Το τεστ του EYSENCK

24
ΑΣΠΑΙΤΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΙΣΑΓΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΨΥΧΟΜΕΤΡΙΑ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: Ε. ΤΣΑΝΤΑΛΗ ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑ: Β. ΜΠΑΡΜΠΟΠΟΥΛΟΥ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 Το τεστ του EYSENCK

Transcript of Το τεστ του EYSENCK

Page 1: Το τεστ του EYSENCK

Α Σ Π Α Ι Τ Ε Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Ε Ξ Ε Ι Δ Ι Κ Ε Υ Σ Η Σ

Σ Τ Η Σ Υ Μ Β Ο Υ Λ Ε Υ Τ Ι Κ Η Κ Α Ι Τ Ο Ν Π Ρ Ο Σ Α Ν Α Τ Ο Λ Ι Σ Μ Ο

Π Α Ρ Ο Υ Σ Ι Α Σ Η Ε Ρ Γ Α Σ Ι Α Σ Σ Τ Ο Μ Α Θ Η Μ Α :

ΕΙΣΑΓΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΨΥΧΟΜΕΤΡΙΑ

Δ Ι Δ Α Σ Κ Ο Υ Σ Α : Ε . Τ Σ Α Ν Τ Α Λ Η

Σ Π Ο Υ Δ Α Σ Τ Ρ Ι Α : Β . Μ Π Α Ρ Μ Π Ο Π Ο Υ Λ Ο Υ Α Π Ρ Ι Λ Ι Ο Σ 2 0 1 4

Το τεστ του EYSENCK

Page 2: Το τεστ του EYSENCK

Εισαγωγή

Τεστ προσωπικότητας

Προσωπικότητα

Περιγράφει τη μοναδικότητα του ατόμου.

Περιλαμβάνει κρίσεις για την ταυτότητα του (ποιός πραγματικά είναι και με ποιόν τρόπο διαφέρει από τους υπόλοιπους ανθρώπους).

Βιολογικές προδιαθέσεις και κοινωνικο-πολιτισμικές επιδράσεις και εμπειρίες συνδυάζονται μοναδικά στον

κάθε άνθρωπο διαμορφώνοντας την προσωπικότητά του.

Page 3: Το τεστ του EYSENCK

Εισαγωγή ΙΙ

Θεωρίες των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας.

Προδιάθεση ανταπόκρισης με συγκεκριμένους τρόπους σε ερεθίσματα.

Τα χαρακτηριστικά ως θεμελιώδεις λίθοι της προσωπικότητας.

Υπέυθυνα για τη σταθερότητα της συμπεριφοράς του ατόμου μέσα στο χρόνο και σε διαφορετικές καταστάσεις.

Οργανωμένα ιεραρχικά: από τα πιο επιφανειακά στα πιο θεμελιώδη.

Page 4: Το τεστ του EYSENCK

Hans Eysenck

Προσωπικά στοιχεία

Γεννημένος στο Βερολίνο το 1916.

Μετακόμισε στη μητέρα του στη Γαλλία το 1934.

Σπούδασε ψυχολογία (PhD 1940 Λονδίνο).

Κλινική, ερευνητική, διδακτική εμπειρία.

Συγγραφικό έργο.

Μετακινείται από την ψυχανάλυση στη θεραπεία της συμπεριφοράς.

Page 5: Το τεστ του EYSENCK

Hans Eysenck

Οι θεωρίες για την προσωπικότητα μέχρι την εποχή του ελάχιστα στηρίζονταν σε ερευνητικά δεδομένα.

Σημαντική συνεισφορά

Για την διατύπωση ασφαλών και επιστημονικών θεωριών της προσωπικότητας πρότεινε:

Την αναγνώριση συγκεκριμένων διαστάσεων της προσωπικότητας.

Την εξεύρεση μέσων για τη μέτρησή τους με πειραματικές και ποσοτικές μεθόδους.

Page 6: Το τεστ του EYSENCK

Προσωπικότητα

Ορισμός προσωπικότητας κατά Eysenck

«Ο σχετικά σταθερός και ανθεκτικός στο χρόνο, τρόπος οργάνωσης του χαρακτήρα, του ταμπεραμέντου, της

διάνοιας και της φυσικής κατασκευής ενός ανθρώπου που καθορίζει την προσαρμογή του στο περιβάλλον του».

Χαρακτήρας Θέληση (τρόπος συμπεριφοράς)

Ταμπεραμέντο Συναίσθημα (τρόπος που αισθάνεται)

Διάνοια Νοημοσύνη (τρόπος σκέψης)

Φυσική κατασκευή Σωματική διάπλαση /νευρολογική και ορμονική κληρονομικότητα

Page 7: Το τεστ του EYSENCK

Διαστάσεις της προσωπικότητας

Εξωστρεφής

Εσωστρεφής

Νευρωτικός

Σταθερός

Ψυχωτικός

Συγκρατημένος

Page 8: Το τεστ του EYSENCK

Διάρθρωση του τεστ

Τύποι προσωπικότητας

Χαρακτηριστικά

Συνήθειες

Συγκεκριμένες παρατηρήσιμες συμπεριφορές

Page 9: Το τεστ του EYSENCK

Διάρθρωση του τεστ

Συγκεκριμένες ερωτήσεις στο τεστ

Συνήθειες

Χαρακτηριστικά

Τύπος ΕΞΩΣΤΡΕΦΗΣ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ

Του αρέσει να βρίσκεται με

κόσμο

Σου αρέσει να συγχρωτίζεσαι με

άλλους ανθρώπους;

Πάει σε πάρτυ

Μπορείς να γίνεις η ψυχή του πάρτυ;

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΣ

Έχει πολλά χόμπυ

Έχεις πολλά διαφορετικά

χόμπυ;

Ασχολείται με πολλές

δραστηριότητες

Αναλαμβάνεις συχνά

δραστηριότητες για τις οποίες δεν

έχεις χρόνο;

Page 10: Το τεστ του EYSENCK

Παραδείγματα ερωτήσεων

Σκέφτεσαι πάντα πριν ενεργήσεις; Θεωρείς τον εαυτό σου ομιλητικό τύπο; Η διάθεσή σου έχει πολλά σκαμπανευάσματα; Σε ανησυχεί το γεγονός να χρωστάς χρήματα; Νιώθεις ποτέ δυστυχής χωρίς λόγο; Κλειδώνεις την πόρτα του σπιτιού τη νύχτα; Είσαι αρκετά ζωντανός; Αφήνεις τον εαυτό σου να διασκεδάσει σε ένα ζωντανό πάρτυ; Ανησυχείς συχνά για πράγματα που δεν έπρεπε να κάνεις ή να πεις; Σου αρέσει να γνωρίζεις καινούριους ανθρώπους; Αισθάνεσαι συχνά αγανακτισμένος; Προτιμάς να διαβάζεις από το να συναντάς ανθρώπους; Ανησυχείς για άσχημα πράγματα που μπορεί να συμβούν; Υπάρχουν φορές που καυχιέσαι λιγάκι; Νιώθεις συχνά μοναξιά; Σου αρέσει να κάνεις πράγματα που χρειάζονται γρήγορα αντανακλαστικά; Έχεις συχνά ενοχές; Κάνεις πάντα αυτό που συμβουλεύεις τους άλλους;

Page 11: Το τεστ του EYSENCK

Τα χαρακτηριστικά των τύπων

ΕΞΩΣΤΡΕΦΗΣ

Δραστήριος

Ανέμελος

Κυριαρχικός

Περιπετειώδης

Χειμαρώδης

Αισθησιακός

Κοινωνικός

Ενεργητικός

Διεκδικητικός

Οι εξωστρεφείς τύποι αναζητούν την έξαψη και είναι προσανατολισμένοι προς την εξωτερική πραγματικότητα από την οποία αντλούν κατά κόρον ερεθίσματα.

Οι εσωστρεφείς τύποι είναι ήσυχοι και στραμμένοι προς την εσωτερική πραγματικότητα και τάξη. Αποφεύγουν τα έντονα εξωτερικά ερεθίσματα και προτιμούν τις μοναχικές δραστηριότητες.

Page 12: Το τεστ του EYSENCK

Τα χαρακτηριστικά των τύπων

ΝΕΥΡΩΤΙΚΟΣ

Αγχώδης

Ανυπόμονος

Ενοχικός

Παράλογος

Ντροπαλός

Ιδιότροπος

Συναισθηματικός

Σφιγμένος

Χαμηλής αυτοεκτίμησης

Οι νευρωτικοί τύποι είναι συναισθηματικά ασταθείς, με αδικαιολόγητους φόβους και εμμονές. Είναι υπέρμετρα αγχώδεις σε σχέση με τις πραγματικές καταστάσεις που αντιμετωπίζουν.

Οι σταθεροί τύποι έχουν σταθερή συναισθηματική διάθεση που δεν επηρρεάζεται ιδιαίτερα από τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος.

Page 13: Το τεστ του EYSENCK

Τα χαρακτηριστικά των τύπων

ΨΥΧΩΤΙΚΟΣ

Επιθετικός

Ψυχρός

Εγωκεντρικός

Απρόσωπος

Αυθόρμητος

Αντικοινωνικός

Μη ενσυναισθητικός

Δημιουργικός

Ξεροκέφαλος

Οι ψυχωτικοί τύποι αδιαφορούν για τα συναισθήματα των άλλων, οι ίδιοι δεν εκδηλώνουν συναισθήματα. Λειτουργούν απάνθρωπα και εκνευρίζουν τους άλλους άνθρώπους. Είναι όμως ιδιαίτερα δημιουργικοί τύποι και συχνά ιδιοφυίες.

Οι συγκρατημένοι τύποι έχουν τον έλεγχο των παρορμήσεων τους και ενδιαφέρονται για τα συναισθήματα των άλλων.

Page 14: Το τεστ του EYSENCK

Η βιολογική βάση της θεωρίας

Γενετικοί (κληρονομικοί) παράγοντες καθορίζουν σε σημαντικό βαθμό τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας:

Εξωστρέφεια / Εσωστρέφεια

Σύνδεση με τη διέγερση του εγκεφαλικού φλοιού.

Οι εξωστρεφείς έχουν χαμηλότερο επίπεδο διέγερσης και αναζητούν εξωτερικά ερεθίσματα για να το αυξήσουν.

Οι εσωστρεφείς βρίσκονται σε κατάσταση υπερδιέγερσης και αναπτύσσουν στρατηγικές αποφυγής πρόσθετου ερεθισμού.

Page 15: Το τεστ του EYSENCK

Η βιολογική βάση της θεωρίας

Νευρωτισμός / Σταθερότητα

Σύνδεση με το Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα.

Οι νευρωτικοί έχουν πιο ασταθές ΑΝΣ το οποίο ανταποκρίνεται ιδιαίτερα γρήγορα και με υπερβολικό τρόπο στα ερεθίσματα. Εκδηλώνουν πιο συχνά αυτόνομες θυμικές αντιδράσεις και πιο εύκολα ακραίο βαθμό άγχους, που μπορεί να ενεργοποιηθεί από αρχικά ουδέτερα ερεθίσματα.

Οι άνθρωποι με σταθερό ΑΝΣ δεν έχουν τέτοια προβλήματα.

Page 16: Το τεστ του EYSENCK

Η βιολογική βάση της θεωρίας

Ψυχωτισμός / Συγκράτηση ορμών

Δεν τον εξηγεί με στέρεη βιολογική βάση. Είναι η λιγότερο τεκμηριωμένη διάσταση της προσωπικότητας από τη θεωρία του Eysenck.

Ψυχωτισμός: Συσχετίζεται με ορμόνες της αρρενωπότητας, τα ανδρογόνα. Εμφανίζεται πιο συχνά στους άντρες και σε μετεμηνοπαυσιακές γυναίκες.

Page 17: Το τεστ του EYSENCK

Η βιολογική βάση της θεωρίας

Οι ίδιοι τύποι προσωπικότητας βρίσκονται ανά τον κόσμο παρά τους διαφορετικούς κοινωνικο-πολιτισμικούς παράγοντες που επηρεάζουν τους διάφορους λαούς.

Τα χαρακτηριστικά των τύπων παρουσιάζουν σταθερότητα στα ίδια άτομα για μεγάλα χρονικά διαστήματα κατά τα οποία εκτίθενται σε μια ποικιλία εμπειριών χωρίς να μεταλλάσσουν τις βασικές τους αντιδράσεις.

Ευρήματα από έρευνες σε διδύμους υποστηρίζουν τα παραπάνω.

Page 18: Το τεστ του EYSENCK

Ο ρόλος του περιβάλλοντος

Ωστόσο, η ανάπτυξη της προσωπικότητας γίνεται σε αλληλεπίδραση με τους κοινωνικούς παράγοντες. Οι επιδράσεις του περιβάλλοντος μπορεί να τροποποιήσουν τις γενετικές προδιαθέσεις.

Η νευρωτική συμπεριφορά είναι πιο πιθανό να είναι προϊόν μάθησης από συγκεκριμένες περιβαλλοντικές συνθήκες, κυρίως για τα άτομα που διαθέτουν ασταθές ΑΝΣ.

Προτείνει τη συμπεριφορική θεραπεία των νευρώσεων με τρεις τρόπους:

Παράδειγμα

Καταιγισμός

Σταδιακή απευαισθητοποίηση

Page 19: Το τεστ του EYSENCK

Αξιολόγηση της θεωρίας

Η θεωρία του Eysenck είναι:

Περιεκτική: εξηγεί ένα μεγάλο μέρος της φυσιολογικής

και μη φυσιολογικής συμπεριφοράς.

Ελέγξιμη – μετρήσιμη: Είναι βασισμένη σε πειράματα

και στατιστικές μετρήσεις.

Έχει εμπειρική αξία

Εφαρμόσιμη

Ωστόσο, δεν είναι αρκετή για να εξηγήσει συνολικά το θέμα της

προσωπικότητας και πώς αυτή λειτουργεί στον άνθρωπο.

Page 20: Το τεστ του EYSENCK

Αξιολόγηση του τεστ

Αξιοπιστία

Αρχικό τεστ (100 ερωτήσεις)

Εξωστρέφεια: .85 - .90

Νευρωτισμός: .85 - .88

Ψυχωτισμός: .73 - .81

Αναθεωρημένο τεστ (48 ερωτήσεις)

Εξωστρέφεια: .89 - .91

Νευρωτισμός: .84 - .86

Ψυχωτισμός: .67 - .68

Page 21: Το τεστ του EYSENCK

Αξιολόγηση του τεστ

Εγκυρότητα

Αμφισβητείται από πολλούς η εγκυρότητα των τριών διαστάσεων ως δομικών της ανθρώπινης προσωπικότητας.

Ο Eysenck και οι συνεργάτες του συνέλεξαν μεγάλο αριθμό στοιχείων για να στηρίξουν την εγκυρότητα του τεστ, κυρίως για να ενισχύσουν την διαπολιτισμική του αξία και εγκυρότητα.

Page 22: Το τεστ του EYSENCK

Βελτιώσεις του τεστ

Το αρχικό τεστ επιτρέπει απαντήσεις του τύπου ναι/όχι.

Ευκολότερη εξαγωγή αποτελεσμάτων.

Μικρότερος χρόνος απαντήσεων.

Αποφυγή προβλημάτων διαβάθμισης.

Οι Velicer και Stevenson (1978) πρότειναν την εισαγωγή επταβάθμιας κλίμακας Likert στο τεστ του Eysenck.

Αύξηση της αξιοπιστίας (αυξάνεται όσο αυξάνονται οι κατηγορίες των απαντήσεων).

Σαφέστερη αποτύπωση των χαρακτηριστικών και πληρέστερες αποτυπώσεις της διακύμανσης.

Καλύτερη ανταπόκριση από τα υποκείμενα.

Page 23: Το τεστ του EYSENCK

Βιβλιογραφία

Ryckman, R., (1997). Theories of Personality (6th ed.). Brooks / Cole Publishing Company, σ. 357-398.

Ποταμιάνος, Γ., (1997). Θεωρίες προσωπικότητας και κλινική πρακτική. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, σ. 317-335.

Weaver, J., Kiewitz, C. (2007). Eysenck Personality Questionnaire στο R. Raynolds, Woods R., Baker J. Handbook of research on Electronic Surveys and Measurements, Idea Group Reference.

Velicer, W., Stevenson, J. (1978). The relation between item format and the structure of the Eysenck personality inventory. Applied Psychological Measurment, 2:293-304.

Page 24: Το τεστ του EYSENCK

Σας ευχαριστώ!