atticamagπεριοδική έκδοση της Attica Bank

#15Ιανουάριος 2014

2014 ευχές δημιουργίας

ΜΗΝΥΜΑ

«ΕΝΑ ΑΙΣΙΟΔΟΞΟ ΜΗΝΥΜΑ»

Ο Προέδρος Δ.Σ. & Εντεταλμένος Σύμβουλος της Attica Bank κ. Ιωάννης Γαμβρίλης

στέλνει τις ευχές του μέσω του Attica Magσελ. 4

ΦΕΥΓΩ ΤΑΞΙΔΙ

Οι Διαδρομέςτων ΣκιέρςΞενάγηση στους Δημοφιλέστερους Χιονοδρομικούς Προορισμούςσελ. 36

ΑρΙθΜοΙ & ΝοΥΜΕρΑ

Τα μηνύματατων αγορώνΟι αγορές, οι αποδόσειςκαι η ανάκαμψησελ. 10

περιεχόμενα atticamag24

Ιανουάριος/2014

Τα Νέα μας Μήνυμα του Προέδρου Δ.Σ. και Εντεταλμένου Συμβούλου της Attica Bank κ. Ιωάννη Γαμβρίλη στο «Attica Mag»

Ι.Ε.Κ.Ε.Μ. – Τ.Ε.Ε.: Νέα Εταιρεία του Ομίλου της Attica Bank – Αttica Finance – Κινεζικός Όμιλος Εταιρειών SUMEC: Σημαντική συμφωνία συνεργασίας

Μουσική«Μια διαδρομή από τα ‘‘Γράμματα στον Μακρυγιάννη’’ στις ‘‘Ωδές’’ του Ανδρέα Κάλβου»: Η Attica Bank παραστάτης στον πολιτισμό

ΒιβλίοTο «Attica Mag» σταχυολογεί προσφιλή μας αναγνώσματα

ΘέατροΜαγικές Σβούρες και «Δον Κιχώτης» του Μιγκέλ ντε Θερβάντες

Αριθμοί & ΝούμεραΟι αγορές, οι αποδόσεις και η προσδοκώμενη ανάκαμψη

Οι πρόσφατες σημαντικές εξελίξεις στην αγορά των ελληνικών εταιρικών ομολόγων

ΕπιχειρείνSteve Jobs: «Μείνετε αχόρταγοι – μείνετε τρελαμένοι»

ΕταιρικήΚοινωνική ΕυθύνηΚαλές Πρακτικές Αειφορίας και Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης

Περί ΤέχνηςΕΜΣΤ: «Εκ νέου», η νέα γενιά Ελλήνων καλλιτεχνών δηλώνει παρούσα

Ενδιαφέροντες ΆνθρωποιΠαναγιώτης Μιχαήλ: Μένουμε Δυνατοί

Πάνω απ’ όλα, Υγεία!Η νηστεία της περιόδου και τα οφέλη της

Ο βελονισμός στην παγκόσμια ιατρική

Εκτός ΑθηνώνΑ.Π.Θ.: Διάκριση σε ελληνική ερευνητική καινοτομία

Εργασία και ΧαράΤο εργασιακό άγχος και πώς να το διαχειριστείτε

Μεγαλώνοντας Μαζί τους Ο πατέρας και ο ρόλος του στην ανατροφή του παιδιού

ΕξομολογήσειςΈνα φιλοδώρημα και μια εμπειρία ζωής

ΠατριδογνωσίαΘεσσαλονίκη: Τριάντα εννέα χρόνια διαδρομής στην πόλη της ελπίδας

ΟδοιπορικόΠεζοπορία στο ιστορικό δάσος της Σκιρίτιδας

Φεύγω ΤαξίδιΑποδράσεις στις διαδρομές των σκιέρ

ΠεριβάλλονΗ οικονομική κρίση και οι επιπτώσεις της στο περιβάλλον

4

6

7

8

9

10

11

12

14

16

18

20

22

25

26

28

30

32

34

36

38

36

14

26

Το παρον ένΤυπο έίναί πίσΤοποίημένο καΤα FSC®.Το χαρακΤηρίσΤίκο αυΤο έπίβέβαίώνέί οΤί οί α’ υλέσ χαρΤίου που χρησίμοποίουνΤαί προέρχονΤαίαπο υπέυθυνέσ πηγέσ. μαθέΤέ πέρίσσοΤέρα σΤο www.FSC.org/pC.

#15τεύχος Νο 15 – ΙαΝούαρΙος 2014

Έκδοση Attica Bank Ανώνυμη Τραπεζική ΕταιρείαΤηλ. Επικοινωνίας 210 3669312, 210 3669314e-mailkatsifi.theodora@atticabank.grnikolakopoulos.ioannis@atticabank.gr

Σας καλούμε να συμμετάσχετε ενεργά με σκέψεις, τοποθετήσεις και ζητήματα που απασχολούν όλους μας.

Υπεύθυνοι Έκδοσης Θεοδώρα Κατσιφή – Γιάννης Νικολακόπουλος

Επιμέλεια Έκδοσης Διεύθυνση Εταιρικής Επικοινωνίας ATTICA BANK

Παραγωγή - Συντονισμός Έκδοσης PressiousArvanitidis Α.Β.Ε.Ε.

Δημιουργικός Σχεδιασμός Σπύρος Πολυκανδριώτης

(Οι απόψεις των συντακτών που εκφράζονται στο τεύχος είναι προσωπικές.)

atticamag

Ε πτά η ώρα. Άντε, ξημέρωσε έξω. Ακούω και βήματα στις σκάλες. Έχουν αρχίσει…». Έτσι με ξυπνούσε η μάνα μου κάθε 31η Δεκεμβρίου. Σηκωνόμουν σαν ελατήριο και γύρω στις 7.20 ήμουν έτοιμος, πλυμένος και χτενισμένος στην πόρτα. Μαζί με τον μικρό μου αδερφό παίρναμε τα τρίγωνα και πηγαίναμε εκεί που είχαμε δώσει

ραντεβού, με τον Δημήτρη και την Ευγενία, τους δύο γείτονες και συμμαθητές από το σχολείο.Μετά ξεχυνόμασταν σε όλο το Παλαιό Φάληρο. Είχαμε μαρκάρει τα σπίτια που έδιναν καλό χαρ-

τζιλίκι ήδη από την προηγούμενη χρονιά και σχεδιάζαμε την πορεία. Για πέντε ώρες πηγαινοερχό-μασταν «σαρώνοντας» την περιοχή από τον Άγιο Αλέξανδρο έως την Παναγίτσα κοντά στη θάλασ-σα. Εικοσάρικα και πενηντάρικα γέμιζαν σιγά-σιγά το πουγκί. Κάθε τρεις πόρτες που χτυπούσαμε, η μία άνοιγε, κι όπως στεκόμασταν στην είσοδο συναγωνιζόμενοι στην παραφωνία, μας έρχονταν συχνά από μέσα οι μυρωδιές από μελομακάρονα και τσουρέκια. Πολλές φορές μάλιστα βλέπαμε τα ονόματα στα κουδούνια και σκάγαμε στα γέλια. Μα άκου «Οικεία Λουκά Νίκου»... Άνοιγε ο κ. Λου-κάνικος και αναρωτιόταν γιατί, μόλις τον βλέπαμε, γελούσαμε σαν χαζοχαρούμενα. Σε μαγαζιά δεν πολυμπαίναμε, γιατί οι πονηροί μαγαζάτορες είχαν μια πιατέλα με μελομακάρονα ή κουραμπιέδες για τους λιλιπούτειους Κακοφωνίξ, που τους αναστάτωναν τη δουλειά. Τι τσιγκούνηδες, Θεέ μου…

Το μεσημέρι πια, όταν το «μας τα ’πανε» γινόταν η μόνιμη απάντηση, ξεκινούσε η μοιρασιά. Τό-τε συνειδητοποιούσαμε ότι τελικά το τέσσερα του παρονομαστή ήταν αρκετά μεγάλος αριθμός. Όλο λέγαμε ότι του χρόνου πρέπει να χωριστούμε, αλλά το κουαρτέτο έμεινε σταθερό για χρόνια. Μπρος στην παρέα, τι είναι κάποια φράγκα παραπάνω. Επιστρέφοντας, με το παντελόνι να πέ-φτει από το βάρος των κερμάτων στις τσέπες, το μυαλό μου ήταν ήδη στις ομάδες Subutteo, τι θα έπαιρνα με αυτά τα λεφτά.

Τριάντα χρόνια μετά:«Σηκωθείτε, κορίτσια, 10.00 η ώρα. Δεν θα πάτε για κάλαντα;». «Όχι ακόμα, ρε μπαμπά, δεν θα

έχει ξυπνήσει ο κόσμος, θα μας βρίζουν…» «Η θεία σου και η νονά σου έχουν ξυπνήσει…» απαντάω, προσπαθώντας να τις ξυπνήσω. «Ελάτε, θα σας πάω με το αυτοκίνητο…»

Με τα πολλά, τις φορτώνω στο αυτοκίνητο και ξεκινάμε τα κάλαντα με ραντεβού.«Μην τις χάσεις από τα μάτια σου!» μου φωνάζει από την πόρτα η γυναίκα μου, λες και πάμε μυ-

στική αποστολή στη Λιβύη. «Κι όχι σε ξένες πολυκατοικίες. Μόνο στους γνωστούς…» Περνάμε από θείες, νονές και μερικούς γνωστούς στα πέριξ. Πάμε κι από τις γιαγιάδες, βέβαια,

που μας περιμένουν. Η ταρίφα είναι 20-30 ευρώ για συγγενείς και 5-10 ευρώ για τους απλούς φί-λους. Πέρσι ήταν παραπάνω. (Άτιμο ΔΝΤ, ακόμα και τα κάλαντα τα στράγγιξες.)

Το σκηνικό γνώριμο: Παρκάρω το αυτοκίνητο έξω από το σπίτι-στόχο. Τα δύο βλαστάρια βγαί-νουν βαριεστημένα και πάνε να χτυπήσουν το κουδούνι. Ο μπαμπάς στο αυτοκίνητο, ακολουθώ-ντας πιστά τις οδηγίες της μαμάς, είναι σε επιφυλακή μην εμφανιστεί κανένας δολοφόνος-ληστής-απαγωγέας και τις αρπάξει (αν και ο τελευταίος μετά από λίγο, αντί να ζητάει, θα έδινε λύτρα για να τις επιστρέψει). Η πόρτα μία φορά στις δέκα ανοίγει, οι μικρές λένε μιάμιση στροφή και σταμα-τούν. Όχι ότι δεν ξέρουν το υπόλοιπο, όμως ο σπιτονοικοκύρης βιάζεται και τους δίνει το κατιτίς με ένα «και του χρόνου», που σημαίνει την πρώιμη λήξη της παράστασης. Αντίθετα με παλιά, σήμερα μπαίνουμε και στα τοπικά καταστήματα. Μπαίνω κι εγώ τάχα μου χαμογελαστός για τα «χρόνια πολλά», για να μην μπερδευτεί ο καταστηματάρχης και δεν αναγνωρίσει ποιανού καλού πελάτη είναι τα καλά παιδιά, έτσι ώστε να τα φιλοδωρήσει ανάλογα (θέλουν marketing και τα κάλαντα…).

Μετά από ένα μισάωρο, άντε τρία τέταρτα, επιστρέφουμε σπίτι. Αποστολή «κάλαντα» εξετελέσθη. Με 100-150 ευρώ στο χέρι κάνουν σχέδια για το ποια παιχνίδια θα πάρουν. Τους λέω να τα βάλου-με στην τράπεζα, και τα παιχνίδια θα τους τα φέρει ο Άγιος Βασίλης, και βάζουν τα γέλια: «Ποιος Άγιος Βασίλης, ρε μπαμπά; Πού τα λες αυτά; Μωρά είμαστε;».

Όχι, δυστυχώς, δεν είναι πια…Τελικά, η σημειολογία από τα κάλαντα μπορεί να μας πει πολλά για το πόσο άλλαξαν οι εποχές.

Επίσης, ίσως μπορεί να μας πει και για το πώς άλλαξαν οι άνθρωποι…Εσάς τι σας έχει μείνει από τα κάλαντα στα παιδικά σας χρόνια; Πώς φαντάζεστε ότι θα λένε τα

κάλαντα σε 20 χρόνια;

Γιάννης ΝικολακόπουλοςΔιεύθυνση Εταιρικής Επικοινωνίας

Κάλαντα 2033

4

atticamag τα νέα μας

ΜήνυΜα Προέδρου δ.Σ. & έντέταλΜένουΣυΜβουλου κ. Ιωαννή ΓαΜβρΙλή Στο «AtticA MAg»

ΕΝΑ ΑΙΣΙΟΔΟΞΟ ΜΗΝΥΜΑΗ AtticA BAnk έχέι αναλαβέι το μέριδιο τΗς έυθυνΗς τΗςκαι παιρνέι ΗδΗ πρωτοβουλιές για τΗν ένιςχυςΗ τΗς ρέυςτοτΗτας ςτΗν οικονομια.

Η ανατολή του νέου έτους βρίσκει την πατρί-δα μας στην πιο κρίσιμη καμπή της σύγ-χρονης ιστορίας της. ή οικονομία, η κοι-νωνία ολόκληρη, η αγορά κινούνται στην

κόψη του ξυραφιού, δοκιμάζονται από την ύφεση, την ανεργία και την ασφυξία στην αγορά. ή χρονιά που φεύ-γει σημαδεύτηκε από την κορύφωση της οικονομικής κρίσης και των συνεπειών της, και αφήνει τη θέση της σε μια νέα χρονιά με πολλές δυσκολίες, αλλά και πολ-λές ελπίδες.

το ελπιδοφόρο είναι ότι, μετά από 6 χρόνια ύφεσης, διαμορφώνονται τώρα οι όροι και οι προϋποθέσεις για να αντιστραφεί το κλίμα και να αρχίσει, επιτέλους, η πορεία προς την ανάκαμψη. ή πορεία αυτή δεν θα είναι εύκο-λη και ανώδυνη. Προϋποθέτει πολιτική και οικονομική σταθερότητα, αλλά και σχέδιο ικανό να απαλλάξει την οικονομία από τις στρεβλώσεις του παρελθόντος και να την οδηγήσει στην ανάκαμψη, με το μικρότερο δυνατό κοινωνικό κόστος. Προϋποθέτει επιμονή και συνέπεια στις μεταρρυθμίσεις και στις αλλαγές παντού: στο κρά-τος, στην οικονομία και στην κοινωνία.

το τραπεζικό σύστημα μπορεί –και πρέπει– να παίξει καταλυτικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία. αν και η αποκα-τάσταση της ρευστότητας στην αγορά δεν εξαρτάται απο-κλειστικά και μόνο από τις τράπεζες, ωστόσο αυτές μπο-ρούν να συμβάλουν στην επιτάχυνση της ανάκαμψης, μέσα από τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας.

ή Attica Bank, μετά την επιτυχημένη διαδικασία της ανακεφαλαιοποίησης, έχει αναλάβει το μερίδιο της ευθύ-νης της και παίρνει ήδη πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της ρευστότητας στην οικονομία. Με την αύξηση κεφα-λαίου και την οργανωτική αναδιάρθρωση, η Attica Bank κάνει ένα μεγάλο βήμα προς το μέλλον. δυναμώνει, ενι-σχύει τη θέση της στην αγορά και διευρύνει τον διακρι-τό της ρόλο και το ειδικό βάρος της μέσα στο τραπεζικό σύστημα. Μετασχηματίζεται σε έναν ευέλικτο τραπεζικό οργανισμό, με υγιή οικονομικά στοιχεία, ικανό να υπηρε-τεί τα συμφέροντα της χώρας, να στηρίζει τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, και να συμβάλλει στην ανάκαμψη της οικονομίας και στη συνοχή της κοινωνίας. να χρημα-τοδοτεί επίσης επιχειρηματικές δραστηριότητες σε εξω-στρεφείς και καινοτόμους κλάδους, που διαθέτουν ανα-πτυξιακές προοπτικές και δημιουργούν θέσεις εργασίας. τώρα, μπορούμε, έχουμε τη δυνατότητα –αλλά και την ελευθερία κινήσεων– να το κάνουμε πιο αποτελεσματικά.

τώρα, είναι η κρίσιμη ώρα για όλους. να συντονίσου-με τις δυνάμεις και τις ενέργειές μας, ώστε να πετύχου-με –το ταχύτερο δυνατό– την ανάσχεση της ύφεσης, την ανάκαμψη της οικονομίας και την αποκατάσταση της συνοχής της κοινωνίας, που πλήρωσε βαρύ τίμημα για να αποφευχθεί η απόλυτη καταστροφή. Για να ξαναβρεί η έλλάδα τη θέση που της αρμόζει στο παγκόσμιο οικο-νομικό στερέωμα.

Με αυτό το αισιόδοξο μήνυμα, και με την πεποίθη-ση ότι η πατρίδα, αλλά και όλοι μας, μπορούμε να βγού-με καλύτεροι από την κρίση, θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά όλα τα στελέχη και τους εργαζομένους στον όμιλο της Attica Bank για το έργο και την προσφορά τους τη χρονιά που φεύγει. έύχομαι σε εσάς και στις οικογένειές σας Καλές Γιορτές, με υγεία και ευτυχία.

6

Η Attica Bank, για άλλη μία φορά, αναδεικνύει το πολιτι-στικo-κοινωνικό της πρόσωπο, συνιστώντας αστική εταιρεία σε συνέργεια με την Ι.Ε.Κ.Ε.Μ. – Τ.Ε.Ε. Α.Ε. και με όνομα ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ATTICABANK – Ι.Ε.Κ.Ε.Μ. – Τ.Ε.Ε. ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ.

Στo πλαίσιo αυτής της συνεργασί-ας και της νεοσυσταθείσης εταιρεί-ας, προωθείται η ενεργός συμμετοχή του ομίλου της τράπεζας στα πολιτι-στικά και εκπαιδευτικά δρώμενα της χώρας, με την ανάληψη πρωτοβουλι-ών και την άσκηση δραστηριοτήτων που συμβάλλουν στην καλλιέργεια και στην προαγωγή των γραμμάτων, των καλών τεχνών και των επιστη-μών. Επιπλέον, καθοριστική προμη-νύεται να είναι η συμβολή της στον τομέα της τεχνολογίας και της ανά-πτυξης καινοτόμων εφαρμογών, κα-θώς και της ανάπτυξης και της εκ-παίδευσης ανθρώπινου δυναμικού.

Συνοπτικά, η εταιρεία θα δρα-στηριοποιείται σε αντικείμενα όπως: Διενέργεια ερευνών και εκπόνη-

ση μελετών για την καταγραφή των εκάστοτε επιμορφωτικών αναγκών και ανάπτυξης τεχνολογικών εφαρ-μογών, σε συνεργασία με ευρωπαϊ-κούς και εγχώριους φορείς. Παροχή επιμορφωτικών υπηρε-

σιών (έρευνα αναγκών, σχεδιασμός,

προγραμματισμός, οργάνωση, υλο-ποίηση, έλεγχος και αξιολόγηση εκ-παιδευτικών προγραμμάτων) σχετι-κής πληροφόρησης (εκπαιδευτικού υλικού κ.λπ.), σε συνεργασία με εκ-παιδευτικούς φορείς. Σχεδιασμός και εγκαθίδρυση μη-

χανισμών μετάδοσης επιστημονικής πληροφορίας και γνώσης, καθώς και έκδοση και διάθεση συγγραμ-μάτων επιμορφωτικού περιεχομέ-νου κάθε είδους και καλλιτεχνικών εκδόσεων υψηλής αισθητικής. Παραγωγή κάθε είδους οπτικοα-

κουστικών μέσων, καθώς και ταινι-ών μορφωτικού και καλλιτεχνικού περιεχομένου. Διοργάνωση εκδηλώσεων που

σχετίζονται άμεσα με τους τομείς της Εκπαίδευσης και του Πολιτισμού.

Η πρόσκλησή μας, επομένως, είναι ανοικτή, και είμαστε διαθέσι-μοι για κάθε είδους ιδέες και προ-τάσεις, ώστε όλοι μαζί να ενισχύσου-με και να προαγάγουμε τον πολιτι-σμό στη δουλειά μας, αλλά και στη χώρα μας.

atticamag τα νέα μας

Ι.Ε.Κ.Ε.Μ. – Τ.Ε.Ε.

ΕπικοινωνιαVlassopoulou.Theodora@atticabank.gr, Pilos.Konstantinos@atticabank.gr,Tselenti.Dimitra@atticabank.gr

T ον περασμένο Ιούνιο, η θυγατρική εταιρεία Attica Finance Α.Ε.Π.Ε.Υ. προχώρησε στην υπογραφή Μνημονίου Συνεργα-σίας με τον κινεζικό όμιλο εταιρειών SUMEC, για την πραγ-ματοποίηση επενδύσεων και την ανάληψη δραστηριοτή-

των σχετιζόμενων με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Στο πλαίσιο υλοποίησης του Μνημονίου Συνεργασίας, τη Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2013 υπεγράφη στο Υπουργείο Εσωτερικών μεταξύ της Attica Finance Α.Ε.Π.Ε.Υ. και του κινεζικού ομίλου εταιρειών SUMEC συμφωνία για επενδύσεις ύψους 200 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων έργα 20 εκατ. είναι άμεσα υλοποιήσιμα.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ο υπουργός Εσωτερικών κ. Ιωάννης Μιχελάκης, καθώς και πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες της χώ-ρας, ενώ τη συμφωνία υπέγραψαν ο Διευθύνων Σύμβουλος της Attica Finance κ. Αλέξανδρος Πουλαρίκας και ο Πρόεδρος του κινεζικού ομί-λου Mr Cai Jibo.

Η συμφωνία με τον όμιλο SUMEC αφορά την από κοινού συμμετο-χή και προσπάθεια για ανάληψη έργων εξοικονόμησης ενέργειας, τόσο στον οδοφωτισμό σε δήμους και περιφέρειες όσο και στα ενεργοβόρα κτίρια του ευρύτερου δημόσιου τομέα.

Το σημαντικότερο ωστόσο μέρος της συμφωνίας, όπως αναφέρεται και σε σχετική ανακοίνωση, είναι ότι, εκτός της προμήθειας μηχανολο-γικού εξοπλισμού σε έργα τα οποία θα υλοποιούνται με τη συμμετοχή της Attica Finance ή του Επενδυτικού της Κεφαλαίου, ο κινεζικός όμι-λος θα προσφέρει και την απαιτούμενη χρηματοδότηση.

Σύμφωνα με το ΥΠΕΣ, η συμφωνία «αποτελεί μία ακόμη απόδειξη εμπιστοσύνης των ξένων επενδυτών προς την ελληνική οικονομία, το έργο της κυβέρνησης και το επενδυτικό περιβάλλον της Ελλάδας γε-νικότερα – κάτι το οποίο είναι αναγκαίο για την έξοδο της χώρας μας από την ύφεση».

Success stories

ΑTTICA FINANCE - KINEZIKOΣΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ SUMECΣυμφωνία συνεργασίας για επενδύσεις κατ’ αρχάς 20 εκατ. ευρώ σε δημόσια και ιδιωτικά έργα στην Ελλάδα.

ΝΕΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΤΗΣ ATTICA BANK

ΠολιτιστικήΕταιρεία IEKEM

Ο Όμιλος εταιρειών SUMECΟ όμιλος SUMEC, που ιδρύθηκε το 1978, αποτελεί θυγατρική της κρατικής εταιρείας SINOMACH. Σήμερα η SUMEC έχει καταστεί μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες εισαγωγής και εξαγωγής στην Κίνα. Μέσα από συνεχείς επενδύσεις, ο Όμι-λος δραστηριοποιείται στη ναυπηγική βιομηχανία, στην κατα-σκευή και στην εξαγωγή των μηχανημάτων και των ηλεκτρι-κών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρικών ερ-γαλείων, μηχανημάτων ηλεκτροπαραγωγής, φωτοβολταϊκών μονάδων κ.λπ., καθώς επίσης και στα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και στα ενδύματα.

Ο κύκλος εργασιών του ομίλου SUMEC το 2012 ανήλθε σε 5,2 δισ. ευρώ, ενώ αυτός της μητρικής εταιρείας SINΟMACH υπερέβη τα 25 δισ. ευρώ.

7

τα νέα μας atticamag

Το «Μια διαδρομή από τα Γράμ-ματα στον Μακρυγιάννη στις Ωδές του Ανδρέα Κάλβου» να το λογαριάσετε περισσότερο –πα-ρακάμπτοντας ίσως κάποιες τε-χνικές ατέλειες- ως ηχητικό ντο-κουμέντο μιας δυνατής στιγμής, που ξεπέρασε τα όρια μιας συνη-θισμένης, συμβατικής συναυλίας και εξελίχθηκε ως πράξη υψη-λής καλλιτεχνικής τελετουργί-ας. Κυριευμένοι, από τη μουσι-κή και τον λόγο, όσοι βρεθήκα-με στη σκηνή και στις πέτρες του Αρχαίου Θεάτρου, τις δύο φεγ-γαρόφωτες νυχτιές του Ιουλί-ου, ενώσαμε τις ψυχές μας, σαν μύστες παμπάλαιων μυστηρίων, για να μεταλάβουμε την ακατα-νίκητη σαγήνη, που μόνο η αλη-θινή τέχνη μπορεί να προσφέρει στους ανθρώπους.

Τα υπόλοιπα –νομίζω- θα τα εντοπίσετε και θα τα εξηγήσε-τε μόνοι σας, κρίνοντας εκ του αποτελέσματος. Γιατί κατέληξα σε ένα τόσο αφαιρετικό μουσικό σύνολο; Γιατί επέλεξα τους συ-γκεκριμένους ερμηνευτές, και όχι κάποιους άλλους; Γιατί επι-

μένω σχεδόν μόνος σε έναν μι-κρόψυχο καιρό, όταν αρκετοί συ-νάδελφοί μου με επικοινωνια-κούς τρόπους ανταγωνίζονται να κερδίσουν τις εντυπώσεις, προ-σπερνώντας την ουσία και την αλήθεια των πραγμάτων; Βέβαια, αυτό είναι μια πικρή ιστορία, που δεν θα ήθελα να επεκταθώ. Επι-τρέψτε μου όμως εδώ να ευχα-ριστήσω μέσα από τα βάθη της ψυχής μου την Attica Bank, για την ευγενική της χορηγία, η οποία έκανε δυνατή την έκδοση και την κυκλοφορία αυτού του εξαιρετικού, κατά τη γνώμη μου, ντοκουμέντου.

Επίσης, θα ήθελα να ευχαρι-στήσω θερμά το Φεστιβάλ Αθη-νών, που συγκατένευσε προς την κατεύθυνση αυτή, ώστε το συ-γκεκριμένο υλικό να γίνει γνω-στό σε περισσότερο κόσμο, αλ-λά και να διασωθεί εκείνο το βα-θύ αίσθημα ενός ευτυχισμένου ανταμώματος στο Αρχαίο Θέα-τρο της Μικρής Επιδαύρου.

Ηλίας Ανδριόπουλος, Νοέμβριος 2013

Είμαστε ευτυχείς και υπερή-φανοι που δόθηκε η ευκαι-ρία στην Attica Bank να γίνει χορηγός σε μια καλλιτεχνική προσπάθεια, η οποία προάγει τον πολιτισμό της πατρίδας μας. Στο διπλό CD του Ηλία Αν-δριόπουλου, με τίτλο «Μια δια-δρομή από τα ‘‘Γράμματα στον Μακρυγιάννη’’ στις ‘‘Ωδές’’ του Ανδρέα Κάλβου», και ο πλέον απαιτητικός ακροατής εύκολα θα διαπιστώσει ότι συγκεντρώ-νεται ένα μεγάλο κομμάτι της σύγχρονης μουσικής ιστορίας του τόπου.

Σε αυτή τη μουσική δια-δρομή ο Ηλίας Ανδριόπουλος συναντά τους μεγάλους Έλλη-νες ποιητές, τους κορυφαίους στιχουργούς και τον εκρηκτι-κό λόγο του Μακρυγιάννη. Με τις μελωδίες του απογειώνο-νται η δωρικότητα του Σεφέρη, ο λυρισμός του Ελύτη, η κραυ-γή του Κάλβου και η ευαισθη-σία του Γκάτσου.

Δεν επιλέξαμε τυχαία να ενισχύσουμε τη συγκεκριμένη μουσική παραγωγή. Το κάνα-με γιατί ο Ηλίας Ανδριόπουλος ανήκει στη μεγάλη γενιά των συνθετών που έκαναν κτήμα των πολλών τη μεγάλη ποίηση, συνεχίζοντας στον δρόμο που άνοιξαν ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Μάνος Χατζιδάκις.

Το κάναμε όμως και για έναν άλλον λόγο. Γιατί πιστεύω βαθιά πως σε περιόδους κρίσης ο πολιτισμός είναι οξυγόνο για την κοινωνία. Πως η οικονο-μική–τραπεζική δραστηριότη-τα, για να είναι ολοκληρωμέ-νη, πρέπει να έχει κοινωνική και πολιτιστική διάσταση. Αυ-τή την προσπάθεια καταβάλλει η Attica Bank, και αυτή θα συ-νεχίσει και στο μέλλον.

Ιωάννης Γαμβρίλης, Πρόεδρος Δ.Σ. και Εντεταλμένος Σύμβουλος της Attica Bank

ΜΟΥΣΙΚΗ

ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ«Δεν επιλεξαμε τυχαια να ενισχυσουμε τη συγκεκριμενη μουσικη παραγωγη. πιστευω βαθια πωσ σε περιοΔουσ κρισησ ο πολιτισμοσ ειναι οξυγονο για την κοινωνια».

Ο Γιώργος Μπουρλής ανθολογεί και μεταφράζει 42 ιδιαίτερους Aμερικανούς ποιητές και ποιήτρι-ες. Γράφει στην εισαγωγή του: «Πραγματική λο-γοτεχνία μπορεί να υπάρξει» αναφέρει ο Γιεβγκι-ένι Ζαμιάτιν «μόνο όταν δημιουργείται όχι από φιλόπονους και αξιόπιστους επαγγελματίες, αλ-λά από τρελούς, ερημίτες, αιρετικούς, ονειροπό-λους, επαναστάτες και σκεπτικιστές». Οι ποιητές που ανθολογούνται εδώ είναι πραγματικοί λο-γοτέχνες. Κομμάτια της avant-garde της εποχής τους, «η ποίησή τους, κραυγές σεληνιασμένων σε στιγμές επιληπτικής κρίσης…, αφορισμένοι περι-θώριοι, εξοστρακισμένοι και διαφορετικοί, απο-καμωμένοι από κτηνώδεις κι ανούσιες δουλειές, απ’ τα ξενύχτια, τις απόπειρες αυτοκτονίας…, τα μούτρα τους σκαμμένα βαθιά από πρόωρα γερά-ματα, τα πρόσωπα κιτρινισμένα από χολή και οι-νοποσίες, στα μάτια τους μια ρέμβη που μοιάζει με άνοια γεροντική…, αιωρούμενοι σε μιαν άβυσ-σο που την έχουνε έντεχνα επιλέξει…».

ΓιώρΓος Μπουρλής

Aμερικανοί ποιητέςκαι ποιήτριες τολμούν

ΑνθολογίαΕκδόσεις: ΕξάρχειαΣελ.: 224

atticamag βιβλίο

8

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣTO «ATTICA MAG» ΣΤΑΧΥΟΛΟΓΕΙ ΚΑΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΤΙΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ ΤΡΙΩΝ ΣΥΝΑΔΕΛΦΩΝ, ΠΟΥ ΣΑΝ «ΑΓΓΕΛΟΙ» ΑΠΛΩΣΑΝ ΤΙΣ ΦΤΕΡΟΥΓΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΞΕΔΙΠΛΩΣΑΝ ΤΟΥΣ «ΘΗΣΑΥΡΟΥΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥΣ».

Από μικρός άκουγα τη λέξη «πατρίδα», κι έβλε-πα τη νοσταλγία να ομορφαίνει τα ρυτιδια-σμένα πρόσωπα των γειτόνων μου. Ούτε μία μέρα δεν πέρασε χωρίς τη Μικρά Ασία μέσα μου. Όπως ο ζωγράφος πετά περίτεχνα χρώ-ματα στους πίνακές του, έτσι κι εγώ στολίζω τα άσπρα χαρτιά με ζωντανή νοσταλγία μιας Ανατολής που δεν χάθηκε. Είναι σαν να μην πέρασε ούτε μία στιγμή από το μακρινό 1922. Είναι όλα εκεί, ακόμα πιο όμορφα από τις πε-ριγραφές.

Γιατί, όπως λέει και ο Μικρασιάτης νομπε-λίστας ποιητής μας, «η γης δεν έχει κρικέλια για να την πάρουν στον ώμο και να φύγουν». Και πόσω μάλλον οι πολιτισμοί... Είναι ίσως αμαρτία για κάποιους, αλλά νιώθω περισσότε-ρο Μικρασιάτης παρά Ευρωπαίος. Και ίσως με-γαλύτερη αμαρτία είναι που νιωθω πιο άνετα, πιο βολικά εκεί στο μακρινό Ουζούν Γκιολ του Πόντου, στην Πόλη, στην Προύσα, στη Σμύρ-νη... Γι’ αυτό και ο τίτλος «Η Μικρή μου Ασία».

ςώτήρής ΔήΜήροπουλος

Η Μικρή μου Ασία

ΜυθιστόρημαΕκδόσεις: ΓαβριηλίδηςΣελ.: 234

Στο πέρασμα της ζωής μας υπήρξαν άνθρωποι οι οποίοι μας αγάπησαν, μας βοήθησαν, μας στήριξαν σε δύσκολες στιγμές, μας κράτησαν το χέρι, μας ενθάρρυναν σε μια προσπάθεια, χάρηκαν με τη χαρά μας και λυπήθηκαν με τη λύπη μας, πιθανόν να μας ερωτεύτηκαν κιό-λας, και δεν το καταλάβαμε ποτέ. Και, αντίστοι-χα, εμείς με τη σειρά μας, αγαπήσαμε κάποιους, τους βοηθήσαμε, τους στηρίξαμε, τους προστα-τεύσαμε, τους θαυμάσαμε, πιθανόν και να τους ερωτευτήκαμε, και δεν το κατάλαβαν ποτέ.

Πιστεύω ακράδαντα ότι όλοι μας έχουμε τον «άγγελό» μας και ότι, σε κάποια στιγμή ή στιγμές, και εμείς σαν «άγγελοι» απλώνουμε τις φτερούγες της ψυχής και της καρδιάς μας, και κλείνουμε μέσα τους «θησαυρούς» της ζω-ής μας.

Το βιβλίο είναι αφιερωμένο σε αυτούς που μας αγάπησαν και δεν το ξέρουμε και σε αυ-τούς που αγαπήσαμε και δεν το κατάλαβαν ποτέ.

Μάχή ΖουρουΜάνΔάλου

Με κράτησες σαν άγγελος

ΜυθιστόρημαΕκδόσεις: Μοντέρνοι ΚαιροίΣελ.: 428

ΜΑΓΙΚΕΣ ΣΒΟΥΡΕΣ ΚΑΙ «ΔΟΝ ΚΙΧΩΤΗΣ» ΤΟΥ ΜΙΓΚΕλ ΝΤΕ ΘΕΡΒΑΝΤΕΣ

10 ΧΡΟΝΙΑ ΑπΟ ΤηΝ ΑΡΧη ΤΟυ ΤΑξΙΔΙΟυΓΙΑ ΤΗ μΕΓΑΛΗ ΑΝΑΓΚΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΝΑ ΤΑΞΙΔΕΨΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΣΕΙ…, ΝΑ μΑΘΕΙ ΤΟΝ ΚΟΣμΟ…, ΝΑ ΑΝΤΙμΕΤΩΠΙΣΕΙ ΑΝΕμΟμΥΛΟΥΣ..., ΝΑ βΡΕΙ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΤΟΥ, ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΚΑΘΕΝΟΣ.

Mε την επίδειξη του παρόντος οι «Μαγικές Σβούρες» προσφέρουν ένα εισιτήριο για την παράσταση «Δον Κιχώτης» του Μιγκέλ ντε Θερβάντες στην τιμή των 6€, αντί του κανονικού εισιτηρίου, 10€.

Θέάτρο ιλιςιά - πάιΔική ςκήνή Παραστάσεις: Κυριακή 11 π.μ. και 3 μ.μ. Διάρκεια: 90 λεπτά (διάλειμμα 15 λεπτών).Απαραίτητες κρατήσεις στα τηλ.: 210 9853609, 6948 744988, ώστε αφενός να υπάρχει το όνομα των θεατών στο ταμείο και αφετέρου να μπορείτε να εξασφαλίσετε καλές θέσεις. www.magikessvoures.gr, Facebook: magikes svoures / Δον Κιχώτης

Δέκα χρόνια και οι «Μαγικές Σβού-ρες» αναζητούν νέους κώδικες στο ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ, με τον Δημή-τρη Αδάμη να υπογράφει το κείμενο και τη σκηνοθεσία. Γιορτάζουμε, λοιπόν, με τη φετινή μας παράσταση, η οποία είναι ένα καινούριο θεατρικό έργο, με πρωταγωνιστές τους ήρωες του υπέροχου κειμένου της παγκό-σμιας λογοτεχνίας, του «Δον Κιχώτη».

Η ιστορία μας εκτυλίσσεται στην Ισπανία. Ένας ευγενής που ζει εκεί με την ανιψιά του, και τους υπηρέτες του, διαβάζει πολλά βιβλία, από τα οποία όμως ένα τού κάνει ιδι-αίτερη εντύπωση. Είναι το βιβλίο του Μιγκέλ ντε Θερβάντες «Δον Κιχώτης». Αμέσως, χω-ρίς δεύτερη σκέψη, πείθει τον εαυτό του ότι ο Δον Κιχώτης είναι αυτός ο ίδιος και ότι ο συγγραφέας ουσιαστικά περιγράφει τις περι-πέτειες και τα ταξίδια του. Αυτό τον οδηγεί να αναζητήσει τα ίχνη του ήρωά του στο δικό του πια ταξίδι, που έχει άπειρες ομοιότητες με το ταξίδι του Δον Κιχώτη.

Τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία να «συ-ναντήσουν» το έργο μέσα από μια σύγχρονη ματιά. Παράλληλα, θα έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν, μέσα από την υψηλή αισθη-τική και την ποιότητα που διακρίνει τις πα-

ραστάσεις μας, στοιχεία του ισπανικού πολι-τισμού, καθώς το έργο μας διαδραματίζεται στην Ισπανία. Τα εντυπωσιακά κοστούμια της παράστασης είναι επηρεασμένα από πί-νακες ζωγράφων που εμπνεύστηκαν ή έζη-σαν στην Ισπανία, όπως ο Δομήνικος Θεο-τοκόπουλος, ο Βελάσκεθ, ο Σαλβατόρε Νταλί και άλλοι. Τα σκηνικά έχουν αναφορές σε πί-νακες ζωγράφων, όπως ο Πικάσο, και δημι-ουργούν μια ατμόσφαιρα υποβλητική.

Η εξαιρετική μουσική πηγάζει όλη από τη μεγάλη γκάμα των Ισπανών συνθετών, αλ-λά και άλλων, οι οποίοι επηρεάστηκαν από τη μεγάλη παράδοση της Ιβηρικής Χερσο-νήσου. Οι μουσικές συνθέσεις βασίζονται σε παραδοσιακά και λαϊκά τραγούδια, από το φλαμένκο μέχρι τον λόρκα, ειδικά διασκευ-ασμένα για τα παιδιά.

Για τους αναγνώστες του

ΟΙ ΣυνΤΕλΕΣΤΕΣ ΤηΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣηΣ:Κείμενο - Σκηνοθεσία: Δημήτρης ΑδάμηςΣκηνικά - Κοστούμια: «Μαγικές Σβούρες»Επιμέλεια κοστουμιών: Δόμνα ΖαφειροπούλουΚίνηση - Χορογραφία: Σταύρος ΑποστολάτοςΕνορχήστρωση - Διασκευή: Γιώργος ΚωνσταντινίδηςΜουσική Επιμέλεια: Δημήτρης ΑδάμηςΦωτισμοί: Γιώργος ΑνεστόπουλοςBoηθός σκηνοθέτη: Κωνσταντίνος ΠαππάςΠαραγωγή: «Μαγικές Σβούρες»

ΟΙ ηΘΟΠΟΙΟΙ ΤηΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣηΣ:Δημήτρης Αγοράς, Αλέξης Βιδαλάκης, Πέτρος Ιωάννου, Θώμη Κοσκώση, Γιώργος Μπαλόπητας, Δανάη Σδούγκου, Μαριλίζα Χρονέα.

infoH παράσταση ανεβαίνει με την υποστήριξη του Ινστιτούτου Θερβάντες της Αθήνας.

9

θέατρο atticamag

atticamag αριθμοί & νούμερα

10

Τα μηνύμαΤα Των αγορων

Οι αγΟρές, Οι απΟδΟςέις και η ανακαμψηΟι αγΟρές ςτη χώρα μας πρΟέξΟφλΟύν την έξΟδΟ απΟ την κριςη. έιναι νώρις να μιλαμέ για αναπτύξη, Ομώς αύτΟ πΟύ λέγέται «έξύπνΟ χρημα» λαμβανέι θέςη και Οι απΟδΟςέις έιναι ηδη έδώ. Οι αριθμΟι ςτα μακρΟΟικΟνΟμικα θα ακΟλΟύθηςΟύν. Οταν γινέι αύτΟ, θα μιλαμέ για ανακαμψη.

απο τον θεοδωρο ν. κριντα, Διευθύνοντα Σύμβουλο της Attica Wealth Management

Στις αγορές κινητών αξιών συναντώ-νται οι πωλητές με τους αγοραστές τίτλων και η συναλλαγή ολοκλη-ρώνεται όταν υπάρχει συμφωνία στην τιμή της. Οι αγορές επίσης λειτουργούν ως ένας προεξοφλητι-κός μηχανισμός. Δηλαδή, αυτά που αναμένεται να συμβούν στην οικονο-μία και στις επιχειρήσεις μιας χώρας, το επόμενο διάστημα, αποτιμώνται σε τρέχοντα χρόνο και καθορίζουν τις τιμές.

αν κάποιος, αντί να προσπαθεί να «διαβά-σει» το μέλλον μιας αγοράς, απλώς παρα-τηρήσει το πρόσφατο παρελθόν της, μπο-ρεί να εξαγάγει ενδιαφέροντα συμπερά-σματα για τους συμμετέχοντες, τις απόψεις τους και κυρίως για τις εκτιμήσεις τους σχετικά με την πορεία της χώρας.

ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. με τη μεγάλη διεθνή κρίση και όλα όσα συνέβησαν στην Ελλάδα μετά από αυτή, η πορεία των αγορών μας –ομολόγων και μετοχών– ήταν καθοδική και ενδεικτική της βαθιάς ύφεσης που ακολούθησε. Στα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου τα προ-γράμματα ανταλλαγής και επαναγοράς, σε συνδυασμό με τη γενικότερη αβεβαιότητα και την ακατάσχετη σεναριολογία, έφεραν τις τιμές σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα και τις απώλειες στο 75%. μόλις πριν από δε-καπέντε μήνες, η έκθεση σε κίνδυνο ελλη-νικών ομολόγων ήταν μη αποδεκτή και οι αποδόσεις τους ξεπερνούσαν το 11% τον χρόνο. Στο Χρηματιστήριο αθηνών, η κα-θοδική πορεία ενισχυόταν από πραγματικά επιβαρυντικά στοιχεία, όπως η σημαντική μείωση του αΕΠ, καθώς και από τις συζη-

τήσεις για έξοδο της χώρας από το κοινό νόμισμα, άτακτη χρεοκοπία και πι-

θανή ακυβερνησία. οι αγορα-στές ήταν «είδος εν ανε-

παρκεία» και οι τι-

μές σημείωσαν ξανά τα επίπεδα των αρχών της δεκαετίας του 1990. οι αποτιμήσεις προεξοφλούσαν την καταστροφή.

από τότε μέχρι σήμερα έχει περάσει ένα μεγάλο διάστημα. Όχι τόσο σε χρόνο όσο σε απόψεις και αλλαγή στάσης. Στην αγο-ρά των ομολόγων έχουμε δει σοβαρή ανά-καμψη και έντονο αγοραστικό ενδιαφέ-ρον, ενώ στο Χρηματιστήριο οι αποτιμήσεις έχουν ενισχυθεί ουσιαστικά και έχουν κα-ταγραφεί σημαντικά κέρδη για πρώτη φο-ρά από το 2009 και μετά. Όλα αυτά έχουν γίνει σχετικά αθόρυβα και με την απουσία μεγάλου μέρους του επενδυτικού κοινού. οι αγορές σημειώνουν κάτι για το οποίο η κοινωνία είτε έχει διαφορετική άποψη είτε δεν έχει καμία. Είναι αλήθεια ότι η ανεργία, οι φορολογικές επιβαρύνσεις και η μείωση των εισοδημάτων μετατρέπουν τον χώρο των επενδύσεων σε χώρο φαντασίας, ενώ τον μεταφέρουν σε κάποια άλλη διάστα-ση για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Έτσι, οι κινήσεις, οι αγορές και οι αποδό-σεις δεν παρουσιάζουν το ενδιαφέρον που είχαν παλαιά. Τα μηνύματα όμως βρίσκο-νται εκεί. οι αγορές σημειώνουν κάτι, και αυτό το κάτι είναι αυτό που σημειώνουν πάντα: με ποιον τρόπο προεξοφλούνται τα όσα αναμένονται για το επόμενο διά-στημα. με πολύ απλά λόγια, οι αγορές ση-μειώνουν ότι αυτοί που θέλουν να έχουν συμμετοχή κατά την επόμενη περίοδο των ελληνικών κεφαλαιαγορών είναι περισ-σότεροι από όσους θέλουν να απέχουν. οι αγοραστές υπερτερούν των πωλητών, και αυτός είναι ο θεμελιώδης λόγος για τον οποίο ανεβαίνουν οι τιμές.

οι αγορές στη χώρα μας προεξοφλούν την έξοδο από την κρίση. Ίσως είναι νω-ρίς να μιλάμε για ανάπτυξη, ίσως είναι νω-ρίς να περιμένουμε μείωση της ανεργίας, όμως αυτό που λέγεται «έξυπνο χρήμα» λαμβάνει θέση. οι αποδόσεις είναι ήδη εδώ. οι αριθμοί στα μακροοικονομικά θα ακολουθήσουν. Όταν γίνει αυτό, θα μιλά-με για ανάκαμψη.

Σημαντικο Τα μηνύματα βρίσκονται εκεί. Οι αγορές σημειώνουν κάτι, και είναι αυτό που σημειώνουν πάντα: με ποιον τρόπο προεξοφλού-νται τα όσα αναμένονται για το επόμενο διάστημα.

11

αριθμοί & νούμερα atticamagΕλληνικα ΕΤαιρικα ομολογα

Οι πρΟςφατές ςημαντικές έξέλιξέιςη βέλτιώςη τών μακρΟΟικΟνΟμικών δέδΟμένών της χώρας, ςέ ςύνδύαςμΟ μέ τις πρΟςφατές θέτικές έξέλιξέις, κανΟύν τΟύς έπένδύτές να βλέπΟύν ΟλΟένα και έλκύςτικΟτέρα τα έλληνικα έταιρικα ΟμΟλΟγα.

απο τον σωτηρη σαπουντζη, Διεύθυνση Δικτύου Βορείου Ελλάδος

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρατηρείται στις εκδόσεις νέων εταιρικών ομολό-γων από τις αρχές του έτους, καθώς τόσο Έλληνες όσο και ξένοι θεσμικοί αντιμετωπίζουν αυτές τις εκδόσεις ως έναν από τους καλύτερους τρόπους για να επενδύσει κανείς στην ελληνι-κή ανάπτυξη.

αν και σε κάποιες περιπτώσεις τα επιτόκια που ζήτησαν οι επενδυτές ήταν υψηλά (της τάξης του 8,5%), η βελτίωση των μακροοικο-νομικών δεδομένων της χώρας και η απομά-κρυνση του ρίσκου της χρεοκοπίας κάνουν τους επενδυτές να βλέπουν ολοένα και ελκυ-στικότερα τα ελληνικά εταιρικά ομόλογα. Βέ-βαια, αν και στα business plans που παρου-σιάζουν οι επιχειρήσεις, και προκειμένου να ανταποκριθούν στα προσφερόμενα επιτόκια έκδοσης, παρουσιάζουν σενάρια ανάπτυξης της τάξης του 10%, τα επιτόκια των ομολό-γων και οι νέες εκδόσεις δείχνουν σαφώς πτωτικές τάσεις (ανάλογα πάντα και με τη χρηματοοικονομική κατάσταση της εταιρεί-ας). Χαρακτηριστικό παράδειγμα υγιούς επι-χείρησης που έλαβε πρόσφατα την απόφαση έκδοσης ομολογιακού δανείου είναι η εται-ρεία εμπορίας τροφίμων «κρι κρι», η οποία, σύμφωνα με δηλώσεις των αρμοδίων της εταιρείας, έχοντας κάνει πρόσφατα επαφές με τις τράπεζες, έχει λάβει προσφορές επι-τοκίων της τάξης 5%-5,5%. Βέβαια, μιλάμε για μια μικρή έκδοση (κάτω των €10 εκατ.), η οποία θα καλυφθεί εξολοκλήρου από τράπε-ζες και ιδιώτες και για την οποία δεν απαιτεί-ται έκδοση ενημερωτικού δελτίου, είναι όμως ενδεικτική της τάσης που επικρατεί, ειδικά όταν μια εταιρεία, όπως η προαναφερθείσα, διαθέτει υγιή ισολογισμό (κερδοφόρες χρή-σεις, χαμηλός δανεισμός, υψηλά διαθέσιμα και άμεσα ρευστοποιήσιμα στοιχεία).

Τα ομόλογα που έχει εκδώσει ο οΤΕ έχουν ανοδική πορεία, με το ομόλογο λήξης 2018 να κινείται στην περιοχή των 108-109 μονάδων (το ομόλογο του 2015 στις 104), ο ΤιΤαναΣ (που ξεκίνησε τον χορό των νέων εκδόσεων για το 2013 με κουπόνι 8,75%) να κινείται στην περιοχή των 107-108 μο-νάδων βάσης, το ομόλογο της INTRALOT

να κινείται στην περιοχή των 106 μονάδων βάσης, ενώ το πρόσφατο ομόλογο των ΕλΠΕ (κουπόνι 8%) να κινείται στην περιοχή 103-106 μονάδων βάσης. λαμβάνοντας υπόψη ότι και τα ομόλογα της ΦαγΕ, FRIGOGLASS και S&B κινούνται επίσης ανοδικά, γίνεται αντιληπτή η τάση ανάπτυξης της ελληνι-κής αγοράς εταιρικών ομολόγων και είναι δεδομένο το ενδιαφέρον και για μικρότερες εκδόσεις και από άλλες εταιρείες. Επιβεβαί-ωση αυτής της τάσης αποτελεί και το αίτημα οικονομικών παραγόντων προς την ΕΧαΕ και το ύπουργείο οικονομικών για δημιουρ-γία ξεχωριστής αγοράς εταιρικών ομολόγων. αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι κάθε άλλο παρά απαρατήρητο δεν περνά και το δάνειο που εξασφάλισε στη ΔΕη ο γερμανικός ορ-γανισμός ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσε-ων Εuler ηermes. Δίχως να βγει καν στην αγορά, μια κοινοπραξία τραπεζών δάνεισαν την εταιρεία με επιτόκιο 5% για 15 χρόνια.

Είναι σημειωτέο ότι οι μέσες ετήσιες απο-δόσεις (yields) των περισσότερων ομολόγων στις τιμές που προαναφέρθηκαν υπερβαί-νουν σημαντικά τα επιτόκια που προσφέ-ρουν σήμερα οι ελληνικές τράπεζες (πόσω μάλλον οι λοιπές ευρωπαϊκές) στις προθε-σμιακές καταθέσεις. και αυτό όταν η πορεία των τραπεζικών επιτοκίων αναμένεται πτω-τική και, φέτος, ο Δείκτης Τιμών καταναλω-τή στην Ελλάδα (πληθωρισμός) είναι αρνητι-κός. Βέβαια, η επένδυση στα εταιρικά ομόλο-

γα παρουσιάζει σημαντικές διαφοροποιήσεις από αυτήν των δεσμευμένων τραπεζικών καταθέσεων, που θα πρέπει κάθε φορά να συνεκτιμώνται (όπως η δυνατότητα ανάκλη-σης του εκδότη, η εμπορευσιμότητα του τίτ-λου κ.λπ.). Συχνά, οι διακυμάνσεις στην αγο-ρά των εταιρικών ομολόγων είναι υψηλές – ό,τι αυτό σημαίνει για κάποιον επενδυτή που βιάζεται να ρευστοποιήσει. Συνήθως, η πορεία της τιμής ενός εταιρικού ομολόγου επηρεάζεται από την πορεία της τιμής της μετοχής (αν αυτή είναι διαπραγματεύσιμη στο Χρηματιστήριο) και από τη γενικότερη πορεία της ελληνικής οικονομίας, ενώ υπάρ-χει πάντα το ρίσκο του εκδότη.

κάποιοι θεωρούν ότι η πορεία των ελλη-νικών εταιρικών ομολόγων αποτελεί το κα-λύτερο σημάδι για την πορεία της χρηματι-στηριακής αγοράς.

Χρηματιστηριακές πηγές αναφέρουν ότι υπάρχουν διάχυτες πληροφορίες από το λονδίνο ότι επίκειται η αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τη Moody’s, η οποία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ανα-λυτών, θα είναι κατά 5 κατηγορίες.

μια τέτοια εξέλιξη υποστηρίζεται και από το γεγονός ότι ήδη η Moody’s έχει παραστεί ως ανάδοχος σε εταιρικές εκδόσεις ομολό-γων που έχουν πραγματοποιηθεί, και κα-τά συνέπεια αναμένεται σε κάποια φάση να αναβαθμίσει και τη χώρα στην οποία εδρεύ-ουν αυτές οι επιχειρήσεις.

Σημαντικο Η αγορά εταιρικών ομολόγων μπορεί να δώσει διέξοδο σε υγιείς ελληνικές επιχειρήσεις, καθώς εν τέλει τα οφέλη επιμερίζονται σε όλους: στους μετόχους που θα καλύψουν μέρος της έκδοσης, στην εταιρεία, στις τράπεζες κααι στους εργαζομένους.

atticamag επιχειρείν

12

Τα 14 σημεία Του Steve JobS

Μείνετε αχόρταγόί - Μείνετε τρελαΜενόίΜπροστά σε Μιά νεά πράγΜάτικοτητά, Με Μεγάλά προβληΜάτά κάι προκλησεισ, πιστεύω οτι θά πρεπεινά ξάνάθεσούΜε τούσ ορούσ τησ δούλειάσ ΜάσΜε βάση δοκιΜάσΜενά προτύπά λειτούργιάσ.

απο τον αθανασιο τσαδαρη, Επικεφαλή Διευθυντή Χρηματαγορών και Διαχείρισης Διαθεσίμων

Η Attica Bank και όλοι οι συνάδελ-φοι, ανεξαρτήτου κλίμακας ιεραρχί-ας, βρίσκονται μπροστά σε μια νέα πραγματικότητα στο τραπεζικό σύ-στημα, με μεγάλα προβλήματα αλλά και προκλήσεις.

Κατά τη γνώμη μου, πρέπει να ξαναθέ-σουμε τους όρους της δουλειάς μας με κα-νόνα (moto): back to the basic and profit business.

στο παρόν σημείωμα, στο περιοδικό μας, χρησιμοποιώ ένα εξαιρετικό υπόδειγ-μα λειτουργίας μιας επιχείρησης-πρότυ-που, την Apple, όπως την «οδήγησε» ένας σύγχρονος, ηρωποιημένος γκουρού, ο Steve Jobs, ως συμβολή σε αυτό τον κανό-να (moto), μέσα από τα 14 σημεία-κλειδιά:

1 ΣυγκεντρώΣουστην καθημερινή μας δραστηριότη-τα στην Τράπεζα, το να αποφασίσεις

τι να μην κάνεις είναι εξίσου σημαντικό με το τι θα αποφασίσεις να κάνεις. συγκε-ντρώσου λοιπόν στο back, στο basic, στο profit και κυρίως στο business, με επαγ-γελματισμό και προσήλωση στις ανάγκες του πελάτη και της επιχειρηματικότητας.

2 ΑπλοποίΗΣεη απλοποίηση είναι απόλυτη επι-τήδευση. Όταν γράφεις οδηγίες –

διαδικασίες – απαιτήσεις, θα είσαι απο-τελεσματικός, μόνο όταν καταφέρεις να φτάσεις πολύ βαθιά στην κατανόηση του αντικειμένου. Έτσι μόνο μπορείς να κάνεις το προϊόν-τη λύση να φαίνεται απλή, κα-

τανοητή και ανταγωνιστική.

3ΑνΑλΑβε τΗν ευθυνΗ μεχρί τελουΣΊσως να φαίνεται αλαζονική, εγωι-

στική πρόταση, ίσως πάλι να είναι η τελει-ομανία του Jobs.

είναι προκλητική πρόταση προς ιεραρ-χημένες δομές, με διακρίσεις στις αρμοδι-ότητες και στις εξουσίες. Όμως, ο ηγέτης στο επίπεδό του αναλαμβάνει την ευθύνη και την κάνει business και Profit για την τράπεζα και τους πελάτες, μέχρι τέλους.

4κΑνίβΑλίΣε τον εΑυτο Σου«εάν δεν κανιβαλίσουμε εγκαίρως τον

εαυτό μας, τότε κάποιος άλλος θα το κάνει».

infoΗ επίσημη βιογραφία του Steve Jobs από τον Walter Isaacson κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

13

η Apple δεν είχε πάντα πρώτη τις ιδέες. ο Steve Jobs δεν ήταν καλύτερος από

όλους.αυτό που επέβαλε ως πολιτική όμως εί-

ναι πως, όταν μένεις πίσω σε κάτι, πρέπει να αντεπιτεθείς, κάνοντας πέντε βήματα μπροστά, ακόμα και αν χρειαστεί να κα-ταστρέψεις ένα κομμάτι του εαυτού σου.

Καμία νίκη δεν έρχεται χωρίς τίμημα. αν σκεφτούμε την πρόσφατη ιστορία

του τραπεζικού συστήματος, σίγουρα θα βρούμε ομοιότητες στα παραπάνω.

(Proton - Pro - t.bank - t.t. - A.t.e. - Millennium - emporiki - εγνατία - Marfin - Κύπρου - Cpb - ελληνική κ.λπ.).

5πρώτΑ τΑ προϊοντΑ κΑί μετΑ τΑ κερδΗΤο σημείο αυτό βέβαια αφορά κυ-

ρίως τις επιχειρήσεις παραγωγής αγαθών, και όχι τις εταιρείες παροχής υπηρεσιών, που είναι η Τράπεζα. αξίζουν όμως οι αρ-χές του Jobs και της Apple που εντοπίζο-νται στα δύο παρακάτω σημεία: μη συμβιβάζεσαι. μη σας νοιάζει το κόστος, θέλω το καλύ-

τερο δυνατόν προϊόν, όσο και αν στοιχίσει. Γνωρίζω γιατί οι επιχειρήσεις παρακ-

μάζουν. Φτιάχνουν ένα καλό προϊόν και μετά

εμπλέκονται οι άνθρωποι των πωλήσεων, ζητούν περισσότερες πωλήσεις και λιγό-τερα έξοδα. Έρχεται η φτήνεια και το προ-ϊόν πέφτει.

Το προϊόν όμως είναι τα πάντα. οι αριθ-μοί ακολουθούν.

6μΗν πίΣτευείΣ τίΣ ερευνεΣΛίγο πριν τροφοδοτήσει την αμερι-

κή με αυτοκίνητα, ο Χένρι Φορντ είχε πει: «αν ρωτούσα τους πελάτες μου τι ήθελαν πριν το φτιάξω, θα μου έλεγαν ένα γρήγο-ρο άλογο».

είναι μια διαφορετική προσέγγιση στην ανάγνωση των αναγκών της πελατείας, με μόνιμο άξονα την καινοτομία, την εξέλιξη, το καινούργιο.

η λογική των πρωτοπόρων είναι ότι «εμείς θα τους δείξουμε τι θέλουμε να αγο-ράσουν».

Γνώμονας είναι η γνώση, η ανάλυση, το ένστικτο.

7ομορφυνε το πΑκετοη αγορά είναι Ψυχολογία, εικόνα, Ψυχαγωγία.

«Άρα, όταν ανοίξεις το κουτί της συ-σκευασίας, πρέπει όλο αυτό να μοιάζει με τελετουργία, κάτι που δοξάζει το προϊόν,

που σε κάνει να το σέβεσαι πιο πολύ».εκπληκτικό!!! Κανένα σχόλιο.

8ΑνΑζΗτΗΣε τΗν τελείοτΗτΑΈνας πραγματικός τεχνίτης-βαθύς

γνώστης μιας εργασίας δεν αφήνει τίπο-τε στην τύχη.

Δεν μένει σε αυτό που φαίνεται ή αυτό που μπορεί να αντιληφθεί ο αδαής χρή-στης. Καλύπτει το σύνολο των παραμέ-τρων, ικανοποιώντας πρώτα και κύρια τον εαυτό του. αυτό οδηγεί τα πράγματα όχι στην τύχη, αλλά στην ΤεΧΝη.

9φτίΑξε τΗ δίκΗ Σου πρΑγμΑτίκοτΗτΑο Jobs ήθελε να μειώσει κατά 10

δευτερόλεπτα τον χρόνο για να ανοίξει ένα Macintosh. οι τεχνικοί τεκμηρίωναν ότι αυτό δεν γίνεται με τεχνικές λεπτομέρει-ες. μετά από 4 ημερόνυκτα εξαντλητικής δουλειάς, ομάδα μείωσε τον χρόνο κατά 28 δευτερόλεπτα!!!

10νΑ ΑνεχεΣΑί μονο πΑίκτεΣ υψΗλου επίπεδου

Ίσως να φαίνεται ρατσισμός ή ελιτισμός, αλλά εάν θέλεις το νέο, το μεγάλο, το τέ-λειο αποτέλεσμα, αυτό δεν μπορείς να το πετύχεις με μέτριους. Δεν πρέπει να επιβραβεύουμε τους μέτρι-

ους, για να συνεχίσουν τη μετριότητά τους. οι αποτελεσματικές ομάδες έχουν ηγέτες,

συνεργασία, εσωτερική συνοχή, επιβράβευ-ση, επίπληξη, έλεγχο για το αποτέλεσμα, αυστηρό επιμερισμό αρμοδιοτήτων. Το καλό αποτέλεσμα δεν έρχεται χωρίς

σκληρή δουλειά, πίεση στους συνεργάτες και διαρκή επιμόρφωση, για να γίνουμε ομάδες παικτών υψηλού επιπέδου.

11κΑνε Απο κοντΑ τίΣ ΣυνΑντΗΣείΣ Σουη επαφή με τον συνάδελφο,

τον προϊστάμενο, τον υφιστάμενο, ο συγ-χρωτισμός, η παρατήρηση, ακόμα και μια τυπική απάντηση στην ερώτηση «τι κά-νεις» μπορεί να είναι πιθανή έμπνευση. «Όσοι δεν έχουν ιδέα τι θέλουν να πουν μιλούν μέσω του Power Point και της οθό-νης. αν έχεις κάτι να πεις απλά μίλα…» μας διδάσκει ο Jobs.

12γνώρίΣε τίΣ λεπτομερείεΣ, κΑί οχί μονο ΑυτεΣ

ο Θεός και ο Διάβολος κρύβονται πράγματι στις λεπτομέρειες, αλλά όχι μόνο σε αυτές.

επιχειρείν atticamag

13ΣυνδυΑΣε τίΣ επίΣτΗμεΣΈνα από τα μεγαλύτερα ταλέ-

ντα του Jobs ήταν ότι δεν είχε ένα μεγάλο ταλέντο. Του άρεσαν τα ηλεκτρονικά, αλ-λά του άρεσαν και οι ανθρωπιστικές επι-στήμες. υπήρχαν πολύ ταλαντούχοι στην τεχνο-

λογία. υπήρχαν πολύ καλύτεροι στις ανθρωπι-

στικές επιστήμες. υπήρχαν πολύ καλύτεροι στο ντιζάιν.

Λίγοι όμως μπορούσαν, μιλώντας για ποίηση, να διακόπτουν την απαγγελία, για να πουν μια τεχνική λεπτομέρεια για έναν επεξεργαστή computer.

14μείνετε ΑχορτΑγοί – μείνετε τρελΑμενοίστην έντυπη έκδοση του «Κα-

ταλόγου Όλης της Γης», που κατά τον Jobs αποτελεί πρόδρομο της Google–Βίβλου για τη γενιά των σημερινών 60άρηδων, στην τελευταία σελίδα της έκδοσης ο εκδότης Stewart brand παρακινούσε με το απο-χαιρετιστήριο μήνυμά του τους ανήσυχους τότε νέους να «μείνουν αχόρταγοι, να μεί-νουν τρελαμένοι».

Καθώς λοιπόν στο ξεκίνημα αυτού του άρθρου ανέφερα ότι βρισκόμαστε ως τρα-πεζοϋπάλληλοι μπροστά σε μια νέα πραγ-ματικότητα, με μεγάλα προβλήματα και προκλήσεις, «ας μείνουμε αχόρταγοι, ας μείνουμε τρελαμένοι», δημιουργικοί και καινοτόμοι στη δουλειά μας, συναδελφι-κοί και εργατικοί στην Τράπεζα, κερδοφό-ροι στο αποτέλεσμα.

infoΣτοιχεία του άρθρου προέρχονται από το βιβλίο, τη δημοσίευση στο Harvard Business Review και τη δημοσίευση στο Βημα-γκαζίνο.

14

atticamag εταιρική κοινωνική ευθύνη

14

Εταιρική υπΕυθυνότήτα

Καλές ΠραΚτιΚές αέιφοριας Και έταιριΚής ΚοινωνιΚής έυθυνήςΑρκετες επιχειρήςεις κΑι οργΑνιςμοι, ςτήν ελλΑδΑ, εχουν δυνΑμική πΑρουςιΑ ςτον χώρο τής ΑειφοριΑς κΑι τής ετΑιρικής υπευθυνοτήτΑς. ενδεικτικΑ, ςΑς πΑρουςιΑζουμε κΑποιες Απο Αυτες τις ςήμΑντικες δρΑςεις τους.

απο τον μιχαλη σπανο, Διευθύνοντα Εταίρο Global Sustain*

Ηαειφόρος ανάπτυξη και η εται-ρική κοινωνική ευθύνη (ΕκΕ) πραγματοποιούνται μέσα από τις ενέργειες των επιχειρήσε-

ων που αποσκοπούν στη συμβολή αντιμε-τώπισης περιβαλλοντικών και κοινωνικών ζητημάτων. ή έννοια της αειφορίας και της ΕκΕ χαρακτηρίζει τις επιχειρήσεις που απο-φασίζουν οικειοθελώς –και πέρα από κάθε νομική υποχρέωση– να ενσωματώσουν τους κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους στις καθημερινές επιχειρηματικές τους δρα-στηριότητες. Στοχεύει μάλιστα να διαμορ-φώσει το κλίμα στο οποίο οι επιχειρήσεις θα αναγνωρίζονται όχι μόνον επειδή παράγουν κέρδη, αλλά και για τη σωστή συνεισφορά τους και την ανταπόκρισή τους στις κοινω-νικές προκλήσεις και ευαισθησίες του σήμε-ρα και του αύριο.

15

εταιρική κοινωνική ευθύνη atticamag

ζουν νέους φοιτητές, προκειμένου να αντα-πεξέρχονται στις οικονομικές δυσκολίες και να μπορούν να επικεντρώνονται στις σπου-δές. όι υποτροφίες ότΕ-COSMOTE εντάσ-σονται στο πρόγραμμα Εταιρικής υπευθυνό-τητας που υλοποιούν οι δύο εταιρείες. από το 2002 μέχρι και σήμερα, έχουν συνολικά απονεμηθεί 126 υποτροφίες και 257 τιμητι-κές διακρίσεις, η αξία των οποίων υπερβαίνει τα 2 εκατ. ευρώ. το πρόγραμμα υποτροφιών ότΕ-COSMOTE απευθύνεται σε πρωτοετείς φοιτητές από όλους τους νομούς της Ελλάδας που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήμα-τα και σπουδάζουν σε ιδρύματα πανεπιστη-μιακού τομέα της ανώτατης Εκπαίδευσης, μακριά από την πόλη κατοικίας τους. Για τις 20 υποτροφίες, ύψους 15.280 ευρώ έκαστη, δικαίωμα συμμετοχής έχουν οι υποψήφιοι που έχουν αποφοιτήσει κατά το 2013 από Ελληνικά Δημόσια Γενικά και Επαγγελματικά Λύκεια και έχουν εισαχθεί, μέσω του συστή-ματος πανελλαδικών εξετάσεων, σε ιδρύματα πανεπιστημιακού τομέα της ανώτατης Εκ-παίδευσης της χώρας μας. Επιπλέον, στο ίδιο πλαίσιο και με τις ίδιες προϋποθέσεις συμμε-τοχής, ο ότΕ και η COSMOTE θα απονείμουν και τιμητικές διακρίσεις, συνοδευόμενες από το ποσό των 1.528 ευρώ η καθεμία. Φέτος, παράλληλα με τα κοινωνικο-οικονομικά κρι-τήρια, για την επιλογή των υποτρόφων και των διακριθέντων θα ληφθεί υπόψη και η σχολική επίδοσή τους.

τα Ελληνικά Πετρέλαια, με τη μακρά και διαρκή παρουσία τους στο θριάσιο και στη δυτική θεσσαλονίκη, υλοποιούν εδώ και αρκετά χρόνια προγράμματα Εταιρικής κοι-

ή αλυσίδα Κωτσόβολος, στο πλαίσιο του «πράττειν», της στρατηγικής της για την εταιρική υπευθυνότητα, πραγματοποίησε την κυριακή 26 Μαΐου την ήμέρα καλής πράξης, όπου ομάδες εργαζομένων από όλη τη χώρα ανέλαβαν από μια κίνηση υποστήριξης για το περιβάλλον, τον άνθρωπο και την τοπική κοινωνία. Εκατοντάδες εργαζόμενοι σε όλη τη χώρα οργανώθηκαν σε ομάδες και ανέλα-βαν να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν από μία δράση με καλό σκοπό – από τον Έβρο έως την κρήτη και από τη ρόδο έως την κέρκυ-ρα, συμμετείχαν στην ήμέρα καλής πράξης, υλοποιώντας περισσότερες από 50 δράσεις. τα αποτελέσματα των δράσεων που έλαβαν χώρα ήταν θετικά, καθώς οι εργαζόμενοι της «κωτσόβολος», μέσω της εθελοντικής τους συμμετοχής, κατάφεραν να προσφέρουν ου-σιαστική και πολύτιμη βοήθεια τόσο στην κοι-νωνία όσο και στο περιβάλλον. Σκοπός της εταιρείας, αλλά και των ίδιων των εργαζομέ-νων, είναι να καθιερώσουν την ήμέρα καλής πράξης, ώστε να πραγματοποιείται σταθερά μία φορά τον χρόνο, και φυσικά να την πλαι-σιώσουν με πληθώρα άλλων πρωτοβουλιών, στο πλαίσιο του «πράττειν».

ή ΑΒ Βασιλόπουλος άνοιξε τις πόρτες του πρώτου της οικολογικού καταστήματος, AB Green Store, στη Σταμάτα αττικής. ή αλυ-σίδα εγκαινιάζει μια νέα εποχή, όσον αφο-ρά την κατασκευή των καταστημάτων της, η οποία προσανατολίζεται στην εφαρμογή πρακτικών που μπορούν να παράγουν και να εξοικονομούν ενέργεια, σε ποσοστό που μπορεί να φτάσει έως και το 40% σε σχέση με τα συμβατικά καταστήματα. ή χρήση φωτο-βολταϊκών συστημάτων και ανεμογεννητρι-ών, για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, τα ανοίγματα οροφής για φυσικό αερισμό, οι φωτοσωλήνες για φυσικό φωτισμό, τα συστή-ματα εξοικονόμησης ενέργειας στα ψυγεία, το σύστημα γεωθερμίας που αξιοποιεί τη θερμό-τητα του εδάφους για τη θέρμανση του κτι-ρίου τον χειμώνα και την αποβολή της θερ-μότητας το καλοκαίρι, το σύστημα συλλογής του βρόχινου νερού και αξιοποίησής του είναι μόνο μερικές από τις μεθόδους που χρησιμο-ποιούνται για εξοικονόμηση και παραγωγή ενέργειας, που κάνουν το AB Green Store ξε-χωριστό από κάθε άποψη. το AB Green Store διαθέτει καρότσια από ειδικό ανακυκλωμένο πλαστικό και σταθμό φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Επίσης, στο κατάστημα μπορεί-τε να βρείτε τη Μονάδα ανταποδοτικής ανα-κύκλωσης επτά υλικών, καθώς και κάδους για την ανακύκλωση λαδιού και λαμπτήρων.

Είκοσι υποτροφίες, ύψους 15.280 ευρώ, για πρωτοετείς φοιτητές προκηρύσσουν και φέτος ο ΟΤΕ και η COSMOTE, συνεχίζο-ντας για δωδέκατη συνεχή χρονιά να στηρί-

Οι επιχειρή-σεις αναγνω-ρίζονται για τη συνεισφο-ρά τους και την ανταπό-κρισή τους στις κοινωνι-κές προκλή-σεις και ευαι-σθησίες του σήμερα και του αύριο.

Attica Bank

Στο πλευρό των μαστιχοπαραγωγών της Χίου, έναν χρόνο μετά τις πυρκα-γιές, βρέθηκε η Attica Bank, πιστή στις αρχές της Εταιρικής κοινωνικής Ευθύ-νης και στην ανάγκη ενίσχυσης της ελ-ληνικής γεωργικής παραγωγής. αντι-προσωπεία του ομίλου της Attica bank, με επικεφαλής τον πρόεδρο του Δ.Σ. και Εντεταλμένο Σύμβουλο της τράπε-ζας κ. ιωάννη Γαμβρίλη, συναντήθη-κε με την Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου και συζήτησε με τα στελέχη της τρόπους διεύρυνσης της συνεργασί-ας μεταξύ του ομίλου της Attica Bank και της Ένωσης. κατά τη διάρκεια της παραμονής στη Χίο, η αντιπροσωπεία

της Attica Bank επισκέφθηκε εργοστά-σια επεξεργασίας της μαστίχας και ενη-μερώθηκε για τα επιχειρηματικά σχέ-δια και τις προοπτικές ανάπτυξης των mastihashop, στα οποία ο όμιλος είναι από τους βασικούς μετόχους. Επίσης, πραγματοποιήθηκε συνάντηση, στην οποία παρευρέθηκαν εκπρόσωποι πολι-τικών, επιστημονικών, επαγγελματικών και επιχειρηματικών φορέων της Χίου. Σε συνέντευξη τύπου, ο πρόεδρος της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου εξέ-φρασε τις ευχαριστίες του τόσο για την ενίσχυση των 50.000 ευρώ όσο και για τη γενικότερη στήριξη που παρείχε η Attica Bank στην Ένωση.

νωνικής Ευθύνης. ή σταθερή παρουσία του ομίλου και η συνέπεια που επιδεικνύει συμ-βάλλουν -μέσα σε μια περίοδο κρίσης- στην ανάπτυξή του, προσφέροντας ταυτόχρονα ει-σόδημα και εργασία στην τοπική κοινωνία και στους νέους. το πρόγραμμα «πάμε κα-τασκήνωση», που ξεκίνησε το 2008, συνεχί-στηκε και το καλοκαίρι που πέρασε, δίνοντας την ευκαιρία σε 360 παιδιά από ευπαθείς κοι-νωνικά οικογένειες του θριασίου και της δυ-τικής θεσσαλονίκης να κάνουν δωρεάν δια-κοπές σε επιλεγμένες θερινές κατασκηνώσεις. Ένα νέο πρόγραμμα, που αφορά την παροχή υπηρεσιών πρωτοβάθμιας περίθαλψης, ξεκί-νησε με τη συνεργασία των Γιατρών του κό-σμου. Μια σειρά από παραστάσεις και πολι-τιστικές εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν με ιδιαίτερη επιτυχία και φέτος, χάρη και στη συνδρομή του όμίλου Ελληνικά πετρέλαια: τα «αισχύλεια» στην Ελευσίνα, που αποτε-λούν το κορυφαίο πολιτιστικό γεγονός της περιοχής, αλλά και τα «θριάσια», τα «Ζερβο-νικόλεια», τα «Λαμπέτεια» και τα «κιθαιρώ-νεια» σημείωσαν μεγάλη επιτυχία και τα πα-ρακολούθησε πλήθος κόσμου.

* Η Global Sustain, με γραφεία σε Αθήνα και Βρυ-ξέλλες, προσφέρει καινοτόμες υπηρεσίες σε θέματα που σχετίζονται με την αειφορία, την εταιρική υπευθυνότητα, τις υπεύθυνες επενδύσεις, την επι-χειρηματική ηθική και αριστεία, τη διαφάνεια και τη λογοδοσία. Στα μέλη της περιλαμβάνονται εταιρείες, μη κυβερνητικές και μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, δημόσιοι φορείς, εκπαιδευτικά ιδρύματα, Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, επαγγελματικά σωματεία, σύλλογοι και άλλοι φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα (www.globalsustain.org).

atticamag περί τέχνης

16

Εθνικό ΜόυσΕιό συγχρόνησ ΤΕχνησ (ΕΜσΤ)

Εκ νΕουΜια νΕα γΕνια Ελλήνων καλλιτΕχνωνΗ έκθέσΗ «έκ νέου» παρουσιαζέι μια νέα γένια έλλΗνων καλλιτέχνων, στο ξέκινΗμα τουσ στΗ δΗμιουργικΗ διαδικασια. κοινο τουσ σΗμέιο, έπισΗσ, το ανοιγμα τουσ στο νέο που έρχέται.

Σε μια περίοδο οικονομικής ύφεσης και συρρικνωμένων δυνατοτήτων και ευκαιριών, η παρούσα έκθεση στρέφε-ται στις αναζητήσεις, στα ερωτήματα και στις πηγές έμπνευσης των νέων δημιουργών, που με νέους τρόπους, νέες συσχετίσεις και νέες διαδικασί-ες διαμορφώνουν το έδαφος για τη μελλοντική καλλιτεχνική δημιουργία στην Ελλάδα.

όι 34 καλλιτέχνες και οι τρεις καλλιτεχνι-κές ομάδες, που συμμετέχουν στην έκθεση, επελέγησαν μετά την αξιολόγηση περίπου 1.000 πορτφόλιο και προτάσεων, που συ-γκεντρώθηκαν με το ανοιχτό κάλεσμα το οποίο απηύθυνε το Εθνικό Μουσείο σύγ-χρονης Τέχνης, στο πλαίσιο μιας διετούς έρευνας που πραγματοποιήθηκε, σε μια προσπάθεια χαρτογράφησης της ανερχό-μενης γενιάς Ελλήνων δημιουργών. γεννη-μένοι τη δεκαετία του 1980 –συγκεκριμένα, από το 1979 έως το 1990–, οι συμμετέχο-

ντες καλλιτέχνες έχουν πρόσφατα ολοκλη-ρώσει τις σπουδές τους και είναι πρωτοεμ-φανιζόμενοι ή έχουν ξεκινήσει την καλλι-τεχνική τους δραστηριότητα πριν από λίγα χρόνια στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. όρι-σμένοι από τους καλλιτέχνες ζουν σε ευρω-παϊκά καλλιτεχνικά κέντρα, όπως στο Λον-δίνο, στο Βερολίνο, στο Άμστερνταμ, στην κολωνία και στη Βιέννη, αλλά οι περισσό-τεροι δραστηριοποιούνται στην Αθήνα, που τα τελευταία χρόνια έχει αποτελέσει ένα ζω-ντανό κέντρο καλλιτεχνικών ζυμώσεων και πρωτοβουλιών. χαρακτηριστικό είναι επίσης ότι αρκετοί από τους καλλιτέχνες της έκθε-σης ολοκλήρωσαν τις πρώτες τους σπουδές σε διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους και στη συνέχεια ξεκίνησαν τη δραστηριό-τητά τους στον καλλιτεχνικό χώρο.

η έκθεση παρουσιάζει νέες παραγω-γές, που δημιουργήθηκαν ειδικά για την έκθεση, αλλά και πρόσφατα έργα, που σε κάποιες περιπτώσεις αποτέλεσαν τις πτυ-χιακές εργασίες πρωτοεμφανιζόμενων

καλλιτεχνών σε σχολές καλών τεχνών, τα τελευταία χρόνια. Τα κριτήρια για την επι-λογή καλλιτεχνών και έργων διαμορφώ-θηκαν μέσα από την έρευνα του υλικού και καθόρισαν τους άξονες και τους στόχους βάσει των οποίων σχεδιάστηκε η έκθεση. Βασικός στόχος της έκθεσης είναι να δι-ερευνηθούν τα ερωτήματα που θέτουν οι νέοι καλλιτέχνες με το έργο τους σήμερα και να αναδειχθούν τα νέα ειδοποιά χαρα-κτηριστικά της αναδυόμενης αυτής γενιάς, προκειμένου να τονιστεί η ιδιαίτερη καλ-λιτεχνική της δυναμική. η έκθεση καλύ-πτει ένα ευρύ φάσμα καλλιτεχνικής δημι-ουργίας και προβάλλει έναν πλουραλισμό καλλιτεχνικών πρακτικών και μέσων, που επιτρέπει να διαφανούν οι προσανατολι-σμοί μιας νέας γενιάς, η δράση της οποίας βασίζεται στην έρευνα, στη συνεργασία και στην ανταλλαγή πληροφορίας και γνώσης.

ό τίτλος «Εκ νέου» επιλέγεται ως ένα κυριολεκτικό και μεταφορικό σχήμα με διτ-τή σημασία: από τη μία, για να δηλώσει το

1 Μαρία Τσάγκαρη - Ένας ακόμη κήπος, ένας ακόμη κύκλος, 2013.2 σε πρώτο πλάνο το έργο της Πάκυς Βλασσοπούλου Explosions in the Sky - Wel-come, Ghosts, 2013. στο βάθος το έργο της Μαρίας Παπανικολάου η τεχν(η)ική της Απόδρασης, 2013.

17

περί τέχνης atticamag

ξεκίνημα των καλλιτεχνών στη δημιουργι-κή διαδικασία και, από την άλλη, για να ση-ματοδοτήσει την εκ νέου προσέγγιση, χρή-ση και αξιοποίηση μέσων, πρακτικών και εννοιών που ανιχνεύονται στα έργα τους. κοινό σημείο αναφοράς της ανερχόμενης αυτής γενιάς είναι ότι ανοίγεται στο νέο που έρχεται, χωρίς όμως να αγνοεί και να παρα-κάμπτει αυτό που έχει προηγηθεί ως προς το μέσο, την ύλη και το περιεχόμενο.

υπό αυτό το πρίσμα, παραδοσιακά μέσα, όπως η ζωγραφική, το σχέδιο, η γλυπτική, η αρχιτεκτονική αλλά και η περφόρμανς, επαναπροσεγγίζονται από πολλούς καλλι-τέχνες μέσα από νέα τεχνολογικά εργαλεία. Είτε κάνουν με άμεσο τρόπο χρήση ψηφια-κής τεχνολογίας είτε όχι, τα έργα αναπτύσ-σονται στο πλαίσιο των νέων συνθηκών καλλιτεχνικής παραγωγής που διαμορφώ-νεται στην εποχή της συνδεσιμότητας και της διαδικτυακής κουλτούρας. Μέσα από την ώσμωση και την υβριδική μείξη μιας άυλης μορφής παραγωγής και μιας παρα-

δοσιακής διαδικασίας, τα έργα της έκθεσης κινούνται ανάμεσα στη δημιουργία μιας άυ-λης πραγματικότητας και σε αυτή της υλι-κής αφηγηματικότητας.

όι καλλιτέχνες της έκθεσης ανοίγονται σε νέα διεπιστημονικά και διακαλλιτεχνικά πεδία και αξιοποιoύν εργαλεία ανθρωπολο-γικής, εθνογραφικής και ιστορικής έρευνας, για να επανερμηνεύσουν γεγονότα του πα-ρελθόντος και να συγκροτήσουν ανοιχτές και αμφίσημες αφηγήσεις, που συχνά εκ-κινούν από προσωπικές εμπειρίες και βι-ώματα. Αναπτύσσουν ζωντανή σχέση με το παρελθόν και τα υλικά του ίχνη, θέτοντας σε αμφισβήτηση μια μονοδιάστατη ιστορική κατασκευή. στρέφονται με κριτική διάθεση στη σύγχρονη κοινωνικοπολιτική πραγμα-τικότητα και διερευνούν θέματα σχετικά με την εργασία και τις νέες μορφές οικονομίας, τη βιωσιμότητα, την αυτονομία, τις δομές εξουσίας, το φυσικό και αστικό περιβάλλον. Μέσα από συμμετοχικά μοντέλα δημιουργί-ας, πραγματεύονται τα κοινά αγαθά και τον

τρόπο που αυτά επαναπροσδιορίζονται στην εποχή της συνδεσιμότητας και προσβασιμό-τητας. συγχρόνως, η γλωσσική κατεύθυν-ση σε ποικίλες της εκφάνσεις αξιοποιείται και συνδέεται με την καθημερινή λειτουρ-γία και τις συμβάσεις που τη διέπουν. Μέσα από χειρωνακτικές και τελετουργικές πρα-κτικές, το στοιχείο της σωματικότητας συν-διαλέγεται στα έργα τους με μια εσωτερική και υπαρξιακή αναζήτηση.

ιδιαίτερης σημασίας για την έκθεση στά-θηκε η συνεργασία του Εθνικού Μουσεί-ου σύγχρονης Τέχνης με το Εθνικό κέντρο Τεκμηρίωσης, χάρη στην οποία δόθηκε η δυνατότητα παραγωγής ή παρουσίασης έρ-γων που αξιοποιούν τεχνολογικά εργαλεία, για να προσεγγίσουν εκ νέου ζητήματα, σε σχέση με τη σύγχρονη αστική κουλτούρα, τα κοινά και τους νέους τρόπους διαβίωσης και συνεργασίας, αλλά και την πρόκληση και τις δυνατότητες της χρήσης των ανοι-χτών δεδομένων στην Ελλάδα για τους θε-σμούς και τους ίδιους τους πολίτες.

ΕπιμΕλήτριΕς τής ΕκθΕςής:Δάφνη Βιτάλη, Δάφνη Δραγώνα, Τίνα Πανδή

ςυμμΕτΕχουν οι καλλιτΕχνΕς:χρήστος Βαγιάτας, χρύσα Βαλσαμάκη, ινώ Βαρβαρίτη, Μαρία Βαρελά, Αφροδίτη Ψαρρά, Μαρίνος κουτσομιχάλης, Πάκυ Βλασσοπούλου, Παναγιώτης Βορριάς, θεόδωρος γιαννάκης, ναταλί γιαξή, Μανώλης Δασκαλάκης-Λεμός, Αθανάσιος Ζαγορίσιος, Ευθύμης θέου, θανάσης Δεληγιάννης, Βαλεντίνα κάργα, χρυσάνθη κουμιανάκη, Μαρίνος κουτσομιχάλης, Kernel (Πέτρος Μώρης, Πέγκυ Ζάλη, θεόδωρος γιαννάκης), Αλέξανδρος Λάιος, Βασίλης Μπαλάσκας, ράνια Μπέλλου, Πέτρος Μώρης, κοσμάς νικολάου, σοφία ντώνα, Μυρτώ Ξανθοπούλου, ιωάννα Ξημέρη, Μαρία Παπανικολάου, Τούλα Πλουμή, Έρικα σκούρτη, Ευαγγελία σπηλιοπούλου, Αναστάσης στρατάκης, στεφανία στρούζα, Μαρία Τσάγκαρη, Μάρω Φασουλή, Μυρτώ Φερεντίνου, Μαριάννα χριστοφίδου, City Index Lab + Energize.

WWW.emst.grhttp://fixit-emst.blogspot.gr/https://www.facebook.com/pages/EMST-National-Museum-of-Contemporary-Art-Athens/https://twitter.com/EMSTathens http://www.youtube.com/user/EMSTathens

Info

3 City Index Lab & Energize, ΑκΤινΑ*, ParaSol, 2012- 20134 Παναγιώτης Βορριάς, ηχοτοπίο Φυτειά, 2010-2011

3

4

2

1

atticamag ενδιαφέροντες άνθρωποι

18

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΙΧΑΗΛ

ΜΕΝΟΥΜΕ ΔΥΝΑΤΟΙΕΜΠΝΕΥΣΤΗΣ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΗΡΙΟΣ ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ «ΜΕΙΝΕ ΔΥΝΑΤΟΣ – BE STRONG», Ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΙΧΑΗΛ ΜΙΛΑΕΙ ΣΤΟ «ATTICA MAG» ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΜΑΧΗ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΚΑΙΓΙΑ ΤΟ ΠΩΣ ΤΗ ΜΕΤΕΤΡΕΨΕ ΣΕ ΜΑΧΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΠΙΔΑΣ.

Τι είναι η οργάνωση «Μείνε Δυνατός - Be Strong»;Η Κοινωφελής Μη Κερδοσκοπική Οργά-νωση Φίλων του Καρκίνου, με τον διακρι-τικό τίτλο «ΜΕΙΝΕ ΔΥΝΑΤΟΣ», και στα ξε-νόγλωσσα «BE STRONG», ιδρύθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2007, με σκοπό την τεκμηρι-ωμένη πληροφόρηση σε θέματα που αφο-ρούν τον καρκίνο, την πρόληψη καθώς και την υποστήριξη σε όλους όσοι εμπλέκο-νται με αυτόν. Η ιστοσελίδα της οργάνωσης http://www.bestrong.org.gr, που δημιουρ-γήθηκε τον Ιανουάριο του 2008, θεωρείται από τις πλέον ενημερωμένες ιστοσελίδες στην Ελλάδα σε θέματα που αφορούν τον καρκίνο και την υποστήριξη.

Πώς γεννήθηκε η Γραμμή Υποστήρι-ξης 1069 ανθρώπων με καρκίνο;Η γραμμή γεννήθηκε κατά τη διάρκεια του δικού μου καρκίνου το 2007, ενώ είχαν εξαφανιστεί όλοι οι άνθρωποι από κοντά μου. Ήθελα λοιπόν στη συνέχεια να δημι-ουργήσω μια γραμμή υποστήριξης, ώστε στο μέλλον να μη βρεθεί ξανά στη θέση μου κανένας άνθρωπος μόνος του... Από τη Δευτέρα 18 Ιανουαρίου 2010 ξεκίνη-σε η λειτουργία της πρότυπης –για τα ελ-ληνικά δεδομένα– γραμμής υποστήριξης, μέσω του εθνικού τετραψήφιου αριθμού 1069, που είχε ως στόχο την ψυχοκοινω-νική στήριξη των ανθρώπων που εμπλέ-κονται με τον καρκίνο. Κάτι τέτοιο έγινε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, δηλαδή να υπάρχει ένα τετραψήφιο νούμερο για τους ανθρώπους που εμπλέκονται με τον καρ-κίνο. Η υλοποίηση του έργου αυτού έγινε με την υποστήριξη του Ιδρύματος «Σταύ-ρος Νιάρχος».

Ποιος είναι ο επόμενος στόχος της ορ-γάνωσης;

Ο επόμενος στόχος της οργάνωσης είναι η βιωσιμότητά της, καθώς και η δημιουργία ενός κέντρου ευεξίας και υποστήριξης των ανθρώπων που εμπλέκονται με τον καρ-κίνο (CANCER SURVIVORS WELLNESS CENTER).

Το να «μοιράζεσαι» κανείς την ασθέ-νεια του με άλλους ανθρώπους σε τι βοηθάει;Το να μοιράζεσαι την ασθένειά σου με άλ-λους ανθρώπους είναι πολύ υποστηρικτι-κή διαδικασία, αφού μαζί με το μοίρασμα εκφορτίζεις και όλα τα αρνητικά συναισθή-ματα που διαχειρίζεσαι μόνος σου. Παράλ-ληλα, αντιλαμβάνεσαι τη δύναμη που μπο-ρεί να δώσει η δική σου ιστορία σε άλλους ανθρώπους, που την έχουν ανάγκη, αλλά και να συνειδητοποιήσεις ότι σε αυτή τη μάχη δεν είσαι μόνος....

Είστε ευτυχισμένος;Η ευτυχία είναι πολύ υποκειμενική υπόθε-ση. Ναι, είμαι ευτυχισμένος, από τη στιγ-μή που έχω την υγεία μου. Όλα τα άλλα τα προβλήματα μοιάζουν σαν παιδικό πάρτι... Τι σας κάνει να θυμώνετε;Με θυμώνει πολύ η μιζέρια ως στάση ζω-ής, αλλά και οι άνθρωποι οι οποίοι δεν σε σέβονται ή δεν σε υπολογίζουν ως προ-σωπικότητα!

Ποια είναι η κινητήριος δύναμή σας;Η κινητήριος δύναμή μου είναι τα όνειρά μου, που έχουν να κάνουν με τους άλλους ανθρώπους, για το πώς μπορώ να φανώ πιο υποστηρικτικός και βοηθητικός προς αυτούς.Ζούμε σε μια περίοδο όχι μόνο οικο-νομικής, αλλά και κοινωνικής και ψυ-χολογικής αποδόμησης. Τι θα συμβου-

λεύατε τους συνανθρώπους σας; Ότι τέτοιες δύσκολες στιγμές είναι η κα-λύτερη ευκαιρία να κάνουμε τη δική μας ενδοσκόπηση και κατόπιν να δούμε ποιες ευκαιρίες μπορούμε να δημιουργήσουμε, ώστε να περάσουμε σε ένα άλλο επίπεδο ζωής.

Πώς θα μπορούσε κάποιος να βοηθή-σει την οργάνωση;Γνωρίζουμε ότι είναι συχνά δύσκολο να αποφασίσει κάποιος πού, ποτέ και πώς

infoΠερισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα: www.bestrong.org.gr

19

ενδιαφέροντες άνθρωποι atticamag

Ο Παναγιώτης Μιχαηλ κατάγεται από την Κύπρο και γεννήθηκε στη Γερμανία το 1967. Από τα 14 ασχολείται με τον αθλητισμό, ως αθλητής της ενόργανης και ακροβατικής γυμναστικής.

αΠΟφΟιτηςε το 1990 από τα Τ.Ε.Φ.Α.Α. Αθηνών (Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού) και εξειδικεύτηκε ως aerobic instructor και personal fitness trainer.

εΜΠνευςτης και δημιουργός της Μη Κερδοσκοπικής Οργάνωσης Φίλων του Καρκίνου «ΜΕΙΝΕ ΔΥΝΑΤΟΣ», ο Παναγιώτης Μιχαήλ είναι ο ίδιος επιζών του καρκίνου δύο φορές μέσα σε μία δεκαετία.

Το ςκεΠτικΟ της δημιουργίας της οργάνωσης, ήταν να παρέχει σε όσους εμπλέκονται με τον καρκίνο όλα εκείνα τα όπλα που χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν την ασθένεια όσο πιο ανώδυνα και χωρίς φόβο. Γιατί με τον καρκίνο δεν εμπλέκεται μόνο ο ασθενής, αλλά και το περιβάλλον του. Τα όπλα αυτά είναι η πληροφόρηση και η υποστήριξη.

τελη Σεπτεμβρίου του 2005 τελείωσε τη συγγραφή του βιβλίου του με τον τίτλο «Είμαστε τουρίστες!». Καταθέτει με βιωματική γραφή τις εμπειρίες του, με σκοπό να βοηθήσει τους ανθρώπους, δίνοντάς τους μέσα από τη δική του ιστορία ελπίδα για τη ζωή.

Bio

πρέπει να δώσει την υποστήριξή του σε μια μη κερδοσκοπική οργάνωση. Σίγουρα, θα βρείτε σπουδαίους λόγους για να μας υποστη-ρίξετε... Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρό-ποι με τους οποίους μπορείτε να βοηθήσετε στο έργο μας: κάνοντας μια δωρεά, συμμετέ-χοντας στις δράσεις μας, διοργανώνοντας τη δική σας φιλανθρωπική εκδήλωση, με το να ενταχθείτε στην ομάδα των εθελοντών μας. Όποιον τρόπο και να επιλέξετε να βοηθήσε-τε, ένα είναι το σίγουρο, ότι έχετε συμβάλει και εσείς με τον δικό σας τρόπο σήμερα, ώστε

κάποιος άλλος αύριο να έχει πρόσβαση στην πληροφόρηση και στην υποστήριξη που αυ-τονόητα θα έπρεπε να έχει, αλλά και να υπο-στηρίξουμε άλλον έναν άνθρωπο σήμερα που εμπλέκεται με τον καρκίνο. Βασιζόμαστε στη δική σας βοήθεια!

«Άδραξε τη μέρα»… Αυτή είναι η δική μου στάση ζωής και φιλοσο-φία, γιατί τίποτα δεν είναι αυτονόητο. Στη ζωή πολλές φορές ψάχνουμε να βρούμε το τέλειο και ξεχνάμε ότι η ίδια η ζωή είναι ΤΕΛΕΙΑ!!!

Η ΝΗΣΤΕΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ

κΑΙ ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΗΣΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΟΡΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΑΡΡΗΚΤΑ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΕΣ

ΜΕ ΠΕΡΙΟΔΟΥΣ ΝΗΣΤΕΙΑΣ, ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΟΙ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΙ ΤΡΟΦΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΟΝΤΑΙ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ

ΚΟΝΤΑ ΣΤΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ.

απο τον nikολαο κριαρα, Διαιτολόγο-Διατροφολόγο, www.newsdiet.gr

atticamag πάνω απ’ όλα υγεία

20

21

πάνω απ’ όλα υγεία atticamag

Πάρτε για παράδειγμα τους συν-δυασμούς τροφών που επιτρέ-πεται να καταναλώνουμε κα-τά τη διάρκεια της νηστείας

των εορτών των Χριστουγέννων, που εί-θισται να ξεκινά από τα μέσα Νοεμβρίου και τελειώνει τις 24 Δεκεμβρίου.

Κατά τη νηστεία αυτή τρώμε ψάρι, όσπρια και λαδερά. Όμως, τις ημέρες Τε-τάρτη και Παρασκευή δεν επιτρέπεται να φάμε ψάρι.

Πιο συγκεκριμένα, από τα μέσα Νοεμ-βρίου και ως τα μέσα του Δεκεμβρίου νη-στεύουμε το κρέας, τα γαλακτοκομικά και τα αυγά, και τρώμε ψάρι, εκτός βέβαια από Τετάρτη και Παρασκευή – που νηστεύουμε και το ψάρι αυστηρά. Τις τελευταίες δέκα ημέρες πριν από την εορτή των Χριστου-γέννων απαγορεύεται και η κατανάλωση του ψαριού.

Επίσης, να σημειωθεί ότι την ημέρα της εορτής των Εισοδίων της Θεοτόκου επιτρέ-πεται να καταναλώσουμε ψάρι, και ας συ-μπέσει ημέρα Τετάρτη ή Παρασκευή.

Τέλος, να επισημανθεί ότι από τις 18 μέ-χρι και τις 24 Δεκεμβρίου, παραμονή της εορτής, επιτρέπεται η κατανάλωση οίνου και ελαίου, εκτός βέβαια από Τετάρτη και Παρασκευή, που θα παρεμβληθούν και κα-

τά τις οποίες τηρούμε ανέλαιη νηστεία.Στα οφέλη της νηστείας αξίζει να τονί-

σουμε ότι η αποχή ή η μείωση της κατα-νάλωσης του κόκκινου κρέατος μας φέρνει πολύ κοντά στα πρότυπα της μεσογειακής διατροφής.

Οι πιθανές ελλείψεις, οι οποίες οφεί-λονται στην αποχή από την κατανάλωση ζωικών προϊόντων, μπορούν να προλη-φθούν με κάποιες έξυπνες διατροφικές στρατηγικές.

Στην περίοδο κατά την οποία θα πρέπει οι πιστοί να μην καταναλώσουν λάδι, μιας και το ελαιόλαδο είναι η καλύτερη πηγή βι-ταμίνης Ε και πολυφαινολών –θρεπτικών ουσιών μέγιστης σημασίας για την αντιο-ξειδωτική άμυνα του οργανισμού μας–, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η ικανοποιητική πρόσληψη πολυφαινολών και βιταμίνης Ε μπορεί να επιτευχθεί από άλλες πηγές φυ-τικού λίπους, όπως οι ξηροί καρποί.

Η περίοδος της νηστείας αποτελεί ση-μαντικό βήμα ως προς την επίτευξη απώ-λειας σωματικού βάρους. Όμως, δεν είναι λίγοι εκείνοι οι οποίοι, παρά την αποχή από την κατανάλωση κρέατος, γαλακτο-κομικών και λαδιού, δεν καταφέρνουν να χάσουν βάρος. Αυτό οφείλεται τις περισσό-τερες φορές σε αυξημένη κατανάλωση άλ-

1Γάλα σόγιας ή αμυγδάλου μαζί με δημητριακά ολικής αλέσεως.

2Όσπρια και λαδερά σε συνδυασμό με τυρί σόγιας.

3Φρούτα χτυπημένα στο μπλέντερ με γάλα σόγιας

ή αμυγδάλου σε συνδυασμό με ξηρούς καρπούς και λίγο μέλι.

4Μανιτάρια, τα οποία έχουν υψηλότερα επίπεδα πρωτεΐνης,

σε σχέση με άλλα τρόφιμα, και πρέπει να προτιμώνται.

5Ο φυτικός σίδηρος (όσπρια, λαδερά) μαζί με τη βιταμίνη

C (σαλάτα, φρούτα) εξασφαλίζει την τριπλάσια απορρόφησή του. H προσθήκη 100 ml φυσικού χυμού πορτοκάλι ή μιας ποικιλόχρωμης σαλάτας στο μεσημεριανό αποτελεί τον καλύτερο συνδυασμό.

6 Θαλασσινά, τα οποία είναι πλούσια σε πρωτεΐνη υψηλής

βιολογικής αξίας, σε χαλκό και σε σίδηρο, και συνεπώς ενισχύουν τη μυϊκή μάζα, την υγεία του ανοσοποιητικού συστήματος και του νευρικού.

Έξυπνες διατροφικές στρατηγικές που μεγιστοποιούν την πρόσληψη πρωτεΐνης

Εάν θέλετε να μην επιλέξετε γαλακτοκομικά σόγιας ή αμυγδάλου, όπως προαναφέρθηκε, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι τα πράσινα λαχανικά, και ειδικά το μπρόκολο και το σπανάκι, περιέχουν ικανοποιητικές ποσό-τητες ασβεστίου, όμως σχετικά μικρής όμως απορροφησιμότητας.

Τέλος, για να μεγιστοποιούμε την αξιοποίηση του ασβεστίου από τον οργανισμό όταν καταναλώνουμε πράσινες σαλάτες, δεν θα πρέπει να γίνεται ταυτόχρονη πρόσληψη αλκοόλ και καφεΐνης.

λων τροφίμων υψηλής θερμιδικής αξίας, που δεν εμπίπτουν στους περιορισμούς της νηστείας. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν το ψωμί, ο χαλβάς, το μέλι και οι ξηροί καρποί.

Πολλά άτομα κατά την περίοδο της νη-στείας, αντί να αντικαθιστούν για παρά-δειγμα το κρέας με λαχανικά ή όσπρια, κα-ταλήγουν να τρώνε περισσότερους υδατάν-θρακες (ψωμιά, κράκερ, φρυγανιές). Αυτή η συνήθεια –ειδικά αν οι υδατάνθρακες είναι επεξεργασμένοι και συνδυάζονται με γλυκά, όπως χαλβάς και κέικ, φτιαγμένα με ελαιόλαδο και μαργαρίνες– έχει ως αποτέ-λεσμα όχι μόνο την αύξηση βάρους, αλλά και την αύξηση πιθανοτήτων για καρδιαγ-γειακές παθήσεις.

Εμπιστευθείτε τον εκάστοτε διαιτολό-γο-διατροφολόγο σας ως προς την υγιή σύνταξη ενός διαιτολογίου στα πρότυπα της νηστείας.

Σημαντικο Το ελαιόλαδο είναι η καλύτερη πηγή βιταμίνης Ε και πολυφαινολών – θρεπτικών ουσιών μέγιστης σημασίας για την αντιοξειδωτική άμυνα του οργανισμού μας. Η ικανοποιητική πρόσληψη πολυφαινολών και βιταμίνης Ε μπορεί να επιτευχθεί, όμως, και από άλλες πηγές φυτικού λίπους, όπως οι ξηροί καρποί.

atticamag πάνω απ’ όλα υγεία

22

θεραπεία χωρίς παρενεργείες

Ο ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗΗ ΚλασιΚΗ ιατριΚΗ, με τισ τεραστιεσ προοδουσ τΗσ, δεν εχει αΚομh Καταφερει σε πολλεσ παθΗσεισ να προσφερει στουσ ασθενεισ τΗ θεραπευτιΚΗ βοΗθεια που προσδοΚουν. ο βελονισμοσ δινει τΗ διΚΗ του προσφορα στον αγώνα για τΗ θεραπεια ασθενειών που δεν αντιμετώπιζονται 'Η δυσΚολα αντιμετώπιζονται με τα μεσα τΗσ ΚλασιΚΗσ ιατριΚΗσ.

απο τον χριστ. γ. μαρκοπουλο,Ιατρό - Διευθυντή Κλινικής Έρευνας & Εφαρμογής Παραδοσιακού Βελονισμού, www.velonismos.com

Ο βελονισμός είναι ένα ολοκληρωμέ-νο σύστημα ιατρικής επιστήμης, και όχι απλώς μια θεραπευτική μέθοδος. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανι-σμό Υγείας, τα αποτελέσματα του βε-λονισμού και ο μηχανισμός δράσης του αποδεικνύονται με επιστημονικά πειράματα και επιστημονικές κλινι-κές παρατηρήσεις.

Η ιστορία του βελονισμού αρχίζει στην Κί-να γύρω στο 2500 π.χ. ςήμερα έχει εξα-πλωθεί σε όλες σχεδόν τις χώρες του κό-σμου, εφαρμόζεται σε κρατικά νοσοκομεία και διδάσκεται στις ιατρικές σχολές των πανεπιστημίων πολλών κρατών.

ςτην ελλάδα εφαρμόζεται τα τελευταία 40 χρόνια. Οι θεραπευτικές δυνατότητες του βελονισμού είναι δοκιμασμένες στη δι-αδρομή χιλιετιών και είναι αναμφισβήτητη η βοήθεια που προσφέρει στην υγεία των ανθρώπων.

Μερικές από τις παθήσεις όπου ο βελο-νισμός έχει πολύ καλά αποτελέσματα εί-ναι: ρινίτιδα, αλλεργικό - βρογχικό άσθμα, οξεία και χρόνια γαστρίτιδα, έλκος στομά-χου, δωδεκαδάκτυλου, κολίτιδα, δυσκοιλι-ότητα, διάρροια, κεφαλαλγίες, ημικρανίες,

νευραλγία τριδύμου, παράλυση προσωπι-κού νεύρου, σύνδρομο Meniere (εμβοές, ίλιγγοι), βαρηκοΐα, νυχτερινή ενούρηση, αυχενοβραχιόνιο σύνδρομο, ραιβόκρανο, μεσοπλεύριοι νευραλγίες, οσφυαλγία, ισχι-αλγία, οστεοαρθρίτιδες, τενοντοθυκίτιδες, μυαλγίες, ψωρίαση, εκζέματα, νευροδερμα-τίτιδα, έρπης ζωστήρα, έρπης γεννητικών οργάνων, ακμή, δυσμηνόρροια, ανωμαλίες περιόδου, αμηνόρροια, σύνδρομο κλιμα-κτηρίου, πρόωρη εκσπερμάτιση, ανικανό-τητα, στείρωση (μερικές μορφές), υποβοη-θούμενη αναπαραγωγή, κατάθλιψη, φοβί-ες, αϋπνίες, άγχος, υπέρταση, παχυσαρκία, διακοπή καπνίσματος, αλκοολισμός κ.ά.

Οι θεραπευτικές δυνατότητες του βελο-νισμού –από θεωρητική σκοπιά– αφορούν όλη την παθολογία, ενώ τα θεραπευτικά του αποτελέσματα και η πολύτιμη βοήθεια που προσφέρει στην υγεία των ανθρώπων είναι δοκιμασμένα στη διαδρομή πέντε χι-λιάδων χρόνων.

Η επιτυχία της θεραπείας με βελονισμό εξαρτάται από τη βαρύτητα της νόσου που θέλουμε να θεραπεύσουμε, από τη γενική κατάσταση του οργανισμού και από την ολοκλήρωση της θεραπείας.

Ο παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνι-

23

πάνω απ’ όλα υγεία atticamag

Θεραπευτικές περιπτώσεις

αξίζει να αναφέρουμε ότι οι βελόνες είναι μίας χρήσης και ότι δεν υπάρχουν παρενέργειες από τη θεραπεία με βελονισμό.

ΑΓΧΟΣςτον βελονισμό κατα-φεύγουν πολλοί ασθε-νείς με έντονο άγχος, φοβίες ή αϋπνίες. Τα αποτελέσματα της θε-ραπείας με βελονισμό στις περιπτώσεις αυτές, τις περισσότερες φορές, είναι εκπληκτικά. Άτο-μα που είχαν χάσει την προσωπικότητά τους και κάθε ενεργητικότητα, παγιδευμένα σε υπερ-βολικό άγχος και βασα-νιστικές φοβίες, επανήλ-θαν στον φυσιολογικό ρυθμό ζωής.

Η θεραπεία για το άγ-χος, τη μελαγχολία, την κατάθλιψη και τις διά-φορες φοβίες μπορεί και πρέπει να γίνεται προ-ληπτικά, δηλαδή με την εμφάνιση των πρώιμων συμπτωμάτων, οπότε εί-ναι περισσότερο αποτε-λεσματική και ωφέλιμη.

ΔΥΣΜΗΝΟΡΡΟΙΑΟ βελονισμός προσφέρει σημαντική θεραπευτική βοήθεια ιδιαίτερα στις νέες γυναίκες, στη δυ-σμηνόρροια και σε άλ-λες διαταραχές της εμ-μηνορρυσίας (αμηνόρ-

ροια, αραιομηνόρροια, ολιγομηνόρροια, πολυ-μηνόρροια κ.ά.), ρυθμί-ζοντας τις διαταραχές έκκρισης των ορμονών που συμβάλλουν στη φυσιολογική εμμηνορ-ρυσία.

είναι γνωστές οι επι-φυλάξεις και ο σκεπτι-κισμός για τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, ιδίως στα νεαρά κορί-τσια, χωρίς αυτό να ση-μαίνει ότι δεν πρέπει να χορηγούνται φάρμακα.

Ο βελονισμός δεν έχει καμία παρενέργεια ούτε αντένδειξη. Η βοήθεια που προσφέρει στις δι-αταραχές της εμμηνορ-ρυσίας δεν πρέπει να αγνοείται.

ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗΟ βελονισμός έχει απο-δειχθεί ότι έχει ικανο-ποιητικά αποτελέσματα στο να καθυστερήσει την έλευση της εμμηνόπαυ-σης, έχει όμως καλύτε-ρα αποτελέσματα στην αντιμετώπιση συμπτω-μάτων της κλιμακτηρί-ου. αποδεικνύεται εξαι-ρετικά χρήσιμος, καθώς βοηθάει ουσιαστικά να

περάσουν οι γυναίκες το στάδιο της κλιμακτη-ρίου, με την πληθώρα των συμπτωμάτων, όσο το δυνατόν ανώδυνα.

ΚΟΨΙΜΟ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣΟ βελονισμός βοηθά-ει αποτελεσματικά στο κόψιμο του καπνίσμα-τος όλους εκείνους που θέλουν να σταματήσουν να καπνίζουν, αλλά δεν μπορούν. Η θεραπεία με βελονισμό είναι δυνα-μική, και όχι θεραπεία υποβολής, όπως πιστεύ-ουν πολλοί.Ο καπνιστής που υπο-βάλλεται σε θεραπεία με βελονισμό: Δεν έχει την ανάγκη

της νικοτίνης, οπότε δεν παρουσιάζει το ονομαζό-μενο στερητικό σύνδρο-μο σταματώντας το κά-πνισμα. αισθάνεται απέχθεια

για τον καπνό. Δεν έχει νευρικότητα

και άγχος.ςτατιστικές μελέτες

δείχνουν ποσοστό επι-τυχίας στο κόψιμο του καπνίσματος με βελονι-σμό 90% περίπου.

24

στά να εφαρμόζεται ο βελονισμός σε πολ-λές παθήσεις και συμπτώματα ως θεραπεία εκλογής. Δεν υπάρχει καθορισμένος αριθ-μός συνεδριών για κάθε πάθηση. Ο κάθε ασθενής εμφανίζει το θεραπευτικό αποτέ-λεσμα σε διαφορετικό χρόνο και αριθμό συνεδριών (για κάθε πάθηση).

Μετά το τέλος της θεραπείας, ακόμη και όταν έχουμε άριστα αποτελέσματα, ενδεί-κνυται –σε αραιά χρονικά διαστήματα– να επαναλαμβάνουμε κάποιες συνεδρίες, με στόχο τη διατήρηση του αποτελέσματος.

Η κλασική ιατρική, με τις τεράστιες προ-όδους της, προσφέρει πολλά, και είναι βέ-βαιο ότι θα προσφέρει ακόμη περισσότερα στον πάσχοντα άνθρωπο.

Παρ’ όλα αυτά, σε πολλές παθήσεις και συμπτώματα δεν έχει, δυστυχώς, ακόμη καταφέρει να προσφέρει στους ασθενείς τη θεραπευτική βοήθεια που προσδοκούν.

Ο βελονισμός δίνει την δική του προ-σφορά στον αγώνα για τη θεραπεία και την πρόληψη ασθενειών και συμπτωμά-των που δεν αντιμετωπίζονται –ή δύσκολα αντιμετωπίζονται– με τα μέσα της κλασι-κής ιατρικής.

Ο βελονισμός όχι μόνο μπορεί, αλλά και επιβάλλεται να συνυ-πάρχει με την κλασική ιατρική, και να εφαρ-μόζεται ταυτόχρονα με φαρμακευτικές ή και άλλες θεραπείες, όπου και όταν υπάρ-χει ένδειξη. Ο βελο-νισμός παρέχει πο-λύτιμη βοήθεια στην πρόληψη νόσων και συμπτωμάτων, όπως η διακοπή του καπνί-σματος, οι καρδιοπά-θεις και ο καρκίνος.

Η θεραπεία άγχους βοηθάει στην πρόληψη πολλών νόσων και συμπτωμάτων που έχουν άμεση σχέση με τη συκεκριμένη αιτία. Η θεραπεία του αλ-κοολισμού προλαμβάνει γνωστές παθήσεις του ήπατος και του εγκεφάλου.

Η θετική επίδραση στη φυσιολογική λειτουργία του ορμονικού και του νευ-ρικού συστήματος συμβάλλει στην υγεία του ατόμου. Η θεραπεία με βελονισμό γί-νεται με πολύ λεπτές βελόνες, οι οποίες είναι μίας χρήσης. Δεν έχουν καμία σχέση με τις βελόνες που χρησιμοποιούνται για ενέσεις διαφόρων φαρμάκων, ενδομυϊκά ή ενδοφλέβια. Οι ειδικές αυτές βελόνες ει-σάγονται ελάχιστα χιλιοστά στο δέρμα του σώματος, σε σημεία καθορισμένα και με

διάφορους συνδυασμούς για την κάθε αρ-ρώστια ή σύμπτωμα.

Οι ασθενείς που υποβάλλονται σε θε-ραπεία με βελονισμό μπορεί να αισθάνο-νται ένα ελάχιστο τσίμπημα, αλλά αυτό δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως πόνος. Ο βε-λονισμός δεν προκαλεί πόνο.

Ο βελονισμός είναι ιατρική, άρα πρέπει να εφαρμόζεται από ειδικευμένους για-τρούς. Αυτή η διευκρίνιση ίσως βοηθήσει πολλούς να αποφύγουν την υποβολή σε θεραπεία με βελονισμό από άτομα διαφό-ρων επαγγελμάτων που δηλώνουν και βε-λονιστές.

Ο δρόμος του μεταξιού, ο δρόμος της πυξίδας, ο δρόμος των κομπιούτερ. Ο δρό-

μος του βελονισμού, ο δρόμος της γενετι-κής ιατρικής.

Σήμερα δεν υπάρχουν σύνορα, που να μπορούν να σταματήσουν την εξάπλωση της πληροφόρησης κα τη μετάδοση της γνώσης μεταξύ των διαφόρων λαών. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην ιατρική.

Στην ιατρική, που πρέπει να είναι πα-γκόσμια και στο οικοδόμημα της οποίας πρέπει να συνυπάρχουν: Οι σύγχρονες θεραπευτικές και θαυμα-

στές τεχνολογικές ανακαλύψεις, που είναι και τα πανίσχυρα μας όπλα, αλλά όχι όμως των ασθενειών του ανθρώπου. Οι δοκιμασμένες παραδοσιακές γνώσεις,

από όπου και αν προέρχονται.

Η ιστορία του βελονισμού

αρχίζει στην Κίνα γύρω στο

2500 π.χ. Οι θεραπευτικές

δυνατότητες του βελονισμού είναι

δοκιμασμένες στη διαδρομή

χιλιετιών και είναι

αναμφισβήτητη η βοήθεια που

προσφέρει στην υγεία των

ανθρώπων.

ΣΗμαντιΚΟ Η επιτυχία της θεραπείας με βελονισμό εξαρτάται από τη βαρύτητα της νόσου που θέλουμε να θεραπεύσουμε, από τη γενική κατάσταση του οργανισμού και από την ολοκλήρωση της θεραπείας.

atticamag πάνω απ’ όλα υγεία

εκτός Αθηνών atticamag

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ Για περισσότερες πληροφορίες, η ιστοσελίδα του Εργαστηρίου είναι:http://aclab.web.auth.gr/.

αρίςΤΟΤεΛείΟ πανεπίςΤΗΜίΟ θεςςαΛΟνίΚΗς

ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΕ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ

Το αρσενικό στο πόσιμο νερό συνδέεται με αρκετές ασθένειες, αλλά και με την καρκινογένεση. Η υψηλή συγκέντρωση αρσενικού σε συγκεκριμένες περιοχές της Ελλάδας αποτελεί εστία κινδύνου, κάτι που ωθεί σταθερά τους επιστήμονες στην αναζήτηση αποτελεσματικότερων μεθόδων απομάκρυνσής του από το πόσιμο νερό.

ερευνητική ομάδα του αριστοτελείου πα-νεπιστημίου θεσσαλονίκης, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή του Τμήματος χημι-κών Μηχανικών, Μανασσή Μήτρακα, ανέ-πτυξε, σε συνεργασία με ιδιωτική εταιρεία, μια μέθοδο η οποία συνδυάζει υψηλή από-δοση, χαμηλό κόστος και ευκολία στη χρή-ση. ςυμμετέχοντας στον διεθνή διαγωνισμό StartupBootCamp High TechX, οι Έλληνες επιστήμονες έφτιαξαν ένα φίλτρο απομά-κρυνσης του αρσενικού, εξασφαλίζοντας μία από τις 11 προνομιακές θέσεις κατάταξης ανάμεσα σε 5.000 «προϊόντα»-επιχειρήσεις από όλο τον κόσμο.

Η χρήση νανοτεχνολογίας και συμβατι-κής έρευνας, που διήρκεσε 18 μήνες, οδήγη-σε στη δημιουργία του υλικού με την εμπορι-κή ονομασία «AquAsZero», το οποίο ξεπερνά σε αποτελεσματικότητα κάθε άλλη υπαρκτή μέθοδο απομάκρυνσης αρσενικού. «πρόκει-ται για ένα στερεό κοκκώδες προσροφητικό υλικό χαμηλού κόστους, το οποίο αποτελείται από υδροξυ-οξείδιο σιδήρου-μαγγανίου και διαθέτει πολύ μεγαλύτερη απόδοση απομά-κρυνσης αρσενικού, σε σύγκριση με τα υπάρ-χοντα εμπορικά προϊόντα» εξηγεί στο «Attica Mag» ο κ. Μήτρακας, τονίζοντας ότι «η ση-μαντικότερη καινοτομία του συγκεκριμένου φίλτρου έγκειται στην ισοδύναμη δράση του

Στόχος, οι διεθνείς αγορέςΗ αξιοποίηση της μεθόδου αποτελεί το με-γάλο στοίχημα, αφού η κυκλοφορία ενός τέτοιου προϊόντος αποτελεί σημαντικό μέ-τρο προστασίας της Δημόσιας Υγείας. Ήδη, το ειδικό αυτό φίλτρο διατίθεται στην εγχώ-ρια αγορά, ενώ έχει χρησιμοποιηθεί σε ξε-νοδοχεία στην ελλάδα και στην υδροδότη-ση δύο χωριών, της νικήσιανης Καβάλας και του Μητρουσίου ςερρών. Η εταιρεία δι-αθέτει μονάδα παραγωγής, ενώ η παραγω-γή και η διάθεση του υλικού στην εγχώρια αγορά είναι εξασφαλισμένες. Όμως, η διείσ-δυση στις διεθνείς αγορές είναι το πραγματι-κό ζητούμενο, με στόχο –μεταξύ άλλων– την αγορά των Ηπα. Η κατοχύρωση της ευρεσι-τεχνίας υποστηρίζει αυτές τις εξωστρεφείς επενδυτικές προσπάθειες, ενώ πρόσφατα η εταιρεία κέρδισε μια θέση στο πρόγραμμα StartupBootCamp High TechXL επιτάχυν-σης νεοφυών επιχειρήσεων, που προσφέρει μεγάλες επενδυτικές δυνατότητες. «ςτοιχείο αισιοδοξίας για διεθνή καριέρα του προϊό-ντος είναι και το σημαντικά χαμηλότερό κό-στος, σε σύγκριση με τα υφιστάμενα εμπορι-κά προϊόντα» λέει ο κ. Μήτρακας.

Με το βλέμμα στο… χρώμιοΗ ερευνητική ομάδα του απθ δεν είναι η πρώτη φορά που βραβεύεται. Έχει ήδη λάβει το πρώτο βραβείο στον διαγωνισμό «Η ελ-λάδα Καινοτομεί», τον ίούλιο του 2011. ςή-μερα εργάζεται ερευνητικά προς την κατεύ-θυνση της απομάκρυνσης του εξασθενούς χρωμίου από το πόσιμο νερό, χρησιμοποι-ώντας την τεχνογνωσία από την ανάπτυξη του AquAsZero και εστιάζοντας στην εφαρ-μοσμένη έρευνα, που καταλήγει σε εμπορικά εκμεταλλεύσιμα προϊόντα με προστιθέμενη κοινωνική αξία.

«Το μικρό μέγεθος της ελληνικής αγο-ράς και η οικονομική αδυναμία των επεν-δυτών συντελούν στην έλλειψη αξιοποίησης της έρευνας που διεξάγεται από τα ελληνικά ερευνητικά κέντρα και με Έλληνες επιστή-μονες» τονίζει ο κ. Μήτρακας. Η παρούσα οικονομική κρίση ενδέχεται ωστόσο να λει-τουργήσει θετικά, ωθώντας τους επενδυτές να στραφούν προς την καινοτομία και την εφαρμοσμένη έρευνα.

ερευνΗτιΚΗ ομαδα του απθ, με επιΚεφαλΗσ τον επιΚουρο ΚαθΗγΗτΗ του τμΗματοσ χΗμιΚών μΗχανιΚών, μανασσΗ μΗτραΚα, ανεπτυξε –σε συνεργασια με ιδιώτιΚΗ εταιρεια– μια μεθοδο Η οποια συνδυαζει υψΗλΗ αποδοσΗ, χαμΗλο Κοστοσ Και ευΚολια στΗ χρΗσΗ.

Η ερευνητική ομάδα του ΑΠΘ στο Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας έχει επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή του Τμήματος Χημικών Μηχανικών, Μανασσή Μήτρακα, και μέλη τους: Σοφία Τρεσίντση, Κωνσταντίνο Συμεωνίδη, Ρωξάνη Τζήμου-Τσιτουρίδου, Ιωσήφ Γεωργίου, Γεώργιο Σταύροπουλο, Αναστάσιο Ζουμπούλη και Μαρία Κατσι-κίνη. Μελετά, εκτός από την τεχνολογία πόσιμου νερού, τις βιομηχανικές ανόργανες ύλες και εφαρμογές που άπτονται της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, αλλά και της ασφάλειας βιομηχανικών εγκαταστάσεων. Στο εργαστήριο διεξάγονται πολλές ερευνητικές και τεχνικές μελέτες, ενώ παρέχονται υπηρεσίες μετρήσεων και αναλύσεων προς δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς.

απέναντι τόσο στο πεντασθενές όσο και στο τρισθενές αρσενικό, το οποίο είναι περίπου εξήντα φορές τοξικότερο από το κανονικό». ίδιαίτερα σημαντικό είναι το γεγονός ότι το συγκεκριμένο φίλτρο μπορεί άμεσα –χρησι-μοποιώντας τις υπάρχουσες τεχνολογίες– να κυκλοφορήσει στην αγορά. «Η αξία των δι-ακρίσεων που ακολούθησαν την ανάπτυξη του AquAsZero βασίζεται όχι απλώς στην ύπαρξη καινοτομίας, αλλά και στην επιτυχή διέλευση από το ερευνητικό επίπεδο στο πε-δίο της βιομηχανικής αξιοποίησης και εμπο-ρίας – κάτι που πολύ σπάνια συμβαίνει σε ερευνητικές προσπάθειες» σημειώνει ο κ. Μήτρακας. Ταυτόχρονα, η θέση που κέρδι-σε η ερευνητική προσπάθεια στο πρόγραμμα StartupBootCamp High TechX προσφέρει επενδυτικές δυνατότητες για το AquAsZero, το τελικό προϊόν δηλαδή. Το χαμηλό του κόστος και το διεθνές ενδιαφέρον που ήδη έχει καταγραφεί προδιαγράφουν ένα λαμπρό εμπορικά μέλλον. Η μετάβαση από το ερευ-νητικό πεδίο στην τελική φάση της βιομη-χανικής αξιοποίησης και κυκλοφορίας στην αγορά θεωρείται ιδιαίτερα επιτυχημένη, ενώ η κοινωνική αξία του προϊόντος αποτελεί ση-μαντική παράμετρο, ειδικά όταν αναλογιστεί κανείς ότι δημιουργήθηκε σε ελληνικά πανε-πιστημιακά εργαστήρια, σε περίοδο σοβαρής οικονομικής κρίσης για τη χώρα.

25

απο τη χριστινα τσορμπα

atticamag εργασία & χαρά

26

ΑΓΧΟΣ ΣΤΗ ΔΟΥΛΕΙΑ

ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣΤο άγχος που βιώνουμε ςΤον επάγγελμάΤικο μάς χώρο πολλες φορες εινάι ενΤονο κάι μπορει, ώς ενάν βάθμο, νά μάς δινει κινηΤρο νά ειμάςΤε πιο δημιουργικοι κάι πιο άποδοΤικοι, ώςΤοςο, ςΤην υπερβολη Του επιβάρυνει ςημάνΤικά Τη ςώμάΤικη κάι ψυχικη μάς υγειά κάι Τη λειΤουργικοΤηΤά μάς.

απο τη χαρα-ιφιγενεια τομπρα, συνεργάτιδα στο Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού,ειδίκευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία, www.charatompra.gr

27

εργασία & χαρά atticamag

Οι συνηθέστερες εκδηλώσεις άγχους είναι: Ευερεθιστότητα ή απάθεια

Κοινωνική απόσυρση

Απώλεια ενδιαφέροντος στη δουλειά

Κόπωση

Δυσκολία συγκέντρωσης

Ένταση στους μυς, πονοκέφαλοι, γαστρεντερικά προβλήματα

Προβλήματα στον ύπνο

Απώλεια σεξουαλικής διάθεσης

Χρήση αλκοόλ και ναρκωτικών ουσιών

Το άγχος, ως έναν βαθμό, μπορεί να μας δίνει κίνητρο να είμαστε πιο δημιουργικοί και πιο αποδοτικοί, ωστόσο, στην υπερβολή του επιβα-ρύνει σημαντικά τη σωματική και ψυχική μας υγεία και τη λειτου-ργικότητά μας.

Μπορεί κάποιοι παράγοντες να είναι εκτός του ελέγχου μας, αυτό δεν σημαίνει όμως ότι είμαστε αβοήθητοι. Ακόμα και σε εξαι-ρετικά δύσκολες συνθήκες, μπορούμε να βρούμε τρόπους να διαχειριστούμε το άγ-χος μας και να θωρακίσουμε τον εαυτό μας, ενισχύοντας την ψυχική μας ανθε-κτικότητα.

Συχνά, το άγχος που βιώνουμε στο επαγγελματικό μας περιβάλλον είναι έντο-νο και επιδεινώνεται, εξαιτίας του γενι-κευμένου αισθήματος ανασφάλειας που προκαλεί η οικονομική κρίση παγκοσμί-ως. Επιπλέον, τα καθημερινά γεγονότα και απαιτήσεις δημιουργούν συνθήκες πίεσης, στις οποίες ο καθένας μας ανταποκρίνε-ται διαφορετικά. Κανείς μας δεν είναι ανε-ξάρτητος από το ευρύτερο σύστημα μέσα το οποίο λειτουργεί. Όλοι αλληλεπιδρούν, επηρεάζουν και επηρεάζονται από τους ανθρώπους γύρω τους και τον τρόπο που εκείνοι διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους, συμπεριλαμβανομένου του άγχους.

Τι μπορείτε να κάνετε;

)1 Το πρώτο βήμα είναι να γίνετε παρα-τηρητές του εαυτού σας και να ανα-

γνωρίσετε τι σας προκαλεί άγχος, πώς αυτό εκδηλώνεται σωματικά, τι συναισθήματα και σκέψεις σάς δημιουργεί και τι κάνε-τε εσείς για να το διαχειριστείτε. Έτσι, θα μπορέσετε να αντιληφθείτε κάποια σχή-ματα συμπεριφοράς που έχετε. Ποια από αυτά είναι λειτουργικά; Όσα δεν είναι πώς θα μπορούσατε να τα αλλάξετε;

)2Η απόφαση και η ευθύνη για να έχετε σωματική και συναισθημα-

τική υγεία ανήκει αποκλειστικά σε εσάς, παρόλο που μπορεί να υπάρχουν πολλά εμπόδια στο περιβάλλον σας, κάποια από τα οποία, μάλιστα, να μοιάζουν ανυπέρβλη-τα. Στο τέλος, μόνο εσείς οι ίδιοι μπορείτε να αλλάξετε τον τρόπο που διαχειρίζεστε τις καταστάσεις και να νιώσετε καλύτερα.

)3Φροντίστε τον εαυτό σας με καλή δι-ατροφή, ύπνο και σωματική άσκηση,

στο μέτρο του δυνατού. Δεν χρειάζονται ρι-ζικές αλλαγές που να είναι μακριά από τον τρόπο ζωής σας, αλλά μικρά βήματα, που μπορούν να ενσωματωθούν στην καθημε-

ρινότητά σας. Κάντε πράγματα που σας ευ-χαριστούν και σας χαλαρώνουν. Δείτε φί-λους, μιλήστε με ανθρώπους. Όταν ικανο-ποιείτε τις προσωπικές σας ανάγκες, είστε πιο δυνατοί και πιο ανθεκτικοί στο άγχος.

)4Αξιολογήστε και ιεραρχήστε τις προ-τεραιότητές σας. Οργανώστε το πρό-

γραμμά σας και μην το παραφορτώνετε. Ζητήστε βοήθεια. Τις περισσότερες φορές αναλαμβάνουμε τα πάντα και διστάζουμε να ζητήσουμε βοήθεια, φοβούμενοι ότι θα επιβαρύνουμε τους άλλους ή ότι δεν εί-ναι διατεθειμένοι να μας την προσφέρουν, γιατί «έχουν και εκείνοι τα δικά τους». Θα εκπλαγείτε από την προθυμία των ανθρώ-πων γύρω σας.

)5 Βάλτε ρεαλιστικούς στόχους, ανα-γνωρίστε στον εαυτό σας την προ-

σπάθεια και τα πιο μικρά επιτεύγματα, απο-δεχτείτε και ενδεχόμενες αποτυχίες σας.

)6Προσπαθήστε να αποδεχτείτε ότι δεν μπορείτε να ελέγξετε τα πάντα.

)7Προσπαθήστε να διαχειριστείτε τις αρνητικές σας σκέψεις, αντικαθιστώ-

ντας τις με θετικές.

Τη στιγμή που βιώνετε άγχοςΑν μπορείτε, απομακρυνθείτε από τη στρε-σογόνο κατάσταση και προσπαθήστε να ηρεμήσετε. Κλείστε τα μάτια και πάρτε βαθιές ανάσες,

χαλαρώνοντας προοδευτικά τους μυς από τα πέλματα προς τα πάνω. Μιλήστε με κάποιον γι’ αυτό που αισθά-

νεστε – θα νιώσετε μεγάλη ανακούφιση. Μοιραστείτε με κάποιον συνάδελφό σας

τις σκέψεις σας. Ίσως να αισθάνεται και αυτός παρόμοια. Επιστρατεύστε το χιούμορ σας.

Όσο μαθαίνετε να διαχειρίζεστε το άγχος σας, θα αποκτάτε όλο και μεγαλύτερη ικα-νότητα για να σκέφτεστε καθαρά, να απο-μακρύνετε συνήθειες και αρνητικές σκέ-ψεις, που μόνο επιβαρυντικά λειτουργούν, και να δράτε κατάλληλα.

atticamag μεγαλώνοντας μαζί τους

28

ΠΑΤΕΡΑΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑΈρΈυνΈς καταδΈικνυουν οτι ο ρολος του πατΈρα ςτην ανατροφη των παιδιων Έιναι Έξιςου ςηµαντικος µΈ αυτον της µητΈρας. η καλη ςχΈςη µΈ το παιδι Έιναι καθοριςτικη για τη γνωςτικη και κοινωνικο-ςυναιςθηµατικη του αναπτυξη.

απο τη χαρα-ιφιγενεια τομπρα, συνεργάτιδα στο Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, ειδίκευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία, www.charatompra.gr

Πριν από μερικά χρόνια, για να θεωρείται ένας άντρας καλός πατέρας, έπρεπε να διασφαλίζει μέσω της εργασίας του τα απαραίτητα υλικά αγαθά στην οικογένειά του, έστω και αν αυτό σήμαινε ότι θα έλειπε πολλές ώρες από το σπίτι ή ότι δεν θα αφιέρωνε χρόνο για πιο στενή επαφή και επικοινωνία με τα παιδιά του, παραχωρώντας αναπόφευκτα –και σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα– τον ρόλο αυτό στη μητέρα.

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αλλα-γή και, ενώ η μητέρα –έστω στις συνειδήσεις των ανθρώπων– εξακολουθεί να θεωρείται το κεντρικό πρόσωπο στην ανατροφή του παιδιού, οι άντρες μπαίνουν πιο δυναμικά σε αυτό το κομμάτι και αρχίζουν να διεκδι-κούν περισσότερο χώρο, να ενδιαφέρονται, να διαβάζουν και να μαθαίνουν πώς να είναι καλύτεροι στον γονεϊκό τους ρόλο. Οι γυναί-κες, με τη σειρά τους, αναπτύσσουν υψη-λές προσδοκίες από τους συντρόφους τους, αφήνοντάς τους πλέον περισσότερο χώρο, για να αλληλεπιδράσουν με το παιδί τους.

29

μεγαλώνοντας μαζί τους atticamag

Συμβαδίζοντας με τις εξελίξεις αυτές, όλο και μεγαλύτερο ερευνητικό ενδιαφέ-ρον υπάρχει γύρω από την πατρότητα και τον ρόλο του πατέρα στην ανατροφή των παιδιών. Από το σύνολο των ερευνών κα-ταδεικνύεται ότι ο πατέρας είναι εξίσου ση-μαντικός για το παιδί με τη μητέρα και ότι η καλή σχέση με το παιδί είναι καθοριστική για τη γνωστική και κοινωνικο-συναισθη-ματική του ανάπτυξη.

Η επίδραση του πατέρα στη γνωστική ικανότητα και στα εκπαιδευτικά επιτεύγματα του παιδιούΣημαντικός αριθμός ερευνών συσχετίζει θε-τικά τον ενεργό ρόλο του πατέρα στην ανα-τροφή του παιδιού με καλύτερες γλωσσικές δεξιότητες, υψηλότερη πνευματική λειτουρ-γικότητα και μεγαλύτερα ακαδημαϊκά επι-

τεύγματα. Τα παιδιά των οποίων οι μπαμπά-δες αφιερώνουν χρόνο, παίζουν μαζί τους, τα βοηθούν στο διάβασμα, και δημιουργούν με αυτά ουσιαστική επαφή, τείνουν να έχουν υψηλότερο δείκτη νοημοσύνης και πιο ανε-πτυγμένες γλωσσικές και γνωστικές ικανό-τητες. Τα νήπια μάλιστα ξεκινούν το σχολείο με υψηλότερο δείκτη σχολικής ετοιμότητας, είναι πιο υπομονετικά και μπορούν να δια-χειριστούν καλύτερα το στρες, τον θυμό και άλλα αρνητικά συναισθήματα που προκύ-πτουν στο σχολικό πλαίσιο.

Η επίδραση του πατέρα στην καλή ψυχολογική κατάσταση και κοινωνική συμπεριφορά του παιδιού Πολλές από τις δυσκολίες που αντιμετω-πίζουν οι άνθρωποι κατά την ενήλικη ζωή τους ανάγονται σε προβληματικούς συναι-

σθηματικούς δεσμούς με τους γονείς τους, οι οποίοι ξεκινούν να διαμορφώνονται από τη γέννηση. Τα βρέφη που λαμβάνουν περισ-σότερη στοργή, χάδια και αγκαλιές από τον πατέρα τους συνδέονται μαζί του με ασφα-λή δεσμό. Έτσι, μπορούν χωρίς άγχος και με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση να εξερευνή-σουν το περιβάλλον τους, αλλά και να δια-χειριστούν τους σύντομους αποχωρισμούς. Επίσης, μεγαλώνοντας, συνάπτουν υγιείς κοινωνικές σχέσεις και είναι λιγότερο πι-θανό να έχουν προβλήματα συμπεριφοράς στο σπίτι ή στο σχολείο. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται και στον τρόπο που παίζει ένας πα-τέρας με το παιδί του, σε σχέση με τη συναι-σθηματική και κοινωνική του ανάπτυξη. Οι μπαμπάδες παίζουν με διαφορετικό τρόπο με το παιδί από ό,τι οι μαμάδες, επιδιδόμε-νοι σε πιο ενεργητικά παιχνίδια, με περισσό-τερη κίνηση και ένταση. Στο πλαίσιο αυτών των αλληλεπιδράσεων, τα παιδιά μαθαίνουν να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους και τη συμπεριφορά τους, να ελέγχουν, για πα-ράδειγμα, τις επιθετικές τους παρορμήσεις και τη φυσική επαφή, χωρίς να χάνουν τον έλεγχο των συναισθημάτων τους. Οι μπα-μπάδες τείνουν να προωθούν την ανεξαρ-τησία και τον προσανατολισμό στον έξω κό-σμο. Μια έρευνα σε παιδιά σχολικής ηλικίας έδειξε ότι όσα είχαν καλή σχέση με τον πα-τέρα τους είχαν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν κατάθλιψη ή αποδιοργανωμέ-νη συμπεριφορά. Τα αγόρια είχαν λιγότερα προβλήματα σχολικής συμπεριφοράς, ενώ τα κορίτσια είχαν υψηλότερη αυτοεκτίμηση.

Η επίδραση της σχέσης μητέρας - πατέρα στο παιδίΈνας από τους πιο σημαντικούς τρόπους με τον οποίο μπορεί ένας άντρας να είναι καλός πατέρας είναι να συμπεριφέρεται στη μητέ-ρα του παιδιού του με τρυφερότητα, κατανό-ηση και σεβασμό, λειτουργώντας ως θετικό πρότυπο συμπεριφοράς. Ένας τέτοιος πατέ-ρας είναι πιο πιθανό να μεγαλώσει αγόρια τα οποία θα συμπεριφέρονται με σεβασμό στις γυναίκες, και κορίτσια που δεν θα μπαί-νουν σε μη υγιείς ή, ακόμα, και κακοποιητι-κές ερωτικές σχέσεις. Ένας αριθμός ερευνών δείχνει ότι οι άντρες που αντιμετωπίζουν τις γυναίκες με επιθετικότητα ή περιφρόνηση και συναισθηματική ψυχρότητα ή απόσυρ-ση έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να με-γαλώσουν παιδιά αγχωμένα, αποσυρμένα ή αντικοινωνικά.

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αλλαγή: Οι άντρες αρχίζουν να διεκδικούν περισσότερο χώρο και να μαθαίνουν πώς να είναι καλύτεροι στον γονεϊκό τους ρόλο.

atticamag εξομολογήσεις

30

ΔιαΔρομές ζωής

Το φιλοδώρημαΉμουν μοναχικος ανθρωπος. Δυςκολα με πλΉςιαζε καποιος και πιο Δυςκολα επιανα κουβεντα. ςτο «ρωςικον», για πρωτΉ φορα, αιςθανομουν κοντα ςε ανθρωπους. μου αρεςε να παρατΉρω τις εκφραςεις τους, να Διαβαζω ςτα ματια τους τΉ χαρα, ν’ αναγνωριζω τΉν προςμονΉ και προπαντων τΉ θλιψΉ.

απο την ιωαννα ξηρουχακη, Διεύθυνση Νομικών Υπηρεσιών

Χρόνια φοιτητικά…, δύσκολα χρόνια.Η βοήθεια από το σπίτι ανύπαρκτη. Έπρεπε να σπουδάσω και να ζήσω, ή μάλλον το αντίστροφο... Πρώτα να ζήσω. Στο τέλος της Πανεπιστημίου, κοντά στην Ομόνοια, βρισκόταν το «Ρωσικόν». Μετέπειτα «Metropolis», νομίζω. Σήμερα ένα κλειστό κατάστημα, όπως τόσα και τόσα άλλα. Αρχοντικό ζαχαροπλαστείο. Η υπεύθυνη του κατα-στήματος, μεσόκοπη γυναίκα, ξεθωρια-σμένη, τις περισσότερες φορές σκυφτή στο ταμείο, να μετρά τις εισπράξεις της ημέρας. Ένα βράδυ μπήκα απελπισμέ-νη και ζήτησα δουλειά. Μισοκοιμό-ταν. Άνοιξε τα μικρά της μάτια και με κάρφωσε επίμονα και διαπεραστικά. «Αύριο αρχίζεις δουλειά» ακούστηκε η φωνή της ανάμεσα στα δόντια της.

31

εξομολογήσεις atticamag

ΔιαΔρομές ζωής

Το φιλοδώρημαμε ενημέρωσε για το ωράριο, που έπρεπε να τηρείται αυστηρά, και πήραν μέτρα για τη στολή εργασίας – «να είναι πάντα κα-θαρή και σιδερωμένη» τόνισε με ύφος που δεν σήκωνε αντιρρήσεις

Δεν πίστευα στ’ αυτιά μου. ανέβηκα την Πανεπιστημίου πετώντας. Το επό-μενο πρωί ξαφνιάστηκα ευχάριστα. Το προσωπικό του εργαστηρίου, ως επί το πλείστον Έλληνες επαναπατρισθέντες από τη ρωσία, δημιουργούσαν σπάνι-ες λιχουδιές και απολαυστικά γλυκά, σιγοψιθυρίζοντας νοσταλγικές μελωδίες της χώρας που τους φιλοξένησε: «Καλίν-κα, Καλίνκα, Καλίνκα... οτσιτσόρνια, οτσι-τσόρνια...».

ο κόσμος έκανε ουρές όλες τις ώρες της ημέρας για ν’ αγοράσει το λαχταριστό πιροσκί και τα μοναδικά κράπφεν. Έπια-να δουλειά στις 6 το πρωί και τέλειωνα τη βάρδια μου στις 3 το μεσημέρι. Πολλές φορές έφευγα στις 5 ή και στις 6 το από-γευμα, κάνοντας υπερωρίες. ςτις γιορτές άρχιζα το πρωί, για να τελειώσω στις 11 τη νύχτα.

ςιγά-σιγά έμαθα τη δουλειά. Ήμουν γρήγορη στο σερβίρισμα, αλλά περισσό-τερο μου άρεσε να στολίζω τα κουτιά με πολύχρωμες κόλλες περιτυλίγματος και κορδέλες ταιριασμένες. Χαιρόμουν βλέπο-ντας τη χαρά στα μάτια των πελατών, όταν έπαιρναν στα χέρια τους το καλαίσθητο πα-κέτο, σαν δώρο παιδικό που λαχταράς ν’ ανοίξεις.

Ήμουν μοναχικός άνθρωπος. Δύσκολα με πλησίαζε κάποιος και πιο δύσκολα έπια-να κουβέντα. Για πρώτη φορά αισθανό-μουν κοντά σε ανθρώπους. μου άρεσε να παρατηρώ τις εκφράσεις τους, να διαβάζω στα μάτια τους τη χαρά, ν’ αναγνωρίζω την προσμονή και προπάντων τη θλίψη.

ςτα λίγα λεπτά του διαλείμματος ανέ-βαινα στο πατάρι. έκεί βρίσκονταν λίγα τραπέζια για πελάτες, που επιθυμούσαν την απομόνωση. Έξω από τις τουαλέτες η κυρα-μαρία με μια σφουγγαρίστρα, σαν στρατιώτης με το όπλο παρά πόδας στη σκοπιά του, καθάριζε, όταν χρειαζόταν. Της άρεσε να μου διηγείται ιστορίες από την Τασκένδη, όπου έζησε αρκετά χρόνια πρό-σφυγας, βγάζοντας από την τσέπη της και ξεφλουδίζοντας ηλιόσπορους και φιστίκια.

Ήταν παραμονή Χριστουγέννων. Γύρω στις 10 το βράδυ. Έξω, λιγοστοί περαστι-κοί και μέσα ακόμα πιο λίγοι οι πελάτες. ή υπεύθυνη είχε φύγει νωρίς μ’ ένα κομψό μαύρο ταγιέρ και χτενισμένα τα μαλλιά της. Πρώτη φορά την είδα τόσο περιποιημένη, πρώτη φορά την είδα να είναι τόσο όμορ-φη. ςτο πόστο της έμεινε ο ιδιοκτήτης, αρ-

φοιτητή μου, που είχε πάει στους γονείς του, στην Πρέβεζα.

Τέλειωσαν οι γιορτές και η υπεύθυνη μου έδωσε τρεις μέρες ρεπό. ςε λίγο άρ-χιζε η νέα εξεταστική περίοδος. με είχε

πιάσει το διαβολεμένο μου άγχος. οι πόνοι στην κοιλιά και στην πλάτη, το

τρεμούλιασμα στα χέρια. ανήμερα τα αϊ-Γιαννιού,

7 του Γενάρη, ημέρα της γιορτής μου, είχα απογευ-ματινή βάρδια. μπαίνο-ντας στο ζαχαροπλαστείο, ο κύριος Δημήτρης με κάλεσε κοντά του. Έσκυ-ψε πίσω από την καρέκλα

του και μου έδωσε μια σα-κούλα. Την άνοιξα έκπληκτη.

μέσα ήταν τα συγγράμματα της Πολιτικής Δικονομίας που κυκλο-

φορούσαν στην αγορά. από το πιο μεγάλο βιβλίο, περίσσευε ένας μεγάλος φάκελος κλειστός. Τον έπιασα στα χέρια μου. Δεν υπήρχε αποστολέας. Τον άνοιξα και δεν πίστευα στα μάτια μου. μέσα στον φάκε-λο υπήρχε ένα σημαντικό χρηματικό πο-σό, ενώ από τα χέρια μου γλίστρησε μια κάρτα. «Χρόνια πολλά και καλή επιτυχία» έγραφε, με το όνομα και την υπογραφή του καθηγητή μου.

«Το φιλοδώρημά μου» αναφώνησα ασυναίσθητα.

έίχα τώρα πια τα βιβλία που μου έλει-παν, δεν είχα όμως τον χρόνο. Γι’ αυτό και οι απαντήσεις στις ερωτήσεις του καθηγη-τή μου τη μέρα της εξέτασης δεν ήταν οι καλύτερες. Το μάθημα όμως, ούτως ή άλ-λως, το πέρασα.

Χρόνια αργότερα, μια βροχερή μέρα, κατέβαινα τη ςόλωνος φορτωμένη φακέ-λους δικογραφίας και την ασήκωτη τσάντα μου. Ξαφνικά τον είδα μπροστά μου. ανη-φόριζε προς το μέρος μου, λίγο σκυφτός με αργόσυρτα βήματα. «Καλημέρα σας, κύ-ριε καθηγητά» του είπα. «Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω». Κοντοστάθηκε. «Καλημέρα σας» μου απάντησε, κοιτάζοντάς με περι-έργεια. Δε με αναγνώρισε. «ςας ευχαριστώ πολύ» επανέλαβα. «Δεν ξέρω γιατί με ευ-χαριστείτε» απάντησε ήρεμα και ευγενικά «το δάκρυ όμως που βλέπω στα μάτια σας είναι το καλύτερο δώρο για μένα». ςυνέ-χισα ανάλαφρη τον δρόμο μου. έπιτέλους, κατάφερα να εκφράσω αυτό που τόσα χρό-νια κρατούσα μέσα μου, την ευγνωμοσύνη μου σ’ αυτόν τον άνθρωπο.

Καλά Χριστούγεννα, κύριε καθηγητά...Καλά Χριστούγεννα σε όλους.

χοντάνθρω-πος, αριστο-κρατικός, με ευγενείς τρόπους, αληθινός κύριος. Πά-ντα περιποιημένος, στην τρίχα, μ’ ένα χα-ρακτηριστικό μαντιλάκι στο τσεπάκι του σακακιού. Κοιτούσε το ρολόι του με ανυπο-μονησία. «με περιμένουν» έλεγε και ξανά-λεγε. Τον είδα και πέτρωσα. μπήκε μ’ έναν αέρα βιασύνης, έκλεισε την ομπρέλα του και έλυσε με μια νευρική κίνηση τη ζώνη της ακριβής καμπαρντίνας του. μπροστά μου στεκόταν ο καθηγητής της Νομικής. Πριν λίγες μέρες με είχε κόψει για δεύτερη φορά στο μάθημα της Πολιτικής Δικονο-μίας. μ’ έλουσε κρύος ιδρώτας στη σκέψη ότι θα με αναγνωρίσει. «Ένα κιλό κουρα-μπιέδες και ένα κιλό μελομακάρονα» είπε ευγενικά. Προσπάθησα ν’ ανακτήσω την ψυχραιμία μου. ο ίδιος κοιτούσε αδιάφορα. με μηχανικές κινήσεις έφτιαξα τα κουτιά με τα γλυκά, βάζοντας όλη μου την τέχνη στο αμπαλάζ. Πήγε στο ταμείο να πληρώ-σει. Τον παρατηρούσα κρυμμένη πίσω από τα ψυγεία με τις πάστες αμυγδάλου και τις νουγκατίνες. Όταν επέστρεψε, μου φάνηκε πιο ανθρώπινη και ζεστή η ματιά του. μου έκανε όμως εντύπωση που έφυγε χωρίς ν’ αφήσει ούτε ένα μικρό φιλοδώρημα, παρα-μονή Χριστουγέννων.

ςτις 11 τέλειωσα τη δουλειά μου και γύρισα στο σπίτι. με πήρε ο ύπνος στην τηλεόραση. ανήμερα τα Χριστούγεννα δούλευα. έίχα αντικαταστήσει έναν συμ-

«Χρόνια πολλά και καλή επιτυχία» έγραφε η κάρτα με το όνομα και την υπογραφή του καθηγητή μου. «Το φιλοδώρημά μου» αναφώνησα ασυναίσθητα.

atticamag πατριδογνωσία

32

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1974-2013

ΤΑ ΜΟΥΣΕΙΑ ΜΑΣΗ ΘεσσαλονίκΗ παντα ζούσε καί ανεπνεε στα ονείρα των κατοίκων τΗσ. Η πολΗ των προσφύγων, Η πολΗ τΗσ ελπίδασ… καί εζΗσα το ονείρο, εζΗσα τΗν πολΗ, εζΗσα τΗν ελπίδα, τρίαντα εννεα χρονία...

απο τον σωτηρη δημηρoπουλο

Είναι συνήθεια παλιά να ξεναγεί κανείς στις όμορφες γωνιές της πόλης του. Και ακόμη πιο συναρπαστικά να μιλά κανείς για μέρη φαγητού, διασκέδασης, για μέρη γιορτής, για χώρους, πολυχώρους και συναφή ανθρώπων συναπαντήματα. Και αυτή η πόλη έδωσε πολλά, πήρε άλλα τόσα και αφέθηκε στην τύχη της…

Χριστούγεννα πια, τριάντα εννέα χρόνια πέ-ρασαν από τότε που αντίκρισα σαν φοιτητής

το Αριστοτέλειο. Σεπτέμβρης ήτανε, ένας Σεπτέμβρης φορτωμένος απ’ όλα της φυ-λής των Ελλήνων βάσανα, με Κυπριακό, με αποχουντοποίηση, με τον κόσμο να ψάχνε-ται και την αστυφιλία να στρογγυλοκάθεται στις πλατείες των πόλεων.

Η Θεσσαλονίκη ζούσε και ανέπνεε στα όνειρα των κατοίκων της. Η πόλη των προ-σφύγων, η πόλη της ελπίδας, η πόλη που επάξια διαφέντευε τον ρημαγμένο ελληνι-κό Βορρά του Εμφύλιου. Και έζησα το όνει-ρο, έζησα την ελπίδα, τριάντα εννέα χρόνια.

Σαν φοιτητής, σαν εργάτης στη λαχαναγο-ρά, σαν λογιστής μετά, στη χρυσή εποχή της βιοτεχνίας, και πολύ-πάρα πολύ-over dose δόση που λένε, σαν υπάλληλος τράπεζας. Ξεκινώντας από την καρδιά της τράπεζας, από τη θέση του ταμία, περνώντας από όλα σχεδόν τα επίπεδα, είδα τη ζωή της πόλης με την προνομιακή ματιά του ανθρώπου που ξέρει, ποιος, πότε, πόσο και πού…

Δεκάξι χρόνια στην τράπεζα ΜΑΚΕΔΟ-ΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ και δεκαπέντε στην ΑΤΤΙ-ΚΗΣ, ήρθαν κι έδεσαν με τη λαχαναγορά και τα χρόνια της οδού Παπαρρηγοπούλου, στον Βαρδάρη.

Θυμάμαι, όταν έφυγα από την πρώτη τράπεζα, πήρα μαζί μου μερικές χιλιάδες, ναι, χιλιάδες δελτία πληροφοριών, όχι φυσι-κά σε αρχεία, φακέλους κ.λπ., ούτε βέβαια σε φλασάκια και λοιπά τεχνολογικά συρτάρια. Τα είχα στο μυαλό μου, έτσι αρχειοθετημέ-να, γιατί σε αυτά χρωστούσα τον αέρα που ανέπνεα και το ψωμί που έτρωγα εγώ και η οικογένειά μου. Δεν μπορούσε κανείς να μου τα πάρει, ήταν το κάτι τις που είχα, κάτι σαν μπόνους, ας πούμε – εξάλλου η σκέψη δεν απαγορεύεται και ούτε φορολογείται.. Μάζεψα με τον καιρό, εδώ στην Αττικής,

33

πατριδογνωσία atticamag

άλλων δεκαπέντε χρόνων αρχεία, πάλι στο μυαλό, πάλι στον σκληρό δίσκο, που δεν καίγεται και δεν χακάρεται…

Τι έγινε, ρε παιδιά, σ’ αυτή την πόλη όλα αυτά τα χρόνια;

Αν τύχει και βρεθείτε μέρες γιορτής και σχόλης που είναι, αν βρεθείτε εδώ ψηλά, σας προτείνω να σεργιανίσετε ήσυχα και με υπομονή στα… βιομηχανικά μουσεία μας.

Ψάξτε, σπιθαμή προς σπιθαμή, το ιστορι-κό κέντρο και λίγο δυτικά. Τα Λαδάδικα, που απέτυχαν και στη δεύτερη πνοή της ζωής τους, τον Βαρδάρη, που βασανίζεται σχεδόν μία δεκαετία πια με ένα μετρό, που όταν τε-λειώσει –αν τελειώσει– θα ’ναι άχρηστο, για-τί θα ’χουν φύγει οι πολίτες. Πάρτε τα σοκά-κια της οδού Ειρήνης, που τόσο γλαφυρά μιλούσε γι’ αυτά ο Ηλίας ο Πετρόπουλος, χαθείτε στη γειτονιά των Δώδεκα Αποστό-λων. Όλα είναι από καιρό ερημωμένα. Η τε-λευταία βιοτεχνία έκλεισε όταν έσβησε από το μυαλό του κάθε νεόσπουδου κανακάρη η λέξη «παραγωγή». Θυμούνται οι παλιοί συ-νάδελφοι –όσοι έμειναν βέβαια– την 197/78, την απόφαση για την ενίσχυση της βιοτεχνί-ας. Χάθηκε κι αυτή από το μυαλό μας, μαζί με εικόνες μαγικές, με πιάτα χωμάτινα, σα-μπάνιες και φρεσκοβαμμένες ξανθιές εγχώ-ριας προέλευσης και αλλοδαπής ένδυσης.

Ψάξτε λίγο πιο μακριά, εκεί προς το Κα-λοχώρι. Μύλοι, βυρσοδεψεία, βιομηχανίες χαμηλής και… μεσαίας όχλησης. Λουκέτο. Από καιρό πια. Πιο κάτω, μια ξεχασμένη πινακίδα σηματοδοτεί την κατεύθυνση της GOOD YEAR, στο τέλος σ’ αυτό τον τόπο μέ-νουν μόνο οι πινακίδες. Και, επειδή σφίγ-γεται η καρδιά σου, γυρίστε προς τα ανα-τολικά της πόλης. Εκεί, λίγο πριν από την Καλαμαριά, απέμεινε κουφάρι η ΑΛΛΑΤΙ-ΝΗ. Από το 1836, εκεί περήφανα τα φου-γάρα της αγνάντευαν τον ήλιο του Θερμα-ϊκού. Θυμάμαι, με συγκίνηση περίσσια, το 1985, είκοσι οχτώ χρόνια πριν, να προσπα-θώ να εξηγήσω στον διευθυντή μου γιατί δεν έπρεπε να δώσουμε λεφτά… Επηρεα-σμένος από τους λαθεμένους αέρηδες της εποχής. Ε, ρε, λάθη… Λάθη με τη σέσουλα, να φάνε και οι κότες… Και χρόνια μετά, εκεί γύρω στο 2001, σταμάτησε κάποιος από τη γειτονιά το πλάνο αναμόρφωσης του χώ-ρου, με προσφυγή. Και έτσι απέμεινε ένας θρύλος, κατοικία ποντικών, μουσείο ανικα-νότητας της κοινωνίας μας.

Κι αν λίγο ακόμα ανατολικά βαδίσετε, θα πέσετε πάνω στο κουφάρι της ΦΙΛΚΕΡΑΜ ή στο άδειο από χρόνια οικόπεδο που στέ-γαζε τη ΒΙΑΜΥΛ. Και λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω, θα συναντήσετε ένα όνειρο βιομη-χανίας αυτοκινήτου, ένα όνειρο που έζη-σε η πατρίδα μας από το 1971 ως το 1983.

πριν από είκοσι τόσα χρόνια, που γύρισε ένα απόγευμα από το νηπιαγωγείο με ένα πα-κέτο μακαρόνια ΑΒΕΖ. «Μπαμπά, μας πή-γανε εκδρομή και είδαμε πώς γίνονται τα μακαρόνια». Α, ρε Αθηνά, να δούμε πού θα δει η δικιά σου Αθηνά πώς γίνονται τα μα-καρόνια…

Λάθη, πολλά λάθη. Έστω και τώρα, έστω και μετά από λίγο, ας προσπαθήσουμε να τα διορθώσουμε. Αυτές τις μέρες που οι γραμ-μές αυτές θα δούνε το φως, εγώ θα είμαι πίσω στα βουνά μου. Ένα διάλειμμα ζωής ήταν αυτά τα χρόνια. Γνώρισα τον κόσμο όμως, αγάπησα αυτό που έκανα, κι ας ήταν δεόντως στραβό, όπως τελικά αποδείχτη-κε. Μια συμβουλή μόνο στους συναδέλ-φους και στους πελάτες. Ξυπνάτε με κεφά-λι καθαρό, εκεί πάνω στο χάραμα, και μην εμπιστεύεστε τα χαρτιά και τις στατιστικές. Επιτόπου επίσκεψη πάντα, να ’χετε άπο-ψη δική σας. Και να την υπερασπίζεστε με ζωντανά στοιχεία, φρέσκα και χειροπιαστά. Αυτός ο τόπος λάθεψε, όταν περίσσεψαν οι άνθρωποι τού ναι. Έτσι είναι η ζωή.

Όσο για τα μακαρόνια και τα αυτοκίνη-τα, τίποτα δεν χάθηκε. Καιρός φέρνει τα λά-χανα, καιρός τα παραπούλια… Και ο τόπος αυτός επέζησε χιλιάδες χρόνια σαν πόλη, γιατί είναι γωνιακό μαγαζί, με νοικοκύρη πεισματάρη. Και νοικοκύρης του είναι ο πο-λιτισμός του, που πατά στη Δύση κι αναπνέ-ει στην Ανατολή.

Καλή Χρονιά και ευχαριστώ πολύ τον Θεό που μου έδωσε τον ρόλο του ενεργού κομπάρσου, στο ζωντανό ντοκιμαντέρ της πόλης μου.

ΥΓ:. Θα καταθέσω κάτι σαν μαρτυρία, κάτι που, μετά από χρόνια, θα το καταγράψω με ονόματα. Ένας λεβέντης εκείνης της εποχής, ένας άνθρω-πος που γεννήθηκε τη δεκαετία του 1910, που πολέμησε τους Γερμανούς στην Κατοχή όσο λίγοι, έφυγε στις τότε σοσιαλιστικές χώρες, γύρισε νωρίς και έστησε το εργοστάσιό του. Καζάντισε πολλά λεφτά, έδωσε ψωμί στον κόσμο και έφυγε πριν από χρόνια πλήρης ημερών. Όταν ήμουν Διευθυ-ντής σε κατάστημα της πόλης, έρχονταν πάντα τέτοιες μέρες γιορτινές και βγάζαμε ένα μεγάλο ποσό από τον λογαριασμό του, που το μοιράζαμε σε φακέλους με πεντακοσάρια ευρώ. Ήταν το δώρο στις οικογένειες των συναγωνιστών του, των ανήμπορων της περιοχής, που πολέμησε τους Γερμανούς. Και με έστελνε με τον οδηγό του, σπίτι-σπίτι, νυχτιάτικα, να ρίχνουμε τους φακέ-λους κάτω από τις πόρτες. Ήτανε η μόνη στιγμή του χρόνου που βούρκωνε, ρουφώντας ραχατλί-δικα τον βαρύ γλυκό του καφέ στο παλιό ξύλινο γραφείο του Διευθυντή. «Πρόσεχε μη σε δουν, να μη σε δουν»… Πρόσφυγας από τον Πόντο το 1922, πρόσφυγας στην Τασκένδη το 1949, δίδασκε ζωή μέχρι το τέλος.

Τη ΝΑΜΚΟ, το εργοστάσιο των αδελφών Κοντογούρη, που έβγαζε εκείνους τους μι-κρούς διαβόλους, τα τζιπάκια PONY, πάνω στο σασί, και με τη μηχανή του θρυλικού CITROEN 2CV. Θυμάμαι νοσταλγικά το πεί-σμα και το μυαλό αυτών των ανθρώπων, σε κόντρα ατέλειωτη με τη γραφειοκρατία Πο-λιτείας και κομμάτων.

Κι αν πάμε λίγο πιο δυτικά και βόρεια, θα δούμε τα ατέλειωτα καπνομάγαζα να ση-ματοδοτούν μια εποχή που χάθηκε ανεπι-στρεπτί, που έδινε όμως ταυτόχρονα ψωμί σε χιλιάδες ανθρώπους του μόχθου. Και δω δεν μπορώ να μη σταθώ σε έναν άρχοντα της παραγωγής, στον αξέχαστο καπνέμπο-ρα, τον Ηλία τον Παπαδόπουλο. Που δεν έδινε μόνο ψωμί στον κόσμο, δεν έδινε μόνο συνάλλαγμα στην Ψωροκώσταινα… Ο άν-θρωπος αυτός παρήγε και έκανε εξαγωγή, ακόμα και στις πιο δύσκολες χώρες, όταν εμείς γεμίζαμε τα πεζοδρόμια απεργούς και τα πολιτικά γραφεία μελλοντικούς της μονι-μότητας του Δημοσίου μουστερήδες (τουρ-κιστί, πελάτες).

Και εκεί κάπου, όρθια αλλά κλειστή, η ΑΒΕΖ, η βιομηχανία ζυμαρικών, που ιδρύ-θηκε στην Πόλη και μεταφέρθηκε στη Θεσ-σαλονίκη. Θυμάμαι την κόρη μου με χαρά,

Eίδα τη ζωή της πόλης με την προνομιακή ματιά του ανθρώπου που ξέρει, ποιος, πότε, πόσο και πού…

atticamag οδοιπορικό

34

Στο δάΣοΣ τηΣ ΣκιριτιδάΣ

ΠεζοΠορία στίσ δίαδρομεσ τησ ίστορίασΔιασχιζουμε το Δασοσ τησ σκιριτιΔασ, που βρισκεται στα νοτια του νομου αρκαΔιασ, μεσα απο εναεντελώσ καινουργιο μονοπατι, και απολαμβανουμε το μώσαϊκο τών χρώματών του φθινοπώρινου τοπιου.

απο τον δημητρη σαλτογιαννη, Διεύθυνση Επιχειρηματικής & Λιανικής Τραπεζικής

Η καταπράσινη αυτή περιοχή έχει βόρεια το Μαίναλο, δυτικά τον Τα-ΰγετο, ανατολικά τον Πάρνωνα και νότια το άνοιγμα μεταξύ του Πάρνω-να και του Ταΰγετου, όπου βρίσκεται και η πεδιάδα της Σπάρτης.

Στις δασωμένες πλαγιές φωλιάζουν τα χωριά άλεποχώρι, κερασιά, Βλαχοκερα-σιά, κολλίνες και καλτεζές. Εδώ βρισκό-ταν ο παλιός δρυμός της Σκιρίτιδας, που, σύμφωνα με τις διηγήσεις των προγόνων μας, διατηρούνταν ακέραιος και παρθένος ως την αρχή της Ελληνικής Επανάστασης

του 1821. άποτελούνταν από αιωνόβιες δρυς, ηλικίας ως και 110 ετών. Στην Ελλη-νική Επανάσταση ο δρυμός καταστράφηκε. Μετά την καταστροφή του, τα γονιμότερα τμήματά του αρχικά καλλιεργήθηκαν με αμπέλια και αργότερα με σιτηρά, σε έκταση 13.000 στρεμμάτων. τα υπόλοιπα ήταν πε-τρώδη, άγονα ή κατά τόπους σκεπασμένα από ρείκια, αφάνες και κουμαριές. το 1910 πρώτοι οι κάτοικοι της Βλαχοκερασιάς και της κερασιάς άρχισαν να αναδασώνουν τα μέρη γύρω από τα χωριά τους. Στην αρχή, οι μαθητές των σχολείων και αργότερα οι ίδιοι οι κάτοικοι, με προσωπική εθελοντική

εργασία. το όνειρο της αναδάσωσης πραγ-ματοποιήθηκε το 1976 από τον δασολόγο άναστάσιο Στεφάνου.

Χάρη στην καταλληλότητα του εδά-φους, η καστανιά και η μαύρη πεύκη ήταν τα δέντρα που έδειξαν τον μελλοντικό δρό-μο της αναδάσωσης.

Η πορεία μας Έχουμε αφήσει την τρίπολη και κατευθυ-νόμαστε προς τη Σπάρτη. Μετά το οροπέδιο της τεγέας ανηφορίζουμε, φτάνοντας σε λίγο στο ψηλότερο σημείο (900 μ.) του δρό-μου. Είμαστε 20 χιλιόμετρα από την τρί-

ΣΗμαντικο Η διαδρομή σχεδιάστηκε από τον Τάσο Μήτσιο, έναν από τους καλύτερους ορειβάτες και αρχηγό αποστολών στην Ελλάδα.

35

οδοιπορικό atticamag

1 το μονοπάτι είναι 14 χιλιόμετρα και η διάρκεια της διάσχισής του κυμαίνεται από 6 έως 8 ώρες.2 ο ποταμός Ευρώτας ξεκινά από εδώ και εκβάλλει στον Λακωνικό κόλπο,

μετά από πορεία 82 χιλιομέτρων.3 άπολαμβάνουμε τις ατέλειωτες εικόνες που μας προσφέρει η ποικιλία των φυτών και των μανιταριών.

πολη, και στο βενζινάδικο που συναντάμε ακολουθούμε στη διασταύρωση τον δρόμο δεξιά προς κερασιά - Βλαχοκερασιά - κολ-λίνες. Είναι ο δρόμος που θα μας οδηγή-σει στην αφετηρία της διαδρομής μας, στα πρώτα σπίτια της Βλαχοκερασιάς.

το μονοπάτι είναι εντελώς καινούργιο, δεν πρόκειται για παλιό μονοπάτι που ένω-νε χωριά, ούτε σε οδηγεί στην κατάκτηση κάποιας βουνοκορυφής. Σκοπός του είναι η γνωριμία ενός πανέμορφου μέρους που εκτείνεται γύρω από το χωριό Βλαχοκερα-σιά. άπό αυτήν, τα 4 χλμ. περνούν μέσα από το πυκνό δάσος, τα 6 χλμ. ακολουθούν το ποτάμι και παραποτάμους, και τα υπόλοιπα 4 χλμ. περνούν από τη ράχη ενός υψώμα-τος, που αποτελεί το μπαλκόνι της περιοχής. η διαδρομή έχει κυκλικό σχήμα, ξεκινά από τα ανατολικά του χωριού, συνεχίζει νότια και ξαναγυρίζει από τη δυτική του πλευρά.

Γεμίζουμε τα παγούρια μας με νερό και ανηφορίζουμε κάτω από αιωνόβιες καστα-νιές, μέχρι να συναντήσουμε τον κεντρικό δρόμο που ενώνει τη Βλαχοκερασιά με τις κολλίνες. Περνάμε κάθετα αυτό τον δρό-μο και κατηφορίζουμε μέσα στο δάσος. Στο επάνω μέρος του χωραφιού (αριστερά μας στη δασωμένη πλαγιά) ξεκινάει ένα μονο-πάτι, τραβερσάροντας στην πλαγιά. το μο-νοπάτι, που έχει ανοιχτεί πρόσφατα, είναι εμφανές και σηματοδοτημένο. Ελίσσεται μέσα σε πυκνό δάσος, κυρίως από πεύκα και καστανιές. Έχει μικρές υψομετρικές δι-αφορές, χρειάζεται όμως προσοχή για να μη χάσει κανείς τα σημάδια μέσα στην πυ-κνή βλάστηση.

Μετά από μία ώρα και 30 λεπτά περί-που, σε συνεχή σκιά, η διαδρομή στο δάσος τελειώνει, συναντώντας τον αγροτικό δρό-μο που έρχεται από το χωριό. Περπατάμε λίγα μέτρα πάνω σε αυτόν (βόρεια κατεύ-θυνση), για να ακολουθήσουμε αμέσως μετά άλλον, δευτερεύοντα αγροτικό δρόμο (αρι-στερά μας), που κατηφορίζει προς το ποτάμι. το κελάρυσμα του νερού μάς καλωσορίζει, προδιαθέτοντάς μας για την εικόνα που θα συναντήσουμε. το τοπίο αλλάζει, τα πυκνά πλατάνια, οι ιτιές, τα καλάμια και η παρου-σία του νερού μάς δίνουν άλλη αίσθηση. άκολουθούμε τη ροή του ποταμού και, σε μικρό διάστημα, βγαίνουμε για λίγο από αυ-τό (δεξιά μας), πάνω σε ένα φαρδύ μονοπά-τι, όπου περνά αγωγός, ο οποίος χρησιμο-ποιείται για την υδροδότηση του χωριού.

Μετά από πορεία 15 λεπτών, μέσα σε πλατάνια, βελανιδιές, γαύρους και ιτιές, ξε-προβάλλει αριστερά μας, μέσα στην πυκνή βλάστηση, μια λίμνη που δημιουργείται από το τεχνητό φράγμα. Συνεχίζουμε σε ένα μο-νοπάτι δεξιά μας, που περνά κάθετα έναν

ακολουθώντας ένα παλιό αυλάκι, και να ξα-νακατεβούμε αμέσως μετά σε αυτό. Στη συ-νέχεια ακολουθούμε το μονοπάτι δίπλα στο ποτάμι. το ενδιαφέρον είναι μεγάλο από την πυκνή βλάστηση και τη συνεχή παρουσία του νερού, δημιουργώντας όμορφες εικό-νες. Περνάει από εγκαταλειμμένα λιβάδια, ερειπωμένους μύλους και νεροτριβές, που τα σημάδια δείχνουν ότι πριν από 50 χρόνια αυτά ήταν γεμάτα ζωή. Θα μας χρειαστούν τουλάχιστον δύο ώρες πορείας σε αυτό το τοπίο, για να φτάσουμε σε ένα εγκαταλειμ-μένο χωράφι, όπου δεξιά μας κατηφορίζει ένας στενός παραπόταμος. άφού διασχί-σουμε τον αγροτικό δρόμο που συναντάμε, ανηφορίζουμε στο άνοιγμα που ακολουθεί την κοίτη του παραπόταμου, μέσα σε πυκνή βλάστηση. Εδώ το μονοπάτι έχει για πρώτη φορά ανοιχτεί. οι εικόνες είναι πρωτόγνω-ρες ακόμα και για τους ντόπιους, με αρκε-τούς μικρούς καταρράκτες και λιμνούλες, ενώ τα δέντρα σκεπάζουν το μονοπάτι, ώστε να μην μπορείς να δεις τον ουρανό. Όλα αυ-τά σού θυμίζουν ζούγκλα.

Μετά από μία ώρα περίπου σε αυτό το περιβάλλον, που σε μερικά σημεία χρειάζε-ται να χρησιμοποιήσουμε και τα χέρια μας για να σκαρφαλώσουμε και να διαβούμε μικρά περάσματα, φτάνουμε στη χτισμένη πηγή του Μελισσιού, κάτω από το αιωνόβιο πλατάνι. άφού ξεκουραστούμε και απολαύ-σουμε το δροσερό νερό της, ανηφορίζουμε στον αγροτικό δρόμο (σε βόρεια κατεύθυν-ση), για να βγούμε στη ράχη, δίπλα στις επι-βλητικές ανεμογεννήτριες, που υψώνονται στις γύρω βουνοκορφές και αποτελούν το αιολικό πάρκο της περιοχής.

άκολουθώντας τον αγροτικό δρόμο που ανηφορίζει στο ύψωμα, μέσα από χωράφια με καστανιές, συναντάμε το όμορφο ξωκλή-σι του Προφήτη ηλία. Εδώ σταματάμε, διότι η εικόνα έρχεται να συμπληρώσει αυτό που έλειπε στη μέχρι τώρα διαδρομή, δηλαδή το «μπαλκόνι», για να δούμε τη γύρω περι-οχή. Βόρεια, βλέπουμε τις βουνοκορφές με τις ανεμογεννήτριες και στο βάθος το Μαί-ναλο. άνατολικά φαίνεται και το άρτεμίσιο, πιο δεξιά μας η βόρεια κορυφογραμμή του Πάρνωνα και νότια ένα μεγάλο τμήμα του δάσους της Σκιρίτιδας και μέρος της διαδρο-μής μας, ενώ στο βάθος διακρίνεται όλη η κορυφογραμμή του ταϋγέτου. δυτικά, η χα-ράδρα που ακολουθεί το ποτάμι, στο βάθος η τσεμπερού και πιο πέρα το άύκαιο όρος.

Μετά από εδώ, ακολουθούμε τον αγρο-τικό δρόμο κατηφορίζοντας, ώστε σε 20 λε-πτά περίπου να δούμε τα πρώτα σπίτια της Βλαχοκερασιάς, όπου κυριαρχεί μία από τις μεγαλύτερες πέτρινες εκκλησίες της Ελλά-δας, με το ψηλό καμπαναριό της.

παραπόταμο, σκοτεινιασμένο από την πυ-κνή σκιά, για να βγει σύντομα σε αγροτικό δρόμο. η παρουσία του ερειπωμένου νερό-μυλου που συναντάμε θα μας προξενήσει τον θαυμασμό για την τέχνη και το μεράκι των μαστόρων της εποχής του.

Συνεχίζουμε για λίγο στον δρόμο και στην πρώτη στροφή (αριστερά) θα ακολου-θήσουμε ένα μονοπάτι που κατηφορίζει ξα-νά στο ποτάμι. η ροή του νερού γίνεται με-γαλύτερη, χωρίς όμως να προβληματιζόμα-στε για το πώς θα περάσουμε στην απέναντι όχθη, όσες φορές κι αν αυτό χρειαστεί. δεν αργούμε να βγούμε για λίγο από το ποτάμι,

InfoΤο δάΣοΣ της Σκιρίτιδας καταλαμβάνει μια έκταση 40.000 στρεμμάτων, με υψόμετρο που κυμαίνεται μεταξύ 650 μ. και 1.100 μ.

3

2

1

atticamag φεύγω ταξίδι

36

ΧΕΙΜΕΡΙΝΕΣ ΑΠΟΔΡΑΣΕΙΣ

ΟΙ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣΤΩΝ ΣΚΙΕΡΣΤις ΤελευΤαιες δεκαεΤιες Το ςκι εγινε εξαιρεΤικα δημοφιλες ςΤην ελλαδα, με αποΤελεςμα ςημερα να λειΤουργουν περιπου 20 χιονοδρομικα κενΤρα ςυγχρονων προδιαγραφων, που αποΤελουν ςημανΤικους πολους για Την αναπΤυξη δραςΤηριοΤηΤων χειμερινου Τουριςμου. εμεις διαλεξαμε και ςας παρουςιαζουμε Τα ςημανΤικοΤερα απο αυΤα.

απο τον κωστα μορφιρη

37

φεύγω ταξίδι atticamag

• ΒασιλίτσαΣτην καρδιά της Πίνδου, στον νομό Γρε-βενών, 42 χλμ. από την πρωτεύουσα και 417 χλμ. από την Αθήνα, υπάρχει το Χιο-νοδρομικό Κέντρο Βασιλίτσας. Όλοι οι ανα-βατήρες του κέντρου εξυπηρετούν πίστες διάφορων δυσκολιών και κλίσεων συνολι-κού μήκους 22 χλμ. Μιλάμε για μια τοπο-θεσία με απίστευτη φυσική ομορφιά, γεγο-νός που αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα της Βασιλίτσας. Δύο πίστες μάλιστα έχουν χαρακτηριστεί από τη F.I.S. ως ολυμπιακών προδιαγραφών. Σχολή σκι, κατάστημα για ενοικίαση και πώληση ει-δών χιονοδρομίας, 3 σαλέ, 7 αναβατήρες και 16 πίστες περιμένουν να σας υποδε-χτούν σε ένα από τα μεγαλύτερα χιονοδρο-μικά κέντρα της Ελλάδας. Κάθε Σάββατο η Βασιλίτσα σάς δίνει τη δυνατότητα να απολαύσετε μια μοναδική δραστηριότητα: το νυχτερινό σκι στον συρόμενο αναβατή-ρα Ελιμεία... Η τιμή του εισιτηρίου για τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες διαμορφώ-νεται στα 13 ευρώ. Πληροφορίες στο τηλ.: 24620 28001.

• Καΐμακτσαλάν Κοντά στην Έδεσσα βρίσκεται το ψηλότερο κέντρο χειμερινών σπορ της Ελλάδας. Με μακριές και φαρδιές πίστες, χωρίς ιδιαίτε-ρη δυσκολία, θεωρείται ως το ιδανικό κέ-ντρο για βελτίωση τεχνικής και για διαδρο-μές σε απάτητο χιόνι. Διαθέτει κατάστημα

ενοικίασης εξοπλισμού, δύο σχολές σκι και snowboard, ενοικιάσεις snowmobile, ενοι-κιαζόμενα δωμάτια, εστιατόριο, καφέ, bar, αλλά και snow bar, σε υψόμετρο 2.069 μέτρων. Το χιονοδρομικό διαθέτει από το 2005 εγκατάσταση συστημάτων τεχνητής χιόνωσης. Η ημερήσια κάρτα κατά τη διάρ-κεια της υψηλής περιόδου κοστίζει 15 ευ-ρώ. Πληροφορίες στο τηλ.: 23810 32000.

• ΚαλάβρυταΣτη βορειοδυτική πλευρά του Χελμού, και σε υψόμετρο 1.700 έως και 2.340 μέτρων, βρίσκεται το χιονοδρομικό κέντρο Καλα-βρύτων, σε απόσταση 203 χλμ. από την Αθήνα.

Στο κέντρο θα συναντήσετε 7 αναβα-τήρες, 12 πίστες, άνετους χώρους στάθ-μευσης, καφετέριες, εστιατόρια, κατάστημα πώλησης και ενοικίασης εξοπλισμού σκι, σχολή σκι και σταθμό πρώτων βοηθειών. Επίσης, μπορείτε να απολαύσετε την ει-δική πίστα για moguls ski, το πάρκο για snowboard, τις διαδρομές cross country ski, το μοναδικό πάρκο snow tubes, τις πτήσεις με αλεξίπτωτο πλαγιάς και τις δι-αδρομές με τα snowmobiles. Και εδώ αξί-ζει τον κόπο να δοκιμάσετε το νυχτερινό σκι. Το κόστος για την ημερήσια κάρτα τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες διαμορφώ-νεται στα 22 ευρώ. Πληροφορίες στο τηλ.: 26920 24451-2.

• ΠαρνασσόςΤο πιο δημοφιλές κέντρο της χώρας, το χιονοδρομικό κέντρο Παρνασσού, κοντά στην Αράχοβα, δεν χρει-άζεται συστάσεις. Διαθέτει 20 πίστες, συνολικού μήκους 14 χιλιομέτρων. Εκτός αυ-τού, όμως, η υποδομή του είναι τέτοια, που επιτρέ-πει την άνετη εξυπηρέτηση ενός μεγάλου αριθμού επι-σκεπτών-χιονοδρόμων. Άρτιες υποδομές, σχολές του σκι, κατά-στημα ενοικίασης εξοπλισμού, σχο-λές εκμάθησης για αρχάριους και προχω-ρημένους, παιδικός σταθμός και σαλέ με θέα προς τις πίστες συμπληρώνουν την εικόνα του χιονοδρομικού κέντρου. Μει-ονέκτημα αποτελεί η πολυκοσμία, δεδο-μένης της έντονης προσέλευσης κυρίως τα Σαββατοκύριακα. Η ημερήσια κάρτα απεριορίστων διαδρομών για τα Κελλάρια κοστίζει 27 ευρώ, ενώ για τη Φτερόλακα 17 ευρώ (τις αργίες και τα Σαββατοκύρια-κα). Πληροφορίες στα τηλ.: 22340 22693-5 (για τα Κελλάρια) και 22340 22373 (για τη Φτερόλακα).

• ΜαίναλοΣτην καρδιά της Πελοποννήσου στο ομώ-νυμο βουνό, και συγκεκριμένα στην περι-οχή Οστρακίνα, σε απόσταση 162 χλμ. από την Αθήνα, βρίσκεται το χιονοδρομικό κέ-ντρο Μαινάλου, το οποίο είναι και το πιο κοντινό στην Αθήνα. Το χιονοδρομικό, αν και μικρό σε γενικές γραμμές, είναι γεμάτο εκπλήξεις. Η πρώτη βρίσκεται στην είσοδό του, πριν από το πάρκινγκ, όπου έχει δη-μιουργηθεί ένα πάρκο για γουρούνες και snowmobiles. Οι εκπλήξεις συνεχίζονται όμως με snowboard park, πίστα ειδικά δι-αμορφωμένη για snow tubes, καθώς και ένα snow bar στην πίστα «Ερατώ», σε ύψος 1.600 μέτρων, ανάμεσα σε συστάδες ελάτων. Στο κέντρο θα βρείτε σχολή σκι (με τμήματα αρχάριων, προχωρημένων, τμήμα παιδικού σκι, αγωνιστικού σκι, snowboard κ.ά.), αλλά και ένα σαλέ, που κρύβεται μέσα στο δάσος. Διαθέτει 4 αναβατήρες και 8 πίστες διάφο-ρων βαθμών δυσκολίας. Στα συν ανήκουν τα ski bus, που φεύγουνε καθημερινά από την Αθήνα, ενώ η ημερήσια κάρτα απερι-ορίστων διαδρομών για τις αργίες και τα Σαββατοκύριακα κοστίζει 15 ευρώ. Πληρο-φορίες στο τηλ.: 210 5781880.

• 3-5 Πηγάδια Στη δυτική πλευρά του όρους Βέρμιο, σε υψόμετρο 1.430-2.005 μέτρων, και σε από-σταση 17 χλμ. από τη Νάουσα, βρίσκεται το χιονοδρομικό κέντρο 3-5 Πηγάδια. Το συγκεκριμένο χιονοδρομικό κέντρο έχει καθιερωθεί και ως κέντρο προετοιμασί-

ας πολλών αθλητικών συλλόγων, ομοσπονδιών και εθνικών ομά-

δων, αφού οι πίστες του εί-ναι ιδανικές για κάθε βαθ-μό δυσκολίας. Η πρόσβαση στις πίστες γίνεται με ενα-έρια διπλή καρέκλα και με 6 συρόμενους αναβατήρες.

Επίσης, το χιονοδρομικό δι-αθέτει ξενοδοχείο και ξενώνα

καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Παράλληλα, θα βρείτε σαλέ, καφε-

τέρια, εστιατόριο και snow bar. Σημαντικό ατού του συγκεκριμένου χιονοδρομικού αποτελεί το γεγονός ότι θα βρείτε σίγουρα χιόνι, αφού το σύστημα τεχνητής χιόνω-σης εξασφαλίζει άριστη ποιότητα χιονιού καθ’ όλη τη διάρκεια της χειμερινής πε-ριόδου. Η ημερήσια κάρτα απεριορίστων διαδρομών κοστίζει 18 ευρώ (την υψηλή περίοδο περιλαμβάνει όμως και τη χρήση του κέντρου Καϊμακτσαλάν, καθώς τα δύο χιονοδρομικά συνεργάζονται στην έκδοση κοινής κάρτας αναβατήρων). Πληροφορίες στο τηλ.: 23320 44981-5.

1 Το χιο-νοδρομικό κέντρο Παρ-νασσού έχει κερδίσει τους δικούς του φανατικούς οπαδούς από το 1976, που ξεκίνησε τη λειτουργία του. 2 Στο όρος Καϊμακτσα-λάν (ή Βό-ρας), σε υψό-μετρο 2.480 μ., όπου έχει κατασκευα-στεί το χιο-νοδρομικό κέντρο, η θέα είναι μαγευ-τική.

1

2

atticamag περιβάλλον

38

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣΈχΈι καταστΈι προφανΈσ οτι η παρούσα οικονομικη σύγκύρια και η κριση πού μασ ταλανιζΈι Έχούν ωσ αποτΈλΈσμα να βαλλΈται σημαντικα ο τομΈασ τού πΈριβαλλοντοσ.

απο τον κωστα μορφιρη

Από τον Ιούνιο του 2012 έως τον Μάιο του 2013, όπως προκύπτει από την έκθεση «Δεσμεύσεις για εφαρμογή - Η περιβαλλοντική νομοθεσία στην Ελλάδα», του WWF Ελλάς, η νομοθε-σία και οι πολιτικές για το περιβάλλον υπέστησαν συντριπτικές απώλειες σημαντικού κεκτημένου, μέσα απόδεκάδες τροποποιητικές πρωτοβου-λίες, στις οποίες έχουν προχωρήσει πολλά υπουργεία.

Όπως επισημαίνεται, οι τομείς που υπέστη-σαν τα σημαντικότερα πλήγματα ήταν η νο-μοθεσία για την πρόσβαση στην περιβαλ-λοντική πληροφορία, τη χωροταξία και τις χρήσεις γης, την περιβαλλοντική αδειοδότη-ση και την προστασία δασών και αιγιαλών.Οι κυριότερες εξελίξεις ήταν: η δίχως οικονομικό αντίκρισμα και βιαστι-

κή νομοθετική ρύθμιση για καταργήσεις ή και συγχωνεύσεις φορέων διαχείρισης προ-στατευόμενων περιοχών η υποβάθμιση του περιβαλλοντικού δι-

καίου, με τη νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Τουρισμού για «επιτάχυνση» των μεγάλων τουριστικών επενδύσεων ο περιορισμός στο 2,5% των ανά έτος δια-

θεσίμων του Πράσινου Ταμείου η παραχώρηση –σε επιχείρηση ιδιωτικού

δικαίου– της ιδιοκτησίας και διαχείρισης δη-μόσιων γεωχωρικών δεδομένων.

Η δόμηση επιχειρηματικών μονάδων, με σαφή έμφαση στις τουριστικές επενδύσεις, διευκολύνθηκε. Έτσι, δεν υποβάλλουν πλέ-ον Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων οι παρακάτω κατηγορίες: κύρια και μη κύρια ξενοδοχειακά κατα-

λύματα οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις,

χώροι στάθμευσης τροχόσπιτων και λοιπές κατασκηνώσεις συνεδριακά κέντρα ξενώνες δασικά χωριά πάσης φύσεως θεματικά πάρκα.

Το σχέδιο Ειδικού Πλαισίου Χωροταξι-κού Σχεδιασμού (ΕΠΧΣΑΑ) για τον Τουρι-

σμό, μεταξύ άλλων, προβλέπει και τα εξής: Σε περιφερειακά πάρκα, περιοχές Natura,

καταφύγια άγριας ζωής και προστατευόμε-να τοπία επιτρέπεται η χωροθέτηση οργα-νωμένων υποδοχέων τουρισμού και σύν-θετων τουριστικών καταλυμάτων, δίχως να υπάρχει πρόβλεψη για την αντιμετώπιση των σωρευτικών επιπτώσεων στο φυσικό περιβάλλον. Σε «βραχονησίδες και ακατοίκητα νησιά»

έκτασης άνω των 300 στρεμμάτων επιτρέ-πεται η δημιουργία οργανωμένων υποδο-χέων. Περιλαμβάνονται και οι νησίδες που είναι ενταγμένες στο δίκτυο Natura 2000, δίχως επιπλέον ειδικό καθεστώς προστασίας. Καταργείται η ισχύουσα πρόβλεψη για δι-

ατήρηση ζώνης 500 μέτρων από τα όρια οι-κισμών σε περιοχές κορεσμένες, στην οποία απαγορευόταν η χωροθέτηση οργανωμένων υποδοχέων και σύνθετων τουριστικών κα-ταλυμάτων.

Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πα-ρέπεμψε εκ νέου την Ελλάδα στο Δικαστή-ριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προτείνοντας και υψηλότατο πρόστιμο, διότι 78 χωματερές παραμένουν σε λειτουργία και άλλες 318 σε φάση αποκατάστασης.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει δημοσι-εύσει η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Πε-ριβάλλοντος (ΕΥΕΠ), μόνο το 2013 υπήρξαν αρκετές περιπτώσεις επιβολής προστίμων για ΧΑΔΑ και ΧΥΤΑ σε δήμους, όπως στον Δήμο Σικυωνίων για τον ΧΥΤΑ Κιάτου, στον Δήμο Σαλαμίνας για τον ΧΑΔΑ στην περιο-χή «Γούβα - Μπατσί» και στον Δήμο Παλαιού Φαλήρου για ανεξέλεγκτη διάθεση αποβλή-των στην περιοχή «Τροκαντερό». Οι ελεγκτές του Περιβάλλοντος επέβαλαν πρόστιμα για ανεξέλεγκτη διάθεση βιομηχανικών απο-βλήτων σε χωματερές στον Δήμο Μεγάρων (θέση «Καμπία»), σε δασική έκταση, και στον Δήμο Ορχομενού («θέση Γκράβα»).

Επίσης, πολλά πρόστιμα επιβλήθηκαν σε βιομηχανικές επιχειρήσεις (υδατοκαλλιέρ-γειες, βιομηχανίες τροφίμων, μεταλλουργί-ες, μονάδες ανακύκλωσης, κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις κ.ά.), αλλά και στη ΔΕΗ, για «υπαίθρια αποθήκευση υγρής τέφρας, κατά παράβαση σχετικού περιβαλλοντικού όρου». Στην έκθεση για τις κλειστές και εγκαταλε-λειμμένες εγκαταστάσεις διαχείρισης εξορυ-κτικών αποβλήτων καταγράφονται 107 χώ-ροι - σε Κασσάνδρα, Κίρκη Έβρου, Λαυρεω-τική, Όθρυ, Ζιδάνι Κοζάνης, Μαντούδι κ.λπ.

Μάλιστα, στον πίνακα βαθμολογίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα απόβλητα και την ανακύκλωση, η Ελλάδα μόνο σε δύο το-μείς (αποσύνδεση αποβλήτων-κατανάλω-σης, πρόσβαση σε υπηρεσίες αποκομιδής) δεν άγγιξε το κατώτατο όριο.

Σημαντικο Ιδιαίτερα οξύ παραμένει το πρόβλημα στο Αιγαίο, με 18 χωματερές, και στην Πελοπόν-νησο, όπου στις αρχές του 2013 βρίσκονταν σε λειτουργία 32 παράνομες χωματερές.