Τα καιρικά ηλεκτροσόκ της...

24
ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Τετάρτη 30 Οκτωβρίου 2019 • Eτος 5 ο • Aρ. φύλλου 255 Τιμή: €1,50 Εβδομαδιαία Οικονομική και Πολιτική Εφημερίδα www.kathimerini.com.cy/financial ΑΝΤΙΟ ΣΤΗΝ ΕΚΤ Η κληρονομιά του Μάριο Ντράγκι Στο τέλος της εβδομάδας, ο Μάριο Ντράγκι, ο πρώτος πρόεδρος της ΕΚΤ που ταυτίστηκε με την κρίση του ευρώ, αλλά και με τη διάσωσή του, θα αποτελεί ουσιαστικά παρελθόν για την Ευρω- ζώνη. Θα παραδώσει το τιμόνι στην Κριστίν Λαγκάρντ και μαζί με αυτό θα της κληροδοτήσει τα αρνητικά επιτόκια στο -0,5%, και πρόγραμμα αγοράς ομολόγων. Σελ. 11 ΕΛΛΑΔΑ Υποχώρησε η ανταγωνιστικότητα Αναγκαία, αλλά όχι ικανή συνθήκη για τη βελτίωση της ανταγω- νιστικότητας της ελληνικής οικονομίας αποδεικνύεται η βελτίω- ση των οικονομικών δεικτών. Αν και η χώρα βγήκε τον Αύγουστο του 2018 από το μνημόνιο, η θέση της στην παγκόσμια κατάταξη ανταγωνιστικότητας υποχώρησε το 2019 κατά δύο θέσεις και βρέθηκε στην 59η θέση, μεταξύ 140 χωρών. Σελ. 18 ΑΠΕΙΛΗ ΄Η ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ Τα κρυπτονομίσματα διχάζουν Δίχασαν τη βιομηχανία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και τους οικονομολόγους, απέκτησαν ένθερμους οπαδούς και ορκι- σμένους εχθρούς και εξακολουθούν να απασχολούν τα διεθνή ΜΜΕ. Για ορισμένους είναι το μέλλον του χρήματος, ενώ για άλ- λους η μεγαλύτερη απειλή για το χρηματοπιστωτικό σύστημα και το πλέον σκοτεινό είδος επένδυσης. Σελ. 12 ΑΡΘΡΟ Του ΒΑΣΙΛΗ ΝΕΔΟΥ Sheer Driving Pleasure Το καλοκαίρι «υιοθέτησε» και τον Οκτώβριο Υψηλές θερμοκρασίες Ο φετινός Οκτώβριος στην Ελλάδα ήταν πιο ζε- στός και ξηρός από το «κανονικό». Η ζέστη στα τέλη στην Ελλάδα –και όχι μόνο– είναι αρκετά συνηθισμένη τις τελευταίες δεκαετίες. Μάλιστα, υπάρχει η έκφραση «καλοκαιράκι του Αγίου Δημητρίου» (αλλιώς μικρό καλοκαιράκι), με την περίοδο υψηλών θερμοκρασιών να φτάνει συχνά έως τα μέσα Νοεμβρίου. Σελ. 17 Με ομόλογο θα εξοφληθεί το δάνειο από το ΔΝΤ Πιθανότατα τον Ιανουάριο Το χρέος προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ύψους 696 εκατ. ευρώ και του οποίου το επιτόκιο ανέρχεται στο 1,99%, αναμένεται να αποπληρωθεί με την έκδοση ομολόγου στις αρχές του 2020. Θα είναι 15ετές και θα αντληθούν χρή- ματα με πολύ πιο χαμηλό επιτόκιο, εν- δεχομένως και 1%, που είναι το μισό από το επιτόκιο του δανείου. Σελ. 8 Αλλάζει το μοντέλο της Blue Air Συνέντευξη Carsten Schaeffer Η Blue Air διαφοροποιεί το επιχειρη- ματικό μοντέλο της, πλησιάζοντας σε αυτό του χαμηλού κόστους. Ο εμπο- ρικός διευθυντής της εταιρείας Carsten Schaeffer εξηγεί στην «Κ» τους λόγους για τους οποίους διακόπηκε το δρο- μολόγιο Λάρνακας – Λονδίνου. Προ- σθέτει, ωστόσο, ότι την επόμενη κα- λοκαιρινή περίοδο η εταιρεία θα είναι έτοιμη να ξεκινήσει νέα δρομολόγια από το αεροδρόμιο Λάρνακας. Σελ. 7 Η καταγραφή της ιστορίας σε εξέλιξη, αποτελεί ίσως μία από τις ελκυστικές και συνάμα άχαρες δουλειές. Δυστυχώς ή ευτυχώς πέφτει συνήθως στην ευθύνη των δημοσιογράφων και, ελέω κοινω- νικών δικτύων, όλων όσοι δημοσιολο- γούν. Οι εξελίξεις των τελευταίων ετών σε παγκόσμιο επίπεδο αποκαλύπτουν ότι το σύστημα παγκόσμιων ισορροπιών που εγκαινιάστηκε μετά το 1945 δεν αρχίζει να παρουσιάζει απλά ρηγματώ- σεις, αλλά κλονίζεται. Υπό τη μακρά ανάγνωση των εξελί- ξεων, η οικονομική κρίση της δεκαετίας του ’70 ανέδειξε τα προβλήματα των βιομηχανικών, τότε, οικονομιών του δυτικού κόσμου. Από το 2008 φαίνεται ότι έχει αγγίξει τα όριά της και η απο- καλούμενη οικονομία των παραγώγων, ο περίφημος χρηματοπιστωτικός τομέας. Ωστόσο, παρά τα 11 χρόνια που έχουν περάσει και τη συντήρηση μέτριων ρυθμών ανάπτυξης, είναι απολύτως σα- φές ότι η ζυγαριά γέρνει προς την πε- ριοχή της Ανατολικής Ασίας και του Ει- ρηνικού, όπου άλλωστε βρίσκονται, ο- λοένα και περισσότερο, και οι παραγω- γικές δομές του πλανήτη, περιλαμβα- νομένης και της νέας, ψηφιακής οικο- νομίας. Οπως είναι απολύτως φυσιολογικό, αυτή η διαρκώς αυξανόμενη οικονομική και δημογραφική ανισορροπία δημι- ουργεί τις προϋποθέσεις για την ανα- τροπή και της υφιστάμενης πολιτικής ισορροπίας. Ολα αυτά τα πολύ γενικά ζητήματα ίσως έμοιαζαν φιλοσοφικού χαρακτήρα σε περίπτωση που η Ελλάδα συνόρευε με τον Καναδά ή τη Δανία. Ωστόσο, βρίσκεται στα νοτιοανατολικά άκρα της Ευρώπης και στην ευρύτερη γειτονιά περιοχών που είναι υπό καθε- στώς ανακατάταξης, όπως η Μέση Α- νατολή και η Βόρεια Αφρική, καθώς ε- πίσης και στα δυτικά μιας χώρας που δεν είναι ικανοποιημένη με τον ρόλο που διαδραμάτισε περιφερειακά τα προη- γούμενα 80 χρόνια, την Τουρκία. Η απουσία της Ε.Ε., σε συνδυασμό με τη σύγχυση των ΗΠΑ, τη μεγαλοποι- ημένη, αλλά υπαρκτή, σταδιακή επα- νεμφάνιση της Ρωσίας και την ήπια ισχύ που προβάλλει η Κίνα στην περιοχή, δημιουργεί τις συνθήκες για ανάδυση και νέων περιφερειακών παικτών. Η Τουρκία, το Ιράν, η Σαουδική Α- ραβία, η Αίγυπτος αποτελούν χώρες που διεκδικούν μεγαλύτερη επιρροή στην περιοχή και, τουλάχιστον έως αυτή τη στιγμή, η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα (με την ευρύτερη έννοια του όρου) που έχει κάποια ατζέντα είναι η Ρωσία. Είτε λοιπόν η Ε.Ε. θα κάνει βήματα προς την ενοποίηση των στρατηγικών συμφερόντων της, είτε η απόκλιση α- νάμεσα στον Βορρά και τον Νότο θα καταλήξει σε αγεφύρωτο χάσμα. Η στρατηγική ανυπαρξία της Ευρωπαϊκής Ενωσης Εκτεθειμένες σε έντονα καιρικά φαι- νόμενα παραμένουν οι υποδομές με- ταφοράς και διανομής ηλεκτρικού ρεύ- ματος στην Κύπρο, όπως αποδείχθηκε με την πρόσφατη κακοκαιρία που έ- πληξε αστικές και μη αστικές περιοχές. Τα πλείστα προβλήματα που προκλή- θηκαν παρουσιάστηκαν στο εναέριο δίκτυο διανομής ηλεκτρικού ρεύματος που είχε ως αποτέλεσμα τις καθημερι- νές, σχεδόν, διακοπές στο ηλεκτρικό ρεύμα προκαλώντας κοινωνικά αλλά και σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Τα προβλήματα θα είχαν ελαχιστοποι- ηθεί εάν τα ποσοστά υπογειοποίησης καλωδίων εντός κατοικημένων περιο- χών ήταν μεγαλύτερα. Προς αυτή την κατεύθυνση δείχνει και η πρακτική που ακολουθείται από κράτη μέλη της Ε.Ε. όπου σε αρκετές περιπτώσεις τα ποσοστά των υπογειοποιημένων κα- λωδίων ξεπερνούν το 50% του συνο- λικού δικτύου. Έκθεση, που ετοιμά- σθηκε για λογαριασμό της Κομισιόν, υποστηρίζει πως τα υπόγεια καλώδια αποτελούν ένα ικανοποιητικό μέτρο α- πέναντι στις ζημιές που προκαλούν στα εναέρια καλώδια οι καταιγίδες. Στην Κύπρο, το μεγάλο ποσοστό των υπο- γειοποιήσεων καταγράφεται κυρίως σε πυκνοκατοικημένες συνοικίες αστικών περιοχών, την ώρα που σε κάποιες ευ- ρωπαϊκές χώρες το αντίστοιχο ποσοστό κυμαίνεται από 50% έως 95% για την περίπτωση της Ολλανδίας. Σελ. 4 Τα καιρικά ηλεκτροσόκ της ΑΗΚ Κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις από βλάβες στο δίκτυο διανομής ηλεκτρικού ρεύματος ΝΕΕΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ Αλλάζει η μετοχική δομή στο Nicosia Mall Αλλάζουν οι ισορροπίες στο Nicosia Mall. Σύμφωνα με πληροφορίες, το μεγαλύτερο ποσοστό φαίνεται ότι κα- τέχει αυτή την στιγμή το δικηγορικό γραφείο Στέλιος Αμερικάνος με πο- σοστό 20%. Ακολουθεί η Voici La Mode με 15% και ο Zorbas επίσης με 15%. Η PHC έχει 10% και η υπεραγο- ρά Αθηαινίτης 4%. Δεν αποκλείεται τις επόμενες εβδομάδες να υπάρ- ξουν νέες αλλαγές στη δομή. Σελ. 4 Επενδύουν στην Expo τα Αραβικά Εμιράτα Στην προσπάθεια απεξάρτησης της οικονομίας από τα ορυκτά καύσιμα, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αλλάζουν τη συνταγή της επιτυχίας στοχεύοντας στην προσέλκυση νέων επιχειρηματι- κών δραστηριοτήτων, καθώς και στην ενίσχυση του τουρισμού. Ορόσημο συνιστά η φιλοξενία της διεθνούς έκ- θεσης Expo 2020, στην οποία θα συμ- μετάσχουν 192 χώρες. Σελ. 11 ΠΟΛΙΤΙΚΗ Σελ. 6 l Ο ανασχηματισμός άργησε μια μέρα: Σε μετέωρο βήμα βρίσκεται η αλλαγή του υπουργικού σχήματος. Πρώτη... κούρσα το 2025 για το ιπτάμενο ταξί Το 2025 αναμένεται να πάρει την πρώτη του... κούρσα το ιπτάμενο ταξί της Lilium. Η πρώτη φάση των δοκιμαστικών πτήσεων ολοκλη- ρώθηκε και το πενταθέσιο αερο- σκάφος φιλοδοξεί να καλύπτει την απόσταση από το Μανχάταν στο αεροδρόμιο JFK σε έξι λεπτά, αναπτύσσοντας ταχύτητα 100 χλμ./ώρα. Σελ. 10 To 5G αλλάζει κινητή τηλεφωνία και συνδρομητική τηλεόραση Η έλευση των δι- κτύων 5G στην Ελλά- δα αλλάζει τα δεδο- μένα τόσο στον κλάδο της κινητής τηλεφω- νίας όσο και σε αυτόν της συνδρομητικής τηλεόρασης. Στον πρώτο, δημιουργεί νέες προοπτικές ανά- πτυξης προϊόντων και εφαρμογών, κάτι που εντείνει το επενδυτι- κό ενδιαφέρον και φέρνει νέους παίκτες προ των πυλών της α- γοράς. Στη συνδρομη- τική, τα δίκτυα υψη- λής ταχύτητας επιτα- χύνουν τη μετάβαση εταιρειών και κατανα- λωτών από τη δορυ- φορική στην τηλεόρα- ση μέσω Internet, ενι- σχύοντας την παρου- σία νέων εταιρειών, ό- πως η Netflix. Σελ. 16 0 20 40 60 80 100 0 50 100 150 200 250 Όγκος συναλλαγών (χιλιάδες €) Γενικός Δείκτης 65,44 73,81 23/10 24/10 25/10 29/10 <<<<<<< Η ζυγαριά γέρνει προς την περιοχή της Ανατολικής Ασίας και του Ειρηνικού, όπου άλλωστε βρίσκονται, ολοένα και περισσότερο, και οι παραγωγικές δομές του πλανήτη.

Transcript of Τα καιρικά ηλεκτροσόκ της...

  • ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Τετάρτη 30 Οκτωβρίου 2019 • Eτος 5ο • Aρ. φύλλου 255 Τιμή: €1,50Εβδομαδιαία Οικονομική και Πολιτική Εφημερίδα www.k athimerini .com.c y/f inancial

    ΑΝΤΙΟ ΣΤΗΝ ΕΚΤ

    Η κληρονομιά του Μάριο ΝτράγκιΣτο τέλος της εβδομάδας, ο Μάριο Ντράγκι, ο πρώτος πρόεδροςτης ΕΚΤ που ταυτίστηκε με την κρίση του ευρώ, αλλά και με τηδιάσωσή του, θα αποτελεί ουσιαστικά παρελθόν για την Ευρω-ζώνη. Θα παραδώσει το τιμόνι στην Κριστίν Λαγκάρντ και μαζί μεαυτό θα της κληροδοτήσει τα αρνητικά επιτόκια στο -0,5%, καιπρόγραμμα αγοράς ομολόγων. Σελ. 11

    ΕΛΛΑΔΑ

    Υποχώρησε η ανταγωνιστικότηταΑναγκαία, αλλά όχι ικανή συνθήκη για τη βελτίωση της ανταγω-νιστικότητας της ελληνικής οικονομίας αποδεικνύεται η βελτίω-ση των οικονομικών δεικτών. Αν και η χώρα βγήκε τον Αύγουστοτου 2018 από το μνημόνιο, η θέση της στην παγκόσμια κατάταξηανταγωνιστικότητας υποχώρησε το 2019 κατά δύο θέσεις καιβρέθηκε στην 59η θέση, μεταξύ 140 χωρών. Σελ. 18

    ΑΠΕΙΛΗ ΄Η ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

    Τα κρυπτονομίσματα διχάζουνΔίχασαν τη βιομηχανία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων καιτους οικονομολόγους, απέκτησαν ένθερμους οπαδούς και ορκι-σμένους εχθρούς και εξακολουθούν να απασχολούν τα διεθνήΜΜΕ. Για ορισμένους είναι το μέλλον του χρήματος, ενώ για άλ-λους η μεγαλύτερη απειλή για το χρηματοπιστωτικό σύστημα καιτο πλέον σκοτεινό είδος επένδυσης. Σελ. 12

    Α Ρ Θ Ρ Ο Του ΒΑΣΙΛΗ ΝΕΔΟΥ

    Sheer

    Driving Pleasure

    Το καλοκαίρι«υιοθέτησε» καιτον ΟκτώβριοΥψηλές θερμοκρασίεςΟ φετινός Οκτώβριος στην Ελλάδα ήταν πιο ζε-στός και ξηρός από το «κανονικό». Η ζέστη στατέλη στην Ελλάδα –και όχι μόνο– είναι αρκετάσυνηθισμένη τις τελευταίες δεκαετίες. Μάλιστα,υπάρχει η έκφραση «καλοκαιράκι του ΑγίουΔημητρίου» (αλλιώς μικρό καλοκαιράκι), με τηνπερίοδο υψηλών θερμοκρασιών να φτάνει συχνάέως τα μέσα Νοεμβρίου. Σελ. 17

    Με ομόλογοθα εξοφληθείτο δάνειοαπό το ΔΝΤΠιθανότατα τον ΙανουάριοΤο χρέος προς το Διεθνές ΝομισματικόΤαμείο, ύψους 696 εκατ. ευρώ και τουοποίου το επιτόκιο ανέρχεται στο 1,99%,αναμένεται να αποπληρωθεί με τηνέκδοση ομολόγου στις αρχές του 2020.Θα είναι 15ετές και θα αντληθούν χρή-ματα με πολύ πιο χαμηλό επιτόκιο, εν-δεχομένως και 1%, που είναι το μισόαπό το επιτόκιο του δανείου. Σελ. 8

    Αλλάζειτο μοντέλοτης Blue AirΣυνέντευξη Carsten SchaefferΗ Blue Air διαφοροποιεί το επιχειρη-ματικό μοντέλο της, πλησιάζοντας σεαυτό του χαμηλού κόστους. Ο εμπο-ρικός διευθυντής της εταιρείας CarstenSchaeffer εξηγεί στην «Κ» τους λόγουςγια τους οποίους διακόπηκε το δρο-μολόγιο Λάρνακας – Λονδίνου. Προ-σθέτει, ωστόσο, ότι την επόμενη κα-λοκαιρινή περίοδο η εταιρεία θα είναιέτοιμη να ξεκινήσει νέα δρομολόγιααπό το αεροδρόμιο Λάρνακας. Σελ. 7

    Η καταγραφή της ιστορίας σε εξέλιξη,αποτελεί ίσως μία από τις ελκυστικέςκαι συνάμα άχαρες δουλειές. Δυστυχώςή ευτυχώς πέφτει συνήθως στην ευθύνητων δημοσιογράφων και, ελέω κοινω-νικών δικτύων, όλων όσοι δημοσιολο-γούν. Οι εξελίξεις των τελευταίων ετώνσε παγκόσμιο επίπεδο αποκαλύπτουνότι το σύστημα παγκόσμιων ισορροπιώνπου εγκαινιάστηκε μετά το 1945 δεναρχίζει να παρουσιάζει απλά ρηγματώ-σεις, αλλά κλονίζεται.

    Υπό τη μακρά ανάγνωση των εξελί-ξεων, η οικονομική κρίση της δεκαετίαςτου ’70 ανέδειξε τα προβλήματα τωνβιομηχανικών, τότε, οικονομιών του

    δυτικού κόσμου. Από το 2008 φαίνεταιότι έχει αγγίξει τα όριά της και η απο-καλούμενη οικονομία των παραγώγων,ο περίφημος χρηματοπιστωτικός τομέας.Ωστόσο, παρά τα 11 χρόνια που έχουνπεράσει και τη συντήρηση μέτριωνρυθμών ανάπτυξης, είναι απολύτως σα-φές ότι η ζυγαριά γέρνει προς την πε-ριοχή της Ανατολικής Ασίας και του Ει-ρηνικού, όπου άλλωστε βρίσκονται, ο-λοένα και περισσότερο, και οι παραγω-γικές δομές του πλανήτη, περιλαμβα-νομένης και της νέας, ψηφιακής οικο-νομίας.

    Οπως είναι απολύτως φυσιολογικό,αυτή η διαρκώς αυξανόμενη οικονομική

    και δημογραφική ανισορροπία δημι-ουργεί τις προϋποθέσεις για την ανα-τροπή και της υφιστάμενης πολιτικής

    ισορροπίας. Ολα αυτά τα πολύ γενικάζητήματα ίσως έμοιαζαν φιλοσοφικούχαρακτήρα σε περίπτωση που η Ελλάδασυνόρευε με τον Καναδά ή τη Δανία.Ωστόσο, βρίσκεται στα νοτιοανατολικάάκρα της Ευρώπης και στην ευρύτερηγειτονιά περιοχών που είναι υπό καθε-στώς ανακατάταξης, όπως η Μέση Α-νατολή και η Βόρεια Αφρική, καθώς ε-πίσης και στα δυτικά μιας χώρας πουδεν είναι ικανοποιημένη με τον ρόλοπου διαδραμάτισε περιφερειακά τα προη-γούμενα 80 χρόνια, την Τουρκία.

    Η απουσία της Ε.Ε., σε συνδυασμόμε τη σύγχυση των ΗΠΑ, τη μεγαλοποι-ημένη, αλλά υπαρκτή, σταδιακή επα-

    νεμφάνιση της Ρωσίας και την ήπια ισχύπου προβάλλει η Κίνα στην περιοχή,δημιουργεί τις συνθήκες για ανάδυσηκαι νέων περιφερειακών παικτών.

    Η Τουρκία, το Ιράν, η Σαουδική Α-ραβία, η Αίγυπτος αποτελούν χώρες πουδιεκδικούν μεγαλύτερη επιρροή στηνπεριοχή και, τουλάχιστον έως αυτή τηστιγμή, η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα(με την ευρύτερη έννοια του όρου) πουέχει κάποια ατζέντα είναι η Ρωσία.

    Είτε λοιπόν η Ε.Ε. θα κάνει βήματαπρος την ενοποίηση των στρατηγικώνσυμφερόντων της, είτε η απόκλιση α-νάμεσα στον Βορρά και τον Νότο θακαταλήξει σε αγεφύρωτο χάσμα.

    Η στρατηγική ανυπαρξία της Ευρωπαϊκής Ενωσης

    Εκτεθειμένες σε έντονα καιρικά φαι-νόμενα παραμένουν οι υποδομές με-ταφοράς και διανομής ηλεκτρικού ρεύ-ματος στην Κύπρο, όπως αποδείχθηκεμε την πρόσφατη κακοκαιρία που έ-πληξε αστικές και μη αστικές περιοχές.Τα πλείστα προβλήματα που προκλή-

    θηκαν παρουσιάστηκαν στο εναέριοδίκτυο διανομής ηλεκτρικού ρεύματοςπου είχε ως αποτέλεσμα τις καθημερι-νές, σχεδόν, διακοπές στο ηλεκτρικόρεύμα προκαλώντας κοινωνικά αλλάκαι σοβαρά οικονομικά προβλήματα.Τα προβλήματα θα είχαν ελαχιστοποι-

    ηθεί εάν τα ποσοστά υπογειοποίησηςκαλωδίων εντός κατοικημένων περιο-χών ήταν μεγαλύτερα. Προς αυτή τηνκατεύθυνση δείχνει και η πρακτικήπου ακολουθείται από κράτη μέλη τηςΕ.Ε. όπου σε αρκετές περιπτώσεις ταποσοστά των υπογειοποιημένων κα-

    λωδίων ξεπερνούν το 50% του συνο-λικού δικτύου. Έκθεση, που ετοιμά-σθηκε για λογαριασμό της Κομισιόν,υποστηρίζει πως τα υπόγεια καλώδιααποτελούν ένα ικανοποιητικό μέτρο α-πέναντι στις ζημιές που προκαλούν σταεναέρια καλώδια οι καταιγίδες. Στην

    Κύπρο, το μεγάλο ποσοστό των υπο-γειοποιήσεων καταγράφεται κυρίως σεπυκνοκατοικημένες συνοικίες αστικώνπεριοχών, την ώρα που σε κάποιες ευ-ρωπαϊκές χώρες το αντίστοιχο ποσοστόκυμαίνεται από 50% έως 95% για τηνπερίπτωση της Ολλανδίας. Σελ. 4

    Τα καιρικά ηλεκτροσόκ της ΑΗΚΚοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις από βλάβες στο δίκτυο διανομής ηλεκτρικού ρεύματος

    ΝΕΕΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ

    Αλλάζει η μετοχικήδομή στο Nicosia MallΑλλάζουν οι ισορροπίες στο NicosiaMall. Σύμφωνα με πληροφορίες, τομεγαλύτερο ποσοστό φαίνεται ότι κα-τέχει αυτή την στιγμή το δικηγορικόγραφείο Στέλιος Αμερικάνος με πο-σοστό 20%. Ακολουθεί η Voici LaMode με 15% και ο Zorbas επίσης με15%. Η PHC έχει 10% και η υπεραγο-ρά Αθηαινίτης 4%. Δεν αποκλείεταιτις επόμενες εβδομάδες να υπάρ-ξουν νέες αλλαγές στη δομή. Σελ. 4

    Επενδύουν στην Expoτα Αραβικά Εμιράτα

    Στην προσπάθεια απεξάρτησης τηςοικονομίας από τα ορυκτά καύσιμα, ταΗνωμένα Αραβικά Εμιράτα αλλάζουντη συνταγή της επιτυχίας στοχεύονταςστην προσέλκυση νέων επιχειρηματι-κών δραστηριοτήτων, καθώς και στηνενίσχυση του τουρισμού. Ορόσημοσυνιστά η φιλοξενία της διεθνούς έκ-θεσης Expo 2020, στην οποία θα συμ-μετάσχουν 192 χώρες. Σελ. 11

    ΠΟΛΙΤΙΚΗ Σελ. 6

    l Ο ανασχηματισμός άργησε μια μέρα:Σε μετέωρο βήμα βρίσκεται η αλλαγήτου υπουργικού σχήματος.

    Πρώτη... κούρσα το 2025 για το ιπτάμενο ταξίΤο 2025 αναμένεται να πάρει τηνπρώτη του... κούρσα το ιπτάμενοταξί της Lilium. Η πρώτη φάση τωνδοκιμαστικών πτήσεων ολοκλη-ρώθηκε και το πενταθέσιο αερο-σκάφος φιλοδοξεί να καλύπτειτην απόσταση από το Μανχάτανστο αεροδρόμιο JFK σε έξι λεπτά,αναπτύσσοντας ταχύτητα 100χλμ./ώρα. Σελ. 10

    To 5G αλλάζει κινητή τηλεφωνία και συνδρομητική τηλεόρασηΗ έλευση των δι-κτύων 5G στην Ελλά-δα αλλάζει τα δεδο-μένα τόσο στον κλάδοτης κινητής τηλεφω-νίας όσο και σε αυτόντης συνδρομητικήςτηλεόρασης. Στονπρώτο, δημιουργείνέες προοπτικές ανά-πτυξης προϊόντων καιεφαρμογών, κάτι πουεντείνει το επενδυτι-κό ενδιαφέρον καιφέρνει νέους παίκτεςπρο των πυλών της α-γοράς. Στη συνδρομη-τική, τα δίκτυα υψη-λής ταχύτητας επιτα-χύνουν τη μετάβασηεταιρειών και κατανα-λωτών από τη δορυ-φορική στην τηλεόρα-ση μέσω Internet, ενι-σχύοντας την παρου-σία νέων εταιρειών, ό-πως η Netflix. Σελ. 16

    0

    20

    40

    60

    80

    100

    0

    50

    100

    150

    200

    250

    Όγκος συναλλαγών (χιλιάδες €)

    Γενικός Δείκτης 65,44

    73,81

    23/10 24/10 25/10 29/10

  • Δ Ε Υ Τ Ε Ρ Η Σ Ε Λ Ι Δ Α Τετάρτη 30 Οκτωβρίου 20192 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η

    Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ • Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ

    Υπεύθυνος Υλης: ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗΣ • Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ

    Iδιοκτησία«Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

    ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ»

    Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπροςe-mail: [email protected] Τηλ.: 22472500 Fax: Σύνταξη +357 22472540

    Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες +357 22472550

    Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείαςΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε.

    Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ n Διεύθυνση συντάξεως: ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ - ΝΩΤΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

    ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευήή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο,

    χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.

    Ο Εφιάλτης των Πράσινων Σημείων

    Α Ρ Θ Ρ Ο / Του ΑΝΔΡΕΑ Α. ΑΝΔΡΕΟΥ Ο Μ Η Ρ Ο Υ Σ Ε Β Ε Ρ Η&

    Γράφει ο ΟΝΑΣΑΓOΡΑΣ

    Το εμβληματικό έργο «Άνθρωποι καιποντίκια» του βραβευμένου με βραβείοΠούλιτζερ και Νόμπελ λογοτεχνίαςΤζων Στάινμπεκ, ανεβαίνει στην Κε-ντρική Σκηνή του Σατιρικού Θεάτρου,σε σκηνοθεσία Στέλιου Καυκαρίδη.

    Το έργο γράφτηκε το 1937, ως νουβέλακαι έχει παρουσιαστεί αμέτρητες φορέςστο θέατρο, έχει διασκευαστεί για τονκινηματογράφο και την τηλεόραση καιθεωρείται από τα αναμφισβήτητα αρι-στουργήματα της παγκόσμιας λογοτε-χνίας του 20ού αιώνα. Πηγή έμπνευσηςγια τον τίτλο υπήρξαν δύο στίχοι απότο ποίημα του Ρόμπερτ Μπερνς «Σ’ έναποντίκι» («ToaMouse»): «Των ποντικώνκαι των ανθρώπων τα σχέδια τα πιοκαλά στημένα, στραβά πηγαίνουν συ-χνά». Στο έργο απεικονίζονται οι συν-θήκες ζωής των άπορων εργατών στηνΑμερική, η οποία μαστίζεται από τις συ-νέπειες της οικονομικής ύφεσης του1929. Ο Αμερικανός συγγραφέας κατορ-θώνει να αποδώσει την αγωνιώδη καισυγκινητική προσπάθεια των ανθρώπωντου μόχθου για επιβίωση και την άνισηπάλη με τη σκληρή πραγματικότητα, ηοποία διαψεύδει τις ελπίδες τους για μιακαλύτερη ζωή. Μέσα από το έργο τουΣτάινμπεκ κατά κάποιο τρόπο μιλά ηΑμερική η ίδια – ο συγγραφέας της δα-νείζει την πένα του ώστε να βρουν φωνήοι άκληροι, οι κατατρεγμένοι, οι ταπεινοί.Το απατηλό όνειρο της αυτοδιάθεσης

    και της ιδιοκτησίας, ο ρατσισμός, ο και-ροσκοπισμός, η απεραντοσύνη της α-πελπισίας και της μοναξιάς αλλά και ταιδανικά της αφοσίωσης, της αλληλεγγύηςκαι της ανιδιοτελούς φιλίας καθιστούντο «Άνθρωποι και ποντίκια» διαχρονικόκαι επίκαιρο όσο ποτέ.

    Το «Άνθρωποι και ποντίκια» είναιένας ύμνος στη φιλία. Μια συγκινητική,βαθιά τραγική ιστορία που μιλάει γιατο όνειρο του ανθρώπου για ένα καλύ-τερο αύριο. Το όνειρο του Τζορτζ καιτου Λένι δεν γίνεται ποτέ πραγματικό-τητα, όμως η γνήσιά τους φιλία είναιένα λαμπρό παράδειγμα για το δικαίωμαστη ζωή και στην αγάπη σε έναν κόσμοστον οποίο κυριαρχεί η αποξένωση, τοκακό και η αδικία.

    Η υπόθεσηΣτην Αμερική του μεσοπολέμου, του

    Μεγάλου Κραχ, ο οξύνους Τζωρτζ και ομεγαλόσωμος Λένι που πάσχει από κά-ποιου τύπου νοητική ασθένεια, εξαιτίαςτης οποίας συμπεριφέρεται με την αγα-θοσύνη ενός παιδιού, γυρνούν από τόποσε τόπο, περιπλανώμενοι, αναζητώνταςδουλειά. Όνειρό τους είναι να μπορέσουνκάποτε να αποκτήσουν το δικό τους πα-ράδεισο, μια μικρή έκταση γης και ναζήσουν πια ελεύθεροι. Οι δύο αταίριαστοι,αλλά αχώριστοι φίλοι πιάνουν τελικάδουλειά σε ένα αφιλόξενο αγρόκτημα.Εκεί, με αφορμή την όμορφη γυναίκατου αδίστακτου Κέρλι, γιου του αφεντικού,μια τραγωδία ξετυλίγεται και η ελπίδαγια μια καλύτερη ζωή ξεθωριάζει.

    Συντελεστές:Μετάφραση/Σκηνοθε-σία: Στέλιος Καυκαρίδης. Σκηνικά/Κο-στούμια: Άντης Παρτζίλης. Μουσικήεπιμέλεια: Μαριάννα Καυκαρίδου. Βοη-θός Σκηνοθέτη: Έφη Παπαγεωργίου.Βοηθός Σκηνοθέτη: Μόνικα Χατζηβα-σιλείου. Σχεδιασμός Φωτισμού: Βικέ-ντιος Χριστιανίδης. Οπτική Επικοινωνία:Λέανδρος Ταλιώτης.

    Παίζουν οι ηθοποιοί: Βασίλης Μι-χαήλ, Αλέξανδρος Μαρτίδης, ΝεόφυτοςΝεοφύτου, Πέτρος Γιωρκάτζης, ΣπύροςΓεωργίου, Μαρία Φιακά, Ανδρέας Ρόζου,Μάριος Στυλιανού, Μιχάλης Καζάκας,Πόλυς Χατζηκώστα.

    Κατασκευή σκηνικού: Σκεύος Πο-λυκάρπου - Γιώργος Χριστιανόπουλος

    Παραστάσεις: Πρεμιέρα: Σάββατο, 2Νοεμβρίου, 8:30 μ.μ.

    Λευκωσία: Κάθε Σάββατο στις 8:30μ.μ. και Κυριακή στις 6:30μ.μ. από 2Νοεμβρίου 2019 μέχρι τις 22 Δεκεμβρίου.

    Πληροφορίες: 22312940, 22421609,[email protected],

    www.soldoutticketbox.comΛεμεσός: Τετάρτη 20 Νοεμβρίου,

    8.30μ.μ. Θέατρο ΡιάλτοΠληροφορίες/Κρατήσεις: 77777745,

    http://rialto.com.cy/Λάρνακα: Παρασκευή 22 Νοέμβριου,

    8.30μ.μ. Δημοτικό Θέατρο ΛάρνακαςΠληροφορίες/Κρατήσεις: ΣΑΤΙΡΙΚΟ

    ΘΕΑΤΡΟ 22312940, 22421609

    Σ Η Μ Ε Ι Ω Μ Α Τ Α Ρ Ι ΟΤου ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ

    «Άνθρωποι και ποντίκια» του Τζων Στάινμπεκ από το Σατιρικό

    Ο διαχωρισμός και η ταξινόμηση των α-πορριμμάτων και η ανάλογη προώθησήτους στην ανακύκλωση, είναι ένα φλέγονθέμα παγκοσμίως και εμείς είμαστε μίλιαπίσω από το να νιώθουμε πως συμβαδί-ζουμε με εξελιγμένες κοινωνίες. Ούτεκαν κοντεύουμε στους ελάχιστους στό-χους που μας έθεσαν και που έπρεπεκανονικά να ξεπεράσουμε εδώ και καιρό,με αποτέλεσμα (και εδώ) να πληρώνουμεπρόστιμα σε ημερήσια βάση. Και δενείναι πως τα χρήματα τα έχουμε σε α-φθονία…

    Ίσως γι’ αυτό όταν λέμε εκσυγχρο-νισμό της παιδείας θα πρέπει μεταξύτων τόσων άλλων να εννοούμε και τηνεισαγωγή ειδικών προγραμμάτων, πουνα καθιστούν τα παιδιά και αυριανούςπολίτες αυτού του τόπου, κοινωνούς αυ-τού του τρόπου ζωής, επειδή περί τρόπουζωής πρόκειται.

    Εντάξει, προχωρήσαμε επιτέλους στοκλείσιμο του Κοτσιάτη και δημιουργή-σαμε τους Χ.Υ.Τ.Υ και Χ.Υ.Τ.Α., καθώςκαι Πράσινα Σημεία. Τα τελευταία, α-ποτελούν σίγουρα μια καλή και αγαθήπρόθεση εκ μέρους των τοπικών αρχών,αλλά φαίνεται πως δεν λειτουργούν δυ-στυχώς παραγωγικά.

    Δεν λέω, όταν κάποιος έχει να πετάξειπράγματα που πλέον δεν χρειάζεται καινοουμένου ότι αυτά τα πράγματα είναικάποιου διαχειρίσιμου όγκου που εύκολαμπορεί να φορτώσει στο όχημά του, τότετο Πράσινο Σημείο που είναι γεωγραφικάπιο κοντά του τον εξυπηρετεί πλήρως.Αν όμως ο όγκος πραγμάτων δεν είναιεύκολα διαχειρίσιμος και αναγκάζεταινα πληρώσει μεταφορικό μέσο για νατα ξεφορτωθεί, τότε το Πράσινο Σημείοδυστυχώς δεν θα τον εξυπηρετήσει καιπροσπαθεί να βρει εναλλακτικούς τρό-πους. Ένας από αυτούς είναι δυστυχώςτο πέταγμα σε κάποιο οικόπεδο μιας γει-τονιάς και το αδιάφορο σφύριγμα λεςκαι δεν ξέρει ποιος το έκανε…

    Ένα άλλο θέμα είναι τα κλαδέματα.Μια με δύο φορές τον χρόνο όσοι έχουνκήπους προβαίνουν σε βαθύ κλάδεμα –έτσι απαιτείται αν θες να έχεις υγιή φυτάκαι δέντρα. Αν ο κήπος είναι μικρός καιτο όλο κλάδεμα συνοψίζεται σε 5-10 πρά-σινα σακούλια, έχει καλώς. Εφόσονπλέον ο Δήμος δεν έρχεται να τα μαζέψει,πετάγεσαι στο Πράσινο Σημείο και τααφήνεις. Όμως μην πάτε από το χάραμα… πριν τις 9πμ, να χαρείτε, επειδή θαείναι κλειστό, εκτός φυσικά αν είστε αθ-κειασερός συνταξιούχος που μάλλονεσάς θα είχε στο μυαλό του αυτό το μο-ντέλο λειτουργίας και πάτε σε ώρες πουεξυπηρετεί μόνο κάποιους σαν εσάς ε-φόσον οι άλλοι εργάζονται.

    Αν όμως τα κλαδέματα σας ξεπερνούντα πέντε ή πολλές φορές τα δέκα κυβικάμέτρα, τότε χρειάζεστε skip, επειδή δενσας βλέπω να αναλώνετε μια βδομάδαγια κλάδεμα και τρεις μήνες να τα ψιλο-κόβετε για να τα βάλετε σε καμιά 200αριά

    και βάλε σακούλες τις οποίες θα παίρνετετρεις – τρεις στο Πράσινο Σημείο. Έτσι,θα σιωπήσεις και θα πληρώσεις πέραντων €150 το κάθε skip για να βγάλειςτον φόβο σου και φυσικά θα εύχεσαι τιςμεταμεσονύχτιες ώρες να μην βρεθούνκάποιοι της γειτονιάς ή της παραδίπλασυνοικίας και να σου το γεμίσουν με κα-ναπέδες, πλαστικές καρέκλες, κρεβάτιακαι ό,τι φανταστείς και να φανείς και η-λίθιος που είπες στον άνθρωπο που σουέφερε το skip να μην ανησυχεί επειδήθα το γεμίσεις μόνο με κλαδέματα.

    Και τα κλαδέματα είναι μια κατηγορίααπό μόνη της. Αν γίνει σωστή διαχείρισητων κλαδεμάτων τότε μπορεί να παρα-χθούν λιπάσματα, κομπόστ, βιοαέριοτο οποίο να αξιοποιείται για παραγωγήηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας. Άραεκτός του ότι συντηρείς κήπους που ε-νισχύουν το φυσικό περιβάλλον, δημι-ουργείς και πρώτη ύλη που μπορεί ναχρησιμοποιηθεί εύκολα και αλλού εφό-σον επεξεργασθεί με κύκλο ανακύκλω-σης που αγγίζει το 100%. Αντί όμως ναπληρώνεσαι – που λέμε πως δεν θέλεις– σε βάζουν να πληρώσεις και μάλισταόσα πληρώνεις αν πέταγες μπάζα! Ε-πιπλέον αν ρωτήσεις αυτούς που τουςτα δίνεις, θα σου πουν πως όλα στο τέλοςτης ημέρας καταλήγουν μαζί με άλλαμπάζα και πως δεν γίνεται κανένας δια-χωρισμός.

    Εγώ δέχομαι πως ο ρυπαίνων πλη-ρώνει. Μήπως όμως κάπου έχουμε συγ-χυσμένη την έννοια; Εγώ είδα σε άλλεςχώρες ο χρήστης πλαστικών μπουκαλιώνπου τα επιστρέφει σε συγκεκριμένο ση-μείο να ανταμείβεται. Εμείς αυτόν τοναποκαλούμε «ρυπαίνων». Παλιά πριναπό 30 χρόνια όταν επιστρέφαμε γυάλιναμπουκάλια μας έδιναν κάτι γρόσια ή«πισσούες»! Γιατί έχουμε αυτή την τάσηνα τα ισοπεδώνουμε όλα; Γιατί πρέπεινα έχουμε στην ίδια κατηγορία αυτόνπου κρατάει ένα αυτοκίνητο με έξι λίτραμηχανή που βγάζει 450 ίππους και ρυ-παίνει την ατμόσφαιρα με αυτόν πουδιατηρεί κήπο και εμπλουτίζει το περι-βάλλον;

    Μήπως θα πρέπει να δημιουργηθείένα αρχείο με κάποια ηλεκτρονική κάρτακαι αυτοί που συμβάλλουν στην ανα-κύκλωση να παίρνουν κάτι πίσω; Αςπούμε μειωμένο φόρο δημαρχείου, ήδωρεάν λιπάσματα ή φυτόχωμα ή κάτιτέλος πάντων; Πάντως αυτός που θαγύριζε με ένα φορτηγό οργανωμένα απόγειτονιά σε γειτονιά να μαζεύει κλαδέ-ματα ή βαρετού τύπου συσκευές και ε-ξοπλισμό θα έκανε χρυσές δουλειές!

    Πιστεύω το παράδειγμα της Αυστρίαςκαι των Σκανδιναβικών Χωρών θα πρέπεινα μας δείξει την πορεία. Τα υπόλοιπαείναι λόγια να αγαπιόμαστε.

    Ο Ανδρέας Α. Ανδρέου, είναι MRICSCEO, APS Andreou Property Strategy -Chartered Surveyors

    Φουριόζος επανήλθε ο Φούλης στην πολι-τική σκηνή και θυμωμένος! Λες και τον τσί-μπησαν οι άγριες μέλισσες που επισκέ-φθηκε χθες στα Λατσιά!Απαντώντας με κομματική ανακοίνωσηστις επικρίσεις του Άντρου κατά του Νίκα-ρου για το θέμα των πολιτογραφήσεων α-ναφέρεται στο «στόχο ζωής του ΑΚΕΛ τιςεπερχόμενες προεδρικές εκλογές», πα-ρόλο που αυτές θα είναι σε 40 μήνες...«Θέλουν να μας πείσουν, πρώτα τους εαυ-τούς τους και μετά την κυπριακή κοινωνία,πως είτε η Κυπριακή Δημοκρατία ιδρύθη-κε το 2013 είτε πως πριν από το 2013 ζού-σαμε στον παράδεισο χωρίς οικονομικάπροβλήματα, χωρίς ανεργία και χωρίς ύ-φεση που μας κατέταξαν στην κατηγορία«σκουπίδια».

    Ο Άντρος βάλλοντας ξανά κατά του Νίκα-ρου πρόσθεσε και λίγη χολιγουντιανή λάμ-ψη, αναφερόμενος στη Μέριλ Στριπ καιτον Αντόνιο, όχι τον Γκουτέρες αλλά τονΜπαντέρας. Όπως είπε: Η σιωπή στο θέμα των πολιτο-γραφήσεων σημαίνει ενοχή και τίποτα άλ-λο. Όπως σημείωσε, πρόκειται για ένα θέ-μα το οποίο έχει εκθέσει διεθνώς την Κυ-πριακή Δημοκρατία. « Ένα θέμα το οποίοέχει γυριστεί σε φιλμ με όχι τυχαίους ηθο-ποιούς - Μέριλ Στριπ, Αντόνιο Μπαντέραςκαι άλλους σημαντικούς ηθοποιούς - οι ο-ποίοι δυσφημίζουν τη χώρα μας και αντί ηκυβέρνηση να νιώσει την ανάγκη να χύσειάπλετο το φως της διαφάνειας και να ξε-καθαρίσει αυτό το θέμα εξακολουθεί νακρύβεται και να αφορίζει όποιους υπο-βάλλουν ερωτήματα», ανέφερε. 

    - Και να σκεφτεί κανείς ότι έχουμε ακόμα40 μήνες...

    - Αλήθεια θα απαντήσει κάποιος το τριπλόερώτημα του Άντρου: « Έχει χρησιμοποιη-θεί το αεροπλάνο του Σαουδάραβα τον ο-ποίον είχαν πολιτογραφήσει το 2016, γιαμετακινήσεις του Προέδρου της Δημοκρα-τίας; Με ποιους όρους και με ποιες προϋ-ποθέσεις έχει χρησιμοποιηθεί; Πού έχει ε-πενδύσει αυτός ο Σαουδάραβας και του έ-χει δοθεί το κυπριακό διαβατήριο; »   

    Για τρίτη φορά χθες, μέσα σετρεισήμισι χρόνια, ανακηρύχθηκε βουλευ-τής ο Γιώργος Παπαδόπουλος του Κινήμα-τος Αλληλεγγύης. Έστω και ακούσια έγρα-ψε ιστορία και μάλλον δικαιούται να διεκ-δικήσει και το ανάλογο ρεκόρ Guinness. Α-σχέτως εάν κάποιοι θα καταγράφουν τορεκόρ του στα ιστορικά ανέκδοτα, η τρίτητου ανακήρυξη επιβεβαιώνει και τη σοβα-ρότητα της Βουλής και της πολιτικής ηγε-σίας του τόπου. - Αλήθεια τον λογαριασμό ποιος τον πλη-ρώνει; 

    - Πόσα στοίχισε άραγε όλη αυτή η περιπέ-τεια με το «παίζω ξιπαίζω» βουλευτήςστην οποία μας υπέβαλαν πολιτικοί ηγέ-τες, βουλευτές και κρατικοί αξιωματούχοι;

    Μια απορία έχει μείνει αναπάντητη στηΛευκωσία και αφορά την έλευση της νέαςπρέσβεως της Ελλάδας στην Κύπρο, όπωςεπίσημα είχε ανακοινωθεί. Η ΑικατερίνηΞαγοράρη θα ερχόταν στη Λευκωσία φεύ-γοντας από την Αυστραλία όπου υπηρε-τούσε. Ωστόσο τελικά δεν φάνηκε ούτεκαι δόθηκε, επίσημα και δημόσια κάποιαεξήγηση γι’ αυτό από την ελληνική κυβέρ-νηση. Όπως μαθαίνω σε υπηρεσιακό επίπεδοαλλά και μεταξύ Χριστοδουλίδη-Δένδια υ-πήρξε ενημέρωση και δόθηκαν κάποιες ε-ξηγήσεις...

    Από την Αθήνα ακούω ότι η ακύρωση τηςέλευσης της πρέσβεως οφείλεται σε κό-

    ντρα μεταξύ Μαξίμου και ΥΠΕΞ ενώ δενλείπουν και τα επικριτικά σχόλια για τηνελληνική κυβέρνηση. Όπως μου λέχθηκε από πηγή μου στην ελ-ληνική πρωτεύουσα, ο πρέσβης Φωτόπου-λος πιέστηκε πολύ να εγκαταλείψει τηΛευκωσία άρον, άρον με μόλις δύο εβδο-μάδες προθεσμία. Και αυτό με το δικαιολο-γητικό ότι η αντικαταστάτριά του Αναστα-σία Ξαγοράρη θα έπρεπε να φθάσει εγκαί-ρως στη Λευκωσία για να παρακολουθή-σει την παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου α-πό την εξέδρα των επισήμων...

    Τελικά ούτε η Ξαγοράρη ήρθε, ούτε παρέ-λαση στη Λευκωσία έγινε. Όχι βεβαίωςλόγω της απουσίας της πρέσβεως αλλάλόγω των ατυχών προβλέψεων του Τμή-ματος Μετεωρολογίας για καταιγίδες καιβροντές...

    Στη Λευκωσία γονείς, μαθητές και κάποιοι

    εκπαιδευτικοί ζητούν όπως η παρέλασηγίνει σε άλλη ημέρα, κάτι που όπως μαθαί-νω το υπουργείο απορρίπτει. (Να το θυμη-θείτε πως για το θέμα θα υπάρξει σήμερα,αύριο νέα αντιπαράθεση που ίσως να έχεικαι διάρκεια). Και να γίνει όμως σύντομα ηπαρέλαση πάλι δεν πρόκειται να υπάρχειπρέσβης της Ελλάδας στην εξέδρα...

    Όπως ακούω, το ελληνικό ΥΠΕΞ αναμένε-ται να ανακοινώσει νέο όνομα «που θαδιαθέτει και εμπειρία περί τα Ελληνοτουρ-κικά και το Κυπριακό».

    ΚΟΥΙΖ: Νέο κίνημα αναμένεται να εξαγ-γείλει σήμερα η βουλευτίνα Άννα Θεολό-γου η οποία έχει ανεξαρτητοποιηθεί απότη Συμμαχία Πολιτών. Το κίνημα θα λέγε-ται «Ανεξάρτητοι». Αληθεύει πως επικε-φαλής του νέου Κινήματος φέρονται ναείναι κυρίως γυναίκες και ότι θα «γέρνουνκαι λίγο προς αριστερά»; 

    «Μόλις βρήκα όλες τις απαντήσεις, αμέσως άλλαξαν όλες οι ερωτήσεις...» - Πάουλο Κοέλο 

    Οι άγριες μέλισσες του Φούλη και η Μέριλ Στριπ του Άντρου

    Το « Άνθρωποι και ποντίκια» είναι ένας ύμνος στη φιλία. Μια συγκινητική, βαθιάτραγική ιστορία που μιλάει για το όνειρο του ανθρώπου για ένα καλύτερο αύριο.

    Με αφορμή την επέτειο του θανάτου του Βλα-δίμηρου Καυκαρίδη, ο οποίος έφυγε από τηζωή στις 3 Νοεμβρίου 1983, στα 52 του χρόνια,ο Κώστας Καυκαρίδης τον θυμάται με ένα κεί-μενο του Σωκράτη Καραντινού.

    «Στη μικρή ιστορία μου στη θεατρική ζωήτης Κύπρου πολλά έχω να θυμηθώ και να κα-μαρώσω από τη συνάντησή μου και τη γνωριμίαμου με τον Βλαδίμηρο Καυκαρίδη. Τον είχαγνωρίσει παλιότερα. Όταν καλεσμένος απότο Υπουργείο Παιδείας, με ειδική εντολή βρέ-θηκα για λίγο καιρό στην Κύπρο. Ήταν έναωραίο βράδυ σ’ ένα ζεστό περιβάλλον με τονΚαυκαρίδη συντροφευμένο από τους νέουςπου μελετούσανε μαζί του θέατρο! Ύστεραστον ΘΟΚ κατά τη διδασκαλία της “Τρισεύ-γενης” του Παλαμά. Τότε είχα μελετήσει μεέναν-ένα, με όλους τους ηθοποιούς τόσο ε-γκάρδια και δημιουργικά’ ο Βλαδίμηρος πρώτοςκαι καλύτερος: ο θαυμαστός Μπουρνόβας τηςδιανομής μου. Την παράσταση εκείνη τη βάζωανάμεσα στις πιο ωραίες εμπειρίες της θεα-τρικής μου ζωής. Αυτό το χρωστάω σ’ όλουςόσους έλαβαν μέρος σ’ αυτή, στο Νίκο Σιαφκάληπου προσφέρθηκε να σταθεί βοηθός μου, καιβέβαια στον αγαπημένο μου Βλαδίμηρο. Σελίγο στρατεύτηκα στον Θεατρικό ΟργανισμόΚύπρου και ο αγώνας μας ήταν μεγάλος καιδύσκολος. Δεν έχω την ιδέα πως δεν τα κα-ταφέραμε καλά. Ας είναι…

    Τι διαβολάνθρωπος!Με τον Βλαδίμηρο ζήσαμε κοντά – κοντά

    αυτά τα δύο χρόνια και τον γνώρισα κι’ απ’την καλή κι’ απ’ την ανάποδη! Τι διαβολάν-

    θρωπος! Αυτό που λέμε «Θεατράνθρωπος»,αυτός ήταν ο Βλαδίμηρος Καυκαρίδης. Θεα-τράνθρωπος με τα όλα του. Την ώρα του, τημέρα και τη νύχτα του είναι τσιτωμένος, παλ-λόμενος και ο παλμός του: Θέατρο. Το σανίδι,τα φώτα, οι “κουίντες”, τα τελάρα, οι λινάτσες,η αρχοντιά, η γυφτιά, το σανδάλι, ο κεφαλό-δεσμος, η περούκα… Και από κοντά, ο άλλος,ο ένας, οι πολλοί που ζουν τη μαγεία τηςσκηνής και την κάνουν παράσταση. Μα δεσταματάει ούτε εκεί. Παράλληλα έγνοια του,η πλατεία, τα καθίσματα, το ταμείο, η διαφή-μιση, το κοινό… Αυτά όλα τα ζει, τον τρώνε,ζυμώνονται και πλάθουν αυτό που είναι οΒλαδίμηρος Καυκαρίδης. Να πω και για τιςτζαναμπετιές του;... Δεν πάει σε τούτη τη γιορ-ταστική στιγμή. Χαλάλι του.

    Και ο Σκηνοθέτης; Σωστός και τετραπέρα-τος. Βρίσκει σωστά το ύφος του έργου και τοστήνει θεατρικότατα στη σκηνή. Δε χασομεράειγια να βρει τρόπους να ξεπεράσει τις λογιών-λογιών δυσκολίες που παρουσιάζονται είτεαπό τις αδυναμίες των ηθοποιών, είτε απότην κατάρα των οικονομικών, είτε από τις δυ-σκολίες του χώρου, όλα αυτά που βασανίζουντο θέατρο μας. Αυτός είναι ο Βλαδίμηρος, έτσιπου τον γνώρισα. Και μ’ αυτό χαιρετίζω τατριάντα χρόνια στο θέατρο που του γιορτάζουνοι φίλοι του. Του εύχομαι να χιλιοχρονίσει καινα κάνει ως το τέλος της ζωής του Θέατρο.»

    *Σωκράτης Καραντινός (1906 -1979). Σκηνοθέτης,πρώτος διευθυντής του ΚΘΒΕ, καθηγητής Δραματι-κής Σχολής Εθνικού Θεάτρου, καλλιτεχνικός σύμ-βουλος ΘΟΚ 1972-1974

    Με τον Βλαδίμηρο Καυκαρίδη…*

  • 4 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 30 Οκτωβρίου 2019Τ Ο Θ Ε Μ Α

    Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ

    Ένα από τα σοβαρά ζητήματα που αφήνειπίσω της η κλιματική αλλαγή με την όλοκαι πιο συχνή εμφάνιση έντονων καιρικώνφαινομένων, σε παγκόσμια κλίμακα, αγ-γίζει την καθημερινότητα των πολιτώνκαι την παροχή βασικών υπηρεσιών, όπωςη ηλεκτρική ενέργεια. Η αυξανόμενη εμ-φάνιση καιρικών φαινομένων σε ένταση,τείνει να καταστεί ο κανόνας δημιουρ-γώντας έντονους προβληματισμούς, πα-γκοσμίως, με κοινωνικές και οικονομικέςπροεκτάσεις. Έχοντας κατά νου τις α-παισιόδοξες προβλέψεις, ένα τεράστιο ε-ρωτηματικό που έχει δημιουργηθεί αφορά

    τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, για ε-λαχιστοποίηση των προβλημάτων πουαφήνουν στο πέρασμά τους οι ακραίεςεξάρσεις του καιρού. Ερώτημα που σχε-τίζεται και με τις υφιστάμενες υποδομέςστη μεταφορά και διανομή ηλεκτρικήςενέργειας και το κατά πόσο αυτές μπορούννα σταθούν στο νέο κλιματικό περιβάλλον.Τα έντονα καιρικά φαινόμενα των τελευ-ταίων ημερών, σε παγκύπρια κλίμακα συ-νοδεύτηκαν από ουκ ολίγα προβλήματαστην διανομή ηλεκτρικού ρεύματος προ-βλήματα που προκλήθηκαν, κυρίως στιςεκτεθειμένες στα καιρικά φαινόμενα υ-ποδομές διανομής. Ένα ζήτημα που έχειαπασχολήσει την Ε.Ε. τα τελευταία 15χρόνια. Μελέτη για τα υπόγεια ηλεκτρικάδίκτυα που ετοιμάσθηκε για λογαριασμότης Κομισιόν, δείχνει το χάσμα που υ-πάρχει ανάμεσα σε κράτη μέλη και τηνΚύπρο. Με βάση την πρακτική που ακο-

    λουθείται στην Κύπρο μόνο το 8% τωνσυνολικών υποδομών είναι υπογειοποι-ημένο, την ώρα που το αντίστοιχο ποσο-στό σε κάποια κράτη μέλη, στην χειρότερητων περιπτώσεων, ανέρχεται στο 50%.

    Υπόγεια καλώδιαΣτην έκθεση για λογαριασμό της Κο-

    μισιόν, ένας από τους λόγους που προ-

    βάλλεται για την υπογειοποίηση των η-λεκτρικών δικτύων είναι και οι ακραίεςκαιρικές συνθήκες. Μια διαπίστωση πουμε τα σημερινά κλιματικά δεδομένα δενπεριορίζεται σε γεωγραφικούς περιορι-σμούς και κλιματολογικές συνθήκες τουπαρελθόντος.

    Στην Κύπρο οι βλάβες στην ηλεκτρο-δότηση το τελευταίο διάστημα, αποδί-

    δονται κατά κύριο λόγο στα καιρικά φαι-νόμενα. Επιχειρώντας κάποιος να κάνειμια απλή σύγκριση στη μορφή ανάπτυξηςτου ηλεκτρικού δικτύου της Κύπρου μεευρωπαϊκά, διαπιστώνει το μεγάλο χάσμαστην υπογειοποίηση των δικτύων, στηνκατηγορία μέσης και χαμηλής τάσης.Μια πρακτική που σύμφωνα με την ευ-ρωπαϊκή λογική αποσκοπεί αφενός στην

    προστασία των δικτύων από τα καιρικάφαινόμενα και αφετέρου στην απρό-σκοπτή παροχή ηλεκτρικής ενέργειαςστους καταναλωτές. Με βάση επίσημαστοιχεία από την έκθεση της ΑΗΚ γιατο 2017, η Κύπρος βρίσκεται πίσω απότην Ευρώπη σε ό,τι έχει σχέση με τα υ-πόγεια καλώδια, εντός κατοικημένωνπεριοχών. Εδώ το χάσμα είναι τεράστιο,σε σχέση με το δίκτυο της υψηλής τάσηςκατηγορία στην οποία η Κύπρος κινείται,σε γενικές γραμμές, στην ευρωπαϊκήπρακτική.

    Σε αστικές περιοχέςΤο μεγαλύτερο ποσοστό υπογειοποί-

    ησης καλωδίων στην Κύπρο, παρατη-ρείται, ως επί το πλείστον, σε αστικά κέ-ντρα. Οι συνολικές υποδομές (εναέριεςκαι υπόγειες) διανομής ηλεκτρικής ε-νέργειας (μέση τάση), ανέρχονται σε9,759 χιλιόμετρα εκ των οποίων οι 3,864είναι υπογειοποιημένες. Κάνοντας σύ-γκριση με το Βέλγιο (πλησιέστερη χώραμε τα γεωγραφικά δεδομένα της Κύπρου),από τις 64.000 χιλιόμετρα δικτύου μέσηςτάσης εντός των πόλεων, οι 55.000 είναιυπογειοποιημένο. Άλλο τρανταχτό πα-ράδειγμα η Ολλανδία, όπου το σύνολοτης μέσης τάσης είναι υπογειοποιημένη.Κοντά στην κυπριακή πραγματικότηταβρίσκονται η Πορτογαλία, η Ισπανία,και η Ιταλία. Χώρες όπως η Δανία, η Γερ-μανία, η Γαλλία, η Σουηδία και το Ηνω-μένο Βασίλειο τα ποσοστά υποδομών (ε-ναέρια και υπόγεια) μέσης τάσης, κυ-μαίνονται σε ποσοστά 50-50.

    Στο δεύτερο τμήμα των υποδομών ε-ντός αστικών περιοχών (χαμηλή τάση),το σύνολο του δικτύου στην Κύπρο α-νέρχεται σε 16.202 χιλιόμετρα, εκ τωνοποίων οι 6.198 είναι υπογειοποιημένο.Και εδώ η σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκέςχώρες κινείται στα ίδια ποσοστά με αυτάτης μέσης τάσης. Ωστόσο, έντονο εν-διαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία πουαφορούν τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βα-σίλειο, την Δανία όπου οι υπογειοποιήσειςυπερτερούν των εναέριων καλωδίων. Ηπερίπτωση της Ολλανδίας διαφέρει απότα υπόλοιπα κράτη μέλη. Εκεί το υπόγειοηλεκτρικό δίκτυο της χώρας ανέρχεταιστις 145.000 χιλιόμετρα, ενώ το εναέριοστα 350 χιλιόμετρα.

    Οι συχνές καιρικές ηλεκτροπληξίες της ΑΗΚΟι βλάβες στο δίκτυο διανομής ηλεκτρικού ρεύματος ένεκα καιρικών φαινομένων και η υπογειοποίηση των καλωδίων στην Κύπρο

  • Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΡΟΥΓΚΑΛΑ

    «Το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλωνείναι σημαντικός δείκτης για τη μέτρηση τωνδιαφορών στις μέσες αποδοχές μεταξύ ανδρώνκαι γυναικών στην ΕΕ», αναφέρει η ΕυρωπαϊκήΣτατιστική Υπηρεσία. Το 2017, όπου είναι καιτα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία για το σύνολοτης ΕΕ των 28, οι γυναίκες αμείβονταν κατά 16% λιγότερο από τους άνδρες, ενώ στην ευρωζώνηη διαφορά αυτή ήταν 16,1 %. Οι μικρότερες δια-φορές ως προς τη μέση αμοιβή μεταξύ των δύοφύλων διαπιστώθηκαν στο Λουξεμβούργο, τηνΙταλία, τη Ρουμανία, το Βέλγιο, την Πολωνία καιτη Σλοβενία (διαφορά μικρότερη από 10 % στηνκάθε χώρα). Το μεγαλύτερο μισθολογικό χάσμαόμως μεταξύ των δύο φύλων εντοπίστηκε στηνΕσθονία (25,6 %), στην Τσεχία (21,1 %), στη Γερ-μανία (21%) και στο Ηνωμένο Βασίλειο (20,8 %).Στην Κύπρο, οι γυναίκες λαμβάνουν κατά 14%λιγότερα χρήματα από τους άνδρες (βάσει στοι-χείων του 2017).

    Όμως, η Certified Independent Director,INSEAD, Non Executive Director στην EurobankΚύπρου, και Non-Executive Director of the BoD,Louis Plc, κυρία Κλεοπάτρα Κιττή, κατά το ερ-γαστήρι / συζήτηση που οργάνωσε την Πέμπτη

    24 Οκτωβρίου για την χρηματοοικονομική δε-ξιότητα στην Κύπρο, τόνισε πως ενδεχομένωςτο χάσμα να είναι και μεγαλύτερο, εάν αναλυθείο τρόπος συλλογής δεδομένων, όπως και οι υπο-θετικές προδιαγραφές που ακολουθούνται.

    Η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία καταγράφειπως το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων α-ντικατοπτρίζει ανισότητες, όπως τη δυσανάλογησυχνά συμμετοχή των γυναικών στις οικογενει-ακές υποχρεώσεις και τις συνακόλουθες δυσκολίεςως προς τον συνδυασμό επαγγελματικής και ι-διωτικής ζωής. «Πολλές γυναίκες εργάζονται μεκαθεστώς μερικής απασχόλησης ή βάσει άτυπωνσυμβάσεων», τονίζει, «αν και αυτό τους επιτρέπεινα παραμένουν στην αγορά εργασίας ενώ πα-ράλληλα διαχειρίζονται τις οικογενειακές υπο-χρεώσεις, ενδέχεται να έχει αρνητικό αντίκτυποστην αμοιβή, την εξέλιξη της σταδιοδρομίας, τιςπροοπτικές προαγωγής και τις συντάξεις τους».

    Σύμφωνα με την κ. Κιττή, θέση που εξέφρασεκαι κατά την ημερίδα, θα ήταν ορθό να γίνει μιαμελέτη για την επίδραση στην οικονομία (impactassessment) για τα αποτελέσματα στην οικονομίαεάν οι γυναίκες αποκτούσαν ισομισθία, αλλά καιίσα δικαιώματα σε όλους τους τομείς που ανα-φέρουν οι μελέτες για ανισότητα μεταξύ των δύοφύλων.

    Εξέφρασε δε, την πεποίθηση πως θα άλλαζαντα δεδομένα προς το θετικό, θα αποκτούσαν δυ-ναμική και θα βελτιωνόταν η ποιότητα ζωής τωνεργαζομένων γυναικών. Όπως είπε, το Βέλγιο,η Δανία, η Γαλλία, η Λετονία, το Λουξεμβούργοκαι η Σουηδία είναι χώρες που έχουν πολύ καλέςεπιδόσεις σε δείκτες που αφορούν τις γυναίκες,

    την επιχειρηματικότητα και τους νόμους, αφούπαραχωρούν ίδια δικαιώματα σε γυναίκες καιάνδρες. Τόνισε δε, πως πριν 10 χρόνια οι συγκε-κριμένες χώρες δεν είχαν καλές επιδόσεις, ωστόσοτα τελευταία χρόνια προχώρησαν σε μεγάλες με-ταρρυθμίσεις.

    Χρηματοοικονομική δεξιότηταΣτο πλαίσιο της ημερίδας, τονίστηκε πως η

    επάρκεια των χρηματοοικονομικών γνώσεων καιδεξιοτήτων είναι ένα μέτρο αντιμετώπισης τουμισθολογικού χάσματος μεταξύ ανδρών και γυ-ναικών. Η κ. Κιττή πρόσθεσε πως σε μακροοι-κονομικό επίπεδο, εάν οι πολίτες μιας χώρας δεν

    έχουν τις κατάλληλες χρηματοοικονομικές γνώ-σεις, τότε ναι μεν διατηρείται η ανισότητα, αλλάδημιουργούνται και άλλα προβλήματα, όπως ουψηλός δανεισμός (σε νοικοκυριά και κράτος) ήκαι στην χρηματοοικονομική εξάρτηση των πο-λιτών μόνο από συντάξεις που μειώνει την πα-ραγωγικότητα του κράτους.

    Τα στατιστικάΣύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στατιστικά

    στοιχεία, στην Κύπρο διαμένουν 435.600 γυναίκες,αποτελώντας την πλειοψηφία στο συνολικό πλη-θυσμό με ποσοστό 51%. Οι περισσότερες γυναίκεςανήκουν στις ηλικίες 25-29 ετών, δηλαδή, 35.800.‘Όπως αναφέρει η στατιστική υπηρεσία της Κύ-πρου, ο πληθυσμός των γυναικών στη χώρα πα-ρουσιάζει χαρακτηριστικά γήρανσης. Η αύξησητης προσδοκώμενης διάρκειας ζωής των γυναικώνκατά τα τελευταία χρόνια αυξάνει τη διαφοράστα ποσοστά των δύο φύλων στον πληθυσμότων ηλικιωμένων, με τις γυναίκες να αποτελούντο 54% του πληθυσμού στις ηλικίες 65+, ενώ ηπροσδοκώμενη διάρκεια της ζωής της στη γέννησηείναι τα 83,5 έτη σε σύγκριση με 79,8 έτη γιατον άνδρα. Το 38% των γυναικών ηλικίας 25 ετώνκαι άνω έχει ολοκληρώσει την τριτοβάθμια εκ-παίδευση και το 32% είναι απόφοιτες λυκείου,καθώς το 58% των γυναικών ηλικίας 15 ετών καιάνω ανήκουν στο εργατικό δυναμικό.

    Οι γυναίκες αποτελούν το 48% του συνολικούεργατικού δυναμικού της Κύπρου, σημειώνει ηστατιστική. Μία στις δύο γυναίκες εργάζεται(50% των γυναικών ηλικίας 15 και άνω) και απόαυτές που εργάζονται το 85% έχει πλήρη απα-σχόληση και το 15% έχει μερική απασχόληση.Το 8% των γυναικών ηλικίας 15 ετών και άνωείναι άνεργες, ενώ το 46% είναι στην ανεργίαγια λιγότερο από 6 μήνες, το 16% είναι για 6μέχρι 11 μήνες και το 38% είναι άνεργες για 12μήνες και περισσότερο.Εννέα στις δέκα εργαζό-μενες γυναίκες (90%) είναι υπάλληλος και απόαυτές, το 78% έχει μόνιμη και το 22% έχει προ-σωρινή εργασία.

    Το δημοφιλέστερο επάγγελμα ανάμεσα στιςγυναίκες είναι «υπάλληλος υπηρεσιών και πω-λήτριας» με ποσοστό 24%. Περισσότερες απόμία στις έξι γυναίκες (17%) έχουν εισόδημα κάτωαπό το σχετικό όριο της φτώχειας, περίπου μίαστις δέκα (11%) ζει σε νοικοκυριό με πολύ χαμηλόδείκτη έντασης εργασίας και το 15% υποφέρειαπό σοβαρή υλική στέρηση. Το μισθολογικόχάσμα μεταξύ των δύο φύλων, στη μη διορθωμένημορφή του, ορίζεται ως η διαφορά μεταξύ τωνμέσων ακαθάριστων ωριαίων αποδοχών των αν-δρών και των γυναικών μισθωτών, εκφραζόμενηως ποσοστό των μέσων ακαθάριστων ωριαίωναποδοχών των ανδρών μισθωτών.

    Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η ΤΑ Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η l 5Τετάρτη 30 Οκτωβρίου 2019

    Α Π Ο Ψ Η / Του Δρ. ΧΡHΣΤΟY Ε. ΓΕΩΡΓΊΟΥ* Α Ρ Θ Ρ Ο / Του ΚΩΣΤΑ ΚΑΛΛΙΤΣΗ

    Γιατί είναι δύσκολες οι μεταρρυθμίσεις; Γιατί,ενώ το κόστος τους είναι άμεσο, το όφελόςτους είναι μελλοντικό – είναι η σύντομη α-πάντηση.

    Η κυβέρνηση που θα θελήσει να τις κάνειπληρώνει άμεσα το πολιτικό κόστος (την α-ποδοκιμασία από όσους θίγονται από αυτές),ενώ το όφελος είναι μελλοντικό και αβέβαιο– ενδέχεται να μην προλάβει να έχει κάποιοπολιτικό όφελος όταν/αν αυτές οι μεταρρυθ-μίσεις αρχίσουν να αποδίδουν καρπούς καινα ενισχύουν την ανάπτυξη.

    Χρήσιμη στη σχετική προβληματική πουαναπτύσσεται διεθνώς είναι η εργασία πουπρόσφατα παρουσίασαν τρεις ερευνητές τουΔΝΤ (Furceri, Ostry, Παπαγεωργίου). Η ερ-γασία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το ε-κλογικό κόστος από τις διαρθρωτικές μεταρ-ρυθμίσεις δεν είναι αναπόφευκτο, μπορείνα περιοριστεί ουσιωδώς, να αποσοβηθείή/και να μετατραπεί σε εκλογικό κέρδος. Οιερευνητές μελέτησαν το οικονομικό και ρυθ-μιστικό περιβάλλον σε 90 ανεπτυγμένες κιαναπτυσσόμενες χώρες, συγκέντρωσαν ταστοιχεία για τη 40ετία 1973-2014 και τα συν-δύασαν με τα εκλογικά αποτελέσματα σεόσες από τις χώρες διεξήγαγαν δημοκρατικέςεκλογές την ίδια περίοδο.

    Ετσι, μελετώντας ένα δείγμα 66 χωρών,κατέληξαν σε ορισμένες διαπιστώσεις, μεταξύτων οποίων ξεχωρίζω τρεις:

    (α) Βεβαίως, η διερεύνηση της εμπειρίας66 χωρών επιβεβαίωσε ότι καλό είναι να ε-πιδιορθώνεις τη στέγη του σπιτιού σου όταν

    έχει ηλιοφάνεια, όχι στην καταιγίδα. Οτι, δη-λαδή, οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις γίνο-νται ευκολότερα όταν είναι σε καλή κατά-σταση η οικονομία, γίνονται πολύ δύσκολαόταν η οικονομία έχει μπει σε φάση κρίσης.

    (β) Εκλογικό κόστος επέφεραν εκείνες οιδιαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που προκα-λούσαν διεύρυνση των εισοδηματικών ανι-σοτήτων, ειδικά σε εκείνες τις περιπτώσειςπου οι κυβερνήσεις δεν είχαν λάβει έγκαιρακαι ισχυρά αντίμετρα για τη στήριξη της α-πασχόλησης και του εισοδήματος της μισθω-τής εργασίας.

    (γ) Οι άλλες κατηγορίες διαρθρωτικών με-ταρρυθμίσεων είτε δεν είχαν σοβαρό εκλογικόκόστος ή, αντιθέτως, προσέφεραν εκλογικόόφελος (όχι παντού και πάντα, αλλά…) ειδικάσε όσες περιπτώσεις υλοποιήθηκαν στηνπρώτη φάση της νέας διακυβέρνησης (στον

    λεγόμενο «μήνα του μέλιτος»), αμέσως μόλιςείχε αναλάβει καθήκοντα η κυβέρνηση. Γιατί;Για δύο λόγους:

    Αφενός διότι, αν έγκαιρα υλοποιούνται οιμεταρρυθμίσεις, η νέα κυβέρνηση έχει τηνευκαιρία να προλάβει (εφόσον οι διαρθρωτικέςμεταρρυθμίσεις είναι οι κατάλληλες, σωστάσχεδιάστηκαν κι εφαρμόστηκαν…) να δρέψειτους καρπούς τους πριν εκπνεύσει η θητείατης. Διαφορετικά, αυτή θα πλήρωνε το κόστος,η επόμενη θα εισέπραττε το κέρδος.

    Αφετέρου, και πολύ σημαντικό, διότι ό,τιδύσκολο δεν γίνει στον «μήνα του μέλιτος»γίνεται δυσκολότερα και με αχρείαστες αρ-νητικές παρενέργειες όταν το πολιτικό θερ-μόμετρο ανεβαίνει, οι εντάσεις ενισχύονταικαι το κοινωνικοπολιτικό τοπίο γκριζάρει.Ετσι, η αναβλητική κυβέρνηση απλώς φθεί-ρεται, ενώ, συνήθως, οι διαρθρωτικές μεταρ-ρυθμίσεις αποστέλλονται στις ελληνικές κα-λένδες – δεν γίνονται.

    Με σχετική εξαίρεση την περίοδο του τρί-του μνημονίου, το έργο των καθυστερήσεωνέχει ανέβει στη χώρα μας πολλάκις. Γιατίπολλές κυβερνήσεις, μόλις λάβουν την εντολή,αγχώνονται να παραταθεί ο «μήνας του μέ-λιτος» και αναβάλλουν τις δύσκολες μεταρ-ρυθμίσεις, που θα διακινδύνευαν την ειδυλ-λιακή ατμόσφαιρα με πελατειακά συστήματακαι εξωθεσμικά κέντρα εξουσίας. Ισως τιςβολεύει να πιστεύουν ότι «αυτή τη φορά,είναι διαφορετικά». Ενώ δεν είναι.

    [email protected]

    Σύμφωνα με τις « Τρεις Φάσεις τηςΔιαδικασίας Διαδοχής», το έργοτου ιδρυτή ξεκινάει με τη διαπαι-δαγώγηση των παιδιών του σχετικάμε τις βασικές αξίες που ο ίδιος α-κολούθησε κατά τη διάρκεια τουμακροχρόνιου και δύσκολου ταξι-διού της δημιουργίας της οικογε-νειακής επιχείρησης. Συνεχίζεταιμε τη μεταβίβαση της επιχείρησηςκαι ολοκληρώνεται με τη μεταβί-βαση της περιουσίας και την απο-χώρησή του.

    Φάση Α: Μεταβίβασε τις Αξίεςσου

    Οι γονείς μοιράζουν μεταξύ τουςτα καθήκοντα της διαπαιδαγώγη-σης των παιδιών. Συνήθως ο πα-τέρας είναι υπεύθυνος για την ε-ξοικονόμηση των πόρων διαβίωσηςκαι η μητέρα αναλαμβάνει την α-νατροφή και τη διαπαιδαγώγησητων παιδιών. Παραδοσιακά οι γονείςπροσπαθούν να προφυλάξουν ταπαιδιά από τις σκοτούρες της δου-λειάς, πιστεύοντας ότι είναι πολύμικρά. Κατά συνέπεια τα παιδιάδεν ενημερώνονται σχετικά με τηφύση της δουλειάς του πατέρα, μέ-χρι που μπαίνουν στη δουλειά.

    Φάση Β: Μεταβίβασε την Επι-χείρησή σου

    Είναι η «αχίλλειος πτέρνα» τουιδρυτή. Οι περισσότεροι ιδρυτέςυιοθετούν τη φιλοσοφία ότι «θαεργάζομαι εδώ μέσα, μέχρι να μεπάρουν σηκωτό». Πολλοί απ’ αυτούςόχι μόνο δεν προσπάθησαν ποτένα εκπαιδεύσουν τον μελλοντικότους κληρονόμο, αλλά ούτε κανσκέφτηκαν να ξεκινήσουν ένα σχέ-διο διαδοχής. Ο πατέρας αποφεύγεινα μεταφέρει στο σπίτι τα προβλή-ματα της δουλειάς και η μητέραπροτρέπει τα παιδιά να μην ενο-χλούν και παραφορτώνουν τον πα-τέρα τους με ερωτήσεις που αφο-ρούν την επιχείρηση.

    Τελικά, η «Φάση Γ: Μεταβίβασε

    την Περιουσία σου και Αποχώρη-σε!» προσέλκυσε το ενδιαφέροντης Πολιτείας. Πιστεύοντας ότι τακύρια αίτια αποτυχίας της διαδοχήςείναι η έλλειψη αρωγής και βοήθειαςαπό το κράτος, σχεδόν όλα τα κράτη- μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης,όπως φαίνεται από τις διάφορεςεκθέσεις που έχουν δημοσιευθείαπό το 1994 μέχρι σήμερα, κάνουνμεγάλες προσπάθειες δημιουργίαςκαθοδηγητικών και νομοθετικώνσχημάτων προσφοράς βοήθειαςπρος τις μικρές και μεσαίες επιχει-ρήσεις που αντιμετωπίζουν, ή σύ-ντομα θα αντιμετωπίσουν, το θέματης διαδοχής.

    Όμως, η ορθή αντιμετώπιση τουμεγάλου ζητήματος της διαδοχής,δεν είναι θέμα ούτε χρηματοδότη-σης από την πολιτεία, ούτε νομο-θετικών ρυθμίσεων. Είναι θέμα α-πόφασης που θα πρέπει με γενναι-ότητα να λάβει έγκαιρα ο ιδρυτήςκαι να συμφωνήσει ολόκληρη η οι-κογένεια!

    O Δρ. Χρήστος Ε. Γεωργίου, είναι συν-συγγραφέας του βιβλίου: «Η διαδικασίαδιαδοχής στις οικογενειακές επιχειρή-σεις», Εκδόσεις ΚΕΡΚΥΡΑ, 2015,[email protected]

    Η Διαδικασία Διαδοχής: μεταβίβασε τιςαξίες σου και όχι μόνο την περιουσία σου

    Μεταρρυθμίσεις και εκλογικό κόστος

    Οι γυναίκες παίρνουνμισθό μικρότερο κατά14% από τους άνδρεςΥπάρχουν περιθώρια βελτίωσης του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των δύο φύλων

  • 6 l Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Η Τετάρτη 30 Οκτωβρίου 2019Π Ο Λ Ι Τ Ι Κ Η

    Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ

    Όταν ξημέρωνε η περασμένη Κυριακή,παροικούντες το Προεδρικό αλλά καιμέλη του Υπουργικού Συμβουλίου ανέ-μεναν πως μετά από καιρό η μέρα θα κυ-λούσε ήρεμα στον Λόφο, γιατί ο Τύποςθα ήταν μάλλον ευνοϊκός απέναντι στηνΚυβέρνηση. Ευνοϊκός, γιατί όπως έλεγανστους διαδρόμους, ο Πρόεδρος μέσω τωνσυναντήσεών του με τους πολιτικούς αρ-χηγούς την περασμένη βδομάδα έστειλεμήνυμα αποφασιστικότητας για υλοποί-ηση των μεταρρυθμίσεων, ενώ το κλεί-δωμα της τριμερούς διάσκεψης κατέδειξεπως οι εξελίξεις στο Κυπριακό δρομολο-γούνται. Κινήσεις που κατέρριπταν, όπωςέλεγαν, τις επικρίσεις της αντιπολίτευσηςκαι μερίδας ΜΜΕ για έλλειψη στρατηγι-κής, είτε στο Κυπριακό είτε στην εσω-τερική διακυβέρνηση. Χρειάστηκε ναξεφυλλίσουν τις εφημερίδες για να δια-πιστώσουν πως κάθε άλλο από ήρεμηδιαφαίνεται η βδομάδα που μπαίνει καθώςοι ειδήσεις που δημοσιεύθηκαν μάλλονκαίνε περαιτέρω την κυβέρνηση. Το πρω-τοσέλιδο του «Πολίτη» για το ιδιωτικότζετ του Σαουδάραβα, οι προεκτάσειςτων χρυσών διαβατηρίων σε συνδυασμόμε την συνέντευξη του Προέδρου Ανα-στασιάδη στη «Σημερινή», υπό τον τίτλο«Παραιτούμαι αν παρανόμησα για τα δια-βατήρια», ήταν αρκετά για να προκαλέ-σουν νέα κρίση και δυσφορία εντός τηςκυβέρνησης. Δυσφορία γιατί κυβερνητικοίκύκλοι λένε πως η κυβέρνηση χρειάζεταιένα δυνατό restart για να αποσυμπιέσειτην κυβερνητική κρίση, να δώσει τοναέρα μίας νέας αρχής ή τουλάχιστον νααλλάξει για λίγο την ατζέντα της επικαι-ρότητας. Το restart βεβαίως θα επέλθειμε τον ανασχηματισμό, που ενώ συζη-τείται από το περασμένο καλοκαίρι πάειαπό αναβολή σε αναβολή, προκαλώνταςεπικοινωνιακά ζητήματα αλλά και προ-στριβές εντός της υπουργικής ομάδας.Το κατά πόσο ο ανασχηματισμός θα σώσειτην κυβέρνηση από την περιδίνηση στηνοποία βρίσκεται τυγχάνει αρκετής συ-ζήτησης και θα εξαρτηθεί βεβαίως κατάπολύ από τα πρόσωπα που θα κληθούντελικώς να αναλάβουν.

    Η λίστα του ΠροέδρουΜπροστά στην ονοματολογία που

    δίνει και παίρνει από το καλοκαίρι, στενοίσυνεργάτες του Προέδρου απαντούν πως«όλα θα εξαρτηθούν από τον Πρόεδρο».Και για το πότε και για το ποιοι θα αντι-κατασταθούν. Ο Πρόεδρος, όπως λένεκυβερνητικές πηγές, δεν θα διαμορφώσειτο νέο υπουργικό σχήμα, με στόχο ναμπουν συγκεκριμένα στελέχη του ΔΗΣΥστη Βουλή, και εκτιμούν πως ενδεχομένωςνα ακολουθήσει το μοντέλο «Σαββίδη»,υπουργών που δεν προέρχονται από τονΔΗΣΥ, ούτε έχουν ιστορικό στο πολιτικόσκηνικό.

    Το ερώτημα βεβαίως είναι για ποιολόγο ο ανασχηματισμός παίρνει παρά-ταση. Είναι γνωστό πως ο Πρόεδρος δυ-σφορεί εδώ και καιρό με χειρισμούς συ-γκεκριμένων στελεχών και αντιλαμβά-νεται πως μία αλλαγή ίσως να δώσει στηνκυβέρνηση μία σχετική ανάσα από τοένα χαστούκι που ακολουθεί το άλλο.Κύρια αιτία της αναβολής του ανασχη-ματισμού αποτελεί η παράταση στην δια-μόρφωση της Κομισιόν που έδωσε στονΝίκο Αναστασιάδη την πολυτέλεια χρόνουγια να πάρει τις τελικές του αποφάσεις.Άλλωστε ο ίδιος φαίνεται πως δεν έχεικαταλήξει σε συγκεκριμένα πρόσωπαγια τις θέσεις που ακούγονται τόσο σεό,τι αφορά το υπουργείο Παιδείας όσοκαι το υπουργείο Συγκοινωνιών. Λέγεταιμάλιστα, πως οι πιέσεις τόσο από ΜΜΕόσο και από συγκεκριμένους κύκλουςπου ζητούν ανασχηματισμό, μάλλον προ-καλούν το αντίθετο αποτέλεσμα. Το ζή-τημα είναι πως κυβερνητικοί κύκλοι ε-

    κτιμούν πως όσο καθυστερεί ο ανασχη-ματισμός τόσο χάνεται το στοίχημα γιαμία ολική επανεκκίνηση ή τουλάχιστοντο στοίχημα να περάσει το μήνυμα στηνκοινωνία πως ο Πρόεδρος είναι έτοιμοςγια αλλαγές.

    Πιέζουν για αλλαγές Τόσο στην Πινδάρου όσο και σε κύ-

    κλους της κυβέρνησης υπάρχει η εκτί-μηση πως ο Πρόεδρος θα πρέπει να προ-

    χωρήσει αμέσως σε αλλαγές, οι οποίεςδεν θα περιοριστούν βεβαίως σε απλή α-ντικατάσταση του Χάρη Γεωργιάδη πουέχει προαναγγείλει εδώ και μήνες τηνπαραίτησή του, αλλά σε έναν ευρύτεροανασχηματισμό.

    Ανασχηματισμό που τουλάχιστον γιακάποιο διάστημα θα μειώσει τους αντι-παραθετικούς τόνους και θα στείλει τομήνυμα μίας νέας αρχής. Ίσως, όπωςλένε, να στείλει και το μήνυμα ενός meaculpa για το τι διαμείβεται στην εσωτερικήδιακυβέρνηση και να αποσείσει την ει-κόνα της κυβερνητικής κόπωσης.

    Eχουν καείΣτην κυβέρνηση θεωρούν πως συγκε-

    κριμένοι υπουργοί έχουν ήδη καεί και ηπαραμονή τους κάθε άλλο από το να ω-φελήσει μπορεί είτε την κυβέρνηση είτετους ιδίους. Έχει κάνει ήδη αρκετή ζημιάλένε το γεγονός ότι τα ονόματα συγκε-κριμένων υπουργών (Κώστα Χαμπιαούρη,

    Βασιλικής Αναστασιάδου εν μέρει καιτου Γιώργου Λακκοτρύπη) ακούγονταιπρος αποχώρηση από το καλοκαίρι λόγωτης δυσφορίας του Προέδρου με το μέχριτώρα έργο τους. Όχι μόνο ζημιάς σε θέμαεικόνας αλλά και σε θέμα ουσίας, καθώςεπικρατεί αβεβαιότητα στο εσωτερικότων υπουργείων και κρούσματα ανυπα-κοής σε κάποια εξ αυτών. Θα πρέπει νασημειωθεί πως σε ό,τι αφορά το υπουργείοΠαιδείας, εκπαιδευτικοί κύκλοι ακόμηκαι από την Συναγερμική ΠΑΔΕΔ Πρω-τοπορία, έχουν στείλει το μήνυμα πωςθα πρέπει να γίνει αλλαγή του πολιτικούπροϊστάμενου. Έκτισαν ήδη και το προφίλτου διαδόχου του κ. Χαμπιαούρη, τοοποίο όπως λένε επιβάλλεται να είναι με-τριοπαθές πρόσωπο απορρίπτοντας τοενδεχόμενο αντικατάστασης από τον κυ-βερνητικό εκπρόσωπο Πρόδρομο Προ-δρόμου.

    Και στον ΔΗΣΥ βεβαίως υπάρχει η έ-ντονη άποψη ότι θα πρέπει να γίνουν

    αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα, καθώςτα όσα διαμείβονται προκαλούν ζημιάαναπόφευκτα και στον Συναγερμό. Κα-θόλου τυχαίο το γεγονός ότι στελέχη έ-χουν τηρήσει αποστάσεις από ζητήματα,όπως το καυτό θέμα των πολιτογραφή-σεων και δη των Καμποτζιανών, περιο-ριζόμενοι στο να εκδίδουν απρόσωπεςανακοινώσεις τύπου. Ο Πρόεδρος τουΔΗΣΥ, μάλιστα, επιχειρεί αυτό το διά-στημα άνοιγμα στη βάση, πραγματοποι-ώντας καθημερινά επισκέψεις σε μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις και αποφεύγονταςτην όποια ευθεία αντιπαράθεση με τηναντιπολίτευση.

    Στο μυαλό του ΑβέρωφΟ Πρόεδρος του ΔΗΣΥ θέλει να προ-

    χωρήσει σε αλλαγές τόσο εντός της κοι-νοβουλευτικής του ομάδας όσο και στηνηγετική πυραμίδα του κόμματος. Όπωςλένε πρόσωπα στο στενό περιβάλλοντου, θα έβλεπε ιδιαίτερα θετικά την με-τακίνηση του Πρόδρομου Προδρόμουστη Βουλή, καθώς έτσι θεωρείται πωςθα ενισχυθεί κατά πολύ η κοινοβουλευ-τική ομάδα αλλά και η εκπροσώπησητου ΔΗΣΥ στα τηλεοπτικά πάνελ. Η εί-σοδος όπως λέγεται στελεχών που ανή-κουν στην πιο φιλελεύθερη τάση όπωςοι Ξένια Κωνσταντίνου και Μιχάλης Σο-φοκλέους στη Βουλή, θεωρείται πως θαφέρει πίσω ένα ακροατήριο μάλλον δυ-σαρεστημένο για τα όσα διαμείβονταιτόσο στην εσωτερική διακυβέρνηση αλλάκυρίως στο Κυπριακό.

    Υπάρχει ωστόσο και η εκτίμηση συ-ναγερμικών στελεχών πως δεν θα υπάρξεικαμία αλλαγή εντός της κοινοβουλευτικήςομάδας πλην της αντικατάστασης τηςΣτέλλας Κυριακίδου. Το καλύτερο σενάριογια τον Αβέρωφ Νεοφύτου θα ήταν νααντικατασταθεί από τον έμπειρο κοινο-βουλευτικά και πολιτικά Πρόδρομο Προ-δρόμου, ο οποίος ωστόσο, παρά τα όσαακούγονται για διακυμάνσεις στη σχέσητου με τον Πρόεδρο δεν φαίνεται να ε-γκαταλείπει το κυβερνητικό σχήμα. Όπωςλένε συγκεκριμένα στελέχη, στόχος γιατο 2021, θα είναι ένα δυνατό ψηφοδέλτιοκαι γι΄ αυτόν ακριβώς τον λόγο ο Συνα-γερμικός Πρόεδρος θα θέλει να ρίξει όλατα στελέχη στη μάχη ιδιαίτερα στην ε-παρχία Λευκωσίας. Δεν θα θέλει για πα-ράδειγμα να αφήσει εκτός μάχης ούτετον Νίκο Νουρή, του οποίου το όνομα α-κούγεται εντόνως για το υπουργείο Ε-σωτερικών, θέλει τον Χάρη Γεωργιάδη,αλλά επιδιώκει να σύρει στη μάχη –χωρίςεπιπλέον προβάδισμα που θα αποτρέψειτυχόν αριστίνδην να δώσει τη δική τουμάχη- τους Ξένια Κωνσταντίνου, ΜιχάληΣοφοκλέους και Σάβια Ορφανίδου. Σεαυτό το πλαίσιο φαίνεται να θέλει καιτην παρουσία του Νίκου Τορναρίτη ο ο-ποίος θα καλύψει, όπως λένε στελέχη,το κενό της Στέλλας Κυριακίδου στην α-στική Λευκωσία.

    Του ΝΊΚΟΥ ΣΤΈΛΓΙΑ

    Λίγο μετά την ανάδειξή της στην ηγεσίατου Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου(ΔΝΤ), η Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα έστειλεστα οικονομικά επιτελεία όλων των χωρώνηχηρή προειδοποίηση: Όλα τα έθνη πρέ-πει να ξεχάσουν τις διαφορές τους καινα προετοιμαστούν για κοινή αντιμετώ-πιση της πιο σοβαρής απειλής, για τηνπαγκόσμια οικονομία, περίπου μια δε-καετία μετά από τη μεγάλη χρηματοπι-στωτική κρίση.

    Στην πρώτη της ομιλία από τότε πουέγινε διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΝΤ,η κ. Γκεοργκίεβα τόνισε ότι η παγκόσμιαοικονομία βρίσκεται σε τροχιά συγχρο-νισμένης επιβράδυνσης. Σύμφωνα μετη�