Σχ.Έτος:2012-13 Υπεύθυνη καθηγήτρια : Ε.Καλοχριστιανάκη

Ευρωπαϊκή ένωση

Επιμέλεια

Καμπιτάκης Μιχάλης

Καρουζάκη Πέλα

Ταμπακάκης Στέφανος

Τζαγκαράκης Αντώνης

Τζαγκαράκης Χαρίδημος

1

Πίνακας περιεχομένων Εισαγωγή ............................................................................................................................... 2

Θεσμοί και Όργανα της ΕΕ .................................................................................................... 3

Νόμισμα .............................................................................................................................. 11

Σημαία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ......................................................................................... 12

Ιστορικό Πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ......................................................................... 13

Ιστορικό εξέλιξης ................................................................................................................. 14

Κράτη μέλη .......................................................................................................................... 18

Κριτήρια και προϋποθέσεις για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση ................................ 20

Πληθυσμός .......................................................................................................................... 21

Αποτίμηση εργασίας ........................................................................................................... 23

Βιβλιογραφία ...................................................................................................................... 24

2

Εισαγωγή

Για το Α τετράμηνο του σχολικού έτους 2012-2013 στο Γενικό Λύκειο Μοιρών στα

πλαίσια της ερευνητικής μας εργασίας ο ‘’Ευρωπαϊκός Πολιτισμός και οι ρίζες του’’, της Β’

τάξης, πραγματοποιήθηκε η παρούσα ερευνητική έκθεση με το υπόθεμα ‘’Ευρωπαϊκή

Ένωση’’

Θέμα της ομάδας μας συγκεκριμένα είναι:

Η Ευρωπαϊκή Ένωση

Νόμισμα

Σύμβολα και σημασία τους

Τα Κράτη μέλη

Ο θεσμός

Ο πληθυσμός των κρατών

Το ιστορικό πλαίσιο

Οι προϋποθέσεις ένταξης

Βλέποντας καθημερινά τηλεόραση ,συναντούσαμε συχνά την έννοια Ευρωπαϊκή

Ένωση .Θελήσαμε λοιπόν να μάθουμε τι είναι Ευρωπαϊκή Ένωση και τι περιλαμβάνει ο

θεσμός της .Αρχικά ξεκινήσαμε με αναζήτηση πληροφοριών από το από εγκυκλοπαίδειες

,άρθρα ,εφημερίδες και περιοδικά. Έπειτα διασταυρώσαμε τις πληροφορίες μας μέσα από

σχετικές ιστοσελίδες του διαδικτύου.

Θεωρήσαμε σημαντικό να πραγματοποιηθεί αυτή η εργασία διότι με αυτόν τον

τρόπο θα ικανοποιούσαμε την περιέργειά μας και θα μας λύνονταν διάφορα ερωτήματα.

3

Θεσμοί και Όργανα της ΕΕ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει ένα σύνολο θεσμών και οργάνων μέσω των οποίων

προωθείται η λειτουργία της ΕΕ. Πέραν αυτών υπάρχει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στο οποίο

συμμετέχουν οι αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων και το οποίο παίζει έναν ιδιαίτερο ρόλο

στην ευρωπαϊκή συνεργασία.

Οι θεσμοί της Ευρωπαϊκής ένωσης είναι οι ακόλουθοι:

1. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

2. Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

3. Ευρωπαϊκή Επιτροπή

4. Το Δικαστήριο

5. Το Ελεγκτικό Συνέδριο

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποτελεί το εκλεγμένο κοινοβουλευτικό όργανο της

Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκλέγεται κάθε πέντε χρόνια με άμεσες, γενικές εκλογές που

διεξάγονται την ίδια περίοδο στα κράτη μέλη. Τον Ιούλιο του 2009 εξελέγη νέος

Πρόεδρος του Κοινοβουλίου ο Πολωνός Γιέρζι Μπούζεκ. Εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού

Κοινοβουλίου είναι ο Jaume Duch Guillot

Ο Ρόλος του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου

Ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου περιλαμβάνει:

συμμετοχή στη νομοθετική διαδικασία (νομοθετική παραγωγή),

κατάρτιση και έγκριση του κοινοτικού προϋπολογισμού και

άσκηση του δημοκρατικού ελέγχου πάνω στη δράση των κοινοτικών οργάνων,

της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Η Ολομέλεια του κοινοβουλίου συνέρχεται για μία εβδομάδα κάθε μήνα στο

Στρασβούργο, ενώ οι συνεδριάσεις των κοινοβουλευτικών επιτροπών και έκτακτες σύνοδοι,

πραγματοποιούνται στις Βρυξέλλες. Έδρα της Γενικής Γραμματείας του Ευρωπαϊκού

κοινοβουλίου είναι το Λουξεμβούργο

4

Σύνθεση

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αντιπροσωπεύει περίπου 450 εκατομμύρια πολίτες της

Ευρωπαϊκής Ένωσης και αποτελείται από 736 βουλευτές (ή μέλη). Οι εκλογές για την

ανάδειξη των ευρωβουλευτών λαμβάνουν χώρα κάθε πέντε χρόνια, με άμεση,

καθολική και μυστική ψηφοφορία που διεξάγεται την ίδια χρονική περίοδο σε όλα τα

κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει ένα ενιαίο

εκλογικό σύστημα, ωστόσο έχουν προταθεί από το κοινοβούλιο κοινές αρχές για την

εκλογή των ευρωβουλευτών. Σύμφωνα με τις κυριότερες από αυτές, εφαρμόζεται:

Η αρχή της αναλογικής εκπροσώπησης.

Διαίρεση της επικράτειας σε εκλογικές περιφέρειες (για χώρες που

υπερβαίνουν τα 20 εκατομμύρια κατοίκων).

Θέσπιση ελάχιστου ορίου ψήφων 5%.

Θέσπιση ασυμβίβαστου και αδυναμία ταυτόχρονης συμμετοχής ενός

ευρωβουλευτή σε εθνικό κοινοβούλιο.

Άποψη από το εσωτερικό του κτιρίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο

Στρασβούργο.

Η κατανομή των εδρών στα κράτη μέλη, στηρίζεται εν μέρει στην πληθυσμιακή

κατάσταση των χωρών, έτσι ώστε μικρότερα σε πληθυσμό κράτη να εκπροσωπούνται

από λιγότερους βουλευτές. Ωστόσο, δεν τηρείται η αναλογική κατανομή με μοναδικό

κριτήριο αυτό του πληθυσμού, καθώς προκειμένου να ενισχυθούν οι μικρότερες

χώρες μέλη, εκπροσωπούνται από περισσότερους βουλευτές σε σχέση με τον αριθμό

που αντιστοιχεί στην πληθυσμιακή τους κατάσταση. Για παράδειγμα, το

Λουξεμβούργο κατέχει έξι έδρες, ενώ με βάση τον πληθυσμό της χώρας θα έπρεπε να

κατέχει μόλις μία.

Κατανομή εδρών

Χώρα μέλος Έδρες Χώρα μέλος Έδρες

Γερμανία 99 Δανία 14

Γαλλία 78 Φινλανδία 14

Ηνωμένο Βασίλειο 78 Σλοβακία 14

Ιταλία 78 Ιρλανδία 13

Ισπανία 54 Λιθουανία 13

Πολωνία 54 Λετονία 9

Ολλανδία 27 Σλοβενία 7

Βέλγιο 22 Κύπρος 6

Τσεχία 22 Εσθονία 6

Ελλάδα 22 Λουξεμβούργο 6

Ουγγαρία 22 Μάλτα 5

Πορτογαλία 22 Παρατηρητές Έδρες

Σουηδία 19 Ρουμανία 35

5

Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί μαζί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

το κύριο όργανο λήψης αποφάσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ασκεί νομοθετική και

δημοσιονομική εξουσία σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και

συντονίζει ή χαράζει τις γενικές πολιτικές των κρατών μελών.

Έδρα του Συμβουλίου είναι οι Βρυξέλλες, εκτός από τους μήνες Απρίλιο, Ιούνιο και

Οκτώβριο, κατά τους οποίους οι συνεδριάσεις του διεξάγονται στο Λουξεμβούργο και οι

επίσημες γλώσσες στις οποίες πραγματοποιούνται οι εργασίες του περιλαμβάνουν τα

αγγλικά, τα γαλλικά και τα γερμανικά. Συμμετέχουν σε αυτό υπουργοί από κάθε κράτος

μέλος και συχνά αναφέρεται για αυτό το λόγο ως Συμβούλιο των Υπουργών.

Η Προεδρία του Συμβουλίου ασκείται σύμφωνα με μία ομόφωνα προκαθορισμένη σειρά,

από κάθε κράτος, για μία περίοδο έξι μηνών. Η προετοιμασία των εργασιών του και η

εκτέλεση των αποφάσεων ανατίθενται σε μία επιτροπή αποτελούμενη από τους μόνιμους

αντιπροσώπους των κρατών μελών.

To Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν ταυτίζεται με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το

οποίο συνεδριάζει τέσσερις φορές το χρόνο και απαρτίζεται από τους αρχηγούς κρατών της

Ευρωπαϊκής Ένωσης και τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ούτε με το Συμβούλιο της

Ευρώπης.

Σύνθεση

Ανάλογα με τα θέματα που εξετάζονται, η σύνθεση του Συμβουλίου διαφοροποείται. Έχουν

καθιερωθεί εννέα διαφορετικές συνθέσεις (ή εννέα διαφορετικά συμβούλια) με συμμετοχή

υπουργών που έχουν την ευθύνη για τους σχετικούς τομείς:

Γενικές Υποθέσεις και Εξωτερικές Σχέσεις: Αποτελεί μία από τις παλαιότερες

συνθέσεις και απαρτίζεται από τους Υπουργούς Εξωτερικών των κρατών μελών.

Συνεδριάζει μία φορά το χρόνο και από τον Ιούνιο του 2002, συνέρχεται σε

χωριστές συνόδους Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων. Οι σύνοδοι

Γενικών Υποθέσεων πραγματεύονται θέματα που άπτονται γενικών πολιτικών της

Ευρωπαϊκής Ένωσης ή θεσμικά και διοικητικά ζητήματα. Οι σύνοδοι των

εξωτερικών σχέσεων ασχολούνται με το σύνολο των θεμάτων εξωτερικής πολιτικής

και πολιτικής ασφάλειας της Ε.Ε.

6

Οικονομικά και Δημοσιονομικά Θέματα (Ecofin): Το Συμβούλιο Οικονομικών και

Δημοσιονομικών Θεμάτων συντονίζει ζητήματα οικονομικής και δημοσιονομικής

πολιτικής και καλύπτει τομείς όπως η παρακολούθηση των δημόσιων οικονομικών

των κρατών μελών, πτυχές του ευρωπαϊκού νομίσματος ή οι οικονομικές σχέσεις με

τρίτες χώρες. Εγκρίνει επίσης τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Γεωργία και Αλιεία: Το Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας συνέρχεται μία φορά το

μήνα στις Βρυξέλλες και οι εργασίες του προπαρασκευάζονται από δώδεκα ομάδες

εργασίας που καλύπτουν 45 υποδιαιρέσεις αν προϊόντα ή τομείς.

Δικαιοσύνη και Εσωτερικές Υποθέσεις: Η σύνθεση του Συμβουλίου Δικαιοσύνης

και Εσωτερικών Υποθέσεων αποτελείται από τους υπουργούς Δικαιοσύνης και

Εσωτερικών των κρατών μελών και συνέρχεται περίπου μία φορά ανά δύο μήνες.

Απασχόληση, Κοινωνική Πολιτική, Υγεία και Καταναλωτές: Η σύνθεση του

Συμβουλίου Απασχόλησης, Κοινωνικής Πολιτικής, Υγείας και Καταναλωτών

απαρτίζεται από τους Υπουργούς Απασχόλησης, Κοινωνικής Πρόνοιας, Προστασίας

των Καταναλωτών και Υγείας ενώ συνέρχεται περίπου τέσσερις φορές το χρόνο.

Θεσπίζονται ευρωπαϊκοί κανόνες για την εναρμόνιση ή το συντονισμό των

νομοθεσιών των κρατών μελών και διαμορφώνονται οι κοινοί στόχοι σε ότι αφορά

ζητήματα απασχόλησης και κοινωνικής πολιτικής.

Ανταγωνιστικότητα: Το Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας δημιουργήθηκε τον Ιούνιο

του 2002 μετά από τη συνένωση των παλαιότερων συμβουλίων Εσωτερικής

Αγοράς, Βιομηχανίας και Έρευνας. Στόχος του είναι διασφάλιση μιας κοινής

προσέγγισης σε ζητήματα ανταγωνιστικότητας και οικονομικής ανάπτυξης.

Ανάλογα με τα θέματα που εξετάζει η σύνθεση του απαρτίζεται από τους

υπουργούς των μελών που έχουν την ευθύνη για ζητήματα εσωτερικής αγοράς,

βιομηχανίας ή έρευνας.

Μεταφορές, Τηλεπικοινωνίες και Ενέργεια: Το Συμβούλιο Μεταφορών,

Τηλεπικοινωνιών και Ενέργειας δημιουργήθηκε τον Ιούνιο του 2002 και συνέρχεται

περίπου μία φορά ανά δύο μήνες.

Περιβάλλον: Η σύνθεση του Συμβουλίου Περιβάλλοντος απαρτίζεται από τους

Υπουργούς Περιβάλλοντος και συνέρχεται περίπου τέσσερις φορές το χρόνο.

Στόχος του είναι να προωθήσει την αρμονική και αειφόρο ανάπτυξη των

οικονομικών δραστηριοτήτων, με τρόπο που να εξασφαλίζει το σεβασμό στο

περιβάλλον.

Παιδεία, Νεολαία και Πολιτισμός: Το Συμβούλιο Παιδείας, Νεολαίας και

Πολιτισμού συνέρχεται τρεις έως τέσσερις φορές το χρόνο και έχει ως στόχο τη

συνεργασία σε ζητήματα που άπτονται της οργάνωσης του εκπαιδευτικού

συστήματος των μελών καθώς και της ανάπτυξης ή διάδοσης του πολιτισμού τους.

7

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κομισιόν) είναι θεσμικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με

απώτερο σκοπό την προστασία των κοινοτικών συμφερόντων των κρατών μελών της

Ένωσης. Ιδρύθηκε το 1951 και έχει ως έδρα τις Βρυξέλλες, διατηρώντας επίσης γραφεία

στο Λουξεμβούργο και αντιπροσωπείες σε όλες τις χώρες της Ένωσης. Η Επιτροπή

προτείνει νέες ευρωπαϊκές νομοθετικές πράξεις, τις οποίες υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό

Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αποτελεί συγχρόνως

εκτελεστικό όργανο της Ένωσης, αρμόδιο για την εφαρμογή των κοινών πολιτικών και

την εξασφάλιση της εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ενώ παράλληλα

διαχειρίζεται τα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και τον οικονομικό

προϋπολογισμό της.

Τα μέλη της ονομάζονται επισήμως επίτροποι και συχνά με τον όρο Ευρωπαϊκή

Επιτροπή αναφερόμαστε στο σώμα των επιτρόπων που ασκούν τη διοίκηση του

οργάνου. Από το 2005, μετά τις αλλαγές της συνθήκης της Νίκαιας, κάθε κράτος μέλος

εκπροσωπείται από έναν επίτροπο. Σε αντίθεση με το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής

Ένωσης, κάθε μέλος της Επιτροπής έχει ευρωπαϊκό ρόλο, διαχειρίζεται ένα

χαρτοφυλάκιο που του ανατίθεται από τον πρόεδρο της στην αρχή της θητείας του και

το χειρίζεται με ενιαίο Ευρωπαϊκό χαρακτήρα και προσανατολισμό, χωρίς υποδείξεις

από εθνικές κυβερνήσεις ή άλλους οργανισμούς.

Αρμοδιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαφέρει ως προς άλλα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσα

από το «δικαίωμα πρωτοβουλίας» στη νομοθετική διαδικασία. Έχει δηλαδή το

δικαίωμα να υποβάλλει προτάσεις νέας ευρωπαϊκής νομοθεσίας στο Κοινοβούλιο και

το Συμβούλιο, προκειμένου να προωθήσει τα συμφέροντα της Ένωσης ή να

αντιμετωπιστεί ένα πρόβλημα. Λειτουργεί επίσης ως εκτελεστικό όργανο, με

αρμοδιότητα στη διαχείριση και εκτέλεση του προϋπολογισμού της Ένωσης, καθώς και

τη διαχείριση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων ή την εξασφάλιση της εφαρμογής των

πολιτικών που έχουν εγκριθεί από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενεργεί παράλληλα ως «θεματοφύλακας των Συνθηκών»,

αρμόδια για τη διασφάλιση της ορθής εφαρμογής της ισχύουσας ευρωπαϊκής

νομοθεσίας ή την υποβολή σχεδίων αναθεωρήσεως των ευρωπαϊκών συνθηκών. Στα

πλαίσια αυτού του ρόλου, έχει δικαίωμα να κινήσει σχετικές νομικές διαδικασίες, όταν

ένα κράτος μέλος παραβιάζει τη νομοθεσία, και να προσφύγει στο Δικαστήριο των

8

Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων για την επιβολή χρηματικών ποινών, σε περίπτωση μη

συμμόρφωσης του κράτους μέλους. Αρμοδιότητα της Επιτροπής είναι επίσης η

εκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η διαπραγμάτευση διεθνών συμφωνιών.

Η Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ενεργεί σύμφωνα με τις πολιτικές

κατευθύνσεις που καθορίζει ο πρόεδρός της, ο οποίος διορίζεται κατόπιν πρότασης του

Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και έγκρισής της από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο

εκλεγμένος πρόεδρος αναλαμβάνει την επιλογή των επιτρόπων από καταλόγους

υποψηφίων, όπως αυτοί διαμορφώνονται από τα κράτη μέλη, ενώ η τελική έγκριση για

το διορισμό της Επιτροπής δίνεται από το Κοινοβούλιο. Η θητεία της διαρκεί για

περίοδο πέντε ετών.

Ο πρόεδρος της Επιτροπής αναθέτει στους επιτρόπους τους τομείς πολιτικής για τους

οποίους θα είναι αρμόδιοι, με δυνατότητα ανακατανομής των αρμοδιοτήτων τους κατά

τη διάρκεια της θητείας της Επιτροπής, εφόσον κριθεί αναγκαίο. Κατά κανόνα, οι

συνεδριάσεις της Επιτροπής διενεργούνται μία φορά την εβδομάδα, εμπιστευτικά,

αλλά ενδέχεται να οριστούν και έκτακτες συνεδριάσεις αν κριθεί απαραίτητο από τον

πρόεδρο, ο οποίος τις συγκαλεί.

Διοικητικά, οργανώνεται σε διαφορετικές «Γενικές Διευθύνσεις» και υπηρεσίες,

αρμόδιες για συγκεκριμένους τομείς, καθεμία από τις οποίες διαθέτει έναν Γενικό

Διευθυντή ως επικεφαλής, ο οποίος δίνει αναφορά στον αρμόδιο επίτροπο. Οι Γενικές

Διευθύνσεις συντάσσουν ουσιαστικά τις νομοθετικές προτάσεις, διενεργώντας ευρείες

διαβουλεύσεις και σε συνεργασία με τα αρμόδια υπουργεία των κρατών μελών. Οι

προτάσεις αυτές, περιλαμβάνονται στη συνέχεια στην ημερήσια διάταξη κάποιας

συνεδρίασης της Επιτροπής και υποβάλλονται προς ψηφοφορία. Η λήψη των

αποφάσεων για την έγκριση μίας πρότασης γίνεται κατόπιν ψηφοφορίας κατά τη

διάρκεια μίας συνεδρίασης ή με γραπτή διαδικασία, κατά την οποία η πρόταση

διανέμεται στους επιτρόπους, οι οποίοι με τη σειρά τους κοινοποιούν επιφυλάξεις τους

ή άλλες προτεινόμενες τροποποιήσεις. Προβλέπεται επίσης διαδικασία

εξουσιοδότησης ενός η περισσότερων μελών της Επιτροπής να λάβουν μία απόφαση,

με δυνατότητα περαιτέρω εκχώρησης αυτού του δικαιώματος σε Γενικούς Διευθυντές ή

επικεφαλής υπηρεσιών της Επιτροπής.

9

Το Δικαστήριο

Σύγχρονη λειτουργία του δικαστηρίου

Κατά σχετικά άρθρα του Συντάγματος εκτός των τακτικών δικαστηρίων, δικαστικές

επιτροπές και έκτακτα δικαστήρια υπό οποιαδήποτε ονομασία απαγορεύεται η

σύσταση. Εκτός περίπτωσης πολέμου ή γενικής επιστράτευσης οπότε και

συγκροτούνται έκτακτα στρατοδικεία στα οποία και υπάγονται αδικήματα που

διαπράχθηκαν από μη στρατιωτικούς. Επίσης τη δικαιοσύνη στα δικαστήρια απονέμουν

δικαστές που ορίζονταν παλαιότερα υπό του Βασιλέως και είναι αυτοί ισόβιοι ή μόνιμοι

με εξαίρεση των ορκωτών δικαστών που εκλέγονται με κλήρο.

Τα δικαστήρια διακρίνονται κυρίως στα πολιτικά και ποινικά. Ο Άρειος Πάγος ως

ανώτατο δικαστήριο και των δύο κατηγοριών δικάζει ως ακυρωτικό πλην εξαιρετικών

περιπτώσεων που δικάζει επί της ουσίας.

Τα δικαστήρια συνεδριάζουν εντός των καταστημάτων τους και στις αίθουσες ειδικά

διαμορφωμένες εκτός των Ειρηνοδικείων που μπορούν και στο ύπαιθρο (στον επίμαχο

τόπο, επί προσωρινών μέτρων). Επίσης κατά το Σύνταγμα οι συνεδριάσεις των

δικαστηρίων είναι δημόσιες εκτός κι αν η δημοσιότητα καθίσταται επιβλαβής στα

χρηστά ήθη ή στην κοινή τάξη ή για εθνικούς λόγους οπότε και εκδίδεται η γνωστή

σχετική απόφαση "κεκλεισμένων των θυρών".

Την δικάσιμο ορίζει ο Προϊστάμενος του Δικαστηρίου (Ειρηνοδίκης ή Πρόεδρος). Τη

διεύθυνση της διεξαγωγής της δίκης έχει ο Πρόεδρος ή άλλος ορισθείς δικαστής. Ο

Πρόεδρος (ή Ειρηνοδίκης) διευθύνει τη συζήτηση, δίδει την άδεια αγόρευσης των

διαδίκων και υποβολής ερωτήσεων από τους πληρεξούσιους, εξετάζει τους μάρτυρες,

κηρύσσει το πέρας της συνεδρίασης και δημοσιεύει την απόφαση. Για τη διατήρηση της

ευταξίας μπορεί επίσης να διατάξει την 24ωρη κράτηση θορυβούντος.

Κάθε απόφαση δικαστηρίου πρέπει να είναι αιτιολογημένη και να δημοσιεύεται σε

δημόσια συνεδρίαση.

10

Ελεγκτικό Συνέδριο

Το Ελεγκτικό Συνέδριο είναι ένα από τα τρία ανώτατα δικαστήρια της Ελλάδας (μαζί με

τον Άρειο Πάγο και το Συμβούλιο της Επικρατείας). Ταυτόχρονα έχει και διοικητικές

αρμοδιότητες, πράγμα που το κάνει διφυές όργανο. Αποστολή του είναι ο έλεγχος των

δαπανών του κράτους, τόσο του Δημοσίου, όσο και των ΟΤΑ. Αρμοδιότητά του επίσης

είναι ο καταλογισμός των "δημοσίων υπολόγων" (έλεγχος και απόδοση ευθύνης σε

διαχειριστές του Δημοσίου), ενώ έχει δικαστικές αρμοδιότητες και σε ορισμένες

μισθολογικές υποθέσεις δημοσίων υπαλλήλων.

Ελεγκτικό Συνέδριο υπάρχει και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη και στην Ευρωπαϊκή

Ένωση, δεν ανήκει όμως παντού στη δικαστική εξουσία. Σε ορισμένα κράτη

λειτουργεί ως ανεξάρτητη διοικητική αρχή.

Στην Ελλάδα ιδρύθηκε με το βασιλικό διάταγμα της 27ης Σεπτεμβρίου / 9ης

Οκτωβρίου του 1833 επί της Κυβέρνησης Τρικούπη στον πρώτο χρόνο της

διακυβέρνησης της χώρας από την Αντιβασιλεία του Όθωνα με το ρόλο της

ανώτατης Ελεγκτικής αρχής[1]

. Πρώτος πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου ήταν

ο οικονομολόγος και πολιτικός Ν. Σιλήβεργος.

11

Νόμισμα

Χρησιμοποιείται από χώρες :

Άγιος Μαρίνος (1999),

Ανδόρρα (1999),

Αυστρία (1999),

Βέλγιο (1999),

Γαλλία (1999),

Γερμανία (1999),

Ελλάδα (2001),

Εσθονία (2011),

Ιρλανδία (1999),

Ισπανία (1999),

Ιταλία (1999),

Κόσοβο (1999),

Κύπρος (2008),

Λουξεμβούργο (1999),

Μάλτα (2008),

Μαυροβούνιο (1999),

Μονακό (1999),

Ολλανδία (1999),

Πορτογαλία (1999),

Σλοβακία (2009),

Σλοβενία (2007),

Φινλανδία 1999)

Το ευρώ (EUR, €) είναι το ενιαίο επίσημο νόμισμα της Ευρωζώνης. των

χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εισήχθη την 1η Ιανουαρίου 1999 και

έγινε το νόμισμα περισσότερων από 300 εκατομμυρίων ανθρώπων στην

Ευρώπη. Τα τρία πρώτα χρόνια ήταν ένα άυλο νόμισμα, το οποίο

χρησιμοποιούνταν μόνο για λογιστικούς σκοπούς, π.χ. στις ηλεκτρονικές

πληρωμές. Τα τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα ευρώ τέθηκαν σε

κυκλοφορία μόλις την 1η Ιανουαρίου 2002 και αντικατέστησαν τα

τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα των εθνικών νομισμάτων σε δώδεκα

χώρες.

Σήμερα, είναι το επίσημο νόμισμα σε 17 από τα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής

Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων υπερπόντιων διαμερισμάτων, εδαφών και

νησιών τα οποία είτε αποτελούν μέρος κάποιας χώρας της ζώνης του ευρώ είτε

συνδέονται με αυτή. Οι χώρες που έχουν υιοθετήσει το Ευρώ απαρτίζουν τη ζώνη

του ευρώ ή Ευρωζώνη. Υπεύθυνη για την νομισματική πολιτική στην Ευρωζώνη

είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

12

Σημαία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Σημαία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σημαία της Ευρώπης

όπως αποκαλείται σήμερα από τους περισσότερους είναι

μια μπλε σημαία επί της οποίας φέρονται δώδεκα χρυσοί

αστέρες σε κυκλοτερή διάταξη. Καθιερώθηκε στις 21

Απριλίου 1986 από παλαιότερο σχέδιο που είχε αρχίσει ν΄

αναζητείται το 1950. Τελικά το σημερινό σχέδιο

επιλέχθηκε από ένα σύνολο 150 περίπου υποβαλλομένων

σχεδίων από τον τότε Γάλλο επιτετραμμένο Λεβή.

Συμβολισμός

Έχει ανακοινωθεί στο τύπο ανεπίσημα ότι κάθε αστέρι συμβολίζει ένα κράτος-

μέλος, ειδικά την εποχή που υιοθετήθηκε η σημαία, όπου τα μέλη της ΕΟΚ ήταν

12 και μάλιστα με ιδιαίτερη έμφαση στην Ελλάδα ως 12η χώρα ένταξης παρ' όλο

που η Ελλάδα ήταν η 10η χώρα. Στη πραγματικότητα όμως δεν συμβαίνει αυτό.

Ο συμβολισμός των δώδεκα αστέρων βασίζεται

στις λεγόμενες πολιτιστικές και θρησκευτικές

ρίζες των Χωρών της Ευρώπης.

Συγκεκριμένα συμβολίζουν το Δωδεκάθεο των

αρχαίων Ελλήνων, τους 12 γιους του Ιακώβ, στη

Παλαιά Διαθήκη, τους 12 Αποστόλους στη Καινή

Διαθήκη και το φωτοστέφανο της Παναγίας όπως

αποκαλύπτεται σε εδάφιο της Αποκάλυψης του

Ιωάννη, με συνέπεια ο αριθμός 12 να θεωρείται

αριθμοσύμβολο της ενότητας και της τελειότητας.

Έτσι ο αριθμός των αστεριών της ευρωπαϊκής

σημαίας παραμένει και θα παραμένει ο αυτός

όσες χώρες και να προστεθούν στην ΕΕ.

Ο κύκλος των χρυσών αστεριών εκφράζει την αλληλεγγύη και την αρμονία

μεταξύ των κρατών της Ευρώπης.

13

Ιστορικό Πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα ιδρύθηκε το 1952 με τη θέση σε

ισχύ της Συνθήκης των Παρισίων και αποτελείτο από το Βέλγιο, τη Δυτική

Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, το Λουξεμβούργο και την Ολλανδία. Σκοπός

της ήταν να θέσει την παραγωγή και εμπορία του άνθρακα και του χάλυβα,

δηλαδή των δύο κύριων πρώτων υλών της πολεμικής βιομηχανίας μέχρι και το Β'

Παγκόσμιο Πόλεμο, υπό κοινή διαχείριση των πρώην εμπολέμων κρατών. Η

Συνθήκη υπεγράφη στις 18 Απριλίου του 1951 και ετέθη σε ισχύ στις 23 Ιουλίου

1952, ορισμένη να διαρκέσει για πενήντα χρόνια. Έληξε στις 23 Ιουλίου 2002.

Διακήρυξη του Σουμάν

Με τη Διακήρυξη του Γάλλου υπουργού εξωτερικών Ρομπέρ Σουμάν στις 9

Μαΐου 1950, εμπνευσμένη από τον Γάλλο αξιωματούχο και εν συνεχεία πρώτο

Πρόεδρο της Ανωτάτης Αρχής της ΕΚΑΧ,Ζαν Μονέ, σηματοδοτείται μία νέα

περίοδος στην πορεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης που ταυτίζεται με την έναρξη

των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Το σχέδιο Schuman προτείνει μία προοδευτική

ενοποίηση με πρώτο στάδιο τον οικονομικό τομέα και πρώτο βήμα του σταδίου

αυτού την κοινή διαχείριση της γαλλο-γερμανικής παραγωγής άνθρακα και

χάλυβα υπό μία Ανώτατη Αρχή, στο πλαίσιο μάλιστα ενός οργανισμού που θα

είναι ανοικτός στη συμμετοχή κι άλλων ευρωπαϊκών κρατών. Με αυτό τον τρόπο

επιδιώκει να εξασφαλίσει την συλλογική ασφάλεια, το αίτημα της οποίας

παραμένει πρωταρχικό ιδιαίτερα μετά από τον μακρόχρονο ανταγωνισμό μεταξύ

Γαλλίας και Γερμανίας. Ευθέως δηλώνεται και η δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής

Ομοσπονδίας με στοιχεία υπερεθνικότητας.

Χαρακτηριστικά: "Η συσπείρωση των ευρωπαϊκών κρατών απαιτεί να εξαλειφθεί η

προαιώνια αντίθεση μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας (...). Η από κοινού διαχείριση

της παραγωγής άνθρακα και χάλυβα θα εξασφαλίσει άμεσα την εγκατάσταση

κοινών βάσεων οικονομικής ανάπτυξης, πρώτου σταδίου της Ευρωπαϊκής

Ομοσπονδίας και θα αλλάξει την μοίρα περιοχών, οι οποίες από μακρού

προορίζονται για την κατασκευή πολεμικών όπλων, υπήρξαν δε και τα πιο σταθερά

θύματα των τελευταίων (...). Η αλληλεγγύη που θα δημιουργηθεί στην παραγωγή θα

καταδείξει ότι κάθε πόλεμος μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας καθίσταται όχι μόνον

αδιανόητος αλλά και υλικά αδύνατος"

Η πρόταση του Schuman είχε απήχηση στις χώρες της Βenelux, την Ιταλία και

την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, όχι όμως και στην Αγγλία.

14

Ιστορικό εξέλιξης

1951 18 Απριλίου. Συνθήκη των Παρισίων (1951). Έξι Ευρωπαϊκές

Χώρες (η τότε Δυτική Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, οι Κάτω Χώρες, το

Βέλγιο και το Λουξεμβούργο) ιδρύουν την Ευρωπαϊκή Κοινότητα

Άνθρακα και Χάλυβα - (ΕΚΑΧ).

1957 25 Μαρτίου. Συνθήκη της Ρώμης (1957). Οι ίδιες παραπάνω Χώρες

ιδρύουν και συγκροτούν την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ)

καθώς και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας (ΕΚΑΕ),

γνωστότερη ως ΕΥΡΑΤΟΜ.

1962. Θεσπίζεται σε εφαρμογή των διατάξεων της Συνθήκης της Ρώμης -

1957, η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) γνωστότερη ως Γεωργικό

Ταμείο - FEOGA (που προκαλεί και την προσοχή της τότε ελληνικής

Κυβέρνησης).

1965 8 Απριλίου. Σύμβαση των Βρυξελλών - 1965 με την οποία και

συγχωνεύονται τα όργανα των τριών Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και

γίνονται κοινά και για τις τρεις (ιδιαίτερα το Συμβούλιο και η Επιτροπή).

1968 Με την λήξη των προθεσμιών που ορίζονταν από την Συνθήκη της

Ρώμης - 1957, πραγματοποιείται η Τελωνειακή Ένωση μεταξύ των

παραπάνω έξι Χωρών μελών.

1970 22 Απριλίου. Σύμβαση του Λουξεμβούργου - 1970. Πρόκειται για

την 1η Σύμβαση καθορισμού προϋπολογισμού.

1972 22 Ιανουαρίου. Συνθήκη των Βρυξελλών - 1972 δια της οποίας

προσχωρούν στην ΕΟΚ το Ηνωμένο Βασίλειο, η Δανία και η Ιρλανδία με

έναρξη εφαρμογής από 1-1-1973.

1975 Ιδρύεται το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης,

γνωστότερο ως "Περιφερειακό".

1975 22 Ιουλίου Σύμβαση των Βρυξελλών - 1975 που αφορά την 2η

Σύμβαση προϋπολογισμού και την ίδρυση του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

1976 20 Σεπτεμβρίου. Πράξη που αφορά την εκλογή των μελών της

Συνέλευσης (του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου) με καθολική ψηφοφορία.

1979 Θέσπιση Ευρωπαϊκού Νομισματικού Συστήματος (ΕΝΣ) και της

Ευρωπαϊκής νομισματικής μονάδας (ΕCU).

1979 28 Μαΐου Συνθήκη των Αθηνών - 1979 δια της οποίας προσχωρεί η

Ελλάδα από 1-1-1981.

1985 Συνθήκη της Μαδρίτης Προσχώρηση της Ισπανίας με έναρξη

εφαρμογής από 1-1-1986.

1985 Συνθήκη της Λισαβόνας (1985) Προσχώρηση της Πορτογαλίας με

έναρξη εφαρμογής από 1-1-1986.

1985 Δεκέμβριος - Λουξεμβούργο. Διάσκεψη Κορυφής στο

Λουξεμβούργο, όπου και εγκρίνεται το κείμενο της Ενιαίας Ευρωπαϊκής

Πράξης (ΕΕΠ). Η ΕΕΠ μαζί με τις σχετικές δηλώσεις υπογράφεται στο

Λουξεμβούργο στις 17 Φεβρουαρίου του 1986 και στη Χάγη στις 28

Φεβρουαρίου 1986. Μετά την κύρωση αυτής ακολουθεί το πρώτο πακέτο

Ντελόρ.

1988 Ιούνιος. Σύνοδος Ανόβερου. Συστήνεται τριμελής επιτροπή από τον

Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζακ Ντελόρ προκειμένου να

καταρτισθεί ένα σχέδιο για τα τρία στάδια της Νομισματικής και

Οικονομικής Ένωσης (ΟΝΕ).

15

1989 Ιούνιος. Μαδρίτη. Σύνοδος Κορυφής. Εγκρίνεται το Σχέδιο Ντελόρ

για την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων με έναρξη εφαρμογής το 1990.

1989 Δεκέμβριος Στρασβούργο. Αποφασίζεται να συνέλθει

διακυβερνητική διάσκεψη με κύριο σκοπό την προπαρασκευή της νέας

συνθήκης για την ΟΝΕ.

1990 Δεκέμβριος Ρώμη. Αποφασίζεται η ετοιμασία των σχεδίων των

συνθηκών για την ΟΝΕ και την πολιτική ένωση μέχρι τη Σύνοδο του

Μάαστριχτ στην Ολλανδία το 1991.

1991 Ιούνιος, Λουξεμβούργο. Διεξάγονται συζητήσεις επί των

προτεινομένων παραπάνω σχεδίων.

1991 Δεκέμβριος. Στο Μάαστριχτ της Ολλανδίας συνέρχεται το

Συμβούλιο Κορυφής (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο) και εγκρίνει το κείμενο της

νέας Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

1992 7 Φεβρουαρίου Σύνοδος Μάαστριχτ. Υπογράφεται η νέα Συνθήκη

του Μάαστριχτ, στην οποια και ορίζεται ότι μέχρι το τέλος του 1992 θα

πρέπει να έχει κυρωθεί απ΄ όλες τις Χώρες Μέλη, σύμφωνα με τα

συνταγματικά για κάθε Χώρα Μέλος οριζόμενα.

Μια πιο προσεκτική ματιά σε ορισμένα σημεία της ιστορικής

εξέλιξης:

Μια ειρηνική Ευρώπη – η αρχή της συνεργασίας(1945 - 1959)

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιουργήθηκε για να τεθεί τέλος στους συχνούς και

αιματηρούς πολέμους μεταξύ των γειτονικών χωρών που κατέληξαν στον Β΄

Παγκόσμιο Πόλεμο. Ήδη από το 1950, με την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και

Χάλυβα αρχίζει η ένωση των ευρωπαϊκών χωρών σε οικονομικό και πολιτικό

επίπεδο με στόχο τη διασφάλιση διαρκούς ειρήνης. Τα έξι ιδρυτικά μέλη είναι το

Βέλγιο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, το Λουξεμβούργο και οι Κάτω Χώρες. Η

δεκαετία του 1950 κυριαρχείται από τον Ψυχρό Πόλεμο μεταξύ Ανατολής και

Δύσης. Το 1956, τα σοβιετικά τανκς καταστέλλουν το κύμα διαμαρτυρίας που

ξέσπασε στην Ουγγαρία κατά του κομμουνιστικού καθεστώτος, ενώ το επόμενο

έτος, το 1957, η Σοβιετική Ένωση πρωτοστατεί στον «αγώνα δρόμου του

διαστήματος», εκτοξεύοντας τον πρώτο τεχνητό διαστημικό δορυφόρο Σπούτνικ 1.

Επίσης, το 1957, με τη Συνθήκη της Ρώμης ιδρύεται η Ευρωπαϊκή Οικονομική

Κοινότητα (ΕΟΚ), ή «Κοινή Αγορά».

Η «ανθηρή δεκαετία του ‘60» – μια περίοδος οικονομικής

ανάπτυξης(1960 – 1969)

Στη δεκαετία του ΄60, εμφανίζεται για πρώτη φορά μια πραγματική «κουλτούρα

των νέων». Μουσικά συγκροτήματα όπως οι Beatles προσελκύουν, σε όλες τις

εμφανίσεις τους, τεράστια πλήθη εφήβων θαυμαστών και δίνουν έναυσμα σε μια

πολιτιστική επανάσταση, διευρύνοντας το χάσμα μεταξύ των γενεών. Το

διάστημα αυτό είναι ευνοϊκό για την οικονομία ως συνέπεια, μεταξύ άλλων, της

κατάργησης των δασμών στις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. Τα

16

κράτη μέλη συμφωνούν, επίσης, να ελέγχουν από κοινού την παραγωγή

τροφίμων, ούτως ώστε να υπάρχει επάρκεια τροφίμων για όλους – και σύντομα

δημιουργείται ακόμη και πλεόνασμα στη γεωργική παραγωγή. Ο Μάιος του 1968

γίνεται γνωστός για τις φοιτητικές εξεγέρσεις στο Παρίσι. Πολλές αλλαγές στην

κοινωνία και στη συμπεριφορά συνδέονται με την αποκαλούμενη «γενιά του

΄68».

Η Κοινότητα σε εξέλιξη– η πρώτη διεύρυνση(1970 – 1979)

Η Δανία, η Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο προσχωρούν στην Ευρωπαϊκή

Ένωση την 1η Ιανουαρίου 1973, αυξάνοντας τον αριθμό των κρατών μελών σε

εννέα. Ο σύντομος, αλλά βίαιος αραβοϊσραηλινός πόλεμος, τον Οκτώβριο του

1973, είχε ως συνέπεια την ενεργειακή κρίση καθώς και σειρά οικονομικών

προβλημάτων για την Ευρώπη. Η ανατροπή του καθεστώτος του Σαλαζάρ στην

Πορτογαλία το 1974 και ο θάνατος του στρατηγού Φράνκο στην Ισπανία το 1975,

σηματοδοτούν την πτώση των τελευταίων ακροδεξιών δικτατοριών στην Ευρώπη.

Χάρη στην περιφερειακή πολιτική της ΕΕ, τεράστια ποσά μεταφέρονται στις

φτωχότερες περιφέρειες με στόχο τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και την

ανάπτυξη υποδομών. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αυξάνει την επιρροή του στις

υποθέσεις της ΕΕ και, το 1979, όλοι οι πολίτες μπορούν για πρώτη φορά να

εκλέξουν απευθείας τα μέλη του.

Η μορφή της Ευρώπης αλλάζει – η πτώση του Τείχους του

Βερολίνου (1980 – 1989)

Το πολωνικό συνδικάτο Αλληλεγγύη (Solidarność), με επικεφαλής τον Λεχ

Βαλέσα, γίνεται ευρέως γνωστό σε όλη την Ευρώπη και στον κόσμο ύστερα από

τις απεργίες στα ναυπηγεία της πόλης Γκντανσκ το καλοκαίρι του 1980. Το 1981,

η Ελλάδα γίνεται το δέκατο μέλος της ΕΕ, ενώ η Ισπανία και η Πορτογαλία

ακολουθούν πέντε χρόνια αργότερα. Το 1986 υπογράφεται η Ενιαία Ευρωπαϊκή

Πράξη, η οποία παρέχει τη βάση για ένα φιλόδοξο εξαετές πρόγραμμα που

αποσκοπεί στην εξάλειψη των εμποδίων στο ελεύθερο εμπόριο μεταξύ των

κρατών μελών της ΕΕ. Με τον τρόπο αυτό, η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη οδηγεί

στη δημιουργία της «Ενιαίας Αγοράς». Η πτώση του Τείχους του Βερολίνου, στις

9 Νοεμβρίου 1989, προκαλεί σοβαρή πολιτική αναταραχή. Τα σύνορα μεταξύ της

Ανατολικής και της Δυτικής Γερμανίας ανοίγουν για πρώτη φορά σε διάστημα 28

ετών και σύντομα συντελείται η επανένωση της χώρας.

17

Μια Ευρώπη χωρίς σύνορα(1990 – 1999)

Με την κατάρρευση του κομμουνισμού στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη, οι

Ευρωπαίοι γίνονται στενότεροι γείτονες. Το 1993, η Ενιαία Αγορά ολοκληρώνεται

με την καθιέρωση των «τεσσάρων ελευθεριών»: της ελεύθερης κυκλοφορίας

αγαθών, υπηρεσιών, προσώπων και κεφαλαίων. Στη δεκαετία του ΄90

υπογράφονται, επίσης, δύο συνθήκες: το 1993, η συνθήκη του Μάαστριχτ για την

Ευρωπαϊκή Ένωση και, το 1999, η συνθήκη του Άμστερνταμ. Αρχίζει ο

προβληματισμός για το πώς θα προστατευθεί το περιβάλλον και, επίσης, για τον

τρόπο με τον οποίο οι Ευρωπαίοι μπορούν να αναλάβουν κοινή δράση σε θέματα

ασφάλειας και άμυνας. Το 1995, η ΕΕ αποκτά τρία ακόμη νέα μέλη, την Αυστρία, τη

Φινλανδία και τη Σουηδία. Ένα μικρό χωριό στο Λουξεμβούργο δίνει το όνομά του

στις συμφωνίες του Σένγκεν που επιτρέπουν σταδιακά στους Ευρωπαίους πολίτες

να ταξιδεύουν χωρίς να υποβάλλονται σε έλεγχο διαβατηρίων στα εσωτερικά

σύνορα. Εκατομμύρια νέων σπουδάζουν σε άλλες χώρες με την υποστήριξη της ΕΕ.

Η επικοινωνία διευκολύνεται δεδομένου ότι όλο και περισσότερα άτομα αρχίζουν

να χρησιμοποιούν κινητά τηλέφωνα και το Διαδίκτυο.

2000 – 2009

Η πολιτική διχοτόμηση μεταξύ της Ανατολικής και της Δυτικής Ευρώπης θεωρείται πως

λήγει με την προσχώρηση στην ΕΕ 10 νέων χωρών το 2004 και άλλων δύο χωρών το

2007. Η χρηματοπιστωτική κρίση που πλήττει την παγκόσμια οικονομία τον Σεπτέμβριο

του 2008, οδηγεί σε στενότερη οικονομική συνεργασία μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Η

Συνθήκη της Λισαβόνας κυρώνεται από όλες τις χώρες της ΕΕ πριν τεθεί σε ισχύ την 1η

Δεκεμβρίου 2009. Η ΕΕ αποκτά σύγχρονους θεσμούς και πιο αποτελεσματικές

μεθόδους εργασίας.

Μια δεκαετία ευκαιριών και προκλήσεων(2010 – μέχρι σήμερα)

Η νέα δεκαετία ξεκινά με μια σοβαρή χρηματοπιστωτική κρίση, αλλά και με την

ελπίδα ότι οι επενδύσεις σε νέες, πράσινες, φιλικές προς το περιβάλλον

τεχνολογίες καθώς και η ευρωπαϊκή συνεργασία θα συμβάλουν στη διαρκή

ανάπτυξη και ευημερία.

18

Κράτη μέλη

Στις 23 Ιουλίου 1952 έξι ευρωπαϊκά κράτη ίδρυσαν την Ευρωπαϊκή Κοινότητα

Άνθρακα και Χάλυβα και την 1η Ιανουαρίου 1958 τα ίδια συμμετείχαν στη

δημιουργία της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και της Ευρωπαϊκής

Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, οι οποίες αποτέλεσαν τα πρώτα στάδια εξέλιξης

της σημερινής ΕE. Από τότε είκοσι μία χώρες προσχώρησαν σε διαδοχικά κύματα

διεύρυνσης.

H Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 κρατών-μελών

Στις 3 Οκτωβρίου1990, η Ανατολική Γερμανία ενώθηκε με τη Δυτική Γερμανία

και το έδαφός της έγινε αυτόματα τμήμα της ΕΕ.

Τόσο το 1973 όσο και το 1995 η Νορβηγία, παρά την υπογραφή των αντίστοιχων

Συνθηκών προσχώρησης, δεν κατάφερε καμία από τις δύο φορές να τις

επικυρώσει λόγω αρνητικών δημοψηφισμάτων.

Η Γροιλανδία, αυτοδιοίκητο έδαφος υπό την κυριαρχία της Δανίας από το 1979,

εγκατέλειψε τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες το 1985, μετά από δημοψήφισμα.

Το Μονακό, ο Άγιος Μαρίνος και το Βατικανό, αν και δεν είναι μέλη της

Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχουν συνάψει ειδικές συμφωνίες με αυτήν σχετικά με τη

χρήση του ευρώ ως εθνικού τους νομίσματος. Η Ανδόρρα δεν έχει υπογράψει

ακόμα τέτοια ειδική συμφωνία για το ευρώ, παρόλο που αυτό γίνεται δεκτό στις

συναλλαγές. Επιπλέον, το έδαφος του Μονακό συμπεριλαμβάνεται στο

τελωνειακό έδαφος της Ένωσης.

Προκειμένου να προσχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ένα κράτος πρέπει να

τηρήσει οικονομικούς και πολιτικούς όρους, γνωστούς ως Κριτήρια της

Κοπεγχάγης (μετά από τη σύνοδο κορυφής της Κοπεγχάγης τον Ιούνιο του 1993).

Αυτό βασικά απαιτεί μια κοσμική, δημοκρατική κυβέρνηση, κράτος δικαίου και

αντίστοιχες κοινωνικές και θεσμικές ελευθερίες. Σύμφωνα με τη Συνθήκη για την

ΕΕ, κάθε κράτος-μέλος αλλά και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να

συμφωνήσουν ομόφωνα με οποιαδήποτε διεύρυνση.

19

Αυτήν την περίοδο υπάρχουν πέντε υποψήφιες χώρες προς ένταξη: η Ισλανδία, το

Μαυροβούνιο, η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, η Σερβία

και η Τουρκία. Επιπλέον, οι βαλκανικές χώρες Αλβανία[3]

και Βοσνία-Ερζεγοβίνη

αναγνωρίζονται ως δυνάμει υποψήφιες. Όσον αφορά την Κροατία, η Συνθήκη

προσχώρησής της έχει υπογραφεί και, μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας

επικύρωσης από όλα τα κράτη μέλη και την ίδια, η προσχώρηση προβλέπεται για

την 1η Ιουλίου 2013

20

Κριτήρια και προϋποθέσεις για την ένταξη στην

Ευρωπαϊκή Ένωση

Σύμφωνα με το άρθρο 49 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση «κάθε

ευρωπαϊκό κράτος το οποίο σέβεται τις αρχές που καθορίζονται στο άρθρο 6

παράγραφος 1, μπορεί να ζητήσει να γίνει μέλος της Ένωσης». Το ενδιαφερόμενο

κράτος, απευθύνει την αίτηση του στο Συμβούλιο των Υπουργών, το οποίο

λαμβάνει την απόφαση του με ομοφωνία και αφού έχει τη σύμφωνη γνώμη της

Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Οι όροι της προσχωρήσεως και οι συνεπακόλουθες αναγκαίες προσαρμογές των

Συνθηκών που θεμελιώνουν την Ένωση, αποτελούν αντικείμενο συμφωνίας

μεταξύ των κρατών μελών και του αιτούμενου κράτους. Η συμφωνία αυτή

υπόκειται σε επικύρωση εκ μέρους όλων των συμβαλλόμενων κρατών, σύμφωνα

με τους ισχύοντες συνταγματικούς κανόνες τους (επικύρωση από τα εθνικά

κοινοβούλια ή δημοψήφισμα).

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Κοπεγχάγης το 1993 καθόρισε για πρώτη φορά

συγκεκριμένα κριτήρια που οι υποψήφιες για ένταξη στην Ε.Ε. χώρες θα πρέπει

να πληρούν. Τα κριτήρια είναι τα εξής:

Πολιτικά κριτήρια: Ύπαρξη σταθερών θεσμών οι οποίοι να εγγυώνται τη

δημοκρατία, το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το σεβασμό

και την προστασία των μειονοτήτων.

Οικονομικά κριτήρια: Λειτουργία της οικονομίας της αγοράς, δυνατότητα

αντιμετώπισης των ανταγωνιστικών πιέσεων και προσαρμογής στη δράση

των δυνάμεων της εσωτερικής αγοράς.

Δυνατότητα της υποψήφιας χώρας να επωμιστεί τις υποχρεώσεις της ως

μέλους της Ένωσης, με την αποτελεσματική μεταφορά και εφαρμογή του

κοινοτικού κεκτημένου στην εθνική νομοθεσία.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της

υποψήφιας προς ένταξη χώρας με την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η εκπλήρωση των

πολιτικών κριτηρίων.

21

Πληθυσμός

Ο πληθυσμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει πλέον ξεπεράσει το μισό

δισεκατομμύριο πολιτών, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat. Από

αυτούς τα 30 περίπου εκατομμύρια προέρχονται από τα δύο πιο πρόσφατα

ενταχθέντα κράτη μέλη της ΕΕ (Βουλγαρία και Ρουμανία). Ο πληθυσμός των δυο

νέων κρατών μελών αναλογεί στο 6% περίπου του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ,

με τη Ρουμανία μάλιστα να είναι η 7η μεγαλύτερη σε πληθυσμό χώρα της ΕΕ.

Πολυπληθέστερη χώρα της ΕΕ είναι η Γερμανία και ακολουθούν η Γαλλία, το

Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιταλία. Η Κύπρος είναι η τρίτη μικρότερη πληθυσμιακά

χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μετά τη Μάλτα και το Λουξεμβούργο. Ο

πληθυσμός της χώρας μας την 1η Ιανουαρίου 2010, σύμφωνα με τα στοιχεία της

Eurostat, ανήλθε τις 803 χιλιάδες.

Θέση Χώρα Πληθυσμός

1 Ρωσία 142,008,838

2 Γερμανία 82,060,000

3 Τουρκία 71,517,100

4 Γαλλία 65,073,482

5 Ηνωμένο Βασίλειο 61,100,000

6 Ιταλία 59,905,225

7 Ουκρανία 46,179,226

8 Ισπανία 46,157,822

9 Πολωνία 38,130,302

10 Ρουμανία 21,504,442

11 Ολλανδία 16,492,230

12 Ελλάδα 11,262,000

13 Πορτογαλία 10,676,910

14 Βέλγιο 10,666,866

15 Τσεχία 10,424,926

16 Ουγγαρία 10,031,000

17 Λευκορωσία 9,689,800

18 Σουηδία 9,234,2094

19 Αζερμπαϊτζάν 8,621,000

20 Αυστρία 8,316,487

21 Σερβία 7,395,000

22 Βουλγαρία 7,640,238

23 Ελβετία 7,700,200

24 Σλοβακία 5,379,455

22

25 Δανία 5,511,451

26 Φινλανδία 5,330,150

27 Νορβηγία 4,805,437

28 Γεωργία 4,730,841

29 Βοσνία και Ερζεγοβίνη 4,552,198

30 Ιρλανδία 4,501,000

31 Κροατία 4,491,543

32 Μολδαβία 4,128,047

33 Αλβανία 3,619,778

34 Λιθουανία 3,350,400

35 Αρμενία 3,231,900

36 Λεττονία 2,261,100

36 Κοσσυφοπέδιο 2,100,000-

2,200,000

38 Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της

Μακεδονίας 2,061,315

39 Σλοβενία 2,053,355

40 Εσθονία 1,340,602

41 Κύπρος 1,054,400

42 Μαυροβούνιο 678,177

43 Λουξεμβούργο 480,222

44 Μάλτα 410,290

45 Ισλανδία 319,756

48 Ανδόρρα 71,822

49 Λιχτενστάιν 35,322

50 Μονακό 32,796

51 Άγιος Μαρίνος 29,973

52 Βατικανό 900

23

Αποτίμηση εργασίας

Η εργασία μας ήταν σχετικά εύκολη, λόγω του ότι είχε πληθώρα πληροφοριών να

συλλέξουμε και να επεξεργαστούμε. Αρχικά πήραμε το θέμα και το διαιρέσαμε σε

μικρότερα υποθέματα τα οποία και μοιραστήκαμε. Ικανοποιητικό ήταν το ότι τα

στοιχεία της εργασία βρέθηκαν γρήγορα και εύκολα επίσης το ότι είχαμε μια πολύ καλή

συνεργασία σαν ομάδα.

24

Βιβλιογραφία

http://el.wikipedia.org

http://europa.eu

http://www.eu2003.gr

http://www.europedia.moussis.eu

http://www.webport.gr

http://www.politis-europe.com

Εφημερίδα «Το Βήμα» 28 Δεκεμβρίου 2008,Επέτειοι,σελ.3

«Η σημαία της Ευρωπαικής Ένωσης»,περιοδικό Ιστορικά,τεύχος

118,εκδ.Γνώμων,Αθήνα 2012,σελ 116-118(Δ.Μπελέζου)

«Το βιβλίο των νέων της Ευρώπης»,2011-2012,σελ. 18-19,20-

21,24-25,26-27,28-29,32-33

«Πολιτική και Δίκαιο»,εκδ.ΟΕΔΒ Αθήνα 2011,σελ. 108-120

(Κ.Παπακωνσταντίνου,Λ.Κατσίρα)

«Ιστορία του Νεότερου και του Σύγχρονου κόσμου»,εκδ.

Διοφαντος,Αθήνα 2012,σελ.154-156

(Ι.Κολιόπουλου,Κ.Σβολόπουλου,Ε.Χατζηβασιλείου,Θ.Νημά,

Χ.Σχολινάκη-Χελιώτη)