκπροσωπούν βασικές αισθήσεις. Π.χ. “Επαναστατικός” (Merc.) ή η προσθήκη κάποιας μεγάλης ρούμπρικας, όπως “Μοιχός”.

Στις αποδείξεις, λόγω της οξύτητας του αποτελέσματος, οι βασικές παράμετροι, όπως

φόβος και οργή, υπερέχουν καθαρά και αδρά και καταγράφονται ως τέτοιες ακόμη και πριν ο πειραματάνθρωπος να έχει την ευκαιρία, να βρει ποικίλες εκφράσεις γι’ αυτές τις αισθήσεις.

101

ΠΛΗΡΗΣ ΕΚΜΑΘΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΘΕΤΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Τα συνθετικά στοιχεία είναι σαν τα γράμματα σε μια λέξη. Ξεχωριστά σημαίνουν λίγα, αλλά μαζί κάνουν αίσθηση. Αρχικά έχουμε να προφέρουμε τα γράμματα (διαίρεση συμπτωμάτων σε συνθετικά στοιχεία), αργότερα όμως αυτό γίνεται γρήγορα, ασυναίσθητα

και αυτόματα. Δεν μπορούμε να φτάσουμε σ’ αυτή την κατάσταση, αν δεν περάσουμε από το στάδιο της προφοράς των γραμμάτων.

Αν μπορέσετε να το δείτε, κάθε σκέψη, κάθε ενέργεια, κάθε διασκέδαση, κάθε εργασία, κάθε χειρονομία και πράγματι κάθε μεμονωμένο πράγμα οικοδομείται από τα συνθετικά του στοιχεία, όπως είναι τα γράμματα σε μια λέξη.

Η ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΙΔΕΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗ

Ένα από τα πετυχημένα αρχικά μου παραδείγματα ήταν η παρατήρηση, ότι οι Aurum

ασθενείς αρέσκονται να ακούν θρησκευτικούς ύμνους και τραγούδια, που ψάλλονται με ακριβές μέτρο και ευλάβεια. Οι θρησκευτικοί ύμνοι έχουν τρία στοιχεία:

Θρησκεία. Η Μουσική βελτιώνει. Ακρίβεια.

Αυτά τα τρία, σε συνδυασμό, βρίσκονται μόνο στο Aurum και οι Aurum είναι σχεδόν τα

μόνα άτομα, που βρήκα να βελτιώνονται σημαντικά ακούοντας θρησκευτικούς ύμνους.

Άλλη παρατήρηση είναι των παιδιών, που όποτε βλέπουν σκύλο ή γάτα, αρπάζουν μια πέτρα και την πετούν στα ζώα. Αυτό μπορεί να είναι δυνατό μόνο αν τα παιδιά έχουν τα ακόλουθα τρία συνθετικά στοιχεία:

Φοβάται τα σκυλιά ή τις γάτες. Καταστροφικότητα. Ώθηση να ρίχνει πράγματα.

Ο συνδυασμός αυτός μπορεί να βρεθεί μόνο στο Tuberculinum και βρήκα ότι κατά κανόνα αυτά τα παιδιά χρειάζονται Tuberculinum.

Ας πάρουμε το σύμπτωμα: “Συχνά κάνει αστεία σε κάποιον”. Το σύμπτωμα αυτό έχει

μερικά συνθετικά στοιχεία, όπως:

Το άτομο είναι πνευματώδες. Είναι κατεργάρης, για να κάνει αστεία σε κάποιον. Υπάρχει ένα στοιχείο περηφάνειας και περιφρόνησης για τους άλλους.

Μπορεί να είναι ένα αίσθημα ζήλειας, που πρέπει ένα άτομο να κάνει αστεία στους άλλους.

Η φλυαρία (ζωηράδα) είναι επίσης ένα χαρακτηριστικό, σε έναν που προσπαθεί να αστειευτεί εις βάρος άλλων.

Επίσης ένας που είναι γρήγορος σε αντίληψη, γρήγορος σε δράση. Τα συνθετικά αυτά στοιχεία χαρακτηρίζουν καθαρά τη Lachesis. O Hyos. ζηλεύει και

είναι κατεργάρης, αλλά δεν είναι γρήγορος σε αντίληψη και δράση. Η Coffea ζηλεύει, είναι γρήγορη σε αντίληψη και δράση, όχι όμως κατεργάρα.

ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΟΣ ΣΤΑ ΣΥΝΘΕΤΙΚΑ ΤΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Εδώ είναι μια επεξηγηματική περίπτωση από το συνάδελφο Dr. Jayesh Shah, που χρησιμοποίησε αυτήν την ιδέα στην πρακτική του. Ένα κοριτσάκι 9 ετών εμφάνισε συμπτώματα διάρροιας μαζί με έντονο πονοκέφαλο. Η διάρροια ελέγχθηκε κάπως με την αλλοπαθητική, αλλά ο πονοκέφαλος δεν υποχώρησε ακόμη και σε υψηλές δόσεις

παυσίπονων. Ο Jayesh παρατήρησε κάτι αστείο στην περίπτωση. Το παιδί ζωγράφιζε μανιωδώς το ένα σκίτσο μετά το άλλο. Ζωγράφιζε 14-16 ώρες την ημέρα κατά τη διάρκεια του έντονου πόνου και με πολύ γρήγορο ρυθμό. Είπε ότι η ζωγραφική ήταν η μόνη δραστηριότητα που της άρεσε. Ο Jayesh προσπάθησε να μελετήσει το σύμπτωμα σε διάφορα βιβλία, αλλά “η επιθυμία για ζωγραφική” δε βρέθηκε πουθενά. Πρώτα, αντιλήφθηκε ότι αυτό θα ληφθεί ως “Βελτίωση όταν απασχολείται”. Αυτό ήθελε να το επιβεβαιώσει και τη ρώτησε, αν θα της έδινε ανακούφιση κάποια άλλη δραστηριότητα. Σ’

αυτό η άρρωστη είπε όχι. Έπειτα σκέφτηκε, αν αυτό σχετίζεται με τη σωματική δραστηριότητα, όπου εμπλέκεται η κίνηση των χεριών της. Τη ρώτησε αν το γράψιμο ή το πλέξιμο έδινε κάποια ανακούφιση και το κορίτσι είπε ότι προσπάθησε να ράψει χωρίς να έχει

102

κάποια ανακούφιση. Τέλος τη ρώτησε αν ζωγραφίζοντας με μολύβι είχε κάποια ανακούφιση,

όμως πάλι είχε αρνητική απάντηση. Αλλά τι ακριβώς επίδραση είχε επάνω της η ζωγραφική; Ο Jayesh κατάλαβε μετά, ότι κάθε σκίτσο που ζωγράφισε το κοριτσάκι, ήταν με λαμπερά χρώματα. Έτσι τη ρώτησε για την αντίδρασή της στα χρώματα και αυτή απάντησε, ότι της

άρεσαν πάρα πολύ.

Αυτό ήταν όταν ήρθε να τον βοηθήσει η ιδέα των συνθετικών στοιχείων. Σκέφτηκε ότι η ζωγραφική πρέπει να είναι συνδυασμός κάποιων χαρακτηριστικών και αν τον διασπάσει στα συνθετικά του στοιχεία, θα μπορέσει να βρει το φάρμακο. Θεώρησε ότι η ζωγραφική είναι ένας συνδυασμός τριών συνθετικών στοιχείων:

Απασχόληση νου. Απασχόληση χεριών και

Χρώματα.

Έτσι πήρε τις ακόλουθες ρούμπρικες:

Απασχόληση νου (Synth. Rep.). Εργατικός.

Βιαστικός. Ψυχισμός, τα χρώματα γοητεύουν (Synth. Rep.).

Άκρα, ανησυχία, χέρια (Kent Rep.).

Από αυτές, κατέληξε στο φάρμακο Tarentula Hispanica.

Μελετώντας τη Materia Medica του Phatak, ο Jayesh βρήκε ότι η Tarent. έχει μόνο “πρέπει να απασχολεί τα χέρια” και είναι ευαίσθητη στα χρώματα, αλλά επίσης “Βίαιοι, συνθλιπτικοί πονοκέφαλοι, ως επακόλουθο άλλων ενοχλημάτων” (αποκαλούνται συναλγικοί πόνοι). Η Tarent. έδωσε γρήγορη ανακούφιση.

Εδώ είναι ένα άλλο απλό παράδειγμα. Περιγράφοντας τον 8χρονο γυιό τους, οι γονείς

του έδωσαν ένα τυπικό παράδειγμα της συμπεριφοράς του. Είπαν, ότι μόλις την προηγούμενη μέρα, το παιδί τους, έξω από το μπαλκόνι του διαμερίσματός τους στο δεύτερο όροφο, είδε ένα παιδί ακουμπισμένο στο μπαλκόνι του πρώτου ορόφου, με το κεφάλι του να προεξέχει. Ο άρρωστός μας πήρε ένα χαλίκι και το πέταξε στο κεφάλι του από κάτω παιδιού και κρύφτηκε.

Η τυπική αυτή περιγραφή του παιδιού θα οδηγήσει στα εξής συνθετικά στοιχεία:

Κατεργάρης, άτακτος.

Καταστροφικότητα, πανουργία. Ανησυχία/Νευρικότητα (η ανάγκη να κάνει κάτι). Πετάει πράγματα.

Από αυτά μπορούμε να δούμε, ότι το φάρμακο είναι η Tarentula Hispanica και πάλι η Tarentula βοήθησε την περίπτωση.

ΟΛΑ ΤΑ ΣΥΝΘΕΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΟΣ ΦΑΡΜΑΚΟΥ ΔΕΝ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΝΑ ΒΡΕΘΟΥΝ

ΣΕ ΜΙΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ

Από τις παραπάνω δύο περιπτώσεις Tarentula Hispanica είναι σαφές ότι, κάθε περίπτωση ενός φαρμάκου δεν απαιτείται να εκδηλώσει όλα τα χαρακτηριστικά αυτού του φαρμάκου, ούτε ακόμη τα λεγόμενα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Ένα φάρμακο ποτέ δε θα αποκλειστεί, επειδή ο άρρωστος δεν εκδηλώνει το ένα ή το άλλο χαρακτηριστικό ενός

φαρμάκου. Έχουμε να εκλέξουμε το φάρμακο, που καλύπτει όλα τα εμφανή χαρακτηριστικά του αρρώστου, ακόμη και αν ο άρρωστός μας δεν ταιριάζει με την ιδέα μας για το φάρμακο.

Εκείνο που θέλουμε να σημειώσουμε είναι ότι οιαδήποτε χαρακτηριστικά υπάρχουν σε μια περίπτωση μπορεί να συνδυαστούν, για να σχηματίσουν πολύ χαρακτηριστικές εκφράσεις. Οι ερωτήσεις που θα κάνουμε όταν βλέπουμε τέτοια ιδιόμορφα ή χτυπητά χαρακτηριστικά είναι: “Ποια είναι τα συνθετικά στοιχεία, που χρειάζονται για να σχηματιστεί αυτό το χαρακτηριστικό;”.

Άλλο παράδειγμα από τον Dr. Jayesh Shah. Επεξηγεί ότι όταν ένας άρρωστος δίνει ένα οριστικό σύμπτωμα, αξίζει να το αναλύσουμε στα συνθετικά του στοιχεία και να εξετάσουμε

το φάρμακο που τα έχει. Παιδάκι 3 χρόνων, όποτε πλησιάζονταν από ξένο, ή τον μπάτσιζε ή τον έφτυνε στο πρόσωπο. Το σύμπτωμα: “Φτύνει ή χτυπά τους ξένους που τον πλησιάζουν” δεν βρίσκεται μ’ αυτόν τον τύπο στη Materia Medica μας. Ο Jayesh ανάλυσε ότι για να έχει αυτήν την ιδιόμορφη τάση, το παιδί πρέπει να έχει τα ακόλουθα συνθετικά στοιχεία:

103

Χτυπάει.

Φοβάται, όταν τον πλησιάζουν, το παιδί δεν ανέχεται να το πλησιάζει κανείς. Φόβος ξένων. Φτύνει στα πρόσωπα ατόμων.

Ντροπαλότητα.

Το μόνο φάρμακο, που έχει αυτά τα συνθετικά στοιχεία, είναι το Cuprum Met.

Άλλη περίπτωση: Κυρία 59 ετών παραπονείται για αρθριτικούς πόνους και ραχιαλγία. Είπε ότι δε χάρηκε τη ζωή της και την έχει βαρεθεί, απηύδησε. Ήταν μοναχοπαίδι πολύ αυστηρών γονέων. Και οι ίδιοι γονείς της δεν ήταν ευτυχισμένο ζευγάρι. Ήταν πολύ καταπιεσμένη, γιατί ποτέ δεν την άφησαν να κάνει κάτι που ήθελε. Μετά το γάμο οι σχέσεις της με τον άντρα της δεν ήταν πολύ ευτυχισμένες. “Κανείς δε μου έδειξε πολλή αγάπη”

είπε. Ο μόνος της γιος πέθανε σε ένα ατύχημα, τριάμισι ετών. Η σκέψη της ακόμη μένει στο χαμό του. Κατά την εξέταση ήταν σε διέγερση, ανήσυχη, νευρική, ψαχουλεύοντας τα χέρια της και τσιμπώντας τα νύχια της. Έμενε απασχολημένη με πλέξιμο, κέντημα, ράψιμο κτλ. Της άρεσε να παρακολουθεί τηλεόραση, αλλά μόνο κωμωδίες και παιχνίδια. Ακόμη και βλέποντας τηλεόραση, τα χέρια της συνέχιζαν να πλέκουν. Ξαφνιαζόταν και αναπηδούσε

από τον παραμικρό θόρυβο.

Ποια είναι τα συνθετικά στοιχεία αυτής της περίπτωσης;

Αίσθημα εγκατάλειψης. Ανήσυχα χέρια. Η απασχόληση βελτιώνει. Βλέπει το αστείο πρόγραμμα και ταυτόχρονα πλέκει, δηλαδή της αρέσει ή είναι

καλύτερα όταν απασχολείται διανοητικά, καθώς και όταν εργάζεται σωματικά. Λίμναση της σκέψης της στο χαμό του παιδιού της.

Καταπιεσμένη, κακόκεφη, έχει νευρικό αγχος.

Το φάρμακο: Kali brom. Τα πρώτα στοιχεία βρίσκονται στο Repertory, το τέταρτο στη Materia Medica του Phatak στο Kali bromatum και το πέμπτο και έκτο δίνονται στα “Οδηγά συμπτώματα” του Hering.

Στη σωματική σφαίρα επίσης οι συνδυασμοί των συνθετικών στοιχείων μπορούν να δώσουν τα χαρακτηριστικά ενός φαρμάκου. Πάρτε το μεμονωμένο σύμπτωμα: “Βήχας

Σπουδαστών” με τη Nux vom. έναντί του. Αυτό θα επιπλέξει ένα συνδυασμό επιδεινωτικών

παραγόντων για βήχα, όπως:

Απώλεια ύπνου. Διεγερτικά, δηλαδή καφές. Μεγαλόφωνο διάβασμα. Καθιστικές συνήθειες. Διανοητική προσπάθεια

Διέγερση.

Σ’ αυτό το παράδειγμα μπορούμε να δούμε πώς ο συνδυασμός ψυχικών και σωματικών παραγόντων γεννά ένα χαρακτηριστικό μεμονωμένο σύμπτωμα.

ΤΑ ΣΥΝΘΕΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΜΙΓΝΥΟΝΤΑΙ ΤΟ ΕΝΑ ΜΕ ΤΟ ΑΛΛΟ

Σας εντυπωσιάζει ότι ένα άτομο εμφανίζει διάφορα συνθετικά στοιχεία (όπως είναι ένα φάρμακο), τα στοιχεία αυτά δεν ξεχωρίζουν, αλλά αναμιγνύονται για να αναδώσουν ένα

ειδικό άρωμα. Στο μαγείρεμα διάφορα συστατικά συμβάλλουν στη γεύση, αν κι εμείς δεν

αντιλαμβανόμαστε τα συστατικά ξεχωριστά το ένα από το άλλο. Μαζί σχηματίζουν ένα ιδιαίτερο φαγητό, που μπορούμε να αναγνωρίσουμε. Ανάλογα μπορεί κανείς να καταλάβει, ότι αν και δύο φαγητά μπορεί να έχουν μερικά ταυτόσημα συστατικά, η πρόσθεση ή αφαίρεση ενός σπουδαίου συστατικού, όπως αλατιού ή ζάχαρης, μπορεί να κάνει τη γεύση των δύο φαγητών τελείως διαφορετική. Π.χ. μπορεί να έχετε ένα άτομο, που είναι πολύ θρησκευτικό, ευσυνείδητο, εργατικό. Φαίνεται σαν Aurum, αλλά του βρίσκετε μιαν ακραία αναποφασιστικότητα και διστακτικότητα για ασήμαντα πράγματα. Αυτό μόνο το συνθετικό

στοιχείο σε ένα σημαντικό βαθμό θ’ αλλάξει την ένδειξη από Aurum σε Baryta carb. Γι’ αυτό το όλο “άρωμα” του ατόμου έχει αλλάξει, από ένα αυστηρό Aurum σε ένα αναποφάσιστο Baryta carb.

104

Η ΙΔΕΑ ΤΟΥ ΣΥΝΘΕΤΙΚΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗ - ΚΙ ΑΛΛΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

Αυτή η ιδέα μας κάνει ικανούς να καταλάβουμε τα συμπτώματα του αρρώστου σε όρους των συνθετικών του στοιχείων και ως εκ τούτου σε όρους των ρεπερτοριακών τους ρουμπρικών, που μας ευκολύνουν να φτάσουμε στο φάρμακο, αφού οι εκφράσεις όπως

είναι μπορεί να μην καταγράφονται στη Materia Medica. Είναι σπουδαίο να επιβεβαιώσουμε εκείνα τα συνθετικά στοιχεία, που αναγνωρίζουμε από αυτή την έκφραση, ότι δεν είναι μεμονωμένα ή τυχαία συμπτώματα του ασθενούς, (δηλαδή που μπορεί να έχουν επέλθει σε απάντηση κάποιας κακής κατάστασης), αλλά που εκπροσωπούν την εσώτατη προσωπικότητά του (βασικά συμπτώματα) και μπορούν να επιβεβαιωθούν από άλλα συμβάντα στη ζωή του και άλλες όψεις της περίπτωσής του. Εδώ, δίνω επεξηγηματικά μερικές περιπτώσεις, που θεραπεύτηκαν με επιτυχία.

Περίπτωση 1η: Αγόρι 6 ετών, όποτε βλέπει μια κατσαρίδα τη συνθλίβει και την πολτοποιεί.

Συνθετικά στοιχεία:

Καταστροφικός.

Βίαιος. Σκοτώνει, Παρόρμηση να.

Ηθικού αισθήματος, έλλειψη. Φόβος κατσαρίδων

-BELLADONNA-

Περίπτωση 2η: Το παιδί, όταν του ζητήθηκε να βγει από το δωμάτιο εξέτασης με τον πατέρα του, άρπαξε τη μητέρα του (που καθόταν στο δωμάτιο) με πολλή δύναμη. Κρατήθηκε πάνω της και την τραβούσε, κλωτσώντας τα πόδια του και τσιρίζοντας.

Συνθετικά στοιχεία:

Χειρονομίες, κλωτσάει τα πόδια. Προσκολλάται. Τσιρίζει.

-STRAMONIUM-

Περίπτωση 3η: Άντρας 70 ετών έρχεται με το γιό του και κάθεται. Στο δωμάτιο παρευρίσκεται και η βοηθός μου. Ο γέρος λέει: “Γιατρέ, έχω πυρετό. Ξέρω ότι οφείλεται σε

ραγάδες στο πέος μου. Θεράπευσέ το και ο πυρετός θα φύγει”.

Συνθετικά στοιχεία:

Εγωϊσμός. Δημιουργεί θεωρίες. Αδιαφορεί για την προσωπική του εμφάνιση (δεν τον νοιάζει τι σκέφτονται οι άλλοι γι’

αυτόν, λέγοντας άσεμνα πράγματα).

Ραγάδες στο πέος.

-SULPHUR-

Περίπτωση 4η: Παιδί 5 χρονών. Ανήσυχο, πεισματάρικο, απειθές, κλωτσά τα πόδια αν δεν εκπληρωθούν οι επιθυμίες του. Έντονος χρόνιος βήχας. Μιλούσα με τη μητέρα του όταν

ξαφνικά είπε μεγαλόφωνα: “Ε! Σάνκαραν, γιατί ο βήχας μου δεν σταματά;”

Συνθετικά στοιχεία:

Ομιλία, απότομη.

Ομιλία, απειλητική. Απότομος. Απειλητικός.

-TARENTULA-

Περίπτωση 5η: Άρρωστη κυρία. Ο γυιός της λέει: “Η μητέρα μου μου θυμίζει συνεχώς από τις 11 η ώρα, για να της δόσω το φάρμακο στις 12”.

Συνθετικά στοιχεία:

105

Ακριβής με το χρόνο (δυσικανοποίητη. Δεν ησυχάζει, όταν τα πράγματα δεν είναι στη

θέση τους). Άγχος για την υγεία. Προσεκτική.

Επικριτική. Δύσπιστη, καχύποπτη. Ανήσυχη.

-ARSENICUM-

Περίπτωση 6η: Παιδί 6 χρονών, όποτε βλέπει κάτι σε κάποιου τα χέρια, το αρπάζει και δεν το δίνει πίσω.

Συνθετικά στοιχεία:

Τσιγκούνης, φιλάργυρος. Ζηλιάρης. Άπληστος. Φθονερός.

Παρορμητικός, αυθόρμητος, ορμητικός. Βίαιος.

Θαρραλέος. Πεισματάρης.

-NUX VOMICA-

Περίπτωση 7η: Αγόρι, 10 χρονών. Η μητέρα λέει ότι κάνει εμετό πριν τις εξετάσεις.

Ερώτηση στο παιδί: “Σε φοβίζει το σχολείο;”.

Απάντηση: “Γιατί να με φοβίζει το σχολείο; Δεν έχω λόγο να το φοβάμαι και νευριάζω όταν με ρωτούν πάλι και πάλι, αν φοβάμαι το σχολείο”.

Συνθετικά στοιχεία:

Πρωϊμότητα. Άγχος προσμονής. Εγωϊσμό, Ενοχλήματα από.

Οργή από αντιλογία.

-LYCOPODIUM-

Περίπτωση 8η: Κυρία 36 ετών εμφάνισε πόνο στον ώμο (αρθρίτιδα) μετά το θάνατο

του γείτονά της της ίδιας κοινωνικής τάξης. Δεν ήταν ομιλητική και κοινωνός με τους άλλους στην πολυκατοικία.

Συνθετικά στοιχεία:

Παιδαριώδης. Η παρουσία ξένων χειροτερεύει. Ντροπαλή.

Ψευδαίσθηση ότι προσφιλής της φίλος αρρώστησε και πέθανε (τόσο πολύ εξαρτάται από ένα φίλο).

-BARYTA CARBONICA-

Περίπτωση 9η: Οργισμένος ένας ασθενής παραπονιέται: “Οι άλλοι λένε άσχημα και

κακά πράγματα για μένα”.

Συνθετικά στοιχεία:

Καχύποπτος.

Ψευδαίσθηση ότι τον επικρίνουν. Ψευδαίσθηση ότι τον παρατηρούν. Φιλόνικος. Ψυχοπαθής.

-HYOSCYAMUS-

Περίπτωση 10η: Ασθενής 45 ετών λέει: “Γιατρέ έχω αυτόν το βήχα εδώ και 19 μέρες. Είναι τελείως ξερός. Πήγα από τον ένα γιατρό στον άλλο και πήρα όλα τα είδη φαρμάκων

106

χωρίς αποτέλεσμα. Δεν έγινε τίποτα. Πέταξα λοιπόν όλα τα φάρμακα, είπα να μη τα

ξαναγγίξω και ήρθα σ’ εσένα”.

Συνθετικά στοιχεία:

Άγχος για την υγεία.

Δεν μπορεί να σκεφτεί τίποτε ενδιάμεσο. Θεωρεί τα πράγματα μαύρο ή άσπρο (πχ. μίσος ή συμπάθεια), πολύ καλό ή πολύ κακό. Είσαι πολύ καλός φίλος ή πολύ κακός εχθρός.

Μίσος για άτομα που τον δυσαρέστησαν, που δε φεύγει με μια απολογία. Ισχυρογνώμων, πεισματάρης.

-NITRIC ACID-

Περίπτωση 11η: Παιδί με κρύωμα, βήχα, έμετο και διάρροια. Η μητέρα δίνει το ακόλουθο ιστορικό: Κατά την εγκυμοσύνη ο άντρας της είχε κάποιους εχθρούς. Έτσι, κάθε

φορά που έβγαινε έξω τη νύχτα, φοβόταν ότι κάτι θα του συνέβαινε. Έχασε βάρος και έγινε άκρως ανήσυχη. Η όσφρησή της έγινε οξεία, θεωρούσε το κάθε τι πολύ βρώμικο και ήθελε να το καθαρίσει.

Συνθετικά στοιχεία: (Με βάση το ιστορικό της μητέρας, για τη μητέρα).

Άγχος για τους άλλους. Ανησυχία τη νύχτα.

Ανήσυχη, αγχώδης. Ψευδαισθήσεις για εγκληματίες. Ψευδαισθήσεις βλέπει κλέφτες τη νύχτα. Απίσχνανση. Φόβος τη νύχτα. Σχολαστική, δυσικανοποίητη. Πλύσιμο, καθαριότητα, μανία για.

-ARS. ALB.- Το παιδί έγινε καλά με ars. alb.

Περίπτωση 12η: Άνδρας 60 ετών, υπόφερε από ουρική αρθρίτιδα. Λέει: “Γιατρέ όλα αυτά είναι ψυχικά. Ο Γκουρού μου κάνει νέα σειρά μαθημάτων Γιόγκα και διαλογισμού. Έτσι, όταν οι σπουδαστές τελειώσουν μια σειρά, πάνε στην επόμενη σειρά μαθημάτων. Μετά αυτός φεύγει και αφήνει όλη την ευθύνη πάνω μου και έτσι όλα πρέπει να τα χειριστώ εγώ”.

Συνθετικά στοιχεία αρρώστου: Συνθετικά στοιχεία Γκουρού:

Ευσυνείδητος για το παραμικρό. Φιλόδοξος.

Ψευδαίσθηση ότι παραμέλησε το καθήκον του (Συναισθάνεται το καθήκον).

Πετάει από τα παιδιά του (Πετάει και φεύγει από τα δημιουργήματά του).

Εγκατάλειψης, αίσθημα. Δύναμη, αγάπη για.

Εργατικός, φιλόπονος Ψευδαίσθηση, ότι βρίσκεται σε δύο μέρη ταυτόχρονα

-AURUM- Δικτατορικός.

Ανυπόμονος.

-LYCOPODIUM-

107

ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΕΙΣ

Στο κεφάλαιο “Mind” στο Repertory υπάρχει ένα μεγάλο τμήμα, που όμως χρησιμοποιείται ελάχιστα. Είναι το τμήμα “Ψευδαισθήσεων”. Οι Ψευδαισθήσεις είναι αισθήματα, που δε βασίζονται πλήρως σε γεγονότα, αλλά εν τούτοις είναι αισθήσεις. Η

διαφορά μεταξύ ψευδαισθήσεων και αισθήσεων είναι ότι οι ψευδαισθήσεις είναι υπερβολικές, πιο έμμονες και συχνά εκφράζονται σε όρους εικόνων.

Η ιδέα χρησιμοποίησης ψευδαισθήσεων μου ήρθε, όταν βρήκα ότι οι ρούμπρικες “Ατυχίας, αίσθημα” και “Ψευδαίσθηση, άτυχος, ότι είναι”, έχει τα ίδια φάρμακα καταγραμμένα στο Repertory του Kent. Αυτό με οδήγησε να σκεφτώ ότι “Ψευδαισθήσεις, άτυχος, ότι είναι” δεν είναι παρά ένα αίσθημα ότι είναι άτυχος. Άρχισα να μελετώ τη ρούμπρικα “Ψευδαίσθηση” και προσπάθησα να καταλάβω τι σημαίνει η κάθε ψευδαίσθηση

σε όρους αισθημάτων.

ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΜΙΑΣ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗΣ

Μια από τις πιο συνήθεις ψευδαισθήσεις, που είναι γνωστές στους σπουδαστές της

Materia Medica είναι η ψευδαίσθηση της Thuja: “Έμμονη ιδέα, σα να είναι καμωμένη από γυαλί” (Materia Medica Phatak). Μετά που διάβασα αυτό το σύμπτωμα, ήμουν βέβαιος ότι μια μέρα κάποιος ασθενής θα έρθει και θα πει: “Γιατρέ, άφησέ με να σου πω ένα μικρό

μυστικό. Είμαι καμωμένος από γυαλί. Πράγματι γεννήθηκα σ’ ένα εργαστήριο γυαλιού!”. Μετά από όλα, αν το σύμπτωμα είναι καταγραμμένο στη Materia Medica, σκέφτηκα ότι τουλάχιστον ένας ασθενής πρέπει να το έχει. Αλλά κανείς δεν ήλθε με αυτό το σύμπτωμα. Ακόμη και στη βιβλιογραφία δύσκολα συνάντησα μια περίπτωση, που να βρήκα αυτό το σύμπτωμα. Όταν ρώτησα μερικούς ομοιοπαθητικούς, μου είπαν ότι νομίζουν, ότι αυτό πρέπει να είναι σημείο ψυχοπάθειας και γι’ αυτό μπορεί να βρεθεί μόνο σε ψυχοπαθείς. Πάντως, προς το παρόν κατάλαβα ότι οι ψευδαισθήσεις είναι συχνά μόνο υπερβολές

κανονικών αισθημάτων, και μπόρεσα να χρησιμοποιήσω αυτό το σύμπτωμα σε πολλές περιπτώσεις, για να συνταγογράψω Thuja. Ποιο αίσθημα είναι αυτό που θα μπορεί να μας κάνει να αισθανθούμε, ότι αυτός ήταν “καμωμένος από γυαλί;” Νομίζω ότι αυτό είναι ένα αίσθημα εκ μέρους ενός ατόμου, ότι είναι εύθραυστος. Είναι ένα αίσθημα ότι είναι λεπτεπίλεπτος, εύθραυστος και πρέπει να προσέχουν, αλλοιώς κάτι θα σπάσει. Ο Pierre Schmidt δίνει στο Συνθετικό Repertory το σύμπτωμα: “Εύθραυστος, αίσθημα ότι”. Εύθραυστος σημαίνει “λεπτεπίλεπτος” ή “που βλάπτεται, παθαίνει ζημιά εύκολα”. Επίσης

αναφέρεται στις ρούμπρικες στο Repertory του Kent “Ψευδαισθήσεις, το σώμα είναι εύθραυστο”. Σε κάποιο βαθμό αρκετά άτομα έχουν αυτό το αίσθημα, αυτήν ή την άλλη στιγμή. Γι’ αυτό προσέχουν όταν κατεβαίνουν τις σκάλες, ή περνούν το δρόμο, ή περπατούν σε ένα γλιστερό μέρος. Αυτή είναι κανονική προσοχή και κανονική αίσθηση ευθραυστότητας, αλλά στη Thuja η αίσθηση αυτή μεγαλοποιείται σε έναν πολύ υψηλό βαθμό. Εκφράζεται από τον πειραματάνθρωπο ως αίσθημα, σα να είναι καμωμένος από

γυαλί. Αυτές είναι οι λέξεις που χρησιμοποιούνται για να εκφράσουν ένα τέτοιο μεγαλοποιημένο αίσθημα ευθραυστότητας.

ΠΩΣ ΕΚΦΡΑΖΕΤΑΙ ΑΥΤΗ Η ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΡΡΩΣΤΟΥΣ

Mια Thuja ασθενής ανάφερε, ότι φοβόταν να βρεθεί σε ένα συνωστισμό. Όταν ρωτήθηκε γιατί, απάντησε ότι φοβόταν ότι κάποιος μπορεί να πέσει πάνω της ή να της πατήσει τα πόδια και να της κάνει ζημιά. Τυπικός είναι ο τρόπος, που κινεί τα χέρια της μια άλλη Thuja ασθενής. Εκτείνει μόνο τα ακροδάχτυλά της προς τα μπρος και αυτό μόνο με

μεγάλη προσοχή και ο βραχίονάς της είναι τεντωμένος, σα να έχει να το τραβήξει ξαφνικά

κάθε στιγμή. Είναι ένα αίσθημα σαν, αν ο άλλος σφίξει το χέρι του σφιχτά, αυτός να μη μπορεί να το αντέξει. Άλλη έκφραση αυτού του αισθήματος είναι ότι η ασθενής λέει: “Γιατρέ, ελπίζω τα φάρμακά σας να μην είναι πολύ δυνατά για μένα”. Ενίοτε στη δεύτερη επίσκεψη η φανερά αγχώδης Thuja ασθενής αναφέρει: “Γιατρέ, πήρα τα φάρμακά σου και μου προξένησαν κάποια ταχυπαλμία, φοβήθηκα και αμέσως σταμάτησα τα φάρμακα”. Η αίσθηση που έχει είναι ότι μια ακόμη δόση θα κάνει μόνιμη βλάβη στον οργανισμό. Το είδα

και αυτό σαν μια άλλη έκφραση αυτής της λεπτεπίλεπτης αίσθησης ευθραυστότητας.

Επίσης, αυτή η αίσθηση ευθραυστότητος μπορεί να εκτείνεται και σε ιδιαίτερα όργανα. Έτσι ο άρρωστος μπορεί να αισθάνεται, ότι η καρδιά του είναι εύθραυστη και αν προσπαθήσει λίγο παραπάνω αυτή θα σπάσει ή αν φάει λίγο λιπαρή τροφή η καρδιά του δε θα την αντέξει και θα σταματήσει να δουλεύει.

Στη Thuja αυτή η αίσθηση ευθραυστότητας συνδυάζεται με ένα άλλο έκδηλο

χαρακτηριστικό και αυτό είναι οι έμμονες ιδέες. Οι έμμονες ιδέες έχουν μια υπερβολική

108

ακαμψία σκέψης. Σε κάποια έκταση είμαστε όλοι μας άκαμπτοι στις ιδέες μας. Π.χ. μπορεί

να έχουμε μια γνώμη ότι όλοι οι χωρικοί είναι αμβλύνοες. Τέτοιες ιδέες μένουν έμμονες, αλλά όταν έλθουμε σε στενή επαφή με διάφορους χωρικούς νοήμονες και παρατηρήσουμε ότι τα γεγονότα είναι τελείως αντίθετα στα πιστεύω μας, θ’ αλλάξουμε τις ιδέες μας. Αλλά

μια Thuja ασθενής εμμένει στην ιδέα της, ακόμη και αν αποδειχθεί περίτρανα το λανθασμένο της.

Υπάρχει ένα ανέκδοτο μιας κυρίας, που είπε στο γιατρό της, ότι υπήρχε μια γάτα στην κοιλιά της. Ο γιατρός προσπάθησε να της εξηγήσει, ότι αυτό ήταν αδύνατο, αλλά αυτή επέμενε ότι ξέρει ότι έχει μια γάτα στην κοιλιά της. Για να την ηρεμήσει, ο γιατρός της είπε ότι θα τη χειρουργήσει και θα απομακρύνει τη γάτα. Την πήρε στο χειρουργείο, τη νάρκωσε και έκανε μια τομή στην κοιλιά της. Όταν αυτή συνήλθε, της έδειξε την τομή και της είπε

ότι απομάκρυνε τη γάτα. Εκείνη του ζήτησε να του δείξει τη γάτα. Ο γιατρός βγήκε και σε λίγο επέστρεψε κρατώντας τη γάτα και της την έδειξε. “Ω!” είπε αυτή, “αυτή είναι άσπρη. Η γάτα που έχω στην κοιλιά μου είναι μαύρη”. Αυτές είναι οι έμμονες ιδέες της Thuja!

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ

Όταν οι έμμονες ιδέες συνδυάζονται με αίσθημα ευθραυστότητας, μετά υπάρχει ένα έμμονο αίσθημα ευθραυστότητας. Αυτό συνήθως φαίνεται σε έναν άρρωστο που παρ’ ότι

υποβάλλεται σε αυστηρά έντονες εξετάσεις, ακόμη και αγγειογραφία και παρ’ ότι όλα τ’ αποτελέσματα είναι αρνητικά, θα αισθάνεται ακόμη ότι η καρδιά του είναι λεπτεπίλεπτη και πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός ή να σταματήσει να εργάζεται. Θα πηγαίνει από τον ένα γιατρό στον άλλο, για να επιβεβαιώσει τη γνώμη του και δε θα πιστέψει απόλυτα ένα γιατρό, που του δίνει μιαν αρνητική απάντηση.

Άλλο παράδειγμα αυτού του αισθήματος ευθραυστότητας είναι η άρρωστη που λέει: “Γιατρέ, αποφεύγω τελείως όλα τα ξινά. Ξέρω ότι αν φάω έστω και λίγο, θα πειραχτούν

όλες μου οι αρθρώσεις”. Όταν ρωτήσετε την άρρωστη, αν έφαγε ξινό και παρατήρησε κάτι τέτοιο, θα πει: “Όχι. Ποτέ δεν έφαγα ξινό, γιατί δεν το ανέχομαι. Εδώ έχετε το συνδυασμό έμμονων ιδεών και αισθήματος ευθραυστότητας.

Σ’ αυτό το σημείο πρέπει να θυμόμαστε, ότι όλα αυτά τα αισθήματα είναι μέσα μας, μόνο που βρίσκονται σε πιο υπερβολική και πιο επίμονη μορφή στη νόσο. Αν δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε αυτά τα αισθήματα σ’ εμάς, δεν μπορούμε να απαιτήσουμε να έχουμε

πλήρη κατανόησή τους σ’ ένα φάρμακο ή σ’ έναν άρρωστο. Δηλαδή τα αισθήματα ενός

φαρμάκου ή αρρώστου δεν είναι κάποια παράξενα αισθήματα κάποιου ιδιαίτερου είδους ατόμων, αλλά τροποποιήσεις των αισθημάτων που υπάρχουν σε όλους μας. Όταν διαβάζουμε μια ψευδαίσθηση, πρέπει να καταλάβουμε ποιο είδος αίσθησης σ’ εμάς, όταν μεγαλοποιηθεί, μπορεί να οδηγήσει σ’ αυτήν την ψευδαίσθηση. Υπάρχει κανείς, που δεν αισθάνθηκε παγιδευμένος ή υποδεέστερος κάποια στιγμή; Τα φάρμακα θα μπορέσουμε να τα καταλάβουμε καλύτερα αν αποκτήσουμε πείρα των αισθημάτων τους. Μελετώντας το

τμήμα των ψευδαισθήσεων περισσότερο, βρίσκουμε ότι πολλές ψευδαισθήσεις έχουν πολύ λίγα φάρμακα, ενίοτε μόνο ένα ή δύο. Μελετώντας αυτά τα φάρμακα βρήκα ότι πολλές εκφράσεις του φαρμάκου εξηγούνται από αυτήν τη μεμονωμένη ψευδαίσθηση. Η ψευδαίσθηση είναι συχνά το κύριο αίσθημα, που εκφράζεται σε μια ποικιλία υποδειγμάτων. Για παράδειγμα:

Ψευδαίσθηση, περπατάει στα γόνατα. Ψευδαίσθηση, οι κνήμες έχουν αποκοπεί.

Ψευδαίσθηση, τον περιγελούν.

Όλες αυτές είναι ψευδαισθήσεις της Bar. c. Τι εννοεί με αυτά ο πειραματάνθρωπος; Εννοεί ότι έχει μια παράλογη (έμμονη) ιδέα. Το αίσθημα ενός ατόμου που περπατάει στα γόνατα, με τις κνήμες του κομμένες. Αισθάνεται σαν ένα άτομο, που είναι ένα πόδι πιο κοντός από τον υπόλοιπο κόσμο, εμποδίζεται και ότι περιφρονείται, τον περιγελούν και γελοιοποιείται. Αυτό είναι το κύριο αίσθημα της Bar. C.

Μια περίπτωση παράδειγμα: Η παρακάτω είναι μια συνέντευξη με μια 18χρονη κοπέλα,

που ήρθε με πρόβλημα αρκετές βλατίδες στο πρόσωπό της.

Γιατρός (Γ): Από πότε έχετε αυτές τις βλατίδες; Ασθενής (Α): Περισσότερο από ένα μήνα. Γ: Τώρα έρχονται και φεύγουν; Α: Ήταν ακόμη περισσότερα από αυτά. Αλλά συνεχίζουν να εμφανίζονται. Γ: Ποια είναι τα άλλα ενοχλήματα; Πόνος ή κάψιμο;

Α: Ναι, κνησμός, όχι πόνος. Λίγο πύο μετά που σπάζουν, με αίμα. Όχι πόνος.

109

Γ: (Εξετάζει τα χέρια). Κάποιες αιτίες; Γιατί δεν τα είχες πριν ένα μήνα;

Α: Δεν ήρθαν τώρα. Προηγουμένως θα διαπυούνταν. Γ: Έχετε καμιά επιθυμία στα φαγητά; Α: Τα πάντα.

Γ: Τίποτε ιδιαίτερα; Α: Κουνουπίδι και ρύζι. Γ: Αλάτι, γλυκά; Α: Λίγα γλυκά, το αλάτι -μ’ αρέσει. Γ: Όρεξη; Α: Ανορεξία -κάποτε υπάρχει όρεξη. Γ: Δίψα;

Α: Μάλιστα. Γ: Ζεστό ή κρύο; Α: Ζεστό και κρύο. Γ: Ιδρώτας; Α: Λίγος. Α: (Δεν απαντά-χαμογελά).

Γ: (Επαναλαμβάνει την ερώτηση). Α: Είμαι ήπια -μερικές φορές οργίζομαι πολύ. Δε χτυπώ, αλλά δε μιλώ για 1-2 ώρες. Έρχεται ένα μικρό παιδί και συνέρχομαι. Ξεχνάω την οργή μου. Γ: Τι άλλο για τη φύση σου; Κλαις εύκολα; Α: Αν κάποιος πει κάτι, κλαίω. Γ: Ποια πράγματα σε κάνουν να οργίζεσαι; Α: (Δεν απαντά για αρκετό χρονικό διάστημα, αλλά συγκεντρώνεται).

Γ: (Επαναλαμβάνει την ερώτηση). Δώσε ένα παράδειγμα. Α: Όταν κάποιος με κατσαδιάζει. Γ: Το πρόσωπό σου γίνεται ελαιώδες; (Ξαφνική φυσική ερώτηση για έλεγχο των αντανακλαστικών). Α: Ναι, πολύ ελαιώδες (γρήγορη απάντηση). Γ: Σ’ αρέσει η παρέα ή να μένεις μόνη; Α: Μ’ αρέσει να μένω μόνη, δε μ’ αρέσει ο θόρυβος -μ’ αρέσει η σιωπή. Δε με πειράζει να

μείνω μόνη όλη μέρα. (Αυθόρμητη απάντηση). Πάντα σιωπηλή και κάνω κάποια εργασία. Γ: Σ’ αρέσει να μένεις σ’ ένα μέρος ή να κινείσαι;

Α: Μένω σ’ ένα μέρος. Δε μ’ αρέσει να γυρίζω έξω οπουδήποτε. Γ: Τι άλλο σ’ αρέσει να κάνεις; Α: (Δεν απαντά για αρκετό διάστημα). Έπειτα λέει: Όταν η δουλειά μου τελειώνει, τότε ακριβώς κάθομαι μόνη.

Γ: (Επαναλαμβάνει την ερώτηση). Σ’ αρέσει να μιλάς; Α: Μ’ αρέσει η σιωπή. Γ: Βλέπεις όνειρα; Α: Πολύ σπάνια. Γ: Πες μου για τα όνειρά σου; Α: (Σιωπηλή) -Τι μπορώ να σου πω; Γ: Καλά ή άσχημα όνειρα; -τι εννοείς κακά; Όνειρα με νερό;

Α: Μάλιστα. Αλλά τι χρειάζεται να τα ξέρεις όλα αυτά; Γ: Πες μου για τα όνειρά σου. Θα σε κάνω καλά. Α: Πώς θα γίνει αυτό; Γ: Με βάση τα λεγόμενά σου θα διαλέξω το φάρμακό σου. Α: Όνειρα νερού, δέντρα, καυγάδες. Γ: Πες μου ένα πράγμα. Πώς είναι τα έμμηνά σου;

Α: Τις πρώτες 2 μέρες πολύ σκούρα έμμηνα.

Γ: Αισθάνεσαι ζωηρή και κεφάτη όταν ξυπνάς; Α: Μερικές φορές αισθάνομαι ένα βάρος στο κεφάλι μου όταν ξυπνώ. Γ: Ο κνησμός υπάρχει τις ώρες της ημέρας ή την νύχτα; Α: Τις ώρες της ημέρας. Γ: Οι βλατίδες έχουν σχέση με την περίοδο; Α: Ναι, περισσότερο πριν τα έμμηνα και όλο τον καιρό κατά τους τελευταίους μήνες.

Γ: Ποια φαγητά σ’ αρέσουν; Α: Μ’ αρέσει το κουνουπίδι, τα ραδίκια, τα ωμά λαχανικά. Μ’ αρέσουν πολύ. Δε με πειράζει όμως αν δεν τα έχω. Γ: Κοιμάσαι ανάσκελα, στο πλάι ή μπρούμυτα; Α: Ανάσκελα. Γ: Σ’ αρέσουν τα παράθυρα ανοιχτά ή κλειστά;

110

Α: Κλειστά -η μητέρα μου φωνάζει (θόρυβος).

Γ: Πνίγεις τα νεύρα σου; Α: Δεν τα λέω σε κανένα. Αισθάνομαι σα να τα λέω, αλλά δε μιλώ ποτέ. Γ: Πόσο σ’ αρέσουν τα γλυκά;

Α: Λίγο-όχι πάρα πολύ. Γ: Ποιο είναι τ’ όνομά σου; Α: Σόνια. Γ: Θα σου δώσω φάρμακο για 10 μέρες. Πες μου πώς θα είσαι μετά 10 μέρες.

Από την παραπάνω συνέντευξη θα δούμε τα εξής:

1. Το κορίτσι ήταν τελείως απρόθυμο να μιλάει για τα συναισθήματά της και έδινε την εντύπωση ότι δε συνήθιζε να μιλά για τον εαυτό της σε κανέναν.

2. Η ερώτηση που έθεσε (γιατί να στα πω όλα αυτά;) έμμεσα δήλωνε, γιατί ενδιαφέρεσαι για μένα (αφού κανείς άλλος δεν το έκανε ποτέ).

3. Το βασικό της αίσθημα είναι ότι δεν έχει κανένα, στον οποίο να μπορεί να πει τα αισθήματά της ή ότι δεν υπάρχει κανείς, που να φροντίζει να ξέρει γι’ αυτήν. Είναι ένα

αίσθημα ότι δεν έχει φίλους.

4. Αυτό επιβεβαιώνεται από όλες τις δραστηριότητές της και τη συμπεριφορά της (όπως ότι

δεν βγαίνει έξω κτλ., αν και είναι στην πρώτη νεότητά της).

Έτσι διάλεξα το “αίσθημα έλλειψης φίλων” ως το κύριο θέμα στην περίπτωση και πήρα τις ρούμπρικες:

Ψευδαίσθηση, ότι στερείται φίλους. Χιούμορ, πνεύμα μη φιλικό. Αίσθημα εγκατάλειψης. Ενοχλήματα μετά από οργή, παρόργηση.

Συντροφιά, απέχθεια στη. Επιθυμία για λαχανικά. Αυτοεξέταση, αυτοανάλυση. Ευαίσθητη στο θόρυβο. Μιλάει απρόθυμα, θέλει να είναι σιωπηλή, λιγομίλητη.

Σκέψεις, σκεπτικός. Όνειρα δασών (πολλά δέντρα) και νερού.

Δέρμα, πρόσωπο, εξανθήματα, πριν τα έμμηνα (βλαττίδες).

Είναι πολύ κλειστό άτομο, δε θέλει να μιλάει σε κανένα και προτιμά να είναι μόνη. Συμβολικά όνειρα με δέντρα και νερό.

Από αυτές τις ρούμπρικες ήλθα στο φάρμακο Magn.-mur., που όχι μόνο απομάκρυνε τις βλατίδες, αλλά άλλαξε και το χαρακτήρα της.

ΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ

Τα αισθήματα και οι αντιδράσεις κάνουν δύο συνθετικά στοιχεία της ψυχικής κατάστασης του ίδιου ατόμου. Αισθανόμαστε και εντεύθεν αντιδρούμε. Σε αντιδράσεις έχουμε μια εκλογή που ασκούμε και εξαρτάται από τις περιστάσεις, την εκπαίδευσή μας, τον πολιτισμό κτλ. Έτσι το πεδίο αντιδράσεων στο ίδιο αίσθημα μπορεί να είναι ευρύ, αλλά το ίδιο αίσθημα θα είναι βασικό και αμετάβλητο. Μπορούμε να πούμε ότι τα αισθήματα είναι

ακούσια και ανεξέλεγκτα, αλλά οι αντιδράσεις μπορούν σε κάποια έκταση να ελεγχθούν και να τροποποιηθούν. Έτσι είναι πιο εύκολο να βασιστούμε στα αισθήματα πολύ περισσότερο,

παρά στις αντιδράσεις. Τα αισθήματα είναι αισθητά σε όλες τις σφαίρες ενός αρρώστου, σε όλες τις σχέσεις που καθιερώνει με τον εαυτό του, την οικογένειά του, την κοινωνία, το γιατρό του, τη νόσο του κτλ. Έχει να τα παρατηρήσει, να τα ξεσκεπάσει, να τα αντιληφτεί.

Π.χ. ένα κορίτσι, που έκανε τη θεραπευτική μου αγωγή για βλατίδες για μακρό διάστημα, ήρθε και μου είπε: “Γιατρέ, γιατί δε γίνομαι καλά; Δε θέλεις να με κάνεις καλά”. Τη ρώτησα: “Γιατί δε θέλω να σε κάνω καλά;”. Απάντησε: “Πρέπει να έχεις κάποιο είδος φθόνου μαζί μου. Οι άλλοι άρρωστοι γίνονται καλά, εγώ γιατί δε γίνομαι καλά;”.

Το αίσθημα που υπάρχει πίσω από αυτά τα λόγια είναι: “Μπορείς σα γιατρός να με κάνεις καλά, αλλά δε με θεραπεύεις σωστά, γιατί δεν μ’ αγαπάς όσο τους άλλους”. Πρέπει να διαβλέψετε στο αίσθημα, που υπάρχει πίσω από αυτήν τη δήλωση.

111

Παίρνοντας το αναμνηστικό της βρήκα ότι ήταν από μια μεγάλη οικογένεια.

Αρραβωνιάστηκε 18 χρονών, αλλά ο αρραβώνας διαλύθηκε για κάποιο λόγο. Είχε μια αδελφή, ένα χρόνο μικρότερη, που ήταν πιο όμορφη και την πρόσεχε περισσότερο. Η αδελφή της αυτή παντρεύτηκε και έχει ένα παιδί τώρα. Η άρρωστή μας από την παιδική της

ηλικία αγωνιζόταν, για να αναγνωριστεί η αξία της στην οικογένειά της. Έτσι εκτός από τη ζήλεια χρειαζόταν να φιλονικεί.

Της έδωσα Calc. Sulph., που τη βοήθησε σημαντικά, με βάση τις εξής ρούμπρικες:

Κλαίγεται ότι δεν την εκτιμούν. Φιλόνικη, Καυγατζού. Ζήλεια. Και τα σωματικά της συμπτώματα.

Αυτή η αίσθηση ζήλειας, που προσέχω περισσότερο τους άλλους ασθενείς, την κάνει

φιλόνικη και παραπονιέται σ’ εμένα. Συμπεριφέρεται σα να είμαι πατέρας της και εγώ προσέχω περισσότερο τους άλλους αρρώστους παρά αυτήν, όπως ακριβώς συμβαίνει στο σπίτι της. Ο τρόπος που μου μίλησε, έδειξε τα αισθήματά της και τη στάση της στην κατάστασή της. Εδώ μπορούμε να δούμε ότι το αίσθημα ότι δεν εκτιμάται, ότι δεν αξίζει, την

κάνει να αντιδρά σε διαφορετικές καταστάσεις με έναν ιδιαίτερο τρόπο. Η αντίδρασή της είναι εναρμονισμένη με τα αισθήματά της. Έτσι μπορούμε να δούμε, ότι μια ψευδαίσθηση

κάνει την υπόλοιπη συμπτωματολογία σύμφωνη και γεμάτη σημασία.

Όλες οι ψευδαισθήσεις δεν είναι εξ ίσου σπουδαίες. Έχουμε να διαφορίσουμε μεταξύ δύο τύπων ψευδαισθήσεων.

ΠΟΙΕΣ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΣΠΟΥΔΑΙΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ;

Όταν καθορίζαμε τη νόσο, είπαμε ότι νόσος είναι η ανικανότητα ενός ατόμου να αντιδράσει κατάλληλα στην κατάστασή του. Π.χ. ένας άνθρωπος, που καταδιώκεται από ένα σκυλί, συμπεριφέρεται σαν αυτό να ήταν ένα λιοντάρι. Αυτή είναι η ψευδαίσθησή του και

έτσι αντιδρά ακατάλληλα στην παρούσα κατάσταση. Έτσι η ψευδαίσθησή του είναι η πραγματική του νόσος. Αν αυτή η ψευδαίσθηση φύγει, μετά αυτός θα αντιδρά κανονικά, δηλαδή θα βλέπει το σκύλο απλά ως ένα σκύλο και θα τον εκδιώξει. Η ψευδαίσθηση είναι η άποψη του ατόμου για την κατάστασή του. Αυτό εξηγεί πολλές από τις αντιδράσεις του. Είναι η λανθασμένη του αντίληψη της κατάστασής του. Εκδηλώσεις όπως βιαιότητα, γέλιο,

οργή, κλάμα κτλ. μπορεί να είναι συνήθεις σε πολλές καταστάσεις, αλλά οι αισθήσεις πίσω από αυτές θα διαφέρουν σε κάθε περίπτωση και η εκλογή του φαρμάκου θα εξαρτάται από

τις αισθήσεις, που είναι η σκανδάλη γι’ αυτές τις αντιδράσεις μάλλον, παρά από τις ίδιες τις εκδηλώσεις. Το φάρμακο που έχει την ακριβή ψευδαίσθηση, θα είναι το μοναδικό που θα μπορέσει να θεραπεύσει τον άρρωστο.

Εδώ θα εισάγω δύο νέους όρους -συνεπακόλουθος (περιστασιακή) ψευδαίσθηση και βασική ψευδαίσθηση. Με την περιστασιακή ψευδαίσθηση εννοώ την ψευδή αντίληψη του αρρώστου σε μια ειδική κατάσταση, που είναι προσωρινή και θα παρέλθει όταν αυτό το

συμβάν παρέλθει. Π.χ. όταν ξεκινά ένα προβληματικό αυτοκίνητο, φοβάμαι το τι μπορεί να συμβεί, αν χαλάσει στο δρόμο. Έχω έναν αφύσικο φόβο, που είναι δυσανάλογος στην κατάσταση. Θα ταίριαζε σε ένα άτομο που βρίσκεται στη μέση της ζούγκλας. Αυτή η ψευδαίσθηση (της πόλης που βρίσκεται σε μια ζούγκλα) είναι προσωρινή και συνεπώς περιστασιακή. Ο λόγος που αυτή η ψευδαίσθηση επέρχεται σ’ αυτή την ειδική κατάσταση είναι μια βαθύτερη ψευδαίσθηση, δηλαδή μια αίσθηση ότι μπορεί να μην είμαι ικανός να την αντιμετωπίσω, αφού το πρόβλημα μπορεί να είναι πέραν της ικανότητάς μου. Αυτή η

λανθασμένη αντίληψη του εαυτού μου σε σχέση προς την κατάσταση και η προκύπτουσα

δειλία είναι η βάση για την περιστασιακή ψευδαίσθηση, ότι βρίσκεται στη ζούγκλα. Η ψευδαίσθηση, ότι είμαι σε μια κατάσταση που είναι πέραν της ικανότητάς μου να τη χειριστώ, σχηματίζει τη βασική ψευδαίσθηση και θα είναι η βάση των διαφόρων περιστασιακών ψευδαισθήσεων. Πάντως η βασική ψευδαίσθηση θα μείνει η ίδια όλο το διάστημα και θα εκφράζεται με διάφορους τρόπους, όπως αισθήσεις, ευεξία, χόμπι, τρόπο ομιλίας και επανερχόμενα όνειρα. Πρέπει να προσπαθήσουμε να βρούμε τη βασική

ψευδαίσθηση του αρρώστου.

Το κλειδί στην περίπτωση βρίσκεται στην παρατήρηση όλων των εκδηλώσεων, πώς το άτομο περπατάει, μιλάει, συμπεριφέρεται, έρχεται στην κλινική, αφηγείται τα ενοχλήματά του κτλ. και έπειτα στην κατανόηση των αισθημάτων, που τον κάνουν να αντιδρά μ’ αυτόν τον ιδιαίτερο τρόπο. Να βρούμε επίσης με ποιον τρόπο αντιλαμβάνεται την κατάστασή του. Αν μπορέσουμε να το βρούμε, όπως είδαμε στην περίπτωση της Calc.-s., Mag.-m. και τώρα

112

στην περίπτωση που θα δούμε παρακάτω, τότε μπορούμε να αποκτήσουμε το κέντρο της

περίπτωσης και η εκλογή του φαρμάκου γίνεται ακριβής.

Όπως ακριβώς είδαμε στο κεφάλαιο “Συνθετικά στοιχεία”, ότι έχουμε βασικές παραμέτρους και εκφράσεις-εκδηλώσεις, ομοίως στις ψευδαισθήσεις έχουμε βασικές

ψευδαισθήσεις και περιστασιακές ψευδαισθήσεις. Η βασική ψευδαίσθηση θα εξηγήσει το κάθε ένα χαρακτηριστικό της περίπτωσης και θα σχηματίσει τη βάση των ποικίλων περιστασιακών (συνεπακόλουθων) ψευδαισθήσεων.

Από οποιαδήποτε κατεύθυνση πλησιάσετε τον ασθενή, θα σταματήσετε στη βασική του ψευδαίσθηση. Τέτοια είναι η ιδιότητά της.

Εδώ είναι μια επεξηγηματική περίπτωση ως παράδειγμα:

Ένας 40χρονος μηχανικός, ήρθε παραπονούμενος για πόνο στο στομάχι και μέλαινα

κένωση. Ήταν από οικογένεια γιατρών και του είχαν γίνει όλες οι εργαστηριακές εξετάσεις. Το Βαριούχο γεύμα που πήρε πριν 10 χρόνια έδειξε έλκος δωδεκαδακτύλου, για το οποίο υπεβλήθη σε αλλοπαθητική θεραπεία.

Μίλησε για το φυσικό του πρόβλημα, τις πολυάριθμες εξετάσεις με μεγάλες λεπτομέρειες δίνοντας ακριβείς ημερομηνίες και λεπτομέρειες της θεραπευτικής αγωγής στην οποία υπεβλήθη.

Είπε: “Αν και όλες οι εξετάσεις είναι τώρα φυσιολογικές, ακόμη έχω ξυνίλες ακόμη και από τις πιο απλές τροφές. Προσέχω πολύ ό,τι τρώω. Τρώγω μόνο βραστή τροφή, εδώ και πολλά χρόνια αποφεύγω όλα τα τηγανιτά και τα καρυκεύματα. Αλλά υπάρχει πάντα ο φόβος, ότι η μέλαινα θ’ αρχίσει πάλι. Όποτε αρχίζει, αρχίζει ξαφνικά. Όλοι στην οικογένειά μου τρώνε την ίδια τροφή όπως κι εγώ, αλλά μόνον εγώ υποφέρω”.

“Ήμουν ένα φιλόδοξο άτομο. Στην αρχή της καριέρας μου εργάστηκα πολύ σκληρά. Δεν πρόσεχα την τροφή μου και παραμελούσα κάπως την υγεία μου. Έτρωγα έξω και δε

φρόντιζα τί και πότε έτρωγα. Τώρα έγινα προσεκτικός. Τα προβλήματα υγείας μου ήλθαν στο δρόμο της προόδου στην καριέρα μου. Τώρα συμβιβάστηκα με τη μοίρα μου και παράτησα όλες τις ιδέες για πρόοδο. Απέκτησα ένα εμπόδιο. Αν πάω στο Μαντράς ή την Μπανγκαλόρη κουβαλώ το φαγητό μαζί μου. Όταν πήγα στην Ιαπωνία έψαχνα πάντα για γάλα. Αρνούμουν όλα τα ποτά και τα άλλα πολυτελή πράγματα”.

“Ο κύριος φόβος, είναι ότι αυτό θα γίνει κακόηθες. Ο γιατρός είπε, ότι ένα έλκος δωδεκαδακτύλου ποτέ δε γίνεται κακόηθες, αλλά εγώ έχω ακόμη αυτό το φόβο. Όλοι μου

λένε να τρώω οτιδήποτε, αλλά αν το κάνω έχω ευθύς ενοχλήματα. Ο γιατρός λέει, δεν υπάρχουν περιορισμοί, να αποφεύγεις μόνον τις τροφές που σε πειράζουν. Αλλά με πειράζουν τα πάντα”.

“Δεν μπορώ να συγκεντρωθώ στην εργασία μου. Έχασα τη μνήμη μου και την εμπιστοσύνη. Δε μ’ αρέσει η δουλειά. Διαρκώς σκέπτομαι για την υγεία μου. Θα πλήρωνα δισεκατομμύρια για να βρω την υγεία μου. Χωρίς υγεία δεν κάνεις τίποτε. Και ο πιο φτωχός,

αν είναι υγιής, μπορεί τουλάχιστο να χαρεί έναν καλό ύπνο. Γι’ αυτό λέω στα παιδιά μου να μη στεναχωριούνται για τους βαθμούς τους, αλλά να φροντίζουν την υγεία τους. Θέλω να ζήσω ευτυχισμένος, αυτό είναι όλο κι όλο”.

Γιατρός: Σε τι αποδίδετε τα προβλήματα της υγείας σας;

Ασθενής: Παραμέλησα την υγεία μου. Όταν υπήρχαν συμπτώματα θα έπρεπε να κάνω κάτι. Ανέβηκα πολύ γρήγορα, ήμουν πολύ καλός φοιτητής, πρώιμος και φιλόδοξος. Θα σπούδαζα ιατρική ή μηχανικός. Αλλά επειδή ήμουν καλός στα μαθηματικά, έγινα μηχανικός,

αν και η οικογένειά μου έχει πολλούς γιατρούς. Θα ήμουν καλύτερα ως γιατρός. Τουλάχιστον θα πρόσεχα την υγεία μου.

Όλες οι εκδηλώσεις του αρρώστου σ’ αυτήν την περίπτωση:

α) έλλειψη ενδιαφέροντος για την εργασία του, β) αίσθημα, ότι δεν μπορεί να εκπληρώσει τις φιλοδοξίες του, γ) λύπη που δεν έγινε γιατρός και δ) η συμβουλή στα παιδιά του

αναχαιτίζονται από το κεντρικό αίσθημα, ότι επιδιώκοντας τη φιλοδοξία του παραμέλησε την υγεία του και γι’ αυτό υποφέρει τώρα. Πήρα τις ρούμπρικες:

Ψευδαίσθηση, ότι κατάστρεψε την υγεία του. Φόβος ότι έχει καταστρέψει την υγεία του.

113

Και οι δύο αυτές ρούμπρικες έχουν ως μόνο φάρμακο το Chelidonium. Άλλες ρούμπρικες:

Άγχος συνειδήσεως, σα να είναι ένοχος ενός εγκλήματος. Τύψη. Σκέψεις νόσου.

Ψευδαίσθηση ότι η νόσος του είναι ανίατη. Λογόρροια, φλυαρία. Εργασία, απέχθεια προς τη διανοητική. Οκνηρία, τεμπελιά. Συγκέντρωση δύσκολη. Ξεχνάει, λησμονεί.

Επιβεβαίωσα αυτήν τη συνταγογραφία. Τυχαία αυτή η ψευδαίσθηση, ότι έχει

καταστρέψει την υγεία του δε βρίσκεται σε καμμιά Materia Medica, παρά μόνο στο Repertory του Kent.

Ενδιαφέρει να σημειώσουμε ότι αυτός ο άνδρας δεν ήταν Chelidonium από τη γέννησή του. Ήταν φιλόδοξος, με πρώιμη ανάπτυξη και εργατικός, υποδείχνοντας Lycopodium. Η

φιλοδοξία του τον έκανε να παραμελήσει το κάθε τι για ν’ ανέβει σ’ αυτόν τον ανταγωνιστικό κόσμο. Στη διαδικασία παραμέλησε την υγεία του σε τέτοιο βαθμό, που

μπήκε στην Chelidonium κατάσταση, ώστε να προσέξει περισσότερο την υγεία του.

Σ’ αυτήν την περίπτωση μπορούμε να δούμε ότι οπουδήποτε χτυπήσουμε, οτιδήποτε πλησιάσουμε, παίρνουμε, ερχόμαστε πίσω στο βασικό αίσθημα -ότι κατάστρεψε την υγεία του. Αυτό το αίσθημα, αν και δικαιολογημένο σε κάποια έκταση, είναι τεράστια μεγαλοποιημένο στην παρούσα πλοκή και γι’ αυτό γίνεται η βασική του ψευδαίσθηση. Εκπροσωπεί την άποψή του για τον εαυτό του και την κατάστασή του και από αυτόν τον κορμό όλες του τις αισθήσεις, αντιδράσεις, καταστάσεις και καταναγκασμούς.

Δεν μπορούμε πάντα να βρούμε την πραγματική ρούμπρικα στο repertory. Συχνά πρέπει να ψάξουμε ανάμεσα σε διάφορες ρούμπρικες -μαζί και εκείνες κάτω από φόβους, θλίψη κτλ. Πράγματι μπορεί να ψάξουμε σ’ όλο το κεφάλαιο Mind-Ψυχισμός για να βρούμε ένα φάρμακο με την ίδια ψευδαίσθηση ή το ισοδύναμό του αίσθημα.

Ακόμη κι αν δε βρούμε μια τέτοια ρούμπρικα, η αντίληψή μας θα βαθύνει με την κατανόηση της βασικής ψευδαίσθησης του αρρώστου. Όπως είδαμε στο κεφάλαιο για την

Υγεία και τη Νόσο, νόσος δεν είναι παρά η βασική ψευδαίσθηση του αρρώστου. Γι’ αυτό

κατανοώντας το είναι αυτή η ψευδαίσθηση, πάμε κατ’ ευθείαν στο κρίσιμο σημείο του προβλήματος.

ΤΟ AURUM MET. ΚΑΙ Η ΙΔΕΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗΣ

Η ιδέα της αντιρρόπησης, μου πρωτοήλθε μετά τη θεραπεία αρκετών περιπτώσεων με το φάρμακο Aurum met. Παρακάτω δίνεται μια από τις πρώτες περιπτώσεις:

Ο κ. Δ., 58 ετών ήρθε στις 23-11-82 με τα εξής ενοχλήματα:

1. Από έτους έχει πόνο στο θώρακα όταν περπατάει γρήγορα, ανεβαίνοντας σκάλες και ιδίως όταν περπατάει μετά το φαγητό. Ανακουφίζεται με την ανάπαυση και με την πίεση. Ιδρώνει κατά τον πόνο. Το ηλεκτροκαρδιογράφημα έδειξε ισχαιμικές αλλοιώσεις.

2. Μυρμήγκιασμα στα πέλματα. Μούδιασμα στα πόδια πάνω από τους αστραγάλους.

3. Διαβητικός-τελευταία μέτρηση: 304mg% μετά το γεύμα.

4. Υψηλή χοληστερόλη -τελευταία μέτρηση: 283.

Σπουδαία συμπτώματα:

Αρέσει την πικρή τροφή, τη ζεστή τροφή, τα θερμά ποτά και τα γλυκά. Κενώσεις όχι ικανοποιητικές. Ούρηση: μια φορά τη νύχτα. Ιδρώτας λιγοστός. Πρώϊμη φαλάκρα.

Αρχικά ζούσε στη Βομβάη. Τοποθετήθηκε στο Δελχί, όπου προήχθη ως αρχιλογιστής και είχε την ευθύνη διαχείρισης αρκετών χρημάτων, κάτι που δεν ήταν συνηθισμένος να το κάνει. Είχε υπερένταση και από τότε είχε τον πόνο στο θώρακα. Τώρα μετατέθηκε στη Βομβάη και δεν έχει τόση ένταση. Αγαπά την παρέα, αισθάνεται έρημος όταν είναι μόνος. Είναι πολύ θρησκευτικό άτομο και καθημερινά προσεύχεται. Η μουσική τον καθησυχάζει.

Κατά την εξέταση:

114

Kρύα χέρια. Βαθιές ρυτίδες από το βρέγμα στο μέτωπο. Α.Π. 140/90mm Hg.

Παρατηρήσεις:

Πολύ καθαρός και κομψός στην εμφάνιση. Ακριβής. Έχει τα ιατρικά του έγγραφα πολύ καθαρά ταξινομημένα. Κάνει κανονικά τσεκ απ. Μιλάει ταπεινά. Δεν είναι φλύαρος.

ΠΩΣ ΕΙΔΑ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ

Όταν μελέτησα αυτήν την περίπτωση, εκείνο που μου έκανε εντύπωση, ήταν ότι τα ενοχλήματά του χειροτέρεψαν μετά που ανέλαβε ευθύνες ασυνήθιστες σ’ αυτόν. Μετά από έρευνα σε διάφορα Repertories, όπως του Kent, του Boenninghausen κτλ., βρήκα τη ρούμπρικα στην οπισθογράφησή μου, που είναι στο Repertory του Phatak. Η ρούμπρικα στη σελίδα 292 είναι: “Ευθύνη, ασυνήθιστη επιδείνωση από” και το φάρμακο είναι Aurum met. Την περίοδο αυτή ήξερα μόνο την εικόνα του Aurum από την πατροπαράδοτη Materia

Medica -ο καταπιεσμένος, ο μελαγχολικός, με αυτοκτονική διάθεση. Ο Clarke στο “Λεξικό του της Πρακτικής Materia Medica” λέει: “Μελαγχολία, που δε γαληνεύει και επιθυμία να πεθάνει. Απελπισία, αυτοκτονική τάση, απόγνωση, με τάση να πηδήσει κάτω από ψηλά

μέρη, να χτυπήσει σε μια καρέκλα. Θλιμμένος, αισθάνεται ότι όλα είναι εναντίον του, δε θέλει να ζήσει και μόνο η σκέψη του θανάτου τον ευχαριστεί -μεγάλη αγωνία, που τον παροτρύνει σε μια διάθεση για αυτοκτονία”. Ο Phatak στη Materia Medica του λέει: “Έντονη

απελπισία, κατάθλιψη και αποστροφή για τη ζωή, με αυτοκτονική αγωνία. Ευέξαπτος με την παραμικρή αντιλογία. Μελαγχολία με λίμναση σκέψης, βλέπει το μέλλον μαύρο, σκοτεινό”.

Δεν υπήρχε αυτοκτονική τάση ή κατάθλιψη στον άρρωστό μου, γι’ αυτό αμφέβαλα αν το Aurum θα είναι το φάρμακό του. Πάντως, όταν μελέτησα τα άλλα του συμπτώματα και τα βρήκα στο Repertory, έκπληκτος είδα, ότι το Aurum κάλυπτε όλα τους σχεδόν, δηλαδή:

Εργατικός. Θρησκευόμενος.

Ευσυνείδητος για μηδαμινά και ασήμαντα πράγματα. Η μουσική βελτιώνει. Θώρακας, στηθάγχη. Η ανάβαση χειροτερεύει.

Αφού η εικόνα συμπτωμάτων ταίριαζε στο Aurum, παρά την απουσία της εικόνας της

παραδοσιακής Materia Medica και το γεγονός ότι το Aurum δεν κάλυπτε τις επιθυμίες του, αποφάσισα να του δώσω Aurum metallicum και να παρακολουθήσω την πορεία. Του έδωσα

Aurum 200 και 1Μ για ένα χρόνο, μια φορά την εβδομάδα. Βαθμιαία, όπως μπορείτε να δείτε, τα ενοχλήματά του βελτιώθηκαν και έγινε σχεδόν τελείως καλά.

Κατάσταση το Δεκέμβριο του 1983:

1. Χοληστερόλη -253mg%. 2. Σάκχαρο Αίματος -141mg% (μετά το φαγητό). 3. καρδιακοί πόνοι πολύ πιο λιγότεροι. Μπορεί να περπατήσει και να ανηφορίσει πολύ

περισσότερο. 4. Μούδιασμα πολύ πιο σπάνια και πολύ περιορισμένο σε ένταση.

Στις αρχές Φεβρουαρίου του 1986 δεν είχε θωρακικούς πόνους, ούτε μούδιασμα. Το σάκχαρο αίματος και η χοληστερόλη ήταν σε φυσιολογικά επίπεδα. Τώρα εγκαταστάθηκε στο Ασράμ παρέχοντας λογιστικές υπηρεσίες ως ελεύθερος επαγγελματίας.

Έτσι το Aurum τον θεράπευσε τελείως και από αυτήν την περίπτωση ανεδύθη μια

όμορφη εικόνα του Aurum. Άρχισα να χρησιμοποιώ την εικόνα αυτή σε άλλες περιπτώσεις

με καλά αποτελέσματα. Βρήκα ότι οι άρρωστοι αυτοί ήταν πολύ ευσυνείδητοι, υπεύθυνοι, αξιόπιστοι, δεμένοι στο καθήκον και πολύ στοργικοί. Θα εκδηλώσουν σχεδόν πατρικά αισθήματα για τους άλλους. Από αυτές τις περιπτώσεις ανέπτυξα μια ζωηρή εικόνα του φαρμάκου.

Το πρώτο πράγμα που θα σημειώσετε σε έναν Aurum ασθενή είναι, ότι είναι καθαρός στην εμφάνιση, ντυμένος συντηρητικά με μια παλιά μόδα, ενίοτε με ένα θρησκευτικό έμβλημα πάνω του (σταυρό κτλ.). Είναι ακριβής στις συνεντεύξεις του. Η τσάντα του είναι

πολύ καθαρή και παραγεμισμένη. Κουβαλάει όλα του τα ιατρικά έγγραφα, ταξινομημένα με σειρά. Ξεφυλλίζοντας αυτές τις εξετάσεις βρίσκουμε ότι ο έλεγχος της υγείας του γίνονταν πολύ τακτικά. Έπαιρνε τα φάρμακά του αδιάλειπτα, μη παραλείποντας ούτε μια δόση. Περιγράφει τα ενοχλήματά του ακριβώς, καθορίζοντας το χρόνο και μιλάει εμπιστευτικά, όχι πάρα πολύ ούτε πολύ λίγο. Στη δουλειά του είναι λεπτολόγος, προσέχει ακόμη και την

115

παραμικρή λεπτομέρεια, τελειοθηρικός, θα εργαστεί μέχρι αργά ελέγχοντας την τελευταία

γραμμή, μετρώντας την τελευταία δεκάρα. Ξέρει το καθήκον του και δε θα ησυχάσει αν δεν ολοκληρώσει τη δουλειά της ημέρας. Τον εμπιστεύονται και τον εκτιμούν οι εργοδότες και συνάδελφοί του, αφού εργάζεται σκληρά, είναι πολύ υπεύθυνος, έντιμος και ευθύς. Είναι

ειλικρινής. Περιορίζεται στα όριά του. Δεν είναι φιλόδοξος, δε θέλει χρήματα, δύναμη ή φήμη. Είναι ευτυχισμένος έχοντας κάνει το καθήκον του. Αξίζει εκτιμήσεως, αλλά αυτό δεν είναι ο σκοπός της εργασίας του. Γενικά είναι ήπιος, αλλά νευριάζει όταν οι άλλοι παραμελούν τα καθήκοντά τους. Έχει υψηλή αίσθηση του σωστού και του λανθασμένου και τα λάθη, που γίνονται από τους άλλους, προκαλούν την οργή του. Έτσι είναι φιλοκατήγορος, επικριτικός και θέτει πολύ υψηλά πρότυπα για τον εαυτό του και για τους άλλους. Είναι πολύ ακριβής και περιμένει και από εσάς επίσης να είστε ακριβής. Αν τον

καθυστερήσετε στην αίθουσα αναμονής, μπορεί να εκραγεί και απαιτεί να τηρήσετε το χρονοδιάγραμμα. Μπορεί να είναι φιλόνικος και υβριστικός. Αυτό δημιουργεί μια κάποια ψυχοδιανοητική ένταση, που μπορεί να οδηγήσει σε υπέρταση, καρδιοπάθεια, ψωρίαση ή ακόμη και έμφραγμα μυοκαρδίου και καρκίνο. Παρά την αδιαθεσία του, συνεχίζει την εργασία του και αρρωσταίνει περισσότερο.

Οι Aurum ασθενείς έχουν μια έμμονη ιδέα για το ποια είναι τα καθήκοντά τους. Αυτό

γενικά εξαρτάται από το τι διδάχθηκαν από τους γονείς τους. Π.χ. σε κάποιον μπορεί να έδωσαν να καταλάβει, ότι το καθήκον του λήγει, μετά που τα παιδιά του θα παντρευτούν και θα τακτοποιηθούν. Έτσι μέχρι να ολοκληρωθεί αυτό το έργο του, εργάζεται σκληρά, φροντίζει τα πάντα, κτλ. Αλλά όταν τελειώσει η αποκατάσταση των παιδιών, χαλαρώνει πλήρως, μπορεί να μην είναι εργατικός κτλ. Αν σ’ αυτό το στάδιο τον ρωτήσετε: “Έχετε ένταση ή στεναχώριες;”, θα απαντήσει: “Γιατί να έχω ένταση; Τώρα που τακτοποίησα τα παιδιά μου, πέρασαν οι ευθύνες μου. Τώρα περνάω τον καιρό μου προσευχόμενος και

βοηθώντας άλλους”. Μπορεί να εκπλαγείτε, ότι αυτός ο σκληρά εργαζόμενος, απασχολημένος, βιαστικός άνθρωπος, τώρα έχει χαλαρώσει τελείως, ακούει μουσική σα να μην έχει καμμιά φροντίδα στον κόσμο.

Ένας Aurum ασθενής μπορεί να διδάχτηκε ότι μετά που εκπλήρωσε τις ευθύνες του προς την οικογένειά του, θα γυρίσει στη θρησκευτική ή κοινωνική υπηρεσία, αφιερώνοντας το χρόνο του στη θρησκεία ή βοηθώντας άλλους. Βοηθά άλλους περισσότερο από μια αίσθηση καθήκοντος, παρά από συμπάθεια ή άγχος για τους άλλους. Η θρησκευτικότητα

επίσης ξεφεύγει από την αίσθηση καθήκοντος. Κάποιον ορισμένο χρόνο της ημέρας

αφιερώνει σε θρησκευτικές προσευχές. Δεν το φιλοσοφεί, δεν αναρωτιέται τι κάνει. Αγαπά πολύ τη θρησκευτική μουσική, που του δίνει τρομερή ανακούφιση. Επίσης αντιδρά καλά στην κλασσική μουσική.

Μπορεί να είναι περήφανος, αλλά όχι εγωιστής. Είναι δικαιολογημένα περήφανος για την ακεραιότητα, την τιμιότητα και την ειλικρίνεια της εντιμότητάς του. Μιλάει πάντα και

απαντάει σε ερωτήσεις.

Το Aurum μπορεί να είναι ήπιο, γλυκό, αλλά και εκδικητικό. Αυτό εξαρτάται από τη διαπαιδαγώγηση των γονέων. Είχαμε έναν τυπικό Aurum ασθενή, που ο πατέρας του ήταν ήπιος, αλλά η μητέρα του πολύ αριστοκράτισσα και του έλεγε ότι ένα άτομο πρέπει να μην ξεχνά κάποιον που τον έβλαψε, πρέπει ν’ αγωνιστεί πεισματικά και να πάρει εκδίκηση, μέχρι να αποδοθεί δικαιοσύνη. Αυτός αρρώστησε μόλις πήγε στο δικαστήριο από το γείτονά του για κάποιο αδίκημα που δεν είχε διαπράξει, έτσι δημιούργησε ένα άλλοθι και έβαλε δύο

αγροίκους να χτυπήσουν το γείτονά του. Μετά ικανοποιήθηκε, μάλιστα αργότερα έγιναν φίλοι με το γείτονά του. Μιας τέτοιας φύσης ήταν και η μητέρα του.

Είδαμε διεξοδικά ό,τι θα λέγαμε “Πατρική” πλευρά του Aurum. Χρησιμοποιώ τον όρο

“πατρική”, όπως εννοείται στην τέλεση ανάλυσης, ενός συστήματος, που θεμελιώθηκε από τον Eric Berne και αποδείχτηκε με πειράματα από τον Thomas Harris στο βιβλίο του “Είμαι καλά, είσαι καλά”.

Η διεκπεραιωτική ανάλυση αναλύει τον ψυχισμό ενός ατόμου σε τρία συνθετικά

στοιχεία: Τον Γονέα, τον Ενήλικο και το Παιδί. Ο Γονέας είναι η καταγραφή των διδασκαλιών, προκαταλήψεων, δοξασιών και στάσεων των γονέων μας. Διαφέρει από άτομο σε άτομο, εξαρτώμενο από την κοινωνία του, το έθνος και τελικά από τους γονείς. “Το να πεις ψέμα είναι αμαρτία”, “Φυλάξου από τους ξένους” κτλ. είναι θέσεις, που έρχονται από μέρους των γονέων μας. Ένα άτομο, στο οποίο κυριαρχεί το μέρος του γονιού, δεν μπορεί να δει αντικειμενικά την πραγματικότητα. Βλέπει τα πάντα μέσα από τα μάτια των γονιών

του και έχει “έτοιμες” απαντήσεις για κάθε τι. Έχει ισχυρή αίσθηση του σωστού και του λανθασμένου και αρέσει να διορθώνει οτιδήποτε είναι λανθασμένο. Συχνά σκεπάζει πατρικά άλλους. Π.χ. αν τον ρωτήσετε: “Πού είναι τα κλειδιά μου;” θα πει: “Γιατί δεν τα φυλάσσεις

116

σε ένα μέρος;”. Μια αντικειμενικά ενήλικη θέση, όπως “Δεν ξέρω” ή “ας τα βρούμε” κτλ.

είναι σπάνια από ένα άτομο, στο οποίο έχει εγκατασταθεί το Γονεϊκό μέρος.

Έτσι βλέπουμε έναν πολύ ισχυρό Γονέα στο Aurum. Η ισχυρή αυτή πατρική επίδραση βλέπεται στο ότι το Aurum δύσκολα ζει στο παρόν. “Ξαναπαίζει” τις πατρικές του

“μαγνητοταινίες” και κρίνει το κάθε τι με ό,τι του έδωσαν να καταλάβει οι γονείς του. “Ο κόσμος πάει κατά διαβόλου”, “Όλοι οι πολιτικοί είναι κλέφτες”, κτλ. Τέτοιες θέσεις είναι συνήθεις, αν και συχνά δεν εκφράζονται από έναν Aurum ασθενή.

Υπάρχει επίσης μια εξ ίσου ισχυρή παιδική καταγραφή στο Aurum, αλλά αυτή είναι πιο κρυμμένη από το πατρικό μέρος. Με το παιδί στη διεκπεραιωτική ανάλυση εννοούμε την καταγραφή της παιδικής μας ηλικίας με το άγχος, τους φόβους, τη θλίψη, την ενοχή, τις απογοητεύσεις, την απελπισία, την απόρριψη, αλλά και τις στιγμές χαράς. Αισθανόμαστε

θλιμμένοι όταν κάποιος μας απορρίπτει, ένοχοι όταν είμαστε εγωιστές ή λέμε ένα ψέμα. Παίρνοντας το ίδιο παράδειγμα, αν ρωτήσετε το άτομο, στο οποίο εγκαταστάθηκε το παιδικό μέρος “Πού είναι τα κλειδιά μου;”, θα αντιδράσει με το “Γιατί θέλεις πάντα να με κατηγορείς;”. Η ανάπτυξη ισχυρών προσκολλήσεων είναι επίσης μια ιδιότητα του παιδικού μέρους μας.

Το Aurum μπορεί να αναπτύξει μια πολύ ισχυρή προσκόλληση σε κάποιο άλλο άτομο,

συχνά πολύ πιο νεότερό του. Μια τέτοια πατρική-παιδική σχέση είδα να αναπτύσσεται με ένα άτομο του αντίθετου φύλου ή αυτό συμβαίνει με το παιδί του. Η σχέση είναι τόσο ισχυρή, που πρέπει να βλέπει το άλλο άτομο κάθε μέρα, ν’ ακούει τη φωνή του κτλ. Η στοργή πάει δίπλα-δίπλα αναμένοντας το άλλο άτομο να υπακούει και να ενεργεί σύμφωνα προς τις επιθυμίες του. Τέτοιες σχέσεις πιθανό να εκπροσωπούν την ανάγκη του Aurum να είναι γονέας σε κάποιον άλλο. Όταν το άλλο άτομο επαναστατεί, δηλαδή αρνείται να κηδεμονεύεται πλέον, τότε ο Aurum πληγώνεται. Βιώνει αρκετά συναισθήματα:

αγανάκτηση, ταπείνωση, εξευτελισμό, οργή, τρομερή καταπίεση, θλίψη, αίσθημα εγκατάλειψης, απογοήτευση και αισθάνεται ότι δεν αξίζει να ζει κανείς. Μπορεί να γίνει αυτοκτονικός σ’ αυτό το στάδιο, αποσύρεται εντελώς και γίνεται πολύ ευερέθιστος.

Εξετάζοντάς την παράλληλα με τη νοητική φύση του Aurum, αυτή η συναισθηματική φύση του φαίνεται παράδοξη. Βρίσκεται αφ’ ενός ένα νοήμον, σκληρά εργαζόμενο, ειλικρινές, έντιμο, θρησκευτικό άτομο και αφ’ ετέρου το ίδιο άτομο προσκολλάται και έπειτα καταθλίβεται και αυτοκτονεί. Οι ρούμπρικες στο Συνθετικό Repertory είναι:

1. Ενοχλήσεις από απογοητευμένο έρωτα (σελίδα 20). 2. Θλίψη και αυτοκτονία από απογοήτευση στον έρωτα (σελίδα 719).

Θεράπευσα πολλές τέτοιες περιπτώσεις σε 2 χρόνια και αναλύοντάς τες βρήκα, ότι η ευσυνειδησία ήταν το ύψιστο μεταξύ των συμπτωμάτων, ενώ η αυτοκτονική διάθεση εμφανιζόταν στο τέλος της λίστας -μόνον ένας άρρωστος την είχε (δες πίνακα με λεπτομερή ανάλυση των συμπτωμάτων σ’ εκείνες τις περιπτώσεις).

ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ 19 ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ AURUM

1. Ευσυνείδητος=18 (ο αριθμός δείχνει αριθμό περιπτώσεων, στις οποίες βρέθηκε αυτό το σύμπτωμα). 2. Η μουσική βελτιώνει=12. 3.Θρησκευτικός=10 . Θρησκευτική παράνοια=1 Θρησκευτική μελαγχολία=1.

4. Άγχος προσμονής=9.

5. Ευθύνη, χειροτ.=9. 6. Οργή με τρεμούλα=8. 7. Σκέφτεται την αρρώστεια=8. 8. Λίμναση, προσκόλληση σκέψης=6. 9. Εργατικός=6. 10. Άγχος συνειδήσεως, σα να είναι ένοχος ενός εγκλήματος=5.

11. Αντιλογία, δυσανεξία στην=6. 12. Συμπάθεια, συμπάσχει=5. 13.Συντροφιά,χειρ.=3 Συντροφιά, απέχθεια στην=5 . Συντροφιά, βελτ.=4. 14.Παρηγοριά,απέχθεια=1

Παρηγοριά, βελτ.=4.

117

15. Άγχος, για τους άλλους=4.

16. Βιάζεται, γενικά=3 Βιάζεται, φαγητό=5 Βιάζεται, μιλάει=1

Βιάζεται, περπάτημα=2 Βιάζεται, εργασία=2 Βιάζεται, διάβασμα=1. 17. Φόβος, να κοιτάξει κάτω από υψηλούς τόπους=4.

18. Φόβος, να μείνει μόνος=1. Φόβος, φιλονικίας=1 Φόβος, σκοταδιού=2 .

Φόβος, θανάτου=2. Φόβος, κλεφτών=3. Φόβος, νόσου=2. Φόβος, φιδιών=1. Φόβος, μέλλον=1. Φόβος, ξαφνικών θορύβων=4.

Φόβος, καταιγίδας=1.

Φόβος, κάτι άγνωστο=1. Φόβος, καρδιοπάθειας=1. Φόβος, αεροπορικό ταξίδι=1. Φόβος, ζώων=1. Φόβος, σκυλιά-γάτες=1.

19. Μνήμη, φτωχή=3. Μνήμη, για τόπους=1.

Μνήμη, ονόματα=5. Μνήμη, πρόσωπα=1, Μνήμη, τι διάβασε=2. 20. Ήπιος=3. 21. Οργή, ξαφνική=1. Οργή, βίαιη=1.

Οργή, καταπιεσμένη=2. Οργή, πετάει τα πράγματα=2.

Οργή, κάνει κακό στον εαυτό του=1. Οργή, από αντιλογία=1. Οργή, με αγανάκτηση=1. Οργή, ενοχλήσεις από=1.

22. Θλίψη, η συννεφιά χειρ.=2.

Θλίψη, κοντά στη θάλασσα=1. 23. Ξάφνιασμα, ο ξαφνικός θόρυβος χειρ.=1.

24. Αυτοκτονικές σκέψεις=2. Αυτοκτονικές σκέψεις, πόνος χειρ.=1. 25. Κλαίει, θρηνεί όταν είναι μόνος=2. 26. Εγκατάλειψης, αίσθημα=3. 27. Αγανάκτηση=3.

28. Αργεί να φάει=1. 29. Φθονερός, ζηλότυπος=2. 30. Συναισθηματικός=2. 31. Φιλοκατήγορος=1.

32. Αποφασίζει γρήγορα=2.

33. Αδιαφορία=1. Αδιαφορία, στη δουλειά=1.

Αδιαφορία, για υποθέσεις παιδιών του=1.

34. Κλαίει=3. Κλαίει, στον ύπνο=1. Κλαίει, από οργή=1. Κλαίει, από συμπόνοια=2. 35. Αργοπορία=1. 36. Θλίψη, καταπιεσμένη=3.

37. Φλυαρία, λογόρροια=3.

38. Εύθυμος, όταν προσεύχεται=1. Εύθυμος, σε νεφελώδη καιρό=1.

118

Εύθυμος, σε καταιγίδα=1.

39. Ψευδαισθήσεις, Θεός=1. 40. Προσεύχεται=1. 41. Ανυπόμονος=4.

42. Δυσικανοποίητος, τελειομανής=2. 43. Εγωϊστής=2. 44. Τύψεις=1. 45. Άγχος, χειρ. με ξαφνικό θόρυβο=1. 46. Ιδιότροπος=1. 47. Κατάθλιψη, πριν τα έμμηνα=1. 48. Δύσπιστος, καχύποπτος=3.

49. Ζηλιάρης=2. 50. Φιλόδοξος=1.

51. Λάθη, στην ομιλία=1. Λάθη, στο γράψιμο=1.

52. Σκέψεις, απρόσκλητες, μπαίνουν στο μυαλό όταν εργάζεται=1. Σκέψεις, αφαιρείται, το μυαλό πετάει αλλού=1.

53. Συγκέντρωση, δύσκολη κατά τη συνομιλία=1.

54. Η παρουσία ξένων, χειροτερεύει=1. 55. Απογοήτευση, ενοχλήσεις από=1. 56. Σοκ, ενοχλήσεις από=1. 57. Ντροπή, ενοχλήσεις από=1. 58. Άγχος, για την υγεία=1. 59. Άγχος, για οικονομικά θέματα=1.

60. Δικτατορικός=1. 61. Προληπτικός, δεισιδαίμων=1. 62. Πεισματάρης, ισχυρογνώμων=2. 63. Στοργικός προς μη συγγενικό άτομο=1. 64. Μοχθηρός, κακεντρεχής=1. 65. Υπνοβασία=1. 66. Μιλάει κατά τον ύπνο=1.

67. Βογκάει κατά τον ύπνο=1. 68. Προκλητικός=1.

69. Δεν μπορεί να ανεχτεί την αδικία=1.

Θέλησα να δω πόσο έκδηλα αναφέρεται στις “αποδείξεις” η αυξημένη αίσθηση ευθύνης και η ανυψωμένη ευσυνειδησία.

Άρχισα να διαβάζω τις εικόνες των αποδείξεων προσεκτικά και κατάλαβα ότι η κατάθλιψη και η αυτοκτονική τάση έρχονται από την αίσθηση ότι παραμέλησε το καθήκον

του και την αίσθηση ότι διέπραξε ένα έγκλημα. Η εικόνα που δίνεται στις αποδείξεις έχει ως εξής (όπως παρατίθεται στα Guiding Symptoms του Herring και στη Materia Medica Pura του Χάνεμαν):

Σκυθρωπός, δύστροπος, απρόθυμος να μιλάει, κάθεται ξεχωριστά, τελείως μόνος σε μια γωνιά, αφοσιωμένος στον εαυτό του, σαν σε βαθειά μελαγχολία, αλλά η παραμικρή αντιλογία εκλύει τη μεγαλύτερη έξαψη και οργή, οπότε ξεχνά τελείως τον εαυτό του, πρώτα

φιλονικώντας και μετά μιλώντας πολύ με κάπως σεσημασμένη ευμεταβλητότητα ψυχισμού, τώρα παρορμητικού, οργισμένου, άλλοτε πολύ φιλεύσπλαχνου, άλλοτε θλιμμένου, αγχώδους, με επιθυμία να πεθάνει. Αμέσως μετά γελάει μεγαλόφωνα. Δυσαρεστείται πολύ εύκολα. Το παραμικρό που σκέφτεται τον δυσαρεστεί, τον επηρεάζει βαθειά και τον κάνει να

δυσανασχετεί. Μεμψίμοιρη αθυμία, νομίζει ότι τίποτα δεν θα πετύχει. Δυσαρέσκεια με τις περιστάσεις του, κατηγορεί την τύχη του ή τον εαυτό του γι’ αυτό. Τύψεις και μεταμέλεια για την ανικανότητά του να κάνει πράγματα αρκετά γρήγορα. Ανήσυχος και αναποφάσιστος

με μια αίσθηση ότι παραμέλησε κάτι και πρέπει να επιπληχθεί και αξίζει να τιμωρηθεί. Αυτοκαταδίκη, αυτόμομφή, αυτοεπίκριση, συνεχές αίσθημα ότι κάνει κάτι εσφαλμένο. Φαντάζεται ότι έχει αποξενωθεί από τις αγάπες των άλλων και αυτό τον λυπεί μέχρι δακρύων. Έντονη καταθλιπτική απελπισία και κουρασμένος από τη ζωή. Μελαγχολία, φαντάζεται ότι είναι ακατάλληλος για τον κόσμο, ότι είναι ανάξιος να ζει. Βλέπει τη σκοτεινή πλευρά και διαρκώς σκέφτεται ν’ αυτοκτονήσει. Η σκέψη “θάνατος” του δίνει τη μεγαλύτερη ευχαρίστηση. Διαρκώς σκέφτεται ότι παραμέλησε το καθήκον του και αξίζει να τιμωρηθεί

και δεν θα σωθεί η ψυχή του. Απελπισμένος, θέλει να πηδήσει από ψηλά. Συνεχώς μια μαύρη, απελπιστική διάθεση, συχνά άγχος και απελπισία. Η ζωή του είναι ένα βάρος.

119

Αναρωτήθηκα, γιατί να υπάρχει τόση διαφορά μεταξύ της κλινικής εικόνας και της

εικόνας “απόδειξης”. Φάνηκε, ότι και οι δύο εικόνες ήρθαν από μια πηγή, δηλαδή τις “αυξημένες τύψεις συνειδήσεως” (Clarke).

Αφού και το αυτοκτονικό αίσθημα και το αίσθημα παραμέλησης του καθήκοντος ήρθαν

από τις αυξημένες του τύψεις συνειδήσεως, γιατί η μια όψη εμφανίζεται περισσότερο στις αποδείξεις και η άλλη στην κλινική εικόνα; Και τα δύο είναι μέρος του Aurum, αλλά στον πειραματάνθρωπο η Aurum κατάσταση επέρχεται ξαφνικά. Το υγιές άτομο βλέποντας τη ζωή του από την προοπτική του Aurum με τις αυξημένες τύψεις συνειδήσεως, αισθάνεται ότι έχει παραμελήσει το καθήκον του απελπιστικά. Είναι πλήρως καταπιεσμένος, σκέφτεται ότι έκανε λάθος, ότι έχασε την αγάπη των φίλων και αξίζει μομφής. Ο θάνατος είναι η μόνη διέξοδος τώρα.

Αφ’ ετέρου, ο χρόνιος Aurum ασθενής ποτέ δεν θα έχει παραμελήσει το καθήκον του λόγω των έντονων τύψεων της συνειδήσεώς του. Η αυτοκτονική διάθεση όντας επιβλαβής και δυσάρεστη έχει γι’ αυτό αντιρροπηθεί. Στις αποδείξεις δεν υπάρχει χρόνος για αντιρρόπηση.

Αυτή η σκέψη με ενημέρωσε ότι πιθανόν αρκετά συμπτώματα της κατάστασής μας είναι σε τύπο αντιρρόπησης. Π.χ. ο Aurum ασθενής θα διατηρήσει αυτήν την αίσθηση

καθήκοντος, την ηθικότητα και την εργατικότητα σε έναν ευθύ τύπο, αλλά η κατάθλιψή του θα αντιρροπηθεί λέγοντας κάτι όπως: “Γιατί να στεναχωρηθώ που ο γυιός μου δεν ανέβηκε στη ζωή; Εγώ έπραξα το καθήκον μου. Έδωσα ό,τι μπορούσα, εκπλήρωσα την ευθύνη μου. Τώρα, αν η τύχη του δεν είναι καλή, πόσο ευθύνομαι εγώ;” ή “Μετά από όλα έχω να ζήσω και να εκπληρώσει τις ευθύνες μου. Δεν μπορώ να ξεφύγω, πρέπει να το διορθώσω”. “Έχω να το τελειώσω, δεν υπάρχει τρόπος να ξεφύγω”. Ή σε μια κατάσταση έντασης μπορεί να πει “Γιατρέ επιθυμώ το θάνατο να έλθει, αλλά πώς μπορώ να πεθάνω, έχω τόσα πολλά να

κάνω”.

Αυτές είναι οι προσπάθειές του να εμποδίσει τα αυτοκτονικά του αισθήματα να έλθουν στο μυαλό του, να καλύψει την πραγματική κατάσταση εντός του. Αυτή τη διεργασία τη λέω αντιρρόπηση. Είδαμε ήδη πόσο πολύ διαφορά μπορεί να κάνει η διεργασία αντιρρόπησης, μεταξύ της εικόνας της Materia Medica και εκείνης που βλέπουμε σε αρρώστους. Στο επόμενο κεφάλαιο θα μελετήσουμε τη διεργασία αντιρρόπησης με περισσότερες λεπτομέρειες.

ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗ

Η αντιρρόπηση εμπλέκει την προφύλαξή μας με μια δράση βούλησης κάποιων στοιχείων της φύσης μας, χωρίς να υπάρχει μια αλλαγή σ’ αυτά τα στοιχεία. Αυτή η προφύλαξη χρειάζεται, αν η κατάσταση δεν είναι αρκετά έντονη για να χρειαστεί μια αλλαγή στα στοιχεία, και μια απλή προφύλαξη θα εξυπηρετήσει το σκοπό. Σε μια τέτοια περίπτωση ο νους έχει την ικανότητα και αυτοπροσαρμόζεται. Έτσι η αντιρρόπηση είναι μια εκούσια

πράξη αντιστάθμισης, κάτι στη φύση μας. Είναι η διεργασία προσπάθειας, που σε μια μεγάλη έκταση είναι δυσάρεστη, γιατί εμπλέκει έναν αγώνα ενάντια στη βασική μας φύση.

Η αντιρρόπηση εμφανίζεται σε όλους μας και έχουμε να αντιρροπήσουμε διαφορετικά στοιχεία σε διαφορετικές καταστάσεις. Π.χ. παίρνουμε ένα άτομο με ένα ισχυρό στοιχείο ανησυχίας, που δεν μπορεί να καθίσει σε ένα μέρος. Όταν αυτός έχει να προσέξει μια διάλεξη, έχει να κάνει μια προσπάθεια, να ελέγξει την ανησυχία του. Ως αντιρρόπηση γι’ αυτό, κάθεται με τα πόδια σφιχτά σταυρωμένα και διαρκώς υπενθυμίζει τον εαυτό του ότι

δεν πρέπει να κινείται.

Η διεργασία αντιρρόπησης είναι πολύ ενδιαφέρουσα και έχει επιπλοκές, που φτάνουν στην ομοιοπαθητική βαθειά. Αν καταλάβουμε τις εργασίες αυτής της διαδικασίας, θα πετύχουμε τεράστια διαφορά στην κατανόηση των ασθενών μας.

Ένα άτομο στη μεγαλύτερη άνεσή του είναι σε μια κατάσταση, όπου χρειάζεται να αντιρροπηθεί ελάχιστα.

Σε καταστάσεις, όπου ένα άτομο ελέγχεται κάπως, τότε αντιρροπείται πολύ.

Φυσιολογικά εκλέγουμε καταστάσεις, όπου έχουμε ελάχιστη ανάγκη αντιρρόπησης.

Π.χ. το φυσικά ανήσυχο άτομο θα διαλέξει ένα επάγγελμα όχι ενός γραφείου, αλλά ενός ταχυδρόμου, πωλητού, φιλάθλου, που χρειάζεται ελάχιστη αντιρρόπηση. Ένα άτομο με τάση για ταξίδια (Tuberculinum) θα διαλέξει να γίνει ταξιδιωτικός πράκτορας, έτσι που να μη χρειάζεται αντιρρόπηση γι’ αυτήν την όψη. Πολλές από τις καταστάσεις που εκλέγουμε

120

είναι εκείνες, όπου χρειαζόμαστε ελάχιστη αντιρρόπηση, ακόμη κι αν σ’ αυτές τις

καταστάσεις υπάρχουν πάντα στοιχεία αντίθετα προς τη βασική μας φύση.

Εκείνος που διάλεξε το έργο ενός πράκτορα, μπορεί να ταξιδεύει κάπως, αλλά έχει να κάνει και λογαριασμούς. Για να φτιάξει μια κατάσταση λογαριασμών, πρέπει να καθίσει να

συγκεντρωθεί και να θέσει τα πάντα σε τάξη. Αυτό αντιβαίνει στη φύση του, γι’ αυτό πρέπει να αντιρροπήσει (να ελέγξει) την παρόρμησή του να είναι σε κίνηση όταν έχει να κάνει λογαριασμούς. Ομοίως σε κάθε κατάσταση υπάρχουν κάποια στοιχεία, που είναι συντονισμένα με τη βασική μας φύση και άλλα για τα οποία χρειαζόμαστε να αντιρροπήσουμε. Αυτό μπορούμε να το δούμε στις σχέσεις μεταξύ ενός άντρα και της γυναίκας του, της κοινωνίας, των φίλων του, των ομοεθνών του, των ομοθρήσκων του κτλ.

Έστω ότι ένα Lycopodium παντρεύεται μια Pulsatilla με εκλογή. Η Pulsatilla είναι πολύ

στοργική, υποχωρητική και ήπια. Το δεσποτικό Lyco. άρεσε αυτό το μέρος της φύσης της. Δε χρειάζεται αντιρρόπηση. Αλλά ταυτόχρονα και αυτή εξαρτάται πολύ από αυτόν, κάνοντάς τον να επωμίζεται αυξημένη ευθύνη, που δεν του αρέσει, αφού από τη φύση του προτιμά να αποφεύγει την ευθύνη. Έτσι ή η γυναίκα έχει να αντιρροπήσει και να μην απαιτεί τόση πολύ ευθύνη, στοργή, συμπάθεια και προσοχή από αυτόν ή ο άντρας πρέπει να

αντιρροπήσει και ν’ αρχίσει να της δίνει συμπάθεια και στοργή και να είναι υπεύθυνος. Και

οι δύο πρέπει να αντιρροπήσουν σε κάποια έκταση. Αυτό επίσης καλείται προσαρμογή.

Επειδή η αντιρρόπηση δεν του είναι άνετη, αλλά αποβλέποντας στα πλεονεκτήματα ξεφεύγει από αυτήν τη σχέση και έτσι κάνει. Ομοίως, αν και το Rhus tox. άτομο δεν αρέσει να κάθεται σε όλο το μάθημα, όμως επειδή κερδίζει άλλα ωφέλη, αντιρροπεί. Σ’ όλες τις σχέσεις ο άνθρωπος έχει να αντιρροπεί κατά κάποιον τρόπο.

Γιατί αυτή η γνώση για αντιρρόπηση είναι τόσο σπουδαία; Όταν παίρνουμε το ιστορικό, τα μη αντιρροπούμενα συμπτώματα φανερώνονται εύκολα, ενώ τα αντιρροπούμενα είναι

πολύ πιο δύσκολο να εξιχνιαστούν. Ο Lycopodium άντρας φροντίζει για τη γυναίκα του χωρίς αντιρρόπηση. Θα πάρουμε τη φροντίδα ως σύμπτωμά του; Αν το πράξουμε, θα κάνουμε λάθος, γιατί αυτή δεν είναι η βασική του φύση. Εμείς πρέπει να συνταγογράψουμε για τη βασική του φύση. Πράγματι πρέπει να μπορούμε να δούμε ότι το πραγματικό σύμπτωμα είναι το ακριβώς αντίθετο. Είχαμε μια περίπτωση ζευγαριού, που και οι δύο ήταν Pulsatilla. Όπως ξέρουμε η Pulsatilla είναι ήπιο και αναποφάσιστο άτομο. Το ωραίο ήταν ότι ο άντρας ήταν πιο έντονα Pulsatilla, παρά η σύζυγος. Έτσι στη σχέση τους έπρεπε όλες τις

αποφάσεις να τις παίρνει η γυναίκα. Όταν ρώτησα τον άντρα, “η γυναίκα σου παίρνει αποφάσεις αργά ή γρήγορα;” είπε “Γρήγορα”, γιατί αυτή ήταν η μόνη που έπαιρνε αποφάσεις και έπρεπε να το κάνει γρήγορα, ακόμη κι αν αυτό δεν ήταν στη φύση της. Αν αυτή δεν έπαιρνε αποφάσεις, κανείς δεν θα τις έπαιρνε, γιατί αυτός ο άντρας ήταν υψηλού βαθμού Pulsatilla. Ο σύζυγος την έβλεπε ως πολύ ευερέθιστη, πεισματάρα και αποφασιστική. Αλλά καθώς την είδα, αυτή κάθισε απέναντί μου και με ρώτησε: “Γιατρέ, τι

να κάνω; Πες μου”. Ήταν πολύ ήπια και υποχωρητική παρουσία μου, αλλά παρουσία του ανδρός της δε θα έδειχνε έτσι. Είτε ήταν πραγματικά Lyco. που προσποιούνταν να είναι Pulsatilla μπροστά μου ή είναι Pulsatilla και πρέπει να φαίνεται ως Lyco. σ’ αυτόν. Πώς θα διακρίνω ποια είναι η αλήθεια; Αναρρωτήθηκα: “Ποια κατάσταση απαιτεί μεγαλύτερη αντιρρόπηση από μέρους της;” Δεν επικράτησα στην κλινική μου και ακόμη πολύ πιο ήπια ήταν στην κλινική από ότι χρειαζόταν να είναι. Παρουσία του άντρα της ήταν δεσποτική, όπως χρειαζόταν να είναι. Εδώ ενεργούσε πολύ πιο δυσανάλογα προς την κατάσταση και

όποτε είναι σε αναλογία ή κατάλληλα σε μια κατάσταση είναι πιο πιθανό να είναι αντιρρόπηση (εκτός αν η ίδια η κατάσταση έχει δημιουργηθεί από αυτήν). Παρουσία μου λύγιζε πολύ χαμηλά: “Γιατρέ σε παρακαλώ, πες μου τι να κάνω;” Σχεδόν ζητιάνευε. Αυτό

δεν είναι αντιρρόπηση. Η αντιρρόπηση είναι χρήσιμη και κατάλληλη για την κατάσταση. Ένα άτομο αντιρροπεί μόνο αν η κατάσταση το απαιτεί και αυτή η κατάσταση (όταν μιλούσε σ’ εμένα) δε χρειαζόταν. Δεν υπήρχε ανάγκη σ’ αυτήν να είναι τόσο ήπια και ικέτης. Γι’ αυτό δεν ήταν αντισταθμιστική, ενώ στον άντρα της μπροστά ήταν αντίρροπη, γιατί ο άντρας της

ήταν τόσο έντονα Pulsatilla, που είχε να αντιρροπήσει τη δική της Pulsatilla κατάσταση, για να επιβιώσει η οικογένειά της. Αλλιώς και οι δύο θα άρχιζαν να κλαίνε και κανείς δεν θα έπαιρνε αποφάσεις.

Έτσι η αντιρρόπηση είναι α) μια πράξη βούλησης (δηλαδή εκούσια), β) είναι απέναντι κάποιας όψης μιας βασικής φύσης, γ) χρειάζεται μια προσπάθεια και δ) συνήθως χρειάζεται για αντιμετώπιση της κατάστασης.

Θυμάμαι τη θεραπεία πολλών ασθενών με Nitric Acid, που δεν είχαν καθόλου μνησικακία, που είναι ένα από τα πιο καλά γνωστά χαρακτηριστικά. Αρχικά με εξέπληξε που η συνταγογραφία ήταν αποτελεσματική, αν και έδωσα το φάρμακο επειδή όλα τα

121

χαρακτηριστικά ταίριαζαν μόνο στο Nitric acid. Όταν μελέτησα τη φύση των αρρώστων,

αισθάνθηκα ότι ήταν τόσο ήρεμοι, καθόλου βίαιοι, ήπιοι και ευγενικοί. Τώρα κατάλαβα ότι τα άτομα αυτά προέρχονταν από μια θρησκευτική ομάδα, που είχαν τη μη-βιαιότητα ως ένα από τα κύριά της χαρακτηριστικά. Η κακεντρέχεια, η σκληρότητα και η βιαιότητα είναι

ταμπού και είναι:

α) άχρηστα σ’ αυτήν την κατάσταση, β) δεν επιδοκιμάζονται από την κοινωνία τους, γ) πραγματικά βλαβερά στην απεικόνησή τους και στη ζωή τους σ’ αυτήν την κοινωνία.

Έτσι αυτά τα άτομα με την ακραία τους ηπιότητα και φιλανθρωπία (αντίθετο χαρακτηριστικό) αντιρροπούν την εσωτερική κακεντρέχεια. Η σχεδόν μανιακή ένταση με την οποία αυτά μπορούν να είναι φιλάνθρωπα, δηλώνει τη δύναμη που απαιτεί η

απομόνωση της κακεντρέχειας.

Άλλος τύπος αντιρρόπησης στην περίπτωσή τους θα είναι η απόκλιση της κακεντρέχειας προς κοινωνικά αποδεκτούς τύπους, δηλαδή ένας πόλεμος κατά της φτώχειας ή ακόμη σε ένα προσωπικό επίπεδο μπορούν να πουν: “Αυτή η αρρώστια με

ενοχλεί πάρα πολύ, θα δω σ’ αυτήν ότι είναι τελείως καταστροφική”. Έτσι η κακεντρέχεια θα φανεί σε κοινωνικά αποδεκτά πρότυπα και εμείς θα μπορέσουμε να την αντιληφθούμε

στο άτομο. Μπορούμε να έχουμε αυτήν την όραση αν καταλάβουμε τα κοινωνικά συμφραζόμενα και εξετάσουμε, ποια χαρακτηριστικά θα αντιρροπηθούν και ποιοι είναι οι πιθανοί δρόμοι, που αυτά τα χαρακτηριστικά σε μη αντιρροπούμενο τύπο θα συναντηθούν με κοινωνική επιδοκιμασία. Αν εξετάσουμε ένα Nitric Acid άτομο σε μια άλλη κατάσταση, δηλαδή έναν άνδρα που είναι δεσμευμένος σε έναν πολύ σπουδαίο δικαστικό αγώνα, ενώ είναι ηθικά δικαιωμένος και όπου αυτό είναι θέμα επιβίωσης (πραγματική Nitric Acid κατάσταση), σε μια τέτοια περίπτωση θα βρούμε την κακοήθεια και την αδυσώπητη στάση

σε έναν μη αντιρροπούμενο τύπο. Αφ’ ετέρου, αν σε μια τέτοια κατάσταση το άτομο μένει πολύ επιεικές και ήπιο (όπου η επιθετικότητα επιδοκιμάζεται και χρειάζεται), τότε θα αμφιβάλλουμε σοβαρά αν η συνταγογραφία μας του Nitric Acid είναι ορθή.

ΥΠΕΡ-ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗ

Αν η αντιρρόπηση είναι πολύ έντονη ή σε κοινωνίες όπου το ιδιαίτερο στοιχείο θεωρείται ότι είναι πολύ κακό ή ο ασθενής είναι άκρως ευαίσθητος στην παρουσία του, τότε

λαμβάνει χώρα η υπερ-αντιρρόπηση. Αυτό σημαίνει ότι ένα πρότυπο συμπεριφοράς θα

αναπτυχθεί εκούσια, που είναι ακριβώς αντίθετο στην πραγματική φύση του αρρώστου. Π.χ. αν η φύση σας είναι πολύ σκληρή και ανήκετε σε μια θρησκεία που θεωρεί τη σκληρότητα ως την πιο οδυνηρή αμαρτία, τότε χρειάζεστε να καλύψετε τη σκληρότητά σας τόσο πλήρως, ώστε θα διαλέξετε να γίνετε ένας άγιος. Έτσι η υπερ-αντιρρόπηση λαμβάνει χώρα όταν η κατάστασή σας είναι σε μεγάλη αντίθεση προς το βασικό σας στοιχείο. Αυτό θα εμπλέξει μια πολύ μεγάλη προσπάθεια και συνήθως σας κάνει να αισθάνεστε δυσάρεστα.

Πώς μπορούμε να βρούμε τα μη αντιρροπούμενα συμπτώματα; Χρειάζεται να ρωτήσουμε τα εξής:

1) Ποια κατάσταση εκλέγει ο ασθενής για τον εαυτό του. Μπορεί να υπάρχει κάποια μη αντιρρόπηση σ’ αυτό. 2) Ποια είναι τα πράγματα στην κατάσταση με την οποία είναι ευτυχισμένος ή άνετος -αυτά θα είναι σε συμφωνία με την κατάστασή του της μη αντιρρόπησης. 3) Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που, παρά τη γνώση ότι δεν είναι καλά σ’ αυτήν την

κατάσταση, αυτός δεν μπορεί να βοηθήσει. Αυτά θα είναι τα μη αντιρροπούμενα

συμπτώματα. 4) Ποια είναι τα πράγματα στη φύση του, που κοινωνικά επισκοτίζουν, αλλά δεν μπορεί να αποφύγει. Και αυτά επίσης είναι μη αντιρροπούμενα χαρακτηριστικά.

ΣΗΜΕΙΑ ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗΣ

Όταν ένας ασθενής ενεργεί σύμφωνα προς τις απαιτήσεις της κατάστασης, αυτό μπορεί να μην είναι το βασικό του σύμπτωμα. Θα εξετάσετε, αν θα ενεργήσει με τον ίδιο τρόπο σε

έναν χώρο, που δεν υπάρχει ανάγκη να ενεργήσει έτσι. Αν π.χ. κάποιος εργάζεται σε μια υπηρεσία, και πρέπει να φυλάγει πολύ προσεκτικά τα έγγραφά του, αυτό δεν θα θεωρηθεί ως σχολαστικότητα. Αλλά αν είναι στο σπίτι του, ιδιαιτέρως (όπου μπορεί να είναι απρόσεκτος), τότε μπορούμε να δούμε τη σχολαστικότητα στη βασική του φύση. Αυτή είναι η μη-αντιρρόπηση. Αλλά όπου έχει να κάνει μια προσπάθεια να είναι κομψός και καθαρός, επειδή το απαιτεί η κατάσταση, αυτό είναι αντιρρόπηση. Έτσι σ’ αυτήν την άποψη χρειάζεται

122

βαθειά διερεύνηση. Πριν να πάρετε ένα σύμπτωμα ως βασικό σύμπτωμα της περίπτωσης,

πρέπει να δείτε εάν:

1) Η κατάσταση το απαιτεί; (Είναι πιθανό να είναι μια αντιρρόπηση). 2) Αισθάνεται άνετα μ’ αυτό; (Είναι μη αντιρροπημένο).

3) Η συμπεριφορά του σχετίζεται σε μια κατάσταση, που δεν το απαιτεί. (Είναι μη αντιρροπημένο).

Το ξεχώρισμα των αντιρροπημένων συμπτωμάτων από τα μη αντιρροπημένα έχει μεγάλη σημασία στη λήψη του ιστορικού. Θα μπορέσουμε να κάνουμε αυτήν την άσκηση, αν δούμε τον εαυτό μας και εξετάσουμε ποια πράγματα κάνουμε με μια μόνο προσπάθεια. Έτσι θα μπορέσουμε να γνωρίσουμε τη μη αντιρροπούμενη φύση μας, καθώς και τις αντιρροπούμενες ενέργειές μας.

ΦΥΣΗ ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗΣ

Η αντιρρόπηση είναι μια εκούσια πράξη και υψώνεται ως μια άμυνα κατά ακούσιων αισθημάτων ή παρορμήσεων. Το κλειδί ότι ένα άτομο αντιρροπεί δίνεται από την ανάγκη

του να καταφεύγει πιο συχνά σε μια ενέργεια, από ό,τι είναι φυσιολογικό. Π.χ. όταν ένα άτομο μας λέει αυθόρμητα και επανειλημμένα: “Γιατρέ, τι χρειάζεται να εξοργιζόμαστε; Ο καθένας συμπεριφέρεται ανάλογα με τη φύση του. Ποτέ δεν άφησα αυτά τα πράγματα να

με επηρεάσουν. Όταν κάποιος με νευριάζει, νομίζω ότι είναι καλύτερα να τον αγνοήσω, παρά να πω κάτι παραπάνω και να δημιουργήσω μια σύγκρουση. Έτσι πάντα συγχωρώ και ξεχνώ”. Δε μας το λέει μόνο μια φορά, αλλά μας δίνει αναρίθμητες ευκαιρίες όταν προσβάλλεται και το αφήνει να περάσει. Όταν έχουμε μια τέτοια δήλωση, θα αναρωτηθούμε γιατί αυτό το ζήτημα το να συγχωρεί και να ξεχνά είναι μεγάλο θέμα. Τι τύπος ανθρώπου είναι αυτός που διαρκώς υπενθυμίζει τον εαυτό του να συγχωρεί και να ξεχνά; Αυτός μπορεί να είναι μόνο ένα πολύ ευαίσθητο άτομο και ένας που η φυσική του τάση είναι, να

είναι κακεντρεχής και εκδικητικός (Nitric Acid).

ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Μπορούμε να δούμε π.χ. σε μια Calc carb. γυναίκα, ότι ήταν Calc. από την παιδική της ηλικία. Η Calc. είναι μια κατάσταση, που έρχεται από μια ιδιαίτερη κατάσταση, να

προστατεύεται όπου υπάρχει μια απειλή από έξω και το άτομο δεν μπορεί να την αντιμετωπίσει. Ζητά προστασία, ασφάλεια και καταφύγιο. Με την αντιρρόπηση θα μπορέσει να βγει, να διακινδυνεύσει κάπως και να έχει κάποιο θάρρος, αλλά θα χρησιμοποιήσει

κάποια επιπρόσθετη προσπάθεια ή ενέργεια, για να κάνει αυτά τα πράγματα. Αυτός ο τύπος προσπάθειας δείχνει ότι είναι μια αντιρρόπηση. Εν όσω μια ευνοϊκή, προστατευτική κατάσταση συνεχίζει στη ζωή της, θα συνεχίζει να είναι στην κατάσταση της μη αντιρρόπησης. Αλλά τη στιγμή που η κατάσταση αλλάζει, αυτή εισάγει τη φάση αντιρρόπησης. Όταν και η τέτοια αντιρρόπηση είναι ανεπαρκής, τότε υπάρχει μια αλλαγή κατάστασης. Π.χ. ξέρουμε ότι η Calc. κατάσταση είναι μια όπου ένα άτομο είναι σε

προστατευμένο περιβάλλον και δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μια εξωτερική απειλή. Ακριβώς ζητά την ασφάλεια μέσα στο σπίτι του. Έτσι εν’ όσω το άτομο έχει κάποια προστασία στο

σπίτι, μπορεί να δώσει την όψη της άνετης κατάστασης. Μπορεί να μείνει σε μια Calc. κατάσταση, μερικά χαρακτηριστικά της οποίας θα αντιρροπηθούν και άλλα θα μείνουν χωρίς

αντιρρόπηση. Αλλά όταν η κατάσταση αλλάζει και χάνει την ασφάλεια του σπιτιού του, αισθάνεται εγκαταλειμμένο στην ερημιά. Η Calc. κατάσταση δεν πάει μακριά να τον βοηθήσει ακόμη κι αν αυτός αντιρροπεί. Μεταπίπτει αυτός στη Stramonium κατάσταση. Η Calc. κατάσταση είναι εκείνη που προστατεύεται, η Stram. κατάσταση εκείνη που δεν

προστατεύεται. Η Calc. η κατάσταση είναι εκείνη που ζητά ασφάλεια κατά των κινδύνων. Η Stram. κατάσταση απαιτεί αντίσταση κατά του τρόμου και της βιαιότητας και η αντιρρόπηση

είναι ακριβώς το αντίθετο, δηλαδή εμφανίζεται με τη μορφή μιας επίδειξης θάρρους. Έτσι το Stram. ενεργεί από την κατάστασή του να είναι απροστάτευτο από την απειλή και έτσι θέλει να προσκολληθεί σε κάποιον. Το Stram. είναι σαν ένα άτομο έξω στο σκοτάδι, τη νύχτα, θέλοντας να έλθει στο σπίτι και η Calc. είναι εκείνο μέσα στο σπίτι, που δεν θέλει να βγει έξω. Η όλη κατάσταση, η όλη αντίδραση και οι όλες αισθήσεις των φαρμάκων είναι διαφορετικά. Γι’ αυτό το ένα δεν μπορεί να ταιριάζει με το άλλο.

Όταν αντιρροπείτε, οι ενέργειές σας μπορεί ν’ αλλάζουν, αλλά η κατάστασή σας δεν

αλλάζει. Αν η κατάσταση αλλάζει, τότε αλλάζουν όλες οι αισθήσεις σας. Βλέπουμε όλο και λιγότερο Calc. ενήλικες. Ο λόγος είναι ότι αν και πολλά παιδιά είναι στην ασφαλή Calc. κατάσταση, μόλις ενηλικιωθούν, αυτή η ασφάλεια χάνεται και χρειάζεται περισσότερο θάρρος στην Calc. κατάσταση ψυχισμού για να αντιμετωπιστούν οι νέες καταστάσεις. Γι’

123

αυτό η κατάσταση ψυχισμού του πρέπει ν’ αλλάξει. Προς τα πού θ’ αλλάξει εξαρτάται από

δύο πράγματα:

α) τη νέα κατάσταση και β) τις άλλες αρχικές αιτίες, που υπάρχουν στο άτομο.

Ένα Calc. άτομο, που ο πατέρας πέθανε και πλέον η μητέρα του εξαρτάται από αυτόν, ένας που δεν έχει χρήματα, βρίσκει ότι αντιμετωπίζει μια κατάσταση, που θα είναι κατόρθωμα να επιβιώσει. Δεν υπάρχει τώρα χώρος για την Calc. κατάσταση με την οκνηρία της και ζητάει προστασία. Τώρα το Lyco., αρχική αιτία σ’ αυτόν, αν υπάρχει, θα διεγερθεί ή μια Bryonia αρχική αιτία ή ακόμη και Aurum, ανάλογα με το ποιες αρχικές αιτίες (ρίζες) υπάρχουν εσωτερικά. Αυτός πιθανόν είναι ο λόγος που δε βλέπουμε αρκετούς Calc. ενήλικες, ιδίως άντρες.

Στην περίπτωση ενός παντρεμένου ζευγαριού, αν και οι δύο είναι αναποφάσιστοι, τότε ο ένας θα πρέπει να αντιρροπήσει για την αναποφασιστικότητα του άλλου. Μερικές φορές, όταν αυτή η αντιρρόπηση γίνει τελείως ανεπαρκής για να αντιμετωπίσει τις ανάγκες της καθημερινής ζωής, τότε η κατάσταση πρέπει ν’ αλλάξει, έτσι που μια νέα (και κατά κάποιον

τρόπο αντίθετη) κατάσταση να εισέλθει. Π.χ. αν δύο ανασφαλή άτομα παντρευτούν, τότε το ένα που έχει μια πιο έντονη ανασφαλή κατάσταση θα εξαρτηθεί από το άλλο, που πρέπει να

αντιρροπεί πάρα πολύ. Όταν αυτό δεν επαρκεί, το άτομο θα γίνει φυσικά υπεύθυνο και κυρίαρχο. Ένα ανασφαλές άτομο με μια πιο ανασφαλή σύζυγο (Calc.) θα γίνει κυρίαρχο (Lyc.) ή υπεύθυνο (Aurum) ή προστατευτικό (Caust.), ανάλογα με την αρχική αιτία (ρίζα) μέσα του.

ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΜΙΑΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

Τώρα αν ένα ζευγάρι έχει δύο διαφορετικές καταστάσεις, τότε το καθένα τους θα αντιρροπήσει για κάποια συμπτώματα και θα μείνει δίχως αντιρρόπηση σε άλλα

συμπτώματα. Έτσι θα διαμορφώσουν μια ισορροπία.

Π.χ. αν ο άντρας είναι υπεύθυνος (Aurum) και η γυναίκα ανασφαλής (Calc.), τότε τα συμπτώματα που χρειάζονται να αντιρροπηθούν από τη γυναίκα είναι ο φόβος του σκοταδιού και ο φόβος να μείνει μόνη (ο άντρας της μπορεί να ταξιδεύει συχνά, αφήνοντάς την μόνη). Η ευαισθησία στη σκληρότητα χρειάζεται να είναι σε μη αντιρροπούμενο τύπο,

αφού αυτή ενθαρρύνει την εξάρτηση. Αυτή είναι που τους κρατάει μαζί και εξασφαλίζει επιβίωση και άνεση. Η ηπιότητα και η ντροπαλότητα χρειάζεται να μένει δίχως αντιρρόπηση.

Στον άντρα τα συμπτώματα που χρειάζονται να είναι σε μια μη αντιρροπούμενη μορφή είναι μια αίσθηση υπευθυνότητας και εργατικότητας και προσευχής, θρησκευτικότητας. Η βιαιότητα και η μη ανοχή της αντιλογίας χρειάζονται αντιρρόπηση. Αυτά δε θα τον βοηθήσουν σ’ αυτήν την κατάστασή του. Μπορεί να νομίσετε ότι αν ένα άτομο είναι σε μια κατάσταση ακριβώς συμπληρωματική στην κατάστασή του, τότε δε χρειάζεται να αρρωστήσει, αλλά πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι στην ομοιοπαθητική η ίδια η κατάσταση

είναι νόσος. Είτε αντιρροπείται είτε όχι, αυτή μπορεί να προξενήσει την παθολογία στην οποία είναι προδιατεθειμένο το άτομο.

Η ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗ ΕΙΝΑΙ ΣΑΝ ΕΝΑ ΤΡΟΜΑΓΜΑ, ΠΟΥ ΑΝΑΜΕΝΟΥΜΕ ΝΑ ΜΑΣ ΦΥΓΕΙ

Όσο περισσότερο αντιρροπούμαστε, τόσο περισσότερο χρόνο χρειαζόμαστε για τη μη αντιρρόπησή μας. Όσο περισσότερο δε ζούμε σύμφωνα με τη βασική μας φύση, τόσο περισσότερο χρόνο χρειαζόμαστε για χαλάρωση, να είμαστε ο εαυτός μας και να είμαστε σα στο σπίτι μας. Η ανάγκη για διάφορες μορφές διασκέδασης, χαλάρωσης, διακοπών και

γιορτών έρχεται από την αντιρρόπησή μας σε διάφορες όψεις της ζωής. Αυτός είναι ο λόγος, που οι σωματικές δραστηριότητες, όπως το τροχάδην, το κολύμπι και άλλες ασκήσεις είναι διαδεδομένες στον κόσμο. Γι’ αυτό προσελκύουν τα περιοδικά και τα φιλμ sex. Γι’ αυτό το μποξ και τα άλλα βίαια φιλμ απολαμβάνονται ή γίνονται οι πόλεμοι. Ο Αμερικανός εργαζόμενος ενεργητικά διαλέγει την Ινδία για διακοπές για να χαλαρώσει.

Το άτομο εκλέγει εκείνο τον τύπο χαλάρωσης, όπου θα αντιρροπήσει ελάχιστα.

Τα προγράμματα διασκέδασης και χαλάρωσης είναι συνδεμένα συνήθως με

αντιρροπιστική συμπεριφορά. Το άτομο αισθάνεται πιο χαλαρωμένο όταν ταξιδεύει σε μιαν άλλη χώρα με έναν τρόπο ζωής τελείως διαφορετικό. Το ταξίδι στα ξένα γίνεται έτσι ένας συνήθης τύπος χαλάρωσης.

Η συμμετοχή είναι μια συνήθης αντιρροπιστική συμπεριφορά. Μοιραζόμαστε το σπίτι μας, τους χώρους εργασίας, τους δρόμους και τους φίλους μας. Πραγματικά πολύ λίγα

124

πράγματα μας ανήκουν αποκλειστικά, ακόμη και αν το επιθυμούμε. Αυτός είναι ο λόγος που

η συλλογή πραγμάτων και η αποκλειστική τους κατοχή γίνεται μια μεγάλη διασκέδαση ή χόμπι. Πράγματι πολλά χόμπυ αντιπροσωπεύουν μια προσπάθεια μη αντιρρόπησης. Ζώα και μικρά παιδιά δύσκολα έχουν κάποιο χόμπυ. Μόλις αρχίζει η αντιρρόπηση, αρχίζουν τα

χόμπυ.

Στην καθημερινή μας εργασία έχουμε να αντιρροπήσουμε βαρειά σε όρους ανάπτυξης προσωπικών σχέσεων ή κατά την προσωπική επικοινωνία. Η ανάγκη για παρέες και κοινωνικές συναθροίσεις είναι μια προσπάθεια για μη αντιρρόπηση. Στην Ανατολή (π.χ. Ινδία), όπου η εργασία και η προσωπική επικοινωνία δε συγκρούονται μεταξύ τους, η ανάγκη για τέτοιες συναθροίσεις και ομάδες περιορίζεται.

Οι περισσότεροί μας έχουμε να αντιρροπήσουμε την ταχύτητά μας, που είναι συνήθως

πιο αργή από ό,τι θα θέλαμε να είναι. Δεν είναι περίεργο, που ο άνθρωπος των μεγάλων πόλεων βρίσκει να χαλαρώνει πολύ πηγαίνοντας σε ένα πολύ αργό και αβίαστο τόπο και να μην κάνει τίποτε. Είναι φυσικό για τον πολυάσχολο να εργάζεται γρήγορα. Αυτό δεν εμπλέκει αντιρρόπηση εκ μέρους του. Γι’ αυτό δε χρειάζεται χαλάρωση σε έναν ήσυχο τόπο. Γι’ αυτό ένα από τα σημεία ότι ένα άτομο αντιρροπεί, είναι ότι θα έχει μια περιοδική ανάγκη

να κάνει το αντίθετο. Αφ’ ετέρου το άτομο που δεν αντιρροπεί (ακόμη κι αν ο παρών

τρόπος ζωής μπορεί να φαίνεται γεμάτος ένταση), θα αισθάνεται πιο τεντωμένο όταν αναγκάζεται να κάνει το αντίθετο.

Τα χαρακτηριστικά της αντιρρόπησης θα φανούν πιο έκδηλα στην πρακτική, αν υπάρχουν ευνοϊκές συνθήκες για τη μη εκδήλωση αντιρρόπησης άμεσων συνθετικών στοιχείων. Αν αυτά δεν εκφράζονται από τον άρρωστο ακόμη και σ’ αυτές τις ευνοϊκές συνθήκες, τότε το φάρμακο μπορεί να αποκλειστεί. Εγείρεται το θέμα, σε ποια περίπτωση τα συμπτώματα θα βρεθούν σε έναν ευθύ τύπο παρά τις προσπάθειες να αντιρροπηθούν. Αυτά

θα φανούν άμεσα αν:

1. Ο εκλυτικός παράγων είναι πολύ ισχυρός και διάρκεσε επί μακρό χρόνο. 2. Η κατάσταση ζωής είναι τέτοια, που δεν υπάρχει ευκαιρία για αντιρρόπηση των ενοχλητικών χαρακτηριστικών, π.χ. ανασφαλείς γονείς.

Ο τύπος αντιρρόπησης ενός ατόμου θα εκδηλωθεί σύμφωνα με:

1. Τα άλλα συνθετικά στοιχεία του φαρμάκου.

2. Την κοινωνική κατάσταση και τα πρότυπα.

Συγκεφαλαιώνοντας, για να αποφασίσουμε αν ένα χαρακτηριστικό που εκδηλώνεται είναι αντιρροπούμενο ή μη αντιρροπούμενο βασικό αίσθημα, μπορούμε να εφαρμόσουμε τα εξής κριτήρια, που θα καθορίσουν τα μη αντιρροπούμενα συμπτώματα:

1. Ένα σύμπτωμα που ενοχλεί τον άρρωστο. 2. Ένα σύμπτωμα (αίσθηση ή ενέργεια-δράση), που ο άρρωστος αντιλαμβάνεται ότι δεν το ελέγχει. Λέει: “Δεν μπορώ να το βοηθήσω. Μ’ αυτόν τον τρόπο το αισθάνομαι”.

3. Κάθε σύμπτωμα που ο άρρωστος δε θέλει να το έχει, αλλά ακόμη το έχει. 4. Κάθε σύμπτωμα που είναι ενάντιο σε κοινωνικά αποδεκτά πρότυπα. 5. Κάθε σύμπτωμα, που εκδηλώνεται σε μια πολύ έντονη, τεταμένη κατάσταση. 6. Κάθε σύμπτωμα, που ο άρρωστος προσπαθεί να αποκρύψει. 7. Όταν ένα σύμπτωμα δεν έχει ένα λόγο ή μια ικανοποιητική εξήγηση. 8. Σε καταστάσεις που πλησιάζουν την αρχική κατάσταση του φαρμάκου. 9. Στη στάση του αρρώστου προς τη νόσο του.

10. Στην εκλογή επαγγέλματος και τις διασκεδάσεις του αρρώστου. Π.χ.

Παρατηρήσαμε αρκετούς Kali br. ασθενείς με ανήσυχα δάχτυλα, να διαλέγουν για διασκέδαση και απασχολήσεις δακτυλογράφηση, κομπιούτερ, παίξιμο μουσικών οργάνων κτλ.

Απεναντίας, τα αντίθετα από τα παραπάνω θα είναι αντιρροπούμενο σύμπτωμα. Αντιρροπούμε τα συμπτώματα εκείνα που:

1. Δεν εκτιμώνται από την κοινωνία.

2. Είναι βλαβερά σ’ εμάς. 3. Βλάπτουν την προσωπική μας εικόνα.

Εκείνα που είναι χρήσιμα σε μας θα βρεθούν σε έναν μη αντιρροπούμενο τύπο, π.χ. η εργατικότητα του Aurum.

125

Διαβάζοντας τα συνθετικά στοιχεία ενός φαρμάκου στη Materia Medica μπορούμε να

πάρουμε μια ιδέα για το ποια συνθετικά στοιχεία πιθανόν θα αντιρροπηθούν ή δε θα αντιρροπηθούν σε έναν άρρωστο, σύμφωνα με τα παραπάνω τρία κριτήρια.

ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΦΑΡΜΑΚΟΥ ΚΑΙ ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗ

Στις αποδείξεις μπορεί να μην εκδηλωθούν όλα τα συνθετικά στοιχεία ενός φαρμάκου. Σε μια απόδειξη το αποτέλεσμα είναι ξαφνικό και οξύ. Τα συμπτώματα που νοιώθει ο πειραματάνθρωπος, τα ζει σχεδόν από την πρώτη ώρα και επίσης σε πολύ έντονη μορφή. Τα πιο ενοχλητικά μη αντιρροπούμενα συμπτώματα θα τα νοιώσει πιο καθαρά και έτσι θα καταγραφούν σχεδόν αποκλειστικά. Τα συμπτώματα που νοιώθει λιγότερο έκδηλα θα επισκιαστούν. Με το χρόνο αυτά τα ενοχλητικά συμπτώματα θα αντιρροπηθούν και η απόδειξη πολύ πιθανό θα τελειώσει.

ΕΚΛΟΓΗ ΔΥΝΑΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΕ ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ

Βρήκα δύσκολο να εκλέξω τη δυναμοποίηση σε αντιρροπημένες περιπτώσεις, επειδή η

δυναμοποίηση καθορίζεται από την ένταση των χαρακτηριστικών συμπτωμάτων. Σε αντιρροπημένες περιπτώσεις τα χαρακτηριστικά δεν εμφανίζονται σε ευθύ τύπο. Θα βρεθούν σε αντιρροπημένο τύπο και γι’ αυτό είναι δύσκολο να καθοριστεί η ένταση τέτοιων συμπτωμάτων. Π.χ. στον Nitric acid ασθενή βλέπουμε ότι λέει στον εαυτό του συνεχώς, ότι

δεν υπάρχει αίσθηση στο να πάρει εκδίκηση. Αυτή είναι μια αντιρροπημένη μορφή κακεντρέχειας. Σ’ αυτήν την περίπτωση πώς μπορούμε να καθορίσουμε την ένταση της κακεντρέχειας, που έχει αντιρροπηθεί; Η απάντηση βρίσκεται στον ορισμό της υγείας και της νόσου. Γενικά, εννοούμε την υγεία ως μια κατάσταση γαλήνης και ελευθερίας. Η αντιρρόπηση εμπλέκει περιορισμένη συμπεριφορά και περικόπτει την ελευθερία ώστε να υπάρχει εδώ και τώρα. Στην προσπάθεια κάλυψης της κακεντρέχειάς του το Nitric acid άτομο αισθάνεται περιορισμένο και οι αντιδράσεις και ενέργειές του μπορεί να μην είναι

αρκετά πλήρεις στη στιγμή. Έτσι η έκταση που η γαλήνη και η ελευθερία του περικόπτονται, δηλαδή η έκταση που νοσεί, θα καθορίσει την εκλογή της δυναμοποίησης, σε αναλογία προς την ένταση των χαρακτηριστικών. Το ίδιο π.χ. αληθεύει και για το Anacardium. Στην έκταση που αναγκάζεται να είναι ευγενικός, αρρωσταίνει και η δυναμοποίηση θα καθοριστεί ανάλογα με την ένταση της νόσου.

Ομοίως μια Sepia μητέρα, με την αδιαφορία ως ένα βασικό της χαρακτηριστικό, συχνά θα προσπαθήσει και θα κάνει πολύ περισσότερα για τα παιδιά της, για να κρύψει (ενίοτε

ακόμη και από τον εαυτό της) την αδιαφορία της. Η έκταση στην οποία το πράττει δείχνει την ένταση της κατάστασης και άρα της δυναμοποίησης που χρειάζεται.

Ο περιορισμός της ελευθερίας στο άτομο δεν είναι ίσος στις διάφορες παραμέτρους. Π.χ. η Ignatia έχει περιορισμούς στις παραμέτρους αγάπης και καθήκοντος και η Bryonia στις παραμέτρους χρημάτων. Στον μη αντιρροπούμενο τύπο, ο περιορισμός θα είναι στο ένα πλάι και στον αντιρροπούμενο τύπο, στο αντίθετο πλάι. Π.χ. ένα αντιρροπούμενο

Anacardium δεν μπορεί να είναι σκληρό, ακόμη και όταν το απαιτεί η περίσταση. Δεν μπορεί να σκοτώσει ακόμη και ένα εκνευριστικό κουνούπι. Ακόμη βλέπουμε, ότι η αντιρρόπηση περιορίζει τη συμπεριφορά του. Η έκταση στην οποία περιορίζεται η αντίδρασή του καθορίζει την ένταση της κατάστασής του και άρα την υψηλότερη δυναμοποίηση.

Η ΔΙΑΦΟΡΑ ΜΕΤΑΞΥ ΑΛΗΘΙΝΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΜΕΝΩΝ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ

Πώς μπορούμε να ξεχωρίσουμε ένα αληθινό σύμπτωμα από ένα αντιρροπημένο; Π.χ. σε έναν Anacardium ασθενή, πως θα ξεχωρίσουμε τη σκληρότητα που είναι αντιρροπημένη

από τη συμπάθεια; Εδώ υπάρχουν μερικές ενδείξεις:

1. Σε καταστάσεις κρίσης συχνά θα δούμε τα συμπτώματα σε μη αντιρροπούμενο τύπο. Δεν προσπαθεί να κρύψει ή να καλύψει τα πραγματικά του αισθήματα.

2. Στα παιδιά θα βρούμε μια μη αντιρροπούμενη εικόνα. Τα παιδιά είναι ειλικρινή, γιατί είναι αθώα και αφελή.

3. Η συμπεριφορά του αρρώστου στο σπίτι με τους στενούς συγγενείς και οικείους. 4. Η μη αντιρροπούμενη συμπεριφορά είναι ακούσια συμπεριφορά. Η αντιρροπούμενη

συμπεριφορά είναι ενέργεια βούλησης. Η υπερβολική αντιρρόπηση μπορεί να φαίνεται ακούσια.

126

5. Η μη αντιρροπούμενη συμπεριφορά θα βρεθεί σε ευπρόσδεκτες καταστάσεις, όπως: α)

αφηγούμενα συμπτώματα, β) κοινωνικές αιτίες, γ) όταν υποφέρει από μια αίσθηση αδικίας.

Π.χ. η σκληρότητα και η βιαιότητα, πιο συχνά βρίσκονται σε έναν αντιρροπούμενο

τύπο. Αλλά μπορούν να γίνουν μη αντιρροπούμενες με δύο τρόπους, όταν ο άρρωστος υπό εντονότατο stress λέει:

1. “Αυτό το χέρι χτυπάει τόσο πολύ, που θα πάρω ένα μαχαίρι να το κόψω” ή 2. “Οι πολιτικοί είναι τόσο διεφθαρμένοι, που πρέπει να εκτελεστούν”. Αυτό έρχεται από ένα άτομο, που είναι “πολύ ευγενικό και φιλόφρον”.

Αν βρείτε έναν άρρωστο, που είναι πολύ αντιρροπημένος, ρωτήστε τον ποια πράγματα δεν τον επηρεάζουν και σε ποια εναντιώνεται. Ακόμη και η πλήρης αποφυγή του

δείχνει αντιρρόπηση. Η ανάγκη σε έναν άνθρωπο, επίμονα, να κάνει ή να μην κάνει ορισμένα πράγματα, είναι αντιρρόπηση. Ο υγιής μη αντιρροπημένος άνθρωπος δε χρειάζεται να κάνει πράγματα ενάντια στη βούλησή του. Η άμυνα του αντιρροπημένου ανθρώπου είναι εξασθενημένη και πολλά πράγματα τον επηρεάζουν εύκολα. Το άτομο προσχωρεί σε

οργανώσεις, ομάδες, θρησκευτικές ασκήσεις κτλ. για να δώσει στον εαυτό του μια δικαιολογημένη διέξοδο, για να αντιρροπήσει αντίθετες τάσεις.

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΚΦΡΑΣΗΣ

Μια έκφραση μπαίνει στην κατεύθυνση του συμπτώματος και είναι απλά ένας τύπος αυτού, ένας ευθύς τύπος του. Ενώ η αντιρρόπηση είναι ακριβώς το αντίθετο, για να επικαλύψει το σύμπτωμα. Π.χ. αν ένα άτομο φοβάται να μείνει μόνο, μια έκφραση θα είναι επιθυμία για συντροφιά και η άλλη θα είναι προσκόλληση. Μια τρίτη έκφραση θα είναι ότι πάντα θα βρίσκεται σε ομάδες. Έτσι η επιθυμία για συντροφιά δεν είναι α αντιρρόπηση για το φόβο να μείνει μόνος, θα είναι όμως όταν το άτομο προσπαθεί να μένει μόνο του

συνέχεια, λέγοντας στον εαυτό του ότι δεν υπάρχει τίποτα να φοβάται. Προσπαθεί να αποδείξει στον εαυτό του, ότι μπορεί να μείνει μόνο.

Ένα παιδί συναδέλφου μου συμπεριφερόταν με πολύ αλλόκοτο τρόπο πιο πριν. Ήταν βίαιο και δημιουργούσε αρκετά προβλήματα στους γονείς του. Όταν είδα το παιδί, βρήκα ότι όλα αυτά άρχισαν όταν ήταν σε μια πισίνα και κάποιο πλάσμα, ίσως μια μικρή ακρίδα ήρθε

πίσω του και κάπως φώλιασε στο μυαλό του, ότι ήταν ένας κροκόδειλος. Έπειτα υπήρξε μια ταινία, που έδειξε μια γυναίκα να τρώγεται από έναν κροκόδειλο και από τη στιγμή αυτής

της ταινίας το παιδί θέλησε να μάθει τα πάντα για τους κροκόδειλους, να μάθει πόσα δόντια έχουν, πόσο μακρυά είναι η γλώσσα τους, τι τρώνε, πού ζούνε. Πιθανόν να είναι μια παγκόσμια αυθεντία για τους κροκόδειλους! Αυτό το είδος γοητείας είναι σημείο αντιρρόπησης του τρομερού φόβου. Κάποιος ορειβάτης που αναρριχάται σε άγνωστο έδαφος, προσπαθεί να αποδείξει στον εαυτό του ότι δε φοβάται τον κίνδυνο, ότι δε φοβάται να μείνει μόνος, ότι δε φοβάται το άγνωστο ή το σκοτάδι. Κάποιοι άντρες που πάντα θέλουν

τη γαλήνη και μιλούν πάντα για την ανάγκη του διαλογισμού, την ανάγκη να είναι ήρεμοι, να μην ερεθίζονται, να μη διεγείρονται, να μην ενοχλούνται από στεναχώριες, να μην τους τρομάζουν ή να μην τους εξοργίζουν, πολλή απ’ αυτήν τη χαλαρωμένη απάντηση αναφέρεται σε φάρμακα διέγερσης, των οποίων το πιο σπουδαίο είναι το Stramonium.

Έτσι, βλέποντας τις λέξεις που χρησιμοποιούνται και όταν χρησιμοποιούνται υποδηλώνοντας βούληση: “Θέλω, πρέπει, δεν θα ...” οτιδήποτε λένε, το αντίθετο είναι η πραγματική τους ιδιότητα. Άτομο που λέει: “Η ευτυχία είναι εντός μας και θα τη βρω μέσα

μου στη μοναξιά μου, αλλιώς δεν θα είμαι σταθερός. Έτσι ζητώ πάντα την ευτυχία εντός

μου και δεν θα εξαρτώμαι από τους άλλους, αυτός είναι ο σκοπός μου ο τελικός”. Και αυτό αναφέρεται στο Stramonium.

ΔΙΑΦΟΡΑ ΜΕΤΑΞΥ ΟΞΕΩΝ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗ

Οξέα και χρόνια φάρμακα είναι όροι, που μόνον αυθαίρετα δίνονται, αλλά κανονικά χρόνια φάρμακα θεωρούνται εκείνα που έρχονται από μια χρόνια κατάσταση. Έτσι ένα οξύ φάρμακο εκπροσωπεί επιβίωση σε μια ακραία κατάσταση. Ένα χρόνιο φάρμακο έχει μέσα

στην ακτίνα δράσης του στοιχεία που επίσης εμποδίζουν μια μικρή κρίση, αλλά αν η κρίση γίνει μεγαλύτερη, τότε το φάρμακο αυτό χρειάζεται κάποιο οξύ για συμπλήρωμά του. Π.χ. η Baryta c. έχει άγχος για ασήμαντα πράγματα κτλ, αλλά όταν η κατάσταση γίνει πολύ οξεία και υπάρχει άμεση απειλή θανάτου, η Bar. c. κατάσταση με τη διστακτικότητά της και την εξάρτησή της δεν μπορεί να την εμποδίσει. Γίνεται πολύ ανήσυχη, πανικοβάλλεται και

127

ταράζεται. Αυτά δεν είναι στη Baryta και έτσι αυτή η κατάσταση γίνεται Arsenicum. Γι’

αυτόν το λόγο βρίσκουμε ότι ο Ars. και η Bar. c. είναι συμπληρωματικά, το Sulphur και το Aconitum είναι συμπληρωματικά κτλ. Όταν βλέπετε μια Acon. ή Ars. κατάσταση έχετε να εξετάσετε αν ο άρρωστος μετά την αποδρομή της οξείας κρίσης χρειάζεται ένα χρόνιο

φάρμακο. Π.χ. μια γυναίκα κατά το βήχα αποκτά έναν οξύ φόβο ασφυξίας, που επέρχεται τη νύχτα. Όταν πάρετε τη ρούμπρικα ‘‘φόβος ασφυξίας τη νύχτα’’ έχετε το Ars. και όταν την εξετάσετε, αυτή είναι Baryta c. Βλέποντας ως οξύ το Ars. θα αναρωτηθείτε, ποιο είναι το χρόνιο φάρμακο.

Να μην ξεχάσουμε ότι το χρόνιο μπορεί να είναι το ίδιο φάρμακο και η όλη περίπτωση μπορεί να ιαθεί μ’ εκείνο ακριβώς το οξύ φάρμακο, που σε μια οξεία κρίση παρουσιάζεται σε έναν μη αντιρροπούμενο τύπο και όταν δεν υπάρχει κρίση παρουσιάζεται σε

αντιρροπούμενο τύπο.

Σε ένα χρόνιο φάρμακο, αρκετά συμπτώματα θα βρεθούν σε μη αντιρροπούμενο τύπο, γιατί η χρησιμότητα αυτών των συνθετικών στοιχείων βρίσκεται σε καθημερινές καταστάσεις ζωής, η ανασφάλεια της Calc. carb., το επιχειρηματικό μυαλό της Bry. είναι χρήσιμο, ακόμη και αν επιδοκιμάζεται από την κοινωνία και έχει προσανατολισμό για

επιβίωση. Αυτά μπορεί να μείνουν επί μακρό διάστημα σε έναν μη αντιρροπούμενο τύπο και

ακόμη με μια μικρή κρίση το αντιρροπούμενο μπορεί να γίνει μη αντιρροπούμενο, όπως στο άγχος προσμονής του Lyc. Όταν αντιμετωπίζει μια νέα προκλητική κατάσταση αυτή θα επέλθει σε έναν μη αντιρροπούμενο τύπο. Τέτοιες μικρές προκλήσεις είναι τελείως συνήθεις στη ζωή του ατόμου, όπως και στα χρόνια φάρμακα μπορείτε να βρείτε συχνά μη αντιρροπούμενα συμπτώματα.

Η δυσκολία είναι στα λεγόμενα οξέα φάρμακα, επειδή αυτά έρχονται με ακραίο stress, που δε βρίσκεται στην καθημερινή ζωή. Τα συνθετικά στοιχεία αντιρροπούνται, ιδίως στους

ενήλικες. Η βλάσφημη και αντικοινωνική συμπεριφορά της Cham. έρχεται από μια κατάσταση ακραίας παραμέλησης. Μια τέτοια κατάσταση είναι σπάνια. Γι’ αυτό ένα άτομο, μια χρόνια Cham. Κατάσταση, την αντιρροπεί δύσκολα ή τουλάχιστον δείχνει να την επιδοκιμάζει, π.χ. τσιρίζει από τον πόνο ή όταν το πόδι του χτυπάει σε πέτρα βρίζει την πέτρα. Αλλά τέτοιες περιστάσεις θα είναι λίγες και συχνά περνούν απαρατήρητες στην καθημερινή ζωή. Ένα σύμπτωμα όπως η σκληρότητα, δύσκολα θα αντιρροπηθεί. Επίσης η έλλειψη εμπιστοσύνης δύσκολα αντιρροπείται, αντίθετα ένα άτομο θα μιλάει με τρομερή

εμπιστοσύνη και παλληκαρισμό, “τίποτε δεν είναι παραπάνω μου, δε φοβάμαι” κτλ. Μια

περίπτωση όπου αυτό εκφράστηκε καθαρά ήταν μιας ανάλογης προσωπικότητας που θα ερχόταν και θα συμπεριφερόταν με πολύ αυτοπεποίθηση, τόσο πού, που της έδωσα Lyc. και Sulph. Τίποτε δε συνέβη μέχρι που μια μέρα εμφάνισε βήχα και πλάκες στον πνεύμονα και ο γιατρός συμβούλεψε βρογχοσκόπηση. Τηλεφώνησε τουλάχιστον 12 φορές εκείνη την ημέρα να μάθει τι είναι βρογχοσκόπηση και αν θα μπορέσει να την ανεχτεί. Σχεδόν κατέρρευσε

εκείνη την ημέρα. Λόγω του γεγονότος αυτού είδα τη μη αντιρροπούμενη εικόνα και του έδωσα Gels. με το οποίο βελτιώθηκε αρκετά.

Υπάρχει ένα σύμπτωμα: “Το παιδί κρατιέται από την τροφό του, όταν αυτή πάει να τ’ αφήσει κάτω”. Παιδί, σημαίνει ένα άτομο που ζητά προστασία από κάποιον πιο ισχυρό, που αισθάνεται ανίκανο να προστατέψει τον εαυτό του. Λέγοντας να τ’ αφήσει κάτω σημαίνει όταν κατηφορίζει, όταν υπάρχει κίνδυνος ξαφνικής πτώσης ή κίνδυνος ότι κάτι θα συμβεί (A/F Άγχος προσμονής), ότι υπάρχει φόβος προς τα κάτω κίνησης και υψηλών τόπων. Γι’

αυτό κρατιέται από την τροφό, που είναι ο προστάτης. Αυτό μετά σημαίνει, ότι όταν ένα άτομο αντιμετωπίζει μια επικίνδυνη κατάσταση, όπου υπάρχει κίνδυνος απώλειας της ισορροπίας, πτώσεως, κάτι που είναι λανθασμένο ή στραβά καμωμένο, το άτομο αυτό θα

κρατηθεί από κάτι που το προστατεύει. Αυτό είναι το Gels. Έτσι είδα, ότι η παλληκαριά του, η τρομερή υπερ-εμπιστοσύνη του και τα μεγάλα λόγια του, ήταν αντιρρόπηση στη φοβερή δειλία του.

Θα βρείτε σε οξέα φάρμακα, π.χ. την Tarentula, ότι η εργατικότητα και η ανησυχία δεν

αντιρροπούνται, αλλά θα εκδηλωθούν και θα εκφραστούν κατάλληλα. Αυτά τα μη αντιρροπούμενα συνθετικά στοιχεία, μαζί με τα συμπτώματα που δύσκολα αντιρροπούνται, κάνουν την εικόνα του οξέος φαρμάκου. Αυτό μας δείχνει ότι κάθε χαρακτηριστικό του αρρώστου που είναι ιδιαίτερο θα λαμβάνεται υπόψη, αλλιώς θα χάσουμε το φάρμακο. Επίσης πρέπει να βλέπουμε προς την κατάσταση του stress πιο συχνά, παρά προς την πλησιέστερη φυσιολογική κατάσταση, ιδίως σε οξέα φάρμακα.

Θα βρείτε τα μη αντιρροπούμενα χαρακτηριστικά στον ευπρόσδεκτο τύπο, π.χ. το άτομο ενδιαφέρεται πολύ για μποξ, ιππασία ή αγώνες αυτοκινήτου. Τα άλλα σημεία, όπως είδαμε, που δεν αντιρροπούνται είναι τα χόμπι και τα ενδιαφέροντα του ατόμου και, επίσης,

128

ο τρόπος που σχετίζει τα ενοχλήματά του: “Γιατρέ αυτός ο πόνος θα με πεθάνει”. Αυτός

μπορεί να είναι μη αντιρροπούμενος τύπος ψευδαίσθησης, ότι θα σκοτωθεί.

Το τρελό γέλιο του Hyos. θα τον προδίδει πάντα. “Γιατρέ ήρθα στο ιατρείο σου και το βρήκα κλειστό. Χα, χα, χα”. Το άτομο γελά ενώ δεν υπάρχει λόγος ή βλέπουμε πρώτα την

κάμψη της βιαιότητας. Έτσι οι χειρονομίες δείχνουν μη αντιρροπούμενα χαρακτηριστικά.

Μετά, υπάρχει το ιστορικό στην παιδική ηλικία, γιατί σ’ αυτήν παίρνουμε τα οξέα φάρμακα σε μη αντιρροπούμενο τύπο. Από την παιδική ηλικία όλες οι στιγμές του stress που ο άρρωστος υπέστη και πώς αντέδρασε αυτές τις στιγμές θα δείξουν μη αντιρροπούμενα συμπτώματα. Αυτό μας δίνει το οξύ φάρμακο στον μη αντιρροπούμενο τύπο και γι’ αυτό ο Χάνεμαν γράφει στην παράγραφο 5, ότι σε μια χρόνια κατάσταση “θα πάρετε τα πιο σπουδαία σημεία στο όλο ιστορικό της χρόνιας περίπτωσης” (και πώς ο

άρρωστος αντιδρά σ’ αυτά, επειδή σ’ αυτό το χρονικό διάστημα εμφανίζονται τα μη αντιρροπούμενα χαρακτηριστικά).

Τέλος οι μη αντιρροπούμενοι τύποι εμφανίζονται καλύτερα στα όνειρα, που είναι το θέμα του επόμενου κεφαλαίου.

ΠΟΛΙΚΟΤΗΤΕΣ ΣΕ ΕΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟ

Γράφοντας για την πολικότητα μέσα σε ένα φάρμακο, σκέφτομαι να αποσαφηνίσω

ανάμεσα στο τι ανήκει στην ίδια την κατάσταση του φαρμάκου και ποια είναι η αντιρρόπηση γι’ αυτό. Η ανάγκη διαφορισμού μεταξύ αυτών των δύο ξεκινά, γιατί συχνά φαίνεται ότι μια πολικότητα μέσα σ’ ένα φάρμακο είναι μια αντιρρόπηση, αφού είναι κατά κάποιον τρόπο αντίθετη σε ένα από τα χαρακτηριστικά του φαρμάκου. Αφ’ ετέρου, ένα αντιρροπούμενο χαρακτηριστικό του φαρμάκου μπορεί να φαίνεται ότι είναι μια πολικότητα. Θα δούμε ποια πολικότητα δηλώνει, γιατί υπάρχει, πώς μπορούμε να την αναγνωρίσουμε και πώς μπορούμε να τη ξεχωρίσουμε από την αντιρροπούμενη συμπεριφορά.

Παίρνοντας ένα απλό παράδειγμα πολικότητας ας μιλήσουμε για ένα συμβάν. Μόλις με κάλεσαν να εγκαινιάσω το ομοιοπαθητικό ιατρείο ενός σπουδαστή μου. Συμφώνησα και σχεδίασα να παρακολουθήσω και ένα σεμινάριο. Στο αυτοκίνητό μου ήταν ένας φίλος, που ήταν βοηθός μου στο σεμινάριο. Του είπα να έρθει μαζί μου στο ιατρείο, παρά να περιμένει στο αυτοκίνητο. Γνώριζε το μαθητή μου και θα ερχόταν επάνω να τον χαιρετήσει με αυτήν

την ευκαιρία. Αρνήθηκε λέγοντας: “Πώς να έρθω αφού δε με προσκάλεσαν;”

Για μένα αυτή η θέση εκπροσωπεί μια μικρή μερίδα του εγώ. Ήταν σα να έλεγε: “Είμαι

τόσο σπουδαίος, που δεν πάω πουθενά αν δε με προσκαλέσουν”. Αυτό ήταν, πώς εμφανιζόταν στην επιφάνεια. Αλλά από κάτω θα βλέπαμε το ακριβώς αντίθετο, που ήταν: “Είμαι τόσο ασήμαντος, που δεν είμαι για πουθενά, εκτός αν με καλέσουν”. Και τα δύο αυτά χαρακτηριστικά υπήρχαν αυτό το διάστημα μαζί, σαν δύο όψεις ενός νομίσματος. Δεν ήταν αντιρρόπηση το ένα για το άλλο. Αυτό σήμαινε ότι ήταν διαταραγμένος στο θέμα σπουδαιότητας είχε από κάτω την αίσθηση μη σπουδαιότητας, χωρίς την οποία δεν μπορεί

να υπάρχει. Έτσι μπόρεσα να δω ότι η σπουδαιότητα και η μη σπουδαιότητα είναι δύο πολικότητες, που συνυπάρχουν σ’ αυτόν το ίδιο διάστημα. Η έκφραση “πώς μπορώ να έλθω όταν δεν με προσκάλεσαν;” είναι μια έκφραση της διαταραχής σ’ αυτόν τον άξονα και συμπεριλαμβάνει αμφότερες τις πολικότητες.

Δεν αναφέρομαι σε κάποιο ιδιαίτερο φάρμακο σ’ αυτήν την περίπτωση. Πράγματι τον περισσότερο χρόνο δεν μπορώ να καθορίσω το φάρμακο με βάση μόνο τον έναν πόλο του άξονα. Ένα φάρμακο είναι ο συνδυασμός μιας ειδικής ποσότητας διαταραχών κατά μήκος

ειδικών αξόνων, όχι ενός, αλλά αρκετών αξόνων. Σε κάθε άξονα θα υπάρχουν πολικότητες. Σ’ αυτόν το φίλο μου το εγώ ήταν μόνο ο ένας άξονας, που πάνω του υπήρχε η διαταραχή και εκδηλωνόταν σε αμφότερους τους πόλους. Για να βρούμε ένα φάρμακο πρέπει να εξετάσουμε τους άλλους άξονες, που πάνω τους είχε διαταραχτεί και θα δούμε ότι στον καθένα άξονα συνυπάρχουν αμφότεροι οι πόλοι σε μια ιδιαίτερη έκφραση.

Όταν ένα άτομο αντιρροπεί, αντιρροπεί για τον όλο άξονα και όχι μόνο για τον έναν πόλο. Π.χ. αν ένα άτομο διαταράσσεται στον άξονα σπουδαιότητα/μη σπουδαιότητα, η

αντιρρόπηση θα είναι μια δήλωση, όπως: “Δεν αισθάνομαι την ανάγκη να είμαι σπουδαίος. Αισθάνομαι πολύ καλά ακόμη κι αν είμαι συνηθισμένο άτομο. Δε χρειάζεται να γίνω διάσημος ή πλούσιος”. Η δήλωση αυτή γίνεται επανειλημμένα. Έτσι μπορούμε να δούμε ότι μια πολικότητα μέσα σ’ ένα φάρμακο εκπροσωπεί δύο πόλους διαταραχής κατά μήκος ενός ιδιαίτερου άξονα (παραμέτρου). Αμφότεροι οι πόλοι συνυπάρχουν στην ίδια έκφραση,

129

αμφότεροι είναι μη αντιρροπούμενοι, ακούσια και συνήθη αισθήματα. Γι’ αυτό οι αποδείξεις

συνήθως φανερώνουν αμφότερους τους πόλους των φαρμάκων.

Η αντιρρόπηση είναι η προσπάθεια να αρνηθεί την όλη διαταραχή κατά μήκος ενός άξονα. Είναι πάντα μια εκούσια πράξη βούλησης και εμπλέκει μια πράξη μάλλον, παρά ένα

αίσθημα.

Θα πάρουμε ως παραδείγματα τις πολικότητες και αντιρροπήσεις μέσα σε κάποια φάρμακα.

1. Magnesia Muriatica:

Η διαταραχή στη Magn. mur. είναι πιο ισχυρή κατά μήκος του άξονα της φιλίας. Στο ένα άκρο του άξονα είναι ο πόλος της ψευδαίσθησης ότι δεν έχει φίλους. Εν αντιθέσει προς αυτό, στο άλλο άκρο είναι ο πόλος του μη φιλικού πνεύματος. Γι’ αυτό έχουμε συμπτώματα

όπως σκυθρωπός, απωθητική διάθεση, αίσθημα εγκατάλειψης και θλίψη, ψυχοπλάκωμα. Το άτομο συμπεριφέρεται σαν να μη χρειάζεται φίλους. Η άλλη όψη του νομίσματος είναι, ότι αισθάνεται ότι δεν έχει φίλους.

Η αντιρρόπηση γι’ αυτήν τη διαταραχή είναι να πει: “Έχω πάρα πολλούς φίλους, είμαι πολύ φιλικό άτομο. Αισθάνομαι ότι πρέπει κανείς να είναι πολύ φιλικός προς τον καθένα. Νομίζω ότι είναι καλό να έχουμε πολλούς φίλους. Ποτέ δεν έχασα μια ευκαιρία να κάνω ένα

φίλο”. Η ανάγκη να κάνει τέτοιες δηλώσεις διαρκώς στον εαυτό του, δείχνει ότι υπάρχει μια διαταραχή στον άξονα φιλίας, αλλά το άτομο προσπαθεί βαριά να αντιρροπήσει τέτοια διαταραχή. Το παράδειγμα αυτό πάλι επεξηγεί τη διαφορά μεταξύ της πολικότητας μέσα σε ένα φάρμακο και της αντιρρόπησης της διαταραχής σε έναν ιδιαίτερο άξονα. Αυτό επίσης δείχνει πως οι αντιρροπήσεις κυρίως είναι πράξεις, ενώ οι πολικότητες κυρίως είναι αισθήματα. Πολλές από τις ψευδαισθήσεις και τα αισθήματα, που βλέπουμε σε ένα φάρμακο εκπροσωπούν τις πολικότητές του. Γι’ αυτό συνήθως βλέπουμε αντίθετα αισθήματα στο ίδιο

φάρμακο.

2. Sulphur:

Ψευδαίσθηση, ότι εξευτελίζεται. Ψευδαίσθηση, σα να ήταν το σώμα του μαύρο.

Ψευδαίσθηση, ότι έχει λεπτύνει. A/F Αμηχανία, σάστισμα. Δυσαρεστημένος με τον εαυτό του.

Βλέπουν, δεν ανέχεται να τον.

Αυτός είναι ο πόλος του άξονα του εγώ ή της σπουδαιότητας και ακριβώς στο άλλο άκρο έχουμε: ψευδαίσθηση, ότι είναι μεγάλος. Εγωισμός. Αδιαφορία στην προσωπική εμφάνιση. Ψευδαίσθηση, τα κουρέλια είναι ωραία σα μετάξι κτλ. Στο ένα άκρο αισθάνεται ασήμαντος και εξευτελισμένος και στο άλλο αισθάνεται πολύ σπουδαίος και οι άλλοι είναι τιποτένιοι.

Η αντιρρόπηση για το Sulph. θα είναι να πει στον εαυτό του: “Άσχετα αν είμαι σπουδαίος ή όχι, δε θα αποφεύγω τους άλλους ανθρώπους”.

Η ιδέα της πολικότητας είναι πολύ χρήσιμη ποικιλοτρόπως. Μια χρησιμότητά της είναι, ό,τι φάρμακο κι αν βρίσκουμε στις αποδείξεις ή στο Repertory, μπορούμε να υποθέσουμε ότι σ’ αυτό το ιδιαίτερο φάρμακο υπάρχει αυτόματα και ο άλλος πόλος. Συνεπώς μερικές φορές μπορεί κανείς να εκλέξει ως μια ρούμπρικα το ακριβώς αντίθετο αίσθημα. Δεν μας

εκπλήσσει λοιπόν όταν ψάχνοντας στο Συνθετικό Repertory βρίσκουμε την Tarentula

καταγραμμένη στις ρούμπρικες: ‘‘Χρώματα, απέχθεια στα’’ και ‘‘χρώματα, γοητεύεται από τα’’. Ομοίως στις ρούμπρικες: ‘‘Ιππασία, απέχθεια για’’ και ‘‘Ιππασία, επιθυμία για’’, καταγράφεται το ίδιο φάρμακο το Psorinum. Αυτά είναι απλά δύο παραδείγματα, αλλά στο Repertory αφθονούν τέτοια παραδείγματα, όπου το φάρμακο έχει τα ακριβώς αντίθετα αισθήματα και τις αντίθετες modalities ακόμη. Γι’ αυτό μερικές φορές δε διστάζω να χρησιμοποιώ το ακριβώς αντίθετο σύμπτωμα, αν αυτό βρεθεί στο Repertory. Πάντως πρέπει να συλλάβουμε τη βασική αρχή για τις πολικότητες.

130

Μερικές από τις εμφανείς πολικότητες του Stramonium είναι:

Επιθυμία για φως Φως, απέχθεια για Ψευδαίσθηση, θετικός, ότι είναι Ψευδαίσθηση, διάβολος, ότι είναι

Συντροφιά, επιθυμία για Συντροφιά, απέχθεια για Λογόρροια Ομιλία, απρόθυμος για Ηπιότητα Βιαιότητα

Μπορεί κανείς να δει ότι οι πολικότητες μέσα σε ένα φάρμακο είναι μη αντιρροπούμενες, που σημαίνει ότι στην αρχική κατάσταση του φαρμάκου και οι δύο πόλοι (όψεις) χρειάζονται σε μη αντιρροπούμενο τύπο. Χρειάζονται να συνυπάρχουν για την

επιβίωση. Π.χ. το Stram. πρέπει να έχει μαζί και θάρρος και φόβο. Μια αντιρρόπηση δε χρειάζεται στην αρχική κατάσταση του φαρμάκου και γι’ αυτό μια αντιρροπημένη πράξη δεν ανήκει καθόλου σ’ αυτήν την κατάσταση, αλλά μάλλον εκπροσωπεί την επίμονη καταπίεση του ανθρώπου ή την άρνηση αυτού του αισθήματος. Ο αντιρροπούμενος τύπος του

συμπτώματος συνήθως δεν θα βρεθεί στις αποδείξεις ή το Repertory, ούτε θα βρεθεί στα όνειρα. Οι πολικότητες θα βρεθούν σε όνειρα, σε παιδιά και σε άλλες καταστάσεις, όπου

μπορούμε να περιμένουμε συμπτώματα στο μη αντιρροπούμενο τύπο τους.

131

ΟΝΕΙΡΑ

Δεν ξέρω ακριβώς, πώς “σκόνταψα” πάνω στα όνειρα. Δεν ήταν από κάποια ειδική περίπτωση, αλλά κάποια στιγμή, θυμάμαι, αναρρωτήθηκα, ποια είναι η διαφορά μεταξύ ονείρου και ξύπνιας κατάστασης. Υπάρχει η ιστορία της Μόλυ, που ξύπνησε και άρχισε να

κλαίει. Όταν ρωτήθηκε γιατί, είπε: “Είδα ένα τρομακτικό όνειρο, ότι είμαι πεταλούδα”. Της είπαν: “Γιατί τρόμαξες τόσο;” και είπε: “Είμαι μπερδεμένη, αν ονειρεύομαι ότι είμαι πεταλούδα ή αν είμαι πραγματικά πεταλούδα, που τώρα ονειρεύεται ότι είμαι εγώ!”. Δεν ήξερε τη διαφορά μεταξύ ενός ονείρου και της κατάστασης αφύπνισης, γιατί στα όνειρα συχνά τα πολύ όμοια πράγματα λαμβάνουν χώρα σχεδόν όπως κάνουν στην κατάσταση εγρήγορσης.

ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΑΠΟΚΑΛΥΠΟΥΝ ΜΗ ΑΝΤΙΡΡΟΠΟΥΜΕΝΑ ΑΙΣΘΗΜΑΤΑ

Το σκέφτηκα επί μακρό διάστημα. Κατέληξα στο συμπέρασμα ότι σε ένα όνειρο τα περισσότερα αισθήματά μας και οι ενέργειές μας είναι μη αντιρροπούμενες. Στον ξύπνιο μας τα περισσότερα από τα αισθήματά μας και τις ενέργειές μας είναι σε αντιρρόπηση. Αυτή

ήταν η κύρια διαφορά, μέχρι που την είδα. Ο λόγος είναι απλός. Η αντιρρόπηση εμπλέκει μιαν ενέργεια ή βούληση. Στον ξύπνιο, τα αισθήματά μας επίσης λογοκρίνονται από το διάφραγμα μεταξύ συνείδησης και υποσυνείδητου. Δεν επιτρέπουμε στα αισθήματά μας

κάποια έκφραση, αρκετές φορές ακόμη και στους εαυτούς μας, αλλά στην κατάσταση του ύπνου, όταν η βούλησή μας δεν είναι τόσο ενεργητική, το διάφραγμα χαμηλώνει και τα αισθήματα και οι πράξεις μας εκφράζονται με μη αντιρροπούμενο τρόπο. Αυτή η κατανόηση με οδήγησε να χρησιμοποιήσω τα όνειρα, αφού ένα από τα μεγαλύτερά μας προβλήματα στην ομοιοπαθητική είναι να οριοθετήσουμε τη διαφορά μεταξύ αντιρροπημένων και μη αντιρροπημένων συμπτωμάτων. Μπορεί να είναι πραγματικά δύσκολο να ξέρουμε ποιο είναι το αντιρροπούμενο αίσθημα, αφού ο τύπος της αντιρρόπησης εξαρτάται από ποικίλους

παράγοντες, όπως την κοινωνική δομή, τα πιστεύω, τους κανόνες και τις μεθόδους διαπαιδαγώγησης και εκπαίδευσης. Νομίζω ότι το να ονειρευόμαστε είναι κάτι σα να κάνουμε διακοπές, αφού στο όνειρο τα πράγματα φαίνονται ακριβώς σα να τα βλέπουμε ή να τα αισθανόμαστε στον ξύπνιο, ενώ στον ξύπνιο δεν αφήνουμε τον εαυτό μας να νοιώσει και να αντιδράσει με τον τρόπο που θα θέλαμε. Η νόσος (λανθασμένη αντίληψη για την κατάστασή μας) υπάρχει κατά τον ίδιο τρόπο στο όνειρο. Η νόσος είναι όχι μόνο στον ξύπνιο ή στα όνειρα, υπάρχει παντού. Αλλά ό,τι βλέπουμε στα όνειρα είναι αντανακλάσεις

των αισθημάτων που νοιώθουμε για τα διάφορα πράγματα, καθώς και οι μη αντιρροπημένες αντιδράσεις προς αυτά.

ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΠΛΗΣΙΑΖΟΥΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΤΙΣ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΕΙΣ

Αφού στα όνειρα υπάρχει μικρή αντιρρόπηση ή και καθόλου, αυτό δείχνει μια κατάσταση για την οποία οι αισθήσεις και ενέργειες θα είναι κατάλληλες. Η κατάσταση στο όνειρο πλησιάζει την αρχική κατάσταση από την οποία έρχεται αυτή (ψευδαίσθηση), αλλά

το όνειρο ποτέ δεν θα δείξει την ίδια την αρχική κατάσταση. Αν ξέρουμε αυτήν την κατάσταση (ακόμη και υποσυνείδητα) τότε θα έχουμε θεραπευτεί, αλλά το όνειρο μας δείχνει κάτι πολύ κοντά στην κατάσταση και αυτό μας αποκαλύπτει γυμνά τα αισθήματα και τις αντιδράσεις. Έτσι, όταν βλέπουμε στο όνειρο ότι ο πατέρας μας είναι διάβολος που έχει κέρατα, μεγάλα δόντια και τρέχει αίμα από το στόμα του, αντιδρούμε με τρόμο. Δεν μπορούμε να πούμε ότι αυτή ήταν η αρχική κατάσταση. Βέβαια όχι. Αλλά τα αισθήματά μας προς τον πατέρα μας, σε μη αντιρροπούμενο τύπο, και η αντίδρασή μας προς αυτά τα

αισθήματα, σε μη αντιρροπούμενο τύπο, μπορεί να ειδωθούν στο όνειρο κι εμείς μπορούμε

να πλησιάσουμε στην κατάσταση από την οποία πρέπει να εκδηλώθηκαν η όλη αντίδραση και τα αισθήματά μας. Ο πατέρας πρέπει να είναι κάτι, όπως τον βλέπουμε στο όνειρο. Όχι ακριβώς εκείνος, αλλά κάτι σαν αυτό, που προκαλεί τα αισθήματά μας προς αυτόν με αυτόν τον τρόπο. Η κατάσταση που προξενεί το αίσθημα δεν είναι γνωστή, αλλά το αίσθημα είναι καθαρό και η αντίδραση καθαρή. Έτσι το όνειρο έρχεται πιο κοντά στα βαθειά, αλλά κρυφά αισθήματά μας. Συνεπώς από το όνειρο μπορούμε να σταχυολογήσουμε τα καθαρά, γυμνά

αισθήματα και τις αντιδράσεις. Όταν αυτά τα χρησιμοποιήσουμε στον ρεπερτοριακό τρόπο και δούμε μέσα στο φάρμακο ότι έχει αυτά τα βαθειά αισθήματα και τις καθαρές αντιδράσεις, είναι πολύ πιθανό να βρούμε το φάρμακο. Συχνά θα βρούμε το φάρμακο μόνο από τα όνειρα.

Περίπτωση: Πρόσφατα είχα έναν άρρωστο και δεν αποφάσιζα τι φάρμακο είναι, αφού δεν έπαιρνα κανένα σύμπτωμα και χαρακτηριστικό του. Όλα ήταν αντιρροπημένα. Καθόταν

εδώ, απασχολούνταν ενεργητικά, καλά περιποιημένος και ραφιναρισμένος. Είπε ότι δεν έχει

132

προβλήματα. “Γιατρέ, όλα πάνε καλά”. Αλλά τι όνειρα έβλεπε; Ονειρευόταν, ότι ήταν

ξαπλωμένος με αρκετά φίδια (κόμπρες) γύρω του και τον προστάτευαν με υψωμένα τα κεφάλια τους και είχε μια αίσθηση ασφάλειας. Αυτό το έβλεπε πάλι και πάλι. Αλλά πώς θα μεταφράσουμε σε ρούμπρικες αυτό το όνειρο; Μπορούμε να πάρουμε “όνειρα φιδιών” ή

“ψευδαίσθηση φιδιών γύρω του”. Αυτός είναι ένας απλός τρόπος, αλλά ποτέ δεν τον χρησιμοποίησα γιατί δεν εκπροσωπεί τα αισθήματα στην περίπτωσή του, το αίσθημα φόβου και την ανάγκη για προστασία.

Τα όνειρα ενδιαφέρονται για το πώς αισθανόμαστε για την κατάσταση όπως είναι και κάποια όνειρα αντανακλούν την κατάσταση όπως θα μας άρεσε να είναι (φαντασία). Αυτό είναι το ιδεώδες, αφού το τι μας αρέσει είναι το ακριβώς αντίθετο του τι σκεφτόμαστε γι’ αυτό. Έτσι όταν έχουμε ένα όνειρο που μας ευχαριστεί, το αντίθετό του είναι το πραγματικό

μας αίσθημα. Μόνο ένας ζητιάνος χρειάζεται να ονειρευτεί ότι είναι βασιλιάς. Ο βασιλιάς δεν έχει τέτοια ανάγκη. Όταν κάποιος ονειρεύεται ότι είναι βασιληάς, αυτό σημαίνει ότι στην πραγματικότητα αισθάνεται ότι είναι ζητιάνος. Ομοίως όταν ο άνθρωπος αισθάνεται ότι τον προστατεύουν φίδια, έχει αίσθημα απειλής συνοδευόμενο με φίδια. Έτσι η φαντασία είναι ότι τα πολλά φίδια, που τον απειλούν, τον προστατεύουν. Αυτό είναι το αντιθετο από ότι θα

του άρεσε. Έτσι τον ρώτησα, ποια είναι η σημασία του φιδιού στη ζωή του και είπε ότι

γεννήθηκε σε αστερισμό που έχει κάποια σχέση με το φίδι. Κάποιος του είπε ότι θα τελέσει κάποιο λειτουργικό, για να προστατευθεί από την επίδραση του φιδιού. “Αλλά γιατρέ δεν τα πίστεψα αυτά καθόλου, δεν πιστεύω ούτε έκανα τίποτε, παρά μόνο μια φορά αγόρασα ένα μικρό ασημένιο φίδι και το έβαλα στο ναό. Γενικά όμως δεν τελώ κανένα από αυτά τα λειτουργικά”. Όμως αγόρασε ένα ασημένιο φίδι και το έθεσε στο ναό. Ακόμη λέει: “Όμως γιατρέ δεν πιστεύω”. Αντιρροπεί: “Γιατρέ δεν πιστεύω σ’ όλα αυτά”. Η ανάγκη να πει το αντίθετο της πραγματικής του φύσης, να πει: “Δε φοβάμαι, δεν έχω άγχος”, αυτή είναι

αντιρρόπηση. Αυτό σημαίνει “Φόβο” και “Άγχος” που είναι βασικά συμπτώματα, όπως και η “Πρόληψη, δεισιδαιμονία” επίσης είναι ένα βασικό σύμπτωμα.

Έτσι τα βασικά συμπτώματα έρχονται στο όνειρο με τελείως γυμνό τύπο. Η δεισιδαιμονία εκφράζεται ως φόβος, ότι το φίδι είναι βλαβερό σ’ αυτόν, γιατί γεννήθηκε στον ιδιαίτερο αστερισμό και χρειάζεται προστασία από αυτό. Έτσι πήρα τη ρούμπρικα: “Φόβος, προληπτικός-δεισιδαίμων” και του έδωσα Rhus tox. Το φάρμακο αυτό δεν έχει να κάνει με φίδια, τίποτε δεν έχει να κάνει με προστασία, αλλά αυτό έχει το θέμα του ονείρου.

Έτσι το όνειρο είναι μια μη αντιρροπούμενη εικόνα των αισθημάτων και αντιδράσεων

ενός ανθρώπου προς εκείνα τα αισθήματα και επίσης είναι η εικόνα της κατάστασης, που συνδέεται στενά προς την αρχική κατάσταση, από την οποία αυτή προέρχεται ή επίσης θα είναι το αντίθετο, δηλαδή η εικόνα της κατάστασης, που θα έρεσε να είναι, που είναι η ακριβώς αντίθετη της κατάστασης, στην οποία φαντάζεται ότι είναι.

ΟΝΕΙΡΟ ΒΑΣΗΣ ΚΑΙ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Άρχισα να χρησιμοποιώ τα όνειρα και πρέπει να πω ότι αυτό με αντάμειψε πολύ περισσότερο από ότι περίμενα. Εδώ θα ήθελα να διαφορίσω ανάμεσα στο τι ονομάζω όνειρο βάσης και όνειρο κατάστασης. Το όνειρο κατάστασης είναι εκείνο που έρχεται μόνο ως μια αντίδραση σε μια ιδιαίτερη κατάσταση στη ζωή κάποιου. Έτσι έχετε μια εμπειρία σήμερα και ο τρόπος που αισθάνεστε αυτήν την εμπειρία έρχεται στο όνειρό σας. Αυτό είναι ένα όνειρο κατάστασης. Π.χ. πρόκειται να πάτε για μια εξέταση και αισθάνεστε ότι δεν ξέρετε τίποτε. Μετά βλέπετε ένα όνειρο, ότι είστε πάνω σε ένα βουνό και προσπαθείτε να κατεβείτε. Είναι

κάποιος κίνδυνος και προσπαθείτε να κρατήσετε την ισορροπία σας, τέλος κατεβαίνετε και είστε ασφαλής. Το θέμα αυτού του ονείρου είναι:

Φόβος υψηλών τόπων. Φόβος να κατέβει. Φόβος πτώσης. Φόβος απώλειας ελέγχου. Ενοχλήσεις από άγχος προσμονής.

Όλα αυτά συμβολίζονται από το βουνό και η ανάγκη να έλθει σε έναν ασφαλή τόπο και να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο. Ο φόβος υψηλών τόπων είναι ο φόβος επικίνδυνων τόπων. Η κατάβαση σε ασφαλή τόπο είναι φόβος της προς τα κάτω κίνησης. Έτσι φαίνονται οι εξετάσεις στον ονειρευόμενο και αυτό είναι το θέμα του Gelsemium. Αλλά, όπως είδαμε ότι η ψευδαίσθηση μπορεί να είναι μια βασική ψευδαίσθηση ή μια ψευδαίσθηση κατάστασης, κατά τον ίδιο τρόπο ένα όνειρο μπορεί επίσης να αποκαλύψει τα στοιχεία, που είναι βασικά

σε ένα άτομο και τα στοιχεία που εκφράζουν τη βασική φύση σε μια ιδαίτερη κατάσταση.

133

Π.χ. είδαμε να έχουμε φόβο αποτυχίας στο όνειρο, αλλά δεν είναι απαραίτητα το φάρμακο

το Gelsemium. Έχουμε να το εξετάσουμε πιο βαθειά. Γιατί το άτομο αυτό έχει έναν τέτοιο φόβο αποτυχίας; Κάτω από αυτόν το φόβο μπορεί να υπάρχει άγχος κάποιου για την εικόνα του ή φόβος για το κατόρθωμα ή μια μεγάλη ευαισθησία στην επίπληξη ή ακόμη και ένας

φόβος φτώχειας. Έτσι τα όνειρα που έρχονται ως απάντηση σε μια ιδιαίτερη κατάσταση, ακόμη κι αν είναι μη αντιρροπούμενα αισθήματα σ’ αυτήν την ιδιαίτερη κατάσταση, μπορεί να μην εκπροσωπούν τη βασική φύση του ατόμου. Μπορεί να εκπροσωπούν μόνο την έκφραση σε μια ιδιαίτερη κατάσταση.

Βασικά όνειρα είναι: 1) Τα όνειρα που επαναλαμβάνονται, 2) Τα όνειρα που έρχονται χωρίς κάποιο ιδιαίτερο συμβάν την ημέρα εκείνη ή 3) Τα όνειρα που με κανέναν τρόπο δε σχετίζονται με την υπάρχουσα παρούσα κατάσταση. Όταν ρωτούμε τον άρρωστο για τα

όνειρά του πρέπει να προσπαθήσουμε να δούμε αν είναι βασικά όνειρα. Μόνο με επανειλημμένα ανεξήγητα όνειρα μπορούμε να συνάγουμε τη σημασία τους και να καταλάβουμε τα αισθήματα πίσω τους. Τα αισθήματα αυτά θα επιβεβαιωθούν ως μέρος της βασικής κατάστασης του αρρώστου και όχι απλά σαν κάτι που εμφανίζεται σε μια ή δύο καταστάσεις. Θα βρεθούν στον άρρωστο ως μέρος της προσωπικότητάς του σε μια χρονία

περίπτωση, ακόμη κι αν είναι σε βαρειά αντιρροπούμενο τύπο. Το όνειρο θα σας κεντρίσει

να δείτε αυτό το σύμπτωμα, είτε είναι σε αντιρροπούμενο είτε σε μη αντιρροπούμενο τύπο και να εξετάσετε διάφορες καταστάσεις στη ζωή του, ιδίως καταστάσεις stress. Επίσης να εξετάσετε το κοινωνικό και πολιτιστικό του υπέδαφος, για να μπορέσετε να αποκτήσετε κάποια ιδέα των αντιρροπημένων όψεων της ζωής του.

ΣΥΜΒΟΛΙΚΑ ΟΝΕΙΡΑ

Όπως τόνισα ήδη, δεν άνοιξα το κεφάλαιο “Όνειρα” του Repertory να δω για έναν ειδικό τύπο ονείρου. Υπάρχει όμως μια εξαίρεση για τα όνειρα, που θεωρώ ως υψηλά

συμβολικά. Σ’ αυτά τα όνειρα δεν εμπλέκονται καθόλου αισθήματα, αλλά εμφανίζεται ένα σύμβολο πάλι και πάλι, π.χ. νερό, νερό. Δεν υπάρχει αίσθημα, δεν υπάρχει φόβος. Μπορεί να βλέπουν φίδια, αλλά δεν υπάρχουν αισθήματα. Στο προηγούμενο όνειρο υπήρχε το θέμα προστασίας. Αυτή δεν υπάρχει τώρα -μόνο φίδια. Τα όνειρα μπορεί να είναι σπίτια, φρούτα, πεθαμένα σώματα, κηδείες ή γάμοι. Όταν βρίσκουμε αυτά τα συμβολικά όνειρα, ιδίως εκείνα που δε συνοδεύονται με αισθήματα και αυτό το σύμβολο επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά, τότε αυτά είναι μέρος των γενικών συμβόλων. Μπορεί να μην τα καταλάβουμε

τελείως και μπορεί να υπάρχουν αρκετές θεωρίες γι’ αυτά. Πάντως αυτά τα σύμβολα καταγράφονται στο κεφάλαιο “Όνειρα” και μπορεί να χρησιμοποιηθούν χωρίς διατύπωση θεωριών. Έτσι χρησιμοποιώ το κεφάλαιο “Όνειρα” μόνο για τα όνειρα αυτού του τύπου, δηλαδή μόνο για τα συμβολικά όνειρα.

ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΩΣ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΕΙΣ

Το άλλο κεφάλαιο του Repertory, που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για τα όνειρα,

είναι εκείνο των Ψευδαισθήσεων. Π.χ. “όνειρα φιδιών” μπορεί να ληφθούν ως “ψευδαίσθηση, ότι βλέπει φίδια”, γιατί αυτά είναι όμοια. Ψευδαίσθηση είναι όταν βλέπει κάτι που δεν υπάρχει. Το όνειρο επίσης είναι να βλέπει ό,τι δεν υπάρχει. Ψευδαίσθηση είναι το να βλέπει τα πράγματα με διαφορετικό τρόπο και όνειρο επίσης το να βλέπει τα πράγματα με διαφορετικό τρόπο. Ακόμη το να λαμβάνεται η ψευδαίσθηση αντί για όνειρο δεν είναι αρκετά καλό. Σημασία έχει το να συλλάβουμε αν η αντίδραση είναι μια ψευδαίσθηση, ένας φόβος ή ένα άγχος.

Περίπτωση: Ως παράδειγμα εδώ είναι ένα όνειρο ασθενούς ανδρός 35 ετών, που ήρθε με τσούξιμο και μούδιασμα στα χέρια του, που διαγνώσθηκε ως ψήξη ώμου. Δεν τον πίστεψα και τον έστειλα για νευρολογική εξέταση, που αποκάλυψε έναν κακοήθη όγκο στο νωτιαίο μυελό. Χειρουργήθηκε και έπειτα άρχισε θεραπεία με μας. Προσπάθησα να πάρω το ιστορικό του. Ήρθε με τον πατέρα του, που μιλούσε πολλά. Έτσι έδειχνε παιδική συμπεριφορά, δε βασίστηκα και, εκτός της φλυαρίας, δε συγκέντρωσα περισσότερες πληροφορίες. Ρώτησα τον άρρωστο για τα όνειρά του και μου είπε ότι δεν έβλεπε καθόλου.

Προσπάθησα να βρω την κατάστασή του στη ζωή όταν άρχισε το ενόχλημα. Βρήκα ότι είχε παντρευτεί και υπήρχε μια σύγκρουση μεταξύ της μητέρας του και της γυναίκας του και δεν ήξερε τι να κάνει. “Πάντα εξαρτιόμουν από τη μητέρα μου από τα παιδικά μου χρόνια και πάντα ήμουν μαζί της. Έπειτα μπήκε η γυναίκα μου και δεν τα πάνε καλά μεταξύ τους. Δε χώρισα από τη μάνα μου, αλλά και δε θέλω τη γυναίκα μου να υποφέρει. Τελικά η γυναίκα μου κι εγώ χωρίσαμε από τους γονείς μου και αυτό με πείραξε κάπως. Τότε άρχισαν οι

ενοχλήσεις μου”. Προσπάθησα να βρω, ποιο αίσθημα υπήρχε τότε. Ήταν οργή, θλίψη ή κάτι

134

άλλο; Δεν είπε τι ήταν. Τον ρώτησα κοντά μια ώρα με πολλούς τρόπους, ποιο ήταν το

αίσθημα, αλλά δεν μπόρεσα να έχω κάτι καθαρό. Τέλος σκέφτηκα: “Πες μου, είχες κάποιο όνειρο αυτό το διάστημα;”. “Ναι, γιατρέ. Υπάρχει ένα όνειρο, που θυμάμαι να το έβλεπα ξανά και ξανά. Έβλεπα ότι ήμουν στη θάλασσα και δεν υπήρχε κανείς γύρω μου, υπήρχε

μπουρίνι και αισθανόμουν πολύ τρομαγμένος”. Ρώτησα: “Ήσουν σε πλοίο ή κολυμπούσες ή κρατιόσουν από κάτι;”. “Δεν ξέρω, δεν έβλεπα κάτι τέτοιο, έβλεπα μόνο τον εαυτό μου στη θάλασσα, με την καταιγίδα γύρω μου”. Το ωραίο ήταν ότι στο όνειρο δεν έκανε απολύτως τίποτε να ξεφύγει από αυτό. Ήταν σαν ένα μωρό χαμένο στο δάσος. Γι’ αυτό πήρα τις ρούμπρικες:

Ψευδαίσθηση ότι είναι μόνος στην ερημιά. Αίσθημα εγκατάλειψης.

Ψευδαίσθηση, εντύπωση κινδύνου.

Επίσης πήρα: “φόβος νερού” και “Αβοήθητος”, επειδή δεν έκανε προσπάθεια να βοηθήσει τον εαυτό του, μόνο καθόταν ανίσχυρος, με κίνδυνο από όλες τις πλευρές. Είναι τρομοκρατημένος, αισθάνεται μόνος και χαμένος, αλλά δεν κάνει τίποτε. Αυτό ήταν το αίσθημά του σ’ αυτήν την κατάσταση. Το σπίτι του ήταν σε μια καταιγίδα, ήταν μόνος,

χαμένος σαν ένα παιδί στο δάσος και γιατί; Λόγω της τάσης του να προσκολλάται στη

μητέρα του. Έτσι πήρα τη ρούμπρικα: “Προσκόλληση”. Το παιδί αποσπάστηκε μακριά από τη μητέρα του και αισθάνεται χαμένο. Έτσι πήρα τη ρούμπρικα: “Προσκόλληση σε άτομα”. Από αυτά κατέληξα στο Stramonium, που τον βοήθησε.

Η πρώτη του αντίδραση μετά τη λήψη Stramonium 200 ήταν, ότι είχε ένα όνειρο ότι πετούσε και δεν είχε φτερά. Για ένα διάστημα φοβόταν, αλλά μετά ξαφνικά κατάλαβε ότι μπορεί να πετά και έκανε μια πολύ ωραία προσγείωση και αισθανόταν ευτυχισμένος γι’ αυτά. Αυτό δείχνει αλλαγή αίσθησης, σαν ένα μωρό που ήταν προσκολλημένο στη μητέρα

του, τώρα ανοίγει τα φτερά του και ξέρει ότι μπορεί να πετά και μπορεί να προσγειώνεται ασφαλώς. Τα όνειρα αναγνωρίζουν τα ακριβή αισθήματα. Ήταν 35 ετών και υπάλληλος σε μια τράπεζα. Έτσι μπορείτε να φανταστείτε με πόση δυσκολία πήρα το αίσθημά του της προσκόλλησής του στη μητέρα του και την αίσθηση εγκατάλειψής του σαν ένα μωρό. Ένα τέτοιο αίσθημα ποτέ δε θα το παραδεχόταν συνειδητά. Σαν ένα πλάγιο φως, ποιο θα ήταν το φάρμακο της μητέρας του; Πρώτα απ’ όλα μπορείτε να δείτε ότι είναι μια δυνατή γυναίκα, δικτατορική, που δεν αφήνει τα παιδιά της να ανεξαρτητοποιηθούν και τα έχει

δεμένα σ’ αυτήν. Τον είχε δεμένο για 30 χρόνια και όταν ήρθε η γυναίκα του και θέλησε να

τον μοιραστεί λίγο, αυτή αγρίεψε, δεν τον άφησε και αυτό προξένησε τα ενοχλήματα. Με αυτήν τη βάση σκέφτηκα τη Lachesis για τη μητέρα.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΟΝΕΙΡΑ

Άκουσα πολλά ωραία όνειρα από αρρώστους. Εδώ είναι μερικά παραδείγματα:

Περίπτωση: Μια γυναίκα 50 ετών, ονειρευόταν επανειλημμένα ότι υπάρχει ένα τζάκι στο σπίτι της, από το οποίο βγαίνουν όλα τα είδη ωραία, χαδιάρικα, παράξενα ζώα. Τα περιγράφει έτσι: “Ω, τα ζώα είναι τόσο ωραία, ευγενικά, χαδιάρικα, έχουν λευκό τρίχωμα, πούπουλα, κουνούν την ουρά τους και έχουν όλα τα περίεργα σχήματα, αλλά όλα είναι ευγενικά, πολύ όμορφα και όλα έρχονται σε μένα κι εγώ τα αγκαλιάζω και παίζω μ’ αυτά. Υπάρχουν μικρά κουνέλια, κουτάβια και ένα μικρό παπάκι μεταξύ των άλλων ζώων. Αυτός ο τόπος είναι σαν ένας κήπος με όλα τα είδη όμορφων φυτών, λουλουδιών και χλόης και

άλλων μικρών πραγμάτων”. Τα περιγράφει πολύ ζωντανά. “Έπειτα έξω από αυτό το τζάκι

ένα θηρίο σαν φίδι (δράκος) κι εγώ τρομάζω. Ο δράκος βγαίνει. Δε θέλω να βγει. Μετά ένα μεγάλο μαύρο σκυλί βγαίνει από το τζάκι, αλλά αυτό μόνο δεν είναι το μικρό πουπουλένιο πράγμα, είναι ένας φύλακας σκύλος. Στέκεται εκεί και δεν αφήνει το δράκο να βγει. Αυτός ωθείται πίσω μέσα και ο δράκος προσπαθεί να βγει και να τα δαγκώσει όλα αυτά”. Ποιο είναι το θέμα αυτού του ονείρου; Πρώτα βλέπουμε αθώα και όμορφα να εξέρχονται από το τζάκι. Το τζάκι είναι το μυαλό της, το υποσυνείδητό της και από αυτό εξέρχεται μέρος αθώας,

όμορφης αγάπης και συμπάθειας. Από το ίδιο τζάκι του υποσυνείδητού της βγαίνει ασχήμια και φαρμάκι και αυτή δε θέλει να βγουν. Θέλει μόνο την αθωότητα. Ο δράκος του τζακιού πρέπει να κρατιέται μέσα και έτσι ο μαύρος σκύλος, ο φύλακας μεταξύ της συνείδησης και του υποσυνείδητού της σταματά αυτό το θηρίο από το να βγει και το σπρώχνει πάλι πίσω μέσα. Ξέρει ότι αν το θηρίο βγει και δαγκώσει, θα δηλητηριάσει ό,τι ωραίο γύρω. Γι’ αυτό είναι αγχώδης.

135

Πήρα τις ρούμπρικες:

Ψευδαίσθηση, βλέπει ωραία τοπία. Συμπονετική. Στοργική.

Ομιλητική, κοινωνική. από τη μια πλευρά. Και από την άλλη πλευρά πήρα: Σκληρότητα. Κακεντρεχής, δόλια. Μίσος, έχθρα, ασχήμια.

Από αυτά κατέληξα στο φάρμακο Lachesis και είχα ένα θαυμάσιο αποτέλεσμα. Μπορεί να έχουμε λιγότερο κρυφά και περισσότερα ευθέα όνειρα και από αυτά θα δώσω δύο

περιπτώσεις:

Περίπτωση: Εδώ είναι το όνειρο ενός εκπαιδευτή μοτοσικλετιστών. Η κατάσταση στη ζωή του είναι ότι οι εκπαιδευόμενοι δεν τον υπακούουν, δεν ακολουθούν τις διδασκαλίες του και γι’ αυτό τραυματίζονται. Δεν κάνουν αυτά που τους λέει, κάνουν του κεφαλιού τους

και όταν προσπαθεί να τους προειδοποιήσει, νευριάζουν μαζί του. Το όνειρο: ιππεύει τη μοτοσυκλέτα του και έρχεται σ’ ένα αδιέξοδο. Σταματά και από πίσω έρχεται πετώντας ένα

στρατιωτικό όχημα (τζιπ), παίρνει δυο τούμπες και ξαναγυρίζει στον ίδιο δρόμο. Όταν συμβαίνει αυτό, ένας μοτοσικλετιστής έρχεται πίσω του και ο άρρωστός μας του λέει: “Σταμάτα, υπάρχει κίνδυνος”. Αυτός δεν τον ακούει, προχωράει και το τζιπ έρχεται και τον κόβει στα δύο. Το σώμα του κείτεται στο πάτωμα κομμένο σε δύο μέρη και ένα κάρο με άλογο έρχεται από πίσω. Το άλογο ελευθερώνεται από το κάρο και αρπάζει την κόμη του πεταμένου σώματος, έτσι που το άνω μισό του σώματος είναι στο στόμα του. Προσπαθεί να σύρει το σώμα μακριά όταν ο άρρωστός μας προσπαθεί να αρπάξει το κεφάλι και να το

αποσπάσει από το άλογο. Ξαφνικά το κεφάλι ζωντανεύει, του επιτίθεται και προσπαθεί να τον σκοτώσει. Ο άρρωστός μας ξυπνά τρομαγμένος.

Δεν ξέρω όλες τις έννοιες του ονείρου, αλλά το ερμηνεύω με έναν απλό τρόπο. Πρώτα βλέπει κάτι τρομερό στο όνειρο, έτσι πήρα: “Τρομακτικά πράγματα, δυσάρεστες ιστορίες τον επηρεάζουν βαθειά” και τι κάνει αντιμετωπίζοντας την τρομερή αυτή σκηνή; Προσπαθεί να βοηθήσει. Υπάρχει μια στάση συμπάθειας. Θέλει τα άλλα άτομα να μην υποφέρουν, αλλά δεν τον ακούν. Πώς αισθάνεται; Αισθάνεται αβοήθητος, δεν μπορεί να κάνει τίποτε. Έτσι

πήρα επίσης: “Συμπαθητικός” και “Αβοήθητος”.

Προσπαθεί να πει το άτομο να σταματήσει, μπροστά υπάρχει κίνδυνος. Ακόμη αυτός ο άνθρωπος αργότερα προσπαθεί να τον σκοτώσει. Γι’ αυτό επίσης πήρα: “Φόβος ότι θα σκοτωθεί”. Έτσι έφτασα στον Phosphorus.

Περίπτωση: Ακόμη μια περίπτωση γυναίκας 45 ετών. Μια πολύ πετυχημένη γυναίκα, βοηθός διευθυντού μιας μεγάλης εταιρείας. Ήλθε με πολύ κακό έκζεμα και στις δυο κνήμες

της, που διαρρέει και πονά για 2-3 μήνες πριν να έλθει σε μένα. Ήταν τελείως ανίκανη, δεν ήθελε να πάει πουθενά, έμενε στο σπίτι. Η επίσκεψη κράτησε μόνο 15 λεπτά. Άρχισα με: “Πες μου ποιο είναι το πρόβλημά σου;”. Είπε είναι το έκζεμα και είναι τόσο κακό. “Μπορείς να μου πεις την αιτία του;”. Είπε ότι είναι ψυχολογικό. “Και ποια είναι η ψυχική αιτία;”. “Ω, κάποιο πρόβλημα, δεν ξέρω, κάποιο οικογενειακό πρόβλημα”. “Τι είδους οικογενειακό πρόβλημα;”. “Κάποια ένταση, που δεν έχει να κάνει με τον άντρα μου, κάποια ένταση”. Δεν θέλει να μιλήσει γι’ αυτό. Έτσι είπα: “Εν τάξει, πες μου για το όνειρό σου”. “Παίρνω το

επαναλαμβανόμενο όνειρο των κοπράνων, των κενώσεων ή των κοπράνων που βρίσκονται τριγύρω”. Όταν τα έλεγε αυτά ποτέ δε με κοίταξε ευθέως. Έβλεπε από πλάι σε πλάι. Τα

μάτια της κινούνταν πολύ γρήγορα. Μετά της είπα: “Πες μου για το όνειρο των κοπράνων”. “Εντάξει γιατρέ, θα σου πω το πρόβλημα. Ξέρεις ότι έχω ένα διανοητικά καθυστερημένο παιδί, που παθαίνει σπασμούς. Κάθε φορά πριν να πάθει σπασμούς βλέπω το όνειρο των κοπράνων. Στην εγκυμοσύνη ονειρεύτηκα, ότι υπήρχαν λίγα κόπρανα και το κεφάλι ενός μωρού εξέρχονταν από αυτά και κάποιος, ο Θεός ξέρει ποιος, το ώθησε προς τα πίσω. Από

εκείνη τη στιγμή ήξερα, ότι το παιδί δε θα είναι καλά”. Όταν τα έλεγε αυτά τα μάτια της κινούνταν πολύ γρήγορα. Πολύ ήσυχα, σχεδόν ψιθυριστά, πρόσθεσε: “Νομίζω ότι θα το απέφευγα. Θα μπορούσα να κάνω κάτι”.

Κανείς στη δουλειά της δεν ξέρει ότι έχει τέτοιο παιδί, παρόλο που εργάζεται εκεί επί 15 χρόνια. Αποφεύγει κάθε κοινωνική επαφή. Είναι πολύ ικανή στη δουλειά της, αλλά δε συμμετέχει σε παρέες, σε εκδρομές ή ταξίδια, αν και προσκαλείται. Ο άντρας της θέλει να

βοηθήσει, αλλά αυτή αισθάνεται πολύ υπόλογη για το παιδί, σα να είναι η μόνη υπεύθυνη.

136

Οι ρούμπρικες:

Θλίψη, μη επιδεικνυόμενη. Άγχος συνειδήσεως, σα να είναι ένοχη ενός εγκλήματος. Άγχος για το μέλλον.

Συντροφιά, απέχθεια στη συντροφιά. Ψευδαίσθηση, ότι έχει κάνει λάθος. Ψευδαίσθηση ότι έχει διαπράξει έγκλημα. Απρόθυμη να μιλήσει. Ψευδαίσθηση, ότι παραμέλησε το καθήκον της. Βγαίνει από το σπίτι, απέχθεια να.

Το φάρμακο που βρήκα γι’ αυτην ήταν Cyclamen. Η Materia Medica του Phatak το

συνοψίζει σε 3 λέξεις: “Τρόμος, φρίκη συνειδήσεως”. Τώρα έρχομαι στο σημείο της περίπτωσης, που είναι το όνειρο.

Όνειρο κοπράνων δε βρίσκεται στο Cyclamen. Δίνεται για 5 φάρμακα, τα: Aloe, Cast. v., Psor., Sars. και Zinc. Το Cyclamen απουσιάζει. Λοιπόν ποια είναι η σημασία αυτού του

ονείρου κοπράνων. Τώρα μπορούμε να δούμε το πραγματικό θέμα ή το αίσθημα ή τη σημασία πίσω από το όνειρο. Είναι ότι το παιδί υποφέρει τώρα, γιατί ήταν βουτηγμένο στα

κόπρανά της και γι’ αυτό είναι ένοχη, έγκλημα που πρέπει να κρατά κρυφό και να εξιλεωθεί γι’ αυτό. Είναι τελείως μόνη, γιατί είναι δικό της σφάλμα, λόγω των συσσωρευμένων περιττωμάτων της, που το παιδί υποφέρει. Αυτο πλησιάζει πολύ στην κατάσταση του Cyclamen.

Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Η πραγματική κατάσταση του Cyclamen είναι εκείνη της γυναίκας, που έκανε κάποιο σφάλμα και από αυτό έγινε κάποιο κακό και γι’ αυτό δεν μπορεί ν’ ανοίξει το στόμα της. Το

κρύβει μέσα της και προσπαθεί κατά το δυνατό να το επανορθώσει. Αποφεύγει κάθε κοινωνική επαφή, αισθάνεται εντελώς μόνη. Αυτή είναι η αρχική κατάσταση του Cyclamen. Το όνειρο σχετίζεται στενά μ’ αυτήν την κατάσταση. Η Cyclamen κατάσταση είναι η κατάσταση ενός ανθρώπου, που τα “έκανε” και κανείς δεν ξέρει, ότι αυτός τα “έκανε”. Γι’ αυτό τα μάτια του είναι σαν ενός “ένοχου”, η απροθυμία να αποκαλύψει το “έγκλημα” και η

αίσθηση ότι είναι εντελώς υπεύθυνος, σαν ένας ένοχος. Όχι σαν επαγγελματίας εγκληματίας, αλλά σαν ένας που απερίσκεπτα διέπραξε ένα έγκλημα. Το όνειρο της

γυναίκας θέτει την τελική σφραγίδα επιβεβαίωσης, να δοθεί Cyclamen, που σύντομα καθάρισε το δερματικό της πρόβλημα.

ΠΟΙΑ ΟΝΕΙΡΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ;

Έχει αποδειχθεί ότι όλοι μας ονειρευόμαστε. Αυτό σημαίνει ότι τα όνειρα είναι χρήσιμα, αφού τίποτε δεν έρχεται, που να μην είναι χρήσιμο. Θυμούμαστε κάποια όνειρα και δεν μπορούμε να θυμηθούμε τα υπόλοιπα. Και οι δύο αυτοί τύποι ονείρων πρέπει να έχουν τη

χρησιμότητά τους. Να σημειωθεί ότι το άτομο που θυμάται τα όνειρά του, συνήθως ξυπνά με μια ιδιαίτερη διάθεση του ονείρου, όπως ευτυχία, φόβο κτλ. Εκείνοι που δε θυμούνται τα όνειρα ξυπνούν με εντελώς φυσιολογική διάθεση, ακόμη και αν μπορεί να πήγαν για ύπνο την προηγούμενη μέρα με αγχώδεις σκέψεις ή οργή ή θλίψη. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι κατά κάποιον τρόπο, ο ύπνος και τα όνειρα που δε θυμόμαστε αποκαθιστούν την ισορροπία σε ένα ταραγμένο μυαλό. Σ’ αυτήν την αίσθηση, το όνειρο που δε θυμόμαστε ολοκληρώνει την εργασία της ημέρας και γαληνεύει τον άνθρωπο με τον εαυτό του και τον κόσμο. Αυτό

συμβαίνει ιδίως όταν η κατάσταση δεν είναι τόσο έντονη. Θα έλεγα ακόμη ότι το όνειρο που δε θυμόμαστε είναι τρόπος αυτοθεραπείας του σώματος για μικρές διαταραχές, ιδίως ψυχολογικές.

Πάντως, όταν η κατάσταση (πραγματική ή αντιλαμβανόμενη) χρειάζεται κάποιες έντονες ειδικές αισθήσεις, για να υιοθετήσει το άτομο την κατάλληλη στάση για να την καταπολεμήσει, τότε τα όνειρα ενδυναμώνονται και στην κατάσταση αφύπνισης και τα θυμόμαστε μαζί με τα ειδικά τους αισθήματα. Όσο πιο συνειδητά δεν υιοθετούμε τη στάση

που χρειάζεται από την πραγματική ή αντιλαμβανόμενη κατάσταση, τόσο πιο έντονα και ζωηρά θα θυμόμαστε τα όνειρα.

Σαν ένα απλό παράδειγμα μπορούμε να πάρουμε την περίπτωση ενός σπουδαστή, που η επιβίωσή του εξαρτάται από την καλή ετοιμασία του για τις εξετάσεις, αλλά που λέει στον εαυτό του ότι δε φοβάται και δε χρειάζεται να μελετά τόσο σκληρά. Ο σπουδαστής αυτός

137

είναι πολύ πιθανό να δει σε όνειρο, ότι εξετάζεται και δεν ξέρει τις απαντήσεις. Το όνειρο θα

το θυμάται και θα του είναι χρήσιμο.

Ξέρουμε ότι η νόσος είναι ψευδαίσθηση, η πραγματική κατάσταση μπορεί να μην υπάρχει, αλλά ο άρρωστος αντιλαμβάνεται ότι η κατάσταση είναι έτσι. Η ψευδαίσθηση

μπορεί να είναι, ότι είναι ένας φοιτητής που η ζωή του εξαρτάται από την επιτυχία του στις εξετάσεις, αν και εδώ αυτή δεν είναι η πραγματική περίπτωση. Αν ο ασθενής αυτός πείσει τον εαυτό του ότι δεν έχει τέτοιο άγχος, θα έχει όμοια όνειρα.

Έτσι το άτομο που θα έχει τα πιο ζωηρά όνειρα, που θα τα θυμάται με τα ειδικά του αισθήματα, είναι εκείνο που χρειάζεται να έχει αυτά τα αισθήματα ή τους φόβους το πολύ. Δηλαδή είναι εκείνο που οι ενέργειες δεν είναι αρκετά έντονες για την πραγματική ή αντιλαμβανόμενη κατάσταση. Αυτή θα οφείλεται στην προσπάθειά του να αντιρροπήσει

σθεναρά τα αισθήματά του. Συνεπώς όσο περισσότερο αντιρροπείται ο άνθρωπος, τόσο περισσότερο θα θυμάται τα όνειρά του. Όσο περισσότερο δεν άπτεται τα αισθήματά του, τόσο περισσότερο θα θυμάται τα αισθήματά του. Όσο πιο έντονη είναι η κατάστασή του, τόσο περισσότερο θα θυμάται τα όνειρά του.

Αντίθετα, το άτομο που δε θυμάται τα όνειρά του, θα είναι εκείνο που η συμπεριφορά δεν αντιρροπείται καθόλου, που έχει επαφή με τα αισθήματά του και δεν τα καταπιέζει, ούτε

τα αρνείται στον εαυτό του.

Μπορούμε να συμπεράνουμε ότι το άτομο που δε θυμάται καθόλου τα όνειρά του, είναι εκείνο που οι ενέργειες και τα αισθήματά του είναι σε μεγάλη έκταση σε συμφωνία (ταιριάζουν) με την βασική του αντίληψη της πραγματικότητας (βασική ψευδαίσθηση).

ΨΥΧΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΩΜΑ

Ας μιλήσουμε για σωματικά συμπτώματα πρώτα. Είδαμε ότι τα ψυχικά συνδετικά στοιχεία μπορεί να συνδυαστούν μαζί, αν μπορούμε να καταλάβουμε την κατάσταση στην

οποία επέρχεται η όλη κατάσταση. Κατά τον ίδιο τρόπο μπορούμε να συνδυάσουμε τα σωματικά γενικά συμπτώματα. Με τα σωματικά γενικά συμπτώματα εννοούμε τις νευρικές ενδοκρινείς και ανοσολογικές αλλοιώσεις.

Πάρτε για παράδειγμα την κατάσταση του φαρμάκου China. Η China κατάσταση καλείται από εμάς για τακτοποίηση ενός ατόμου με απώλεια ζωτικών υγρών. Σε μια τέτοια

περίπτωση ένας γιατρός θα συμβουλέψει ανάπαυση, λιγότερη λήψη στερεών με αφθονία υγρών, ιδίως γλυκόζης και αλατούχων. Η εξασθένηση της China έχει τέτοια ακριβώς

χαρακτηριστικά: επιθυμία για ανάπαυση, αυξημένη όρεξη, αυξημένη δίψα με επιθυμία για ξινά, γλυκά και χυμούς. Συνεπώς η όλη φυσική κατάσταση της China είναι μια προσαρμογή στην κατάσταση που προκλήθηκε από την έλλειψη ζωτικών υγρών.

Ας πάμε παρακάτω στο παράδειγμα αυτό. Με την έλλειψη των ζωτικών υγρών και την εξασθένηση του οργανισμού, ο China ασθενής χρειάζεται επίσης να εξαλείψει τα βακτηρίδια που προξενούν τη λοίμωξη και την απώλεια των ζωτικών υγρών. Έτσι προκύπτουν δύο

πράγματα: Πρώτον υπάρχει διάρροια σε μια προσπάθεια απόρριψης του μικροοργανισμού και δεύτερον η θερμοκρασία αυξάνεται, για να καταπολεμηθεί το μικρόβιο καλύτερα. Τώρα ο πυρετός της China επέρχεται σε ένα άτομο με εξασθενημένη ζωτικότητα. Ένα τέτοιο άτομο δεν μπορεί να εκδηλώσει παρατεταμένο έντονο πυρετό, επειδή αυτός θα προξενήσει περαιτέρω απώλεια υγρών και περαιτέρω ελάττωση ζωτικότητας. Γι’ αυτό το καλύτερο που μπορεί να κάνει αυτό το άτομο είναι να εμφανίσει διαλείποντα πυρετό. Εδώ υπάρχει μαι ξαφνική υψηλή θερμοκρασία με ρίγη με τουρτούρισμα, που διαρκούν κάποιο διάστημα και

μετά ο πυρετός πέφτει απότομα και ο ασθενής μουσκεύει στον ιδρώτα. Μετά το σώμα

αφήνεται να αναλάβει τη ζωτικότητά του, μέχρι που να επέλθει άλλη μια κρίση πυρετού. Ο διαλείπων πυρετός ταιριάζει περισσότερο στα εξασθενημένα άτομα παρά ο συνεχής. Ένα πολύ ρωμαλέο άτομο (π.χ. Aconitum) μπορεί να εμφανίσει συνεχή υψηλό πυρετό που διαρκεί για λίγες ημέρες και τελικά αποτελειώνει τον εισβολέα μικροοργανισμό. Αλλά ο China ασθενής δεν μπορεί να τον εκδηλώσει και γι’ αυτο έχει περιοδική επιδείνωση και περιοδική ανύψωση της θερμοκρασίας. Εκείνο που θέλω να πω, είναι ότι όλα τα σωματικά

γενικά συμπτώματα της China, οι αισθήσεις της, η εξασθένηση, η περιοδικότητα, οι επιθυμίες και απέχθειες κτλ. μπορεί να εξηγηθούν ως απάντηση, στην απώλεια ζωτικών υγρών. Όταν ερμηνεύσουμε τα περισσότερα σωματικά συνθετικά στοιχεία της China ως απάντηση προσαρμογής σε μια φυσική αιτία, μετά μπορούμε να ρωτήσουμε ποια είναι η σχέση μεταξύ αυτής της σωματικής κατάστασης της China και της ψυχικής κατάστασης του φαρμάκου. Δηλαδή μια ιδιαίτερη ψυχική κατάσταση σχετίζεται με μια ιδιαίτερη σωματική

κατάσταση χωρίς κάποιο λόγο;

138

ΣΧΕΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΨΥΧΗΣ

Η China ψυχική κατάσταση χαρακτηρίζεται από οκνηρία, με αισθήματα καταδίωξης, δημιουργία θεωριών και αερολογίες. Κατά κάποιον τρόπο αυτή η ψυχική κατάσταση πρέπει να σχετίζεται με τη σωματική κατάσταση. Κατά τη γνώμη μου, η σχέση μεταξύ των δύο

αυτών καταστάσεων είναι ότι αυτές είναι πολύ κατάλληλες να βοηθήσουν η μία την άλλη, που σημαίνει ότι η κατάσταση εξασθένησης του σώματος με ανικανότητα ή απροθυμία για κίνηση είναι πιο θεραπεύσιμη αν υπάρχει νοητική οκνηρία. Αντίθετα η οκνηρία του νου θα βοηθηθεί περισσότερο αν υπάρχει εξασθένηση σώματος. Όταν εξετάσετε τις σωματικές και ψυχικές καταστάσεις θα βρείτε τη σχέση τόσο ισχυρή, που είναι δύσκολο να την αρνηθούμε. Ας πάρουμε περισσότερα παραδείγματα. Ένα από τα καλύτερα που μπορώ να δώσω είναι της Chamomilla.

Στην Chamomilla η σωματική κατάσταση έρχεται από μια θέση, όπου το άτομο θα φωνάξει για βοήθεια. Αν θέλετε να φανταστείτε μια Chamomilla κατάσταση σε απλό τρόπο, σκεφτείτε ένα παιδί στο οποίο η καρφίτσα της φασκιάς ωθήθηκε από λάθος. Το παιδί μετά θα είναι σε μια Chamomilla κατάσταση: πολύ ευερέθιστο, θα τσιρίζει, θα φωνάζει, θα ζητά να το προσέχουν, βίαιο κτλ. Οι σωματικοί πόνοι θα είναι έντονοι-τέμνοντες και βίαιοι, τόσο

έντονοι και οξείς, που θα αποσπούν κραυγές. Έτσι βλέπουμε στην Chamomilla ότι είναι μια

κατάσταση, που επιφέρει βίαιους πόνους στο σώμα, που οδηγεί σε μια ψυχική κατάσταση βιαιότητας, κραυγών και ακραίας οργής. Βέβαια είναι φανερό ότι αν μια καρφίτσα τρυπά το παιδί, θα απομακρύνετε την καρφίτσα. Δίνοντας Chamomilla δε θα βοηθήσετε, καθώς υπάρχει μια αιτία γι’ αυτήν την κατάσταση. Αλλά αν βρείτε ένα άτομο, που χωρίς μια αιτία είναι σ’ αυτήν την Chamomilla κατάσταση, τότε το φάρμακο θα βοηθήσει. Εξέταζα μια κυρία με σπυράκια στο δέρμα της: της πονούσαν τόσο πολύ που τσίριζε, κραύγαζε, βλαστημούσε και ζητούσε να “της κόψουν αυτό το σκέλος”. Εδώ βλέπετε την Chamomilla κατάσταση με

τον οξύ ανυπόφορο σωματικό της πόνο και την αντίστοιχη ψυχοδιανοητική βιαιότητα. Αυτό είναι ένα καλό παράδειγμα του πώς η σωματική κατάσταση του βίαιου πόνου συμβαδίζει με την ψυχοδιανοητική βιαιότητα.

ΣΩΜΑ ΚΑΙ ΨΥΧΗ ΒΟΗΘΟΥΝ ΤΟ ΕΝΑ ΤΟ ΑΛΛΟ

Φαίνεται σαν ο οργανισμός να αισθάνεται την ανάγκη να προξενήσει μια βίαιη ψυχική κατάσταση για να καταπολεμήσει τον παράγοντα έντασης (εν προκειμένω τον σωματικό

στρεσογόνο παράγοντα). Αρχικά προξενεί βίαιο πόνο. Αλλά αν αυτός δεν επαρκεί να

προξενήσει αρκετά έντονη βιαιότητα στην κατάσταση του όντος, ο ψυχισμός επίσης γίνεται βίαιος, για να επιτείνει ακόμη περισσότερο την κατάσταση.

Αντίστροφα η έντονη ενόχληση του σώματος επίσης πάει να βοηθήσει τον ψυχισμό προξενώντας την απαιτούμενη κατάσταση -οργή και δηκτικότητα. Π.χ. το Calc. άτομο είναι εκείνο που χρειάζεται μια οκνηρή νόηση, που πάντα αρέσει το προστατευτικό καταφύγιο του σπιτιού του και είναι απρόθυμο να κινηθεί εκτός. Έτσι σωματικά εκδηλώνει επιδείνωση

από την κίνηση, επιδείνωση από την προσπάθεια και επίσης αναπτύσσει ένα ογκώδες σώμα, που εμποδίζει την ενεργητική κίνηση. Η ανασφαλής ψυχοδιανοητική κατάσταση χειροτερεύει από αυτό το είδος σωματικής κατάστασης και αυτό το είδος σωματικής κατάστασης ενθαρρύνει μια δειλή, φοβιτσιάρικη, οκνηρή ψυχοδιανοητική κατάσταση.

Στο Phosphoric Acid η ψυχική κατάσταση είναι εκείνη της υπνηλίας, λίμνασης της σκέψης, απέχθειας προς εργασία, αδιαφορίας και απελπισίας. Αντίστοιχα στο σώμα υπάρχει εξασθένηση, έλλειψη ενέργειας και υπάρχει διάθεση να ξαπλώνει.

Επίσης ενδιαφέρει να σημειώσουμε τη σωματική ιδιοσυστασία των διαφόρων

φαρμάκων μας. Αν εξετάσετε την ιδιοσυστασία του Phosphorus θα βρείτε συχνά, ότι είναι ισχνός και ξανθός, με μακρυές, κυρτές βλεφαρίδες και κομψό βάδισμα. Συνοπτικά, είναι ένα πολύ ελκυστικό άτομο σωματικά. Και ψυχικά είναι ένα άτομο που προσπαθεί να ελκύσει άλλο άτομο σε έναν στοργικό και οικείο τρόπο. Έτσι φαίνεται να είναι ένα σώμα που είναι καμωμένο για την ψυχή. Ομοίως η Sepia έχει μια νόηση, που απεχθάνεται τη συνουσία και απεχθάνεται τη συντροφιά. Χωρίς απορία τείνει να εμφανίσει μαύρες πλάκες στο πρόσωπο

και μπορεί να φαίνεται άσχημη και αποκρουστική. Η Baryta carb. ψυχικά αισθάνεται κατώτερη, ότι ο κόσμος γελά μαζί της και ότι είναι ανίκανη. Και το σώμα της είναι υπανάπτυκτο και αργό. Όταν καταλάβουμε αυτές τις ευρείες έννοιες, είναι εύκολο να πάμε σε περισσότερες λεπτομέρειες, όπως στον τύπο του πόνου που έχει ο ασθενής.

Σε μερικούς ασθενείς δοκιμάζουμε έκπληξη, που η κατάστασή τους ενώ είναι κανονικά επώδυνη, στην πραγματικότητα είναι ανώδυνη. Π.χ. μπορούμε να δούμε ένα παιδί με

φλεγμαίνουσες και ακόμη ανώδυνες αμυγδαλές. Το ψυχικό σύμπτωμα, που συνοδεύεται με

139

μια τέτοια κατάσταση, είναι πολύ πιθανό να είναι εκείνο της “Αδιαφορίας, δεν παραπονιέται”

(π.χ. Opium). Ομοίως, όταν βρίσκουμε τρομερή ευαισθησία νεύρων, ιδίως σε κακώσεις και τραυματισμούς, μετά επίσης βρίσκουμε στην ψυχή την τρομερή αυτή ευαισθησία στο πλήγωμα, τη βαναυσότητα και ιδίως στις προσβολές (Staph.)

Φαίνεται ότι όποτε ένα άτομο αντιμετωπίζει μια κατάσταση στην οποία η ζωτικότητα πρέπει να προσαρμοστεί και η ψυχή μόνη δεν μπορεί να αντιμετωπίσει, αυτή θα βοηθηθεί από το σώμα. Και όταν το σώμα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει, θα βοηθηθεί από την ψυχή. Αν η αιτία είναι συναισθηματική, τότε θα αρχίσουν τα ψυχοδιανοητικά συμπτώματα και το σώμα θα κληθεί αργότερα. Αλλά αν η αιτία είναι σωματική, πρώτα θα έχετε το σωματικό αποτέλεσμα και αργότερα τα ψυχοδιανοητικά συνοδά. Όταν ένα άτομο έχει τη σωματική κατάσταση της Arnica, και η ψυχική του κατάσταση είναι επίσης της Arnica, ακόμη κι αν τα

συμπτώματα δεν είναι εμφανή. Αν η αιτία είναι κυρίως σωματική, π.χ. έχει μια κάκωση ή έχει υπερ-προσπάθεια, θα αναπτύξει πρώτα τα σωματικά ενοχλήματα και αργότερα τα ψυχικά συνοδά. Αλλά εν τω μεταξύ οποιαδήποτε προηγούμενη ψυχική κατάσταση έχει, θα καταπιεστεί και δεν θα εμφανιστούν έκδηλα ψυχικά συμπτώματα. Μόνο σε μια τέτοια κατάσταση δικαιούμαστε να χορηγήσουμε Arnica.

Όταν χρειάζεται η Ψυχή καλεί το Σώμα σε βοήθεια και αντίθετα.

Να πάρουμε άλλο ένα παράδειγμα, όταν υπάρχει απώλεια ζωτικών υγρών, τότε δεν θα δείτε το αίσθημα καταδίωξης της China αμέσως, αλλά θα δείτε ότι η όλη κατάσταση τώρα έχει συμπτώματα σωματικής προσαρμογής -αυτό είναι που χρειάζεται αυτήν τη στιγμή. Η προσαρμογή είναι κυρίως σωματική στην αρχή, αφού η αιτία είναι σωματική. Αλλά όταν η σωματική κατάσταση μένει για κάποιον χρόνο ή χρειάζεται περισσότερη βοήθεια, θα ανασύρει την ψυχική κατάσταση με την οποία συνδέεται φυσικά. Έτσι αργότερα θα παρατηρήσετε την ψυχική κατάσταση επίσης αυτού του ίδου φαρμάκου. Π.χ. η Gelsemium

κατάσταση έρχεται από δύο περιοχές, την ψυχή ή το σώμα. Ψυχικά μπορεί να εκδηλωθεί μετά από δυσάρεστα νέα, όταν το άτομο αισθάνεται ταραχή ή τρόμο. Σχεδόν παραλύει και τρέμει από φόβο. Ή αυτή η κατάσταση μπορεί να έλθει από γρίπη και για να αντιμετωπίσει τον ιο της γρίπης, το σώμα αντιδρά μ εξασθένηση, πυρετό και τρεμούλα. Σ’ αυτήν την περίπτωση το τρόμαγμα και το σοκ δεν θα είναι τόσο έκδηλα, αλλά μπορεί να επέλθουν αργότερα για να βοηθήσουν αυτήν την κατάσταση ακινησίας. Αντίστροφα στην Gels. κατάσταση τρόμου, σοκ και τρεμούλας, μπορεί να μην είναι τελείως κλινήρης και παράλυτος

αν η ψυχική αιτία δεν είναι έντονη ή παρατεταμένη. Η όλη κατάσταση θα είναι Gels., αλλά

σε κακά νέα η ψυχική προσαρμογή θα είναι πιο έκδηλη ενώ στη γρίππη θα είνια η σωματική προσαρμογή. Αλλά βέβαια δεν θα δείτε στην Gels. κατάσταση (σώματος ή ψυχής) κάποιο σύμπτωμα κάποιου άλλου φαρμάκου.

Αυτή η σχέση μεταξύ σωματικής και ψυχικής κατάστασης χρησιμοποιείται σήμερα σε κάποιες φόρμες ψυχοθεραπείας, όπου για παράδειγμα άτομο που αισθάνεται ότι είναι κάτω

από stress υιοθετεί τη θέση ενός ατόμου σε μεγάλη ένταση. Όταν υιοθετεί τη σωματική εκείνη θέση, τότε διεγείρονται στην ψυχή όμοια αισθήματα. Αλλά η διέγερση ομοίων αισθημάτων στο άτομο εκδηλώνεται καλύτερα λόγο ενός είδους ασυναίσθητης εφαρμογής της ομοιοπαθητικής αρχής.

ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΙΔΕΩΝ

Παρουσιάζοντας αυτές τις ιδέες προσπαθώ να τραβήξω την προσοχή στην πρακτική τους αξία και χρησιμότητα. Έτσι όταν βλέπετε στη σωματική κατάσταση έναν τύπο πόνου,

θα αναρωτηθείτε, ποιο είδος ψυχικής κατάστασης μπορεί να προξενηθεί και να ενθαρρυνθεί

από αυτό το είδος πόνου, και συνήθως θα βρείτε την ίδια ψυχική κατάσταση σ’ αυτό το άτομο. Π.χ. όπου υπάρχει πόνος σαν ξέσχισμα, αυτός συνήθως σημαίνει “βιαιότητα” στην ψυχή. Οι πόνοι σαν σχίσιμο στο σώμα μπορεί να βοηθηθούν από τη βιαιότητα στην ψυχή. Και η βιαιότητα στην ψυχή μπορεί να βοηθηθεί από πόνο σα σχίσιμο στο σώμα. Ομοίως αν βρείτε καυστικούς πόνους στο σώμα, αυτοί θα προξενήσουν άγχος και ανησυχία στην ψυχή, όπως συμβαίνει στα Arsenic ή Apis ή Phos ή Sulphur.

Δε μιλάω μόνο για την εκλογή του φαρμάκου. Είναι απλή λογική ότι όταν βλέπετε τρεμούλες στο σώμα, αυτο συνήθως σημαίνει μια διεγερμένη ψυχή. Έτσι οσοδήποτε πολύ το άτομο προσπαθεί να σας πείσει ότι είναι πολύ γαλήνιο, η τρεμούλα του σώματός του σας δείχνει ότι έχει ψυχική διέγερση. Το μούδιασμα στο σώμα θα σημαίνει απάθεια. Μια αίσθηση σαν μπάλα σε κάποιο μέρος του σώματος συνήθως σημαίνει μια υστερική ψυχική κατάσταση. Έτσι αν, από το σωματικό σύμπτωμα του ατόμου, μπορείτε να δείτε ποια ψυχική

κατάσταση μπορεί να ενθαρρυνθεί από αυτόν τον πόνο ή ποια ψυχική κατάσταση μπορεί να

140

προξενήσει αυτό το είδος σωματικού προβλήματος, τότε θα αποκτήσετε πολύ καλές

ενδείξεις ως προς την ψυχή και το φάρμακο. Βέβαια, δε χρειάζεται να σας πω ότι οι πόνοι για τους οποίους μιλούμε δεν είναι παθογνωμονικοί πόνοι, που σημαίνει χαρακτηριστικοί πόνοι. Είναι εκείνοι που δεν είναι συνήθεις στην παθολογία. Αν ένα πεπτικό έλκος ή η

οξύτητα στο στομάχι προξενεί κάψιμο, αυτό δεν πάει σε ένα χαρακτηριστικό του ατόμου -οποιοσδήποτε θα έχει καυστικό πόνο με οξύτητα. Ή αν σε μια περίπτωση διαβητικής περιφερικής νευρίτιδας έχετε κάψιμο στα πέλματα, μυρμήγκιασμα ή μούδιασμα, αυτό δεν θα σας βοηθήσει να βρείτε τη φύση της Ψ-Ν-Ε-Α διαταραχής. Αλλά ας υποθέσουμε ότι σε μια περίπτωση έλκους στο δέρμα ή ενός δοθιήνα έχουμε έντονο κάψιμο, τότε μπορείτε να το λάβετε ως δεδομένο ότι αυτό θα συνοδεύεται με κάποιο ψυχικό άγχος. Έτσι από τη φύση των σωματικών μπορεί κανείς να μαντέψει, αρκετά καλά, σε ποια ψυχική κατάσταση

βρίσκεται το άτομο. Πρέπει να καταλάβουμε τη αρχή ότι οι σωματικές και ψυχικές καταστάσεις βοηθούν η μια την άλλη, επειδή είναι μέρη της ίδιας Ψ-Ν-Ε-Α απάντησης σε έναν ιδιαίτερο παράγοντα που προξενεί stress. Η νύξη είναι ότι από τον τρόπο που ο άρρωστος περιγράφει τα ενοχλήματά του μπορείτε εύκολα να διακρίνετε την ψυχοδιανοητική του κατάσταση χωρίς ακόμη και να ρωτήσετε γι’ αυτήν.

Η ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΒΟΗΘΟΥΝ Η ΜΙΑ ΤΗΝ ΑΛΛΗ

Όπως εξηγήθηκε παραπάνω, η σωματική και ψυχική κατάσταση βοηθούν η μια την άλλη. Όποτε ένα άτομο έρχεται με ένα σωματικό ενόχλημα, το μυαλό μας περισπάται στο ίδιο το ενόχλημα, π.χ. αν είναι πονόλαιμος, ενδιαφερόμαστε περισσότερο να βρούμε αν είναι καλύτερα με ζεστά ή κρύα ποτά ή χειρότερα τη μέρα ή τη νύχτα. Αναμφίβολα θα πετύχουμε, αν μπορέσουμε να αναγνωρίσουμε τα χαρακτηριστικά, δηλαδή τα συμπτώματα της κατάστασης μάλλον παρά τη νόσο. Αυτό ισχύει επίσης και για τα σωματικά συνοδά. Αλλά μια πιο χρήσιμη, αλλά λιγότερο χρησιμοποιούμενη τεχνική, είναι να χρησιμοποιείται η

ψυχική κατάσταση σε τέτοιες περιπτώσεις. Σε μια τέτοια περίπτωση η ψυχική κατάσταση εμφανίζεται πολύ εμφανώς, συχνά χωρίς να τη σημειώσει ο άρρωστος (και ατυχώς μερικές φορές ακόμη και ο γιατρός). Δεν υπάρχει λόγος να ρωτήσετε τον άρρωστο να σας πει για την ψυχική κατάστασή του. Πιθανόν μπορεί να μην καταλάβει την ερώτησή σας, αλλά αν καταλάβουμε ένα πράγμα ότι η σωματική και η ψυχική κατάσταση είναι μια ενότητα, μετά οποιαδήποτε ψυχική κατάσταση προξενείται ή υπάρχει αυτό το διάστημα, πρέπει να είναι σε συμφωνία με τη σωματική κατάσταση. Είναι μάλλον πιο εύκολο να αναγνωρίσουμε την

ψυχική κατάσταση, παρά τα σωματικά συμπτώματα. Σε οποιαδήποτε σωματική κατάσταση πρέπει να ρωτήσουμε με ποιον τρόπο το ενόχλημα ή η κατάσταση κάνει τον άρρωστο να αντιδρά ή να αισθάνεται ψυχικά. Το σύνολο όλων των ψυχικών αισθήσεων και αντιδράσεων θα ταιριάζει σε ένα πρότυπο, που είναι η υπάρχουσα ψυχική κατάσταση. Η εκλογή του φαρμάκου μπορεί να προσεγγιστεί πολύ πιο εύκολα από αυτήν τη γωνία.

Έχουμε την περίπτωση 5χρονου παιδιού με έμετο. Ο εμετός του έγινε έντονος και το

παιδί έγινε πολύ ανήσυχο, ώστε να χτυπά το κεφάλι στον τοίχο. Ήθελε κάποιον να είναι συνέχεια μαζί του και κρατιόταν από τη μάνα του. Ήταν ανήσυχο και στριφογύριζε στο κρεβάτι. Πρέπει να έχει και σωματική κατάσταση σύμφωνη με την ψυχική ανησυχία, φόβο, άγχος όταν είναι μόνο. Γι’ αυτά σαφώς ενδείκνυται το Arsenicum. Ο ίδιος κανόνας μπορεί να εφαρμοστεί και σε άλλες περιπτώσεις. Έτσι το θέμα πάντα είναι: Αυτή η σωματική νόσος, τι σας κάνει να αισθάνεστε (ψυχικά) και να πράττετε;

ΨΥΧΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑ - SEPIA

Η Sepia είναι ένα άτομο, που από το παρατεταμένο stress και την ένταση της ζωής

(μακροχρόνια ενοχλήματα) αισθάνεται πεσμένο, κουρασμένο, εξαθλιωμένο και απαθές. Ταυτόχρονα όμως κρατά την ευαισθησία της και αντιδρά με ευερεθιστότητα, καταλήγοντας περιστασιακά σε βίαιες εκρήξεις θυμού -πετώντας τα πράγματα μακριά. Ακόμη, ό,τι συνήθιζε να αγαπά πριν, τώρα της προξενεί απέχθεια. Η Sepia γυναίκα φαίνεται να μην έχει δύναμη να ξεφύγει από αυτήν την κατάσταση. Ο καλύτερος τρόπος επιβίωσης γι’ αυτήν είναι να χασομερά πάνω σ’ αυτήν την κατηφή, άθλια κατάσταση και ενίοτε να αντιδρά βίαια.

Αποτραβιέται, γίνεται ψυχρή και της αρέσει να μένει απασχολημένη.

Όταν εξετάζετε τη σωματική, εκτός των μακροχρόνιων ενοχλημάτων και των πάρα πολλών τοκετών το σώμα εξαντλείται και εξασθενεί. Τα ενοχλήματα χρονοτριβούν και όταν εκτίθεται σε θόρυβο, οσμές κτλ. αντιδρά βίαια ακόμη και με έμετο. Ένα ευχάριστο πράγμα όπως το γάλα αποβάλλεται βίαια. Εκδηλώνει απέχθεια για τους αγαπημένους της -σύζυγο, μέλη της οικογένειας. Η Sepia αρέσει να απασχολείται ψυχικά και σωματικά, αρέσει τις

βασικές κινήσεις, σαν αυτό να τη βοηθά να ξεχάσει τις μιζέριες της.

141

Ο ψυχισμός αντιδρά σε έναν παράγοντα έντασης κατά τον ίδιο τρόπο όπως και το

σώμα. Όπως το σώμα βλέπει την κατάσταση, με τον ίδιο τρόπο την βλέπει και η ψυχή.

ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗ ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΣΕ ΚΑΠΟΙΑ ΑΛΛΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

Από την πείρα μου, η κύρια ενέργεια της Silica στο σώμα, συνήθως εντοπίζεται σε ένα

ιδιαίτερο όργανο και εδώ προξενεί την επίμονα σκληρυμένη βλάβη, ενώ το υπόλοιπο σώμα αδυνατίζει. Σ’ αυτό το τοπικό μέρος υπάρχει υπεραντίδραση, μια επίδειξη ισχύος, άμυνας, υπερευαισθησίας. Π.χ. βλέπουμε την ενέργειά της σε:

Φυματικό αδένα. Ρευματικές αρθρώσεις. Σαρκοφυϊα σε τραύμα/έλκος. Εξόστωση σε οστά.

Ημικρανία.

Βρίσκουμε αυτόν τον ισχνό, αδύναμο ασθενή να αντιδρά με μια επίμονη σκληραγωγία σε μια ιδιαίτερη σφαίρα, ιδίως στην παρουσία ξένου σώματος, εμβολίου ή μόλυνσης.

Ανάλογα φαίνεται ότι όλο το σώμα έχει να συγκεντρωθεί πάνω σ’ αυτό το σημείο (μονομανία) και να εμφανιστεί ισχυρός και επίμονος (εγωϊσμός, πείσμα), να αντιδράσει υπερβολικά (ευερεθιστότητα) με ένα εσωτερικό αίσθημα εξασθένησης (ντροπαλότητα,

δειλία) και όλα αυτά όταν εκτίθεται σε κάποιον ξένο (ντροπαλότητα όταν εμφανίζεται σε κόσμο). Η αναλογία μπορεί να φαίνεται κάπως παρατραβηγμένη, αλλά έχουμε αρκετά τέτοια γνωστά παραδείγματα.

Η Arnica στον ψυχισμό -ενοχλήματα από σοκ και φόβος μην τον πλησιάσουν.

Ο Moschus: (στις Διαλέξεις του Kent) Ο ψυχισμός είναι υστερικός, το ίδιο και οι ιστοί.

Το Lycopodium: Το σώμα αντιδρά σε ένα πρόβλημα με αυξημένη ενεργητικότητα, επίπονη προσπάθεια, προσπάθεια αντιμετώπισής της. Το σώμα αγωνίζεται να την

αντιμετωπίσει. Ενίοτε χάνεται, ενίοτε επανέρχεται πάλι. Δεν έχει αρκετή ισχύ να προξενήσει κάτι βίαιο και αγωνίζεται να το αντιμετωπίσει. Φοβάται πολύ ότι δεν θα αντέξει αυτήν την ένταση, αντίθετα με τη Nux. v. που θα προξενήσει μια βίαια αντίδραση και αγώνα για αντιμετώπισή της. Αλλά στο Lyc. Το σώμα αγωνίζεται να την αντιμετωπίσει. Υπάρχει μια

γενικευμένη αντίδραση και όχι τοπική σκληραγωγία, όπως στη Silica.

ΠΕΡΑΝ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ

Η ουσία στην παραπάνω συζήτηση είναι να δείξουμε ότι αμφότερα, ψυχή και σώμα

εκφράζουν την ίδια διαταραχή. Αυτή η διαταραχή ούτε ξεκινά, ούτε εντοπίζεται στην ψυχή ή στο σώμα μόνο, αλλά είναι σε ένα επίπεδο πιο βαθύ και από τα δύο. Το επίπεδο της διαταραχής είναι η ίδια η ζωτική δύναμη, η συναίσθηση που εισχωρεί σε όλο το ον. Υγεία, νόσος και θεραπεία επέρχονται σ’ αυτό το επίπεδο. Η ψυχή αρθρώνει την κατάσταση καλύτερα, όπως ακριβώς το κοινοβούλιο αρθρώνει την κατάσταση του έθνους. Πράγματι η νόηση, η ενημέρωση και η συναίσθηση είναι μια κυριότητα της ίδιας της ζωτικής δύναμης

και είναι παρούσα σε όλο το ον. Ο εχέφρων άνθρωπος μπορεί να αντιλαμβάνεται την υποκείμενη ενότητα του σώματος και του νου και θα εκλέξει συμπτώματα που εκπροσωπούν στενά την υποκείμενη διαταραχή. Αν βρούμε αυτά τα συμπτώματα που εκπροσωπούν την υποκείμενη κατάσταση, χαρακτηριστικά που είναι κοινά στον ψυχισμό και το σώμα, η αντίληψή μας θα είναι πιο ακριβής. Η υποκείμενη διαταραχή θα εκφραστεί κάπως

διαφορετικά στην ψυχή και στο σώμα, αλλά εμείς θα μπορούμε να δούμε πέραν αυτής της διαφοράς.

Π.χ. όταν μιλάμε για την περίπτωση του Lyssin στο κεφάλαιο για “Αταίριαστες αντιδράσεις”, μπορούμε να δούμε ότι ο κνησμός ήταν βίαιος και έρχονταν σε παροξυσμούς, το δέρμα ήταν άκρως ευαίσθητο. Στον ψυχισμό είδαμε την ίδια βιαιότητα σε παροξυσμούς. Όταν τώρα είδαμε τα δύο κύρια συμπτώματα αυτού του παιδιού:

1. Βιαιότητα σε παροξυσμούς, 2. Παθολογική ευαισθησία,

δεν αναφερθήκαμε απλά στο σώμα ή στην ψυχή, αλλά στην υποκείμενη διαταραχή, η οποία

είναι εκείνη που έχουμε να θεραπεύσουμε.

142

Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ REPERTORY

ΕΥΦΑΝΤΑΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΡΟΥΜΠΡΙΚΩΝ

Όπως θα είδατε στα διάφορα κεφάλαια, χρησιμοποίησα το Repertory σχεδόν σε κάθε μια περίπτωση. Το Repertory είναι πολύ χρήσιμο στην κατανόηση φαρμάκων και ασθενών

και νομίζω ότι παραμελήθηκε από τη διδασκαλία. Υπάρχουν υποδειγματικά βιβλία για τη δόμηση και τη χρήση του Repertory, όπως είναι των Bidwell, Margaret Tyler, Kanjilal, Ramanlat Patel, Docykx και Kokelenberg, P. Sankaran και άλλων και δεν θα ήθελα να μπω σ’ αυτόν τον τομέα. Στο κεφάλαιο αυτό θα συζητήσω την ευφάνταστη χρήση των ρουμπρικών ιδίως από το κεφάλαιο Mind του Συνθετικού Repertory, που χρησιμοποιώ συχνά. Πριν προχωρήσω στα παραδείγματα θα ήθελα να δόσω μερικές νύξεις από την πρακτική:

1. Στο Συνθετικό Repertory μπορείτε να εμπιστευθείτε όλα όσα περικλείονται στο Repertory του Kent. 2. Όσα περικλείονται και βαθμολογούνται από τον Pierre Schmidt (αναφ. υπ’ αριθ. 7),

μπορείτε να τα στοιχηματίσετε με τη ζωή σας. 3. Δώστε μεγαλύτερη προσοχή στη χρήση ρουμπρικών από τον Gallavardin (No 5). 4. Προσπαθήστε να έχετε όλες τις πιθανές σχετικές αναφορές για κάθε ρούμπρικα.

5. Χρησιμοποιείστε και άλλα Repertory, όπως του Phatak και επίσης διασταυρώστε και ελέγξτε τις αρχικές πηγές. Υπάρχουν λάθη και παραλείψεις. 6. Θυμηθείτε ότι το Repertory είναι ατελές. Συνεπώς, μη βασίζεστε απόλυτα σε κάθε ρούμπρικα. 7. Βεβαιωθείτε ότι το φάρμακο που εκλέξατε ταιριάζει με την όλη ιδέα της περίπτωσης και όχι απλά με μια ή δύο ρούμπρικες. 8. Διαβάστε τις ρούμπρικες μία-μία. Χρησιμοποιείστε ένα υποδειγματικό λεξικό, για να έχετε

την ακριβή της έννοια. 9. Χρησιμοποιείστε τη φαντασία σας για να μαντέψετε πού μπορείτε να εφαρμόσετε αυτήν τη ρούμπρικα σε ασθενείς. 10. Αν έχετε μια ρούμπρικα με ένα μόνο φάρμακο, προσπαθείστε να καταλάβετε από τη Materia medica γιατί μόνο αυτό το φάρμακο υπάρχει σ’ αυτήν τη ρούμπρικα. 11. Όποιο φάρμακο αποκτήσετε, επιβεβαιώστε το από τη Materia Medica.

Τώρα θα δώσω απλά ένα δείγμα του τρόπου που μπορούμε να διευρύνουμε την

κατανόησή μας των ρουμπρικών και πώς μπορούμε να εφαρμόσουμε αυτές τις ρούμπρικες στην πρακτική. Στις πρώτες 13 ρούμπρικες χρησιμοποίησα ένα στυλ όμοιο προς εκείνο που χρησιμοποιεί ο Dr. M.L. Sehgal του Δελχί και του είμαι υποχρεωμένος για την παρουσίαση αυτού του τρόπου. Ελπίζω ότι αυτό το δείγμα θα διεγείρει τον αναγνώστη να προχωρήσει στο Repertory του και να εργαστεί σε άλλες ρούμπρικες. Όλες οι έννοιες που δίνονται εδώ είναι από το Λεξικό 20ου Αιώνα του Chambers (6η Έκδοση).

(A)Ευσεβής, Θρησκευτικός

Σημασία - Ευσυνείδητος, αφοσιωμένος, δεμένος σε μια μοναστική ζωή, αυστηρός.

Ερμηνεία - ένας που ακολουθεί τους κανόνες κάθε Δόγματος ή Τάγματος πολύ αυστηρά και ευσυνείδητα.

Έκφραση - (1) Ο άρρωστο λέει: “Γιατρέ, πες μου τι ακριβώς να κάνω. Θα ακολουθήσω την ομοιοθεραπευτική αγωγή πολύ αυστηρά. Θα κάνω ακριβώς ό,τι πεις”.

(2) Ο άρρωστος λέει: “Στη δουλειά μου είμαι πολύ ηθικός. Πιστεύω ότι ο καθένας πρέπει

να ακολουθεί τους κανόνες πολύ αυστηρά”.

Μπορείτε να δείτε, πώς η ρούμπρικα Ευσεβής που κάποιος μπορεί να συνοψίσει σε “άσκηση θρησκευτικότητας”, έχει γίνει τώρα πολύ ευρύτερη.

(Β) Ζήλεια

Σημασία - Δύσπιστος, καχύποπτος ή εξαγριώνεται σε ανταγωνισμό.

Εξαγριώνεται - υποκινείται, παροτρύνεται.

Ανταγωνισμός - κάποιος επιδιώκει ένα πράγμα σε συναγωνισμό με κάποιον άλλο.

Ερμηνεία - Καχύποπτος και υποκινούμενος από έναν που είναι ανταγωνιστής σας για μια ιδιαίτερη θέση ή πράγμα.

143

Έκφραση - Μιλώντας για την άρρωστη, ο άντρας της λέει: «Γιατρέ όποτε έχω δουλειά το

Σαββατοκύριακο, αυτή οργίζεται και προσπαθεί να αποσπάσει την προσοχή μου, παραπονούμενη ότι φροντίζω περισσότερο τη δουλειά μου, παρά αυτήν».

(Γ) Αδιαφορία στην προσωπική εμφάνιση.

Σημασία - Αδιαφορία - χωρίς σπουδαιότητα, σημασία.

Εμφάνιση - παρουσιαστικό, εξωτερική όψη.

Ερμηνεία - Δεν δίνει σημασία στο πώς φαίνεται στα μάτια των άλλων ατόμων.

Έκφραση - Ο άρρωστος λέει: “Γιατρέ, κάνω ό,τι μ’ αρέσει, λίγο με νοιάζει και δε με πειράζει τι σκέφτονται οι άλλοι για μένα”.

(Δ) Πετάει πράγματα μακρυά.

Σημασία - Πετάει-ρίχνει ή εκσφενδονίζει.

Ερμηνεία - Να διώχνει ξαφνικά, να απορρίπτει κάτι ξαφνικά.

Έκφραση - (1) Ο άρρωστος λέει: “Το αφεντικό μου είπε κάτι βάναυσο, που δεν θα το άντεχα, γι’ αυτό παραιτήθηκα αμέσως (του τα βρόντηξα) κι έφυγα”.

(2) “Από πολύ καιρό ήθελα να κόψω το τσιγάρο, αλλά δεν μπορούσα και αυτό με πείραζε. Έτσι μια μέρα το πέταξα μακριά το παλιοτσίγαρο και από τότε δεν το ακούμπησα ξανά”.

(Ε) Μονομανία.

Σημασία - Παράλογο ενδιαφέρον για κάποιο ιδιαίτερο πράγμα.

Έκφραση - Ένα τετράχρονο παιδί με έντονο χρόνιο βήχα, είχε το ιδιόμορφο σύμπτωμα ότι ξετρελαίνονταν με το πράσινο χρώμα. Ήθελε το κάθε τι πράσινο. Άλλο σύμπτωμα ήταν ότι ήταν πολύ ιδιότροπο στο να κάθονται οι άντρες ξεχωριστά από τις γυναίκες, ποτέ μαζί. Χρησιμοποίησα τις ρούμπρικες “Μονομανία” γι’ αυτήν την κατακυρίευσή του από το πράσινο και τις “έμμονες ιδέες” για το τελευταίο σύμπτωμα και έδωσα Thuja, που έδρασε θαυμάσια.

(ΣΤ) Επιθυμία να μαγνητίζεται.

Σημασία - Μαγνητίζεται - να υπνωτίζεται.

Υπνωτισμός - η κατάσταση στην οποία ο νους ανταποκρίνεται σε εξωτερικές υποβολές.

Ερμηνεία - Το άτομο επιθυμεί να κάνει ό,τι του υποβάλλει κάποιος άλλος.

Έκφραση - “Γιατρέ, αφήνομαι τελείως στα χέρια σου. Θα κάνω ό,τι μου πεις. Παρακαλώ, μη με ρωτάς τι θέλω. Το αφήνω εντελώς σε σένα. Ξέρεις καλύτερα τι είναι καλό για μένα”.

(Ζ) Επιθυμεί την ιδεώδη γυναίκα.

Σημασία - Ιδεώδης - Ύψιστη και καλύτερα δυνατή, τέλεια, φανταστική, που υπάρχει μόνο στον κόσμο των ιδεών.

Γυναίκα - ό,τι χρειάζεται ο άντρας για να ολοκληρωθεί ή ως σύντροφος στο πλευρό του (όπως το εννοώ εγώ).

Ερμηνεία - Θέλει ο περίγυρος, η συντροφιά, ιδίως η σύντροφός του να είναι τέλεια, κάτι που υπάρχει μόνο στις ιδέες ή τη φαντασία του.

Έκφραση - “Γιατρέ, εύχομαι η χώρα μου να μην έχει καθόλου έγκλημα ή διαφθορά και όλοι να ζουν με μια αδελφική αρμονία, σα μια μεγάλη οικογένεια”.

(Η) Επιθυμία να σκοτώσει.

Σημασία - Σκοτώσει- να καταστρέψει, να καταβάλει, να στερήσει τη ζωή.

Ερμηνεία - Το να θέλει να τελειώσει κάτι εντελώς, έτσι που να μην μπορεί να σηκώσει ξανά κεφάλι.

Έκφραση - “Δεν θέλω προσωρινά μέτρα πια, με οποιοδήποτε κόστος. Θέλω να τελειώσει

αυτό το πρόβλημα άπαξ δια παντός (μαι και καλή)”.

(Θ) Ψευδαίσθηση, βλέπει φίδια μέσα και γύρω της.

Σημασία - Ψευδαίσθηση - Πιστεύει λανθασμένα.

144

Φίδι - φαρμακερό πλάσμα, αχάριστο ή επίβουλο άτομο, κάτι σαν φίδι στη μορφή ή την

κίνηση.

Ερμηνεία - Ό,τι βλέπει μέσα και γύρω του, έχει ένα λανθασμένο πιστεύω ότι αυτό είναι ένα φαρμακερό, επίβουλο πλάσμα.

Έκφραση - “Η πεθερά μου είναι πολύ επικίνδυνη γυναίκα. Μιλάει γλυκά και ξέρει πώς να δηλητηριάζει έξυπνα τη γνώμη άλλων ατόμων εναντίον μου. Έτσι περιμένω την ευκαιρία να της το ξεπληρώσω με τον ίδιο τρόπο”.

(Ι) Δραπετεύσει από το παράθυρο, επιθυμία να (ξεφύγει).

Σημασία - Δραπετεύσει - ξεφύγει - απελευθερωθεί.

Παράθυρο - άνοιγμα για αέρα και φως.

Ερμηνεία - Το άτομο αισθάνεται παγιδευμένο σε ένα μέρος, αφού ο τρόπος που τώρα

βαδίζει εμποδίζεται. Έτσι πρέπει να βγεί μέσα από κάποιο άνοιγμα για κάποιον άλλο σκοπό.

Έκφραση - “Γιατρέ, ξέρω ότι η ομοιοπαθητική είναι ο καλύτερος τρόπος για τη λύση αυτού

του προβλήματος, αλλά θα χρειαστεί πολύς χρόνος και πιθανό να μην μπορεί να βρεθεί το σωστό φάρμακο. Δεν μπορώ να το υποφέρω πιο περισσότερο. Έτσι θέλω να πάρω κάποια αλλοπαθητικά φάρμακα και να ξεφύγω από αυτήν την οξεία κατάσταση πρώτα. Μόλις ξεφύγω από αυτήν, μετά μπορούμε να ξαναρχίσουμε την ομοιοπαθητική θεραπεία”.

(ΙΑ) Προσκόλληση σε άτομα ή πράγματα.

Σημασία - Προσκόλληση - το να κολλάει σφιχτά - σφιχταγκαλιάζει.

Σφιχταγκαλιάζει - συλλαμβάνει, αρπάζει, κρατάει.

Ερμηνεία - Το άτομο αισθάνεται τρομερή ανάγκη να κρατιέται πάνω σε κάτι, άνθρωπο ή μη άνθρωπο.

Έκφραση - (1) “Όσο ο δάσκαλός μου είναι μαζί μου, δεν έχω να φοβάμαι τίποτε. Μόλις κρατιέμαι πάνω του αισθάνομαι ασφαλής”.

(2) “Οπουδήποτε να πάω, πάντα κουβαλώ τη φωτογραφία του. Δεν μπορώ να μείνω στιγμή χωρίς αυτήν”.

(3) “Κρατηθείτε πάνω στις αξίες της Γραφής. Είναι το μόνο πράγμα, που μπορεί να μας σώσει σ’ αυτην την αμαρτωλή εποχή”.

(4) “Γιατρέ οπουδήποτε να πας, παρακαλώ έλα πίσω γρήγορα. Δεν ξέρω τι να κάνω και πώς να συνεχίσω χωρίς εσένα”.

(ΙΒ) Παζαρεύει.

Σημασία - Να πετύχει έκπτωση, να αποκτήσει ένα πετυχημένο συμβόλαιο.

Έκφραση - “Γιατρέ, επιμένεις να σταματήσω όλα τα αλλοπαθητικά φάρμακα αμέσως. Φοβάμαι μήπως πονέσω πολύ αν το κάνω. Θα είμαι εντάξει μαζί σου αν ελαττώσω λίγο τη δόση για ένα διάστημα”. (Η άρρωστη φαίνεται να κάνει μια συναλλαγή, να παζαρεύει με το γιατρό).

(ΙΓ) Μίσος για άτομα που τον δυσαρεστούν, δεν συγκινείται από την απολογία

τους.

Σημασία - Μίσος - έντονη απέχθεια, απαρέσκεια.

Άτομο - σωματική παρουσία.

Δυσαρέσεια - ενόχληση, παρόργηση, βλάβη, ζημία.

Ασυγκινησία - δεν αγγίζεται από συγκίνηση, με άκαμπτο συναίσθημα.

Απολογία - δικαιολογία, εξήγηση με έκφραση μεταμέλειας.

Ερμηνεία - έντονη απαρέσκεια για τη σωματική παρουσία κάποιου ή οποιουδήποτε, που έχει

προξενήσει ζημία, μένοντας ασυγκίνητος παρά τις εξηγήσεις ή τη μεταμέλεια.

Έκφραση - “Από τότε που έχω διαβήτη, εμφάνισα μια έντονη απέχθεια για τα γλυκά. αν και ο καθένας μου λέει ότι ένα μικρό γλυκό κάπου-κάπου δεν θα κάνει κάποια ζημιά, εγώ ούτε που το ακουμπώ”.

145

Στα παραπάνω παραδείγματα μόλις δίνω 1-2 εκφράσεις. Πραγματικά όμως μπορεί να

υπάρχουν αρκετές εκφράσεις παράλληλα με εκείνες που ανέφερα. Η σκέψη μου ήταν να σας δείξω, πώς να βλέπετε τις ρούμπρικες και πώς να χρησιμοποιείτε τη φαντασία σας στην εφαρμογή τους, ώστε να γίνεται επιστημονικά και ακόμη να μπορείτε να χρησιμοποιείτε τις

ρούμπρικες με πολύ ευρύ τρόπο. Επίσης βοηθά να μεταφράσετε σε ρούμπρικες τις διάφορες εκφράσεις των αρρώστων.

Παρακάτω σας δίνω μερικές νύξεις, για να μπορέσετε να χρησιμοποιήσετε όλες σχεδόν τις ρούμπρικες του Repertory.

(ΙΔ) Ενοχλήσεις από - Αυτή η ρούμπρικα είναι εκείνη που χρησιμοποιείται πιο συχνά από μένα στο συνθετικό Repertory. Πάντως τη χρησιμοποιώ λίγο διαφορετικά από τους άλλους. Π.χ. Ενοχλήσεις από απογοήτευση, Νέα: Ign. - Παλιά: Nat. m.

Πότε είναι η απογοήτευση νέα και σε ποιό σημείο γίνεται παλιά; Είναι νέα εν όσω είναι σιωπή στο νου, ακόμη κι αν έχουν περάσει μερικά χρόνια. Είναι παλιά όταν έχει γίνει μια “ουλή” και εξερεθίζεται όταν αγγίζεται ή σκαλίζεται, ακόμη κι αν είναι λίγες μέρες μετά το συμβάν. Δεν είναι απαραίτητο να έχουμε τον ειδικό αιτιολογικό παράγοντα στη ζωή του

αρρώστου για να χρησιμοποιήσουμε τη ρούμπρικα. Αν από οποιαδήποτε αιτία (ή ακόμη και χωρίς κάποια φανερή αιτία) η όλη κατάσταση (έκφραση) του αρρώστου μοιάζει μ’ εκείνη

ενός ατόμου που απογοητεύθηκε πρόσφατα, χρησιμοποιώ τη ρούμπρικα. Ενοχλήσεις από νέα απογοήτευση. Αυτή θα επήλθε μετά μια αποτυχία σε εξετάσεις ή απώλεια συγγενούς ή ακόμη και χωρίς κάποια εμφανή αιτία. Σε ένα τέτοιο άτομο, που εμφανίζει μια έκφραση πρόσφατης απογοήτευσης, αν δεν βρούμε κάποιο τέτοιο περιστατικό, αυτή γίνεται διπλά σπουδαία. Ομοίως χρησιμοποιώ άλλες “Ενοχλήσεις από” ρούμπρικες σχεδόν τόσο πολύ, όσο χρησιμοποιώ τις “ψευδαισθήσεις”. Π.χ. αν ο πατέρας του αρρώστου πέθανε και αυτός αντιδρά σ’ αυτό επισκεπτόμενος διάφορους γιατρούς, η ρούμπρικα δεν είναι Α/F (=

ενοχλήσεις από) θλίψη, αλλά Α/F τρόμο. Έτσι η Α/F δεν θα ληφθεί από το πραγματικό συμβάν, αλλά από την έκφραση. Όσο περισσότερο η έκφραση είναι ασυνήθης για το συμβάν, τόσο περισσότερο ιδιόμορφη γίνεται.

(ΙΕ) Φόβος σε παιδιά - Το ερμηνεύω ως “Φόβο σαν εκείνο ενός παιδιού”. Είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν μερικές ρούμπρικες “παιδιών” σε ενήλικες. Π.χ. Πεισματάρικα παιδιά, Ανήσυχα παιδιά, Κλαψιάρικα παιδιά, Διεστραμμένα παιδιά, Θέλει να μεταφέρεται αγκαλιά. Ο άρρωστος σ’ αυτήν την όψη είναι σαν ένα παιδί. Π.χ. το πείσμα του μπορεί να μοιάζει με το

πείσμα ενός παιδιού. Σε ενήλικες που φοβούνται τα φαντάσματα, φοβούνται να μείνουν μόνοι στο σκοτάδι και έχουν άλλους φόβους που αναφέρονται με παιδικό τρόπο, μπορείτε να πάρετε τη ρούμπρικα “φόβος σε παιδιά”. Ρούμπρικες που αναφέρονται σε γέροντες, εφηβεία και γυναίκες μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν με αυτόν τον τρόπο.

(ΙΣΤ) Φιλονικία εναλλάσσεται με τραγούδι - Ερμηνεία - Τη μια στιγμή το άτομο είναι φιλόνικο και άλλες φορές το ίδιο άτομο τραγουδάει. Οι ρούμπρικες με εναλλασσόμενα

συμπτώματα είναι πολύ χρήσιμες, αφού μας δείχνουν τις δύο φάσεις που μπορούν να συνυπάρχουν στο ίδιο άτομο σε διαφορετικές στιγμές. Έτσι, όταν τη μια στιγμή το άτομο είναι φαιδρό, εύθυμο και την άλλη (από μια ελάχιστη αιτία) μπορεί να νευριάσει πάρα πολύ, αυτό μπορείτε να το πάρετε ως “Ευθυμία που εναλλάσσεται με φιλονεικία” αρκεί αυτά να είναι έντονα και σεσημασμένα.

(IZ) Οι ρούμπρικες κάτω από την Παράνοια - Η παράνοια δεν αναφέρεται απλά σ’ έναν τρελλό. Παράνοια σημαίνει απώλεια αίσθησης ή σωφροσύνης ή ικανότητας λογικής κάποιου.

Π.χ. η παρανοϊκή ζήλεια είναι μια ζήλεια παράλογη. Άλλη ρούμπρικα που χρησιμοποιώ είναι Παράνοια μέθυσων. Ο μέθυσος είναι ένα άτομο που διεγείρεται και έχει έξαρση, έχει χάσει

κάποιον έλεγχο. Δεν πρέπει η ρούμπρικα αυτή να χρησιμοποιείται κατ’ ανάγκη μόνο σε άτομα που κατανάλωσαν οινοπνευματώδη. Αν ένα άτομο έχασε την επιφυλακτικότητά του και είναι ερεθισμένο, δηλαδή ενεργεί σαν μεθυσμένος που τρελάθηκε, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτήν τη ρούμπρικα. Μια ασθενής δεν ήθελε ν’ αφήσει κανέναν να την ακουμπήσει, χωρίς κάποιο λόγο. Στην περίπτωσή της χρησιμοποίησα τη ρούμπρικα:

“Παράνοια, δε θέλει να την αγγίζουν”.

(ΙΗ) Θα χρησιμοποιήσει κανείς τη ρούμπρικα “Παραλήρημα” σε άτομο, που δεν πέφτει μέσα στην κατηγορία του επιστημονικού ορισμού του παραληρήματος. Θα χρησιμοποιηθεί περισσότερο σε μια αίσθηση λεξικού, δηλαδή ζαλισμένος, διεγερμένος, αφηρημένος. Αν παρατηρήσετε προσεκτικά, θα δείτε μερικούς αρρώστους να μιλούν παραληρητικά.

(ΙΘ) Η ρούμπρικα “Ανυπόμονη με τα παιδιά της” θα μεταφραστεί ως: “Ανυπόμονη μόνο με τα παιδιά της”. Ομοίως όποτε αποκτάτε τέτοιες modalities ή χαρακτηριστικό, μετά

146

θα έχετε να καταλάβετε, ότι αυτή ταιριάζει ιδιαίτερα στο πράγμα που χαρακτηρίζεται. Π.χ.

“Βιαιότητα σε φίλους” σημαίνει “Βιαιότητα ιδίως ή μόνο προς τους φίλους”. “Μιλάει για δουλειές” θα σημαίνει “Μιλάει ιδιαίτερα ή μόνο για δουλειές” ή “Μιλάει για πολλά πράγματα με τρόπο όπως για δουλειές”.

(Κ) Δημιουργία θεωριών το βράδυ - Όταν έχετε μια modality χρόνου ή άλλες σωματικές modalities, πρέπει να δείτε τι σημαίνει σε όρους του νου. Στην ανωτέρω ρούμπρικα βράδυ σημαίνει το χρόνο, όταν το άτομο τεμπελιάζει μετά τη λήξη της καθημερινής εργασίας. Έτσι “Δημιουργία θεωριών το βράδυ” σημαίνει ότι φαντάζεται όταν τεμπελιάζει (σαν τον Walter Mitty). Ομοίως η ρούμπρικα “Άγχος όταν κάθεται διπλωμένος” σημαίνει “Άγχος όταν το άτομο κάθεται χαλαρωμένο”.

(ΚΑ) Κλαίει μένοντας μόνη και κλαίει σα να μην έχει φίλους - Υπάρχουν πολλές

ρούμπρικες στις οποίες υπάρχουν λέξεις όπως φίλος, οικογένεια κτ. Οι σχέσεις αυτές θα κατανοηθούν ευρέως. Ο φίλος είναι ένα άτομο, που μπορείς να εμπιστευθείς, με τον οποίο έχεις αμοιβαία κατανόηση και απ’ τον οποίο μπορείς να περιμένεις φροντίδα και στοργή. Μπορείς να έχεις φιλική σχέση με τον καθένα, συμπεριλαμβανομένων και των γονέων, συζύγου, παιδιού, ακόμη και του σκύλου σου. Ομοίως οικογένεια είναι μια ομάδα, που

αλληλοεξαρτώνται ο ένας με τον άλλο, με διαφορετικούς ρόλους κατανεμημένους στα

διαφορετικά μέλη. Η “οικογένειά” σου θα είναι η ομάδα για παιχνίδι, για τη δουλειά σου, η σχέση γιατρού-αρρώστου κτλ. Αυτό εξαρτάται πάρα πολύ από το τι θεωρείς οικογένειά σου. Μπορείς να ανήκεις σε περισσότερες από μια οικογένειες.

Άλλη λέξη που έρχεται, είναι “σπίτι”. Είχα ένα παιδί που μαράζωνε μετά που οι γονείς του πήγαν στο εξωτερικό, ακόμη και αν το παιδί συνέχιζε να μένει στο ίδιο σπίτι με τους θείους και τις θείες του. Χρησιμοποίησα τη ρούμπρικα “Νοσταλγία σπιτιού” γιατί το παιδί έλλειπε από το σπίτι. Σπίτι είναι η κατοικία μιας οικογένειας με τους συναισθηματικούς της

δεσμούς. Για το παιδί σπίτι είναι ο τόπος που είναι οι γονείς του.

(ΚΒ) Φόβος υψηλών τόπων - Το τμήμα για τους φόβους πρέπει να κατανοηθεί με πιο ευρύτερο τρόπο. Π.χ. “Φόβος υψηλών τόπων” θα κατανοηθεί ως “Φόβος να φτάσει σε μια θέση, όπου υπάρχει ο κίνδυνος ενός ατόμου, που χάνει την ισορροπία του ή τον έλεγχό του, να πέσει κάτω και να πάθει βαρύ τραύμα ή ακόμη και να σκοτωθεί”. Θα αναφέρεται σε κάθε κατάσταση στη ζωή κάποιου. Π.χ. ένα άτομο προβιβάζεται σε μια πολύ υψηλή θέση στη συντροφιά του και αποκτά το φόβο ότι δε θα μπορεί να κρατήσει την ισορροπία του,

μπορεί να κάνει ένα λάθος ή να πέσει και μετά θα εκπέσει από αυτήν τη θέση και θα χτυπηθεί άσχημα. Ομοίως ευρύτερα θα θεωρηθούν και θα μελετηθούν άλλοι φόβοι.

Όταν μεταφράζεται μια έκφραση σε ρούμπρικα, δεν είναι μόνο οι λέξεις που είναι σπουδαίες, αλλά ο τρόπος που λέγονται, οι χειρονομίες που χρησιμοποιούνται, ο τόνος της φωνής, η έκφραση του προσώπου κτλ., όλα αυτά θα μας πουν ποιο είδος ρούμπρικας χρειάζεται να εκλέξουμε.

Το άλλο πράγμα που χρειάζεται να τονιστεί, είναι η επιβεβαίωση της ερμηνείας από άλλες πηγές, δηλαδή από άλλες όψεις της ζωής του ατόμου. Μόλις γίνει μια τέτοια επιβεβαίωση, μπορούμε να βασιστούμε τελείως πάνω στην ερμηνεία μας.

(ΚΓ) Σπασμοί: Στο λεξικό σημαίνουν: ακούσια βίαιη διαταραχή, σπασμοί, συσπάσεις, βίαια ταραχή, παροξυσμός.

Η ρούμπρικα στους σπασμούς, μας δίνει εκείνους τους παράγοντες στους οποίους ένα άτομο αντιδρά βίαια και ακούσια. Έτσι όταν ένα άτομο παθαίνει σπασμούς, όταν

κατηγορείται εσφαλμένα (Staph), αυτός είναι ένας παράγοντας που μπορεί να προξενήσει

μια βίαιη, ακούσια αντίδραση.

(ΚΔ) Εμβολιασμός, μετά (“Vaccination, after”): Τα φάρμακα που αναγράφονται σ’ αυτήν τη ρούμπρικα είναι εκείνα, που κλινικά βρέθηκαν χρήσιμα σε ενοχλήματα που χειροτερεύουν μετά από εμβολιασμό, δηλαδή περιλαμβάνονται τα φάρμακα, που είναι τα πιο ευαίσθητα στα εμβόλια. Επειδή τα εμβόλια είναι μια ξένη πρωτεΐνη, αυτό μας δείχνει ότι αυτά τα φάρμακα είναι τα πιο ευαίσθητα σε ξένες πρωτεΐνες και ως εκ τούτου έχουν μια

μεγάλη τάση σε αλλεργική αντίδραση. Επομένως αυτά τα φάρμακα θα είναι πολύ χρήσιμα σε όλες τις αλλεργικές, ατοπικές και υπερευαίσθητες αντιδράσεις ακόμα και αυτοάνοσες διαταραχές. Η ρούμπρικα λοιπόν “Vaccination, after”, μπορεί να ερμηνευτεί ως αυξημένη αλλεργική αντίδραση.

147

ΛΗΨΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ ΤΗΣ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗΣ

Η λήψη του ιστορικού δεν είναι παρά μια εφαρμογή των αρχών της Ομοιοπαθητικής. Μόνο η σταθερή κατανόηση των αρχών της μπορεί να μας οδηγήσει στην κατάλληλη λήψη

ιστορικού. Ο σκοπός μου εδώ είναι να εξηγήσω μερικές από τις αρχές και να δείξω πώς θα οδηγηθούμε από αυτές στη λήψη ιστορικού.

Ο ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ Η ΜΕΘΟΔΟΣ

Στο “Όργανο” η παράγραφος 83 αναφέρει: “Η εξέταση για εξατομίκευση μιας περίπτωσης νόσου απαιτεί από τον γιατρό: να είναι ελεύθερος από προκατάληψη, υγιείς αισθήσεις, προσοχή στην παρατήρηση και πιστότητα στην απεικόνιση της εικόνας της νόσου”.

Βλέπετε την ομορφιά αυτής της παραγράφου. Σε μια μόνη παράγραφο ο Χάνεμαν έχει δώσει το σκοπό, τα απαιτούμενα και τη μέθοδο λήψης του ιστορικού. Μας έδειξε πού να

πάμε, πώς να φτάσουμε εδώ και τι χρειαζόμαστε να πάρουμε μαζί μας.

Ο σκοπός λήψης του ιστορικού είναι η “σκιαγράφηση ή απεικόνιση της εικόνας της νόσου”. Η ιδέα δεν είναι να προσπαθήσουμε ώστε να ταιριάσουμε τον άρρωστο σε κάποιο φάρμακο ή ιδέα, αλλά να ιχνογραφήσουμε την πραγματική εικόνα της νόσου. Ο τρόπος για

να το κάνουμε είναι να εξάγουμε την ατομικότητα του αρρώστου. Στην παράγραφο αυτή ο Χάνεμαν αναφέρει τη θεμελιώδη αρχή της Ομοιοπαθητικής, που είναι ότι η νόσος είναι μια ατομική πάθηση και ότι κάθε άρρωστος είναι ένα άτομο που υποφέρει από τη μοναδική του νόσο. Όταν θέλουμε να σχεδιάσουμε την εικόνα κάποιου, πρώτα σημειώνουμε τα χαρακτηριστικά που τον εξατομικεύουν. Ομοίως η “απεικόνιση της εικόνας της νόσου” μας χρειάζεται για να βγάλουμε τα χαρακτηριστικά που εξατομικεύουν την περίπτωση. Μόνο όταν κάνετε την εξατομίκευση του αρρώστου, μπορείτε πραγματικά να διαπιστώσετε ότι

έχετε πάρει το ιστορικό. Τώρα έχουμε και το σκοπό της λήψης του ιστορικού, που είναι η απεικόνιση της εικόνας της νόσου, και τη μέθοδο λήψης του ιστορικού, που είναι η εξατομίκευση του αρρώστου.

Ποιες είναι οι απαιτήσεις για τη λήψη ιστορικού; Ο μόνες απαιτήσεις είναι ένας νους

χωρίς προκαταλήψεις, νους παρατηρητικός, που εξάγει πολύ ακριβή συμπεράσματα. Δεν πρέπει να ταιριάζουμε τα άτομα μέσα σε καλούπια. Αντί γι’ αυτό θα αναδείξουμε την ακριβή εικόνα που εμφανίζεται, χωρίς να επιβάλλουμε τις ιδέες μας πάνω σε ό,τι βλέπουμε. Πρέπει

να προσπαθήσουμε, να εξάγουμε και να καταλάβουμε τα πραγματικά αισθήματα του αρρώστου, όχι σε όρους φαρμάκων, αλλά σε όρους ανθρώπινης κατανόησης.

Υπάρχουν δύο τρόποι, που μπορούμε να πάρουμε το ιστορικό. Ο πρώτος είναι να δοκιμάσουμε διάφορα φάρμακα πάνω στον άρρωστο, όπως ένας πωλητής προσπαθεί να ταιριάσει τα ρούχα πάνω σε έναν πελάτη. Άκουσα έναν ομοιοπαθητικό, που συνήθιζε να χρησιμοποιεί αυτή τη μέθοδο εξέτασης. Π.χ. σε δυσεντερία ήξερε 3 -Ipecac, Colchicum και

Mercurius. Σε έναν άρρωστο με δυσεντερία θα ρωτούσε: “Έχεις ναυτία με καθαρή γλώσσα και αδιψία;” Αν ο άρρωστος έλεγε: “Ναι”, θα του έδινε Ipecac. Αν έλεγε: “Όχι”, θα ρωτούσε: “Έχεις ναυτία ακόμη και με τη μυρωδιά της τροφής’’; Όχι’’;" ‘‘-Η έπειξή σου επιμένει ακόμη και μετά την κένωση’’; ‘‘Όχι’’; Έπειτα: ‘‘Η ομοιοπαθητική δεν έχει φάρμακο για σένα!”. Αυτό το είδος εφαρμογής της περιορισμένης μας γνώσης της Materia Medica πάνω σε έναν άρρωστο είναι μια πολύ βλαβερή πρακτική. Εναλλακτικά μπορούμε να πάρουμε όλα τα σχετικά συμπτώματα του αρρώστου προσεκτικά και έπειτα να δούμε στο

Repertory και τη Materia Medica για ένα φάρμακο που ταιριάζει. Αυτή η μέθοδος είναι πολύ πιο σωστή και ασφαλής. Όταν ο μεγάλος Ομοιοπαθητικός Dr. Pierre Schmidt ρωτήθηκε από έναν ασθενή αν είχε θεραπεύσει όμοιες περιπτώσεις πριν, αυτός παρατήρησε: “Ελπίζω όχι!” Εννοούσε ότι κάθε περίπτωση θα εξατομικεύεται, θα μελετάται ξεχωριστά, δίχως προκαταλήψεις από όμοιες περιπτώσεις που μπορεί να είδε προηγουμένως.

Η λήψη ιστορικού είναι η διεργασία αντίληψης, κατανόησης και καταγραφής της εσωτερικής εμπειρίας του αρρώστου. Δεν είναι απλά μια καταγραφή όσων λέει ο άρρωστος.

Αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να κάνουμε θεωρίες ή σύμβολα όσα βλέπουμε, αλλά να σχεδιάσουμε την εικόνα όπως τη βλέπουμε.

Ο ζωγράφος Picasso είπε ότι κάποτε μπήκε στο σπίτι του ένας κλέφτης. Ο αστυνομικός του είπε: “κ. Picasso, είδατε τους κλέφτες και είστε ένας μεγάλος ζωγράφος. Γιατί δεν τους ζωγραφίζεις, για να μπορέσουμε να τους συλλάβουμε εύκολα;” Ο Picasso συμμορφώθηκε

148

και με βάση τα σκίτσα του η αστυνομία συνέλαβε ένα άλογο, μια ομπρέλα και μια συσκευή

τηλεόρασης. Αλλά εμείς δεν είμαστε Picasso να κάνουμε θεωρίες ή συμβολισμούς. Ας κάνουμε να αναδυθεί η καθαρή εικόνα όπως είναι, ώστε να μπορέσει να βρεθεί το σωστό φάρμακο.

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΘΕΡΑΠΕΥΘΕΙ ΣΤΗ ΝΟΣΟ;

Στο “Όργανο” η παράγραφος 3 αρχίζει με τα: “Αν ο γιατρός αντιλαμβάνεται ξεκάθαρα τι πρέπει να θεραπευθεί στις νόσους ...”. Πριν μιλούσαμε για το πώς πρέπει να λαμβάνεται το ιστορικό. Πρέπει, λοιπόν, να ξεκαθαρίσουμε ακριβώς τι ψάχνουμε. Είπαμε ότι έχουμε να σχεδιάσουμε την εικόνα της νόσου. Τι ακριβώς μπορεί να συμπεριλαμβάνει η νόσος;

Ένας από τους ευκολότερους τρόπους να το βρούμε αυτό είναι, να μελετήσουμε τις αποδείξεις των φαρμάκων μας. Μετά από όλα τα αποτελέσματα των φαρμάκων μας,

αποκτούμε μια καλή ιδέα για τη νόσο. Αν μελετούμε π.χ. τις αποδείξεις της Bryonia, βρίσκουμε ότι σε διαφορετικούς πειραματανθρώπους επηρεάζονται διαφορετικά όργανα, αλλά οι περισσότεροι πειραματάνθρωποι έχουν μεγάλη επιδείνωση από την παραμικρή

κίνηση. Ομοίως στην απόδειξη του Aconitum, αδιάφορο ποιος είναι ο πειραματάνθρωπος, ή ποιο όργανό του επηρεάζεται, υπάρχει πολύ έκδηλος φόβος θανάτου. Οι γενικές modalities και οι ειδικές ψυχοδιανοητικές καταστάσεις φαίνεται να είναι κοινές στους περισσότερους

πειραματανθρώπους ενός ιδιαίτερου φαρμάκου. Αυτή η κοινή ψυχική και γενική κατάσταση, που προκαλείται από αυτό το φάρμακο μπορεί να αποκληθεί η κεντρική του διαταραχή.

ΚΑΘΕ ΦΑΡΜΑΚΟ ΠΡΟΞΕΝΕΙ ΜΙΑ ΕΙΔΙΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ

Κάθε φάρμακο προξενεί μια ειδική κεντρική διαταραχή, αν και διαφορετικοί πειραματάνθρωποι θα έχουν να επηρεάζονται διαφορετικά τους όργανα, ανάλογα με την ευπάθειά τους. Η κεντρική διαταραχή υποστηρίζει ή προξενεί αυτά τα αποτελέσματα των περιφερικών οργάνων. Η κεντρική διαταραχή είναι σαν μια βέργα που είναι σταθερή, αλλά

πάνω στην οποία αυξάνουν διάφορα αναρριχητικά, ανάλογα με το πού είναι τοποθετημένη. Η βέργα είναι υπεύθυνη για την αύξηση του αναρριχητικού, αλλά το ίδιο το αναρριχητικό μπορεί να αναπτυχθεί πάνω σε διαφορετικές βέργες. Με τον ίδιο τρόπο η κεντρική διαταραχή είναι υπεύθυνη για την οργανική παθολογία, αλλά η ίδια οργανική παθολογία

μπορεί να επέλθει υπό διαφορετικές κεντρικές διαταραχές. Π.χ. διαβήτης με τα κοινά του συμπτώματα μπορεί να επέλθει από αρκετά φάρμακα. Σχεδόν φαίνεται να είναι σαν ένα αναρριχητικό που μπορεί να γαντζωθεί πάνω σε κάθε βέργα.

Το έργο μας δεν είναι να κόψουμε τα αναρριχητικά, αλλά να απομακρύνουμε τη βέργα που τα υποβαστάζει. Αν κόψετε μόνο τα αναρριχητικά και αφήσετε τη βέργα άθικτη, κάποιο άλλο αναρριχητικό μπορεί να αυξηθεί πάνω σ’ αυτήν τη βέργα.

Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΕΙΝΑΙ Ψ-Ν-Ε-Α ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ

Η κεντρική διαταραχή που προξενείται από ένα φάρμακο, συνίσταται από εκείνα τα χαρακτηριστικά ενός φαρμάκου που είναι σταθερά, ανεξάρτητα με το ποιος είναι ο prover

(πειραματάνθρωπος). Τα χαρακτηριστικά αυτά έχουν αναγνωριστεί ως:

Ψυχικά συμπτώματα και λειτουργικά συμπτώματα του Νευρικού, Ενδοκρινικού και Ανοσολογικού συστήματος. Αυτά μαζί σχηματίζουν έναν άξονα, που μπορούμε να αποκαλέσουμε Ψυχο-Νευρο-Ενδοκρινο-Ανοσολογικό Σύστημα (Ψ-Ν-Ε-Α).

Τα Ψ-Ν-Ε-Α συμπτώματα ενός φαρμάκου μένουν λίγο-πολύ σταθερά σε διαφορετικούς πειραματανθρώπους, αλλά το εμπλεκόμενο όργανο διαφέρει. Έτσι θα λέγαμε, ότι το εμπλεκόμενο όργανο έρχεται δευτερεύον στην κεντρική διαταραχή, όπως η βέργα έρχεται

πρώτη και τα αναρριχητικά αυξάνονται πάνω της αργότερα.

Τα φάρμακα προξενούν τεχνητές νόσους. Είδαμε, πως σε μια τέτοια νόσο, η κεντρική διαταραχή έρχεται πρώτη και η περιφερική παθολογία έρχεται αργότερα. Ομοίως στις φυσικές νόσους υπάρχει μια κεντρική διαταραχή, που στηρίζει όλη την περιφερική παθολογία. Αυτή η κεντρική διαταραχή είναι που πρέπει να θεραπευτεί και είναι αυτή η κεντρική διαταραχή που θα αντιπαραβληθεί με την κεντρική διαταραχή του φαρμάκου.

Στην πράξη βρίσκουμε ασθενείς των οποίων η κεντρική διαταραχή υποδεικνύει το ίδιο

φάρμακο, αλλά εμφανίζουν διαφορετικές παθολογίες. Στην ομοιοπαθητική, όταν μιλάμε για διάγνωση της νόσου, δε μιλάμε σε όρους αν το άτομο έχει διαβήτη ή σχιζοφρένια. Αλλά

149

βλέπουμε ένα άτομο που έχει τώρα μια Kali carb. ή Sepia κατάσταση. Εκείνο που θα έχει

κοινό η Kali carb. κατάσταση για όλες τις περιπτώσεις, είναι ότι τα ψυχικά και γενικά τους συμπτώματα θα είναι του Kali carb. Αυτά εκπροσωπούν την κεντρική διαταραχή του αρρώστου και αυτά υποδεικνύουν την ατομικότητά του, δίνουν μια ένδειξη της

ατομικότητάς του.

ΟΙ ΤΟΠΙΚΕΣ ΙΔΙΟΜΟΡΦΙΕΣ ΕΠΙΣΗΣ ΥΠΟΔΕΙΚΝΥΟΥΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ

Ακόμη και αν η παθολογία εξαρτάται από την ευπάθεια του κάθε ατόμου, οι ιδιομορφίες των τοπικών συμπτωμάτων εξαρτώνται από τη φύση της κεντρικής διαταραχής. Όπως η φύση του αναρριχητικού δεν εξαρτάται από τη βέργα που το υποβαστάζει, αλλά το σχήμα που παίρνει εξαρτάται από το σχήμα της βέργας, έτσι βλέπουμε τα χαρακτηριστικά των τοπικών συμπτωμάτων να είναι επίσης μια έκφραση της κεντρικής διαταραχής

παράλληλα με τα ψυχικά και γενικά συμπτώματα.

Έτσι τα τοπικά συμπτώματα μπορούν να μας βοηθήσουν για να διακρίνουμε ό,τι είναι κοινό στην παθολογία από ό,τι είναι ιδιόμορφο. Εκείνο που είναι ιδιόμορφο είναι μια

έκφραση της κεντρικής διαταραχής. Π.χ. σε μια περίπτωση πεπτικού έλκους ο άρρωστος πονάει όταν πεινάει. Αυτό είναι κοινό στους ελκοπαθείς. Αλλά αν λέει ότι ο πόνος ανακουφίζεται με την γρήγορη κίνηση, αυτό το χαρακτηριστικό δεν είναι στη φύση του

έλκους. Έτσι αυτό πρέπει να εκπροσωπεί την κεντρική διαταραχή.

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗΣ ΜΙΑΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ

Το έργο μας στη λήψη ιστορικού είναι να βρούμε αυτήν την κεντρική διαταραχή, που συχνά κρύβεται από χαρακτηριστικά περιφερικής παθολογίας. Είναι σα να αναγνωρίζουμε τη βέργα, που κρύβεται από τα αναρριχητικά. Μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε ότι καθώς περνάει ο χρόνος, προστίθενται περισσότερα αναρριχητικά, η βέργα κρύβεται ακόμη περισσότερο από την όρασή μας και φυσικά η αναγνώρισή της γίνεται όλο και πιο δύσκολη.

Σε μια οξεία περίπτωση ή μια πρόσφατης αιτίας ή στην περίπτωση ενός παιδιού, η κεντρική διαταραχή είναι λιγότερο σκοτεινή από την όραση και τα συμπτώματα προβάλλονται αυτόματα και ανευρίσκονται χωρίς μεγάλη προσπάθεια από μέρους του γιατρού.

Σε μια χρόνια περίπτωση, όπου έχει παρέλθει πολύς χρόνος, η κεντρική διαταραχή είναι πιο αμαυρωμένη και ο γιατρός πρέπει να κάνει συνειδητή προσπάθεια για να καθορίσει τα αρχικά συμπτώματα. Δύο παράγοντες συμβάλλουν στην αμαύρωση της κεντρικής

διαταραχής:

1. Συμπτώματα της κατάστασης του αρρώστου.

2. Συμπτώματα της παθολογίας.

Ο Χάνεμαν συνήθιζε τη λέξη “χτυπητά” συμπτώματα για να υποδείξει τα συμπτώματα που καθηλώνουν αμέσως την προσοχή μας. Φυσικά αυτά τα συμπτώματα προεξέχουν από το έδαφος της κατάστασης του αρρώστου.

Η ΨΥΧΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΘΑ ΚΡΙΘΕΙ ΕΠΙ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

Στο “Όργανο”, παράγραφος 211 διαβάζουμε: “... η κατάσταση της διάθεσης του αρρώστου συχνά κυρίως καθορίζει την εκλογή του ομοιοπαθητικού φαρμάκου, καθώς είναι

ένα αποφασιστικά χαρακτηριστικό σύμπτωμα, που μπορεί ελάχιστα από όλα να μείνει κρυφό από το γιατρό που παρατηρεί με ακρίβεια”.

Ο Χάνεμαν βεβαιώνει ότι από όλα τα χαρακτηριστικά του αρρώστου η ψυχική του κατάσταση αποσπάται ευκολότερα. Τη διαδικασία αυτή την κάνει δύσκολη, το ότι συχνά

κάποιο μέρος της ψυχικής κατάστασης οφείλεται στην ίδια την κατάσταση, κάθε ασθενής κρίνει κρυφά την κατάστασή του στο νου του. Μόνο μετά μπορεί κανείς να δει τι είναι ιδιαίτερο και ιδιάζον σ’ αυτόν.

Στην Ινδία π.χ. αν ένας αργήσει μισή ώρα σ’ ένα δείπνο, μπορεί να βρει ότι όχι μόνο είναι ο πρώτος που έφτασε, αλλά ότι ούτε ο οικοδεσπότης και η οικοδέσποινα δεν έφτασαν ακόμη και το φαγητό έγινε χάλια! Οι φίλοι του θα τον συμβουλέψουν να μην είναι τόσο νευρωτικός με το χρόνο. Προσπαθώ να δείξω ότι υπάρχει μια ορισμένη κανονικότητα για

κάθε ομάδα. Λέγεται για τα ινδικά τραίνα, ότι ποτέ δεν έρχονται στην ώρα τους. Κάποια

150

μέρα ένα τραίνο έφτασε στην ακριβή του ώρα και μερικά άτομα λιποθύμησαν από το σοκ

και παρηγορήθηκαν μόνο όταν τους πληροφόρησαν ότι πράγματι ήταν το τραίνο της προηγούμενης ημέρας. Οι Ινδοί εργαζόμαστε με το πάσο μας. Τώρα, αν βρείτε ένα άτομο που έρχεται από αυτόν τον τόπο να επιμένει στην ακρίβεια, αυτό είναι υψηλό

χαρακτηριστικό. Αλλά στην Ευρώπη, όπου το άτομο φαίνεται να λατρεύει να προστάζεται από τους επιτηρητές του, και όπου συμπεριφέρεται σαν να σταματήσει η γη να κινείται, αν υπάρχει καθυστέρηση περισσότερο από ένα λεπτό, σ’ αυτές τις περιπτώσεις η επιμονή στην ακρίβεια δεν θα είναι ασυνήθης ή χτυπητή, εκτός αν είναι ακραία, ακόμη και για τα Ευρωπαϊκά πρότυπα. Αν ο νόμος της εξέλιξης του Δαρβίνου αληθεύει, υποψιάζομαι ότι μετά από λίγες γενιές οι Γερμανοί θα γεννιούνται έχοντας τη μορφή και το σχήμα Ελβετικών ρολογιών!

Διάφορα κοινωνικο-πολιτιστικά διακριτικά γνωρίσματα είναι σαν μεταμφιέσεις που καλύπτουν το πραγματικό άτομο. Έργο μας είναι να ανακαλύψουμε στον ασθενή, εκείνα τα χαρακτηριστικά που επιμένουν, άσχετα με ποια μεταμφίεση φορεί.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ ΔΗΛΑΔΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Η ηλικία, το φύλο, η εργασία, η εκπαίδευση, η εθνικότητα, η θρησκεία, η καταγωγή, κτλ. ενός ατόμου, το καθένα αφήνει ένα σημάδι πάνω του και δημιουργεί στο άτομο

ορισμένα ειδικά χαρακτηριστικά. Από τα συμπτώματα που αποκαλύπτουμε, έχουμε να απομακρύνουμε εκείνα που μπορούν να εξηγηθούν από την κατάσταση του αρρώστου.

Το επάγγελμα ενός ατόμου π.χ. θα αφήσει το σημάδι του πάνω στη φύση του. Ένας πολύ ενεργητικός μπορεί να αναμένεται να είναι αγχώδης και ευερέθιστος, ή ένας αξιωματικός μπορεί να αναμένεται να είναι αυστηρά πειθαρχικός. Αλλά αν αποκτήσετε συμπτώματα που δεν μπορούν να εξηγηθούν πλήρως από το επάγγελμα, αυτά είναι χαρακτηριστικά της εσώτερης διαταραχής. Τα συμπτώματα που βρέθηκαν στον ενεργητικό ή

τον αξιωματικό θα επιμένουν σ’ αυτήν την περίπτωση ακόμη κι αν ήταν ιερεύς ή μπαλωματής.

Π.χ. ο ενεργητικά απασχολούμενος αισθάνεται τα ενοχλήματά του πολύ έντονα. Αυτό είναι σύνηθες. Αλλά λέει, ότι όποτε αισθάνεται ένταση, αφήνει τη δουλειά του και κάνει έναν μακρινό περίπατο. Περπατάει μέχρι να ιδρώσει. Μόνο μετά αισθάνεται ψυχικά ήρεμος.

Η modality αυτή, που δεν μπορεί να εξηγηθεί και θα είναι η ίδια, ακόμη κι αν είναι μπαλωματής ή νοικοκυρά, αποκαλύπτει τη δυναμική διαταραχή εντός.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΓΙΑ ΑΠΑΛΕΙΦΗ

Με άλλα λόγια έχουμε να παραβλέψουμε στην ψυχική ιδιοσυγκρασία του αρρώστου τα χαρακτηριστικά εκείνα που οφείλονται στο κοινωνικο-πολιτιστικό του περιβάλλον. Έχουμε να απομακρύνουμε από την εικόνα όλα τα συμπτώματα που είναι κοινά στην ομάδα στην οποία αυτός ανήκει και που μπορούν να εξηγηθούν στον τόπο του. Ό,τι αφήνεται είναι η καθαρή εικόνα, που πάνω της μπορούμε να βασίσουμε μια πολύ βέβαιη συνταγογραφία. Τα

κοινωνικο-πολιτιστικά διακριτικά γνωρίσματα είναι σαν τα ρούχα ενός ατόμου. Παριστάνουν τη θέση του όχι την ατομικότητά του. Βγάζοντας τα ρούχα του, ο άνθρωπος είναι χωρίς κάποια σημάδια της ομάδας ή της θέσης του. Αυτός ο αμετάβλητος τύπος που θα μείνει ο ίδιος, όποια ρούχα κι αν φορέσει και όσο πολύ κι αν προσπαθήσει να αλλάξει την εμφάνισή του, είναι ο πραγματικός άνθρωπος.

Εκείνο που αναρωτιέμαι όταν παίρνω ένα ιστορικό είναι: Ποια συμπτώματα θα βρεθούν

ακόμη κι αν ο άρρωστος ήταν από τελείως διαφορετικό τόπο; Τα συμπτώματα αυτά έχουν

τη μεγαλύτερη αξία. Π.χ. αν συναντήσω μια μεσήλικη Ελβετίδα οικοκυρά, μητέρα τριών παιδιών, εύπορη και καλά εκπαιδευμένη, αναρωτιέμαι μετά τη λήψη του ιστορικού της, ποια από τα συμπτώματά της θα έμεναν ακόμη κι αν ήταν νέος, Θιβετιανός μοναχός, μη ξέροντας καθόλου τον Δυτικό πολιτισμό, εκπαιδευμένος στις Βουδιστικές γραφές, άγαμος και που ο πατέρας ήταν βοσκός. Εκείνα τα συμπτώματα, που μένουν ακόμη κι αν ήταν τέτοιου είδους καλόγερος, είναι τα πραγματικά της συμπτώματα και θα δείξουν το φάρμακό της.

Τα φάρμακα είναι σταθερά καθορισμένα σύνολα. Είναι τα ίδια σε κάθε χώρα, πολιτισμό ή κατάσταση. Αν δεν ήταν έτσι, θα έπρεπε να έχουμε μια διαφορετική Materia Medica για διάφορες υπο-ομάδες. Θα χρειαζόμασταν μια για τις Ελβετίδες και μια για τους Θιβετιανούς. Ένα φάρμακο είναι το ίδιο οπουδήποτε, αν και οι φράσεις μπορεί να διαφέρουν. Π.χ. αν το σύμπτωμα ενός φαρμάκου είναι ευσυνειδησία, η ευσυνειδησία της Ελβετίδας μπορεί να

151

εκδηλωθεί με μια υψηλή αίσθηση ευθύνης για τα παιδιά της ακόμη κι αν έχουν ενηλικιωθεί,

ενώ στον Θιβετιανό μοναχό μπορεί να εκδηλωθεί ως ακραία εργατικότητα για εκμάθηση των γραφών. Αλλά η ευσυνειδησία ως ένα διακριτικό γνώρισμα είναι κοινή.

ΙΔΙΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ, ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ

Από το παραπάνω παράδειγμα βλέπουμε, ότι το ίδιο διακριτικό γνώρισμα μπορεί να έχει διαφορετικές εκφράσεις σε διαφορετικούς τύπους ατόμων. Να πάρουμε άλλο ένα παράδειγμα: Αν το γνώρισμα είναι αυξημένη δραστηριότητα τη νύχτα -το παιδί θα παίζει τη νύχτα, ο ζωγράφος θα ζωγραφίζει τη νύχτα, ο εργάτης θα προτιμά να εργάζεται τη νύχτα, η νοικοκυρά θα πλένει, σκουπίζει, κτλ. τη νύχτα μετά που όλοι θα έχουν κοιμηθεί και ο σκύλος θα γαυγίζει όλη νύχτα. Έτσι βλέπουμε ότι παιχνίδι, εργασία, γαύγισμα κτλ. είναι οι κανονικές δραστηριότητες του τύπου, αλλά με την αφαίρεσή τους, το βασικό γνώρισμα που

μπορούμε να δούμε, είναι: “αυξημένη δραστηριότητα τη νύχτα”, που είναι το ίδιο για όλους τους τύπους. Βασικά διακριτικά γνωρίσματα είναι εκείνα, που δεν ανήκουν σε κάποια ιδιαίτερη ομάδα ατόμων.

Έτσι όταν βλέπουμε μια έκφραση σε έναν άρρωστο, έχουμε να αναλύσουμε και να μειώσουμε αυτήν την έκφραση στο βασικό της αίσθημα ή τα αισθήματα. Π.χ. αν ένα άτομο είναι πολύ εργατικό, εργάζεται ακόμη και ώρες μετά την υπηρεσία του και κατά τις γιορτές,

κατόπιν θα εξετάσουμε τι τον κάνει να του αρέσει αυτή. Η εργατικότητά του οφείλεται στην ευσυνειδησία του ή στο άγχος του αν η ώρα περνάει ή αισθάνεται καλύτερα με την εργασία ή είναι πολύ επιχειρηματίας και φιλόδοξος ή γιατί θέλει να αποφύγει τον κόσμο και την παρέα, ιδίως την οικογένειά του. Ίδιος είναι ο συνδυασμός δύο ή περισσότερων από τα παραπάνω αισθήματα. Έχουμε να επιβεβαιώσουμε αυτά τα αισθήματα σε άλλες καταστάσεις. Π.χ. αν σκεφτούμε ότι η εργατικότητά του οφείλεται σε ευσυνειδησία, μετά ψάχνουμε πόσο ευσυνείδητος είναι προς τη θρησκεία του, την οικογένειά του, κτλ. Αν η ευσυνειδησία είναι

ισχυρό βασικό του γνώρισμα, αυτή θα εκδηλωθεί επίσης και σε άλλες περιοχές. Έτσι μπορούμε να μειώσουμε τις εκφράσεις στα βασικά αισθήματα, που τις προξενούν.

ΑΠΑΛΟΙΦΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ

Το δεύτερο που θα δούμε είναι, ποια συμπτώματα οφείλονται σε παθολογία ή με άλλα

λόγια, ποια συμπτώματα είναι κοινά σε όλους τους αρρώστους που έχουν αυτήν την ιδιαίτερη παθολογία. Αφού η παθολογία είναι σαν ένα αναρριχητικό που αυξάνει πάνω στην κεντρική διαταραχή, πρέπει να απαλείψουμε τα συμπτώματα παθολογίας, για να έχουμε μια

καθαρή εικόνα της κεντρικής διαταραχής.

Δεν προσπαθώ να πω εδώ, ότι η κεντρική διαταραχή δεν παίζει ρόλο στη δημιουργία ή την υποστήριξη της παθολογίας. Υποστηρίζω ότι αυτή δεν παίζει πολύ ενεργητικό ρόλο. Αλλά συχνά η ίδια η παθολογία δεν είναι χαρακτηριστική κάποιας ιδιαίτερης κεντρικής διαταραχής. Το καλύτερο είναι να μπορέσουμε να έλθουμε σε μια ομάδα φαρμάκων, που ξέρουμε ότι θεράπευσαν αυτήν την παθολογική κατάσταση. Αλλά αφού αυτή η συχνότητα

έρχεται από κλινική εμπειρία και όχι από αποδείξεις, ο κατάλογος είναι πολύ ατελής. Είναι πάντα δυνατόν, ότι ένα φάρμακο που δεν είναι γνωστό για μια ιδιαίτερη παθολογική κατάσταση, θα προξενήσει αυτήν την παθολογία αν αποδεικνύονταν σε ένα ευαίσθητο άτομο. Έτσι η παθολογία είναι μέρος της νόσου, όπως η ψυχική ή γενική κατάσταση, αλλά δεν είναι αναγνωριστικό της χαρακτηριστικό. Τα άνω και κάτω άκρα είναι μέλη ενός ανθρώπου. Όντως είναι τα πιο εμφανή μερη, αλλά συνήθως δεν χαρακτηρίζουν τον άνθρωπο τόσο πολύ όπως μια γαμψή μύτη ή μια κρεατοελιά στο μάγουλο. Έτσι και η

παθολογία, όντας κοινή σε αρκετές κεντρικές διαταραχές, χάνει την αξία της ως αναγνωριστικό χαρακτηριστικό της νόσου. Συνεπώς τα συμπτώματα που μπορούν να εξηγηθούν με την παθολογία, γίνονται κοινά συμπτώματα.

Θα πρέπει να αναρωτηθούμε: “ποια είναι εκείνα τα συμπτώματα στους ασθενής που θα έχουν μείνει, ακόμη κι αν αυτοί έχουν τελείως διαφορετική παθολογία;”. Αν θέλετε να βρείτε τα αναγνωριστικά χαρακτηριστικά ενός ατόμου, βρέστε εκείνα τα χαρακτηριστικά που θα είχε, ακόμη και αν φορούσε τελείως διαφορετικά ρούχα.

Η παθολογία σε μια κεντρική διαταραχή είναι όπως τα ρούχα σε ένα άτομο. Δεν μπορεί να υπάρχει παθολογία χωρίς μια κεντρική διαταραχή, όπως δεν μπορεί να σταθεί ένα πουκάμισο χωρίς να υπάρχει το άτομο. Γι’ αυτό σε μια περίπτωση διαβήτη θα βρούμε εκείνα τα συμπτώματα, που θα υπήρχαν ακόμη κι αν ο άρρωστος ερχόταν χωρίς διαβήτη, αλλά με μια κρεατοελιά πάνω στη μύτη του. Σε ένα σχιζοφρενή θα βρούμε τα συμπτώματα που θα είχε, ακόμη κι αν δεν υπέφερε από σχιζοφρένια, αλλά από αγχώδη νεύρωση ή άσθμα. Τα

152

ψυχικά συμπτώματα, που δεν εξαρτώνται από τη σχιζοφρένια και που θα επιμείνουν ακόμη

κι αν ο άρρωστος δεν έχει σχιζοφρένια, είναι τα συμπτώματα της ψυχικής κατάστασης και είναι μέρος της κεντρικής διαταραχής. Τα συμπτώματα που είναι κοινά στη σχιζοφρένια, ακόμη κι αν αυτά μπορεί να είναι ψυχικά συμπτώματα, είναι συμπτώματα ψυχικής νόσου

και γι’ αυτό δεν εκπροσωπούν την κεντρική διαταραχή.

ΠΩΣ ΘΑ ΚΑΘΟΡΙΣΟΥΜΕ ΑΝ ΕΝΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ ΕΙΝΑΙ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ, ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟ Η ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΟ

Όταν αμφιβάλλουμε, αν η κατάσταση ή η παθολογία είναι υπεύθυνη για ένα ιδιαίτερο σύμπτωμα, τότε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τρία κριτήρια, που θα μας βοηθήσουν να καθορίσουμε την πραγματική κατάσταση:

1. Το σύμπτωμα υπήρχε πριν από την κατάσταση ή πριν την παρούσα παθολογία; Αν είναι

έτσι μπορεί να εκληφθεί ως σύμπτωμα της κεντρικής διαταραχής. Π.χ. αν σε έναν αστυνομικό βρούμε το σύμπτωμα “Δικτατορικός”, τότε προκύπτει το θέμα αν είναι δικτατορικός λόγω του επαγγέλματός του ή διάλεξε την εργασία του αστυνομικού, γιατί

ταίριαζε με την δικτατορική του φύση; Ο καλύτερος τρόπος για να καθοριστεί αυτό είναι να πάμε πίσω και να διερευνήσουμε τη φύση του πριν γίνει αστυνομικός. Αν ήταν δικτατορικός από τότε, αυτό μπορεί να εκληφθεί ως μέρος της φύσης του. Να πάρουμε ένα άλλο

παράδειγμα: Το κάψιμο στα πόδια είναι κοινό σε διαβητικούς, αλλά αν αυτό το σύμπτωμα υπήρχε πριν την εισβολή του διαβήτη, αυτό παίρνει ιδιαίτερη σημασία.

Συχνά πηγαίνω πίσω στη ζωή του αρρώστου και βρίσκω την εικόνα όπως ενός παιδιού. Στην παιδική ηλικία η εικόνα είναι τελείως καθαρή και ανόθευτη και δεν καλύπτεται από στρώματα πολιτισμού και παθολογίας.

2. Ο δεύτερος τρόπος για να βρούμε την πραγματική αρχική φύση του αρρώστου, είναι να συγκρίνουμε την ένταση των συμπτωμάτων του με την έντασή τους σε άλλα άτομα στην

ίδια κατάσταση ή περιβάλλον ή με όμοια παθολογία. Π.χ. εξετάζουμε αν ο αστυνομικός είναι τόσο αυστηρός, όσο άλλοι αστυνομικοί. Ή εξετάζουμε αν η επιδείνωση από την κίνηση είναι τόσο έντονη στην περίπτωση πόνου άρθρωσης, είναι περισσότερος ή λιγότερος από ό,τι συνήθως.

3. Ο τρίτος τρόπος διερεύνησης είναι να ρωτήσουμε τον άρρωστο με ποια όψη της

κατάστασής του είναι άνετος και ποια όψη του είναι ανυπόφορη. Είναι πιθανόν οι όψεις με τις οποίες είναι άνετος να είναι εναρμονισμένες με τη φύση ή τη διάθεσή του. Π.χ. ένας

πωλητής, που η εργασία του τον αναγκάζει να ταξιδεύει, μπορεί να πει: “Τα ταξίδια είναι το καλύτερο μέρος της δουλειάς μου και οι λογαριασμοί είναι το χειρότερο”. Άλλος πωλητής μπορεί να πει: “Πρέπει να ταξιδέψω, δεν έχω άλλη εκλογή. Με τους λογαριασμούς δεν έχω κανένα πρόβλημα”. Εύκολα μπορούμε να δούμε, ότι ο πρώτος αγαπά τα ταξίδια και ο δεύτερος χειροτερεύει από αυτά.

Άλλο ζήτημα που θα ψάξουμε είναι: “Σε ποια θέση ή κατάσταση θα είστε πιο άνετα;”.

Η κατάσταση στην οποία ο άρρωστος νοιώθει πιο άνετα, θα είναι εναρμονισμένη με τη φύση του.

Το καλύτερο σύνολο συμπτωμάτων θα περιλαμβάνει κυρίως εκείνα τα συμπτώματα από τα οποία δεν μπορούμε να αποκτήσουμε (και από τα οποία δεν εξαρτάται), η ηλικία, η εθνικότητα, το επάγγελμα ή η παθολογία του αρρώστου. Καθώς το σύνολο “κλαδεύει”, “κορφολογεί” όλο και περισσότερο τα σημάδια της κατάστασης και της παθολογίας, τόσο πιο καθαρές θα είναι οι ενδείξεις για το φάρμακο. Συνεπώς, για το σκοπό εύρεσης του

φαρμάκου, εκλέγουμε κυρίως εκείνα τα συμπτώματα από τα οποία δεν μπορείτε να αποκτήσετε ιδέα, αν αυτά ανήκουν σε έναν Ρώσσο παππού που έχει καρκίνο ή σε ένα Αυστραλιανό παιδί, που έχει ένα κρύωμα.

Ο ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΟΣ ΩΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΣ

Πολλές φορές ο ομοιοπαθητικός έχει να κάνει το έργο ενός αρχαιολόγου, που συχνά βρίσκει τα κτερίσματα να καλύπτονται από στρώματα γης, έτσι που η πραγματική τους μορφή περικλείεται τελείως. Σε μια χρόνια περίπτωση, ότι η κατάσταση και η παθολογία έχει

προσθέσει στην κεντρική διαταραχή, είναι σαν το χώμα που συσσωρεύεται πάνω στο μνημείο. Όπως ακριβώς ο αρχαιολόγος, το έργο του ομοιοπαθητικού είναι να ξεχωρίσει ό,τι έχει συσσωρευτεί από ότι είναι αρχικό, ούτως ώστε να γίνει καθαρή η πραγματική ταυτότητα του αρχαιολογικού ευρήματος, του αρρώστου εν προκειμένω.

153

Όταν αρχίζει την έρευνα δεν ξέρει, τι πρόκειται να προβάλλει. Ακριβώς έχει να

ξεχωρίσει το ψεύτικο από το πραγματικό. Αυτό πρέπει να το κάνει πολύ προσεκτικά. Να μην απομακρύνει τα μέρη του ίδιου του αρχικού μνημείου κατά τη διαδικασία, ούτε να είναι πολύ επιφυλακτικός και να μην απομακρύνει όλο το χώμα, που έχει συσσωρευτεί. Στη λήψη

ιστορικού αυτό θα σημαίνει, να μην προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε διεξοδικά κάτι με βάση την κατάσταση και την παθολογία που μπορεί να είναι μέρος της αρχικής νόσου. Ένας επιδέξιος αρχαιολόγος μπορεί να κάνει μια καλή εικασία για την αναγνώριση του κτερίσματος μόλις αποκαλυφθεί ελάχιστο μέρος του. Αλλά ένας επιστήμων και προσεκτικός αρχαιολόγος θα αποκαλύψει όλο το κτέρισμα και μετά θα εκφέρει την τελική του γνώμη. Ομοίως οι αρχικές παρατηρήσεις ή τα συμπτώματα μπορούν να δώσουν μια ένδειξη για το φάρμακο, αλλά ένας καλός ομοιοπαθητικός θα εξετάσει όλες τις όψεις και θα αποσπάσει

την όλη εικόνα καθαρά πριν αποφασίσει τι φάρμακο θα χορηγήσει.

ΟΛΑ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΝΟΣ ΦΑΡΜΑΚΟΥ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΒΡΕΘΟΥΝ ΣΕ ΚΑΘΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ

Το δεύτερο και πιο σπουδαίο μάθημα είναι ότι, αν και ο αρχαιολόγος δεν περιμένει να

βρει όλα τα κομμάτια ενός ευρήματος στην εκσκαφή, όμως περιμένει όλα τα κομμάτια που έχει βρει να ταιριάζουν σε έναν τύπο ευρήματος. Ακόμη κι αν βρει ένα ή δύο κομμάτια που

δεν ταιριάζουν, πρέπει σοβαρά να αμφιβάλλει για το αρχικό του συμπέρασμα. Π.χ. μπορεί να βρει κίονες και έναν θόλο και έτσι σκέφτεται ότι το εύρημα θα ήταν ένας ναός. Ακόμη κι αν βρει παράλληλα με αυτά ένα χασαπομάχαιρο, κατόπιν θα αμφιβάλλει για την αρχική του κρίση και θα προσπαθήσει να βρει έναν τύπο οικοδομής, όπου το κάθε τι που έχει βρει θα ταιριάζει. Σε όρους ιστορικού αυτό σημαίνει ότι δεν περιμένει όλα τα χαρακτηριστικά ενός φαρμάκου να υπάρχουν σε έναν άρρωστο. Π.χ. μπορεί να έχουμε έναν Calcarea ασθενή χωρίς φόβο ή μια επιθυμία για αυγά. Η απουσία αυτών των συμπτωμάτων δεν αποκλείει

αυτό το φάρμακο. Ακόμη, όποια χαρακτηριστικά συμπτώματα μπορούμε να βρούμε στον ασθενή πρέπει να ταιριάζουν. Σε μια περίπτωση όπου όλα τα άλλα συμπτώματα μπορεί να ταιριάζουν με την Calcarea, αλλά ο ασθενής έχει ένα πολύ έκδηλο σύμπτωμα όπως θρασύτητα ή θάρρος, που δεν καλύπτεται από το φάρμακο, αυτό θα το αποκλείσει. Κοντολογίς δεν θα απορρίψουμε φάρμακα, αν τα συμπτώματα του φαρμάκου δεν βρίσκονται στον ασθενή. Θα το απορρίψουμε μόνο, αν τα χαρακτηριστικά συμπτώματα του αρρώστου δεν βρίσκονται στο φάρμακο.

Το σημείο αυτό αξίζει να τονιστεί ξανά και ξανά, γιατί, ασυνείδητα, περιμένουμε να βρεθούν ορισμένα συμπτώματα ενός φαρμάκου σε κάθε περίπτωση ενός φαρμάκου. Π.χ. αν η ασθενής είναι Pulsatilla, περιμένουμε να είναι ήπια, κλαψιάρα και άδιψη. Επίσης μιλάμε για τα φάρμακα με αυτόν τον τρόπο. Π.χ. βλέπουμε το Lycopodium να είναι δειλός ή το Natrum Mur. να ενδιατρίβει σε περασμένα δυσάρεστα συμβάντα. Όταν κάνουμε αυτού του είδους την αναφορά είναι σα να λέμε, ότι θα αποκλείσουμε αυτό το φάρμακο, αν αυτό το

χαρακτηριστικό απουσιάζει. Πρέπει να μην πέσουμε σ’ αυτήν την παγίδα. Τα φάρμακα είναι συνδυασμοί διαφόρων διακριτικών γνωρισμάτων. Δεν είναι επιτακτικό όλα τα διακριτικά γνωρίσματα να παρουσιάζονται έκδηλα σε όλες τις περιπτώσεις. Δεν είναι για εμάς να δούμε, αν η εικόνα μας ενός φαρμάκου ταιριάζει στον άρρωστο. Έχουμε να δούμε ποιο φάρμακο ταιριάζει με όλα τα χαρακτηριστικά του αρρώστου. Αν αυτά ταιριάζουν καλά σε ένα φάρμακο, θα χορηγήσουμε το φάρμακο αυτό ακόμη και αν τα ευνοούμενα από μας συμπτώματα αυτού του φαρμάκου δεν υπάρχουν στον άρρωστο.

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ

Το σχέδιο λήψης ιστορικού που υιοθετώ, επιτρέπει στην εικόνα να αναδυθεί αυτόματα και καθαρά. Έτσι η λήψη ιστορικού δεν είναι ούτε ενεργητική, ούτε παθητική διαδικασία. Νομίζω ότι και οι δύο όροι “Λήψη Ιστορικού” και “Λήψη περίπτωσης” δεν είναι κατάλληλοι. Πράγματι θα πρέπει να λέγεται “Αποκάλυψη περίπτωσης” ή “Διερεύνηση περίπτωσης”. Πάλι ο Χάνεμαν μας ξεπερνά όταν χρησιμοποιεί την έκφραση “Σκιαγράφηση της εικόνας”.

ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ

Συνεπώς, συνήθως αρχίζουμε ζητώντας από τον άρρωστο να πει οτιδήποτε αφορά τον τόπο του. Όταν το κάνει χρειάζεται να τον παρατηρούμε συνεχώς -κάθε χειρονομία και κίνησή του, τη στάση του και τον τρόπο ομιλίας. Οι αρχικές ερωτήσεις κατευθύνονται στην εξεύρεση του από πού ήρθε, πού είναι οι γονείς του, ποια είναι η δουλειά του, ποια η ιστορία της ζωής του. Ποιο είναι το επίπεδο εκπαίδευσής του, ο γάμος του, η οικονομική του

154

κατάσταση και ποια είναι τα ενδιαφέροντά του. Στο αναμνηστικό του προσπαθούμε να

διερευνήσουμε τα πράγματα που είναι ιδιόμορφα προς αυτόν. Σε κάθε σημείο χρειάζεται η προσεκτική έρευνα, αν η περιγραφή του είναι συνήθης ή ασυνήθιστη στο έδαφος (αναμνηστικό) του και πόσο έντονη και χτυπητή είναι αυτή. Αυτό το είδος άτυπης ομιλίας -

ακόμη και πριν να τον ρωτήσουμε για τα κύρια ενοχλήματά του -φανερώνει ανεπαίσθητα και ασυνείδητα πολλά από τα χαακτηριστικά του ψυχισμού του. Και αργά αναδύονται οι λεπτομέρειες για τον τρόπο που σκέφτεται και αισθάνεται.

ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΕΠΙΚΥΡΩΣΗΣ, ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΕΝΤΥΠΩΣΕΩΝ

Οι εντυπώσεις που συγκεντρώνονται έτσι, πρέπει να επιβεβαιώνονται όχι μόνο μία, αλλά αρκετές φορές, σε αρκετές και διάφορες καταστάσεις, πριν να μπορέσουμε να βασιστούμε πάνω του για να βρούμε το φάρμακο. Αν αναρριχώμεθα ένα βήμα σε ένα ψηλό

βουνό, κάθε πατημασιά μας πρέπει να είναι πολύ δυνατή και σταθερή, και πρέπει να την ελέγχουμε, όχι μια αλλά 3 ή 4 φορές πριν να ρίξουμε όλο μας το βάρος πάνω της. Αν η πατημασιά μας δεν είναι ασφαλής και δεν βεβαιωθούμε γι’ αυτήν πριν να ρίξουμε όλο το βάρος μας πάνω της, έπειτα ένα εσφαλμένο βήμα μπορεί να μας γκρεμίσει από το βουνό!

Πρέπει συνεπώς να είμαστε πολύ βέβαιοι για τα συμπτώματα που θα εμπιστευθούμε και θα βασιστούμε πάνω τους. Αυτό το τονίζω γιατί προηγουμένως, όταν βρήκα κάτι που

φαινόταν σαφώς χαρακτηριστικό, προσπαθούσα πολύ να το επιβεβαιώσω, επειδή φοβόμουν μήπως το χάσω. Και έτσι υποστηρίζω αυτό το σύμπτωμα με όλη μου τη ζωή, μην επιτρέποντας ακόμη και στον άρρωστο να το αλλάξει ή να το ανακαλέσει.

Ένα σύμπτωμα, που χρειάζεται να είμαστε επιφυλακτικοί αρκετά, δεν αξίζει την προσπάθεια. Ας αφήσουμε τα συμπτώματα να εκτίθενται και να τα περνούμε “δια πυρός και σιδήρου” πριν να τα αποδεχτούμε. Προσβάλετε την ιδέα σας με πολύ αμφιβολία, επιβεβαιώστε την σε άλλες καταστάσεις και συνθήκες και να είστε πολύ βέβαιοι πριν να

ακουμπήσετε πάνω της για να στηριχθείτε.

ΜΕΡΙΚΕΣ ΝΥΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΗΨΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

1. Θέσατε ερωτήσεις στην αντίθετη κατεύθυνση.

Αν θέλετε να επιβεβαιώσετε ότι ο ασθενής είναι πραγματικά ήπιος, ρωτήστε τον “Νευριάζετε;”. Συχνά, ακόμη και ένας ήπιος ασθενής θα πει: “Ναι”. Κατόπιν ρωτήστε τον: “Πότε νευριάσατε τελευταία φορά;” Ένας ήπιος άρρωστος θα σκεφτεί αρκετά και θα πει “Πριν επτά μήνες”. Ξαναρωτήστε τον: “Πότε πριν από αυτό έχετε πάλι νευριάσει;”. Μετά

αυτός θα προσπαθήσει πραγματικά και θα κουράσει το μυαλό του για να θυμηθεί ένα τέτοιο συμβάν.

Ή π.χ. ρωτήστε έναν άρρωστο, που νομίζετε ότι είναι θλιμμένος: “Πότε θυμάσαι να ήσουν πολύ ευτυχισμένος;”. Ο μελαγχολικός θα μπορέσει να σας δώσει μόνο 2-3 τέτοια παραδείγματα σε όλη του τη ζωή. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται μια πολύ-πολύ χαρούμενη ευκαιρία γι’ αυτόν για να είναι ευτυχισμένος. Μερικές φορές ακόμη κι αυτές οι ευκαιρίες δεν

προξενούν αντίδραση. Αν νομίσετε ότι ένα άτομο είναι άνανδρο και δειλό, τότε μην το ρωτήσετε κάτι για τη δειλία του. Αυτός αμέσως θα σας πει όχι. Ρωτήστε τον να δώσει κάποια παραδείγματα όταν αντιμετώπιζε κάποιον και αγωνιζόταν. Τα παραδείγματα θα είναι πολύ σπάνια στη ζωή ενός δειλού.

2. Πάντα επιβεβαιώστε τα συμπτώματα από συγγενείς και φίλους.

Παρατηρείστε την έκφραση του προσώπου του ατόμου που συνοδεύει τον άρρωστο, ενώ ο ασθενής αφηγείται τα συμπτώματά του. Συχνά θα βρείτε ένα ακούσιο επιβεβαιωτικό

νεύμα της κεφαλής ή ένα κούνημα άρνησης, καθώς αυτό το άτομο συμφωνεί ή διαφωνεί με την αξιολόγηση του εαυτού του από τον ίδιο τον άρρωστο.

Μερικές φορές μπορείτε να στραφείτε γύρω και να ρωτήσετε το συνοδό άτομο, εάν συμφωνεί ή διαφωνεί με ό,τι έχει πει ο άρρωστος. Αυτό είναι καλύτερο να το κάνετε, όταν ο άρρωστος είναι έξω από το δωμάτιο του ιατρείου.

3. Ποτέ μην αποδέχεστε ό,τι λέει ο άρρωστος εκτιμώντας το άτομό του.

4. Δείτε την κρυμμένη έκφραση πίσω από τα συμπτώματα.

Δέστε τον τρόπο που εκφράζεται ένα σύμπτωμα. Ρωτάτε τον άρρωστο: “Έχετε κάποιο φόβο για το σκοτάδι;”. Αυτός λέει: “Ποτέ, ποτέ, ποτέ. Ποτέ δεν είχα στη ζωή μου κάποιο

155

φόβο. Μπορώ να περπατήσω στον πιο σκοτεινό και πιο έρημο δρόμο τη νύχτα και δεν έχω

καθόλου φόβο!”. Αυτό θα εκληφθεί όχι ως απουσία φόβου, αλλά ως καυχισιάρικη συμπεριφορά.

5. Το σύμπτωμα που εκφράζεται με αυθορμητισμό, διαύγεια και ένταση είναι υψηλής αξίας.

Έτσι παρατηρείστε για συμπτώματα που πάνε πέραν της ευθείας απάντησης προς ειδικές ερωτήσεις.

Π.χ. αν ρωτήσετε έναν άρρωστο: “Κλαίτε εύκολα;” και αυτός απαντήσει: “Ναι, ιδίως όταν βλέπω άλλους να υποφέρουν!”. Εδώ μπορείτε να έχετε έναν υπαινιγμό, ότι ο άρρωστος συμπάσχει για τους άλλους ή είναι ευαίσθητος.

6. Αν ο άρρωστος είναι έκδηλα αναποφάσιστος, αυτό το σύμπτωμα θα αποσπαστεί καλύτερα όταν τον ρωτήσετε για λαχτάρες και απέχθειες. Θα κάνει αρκετό χρονικό διάστημα να

απαντήσει, επειδή έχει να αποφασίσει και όχι απλά να αναφέρει ένα γεγονός.

7. Προσπαθήστε να επιβεβαιώσετε τις βασικές παραμέτρους του αρρώστου σε διαφορετικές καταστάσεις της ζωής του.

Όταν έχουμε καθορίσει τις βασικές ιδιότητες του ατόμου, αυτά τα συνθετικά στοιχεία θα είναι τα ίδια σε όλες τις καταστάσεις. Μόνον η έκφρασή τους θα διαφέρει. Έτσι πρέπει να χρησιμοποιείτε τη φαντασία σας ως προς το πώς θα εκδηλωθούν αυτά τα στοιχεία. Π.χ. αν

νομίζετε ότι ένα άτομο είναι δειλό, ντροπαλό όταν εμφανίζεται στον κόσμο, ρωτήστε το για όλες τις δυνατές καταστάσεις, όπου θα μπορεί να εμφανίζεται δημοσία, όπως ως ομιλητής, σε γλέντια κτλ.

8. Προσπαθήστε κατά το δυνατό να αποφεύγετε να ρωτάτε τον άρρωστο ευθέως για τη φύση του. Προσπαθήστε να τον οδηγήσετε μέσω άλλων ερωτήσεων να την εκφράσει, χωρίς να συνειδητοποιήσει ότι το κάνει. Στη Νότια Ινδία υπάρχει μια παροιμία ότι πρέπει να εισέλθουμε τόσο ήσυχα και απαρατήρητα, όπως μια βελόνα μέσα σε μια μπανάνα. Ελληνικά:

ήσυχα όσο πατάει η γάτα.

9. Αν δεν μπορείτε να αποσπάσετε χαρακτηριστικά συμπτώματα στην παρούσα κατάσταση του αρρώστου, θα πάτε πίσω στο χρόνο, όταν υπήρχαν τα τελευταία χαρακτηριστικά. Μπορείτε να δείτε γι’ αυτό σε τρεις καταστάσεις: Χαρακτηριστικά μετά μια κατάσταση γεμάτη ένταση.

Χαρακτηριστικά νόσου πριν την θεραπευτική αγωγή. Αν αμφότερα δεν υπάρχουν, τότε αποσπούμε τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του

αρρώστου κατά την παιδική ηλικία.

10. Δίνουμε ένα πρότυπο ερωτηματολόγιο, που θέτει ερωτήσεις για το ατομικό και το οικογενειακό αναμνηστικό του αρρώστου, τα παρόντα ενοχλήματα με τις modalities κτλ., το προσωπικό και ψυχοκοινωνικό ιστορικό. Το βρήκαμε πολύ χρήσιμο για τους ακόλουθους λόγους: Ο άρρωστος προετοιμάζεται για να απαντήσει στις ιδιαίτερες απαντήσεις σας.

Ενίοτε ο ασθενής μπορεί να εκφράσει κάποια προβλήματα πιο ελεύθερα, αν τα γράψει. Αυτό σας δίνει την ευκαιρία να πάτε ευθέως μέσα στο ομοιοπαθητικά σχετικό

ερωτηματολόγιο μάλλον παρά στο χάσιμο χρόνου σε άσχετες λεπτομέρειες, π.χ. κύρια ενοχλήματα, θεραπευτικές αγωγές κτλ.

11. Η έκφραση χαρακτηριστικών μπορεί συχνά να προκληθεί εύκολα, κάνοντας π.χ. τον άρρωστο να περιμένει περισσότερο από το χρόνο της συνέντευξής του. Ο άρρωστος είναι ανυπόμονος, ή ήπιος, ή άτεγκτος, ή ανήσυχος και απαιτητικός.

12. Οι αρχάριοι και νεοφώτιστοι στην Ομοιοπαθητική συχνά αισθάνονται την ανάγκη να θέτουν τη μια ερώτηση μετά την άλλη. Ιδίως αν ο άρρωστος σταματά να μιλάει, αυτοί αμέσως θέτουν την επόμενη ερώτηση. Αυτό πρέπει να αποφεύγεται.

Πολλοί ασθενείς φανερώνουν τα καλύτερά τους συμπτώματα, αν δώσετε μια παύση μετά την απάντηση. Όταν θέσετε μια ερώτηση ο ασθενής θα δώσει μια απάντηση αμέσως. Μετά από αυτήν αν δώσετε μια παύση, αυτός θα σκεφθεί την απάντησή του και έπειτα μπορεί να την τροποποιήσει ή ακόμη και να την αλλάξει εντελώς. Μερικές φορές μπορεί να

πει κάτι πολύ αυθόρμητα και αυτό μπορεί να είναι πολύ σημαντικό. Έτσι μια παύση σημαίνει ότι ο γιατρός θέλει να πει στον άρρωστο:

α. Δεν προσπαθώ να πάρω απαντήσεις, αλλά θέλω να σε καταλάβω.

β. Πες μου τα πάντα.

156

γ. Θέλω να ξέρω και πάω να σου δώσω αρκετό χρόνο.

13. Ο ασθενής θα αισθανθεί ότι ο γιατρός είναι κάποιος που φροντίζει, που μπορεί να τον εμπιστευθεί και που μπορεί να του εκμυστηρευθεί τα πάντα. Μόνον έπειτα θα ξανοιχθεί πραγματικά και θα τα πει όλα.

14. Ό,τι ζητάει ο άρρωστος από εσάς είναι πιο σπουδαίο από ότι ζητάτε εσείς από αυτόν. Αρκετά συμπτώματα όπως άγχος για την υγεία, προληπτικοί φόβοι, έμμονες ιδέες, καχυποψία ή ανυπομονησία, μπορούν να διακριθούν εύκολα από τις ερωτήσεις του αρρώστου. Π.χ. επισκέπτεστε έναν άρρωστο με υψηλό πυρετό που λέει: “Γιατρέ πόσο γρήγορα θα μου πέσει ο πυρετός, ώστε να μπορέσω να γυρίσω πίσω στη δουλειά μου αμέσως;” Ο άρρωστος έχει υψηλό πυρετό, ανορεξία, τρομερή εξάντληση και όλη η οικογένειά του αισθάνεται άγχος για την υγεία του και το μόνο ερώτημα αυτού είναι, πότε

θα μπορέσει να ξαναπάει στη δουλειά του. Αυτό γίνεται ένα υψηλό χαρακτηριστικό γνώρισμά του.

15. Αν έλθετε σε ένα θανάσιμο τέλος στη λήψη ιστορικού και ακριβώς δεν ξέρετε πώς να κάνετε τον άρρωστο να μιλήσει, ζητείστε του ακριβώς να περιγράψει μια τυπική ημέρα στη

ζωή του, τις συνήθειές του ή τη ρουτίνα του από το πρωί ως τη νύχτα. Εκεί θα βρείτε αρκετές ενδείξεις και υπαινιγμούς από αυτήν την αφήγηση.

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΛΗΨΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

Η λήψη του ιστορικού είναι εύκολη, αλλά και καλλιτεχνική και επιδέξια διαδικασία. Στη λήψη ιστορικού η εσωτερική κατάσταση του ατόμου ξετυλίγεται βαθμιαία μπροστά σας. Είναι πολύ ενδιαφέρουσα και γοητευτική εμπειρία, αφού είναι γοητευτικό να γνωρίζεις τον εαυτό σου. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν υποδειγματικές τεχνικές ή καθορισμένοι κανόνες στη λήψη ιστορικού. Είναι ακριβώς μια προσπάθεια κατανόησης του ατόμου που είναι μπροστά σας, και ο καθένας μπορεί να χρησιμοποιήσει κάποια τεχνική που ταιριάζει

στην ιδιοσυγκρασία του. Μερικές φορές αστειεύομαι με τους σπουδαστές ότι αν χρειάζεται μπορείτε ακόμη και να πάρετε τον άρρωστο έξω για δείπνο, για να μάθετε τα πάντα γι’ αυτόν! Εν όσω μπορείτε να αισθάνεστε τα αισθήματα του αρρώστου, οποιαδήποτε τεχνική και αν χρησιμοποιείτε είναι αρκετά καλή, αλλά στη δική μου πρακτική ανέπτυξα ορισμένες τεχνικές, που με βοήθησαν πάρα πολύ. Οι τεχνικές αυτές είναι η πρακτική εφαρμογή όλων

των ιδεών, που ανέφερα στα διάφορα κεφάλαια αυτού του βιβλίου. Προσπάθησα να τα συγκεντρώσω όλα μαζί εδώ και να επεξηγήσω τη χρησιμότητά τους στην κλινική. Για μια

πληρέστερη κατανόηση συμβουλεύω τον αναγνώστη να ανατρέξει στα ίδια τα αρχικά κεφάλαια. Καμιά από αυτές τις τεχνικές δεν είναι απόλυτη ή χωρισμένη σε τμήματα. Όλες συνδέονται μεταξύ τους. Φυσικά έχουν κοινά ορισμένα πράγματα. Αυτές δεν θα ακολουθηθούν όπως ένα βιβλίο με κανόνες, η μια μετά την άλλη, μάλλον συχνά θα χρειαστείτε να μεταπηδήσετε από τη μια στην άλλη. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και τις δικές σας τεχνικές. Δεν είναι αναγκαίο να χρησιμοποιείτε όλες τις τεχνικές σε κάθε

περίπτωση. Καθώς θα διεξερχόμαστε αυτές τις τεχνικές μία προς μία, θα δίνω παραδείγματα και εξηγήσεις.

(1) Παρατήρηση. Είναι η πιο σπουδαία και χρήσιμη τεχνική, και η μόνη που χρειάζεται να αναπτυχθεί πιο πολύ. Πράγματι, αν εκπαιδευτούμε καλά, για να γνωρίσουμε τον άρρωστο συχνά αρκεί μόνο η παρατήρηση. Αυτή αρχίζει από τη στιγμή της έναρξης της συνέντευξής του ή και όταν τον συναντήσετε εκτός ιατρείου. Η παρατήρηση πρέπει να είναι εντελώς απροκατάληπτη, γι’ αυτό και ο Χάνεμαν χρησιμοποιούσε την έκφραση

“απροκατάληπτος παρατηρητής” και τοιουτοτρόπως απέδωσε τον πιο δύσκολο όρο.

Πράγματι μπορώ ακόμη να πω, ότι αν μάθετε να είστε ένας απροκατάληπτος παρατηρητής, μάθατε πώς να μη συσχετίζετε, Γιατί πάντα κρίνουμε το παρόν από την άποψη του παρελθόντος, αυτό είναι προκατάληψη. Όταν βλέπουμε κάτι, το συσχετίζουμε με μια όμοια εμπειρία του παρελθόντος και το βλέπουμε περισσότερο να είναι σαν αυτό και έτσι αρνούμαστε την εμπειρία από κάτι εντελώς καινούργιο. Το άτομο που έχουμε μπροστά μας είναι απόλυτα μοναδικό και η παρούσα εμπειρία μας με αυτό γίνεται επίσης για πρώτη φορά.

Με αυτό στο μυαλό έχουμε να παρατηρήσουμε, χωρίς βιαστική ερμηνεία των ενεργειών του γ’ αυτό ή για εκείνο το φάρμακο ή για την ιδέα. Από τη στιγμή που αρχίζουμε να ταιριάζουμε τα άτομα σε κατηγορίες (φάρμακα) και νομίζουμε ότι ξέρουμε τα άτομα πριν πραγματικά τα παρατηρήσουμε, από τη στιγμή εκείνη έχουμε γίνει άχρηστοι ως ομοιοπαθητικοί γιατροί.

Έτσι, τι μπορείς να παρατηρήσεις; Βασικά παρατηρείς τι υπάρχει σ’ αυτό το άτομο που

το ξεχωρίζει ως πρόσωπο, τι είναι αυτό που το κάνει να διαφέρει από τα άλλα άτομα. Π.χ. ο

157

τρόπος που κάνει μια συνέντευξη. Ο ένας άρρωστος θα πει: “Γιατρέ, θα σας είμαι ευγνώμων

αν θα με δείτε”, ο άλλος θα πει: “Γιατρέ, πρέπει να σε δω αμέσως”. Υπάρχει μια διαφορά σ’ αυτούς τους δύο τρόπους απαίτησης, που δείχνει την ψυχοδιανοητική κατάσταση αυτή τη στιγμή. Παρατήρησε πώς συμπεριφέρεται, πώς αντιμετωπίζει τον εξεταστή, πώς “γεμίζει” το

ερωτηματολόγιο, πόσο ακριβής είναι, πώς ντύνεται, πώς εισέρχεται, πώς κάθεται -στο χείλος της καρέκλας ή πίσω, τι κάνουν τα χέρια του, τι κάνουν τα πόδια του, τις εκφράσεις του προσώπου του, τον τρόπο του επικοινωνίας και πώς αντιδρά στο άτομο με το οποίο ήρθε μαζί. Αν έφερε κάποιες ιατρικές εξετάσεις, πώς τις έχει τακτοποιημένες, τις έφερε, τις ξέχασε; Κάθε απλό πράγμα θα παρατηρηθεί, οι κινήσεις του, οι στάσεις του, η ομιλία του, οι επεξηγήσεις του και η ατμόσφαιρα που δημιουργεί στο δωμάτιο. Κανένα από αυτά δεν υποδεικνύει πραγματικά το φάρμακο, αλλά την ψυχοδιανοητική κατάσταση και το πλαίσιο

του αρρώστου. Αυτή θα επιβεβαιωθεί από άλλη πληροφόρηση αργότερα, αλλά κατ’ αυτή την αρχική παρατήρηση είναι σπουδαία το βλέμμα και η αίσθηση.

Ένας σπουδαίος τρόπος να αρχίσουμε μια συνέντευξη είναι να καταλάβουμε τον άρρωστο εξ απήνης και να δούμε αν έχει πείρα του πράγματος. Από εδώ μπορούμε να μπούμε κατ’ ευθείαν στην καρδιά της περίπτωσης. Π.χ. μπορούμε να πούμε: “Φαίνεται να

είσαι σε ένταση -τί σε πειράζει;” ή “Φαίνεται να είσαι βιαστικός”. Αυτός καταλαμβάνεται εξ

απροόπτου και η απάντηση ξεπηδά αυθόρμητα. Αν τώρα επιχειρήσουμε να πάρουμε ύποπτα τις απαντήσεις, θα βρούμε κατ’ ευθείαν κάτι πολύ βαθύ στην προσωπικότητά του. Είχα μιαν ενδιαφέρουσα εμπειρία στη Γερμανία, όταν ήμουν στην κλινική μιας συναδέλφου και εξέταζε τον άρρωστο στα γερμανικά, μια γλώσσα που δεν καταλαβαίνω. Όμως μπόρεσα να πω το φάρμακο. Αυτήν την εμπειρία την είχα αρκετές φορές σε χώρες, που δεν μιλιούνται τα αγγλικά. Ακόμη, στην κλινική μου υπάρχουν άτομα που μιλούν γλώσσες που δεν καταλαβαίνω. Ακριβώς έχετε να αναπτύξετε αυτό το είδος παρατήρησης. Σε παιδιά ιδίως, η

παρατήρηση παίζει έναν πολύ σπουδαίο ρόλο.

Θα αναφέρω μια περίπτωση όπου η παρατήρηση με βοήθησε στη συνταγογραφία. Ήταν μια 24χρονη, άγαμη κοπέλα που εργαζόταν ως ερευνήτρια επιστήμων σ’ ένα ίδρυμα ερευνών. Παρουσίαζε έναν χρόνιο βήχα. Παρατήρησα ότι τα χέρια της ήταν πολύ ανήσυχα και παράλληλα μ’ αυτό έριχνε τη ματιά της από πλάι σε πλάι για να δει αν ήταν κάποιος άλλος στο δωμάτιο. Ακόμη αν και έδινε εύκολα πολλά σωματικά ενοχλήματα, όταν ερχόμασταν στον ψυχισμό της γινόταν σιωπηλή και πάλι κοίταζε γύρω, έλεγε ελάχιστα και

απαντούσε “όχι” στις περισσότερες ερωτήσεις. Όλη αυτή η στάση -κρυψίνοια, το κοίταγμα

από πλάι σε πλάι με ανησυχία χεριών -σημειώθηκε από μένα και αυτό μου έδωσε την ιδέα ότι συμπεριφερόταν σαν ένας εγκληματίας. Οι ρούμπρικες είναι: (1) “Ανήσυχα χέρια”, (2) “Απαντάει μονολεκτικά “όχι” σε όλες τις ερωτήσεις, (3) “Ψευδαίσθηση, ότι έχει διαπράξει έγκλημα”. Από αυτά ήρθα στο φάρμακο “Kali bromatum”. Μετά τη ρώτησα: “Γιατί είσαι τόσο φοβισμένη; Τί έκανες και σε στεναχωρεί τόσο;” Υπάρχει μια άλλη ρούμπρικα:

“Ψευδαίσθηση ότι έχει κλέψει” -Kali bromatum επίσης! Αυτή πήγε πίσω και μου είπε, πως ήταν ερωτευμένη με έναν επιστήμονα από το ίδιο ίδρυμα και αυτό δεν το ήθελαν οι γονείς της και γι’ αυτό το φύλαγε τελείως κρυφό. Αυτό προξένησε έκπληξη, γιατί και οι δύο ήταν ανεξάρτητοι, θα μπορούσαν να το αναγγείλουν και να πάνε να παντρευτούν. Αισθανόταν σα να είχε διαπράξει έγκλημα και ότι οι άλλοι θα το ανακάλυπταν. Της έδωσα Kali bromatum. Έγινε καλά και τελικά παντρεύτηκε τον αγαπημένο της. Η παρατήρησή μου επιβεβαιώθηκε όταν τη ρώτησα, ποια ήταν τα ενδιαφέροντά της και τα χόμπι της. Της άρεσε να πλέκει και

να παίζει κιθάρα, που συνεπάγονται τη χρήση των χεριών. Της άρεσε να απασχολείται διανοητικά και σωματικά, ιδίως με τα χέρια της.

Συμπερασματικά, η παρατήρηση σκοπεύει στην προσπάθεια για κατανόηση της ψυχοδιανοητικής κατάστασης του ατόμου. Η παρατήρηση πρέπει να είναι ακριβής. Αν δείτε

ένα ανήσυχο παιδί, ψάξτε τί είδος ανησυχίας υπάρχει στο παιδί -θέλει να αλλάζει τόπους, ή είναι η ανησυχία να αγγίζει πράγματα, ή να αλλάζει απασχόληση, ή είναι η ανησυχία του να μεταφέρεται αγκαλιά; Τί αίσθημα βρίσκεται πίσω από αυτήν την ανησυχία; Αυτή η ακριβής

και ευαίσθητη παρατήρηση χαρακτηρίζει έναν καλό ομοιοπαθητικό. Γι’ αυτό ο Χάνεμαν γράφει στην παράγραφο 211 για την παρατήρηση: “Αυτό αληθεύει σε τέτοια έκταση, ώστε η κατάσταση διάθεσης συχνά καθορίζει κύρια την εκλογή του ομοιοπαθητικού φαρμάκου όντας ένα αποφασιστικά χαρακτηριστικό σύμπτωμα, που μπορεί τουλάχιστον να μείνει κρυφό από τον προσεκτικό παρατηρητή γιατρό”. Ο Χάνεμαν δίνει τόσο πολύ βάρος στην παρατήρηση.

(2) Τρόπος Αφήγησης ενοχλήματος. Αν αναπτύξετε ευαισθησία στο να ακούτε τον τρόπο αφήγησης του ενοχλήματος από τον άρρωστο, συχνά θα μπορέσετε να συνταγογράψετε πάνω σ’ αυτή την τεχνική, αποκλείοντας όλες τις άλλες. Αυτή θα δείξει την ψυχική του κατάσταση και τη στάση του προς την ασθένειά του. Συνήθως αυτή η στάση

158

προς την ασθένειά του είναι αντιπροσωπευτική της γενικής του στάσης και της

συναισθηματικής του κατάστασης. Διαφορετικά άτομα θα αντιδράσουν στην ίδια ασθένεια με διαφορετικούς τρόπους και αυτό θα είναι σε αρμονία με τις ψυχικές τους καταστάσεις. Ακόμη μπορώ να πω, ότι οι περισσότεροι από μας χρησιμοποιούμε την ασθένεια για να

υποβοηθήσουμε την ψυχική μας κατάσταση. Ή με άλλες λέξεις, η κατάσταση που προάγουμε εκπροσωπεί την πραγματική μας κατάσταση. Π.χ. αν πάρουμε ένα απλό παράδειγμα όπως η αμυγδαλίτις, ένας ασθενής που έχει οξύ πόνο στις αμυγδαλές θα αντιδράσει ποικιλοτρόπως. Η στάση του μπορεί να είναι κάποια από τις ακόλουθες:

1. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο.

2. Διακόπτομαι στην εργασία μου από αυτόν τον πόνο.

3. Χρειάζομαι υποστήριξη.

4. Πόσο άτυχος είμαι που συμβαίνει αυτό σε μένα.

5. Πως το έργο που επιτελώ τώρα δε θα ολοκληρωθεί.

6. Αν αποτύχω στην εργασία μου λόγω αυτού του πόνου, τί θα πει το αφεντικό μου για

μένα;

Στις περισσότερες από αυτές τις θέσεις, ένα κοινό χαρακτηριστικό είναι το άγχος για την υγεία. Αλλά εδώ είναι άλλες θέσεις όπως: “Αυτό οφείλεται στην τύχη μου” ή “ο πόνος είναι

τόσο έντονος, που δεν αισθάνομαι ως εργαζόμενος” ή “πρέπει να γίνω πολύ προσεκτικός για να το αποφύγω στο μέλλον”. Για να βρούμε ποια είναι η βασική θέση, πρέπει να θέσουμε κι άλλες ακόμη μη-οδηγές ερωτήσεις. Π.χ. αν υπάρχει άγχος για την υγεία, πρέπει να βρούμε γιατί υπάρχει το άγχος για την υγεία. Ενίοτε αυτό βγαίνει μόνο του από τις τυχαίες παρατηρήσεις του αρρώστου, αλλά πιο συχνά από τις ερωτήσεις και τις αμφιβολίες. Αν το θυμόμαστε, αυτή η ιδέα για τη θέση που παίρνει ο άρρωστος για την αρρώστια, μετά θα είμαστε πολύ προσεκτικοί για κάθε συνεπακόλουθη παρατήρηση. Χρειάζεται να

παρατηρήσουμε τις λέξεις που χρησιμοποιεί για να περιγράψει το ενόχλημά του.

Περίπτωση: Κυρία που είχε έντονη ισχιαλγία. Έμαθα ότι ήταν καθηγήτρια σε κολλέγιο. Ενοχλείτο από τον διευθυντή της κάποιες μέρες και διαμαρτυρήθηκε γι’ αυτό. Ήταν πολύ ειλικρινής στην εργασία της. Έτσι παίρνοντας τα χαρακτηριστικά, δηλαδή ειλικρίνεια, λεπτότητα και περιστασιακή ξαφνική έκρηξη οργής από μια αίσθηση αδικίας, της έδωσα

Staphisagria, που όμως δεν δούλεψε. Την ξαναείδα και αυτή την φορά είπε: “Γιατρέ, αυτός ο πόνος με ενοχλεί πάρα πολύ. Δε μ’ αφήνει να κάνω το καθήκον μου”. Καθώς αισθάνθηκε,

ότι την ενοχλούσε το πόδι και λόγω αυτού του ενοχλήματος δεν μπορούσε να επιτελέσει τα καθήκοντά της και γι’ αυτό αισθανόνταν ένοχη, πήρα τις ρούμπρικες: “Ψευδαίσθηση, ότι καταδιώκεται”, “Ψευδαίσθηση ότι έχει παραμελήσει το καθήκον της” και “Άγχος συνειδήσεως, σα να είναι ένοχη ενός εγκλήματος”. Μ’ αυτήν τη διαδικασία σκέψης ήρθα στο φάρμακο Cyclamen, που βελτίωσε τον πόνο της αμέσως.

Περίπτωση: Άλλη περίπτωση ήταν ενός παιδιού που είχε τραυλισμό και είπε: “Δεν ξέρω

ακριβώς πώς θα ξεφύγω από αυτήν τη συνήθεια τραυλισμού”. Εγώ το ερμήνευσα: “Είμαι τώρα στην παγίδα, κάνω μια προσπάθεια να ξεφύγω από αυτήν την παγίδα μόνος, να βοηθήσω τον εαυτό μου να ξεφύγει”. (Θα είχε πει: “Γιατρέ, αυτή η συνήθεια με δυσχεραίνει τόσο και μόνο εσύ μπορείς να με κάνεις καλά” ή “Γιατρέ, πώς άρχισε αυτό και πόσον καιρό θα κάνει για να φύγει;”). Πήρα τις ρούμπρικες: “Φόβος στενών χώρων”, “Ψευδαίσθηση, ότι δεν θα πετύχει”, “Ψευδαίσθηση ότι είναι μόνος”, “Ανησυχία, άγχος, που τον αναγκάζει να κινείται” και έφτασα στο Argentum nitricum. Αυτό είναι, όπως ένας Arg. nit. ασθενής θα

παραπονεθεί συνήθως.

Περίπτωση: Θυμάμαι που είδα μια περίπτωση με έναν συνάδελφό μου στην κλινική του. Μια κυρία είχε ένα κιρσώδες έλκος και ήθελε να ξέρει, αν η Ομοιοπαθητική θα βοηθούσε. Ο συνάδελφος της είπε, ότι μπορούσε να βοηθήσει, αλλά αυτή δεν ικανοποιήθηκε από την απάντηση. Ήθελε να ξέρει, αν αυτός ήταν βέβαιος ότι η Ομοιοπαθητική μπορούσε να βοηθήσει. Καλά της είπε, κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί, αλλά αυτή μπορεί να δοκιμάσει για ένα μήνα και να δει πώς θα πάει. Φοβόταν μήπως

αιμορραγήσει σε ένα μήνα, γιατί ο χειρουργός της είπε έτσι και γι’ αυτό είχε συμβουλευθεί χειρουργό. Ο συνάδελφος είπε, αν φοβόταν τόσο την αιμορραγία, μπορούσε να πάει σε χειρουργό. Μετά αυτή πρόσθεσε ότι ο φίλος της της είπε, ότι μετά την εγχείρηση, το έλκος μπορούσε να επανεμφανιστεί. Τότε ο συνάδελφος τη ρώτησε, γιατί λοιπόν δεν μπορούσε να περιμένει; Ήταν έτοιμη να απαντήσει, όταν είδα ότι ο συνάδελφός μου άρχισε να νευριάζει. Επενέβην. Είδα ότι η κεντρική ψυχοδιανοητική της κατάσταση ήταν η ανικανότητα να

εμπιστευθεί οποιονδήποτε. Γι’ αυτό πήρα τις ρούμπρικες:

159

Καχύποπτη, δύσπιστη.

Ανήσυχη, αγχώδης. Άγχος για την υγεία. Φόβος θανάτου Ars. alb.

Προσπάθησα να επεξηγήσω, πώς οι τυχαίες παρατηρήσεις και ο τρόπος που μας πλησιάζει ο άρρωστος μπορούν να μας δώσουν οδηγές ενδείξεις στη συνταγογραφία.

Ο τυπικός τρόπος συμπεριφοράς ενός Bryonia ασθενούς, όταν έρχεται να μας συμβουλευθεί, είναι ότι θα μιλήσει στο γιατρό όπως θα μιλούσε στον οικονομικό ή νομικό του σύμβουλο κι εσείς θα αποκτήσετε την εντύπωση ότι η υγεία του είναι μια υπόθεση που εμπλέκει μια επιχειρηματική συναλλαγή. Π.χ. όταν λεχθεί ότι έχει μια κακή πρόγνωση, θα καθίσει τοπικά πίσω στην καρέκλα με τα χέρια διπλωμένα, δύσκαμπτα και άκαμπτα και θα ρωτήσει πολύ ψύχραιμα, ασυγκίνητα και ξερά: “Έτσι, γιατρέ, τι μπορώ να διαλέξω τώρα;” -

σα να ασχολείται με μια κρίση της δουλειάς του. Εδώ θα πάρουμε τις εξής ρούμπρικες: Παραλήρημα, μιλάει για δουλειές. Δουλειές, μιλάει για. Ψευδαίσθηση, δουλειές, κάνει.

Αποφασισμένος (Repertory Phatak).

Περίπτωση: Γυναίκα 30-35 χρονών, ήρθε με άσθμα. Μιλούσε για το ενόχλημά της με μεγάλες λεπτομέρειες και με πολλούς φόβους, φόβο φαντασμάτων, σκυλιών κτλ. Στην

περίπτωσή της πήρα τις ρούμπρικες: “Φόβος όπως σε παιδιά”. Γιατί ενέργησα έτσι; Γιατί ο τρόπος ομιλίας και οι φόβοι της ήταν σαν εκείνα ενός παιδιού. Έτσι χρησιμοποίησα αρκετές ρούμπρικες, που έχουν να κάνουν με παιδιά. Χρησιμοποίησα αυτές τις ρούμπρικες σε ενήλικες, όπως: Ευερεθιστότητα σε παιδιά (ευερεθιστότητα όπως ενός παιδιού). Φόβους σε παιδιά (Φόβος όπως σε ένα παιδί). Πεισματάρικα παιδιά (Πείσμα όπως σε ένα παιδί).

Θρησκευτικότητα σε παιδιά (Θρησκευόμενος όπως ένα παιδί).

Ακόμη σε ενήλικες έχω χρησιμοποιήσει τη ρούμπρικα:

“Επιθυμία να μεταφέρεται”.

Αυτή η ρούμπρικα σημαίνει, ότι θέλει να θέσει όλα του τα βάρη πάνω στις πλάτες κάποιου

άλλου και θα ήθελε αυτό το άτομο να φέρει το όλο βάρος. Όταν βρίσκω ότι ένα άτομο ρίχνει όλο το βάρος πάνω σε κάποιον, ωσάν τα πόδια του να είναι πολύ κουρασμένα να τον

υποστηρίξουν, τότε χρησιμοποιώ αυτήν τη ρούμπρικα (θέλει να μεταφέρεται), ακόμη κι αν είναι ενήλικος.

(3) Συνοδά στο ενόχλημα. Η ψυχική κατάσταση που προξενείται κατά τον πόνο ή το ενόχλημα είναι συχνά η κατάσταση νου του αρρώστου σε έναν μη αντιρροπούμενο τύπο. Π.χ. ένας ασθενής με ένα δερματικό εξάνθημα μπορεί να πει: “Αυτός ο πόνος είναι τόσο έντονος, παρακαλώ κάνε κάτι ή κόψε μου το πόδι”. Εδώ βλέπουμε βιαιότητα, τσιρίδα, βλασφημία, ύβρι και θέλει υποστήριξη. Είναι μια κατάσταση Chamomilla. Αυτά τα συνοδά

είναι πολύ σπουδαία στη λήψη ιστορικού, καθώς με αυτά μπορούμε να αποκτήσουμε μια καλή εικόνα του αρρώστου. Στη Δύση συνάντησα άτομα να μιλούν σε όρους καταπίεσης ή συμπλέγματος κατωτερότητας π.χ., αλλά χωρίς πραγματικά να λένε την αλήθεια, τα ανόθευτα αισθήματα. Έτσι η παρατήρηση και τα συνοδά των ενοχλημάτων είναι χρήσιμα, γιατί δεν μπορούν να σας εξαπατήσουν.

Ένας χωρικός μπορεί να δώσει ψυχικά συμπτώματα πιο ακριβέστερα. Θα πει: “Γιατρέ,

νευριάζω πολύ, αισθάνομαι σα να μαχαιρώνω κάποιον με ένα μαχαίρι”. Αλλά ο ενεργητικός

από μια πολυεθνική συντροφιά με το ίδιο αίσθημα θα πει υποτιμημένα: “Είμαι λίγο ευερέθιστος, αλλά αυτό χρειάζεται σ’ αυτήν τη δουλειά, αλλοιώς δεν θα μπορέσω να κάνω τη δουλειά μου”.

Περίπτωση: Θυμάμαι μια περίπτωση άσθματος, που δεν ανταποκρινόταν στη θεραπεία, γιατί αυτή δύσκολα είχε κάποια ψυχοδιανοητικά συμπτώματα. Κατά την ελεύθερη κρίσεων περίοδο και κατά τις κρίσεις έπαιρνε αλλοπαθητικά βρογχοδιασταλτικά και ανακουφιζόταν.

Έπρεπε να τη δεχθώ στο νοσοκομείο και να την παρατηρήσω κατά τα οξέα επεισόδιά της. Βρήκα ότι κατά τα επεισόδια, που συνήθως επέρχονταν τη νύχτα, εμφάνιζε τρομερό άγχος και φόβο θανάτου από ασφυξία. Επίσης βρήκα ότι δεν ήθελε να μιλάει και ήταν τελείως επιφυλακτική. Ένα από τα σωματικά συνοδά που ανέπτυξε, ήταν πολύ σεσημασμένη βραχνάδα και απώλειες φωνής από μη εμφανή αιτία. Στο σύνολο τη βρήκα πολύ ήπια και τελείως οκνηρή. Ήταν χειρότερα ξαπλώνοντας, χειρότερα κατά τον ύπνο, από τον οποίο θα

160

σηκωνόταν κατά την κρίση άσθματος, όταν κοβόταν η αναπνοή. Ήταν ντροπαλή, ανήσυχη

κατά τους παροξυσμούς και ήθελε το ύπαιθρο. Τώρα αν ξεχάσουμε τα σωματικά της ενοχλήματα παντελώς και μελετήσουμε μόνο την ψυχική της κατάσταση, ποια συμπτώματα μπορούμε να έχουμε; Θα έχουμε:

Άγχος τη νύχτα. Άγχος, στο ύπαιθρο βελτιώνεται. Άγχος με φόβο. Άγχος κατά τον ύπνο. Άγχος κατά την αφύπνιση. Φόβος τη νύχτα. Φόβος ασφυξίας.

Φόβος ασφυξίας τη νύχτα. Τρομάζει τη νύχτα. Ηπιότητα. Οκνηρία. Ανησυχία τη νύχτα. Ξάφνιασμα.

Ξάφνιασμα από ύπνο. Ομιλία, απροθυμία για. Ντροπαλότητα.

Όταν προσβλέπουμε σ’ αυτά τα συμπτώματα, το φάρμακο που αναδύεται είναι η Spongia και η Spongia επιβεβαιώθηκε από τη Materia Medica του Phatak, όπου αρχίζει την παράγραφό του για την αναπνοή με “Βραχνάδα με αρκετά ενοχλήματα”. Επίσης δίνει “φόβο ασφυξίας”. Αυτή η περίπτωση μας έδωσε μια νύξη, ότι αν αυτό το κορίτσι έχει βήχα τη

νύχτα και αυτός προξενεί άγχος και φόβο ασφυξίας, τότε αυτή πρέπει να έχει μια ψυχική κατάσταση που έχει άγχος τη νύχτα και φόβο ασφυξίας.

(4) Ενδιαφέροντα και χόμπυ. Αυτά συμπεριλαμβάνουν οτιδήποτε κάνει ο άρρωστος στις ώρες της σχόλης του. Δεν αναφερόμαστε μόνο σε πράγματα όπως η συλλογή γραμματοσήμων, αλλά σε οτιδήποτε ο ασθενής αισθάνεται ότι είναι καλό να κάνει και να απασχολείται μ’ αυτό (όπως μουσική, χορός, μυθιστοριογραφία, ζωγραφική, πλέξιμο, αθλητισμός, να είναι σε κόσμο, κουτσομπολιό). Χρειάζεται να ρωτήσετε, τι θα σας δώσει την

πιο μεγάλη συγκίνηση ή την περισσότερη ευτυχία; Τι θα σας κάνει να χαρείτε περισσότερο;

Γιατί; Τι εμπλέκει αυτό το ενδιαφέρον; Τι σας κάλεσε σ’ αυτό το ενδιαφέρον; Είναι σπουδαίο, γιατί ένα επάγγελμα συχνά εκλέγεται από την επιδεξιότητά του και το ταλέντο του, ενώ τα χόμπι εκλέγονται σύμφωνα με το ψυχικό πλαίσιο ενός. Γι’ αυτό αυτά φανερώνουν μη αντιρροπούμενη συμπεριφορά. Η αντιρροπούμενη συμπεριφορά είναι σαν ένα κουρδισμένο ελατήριο. Όταν χρειάζεται να χαλαρώσει, θα κάνει ακριβώς το αντίθετο.

Το άτομο χαίρεται όταν ταξιδεύει, γιατί αισθάνεται ελεύθερο και μη αντιρροπημένο αυτό το χρονικό διάστημα. Σε άλλη χώρα ή όταν βρίσκεται εκτός, σε άλλες πόλεις ή χωριά, μπορείτε να κάνετε ακριβώς το αντίθετο σε ό,τι υποχρεώνεστε να κάνετε στην πόλη σας ή στο συνηθισμένο περιβάλλον.

Τα διάφορα άτομα αντιρροπούν για διαφορετικά πράγματα, που εξαρτώνται από την ψυχοδιανοητική κατάσταση που βρίσκονται. Σε μια πόλη, το Rhus tox. άτομο θα έχει προβλήματα, γιατί χρειάζεται αρκετή δραστηριότητα, άσκηση και χώρο για κίνηση. Έτσι του

αρέσει να φεύγει και να εκδράμει σε μέρος που υπάρχει αρκετός χώρος, ενώ αυτό δεν είναι αναγκαίο για ένα Calcarea carb. άτομο. Το άτομο που χαροποιεί η δραστηριότητα είναι πολύ πιθανόν να είναι εκείνο που μπορεί να είναι ελεύθερο και κατά το πλείστο μη αντιρροπούμενο. Η ανάγκη για ένα τέτοιο ενδιαφέρον δείχνει ότι αυτό αντιρροπείται στην

καθημερινή δραστηριότητα της ρουτίνας και οι αξίες αυτού του ενδιαφέροντος θα δείξουν τη μη αντιρροπούμενη κατάσταση ή τα χαρακτηριστικά αυτής της μη αντιρροπούμενης κατάστασης.

Περίπτωση: Εικοσάχρονος ήρθε να μας συμβουλευθεί για το άσθμα του. Στη δεύτερη ή τρίτη εξέταση αποκάλυψε ότι αντιμετώπισε ένα σοβαρό πρόβλημα. Δεν αποφάσιζε αν θα μιλήσει ή όχι σε μια κοπέλα. Εξήγησε την κατάσταση και διαπίστωσα ότι ήταν τρομερά διστακτικός. Ήθελε να αποφασίσω εγώ γι’ αυτόν. Ερευνώντας περισσότερο την κατάσταση, τον ρώτησα για τα ενδιαφέροντά του και τα χόμπυ του. Είπε ότι του άρεσε να βλέπει ταινίες. Όταν ρώτησα, τι είδους ταινίες, είπε: “Ταινίες τρόμου”. Μου περιέγραψε μια ταινία,

που ήταν πραγματικά τρομακτική. Ήταν για μια σκισμένη ανοιχτή κοιλιά κάποιου από ένα εξωγήινο ον, που έκανε έμετο μέσα της και πήγαινε στο πτώμα κάποιου άλλου να κάνει το ίδιο. Η διήγηση όλου του συμβάντος ήταν πολύ τρομακτική, αλλά ο νέος τη διηγούνταν με πολύ ήρεμο τρόπο. Τον ρώτησα, αν μετά που βλέπει μια τέτοια ταινία αισθάνεται

161

τρομαγμένος ή μένει ξάγρυπνος. Είπε: “Όχι γιατρέ, αντίθετα κοιμάμαι πιο καλά μετά από

τέτοιες ταινίες”. Από εδώ πήρα τις εξής ρούμπρικες: Ανάλγητος, σκληρόκαρδος, αναίσθητος. Ηθικού αισθήματος, έλλειψη.

Αναποφασιστικότητα, διστακτικότητα. Βούληση, αντιφατική.

Του εδωσα Anacardium. Βέβαια οι δύο πιο σχετικές ρούμπρικες ήταν: Αυτοεμπιστοσύνης, έλλειψη. Σκληρότητα.

Η περίπτωση αυτή δείχνει πώς τα ενδιαφέροντα και χόμπυ παρουσιάζουν τη μη αντιρροπημένη ψυχική κατάσταση κάποιου.

Π.χ. το Kali brom. αρέσει να απασχολεί τα χέρια με δραστηριότητες που τον γοητεύουν, όπως πλέξιμο, ζωγραφική, δακτυλογράφηση, γιατί οι δραστηριότητες αυτές τον βοηθούν να μην αντιρροπεί για την ανησυχία των χεριών. Το πράγμα που σας γοητεύει περισσότερο μπορεί επίσης να είναι κάποιο αντίθετό σας, όπως ακριβώς ένα αντίθετο άτομο

προσελκύει κάθε άλλο. Αυτή θα είναι μια συμπληρωματική σχέση. Ένας δειλός θα αρέσει να διαβάζει μια φαντασία για θάρρος. Γιατί χρειάζεται να φαντάζεται; Είναι ένα άτομο, που δεν

μπορεί να το κάνει στην πραγματική ζωή. Ο βασιλιάς θα διαβάζει για πάμφτωχους και ο φτωχός θα βλέπει μάλλον μια ταινία για βασιλιάδες. Πρέπει να είστε προσεκτικοί, να μην έχετε σύγχυση πάνω σ’ αυτό το θέμα.

(5) Φύση του αρρώστου ως παιδιού. Μπορούμε να καταλάβουμε τον ψυχισμό του αρρώστου σ’ ένα μη αντιρροπημένο τύπο, αν ξέρουμε πώς ήταν ως παιδί, γιατί στην παιδική ηλικία αντιρροπείται πολύ λιγότερο. Μπορεί να βρείτε σ’ αυτόν την ίδια φύση τώρα όπως στην παιδική ηλικία, αλλά σε έναν πιο αντιρροπημένο τρόπο. Το φάρμακο είναι συχνά το

ίδιο. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τη φύση του όπως ήταν ως παιδί, σαν ένδειξη για κατανόηση της φύσης του τώρα.

Περίπτωση: Υπήρχε ένας φίλος μου, αδύνατος, φαλακρός, πολύ κοινωνικός, διπλωματικός και τα πήγαινε καλά με τον καθένα. Σκέφτηκα, ότι αυτός χρειαζόταν Phosphorus. Πήρα το ιστορικό και υπήρχε λαχτάρα για παγωτό, ριγηλότητα και μια χρήσιμη φύση. Όταν τον ρώτησα για τη φύση του ως παιδί, μου είπε ότι είχε ένταση πριν τις εξετάσεις και ήταν ντροπαλός. Η όλη αντίληψή μου γι’ αυτόν άλλαξε και του έδωσα Silica. Η

κοινωνικότητά του ήταν μια βαριά αντιρρόπηση για την ντροπαλότητά του, το τρακ και τη συστολή του. Η μη αντιρροπημένη κατάσταση φανερώνεται ρωτώντας κάποιον για τη φύση του στην παιδική ηλικία. Αν δεν υπάρχει μια ριζική αλλαγή, μπορείτε ακόμη να βασιστείτε στην εικόνα της παιδικής ηλικίας για να συνταγογράψετε, αν η τωρινή εικόνα δεν είναι τόσο καθαρή. Τα συμπτώματα της παιδικής ηλικίας, όπως πείσμα, κατεργάρης, υποχωρητικός, αντιτιθέμενος στους γονείς, ντροπαλός, θαρραλέος μπορεί να χρησιμοποιηθούν στον

ενήλικο, αν υπάρχει ακόμη ένας υπαινιγμός τους.

(6) Τυπική Συμπεριφορά. Υπάρχουν ορισμένα πράγματα που κάνει ο άρρωστος και που τον χαρακτηρίζουν. Ρωτώντας έναν συγγενή, θ’ αρχίσει λέγοντας: “μόλις χθες ...”. Αυτά τα στοιχεία δείχνουν τη μη αντιρροπημένη φύση του. Ένας άρρωστος τηλεφώνησε: “Γιατρέ, θέλω να ξέρω τον ακριβή χρόνο, που μπορώ να σε συναντήσω, γιατί δεν μπορώ να περιμένω”. Ένας συγγενής είπε, ότι είναι τόσο ανήσυχος, που συχνά μπαίνει σε λάθος αυτοκίνητο, αφού δεν μπορεί να περιμένει ακόμη και για να δει αν μπαίνει στο σωστό

λεωφορείο. Περπατάει πολύ γρήγορα. Το φάρμακο είναι Histamine λόγω “Ανησυχίας από αναμονή”, “Το σκληρό περπάτημα βελτιώνει τα ψυχικά συμπτώματα” και “Φιλόνικος”.

Περίπτωση: Ένα εξάχρονο παιδί κοίταξε κάτω από ένα παράθυρο και πέταξε ένα χαλίκι πάνω σε ένα άλλο παιδί ένα πάτωμα πιο κάτω. Αυτό το απεικόνισε. Η ρίψη, το χτύπημα, η καταστροφή και η πονηρή φύση -όλα ταιριάζουν στην Tarentula.

Περίπτωση: Ένας άνδρας λέει: “Όταν ίππευα τη μοτοσυκλέτα μου σκεφτόμουν τόσο πολύ το μέλλον μου, που ξεχνούσα να επιστρέψω από τη σωστή διαδρομή και πήγαινα άλλα

4-5 χιλιόμετρα πριν καταλάβω το λάθος μου”. Αυτό είναι Spigelia, λόγω της ρούμπρικας: “Απορροφημένος χαμένος σε σκέψεις, για το μέλλον”. Έτσι εκτός από την τυπική συμπεριφορά μπορούμε να πάμε να γνωρίσουμε την ψυχική κατάσταση.

Παράδειγμα: Πάρτε για παράδειγμα τη Μητέρα Θηρεσία. Όταν ρωτήθηκε, αν θα συνέχιζε να εργάζεται παρά τον πυρετό της, απάντησε με τον συνηθισμένο της τρόπο. Είπε: “Δεν είναι καλύτερο να καίγεται κανείς σ’ αυτήν τη ζωή παρά στην άλλη;” Η μια αυτή

πρόταση έχει αρκετά συνθετικά στοιχεία, όπως:

162

Ψευδαίσθηση, παραμέλησε το καθήκον της.

Ευσυνείδητη για ασήμαντα πράγματα. Εργατική. Θρησκευόμενη.

Απαντά σε ερωτήσεις. Αντιφάσεις, δεν ανέχεται τις. Ισχυρογνώμων, ξεροκέφαλη.

Το φάρμακό της θα ήταν Aurum met.

(7) Αντιδράσεις σε καταστάσεις ζωής. Πώς αντέδρασε το άτομο σε στιγμές έντασης και stress στη ζωή του. Σε στιγμές stress εμφανίζεται η αληθινή φύση, αν είναι τολμηρός ή δειλός, αν θέλει να ξεφύγει ή αντιμετωπίζει με τόλμη και μαχητικότητα, ή είναι

αυτοκτονικός και καταπιεσμένος, ή ευδιάθετος και χαρούμενος. Πιστεύω ότι η φύση των αντιδράσεων κατά και μετά μια κατάσταση γεμάτη ένταση, αποκαλύπτει τη μη αντιρροπημένη κατάσταση του ατόμου περισσότερο, παρά σε άλλες στιγμές.

Περίπτωση: Ο ιδιοκτήτης μιας σαπουνοποιίας είχε 4 θυγατέρες κι ένα γιό. Ήρθε με

διαβήτη που άρχισε μετά το θάνατο του γυιού του σε ένα ατύχημα. Τον ρώτησα πώς αντέδρασε και είπε πώς δεν έκλαψε ακόμη καθώς ήταν σε κατάσταση σοκ. Τώρα είχε άγχος

με το “Τι θα γίνουν οι κόρες μου αν πεθάνω”. Η αντίδραση σ’ αυτό το stress ήταν “άγχος για τους άλλους”, “άγχος για την οικογένειά του”, “φόβος ότι κάτι θα συμβεί”, “προσεκτικός, ανήσυχος”. Κατέληξα στο Causticum. Δεν υπάρχει θλίψη ή κατήφεια, αλλά άγχος για τους άλλους.

Ομοίως, μετά από απόλυση από τη δουλειά ή απογοήτευση στον έρωτα -ποια είναι τα αισθήματα που εμφανίζονται; Στο διάστημα αυτό, το φάρμακο ενός που δεν αισθάνεται ωραία μπορεί συχνά να φανεί πιο καθαρά και από αυτά τα αισθήματα αναγνωρίζεται πιο

εύκολα η ψυχική κατάσταση. Βέβαια πρέπει να βεβαιωθείτε ότι η κατάσταση που αναγνωρίσατε είναι η βασική κατάσταση του αρρώστου και ότι αυτή επιμένει, αν και σ’ έναν αντιρροπημένο τύπο, όλες τις φορές.

Περίπτωση: Ένας 60χρονος, διάσημος ραδιο-τηλεπαρουσιαστής, ερχόταν στο ιατρείο. Ήταν νεανικός στην εμφάνιση, πολύ ομιλητικός και αυτοπαρουσιαζόταν σαν να μιλούσε στη σκηνή -άτομο που έδειχνε γεμάτο αυτοπεποίθηση. Ο άνδρας αυτός παρουσίασε ένα πρόβλημα από τα πνευμόνια. Υποπτευόταν ότι ήταν φυματίωση. Του συνεστήθη

βρογχοσκόπηση. Τη μέρα πριν να κάνει βρογχοσκόπηση μου τηλεφώνησε, λέγοντας ότι έχει σχεδόν καταρρεύσει. Τηλεφώνησε 7 φορές εκείνη τη μέρα. Με βάση τη συμπεριφορά του βρήκα ότι το φάρμακό του είναι το Gels., κάτι που μου διέφευγε πριν, γιατί του έδινα Sulph. και άλλα φάρμακα.

Τα συμπτώματα που υπόδειχναν το Gels. ήταν: Ακραίος φόβος εγχείρησης, έτσι υπάρχουν συνέπειες από άγχος προσμονής.

Άγχος προσμονής, πριν πάει σε γιατρό, οδοντίατρο. Φόβος θανάτου. Φόβος, θα συμβεί κάτι. Τρόμο, ενοχλήματα από. Προσκόλληση (πήρε 7 φορές τηλέφωνο). Συντροφιά, επιθυμία για. Αυτοεμπιστοσύνης, έλλειψη.

Δειλία, ανανδρία.

Το Gels. όχι μόνο βοήθησε το πνευμονικό του πρόβλημα, αλλά επίσης και μια αρθρίτιδα,

που εμφάνισε ακολούθως.

(8) Κεντρικά αισθήματα του Ασθενούς. Ποια είναι τα αισθήματα του αρρώστου που αποκαλύπτονται από τις ποικίλες εκδηλώσεις; Ο άρρωστος λέει πολλά πράγματα, αλλά από πού προέρχονται όλα αυτά;

Περίπτωση: Π.χ. ένα κορίτσι λέει: “Γιατρέ, γιατί δεν δείχνεις ιδιαίτερη προσοχή για την

περίπτωσή μου; Τι έχω κάνει;” Εδώ μπορείτε να δείτε φιλονικία και κλαψούρισμα, αλλά πιο είναι το αίσθημα; Το αίσθημά της είναι ότι δεν την εκτιμούν, σε σύγκριση με άλλους, ένα αίσθημα ότι την παραμελούν και ζήλεια. Της έδωσα Calcarea Sulph. Για λεπτομέρειες της περίπτωσης αυτής ο αναγνώστης παραπέμπεται στο κεφάλαιο για τις Ψευδαισθήσεις.

Περίπτωση: Η επόμενη ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση που θεράπευσα στην αρχή της σταδιοδρομίας μου. Ήταν ένα παιδί, που όταν έπαιρνα το ιστορικό του, είπε ότι

ήταν πολύ φιλόδοξο. Του άρεσε να κάνει μακρούς περιπάτους μόνο του και κατά τρίτο λόγο

163

ήταν πολύ οκνηρό. Σχημάτισα την εντύπωση ότι ήταν πολύ δειλό άτομο. Γι’ αυτό πρώτα

συμμάζεψα τα 4 στοιχεία: Δειλός. Οκνηρός.

Φιλόδοξος. Κάνει μακρούς περιπάτους μόνος του.

Έπειτα άρχισα να απορώ, τι κάνει ένα φιλόδοξο, αλλά οκνηρό και δειλό άτομο όταν πηγαίνει μακρινούς περιπάτους. Σκέφτηκα ότι αφήνει τη φαντασία του ελεύθερη ή φτιάχνει θεωρίες. Από αυτήν τη θέση συμπέρανα ότι το κεντρικό του αίσθημα είναι εκείνο ενός ατόμου που μόνο φαντάζεται, αλλά δεν κάνει κάτι να πραγματοποιήσει τα όνειρά του. Μετά από αυτό πήρα τις ρούμπρικες:

Θεωρίες, φτιάχνει. Οκνηρός. Δειλός. Ντροπαλός.

Το φάρμακο που τον βοήθησε ήταν η China. Βέβαια επιβεβαίωσα τις ρούμπρικες αυτές

από τον ίδιο. Εκείνο που προσπάθησα να δείξω εδώ είναι πως τα συμπτώματα δεν είναι

απλά συμπτώματα, αλλά όταν τα βάλουμε μαζί, αμέσως αποκτούμε την εντύπωση μέσα από την οποία καταλαβαίνουμε, ποιες πρέπει να είναι οι βαθιές υποσυνείδητες σκέψεις του αρρώστου μας.

Περίπτωση: Μια κυρία εμφάνισε έναν πόνο στους ώμους και ανικανότητα να κινήσει τις αρθρώσεις της μετά το θάνατο ενός γείτονα. Τα πήρα ως “Ενοχλήσεις από θλίψη”, αλλά βρήκα ότι η κυρία αυτή ήταν τελείως επιφυλακτική και συνεσταλμένη και ο γείτονας ήταν το μόνο πρόσωπο στην πολυκατοικία με το οποίο μπορούσε να επικοινωνήσει, γιατί αυτός

μιλούσε την ίδια γλώσσα με της άρρωστης. Από αυτό συμπέρανα ότι ο θάνατος του γείτονα δημιούργησε άγχος σ’ αυτήν την κυρία σαν να έχασε ένα στήριγμα, ένα μπαστούνι. Έτσι πήρα τις ρούμπρικες: Ψευδαίσθηση, περπατάει στα γόνατα. Ψευδαίσθηση, της έχουν κοπεί τα πόδια. Φόβος ξένων, γιατί δεν μπορεί να αντιμετωπίσει νέα άτομα. Θέλει την παρέα μόνον

οικείων ατόμων.

Επίσης πήρα τη ρούμπρικα: Ψευδαίσθηση, φίλος αρρώστησε και πέθανε.

Ποιο είναι το άτομο που θα έχει αυτήν την ψευδαίσθηση; Είναι εκείνο που εξαρτάται τρομερά από τους φίλους. Βέβαια σ’ αυτήν την περίπτωση ο φίλος πραγματικά πέθανε, αλλά όταν θελήσαμε να ανακαλύψουμε την προσωπικότητα αυτής της κυρίας -είναι ο τύπος γυναίκας που εξαρτάται τόσο από το φίλο της, που το παραμικρό ενόχλημα στον φίλο της

θα την κάνει να αισθανθεί, “αν ο φίλος μου πεθάνει τι θα συμβεί σε μένα;”. Υπάρχει: Άγχος για τους άλλους. Άγχος για ασήμαντα πράγματα. Αυτοεμπιστοσύνης, έλλειψη.

Όλα τα αισθήματα που εκπροσωπούνται από αυτές τις ρούμπρικες αποκαλύπτουν κατωτερότητα, ένα αίσθημα εξάρτησης. Της έδωσα Baryta c. που τη βοήθησε.

(9) Όνειρα. Αυτά εκπροσωπούν μη αντιρροπημένα αισθήματα, γιατί εδώ η βούληση

και η ηθικότητα ενός είναι εξασθενημένα και τα αισθήματά του εκδηλώνονται με σύμβολα. Όταν τα όνειρα τοποθετούνται παράλληλα με άλλες παρατηρήσεις για τον άρρωστο, αυτά

μπορούν να δείξουν μια αδρή αντίθεση και μπορούν να ολοκληρώσουν την “εικόνα του αρρώστου”. Ένα άτομο ευγενικό, καλό και άγιο έχει όνειρα βιαιότητας και αιματοχυσίας. Το παιδί που αισθάνεται παγιδευμένο έχει όνειρα ότι είναι σε μια αχανή περιοχή, της οποίας τα σύνορα δεν μπορεί να δει και αυτό τρέχει πάνω-κάτω προσπαθώντας να ξεφύγει. Τα όνειρα αυτά εκπροσωπούν το διανοητικό του πλαίσιο -φόβος στενών χώρων (ακόμη κι αν στο

όνειρο βρίσκεται σ’ έναν τεράστιο χώρο), όντας παγιδευμένος σ’ αυτόν. Άγχος, ανησυχία και αποτυχία να βγει έξω, όλα ταιριάζουν στο Arg. nit.

(10) Η ψυχική κατάσταση της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη. Σε πολλούς (παιδιά και ενήλικες), η κατάσταση της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη παράγει αντίγραφο, ιδίως αν αυτή η κατάσταση ήταν πολύ έντονη.

Περίπτωση: Σε μια περίπτωση Lyssin, η μητέρα κατά την εγκυμοσύνη ήταν

φρενιασμένη με τη θεά (Ινδική) και ήταν ταραγμένη και βίαιη στην έκφρασή της, με μια

164

πολύ έντονη οδονταλγία. Στον γυιό της, σχεδόν από τη γέννησή του, υπήρχε ένα δερματικό

εξάνθημα. Όταν αυτός (10 ετών) ήρθε σ’ εμένα, ήταν βίαιος με τη θεά λόγω της δερματίτιδας. Η κατάσταση της μητέρας αντιγράφηκε ακριβώς και αυτός έγινε καλά με το Lyssin. (Για λεπτομέρειες δες στο κεφάλαιο “Αταίριαστες Αντιδράσεις”). Ομοίως η

κατάσταση της μητέρας και του πατέρα κατά το χρόνο της σύλληψης μπορεί να δώσει αρκετές ενδείξεις.

(11) Έντονες, πραγματικές και ακραίες καταστάσεις, που αντιμετωπίζει ο άρρωστος στη ζωή του. Αυτές είναι που αποκαλώ επιδημικές καταστάσεις, αφού μια επιδημία οφείλεται σε μια έντονη εκλυτική αιτία, που μπορεί να προξενήσει ένα όμοιο αποτέλεσμα σε μια ευρεία πλειονότητα του λαού. Τέτοιες καταστάσεις έχουν το ίδιο αποτέλεσμα στα περισσότερα ανθρώπινα όντα, άσχετα με το ποια ήταν η αρχική τους φύση.

Π.χ. αν μια βόμβα πρόκειται να εκραγεί, οι περισσότεροι θα αντιδράσουν με τον ίδιο τρόπο. Πρέπει να ερευνήσετε προσεκτικά ερευνώντας το ιστορικό της παιδικής ηλικίας, για να δείτε αν ο ασθενής πέρασε τέτοιες έντονες καταστάσεις.

Περίπτωση: Νεαρός 20 ετών ανατράφηκε στην παιδική του ηλικία στο σπίτι της θείας του. Τον μεταχειριζόταν πολύ άσχημα εδώ, αλλά δεν μπορούσε να κάνει τίποτε γι’ αυτό.

Πέρασε αυτήν την κατάσταση για 12 χρόνια και αισθανόταν αβοήθητος, άτυχος και

βασανισμένος. Μετά από αυτό, έγινε αξιωματικός της Αεροπορίας επί 30 χρόνια και μετά πήρε σύνταξη. Όντας συνταξιούχος 60 ετών προτιμούσε να μην κάνει τίποτε και ξόδευε τον καιρό του πίνοντας και διαβάζοντας βιβλία για την κουμμουνιστική φιλοσοφία. Του άρεσε να μιλάει και να συζητάει πολιτικά με τους φίλους του. Το μόνο άλλο σημείο στο ιστορικό του ήταν ότι επηρεάστηκε πολύ από το θάνατο της μητέρας του, όταν ήταν πολύ μικρός. Ακόμη κλαίει όταν τη σκέπτεται. Λέει ότι ήταν πολύ δεμένος μαζί της.

Εδώ έχουμε αρκετές ενδείξεις για την China, δηλαδή:

Οκνηρία. Θεωρίες, διατυπώνει. Συναισθηματικός. Διψομανία. Δειλία (Μόνο διαβάζει κομμουνιστική φιλοσοφία, αλλά δεν έχει το θάρρος να κάνει κάτι

γι’ αυτήν).

Αλλά πολλά από αυτά τα συμπτώματα είναι επίσης και στο Sulph. Χρειαζόμαστε κάποια

περισσότερα σημεία για επιβεβαίωση. Εδώ είναι πολύ υποβοηθητικό να ξέρουμε ότι ο άρρωστος πέρασε μέσα από μια τυπική China κατάσταση στην παιδική του ηλικία, με το βασανιστικό αίσθημα καταδίωξης, το αίσθημα ατυχίας και με δειλία και οκνηρία επίσης.

(12) Τι αίσθημα δημιουργεί ο άρρωστος σε σας. Υπάρχουν δύο πράγματα που μπορούν να συμβούν σ’ εσάς παρουσία του ασθενούς. Σε ένα επίπεδο, μπορεί να αντιδράσετε από τη δική σας κατάσταση και θα βρείτε κάποια πράγματα να συμφωνούν και

κάποια άλλα να διαφωνούν στον άρρωστο. Μπορείτε να καταλάβετε μερικά πράγματα, αλλά υπάρχουν και κάποια άλλα, που δεν μπορείτε. Όλα αυτά θα εξαρτηθούν από τις δικές σας καταστάσεις για αίσθηση ευεξίας. Αν ξέρετε αυτές τις καταστάσεις και αν έχετε κάποια γνώση της δικής σας κατάστασης, τότε θα αναρωτηθείτε, τι είναι αυτό στον άρρωστο που σας κάνει να αντιδράτε με τον τρόπο που κάνετε. Έτσι αν νευριάσετε ή ερωτευθείτε ή τρυπηθείτε ή ενοχληθείτε, τότε τι μπορεί να σας πει αυτό για τον άρρωστο;

Το δεύτερο επίπεδο είναι το να μείνουμε ακίνητοι και σιωπηλοί εσωτερικά και να

παρατηρήσουμε το αίσθημα που γεννιέται από την παρουσία του αρρώστου. Αν μπορέσετε να δείτε πέραν της δικής σας καταστάσεως και των αντιδράσεών της, θα βρείτε ότι μπορείτε

να αντικατοπτρίσετε την κατάσταση του αρρώστου στο δικό σας νου, όχι διανοητικά, αλλά μέσα από την ευαισθησία σας. Μπορείτε να έχετε εμπειρία του αισθήματος του αρρώστου, μια διεργασία που είναι γνωστή ως εμπάθεια.

Θα είναι ενδιαφέρον επίσης το να δείτε, ποιο είδος ασθενών προσελκύετε ως γιατρός και ιδίως ποιοί προσκολλώνται σε σας. Συνήθως θα βρείτε ότι αυτοί ανήκουν σε καταστάσεις

που είναι συμπληρωματικές σε σας και να παρατηρήσετε αυτή τη συμπληρωματική σχέση συχνά στην πρακτική.

Σ’ αυτή τη σχέση είναι ενδιαφέρον να σημειώσετε, τι σας λέει ακούσια ο ασθενής κατά ή στο τέλος της επίσκεψης. Συχνά είναι μια αντανάκλαση του αρρώστου στην κατάστασή του. Π.χ. αν του πείτε: “Μη φοβάσαι, τίποτε δεν θα συμβεί”, αυτό θα σημαίνει ότι ο άρρωστος φοβάται ότι κάτι συμβαίνει, ακόμη κι αν μπορεί να μην έχει εκφράσει αυτό το

αίσθημα σε τόσες πολλές λέξεις. Ομοίως η συμβουλή όπως: “Μη στεναχωριέσαι, θα σε βοηθήσω πέρα για πέρα” αντανακλά το βασικό αίσθημα του αρρώστου.

165

Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε, ότι είναι τουλάχιστον ανταμοιβή να δούμε τον

εαυτό μας κατά τη συνέντευξη, όπως όταν παρατηρούμε τον άρρωστο.

(13) Ποιες είναι οι ιδιότητες σε άλλους και στον εαυτό σας, που δεν ανέχεσθε ή δεν καταλαβαίνετε; Οι ερωτήσεις αυτές θα φανερώσουν ψυχοδιανοητικά συμπτώματα

στη μη αντιρροπημένη μορφή τους. Όταν θέτουμε στον άρρωστο αυτήν την ερώτηση, μερικά από τα χαρακτηριστικά του βαραίνουν καθαρά και πολύ πιο εύκολα, παρά όταν του ζητούμε να μιλήσει για τον εαυτό του. Ας βρούμε πώς να χρησιμοποιούμε αυτήν την πληροφόρηση. Κανονικά δεν μπορούμε να ανεχθούμε σε άλλα άτομα τις ενέργειές τους που μας δυσαρεστούν. Όταν κάποιος λέει: “Δεν μπορώ να ανεχθώ την αδιαφορία του προς την οικογένειά του”, αυτό σημαίνει, τον θέλω να φροντίζει και έπειτα θα αισθάνομαι ωραία.

Μια τέτοια έρευνα θα μας οδηγήσει να εξετάσουμε τις καταστάσεις του αρρώστου,

όπου αισθάνεται ευεξία. Δηλαδή, τι χρειάζεται να είναι ο ίδιος και τι οι άλλοι, για να αισθάνεται ωραία. Η πληροφορία για το τι χρειάζεται να είναι, μπορεί να δοθεί από την ερώτηση ‘‘Τί είναι στους άλλους που δεν μπορείτε να καταλάβετε’’; Συνήθως οι ιδιότητες που δεν μπορούμε να καταλάβουμε στους άλλους είναι οι αντίθετες από εκείνες που είναι πιεστικές συμπεριφορές για μας. Π.χ. αν είμαστε λεπτολόγοι, δεν μπορούμε να

καταλάβουμε πώς κάποιος μπορεί να είναι αμέριμνος. Η μόνη ερώτηση που θα κάνουμε

στον άρρωστο είναι: “Περιγράψτε κάποιο άτομο/συγγενή/φίλο και τις ιδιότητές του, που δεν μπορείτε να ανεχθείτε ή που απεχθάνεστε”. Μετά ο άρρωστος θα κάνει έναν κατάλογο των διαφόρων πραγμάτων, που δεν μπορεί να ανεχθεί, δεν μπορεί να καταλάβει, δεν μπορεί να εκτιμήσει, δεν μπορεί να επιδοκιμάσει σε άλλους. Συνήθως αυτά είναι εκείνα ακριβώς, που δεν μπορεί να ανεχθεί στον εαυτό του και έχει την πιεστική ανάγκη για την αντίθετη ιδιότητα. Η ανάγκη αυτή είναι ένα μέρος της κατάστασής του και γι’ αυτό είναι το μη αντιρροπημένο σύμπτωμά του.

Μια απάντηση θα είναι: “Δεν μπορώ να ανεχθώ ένα άτομο, που είναι αργό, αμβλύ, οκνηρό και δίχως φιλοδοξίες και που δεν κάνει τη δουλειά του καλά”. Αυτό δείχνει ότι η κατάσταση αρχικά έρχεται από μια θέση που απαιτεί το αντίθετο, δηλαδή πιο υψηλή νόηση, φιλοδοξία, ευσυνειδησία και εργατικότητα. Συνολικά είναι πολύ εύκολο να πάρουμε μια περίπτωση, όταν δίνουμε μια ευκαιρία σ’ ένα άτομο να κρίνει άλλους, (οπότε δεν προσέχει τι κάνει), και αποκαλύπτει την εσωτερική του φύση.

Άλλη σπουδαία ερώτηση είναι: “Πότε νευριάζεις με τον εαυτό σου;” Η απάντηση

παρουσιάζει τις καταστάσεις που πρέπει να επιτελέσει για να αισθάνεται ωραία. Και οι δύο αυτές ερωτήσεις μαζί θα σας δώσουν όλες τις καταστάσεις στις οποίες αισθάνεται ωραία.

Όλες οι καταστάσεις που επιβάλλουμε στον εαυτό μας και τους άλλους συνήθως έρχονται από τα αισθήματά μας ή τους φόβους μας. Π.χ. αν φοβόμαστε να μείνουμε μόνοι, επιβάλλουμε μια κατάσταση στους άλλους, όπου αυτοί θα είναι μαζί μας συνεχώς και δεν θα ανεχθούμε να φύγουν μακρυά. Αν φοβόμαστε ότι θα τοποθετήσουμε άσχημα κάτι ζωτικό,

τότε θα το σκεπάσουμε προσεκτικά και σχολαστικά. Τέτοια αισθήματα και καταναγκασμοί (λειτουργίες ή πράξεις) πηγάζουν από την αντίληψή μας της κατάστασης (βασική ψευδαίσθηση) που έχουμε.

ΕΜΜΟΝΕΣ ΙΔΕΕΣ ΠΑΡΟΡΜΗΣΕΙΣ

(ΣΤΑΘΕΡΑ ΑΙΣΘΗΜΑΤΑ) (ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ)

ΒΑΣΙΚΗ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ

Να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε την περίπτωση από τις παραπάνω δύο γωνίες, δηλαδή τις αισθήσεις και τις λειτουργίες, ώστε να μπορέσουμε να καταλάβουμε, ποια είναι η βασική ψευδαίσθηση. Στην κατανόηση των καταστάσεων ή παρορμήσεων χρησιμεύει πάρα πολύ η ερώτηση για το τι δεν μπορείτε να ανεχθείτε ή να καταλάβετε σε άλλους.

Να προσθέσουμε ένα επακόλουθο σημείο. Οι ιδιότητες που μας αρέσουν ή δεν μας αρέσουν σε κάθε άτομο, συνήθως έρχονται από την ίδια πηγή. Π.χ. μας αρέσει το κατόρθωμα κάποιου, αλλά δεν μας αρέσει το οτι δεν φροντίζει και δεν μεριμνά. Αν τα δούμε και τα δύο, είναι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, αλλά εμείς αποδεχόμαστε μόνο τη μια

166

πλευρά και έτσι έχουμε προβλήματα στις σχέσεις. Ό,τι αποδεχόμαστε ή δεν μπορούμε να

αποδεχθούμε οφείλεται στις δικές μας καταστάσεις.

(14) Τι μπορεί να δείχνει η σωματική κατάσταση; Η σωματική και η ψυχική κατάσταση είναι μέρη της ίδιας υποκείμενης κατάστασης. Πράγματι, όσο παρατηρούμε

περισσότερο, οι διαφορές μεταξύ σώματος και ψυχής ελαττώνονται και τελικά εξαφανίζονται. Έτσι αν θέλετε να επιβεβαιώσετε την εντύπωσή σας για την ψυχική κατάσταση, πρέπει να βρείτε τι υποδείχνει η σωματική κατάσταση. Αν ένα άτομο είναι ήπιο, αφελές, υποχωρητικό και ήσυχο, και έχετε χαρακτηριστικούς σωματικούς πόνους, που είναι βίαιοι, οξείς, σαν σουβλιές, και αν αυτοί οι πόνοι υποδείχνουν την κεντρική κατάσταση του ατόμου, τότε πρέπει να αναθεωρήσετε την εκτίμησή σας γι’ αυτήν την ήπια, υποχωρητική κατάσταση. Πράγματι μπορείτε ακόμη να πάτε και σε άλλο δρόμο και να αναρωτηθείτε ποια

ψυχική ιδιότητα μπορεί να υποδείχνει το σωματικό χαρακτηριστικό. Αν δείτε βιαιότητα στο σώμα, ή ανησυχία, ή πείσμα, ή οξέα ξεσπάσματα στο σώμα και αυτά επίσης θα χρησιμοποιηθούν ως συμπτώματα, που υποδείχνουν μια ψυχική κατάσταση.

(15) Το επάγγελμα του αρρώστου και ο χώρος εργασίας. Είναι σπουδαίο να ξέρουμε αν διάλεξε μόνος την εργασία του ή τον ανάγκασαν οι περιστάσεις να το κάνει. Σε

κάθε περίπτωση, πώς ενεργεί στο χώρο εργασίας και ποιον κλάδο διάλεξε; Π.χ. αν είναι

γιατρός: Είναι χειρουργός ή ομοιοπαθητικός και τι είδους χειρουργικής ή ομοιοπαθητικής ασκεί; Αυτό δείχνει τη φύση του. Δέστε στην εμπλεκόμενη υποκίνηση. Το ατομικό σε ένα πρόσωπο είναι σπουδαίο ζήτημα και πρέπει να το ψάχνουμε.

Πάρτε για παράδειγμα τους ομοιοπαθητικούς. Μπορείτε να δείτε αρκετές διαφορές μεταξύ τους στον τρόπο που ασκούν Ομοιοπαθητική. Κάποιοι ασκούν τον “διαισθητικό” τρόπο, αντιλαμβάνονται πράγματα με την υπεραισθητική αντίληψη (διαίσθηση). Μερικοί την εμπαίζουν (φιλοκατήγοροι) και την κάνουν μηχανικά, παίρνοντας υπ’ όψιν το κάθε

σύμπτωμα (ευσυνείδητος για ασήμαντα, τελειοθηρικός). Μερικοί θέλουν συντομεύσεις (οκνηρία), άλλοι θέλουν κανόνες (διστακτικότητα). Μερικοί θα αλλάξουν τη συνταγογραφία (ιδιοτροπία), άλλοι θα προσκολληθούν πεισματικά σ’ αυτήν, επιμένοντας ότι δεν κάνουν λάθος (εγωισμός, πείσμα). Μερικοί είναι πολύ προσεκτικοί και δίνουν χαμηλή δυναμοποίηση (προσεκτικός), μερικοί άσκεφτα δίνουν υψηλή αμέσως (απερίσκεπτος, προκλητικός). Ο τρόπος που ένας γιατρός ασκεί την ομοιοπαθητική αποκαλύπτει αρκετά τη φύση του. Ποια βιβλία χρησιμοποιεί, ποιους δασκάλους ακολουθεί, ποιες ώρες εργάζεται, ποιο είδος

περιπτώσεων αρέσει να βλέπει, τι άλλο κάνει στη δουλειά του παράλληλα με το επάγγελμά

του, με ποιες ομάδες συνδέεται. Κυριολεκτικά το κάθε τι συνθέτει τη φύση του. Αυτό ταιριάζει σε όλα τα επαγγέλματα.

(16) Η ιδέα στις σχέσεις. Ένας θα κάνει μια σχέση με ένα άτομο ή μια ομάδα, που του συμπληρώνει τη φύση. Λέγοντας ‘‘συμπληρώνει’’, εννοούμε ότι είναι αντίθετο στη φύση του και του ταιριάζει, όπως ένα κλειδί στην κλειδαριά. Η κλειδαριά και το κλειδί θα έχουν

αντίθετες ιδιότητες. Ο άνθρωπος σχηματίζει μια ισορροπία σε ένα σύστημα και μείς πρέπει να δούμε το μέρος του σ’ αυτήν την ισορροπία. Η ισορροπία αυτή είναι υποκειμενική και ατομική. Π.χ. όταν κάνω ένα σεμινάριο, μια ισορροπία σχηματίζεται μεταξύ εμού και των ακροατών. Θέλω να μιλώ και αυτοί να με ακούν, θέλω να διδάσκω και αυτοί να μαθαίνουν. Εγώ οδηγώ και αυτοί ακολουθούν. Είναι μια νόσος όταν αναγκάζομαι να κυριαρχώ, η κατάστασή μου να αισθάνομαι ωραία είναι να είμαι ένας ομιλητής. Η Μητέρα Θηρεσία είναι υπεύθυνη, ηθική και εργατική. Θα κάνει μια ισορροπία διαλέγοντας να κάνει κάτι που

χρειάζεται ηθικότητα και θρησκευτικότητα και της δίνει την αίσθηση ότι κάνει το καθήκον της.

(17) Οι καταστάσεις, που ο άρρωστος έχει δημιουργήσει στη ζωή του. Τι είδος

γραπτού γράφει; Ποιούς ηθοποιούς διαλέγει για να παίξουν τους άλλους ρόλους; Συνήθως το είδος της κατάστασης του αρρώστου επιβάλλει στη βούληση να μοιάζει στενά στην αρχική κατάσταση από την οποία ξεκινούν όλα του τα αισθήματα. Πράγματι σε μια χρόνια περίπτωση θα τοποθετήσει μια πολύ όμοια κατάσταση στη ζωή του μ’ εκείνη που στη

φαντασία του έχει ήδη αντιδράσει. Αυτό του δίνει ασφάλεια και εμπιστοσύνη, ότι η ψευδαίσθησή του είναι τελείως σωστή. Ένας Lyc. άντρας θα παντρευτεί μια Puls. γυναίκα, και θα πει: “Πώς μπορώ να ζήσω, αν δεν κάνω κουμάντο, γιατί αυτή δεν θα κάνει τίποτε μόνη της. Εγώ πρέπει να διευθύνω”. Ένας λόγος που τα παιδιά θεραπεύονται πιο εύκολα παρά οι ενήλικες, είναι γιατί αυτά δεν υπερβάλλουν τις θέσεις τους για να ενθαρρύνουν ή να χειροτερέψουν την κατάστασή τους.

(18) Συνέντευξη με φίλους και συγγενείς. Θα χρειαστεί να επιβεβαιώσει την εντύπωσή μας για τον άρρωστο, η συζήτηση με άτομα που τον ξέρουν κάποιο χρονικό διάστημα. Θα είναι ιδεώδες να την κάνουμε πλήρη, αλλά αν ο χρόνος είναι λίγος,

167

πιστεύοντας ότι ήδη έχουμε μιαν ακριβή εικόνα του αρρώστου, εκείνο που θα κάνουμε μετά

είναι να ζητήσουμε από τον φίλο ή τον συγγενή να περιγράψει τη φύση του αρρώστου χρησιμοποιώντας 4 λέξεις, που να υποδείχνουν 4 σπουδαία χαρακτηριστικά του. Όταν ακούσουμε αυτές τις λέξεις, αν ταιριάζουν με ότι καταλάβαμε για τον άρρωστο, τότε

μπορούμε να βεβαιωθούμε. Αλλά αν υπάρχει η παραμικρή διαφορά στο ότι καταλάβαμε από το ότι μας είπαν οι συγγενείς, θα προχωρήσουμε σε πιο πολλές λεπτομέρειες σχετικά με αυτά.

(19) Η καλύτερη τεχνική. Η καλύτερη τεχνική δεν είναι να χρησιμοποιήσουμε ευθέως κάποια από τις παραπάνω τεχνικές, αλλά να παρατηρήσουμε άγρυπνα ότι συμβαίνει αυθόρμητα. Όντως η καλύτερη λήψη ιστορικού επιτυγχάνεται με τη σιωπή, όχι με τις ερωτήσεις. Οι παραπάνω 18 τεχνικές θα χρησιμοποιούνται συνειδητά μόνο αν φθάσετε σε

ένα νεκρό τέλος και δεν ξέρετε πώς να προχωρήσετε παρακάτω.

(20) Ο τρόπος επανεξέτασης του αρρώστου. Αν κρατήσουμε το νου μας ανοιχτό ακόμη και μετά που θα δώσουμε το φάρμακο, μπορούμε να αποκτήσουμε πολλές πληροφορίες από τον τρόπο που ο άρρωστος επιδιώκει τη θεραπεία του. Μερικοί από αυτούς θα επανέλθουν μόνο όταν υπάρχει πόνος. Τα άτομα αυτά πιθανόν θα πούνε: “Γιατρέ

θεράπευσέ με αργότερα, αλλά πρώτα ανακούφισέ μου τα ενοχλήματα”. (“Αδιαφορία για

ανάρρωση” και “Φόβος ενοχλημάτων”). Κάποιοι άρρωστοι θα έλθουν και θα πούνε: “Γιατρέ, νομίζω το φάρμακο ήταν πολύ ισχυρό για μένα, έτσι το σταμάτησα μετά την πρώτη δόση” (“Ψευδαίσθηση, το σώμα είναι καμωμένο από γυαλί”. “Εύθραυστος, αίσθηση ότι είναι”). Θα έχετε έναν άρρωστο που λέει: “Γιατρέ, έγραψα ημερολόγιο για ό,τι συνέβη μετά το φάρμακο” (“Προσεκτικός”). Θα δόσω αρκετά παραδείγματα, αλλά το σημείο που εύχομαι να κάνετε είναι, ότι η διαδικασία λήψης ιστορικού ποτέ δεν τελειώνει. Αυτό θα συνεχίζεται κάθε φορά που ο άρρωστος έρχεται σε σας. Ακόμη και ο τρόπος που αναφέρει την αντίδραση

προς το φάρμακο είναι μέρος της διαδικασίας λήψης ιστορικού.

Η ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΛΗΨΗΣ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

Στο “Όργανο”, παράγραφος 83 ο Χάνεμαν λέει: “Η εξέταση που εξατομικεύει μια περίπτωση νόσου δεν απαιτεί από το γιατρό παρά ελευθερία από την προκατάληψη και υγιείς αισθήσεις, προσοχή στην παρατήρηση και πιστότητα στη σκιαγράφηση της εικόνας της νόσου”.

“Ελευθερία από προκατάληψη” είναι οι πιο σπουδαίες λέξεις που χρησιμοποίησε και

πιθανόν η πιο δύσκολη κατάσταση που έχει παραδώσει. Ο καλός ομοιοπαθητικός είναι ο ελάχιστα προκατειλημμένος. Προκατάληψη σημαίνει κρίση του παρόντος με βάση περασμένες εμπειρίες, που οδηγούν σε σταθερότητα και ακαμψία σκέψης. Η προκατάληψη εγείρεται λόγω της ανασφάλειας και της απροθυμίας της στιγμής, γιατί ο προκατειλημμένος δεν τολμά να ζήσει στο παρόν. Η προκατάληψη παρέχει έτοιμες λύσεις. Επίσης έρχεται από οκνηρία, εμποδίζοντας να δούμε πραγματικά τι υπάρχει και την προσεκτική παρατήρηση

χωρίς κάποιες προκαταλήψεις. Μπορούμε να αισθανθούμε προκατάληψη κάθε στιγμή της ζωής μας. Όποτε παρατηρούμε κάτι, ένα αντικείμενο, ένα άτομο ή μια κατάσταση, ήδη έχουμε κάποιες σκέψεις γι’ αυτό. Βλέπουμε μια όψη της κατάστασης, μετά την ταξινομούμε και τελικά την τακτοποιούμε σε ένα πρότυπο που υπάρχει στο νου μας. Απλά έχουμε να κάνουμε μια ή δύο παρατηρήσεις, βλέπουμε σε μια ή δύο όψεις και ήδη η υπόθεση είναι ότι ξέρουμε τα πάντα γι’ αυτήν. Η προκατάληψη είναι προσδεμένη εδώ, αλλά το να ενεργήσουμε αυτήν τη στιγμή εξαρτάται από την ικανότητά μας να μην επηρεαστούμε από

την προκατάληψη.

Η προκατάληψη είναι σαν το σκοτάδι, δεν μπορεί να απωθηθεί. Μπορεί μόνο να απομακρυνθεί φέρνοντας το φως. Φως είναι η ενημέρωση.

Το ίδιο εφαρμόζεται όταν παρατηρούμε τον εαυτό μας. Πάλι αισθανόμαστε προκατειλημμένες γνώμες και αυτό μας εμποδίζει να γνωρίσουμε τι πραγματικά είμαστε και τι συμβαίνει μέσα μας. Κατά τον ίδιο τρόπο αυτές οι γνώμες μας εμποδίζουν από το να δούμε τι πραγματικά συμβαίνει έξω και μέσα σε άλλα άτομα. Το να είναι κανείς

απροκατάληπτος απαιτεί να αφεθεί το πράγμα να είναι όπως είναι και να το παρατηρούμε χωρίς να το ταιριάζουμε σε κάποια κατηγορία. Η ζωή απαιτεί αυτό από εμάς και έτσι κάνει η Ομοιοπαθητική.

Τι χρειαζόμαστε για να πάρουμε ένα ιστορικό; Γνώση της Materia Medica και του Repertory, των μιασμάτων, των essences, της ψυχολογίας και της παθολογίας; Πράγματι, χρειάζεται να μη ξέρουμε τίποτα. Γι’ αυτό ο Χάνεμαν έγραψε ότι η νόσος χρειάζεται

εξατομίκευση. Αυτό πραγματικά απαιτεί μηδαμινότητα, που είναι ελεύθερη από

168

προκατάληψη, και υγιείς αισθήσεις. Σημαίνει ότι όλες μας οι αισθήσεις, μαζί και η

ενημερότητά μας και η παρατηρητικότητα και οι εσωτερικές αισθήσεις συνολικά, πρέπει να είναι παρούσες αυτή τη στιγμή και σ’ αυτόν το χώρο. Πρέπει να είμαστε απόλυτα συγκεντρωμένοι. Χρειάζεται να συγκεντρώσουμε τις αισθήσεις μας, την προσοχή και την

παρατηρητικότητά μας. Παρατήρηση σημαίνει να βλέπουμε χωρίς να κρίνουμε, να αντιλαμβανόμαστε χωρίς να αναλύουμε. Τί μπορείτε να παρατηρήσετε; Παρατηρείστε τα πράγματα όπως είναι χωρίς προκαταλήψεις, βλέποντας ό,τι είναι μπροστά σας, τι είναι γύρω σας και τι είναι μέσα σας. Χωρίς προκατειλημμένες γνώμες, παρατηρείστε τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή. Αυτό σημαίνει ότι σαν ένα φύλλο γυαλιού επιτρέπετε το κάθε τι να έλθει σε σας όπως ακριβώς είναι, χωρίς να το χρωματίζει, χωρίς να το κάνει μεγαλύτερο ή μικρότερο ή να απομακρύνει οτιδήποτε.

Η λήψη ιστορικού απαιτεί αυτό το είδος ηρεμίας του νου, αυτό το είδος ειλικρίνειας και χώρου. Αν μπορέσετε να το δημιουργήσετε, τότε το ιστορικό θα έλθει σε σας. Το άτομο που κάθεται μπροστά σας είναι μοναδικό, ποτέ δεν υπήρχε κάποιος σαν αυτό πριν, ούτε και θα υπάρξει κάτι σαν αυτό στο μέλλον. Πώς ακριβώς σκέπτεται; Τι ακριβώς αισθάνεται; Έχουμε να καταλάβουμε πώς βλέπει τη ζωή του και το περιβάλλον γύρω του. Αυτό θα έλθει σε σας

όχι με τη νοημοσύνη ή την ανάλυση, ούτε με τον ορθολογισμό, αλλά από την

απροκατάληπτη παρατήρηση. Έπειτα μπορείτε να αντιληφθείτε τα ακριβή και αληθινά του αισθήματα.

Αυτή είναι η αντίληψη της κατάστασης με τα αισθήματά της και τις εκφράσεις της και στο σώμα και στην ψυχή, που θα μεταφραστεί σε ρούμπρικες. Μόνο μετά από αυτό, το φάρμακο θα αρχίσει να διαφαίνεται στο μυαλό σας. Αν ακολουθηθεί αυτή η μέθοδος θα είστε καλός ιστορικολήπτης και αν αυτό ακολουθηθεί στη ζωή, θα έχετε μάθει το μυστικό της ζωής, της αναφοράς και της επικοινωνίας.

Τέλος, ο τρόπος που παίρνετε το ιστορικό αντανακλά τον τρόπο που ζείτε, που σκέφτεστε, που αισθάνεστε και που αναφέρετε ή διηγείστε.

ΑΝΤΙΛΗΨΗ

Τον περισσότερο χρόνο προσπαθούμε να βούμε τα συμπτώματα του αρρώστου και μόλις το πράξουμε αποβλέπουμε να αποσπάσουμε μια ομάδα συμπτωμάτων, που να μας

δίνει ένα σύνολο της περίπτωσης. Τα συμπτώματα που προσπαθούμε να βρούμε είναι μάλλον συμπτώματα διάκρισης, όπως π.χ. μπορεί να έχουμε τα συμπτώματα, συμπάσχει,

τελειοθηρικός, επιθυμία για μουσική κτλ. και βλέπουμε ότι το φάρμακο είναι το Carcinosin. Σ’ αυτόν τον κατάλογο αποκτούμε το σύμπτωμα ‘‘συμπάσχει από ένα συμβάν’’, ‘‘επιθυμία για μουσική’’ από ένα άλλο και ‘‘τελειοθηρικός’’ από ένα τρίτο. Εμείς πρέπει να τα συνδυάσουμε μαζί και να μπορέσουμε να βρούμε μια ομάδα συμπτωμάτων, που να ταιριάζει σε ένα ιδιαίτερο φάρμακο. Αυτός είναι ένας τρόπος επεξεργασίας μιας περίπτωσης ή μπορούμε να πούμε ότι είναι ο πιο συνήθης τρόπος ανάλυσης της περίπτωσης. Η ιδέα αυτού

του κεφαλαίου είναι να ξεφύγουμε από αυτήν την τυχαία λίστα συμπτωμάτων ή την τυχαία συλλογή συμπτωμάτων και να αντιληφθούμε τι κρύβεται πίσω από την έκφραση του αρρώστου. Είναι η αντίληψη του συνόλου της περίπτωσης. Μπορεί κανείς να πει, ότι πίσω από κάθε χαρακτηριστική έκφραση κείτεται ολόκληρο το σύνολο των συμπτωμάτων, αν μάθουμε να το αντιλαμβανόμαστε μ’ αυτόν τον τρόπο. Πηγαίνοντας αρκετά μακρυά, μπορούμε να προσθέσουμε, ότι ολόκληρο το σύνολο των συμπτωμάτων είναι πραγματικά ένα σύμπτωμα, δηλαδή να πούμε ότι όλα έρχονται από μια μόνη ψευδαίσθηση. Ας δώσω

μερικά παραδείγματα.

Παράδειγμα 1ο: Η πιο απλή περίπτωση που μπορούμε να μελετήσουμε είναι μιας γυναίκας, που ήρθε στην κλινική και μας είπε: “Γιατρέ, τηλεφώνησα πριν μια ώρα, να μου πείτε αν θα έρθω και είπατε να έρθω. Ήρθα, αλλά με κάνατε να περιμένω τόσο πολύ. Γιατί μου το κάνατε αυτό;” Το λέει με πολύ φιλική φωνή, ως φιλικό μάλωμα, ενώ κάθεται πολύ κοντά μου. Έπειτα συνεχίζει: “Αλλά πού αλλού μπορώ να πάω; μόνο εσάς έχω ως στήριγμα, αν μου πείτε να έρθω και να περιμένω, θα περιμένω”.

Η ιδέα αυτού του κεφαλαίου είναι να δείξει ότι η αντίληψη αρχίζει με την πρώτη επαφή με τον άρρωστο και ό,τι έρχεται από την παρατήρηση, ό,τι έρχεται ακούσια από τον άρρωστο, ό,τι έρχεται όχι σε απάντηση των ερωτήσεων ιδίως της ψυχικής κατάστασης, είναι τα πιο σπουδαία πράγματα. Σ’ αυτήν την κυρία μπορούμε να δούμε ότι μιλάει με οικειότητα σε μένα, σα να μιλάει με έναν πολύ φίλο ή συγγενή της. Ακόμη λέει ότι δεν έχει να εκλέξει παρά να κάνει ό,τι λέω και ότι θα πράξει ό,τι της παραγγείλω. Ο συνδυασμός συμπτωμάτων

που βλέπουμε σ’ αυτή την άρρωστη είναι “στοργική” και “θέλει να μαγνητίζεται”, που

169

ταιριάζει στον Phos. Έτσι μπορεί κανείς να δει σ’ αυτή την έκφραση να αποκαλύπτονται δύο

σπουδαία στοιχεία της περίπτωσης.

Όταν πάμε στην επόμενη περίπτωση, θα βρούμε, αν μπορούμε να αντιληφθούμε, πολύ πιο περισσότερες εκφράσεις και συμπτώματα ή συνθετικά στοιχεία σε κάθε έκφραση. Αργά

θα δούμε ότι σχεδόν ολόκληρο το σύνολο των συμπτωμάτων βγαίνει από την χαρακτηριστική έκφραση του αρρώστου.

Παράδειγμα 2ο: Φεύγοντας μετά την εξέταση η άρρωστη ρωτάει: “Γιατρέ, θα σε ρωτήσω κάτι πολύ σπουδαίο. Σχεδιάζω να αγοράσω μια μηχανή να πλέκω στο σπίτι, να δουλέψω. Αλλά πριν λίγες μέρες άκουσα ότι κάποια έπαθε καρκίνο δουλεύοντας με τέτοια μηχανή. Πες μου γιατρέ να την πάρω τη μηχανή ή όχι;”

Σ’ αυτή την έκφραση βλέπουμε ολόκληρη την περίπτωση. Αφ’ ενός βλέπουμε ότι

τρόμαξε με την ιστορία του καρκίνου. Έτσι μπορούμε να πάρουμε τη ρούμπρικα: “Τρομακτικά πράγματα, θλιβερές ιστορίες την επηρεάζουν βαθειά”. Από αυτή την θλιβερή ιστορία που την τρόμαξε, αποτείνεται σε έναν ειδικό και αντί να ρωτήσει τα υπέρ και τα κατά της κατάστασης, ώστε να αποφασίσει μόνη της, αυτή μεταβιβάζει όλη της τη βούληση

στον ειδικό και τον αφήνει να πάρει απόφαση γι’ αυτήν. Πάλι βλέπουμε: “Επιθυμία να μαγνητίζεται”. Όταν συνδυάσουμε αυτές τις δύο ρούμπρικες παίρνουμε την Calc carb.

Προχωρώντας λίγο παρακάτω βλέπουμε ότι αυτός ο φόβος είναι σαν το φόβο ενός παιδιού. Έτσι πρέπει να πάρουμε τη ρούμπρικα: “Φόβος σε παιδιά”. Και πάλι, όπως ένα τρομαγμένο παιδί αποτείνεται στον ειδικό, έτσι έχετε τη ρούμπρικα: “Συντροφιά, επιθυμία για, μόνος όταν χειροτερεύει”. Ζητώντας την ασφάλεια ενός ειδικού, η Calc. carb. προσωπικότητα θέλει να αισθάνεται συνεχώς προστατευμένη, όπως ένα στρείδι μέσα στο όστρακό του. Σε μια έκφραση του αρρώστου μπορούμε να δούμε όλο το σύνολο του φαρμάκου.

Παράδειγμα 3ο: Μιλώντας για το όνειρό της η άρρωστη λέει, ότι ονειρεύτηκε ότι

πήγαινε για ψώνια με τις πιο διάσημες ηθοποιούς. Το όνειρο αυτό έχει μεγάλη σημασία. Πώς θα το ερμηνεύσουμε ή θα το χρησιμοποιήσουμε; Ας δούμε τα στοιχεία του ονείρου.

Πηγαίνω για ψώνια με κάποιον, σημαίνει με βλέπουν σε δημόσιο χώρο μ’ αυτό το άτομο. Με βλέπουν δημόσια με έναν ηθοποιό και όχι μόνο αυτό, αλλά με βλέπουν να ψωνίζουμε μαζί, μιλάει για την ανώτερη τάξη. Έτσι στη φαντασία της αισθάνεται ότι είναι σ’ αυτήν την τάξη, από την οποία είναι πολύ σύνηθες να βγει για ψώνια με μια τέτοια διάσημη προσωπικότητα.

Έτσι έχουμε τη ρούμπρικα “Εγωισμός” και έχουμε την ιδέα εμφάνισης στο κοινό και έτσι: “Δειλία, εμφανίζεται στο κοινό, όταν” και αυτό υποδεικνύει το φάρμακο Silica. Μιλούν για μια εικόνα, ότι ανήκουν σε κάποια ανώτερη τάξη, που βγαίνουν, έρχονται σε επαφή με τα πιο διάσημα άτομα και τέλος βλέπουμε ότι όλη η ιδέα της Silica, είναι ότι είναι μια πριγκίπισσα. Είναι η ψευδαίσθηση ότι είναι μια πριγκήπισσα, που ταιριάζει πάρα πολύ με αυτό το όνειρο.

Με το κεφάλαιο αυτό θέλουμε να δείξουμε ότι δεν ασχολούμαστε με συμπτώματα, αλλά με την αντίληψη του αρρώστου για την κατάσταση, που κείται πίσω από την κάθε του έκφραση. Αυτή είναι η αντίληψη που έχουμε να καταλάβουμε. Αν την καταλάβουμε, θα δούμε όλο το σύνολο σε κάθε έκφραση.

Παράδειγμα 4ο: Μετά την αναφορά μερικών ενοχλημάτων, η άρρωστη δείχνει τις φλέβες στη ράχη του χεριού της και λέει: “Γιατρέ, αυτές οι φλέβες δε φαίνονται πιο γαλάζιες από ό,τι θα έπρεπε να είναι;”

Αυτό είναι ένα απλό παράδειγμα. Η κύρια ρούμπρικα θα είναι: “Ησυχάσει, δεν μπορεί

να, μέχρις ότου τα πράγματα μπουν στην κανονική τους θέση” και επιπρόσθετα θα είναι “Σχολαστικότητα” και “Προσέχει και Φροντίζει”. Η ιδέα είναι ότι αν αφήσει αυτές τις φλέβες να είναι πιο γαλάζιες και αν δεν ενδιαφερθεί, το κακό θα αυξηθεί και θα την τελειώσει. Έτσι φροντίζει και για την παραμικρή λεπτομέρεια και αν εμφανιστεί κάτι ελάχιστα αντικανονικό, θα το σημειώσει και θα το διορθώσει αμέσως. Έτσι έχουμε τη ρούμπρικα “καχύποπτος” και “ανυπόμονος”, “βιαστικός” και “αγχώδης-ανήσυχος”. Βλέπουμε ολόκληρη την κλίμακα της

συμπτωματολογίας του Arsenicum σε μια απλή έκφραση. Η έκφραση πραγματικότητας του Arsenicum είναι σαν να υπάρχουν κλέφτες την νύχτα που δεν τους αντιλαμβάνεται, οι κλέφτες θα πληθύνουν και θα τον κλέψουν, εκτός αν αγρυπνεί και φροντίζει τον εαυτό του. Βλέπετε την αντίληψη πίσω από αυτήν την έκφραση.

Παράδειγμα 5ο: Μια νέα ασθενής, ενώ εισέρχεται στην αίθουσα εξέτασης, σταματά στην πόρτα και ρωτά: “Γιατρέ, ν’ αφήσω τις παντόφλες στην πόρτα ή μπορώ να τις φορώ

μέσα στο δωμάτιο;”

170

Στη σταδιοδρομία μου πριν, ποτέ άρρωστος δεν ρώτησε κάτι τέτοιο. Υποθέτουμε

φυσικά ότι σε ένα ιατρείο μπορεί κανείς να φοράει τις παντόφλες και κανείς δε με ρώτησε αν πρέπει να τις βγάλει έξω. Συνεπώς αυτό κάνει αυτήν την έκφραση της άρρωστης άκρως χαρακτηριστική. Η δουλειά μας είναι να δούμε ποια είναι αυτή η αντίληψη που κάνει πιθανή

αυτήν την έκφραση. Το πρώτο πράγμα που βλέπουμε είναι ότι είναι προσεκτική, ότι προσπαθεί να βρει τι ισχύει στην κλινική πριν κάνει κάτι. Πηγαίνοντας πίσω βλέπουμε ότι είναι προσεκτική, γιατί δεν θελει να την κατσαδιάσω, ότι δεν θέλει να τη νουθετήσω, ότι δεν θέλει να κάνει κάτι που δεν είναι σωστό. Γι’ αυτό, πίσω από την προσεκτικότητα βλέπουμε ευαισθησία στην κατσάδα και ευαισθησία για νουθεσία. Πίσω από αυτήν την ευαισθησία είναι ότι αν ακολουθήσει σωστά τους κανόνες, δεν θα νουθετηθεί. Έτσι υπάρχει επιθυμία να είναι πάντα σωστή και δίκαιη και να ακολουθεί τους κανόνες. Πίσω από αυτό θα

αντιληφθούμε την όλη της ψευδαίσθηση, που είναι ότι όσο ακολουθεί τους κανόνες του ειδικού, θα είναι καλά. Η αντίληψή της της πραγματικότητας είναι πάντα, ότι είναι κάτω από κάποιον που πρέπει να υπακούει και να ακολουθεί. Στο ιατρείο κουβαλά την ίδια αντίληψη πραγματικότητας και εγώ ο γιατρός γίνομαι ο ειδικός, του οποίου τους κανόνες πρέπει να ακολουθεί. Έτσι, αντί να με βλέπει ως γιατρό, με βλέπει ως αφεντικό ή ως ειδικό. Η όλη αυτή ιδέα είναι ότι αυτή εξαρτάται τρομερά από τον ειδικό, του οποίου τους κανόνες -

δίκαιους ή άδικους- πρέπει να ακολουθεί από φόβο μη νουθετηθεί ή τιμωρηθεί. Αυτή είναι η ιδέα της ψευδαίσθησής της.

Παράδειγμα 6ο: Πριν να ταξιδέψω στην Ευρώπη ήρθε ένας άρρωστος και μου είπε: “Γιατρέ, σε παρακαλώ γύρνα πίσω αμέσως και για όνομα του Θεού μη μείνεις στην Ευρώπη, γιατί χωρίς εσένα θα χαθούμε”.

Σ’ αυτήν την περίπτωση πάλι μπορεί να παροτρυνθούμε να χρησιμοποιήσουμε τις ρούμπρικες, αλλά είναι καλύτερο και πιο σπουδαίο να μπορέσουμε να δούμε, ποια είναι η

άποψη του αρρώστου για την παρούσα κατάσταση, που τον κάνει να μιλάει έτσι. Είναι φανερό, ότι αισθάνεται τρομαγμένος μην αφεθεί μόνος, ακριβώς όπως ένα παιδί χάνεται στην ερημιά και ότι το άτομο που τον υποστηρίζει ή τον προστατεύει θα φύγει μακριά και τον προδίνει, δεν θα γυρίσει πίσω και αν δεν επιστρέψει έχει τελειώσει και αφήνεται στα άγρια θηρία για να τον φάνε. Είναι εκείνη η ιδέα που είναι τρομαγμένος και μόνος στο σκοτάδι τη νύχτα, στο δάσος με τα ζώα, στον τρομακτικό κόσμο με τη μόνη πηγή υποστήριξης να φεύγει μακριά, κανείς να μην το συγκρατεί, κανείς να τον προστατεύει,

αυτό τον κάνει να τσιρίζει και να ζητά να επιστρέψω το συντομότερο δυνατό. Αυτό μπορεί

να φαίνεται ότι είναι θεωρητικό ή μια υπόθεση. Αλλά μπορούμε να παρατηρήσουμε την έκφραση στο πρόσωπο του αρρώστου, τον τόνο της φωνής του, να μπορούμε να σημειώσουμε τη γνησιότητα της απολογίας του και το φόβο που εκδηλώνει. Οι ρούμπρικες που θα χρησιμοποιήσουμε είναι: Προσκόλληση.

Παράκληση, δέηση. Παραλήρημα, κραυγή για βοήθεια. Φόβος ότι είναι μόνος τη νύχτα. Παραλήρημα, ότι είναι μόνος στην ερημιά. Ικετεύει, Θρησκευτικός, Παραλήρημα ότι η σύζυγος είναι άπιστη.

(Η σύζυγος, μια πιστή σύντροφος, θα τον αφήσει και θα φύγει με κάποιον άλλον) κ.ο.κ.

Έτσι, από μια έκφραση μπορούμε δούμε ολόκληρη την κλίμακα συμπτωμάτων που

χαρακτηρίζει μια Stram. κατάσταση. Η ιδέα δεν είναι, να εμφανίσει κανείς τη λίστα των συμπτωμάτων που θα εξάγει από μια έκφραση, αλλά είναι να δείξει ότι όλα αυτά τα συμπτώματα έρχονται από μια μεμονωμένη αντίληψη της πραγματικότητας και ότι θα

μπορέσει να δει την ίδια αντίληψη πίσω από όλα τα συμπτώματα και τις εκφράσεις, και ιδίως να μπορεί να δει, ότι ακόμη και από μια μόνη έκφραση μπορεί να αποκτήσει κατ’ ευθείαν την κεντρική ψευδαίσθηση του ατόμου, την κεντρική του αντίληψη της πραγματικότητας, που είναι και η καρδιά της λήψης του ιστορικού.

Για ακόμη περαιτέρω εξήγηση, θα έλεγε κανείς, ότι τώρα μπορούμε να δούμε ότι όλα τα συμπτώματα του Stram. είναι όντως ένα σύμπτωμα. Ότι δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ της προσκόλλησης του Stram. και της θρησκευτικότητας του Stram. και δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ θρησκευτικότητας και παράκλησης, παράκλησης και ικεσίας, μεταξύ ικεσίας και προσευχής ή δέησης, μεταξύ δέησης και φόβου σκοταδιού, φόβου σκοταδιού και επιθυμίας για φως και συντροφιά. Η όλη κλίμακα της Stram. έκφρασης είναι πραγματικά ένα πράγμα

και αυτό είναι που προσπαθούμε να καταλάβουμε και στον άρρωστο και στο φάρμακο, και όχι η σύμμιξη συμπτωμάτων που κάνουν το σύνολο.

171

ΦΑΝΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΤΟΥ ΑΡΡΩΣΤΟΥ

Ερώτηση: Πώς μπορείτε να μάθετε να φανερώνετε την εικόνα; Δεν έχω τύπο ιστορικού, έτσι έχω να πάρω όλα τα ψυχικά και τα σωματικά. Έχουμε διάφορες εικόνες αρκετών φαρμάκων. Πώς θα συλλάβετε την εικόνα ενός φαρμάκου; Συμβαίνει ώστε όσο

καλύτερα ξέρω τον άρρωστο, τόσο πιο δύσκολα μπορώ να βρω το φάρμακό του. Πώς μπορείτε να μάθετε να καταλάβετε τον άνθρωπο σε όρους ενός φαρμάκου, να γίνει αυτή η σύνδεση;

Απάντηση: Η ανθρώπινη συμπεριφορά συνήθως δεν μπορεί να περιοριστεί σε μια πεμπτουσία (essence). Είναι πολύ περίπλοκη για να εκπέσει σε ένα σημείο. Είναι πολυπρόσωπη, αλλά παρά τις πολλές όψεις σχηματίζει μια εικόνα. Αν θέλετε να καταλάβετε ένα πράγμα, π.χ. τον πάγο, αυτός έχει πολλές ιδιότητες. Είναι κρύος, σκληρός, διαυγής,

διαφανής, άχρωμος και μπορεί να λιώσει. Αν τώρα ρωτάτε, ποιο είναι το κεντρικό σημείο του πάγου-κρυάδα, ικανότητα τήξης κτλ. θα βρείτε ότι δεν υπάρχει ένα κεντρικό σημείο. Πολλές ιδιότητες συνυπάρχουν για να σχηματίσουν τον πάγο. Οι ιδιότητες αυτές συνέρχονται με πολύ αποφασιστικό τρόπο, να κάνουν κάτι που έχει μιαν ιδιαίτερη χρησιμότητα ή κάτι που ταιριάζει σε έναν ιδιαίτερο τόπο ή ρόλο. Το ίδιο με ανθρώπους και

φάρμακα. Κάθε άνθρωπος ή φάρμακο απαρτίζεται επίσης από πολλές άσχετες ιδιότητες.

Αλλά αυτές οι ιδιότητες συνευρίσκονται για να φτιάξουν μια εικόνα που ταιριάζει σε έναν ιδιαίτερο χώρο ή ρόλο, που επιτελεί έναν ιδιαίτερο σκοπό. Έχουμε να καταλάβουμε την εικόνα. Όταν συλλαμβάνεται η εικόνα, τα βασικά στοιχεία της εικόνας θα ανέλθουν γρήγορα και το φάρμακο θα φανεί εύκολα.

Ερώτηση: Συμφωνώ πλήρως αλλά ακόμη έχω δυσκολίες. Ο άνθρωπος έχει διάφορες όψεις. Μπορεί να έχει όψεις ενός φαρμάκου που μου είναι άγνωστες. Μπορείτε να συλλάβετε το αίσθημα που βγαίνει καθαρά από πολλές όψεις. Πώς το κάνεις αυτό;

Προφανώς αυτό είναι πιο εύκολο στην Ινδία, παρά στην Ευρώπη, όπου βλέπω μερικά φάρμακα να φαίνονται ενδεικνυόμενα στο ίδιο άτομο.

Απάντηση: Το πρόβλημα είναι ότι βλέπετε όψεις. Βλέπετε για τον άνθρωπο και οι όψεις θα έλθουν. Στην πείρα μου με Ευρωπαίους ασθενείς δεν είχα πολύ δυσκολία.

Ερώτηση: Ακόμη και αν περιοριζόμαστε μόνο στον ψυχισμό;

Απάντηση: Ναι. Χωρίς δυσκολία, χωρίς μεγάλες διαφορές, μπορεί να είναι λίγες, αλλά

δεν εμποδίζουν καθόλου, η μέθοδος είναι η ίδια. Πρέπει να σταματήσουμε εκείνους που

είναι συλλέκτες συμπτωμάτων. Πρέπει να είμαστε από εκείνους που καταλαβαίνουν τον άρρωστο ή τον άνθρωπο. Η περίπτωση δεν πρέπει να είναι μια σύμμειξη ή ένα σύγκραμα συμπτωμάτων, αλλά ένα πορτραίτο του αρρώστου. Πρέπει να μπορούμε να προσωπογραφήσουμε τον άρρωστο και τα βασικά του στοιχεία θα έλθουν επάνω. Αν δεν χαθούμε σε ερωτήσεις, η εικόνα φανερώνεται από μόνη της.

ΕΚΛΟΓΗ ΦΑΡΜΑΚΟΥ

Μια ομάδα προγραμματιστών στη Βομβάη με ρώτησε αν θα έκανα ένα ειδικό πρόγραμμα για υπολογιστή. Πείσθηκα να το κάνω, καθώς διερωτόμουν αν θα συστηματοποιούσα τη μέθοδό μου εκλογής του φαρμάκου. Αυτό μου έδωσε μια ευκαιρία να σκεφθώ για το τι να κάνω, βήμα-βήμα. Θα προσπαθήσω να θέσω αυτές τις σκέψεις μέσα σ’ αυτό το κεφάλαιο.

ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΑΡΡΩΣΤΟΥ

Το πρώτο που κάνω βλέποντας έναν άρρωστο, είναι να παρατηρήσω το κάθε τι σ’

αυτόν. Δεν παρατηρούμε μόνο λεπτομέρειες, όπως πώς ντύνεται, μιλάει και περπατάει, αλλά και την εντύπωση που κάνει. Καθώς προχωρώ παίρνοντας το ιστορικό, σημειώνω κάθε του χειρονομία ή ενέργεια και κάθε ιδιομορφία της φύσης του, όπως την αφηγείται στο ιστορικό του. Αργά δημιουργώ μια εικόνα του ατόμου στο νου μου και στο σχηματισμό αυτής της εικόνας, προσπαθώ να στηριχθώ πάνω στα μη αντιρροπημένα χαρακτηριστικά του. Αρχικά μου εντυπώνεται η γενική του εμφάνιση, όπως αν είναι ήρεμος ή διεγερμένος, εξαρτημένος ή ανεξάρτητος, βιαστικός ή αργός. Αργότερα αρχίζω να σημειώνω ειδικά πράγματα. Θα

πάμε από τα γενικά στα ειδικά. Ότι είναι αγχώδες άτομο είναι πιο σπουδαίο από το ποιό είναι το άγχος του. Ο κανόνας που χρησιμοποιούμε είναι: Το τι είναι ένα άτομο είναι πιο σπουδαίο, παρά το τι έχει. Αν ενεργούμε μ’ αυτό τον τρόπο, τα λάθη περιορίζονται. Ρωτούμε: “Πότε νευριάζεις;”. “Νευριάζω μετά τον ύπνο”, απαντά ο άρρωστος. “Οργή μετά τον ύπνο” είναι η ρούμπρικα που μπορούμε να εκλέξουμε. Εδώ μπορούμε να κάνουμε ένα

172

λάθος εφ’ όσον η οργή μπορεί να έχει κάποιο λόγο, όπως ο γείτονας που κάνει πολύ

θόρυβο το πρωί και αυτός δεν μπορεί να κάνει τίποτε. Σ’ αυτή την περίπτωση η πιο κατάλληλη ρούμπρικα είναι “καταπιεσμένη οργή”, αφού αυτή εκπροσωπεί τη βασική φύση του ατόμου μάλλον, παρά να είναι απλά ένα σύμπτωμα.

Διάβασα ένα βιβλίο για τα φάρμακα, τα άνθη Bach. Ποτέ δεν τα χρησιμοποίησα, αλλά βρήκα ενδιαφέρον ότι τα φάρμακα δε συνταγογράφονται με βάση τα συμπτώματα, αλλά την όλη κατάσταση. Αναγκάζεστε να καθορίσετε την κατάσταση πρώτα και μόνον έπειτα τα συμπτώματα. Πρώτα πρέπει να κατανοηθεί ποια κατάσταση έχει το άτομο και μόνον έπειτα τα συμπτώματα που έχει. Αναμφίβολα, ακούμε τις λέξεις του, αλλά πιο σπουδαία είναι η χρήση του των λέξεων, ο τόνος και ο τρόπος που τις λέει και η πλοκή του λόγου. Βαθμιαία σχηματίζεται στο μυαλό μας μια εντύπωση του ατόμου. Μετά προχωρούμε παρακάτω. Π.χ.

σε ένα αγχώδες άτομο προσπαθώ να βρω βασικά, γιατί υπάρχει το άγχος. Αυτό μπορεί να συμβεί αυθόρμητα, δεν χρειάζεται να ρωτήσω, αφού θα πάρω πιθανόν τέτοιες απαντήσεις. Τις κρατώ σε μια γωνιά του νου μου και προχωρώ με το ιστορικό. Βλέπω αν κάτι πάει αντίθετα σ’ αυτή την ιδέα,, που σχηματίζω στο μυαλό μου. Αμφιβάλλω πολύ για τις αποφάσεις μου. Αυτό είναι ένα κλειδί για την επιτυχία. Ο επιστήμων ή γιατρός, που θέλει να

ελέγχει τα λάθη του, θα είναι πετυχημένος. Όσο πιο βέβαιος είσαι, τόσο πιο δύσκολα

προσπαθείς να αποδείξεις τα λάθη σου. Δεν μιλώ καθόλου για φάρμακα. Όσο περισσότερο αφήνω έξω από το μυαλό μου τα φάρμακα, τόσο πιο πολύ πετυχαίνω. Το μυστικό στη συνταγογραφία ομοιοπαθητικών φαρμάκων είναι να είμαστε απροκατάληπτοι, να εκλαμβάνουμε κάθε περίπτωση ως μια νέα περίπτωση, να μπαίνουμε στην περίπτωση του αρρώστου σαν να μην έχουμε ξαναδεί προηγουμένως μιαν όμοια περίπτωση.

ΑΠΟ ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΥΝΘΕΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Είναι χρήσιμο να εξετάσουμε τις καταστάσεις στη ζωή του ατόμου και πώς αυτό τις

βλέπει. Πάντα θα βρίσκετε μια διαφορά μεταξύ του πώς είναι αυτές και πώς ο ίδιος τις βλέπει. Ιδίως προσπαθώ να καταλάβω τις καταστάσεις που δημιουργεί και προσπαθώ να διεισδύσω μέσα στα αισθήματα από τα οποία εγείρονται αυτές οι καταστάσεις και να βρω πού στη ζωή του αντιμετώπισε περιορισμούς ή φραγμούς. Αυτά τα αισθήματα και οι καταναγκασμοί δίνουν τα βασικά συνθετικά στοιχεία του ατόμου, πάνω στα οποία μπορεί να στηθεί το σύνολο των συμπτωμάτων της ψυχικής κατάστασης. Κάθε βασικό στοιχείο πρέπει να επιβεβαιωθεί και όταν αυτά τα στοιχεία τεθούν μαζί, θα δώσουν μια καλή εικόνα

της ψυχικής κατάστασης του αρρώστου. Από αυτήν κάνω μια εικόνα της κατάστασης στην οποία φαντάζεται ότι είναι ο ίδιος και γι’ αυτό χρειάζεται όλα αυτά τα στοιχεία. Εδώ αγγίζουμε τα πιο βαθειά, κρυφά αισθήματα του ατόμου. Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί να μη συνταιριάσουμε το άτομο σε κάτι που ήδη γνωρίζουμε. Ο ίδιος ο άρρωστος δεν είναι πολύ βέβαιος σ’ αυτό το σημείο, έτσι ώστε ακόμη και να μπορεί να επιβεβαιώνει ή να αρνείται ό,τι λέτε. Θα ωθηθείτε σε εσφαλμένη ιδέα για τον άρρωστο, αν θέσετε οδηγές

ερωτήσεις. Έτσι αυτή είναι μια περιοχή, που πρέπει να είστε πολύ προσεκτικοί. Αν δεν είστε πολύ βέβαιοι, είναι καλύτερο να προσκολληθείτε στα βασικά στοιχεία. Μπορεί επίσης να είναι μια περιοχή, που ανταμείβει πολύ αν ακολουθηθεί προσεκτικά. Μόλις το κάνω αυτό, έχω πλήρη κατανόηση της κατάστασής του. Μετά καταλαβαίνω τα σωματικά γενικά και τις ιδιομορφίες. Τις περισσότερες φορές μπορώ να συνδυάσω αυτά τα σωματικά γενικά και τις ιδιομορφίες με την ψυχική κατάσταση. Αν πάντως βρω κάποιο σωματικό γενικό σύμπτωμα ή τοπική ιδιομορφία που δεν καλύπτεται από το φάρμακο, το μελετώ. Αναθεωρώ την όλη

συμπτωματολογία και βλέπω αν υπάρχει ένα φάρμακο που να καλύπτει ομοιόμορφα τα σωματικά και τα ιδιόμορφα συμπτώματα και που έχει μια όμοια ψυχική κατάσταση. Η ιδέα είναι, ότι ψυχή και σώμα έχουν δύο εκφράσεις της ίδιας βασικής διαταραχής και πρέπει να

καλύπτονται εξ ίσου από το φάρμακο. Αν αυτό δε συμβαίνει (πράγμα σπάνιο), τότε η προτίμηση θα δοθεί στο φάρμακο, που καλύπτει την ψυχική κατάσταση. Αν υπάρχει ένα πολύ ισχυρό σωματικό χαρακτηριστικό, τότε έχουμε έναν ισχυρό λόγο να μελετήσουμε προσεκτικά ένα φάρμακο, που το καλύπτει. Η τοποθέτηση μαζί αυτών των όψεων,

σχηματίζει τη δική μου ολότητα της περίπτωσης.

ΣΥΝΤΑΙΡΙΑΣΜΑ ΤΟΥ ΑΡΡΩΣΤΟΥ ΜΕ ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ

Μετά πάω στο Repertory, εκτός αν μπορώ να δω το φάρμακο, χωρίς να έχω καθόλου αμφιβολία. Έχω να συγκρίνω αρκετές ρούμπρικες και να κάνω αναδρομές για να βρω τις ακριβείς ρούμπρικες. Μπορώ να ερμηνεύσω μια ρούμπρικα ευφάνταστα, ακόμη ταυτόχρονα πρέπει να είμαι πολύ προσεκτικός να μην ταιριάσω ένα σύμπτωμα σε μια ιδιαίτερη

ρούμπρικα γιατί ακριβώς το φάρμακο που εξέλεξα υπάρχει εκεί. Φροντίζω να δω ότι τα

173

σπουδαία συμπτώματα του αρρώστου υπάρχουν στο φάρμακο που εξέλεξα. Ακόμη στον

άρρωστο θα πρέπει να βρεθούν επίσης τα σπουδαία χαρακτηριστικά του φαρμάκου. Λέγοντας σπουδαία εννοώ τα συμπτώματα που είναι τα πλησιέστερα στα βασικά αισθήματα του φαρμάκου. Μερικά από αυτά τα συμπτώματα μπορεί να βρεθούν σε αντιρροπημένο ή

υπεραντιρροπημένο τύπο, που μπορεί να μας εξαπατήσουν, εκτός αν δούμε στη μη αντιρροπημένη συμπεριφορά, όπως βρίσκεται σε όνειρα. Τα μικρότερης σημασίας συμπτώματα του αρρώστου δε χρειάζεται να βρεθούν στο φάρμακο. Ομοίως τα μικρότερης σημασίας συμπτώματα του φαρμάκου (όπως τα τοπικά του) μπορεί να μη βρεθούν στον άρρωστο. Έκανα έναν τύπο βασισμένο πάνω σε δύο παραγράφους του Οργάνου, τις 164 και 211 (γι’ αυτό τον λέω τύπο 375!).

Παράγραφος 164: Ο μικρός αριθμός ομοιοπαθητικών συμπτωμάτων που παρουσιάζεται

στα καλά εκλεγμένα φάρμακα, δεν είναι εμπόδιο στη θεραπεία σε περιπτώσεις όπου αυτά τα λίγα φαρμακευτικά συμπτώματα είναι κυρίως ενός ασυνήθιστου είδους, καθώς είναι ιδιαζόντως διακριτικά (χαρακτηριστικά) της νόσου. Η θεραπεία λαμβάνει χώρα κάτω από τέτοιες συνθήκες χωρίς κάποια ιδιαίτερη διαταραχή.

Παράγραφος 211: Ισχύει σε τέτοιο βαθμό, ότι η κατάσταση της διάθεσης του ασθενούς

συχνά καθορίζει κύρια την εκλογή του ομοιοπαθητικού φαρμάκου, όντας ένα αποφασιστικά

χαρακτηριστικό σύμπτωμα, που δεν μπορεί καθόλου να μείνει κρυφό από τον γιατρό που παρατηρεί προσεκτικά.

Από αυτά συμπεραίνω ότι ο Χάνεμαν είχε την ίδια ιδέα, ότι δηλαδή δε χρειάζεται να προσπαθήσουμε να ταιριάξουμε όλα τα συμπτώματα του αρρώστου μέσα στο φάρμακο, αλλά τα συμπτώματα της ψυχικής κατάστασης (που επίσης θα αντανακλούν στα σωματικά γενικά, αφού προέρχονται από την ίδια πηγή) πρέπει να ταιριάζουν στο φάρμακο που εκλέξαμε.

Το έργο εκλογής του φαρμάκου, για το οποίο έδωσα ευρείες και γενικές οδηγίες, είναι πράγματι μια πολύ κοπιαστική, αλλά καλλιτεχνική διαδικασία. Με μεγάλη περίσκεψη, παρακολούθηση, κατανόηση, με πάθος και με την παραπομπή σε βιβλία, όπως η Materia Medica και το Repertory, θα κάνετε όλο και λιγότερα λάθη. Αναφερόμενος σ’ αυτή τη διαδικασία εκλογής του φαρμάκου, ο Χάνεμαν στην υποσημείωση της παραγράφου 148 λέει: “Αυτή η κοπιώδης έρευνα απαιτεί μελέτη των αρχικών και πρωτότυπων πηγών”.

ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Μια γιατρός 28 ετών ήρθε με σοβαρή ρευματοειδή αρθρίτιδα. Γεννήθηκε στο Δελχί. Η μητέρα της κατά την εγκυμοσύνη δεν είχε προβλήματα. Όταν ήταν 5-6 ετών η οικογένειά της ήρθε στη Βομβάη και αυτή άρχισε να εμφανίζει κρίσεις φταρνίσματος. Όντας δευτεροετής στην ιατρική σχολή εμφάνισε ενοχλήματα σε μια μικρή άρθρωση. Έκανε θεραπεία, εμφάνισε φυματίωση και υπεβλήθη σε θεραπευτική αγωγή γι’ αυτήν επί ένα χρόνο πριν έλθει να μ’ επισκεφθεί.

Μερικά χαρακτηριστικά που εκδήλωσε είναι, ότι δεν νευρίαζε εύκολα, αλλά έμενε καταπιεσμένη. Σκέφτεται πάντα με αρνητικό, απαισιόδοξο τρόπο. Μένει τεταμένη λόγω της νόσου, αισθάνεται απελπισμένη και φοβάται ότι θα μείνει ανάπηρη. Όταν είναι μόνη, η σκέψη της επωάζει και λιμνάζει, κλαίει όταν την παρηγορούν και αισθάνεται καλύτερα με το κλάμα. Τις μόνες λαχτάρες τις που βρήκα ήταν για γλυκά και καρυκεύματα.

Παρατήρηση: Παρατήρησα ότι περπατάει αργά και δείχνει απελπισμένη. Ήλθε σε μένα να δει, αν θα μπορούσα να την ανακουφίσω από τον πόνο. Δεν το παραδέχτηκε όταν της

είπα, ότι θα βελτιωθεί και θα θεραπευθεί, αρνήθηκε να με πιστέψει. Είχε προηγουμένως επισκεφθεί έναν ομοιοπαθητικό και η κατάστασή της χειροτέρεψε. Είπε, ότι ως γιατρός ξέρει ότι η πρόγνωσή της ήταν φτωχή και ότι οι ακτινογραφίες έδειξαν αλλοιώσεις μη επανορθώσιμες, γι’ αυτό δε με πιστεύει. Της είπα ότι υπάρχει ελπίδα και προσφέρθηκα να της δείξω μερικές περιπτώσεις σαν τη δική της, που βελτιώθηκαν και αυτό επιβεβαιώνεται από τις ακτινογραφίες τους. Αυτή όμως και πάλι δεν με πίστευε. Την έδιωξα χωρίς φάρμακο, γιατί σκέφτηκα ότι ήταν ανώφελο να κάνει θεραπεία, αν δεν πίστευε σ’ αυτήν.

Της είπα να διαβάσει μερικά βιβλία για ομοιοπαθητική και να έρθει να με δει μετά ένα μήνα. Επανήλθε μετά 2 μήνες, έφερε μαζί και την αδελφή της. Αυτή τη φορά άρχισε την επίσκεψη λέγοντας ότι έκανε ενέσεις χρυσού χωρίς ανακούφιση και ο ρευματολόγος της έδωσε χλωροκίνη (σκεύασμα κινίνης) με στεροειδή και ότι η χλωροκίνη τη βοήθησε. Ενδιαφερόταν να πιάσει δουλειά σε μια φαρμακευτική εταιρεία, γιατί ενδιαφερόταν να μάθει για της πρόσφατες προόδους στην ιατρική. Είχε αρκετές σκέψεις. Σκεπτόταν να αποκτήσει αρκετά

χρήματα και μετά, 35 χρονών, να αποσυρθεί και να αγοράσει ένα ωραίο σπίτι σε ένα χωριό.

174

Μερικές φορές σκεφτόταν να γίνει μοναχή και να αφοσιωθεί σε ιεραποστολικό ή άλλο

κοινωνικό έργο. Όταν είχε αυτές τις σκέψεις, αισθανόταν πολύ αισιόδοξη, ότι θα γίνει εντελώς καλά, αλλά ο ρευματολόγος της είπε: “Πώς θα γίνει ο ώμος σου καλά, αφού το κόκκαλο έχει διαβρωθεί;”. Όταν ρώτησε τη γνώμη μου, είπα ότι ήταν πιθανό. Ρώτησε, πώς

θα γίνει κάτι τέτοιο όταν ξέρουμε ότι οι οστικές αλλοιώσεις είναι μη επανορθώσιμες. Πώς το φάρμακο θα αποκαταστήσει το οστούν;

Από την ημέρα που διαγνώστηκε και επιβεβαιώθηκε η ρευματοειδής αρθρίτις της έγινε απαισόδοξη. Αισθανόταν σακατεμένη και ότι ο τελικός προορισμός της ήταν μια αναπηρική καρέκλα και θα εξαρτιόταν εντελώς από τους άλλους. Ήταν απελπισμένη από τη ζωή της, αλλά δεν είχε το θάρρος ν’ αυτοκτονήσει. Προσπάθησα πάλι να την πείσω να παρατήσει σιγά-σιγά τα αλλοπαθητικά φάρμακα και να δει για πλήρη θεραπεία με ένα θεραπευτικό

σύστημα. Αρνήθηκε να το διακινδυνεύσει. Πάλι την άφησα να φύγει και να μελετήσει περισσότερα βιβλία για ολιστική ιατρική, αν και επανειλημμένα μου ζήτησε να της δώσω φάρμακο για να ανακουφιστεί από τον πόνο. Σε μια ευκαιρία με ονόμασε γεροπαράξενο, γιατί αρνήθηκα να της δώσω φάρμακο. Δεν της έδωσα φάρμακο για δύο λόγους: Πρώτον ήθελα να βεβαιωθώ για το φάρμακο και δεύτερον δε συνηθίζω να δίνω φάρμακο αν η

άρρωστη δεν πιστεύει στη θεραπεία της. Από την αδελφή της αποκόμισα την εντύπωση, ότι

ήταν ένα ήπιο άτομο, που εξαπατούνταν εύκολα και εύκολα κοροϊδευόταν. Μετά την αρρώστια κλείστηκε στον εαυτό της, απελπίστηκε, έγινε απαισιόδοξη και αφέθηκε στη μοίρα της. Δεν ήταν πολύ συναισθηματική. Το “Αφήνεται κανείς στη μοίρα του” εμφανίζεται πάλι και πάλι. Δεν είδα άγχος σ’ αυτήν, αλλά μόνο ότι αποδεχόταν σταθερά το αθεράπευτό της. Ήθελε μόνο κάποια ανακούφιση από τον πόνο.

Ήταν νέα κι εγώ της πρόσφερα όχι μόνο ελπίδα, αλλά δυνατή ελπίδα. Όχι μόνο της έδειξα θεραπευμένες περιπτώσεις από την πρακτική μου, που απόδειχναν ότι ό,τι η

αλλοπαθητική θεωρούσε ανίατο μπορεί να θεραπευθεί, αλλά επίσης είδε και στα βιβλία της, τα γραμμένα από τους ίδιους τους αλλοπαθητικούς, ότι μάλιστα και ο καρκίνος μπορεί να θεραπευθεί ακόμη και χωρίς φάρμακα.

Δεν ήθελε ούτε να τ’ ακούσει. Ήταν τελείως προσκολλημένη στο αίσθημα απελπισίας της, που δεν αποδεχόταν ακόμη και την παραμικρή ενθάρρυνση. Ήταν ένα αμβλύ, αργό, απαισιόδοξο άτομο, αφημένο στη μοίρα του. Φοβάται μόνο να μην υποφέρει. Η νόσος την ενοχλούσε, αλλά δεν έκανε τίποτε γι’ αυτήν. Ακόμη και στην αντίδραση προς εμένα ήταν το

ίδιο. Όταν την έκανα να έλθει 3-4 φορές χωρίς να της δώσω κάποιο φάρμακο, ζητούσε ένα

φάρμακο από μένα κάθε φορά και όταν αρνιόμουν, σα να τη βασάνιζα κι αυτή να μην έκανε τίποτε γι’ αυτό. Αυτή ήταν η εντύπωση που απεκόμισα. Από την τέταρτη επίσκεψη μπόρεσα κάπως να την υποκινήσω και είδε τις ειλικρινείς προσπάθειές μου και την πίστη να την κάνω καλά. Μετά μπορούσε να αποδεχθεί ότι, καθώς το φάρμακό μου άρχιζε να την ανακουφίζει, θα περιόριζε την κορτιζόνη και τα άλλα φάρμακα. Αλλά για να την πείσω να το κάνει, ήταν

για μένα Ηράκλειος άθλος. Ήταν πολύ δύσκολη άρρωστη γιατί ήταν απελπισμένη. Θα αισθανόταν τυχερή όταν, παρά την ασθένειά της, βρισκόταν κάποιος που θα μπορούσε να τη βοηθήσει. Όταν κανείς αφήνεται στη δυστυχία του δεν αποδέχεται την καλή του τύχη. Αυτό ήταν το πιο σημαντικό για την κατάστασή της. Έτσι πήρα τις ρούμπρικες:

Ψευδαίσθηση, ότι είναι άτυχος, μαζί με την. Οκνηρία, νωθρότητα. Ντροπαλότητα, δειλία,

Ανανδρία, δειλία.

Είναι αργή και οκνηρή και δεν θέλει να κάνει κάποιο βήμα, γιατί αισθάνεται ότι η κατάσταση είναι τόσο κακή, που δεν μπορεί να κάνει τίποτε γι’ αυτήν. “Ήταν η κακή μου

τύχη να σακατευτώ. Η νόσος με ενοχλεί, αλλά δεν μπορώ να την πολεμήσω”.

Υπάρχει μόνο μια στιγμή, μια στιγμή, που είναι αισιόδοξη, δηλαδή στις σκέψεις της, να αποκτήσει χρήματα, να χτίσει σπίτι ή να βοηθήσει την κοινωνία. Ιδεώδη πράγματα. Αυτή τη στιγμή αισθάνεται καλά, αλλά αμέσως επανέρχεται σα να ξύπνησε από ένα ευτυχισμένο

όνειρο στην πραγματικότητα της δυστυχίας. Υπάρχει μια ανάγκη σ’ αυτήν να κάνει μεγάλα όνειρα, φαντασίες. Η πραγματικότητά της ήταν αντίθετη στη φαντασία της. Μόνο ένας επαίτης χρειάζεται να φαντάζεται ότι είναι βασιλιάς.

Αλλά μπορεί πραγματικά να αισθάνεται ότι μπορεί να εκπληρώσει το όνειρο; Όχι. Μόνο οι σκέψεις της δίνουν ευχαρίστηση, χαρά.

Θεωρίες, φτιάχνει.

Σχέδια, κάνει πολλά. Απορροφημένη σε σκέψεις.

175

Κάνει θεωρίες το βράδυ, δηλαδή μετά την εργασία της ημέρας, όταν το σχεδίασμα δεν

έχει πρακτική χρήση. Όταν σχεδιάζεις το βράδυ δε θέλεις να κάνεις τίποτε γι’ αυτό είναι μόνο φαντασία. Ενδιαφερόταν να εργασθεί σε φαρμακευτική εταιρία και να ανακαλύψει νέα φάρμακα, που είναι πάλι δημιουργία θεωριών. Βλέπετε την επιβεβαίωση της αίσθησης

ότι είναι Άτυχη, Δειλή, Ντροπαλή, Οκνηρή. Δεν μπορεί να κάνει τίποτε και στις φαντασίες της είναι ακριβώς το αντίθετο: Τυχερή, Καλότυχη, Χτίζει σπίτια, Δραστήρια, Θαρραλέα.

Επίσης έχει:

Αυτοκτονικές ιδέες, αλλά της λείπει το θάρρος να τις πραγματοποιήσει. Αποθαρρυμένη. Πεισματάρα, ισχυρογνώμων.

Σε ποια κατάσταση φαντάζεται ότι είναι; Η κατάσταση είναι ότι ενοχλείται και

καταπιέζεται από αυτήν τη νόσο και δεν μπορεί να κάνει τίποτε. Δεν μπορεί να αγωνιστεί και είναι τελείως αβοήθητη. Αναγκάζεται να είναι απαισόδοξη χωρίς ελπίδα, γιατί η ελπίδα είναι βλαβερή. Έτσι το μόνο πράγμα που μπορεί να κάνει, είναι να κάθεται και να φαντάζεται και σκέφτεται ότι τίποτε δεν μπορεί να γίνει για να τη βοηθήσει. Αυτός είναι ο λόγος που είναι

απρόθυμη να αποδεχθεί την ελπίδα και απρόθυμη να αποδεχθεί την καλή τύχη. Όταν μελετήσαμε αυτές τις ρούμπρικες, πήραμε την China, που επιβεβαιώθηκε από την επιθυμία

για γλυκά και καρυκεύματα.

Το πιο γοητευτικό πράγμα ήταν η ανακούφιση που πήρε από τη χλωροκίνη, αν και δόθηκε εμπειρικά και στην αδρή μορφή. Ήταν σα να πήρε την China σε μητρικό βάμμα. Αμέσως σταμάτησα την χλωροκίνη και της άρχισα την China 200. Τη θεράπευσα με China, δίνοντάς την δύο φορές σε 7 μήνες. Έγινε πάρα πολύ καλά. Της ελάττωσα την κορτιζόνη (που δεν παρέλειπε να παίρνει μια μόνο δόση) από 2 mg δύο φορές την ημέρα, σε καμμία. Όχι μόνο οι πόνοι των αρθρώσεών της είναι καλύτερα, αλλά επανήλθε και η κινητικότητα

των ώμων της. Κάτι που δεν θα το έλπιζε ούτε και στα πιο αχαλίνωτα όνειρά της. Τώρα μου ζητά να της συστήσω κάποια ομοιοπαθητικά βιβλία, γιατί πλέον ενδιαφέρεται να τα μελετήσει.

Είδαμε ότι οι σκέψεις της εναλλάσσονται μεταξύ αισιοδοξίας και απαισιοδοξίας, στα άκρα τους. Δεν υπάρχει το ενδιάμεσο, ούτε το υγιές. Δεν είναι ότι θέλει να διάγει μια φυσιολογική ζωή, θέλει να κάνει κάτι, με μεγαλοποιημένες ελπίδες και φόβους σε κάθε πλευρά. Είναι η φαντασία που χρειάζεται γι’ αυτήν την κατάσταση. Δεν υπάρχει μέση οδός.

Η κατανόηση του αρρώστου είναι ακριβώς σα να δημιουργείται ένα πορτραίτο. Σε ένα πορτραίτο δεν αρχίζουμε με τη μύτη ή με τα μάτια, αλλά με το περίγραμμα. Έπειτα σιγά-σιγά συνταιριάζουμε όλες τις λεπτομέρειες. Με τον ίδιο τρόπο πρέπει να προσεγγίσουμε το άτομο με έναν ευρύ τρόπο, να κάνουμε ένα γενικό περίγραμμα πρώτα και μετά αργά όλες οι λεπτομέρειες θα πέσουν όμορφα μέσα στο χώρο.

Επίσης κατάλαβα ότι το να κάνουμε ένα σύστημα εμπειρογνώμονος για ηλεκτρονικό

υπολογιστή, για να εκλέγει το φάρμακο, δεν είναι τελείως σωστό. Εμείς πρέπει να γίνουμε οι ειδικοί και εμπειρογνώμονες, αντί να προσπαθούμε να κάνουμε έναν εμπειρογνώμονα του ηλεκτρονικού υπολογιστή.

ΟΜΟΙΟ-ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

Πρόσφατα συνέλαβα την ιδέα να δώσω “όμοια διέγερση” με λέξεις και εικόνες αντί για φάρμακα. Το έθεσα σε εφαρμογή στην πράξη με πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Αυτό καθ’ αυτό είναι μια λογική συνέπεια της κατανόησής μας της Ομοιοπαθητικής. Επί πλέον μας

βοηθά να οξύνουμε τις μεθόδους μας κατανόησης της θεραπείας μιας περίπτωσης. Για να εξετάσουμε την ιδέα της ομοιο-ψυχοθεραπείας πρέπει να θέσουμε ορισμένες βασικές ερωτήσεις σχετικά με το πώς ακριβώς ενεργούν τα ομοιοπαθητικά φάρμακα. Για τη δράση του ομοιοπαθητικού φαρμάκου ξέρουμε ότι αυτό προξενεί μια κατάσταση που είναι όμοια προς την κατάσταση που ήδη βρίσκεται ο άρρωστος. Και η δημιουργία μιας τέτοιας όμοιας κατάστασης αποδεικνύεται θεραπευτική. Η ιδέα της ομοιο-ψυχοθεραπείας είναι εκείνη της προξένησης μιας όμοιας κατάστασης με λέξεις και εικόνες, που είναι δυνατό να προκαλέσει

μια θεραπευτική αντίδραση της Ζωτικής Δύναμης. Πρώτα θα πρέπει να ξέρουμε ότι μια ψυχική κατάσταση που προκαλείται με ομοιοπαθητικό φάρμακο μπορεί να προκληθεί και με άλλα επίσης μέσα επικοινωνίας. Μπορούμε να δούμε πώς ιστορίες, ανέκδοτα, φιλμ, μουσική κτλ. προξενούν σε μας ειδικές ψυχικές καταστάσεις. Ομοίως μια τέτοια κατάσταση μπορεί να δημιουργηθεί με την ομιλία μας. Δεν μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε αυτό αντί για φάρμακο;

176

Για να το κάνουμε αυτό πρέπει να αντιμετωπίσουμε τον άρρωστο με μια εικόνα της

κατάστασής του, που είναι όμοια με το κεντρικό του αίσθημα, έτσι που το άτομο βλέπει με τα μάτια της ψυχής του την εικόνα του ακριβούς αισθήματός του. Αυτό μπορούμε να το κάνουμε παίρνοντας πρώτα το ιστορικό του και ανταπαντώντας έπειτα στο βασικό του

αίσθημα. Ξέρουμε ήδη ότι ένα φάρμακο που έχει τη βασική ψευδαίσθηση από την οποία εγείρεται η όλη κατάσταση, θα δράσει θεραπευτικά. Η πραγματική ψευδαίσθηση, από την οποία ξεκινούν όλα τα αισθήματα και οι ενέργειές του, αν αποδειχθεί συμπερασματικά στον άρρωστο μπορεί να επιτευχθεί το ίδιο αποτέλεσμα. Αφού ένα άτομο εκτιμήσει την ψευδαίσθησή του, αυτή αρχίζει να εργάζεται πάνω του σαν ένα ομοιοπαθητικό φάρμακο. Αυτό είναι κάτι ακόμη πιο βέβαιο, παρά η εκλογή ενός φαρμάκου, αφού ο άρρωστος θα αποδεχθεί την ανάλυσή μας της πραγματικότητας και της ψευδαίσθησής του, μόνο αν τον

πλήξει ως ορθό και αληθινό. Αν είναι λανθασμένο δεν θα το κρίνει μ’ αυτόν τον τρόπο και θα το ξέρουμε αμέσως από την παρακολούθηση της αντίδρασης του αρρώστου.

Η ΟΜΟΙΟ-ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗ

Λήψη Ιστορικού:

Ερχόμαστε τώρα στην πρακτική διαδικασία εφαρμογής της θεραπείας. Όπως συνηθίζεται στην ομοιοπαθητική πρακτική, το ιστορικό λαμβάνεται με τις κατά το δυνατό

περισσότερες λεπτομέρειες, ιδίως όσον αφορά τον ψυχισμό. Πρέπει πρώτα να καταλάβουμε την κατάσταση του αρρώστου: το υπέδαφός του, την απασχόλησή του, την οικογενειακή του ζωή, τις κοινωνικές του σχέσεις, την πολιτιστική και οικονομική του κατάσταση, καθώς και το περιβάλλον του ως παιδί, κτλ. Ταυτόχρονα παρατηρούμε επίσης πώς αντιδρά στις καταστάσεις γύρω του. Οι παρατηρήσεις αυτές για τον άρρωστο, στην πορεία της συζήτησης στην ίδια την κλινική, είναι πολύ σπουδαίες. Ο τρόπος που εκφράζει τα αισθήματά του -αν είναι αμβλύς ή σε διέγερση, κλαψιάρης ή εύθυμος, αργεί να απαντήσει ή βιαστικός, ήπιος ή

ορμητικός, βίαιος- θα σημειωθεί προσεκτικά.

Με όλες αυτές τις πληροφορίες θα χρησιμοποιήσουμε την ανθρώπινή μας κατανόηση και θα θέσουμε στον εαυτό μας τις ακόλουθες ερωτήσεις:

1. Ποιες είναι οι καταστάσεις του αρρώστου για να αισθάνεται ωραία (γαλήνια με τον εαυτό του και τους άλλους);

2. Ποια είναι τα βασικά αισθήματα για τον εαυτό του ή την κατάστασή του, που καθιστά αναγκαίες τέτοιες καταστάσεις;

3. Ποιες είναι οι άλλες εκφράσεις μιας τέτοιας όψης του εαυτού του σε όρους των αισθημάτων και ενεργειών του;

Όλη αυτή η διαδικασία εύρεσης της βασικής ψευδαίσθησης του αρρώστου (η αντίληψή του της πραγματικότητας) δε χρειάζεται να είναι μια πολύ γρήγορη διαδικασία. Βέβαια θα προσπαθήσουμε να αποφύγουμε εικασίες ή να θέσουμε τον άρρωστο μέσα σε μια έτοιμη θεωρία ή εικόνα φαρμάκου. Η διαδικασία θα συντελείται βαθμιαία και κάθε βήμα θα

επιβεβαιώνεται από τον άρρωστο. (Ο γιατρός κρατά το μυαλό του ανοιχτό συνεχώς, ξέροντας ότι θα κάνει λάθη). Μπορεί να αρχίσει με κάποιες ιδέες, αλλά θα υπάρχει μεγάλη ευκαμψία στη σκέψη του, έτσι που να μπορεί να τις αλλάζει σε κάθε στάδιο, με βάση τις παρατηρήσεις του και τις απαντήσεις ή εκδηλώσεις του αρρώστου.

Βήμα-βήμα γιατρός και άρρωστος προχωρούν να βρουν ποιες είναι οι καταστάσεις που θα πρέπει να επιτελέσει ο άρρωστος για να αισθανθεί ωραία. Τι μπορεί να αισθάνεται ο άρρωστος για τον εαυτό του και τη θέση του, που τον αναγκάζει να έχει αυτές τις

καταστάσεις και πώς αυτό το αίσθημα επηρέασε την όλη ζωή του και δραστηριότητα συμπεριλαμβανομένων της εργασίας, των σχέσεων, των κοινωνικών δραστηριοτήτων του κτλ. Σ’ αυτό το σημείο ο ασθενής θα καταλάβει σε κάποια έκταση, ότι οι καταστάσεις που έχει δημιουργήσει είναι σε απάντηση της αντίληψής του της πραγματικότητας και συχνά αυτή η αντίληψη της πραγματικότητας είναι πολύ μεγαλοποιημένη. Π.χ. μπορεί να δει ότι όλη του η δραστηριότητα μοιάζει ενός ανθρώπου που καταδιώκεται από ένα λιοντάρι, αλλά πραγματικά τον καταδιώκει μόνον ένας σκύλος. Η θέα μιας τέτοιας εικόνας αυτόματα

δημιουργεί την όλη διάθεση αυτής της κατάστασης που μοιάζει με την κατάσταση που ήδη υπάρχει εντός του. Η εμπειρία αυτή αποδεικνύεται τόσο αποτελεσματική όσο το ομοιοπαθητικό φάρμακο, για τον απλό λόγο, ότι αυτό πράγματι είναι “ομοιοπαθητικό φάρμακο με λόγια-εικόνες”.

Ως παράδειγμα βλέπουμε την περίπτωση μιας γυναίκας, που ήρθε με το πρόβλημα αφύσικης συμπεριφοράς, που προξενήθηκε από την καταπίεσή της, όπως ξύλο από τον

177

άντρα της και άλλες ενέργειες, που κατέστησαν αναγκαία την ψυχιατρική θεραπεία. Σ’

αυτήν την περίπτωση μελέτησα λεπτομερώς το ιστορικό και ανακάλυψα ότι όλα αυτά τα ενοχλήματα άρχισαν μετά το γάμο της. Η οικογενειακή της κατάσταση ήταν ότι είχε μια κουνιάδα, που προόδευε καλύτερα από τους άλλους συγγενείς του άντρα της. Η κουνιάδα

της ήταν πολύ όμορφη, πραγματικό μοντέλο. Η άρρωστή μας αισθανόταν κατώτερη και ανέπτυξε σοβαρά “άσχημα” αισθήματα για τον εαυτό της. Προχώρησα βήμα-βήμα να βρω τις καταστάσεις της για να αισθανθεί καλά. Εκείνο που έβγαινε ολοφάνερα ήταν ότι ήθελε να είναι σαν την κουνιάδα της. Η κατάσταση που εμφανιζόταν στο μυαλό της ήταν: “Θα προτιμούσα και θα φρόντιζα τον εαυτό μου, μόνο αν ήμουν σαν την κουνιάδα μου”. Από αυτό το αίσθημα προσπάθησε να μιμηθεί την κουνιάδα της, αλλά ανεπιτυχώς, και από αυτήν την αποτυχία καταπιέστηκε και ανέπτυξε παθολογική συμπεριφορά. Το πιο σημαντικό είναι

ότι σ’ αυτήν τη διεργασία απέτυχε να αναπτύξει τις δυναμικότητές της. Μίλησα στον άντρα της και βρήκα ότι τη φρόντιζε όπως ήταν και δεν αισθανόταν την ανάγκη γι’ αυτήν να είναι σαν την κουνιάδα της. Έτσι η άρρωστη αντιμετωπιζόταν με την αντίληψή της/ψευδαίσθηση (εσφαλμένη αντίληψη) που δεν την άφηνε να εκλέξει, αλλά να είναι καταπιεσμένη και να μισεί τον εαυτό της. Όταν εκτέθηκε στη διαφορά μεταξύ αντίληψης και πραγματικότητας, η άρρωστη συμφώνησε ότι είδε σε κάποια έκταση ότι το αίσθημά της ήταν πολύ

μεγαλοποιημένο για την κατάστασή της. Αυτή η έκθεση στην ψευδαίσθησή της ενήργησε αποτελεσματικά. Ύστερα από αυτό τη συμβουλέψαμε να εφαρμόζει μια απλή τεχνική χαλάρωσης για λίγα λεπτά κάθε μέρα και θεραπεύτηκε χωρίς κανένα φάρμακο ή ακόμη και placebo. Η όλη διαδικασία κράτησε περίπου 2 ώρες. Μια εβδομάδα αργότερα η άρρωστη ανέφερε σημαντική βελτίωση της κατάστασής της. Τότε επέστρεψε από την κλινική στον άντρα της και μπόρεσε να αντιμετωπίσει την κατάστασή της καλύτερα. Είδε τον εαυτό της πιο θετικά και αποφάσισε να αναλάβει κάποια εργασία, που ταίριαζε στο ταλέντο της. Η

αλλαγή ήταν σημαντική, αφού διακόψαμε κάθε ψυχιατρική θεραπεία. Ο άντρας της ευτυχισμένα επιβεβαίωσε τη βελτίωσή της.

Επακόλουθα, σ’ αυτήν την περίπτωση, αν ήταν να συνταγογράψω ένα ομοιοπαθητικό φάρμακο, θα διάλεγα το Lac. can. με βάση τα ακόλουθα συμπτώματα:

Περιφρονεί τον εαυτό της. Άγχος από αμφιβολίες για επιτυχία. Ψευδαίσθηση, ότι περιφρονείται.

Ψευδαίσθηση, ότι είναι μειωμένη.

Αυτοεμπιστοσύνης, έλλειψη. Ψευδαίσθηση, καταφρονημένη, ότι είναι. Κατάθλιψη, ψυχική καταπίεση. Αναλαμβάνει πολλά πράγματα, δεν εμμένει σε κανένα.

Το δεύτερό μου παράδειγμα αναφέρεται σε έναν 20χρονο νέο. Το παρέπεμψε σε μένα

κάποιος συνάδελφος, που τον θεράπευσε με κάποια φάρμακα χωρίς μεγάλη επιτυχία. Το κύριό του πρόβλημα ήταν η τρομερή καταπίεση. Στο ερωτηματολόγιο έγραφε: “Είμαι δυστυχισμένος. Δεν ξέρω τι είναι χαρά”. Στις περισσότερες από τις άλλες ερωτήσεις απάντησε: “Δεν ξέρω”. Ήταν αποτραβηγμένος, τελείως απαισιόδοξος και έκανε κάποιες απόπειρες αυτοκτονίας. Μελετήσαμε την κατάστασή του στη ζωή και βρήκαμε ότι ήταν ο μοναχογιός ενός επιχειρηματία και είχε 4 μεγαλύτερες αδελφές. Όντας το τελευταίο παιδί και ο μόνος γιός ήταν παραχαϊδεμένος, καλομαθημένος και υπερπροστατευμένος. Σε ηλικία

15 ετών ο πατέρας του έπαθε καρδιακή προσβολή και το παιδί κλήθηκε ξαφνικά να επωμισθεί ευθύνες, κάτι που δεν το συνήθιζε. Το παιδί που ήταν ήδη δειλό και ντροπαλό, έγινε πολύ νευρικό, και αισθάνθηκε πολύ μόνο και έρημο. Έγινε ριγηλός, τα χέρια του κρύωναν και έβλεπε αρκετά όνειρα, με τον πατέρα του να πεθαίνει ή την επιχείρησή τους

να χρεωκοπεί. Μ’ αυτά τα αισθήματα δεν μπορούσε να κάνει τίποτε και έπεσε σε κατάθλιψη. Σ’ αυτήν την περίπτωση, προσπαθήσαμε να εξετάσουμε το βασικό του αίσθημα ή τη βασική αντίληψη της πραγματικότητας πίσω από αυτά τα αισθήματα. Ήταν μια δύσκολη διαδικασία

γιατί ο νέος δεν μπορούσε να διευκρινίσει μεταξύ πραγματικότητας και της ψευδαίσθησής του. Όσο περισσότερο αρρωσταίνει ένα άτομο, τόσο λιγότερο μπορεί να διακρίνει μεταξύ ψευδαίσθησης και πραγματικότητας. Πράγματι, μπορεί κανείς να πει ότι αυτό είναι το πραγματικό μέτρο της αρρώστιας. Εν τούτοις, προσπάθησα να αποκαλύψω σ’ αυτόν το νέο την ψευδαίσθησή του. Το αίσθημα (ψευδαίσθηση) ήταν εκείνο της ανικανότητας να αντιμετωπίσει τα προβλήματα και τους κινδύνους που συνεπάγονται οι επιχειρήσεις.

Αισθάνεται χαμένος, δίχως τα εφόδια να αντιμετωπίσει τα προβλήματα ή τα μεγάλα εμπόδια στις δουλειές του και γι’ αυτό η αντίδρασή του ήταν να μην κάνει τίποτα.

Αφού έχασε την εμπιστοσύνη του και δεν μπορούσε να κάνει τίποτε γι’ αυτό, ο μόνος τρόπος επιβίωσης ήταν να καθίσει και να μην κάνει τίποτε. Είναι καταπιεσμένος και έχει

178

αυτοκτονικές σκέψεις. Ήταν όπως ένας κουτσός, που αντιμετωπίζει ένα βουνό, που

υποχρεώνεται να το διασχίσει και ξέρει ότι είναι τελείως ακατάλληλος και ανίκανος να το περπατήσει. Αισθάνεται ότι ακόμη και οι μικρές πέτρες θα τον κλονίσουν και θα πέσει. Έτσι αναβάλλει, μένει πίσω, αισθάνεται κατώτερος, καταπιεσμένος και φοβάται να πεθάνει. Στην

πραγματικότητα η κατάσταση δεν ήταν τόσο σοβαρή. Ο νέος ήρθε και κατάλαβε ότι συμπεριφερόταν ως ένας κουτσός που αντιμετωπίζει ένα βουνό, αλλά ούτε χωλός ήταν, ούτε το βουνό αντιμετώπιζε. Μετά από αυτήν τη συζήτηση, το παιδί πήρε placebo και του ζητήθηκε να μας πει πώς πήγε μετά από μια βδομάδα.

Μια βδομάδα μετά ανέφερε μιαν αρχική επιδείνωση για 2 ημέρες στην όλη του κατάσταση με αρκετές μνήμες του παρελθόντος του να επανέρχονται και αυτό ακολουθήθηκε από ανακούφιση. Αυτό μου φάνηκε σαν ομοιοπαθητική επιδείνωση, σχεδόν

σα να είχα δώσει μια δυναμοποίηση πιο υψηλή από ότι χρειαζόταν. Μετά άλλη μια βδομάδα ανέφερε ότι δεν αισθανόταν τόσο καλά, αλλά βλέποντάς τον φαινόταν καλύτερα και σ’ αυτό το διάστημα ήταν ποιο ανοιχτός στις λέξεις μου. Επίσης δεν φορούσε το ρολόι του. Εδώ πρέπει να αναφέρω για το ρολόι του που είχα παρατηρήσει όταν τον πρωτοείδα. Ήταν ένα περίεργο ρολόι, που είχε πάνω στην πλάκα του έναν ιστό αράχνης και στον λεπτοδείχτη

υπήρχε μια μικρή αράχνη που έτρεχε γύρω-γύρω. Ο νέος ανέφερε ότι του άρεσε αυτό το

ρολόι και η αράχνη, γιατί η αράχνη συμβολίζει σ’ αυτόν ένα πλάσμα, που δεν τα παρατάει ακόμη κι αν αποτύχει. Την τρίτη φορά που ήρθε σε μένα, ενίσχυσα την ομιλία (όπως όταν επαναλάμβανα τη δόση) και τον άφησα να φύγει. Όταν αργότερα τον είδα ήταν σημαντικά καλύτερα, παρά τα προβλήματά του από την κατάστασή του.

Για τους ενδιαφερόμενους, η συνταγογραφία μου γι’ αυτόν θα ήταν Psorinum, με βάση τα ακόλουθα συμπτώματα.

Ψευδαίσθηση, ότι είναι φτωχός. (Φτωχός σημαίνει να στερείται κάτι, που θα είναι

χρήματα, δύναμη, ταλέντο, θάρρος κτλ.). Φόβος φτώχιας. (Σημαίνει φόβο απώλειας κάποιου πράγματος). Φόβος αποτυχίας στις επιχειρήσεις. Απελπισία ανάρρωσης. (Ανάρρωση σημαίνει επάνοδος στην αρχική υγιή θέση, είτε

είναι επιχείρηση, υγεία, απώλεια ή απαγοήτευση). Αυτοκτονικές σκέψεις. Εγκατάλειψης, αίσθημα.

Άγχος προσμονής, ενοχλήματα από.

Άγχος με φόβο. Άγχος για το μέλλον. Ψευδαίσθηση, ότι έχασε την τύχη του. Αμφιβάλλει για την ανάρρωσή του. Αποθαρρυμένος.

Φόβος δυστυχίας. Φόβος συμφοράς. Οκνηρία, απέχθεια για εργασία. Κατήφεια, ψυχική καταπίεση.

ΟΜΟΙΟ-ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΟΠΟΙΗΣΗΣ

Εδώ τώρα το θέμα της δυναμοποίησης είναι πιο καθαρά λυμένο παρά στην ομοιο-ψυχοθεραπεία. Πρώτα από όλα θα κατανοήσουμε, τι εννοούμε με τη δυναμοποίηση και

ποιες είναι οι ιδιότητες των υψηλών και χαμηλών δυναμοποιήσεων. Δυναμοποίηση είναι η ισχύς κάθε ουσίας (ή ακόμη και δύναμης), για να επέλθει αλλαγή. Η δυναμοποίηση

φαρμάκου είναι η ενυπάρχουσα ικανότητά του να επιφέρει μια αλλαγή στην κατάσταση υγείας. Η ισχύς αυξάνει με τη δυναμοποίηση. Όσο υψηλότερη η δυναμοποίηση, τόσο πιο έντονη η επίδραση που μπορεί να έχει. Όσο πιο χαμηλή η δυναμοποίηση, τόσο λιγότερο έντονο είναι το αποτέλεσμα. Τώρα θα ξέρουμε ότι όσο πιο έντονη είναι η κεντρική διαταραχή, τόσο πιο καθαρή η ψυχική κατάσταση και τόσο πιο έντονη θα είναι και η

ψευδαίσθηση. Συνεπώς, όσο υψηλότερη η δυναμοποίηση του φαρμάκου, τόσο μεγαλύτερη είναι η ισχύς του για να προξενήσει μια τέτοια έντονη κατάσταση, όπου ο πειραματάνθρωπος μπορεί να ξεχωρίσει σε όλο και λιγότερη έκταση τη διαφορά μεταξύ ψευδαίσθησης και πραγματικότητας. Όσο πιο χαμηλότερη η δυναμοποίηση, τόσο πιο ήπια και πιο ακαθόριστη είναι η κατάσταση και συνεπώς, δίνεται περισσότερη ελευθερία στο άτομο να αισθανθεί τη διαφορά μεταξύ ψευδαίσθησης και πραγματικότητας.

Ομοίως, όταν μιλούμε για Ομοιο-ψυχοθεραπεία μπορούμε να πούμε ότι έχουμε χορηγήσει μια πιο υψηλή δυναμοποίηση της θεραπείας, αν έχουμε δώσει μια πολύ ειδική και

179

έντονη περιγραφή της ψευδαίσθησης. Μπορούμε να πούμε ότι έχουμε χορηγήσει μια

χαμηλή δυναμοποίηση της θεραπείας, αν έχουμε δώσει μια πολύ ειδική και έντονη περιγραφή της ψευδαίσθησης. Μπορούμε να πούμε ότι έχουμε χορηγήσει μια χαμηλή δυναμοποίηση της θεραπείας, αν έχουμε δώσει μια λιγότερο ειδική και πιο ασαφή

περιγραφή ή μόνο μια γενική ιδέα της ψευδαίσθησης μάλλον παρά μια ιδιαίτερα έντονη εμπειρία. Αυτό είναι φανερό, αφού εξ ορισμού, όσο πιο υψηλή είναι η δυναμοποίηση, τόσο πιο έντονη είναι η αλλαγή στην κατάσταση υγείας που μπορεί να προξενήσει. Καθώς προχωρούμε σ’ αυτήν τη διαδικασία θεραπείας, θα βρούμε ότι, θα κρίνουμε για τη δυναμοποίηση που θα εφαρμόσουμε στη θεραπεία μας, εξαρτώμενοι από την ένταση της κατάστασης του αρρώστου. Ένα άτομο με μια έντονη κατάσταση δύσκολα θα επηρεαστεί από μια χαμηλή δυναμοποίηση θεραπείας. Θα πρέπει να πάρουμε όλο και πιο υψηλή

δυναμοποίηση μέχρι να φτάσουμε στο επίπεδο, όπου θα δείξει κάποια αντίδραση. Θα σταματήσουμε σε αυτό το σημείο και θα τον αφήσουμε να φύγει, γιατί μια πιο έντονη εμπειρία θα προξενήσει μια άσκοπη, περιττή και επισφαλή επιδείνωση. Πράγματι η ομορφιά της θεραπείας κείται σ’ αυτό, ότι:

1. Μπορούμε να μετριάσουμε τη δυναμοποίησή μας επί τόπου και να την αυξήσουμε αργά

στο επιθυμητό επίπεδο.

2. Η αντίδραση μπορεί να φανεί ακαριαία.

Έτσι αυτή η θεραπεία διαγράφει την παραδοσιακή ομοιοπαθητική έτσι ώστε η εκλογή της δυναμοποίησης και η αντίδραση του φαρμάκου να μπορούν να κανονιστούν και να ελεγχθούν κατάλληλα, αλλά επίσης και η αντίδραση να μπορεί να ειδωθεί επί τόπου. Ξαναπηγαίνοντας πίσω στα δύο παραδείγματα που έδωσα, μπορούμε να δούμε ότι στην πρώτη περίπτωση δε χρησιμοποίησα μια ειδική εικόνα για την ψευδαίσθηση του αρρώστου. Απλά της έδωσα μια γενική ιδέα του πως αισθανόταν, θέλοντας να είναι σαν την κουνιάδα

της, να την αγαπούν και να τη φροντίζουν, η οποία στην πραγματικότητα δεν ήταν ορθή. Αυτή η ίδια επαρκούσε, αφού η κατάστασή της δεν ήταν τόσο έντονη και γι’ αυτό θα έβλεπε αμέσως τη διαφορά μεταξύ ψευδαίσθησης και πραγματικότητας. Στη δεύτερη περίπτωση είχα να δώσω μια πολύ ειδική και έντονη εικόνα, αφού αυτό το παιδί ήταν πολύ άσχημα στην κατάστασή του και δεν θα ανταποκρινόταν σε μια γενική περιγραφή όπως στην προηγούμενη περίπτωση.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΟΜΟΙΟ-ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

Θα αναφέρω εδώ το μεγάλο πλεονέκτημα αυτής της θεραπείας, δηλαδή ότι αυτή μπορεί να εφαρμοσθεί ακόμη και αν δε γνωρίζουμε το φάρμακο ομοιοπαθητικά. Δεύτερο μπορεί να μην υπάρχει το ακριβές φάρμακο για μια συγκεκριμένη κατάσταση. Π.χ. μπορεί να βρούμε ότι σε έναν άρρωστο υπάρχουν κάποιες ειδικές καταστάσεις για να αισθανθεί ωραία. Μπορεί ακόμη να ανακαλύψουμε την ψευδαίσθηση, δηλαδή την αντίληψή του της πραγματικότητας, που οδηγεί σ’ αυτές τις καταστάσεις, αλλά μπορεί να μην ξέρουμε το

φάρμακο που έχει αυτή την ψευδαίσθηση. Ένα τέτοιο φάρμακο ίσως να μην έχει αποδειχθεί αρκετά ώστε να ξέρουμε τις ψευδαισθήσεις του. Εδώ μπορούμε να εφαρμόσουμε τη θεραπεία με επιτυχία.

Βέβαια αυτή η θεραπεία δεν είναι τόσο εύκολη, χρειάζεται επιδεξιότητα και τέχνη. Αν εφαρμόσετε τη θεραπεία εσφαλμένα ο ασθενής θα την απορρίψει αμέσως. Η προσοχή και η λεπτότητα χρειάζονται. Έχετε να δώσετε μια ακριβή περιγραφή της ψευδαίσθησης και να δείτε αν ο ασθενής την αποδέχεται.

Στην περίπτωση των παιδιών έχουμε να σοφιστούμε άλλες τεχνικές, όπως να πούμε

ιστορίες για νεράιδες και να παρακολουθήσουμε την αντίδρασή τους. Σε πολύ μικρότερα παιδιά θα προσπαθήσουμε με εικόνες και ταινίες. Αυτές τις τεχνικές θα αναπτύξουμε.

Κάθε ομοιοπαθητικός θα είναι καλά πληροφορημένος, να προσπαθήσει να καταλάβει και να εφαρμόσει αυτή τη θεραπεία. Ακόμη και αν δεν εφαρμοσθεί σε μια ιδιαίτερη περίπτωση, η αληθινή διαδικασία της λήψης της περίπτωσης (ιστορικού) και η προσέγγιση του πυρήνα του ψυχισμού θα οξύνει την επιδεξιότητά του και θα του αυξήσει την

κατανόηση των ψυχικών καταστάσεων του αρρώστου, μια ικανότητα που είναι βασική στην εύρεση του Ομοίου.

180

ΤΜΗΜΑ IV

Η MATERIA MEDICA ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ. Η ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΗΣ

Η ιδέα μου για τη Materia Medica της κατάστασης άρχισε με την περίπτωση του άλαλου παιδιού (Verat. alb), που παρουσίασα στο κεφάλαιο για το “Τι είναι Νόσος”.

Κατάλαβα ότι η κατάσταση για την οποία θα έδινα Verat. ήταν μια κατάλληλη αντίδραση σε μια ιδιαίτερη κατάσταση. Μετά κατάλαβα ότι η ίδια η νόσος είναι μια στάση κατάλληλη για μια ιδιαίτερη κατάσταση. Τα φάρμακα δεν είναι παρά τεχνητές νόσοι. Καθένα από αυτά πρέπει να είναι μια στάση κατάλληλη για μια ειδική κατάσταση. Γι’ αυτό άρχισα να μελετώ τη συμπτωματολογία των φαρμάκων, ιδίως τα ψυχικά συμπτώματα και με συσχέτιση από την πρακτική μου μπόρεσα να καταλάβω από ποια ειδική κατάσταση εγειρόταν αυτό το ιδιαίτερο φάρμακο. Αυτό με έκανε να καταλάβω τα φάρμακα με έναν νέο τρόπο και μου

επέτρεψε να δω τη θέση των διαφόρων συμπτωμάτων σε ένα φάρμακο. Αυτό το έκανε πιο εύκολο να το θυμόμαστε και να το εφαρμόζουμε και επίσης να συγκρίνουμε την κατάσταση ενός φαρμάκου με άλλου φαρμάκου.

Αρχικά δούλεψα σε ένα φάρμακο που ήταν ένας χαρακτηριστικός συνδυασμός συνθετικών στοιχείων, αλλά αργότερα έκανα συνδυασμό αυτών των στοιχείων μέσω της Materia Medica κατάστασης. Είναι σπουδαίο να σημειώσουμε ότι κάθε χωριστή όψη του

αρρώστου ταιριάζει σε μια κατάσταση, γιατί η όλη στάση εκπροσωπεί έναν μηχανισμό επιβίωσης σε μια ειδική κατάσταση. Έτσι πρέπει να καταλάβουμε ότι κάθε σύμπτωμα που υπάρχει πρέπει να ταιριάζει στο πρότυπο. Αν κάποιο σύμπτωμα δεν ταιριάζει, η εκλογή μπορεί να είναι λανθασμένη. Η ιδέα της Materia Medica κατάστασης είναι να μελετήσουμε ένα υπόδειγμα πίσω από το σύμμειγμα. Αυτό μας αναγκάζει να αντιληφθούμε την όλη κατάσταση του αρρώστου ως ένα μηχανισμό επιβίωσης σε μια ιδιαίτερη τοποθέτηση. Είναι ένα θέμα του τι τοποθέτηση χρειάζεται μια τέτοια κατάσταση και μετά η αναγνώριση ενός

φαρμάκου που η κατάσταση πηγάζει από μια όμοια τοποθέτηση.

Στην ουσία, η Materia Medica κατάστασης δεν είναι παρά η βασική ψευδαίσθηση της κατάστασης αυτού του φαρμάκου. Είναι η άποψη από την οποία εγείρονται όλες οι εκφράσεις της κατάστασης με τις έμμονες ιδέες και τις παρορμήσεις τους.

Η Materia Medica κατάστασης επινοήθηκε για κατανόηση του φαρμάκου. Δεν είναι η

προσπάθεια και εντόπιση ή εκλογή του φαρμάκου με βάση την παρούσα κατάσταση του αρρώστου. Αν υπάρχει μια διεγερτική αρχική αιτία εσωτερικά, κάποια κατάσταση μπορεί να

τη διεγείρει, γι’ αυτό η πραγματική κατάσταση του ατόμου δεν είναι σπουδαία. Π.χ. αν ένα άτομο (Calc. f.) έχει μια αρχική αιτία (με φόβο φτώχειας, ακόμη και αν η υγεία του είναι κακή, το πρώτο πράγμα που θα στεναχωρηθεί είναι τα χρήματα και όχι η υγεία του. Αν και έρχεται από μια κατάσταση κακής υγείας, αντιδρά σα να είναι σε μια κατάσταση φτώχειας. Το σπουδαίο δεν είναι σε τι κατάσταση είναι το άτομο, αλλά σε ποια κατάσταση αντιδρά. Αν την ανακαλύψετε, τότε η Materia Medica κατάστασης θα είναι χρήσιμη. Η κατάσταση στην

οποία αντιδρά μπορεί να έχει επέλθει νωρίτερα στη ζωή του ή στη μητέρα του κατά την εγκυμοσύνη ή στους γονείς του. Αυτό απλά θα επιβεβαιώσει τη συνταγογραφία σας, αλλά δεν θα είναι η ένδειξη γι’ αυτό. Η ένδειξη πάντοτε θα είναι το σύνολο των εκφράσεών του συμπεριλαμβάνοντας τα όνειρά του και τις ψευδαισθήσεις, από τα οποία αποκτούμε μια ιδέα της αντίληψής του της κατάστασης. Γι’ αυτό έχετε να ρωτήσετε, σε ποια κατάσταση θα συμπεριφερθεί έτσι. Βέβαια αναφερόμενοι ήδη σε μια κατάσταση θα προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε μια θέση όμοια προς την αρχική θέση. Έτσι μπορούμε να εξετάσουμε ποια

θέση δημιούργησε, π.χ. το Aurum ζητά ευθύνη και το Nat. m. ζητά (ελκύει) θλίψη.

Χρησιμοποιώντας τη Materia Medica κατάστασης μπόρεσα να συγκρίνω φάρμακα που θα επεξηγήσω αργότερα. Το ενδιαφέρον μέρος είναι ότι, αφού κατάλαβα τη Materia Medica κατάστασης, μπόρεσα να προβλέψω τα περισσότερα από τα συμπτώματα του φαρμάκου που δίνονται στη Materia Medica και μπόρεσα εύκολα να καταλάβω, πώς αυτά τα συμπτώματα επήλθαν στο φάρμακο.

Εκείνος που καταλαβαίνει τη Materia Medica κατάστασης είναι ένας που έχει συλλάβει

βαθειά την αντίληψη της νόσου ως μια θέση, ως μια κατάσταση του όντος και όχι ως μια σύμμειξη συμπτωμάτων παθολογίας.

Στις ακόλουθες σελίδες θα περιγράψω τη Materia Medica κατάστασης κάποιων φαρμάκων. Μέσω της Materia Medica κατάστασης μπόρεσα να έλθω σε επαφή με την κατάσταση του φαρμάκου. Συχνά μπόρεσα να ανακαλέσω μια όμοια (αν και λιγότερο σοβαρή) κατάσταση στη ζωή μου και μ’ αυτήν την ανάμνηση μπορώ να έχω μια άμεση

εμπειρία της κατάστασης του φαρμάκου, σχεδόν σα να έκανα απόδειξη του φαρμάκου.

181

Επίσης βρήκα ότι σε αρρώστους, μια έκθεση στη Materia Medica κατάστασης του φαρμάκου

τους, ενεργεί όπως το ίδιο το φάρμακο. Αυτό μοιάζει προς την Ομοιο-ψυχοθεραπεία.

Τα παραδείγματα που δίνονται στις ακόλουθες σελίδες εννοείται ότι θα μελετηθούν μόνο μετά, που κάποιος θα εξοικειωθεί με την πρότυπη Materia Medica του φαρμάκου

αυτού. Θα χρειαστεί να προηγηθεί η μελέτη ενός φαρμάκου στη “Materia Medica of the Human Mind” του M.L. Agrawal. Κατόπιν μπορεί κανείς να δει, πώς τα ποικίλα και φαινομενικά ασύνδετα συμπτώματα σχηματίζουν ένα υπόδειγμα.

Αρχικά έδωσα τη μέθοδο που χρησιμοποιώ να ανακαλύψω τη Materia Medica κατάστασης ενός φαρμάκου, έτσι που να μπορεί ο αναγνώστης να διερευνήσει όλη τη Materia Medica μόνος του.

MATERIA MEDICA ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΜΕΡΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ

ANACARDIUM

To Anacardium έχει δύο αισθήματα, που είναι τα κύρια συνθετικά του στοιχεία. Αυτά

είναι σκληρότητα και έλλειψη εμπιστοσύνης στον εαυτό του. Και τα δύο είναι ακραία, όπως είναι η κατάσταση από την οποία εγείρεται η Anac. κατάσταση. Είναι μια κατάσταση στην οποία ένα άτομο κυριαρχείται και καταπιέζεται. Anac. θα είναι ο γιος ενός πολύ έντονα Lyc. ατόμου, που συνήθως κυριαρχεί και καταπιέζει τα άτομα γύρω του. Ένας που έχει υποστεί

αυτήν την καταπίεση, αναπτύσσει έλλειψη ηθικού αισθήματος και σκληράδα. Γίνεται μνησίκακος, κακεντρεχής προς το άτομο σε εξουσία, κύρος και απείθεια. Μια έλλειψη ηθικού αισθήματος είναι αναγκαία σε μια κατάσταση έντονης καταπίεσης. Για να δώσουμε ένα αδρό παράδειγμα, η έντονη καταπίεση από θρησκευτική εξουσία μπορεί να δώσει έγερση σ’ αυτό: όταν ενός ατόμου οι επιθυμίες και τα φυσικά αισθήματα συντρίβονται, αυτό γίνεται αδιάφορο στην ηθική και παίρνει αντικοινωνικές στάσεις.

Όπως κατάλαβα, είναι μια κατάσταση παιδικής κατάχρησης. Όταν οι γονείς είναι πολύ

αυστηροί με τα παιδιά, όταν επιβάλλουν όλες τους τις επιθυμίες βίαια πάνω στα παιδιά τους και δεν τα επιτρέπουν ή να σκεφτούν ή να κάνουν κάτι από μόνα τους. Αυτό δημιουργεί μια κατάσταση κατάχρησης παιδιού, όπως φαίνεται στο Anacardium. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι επιθυμίες του παιδιού ποτέ δεν εκπληρώνονται, δεν μπορεί να πάρει κάποιες αποφάσεις

στην έκταση που δεν μπορεί να φορέσει τα ρούχα που θέλει να φορέσει, γιατί και αυτό επίσης θα το αποφασίσουν οι γονείς του. Είναι μια κατάσταση υπερβολικής αυστηρότητας, υπερ-δεσποτικών και υπερ-επιβλητικών γονέων (ή κάποιου εξουσιαστικού σχήματος).

Τώρα, αν αυτό το παιδί (ή αργότερα ως ενήλικος) αρχίζει να παίρνει αποφάσεις, τότε αυτό θα τιμωρείται. Οι γονείς ή το άτομο εξουσίας θα είναι σκληροί πάνω του. Έτσι γίνεται νευρικό. Το εξυπηρετεί να είναι αναποφάσιστο, γιατί η αποφασιστικότητα θα το κάνει να υποφέρει. Η αναποφασιστικότητα θα το σώσει. Έτσι αναπτύσσει έλλειψη εμπιστοσύνης και αναποφασιστικότητα.

Αλλά ταυτόχρονα αν ανέχεται την κυριαρχία αυτή, θα υποφέρει πάλι. Έτσι αντιδρά

ενάντια σ’ αυτό με σκληρότητα, κακεντρέχεια, έλλειψη ηθικού αισθήματος και αντι-κοινωνική συμπεριφορά. Το Anacardium μπορεί να γίνει πολύ αυστηρό, τραχύ και σκληρό και ταυτόχρονα έχει έλλειψη εμπιστοσύνης.

Αυτός ο συνδυασμός θα βρεθεί σε ασθενείς Anacardium, όπου μια κατάσταση θα μοιάζει, σαν ο άρρωστος να κυριαρχείται πάρα πολύ και σαν να καταδιώκεται.

Anacardium θα είναι η γυναίκα ενός εγωιστή τύραννου, που κυβερνά με σιδερένια πυγμή και δεν της αφήνει κάποια ελευθερία να πάρει ακόμη και μικρές αποφάσεις. Ό,τι

αποφασίζει είναι λάθος και έτσι η ζωή της μένει στο να μην αποφασίζει τίποτε. Συνεπώς υπάρχει τρομερή αναποφασιστικότητα, πάντοτε δύο βουλήσεις, έλλειψη αυτοεμπιστοσύνης, μνήμη εξασθενημένη, αμβλύνοια και σύγχυση. Η εμπιστοσύνη στον εαυτό της έχει συντριβεί εντελώς από το φόβο του κόσμου και έτσι μπορεί να δείχνει παιδική συμπεριφορά, μωρία και δειλία. Η δειλία αυτή και ο φόβος μπορούν να παραλύσουν τη σκέψη της, κάτι που μπορεί να εμφανιστεί όταν υποβάλλεται σε εξετάσεις.

Είναι άτομα βασανισμένα, πληγωμένα από κριτική, τιμωρημένα και υβρισμένα. Μέσα

τους έχουν σκληρυνθεί και γίνονται βίαια με μια αυτοκτονική ή ανθρωποκτονική τάση. Γίνονται υβριστικά και πεισματάρικα και αποφεύγουν τη συντροφιά. Αφ’ ενός υπάρχει φόβος τιμωρίας, που του λέει να κάνει το καλό και αφ’ ετέρου τραχύτητα, αυστηρότητα και σκληράδα, που του λέει να κάνει το κακό. Αυτό μας δίνει ένα σπουδαίο χαρακτηριστικό, δηλαδή το αίσθημα σα να είναι στον ένα ώμο ένας άγγελος και στον άλλο ένας διάβολος. Ο

182

άγγελος δημιουργεί αισθήματα ενοχής και ο διάβολος αισθήματα σκληρότητας και έλλειψη

θρησκευτικού και ηθικού αισθήματος. Ο άγγελος προτρέπει σε ευταξία, (τελειοθηρικός, δεν θα ησυχάσει μέχρι που τα πράγματα να τοποθετηθούν στην κατάλληλη θέση) και ο διάβολος να σπάζει τα πράγματα. Σε μια περίπτωση βρήκα τα δύο συμπτώματα μαζί με έναν

πολύ ιδιόμορφο τρόπο. Μια κυρία που εξετάστηκε παλιά για παράλυση ανάφερε ότι μετά το θάνατο του συζύγου της δεν αισθανόταν τίποτε. Πράγματι όταν τελείωσε η νεκρώσιμη δεξίωση, καθάρισε όλο το σπίτι της. Η σκληρότητα του Anacardium συνηθέστερα θα βρεθεί σε μια λιγότερο φανερή μορφή. Συνήθως θα είναι κρυμμένη ή αντιρροπημένη.

ARGENTUM NITRICUM

Ένας άρρωστος, που η περίπτωσή του πάρθηκε από έναν σπουδαστή είχε τόσα πολλά συμπτώματα, που δεν τα έδωσα σημασία. Ο άρρωστος μετά αφηγήθηκε ένα όνειρο, που

συνήθιζε να το βλέπει επανειλημμένα.

Το όνειρο:

Ήταν σε ένα μεγάλο κενό χώρο. Το κάθε τι φαινόταν παλιό και σπασμένο και αυτός

ήταν μόνος. Τα δέντρα φαίνονταν καμένα και υπήρχαν πεθαμένα ζώα γύρω, δίνοντας στον τόπο μια στοιχειωμένη εμφάνιση. Τίποτα δεν ήταν ζωντανό. Ήταν ένα μεγάλο ανοιχτό διάστημα και φαινόταν σαν να ήταν πεθαμένα τα ζώα και είχαν υποφέρει από κάτι. Παντού

γύρω υπήρχαν σκελετοί. Ήθελε να ξεφύγει από αυτόν τον μεγάλο ανοιχτό χώρο, αλλά αυτός ήταν ατελείωτος. Αισθανόταν παγιδευμένος, παγιδευμένος από το διάστημα, το χώρο. Δεν μπορούσε να δει πέρα από αυτό το μεγάλο ανοιχτό διάστημα. Ήθελε να ξεφύγει, προσπαθούσε, αλλά δεν μπορούσε. Ήταν πάνω από τις δυνάμεις του. Κανείς δεν επέζησε σ’ αυτήν την ερημιά.

Άλλο όνειρο: Τον έσπρωχναν από πίσω από ένα ύψος. Πριν φθάσει στο έδαφος ξυπνούσε. Μετά καταδιωκόταν από ανθρώπους που ήθελαν να τον σκοτώσουν: Του έριχναν

λόγχες και αυτός έτρεχε γρήγορα.

Ο άρρωστος είναι νέος 18 ετών, τραυλίζει (ιδίως μπροστά σε άτομα), ντρέπεται να εμφανιστεί σε κόσμο, τραυλίζει πολύ, είναι πολύ νευρικός.

ΚΥΡΙΑ ΘΕΜΑΤΑ:

1) Αίσθημα απομόνωσης, 2) Κατάσταση δυστυχήματος και κινδύνου, 3) Παγιδευμένος και δεν μπορεί να ξεφύγει, 4) Ανεπιτυχείς προσπάθειες.

Ρούμπρικες:

Αίσθημα εγκατάλειψης, αίσθημα απομόνωσης. Ψευδαίσθηση, αποτυχαίνει, το κάθε τι θα. Ψευδαίσθηση, δεν μπορεί να πετύχει, κάνει ο,τιδήποτε λάθος. Φοβάται, στενούς χώρους. Ασθένειες από φόβο και τρόμο. Τραύλισμα.

Άγχος προσμονής, σκηνή, τρέμει να εμφανιστεί στη. Άγχος, όταν περπατάει στο ύπαιθρο.

“Αυτό το τραύλισμα είναι κάτι που προσπαθώ να ξεφύγω, αλλά δεν μπορώ”, λέει ο νέος. Η Materia Medica κατάστασης του Arg. nit. είναι μια κατάσταση, κατά την οποία πρέπει να αγωνιστεί και κανείς δεν έρχεται να τον βοηθήσει. Προσπαθεί, αλλά δίχως επιτυχία. Όταν η κατάσταση φτάσει στο επίπεδο, όπου δεν μπορεί να κάνει τίποτε γι’ αυτήν,

μπαίνει στην κατάσταση του Gels. Έτσι το Arg. nit. και το Gels. είναι συμπληρωματικά. Στο

Arg. nit. υπάρχει ανησυχία, ενεργητικότητα, βιασύνη, παρορμητική δράση. Το Gels. είναι αργό, νωθρό, αμβλύνοο, παραλυμένο και δεν θέλει να το ενοχλούν.

Γι’ αυτό κλειστοί χώροι, υψηλοί τόποι, κάθε τέτοια κατάσταση μπορεί να τους χειροτερέψει και αυτοί μπορούν να ενεργούν με έναν παρορμητικό τρόπο, για να ξεφύγουν από αυτήν την παγίδα. Οποιαδήποτε κατάσταση στη ζωή του θυμίζει μια παγίδα, χειροτερεύει το Arg. nit. άτομο. Τέτοιες καταστάσεις θα είναι: 1) Συνωστισμοί, 2) Κλειστοί χώροι, 3) Γέφυρες, 4) Σήραγγες, 5) Υψηλοί τόποι, π.χ. οικοδομή σε φωτιά, 6) Αεροπλάνα.

Κάθε χώρος όπου η έξοδος είναι αποκλεισμένη.

Η έκφραση που τους αρέσει να χρησιμοποιούν πολύ συχνά είναι: “Δεν υπάρχει διέξοδος” ή “Δεν μπορώ να δω διέξοδο”. Η αντιρρόπηση είναι να βλέπει συνεχώς την έξοδο. Έτσι ποτέ δεν θα μπουν σε μια θέση, αν δεν μπορούν να βλέπουν την έξοδο. Ποτέ δεν θα πάνε ένα ταξίδι, αν δεν έχουν εξασφαλίσει εισιτήριο επιστροφής, δηλαδή η έξοδος δεν είναι

183

πρόβλημα. Όταν πάνε στο θέατρο ή τον κινηματογράφο κάθονται κοντά στην πόρτα. Στη

ζωή τους όποτε κάνουν ένα σχέδιο, θα βλέπουν τη διέξοδό του. Δεν μπορούν να ανεχθούν την αβεβαιότητα. “Δεν μπορούν να ανεχθούν την εκκρεμότητα” (Phatak). Όταν καθοριστεί χρόνος, πάλι υπάρχει η αίσθηση ότι κάτι είναι περιορισμένο, ότι η έξοδος έχει αποκλεισθεί.

Αυτό δημιουργεί μεγάλο άγχος, γιατί παγιδεύονται στο πλαίσιο του χρόνου. Πάντοτε παγιδεύονται σε έναν απομονωμένο χώρο, πάντοτε μόνοι. Δεν ξέρουν πώς να ξεφύγουν από αυτόν. Άλλη θέση είναι η σκηνή. Δεν είναι ένθερμοι να ανέβουν στη σκηνή, αλλά όταν πεισθούν, αισθάνονται απομονωμένοι και παγιδευμένοι. Είναι μόνοι και η έξοδος είναι αποκλεισμένη. Όταν καθοριστεί χρόνος, αυτό δημιουργεί εκκρεμότητα, και έχουν το αίσθημα, θέλω να τον ξεπεράσω γιατί ο χρόνος περνάει πολύ αργά (βιάζεται να φτάσει τον καθορισμένο χρόνο). Πάντοτε βιαστικός και ανυπόμονος. Η ανησυχία αυτή εκδηλώνεται με

περίπατο. Πρέπει να περπατάει (Repertory Phatak): “Ανήσυχος, αγχώδης, αναγκάζεται να περπατάει γρήγορα”. Περπατά βιαστικά.

Αποφεύγουν να κάνουν κάτι, δεν αναλαμβάνουν τίποτε από φόβο μη παγιδευτούν. Όταν αισθάνονται παγιδευμένοι, κάνουν σχεδόν αυτοκτονικά, παρορμητικά πράγματα. Σε φυσικούς όρους είναι σα να πέφτει από το παράθυρο, αλλά σε ψυχολογικούς όρους αυτό

σημαίνει ότι παρορμητικά θα ξεφύγουν από καταστάσεις στις οποίες αισθάνονται

παγιδευμένοι. Π.χ. στις δουλειές τους, αν αισθάνονται άγχος ή ένταση, ξαφνικά θα απορρίψουν παρορμητικά τα πάντα και θα τα παρατήσουν ακόμη και αν χάσουν αρκετά. Έτσι έχετε τη ρούμπρικα: “Αδιαφορία για τις επιχειρηματικές υποθέσεις”. Έχουν την όψη παγιδευμένου ζώου. Ακόμη και όταν μιλούν για την υγεία τους, αισθάνονται ότι δεν υπάρχει διέξοδος, βρίσκονται σε κίνδυνο, σα να πρόκειται να πεθάνουν. Έπειτα ξαφνικά παίρνουν μια παρορμητική απόφαση να απορρίψουν τη θεραπεία που κάνουν και να μεταπηδήσουν σε κάποια άλλη. Όλα αυτά είναι χειρότερα όταν είναι μόνος, γιατί το αίσθημα απομόνωσης

επιδεινώνεται.

Σε κάθε έκφραση, σε κάθε χειρονομία, σε κάθε πρόταση, σε κάθε ενέργεια ενός ανθρώπου, εκφράζεται η νόσος του. Σε μας έγκειται η ικανότητα να τη δούμε. Π.χ. ο Arg. nit. άνθρωπος λέει: “Προσπαθώ πολύ σκληρά να ξεφύγω από αυτό το τραύλισμα και δεν το πετυχαίνω”. “Προσπαθώ πολύ σκληρά” -έχω να προσπαθήσω μόνος- αίσθημα απομόνωσης. “Να ξεφύγω από αυτήν τη συνήθεια τραυλίσματος” -είναι παγιδευμένος σ’ αυτήν. “Και δεν το πετυχαίνω” -αίσθημα ότι δεν θα πετύχει.

Είναι σπουδαίο ότι το τραύλισμα είναι κάτι που τον ενοχλεί. Το τραύλισμα έχει να κάνει

με το στάδιο τρόμου και την εμφάνιση μπροστά στον κόσμο και αυτό επίσης τον ενοχλεί. Έτσι αυτή είναι η εικόνα ενός κλειστοφοβικού/παγιδευμένου ατόμου, που δεν μπορεί να ξεφύγει. Αυτή είναι η κατάσταση του Arg. nit.

CALCAREA SILICATA

Είναι ένα πολύ χρήσιμο φάρμακο. Μερικά από τα κύρια συμπτώματά του είναι:

Άγχος σχετικά με την υγεία. Φόβος φτώχειας. Άγχος σχετικά με ζητήματα χρημάτων. Ευαίσθητος στις επιπλήξεις. Υποχωρητική διάθεση. Μιλάει σε πεθαμένο άτομο. Αγχώδης ανησυχία.

Τρομάζει εύκολα. Άγχος.

Ζητά υποστήριξη, δηλαδή θέλει να μαγνητίζεται (υπνωτίζεται). Καλύτερα με τη συντροφιά. Δειλός. Διανοητική σύγχυση μετά από διανοητική προσπάθεια. Νομίζει ότι η αρρώστια του πάει να γίνει ανίατη.

Καταπίεση χωρίς λόγο - Ντροπαλός, δειλός. Βιαστικός, ανυπόμονος. Νευριάζει με την παρηγοριά.

Τα πιο συγγενικά του φάρμακα είναι:

Ars., Staph., Calc., Sil., Gels., Stram., Baryta c.

ΣΩΜΑΤΙΚΑ

184

Τρεμούλες.

Κρύες ιδρωμένες παλάμες. Γαλάζια γραμμή στα χείλη των ούλων. Κρύα υγρά ακροδάχτυλα.

Το άγχος σχετικά με τα χρήματα και ο φόβος φτώχειας δείχνουν ότι το άτομο έρχεται από μια φτωχή οικογένεια (κατάσταση). Η Sil. δεν το έχει αυτό, αλλά αντ’ αυτού έχει έναν αέρα εγωισμού. Η Calc. sil. δεν έχει εγωισμό, αλλά μάλλον ντροπαλότητα. Η φτώχεια είναι σαν ένα πρωταρχικό μειονέκτημα.

Η Sil. συμπεριφέρεται ως πριγκίπισσα, η Calc. sil. μάλλον ως φτωχός. Ξοδεύει τα χρήματα προσεκτικά, η φτώχεια τον τοποθετεί σε μειονεκτική θέση. Γι’ αυτό γίνεται υποχωρητικός, δεν μπορεί ποτέ να διεκδικήσει τον εαυτό του, αλλά θα ξεφύγει, δεν μπορεί

να υποστηρίξει τον εαυτό του. Η Calc. sil. δεν είναι τόσο πεισματάρα όπως η Sil. Η Sil. έχει αυστηρότητα παράλληλα με ευσυνειδησία, που απουσιάζει στην Calc. Sil. Συνεπώς συγκρίνεται με τη Staph. Και τα δύο έχουν υψηλή ευαισθησία.

Η ευαισθησία στις επιπλήξεις (κατσάδες) είναι ένα πλεονέκτημα. Όταν αρχίζετε με ένα

μειονέκτημα, τότε η ευαισθησία σας κρατά ασφαλείς. Π.χ. αν εργάζεσθε υπό έναν οργίλο προϊστάμενο, αν είσθε ευαίσθητος στις κατσάδες του, θα αποφύγετε τις κατσάδες του και

έτσι θα προλάβετε την ανάφλεξή του. H Calc. sil. λοιπόν είναι άνθρωπος φτωχός και σε μειονέκτημα. Γίνεται ευαίσθητος σε κατσάδες και υποχωρητικός και επίσης είναι δειλός και ντροπαλός, αφού αυτά θα τον βοηθήσουν.

Αυτή είναι μια κατάσταση όπου διατίθενται υποστηρίγματα, αντίθετα με το Psor., που έχει φόβο φτώχειας, αλλά δίχως υποστήριξη και έτσι γίνεται απελπισμένος. Στην Calc. sil. η φτώχεια είναι επωφελής. Έτσι στρέφεται σε άτομα για τη φτώχεια, εμπιστεύεται άλλα άτομα, αποζητά ψυχοθεραπεία, δηλαδή θέλει να μαγνητίζεται, να υπνωτίζεται (Sil., Calc).

Η διάσταση από άλλα φάρμακα έρχεται με άγχος για την υγεία. Δεν είναι ένα συνηθισμένο άγχος αλλά πολύ έντονο. Αυτό φαίνεται σε εφήβους που πρέπει να απολαμβάνουν τη ζωή, αλλά που έρχονται στην κλινική, ξοδεύοντας ώρες εκεί, ανησυχώντας για κάποιο φτάρνισμα, ένα κρύωμα ή με ψευδαίσθηση καρδιακού προβλήματος. Φοβούνται μην έχουν ανίατη νόσο. Δεν είναι απλός φόβος. Είναι ένας φόβος που τους παραλύει και τους εμποδίζει να προχωρήσουν στη ζωή. Το μόνο πλεονέκτημα του φόβου είναι να τους κάνει μη εκτελεστές, πιο εξαρτημένους. Αυτό τους δικαιολογεί για τη

μη εκτέλεση και εξάρτηση και σ’ αυτό διαφέρουν από τη Staph και τη Sil.

Η Staph. είναι ο ανταγωνιστής,

Η Calc. sil. είναι ο ηττοπαθής, ο ζημιωμένος,

Η Sil. είναι το άτομο, που θα προσπαθήσει να φτάσει τα υψηλά ιδεώδη,

Η Cal. sil. είναι εκείνο, που δίνει δικαιολογίες που δεν έφτασε.

Φαίνεται ότι αυτοί έρχονται στο γιατρό με την ελπίδα, ότι έχουν μια σοβαρή νόσο, σα

να ήθελαν να συμβαίνει κάτι τέτοιο. Φαίνονται τρομαγμένοι, βλέπετε το φόβο της νόσου στο πρόσωπο, αλλά υποσυνείδητα χρησιμοποιούν αυτούς τους φόβους για να μην κάνουν τίποτα. Σ’ αυτό το στάδιο, όταν τους αντιτείνετε ότι δεν έχουν τίποτε, μπορεί να νευριάσουν (η παρηγοριά χειροτερεύει). Πλήρης έλλειψη εμπιστοσύνης υπάρχει σ’ αυτό το φάρμακο. Η Sil. επίσης νευριάζει από την παρηγοριά και θέλει να μαγνητίζεται (υπνωτίζεται).

Αυτό φαίνεται να είναι αντιφατικό. Αλλά η Calc. sil. θέλει επιβεβαίωση, αλλά δεν της αρέσει να της λένε, ότι δεν έχει τίποτα. Αυτή η μεγάλη εξάρτηση από άτομα, ιδίως

οικονομικά και κοινωνικά, τη συγγενεύει με την Bar. c. Όταν ένα τέτοιο άτομο πεθαίνει (υποστηρικτής), η Calc. sil. μπορεί να αφανιστεί. Μπορεί να πέσει σε κατάσταση σοκ -αυτόματη συμπεριφορά. Θα κάθεται ακίνητο και δεν θα κάνει τίποτε ή ως ένας μηχανισμός επιβίωσης μπορεί να φαντάζεται ότι αυτά τα άτομα δεν είναι πεθαμένα, μιλάει σε πεθαμένα άτομα (Kent). Φαντάζεται ότι ο άντρας της είναι στο άλλο δωμάτιο. Είναι γυναίκες που εξαρτώνται συναισθηματικά και οικονομικά από άλλους.

Η Cal. sil. είναι ένα άτομο, που εξαρτάται οικονομικά και συναισθηματικά από κάποιον

άλλο και λόγω κάποιου μειονεκτήματος (πραγματικού ή μη) δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τον συναγωνισμό και επίσης αποφεύγει τον κόσμο. Η Calc. sil. ενεργεί σαν να είναι ένας ανάπηρος γιος ενός όχι τόσο πλούσιου πατέρα.

Η πραγματική κατάσταση έρχεται από μια ανάπηρη κατάσταση, δηλαδή όχι τόσο εύπορη οικογένεια. Η Bar. c. είναι πολύ όμοια.

185

Η Bar. c. είναι ανάπηρη με άλλον τρόπο. Η Calc. sil. είναι ανάπηρη σε έναν τρόπο, που

δεν μπορεί να κατορθώσει ό,τι θέλουν οι γονείς του. Γι’ αυτό χρειάζεται μια δικαιολογία γι’ αυτό. Ο πραγματικά ανάπηρος δε χρειάζεται δικαιολογία, αλλά η Calc. sil. συνειδητά ψάχνει για μια δικαιολογία, επειδή δεν μπορεί να κατορθώσει κάτι. Το πραγματικό γεγονός, ότι

παρουσίασε αυτές τις δικαιολογίες, δείχνει ότι ξέρει πώς έχει να δικαιολογηθεί. Εκείνο που χρειάζεται να δικαιολογήσει στην οικογένεια συνήθως είναι τα χρήματα. Οι φτωχοί γονείς περιμένουν από το γιο τους ν’ ανέβει ψηλά, αλλά το παιδί βρίσκει ότι δεν μπορεί να εκπληρώσει τις προσδοκίες τους. Σχετικά υπάρχει το μειονέκτημα ότι είναι φτωχός. Βρίσκει τους στόχους που έθεσαν οι γονείς του πολύ υψηλούς. Είναι οικονομικά εξαρτημένος και γι’ αυτό γίνεται ήπιος και υποχωρητικός.

Η Calc. sil. είναι το παιδί, που οι όχι τόσο πλούσιοι γονείς του περιμένουν από αυτό να

κατορθώσει πράγματα πέρα από τις ικανότητές του. Αυτή είναι η κατάσταση της Calc. sil. Αυτό εξηγεί τρία πράγματα:

1. Γιατί οι περισσότεροι Calc. sil. ασθενείς είναι άντρες; Γιατί στην Ινδία περιμένουν κατορθώματα από τον άντρα.

2. Γιατί οι περισσότεροι Calc. sil. ασθενείς είναι έφηβοι ή σ’ αυτήν την ηλικία περίπου; Γιατί αυτές οι ηλικίες εξαρτώνται περισσότερο από τους γονείς τους.

3. Γιατί οι περισσότεροι Calc. sil. ασθενείς είναι άτομα, που δεν μπορούν να κατορθώσουν κάτι; Γιατί εξαρτώνται ακόμη από οικογένειες που τους υποστηρίζουν.

Στη Baryta c. Κατάσταση, το άτομο είναι πραγματικά ανάπηρο και έτσι αισθάνεται ανίκανο. Η Calc. sil. συνειδητά αισθάνεται την ανάγκη να επιτελέσει, ό,τι η Bar. c. δεν αισθάνεται.

Στη Staph. η επιβίωση εξαρτάται από το τι θα κάνει, επίσης και στην Sil. και το Lyc., ενώ στην Calc. sil. σχεδόν κατέβαλε τις προσπάθειες να επιτελέσει κάτι και η επιβίωσή του

εξαρτάται από την εύρεση δικαιολογιών, γιατί δεν μπόρεσε να το πράξει. Η Calc. sil. δεν έχει πλήρη αποτυχία (μη εκτελεστές). Κατορθώνουν, αλλά πολύ λιγότερα από ότι τους προτάθηκαν.

Ώστε η Calc. sil. έχει να κάνει με χρήματα (σχετική φτώχεια), προσδοκίες και νεύρωση. Συνεπώς είναι ένα από τα συχνά ενδεικνυόμενα φάρμακα στην Ινδία, που έχει να

κάνει με φτώχεια και προσδοκίες.

CARCINOSIN

Το Carcinosin παρασκευάζεται από ιστό καρκίνου μαστού. Πρώτος το χρησιμοποίησε ο D. M. Foubister με βάση την κύρια κλινική ένδειξη της Αϋπνίας. Αρχικά χρησιμοποιήθηκε μόνο κλινικά με βάση ένα αναμνηστικό καρκίνου και αργότερα έγιναν οι αποδείξεις του.

Materia Medica κατάστασης: Η κατάσταση Carc. είναι ενός παιδιού με αυστηρή διαπαιδαγώγηση. Οι γονείς επιμένουν ότι το παιδί θα είναι τέλειο. Συνεπώς αυτό δείχνει ευαισθησία στις επιπλήξεις. Γίνεται πιο τελειοθηρικό, σχολαστικό και υπάρχει καταπίεση των

επιθυμιών. Έχει μια καλλιτεχνική διάθεση με αγάπη για τη μουσική. Ο χορός είναι ο τρόπος που μπορεί να εκφραστεί και έτσι αυτός γίνεται ο μηχανισμός επιβίωσής του.

Εκτός από αυτόν τον έλεγχο το Carc. αισθάνεται ότι πρέπει να είναι τέλειο και από αυτό εγείρεται άγχος προσμονής. Αν οργανώσει ένα γλέντι δε νοιάζεται αν θ’ αρχίσει, αλλά αν όλα θα είναι τέλεια. Ενίοτε το άγχος μπορεί να είναι ακραίο, που να γίνει αυτοκτονικό.

Η Staph. είναι το πιο στενά συμπληρωματικό φάρμακο, αλλά η κατάσταση Staph. προξενείται, όταν προσβάλλεται από το άτομο από το οποίο εξαρτάται. Ενώ η Carc.

κατάσταση προξενείται όταν ελέγχεται πολύ βαριά από το άτομο που εξαρτάται. Οι Carc. ασθενείς συχνά είναι παιδιά ή σύντροφοι Lyc., Aur. ή Nux. v.

Carcinosin είναι τα ελεγχόμενα παιδιά που έχουν καλούς τρόπους. Κάθονται και συμπεριφέρονται φρόνιμα και δεν είναι άτακτα. Ένα από τα πιο χτυπητά χαρακτηριστικά του Carc. είναι η σχολαστικότητα, η τελειοθηρία. Είναι άτομα πολύ καλοντυμένα με καλό γούστο, αντίθετα προς τη Lach. που ντύνεται πολύ φανταχτερά. Αυτό το χαρακτηριστικό της Lach. φαίνεται σε γυναίκες που πλησιάζουν στην εμμηνόπαυση, σε μια προσπάθεια

διατήρησης της γοητείας τους. Το Carc. έπειτα, συναισθάνεται πολύ το καλό γούστο και θέλει την τελειότητα στο κάθε τι. Μπορεί να γίνει νευρωτικό με την τελειότητα. Η κομψότητα και η καθαριότητα δεν του είναι αρκετά. Πρέπει να είναι Τέλειοι. Τα έπιπλα πρέπει να ταιριάζουν με το περιβάλλον, με κάθε εφάμιλλο. Οι Ars. ασθενείς θέλουν τάξη, οι

186

Nux. vom. ασθενείς θέλουν το κάθε τι στη θέση του. Ενώ το Carc. υπερεπιθυμεί την

Τελειότητα.

Τα Carc. άτομα μπορεί να είναι πολύ ήπια και ευαίσθητα, όπως η Puls. και η Ign. Είναι πολύ συναισθηματικά, θερμά και συμπαθητικά. Αυτό μοιάζει με τον Phos., αλλά ο Phos.

υπερεπιθυμεί την παρηγοριά και τη στοργή, ενώ το Carc. απεχθάνεται την παρηγοριά και προσβάλλεται εύκολα (ενοχλήματα από επίπληξη). Φροντίζουν και ενδιαφέρονται για τους άλλους, είναι φιλικά, κοινωνικά και πρόσχαρα άτομα, που πάντα έρχονται σ’ εσάς χαμογελώντας. Θα πουν στο γιατρό ότι αισθάνονται καλύτερα ακόμη κι αν είναι άσχημα (αντίθετα με το Kali carb. και το Ars.), καθώς αισθάνονται συμπάθεια για το γιατρό και δεν θέλουν να τον προσβάλλουν (Staph.).

Αν και είναι ευαίσθητα και πληγώνονται εύκολα (Ευαισθησία στις κατσάδες, τις

επιπλήξεις, προσβάλλονται εύκολα), δεν το δείχνουν. Σαν την Ign. υπάρχει μια τάση προς καταπίεση, αλλά το υστερικό κλάμα και ο ακούσιος αναστεναγμός απουσιάζουν στο Carc. Αποδέχονται το κάθε τι με ένα είδος εγκαρτέρησης και όλο αυτό συσσωρεύεται μέσα τους χωρίς κάποια έκφραση προς τον εξωτερικό κόσμο. Έχουν κάποια θλίψη συσσωρευμένη μέσα τους, αλλά είναι πολύ υποχωρητικοί. Έτσι ακόμη κι αν είναι απογοητευμένοι και

δεσπόζονται, ζουν δίχως να εκφράζουν την ευαισθησία τους. Έχουν μια τάση να

καταπιέζουν το κάθε τι. Έχουν τρομερό άγχος για την υγεία με έναν μεγάλο φόβο και τρόμο της νόσου, ιδίως του καρκίνου. Άλλη πλευρά του Carc. είναι η πολύ καλλιτεχνική του φύση. Αγαπούν τη μουσική, το χορό, τη ζωγραφική, τη λογοτεχνία και την ποίηση (Staph., Phos., Lach., αντίθετα στα Bry., Ars., Calc. fl., που είναι υλιστικά). Βελτιώνονται με το χορό, (Tarent). Είναι φυσιολάτρες και βελτιώνονται περπατώντας στην παραλία και με την καταιγίδα και τις αστραπές (αντίθετα με τον Phos.). Έτσι παρά τη θλίψη τους αυτή και τις τόσες τους απαγοητεύσεις, ακόμη μπορούν να χαίρονται τη φύση, τη θάλασσα και τις

καταιγίδες με τα αστραπόβροντα.

1. ΤΕΛΕΙΟΘΗΡΙΚΟΣ: Θέλει την τελειότητα.

2. ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΣ: Πληγώνεται όταν επιπλήττεται και προσβάλλεται.

3. ΥΠΟΧΩΡΗΤΙΚΟΣ: Τάση να καταπιέζει και να υπομένει όλα

τα συναισθήματα, χωρις καμμιά

διαμαρτυρία.

4. ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ: Ευαισθησία στη φύση, τη μουσική,

το χορό.

5. ΑΓΧΩΔΗΣ ΦΥΣΗ: Πάντα προνοεί, άγχος προσμονής,

πάντα κατατρέχεται με την ιδέα

της τελειότητας. Δεν στεναχωριέται για την επιτυχία ή αποτυχία. Άγχος για την

υγεία. Φόβος της νόσου, ιδίως του καρκίνου.

6. ΣΤΟΡΓΙΚΟΣ: Θερμός και Συμπονετικός.

ΣΩΜΑΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ

Γαλάζιοι σκληροί χιτώνες των ματιών.

Θέση που ξαπλώνει στον ύπνο -μπρούμυτα.

Επιθυμεί τα αυγά, τα λίπη, τις σοκολάτες, το γάλα.

Κρεατοελιές στο δέρμα.

Οικογενειακό αναμνηστικό λοιμωδών νόσων, δηλαδή:

Φυματίωση,

Ιλαρά,

Παρωτίτιδα,

187

Ανεμοβλογιά,

Ελονοσία,

Τυφοειδής πυρετός.

Οικογενειακό αναμνηστικό ΚΑΡΚΙΝΟΥ.

CAUSTICUM

H Materia Medica κατάστασης του Causticum είναι ενός ατόμου, που αντιμετωπίζει μια απειλή από έξω και για να αντιμετωπίσει αυτή την απειλή, απαιτεί να αγωνιστεί όλη η ομάδα μαζί. Επειδή είναι το πιο ισχυρό μέλος αυτής της ομάδας, εκείνος που είναι ο πιο ικανός να σηκώσει έναν αγώνα, θεωρεί μια απειλή προς το κάθε ένα μέλος αυτής της ομάδας ως μια απειλή για τον εαυτό του. Αν δεν μπορέσει να προκαταλάβει την απειλή, αυτή θα επηρεάσει την όλη ομάδα και αυτός θα έχει εξασθενήσει. Είναι η κατάσταση ενός ανθρώπου, που είναι

το μόνο εκπαιδευμένο μέλος σε μια ομάδα αναλφάβητων εργατών, η διοίκηση των οποίων είναι κακόβουλα πιεστική. Η όλη ομάδα έχει να ανταγωνιστεί και αν απειλείται κάποιος από τους εργάτες, ο άνθρωπος αυτός παίρνει το μέρος του και αγωνίζεται γι’ αυτόν, επειδή αν

δεν το κάνει και συμβεί κάτι στον εργάτη, μετά απειλείται ολόκληρη η ομάδα. Όντας το πιο ισχυρό μέλος αυτής της ομάδας, έχει να φροντίσει για την υπόλοιπη ομάδα και ενδιαφέρεται πάρα πολύ αν ενοχληθεί κάποιος. Η ισχύς του στηρίζεται στην ισχύ της ομάδας και είναι

εκείνος που τη φροντίζει. Αυτό μπορεί να συμβεί και σε μια οικογένεια επίσης. Ένας από τους συζύγους, ο άντρας ή η γυναίκα αντιλαμβάνεται ότι οι υπόλοιποι της οικογένειας είναι πολύ αδύναμοι, δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν την εξωτερική απειλή και πρέπει αυτός να φροντίσει την οικογένεια και να την κρατήσει ενωμένη και ασφαλή. Η επιβίωση της οικογένειας εξαρτάται από αυτόν. Αν κάποιος που βγήκε έξω, αργήσει να επιστρέψει, ταράσσεται πάρα πολύ και αιθάνεται τρομερά αγχώδης για την ασφάλειά του (άγχος για τους άλλους). Αυτή είναι η συμπονετική (sympathetic) πλευρά του Caust.

Και το Nit. ac. είναι πολύ συμπονετικό επίσης. Στο Repertory, και το Nit. ac. και το Caust. καταγράφονται με δύο σημεία. Είναι εξ ίσου συμπονετικά, γιατί και το Nit. ac. έρχεται επίσης από μια πολύ όμοια κατάσταση. Η μόνη διαφορά είναι ότι το Nit. ac. πραγματικά αγωνίζεται πολύ σκληρά με έναν εχθρό. Δεν αγωνίζεται απλά άδικα όπως το Caust., αλλά αγωνίζεται με ένα άτομο που το έχει βλάψει. Το Nit. ac. αγωνίζεται έναν

μακρό και αδυσώπητο αγώνα μ’ αυτό το άτομο. Γι’ αυτόν τον αγώνα χρειάζεται την υποστήριξη από όλους τους φίλους του. Έτσι το Nit. ac. είναι πολύ συμπονετικό προς όλους

του τους φίλους. Φροντίζει αρκετά γι’ αυτούς. Μπορεί να κάνει ο,τιδήποτε γι’ αυτούς. Και προς τους εχθρούς του μπορεί να είναι εξ ίσου τραχύ και σκληρό. Το Nit. ac. είναι άτομο που αγωνίζεται σθεναρά, είναι πολύ συμπονετικό προς τους φίλους του και σκληρό στους εχθρούς του. Αυτή η τραχύτητα και η σκληράδα του, συνδυάζεται με τη συμπόνοια του. Έτσι λέει: “Αν είμαι φίλος, είμαι ο καλύτερος φίλος, αλλά αν είμαι εχθρός, είμαι ο χειρότερος εχθρός”. Η ρούμπρικα λοιπόν του Nit. ac. είναι: Ψευδαίσθηση, σα να έχει

αναλάβει την τήρηση του νόμου, που εξηγεί τη μνησικακία του, το πείσμα, το μίσος, το να μη συγχωρεί και τις άλλες ιδιότητες.

Το τρίτο φάρμακο που καταγράφεται ως συμπονετικό (sympathetic), είναι ο Phos. O Phos. είναι το μόνο φάρμακο, που καταγράφεται με τρεις βαθμούς, ενώ τα Caust. και Nit. ac. καταγράφονται με δύο βαθμούς. Αυτό σημαίνει στην πραγματικότητα, ότι υπάρχει ένα είδος εγωισμού πίσω από τη συμπόνια του Caust. και του Nit. ac. Πιστεύουν ότι θα κερδίσουν με τη συμπόνια τους, ενώ ο Phos. είναι ένα γνήσια συμπονετικό φάρμακο. Το

Caust. θα είναι συμπονετικό, με την έννοια ότι θα έχει άγχος για τους άλλους, ενώ ο Phos.

αισθάνεται το άγχος των άλλων. Έτσι υπάρχει γνήσια συμπόνια στον Phos. Όταν στο Caust. άτομο το παιδί του βγαίνει έξω και έρχεται λίγο αργότερα, το παιδί το απολαμβάνει, αλλά το Caust. στεναχωριέται. Ο Phos. δεν είναι έτσι. Ο Phos. αισθάνεται το άγχος του άλλου ατόμου. Όταν το άλλο άτομο έχει άγχος, ο Phos. το αισθάνεται. Το Nit. ac. είναι συμπονετικό συνεχώς. Εφόσον είσαι φίλος μου, σε συμπονώ. Αφού με προσβάλλεις θα σε σκοτώσω. Έτσι αυτό δεν είναι γνήσια συμπόνια -είναι επιφυλακτική (εξαρτώμενη)

συμπόνια. Στο Caust. επίσης υπάρχει επιφυλακτική (εξαρτώμενη) συμπόνια. Ενώ στον Phos. υπάρχει ανεπιφύλακτη συμπόνια. Πραγματικά αισθάνεται την ταλαιπωρία και τα ενοχλήματα των άλλων. Είναι πολύ αληθινή και επιθυμεί τη συντροφιά, θέλει τη συμπόνια από τους άλλους. Όχι τόσο πολύ το Nit. ac. ή το Caust. Δεν θέλουν τόσο πολύ τη συντροφιά ή τη συμπόνια όπως ο Phos. O Phos. αποκτά μια πραγματικά ταιριαστή σχέση, σαν εκείνον που μπορεί να κάνει φίλους το ταχύτερο. Μπορείτε να επικοινωνήσετε με έναν

Phos. πολύ εύκολα. Όχι τόσο εύκολα με το Nit. ac. ή το Caust. Και τα δύο θα σας φροντίσουν, αλλά δεν θα μπορέσετε να έχετε καλή επικοινωνία μ’ αυτά.

188

CHINA

Η China είναι άνθρωπος που φιλοδοξεί να κάνει κάτι, να κάνει μια περιουσία, να κάνει κάτι το ενεργητικό, όπως το Sulphur ή η Lachesis. Αλλά ο κόσμος δεν του επιτρέπει να προοδεύσει με τη δουλειά του, τον ενοχλούν και τον εμποδίζουν συνεχώς (ψευδαίσθηση,

εργασία του, εμποδίζεται στην) και έτσι δεν μπορεί να την κατορθώσει. Αισθάνεται πολύ απογοητευμένος, οργισμένος και κυνηγημένος (ψευδαίσθηση, καταδιωκόμενος) και αναπτύσσει μια περιφρονητική στάση προς τον καθένα. Δεν θα αφήσει τους άλλους σε ησυχία. Δεν έχει το θάρρος να ξεφύγει και είναι αδιάφορος και απελπισμένος. Θέλει ν’ αυτοκτονήσει, αλλά δεν έχει το θάρρος να το πράξει. Έχει απογοήτευση στη φιλοδοξία του και φαντασιοκοπεί γι’ αυτήν τις ώρες της σχόλης του. Χτίζει κάστρα στις σκέψεις του και γίνεται ο βασιλιάς ή ο αυτοκράτωρ. Σχεδιάζει βήμα-βήμα πώς θα προοδεύσει στη

σταδιοδρομία του. Στη φαντασία του σκέφτεται, τι θα έκανε, αν δεν είχε εμποδιστεί, αλλά ξέρει ότι και θεωρία και σχεδιασμός είναι άχρηστα, ανώφελα.

H China είναι μέσα σε όλους μας. Όλοι μας έχουμε σχέδια και σκοπούς και κάπως κάποιο άτομο έρχεται στο δρόμο μας και μας εμποδίζει. Παρεμποδιζόμαστε αλλά δεν ξέρουμε τι να κάνουμε. Φανταζόμαστε το τι θα συνέβαινε αν οι συνθήκες ήταν ευνοϊκές, αν

είχαμε καλή τύχη. Αισθανόμαστε άτυχοι, ακριβώς η κακή μας τύχη. Η China είναι πιθανόν

το φάρμακο για την ίδια την China. Οι σπουδαστές έχουν παρεμποδιστεί από την κυβέρνηση και έτσι φαντάζονται τι θα συνέβαινε αν είχαν καλή τύχη.

FLUORIC ACID

Τα συνθετικά στοιχεία του Fluoric acid είναι τα εξής:

Ανηθικότητα. Απέχθεια στην ευθύνη, γενετήσια επιθυμία αυξημένη. Απέχθεια στη γυναίκα του. Αδιαφορία προς τους αγαπημένους του. Ψυχωμένος (ελκυστικός) προς τους ξένους, με αυξημένη ενέργεια. Χρειάζεται λίγο ύπνο.

Τώρα, πώς μπορούμε να τα συνδυάσουμε αυτά μαζί; Πότε μπορεί να γίνει αναγκαία η ανηθικότητα; Πότε χρειάζεται το άτομο να είναι ανήθικο, ανεύθυνο, αναξιόπιστο και να σκέφτεται μόνο το sex;

Θα είναι μια θέση, όπου αν είναι ηθικό, τότε θα υποφέρει. Θα είναι μια κατάσταση, όπου αν είναι υπεύθυνο και έχει πάρα πολύ άγχος για την οικογένειά του, τότε θα

υποφέρει. Έτσι ποια είναι η κατάσταση όπου θα υποφέρει από ηθικότητα, ευθύνη και φροντίδα;

Όπως καταλαβαίνω, είναι μια κατάσταση όπου υπάρχει μια δυσαρμονία στο γάμο, που τον κάνει να υποφέρει. Χρειάζεται να ξεφύγει από το γάμο. Γι’ αυτό χρειάζεται να γίνει ανεύθυνος, να γίνει ανήθικος, να αυξήσει τη γενετήσια δραστηριότητά του. Χρειάζεται να μιλά ευχάριστα στους ξένους και ταυτόχρονα να γίνεται αδιάφορος στην οικογένειά του. Αυτή η κατάσταση θα τον κάνει να ξεφύγει από τον ασυμβίβαστο γάμο ή την ασυμβίβαστη σχέση του.

Γι’ αυτό αν διαβάσουμε στο Συνθετικό Repertory τις ρούμπρικες: ‘‘Ψευδαίσθηση, γάμος, πρέπει να διαλυθεί’’ και ‘‘Ψευδαίσθηση, αρραβώνας πρέπει να διαλυθεί’’, θα βρούμε κάτω από αυτές το Fluoric acid.

Έτσι η Fluoric acid κατάσταση είναι εκείνη μιας ασυμβίβαστης αταίριαστης σχέσης.

Ο σπουδαίος παράγων που πρέπει να θυμόμαστε είναι: Σ’ έναν άρρωστο μην ψάχνετε για μια αιτία. Βλέποντας έναν Fluoric acid ασθενή μη σκεφθείτε ότι απαραίτητα θα έχει μιαν

ασυμβίβαστη σχέση. Ή αν κάποιος έχει μιαν αταίριαστη σχέση μη δίνετε Fluoric acid. Να

θυμάστε μόνο, ότι ένα φάρμακο θα κατανοηθεί καλύτερα, αν προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τον αιτιολογικό παράγοντα και την εικόνα που αναπτύσσεται από αυτόν. Αυτό μόνο μας βοηθά να καταλάβουμε τη Materia Medica διαφόρων φαρμάκων με πολύ καλύτερο και ευκολότερο τρόπο προσπαθώντας να συσχετίσουμε λογικά τα συνθετικά στοιχεία του κάθε φαρμάκου.

Όπως π.χ. σε μια Veratrum album περίπτωση βλέπουμε έναν άρρωστο να συμπεριφέρεται σα να ήταν βασιλιάς, αν και έγινε πάμφτωχος. Σαν ένας βασιλιάς που έχασε

την κοινωνική του θέση. Είναι ένα άτομο που πραγματικά δεν έχασε τίποτε και δεν χρειάζεται να συμπεριφέρεται μ’ αυτόν τον τρόπο. Χρειάζεται Verat. alb., αφού αντιδρά αταίριαστα και δυσανάλογα προς την υπάρχουσα κατάσταση.

Όταν δεν υπάρχει η αιτία, η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο χαρακτηριστική. Αλλά ο σπόρος της κατάστασης, που προξενεί την κατάσταση του φαρμάκου, αρχικά

189

δημιουργήθηκε κάπου στις προγενέστερες γενεές. Αυτός έπειτα μεταβιβάζεται ως “ρίζες,

αρχική αιτία” στις κατοπινές γενεές.

Π.χ. στη Verat. alb. περίπτωση μπορεί να καταλάβουμε, ότι κάποιος στις προγενέστερές του γενεές πρέπει να έχασε την κοινωνική του θέση και να δημιουργήθηκε η

Verat. alb. κατάσταση. Επακόλουθα αυτή η κατάσταση μεταβιβάστηκε ως μια αρχική αιτία σ’ αυτόν τον άρρωστο. Συχνά μπορεί να εξιχνιασθεί ένα τέτοιο ιστορικό.

Κάθε φάρμακο αρχικά, έρχεται από μια τέτοια κατάσταση, που δημιουργήθηκε από τις προγενέστερες γενεές. Μια τέτοια κατάσταση δεν είναι απαραίτητο να βρεθεί στον άρρωστο. Αλλά το σύνολο των συμπτωμάτων του αρρώστου υποδεικνύει, ότι αυτός συμπεριφέρεται σα να αντιδρά σε μια ιδιαίτερη αιτία ή για να επιβιώσει σε μια ιδιαίτερη κατάσταση.

Αν καταλάβουμε την ιδιαίτερη κατάσταση, η όλη εικόνα του φαρμάκου γίνεται πολύ

καθαρή και επίσης μπορούμε πολύ εύκολα να διαφορίσουμε φάρμακα.

Την ιδέα αυτή κάλεσα “Materia Medica της κατάστασης” -κατανοώντας ένα φάρμακο μέσα από την αρχική θέση στην οποία θα έχει προξενηθεί η κατάσταση.

GRAPHITES

Υπάρχουν δύο πολύ χτυπητά χαρακτηριστικά στον Graphites που συμμιγνύονται. Θα τα περιγράψω το καθένα χωριστά και μετά θα δούμε τη σύμμειξή τους.

Το πρώτο χαρακτηριστικό είναι ότι ο Graph. ασθενής είναι πολύ ευερέθιστος. Γίνεται ευερέθιστος από το πιο μικρό κατά το δυνατό πράγμα. Ευερέθιστος σημαίνει αγχώδης, συναισθηματικός, απελπισμένος, νευριασμένος, κατηφής. Η παραμικρή αιτία αρκεί να δημιουργήσει αναταραχή μέσα του. Ρούμπρικες από το Synthetic Repertory:

Άγχος για ασήμαντα πράγματα. Ευσυνείδητος για ασήμαντα πράγματα. Απελπίζεται για ασήμαντα πράγματα.

Ευερεθιστότητα, νευριάζει για ασήμαντα πράγματα. Γελάει για ασήμαντα πράγματα. (Αυτό το γέλιο με το παραμικρό δείχνει ότι ο Graph.

μπορεί να γίνει ευτυχής επίσης πολύ εύκολα). Γίνεται κακόκεφος με το παραμικρό και για ασήμαντα πράγματα.

Το ασήμαντο του φαίνεται σπουδαίο. Κλαίει, έχει άγχος. Κλάμμα μετά από άγχος.

Έξαψη, διέγερση. Ευερέθιστος. Φαιδρότητα, χαροποίηση. Τρομάζει εύκολα. Συμπάσχει, συμπονετικός. Προσβάλλεται εύκολα. Δειλία, ανανδρία, χωρίς το θάρρος της γνώμης του.

Αυτό το είδος ευερεθιστότητας κάνει το Graphites ασθενή τελείως ανήσυχο και αγχώδη. Υπάρχει άγχος για το μέλλον, άγχος συνειδήσεως και ευσυνειδησία για ασήμαντα πράγματα. Η ιδέα είναι ότι καθένα από αυτά τα συναισθήματα δημιουργεί ένα είδος ανησυχίας και διέγερσης, που μπορεί να παρατηρηθεί εύκολα. Είναι τα άτομα που διεγείρονται πολύ εύκολα για το παραμικρό. Επίσης είναι σχολαστικά, τελειοθηρικά, λεπτολόγα, “ψείρες”.

Χρειάζεται σε μια κατάσταση κάποιου, όπου η γαλήνη και η ηρεμία δε βοηθούν, και

αυτός πρέπει να διεγερθεί για να επιβιώσει. Μια τέτοια κατάσταση θα αντιμετωπιστεί ψύχραιμα από τα άλλα μέλη της οικογένειας. Δεν ενοχλούνται για τίποτα. Το σπίτι είναι ανακατεμένο, κανείς δε δουλεύει να το τακτοποιήσει, του καθ’ ενός η εργασία είναι άτσαλη και ο σύζυγος και τα παιδιά χαίρονται τον εαυτό τους. Δε φροντίζουν το σπίτι. Έτσι η σύζυγος απογοητεύεται και διεγείρεται. Μια Graph. κυρία πιθανόν θα έχει έναν Calc. carb. ή Sulphur σύζυγο.

Είναι δειλά, ντροπαλά άτομα, που στερούνται αυτοεμπιστοσύνης. Είναι δειλά,

αναποφάσιστα και πάντα διστάζουν και αμφιβάλλουν, πράγμα που δημιουργεί άγχος. Μερικά χαρακτηριστικά μοιάζουν της Baryta carb. Η συγκέντρωσή τους είναι δύσκολη, έχουν αμβλύνοια, οκνηρία, αφηρημάδα και διανοητική σύγχυση. Δεν μπορούν να σχεδιάσουν. Υπάρχει ένα ισχυρό αίσθημα ανεπάρκειας, ακαταλληλότητας. Είναι ένα από τα κύρια φάρμακα για ενοχλήματα από άγχος προσμονής. Είναι πάντα στεναχωρημένα και

190

δύστροπα, με το αίσθημα ότι επίκειται δυστυχία ή κάτι θα συμβεί. Μια μικρή ατυχία τους

φέρνει μεγάλη θλίψη, ακόμη και απελπισία.

Στην ομιλία τους είναι πολύ διεγερμένοι και στις ενέργειές τους είναι βιαστικοί και πολύ ανήσυχοι. Δεν μπορούν να καθίσουν αρκετά σε ένα μέρος. Ξέρουν ότι κάτι συμβαίνει, αλλά

δεν ξέρουν τι. Νευρικότητα, ανησυχία την ώρα που εργάζονται. Η ανησυχία αυτή ενώ κάθονται, είναι γιατί δεν μπορούν να συγκεντρωθούν. Έχουν αφηρημάδα και η δημιουργία θεωριών ή η ανάλυση είναι πολύ δύσκολη γι’ αυτούς. (“Κούραση από επιστημονική εργασία”). Όταν πάνε σε μια σύσκεψη και πρέπει να καθόσουν και να σκεφτούν, αυτό τους είναι αδύνατο. Αποσπώνται από την εργασία τους ή εργάζονται βιαστικά και απρόσεκτα και όταν τους ρωτήσετε απ’ έξω, τι συνέβη στη σύσκεψη, θα επαναλάβουν λέξη προς λέξη, αλλά δεν θα μπορούν να συνοψίσουν, γιατί αυτό εμπλέκει τη σκέψη, την κατανόηση και

την αντίληψη. Αυτό μοιάζει πάρα πολύ τη Bar. c. Και τα δύο έχουν ανικανότητα για σκέψη και αφηρημάδα. Αλλά ο Graph. έχει πολύ περισσότερη διέγερση. “Απελπίζεται με το παραμικρό”.

Φανταστείτε μια γυναίκα, της οποίας ο άνδρας έχει μια μεγάλη αποτυχία στη δουλειά του, η θυγατέρα της έχει απαχθεί και ο γιος της έχει φιλονικήσει με τον πατέρα του. Όταν

τη ρωτήσετε, τι την ενοχλεί περισσότερο, θα πει ότι ο εγγονός της δεν τρώει το φαγητό

του. Όλο το σπίτι διαλύεται και εκείνο που την ενοχλεί είναι κάτι το ασήμαντο, όπως αυτό. Τα μεγάλα ζητήματα είναι έξω από την ακτίνα δράσης της. Όταν μιλάει έχει τόση διέγερση και θα δώσει κάθε παραμικρή λεπτομέρεια.

Ό,τι είναι η Puls. κατά την εφηβεία, είναι ο Graph. κατά την εμμηνόπαυση. Και η Puls. είναι επίσης εξαρτημένη, αλλά προστατεύεται πολύ και δεν ενοχλείται για μικροπράγματα. Κλαίει και αποτελειώνει την υπόθεση. Αλλά όταν παντρεύεται και ο άντρας της δεν της συμπεριφέρεται σαν παιδί, αλλά αντίθετα περιμένει απ’ αυτήν να φροντίσει για όλα τα

πράγματα, τότε μεταπίπτει στην Graph. κατάσταση, αλλά η αίσθηση ανικανότητας - αδυναμίας παραμένει.

Είναι κύρια ένα φάρμακο γυναικών. Ένας που απασχολείται ενεργητικά δεν μπορεί να είναι Graph. Αν είναι, είναι σοβαρά αντιρροπημένος. Έτσι σε έναν άνδρα, ο Graph. σπάνια βρίσκεται. Εκείνο που θα τους προδώσει, ακόμη και εκείνους που είναι αντιρροπημένοι, είναι ο τρόπος που περιγράφουν τα ενοχλήματά τους, ή ένα συμβάν. Θα γίνει με την πιο παραμικρή λεπτομέρεια και δεν θα υπάρχει σκέψη πίσω από αυτήν. Π.χ. αν ένας έχει

κάψιμο στο θώρακά του, που βελτιώνεται πίνοντας κρύο νερό, το Lyc. θα πει: “Έχω κάψιμο στο στήθος μου, που είναι καλύτερα με κρύο νερό”. Ενώ ο Graph. θα πει: “Γιατρέ, όταν σηκώθηκα τη νύχτα, βρήκα να έχω ένα κάψιμο στο στήθος μου, κάψιμο σαν φωτιά και μετά που ήπια κρύο νερό, αισθάνθηκα καλά, πολύ καλύτερα”. Όταν σε έναν Graph. φοιτητή ιατρικής ζητηθεί να μιλήσει για μια περίπτωση, αυτός θα αφηγηθεί λεπτομερώς την όλη περίπτωση με τα λόγια ακριβώς του αρρώστου. Θα πει το κάθε τι που είπε ο άρρωστος,

αλλά δεν θα υπάρχει σύνθεση ή αντίληψη. Θα υπάρχει αρκετή συμπόνια ανακατεμένη στη διήγηση της περίπτωσης, μπορεί ακόμη ν’ αρχίσει να κλαίει. Ο Graph. ασθενής στην κλινική θα φαίνεται εντελώς διεγερμένος και φιλικός. Είναι θερμοί και συμπονετικοί, γελούν εύκολα και μεγαλόφωνα, είναι ομιλητικοί, εκφραστικοί και αγχώδεις.

Το άλλο χαρακτηριστικό του Graph. είναι ότι το κλάμα βελτιώνει. Οι ρούμπρικες είναι:

Άγχος, το κλάμα βελτιώνει. Θλίψη, το κλάμα βελτιώνει.

Κλαίει με το παραμικρό (Handbook του Allen). Άγχος προσμονής και τάση για κλάμα (Handbook του Allen).

Το κλάμα βελτιώνει τα συμπτώματα. Δειλία, αποθάρρυνση, πρέπει να κλάψει (Handbook του Allen).

Αυτό το χαρακτηριστικό φαίνεται λίγο σαν της Pulsatilla, αλλά υπάρχει μια μεγάλη διαφορά, που μπορείτε να δείτε στην κλινική πρακτική. Αυτό το κλάμα είναι μια έκφραση και η Graph. ασθενής είναι πολύ καλύτερα εκφράζοντας τα συναισθήματά της. Ηρεμεί

εντελώς και χαλαρώνει και τίποτε άλλο, παρά η έκφραση του συναισθήματος, δεν μπορεί να της δώσει την ανακούφιση. Ομοίως, μέχρι να εκφρασθεί, θα είναι διεγερμένη, αγχώδης, με άγχος προσμονής, θλίψη, απελπισία και αποθάρρυνση. Το μυαλό θα είναι τελείως κλονισμένο ή ταλαντευόμενο, αλλά τη στιγμή που εκφράζεται γίνεται ήρεμη και γαλήνια. Δύσκολα μπορεί να φυλάξει κάτι για τον εαυτό της, τις γνώμες, τις αμφιβολίες, τους φόβους, τις αγάπες και τα μίση, να είναι καλά ή κακά.

Τα δύο αυτά χαρακτηριστικά αναμιγνύονται μαζί για να κάνουν μια πολύ μοναδική προσωπικότητα. Π.χ. μια νοικοκυρά, που ο άντρας της πήγε να εργαστεί και κάτι συνέβη

191

στο σπίτι. Μπορεί να αντελήφθη ένα γράμμα για την κακή υγεία κάποιου ή υπήρχε κάποια

λογομαχία με τον καταστηματάρχη ή ένα από τα παιδιά και μια ελαφρά υψωμένη θερμοκρασία, ξεσηκώνει όλους τους εργαζόμενους, δυσανασχετεί, ερεθίζεται και είναι ανήσυχη. Δεν μπορεί να κάνει τη δουλειά της, δεν μπορεί να καθήσει στη δουλειά της. Έχει

αγχώδη ανησυχία και περιμένει τον άντρα της να επιστρέψει. Μετά, μόλις του ανοίξει την πόρτα και πριν ακόμη αυτός να μπει, αρχίζει να περιγράφει συναρπαστικά και με λεπτομέρεια ό,τι έχει συμβεί. Συνεχίζει μέχρι να τελειώσει και μετά ηρεμεί και χαλαρώνει.

Αυτήν τη γρήγορη ευμεταβλητότητα των διαθέσεων μπορείτε να τη δείτε στις εξής ρούμπρικες:

Διάθεση ευμετάβλητη. Άγχος που ακολουθείται από κλάμα.

Ευθυμία, που ακολουθείται από μελαγχολία.

Το πιο κοντινό πράγμα που μπορούμε να το συγκρίνουμε, είναι ένα συντονισμένο διαπασών. Το παραμικρό τράνταγμα στο διαπασών θα το κάνει να πάλλεται διεγερμένα και μόνο αν μπορεί να μεταδοθεί αυτός ο παλμός σε κάτι άλλο, το διαπασών θα ηρεμήσει

αμέσως.

IGNATIA

Η φύση της Ignatia είναι σαν εκείνη μιας γυναίκας, που έχει καταναλώσει όλο το συναισθηματικό της απόθεμα ισορροπίας σε ένα άτομο. Είναι πολύ ευαίσθητη στη συμπεριφορά αυτού του ατόμου. Κάθε κακή συμπεριφορά ή βάναυση από μέρους του την επηρεάζει βαθειά και προξενεί θλίψη ή κατήφεια. Ο μόνος τρόπος που αυτή η ήπια γυναίκα αισθάνεται, ότι μπορεί να τον επαναφέρει στην καλή συμπεριφορά (και να αποκαταστήσει την ισορροπία της), είναι η υστερική εκδήλωση από μέρους της. Όταν διαταράσσεται, κάθε παρηγοριά μόνο χειροτερεύει την κατάστασή της. Είναι σα μια ερωτευμένη νέα που το

μέλλον της εξαρτάται από το γάμο της μ’ αυτόν τον άνδρα. Έχει δεθεί μ’ αυτόν τον άνδρα τόσο πολύ, σα να είναι ήδη παντρεμένη μαζί του. Από εδώ το μοναδικό σύμπτωμα: Ψευδαίσθηση, ότι είναι παντρεμένη. Είναι τόσο ερωτευμένη μ’ αυτόν τον άνδρα, που ενεργεί σα να είναι ήδη παντρεμένη μαζί του.

Αν είναι νοικοκυρά, η ζωή της εξαρτάται από την οικογένειά της και δεν έχει άλλο

ενδιαφέρον. Έχει θυσιάσει όλες της τις επιθυμίες και παράτησε την εκπλήρωση των “ονείρων” της. Με λίγα λόγια έχει ξοδέψει όλες της τις σκέψεις, τις ελπίδες και τα

ενδιαφέροντα στην οικογένειά της.

Φυσικά, σ’ αυτές τις περιστάσεις, όταν υπάρχει μια απογοήτευση ή απώλεια με το θάνατο ατόμου κοντινού και αγαπητού σ’ αυτήν, αυτό της προξενεί ένα αίσθημα καταστροφής (Ψευδαίσθηση, ότι είναι κατεστραμμένη). Υπάρχει τρομερή θλίψη, άγχος, λίμναση σκέψης και shock. Αυτό το στοιχείο είναι που κάνει την Ignatia το οξύ φάρμακο για πλείστα άτομα, που αντιμετωπίζουν την απώλεια ενός αγαπητού προσώπου, στο οποίο

αφιέρωσαν ένα μεγάλο μέρος των συναισθημάτων τους.

Τα σημεία τέτοιας συναισθηματικής επένδυσης είναι το δίπτυχο:

1. Προσπαθεί να μη βλάψει κανένα. Ακόμη καταπιέζει τα αισθήματά της και υποφέρει τα ενοχλήματά της σιωπηλά. Είναι συμπονετική, στοργική, περίφροντις (Ενοχλήματα από φροντίδες), ευσυνείδητη και συναισθάνεται το καθήκον της (Ψευδαίσθηση, παραμέλησε το καθήκον της). Είναι επίσης υποχωρητική και εύθυμη, μη δείχνοντας τη θλίψη της.

2. Η δεύτερη όψη, είναι η προσεκτική αναζήτηση της συμπεριφοράς, που είναι υστερική -

συσπάσεις, πόνος, κόμπος, σπασμοί, κλείσιμο λαιμού, αναστεναγμός, παιδική συμπεριφορά, φιλαυτία, εγωισμός κτλ. Μπορεί επίσης να κλαίει, να κλαίει με λυγμούς ή να τσιρίζει για βοήθεια. Αυτό το είδος θλίψης και κλάματος είναι πολύτιμο σ’ αυτήν, γιατί έτσι έλκει την προσοχή των άλλων προς αυτήν. Συνεπώς εναντιώνεται στην παρηγοριά ή κάθε προσπάθεια για ελάττωση της θλίψης. Απολαμβάνει τη θλίψη (Repertory του Phatack).

Εδώ είναι μερικά ακόμη συμπτώματα:

192

Δυσάρεστες ειδήσεις, ενοχλήσεις από Μεταφέρεται, επιθυμία να

Αυτοεμπιστοσύνης, έλλειψη (που δείχνει εξάρτηση)

Εργατική

Διστακτικότητα Γέλιο

Μονομανία (όλες οι σκέψεις συγκεντρώνονται σε ένα αντικείμενο)

Απόκρυφη, Κρυψίνους

Συναισθηματική Ακούσιο κλάμμα

Η κατάσταση της Ignatia είναι μιας γυναίκας που εξαρτάται από άτομα, τα οποία περιμένουν από αυτήν να είναι η ιδεώδης γυναίκα. Πάει να αναλάβει τη φροντίδα τους και δεν το ζητά ευθέως (όπως η Puls.), αλλά συμπεριφέρεται σιωπηλά και αυτοθυσιάζεται. Είναι μια γυναίκα που φροντίζει τους άλλους σε βάρος του εαυτού της. Οι άλλοι περιμένουν από

αυτήν να είναι θρησκευόμενη, ευσυνείδητη, θερμή και να τους φροντίζει. Η οικογένειά της αφήνει αυτόν το ρόλο σ’ αυτήν. Η νέα συμπεριφέρεται σαν ο φίλος της να περιμένει αυτό

από αυτήν (το κάνει στην πραγματική Ign. κατάσταση), και προσπαθεί να εκπληρώσει αυτό το ρόλο όντας η σιωπηλή θυσιαζόμενη και παίρνοντας μέσα της όλα τα χτυπήματα και τους πόνους. Έτσι έμμεσα προσελκύει τη συμπάθεια. Αν όλα αυτά αποτύχουν, θα γίνει υστερική, που είναι μια κρυφή είσοδος στην καρδιά του.

Στην Ανατολή αυτές οι ιδιότητες βρίσκονται σε μια γυναίκα από την οποία η οικογένεια περιμένει αρκετές θυσίες. Στη Δύση είναι η κατάσταση μιας γυναίκας που εξαρτάται από έναν άνδρα, ο οποίος τη θέλει να είναι η ιδεώδης, θυσιαζόμενη γυναίκα.

Στην περίπτωση ενός παιδιού θα βρείτε τις ακόλουθες απαντήσεις σε διάφορες καταστάσεις, που χρειάζονται Ignatia:

Ευαισθησία στη βαναυσότητα Ευαισθησία στην επίπληξη (κατσάδα).

Σιωπηλό (Μιλήσει, απροθυμία να). Λίμναση σκέψης (σκέφτεται το ίδιο πράγμα). Αναστενάζει. Η παραίνεση χειροτερεύει.

Κλαίει από παραίνεση. Απόκρυφη διάθεση.

Ευσυνείδητος για ασήμαντα πράγματα: Το έχουν και η Ign. και η Sil. Και τα δύο αυτά

φάρμακα ζουν σύμφωνα με μια ορισμένη εικόνα και έχουν μονομανία. Σκέφτονται ιδιαίτερα πράγματα και αποκλείουν οτιδήποτε άλλο. Η διαφορά είναι, ότι η εικόνα που η Silicea θα δικαιωθεί, έχει να κάνει με το εγώ. Στη Sil. έχετε ντροπαλότητα χειρότερα στον κόσμο και φόβο εξετάσεων. Ενώ η εικόνα που δικαιώνει την Ignatia είναι, να είναι στοργική και συμπονετική, που δεν ανήκει στη Silicea.

Επίσης παίζοντας ένα ρόλο, το Aurum είναι συμπληρωματικό. Αλλά το Aurum έχει

υψηλή αίσθηση ευθύνης, που η Ignatia δεν έχει. Συνεπώς το Aurum είναι δικτατορικό, ενώ η Ignatia είναι υποχωρητική.

Όταν η Ignatia νέα βρει, ότι οι ελπίδες της επανειλημμένα έχουν διαψευσθεί, δεν θα προχωρήσει πια σε μια σχέση όπου υπάρχει πιθανότητα απογοήτευσης. Αυτό είναι Nat. mur. Όταν η Ignatia εισέλθει σε μια κατάσταση όπου δεν απαιτείται προσπάθεια, χρειάζεται να

γίνει αναίσθητη και απαθής, γιατί τώρα η ευαισθησία τής είναι άχρηστη -ακόμη και η υστερία δε χρειάζεται- μετά αυτή η κατάσταση αναισθησίας (αδιαφορία) είναι η κατάσταση

του Phos. ac.

Τέλος, όταν η Ignatia γυναίκα θεραπεύεται πολύ άσχημα και η ζεστή και στοργική της φύση ή ιδιότητα δε βρίσκει εκτίμηση, τότε εκδηλώνει απέχθεια προς την οικογένειά της, την κατάσταση της Sepia.

Έτσι βρίσκετε τα συμπληρωματικά φάρμακα της Ignatia στα Aurum, Nat. mur., Phos. ac. και Sepia.

193

KALI BROMATUM

Μοναδικά Συμπτώματα:

Ψευδαίσθηση, ο αδελφός αισθάνεται εκτοπισμένος στη θέα της. Ψευδαίσθηση, πρόκειται να διαπράξει ένα αδίκημα.

Ψευδαίσθηση, νομίζει ότι πρόκειται να σκοτώσει τον άντρα της και το παιδί της. Ψευδαίσθηση, ότι κατηγορείται για ληστεία. Ψευδαίσθηση, νομίζει ότι έχει επιλεγεί για θεϊκή εκδίκηση. Ψευδαίσθηση, ότι το σπίτι της μητέρας της καταπατείται από άσεμνες γυναίκες.

Αυτές οι ψευδαισθήσεις μας δίνουν μια αρκετά καλή ιδέα της κατάστασης του Kali brom. “Καχύποπτος: προσβλέπει όλες τις πλευρές, φοβάται τον κόσμο”, λέει η Materia Medica του Phatack. Ένας από τους φόβους είναι ότι θα κάνει κάτι λανθασμένο.

Η έκφραση αυτού του αισθήματος είναι ανησυχία

ανήσυχα, νευρικά χέρια -χέρια, ανήσυχα

προσβλέπει όλες τις πλευρές -καχύποπτος

φοβάται τον κόσμο, πλήθος.

Ηθικότητα, έγκλημα, ενοχή είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της Kali brom. κατάστασης.

Κατάσταση. Είναι ένας ακραία άγρυπνος- προσεκτικός, να μην κάνει κάτι λανθασμένο.

Είναι σαν η επιβίωσή του να εξαρτάται απ’ αυτό, σαν να έχει ναυαγήσει, αν κάτι πάει στραβά. Οι ρούμπρικες είναι:

Εγκατάλειψης, αίσθημα. Φοβάται να μείνει μόνος. Φόβος ότι κάτι θα συμβεί. Φοβάται το πλήθος, τον κόσμο.

Όπως ένας κλέφτης -δεν απαντά σε ερωτήσεις ή απαντά μονοσύλλαβα, με ένα “ναι” ή

“όχι” σε όλες τις ερωτήσεις.

Κατάσταση. Όπως ένα παιδί που μεγαλώνει σε μια οικογένεια, όπου οι γονείς είναι πολύ αυστηροί ηθικά. Η μητέρα λέει: “Μ’ αρέσεις, σ’ αγαπώ. Δεν έχει σημασία ότι είσαι

τέλειος, αλλά ηθικά αν κινηθείς έναν πόντο, δεν θα σε αποδεχθώ. Το παραμικρό ψέμα, κλέψιμο, δολιότητα είναι πολύ μεγάλο έγκλημα”.

Νομίζει ότι έχει επιλεγεί για θεϊκή εκδίκηση.

Για ένα παιδί η μητέρα είναι η Θεία Εκδίκηση ή κακότητα. Το παιδί αισθάνεται ότι αν

κάνει το παραμικρό σφάλμα, ο Θεός (η μητέρα) ποτέ δεν θα το συγχωρήσει. Έχει έναν τρομερό φόβο μήπως κάνει κάτι εσφαλμένο. Αυτά τα παιδικά ένστικτα το ωθούν να κάνει πράγματα που δεν είναι τελείως αποδεκτά και το κάθε τι είναι εσφαλμένο για τη μητέρα. Έτσι πάντα αισθάνεται σαν κλέφτης.

Ψευδαίσθηση. Βλέποντάς την αισθάνεται σαν να πέταξε τον αδελφό του στη θάλασσα. Αυτό σημαίνει ότι τον επιτηρεί και επίτηδες αφήνει να συμβεί. Αισθάνεται ότι υπήρξε

ανεύθυνος ή παραμέλησε το καθήκον του.

Ψευδαίσθηση. Φαντάζεται ότι το σπίτι της μητέρας κατελήφθη από άσεμνες γυναίκες. Σημαίνει ότι οι γυναίκες που έρχονται στο σπίτι του είναι άσεμνες και η μητέρα θα το βρει αυτό ανήθικο. Αυτό δίνει την ιδέα της σεξουαλικότητας στο Kali brom.

Καθώς πλησιάζει η ήβη, τα γενετήσια αισθήματα ανεβαίνουν και αυτό είναι αυστηρά απαγορευμένο σ’ αυτό το σπίτι. Έτσι τα συνήθη προβλήματα του Kali brom. εμφανίζονται γύρω από την εφηβεία.

Λάγνες επιθυμίες. Μπορεί να υπάρχει αυνανισμός, που να συνοδεύεται από τρομερό αίσθημα ενοχής, και μετά το kali brom. αρχίζει να σκέφτεται συνεχώς αυτές τις ανήθικες σκέψεις όπως το Plb. σκέφτεται συνεχώς απαγορευμένα πράγματα. Όσο περισσότερο τα σκέφτεται, τόσο περισσότερο είναι ένοχος και τόσο περισσότερο φοβάται, ότι ο κόσμος θα καταλάβει τις κρυφές επιθυμίες του. Όταν σκέπτεται τέτοια πράγματα, βλέπει γύρω του, γιατί νομίζει ότι ο κόσμος θα καταλάβει αυτές τις αισχρές σκέψεις που εμφανίζονται στο μυαλό του.

Η θρησκευτικότητα δεν είναι τόσο μεγάλο ζήτημα στο Kali brom. όσο η ηθικότητα. Στη Thuja, η θρησκευτικότητα είναι πολύ σπουδαία, θρησκευτικός φανατισμός.

194

Η θρησκεία είναι ένα είδος ομαδικής ηθικής, ένας κώδικας ηθικής μιας ομάδας.

Η Thuja έρχεται από μια κατάσταση θρησκευτικής τάξης στην κοινωνία. Κάποιες Αραβικές χώρες θα χρειαστούν αυτό το φάρμακο, για πολύ έμμονες ιδέες. Υπάρχει επίσης ένας φόβος των ξένων -οποιοσδήποτε ξένος είναι απρόσδεκτος. Υπάρχει φόβος ότι θα

αποκαλυφθεί και αυτή η εμμονή συνδυάζεται με ευθραυστότητα. Φόβος ιδεών, αξιών, της εικόνας των ότι θα σπάσει και έτσι αισθάνονται λεπτεπίλεπτοι και όσο περισσότερο λεπτεπίλεπτοι αισθάνονται, τόσο περισσότερο σκληροί γίνονται.

LAC CANINUM

Το κεντρικό αίσθημα του Lac. Caninum είναι: “Δεν είμαι αρκετά καλός, μισώ τον εαυτό μου. Είμαι παχύς και άσχημος και αισθάνομαι βρώμικος και φρικτός. Τι κέρδισα με το να είμαι έτσι; Κανείς δε με θέλει ή να μπορεί να με αρέσει. Δεν είμαι αρκετά έξυπνος, ό,τι λέω

είναι χαζό και ανόητο”. (Περιφρονεί τον εαυτό του, Ψευδαίσθηση, περιφρονεί τον εαυτό της).

Είναι η κατάσταση ενός παιδιού στην Ινδία, όπου το να είναι κανείς ωραίος είναι

σπουδαίο. Είναι μια μελαχρινή μικρούλα σε μια οικογένεια με ωραίο δέρμα. Προσπαθεί πολύ σκληρά να αποκτήσει ωραίο δέρμα, αλλά βέβαια αποτυγχάνει. Μισεί τον εαυτό της και υποφέρει σε σύγκριση με τους άλλους. Ο κόσμος φέρνει ρούχα μόνο για τις αδελφές της.

Κανείς δεν την προσέχει. Παραμελεί τον εαυτό της και δεν τον φροντίζει, γιατί το σώμα της φαίνεται άσχημο. Πλένεται συχνά. Ο κόσμος την ενοχλεί σα να είναι φίδι και ζωύφιο (Ψευδαίσθηση, βλέπει φίδια). Δεν εμπιστεύεται πλέον τον εαυτό της. Είναι τελείως αναποφάσιστη, διστακτική και έχει χάσει την εμπιστοσύνη στον εαυτό της. Πιστεύει ότι όλα όσα λέει είναι ένα ψέμα. Αποστρέφεται τη ζωή και εισέρχεται σε τρομερή καταπίεση. Τίποτε δεν μπορεί να την καλυτερέψει. Αισθάνεται άχρηστη και αηδιασμένη με το σώμα της. Νομίζει ότι είναι ασήμαντη και θα ήταν καλύτερο για τους άλλους αν δεν υπήρχε. Είναι

μυγιάγγιχτη, είναι ασήμαντη, όχι ηθικά, αλλά ποιοτικά. Θέλει να αυτοκτονήσει και να βάλει τέλος στην ταλαιπωρία της. Μερικές φορές νευριάζει με τους άλλους, γιατί τη μεταχειρίζονται έτσι. Μερικές φορές γίνεται βάναυση και φιλόνικη. Μέσα της ξέρει ότι αυτό είναι ανώφελο, τα βλέπει σκούρα και τίποτε δεν μπορεί να το αλλάξει. Αντιδρά με οργή και μίσος. Αισθάνεται καταπιεσμένη και στεναχωρημένη και μέμφεται άλλα άτομα. Αισθάνεται ότι θα πάθει μια ανίατη νόσο και θα πεθάνει (Ψευδαίσθηση, έχει ανίατη νόσο). Γίνεται αγενής. Αισθάνεται να συμπεριφέρεται άξεστα και γράφει στους γνώριμούς της οργισμένα

γράμματα (γράφει με αγένεια στους φίλους της). Θα συμβεί στη συζυγική σχέση, όπου άνδρας και γυναίκα είναι ίσοι όταν παντρεύονται, αλλά τώρα, μετά το γάμο είναι στο σπίτι γεννώντας παιδιά. Γίνεται παχιά και εμφανίζει ρυτίδες στο πρόσωπό της. Ο σύζυγός της μένει δραστήριος και έχει γίνει ξακουστός και λαοφιλής. Μετά πάνε σε μια κοινωνική εκδήλωση και κανείς δεν της δίνει σημασία. Αισθάνεται εγκαταλειμμένη και μισεί τον εαυτό της και επίσης τον άνδρα της, που την έφερε σ’ αυτήν την κατάσταση. Ακόμη και τα παιδιά

της δεν τα θεωρεί σπουδαία.

Βασικά το Lac can. είναι ένα αίσθημα μέσα σε όλους μας. Δυσαρέσκεια με τα φυσικά μας χαρίσματα και προσπάθεια του καλού εαυτού μας να γεφυρώσουμε το χάσμα μεταξύ του τι είμαστε και του τι θα θέλαμε να είμαστε. Κατηγορούμε τον εαυτό μας και κατακρίνουμε τους άλλους και αισθανόμαστε μη αξιαγάπητοι λόγω των ελλείψεών μας. Το Lac. can. εκπροσωπεί την ανεπιφύλακτη αίσθηση δυσανεξίας. Είναι ένα αίσθημα, ότι τίποτε δεν μπορεί να γίνει, γιατί οπωσδήποτε δεν είμαστε σε κατάσταση ευεξίας. Όλοι μας έχουμε

αυτό το στοιχείο, αλλά στις περισσότερες άλλες μας καταστάσεις ανταποκρινόμαστε και αν τις επιτελέσουμε ή τις εκπληρώσουμε αισθανόμαστε ωραία.

LACHESIS

Lach. -μια κυρία που υποφέρει από σύγκριση- φαντάζεται ότι είναι μια νύφη, που δυσμενώς συγκρίνεται με τις συννυφάδες της. Έντονη αίσθηση συναγωνισμού. Αισθάνεται επίσης, ότι ο κόσμος κινείται εναντίον της, συνωμοτούν εναντίον της. Καχύποπτη, δύσπιστη. Ο μόνος τρόπος που μπορεί να αξίζει είναι με τον εγωϊσμό και την πολυλογία, τη

σάτιρα, την κοροϊδία, τον αστεϊσμό και με την αίσθηση ότι βρίσκεται υπό τον έλεγχο υπεράνθρωπου. Όταν αυτά αποτύχουν, στρέφεται στον πνευματικό χώρο και τη σωτηρία της ψυχής της. Όλος αυτός ο ανταγωνισμός έχει να κάνει με διαπροσωπική σχέση, ώστε για τον υπάρχοντα χρόνο να αποκλείεται από την εργασία “Δουλειές, απέχθεια για” και να συγκεντρώνεται στο πρόβλημα που την αδιαθέτησε. Είναι το πνεύμα του ανταγωνισμού η ζήλεια, που διαφορίζει τη Lach. από την Plat. και το Pallad. Το φάρμακο που συγγενεύει

πολύ είναι ο Hyos. Η διαφορά είναι ότι ο Hyos. προσπαθεί να προσελκύσει την προσοχή με

195

ανόητη συμπεριφορά και με αστείες χειρονομίες κτλ. και μπορεί να γίνει πολύ απειλητικός

με βιαιότητα και χτύπημα, ενώ η Lachesis είναι πιο εύθυμη, πιο έξυπνη και πιο ανεξέλεγκτη, όντας καλύτερα από τον Hyos. H Lach. μπορεί να είναι η ιστορία ενός κοριτσιού ή μιας γυναίκας που έχει εγκαταλειφθεί από τον μνηστήρα της ή τον άντρα της για κάποια

καλύτερη από αυτήν. Είναι η κατάσταση που πρέπει να είναι (κάπως) προσεκτική στη σύγκριση των άλλων ατόμων προς αυτήν και ταυτόχρονα να αποδείξει την υπεροχή της με την εγωϊστική ομιλία της. Όταν αυτό δε δουλέψει, αυτή παρατάει την ιδέα του γάμου και ασχολείται με πνευματικά ζητήματα, όπως ένα άτομο που ο θάνατος είναι κοντά.

Άλλη Lach. κατάσταση είναι της πεθεράς. Μετά που η νεαρή νύφη της έρχεται στο σπίτι, αυτή χάνει τη θέση της από αυτήν την άλλη γυναίκα που είναι πιο εκπαιδευμένη, νεότερη, ελκυστική και προσπαθεί να τη συναγωνιστεί όσο καλύτερα μπορεί. Γίνεται

εγωίστρια και όταν αυτό δεν αποδώσει, γίνεται θρήσκα, πνευματική και αισθάνεται ότι ο θάνατός της είναι κοντά και ότι θα συγκεντρωθεί σε πνευματικά θέματα. Αρχίζει να μελετά, αισθάνεται ότι είναι κάτω από μια υπεράνθρωπη δύναμη. Γι’ αυτό υπάρχει μια ρούμπρικα: “Αποφεύγει τη συντροφιά για να παραδοθεί στη φαντασία της”.

LYCOPODIUM

Μερικά από τα έκδηλα συνθετικά στοιχεία του Lycopodium είναι:

Έλλειψη αυτοεμπιστοσύνης. Εγωϊσμός. Αισθηματικότητα. Μνήμη φτωχή. Ευερεθιστότητα. Δειλία. Θέλει τη συντροφιά.

Αντιλογία, αντίθεση, δεν ανέχεται την. Βιασύνη/Ανυπομονησία/Ανησυχία. Λάγνος, ασελγής. Διάθεση ευμετάβλητη. Φιλαργυρία. Ευσυνείδητος.

Κάθε Lycopodium ασθενής θα έχει ένα συνδυασμό μερικών χαρακτηριστικών από

αυτά. Ποια από αυτά θα είναι έκδηλα θα εξαρτηθεί από την ηλικία, το φύλο και την κοινωνική κατάσταση. Εκείνα που επιδοκιμάζονται από την κοινωνία, όπου αυτός εργάζεται, θα είναι έκδηλα, ενώ εκείνα που αποδοκιμάζονται θα εμφανιστούν σε μια πιο ήπια ή αντιρροπημένη μορφή.

Π.χ. σε μια κοινωνία, όπου η λαγνεία θεωρείται αμαρτία, θα βρείτε τον ασθενή να την αντιρροπεί με κάποια μέσα. Ή όπου ο εγωϊσμός αποδοκιμάζεται, ο ασθενής θα προσπαθήσει

να αποφύγει μια επίδειξη αυτής της ιδιότητας. Μερικές φορές μπορεί σκόπιμα να αμαυρώσει τον εαυτό του, έτσι που ακόμη και με λάθος δεν ενεργεί με σωστό εγωισμό.

Πάλι, σε έναν ενήλικο, η δειλία μπορεί να κρύβεται πίσω από μια επίδειξη παλληκαρισμού. Αυτό γίνεται αναγκαίο για να προστατεύσει το εγώ του. Περιστασιακά, ο Lyc. ασθενής μπορεί να καταφύγει σε απίστευτη ομιλία, κομπάζοντας με ψεύτικο παλληκαρισμό. Αυτό τελικά προξενεί ένα αίσθημα ενοχής με ένα φόβο μήπως ανακαλυφθεί.

Ένα παρακλάδι αυτού του εγωισμού είναι η φιλοκατήγορος στάση προς τους άλλους. Ο

Lyc. ασθενής δεν είναι δυστυχής με τους άλλους, αλλά εν τούτοις τους κατακρίνει για να

αποδείξει την υπεροχή του. Ταυτόχρονα η ευσυνειδησία του δεν θα του επιτρέψει να υπερ-επικρίνει άλλους. Πάντως θα δικαιολογήσει τις επικρίσεις του, λέγοντας (και το αισθάνεται) ότι είναι καθήκον του να το πράξει από ενδιαφέρον προς το άτομο που επικρίνει. Έτσι το Lyc. μπορεί να επικρίνει έξυπνα τους άλλους.

Ο εγωισμός επίσης τον κάνει να μην ανέχεται τις αντιλογίες και αντιθέσεις. Οι απόψεις του είναι υπέρτατες. Αυτό δημιουργεί αρκετά βλαπτικά αισθήματα στους γύρω του και

επίσης στον ίδιο το Lyc. ασθενή. Στο Repertory ο “Εγωϊσμός” καλύπτεται επίσης και από ρούμπρικες όπως “Περήφανος, αλαζών”, “Περιφρονητικός”, “Επηρμένος, αναιδής” κτλ. Τελικά αυτός ο εγωισμός διαμορφώνει αρκετά συμπτώματα του Lyc.

To Lyc. παιδί θα έχει “Φόβο για τα νέα άτομα”, “Φόβο ανθρώπων”, “Φόβο για ξένους”, “Δειλία”, “Ντροπαλότητα” κτλ. Γι’ αυτό μένει μακριά από νέες καταστάσεις και νέα άτομα, προσκολλημένος πάντα στους οικείους και τους γνωστούς. Σε έναν ενήλικο αυτή η ιδιότητα

αντιρροπείται σοβαρά και υπεραντιρροπείται.

196

Το Lycopodium εγώ δεν του επιτρέπει να αποδεχθεί τη δειλία του, την έλλειψη αυτο-

εμπιστοσύνης και το φόβο ανθρώπων και κόσμου. Έτσι δημιουργεί για τον εαυτό του έναν ενδόμυχο κόσμο, έναν κόσμο όπου περικυκλώνεται με άτομα που δεν έχει να φοβηθεί, αλλά που στην πραγματικότητα τον φοβούνται. Θα διαλέξει μια γυναίκα που είναι ήπια, που ποτέ

δεν θα υψώσει τη φωνή της και θα την παντρευτεί. Νομίζω ότι η Pulsatilla είναι η καλύτερη γι’ αυτόν. Στην εργασία, το παιχνίδι και την κοινωνική του κατάσταση θα συγκεντρώσει γύρω του μόνο άτομα που μπορεί να κυριαρχήσει και που δε χρειάζεται να φοβάται. Επίσης τέτοια άτομα θα τον επαινούν και θα προάγουν το εγώ του. Ποτέ δεν θα του φέρουν αντιρρήσεις. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον το Lyc. θα κυριαρχήσει, θα προστάξει και θα κυβερνήσει με σιδερένιο χέρι. Αλλά έξω από την ασφάλεια του πεδίου του, το Lyc. ακόμη θα μένει αγχώδες και δειλό. Ποτέ δε θα τολμήσει και δε θα διακινδυνεύσει έξω από τον

χώρο του. Ταυτόχρονα θα μιλήσει να το εξηγήσει και θα φέρει όλο και περισσότερο κόσμο υπό την εξουσία του. Η κατάσταση αυτή βρίσκεται υπό την ρούμπρικα “Αγάπη για εξουσία”.

Αυτή η αγάπη εξουσίας κάνει το Lyc. πολύ φιλόδοξο. Θα προσπαθήσει να πάρει μια θέση που να μπορεί να διατάξει τους άλλους και να μην τολμούν να του φέρνουν αντιρρήσεις. Ή είναι αυτό πολιτική δύναμη ή επιστημονική αυθεντία ή ακόμη μια

εκτελεστική θέση ή επικεφαλής ενός ιδρύματος, το Lyc. ζητά δύναμη παντού και

οπουδήποτε.

Μια ματαιωμένη φιλοδοξία, μια παρεκτόπιση, ακόμη και αποχώρηση μπορεί να είναι μεγάλη συμφορά για το Lyc. Μπορεί να μην τα παρατήσει τόσο εύκολα. Πάντως, υπάρχουν φορές που ταράζεται βαθειά από το όλο συμβάν.

Το Lycopodium εκπροσωπεί τον συνεχή αγώνα ενός ατόμου μεταξύ δειλίας και εγωισμού, μεταξύ έλλειψης εμπιστοσύνης και περηφάνιας, μεταξύ ντροπαλότητας και δικτατορικής στάσης. Τα πρώϊμα σημεία αυτής της πάλης φαίνονται στην παιδική ηλικία. Το

παιδί είναι συνήθως λεπτό. Είναι δειλό, ιδίως στην παρουσία καινούργιων προσώπων. Π.χ. θα είναι δύσκολο γι’ αυτό να ψωνίσει κάτι από ένα μαγαζί. Θέλει να μιλήσει από σκηνής σε ακροατήριο, αλλά έχει τρακ σκηνής. Έτσι παραδίνεται σε παιδικές φαντασιώσεις και θεωρίες και ικανοποιείται μ’ αυτά κάποιο διάστημα. Φαντάζεται ή ονειρεύεται, ότι είναι κάποιος μεγάλος, ένας ηγέτης λαού, ένας σεβαστός και ισχυρός άνδρας. Η ρούμπρικα είναι: “Ψευδαίσθηση, παιδικές φαντασίες, έχει”.

To Lyc. μένει μοναχικό άτομο. Δεν μπορεί να κάνει νέους φίλους εύκολα και δεν του

αρέσει να παίζει. Αυτή η απέχθεια για παιχνίδι σε παιδιά φθάνει έξω από τη δειλία του και επίσης τη σωματική του αδυναμία. Φοβάται επίσης γιατί ο εγκέφαλός του είναι πιο αναπτυγμένος από το σώμα του. Φοβάται την εξουσία, τον πατέρα του, τον διευθυντή της σχολής, αλλά όχι τη μητέρα του. Έτσι στο σπίτι του εξουσιάζει, κυβερνά σαν τύραννος. Θέλει οι άλλοι να κάνουν ό,τι αυτός δεν θέλει, τους προστάζει. Αλλά στο σχολείο είναι ένας άγγελος, ο ευνοούμενος του δασκάλου του. Μ’ εκείνους που μπορεί να υπάρχει είναι

αγροίκος και περιφρονητικός. Περιφρονητικός, σκληρός στους υφισταμένους και ευχάριστος και σύμφωνος στους προϊσταμένους και σ’ όσους φοβάται.

Μια μέρα έφεραν ένα παιδί 6-7 ετών. Οι γονείς περιέγραφαν τη φύση του παιδιού κι εγώ το παρατηρούσα. Ήταν ήπιο, επιφυλακτικό, φοβισμένο, ντροπαλό και δειλό, ενώ οι γονείς έλεγαν ότι είναι πολύ ευερέθιστο, αγροίκο και δικτατορικό. Η αντίθεση μεταξύ του τι έκανε το παιδί στις οικογενειακές συνθήκες και του τι έκανε στην παρουσία νέου ατόμου μ’ εντυπωσίασε και με βοήθησε να δώσω Lyc. με επιτυχία.

Αυτή η αντίθεση έρχεται πάλι όταν αποφασίζει για τη δουλειά του, το μέλλον του. Σ’ αυτήν τη σχέση, οι δύο κύριες σκέψεις του είναι: α) Ασφάλεια και β) μια θέση ισχύος και

μια εξαιρετική εργασία. Γι’ αυτό θα έχει αρκετή διστακτικότητα ενώ ψάχνει για μια εργασία που να εκπληρώνει και τους δύο αυτούς όρους. Τελικά θα κερδίσει η ασφάλεια, αλλά αυτός θα σχεδιάζει για μια καλύτερη θέση στο μέλλον.

Μ’ αυτό το βασικό πλάνο, ας εξετάσουμε τώρα τις άλλες όψεις της Lyc. προσωπικότητας:

Επιθυμία για συντροφιά: Το Lyc. πρώτα έχει έναν φόβο να μείνει μόνο σε έναν εχθρικό κόσμο, ανάμεσα σε άγνωστα πρόσωπα. Αναζητά γνωστά πρόσωπα, θέλει κάποιον κοντά του συνεχώς “ακόμη κι αν είναι στο άλλο δωμάτιο” ή να του κάνει παρέα. Έτσι εξαρτάται από τους λίγους συγγενείς του που κάνει και αισθάνεται άγχος αν αυτοί απειλούνται από αρρώστια ή θάνατο ή αν φύγουν μακριά. Αυτό κάνει το Lyc. να φαίνεται συναισθηματικό, να θέλει παρέα, στοργικό, συμπονετικό και να έχει τις ιδιότητες που κάνουν το Lyc. να

φαίνεται σαν Phos., αλλά η μεγάλη διαφορά είναι ότι το Lyc. δεν θέλει άλλους να

197

εξαρτώνται από αυτόν. Του αρέσει να αποφεύγει την ευθύνη κατά το δυνατό. Από εδώ οι

ρούμπρικες:

* Αποξενώνεται, πετά-φεύγει από τα παιδιά της. Ξεφύγει, προσπαθεί να -από την οικογένειά της, τα παιδιά της.

Μετά έρχεται η λαγνεία του Lyc. που με την επιθυμία για συντροφιά οδηγεί σε ερωτοδουλειές. Ο φόβος του για το καινούργιο αρχικά το κάνει να τις αποφύγει, αλλά μόλις ξεπεράσει το φόβο σχεδιάζει τις ερωτοδουλειές με μεγάλη φροντίδα και σκέψη, που είναι η χαρακτηριστική προσέγγιση του Lyc. σε όλα του τα προβλήματα.

Θέλει να συμμετέχει και δίνει, αλλά δεν εμπιστεύεται. Έτσι όταν μια υπόθεση φθάνει στα άκρα, αυτός οπισθοχωρεί. Έτσι έχει μια σειρά ερωτικών υποθέσεων μέχρι που τελικά αποφασίζει να αποκατασταθεί. Το Lyc. συνήθως αργεί να παντρευτεί. Τώρα σχεδιάζει την

εκλογή της συζύγου του σοβαρά -μια που να μπορεί να βασιστεί, να ακουμπήσει πάνω της, που να είναι διαρκής σύντροφος, μια που μπορεί να είναι σχετικά ανεξάρτητη, αλλά που να μπορεί να ανταποδώσει τη θέρμη και φροντίδα του και να του επιτρέπει να κυριαρχεί. Όταν βρίσκει μια τέτοια σύντροφο την παντρεύεται.

Το τρίτο χαρακτηριστικό του Lyc. είναι η ισχυρή του αίσθηση καθήκοντος. Εφ’ όσον δεσμευθεί και πράξει κάτι, αναλαμβάνει πλήρως την ευθύνη, όπως τον υποχρεώνει να κάνει

το καθήκον. Δηλαδή εφ’ όσον δεσμεύεται είναι υπεύθυνος και αξιόπιστος.

Άλλο χαρακτηριστικό της Lyc. προσωπικότητας είναι ότι πίσω από το ευερέθιστο παρουσιαστικό του, μπορεί να είναι στοργικός, συναισθηματικός και ευσυγκίνητος. Από εδώ η ρούμπρικα: Απότομος, άξεστος, αλλά και στοργικός. Το ευσυγκίνητο και συναισθηματικό μέρος του Lyc. σπάνια φαίνεται, συχνά είναι κρυμμένο. Μπορεί να κλάψει όταν βλέπει συγκινητικές σκηνές χαράς και θλίψης. Νοσταλγία, ευχάριστες μνήμες, σχέσεις με τους γονείς του, μνήμες των συγγενών του -αυτά μπορούν να προξενήσουν δάκρυα. Έτσι

υπάρχει η ρούμπρικα: Κλαίει όταν ευχαριστιέται. Μπορεί επίσης να είναι συναισθηματικός από σκηνές σε κινηματογράφο ή διηγήματα.

Φυσικά, με όλες αυτές τις αντιφάσεις στη φύση του -η ευερεθιστότητα και η συμπόνια του, η δειλία του και η αγάπη για δύναμη, η έλλειψη εμπιστοσύνης και η δικτατορική του τάση- όλα αυτά δημιουργούν μια διάσπαση στην προσωπικότητά του και φέρνουν δύο επακόλουθα συμπτώματα: Διστακτικότητα και Ευμετάβλητη διάθεση.

Και τώρα ας τονίσω δύο ακόμη όψεις του Lycopodium, δηλαδή τη βιασύνη την

ανυπομονησία και την ανησυχία.

Η βιασύνη είναι ένα συνθετικό στοιχείο που συνήθως δε χρειάζεται να αντιρροπηθεί, καθώς αυτό ενθαρρύνεται και επιδοκιμάζεται από κοινωνικά πρότυπα. Σ’ αυτόν το γρήγορο κόσμο, η βιασύνη μπορεί να είναι κεφάλαιο. Γι’ αυτό το σύμπτωμα αυτό του Lyc. θα βρεθεί καθαρό σε πολλούς αρρώστους. Αυτοί ενεργούν γρήγορα, όχι όμως αναγκαστικά και με τάξη. Τρώνε γρήγορα, αλλά δε μασσούν την τροφή. Εργάζονται γρήγορα, αλλά δεν κάνουν

σωστή δουλειά. Είναι ανυπόμονοι και δεν μπορούν να περιμένουν κάτι (όπως η Histamin). Στην κλινική κατά την εξέταση, ιδίως τη δεύτερη και τρίτη φορά, είναι τελείως ανυπόμονοι και θέλουν να φύγουν γρήγορα. Σε συνδυασμό με την φτωχή τους μνήμη αυτή η ανυπομονησία ευθύνεται για αρκετά λάθη. Έτσι υπάρχουν λάθη στην ομιλία, το γράψιμο κτλ. Το μυαλό τους εργάζεται γρήγορα και πάντα προτρέχει (το Nat. mur. ζει στο παρελθόν, ενώ το Lyc. ζει στο μέλλον).

Άλλη όψη του Lyc. είναι η εξασθένηση της μνήμης του και τα λάθη στην ομιλία και το

γράψιμο. Η εξασθένηση της μνήμης είναι ιδίως για τα κατάλληλα ονόματα. Επίσης

εκτείνεται σε ημερομηνίες, συμβάντα και τα πράγματα που έχει να κάνει. Αυτή η φτωχή μνήμη είναι ένα μεγάλο εμπόδιο και μειονέκτημα για το Lyc.

Σε κάποιες όψεις το Lyc. μοιάζει τη Nux vom. με την ευερεθιστότητα, ανυπομονησία και δικτατορική φύση. Τα δύο αυτά φάρμακα μοιάζουν πολύ, διαφέροντας κυρίως στο ότι η Nux vom. δεν είναι τόσο δειλή εσωτερικά. Είναι πιο απερίσκεπτη και αυθάδης. Είναι πιο ισχυρή και εκφραστική, πιο παρορμητική και εκρηκτική. Από έναν νεαρό μπορούμε να

δούμε αυτήν τη διαφορά. Το Lyc. έχει ντροπαλή παιδική ηλικία, είναι συνεσταλμένο και κλειστό παιδί, ενώ η Nux. vom. είναι τολμηρό και άτακτο παιδί.

Σε ενήλικο, όταν αναθέσουμε ένα έργο, η Νux vom. θα το πράξει “με θεμιτά ή αθέμιτα μέσα” και θα σπάσει όλα τα εμπόδια στο δρόμο του σαν “οδοστρωτήρας”. Συχνά μπορεί να γίνει βίαια. Το Lyc. δεν είναι τόσο διάπυρο και τολμηρό. Ζυγίζει το κάθε του βήμα και δεν

198

εφορμά μέσα στα πράγματα. Αν το εμπόδιο είναι μεγάλο θα διστάσει και μπορεί ακόμη να

αποτραβηχτεί.

Άλλα φάρμακα που μπορούν να συγκριθούν είναι τα: Aurum, Staph., Chel., Phos. ac., Platina, Medorrhinum, Sulphur (To Lyc. καλείται φυτικό Sulph.), China, Silicea, Arg. nit.,

Bryonia, Calc. carb. (το ακριβώς αντίθετο του Lyc. σ’ αυτήν την Calc. είναι ότι είναι αργή και νωθρή, ενώ το Lyc. είναι γρήγορο και συναισθηματικό).

Το Lycopodium είναι εκείνος που είπε, ότι δεν αγαπιέται όπως είναι, αλλά μόνον αν κατορθώσει κάτι στη ζωή του. Έτσι τα αισθήματά του συνδέονται με κατορθώματα. Αισθάνεται ότι πρέπει κάτι να κατορθώνει για ν’ αγαπηθεί. Μια μητέρα λέει στο γιό της. “Παιδί μου, πρέπει να κατορθώσεις μια δεσπόζουσα θέση, για μένα, για να σε φροντίζω, να αισθάνομαι καλά για σένα και την αξία σου”. Αυτός αντιλαμβάνεται το μήνυμα ότι για να

έχει την αγάπη της πρέπει να κατορθώσει, να φτάσει κάπου που δεν είναι εύκολο, αλλά δύσκολο, λόγω των συνθηκών γύρω του είναι δύσκολο. Όταν η μητέρα του Shivaji του έλεγε “πρέπει να φτάσεις σ’ αυτό το φρούριο και να το κατακτήσεις”, αυτός δεν είχε στρατό και το φρούριο ανήκε στον αυτοκράτορα, έτσι είχε ένα επίπονο έργο. Είχε να μαζέψει ένα στρατό γύρω του, να κατακτήσει και να κατορθώσει ό,τι η μητέρα του ήθελε να κάνει. Και

όταν αυτός είπε: “Μητέρα το έπραξα”, αυτή απάντησε: “Κυρίευσε άλλο ένα φρούριο”. Το

Lyc. είναι ο γιος μιας μητέρας που απαιτεί κατορθώματα, ο γιος ενός πατέρα που ζητά από αυτόν να επιτελέσει κατορθώματα.

Για να κατακτήσει και να κατορθώσει, χρειάζεται άτομα που να μπορεί να τα προστάζει, χρειάζεται έναν στρατό γύρω του και φοβάται ότι δεν θα φτάσει στο σκοπό του, που είναι πολύ δύσκολος. Έτσι έχει άγχος προσμονής και έλλειψη αυτο-εμπιστοσύνης. Από τη μια έχει εγωϊσμό, φιλοδοξία, αγάπη για ισχύ και κυριαρχία και από την άλλη αισθάνεται στεναχωρημένος χωρίς κατόρθωμα. Είναι το αίσθημα κατωτερότητας που του χρειάζεται για

να είναι εγωιστής. Το Lyc. έχει συναίσθηση καθήκοντος, γιατί αισθάνεται ότι είναι καθήκον του να ευχαριστήσει το άτομο που αιτεί. Ακόμη αισθάνεται ότι τα πενιχρά του μέσα μειώνουν την ικανότητά του για να κατορθώνει κάτι. Γι’ αυτό η ρούμπρικα: “Φόβος, δεν μπορεί να φτάσει τον προορισμό του”.

Αυτό το χαρακτηριστικό αγάπης ισχύος και κατορθώματος ποτέ δεν αφήνει έναν Lyc. ασθενή ακόμη και όταν προσπαθεί να βρει γυναίκα. Τότε αισθάνεται ότι μια γυναίκα μπορεί να τον αγαπήσει μόνο αν μπορεί να κατορθώσει κάτι. Όταν πλησιάζει σε μια γυναίκα

πιστεύει ότι θα της αρέσει όχι για το τι είναι αυτός, αλλά λόγω των κατορθωμάτων του. Δεν αρέσει μια γυναίκα, που τον θέλει για το ό,τι είναι. Αισθάνεται την ανάγκη να της δείξει ότι κατορθώνει και διαρκώς τονίζει ότι επιτελεί μεγάλα κατορθώματα. Τη στιγμή που καταλαβαίνει ότι το πράγμα δεν έχει έτσι η όλη σχέση σπάζει. Του αρέσει πάντα να είναι πάνω σε ένα βάθρο. Αν κατέβει από το βάθρο, χαμηλώνει, κονταίνει. Θέλει να είναι σε ένα βάθρο, να είναι ένας που επιτελεί κατορθώματα.

Όταν μια γυναίκα αφήνει έναν Lyc. άνδρα, αυτός αισθάνεται ότι τον άφησε, γιατί δεν κατόρθωσε κάτι. Τώρα θα απασχολείται περισσότερο για να κατορθώσει κάτι άλλο. Γι’ αυτό η κεντρική του σκέψη είναι το κατόρθωμα. Δεν προσδένεται στα παιδιά του. Ρούμπρικα: “Παιδιά του, φεύγει από τα. Αδιαφορία, φεύγει από τα παιδιά του”.

LYSSIN

Στο κεφάλαιο για “αταίριαστες Αντιδράσεις” έδωσα ήδη μια περίπτωση Lyssin. Σ’ αυτό το κεφάλαιο θα εξετάσω πιο λεπτομερώς τη Materia Medica της κατάστασής του και θα τη

συγκρίνω με τις καταστάσεις κάποιων άλλων φαρμάκων.

Η κύρια ιδέα του Lyss. είναι Η ΑΙΣΘΗΣΗ ΟΤΙ ΒΑΣΑΝΙΖΕΤΑΙ.

Ψευδαίσθηση ότι βασανίζεται (China, Lyss). Δέεται, προσεύχεται, παρακαλεί. Βιαιότητα. Ταπείνωση, εξευτελισμό. Ώθηση να κόψει, να τρυπήσει τη σάρκα του με το μαχαίρι που κρατά.

Αίσθημα εγκατάλειψης. Φαντάζεται ότι υποφέρει άδικα. Οργή που εναλλάσσεται με γρήγορη μεταμέλεια (Croc.). Οργή που ακολουθείται από μεταμέλεια (Croc.).

Μ’ αυτές τις βασικές ρούμπρικες ας φτιάξουμε την κατάσταση του Lyss.

199

Οργή που εναλλάσσεται με γρήγορη μεταμέλεια (Croc., Lyss.). Ποια είναι η σημασία

αυτής της ρούμπρικας;

Η οργή είναι βίαιος θυμός, σχεδόν μανιώδης βιαιότητα. Χρειάζεται σε μια κατάσταση, όπου κάποιος πρέπει να εξεγερθεί εναντίον κάποιου, γιατί αν μείνει ήσυχος θα συνεχίσουν

να τον ενοχλούν. Αλλά αυτή η οργή πρέπει να ακολουθηθεί από μεταμέλεια, γιατί αν επιμείνει αρκετά δεν είναι καλό για το ενδιαφερόμενο άτομο. Πρέπει να μεταμεληθεί και αυτό δίνει την ιδέα ότι η οργή κατευθύνεται προς κάποιον από τον οποίον εξαρτάται, αλλά και από τον οποίο ενοχλείται επίσης. Αυτή είναι η κατάσταση και στο Lyss. και στον Croc. Αλλά αυτό είναι το μόνο χαρακτηριστικό της κατάστασης. Αλλιώς υπάρχει διαφορά μεταξύ των καταστάσεων. Αυτό γιατί ο Crocus έχει άλλα συνθετικά στοιχεία:

Τραγουδά.

Χορεύει. Εύθυμος, κεφάτος. Ελκυστική συμπεριφορά (Tarent).

To Lyss. δεν έχει αυτήν την ελκυστική συμπεριφορά. Έτσι ο Croc. έχει την ανάγκη να

προσελκύει εναλλάξ με την ανάγκη για οργή. Έτσι η ευθυμία εναλλάσσεται με φιλονικία. Croc. είναι η κατάσταση μιας γυναίκας που παραμελήθηκε από τον άνδρα της, που

ταυτόχρονα την εξουσιάζει. Υπάρχει ένας φόβος μήπως της φύγει, επειδή αυτός δεν προσελκύεται πλέον από αυτήν και ταυτόχρονα είναι δεσποτικός. Σ’ αυτήν την κατάσταση, ο συνδυασμός ελκυστικής συμπεριφοράς τον κρατά να έλκεται προς αυτήν και η οργή τον εμποδίζει από το να είναι πολύ δεσποτικός και πολύ φορτικός.

Η Lyssin κατάσταση είναι εκείνη μιας γυναίκας που προσβάλλεται, βασανίζεται και κακοποιείται από τον άντρα της, το άτομο από το οποίο εξαρτάται περισσότερο και αυτή αντιδρά με οργή. Η οργή είναι τελείως βίαιη στο Lyss. Είναι άγρια συμπεριφορά, με την

παρόρμηση να κόψει, να δαγκώσει, να μαχαιρώσει και να σκοτώσει. Αυτό γιατί το Lyss. δεν ενοχλείται απλά, αλλά βασανίζεται πραγματικά. Υπάρχει μια απειλή και έτσι γίνεται πολύ ευαίσθητη και εμφανίζει συμπεριφορά σαν ενός σκυλιού.

Ψευδαίσθηση, είναι ένας σκύλος. Ουρλιάζει σαν ένα σκυλί.

Αν χτυπήσετε πάρα πολύ ένα σκύλο και έπειτα τον αγγίξετε, θα ουρλιάξει, γίνεται

άγριος και θα δαγκώσει. Έτσι όποιο άτομο τον ενοχλήσει πάλι, γίνεται βίαιος και

παροργίζεται. Αργότερα καταπραΰνεται. Δεν είναι πάντα οργισμένος, αλλά μόνο όταν ενοχλείται. Αυτό, γιατί ένας σκύλος εξαρτάται από το αφεντικό του για τροφή.

Η αυξημένη ευαισθησία του Lyss. στο φως και το θόρυβο είναι ένα χαρακτηριστικό του ΑΓΡΥΠΝΟΥ ΝΟΥ του. Το Lyss. θα αντιστοιχεί σε κάθε κατάσταση μ’ αυτόν τον τρόπο. Π.χ. αν η στέγη τρέχει, θα το ανεχθεί για κάποιο χρόνο, αλλά μετά θα οργιστεί τόσο, που θα πάρει ένα σφυρί και θα σπάσει το σοβά. Σε λίγα λεπτά η οργή του υφίεται και αυτός πάει να

πάρει τσιμέντο για να το σοβαντίσει και να τη φτιάξει πάλι.

Θυμάμαι έναν Ομοιοπαθητικό, που είχε το Repertory του τού Kent σχισμένο σε μικρά κομμάτια και ξανακολλημένο πάλι. Όταν τον ρώτησα γιατί, είπε ότι όταν δεν μπορούσε να βρει τη σωστή ρούμπρικα, τότε έσχιζε το Repertory. Μετά που το έσχιζε μετάνιωνε και έπειτα προσεκτικά ξανακολλούσε όλο το βιβλίο. Αν προσπαθούσε να καρφώσει ένα καρφί στον τοίχο και αυτό δεν έμπαινε, θα έσπαζε τον τοίχο. Όταν υπήρχε κάποια εργασία στο πάτωμα του πάνω δωματίου, όπου γινόταν κάποιος θόρυβος, αυτός οργιζόταν τόσο που

έσπαζε τον καθρέπτη της ντουλάπας με τη γροθιά του και κοβόταν. Αμέσως μετάνιωνε και

πήγαινε σε άλλον γιατρό για να ράψει το τραύμα του.

Κι εμείς επίσης μπορούμε να έχουμε όμοια αισθήματα σε κάποιες καταστάσεις. Π.χ. κυκλοφορούμε με ένα αυτοκίνητο και αυτό εμφανίζει κάποια βλάβη. Σταματά, το σπρώχνουμε στο ζεστό ήλιο, μπαίνουμε μέσα και πάλι υπάρχει βλάβη. Βγαίνουμε ξανά έξω και πάλι υπάρχει κάποιος θόρυβος, κάποιος καπνός και μετά από κάποιο χρόνο αισθανόμαστε να βγαίνουμε από το αυτοκίνητο, το κλωτσάμε ή το σπάζουμε. Μπορούμε

ακόμη να κάνουμε κάτι σαν αυτό, μετά μετανοούμε, γιατί εξαρτόμαστε από το αυτοκίνητο. Έτσι μπαίνουμε μέσα και το ρυμουλκούμε στον κοντινότερο μηχανικό. Η Lyssin κατάσταση συνεπώς είναι εκείνη, όπου κανείς βασανίζεται από ένα πράγμα από το οποίο εξαρτάται και αυτό το βάσανο δεν είναι απλά μια προσβολή, αλλά προξενεί πραγματικά ψυχικό και σωματικό πόνο. Δεν είναι απλά κακομεταχείριση ή αδικία. Είναι πολύ χειρότερο από αυτά. Επιφέρει μια κατάσταση οργής, μανιώδους οργής, αγριάδας, παραφοράς ή δαγκώματος ή

ουρλιάγματος σαν ενός σκύλου που προσβάλλεται και μετά αποσύρεται.

200

Η Staph. κατάσταση είναι όμοια, αλλά σε ένα πιο ήπιο επίπεδο. Είναι μια κατάσταση

άδικης μεταχείρησης από ένα άτομο από το οποίο εξαρτάται και έτσι υπάρχει:

-η ανάγκη για δικαιοσύνη,

-εγωισμός,

-αίσθημα προσβολής,

-εξευτελισμός, ταπείνωση,

-καταπιεσμένη οργή,

-περιστασιακά βίαια ξεσπάσματα οργής,

αλλά αυτή δεν είναι σαν την οργίλη μανία του Lyss. με το δάγκωμά του και το κλότσημα. Δεν είναι μια κατάσταση που βασανίζεται όπως το Lyss., αλλά που τον μεταχειρίζονται άδικα, τον ταπεινώνουν, τον προσβάλλουν. Δεν είναι κάτι ενεργητικό, δεν παίρνει μια

βέργα και σκαλίζει τα πλευρά.

Το να σας πει να βγείτε έξω είναι Staph., ενώ το να πάρει μια βέργα και να σκαλίζει τα

πλευρά σας τρεις φορές τη μέρα είναι Lyss. Και τα δύο είναι πολύ όμοια, πάρα πολύ συμπληρωματικά φάρμακα, έχουν την ίδια κατάσταση, αλλά σε διαφορετικούς βαθμούς.

Η China επίσης αισθάνεται βασανισμένη σαν το Lyss., αλλά στερείται τη βιαιότητα και άγρια συμπεριφορά, την οργή με γρήγορη μετάνοια και τη φρενίτιδα του Lyss. Το βάσανο

στην China είναι διαρκές, ενώ στο Lyss. είναι επεισοδιακό, περιοδικό και ξαφνικό. Η China έχει από μακρού υφιστάμενο βάσανο, μακροχρόνια καταδίωξη, εμπόδια στη δουλειά, κάτι που συμβαίνει επί μακρόν χρόνο, και έτσι εκτός των άλλων γίνεται τεμπέλης, δε θέλει να κάνει κάτι και κάθεται και ονειροπολεί. Αυτή είναι η κατάσταση της China. Επίσης έχει ένα αξιολύπητο αίσθημα.

Αυτοκτονική διάθεση. Αίσθημα θλίψης, κατήφεια.

Έτσι μπορεί κανείς να πει ότι η China έχει την ίδια κατάσταση σε πιο παρατεταμένο αλλά λιγότερο έντονο τρόπο. Όταν μιλούμε για καταδίωξη, το άλλο φάρμακο που μοιάζει είναι η Drosera. Αυτής τα άλλα συνθετικά στοιχεία είναι:

Άγχος όταν είναι μόνη. Επιθυμία για συντροφιά.

Η καταδίωξη της Dros. δεν είναι από άτομα από τα οποία εξαρτάται. Υπάρχουν άτομα πάνω στα οποία στηρίζεται και ζητά τη συντροφιά τους. Υπάρχουν εξωτερικές δυνάμεις που

τον καταδιώκουν και δεν μπορεί να ζητήσει από κανένα υποστήριξη και ασφάλεια -αυτό λείπει στη Lyss. κατάσταση.

Το φάρμακο που συγγενεύει στενά στο Lyss. είναι το Stramonium. To Stram. έχει επίσης την άγρια συμπεριφορά, την παράνοια, τη συμπεριφορά σκυλιού και την επιθετική οργή σαν του σκύλου. Αλλά η ψευδαίσθηση ότι υποφέρει λανθασμένα, δεν υπάρχει στο Stram. Η κατάσταση του Stram. είναι εκείνη της απειλής. Είναι εκείνος που απειλείται από

κάτι εκτός και τρέχει και ζητά φως και κόσμο. Θέλει να ξεφύγει από τη θέση της απειλής, ενώ το Lyss. δεν ξεφεύγει και γι’ αυτό δε βρίσκεται στο “ξεφύγει, θέλει να”, όπου κυρίως εμφανίζεται το Stram. To Stram. απειλείται και φοβάται, αντιδρά με βιαιότητα, προσπαθεί να ξεφύγει, προσπαθεί να προσκολληθεί σε κάποιον για υποστήριξη και βλέπει για έναν σώο και ασφαλή τόπο. Το Stram. φοβάται τους ξένους, γι’ αυτό αναζητά τους οικείους. Τρομάζει

από τους ξένους, ενώ το Lyss. βασανίζεται από κάποιον οικείο και έτσι στο Lyss. δεν υπάρχει θέμα προσκόλλησης.

Ο Hyos. επίσης έχει το αίσθημα ότι αδικείται και κακοποιείται, αλλά δεν έχει το αίσθημα βασανισμού όπως το Lyss. Υπάρχει μια επιθυμία να ξεφύγει όπως το Stram. Επίσης ανόμοια προς το Lyss. φοβάται μη δηλητηριαστεί. Συνεπώς το Lyss. δεν είναι καχύποπτο άτομο, ενώ ο Hyos. είναι από τους πιο καχύποπτους στη Materia Medica μας. Στον Hyos. επίσης υπάρχει ελκυστική συμπεριφορά:

-Λάγνα συμπεριφορά,

-τραγουδάει,

-κάνει αστεία και χωρατά,

-αναίσχυντος, αδιάντροπος, ξετσίπωτος,

201

-γενετήσια έλξη.

Όλα αυτά δεν παρατηρούνται στο Lyss.

Η ζήλεια και η καχυποψία του ενός συντρόφου, συζύγου ή συνεταίρου είναι το ισχυρό χαρακτηριστικό του Hyos., ενώ η ξαφνική οργή και γρήγορη μεταμέλεια είναι το κύριο

χαρακτηριστικό στο Lyss. H Hyos. κατάσταση είναι μια που έχει έναν άπιστο σύντροφο που αγαπά, αλλά που μπορεί ακόμη και να τον σκοτώσει. Έτσι είναι μια κατάσταση απειλής, ένα αίσθημα ότι αδικήθηκε, ζημιώθηκε. Ο Hyos. αφ’ ενός προσπαθεί να κρατήσει τη σχέση, αφ’ ετέρου όμως είναι προσεκτικός και καχύποπτος. Έχει την ανάγκη να είναι ελκυστικός. Έτσι δεν είναι μια κατάσταση ότι βασανίζεται, αλλά ότι αδικείται, κακοποιείται ή βλάπτεται.

Το Lyss. είναι μια κατάσταση ότι βασανίζεται από κάποιον, από τον οποίο εξαρτάται. Το βάσανο είναι επεισοδιακό ή περιοδικό και το άτομο χρειάζεται να αντιδράσει προς αυτό με

οργή, που ακολουθείται από γρήγορη μεταμέλεια. Αυτή είναι η κατάσταση του Lyss., αλλά αυτή μπορεί να πάρει ποικίλες μορφές σε ένα παιδί, σε έναν άνδρα ή σε μια γυναίκα. Όχι μόνο μπορεί να υπάρχει στη σχέση μεταξύ ατόμων, αλλά επίσης και στη σχέση ανθρώπου και σπιτιού του ή μηχανής του κτλ. Όποτε εξάρτηση και βάσανο εμφανίζονται μαζί και το

βάσανο είναι επεισοδιακό ή περιοδικό στην πορεία του, ας θυμόμαστε το Lyss.

Επίσης αν κανείς συμπεριφέρεται σε κάθε κατάσταση έτσι, αυτός χρειάζεται Lyssin.

NATRUM CARBONICUM

To Natrum Carbonicum είναι ο αποδιωγμένος, ο απόβλητος. Είναι εκείνος που δεν ταιριάζει στην ιδέα του προτύπου που έχει η πλειονότητα και συνεπώς είναι πάντα στο παραδεκτό τέλος της κατάχρησης (προσβάλλεται εύκολα). Οι περισσότεροι από τους απατεώνες και από τα αποβράσματα της κοινωνίας, για να τον κυνηγήσουν, τον κάνουν να αισθάνεται ότι δεν είναι φυσιολογικός και ότι δεν ανήκει στο κοινωνικό σύνολο. Τον απομονώνουν δημιουργώντας μια γραμμή διαχωρισμού μεταξύ αυτού και των άλλων, που

εκτείνεται στην οικογένειά του και τους στενούς του φίλους. Αναπτύσσει φόβο για τους ανθρώπους και ευαισθησία προς ορισμένα άτομα, ιδίως προς εκείνους που ομοίως εκδιώκονται από την κοινωνία. Αντιδρά σ’ αυτό το είδος κριτικής με φιλονικία, άγχος και θάρρος. Γίνεται καχύποπτος, βίαιος, αγανακτισμένος, απρόσεκτος στη συμπεριφορά του, φαντάζεται τον εαυτό του άρρωστο και δεν ελπίζει, “δε βλέπει νίκη” (είναι απαρηγόρητος)

στην κατάστασή του. Αισθάνεται θλίψη, κλαίει, αυτοκτονικό αίσθημα και αδιαφορία. Ορισμένες καταστάσεις χειροτερεύουν το πρόβλημά του, δηλαδή η παρέα και ο

συνωστισμός. Μια καταιγίδα σημαίνει το συμπλησίασμα μαύρων σύννεφων, που ετοιμάζουν μια θύελλα και ραγδαία. Αυτή συμβολίζει τον τρόπο ανθρώπων που συνεδριάζουν μαζί, για να τον αποδείξουν καταχραστή.

Σ’ αυτόν τον πολύ ισχυρό καιρό αντιδρά με άγχος και φόβο. Αυτό συμβαίνει όποτε υπάρχει μια ξαφνική αλλαγή στη θερμοκρασία, που σημαίνει την έλευση μιας καταιγίδας.

Η μουσική για ένα Nat. carb. ασθενή σημαίνει μερικές ξεχωριστές νότες, που

συνέρχονται για να σχηματίσουν έναν ήχο γεμάτο νόημα ή αρμονία. Το πιάνο είναι ένα όργανο με το οποίο φαίνεται πολύ αυτή η σύνοδος των ξεχωριστών νοτών. Αυτό του θυμίζει την κατάσταση, όπου τελείως διαφορετικά άτομα συνέρχονται με μόνο σκοπό να τον βλάψουν. Αυτή είναι η μουσική, που έχει να αντιμετωπίσει και εμφανίζει άγχος και θλίψη, ακόμη και αυτοκτονεί. Σ’ αυτήν τη “δίχως νίκη” κατάσταση υπάρχει άγχος και φόβος για το μέλλον. Είναι συγχυσμένος και αυτή η σύγχυση τον χειροτερεύει μόνο, γιατί εμμένει μόνο στο πρόβλημά του. Αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί να λυθεί με τη σκέψη και έτσι πρέπει να

σταματήσει.

Υπάρχει αμβλύνοια, διανοητική κατάπτωση, αδιαφορία, αποθάρρυνση και απελπισία. Σ’ αυτές τις στιγμές είναι που θα αποφύγει να δει ακόμη και τους πιο στενούς του φίλους. Πάντως θα στραφεί για στήριξη σε έναν που συμπαθεί, στη μορφή του θα μαγνητισθεί (υποβολή). Καθώς πράγματα που απόκτησε θα απομακρυνθούν απ’ αυτόν, γίνεται φιλάργυρος εμφανίζοντας φόβο για κλέφτες. Φυσικά αυτά τον κρατούν σε μια δυσαρέσκεια, δυσανεξία και θλίψη, που μερικές φορές θα τελειώσει με φαιδρότητα, κέφι, τραγούδι και

πολυλογία. Ένα τέτοιο θλιμμένο άτομο δεν μπορεί να ικανοποιηθεί εσωτερικά και γι’ αυτό αντιδρά με υπερβολική χαρά. Η κύρια ρούμπρικα του Nat. carb. είναι: Ψευδαίσθηση, γραμμή διαχωρισμού μεταξύ του και των άλλων. Άλλες αξιοσημείωτες ρούμπρικες είναι:

Δυσαρεστημένος με την κοινωνία. Ενοχλήματα από οργή, με άγχος,

202

με τρόμο,

με σιωπηλή θλίψη.

Είναι ενδιαφέρον ότι το Nat. carb. δεν έχει κάποιο φόβο ή ψευδαισθήσεις ζώων. Φοβάται μόνο τον άνθρωπο και το πλήθος. Εκείνο που φοβάται δεν είναι η ιδιότητα του

ζώου να επιτίθεται, αλλά η ανθρώπινη ιδιότητα να σχηματίζει μια ομάδα και να εκδιώκει το άτομο, αν δεν προσκολλάται στα αναμενόμενα πρότυπα της ομάδας. Η δημιουργία τέτοιων προτύπων, η κρίση, η κριτική και το “διώξιμο από την ομάδα” ορισμένων ατόμων είναι ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φυλής και πιθανόν είναι κάτι το μοναδικό για τον άνθρωπο.

Σ’ αυτήν την αίσθηση, το Nat. carb. έχει ένα πρόβλημα με ιδιότητες που είναι ανθρώπινες. Συνεπώς αυτό είναι ένα από τα εξέχοντα φάρμακα που έχει φόβο για τον

άνθρωπο και το πλήθος.

OPIUM

Η Μορφίνη είναι ένα παράγωγο του Οπίου. Χρησιμοποιείται στη θεραπευτική για μια

ιδιαίτερη κατάσταση, δηλαδή μια κατάσταση με πολύ πόνο, μια με έντονα σωματικά και ψυχικά ενοχλήματα. Τα συνθετικά στοιχεία του Opium είναι:

Αδιαφορία στον πόνο και τα ενοχλήματα.

Εξάνθημα. Τολμηρός, θαρραλέος. Δεν παραπονιέται. Ψευδαίσθηση, λέει ότι είναι καλά, ενώ είναι άρρωστος. Η κατάσταση του Opium δίνεται κάτω από τις ψευδαισθήσεις: Ψευδαίσθηση τρομακτικών ζώων, δηλαδή τα άτομα γύρω του του φάινονται

τρομακτικά, σα ζώα.

Ψευδαίσθηση, βλέπει απαίσιες φάτσες, ειδεχθή πρόσωπα. Ψευδαίσθηση, ότι είναι μακριά από το σπίτι. Ψευδαίσθηση, ότι θα τον σκοτώσουν. Τρόμο, ενοχλήματα από. Τρομάζει εύκολα. Φόβος, ότι θα σκοτωθεί.

Φόβος, ότι τον πλησιάζουν, τον εγγίζουν.

Φόβος θανάτου. Ψευδαίσθηση, βλέπει στρατιώτες. Ψευδαίσθηση ότι τα άτομα είναι τρομακτικά.

Είναι μια κατάσταση πολέμου. Πριν πάει στον πόλεμο ένας στρατιώτης μπορεί να χρειαστεί Opium γιατί πρέπει να είναι τολμηρός, απερίσκεπτος, θαρραλέος και αδιάφορος στον πόνο και τα ενοχλήματα. Δεν θα παραπονεθεί ακόμη κι αν δει άτομα που θα του επιτεθούν σα ζώα για να τον σκοτώσουν ή μπορεί να δει απαίσια πρόσωπα. Δικά του

πρόσωπα πάνε να πεθάνουν και θα υπάρχει αιματοχυσία και πολύς πόνος. Αν το άτομο είναι ευαίσθητο σε όλα αυτά, πάει για collapsus.

Αυτό απεικονίσθηκε καλά στο Bhagavad Gita, όπου υπάρχει μια κατάσταση πολέμου. Ο πολεμιστής ρωτά τον Κύριο, τι θα κάνει σε μια τέτοια κατάσταση, όπου όλοι γύρω πονούν και υποφέρουν. Ο Χριστός απαντά: “Όταν ο άνθρωπος παρατήσει όλες τις ψυχοδιανοητικές επιθυμίες και ευφραίνεται ο ίδιος, τότε λέγεται ότι είναι άνθρωπος σταθερής σοφίας. Εκείνος που είναι γαλήνιος στη δυστυχία και ελεύθερος από επιθυμίες ανάμεσα σε τέρψεις, που

αρνήθηκε όλες τις σχέσεις, φόβο και οργή -αυτή η κατάσταση λέγεται ότι είναι σταθερή

σοφία. Εκείνος που είναι ελεύθερος από αγάπη οπουδήποτε, όταν αντιμετωπίζει το καλό ή το κακό, ούτε το καλοδέχεται, ούτε το μισεί, έχει σταθερή σοφία και όταν αποσύρει πλήρως τις αισθήσεις του από αισθητά αντικείμενα, όπως κάνει μια χελώνα στα άκρα της, τότε είναι σοφός. Από τον εγκρατή που εκφράζει τα αισθητά αντικείμενα τα λιγοστεύει και δεν τα απολαμβάνει, αλλά ακόμη και αυτή η απόλαυση του ανθρώπου με σταθερή σοφία παύει όταν αυτό το υπέρτατο ον κατανοείται.

Αδιαφορία, απελευθέρωση από φόβο και οργή και το να είναι ήρεμος ανάμεσα στα ενοχλήματα είναι τα χαρακτηριστικά που χρειάζεται ένας πολεμιστής.

Ψευδαίσθηση, ο κόσμος θέλει να τον σκοτώσει. Είναι μια επώδυνη κατάσταση, που χρειάζεται μια τέτοια αδιαφορία.

Η Opium κατάσταση ανακουφίζει το άγχος και κάνει ένα άτομο πιο θαρραλέο. Ένα δειλό άτομο γίνεται τομηρό υπό την επίδρασή του. Συμπληρωματικό στο Opium είναι η

203

Baryta carb., που είναι από τα πιο δειλά, εξαρτημένα και αγχώδη άτομα στη Materia

Medica. Το Opium προξενεί ένα αναισθητικό αποτέλεσμα -ένα μούδιασμα και απουσία πόνου και ένα αίσθημα ευχαρίστησης. Επίσης κάνει το άτομο νωθρό, ονειροπόλο, αμβλύνοο και να μη θέλει τίποτε.

Το Opium έρχεται από μια κατάσταση ενοχλημάτων, μια μεγάλη απειλή και τρόμο, τόσο έντονο που το άτομο παραλύει, γίνεται αναίσθητο και αδιαφορεί να επιβιώσει, γιατί η κατάστασή του είναι πολύ πιο χειρότερη από ό,τι μπορεί να υπομείνει.

Αντίθετο είναι το άλλο παραισθησιογόνο, η Cannabis Indica.

Opium. Έχει εξωπραγματικές παραισθήσεις. Το άτομο είναι αμβλύνοο και χαμένο στο δικό του κόσμο.

Αναίσθητο στο τι συμβαίνει. Ακούσιο γέλιο.

Cannabis Indica.

Βλέπει τα πράγματα πολύ όμορφα, εκτός αναλογίας προς την πραγματικότητα. Τα άτομα είναι πιο δραστήρια, γελούν αρκετά. Βλέπει τα πράγματα πιο καθαρά, τα χρώματα πιο λαμπερά και τους μουσικούς

ήχους πιο μεγαλόφωνους και βροντώδεις. Γελάει υπερβολικά.

CANNABIS INDICA

Το άτομο γίνεται πιο ευαίσθητο προς τις εξωτερικές εντυπώσεις, που είναι το αντίθετο του Opium. Ότι είναι εξωτερικό είναι φορτικό, αμβλύ, μη διεγερτικό και χωρίς ενδιαφέρον. Έτσι αυτός ζητά διέγερση, ερεθισμό.

Ψευδαίσθηση, ότι ηγείται μιας φυτικής ύπαρξης.

Τα άτομα αυτά διεγείρονται και ευχαριστούνται με οτιδήποτε. Γελούν και μιλούν αρκετά.

Το Opium είναι άτομο που είναι χαμένο στον κόσμο του, που είναι ευγενικό και ήπιο,

δίχως άγχος και φόβο. Τίποτε δε φαίνεται να το επηρεάζει.

ANHALONIUM

Τα άτομα αυτά έχουν αποσυρθεί πλήρως από την πραγματικότητα και είναι χαμένα στον κόσμο τους των ψευδαισθήσεων της φαντασίας, όπου βλέπουν χρώματα, σχήματα,

μορφές και ήχους, που είναι τελείως διεστραμμένα και αδιάφορα προς την πραγματικότητα. Ζουν σε έναν κόσμο φωτός, χρώματος, ήχου και μακαριότητας. Εδώ υπάρχει αυτοδιάσπαση,

ενός πραγματικού ενός που υπάρχει σε παραίσθηση “Διάσπασης” του νου, επέρχεται σε κάποιες

περιπτώσεις σχιζοφρένειας και αυτό το φάρμακο έχει μια σχιζοφρένεια -σαν

κατάσταση.

Το φάρμακο αυτό είναι για άτομα που ζητούν τελική πνευματική εμπειρία, που αναζητούν μια εξωκοσμική εμπειρία.

Κατάσταση: Εκείνοι που έχουν τα πάντα και δεν τους λείπει τίποτε, δηλαδή είναι υλικά πλούσιοι και τα υλικά πράγματα δεν είναι πρόκληση γι’ αυτούς. Είδαν την καλύτερη πραγματικότητα όπως υπάρχει και τα περισσότερα από τα ίδια πράγματα θα είναι μια επανάληψη. Έτσι ζητούν τη συγκίνηση μιας “εξωκοσμικής” εμπειρίας.

Αν και κάποια συμπτώματα ταιριάζουν, υπάρχουν μεγάλες διαφορές στην αρχική κατάσταση, από όπου ξεκινούν οι εικόνες του Opium, της Cannabis Indica και του Anhalonium.

PSORINUM

To Psorinum είναι ο άνθρωπος που προσπάθησε να ανέβει βουνό, αλλά κάπου στο δρόμο κόλλησε και δεν μπορεί ούτε να ανεβεί, ούτε να κατέβει -και τα δύο είναι πολύ επικίνδυνα. Φοβάται να κινηθεί. Εδώ μπερδεύεται ένα στοιχείο τρομερού φόβου. Φόβος με

απελπισία. Δεν είναι μόνο που αμφιβάλλει για τις ικανότητές του, αλλά φοβάται το ίδιο το

204

βουνό. Είναι μάλλον το αίσθημα κινδύνου από έξω, παρά μια αίσθηση ανικανότητας από

μέσα. Αυτός ο φόβος απορρέει από μια κατάσταση στην οποία βρίσκεται όταν δεν έχει εκτιμήσει πραγματικά τους κινδύνους που εμπλέκονται. Π.χ. ενώ το Sulph. είναι πολύ αισιόδοξο και σκέφτεται ότι είναι μεγάλος, μπορεί να κάνει οτιδήποτε και το Tub. έχει μια

έντονη επιθυμία για ταξίδια και περιπέτειες, το Psor. θα μπει σε περιπέτειες όπου φτάνει σε ένα ιδιαίτερο σημείο, από το οποίο είναι πολύ δύσκολο να προχωρήσει. Το Sulphur και το Tub. είναι συμπληρωματικά στο Psor.

Θυμάμαι μια περίπτωση όταν πήγα στα Ιμαλάϊα με έναν φίλο. Είδα ένα βουνό σχεδόν αδιάβατο και απροσπέλαστο κι εμείς διψούσαμε για περιπέτεια. Έτσι αρχίσαμε την αναρρίχηση. Ήταν ένα απόκρημνο βουνό χωρίς μονοπάτι. Φθάσαμε σε ένα ιδιαίτερο σημείο σχεδόν στο μισό δρόμο, όπου ήταν σχεδόν αδύνατη η περαιτέρω αναρρίχηση. Όταν είδαμε

πίσω δεν υπήρχε δρόμος, ούτε ακόμη και ίχνη από το πέρασμά μας για να κατεβούμε. Ήταν μια εμπειρία κοντά στο θάνατο. Ήμουν σχεδόν κρεμασμένος κρατώντας το κλαδί ενός δέντρου, στηριζόμενος μόνο στο ένα πόδι. Αυτή την ιδιαίτερη στιγμή της ζωής μου αισθάνθηκα τελείως απελπισμένος, φοβόμουν πολύ ότι ήταν η τελευταία στιγμή της ζωής μου και αν ήταν έτσι, γιατί να την παρατείνω! Έτσι αφ’ ενός υπήρχε πλήρης απελπισία, μια

αίσθηση ότι ήταν καλύτερο να αφήσω το κλαδί και να εγκαταλείψω τη ζωή -μια άποψη

εντελώς απαισιόδοξη- και αφ’ ετέρου υπήρχε μια μεγάλη διστακτικότητα, άγχος προσμονής και προαίσθημα. Αν και είχα έναν φίλο μαζί μου, αισθανόμουν τελείως εγκαταλελειμμένος. Άρχισε να βρέχει και η ανησυχία μου αυξήθηκε. Τέλος βρήκα έναν ασυνήθιστο τρόπο προσπαθώντας πολύ σκληρά και κινούμενος πόντο-πόντο. Νομίζω ότι τότε ήταν μια Psor. κατάσταση. Οι ρούμπρικες είναι:

Απελπισία. Φόβος δυστυχήματος.

Φόβος κακοτυχίας. Διστακτικότητα. Ενοχλήματα από Άγχος προσμονής. Άγχος, προμαντέματος. Απαισιόδοξος. Εγκατάληψης αίσθημα. Αποξένωσης αίσθημα.

Ανησυχία χειρ. κατά την καταιγίδα.

Άγχος κατά την κατάβαση.

Η ιδέα του Psor. είναι ότι έφθασε σε ένα πολύ επικίνδυνο σημείο στη ζωή, στην υγεία, στις δουλειές κτλ. Υπάρχει νευρικό προμάντεμα, απελπισία και ο φόβος συμφοράς.

Η ρούμπρικα “Απελπισία ίασης κατά την ανάρρωση” σημαίνει ότι υπάρχει κίνδυνος μέχρι και το τελευταίο βήμα. Υπέφερε από μια τέτοια επικίνδυνη ασθένεια, που δεν του δίνει

ακόμη και την παραμικρή ελπίδα. Έτσι έχει απελπισία μέχρι να αναρρώσει τελείως.

Το Phos. ac. είναι η κατάσταση ενός ανθρώπου, που έκανε την προσπάθεια αναρρίχησης στο βουνό και κουράστηκε τόσο, που αμφιβάλλει αν μπορεί να συνεχίσει την αναρρίχηση. Είναι το άτομο που προσπαθεί, αλλά το βουνό του φαίνεται δύσκολο έργο. Αισθάνεται ότι θα ξεκουραστεί, αν ξαπλώσει. Είναι τελείως εξαντλημένος και δεν του έμεινε καθόλου ενέργεια. Έτσι κάθεται θλιμμένος και σκέφτεται αυτόν τον ανεπίτευκτο σκοπό.

Απαθής από την επίπονη προσπάθειά του με άνισες περιστάσεις.

Λίμναση σκέψης για μια κατάσταση. Επιθυμία να ξαπλώνει.

RHUS TOX.

Τα Συνθετικά στοιχεία του Rhus tox. είναι: Αγχώδης ανησυχία. Φόβος δυστυχίας. Φόβος αμαρτίας.

Εγκατάλειψης αίσθημα. Φόβος ότι θα δολοφονηθεί. Άγχος χειρότερα στο σπίτι και καλύτερα περπατώντας στο ύπαιθρο. Άγχος για τα παιδιά της. Άγχος όταν κάθεται διπλωμένος. Ανησυχία ποδιών.

Προληπτικός, δεισιδαίμων φόβος.

205

Τα παραπάνω συνθετικά στοιχεία υποδεικνύουν ότι το Rhus tox. έχει έναν τρομερό

φόβο ότι κάτι πρόκειται να συμβεί, τα ανήσυχα πόδια υποδεικνύουν έναν αβέβαιο φόβο, μια εσωτερική ανησυχία που δεν μπορεί να εξηγηθεί.

Το ZINCUM έχει φόβο σα να έχει διαπράξει ένα έγκλημα, αλλά δεν ξέρει ποιο.

Το MEDORRHINUM έχει φόβο δυστυχίας σα να πρόκειται κάτι να συμβεί και είναι διαίσθηση.

Το RHUS TOX. έχει νευρικό άγχος προσμονής, έναν φόβο, αλλά δεν ξέρει ακριβώς γιατί.

Αυτά τα τρία φάρμακα με ανησυχία ποδιών πρέπει να τα προσέξουμε και να είμαστε σε επιφυλακή. Επίσης τα φάρμακα αυτά είναι προληπτικά -είναι ένα είδος ανεξήγητου φόβου. Το Rhus tox. έχει:

Φόβο του πλήθους, του κόσμου. Φόβο ότι θα δηλητηριαστεί. Φόβο ότι θα δολοφονηθεί. Προληπτικό φόβο, φόβο για δεισιδαιμονίες.

Πάντα υπάρχει φόβος, ότι κάτι κακό πρόκειται να συμβεί, ότι κάποιος πάει να τον σκοτώσει -ένας φόβος μέσα στο σπίτι. Είναι καλύτερα περπατώντας στο ύπαιθρο. Ο φόβος

είναι από κάτι μέσα στο σπίτι, έτσι πάντα πρέπει να έχει το νου του. Αν αυτός ο φόβος είναι από έξω μπορεί να στραφεί προς κάποιον για υποστήριξη, αλλά αυτό δε βρίσκεται στο Rhus tox. Δεν υπάρχει προσκόλληση και ούτε επιθυμία για συντροφιά.

Έτσι στο Rhus tox. ο φόβος είναι από τους δικούς του. Δεν μπορεί να στραφεί σε κανέναν για βοήθεια και πρέπει να μείνει ήσυχος.

Μιλήσει, απροθυμία να. Σκέφτεται διαρκώς παρελθόντα δυσάρεστα συμβάντα, μετά τα μεσάνυχτα.

Καθώς η νύχτα περνάει, το άγχος αυξάνει. Κάποιος στο σπίτι πάει να τον σκοτώσει μετά τα μεσάνυχτα, όταν δεν μπορεί να φωνάξει, δεν μπορεί να το πει σε κανέναν άλλο και δεν υπάρχει υποστήριξη.

Κλαίει ακούσια, χωρίς να ξέρει γιατί. Νευρικό, θλιμμένο άτομο.

Προσεκτικός, ιδίως μετά τα μεσάνυχτα. Δεν μπορεί να το πει σε κανένα.

Εγκατάλειψης, αίσθημα.

Είναι η κατάσταση μιας γυναίκας, που έχει μικρά παιδιά και είναι μόνη στο σπίτι με τον άντρα της, που μπορεί να την σκοτώσει. Πιθανόν είναι μέθυσος και δεν πρόκειται να πει τι πάει να κάνει. Έτσι πρέπει να είναι σε επιφυλακή, είναι προσεκτική, νευρική, σε ένταση και θλιμμένη κτλ. Το σκέφτεται συνέχεια, κλαίει και δεν μπορεί να εκφράσει τους φόβους της. Εξαρτάται από τον άντρα της και στεναχωριέται για τα παιδιά της.

Βρήκα, ότι η γυναίκα ενός αλκοολικού συνήθως χρειάζεται Rhus tox. και τα παιδιά τους συχνά εμφανίζουν Rhus tox. χαρακτηριστικά. Η Rhus tox. θέση είναι εκείνη του φόβου σε μια γυναίκα από τον άντρα της, επειδή αυτός πίνει ή έχει βίαιες συνήθειες από τις οποίες μπορεί να χάσει τον έλεγχο.

Το Rhus tox. είναι συμπληρωματικό στην Calc. carb. Μια γυναίκα που είναι τεταμένη και νευρική και αισθάνεται το φόβο ότι θα τη σκοτώσουν, εκτός αναλογίας προς την κατάστασή της, θα είναι μια Calc. carb., που έρχεται από έναν κόσμο ασφαλή και δεν

μπορεί να ανεχθεί τρομερά πράγματα ή όποια σκληράδα. Αν μια τέτοια γυναίκα προέρχεται από ένα ασφαλές περιβάλλον και μετά παντρεύεται ένα βίαιο άτομο ή ένα μέθυσο, μπορεί να εμφανίσει Rhus tox. κατάσταση πολύ εύκολα. Ακόμη και αν ο άντρας της δεν είναι βίαιος -μια μικρή οργή από μέρους του θα την κάνει να αντιδράσει με τρομερή νευρικότητα, σπασμωδικότητα και ανησυχία. Όπως ακριβώς η Calc. carb. με ένα φόβο από έξω μπορεί να πάει σε μια Stram. κατάσταση, μια Calc. carb. με έναν φόβο από τον άντρα της μπορεί να πάει σε μια Rhus tox. κατάσταση.

Παρατηρήθηκε ότι γυναίκες που χρειάζονται Rhus tox., κάποια στιγμή θα χρειαστούν Calc. carb. Ομοίως παιδιά με τρομερή ανησυχία, σπασμωδικότητα, επιθυμία για κρύο γάλα και για θερμά μπάνια και άλλα τέτοια χαρακτηριστικά, μετά που θα πάρουν αυτό το φάρμακο, συνήθως πάνε σε μια Calc. carb. κατάσταση.

206

Η πραγματική κατάσταση μπορεί να μη βρεθεί στη ζωή του αρρώστου ή στη ζωή των

γονέων του. Αν βρείτε ότι προηγουμένως ήταν στην κατάσταση του αντίθετου ή συμπληρωματικού φαρμάκου, τότε το παραμικρό ερέθισμα αρκεί να κινήσει το άτομο σε μια νέα κατάσταση.

SILICA

Η λέξη ΣΠΑΣΜΩΔΙΚΟΤΗΤΑ (νευρική ανησυχία) αναφέρεται στο Repertory του Phatak για τη Silica, που είναι τεταμένη, ιδίως παρουσία άλλων. Το πιο σπουδαίο πράγμα για τη Sil. είναι η αίσθηση “ΤΙ ΝΑ ΣΚΕΦΤΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ”.

Το σπουδαίο δεν είναι ότι το άτομο σκέφτεται τον εαυτό του καλό και ευγενικό, αλλά ότι σκέφτεται με έναν ιδιαίτερο, με έναν καθορισμένο τρόπο. Δε χρειάζεται μια καλή, αλλά μια ΣΤΑΘΕΡΗ, ΟΡΙΣΜΕΝΗ ΓΝΩΜΗ. Π.χ. δε θέλει οι άλλοι να λένε: “Αυτός είναι πολύ

χρήσιμος και συμπονετικός”, αλλά αν έχει την ιδέα ότι πρέπει να είναι μεγάλος επιστήμων, τότε φροντίζει οι άλλοι να τον σκέφτονται ως τέτοιον. Έτσι κανείς αποκτά την ιδέα, ότι το Sil. άτομο έχει ένα αίσθημα “ευεξίας”, που υποτίθεται ότι έχει μια ΠΟΛΥ ΕΙΔΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ.

Η κατάσταση της Sil. συνεπώς ξεκινά από την αποδοχή του ατόμου από τον κόσμο, απαραίτητα όταν αυτό θα εκπληρώνει μια ειδική εικόνα. Π.χ. λένε σε ένα παιδί, ότι θα είναι ευπρόσδεκτο και αγαπητό, αν κάνει κάτι με έναν ειδικό τρόπο. Θα πρέπει να είναι

υπερβολικά καλό στα σπορ ή να γίνει μεγάλος αθλητής. Έτσι είναι πολύ σπουδαίο γι’ αυτό το παιδί, οι άλλοι να το νομίζουν καλό αθλητή, ακόμη καλύτερο από ότι είναι. Αυτό δημιουργεί την ένταση και τη δειλία παρουσία άλλων.

Δειλία, ντροπαλότητα στον κόσμο έξω. Μονομανία. Μια σκέψη. Έμμονες ιδέες.

Έμμονες πράξεις, ενέργειες. Μετράει τις καρφίτσες. Άκαμπτη σκέψη. Εγωϊσμός. Ενοχλήματα από εγωϊσμό. Νευρικότητα, σπασμωδική ανησυχία.

Αντιπαραβολή με το PALLADIUM

Το αίσθημα ευεξίας του Palladium χρειάζεται να έχει τη γνώμη των άλλων αλλά όχι μια ειδική γνώμη. Υπάρχει ΥΠΕΡΕΠΙΘΥΜΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΗ ΓΝΩΜΗ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ. Αυτό σημαίνει να πουν: “Τι ευγενικός είναι” ή “Τι καλός είναι”. Αυτό ποτέ δεν θα το πεις για την Sil.

To Pall. έρχεται από την κατάσταση όπου το παιδί χρειάζεται να κερδίσει την απλή γνώμη των άλλων, αλλιώς θα αισθάνεται παραμελημένο και μη εκτιμώμενο. Η CARCINOSIN κατάσταση είναι όμοια. Το παιδί πρέπει να είναι τέλειο σε όλα του -την εργασία του, την

ενδυμασία του κτλ. και αυτό το “καλό αίσθημα” υπόκειται στο να είναι τέλειο και να ελέγχεται. Έτσι θα δείτε ρούμπρικες όπως:

Σχολαστικός, τελειοθηρικός. Ευαίσθητος στις επιπλήξεις, κατσάδες. Προσβάλλεται εύκολα. Επιθυμία να περιφέρεται, να περιπλανιέται (Tub).

H Tub. κατάσταση είναι, όταν οι γονείς ζορίζουν το παιδί να υιοθετήσει τα πρότυπά

τους και έτσι το παιδί προσπαθεί να επαναστατήσει -ΑΠΕΙΘΕΙΑ, ΑΝΥΠΑΚΟΗ, και να φύγει -ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΝΑ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ. Αυτή είναι η σχέση μεταξύ Carc. και Tub. Επεξηγεί πώς η Materia Medica κατάστασης συνδέει τα φάρμακα μαζί. Πήγαμε στο Pall. από την Sil., στο Tub. από το Carc. -όλα έχουν όμοιες καταστάσεις. Αλλά σημειώσαμε τις σκιαγραφήσεις διαφοράς στην κατάσταση κάθε φαρμάκου. Η διαφορά είναι στην έκφραση και την υπάρχουσα κατάσταση. Είπαμε ότι η Sil. έρχεται από μια κατάσταση, όπου πρέπει να κερδίσει μια ειδική εικόνα, γιατί μόνο μετά θα είναι αποδεκτή. Γι’ αυτό η ανάγκη να είναι αποδεκτή είναι ένα

μέρος της κατάστασης:

Υποχωρητικός, ενδοτικός. Ηπιότητα.

Έτσι η Sil. πραγματικά εκπληρώνει μια εικόνα καμωμένη γι’ αυτήν από κάποιον άλλο. Σ’ αυτήν την αίσθηση, ενδίδει σ’ αυτήν την εικόνα, αλλά επίσης προσηλώνεται σ’ αυτήν και έτσι είναι πεισματάρα. Αυτός ο συνδυασμός πείσματος και υποχωρητικότητας βρίσκεται στη

207

Sil. με έναν ιδιόμορφο τρόπο. Αφ’ ενός υπάρχει επιθυμία να μαγνητίζεται, δηλαδή θέλει να

είναι τελείως κάτω από την υποβολή κάποιου άλλου και αφ’ ετέρου είναι πεισματάρης στη γνώμη του που αν του αντιτεθούν μπορεί να γίνει βίαιος: αντιρρήσεις, δεν ανέχεται τις -πρέπει να συγκρατηθεί από τη βιαιότητα (Aloe, Sil.). Η Sil. δεν επαναστατεί ανοιχτά, αλλά

κολλάει στη γνώμη της. Ο Samuel Butler συνήθιζε να λέει: “Μεταπείθεται στη θέλησή της, αλλά η ίδια η γνώμη της επιμένει”. Έτσι η Sil. θα πει “ναι” τελικά και δε θα κάνει θέμα, αλλά μέσα της θα αισθάνεται, “Όχι, είναι τελείως λάθος”. Η Sil. είναι ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΗ. Δεν μπορεί να επαναστατήσει, αλλά αν υποχωρήσει τελείως και παρατήσει τους σκοπούς και τα είδωλά της, μετά όποτε εξαρτηθεί θ’ αρχίσει να αντιπαθεί τον εαυτό της. Αυτή είναι μια ιδιόμορφη αντίφαση.

Κατάσταση: Ένας άντρας παντρεύτηκε μια γυναίκα, που δεν είχε καλά εκπαιδευτεί και

μόλις αυτή κατάλαβε ότι ο άντρας της ήθελε μόνο σπουδαγμένη γυναίκα, μια γυναίκα με ιδιαίτερες γνώσεις. Αν δεν το κατόρθωνε, ο άντρας της θα άρχιζε να την αντιπαθεί. Έτσι άρχισε να μελετά τη βιβλιογραφία διαβάζοντας πολύ σκληρά και προσπαθώντας να γίνει τέλεια. Συνεπώς οι ρούμπρικες είναι:

Ενοχλήματα από άγχος προσμονής.

Άγχος πριν τις εξετάσεις.

Φόβος αποτυχίας. Ψευδαίσθηση, ότι θα αποτύχει.

Έτσι συγκεντρώνεται τελείως στη μελέτη βιβλίων και προσπαθεί να δημιουργήσει την εικόνα της μ’ αυτόν τον τρόπο -είναι πολύ νευρική όταν την επισκέπτονται, γιατί μπορεί να αποκαλυφθεί η άγνοιά της.

Εξαρτάται από τον άνδρα και υποκύπτει σ’αυτόν. Ταυτόχρονα αν ο άνδρας πει: “Ξέχνα τα βιβλία, πήγαινε έξω”, αυτή θα πεισμώσει γιατί αν τα παρατήσει θα χάσει την εκτίμησή

του γι’ αυτήν. Ο άντρας τη θέλει υποχωρητική και ταυτόχρονα τη θέλει να έχει μια προσωπικότητα, έτσι της ωθεί και τα δύο μηνύματα και αυτή ανταποκρίνεται μ’ αυτόν τον τρόπο. Δεν μπορεί να υποχωρήσει πάρα πολύ και ακόμη δεν μπορεί να έιναι πολύ πεισματάρα. Αυτή είναι η κατάστασή της. Η επιβίωσή της εξαρτάται από το να αποδεικνύει διαρκώς στους άλλους ότι είναι πολύ καλή σ’ έναν ειδικό τρόπο.

Το Lycopodium μοιάζει στη Sil. Η επιβίωση του Lyc. εξαρτάται από το να φτάσει σε έναν ιδιαίτερο σκοπό μάλλον, παρά να φτιάξει μια ιδιαίτερη εικόνα. Συνεπώς το Lyc. δεν

είναι παρόν σε ρούμπρικες όπως:

Ντροπαλότητα, δειλία να εμφανιστεί σε κόσμο. Μονομανία.

Μια από τις καταστάσεις της Sil. είναι εκείνη του πρωτότοκου παιδιού στην οικογένεια. Το πρωτότοκο παιδί είναι ο λαμπαδηφόρος, εκείνο που θα συνεχίσει το όνομα της οικογένειας, ο διάδοχος. Ο διάδοχος έχει να διατηρήσει μια τρομερή εικόνα. Ο κόσμος

μπορεί να πιέσει το δεύτερο και τρίτο παιδί, αλλά η προσοχή του καθενός συγκεντρώνεται στον διάδοχο. Γι’ αυτό η Sil. μοιάζει πολύ με το Aur. met., αφού και το Aurum είναι επίσης ο διάδοχος γιος. Η διαφορά είναι ότι η Sil. είναι δεμένη με την εικόνα, ενώ το Aurum είναι δεμένο με το καθήκον. Η Sil. δεν έχει ευθύνη, ενώ το Aurum έχει την ευθύνη όλης της οικογένειας.

Aurum met: H Materia Medica κατάστασης είναι εκείνη, που η επιβίωσή του εξαρτάται από την εκτέλεση του καθήκοντός του. Το Aur. είναι ο πρωτότοκος της οικογένειας και ο

πατέρας είναι πεθαμένος. Η κοινωνία θα κατακρίνει το Aur. αν δεν φροντίσει τους προστατευόμενους. Έτσι η επιβίωση του Aurum εξαρτάται από το αν είναι ηθικός. Θυσιάζει

τα ενδιαφέροντά του για τα συμφέροντα της οικογένειάς του. Υψώνει την οικογένεια. Είναι ο δεμένος με το καθήκον γιος, που είναι αυστηρός στις απόψεις του, πολύ ηθικός και ευσυνείδητος. Η αίσθηση καθήκοντος του Aur. λείπει τελείως στη Sil. To Αur. ενδιαφέρεται περισσότερο για το πώς εμφανίζεται στον εαυτό του. Πάντα ελέγχει αν έπραξε σωστά, αφού η επιβίωσή του εξαρτάται από αυτό και όχι το πώς φαίνεται στους άλλους. Συνεπώς δεν

υπάρχει ντροπαλότητα και δειλία όταν εμφανίζεται στον κόσμο. Εφ’ όσον είναι έντιμος και επιτελεί το έργο του, είναι ασφαλής. Έτσι το αίσθημα ενοχής, ηθικό αίσθημα, θρησκευτικό αίσθημα, όλα είναι ισχυρά στο Aurum. “Αν κάνω τη δουλειά μου, κανείς δεν μπορεί να πει κάτι για μένα”. Αυτή είναι η κατάσταση του Aur. To Aur. είναι επίσης πολύ διαμάντι για τις αρχές. Τα συστήματα που εκτιμά είναι πολύ αυστηρά και επιβάλλει τις ίδιες αξίες πάνω στους άλλους, που περιγράφονται με τη ρούμπρικα “Δικτατορικός”.

Άλλο φάρμακο που συγγενεύει με τη Sil. είναι η Baryta carb. H Bar. carb. είναι το ακριβώς αντιθετο της Sil. Αυτό γιατί η Bar. carb. είναι κάποιος που δε φροντίζει για την

208

εικόνα του. Είναι ένας μωρός και το ξέρει και ξέρει ότι και οι άλλοι επίσης το ξέρουν. Αυτό

δεν τον ενοχλεί. Η Bar. carb. είναι το εξαρτημένο παιδί της οικογένειας. Είναι το παιδί που περιποιείται τον καθένα και τίποτα δεν το νοιάζει, αν κάνει καλά ή όχι. Είναι αποδεκτό ότι είναι χαζό, ότι θα πράξει άσχημα και ότι θα πρέπει να τον υποστηρίζουν. Αυτή είναι η Bar.

carb., το ακριβώς αντίθετο της Sil. και συνεπώς τα φάρμακα αυτά είναι συμπληρωματικά. Η Bar. carb. αισθάνεται ότι είναι υποδεέστερη.

Ψευδαίσθηση, οι κνήμες είναι κομμένες. Ψευδαίσθηση, περπατάει πάνω στα γόνατα. Παίρνει την υποστήριξη ή την ανοχή άλλων.

(Η Sil. έχει αντιλογία, μισαλλοδοξία, φανατισμό, αλαζονεία, περηφάνεια και εγωϊσμό).

Άλλο φάρμακο, που συγγενεύει στενά είναι το SULPHUR, που ήδη έχει μια καλή γνώμη

για τον εαυτό του. Συνεπώς το Sulph. εμφανίζεται στην αντίθετη ρούμπρικα. Αδιαφορία στην προσωπική εμφάνιση. Οι διαφορές μεταξύ Sil. και Sulph. έχουν ως εξής:

SILICA

- κρύες, υγρές παλάμες και πέλματα.

- ριγηλή.

- καθαρή.

- πολύ ιδιότροπο για την εικόνα του.

SULPHUR

- κάψιμο στις παλάμες και τα πέλματα.

- ζεστό.

- βρώμικο.

- αδιαφορεί για την προσωπική του εμφάνιση.

Αυτή η ευταξία δεν υπάρχει στο Lyc. Εφ’ όσον πετύχει το σκοπό του, αναλαμβάνει κάποιον άλλο, αλλά στη Sil. είναι μια πολύ ειδική εικόνα, που ποτέ αυτή δεν την πετυχαίνει. Αυτή η ιδέα μιας εικόνας δίνει επίσης τις ρούμπρικες:

* Ευσυνείδητος για ασήμαντα πράγματα.

* Τύψεις για ασήμαντα πράγματα. (Όπου η Sil. είναι το κύριο φάρμακο).

Είναι πολύ ιδιότροπη για το παραμικρό, έτσι που δεν αποκαλύπτει τον πραγματικό της

εαυτό, που είναι αντίθετος προς την εικόνα. Είναι πολύ προσεκτική για την τελειότητα με έναν ιδιαίτερο τρόπο.

Η SILICA ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΙΓΚΙΠΙΣΣΑ. Μια πριγκίπισσα κατάγεται από βασιλική γενιά και η επιβίωσή της εξαρτάται από την εκπλήρωση μιας ιδιαίτερης εικόνας. Πρέπει να μιλά, να περπατά, να κάθεται, να στέκεται κτλ. στον κόσμο με έναν ιδιαίτερο τρόπο. Η εικόνα αυτή

πρέπει να διατηρείται, αυτό είναι κάτι που ο κόσμος απαιτεί από αυτήν. Αν πάει σε μια συναυλία της ποπ, κανείς πια δεν θα ενδιαφερθεί γι’ αυτήν, κανείς πλέον δε θα την αγαπά.

Έτσι όποτε υπάρχει μια απαίτηση από άλλους να εκπληρωθεί μια εικόνα για να είναι κανείς ευπρόσδεκτος, η Sil. θα είναι παρούσα. Δεν εκπλήσσει το ότι η παιδική ηλικία, δηλαδή ο χρόνος που αυτές οι εικόνες δεν έχουν ακόμη δημιουργηθεί, είναι ο χρόνος που η Sil. χαίρεται περισσότερο. Ακόμη και στα όνειρα, ονειρεύεται τα νειάτα της. Αυτό είναι το

επικρατέστερο όνειρο της Sil.

Είδα έναν Ελβετό γιατρό, που όταν τον ρώτησα: “Πες μου για τον πατέρα σου”, απάντησε: “Ο πατέρας μου ήταν προϊστάμενος γιατρός” ενός ιδιαίτερου τόπου. Πάλι είδε την ανάγκη για μιαν εικόνα. Γιατί τόνισε, ότι ο πατέρας του ήταν προϊστάμενος γιατρός;

Συμβαίνει ότι στο άγχος της να διατηρήσει μιαν εικόνα (μια σταθερή εικόνα που επιμένει συνεχώς), η Sil. συγκεντρώνεται στον εαυτό της. Αν υπήρχε μια ρούμπρικα, όπως: Άγχος μόνο για τον εαυτό του -αυτή θα ήταν μια καλή ρούμπρικα για Sil. H Sil. στερείται

συναισθημάτων, εμφανίζει άμβλυνση συναισθημάτων. Αυτό περιλαμβάνει την ικανότητά τους για επικοινωνία, την αγάπη και τη ζεστασιά τους, που δεν υπάρχουν, εκτός αν αυτά επίσης είναι ένα μέρος της εικόνας. Είδα Sil. άτομα που είναι κοινωνικοί εργάτες, εργάζονται σε φιλανθρωπίες, βοηθούν αφιλοκερδώς πτωχούς, αλλά αυτά είναι μέρος της εικόνας τους.

Η Sil. δε χρειάζεται συντροφιά, δεν είναι προϋπόθεση για την κατάστασή τους. Η Sil. δεν αντιδρά καλά στην παρηγοριά, ούτε θέλουν να αναπτύξουν πολύ ευγνωμοσύνη ή αγάπη και γι’ αυτό είναι δύσκολο να τα πάμε καλά μαζί τους. Μια Sil. μπορεί να

χρεοκοπήσει, να σπάσει, αλλά δεν θα καμφθεί. Αργά προκύπτουν άλλα φαινόμενα -θα βρείτε ότι δεν μπορούν να πάρουν ή να δεχτούν αγάπη ή στοργή, όπως δεν μπορούν και να τη δώσουν. Μπορούν να δεχτούν μόνο εγκώμια και επαίνους, την αναγνώριση κάποιων, ότι

209

είναι υπέροχα στο χώρο τους. Αλλά αν πείτε: “Μου αρέσετε όπως είστε”, θα

απομακρυνθούν από σας γιατί δεν αποδέχονται τον εαυτό τους όπως είναι. Δεν είναι “ευτυχισμένοι” όπως είναι και αν τους βρείτε “ευτυχείς” όπως είναι, υποθέτουν ότι κάτι πρέπει να πάει λανθασμένα (στραβά) με σας.

Τα Sil. άτομα μπορεί να ΑΡΓΗΣΟΥΝ ΝΑ ΑΝΑΠΤΥΞΟΥΝ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΝΑ ΠΑΝΤΡΕΥΤΟΥΝ. Θα απασχολούνται με βιβλία. Μπορούμε να τους αποκαλέσουμε αιώνιους σπουδαστές. Έτσι στην ηλικία των 60 η Sil. ακόμη παρακολουθεί πανεπιστήμιο, προσπαθώντας να προσθέσει περισσότερους τίτλους στο όνομά της.

Κάποιες εκφράσεις και εκδηλώσεις της Silica

Αν αρέσετε σε ένα Sil. κορίτσι, μπορεί να μη σας το πει, γιατί αυτό είναι κάτω από την αξιοπρέπειά της, αυτό δε σχηματίζει μέρος της εικόνας της. Η πριγκίπισσα δεν μπορεί να

πάει και να πει σ’ οποιονδήποτε “Μ’ αρέσεις”. Έτσι θα σας έρθει με κάποια εργασία που αφορά την εικόνα της. Π.χ. αν είναι σπουδάστρια/φοιτήτρια -θα έρθει με ένα δοκίμιο και θα ζητήσει τη γνώμη σας γι’ αυτό. Μ’ αυτόν τον τρόπο θα συναντηθεί μαζί σας τρεις φορές, μια για να σας δώσει το δοκίμιο, δεύτερη για να το πάρει πίσω και τρίτη για να συζητήσετε

σχετικά. Αυτό επίσης της δίνει μια ευκαιρία να σας δείξει πόσο καλή είναι. Η σταθερότητα σκέψης, η δυσκολία στην αποδοχή πραγμάτων από έξω και η βιαιότητα κατά παντός που

αντιτίθεται στις σταθερές της ιδέες, όλα βρίσκουν την έκφρασή τους στο σωματικό επίπεδο στη μορφή άσθματος, δυσανεξία εμβολιασμού και ξένων σωμάτων και επίσης μια ισχυρή χρονία άμυνα εναντίον τους.

Όταν η Sil. εργάζεται, το κάνει με μεγάλη ακρίβεια, με μεγάλο υπολογισμό και μεγάλη ορθότητα, αλλά με μικρή αίσθηση. Θα υπάρχει πολύ ανάλυση, αλλά όχι σύνθεση. Θα υπάρχουν παράγοντες και σχήματα, αλλά όχι φιλοσοφία. Το πλείστο της εργασίας της θα έχει μόνο θεωρητική αξία.

Ο Sil. ομοιοπαθητικός χρησιμοποιεί ηλεκτρονικό υπολογιστή, γιατί αυτός εκπροσωπεί την ακρίβεια. Μπορεί να πάρει μεγάλο αριθμό συμπτωμάτων, να κάνει πολύ λεπτομερή ανάλυση (ποιο φάρμακο φτάνει σε πόσα περισσότερα σημεία και σε τι υπερέχει από τα άλλα φάρμακα κτλ), αλλά θα υπάρχει πολύ μικρή αίσθηση. Ο τρόπος της ομοιοπαθητικής ανάλυσης των ασθενών του μοιάζει πολύ. Είδα τους Sil. σπουδαστές μου να συζητούν πολύ επίμονα, γιατί διάλεξα ένα ιδιαίτερο φάρμακο, όταν και άλλα φάρμακα εμφάνιζαν τον ίδιο αριθμό σημείων (και μερικές φορές μεγαλύτερο)! Όταν προσπαθώ να εξηγήσω ότι το

κεντρικό αίσθημα του φαρμάκου που διάλεξα, δίνεται ακριβώς στο βιβλίο, λένε “έτσι, αλλά για τα υπόλοιπα συμπτώματα τι λες;”.

Μπορεί να διαβάσετε μια πινακίδα ή ένα επισκεπτήριο και να πείτε, ότι είναι ένα Sil. άτομο, γιατί αυτή είναι γεμάτη με ένα σωρό τίτλους πίσω από το όνομά του, από ποικίλα πανεπιστήμια του κόσμου και από κάτω θα είναι γραμμένες οι σπουδαίες θέσεις που κατέχει. Τα τρία τέταρτα της πινακίδας ή προμετωπίδας θα καταλαμβάνονται με τα διαπιστευτήριά

τους και θα υπάρχει από κάτω λίγος χώρος, να γραφεί η επιστολή ή οτιδήποτε άλλο.

Πολύ σπουδαίο είναι πώς εμφανίζεται ο Sil. ασθενής. Όταν ένας γιατρός καλείται να δώσει μια διάλεξη -π.χ. ζητείται να μιλήσει για τη Sil. -θα πει: “Αγαπητοί συνάδελφοι, θυμάμαι τότε που γευμάτισα με τη βασίλισσα της Αγγλίας και αυτή γύρισε και είπε: “Γιατρέ έτσι και έτσι, είσαι ένας από τους μεγαλύτερους γιατρούς στον κόσμο και θα ήθελα να ξέρω ποιο είναι το αγαπητό σου φάρμακο. Απάντησα “SILICA” και έπειτα ακολουθεί το υπόλοιπο του μαθήματος, μετά που έχουν τεθεί πλήρως τα διαπιστευτήριά του.

Το μάθημα θα έχει προετοιμαστεί λέξη προς λέξη και θα είναι γραμμένο, τυπωμένο και

διανεμημένο σε όλους τους συμμετέχοντες. Από τα βιβλία θα παρατίθενται ακριβώς τα χωρία και μια μεγάλη βιβλιογραφία και παραπομπές στο τέλος. Το κάθε τι θα είναι κομψό και καθαρό, αλλά το άρθρο δε θα μεταβιβάσει τίποτα που να μην είναι γνωστό, καμιά καινούργια αποκάλυψη, καμιά φαντασία. Θα είναι ένα τελείως ξερό αντίγραφο ή οτιδήποτε που έχει πει κάποιος άλλος πριν, αλλά το δημοσιεύει πολύ ωραία, τέλεια και εντυπωσιακά.

STRAMONIUM

Καταδιώκει φανταστικά πράγματα.

Καταδιώκει-εκδιώκει, διώχνει μακριά.

Φανταστικά-όχι πραγματικά ή που υπάρχουν μόνο στη φαντασία.

Αντικείμενα-υλικά πράγματα ή κάτι όπου κανείς κατευθύνει την προσοχή του.

210

Σημασία-Να εκδιώξει φανταστικά πράγματα, στα οποία είναι στραμμένη η προσοχή

του.

Έκφραση: Ασθενής: Διατηρώ αυτά τα κρυώματα. Έχω σκοπό να βρω τη βασική αιτία και να τα εξαλείψω.

Αυτό έχει επίσης και άλλα στοιχεία:

Τα κρυώματα είναι ενοχλητικά (Ψευδαίσθηση, ότι έχει υποστεί κάκωση). Θέλει να ανακαλύπτει (επιθυμία για φως, φόβος σκοτάδι). Να καθορίσει (διώκεται, κυνήγι). Αιτιολογία (φανταστικό αντικείμενο), απαλειφή (σκοτώνει).

Ρούμπρικες:

Κρύβεται, θέλει να κρύβεται. Φόβος λαμπερών αντικειμένων.

Θλίψη στη λιακάδα (λαμπερό ηλιακό φως). Απέχθεια στο φως. Ψευδαίσθηση, ξεφεύγει από τα λαμπερά αντικείμενα.

Φοβάται να βλέπει σε τζάμια και καθρέπτες. Φοβάται να τον πλησιάσουν, τον ακουμπήσουν. Φοβάται να καθρεπτίζεται.

Όποτε υπάρχει φόβος ότι ξεσκεπάζεται, αποκαλύπτεται, εκτίθεται, υπάρχει επιθυμία για σκοτάδι. Αισθάνεται πολύ τρωτός στην προσβολή. Αφ’ ετέρου, όταν έχει να βρει κάτι, ή θέλει να εκθέσει κάτι, το φέρνει σε ανοιχτό μέρος, θέλει φως. Είναι ο φόβος του άγνωστου αυτό. Η Ευρώπη είναι κομμένη στα δύο, το ένα μέρος θαμμένο, το άλλο ζωντανό.

Γονείς χωρισμένοι: Το παιδί κόβεται στα δύο, μένοντας με τον ένα γονέα. Η μια πλευρά ζωντανή η άλλη θαμμένη, να μην αναφέρεται.

Καταδιώκει φανταστικά πράγματα -φιλοσοφικούς, ψυχολογικούς διαβόλους.

Προσποιείται ότι όλοι είναι καλά και ευτυχισμένοι.

Κάθε άτομο εκλέγει τη βίβλο του. Η παλιά βίβλος έχει θρυμματιστεί και νέες βίβλοι (μόδες) επέρχονται. Κάθε ομάδα μιλάει μια ξένη γλώσσα.

Τρωτός στο να εκτεθεί, να κακοποιηθεί, να βλαφθεί, ακόμη και να δει τον εαυτό του,

αντιρροπείται με ψυχοθεραπεία. Η αίσθηση είναι ότι είναι μόνος στην ερημιά.

Μανιακή αντίδραση, άγριος χορός, ηχηρή μουσική, συντετριμμένες προσωπικότητες, αίσθηση ότι είναι διπλός.

Οικεία πράγματα φαίνονται ξένα. Αισθάνεται εγκαταλειμμένος. Βίαιος όταν πλησιάζεται και προκαλείται ή παροργίζεται. Αντιρρόπηση με: διαλογισμό, χαλάρωση, γιόγκα, πνευματικότητα.

Υπάρχει μια υποκουλτούρα στην Ευρώπη, όπου αρκετές εκατοντάδες άτομα συναγελάζονται σε καταβεβλημένους οίκους, φορούν μαύρα, αντιδρούν βίαια σε κάθε

προσπάθεια να τους απομακρύνουν. Αντιδρούν καλά σε ηχηρή μουσική, κάθονται σε σκοτεινά δωμάτια με ρυθμικά αναβοσβησίματα φώτων, που δίνουν ένα τρομερό, περίεργο αποτέλεσμα. Αυτοί προσκολλώνται στα φάρμακα της μόρφωσής τους.

Άτομα που αισθάνονται διασπασμένα (ζωντανά στο ένα πλάι, πεθαμένα στο άλλο). Είναι αποσχισμένα από την κοινωνία, που αξιώνουν να είναι θαμμένα και το άλλο πλάι τους

είναι περισσότερο από ζωντανό. Το μέρος που έχουν θαμμένο είναι η συνοχή τους με την κοινωνία, ή πλευρά της ορθόδοξης παράδοσης. Το μέρος που είναι ζωντανό ή ακόμη

περισσότερο από ζωντανό είναι εκείνο που είναι ανορθόδοξο, νέο, διαφορετικό (Ρούμπρικα: ψευδαίσθηση το κάθε τι είναι νέο).

Οικεία πράγματα φαίνονται ξένα.

Δεν μπορούν να διαμορφώσουν την ισορροπία και μόνοι διασπόνται στο ζωντανό και θαμμένο πλάι. Η πιο ακραία μορφή αυτού είναι πιθανό ένας τρομοκράτης, όπου η μια πλευρά είναι τελείως θαμμένη και η άλλη τρομερά ζωντανή.

Κάθε άτομο μπορεί να καταδιώξει, ό,τι στην εικόνα του είναι τα σύμβολα της

κοινωνίας, αγωνίζεται εναντίον τους. Έτσι όταν σπάζει τα παράθυρα μιας τράπεζας, επιτίθεται απλά σε μια εικόνα και όχι στην πραγματικότητα.

211

Πηδούν ξαφνικά έξω από το κρεβάτι: Ξαφνικά πηδά έξω από ένα χώρο ανάπαυσης.

Αυτό οφείλεται σε ένα αίσθημα επικείμενης απειλής σ’ένα χώρο ανάπαυσης.

Στο Stram. το αίσθημα είναι ότι το οικογενειακό κρεβάτι και σπίτι γίνεται πολύ καταθλιπτικό και σχεδόν απειλεί να τον πνίξει (φόβος πνιγμονής). Υπάρχει ένα αίσθημα

κλειστοφοβίας (φόβος στενών χώρων), αίσθημα εγκατάλειψης, ένα αίσθημα ότι δεν ανήκει εδώ (ότι έχει χαθεί), οικεία πράγματα του φαίνονται ξένα. Ξαφνικά πηδάει έξω από το σπίτι του, την κοινωνία, την οικογένεια, τους συγγενείς κτλ. Δραπετεύει μόνο για να βρει κάποια άλλη συντροφιά, οικογένεια ή κοινωνία.

TARENTULA HISPANICA.

H Tarent. Hisp. είναι μια γοητευτική μελέτη της Materia Medica κατάστασης. Έχει τα ακόλουθα στοιχεία:

Επιθυμία για μουσική, επιθυμία για χορό, επιθυμία για χρώματα, επιθυμία για ζωγραφική, πολύ ενεργητική, πολύ εργατική, πολύ πανούργα, πολύ επιτήδεια και κατεργάρα. Τι κάνει ένα άτομο να χρειάζεται να τραγουδήσει και να χορέψει; Ποια

κατάσταση απαιτεί από το άτομο να χορέψει και να φορά χρωματιστά ρούχα για να επιβιώσει; Ένα άτομο που χορεύει και φορά χρωματιστά ρούχα, το κάνει για να το δούν και να το προσέξουν, για να προσελκύσει την προσοχή. Πότε ένα άτομο χρειάζεται να

προσελκύσει την προσοχή άλλων;

Ένα άτομο χρειάζεται να προσελκύσει την προσοχή σε μια κατάσταση που θέλει να το προσέξουν και αυτό δε γίνεται. Μια τέτοια κατάσταση εγείρεται όταν ένα άτομο προσπαθεί να προσελκύσει την προσοχή του αντίθετου φύλου. Π.χ. ο Α ενδιαφέρεται για τη Β και αυτή δεν τον προσέχει καθόλου. Αυτή δεν είναι μια κατάσταση, που ο Α πλησίασε στην Β και αυτή τον απέρριψε, αλλά που ο Α, που ενδιαφέρεται για την Β, θα προσπαθήσει με κάθε μέσο να αποκτήσει την εύνοιά της.

Μια τέτοια κατάσταση δεν είναι εκείνη της απογοητευμένης αγάπης. Είναι μια κατάσταση της αγάπης δίχως ανταπόκριση. Ο Phatak δίνει στη Materia Medica του την αιτία της Tarent. Hisp. ως τις συνέπειες του έρωτα δίχως ανταπόκριση.

THUJA

H Thuja έρχεται από μια κατάσταση που απαιτεί ακαμψία σκέψης. Αυτό συμβαίνει όταν η θρησκεία γίνεται πολύ αυστηρή. Η κοινωνική ασφάλεια βασίζεται στην αφοσίωση ή τουλάχιστον εμφανίζεται να προσκολλάται σφιχτά σε θρησκευτικά πρότυπα. Εσωτερικά

πάντως το άτομο αισθάνεται σαν ο πραγματικός του εαυτός να πρόκειται να εκτεθεί. Γι’ αυτό αισθάνεται εύθρυπτος ή εύθραυστος. Με τον τρόπο του φαίνεται ευθύς και σταθερός και οι ιδέες και απόψεις του δεν επιτρέπουν καμμιά ελευθερία σκέψης. Ακόμη από μέσα υπάρχει πάντα ένας φόβος μην εκτεθεί και συντριβεί η όλη του εικόνα. Αυτό τον κάνει άκαμπτο και προσεκτικό στην παρουσία ξένων. Η πτώση από την τιμητική θέση συμβολίζεται σε όνειρα πτώσης, από τα οποία ξυπνά τρομαγμένος. Το θέμα της θρησκείας

εκπροσωπείται από τις ρούμπρικες θρησκευτικός φανατισμός και φανατισμός γενικά. Η έμμονη ιδέα φαίνεται με τη ρούμπρικα μονομανία. Η ενοχή εκφράζεται από τις ρούμπρικες άγχος συνειδήσεως, σα να είναι ένοχος ενός εγκλήματος, ψευδαίσθηση, βλέπει κάποιον στο δωμάτιο και η παρουσία ξένων χειροτερεύει. Το αίσθημα θρυμματισμού στο νου εκπροσωπείται και στο σώμα επίσης και μπορεί να ιδωθεί στο ψευδαίσθηση, το σώμα είναι καμωμένο από γυαλί.

VERATRUM ALBUM

Το πιο ωραίο σύμπτωμα του Verat. alb. που δίνεται στο Synthetic Repertory είναι, “ΑΠΕΛΠΙΣΙΑ, κοινωνική τοποθέτηση”. Αν καταλάβουμε αυτό το σύμπτωμα σωστά, θα είναι πολύ εύκολο να καταλάβουμε την εικόνα του Verat. alb.

Η κατάσταση ενός φαρμάκου μπορεί να κατανοηθεί σαν μια ομάδα συνθετικών στοιχείων, ως ένας χαρακτηριστικός συνδυασμός συνθετικών στοιχείων. Τα σπουδαία στοιχεία του Verat. alb. είναι τα εξής (ρούμπρικες από το Synthetic Repertory):

Ψεύτης.

Δόλιος, απατηλός. Θαρραλέος. Σπάταλος (ξοδεύει χρήματα). Ιδιότροπος.

212

Προσεύχεται, δέεται.

Θρησκευόμενος. Αναίσχυντος, αδιάντροπος, ξετσίπωτος. Χαμογελαστός.

Γελαστός. Πολύ ζωηρός, ορμητικός, άφοβος. Περήφανος, αλαζών.

Τώρα θα προσπαθήσουμε να καταλάβουμε, πώς αυτά τα συνθετικά στοιχεία συνδέονται το ένα με το άλλο. Μπορούμε να κάνουμε μια συσχέτιση μεταξύ τους, αν καταλάβουμε ότι αυτός ο άνθρωπος συμπεριφέρεται σαν να αντιδρά σε μια απώλεια κοινωνικής θέσης. Είναι σαν ένας βασιλιάς που ξαφνικά έγινε φτωχός. Αν αυτός ο άνθρωπος είναι να επιβιώσει, θα

πει ψέματα και θα παρουσιάσει πλούτο. Πρέπει να σπαταλήσει χρήματα και να μιλά ευγενικά για τον εαυτό του. Χρειάζεται να δημιουργήσει ένα φωτοστέφανο μεγαλείου. Έτσι όλα αυτά τα συνθετικά στοιχεία του Verat. alb. μπορεί να συνδυαστούν μαζί, αν φανταστούμε ότι αυτή είναι μια τοποθέτηση, που έχει εγερθεί ως ένας μηχανισμός επιβίωσης σ’ αυτήν την ιδιαίτερη κατάσταση.

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕΝΩΝ ΣΤΗ MATERIA MEDICA

ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

APIS, LACHESIS, HYOSCYAMUS.

Πάμε να συγκρίνουμε τη ζήλεια του Apis με τη ζήλεια του Hyos. και της Lachesis. Τα Apis, Hyos., Lach. και Nux. vom. είναι από τα πιο ζηλιάρικα φάρμακα, μαζί με τα Calc. sulph., Medorrhinum, Puls, Staph. και Stram. Πώς θα κάνουμε διαφορισμό μεταξύ αυτών των φαρμάκων σ’ αυτή τη ρούμπρικα; Είναι τα άλλα συνθετικά στοιχεία κάθε φαρμάκου, που θα τα διαφορίσουν το ένα από το άλλο.

Είναι πολύ απλό να γίνει ο διαφορισμός. Το Apis θα είναι απασχολημένο και ανήσυχο. Η Lach. θα είναι σαρκαστική. Ο Hyos. θα είναι αδιάντροπος, ξετσίπωτος και ανόητος. Η Nux. vom. θα είναι φιλόνικη, μαζί και ζηλιάρα.

Αυτός είναι ένας πρακτικός τρόπος με τον οποίο συνήθως εξηγούμε τη διαφορά. Αλλά υπάρχει και άλλος τρόπος, και αυτός είναι να προσπαθήσουμε για να καταλάβουμε γιατί και

πώς έρχεται η ζήλεια του Apis και γιατί και πώς έρχεται η ζήλεια του Hyos. Αν καταλάβουμε την πλοκή από όπου εγείρεται η ζήλεια στο καθένα από τα φάρμακα αυτά, τότε θα

μπορέσουμε να καταλάβουμε και τα άλλα συνθετικά στοιχεία. Πρώτα είναι αναγκαίο να δούμε όλα τα συνθετικά στοιχεία.

Ένα από τα συνθετικά στοιχεία του Apis είναι η βιαιότητα. Υπάρχουν τσιρίδες και βίαιες δραστηριότητες. Η βιαιότητα μας καλεί για μια διευθέτηση όταν υπάρχει μια κατάσταση απειλής. Όταν ένα άτομο αισθάνεται να απειλείται, γίνεται βίαιο. Συνεπώς η Apis κατάσταση είναι εκείνη που χρειάζεται σε κάποιο είδος απειλής. Το είδος απειλής έχει κάτι να κάνει με

το θάνατο, γιατί υπάρχει μια προαίσθηση θανάτου και φόβος ότι θα δηλητηριαστεί. Ο θάνατος και αυτός ο φόβος έχουν κάτι να κάνουν με το να μένει μόνος, γιατί υπάρχει φόβος να μείνει μόνος και επιθυμία για συντροφιά. Συνεπώς αυτή είναι μια κατάσταση, όπου υπάρχει μια απειλή από έξω. Επίσης υπάρχει αρκετό κλάμα. Το κλάμα είναι συνήθως η αντίδραση στη θλίψη. Έτσι παράλληλα με την κατάσταση απειλής υπάρχει αναμεμιγμένη θλίψη. Είναι μια κατάσταση που αναμιγνύει και τρόμο και θλίψη. Τώρα υπάρχει επίσης ζήλεια και εργατικότητα στη δουλειά. Έτσι υπάρχει τρόμος καθώς και θλίψη. Θέλει να

απασχολείται, ζηλεύει. Είναι λάγνος και ασελγής. Όταν συνδυάσετε όλα αυτά, η κατάσταση

που θα προκύψει είναι μιας νέας χήρας ή κάποιου ατόμου που έχασε το σύντροφό του. Αφήνοντας τον εαυτό της αυτή η χήρα αισθάνεται απειλή, θλίψη, αισθάνεται τρομαγμένη και χρειάζεται να βρει τη συντροφιά ενός ατόμου του αντίθετου φύλου και συνεπώς να γίνει πιο λάγνος. Επίσης θα συγκριθεί με τη θέση άλλου ατόμου. Ζηλεύει το άτομο που είναι ασφαλές. Αν δε ζηλεύει τη θέση τους, δεν προσπαθεί για την ασφάλειά της. Το Apis είναι ένα γνωστό φάρμακο για χήρες. Όλα αυτά τα συνθετικά στοιχεία σχηματίζουν την

κατάσταση που είναι του Apis. Μόλις καταλάβετε την κατάσταση μιας απειλούμενης χήρας, που είναι Apis, ξέρετε πώς όλα τα συνθετικά στοιχεία έρχονται σ’ αυτήν την κατάσταση.

Εκείνο που πρέπει να θυμηθούμε, είναι ότι οι καταστάσεις για τις οποίες μιλάμε είναι πολύ συνήθεις. Να μη φανταστούμε ότι αυτές θα βρεθούν σε μια πολύ ειδική και σπάνια κατάσταση. Μετά θα δείτε στον περίγυρό σας το κάθε Apis άτομο. Θα δείτε ένα φάρμακο να ενδείκνυται τόσο συχνά, όσο αυτή η κατάσταση βρίσκεται στην ανθρώπινη ζωή. Αν η

κατάσταση stress, που προξενεί την κατάσταση του φαρμάκου, βρίσκεται συχνά, τότε το

213

φάρμακο αυτό θα βρεθεί συχνά στην πρακτική. Όσο πιο σπάνια η κατάσταση stress

απαιτείται για να προξενήσει την κατάσταση αυτού του φαρμάκου, τόσο πιο σπάνια το φάρμακο αυτό βρίσκεται στην πρακτική. Γι’ αυτό το Sulphur είναι το πιο συχνά ενδεικνυόμενο φάρμακο. Εκείνο που χρειαζόμαστε πιο συχνά σήμερα στον κόσμο μας

νομίζω είναι μια καλή εικόνα του εαυτού μας και φιλοσοφία για να επιβιώσουμε στο stress. To Sulphur παρέχει τις τρεις αυτές καταστάσεις. Είναι η πιο χρειαζούμενη κατάσταση και έτσι αυτό είναι το πιο συχνά ενδεικνυόμενο φάρμακο.

Αν δούμε στα συνθετικά στοιχεία του Hyos. θα βρούμε βιαιότητα όπως του Apis, που πάλι σημαίνει κατάσταση απειλής. Επίσης υπάρχει ζήλεια, όπως στο Apis, που σημαίνει την ανάγκη για συναγωνισμό. Κατά τρίτο λόγο θα δούμε φαιδρότητα, γέλιο, αστεϊσμούς, χαμόγελα κτλ. Επίσης υπάρχει λαγνεία, όπως στο Apis, καθώς και καχυποψία. Όταν

θέσουμε μαζί αυτά τα συνθετικά στοιχεία μαζί, μπορούμε να δούμε ότι η κατάσταση μοιάζει του Apis, αλλά δεν υπάρχει θλίψη. Δεν είναι ένα άτομο, που έχασε κάτι. Ευθυμία, γέλιο και τραγούδι συνηθίζονται για να προσελκύσουν την προσοχή. Αυτό σημαίνει ότι κάποιος δεν τον προσέχει κατάλληλα ή κάποιος τον αποφεύγει. Ταυτόχρονα είναι πολύ καχύποπτος, γιατί αυτή είναι μια κατάσταση απειλής. Έτσι απειλείται και χρειάζεται να προσελκύσει την

προσοχή. Είναι μια τυπική κατάσταση ενός άνδρα, που αγαπά τη γυναίκα του, αλλά αυτή

έχει κάποια εξω-συζυγική σχέση. Εδώ ο άνδρας είναι καχύποπτος και ζηλιάρης. Φοβάται και αισθάνεται απειλή, μήπως η γυναίκα του του κάνει τίποτε και γι’ αυτό μπορεί να γίνει βίαιος. Ταυτόχρονα την αγαπά και χρειάζεται να προσελκύσει την προσοχή της με γέλιο, ξεδιαντροπιά και με σεξουαλική συμπεριφορά. Η ζήλεια του Hyos. είναι ό,τι πραγματικά χρειάζεται, να ζηλεύει τα άλλα άτομα και να κάνει κάτι να αποκτήσει ξανά τη γυναίκα του.

Η Lach. κατάσταση έχει διαφορετικά συνθετικά στοιχεία και από το Apis και από τον Hyos., γιατί η Lach. είναι δόλια και εγωίστρια. Η Lach. πάντα μιλά για τον εαυτό της και

διαβάλλει, συκοφαντεί και δυσφημεί τους άλλους. Η ζήλεια του Apis δεν πάει να βοηθηθεί με τη συκοφαντία των άλλων, όντας εγωιστής και δόλιος. Ούτε ο Hyos. θα βοηθηθεί από αυτό το είδος συμπεριφοράς, αλλά αυτή η κατάσταση θα βοηθήσει ένα άτομο, που βρίσκεται σε πολύ έντονο ανταγωνισμό. Υπάρχει μόνο ένας χώρος και αυτός ο χώρος αποκτήθηκε για να πληρωθεί από το πιο ικανό άτομο. Το άτομο αυτό πρέπει να αποδείξει ότι είναι καλύτερο από τα άλλα, για να καταλάβει αυτόν το μοναδικό χώρο. Μπορούμε να πούμε ότι η Lach. είναι ο ανταγωνιστής σε έναν ανταγωνισμό.

ΣΧΕΣΕΙΣ ΦΑΡΜΑΚΩΝ

Σ’ αυτό το κεφάλαιο θα εξετάσουμε τη βάση της συμπληρωματικής και εχθρικής σχέσης μεταξύ των φαρμάκων.

Συμπληρωματικά φάρμακα

Συμπληρωματικά φάρμακα είναι εκείνα που βρίσκονται συχνά να ενδείκνυνται το ένα μετά το άλλο. Θα επιχειρήσουμε να βρούμε γιατί συμβαίνει αυτό έτσι. Π.χ. μια Staphisagria

κατάσταση είναι εκείνη στην οποία ένα άτομο αισθάνεται ταπεινωμένο, εξευτελισμένο, προσβεβλημένο και υβρισμένο. Φυσικά η κατάσταση αυτή θα εμφανισθεί πιο εύκολα σε έναν που πραγματικά έχει περηφάνια και εγωισμό, παρά σε κείνον που δεν τα έχει. Ξέρουμε ότι η Staph. συχνά ακολουθείται από το Sulphur. Με άλλα λόγια μια Sulphur κατάσταση εγωισμού προδιαθέτει μια Staph. κατάσταση ταπείνωσης και εξευτελισμού. Συνεπώς όταν βλέπουμε Staph. σε ένα άτομο δεν θ’ αξίζει τον κόπο να εξετάσουμε, αν υπάρχει μια Sulph. κατάσταση πίσω του και άρα αυτό μπορεί να ακολουθήσει. Βέβαια μια ιδιαίτερη κατάσταση

μπορεί να υπάρχει ανεξάρτητα, αλλά αυτή η καλή ευκαιρία υπάρχει λόγω της προδιάθεσης,

που προξενείται από μια άλλη κατάσταση στο υπέδαφος και αυτή (η κατάσταση στο υπέδαφος) είναι συνήθως η αντίθετη.

Να πάρουμε άλλο ένα παράδειγμα: Το Stramonium έχει μια κατάταση τρομερού φόβου και βιαιότητας, που επέρχεται από αισθήματα ότι χάθηκε και εγκαταλείφθηκε σε έναν επικίνδυνο τόπο. Η προδιάθεση που χρειάζεται για να αναπτυχθεί αυτή η κατάσταση μπορεί κάλλιστα να είναι εκείνη της μεγάλης ασφάλειας, όπως εκείνη της διαβίωσης μέσα σε ένα

όστρακο. Μια τέτοια ανάγκη για ασφάλεια βρίσκεται στην Calcarea Carbonica κατάσταση και είναι αυτό το είδος ατόμου που, με μόνο την παραμικρή εκλυτική αιτία φόβου, εύκολα θα αναπτύξει μια Stram. κατάσταση. Έτσι καταλαβαίνουμε ότι η Stram. κατάσταση εμφανίζεται εύκολα σε ένα Calc. carb. άτομο. Συνεπώς μπορείτε να υποπτευθείτε ένα έδαφος Calc. carb. όταν βλέπετε μια Stram. κατάσταση.

Μιλήσαμε επίσης στο κεφάλαιο Αταίριαστες Θέσεις για τη μεταβίβαση των ριζών από τη

μια γενιά στην άλλη. Μπορεί, όταν μια Stram. ρίζα κληροδοτείται (που πιθανόν σημαίνει ότι

214

ο πατέρας ή η μητέρα είχαν μια έντονη Stram. κατάσταση), κληροδοτείται επίσης η ρίζα

Calc. carb., που είναι η κατάσταση εδάφους. Έτσι βρίσκετε τα φάρμακα που σχηματίζουν ένα ζεύγος, όπως η Staph. και το Sulph. Άλλη σχέση που είδα στην πρακτική είναι εκείνη μεταξύ Hyoscyamus και Staph. H Staphisagria είναι μια κατάσταση καταπιεσμένης

εχθρότητας και καταπιεσμένης σεξουαλικότητας. Όταν συντρίβεται, ο Staph. ασθενής μπορεί να αναπτύξει μια κατάσταση σαν μανιο-καταθλιπτική ψύχωση και στη μανιακή κατάσταση θα υπάρχει εμφανής υπεργενετισμός και έκφραση εχθρότητας. Αυτή είναι η Hyos. κατάσταση. Πριν λίγα χρόνια είδα έναν άρρωστο με μανία, που χρειαζόταν Hyos. και μόλις το πήρε, ανακουφίστηκε αμέσως. Πίσω υπήρχε μια Staph. κατάσταση και μ’ αυτό το φάρμακο δεν υποτροπίασε πλέον. (Περίπτωση που αναφέρθηκε στο κεφάλαιο για “Οξείες Διεργασίες”).

Έτσι βλέπουμε μια κατάσταση, που προδιαθέτει για άλλη κατάσταση. Οι δύο καταστάσεις σχηματίζουν ένα ζεύγος και συνήθως είναι κατά κάποιον τρόπο αντίθετες η μια στην άλλη.

Άλλο καλά γνωστό ζεύγος είναι το Natrum Muriaticum και η Ignatia. Βρήκαμε ότι όταν η Ignatia έρχεται ως ένα οξύ φάρμακο, συνήθως ακολουθείται από το Nat. m. Πάλι αυτά

φαίνεται να είναι σε αντίθετες καταστάσεις, η Ign. που έχει διαρκή και ενεργητική θλίψη,

ενώ στο Nat. m. είναι παθητική, χρόνια και υποκείμενη. Ομοίως αν πάρετε άγχος που είναι υποσυνείδητο, διατηρούμενο και μη εκφραζόμενο, έχετε τη Thuja και το συμπληρωματικό της είναι το Arsenic με φανερό άγχος, τρομερή ανησυχία και εκφραζόμενο φόβο. Άλλο καλό παράδειγμα είναι η σχέση μεταξύ Aconitum και Sulph. Η αντίθεση εδώ είναι πολύ χτυπητή. Το Sulph. είναι αδιάφορο, φιλοσοφικό, απρόσεκτο, αμέριμνο, εύθυμο και ευφάνταστο. Πραγματικά δεν ενοχλείται με τίποτε. Αλλά όταν αυτό το άτομο έχει ξαφνικό τρόμο ή πυρετό, η κατάστασή του αλλάζει σε ένα τρομερό άγχος και διέγερση με ζεστασιά και

ανησυχία. Έτσι, όταν η αδιαφορία του Sulph. τρανταχτεί ξαφνικά, αυτό θα αναπτύξει την Acon. κατάσταση.

Αν ένα άτομο είναι ήδη πολύ αγχώδες, όπως ένας που είναι σε μια Ars. κατάσταση, τότε ένα ξαφνικό stress δεν θα το κάνει να πάει μέσα σε μια Acon. κατάσταση.

Ας πάρουμε ένα παράδειγμα στο σωματικό επίπεδο. Ένας είναι νωθρός, παχύς, ξανθός και πλαδαρός και δε συνηθίζει να ασκείται. Αν αυτός ο Calc. άρρωστος σηκώσει ξαφνικά ένα βαρύ πράγμα, θα πάθει ένα εξάρθρημα. Έτσι η νωθρότητά του τον προδιαθέτει σε μια Rhus

tox. κατάσταση. Τα δύο αυτά φάρμακα είναι συμπληρωματικά, το ένα με τρομερή ανησυχία και το άλλο με νωθρότητα και οκνηρία.

Αν εξετάσουμε συμπληρωματικές σχέσεις μ’ αυτόν τον τρόπο, θα βρούμε αρκετά ζεύγη με αντίθετες καταστάσεις η μια στην άλλη. Π.χ. η Nux. v. ριγηλή και το Sulph. ζεστό, η Nux. v. είναι διάπυρη και ορμητική, ενώ το Sulph. είναι αμέριμνο και οκνηρό. Έτσι το Sulph. προδιαθέτει για τη Nux. v. και η Nux. v. για το Sulph. H Lach. και το Lycopodium

είναι μια άλλη ομάδα συμπληρωματικών φαρμάκων. Εδώ πάλι είναι φανερή η αντίθεση. Η Lach. πάντα ανταγωνίζεται με τους άλλους και το Lyc. πάντα ανταγωνίζεται με τον εαυτό του και αμφιβάλλει για τις ικανότητές του. Ένα άτομο, που αμφιβάλλει για τις ικανότητές του έχει προδιάθεση να συγκρίνει τον εαυτό του με άλλους και το άτομο που διαρκώς συγκρίνει τον εαυτό του με άλλους, έχει προδιάθεση να αναπτύξει έλλειψη αυτο-εμπιστοσύνης. Η Lach. προδιαθέτει για το Lyc. και το Lyc. προδιαθέτει για τη Lach. Είναι τέτοιες αντίθετες καταστάσεις, που η Lachesis είναι αριστερόπλευρη και το Lyc. τα

υπερεπιθυμεί. Η Lach. είναι χειρότερα το πρωί μετά τον ύπνο και το Lyc. το βράδυ πριν τον ύπνο.

Ας δούμε και μια άλλη περίφημη σχέση -εκείνη μεταξύ Pulsatilla και Silica. H Sill. είναι πεισματάρα, η Puls. ήπια. Η Sil. είναι άκαμπτη στις απόψεις της, η Puls. είναι διστακτική. Η Sil. απεχθάνεται την παρηγοριά, η Puls. την αποζητά. Η Sil. είναι εγωίστρια, η Puls. ταπεινόφρων. Η Sil. είναι σκληρή, η Puls. ήπια. Η Sil. είναι ριγηλή, η Puls. ζεσταίνεται. Η Sil. δεν μπορεί να ανεχθεί ένα ρεύμα αέρα και η Puls. δεν μπορεί να ζήσει χωρίς αυτό. Οι

δύο αυτές αντίθετες καταστάσεις συμπληρώνουν η μια την άλλη. Η σκληρότητα προδιαθέτει για την ηπιότητα και η ηπιότητα προδιαθέτει για τη σκληρότητα, όπως ακριβώς μια φιλοσοφική στάση προδιαθέτει για το άγχος και το άγχος προδιαθέτει για μια φιλοσοφική στάση.

Μπορούμε να δώσουμε πολύ περισσότερα παραδείγματα, αλλά αρκεί να εμπεδωθεί αυτό, το ότι δηλαδή όταν βλέπουμε ένα φάρμακο σε έναν άρρωστο έχουμε να εξετάσουμε,

αν υπάρχει ανεξάρτητα ή αν υπάρχει επειδή προκαλείται μια προδιάθεση από κάποια άλλη φαρμακευτική κατάσταση. Αν συμβαίνει το δεύτερο, είναι απαραίτητο να μελετήσουμε τα

215

φάρμακα εκείνα που κατά κάποιον τρόπο είναι αντίθετα στη φύση του παρόντος φαρμάκου.

Μπορούμε να βρούμε ότι μετά την χορήγηση του πρώτου φαρμάκου, παρατηρούμε να εμφανίζονται συμπτώματα του συμπληρωματικού φαρμάκου.

ΑΛΛΑΓΗ ΦΑΡΜΑΚΟΥ Ή ΕΝΔΟΜΥΧΗ ΑΛΛΑΓΗ ΕΝΟΣ ΦΑΡΜΑΚΟΥ.

Ίδιο φάρμακο αλλά διαφορετικές γωνίες όψεων.

Όταν βλέπουμε μια αλλαγή συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια της ζωής ενός αρρώστου, ιδίως μια αλλαγή στην ψυχική κατάσταση, θα συνάγουμε -όχι πάντα- ότι το φάρμακό του έχει αλλάξει. Εξ ίσου δυνατό είναι να επιδεικνύεται μια διαφορετική μορφή του ίδιου φαρμάκου. Κάθε φάρμακο δεν παρουσιάζει μια σταθερή εικόνα όλες τις φορές, αλλά παίρνει πολλές μορφές. Ένα άτομο μπορεί να αλλάξει από μια μορφή σε άλλη του ίδιου φαρμάκου, ανάλογα με την κατάσταση, καθώς και την ισχύ της εσωτερικής δυναμικής της νόσου. Π.χ.

θα συναντήσουμε ένα Staph. άτομο πολύ γλυκό και ευχάριστο, ενώ σε άλλη κατάσταση μπορεί να γίνει οργισμένο και βίαιο. Αυτές είναι απλά διαφορετικές όψεις της ίδιας

κατάστασης, αφού και οι δύο αυτές έρχονται από την ίδια πηγή.

Κατεβείτε στα βασικά συνθετικά στοιχεία

Συνεπώς, κάθε φορά πρέπει να κατεβούμε στα βασικά συνθετικά στοιχεία του ατόμου και να εξετάσουμε ποιο φάρμακο ενδείκνυται. Η έκφραση των όψεων μπορεί να ποικίλλει,

αλλά έχουμε να ανιχνεύσουμε την πηγή της έκφρασης για να έλθουμε στο βασικό αίσθημα που την προξένησε. Μόνο μια αλλαγή σε τέτοιο βασικό αίσθημα δικαιολογεί μια αλλαγή φαρμάκου.

Επίσης μια τέτοια αλλαγή θα συνοδεύεται από οριστικές αλλαγές στα σωματικά γενικά του αρρώστου, τις επιθυμίες και τις απέχθειές του, τις modalities του και επίσης τα χαρακτηριστικά του τοπικά και τα συνοδά συμπτώματα.

Μόνο μια τέτοια πληροφόρηση θα μας δώσει το δικαίωμα να συμπεράνουμε ότι υπάρχει

πραγματικά μια αλλαγή κατάστασης και ότι χρειάζεται ένα άλλο φάρμακο να ολοκληρώσει τη δράση του προηγούμενου. Π.χ. ένας Lyc. ασθενής μπορεί να εμφανίσει μια ιδιαίτερη

κατάσταση μεγάλου άγχους, για το πώς θα ολοκληρώσει ένα ορισμένο έργο. Αλλά εφ’ όσον γίνει αυτό το έργο, η κατάσταση γίνεται λιγότερο προκλητική, το άγχος ελαττώνεται, γίνεται εύθυμος και η ομιλία του γίνεται ακόμη πιο εγωιστική. Αυτό δεν τον κάνει έναν Sulph. μέχρι τώρα. Αν άλλαξε σε Sulph., τότε πρέπει να δούμε τα σημεία πλήρους αλλαγής. Θα εκδηλώσει μια σαφή αίσθηση εμπιστοσύνης και πραγματικό εγωισμό, μια αίσθηση ότι είναι

μεγάλος. Το Lyc. συχνά χρειάζεται να αποδείξει στον εαυτό του και στους άλλους, ότι είναι κάποιος ικανός. Η ευχή να αναδειχθεί δείχνει ότι η Lyc. κατάσταση -έλλειψης αυτοεμπιστοσύνης- ακόμα υπάρχει, αν και τώρα μπορεί να μην είναι τόσο εμφανής.

Πότε μπορούμε να πούμε ότι ένα Staph. άτομο άλλαξε και τώρα είναι σε μια Causticum κατάσταση; Η αλλαγή θα είναι στις βασικές ψυχικές παραμέτρους. Η Staph. ενδιαφέρεται για την τιμή της που πληγώνεται εύκολα. (Τιμής, συνέπειες πληγώματος). Η Caust.

κατάσταση δεν έχει αυτήν τη βασική παράμετρο. Έτσι εφόσον η τραυματισμένη τιμή και η ευαισθησία του να προσβάλλεται είναι οι κύριες παράμετροι, η Staph. μένει το φάρμακό του, άσχετα με τι αλλαγές εμφανίζει στην έκφραση. Αλλά από τη στιγμή κατά την οποία αυτό αλλάζει και το άτομο αρχίζει να σκέφτεται τους άλλους μάλλον παρά τον εαυτό του, όταν ενδιαφέρεται για την αδικία που γίνεται στους άλλους παρά σ’ αυτόν και όταν η

συμπόνια και το άγχος για άλλους γίνουν οι κύριες παράμετροι, η Staph. δεν είναι πλέον το φάρμακο και τώρα ενδείκνυται το Caust. (άγχος για άλλους, συμπονετικός).

ΠΩΣ ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΟΙ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

“Γιατρέ”, λέει ο άρρωστος, “επανειλημμένα έχω υπεραιμία στο στήθος μου, παίρνω αλλοπαθητικά φάρμακα, αλλά από αυτά χάνω βάρος και δύναμη”.

Μετάφραση σε ρούμπρικες:

Κάνει θεωρίες ... (η θεωρία του σχετικά με τη δράση των φαρμάκων).

Ψευδαίσθηση, κάκωση, έχει υποστεί ... (από τα φάρμακα).

Ψευδαίσθηση, ότι αδυνάτισε ... (έχασε βάρος και ισχύ).

216

Εγωισμός ... (“Ξέρω τα πάντα, δεν έχω καμμιά αμφιβολία, ότι αυτό είναι έτσι!”).

Το φάρμακο που αναδύεται είναι το Sulphur.

Παίρνοντας το ιστορικό του βλέπουμε ότι όταν ήταν νέος, ήταν παχύς και τον πείραζαν (πρόσβαλαν) οι συμμαθητές του και συνήθιζε να πάει στο σπίτι κλαίγοντας.

Ρούμπρικες (στο νεανικό χρονικό διάστημα):

Ταπείνωση, εξευτελισμός.

Ενοχλήσεις από καταπιεσμένη οργή.

Κλαίει από την παρόργιση.

Ντροπαλότητα, δειλία.

Το φάρμακο αυτού του διαστήματος είναι Staphisagria.

Η μητέρα του λέει ότι κατά τη νεότητά του υπέστη μερικές φορές μια μεγάλη αλλαγή

και μετά από αυτήν την αλλαγή εμφάνισε τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

Αισθάνεται ότι είναι ανώτερος (υπεροψία).

Αισθάνεται την ανάγκη για τους άλλους να ξέρουν αυτό το πράγμα.

Αισθάνεται ότι είναι εκείνος που επιτελεί μεγάλα κατορθώματα.

Αισθάνεται οργή που ακολουθείται από γρήγορη μεταμέλεια.

Αισθάνεται διψομανία.

Το φάρμακο μετά από αυτήν την αλλαγή είναι: Sulphur.

Πώς και γιατί μπόρεσε να έλθει αυτή η αλλαγή κατάστασης (από Staph. σε Sulph.); Επήλθε γιατί κάποια στιγμή η κατάσταση έγινε πολύ έντονη και η Staph. κατάσταση απεδείχθη ανεπαρκής να την αντιμετωπίσει. Κατόπιν απαιτήθηκε μια αλλαγή στην αντίθετη (Sulph.) κατάσταση.

Μελετώντας την περίπτωση ενός που τρέχει μπροστά από ένα λιοντάρι, που πάει να τον αρπάξει, βλέπουμε ότι η κατάστασή του πάει ν’ αλλάξει σε μια που να συμπληρώνει την

προηγούμενη πρώτη κατάσταση (όταν ο άνθρωπος τρέχει):

1. Πρώτη κατάσταση (όταν τρέχει):

Δειλία.

Φόβος.

Επιθυμία να ξεφύγει.

Αισθάνεται κατώτερος απέναντι στο λιοντάρι.

2. Δεύτερη κατάσταση (όταν τον αρπάζει το λιοντάρι): Αντίθετη στην πρώτη

κατάσταση.

Θάρρος.

Νομίζει ότι είναι ανώτερος από το λιοντάρι.

Επιθυμία να παλέψει (μάλλον παρά να ξεφύγει).

Έτσι όταν μια τοποθέτηση φθάσει στο έπακρο λόγω της κατάστασης και ακόμα το άτομο δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την κατάσταση, τότε η τοποθέτηση αλλάζει σε μια άλλη

που είναι συμπληρωματική στην πρώτη και κατά κάποιον τρόπο αντίθετη. Να πάρουμε ένα ακόμη παράδειγμα: Του Gels. και του Arg. nit. H Gelc. κατάσταση είναι σαν εκείνη ενός ανθρώπου που κάθεται σε ένα αεροπλάνο, που είναι έτοιμο να πέσει. Κολλάει στο κάθισμά του, ακινητοποιείται, δεν κάνει τίποτε, το παραμικρό τράνταγμα τον πειράζει άσχημα, προμαντεύει κάποια συμφορά ή δυστύχημα.

Όταν αυτό το αεροπλάνο κάπως προσγειωθεί σε ένα μονοπάτι, αυτός θα βγει έξω το συντομότερο δυνατό. Τώρα η κατάσταση αλλάζει στην Arg. nit. κατάσταση, με την επιθυμία

του να ξεφύγει, αίσθημα παγίδευσης, παρόρμηση να τρέξει, επιθυμία για ανοιχτό αέρα. Τώρα δεν υπάρχει προσκόλληση, ούτε ακινητοποίηση. Υπάρχει μάλλον το αντίθετο: αίσθημα εγκατάλειψης και επιθυμία να ξεφύγει, να δραπετεύσει.

217

Μελετήσαμε ήδη τη Materia Medica κατάστασης. Τώρα μπορούμε εύκολα να

καταλάβουμε ότι τα συμπληρωματικά φάρμακα θα έλθουν από καταστάσεις που είναι συμπληρωματικές, δηλαδή οι καταστάσεις δύο συμπληρωματικών φαρμάκων θα είναι έτσι ώστε να βρίσκονται πολύ κοντά η μια με την άλλη ή η μια να ακολουθεί την άλλη.

ΕΧΘΡΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

Εξετάσαμε διεξοδικά φάρμακα, που είναι συμπληρωματικά το ένα με το άλλο και είδαμε ότι κατά κάποιον τρόπο είναι αντίθετα. Λόγω αυτής της διαφοράς, το ένα φαίνεται να προδιαθέτει στο άλλο. Μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε αυτήν την ιδέα, αν εξετάσουμε την άλλη σχέση μεταξύ φαρμάκων, δηλαδή τη σχέση ασυμβατότητας. Ξέρουμε ότι μερικά φάρμακα είναι ασύμβατα το ένα προς το άλλο, που σημαίνει ότι αυτά δεν ακολουθούν καλά το ένα το άλλο. Αυτό πιθανόν σημαίνει ότι, όταν υπάρχει μια κατάσταση, η άλλη δεν μπορεί

να υπάρχει πίσω της. Αυτό σημαίνει ότι αυτές οι δύο καταστάσεις είναι κατά κάποιον τρόπο πολύ κοντά η μια στην άλλη, μοιάζουν πολύ, έτσι που η μια δεν μπορεί να προδιαθέσει για την άλλη. Είναι η ίδια ιδέα που είδαμε παραπάνω, αλλά εφαρμόζεται στην αντίθετη κατεύθυνση. Αν τα φάρμακα που είναι, κατά κάποιον τρόπο, αντίθετα το ένα στο άλλο,

προδιαθέτουν το ένα για το άλλο, τότε τα φάρμακα που είναι όμοια, φυσικά θα απωθούν το ένα το άλλο. Το πιο γνωστό παράδειγμα ασυμβατότητας μεταξύ φαρμάκων είναι εκείνο του

Caust. και του Phos. Τα δύο αυτά φάρμακα είναι πολύ κοντά το ένα στο άλλο και τα δύο τους είναι συμπονετικά και αγχώδη για τους άλλους. Αμφότερα είναι ριγηλά και επιθυμούν κρύα ποτά και απεχθάνονται τα γλυκά. Και τα δύο μπορεί να έχουν παράλυση της δεξιάς πλευράς του προσώπου. Φαίνονται τόσο συγγενικά το ένα με το άλλο, που αν υπάρχει μια Caust. κατάσταση, είναι πολύ σπάνιο μια τέτοια κατάσταση να μπορεί να δημιουργήσει σ’ αυτό το άτομο μια Phos. κατάσταση. Συνεπώς οι Caust. και Phos. καταστάσεις σπάνια θα βρεθούν στο ίδιο άτομο.

Είναι ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι το Caust. καταγράφεται ως ένα παράλληλο (όμοιο) φάρμακο στον Phos. και ακόμη, ότι αυτά είναι ασύμβατα και είναι απίθανο να χρειαστούν στο ίδιο άτομο. Το ίδιο συμβαίνει και με την Bry. και την Calc. Εδώ πάλι τα φάρμακα είναι τόσο όμοια στη φύση και τα δύο απεχθάνονται την κίνηση και έχουν ανάγκη ασφάλειας και τα δύο φοβούνται τη φτώχεια και συνεπώς επιθυμούν σταθερότητα. Η Bry. και η Calc. δύσκολα μπορούν να συνυπάρξουν στο ίδιο άτομο και είναι γνωστό ότι είναι ασύμβατα φάρμακα.

Δίνω ακόμη ένα παράδειγμα ασυμβατότητας μεταξύ φαρμάκων, δηλαδή Chamomilla και Nux vom. Και τα δύο είναι πάρα ποlύ ευερέθιστα φάρμακα, πολύ ευαίσθητα, βίαια και δεν ανέχονται τον πόνο, ώστε εύκολα μπορούμε να κάνουμε λάθος ανάμεσα στα δύο. Όταν εξετάζουμε την ασυμβατότητα μεταξύ φαρμάκων, βρίσκουμε ότι εκείνα που μοιάζουν κατά κάποιον τρόπο θα έχουν όμοιους εκλυτικούς παράγοντες και όμοια αποτελέσματα.

ΣΥΖΥΓΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

Στη συζυγική σχέση (ή όπου δύο άτομα συζούν αρμονικά), συνήθως θα βρείτε ότι το καθένα θα ανήκει σε μια διαφορετική φαρμακευτική κατάσταση και ότι οι καταστάσεις τους είναι συμπληρωματικές, δηλαδή είναι αντίθετες κατά κάποιον τρόπο.

Αυτό συμβαίνει γιατί καθένας μας έχει μέσα του ρίζες αρκετών φαρμάκων. Όταν η ανάγκη εγείρεται από μιαν εκλυτική αιτία, που μπορεί να είναι η συμπεριφορά ενός συντρόφου, μια ιδιαίτερη ρίζα στον άλλο σύντροφο διεγείρεται μέσα σε μια κατάσταση. Π.χ. αν ο άντρας είναι ανέμελος και αδιάφορος σε λεπτομέρειες σπιτικών προβλημάτων (Sulph.),

έπειτα η Graph. ρίζα (υπερβολική προσοχή και ασήμαντα πράγματα) στη γυναίκα θα διεγερθεί. Αν ο σύζυγος ξοδεύει σπάταλα, τότε η γυναίκα πρέπει να γίνει φιλάργυρη. Όπου ο ένας από τους συζύγους είναι δεσποτικός (Lyc.), ο άλλος θα είναι υποχωρητικός (Puls.), αν η σχέση είναι να επιβιώσει. Το άτομο το κάνει αυτό εκούσια στην αρχή, αλλά μετά από ένα διάστημα γίνεται μια ακούσια κατάσταση, ιδίως αν έχει ήδη μια τέτοια ρίζα.

Αυτός επίσης είναι ο λόγος που ένα παιδί συχνά γεννιέται με ρίζες δύο συμπληρωματικών φαρμάκων, π.χ. ρίζες Ars. και Sulph., Lyc και Puls. κτλ. Αυτά τα

φάρμακα μπορούν να επέλθουν σε ζεύγη στα παιδιά, γιατί αν αποκτήσει τη μια ρίζα από ένα γονέα η συμπληρωματική ρίζα προέρχεται από τον άλλο γονέα. Αν αμφότερες οι ρίζες είναι πολύ ισχυρές και διεγερμένες, τότε οι καταστάσεις στο παιδί μπορεί να εναλλάσσονται.

218

Αυτό μας διδάσκει να μελετήσουμε τη φύση αμφοτέρων των συζύγων (ή των γονέων

του αρρώστου). Μια κατάλληλη κατανόηση αυτής της προσέγγισης μπορεί να είναι χρήσιμη στη συνταγογραφία.

Αν δείτε μια τυπική Graph. κυρία, δέστε ακριβώς μέσα στη φύση του άνδρα της και αν

δείτε έναν πολύ δυνατό Sulph. σ’ αυτόν, το φάρμακό σας έχει επιβεβαιωθεί διπλά.

Αν δείτε έναν δυνατό Lyc. άνδρα, μπρείτε σχεδόν να προκαθορίσετε ότι η σύζυγός του πάει να είναι μια Puls. -ιδίως αν έχουν ταιριάσει ο ένας με τον άλλο και ζουν αρμονικά.

ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΛΙΓΟΤΕΡΟ

Εισαγωγή: Ο σκοπός του κεφαλαίου αυτού είναι να εστιάσει την προσοχή του αναγνώστη στην ανάγκη να είναι απροκατάληπτος όταν παίρνει ένα ιστορικό, εξετάζοντας έναν άρρωστο. Το περισσότερο χρονικό διάστημα παροτρυνόμαστε να αντιπαραβάλλουμε

τον άρρωστο με ένα από τα φάρμακα που ξέρουμε καλά. Πείθουμε τον εαυτό μας, ότι ο άρρωστος πρέπει να έχει αυτό ή εκείνο το αίσθημα και συνεπώς χρειάζεται αυτό ή εκείνο το φάρμακο. Είμαστε ακόμη αρκετά έξυπνοι ώστε να επιβεβαιώσουμε κάπως αυτήν την ιδέα. Η

κύρια παγίδα ενός ομοιοπαθητικού είναι να πέσει μέσα στο αυλάκι της συνταγογραφίας μιας ειδικής τάξης φαρμάκων, συνταιριάζοντας όλους τους αρρώστους του μέσα σ’ αυτήν την ομάδα. Συνεπώς η ιδέα αυτού του κεφαλαίου είναι να δείξει την αναγκαιότητα να έχουμε

ανοιχτό το νου μας, να προσέχουμε όλες τις ιδιομορφίες, ψυχοδιανοητικές ή σωματικές, και να επιτρέπουμε στον εαυτό μας να βλέπει τον άρρωστο όπως είναι, χωρίς να τον προσαρμόζουμε σε μια ιδιαίτερη ιδέα. Κάνοντας έτσι, όχι μόνο θα ευρύνουμε τη Materia Medica μας, αλλά είναι επίσης και μια μοναδική ευκαιρία να ανακαλύψουμε νέα φάρμακα και να τα δούμε να δουλεύουν.

Δεν υποστηρίζω τη συνταγογραφία με βάση ένα ή δύο συμπτώματα, ακόμη κι αν αυτά μπορεί να είναι ιδιόμορφα. Πάντως όταν συναντήσετε κάτι ιδιόμορφο, ανοίξτε τα βιβλία

αναφοράς σας και προσπαθήστε να βρείτε αυτό ακριβώς το σύμπτωμα, αντί να το παραμερίσετε, γιατί δεν ταιριάζει με την προκαθορισμένη ιδέα σας για το φάρμακο του αρρώστου.

Ελπίζω ότι οι περιπτώσεις που δίνονται εδώ θα σας πείσουν για το πόσο χρήσιμο είναι να ανοίγετε τα βιβλία σας πιο συχνά, ιδίως το Repertory σας. Πρέπει να προσθέσω ότι

πιθανόν θα είμαι ένας από τους πιο μεγάλους ευεργετούμενους από τη μελέτη αυτού του κεφαλαίου, γιατί συχνά βλέπω τον εαυτό μου να πέφτει μέσα στην ίδια ρουτίνα. Ο νους

αρνείται να κινηθεί μέσα σε κάτι νέο, αφού είναι τόσο εύκολο να παραμείνει πιστός στο παλιό και οικείο. Στις περιπτώσεις που παρουσιάζονται εδώ, δίνω μόνο τα κύρια χαρακτηριστικά, όχι την όλη περίπτωση. Μπορείτε να υποθέσετε ότι δεν υπήρχε κάτι πιο έκδηλο στην περίπτωση.

Περίπτωση Α: Πρόκειται για παιδάκι 9 μηνών. Το έφεραν για δυσκοιλιότητα και επανειλημμένα κρυολογήματα και βήχα. Παρατήρησα ότι ήταν πολύ ανήσυχο και ότι δεν

έμενε σε μια θέση ακόμη και για βραχύ χρονικό διάστημα. Από τα πιο ιδιόμορφα χαρακτηριστικά του ήταν, ότι ήταν πολύ πεισματάρικο. Αν ήθελε ένα ιδιαίτερο πράγμα, επέμενε να το έχει χωρίς καθυστέρηση και δεν θα ικανοποιούνταν με τίποτε άλλο. Ποτέ δεν θα το απαιτούσε ήπια, αλλά πάντα θα τσίριζε και θα το ζητούσε ανυπόμονα.

Άλλη ιδιομορφία του παιδιού ήταν ότι φαινόταν να χρειάζεται πολύ λίγο ύπνο. Ακόμη και με 2 ώρες ύπνο αναζωογονείτο. Ποτέ δε ζητούσε τροφή. Παρ’ ότι είχε να τραφεί αρκετό διάστημα, δεν έκλαιγε, ούτε με κάποιον άλλο τρόπο έδειχνε να πεινά. Ο ιδρώτας του έβαφε

κίτρινα τα ρούχα και ήταν άφθονος, ιδίως στο κεφάλι. Στο αναμνηστικό των γονέων δε βρήκα παρά ότι και οι δύο εργάζονταν και κατά τους αρχικούς μήνες το παιδί αφέθηκε μόνο του. Από αυτά τα συμπτώματα συνήγαγα τις εξής ρούμπρικες:

Λαχτάρα για ιδιαίτερα πράγματα. (Repertory Phatak). Ανάγκη για ύπνο, μικρή. (Repertory Phatak). Ανάγκη για τροφή, μικρή. (Materia Medica Phatak). Επιθυμεί αρκετά πράγματα, όμως αρνείται τα ευνοούμενά του παιχνίδια. (Synthetic

Repertory). Ζητά πράγματα με μεγάλη ανυπομονησία και τσιρίδες (Dictionary Clarke). Ο ιδρώτας βάφει κίτρινα (Repertory Kent).

Από αυτά τα συμπτώματα ήρθα στο φάρμακο Rheum, που δούλεψε θαυμάσια. Παράλληλα έμαθα αρκετά πράγματα για το Rheum από αυτήν την περίπτωση, το πιο σπουδαίο από τα οποία είναι ότι το Rheum τοποθετείται στη Materia Medica μεταξύ Mag.

219

carb. και Cham. Η Μag. carb. είναι το ορφανό παιδί που δε ζητάει τίποτε, που χρειάζεται

λίγο ύπνο και λίγη τροφή. Αφετέρου το Cham. παιδί δεν προσέχει καθόλου και τίποτα ακόμη κι αν οι γονείς του είναι στο σπίτι. Το Rheum είναι το παιδί που είναι ορφανεμένο μερικές φορές και άλλες φορές χρειάζεται να ζητά την προσοχή. Είναι σαν το παιδί, που οι

γονείς του λείπουν στη δουλειά, αλλά και μερικές φορές είναι στο σπίτι. Όταν είναι στο σπίτι το παιδί απαιτεί την προσοχή τους. Αυτή ήταν λίγο-πολύ η κατάσταση του παιδιού. Η περίπτωση αυτή μου δίδαξε κάτι για τη Materia Medica κατάστασης του Rheum και τη σχέση του προς τα άλλα δύο φάρμακα.

Περίπτωση Β: Συνάδελφος από Ελβετία ο Dr. Hansjorg Hee, μου είπε μια περίπτωση ενώ ήταν στην Ινδία. Ήταν η περίπτωση ενός κοριτσιού 8 ή 9 ετών, που υπόφερε από δύο μεγάλα προβλήματα. Πρώτα ένα έκζεμα στο πρόσωπό του και το άλλο ότι ήταν τελείως

κλειστή, σιωπηλή, λιγομίλητη και ψυχικά ταραγμένη. Μια ιδιομορφία στο έκζεμά της ήταν ότι δεν υπήρχε κνησμός, αν και ήταν υγρό έκζεμα με διαρροή και σχηματισμό κρούστας. Το ψυχολογικό της πρόβλημα άρχισε λίγα χρόνια πριν, όταν ο πατέρας της της είπε μια πολύ τρομακτική ιστορία. Ήταν η ιστορία ενός κοριτσιού, ενός αγγέλου, που ο πατέρας της (ή κάποιος άλλος) την έβαλε μέσα σε ένα φέρετρο γιατί ήταν πολύ ζωηρή. Το φέρετρο

θάφτηκε και το κορίτσι ξύπνησε και βρήκε γύρω της όλα τα είδη ερπετών. Ακούγοντας

αυτήν την ιστορία το κορίτσι κατατρόμαξε και από τότε άλλαξε όλη η διάθεσή της και η συμπεριφορά της. Είπα να της δώσει Cicuta:

Τρομακτικά πράγματα, θλιβερές ιστορίες την επηρεάζουν βαθειά. Θλίψη από θλιβερές ιστορίες. Μιλήσει, αδιαφορία να, θέλει να είναι σιωπηλή, λιγομίλητη. Ανθρώπων, αποφεύγει την ανοησία των. Ευαίσθητη σε θλιβερές ιστορίες.

Συντροφιά, απέχθεια στη. Αποφεύγει να βλέπει κόσμο. Γαλήνια, ήρεμη διάθεση. Αμβλύνοια, νωθρότητα.

Σε συνδυασμό με αυτά το Repertory του Phatak δίνει μόνο δύο φάρμακα για εξανθήματα χωρίς κνησμό, ένα των οποίων είναι η Cicuta. Διαβάζοντας τα δερματικά συμπτώματα της Cicuta βρήκα μια στενή ομοιότητα με την άρρωστη. Αργότερα έμαθα από τον Dr. Hee, ότι η άρρωστη με τη Cicuta πήγε πολύ καλά και ψυχικά και σωματικά.

Περίπτωση Γ: Ένας επιχειρηματίας μου έδωσε ένα σύμπτωμα που έμοιαζε με ψυχικό πρόβλημα. Είπε ότι δε θα συνέχιζε να μιλά σε μένα επί μακρόν, αφού αυτό του δημιουργούσε την ανάγκη να σταματήσει και να φύγει. Όμοια αισθήματα προξενούνταν όταν έκανε λογαριασμούς, διάβαζε ή συζητούσε. Ακριβώς αισθανόταν την ανάγκη να φύγει από το μέρος εκείνο. Δεν ήξερα πώς να ερμηνεύσω αυτό το σύμπτωμα και προσπάθησα να τον ρωτήσω ποικιλότροπα, για να συμπεράνω πώς αισθάνεται ακριβώς. Τον ρώτησα αν

αισθάνεται ότι, αν συνεχίσει, κάτι θα συμβεί ή κάτι θα σπάσει ή κάτι άλλο. Τα αρνήθηκε όλα, αλλά επανέλαβε ότι αν κάνει κάποια από τις παραπάνω ενέργειες, αισθάνεται την ανάγκη να αφήσει τον χώρο εκείνο αμέσως. Μετά από σκέψη, άνοιξα το Repertory στη ρούμπρικα: “Ανησυχία, διανοητική εργασία, κατά και μετά” και ένα από τα σπουδαιότερα φάρμακα που υπήρχε ήταν το Kali phos. Μελετώντας τα άλλα του συμπτώματα μπόρεσα να επιβεβαιώσω αυτό το φάρμακο, και αυτό τον βοήθησε αρκετά.

Περίπτωση Δ: Ένας Ελβετός βιολιστής ήρθε με το πρόβλημα έντονου άγχους

προσμονής και νευρικότητας πριν από ένα κονσέρτο. Πήρε αρκετά φάρμακα, όπως Arg. nit., Gels. κτλ. για το πρόβλημα, αλλά δίχως αποτέλεσμα. Μελετώντας τα συμπτώματά του, το πιο χτυπητό ήταν ότι φαινόταν να μην έχει καθόλου συναισθήματα. Ποτέ δεν θύμωνε, ποτέ

δε στεναχωριόταν, ποτέ δεν ήταν πολύ χαρούμενος και ευτυχισμένος. Όταν τον ρώτησα ‘‘γιατί’’ είπε ότι δεν έβλεπε την ανάγκη να έχει συναισθήματα, αφού οτιδήποτε συμβαίνει υποτίθεται ότι θα συνέβαινε. Π.χ. “Γιατί να θυμώσω με κάποιον που μου συμπεριφέρεται άσχημα; Αυτό είναι στη φύση του. Γιατί ν’ αφήσω αυτό να μ’ επηρεάσει. Έτσι δεν θυμώνω”.

Είχε πολύ αυστηρή ανατροφή. Στο σπίτι του η μοντέρνα και η ποπ μουσική είχαν αφοριστεί, αφού θεωρούνταν ακατάλληλες για νοήμονες ανθρώπους. Ποτέ δεν έκανε κάτι ριψοκίνδυνο, ακόμη και στα 10 του χρόνια, και το αποζητούσε πολύ. Διάλεξα τη ρούμπρικα από το Synthetic Repertory. “Τα συναισθήματα δεσπόζονται από τη λογική” και βρήκα το φάρμακο Viola Odorata. Συμπτωματικά η Viola Odorata είναι το μόνο φάρμακο, που αναφέρεται στη ρούμπρικα: “Ευαίσθητος, στη μουσική βιολιού”. Του έδωσα Viola Odorata

και άκουσα ότι ωφελήθηκε.

Περίπτωση Ε: Στην περίπτωση μιας γυναίκας 50 ετών δεν μπόρεσα να κάνω διαφορισμό μέχρι να καθοριστούν τα ψυχικά της συμπτώματα. Υπήρχε αρκετό άγχος για την

220

οικογένειά της, που φαινόταν σαν του Kali Carb., ακόμη ήταν άκρως ήπια και υποχωρητική,

που φαινόταν σαν Pulsatilla. Ενώ σκεφτόμουν μεταξύ αυτών των δύο φαρμάκων, είδα τα σωματικά της συμπτώματα. Ήρθε με πόνους που επηρέαζαν πολύ τις αρθρώσεις της και γι’ αυτούς τους πόνους έπαιρνε Ασπιρίνη. Κάθε μέρα έπαιρνε 15-16 Ασπιρίνες τα τελευταία 12

χρόνια! Η Ασπιρίνη ήταν το μόνο πράγμα που την ανακούφιζε. Όχι μόνο ανακούφιζε τους πόνους της, αλλά την έκανε να αισθάνεται συνολικά καλύτερα και συναισθηματικά την γαλήνευε. Ήμουν περίεργος. Είδα το φάρμακο Salicylic acid στο Dictionary του Clarke και προς έκπληξή μου το πρώτο ψυχικό σύμπτωμα που βρήκα ήταν: “Άγχος, στενάχωρος, ανήσυχος, αλλά και ήπιος”.

Εξετάζοντάς την, βρήκα ότι τα σωματικά της συμπτώματα ήταν πολύ χειρότερα με την κίνηση, όπως στη Bryonia, και καλύτερα με την ξηρή ζέστη όπως στο Rhus tox. Με το

δυναμοποιημένο Salicylic acid όχι μόνο μπόρεσε να γλυτώσει από την Ασπιρίνη σύντομα, αλλά βρήκε μεγάλη ανακούφιση στα ενοχλήματά της.

Περίπτωση ΣΤ: Πρίν λίγα χρόνια με κάλεσαν να δω μια νιόπαντρη κοπέλα. Ήταν καλυμένη με στρώματα και παπλώματα. Πρέπει να είχε πάνω της 12 ή 13 κουβέρτες και αυτή από κάτω τουρτούριζε. Δεν είχε πυρετό. Είπε ότι αισθανόταν παγωμένη παρ’ όλα αυτά

τα σκεπάσματα και ότι αυτή η κρυάδα έρχεται σε κύματα που όλα ανεβαίνουν στο κεφάλι

της. Έγραψα το φάρμακο Heloderma Horridus (Gila Monster) και μ’ αυτό βελτιώθηκε γρήγορα από μια κατάσταση που ακόμη δεν είχε διαγνωσθεί από τους γιατρούς της. Η περιγραφή αυτού του φαρμάκου βρίσκεται στη Materia Medica του Boericke και το βρήκα από τα Repertories.

Περίπτωση Ζ: Ο δάσκαλός μου Dr. Sarabhai Kapadia περιέγραψε αρκετές περιπτώσεις ενός ελάχιστα γνωστού φαρμάκου του Taxus Baccata. Βρήκε αυτό το φάρμακο τυχαία. Ως ρουτίνα ρωτούσαμε τον άρρωστο, τι συμβαίνει αν μείνει νηστικός και πόσο διάστημα μπορεί

να υποφέρει την πείνα. Ένας από τους αρρώστους είπε ότι δεν μπορεί να υποφέρει την πείνα περισσότερο από δύο ώρες και αν μείνει νηστικός το στομάχι του διαμαρτύρεται με όλα τα είδη γουργουρητών. Ένα τέτοιο σύμπτωμα εύκολα κανείς θα το παραβλέψει. Πάντως η προσοχή του Sarabhai ή σε λεπτομέρειες τον έκανε να ανοίξει το Repertory στη ρούμπρικα: “Κοιλιά, γουργουρητά, ενώ είναι νηστικός” και “Στομάχι, όρεξη, αρπακτική, τρώγοντας, 2 ώρες μετά”. Και στις δύο ρούμπρικες υπάρχει μόνο ένα φάρμακο γραμμένο, Taxus Baccata. Μ’ αυτά τα δύο συμπτώματα μόνο ο Dr. Sarabhai έγραψε Taxus σε

ορισμένους διαφορετικούς τύπους περιπτώσεων με καλά αποτελέσματα.

Περίπτωση Η: Μια άρρωστη εισήχθη στο Ομοιοπαθητικό νοσοκομείο με πολύ έντονο πόνο στην κοιλιά της. Ο χειρουργός που την εξέτασε διέγνωσε έλκος και συνέστησε χειρουργική επέμβαση. Όταν είδα την άρρωστη, αυτή ήταν ξαπλωμένη μπρούμυτα και μου είπε ότι αυτή ήταν η μόνη θέση που την ανακούφιζε. Όταν τη ρώτησα για το αποτέλεσμα ζεστών και κρύων ποτών, είπε ότι τα κρύα ποτά την ανακούφιζαν αρκετά και συνέχισε

λέγοντας ότι όταν έπινε κάτι κρύο αισθανόταν την κρυάδα να κατεβαίνει μέσα από τον οισοφάγο και να φτάνει στο στομάχι, που το αισθάνεται πολύ κρύο. Η όλη διαδικασία του να πίνει κρύα της έδινε κάποια ανακούφιση. Ήμουν έκπληκτος από αυτήν την περιγραφή και άνοιξα το Repertory στις ρούμπρικες:

Στομάχι, κρυάδα σαν πάγος μετά κρύα ποτά. Στομάχι, κρυάδα, μετά κρύα ποτά. Θώρακας, κρυάδα, εσωτερικά, ωσάν παγωμένο νερό να ανεβοκατεβαίνει μέσα σ’

έναν κυλινδρικό σωλήνα. Στομάχι, πόνο, ξαπλώνοντας στην κοιλιά (μπρούμυτα) βελτιώνεται.

Το φάρμακο που φάνηκε έκδηλα ήταν το Elaps. Μ’ αυτό το φάρμακο βελτιώθηκαν θεαματικά οι πόνοι της.

Περίπτωση Θ: Νεαρός 20 ετών συνήθιζε να έρχεται σε μένα για διάφορα προβλήματα που ήταν κυρίως λειτουργικά. Αν αισθανόταν κάποια ζάλη έτρεχε σε μένα ρωτώντας αν η πίεσή του είναι καλή. Ή υποφέροντας από κάποιο πόνο στο θώρακα έρχόταν και ζητούσε να

γίνει αμέσως ηλεκτροκαρδιογράφημα. Έκανε αρκετά ηλεκτροκαρδιογραφήματα και ένα υπερηχογράφημα. Εκείνο που μου έκανε έκπληξη ήταν ότι ένας άντρας σ’ αυτήν την ηλικία ξόδευε αρκετές ώρες για αρκετές μέρες της εβδομάδας στην κλινική μου, ενώ θα μπορούσε να χαίρεται τη ζωή. Άλλο χαρακτηριστικό ήταν, ότι ήταν πολύ φιλάργυρος και αποταμίευε τα χρήματα που του έδιναν οι γονείς του. Πάλι η ηλικία, όταν ένα άτομο μπορεί να κερδίζει για να ξοδεύει και αυτός αποταμίευε χρήματα. Πράγματι, ακόμη και τους γονείς του

εμπόδιζε να ξοδεύουν αφειδώς. Τα δύο συμπτώματα που βγήκαν από αυτήν την περίπτωση ήταν: 1) άγχος για την υγεία και 2) Άγχος για θέματα χρημάτων.

221

Το μόνο φάρμακο που βγαίνει από αυτές τις δύο ρούμπρικες στο Synthetic Repertory

είναι η Calcarea silicata. Στις Διαλέξεις και τα Παραλειπόμενα του Kent βρήκα μια πολύ στενή ομοιότητα και με την Calc. sil. ο νεαρός αυτός ανέκτησε πολύ περισσότερη εμπιστοσύνη. Χρησιμοποίησα αυτήν την περίπτωση για να κάνω κάποιες παρατηρήσεις για

την Calc. sil.

Ισχνό, ριγηλό άτομο. Κρυάδα, ιδίως στα ακροδάχτηλα των χεριών. Ιδρωμένες παλάμες. Επιθυμία για ξυνά και γάλα. Γαλάζια ή σκούρη γραμμή στα όρια των ούλων, όπως στο Plumbum. Όνειρα ότι μιλάει με τους πεθαμένους συγγενείς του.

Μπόρεσα να επιβεβαιώσω αυτήν την ομάδα συμπτωμάτων ξανά και ξανά, ιδίως σε νεαρά άτομα, που ήρθαν με πολύ αγχώδη έκφραση στα πρόσωπά τους για συγκριτικά ελαφρά και μικρά ενοχλήματα.

Στο κεφάλαιο για Materia Medica κατάστασης περιέγραψα αυτό το φάρμακο πιο

εκτενώς. Η ιδέα του να το αναφέρω εδώ, είναι να δείξω την ανάγκη να κάνουμε παρατηρήσεις γι’ αυτά τα λιγότερο γνωστά φάρμακα και να επιβεβαιώσουμε αυτές τις

παρατηρήσεις, ώστε να μπορούμε να τις προσθέσουμε στις γνώσεις μας.

Περίπτωση Ι: Άνδρας 35 ετών, με πόνο στα γόνατα. Έδωσα 1-2 φάρμακα βασισμένος πάνω σε ό,τι κατάλαβα για την περίπτωσή του, αλλά δίχως αποτέλεσμα. Ακολούθως μου είπε ότι είχε ένα ακόμη πρόβλημα που ήθελε να θεραπεύσει και που είχε σχέση με τα γένεια του. Υπήρχαν κηλίδες πτώσης στα γένεια και από αυτά τα σημεία φαινόταν μικρές χνουδάτες λευκές τρίχες. Αποφάσισα να δω αυτό το σύμπτωμα και στο Repertory του Kent το βρήκα ως εξής: “Κεφάλι, κόμη, πτώση, σε κηλίδες και γίνεται άσπρη”. Το μόνο φάρμακο

που υπάρχει είναι η Vinca Minor. Με μεγάλη επιφύλαξη έγραψα τη Vinca και έκπληκτος είδα ότι όχι μόνο βγήκαν οι τρίχες στα γένια, αλλά ο άρρωστος ανακουφίστηκε και από τους πόνους αρθρώσεων.

Περίπτωση ΙΑ: Θεράπευα έναν επιχειρηματία από μεγάλη οικογένεια. Ζούσε με τον ηλικιωμένο πατέρα, τη μητέρα, τους αδελφούς και τις αδελφές του. Η έκφρασή του ήταν πολύ πικραμένη. Από το ιστορικό του είδα, ότι αισθανόταν, ότι όλη η οικογένεια τον κακομεταχειριζόταν και είναι αδικημένος. Αισθανόταν ότι δεν εκτιμάται αυτός και οι

προσπάθειές του. Ήταν ιδιαίτερα θυμωμένος με τους γονείς του και αυτό συνεχιζόταν αρκετό διάστημα. Η μόνη ανακούφιση που βρήκε ήταν να ακούει πολύ θλιμμένη μουσική. Αισθανόταν κάπως συντονισμένος μ’ αυτό το είδος μουσικής και ένοιωθε πολύ καλύτερα απ’ αυτήν. Πήρα τις ρούμπρικες:

Πικραμένος. Θλιμμένος, η θλιβερή μουσική βελτιώνει.

Από αυτές τις ρούμπρικες το φάρμακο που βγήκε ήταν Manganum και το φάρμακο αυτό τον ωφέλησε πολύ.

Περίπτωση ΙΒ: Πρόκειται για έναν γιατρό, που θεραπευόταν από τον συνάδελφο Dr. Praful Barvalia. Το κύριο πρόβλημα ήταν ψυχολογικό. Ήταν άυπνος αρκετές νύχτες, παρά τα ισχυρά ηρεμιστικά και κατασταλτικά. Όταν τον είδε ο Praful, ο γιατρός αρνήθηκε να μιλήσει και βάδιζε πάνω-κάτω στο δωμάτιο ανήσυχα μέρα και νύχτα. Το μόνο πράγμα που παρατήρησε ο Praful ήταν, ότι υπήρχε μια φωτογραφία του πατέρα του γιατρού στο

δωμάτιο, προς την οποία ο γιατρός έριχνε συχνά μια ματιά με ένα βλέμμα συγνώμης. Το

ιστορικό ήταν ότι ο γιατρός είχε παντρευτεί δύο φορές και απέτυχε και στους δύο γάμους του. Παντρεύτηκε παρά τη θέληση του πατέρα του. Ο γιατρός ήταν επίσης ένας πολύ εφευρετικός άνθρωπος και σχεδίαζε να χτίσει ένα μεγάλο νοσοκομείο στη Βομβάη με χρήματα από το εξωτερικό. Εργαζόταν πολύ σκληρά και όλο αυτό το stress κατέληξε σε ένα οξύ πεπτικό έλκος, που τον συμβούλεψαν να χειρουργήσει αμέσως.

Ο Praful πήρε τα συμπτώματα:

Τύψεις, μεταμέλεια. Σχέδια, κάνει πολλά. Άϋπνος από σκέψεις και δραστηριότητα διανοητική, η ίδια σκέψη επαναλαμβάνεται. Εργατικός.

Από αυτά τα συμπτώματα ήρθε το φάρμακο Coffea, που βοήθησε το γιατρό να κοιμηθεί αμέσως και επίσης να απαλλαχθεί από το έλκος.

222

Αναφέροντας αυτές τις περιπτώσεις, θέλησα να τονίσω την ανάγκη να δούμε την

περίπτωση ακριβώς, και να μη φέρνει αυτή φάρμακα στο νου μας. Το δεύτερο σημείο που χρειάζεται να τονιστεί, είναι η ανάγκη για προσοχή στις παραμικρές λεπτομέρειες της περίπτωσης. Μπορεί να αποκτήσετε ένα κλειδί στο φάρμακο από οτιδήποτε και εσείς πρέπει

να είστε έτοιμοι γι’ αυτό. Το τρίτο σημείο που χρειάζεται να τονιστεί είναι ότι τα Repertories μας και η Materia Medica είναι αξιόπιστα και τα συμπτώματα από τις αποδείξεις κατεγράφησαν ακριβώς. Συνεπώς ποτέ δεν θα διστάσουμε να συνταγογράψουμε ένα νέο φάρμακο, αν τα σπουδαία και ιδιόμορφα συμπτώματά του μοιάζουν με του αρρώστου. Μπορεί να εμπιστευθείτε πολύ αυτά τα μικρά φάρμακα όπως κάνετε και για τα περισσότερα καλά γνωστά φάρμακα της Materia Medica.

Σε άλλα κεφάλαια αυτού του βιβλίου περιέγραψα αρκετά φάρμακα που είναι λιγότερο

γνωστά και επίσης περιέγραψα όψεις καλά γνωστών φαρμάκων που δεν χρησιμοποιούνται συχνά. Π.χ. Calc. sulph., Chel., τις ψυχικές καταστάσεις των China, Graph., Mag. mur. και Kal. iod. Ποτέ δεν θα ερχόμουν σ’ αυτά τα φάρμακα, αν επέμενα στη χρήση των λίγων φαρμάκων που ήξερα καλά.

Το τελευταίο σημείο είναι ότι τα ιδιόμορφα σωματικά συμπτώματα πρέπει να

μελετώνται πολύ προσεκτικά όταν εκλέγεται το φάρμακο. Πρέπει να μη συγκεντρώνεστε

τόσο πολύ στο σώμα, αλλά να προσπαθείτε να καταλάβετε την κατάσταση πίσω από την ψυχή και το σώμα, μέσα από τις ιδιόμορφες εκφράσεις και στις δύο σφαίρες. Είναι πολύ χρήσιμο να καταλάβετε αυτά τα λιγότερο χρησιμοποιούμενα φάρμακα μέσα από τις περιπτώσεις και σιγά-σιγά αυτά θα καταταχτούν μεταξύ των πιο σπουδαίων σας φαρμάκων. Μέσα από το δούλεμα της περίπτωσης κατάλαβα περισσότερα για φάρμακα όπως ο Graph. και η Calc. sulph. και βρήκα ότι τώρα τα χρησιμοποιώ πιο συχνά.

Επίσης συνηθίζω να μοιράζω τη γνώση γι’ αυτά τα λιγότερο χρησιμοποιούμενα

φάρμακα μέσα από τα περιοδικά, τα σεμινάρια και τις αναλύσεις περιπτώσεων.

223

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ

Δίνω εδώ κάποιους όρους που παρουσιάστηκαν στο βιβλίο και τη σημασία τους:

1. ΒΑΣΙΚΗ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ

Το πιο βασικό αίσθημα του ατόμου, η ψεύτικη όψη του της κατάστασης, που εξηγεί

όλα του τα άλλα αισθήματα και τις εκφράσεις και εκδηλώσεις του.

2. ΒΑΣΙΚΗ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΣ

Ένα χαρακτηριστικό ενός ατόμου, που είναι βασικό γι’ αυτόν και δεν εξηγείται από κάποιο άλλο χαρακτηριστικό.

3. ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ

Η λειτουργική διαταραχή των κεντρικών συστημάτων ελέγχου του σώματος, δηλαδή της ψυχής, του νευρικού συστήματος, του ενδοκρινικού και του ανοσολογικού συστήματος,

που μαζί καλούνται Ψ-Ν-Ε-Α σύστημα.

4. ΑΝΤΙΡΡΟΠΗΣΗ

Μια εκούσια ενέργεια βούλησης που αντίκειται στα βασικά αισθήματα ή τις παρορμήσεις.

5. ΣΥΝΘΕΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Βασικά χαρακτηριστικά ενός ατόμου που τακτοποιεί την κατάστασή του.

6. ΣΥΝΟΔΟ

Κάτι που υπάρχει μαζί με ένα σύμπτωμα, χωρίς κάποια φανερή σχέση μ’ αυτό.

7. ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ

Ψευδής αντίληψη της πραγματικότητας, ο τρόπος που φαίνονται μάλλον τα πράγματα, παρά όπως είναι.

8. ΝΟΣΟΣ

Μια διαταραχή στη γενική κατάσταση υγείας του οργανισμού, μια κατάσταση του

όντος, που είναι κακή τοποθέτηση (προσαρμογή) στην παρούσα κατάσταση.

9. ΔΕΣΠΟΖΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Η κατάσταση στο σώμα, που επί του παρόντος προξενεί όλα τα αποτελέσματα.

10. ΕΠΙΔΗΜΙΚΗ ΑΙΤΙΑ

Μια αιτία που προξενεί ένα όμοιο αποτέλεσμα στη μεγάλη πλειονότητα ατόμων.

11. ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ

Παθολογανατομικές αλλοιώσεις σε οργανικά συστήματα.

12. ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ

Η διαταραχή των συστημάτων οργάνων, που προκύπτει από την κεντρική διαταραχή.

13. Ψ-Ν-Ε-Α

Αναφέρεται στην Κεντρική Διαταραχή.

14. ΡΙΖΑ (ΑΡΧΙΚΗ ΑΙΤΙΑ) ΝΟΣΟΥ

Μια εντύπωση από μια παρελθούσα κατάσταση, που δημιουργεί την τάση του οργανισμού να μπει στην ίδια κατάσταση από μια εκλυτική αιτία.

15. ΣΙΩΠΗΛΗ (ΛΑΝΘΑΝΟΥΣΑ) ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Μια κατάσταση που υπάρχει χωρίς να είναι η δεσπόζουσα, μάλλον σαν ένας σιωπηλός σύντροφος σε μια συντροφιά ή ένα μειοψηφόν κόμμα στη βουλή.

16. ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

224

Συμπτώματα για τα οποία μόνο ένα φάρμακο είναι γνωστό, όπως δίδεται στο

Repertory.

17. MATERIA MEDICA ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Μια περιγραφή ενός φαρμάκου σε όρους της αρχικής κατάστασης από την οποία μια

κατάσταση ενός φαρμάκου πιθανό να ήλθε ως μηχανισμός επιβίωσης.

Προς

ΤΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ

Μετά την ανάγνωση αυτού του βιβλίου μπορεί να έχεις μερικές ιδέες και μπορεί να έχεις κάποιες νέες εμπειρίες. Μπορεί να σχετίσεις ό,τι έχω πει προς ό,τι ήδη είσαι εξοικειωμένος. Θα ήμουν ευγνώμων να επικοινωνήσεις μαζί μου για τα εξής:

1. Τη σύμπτωση ή τη διάσταση των απόψεών σου και τις εμπειρίες σου για ό,τι

αναφέρεται στο βιβλίο.

2. Παραδείγματα από την πρακτική σου ή τη ζωή σχετικά με τεχνικές λήψεις ιστορικού, χρήση του Repertory, ευφάνταστη χρήση ρουμπρικών, Ομοιο-ψυχοθεραπεία κτλ.

3. Τις ιδέες σου για τη “Materia Medica Κατάστασης” διαφόρων φαρμάκων, ακόμη και εκείνων που δεν αναφέρονται σ’ αυτό το βιβλίο.

4. Ομοιότητες ή διαφορές από τις απόψεις (που εκφράζονται στο βιβλίο), που παρατηρήθηκαν από σένα σε κάθε βιβλιογραφία, έστω και μη Ομοιοπαθητική.

5. Κάθε περίπτωση στην εμπειρία σου όπου βοήθησαν ψευδαισθήσεις, όνειρα, αντιλήψεις κτλ.

Σε περίπτωση που θα συμπεριλάβω τη συνεισφορά σου σε κάθε μελλοντική έκδοση του βιβλίου, θα αναφέρω την πηγή. Είμαι βέβαιος ότι θα ωφεληθώ προσωπικά από την επικοινωνία μαζί σου. Πολλές ευχαριστίες.

Dr. Rajan Sankaran