Η χρήση των πολύτιμων λίθων χρονολογείται από την αρχαιότητα. Υπάρχουν αναφορές στη Βίβλο και σε αρχαία ελληνικά και ρωμαϊκά κείμενα, καθώς και ευρήματα σε αιγυπτιακούς τάφους. Η χρήση τους ήταν κυρίως στη διακόσμηση και στην κοσμηματοποιία. Λόγω των ιδιαίτερων φυσικών ιδιοτήτων τους συχνά συνδέονταν με τη μαγεία, την τύχη και τη θεραπεία. Αρχαίοι μαγικοί πολύτιμοι

λίθοι

Συνήθως πραγματοποιείται κάτω από δύσκολες και σκληρές συνθήκες, σε μεγάλα βάθη κάτω από τη γη και με ιδιαίτερους κινδύνους λόγω της παρουσίας επικίνδυνων αναθυμιάσεων.

Είναι ορυκτά τα οποία έχουν την ίδια χημική σύσταση με τα κοινά ορυκτά, λόγω όμως των συνθηκών δημιουργίας τους έχουν κάποια σπάνια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, που τους κάνουν περιζήτητους. Οι λίθοι χωρίζονται συμβατικά σε πολύτιμους και ημιπολύτιμους. Οι πολύτιμοι είναι το διαμάντι, το ρουμπίνι, το ζαφείρι, το σμαράγδι και ο αμέθυστος.Η επιστήμη που μελετάει τους πολύτιμους λίθους και τις φυσικές τους ιδιότητες είναι η γεμολογία.

Διαμάντι

Ρουμπίνι

Ζαφείρι Σμαράγδι

Αμέθυστος

Είναι η αντίσταση που παρουσιάζει ένα ορυκτό στη χάραξη. Για τον προσδιορισμό της σκληρότητας χρησιμοποιούμε την κλίμακα Mohs. Για την κατά προσέγγιση εύρεση της σκληρότητας χρησιμοποιούμε το νύχι (~2,5), ένα χάλκινο νόμισμα (~3), ένα σουγιά (~5,5), ένα κομμάτι τζάμι (~5,5) ή μια λίμα ατσάλινη (~6,5-7).

Η τάση του ορυκτού να θρυμματίζεται σε άλλες διευθύνσεις.

Το χρώμα των πολύτιμων λίθων είναι αποτέλεσμα της διαφορετικής απορρόφησης που υφίστανται από αυτά οι ακτίνες που περιέχονται στο λευκό φως. Υπάρχουν έγχρωμοι από ιδιοχρωματισμόκαι έγχρωμοι από αλλοχρωματισμό.

•Ιδιοχρωματικοί: το χρώμα οφείλεται στην παρουσία ορισμένων ιχνοστοιχείων, τα οποία εμφανίζονται στον χημικό τύπο του λίθου και παραμένει σταθερό.

•Αλλοχρωματικοί: το χρώμα οφείλεται στην παρουσία ορισμένων ιχνοστοιχείων, τα οποία δεν εμφανίζονται στον χημικό τύπο του λίθου και μεταβάλλεται.

ΙΔΙΟ

ΧΡΩ

ΜΑ

ΤΙΚΟ

Ι ΛΙΘ

ΟΙ

ΑΛ

ΛΟ

ΧΡΩ

ΜΑ

ΤΙΚΟ

Ι ΛΙΘ

ΟΙ

ΜΑΛΑΧΙΤΗΣ

ΑΜΕΘΥΣΤΟΣ

•ΑπόχρωσηΤο ορατό φάσμα έχει συγκεκριμένη έκταση και διαιρείται σε τέσσερις περιοχές Το πράσινο 490nm-550nm, το κίτρινο 550nm-590nm, το πορτοκαλί 590 nm-630nm και το κόκκινο 630nm-700nm. Στα όρια αυτών των τεσσάρων περιοχών υπάρχουν και τα υπόλοιπα χρώματα, μοβ, μπλε, κλπ.

•ΦωτεινότηταΗ φωτεινότητα είναι το μέγεθος που δείχνει πόσο ανοιχτόχρωμη ή σκουρόχρωμη είναι η συγκεκριμένη απόχρωση.

•ΚαθαρότηταΜεγάλη καθαρότητα χρώματος σημαίνει πως το χρώμα που έχει ο πολύτιμος λίθος περιέχει μία μόνο απόχρωση.

Πίνακας χρωμάτων πολύτιμων λίθων

Ειδικό βάρος ενός υλικού, ονομάζουμε τον λόγο του βάρους μιας ποσότητος του υλικού προς το βάρος ίσης ποσότητος νερού.Η μέτρηση του ειδικού βάρους είναι μία βασική μέθοδος για την ταυτοποίηση ενός πολύτιμου λίθου.

Ζυγαριά μέτρησης ειδικού βάρους πολύτιμων λίθων

Είναι η γραμμή που αφήνει ένα ορυκτό όταν τρίβεται επάνω σε λευκή επιφάνεια από (όχι λειασμένη) πορσελάνη. Το χρώμα του ίχνους μπορεί να είναι ίδιο με το χρώμα του λίθου ή εντελώς διαφορετικό. Είναι σταθερό για κάθε ορυκτό, αποτελώντας ασφαλέστερο δείκτη για την αναγνώρισή του σε σχέση με το χρώμα του.

Αριστερά γκρι αιματίτης όπου φαίνεται με γραμμή κόνεωςπορτοκαλί- κόκκινη. Δεξιά σιδηροπυρίτης με γραμμή κόνεως γκρι.

Με τον όρο διαφάνεια περιγράφεται η ιδιότητα ενός πολύτιμου λίθου να διαπερνάται από το φως. Η ιδιότητα αυτή επηρεάζεται κυρίως από το μέγεθος των κρυσταλλικών κόκκων, τις ρωγμές κλπ.Ο βαθμός διαφάνειας επηρεάζει τη ποιότητα του λίθου, την αξία και τον τρόπο κοπής και επεξεργασίας.

Η λάμψη δημιουργείται από την αντανάκλαση και την διάχυση του φωτός επί της επιφανείας του κρυστάλλου.Ορίζεται από τον δείκτη διαθλάσεως, την απορρόφηση, τη διαφάνεια, το χαρακτήρα της έδρας και την φύση του υλικού.Διακρίνουμε τα εξής είδη λάμψης:•Μεταλλική•Υπομεταλλική•Αδαμάντινη•Υαλώδη•Λιπώδη•Μαργαριτώδη•Μεταξώδη•Αμβλεία

Μεταλλική λάμψη

ΑΙΜΑΤΙΤΗΣ ΚΥΠΡΙΤΗΣ

Ημιμεταλλική λάμψη

ΔΙΑΜΑΤΙ

Αδαμάντινη λάμψη Υαλώδης λάμψη

ΖΑΦΕΙΡΙ

ΗΛΕΚΤΡΟΝ

Λιπώδης λάμψη

ΑΣΤΡΙΟΙ

Μαργαριτώδηςλάμψη

ΜΑΤΙ ΤΙΓΡΗΣ

Μεταξώδης λάμψη

ΤΥΡΚΟΥΑΖ

Αμβλεία λάμψη

Ονομάζουμε την τάση που έχει ένα ορυκτό να σπάζει μετά από μηχανική κρούση κατά ορισμένες διευθύνσεις που είναι παράλληλες πάντοτε στις κρυσταλλικές έδρες. Ο σχισμός είναι ένα σημαντικό χαρακτηριστικό για την επιλογή της κατάλληλης διεύθυνσης κοπής του λίθου.

ΓΑΛΥΝΙΤΗΣ

ΡΟΔΟΧΡΩΣΙΤΗΣ

ΜΟΣΧΟΒΙΤΗΣ

•Ιριδισμός είναι οι πολυχρωματικές επιφανειακές ανταύγειες που εμφανίζονται σε κάποιες πέτρες και οφείλεται στην διάθλαση του φωτός στην επιφάνεια της πέτρας

•Φαινόμενο αλεξανδρίτη είναι η αλλαγή χρώματος ανάλογα με τον φωτισμό, που εμφανίζει ο αλεξανδρίτης και άλλες πέτρες

•Διχρωισμός – πλεοχρωισμός είναι η αλλαγή χρώματος ανάλογα με την οπτική γωνία που κοιτάζουμε μία πέτρα

•Φθορισμός είναι το φαινόμενο όπου το ορυκτό φαίνεται να παράγει φως

•Θερμοφωταύγεια είναι το φαινόμενο όπου το ορυκτό παράγει φως αφού το ζεστάνουμε

ΙριδισμόςΑΙΜΑΤΙΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΤΗΣ

Φαινόμενο αλεξανδρίτη

Διχρωισμός – πλεοχρωισμόςΤΟΥΡΜΑΛΙΝΗ

ΦΘΟΡΙΤΗΣ

Φθορισμός Θερμοφωταύγεια

ΧΛΩΡΟΦΑΝΗ

Κάθε πολύτιμος λίθος θα πρέπει να χρησιμοποιείται, επεξεργάζεται, μεταφέρεται, τοποθετείται και διαχειρίζεται με ειδικούς τρόπους που εξαρτώνται από τις φυσικές του ιδιότητες.Οι περισσότεροι κίνδυνοι για τους πολύτιμους λίθους αποτελούν τα ξαφνικά κτυπήματα, η απόξεση και οι ακραίες συνθήκες (θερμότητα, ψύχος, άμεση έκθεση σε φως του ήλιου, επιβλαβή χημικά).Ανάλογα με το είδος του λίθου ο καθαρισμός μπορεί να γίνει με υπέρηχο ή με ατμό, ενώ στους πιο ευαίσθητους θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο σαπούνι και νερό.

Ο όρος ταγιάρισμασημαίνει την κατασκευή εδρών στους πολύτιμους λίθους.Η ιστορία της τέχνης αυτής ξεκινάει το 1400 μ.Χ., όπου άρχισε να αναπτύσσεται η οπτική επιστήμη και να γίνεται αντιληπτή η διάθλαση, η διάχυση, η ανάκλαση και γενικά τα φαινόμενα που αφορούν τη διέλευση του φωτός μέσα από τα υλικά. Σημαντική είναι και η παρατήρηση ότι κάθε υλικό ανάλογα με την κρυσταλλική δομή του, ενισχύει ή αμβλύνει αυτά τα φαινόμενα κατά τις διάφορες διευθύνσεις.

1350 κοπή σημείου 1350 τραπεζοειδής κοπή

1400 single cut

1450 κοπή Μπριολέ

1450 κοπή ροζέτα

1700 κοπή old mine

1800 κοπή old European

1919 κοπή μπριγιάν

Είναι το σύνολο των τεχνικών που χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση των ιδιοτήτων μιας πέτρας, όπως το χρώμα, την καθαρότητα, την γυαλάδα κλπ. Γι’ αυτό το σκοπό υπάρχουν διάφορες τεχνικές, όπως:•λεύκανση•γέμισμα•laser drilling•λάδωμα•κέρωμα

•http://www.jewelpedia.com/lexicon_details.php?id=122•http://www.saonl.gr/gr/?page_id=331•http://www.metal.ntua.gr/uploads/3116/3g_ORYKTA.pdf•http://www.geo.auth.gr/106/labs/lab_1_idiotites.pdf•http://www.watch-jewelry.gr/learning_Center/learn_stones.php.htm•http://www.grega.org.gr/index.php?option=com_docman&task=doc_view&gid=23&tmpl=component&format=raw&Itemid=58&lang=el•http://www.worldlingo.com/ma/enwiki/el/Gemstone