Πυριγενή πετρώματαΠυριγενή πετρώματα

Τι είναι

Πηγή

του

υλικούΜάγμα

Τήξη

πετρωμάτων

στο

θερμό κάτω

φλοιό

ή

άνω

μανδύα.

∆ιαδικασία

γένεσηςΚρυστάλλωση

(στερεοποίηση

μάγματος)

Είδη πυριγενών πετρωμάτων

Πλουτωνικά

ή

βαθυγενήΠλουτωνικάΠλουτωνικά

ήή

βαθυγενήβαθυγενή

Ηφαιστειακά

ή

εκρηξιγενήΗφαιστειακάΗφαιστειακά

ήή

εκρηξιγενήεκρηξιγενή

ΦλεβικάΦλεβικάΦλεβικά

Ιστός Ο

τρόπος

εμφάνισης

των

ορυκτών

στο

πέτρωμα, ο

βαθμός

κρυστάλλωσης,

το

μέγεθος

και

το

σχήμα

τους

Ολοκρυσταλλικός

ιστός

Αφυρικός

ιστός

Πορφυριτικός

ιστός

Ιστός

Πλουτωνικά

πετρώματα Βραδεία

ψύξη

στο

βάθος,

πλήρης

κρυστάλλωση, ορατοί

κρύσταλλοι.

Ολοκρυσταλλικός ιστός

ΓρανίτηςΓρανίτης

Ηφαιστειακά

πετρώματα Ταχεία

ψύξη

στην

επιφάνεια,

απουσία

κρυστάλλων, υαλώδης

μάζα

Αφυρικός ιστός

ΟψιδιανόςΟψιδιανός

Ηφαιστειακά

πετρώματα Φαινοκρύσταλλοι

στην

υαλώδη

ή

μικροκρυσταλλική

μάζα.

Πορφυριτικός ιστός

ΒασάλτηςΒασάλτης

Ορυκτά συστατικά

Σαλικά χαλαζίας, άστριοι

Φεμικά βιοτίτης, κεροστίλβη ΓρανίτηςΓρανίτης

Το

ποσοστό

των

φεμικών

ορυκτών

Μόνο

για

πλουτωνικά

(όχι

για

ηφαιστειακά)

Χρωματικός δείκτης

Ολολευκοκρατικά

(0 -

5%)

Χρωματικός δείκτης

ΑπλίτηςΑπλίτης

Λευκοκρατικά

(5 -

35%)

Χρωματικός δείκτης

ΓρανίτηςΓρανίτης

Μεσοκρατικά

(35 -

65%)

Χρωματικός δείκτης

∆ιορίτης∆ιορίτης

Μελανοκρατικά

(65 -

95%)

Χρωματικός δείκτης

ΓάββροςΓάββρος

Ολομελανοκρατικά

(95 -

100%)

Χρωματικός δείκτης

ΠεριδοτίτηςΠεριδοτίτης

Κυρίως

με

βάση τα

ποσοστά

των

ορυκτών στο

πέτρωμα

Q

= χαλαζίαςA

= Κ-άστριοι

P

= πλαγιόκλασταF

= αστριοειδή

Ταξινόμηση

πυριγενών

πετρωμάτωνQQ

AA PP

FF

Ταξινόμηση

πυριγενών

πετρωμάτωνΟρυ

κτά

(% κατ

’όγκο)

SiO2

(% κατά

βάρος)ΟΞΙΝΑ

ΕΝΔΙΑΜΕΣΑ

ΒΑΣΙΚΑ

ΥΠΕΡΒΑΣΙΚΑ

ΠΛΟΥΤΩΝΙΚ

ΑΗΦΑΙΣΤΕΙΑΚ

Α

Ταξινόμηση

πυριγενών

πετρωμάτωνΟρυ

κτά

(% κατ

’όγκο)

SiO2

(% κατά

βάρος)ΟΞΙΝΑ

ΕΝΔΙΑΜΕΣΑ

ΒΑΣΙΚΑ

ΥΠΕΡΒΑΣΙΚΑ

ΠΛΟΥΤΩΝΙΚ

ΑΗΦΑΙΣΤΕΙΑΚ

Α

πχ. ΓρανίτηςΟρθόκλαστο

~25%

Χαλαζίας ~30%

Πλαγιόκλαστο

~20%

Μοσχοβίτης

~5%

Βιοτίτης ~10%

Αμφίβολος

~ 10%

πχ. ΓρανίτηςΟρθόκλαστο

~25%

Χαλαζίας ~30%

Πλαγιόκλαστο

~20%

Μοσχοβίτης

~5%

Βιοτίτης ~10%

Αμφίβολος

~ 10%

Ταξινόμηση

πυριγενών

πετρωμάτωνΟρυ

κτά

(% κατ

’όγκο)

SiO2

(% κατά

βάρος)ΟΞΙΝΑ

ΕΝΔΙΑΜΕΣΑ

ΒΑΣΙΚΑ

ΥΠΕΡΒΑΣΙΚΑ

ΠΛΟΥΤΩΝΙΚ

ΑΗΦΑΙΣΤΕΙΑΚ

Α

πχ. ΓάββροςΠλαγιόκλαστο

~20%

Πυρόξενος

~70%

Ολιβίνης ~10%

πχ. ΓάββροςΠλαγιόκλαστο

~20%

Πυρόξενος

~70%

Ολιβίνης ~10%

Με

βάση

το ποσοστό

του

SiO2

-

που

βγαίνει

από

τη χημική

ανάλυση

-

όχι

το

ποσοστό του

χαλαζία

Ταξινόμηση

πυριγενών

πετρωμάτων

Όξινα

(>66% SiO2

)

Ταξινόμηση

πυριγενών

πετρωμάτων

ΓρανίτηςΓρανίτης ΡυόλιθοςΡυόλιθος

Ενδιάμεσα

(54 -

66% SiO2

)

∆ιορίτης∆ιορίτης

Ταξινόμηση

πυριγενών

πετρωμάτων

ΑνδεσίτηςΑνδεσίτης

Βασικά

(45 -

54% SiO2

)

ΓάββροςΓάββρος

Ταξινόμηση

πυριγενών

πετρωμάτων

ΒασάλτηςΒασάλτης

Υπερβασικά

(<45% SiO2

)

ΠεριδοτίτηςΠεριδοτίτης

Ταξινόμηση

πυριγενών

πετρωμάτων

∆ουνίτης∆ουνίτης

Κυριότερα

πυριγενή

πετρώματα

Γρανίτης Ρυόλιθος

Πέτρωμα Πλουτωνικό ΗφαιστειακόΣύσταση Όξινο ΌξινοΧ.∆. Λευκοκρατικό ---Ιστός Ολοκρυσταλλικός ΠορφυριτικόςΟρυκτά Χαλαζίας, Κ-άστριοι,

Πλαγιόκλαστα, Βιοτίτης, Κεροστίλβη, Μοσχοβίτης

Χαλαζίας, Κ-άστριοι, Πλαγιόκλαστα, Βιοτίτης,

Κεροστίλβη

Κυριότερα

πυριγενή

πετρώματα

Περλίτης Κίσσηρη Οψιδιανός

Πέτρωμα Ηφαιστειακό Ηφαιστειακό ΗφαιστειακόΣύσταση Όξινο Όξινο ΌξινοΧ.∆. --- --- ---Ιστός Υαλώδης Κισσηρώδης

υφή Αφυρικός

Ορυκτά Όπως

ο

ρυόλιθος ∆εν

έχει ∆εν

έχει

Κυριότερα

πυριγενή

πετρώματα

Πηγματίτης Απλίτης

Πέτρωμα Φλεβικό ΦλεβικόΣύσταση Όξινο ΌξινοΧ.∆. Ολολευκοκρατικό ΟλολευκοκρατικόΙστός Πηγματιτικός

(αδρόκοκκο)Απλιτικός

(λεπτόκοκκο)Ορυκτά Χαλαζίας, Κ-άστριοι,

ΜαρμαρυγίεςΧαλαζίας, Κ-άστριοι,

Μαρμαρυγίες

Κυριότερα

πυριγενή

πετρώματα

Γρανοδιορίτης ∆ακίτης

Πέτρωμα Πλουτωνικό ΗφαιστειακόΣύσταση Όξινο ΌξινοΧ.∆. Λευκοκρατικό ---Ιστός Ολοκρυσταλλικός ΠορφυριτικόςΟρυκτά Χαλαζίας, Κ-άστριοι,

Πλαγιόκλαστα, Βιοτίτης, Κεροστίλβη

Χαλαζίας, Κ-άστριοι, Πλαγιόκλαστα,

Βιοτίτης, Κεροστίλβη

Κυριότερα

πυριγενή

πετρώματα

Συηνίτης Τραχείτης

Πέτρωμα Πλουτωνικό ΗφαιστειακόΣύσταση Ενδιάμεσο ΕνδιάμεσοΧ.∆. Λευκοκρατικό ---Ιστός Ολοκρυσταλλικός ΠορφυριτικόςΟρυκτά Κ-άστριοι, Πλαγιόκλαστα,

(Αστριοειδή), Βιοτίτης, Κεροστίλβη, Πυρόξενοι

Κ-άστριοι, Πλαγιόκλαστα, (Αστριοειδή), Βιοτίτης, Κεροστίλβη, Πυρόξενοι

Κυριότερα

πυριγενή

πετρώματα

∆ιορίτης Ανδεσίτης

Πέτρωμα Πλουτωνικό ΗφαιστειακόΣύσταση Ενδιάμεσο ΕνδιάμεσοΧ.∆. Μεσοκρατικό ---Ιστός Ολοκρυσταλλικός ΠορφυριτικόςΟρυκτά Πλαγιόκλαστα, Κεροστίλβη,

(Βιοτίτης, Πυρόξενοι)Πλαγιόκλαστα, Πυρόξενοι,

(Βιοτίτης, Κεροστίλβη)

Κυριότερα

πυριγενή

πετρώματα

Γάββρος Βασάλτης ∆ολερίτης

Πέτρωμα Πλουτωνικό Ηφαιστειακό ΦλεβικόΣύσταση Βασικό Βασικό ΒασικόΧ.∆. Μελανοκρατικό --- ---Ιστός Ολοκρυσταλλικός Πορφυριτικός ΟφειτικόςΟρυκτά Πλαγιόκλαστα,

Πυρόξενοι,Ολιβίνης,

(Κεροστίλβη)

Πλαγιόκλαστα,Πυρόξενοι,Ολιβίνης

Πλαγιόκλαστα,Πυρόξενοι,Ολιβίνης

Κυριότερα

πυριγενή

πετρώματα

Περιδοτίτης ∆ουνίτης

Πέτρωμα Πλουτωνικό ΠλουτωνικόΣύσταση Υπερβασικό ΥπερβασικόΧ.∆. Ολομελανοκρατικό ΟλομελανοκρατικόΙστός Ολοκρυσταλλικός ΟλοκρυσταλλικόςΟρυκτά Ολιβίνης, Πυρόξενοι Ολιβίνης