1

ΗΜΥ 001 - Υγεία και Τεχνολογία

Η Ιστορία της Ιατρικήςκαι της Τεχνολογίας της

ΤιΤι ΕίναιΕίναι ΙατρικήΙατρική;;

• Μελετά:• ∆οµή (ανατοµία, ιστολογία)• Λειτουργίες (φυσιολογία,

βιοχηµεία)• Νόσους (διάφορες

ειδικότητες)• Πρόληψη (υγιεινή,

επιδηµιολογία)• ∆υτική (επιστηµονική)

ιατρική ↔ ΕναλλακτικήΙατρική

• Ιατρική ως επιστήµη

∆ιάγνωση∆ιάγνωση

• Τι τρέχει;• Σηµειολογία (εκδήλωση της

νόσου)• Αισθήσεις• ∆ιαγνωστικά µέσα

• Τεχνολογία• Βιοχηµεία• Μικροσκόπηση• Απεικόνιση• κλπ

ΘεραπείαΘεραπεία

• Και τώρα τι γίνεται;• Θεραπεία

• Επεµβατική – Χειρουργική• Συντηρητική – Φαρµακευτική

• Εξειδίκευση

ΗΗ ΒασικότερηΒασικότερη ΙατρικήΙατρική ΤεχνολογίαΤεχνολογία

• Ο Ασθενής!• Περιγραφή/Ιστορικό =

∆ιάγνωση• Οι Αισθήσεις!

• Όραση (επισκόπηση)• Ακοή (καρδιά, πνεύµονες,

κοιλιακή χώρα)• Αφή (ψηλάφηση, σφυγµός)• Όσφρηση (ασθενής, στόµα,

κόπρανα, ούρα)• Γεύση (ούρα)

• Σηµαντικές εξετάσεις ακόµακαι σήµερα

• Γεύση• Σηµαντική διαγνωστική

µέθοδος µέχρι και τον 20οαιώνα

A Doctor Examining Urine(Oil on canvas, Ashmolean Museum, Oxford)

BIGOT, TrophîmeFrench painter (ca. 1600 - 1650)

ΟΟ γιατρόςγιατρός--µάγοςµάγος

• Προϊστορικοί χρόνοι• Ασθένειες προκαλούν τα

πνεύµατα και οι δαίµονες• Γιατρός = µάγος = αρχιερέας• Θεραπεία

• Εξαγνισµός• Εξευµενισµός• Εκφοβισµός και εκδίωξη

• Τεχνολογία• Ξόρκια• Είδωλα• Μάσκες, δέρµατα και χρώµατα• Βότανα• Χειρουργικές επεµβάσεις!

• Ακόµα και σήµερα σεπρωτόγονες κοινωνίες

Κένυα

Αµαζόνιος

2

ΠροϊστορικήΠροϊστορική ΤεχνολογίαΤεχνολογία

• Πρώτες νευροχειρουργικέςεπεµβάσεις: Τρυπανισµός(20 000 πΧ)• Αποµάκρυνση κακών

πνευµάτων;• Επιληψία;• Ψυχικές διαταραχές;• Ηµικρανία;

• Τελευταία λέξη στηντεχνολογία• Τρυπάνια από ξύλινη λαβή

και αιχµηρό άκρο• Τόξο τρυπανισµού

• Μερικοί από τους ασθενείςεπιβίωναν!

• Γίνεται και σήµερα!

ΜεσοποταµιακήΜεσοποταµιακή ΙατρικήΙατρική

• Ασσύριοι, Σουµέριοι, Βαβυλώνιοι (Μεσοποταµία, 3000 π.Χ.)

• Ιατρική-επιστήµη• Φυτικής προελεύσεως

φάρµακα (συνήθωςαναποτελεσµατικά)

• Χειρουργική (καθετηριασµόςγια βλεννόρροια)

• Ιατρική-µαγεία-θρησκεία• Σπλαχνοµαντεία• Ξόρκια

• Οι σφραγίδες µερικώνπαθολόγων έχουν διασωθείµέχρι και τις µέρες µας.

Φτιάξτε τη φιγούρα του µε ζυµάριΠεριλούστε το µε νερό καιΜετά µε το νερό από το ξόρκι.Φέρτε ένα θυµιατήρι και µια δάδα.Όπως το νερό ρέει µακριά από τοσώµα τουΈτσι και το κακό θα τρέξει µακριάαπό το σώµα του.

ΟΟ ΧαµουραµπίΧαµουραµπί

• Ο Κώδικας του Χαµουραµπίρύθµιζε και την ιατρική

"Αν ένας γιατρός διανοίξειόγκο ελεύθερου άνδρα µεµεταλλικό µαχαίρι και τουγιατρέψει τον οφθαλµό, θααµειφθεί µε δέκα αργυράνοµίσµατα. Αν ο ασθενής είναιγιος πληβείου, θα αµειφθεί µεπέντε αργυρά νοµίσµατα. Αν οελεύθερος άνδρας πεθάνειεξαιτίας των χειρισµών τουγιατρού, θα πρέπει να τουκοπούν τα χέρια. Αν ο γιατρόςπροκαλέσει τον θάνατο ενόςσκλάβου τότε πρέπει να τοναντικαταστήσει".

ΑιγυπτιακήΑιγυπτιακή ΙατρικήΙατρική

• Αιγυπτιακός Πολιτισµός(1500 πΧ)• Πάπυροι Ebers & Smith• Μουµιοποίηση των νεκρών

• ∆ιάφορες ασθένειες• ποδάγρα, αρθρίτιδα,

φυµατίωση, ουρικές πέτρεςκαι λοιµώξειςσχιστοστοµίασης

• Θρησκεία και ιατρική ήτανακόµα στενά συνδεδεµένες• Τούθ: προστάτης των

παθολόγων• Ίσης: προστάτιδα της µαγικής

θεραπείας• Χόρους: προστάτης ενάντια

στο κακό

"Ω Ίσης, µεγάλη στη µαγεία! Χαλάρωσέ µε, σώσε µε από όλα κακά και κακοήθη καικόκκινα, από το ξόρκι ενός Θεού…" έψελνεο αιγύπτιος γιατρός ενώ αφαιρούσε έναεπίδεσµο!

ΑιγυπτιακήΑιγυπτιακή ΙατρικήΙατρική

• Αιγυπτιακά χειρουργικάεργαλεία• Αποστήµατα, τραύµατα, όγκοι• Καυτηριασµός

• Φάρµακα φυτικήςπροέλευσης

• Κρασί και λιβάνι ωςαντισηπτικά

• Συγχρονία σφυγµού καικαρδιάς

• Μουµιοποίηση - γνώσηανατοµίας

ΟιΟι ΠρώτοιΠρώτοι ΓιατροίΓιατροί

• Σεκετενάνακ και Ιµχοτέπ• Ιµχοτέπ (µεταξύ 2700 και

2600 π.Χ. )• Μεγάλος Βεζίρης• Αστρολόγος• Αρχιτέκτονας και οικοδόµος

πυραµίδων• Ποιητής• Παθολόγος του Φαραώ• Ο πρώτος πρωκτολόγος

(“Ποιµένας του Πρωκτού”)• Αργότερα λατρεύτηκε ως

ιαµατική θεότητα καισυγχωνεύθηκε µε τονΑσκληπιό (επίσηςθεοποιηµένος γιατρός)

3

ΟΟ ΑσκληπιόςΑσκληπιός

• Αρρώστιες = τιµωρίες τωνΘεών

• Οι άνθρωποι απευθύνοντανστους θεούς για θεραπεία

• Ασκληπιός (Γιος τουΑπόλλωνα και τηςΚορωνίδας)

• Έµαθε ιατρική από τονκένταυρο Χείρωνα

• Ασκληπιεία• Ναός του Ασκληπιού στην

Επίδαυρο• Ασκληπιείο της Περγάµου.

• Ιαµατική ράβδος και το ιερόφίδι του Ασκληπιού

ΟΟ ΑσκληπιόςΑσκληπιός

• Ασκληπιεία• Θρησκευτικές και θεραπευτικές

λουτροπόλεις (ψυχαγωγία, όπωςθέατρα κλπ.)

• Θεραπεία• Μετά τη δύση του ήλιου• Νηστεία• Σύντοµο καθαρτήριο λουτρό• Θυσία στον Ασκληπιό• Εγκοίµηση στο Άβατον• Κατά τη διάρκεια της νύχτας ο

ιερέας-ιατρός ντυµένος ως θεόςΑσκληπιός θεράπευε τουςµισοκοιµισµένους πιστούς

• Κόρες, βοηθοί, υπηρέτες, και ένασκύλο ή φίδι (συµµετείχαν στηθεραπευτική τελετουργία π.χ. ταζώα γλείφοντας τις πληγές τουαρρώστου)

• Σύζυγος: Επιόνη. Ανακούφιζε τονπόνο

• Κόρες: Υγεία & Πανάκεια. Προσωποποιούσαν την πρόληψη καιτη θεραπεία

• Γιοι: Μαχάονας & Ποδαλείρος. Προστάτες της χειρουργικής και τηςαναίµακτης θεραπευτικής

ΑρχαίαΑρχαία ΕλλάδαΕλλάδα: : ΙατρικήΙατρική--ΕπιστήµηΕπιστήµη

• Η ιατρική διδάσκεται σεΣχολές-φιλοσοφικά κέντρα(6ο π.Χ. αιώνα)

• Αλκµαίων ο Κροτωνιάτης(µαθητής του Πυθαγόρα)• Ανατοµικές σχέσεις των

αισθητηρίων οργάνων µε τονεγκέφαλο

• Στον εγκέφαλο εδράζεται ονους και εκεί συντελούνται οιλειτουργίες της σκέψης καιτης µνήµης.

• Ο πρώτος επιστήµονας-ιατρός

ΟΟ ΙπποκράτηςΙπποκράτης

• Ιπποκράτης (460-377 π.Χ.)• Αρρώστια

• ∆ιαταραχή της ισορροπίας τωνχυµών

• Θεραπείες• Εµετικά, καθαρτικά ή σικύες

(βεντούζες)• Φάρµακά κυρίως βοτανικά

(κυρίως αναποτελεσµατικά)• ∆ίαιτα, γυµναστική, µουσική και

αποφυγή υπερβολικής κόπωσης• Καυτηριασµός• Αναισθητική δράση του οπίου και

του µανδραγόρα• Ο Ιπποκράτης πίστευε

• στη δύναµη της φύσης ναθεραπεύει

• στη δύναµη του σώµατος ναθεραπεύεται το ίδιο

• στην επιρροή της γεωγραφικήςθέσης στις ασθένειες.

ΟΟ ΙπποκράτηςΙπποκράτης

• Προσεκτική παρατήρηση καικαταγραφή

• Συµπτώµατα• Εµφάνιση των αρρώστων• Σαφή ιστορικά• Ακριβείς κλινικές παρατηρήσεις

• Πρόγνωση• Πολύ σηµαντική• Προσπαθούσε να εξηγήσει στον

ασθενή ή τους συγγενείς τι ήτανπιθανό να συµβεί.

• Συστηµατική ιατρική κατάρτιση(ανδρών και γυναικών)

• Η ιατρική του Ιπποκράτηκυριάρχησε στην Ευρωπαϊκήιατρική για πάνω από δύοχιλιάδες χρόνια

Ο Ιπποκράτης επέκρινε τιςπεποιθήσεις για θεία προέλευσητης ασθένειας (π.χ. επιληψίας)

“Στον εγκέφαλο είναι η αιτία αυτήςτης ασθένειας όπως και άλλωνσοβαρότερων ασθενειών.”

ΟΟ ΙπποκράτηςΙπποκράτης

• Μαρτυρία των θεών• Υποχρεώσεις έναντι του

επαγγέλµατος• θα διδάξει την ιατρική τέχνη στους γιους

του και τους γιους του διδασκάλου τουχωρίς µισθό

• θα διδάξει την ιατρική τέχνη και στουςµαθητές που έχουν κλίση και δέχονταινα δεθούν µε τις υποχρεώσεις τουιατρικού όρκου

• Καθήκοντα του γιατρού προς τουςασθενείς

• θα αποβλέπει µόνο στην ωφέλεια τωνασθενών του

• δεν θα χορηγήσει ποτέ θανατηφόροφάρµακο

• δεν θα βοηθήσει καµιά γυναίκα νααποβάλει το παιδί της

• θα τηρεί κάθε µυστικό που θα γνωρίζεικατά τη διάρκεια της θεραπείας.

• Όσο τηρεί τον όρκο του να έχει τηνεκτίµηση των ανθρώπων, σεπερίπτωση όµως που τον παραβείνα πάθει τα αντίθετα

• Το πιο µικρό και πιο γνωστόαπό τα κείµενα του Ιπποκράτη

• Ιατρική Σχολή της Κω (5ο ή 4οαιώνα)

• Ο όρκος του Ιπποκράτη δενενδιαφέρει µόνο τους ιατρούς, αλλά κάθε επιστήµονα

• Έγινε βάσει για διακηρύξεις καικανόνες

4

ΚλασσικοίΚλασσικοί ΧρόνοιΧρόνοι

• Φιλοσοφία και ιατρική• Πλάτωνας (427-348 π.Χ.),

Αριστοτέλης (384-322 π.Χ.)• Ισορροπία των τεσσάρων

χυµών• Επιληψία (“ιερή ασθένεια”):

Το φλέγµα φράζει τουςαεραγωγούς και αναγκάζει τοσώµα να παλέψει

• Μανία: Χολή που βράζει στονεγκέφαλο

• Μελαγχολία: Μαύρη χολή

Αίµα

Φλέγµα

Κίτρινη Χολή

ΜαύρηΧολή

Φωτιά

Αέρας

Νερό

Χώµα

Ζεστό Ξηρό

Υγρό Κρύο

ΕλληνιστικοίΕλληνιστικοί ΧρόνοιΧρόνοι

• Αλεξάνδρεια Αιγύπτου• Ερώφιλος (330-260 π.Χ.)

• “Πατέρας της Ανατοµίας”• Εγκάρσιοι και σιγµοειδείς κόλποι

και δωδεκαδάκτυλος• Ερασίστρατος (330-225 π.Χ.)

• Συνελίξεις του εγκεφάλου• Εγκέφαλος και παρεγκεφαλίδα• Αρτηρίες (µε “πνεύµα”), φλέβες

και νεύρα• Αισθητήρια και µηχανικά νεύρα

• Πειραµατική χειρουργική σεζωντανούς ανθρώπους-πειραµατόζωα

• Ιατρική που δεν άλλαξε µέχριτον 17ο αιώνα µ.Χ.

ΜετακίνησηΜετακίνηση προςπρος ΡώµηΡώµη

• Έλληνες σκλάβοι καιαπελεύθεροι γιατροί

• Αρέταος (2ο αιώνας π.Χ.)• διαβήτης, πνευµονία,

πλευρίτιδα, φυµατίωση, τετανία, διφθερίτιδα καιπαράλυσης

• Ψηλά επίπεδα υγιεινής• Υδραγωγεία, λουτρά και

αποχετευτικά συστήµατα• Στρατιωτικοί γιατροί• Αναρρωτήρια (valetudinaria)• Ιατρικές σχολές• Γιατροί για το κοινό

(“Αρχίατροι”)• Χειρουργική / Ανατοµία

ΟΟ ΓαληνόςΓαληνός

• Γεννήθηκε το 129 µ.Χ. στηνΠέργαµο

• Μακροχρόνια εκπαίδευση(πλούσιος πατέρας)

• Προσκλήθηκε στην Ρώµηαπό τον Μάρκο Αυρήλιο

• ∆ηµόσιες επιδείξειςζωοτοµίας

• Παραγωγικός συγγραφέας(περί τα 350, από ψυχή ωςτην αφαίµαξη)

• Πολυµαθέστατος αλλά µετεράστιο εγωισµό

ΟΟ ΓαληνόςΓαληνός

• “Τελειοποίηση” τηςκληρονοµιάς του Ιπποκράτη

• Τύποι προσωπικότητας τουανθρώπου

• Φλεγµατικός (φλέγµα)• Συναισθηµατικός (αίµα)• Χολερικός = οξύθυµος (κίτρινη

χολή)• Μελαγχολικός (µελανή = µαύρη

χολή). • Αδύνατος στην ανθρώπινη

ανατοµία• Θεραπεία

• ∆ιατροφή, την άσκηση, µασάζ καιαπλά φυτικά φάρµακα

• Αφαίµαξη, εξαγνισµός, βεντούζωµα και δηµιουργίαφουσκαλων

ΟΟ ΓαληνόςΓαληνός

• Τελειοποίησε την πειραµατικήπαρατήρηση

• 16 βιβλία αφιερωµένα στονσφυγµό

• ∆ιάγνωση (πληρότητα, περίοδο, ρυθµό )

• Αρτηρίες συστέλλονταν καιδιαστέλλονταν ανεξάρτητα απότην καρδιά

• Βοηθούν στο σχηµατισµό τουζωτικής σηµασίας “πνεύµατος”

• Νευρικό σύστηµα• ∆ιατοµή του νωτιαίου µυελού

στον αυχενικό σπόνδυλο 1/2 (στιγµιαίος θάνατος)στον αυχενικό σπόνδυλο 3/4 (αναπνευστική προσβολή)στον αυχενικό σπόνδυλο 6 (παράλυση πλευρικών µυών)στους θωρακικούς σπονδύλους(παραπληγία)

5

ΤαΤα ΒόταναΒότανα τουτου ∆ιοσκουρίδη∆ιοσκουρίδη

• ∆ιοδκουρίδης (60 µ.Χ.)• Πάνω από 600 φυτά και

εκχυλίσµατα φυτών. • Αντιγράφηκε πολλές φορές

και τυπώθηκε το 1478. • Βοτανικά φάρµακα > ¼ των

φαρµάκων σήµερα• µορφίνη, κοκαΐνη, ατροπίνη,

δακτυλίτιδα, σαλικυλικό άλας, ερυσίβη, κινίνη, εφεδρίνη.

• Συνθετικά• Αποτελεσµατικά στη

σύγχρονη καθαρή µορφή δενσηµαίνει απαραιτήτως ότιείχαν σηµαντικές επιπτώσειςστη βοτανική µορφή

ΙατρικήΙατρική καικαι ΙσλάµΙσλάµ

• Η ιατρική µεταφέρθηκε στονΙσλαµικό κόσµο από τουςΝεστοριανούς χριστιανούς

• Ο Αραβικός πολιτισµόςδιέσωσε την γνώση πουχάθηκε στον Μεσαίωνα• Ιατρικά συγγράµµατα

µεταφράστηκαν• Θεραπευτικές πρακτικές

υιοθετήθηκαν και εξελίχθηκαν• Η φαρµακευτική αναπτύχθηκε

σε επιστήµη (αλκοόλη, αλκάλι, ελιξίριο ή σιρόπι)

• Ιδρύθηκαν υψηλού επιπέδουνοσοκοµεία

ΑλΑλ--ΡαζίΡαζί ((ΡαζήςΡαζής))

• Αλ-Ραζί (Ραζής) (865-925 µ.Χ.)

• ∆εινός παρατηρητής -πειραµατιστής

• Συντάκτης 200 πραγµατειών• al-Hawi (το “περιεκτικό

βιβλίο” το πιο γνωστό ίσωςιατρικό βιβλίο στηνΜεσαιωνική Ευρώπη)

• Μελέτησε τους οφθαλµούς• Ξεχώρισε τις µολύνσεις από

τις αναφυλαξίες, ιδιαίτερατην ευλογιά από την ιλαρά.

• Έγραψε ακόµα το πρώτο“εγχειρίδιο εργαστηρίου”

“αυτός που µελετά τα συγγράµµατα τωναρχαίων αποκτά την εµπειρία της εργασίαςτους σαν ο ίδιος να είχε ζήσει χιλιάδες έτηξοδεύοντάς τα στην έρευνα”

ΑΛΛΑ

“όλα αυτά που γράφονται στα βιβλίααξίζουν πολύ λιγότερο από την εµπειρίαενός σοφού γιατρού”

ΙµπίνΙµπίν ΣίναΣίνα ((ΑβικένναςΑβικέννας))

• Ιµπίν Σίνα (Αβικέννας) (Περσία 980-1037 µ.Χ.)

• Η σηµαντικότερηφυσιογνωµία της αραβικήςιατρικής

• Μαθήτευσε στουςΝεστοριανούς της Βαγδάτης• γεωµετρία, ποίηση,

αστρονοµία, ανατοµία, φυσιολογία, φαρµακολογίακαι χειρουργική.

• Άρχισε να εξασκεί τηνιατρική στα 16 του χρόνια

• Μελέτησε λοιµώδηνοσήµατα (φυµατίωση) καιτον τρόπο διάδοσης του.

Ισµπαχάν, Ιράν

ΙµπίνΙµπίν ΣίναΣίνα ((ΑβικένναςΑβικέννας))

• Έγραψε 270 βιβλία και δύοµνηµειώδειςεγκυκλοπαίδειες

• Στα 21 του χρόνιασυνέγραψε επιστηµονικήεγκυκλοπαίδεια.

• Al-Qanun, “Ο Κανών”αποτέλεσε σηµείοαναφοράς της ιατρικήςεπιστήµης για εκατοντάδεςχρόνια.

• Έγραψε καβάλα σε άλογοκατά τη διάρκεια τωνπολέµων, ενώ κρυβόταν, στη φυλακή και ακόµα καιµετά από κατανάλωσηµεγάλων ποσοτήτωναλκοόλ!

ΆλλοιΆλλοι ΆραβεςΆραβες ΓιατροίΓιατροί

• Ιµπίν Ρουστ (Άβερροης) (1198 µ.Χ.)• "Βιβλίο Γενικής Πρακτικής"

• Ιµπίν Μαϊµόν (Ραβί ΜωυσήςΜαϊµονίδης) (1135-1204 µ.Χ.)• Εβραίος γιατρός• Έφυγε από την Ισπανία και

έγινε βασιλικός γιατρός τουΣαλαδίν, σουλτάνου τηςΑιγύπτου και της Συρίας.

• 14 θρησκευτικά και 10 ιατρικάβιβλία.

• Κατέγραψε την πρώτη γνωστήπεριγραφή του άσθµατος.

• Οι θρησκευτικές τουπροσευχές χρησιµοποιήθηκανως κώδικας για τους γιατρούς.

6

ΑραβικήΑραβική ΦαρµακευτικήΦαρµακευτική

• Ιδιαίτερα ανεπτυγµένηφαρµακολογία

• Φάρµακα από• φυτά, ζώα και µέταλλα.

• Νέα φάρµακα• καµφορά, σαφράνι, σµύρνα,

µόσχος, ιώδιο, νάφθα καισέννα.

• Νέες χηµικές µεθόδους• Προπαρασκευή της

ενεργούς αρχής (activeprinciple) των φαρµάκων

• ∆ιύλιση, ιζηµαταπόθεση καιαποκρυστάλλωση.

ΑραβικάΑραβικά ΝοσοκοµείαΝοσοκοµεία

• Καθήκον να προσφέρουν γιατο κοινό καλό

• Τα πρώτα οργανωµένανοσοκοµεία

• Ιατρικό κέντρο τηςΓκουντισαπούρ, Περσία(εξόριστοι Νεστοριανοί Χριστιανοίαπό το Βυζάντιο)

• Βαγδάτη το 805 µ.Χ.• Στο σηµείο πόλη όπου το κρέας

παρουσίαζε την πιο αργή σήψη! • Αραβικά νοσοκοµεία

• Καΐρου, ∆αµασκού Βαγδάτης• Ψηλού επίπεδο περίθαλψης

(ορισµένοι προσποιούνταν ότιήταν άρρωστοι!)

• Μεγάλες ιατρικές σχολές• ∆αµασκό, Βαγδάτη, Κόρδοβα και

Κάιρο

Νοσοκοµείο Μανσούρ του Καΐρου (13οςαιώνας)

• Ξεχωριστούς θαλάµους για διαφορετικέςασθένειες (εµπύρετα, διάρροιες καιοφθαλµικές παθήσεις)

• Ιδιαίτερα τµήµατα για ανάρρωση

• Φαρµακείο, βιβλιοθήκη, αίθουσαδιαλέξεων, παρεκκλήσι για τουςχριστιανούς και τέµενος για τουςµουσουλµάνους.

ΜεσαίωναςΜεσαίωνας

• Ιατρικές γνώσεις και πρακτικέςαφέθηκαν ανεκµετάλλευτες καιχάθηκαν

• Εκκλησία και ΜοναστικάΤάγµατα

• Αναζήτηση θαυµατουργήςθεραπείας

• Επιστήµονες γιατροί για ευγενείςπλουσίους.

• Θανατηφόρες επιδηµίες• “Μαύρος Θάνατος,” πανώλη

(πανούκλα)• Ξεσπούσαν συνήθως µε την

επιστροφή Σταυροφόρων απόεκστρατείες στην Ανατολή

• Θάνατος του ενός τρίτου σχεδόν τουπληθυσµού της Ευρώπης (14οαιώνα)

• Τσαρλατάνοι, µπαρµπέρηδες ήεξορκιστές.

ΠανώληΠανώλη

• “Μαύρος Θάνατος,” πανούκλα• Yersinia Pestis• Προσβάλλει κυρίως τα

τρωκτικά• Οι ψύλλοι µεταδίδουν την

ασθένεια στους ανθρώπους• Σε κακές υγειονοµικές συνθήκεςµεταδίδεται πολύ εύκολα

• Προκαλεί• Πυρετό• Επώδυνη διόγκωση των

λυµφαδένων της βουβωνικήςχώρας.

• Σηµάδια στο δέρµα που είναιστην αρχή κόκκινα και έπειταµαυρίζουν.

ΜεσαιωνικήΜεσαιωνική ΘεραπείαΘεραπεία

• Υπερφυσικές ήαποκρυφιστικές µεθόδους• εξορκισµός, αλχηµεία,

αστρολογία• Φάρµακα

• Θεραπευτική δύναµη τόσο απότη σύστασή όσο και από τοτελετουργικό

• “Θηριακή”, αρχικά αντίδοτο σεδαγκάµατα φιδιών, κατέληξε ναπεριέχει > 100 ουσίες (από όπιοµέχρι σάρκα οχιάς) και ναδίδεται για κάθε ασθένεια

• Η παράδοση χάθηκε στα κελιάτων µοναστηριών

ΜεσαιωνικέςΜεσαιωνικές ΙατρικέςΙατρικές ΣχολέςΣχολές

• Τα πρώτα σηµάδια µοντέρνας ιατρικής• Η ιατρική σχολή στο Σαλέρνο (νότια

Ιταλία)• Άνθισε τον 9ο - 13ο αιώνα µ.Χ. • Στηρίχθηκε στην αραβική και εβραϊκή

ιατρική• Οργανωµένη ιατρική σχολή (Είχε ακόµα

και τελικές εξετάσεις!)• Οι απόφοιτοι άρχισαν να χρησιµοποιούν

το doctor (=µορφωµένος) αντί το µέχριτότε συνηθισµένο medicus

• Ο Αυτοκράτορας Φρειδερίκος ΙΙ δενεπέτρεπε σε κανένα να εξασκήσει ιατρικήαν δεν είχε πιστοποιητικό από τοΣαλέρνο.

• Τελικά παρήκµασε µε αποτέλεσµα νακλείσει από τον Ναπολέοντα το 1811.

• Ιατρικές σχολές, νοσοκοµεία καιλεπροκοµεία σε άλλες περιοχές τηςΕυρώπης

• Ιατρική σχολή στη Μπολώνια• Ιατρική σχολή στο Μοντεπελιέ

7

ΗΗ ΑναγέννησηΑναγέννηση

• Περίοδος ταχείας ανάπτυξηςκαι πνευµατικής δηµιουργίας

• Ιταλία και στη συνεχεία στηΓαλλία, Ολλανδία και Αγγλία.

• Αµφισβήτηση της αρχής καιτης αυθεντίας• ακούν, βλέπουν και ρωτούν

• Εµφάνισή της µοντέρνας, επιστηµονικής ιατρικής,• διατύπωση υποθέσεων ως προς

το πώς και γιατί• η πειραµατική επιβεβαίωση ή

απόρριψή

ΛεονάρντοΛεονάρντο ΝταΝτα ΒίντσιΒίντσι

• Πολυµαθέστατος, µεγαλοφυήςκαι ταλαντούχος καλλιτέχνης, επιστήµονας και θεωρητικόςµηχανικός

• Ανατοµές του ανθρώπινουσώµατος• άνω γναθιαίο κόλπο και το

έµβρυο στη µήτρα• Σκόπευε να δηµιουργήσει µια

σηµαντική ανατοµική εργασία• το έργο εγκαταλείφθηκε µε το

θάνατο του καλλιτέχνησυνεργάτη του

ΑνατοµίαΑνατοµία

• Ανατοµική µελέτη τουανθρώπινου σώµατος• νόµιµες πια νεκροτοµές

• Σηµείο συνάντησης τηςιατρικής µε την τέχνη• η ιατρική επιθυµεί καλλιτεχνική

σχεδίαση των ευρηµάτων σεβιβλία

• η τέχνη αξιοποιεί την ανατοµικήµελέτη στη ρεαλιστικήαπεικόνιση της ανθρώπινηςµορφής

ΑνδρέαςΑνδρέας ΒεζάλιουςΒεζάλιους (1514(1514--1564)1564)

• Γεννήθηκε στις Βρυξέλλες το1514

• ∆άσκαλος της χειρουργικήςκαι της ανατοµικής στηνΠάδοβα

• Εκδίδει το 1543 τοµνηµειώδες έργο, De humanicorporis fabrika (Περί τηςκατασκευής του ανθρωπίνουσώµατος) • ενσωµάτωση της έξοχης

εικονογράφησης• αναγορεύεται σε θεµελιώδες

ανατοµικό σύγγραµµα

ΑνδρέαςΑνδρέας ΒεζάλιουςΒεζάλιους (1514(1514--1564)1564)

• ∆ιόρθωσε πολλές από τιςπαρερµηνείες στην ανατοµίατου Γαληνού• ο Γαληνός βασίστηκε στηµελέτη του χοίρου

• η κάτω γνάθος αποτελείτο µόνοαπό ένα οστό

• το στέρνο αποτελείτο µόνο απότρία µέρη

• απουσία σύνδεσης µεταξύ τωνδύο κοιλιών και εποµένως τοαίµα δεν θα µπορούσε ναπεράσει από τη µία στην άλλη

• Προσδιόρισε τις φλεβικέςβαλβίδες αν και προφανώς µηεκτιµώντας τη σηµασία τους

ΑνδρέαςΑνδρέας ΒεζάλιουςΒεζάλιους (1514(1514--1564)1564)

• Μετακόµισε στη Μαδρίτηόπου έγινε γιατρός τουαυτοκράτορα

• Σε ηλικία 30 ετών ηεπιστηµονική εργασία τουτέλειωσε!

• Το τέλος του Βεζάλιους• Το σώµα ενός ευγενή στο οποίο

εκτελούσε νεκροψίαπαρουσίασε σηµάδια ζωής.

• όρος για συγχώρεσή του απότην εκκλησία ένα προσκύνηµαστον Άγιο Τάφο (1564 µ.Χ.)

• Στην επιστροφή το σκάφος τουκαταστράφηκε κοντά στηνΚόρινθο και πνίγηκε

8

ΑµβρόσιοςΑµβρόσιος ΠαρέΠαρέ

• Γαλλία (1517-1590)• Πρόοδος στην χειρουργική• Χωρίς ακαδηµαϊκή εκπαίδευση

• ξεκίνησε ως κουρέας νοσοκοµείουτου Παρισιού

• οι κουρείς της εποχής εκτελούσαναπλές χειρουργικές επεµβάσεις

• Απέκτησε µεγάλη φήµη ωςστρατιωτικός γιατρός

• επανάσταση στην αντιµετώπιση τωνπολεµικών τραυµάτων

• αντικατέστησε τη χρήση καυτούλαδιού µε την εφαρµογή απλούκαθαρισµού και περίδεσης

• Εµπνευστής και σχεδιαστήςχειρουργικών εργαλείων καθώςκαι µηχανικών προθέσεων

• επεµβάσεις στον οφθαλµό• αντικατάσταση ακρωτηριασµένωνµελών

ΗΗ κυκλοφορίακυκλοφορία τουτου αίµατοςαίµατος

• Μέχρι τον 17ο αιώναεπικρατούσε η αντίληψη ότι τοαίµα συντίθεται από τις τροφέςστο συκώτι και µεταφέρεται µετα αγγεία στους ιστούς, όπουκαι καταναλώνεται από αυτούς

• Ουίλιαµ Χάρβεϋ (1628)• το αίµα κυκλοφορεί µέσα στα

αγγεία• η καρδιά αναλαµβάνει το ρόλο

της αντλίας• έθεσε τις βάσεις για µιαµηχανιστική θεώρηση τουανθρώπινου οργανισµού

ΗΗ κυκλοφορίακυκλοφορία τουτου αίµατοςαίµατος

• Παρατηρήσεις, πειραµατισµούςκαι υπολογισµούς σε ανθρώπουςκαι ζώα

• απολίνωσης (δέσιµο) των φλεβώνκαι των αρτηριών

• επίδειξη της λειτουργίας τωνφλεβικών βαλβίδων

• υπολογισµούς του όγκου τουαίµατος που εξέρχεται της καρδιάς

• Εάν το αίµα δεν κυκλοφορούσε, έπρεπε κάπου να καταναλώνεταιπολύ γρήγορα

• ∆εν ήξερε γιατί το αίµακυκλοφορούσε

• για τροφοδότηση των οργάνων ή γιαµεταφορά θερµότητας

• Επαναστατική ανακάλυψη• χαρακτηρίστηκε ως η αρχή της

σύγχρονης ιατρικής

ΑφαίµαξηΑφαίµαξη

• Παρά την πρόοδο της ιατρικήςτον 19ο αιώνα, η αφαίµαξηεξακολουθούσε ναχρησιµοποιείται

• Απαλλαγή ασθενειών από“δηλητήρια” και “κακάπνεύµατα”

• Η πιο δηµοφιλής µέθοδοςαφαίµαξης (από τα αρχαίαχρόνια) ήταν µε τηχρησιµοποίηση βδελλών

• Το 1833 εισήχθηκαν στηΓαλλία 40 εκατοµµύριαβδέλλες.

Hirudo medicinalis• Η ιρουδίνη (πρωτεΐνη, πουλαµβάνεται από τη βδέλλα Hirudomedicinalis) είναι ένας νέος ειδικόςαναστολέας της θροµβίνης

• Το 1999, η Τουρκία εξήγαγεπερισσότερες από 800.000 φαρµακευτικές βδέλλες (80% τωνδηλωµένων πωλήσεων παγκοσµίως.)

ΣτηθοσκόπιοΣτηθοσκόπιο

• Ακρόαση της καρδιάς και τωνπνευµόνων

• το αυτί του γιατρού τοποθετηµένοπάνω στον θώρακα του ασθενούς

• Ρενέ Λενέκ (1781-1826) • ∆εν ήθελε να βάλει το αυτί του στο

στήθος νεαρής κοπέλας• Φύλλα χαρτιού τυλιγµένα σε ρολόµεταξύ του αυτιού και του ασθενούς

• Εντυπωσιάστηκε από τοαποτέλεσµα

• ∆ιαυγέστερος ήχος• Κατασκεύασε το 1816 το πρώτοµονό (ακρόαση από το ένα αυτί) στηθοσκόπιο

• Το 1850 κατασκευάστηκε τοδιπλό στηθοσκόπιο

ΑναισθησίαΑναισθησία

• Αντιµετώπισης του πόνου κατάτη διάρκεια χειρουργικώνεπεµβάσεων τον 19ο αιώνα• µεγάλες ποσότητες αλκοόλ• χτυπήµατα στο κεφάλι µέχρι να

πέσουν αναίσθητοι• οι τυχεροί λιποθυµούσαν από

τον πόνο κατά τη διάρκεια τηςεπέµβασης

• Ρεκόρ: 30 δευτ. γιαακρωτηριασµό (χειρούργος τουΝαπολέοντα)

• Το 1816 έγινε η πρώτηδηµόσια επίδειξη χειρουργικήςαναισθησίας• χρήση αιθέρα

9

ΑναισθησίαΑναισθησία

• Αιθέρας, χλωροφόρµιο και οξείδιοτου αζώτου (αέριο του γέλιου) ηπρώτη γενιά αναισθητικών

• Επέτρεψε τη διενέργειαπολύπλοκων επεµβάσεων

• Πρώτες µέθοδοι ήταν “ανοικτές”• Γάζες βουτηγµένες σε αιθέρα ή

χλωροφόρµιο κάλυπταν το πρόσωποτου ασθενή κατά τη διάρκεια τηςεπέµβασης

• Αντικαταστάθηκαν από “κλειστά”συστήµατα

• αεροστεγής µάσκα επιτρέπει τηχορήγηση συγκεκριµένωνποσοτήτων αναισθητικού ατµού

• ταυτόχρονη απορρόφηση τουεκπνεόµενου διοξειδίου του άνθρακααπό φίλτρα ασβεστούχων ενώσεων

οξείδιο του αζώτου = αέριο του γέλιου = προκαλεί εφορία και όχι γέλια

ΜικροσκόπησηΜικροσκόπηση

• Άντονι βαν Λέεβενχουκ (Delft, Ολλανδία, 1632-1723)

• Ολλανδός υφασµατέµπορος• αυτοσχέδιο µικροσκόπιό• ένα µεγεθυντικό φακό• δείγµα πάνω σε µεταλλική αιχµή µε

κοχλία εστίασης• ερυθρά αιµοσφαίρια,

σπερµατοζωάρια, µυϊκές ίνες καιµονοκύτταρους οργανισµούς

• Μαρτσέλλο Μαλπίγκι (Μπολόνια, Ιταλία, 1628-1694)

• πατέρας της βιολογικήςµικροσκόπησης

• µεθόδους προπαρασκευής των ιστών• Επιβεβαιώνει την ύπαρξη

τριχοειδών αγγείων στον πνεύµονα

ΜικρόβιαΜικρόβια καικαι ΑσθένειεςΑσθένειες

• Ο ρόλος των µικροβίων στηνπρόκληση ασθενειών

• αδιευκρίνιστος µέχρι και το δεύτεροµισό του 19ου αιώνα

• Ζέµελβαϊς και Λίστερ συνέδεσαντα µικρόβια µε τις λοιµώξεις

• αντιµετωπίστηκαν µε δυσπιστία• Προληπτικά µέτρα κατά τη

διάρκεια χειρουργικώνεπεµβάσεων

• στοιχειώδης καθαριότητα• Λ. Παστέρ και Ρ. Κοχ στα τέλη

του 19ου αιώνα εδραίωσαν τη"µικροβιακή θεωρία"

• σύνδεση συγκεκριµένων µικρόβιωνµε αντίστοιχες νόσους

• ανάπτυξη µεθόδων πρόκλησηςανοσίας

• παρασκευή εµβολίων και αντιορών

ΙγνάτιοςΙγνάτιος ΖέµµελβαϊςΖέµµελβαϊς (1818(1818--65)65)

• Πατέρας της ασηψίας• διατήρηση των µικροβίων µακριά

από τον ασθενή• Γενικό Νοσοκοµείο Βιέννης

• % θανάτων στους θαλάµουςνοσηλείας όπου εκπαιδεύοντανφοιτητές ήταν τριπλάσιο

• οι φοιτητές έρχονταν στουςθαλάµους κατευθείαν από τονεκροτοµείο

• εξέταζαν τους αρρώστους χωρίςπροηγουµένως να πλυθούν

• Καθιέρωσε την απολύµανση τωνχεριών πριν την είσοδο στουςθαλάµους και πριν την εξέταση

• ∆ιαπίστωσε στους επόµενους µήνεςκατακόρυφη πτώση του ποσοστούθνησιµότητας.

ΓιόζεφΓιόζεφ ΛίστερΛίστερ (1827(1827--1912)1912)

• Επιφανής γιατρός στηΓλασκόβη

• Μετά από πολλούς αγώνεςέπεισε για τις θεωρίες του περίαντισηψίας• προφύλαξη των ασθενών από

λοιµώξεις ψεκάζονταςκαρβολικό οξύ στο εγχειρητικόπεδίο κατά τη διάρκεια τηςεπέµβασης

• καταστροφή των παθογόνωνµικροοργανισµών πριν έρθουνσε επαφή µε τον ασθενή

• Θεµελίωσε έτσι την αντισηψία

ΛουίΛουί ΠαστέρΠαστέρ (1822(1822--1895)1895)

• Μνηµειώδες έργο που θεµελίωσετη "µικροβιακή θεωρία"

• απέδειξε τη σχέση µικροβίων καιαρρώστιας

• Εισήγαγε την "παστερίωση"• θέρµανση του γάλακτος στους 60

βαθµούς για την εξουδετέρωση τωνπαθογόνων µικροοργανισµών

• αρχικά στο κρασί για να µην ξινίσει• Παρασκεύασε εµβόλια ενάντια

στον άνθρακα και τη λύσσα• στελέχη που είχαν εξασθενήσει• διαδοχικές καλλιέργειες σε

συγκεκριµένες θερµοκρασίες• διαδοχικοί εµβολιασµοί σε

πειραµατόζωα

10

ΠΠροφύλαξηςροφύλαξης απόαπό τηντην ΕΕυλογιάυλογιά

• Απόπειρες προφύλαξης απότην ευλογιά, αρχές 18ου αιώνα• συνηθέστερη αιτία θανάτου της

εποχής• Χρήση υγρού από εξανθήµατα

πασχόντων ως υλικόεµβολιασµού• µέθοδος από την Ανατολή

(Ινδία, Κίνα) στις αρχές τηςχιλιετίας

• συχνά οδηγούσε στη µόλυνσητου εµβολιαζόµενου

• εγκαταλείφθηκε σταδιακά• variola virus• Τελευταία εµφάνιση: Σοµαλία 1977• Πυρετός, αδιαθεσία, κατάπτωση,

πονοκέφαλος, πόνοι στην πλάτη και στουςµυς, φυσαλιδώδη και µετά φλυκταινώδηεξανθήµατα

ΈδουάρδοςΈδουάρδος ΤζέννερΤζέννερ

• Έδουάρδος Τζέννερ (Αγγλία, 1749-1823)

• Επιδηµίας ευλογιάς, 1796 • 60 εκατοµµύρια νεκροί

• Θεµελίωσε τη µέθοδο τουεµβολιασµού, 1798

• µετέδωσε την ευλογιά των βοοειδώνστο γιο του κηπουρού του πουδιέτρεχε µεγάλο κίνδυνο

• µετά από σύντοµο χρονικό διάστηµαµετέδωσε την ευλογιά

• το παιδί παρέµεινε υγιές• Υγρό και εξανθήµατα της

ηπιότερης ευλογιάς των αγελάδων(δαµαλισµός)

• Ευαισθητοποίηση της άµυνας τουοργανισµού χωρίς να προκαλέσειτη νόσο

“vaccinate” από το Λατινικό“vacca” = cow

ΕµβολιασµόςΕµβολιασµός

• Στηρίζεται στην ικανότηταµνήµης του ανοσοποιητικού(αµυντικού) συστήµατος

• Χρησιµοποιεί εξασθενηµέναστελέχη ή τµήµατα λοιµογόνωνµικροοργανισµών (ιών, βακτυριδίων)

• Ευαισθητοποιεί κατάλληλα τοανοσοποιητικό σύστηµα

• Σε πιθανή µόλυνση το σώµααντιδρά αποτελεσµατικά

Γιατί δεν υπάρχει εµβόλιο για τον υιόHIV (AIDS);

• αλλάζει συνεχώς• µολύνει τα Τ κύτταρα τουανοσοποιητικού συστήµατος

• µπορεί να µεταδοθεί και ελεύθεροςκαι µέσα στα Τ κύτταρα

• δεν είναι βέβαιο µε πιο τρόπο µπορείο οργανισµός να τον καταπολεµήσει

ΑλέξανδροςΑλέξανδρος ΦλέµινγκΦλέµινγκ

• Βακτηριολόγος• Σύζυγος του ήταν η Ελληνίδα γιατρός

και βοηθός του, Αµαλία.• Τυχαία µια από τις σηµαντικότερες

ιατρικές ανακαλύψεις (1928)• Καλλιέργειες σταφυλόκοκκων• Παρουσία µύκητα penicillium notatum• Αναστέλλεται η αύξηση των βακτηριδίων• Ονόµασε την ουσία Penicillin• ∆εν αναγνώρισε όµως τις θεραπευτικές

της δυνατότητες. • Το 1941 χρησιµοποιήθηκε η

πενικιλίνη σε ανθρώπους• E.B.Τσέιν και Χ. Β. Φλόρεϊ• Ανακάλυψαν την εργασία του Φλέµινγκ• ∆οκιµαστικά για θεραπευτικούς σκοπούς

λίγο πριν από την έκρηξη του Β' ΠΠ. • Πάµπολλες µολυσµατικές και επιδηµικές

ασθένειες. • Φλέµινγκ, Τσέιν και Φλόρεϊ: βραβείο

Νόµπελ για το έτος 1944.

ΑνθεκτικότηταΑνθεκτικότητα σταστα ΑντιβιοτικάΑντιβιοτικά

• Ποσοστό 20 έως 50% τωναντιβιοτικών συνταγογραφείταιάσκοπα• Κρυολογήµατα, γρίπη, βρογχίτιδα,

νοσήµατα που οφείλονται σε ιούς.• Υποχωρούν χωρίς θεραπεία σεµερικές ηµέρες.

• Υπό την πίεση του χρόνου• Συνταγή µισό λεπτό• Να εξηγήσει στον ασθενή ότι τα

φάρµακα δεν είναι απαραίτητα10 έως 15 λεπτά

• Ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά• Οργανισµοί µε ανθεκτικότητα

επιβιώνουν.• Μεταδίδουν το γενετικό υλικό τους

και σε άλλους. • Ανθεκτικά σε πολλαπλά φάρµακα

παθογόνα µικρόβια

"Ο παιδίατρός µου είναι καταπληκτικός. Μόλις η κόρη µου κρυολογήσει, µουυπαγορεύει µια συνταγή αντιβιοτικούαπό το τηλέφωνο και το κρυολόγηµαπερνάει σχεδόν αµέσως"

Ανεξέλεγκτες επιδηµίες βακτηριακώνασθενειών που δεν µπορούν ναθεραπευθούν

ΜαρίΜαρί καικαι ΠιέρΠιέρ ΚιουρίΚιουρί

• Μαζί µελέτησαν την ακτινοβολία(Becquerel 1896)

• Η Μαρί την ονόµασε ραδιενέργεια• Ράδιο και Πολώνιο, 1902

• τόνοι µεταλλεύµατος ουρανίου• ραδιενεργές του ιδιότητες στη

θεραπεία κακοηθών όγκων• βάσεις της ακτινοθεραπευτικής• Νόµπελ Φυσικής 1903

• Ο Πιέρ σκοτώθηκε σεαυτοκινητιστικό δυστύχηµα ενώδιασταύρωνε τον δρόµο

• Η Μαρί πήρε την θέση του στηνΣορβόννη

• Νόµπελ Χηµείας, 1911. • Πέθανε από αναιµία, πιθανότατα

λόγω των επιπτώσεων τηςραδιενέργειας, 1934

• 1η γυναίκα µε πτυχίο Φυσικής απότην Σορβόννη, 1893

• 1η γυναίκα που δίδαξε εκεί στα 650 χρόνια ιστορίας της

• 1ο άτοµο µε δυο Νόµπελ• 1ο άτοµο που έχασε την ζωή τουλόγω ραδιενέργειας;

11

ΑκτίνεςΑκτίνες ΧΧ

• Βίλχελµ Κόνρατ Ραίντγκεν• 8 Νοεµβρίου του 1895• ισχυρό ηλεκτρικό πεδίο στο

κενό του ηλεκτρικού λαµπτήρα• διέκρινε µια λάµψη

προερχόµενη από τηφωσφορίζουσα άνοδο τουσωλήνα

• άφηνε αποτυπώµατα σεφωτογραφική πλάκα

• οι ακτίνες ήταν σε θέση ναπεράσουν ακόµα και ένατραπέζι από ξύλο ή ένα βιβλίοµε 1000 σελίδες

• 1901 κέρδισε το βραβείοΝόµπελ Φυσικής

ΑκτινογραφίαΑκτινογραφία

• Οι ακτίνες Χ απορροφούνταισε ποσοστό ανάλογο µε τηνπυκνότητα των ιστών πουδιαπερνούν

• Τα κόκαλα (σπονδυλική στήλη, πλευρές κλπ) φαίνονται άσπρα

• Τα πνευµόνια φαίνονται µαύρα• Ξεχωρίζει η σκιά της καρδιάς• Με την χρήση σκιαγραφικού

υλικού µπορούµε ναξεχωρίσουµε και το πεπτικόσύστηµα

ΣύγχρονηΣύγχρονη ΑκτινοθεραπευτικήΑκτινοθεραπευτική

• Χρήση της ραδιενεργούςακτινοβολίας (συνήθως Χ ή γ) γιααντιµετώπιση κακοηθών όγκων

• Η ακτινοβόληση γίνεται• από εξωτερική πηγή ακτινοβολίας

• εστιάζονται και διασταυρώνονταιπροφυλάσσοντας τους υγιείς ιστούς

• µε την εµφύτευση ραδιενεργώνστοιχείων στην περιοχή του όγκου

• ενδοφλέβιες ραδιενεργές ουσίες µεεκλεκτική πρόσληψη από τα κύτταρασυγκεκριµένων όγκων

• π.χ. ραδιενεργό Ιώδιο που απορροφάταιαπό τα κύτταρα του καρκίνου τουθυρεοειδή αδένα

• Επιδρά κυρίως σε κύτταρα πουβρίσκονται σε φάση διαίρεσης

• καταστρέφει τους κακοήθεις όγκους πουέχουν υψηλούς ρυθµούςαναδιπλασιασµού

ΓενετικήΓενετική ΜηχανικήΜηχανική

• Αποκρυπτογράφηση τουγενετικού κώδικα τουανθρώπου

• Εφαρµογή στην πρόληψη ήδιάγνωση ασθενειών

• DNA• πυρήνες των κυττάρων µε τηµορφή χρωµοσωµάτων

• γονίδια: συγκεκριµένηαλληλουχία χηµικών δοµών

• περιέχει τον κώδικα για τηνπαραγωγή πρωτεϊνών

• βάση της δοµής και λειτουργίαςκάθε οργανισµού

ΓενετικήΓενετική ΜηχανικήΜηχανική

• Παρασκευή εµβολίων ή ορµονών• αντιµετώπιση συγκεκριµένων

ασθενειών• ανθρώπινη ινσουλίνη παράγεται απόµεταλλαγµένα βακτηρίδια (προϊόνταγενετικής µηχανικής) για τηναντιµετώπιση του διαβήτη

• Ζώα εργαστηριακά µεταλλαγµέναµε ξεχωριστές ιδιότητες, π.χ.

• µεταλλαγµένες αγελάδες πουπαράγουν ανθρώπινο γάλα

• γουρούνια µε όργανα που µπορούνχωρίς επιπλοκές να µεταµοσχευτούνστον άνθρωπο

• Μεταλλαγµένα φυτά µεµεγαλύτερη ανθεκτικότητα καιπαραγωγικότητα

ΜικροχειρουργικήΜικροχειρουργική

• Ειδικά εκπαιδευµένοι χειρουργοί• κατάλληλα µικροσκόπια• εξαιρετικά λεπτά εργαλεία, ράµµατα

και βελόνες• Επανασυγκολλούν

ακρωτηριασµένα µέλη• αναστοµώνουν (επανασυνδέουν) ένα

προς ένα τα κοµµένα αγγεία, νεύρα, µύες και τένοντες

• επεµβάσεις που διαρκούν ως και 19 ώρες

• Εκτελούν λεπτές επεµβάσεις σεβλάβες του οφθαλµού ή τουεγκεφάλου

• Απαραίτητη η χρήσηµικροσκοπίου κατά τη διάρκειατης επέµβασης

• η διάµετρος των αγγείων δεν ξεπερνά τα 1-2 mm

• το πάχος των νευρικών ινών κυµαίνεταιµεταξύ 0.02 mm και 0.002 mm

• Οι βελόνες που χρησιµοποιούνται έχουνδιάµετρο µικρότερη από ανθρώπινη τρίχα(0.05 mm), τα δε ράµµατα είναι της τάξεωςτων 0.018 mm σε διάµετρο

12

ΗλεκτρονικόΗλεκτρονικό µικροσκόπιοµικροσκόπιο

• Οπτικό µικροσκόπιο• µεγεθύνσεις µέχρι 2500 φορές• περιορίζεται από το µήκος

κύµατος του φωτός (0,00025 mm)

• Ηλεκτρονικό µικροσκόπιο• µεγεθύνσεις µέχρι και

1.000.000 φορές• αντί φως, δέσµη ηλεκτρονίων• τα ηλεκτρόνια συµπεριφέρονται

ως ακτινοβολίες πολύ µικρούµήκους κύµατος

ΣύγχρονηΣύγχρονη ΤεχνολογίαΤεχνολογία

• Σηµαντικές Εξελίξεις• Βηµατοδότες• Απινιδωτές• ΗΚΓ, ΗΕΓ• Τεχνητά Όργανα• Μεταµοσχεύσεις• Λέιζερ• Ενδοσκόπηση• Ακτινογραφίες• Μαγνητική Τοµογραφία• Αξονική Τοµογραφία• Υπέρηχοι• Πυρηνική Ιατρική• Τεχνητοί Ιστοί• Γενετική• κλπ