1

Υγιεινή – Ασφάλεια Εργαζοµένων

Βασικές έννοιες

«Εργατικό ατύχηµα»: βίαιο συµβάν που λαµβάνει ώ ά έλ ί ή ήχώρα κατά την εκτέλεση της εργασίας ή µε αφορµή την εργασία, µε συνέπεια τραυµατισµού του σώµατος, βλάβη της υγείας ή απώλεια ζωής του εργαζοµένου (Ν. 1846/51, Νοµοθεσία ΙΚΑ)

«Παρ’ ολίγον ατύχηµα»: γεγονός που µολονότι δεν προκάλεσε κανένα τραυµατισµό ή ζηµιά τη στιγµή που προκλήθηκε, δηµιούργησε τις προϋποθέσεις για πραγµατικό ατύχηµα

2

Βασικές έννοιες

«Ασφάλεια»: αναφέρεται στην εκτέλεση της ί ό έ θή ώεργασίας υπό τέτοιες συνθήκες ώστε να µην

υφίσταται κανένας κίνδυνος ατυχήµατος (ή να υπάρχει µέχρι ενός επιπέδου) για τους χειριστές και το περιβάλλον της εγκατάστασης

«Υγιεινή»: εξασφάλιση τέτοιων συνθηκών στο βεργασιακό περιβάλλον ώστε να µην υφίστανται

κίνδυνοι (ή να υπάρχουν µέχρι ενός αποδεκτού ορίου) για την υγεία των εργαζοµένων

Ορισµένα στοιχεία Σε διεθνές επίπεδο (∆ιεθνές Γραφείο Εργασίας, 2002) συµβαίνουν ανά έτος: 2 0 ύ Ε ά Α ή ί ά ζ ή250 εκατοµµύρια Εργατικά Ατυχήµατα, στα οποία χάνουν τη ζωή τους 1,1 εκατοµµύρια εργαζόµενοι , δηλ. 3.000 θάνατοι την ηµέρα ή 2 θάνατοι / λεπτό 65.000 Εργατικά Ατυχήµατα κάθε µέρα, δηλαδή 8 κάθε δευτερόλεπτο 300.000 θάνατοι έχουν ως αιτία την έκθεση των εργαζοµένων σε επικίνδυνες ουσίες σε κάθε έτος, ενώ 160 εκατοµµύρια εργαζόµενοι πλήττονται από Επαγγελµατικές Ασθένειεςς ς

Συγκριτικά: 999.000 είναι οι ετήσιες απώλειες ζωών σε τροχαία ατυχήµατα 502.000 είναι οι απώλειες σε πολέµους για την ίδια χρονική περίοδο 563.000 είναι οι απώλειες σε περιστατικά βίας

3

Ορισµένα στοιχεία

Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης (Ε.Ε.):

10 εκατοµµύρια εργαζόµενοι κάθε χρόνο πέφτουν θύµατα εργατικών ατυχηµάτων και επαγγελµατικών ασθενειών. 8.000 από αυτά είναι θανατηφόρα. 20 δισεκατοµµύρια € καταβάλλονται ετησίως σαν α οζη ώσε ς (ά εσο όσ ος ό ο)αποζηµιώσεις (άµεσο κόστος µόνο).

Ορισµένα στοιχεία

Από τα στοιχεία του ΙΚΑ:

κάθε 15 λεπτά της ώρας συµβαίνει ένα εργατικό ατύχηµα κάθε 3 ηµέρες συµβαίνει ένα ΘANATHΦOPO ατύχηµα

4

Ορισµένα στοιχεία

Κόστος ατυχηµάτων

Το ηµερήσιο κόστος και το κόστος ανά ασφαλισµένο υπολογίζονται ως εξής:

Συνολική δαπάνη ετησίας επιδότησης εργ. ατυχηµάτων Ηµερήσιο κόστος = ----------------------------------------------------------------------------

Σύνολο ηµερών (επιδότησης + δώρου)

Συνολική δαπάνη ετησίας επιδότησης εργ. Ατυχ. Κόστος ανά ασφαλισµένο = ------------------------------------------------------------------

Άµεσα ασφαλισµένοι στο Ι.Κ.Α.

5

Κόστος ατυχηµάτων Πίνακας 14. ∆ΑΠΑΝΕΣ Ι.Κ.Α. ΓΙΑ ΕΠΙ∆ΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΙΟ∆ΟΤΗΣΗ

ΕΤΗ ΠΑΡΟΧΕΣ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ

ΑΤΥΧΗΜΑΤΟΣ

ΠΑΡΟΧΕΣ ΕΠΙ∆ΟΤΗΣΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ

ΑΤΥΧΗΜΑΤΟΣ

ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΡΟΧΩΝ ΓΙΑ ΕΠΙ∆ΟΤΗΣΗ ΚΑΙ

ΣΥΝΤΑΞΙΟ∆ΟΤΗΣΗ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ

ΑΤΥΧΗΜΑΤΟΣΑΤΥΧΗΜΑΤΟΣ 1983 2.965.654.088 831.025.219 3.796.679.307

1984 3.680.977.264 994.962.256 4.675.939.520

1985 4.397.308.000 1.255.443.858 5.652.751.858

1986 4.900.971.000 1.365.518.819 6.266.489.819

1987 5.508.484.000 1.456.973.013 6.965.457.013

1988 6.400.000.000 1.438.328.084 7.838.328.084

1989 6.900.000.000 1.653.138.034 8.553.138.034

1990 8.200.000.000 1.956.812.705 10.156.812.705

1991 9.366.000.000 2.049.670.766 11.415.670.766

1992 9.317.000.000 2.150.359.940 11.467.359.940

1993 9.570.000.000 2.499.700.000 12.069.700.000

1994 11.600.000.000 2.664.750.000 14.264.750.000

1995 12.066.000.000 3.069.750.000 15.135.750.000

1996 11.887.000.000 2.776.400.000 14.663.400.000

1997 11.824.000.000 2.725.600.000 14.549.600.000

1998 12.128.818.000 2.705.600.000 14.834.418.000

1999 11.850.287.000 2.615.981.082 14.466.268.082

2000 12.653.293.775 2.933.614.214 15.586.907.989

2001 13.758.491.000 3.003.239.373 16.761.730.373 Παρατήρηση: Στις παροχές συντάξεων δεν περιλαµβάνονται τα ποσά των συντάξεων θανάτου που προήλθαν από συντάξεις αναπηρίας από Εργατικά Ατυχήµατα.

∆είκτες ατυχηµάτων

Ο ∆είκτης Ατυχηµάτων ανά µονάδα παραγωγής, αναφέρεται στον ή θ ό ά ά ό ήετήσιο αριθµό ατυχηµάτων ανά εκατ. τόνους παραγωγής και

υπολογίζεται από την ακόλουθη σχέση:

Αριθµ. Ατυχηµάτων x 106

∆είκτης Ατυχηµάτων= ---------------------------------------------- Ετήσια παραγωγή (tn)

6

∆είκτες ατυχηµάτων

Ο ∆είκτης Συχνότητας (Frequency Rate), έχει άµεση σχέση µε όλ θ ό ώ ά ά ώτον απόλυτο αριθµό των εργατικών ατυχηµάτων ανά εκατ. ωρών

έκθεσης, αναφέρεται σε ετήσια περίοδο και υπολογίζεται από την ακόλουθη σχέση:

Αριθµ. Ατυχηµάτων x 106

∆είκτης Συχνότητας= ---------------------------------------------- Σύνολο ωρών έκθεσης (εργασίας)

∆είκτες ατυχηµάτων

Ο ∆είκτης Σοβαρότητας (Severity Rate), έχει άµεση σχέση µε την ώλ ώ ί ή βά ά ώαπώλεια ηµερών εργασίας σε ετήσια βάση ανά εκατ. ωρών

έκθεσης και εκφράζεται από τον ακόλουθο τύπο:

Χαµένες ηµέρες x 106

∆είκτης Σοβαρότητας = ------------------------------------------------ Σύνολο ωρών έκθεσης (εργασίας)

7

∆είκτες ατυχηµάτων

Συχνά, για τον υπολογισµό των προηγούµενων δεικτών ί θ ή ί 106 λ ήχρησιµοποιείται στον αριθµητή αντί του 106 ο συντελεστής

200.000, ο οποίος αντιστοιχεί το µέσο µέγεθος µιας παραγωγικής µονάδας (100 εργαζόµενοι επί 40 ώρες εργασίας εβδοµαδιαίως επί 50 εβδοµάδες εργασίας ετησίως). Αυτή η προσέγγιση είναι αρκετά χρήσιµη γιατί ανάγει τα ατυχήµατα ανά 100 εργαζόµενους.

Εποµένως, απαιτείται προσοχή στον τρόπο υπολογισµού των δεικτών.

∆είκτες ατυχηµάτων

Ο ∆είκτης Συµβάντων (Incident Rate), έχει άµεση σχέση µε βαθµό έ θ ζ έ ά ήέκθεσης των εργαζοµένων στα εργατικά ατυχήµατα και υπολογίζετα